FREE
Fotokrant › FotoLabKiekie › Zomer 2014 Ernst coppejans › dim balsem › abel minnÉe › pop up week amsterdam › petra van velzen › Bruno van den elshout
kiekie
voorwoord: p. 3 › Denise Woerdman interview I: p. 4 › Ernst Coppejans upcoming: p. 14 › Abel Minnée kiekie gallery: p. 16 › Abel Minnée
voorwoord
k
Content 2
achter de schermen: p. 20 › Pop Up Week Amsterdam gender free zone: p. 22 › Petra van Velzen new horizons: p. 24 › Bruno van den Elshout interview II: › Dim Balsem
p. 26
VOORWOORD: KIEKIE krant 1 jaar! En een feest, dat was het! Het dak ging eraf in de Melkweg Galerie en de foto’s hingen prachtig. Fijn om dat samen te kunnen vieren met een leuke groep mensen.
foto cover: Seydina dans le bassin, 2014 © Ernst Coppejans › foto voorwoord: © Jens van der Velde
Content
Papier, ik ben er dol op. Daarom natuurlijk ook deze krant. In deze KIEKIE onder andere het interview met Corné van der Stelt, ook hij fotografeert veel voor bladen, hij dankt er zelfs deels zijn creativiteit aan! En fotoboeken? Ze zijn nog nooit zo populair geweest als nu. Natuurlijk heeft de digitale toekomst heel veel voordelen, maar laat dat dan naast het ouderwetse papiertje bestaan. Dat heeft zoveel meer sfeer! Daarom, samen met jullie, hef ik het glas op de lente en vier het papier! Liefs, Denise
3
Denise Woerdman
Daarnaast nog een goed begin van de lente, want FotoLabKiekie is Hahnemühle Certified Studio for Fine Art Printing geworden! Dat houdt in dat wij werken volgens gecertificeerde workflows en perfecte afdrukken garanderen met een constante kwaliteit. Ook volgen wij jaarlijks workshops van Hahnemühle om zo op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen. Na mijn bezoekje een paar jaar geleden aan de papiermolens van Hahnemühle in Dassel wist ik het zeker. Dit had zoveel kwaliteit en ook belangrijk; het wordt gemaakt met liefde. Geen snel productiewerk, maar echt vakmanschap. Want een perfecte afdruk
maken, dat het echt niet mooier kan, daar gaan wij voor!
›
kiekie
Ernst Coppejans 4
interview I
Ernst Coppejans is een bijzonder gedreven en betrokken portretfotograaf. Zijn werk kun je onder meer terugvinden in bladen en kranten zoals Het Parool en de Volkskrant. Dit jaar staat bij Ernst in het teken van zijn nieuwste project: ‘Dans le milieu’. Voor dit project reisde Ernst in 2013 en 2014 naar Senegal om daar de gayscene te fotograferen. De heftige verhalen tijdens zijn reizen maakten zoveel indruk op Ernst, dat hij besloot iets voor de jongeren te gaan doen. Binnenkort is er een solo expositie in de Melkweg Galerie en zijn er met hulp van verschillende instanties zoals Stichting PINKB!NK en het Trutfonds fundraising events in de Sugarfactory tijdens Gaypride 2014. Een prachtig initiatief! ernstcoppejans.com
Ernst Coppejans
Ernst Coppejans
5
interview I Ernst Coppejans
kiekie Wauw, wat een mooi project!
een man en één van een vrouw. De vrouw deed de lesbische organisatie en
Dit project heeft een enorme vlucht genomen. Ik ben daar een maand
de man de jongens. In mijn eerste week belde ik die vrouw, N., die mij direct
geweest in november/december 2013 en toen was ik daar zo van onder de
vroeg of ik de krant had gelezen. Nu spreek ik geen Frans, maar de koppen
indruk. Ik had een plan waarvan ik zelf had bedacht dat ik dat wilde doen,
spraken boekdelen. Op een verjaardagsfeest in een restaurant waren
maar ik wist absoluut niet of het haalbaar was.
onder de tweehonderd gasten toevallig vijf lesbische meisjes. Iemand van de gasten heeft de politie gebeld dat er vijf lesbiennes aanwezig waren.
Homoseksualiteit is daar verboden en ook de mening van het volk liegt er niet om
verschillende instanties tijdens de Gay Pride aandacht gegeven aan dit project. Helemaal te gek!
Dat is dus allemaal voortgekomen uit het schieten van deze serie? Het is allemaal begonnen met mijn reis en de serie die daaruit voortkwam.
Waarom besloot je naar Senegal te gaan?
De politie is daar toen binnengevallen en die meiden zijn opgepakt en in
Dit project zat al heel lang in mijn hoofd. Voordat ik fotograaf ben geworden
de gevangenis gesmeten. Uiteindelijk zijn ze na drie weken vrijgekomen
was ik productontwerper. Ik ben daar toen een paar keer geweest om
met hulp van de Nederlandse Ambassade. Vervolgens zijn ze gelijk
In de gevangenis zijn zij iedere dag verkracht met stokken. Ongelooflijk
was sowieso om puntjes op de i te zetten aangaande de serie en ook om te
meubels te ontwerpen, zo ken ik het land en een aantal mensen die daar
ondergedoken. Het speerpuntbeleid van de Nederlandse ambassade in
heftig natuurlijk, zij waren dus ook nog eens zwaar gewond. Maar naar het
kijken hoe we het geld zouden gaan besteden dat we tijdens de fundraising
wonen. Omdat er een grote en belangrijke expositie aankomt in 2015 vond
het buitenland is onder andere homorechten. Zij doen daar heel veel voor,
ziekenhuis gaan is veel te onveilig. De kans dat ze daar ook weer worden
gaan ophalen. We hebben het zelfs voor elkaar gekregen om samen te
ik het fijn om een wat omvangrijker project aan te pakken dan ik tot nu toe
dat is echt waanzinnig.
opgepakt is groot. Ik merk dat het me steeds emotioneel raakt wanneer ik
gaan werken met de Nederlandse Ambassade in Dakar. Zo gaat het geld
het erover heb. Daar bij N. op de bank natuurlijk helemaal en ik kon alleen
direct naar de doelgroep om voornamelijk medische hulp, opvang en
maar denken: dit is zo fout allemaal.
advocatenkosten te dekken.
zat alles mee. Mijn ticket werd gesponsord en ik had ineens een plek om
Weet je hoe het nu is met de meiden die ondergedoken zaten?
te verblijven. Op het laatste moment had ik van het COC en Human Rights
Al tijdens mijn verblijf vertelde N. van de organisatie voor lesbiennes mij het
niet content mee, ik wilde iets voor de mensen daar betekenen. Er is geld
Watch de telefoonnummers gekregen van twee mensen in Dakar die een
hele verhaal. N. had een onderduikadres geregeld. De huiseigenaar was er
nodig voor advocaten, medische hulp, opvang enzovoort. Ik ben in contact
Hoe gaan jullie je onderscheiden van de rest van de evenementen tijdens Gay Pride?
underground gay organisatie leiden. Dat klinkt heel groot, een organisatie,
echter direct achter gekomen om wie het ging en de meiden zijn dezelfde
gekomen met Stichting B!NK, zij steunen bestaande kinderprojecten in
Er zijn natuurlijk heel veel feesten, allemaal commerciële feesten. Maar er
maar het is gewoon een eenmanszaak vanuit de woonkamer. De eerste
avond nog op straat gegooid. Er waren heel veel mensen op straat die
verschillende landen zoals Suriname en Oeganda. Mijn verhaal overtuigde
is nog nooit een benefiet feest geweest waar geld opgehaald werd voor
persoon heb ik op dag drie na aankomst leren kennen en toen ging het als
hadden gehoord wat er aan de hand was en toen zijn die meiden allemaal
de mensen bij de stichting en zij besloten er een afsplitsing van te
een concreet doel. Het is natuurlijk supertof dat alle partijen zoals de
een malle. Na deze ontmoeting heb ik de één na de ander ontmoet en heb
in elkaar geslagen. Uiteindelijk zijn ze toch gevlucht naar het platteland.
maken: PINKB!NK. Vanuit deze tak komt er nu, naast de expositie in de
Sugarfactory het een fantastisch idee vinden en belangeloos meewerken.
ik me een maand helemaal gek gewerkt. Dat was enorm indrukwekkend, ik
De vijf vrouwen hadden, zo vertelde N. mij, eigenlijk medische hulp nodig.
Melkweg Galerie, een grote fundraising in de Sugarfactory. Er wordt door
Het programma liegt er ook niet om, er komt een geweldige transseksuele
heb gedaan. Het is ook iets dat dicht bij me ligt. Op een gegeven moment dacht ik: en nu ga ik gewoon! Vanaf het moment dat ik dat besloten had,
Bram Verhappen van B!NK is de tweede keer een week mee gegaan naar Senegal om daar ook te kijken. De reden om afgelopen mei terug te gaan
Eenmaal thuis zat ik daar met mijn serie foto’s. Ik was er nog
heb echt hele pittige verhalen gehoord. Homoseksualiteit is daar verboden en ook de mening van het volk liegt er niet om.
Ze wilden wel voor je op de foto. Hadden ze geen angst? Een beetje wel natuurlijk. Maar elke keer als ik iemand fotografeerde, gaf ik aan dat ik ze ook anoniem kon fotograferen. Eigenlijk ging ik er vanuit dat ik met een anonieme serie terug zou komen, maar meer dan 95% wilde met zijn gezicht in beeld en vond dat anonieme helemaal niet nodig. Dat vond ik wel indrukwekkend. Het zijn allemaal jongens en meiden die verstoten zijn door hun familie en vrienden omdat ze zijn wie ze zijn. Stuk voor stuk sterke persoonlijkheden en getekend voor het leven, hoe jong ze ook zijn.
In welke mate kun jij de veiligheid bewaken met betrekking tot het maken van de foto’s? De mensen zijn met name bang voor het internet, en dan vooral social media. Daarom heb ik de gayserie ook niet op Facebook gezet. Het is tegenstrijdig hoor, want velen hebben wel profielen op gay contactsites, mét foto's. Maar ik ben een fotograafje uit Nederland en ze weten echt niet wat er in Nederland speelt. De serie heet ook ‘Dans Le Milieu’ en niet ‘Gays uit Senegal’, want dat is nogal Googlebaar uiteraard. Dat zijn dingen waar ik op let, daar ben ik continu mee bezig.
Zitten er ook verhalen bij van jongeren die zijn opgepakt omdat ze gay zijn? Ja. Ik had voor het project dus twee telefoonnummers ontvangen. Eén van
6
7
interview I Ernst Coppejans
kiekie
DJ uit NY draaien, Honey Dijon, naast Nederlandse top dj's en performers
niet te vergeten. Dus dat is het, en er komt steeds wat bij!
die allemaal belangeloos meewerken.
Sugarfactory. Op de vroege avond is er een kunstveiling met prachtig werk
Dit probleem is natuurlijk in meerdere Afrikaanse landen aan de orde. Overwegen jullie om met de stichting ook jongeren in andere landen te gaan helpen?
van bekende kunstenaars die allemaal een werk afstaan en daarna zal er
PINKB!NK is nu opgericht en daar willen zij mee door willen gaan. We
hard gedanst worden. Een week eerder, op vrijdag 25 juli, is de opening van
hebben het er al over gehad om misschien volgend jaar weer zo’n project
de expositie in de Melkweg Galerie. En op 30 juli, de avond voor het feest, is
te doen en dan heel ergens anders. Er zijn genoeg plekken te bedenken
het in de Sugarfactory theateravond met LULVERHALEN, met onder andere
waar het niet zo fijn is.
Welke activiteiten staan er nu op het programma? Op 31 juli 2014, de donderdag voor Gay Pride, is er een groot feest in de
Howard Komproe en Barbara Barend.
Hoe gaan jullie geld inzamelen?
Je hebt daar ook een worstelaarserie gemaakt. Kun je vertellen hoe die is ontstaan?
Door de kaartverkoop van de Sugarfactory, de kunstveiling en de opbrengst
Er zijn overal stranden daar, maar niet zoals hier met allerlei strandtenten.
van de kaartverkoop van de theatershow. Daarnaast is er een grote SMS-
Ik zag al die mensen daar druk bezig met opdrukken en rondjes rennen en
actie. Er komen grote doeken van vier meter hoog bij twee meter breed op
ik vroeg me af wat ze daar aan het doen waren. Blijkt dus dat de nationale
verschillende plaatsen in de stad tijdens Gay Pride. Je sms't dan 'BINK' naar
sport in Senegal worstelen is. Voetbal ook, maar worstelen is groter. Alle
1008 en dan gaat er €1,50 naar Senegal. Dat kan nu al! Wat heel fijn is,
beroemde worstelaars daar zijn net popsterren, zij rijden in geblindeerde
is dat we de Nederlandse ambassade als partner hebben, want je wil wel
auto’s, hebben assistentes etcetera. Ze zijn heel beroemd en heel rijk.
geloofwaardig zijn. En Stichting B!NK is een geweldige stichting met veel
Senegal is een arm land, dus alle jongens daar willen worstelaar worden.
ervaring op dit gebied. Daarnaast is de subsidie van het Trutfonds voor de
Dat is een uitweg uit de armoede. Dus de jongens trainen zich helemaal gek!
prints op de expositie ook fantastisch. En de sponsoring van FotoLabKiekie
Veel mensen hebben daar ook niet zoveel te doen. Ik verbleef in november/ december 2013 in een dorp vijftig kilometer buiten Dakar aan het strand. In dat dorp heb ik een maand lang de jongens gevolgd die elke dag om 17.00 uur op het strand samen kwamen om te trainen. En trainen, dat deden ze! Rondjes rennen, opdrukken, gehurkt springen, kikkersprong, allemaal in dat rulle zand, heel knap. En daarna potjes worstelen. Verschillende leeftijden zag je daar, van een jaar of zeven tot achterin de twintig. Dat waren alle jongens uit dat dorp bij elkaar. Het was onwijs leuk om te zien en er was een hele goede sfeer.
Dus die worstelaars heb je elke dag gevolgd naast je andere bezigheden? Ja, elke dag als ik niet in Dakar was voor de gayserie dan was ik daarmee bezig. Ik moest eerst vertrouwen winnen. Bij de gayserie nog meer natuurlijk, maar ook hier. En ik moest ook wel aan ze uitleggen dat ik niet de hele tijd mijn portemonnee kan opentrekken.
Waarom ben je portretfotograaf geworden? Dat was eigenlijk niet de bedoeling. Ik heb een interieur achtergrond. Ik was productontwerper, maar steeds maar weer nieuwe spullen bedenken ging me tegenstaan, er zijn wel genoeg vazen op de wereld haha. Ik heb van de ene op de andere dag mijn vaste baan opgezegd om te gaan studeren aan de Foto Academie. Ik dacht interieurfotograaf te worden, maar vanaf dag één ben ik alleen maar mensen gaan fotograferen. De beste keuze die ik ooit maakte.
8
9
interview I Ernst Coppejans
kiekie Heb je iets in je hoofd wat je nog heel graag wil doen? Ik ben ambitieus, dus het liefst zou ik uiteindelijk internationaal werken. Maar daarvoor is nog wel een weg te gaan. Deze solo expositie in de Melkweg drie weken lang en het hele project is een goed begin en in februari volgend jaar heb ik een grote expositie in Museum De Fundatie in Zwolle. Daar komt een overzichtsexpositie van portretfotografie in Nederland. De fotografen zijn onder andere Viviane Sassen, Koos Breukel, Helen van Meene, Blommers en Schumm en Desiree Dolron. Het is een enorme eer dat ik daar tussen mag hangen.
Ben je van plan hierna weer een project te beginnen voor langere tijd in het buitenland? Ja dat is zeker de bedoeling, dit is waarom ik fotograaf geworden ben. Ik wil een verhaal vertellen en me daarbij niet beperken tot Nederland. Ik ben hard aan het nadenken over wat het gaat worden. En het moet over een jaar, want daar moet ik wel voor sparen natuurlijk.
De serie ‘Dans le milieu’ is te bekijken in de Melkweg Galerie te Amsterdam van 25 juli tot 17 augustus 2014.
Een deel uit de serie 'Dans le milieu' van Ernst Coppejans wordt geëxposeerd bij Bar Prik tijdens de POP UP WEEK 2014, vanaf 25 september daar te zien.
Voor meer informatie over het project en hoe je kunt bijdragen, kijk op pinkbink.nl
p.4/5: Dans le milieu, 2014 p.6/7: Dans le milieu, 2014 p.8/9: Dans le milieu, 2014 p.10: Lutteur, 2014 p.11: Dans le milieu, 2014
10
11
advertenties
kiekie
De FotografenFederatie zet zich in voor de positieverbetering van professionele fotografen in het algemeen en de zakelijke, maatschappelijke en culturele belangen van fotografen in het bijzonder en werkt aan het sterk houden van het imago van de beroepsgroep.
We gaan g e
en beren
www.fotografenfederatie.nl www.fotografenauteursrecht.nl www.fotografenondernemen.nl
SO-boek-DEF-03-09-13.indd 161
in het bos
1/7/14 7:41 PM
Verzekeringen voor de beroepsfotograaf en student.
Prof iteer nĂş
EXPAND YOUR COLORSPACE
zoeken!
WWW.KBRbeheer.nl
ad.Kl.&B105x155.indd 1
08-09-2013 13:11:34
Tot 500,- euro retour op objectieven bij aanschaf van een Canon EOS 5D Mark III
Tot 1000,- euro retour op objectieven bij aanschaf van een Canon EOS 1Dx
Bezoek voor meer informatie: www.cameraland.nl/pagina/canon-pro-lens-cashback
De EIZO ColorEdge monitoren met extra grote kleurruimte. Kies voor een ColorEdge van EIZO, die foto‘s dankzij zijn bijzonder grote kleurruimte precies zo intens en helder weergeeft als ze zijn. Met deze weergave en de 5 jaar garantie van EIZO zijn de ColorEdgemodellen de perfecte keus voor fotografen, designers en andere creatieve geesten die de hoogste eisen stellen aan beeldbewerking, retouche, prepress en postproductie. www.eizo.nl/coloredge
CA MERA
LAND
| van Ostadelaan 274 | 1816 JH | Alkmaar | E. info@cameraland.nl | T. 072-515 3910 | Fb. www.facebook.com/cameraland.nl | 140822 Adv_Color_Space_230x162_Kiekie.indd 1
12
02-04-14 09:57
13
kiekie
Abel Minnée 14
Loose Diamond 0,005 crt 57 facets Brilliant Cut no.: 109214, In cooperation with studio Bram Spaan, 2014.
upcoming
Abel Minnée Abel Minnée, geboren te 1988 in Amsterdam ontving een Bachelor Fotografie aan de Gerrit Rietveld Academie te Amsterdam in 2013. Zijn werk gaat vaak over het medium fotografie zelf, daarbij onderzoekt hij de constructie van het beeld, de capaciteiten van de camera en de applicatie van het fotografische beeld in populaire visuele cultuur met een interesse voor de ogenschijnlijk arbitraire manier dat onderwerpen worden gekozen, verhalen worden geschreven en beelden woorden gecreëerd. Zijn beelden onthullen en benadrukken de fotografische daad op een eigen en zeer specifieke manier.
Half Lit Green Screen Studio, 2013.
Abel Minnée
abelminnee.com
Abel Minnée
Iwan Simonis Royal Blue Billiard Cloth, In cooperation with studio Bram Spaan, 2014.
15
kiekie kiekie gallery
Abel MinnĂŠe
17 16 The Needle, 2014.
advertenties
kiekie
Printers & Supplies BV
rie HarPlotter
Wij zorgen voor zorgeloos printen
ARCA: BREEDSTE ASSORTIMENT PRINTERSUPPLIES & GROOTSTE SPECIALIST IN DE FOTOBRANCHE Een afdruk is meer dan een foto.
Logisch toch? Zelf afdrukken!
Printer kopen - maatwerk bij Arca!
Als fotograaf weet u precies hoe u uw foto geprint
Op het gebied van printers bieden wij alle mogenli-
wilt hebben. Met de techniek die Arca aan print-
jkheden.. Onze uitgebreide ervaring met zowel Mac
ers biedt naast een ongekend breed assortiment
als Windows omgevingen, unieke support via eigen
printmedia bepaalt u als fotograaf de kwaliteit én
helpdesk en onze customized profielen garand-
snelle levertijd.
eren probleemloos opstarten. Inruil- en financiëring
En of het nu om Fine Art museumniveau gaat,
opties, de Goldstar Epson occasion printers: wij
subtiele details in een babyportret of om de
vinden voor iedereen een oplossing. En elke printer
meest intense kleuren voor een instore of outdoor
wordt door ons vóór aflevering getest!
XL-print, de support van Arca zorgt ervoor dat u uw workflow tot in de puntjes beheerst. Laat u
Bij Arca alle topmerken onder 1 dak:
Grote voorraden: Snel geleverd,scherp geprijsd.
de foto’s liever door een specialist afdrukken dan bent u bij Fotolab Kiekie, Jan Evertsenstraat
Zoek niet langer, maar bel ons:
79, 1057 BR Amsterdam, 020-6830464 op het
0168-380908 Of surf naar www.ARCA.nl
juiste adres. Dit bedrijf maakt al jaren gebruik van printers en media uit ons assortiment.
Het printen van een
prachtige foto levert een meerwaarde die presentaties op notebooks, digitale fotolijsten en zelfs HD-schermen niet kunnen benaderen. De extra’s zoals een bij het motief passend oppervlak, en zelfs de geur van het papier van uw afdruk op A3 of A2 brengen een foto tot leven - en de emotie tijdens het maken van de opname weer terug. Want bij printen gaat het net als in de fotografie om gevoel!
Arca Printers & Supplies
|
Plaza 11e
|
4782 SL Moerdijk
|
T: 0168-380908
|
F: 0168-380910
|
M: Shop@arca-nl.nl
Na de introductie van de eerste succesvolle Lastolite Urban Collapsible Background serie zijn de creatieve mogelijkheden nog verder uitgebreid. De nieuwe Urban Collapsible Backgrounds, in het formaat 1,5 x 2,1 m, zijn nu beschikbaar in de Derelict Wall / Wooden Fence, Shutter / Distressed Door en Tarnished Metal / Container varianten.
Professional Light and Equipment Rental Amsterdam Paris Hamburg Düsseldorf Frankfurt Barcelona Mallorca
711rent.com Transcontinenta BV | Importeur Nederland | Tarwestraat 29 | 2153 GE Nieuw-Vennep | T 0252 687555 | W transcontinenta.nl
18
19
Pop Up Week kiekie
20
achter de schermen
Een BYOD (bring your own device) ontdekkingstocht door het Vondelpark op zoek naar dingen die je met het blote oog niet ziet, maar die wel te ervaren zijn via Google Glass, de Oculus Rift of een zelf meegebrachte smartphone of tablet.
digitaal platform vormt de basis van dit festival. Wat voor Pop Up events kan men zoal verwachten? Dineren in De Hollandsche Manege, overnachten in een kunstwerk of galerie, een safari door de haven, een bezoekje aan een verborgen museum of winkelen in een pop-up warenhuis. Tijdens Pop Up Week Amsterdam kan het allemaal! Acht curatoren, allen met hun eigen specifieke ervaring en netwerk, vormen het kloppend hart van Pop Up Week Amsterdam. Ze zullen een uniek programma samenstellen dat bestaat uit mooie en verrassende activiteiten op veelal bijzondere plekken. CategorieĂŤn variĂŤren van kunst, muziek en architectuur tot aan mode, slapen, duurzaamheid en food. Zo wil top-kok Jean Beddington het publiek verrassen met bijzondere eetconcepten en zal augmented reality specialist Sander
Veenhof onze werkelijkheid in een verrassende virtuele realiteit proberen te verdraaien. Voor de programmering van het festival is Pop Up Week Amsterdam op zoek naar deelnemers met inspirerende en innovatieve pop-up initiatieven op bijzondere plekken in Amsterdam en omgeving. Iedereen met een kwalitatief hoogwaardig en tijdelijk pop-up idee, van klein tot groot, kan deelnemen aan het festival. Zie: www.popup-week.com/participants Voor achtergrondinformatie over de organisatie achter het festival kunt u terecht op: www.popup-week.com
Amsterdam
Pop Up Week Amsterdam
Pop Up Week Amsterdam is een elfdaags festival van 18 tot en met 28 september 2014. Gedurende Pop Up Week Amsterdam maken bezoekers en inwoners van Groot Amsterdam kennis met tal van pop-up initiatieven van culturele organisaties, ondernemers en bewoners. Tijdens het festival duiken ruim 150 tijdelijke en kwalitatief hoogwaardige activiteiten en evenementen op in de stad; het festival is bedoeld voor jong en oud en de meeste events zijn gratis toegankelijk. Pop Up Week Amsterdam zet op een nog nooit eerder vertoonde manier de stad Amsterdam neer als de creatieve, innovatieve en bruisende pop-up hoofdstad waar tijdelijkheid permanent is. Het festival verbindt lokale organisatoren met bezoekers en maakt zo cultuur en beleving op een laagdrempelige manier zichtbaar en toegankelijk voor iedereen. Een
21
kiekie
Gender Free Zone 22
Fotografe Petra van Velzen studeerde dit jaar af aan de Fotoacademie in Amsterdam.
Vertel eens over je afstudeerproject ‘Gender Free Zone’. Het zijn portretten van androgyne mensen, transvrouwen, transmannen, crossdressers, travestieten, mannen op hakken, female impersonators, drag kings, dragqueens, gender queers, en alle variaties onder de brede paraplu van genderdiversiteit. Het project ‘Gender Free Zone’ beoogt het gehele spectrum aan genderidentiteiten te omvatten. Ik zoom in op niet-stereotype beelden van sekse, mannelijkheid en vrouwelijkheid. Ik wil graag de diversiteit van de transgender gemeenschap laten zien en de schoonheid hiervan benadrukken.
Met welke projecten ben je momenteel bezig? In februari 2014 ben ik gestart met een fotoproject wat is voortgekomen uit het project ‘Gender Free Zone’. Gedurende de komende jaren zal ik het veranderingsproces van transman Elroy vastleggen. Iedere maand maak ik een portret van hem, waardoor subtiele veranderingen tijdens zijn transformatie zichtbaar worden. Het verhaal begint op het moment
dat gestart wordt met de hormoonbehandeling en eindigt over een paar jaar, als de transitie compleet is. Wat is je doel voor de toekomst? Nog heel veel mooie, indringende portretten maken! Ik maak graag redactionele portretten in opdracht van magazines. Verder zal ik ook altijd series vrij werk blijven maken. Ik ben nu bezig met een nieuwe portretserie, die gaat over performers in het nachtleven van Amsterdam, ‘Nachtvlinders’. Schitterend om mee bezig te zijn, zo fantastisch wie ik mag ontmoeten! staan er nog exposities op stapel? Ja natuurlijk! Momenteel ben ik druk met de organisatie van twee exposities
tijdens de Gay Pride. Eén expositie zal onderdeel zijn van de allereerste editie TransPride in het Manor Hotel, en toont een selectie van de portretten die ik heb mogen maken van transmannen en transvrouwen. De andere expositie gaat plaatsvinden in Treehouse Gallery (vlakbij het Spui), waar alle 50 portretten van ‘Gender Free Zone’
Petra van Velzen
Wat is voor jou belangrijk in je werk? Ik word heel blij van het ontmoeten van nieuwe mensen, van bijzondere mensen, van mensen met een verhaal. Daar leef ik voor! Ik vind het belangrijk om een persoon te leren kennen, voordat ik een portret maak. Ik vind het belangrijk om respectvol en integer met mijn modellen om te gaan. Ik houd ervan dichtbij mensen te komen, en hen dan zo indringend mogelijk te portretteren.
gender free zone
Je werk is ook te zien bij GenderBlender in het MU. De installatie van de filmpjes die ik heb gemaakt is opgenomen in de prachtige tentoonstelling GenderBlender in het MU, museum voor hedendaagse kunst, in Eindhoven. Het zijn filmpjes die de transformatie van drag queens laten zien. Voor GenderBlender worden allerlei internationale werken bijeengebracht waarin genderdiversiteit een hoofdrol speelt. Vrouwelijkheid, mannelijkheid en alles daar tussenin. Ik vind het geweldig dat ik een bijdrage aan deze prachtige expositie heb mogen leveren. Het werk is nog tot en met 17 augustus 2014 te bezoeken in MU, Strijp S in Eindhoven.
een plek aan de muur krijgen, dat verdienen ze. Expo Treehouse Gallery Woensdag 30 juli - vrijdag 1 augustus Expo TransPride Maandag 28 juli - 17.00 uur opening Manor Hotel, Amsterdam petravanvelzen.com
Petra van Velzen
23
kiekie
New Horizons 24
new horizons
“NEW HORIZONS begon voor mij met de wens om rust en ruimte in beeld te brengen. Om voorbij te komen aan de waan van de dag. Weg van het nieuws, weg van alle ruis. Aan de horizon kan ik dat allemaal achter me laten. Hoor ik in mijn hoofd mijn eigen stem in plaats van allemaal voorprogrammeringen en meningen van anderen....En de vraag hoe dat steeds weer terugkerende beeld
op waarde te schatten. Wat heeft de horizon nog meer te melden, anders dan rust, ruimte en divsersiteit? En hoe die boodschap zo zichtbaar, deelbaar en tastbaar mogelijk te maken? Samen met vormgever Rob van Hoesel kwam ik uit op iets dat het midden houdt tussen een object en een boek.”
wat je moet doen, datgene waar je ten volle in gelooft, dat dan uiteindelijk niks onmogelijk blijkt.”
Het was GEM-directeur Wim van Sinderen die de twee bijeenbracht tijdens een boekenmanifestatie in het Nutshuis in Den Haag. Hij vertelde over zijn lievelingsboek Costes, zodanig gebonden dat het op alle bladzijden vlak openligt. Alleen in Zwitserland gemaakt kan worden en zo kostbaar is dat je het eigenlijk niet moet willen. Toen begon het rekenwerk. Bij een oplage van 2012 exemplaren zouden we uitkomen op een begroting van € 100.000. Dat was inderdaad even slikken.”
“Dat wordt spannend. Maar wat belangrijk is: NEW HORIZONS komt er sowieso. Het risico dat het boek er niet komt, zijn we al ruimschoots voorbij. Daar heeft de crowdfundcampagne op Voordekunst (€ 25.000) al voor gezorgd. Elk boek dat verkocht is kan gegarandeerd gemaakt worden, net als elk extra boek dat nog verkocht wordt. Ik wil dat iedereen die zich in Nederland met moderne kunst bezighoudt, weet dat dit bijzondere en in mijn ogen belangrijke boek aanstaande is. Meer is niet nodig. Zodra het boek er straks is, verkoopt het zichzelf. Zolang de voorraad strekt.”
“2012 is een mooi aantal en refereert natuurlijk in het jaar waarvan de beelden een alternatief ooggetuigenverslag vormen. Ik geloof in overvloed, en in grenzeloze mogelijkheden. Dat als je precies doet
Inmiddels beschik je over bijna € 60.000 aan voorbestellingen. Waar komen de resterende € 40.000 vandaan, met nog maar een maand op de teller?
Bruno van den Elshout
Knap als je dit jaar nog niet gehoord hebt van het project NEW HORIZONS van de Haagse fotograaf Bruno van den Elshout. Waar hij komt, gaat het al snel over horizons en vergezichten. Die portretteerde hij in 2012 een jaar lang: onze eigen Noordzeehorizon, op ieder uur van iedere dag. Bijna 9.000 horizonportretten van steeds hetzelfde uitzicht, verzameld door een nagenoeg volautomatische machine met camera, computer, ruitenwisser en verwarming. En daar bleef het niet bij. De verzamelde beelden en inzichten dienen inmiddels als basis voor een omvangrijke boekpublicatie. Een kunstwerk-in-boekvorm, dat in het teken staat van onbegrensde mogelijkheden.
www.newhorizonsahead.nl
Bruno van den Elshout
25
kiekie
Dim Balsem 26 Dim Balsem. Creatief en talentvol en altijd op zoek naar een mooie samenwerking. Een verhaal over de zoektocht naar zichzelf, maar ook naar anderen. Mooie commerciĂŤle opdrachten, maar ook boeiende projecten en vrij werk. Wat is Dims kijk op de fotografie en welke onderwerpen boeien hem het meest? dimbalsem.com
interview II Dim Balsem
Dim Balsem
27
interview II Dim Balsem
kiekie Ik ben erg benieuwd naar je nieuwste projecten!
Welke opleiding heb je gedaan?
blijft. Dat ik mijzelf blijf stimuleren en prikkelen, out of the box blijf denken
Ik zit in de beginfase van een beeldvormend project dat gaat over jongeren
Ik heb, na een lange weg van Havo, VWO en een korte tijd Technische
en rare projecten aan blijf gaan. Dat heb ik denk ik aan de academie
met een psychosekwetsbaarheid waarbij de focus gelegd wordt op het
Universiteit, in Amsterdam een portretfotograaf leren kennen, Rogier
te danken.
principe ‘herstel van identiteit’. Meer kan ik hier nog niet over zeggen, sorry.
Fokke. Hij was een oude schoolvriend van mijn moeder. Hij heeft mij het
Ik ben ook bezig met een awareness project omtrent vrouwenbesnijdenis,
vak laten zien, met als tegenprestatie dat ik hem assisteerde. Ik wist toen
Hoe kwam je na je opleiding aan opdrachten?
in samenwerking met plastische chirurgen van de Kliniek Amstelveen en
helemaal niets van fotografie. Hij betaalde mij uit in filmrolletjes en ik
Ik ben een tijdje blijven assisteren, maar ik ben ook tijdens mijn opleiding al
de stichting Desert Flower. Deze stichting vecht al jaren tegen vrouwelijke
mocht zijn Linhof en Hasselblad gebruiken. Ik vond fotografie direct te
in opdracht gaan fotograferen . Dat gaat via via op een gegeven moment.
genitale verminking en de kliniek ontwikkelt reconstructie operaties.
gek, ik denk omdat het iets creatiefs en sociaals heeft en tegelijkertijd iets
Dan krijg je een keer een klusje en ga je ervoor. Het blijft altijd spannend,
Net afgerond is een promotiefilm voor de stichting Childtuition. Dit is een
technisch. Na anderhalf tot twee jaar assisteren bedacht ik dat ik naar de
dat heb ik nu nog en dat is maar goed ook. Dat wordt misschien zelfs alleen
stichting die innovatieve, educatieve spelsoftware ontwikkelt voor kinderen
academie wilde. Ik heb zelf bij Rogier in de doka mijn portfolio afgedrukt
maar enger, omdat het meer en grootser wordt. Daar ben ik wel achter
in nood. Minder bedeelde kinderen leren zo spelenderwijs Engels en een
en ben daarmee naar de academie in Den Haag gegaan.
gekomen. Dan denk je dat je alle kneepjes en trucjes van het vak wel kent
computer bedienen. Ik ben hiervoor naar India geweest en heb daar een
en dan kom je er keihard achter dat het daar helemaal niet om draait. Je
En ook afgestudeerd?
kan een shoot technisch helemaal dichttimmeren, bijvoorbeeld als je een
Ja, ik ben in 2009 afgestudeerd. Ik ben blij dat ik het gedaan heb, want
portret van iemand gaat maken. Je kan overal over nadenken van te voren,
Werk je solo aan deze projecten?
het is een toevoeging. Je kunt het ook omdraaien en zeggen: het had niet
maar uiteindelijk komt het erop neer of je met diegene een klik hebt en
De fotografie doe ik meestal alleen of met een assistent, en in samenwerking
gehoeven. Er zijn namelijk veel autodidacten tegenwoordig en het is een
dus of je er sociaal mee om kan gaan. Als iemand chagrijnig is en er geen
met de betrokken stichtingen en de betreffende jongeren of vrouwen die
dure studie, maar ik ben blij met hoe het gelopen is en ik vond het een te
zin in heeft, wat dan? Dan kan je , als je die vrijheid hebt, zeggen, oké, ik
het onderwerp zijn. Ik vind het erg interessant om te kijken hoe fotografie
gekke tijd. Ik denk dat het belangrijk is om wat bagage mee te nemen en
maak een prachtportret van iemand met een heel chagrijnig smoelwerk.
een extra laag of verdieping krijgt als het op een therapeutische of
om je heen te kijken. Op zo’n academie krijg je ook andere vakken; je bent
Dat zou lachen zijn, maar meestal werkt het niet zo.
educatieve manier wordt ingezet.
audiovisueel en met kunstgeschiedenis bezig. Je wordt ook de autonome
film gemaakt ter promotie van dit project.
kant op geduwd, zodat je de boel in de gaten gaat houden; de musea,
Zijn het voornamelijk portretten die je doet?
Hoe ben je aan deze opdrachten gekomen?
de festivals, de magazines en dat soort zaken. Als ik het niet had gedaan,
Het meeste dat ik doe is portret, ook commercieel portret en mode. Maar
Soms loop ik zelf tegen iets aan en leg ik contact, maar vaak word ik benaderd,
was ik misschien meer een vakidioot geworden. Niet negatief bedoeld
ik heb ook veel interieurfotografie gedaan op de academie. Toen ben ik
omdat ik de betrokkene via via ken of omdat ze mijn werk tegenkomen.
natuurlijk. Ik vind het ook interessant dat het een zoektocht naar mijzelf
via via bij een aantal interieurontwerpers en interieurarchitecten terecht gekomen. Dat was heel technisch en erg leuk. Met een interieurstylist lekker technisch een mooi iconen beeld maken. Dat heb ik veel gedaan en af en toe nog wel voor wat bladen, zoals Elle Decor. Maar ik vind het interessanter, spannender en moeilijker om mensen te fotograferen. Dat vind ik meer een uitdaging. Maar het allerliefst combineer ik het. Als ik bijvoorbeeld een serie schiet, dan zal het minder snel een reportage worden, maar meer een associatieve serie losse beelden. Bijvoorbeeld de combinatie van een knalportret met een still, landschap of interieur. Op een andere manier verhalend.
Kies je altijd in je hoofd een onderwerp waar je iets mee wil? Ja, eigen interesse is essentieel, in combinatie met een pre-productie en het ontwikkelingsproces.
Maar dat is dan ook wel weer conceptueel. Het is in ieder geval iets wat je vast kunt houden. Het kan ook heel klein zijn. Ik fotografeer best wel veel, wat dat betreft ben ik echt verslaafd haha. Ik heb naast al mijn camera’s ook een Iphone van 64 GB, die heb ik dan een half jaar en dan is hij alweer vol. Dan heb ik er 7000 foto’s op staan. Daarin zie je ook onbewuste patronen in onderwerpkeuze ontstaan, dat kunnen hele simpele dingen zijn. Een fotograaf zoals de Duitse Wolfgang Tillmans heeft van die vette series gemaakt over smeltijs op straat. Dat komt hij dan
28
29
interview II Dim Balsem
kiekie
uiteindelijk komt het erop neer of je met diegene een klik hebt
Helpt het aangesloten zijn bij een galerie je om meer vrij werk te maken? Zeker, als je een galerie hebt is dat absoluut een stimulans. De galerie trekt af en toe wel aan de bel: wat gaan we doen? Hebben we nog iets?
steeds tegen, hij vindt het esthetisch interessant, maakt er snapshots van
Wat heb je nu voor klussen en opdrachtgevers?
en exposeert dat vervolgens heel groot als zijnde kunstfotografie. Of foto’s
Los van mijn vrije werk en documentaireprojecten heb ik bijvoorbeeld
van de Concorde in de tijd dat die nog vloog. Dat is heel gaaf, want nu is
net voor het Duitse Die Zeit de voorbereidingen voor de architectuur
dat vliegtuig er niet meer. Het is toch te gek dat je daar een serie over kunt
biennale in Venetië, van het OMA van Rem Koolhaas gefotografeerd. Ik
maken. Hij combineert dat dan weer met ander werk, in het kader van een
heb met VICE een campagne geschoten voor British Knights en ik ben
voortdurend onderzoek naar het medium fotografie. Dat soort dingen vind
bezig voor HUB, dit zijn verschillende schoenenmerken. Voor de Volkskrant
ik heel cool.
en andere media heb ik portretten gemaakt van Julien Rademaker van Gevondenopmarktplaats.nl en Samir Bantal. Voor Stieglitz, een kleding-
En fotograferen op straat? Gewoon lopen en kijken wat je tegenkomt?
en leren tassen label, heb ik twee campagnes gedaan en nu ben ik bezig
Dat heb ik veel gedaan, ik denk dat dat ook heel belangrijk is. Zo ben
gek. Verder heb ik net een aantal campagnebeelden voor het Appelsap
ik begonnen met fotograferen. Zonder idee, gewoon op pad gaan en je
Fresh Music Festival geschoten, in samenwerking met 100% Halal en de
laten verrassen. Dat doe ik nog steeds, maar het kan ook frustrerend zijn,
fotografe Karen Rosetszky, wie ik vroeger met veel plezier assisteerde .
want je komt vaak helemaal niet zoveel spannends tegen. Als je dat doet
Onlangs schoot ik portretten voor Harry, een ethisch en duurzaam label
in de stad waar je woont, loop je vaak met oogkleppen op, daarom is het
uit Amsterdam.
met de derde. In samenwerking met Charlie Chan Dagelet, dat wordt te
belangrijk om het te blijven doen. Zo hou je een gulzige open blik. Ik ben laatst twee weken in India geweest en toen kwam ik handen tekort , ik
Heb je op dit moment nog meer ideeën/projecten lopen?
wilde het liefst continu zeven camera’s op alles zetten. Ik had het er daar
Ik heb nog een redelijk ambitieus, conceptueel, vergezocht idee liggen
ook met een Indiër over. Hij gaf aan dat hij het allemaal niet meer zag. Ik
dat voortkomt uit een oude geëxposeerde serie. Het idee is om portretten
vond het prachtig, het is het totaalplaatje daar, de beelden, de kleuren, de
te maken van blozende mensen. Ik was tijdens mijn Flawless expositie
geluiden, de geuren. Vanaf het moment dat je ‘s ochtends je ogen open
bezig met een serie geveinsde emoties. Dit was een onderdeel van een
doet, tot je ze moet sluiten van vermoeidheid. Dat is voor iemand zoals ik,
onderzoeksexpositie naar pure schoonheid en manipulatie van beeld. Dus
die heel gulzig is in wat hij ziet en wat hij wil zien, heel fijn. Het kan voor
vanuit het analoge fotograferen en iemand situeren/ laten poseren tot
mij geen overdaad zijn. Van zo’n reis krijg ik zoveel energie.
het digitaal bewerken van fotografie. In dit geval was het een onderzoek naar de pure schoonheid van het onderwerp en de pure schoonheid van
Hoe ben je bij Galerie Vriend van Bavink terecht gekomen?
het medium. In mijn beleving komt er pas een beetje schoonheid bij kijken
Ze hebben mij gevraagd. Meier Boersma is aanjager bij ‘De Wolf en
uiterlijk is maar een klein onderdeel van schoonheid en die schoonheid is
Mussen’, werkt daar als consultant in de culturele sector, is ondernemer en
enkel puur als dat innerlijk spontaan van binnen komt. De vraag is alleen.
doet samen met Ruben Bunder de galerie. Ruben is de eigenaar van de
hoe fotografeer je het pure spontane innerlijk? Dat kan heel abstract
galerie. Die jongens zijn erg fanatiek en heel druk met alles wat met kunst
of symbolisch, maar ik denk dat als iemand bloost dat je dan dicht bij
en cultuur te maken heeft in Amsterdam.
iemands ware ik komt. Het is een emotie die je niet kan veinzen. Het toont
als iets of iemand karakter heeft. Het gaat over uiterlijk plus innerlijk. Het
heel direct je ware karakter. Het probleem is alleen dat het moeilijk te
Dus je zit er al vanaf het begin bij?
fotograferen zal zijn. Een leuke uitdaging dus.
Ja. Van de eerste expositie die daar plaatsvond was ik ook onderdeel. Meier Boersma, Maarten Kal, Bo Polak en ik hadden een collectief. Dat waren nog eens tijden. Tijden van jehoofdlooptom.com en guggenheimer. eu. We maakten heel veel foto’s, overal waar we kwamen, en die plaatsten
p.26/27: Bea voor Flawless
we allemaal op websites. Uiteindelijk is daar een expositie uit ontstaan.
p.28: Jeroen en Canice voor Vice en BK
Ruben woonde bovenin het pand en beneden kwam een ruimte vrij. Toen
p.29 van boven naar onder: India untitled #01, #07 en #03 voor Childtuitoin
hadden we een plek, een eigen podium dat is uitgegroeid tot een serieuze
p.31 Lotte voor Harry
galerie en het is waanzinnig om daar onderdeel van te zijn.
30
31
Vadim Makhorov in Moskou voor Vice en Hub © Dim Balsem
INTERVIEWS Denise Woerdman COPY EDITOR Nadine Stoel
FotoLabKiekie Jan Evertsenstraat 79 1057 BR Amsterdam
GRAFISCHE VORMGEVING Tjade Bouma www.tjadebouma.nl (c) 2014 FotoLabKiekie
+31(0)20 - 68 30 464 www.fotolabkiekie.com amsterdam@fotolabkiekie.com Openingstijden: maandag: › 09:30/18:00 dinsdag: › 09:30/18:00 woensdag: › 09:30/18:00 donderdag: › 09:30/18:00 vrijdag: › 09:30/18:00
Colofon