ΙΔΒΑΜ - Ετήσια Ανασκόπηση 2015-2016

ΙΔΒΑΜ 2015 - 2016 ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ

idbam.blogspot.com

ΑΙΓΥΠΤΟΣ || ΙΣΡΑΗΛ || ΛΙΒΑΝΟΣ || ΣΥΡΙΑ ΕΛΛΑΔΑ || ΚΥΠΡΟΣ || ΤΟΥΡΚΙΑ ΑΛΒΑΝΙΑ || ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ || ΒΟΣΝΙΑ - ΕΡΖΕΓΟΒΙΝΗ || ΚΡΟΑΤΙΑ || ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙΟ πΓΔΜ || ΡΟΥΜΑΝΙΑ || ΣΕΡΒΙΑ || ΣΛΟΒΕΝΙΑ

Περιεχόμενα Η Ισορροπία Δυνάμεων στη Βαλκανική και Ανατ. Μεσόγειο (ΙΔΒΑΜ) αποσκοπεί στη μετάδοση αμυντικών νέων από τις ευαίσθητες περιοχές της Βαλκανικής και της Ανατ. Μεσογείου μέσω ειδήσεων και μελετών. Ξεκίνησε για να βοηθήσει το fox2magazine στην κάλυψη των αεροπορικών εξελίξεων στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο, όμως, πλέον στοχεύει στην κάλυψη των σημαντικότερων αμυντικών εξελίξεων των συγκεκριμένων περιοχών. Επιμέλεια: fox2.

Το Γεγονός Εισαγωγή Απολογισμός 2011-2015

Ανατολική Μεσόγειος Αίγυπτος Ισραήλ Λίβανος Συρία

Ελλάδα

Κύπρος

Τουρκία

Βαλκανική Αλβανία Βοσνία-Ερζεγοβίνη Βουλγαρία Κροατία Μαυροβούνιο idbam.blogspot.com twitter: @ContactIdbam contact.idbam@gmail.com

πΓΔΜ Ρουμανία Σερβία Σλοβενία

2 - Ι∆ΒΑΜ

3 4 10

12 24 34 36 52 70 74

94 96 97 104 108 109 110 116 119

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Το Γεγονός

Αν και η παράδοση του ελικοπτεροφόρου Mistral, πρώτου από συνολικά δύο, τον Ιούνιο στο Αιγυπτιακό Ναυτικό έχει όλα τα στοιχεία να χαρακτηριστεί ως το γεγονός της χρονιάς, είναι οι ραγδαίες εξελίξεις στο ισραηλινό δίκτυο Α/Α που συγκεντρώνουν τα βλέμματα των παρατηρητών. Για πρώτη φορά μετά από μόχθο πολλών ετών, όλα τα εγχώρια αντιπυραυλικά προγράμματα είναι

στον προθάλαμο της ένταξης σε υπηρεσία. Χάρη στον πύραυλο Barak-8, το Ισραηλινό Ναυτικό αποκτά AAW Περιοχής. Σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα συστήματα, το Ισραήλ μπορεί να μην επιλύει την πυραυλική απειλή που θεωρεί πως αντιμετωπίζει αλλά αμβλύνει το ζήτημα και απελευθερώνει περισσότερο τα χέρια της Ισραηλινής Αεροπορίας.

Στιγμιότυπο από δοκιμαστική βολή του Barak-8. Πηγή: Ισραηλινό Ναυτικό

2015/16 - 3

|| ΕΙΣΑΓΩΓΗ Από την προηγούμενη ετήσια έκδοση της «Ισορροπίας Δυνάμεων στη Βαλκανική και την Ανατολική Μεσόγειο», σημαντικότερη εξέλιξη ήταν η ένοπλη ρωσική επέμβαση στη Συρία και η επικίνδυνη κλιμάκωση στις ρωσοτουρκικές σχέσεις, μετά την κατάρριψη βομβαρδιστικού Su-24 από τουρκικό μαχητικό F-16. Δεύτερη κυριότερη υπήρξε το αποτυχημένο στρατιωτικό κίνημα της 15ης Ιουλίου στην Τουρκία και τρίτη η ενεργοποίηση της αντιπυραυλικής βάσης του Αμερικανικού Ναυτικού στη Ρουμανία. Απόρροια των στρατιωτικών επιχειρήσεων αλλά και κρατικών / παρακρατικών συμφερόντων είναι το έντονο προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα, που κυρίως πλήττει την Ελλάδα και δευτερευόντως τις υπόλοιπες βαλκανικές χώρες. Άλλα θέματα, τα οποία αποτελούν δυνητικό πονοκέφαλο, παραμένουν το ελληνικό δημοσιονομικό πρόβλημα, η αντοχή της αιγυπτιακής κοινωνίας απέναντι στην τρομοκρατία και τις πολιτικές έριδες, η στάση του Ισραήλ προς τους γείτονές του αλλά και το Ιράν, η κακή οικονομική κατάσταση των Δυτ. Βαλκανίων που αποτελεί αιτία για στρατολόγηση μαχητών από το Ισλαμικό Χαλιφάτο και οι πιθανές ανατα4 - Ι∆ΒΑΜ

ράξεις στις σχέσεις της νατοϊκής Ρουμανίας και της Μολδαβίας με τη Ρωσία. Οι Ρώσοι στη Συρία Αν και η υποστήριξη της Ρωσίας στη συριακή κυβέρνηση ήταν γνωστή, με τα εφόδια των ρωσικών πλοίων στην ουσία να κρατούν τη Δαμασκό στον πόλεμο, το Σεπτέμβριο του 2015 οι Ρώσοι αποφάσισαν να παίξουν πολύ περισσότερο ενεργό ρόλο. Ρωσικά μαχητικά και ελικόπτερα στηρίζουν από αέρος το Συριακό Στρατό. Στις χερσαίες επιχειρήσεις παίρνουν μέρος επίλεκτοι Ρώσοι στρατιώτες, ενώ σύγχρονο στρατιωτικό υλικό έχει παραδοθεί στους Σύρους. Αποτέλεσμα αυτών των ενεργειών υπήρξε η εδραίωση του Άσαντ στη Λατάκεια και οι επιτυχίες του κοντά στο Χαλέπι. Από την εμπλοκή της Ρωσίας κερδισμένοι είναι επίσης οι Σύροι Κούρδοι, ενώ έχουν υποστεί ζημίες οι Σύροι Αντικαθεστωτικοί. Η κατάρριψη του Su-24 Επικίνδυνη για την παγκόσμια ειρήνη ήταν η κατάρριψη ρωσικού Su-24 στις 24 Νοεμβρίου 2015 από F-16 της Τουρκικής Αεροπορίας. Ο ένας χειριστής έχασε τη ζωή του. Ο άλλος διασώθηκε στο πλαίσιο αποστολής CSAR. Ευ-

Αεροσκάφος Su-24M προσγειώνεται στην ΑΒ Humaymin. Πηγή: Υπουργείο άμυνας Ρωσίας

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

τυχώς η Ρωσία δεν αντέδρασε εν θερμώ. Συνέπειες του περιστατικού αποτέλεσε η επιβολή εμπορικών κυρώσεων από τη Μόσχα στην Άγκυρα, η ανάπτυξη προηγμένων ρωσικών μαχητικών Su-35S και A2 / AD συστημάτων S-400 και η παντελής απουσία της Τουρκικής Αεροπορίας στη Συρία. Οι δύο χώρες κατόρθωσαν να μειώσουν αισθητά τις διαφορές λίγες μόλις ημέρες πριν το αποτυχημένο τουρκικό πραξικόπημα. Αποτυχημένο Πραξικόπημα και Εξστρεμοποίηση Στις 15 Ιουλίου 2016 σημειώθηκε απόπειρα πραξικοπήματος κατά της τουρκικής

κυβέρνησης και προεδρίας από τμήμα των τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων. Το πραξικόπημα, που συνοδεύθηκε από εκατοντάδες θύματα, απέτυχε και οδήγησε σε κατακόρυφη άνοδο της δύναμης το προέδρου Ερντογκάν. Στην εξωτερική πολιτική, η Τουρκία παρουσιάζεται σήμερα ο δεύτερος μεγαλύτερος χαμένος της συριακής κρίσης, ύστερα από τη Συρία. Ο ρόλος των Κούρδων ισχυροποιείται. Πολιτικά η ενίσχυσή τους φαίνεται με την παγίωση του κουρδικού κόμματος στην τουρκική βουλή. Γεωπολιτικά αυτή στηρίζεται στις σχέσεις τους με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία. Σε αυτό η Τουρκία αντιδρά εξ2015/16 - 5

τρεμιστικά. Κάτι που φοβίζει τους Κούρδους, τη Διεθνή Κοινότητα και τους υπόλοιπους γείτονές της. Η χώρα έχει πέσει θύμα πολύνεκρων τρομοκρατικών επιθέσεων, ενώ καθημερινή ρουτίνα αποτελούν πλέον οι θάνατοι στρατιωτικών, στρατιωτών και προσωπικού των σωμάτων ασφαλείας. Παράλληλα, στο πλαίσιο λήψης σειράς ανταλλαγμάτων από την Ε.Ε., η Τουρκία εκβιάζει κάνοντας χρήση των προσφύγων, τους οποίους στέλνει ομαδικά στην Ελλάδα. Μέσω αυτών επίσης επιδιώκει να αλλάξει τις νομικές διατάξεις που διέπουν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις στο Αιγαίο Πέλαγος. Η δυναμική αντίδραση στην Ανατολή αποτελεί επιπλέον δικαιολογία για την επέκταση των αγορών όπλων. Το 2015 συμφωνήθηκε η προμήθεια μεγάλης ποσότητας κατευθυνόμενων βομβών, ενώ προωθούνται σειρά άλλων προγραμμάτων. Όπως είχε ωστόσο αναφερθεί στην προηγούμενη έκδοση, με βάση τις ολοένα περισσότερες διεθνείς αναφορές, τελικοί στόχοι της τουρκικής κυβέρνησης είναι η ανάπτυξη της πυραυλικής τεχνολογίας και η απόκτηση πυρηνικών όπλων.

6 - Ι∆ΒΑΜ

Η Ελλάδα το 2015/16 Έξι χρόνια μετά την έναρξη του διεθνούς προγράμματος διάσωσης της οικονομίας, η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται σε πτωτική οικονομική πορεία. Κύριος στόχος παραμένει η ανακοπή μείωσης του βιοτικού επιπέδου. Η μείωση των κρατικών δαπανών έχει επίπτωση στον αμυντικό προϋπολογισμό. Για πρώτη φορά από το 2010, ωστόσο, έγιναν αναθέσεις αμυντικών προγραμμάτων σημαντικού κόστους. Παρόλα αυτά, πρέπει να θεωρείται δεδομένη η εκτέλεση προγραμμάτων που στοχεύουν αποκλειστικά στην οριακή διατήρηση της ισορροπίας δυνάμεων με την Τουρκία ή ενίσχυσης της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Η κατάσταση στην Κύπρο Μεγαλύτερο επίτευγμα της χρονιάς για την Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι άλλο της εξόδου από το διεθνές πρόγραμμα διάσωσης της κυπριακής οικονομίας. Όσον αφορά τον τομέα της ασφάλειας, με τις συζητήσεις επίλυσης του Κυπριακού Ζητήματος σε εξέλιξη, δεν αναμένονται θεαματικές κινήσεις. Αντίθετα, θεωρείται βέβαιη η ίδρυση Ακτοφυλακής και η ενίσχυσή της με πλωτά μέσα. Στο διπλω-

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

ματικό χώρο συνεχίζεται η στενή συνεργασία με την Αίγυπτο, το Ισραήλ και το Λίβανο. Στο πλαίσιο των διμερών σχέσεων με τη Βυρηττό, η Λευκωσία ολοκλήρωσε τον προηγούμενο Οκτώβριο την παράδοση δωρεάς αμυντικού υλικού. Η κατάσταση στη Βαλκανική Εάν δεν μαινόταν ο Συριακός Πόλεμος και η κρίση στις ρώσο-τουρκικές σχέσεις, η προσοχή θα ήταν αναμφίβολα στραμμένη στη Ρουμανία. Στις 18 Δεκεμβρίου 2015 λειτούργησε η βάση αντιβαλλιστικής άμυνας του Αμερικανικού Ναυτικού στο Deveselu. Κατά της λειτουργίας τάσσεται η Ρωσία. Ρώσοι αναλυτές έχουν υποστηρίξει, δε, ότι η βάση παραβιάζει τη Συνθήκη INF. Το άλλο αγκάθι είναι η κατάσταση στη Μολδαβία, χώρα στην οποία τόσο η Ρουμανία όσο η Ρωσία διατηρούν ιδιαίτερα συμφέροντα. Τέλος, η Ρουμανία στηρίζει με παροχή υπηρεσιών την ουκρανική κυβέρνηση – άλλο ένα σημείο τριβής με τη Ρωσία. Δυτικότερα, κλίμα έντασης δημιουργείται στις σχέσεις Κροατίας και Σερβίας. Η Σερβία κατηγορεί την Κροατία για στρατιωτικοποίηση. Η Κροα-

τία, αντίθετα, θεωρεί φυσιολογικό τον εκσυγχρονισμό του στρατού, ειδικά μετά την ένταξή της στο ΝΑΤΟ. Σαν αποτέλεσμα, παρά την κακή οικονομική κατάσταση, οι δύο χώρες κινδυνεύουν να κινηθούν σε συνεχείς αποκτήσεις όπλων. Οι μουσουλμανικές χώρες και περιοχές (Βοσνία, Αλβανία, Κόσσοβο) συνεχίζουν να δοκιμάζονται από τις εκροές Ισλαμιστών μαχητών στη Συρία και το Ιράκ. Μεγάλος κίνδυνος παραμένει η δραστηριότητα των Βαλκάνιων μαχητών όταν επιστρέψουν από τον πόλεμο στις χώρες τους. Αίγυπτος, Ισραήλ, Λίβανος Η Αίγυπτος συνεχίζει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη χερσόνησο του Σινά κατά Βεδουίνων ανταρτών και Ισλαμιστών μαχητών. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος πάντως είναι η συνοχή της αιγυπτιακής κοινωνίας, που εμφανίζεται ακόμη διχασμένη μεταξύ του σημερινού προέδρου Σίσι και του πρώην προέδρου Μόρσι. Αιγυπτιακό εκστρατευτικό σώμα επίσης επιχειρεί στην Υεμένη. Δύο χρόνια μετά την εισβολή στη Γάζα, το Ισραήλ ολοκληρώνει την αναπλήρωση των πολεμικών αποθεμάτων και 2015/16 - 7

Συγκρούσεις γύρω από τη Βαλκανική και Ανατ. Μεσόγειο Σε μία εποχή που χαρακτηρίζει η αλληλεπίδραση μεταξύ των χωρών, είναι χρήσιμη η παρατήρηση των πολεμικών γεγονότων παρακείμενων περιοχών που μπορούν να επηρεάσουν τις χώρες της Βαλκανικής και της Ανατολικής Μεσογείου. Λιβύη Η κατάσταση στη Λιβύη παραμένει εκρηκτική πέντε έτη μετά την κατάλυση της εξουσίας και το θάνατο του δικτάτορα Καντάφι. Στη χώρα βρίσκονται δύο κυβερνήσεις και δρουν ανεξέλεγκτα μαχητές του Ισλαμικού Χαλιφάτου. Οι τελευταίοι ανέρχονται σε 6.000. Το λαθρεμπόριο όπλων ανθεί. Ορισμένες αναφορές υπογραμμίζουν την παρουσία όπλων από βαλκανικές χώρες σαν τη Βουλγαρία, το όνομα της οποίας έχει γίνει γνωστό σε παρόμοιες περιπτώσεις στη Συρία. Η δράση του Ισλαμικού Χαλιφάτου επικεντρώνεται στην Κυρηναϊκή και σε πόλεις γειτονικές σε πετρελαιοπηγές. Τελευταία πληθαίνουν οι αναφορές για δραστηριότητες στις γειτονικές Τυνησία και Αλγερία. Παράλληλα, δημοσιεύματα τονίζουν την πρόθεση της οργάνωσης να αναπτύξει ναυτικές δυνάμεις για επιθέσεις σε επιβατηγά πλοία. Μάλι Η κατάρρευση της Λιβύης, ο αγώνας βελτίωσης των δικαιωμάτων των Τουαρέγκ και η άνοδος ισλαμιστικών οργανώσεων στην περιοχή της Σαχάρας υπήρξαν η αφορμή για την επέμβαση της Δύσης προς υποστήριξη του καθεστώτος στο Μάλι το 2013. Στην επιχείρηση το πρώτο ρόλο ανέλαβε η Γαλλία. Παρά τη γρήγορη επικράτηση του Γαλλικού Στρατού, το ζήτημα της ασφάλειας στη χώρα παραμένει. Στην προσπάθεια να περιοριστεί η δραστηριότητα των Ισλαμιστών έχει επιτευχθεί συνεργασία μεταξύ αφρικανικών χωρών και της Γαλλίας. Η τελευταία, δε, έχει αναπτύξει σημαντικό αριθμό στρατιωτών και μέσων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, η όποια ενίσχυση των γαλλικών δυνάμεων στη Μεσοποταμία (κυρίως το Ιράκ) να σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με την απόσυρση δυνάμεων από την Αφρική. Οι κύριοι κίνδυνοι των συμμαχικών δυνάμεων αφορούν τρομοκρατικές επιθέσεις και μηχανισμούς IEDS. Υεμένη Η πολιτική και θρησκευτική κρίση στην Υεμένη οδήγησε στην επέμβαση του Αραβικού Συνασπισμού, με επικεφαλής τη Σ. Αραβία. Στις επιχειρήσεις συμμετέχει ενεργά η Αίγυπτος, που επιστρέφει στην Υεμένη μετά τη δεκαετία του 1960. Τον πόλεμο χαρακτηρίζουν το οπτικοακουστικό υλικό επιτυχών επιθέσεων κατά αρμάτων μάχης του Συνασπισμού και η εξάπλωση της τρομοκρατικής οργάνωσης Αλ Κάιντα στην περιοχή. Κατά τις στρατιωτικές επιχειρήσεις έχουν καταρριφθεί τέσσερα συμμαχικά μαχητικά. Ουκρανία Μόνο ήρεμη δεν μπορεί να χαρακτηριστεί η κατάσταση στην Ανατ. Ουκρανία παρά την κατάπαυση του πυρός. Κύρια αιτία έντασης παραμένει το μελλοντικό καθεστώς των επαρχιών Ντονέσκ και Λουγκάνσκ, που οι ρωσόφωνοι αυτονομιστές έχουν ανακηρύξει ανεξάρτητες με το όνομα Νέα Ρωσία. Προηγουμένως, στο πλαίσιο των πολιτικών ταραχών το 2014, η Κριμαία ενσωματώθηκε με δημοψήφισμα (μη αναγνωρισμένο από τη Δύση) στη Ρωσία. Το μέλλον του Ουκρανικού Ζητήματος θεωρείται απειλητικό για τη γειτονική Μολδαβία, όπου υπάρχει ντε φάκτο διαίρεση της χώρας στη Μολδαβία και τη ρωσόφωνη αποσχισθείσα Υπερδνειστερία.

8 - Ι∆ΒΑΜ

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

προσαρμόζει τις στρατιωτικές δυνάμεις στις απειλές που νομίζει ό, τι θα αντιμετωπίσει στο μέλλον. Όπως διαφαίνεται, ο κύριος κίνδυνος μετατοπίζεται στο βορρά και αφορά την οργάνωση Χεσμπολά και την επιρροή του Ιράν. Μεγάλο πλήγμα δέχθηκε ο Λιβανικός Στρατός από την ακύρωση της δωρεάς της Σ. Αραβίας ύψους $3 δις. Με το συγκεκριμένο ποσό σχεδιαζόταν η προμήθεια γαλλικών όπλων. Ο Λίβανος βρίσκεται σε πόλεμο με Ισλαμιστές μαχητές. Η απόφαση αναμένεται να στρέψει τη λιβανική κυβέρνηση περισσότερο από ποτέ για αμυντική βοήθεια στις ΗΠΑ. Ουσιαστικό πρόβλημα αποτελεί επίσης η αυτόνομη δράση της Χεσμπολά, η οποία χάρη στην εμπλοκή της στη Συρία φαίνεται ενισχυμένη σε όλους τους τομείς. Πέρυσι περίπου την ίδια χρονική περίοδο κυκλοφόρησε στο Διαδίκτυο η έκτακτη έκδοση της «Ισορροπίας Δυνάμεων στη Βαλκανική και την Ανατ. Μεσόγειο», με την οποία επιδιώχθηκε η αποτύπωση σε λίγες σελίδες των κύριων αμυντικών εξελίξεων του 2014/2015 στις χώρες-μέλη του συγκεκριμένου συστήματος κρατών, εγχείρημα που δύσκολα βρίσκει κανείς στον

ελληνικό Τύπο, έστω και σε αυτή την ελλιπή μορφή. Η φετινή έκδοση στοχεύει πάλι στην όσο το δυνατόν περισσότερο εφικτή παρουσίαση των γεγονότων στις χώρες της Βαλκανικής και Ανατ. Μεσογείου, αυτή τη φορά τη χρονική περίοδο από τις 21 Ιουλίου 2015 μέχρι τις 21 Ιουλίου 2016. Σε μία προσπάθεια εμπλουτισμού της ύλης, για πρώτη φορά παρατίθενται ενδεικτικοί πίνακες υλικού των 14 από τις 16 χώρες αλλά και γραφήματα, καθώς επίσης γίνεται μνεία για τις εξωγενείς συγκρούσεις που δύνανται να επηρεάσουν τις εξελίξεις στο συγκεκριμένο σύστημα χωρών αλλά και τον ελληνικό αμυντικό απολογισμό 2011-2015.

2015/16 - 9

|| Απολογισμός 2011-2015

Το Σεπτέμβριο του 2015 δημοσιεύθηκε στον επίσημο ιστότοπο του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας ο απολογισμός έργου του τέως Α/ΓΕΕΘΑ την περίοδο 2011-2015. Περισσότερο ενδιαφέρουσα κάνει τη συγκεκριμένη μελέτη η εκτενής αναφορά στους μεσοπρόθεσμους εξοπλιστικούς στόχους των ΕΕΔ. Μέριμνα για το προσωπικό: Πρωταρχική θέση έχουν η διαρκής βελτίωση των συνθηκών ζωής διαβίωσης και της ποιότητας ζωής του ανθρωπίνου δυναμικού, όπως άλλωστε η επαύξηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας και μαχητικής ικανότητας των Ενόπλων Δυνάμεων. Βασικοί αμυντικοί στόχοι: 10 - Ι∆ΒΑΜ

Το 2012 οι κυριότεροι στόχοι ήταν: (1) η απόκτηση επαρκούς ποσότητας πυρομαχικών για τα άρματα μάχης Leopard 2, (2) η συντήρηση των κύριων οπλικών συστημάτων σε υψηλό επίπεδο, (3) η βελτίωση των δυνατοτήτων των δυνάμεων άμεσης αντίδρασης, (4) η επαύξηση των δυνατοτήτων επιτήρησης του Πολεμικού Ναυτικού, (5) η βελτίωση του

Κύρια μέριμνα του αμυντικού σχεδιασμού είναι η αύξηση της μαχητικής ισχύος των διαθέσιμων κύριων οπλικών συστημάτων. Πηγή: Γραφείο Τύπου ΓΕΕΘΑ.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

συστήματος διοίκησης και ελέγχου, (6) η νέα δομή δυνάμεων και (7) η επαναφορά της στρατιωτικής θητείας στους 12 μήνες. +Για τις ανάγκες της βελτίωσης των δυνάμεων άμεσης αντίδρασης δημιουργήθηκε η Διακλαδική Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων, ενώ αναδιοργανώθηκε η Δύναμη «Δ». +Στο πλαίσιο των σύγχρονων πληροφοριακών προκλήσεων δημιουργήθηκε Διακλαδική Μονάδα Πληροφοριακών Επιχειρήσεων. +Βελτιώθηκαν και δημιουργήθηκαν νέες υποδομές διοίκησης και ελέγχου. +Εγκρίθηκε η Νέα Δομή Δυνάμεων. +Πολλαπλασιάστηκαν οι ασκήσεις όλων των Κλάδων. +Δόθηκε έμφαση στην επαύξηση της επιχειρησιακής δυνατότητας των κύριων οπλικών συστημάτων. +Αμβλύθηκε το μείζον ζήτημα προμήθειας πυρομαχικών για τα άρματα μάχης Leopard 2. +Αποκτήθηκε μεταχειρισμένο στρατιωτικό υλικό σε προσιτό κόστος. +Καταρτίστηκε τριετές εξοπλιστικό πρόγραμμα καθώς επίσης μακροπρόθεσμο (15ετές) πρόγραμμα εξοπλισμών. Αμυντικοί στόχοι σε εξέλιξη:

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον βέβαια παρουσιάζουν οι επόμενες εξοπλιστικές κινήσεις. Έτσι, μέσα από το περιεχόμενο του έργο, γίνεται γνωστό πως οι ΕΕΔ πρωταρχικά στοχεύουν: *Στην κατασκευή εθνικού πλοίου. *Στην επαύξηση των δυνατοτήτων επιτήρησης του Πολεμικού Ναυτικού [εκτελείται ήδη με την υλοποίηση του προγράμματος εκσυγχρονισμού των 4+1 ΑΦΝΣ P-3]. *Την προμήθεια από τις ΗΠΑ συστημάτων ΠΕΠ MLRS [υπάρχει αίτημα μεταβίβασης 40 συστημάτων], αρμάτων μάχης M1A1 Abrams [το πρόγραμμα εγκαταλείφτηκε το 2014, ωστόσο, αυτό φαίνεται πως είναι προσωρινό], λοιπού τροχοφόρου υλικού [εκκρεμεί η μεταβίβαση στρατιωτικών οχημάτων διαφόρων τύπου] και μεταφορικών ελικοπτέρων CH-47D [το πρόγραμμα κατακυρώθηκε και είναι σε φάση υλοποίησης]. *Επίλυση του προβλήματος FOS των μεταφορικών αεροσκαφών C-27J. *12μηνη θητεία, στράτευση στα 18, εθελοντική στράτευση γυναικών. Πρόσληψη προσωπικού μέσω των θεσμών ΟΒΑ και ΕΠΟΠ.

Επίλογος Η έκδοση του απολογιστικού έργου της περιόδου 2011 - 2015 αποτελεί άλλο ένα στοιχείο της έντιμης προσπάθειας που καταβάλλεται για τη διατήρηση της αποτρεπτικής ικανότητας των ΕΕΔ παρά την εξαιρετικά δεινή δημοσιονομική κρίση. Στο ίδιο πλαίσιο έχει μεταβληθεί η καταχώρηση των εξοπλιστικών προγραμμάτων από τα πενταετή ΕΜΠΑΕ στο δεκαπενταετές... Ωστόσο, η δεδομένη έλλειψη πόρων δεν αναμένεται παρά να «σπρώξει» την εκτέλεση των δαπανηρότερων αλλά σημαντικότερων απαιτήσεων των τριών Κλάδων την τελευταία πενταετία του, μεταξύ 2020 και 2024.

2015/16 - 11

|| ΑΙΓΥΠΤΟΣ Έκταση 1.001.450 τετρ. km Πληθυσμός 86.895.099 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 18.060.543 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 438.500 Εφεδρεία 479.000 Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 1.67% (2013) Χερσαίες Δυνάμεις Σημαντικότερη εξέλιξη για τον Αιγυπτιακό Στρατό ήταν η επανεκκίνηση του προγράμματος συμπαραγωγής 125 αρμάτων μάχης M1A1 Abrams, σε συνεργασία με τις ΗΠΑ. Το πρόγραμμα είχε επηρεαστεί από το εμπάργκο της αμερικανικής κυβέρνησης προς το καθεστώς Σίσι μετά την ανατροπή του προέδρου Μόρσι (3 Ιουλίου 2013). Στις 31 Ιουλίου 2015 παραδόθηκαν στην εγχώρια βιομηχανία οι πρώτοι πέντε από τους συνολικά 125 πύργους των αρμάτων, ενώ θα ακολουθούσαν άλλοι 14 τον Αύγουστο. Ο Αιγυπτιακός Στρατός είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγικός χρήστης του τύπου έχοντας 1.360 M1A1 Abrams. Στον τομέα του μηχανοκίνητου πεζικού αναμένεται η απόκτηση 172 (;) πρώην ΤΟΜΑ BMP-1 του Ελληνικού Στρατού, σύμφωνα με ομιλία του Έλληνα Υπουργού Εθνικής Άμυνας στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. Τα οχήματα θα προστεθούν σε άλλα 220 του τύπου, που σήμερα πιστεύεται ό, τι βρίσκονται σε αποθήκευση. Όσον αφορά το πυροβολικό, την εμφάνισή τους έκαναν κατά τη διάρκεια άσκησεων δύο νέα Α/Κ πυρο12 - Ι∆ΒΑΜ

βόλα με τα γνωστά Ρ/Κ πυροβόλα D-30 των 122mm και M46 των 130mm τοποθετημένα σε στρατιωτικά οχήματα 6x6. Επιπλέον, επειδή το πρόβλημα με τις επιθέσεις IEDS στη χερσόνησο του Σινά είναι μεγάλο, ο Αιγυπτιακός Στρατός επιδιώκει την προμήθεια αμερικανικής προέλευσης στρατιωτικών οχημάτων MRAP υπό καθεστώς EDA. Έτσι, στις 12 Μαΐου 2016 έφθασαν στην Αίγυπτο τα πρώτα 110 από συνολικά 762 MRAPs (400 CAIMAN CAT I, 90 RG-33L, 260 RG-33 CAT IΙ, 12 MAXXPRO). Πρέπει, τέλος, να θεωρείται πιθανή η πώληση του MEA Patroller μετά την

Άρμα μάχης Μ1Α1 Abrams.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Στρατός Ξηράς

Άρματα Μάχης 1.360 M1A1 Abrams, 1.150 M60A1/A3, 260 Ramses II, 840 T-54/T-55 Τεθωρακισμένα Οχήματα 390 YPR-765 (25mm), 2.000 M113A2/YPR-765, 500 BTR-50/OT-62, 250 BMR-600P, 250 BTR-60S, 410 Fahd-30/TH 390 Fahd, 650 Walid ΠΕΠ 96 BM-11 (122mm), 60 BM-21 (122mm), 50 Sakr-10 (122mm), 50 Sakr-18 (122mm), 100 Sakr-36 (122mm) 36 K136 Kooryong (130mm), 32 BM-14 (140mm), 26 M270 MLRS (12x227mm), 48 BM-24 (240mm) Πυροβόλα [Α/Κ Πυροβόλα] 124 SP 122 (122mm), 368 M109A2/A5 (155mm) [Ρ/Κ Πυροβόλα] 190 D-30M (122mm), 36 M-1931/37 (122mm), 300 M-30 (122mm), 420 M-46 (130mm), 16 GH-52 (155mm) Όλμοι 100 Α/Κ Μ106Α1/Α2 (107mm), 36 M1064A3 (120mm), 50 M125A2 (81mm), 82mm 500, 1.800 M-1943 (120mm), 48 Brandt (120mm), 30 M160 (160mm) Α/Τ Όπλα 52 Μ-901, 210 YPR 765 PRAT, 1.200 AT-3 Sagger, 200 Milan, 700 TOW-2 MEA R4E-50 Skyeye, ASN-204 V-SHORADS 50 FIM-92A Avenger, 26 M48 Chaparral, 20 SA-9 Gaskin MANPADS 2.000 Ayn al-Saqr/SA-7 Grail, 164 FIM-92A Stinger, 600 SA-18 Grouse A/A Πυροβόλα 45 Sinai-23 (23mm), 120 ZSU-23-4 (4x23mm), 37mm 150, 40 ZSU-57-2 (2x57mm), 300 ZPU-4 (14,5mm), 200 ZSU-23-2 (2x23mm), 200 S-60 (57mm) Βαλλιστικοί Πύραυλοι 9 FROG-7, 24 Sakr-80, 9 Scud-B

υπογραφή εμπορικής και βιομηχανικής συνεργασίας μεταξύ της κατασκευάστριας εταιρίας SAGEM και της αιγυπτιακής AOI-Aircraft Factory. Το Patroller παρουσιάζει αυτονομία χρήσης διάρκειας 20 ωρών και πτήση σε ανώτατο υψόμετρο 20.000 ποδών. Ναυτικές Δυνάμεις Στις 23 Σεπτεμβρίου 2015

ανακοινώθηκε επίσημα η επίτευξη συμφωνίας μεταξύ Γαλλίας και Αιγύπτου για την πώληση των δύο πλοίων Mistral στο Αιγυπτιακό Ναυτικό. Οι συζητήσεις είχαν ξεκινήσει στις 6 Αυγούστου του ίδιου έτους. Ακολούθησε στις 10 Οκτωβρίου 2015 στο Κάιρο η υπογραφή της σύμβασης. Το κόστος μεταβίβασης των δύο 2015/16 - 13

LHD ανέρχεται σε €950 εκατομμύρια. Το πρώτο πλοίο («ENS Gamal Abdel Nasser») παραδόθηκε στην Αίγυπτο στις 2 Ιουνίου 2016, ενώ κατέπλευσε στις 24 Ιουνίου στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας. Το δεύτερο σκάφος («EGS Anwar Saddat») σχεδιάζεται να αφιχθεί μέχρι το Σεπτέμβριο. Τα πλοία επρόκειτο αρχικά να αποκτηθούν από το Ρωσικό Ναυτικό. Λόγω του Ουκρανικού Ζητήματος όμως η μεταβίβασή τους ακυρώθηκε. Μαζί παραλαμβάνονται τέσσερα LCU και δύο LCAT/EDAR. Κάθε Mistral μπορεί να μεταφέρει τέσσερα αποβατικά σκάφη, 16 ή έως 30 ελικόπτερα και 13 άρματα μάχης μαζί με 46 άλλα οχήματα ή αποκλειστικά 40 άρματα μάχης. Στο πλοίο έχουν πιστοποιηθεί όλοι οι κοινοί τύποι ελικοπτέρων που χρησιμοποιούν η Αίγυπτος και η Γαλλία, όπως το Gazelle, καθώς επίσης τα υπό διαπραγμάτευση για αγορά Ka-52K και NH-90. Σύμφωνα με αναφορά της εφημερίδας «La Tribune» η Αίγυπτος έχει εκφράσει ενδιαφέρον για την προμήθεια ακόμη δύο Mistral! Με τα Mistral θα αντικατασταθούν τρία αποβατικά πλοία Polnocny A. Για τον εφοδιασμό των δύο LHD αναμένεται απόκτηση ρωσικών υποσυστημά14 - Ι∆ΒΑΜ

Ναυτικό

Ελικοπτεροφόρα 1 Mistral Υποβρύχια 4 Romeo Κύριες Μονάδες Επιφανείας 1 FREMM, 4 O.H.Perry, 2 Knox, 2 Jianghu I, , 2 Descubierta ΤΠΚ 4 Ambassador IV, 1 Tarantul IV, 6 Ramadan, 4 Tiger, 9 Komar, 8 Osa I Πλοία Ναρκοπολέμου 2 Osprey, 3 Dat Assawari, 2 Safaga, 3 T-43, 4 Yurka Αποβατικά 3 Polnochny A, 9 Vydra Επάκτια Άμυνα Πυροβόλα 100mm, SM-4-1 (130mm), 152mm | Βλήματα: 4Κ87 (SSC-2B Samlet), Otomat Mk II Ναυτική Αεροπορία 4 Beech 1900C, 10 SH-2G Super Seasprite, 5 SA342L Gazelle | ΜΕΑ 2 Camcopter 5.1 των, το κόστος προμήθειας των οποίων – εάν υπολογισθεί μαζί με το αντίστοιχο των Ka-52K – θα προσεγγίσει το $1 δις. Στις 10 Δεκεμβρίου 2015 πραγματοποιήθηκε στο Κίελο η τελετή καθέλκυσης του πρώ-

Επάνω: Το ελικοπτεροφόρο «ENS Gamal Abdel Nasser» στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας. Μέσω DCNS Απέναντι: Η ΤΠΚ Tarantul R-32.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

του υποβρυχίου Type 209/1400. Το υποβρύχιο προγραμματίζεται να παραληφθεί εντός του 2016 και να καταστεί επιχειρησιακό το 2017. Συνολικά έχουν παραγγελθεί τέσσερα Type 209/1400, με τα οποία θα αντικατασταθούν τα τέσσερα κινεζικής προέλευσης Type 033. Για τον εξοπλισμό τους πρόκειται να αγοραστούν 20 αντιπλοϊκοί πύραυλοι UGM-84L Harpoon Block II αντί $143 εκατομμυρίων. Επιθυμία είναι η αύξηση των Type 209 σε έξι, ενώ προσφορά φέρεται να έχει καταθέσει για δύο νέα υποβρύχια και η Κίνα. Τέλος, εκρεμμές παραμένει το ενδιαφέρον για την παραγγελία πέντε μίνι υποβρυχίων Drakon 220 από την κροατική εταιρία Adria-Mar. Στις κύριες μονάδες επιφανείας υπάρχει η επιθυμία απόκτησης δεύτερης φρεγάτας τύπου FREMM. Το 2014 ήταν άλλωστε στο τραπέζι των συζητήσεων η αγορά δύο πλοίων. Όμως η έλλειψη ικανοποιητικής δανειακής χρηματοδότησης επέτρεψε την προμήθεια μόλις ενός. Το ενδιαφέρον για το δεύτερο πλοίο φαίνεται να αφορά το χρονικό διάστημα μετά το 2018, οπότε στη FREMM προβλέπεται η ενσωμάτωση του ραντάρ Sea Fire 500. Το τελευταίο θα αντικαταστήσει το Herakles και παρου-

σιάζεται ικανό να αξιοποιήσει πλήρως τον πύραυλο ASTER30, που όμως δεν έχει αποκτηθεί σήμερα από την Αίγυπτο. Όπως αναφέρει το «Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI)», για τη FREMM έχουν παραγγελθεί 25 ASTER-15. Υπενθυμίζεται, το πλοίο κατέπλευσε στην Αίγυπτο στις 23 Ιουνίου 2015. Προηγουμένως είχαν αφαιρεθεί τα 16 κελιά Α70 του VLS SYLVER και είχαν αντικατασταθεί τα συστήματα επικοινωνιών. Το πλοίο επίσης παραδόθηκε χωρίς τους ενεργούς παρεμβολείς Nettuno. Πέρα από 16 ASTER-15, με μέγιστο βεληνεκές 30km, η FREMM φέρει οκτώ βλήματα κατά πλοίων Exocet MM-40

2015/16 - 15

Αεροπορία

Block ΙΙΙ, που εκτός των άλλων, παρέχουν Land Attack Capability, δυνατότητα που το Αιγυπτιακό Ναυτικό αποκτά πρώτη φορά. Το μέγιστο βεληνεκές των Exocet ανέρχεται σε 180km. Ραχοκοκκαλιά του στόλου εξακολουθούν να είναι οι τέσσερις φρεγάτες O.H. Perry και οι δύο Knox. Για τις O.H. Perry κατατέθηκε στις 29 Ιουνίου 2015 RfI που στοχεύει στον πιθανό εκσυγχρονισμό τους. Το ενδιαφέρον στρέφεται στην εγκατάσταση CMS, 3D ραντάρ επιτήρησης, FCR, S-Band ραντάρ ναυτιλίας, την αντικατάσταση κύριου ανθυποβρυχιακού εξοπλισμού, εγκατάσταση VDS, την αντικατάσταση AN/WQC-2, νέο INS, την τοποθέτηση VLS και την απόκτηση νέου όπλου επιφανείας - αέρος προς αντικατάσταση του SM-1. Θυμίζεται, αναβάθμιση των φρεγατών O.H. Perry έχουν υλοποιήσει η Τουρκία και Αυστραλία, με την τελευταία να έχει πιστοποιήσει στα σκάφη τον πύραυλο επιφανείας-αέρος SM-2MR, επιπρόσθετα του ESSM. Η Γαλλία επιδιώκει ακόμα την πώληση στην Αίγυπτο δύο πρόσθετων κορβετών Gowind 2500, του υπεράκτιου περιπολικού «L' Adroit» και του παράκτιου περιπολικού σκάφους «La Tapageuse». Το «L' Adroit» 16 - Ι∆ΒΑΜ

Μαχητικά Αεροσκάφη 6 Rafale DM, 219 F16A/B/C/D, 18 Mirage 2000B/E, 34 F-4E Phantom II, 81 Mirage 5D/E/E2/SDR, 60 J-7, 54 MiG-21/U AEW&C 8 E-2C Hawkeye Εκπαιδευτικά Αεροσκάφη 36 Alpha Jet, 54 EMB312 Tucano, 74 Grob 115EG, 120 K-8 Karakorum, 10 L-39 Albatros, 35 L-59E Albatros Μεταφορικά Αεροσκάφη 24 C-130H/H-30, 3 An74TK-200A, 1 Beech 200 King Air, 4 Beech 1900C, 5 C-295M, 9 DHC-5D Buffalo, 1 B-707366C, 3 Falcon 20, 2 Gulfstream III, 1 Gulfstream IV, 4 Gulfstream IV-SP Ελικόπτερα 46 AH-64D Apache, 4 Commando Mk2E (ECM), 2 AW139 (SAR), 65 SA342K Gazelle, 3 CH-47C, 16 CH-47D (3 VIP), 40 Mi-8, 4 S-70 Blackhawk (VIP), 4 UH-60L Blackhawk (VIP), 17 UH-12E MEA CH-4, R4E-50 Skyeye, Teledyne-Ryan 324 Scarab A/A Άμυνα >78 MIM-23B I-Hawk, ~ SA-2, >212 SA-3A, >56 SA-6, 24 Crotale, >50 Chaparral, >282 Skyguard Α/Α πυροβόλα 36+ Sinai-23 (23mm), Dassault 6SD-20S, 230 ZSU-23-4 (4x23mm), 600 S-60 (57mm), 400 M-1939 KS-12 (85mm), 300 KS-19 (100mm) βρίσκεται σε ενεργή υπηρεσία υπό καθεστώς leasing με το Γαλλικό Ναυτικό από το 2011 ενώ το «La Tapageuse» είναι εκτός υπηρεσίας από το 2012 και θα υποστεί ανακαίνιση. Προηγούμενως είχε προσφερθεί ανεπιτυχώς στη Γκαμπόν. Η Αίγυπτος περιμένει ήδη την παράδοση τεσσάρων κορβετών Gowind 2500, εκ των οποίων οι τρεις θα ναυπηγηθούν στην Αλεξάνδρεια, με τις εργασίες κατασκευής της πρώτης να

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

έχουν ήδη ξεκινήσει στην Αλεξάνδρεια στις 16 Απριλίου 2016. Προηγήθηκε τον Απρίλιο του 2015 η έναρξη ναυπήγησης της αρχικής κορβέτας του προγράμματος στη Γαλλία. Οι εργασίες προχωρούν με φυσιολογικό ρυθμό έχοντας ήδη ολοκληρωθεί η κατασκευή του Panoramic Sensor Intelligence Module (PSIM). Μεταξύ άλλων, το PSIM θα φιλοξενήσει το ραντάρ SMART-S. Κάθε Gowind 2500 έχει πλήρωμα 65 ατόμων και είναι εξοπλισμένη με οκτώ κατευθυνόμενα βλήματα Exocet MM-40 Block III, 16 VL MICA, πυροβόλο των 76mm και δύο πυροβόλα των 20mm. Εφόσον γίνει η προμήθεια των δύο πρόσθετων σκαφών, μαζί με τo «L' Adroit», η Αίγυπτος θα γίνει ο μεγαλύτερος χρήστης σκαφών της οικογένειας Gowind με επτά συνολικά έναντι έξι της Μαλαισίας. Στις 10 Αυγούστου 2015 παρελήφθη η πυραυλάκατος Tarantul R-32 από τη Ρωσία, χωρίς τους ηλεκτρονικούς της παρεμβολείς. Λίγες ημέρες μετά το πλοίο επέστρεψε στον Εύξεινο Πόντο και η τελική παράδοσή του ήταν προγραμματισμένη για τον Ιούλιο του 2016. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η Tarantul R-32 είναι εξοπλισμένη με τέσσερις πύραυλους Moskit. Ο Moskit

(SS-N-32 Sunburn κατά το NATO) έχει εμβέλεια 120km και ταχύτητα 3 Mach. Το «SIPRI» επισημαίνει συμφωνία για τη μεταβίβαση 10 P270 Moskit. Τέσσερις από τους πύραυλους είχαν παραδοθεί το 2015, πάντοτε κατά την ίδια πηγή. Οι εξελίξεις σχετικά με την ακύρωση της δωρεάς όπλων στο Λίβανο από τη Σαουδική Αραβία θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην απόκτηση των τριών ΤΠΚ Combattante FS56 από την Αίγυπτο. Τα τρία πλοία, εφόσον παραδίδονταν στο Λιβανικό Ναυτικό, θα διέθεταν ένα πυροβόλο των 76mm, ένα πυροβόλο των 20mm και δύο συστήματα επιφανείας-αέρος Simbad, ενώ δεν θα έφεραν πυραύλους Exocet MM-40 – το τελευταίο θα πάψει να ισχύει εφόσον τα πλοία καταλήξουν στην Αίγυπτο. Στα παλαιά σκάφη Type 148 γίνεται μελέτη εγκατάστα-

Η Αιγυπτιακή Αεροπορία προμηθεύεται 50 μαχητικά MiG-29M/M2.

2015/16 - 17

σης πυραύλων Harpoon προς αντικατάσταση των Exocet MM-38. Δύο από τις Type 148 πιστεύεται ό, τι δεν είναι ενεργές, περιορίζοντας τον αριθμό των σκαφών του τύπου που βρίσκεται σε υπηρεσία σε τέσσερα. Ένα από τα δύο ανενεργά σκάφη υπέστη επίθεση από Ισλαμιστές το Νοέμβριο του 2014, αναφέρει η ιστοσελίδα «Mer et Marine». Τέλος, το Αιγυπτιακό Ναυτικό θα προμηθευτεί τέσσερα περιπολικά μήκους 28m Swiftship. Η αξία της σύμβασης ανέρχεται σε $15 εκατ. και οι παραδόσεις θα ολοκληρωθούν το Δεκέμβριο του 2017. Στο αρχικό πλαίσιο συμφωνίας για την αγορά οπλικών συστημάτων από τη Ρωσία συμπεριλαμβάνεται ένα σύστημα επάκτιας άμυνας K-300P Bastion-P. Το ρώσικο σύστημα διαθέτει μέγιστη εμβέλεια 300km και αναπτύσσει ταχύτητα 2,5 Mach. Αεροπορικές Δυνάμεις Στις 29 Οκτωβρίου 2015 ολοκληρώθηκε η παράδοση των μαχητικών του προγράμματος «Peace Vector VII» με την άφιξη στη χώρα των τελευταίων τεσσάρων F-16C/D Block 52M. Είχε προηγηθεί στις 30 και 31 Ιουλίου 2015 η παραλαβή άλλων οκτώ. Τα μαχητικά είχαν παραγγελθεί το 18 - Ι∆ΒΑΜ

2009, η εκτέλεση του χρονοδιαγράμματος όμως καθυστέρησε λόγω του αμερικανικού εμπάργκο. Έτσι, τα 12 τελευταία μαχητικά περίμεναν αποθηκευμένα στις εγκαταστάσεις της Lοckheed Martin (LM) έως ότου αυτό αρθεί. Στον αντίποδα, η Αίγυπτος απώλεσε στις 27 Ιανουαρίου 2016 μαχητικό F-16D, το οποίο συνετρίβη πλησίον της Ισμαηλίας, και τους δύο χειριστές του. Σήμερα σε υπηρεσία βρίσκονται 219 F-16A/B/C/D, ενώ η Αίγυπτος θεωρείται από τη LM δυνητικός χρήστης του F-16V μέσω πιθανού μελλοντικού προγράμματος εκσυγχρονισμού. Στο άλλο μεγάλο σε εξέλιξη πρόγραμμα έχουν παραδοθεί έξι μαχητικά Rafale DM. Τα υπόλοιπα 18 Rafale θα φθάσουν το διάστημα 2017-19. Μαζί με τα συνολικά 24 μαχητικά θα παραληφθούν 150 πύραυλοι MICA και 500 έξυπνες βόμβες AASM σύμφωνα με το «SIPRI» ή 180 AASM κατά την εφημερίδα «La Tribune», καθώς επίσης πύραυλοι μακρού πλήγματος Black Shaheen, ατρακτίδια στοχοποίησης Talios και αναγνώρισης. Όπως αναφέρουν γαλλικές πηγές, η Αίγυπτος θα είναι ο πρώτος εξαγωγικός χρήστης του Talios. Στα αεροσκάφη θα εγκατασταθεί επι-

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Προγράμματα «Peace Vector» Το F-16 αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της πολεμικής αεροπορίας της Αιγύπτου. Τα πρώτα αεροσκάφη, 34 F-16A και 8 F-16B Block 15, παραδόθηκαν μεταξύ 1982 και 1985. Ακολούθησαν 34 F-16C και 6 F-16D Block 32 από το 1986 έως το 1988. Το 1991 ήταν σειρά να φθάσουν τα πρώτα από τα 35 F-16C και 12 F-16D Block 40. Τέσσερα έτη μετά ολοκληρώθηκε η παραλαβή επιπλέον 34 F-16C και 12 F-16D Block 40. Τα 46 μαχητικά προήλθαν από τη γραμμή συναρμολόγησης της TAI. Το 1996 δόθηκε παραγγελία για 21 νέα F16C/D Block 40, ενώ η παραγγελία του 1999 αφορούσε 24 F-16C/D Block 40. Η τελευταία σύμβαση έγινε το 2009, χάρη στην οποία ολοκληρώθηκαν οι παραδόσεις 16 F-16C και 4 F-16D Block 52M το 2015. Όλα τα αιγυπτιακά F-16 είναι ικανά να φέρουν τα ατρακτίδια ATLIS και LANTIRN. Τα παλαιότερα μαχητικά έχουν εκσυγχρονιστεί σε Block 40. Τα Block 52M μπορούν επιπλέον να φέρουν το SNIPER XP. Στα όπλα τους περιλαμβάνονται βόμβες Paveway, πύραυλοι αντι-ραντάρ HARM και κατά πλοίων Harpoon. Μπορούν επίσης να μεταφέρουν τους γαλλικούς πυραύλους AS-30L, που αποκτήθηκαν για τα Mirage 2000. Κύρια αδυναμία των μαχητικών παραμένει η μη αποδέσμευση του πυραύλου AMRAAM, γεγονός που στερεί την ικανότητα σύγχρονης εναέριας μάχης BVR. πλέον το ραντάρ AESA RBE2AA. Κατά την άσκηση «Ramses 2016», τα Rafale καταγράφηκαν να πραγματοποιούν εναέριο ανεφοδιασμό με χρήση ατρακτιδίου, προσφέροντας μία ικανότητα που η Αίγυπτος δεν χρησιμοποιεί στα F-16. Με την εισαγωγή σε υπηρεσία επιπλέον του MICA, η Αιγυπτιακή Αεροπορία αποκτά για πρώτη φορά σύγχρονο πύραυλο εναέριας μάχης BVR, αφού οι ΗΠΑ δεν επιτρέπουν μέχρι τώρα την αποδέ-

σμευση του AIM-120 AMRAAM. Για τον άμεσο εξοπλισμό των αεροσκαφών, έχουν παραδοθεί από τα γαλλικά αποθέματα ποσότητες πυραύλων MICA και κατευθυνόμενων βομβών AASM. Όπως ισχυρίζεται η κατασκευάστρια εταιρία, η AASM παρουσιάζει εμβέλεια μεγαλύτερη από 60km και ικανότητα εξουδετέρωσης επίγειων σταθερών ή κινούμενων στόχων υπό οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες ολόκληρο το 24ωρο. Τα μαχητικά εξοπλίζουν την 34Μ «Wild Wolves». Το ενδεχόμενο προμήθειας ακόμη 12 Rafale βρίσκεται στην ατζέντα των συζητήσεων, ενώ τα Mirage 2000EM/BM, τα οποία δεν φαίνεται τελικά

Η Αίγυπτος προμηθεύεται 46 επιθετικά ελικόπτερα Ka-52. Πηγή: Russian Helicopters.

2015/16 - 19

συμφέρον να αναβαθμιστούν σε Mirage 2000-5 έναντι €900 εκατομμυρίων, θα μπορούσαν να καταλήξουν στο Ιράκ. Θυμίζεται, το προτεινόμενο πακέτο για την αναβάθμιση των Mirage 2000 περιορίστηκε το 2014 κυρίως στο χώρο της εναέριας μάχης για λόγους συμπίεσης του οικονομικού σκέλους. Mαζί με τον εκσυγχρονισμό των Mirage 2000 προτάθηκε εκσυγχρονισμός των μαχητικών Mirage V, από τα οποία βέβαια 24 μαχητικά υπέστησαν αναβάθμιση από τη Thales μεταξύ 2006 και 2008 σύμφωνα με το πρόγραμμα Horus. Αν και οι πτυχές του συγκεκριμένου προγράμματος παραμένουν άγνωστες, τα 24 αεροσκάφη (εκ των οποίων 23 παραμένουν σε χρήση) βελτιστοποιήθηκαν σε ρόλο αέροςεδάφους. Πέρα από τα παραπάνω, η Ρωσία θα παραδώσει 50 μαχητικά MiG-29M/M2 (46/4), βάζοντας τέλος στις φήμες πώλησης 24, 46 ή 62 μαχητικών MiG-29. Κύρια διαφορά του MiG-29M με το MiG-35 είναι η διατήρηση του ραντάρ μηχανικής σάρωσης Zhuk-ME αντί του ηλεκτρονικής σάρωσης Zhuk-AE. Μαζί με τα μαχητικά θα γίνει απόκτηση 40 ατρακτιδίων στοχοποίησης. Οι παραδόσεις των συστημάτων, όπως και των πρώτων δύο 20 - Ι∆ΒΑΜ

MiG-29, θα ξεκινήσουν εντός του 2016. Το τελευταίο μαχητικό θα παραληφθεί το 2020. Τα προγράμματα απόκτησης μαχητικών κλείνει η ύπαρξη συμφωνίας, όπως ανακοίνωσε στις 8 Ιουνίου 2016 η αιγυπτιακή τηλεόραση, για 29 μαχητικά Sukhoi - πιθανότατα Su-35. Είναι φανερό πως η Αίγυπτος επιδιώκει να αντικαταστήσει σε όσο καλύτερη αναλογία γίνεται τα παρωχημένης τεχνολογίας αεροσκάφη F-4E, MiG-21 και Mirage V, ώστε να μην μειωθεί ανεξέλεγκτα η οροφή μαχητικών. Σε αυτό το κλίμα, το Πακιστάν εξακολουθεί να προσφέρει το μαχητικό JF-17, ενώ ινδικό δημοσίευμα κάνει λόγο για αιγυπτιακό ενδιαφέρον γύρω από το Tejas. Η Λιβυκή Αεροπορία παρουσίασε στις 6 Μαρτίου 2016 έξι με οκτώ μεταφορικά ελικό-

Επάνω: Εμβέλειες K/B Harpoon Block II (240km - κόκκινο χρώμα) και Exocet Block III (180km - πράσινο χρώμα) από υποθετικές θέσεις αιγυπτιακών πλοίων σε Ανατ. Μεσόγειο και Ερυθρά Θάλασσα. Απέναντι: Εμβέλειες Α/Α συστημάτων Antey-2500 (υποθετικές θέσεις τριών FU στην κοιλάδα του Νείλου).

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

πτερα Mi-8 και έξι μαχητικά MiG-21, τα οποία αποκτήθηκαν το πιθανότερο από την Αίγυπτο. Η Αίγυπτος είχε παραχωρήσει προηγούμενως στη λιβυκή κυβέρνηση του Τομπρούκ τρία MiG-21 το 2014 και τέσσερα με οκτώ μαχητικά το 2015. Για την ενίσχυση των ικανοτήτων του στόλου μεταφορικών αεροσκαφών υπάρχει ενδιαφέρον για 10 με 12 A400M, με το πιθανό κόστος μιας παραγγελίας να προσεγγίζει τα €1,8 δις. Τα A400M πιθανώς να προέλθουν είτε από τα 13 αεροσκάφη του τύπου που η Ισπανία συμφώνησε να μην παραλάβει ή από παραγγελίες της Γερμανίας (7) και της Μεγάλης Βρετανίας (3). Δρομολογημένη πάντως είναι η απόκτηση δύο αεροσκαφών C130J το 2019, σύμφωνα με δήλωση ανώτατου αξιωματούχου της LM. Σήμερα σε υπηρεσία βρίσκονται 21 C-130H και 3 C-130H-30. Παράλληλα ολοκληρώνεται εντός του έτους η παράδοση των 24 C-295, με την Αίγυπτο να αποτελεί τον κυριότερο χρήστη του αεροσκάφους παγκοσμίως. Στον αντίποδα, στις 13 Αυγούστου 2015 συνετρίβη μεταφορικό αεροσκάφος - πιθανώς An-72 με συνέπεια το θάνατο τεσσάρων ατόμων. Αξιοσημείωτη είναι η προμή-

θεια και ο εκσυγχρονισμός ενός ΑΣΕΠΕ E-2C Hawkeye από τα αμερικανικά αποθέματα. Με την άφιξή του, σε υπηρεσία θα είναι οκτώ E-2C Hawkeye. Στη συμφωνία συμπεριλαμβάνεται η αναβάθμιση επιπρόσθετου ΑΣΕΠΕ του τύπου που μεταβιβάστηκε στην Αίγυπτο το Δεκέμβριο του 2010. Στο τομέα των ΜΕΑ, πάλι, οπτικοακουστικό υλικό επαληθεύει την ύπαρξη συστημάτων ΜΕΑ CΗ-4. Τα συστήματα, που αποκτήθηκαν από την Κίνα, πιθανώς αφορούν την έκδοση -Β που είναι ικανή να μεταφέρει οπλισμό. Το CH4B μεταφέρει δύο βλήματα αέρος-εδάφους με εμβέλεια 5km. Ανακοινώθηκε η συμφωνία πώλησης 46 επιθετικών ελικοπτέρων KA-52 από τη Ρωσία. Τα ελικόπτερα αποκτούνται μαζί με 1.000 πύραυλους 2015/16 - 21

9A1472 Vikhr / AT-16 και 1.000 9M120 Ataka, όπως τουλάχιστον παρουσιάζει το «SIPRI». Οι πρώτες παραδόσεις θα γίνουν το 2017. Τα ελικόπτερα θα εξοπλίσει το σύστημα EW President-S. Αντίθετα, δεν υπάρχουν νεότερες πληροφορίες σχετικά με τις διαπραγματεύσεις απόκτησης των 12 Mi-24P. Όσον αφορά πάλι τα Ka-52K, η αγορά τους περιλαμβάνεται στις συζητήσεις προμήθειας ρωσικού εξοπλισμού για τα δύο ελικοπτεροφόρα Mistral. Επιπλέον, στις 8 Δεκεμβρίου 2015 υπογράφθηκε συμφωνία για την αναβάθμιση της βάσης υποστήριξης της Αιγυπτιακής Αεροπορίας στο Heluane. Στις εγκαταστάσεις πρόκειται να συντηρηθούν τα Mi-8/17 που διατηρεί η Αίγυπτος. Φέρεται επίσης να υπάρχει ενδιαφέρον για 24 ελικόπτερα ΝΗ-90, 12 NH-90TTH και 12 ΝΗ-90NFH. Μένοντας στα ελικόπτερα ναυτικής συνεργασίας, η Kaman ανέλαβε σύμβαση υποστήριξης των ελικοπτέρων ναυτικής συνεργασίας SH-2G(E). Η Αίγυπτος έχει συνολικά προμηθευτεί 10 ελικόπτερα του τύπου και προωθεί την απόκτηση άλλων επτά μέσω EDA. Τέλος, η Boeing θεωρεί πιθανή την πώληση επιπλέον επιθετικών ελικοπτέρων AH-64 22 - Ι∆ΒΑΜ

Apache. Η Αίγυπτος έχει 46 AH-64D, με τα τελευταία να έχουν παραληφθεί το φθινόπωρο του 2014. Για τον εξοπλισμό τους έχουν παραγγελθεί βλήματα AGM114 Hellfire. Ρουκέτες των 70mm και πυρομαχικά πυροβόλου των 30mm αποκτούνται υπό καθεστώς EDA. Στο χώρο της Διοίκησης Αεράμυνας, επήλθε συμφωνία στην αγορά αντιαεροπορικών συστημάτων Buk-M2E (SA-17 Grizzly) και Antey-2500 (SA23 Gladiator/Giant) από τη Ρωσία. Οι παραδόσεις θα ξεκινήσουν μέσα στο 2016. Παράλληλα έχει υποστηριχθεί ό, τι από το Νοέμβριο του 2014 η χώρα κατέχει το σύστημα S300 αλλά το σύστημα παραμένει σε κατάσταση αποθήκευσης. Να τονισθεί, το Antey-2500 παρουσιάζει μέγιστο βεληνεκές έως 250km ενώ μπορεί να καθοδηγήσει 48 βλήματα κατά 24 στόχων ταυτόχρονα. Η Αίγυπτος αποτελεί διαχρονικά παραλήπτη ρωσικών αντιαεροπορικών συστημάτων. Ενδεικτικά, την περίοδο 2000 - 2014, το Κάιρο ολοκλήρωσε την αναβάθμιση 30-40 συστημάτων Pechora2M και άγνωστου αριθμού Shilka-M4, ενώ παρέλαβε οκτώ Tor-M1/2 και δύο BukM1/2.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Βαλλιστικοί Πύραυλοι και Διάστημα Αμερικανοί αξιωματούχοι θεωρούν πιθανή τη συνεργασία Αιγύπτου - Κίνας ή Β. Κορέας για τον εκσυγχρονισμό βαλλιστικών πυραύλων. Η Αίγυπτος διατηρεί βελτιωμένους βαλλιστικούς πύραυλους Scud-B. Συμφωνία επήλθε, τέλος, για την προμήθεια ενός δορυφόρου επικοινωνιών από τη Γαλλία έναντι €600 εκατομμυρίων. Η υλοποίηση του προγράμματος ξεκίνησε με την καταβολή της προκαταβολής. Επιπρόσθετα, η Αίγυπτος συζητά την απόκτηση ενός κατασκοπευτικού δορυφόρου από τη Ρωσία, την Κίνα ή τη Νότια Κορέα.

οπλισμένων ΜΕΑ, υπό τις ευλογίες της Αιγύπτου. Δεν είναι σπάνιες οι απώλειες οχημάτων του Αιγυπτιακού Στρατού από IEDS. Θύματα, δε, έχουν πέσει και τέσσερις Αμερικανοί στρατιώτες της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ, ενώ 100 Αμερικανοί στρατιώτες έχουν μετακινηθεί για λόγους ασφαλείας. Σε προπαγανδιστικό βίντεο των Ισλαμιστών διακρίνονται μαχητές με συστήματα MANPADS τύπου SA18 Igla. Αιγυπτιακά πλοία και αεροσκάφη επιχειρούν επίσης στην Υεμένη, όπου σύμφωνα με οπτικοακουστικό υλικό, μαχητικά F-16 συμμετέχουν στους βομβαρδισμούς εναντίον των Χούτις.

Μία από τις επιλογές βελτίωσης της αεράμυνας στόλου είναι η αναβάθμιση των φρεγατών O.H. Perry. Μέσω Wikipedia.

Στρατιωτικές Επιχειρήσεις στο Σινά Οι αιγυπτιακές στρατιωτικές δυνάμεις εξακολουθούν να διεξάγουν επιχειρήσεις σε τμήματα του Σινά όπου δραστηριοποιούνται Βεδουίνοι αντάρτες και μαχητές του Ισλαμικού Χαλιφάτου. Οι τελευταίοι, με βάση ισραηλινές πληροφορίες, ανέρχονται σε 1.000 άτομα. Σύμφωνα με αξιοσημείωτη μαρτυρία πρώην Ισραηλινού αξιωματούχου, το Ισραήλ έχει πραγματοποιήσει πλήγματα στο Σινά με χρήση 2015/16 - 23

|| ΙΣΡΑΗΛ

Έκταση 20.770 τετρ. km Πληθυσμός 7.821.850 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 1.517.510 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 176.500 Εφεδρεία 465.000 Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 5.69% (2012) Κατά την επίσκεψη του Ισραηλινού υπουργού άμυνας στις ΗΠΑ στις 9 Νοεμβρίου 2015 συζητήθηκε το ενδεχόμενο αύξησης της ετήσιας αμυντικής βοήθειας στο Ισραήλ από $3 σε $5 δις, με τις ΗΠΑ να προτείνουν νέο 10ετές πρόγραμμα αμυντικής βοήθειας από το 2018 τουλάχιστον $40 δις. Στο ίδιο πλαίσιο, το Κογκρέσο ενέκρινε κατά την ψήφιση του προϋπολογισμού των ΗΠΑ για το 2016 κονδύλι ύψους $487 εκατ. για την ενίσχυση των ισραηλινών αντιπυραυλικών προγραμμάτων. Επίσης εγκρίθηκαν $40 εκατ. για την καταπολέμηση των τούνελ της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας. Υπενθυμίζεται, το Ισραήλ σχεδιάζει να δαπανήσει ως το 2020 $78,6 δις για την κάλυψη των αμυντικών του αναγκών. Στρατηγικά Όπλα Σύμφωνα με αναφορά του «Institute for Science and International Security», το Ισραήλ έχει ενδεικτικά στην κατοχή του 115 πυρηνικές κεφαλές. Από το 1963 έχουν συνολικά παραχθεί 660kg πλουτωνίου. Πέρα από τα όπλα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από πολεμικά αεροπλάνα (στα οποία δεν 24 - Ι∆ΒΑΜ

αποκλείεται η ύπαρξη αποθηκευμένων αμερικανικών βομβών B-61), στο οπλοστάσιό του βρίσκονται βαλλιστικοί αλλά και υποβρυχίως εκτοξευόμενοι πύραυλοι. Οι τελευταίοι εικάζεται πως φέρουν κεφαλή 3 ως 5kg πλουτωνίου. Οι ακραίες τιμές για το μέγεθος του οπλοστασίου αφορούν 90 και 290 κεφαλές. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, υπάρχει φιλολογικό ενδιαφέρον για απόκτηση πυραύλων Tomahawk. Χερσαίες Δυνάμεις Ο Ισραηλινός Στρατός επιθυμεί την αναβάθμιση της εκπαίδευσης των στρατιωτικών σχηματισμών του σε καθεστώς αστικού περιβάλλοντος. Σε δεύτερο επίπεδο, θα ακολουθήσει η βελτίωση της συνεργασίας του με την Ισραηλινή Αεροπορία στο συγκεκριμένο περιβάλλον. Παράλληλα, μεριμνά για την οργάνωση των σχηματισμών Ειδικών Επιχειρήσεων. Ενώ συνεχίζεται ο εξοπλισμός τεθωρακισμένων μονάδων με το άρμα μάχης Merkava Mk4, προωθείται μέσω του προγράμματος επίδειξης τεχνολογίας Carmel η ανάπτυξη και παραγωγή του νέου άρματος μάχης. Το νέο άρμα, που δεν σχεδιάζεται να αντικαταστήσει το Merkava Mk4, θα έχει

Σε υπηρεσία βρίσκονται αισίως 380 Merkava Mk4. Πηγή: Ισραηλινός Στρατός.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Στρατός Ξηράς

βάρος 32 τόνων. Επιπλέον, επιχειρείται η παραγωγή του πρωτοτύπου τροχοφόρου τεθωρακισμένου οχήματος 8x8 που πρόκειται να συμμετέχει στην αντικατάσταση των M113. Το όχημα φέρει το όνομα Eitan και θα έχει το μισό βάρος του Nammer. Την ίδια στιγμή ποσότητα αρμάτων μάχης Merkava Mk2, που θα αποσυρθούν οριστικά στο τέλος του έτους, θα τροποποιηθούν σε βαρέα ΤΟΜΠ. Σχετικά με το Nammer, πρόσφατα ξεκίνησαν οι επιχειρησιακές δοκιμές του συστήματος Trophy, καθώς επίσης των εκδόσεων μηχανικού μάχης. Τέλος, σε εξέλιξη

Άρματα Μάχης 380 Merkava IV, 430 Merkava III, 450 Merkava II Τεθωρακισμένα Οχήματα 100 Namer, 200 Acharit, 400 Nagmachon, 5.500 M113, 100 Ze’ev ΠΕΠ 60 M270 MLRS (12x227mm), 58 BM-21 (40x122mm), 50 LAR160 (160mm), 36 BM-24 (240mm), LAR-290 (290mm) Πυροβόλα [Α/Κ Πυροβόλα] 250 M109A5 (155mm), 148 L-33 (155mm), 30 M109A1 (155mm), 50 M-50 (155mm), 36 M107 (175mm), 36 M110 (203mm) [Ρ/Κ Πυροβόλα] 5 D-30 (122mm), 100 M-46 (130mm), 40 M-46 (155mm), 50 M-68/M-71 (155mm), 81 M-839P/M-845P (155mm) Όλμοι 1.350 (81mm), 650 (120mm), 18 Soltam M-66 (160mm) Α/Τ Όπλα IMI MAPATS, Spike MR/LR/ER V-SHORADS 20 Machbet MANPADS FIM-92A Stinger A/A Πυροβόλα 45 Sinai-23 (23mm), 120 ZSU-23-4 (4x23mm), 37mm 150, 40 ZSU-57-2 (2x57mm), 300 ZPU-4 (14,5mm), 200 ZSU-23-2 (2x23mm), 200 S-60 (57mm) Βαλλιστικοί Πύραυλοι 7 Lance βρίσκεται το πρόγραμμα τοποθέτησης νέων κινητήρων σε 100 βαρέα ΤΟΜΠ Acharit, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2017. Στο πυροβολικό μάχης, τα συστήματα ΠΕΠ MLRS θα εξοπλιστούν με την εγχώρια κατευθυνόμενη ρουκέτα Romah, ενώ ανατέθηκε έργο στην Lockheed Martin για την κατασκευή κατευθυνόμενων ρουκετών GMLRS. Η ισραηλινή ρουκέτα έχει εμβέλεια 32km, πολεμική κεφαλή 20kg και CEP <10m. Μέσω EDA έχουν προσφερθεί παράλληλα από τις ΗΠΑ 50 αυτοκινούμενα πυροβόλα M109A5. Επί2015/16 - 25

σης, η ΙΑΙ ανέλαβε την παραγωγή της συλλογής TopGun, που μετατρέπει συμβατικά βλήματα πυροβολικού των 155mm σε πυρομαχικά ακριβείας. Ο Ισραηλινός Στρατός απέσυρε τα αερόστατα τύπου Skystar 300. Τα συστήματα, που χρησιμοποιούνταν για αποστολές επιτήρησης, αντικαθιστούν τα νεότερα τύπου Skystar 330. Τέλος, στις 30 Δεκεμβρίου 2015 έγινε η πρώτη αυτόνομη πτήση του ΜΕΑ Air Mule. Το Air Mule έχει ικανότητα μεταφοράς 454kg φορτίου σε απόσταση 50km. Για την καλύτερη αξιοποίηση της νεότευκτης ταξιαρχίας κομάντος, προωθείται η διασύνδεση με τις τελευταίες εκδόσεις του συστήματος Διοίκησης και Ελέγχου «Digital Ground Army». Επιπλέον, μελετάται η χρήση συστημάτων MEA Skylark. Το τελευταίο έχει σχεδιαστεί για συλλογή πληροφοριών σε απόσταση έως 60km. Το Ισραήλ, κατά το «Popular Mechanics», έχει τέλος δώσει άδεια για την πώληση στο εξωτερικό του συστήματος MEA καμικάζι Hero 30. Το Hero 30 έχει βάρος 7lb και πολεμική κεφαλή 1lb. Το σύστημα έχει αυτονομία 30 λεπτών. Ναυτικές Δυνάμεις Στις 12 Ιανουαρίου 2016 κατέ26 - Ι∆ΒΑΜ

πλευσε στη Χάιφα το δεύτερο υποβρύχιο τύπου Dolphin II, «INS Rahav». Το υποβρύχιο είχε ξεκινήσει το ταξίδι του από το Κίελο στις 17 Δεκεμβρίου 2015. Υπό ιδανικές συνθήκες το Ισραήλ θα διαθέτει συνολικά έξι υποβρύχια Dolphin I/II όταν παραδοθεί το τελευταίο υποβρύχιο Dolphin II. Και αυτό διότι έχει προταθεί η απόσυρση του αρχικού υποβρυχίου Dolphin I όταν το τελευταίο Dolphin II παραληφθεί. Έτσι, η οροφή του Ισραηλινού Ναυτικού μπορεί να διαμορφωθεί σε τελικά πέντε υποβρύχια. Η πρώτη από τις τέσσερις συνολικά κορβέτες Sa'ar 6 θα ενταχθεί στο Ισραηλινό Ναυτικό το 2019. Τα τέσσερα σκάφη πρόκειται να εξοπλιστούν με πυροβόλο 76mm Super Rapid (πιθανόν και με πυρομαχικά Strales), δύο Typhoon RWS, 16 βλήματα κατά πλοίων, VLS

Ενδεικτικές εμβέλειες του βαλλιστικού πυραύλου Jericho II (εσωτερικός κύκλος 1.500km, εξωτερικός κύκλος 3.500km).

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

με 32 ή 40 βλήματα Barak-8, σύστημα άμυνας σημείου CDome, δύο τορπιλοσωλήνες των 324mm και ραντάρ AESA MF-STAR. Η Sa'ar 6 θα είναι ικανή να φιλοξενήσει ανθυποβρυχιακό ελικόπτερο SH-60. Τα τέσσερα σκάφη θα ναυπηγηθούν στη Γερμανία. Σχετικά με τις τρεις διαθέσιμες Sa’ar 5, μόνον η «INS Lahav» έχει σήμερα αναβαθμιστεί ώστε να φέρει τον πύραυλο επιφανείας - αέρος Barak-8. Οξύ παραμένει το ζήτημα ανανέωσης των πυραυλακάτων. Σε μία προσπάθεια αντιμετώπισης του προβλήματος, οι Sa’ar 4.5 προβλέπεται να περάσουν πρόγραμμα εκσυγχρονισμού. Στα πλοία της κλάσης σχεδιάζεται να τοποθετηθεί το ραντάρ EL/M-2248 MF-STAR και πύραυλοι Barak-8. Σε εξέλιξη βρίσκεται παράλληλα η εγχώρια ναυπήγηση τριών μικρών κορβετών Sa’ar 72. Με αφορμή την προμήθεια των τεσσάρων κορβετών Sa’ar 6, πάντως, αναπτύσσεται και πρόκειται να εγκατασταθεί σε όλα τα σκάφη νέο σύστημα C2. Μέρη του συστήματος θα εγκατασταθούν σε ταχύπλοα σκάφη από τα τέλη του 2016. Το άλλο μεγάλο ζήτημα που αντιμετωπίζει το Ισραηλινό Ναυτικό είναι η αναβάθμιση των στόλων υποβρυχίων γειτονικών χωρών. Για το σκοπό

Ναυτικό

Υποβρύχια 2 Dolphin II, 3 Dolphin I Κορβέτες 3 Sa’ar 5 ΤΠΚ 8 Sa’ar 4.5, 2 Sa’ar 4 Παράκτια Περιπολικά 5 Shaldag, 3 Stingray, 14 Super Dvora Mk I/II

αυτό θα αποκτηθούν οκτώ ελικόπτερα SH-60F υπό καθεστώς EDA, εκ των οποίων τα τρία θα αποθηκευτούν για μελλοντική χρήση ή θα διατεθούν για την υποστήριξη των υπολοίπων, ενώ επιταχύνεται η αναζήτηση νέου αεροσκάφους ναυτικής συνεργασίας. Πρέπει να αναφερθεί πως το Ισραηλινό Ναυτικό είχε εκφράσει από το προηγούμενο έτος ενδιαφέρον για την απόκτηση 10 ανθυπο-

Το υποβρύχιο «INS Rahav». Πηγή: Ισραηλινό Ναυτικό.

2015/16 - 27

βρυχιακών ελικοπτέρων SH60 προς αντικατάσταση / συμπλήρωση των υφιστάμενων ελικοπτέρων Panther. Στις 26 Νοεμβρίου 2015 έγινε επιτυχής δοκιμή του αντιαεροπορικού πυραύλου Barak-8. Τη δοκιμή πραγματοποίησε η κορβέτα τύπου Sa'ar 5 «INS Lahav». Ο Barak-8 αναμένεται να επιτύχει Αρχική Επιχειρησιακή Ικανότητα το 2016 ή το αργότερο το 2017. Σύμφωνα με το Ισραηλινό Ναυτικό, η εμβέλειά του ξεπερνά τα 62 μίλια. Θα μπορούσε όμως να φθάσει τα 90km, όπως αναφέρουν ινδικές πηγές. O πύραυλος προορίζεται να εξοπλίσει τα περισσότερα ισραηλινά πολεμικά πλοία (Sa’ar 4.5/5/6/72). Παράλληλα, σημειώθηκε δοκιμή ενός νέου, υπερηχητικού πυραύλου επιφανείας-επιφανείας, πιθανόν του Gabriel 5. Αεροπορικές Δυνάμεις Ημερομηνία ορόσημο για την Ισραηλινή Αεροπορία είναι η 12η Δεκεμβρίου 2016, ημέρα κατά την οποία σχεδιάζεται η άφιξη στη χώρα των δύο πρώτων μαχητικών F-35I «Adir». Με βάση το χρονοδιάγραμμα, θα ακολουθήσουν άλλα έξι το 2017. Το πρόγραμμα κατασκευής των 33 μαχητικών F35I προχωρά φυσιολογικά, με την κατασκευή του πρώτου αε28 - Ι∆ΒΑΜ

ροσκάφους, με κωδικό AS-1, να έχει ολοκληρωθεί τον Ιούνιο, ενώ οι προετοιμασίες για την ίδρυση της πρώτης ισραηλινής μοίρας ξεκίνησαν τον Αύγουστο του 2015. Η τελική συναρμολόγηση του αεροσκάφους ξεκίνησε στις 7 Ιανουαρίου 2016 στις εγκαταστάσεις της LM στο Fort Worth του Τέξας και η παρουσίασή του έγινε στις 22 Ιουνίου. Στις δύο τελευταίες αναθέσεις έργου του

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Αμερικανικού Πενταγώνου περιλαμβάνεται η παραγωγή 17 Lightning II για το Ισραήλ. Τα πρώτα F-35I θα παραδοθούν στην 140η Μοίρα «Golden Eagles». Οι παραδόσεις των 33 F35I θα ολοκληρωθούν το 2021 και τα πρώτα 19 μαχητικά δεν είναι να φέρουν εξ αρχής όλες τις ισραηλινές τροποποιήσεις. Στο πλαίσιο του προγράμματος η Elbit Systems συμμετέχει στην κατασκευή του HDMS και η IAI θα κατασκευάσει 800 σετ πτερύγων. Το κατασκευαστικό έργο θα αποφέρει $2,5 δις και θα διαρκέσει για 10 με 15 έτη. Ακόμη, εξετάζεται η επιλογή πιστοποίησης στο μαχητικό των ατρακτιδίων Litening και Reccelite και των συλλογών SPICE 1000. Για οικονομικούς λόγους, αντίθετα, δεν προκρίνεται την παρούσα στιγμή η πιστοποίηση του πυραύλου Python V. Σαν αποτέλεσμα, το F-35I θα επιχειρεί με τον AIM-9X. Επιπλέον, το Ισραήλ έχει προτείνει την εξυπηρέτηση υποστήριξης του F35 εντός των συνόρων του, επιθυμεί να πετύχει την αποκλειστική χρήση του στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, καθώς επίσης να εγκαταστήσει σε αυτό Σύμμορφες Δεξαμενές Καυσίμου (CFTs) για να αυξηθεί η ακτίνας δράσης κατά 30%. Ολοκληρώθηκε, τέλος, η

Επάνω: Δοκιμαστική βολή του Α/Α συστήματος «David’s Sling». Πηγή: Ισραηλινό υπουργείο άμυνας. Αριστερά: Στιγμιότυπο από την τελετή παρουσίασης του πρώτου F-35I. Πηγή: Ισραηλινή Αεροπορία.

2015/16 - 29

ανάπτυξη του λογισμικού C4 που το μαχητικό θα έχει. Άμεσος στόχος είναι η εξάσκηση της option για ακόμη 17 F-35I και σε βάθος χρόνου η απόκτηση συνολικά 75 F-35. Δεν αποκλείεται τα τελευταία 25 να αφορούν την έκδοση F-35B. Πέρα από το F-35, η Ισραηλινή Αεροπορία θέλει την προμήθεια μίας νέας μοίρας μαχητικών F-15 (πιθανότατα Silent Eagle) από χρήματα της ετήσιας αμυντικής βοήθειας που προσφέρουν οι ΗΠΑ. Μέσα στο 2016, δε, θα έχει παρθεί η απόφαση της αναβάθμισης των F-15I. Κύριο στοιχείο της είναι η εγκατάσταση radar τεχνολογίας AESA, πιθανώς το APG82(V)1. Ανάθεση έργου αξίας $70 εκατ. απέσπασε η Elbit για την παραγωγή συστημάτων ΗΠ για τον εξοπλισμό αεροσκαφών της Ισραηλινής Αεροπορίας. Μεταξύ των μαχητικών που σχετίζονται με το έργο βρίσκονται τα F-16I. Η 107Sq, που είναι εφοδιασμένη με F-16I, έχει εξοπλιστεί με κατευθυνόμενες βόμβες GBU-39 SDB. Υπό παραγγελία βρίσκονται ακόμη βόμβες γενικής χρήσης IMI MPR-1000 και MPR-2000, αλλά και 600 πύραυλοι αέροςαέρος AIM-9X σύμφωνα με το «SIPRI». Κατά την ίδια πηγή, το συμβόλαιο του 2013 για τις 30 - Ι∆ΒΑΜ

Αεροπορία

Μαχητικά Αεροσκάφη 22 F-15A/B, 28 F-15C/D, 25 F-15I, 93 F-16A/B, 127 F-16C/D, 99 F-16I AEW&C 2 B-707 Phalcon, 2 Gulfstream G550 Eitan ELINT 1 EC-707, 3 Gulfstream G550 Shavit ISR 6 RC-12D Guardrail, 25 King Air 200 (Recce) AAR 7 KC-707, 4 KC-130H Εκπαιδευτικά Αεροσκάφη 17 G120A, 2 King Air 200, 11 M-346, 18 OH-58, 20 T-6A Μεταφορικά Αεροσκάφη 1 Boeing 707, 7 AT-802, 12 C-130E/H, 2 C-130J, 2 King Air 200 Ελικόπτερα 48 AH-64A/D, 1 Bell 206, 23 CH-53, 48 S-70/UH-60A MEA >3 Heron/Heron TP, RQ-5A Hunter, Hermes 450/900, >48 Searcher MkII, Harpy Αεροσκάφη Ναυτικής Συνεργασίας 3 IAI-1124 Ελικόπτερα Ναυτικής Συνεργασίας 5 AS565 A/A Άμυνα 24 Arrow/Arrow 2, Patriot, MIM-23 IHawk, Iron Dome Α/Α πυροβόλα 105 Α/Κ M163 Machbet (20mm), 60 A/K ZSU-23-4 (4x23mm), 150 ZU-23 (23mm), 455 M167 Vulcan towed 20mm/M-1939 37mm/TCM-20, 150 L/70 (40mm)

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

2.701 συλλογές πυρομαχικών JDAM έχει ολοκληρωθεί. Τέλος η IAI έχει παρουσιάσει τον υπερηχητικό πύραυλο SkySniper, με εμβέλεια 150km, που μπορεί να μεταφερθεί ανά τέσσερις σε ένα μαχητικό F-16. Παρόμοια προγράμματα προωθεί η IMI. Το Ισραήλ αναμένεται να προμηθευτεί τις πρώτες συλλογές ακριβείας SPICE-250 το 2017. Νωρίτερα θα ενταχθούν σε υπηρεσία οι SPICE-1000. Το Ισραήλ πέτυχε να μικρύνει εντυπωσιακά το χρόνο εξέτασης του στόλου F-16, με αφορμή δομικό πρόβλημα, με τη χρήση υπερήχου! Επιπρόσθετα, τους τελευταίους έξι μήνες βρίσκεται σε λειτουργία εκτυπωτής 3D, ο οποίος βοηθά στην παραγωγή ανταλλακτικών. Όπως ανακοίνωσε η Ισραηλινή Αεροπορία, υπήρξε εξοινονόμηση $450 εκατ. τα δύο τελευταία χρόνια χάρη στις εργασίες του τεχνικού της προσωπικού. Στις 20 Αυγούστου 2015 κατέφθασε στο Ισραήλ μεταφορικό αεροσκάφος C-130J-30. Το Ισραήλ πρόκειται να αποκτήσει συνολικά έξι C-130J-30, με τις ανάγκες του να αφήνουν περιθώριο για μελλοντική αύξηση των αεροσκαφών του τύπου. Στα αεροσκάφη θα εκτελεστούν εργασίες εγκατάστασης υποσυστημάτων από τη

Lockheed Martin, για να καλυφθούν ειδικές απαιτήσεις. Το τρίτο C-130J θα διαθέτει τις μετατροπές από κατασκευής. Παράλληλα, έχει παραληφθεί το πρώτο εκσυγχρονισμένο μεταφορικό αεροσκάφος C130H. Το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού αφορά την αντικατάσταση δομικών μερών και ηλεκτρονικών. Μετά τον εκσυγχρονισμό τους, τα αεροσκάφη θα παραμείνουν σε χρήση ως το 2040. Η Ισραηλινή Αεροπορία θα επιθυμούσε την αύξηση του στόλου αεροσκαφών G550. Τα αεροσκάφη διατίθενται ως πλατφόρμες ΑΣΕΠΕ και ηλεκτρονικού πολέμου. Ενδιαφέρον υπάρχει επίσης για την προμήθεια τουλάχιστον δύο αεροσκαφών εναέριου ανεφοδιασμού KC-46. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ δείχνει έτοιμη να επι-

Απέναντι: Ενδεικτική εμβέλεια του «David’s Sling». Κάτω: Ενδεικτική εμβέλεια πυραύλων SLCM Popeye Turbo από υποθετικές θέσεις υποβρυχίων τύπου Dolphin I/II.

2015/16 - 31

τρέψει την αποδέσμευση του τύπου, μετά τις πιθανές ισραηλινές μετατροπές όμως το κόστος θα μπορούσε να φθάσει τα $250 εκατ. για κάθε αεροσκάφος. Εναλλακτικά εξετάζεται η μετατροπή πολιτικών Boeing 767 ή η προμήθεια μεταχειρισμένων KC-135R από την Αμερικανική Αεροπορία. Η Ισραηλινή Αεροπορία καλύπτει το ρόλο σήμερα με αεροσκάφη B-707 που χρήζουν, ωστόσο, μεσοπρόθεσμης αντικατάστασης. Ο Edward Snowden αποκάλυψε υλικό σύμφωνα με το οποίο ΗΠΑ και Μ. Βρετανία χάκαραν επί σειρά ετών ισραηλινά ΜΕΑ και μαχητικά, ώστε να αποκτήσουν βίντεο σχετικά με τη δράση του Ισραηλινού Στρατού στη Γάζα. Επιπλέον, είχαν υποκλαπεί δεδομένα του προγράμματος Arrow και του συστήματος SATCOM. Ισχυρισμούς για χακάρισμα ισραηλινών ΜΕΑ για δύο ολόκληρα έτη διατύπωσε και η παλαιστινιακή οργάνωση «Islamic Jihad». Την ίδια στιγμή, τα συστήματα ΜΕΑ Hermes 900 της Ισραηλινής Αεροπορίας βρίσκονται πια σε πλήρη επιχειρησιακή κατάσταση και μελετάται η δυνατότητα αύξησης της αυτονομίας του Heron TP πέρα από τις 36 ώρες. Αν και αρκετός ρόλος στη συλλογή πληροφοριών έχει απο32 - Ι∆ΒΑΜ

δοθεί στα ΜΕΑ, το Ισραήλ θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί αεροσκάφη B-200, μιας και προσφέρουν ταχύτερη δυνατότητα μετάβασης στο σημείο ενδιαφέροντος. Ο επικεφαλής των αντιπυραυλικών προγραμμάτων «Iron Dome», «David's Sling» και «Arrow» αποπέμφθηκε των καθηκόντων του έπειτα από την εύρεση ευαίσθητων στοιχείων για τα προγράμματα στον προσωπικό του Η/Υ. Στις αξιολογικές δοκιμές, το Arrow-3 πραγματοποίησε επιτυχή δοκιμή στις 10 Δεκεμβρίου 2015. Η καταστροφή του στόχου έγινε σε ύψος μεγαλύτερο των 328.000 ποδών. Ακολούθησε στις 21 Δεκεμβρίου επιτυχής δοκιμή του συστήματος «David's Sling». Βασικός σκοπός της ανάπτυξης του συστήματος «Arrow» υπήρξε η προσθήκη στο ισραηλινό οπλοστάσιο ενός αντιπυραυλικού συστήματος που θα ήταν περισσότερο αποτελεσματικό από το αμερικανικό Patriot. Το «David's Sling», αντίστοιχα, στοχεύει στην αντιμετώπιση εχθρικών βαλλιστικών πυραύλων σε αποστάσεις από 40 έως 300km. Η παράδοσή του ξεκίνησε ήδη στην Ισραηλινή Διοίκηση Αεράμυνας και στις αρχές Ιουλίου δημιουργήθηκε η πρώτη επιχειρησιακή στρατιωτική μονάδα χρήσης του

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

συστήματος. Το Ισραήλ επιθυμεί, τέλος, να εμπλουτίσει το αντιαεροπορικό σύστημα Patriot με νέο ραντάρ για την καλύτερη εξουδετέρωση εχθρικών συστημάτων ΜΕΑ. Ολοκληρώθηκε το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των ελικοπτέρων CH-53. Περιελάμβανε την εγκατάσταση νέων συστημάτων αποστολής και αισθητήρων. Οι εργασίες στα πρώτα ελικόπτερα ξεκίνησαν το 2006. Στόχος είναι η διατήρηση του στόλου σε ενεργή δράση ως το 2025. Το Ισραήλ διατηρεί 23 CH-53 Yasur. Σε μία άλλη εξέλιξη, οι ΗΠΑ φαίνεται πως έχουν εγκρίνει την αποδέσμευση μεταφορικών αεροσκαφών V-22. Το Ισραήλ έχει παραχωρήσει 16 επιθετικά ελικόπτερα AH1F στην Ιορδανία για την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους. Τα επιθετικά ελικόπτερα προήλθαν από τα πλεονάσματα της Ισραηλινής Αεροπορίας, στην οποία βρίσκονταν σε υπηρεσία έως το διάστημα 2013-14. Αρχικά προσφέρθηκαν στη Νιγηρία, όμως η μεταβίβαση απέτυχε λόγω άρνησης των ΗΠΑ. Στις 13 Δεκεμβρίου 2015 αποσύρθηκε το A-4 Skyhawk έπειτα από 48 έτη υπηρεσίας. Το αεροσκάφος είχε ρόλο εκπαιδευτικού. Συνολικά αποκτήθηκαν 354 Α-4. Τα πρώτα

αεροσκάφη παραδόθηκαν το 1967. Τη θέση του παίρνει το M-346 Lavi. Οι παραδόσεις των 30 νέων εκπαιδευτικών αεροσκαφών ολοκληρώθηκαν στις 7 Ιουνίου 2016. Σε λιγότερο από δύο έτη, τα ισραηλινά M-346 έχουν πραγματοποιήσει περισσότερες από 10.000 πτήσεις και συμπληρώσει 7.500 ώρες στον αέρα. Το Ισραήλ εξετάζει, τέλος, την προμήθεια 10-15 εκπαιδευτικών ελικοπτέρων από την Ιταλία.

Το M-346I αντικατέστησε το θρυλικό Α-4 ως το εκπαιδευτικό αεροσκάφος κατάρτισης των νέων Ισραηλινών χειριστών. Πηγή: Alenia Aermacchi.

2015/16 - 33

|| ΛΙΒΑΝΟΣ Έκταση 10.400 τετρ. km Πληθυσμός 5,882,562 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών: 920.825 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 60.000 Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 4,04% (2012) Κυβερνητικές Δυνάμεις Σε μία αναπάντεχη τροπή, η Σαουδική Αραβία ακύρωσε τη δωρεά των γαλλικών όπλων αξίας $3 δις. Έτσι, αν και στις 2 Φεβρουαρίου 2016 είχε υπογραφεί η προμήθεια 200 στρατιωτικών οχημάτων, 100 Serpa και 100 VAB Mk.3, η μεταβίβαση του γαλλικού πακέτου κινδυνεύει να περιοριστεί στην πρώτη παρτίδα, που δόθηκε στις 20 Απριλίου 2015 και αποτελείτο από 48 Α/Τ όπλα MILAN, τα οποία άνηκαν στο Γαλλικό Στρατό. Την άνοιξη ήταν επίσης προγραμματισμένη η παράδοση συστημάτων επικοινωνιών. Λόγω της μεταστροφής της Σ. Αραβίας στο Λίβανο δεν θα παραδοθούν ακόμη 20 θωρακισμένα οχήματα VBC-90, 24 A/K πυροβόλα Ceasar των 155mm, έξι μεταφορικά ελικόπτερα AS532 Cougar, επτά μεταφορικά ελικόπτερα EC725 Caracal, συστήματα ΜΕΑ SDTI και DVF 2000ER, αντιαεροπορικά συστήματα Mistral τοποθετημένα σε οχήματα VBL, αντιαεροπορικά πυροβόλα των 20mm, τρία ΤΠΚ FS56, ραντάρ GM 200 και 5.000 ασύρματοι. Λόγω της συγκεκριμένης εξέλιξης, σε κύρια πηγή απόκτησης όπλων μετατρέπονται οι ΗΠΑ.

34 - Ι∆ΒΑΜ

Στρατός Ξηράς

Άρματα Μάχης 92 M48A1/A5, 10 M60A3, 185 T-54, 47 T-55 Τεθωρακισμένα Οχήματα 16 AIFV-B-C25, 1,274 M113A1/A2, 86 VAB VCT ΠΕΠ 11 BM-21 (40χ122mm) Πυροβόλα [Α/Κ Πυροβόλα] 12 M109 (155mm) [Ρ/Κ Πυροβόλα] 13 M101A1 (105mm), 9 D-30 (122mm), 26 M-30 (122mm), 15 M-46 (130mm), 18 M114A1 (155mm), 178 M198 (155mm), 14 Model-50 (155mm) Όλμοι 134 (81mm), 112 (82mm), 29 Brandt (120mm) Α/Τ Όπλα >16 Milan, TOW, 113 M40A1, 11 M-50 (73mm), 8 M-69 (90mm) MEA 8 Mohajer 4, 12 RQ-11 Raven MANPADS SA-7A/B A/A Πυροβόλα 20 (20mm), 57 ZU-23 (23mm) Αεροπορία Αεροσκάφη ΕΑΥ 3 Cessna AC-208, 4 Hunter 66/70 Εκπαιδευτικά Αεροσκάφη 3 Bulldog Ελικόπτερα 1 AW139, 7 SA342L Gazelle, 11 AS330/IAR330 Puma, 27 UH-1H, 3 S-61, 4 R-44 Raven II Ήδη στις 22 Ιουλίου 2015 εγκρίθηκε η πιθανή πώληση 1.500 Α/Τ πυραύλων TOW-2A και 20 εκτοξευτών για το Λιβανικό Στρατό, έναντι κόστους $245 εκατομμυρίων. Το πακέτο περιλαμβάνει 500 πύραυλους της εξειδικευμένης έκδοσης κατά οχυρωμένων θέσεων πεζικού. Παράλληλα, διαθέσιμα είναι 24 Α/Κ πυρο-

Απέναντι: Μετά το γαλλικό ναυάγιο, ο Λίβανος στρέφεται σε ΗΠΑ και Ρωσία για αγορές όπλων.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

βόλα M109 και 40 Ρ/Κ πυροβόλα Μ198 των 155mm υπό καθεστώς EDA, ενώ θα αποκτηθούν τρία ανακαινισμένα μεταφορικά ελικόπτερα Huey II. Τρία ελικόπτερα του τύπου παρελήφθησαν την 1η Απριλίου 2016. Με τα Heuy II ο Λίβανος αντικαθιστά μη εκσυγχρονισμένα ελικόπτερα του ίδιου τύπου. Επιπλέον το 2015 αποκτήθηκαν τέσσερα συστήματα ΜΕΑ Scan Eagle και στις 8 Ιουνίου 2016 άλλα δύο συστήματα ΜΕΑ, ίσως τύπου BuckEye Arrow. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με οπτικοακουστικό υλικό, άγνωστος αριθμός μεταφορικών ελικοπτέρων IAR-330SM έχει τροποποιηθεί για μεταφορά όπλων όπως δύο βόμβες των 500lb. Στις 30 Οκτωβρίου 2015 ανατέθηκε στην εταιρία Sierra Nevada έργο αξίας $172 εκατ. για την κατασκευή έξι ελικοφόρων αεροσκαφών ΕΑΥ Super Tucano για λογαριασμό της Λιβανικής Αεροπορίας. Υπενθυμίζεται, στην αρχική ενημέρωση για τη συμφωνία εκτός των αεροσκαφών περιλαμβάνονταν δύο έξτρα κινητήρες PT6A-68A, οκτώ συστήματα διανομής αντιμέτρων ALE-47, 2.000 κατευθυ-

νόμενες ρουκέτες APKWS και οκτώ συστήματα προειδοποίησης επερχόμενων πυραύλων AN/AAR-60(V)2. Ο Λιβανικός Στρατός, κάνοντας χρήση βρετανικής δωρεάς $10 εκατ., δημιουργεί στρατιωτική μονάδα συνοριοφυλάκων για την επιτήρηση τομέα 100km των συνόρων Λιβάνου Συρίας. Στα συρο-λιβανικά σύνορα επιχειρούν περίπου 1.200 Ισλαμιστές μαχητές. Για τις συγκεκριμένες ανάγκες, η βρετανική βοήθεια περιλαμβάνει επιπλέον £20 εκατομμύρια. Επίσης, στις 23 Οκτωβρίου 2015 παραδόθηκε το δεύτερο μέρος της κυπριακής βοήθειας για τον εξοπλισμό του Λιβανικού Στρατού. Από τη Ρωσία, τέλος, ο Λίβανος ενδιαφέρεται να προμηθευτεί άρματα μάχης T-72, αντιαρματικά όπλα Kornet-E και 8-9 επιθετικά ελικόπτερα Mi-24.

Χεσμπολά Η λιβανική οργάνωση Χεσμπολά επρόκειτο να λάβει 75 άρματα μάχης T55 και T-72 από τη Συρία, υποστηρίζει ισραηλινό δημοσίευμα. Ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός υπογράμμισε κατά την ομιλία του στον ΟΗΕ πως η Χεσμπολά έχει επίσης στην κατοχή της Α/Α συστήματα SA-22 και αντιπλοϊκούς πυραύλους Yakhont. Ο κυριότερος φόβος του Ισραήλ όμως είναι ό, τι η Χεσμπολά θα εξέλθει από το Συριακό Εμφύλιο Πόλεμο εξυπνότερη, περισσότερο πειθαρχημένη και καλύτερα εξοπλισμένη.

2015/16 - 35

|| ΣΥΡΙΑ Έκταση 185.180 τετρ. km Πληθυσμός 17.951.639 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 5.055.510 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 178.000 Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ Για δεύτερο έτος, όσον αφορά την κάλυψη από την «ΙΔΒΑΜ», πέμπτο από την έναρξή του, μαίνεται στη Συρία ο πόλεμος ανάμεσα στο καθεστώς Άσαντ και πολυάριθμες παραστρατιωτικές δυνάμεις. Οι τραγικές συνέπειες περιλαμβάνουν 270.000 έως 400.000 νεκρούς (από τους οποίους >70.000 είναι άμαχοι), εκατομμύρια εκτοπισμένων, κατακρήμνιση όλων των δεικτών ευημερίας και υλικές ζημίες τουλάχιστον $200 δις. Σύμφωνα με το «SOHR», 60.000 συλληφθέντες έχουν πεθάνει σε κυβερνητικές φυλακές. Η παραγωγή σιτηρών έχει μειωθεί κατά το 1/3, επεκτείνοντας την ανθρωπιστική κρίση, ενώ 40 έως 50 περιοχές τελούν υπό καθεστώς πολιορκίας. Κύρια Χαρακτηριστικά Η κατάσταση για τον πρόεδρο Άσαντ θα μπορούσε να χαρακτηριστεί καλύτερη σε σύγκριση με το 2015. Αν και το στρατόπεδό του δεν πέτυχε όσα ίσως ανέμενε (ειδικά μετά τη ρωσική στρατιωτική επέμβαση), οι αντίπαλοί του αδυνάτησαν. Στις 14 Δεκεμβρίου 2015 το Ισλαμικό Κράτος είχε περιοριστεί εδαφικά σε 72.000 τετρ. km ενώ την 1 Ιανουαρίου 36 - Ι∆ΒΑΜ

2015 κατείχε σε Ιράκ και Συρία 90.800 τετρ. km. Οι άλλες ισλαμιστικές οργανώσεις και ο FSA δέχονται σφοδρή πίεση από τις κυβερνητικές και ρωσικές δυνάμεις. Αντίθετα οι Κούρδοι της Συρίας αύξησαν την επιφάνεια που ελέγχουν κατά 186%. Στις 14 Δεκεμβρίου 2015 οι Κούρδοι είχαν καταλάβει 15.800 τετρ. km. Ο αδυνατισμένος Συριακός Στρατός επικεντρώνεται στις κύριες επιχειρήσεις, ενώ κερδίζει έδαφος η ανάπτυξη των NDF. Σύμφωνα με ιρανικούς ισχυρισμούς η δύναμη των NDF αγγίζει τους 100.000 άνδρες. Κεντρική μονάδα τους είναι το τάγμα, σύνθεσης 400 ανδρών, που περιλαμβάνει από τρία έως δεκαπέντε τεθωρακισμένα οχήματα. Οι απώλειες σε κύρια οπλικά συστήματα επιχειρείται να καλυφθούν με παραχωρήσεις υλικού από συμμαχικές χώρες. Στον τομέα των τεθωρακισμένων, από τον Οκτώβριο του 2015 χρησιμοποιούνται άρματα μάχης T-72B/B1 και T-90A. Τον Ιανουάριο του 2016 ξεκίνησε η χρήση του T72BM. Οπτικοακουστικό υλικό, παράλληλα, εμφανίζει τη μεταβίβαση θωρακισμένων

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Στρατός Ξηράς

οχημάτων Lynx, Ρ/Κ πυροβόλων MTSA-B των 152mm και επιπλέον ΠΕΠ BM-27 / BM30. Κυριότερη απειλή για τα τεθωρακισμένα αποτελούν τα αντιαρματικά συστήματα. Από το Μάιο 2015 έως τον Απρίλιο 2016 φέρονται να έχουν γίνει χαρακτηριστικά 661 χρήσεις Α/Τ όπλων. Στον κατάλογο περιλαμβάνονται εκδόσεις των BGM-71 TOW, Toophan, Malyukta, I-RAAD, HJ-73, Fagot, Konkurs, Kornet, Metis, HJ-8 και Milan. Σε βίντεο που δημοσιοποιήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2016 άρμα μάχης T-90 εβλήθη από αντιαρματικό πύραυλο TOW-II, δίχως να καταστραφεί. Παρά τη μη λειτουργία του συστήματος προστασίας Shtora-1, το T-90 σώθηκε χάρη στη θωράκιση ERA. Το πλήρωμα, πάντως, εγκατέλειψε άμεσα το άρμα. Ως αντίμετρο στην απειλή, συριακά τεθωρακισμένα έχουν εξοπλιστεί με σύστημα APS. Εκμεταλλευόμενες τη ρωσική παρουσία, οι κυβερνητικές δυνάμεις ανέκτησαν περιοχές στη ΒΔ Συρία, απέκοψαν το Χαλέπι και ανακατέλαβαν την Παλμύρα. Αντίθετα η προώθησή τους στην επαρχία της Ράκα αποκρούστηκε από την

Άρματα Μάχης T-55A/AM/AMV, T-62, T72/AV/M1/B/B1/BM, T-90A Τεθωρακισμένα Οχήματα BMP-1/2,BTR50/152/60/70/80 ΠΕΠ Type-63 (107mm), BM-21 (40x122mm), BM-14 (140mm), BM-27 (220mm), BM-30 (300mm) Πυροβόλα [Α/Κ Πυροβόλα] 2S1 (122mm), D-30/T34 (122mm), M-46 (130mm), 2S3 (152mm) [Ρ/Κ Πυροβόλα] D-30 (122mm), M-30 (122mm), M-46 (130mm), D-20/ML-20 M1937 (152mm), MTSA-B 9152mm), S23 (180mm) Όλμοι ~ 82mm, M-1943 (120mm), M-160 (160mm), M-240 (240mm) Α/Τ Όπλα AT-4, AT-5, AT-7, AT-10, AT-14, Milan Οχήματα Α/Τ 9P133 - Α/Τ Ρουκέτες RPG-29 MEA Mohajer ¾, Ababil MANPADS SA-7/-14/-18/-24 A/A Πυροβόλα ZSU-23-4 (4χ23mm), ZSU-57 (57mm), ZU-23 (23mm), M-1939 (37mm), S-60 (57mm), KS-19 (100mm) Βαλλιστικοί Πύραυλοι Scud-B/C/D, FROG-7, SS-21 Ναυτικό

Κορβέτες 2 Petya III ΤΠΚ 16 Osa I/II, 6 Tir Πλοία Ναρκοπολέμου 1 Sonya, 1 Natya, 5 Yevgenya Αποβατικά 3 Polnochny B Επάκτια Άμυνα P-35, P-15M, C-802, K-300P Ναυτική Αεροπορία 4 Ka-28Α, 6 Mi-14 ISIS. Πέρα από τη Ρωσία, τον Άσαντ στηρίζουν δυναμικά το Ιράν και η Χεσμπολά. Ο Ιρανικός Στρατός έχει αναπτύξει στελέχη Ειδικών Δυνάμεων, συστήματα ΜΕΑ (όπως το οπλισμένο ΜΕΑ Shahed-129 και τύπο ΜΕΑ «καμικάζι», 2015/16 - 37

φορτωμένα με εκρηκτικά καταστρεπτικότητας παρόμοιας με βλήμα όλμου των 81mm), και μεταφορικά αεροσκάφη C-130 και Il-76 χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά δυνάμεων στρατιωτών και εφοδίων στη Συρία. Όπως υπογραμμίζουν αμερικανικές πηγές, στη Συρία επιχειρούν 2.000 Ιρανοί. Με τη σειρά της η Χεσμπολά παίρνει μέρος στον πόλεμο με σημαντικό αριθμό ανδρών. Στρατό στο πλευρό της συριακής κυβέρνησης φαίνεται, τέλος, να έχει στείλει η Β. Κορέα. Στο αντίπαλο στρατόπεδο εξακολουθούν να συρρέουν μαχητές από το εξωτερικό. Ενδεικτικά, στο Ιράκ και τη Συρία υπολογίζεται πως βρίσκονται περισσότεροι από 31.000 ξένοι μαχητές, εκ των οποίων ο Γάλλος υπουργός άμυνας υποστήριξε οι 12.000 υπηρετούν την ISIS. Σύμφωνα με ολλανδική μελέτη που αναφέρει το πρακτορείο Τύπου «Reuters», τη μεγαλύτερη δεξαμενή Ευρωπαίων μαχητών στη Συρία αποτελεί αναλογικά το Βέλγιο. Αρχίζοντας από τον «μετριοπαθή» FSA, οι δυνάμεις του στη Daraa έπαψαν στις 8 Ιανουαρίου 2016 να πολεμούν τις κυβερνητικές δυνάμεις. Κυριότερο προπύργιο παραμένει το Χαλέπι, που όμως τελεί πια υπό πολιορκία. Ο οπλισμός του προέρχεται από υποτυπώδη οπλουργεία, λάφυρα και παραχωρήσεις ανατολικό-ευρωπαϊκών και αμερικανικών 38 - Ι∆ΒΑΜ

όπλων. Ο FSA θεωρητικά διαθέτει συστήματα MANPADS HT16PGJ. Με βάση οπτικοακουστικό υλικό, Σύροι Αντικαθεστωτικοί διαθέτουν στη Χομς συστήματα MANPADS τύπου FN-6. Ας σημειωθεί, στην προσπάθειά του να αποφύγει παρεμβολές στις επικοινωνίες, ο FSA ισχυρίζεται ό, τι κάνει χρήση walkie-talkies. Στη Συρία, πριν την έκρηξη του πολέμου, όλες οι επικοινωνίες βρίσκονταν υπό κυβερνητικό έλεγχο. Αναπόφευκτα τα φώτα πέφτουν κυρίως στις δραστηριότητες της ISIS. Η σουνιτική εξτρεμιστική οργάνωση κυριαρχεί σε σημαντικό μέρος της Συρίας και διατηρεί εμπειροπόλεμο προσωπικό. Η ISIS επιχειρεί στρατιωτικά στο Ιράκ, τη Συρία, την Αίγυπτο και τη Λιβύη και έχει πραγματοποιήσει πολύνεκρα τρομοκρατικά πλήγματα ανά τον κόσμο, μεταξύ άλλων σε Αφγανιστάν, Γαλλία, Σ. Αραβία και Τουρκία. Μόνο στη Συρία έγιναν φέτος τουλάχιστον 100 τρομοκρατικές της επιθέσεις. Η ISIS είναι αναγκασμένη να αγοράζει μεγάλες ποσότητες πυρομαχικών, παρά τα λάφυρα που έχει αποσπάσει από τον Ιρακινό και Συριακό Στρατό, υποστηρίζεται σε δημοσίευμα της εφημερίδας «Financial Times». Τα περισσότερα από αυτά τα προμηθεύεται διαμέσω της πόλης Azzar

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

- στα τουρκοσυριακά σύνορα ή από Ιρακινούς παραστρατιωτικούς. Όπως αναφέρει μελέτη του «Conflict Armament Research», τα τμήματα των IEDS που χρησιμοποιεί η ISIS προέρχονται από 51 εταιρίες και 20 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας. Επιπλέον, αγαπημένο κινητό τηλέφωνο πυροδότησης των εκρηκτικών είναι το Nokia 105. Οι ΗΠΑ έχουν παρουσιάσει έγγραφα της ISIS με τα οποία κατηγορείται η ισλαμιστική οργάνωση για εμπόριο ανθρωπίνων οργάνων. Τα έγγραφα αποσπάστηκαν κατά τη διάρκεια επιχείρησης ειδικών δυνάμεων στην Ανατολική Συρία το Μάιο του 2015. Σημαντικός παραμένει ο ρόλος της Συριακής Αεροπορίας. Η τελευταία περιλαμβάνει όλα τα εναέρια μέσα πλην εκείνων του ναυτικού. Βέβαια, είναι συχνή η εμφάνιση στις μάχες ελικοπτέρων ναυτικής συνεργασίας Ka-27 και Mi-14 στην προσπάθεια να μην γίνει επιπλέον επιβάρυνση των ελικοπτέρων της αεροπορίας. Σύμφωνα με τον ερευνητή Tom Cooper, έχουν απολεσθεί τουλάχιστον 55 αεροσκάφη και 57 ελικόπτερα, ενώ άλλα 28 ελικόπτερα και 51 αεροσκάφη βρίσκονται σε μη επιχειρησιακή κατάσταση. Η Συριακή Αεροπορία παρουσιάζεται

Αεροπορία

Μαχητικά Αεροσκάφη 53 MiG-21, 90 MiG-23, 2 MiG-25, 20 MiG-29, 42 Su-22, 18 Su-24 Εκπαιδευτικά Αεροσκάφη 66 L-39, 35 MBB-223 Flamingo (basic), 6 MFI-17 Mushshak Μεταφορικά Αεροσκάφη 3 Il-76 Candid, 1 An-24 Coke, 6 An-26 Curl, 2 PA-31 Navajo, 4 Yak-40 Codling, 2 Falcon 20, 1 Falcon 900, 4 Tu-134B-3 Ελικόπτερα 13 Mi-2, 52 Mi-8/17, 28 Mi-25, 62 SA342 A/A Άμυνα SA-2/-3/5/-6/-7/-17/-22

ικανή να «αποκεφαλίζει» ιεραρχικά τις εμπόλεμες οργανώσεις, με βάση εξειδικευμένο δίκτυο πληροφοριών, ωστόσο κατηγορείται για εκατόμβες

Η Συρία έχει παραλάβει μικρό αριθμό αρμάτων μάχης Τ-90.

2015/16 - 39

αμάχων στο πλαίσιο αποστολών βομβαρδισμού. Ενώ τους πρώτους μήνες της υπό εξέτασης περιόδου δεν υπήρξαν σημαντικές απώλειες αεροσκαφών και ελικοπτέρων, τους επόμενους μήνες σημειώθηκε ραγδαία μεταβολή. Πιο αναλυτικά: 12.03.2016: μαχητικό MiG-21 κατερρίφθη από φορητό Α/Α σύστημα.

05.04.2016: καταρρίφθηκε αεροσκάφος Su-22M4, πιθανόν από φορητό Α/Α πύραυλο. Ακόμα ένα Su-22M4 είχε προηγουμένως καταρριφθεί στις 17 Σεπτεμβρίου 2015. Τα πρώτα 40 Su-22M παραδόθηκαν στη Συρία το διάστημα 1979 — 1982. Ακολούθησαν η απόκτηση 20 Su-22M3K το 1983 και όχι λιγότερα 42 Su22M4K μεταξύ 1984 και 1985. Την ίδια περίοδο αναβαθμίστηκαν όσα Su-22M ήταν σε υπηρεσία σε Su22M2K. Το 2015 το Ιράν δώρισε στη Συρία 10 πρώην ιρακινά Su-22M4K. 22.04.2016: κατέπεσε αεροσκάφος MiG-23 ανατολικά της Δαμασκού.

19.06.2016: κατέπεσε MiG-21 στη Χάμα λόγω μηχανικής βλάβης.

27.06.2016: συνετρίβη MiG23BN και σκοτώθηκε ο πιλότος του.

01.07.2016: συνετρίβη Su40 - Ι∆ΒΑΜ

22M3 και αιχμαλωτίστηκε ο χειριστής του. Λίγο αργότερα ο αιχμάλωτος δολοφονήθηκε. Την ίδια ημέρα καταρρίφθηκε επιθετικό ελικόπτερο Mi-25 και το διμελές πλήρωμα σκοτώθηκε.

14.07.2016: συνετρίβη μαχητικό MiG-21.

17.07.2016: σημειώθηκε δυνατή έκρηξη σε κυβερνητικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην περιοχή Sfireh. Σύμφωνα με μαρτυρίες η έκρηξη έγινε ύστερα από την πρόσκρουση ελικοπτέρου στο έδαφος και την πρόκληση πυρκαγιάς στα υπόλοιπα ελικόπτερα που ήταν σταθμευσμένα στην περιοχή. Το προηγούμενο διάστημα, στη βάση βρίσκοταν τουλάχιστον τρία Mi-17 και τρία Mi-25. Εκτός των φορητών Α/Α συστημάτων στα χέρια των Αντικαθεστωτικών βρίσκονται Α/Α συστήματα OSA. Το σύστημα έχει πετύχει περίπου 10 καταρρίψεις από την αρχή του πολέμου, με τελευταία επιβεβαιωμένη την κατάρριψη στις 11/6/2015 ενός βομβαρδιστικού Su-24MK2. Θεωρείται πιθανή η παράνομη μεταφορά υποσυστημάτων και πυραύλων από άλλες χώρες. Το 2012 αποκτήθηκαν ως λάφυρα έξι συστήματα, εκ των οποίων τα δύο καταστράφηκαν από τη Ρωσική Αεροπορία το 2015.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Σύμφωνα με μελέτη του «Syrian American Medical Society», κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Συρία μέχρι το τέλος του 2015 είχαν γίνει 161 επιθέσεις με χημικά όπλα που προκάλεσαν το θάνατο 1.491 ατόμων και τον τραυματισμό άλλων 14.581. Σύμφωνα με αξιωματούχο του «Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons» («OPCW»), η ISIS πιθανόν κατασκευάζει χημικά όπλα. Κατά το «OPCW», το συριακό οπλοστάσιο χημικών όπλων καταστράφηκε εντελώς. Η διαδικασία καταστροφής διήρκεσε παραπάνω από δύο χρόνια. Πάντως, σύμφωνα με την ισραηλινή εφημερίδα «Haaretz», οι συριακές στρατιωτικές δυνάμεις χρησιμοποίησαν χημικά όπλα - πιθανόν σαρίν - κατά της ISIS στα τέλη Απριλίου. Τέλος, το Ισραήλ εκτιμά ό, τι το 90% του οπλοστασίου βαλλιστικών πυραύλων της Συρίας έχει απολεστεί.

Επάνω: Ενδεικτικές εμβέλειες συστημάτων επάκτιας άμυνας C-802 (κίτρινο χρώμα) και K-300P (κόκκινο χρώμα). Κάτω: Ζεύγος συριακών επιθετικών ελικοπτέρων Mi-25. Πηγή: Συριακό υπουργείο άμυνας.

2015/16 - 41

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Ρωσική Επέμβαση Από τις 30 Σεπτεμβρίου 2015 βρίσκεται σε εξέλιξη ενεργή ρωσική στρατιωτική επιχείρηση στο πλευρό της συριακής κυβέρνησης. Η ρωσική εμπλοκή αποτελεί την τρίτη μεγάλη σύρραξη της περιόδου Πούτιν και την πρώτη επέμβαση υπέρ ξένης κυβέρνησης μετά το Αφγανιστάν. Πριν την έναρξη των επιχειρήσεων προηγήθηκε η μεταστάθμευση 28 μαχητικών [12 Su-24M/M2, 12 Su-25, 4 Su30SM] και δεκατεσσάρων ελικοπτέρων [4 Mi-8, 12 Mi-24] στην αεροπορική βάση Humaymim, κοντά στη Λατάκεια. Μαζί αναπτύχθηκαν Α/Α συστήματα Pantsir-S1, έξι άρματα μάχης T-90 και 26 άλλα τεθωρακισμένα οχήματα. Στην περιοχή ακόμη βρέθηκαν αεροσκάφη εναέριου Il-78, ενώ μεταφορές εκτελούν μεταφορικά Il-76 και An-124. Οι αρχικές χερσαίες δυνάμεις εκτιμήθηκαν σε 3.000 στρατιώτες, αλλά σήμερα πιθανόν φθάνουν σε 10.000 με 15.000. Νωρίτερα είχε καταγραφεί απόσπασμα Ρώσων «συμβούλων» κατά τη διάρκεια μάχης του Συριακού Στρατού, περιστατικό που έδειξε την ολοένα αμεσότερη ρωσική εμπλοκή στα γεγονότα. Οι πρώτοι ρωσι42 - Ι∆ΒΑΜ

Διεθνείς Επιχειρήσεις στη Συρία κοί αεροπορικοί βομβαρδισμοί κατά ισλαμιστικών και αντικαθεστωτικών δυνάμεων έγιναν στις 30 Σεπτεμβρίου 2015, ύστερα από αίτημα βοήθειας από τη συριακή κυβέρνηση και έγκριση από τη ρωσική βουλή. Κατά τις τρεις πρώτες ημέρες, έγιναν 125 αποστολές. Την αρχική σύνθεση του εκστρατευτικού σώματος μετέβαλαν προσωρινές αναπτύξεις αεροσκαφών ELINT Il-20 (τουλάχιστον ένα), Tu-214R (ένα), ΑΣΕΠΕ Α-50 (ένα) και ναυτικής συνεργασίας Tu-142 (ένα). Από τη ρωσική επικράτεια έχουν πραγματοποιήσει αποστολές στρατηγικών βομβαρδιστικών Tu-22M3, Tu-95MS και Tu-160. Η πρώτη τους αποστολή έγινε στις 17 Νοεμβρίου 2015. Στην επιχείρηση πήραν μέρος 14 Tu-22M3, 6 Tu-95MS και 5 Tu-160. Στα όπλα των μαχητικών περιλαμβάνονται πύραυλοι KH-25L, KH-29L και κατευθυνόμενες βόμβες KAB-250 και KAB500, μη κατευθυνόμενες βόμβες και βόμβες διασποράς. Μαχητικό Su-34 εμφανίστηκε σε βίντεο επίσης να φέρει πύραυλους KH-35. Τα όπλα των στρατηγικών βομβαρδιστικών αφορούν βόμβες γενικής χρήσης και πύραυλοι μακρού πλήγματος.

Επάνω απέναντι: Μαχητικό Su-34 ρίχνει τα όπλα του για να εξουδετερώσει στόχους Αντικαθεστωτικών. Πηγή: Ρωσικό υπουργείο άμυνας. Κάτω απέναντι: Το F-22 έλαβε το βάπτισμα του πυρός στη Συρία. Πηγή: Αμερικανική Αεροπορία.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Στις 24 Νοεμβρίου 2015 μαχητικό F-16 της Τουρκικής Αεροπορίας κατέρριψε ρωσικό βομβαρδιστικό Su-24M στα σύνορα Τουρκίας - Συρίας. Σύμφωνα με την τουρκική εκδοχή, το ρωσικό αεροσκάφος είχε παραβιάσει τον τουρκικό εναέριο χώρο και προηγουμένως είχε προειδοποιηθεί αρκετές φορές. Ένας από τους χειριστές σκοτώθηκε. Ο δεύτερος διασώθηκε. Όπως αναφέρει η ρωσική εκδοχή, αντίθετα, το Su-24 βρισκόταν στον εναέριο χώρο της Συρίας. Κατά την επιχείρηση διάσωσης, ελικόπτερο Mi-8 επλήγη με αντιαρματικό πύραυλο από Αντικαθεστωτικούς. Ύστερα από την κατάρριψη του Su-24, το ρωσικό υπουργείο άμυνα αποφάσισε και ανέπτυξε στη Συρία δύο (;) αντιαεροπορικά συστήματα μεγάλης εμβέλειας S-400. Σύμφωνα με τις αναφορές, το S-400 είναι ικανό να εξουδετερώσει εναέριους στόχους σε απόσταση έως 400km. Στις 15 Μαρτίου 2016 αποφασίστηκε η μερική απόσυρση των αεροσκαφών, είτε ως κίνηση καλής θέλησης είτε για επιχειρησιακούς σκοπούς. Η σύνθεση του εκστρατευτικού σώματος άλλαξε έτσι σε 12 Su24M, 3 Su-30SM, 4 Su-34, 3 Su-35S και 14 ελικόπτερα.

2015/16 - 43

Μέχρι την απόσυρσή τους από το θέατρο επιχειρήσεων τα Su25 είχε ρίξει 6.000 βόμβες. Η παρουσία του Su-35S στη Συρία, δε, σήμανε το «βάπτισμα του πυρός» για το μαχητικό. Το Σεπτέμβριο του 2015 θεωρείται ό, τι μεταφέρθηκαν με αεροσκάφη στη Συρία 12 επιθετικά ελικόπτερα Mi-24 και τέσσερα Mi-8AMTSh-V. Ο αριθμός των Mi-24 ενισχύθηκε το Δεκέμβριο με τέσσερα Mi35M. Το 2016 στη Συρία έφθασαν τέσσερα Ka-52 και τρία Mi-28N. Τα τελευταία «συνέλαβε» δορυφόρος στη συριακή ΑΒ Al-Shayrat. Μεταξύ άλλων, τα Mi-28N εξοπλίζονταν με αντιαρματικούς πύραυλους 9M120 Ataka. Φωτογραφικό, τέλος, υλικό γνωστοποίησε τη χρήση στη Συρία ρωσικών MEA Searcher II. Η Ναυτική Διάσταση Σημαντικότατη είναι η συμβολή του Ρωσικού Ναυτικού. Στις 6 Οκτωβρίου 2015 τέσσερα ρωσικά πλοία εκτόξευσαν 26 πυραύλους μακρού πλήγματος Kalibr-NK από την Κασπία Θάλασσα πλήττοντας στόχους στη Συρία. Οι KalibrNK διέσχισαν 1.450km πριν πλήξουν τους επίγειους στόχους. Στις 8 Δεκεμβρίου 2015 ήταν η σειρά του υποβρυχίου 44 - Ι∆ΒΑΜ

Rostov-on-Don να πλήξει δύο σημεία διοίκησης της ISIS στην περιοχή της Al-Raqqa. Αν και οι επιθέσεις προκάλεσαν το διεθνές ενδιαφέρον, ουσιαστικότερη είναι η αδιάκοπη ενίσχυση με όπλα και εφόδια της συριακής κυβέρνησης μέσω της θάλασσας. Για την εξασφάλιση των ρωσικών συμφερόντων, στην Ανατ. Μεσόγειο βρίσκεται μόνιμη ναυτική μοίρα με επικεφαλής καταδρομικό τύπου Slava. Το φθινόπωρο θα αναπτυχθεί το αεροπλανοφόρο «Admiral Kuznetsov». Το πλοίο αναμένεται να φέρει, μεταξύ άλλων, μαχητικά αεροσκάφη MiG29KR και επιθετικά ελικόπτερα Ka-52K. Απολογισμός Το υπουργείο άμυνας της Ρωσίας έχει αναφέρει την καταστροφή 29.000 επίγειων στόχων στη Συρία έως τα τέλη Απριλίου από την έναρξη των αεροπορικών επιχειρήσεων το Σεπτέμβριο του 2015. Η οικονομική επιβάρυνση τους πρώτους πεντέμισι μήνες ανήλθε σε $480 εκατ., καθώς επίσης το ημερήσιο κόστος της επέμβασης εκτιμάται σε έως $4 εκατομμύρια. Εκτός από την απώλεια του Su-24 και του Mi-8, στις 12 Απριλίου 2016 απωλέσθη επιθετικό ελικόπτερο Mi-28N. Η συντριβή

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

προκάλεσε το θάνατο των χειριστών. Δορυφορικές φωτογραφίες επίσης έδειξαν την καταστροφή τεσσάρων ρωσικών επιθετικών ελικοπτέρων και 20 φορτηγών οχημάτων στη συριακή βάση Tiyas από επίθεση Τζιχαντιστών. Από την επίθεση θεωρείται πιθανή η καταστροφή των τεσσάρων επιθετικών ελικοπτέρων Ka-52. Στις 10 Ιουλίου 2016 καταρρίφθηκε ρωσικό Mi-35 στην περιοχή της Παλμύρας. Οι χειριστές βρέθηκαν νεκροί. Επιχειρήσεις Διεθνούς Συνασπισμού Από τις 21 Ιουλίου 2015 έως το τέλος της εξεταζόμενης περιόδου, η Αυστραλία, η Μεγάλη Βρετανία, η Γαλλία, η Ολλανδία και το Βέλγιο επέκτειναν την αεροπορική τους δράση στη συριακή επικράτεια. Αντίθετα, τα μαχητικά αεροσκάφη του Καναδά αποσύρθηκαν από την περιοχή. Τον πρωταγωνιστικό ρόλο διατηρούν οι ΗΠΑ. ΗΠΑ: Στην εξέλιξη της επιχείρησης τα πολεμικά αεροσκάφη των ΗΠΑ έχουν πραγματοποιήσει τις περισσότερες από τις 87.000 πολεμικές εξόδους εναέριων μέσων του Διεθνούς Συνασπισμού και κάνει χρήση παραπάνω από 41.000 βόμβες. Τα μαχητικά F-16 έχουν εκτελέσει τις περισσότερες πτήσεις, ενώ τα B-1

Επάνω: Ενδεικτική εμβέλεια (400km) των ρωσικών συστημάτων S-400 που βρίσκονται στη Συρία. Κάτω: Το ΑΣΕΠΕ Ε-7Α κλέβει τις εντυπώσεις στην Επιχείρηση OKRA. Πηγή: πολεμική αεροπορία της Αυστραλίας.

2015/16 - 45

έχουν ρίξει τις περισσότερες βόμβες. Σύμφωνα με στοιχεία, τα στρατηγικά βομβαρδιστικά της 9ης Μοίρας, που πετά το B-1, έριξαν το 1/3 των αμερικανικών βομβών στο Κομπάνι. Οι βόμβες προκάλεσαν το θάνατο τουλάχιστον 1.000 μαχητών της ISIS. Η καταπολέμηση της ISIS οδήγησε ακόμη μία φορά στην αναθεώρηση της απόφασης απόσυρσης του A-10 από την Αμερικανική Αεροπορία. Τα A10 αποδεικνύονται ιδιαίτερα χρήσιμα στις επιχειρήσεις. Χαρακτηριστική περίπτωση της δράσης τους ήταν η καταστροφή 283 οχημάτων στις 21 Νοεμβρίου 2015. Στην περιοχή επίσης αναπτύχθηκαν το περασμένο καλοκαίρι δύο OV-10 Bronco με σκοπό την εξουδετέρωση Ισλαμιστών αξιωματούχων. Για τον ίδιο στόχο, εκτελούνται μυστικές αποστολές MEA για λογαριασμό της CIA και της Διοίκησης Ειδικών Επιχειρήσεων. Τα Bronco είχαν εντοπιστεί από το φωτογραφικό φακό στην Ισπανία στις 28 Μαΐου 2015. Σύμφωνα με άρθρο του περιοδικού της Αμερικανικής Αεροπορίας (Μάρτιος 2016), το μαχητικό F-22 χρησιμοποιείται σε μια σειρά από ρόλους, από τη διεξαγωγή επιδρομών έως τη συλλογή πληροφοριών. Στη Συρία έχουν περιοδικά 46 - Ι∆ΒΑΜ

αναπτυχθεί περισσότερες από μία μοίρες του τύπου, ενώ υπήρξαν ανεπιτυχείς προσπάθειες της Ρωσικής και της Συριακής Αεροπορίας να γνωρίσουν χαρακτηριστικά του αμερικανικού αεροσκάφους, με τους χειριστές του F-22 να παραμένουν αθέατοι ακόμη και αν ορισμένες φορές πετούσαν κοντά σε ρωσικά και συριακά αεροσκάφη. Από τον Απρίλιο συμμετέχουν στις επιχειρήσεις αναβαθμισμένα F22 της 90th FS, που είναι ικανά να φέρουν οκτώ κατευθυνόμενες GBU-39 καθώς επίσης τον πύραυλο αέρος - αέρος AIM-9X Block II. Η επιχείρηση «INHERENT RESOLVE» είναι το βάπτισμα του πυρός για το

Στο πλαίσιο της CHAMMAL έχουν χρησιμοποιηθεί 39 βλήματα μακρού πλήγματος SCALP EG. Πηγή: Γαλλικό υπουργείο άμυνας.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

F-22 και το μαχητικό με s/n 09-0174 και όνομα «The Maloney's Pony» ήταν το πρώτο από τα αεροσκάφη του τύπου που χρησιμοποιήθηκε ποτέ σε πολεμικές συνθήκες. Για την υποστήριξη των μαχητικών και βομβαρδιστικών έχουν αναπτυχθεί 60 αεροσκάφη εναέριου ανεφοδιασμού. Ο λογαριασμός από τις επιχειρήσεις κατά της ISIS για τις ΗΠΑ έχει ξεπεράσει τα $7 δις. Κύριο πρόβλημα αποτελεί η έλλειψη πλατφορμών ISR. Λόγω έλλειψης διαθέσιμων δεδομένων, Αμερικανοί χειριστές μαρτυρούν ό, τι 3 στις 4 φορές που ζητούν έγκριση να πλήξουν στόχους δεν την παίρνουν λόγω πιθανότητας πρόκλησης απωλειών αμάχων. Τραγική συνέπεια αυτών ήταν η εκατόμβη νεκρών σε σχολείο κοντά στο Χαλέπι στις 19 Ιουλίου 2016. Μέλη των αμερικανικών Ειδικών Δυνάμεων επιχειρούν στη Συρία μαζί με μαχητές της κουρδικής οργάνωσης YPG. Στη συριακή επικράτεια βρίσκονται 300 Αμερικανοί στρατιώτες. Σύμφωνα με ξένα δημοσιεύματα, ελέγχουν την ΑΒ Rmeilan που βρίσκεται στο Συριακό Κουρδιστάν. Στις 4 Μαρτίου 2016, δε, επλήγησαν για πρώτη φορά στόχοι της ISIS με χρήση ΠΕΠ HIMARS από την Ιορδανία. Παρόμοιο

σύστημα συζητείται να αναπτυχθεί στην Τουρκία ΚΑΝΑΔΑΣ: Στο πλαίσιο της «Operation IMPACT», οι Καναδοί τεχνικοί έχουν πετύχει 97,6% διαθεσιμότητα στο αεροσκάφος CP-140, την καναδική έκδοση του P-3. Έως τις 9 Απριλίου 2016 το αεροσκάφος είχε πετάξει 452 αποστολές αναγνώρισης. Το άλλο βασικό στοιχείο της καναδικής συμμετοχής, το αεροσκάφος εναέριου ανεφοδιασμού CC150T Polaris, από την άφιξή του στη Μεσοποταμία έως τις 18 Ιανουαρίου 2016 είχε μεταφέρει 20.700.000 λίβρες καυσίμου σε αεροσκάφη του Δυτικού Συνασπισμού. Τη Δευτέρα 15 Φεβρουαρίου 2016 η κυβέρνηση του Καναδά τερμάτισε τη δράση των μαχητικών CF-18, που είχαν αναπτυχθεί στο Κουβέιτ, κατά της ISIS στο Ιράκ και τη Συρία. ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ: Το ενδιαφέρον της «Operation OKRA» κλέβει η δράση του ΑΣΕΠΕ Ε-7Α. Το Wedgetail έχει πετύχει αξιοσημείωτη διαθεσιμότητα, με τις αναφορές να την ανεβάζουν στο περίπου 95%. Η πιο μακρά επιχειρησιακή πτήση του διήρκεσε 17,1 ώρες. Μία τυπική αποστολή του κυμαίνεται στις 13 ώρες. Επίσης, όπως ανακοινώθηκε στις 31 Μαΐου 2016, το μοναδικό αεροσκάφος εναέριου ανεφοδιασμού 2015/16 - 47

KC-30 που έχει αναπτυχθεί από το Σεπτέμβριο του 2014 στη Μ. Ανατολή έχει μεταγγίσει 50.000.000 λίβρες καυσίμου στα αεροσκάφη του Διεθνούς Συνασπισμού κατά της ISIS. ΓΑΛΛΙΑ: Στις 27 Σεπτεμβρίου 2015 η Γαλλία επέκτεινε τις αεροπορικές επιδρομές κατά της ISIS στη Συρία. Κατά την εκτέλεση της πρώτης επιδρομής, πέντε μαχητικά Rafale έπληξαν με οκτώ βόμβες στρατόπεδο εκπαίδευσης στην περιοχή Deir-al-Zour. Πριν τις πρώτες επιδρομές προηγήθηκαν αναγνωριστικές πτήσεις με μαχητικά Rafale εξοπλισμένα με ατρακτίδιο αναγνώρισης Reco NG. Οι αεροπορικές δυνάμεις βρίσκονται ανεπτυγμένες στα ΗΑΕ και την Ιορδανία. Κατά την τελευταία μεταβολή της σύνθεσης της «Operation CHAMMAL» στη Μ. Ανατολή επιχειρούν 1.000 στρατιώτες εκπαιδευτές / «σύμβουλοι» του Ιρακινού Στρατού, οκτώ μαχητικά Rafale, πέντε βομβαρδιστικά Mirage 2000D και τρία Mirage 2000N, ένα αεροσκάφος εναέριου ανεφοδιασμού C135FR και ένα αεροσκάφος ναυτικής συνεργασίας Atlantique-2. Στην Ανατ. Μεσόγειο βρίσκεται το αντιτορπιλικό «Forbin». Κατά καιρούς στη Μέση Ανατολή έχει αναπτυχθεί ΑΣΕΠΕ E-3F και αεροσκά48 - Ι∆ΒΑΜ

φος ΗΠ C-160G. Θέλοντας να πλήξει επίγειους στόχους στη Συρία, είτε λόγω της μεγάλης απόστασης από την περιοχή που επιχειρούν τα μαχητικά Rafale είτε λόγω της έντονης ρωσικής αεροπορικής παρουσίας στη συριακή επικράτεια (καθώς επίσης λόγω της αποψίλωσης του αποθέματος βομβών), έως τις αρχές Μαΐου είχαν χρησιμοποιηθεί 39 βλήματα μακρού πλήγματος SCALP EG, από μαχητικά Rafale και βομβαρδιστικά Mirage 2000D. Οι πρώτοι οκτώ SCALP-EG χρησιμοποιήθηκαν τη νύκτα 2/3 Ιανουαρίου 2016 από τέσσερα μαχητικά Rafale. Οι SCALP-EG έπληξαν στρατιωτικό στόχο παραγωγής όπλων ανατολικά του Χαλεπίου. Μεταξύ άλλων, η χρήση δικαιολογείται από τη μελλοντική πρόβλεψη ύπαρξης στο γαλλικό οπλοστάσιο μόνο 100 πυραύλων του τύπου. Ο αεροπορικός στολίσκος των Mirage 2000D/N, με τη σειρά του, έχει συνολικά συμπληρώσει 10.000 πολεμικές ώρες πτήσης και ρίξει 750 κατευθυνόμενες βόμβες. Για την επείγουσα κάλυψη των αναγκών σε κατευθυνόμενες βόμβες, μελετάται η αγορά GBU-12 από τη Σουηδία. Για τις ανάγκες των επιχειρήσεων, στα αεροσκάφη προστέθηκε η ικανότητα μεταφοράς δύο βομβών GBU-12

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

στους εμπρός φορείς ανάρτησης οπλισμού στην άτρακτο. Ωστόσο οι δύο επιπλέον βόμβες χρησιμοποιούνται σε αποστολές που δεν απαιτούν εναέριο ανεφοδιασμό των Mirage. Μεταξύ 23 Νοεμβρίου και 7 Δεκεμβρίου 2015, το αεροπλανοφόρο «Charles De Gaulle» αναπτύχθηκε στην Ανατ. Μεσόγειο και τον Περσικό Κόλπο, φέροντας 18 μαχητικά Rafale M, οκτώ μαχητικά Super Etendard και δύο ΑΣΕΠΕ E2C. Τα μαχητικά του αεροπλανοφόρου πραγματοποίησαν 130 εξόδους, 22 επιδρομές, εννέα πτήσεις ISR και εξαπέλυσαν 100 κατευθυνόμενες βόμβες λέιζερ. Σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού άμυνας της Γαλλίας, Jean-Yves Le Drian, το 90% των αποστολών των γαλλικών αεροπορικών δυνάμεων αφορούν το Ιράκ. Με άλλα λόγια, μόνο το 10% έχει σχέση με τη Συρία. Ο Γάλλος υπουργός άμυνας παραδέχθηκε ακόμη την ανάπτυξη Ειδικών Δυνάμεων στη Συρία. Επιπλέον, η Γαλλία φέρεται να κατασκευάζει στρατιωτική βάση στη Συρία, κοντά στο Κομπάνι. ΜΕΓΑΛΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ: Στις 2 Δεκεμβρίου 2015 το Βρετανικό Κοινοβούλιο υπερψήφισε την έναρξη αεροπορικών επι-

δρομών κατά της ISIS στη Συρία. Συνέπεια της απόφασης υπήρξε η ενίσχυση του αριθμού των οκτώ βομβαρδιστικών Tornado GR4 που βρίσκονται στην ΑΒ Ακρωτηρίου με άλλα δύο καθώς και η αποστολή έξι μαχητικών Eurofighter Typhoon. Στην ίδια βάση υπάρχουν δύο συστήματα Sentinel. Στην πρώτη τους αποστολή, που συνέβη λίγες ώρες μετά την απόφαση, τέσσερα Tornado έπληξαν με πέντε LGB Paveway IV την πετρελαιοπαραγωγική περιοχή Omar. Η πρώτη επιδρομή των Eurofighter Typhoon έγινε στις 4 Δεκεμβρίου 2015. Τα αεροσκάφη έπληξαν στόχους στην ίδια - πάλι - περιοχή. Η πολεμική εμπλοκή της Βρετανίας στη Συρία περιλαμβάνει αναγνωριστικές πτήσεις και αεροπορικές επιδρομές εναντίον της ISIS με επανδρωμένα και μη αεροσκάφη της Βρετανικής Αεροπορίας και την χρήση ομάδων Ειδικών Επιχειρήσεων. Όσον αφορά τις τελευταίες, αντίκτυπο απέκτησε στις αρχές Ιανουαρίου αποστολή οκτώ μελών της SAS μεταμφιεσμένων σε γυναίκες στη Ράκκα. Οι άνδρες της SAS προξένησαν σε συνεργασία με οπλισμένο ΜΕΑ Reaper της Βρετανικής Αεροπορίας απώλειες στους Ισλαμιστές. Μεταξύ άλλων, τη ζωή του έχασε υψη2015/16 - 49

λόβαθμο στέλεχος της οργάνωσης. Επιπλέον, η βρετανική εφημερίδα «Mail» ισχυρίζεται τη συμμετοχή Βρετανών μελών της SAS στην πετυχημένη αμερικανική επιχείρηση αμερικανικών ειδικών δυνάμεων στη συριακή επικράτεια στις 15 Μαΐου 2015. Βρετανικές Ειδικές Δυνάμεις βοηθούν ενεργά τον New Syrian Army. Στις 10 Ιανουαρίου 2016 βομβαρδιστικό αεροσκάφος Tornado GR4 της Βρετανικής Αεροπορίας έπληξε στόχο με αντιαρματικό πύραυλο Brimstone πλησίον της Ράκκα, σηματοδοτώντας την πρώτη χρήση του όπλου στις επιχειρήσεις στη Συρία. Κατά την ίδια επιχείρηση, υπήρξε συνεργασία με οπλισμένα ΜΕΑ Reaper. Τα Reaper εξουδετέρωσαν στόχους με βλήματα AGM-114 Hellfire. Σύμφωνα με στοιχεία του βρετανικού υπουργείου άμυνας, από το Δεκέμβριο του 2015 έχουν γίνει 2800 αποστολές σε Ιράκ και Συρία. Στη Συρία έχουν πραγματοποιηθεί 50 αεροπορικές επιδρομές και 815 στο Ιράκ. Τα Reaper εκτελούν την πλειοψηφία των αεροπορικών αποστολών. Σε αντίθεση με τα επανδρωμένα μαχητικά της RAF, τα οπλισμένα ΜΕΑ προσφέρουν στους χειριστές τους καλύτερη επίγνωση της τακτικής κατάστασης στις απο50 - Ι∆ΒΑΜ

στολές που διεξάγουν κατά της ISIS σε Ιράκ και Συρία. Το σύνολο των διατεθειμένων Tornado GR4, Reaper, E-3D, Sentinel R1, Shadow και Seeker προσφέρουν σημαντικό μέγεθος δεδομένων ISR για το Διεθνή Συνασπισμό. Η Βρετανία είναι υπεύθυνη για τη συλλογή περισσότερων από των μισών δεδομένων του Δυτικού Συνασπισμού σε Ιράκ και Συρία στο χώρο της τακτικής αναγνώρισης. Για το συγκεκριμένο σκοπό, τα Tornado φέρουν ατρακτίδια Litening και RAPTOR. Το τελευταίο αποτελεί παραλλαγή του γνωστού αμερικανικού συστήματος DB110. ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Η Γερμανία αποφάσισε την αποστολή έξι βομβαρδιστικών Tornado ECR και ενός αεροσκάφους εναέριου ανεφοδιασμού A310 MRTT στο πλαίσιο των αεροπορικών επιχειρήσεων κατά του Ισλαμικού Κράτους. Τα Tornado ECR χρησιμοποιούνται σε αποστολές αναγνώρισης. Τα Tornado έχουν αναπτυχθεί στην αεροπορική βάση του Incirlik της ΝΑ Τουρκίας. Επιπλέον, έχει διατεθεί στρατιωτικός δορυφόρος. Στις 14 Δεκεμβρίου 2015 έγινε η πρώτη επιχειρησιακή αποστολή αεροσκάφους A310 MRTT, το οποίο ανεφοδίασε συμμαχικά αεροσκάφη. Τα πρώτα Tornado ECR αντι-

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

μετώπισαν προβλήματα εκτέλεσης αποστολών κατά τη διάρκεια της νύκτας. Αφού αντικαταστάθηκαν από αεροσκάφη που έχουν υποστεί το πρόγραμμα το ASSTA 3 τα Tornado είχαν πραγματοποιήσει από τις 8 Ιανουαρίου 2016 έως τα μέσα Μαρτίου 134 πτήσεις στο Ιράκ και τη Συρία. Το 60% των αποστολών έγιναν στο Ιράκ. ΟΛΛΑΝΔΙΑ: Στις 16 Φεβρουαρίου 2016 η Ολλανδική Αεροπορία πραγματοποίησε την πρώτη της αεροπορική επιδρομή στη Συρία. Μέχρι πριν να αντικατασταθούν από τα βελγικά μαχητικά, τα ολλανδικά F-16 είχαν πετάξει επτά αποστολές στη Συρία και είχαν πραγματοποιήσει τέσσερις επιδρομές κατά της ISIS. Με την ανάπτυξη στην Ιορδανία των βελγικών F-16 ολοκληρώθηκε η αποστολή των ολλανδικών μαχητικών του ίδιου τύπου κατά της ISIS. ΔΑΝΙΑ: Το κοινοβούλιο της Δανίας υπερψήφισε την αποστολή επτά μαχητικών F-16, ενός μεταφορικού C-130 και 400 στρατιωτών - εκ των οποίων οι 60 μέλη των Ειδικών Δυνάμεων - κατά της ISIS σε Συρία και Ιράκ. ΝΑΤΟ: Το ΝΑΤΟ ενέκρινε τη χρήση ιπτάμενων ραντάρ E-3A AWACS για την υποστήριξη της επιχείρησης εναντίον του

αποκαλούμενου Ισλαμικού Κράτους. Τα συστήματα επιχειρούν από τον τουρκικό εναέριο χώρο. ΣΑΟΥΔΙΚΗ ΑΡΑΒΙΑ: Τα αεροσκάφη της πολεμικής αεροπορίας της Σαουδικής Αραβίας έχουν συνολικά πετάξει 190 πολεμικές αποστολές στη Συρία από την επέκταση των επιχειρήσεων κατά της ISIS το Σεπτέμβριο του 2014. ΙΟΡΔΑΝΙΑ: Σύμφωνα με οπτικοακουστικό υλικό η Ιορδανία συμμετέχει σε Ειδικές Επιχειρήσεις κατά της ISIS στη Συρία. ΒΕΛΓΙΟ: Έξι μαχητικά F-16 έφθασαν στις 27 Ιουνίου 2016 στην Ιορδανία για να αρχίσουν επιχειρήσεις κατά της ISIS στο Ιράκ και τη Συρία. Ενδιάμεσος σταθμός ήταν η ΑΒ Αράξου για ανεφοδιασμό. Τα έξι μαχητικά συνοδεύουν άλλα δύο ως εφεδρικά. Πριν την απόφαση για επέκταση των επιχειρήσεων στη Συρία, τα βελγικά F-16 είχαν στο ενεργητικό τους την καταστροφή 107 επίγειων στόχων στο Ιράκ. ΝΟΡΒΗΓΙΑ: Το νορβηγικό κοινοβούλιο ενέκρινε την αποστολή 60 στρατιωτών στη Συρία για την εκπαίδευση και υποστήριξη των μετριοπαθών Αντικαθεστωτικών κατά των Ισλαμιστών.

2015/16 - 51

|| ΕΛΛΑΔΑ Έκταση 131.957 τετρ. km Πληθυσμός 10.775.557 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 2.032.378 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 144.950 Εφεδρεία 216.650 Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 1,72% (2012) Από το έντυπο του απολογιστικού έργου του τέως Α/ΓΕΕΘΑ την περίοδο 2011-15 διακρίνεται ό, τι ολοκληρωμένοι εξοπλιστικοί στόχοι είναι η υποστήριξη των διαθεσίμων οπλικών συστημάτων, η προμήθεια πυρομαχικών των αρμάτων μάχης γ' γενιάς, η ανάπτυξη ή προμήθεια συστημάτων ΜΕΑ και η επαύξηση της επιχειρησιακής δυνατότητας του στόλου υποβρυχίων. Στους στόχους υπό εξέλιξη περιλαμβάνονται η κατασκευή εθνικού πλοίου, η ανάκτηση της χρήσης ΑΦΝΣ, η προμήθεια από τις ΗΠΑ συστημάτων ΠΕΠ MLRS, αρμάτων μάχης M1, λοιπού τροχαίου υλικού και ελικοπτέρων CH-47. Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας επιθυμεί να καλύψει περικοπές ύψους €300 εκατ. μέσα από 15ετές πρόγραμμα πωλήσεων μη χρησιμοποιούμενων οπλικών συστημάτων. Σε ομιλία του στο Κοινοβούλιο, δε, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας μίλησε για ολοκληρωμένη μεταβίβαση πυραύλων πολεμικών αεροσκαφών στα ΗΑΕ, χωρίς όμως να αναφερθεί ούτε ο τύπος ούτε η ποσότητα τους. Επιπλέον, έκανε αναφορά σε μεταβίβαση 172(;) ΤΟΜΑ BMP-1 στην Αίγυπτο, από τα 52 - Ι∆ΒΑΜ

οποία 72 θα ανακαινισθούν από την ΕΛΒΟ. Στο ίδιο πλαίσιο προωθείται η εκποίηση πυραύλων αέρος-αέρος AIM-9P4 και των αποσυρθέντων ελικοπτέρων της Πολεμικής Αεροπορίας (ΠΑ). Το αμερικανικό αίτημα στάθμευσης στην 133ΣΜ συστημάτων ΜΕΑ, αναφέρει δημοσίευμα της εφημερίδας «Το Βήμα», θα μπορούσε να συνδυαστεί και με στρατιωτικά ανταλλάγματα. Το αίτημα πιθανότατα αφορά MQ-1 Predator και MQ-9 Reaper. Στις 16 Δεκεμβρίου 2015, επιπλέον, το Κοινοβούλιο επικύρωσε την ελληνο-ρωσική στρατιωτική συμφωνία του Δεκεμβρίου 2013. Η συγκεκριμένη συμφωνία διευκολύνει την υποστήριξη των υφισταμένων οπλικών συστημάτων σοβιετικής / ρωσικής προέλευσης που βρίσκονται σε υπηρεσία με τις ΕΕΔ. Στρατός Ξηράς Σπουδαιότερος αντίπαλος για την υλοποίηση των σχεδιασμών του ΓΕΣ είναι η έλλειψη κονδυλίων. Όπως αποκάλυψε σε διαπιστευμένους δημοσιογράφους ο Α/ΓΕΣ, ο ΕΣ είχε εξασφαλίσει νωρίτερα φέτος 210 από τα συνολικά €600

Επάνω απέναντι: Σύμφωνα με τους στόχους υπό εξέλιξη που δημοσιοποίησε ο πρώην Α/ΓΕΕΘΑ, τα M1 Abrams εξακολουθούν να είναι στο στόχαστρο του ΕΣ. Πηγή: Αμερικανικό υπουργείο άμυνας Κάτω απέναντι:Παρά την προμήθεια διαδοδικών παρτίδων πυρομαχικών των 120mm για την κάλυψη των αναγκών των αρμάτων μάχης Leopard 2, το πρόβλημα δεν έχει ακόμη επιλυθεί. Πηγή: Γραφείο Τύπου ΓΕΣ.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

εκατ. για την εξυπηρέτηση των υποχρεώσεών του για το 2016. Τεθωρακισμένα: Σύμφωνα με τους μεσοπρόθεσμους εξοπλιστικούς στόχους των ΕΕΔ, όπως αυτοί επισημάνθηκαν από τον τέως Α/ΓΕΕΘΑ στο απολογιστικό έργο της περιόδου 2011-2015, η συμπλήρωση του αριθμού αρμάτων γ' γενιάς δεν έχει εγκαταλειφθεί αλλά μετακυλισθεί χρονικά. Στο κείμενο, δε, αναφέρεται το M1 Abrams ως τμήμα των οπλικών συστημάτων που σχεδιάζονται να ζητηθούν / αποκτηθούν από τις ΗΠΑ. Υπενθυμίζεται, το ενδιαφέρον για την απόκτηση του αμερικανικού άρματος ξεκίνησε το 2011. Αρχικά αφορούσε την προμήθεια 400 M1A1, ωστόσο, το 2014 περιορίστηκε σε μόλις 90. Το υψηλό κόστος έκανε βέβαια την απόκτησή τους απαγορευτική, η αδυναμία προμήθειας 115 μεταχειρισμένων αρμάτων Leopard 2A4 από το Γερμανικό Στρατό μπορεί όμως να επαναφέρει το ζήτημα των M1 στο προσκήνιο. Έως τότε το επίκεντρο των σχεδιασμών βρίσκεται στην αυστηριοποίηση των κριτηρίων επιχειρησιακής κατάρτισης των πληρωμάτων των υφιστάμενων αρμάτων μάχης. Για τα 2015/16 - 53

προσφερόμενα 85 Leopard 1A5DK από τη γερμανική εταιρία FFG από το 2014, τέλος, δεν σημειώθηκε οποιαδήποτε πρόοδος. Στο ακανθώδες θέμα των πυρομαχικών, ολοκληρώθηκε το πρόγραμμα προμήθειας πυρομαχικών των 120mm της «ενδιάμεσης λύσης» για τα άρματα μάχης γ' γενιάς Leopard 2A4/A6 HEL. Το πρόγραμμα είχε ξεκινήσει τον Αύγουστο του 2014 και όριζε την προμήθεια 12.000 βλημάτων. Από τη στιγμή που η συγκεκριμένη ποσότητα δεν επαρκεί και δεν έχει ουσιαστικά εγκαταλειφθεί το ενδιαφέρον για το M1A1 ή δεν έχει καλυφθεί συνολικά η υποστήριξη των Leopard 2A4/A6, θα μπορούσε να προχωρήσει η απόκτηση τουλάχιστον μέρους της LoR των 90 Μ1, όπως των 6.480 πυρομαχικών. Κάτι αντίστοιχο πραγματοποιήθηκε για τα 3.000 M830 που είχαν αιτηθεί το 2011 μαζί με τα 400 M1A1. Για τη συνολική κάλυψη των αναγκών προβλέπεται η αγορά 30.360 βλημάτων αντί €148 εκατομμυρίων, προς το παρόν όμως το πρόγραμμα καρκινοβατεί. Μηχανοκίνητο Πεζικό: Σε υπηρεσία βρίσκονται τα πρώτα τεθωρακισμένα οχήματα υποστήριξης BMP-1 / ZU-23, με ορισμένα να έχουν ήδη πάρει 54 - Ι∆ΒΑΜ

μέρος σε ασκήσεις. Αντίθετα, το αντίστοιχο πρόγραμμα M113 / M61 Vulcan φαίνεται πως εγκαταλείφθηκε. Δημοσίευμα της εφημερίδας «Παραπολιτικά» υπογραμμίζει τις συνολικές απαιτήσεις του ΕΣ σε 70 έως 100 οχήματα τέτοιας κατηγορίας. Άλλο δημοσίευμα της ίδιας εφημερίδας αναφέρει την προσωρινή αποθήκευση των 16 οχημάτων που κατασχέθηκαν στο λιμάνι του Πειραιά. Υπενθυμίζεται, το ΣΤ' Τελωνείο Πειραιά είχε κατασχέσει στις 14 Μαΐου 2015 16 θωρακισμένα οχήματα με προορισμό τη Λιβύη επικαλούμενο την Παράγραφο 9 της Απόφασης 1970/2011 του ΟΗΕ. Οκτώ από τα οχήματα είναι Typhoon GSS-300, κατηγορίας MRAP. Το Τyphoon μεταφέρει έως 10 άτομα και μπορεί να εξοπλιστεί με πολυβόλο 7,62mm ή 12,7mm. Εξοπλισμένα & Επιθετικά Ελικόπτερα: Επαληθεύτηκε το ενδιαφέρον του ΕΣ για την απόκτηση έως 70 εξοπλισμένων ελικοπτέρων OH-58D Kiowa Warrior, μετά την ανάρτηση του ελληνικού αιτήματος στο ελεύθερα προσβάσιμο αρμόδιο αρχείο του καθεστώτος EDA. Σύμφωνα με το περιοδικό «Ελληνική Άμυνα & Τεχνολογία», επιτροπή αξιωματικών είχε επισκεφθεί

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

τον Φεβρουάριο - Μάρτιο τις ΗΠΑ για επιθεώρηση ελικοπτέρων του τύπου. Αντίθετα, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Παραπολιτικά», δεν φαίνεται πως θα γίνει αναβάθμιση των AH-64A σε επίπεδο -D. Τέλος, υπάρχει η σκέψη εξοπλισμού της ΑΣ με ΜΕΑ «Πήγασος-2». Εφόσον υλοποιηθεί η προμήθεια των OH-58D (πόσο μάλλον στη συγκεκριμένη ποσότητα), αναμένεται κατακόρυφη αναβάθμιση των δυνατοτήτων της ΑΣ στον τομέα ISR, χάρη στο σύστημα αισθητήρων MMS που διαθέτουν, και καλύτερη διαχείριση των AH-64A/D. Μαζί με τα OH58D θα ήταν θεμιτή η απόκτηση νέων όπλων, όπως κατευθυνόμενες ρουκέτες, ενώ επίσης είχε αρχικά προταθεί και ο εξοπλισμός τους με πυραύλους αέρος-αέρος AIM-92 Stinger. Επιπλέον, στο πλαίσιο εθνικών ή συμμαχικών αναγκών, τα OH-58D δύνανται με μεταφερθούν και να αξιοποιηθούν ταχύτατα σε απομακρυσμένα μέρη με χρήση μεταφορικών αεροσκαφών C130. Μοναδικό επιχειρησιακό μειονέκτημα των Kiowa Warrior είναι ίσως η μικρή ακτίνα δράσης. Όσον αφορά τα AH64D, επιδίωξη παραμένει η προσθήκη αντιαρματικών πυραύλων AGM-114L στο υφι-

Αντίθετα με τα M113 τα ΛΕΩΝΙΔΑΣ παρέχουν στοιχειώδη προστασία του πολυβολητή. Πηγή φωτογραφιών: Γραφείο Τύπου ΓΕΣ.

2015/16 - 55

στάμενο απόθεμα όπλων του τύπου. Μεταφορικά Ελικόπτερα: Η Αεροπορία Στρατού πρόκειται τελικά να ενισχυθεί με 10 μεταφορικά ελικόπτερα CH-47D έπειτα από την κατακύρωση του έργου από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Πριν τα ελικόπτερα παραληφθούν, θα υποστούν πρόγραμμα ανακατασκευής. Το κόστος της προμήθειας θα ανέλθει στα $125,8 εκατομμύρια. Πρόθεση του ΓΕΣ φαίνεται να είναι πάντως η απόκτηση 15 ελικοπτέρων του τύπου, και έτσι ο συνολικός αριθμός των ελικοπτέρων του τύπου που είναι σε υπηρεσία να διπλασιαστεί. Το πρόγραμμα ξεκίνησε μετά την καταβολή προκαταβολής $23 εκατομμυρίων. Σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν ήδη επιλεγεί τα πρώτα πέντε κομμάτια. Τα συγκεκριμένα ελικόπτερα είναι εξονυχιστικά εξετασμένα και είναι αυτά με τις λιγότερες ώρες πτήσης. Γίνονται επίσης προσπάθειες για την επανέναρξη παραδόσεων των υπόλοιπων εννέα μεταφορικών ελικοπτέρων NH-90. Υπενθυμίζεται, η διακοπή είχε αποτρέψει το Φεβρουάριο του 2015 την παράδοση του 12ου ελικοπτέρου και πρώτου από τα τέσσερα της έκδοσης Ειδικών Επιχειρήσεων. Έως την κυκλο56 - Ι∆ΒΑΜ

φορία της παρούσας έκδοσης, το ζήτημα των NH-90TTH βρισκόταν ακόμη σε εκκρεμότητα. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με ηλεκτρονικό δημοσίευμα του περιοδικού «Ελληνική Άμυνα & Τεχνολογία», το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας έχει δείξει ενδιαφέρον για ανακαινισμένα μεταφορικά ελικόπτερα Huey που υπηρέτησαν στις αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις, όπως τα UH-1N του Σώματος Πεζοναυτών. Εξετάστηκε ακόμη η περίπτωση περιορισμένου εκσυγχρονισμού μέρους των εν ενεργεία AB-205/UH-1H, παίρνοντας υπόψιν αναφορά του περιοδικού «Άμυνα & Διπλωματία».

Το ΓΕΣ έχει αιτηθεί την απόκτηση 70 εξοπλισμένων ελικοπτέρων OH-58D Kiowa Warrior. Πηγή: Αμερικανική Αεροπορία.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Αντίθετα ούτε υπήρξαν εξελίξεις ούτε παραφιλολογία γύρω από τα ελικόπτερα Blackhawk. Θυμίζεται, πέρυσι, ο Υπουργός είχε ταχθεί υπέρ της προμήθειας 40 μεταχειρισμένων ελικοπτέρων του τύπου από τα αμερικανικά πλεονάσματα. Κάνοντας μια μικρή αναδρομή, το ενδιαφέρον για την προμήθεια μεταφορικών ελικοπτέρων Blackhawk παρουσιάστηκε το 2010 οπότε έγινε αίτημα παραχώρησης 60 UH-60A από τις τάξεις του Αμερικανικού Στρατού. Οι ΗΠΑ αντιπρότειναν τη μεταβίβαση εκσυγχρονισμένων UH60A στην έκδοση -L, η οποία λόγω κόστους δεν προχώρησε. Το 2012 προτάθηκε χωρίς επιτυχία η παραχώρηση 10 UH60L. Έκτοτε υπήρξε ενδιαφέρον για αγορά 30 ελικοπτέρων UH-60M αντί $500 εκατομμυρίων, η οποία όμως δεν υλοποιήθηκε. Βαρέα Όπλα Πεζικού – Φορητός Οπλισμός: Σε εξέλιξη βρίσκονται διαπραγματεύσεις για την υποστήριξη των αντιαρματικών όπλων KornetE. Το πρόγραμμα περιλαμβάνεται στα 42 προγράμματα που έγιναν γνωστά το 2014, όπως άλλωστε η προμήθεια αριθμού Κ/Β άλλων συστημάτων που βρίσκονται σε χρήση με τον ΕΣ. Παράλληλα, το 2015 οι ΗΠΑ κοινοποίησαν τη

δυνατότητα παραχώρησης ποσότητας πυρομαχικών πολυβόλων διαφόρων τύπων υπό καθεστώς EDA. Πολεμικό Ναυτικό Στην Ημερήσια Διαταγή του Α/ΓΕΝ, με αφορμή την Εορτή του Προστάτη Αγίου του Πολεμικού Ναυτικού, Αγίου Νικολάου, επισημάνθηκε η επιχειρησιακή ένταξη των υποβρυχίων «ΠΙΠΙΝΟΣ» και «ΜΑΤΡΩΖΟΣ» το 2015 στο Στόλο, όπως και η ένταξη της ΤΠΚ «ΡΙΤΣΟΣ». Παράλληλα, διεξάγονται οι απαραίτητες ενέργειες για τη συνέχιση της ναυπήγησης και παράδοσης των δύο τελευταίων πυραυλακάτων. Επίσης, τον προηγού-

Στο οπλοστάσιο του ΠΝ ανήκουν τα τέσσερα υποβρύχια Type 214. Πηγή: Γραφείο Τύπου ΓΕΝ.

2015/16 - 57

μενο Νοέμβριο ξεκίνησε το πρόγραμμα επανενεργοποίησης και αναβάθμισης των πέντε P-3B. Τέλος, ο Α/ΓΕΝ τόνισε τη διατήρηση της διαθεσιμότητας των υφιστάμενων μέσων, τον εκσυγχρονισμό των MEKO 200 και την απόκτηση νέων φρεγατών, όταν οι οικονομικές συνθήκες την επιτρέψουν. Υποβρύχια: Στις 23 Ιουνίου 2016 παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας έγινε η τελετή ύψωσης σημαίας στα υποβρύχια «ΜΑΤΡΩΖΟΣ» και «ΚΑΤΣΩΝΗΣ» ολοκληρώνοντας ουσιαστικά το πολύπαθο πρόγραμμα ναυπήγησης τεσσάρων υποβρυχίων Type 214, που ξεκίνησε με την υπογραφή σύμβασης το 2000. Προηγουμένως, στο Πολεμικό Ναυτικό (ΠΝ) εντάχθηκαν τα υποβρύχια «ΠΙΠΙΝΟΣ» και «ΩΚΕΑΝΟΣ». Αισίως, το ΠΝ διατηρεί σε υπηρεσία πέντε υποβρύχια Τεχνολογίας Αναερόβιας Πρόωσης (AIP), αριθμό που δεν διαθέτει κανένα άλλο ναυτικό στην Ανατολική Μεσόγειο. Επόμενη πρόκληση είναι φυσικά το ξεπάγωμα της ναυπήγησης των δύο πρόσθετων Type 214 και η απόκτηση νέων τορπιλών. Για την κάλυψη των άμεσων αναγκών υλοποιούνται παρεμβάσεις στο υφιστάμενο οπλοστάσιο. Η στροφή του ΠΝ στο χώρο των 58 - Ι∆ΒΑΜ

υποβρυχίων και η αναθεώρηση της Οροφής Δυνάμεων έχει ως ευεργετική συνέπεια τη μεσοπρόθεσμη παραμονή σε υπηρεσία 11 μονάδων, επίδοση πρωτόγνωρη για τα ελληνικά δεδομένα! Φρεγάτες: Σύμφωνα με την παραπάνω δήλωση του Α/ΓΕΝ, πρωταρχικός στόχος για τη Διοίκηση Φρεγατών είναι η εξασφάλιση υψηλής διαθεσιμότητας στα υφιστάμενα πλοία, η εκτέλεση του προγράμματος εκσυγχρονισμού των τεσσάρων φρεγατών κλάσης «ΥΔΡΑ» και η ναυπήγηση της Νέας Φρεγάτας, το τελευταίο πρόγραμμα όταν η εξέλιξη των δημοσίων οικονομικών το επιτρέψει. Στο απολογιστικό του έργο, ο τέως Α/ΓΕΕΘΑ προβάλλει ιδιαίτερη προσοχή για το σχέδιο κατασκευής του εθνικού πλοίου. Πέρα από την εγχώρια πρόταση του σχεδίου ALS 100, για το πρόγραμμα της νέας φρεγάτας εξακολουθούν να ενδιαφέρονται γαλλικές εταιρίες. Σύμφωνα με δημοσίευμα της ιστοσελίδας «e-Άμυνα», αυτή τη φορά στο τραπέζι φέρεται να βρίσκεται πρόταση για δύο φρεγάτες FREDA, μία ελαφρώς τροποποιημένη FREMM με βελτιωμένο ραντάρ Herakles. Στην πρόταση δεν περιλαμβάνεται ο πύραυλος MdCN (γνωστότερος ως SCALP

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Η ΤΠΚ ΡΙΤΣΟΣ φέρει οκτώ βλήματα Exocet Block III που έχουν μέγιστη εμβέλεια >180km. Πηγή: Αμερικανικό Ναυτικό.

Naval). Αρνητικό της πρότασης όμως είναι πως η FREDA (όπως η FREMM νωρίτερα) ουσιαστικά αποτελεί πλοίο πολλαπλού ρόλου αντί AAW Περιοχής που αποτελούσε βασική επιδίωξη του ΠΝ όταν κατάρτιζε το σχετικό πρόγραμμα. Στο θέμα του εκσυγχρονισμού των MEKO 200HN δεν σημειώθηκαν ιδιαίτερες εξελίξεις. Αυξάνεται ωστόσο η πιθανότητα το πρόγραμμα να περιοριστεί στα απολύτως απαραίτητα. Θετικότατη εντύπωση, τέλος, έχει αφήσει η ποσότητα και η ποιότητα του πακέτου υλικών για τις φρεγάτες S που αποκτήθηκε από τα ΗΑΕ. ΤΠΚ: Στις 19 Οκτωβρίου 2015 έγινε η τελετή ένταξης στο Πο-

λεμικό Ναυτικό της πέμπτης πυραυλακάτου τύπου Super Vita «ΡΙΤΣΟΣ». Για την παράδοση των τελευταίων δύο σκαφών, κατατέθηκε τροπολογία στις 28 Ιανουαρίου 2016 στο Κοινοβούλιο, με την οποία το ΠΝ ανέλαβε την ολοκλήρωση ναυπήγησής τους. Η παράδοσή τους προβλέπεται να γίνει τον Ιούνιο του 2018. Παράλληλα, προχωρούν οι εργασίες αποκατάστασης της «ΜΥΚΟΝΙΟΣ». Οι εργασίες ξεκίνησαν στις 12 Δεκεμβρίου 2014 και επρόκειτο να είχαν ολοκληρωθεί έως το τέλος Ιουνίου. Το πλοίο αναμένεται να παραδοθεί ξανά στο ΠΝ το Νοέμβριο, αναφέρει το περιοδικό «Άμυνα & Διπλωματία». Όσον αφορά τις υφιστάμενες 2015/16 - 59

μονάδες, υπάρχουν σημαντικές εξελίξεις στην αναβάθμιση του κύριου οπλισμού της πλειονότητας των σκαφών. Στις 24 Μαΐου 2016 αποφασίστηκε η συγκρότηση επιτροπής με αντικείμενο την αντικατάσταση στις τρεις πρώτες Super Vita των βλημάτων Exocet MM-40 Block II από Block III και την τοποθέτηση των πρώτων στις Combattante IIIA. Οι τελευταίες σήμερα φέρουν τέσσερα Exocet MM-38 μέγιστης εμβέλειας 42km. Δεν θα αποκτήσει όμως Exocet MM-40 Block II η υπό επισκευή ΤΠΚ «ΜΥΚΟΝΙΟΣ». Για το συγκεκριμένο σκάφος, όπως υπογραμμίζει δημοσίευμα του περιοδικού «Ελληνική Άμυνα & Τεχνολογία», θα διατεθούν κατευθυνόμενα βλήματα RGM-84 Harpoon. Παράλληλα, προχωρεί φυσιολογικά ο επανεξοπλισμός των ΤΠΚ Combattante IIIB, με τις εργασίες μετασκευής να έχουν ολοκληρωθεί στα ΤΠΚ «ΣΤΑΡΑΚΗΣ» και «ΝΤΕΓΙΑΝΝΗΣ». Τα πέντε σκάφη του τύπου, θυμίζεται, αντικαθιστούν τα Κ/Β Penguin με Harpoon, ενώ η «ΣΤΑΡΑΚΗΣ» ήταν η πρώτη από τις πέντε πυραυλάκατους του (υπο)τύπου που άλλαξε τα νορβηγικά βλήματα. Με βάση τις προθέσεις του ΠΝ, το οπλοστάσιο των K/B των μονάδων επιφανείας έναντι 60 - Ι∆ΒΑΜ

πλοίων προβλέπεται στο κοντινό μέλλον να περιοριστεί σε Harpoon και MM-40. Μίνι πρόγραμμα εκσυγχρονισμού αποφασίστηκε να υποστεί, τέλος, η ΤΠΚ «ΒΟΤΣΗΣ». Σημαντικότερη αλλαγή είναι η αντικατάσταση του ραντάρ ναυτιλίας. Οι τρεις S-148, μία από τις οποίες είναι η «ΒΟΤΣΗΣ», θα παροπλιστούν με την παράδοση των τελευταίων δύο Super Vita. Ναυτική Αεροπορία: Την Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2016 στις 02:45, σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΓΕΝ, χάθηκε το ίχνος ελικοπτέρου AB212ASW του ΠΝ στην περιοχή της Κινάρου. Το ελικόπτερο είχε απονηωθεί από φρεγάτα στο πλαίσιο τακτικού σεναρίου άσκησης «ΑΣΤΡΑΠΗ 2/16». Τα τρία μέλη του πληρώματος έχασαν τη ζωή τους. Την ίδια ημέρα (11 Φεβρουαρίου 2016) έγινε ανάθεση έργου $142 εκατ. από το Αμερικανικό Πεντάγωνο στην εταιρία Lockheed Martin για τα P-3B του Πολεμικού Ναυτικού. Η ανάθεση περιλαμβάνει την επαναφορά ενός αεροσκάφους και συλλογές υλικού για την αναβάθμιση τεσσάρων. Το 28% του κόστους αφορά την εγχώρια αμυντική βιομηχανία. Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Ιούλιο του 2019. Νωρίτερα της συγκεκριμένης

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

εξέλιξης είχε γίνει το Νοέμβριο του 2015 αποδέσμευση της προκαταβολής. Σύμφωνα με τον περιφερειακό αντιπρόσωπο της Lockheed Martin κο. Ντ. Πλέσσα, το πρώτο πλήρως εκσυγχρονισμένο ΑΝΦΣ P-3B πρόκειται να παραδοθεί το Μάρτιο του 2018, ενώ μελετάται ο πλήρης εκσυγχρονισμός του πέμπτου αεροσκάφους. Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της εφημερίδας «Παραπολιτικά», το P-3B της «ενδιάμεσης λύσης» θα δοθεί στο ΠΝ στα τέλη του τρέχοντος έτους. Παράλληλα, το Πολεμικό Ναυτικό γνωστοποίησε στις 30 Δεκεμβρίου 2015 διαγωνισμό κατάρτισης εννέα στελεχών σε πολυκινητήρια αεροσκάφη. Το πρώτο από τα πέντε P-3B μεταφέρθηκε από την 112ΠΜ στις εγκαταστάσεις της ΕΑΒ στις 13 Ιουλίου 2016. Σύμφωνα με όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, τα εκσυγχρονισμένα P-3B θα φέρουν το ραντάρ επιτήρησης ELM-2022. Βασικό κομμάτι του εκσυγχρονισμού θα αποτελέσει το σύστημα αποστολής M2IMS της ISI Hellas. Η ελληνική εταιρία έχει ήδη εφοδιάσει με το σύστημα τα αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας Fokker-50 της πολεμικής αεροπορίας της Σιγκαπούρης. Το M2IMS θα διευθύνει το σύνολο των αισθητήρων του αεροσκάφους, ενώ

θα μεταβιβάζει δεδομένα σε πραγματικό χρόνο στις φίλιες πλατφόρμες. Το οπλικό φορτίο των P-3 θα αφορά τορπίλες Mk46 και νάρκες Mk55, ενώ δεν αποκλείεται η ικανότητα αξιοποίησης πυραύλων AGM65 Maverick και AGM-84 Harpoon. Κατά τη διάρκεια του «Athens Flying Week 2015», επίδειξη έκανε αναβαθμισμένο ελικόπτερο AB-212ASW του ΠΝ που έφερε συσκευή FLIR τύπου Star Safire, ενώ ενδιαφέρον φαίνεται να έχει προκύψει για την προμήθεια αριθμού ανθυποβρυχιακών ελικοπτέρων SH-60 που υπηρέτησαν στο Αμερικανικό Ναυτικό, τονίζει δημοσίευμα της εφημερίδας «Παραπολιτικά». Όπως επισημαίνει δημοσίευμα του περιοδικού «Ελληνική Άμυνα & Τεχνολογία» το ενδιαφέρον αφορά ελικόπτερα SH-60F, που αναφορά της ιστοσελίδας «e-Άμυνα» προσδιορίζει σε 6 έως 10 μονάδες. Τέλος, δρομολογείται μέσω ανοικτού διαγωνισμού η απόκτηση δύο εκπαιδευτικών ελικοπτέρων. Στο παρελθόν το συγκεκριμένο ρόλο είχαν τα ελικόπτερα Alouette III. Σκάφη Αποβάσεων: Τα ΠΤΜ Zubr μπορεί να παραμένουν τυπικά σε υπηρεσία, στην ουσία όμως το «ΙΘΑΚΗ» έχει αποσυρθεί, επισημαίνει δημο2015/16 - 61

σίευμα της εφημερίδας «Καθημερινή». Πολεμική Αεροπορία Μιλώντας στο 4ο Συνέδριο Αεροπορικής Ισχύος, το οποίο έγινε μεταξύ 10 και 12 Φεβρουαρίου 2016, μεταξύ άλλων ο Α/ΓΕΑ τόνισε ως στόχους τον καθορισμό επιχειρησιακών προτεραιοτήτων, την αναβάθμιση των ικανοτήτων των διαθέσιμων οπλικών συστημάτων, την υιοθέτηση έξυπνων τεχνολογιών, την αύξηση των διεθνών συνεργιών, την βελτιστοποίηση της διαθεσιμότητας και τη συνεχή επένδυση στη ρεαλιστική εκπαίδευση του προσωπικού. Είχαν προηγηθεί, στο πλαίσιο επίσκεψης στην 126ΣΜ, δηλώσεις του στην ιστοσελίδα «Defence Line». Με αυτές τονιζόταν ως κύριος σχεδιασμός η διατήρηση και η αύξηση της επιχειρησιακής ικανότητας και διαθεσιμότητας των μέσων, των υλικών και των υποδομών. Επιπλέον, ο Α/ΓΕΑ αναφέρθηκε στο πρόγραμμα αναβάθμισης των μαχητικών F-16 και Mirage 2000 όπου, όπως υπογράμμισε, απομένει το οικονομικό μέρος αλλά και το πως θα γίνει η διαδικασία. Τέλος, τόνισε το στόχο υψηλής επιχειρησιακής κατάστασης για το Α/Α σύστημα μεγάλης εμβέλειας S-300PMU1.

62 - Ι∆ΒΑΜ

Μαχητικά: Στο σχεδιασμό της Πολεμικής Αεροπορίας (ΠΑ), όπως είναι ήδη γνωστό, περιλαμβάνεται πρόνοια για την αναβάθμιση μαχητικών γ' γενιάς, ιδίως των F-16C/D Block 50D/52 plus. Για το πρόγραμμα παρουσιάζεται επικρατέστερη η υποψηφιότητα της Lockheed Martin. Η τελευταία έχει προτείνει την αναβάθμιση των F-16C/D Block 52 plus/52M στο επίπεδο F16V και την εγκατάσταση υποσυστημάτων τους στα F-16C/D Block 30/50D ώστε να φθάσουν το επίπεδο F-16C/D Block 50 plus. Εναλλακτικά, προτείνεται η αναβάθμιση και των F-16C/D Block 50D σε F16V. Πέρα από τη Lockheed Martin, για το πρόγραμμα ενδιαφέρον έχει δείξει η Boeing. Χάρη στις τεχνολογικές εξελίξεις, κύριο συστατικό του προγράμματος αναβάθμισης των F-16 αναμένεται να αποτελέσει η εγκατάσταση ραντάρ τεχνολογίας AESA, που αν υλοποιηθεί θα σημαίνει την παρθενική χρήση του από μαχητικά της ΠΑ. Βασικός αντίπαλος του προγράμματος είναι ο ελλιπής προϋπολογισμός. Σε γενικές γραμμές επικρατεί η γνώμη, όπως και ο ΑΤΑ δήλωσε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά», πως ο εκσυγχρονισμός των F-16 είναι η καλύτερη απάντηση στο F-

Επάνω απέναντι: Το ΠΝ επιθυμεί την αύξηση των ανθυποβρυχιακών ελικοπτέρων Sikorsky. Πηγή: Αμερικανικό Ναυτικό. Κάτω απέναντι: Τι προτείνει η LM για την αναβάθμιση των μαχητικών F-16C/D της ΠΑ.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

35. Σύμφωνα με τον ΑΤΑ, θα επιλεγεί η κορυφαία διαμόρφωση παγκοσμίως, ενώ μεγάλο τμήμα του κόστους θα αποσβεστεί χάρη στην επίτευξη ομοιοτυπίας. Σήμερα σε χρήση είναι τέσσερις διαφορετικές εκδόσεις F-16. Το F-16V περιλαμβάνει την εγκατάσταση του ραντάρ ηλεκτρονικής σάρωσης APG-83 SABR. Το SABR παρουσιάζει κοινά στοιχεία με το APG-81 που εξοπλίζει το F-35. Στο F16V έχει ακόμη τοποθετηθεί νέος υπολογιστής αποστολής (MMC 7000), καθώς επίσης αναβαθμιστεί το cockpit με την τοποθέτησης της οθόνης CPD. Την αναβάθμιση των ηλεκτρονικών μπορεί να συνοδέψει αντίστοιχη δομική με σκοπό την επέκταση του επιχειρησιακού βίου για ακόμη 20 - 25 έτη. Σε μία προσπάθεια στήριξης της υποψηφιότητας της Lockheed Martin, στο πλαίσιο του «Athens Flying Week 2015» μεταφέρθηκε στην Ελλάδα για παρουσίαση ένας εξομοιωτής πτήσης του F-16V. Επιπλέον, γαλλικές εταιρίες φέρονται να ενδιαφέρονται για την αναβάθμιση των Mirage 2000EGM σε επίπεδο Mirage 2000EG MLU, έκδοση παραπλήσια των Mirage 2000-5 Mk2. Βασικά στοιχεία της πρότασης είναι η αντικατά2015/16 - 63

σταση του ραντάρ RDM-3 με το RDY-2 ή -3 ανάλογα με τις αναφορές, η πιστοποίηση των πυραύλων MICA και AM-39 Exocet και η αναβάθμιση του συστήματος ICMS 2000 Mk1 σε ICMS 2000 Mk3. Επιπλέον, μελετάται η μεταφορά του SCALP-EG και του ατρακτιδίου ASTAC. Από την πρόταση αποκλείονται τα δύο Mirage 2000BGM, επισημαίνει δημοσίευμα της «Ελληνικής Άμυνας & Τεχνολογίας». Μελανό σημείο για την αναβάθμιση αποτελεί το κόστος, με την τελική τιμή της να αγγίζει έως τα €870 εκατομμύρια. Εφόσον προκριθεί η αναβάθμιση των αεροσκαφών, η ΠΑ ουσιαστικά θα επιχειρεί 42 Mirage 20005. Σε εναλλακτική περίπτωση μελετάται λακωνική παρέμβαση που αφορά το θάλαμο διακυβέρνησης και πιστοποίηση του ατρακτιδίου ASTAC. Στις υπόλοιπες εξελίξεις, στις 13 Ιουλίου 2015 επαναδραστηριοποιήθηκε η 336Μ, η οποία μετά την απόσυρση του A-7E απέκτησε F-16C/D Block 52M από την 335Μ. Την ίδια στιγμή, η ΠΑ παραμένει αντίθετη σε οποιοδήποτε σενάριο πώλησης αριθμού F16C/D Block 30 στη Βουλγαρία. Σύμφωνα με το πόρισμα, τέλος, που δημοσιεύθηκε από τη Γαλλική Αεροπορία, το δυστύχημα του F-16D 64 - Ι∆ΒΑΜ

Block 50D τον Ιανουάριο του 2015 στο Αλμπαθέτε της Ισπανίας οφείλεται στην απενεργοποίηση συστήματος σχετικού με την εξισορρόπηση του αεροσκάφους. ΑΣΕΠΕ: Από τις 15 Δεκεμβρίου 2015 η Ελλάδα συμμετέχει με ένα ΑΣΕΠΕ EMB-145 ERIEYE στην ευρωπαϊκή επιχείρηση «Sophia». Το ΑΣΕΠΕ επιχειρεί από την ΑΒ Ελευσίνας. Αξίζει να σημειωθεί, το ραντάρ του EMB-145 AEW&C παρουσιάζει μέγιστη εμβέλεια 450km με 500km. Πέρα από την κύρια αποστολή του, το αεροσκάφος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ρόλους COMINT / SIGINT. ΜΕΑ: Όπως αναφέρει το περιοδικό «Στρατηγική», σε εξέλιξη βρίσκεται πρόγραμμα ενσωμάτωσης καταδείκτη laser στα ΜΕΑ «Πήγασος ΙΙ». Με τη συγκεκριμένη προσθήκη καθί-

Μαχητικά F-16D συνοδεύουν αμερικανικά F-15E σε πτήση στην Αττική. Πηγή: Γραφείο Τύπου ΓΕΑ.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

σταται εφικτή η καθοδήγηση όπλων όπως για παράδειγμα συλλογές Paveway και πύραυλοι AGM-114 που φέρονται από μαχητικά αεροσκάφη ή επιθετικά ελικόπτερα αντίστοιχα. Αεροσκάφη Γενικής Υποστήριξης: Στις 26 Ιουνίου 2016 πραγματοποιήθηκε αναγκαστική προσγείωση αεροσκάφους αεροπυρόσβεσης CL-215 στα Δερβενοχώρια. Εκπαιδευτικά Αεροσκάφη: Ύστερα από μεγάλη περίοδο αναβολών, ξεκίνησε η διαδικασία προμήθειας 12+4 Νέων Εκπαιδευτικών Αεροσκαφών Σταδίου Επιλογής (ΝΑΣΕ), με σκοπό την αντικατάσταση των T-41. Στις 25 Σεπτεμβρίου 2015 αποσύρθηκε από την ενεργό δράση το τελευταίο T-2C του Αμερικανικού Ναυτικού, αφήνοντας την Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ) μοναδικό χρήστη του αεροσκάφους παγκοσμίως. Σύμφωνα με το περιοδικό «AFM», η ΠΑ θα αποκτήσει ανταλλακτικά από τα τελευταία τρία αμερικανικά T-2C για την υποστήριξη των T-2C/E. Υπενθυμίζεται, το ΑΑΣ έχει αποφασίσει την παραμονή του αεροσκάφους σε υπηρεσία έως το 2021. Σε μία προσπάθεια εμπλουτισμού του επιπέδου παρεχόμενης εκπαίδευσης συνεχίζεται η

συνεργασία με την Ιταλική Αεροπορία. Από το Σεπτέμβριο του 2008, Ιταλοί εκπαιδευτές και εκπαιδευόμενοι χρησιμοποιούν το T-6A, ενώ Έλληνες εκπαιδευτές και εκπαιδευόμενοι χρησιμοποιούν ιταλικά εκπαιδευτικά αεροσκάφη 61ης Πτέρυγας, στην ΑΒ Γκαλατίνα, στο Λέτσε. Ειδικές Δυνάμεις Στις 4 Μαρτίου 2016 έγινε η τελετή παραλαβής δύο ταχέων σκαφών στο ΚΕΕΔ. Τα σκάφη είναι δωρεά γνωστού εφοπλιστή. Επιπλέον, εξετάζεται ξανά η περίπτωση των σκαφών ανορθοδόξου πολέμου Mk.V, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Παραπολιτικά». Τέλος, σύμφωνα με δημοσίευμα του περιοδικού «Δούρειος Ίππος» και όπως αναφέρει η ιστοσελίδα «eΆμυνα», έγινε παραλαβή αριθμού τυφεκίων ελεύθερου σκοπευτή Mk.11 mod.0 από τα αμερικανικά πλεονάσματα. Νατοϊκή επιχείρηση στο Αιγαίο Πέλαγος Την Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2016 οι υπουργοί άμυνας των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ συμφώνησαν την παροχή βοήθειας στη μεταναστευτική / προσφυγική κρίση στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και των 2015/16 - 65

Μικρασιατικών παράλιων. Το Πολεμικό Ναυτικό αρχικά πήρε μέρος στην επιχείρηση με 11 πλοία. Επιπλέον, η φρεγάτα «ΣΑΛΑΜΙΣ» συμμετείχε στη νατοϊκή δύναμη Standing NATO Maritime Group 2 (SNMG2). Στις 24/4/2016 η σύνθεση της νατοϊκής ναυτικής δύναμης περιλάμβανε το γερμανικό πλοίο γενικής υποστήριξης «FGS Bonn», την καναδική φρεγάτα «HCNS Fredericton», την τουρκική φρεγάτα «TCG Gokova», το βρετανικό πλοίο «RFA Fort Vitoria», την ολλανδική φρεγάτα «HLNMS Van Amstel», την φρεγάτα «ΣΑΛΑΜΙΣ» και τις κανονιοφόρους «ΑΗΤΤΗΤΟΣ» και «ΚΡΑΤΑΙΟΣ». Το Αμερικανικό Ναυτικό αργότερα διέθεσε το «USNS Grapple» ενώ σπάνια πρέπει να θεωρηθεί η αποστολή της φρεγάτας τύπου O.H. Perry «Kosciuszko» του Πολωνικού Ναυτικού στο Αιγαίο Πέλαγος, πιθανότατα η πρώτη ανάπτυξη πολωνικού πολεμικού πλοίου στην περιοχή από την εποχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Αξιοσημείωτη είναι επίσης η απόφαση της Αλβανίας να διαθέσει σκάφος για την επιχείρηση. Το αλβανικό σκάφος όμως δεν είχε καταπλεύσει έως πρόσφατα στα αιγαιοπελαγίτικα νερά. Όπως αναφέρει δημοσίευμα 66 - Ι∆ΒΑΜ

της «Ελληνική Άμυνα & Τεχνολογία», στην ελληνική πλευρά έχει προταθεί «παραχώρηση αερόστατων για την επιτήρηση του Αιγαίου, με σκοπό την αντιμετώπιση των προσφυγικών/ μεταναστευτικών ροών. Τα αερόστατα θα μπορούσαν να προέλθουν από τις ένοπλες δυνάμεις και υπηρεσίες ασφαλείας των ΗΠΑ, ή να αποκτηθούν από τους κατασκευαστές τους ειδικά για να παραχωρηθούν υπό τους προαναφερόμενους όρους». Στην έτερη διεθνή επιχείρηση διαχείρισης προσφυγικών / μεταναστευτικών ροών, την Επιχείρηση «Sophia» της Ε. Ε. στην Κεντρική Μεσόγειο, επιτράπηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ η λήψη

Μαζί με τα F-16C/D, στόχος είναι η αναβάθμιση των Mirage 2000EGM. Πηγή: Γραφείο Τύπου ΓΕΑ.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

μέτρων ώστε να αντιμετωπίσει το λαθρεμπόριο όπλων δια θαλάσσης στη Λιβύη. Στόχος του ΝΑΤΟ, και όπως προανήγγειλε ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ, είναι να υπάρξει νέα επιχείρηση του ΝΑΤΟ στη Μεσόγειο, με την ονομασία «Sea Guardian». Προγράμματα Συνεργασίας nEUROn: Παρά το αρχικό χρονοδιάγραμμα, οι δοκιμές του προγράμματος συνεχίζονται και το 2016, με το πρωτότυπο UCAV επίδειξης τεχνολογίας να εκτελεί δοκιμές στη Γαλλία. Κατά το προηγούμενο έτος εκτελέστηκαν δοκιμές επί ιταλικού και σουηδικού εδάφους. Κατά τη διάρκεια των δοκιμών στην Ιταλία επιτεύχθηκαν όλοι οι προκαθορισμένοι στόχοι. Στις συνολικά 12 απαιτητικές εξόδους επαληθεύτηκαν οι ικανότητες του αεροσκάφους, το μικρό RCS και υπέρυθρη υπογραφή απέναντι σε επίγεια και εναέρια ραντάρ. Για την κάλυψη της τελευταίας ανάγκης επιστρατεύθηκε μαχητικό Eurofighter Typhoon. Ακολούθησαν δοκιμές στη Σουηδία, όπου μεταξύ άλλων πραγματοποιήθηκε άφεση όπλων. Από την πρώτη πτήση ως τις αρχές του 2016, το UCAV είχε πραγματοποιήσει 123 πτήσεις. Στις 17 Μαΐου 2016 ξεκίνησαν νέες δοκιμές. Στο νέο κύκλο

ξεχωρίζουν οι δοκιμές συνεργασίας με το αεροπλανοφόρο «Charles de Gaulle». Οι συγκεκριμένες δοκιμές άρχισαν στις 6 Ιουλίου 2016, όταν το nEUROn πραγματοποίησε διέλευση σε ύψος 1000ft από το πλοίο. Παραμένοντας στο ίδιο ζήτημα, ο Eric Trappier υποστήριξε ό, τι σκοπός του nEUROn είναι η τεχνολογία stealth και ο απομακρυσμένος έλεγχος, σε μια εποχή που αρκετές χώρες έχουν αποκτήσει θανατηφόρα Α/Α συστήματα, όπως το S-300 και το S-400. Διαχείριση PGM: Στις 11 Φεβρουαρίου 2016 υπογράφθηκε το MoU για το πρόγραμμα διαχείρισης PGM. Υπενθυμίζεται, το πρόγραμμα συζητήθηκε για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της Συνόδου του ΝΑΤΟ το 2014 και σε αυτό συμμετέχουν υπό την πρωτοβουλία της Δανίας οι Ελλάδα, Ισπανία, Νορβηγία, Πορτογαλία και Τσεχία.

AGS: Παρά το ό, τι η Ελλάδα δεν είναι ένα από τα 15 κράτημέλη που συμμετέχουν στο νατοϊκό πρόγραμμα AGS, θα έχει όπως όλα τα μέλη της Συμμαχίας πρόσβαση στα δεδομένα του προγράμματος.

AAR: Η Γερμανία έχει γνωστοποιήσει την πρόθεσή της να συμμετέχει στο κοινό ευρωπαϊκό πρόγραμμα εναέριου ανεφοδιασμού των τεσσάρων 2015/16 - 67

A330 MRTT που έχουν ήδη συμφωνήσει οι Ολλανδία, Πολωνία και Νορβηγία. Η Γερμανία ενδιαφέρεται να αντικαταστήσει τα τέσσερα Α310 MRTT που διατηρεί και εξετάζει την απόκτηση τριών A330 MRTT. SALIS: Ρωσία και Ουκρανία μάχονται για την επικράτηση στο νατοϊκό πρόγραμμα SALIS. Στη δική τους προσφορά οι Ουκρανοί περιλαμβάνουν το An-225. Μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν στο SALIS βρίσκεται η Ελλάδα. Κυβερνοπόλεμος: Μέλος του νατοϊκού κέντρου Κυβερνοπολέμου έγινε στις 3 Νοεμβρίου 2015 η Ελλάδα.

CERES: Η Ariannespace υπέγραψε συμφωνία για την εκτόξευση των δορυφόρων του προγράμματος CERES. Για τις ανάγκες εκτόξευσης θα χρησι-

μοποιηθεί ο πυραυλικός φορέας Vega. Το CERES έχει αποστολή τον εντοπισμό, γεωγραφικό προσδιορισμό και υποκλοπή ραδιοκυμάτων υψηλής συχνότητας και ηλεκτρομαγνητικών σημάτων χωρίς τη βοήθεια επίγειων αισθητήρων. Όλα τα δεδομένα λαμβάνονται και επεξεργάζονται από κατάλληλους επίγειους σταθμούς. Στην περίπτωση της Γαλλίας, το CERES θεωρείται απαραίτητο για την επιτυχία αποστολών στρατηγικής κρούσης, οπότε τα Rafale και Mirage 2000N της Γαλλικής Αεροπορίας πρόκειται να εισέλθουν σε άγνωστη περιοχή μακριά από την εμβέλεια δράσης των ΑΣΕΠΕ E-3F. Η εκτόξευση θα γίνει το 2020.

CSO: Σε δηλώσεις του ο αξιωματούχος της DGA Collet-Billon, υπογράμμισε τους

Η «ΣΤΑΡΑΚΗΣ» ήταν η πρώτη Combattante IIIB στην οποία τοποθετήθηκαν Κ/Β Harpoon. Πηγή: Gbidis.

68 - Ι∆ΒΑΜ

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

τέσσερις σημαντικούς στόχους των δορυφόρων CSO: (1) ανάλυση, (2) γεωγραφική ακρίβεια, (3) ικανότητα επίσκεψης στην ίδια περιοχή και (4) ποιότητα εικόνας.

Tandem X: Μία άλλη πηγή δορυφορικών δεδομένων για τις ΕΕΔ θα μπορούσε να είναι το Tandem X, αφού η Γερμανία πρόκειται να μοιραστεί με 35 χώρες - μεταξύ των οποίων τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ - δεδομένα του προγράμματος. Η τελική απόφαση αναμενόταν να ληφθεί τον προηγούμενο Δεκέμβριο.

NATO SATCOM: Μέχρι το τέλος του 2015 τα 28 μέληκράτη του ΝΑΤΟ θα είχαν εγκρίνει την ανάπτυξη του επόμενου 15ετούς συστήματος δορυφορικών επικοινωνιών. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε €1,5 δις, εκ των οποίων τα €400 εκατ. αφορούν το επίγειο σκέλος. Επάνω: Ενδεικτική εμβέλεια ελικοπτέρου SAR AS332C1 από την 112ΠΜ (κόκκινος κύκλος) και αντίστοιχη εμβέλεια για ελικόπτερο SAR Daulphin από το αεροδρόμιο Ρόδου (κίτρινος κύκλος). Κάτω: Ενδεικτική ζώνη περιπολίας δύο ΑΣΕΠΕ ERIEYE στο FIR Αθηνών.

2015/16 - 69

|| ΚΥΠΡΟΣ Έκταση 9.251 τετρ. km (3.355 τετρ. km υπό τουρκική κατοχή) Πληθυσμός 1.172.458 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 275.842 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 12.000 Εφεδρεία 50.000 Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 2,1% (2013). Με εξαίρεση τη ναυπήγηση του Υπεράκτιου Περιπολικού Σκάφους στο Ισραήλ, οι εξελίξεις στην κυπριακή άμυνα σχετίζονται με διαρθρωτικά μέτρα. Οι Βρετανοί συνεχίζουν από το Ακρωτήρι τις αεροπορικές επιχειρήσεις κατά της ISIS σε Ιράκ και Συρία. Στα Κατεχόμενα υπήρξαν δημοσιεύματα αποχώρησης δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων για να αναπτυχθούν στη ΝΑ Τουρκία. Εξελίξεις στις Ελεύθερες Περιοχές Παρά τη διαδικασία συζητήσεων για την επίλυση του Κυπριακού Ζητήματος, μαίνονται οι προσπάθειες της Κυπριακής Κυβέρνησης για την άρση του αμερικανικού εμπάργκο όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία. Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Φιλελεύθερος», για πρώτη φορά πρέπει να θεωρείται εφικτή η πώληση αμερικανικών όπλων εφόσον αυτά κρίνονται ό, τι «είναι απαραίτητα αναγκαία για την εθνική ασφάλεια της Κύπρου και τις προσπάθειες αντιμετώπισης της τρομοκρατίας». Η Κυπριακή Κυβέρνηση αποφάσισε τη θέσπιση στρατιωτι70 - Ι∆ΒΑΜ

κής θητείας συνόλου 14 μηνών. Το μέτρο, που πάρθηκε κατά τον Κύπριο Υπουργό Άμυνας στο πλαίσιο «ολοκληρωμένου σχεδίου για την αναδιοργάνωση και εκσυγχρονισμό της ΕΦ», θα προκαλέσει μείωση του αριθμού κληρωτών. Σε αντιστάθμισμα, εγκρίθηκε η πρόσληψη 3.000 Επαγγελματιών Οπλιτών. Στα εξοπλιστικά προγράμματα, κινητικότητα υπάρχει γύρω από τον οπλισμό των Ειδικών Δυνάμεων της Εθνικής Φρουράς. Όπως τονίζουν κυπριακά δημοσιεύματα, επικρατέστερο

Εξάσκηση ομάδας πεζικού με ΤΟΜΑ BMP-3. Πηγή: Γραφείο Τύπου ΓΕΕΦ.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

νέο τυφέκιο παρουσιάζεται το FN SCAR. Το πρόγραμμα έχει προϋπολογισμό €900.000. Μαζί με το νέο τυφέκιο δρομολογείται η απόκτηση συμπληρωματικού οπλισμού και υλικών για κάλυψη των υπολοίπων αναγκών. Για τις Ειδικές Δυνάμεις, επιπλέον, πρόκειται να αποκτηθούν 5+12 μηχανοκίνητα αλεξίπτωτα με κόστος ανά αλεξίπτωτο τα €15.000. Η χρήση μηχανοκίνητων αλεξίπτωτων γνωστοποιήθηκε στο περιθώριο σοβαρού τραυματισμού Κύπριου καταδρομέα που συνέβη κατά την άσκηση «Αργοναύτης 2016» και οδήγησε σε ακρωτηριασμό δακτύλου του. Στις υπόλοιπες εξελίξεις, συνεχίζεται η γενική συντήρηση των επιθετικών ελικοπτέρων Mi-24 και η διαδικασία επαναφοράς σε χρήση μέρους των θωρακισμένων οχημάτων EE-9. Υπό ναυπήγηση βρίσκεται το OPV στο Ισραήλ, επισημαίνει δημοσίευμα της εφημερίδας «Φιλελεύθερος». Το σκάφος θα παραδοθεί το β εξάμηνο του 2017, ενώ αναμένεται να κοστίσει €45 εκατομμύρια. Επιπλέον, προβλέπεται η αγορά άλλων δύο ή τριών παρόμοιων σκαφών από ευρω-

παϊκή χώρα. Ενδιαφέρον έχει ήδη υπάρξει από Γαλλία, Γερμανία και Ιταλία. Σε προχωρημένο στάδιο βρίσκονται, τέλος, οι συζητήσεις απόκτησης δύο πλωτών μέσων ανοικτής θαλάσσης από τις ΗΠΑ. Όπως σημειώνει η κυπριακή εφημερίδα «Καθημερινή», τα δύο σκάφη θα είναι διπλής χρήσης, νέας κατασκευής, και θα ενταχθούν στο δυναμικό της Λιμενικής Αστυνομίας. Στις 23 Οκτωβρίου 2015 έφθασε στο Λίβανο το δεύτερο μέρος της κυπριακής βοήθειας για τον εξοπλισμό του Λιβανι-

Επίσκεψη Γάλλων αξιωματικών σε χώρο αποθήκευσης των Κ/Β Exocet MM-40. Πηγή: Γαλλικό Ναυτικό.

2015/16 - 71

κού Στρατού. Σύμφωνα με τον πρόλογο αναφοράς της UNFICYP για το πρόγραμμα αποναρκοθέτησης, στην Κύπρο υπάρχουν περισσότερες από 7.000 νάρκες κατά προσωπικού και κατά αρμάτων τοποθετημένες από τις Κυπριακές Δυνάμεις και τα Κατοχικά Στρατεύματα. Η Κυπριακή Αστυνομία αναμένει την παράδοση συστημάτων ΜΕΑ. Στις 8 Ιουλίου 2016 η Κύπρος έγινε το 11ο Συνεργαζόμενο Ευρωπαϊκό Κράτος Μέλος της ESA. Βρετανική Δραστηριότητα Η βρετανική δύναμη μαχητικών που βρίσκονται στο Ακρωτήρι ανέρχεται σε έξι EF-2000 Typhoon και δέκα Tornado, εκ των οποίων τα δύο αποτελούν εφεδρεία. Τα αεροσκάφη είναι μέρος της 903 Expeditionary Air Wing. Τη σύνθεση συμπληρώνουν ένα ΑΣΕΠΕ E3D Sentry, ένα Sentinel R1 και μεταφορικά αεροσκάφη C130J και A400M. Από την έναρξη της επιχείρησης «SHADER» είχαν γίνει 43 επιδρομές της Μ. Βρετανίας στη Συρία. Μεταξύ Ιανουαρίου και Μαρτίου 2016, τα βρετανικά Eurofighter χρησιμοποίησαν 252 κατευθυνόμενες βόμβες Paveway IV, τα Tornado GR4 147 Paveway IV και 42 Brimstone. Σε μία περίπτωση τα EF-2000 72 - Ι∆ΒΑΜ

Typhoon έριξαν 27 σφαίρες με το πυροβόλο των 27mm. Όπως αναφέρεται στην επίσημη ανασκόπηση της RAF, τα EF-2000 Typhoon φέρουν εγκατεστημένο το λογισμικό P1Eb, χρησιμοποιώντας συνήθως σε αποστολές αέρος - εδάφους το ατρακτίδιο Litening III και τις κατευθυνόμενες βόμβες Paveway IV. Στις 26 Ιουνίου 2016 δύο βομβαρδιστικά Tornado GR4 χρησιμοποίησαν τέσσερα βλήματα μακρού πλήγματος Storm Shadow για να αδρανοποιήσουν θωρακισμένο καταφύγιο της ISIS στο Δυτ. Ιράκ. Στις 21 Απριλίου βομβαρδιστικό Tornado GR4 έπληξε στόχο στο Ιράκ κάνοντας για πρώτη φορά κατά την «SHADER» κατευθυ-

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Κάτω απέναντι: Υπό ναυπήγηση βρίσκεται στο Ισραήλ για την Κύπρο ένα υπεράκτιο περιπολικό σκάφος. Πηγή: Israeli Shipyards Δίπλα: Στις 26/6/2016 έγινε στο πλαίσιο της SHADER η πρώτη χρήση βλημάτων μακρού πλήγματος Storm Shadow. Πηγή: Βρετανικό υπουργείο άμυνας. Τύποι αεροσκάφων που έχουν αναπτυχθεί στο Ακρωτήρι. Πηγή: Βρετανική Αεροπορία.

νόμενης βόμβας Enhanced Paveway III. Η Enhanced Paveway III χρησιμοποιείται έναντι «σκληρών» στόχων. Σε ένα παράξενο περιστατικό, τέλος, ζημιές υπέστη στις 11 Μαρτίου βομβαρδιστικό Tornado GR4 κατά τη διάρκεια της προσγείωσης όταν δεν απέφυγε αδέσποτο σκύλο.

2015/16 - 73

|| ΤΟΥΡΚΙΑ Έκταση 783.562 τετρ. km (επιπλέον 3.355 τετρ. km υπό τουρκική κατοχή στην Κύπρο) Πληθυσμός 81.619.392 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 17.664.510 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 510.600 Εφεδρεία 378.700 Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 2,36% (2014) Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις δοκιμάζονται από το αποτυχημένο στρατιωτικό κίνημα της 15 Ιουλίου 2016 και τις προγραφές της τουρκικής κυβέρνησης απέναντι σε μεγάλη μάζα του μόνιμου προσωπικού. Πέρα από την εσωτερική διαμάχη, σε εξέλιξη είναι εχθροπραξίες κατά των Κούρδων στη ΝΑ επικράτεια της χώρας. Επιπλέον, το τουρκικό πυροβολικό χρησιμοποιείται για την «εξουδετέρωση» Ισλαμιστών μαχητών στα τουρκο-συριακά σύνορα. Στις 24 Νοεμβρίου 2015 μαχητικό F-16 κατέρριψε ρωσικό βομβαρδιστικό Su-24, δημιουργώντας ύφεση στις σχέσεις με τη Ρωσία για ορισμένους μήνες. Στα εξοπλιστικά προγράμματα υπάρχει συζήτηση για το κατά πόσο θα επηρεαστεί η προμήθεια του F-35 από τυχόν επιδείνωση των σχέσεων με τις ΗΠΑ, μιας και η τουρκική κυβέρνηση θεωρεί ό, τι αυτές βοήθησαν να γίνει το αποτυχημένο πραξικόπημα. Σε διεθνές επίπεδο προωθείται η δημιουργία στρατιωτικών υποδομών στο εξωτερικό (Κατάρ, Σομαλία, Αζερμπαϊτζάν). Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, σε υπηρεσία είναι 626.004 74 - Ι∆ΒΑΜ

αξιωματικοί, και οπλίτες.

υπαξιωματικοί

Απόπειρα Πραξικοπήματος Tο βράδυ και κατά τη διάρκεια της νύχτας της 15 Ιουλίου 2016 σημειώθηκε αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος κατά της τουρκικής κυβέρνησης και προεδρίας από τμήμα των τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων. Στο πραξικόπημα συμμετείχαν μαχητικά αεροσκάφη F-16, επιθετικά και μεταφορικά ελικόπτερα, ενώ αναφέρονται ως απώλειες ένα επιθετικό ελι-

Το AKKOR τοποθετημένο σε άρμα μάχης δοκιμών Altay.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Στρατός Ξηράς

κόπτερο AH-1 (-P ή -W) και ένα μεταφορικό S-70, χωρίς όμως να επιβεβαιώνονται με παρουσίαση συντριμμιών. Συνέπεια του γεγονότος αποτελούν αθρόες συλλήψεις στρατιωτικών και δημοσίων αξιωματούχων. Αξιοσημείωτα περιστατικά της απόπειρας πραξικοπήματος υπήρξαν η χρήση νέων μεταφορικών αεροσκαφών Α400Μ για τη μεταφορά εφοδίων, ο βομβαρδισμός της ΑΒ Akinci από μαχητικά F-4T, ώστε να παρεμποδιστεί η χρήση μαχητικών F-16 της βάσης από τους κινηματίες, και οι χρήσεις βόμβας GBU-12 από μαχητικό F-16 και βλήματος AGM114 από επιθετικό ελικόπτερο AH-1. Επίσης, έγινε γνωστό πως λόγω έργων στην ΑΒ Merfizon τα μαχητικά F-16C/D της βάσης έχουν προσωρινά αναπτυχθεί στο Ερζερούμ. Το αποτυχημένο πραξικόπημα θα προκαλέσει ανακατατάξεις στο εσωτερικό της Τουρκικής Αεροπορίας, που συμμετείχε ενεργότατα στο συμβάν, αποδυνάμωση στο εκπαιδευτικό έργο τους προσεχείς μήνες και αμφιβολίες για το πρόγραμμα F-35, αν και το πρόγραμμα προμήθειας του μαχητικού

Άρματα Μάχης 339 Leopard 2A4, 170 M60T, 171 Leopard 1T, 652 M60A3, 760 M48A5T2, 227 Leopard 1A1/A3/A4, 104 M60A1, 609 M48A5T1 Τεθωρακισμένα Οχήματα 650 AIFV-AFV, 843 AIFVAAPC, 2.813 M113/A1/A2, 80 BTR-80, 473 Kirpi, 370 Akrep ΠΕΠ 21 WS-1A/B (4x302), 80 F-302T (4x302mm), 12 M270 MLRS (12x227mm), 120 T-122 (40x122mm), 200 TR-107 (12x107mm) Πυροβόλα [Α/Κ Πυροβόλα] 277 T-155 (155mm), 362 M52T (155mm), 168 M44T (155mm), 36 M107 (175mm), 219 M110A2 (203mm) [Ρ/Κ Πυροβόλα] 490 M101A1 (105mm), 171 M114 (155mm), 41 Panther (155mm), 159 M115 (203mm) Όλμοι 578 HY-12DI (120mm), 1.265 M30 (107mm), 324 UT-1 (81mm), 3.175 M1 (81mm) - Α/Κ Όλμοι 170 AMV (81mm), 10 M125A1 (120mm), 179 M106 (107mm) Α/Τ Όπλα 80 Kornet-E, 72 Kockurs-M, 413 TOW-I/II, 392 Milan, 2.137 M40A1 (106mm), M72A2 (66mm), RPG-7 (40mm) - Οχήματα Α/Τ 48 ATV, 156 M113 TOW Επιθετικά Ελικόπτερα 13 T-129A/Β, 8 AH-1W, 23 AH1P/S, 4 TAH-1P Μεταφορικά Ελικόπτερα 28 AS-532UL Cougar, 79 S70A-28D, 3 S-70A-13, 51 UH-1HT, 23 AB-205T, 14 AB205A1, 28 AB-206R/A, 1 Bell 206L Αεροσκάφη 45 Cessna T.182T, 4 Cessna 421B/C, 4 T42A, 4 B.200 Super King Air, 1 PA-32-260, 1 ReimsCessna 182P MEA Bayraktar, Karayel V-SHORADS 70 Atilgan, 35 Zipkin MANPADS Stinger, Igla Α/Α Πυροβόλα [SPAAG] Korkut, M42A1 Βαλλιστικοί Πύραυλοι 200 Yildirim I/II, 120 MGM140A

2015/16 - 75

προχωρά γικά.

σήμερα

φυσιολο-

Οικονομικά Στοιχεία και Διεθνείς Φιλοδοξίες Αυξημένος κατά 20% παρουσιάζεται ο τουρκικός προϋπολογισμός άμυνας και ασφάλειας το 2016. Τουρκία και Κατάρ υπέγραψαν αμυντική συμφωνία για την ανάπτυξη τουρκικών στρατευμάτων στο Κατάρ. Η στρατιωτική βάση θα είναι έτοιμη σε δύο χρόνια. Μετά το Κατάρ, ακολουθεί η κατασκευή στρατιωτικής βάσης στη Σομαλία. Η βάση θα χρησιμοποιηθεί κυρίως για την κατάρτιση του Σομαλικού Στρατού. Επιπλέον δρομολογείται η παραχώρηση στρατιωτικής βάσης από το Αζερμπαϊτζάν κοντά στο Μπακού. Πέρα από τις διεθνείς ειρηνευτικές αποστολές, οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις έχουν σήμερα πρόσβαση σε στρατιωτικές υποδομές στην Κύπρο (συνέπεια της Εισβολής το 1974), το Ιράκ και την Αλβανία. Σε βιομηχανικό επίπεδο, η Τουρκία επιδιώκει τη στενή συνεργασία με την Ουκρανία για την ανάπτυξη και κατασκευή δορυφόρων και ενός παθητικού ραντάρ ανίχνευσης θαλάσσιων και εναέριων ιχνών εμβέλειας έως 600km. Στο διμερές ενδιαφέρον περιλαμβά76 - Ι∆ΒΑΜ

νονται ακόμη κινητήρες και προστασία αρμάτων μάχης καθώς επίσης συνεργασία σε ναυτικά συστήματα. Η Τουρκία επιδιώκει να αναζωπυρώσει τη στρατιωτική της συνεργασία με το Ισραήλ. Στο επίκεντρο των τουρκικών στόχων βρίσκεται η προμήθεια προηγμένων ΜΕΑ, συστημάτων επιτήρησης και η υποστήριξη υφιστάμενων οπλικών συστημάτων ισραηλινής προέλευσης. Τουρκία και πυρηνικά όπλα Η μη έγκαιρη κάλυψη όλων των λειτουργικών ζητημάτων για το πυρηνικό πρόγραμμα σε μία συμφωνία και η μετάθεση συμπλήρωσης κρίσιμων παραμέτρων σε μελλοντικές συμβάσεις μπορεί να αποτελούν πιθανή ένδειξη φιλοδοξίας για απόκτηση πυρηνικών όπλων, τονίζει αναφορά του περιοδικού «The National Interest». Κατά τον Τούρκο υπουργό άμυνας, Ismet Yilmaz, ο Τουρκικός Στρατός δεν έχει στην κατοχή του σήμερα όπλα μαζικής καταστροφής. Στο πλαίσιο αναβάθμισης των υποδομών φύλαξης πυρηνικών όπλων σε χώρες του ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ έχουν πραγματοποιήσει έργα στην ΑΒ Incirlik. Στη βάση έχουν τοποθετηθεί νέα συστήματα ασφαλείας και ενι-

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

σχυμένη περίφραξη. Στο Incirlik βρίσκονται αποθηκευμένες, σύμφωνα με εκτιμήσεις, 50 βόμβες B-61. Χερσαίες Δυνάμεις Τεθωρακισμένα: Η OTOKAR έχει καταθέσει προσφορά για τη σειριακή παραγωγή του άρματος μάχης Altay. Σύμφωνα με Τούρκους αξιωματούχους, η παραγωγή του τουρκικού άρματος προβλέπεται να ξεκινήσει το 2017. Σήμερα έχουν κατασκευασθεί συνολικά τέσσερα Altay που χρησιμοποιούνται σε δοκιμές. Σχετικά με τον εγχώριο κινητήρα, η αυστριακή εταιρία AVL List επιλέχθηκε να προσφέρει τεχνική υποστήριξη στην TUMOSAN για την ισχύ του. Κατά την TUMOSAN, είναι εφικτή η έναρξη παραγωγής του εγχώριου κινητήρα το 2020. Ο κινητήρας αναπτύσσεται για το Altay. Στις 30 Νοεμβρίου 2015, επιπλέον, η Aselsan απέσπασε συμβόλαιο $54 εκατ. για την παραγωγή και παράδοση συστημάτων ενεργητικής προστασίας AKKOR. Και τo AKKOR θα εξοπλίσει το Altay. Στόχος του Τουρκικού Στρατού αποτελεί η κατασκευή 1.000 Altay, χωρισμένων σε τέσσερις παρτίδες των 250 μονάδων. Στο θέατρο επιχειρήσεων της ΝΑ Τουρκίας, επίθεση με Α/Τ πύραυλο από Τζιχαντιστές

Ναυτικό

Υποβρύχια 8 Type 209/1400, 5 Type 209/1200 Φρεγάτες 8 MEKO 200TN Ι/ΙΙ, 8 O.H. Perry, 2 ADA Κορβέτες 6 D’ Estienne d’ Orves ΤΠΚ 11 FPB-57-052A/B, 4 FPB-57, 4 Kartal Περιπολικά Σκάφη 16 YTKB-400 Πλοία Ναρκοπολέμου 6 MHV 54, 5 Circe, 5 Adjutant, 2 Cape Αποβατικά 1 Terrebone Parish, 1 Osman Gazi Pasha, 2 Sarucabey, 23 LCT Επάκτια Άμυνα ~ Harpoon Ναυτική Αεροπορία 6 CN-235MP, 2 ATR 72600TMUA, 7 TB20 Trinidad | 23 S-70B-28, 9 AB212ASW, 2 AB-212 Α/Α Άμυνα 11 Zipkin

Το φερόμενο χτυπημένο Μ60Τ. Πηγή: Τουρκικός Στρατός.

2015/16 - 77

υπέστη άρμα μάχης M60T. Όπως υποστηρίζεται από την τουρκική πλευρά, οι Ισλαμιστές μαχητές χρησιμοποίησαν πύραυλο Kornet ενώ η θωράκιση του άρματος μάχης απέτρεψε τη διάτρηση του πύργου.

To M60T είναι προϊόν του προγράμματος αναβάθμισης με ισραηλινή βοήθεια μέρους των αρμάτων μάχης Μ60Α1/Α3TTS που οραματίστηκε η Άγκυρα ως «ενδιάμεση λύση» έως την έναρξη παραγωγής του Νέου Άρματος Μάχης. Το πρόγραμμα υπογράφθηκε το 2002, ενώ το τελευταίο Μ60Τ παραδόθηκε στις 7 Απριλίου 2010. Κύρια μέρη της αναβάθμισης είναι η αντικατάσταση του πυροβόλου M68 των 105mm από το MG251 των 120mm, η εγκατάσταση του ισραηλινού θερμικού σκοπευτικού ΣΕΠ Knight Mk III, η βελτίωση της θωράκισης και η αντικατάσταση του κινητήρα. Σύμφωνα με φωτογραφικό υλικό, ο Τουρκικός Στρατός έχει μετακινήσει στη ΝΑ Τουρκία από τη ζώνη ευθύνης της 1ης Στρατιάς 20 M60T. Άλλες πληροφορίες κάνουν λόγο για μεταφορά έως 100 M-60T. Στις 11 Ιουνίου 2016 πραγματοποιήθηκε επίθεση με A/T πύραυλο AT-3 από Κούρδους μαχητές σε τουρκικό άρμα μάχης M60. Μηχανοκίνητο Πεζικό: Στην 78 - Ι∆ΒΑΜ

OTOKAR ανατέθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2015 συμβόλαιο αξίας $52 εκατ. για την κατασκευή οχημάτων αναγνώρισης Cobra II. Τα οχήματα θα παραδοθούν έως το πρώτο εξάμηνο του 2017. Ακολούθησε το νέο έτος νέα σύμβαση προμήθειας ίδιου τύπου οχημάτων αντί €106,1 εκατ. Στην FNSS ανατέθηκε η κατασκευή 76 τροχοφόρων και 184 ερπυστριοφόρων οχημάτων φορέων αντιαρματικών πυραύλων για τις ανάγκες του Τουρκικού Στρατού. Η συμφωνία αφορά εκδόσεις του τεθωρακισμένου Kaplan και του τροχοφόρου οχήματος Pars 4x4. Τα συστήματα οφείλουν να παραδοθούν το 2020. Πυροβολικό: Στα πρόθυρα της ένταξης σε υπηρεσία είναι ο βαλλιστικός πύραυλος Yildirim-III. Ο πύραυλος, σύμφωνα με αναφορές, παρουσιάζει εμβέλεια 900km. Κύρια τουρκική φιλοδοξία, θυμίζεται, αποτελεί η ανάπτυξη επιθετικών πυραύλων με βεληνεκές 2.000 έως 2.500km. Παράλληλα, το 2015 εντάχθηκαν στο τουρκικό πυροβολικό κατευθυνόμενες ρουκέτες με μέγιστο βεληνεκές 120km. Οι ρουκέτες, που έχουν CEP μεταξύ 10 και 50m στη μέγιστη εμβέλεια, θα χρησιμοποιηθούν από τους ΠΕΠ Τ-300 Kasigra. Πρόοδος σημειώθηκε επίσης στο χώρο

Επάνω απέναντι: Ενδεικτικές εμβέλειες των βαλλιστικών πυραύλων της οικογένειας Yildirim. Ο κόκκινος εσωτερικός κύκλος αφορά τον Yildirim I (152km), o κόκκινος εξωτερικός τον Yildirim II (280km) και ο κίτρινος τον Yildirim III (900km). Όσο αυξάνεται το βεληνεκές, τόσο μεγαλώνει η επιβιωσιμότητα των συστημάτων. Κάτω απέναντι: Εκτοξευτής βαλλιστικού πυραύλου Yildirim. Πηγή: Τουρκικός Στρατός.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

των 122mm, όπου σημειώθηκε επιτυχής δοκιμή τουρκικής κατευθυνόμενης ρουκέτας των 122mm. Η εμβέλεια της ρουκέτας ξεπέρασε τα 25km. Στις 28 Απριλίου 2016 η ISIS γνωστοποίησε βίντεο που αποδεικνύει την καταστροφή τριών Α/Κ πυροβόλων T-155 Firtina στα τουρκο-συριακά σύνορα. Απομένουν έτσι σε υπηρεσία 277 μονάδες. Για το αερομεταφερόμενο πυροβόλο Boran των 105mm, που παρουσιάζεται πια σε πληθώρα διεθνών εκθέσεων, οι απαιτήσεις φθάνουν τις 106 μονάδες. Επιθετικά Ελικόπτερα: Στις 31 Ιουλίου 2015 η ΤΑΙ ανακοίνωσε την παράδοση των Τ129Α στον Τουρκικό Στρατό. Η μεταβίβαση των εννέα ελικοπτέρων είχε βέβαια συμβεί νωρίτερα. Για τις ανάγκες των δοκιμών, μάλιστα, ορισμένα αναπτύχθηκαν στην ΝΑ Τουρκία. Σύμφωνα με τους τουρκικούς σχεδιασμούς, προγραμματίζεται η παράδοση 17 T-129B το 2016, ενώ προβλέπεται η ανάπτυξη εγχώριου κινητήρα. Όσον αφορά τα όπλα, πέρα από τα τουρκικά πυρομαχικά στο T-129 πρόκειται να πιστοποιηθεί ο AIM92 Stinger. Τα T-129A/B θα εξακολουθήσουν να πλαισιώνουν 30 AH1P/S και 8 ΑΗ-1W. Τα ΑΗ-1P/S προήλθαν από τη 2015/16 - 79

μεταβίβαση 32 μονάδων του τύπου από τις ΗΠΑ μεταξύ 1992 – 95 και έχουν αναβαθμιστεί με τη βοήθεια της IAI. Κατά την αναβάθμιση τοποθετήθηκε πυροβόλο των 20mm, σύστημα ναυτιλίας, νέος ασύρματος και σύστημα αυτοπροστασίας. Μαζί αποκτήθηκαν για την κατάρτιση των χειριστών τέσσερα TAH-1P. Ρόλο εκπαιδευτικών ελικοπτέρων εκτελούν τρία OH-58B. Μεταφορικά Ελικόπτερα: Υπογράφθηκε η συμφωνία ύψους $3,5 δις μεταξύ TAI και Sikorsky για την κατασκευή 109 τουρκικών μεταφορικών ελικοπτέρων T70. Η option περιλαμβάνει επιπλέον 191 T70. Αμέσως μετά τη συμφωνία ένα S-70i μεταφέρθηκε από την Πολωνία στην Τουρκία ώστε να χρησιμοποιηθεί ως πρωτότυπο του προγράμματος. Το πρώτο μεταφορικό ελικόπτερο CH47F έφθασε παραδόθηκε στις 14 Ιουλίου 2016 στον Τουρκικό Στρατό. Η παρθενική πτήση του ελικοπτέρου έγινε στις 25 Μαρτίου 2016. Όσον αφορά τους άλλους τύπους μεταφορικών ελικοπτέρων, όπως έγινε γνωστό, σε πρόγραμμα εκσυγχρονισμού και αλλαγής κινητήρα έχουν συμμετάσχει 52 UH-1H και 23 ΑΒ 205 που ονομάζονται τώρα UH-1HT και AB 205T. Στις 13 Μαΐου 2016 καταρρί80 - Ι∆ΒΑΜ

φθηκε τουρκικό επιθετικό ελικόπτερο AH-1W Super Cobra στη ΝΑ Τουρκία από Κούρδο μαχητή με MANPADS Igla. Στις 7 Ιουλίου 2016 κατέπεσε στην επαρχία Κερασούντας μεταφορικό ελικόπτερο S-70 Blackhawk. Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες οι νεκροί ανήλθαν σε επτά και οι τραυματίες σε οκτώ. Όπως τονίσθηκε προηγουμένως, δεν έχει επιβεβαιωθεί η απώλεια ενός ακόμη AH-1 και ενός S70 το βράδυ του αποτυχημένου στρατιωτικού κινήματος. ΜΕΑ / Αεροσκάφη ISR: Στις 17 Δεκεμβρίου 2015 έγινε για πρώτη φορά επίδειξη του οπλισμένου ΜΕΑ Bayraktar TB2. Στις 28 Απριλίου Απριλίου2 υπήρξε επιτυχής δοκιμή πυραύλου MAM-L από ΜΕΑ του ίδιου τύπου. Το Bayraktar TB2 μπορεί να φέρει έως τέσσερις αντιαρματικούς πύραυλους MAM-L. Στις 15 Ιουνίου έγινε επιτυχής δοκιμή πυραύλου MAM-L από ΜΕΑ Karayel. Επιπλέον, ο Τουρκικός Στρατός θέλει να αποκτήσει ένα επανδρωμένο αεροσκάφος αναγνώρισης και συλλογής πληροφοριών. Συστήματα Επικοινωνιών: Η Aselsan υπέγραψε σύμβαση προμήθειας ύψους $186 εκατ. με τον Τουρκικό Στρατό, στο πλαίσιο του προγράμματος επικοινωνιών TASMUS. Το

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

TASMUS υπόσχεται να προσφέρει δικτυοκεντρικές επικοινωνίες σε σχεδόν πραγματικό χρόνο. Φορητός Οπλισμός: Ο Τουρκικός Στρατός παρήγγειλε 15.000 επιπλέον τυφέκια MPT-76 των 7.62mm, όπως ανακοινώθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2015. Είχε προηγηθεί μία παραγγελία για 20.000 MPT-76 τον Ιούνιο του 2015. Στην εκτέλεση του προγράμματος δεν λείπουν όμως οι ατασθαλίες, αφού έχει επιβληθεί κατηγορία για παροχή πληροφοριών σχετικών με το MPT-76 υπέρ ξένης χώρας σε υψηλόβαθμο αξιωματούχο της MKE. Ναυτικές Δυνάμεις Το Τουρκικό Ναυτικό επιθυμεί την απόκτηση ικανότητας χρήσης πυραύλων μακρού πλήγματος από υποβρύχια τεχνολογίας AIP και την ανάπτυξη μη επανδρωμένων πλατφορμών. Στους γενικούς σχεδιασμούς του είναι επιπλέον τέσσερις φρεγάτες TF2000, τέσσερις ΤΠΚ (με option για άλλες έξι), η αναβάθμιση τεσσάρων υποβρυχίων Type 209/1400 και τεσσάρων φρεγατών MEKO 200TN Track II. LHD: Στις 30 Απριλίου 2016 ξεκίνησε η ναυπήγηση του τουρκικού LHD. Σύμφωνα με δηλώσεις του Τούρκου προ-

Αεροπορία

Μαχητικά Αεροσκάφη : 30 F-16C/D Block 50M, 170 F-16CM/DM, 37 F-16C/D Block 30 CCIP, 47 F-4E 2020 AEW&C 4 Boeing 737 AEW&C AAR 7 KC-135R Εκπαιδευτικά Αεροσκάφη 68 T-38M Ari, 40 KT1C, 38 SF.260D, 26 T-41D Μεταφορικά Αεροσκάφη 3 A400M, 19 C-130B/E, 16 C-160D, 48 CN-235M-100, 2 CN-235M-100 (EW) Ελικόπτερα 6 AS-532AL Cougar, 14 AS-532UL Cougar, 25 UH-1H, 4 UH-1H EW, 31 UH-1D/H ΜΕΑ 6 Heron, ~ANKA A/A Άμυνα 8 Nike-Hercules, 8 MIM-23 Hawk PIP III, 83 Rapier B1X, 10 Zipkin, FIM-92C Stinger RMP

Από την άφιξη του πρώτου CH-47F στο λιμάνι της Σμύρνης. Πηγή: DHA. 2015/16 - 81

έδρου, το πλοίο θα φέρει μαχητικά F-35B. Σύμφωνα με τουρκικές αναφορές η πτέρυγα εναέριων μέσων του LHD σχεδιάζεται να αποτελείται από 6 F-35B, 4 T129, 8 μεταφορικά ελικόπτερα, 2 S-70B και 2 ΜΕΑ. Πέρα από τα ελικόπτερα και τα αεροσκάφη που δύναται να φέρει το LHD, η Τουρκία σχεδιάζει να προμηθευτεί γι' αυτό δύο LCM, τέσσερα LCVP και 27 αμφίβια τεθωρακισμένα οχήματα εφόδου. Στο πλαίσιο του εξοπλισμού του πλοίου η Aselsan υπέγραψε συμφωνία $125 εκατ. για την κατασκευή αισθητήρων, πυροβόλων 12,7 και 25mm. Η Havelsan πρόκειται να παραδώσει συστήματα επικοινωνιών και μεταβίβασης δεδομένων αντί $86 εκατομμυρίων. Το πρόγραμμα τέθηκε τυπικά σε εκτέλεση στις 18 Σεπτεμβρίου 2015 με την καταβολή της προκαταβολής, ενώ στόχος παραμένει η παράδοσή του το 2021. Το Τουρκικό Ναυτικό σχεδιάζει τη ναυπήγηση δεύτερου LHD, το οποίο θα λάβει το όνομα «TCG Thrakya», όπως τονίζει ο τουρκικός Τύπος και μεταφέρει η ιστοσελίδα «eΆμυνα». Υποβρύχια: Στις 8 Οκτωβρίου 2015 ξεκίνησε η κατασκευή του πρώτου από τα έξι υποβρύχια Type 214TN. Σύμφωνα με πληροφορίες στα κοινωνικά 82 - Ι∆ΒΑΜ

δίκτυα, το πρώτο υποβρύχιο θα καθελκυστεί το 2020. Το τελευταίο υποβρύχιο θα ακολουθήσει το 2025. Στα έξι Type 214TN προβλέπεται οπλισμός τορπιλών Mk48 ADCAP Mod6 AT, πυραύλων UGM-84 Harpoon Block II, ενώ μελετάται ο IDAS. Όπως προέβλεπαν οι βασικοί σχεδιασμοί, εξεδόθη RfP για τον εκσυγχρονισμό των τεσσάρων υποβρυχίων Type 209/1400 κλάσης Preveze. Μεταξύ άλλων, σκοπός του προγράμματος είναι η αντικατάσταση των διαθέσιμων ηλεκτρονικών συστημάτων από νέα, σύγχρονα. Το Τουρκικό Ναυτικό σχεδιάζει τη χρήση των Preveze έως τη δεκαετία του 2030. Το 2020 ελπίζεται, άλλωστε, να ξεκινήσουν οι εργασίες ανάπτυξης του πρώτου τύπου εθνικού υποβρυχίου. Κύριες Μονάδες Επιφανείας: Εξακολουθεί να υφίσταται το ενδιαφέρον του Τουρκικού Ναυτικού για την απόκτηση δύο φρεγατών O.H. Perry από το Αμερικανικό Ναυτικό και τρίτης ως πηγή ανταλλακτικών. Σήμερα σε υπηρεσία είναι οκτώ φρεγάτες του τύπου. Όσον αφορά τα εγχώρια ναυπηγικά προγράμματα, στις 18 Ιουνίου 2016 καθελκύστηκε η τρίτη κορβέτα Milgem, η «TCG Burgazada». Το πλοίο θα εν-

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

ταχθεί στο στόλο το 2019 και το τελευταίο, τέταρτο, θα ακολουθήσει το 2020. Το 2017 πρόκειται να ξεκινήσει η ναυπήγηση της πρώτης φρεγάτας κλάσης Ι «TCG Instanbul». Τα υπόλοιπα τρία σκάφη θα είναι τα «TCG Istanbul», «TCG Izmir», «TCG Izmit», «TCG Icel». Όπως παρουσιάζουν οι καλλιτεχνικές απεικονίσεις, τα τέσσερα πλοία θα είναι εξοπλισμένα με 16 κελιά VLS Mk41, 16 αντιπλοϊκούς πυραύλου και CIWS Phalanx. Αντίθετα, οι τέσσερις κορβέτες τύπου «Ada» φέρουν CIWS RAM. Ναυτικά Όπλα και Πυρομαχικά: Η ASELSAN αναπτύσσει ναυτικές εκδόσεις του Korkut 20mm και 35mm για τον εξοπλισμό πλοίων. Σύμφωνα με αναφορά στο Διαδίκτυο, επίσης, το Τουρκικό Ναυτικό εξετάζει το ενδεχόμενο αντικατάστασης του συστήματος CIWS Sea Zenith με το Phalanx μέχρι το 2020. Όσον αφορά τον τομέα των τορπιλών, δημοσιεύθηκε η πρώτη φωτογραφία της εγχώριας τορπίλης των 533mm Akya. Η φωτογραφία πιστεύεται ό, τι προέρχεται από δοκιμή που διεξήχθη στις 11 Ιουλίου 2013. Επιπλέον, το Τουρκικό Ναυτικό θα προμηθευτεί τμήμα των 68 συλλογών αναβαθμισμένων τορπιλών τύπου Mk 54 Mod 0 LWT που

εγκρίθηκαν για μεταβίβαση σε Ινδία, Τουρκία και Αυστραλία. Πλοία Αποβάσεων: Καθελκύσθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2015 το αρματαγωγό «Bayraktar» στο ναυπηγείο ADIK στη Κωνσταντινούπολη. Το πλοίο μπορεί να μεταφέρει 350 στρατιώτες, 20 άρματα μάχης και ως 60 οχήματα. Ακολούθησε στις 17 Ιουλίου 2016 το αρματαγωγό «TCG Sancaktar». Ναυτική Αεροπορία: Πέρα από τις αναφορές για την εκδήλωση ενδιαφέροντος για το μαχητικό F-35B, το Τουρκικό Ναυτικό σκέφτεται την προκήρυξη διαγωνισμού προμήθειας ΑΦΝΣ μεγαλύτερης αυτονομίας από τους δύο σημερινούς τύπους που διατηρεί, CN235MP και ATR-72ASW. Σύμφωνα με τις απαιτήσεις, το νέο ΑΦΝΣ οφείλει να πετά για 12 με 15 ώρες σε απόσταση 1.200 έως 1.500 ν.μ. Πιθανότερη υποψηφιότητα θεωρείται το P8. Μεταξύ άλλων, το τελευταίο μπορεί να φέρει τον πύραυλο AGM-84L (με εμβέλεια 278km) που βρίσκεται ήδη στο οπλοστάσιο της Τουρκικής Αεροπορίας. Το 2017 ελπίζεται να παραδοθεί το πρώτο ATR72 600 MPA στο Τουρκικό Ναυτικό. Σήμερα το αεροσκάφος εκτελεί δοκιμές στην Ιταλία για πιστοποίηση όπλων ανθυποβρυχιακού πολέμου (τορπίλες Mk.54 και Mk.46).

2015/16 - 83

Ακτοφυλακή: Η SSM προκήρυξε RFI για την εξυπηρέτηση και εγκατάσταση υποσυστημάτων σε ένα Beechcraft King Air 350ER που πρόκειται να αγοραστεί για την Τουρκική Ακτοφυλακή. Αεροπορικές Δυνάμεις Μαχητικά Αεροσκάφη: Άγνωστο παραμένει το κατά πόσον θα επηρεαστεί η πορεία του τουρκικού προγράμματος συμπαραγωγής και προμήθειας του μαχητικού F-35 ύστερα από τις τελευταίες εξελίξεις στις σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ. Προς το παρόν, το χρονοδιάγραμμα τηρείται ομαλά, με τα πρώτα δύο μαχητικά να βρίσκονται σε διαδικασία αρχικής συναρμολόγησης. Όπως επισημαίνει ο ισχυρός άνδρας της γραμματείας αμυντικής βιομηχανίας Ismael Demir με δηλώσεις στο πρακτορείο ειδήσεων «Anadolu», η Τουρκία θα αποκτήσει 107 F35. Στα 107 F-35 ίσως περιλαμβάνονται F-35B για τον εξοπλισμό του LHD. Η συγκεκριμένη αναφορά πρέπει να θεωρείται σημαντική αφού είναι μία από τις ελάχιστες που τοποθετούν το τουρκικό ενδιαφέρον σε περισσότερα από 100 F-35. Παρόμοια δήλωση έγινε το 2009, όταν ο προκάτοχός του Murad Bayar είχε πει ότι 84 - Ι∆ΒΑΜ

η Τουρκία ίσως αγοράσει 120 αεροσκάφη αντί 100. Η πρώτη μοίρα που θα εξοπλιστεί θα είναι η 172 Filo στην Μαλάτεια το 2018. Κατά τον περιφερειακό αντιπρόσωπο της Lockheed Martin κο. Ντ. Πλέσσα, το 2020 θα έχουν παραδοθεί στην Τουρκία 36 F35. Μεταξύ άλλων, στα 80 F-35A που ανέλαβε με την LRIP lot 11 στις 21 Δεκεμβρίου 2015 να κατασκευάσει η Lockheed Martin βρίσκονται τέσσερα μαχητικά για την Τουρκική Αεροπορία. Η παράδοση των 80 μαχητικών θα γίνει ως το Δεκέμβριο του 2019. Η Τουρκία ενέκρινε στις 9 Μαρτίου 2016 την προμήθεια επιπλέον οκτώ μαχητικών F-35. άως σήμερα έχουν εγκριθεί 14 F-35A. Φαίνεται πάντως ό, τι θα σημειωθεί μια μικρή καθυστέρηση στην τελική δοκιμή και αξιολόγηση του λογισμικού Block 3F, με τη διαδικασία να δείχνει ό, τι θα γίνει τον Ιανουάριο / Φεβρουάριο του 2018 αντί στο τέλος καλοκαιριού / αρχές φθινοπώρου του 2017. Υπενθυμίζεται, το συγκεκριμένο λογισμικό θα φέρουν τα πρώτα έξι τουρκικά F-35A. Με το λογισμικό Block 3F το F-35 θα έχει πλήρη ικανότητα διεξαγωγής πολέμου. Αν και το πρόγραμμα αναβάθμισης του συνόλου των μαχη-

Επάνω απέναντι: Ύστερα από τον εκσυγχρονισμό δύο υποβρυχίων T209/1200, το Τουρκικό Ναυτικό ξεκίνησε τη διαγωνιστική διαδικασία εκσυγχρονισμού των τεσσάρων T209/1400 Preveze. Πηγή: Αμερικανικό Ναυτικό. Κάτω απέναντι: Ενδεικτικές εμβέλειες Κ/Β Harpoon Block II από υποθετικές θέσεις πλοίων / υποβρυχίων. Στις ικανότητες του βλήματος περιλαμβάνεται δυνατότητα Land Attack Capability μέγιστης εμβέλειας 240km.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

τικών F-16C/D Block 30/40/50 ολοκληρώθηκε μόλις πέρυσι, η LM θεωρεί την Τουρκική Αεροπορία πιθανό μελλοντικό χρήστη του F-16V. Επιπλέον προωθείται η εκτέλεση δομικής αναβάθμισης των 35 F-16C/D Block 30 CCIP Lite, ενώ από το 2020 η συγκεκριμένη έκδοση του μαχητικού θα εξοπλίσει το ακροβατικό σμήνος. Ερωτηματικό προκαλεί γιατί δεν σημειώθηκε αντικατάσταση του ραντάρ από πλεονασματικά APG-68(v)7 που προέκυψαν ύστερα από την προσθήκη του ραντάρ APG68(v)9 στο σύνολο των F16C/D Block 50D. Πιθανώς η Τουρκία να επιδιώκει την υλοποίηση του προγράμματος Ozgur. Το τελευταίο περιλαμβάνει την εγκατάσταση εγχώριων υποσυστημάτων και αισθητήρων, μεταξύ άλλων ένα εγχώριο ραντάρ AESA. Υπενθυμίζεται, από το Δεκέμβριο του 2012 εκτελεί δοκιμές πρωτότυπο μαχητικό F-16 Block 30 με εγχώριο υπολογιστή αποστολής. Σχετικά με τα 30 μαχητικά F-16C/D Block 50M, αυτά έχουν μοιραστεί στις 161 και 181 Filo. Κατά τα πρότυπα των F-15E της USAF, δεν είναι λίγες οι φορές που μαχητικά F-16C/D φέρουν ατρακτίδιο στοχοποίησης σε αποστολές αέρος-αέρος.

2015/16 - 85

Η ΒΑΕ έχει επιλεγεί από την SSM για να βοηθήσει στη σχεδίαση του εγχώριου μαχητικού αεροσκάφους που επιθυμεί να κατασκευάσει η TAI και να εξοπλίσει με αυτό την Τουρκική Αεροπορία τη δεκαετία του 2030. Επιλαχούσα είναι η Airbus Defence & Space. Το TF-X προορίζεται για εναέρια μάχη. Όπλα Μαχητικών: Το βλήμα μακρού πλήγματος SOM-J σχεδιάζεται να καταστεί διαθέσιμο για χρήση από το F-35 στο λογισμικό Block 4 - το έτος 2022 ή 2023. Οι δοκιμές πιστοποίησης θα ξεκινήσουν το 2018. Το ίδιο έτος ελπίζεται να ολοκληρωθεί το όπλο στο μαχητικό F-16. Το SOM καθοδηγείται με χρήση GPS/INS και τερματικό ερευνητή IIR. Η εμβέλειά του φθάνει τα 300km με επόμενο βήμα να αγγίξει τα 500km. Πρόθεση επιπλέον είναι η ανάπτυξη κατάλληλης έκδοσης για ναυτική κρούση. Άλλωστε στα σχέδια της Τουρκικής Αεροπορίας πάντα υπάρχει η δημιουργία μοίρας ναυτικής κρούσης. Στις 28 Οκτωβρίου 2015 εγκρίθηκε η πώληση στην Τουρκία συνολικά 1.000 συλλογών JDAM αντί $70 εκατομμυρίων. Η παραγγελία περιλαμβάνει 400 GBU-31(V)1, 200 GBU-31(V)3, 300 GBU-38, 100 GBU-54 LJDAM και 200 86 - Ι∆ΒΑΜ

διατρητικές βόμβες BLU-109. Στις 28 Δεκεμβρίου 2015 έγινε ανάθεση έργου από το υπουργείο άμυνας των ΗΠΑ στη Boeing για την παραγωγή των έξυπνων βομβών LJDAM για την Τουρκία. Αργότερα δόθηκε παραγγελία για την προμήθεια άγνωστης επιπλέον ποσότητας διατρητικών βομβών BLU-109. Το κόστος του έργου ανέρχεται σε $682,9 εκατομμύρια. Οι τελευταίες βόμβες της δεύτερης παραγγελίας θα παραδοθούν το 2020. Το προηγούμενο διάστημα αναφέρθηκε η παρθενική χρήση της διατρητικής βόμβας NEB σε επιχείρηση βομβαρδισμού. Επιπρόσθετα, ξεκίνησε η παραγωγή της έκδοσης των 2.000 λιβρών για τον εξοπλισμό των μαχητικών της Τουρκικής Αεροπορίας. Τέλος, στα πρόθυρα παραγωγής είναι οι LGB Tedem-81 και Tedem82. Στο χώρο των ατρακτιδίων στοχοποίησης, η Lockheed Martin απέσπασε έργο υποστήριξης των τουρκικών ατρακτιδίων Sniper XP. Η Τουρκική Αεροπορία έχει ακόμη πραγματοποιήσει την πρώτη εκπαιδευτική άφεση βόμβας με το ατρακτίδιο ASELPOD από τουρκικό F-16 CCIP. Σε υπηρεσία βρίσκονται 30 Sniper XP, 40 LANTIRN. Σχετικά με το ASELPOD, σε

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

εξέλιξη είναι η παραγωγή 20 συστημάτων. Σύμφωνα με ενημέρωση στην «2016 Sea-Air-Space Exposition», αξιωματικός του Αμερικανικού Ναυτικού ανέφερε ό, τι ο AIM-9X Block II έχει πλέον ικανότητα BVR. Μεταξύ άλλων, η συγκεκριμένη έκδοση του Sidewinder έχει αποκτηθεί από την Τουρκία. ΑΣΕΠΕ: Στις 8 Δεκεμβρίου 2015 ολοκληρώθηκε το χρονοδιάγραμμα παραδόσεων των τεσσάρων ΑΣΕΠΕ Boeing AEW & C στην Τουρκία, με τη μεταβίβαση του τελικού συστήματος στην Τουρκική Αεροπορία. Το συγκεκριμένο Boeing AEW & C φέρει αναβαθμισμένο λογισμικό, το οποίο πρόκειται να εγκατασταθεί στα υπόλοιπα συστήματα. Τα συστήματα φέρουν τις ονομασίες «Βορράς», «Ανατολή», «Νότος», «Δύση». Ο τύπος βρίσκεται σε υπηρεσία με την 131 Filo, στο Ικόνιο. Η Τουρκία εξετάζει την εξάσκηση της option για επιπλέον δύο ΑΣΕΠΕ. ΜΕΑ / Αεροσκάφη ISR: Στην τουρκική εταιρεία SAVRONIK ανατέθηκε το πρόγραμμα της Τουρκικής Αεροπορίας για την ολοκλήρωση συστήματος ηλεκτρονικών παρεμβολών συστημάτων ραντάρ και τηλεπικοινωνιών μεγάλης ισχύος σε δύο αεροσκάφη Global Express της καναδικής

εταιρείας Bombardier. Πολωνία & Τουρκία υπέγραψαν στις 9 Ιουλίου 2016 LoI σε θέματα Airborne Electronic Attack — Escort Jamming. Επιπλέον ξεκινά διαγωνισμός για αγορά δύο αεροσκαφών Διοίκησης και Ελέγχου. Στο πλαίσιο του προγράμματος Goren-I τρία μεταφορικά αεροσκάφη C-160 έχουν τροποποιηθεί για την κάλυψη ρόλων ECM- COMINT-IMINT. Αεροσκάφη του προγράμματος, δε, έχουν αναπτυχθεί στην ΝΑ Τουρκία και δρουν πλησίον των συνόρων με τη Συρία. Το ΜΕΑ Anka πραγματοποίησε την πρώτη του επιχειρησιακή αποστολή στις 5 Φεβρουαρίου 2016. Η χρονική διάρκειά της ήταν τέσσερις ώρες, ενώ η έκδοση Anka-S έχει πετύχει ρεκόρ αυτονομίας 26 ωρών και μέγιστο ύψος πτήσης 30.250 ποδών. Η Τουρκική Αεροπορία παρέλαβε επίσημα το πρώτο σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου KORAL. Το KORAL παράγεται εγχωρίως από την εταιρία Aselsan, ενώ στο παρελθόν δοκιμάστηκε στα μικρασιατικά παράλια και τα σύνορα με τη Συρία. Αεροσκάφη Εναέριου Ανεφοδιασμού: Από τις 29 Φεβρουαρίου έως 11 Μαρτίου 2016 έγινε για πρώτη φορά συνεργασία μεταξύ τουρκικών 2015/16 - 87

και αμερικανικών αεροσκαφών εναέριου ανεφοδιασμού KC135 στο πλαίσιο της αεροπορικής άσκησης Red Flag. Παράλληλα, η Τουρκική Αεροπορία παρακολουθεί με ενδιαφέρον την προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος εναέριου ανεφοδιασμού ελικοπτέρων από Α400Μ από τις Airbus Military και ONERA. Για τη λύση προωθείται χρήση μακρύτερου εύκαμπτου σωλήνα (κατά περίπου 30 πόδια από το σημερινό). Η Τουρκική Αεροπορία επιθυμεί να εξοπλίσει μέρος των δέκα A400M με ατρακτίδια εναέριου ανεφοδιασμού. Μεταφορικά Αεροσκάφη: Στην Τουρκική Αεροπορία παραδόθηκε το τρίτο από συνολικά 10 μεταφορικά αεροσκάφη A400M. Οι παραδόσεις των δύο επόμενων μεταφορικών A400M, που σχεδιάζονταν να γίνουν το 2016, ωστόσο, θα αντιμετωπίσουν καθυστερήσεις. Σύμφωνα με το υφιστάμενο χρονοδιάγραμμα τα δύο αεροσκάφη ήταν να παραδοθούν τον Απρίλιο και Ιούνιο αντίστοιχα. Επιπλέον, δεν έχει ακόμη σημειωθεί συμφωνία για τον ορίζοντα παράδοσης του αεροσκάφους που θα αναπληρώσει το A400M που κατέπεσε στη Σεβίλλη στις 9 Μαΐου 2015. Τέλος, σύμφωνα με την ιστοσε88 - Ι∆ΒΑΜ

λίδα «Kokpit Aero», έγινε γνωστή η πρόθεση απόσυρσης των μεταφορικών αεροσκαφών C160 μέχρι το 2019. Όσον αφορά το πρόγραμμα του εγχώριου μεταφορικού αεροσκάφους, η Sierra Nevada Corp. θεωρεί αρκετά δύσκολη την υλοποίηση της υποχρεωτικής παραγωγής ποσοστού 70% για τα μεταφορικά αεροσκάφη TRJ328 και TRJ628 στην Τουρκία, καθώς αρκετά ευαίσθητα υποσυστήματα (π.χ. κινητήρες) πρέπει να παραχθούν στο εξωτερικό. Στο άμεσο μέλλον αναμένεται η πρώτη παραγγελία αεροσκαφών TRJ-328 και TRJ-628 από τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις. Το πρώτο αναμένεται να χρησιμοποιείται για μεταφορές και αποστολές ISR, ενώ το δεύτερο για μεταφορές. Μαζί, πρόκειται να αγοραστούν έξι αεροσκάφη γενικής χρήσης. Τα αεροσκάφη, που θα χρησιμοποιούνται από την Τουρκική Αεροπορία, θα έχουν ρόλο τη μεταφορά στρατιωτών και τη μεταφορά / ρίψη φορτίων. Ο προϋπολογισμός θα ανέλθει μεταξύ $100 και $150 εκατ. ενώ οι υποψηφιότητες θα προέλθουν από την Ευρώπη, τις ΗΠΑ, την Κίνα και την Ουκρανία. Αξίζει να σημειωθεί, Τουρκία και Ουκρανία έχουν υπογράψει συμφωνία συνεργασίας στο

Επάνω απέναντι: Ενδεικτικός χώρος δράσης των τεσσάρων ΑΣΕΠΕ MESA στην υποθετική ταυτόχρονη χρήση του συνόλου των διαθέσιμων συστημάτων. Κάτω απέναντι: Σε 107 ανεβάζει τα F-35 ο I. Demir. Πηγή: Αμερικανική Αεροπορία.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

μεταφορικό αεροσκάφος An158. Α/Α Άμυνα: Ύστερα από την ακύρωση της επιλογής του κινεζικού Α/Α συστήματος HQ-9 για την κάλυψη των αναγκών της Τουρκικής Αεροπορίας, η Τουρκία θα μπορούσε να ζητήσει μεταφορά τεχνολογίας από την Κίνα για την επέκταση του βαλλιστικού της προγράμματος. Όσον αφορά το πρόγραμμα T-LORAMIDS, θεωρείται πιθανή η ανάπτυξη ενός εγχώριου συστήματος. Μέχρι τότε αναμένεται η αναζήτηση «ενδιάμεσης λύσης» μεταξύ των Patriot και SAMP/T. Στις επιλογές θα μπορούσε να συμπεριληφθεί το MEADS. Στις 5 Οκτωβρίου 2015 η ASELSAN έκανε δοκιμή εκσυγχρονισμένου Ρ/Κ αντιαεροπορικού πυροβόλου, του συστήματος FCS και νέου πυρομαχικού των 35mm. Αεροπορική Εκπαίδευση: Στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες της τουρκικής Σχολής Ικάρων πέρα από Τούρκους συμμετέχουν υπό κατάρτιση χειριστές από το Αζερμπαϊτζάν, το Πακιστάν, τη Νότια Αφρική και το Τουρκμενιστάν. Άλλες χώρες που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να κάνουν χρήση του Κέντρου είναι η Αλβανία, η Τσεχία, η Ιταλία, η Ρουμανία, η Μεγάλη Βρετανία, η Γεωργία, το Καζακστάν και η Ου2015/16 - 89

κρανία. Στις 28 Οκτωβρίου 2015 υπογράφθηκε συμφωνία μεταβίβασης με καθεστώς δωρεάς 24 εκπαιδευτικών αεροσκαφών T37 από την Τουρκία στο Πακιστάν. Μαζί με τα αεροσκάφη μεταβιβάζεται στοκ ανταλλακτικών.

CSAR | Ειδικές Επιχειρήσεις: Το σύνολο των ελικοπτέρων AS 532 Cougar έχουν αποκτήσει «glass cockpit» κατόπιν προγράμματος αναβάθμισης από την ΤΑΙ. Επιπλέον, τουρκικές εταιρίες συνεχίζουν το πρόγραμμα τροποποίησης δύο μεταφορικών αεροσκαφών C-130 σε αεροσκάφη ΕΑΥ. Επίσης η Τουρκία ελπίζει έως το 2020 να θέσει σε υπηρεσία έκδοση ΕΑΥ του εκπαιδευτικού αεροσκάφους Hurkus. Διάστημα/Κυβερνοπόλεμος Στις 15 Οκτωβρίου 2015 εκτοξεύτηκε στο διάστημα ο νέος τουρκικός δορυφόρος TURSAT 4B. Η Τουρκία επιθυμεί να επιχειρεί το 2023 συνολικά 10 δορυφόρους. Η Γερμανία πρόκειται να μοιραστεί με 35 χώρες, μεταξύ των οποίων τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, δορυφορικά δεδομένα από το πρόγραμμα Tandem X. Η τελική απόφαση αναμενόταν να ληφθεί το Δεκέμβριο του 2015. Μέχρι το τέλος του 2015 τα 28

90 - Ι∆ΒΑΜ

μέλη-κράτη του ΝΑΤΟ θα είχαν εγκρίνει την ανάπτυξη του επόμενου 15ετούς συστήματος δορυφορικών επικοινωνιών. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε 1,5 δις Ευρώ, εκ των οποίων τα 400 εκατ. αφορούν το επίγειο σκέλος. Μέλος του νατοϊκού κέντρου Κυβερνοπολέμου έγινε στις 3 Νοεμβρίου 2015 η Τουρκία. Προγράμματα Συνεργασίας Παρά το ό, τι η Τουρκία δεν είναι ένα από τα 15 κράτημέλη που συμμετέχουν στο νατοϊκό πρόγραμμα AGS, θα έχει όπως όλα τα μέλη της Συμμαχίας πρόσβαση στα δεδομένα. Πόλεμος στη ΝΑ Τουρκία Ένα έτος συμπληρώθηκε από την αναζωπύρωση των ένοπλων επιχειρήσεων μεταξύ των στρατιωτικών δυνάμεων της τουρκικής κυβέρνησης και της κουρδικής οργάνωσης PKK. Όπως τονίζουν μελέτες, έχουν καταστραφεί το λιγότερο 6.320 κτίρια σε πέντε επαρχίες της ΝΑ Τουρκίας και περίπου 200.000 άμαχοι αντιμετώπισαν τον κίνδυνο να χάσουν το σπίτι τους ή έμειναν άστεγοι. Από τις 22 Ιουλίου 2015 έως τις 6 Απριλίου 2016 η Τουρκία απώλεσε 410 αξιωματικούς, υπαξιωματικούς, στρατιώτες και αστυνομικούς. Τουρκική

Επάνω απέναντι: Η τουρκική αεροπορική βιομηχανία στοχεύει στον εγχώριο εκσυγχρονισμό των μαχητικών F16C/D Block 30. Πηγή: Τουρκική Αεροπορία. Κάτω απέναντι: Ο θάλαμος διακυβέρνησης του F-16C/D μετά την εκτέλεση του προγράμματος Ozgur. Μέσω f-16.net

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

αναφορά επισημαίνει ότι το PKK διατηρεί 50 φορητά αντιαεροπορικά βλήματα. Κατάρριψη ρωσικού Su-24 Στις 24 Νοεμβρίου 2015 μαχητικό F-16 της Τουρκικής Αεροπορίας κατέρριψε ρωσικό βομβαρδιστικό Su-24M στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας. Σύμφωνα με την τουρκική εκδοχή, το ρωσικό αεροσκάφος είχε παραβιάσει τον τουρκικό εναέριο χώρο και προηγουμένως είχε προειδοποιηθεί αρκετές φορές. Ένας από τους χειριστές σκοτώθηκε. Ο δεύτερος διασώθηκε. Όπως αναφέρει η ρωσική εκδοχή, αντίθετα, το Su-24 βρισκόταν στον εναέριο χώρο της Συρίας. Στον απόηχο της κατάρριψης του Su-24, η Ρωσία αποφάσισε τον τερματισμό της στρατιωτικής συνεργασίας με την Τουρκία. Υπενθυμίζεται, η Τουρκία είχε αποκτήσει μετά την Γερμανική Ενοποίηση τεθωρακισμένα οχήματα BTR-60/80, μεταφορικά ελικόπτερα Mi-17 και μεγάλη ποσότητα φορητού οπλισμού για τον εξοπλισμό της Στρατοχωροφυλακής. Με την απόφαση αυτή, επιπλέον, εκμηδενίστηκε η συμμετοχή ρωσικών οπλικών συστημάτων σε υφιστάμενους ή νέους διαγωνισμούς. Απαντώντας στην ανάπτυξη προηγμένων αντιαεροπορικών συστημάτων από τη

Ρωσία στη Συρία, η Τουρκία ανέπτυξε εγχώριας κατασκευής σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου KORAL. Δραστηριότητα κατά ISIS Με αφορμή την πιθανή ανά-

2015/16 - 91

μειξη της ISIS στη βομβιστική επίθεση στο Suruc, ο Τουρκικός Στρατός και η Τουρκική Αεροπορία ξεκίνησαν επιδρομές στη Συρία και το Ιράκ, κυρίως εναντίον της κουρδικής οργάνωσης PKK. Στις 28 Αυγούστου 2015 έγινε η πρώτη αεροπορική επιχείρηση τουρκικών μαχητικών κατά της ISIS εντός συμμαχικού πλαισίου. Στις 7 Μαΐου 2016 Τουρκικές Ειδικές Δυνάμεις εισέβαλαν στη Συρία σε «αναγνωριστική» επιχείρηση κατά της ISIS. Οι ΗΠΑ επιδιώκουν η Τουρκία να σφραγίσει τα σύνορα με τη Συρία, σε μία προσπάθεια να μην διασχίζουν τα σύνορα νέοι Ισλαμιστές μαχητές. Για το σκοπό αυτό έχουν προτείνει την χρήση αερόστατων και μέσων ανίχνευσης υπόγειων τούνελ. Σύμφωνα με την κοινή συμφωνία ΗΠΑ - Τουρκίας 26 μαχητικά, τέσσερα οπλισμένα ΜΕΑ και αναγνωριστικά αεροσκάφη μπορούν να αναπτυχθούν σε τουρκικές βάσεις (Incirlik, Batman, Malatya και Diyarbakir). Από την άλλη πλευρά, η Τουρκία δύναται να δημιουργήσει εντός Συρίας ουδέτερη ζώνη 98x45 km. Κατά τα φαινόμενα, επιδίωξη είναι η δημιουργία ουδέτερης ζώνης σε περιοχή της Β. Συρίας όπου δεν θα κυριαρχεί το κουρδικό στοιχείο αλλά και η εκμετάλ92 - Ι∆ΒΑΜ

λευση της δράσης για πολιτικά οφέλη. Στα τουρκο-συριακά σύνορα αναπτύχθηκαν ομάδες ειδικών δυνάμεων, στις επαρχίες Hatay, Gaziantep, Sanliurfa και Mardin. Το προηγούμενο διάστημα στο Incirlik αναπτύχθηκαν αμερικανικά EA-6B, A-10, F15C/E και γερμανικά Tornado ECR. Οι ΗΠΑ, δε, θα αναπτύξουν προσεχώς συστήματα ΠΕΠ HIMARS στη ΝΑ Τουρκία. Στις 3 Φεβρουαρίου 2016 συνετρίβη ΜΕΑ Predator της Αμερικανικής Αεροπορίας στη Νότια Τουρκία. Η Ιταλία ανέπτυξε αντιαεροπορικό σύστημα SAMP/T στη ΝΑ Τουρκία. Το σύστημα είναι εξοπλισμένο με τον πύραυλο Aster 30 που είναι ικανός να αντιμετωπίσει σε απόσταση έως 50km στόχους που πετούν σε υψόμετρο μικρότερο των 3km. Αντίθετα, οι ΗΠΑ (13 Οκτωβρίου 2015) και η Γερμανία (22 Δεκεμβρίου 2015) ολοκλήρωσαν τη διαδικασία απόσυρσης των Α/Α συστημάτων Patriot, τα οποία αναπτύχθηκαν στη ΝΑ Τουρκία το 2013 ως μέσο προστασίας από δυνητική συριακή πυραυλική επίθεση. Μαζί με τους Ιταλούς, Α/Α σύστημα Patriot έχει αναπτύξει η Ισπανία. Τα συστήματα έχουν διατεθεί για την αντιπυραυλική άμυνα της Τουρκίας από συριακούς βαλ-

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

λιστικούς πυραύλους. Η ίδια η Τουρκία ανέπτυξε στην περιοχή το αυτοκινούμενο Α/Α πυροβόλο Korkut. Αεροσκάφος E-3 Sentry επρόκειτο να μετασταθμεύσει από τη Γερμανία στην Τουρκία στο πλαίσιο της ενίσχυσης της τελευταίας από το ΝΑΤΟ. Επιχειρήσεις κατά της βάσης στο Ιράκ Πέντε Τούρκοι στρατιώτες φέρονται να τραυματίστηκαν στις 27 Δεκεμβρίου 2015 από επίθεση της ISIS στη βάση Bashina στο Ιράκ, σύμφωνα με δημοσιεύματα του τουρκικού Τύπου. Η παρουσία του Τουρκικού Στρατού στο Ιράκ οδήγησε την Ιρακινή Κυβέρνηση σε διαμαρτυρία στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και σε αμερικανική προτροπή για την απομάκρυνση του. Τούρκοι σε ISIS & Al Nustra Σε 400 ανέρχονται, σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι νεκροί Τούρκοι μαχητές ισλαμιστικών οργανώσεων σε Ιράκ και Συρία. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, σήμερα υπάρχουν 900 Τούρκοι μέλη στην ISIS και 200 ως 300 στην Al-Nustra. Επάνω: Το 2015 η Τουρκική Αεροπορία προχώρησε σε πολυάριθμη παραγγελία αμερικανικών έξυπνων πυρομαχικών. Πηγή: Αμερικανική Αεροπορία Κάτω απέναντι: Το C-160 χρησιμοποιείται στο πρόγραμμα Goren.

2015/16 - 93

|| ΑΛΒΑΝΙΑ Έκταση 28.748 τετρ. km Πληθυσμός 3.020.209 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 622.379 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 8.000 Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 0,85% (2015), 1,04% (2014) Στις 7 Απριλίου 2016 συνετρίβη ελικόπτερο γενικής χρήσης EC-145. Από την πρόσκρουση δύο μέλη του πληρώματος ανασύρθηκαν νεκρά, ενώ ένα τρίτο τραυματίστηκε. Η Αλβανία συνολικά απέκτησε δύο ελικόπτερα του τύπου για την αντικατάσταση του επίσης απολεσθέντος πέμπτου AS532 Cougar! Στις 2 Νοεμβρίου 2015 είχε πραγματοποιηθεί η τελετή παραλαβής των δύο EC-145. Μαζί με τα ελικόπτερα παρουσιάστηκαν τέσσερα στρατιωτικά οχήματα Lince. Φέτος συμπληρώθηκαν εννέα έτη από την ένταξη της Αλβανίας στο ΝΑΤΟ. Ύστερα από την τελευταία αναδιοργάνωση ο Αλβανικός Στρατός αποτελείται από μία ταξιαρχία ταχείας αντίδρασης που περιλαμβάνει κυρίως ΤΟΜΠ M113. Δεν αποκλείεται η ύπαρξη SPAAG Μ163. Ο ατομικός οπλισμός αντικαθίσταται από αντίστοιχο νατοϊκό. Το Αλβανικό Ναυτικό επιχειρεί τέσσερα υπεράκτια περιπολικά σκάφη Damen Stan 4207 και τρία παράκτια Sea Spectre Mk. III. Η Αλβανική Αεροπορία, τέλος, αποτελείται εξ ολοκλήρου από ελικόπτερα. Βασικοί στόχοι παραμένουν η απόσυρση του 94 - Ι∆ΒΑΜ

Στρατός Ξηράς

Άρματα Μάχης 3 Type 59 Τεθωρακισμένα Οχήματα 37 Μ113 [πιθανώς περιλαμβάνονται M163], 6 Type 63 Πυροβόλα [Ρ/Κ Πυροβόλα] 18 Type 66 (122mm) Όλμοι 82mm, 120mm Α/Τ Όπλα 30 HJ-73, HJ-8 MANPADS 18 HN-5A Α/Α Πυροβόλα 25 Μ-1939 (37mm), 17 S-60 (57mm) Ναυτικό Υπεράκτια Περιπολικά 4 Damen Stan 4207 Τορπιλάκατοι 1 Type 062, 2 Type 834 Ναρκαλιευτικά 1 T-43 Παράκτια Περιπολικά 4 Sea Spectre Mk. III Αεροπορία Ελικόπτερα 3 ΑΒ205, 7 ΑΒ206, 8 Βο-105Ε4, 4 AS532 Cougar, 1 EC-145, 1 ΑW109 υλικού ανατολικής προέλευσης, η συνεργασία σε θέματα ασφάλειας με συμμαχικές χώρες και η ποιοτική συνεισφορά σε ειρηνευτικές αποστολές. Σε αυτό το πλαίσιο, η Αλβανία συμμετέχει σε προγράμματα της λεγόμενης «Smart Defense» και δρομολογείται η ίδρυση νατοϊκού εκπαιδευτικού κέντρου αντιμετώπισης τρομοκρατών

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

στα Τίρανα. Ελλείψει μαχητικών αεροσκαφών, ο εναέριος χώρος αστυνομεύεται από την Ιταλία και την Ελλάδα. Η Αλβανία θα μπορούσε να κάνει χρήση δεδομένων από το γερμανικό πρόγραμμα Tandem X, ύστερα από την πρόθεση της Γερμανίας πρόκειται να μοιραστεί τα δορυφορικά δεδομένα με 35 χώρες, μεταξύ των οποίων είναι τα κράτημέλη του ΝΑΤΟ. Μέχρι το τέλος του 2015 επρόκειτο επίσης να είχε εγκριθεί η ανάπτυξη του νέου συμμαχικού συστήματος δορυφορικών επικοινωνιών. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε €1,5 δις, εκ των οποίων τα €400 εκατ. αφορούν το επίγειο σκέλος. Παρά το ό, τι, τέλος, δεν είναι ένα από τα 15 κράτημέλη που συμμετέχουν στο νατοϊκό πρόγραμμα AGS, θα έχει όπως όλα τα μέλη της Συμμαχίας πρόσβαση στα δεδομένα.

Επάνω: Περίπολος με οχήματα MRAP MaxxPro στο Αφγανιστάν. Πηγή: Αμερικανικό υπουργείο άμυνας. Κάτω απέναντι: Ο Αλβανικός Στρατός υιοθετεί φορητό οπλισμό δυτικής προέλευσης. Πηγή: NATO.

2015/16 - 95

|| ΒΟΣΝΙΑ-ΕΡΖΕΓΟΒΙΝΗ Έκταση 51.197 τετρ. km Πληθυσμός 3.871.643 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 968.242 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 10.500 Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 0,98% (2014) Κύριοι στόχοι των στρατιωτικών δυνάμεων της ΒοσνίαςΕρζεγοβίνης είναι η μείωση της πολυτυπίας και η αντικατάσταση γηρασμένου υλικού. Στο πλαίσιο του εξοπλιστικού σχεδιασμού μελετάται η προμήθεια 12 μεταφορικών ελικοπτέρων - πιθανώς AS 332L2 Super Puma - και 191 στρατιωτικών οχημάτων.

Στρατός Ξηράς Άρματα Μάχης: 45 Μ60Α3 Τεθωρακισμένα Οχήματα: 80 M113A2, 25 AMX-10PHQ, 34 BOV-VP, 39 BOV-3, 29 BOV-1, 12 HS-MO9 Ρ/Κ Πυροβόλα: 121 D30J (122mm), 20 M-46 (130mm) ΠΕΠ: 29 APR-40 / BM-21 (40x122mm), 15 M-77 (32x128mm), 20 M-63 (32x128mm), Όλμοι: 22 M-74 / 399 M-75 / 40 UBM52 (120mm), 81 M-69 (81mm) Α/Τ Συστήματα: 51 TF-8, 158 ΑΤ-3 Sagger , 51 AT-4 Spigot, 5 Milan, 1 AT-7 Saxhorn, 840 ΑΤ-4 Οχήματα Α/Τ: 8 9P122, 9 9P133, 32 BOV-1, 11 Μ-92.

Αεροπορία Ελικόπτερα: 6 Mi-8/17, 9 SA341/342, 5 UH-1H Α/Α Άμυνα: 20 SA-6 V-SHORADS: 1 SA-13 Gopher, 6 SA-9 Gaskin) MANPADS: 40 Strela-2M/A, Strela-3/3M, Igla-1, Stinger Α/Α Πυροβόλα: 32 M-55A2 (20mm), 4 M38 (20mm), 1 M55 A2B1 (20mm), 293 M55 A3/A4 (20mm), 138 M75 (20mm), 29 ZU-23 (23mm), 9 GSh-23 (23mm), 33 M53 (30mm), 7 Type 55 (37mm), 31 L 60 (40mm), 16 L 70 (40mm), 2 M 12 (40mm). Επάνω δίπλα: Πυροβόλο D30J. Πηγή: Αμερικανικό υπουργείο άμυνας. Κάτω δίπλα: ΠΕΠ M-77. Πηγή: Αμερικανικό υπουργείο άμυνας 96 - Ι∆ΒΑΜ

Ισορροπία Δυνάμεων

|| ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Έκταση 110.879 τετρ. km Πληθυσμός 6.924.716 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 1.320.955 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 31.300 Εφεδρεία 303.000 Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ: 1,6% (2013) Η Βουλγαρία επιδιώκει την αναδιοργάνωση των στρατιωτικών δυνάμεων. Η οροφή τους προβλέπεται να ανέλθει σε 37.000 άνδρες και γυναίκες. Σημαντικό στοιχείο της αναδιοργάνωσης αποτελεί η αναβάθμιση των μονάδων Ειδικών Επιχειρήσεων και κύρια εξοπλιστικά προγράμματα είναι η απόκτηση Νέου Μαχητικού Αεροσκάφους και Νέου Σκάφους Πολλαπλού Ρόλου. Ταυτόχρονα, το βουλγαρικό κοινοβούλιο υπερψήφισε στις 5 Φεβρουαρίου 2016 την παροχή βοήθειας από νατοϊκά αεροσκάφη για την αστυνόμευση του βουλγαρικού εναέριου χώρου. Για το σκοπό αυτό πρόκειται να αναπτυχθούν στην περιοχή μαχητικά F-16 της Πολωνικής Αεροπορίας. Ανανεώθηκε, επίσης, η αμερικανό-βουλγαρική συμφωνία φιλοξενίας και υποστήριξης αμερικανικών στρατευμάτων σε βουλγαρικές βάσεις για ακόμη 10 έτη. Παράλληλα, αποφασίστηκε εκτέλεση έργων υποδομής σε αεροδρόμια για την υποστήριξη αεροσκαφών εναέριου ανεφοδιασμού του ΝΑΤΟ.

Στο εξωτερικό, η χώρα σχετίζεται με την παράδοση περισσότερων από 3.000 τόνους όπλων μέσω των ΗΠΑ στους Σύρους Αντικαθεστωτικούς. Στη λίστα περιλαμβάνεται φορητός οπλισμός, αντιαρματικές ρουκέτες, αντιαρματικοί πύραυλοι και πυρομαχικά. Τέλος, η Βουλγαρία, η Ρουμανία και η Ουκρανία συζητούν για σχηματισμό κοινής ταξιαρχίας. Η ταξιαρχία, εφόσον οι συζητήσεις τελεσφορήσουν, θα έχει ως πρότυπο την αντίστοιχη κοινή ταξιαρχία Λιθουανίας -

Βούλγαρος αλεξιπτωτιστής. Το βουλγαρικό υπουργείο άμυνας επενδύει στις μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων. Πηγή: Αμερικανική Αεροπορία.

2015/16 - 97

Πολωνίας - Ουκρανίας. Χερσαίες Δυνάμεις Το σημαντικό πρόγραμμα προμήθειας 238 στρατιωτικών οχημάτων για την αντικατάσταση παλαιότερων θα υλοποιηθεί σε δεύτερο χρόνο, αφού το πρόγραμμα θεωρείται λιγότερο επιτακτικό σε σχέση με το μαχητικό αεροσκάφος και το πλοίο πολλαπλού ρόλου. Για την κάλυψη του νέου οχήματος μάχης πρέπει να θεωρείται δεδομένη η υποψηφιότητα του Piranha III, πέρα από εκείνες του M1117 και μεταχειρισμένων M93 Fox. Ενδιαφέρον για την κάλυψη της συγκεκριμένης απαίτησης είχε επίσης δείξει η πολωνική Wojskowe Zaklady Mechaniczne με το KTO Rosomak. Μετά από υπόνοιες για ύποπτες συμβάσεις, αναβλήθηκε η προμήθεια 13 οχημάτων αναγνώρισης M1117 και έξι Sand Cat. Η Βουλγαρία έχει αποκτήσει συνολικά 17 M1117, εκ των οποίων τα 16 έχουν αναπτυχθεί στο Αφγανιστάν. Τα τελευταία 10 M1117 αποκτήθηκαν το 2014 αντί $15,2 εκατ. και παραλήφθηκαν πέρυσι. Διακρίνονται σε τρεις εκδόσεις: οχήματα εξοπλισμένα με βομβιδοβόλο 40mm και πολυβόλο 12,7mm, διοίκησης και ασθενοφόρα. Σε μία άλλη εξέλιξη, θέλοντας να προωθήσει περισ98 - Ι∆ΒΑΜ

Στρατός Ξηράς

Άρματα Μάχης 80 T-72M1 Τεθωρακισμένα Οχήματα 80 BMP-1, 95 BMP-23, >100 MT-LB, 82 BTR-60PB-MD1 ΠΕΠ 24 BM-21 (40x122mm)) Πυροβόλα [Α/Κ Πυροβόλα] 48 2S1 (122mm) [Ρ/Κ Πυροβόλα] 24 D-20 (122mm) Όλμοι 215 Α/Κ Tundzha (120mm) Α/Τ Όπλα Factoria, Fagot, Konkurs - Οχήματα Α/Τ 24 9P148 Konkurs - Α/Τ Πυροβόλα 100 MT-12 (100mm) SHORADS 24 SA-8B V-SHORADS 20 SA-13 MANPADS 500 Strela-2M/A, Strela-3/3M, Igla-1 Α/Α Πυροβόλα 128 ZU-23-2 (2x23mm), 16 S-60 (57mm), ~ ZSU-23-4 (4x23mm) Συστήματα Βαλλιστικών Πυραύλων 8 SS-21A (24 βλήματα) ΜΕΑ 2 RQ-11B, 4 Phoenix 30

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

σότερο την πώληση πλεοναζόντων οπλικών συστημάτων, η Βουλγαρία παρέδωσε στο Ιράκ τουλάχιστον ένα άρμα μάχης T-72M και 12 ΤΟΜΑ BMP-1. Ναυτικές Δυνάμεις Σημαντικότερη εξέλιξη για το Βουλγαρικό Ναυτικό υπήρξε η προώθηση του προγράμματος απόκτησης δύο σκαφών πολλαπλού ρόλου. Κατά τις προδιαγραφές, προβλέπεται η κατασκευή πλοίων εκτοπίσματος έως 1.500t. Ο εξοπλισμός τους θα περιλαμβάνει πύραυλους επιφανείας-επιφανείας & επιφανείας-αέρος, ενώ απαραίτητη θεωρείται η ύπαρξη ελικοδρόμιου για χρήση από ελικόπτερο Panther. Σήμερα σε υπηρεσία είναι τρία ελικόπτερα του τύπου. Επιθυμητή είναι η εγχώρια ναυπήγηση. Ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε €419 εκατομμύρια. Για το πρόγραμμα θα μπορούσε να είναι υποψήφιο ένα σχέδιο βασισμένο στο Wele Nzas (F 073) του ναυτικού της Ισημερινής Γουινέας. Το πλοίο είναι ουκρανική σχεδίαση και ναυπηγήθηκε στη Βουλγαρία. Με την εκκίνηση του προγράμματος ουσιαστικά προωθείται η πλήρης αντικατάσταση των υφιστάμενων κύριων μονάδων επιφανείας και ταχέων περιπολικών σκαφών, αρχικά σοβιετικής προέλευσης έως το 2020.

Επιπλέον, η παράδοση των σκαφών βάσει του χρονοδιαγράμματος, δεν επιτρέπει περιθώρια εκτέλεσης εργασιών εκσυγχρονισμού στις δύο φρεγάτες E-71, όπως αρχικά φαινόταν. Υπενθυμίζεται, η Βουλγαρία προμηθεύτηκε την προηγούμενη δεκαετία τρεις μεταχειρισμένες φρεγάτες από το Βέλγιο. Στην αρχή είχε προγραμματιστεί η δημιουργία ελικοδρομίου για την υποστήριξη των τότε έξι υπό παραλαβή ελικοπτέρων Panther έως το 2014, όμως το έργο δεν υλοποιήθηκε. Μαζί με τα πλοία μεταβιβάστηκε ελλιπής αριθμός πυραύλων MM-38 (που σήμερα έχουν αποσυρθεί) και NSSM. Σήμερα το τρίτο πλοίο χρησιμοποιείται για την υποστήριξη των άλλων δύο. Στο σημαντικότερο ναυτικό πρόγραμμα που περιλαμβάνεται στο εξοπλιστικό πρόγραμμα 2014-2020, την προμήθεια υποβρυχίου, δεν σημειώθηκε καμία εξέλιξη. Αεροπορικές Δυνάμεις Η Βουλγαρία θα προχωρήσει στην απόκτηση 16 δυτικών μαχητικών για την αντικατάσταση των υφιστάμενων που είναι σε υπηρεσία. Η προμήθεια θα γίνει σε δύο φάσεις, με τα οκτώ μαχητικά να παραλαμβάνονται το 2018-21, ενώ ο προϋπολογισμός θα αγγίξει τα $580

Απέναντι: Λόγω υπονοιών δωροδοκίας ανεβλήθη η προμήθεια επιπλέον οχημάτων Sand Cat. Πηγή: NATO.

2015/16 - 99

εκατομμύρια. Οι επιλογές της Βουλγαρικής Αεροπορίας για ΝΜΑ θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν πρώην αμερικανικά F-16 εκσυγχρονισμένα στην Πορτογαλία, απευθείας προμήθεια F-16 από την Πορτογαλία, πρώην ιταλικά EF2000 Typhoon και νέας κατασκευής JAS 39 Gripen. Σε αυτό το πλαίσιο, έχουν ζητηθεί πληροφορίες από την Πορτογαλία για τον πιθανό εκσυγχρονισμό εννέα αμερικανικών F-16. Σε αυτό το πλαίσιο, έχουν ζητηθεί πληροφορίες από την Πορτογαλία για τον πιθανό εκσυγχρονισμό εννέα αμερικανικών F-16. Όσον αφορά τον υφιστάμενο στόλο μαχητικών, δίνεται βαρύτητα στην υποστήριξη των 15 MiG-29/UB, από τα οποία σήμερα βρίσκονται σε πτητική κατάσταση επτά. Η Πολωνία έχει αναλάβει τη συντήρηση των κινητήρων έξι μαχητικών. Σύμφωνα με πληροφορίες, το κόστος συντήρησης ανά κινητήρα RD-33 ανέρχεται σε $1,13 εκατομμύρια. Μαζί παραδόθηκαν προσωρινά δύο κινητήρες από το οπλοστάσιο της Πολωνικής Αεροπορίας. Το βουλγαρικό υπουργείο άμυνας επιθυμεί ακόμη να εκκινήσει διαγωνισμό προμήθειας 10 πρόσθετων κινητήρων. Μετά τη δομική αναβάθμιση τους, τα MiG-29/UB χαρακτηρίζονται 100 - Ι∆ΒΑΜ

Επάνω: Ομάδα Ειδικών Επιχειρήσεων εξασκείται με χρήση Hummer. Πηγή: Αμερικανικός Στρατός. Δίπλα: Ομάδα πεζικού. Διακρίνεται χειριστής Α/Τ όπλου RPG. Πηγή: Αμερικανικός Στρατός. Απέναντι: Σε υπηρεσία με το Βουλγαρικό Ναυτικό είναι δύο φρεγάτες E-71. Πηγή: Αμερικανικό Ναυτικό.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

ικανά να πετούν ως τα τέλη της επόμενης δεκαετίας. Ο εξοπλισμός τους συνήθως περιορίζεται σε δύο βλήματα εγγύς αερομαχίας R-73 (ΑΑ-11 κατά το ΝΑΤΟ). Στις 18 Δεκεμβρίου 2015 έγινε η τελετή απόσυρσης των τελευταίων τριών μαχητικών MiG21. Επισήμως, το αεροσκάφος παρέμεινε σε υπηρεσία μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2015. Τα πρώτα MiG-21 είχαν παραδοθεί το 1962, ενώ συνολικά πέταξαν με τα βουλγαρικά εθνόσημα 226 αεροσκάφη του τύπου. Στις 27 Μαρτίου 2016 ξεκίνησε η επαναλειτουργία της βάσης Bezmer. Η βάση αναβαθμίστηκε με νατοϊκά κονδύλια και μπορεί πλέον να χρησιμοποιηθεί από την Αμερικανική Αεροπορία. Την ημέρα επαναλειτουργίας προσγειώθηκαν στο Bezmer τρία αεροσκάφη εγγύς αεροπορικής υποστήριξης Su-25K. Τα αεροσκάφη Su-25K/UKB αναμένεται να επιχειρούν από την ανακαινισμένη βάση. Το Su-25 μπορεί να μεταφέρει 32 βόμβες των 100kg ή οκτώ των 500kg και δύο πύραυλους αέρος-αέρος AA-8. Επίσης μπορεί να φέρει κάλαθους ρουκετών των 57mm και 80mm, διανομείς υποπυρομαχικών και βόμβες διασποράς. Όσον αφορά τα έξυπνα όπλα, διατίθενται πύραυλοι AS-7 και

Ναυτικό

Φρεγάτες 2 Ε-71, 1 Koni ΤΠΚ 1 Tarantul-1 Περιπολικά ASW 2 Pauk-I Πλοία Ναρκοπολέμου 1 TRIPARTITE, 4 Sonya, 2 Olya Επάκτια Άμυνα 4 P-20M Ναυτική Αεροπορία 3 Mi-14PL, 3 AS365MB Αεροπορία

Μαχητικά Αεροσκάφη 15 MiG-29/UB, 14 Su25K/UKB ISR 1 An-30 Εκπαιδευτικά Αεροσκάφη 6 PC-9M, 6 L-39ZA Μεταφορικά Αεροσκάφη 3 C-27J, 1 PC-12 Ελικόπτερα 4 Mi-24V, 12 AS532AL, 6 Mi-17, 6 Bell 206B A/A Άμυνα 2 S-300P, ~ S-200, 34 S-125, 22 S-75, ~ 2K12 Kub

2015/16 - 101

AS-14, ενώ το «SIPRI» προσθέτει, χωρίς να μπορεί όμως να επαληθευτεί, την παρουσία πυραύλων αντί-ραντάρ AS-12. Τα Su-25 έχουν υποστεί μερικό εκσυγχρονισμό με την τοποθέτηση δέκτη GPS Η βελτίωση των υποδομών της Βουλγαρικής Αεροπορίας αναμένεται να αυξήσει τις συνεκπαιδεύσεις με άλλες ξένες αεροπορίες, ιδιαίτερα την Αμερικανική Αεροπορία και την Αμερικανική Εθνοφρουρά. Πέρα από τη δυνατότητα εξάσκησης απέναντι στο MiG-29, ένας παραπάνω λόγος για τις συχνές επισκέψεις Αμερικανών χειριστών είναι οι αποστολές εξοικείωσης απέναντι σε Α/Α συστήματα ανατολικής προέλευσης. Για παράδειγμα, στην άσκηση «Thracian Star 2015» που έγινε μεταξύ 13 και 24 Ιουλίου 2015 η Βουλγαρία διέθεσε Α/Α συστήματα SA3/-6/-8 καθώς επίσης φρεγάτες και ΤΠΚ. Κατά τη διάρκεια των ασκήσεων αυτών, συχνές είναι οι πτήσεις Βουλγάρων χειριστών με ξένα διθέσια μαχητικά. Στις 20 Νοεμβρίου 2015 επέστρεψε σε πτητική κατάσταση ένα επιθετικό ελικόπτερο Mi24V. Με τις εργασίες που υπέστη, το ελικόπτερο μπορεί να Επάνω: Σε πτητική κατάσταση είναι επτά μαχητικά MiG-29. Πηγή: Αμερικανική Αεπαραμείνει σε υπηρεσία για ροπορία. άλλα επτά έτη. Η Βουλγαρία απέκτησε κατά τη διάρκεια του Κάτω: Ύστερα από την ακύρωση των δύο τελευταίων αεροσκαφών, η Βουλγαρική Αεροπορία επιχειρεί τρία C-27J. Πηγή: Αμερικανική Αεροπορία.

102 - Ι∆ΒΑΜ

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Ψυχρού Πολέμου 38 Mi-24D και 6 Mi-24V, σήμερα όμως είναι άγνωστο πόσα ελικόπτερα του τύπου μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη των βουλγαρικών αναγκών. Αντίθετα, το μοναδικό μεταφορικό αεροσκάφος PC-12 έκανε αναγκαστική προσγείωση μετά από μη ανάπτυξη του συστήματος προσγείωσης και υπέστη υλικές ζημιές. Το περιστατικό έγινε στην ΑΒ Graf Ignatievo στις 29 Ιουλίου 2015. Όλα τα ΜΕΑ Global Hawk Block 40 του προγράμματος AGS θα έχουν παραδοθεί στο ΝΑΤΟ έως το τέλος του έτους. Στο AGS συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, η Βουλγαρία, η Ρουμανία και η Σλοβενία. Έως το 2018 θα έχει αναπτυχθεί το σύνολο των πέντε συστημάτων στην ΑΒ Sigonella. Στις 19 Δεκεμβρίου 2015 έγινε η παρθενική πτήση του πρώτου από τα πέντε συστήματα ΜΕΑ. Προηγουμένως, το συγκεκριμένο ΜΕΑ είχε τροχοδρομήσει στις 4 Ιουνίου 2015. Στο χώρο των δορυφορικών συστημάτων η Βουλγαρία θα μπορούσε να κάνει χρήση δεδομένων από το γερμανικό πρόγραμμα Tandem X, ύστερα από την πρόθεση της Γερμανίας να μοιραστεί τα δορυφορικά δεδομένα με 35 χώρες, μεταξύ των οποίων είναι τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ. Μέχρι

το τέλος του 2015 επρόκειτο, τέλος, να είχε εγκριθεί η ανάπτυξη του νέου συμμαχικού συστήματος δορυφορικών επικοινωνιών. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε €1,5 δις, εκ των οποίων τα €400 εκατ. αφορούν το επίγειο σκέλος.

Η Βουλγαρία θα μπορούσε να λάβει δορυφορικά δεδομένα από το πρόγραμμα Tandem X. Πηγή: Airbus Defence & Space.

2015/16 - 103

|| ΚΡΟΑΤΙΑ Έκταση 56.594 τετρ. km Πληθυσμός 4.470.534 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 770.710 Ενεργές Στρατιωτικες Δυνάμεις 16.550 Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 1,7% (2012) Παρά τα έντονα δημοσιονομικά ζητήματα, η Κροατία στοχεύει στην υλοποίηση εξοπλιστικών προγραμμάτων χαμηλού κόστους απόκτησης που οδηγούν στην αναβάθμιση των δυνατοτήτων των στρατιωτικών δυνάμεων, όπως των 16 εξοπλισμένων ελικοπτέρων OH-58D Kiowa Warrior. Στον αντίποδα, υπάρχει αμφιβολία εάν μπορούν να χρηματοδοτηθούν τα κύρια προγράμματα (NMA, νέο αντιαεροπορικό σύστημα κ.α.). Με βάση ανεπίσημα στοιχεία για το 2015, οι κροατικές εξαγωγές όπλων ανήλθαν σε 1,5 δις Kuna. Χερσαίες Δυνάμεις Στις 29 Ιουλίου 2015 έφθασε στην Κροατία το πρώτο από τα συνολικά 12 Α/Κ πυροβόλα PzH-2000 των 155mm. Το σύνολο των πρώην γερμανικών πυροβόλων, που παραγγέλθηκαν έναντι €41 εκατ., πρόκειται να παραδοθεί σε δύο παρτίδες των έξι συστημάτων έως το τέλος του έτους. Παράλληλα, υπάρχει ενδιαφέρον για την απόκτηση από τις ΗΠΑ με μορφή δωρεάς 12 έως 16 συστημάτων ΠΕΠ MLRS. Σύμφωνα με πληροφορίες, τέσσερις από τους εκτοξευτές θα ανήκουν στην έκδοση M270A1. Επιπλέον, ο Κροατι104 - Ι∆ΒΑΜ

κός Στρατός ενδιαφέρεται να αποκτήσει 10 βαλλιστικούς πύραυλους ATACMS εμβέλειας 165 ή 290km. Ναυτικές Δυνάμεις Το Κροατικό Ναυτικό συνεχίζει να ελπίζει στην απόκτηση δύο πρώην ναρκοθηρευτικών κλάσης Kulmbach του Γερμανικού Ναυτικού. Την ίδια στιγμή, το πρόγραμμα παράκτιας επιτήρησης και προστασίας των θαλασσίων συνόρων απέσπασε η SAAB. Το σύστημα αναμενόταν να είναι επιχειρησιακό τον Ιούνιο. Οι αισθητήρες τοποθετούνται σε στρατηγικές θέσεις των ακτών και είναι ικανοί να αποκαλύ-

Η Κροατική Αεροπορία αποκτά 16 εξοπλισμένα ελικόπτερα OH-58D Kiowa Warrior. Πηγή: Αμερικανικός Στρατός.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

πτουν σκάφη σε απόσταση έως 100km. Το πρόγραμμα αποτελεί την επέκταση αντιστοίχου το 2010. Αεροπορικές Δυνάμεις Στις 24 Φεβρουαρίου 2016 το κροατικό κοινοβούλιο ενέκρινε την αποδοχή μεταβίβασης 16 εξοπλισμένων ελικοπτέρων OH-58D Kiowa Warrior. Η μεταβίβαση περιλαμβάνει 16 ελικόπτερα και τρεις εξομοιωτές πτήσης. Μαζί με τα OH-58D αποδεσμεύτηκε το σύστημα MMS, ενώ τα όπλα των Kiowa Warrior θα χρηματοδοτηθούν σε δεύτερη φάση. Το κόστος της μεταβίβασης συμφωνήθηκε σε $41 εκατομμύρια. Είχε προηγηθεί μεταξύ 9 και 14 Νοεμβρίου 2015 επίσκεψη στις ΗΠΑ πενταμελούς αποστολής ώστε να επιλέγουν τα εξοπλισμένα ελικόπτερα. Τα 16 OH-58D Kiowa Warrior που επιλέχθηκαν έχουν στο παθητικό τους από 100 έως 600 ώρες πτήσης. Αντίθετα με τις εξελίξεις στα OH-58D, δεν υπήρξε κινητικότητα στην περίπτωση απόκτησης μεταφορικών ελικοπτέρων UH-60 Blackhawk. Υπενθυμίζεται, οι ΗΠΑ είχαν προτείνει πριν δύο χρόνια τη μεταβίβαση έως 20 ελικοπτέρων UH60A από τα αποθέματα των

αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων αντί $6 εκατ. ανά μονάδα ή $12 εκατ. σε περίπτωση που απαιτείτο εκσυγχρονισμός στην έκδοση -L. Επιπλέον, απορρίφθηκε προσφορά προμήθειας ανακαινισμένων μεταφορικών ελικοπτέρων CH-47D. Τα Chinook θεωρήθηκαν ακατάλληλα για τις κροατικές ανάγκες και η ανακαίνισή τους, ύψους $10 εκατ. ανά ελικόπτερο, πως ήταν ακριβή. Σχετικά με τα υφιστάμενα ελικόπτερα, η Russian Helicopters επιδιώκει τη συντήρηση των 10 Mi-17Sh. Παρά την επιτυχή ολοκλήρωση των δοκιμαστικών πτήσεων αποδοχής και την ανακήρυξη των 12 μαχητικών MiG-21 στις 16 Ιουλίου 2015 ως επιχειρησιακών, σήμερα τα αεροσκάφη είναι καθηλωμένα εξαιτίας δικαστικής έρευνας για τη σύμβαση εκσυγχρονισμού και απόκτησης των αεροσκαφών. Όπως κατηγορείται, στα μαχητικά υπάρχουν μέρη που άνηκαν σε αλγερινά, βουλγαρικά κ.α. αεροσκάφη του τύπου. Πρόβλημα φαίνεται ό, τι υπάρχει και με δύο κινητήρες των συγκεκριμένων μαχητικών, τα στοιχεία των υλικών των οποίων δεν φέρουν ρητή πηγή προέλευσης. Η Κροατία συμφώνησε στις 9 2015/16 - 105

Ιουλίου 2013 με την ουκρανική εταιρία Ukrspecexport εργασίες εκσυγχρονισμού επτά διαθέσιμων MiG-21 (τριών MiG-21bis και τεσσάρων MiG21UMD) και την προμήθεια πέντε MiG-21bis. Παράλληλα, υπήρξε πρόγραμμα συντήρησης των πυραύλων αέροςαέρος R-60MK στην Ουγγαρία. Στον απόηχο του προβλήματος, η Κροατική Αεροπορία φαίνεται ό, τι ενδιαφέρεται να αποκτήσει ως Νέο Μαχητικό Αεροσκάφος ένα εκ των JAS 39 Gripen, F-16, FA-50 ή Rafale. Από τη λίστα των υποψηφιοτήτων αποκλείστηκαν το EF-2000 Typhoon και το Mirage 2000. Ωστόσο, υπάρχει αμφιβολία αν ο προϋπολογισμός μπορεί να καλύψει την χρηματοδότηση του προγράμματος. Ανταποκρινόμενη στο RFI του υπουργείου άμυνας της Κροατίας η SAAB προσφέρει 8-12 μαχητικά JAS39C/D Gripen. Τέλος, η Κροατία βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τη Νορβηγία για την προμήθεια μεταχειρισμένων Α/Α συστημάτων NASAMS. Το NASAMS χρησιμοποιεί τον πύραυλο AMRAAM και παρουσιάζει μέγιστη εμβέλεια 33km. Το κόστος του προγράμματος, εφόσον υπάρξει τελική συμφωνία, θα κυμανθεί μεταξύ 120 και $180 εκατ.

106 - Ι∆ΒΑΜ

Στρατός Ξηράς

Άρματα Μάχης 72 Μ-84Β, 3 Τ-72 Τεθωρακισμένα Οχήματα 102 M80, 118 Patria AMV, 16 BTR-50, 1 BOV-VP, 23 LOV OP, 4 Cougar HE, 147 MATV, 37 Maxxpro ΠΕΠ 6 M91 Vulkan (122mm), 31 BM-21 Grad (40x122mm), 2 LOV RAK M91 R24 (12x128mm) Πυροβόλα [Α/Κ Πυροβόλα] 6 PzH-2000 (155mm), 8 2S1 Carnation (122mm) [Ρ/Κ Πυροβόλα] 27 D-30 (122mm), 19 M-46H1 (130mm), 18 M-1H1 (155mm) Όλμοι 29 LMB M96 (82mm), 70 M-75 (120mm), 5 UBM52 (120mm) Α/Τ Όπλα 418 AT-3 9K11 Malyjutka (Sagger), 81 AT-4 9K111 Fagot (Spigot), 23 AT-7 9K115 Metis (Saxhorn), 38 9K113 Konkurs M1 - Α/Τ Οχήματα 28 POLO BOV 83 SHORADS 24 SA-8B V-SHORADS 9 Strijela-10 CRO MANPADS 539 SA-7, 80 SA-18 Α/Α Πυροβόλα [SPAAG] 39 BOV-3 (20mm), 57 M55 (20mm)

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Πολυεθνικά Προγράμματα Συνεργασίας Η Κροατία θα μπορούσε να κάνει χρήση δεδομένων από το γερμανικό πρόγραμμα Tandem X, ύστερα από την πρόθεση της Γερμανίας να μοιραστεί τα δορυφορικά δεδομένα με 35 χώρες, μεταξύ των οποίων είναι τα κράτημέλη του ΝΑΤΟ. Μέχρι το τέλος του 2015 επρόκειτο επίσης να είχε εγκριθεί η ανάπτυξη του νέου συμμαχικού συστήματος δορυφορικών επικοινωνιών. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε €1,5 δις, εκ των οποίων τα €400 εκατ. αφορούν το επίγειο σκέλος. Παρά το ό, τι η Κροατία δεν είναι ένα από τα 15 κράτη-μέλη που συμμετέχουν στο νατοϊκό πρόγραμμα AGS, τέλος, θα έχει όπως όλα τα μέλη της Συμμαχίας πρόσβαση στα δεδομένα.

Ναυτικό

ΤΠΚ 2 Vukovar, 2 RO-3, 1 RO-2 Περιπολικά 4 140 Ναρκοθέτιδες 2 SILBIA Επάκτια Άμυνα 16 RBS 15K Αεροπορία

Μαχητικά Αεροσκάφη 12 MiG-21bis/UM ISR 1 An-30 Εκπαιδευτικά Αεροσκάφη 13 PC-9M, 5 Z242L ΜΕΑ ~ Hermes 450 Ελικόπτερα 23 Mi-8/17/17Sh, 8 Bell 206 A/A Άμυνα ~ SA-9, ~ SA-14/-16

Δεξιά: Στιγμιότυπο από επιχειρησιακή κατάρτιση μονάδας του Κροατικού Στρατού. Πηγή: Αμερικανικός Στρατός. Αριστερά: Ενδεικτικές εμβέλειες Κ/Β RBS 15K από υποθετικές θέσεις επάκτιων συστοιχιών.

2015/16 - 107

|| ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙΟ Έκταση 13.812 τετρ. km Πληθυσμός 650.036 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 149.159 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 2.080 Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 1,74% (2014) Το Μαυροβούνιο θα γίνει το 29ο κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ ύστερα από την υπογραφή του Πρωτοκόλλου Προσχώρησης στις 19 Μαΐου 2016. Είχε προηγηθεί η έναρξη ενταξιακών συζητήσεων στις 15 Φεβρουαρίου 2016. Στα εξοπλιστικά, αποφασίστηκε η πώληση των τεσσάρων G-4 και τριών UTVA 75. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, θα αποκτηθούν δύο νέα ελικόπτερα, που θα αντικαταστήσουν τέσσερα Gazelle, με τα υπόλοιπα Gazelle να περνούν πρόγραμμα εκσυγχρονισμού μεταξύ 2018 και 2020. Έπειτα από τη διάσπαση της Σερβίας & Μαυροβούνιο, η πολεμική αεροπορία του Μαυροβουνίου κληρονόμησε 17 G-4 Super Galeb. Έξι από τα αεροσκάφη μεταβιβάστηκαν αργότερα στη Σερβική Αεροπορία, ενώ εννέα πωλήθηκαν σε κροατική εταιρία. Η Σερβία, το Μαυροβούνιο και η Μυανμάρ είναι οι μοναδικοί χρήστες του G-4 παγκοσμίως. Την Παρασκευή 10 Ιουνίου 2016 σημειώθηκε πρόσκρουση εξοπλισμένου ελικοπτέρου Gazelle (HN-42M) του Μαυροβουνίου με απολογισμό τον τραυματισμό των δύο χειριστών.

108 - Ι∆ΒΑΜ

Στρατός Ξηράς

Τεθωρακισμένα Οχήματα 8 BOV-VP M-86 ΠΕΠ 18 M63/M94 Plamen (32χ128mm) Πυροβόλα (Ρ/Κ Πυροβόλα] 12 D-30 (122mm) Όλμοι 76 (82mm), 43 (120mm) Α/Τ Όπλα 71 AT-4 9K111 Spigot, 19 AT-5 9K113 Spandrel, 27 AT-6 9K114 Spiral - Α/Τ Οχήματα 10 BOV-1 Α/Τ Πυροβόλα 36 MT-12 (100mm) Ναυτικό

Περιπολικά 1 Kotor, 2 Rade Koncar, 2 Type 140 Αεροπορία

Ελικόπτερα 6 SA341/SA342L

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

|| πΓΔΜ Έκταση 25.713 τετρ. km Πληθυσμός 2.091.719 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 443.843 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 8.000 Εφεδρεία 4.850 Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 1,08% (2015) Τα Σκόπια βλέπουν θετικά τη δημιουργία κέντρου συντήρησης ρωσικών ελικοπτέρων στη Σερβία. Ίσως επειδή η πολεμική αεροπορία της χώρας διατηρεί στολίσκο ελικοπτέρων Mi-17 και Mi-24 τον οποίο είναι αναγκασμένη να υποστηρίξει. Αν και τα τέσσερα αεροσκάφη ΕΑΥ Su-25 δεν φαίνεται τελικά να πωλήθηκαν στο εξωτερικό, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει δημοσίευμα του περιοδικού «CAM», θεωρήθηκε αντιοικονομικό να επανέλθουν το 2011 σε πτητική κατάσταση. Κάθε απόφαση για την απόκτηση αεροσκαφών δεν πρέπει να αναμένεται πριν το 2025.

Στρατός Ξηράς

Άρματα Μάχης 31 T-72 Τεθωρακισμένα Οχήματα 10 BMP-2, 1 BMP-2K, 9 ΛΕΩΝΙΔΑΣ, 28 M-113A, 10 MT-LB, 69 BTR-70/-80, 84 TM170 Hermelin ΠΕΠ 6 BM-21 (40x122mm), 11 M-63 (32x128mm) Πυροβόλα (Ρ/Κ Πυροβόλα] 56 M-30 (122mm), 14 M56 (105mm) ) Όλμοι 39 (120mm) Α/Τ Όπλα 12 MILAN, 57mm, 82mm M60A Περιπολικά Σκάφη 2 Botica Ελικόπτερα 6 Mi-17, 4 Mi-24, 2 UH-1H, 4 Bell 206 Μεταφορικά Αεροσκάφη 1 An-2 Εκπαιδευτικά Αεροσκάφη 5 Ζ-242 ΜΕΑ ~ RQ-11 V-SHORADS 8 SA-13 MANPADS 20 Strela-2M/A, 5 SA-16 Α/Α Πυροβόλα 36 L20 (40mm)

Δεξιά: Επιθετικό ελικόπτερο Mi-24 της αεροπορίας της πΓΔΜ. Πηγή: Αμερικανική Αεροπορία. Αριστερά: Στιγμιότυπο από άσκηση του στρατού του Μαυροβουνίου. Πηγή: Αμερικανικός Στρατός.

2015/16 - 109

|| ΡΟΥΜΑΝΙΑ Έκταση 238.391 τετρ. km Πληθυσμός 21.729.871 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 4.550.409 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 71.400 Εφεδρεία 45.000 Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 1,42% (2014) Μαζί με την Πολωνία, η Ρουμανία προωθεί την υλοποίηση σημαντικού αριθμού εξοπλιστικών προγραμμάτων με σκοπό την αύξηση της αποτρεπτικής ισχύος της χώρας και ενίσχυσης της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Επιπλέον, σε μία προσπάθεια άμβλυσης της ανισορροπίας ναυτικής ισχύος με τη Ρωσία, το Βουκουρέστι επιδιώκει τη συγκρότηση μόνιμης νατοϊκής ναυτικής δύναμης στον Εύξεινο Πόντο. Μεταξύ των υποψήφιων χωρών που επιθυμεί να συμμετέχουν συγκαταλέγονται οι Βουλγαρία, Γερμανία, ΗΠΑ και Τουρκία. Σε παρεμφερές επίπεδο, η Βουλγαρία, η Ρουμανία και η Ουκρανία συζητούν για σχηματισμό κοινής ταξιαρχίας. Η ταξιαρχία, εφόσον οι συζητήσεις τελεσφορήσουν, θα έχει ως πρότυπο την αντίστοιχη κοινή ταξιαρχία Λιθουανίας Πολωνίας - Ουκρανίας. Όσον αφορά τα εθνικά προγράμματα για το 2016, αυτά στοχεύουν κυρίως σε επισκευές και εκσυγχρονισμούς οπλικών συστημάτων, όπως επίσης αποκτήσεις όπλων υπό καθεστώς EDA (Excess Defense Articles). Στο πλαίσιο παροχής βοήθειας 110 - Ι∆ΒΑΜ

στην αστυνόμευση του ρουμανικού εναέριου χώρου, στη χώρα κατά καιρούς αναπτύσσονται ξένα μαχητικά αεροσκάφη. Στις 25 Απριλίου 2016 προσγειώθηκαν στην ΑΒ Mihael Kogalniceanu δύο μαχητικά F-22A και ένα αεροσκάφος εναέριου ανεφοδιασμού KC-135R, σηματοδοτώντας την πρώτη εμφάνιση του αμερικανικού μαχητικού στη Βαλκανική Χερσόνησο. Στις 12 Μαΐου 2016 εγκαινιάστηκε επίσημα η αντιβαλλιστική εγκατάσταση του Αμερικάνικου Ναυτικού στο Deveselu στη Ρουμανία. Στη βάση φιλοξενούνται 24 αντι-

Επάνω: Άρμα μάχης TR85M1. Σε υπηρεσία είναι 54 μονάδες. Πηγή: Αμερικανικός Στρατός. Απέναντι: Ο Ρουμανικός Στρατός επιδιώκει την προσθήκη 54 νέων συστημάτων ΠΕΠ. Πηγή: Ρουμανικός Στρατός.

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Στρατός Ξηράς

βαλλιστικά Block IB.

βλήματα

SM-3

Χερσαίες Δυνάμεις Ο Ρουμανικός Στρατός επιθυμεί την προμήθεια 276 νέων αρμάτων μάχης, 54 συστημάτων ΠΕΠ με πυρομαχικά εμβέλειας έως 150km, 40 Α/Κ πυροβόλων των 155mm και να εκκινήσει μέσα στο 2016 το πρόγραμμα του νέου τροχοφόρου τεθωρακισμένου οχήματος. Όσον αφορά την απαίτηση του νέου άρματος, αυτό πρέπει να περιλαμβάνει οχήματα διαφόρων εκδόσεων. Αξίζει να σημειωθεί ό, τι πέρυσι ρουμανική εταιρία είχε προτείνει την ανάπτυξη νέου άρματος μάχης για το Ρουμανικό Στρατό. Το προτεινόμενο άρμα περιλάμβανε τετραμελές πλήρωμα, βάρος 52 έως 56 τόνων, μέγιστη ταχύτητα 70 km/h σε δρόμο και 50km/h σε ανώμαλο έδαφος, κινητήρα 1500hp και μέγιστη αυτονομία 500km. Το άρμα μάχης είχε πυροβόλο των 120mm, ικανότητα να πλήξει επίγειους στόχους σε απόσταση 5.000m, μετέφερε 42 βλήματα. Στο πρόγραμμα ΤΟΜΑ/ΤΟΜΠ ο προϋπολογισμός ανέρχεται στα €800 εκατ., με το πρώτο όχημα να εκτιμάται ό, τι θα

Άρματα Μάχης 54 TR-85M1, 235 TR-85, 43 TR-580, 495 T-55 Τεθωρακισμένα Οχήματα 23 MLI-84, 101 MLI-84 JDER, 31 Piranha IIIC, 401 TABC-79, 161 TAB-77, 378 TAB-71, 69 TAB Zimbru, 76 MLVM, 60 MaxxPro Dash ΠΕΠ 54 APR-40 LAROM (26x160mm), 135 APR-40 (40χ122mm) Πυροβόλα [Α/Κ Πυροβόλα] 6 2S1 Carnation (122mm), 18 Model 89 (122mm) [Ρ/Κ Πυροβόλα] 245 M-1981, 103 M1985 (152mm), 40 M-30 (122mm) Όλμοι 1.174 M-1977 (82mm), 314 Μ-1982 (120mm) Α/Τ Οχήματα 12 9P122, 78 9P133, 48 9P148 - Α/Τ Πυροβόλα 208 M1977 Gun 77 (100mm), 23 Α/Κ SU-100 (100mm) MEA 4 Phoenix 30, ~ ScanEagle, ~Boreal 5/5E SHORADS 40 SA-6, 10 SA-8 V-SHORADS 48 CA-95 MANPADS 297 CA-94 Α/Α Πυροβόλα 36 Α/Κ Gepard (2x35mm), 24 GDF-003 (2x35mm), 18 (37mm)

2015/16 - 111

παραδοθεί το 2018 ή 2019. Παράλληλα, η Ρουμανία συμφώνησε την προμήθεια επιπλέον Α/Τ συστημάτων Spike LR. Τα συστήματα θα εξοπλίσουν τεθωρακισμένα οχήματα μάχης MLI-84M. Οι παραδόσεις των Spike θα ολοκληρωθούν το τέταρτο τρίμηνο του 2017. Το προηγούμενο διάστημα αποκτήθηκαν, τέλος, τέσσερα ΜΕΑ Phoenix 30. Ναυτικές Δυνάμεις Σύμφωνα με τουρκικό δημοσίευμα, η τουρκο-ρουμανική κοινοπραξία έχει επικρατήσει στο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των δύο φρεγατών Type 22R. Εφόσον η είδηση επαληθευτεί, στα δύο σκάφη πρόκειται να τοποθετηθεί το CMS Genesis, το οποίο βρίσκεται σε υπηρεσία στις τουρκικές φρεγάτες O. H. Perry και τις κορβέτες MilGEM, καθώς επίσης ραντάρ 3D. Σε δεύτερη φάση θα ακολουθήσει η προσθήκη αντιαεροπορικών και αντιπλοϊκών πυραύλων, όπως άλλωστε συστήματος CIWS. Σήμερα, ο οπλισμός των πλοίων περιορίζεται ουσιαστικά σε ένα πυροβόλο 76/62 Super Rapid. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε €188 εκατ. και υπολογίζεται να ολοκληρωθεί το 2020. Παράλληλα, εξετάζεται η περίπτωση της κορβέτας Milgem 112 - Ι∆ΒΑΜ

Ναυτικό

Υποβρύχια 1 Kilo Κύριες Μονάδες Επιφανείας 2 Type 22R, 1 Marasesti, 4 Tetal-I/II ΤΠΚ 3 Tarantul-I Πλοία Ναρκοπολέμου 4 Muscar, 2 Corsar Ναυτική Αεροπορία 6 Mi-14, 6 IAR-316 Alouette III, 3 IAR-330 Naval Αεροπορία

Μαχητικά Αεροσκάφη 6 MiG-21 Lancer B, 20 MiG-21 Lancer C Εκπαιδευτικά Αεροσκάφη 10 IAR-99 Soim, 11 IAR-99C Soim, 12 Iak-52 Μεταφορικά Αεροσκάφη 5 C-130B/H, 7 C-27J, 2 An-26, 2 An-30 Ελικόπτερα 22 IAR-330 SOCAT, 21 IAR-330L, 15 IAR-330M, 6 IAR-316B MEA 7 RQ-7 A/A Άμυνα 6 S-75M3, 4 MIM-23B I-Hawk PIP III

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

ως επιλογή για την αντικατάσταση των διαθέσιμων κορβετών Tetal-I/II. Στους σχεδιασμούς του Βουκουρεστίου είναι ακόμη η ανάκτηση χρήσης υποβρυχίου. Το μοναδικό υποβρύχιο του Ρουμανικού Ναυτικό, το «Delfinul» τύπου Kilo, είναι σε καθεστώς ακινησίας από τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Σε πανηγυρική εκδήλωση, τέλος, που συνέβη στις 17 Δεκεμβρίου 2015, παραδόθηκε το τρίτο και τελευταίο - ελικόπτερο ναυτικής συνεργασίας IAR330 Naval. Τα ελικόπτερα μπορούν να επιχειρήσουν από τις φρεγάτες του Ρουμανικού Ναυτικού και εξοπλίζονται με τη βρετανική τορπίλη Sting Ray. Αεροπορικές Δυνάμεις Η Ρουμανική Αεροπορία αναμένει την άφιξη το Σεπτέμβριο των πρώτων έξι μαχητικών F16A/B MLU. Η Ρουμανία έχει συνολικά παραγγείλει 12 μαχητικά του τύπου από την Πορτογαλία. Μαζί τους, όπως το «SIPRI» αναφέρει, αγοράστηκαν πέντε ατρακτίδια στοχοποίησης AAQ-33 Sniper. Αν και ήταν γνωστή η παραγγελία του Sniper από το 2014, για πρώτη φορά, μέσω του «SIPRI» γίνεται μνεία για την ποσότητα. Σε συνέντευξή του ο Ρουμάνος υπουργός άμυνας, τέλος, προ-

ανήγγειλε την προμήθεια άλλων 12 μαχητικών F-16 το 2017. Η δεύτερη παρτίδα θα αφορά είτε F-16 A/B MLU είτε F-16C/D, με τη Ρουμανική Αεροπορία να κινείται προς την πρώτη επιλογή θέλοντας να αποκτήσει ξανά αναβαθμισμένα F-16A/B στην Πορτογαλία. Ο υφιστάμενος στόλος μαχητικών έχει περιοριστεί στα MiG21 LanceR B και LanceR C, ύστερα από τη σιωπηρή απόσυρση των MiG-21 LanceR A. Τα MiG-21 LanceR C φέρουν το ραντάρ EL/M-2032M. Ο κοιλιακός πυλώνας ανάρτησης οπλισμού προορίζεται για μεταφορά βομβών των 1000lb ή ατρακτιδίου (Litening ή ARP). Ως όπλα αυτοάμυνας φέρονται πύραυλοι αέρος-αέρος Magic 2 και Python 3. Οι ΑΑ-11 σπάνια χρησιμοποιούνται, ενώ οι AA-8 έχουν αποσυρθεί. Στα όπλα αέρος-εδάφους συγκαταλέγονται βόμβες γενικής χρήσης, βόμβες διασποράς, μη κατευθυνόμενες ρουκέτες καθώς επίσης ισραηλινές συλλογές Lizzard/Opher. Για τα διθέσια MiG-21 LanceR B διατίθεται ατρακτίδιο πυροβόλου. Με την απόσυρση των MiG-21, αναμένεται η αξιοποίηση του χρήσιμου υλικού για τον εξοπλισμό των F-16 ή των αναβαθμισμένων εκπαιδευτικών IAR-99 Soim. Υπενθυμίζεται,

Απέναντι: Στις δύο φρεγάτες Type 22R προωθείται η τοποθέτηση του CMS Genesis. Πηγή: Αμερικανικό Ναυτικό.

2015/16 - 113

για τα F-16 έχουν παραγγελθεί πύραυλοι 30 AIM-120C, 60 AIM-9M, 18 AGM-65H/KB και 10 κατευθυνόμενες βόμβες EGBU-12. Στις 9 Μαΐου 2016 έγινε ανάθεση έργου από το υπουργείο άμυνας των ΗΠΑ για την παραγωγή των βλημάτων AIM-120. Στα παραπάνω όπλα προστέθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2015 η παραγγελία 12 προηγμένων πυραύλων αέρος-αέρος AIM-9X Block II. Σε σύγκριση με την έκδοση Block I, ο AIM9X Block II διαθέτει ικανότητα LOAL, ενώ έχει μεγαλύτερη εμβέλεια από τον AIM-9M. Έτσι, αν μάλιστα προστεθούν τα όπλα των LanceR, όπως φαίνεται η Ρουμανική Αεροπορία θα αποκτήσει ικανό αριθμό όπλων για να εξοπλίσει τα F-16. Αξίζει να σημειωθεί όσον αφορά τον AIM-9X, πως το όπλο αναπτύχθηκε ως απάντηση στο σοβιετικό AA11, τον οποίο προμηθεύτηκε η Ρουμανία πριν το 1990 και ετοιμάζεται να αποσύρει στις μέρες μας! Στον τομέα των ελικοπτέρων, μόλις έξι ελικόπτερα IAR-316 βρίσκονται σε υπηρεσία και χρησιμοποιούνται για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Στο στόλο ελικοπτέρων είναι ακόμη επιθετικά ελικόπτερα IAR-330 SOCAT και μεταφορικά ελικό-

114 - Ι∆ΒΑΜ

πτερα IAR-330L/M. Η Ρουμανία θα μπορούσε να εξετάσει την προμήθεια του Super Puma Mk.1, το οποίο παράγεται στη χώρα από θυγατρική εταιρία της Airbus. Το Πακιστάν εξετάζει την απόκτηση ρουμανικών ελικοπτέρων IAR330.

«Black Sea Defense and Aerospace 2016» Δύο θεματικές κυρίως προσέλκυσαν το ενδιαφέρον στην έκθεση οπλικών συστημάτων «Black Sea Defense and Aerospace 2016»: τα ελικόπτερα και τα τεθωρακισμένα οχήματα. Στα ελικόπτερα, η Bell παρουσίασε το AH-1Z και το UH-1Y. Η Airbus πρόβαλλε το H215. Θυμίζεται, τη δεκαετία του 1990 η Ρουμανική Αεροπορία είχε αρχικά επιλέξει το AH-1 αλλά κατέληξε στην αναβάθμιση του IAR-330 σε IAR330 SOCAT. Στα τεθωρακισμένα οχήματα, για τα οποία σχεδιάζεται προμήθεια 200 μονάδων εντός του έτους, ενδιαφέρον δείχνουν η εγχώρια βιομηχανία, η Patria, η Iveco και η Mowag. Προγράμματα Συνεργασίας Στις 18 Δεκεμβρίου 2015 ανακοινώθηκε η «τεχνική ικανότητα» της χερσαίας βάσης Aegis του Αμερικανικού Ναυ-

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

τικού στο Deveselu. Η Ρωσία θεωρεί ό, τι η λειτουργία συστήματος επίγειας έκδοσης Aegis στη Ρουμανία παραβιάζει τη Συμφωνία INF, μιας και το σύστημα VLS Mk.41 είναι ικανό να εκτοξεύσει πυραύλους Tomahawk. Την προηγούμενη περίοδο έφθασαν στο Deveselu στη Ρουμανία οι 24 αντιβαλλιστικοί αμερικανικοί πύραυλοι SM-3 Block IB. Στις 8 Ιουλίου 2016 η βάση πέρασε υπό νατοϊκή διοίκηση. Στις 19 Δεκεμβρίου 2015 έγινε η παρθενική πτήση του πρώτου από τα πέντε συστήματα ΜΕΑ Global Hawk του ΝΑΤΟ, που θα αποκτηθούν στο πλαίσιο του προγράμματος AGS. Το πρώτο ΜΕΑ είχε τροχοδρομήσει στις 4 Ιουνίου 2015. Το AGS χρηματοδοτείται από 15 κράτη – μέλη του ΝΑΤΟ. Όλα τα Global Hawk Block 40 του προγράμματος AGS θα έχουν παραδοθεί στο ΝΑΤΟ έως το τέλος του έτους. Την 1/9/2015 ξεκίνησε η λειτουργία του NATO Force Integration Unit (NFIU). Στις 1/12/2015 ακολούθησε στο Βουκουρέστι η ενεργοποίηση από το ΝΑΤΟ και το Υπουργείο Άμυνας της Ρουμανίας του Multinational Division Southeast HQ. Η Ρουμανία θα μπορούσε να κάνει χρήση δεδομένων από το

γερμανικό πρόγραμμα Tandem X, ύστερα από την πρόθεση της Γερμανίας πρόκειται να μοιραστεί τα δορυφορικά δεδομένα με 35 χώρες, μεταξύ των οποίων είναι τα κράτημέλη του ΝΑΤΟ. Μέχρι το τέλος του 2015 επρόκειτο, τέλος, να είχε εγκριθεί η ανάπτυξη του νέου συμμαχικού συστήματος δορυφορικών επικοινωνιών. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε €1,5 δις, εκ των οποίων τα €400 εκατ. αφορούν το επίγειο σκέλος.

Ενδεικτική εμβέλεια των βλημάτων SM-3 της βάσης του Αμερικανικού Ναυτικού στο Deveselu (700km).

2015/16 - 115

|| ΣΕΡΒΙΑ Έκταση 88.361 τετρ. km (Κόσσοβο 10.887 τετρ. km) Πληθυσμός: 7.209.764 κάτοικοι [χωρίς Κόσσοβο] Άνδρες 18-49 ετών 1.395.426 [χωρίς Κόσσοβο] Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 28.150 Εφεδρεία 50.150 Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 1,44% (2015) Εξτρεμιστές ιερείς και οργανώσεις χρηματοδοτούμενες από τη Σ. Αραβία, σε συνδυασμό με την ανεργία και την φτώχεια, ευθύνονται για τη μετατροπή του Κοσσόβου σε περιοχή στρατολόγησης Τζιχαντιστών. Εβδομήντα Κοσσοβάροι θεωρούνται ενεργοί μαχητές της ISIS στο Ιράκ και τη Συρία. Σε 300 υπολογίζονται οι «επικίνδυνοι» Βαλκάνιοι τζιχαντιστές που επέστρεψαν από τη Μ. Ανατολή στη Βοσνία, τη Σερβία, την πΓΔΜ και την Αλβανία. Όπως συμβαίνει με κάθε σχεδόν βαλκανική χώρα, κύριο ζήτημα της Σερβίας είναι η υποχρηματοδότηση του αμυντικού προϋπολογισμού. Η κατάσταση οξύνεται περισσότερο από τη δυναμική προσπάθεια της γειτονικής Κροατίας να εκσυγχρονίσει τις στρατιωτικές της δυνάμεις. Σημαντικότεροι στόχοι παραμένουν η ενίσχυση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας και η στοιχειώδης αντικατάσταση γηρασμένου στρατιωτικού υλικού. Σε στρατηγικό επίπεδο, η Σερβία προτίθεται να αυξήσει τη θέση της σε ειρηνευτικές αποστολές διεθνών οργανισμών. Γι' αυτό το λόγο επιθυμεί να συμμετέχει στο σχηματισμό μάχης HEL116 - Ι∆ΒΑΜ

Στρατός Ξηράς

Άρματα Μάχης 212 M-84/M-84A Τεθωρακισμένα Οχήματα 355 Μ80Α, 58 BOV VP M86, 12 BTR-50 ΠΕΠ 18 M-63 Plamen (128mm), 60 M-77 Organj (128mm), 3 Orkan (262mm) Πυροβόλα [Α/Κ Πυροβόλα] 67 2S1 (122mm) [Ρ/Κ Πυροβόλα] 78 D-30 (122mm), 18 M-46 (130mm), 36 M-84 (152mm), 66 M-1 (155mm), 6 M-65 (155mm) Όλμοι 106 M-69 (82mm), 57 M-74/ M-75 (120mm) Α/Τ Συστήματα 99 AT-3 9K11 Sagger, 69 AT-4 9K111 Fagot (Spigot), M-80 (64mm), M-79 (90mm) Α/Τ Οχήματα 48 BOV-1 (M-83) AT-3 9K11 Sagger MEA 10 Orbiter, ~ Vrabac V-SHORADS 18 Strela-10, 76 Strela-1 MANPADS ~ Strela-2, 54 SA-16 Α/Α Πυροβόλα 36 L70 (40mm) Αεροπορία

Μαχητικά Αεροσκάφη 4 MiG-29/UB, 26 MiG21bis/UM, 18 J-22 ISR 10 IJ-22R, 2 MiG-21R, 1 PA-34 Seneca V Εκπαιδευτικά Αεροσκάφη 25 G-4, 11 Utva-75, 10 Lasta 95 Μεταφορικά Αεροσκάφη 4 An-26 Curl, 2 Do-28 Skyservant, 2 Yak-40 Ελικόπτερα 9 Mi-8/17, 30 SA341/342 A/A Άμυνα 6 SA-3, 9 SA-6 MANPADS SA-7/-16 Α/Α Πυροβόλα 24 Bofors L-70 (40mm)

Ισορροπία Δυνάμεων

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

BROC, όπου μετέχουν οι Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Κύπρος και Ουκρανία. Σύμφωνα με στοιχεία του NATO, στα τέλη του 2015 βρίσκονταν στην KFOR 5.000 στρατιώτες. Χερσαίες Δυνάμεις Η Σερβία συζητά την προμήθεια σειράς οπλικών συστημάτων από τη Ρωσία. Στη λίστα περιλαμβάνονται φορτηγά Kamaz για το Α/Κ πυροβόλο Nora και το πυροβόλο 242 των 30mm για τον εξοπλισμό του τεθωρακισμένου οχήματος Lazar. Σε δηλώσεις του, παράλληλα, ο Σέρβος Α/ΓΕΕΘΑ ανακοίνωσε την προμήθεια πυροβόλων Nora 52 και ενός οχήματος MRAP Lazar. Το ίδιο διάστημα, συστήματα ΠΕΠ Morava αναμένονται να ενταχθούν στο Σέρβικο Στρατό. Επιπλέον, φέρεται να υπάρχει ενδιαφέρον για την απόκτηση βαλλιστικών πυραύλων και επιθετικών ελικοπτέρων. Αεροπορικές Δυνάμεις Στις 28 Ιουνίου 2016 παραδόθηκαν στη Σερβική Αεροπορία δύο μεταφορικά ελικόπτερα Mi-17V5. Τα δύο νέα μεταφορικά ελικόπτερα θα επιχειρούν με την 890η Μοίρα. Σήμερα σε

Επάνω: Τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 υπήρξε προμήθεια συστημάτων MANPADS Igla. Πηγή: Σερβικός Στρατός. Κάτω: Στιγμιότυπο από άσκηση του Σερβικού Στρατού. Πηγή: Αμερικανικός Στρατός.

2015/16 - 117

υπηρεσία είναι έξι Mi-8 και τρία Mi-17, με τα πρώτα να σχεδιάζεται να αποσυρθούν μεταξύ 2017 και 2019. Στόχος είναι το 2020 να βρίσκονται σε υπηρεσία 12 Mi-17. Πέρα από τα ελικόπτερα Mi17, ο Σέρβος πρωθυπουργός A. Vucic ανέφερε ό, τι το παρόν διάστημα γίνονται διαπραγματεύσεις για την απόκτηση «αρκετών» μαχητικών MiG-29. Μεταξύ των περιπτώσεων που η Σερβία εξετάζει είναι η απόκτηση τεσσάρων μαχητικών MiG-29M2 και πυραύλων BVR R-77 [AA-12 κατά NATO] έναντι €250 ή 260 εκατομμυρίων, αν και φαίνεται να προτιμά την αγορά 14 παλαιότερων μεταχειρισμένων MiG-29. Σήμερα σε υπηρεσία είναι τρία MiG-29A και ένα MiG-29UB. Κατά τη διάρκεια του εκσυγχρονισμού τους το 2007, τα ραντάρ των τριών MiG-29A βελτιώθηκαν ελαφρώς ως προς την αξιοπιστία και τις επιδόσεις. Επιπλέον, προωθείται η εκτεταμένη συντήρηση εννέα μαχητικών MiG21. Έως την προμήθεια του νέου μεταφορικού αεροσκάφους, μάλλον ενός C-295, ένα An-26 θα επισκευαστεί. Για την κάλυψη των αναγκών επιτήρησης θα αποκτηθούν δύο radar 3D τύπου AN/TPS-70 από τη Σλοβενία. Όσον αφορά τα εκπαι1118 - Ι∆ΒΑΜ

δευτικά αεροσκάφη, σχεδιάζεται ο εξοπλισμός των 14 Lasta95 και η έναρξη αναβάθμισης εννέα αεροσκαφών G-4 Super Galeb σε G-4MD. Η αμυντική βιομηχανία παρουσίασε επίσης πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των Orao, με κύριο στοιχείο τη βελτίωση του cockpit. Με τη βοήθεια της Airbus Defence & Space στόχος είναι η συντήρηση των ελικοπτέρων SA-341/2 Gazelle. Πολύ σημαντικό πρόγραμμα αποτελεί η προμήθεια αντιαεροπορικών συστημάτων. Η Ρωσία προσφέρει στη Σερβία τα συστήματα Tor, Pantsir-S1 και S-300PMU2. Μεταξύ των Tor και Pantsir, η Σερβία φέρεται να επιθυμεί την αγορά 16 συστημάτων Pantsir.

Η Σερβική Αεροπορία επιδιώκει να έχει 12 μεταφορικά ελικόπτερα Mi-17 το 2020.

Ισορροπία Δυνάμεων

|| ΣΛΟΒΕΝΙΑ

στη Βαλκανική & Ανατ. Μεσόγειο

Έκταση 20.273 τετρ. km Πληθυσμός 1.988.292 κάτοικοι Άνδρες 18-49 ετών 392.075 Ενεργές Στρατιωτικές Δυνάμεις 7.600 Εφεδρεία 1.500 Αμυντικές Δαπάνες επί του ΑΕΠ 1,18% (2012) Σε αμερικανικές εταιρίες πολιτικής αεροπορίας πέρασαν δύο ελικοφόρα αεροσκάφη PC-9 της Σλοβενικής Αεροπορίας. Πριν ενταχθούν το 1995 στην πολεμική αεροπορία της Σλοβενίας, τα αεροσκάφη πετούσε ο Αμερικανικός Στρατός. Στις 19 Δεκεμβρίου 2015 έγινε η παρθενική πτήση του πρώτου από τα πέντε συστήματα ΜΕΑ Global Hawk του ΝΑΤΟ, που θα αποκτηθούν στο πλαίσιο του προγράμματος AGS. Το πρώτο ΜΕΑ είχε τροχοδρομήσει στις 4 Ιουνίου 2015. Το AGS χρηματοδοτείται από 15 κράτη – μέλη του ΝΑΤΟ. Όλα τα Global Hawk Block 40 του προγράμματος AGS θα έχουν παραδοθεί στο ΝΑΤΟ έως το τέλος του έτους. Στο χώρο των δορυφορικών συστημάτων η Σλοβενία θα μπορούσε να κάνει χρήση δεδομένων από το γερμανικό πρόγραμμα Tandem X, ύστερα από την πρόθεση της Γερμανίας πρόκειται να μοιραστεί τα δορυφορικά δεδομένα με 35 χώρες, μεταξύ των οποίων είναι τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ. Μέχρι το τέλος του 2015 επρόκειτο, τέλος, να είχε εγκριθεί η ανάπτυξη του νέου συμμαχικού συστήματος δορυφορικών επικοινωνιών. Ο προϋπολογι-

Στρατός Ξηράς

Άρματα Μάχης 46 M-84 Τεθωρακισμένα Οχήματα 85 Pandur (6×6), 30 Patria (8×8) Πυροβόλα [Ρ/Κ Πυροβόλα] 18 TN-90 (155mm) Όλμοι 45 MN-9 (120mm) Α/Τ Οχήματα 12 BOV-3 AT-3 9K11 Sagger, 12 BOV-3 AT-4 9K111 Spigot Ναυτικό Περιπολικά Σκάφη 1 Super Dvora MkII, 1 Triglav III Αεροπορία

Εκπαιδευτικά Αεροσκάφη 9 PC-9M, 2 Z-143L, 8 Z242L Μεταφορικά Αεροσκάφη 1 L-410, 2 PC-6B Ελικόπτερα 8 Bell 412EP/HP/SP, 4 AS532AL Cougar, 4 Bell 206 A/A Άμυνα 6 Roland II MANPADS 36 SA-16, 96 SA-18 σμός του προγράμματος ανέρχεται σε €1,5 δις, εκ των οποίων τα €400 εκατ. αφορούν το επίγειο σκέλος. Επίσης, η Σλοβενία προσφέρει μέχρι 15 εκπαιδευτές για την κατάρτιση των Ιρακινών Κούρδων και στρατιωτικό υλικό στον πόλεμο κατά της ISIS.

2015/16 - 119