FORUM INWESTORA NR 1/2012
W NUMERZE: • Zmiany w ustawie
o funduszach inwestycyjnych zamkniętych, czyli o przyspieszeniu procedury tworzenia funduszy oraz obniżeniu kosztów ich tworzenia i działania • Fundacje w Lichtensteinie, czyli o efektywnej podatkowo ochronie oszczędności przed ryzykiem związanym z bieżącą działalnością oraz zapobieżeniu rozdrobnieniu przedsiębiorstwa między spadkobierców
• Sytuacja gospodarcza i koniunktura na rynkach finansowych
Opracowane przez Forum Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
FORUM INWESTORA NR 1/2012 Opracowane przez Forum Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
Szanowni Państwo, Mam przyjemność przekazać w Państwa ręce ęce pierwszy numer naszego newslettera, który będzie dzie ukazywał się cyklicznie, raz na kwartał. Wychodząc naprzeciw Państwa stwa oczekiwaniom, będziemy komentować sytuację na rynku kapitałowym. Znajdą się tu również komentarze z zakresu prawa oraz podatków, które w naszej ocenie, mogąą by być interesujące z punktu widzenia Inwestora.
funkcjonującą organizację, ę, która jest jednym z liderów rynku. Głęboko boko doceniamy i szanujemy fakt, że to dzięki zaufaniu, którym nas Państwo stwo obdarzyli, możemy mo wspólnie cieszyć się z takiego dorobku. Serdecznie dziękujemy dzi za dotychczasową współpracę oraz liczymy na kolejne owocne lata. Gorąco zachęcam cam do zapoznania się si z artykułami naszego newslettera. Liczę też na komentarze oceny tego pomysłu oraz ewentualne sugestie co do tematyki kolejnych wydań.
Wraz z pierwszym wydaniem newslettera zbiegła się si ważna dla nas data. 29 marca minęło ło 5 lat od uzyskania przez FORUM Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego na prowadzenie działalności polegającej cej na tworzeniu funduszy inwestycyjnych oraz zarządzaniu nimi.
Życzę przyjemnej lektury!
Taka rocznica sprzyja podsumowaniu dotychczasowej działalności. Do tej pory uruchomiliśmy my blisko 50 funduszy inwestycyjnych, w tym zamknięte, aktywów niepublicznych oraz sekurytyzacyjne. Kolejne fundusze są s w trakcie przygotowywania. Zbudowaliśmy my trwał trwałą i sprawnie
Wiesław Oleś
Nowe zasady nadzoru nad „niepublicznymi” funduszami fundu inwestycyjnymi zamkniętymi zamkni Dnia 4 grudnia 2011 roku weszła w życie ycie nowelizacja ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych, która w sposób zasadniczy zmieniła zasady nadzoru nad funduszami inwestycyjnymi zamkniętymi zamkni emitującymi wyłącznie cznie certyfikaty inwestycyjne, które óre zgodnie ze statutem funduszu nie będą b oferowane w drodze oferty publicznej publicznej, ani dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym, ani wprowadzone do alternatywnego systemu obrotu. organ nadzoru podejmując ąc działania zmierzające do ochrony interesu uczestnika, może że działa działać wbrew jego woli, uniemożliwiając mu osiągnię ągnięcie założonego pierwotnie celu biznesowego, zdecydował o zmianie dotychczasowego modelu nadzoru nad niepublicznymi funduszami. Dodatkowym argumentem za wprowadzeniem wpr nowego modelu nadzoru był fakt, iżż jest on z powodzeniem stosowany w państwach stwach z wysoko rozwiniętym rozwini rynkiem kapitałowym, w których utworzenie alternatywnego funduszu inwestycyjnego nie wymaga zezwolenia organu nadzoru.
Fundusze dawniej Fundusze te będą zwane dalej na potrzeby niniejszego artykułu „niepublicznymi funduszami”. Przed dokonaniem wyżej ej wskazanej nowelizacji, utworzenie przez towarzystwo funduszy inwestycyjnych funduszu inwestycyjnego wymagało uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego, niezależnie od tego, czy fundusz adresowany esowany był do klientów detalicznych, czy też klientów profesjonalnych. Dodatkowo brak było zróżnicowania nicowania zasad sprawowania nadzoru nad funduszami inwestycyjnymi, w tym także że zakresu analizy dokumentów dotyczących cych funduszy inwestycyjnych.
Nowy model W ramach nowego modelu nadzoru zniesiony został obowiązek zek uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego na utworzenie niepublicznego funduszu. Organ ten nie zatwierdza już także że wyboru depozytariusza ani statutu takiego funduszu. Konsekwencją Konsekwencj jest brak konieczności
Ustawodawca mając na względzie, iż klienci profesjonalni, dla których dedykowane są niepubliczne fundusze, z uwagi na swoją wiedzę i doświadczenie, wiadczenie, nie wymagają aż tak szerokiej ochrony swoich interesów ze strony nadzorcy, a co więcej wi 2
FORUM INWESTORA NR 1/2012 Opracowane przez Forum Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
uzyskiwania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego na zmianę depozytariusza oraz na zmiany statutu (w tym także w zakresie kosztów obciążających cych fundusz czy wypłat z funduszu w postaci wykupu certyfikatów oraz wypłaty przychodów ze zbycia lokat), z wyłączeniem czeniem przypadku zmiany statutu w celu określenia, żee certyfikaty inwestycyjne będą oferowane w drodze oferty publicznej, dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzone do alternatywnego systemu obrotu. Warto również dodać w tym miejscu, iż ustawodawca przyznał zgromadzeniu inwestorów kompetencję do określania terminu wejścia ścia w życie zmian statutu, na które zgromadzenie wyraziło zgodę. zgod Ustawa zakłada w takim przypadku możliwo żliwość wejścia w życie ycie zmiany statutu z dniem ogłoszenia lub w innym terminie określonym lonym przez zgromadzenie inwestorów. Ma to istotne znaczenie dla zmian statutu w zakresie celu inwestycyjnego funduszu oraz zasad polityki inwestycyjnej, które dotychczas wchodziły w życie ycie bez wyją wyjątku w terminie 3 miesięcy od dnia ich ogłoszenia.
finansowej. Zważywszy ywszy na fakt, iż i wprowadzony model nadzoru ma jedynie charakter ostrożnościowy, ostro a co za tym idzie na podwyższone szone ryzyko wiążące wi się z inwestycją w tego typu fundusze, ustawodawca wprowadził przepisy ograniczające dostępność certyfikatów emitowanych przez niepubliczne fundusze dla osób fizycznych poprzez ustanowienie minimalnego poziomu inwestycji (osoby fizyczne od dnia wejścia w życie nowelizacji mogą nabyć certyfikaty jeżeli dokonają dnorazowego zapisu na certyfikaty o wartości warto nie mniejszej jednorazowego niż równowartość 40.000 EURO).
Zaznaczyć należy jednak, iż mimo braku zatwierdzania statutu przez Komisję Nadzoru Finansowego oraz póź późniejszych jego zmian, Komisja zachowała następcze pcze uprawnienia kontrolne i może nakazać funduszowi zmian zmianę statutu w terminie przez nią określonym, jeżeli żeli statut zawiera postanowienia niezgodne z przepisami ustawy o funduszach inwestycyjnych lub nieuwzględniające ce należ należycie interesu uczestników funduszu (towarzystwo po rejestracji funduszu niezwłocznie zgłasza Komisji utworzenie niepublicznego funduszu, dołączając statut, a po każdej dej zmianie statutu zawiadamia Komisję o ich dokonaniu). W związku zku z wprowadzeniem nowego modelu nadzoru nad niepublicznymi funduszami planowane jest także tak znaczące ograniczenie katalogu obowiązków zków raportowych takich funduszy, które dotyczyć będą głównie ich sytuacji
W moim przekonaniu wprowadzony model nadzoru nad niepublicznymi funduszami, który znacznie przyspiesza procedurę tworzenia tego typu funduszy oraz obniża obni koszty ich tworzenia i działania, a nadto odpowiada w większym wi stopniu niż poprzedni oczekiwaniom i potrzebom inwestorów profesjonalnych, w dużej żej mierze przyczynić przyczyni się może do rozwoju rynku tego typu funduszy. dr Anna Rojek – Dyrektor Biura Prawnego – Radca Prawny, FORUM Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. S.A
Fundacje w Lichtensteinie Fundacja prywatna jest interesującym interesuj rozwiązaniem zaniem dla przedsiębiorców poszukuj poszukujących efektywnej podatkowo ochrony chrony oszczędności oszcz ci przed ryzykiem związanym zwi z bieżącą działalnością oraz dążących cych do zapobie zapobieżenia enia rozdrobnieniu przedsiębiorstwa przedsi między spadkobiercami. Możliwość taką oferuje prawo Ksi Księstwa stwa Liechtenstein, w którym wyst występują trzy podstawowe typy fundacji: fundacje charytatywne, fundacje prywatne oraz fundacje mieszane, łączące ce w sobie cechy dwóch powy powyższych. mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm Cel fundacji Głównym celem fundacji prywatnych oraz części cz fundacji mieszanych jest zarządzanie majątkiem tkiem przekazanym przez fundatora, w określony lony przez niego sposób oraz przekazywanie tego majątku tku zgodnie z ustanowionymi przez niego zasadami na rzecz beneficjentów fundacji. Nie są s one
zobowiązane zane do posiadania żadnych celów użyteczności publicznej, a ich statut i dokumenty inkorporacyjne mogą mog wprost wskazywać, iż zostały one powołane do zarządzania zarz środkami rodkami konkretnych osób. Fundacja może mo posiadać i rozporządzać akcjami i udziałami w spółkach handlowych.
3
FORUM INWESTORA NR 1/2012 Opracowane przez Forum Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
nieistniejącą. Możliwe liwe jest powołanie rady fundacji (np. rodzinnej rady), posiadającej władcze uprawnienia w stosunku do zarządu oraz protektora, który kontroluje działania zarządu pod kątem ich zgodności ze statutem i regulaminami.
Kwestie formalne Fundacje te są powoływane przez jednąą lub kilka osób prawnych lub fizycznych (inter vivos lub mortis causa – poprzez testament) zarówno bezpośrednio rednio jak i poprzez powiernika w Liechtensteinie. Konieczne jest spisanie aktu utworzenia, w którym zamieszcza się nazw nazwę zawierającą słowo "Fundacja” (Stiftung)) oraz wyznaczenie osoby, która będzie reprezentowała fundację przed organami publicznymi w Liechtensteinie. Minimalny kapitał zakładowy fundacji to – alternatywnie - 30.000 euro, 30.000 dolarów amerykańskich ameryka albo 30.000 franków szwajcarskich. Prywatne fundacje nie podlegają wpisowi do Rejestru Handlowego, wymagane jest jedynie zgłoszenie do Urzędu du Rejestrowego (zgłoszenie takie musi zawierać nazwę fundacji, jej cel, imi imię i nazwisko przedstawiciela fundacji oraz dane członków rady rad fundacji). Dane dotyczące fundacji nie są publicznie udost udostępniane, co zapewnia prywatność zarówno fundatora, jak i beneficjentów. Oprócz statutu, możliwe żliwe jest tak także sporządzenie dzenie przez fundatora dodatkowych regulaminów, wiążących ążących dla zarządu zarz fundacji, jak ja również tzw. „listów życzeń”, które nie mają maj mocy wiążącej, ążącej, ale są s brane pod uwag uwagę przy interpretacji statutu i regulaminów. Ponadto, fundator może mo zawrzeć z członkami zarządu zarz tzw. „umowy upowa upoważniające”, zawierające szczegółowe instrukcje dotycz dotyczące zarządzania dzania majątkiem maj fundacji. Jedynym obligatoryjnym organem fundacji jest zarząd, d, który reprezentuje fundację na zewnątrz. Zarząd składa się z co najmniej dwóch osób, z których przynajmniej jedna musi mieć uprawnienia powiernika w Liechtensteinie. Teoretycznie ycznie zarówno fundator, jak i beneficjenci mogą zasiadać w zarządzie – należy jednak mieć na uwadze, iż znane są przypadki, gdy fundator (b (będący jednocześnie nie beneficjentem) był członkiem zarządu zarz i ten fakt spowodował późniejsze niejsze uznanie przez sąd fundacj fundacji za
Beneficjenci fundacji Beneficjentami fundacji mogą być dowolne osoby fizyczne lub prawne (również fundator), wskazane z imienia i nazwiska/ nazwy w dokumentach fundacji lub też te grupa osób/ podmiotów identyfikowana z uwagi na określone okre cechy. Prawo Liechtensteinu przewiduje przew cztery typy beneficjentów, w zależności ci od ich uprawnień uprawnie do żądania świadczeń od fundacji.. Co do zasady, fundacja prywatna podlega rocznemu opodatkowaniu ryczałtowemu, w wysokości wysoko ok. 1.200 franków szwajcarskich. Darowizny na rzecz fundacji, jak również wypłata świadcze wiadczeń beneficjentom nie są opodatkowane w Liechtensteinie. Pod pewnymi warunkami (m.in. w sytuacji gdy fundacja nie jest prywatną prywatn rodzinna fundacją,, prowadzi działalno działalność gospodarczą i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym) fundacja może mo zostać uznana za spółkęę w rozumieniu umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, co pozwala na nieopodatkowaną nieopodatkowan wypłatę dywidendy np. z zależnej zale spółki kapitałowej z siedzibą w Luksemburgu. Mateusz Nowak - radca prawny, doradca podatkowy Aleksandra Baliga - prawnik Kancelaria Radców Prawnych "Oleś "Ole & Rodzynkiewicz" sp. k.
Sytuacja gospodarcza i koniunktura na rynkach finansowych Koniunktura na rynku kapitałowymmmmm kapitałowym
wyborów, w których sondaże sondaż dają szanse na zwycięstwo skrajnym partiom opowiadającym opowiadaj się przeciwko realizacji uzgodnionego z krajami UE programu oszczędnościowego. oszcz Fundamentalne alne znaczenie ma jednak również równie ogólna słabość sektora przemysłowego w Europie oraz obawy o konsekwencje niekontrolowanego rozprzestrzeniania się si kryzysu w pozostałych krajach peryferyjnej Europy.
Po tym jak na początku tku IQ 2012 roku rynki akcji doczekały się długo oczekiwanego odbicia, w ciągu ągu zaledwie kilku majowych sesji główne indeksy odnotowały spadki, które doprowadziły je ponownie do poziomów z początku pocz roku. Za główny pretekst takiej przeceny uznawana jest sytuacja polityczna w Grecji i konieczność przeprowadzenia nowych 4
FORUM INWESTORA NR 1/2012 Opracowane przez Forum Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
Realizowane przez rządy dy tych krajów programy oszczędnościowe wpływają na dalsze pogorszenie i tak ju już napiętej sytuacji społeczno-gospodarczej. Ograniczony, w związku zku z niskimi historycznymi stopami zwrotu oraz negatywnym sentymentem do agresywnych inwestycji, napływ środków rodków do detalicznych funduszy inwestycyjnych oraz niski transfer środków rodków z ZUS do OFE skutecznie ograniczą w najbliższym szym czasie poda podaż rodzimego kapitału na GPW w Warszawie. Oczekiwać więc należy w dalszym ciągu silnego uzależnienia nienia od czynników międzynarodowych i silnych wahań cen akcji oraz w walut. Napięcia cia polityczne i niepokoje społeczne związane zwi z realizacją planów oszczędnościowych ciowych w krajach peryferyjnej Europy będą w bieżącym żącym kwartale niejednokrotnie jeszcze determinować sytuacj sytuację również na rodzimym rynku (kolejne wybory w Grecji, problemy problem z poziomem zadłużenia Portugalii, Hiszpanii i Włoch). Z tego też względu w przypadku zaangażowania owania w dowoln dowolną kategorię instrumentów finansowych należy należ liczyć się z dodatkowym systemowym ryzykiem. Skrajne emocje i ewentualna paniczna przecena aktywów mogą sprzyjać jednak zajmowaniu pozycji inwestycyjnych wbrew ogólnemu nastrojowi rynków finansowych.
Wskaźniki makroekonomicznemmmmmmm mmmmmmm Utrzymujący się wysoki poziom wskaźnika nika inflacji (4,3% r/r za luty, 3,9% r/r za marzec oraz 4,0% r/r za kwiecień) kwiecie i napięta ta sytuacja w strefie euro powoduj powodują, że mimo prognozowanego spowolnienia tempa wzrostu PKB w bieżącym cym roku (wynik za 2011 +4,3%, prognozy na 2012: NBP +3%, MF +2,5%, Komisja Europejska +2,5%) Rada Polityki Pieniężnej nej na majowym posiedzeniu zdecydowała zdecydow się na nieoczekiwaną podwyżkę stóp procentowych. Głównym uzasadnieniem decyzji było długotrwałe utrzymywanie się si wskaźnika powyżej ej celu inflacyjnego NBP. Kolejne podwy podwyżki
wydają się w najbliższym szym czasie mało prawdopodobne i RPP w najbliższych miesiącachh utrzymać utrzyma wyczekującą postawę. Wyraźne sygnały osłabienia koniunktury zignorowane przez RPP to spadek wskaźnika PMI w okolice granicznego poziomu 50 pkt., odczyt wskaźnika produkcji sprzedanej przemysłu na poziomie 4,6% r/r za luty (poprzednio 9,0% r/r) oraz jedynie 0,7% r/r za marzec, co było najgorszym wynikiem od 2009 roku. Dynamika sprzedaży sprzeda detalicznej przekraczała wprawdzie systematycznie oczekiwania analityków (13,7% r/r za luty, 10,7% za marzec), jednak analiza poszczególnych parametrów, efekt wysokiej ysokiej inflacji, silny wzrost sprzedaży sprzeda w sklepach dyskontowych i wyhamowanie sprzedaży sprzeda dóbr trwałego użytku ytku wskazuje na pogorszenie nastrojów gospodarstw domowych.
Tomasz Gąsior, Dyrektor w Biurze Zarządzania Zarz Aktywami, Doradca Inwestycyjny licencja nr 192, FORUM Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
Siedziba: 30-243 Kraków ul. Księcia Józefa 186 Tel.: +48 12 429 55 93 lub +48 12 429 90 09 Fax.: +48 12 429 55 93 wew. 106 www.forumtfi.pl info@forumtfi.pl
Biuro w Warszawie: 00-071 071 Warszawa ul. Krakowskie Przedmieście Przedmie 45 Tel.: +48 22 826 35 99
Treści zawarte w newsletterze Forum Inwestora opracowanym przez FORUM Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. stanowią stanowi wyraz najlepszej wiedzy ich autorów popartej informacjami z rzetelnych źródeł. ródeł. Wszelkie prezentowane opinie i oceny aktualnej sytuacji rynkowej wyra wyrażają stanowisko autora w momencie opracowania artykułu. FORUM Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. nie ponosi odpowiedzialności odpowiedzialno ci za skutki decyzji podj podjętych na podstawie powyższych materiałów i zawartych w nich treściach. ciach. Newsletter ma charakter wył wyłącznie informacyjny i zamieszczone w nim treści tre nie stanowią reklamy, oferty ani rekomendacji do zakupu lub sprzedażyy jakichkolwiek usług lub produktów, o których mo może być mowa w tych informacjach. W szczególności, szczeg wszelkie informacje publikowane w newsletterze nie są w żadnym m zakresie czynnościami czynno doradztwa ani innymi usługami. Dokument niniejszy należy traktować wyłącznie cznie jako materiał marketingowy, nie jest on natomiast ofert ofertą, poradą ani rekomendacją rekomendac inwestycyjną lub niezależną analizą finansową. Rozpowszechnianie redakcyjnych nych materiałów bez pisemnej zgody FORUM Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych S.A. jest zabronione. Drukowanie, kopiowanie i inne sposoby wykorzystania treści tre zawartych w newsletterze mogą odbywać się wyłącznie cznie do uużytku osobistego. Wszelkie znaki towarowe, handlowe, firmowe które występują w newsletterze podlegaj podlegają ochronie prawnej na zasadach przewidzianych w odpowiednich przepisach. przepis Newsletter może zawierać nazwy lub znaki towarowe, które zostały zastrzeżone zastrze przez ich właścicieli i zostały użyte wyłącznie dla celów informacyjnych. Korzystanie ze 5 znaków towarowych umieszczonych w newsletterze wymaga wyraźnej wyra pisemnej zgody uprawnionego podmiotu.
Opracowane przez Forum Towarzystwo Fu Funduszy Inwestycyjnych S.A.