vol.5

editorial

Cheil Ha Awir... Το μακρύ δόρυ του ισραηλινού στρατού. Εμφανίσθηκε για πρώτη φορά στον πόλεμο της Ανεξαρτησίας, το 1948. Συμμετείχε σε όλες τις επόμενες μείζονες συρράξεις (1956, 1967, 1973, 1982, 2006). Χρησιμοποιήθηκε στην προσπάθεια κατάπνιξης της παλαιστινιακής "τρομοκρατίας". Απέτρεψε αντιπάλους να αποκτήσουν όπλα μαζικής καταστροφής (1981, 2007). Ο λόγος βέβαια για την ισραηλινή πολεμική αεροπορία. Αυτό που φοβούνται περισσότερο οι δυνητικοί αντίπαλοι του μικρού μεσοανατολικού κράτους. Του “ύψιστου” προστατη της Γης Χαναάν. Επικουρούμενη της πλούσιας αμερικανικής βοήθειας και των υπερατλαντικών ευαισθησιών, έχει τα καλύτερα αεροσκάφη της Δύσης, συνοδευόμενα από την αιχμή της τεχνολογίας στο χώρο των ηλεκτρονικών συστημάτων και όπλων. Επιπλέον, διατηρεί σπουδαίους χειριστές, τεχνικούς και σύστημα εκπαίδευσης. Κάθε αεροπορικό περιοδικό που σέβεται τον εαυτό του οφείλει να παρουσιάζει τις κορυφαίες πολεμικές αεροπορίες του κόσμου. Αυτή την φορά είναι η σειρά της Ισραηλινής... Καλή Ανάγνωση! Με εκτίμηση, Fox2 Υ.Γ: Να λοιπόν που κλείσαμε ένα έτος ζωής! Ευχαριστούμε από καρδιάς όλους όσους αγκάλιασαν την προσπάθεια και συμπεριέλαβαν το fox2magazine στα ΜΜΕ της ενημέρωσής τους γύρω από τον αμυντικό χώρο. Προσπαθούμε να ενημερώνουμε με μία άλλη ματιά, σε έναν τομέα που υπάρχουν πραγματικά αξιόλογα έντυπα και ιστοσελίδες. Ευχαριστούμε όλους τους συνεργάτες, τα ονόματα των οποίων αναγράφονται άλλωστε διεξοδικά σε κάθε τεύχος.Καρποί του εγχειρήματός μας αποτελούν το ιστολόγιο fox2emag.blogspot.com και τα έντυπα fox2magazine & X-Rays. Ευχόμαστε να συρρικνώσουμε τις παθογένειες και να συνεχίσουμε τη σταδιακή βελτίωση του συνολικού προσφερόμενου προϊόντος. Καμιά φορά τα σημαντικότερα κρύβονται τελικά στα υστερόγραφα... ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΜΑΣ

Fox2Magazine Ηλεκτρονικό Περιοδικό Αεροπορικής Δράσης Τεύχος 5ο Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2010 Επιμέλεια 5ου Τεύχους Afasias Deepred001 Fox2 Greekdefence Κωνσταντίνος Πανιτσίδης Επιμέλεια σε παλαιότερα τεύχη Adis Arda Mevlutoglu El Elfot Kedar Karmarkar Makkman1 Mpampis210 Santiago Cortelezzi Strategy Tasoscorsair Vasilis07 Επικοινωνία fox2emagazine@yahoo.gr Ηλεκτρονική Διεύθυνση fox2e-mag.blogspot.com Το παρόν τεύχος αφορά ειδησεογραφική ύλη μεταξύ 1/7 και 30/9.

2

περιεχόμενα

Ειδήσεις Διεθνή - αεροπορικές ειδήσεις

KC-390: οι πρώτες επιτύχιες σελ. 27

από όλο τον κόσμο - σελ. 4

MMRCA: Στροφή προς την Ευρώπη; - σελ. 28

Βαλκάνια - αεροπορικές ειδήσεις από τη βαλκανική επικαιρότητα -σελ. 18

Θέματα

Τουρκία - αεροπορικές ειδήσεις από την τουρκική επικαιρότητα - σελ. 20

HMSS: Θανάσιμο βλέμμα made in Europe - σελ. 30 Δομή μαχητικών το 2025 - σελ.

34

Ελλάδα & Κύπρος - αεροπορικές ειδήσεις από την ελληνική επικαιρότητα - σελ. 22

A-60: Το ρωσικό αερομεταφερόμενο laser - σελ. 40

Επίκαιρα

Ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία: τοαστέρι του Δαβίδ - 46

GRIPEN: επιτυχημένη βολή ADarter - πρόοδος με τον METEOR - σελ. 26

Ju-88 - σελ. 58 Άσκηση "Ιέρακας": 331Μ Vs 337Μ - σελ. 74

3

διεθνή

Συμφωνία αγοράς F -35 από ΗΠΑ, Ισραήλ και Καναδά > Tο Ισραήλ θα γίνει η πρώτη χώρα που αγοράζει το F-35, που δεν είναι εμπλεκόμενη στην ανάπτυξη του μαχητικού.

F-22 Διατηρείται μέρος της γραμμής παραγωγής Η LM επιβεβαίωσε ότι θα διατηρήσει μέρος των υποδομών για το F22 μετά από το προγραμματισμένο κλείσιμο της γραμμής παραγωγής του μαχητικού, κάτι που υπολογίζεται να συμβεί το 2012. Η κίνηση αποσκοπεί στη διατήρηση της δυνατότητας υποστήριξης και αναβάθμισης του υφιστάμενου στόλου των F-22 που βρίσκονται σε υπηρεσία ή θα κατασκευαστούν για λογαριασμό της αμερικανικής αεροπορίας καθώς και να βοηθηθεί μια ενέργεια επανάληψης στο μέλλον της παραγωγής νέων Raptor.

4

Την προμήθεια των Ισραήλ και Καναδά με το F-35 πέτυχε η Lockheed Martin. Η κυβέρνηση του Καναδά ανακοίνωσε στις 16 Ιουλίου την απόκτηση 65 F-35 για την αεροπορική δύναμη της χώρας. Το μαχητικό αναμένεται να συμβάλει στον εκσυγχρονισμό των αεροπορικών δυνάμεων ενώ βιομηχανικό όφελος πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων προσδοκάται ότι θα υπάρξει για περισσότερες από 85 καναδικές εταιρίες. Οι παραδόσεις των πρώτων αεροσκαφών θα ξεκινήσουν το 2016 και το συνολικό κόστος της προμήθειας θα φθάσει τα εννέα δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ. Το υπουργείο αμύνης του Ισραήλ έδωσε πράσινο φως στα σχέδια της ισραηλινής πολεμικής αεροπορίας για την αγορά 20 μαχητικών τύπου F-35. Το Ισραήλ θα παραλάβει τα μαχητικά

κατά το χρονικό διάστημα 2015 έως 2018. Το ποσό της συμφωνίας ανέρχεται στα 2,75 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτή η τιμή είναι για τα μαχητικά με το ηλεκτρονικό πακέτο, αλλά χωρίς όπλα. Το Ισραήλ αναμένεται να καλύψει ολόκληρο το κόστος της αγοράς από τα πακέτα οικονομικής βοήθειας των ΗΠΑ. Το αμερικανικό υπουργείο άμυνας ανέθεσε στις 6 Ιουλίου στη Lockheed Martin την παραγωγή της πέμπτης παρτίδας μαχητικών F-35 χαμηλής αρχικής παραγωγής, έναντι 522 εκατομμυρίων δολαρίων. Σύμφωνα με την σύμβαση, η εταιρία πρόκειται να κατασκευάσει 42 αεροσκάφη όλων των εκδόσεων. Από αυτά 22 θα είναι της έκδοσης -Α, 13 της έκδοσης -Β και επτά της έκδοσης -C. Οι εργασίες κατασκευής τους θα έχουν ολοκληρωθεί τον επόμενο Μάιο.

διεθνή

Πρώτες δοκιμαστικές πτήσεις για το Silent Eagle

> Δοκιμαστική εκτόξευση πυραύλου AIM-120 από το πρωτότυπο μαχητικό του προγράμματος F-15SE. (Boe-

Το αεροσκάφος επίδειξης του προγράμματος Silent Eagle, το F15E1, πραγματοποίησε στις 8 Ιουλίου 2010 επιτυχώς την πρώτη του πτήση. Η πτήση είχε διάρκεια 80 λεπτών. Τέσσερις ημέρες αργότερα ακολούθησε και η πρώτη εκτόξευση ενός πυράυλου αερομαχίας AIM-120 από το συγκεκριμένο αεροσκάφος. Το F-15SE με τις εσωτερικές αποθήκες όπλων απέδειξε με αυτή την δοκιμή ότι δεν υπάρχουν αρνητικές επιπτώσεις στην κατάστασης πτήσης του αεροσκάφους. Η επέκταση των καλλυμμάτων των κινητήρων δεν είχε επίσης αρνητικές συνέπειες για το αεροσκάφος. Κατά την πρώτη πτήση στις 08 Ιουλίου, ο AIM-120 AMRAAM ITV που μετέφερε το μαχητικό απλά παρατάθηκε εξωτερικά των αποθηκών. Η δοκιμή με το F-15SE έγινε για να επιτευχθούν σημαντικές βελτιώσεις όσον αφορά την αεροδυναμική, τα ηλεκτρονικά και την ανακλαστικότητα του αεροσκάφος στα ραντάρ (RCS).

Su-35S Μες το 2010 ξεκινούν οι παραδόσεις

> Tο πρώτο SU-35S θα παραδοθεί έως το τέλος του 2010. (Sukhoi)

Με τις προκαταρτικές δοκιμές του Su-35S να έχουν σύμφωνα με τον κατασκευαστή ολοκληρωθεί, η ρωσική πολεμική αεροπορία αναμένει να παραλάβει τα πρώτα μαχητικά του τύπου πριν το τέλος του 2010, με την συμφωνία με την Λιβύης να αναμένεται επίσης να ολοκληρωθεί στο ίδιο χρονικό διάστημα. Μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιήσει 270 πτήσεις με συνολικά 350 πτητικές ώρες. Η Suhkoi τώρα κινείται σε κοινές μελέτες αξιολόγησης με τη ρωσική πολεμική αεροπορία, της οποίας οι πιλότοι συμμετέχουν ήδη στο πρόγραμμα δοκιμών. Η ρωσική πολεμική αεροπορία έχει σήμερα μια παραγγελία για 48 Su-35S, τα οποία αναμένεται να έχουν παραδοθεί μέχρι το 2015.

5

διεθνή

Ραγδαίες Εξελίξεις για τα AESA των Rafale & EF-2000 Η Thales έχει ανακοινώσει ότι θα βρισκόταν σε θέση να ξεκινήσει τις παραδόσεις των πρώτων radar RBE2 AA για την τέταρτη παρτίδα των Rafale που προορίζεται για τη γαλλική αεροπορία τον τον περασμένο Αύγουστο. Η ανάπτυξη του radar αποτελεί κομβικό σημείο για την εταιρία και κατορθώθηκε έπειτα από 12ατή προσπάθεια. Το κόστος ανάπτυξής του ανέρχεται σε 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Με το RBE 2 AA, η Thales θα γίνει η πρώτη ευρωπαϊκή εταιρία που παραδίδει radar AESA παραγωγής. Το νέο ραντάρ έχει επί τη δυνατότητα εγκατάστασης νέων τεχνολογιών, όπως την εγκατάσταση νέων modules κατασκευασμένων από gallium, χωρίς εκτεταμένες εργασίες χάρη στην αρχιτεχτονική "cloud" με την οποία έχει κατασκευαστεί. Οι νέες τεχνολογίες

> Tο RBE 2 AA θα εξοπλίσει νέα και αναβαθμισμένα μαχητικά Rafale

θα επιτρέψουν τη μείωση του βάθους της κεραίας του αισθητήρα και την εγκατάσταση αισθητήρων ραντάρ σε διάφορα σημεία του Rafale. Όλα αυτά θα μπορούσαν να γίνουν εφικτά έπειτα από 10-12 χρόνια.Άλλες μεταβολές στο radar θα είναι η αύξηση της δύναμης του επεξεργαστή, η ικανότητα εύρους μπάντας και η μεγαλύτερη αντοχή σε περιβάλλον με αυξημένες ηλεκτρονικές παρεμβολές. Η πρώτη επιχειρησιακή μοίρα της γαλλικής αεροπορίας πιστεύεται ότι θα πραγματοποιηθεί το 2012. Μια παρτίδα προπαραγωγής έχει δοκιμαστεί σε αεροσκάφη Falcon, Mirage και Rafale. > Καλλιτεχνική απεικόνιση του ραντάρ AESA της SELEX.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του hellenicdefence.gr, οι Eurofighter και Euroradar ανακοίνωσαν στις 20/7 σε συνέντευξη τύπου την έναρξη χρηματοδότησης για την ανάπτυξη του ραντάρ ηλεκτρονικής σάρωσης για το Eurofighter. Το ραντάρ το οποίο πρόκειται να αναπτυχθεί αποτελεί παραλλαγή του swashplate που χρησιμοποιείται σήμερα στις δοκιμές του Gripen NG, ενώ αναμένεται να το εξοπλίσει όταν αυτό ενταχθεί σε υπηρεσία. Είχε προηγηθεί η απόφαση της Βρετανίας να προχωρήσει σε μοναχική χρηματοδότηση του συστήματος, λόγω των ειδικών καταστάσεων που θα αντιμετωπίσει σε λίγα έτη η RAF. Το νέο ραντάρ, το οποίο θα θεωρείται κλειδί για την επίτευξη καλύτερων επιδόσεων στον τομέα των πωλήσεων του τύπου, αναμένεται να καταστεί επιχειρησιακό το 2015. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, "το πρόπλασμα του ραντάρ AESA για το Typhoon στο Farnborough αποκαλύπτει την ύπαρξη δύο περιστροφικών αρθρώσεων, οι οποίες επιτρέπουν στην κεραία να κινείται σε ολόκληρο το πεδίο κάλυψης (field of regard) αποφεύγοντας τα προβλήματα που θα προκαλούσε η μία άρθρωση, όπως εκείνα σχετικά με την πόλωση. Ραντάρ AESA κεκλιμένης περιστρεφόμενης (swashplate) κεραίας μονής άρθρωσης αναπτύσσει η Selex Galileo, για το σουηδικό μαχητικό Gripen Νέας Γενιάς (NG) ή JAS 39E/F της Saab".

6

διεθνή

Το Gripen NG Demo σε κοινή θέα

> Στιγμιότυπο από την πρώτη δημόσια παρουσίαση του Gripen NG στο Farnborough (Gripen Int.)

Το μαχητικό Gripen NG Demonstrator πραγματοποίησε την παρθενική του δημόσια εμφάνιση έξω από τα σύνορα της Σουηδίας. στο Farnborough του Ηνωμένου Βασιλείου. Το Gripen NG Demonstrator είναι η ιπτάμενη πλατφόρμα για την ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών της επόμενης γενιάς μαχητικών αεροσκαφών, με σημαντικά αυξημένη εμβέλεια και αντοχή, αυξημένο ωφέλιμο φορτίο και ικανότητα 'super-cruise'. Το πρωτότυπο πραγματοποιεί ένα εκτεταμένο πρόγραμμα δοκιμαστικών πτήσεων στις εγκαταστάσεις της Saab στο Linkoping, στη Σουηδία. Με το διάλειμμα των διακοπών του καλοκαιριού δίνεται η ευκαιρία για την παρουσίαση του αεροσκάφους στο Ηνωμένο Βασίλειο, σύφωνα με τον κ.Lennart Sindahl, αντιπρόεδρος της Saab AB. Προηγουμένως, το Gripen NG Demonstrator βρέθηκε εκτός Σουηδίας το Μάιο του τρέχοντος έτος, όταν πέταξε από τη Σουηδία στην Ινδία, όπου διεξήχθησαν μελέτες αξιολόγησης από την ινδική Πολεμική Αεροπορία για τον σχετικό διαγωνισμό.

Παραδόθηκε το πρώτο F-15C εξοπλισμένο με APG-63(V)3 Το επόμενης γενιάς ραντάρ APG-63 (V) 3 της Raytheon έχει πλέον εγκατασταθεί στο πρώτο μαχητικό τύπου F-15C της πολεμικής αεροπορίας των ΗΠΑ, μετά από μια σειρά επιτυχημένων δοκιμών πτήσης. Το συγκεκριμένο μαχητικό πρόκεται να μεταβεί κατά το πρώτο τρίμηνο του 2010 στην αεροπορική βάση Kadena στην Ιαπωνία και στην αεροπορική βάση Nellis, στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σύμφωνα με το ισχύον συμβόλαιο, η Εθνική Φρουρά θα συμβάλει στην αναβάθμιση 14 F-15C/D, καθώς και η πολεμική αεροπορία των ΗΠΑ θα συμβάλει στην αναβάθμιση 10 F-15C/D, με το ραντάρ AESA. > Καλλιτεχνική απεικόνιση του APG-63(V)3 στο ρύγχος ενός αναβαθμισμένου F-15C.

7

διεθνή > Η EC 1/91 είναι η δεύτερη μοίρα της γαλλικής αεροπορίας που εξοπλίζεται με το Rafale (AdlA).

Άθικτο από τις περικοπές το Rafale Επιχειρησιακή η EC 1/91 “Gascogne” Δεν θα επηρεαστούν μια σειρά μεγάλα γαλλικά εγχώρια προγράμματα από την προσπάθεια περικοπής 3,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, σύμφωνα με δημοσίευμα του Reuters. Υπενθυμίζεται ότι η γαλλική κυβέρνηση αποφάσισε πρόσφατα τη μείωση των αμυντικών δαπανών κατά 3,5 δις ευρώ την τριετία 2011-13. Μεγάλο μέρος του ποσού αναμένεται να βρεθεί από την πώληση στρατοπέδων και ραδιοφωνικών συχνοτήτων. Εν τω μεταξύ, στην 1η Ιουλίου τέθηκε σε επιχειρησιακή κατάσταση η EC 1/91 "Gascogne", μοίρα εξοπλισμένη με μαχητικά Rafale. Ρόλος της "Gascogne" είναι η στρατηγική κρούση. Η μοίρα επιχειρεί από την BA 113 στο Saint-Dizier, τοποθεσία όπου βρίσκεται η αδελφή EC 1/7, επίσης εξοπλισμένη με Rafale. Η EC 1/91 είναι η δεύτερη μοίρα της γαλλικής αεροπορίας που εφοδιάζεται με το αεροσκάφος. Κύριο όπλο των αεροσκαφών της είναι ο υπερηχητικός πύραυλος οριζόντιας πλεύσης ASMP-A, ο οποίος διαθέτει εμβέλεια μεγαλύτερη των 300 km. Πέρα από το στρατηγικό της ρόλο, η "Gascogne" θα αποστείλει αεροσκάφη της στο Αφγανιστάν.

Ινδία και Κατάρ: ενδιαφέρον για 40 μαχητικά Την πρόθεση απόκτησης 40 μαχητικών έκαστη εχουν εκφράσει οι πολεμικές αεροπορίες της Ινδίας και του Κατάρ. Η ινδική απαίτηση αφορά την αγορά 40 μαχητικών ικανών για αποστολές πυρηνικής κρούσης. Σήμερα το συγκεκριμένο ρόλο επιτελούν μαχητικά Jaguar, Mirage 2000 και Su-30 MKI. Το Εμιράτο του Κατάρ επιθυμεί την απόκτηση 40 μαχητικών, τα οποία θα αντικαταστήσουν τα υφιστάμενα Mirage 2000-5. Το Κατάρ έχει ήδη ζητήσει πληροφορίες από κατασκευαστικούς οίκους πολεμικών αεροσκαφών. Ενδιαφέρον αναμένεται ότι θα εκδηλώσουν οι BAe Systems, Boeing, Dassault, Gripen International και Lockheed Martin.

8

Πρώτα Cheetah C, μετά F-16 ή Mirage 2000 Το 2011 θα παραληφθεί το πρώτο μαχητικό Cheetah C από την πολεμική αεροπορία του Εκουαδόρ μετά την έγκριση του υπουργείου οικονομικών της χώρας για την αγορά 12 μεταχειρισμένων μαχητικών. Το κόστος της προμήθειας θα φθάσει τα 80 εκατομμύρια δολάρια. Tα Cheetah θα αντικαταστήσουν τα Mirage F-1. Στους σχεδιασμούς της αεροπορίας βρίσκεται επιπλέον η αγορά ενός επίσης τύπου, F-16 ή Mirage 2000. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα υλοποιηθεί σε ορίζοντα πενταετίας και θα αφορά εκσυγχρονισμένη έκδοση ενός εκ των δύο μαχητικών.

διεθνή

Το Ιράκ αγοράζει F-16 και πακέτο όπλων Η ιρακινή αεροπορία πρόκειται να προμηθευτεί 20 μαχητικά F-16, τα οποία θα συνοδεύσει η προμήθεια όπλων. Η έκδοση των μαχητικών αφορά το επίπεδο Block 52M, ενώ αυτά θα αποκαλούνται ως F-16IQ. Η προμήθεια των μαχητικών θα σημάνει την πρώτη αγορά τέτοιων αεροσκαφών από το 1990, οπότε διεξήχθη ο Πόλεμος του Κόλπου τον οποίο ακολούθησε διεθνές εμπάργκο πώλησης όπλων στη Βαγδάτη. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της DSCA, το Ιράκ ενδιαφέρεται για την απόκτηση 20 μαχητικών αεροσκαφών F-16IQ, εξοπλισμένων με ραντάρ APG-68(V)9. Τα αεροσκάφη θα εξοπλιστούν με 200 βλήματα αυτοάμυνας AIM-9L/M, 150 πυραύλους BVR ημιενεργής καθοδήγησης AIM-7M-F1/H, 50 βλήματα αέρος - επιφανείας AGM-65D/G/H/K, 200 κατευθυνόμενες βόμβες GBU-12, 50 κατευθυνόμενες βόμβες GBU10 και 50 κατευθυνόμενες βόμβες GBU-24. Μαζί τους θα αποκτηθούν 20 ατρακτίδια σκόπευσης Sniper ή Litening. Για > Tο Ιράκ θα προμηθευτεί το F-16C/D Block 50/52M. την αυτοπροστασία τους θα εγκατασταθεί το σύστημα ηλεΠιθανή πώληση κτρονικού πολέμου ACES. Τα αεροσκάφη θα αποκτήσουν 18 F-16 Block 50/52 για το Ομάν επιπρόσθετα καθήκοντα αναγνώρισης, μέσω της προμήθειας τεσσάρων ατρακτιδίων DB-110 ή F-9120 AARS. Στο πακέτο, τέλος, περιλαμβάνεται η αγορά 20 ζευγαριών CFT, με στόχο Η αμερικανική υπηρεσία DSCA κοινοποίησε στο Κογτην επαύξηση της εμβέλειας των αμερικανικής προέλευσης κρέσο των ΗΠΑ μία πιθανή πώληση 18 μαχητικών αεροσκαφών τύπου F-16 Block 50/52 προς το Ομάν. Το αεροσκαφών. πακέτο περιλαμβάνει το σχετικό εξοπλισμό, ανταλλακτικά, εκπαίδευση και υλικοτεχνική υποστήριξη, με ένα εκτιμώμενο κόστος τα 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια. Η κυβέρνηση του Ομάν ζήτησε μια πιθανή πώληση 18 FΠροχωρά η αναβάθμιση των 16 Block 50/52, 20 F100-PW-229 ή F110-GE-129, 36 βρετανικών T.1 LAU- 129/A, 24 σύνολα ραντάρ APG-68(V)9, 20 M61 20mm Vulcan, 22 ραδιοσυστήματα AN/ARC-238 με Το πρόγραμμα αναβάθμισης των βρετανικών EFHAVE QUICK I/II, 40 JHMCS, 36 εκτοξευτές LAU-117 2000 Typhoon Tranche 1 προχωρά κανονικά και ήδη MAVERICK, 22 συστήματα αυτοάμυνας ALQ-211 22 από τα 43 αεροσκάφη έχουν αναβαθμιστεί στο (AIDEWS) ή ACES. Το ACES περιλαμβάνει το ALQεπίπεδο block 5. Η βρετανική αεροπορία επιθυμεί τα 187 και το AN/ALR-93, σύστημα AIFF Mode IV, 34 αεροσκάφη της να αποκτήσουν δυνατότητες αέρος GPS και INS, 18 ατρακτίδια AN/AAQ-33 SNIPER, 4 εδάφους ενώ με αφορμή την αναβάθμιση βελτιώνεατρακτίδια DB-110 (RECCE), 22 AN/ALE-47 (CMDS), ται η δομική αντοχή μερών tου πτερυγίου της ουράς.

35 συρόμενα ALE-50. Το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί το 2012.

25 λιγότερα Eurofighter για την Ιταλία Την ίδια ώρα η Ιταλία ανακοίνωσε ότι θα περικόψει την προμήθεια των μαχητικών Eurofighter προκαλεί νευρικότητα στην αμυντική βιομηχανία της Ευρώπης. Στα πλαίσια της αεροπορικής επίδειξης Farnborough, η Ιταλία ανακοίνωσε την Τρίτη να περικόψει την προμήθεια. Σύμφωνα με ορισμένες πηγές η περικοπή αφορά 25 μονάδες, για να εξοικονονομήσει με αυτό τον τρόπο περί τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ.

> Tο Ην. Βασίλειο συνεχίζει το πρόγραμμα αναβάθμισης των Typhoon της παρτίδας παραγωγής 1. (Eurofighter)

9

διεθνή

C-17 «FE»

> Συγκριτική καλλιτεχνική απεικόνιση των εκδόσεων FE και A του C-17.

Η Boeing έχει ξεκινήσει τη δημόσια συζήτηση για μία ελαφρύτερο, περισσότερο ευκίνητη έκδοση του στρατιωτικού μεταφορικού αεροσκάφους τύπου C-17A, η οποία ονομάζεται C-17FE. Ο κωδικός "FE" συμβολίζει την υψηλή απόδοση του καυσίμου. Σύμφωνα με αξιωματούχους της εταιρίας, το αεροσκάφος θα είναι σε θέση να λειτουργεί εκτός των διαδρόμων 1.500 ποδών μήκους, σε μερικώς ή τελείως απροετοίμαστους χώρους από- και προσγείωσης. Το αεροσκάφος θα είναι σε θέση να μεταφέρει δύο τεθωρακισμένα οχήματα μάχης τύπου Stryker ή άλλα οχήματα εδάφους από μελλοντικά προγράμματα. Μεταξύ των χαρακτηριστικών που το διαφοροποιούν από το C-17A θα είναι η κατά τέσσερα πόδια μικρότερη άτρακτος και η χρήση συνθετικών υλικών για μειωμένο βάρος. Σύμφωνα με την Boeing, το C-17FE θα έχει 15% καλύτερη απόδοση καυσίμου από το C-17A και θα είναι σε θέση να εκτελέσει το "100%" των αποστολών που οραματίστηκε για την μελλοντική κοινή μεταφορική πλατφόρμα ο Αμερικανικός Στρατός. Το C-17FE αντικαθιστά προφανώς το C-17B, το οποίο η Boeing παρουσίασε αρκετά χρόνια πίσω ως την μελλοντική επιλογή στον τομέα των αερομεταφορών. Όπως και το C-17B, η Boeing υποστηρίζει ότι η επιλογή του C-17FE θα μπορούσε να εξοικονομήσει δισεκατομμύρια, αντί ενός νέου αερομεταφορικού σχεδίου.

Α400Μ Grizzly Η εταιρία Airbus Military υιοθέτησε επισήμως το όνομα Grizzly για το στρατιωτικό μεταφορικό αεροσκάφος τύπου Α400Μ. Το νέο όνομα δεν είναι το προϊόν μελέτης μάρκετινγκ, ούτε κάτι που σχεδιάστηκε από ομάδα εμπειρογνωμόνων του "branding". Αντ 'αυτού είναι το στοργικό παρατσούκλι που δόθηκε στο αεροσκάφος από την κλειστή ομάδα των δοκιμαστών πιλότων και μηχανικών, οι οποίοι βρέθηκαν για πρώτη φορά με ασφάλεια στον αέρα με το αεροσκάφος στη Σεβίλλη της Ισπανίας το Νοέμβριο του 2009.

10

Πήρε σάρκα και οστά το EATC Στις 2 Σεπτεμβρίου στο Άιτφοβεν της Ολλανδίας ξεκίνησε η λειτουργία του European Air Transport Command (EATC). Το EATC έχει ως έργο την ανάληψη αποστολών μεταφορών και εναέριου ανεφοδιασμού ως κοινός οργανισμός των αεροποριών του Βελγίου, της Ολλανδίας, της Γερμανίας και της Γαλλίας. Πρώτος διοικητής του είναι ο Γερμανός Jochen Both και η υφιστάμενη δύναμή του περιλαμβάνει 200 άτομα προσωπικό. Από πλευράς εξοπλισμού, τέλος, θα διαθέτει: 29 C-130, 135 C-160, 19 CN-235, 10 A-400, 2 Α340, 2 KDC-10, 1 DC-10 και διάφορα αεροσκάφη VIP.

διεθνή

Παρουσιάστηκε το Talarion

Το βρετανικό DoD αποκάλυψε στις 12 Ιουλίου ένα πρωτότυπο του προγράμματος Taranis. Πρόκειται για ένα ανεπάνδρωτο εναέριο όχημα τεχνολογίας stealth, το οποίο θα εντάσσεται στην κατηγορία των UCAV, δηλαδή των εξοπλισμένων με

φονικά όπλα UAV. Το Taranis πήρε το όνομά του από τον κελτικό θεό της βροντής, και θα είναι σε θέση να πετυχαίνει τον στόχο του με ακρίβεια και σε μεγάλες αποστάσεις. Πρόκειται για ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα, το οποίο αντανακλά το

τεχνολογικό επίπεδο στη σημερινή Βρετανία. Το Taranis αναπτύσσεται εδώ και περισσότερα από τρία χρόνια και είναι ένα τεχνολογικό προϊόν με πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρωποώρες. Η πρωτη πτήση αναμένεται για το 2011.

Απογειώθηκε για πρώτη φορά το Euro Hawk

Στις 29/6 πραγματοποιήθηκε η πρώτη πτήση του μη επανδρωμένου αεροσκάφους Euro Hawk. Το Euro Hawk αποτελεί προϊόν της Northrop Grumman και της EADS, ενώ πρόκειται να ενταχθεί σε υπηρεσία με τα γερμανικά εθνόσημα.Το Euro Hawk αποτελεί παραλλαγή του Global Hawk.

11

διεθνή

Νέα Εποχή στο τομέα CSAR Το πρώτο αεροσκάφος τύπου HC-130J που προορίζεται για την πολεμική αεροπορία των Ηνωμένων Πολιτειών, πραγματοποίησε την παρεθνική του πτήση, σύμφωνα με ανακοίνωση της εταιρίας Lockheed Martin. Το αεροσκάφος ανέβηκε στους ουρανούς για πρώτη φορά, στις 29 Ιουλίου, από το εργοστάσιο συναρμολόγησης της εταιρείας στην Μαριέττα. Το αεροσκάφος αναμένεται να παραδοθεί στη USAF τον Σεπτέμβριο, μετά την ολοκλήρωση των πτητικών δοκιμών. Το αεροσκάφος βγήκε από την παραγωγική αλυσίδα τον προηγούμενο Απρίλιο. Η USAF προμηθέυτηκε το HC-130J για να αντικαταστήσει τον στόλο των HC-130, ο οποίος βρίσκεται εδώ και 40 χρόνια σε επιχειρησιακή λειτουργία.Το HC-130 είχε σχεδιαστεί για αποστολές διάσωσης πιλότων σε μεγάλες αποστάσεις. Το HC130J είναι για μια βελτιωμένη έκδοση του τάνκερ KC-130J, το Σώματος των Πεζοναυτών. Στην βασική έκδοση περιλαμβάνει ένα βελτιωμένο σύστημα χειρισμού φορτίου, αισθητήρες ηλετρο-οπτικής και υπέρυθρης αναγνώρισης, σύστημα εναέριου ανεφοδιασμού.

> To HC-130J πρόκειται να αντικαταστήσει παλαιότερες εκδόσεις του HC-

Το πρώτο CN235-300 MPA παρέλαβε η Κολομβία Το Πολεμικό Ναυτικό της Κολομβίας παρέλαβε στις 28 Ιουλίου το πρώτο αεροσκάφος ναυτικών εφαρμογών τύπου CN235-300 MPA. Το αεροσκάφος είναι εξοπλισμένο με το Ολοκληρωμένο Σύστημα Τακτικής (FITS) της Airbus Military, το οποίο παρουσιάζει τα δεδομένα που συλλέγει στους σταθμούς εργασίας επί του αεροσκάφους και στον θάλαμο δικυβέρνησης. Η ηλεκτρονική σουίτα περιλαμβάνει ένα ραντάρ αναζήτησης, το οποίο μπορεί να εντοπίσει και να παρακολουθήσι τα πλοία, καθώς και σύστημα αυτόματης αναγνώρισης. Μια υπέρυθρη κάμερα μπορεί να καταγράψει τις εικόνες και να απομνημονεύσει το ψηφιακό βίντεο για την αναπαραγωγή του μετά το πέρας της αποστολής.

Το πρώτο ανακαινισμένο P-3 Orion παρέλαβε η CBP Η Lockheed Martin παρέδωσε στην αμερικανική υπηρεσία φύλαξης συνόρων (CBP - US Customs and Border Protection Agency) το πρώτο ανακαινισμένο αεροσκάφος τύπου P-3 Orion, στα πλαίσια σχετικού προγράμματος που υλοποιεί η εταιρία. Ο στόλος των αεροσκαφών επιτήρησης της υπηρεσίας είχε καθηλωθεί λόγω κόπωσης. Στις εγκαταστάσεις στο Greenville, South Carolina, θα πραγματοποιηθούν οι σχετικές εργασίες ανακαίνισης σε 14 από τα 16 συνολικά αεροσκάφη του τύπου της CBP, ενώ η υπηρεσία σχεδιάζει να ολοκληρώσει τις σχετικές εργασίες σε 10 αεροσκάφη έως το 2015. Η CBP ασκεί καθήκοντα επιτήρησης των συνόρων, δίωξης του λαθρεμπορίου και εμπορίας ναρκωτικών, ειδικά στα νότια σύνορα των ΗΠΑ, αλλά και καθήκοντα εσωτερικής ασφάλειας, και ο στόλος των P-3 είναι ένας από τους τέσσερις συνολικά επανδρωμένους τύπους αεροσκαφών που χρησιμοποιεί. Η CBP διαθέτει επίσης αεροσκάφη Bombardier Dash 8, Lockheed C-130 και North America HC-144 (CN-235). Το UAV Predator Β βρίσκεται επίσης σε υπηρεσία με την CBP. Όμως, το P-3 καλύπτει ένα σημαντικό ρόλο στην αποστολή επιτήρησης. Κατά το προηγούμενο έτος, αεροσκάφος του τύπου εντόπισε οκτώ ημι-υποβρύχια σκάφη, που το καθένα μετέφερε έως και 7 τόνους κοκαΐνη Μετά όμως από προβλήματα που αποκαλύφθηκαν στον στόλο του τύπου σε υπηρεσία με το Αμερικανικό Ναυτικό το 2006, οδήγησε σε εξονυχιστικούς ελέγχους και στα αεροσκάφη της υπηρεσίας, όπου ανακαλύφθηκαν ανάλογα προβλήματα, αναγκάζοντας στη σταδιακή καθήλωση των P-3 τη διετία 2007-08. Στη συνέχεια αποφασίσθηκε ένα πρόγραμμα ανακαίνισης, με το οποίο η Lockheed Martin τοποθετεί νέες πτέρυγες και ουραίες πτερυγικές επιφάνειες στο αεροσκάφος. Με αυτόν τον τρόπο, η επιχειρησιακή ζωή των αεροσκαφών επεκτείνεται έως και 20 επιπλέον χρόνια.

12

διεθνή

Δοκιμές Εναέριου Ανεφοδιασμού από Global Hawk

H Northrop Grumman και η DARPA σχεδιάζουν να επιδείξουν σε δοκιμές ότι ο εναέριος ανεφοδιασμός μεταξύ δύο μη επανδρωμένων αεροσκαφών είναι εφικτός. Ήδη για το συγκεκριμένο σκοπό, με κωδική ονομασία KQ-X, η Northrop Grumman έλαβε 33 εκατομμύρια δολάρια. Στις δοκιμές θα χρησιμοποιηθούν μη επανδρωμένα αεροσκάφη Global Hawk. Εκτιμάται ότι το πρόγραμμα θα βοηθήσει στην επέκταση της αυτονομίας του αεροσκάφους από τις 30 - 35 ώρες σε μερικές ημέρες! Με την επιτυχία του προγράμματος η πτήση του Global Hawk θα μπορεί να τερματιστεί μοναχά από την αξιοπιστία μερών του αεροσκάφους ή λόγω του φορτίου του. Παράλληλα, οι δοκιμές θα σημάνουν την κατάρριψη του ρεκόρ που υφίσταται σήμερα όσον αφορά το υψόμετρο στο οποίο γίνεται ο εναέριος ανεφοδιασμός, με τις υφιστάμενες πλατφόρμες να χρησιμοποιούνται σε ύψος 20.000 - 30.000 ποδών ενώ αυτές θα διεξαχθούν σε ύψη της τάξης των 65.000 ποδών.

Έτοιμο το B767 MMTT για τη Κολομβία Η εταιρία Israel Aerospace Industries ανακοίνωσε την ολοκλήρωση μιας σειράς επιτυχημένων δοκιμαστικών πτήσεων του εναέριου τάνκερ τύπου Boeing 767 της πολεμικής αεροπορίας της Κολομβίας. Οι δοκιμές αποσκοπούν στην διερεύνηση του B767-200ER (Extended Range) σε ένα αεροσκάφος πολλαπλών ρόλων (MMTT). Η μετατροπή στο αεροσκάφος περιλαμβάνει δύο ατρακτίδια στις πτέρυγες, τύπου ARP3, τα οποία κατασκευάζονται από την IAI. Η πρώτη δοκιμαστική πτήση ήταν διάρκειας 3,5 ωρών. Σε επόμενες δοκιμαστικές πτήσεις πραγματοποιήθηκε εναέριος ανεφοδιασμός αεροσκαφών C10 Kfi της Κολομβίας. Το 2007, η ΙΑΙ ανέλαβε ένα συμβόλαιο αξίας 150 εκατομμυρίων δολαρίων για την αναβάθμιση των μαχητικών Kfir της πολεμικής αεροπορίας της Κολομβίας. Τον Ιούνιο του 2009, το πρώτο Kfir παραδόθηκε στην Κολομβία.Η μετατροπή του B767 σε εναέριο τάνκερ διήρκεσε πάνω από δύο χρόνια. Τις επόμενες ημέρες, το B767200MMTT θα εκτελέει πρόσθετες πτήσεις πριν από την παράδοσή του στην Κολομβία.

Roll Out για το πρώτο βρετανικό A330MRTT

Το πρώτο Α330MRTT προοριζόμενο για τη RAF ολοκλήρωσε τις προκαταρκτικές δοκιμές και πραγματοποί-

ησε την πρώτη έξοδο από το υπόστεγό του, στο Getafe της Ισπανίας. Η RAF έχει συνολικά παραγγείλει 14 αερο-

σκάφη του τύπου για να καλύψει τις μελλοντικές της ανάγκες στον τομέα του εναέριου ανεφοδιασμού.

13

διεθνή

Νέος ρόλος για τα νατοϊκά E-3 Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής άσκησης Empire Challenge αυτόν τον μήνα στην Αριζόνα των Ηνωμένων Πολιτειών, το πλήρωμα ενός αεροσκάφους ΝΑΤΟ E-3 (AWACS) πειραματήστηκε στον τηλεχειρισμό ενός ανεπάνδρωτου εναέριου οχήματος (UAV) τύπου ScanEagle, από μια θέση εργασίας εγκατεστημένη στο AWACS. Κατά την διαδικασία ελέγχθηκαν οι επικοινωνίας μεταξύ του AWACS και του UAV, με σκοό να διερευνηθεί το φάσμα των επικοινωνιών με το ScanEagle, το οποίο απογειώνεται από ναυτικές πλατφόρμες. Κατά τη διάρκεια της επίδειξης, το AWACS εντόπισε και παρακολουθούθησε ένα μικρό ταχύπλοο, το οποίο προσομείωνε ένα μεγάλο πλοίο. Το ταχύπλοο, το οποίο εκπέμπει με σύστημα αυτόματης αναγνώρισης (AIS), ισχυρίστηκε ότι ήταν ένας αλιευτικό. Ωστόσο, επειδή εκινείτο με μεγάλη ταχύτητα, θεωρήθηκε ύποπτο πλοίο, το οποίο στην επίδειξη προσομείωνε πειρατικό πλοίο. Ένα UAV ScanEagle πέταξε πάνω από το ύποπτο σκάφος για να συγκεντρώσει εικόνες , που μεταδόθηκαν σε πραγματικό χρόνο στο E-3. Μόλις το πλοίο χαρακτηρίστηκε ως εχθρικό, ένα μαχητικό F-16 έφθσε στην περιοχή μετά από 12 λεπτά. Ο έλεγχος του ScanEagle από το AWACS ήταν ένα σημαντικό επίτευγμα, αλλά μεγαλύτερη σημασία είχει ίσως το γεγονός ότι το ScanEagle διαβίβασε πλήρη εικόνα-βίντεο στο E-3, με πρωτόκολλο του Internet. Η ομάδα του ΝΑΤΟ E-3, κατάφερε να συμπιέσει το εύρος ζώνης αναμετάδοσης ανά δευτερόλεπτο.

Η Ιαπωνία παραγγέλνει kits αναβάθμισης των E-767

> Tο E-2D είναι εξοπλισμένο με κεραία ενεργής σάρωσης.

Παραδόθηκε στο USN το πρώτο E-2D Hawkeye Στις 29 Ιουλίου έφθασε στο ναυτικό σταθμό Norfolk της Βιρτζίνια το πρώτο Ε-2D Hawkeye για λογαριασμό του αμερικανικού ναυτικού. Το συγκεκριμένο αεροσκάφος είναι το πρώτο που παραλαμβάνεται. Σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκδόσεις, το E-2D μπορεί να σαρώσει μεγαλύτερη επιφάνεια, να αποκαλύψει εναέρια ίχνη μικρότερου μεγέθους και να επεξεργαστεί περισσότερες πληροφορίες το ίδιο χρονικό διάστημα. Το αμερικανικό ναυτικό έχει εκφράσει απαίτηση απόκτησης 75 κομματιών.

14

Η ιαπωνική αεροπορία πρόκειται να προμηθευτεί συλλογές αναβάθμισης RSIP Group A & B για τα τέσσερα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου E-767 που διαθέτει. Οι συλλογές αναμένεται να αυξήσουν την ευαισθησία του ραντάρ απέναντι σε εναέριους στόχους μικρότερου ίχνους, βελτιώνοντας έτσι σημαντικά τις επιδόσεις του. Παράλληλα θα προσφέρουν ανθεκτικότερη συμπεριφορά σε περιβάλλοντα με έντονο ηλεκτρονικό πόλεμο, θα αναβαθμίσουν τις επιδόσεις του υπολογιστή, ενώ θα υπάρχει πρόνοια για μελλοντικές αναβαθμίσεις. Η συλλογές αποτελούνται από ένα νέο υπολογιστή ραντάρ, ένα πάνελ ελέγχου υποστήριξης ραντάρ και αναβαθμίσεις λογισμικού για το ραντάρ και το σύστημα αποστολής. Το RSIP έχει ως σήμερα παραχθεί σε 60 μονάδες για λογαριασμό αμερικανικών, βρετανικών και γαλλικών E-3.

διεθνή

Με 24 AGM-158 στον αέρα

Βομβαρδιστικό αεροσκάφος τύπου B-1 της πολεμικής αεροπορίας των Ηνωμένων Πολιτειών πραγματοποίησε μια πεντάρωη δοκιματική πτήση πάνω από την Κόλπο του Μεξικού, φορτωμένο με 24 πυραύλους αέρος-εδάφους τύπου AGM-158, στις 7 Σεπτεμβρίου. Η αποστολή, η οποία ξεκίνησε στν αεροπορική βάση Dyess, ήταν μια επιτυχία, σύμφωνα με αξιωματικούς της USAF, και ήταν η πρώτη φορά που φορτώνονται τόσα όπλα της κατηγορίας, σε ένα B-1. Ένα ζεύγος B-1 στον αέρα, μπορεί να καταπολεμήσει 48 διαφορετικούς στόχους στο έδαφος ταυτόχρονα. Το Β1 είναι η πιο ικανή πλατφόρμα για την μεταφορά όπλων JASSM στον κόσμο. Το B-2 Spirit μεταφέρνει 16 JASMM, ακολουθούμενο από το Β-52 Stratofortress με 12. Η κεφαλή του πυραύλου είναι εξοπλισμένη με 500 κιλά πυρομαχικά WDU-42 /B, και η ακρίβεια είναι στα 8 πόδια. Είναι επίσης εξοπλισμένη με ζεύξη δεδομένων για τη διαβίβαση στοιχείων, τα οποία βοηθούν αργότερα στην εκτίμηση των ζημιών της βόμβας.

Κάθετη εξαπόλυση AASM με λέιζερ

Η Γαλλία πραγματοποίησε την πρώτη παγκοσμίως κάθετη εξαπόλυση ενός AASM - με λέιζερ κατευθυνόμενος πύραυλος. Η Générale pour l'Armement (DGA), ολοκλήρωσε την Πέμπτη 17 του Ιούνη 2010 με επιτυχία την πρώτη πυροδότηση του σπονδυλωτού όπλου αέρος-εδάφους (AASM) σε μια έκδοση με λέιζερ, στο πεδίο βολής Biscarosse. Αυτή η κατακόρυφη εκτόξευση αποτελεί παγκόσμια πρωτιά, σύμφωνα με την DGA. Η εκτόξευση ήταν μέρος μιας μελέτης σκοπιμότητας, με χορηγό τον εταιρικό όμιλο Sagem Safran . Ένας μαχητικό αεροσκάφος τύπου Rafale, πετώντας από το πεδίο δοκιμών της DGA, εξαπόλυσε πάνω από την θάλασσα έναν AASM σε ύψος 13.000 ποδών και σε απόσταση 25 χιλιόμετρα από το στόχο στο κέντρο δοκιμών στο Biscarosse. Ο στόχος, που αποτελούνταο από ένα κατασκεύασμα τσιμεντόλιθων, φωτίστηκε από λέιζερ εδάφους, τοποθετημένο λίγες εκατοντάδες μέτρα μακριά. Στο σύστημα GPS είχαν τεθεί σκόπιμα συντεταγμένες αρκετές δεκάδες μέτρα μακριά από το στόχο, για να δοκιμαστεί εάν η καθοδήγηση με λέιζερ θα διορθώσει τη στοχοθέτηση. Μια κάθετη εξαπόλυση έχει ως στόχο τη μείωση των ζημιών και των θανάτων σε αστικές περιοχές, σύμφωνα με την DGA. Αυτή η έκδοση προορίζεται επίσης να χρησιμοποιηθεί εναντίον κινούμενων στόχων στη θάλασσα ή στο έδαφος. Οι δοκιμές του AASM με λέιζερ θα συνεχιστούν κατά τη διάρκεια του έτους.

Αμερικανοϊσραηλινή συμφωνία για τη χρηματοδότηση του Arrow-3 Στις 25 Ιουλίου υπογράφηκε μία συμφωνία περί της χρηματοδότησης του αντιβαλλιστικού συστήματος Arrow-3 μεταξύ των υπουργείων άμυνας του Ισραήλ και των ΗΠΑ. Σύμφωνα με αυτήν οι ΗΠΑ θα βοηθήσουν οικονομικά το Τελ Αβίβ στην ανάπτυξη, παραγωγή και διασύνδεση του νέου συστήματος στο ισραηλινό δίκτυο αεράμυνας. Το Arrow-3 αποτελεί την τρίτη κύρια εξέλιξη του αντιβαλλιστικού προγράμματος Arrow ("Βέλος") το οποίο έχει αναπτυχθεί για την προστασία του Ισραήλ από την επίθεση με βαλλιστικούς πυραύλους από εχθρικά γι' αυτό κράτη. Τα συστήματα αυτού του τύπου χρησιμοποιούνται έως σήμερα αποκλειστικά από αυτό, αφού επίσημα δεν έχει αναφερθεί κάποια πώληση σε άλλη χώρα αν και έχει σημειωθεί η πώληση του ραντάρ στην Ινδία και τη Νότια Κορέα. Όσον αφορά το Arrow3, πρόσφατα είχε υπάρξει προώθησή του από Ισραηλινούς αξιωματούχους σε ευρωπαϊκές χώρες με αφορμή την ανάγκη σχηματισμού της νατοϊκής αντιπυραυλικής ασπίδας.

15

διεθνή

Δοκιμές για τα ισπανικά Tiger Η Ισπανία έχει ξεκινήσει τις δραστηριότητες δοκιμών πτήσης με το πρώτο επιθετικό ελικόπτερο τύπου Tiger HAD, και αναμένεται σύντομα να αρχίσουν και οι δοκιμές πυροδότηςη όπλων. Οι δοκιμές ξεκίνησαν στο Albacete στα μέσα Σεπτεμβρίου, και αναμένεται να συνεχιστούν μέχρι τον Δεκέμβριο του 2011. Στους στόχους περιλαμβάνονται βολές με πυραύλους αέρος-αέρος τύπου Mistral και αέροςεπιφανείας τύπου, που θα πραγματοποιηθούν πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους. Η Ισπανία θα λάβει το πρώτο δείγμα παραγωγής, από τα 24 συνολικά ελικόπτερα, στις αρχές του 2012. > Στιγμιότυπο από το πρόγραμμα πτητικών δοκιμών ισπανικού Tiger. Η Ισπανία θα [προμηθευτεί συνολικά 24 ελικόπτερα του τύπου.

AH-64D Apache Vs Mi-28 στον ινδικό διαγωνισμό Για την πολεμική αεροπορία της Ινδίας (IAF) έχουν δρομολογηθεί δοκιμές προκειμένου να επιλέξει τον νικητή στο πρόγραμμα απόκτησης 22 επιθετικών ελικοπτέρων, με τους δύο διεκδικητές να κοναταροχτυπιούνται - το AH-64D Apache της Boeing και το Mi-28 της Mil. Σύμφωνα με πηγές της IAF, οι δοκιμές άρχισαν στην καυτή έρημο της Jaisalmer στην επαρχία Rajasthan την περασμένη εβδομάδα και θα ακολουθήσουν ανάλογες εξαντλητικές δοκιμές στα παγωμένα ύψη των Ιμαλάια του Λαντάκ στο Τζαμού και στο Κασμίρ, όπου θα δοκιμαστεί η ικανότητα πτήσης σε μεγάλο υψόμετρο. Η IAF απαιτεί ένα δικινητήριο ελικόπτερο με υψηλή ικανότητα ελιγμών, επαρκή θωράκιση, παντός καιρού και ικανότητα παντός εδάφους. Τα αμερικανικά και ρωσικά ελικόπτερα απομείναν μόνα τους στον διαγωνισμό, μετά την αποχώρηση των δύο κυριώτερων ανταγωνιστών από την Ευρώπη - η Eurocopter με το Tiger και η AgustaWestland με το A129 Mangusta, επικαλούμενοι τεχνικούς λόγους. Το IAF χρειάζεται επειγόντως ένα νέο στόλο επιθετικών ελικοπτέρων μια και τα Mi-25 πρόκειται να αποσυρθούν σταδιακά. Η 550 εκατομμυρίων δολαρίων προσφορά για την αντικατάσταση του γερασμένου στόλου των ελικοπτέρων εκδόθηκε πέρυσι. Στον διαγωνισμό συμμετείχαν στις αρχές του 2008 έξι διεκδικητές - η Sikorsky με το Black Hawk, η Boeing με το AH-64D Apache, η Bell με το Super Cobra (και οι τρεις από τις ΗΠΑ), η Eurocopter με το Tiger, η ρωσική Mil με το Mi28 και η AugustaWestland με το Mangusta. Οι εταιρίες Sikorsky και Bell αποσύρθηκαν από τον διαγωνισμό, αιτιολογόντας το βήμα με τους ανεπαρκείς χρονικούς περιορισμούς.

16

Καθηλωμένα τα περισσότερα Rooivalk Το μεγαλύτερο μέρος του στόλου των επιθετικών ελικοπτέρων της πολεμικής αεροπορίας της Νοτίου Αφρικής είναι καθηλωμένο. Η πολεμική αεροπορία της χώρας παρέλαβε κατά το παρελθόν ελικόπτερα του τύπου Rooivalk, τα οποία φιλοξενούνται στην βάση Bloemfontein. Το θέμα συζητείται στο Κοικοβούλιο της χώρας. Τα περισσότερα ελικόπτερα φαίνεται ότι είναι καθηλωμένα εδώ και καιρό και το γεγονός είχε αποκρυφτεί. Η εβδομαδιαία επισκόπηση της Jane σημείωσε τον προηγούμενο Ιούλιο ότι με την καθήλωση των ελικοτέρων, οι ελπίδες της Πρετόρια να εξάγει το ελικόπτερο έχουν λάβει απογοητευτικό χαρακτήρα, παρά τις πολύ θετικές αξιολογήσεις. Η έλλειψη χρηματοδότησης είχε ως αποτέλεσμα μόνο το 12 Rooivalk να έχουν ολοκληρωθεί κατασκευαστικά μέχρι σήμερα. Το 2009, έξι ελικόπτερα τελικά έφεραν την πλήρη διαμόρφωση και έλαβαν προσωρινή πιστοποίηση τύπου. Από τότε, άλλο ένα ελικόπτεραο φέρει πλήρη διαμόρφωση.

διεθνή

H Ινδία προμηθεύεται 57 εκπαιδευτικά Hawk

> Η HAL θα συμμετάσχει στην παραγωγή επιπλέον 57 εκπαιδευτικών Hawk (Wikipedia)

Το υπουργείο Άμυνας της Ινδίας σχεδιάζει να αποκτήσει πρόσθετα εκπαιδευτικά τύπου Hawk από την βρετανική εταιρεία BAE Systems. Η σύμβαση για την αγορά των 57 αεροσκαφών Hawk Mk.132 αναμένεται να υπογραφεί εντός των προσεχών ημερών, κατά την επίσκεψη του βρετανού πρωθυπουργού στην Ινδία στα τέλη Ιουλίου, αρχές Αυγούστου 2010. Στις αρχές Φεβρουαρίου 2010, το υπουργείο Άμυνας της Ινδίας δημοσιοποίησε την πρόθεσή του να προμηθευτεί συνολικά 75 εκπαιδευτικά αεροσκάφη. Η σχετική αίτηση παροχής πληροφοριών απεστάλη τότε σε 12 εταιρείες. Συνολικά 40 μονάδες προορίζονται για την Αεροπορία και 17 για το Ναυτικό. Η τελική συναρμολόγηση του αεροσκάφους θα πραμγατοποιηθεί από την ινδική εταιρεία HAL, στις εγκαταστάσεις της στην Ινδία.

12 M-346 για τη Σιγκαπούρη Το υπουργείο Άμυνας της Σιγκαπούρης έχει συνάψει μια σύμβαση με την Technologies Aerospace Ltd (ST Aerospace) για την απόκτηση 12 εκπαιδευτικών αεροσκαφών τύπου Μ346 και ένα επίγειο σύστημα κατάρτισης, για την πολεμική αεροο-

ρία της Σιγκαπούρης (RSAF). Το αεροσκάφος θα το προμηθεύσει η Alenia Aermacchi, ενώ το επίγειο σύστημα κατάρτισης η αμερικανική Boeing. Η εταιρία ST Aerospace θα αναλάβει τη συνολική διαχείριση του

προγράμματος. Τα 12 Μ-346 και το επίγειο σύστημα κατάρτισης αναμένεται να παραδοθούν από το 2012 και μετά.

17

βαλκάνια

Σκληρές κόντρες για το ρουμανικό ΝΜΑ

> Η Ρουμανία έχει επιλέξει το F-16C/D Block 25 (James O'Rear / f-16.net)

Οι αερομαχίες πάνω από του Βουκουρέστι γίνονται όλο και πιο συναρπαστικές, με το υπουργείο Οικονομικών της χώρας να έχει «λοκάρει» σε αυτήν την φάση το υπουργείο Αμύνης. Η κυβέρνηση της Ρουμανίας αναμένει τώρα την αντίδραση των ΗΠΑ, αφού η χώρα δεν έχει επικυρώσει τη δεύτερη προθεσμία που συμφωνήθηκε με την Ουάσιγκτον για την καταβολή της πρώτης δόσης των 750 εκατ. δολαρίων για την αγορά μεταχειρισμένων μαχητικών τύπου F16. Σύμφωνα με την συμφωνία με την αμερικανική πλευρά, η ρουμανική κυβέρνηση έπρεπε να καταβάλει 750 εκατομμύρια δολάρια έως τις 3 Αυγούστου - η πρώτη δόση των συνολικά 1,3 δισ. δολαρίων για την απόκτηση των μεταχειρισμένων F-16. Η αρχική προθεσμία ήταν στις 3 Ιουνίου, αλλά παρατάθηκε από τις ΗΠΑ κατά δύο μήνες. Το θέμα έχει προκαλέσει συζήτηση μεταξύ των στελεχών της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Εμίλ Μποκ. Ο υπουργός Οικονομικών Sebastian Vladescu έχει ήδη ανακοινώσει ότι η Ρουμανία δεν άντεχε σε καμία περίπτωση να δαπανήσει το ποσό κατά το τρέχον έτος. Ωστόσο, ο αρχηγός της πολεμικής αεροπορίας της Ρουμανίας, στρατηγός Aurel Stanchiu, σε μια ραδιοφωνική συνέντευξη υποστήριξε το

πρόγραμμα για την προμήθεια των F-16 και εξέφρασε την ελπίδα ότι η κυβέρνηση θα βρεί μια λύση στο οικονομικό θέμα, προκειμένου να συμμορφωθεί η ρουμανική πλευρά με την προθεσμία για την πληρωμή. Το υπουργείο Οικονομικών της Ρουμανίας κατηγορήθηκε από το υπουργείο Άμυνας ότι η στρατηγική εταιρική σχέση με τις ΗΠΑ είναι σε κίνδυνο. Σύμφωνα με το υπουργείο Άμυνας, το πρόγραμμα του πολλαπλού ρόλου μαχητικού εντάσσεται στο πλαίσιο της στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ της Ρουμανίας και των ΗΠΑ, και η αγορά των F-16 αποτελεί μέρος της στρατηγικής για την βελτίωση των δυνατοτήτων της πολεμικής αεροπορίας της Ρουμανίας, με την προοπτική να αγοραστεί αργότερα το μαχητικό F-35. Η αμερικανική πρεσβεία στο Βουκουρέστι δεν έχει απαντήσει μέχρι σήμερα εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα παρατείνουν εκ νέου την προθεσμία για την καταβολή των 750 εκατ. δολαρίων ή εάν αποσύρουν την προσφορά τους, ακυρώνοντας τα συμφωνηθέντα.

> Η Ιταλία έχει προτείνει την μεταβίβαση 24 EF-2000 Tranche 1 (Eurofighter)

Οι αμερικανικές προτάσεις για τα "βουλγαρικά F-16" Δύο επιλογές όσον αφορά τη μεταβίβαση 16 μαχητικών F-16 στη βουλγαρική αεροπορία πρότεινε ο Αμερικανός υπουργός άμυνας κατά την πρόσφατη συνάντησή του με τον Βούλγαρο ομόλογό του: 1) αγορά αποθηκευμένων μη χρησιμοποιημένων αεροσκαφών του τύπου, 2) αγορά χρησιμοποιημένων αεροσκαφών. Η Ουάσινγκτον πρότεινε επίσης την από κοινού αγορά με τη Ρουμανία εξωμοιωτή πτήσης του μαχητικού της Lockheed Martin, αντί 50 εκατομμυρίων ευρώ.

18

βαλκάνια

Στον αέρα ξανά τα Su-25

> Τα βουλγαρικά Frogfoot επέστρεφαν στις πτήσεις.

Η πολεμική αεροπορία της Βουλγαρίας, από τις αρχές του 2010 βρίσκεται σε μια διαδικασία επανένταξης των μαχητικών αεροσκαφών τύπου Su-25 στο δυναμικό της. Τα αεροσκάφη, όπως και το προσωπικό, έχουν διανύσει κατά το παρελθόν μια στάσιμη περίοδο, λόγω οικονομικών δυσκολιών. Από τον Μάρτιο του 2010 άρχισε και πάλι η εκπαίδευση των χειριστών με τα εκπαιδευτικά Su-25 UBK, και η επιχειρησιακή επανένταξη των χειριστών και των αεροσκαφών στο δυναμικό της Αεροπορία,ς πραγματοποιείται με προσεκτικά βήματα στην αεροπορική βάση Bezmer. Η επιχειρησιακή αποκατάσταση των αεροσκαφών έχει ήδη ξεκινήσει, και ορισμένα από αυτά βρίσκονται ήδη στο εμεργητικό δυναμικό της ΠΑ της Βουλγαρίας. Λαμβανομένων υπόψη των περιορισμένων πόρων που διατίθενται για τη συντήρηση των αεροσκαφών Su-25, είναι ένα πραγματικό επίτευγμα η πτητική τους αποκατάσταση από τους μηχανικούς και τεχνικούς.

Η Βουλγαρία αναβαθμίζει τους S300 Με πυραύλους από τη Ρωσία πρόκειται να ενταχθεί η Βουλγαρία στην αντιπυραυλική ασπίδα του ΝΑΤΟ. Η στρατιωτική ηγεσία της χώρας αποφάσισε την αναβάθμιση των ρωσικών συστημάτων S300, S200 και Kub. τα οποία βρίσκονται στο δυναμικό των ενόπλων δυνάμεων της. Το παραπάνω αποτελεί μία από τις επιλογές της συμμετοχής της Βουλγαρίας στην αντιπυραυλική ασπίδα του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη. Σύμφωνα με δηλώσεις του βούλγαρου υπουργού αμύνης κ. Αγγέλωφ, στον ΕΘνικό Ραδιοφωνικό Σταθμό, το φάσμα των παραπάνω πυραυλικών συστημάτων είναι μάλλον περιορισμένο. Σύμφωνα με τον υπουργό, η αναβάθμιση των συστημάτων θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το 201314. Σαφές είναι ακόμη πως αντιπυραυλικά συστήματα τρίτων χωρών πρόκειται να εγκατασταθούν στην επικράτεια της Βουλγαρίας. Η απόφασγ σχετικά με το θέμα θα ληφθεί στην σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, τον ερχόμενο Δεκέμβριο. Σύμφωνα με τον υπουργό, η βουλγαρική επικράτεια είναι ακατάλληλη για την εγκατάσταση των ραντάρ.

Η Κροατία διαπραγματεύτεαι την συμμετοχή της στο NAMA Ο επικεφαλής της εταιρικής σχέσης των δώδεκα εθνών που μοιράζονται τρία Boeing C-17, επιβεβαίωσε ότι η Κροατία βρίσκεται σε συνομιλίες για να ενταχθεί ως μέλος στην κοινή ομάδα των στρατηγικών αερομεταφορών. Η συμβολή ενός επιπλεόν μέλους θα συμβάλει στην άμβλυνση των δημοσιονομικών πιέσεων για το κοινό πρόγραμμα των στρατηγικών αερομεταφορών (SAC -Strategic Airlift Capability ), λέει ο Gunnar Borch, γενικός διευθυντής της υπηρεσίας του NATO για τις αερομεταφορές (NAMA - NATO Airlift Management Agency). Τα τρία αεροσκάφη C-17, που έχουν από το περασμένο έτος ως μητρική βάση την αεροπορική βάση Papa στην Ουγγαρία, έχουν πετάξει 1600 ώρες, με κάθε ώρα να έχει αγοραστεί από ένα από τα σημερινά μέλη του SAC. Το κάθε μέλος του προγράμματος έχει πρόσβαση σε ένα συγκεκριμένο αριθμό πτητικών ωρών, στο πλαίσιο του καθεστώτος που έχει συμφωνηθεί. Ο ελάχιστος αριθμός των ωρών που απαιτούνται για να συμμετάσχει ένα μέλος στο πολυεθνικό πρόγραμμα, είναι 45 ώρες ετησίως. Η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ έχει αγοράσει την πρόσβαση σε 1.000 ώρες. Η Κροατία βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις για τη συμμετοχή της στο στόλο SAC, με ένα ελάχιστο επίπεδο μεταξύ 45 και 60 πτητικών ωρών ανά έτος. Παρόλο την πιθανή συμμετοχή ενός 13ου μέλους στο πρόγραμμα, η απόφαση της Ιταλίας το 2009 να μην συμμετάσχει τελικά σε αυτό, θέτει το εγχείρημα σε κίνδυνο.

19

τουρκία

Ενδιαφέρον για το κορεατικό KF-X

> Σύμφωνα με κορεατικό δημοσίευμα, η Άγκυρα έχει δείξει ενδιαφέρον για το KF-X.

Η Τουρκία έχει δείξει έντονο ενδιαφέρον για συμμετοχή της στο πρόγραμμα ανάπτυξης μαχητικού KF-X της Νοτίου Κορέας. Ο Στρατηγός Choi Cha-Kyu, γενικός διευθυντής του προγράμματος του αεροσκάφους στο κέντρο Defense Acquisition Program Administration (DAPA), είπε κατά τη διάρκεια ενός φόρουμ την Τρίτη ότι η Άγκυρα εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο συμμετοχής στο πρόγραμμα KF-X για την αντικατάσταση 180 F-16 μέχρι το 2020. Η πολεμική αεροπορία της Τουρκίας λειτουργεί επιχειρησιακά περίπου 180 αεροσκάφη τύπου F-16, και θα υπάρχει απαίτηση για την αντικατάσταση των παλαιότερων μαχητικών με νεώτερα, μέχρι το 2020. Επί του προγράμματος, η Τουρκία αναμένεται να έχει το ίδιο ποσό του κόστους ανάπτυξης, όπως η Ινδονησία. Ο Cha είπε ότι το KF-X, το οποίο ξεκίνησε το 2002, αλλά αναβλήθηκε λόγω οικονομικών και τεχνολογικών προβλημάτων, θα ξεκινήσει το επόμενο έτος με τη συγκατάθεση των νομοθετικών αρχών σχετικά με τον αμυντικό προϋπολογισμό της χώρας. Οι βιομηχανικές πηγές λένε ότι συμμετοχή της Τουρκίας στο σχέδιο KF-X θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια συμφωνία την Άγκυρα και τη Σεούλ για το επιθετικό ελικόπτερο T-129, ως υποψήφιο για το πρόγραμμα ελικοπτέρου AH-X για την Ν. Κορέα. Περίπου 120 KF-X θα κατασκευαστούν αρχικά και περισσότερα από 130 αεροσκάφη θα παραχθούν επιπλέον. Η Κορέα θα πληρώσει το 60% του κόστους ανάπτυξης για το KF-X, αξίας περίπου 4.2 δισεκατομμύρια δολάρια, με το υπόλοιπο να προέρχεται από άλλες κυβερνήσεις ή εταιρικούς συνεργάτες. Σύμφωνα με το μνημόνιο που υπεγράφη στις 15 Ιουλίου, η Ινδονησία συμφώνησε να πάρει το 20% του προγράμματος και να αγοράσει περίπου 50 αεροσκάφη KF-X, όταν ξεκινήσει η μαζική παραγωγή. Το κόστος παραγωγής μετά τη φάση της ανάπτυξης, υπολογίζεται ότι είναι περίπου 5 δισεκατομμύρια δολάρια.

Η Τουρκία θα προμηθευτεί επιπλέον μαχητικά αεροσκάφη Η επίτευξη της αρχικής επιχειρηριακής ικανότητας του F-35A από την USAF κατά το 2016, αναμένεται να καθυστερήσει στο σύνολο τις συμφωνίες για την προμήθεια του μαχητικού από τις εταιρικές χώρες του προγράμματος JSF. H Τουρκία, η οποία στην τελευταία ενημέρωση του μνημονίου κατανόησης τον Απρίλιο του 2010 δεσμεύεται άτυπα για την προμήθεια 100 μαχητικών του τύπου, δεν δύναται να εντάξει το μαχητικό σε επιχειρησιακή λειτουργία με την πολεμική αεροπορία της χώρας, πριν την νέα ημερομηνία ορόσημο – η πιστοποίηση IOC από την USAF το 2016. Η ενημέρωση του μνημονίου κατανόησης του προγράμματος JSF τον Απρίλιο του 2010 προβλέπει την προμήθεια της Τουρκίας με 6 μαχητικά του τύπου κατά το αμερικανικό φορολογικό έτος 2013. Τα πρώτα δύο μαχητικά που θα παραληφθούν, θα παραμείνουν στις Ηνωμένες Πολιτείες για δοκιμές για λογαριασμό της τουρκικής πλευράς. Οι μεγάλες καθυστερήσεις του προγράμματος F-35 μετατοπίζουν την ημερομηνία κατά την οποία το μαχητικό θα αρχίσει να κατασκευάζεται και να παραλαμβάνεται μαζικά προς το τέλος της δεκαετίας, με την ωρίμανση του μαχητικού στις τάξεις των Αεροποριών περί το 2020. Ως εκ τούτου, μέσα στα επόμενα δύο χρόνια θα πρέπει να αναμένεται μια τουρκική προμήθεια μαχητικών αεροσκαφών, πέραν του προγράμματος του F-35, για την αναπλήρωση των φυσιολογικών απωλειών έως το 2020, δηλαδή τουλάχιστον μία Μοίρα μαχητικών αεροσκαφών.

20

τουρκία

"Η πόρτα του προγράμματος Talarion είναι ανοικτή" Ομαλά εξελίσσεται το πρόγραμμα T129

"Η πόρτα για άλλους συνεργάτες όπως η Τουρκία είναι ανοικτή", τονίζει σε συνέντευξή του για το μη επανδρωμένο αεροσκάφος Talarion ο CEO της EADS Military, Bernhard Gerwert. Το Talarion πρόκειται να αποτελέσει την ευρωπαϊκή πρόταση στον τομέα ISTAR. Το τουρκικό ενδιαφέρον έχει εκδηλωθεί και είναι μεγάλο, πάντοτε με τον κο. Gerwert, και το παρόν διάστημα διεξάγονται συνομιλίες με την τουρκική πλευρά για την ένταξή της στο πρόγραμμα. Κάτι τέτοιο θα αποτελούσε πρώτης τάξης ευκαιρία για την ανάμειξη της Τουρκίας σε ένα μείζον ευρωπαϊκό πρόγραμμα. Σήμερα στο πρόγραμμα ανάπτυξης του ευρωπαϊκού UAV συμμετέχουν οι Γαλλία, Γερμανία και Ισπανία.

Ολοκληρώθηκαν οι παραδόσεις των UAV Heron Το Ισραήλ ολοκλήρωσε την παράδοση των ανεπάνδρωτων εναέριων οχημάτων τύπου Heron στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις. Παρά την κρίση μεταξύ των δύο πλευρών, η παράδοση των τελευταίων τεσσάρων συστημάτων ολοκληρώθηκε κανονικά. Τα πρώτα έξι UAV Heron, που παράγονται από την ισραηλινή εταιρεία IAI, παραδόθηκαν επίσημα στην Τουρκία το Μάρτιο του τρέχοντος έτους, μετά από διετή καθυστέρηση, λόγω μιας σειράς τεχνικών προβλημάτων. Λόγω των καθυστερήσεων στην παράδοση, επιβλήθηκε πρόστιμο στην ισραηλινή πλευρά, ύψους 12 εκατομμυρίων δολαρίων. Η Τουρκία θα λάβει την αποζημίωση υπό μορφή ανταλλακτικών για τα UAV Heron. Επιπλέον, το Ισραήλ θα αυξήσει το χρόνο κατάρτισης του τουρκικού προσωπικού.

Η πρώτη δοκιμαστική πτήση του τουρκικού επιθετικού ελικοπτέρου T129, το οποίο κατασκευάζεται εντός του πλαισίου του προγράμματος ATAK, θα πραγματοποιηθεί την άνοιξη του 2011, σύμφωνα με τον Emre Yazichi, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της TAI (Turkish Aerospace Industries) Inc., United Helicopters Systems.

O Yazichi ανέφερε πως σύμφωνα με τον προγραμματισμό, το πρώτο ελικόπτερο θα παραδοθεί στον Τουρκικό Στρατό τον Ιούλιο του 2013. Τον Μάιο του 2010 ξεκίνησαν οι συζητήσεις για την προμήθεια επιπλέον 9 επιθετικών ελικοπτέρων, για τις εσωτερικές δυνάμεις ασφαλείας. Η επεξεργασία για τα χαρακτηριστικά του T129, ανέφερε ο Yazichi, γίνονται στα πρότυπα του ΝΑΤΟ. Είπε ακόμη πως τα όπλα και τα ηλεκτρονικά συστήματα θα υπερβαίνουν σε επιδόσεις τα αντίστοιχα συστήματα των αμερικανικών "Apache" και ευρωπαικών "Tiger". Σε γενικές γραμμές, το T129 είναι ανώτερο από παρόμοια ελικόπτερα που χρησιμοποιούνται από τα στρατεύματα του ΝΑΤΟ. Ο Yazichi είπε ότι οι βελτιώσεις αυτές θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν σε όλα τα ελικόπτερα που διαθέτουν οι Ένοπλες Δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν. Υπενθμίζεται εκ μέρους μας ότι ένα από τα πρωτότυπα Α129 του προγράμματος συνετρίβη προ μηνών στην Ιταλία, κατά τη διάρκεια μιας δοκιμαστικής πτήσεως. Η απώλεια του συγκεκριμένου πρωτότυπου δεν επηρεάζει ούτε κατά ελάχιστο το χρονοδιάγραμμα παραδόσεων.

21

ελλάδα & κύπρος

Σύγκρουση ζεύγους F-16C/D Block 52 plus στον άερα Οι ΕΕΔ θρηνήσαν το περασμένο καλοκαίρι το θάνατο τριών χειριστών σε δύο δυστυχήματα. Οι δύο από αυτούς χάθηκαν όταν δύο αεροσκάφη F-16C/D (ένα μονοθέσιο και ένα διθέσιο) συγκρούστηκαν την Πέμπτη 26 Αυγούστου κατά τη διάρκεια άσκησης πλησίον της Ιεράπετρας. Ο ένας πέθανε ακαριαία, ενώ ο δεύτερος υπέκυψε στα σοβαρά τραύματά του. Ο τρίτος χειριστής βρέθηκε ζωντανός. Τα δύο αεροσκάφη άνηκαν στην 340Μ, που εδρεύει στην 115ΠΜ. > Δύο F-16 της 340Μ συγκρούστηκαν στον αέρα και υπήρξαν αιτία για την απώλεια δύο πολύτιμων στελεχών της ΠΑ. (ΠΑ)

Απώλεια ΑΗ-64D της ΑΣ Την Παρασκευή 30 Ιουλίου είχε προηγηθεί η συντριβή ενός επιθετικού ελικοπτέρου ΑΗ-64D του 2ου ΤΕΕΠ στην περιοχή των Μεγάρων. Το συμβάν έγινε κατά δοκιμαστική πτήση. Οι δύο χειριστές ανασύρθηκαν νεκροί. Στο συγκεκριμένο ΤΕΕΠ ανήκουν τα πλέον 11 ελικόπτερα AH-64D, η τελετή ένταξης των οποίων πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο. > Το ελικόπτερο κατέπεσε κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης (ΓΕΕΘΑ)

Ιπτάμενοι Πεζοναύτες ή Αμφίβιοι Σμηνίτες; Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες του ελληνικού Τύπου, επιχειρείται με ένα νέο πλαίσιο η κατάργηση του σοβιετικού δόγματος οργανωσης και διοίκησης των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Οι θέσεις των στρατηγών (αντιστράτηγων) θα περικοπούν κατά τρεις, και από 12 που είναι σήμερα, θα μειωθούν στις 9. Στο ίδιο πλαίσιο, επιχειρείται η αναδιάρθρωση του στρατωνισμού, με συγχωνεύσεις μονάδων, όπως για παράδειγμα η μετεγκατάσταση και συμβίωση ναυτών και αεροπόρων στη Μαγνησία. Οι Πεζοναύτες στον Βόλο για παράδειγμα, αναφέρεται ότι θα μετεγκατασταθούν στη Νέα Αγχίαλο. Το άνω βήμα αναμένεται να δώσει ένα αίσιο τέλος στη χρονίζουσα διατριβή για το εάν οι Πεζοναύτες είναι μία ανεξάρτητη ειδική δύναμη ή ανήκει στο Πολεμικό Ναυτικό. Χαριτολογώντας, πρόκειται για την ίδρυση του αεροπορικού σώματος των Ελλήνων Πεζοναυτών, στα πρότυπα του αμερικανικού USMC...

22

ελλάδα & κύπρος

“Όλα για το φιλέτο”

> Το EF-2000 παραμένει μία από τις επικρατέστερες υποψηφιότητες για το ΝΜΑ. (Eurofighter)

Τέσσερα δισεκατομμύρια ευρώ θα κοστίσει η πρώτη φάση του προγράμματος του νέου μαχητικού αεροσκάφους για την Πολεμική Αεροπορία, αναφέρει τις τελευταίες μέρες σε μια σειρά δημοσιευμάτων η γερμανική εφημερίδα „Die Welt“, η οποία επικαλείται αποκλειστικές πηγές για το σύνολο των ελληνικών εξοπλιστικών προγραμμάτων. Η ελληνική κυβέρνηση, σύμφωνα με την ίδια εφημερίδα, παζαρεύεται εξοπλιστικά προγράμματα πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ, εν μέσω οικονομικής κρίσης. Η επιλογή του επόμενου μαχητικού νέας γενιάς για την Πολεμική Αεροπορία έχει μπει για μία ακόμη φορά στην τελική ευθεία. Η κοινοπραξία της Eurofighter προτείνει την συμπαραγωγή του μαχητικού, ενώ η γαλλική Dassault ελπίζει στην εμπλοκή της γαλλικής πολιτικής ηγεσίας. Μεγάλο ατού της Dassault η άμεση προμήθεια έως και 40 Rafale, όπως και η θετική ανταπόκριση μέρους των ελλήνων επιτελών. Στο τραπέζι βρίσκεται και η σουηδική προφροά για το Gripen της Saab. Η πρόταση της Boeing αποτελεί επίσης ένα από τα φαβορί, αλλά οι όποιες εξελίξεις είναι άρρηκτα συνδεμένες με τις αποφάσεις της πολεμικής αεροπορίας των ΗΠΑ για το πρόγραμμα F-35. Τέλος, η πρόταση των Ρώσων για το Su-35 θυμίζει την προ δεκαετία αναφορά για υποψηφιότητα ρωσικού μαχητικού της οικογένειας Suckhoi, με καθαρά διακοσμητικό χαρακτήρα. αράλληλα, η εμπλοκή της Ρωσίας στο θέμα του ΤΟΜΑ για τον ΕΣ χάνει συνεχώς έδαφος απέναντι στις προτάσεις από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Παρά τις αντίθετες διαβεβαιώσεις της ελληνικής πλευράς σε μια σειρά ξένων ΜΜΕ κατά τους προηγούμενους μήνες, τα εξοπλιστικά προγράμματα τρέχουν όλα με απίστευτη ταχύτητα, με την ελληνική πλευρά να βρίσκεται ασφυκτικά υπό την πίεση του χρόνου για τις τελικές αποφάσεις.

Εκσυγχρονισμός των βλημάτων των OSA του Ελληνικού Στρατού Σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού Άμυνας Ε. Βενιζέλου σε συνέντευξή Τύπου, κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπή Εξοπλισμών της Διαρκούς Επιτροπής Εξωτερικών και Άμυνας την Πέμπτη, 29 Ιουλίου 2010, εγκρίθηκαν δύο συμβάσεις. Ο υπουργός αναφέρει χαρακτηριστικά: «Η πρώτη αφορά την εν συνεχεία υποστήριξη των αντιαεροπορικών συστημάτων TOR-M1 και OSA. Και η δεύτερη τον εκσυγχρονισμό των βλημάτων των OSA σύμφωνα με όσα ίσως ξέρετε ή θυμάστε από το παρελθόν, γιατί έχει επιτευχθεί και μια πολύ καλή τιμή μετά από διαπραγμάτευση, μία μείωση της τάξεως περίπου 30%, η οποία και έγινε με πολύ μεγάλη ικανοποίηση δεκτή από την Επιτροπή με ευρύτατη πλειοψηφία. Το κόστος είναι περίπου 22 εκατομμύρια, η δε άλλη είναι μια σύμβαση-πλαίσιο τύπου FMS ή NAMSA εάν χρειαστούμε και ό,τι χρειαζόμαστε για ένα διάστημα ισχύουν οι συγκεκριμένες τιμές».

23

ελλάδα & κύπρος

Προς αναβάθμιση βαίνουν 12 AH-64A+

> Το ΓΕΣ κατευθήνεται στη λύση της επιχειρησιακής εκμετάλλευσης 23/24 ΑΗ-64D και 6/7 AH-64A+. (ΕΣ)

Σύμφωνα με δημοσίευμα του defencenet.gr, μόνο 12 από τα συνολικά 19 AH-64A+ πρόκειται να αναβαθμιστούν στο επίπεδο -D. Αυτό αποφασίστηκε έπειτα από προσπάθεια περιορισμού του κόστους. Τα υπόλοιπα επτά ελικόπτερα, εφόσον δεν συμπεριληφθούν στη συμφωνία με την ανάδοχο εταιρία ως option, θα καταβληθεί προσπάθεια να παραμείνουν αξιόμαχα έως το 2025. Η αναθεωρημένη απόφαση θα επιφέρει εκτιμώμενη δαπάνη ύψους 300 - 400 εκατομμυρίων ευρώ έναντι 650 εκατομμυρίων που είχε αρχικά προϋπολογισθεί.

Σενάριο πώλησης των F-16C/D Block 30 στη Ρουμανία Σύμφωνα με δημοσίευμα του περιοδικού "Στρατηγική", η ελληνική πλευρά φαίνεται διατεθειμένη να προωθήσει το σύνολο των μαχητικών F-16C/D block 30 στη Ρουμανία και να τα αντικαταστήσει με την αγορά μικρής ποσότητας F-16C/D block 52M και μεταχειρισμένων Mirage 2000-9. Ένα τέτοιο σενάριο ωστόσο εναπόκειται στη συμφωνία των παραγωγών χωρών (ΗΠΑ, Γαλλία), οι οποίες οφείλουν να συμφωνήσουν τόσο για μία προώθηση των ελληνικών block 30 όσο και για μία αγορά μεταχειρισμένων Mirage 2000-9 από τα ΗΑΕ. H μεταπώληση των αραβικών Mirage σχετίζεται δε με την πώληση στα Εμιράτα του Rafale. > Σύμφωνα με δημοσιεύματα, η ΠΑ σκέφτεται την πώληση των F-16C/D Block 30 και την αντικατάστασή τους με F16C/D Block 52M και Mirage 2000-9 (f-16.net)

24

ελλάδα & κύπρος

Επίδειξη κινεζικών αεροσκαφών στην Πολεμική Αεροπορία Από 22 έως 27 Αυγούστου 2010, ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας Αντιπτέραρχος (Ι) Βασίλειος Κλόκοζας, επισκέφτηκε τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας στο πλαίσιο του Προγράμματος Στρατιωτικής Συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Πεκίνο είχε συναντήσεις με τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας Στρατηγό Liang Guanglie, τον Αρχηγό της Πολεμικής Αεροπορίας της Κίνας Πτέραρχο Xu Qiliang, ενώ επισκέφθηκε την 4η Αεροπορική Ακαδημία της χώρας στην πόλη Shi Jiazhuang καθώς και την 28η Πτέρυγα Μάχης της Κινεζικής Αεροπορίας στην πόλη Hangzhou.

Το ΠΝ συζητά την προμήθεια του ATR-72-200 ως ΑΦΝΣ Στο θέμα του Αεροσκάφους Ναυτικής Συνεργασίας για το Πολεμικό Ναυτικό, η ελληνική πλευρά διαβουλεύεται μία λύση προμήθειας μιας εναέριας πλατφόρμας ναυτικών εφαρμογών, η οποία χρησιμοποειείται και στην πολιτική αεροπορία. Το ATR 72 είναι ένα δικινητήριο ελικοφόρο (turboprop), το οποίο αναπτύχτηκε και κατασκευάζεται από την Avions de Transport Regional (ATR). Το εταιρικό σχήμα είναι μια κοινοπραξία μεταξύ των εταιριών EADS και της Finmeccanica / Alenia Aeronautica. Το ATR 72 ASW είναι ένα παράγωγο της εμπορικής έκδοσης ATR 72-500, που ενσωματώνει τις ίδιες δυνατότητες θαλάσσιας παριπολίας με το ATR 42 MP, αλλά διαθέτει

επιπλέον ανθυποβρυχιακό εξοπλισμό (ASW) και δυνατότητες Anti-Surface Warfare. Το ATR 72 ASW μπορεί να εκτελέσει περιπολίες με ακτίνα αποστολή τα 600 ναυτικά μίλια (1.100 + χλμ) για περισσότερο από 2 ώρες, με συνολικό χρόνο περιπολίας τις 9 περίπου ώρες. Σε αποστολή 200 ναυτικών μιλίων (360 + χλμ.) το αεροπλάνο μπορεί να παραμείνει στο αέρα για 7 περίπου ώρες. Οι Ο.Α. διατηρούν στόλο επτά ATR-72-200, ηλικίας 15 εώς 20 ετών, παρκαρισμένα στο αεροδρόμιο των Σπάτων. Το αεροσκάφος ATR 42/72 ήρθε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 1991. Ένας εξομειωτής πτήσης βρίσκεται επίσης στο δυναμικό της εταιρίας.

25

επίκαιρα

GRIPEN: επιτυχημένη βολή A-Darter - πρόοδος με τον METEOR Το σουηδικής κατασκευής μαχητικό αεροσκάφος JAS-39 εμπλούτισε το οπλοστάσιό του με τον πύραυλο αυτοάμυνας A-Darter και θα αποτελέσει το πρώτο Eurocanard που θα φέρει τον METEOR. Του Deepred001

> Στιγμιότυπο από την άφεση του A-Darter.

Επιτυχής βολή A-Darter Η Νοτιοαφρικανική Πολεμική Αεροπορία (SAAF) πραγματοποίησε επιτυχώς δοκιμαστική εκτόξευση του πυραύλου αερομαχίας πέμπτης γενιάς, μικρής εμβέλειας, A-Darter της Denel Dynamics, κατά τη διάρκεια μιας σειράς δοκιμών της εταιρίας, ανατολικά του Κέιπ Τάουν. Η εκτόξευση πραγματοποιήθηκε από μαχητικό αεροσκάφος Gripen - ολοκληρώνοντας έτσι την τομή μεταξύ των πυραύλων και των αεροσκαφών του τύπου. Το αεροσκάφος στις δοκιμές απέδωσε σύμφωνα με αξιωματούχους της εταιρίας, πέραν των προσδοκιών. Η δοκιμαστική εκτόξευση είναι το τελευταίο βήμα για την περαιτέρω ανάπτυξη του κοινού προγράμματος μεταξύ της Νότιας Αφρικής και της Βραζιλίας, αξίας ενός δισεκατομμυρίων R, στο οποίο η σουηδική Saab έχει ηγετικό ρόλο στην ένταξη των πολύπλοκων μελλοντικών πυραυλικών συστημάτων. Οι εκπαιδευτικοί πυραυλοι πρόκειται να παραδοθούν το 2012 ενώ οι παραδόσεις των πυραύλων αερομαχίας αναμένεται να ξεκινήσουν το 2013. Η συγκεκριμένη δοκιμή ακολουθεί μια σειρά πτητικών δοκιμών όπου ο

26

πύραυλος είχε να πετάξει μια σειρά προκαθορισμένων ακραίων δρομολογίων, δοκιμάζοντας έτσι την ικανότητα των ελιγμών του. Παράλληλα, ο λεγόμενος π;yραyλος ένταξης πήγε στη Saab, έτσι ώστε στη Σουηδία να ενσωματωθεί ο πύραυλος με τη δομή του αεροσκάφους Gripen. Εκεί πραγματοποίησε μια σειρά δοκιμών πτήσης, όπου ο πύραυλος πέταξε σε ακραίες γωνίες προσβολής μέχρι και 12G, και μέχρι και 13700 μέτρα ύψος. Ο BVR Meteor ενσωματώνεται στα σουηδικά Gripen Η σουηδική εταιρία Saab έχει λάβει μια παραγγελία από την υπηρεσία FMV (Διοίκιση Αμυντικου Υλικού) σχετικά με την ενσωμάτωση πυραύλου Beyond Visual Range (BVR),

τύπου Meteor. Η παραγγελία είναι αξίας 312 εκατομμυρίων σουδικών κορώνων, κατανεμημένη σε τέσσερα έτη Η ενσωμάτωση σημαίνει ότι ο Meteor θα προσαρμοστεί σε άλλα τα συστήματα Gripen, όπως αυτά μεφανίζονται στο ραντάρ. Η σειρά περιλαμβάνει δοκιμαστικές πτήσεις και εκοτοξεύσεις, καθώς και την ενσωμάτωση του Meteor στην υποστήριξη και την συντήρηση συστημάτων όπως οι εξομοιωτές και οι υπολογιστές σχεδιασμού. Το σουηδικό Gripen C / D θα έχει επίσης μια αμφίδρομη ζεύξη δεδομένων για την επικοινωνία μεταξύ του αεροσκάφους και τουπυραύλου, αφού εκτοξευτεί. “Ο Meteor έχει πολύ καλύτερες επιδόσεις από οποιοδήποτε άλλο βλήμα BVR που υπάρχει σήμερα, γεγονός που θα αυξήσει την ικανότητα του Gripen να υπερσπαιστεί τον εαυτό του ενάντια σε άλλα αεροσκάφη“, αναφέρει ο Lennart Sindahl, αξιωμτούχος της εταιρίας Saab. Το μαχητικό Gripen έχει χρησιμοποιηθεί από το 2006 ως το αεροσκάφος δοκιμών για την ανάπτυξη του Meteor. Πολλοί πύρυαλοι έχουν εξαπολυθεί από το Gripen μέχρι σήμερα. Αυτή η εμπειρία μπορεί πλέον να χρησιμοποιηθεί για μια πιο αποδοτικότερη ένταξη του Meteor στο Gripen C/D της πολεμικής αεροπορίας της Σουηδίας. Οι σχετικές εργασίες θα πραγματοποιηθούν στις εγκαταστάσεις της Saab στο Linköping και στο Gothenburg.

> Το GRIPEN NG εξοπλισμένο με πυραύλους αέρος-αέρος IRIS-T και METEOR. Το αεροσκάφος φέρει επίσης μεγαλύτερες εξωτερικές δεξαμενές καυσίμου. (GRIPEN Int.)

επίκαιρα

KC-390: οι πρώτες επιτύχιες Το μεταφορικό αεροσκάφος KC-390, καρπός της φιλόδοξης προσπάθειας της EMBRAER για τη δημιουργία ενός ανταγωνιστικού προς το C-130 μεταγωγικού αεροσκάφους, φαίνεται να μετουσιώνεται σε επιτυχία. Των Deepred001 & Fox2

> Καλλιτεχνική απεικόνιση του KC-390 (EMBRAER)

Η Χιλή εντάσσεται στο πρόγραμμα Με την υπογραφή ενός μνημονίου προθέσεως στο Σαντιάγο, την Τρίτη 24 Αυγούστου, η Χιλή επιβεβαίωσε τα σχέδια να συμμετάσχει στην ανάπτυξη του έργου και την παραγωγή των νέων στρατιωτικών μεταφορικών αεροσκαφών KC-390, με επικεφαλής τον βραζιλιάνικη κατασκευαστική εταιρία της Embraer, μέσω της προμήθειας 6 αεροσκαφών και την συμμετοχή της στην βιομηχανική παραγωγή. Το μνημόνιο υπεγράφη στο Σαντιάγο από τους υπουργούς Άμυνας κ. Jaime Ravinet και κ. Nelson Jobim, της Χιλής και της Βραζιλίας αντίστοιχα. Η αντίστοιχη σύμβαση θα υπογραφεί εντός των πρώτων μηνών του 2011 και οι παραδόσεις των αεροσκαφών για τη Χιλή θα αρχίσουν το 2017. Η κρατική ENAER της Χιλής θα συμμετάσχει στην παραγωγή των KC-390. Το KC-390, το οποίο σχεδιάζεται ως

μέσο στρατιωτικό μεταγωγικό αεροσκάφος, τροφοδοτείται από δύο turbofan κινητήρες και θα έχειτην ικανότητα να μεταφέρει 25 τόνους φορτίου ή 80 στρατιώτες και τον εξοπλισμό τους. Η αρχική απαίτηση για την πολεμική αεροπορία της Βραζιλίας είναι 28 αεροσκάφη, για να αντικαταστήσει τον υπάρχοντα στόλο των μεταφορικών αεροσκαφών τύπου C-130 και DHC-5 Buffalo. Η κατασκευή τριών πρωτοτύπων θα αρχίσει το 2012, αφού ολοκληρωθεί η τελική φάση του λεπτομερούς σχεδιασμού, ενώ η έναρξη των δοκιμών πτήσης είναι προγραμματισμένη για το 2014.Η μαζική παραγωγή θα ξεκινήσει το 2016, ενώ οι παραδόσεις είναι προγραμματισμένες από το 2017 και μετά, εάν δεν υπάρξουν στο χρονοδιάγραμμα του σχεδιασμού και της ανάπτυξης του αεροσκάφους καθυστερήσεις.

Ενδιαφέρον από άλλες χώρες Παρόμοιο ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει η Πορτογαλία, η Τσεχία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Πάντοτε, τέλος, υφίσταται η δέσμευση απόκτησης 12 μονάδων από τη Γαλλία σε περίπτωση που η Dassault καρπωθεί το διαγωνισμό του νέου βραζιλιάνικου μαχητικού αεροσκάφους. Ο στόχος Η EMBRAER στοχεύει στην ανάληψη ενός σημαντικού μέρους των προγραμμάτων αντικατάστασης των ηλικιωμένων μοντέλων του C-130. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε οι δηλώσεις του Βραζιλιάνου υπουργού άμυνας, Nelson Jobin, κατά την επίσκεψή του στα ΗΑΕ: “το αεροσκάφος θα είναι στην αγορά έως το 2018, όταν το C130 θα τελειώσει τον κύκλο ζωής του"...

27

επίκαιρα

Το EF-2000 παρουσιάζεται ως μία από τις δύο επιθυμητές επιλογές της ινδικής αεροπορίας στα πλαίσια διαγωνισμού αγοράς 126 μαχητικών νέας γενιάς (Eurofighter)

MMRCA Στροφή προς την Ευρώπη; Σύμφωνα με διεθνείς αναφορές, έκθεση της ινδικής πολεμικής αεροπορίας φέρεται να αναγορεύει ως φαβορί για το νικητή του MMRCA ένα εκ των EF-2000 ή Rafale. Φυσικά, αυτό έφερε αντιδράσεις από άλλες εταιρίες που συμμετέχουν στο διαγωνισμό... Του Deepred001 Στην έκθεση της πολεμικής αεροπορίας της Ινδίας (IAF) για τον διαγωνισμό του νέου μαχητικού αεροσκάφους στο πρόγραμμα MMRCA, προς το υπουργείο Άμυνας της χώρας τέλη του προηγούμενου μήνα, αναφέρεται ότι τα ρωσικά μαχητικά έχουν πέσει έξω, διότι οι κινητήρες τους έχουν «αποτύχει να εντυπωσιάσουν», ενώ το αμερικανικό F-16 «δεν έχει μέλλον». Το τελικό λόγο θα έχει η πολιτική ηγεσία της χώρας και μεταξύ των κορυφαίων ανταγωνιστικών προτάσεων

28

βρίσκεται το μαχητικό Typhoon της ευρωπαϊκής κοινοπραξίας Eurofighter EADS και η μεγάλη έκπληξη – το Rafale της γαλλικής εταιρείας Dassault. Είναι ενδιαφέρον ότι το Rafale της Γαλλίας αποκλείστηκε από τον διαγωνισμό σε κάποια φάση της διαδικασίας αξιολόγησης, όταν η Dassault αρνήθηκε να παράσχει τις απαιτούμενες πληροφορίες σχετικά με ορισμένες συσκευές και συστήματα προς την IAF. Mετά από απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου Αμυντικών

Προμηθειών, επετράπη στο γαλλικό μαχητικό να λάβει μέρος στις δοκιμαστικές πτήσεις. Σύμφωνα με τις ίδιες αναφορές, η ύπαρξη των Rafale & Eurofighter στην λίστα του προγράμματος MMRCA, και μετά την διαδικασία αξιολόγησης, ελαχιστοποιεί την επιλογή των Lockheed Martin F-16 Super Viper, Boeing F/A-18 Super Hornet, MiG-35 και του σουηδικού SAAB Gripen. Η αεροπορική ηγεσία της Ινδίας προτείνει Rafale ή Eurofighter -

επίκαιρα πολιτική η τελική απόφαση... Οι αντιδράσεις των Αμερικανών H αμερικανική Lockheed Martin έχει αρνηθεί τους ισχυρισμούς ότι οι πιλότοι του Πακιστάν έχουν πετάξει με μαχητικά των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, τύπου F-16 Block 60. Σύμφωνα με τον αξιωματούχο της εταιρίας κ. Michael Griswold, υπάρχει μια συμφωνία μεταξύ των ΗΠΑ και των ΗΑΕ ότι [αυτές] δεν θα επιτραπεί να συμβεί κάτι τέτοιο. Στο πρόγραμμα Medium Multi-Role Combat Aircraft (MMRCA) της Ινδίας η Lockheed Martin έχει προσφέρει το F-16IN Block 60, το Super Viper. Υπάρχει έντονη ανησυχία από την ινδική πλευρά ότι σε κατάσταση μιας πολεμικής αναμέτρησης με το Πακιστάν, η Ινδία δεν θα έχει ένα πλεονέκτημα με το Super Viper, μια και το F-16 βρίσκεται στο δυναμικό του Πακιστάν. Η έτερη αμερικανική εταιρία (Boeing), σε πείσμα της πιθανής έρευνας, προσφέρει στην Ινδία έναν «οδικό χάρτη» σε σχέση με την εξέλιξη του Super Hornet, συγκεκριμένα το Super Hornet Block II. Η εταιρεία αναφέρει ότι έχει ήδη επενδύουν στον «χάρτη πορείας» κατά τα τελευταία δύο χρόνια μαζί με το Ναυτικό των ΗΠΑ. Στο πλαίσιο του προγράμματος, λέει η

Boeing, η Ινδία, αν επιλέξει το Super Hornet ως μέρος του MMRCA, η ινδική Πολεμική Αεροπορία θα έχει την δυνατότητα να προσθέσει τα αποτελέσματα της εξελικτικής τεχνολογίας για την πλατφόρμα μέσα στη δεκαετία, μια στοιχειώδες βάση εκκίνησης το 2015. Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ και αναπτύχθηκε από την Boeing. Ο «οδικός χάρτης» επιτρέπει την προγραμματισμένη εισαγωγή των ώριμων τεχνολογιών με την πάροδο του χρόνου. Η Boeing υποστηρίζει ότι αυτό θα έδινε την ευελιξία στην IAF, εάν θέλει να εισαγάγει / ενσωματώσει τις ακόλουθες νέες τεχνολογίες:

Σε μια παράλληλη εξέλιξη στη Ρωσία, αξιωματούχος της εταιρίας UAC που προσφέρει το μαχητικό MiG-35 για το ίδιο πρόγραμμα, ανέφερε πως τα επίσημα αποτελέσματα του διαγωνισμού δεν έχουν ανακοινωθεί ακόμη και ότι δεν υπάρχει κάποια επίσημη πληροφορία για την αποχώρηση του MiG-35 από τον ινδικό διαγωνισμό. Για το ρωσικό μαχητικό έχει ανακύψει θέμα με τον κινητήρα του. Οι ινδικές προδιαγραφές αναφέρουν πως ο χρόνος μεταξύ των επισκευών θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 2000 ώρες και η συνολική διάρκεια ζωής 4000 ώρες, αλλά ο κινητήρας τύπου RD-33 δεν πληρεί αυτές τις παραμέτρους αυτήν την στιγμή.

* Βελτιωμένη απόδοση κινητήρα * Πιλοτήριο επόμενης γενιάς * Σφαιρικό σύστημα λέιζερ για προειδοποίηση πυραύλων * Εσωτερικό Infra-Red Search & Track (IRST) * Σύμμορφες δεξαμενές καυσίμου * Ενσωματωμένα ατρακτίδια για όπλα * Σχεδιασμός stealth * Μελλοντική της τεχνολογίας επιβίωσης που θα κάνει δύσκολη την ανίχνευση του αεροσκάφους. Ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη του Super Hornet έχει γίνει για 40 χρόνια επιχειρησιακής ζωής. Η ρωσική πλευρά

Οι έξι υποψήφιοι του ινδικού διαγωνισμού MMRCA: Rafale, EF-2000 Typhoon, F-16, F/A-18 Super Hornet, Gripen και MIG-35 (Wikipedia)

29

θέματα

HMSS: Θανάσιμο Βλέμμα Made in Europe Στα μέσα καλοκαιριού ανακοινώθηκε από την Κοινοπραξία Eurofighter η έναρξη παραδόσεων προς τις αεροπορίες - χρήστες του “Τυφώνα” του συστήματος HMSS (Helmet Mounted Symbology System). Εμείς παρουσιάζουμε το σύστημα και καταδεικνύουμε τη σημασία του. Του Afasias

30

HMSS Η παραλαβή και ενσωμάτωση των συστημάτων HMSS (Helmet Mounted Symbology System ) στο Eurofighter Typhoon θα έχει σαν αποτέλεσμα να αυξηθούν κατακόρυφα οι δυνατότητες του συγκεκριμένου αεροσκάφους . Το HMSS είναι ένα σύστημα προβολής πληροφοριών για την πτήση και τους στόχους που εντοπίζονται από τους αισθητήρες του αεροσκάφους σε πραγματικό χρόνο επί του κράνους προστασίας του πιλότου . Το HMSS ουσιαστικά είναι ένα μίνι HUD (head-up display ) προσαρμοσμένο στο κράνος του πιλότου, στο οποίο προβάλλονται τα ίδια δεδομένα ταυτόχρονα με το HUD . Το σύστημα αναπτύχθηκε από τη BAe Systems, ενώ υπεύθυνη για τις δοκιμές υπήρξε μοίρα της βρετανικής αεροπορίας . Η ίδια μονάδα αναμένεται να βοηθήσει στην εκπαίδευση των χειριστών των χρηστών του μαχητικού που επιθυμούν να γνωρίσουν τα μυστικά του HMSS από πολύ κοντά. Το HMSS ζυγίζει δύο κιλά, ενώ μπορεί να αντέξει φορτίσεις της τάξης έως και των εννέα G . Με το HMSS ο πιλότος μπορεί να έχει στραμμένο το κεφάλι του στην περιοχή ενδιαφέροντος και ταυτόχρονα να προβάλλονται πληροφορίες στο προβολικό σύστημα του κράνους για τις παραμέτρους πτήσης (ταχύτητα ,ύψος ,οριζόντια και κάθετη κατεύθυνση ° του αεροσκάφους ,επιτάχυνση G , κτλ.) , τα όπλα που έχει επιλέξει για άμεση βολή , και οι παράμετροι των στόχων που έχουν εντοπιστεί από τους αισθητήρες του αεροσκάφους . Επίσης θα είναι ενσωματωμένο σύστημα νυχτερινής όρασης (Night Vision Enhancement Camera) στο HMSS. Η χρήση του HMSS στο Eurofighter Typhoon βελτιώνει σε μεγάλο βαθμό την αντίληψη της τακτικής κατάστασης και τη γρηγορότερη λήψη αποφάσεων από τον πιλότο . Το HMSS χρησιμοποιεί την πλέον σύγχρονη τεχνολογία καταγραφής κίνησης που εφαρμόζεται και για την δημιουργία ταινιών και video games. Στο επάνω μέρος του κράνους υπάρ-

> Στο επάνω μέρος του κράνους υπάρχουν κάποια εξογκώματα σαν καρούμπαλα που παρακολουθούνται περιμετρικά από ειδικές κάμερες

> Σε αυτό το γράφημα απεικονίζεται η τεχνολογία-τεχνική καταγραφής της κίνησης που χρησιμοποιείται και στο HMSS.

χουν κάποια εξογκώματα σαν καρούμπαλα που παρακολουθούνται περιμετρικά από ειδικές κάμερες με ηλεκτροοπτικό τρόπο και με τη μέθοδο του τριγωνισμού ο υπολογιστής υπολογίζει με απόλυτη ακρίβεια τη θέση του κεφαλιού του πιλότου σε πραγματικό χρόνο .Με αυτόν τρόπο ο υπολογιστής ξέρει ανά πάσα στιγμή την θέση του κεφαλιού του πιλότου και του προβάλει τα αντίστοιχα δεδο-

>> Το HMSS ουσιαστικά είναι ένα μίνι HUD προσαρμοσμένο στο κράνος του πιλότου, στο οποίο προβάλλονται τα ίδια δεδομένα ταυτόχρονα με το HUD

31

θέματα

> Στην απεικόνιση αυτή είναι εμφανής η δυνατότητα απεικόνισης από τα προβολικά συστήματα HMD (Helmet Mounted

μένα για τους στόχους που είναι εντός θέας . Το HMSS δεν έχει σχεδιαστεί μόνο ως προβολικό σύστημα επί της κάσκας, αλλά και με τη δυνατότητα να μπορεί να συνεργαστεί με όπλα αέρος-αέρος και αέρος-εδάφους. Σε πρώτη φάση θα συνεργάζεται με όπλα αέρος-αέρος HOBM (High Off-Boresight Missiles )όπως οι ASRAAM και IRIS-T (οι IRIS-T είναι ήδη ενταγμένοι στο οπλοστάσιο της Π.Α) τα οποία χρησιμοποιούν οι Π.Α των χωρών μελών της κοινοπραξίας του Eurofighter Typhoon. Ο τρόπος συνεργασίας ανάμεσα στο HMSS και HOBM είναι σχετικά απλός. Το κράνος του πιλότου

32

αναλαμβάνει τον έλεγχο (SLAVE) της κεφαλής IR του πυραύλου, και με την περιστροφή του κεφαλιού του πιλότου περιστρέφεται ταυτόχρονα και η κεφαλή του πυραύλου στην περιοχή που κοιτάει ο πιλότος , και αυτόματα ή χειροκίνητα εγκλωβίζεται αφού βρεθεί εντός θέας της κεφαλής IR. Και με αυτόν τον τρόπο το κοίταγμα του πιλότου μπορεί να αποδειχτεί θανάσιμο. Για να αντιληφθούμε πόσο αυξάνονται οι ικανότητες του Eurofighter Typhoon με την χρήση του HMSS αρκεί να ρίξουμε μια ματιά στα παραπάνω σχήματα. Στο Σχ.1 διακρίνουμε με κόκκινο χρώμα τον φάκελο εμπλοκής του

> 3D απεικόνιση των εξαρτημάτων που είναι ενσωματωμένα σε ένα

>> Η χρήση του HMSS στο Eurofighter Typhoon βελτιώνει σε μεγάλο βαθμό την αντίληψη της τακτικής κατάστασης και τη γρηγορότερη λήψη αποφάσεων από τον πιλότο

HMSS

> Τι περιλαμβάνει ένα HMD.

ΑΙΜ-9L Sidewinder, στο Σχ.2 με κόκκινο χρώμα απεικονίζεται η ζώνη εμπλοκής του IRIS-T χωρίς την χρήση του HMSS και με μπλε η ανεκμετάλλευτη ζώνη εμπλοκής, και τέλος στο Σχ.3 είναι ολοφάνερη η διευρυμένη ζώνη εμπλοκής με την χρήση του HMSS. Το HMSS σε συνδυασμό με τους πυράλους HOBM (High OffBoresight Missiles) εισάγει νέα δεδομένα στην εναέρια μάχη και δίνει, σύμφωνα με μαρτυρίες πιλότων, ένα πλεονέκτημα στους πιλότους περίπου τεσσάρων δευτερολέπτων στο να φέρουν το Eurofighter σε θέση βολής σε σχέση με άλλα μαχητικά που δεν φέρουν παρόμοια συστήματα.

> Με την επιχειρησιακή χρήση του HMSS, το EF-2000 μετατρέπεται σε φονικότερο μαχητικό εναέριας υπεροχής.

>> Το HMSS σε συνδυασμό με τους πυράλους HOBM δίνει ένα πλεονέκτημα περίπου τεσσάρων δευτερολέπτων στο να φέρουν το Eurofighter σε θέση βολής σε σχέση με μαχητικά που δεν έχουν παρόμοια συστήματα

33

θέματα

ΔΟΜΗ ΜΑΧΗΤΙΚΩΝ ΤΟ 2025 Πρόσφατα έγινε γνωστό ότι ο σχεδιασμός της ΠΑ εώς το 2025 περιλαμβάνει την απόκτηση 80 Νέων Μαχητικών Αεροσκαφών. Στο παρόν κείμενο γίνεται προσπάθεια περιγραφής της σύνθεσης επανδρωμένων μαχητικών της Αεροπορίας το έτος 2025. Του Fox2

Εισαγωγή Σύμφωνα με δημοσίευμα σε καλοκαιρινό τεύχος του περιοδικού "ΣΙ&Γ", οι υπεύθυνοι σχεδιασμού της Πολεμικής Αεροπορίας έχουν προσανατολιστεί στην απόκτηση 80 καινούριων μαχητικών έως και τα μέσα της επόμενης δεκαετίας. Το αίτημα αποτελείται από δύο σκέλη των 40 κομματιών, με το πρώτο να αφορά πρωταρχικά την αντικατάσταση γηρασμένων αεροσκαφών και το δεύτερο να αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των τουρκικών F35. Είναι δεδομένο όμως ότι και η πρώτη φάση θα έχει κύριο ρόλο την αποτροπή έναντι των νέων τουρκικών μαχητικών. Σημερινά μαχητικά σε υπηρεσία το 2025 Με αφορμή τη συγκεκριμένη απαίτηση της ΠΑ θα προσπαθήσουμε να αποτυπώσουμε τη μορφή που θα έχει η Αεροπορία στα μέσα της δεκαετίας του 2020. Πάρα την προσθήκη του νέου ή των νέων μαχητικών, ραχοκοκκαλιά του στόλου μαχητικών θα παραμείνει το F-16. Προβλέπουμε ότι το 2025 θα

34

υπάρχουν σε υπηρεσία τουλάχιστον τα 125 αεροσκάφη των εκδόσεων παραγωγής 50, 52 plus και 52M. Τα block 30 θα έχουν αποσυρθεί ή θα έχουν ξεκινήσει να αποσύρονται. Όπως αναφέρθηκε στο προηγούμενο τεύχος μας, κρίνεται απαραίτητο τα block 52 plus να έχουν εξοπλιστεί με αισθητήρα radar AESA, ειδικά σε μια περίοδο όπου οι προτάσεις της διεθνούς αγοράς θα είναι ωριμότερες. Οι νέοι αισθητήρες θα βοηθήσουν αρκετά την απόδοση σε αποστολές αεράμυνας (δύο από τις τρεις μοίρες έχουν σήμερα πρωτεύουσα αποστολή την αεροπορική υπεροχή), ενώ θα τα καταστήσουν ανώτερα από όλα τα τουρκικά όμοια αεροσκάφη. Μία παρόμοια αναβάθμιση θα μπορούσε να αφορά και τα block 52M (παρά το ότι η σημερινή μοναδική μοίρα που επιχειρεί με αυτά έχει ως πρώτο ρόλο την κρούση). Το πρόγραμμα αναβάθμισης που θα υπάρξει για τα block 50 θα αποδείξει εάν θα υπάρξει διαθέσιμος ένας αριθμός 39 block 50M ή 38 CCIP-GR + το αεροσκάφος δοκιμών που βρίσκεται στις ΗΠΑ. Το τελευταίο παρέμεινε εκεί, αρχικά για τις δοκιμές του ASPIS, ενώ έπειτα αναβαθμίστηκε

δομή μαχητικών το 2025

> Ζεύγος F-16C/D block 52 plus πλησίον του αεροδρομίου Σούδας. Τα F-16 θα παραμένουν σπονδυλική στήλη της ΠΑ το 2025.

35

θέματα

> Τα Mirage 2000B/E πρόκειται να απορσυρθούν το ίδιο διάστημα με τα F16C/D Block 30 εφόσον δεν αναβαθμιστούν σε Mirage 2000-5. (ΠΑ)

διαδοχικά σε block 50 plus και block 50M για την καλύτερη εξυπηρέτηση των προγραμμάτων PX III & IV. Την ίδια ώρα θα βρίσκεται σε εξέλιξη ή θα έχει ολοκληρωθεί η απόσυρση των block 30, τα οποία θα έχουν ως τότε συμπληρώσει 36 έτη υπηρεσίας. Έτσι, κι εφόσον δεν προχωρήσει κάποια απόκτηση αριθμού μεταχειρισμένων αεροσκαφών του τύπου, η ΠΑ θα διατηρεί στις τάξεις της 125 F-16, κατανεμημένα σε επτά πολεμικές μοίρες (σύντομα θα ορισθεί η λειτούργια δεύτερης μοίρας για την αξιοποίηση των F-16C/D block 52M). Δεν μπαίνουμε στον πειρασμό να αναφέρουμε το ρόλο της κάθε μοίρας, όμως είναι δεδομένο ότι τα οργανικά τους αεροσκάφη θα είναι ικανά να φέρουν με επιτυχές αποτέλεσμα αποστολές αεράμυνας, SEAD, κρούσης και αναγνώρισης. Μία ακόμη προσθήκη θα μπορούσε να ήταν η δυνατότητα πραγματοποίησης αποστολών ναυτικής κρούσης, ειδικά αν υλοποιηθεί μείωση της οροφής των κύριων δυνάμεων του ΠΝ, πράγμα που θα καταστήσει ρεαλιστική τη μετατροπή μερικών πλεονασματικών RGM-84 σε AGM-84 και τη μεταβίβασή τους στην ΠΑ. Σίγουρη παραμένει η παρουσία μίας μοίρας Mirage 2000-5 στο ελληνικό οπλοστάσιο, είτε αυτή αφορά 15 αε-

36

ροσκάφη είτε περισσότερα. Όπως είναι γνωστό, σήμερα βρίσκονται σε υπηρεσία 25 μονάδες της συγκεκριμένης έκδοσης, εκ των οποίων οι 10 είναι αναβαθμισμένες εκδοχές αεροσκαφών Mirage 2000E. Εάν αυτές είναι ικανές να παραμείνουν σε υπηρεσία το ίδιο διάστημα με τα καινούρια αεροσκάφη δεν είναι για εμάς γνωστό. Σύμφωνα με παλαιότερους σχεδιασμούς της γαλλικής αεροπορίας (που επίσης χρησιμοποιεί τον τύπο) είχε ορισθεί καταλικτική ημερομηνία γι' αυτά περίπου το 2025, αν και οι νέοι γαλλικοί σχεδιασμοί ορίζουν νωρίτερα το τέλος τους. Τα γαλλικά μαχητικά έχουν ωστόσο αναβαθμιστεί οκτώ με 10 έτη νωρίτερα από τα ελληνικά, κάτι που μάλλον δείχνει ότι τα 10 ελληνικά αναβαθμισμένα Mirage 2000 θα μπορούν να βρίσκονται σε υπηρεσία το 2025. Ο ρόλος της μοίρας θα είναι εντυπωσιακός και ο φόρτος εργασίας πρωτόγνωρος, όντας αυτή ικανή να φέρει εις πέρας τους ρόλους της αναχαίτισης, της υποστρατηγικής κρούσης και της ναυτικής κρούσης. Δεν θα πρέπει τέλος να αποκλειστεί η αξιοποίηση των ατρακτιδίων ASTAC, αν και φαίνεται ότι το ICMS 2000 Mk.3 (που βρίσκεται ένα σκαλί κάτω από το κορυφαίο Spectra) μπορεί να προσφέρει σε ρόλο ELINT εξίσου καλά ή καλύτερα. Τα αεροσκάφη θα

>> Τα F-16 θα είναι ικανά να φέρουν με επιτυχές αποτέλεσμα αποστολές αεράμυνας, SEAD, κρούσης και αναγνώρισης.

δομή μαχητικών το 2025

> Σημαντικό τμήμα των αισθητήρων και όπλων των F-4 PI2000 θα περάσουν στα F-16 όταν τα “Φαντάσματα” σταματήσουν την ελληνική καριέρα τους. (ΠΑ)

μπορούσαν επιπρόσθετα να εξοπλιστούν με τον πύραυλο BVRAAM METEOR και να αποκτήσουν δυνατότητα υποστρατηγικής ναυτικής κρούσης, με την απόκτηση ενός πυραύλου εφάμιλλου του ακυρωθέντος υπερηχητικού ANF ή του ίδιου βλήματος αν το πρόγραμμα αναγεννηθεί. Τα παλαιότερα Mirage 2000B/Ε, αν δεν αναβαθμιστούν, θα ακολουθήσουν τη μοίρα των F-16C/D block 30. Τα 80 ΝΜΑ Αυτά όσον αφόρα τα αεροσκάφη γ' γενιάς (όπου και πάλι θα βρίσκεται προ των πυλών η ανάγκη αντικατάστασης των block 50). Για τα 80 υπό απόκτηση μαχητικά δεν είναι τίποτε ακόμη δεδομένο. Κύριοι υποψήφιοι, ειδικά μετά τις δηλώσεις του Aναπληρωτή Yπουργού Eθνικής Άμυνας, κου. Πάνου Μπεγλίτη, στο Assosiated Press θα είναι τα EF-2000, F-16, F/A-18, F-35 και Rafale (ειδικά για τη φάση της πρώτης αγοράς). Για την ακρίβεια, ο Έλληνας Υπουργός ανέφερε ότι έχουν γίνει συζητήσεις με τη Boeing, τη Dassault, την EADS και τη Lockheed Martin. Υποψήφια είναι επιπλέον τα JAS 39 και Su-35. Μία προμήθεια ένος αριθμού 40 μαχητικών F-35 κατά τη β' φάση πρέπει να θεωρείται πολύ πιθανή, αφού θα επι-

τρέψει την πλήρη γνώση για τις ικανότητες του αμερικανικού μαχητικού που θα αποκτηθεί από την τουρκική αεροπορία. Παρόλα αυτά, δεν θα πρέπει αυτή να πραγματοποιηθεί εφόσον το νέο μαχητικό της Lockheed Martin αποδειχθεί πως αποτελεί κατώτερη πλατφόρμα σε σχέση με τον ανταγωνισμό ή αλλιώς αν αυτό δεν είναι τόσο αόρατο όσο διαφημίζεται. Για τη φάση των 40 πρώτων αεροσκαφών, προβάδισμα έχει πάντα το EF-2000, για το οποίο υπάρχει επιθυμία απόκτησης από το 1999 και υπόσχεση αγοράς από το 2001. Εάν υπάρξουν όμως άλλοι παράγοντες (πολιτικοί / οικονομικοί) στο ζήτημα του νέου μαχητικού, κανείς δεν θα μπορούσε να αποκλείσει την επιλογή του Rafale ή ενός ακόμη αμερικανικού τύπου (αυτό το πλαίσιο υπονοείται από τις δηλώσεις του Γάλλου ευρωβουλευτή - "οικονομική βοήθεια από χώρες της Ε.Ε. στην Ελλάδα αντί ελληνικών αγορών όπλων από ευρωπαϊκές χώρες"). Τα πρώτα 40 αεροσκάφη θα αντικαταστήσουν τα F-4E και τα επόμενα 40 τα πρώτα F-16 και Mirage 2000. Υπενθυμίζεται ότι τα A-7E αντικαθίστανται από τα F-16C/D block 52M. Περισσότερα για το NMA θα φανούν στο άμεσο μέλλον, ενώ ευχή μας είναι η πραγματική αξιολόγηση των υποψηφιοτήτων και όχι η πρόκριση ενός

>> Ο ρόλος της μοίρας των Mirage 2000-5 θα είναι εντυπωσιακός και ο φόρτος εργασίας πρωτόγνωρος

37

θέματα

> Η μέριμνα για το τεχνολογικό επίπεδο των F-16 οφείλει να είναι συνεχής μιας και τα συγκεκριμένα μαχητικά θα συνεχίσουν να αποτελούν πολύτικο εργαλείο για την ΠΑ. (ΠΑ)

Ενδεικτικός πίνακας των μαχητικών της ΠΑ το 2025

38

τύποι μαχητικών

2010

2025

NMA

-

80

F-16

157

125

Mirage 2000 / -5

45

25

R/F-4

53

-

Α-7

43

-

δομή μαχητικών το 2025 τύπου με άσχετα κριτήρια. Τα νέα δεδομένα Εκ του αποτελέσματος, εκτιμάται ότι το 2025 στη σύνθεση της ΠΑ θα βρίσκονται κοντά 230 επανδρωμενά μαχητικά, όλα πολλαπλών ρόλων σε αντίθεση με σήμερα. Αυτό θα είναι κάτι που θα ξεκινήσει να συμβαίνει αμέσως μετά την απόσυρση των RF4E και Α-7Ε αποτελώντας αξιοσημείωτη βελτίωση για τα ισχύοντα δεδομένα. Είναι ακόμη σίγουρό ότι ο τεχνολογικός παράγοντας δεν θα οδηγήσει στη μείωση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων του κλάδου, αντίθετα, θα βελτιώσει τις επιδόσεις. Όλα τα αεροσκάφη θα μπορούν να ασκήσουν πολλαπλές λειτουργίες σε σχεδόν μηδενικό χρόνο, γεγονός που θα σημάνει την ύπαρξη μιας φονικότερης αεροπορίας από τη σημερινή. Η απόσυρση ενός σημαντικού αριθμού διθεσίων αεροσκαφών, όπως τα Phantom, θα αποτελέσει παράλληλα αιτία για την αναδιάταξη του έμψυχου ιπτάμενου προσωπικού. Τα περίπου 54 F-4 είναι σίγουρο ότι θα αντικατασταθούν επί τω πλείστω από μονοθέσια μαχητικά. Έτσι θα υπάρξει περίσσευμα χειριστών. Μία περίπτωση θα είναι η μετάταξή τους στα προηγμένα αεροσκάφη, πράγμα που θα οδηγήσει στη δημιουργία μιας βάσης περισσότερων χειριστών άνα αεροσκάφος και στην καλύτερη χρήση των νέων κατασκευών. Άλλη περίπτωση θα αποτέλεσει η αξιοποίησή τους στον χειρισμό UAV / UCAV (των οποίων η παρουσία αναπόφευκτα θα αυξηθεί στην ΠΑ - ιδίως αν προχωρήσει η προμήθεια μη επανδρωμένων αεροσκαφών μάχης πολύ σύντομα) ή η μετάθεσή τους σε άλλες μονάδες της αεροπορίας. Η απόσυρση παλαιότερων κατασκευών θα σημάνει επίσης τη βελτίωση του λόγου επίγειου προσωπικού προς αεροσκάφος ενώ επίσης οι νεότερες κατασκευές απαιτούν απείρως λιγότερες εργατοώρες υποστήριξης σε σύγκριση με τα αποσυρόμενα αεροσκάφη. Μέρος του εξοπλισμού και των όπλων που βρίσκονται στις μοίρες των Α-7

και F-4, όπως τα ατρακτίδια σκόπευσης Litening και τα πυρομαχικά AFDS, είναι τέλος βέβαιο ότι θα χρησιμοποιηθούν από νεότερα μαχητικά (κυρίως τα F-16). Σύγκριση με THK Αν υποθέσουμε ότι θα υφίσταται διαθεσιμότητα της τάξης του 70%, τότε, από τα 230 μαχητικά θα είναι σε θέση να πετούν όποτε απαιτηθεί 162. Την ίδια ώρα, η τουρκική αεροπορία θα απαριθμεί 80 με 120 F-35, 30 F16C/D block 50M και 165 F-16 CCIP, ενώ δεν θα πρέπει να αποκλεισθεί η παρουσία 40 έως 50 EF-2000. Σύνολο: 275 έως 365 μαχητικά, ο αριθμός των οποίων θα πέφτει σε 193 έως 256 (στη δεύτερη τιμή εφόσον αποκτηθούν οι "Τυφώνες") με διαθεσιμότητα 70%. H αναλογία, τέλος, σε καθαρούς αριθμούς μεταξύ των δύο αεροποριών θα ανέρχεται σε 10:10 για τα μαχητικά δ' γενιάς στην καλύτερη περίπτωση για την ελληνική πλευρά και 4,7:10 στην χειρότερη περίπτωση.

>> Τα περίπου 54 F-4 είναι σίγουρο ότι θα αντικατασταθούν επί τω πλείστω από μονοθέσια μαχητικά. Αυτό θα αποτελέσει παράλληλα αιτία για την αναδιάταξη του έμψυχου ιπτάμενου

Συμπεράσματα

προσωπικού.

Οι σχεδιασμοί είναι βέβαιο ότι έχουν γίνει υπό το φάσμα πολλών σοβαρών μελετών, όμως, πρέπει να υπενθυμιθεί πως περιπτώσεις όπως π.χ. τα Ίμια έγιναν και επειδή υπήρχαν 80 προηγμένα ελληνικά μαχητικά έναντι 160 προηγμένων τουρκικών... Αυτό δεν σημαίνει ότι επιθυμούμε τη συνεχιζόμενη αγορά δαπανηρών οπλικών συστημάτων, σαν τα μαχητικά αεροσκάφη, αλλά την ύπαρξη των αναγκαίων αριθμών και ποιότητας κατασκευών για την αποτροπή ενδεχόμενων κρίσεων ή συρράξεων στις οποίες θα βρισκόταν εμπλεκομένη η πατρίδα μας. *Στην παραπάνω ανάλυση, η οποία συντάχθηκε τον περασμένο Αύγουστο δεν συμπεριλήφθηκαν σενάρια απόκτησης μεταχειρισμένων μαχητικών τα οποία εμφανίσθηκαν στην επικαιρότητα το αμέσως επόμενο διάστημα.

39

A-60 Το ρωσικό αερομεταφερόμενο laser του Κώστα Πανιτσίδη

θέματα

> Το 1991 απογειώθηκε το δεύτερο πρωτότυπο (1Α2 με χαρακτηριστικό USSR-86879) με τον επικεφαλής αρχιδοκιμαστή Demanovskim). (Beriev)

Κατασκευαστής: ΟΚΒ Beriev Χώρα: ΕΣΣΔ Πρώτη πτήση: 1981 Στις αρχές της δεκαετίας του '80, οι ΗΠΑ άρχισαν ν' αναπτύσσουν αντιδορυφορικά οπλικά συστήματα με ακτίνες λέιζερ. Τα πρώτα πειράματα, έγιναν από ένα αεροσκάφος Boeing NKC-135 ALL εξοπλισμένο με τα κατάλληλα όργανα μέτρησης, ενώ για το αντίστοιχο πρόγραμμα των Σοβιετικών χρησιμοποιήθηκε ένα ΙL-76 MD με χαρακτηριστικό USSR-86879. Για να πραγματοποιηθεί η βολή της δέσμης λέιζερ από το αμερικανικό Boeing, εγκαταστάθηκε ειδικός εξοπλισμός στα πλάγια της ατράκτου, ενώ στο εμπρόσθιο τμήμα της σε ειδικούς θόλους, εγκαταστάθηκαν οι γεννήτριες. Η εγκατάσταση αυτή ήταν ανάλογη αυτής του ΙL-76 PP. Βασικές τροποποιήσεις που έγιναν στο IL-76 ήταν, η αλλαγή θέσης στην APU και η ενίσχυση των μπροστινών θυρών και μπροστινών εξόδων κινδύνου.

42

Αφαιρέθηκε το ραντάρ και στη θέση του τοποθέτησαν έναν πυργίσκο, από τον οποίο θα γίνεται η βολή της δέσμης λέιζερ. Για τη σωστή λειτουργία του πυργίσκου για τη βολή της δέσμης λέιζερ, έχει τοποθετηθεί ακριβώς από κάτω ένας θόλος που καλύπτει μια κεραία και το σύστημα του εγκλωβισμού και παρακολούθησης στόχου. Από τα αλεξινέμια του ναυτίλου απέμειναν μόνο δυο παράθυρα στα πλάγια (μάλλον όλος ο χώρος του ναυτίλου καταλήφθηκε από τον εξοπλισμό του πυργίσκου και το σύστημα βολής του όπλου λέιζερ). Για την καλύτερη αεροδυναμική συμπεριφορά είχε προταθεί και η λύση της τοποθέτησης του πυροβόλου λέιζερ πάνω στην άτρακτο σε ένα ειδικό αεροδυναμικό κάλυμμα, ενώ το ίδιο το πυροβόλο θα ήταν αναπτυσσόμενο (και μετά τη δοκιμή θα συμπτυσσόταν μέσα στην άτρακτο). Όλο το σύστημα θά τοποθετούνταν πάνω στην άτρακτο μεταξύ πτέρυγας και κάθετου σταθερού. Τα τμήματα του συστήματος

>> Η εγκατάσταση εξοπλισμού στο ΙL-76 PP υπήρξε ανάλογη του αμερικανικού Boeing.

A-60

> Το πρωτότυπο αεροσκάφος τροχοδρομεί, στο αεροδρόμιο, του εργοστασίου. (Beriev)

μετά τη λειτουργία τους αναδιπλώνονταν μέσα στην άτρακτο. Ακριβώς πίσω από την πτέρυγα εξέχουν από την άτρακτο καλύμματα με προφίλ ανάλογο της πτέρυγας, ενώ η ράμπα φόρτωσης και εκφόρτωσης παρέμεινε ίδια. Την τροποποίηση του αεροσκάφους ανέλαβε ειδικό σχεδιαστικό γραφείο, το G.M. Beriev στο Taganrog, στο εργοστάσιο Georgia Dmitrova με έδρα επίσης το Taganrog. To εργοστάσιο αυτό είναι που έκανε τις μετατροπές των αεροσκαφών Α-50 AEW και του ανθυποβρυχιακού Tu-142.

Το τροποποιημένο αεροσκάφος Α-60 φέρεται από πληροφορίες, να καταστράφηκε ολοκληρωτικά στο αεροδρόμιο Chkalov στην περιοχή της Μόσχας από πυρκαγιά. Tο 1991 απογειώθηκε το δεύτερο πρωτότυπο (1Α2 με χαρακτηριστικό USSR-86879) με τον επικεφαλής αρχιδοκιμαστή Demanovskim. Το αεροσκάφος έφερε καινούργιας σχεδίασης εξοπλισμό. Ανεπίσημες πληροφορίες αναφέρουν ότι το 1993, για άγνωστους λόγους οδηγήθηκε σε αποσυναρμολόγηση. Οι εργασίες πάνω στην ιπταμένη πλατφόρμα συνεχίζονται μέχρι και σήμερα.

>> Το πρωτότυπο τροποποιημένο αεροσκάφος Α-60 φέρεται από πληροφορίες να καταστράφηκε ολοκληρωτικά στο αεροδρόμιο Chkalovαπό πυρκαγιά.

> Το πλήρωμα μπροστά στο α/φος μετά από μια πετυχημένη πτήση-δοκιμής (Beriev)

43

θέματα

Il-76 MD Ιπτάμενη πλατφόρμα λέιζερ με χαρακτηριστικό USSR-

44

A-60

A-60: Τεχνικά Χαρακτηριστικά ΤΥΠΟΣ

Ιπτάμενη πλατφόρμα λέιζερ Α-60 (1Α)

ΠΛΗΡΩΜΑ

4 άτομα + 10 χείριστες

ΠΡΟΩΘΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

4 στροβιλοκινητήρες διπλής ροής / D-30KP ΙΙ 4 x 12.000

Μέγιστη ώση, kg

ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ Μήκος, m

46,86

Ύψος Α/φους, m

14,86

Εκπέτασμα πτέρυγας, m

50,5

Επιφάνεια πτέρυγας, m2

300 ΒΑΡΗ

Μέγ. βάρος απογείωσης, kg

179.000

Κενό, kg

92.000 ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ

Μέγ. ταχύτητα, km/h

850

Ταχύτητα περιπολίας, km/h

700

Εμβέλεια, km

8.200

Επιχειρησιακή οροφή, m

13.800

ΟΠΛΙΣΜΟΣ

πυροβόλο λέιζερ 45

Ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία

ΤΟ ΑΣΤΕΡΙ ΤΟυ ΔΑΒΙΔ

Γεννημένη στη φωτιά του πολέμου, η ισραηλινή πολεμική αεροπορία είναι το πανίσχυρο δόρυ του ισραηλινού κράτους και το σύμβολο ισχύος των Ισραηλινών σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή. Του Deepred001

θέματα Σύντομο Ιστορικό Η ιστορία της πολεμικής αεροπορίας του Ισραήλ (Cheil haAwir) είναι άρρηκτα συνδεμένη με την ίδρυση και την εξέλιξη του κράτους του Ισραήλ μέχρι σήμερα. Από την επίσημη ίδρυση της IAF κατά τη διάρκεια του αραβο-ισραηλινού πολέμου το 1948, κατείχε πρωταρχικό ρόλο στους περισσότερους πολέμους, στους οποίους έχει εμπλακεί το Ισραήλ. Λίγο νωρίτερα, πριν λήξει ο Δεύτερος Παγκόμσιος Πόλεμος, εννέα μέλη της Παλμάχ, ένα παραστρατιωτικό παρακλάδι της Χαγκάνα, έλαβαν στο σχολείο πτήσεων «Awiron» εκπαίδευση πιλότου. Το 1947 ιδρύθηκε η αεροπορική υπηρεσία «Scherut Awir», στην οποία εντάχθηκαν πολλοί βετεράνοι πιλότοι του Παγκοσμίου Πολέμου. Η ισραηλινή αεροπορική δύναμη, η οποία εξελίσσεται συνεχώς τα τελευταία 60 χρόνια, έχει μετανομαστεί το 2005 σε πολεμική και αεροδιαστημική δύναμη: «Israel Air and Space Force IASF» Σήμερα διαθέτει μια σειρά από τα περισσότερo εξελιγμένα αεροπορικά συστήματα του δυτικού οπλοστασίου. Η IAF έχει παραλάβει συνολικά 362 F-16 - ο 2ος μεγαλύτερος χρήστης στον κόσμο, μετά τις ΗΠΑ - από τα πρώιμα F-16A/B έως τα τελευταία F16I Sufa. Πενήντα από τα αεροσκάφη αυτά προέρχονται από το πλεόνασμα της USAF. Όλα τα ισραηλινά F-16 του προγράμματος Peace Marble I έως V, είναι εφοδιασμένα με ηλεκτρονικά των αμυντικών βιομηχανιών του Ισραήλ. Τα F-16 της IAF έχουν λάβει μέρος σε πλήθος πολεμικών αναμετρήσεων, έχοντας 47 αντίπαλες καταρρίψεις στο ενεργητικό τους. Το 1990 η IAF έταξε το AH-64A Peten στο δυναμικό της και δεκαπέντε χρόνια αργότερα το εξελιγμένο AH64D Saraf. Η εποχή των CH-53 Yasur ξεκίνησε το 1993 με το πρόγραμμα CH-53 Yasur 2000, ενώ μετά το 1994 έκανε την εμφάνισή του το UH-60 Yanshuf.

48

Το 1998 παρέλαβε ένα από τα περισσότερα σύγχρονα μαχητικά, το F-15I Ra’am και το 2004 το F-16I Sufa, το οποίο θεωρείται από πολλούς ως το πιο εξελιγμένο μαχητικό της οικογένειας του F-16.

To 2006, δύο πολλαπλασιαστιές ισχύος προστέθηκαν στην ισραηλινή φαρέτρα, το Gulfstream V και το Gulfstream 550 Nachshon. Η παραλαβή μετά το 2007 των σύγχρονων ανεπάνδρωτων εναέριων οχημάτων Hermes, Heron και Heron TP Eitan, αυξάνει κατακόρυφα της δυνατότητες της IAF στην διεξαγωγή αεροπορικών επιχειρήσεων. Η πολεμική αεροπορία του Ισραήλ (IAF) έχει αναπτύξει την ικανότητα να επιχειρεί μακριά από τα σύνορα, σε κράτη που δεν συνορεύουν με το Ισραήλ. Με τον Πόλεμο του Κόλπου το 1991, μία νέα απειλή προς αντιμετώπιση προστέθηκε, όταν ιρακινοί βαλλιστικοί πύραυλοι τύπου Scud έπληξαν την επικράτεια του Ισραήλ. Μεγάλη προτεραιότητα δόθηκε στην απόκτηση μαχητικών κρούσης σε ικανοποιητική εμβέλεια και στην κατάλληλη εξάσκηση των πληρωμάτων. Τα διθέσια μαχητικά F-15I Ra’am, F-16D Barak και F-16I Sufa αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ικανότητας κρούσης σε μεγάλη εμβέλεια ενώ τα μονοθέσια F-15C και F-16C χρησιμοποιούνται κυρίως για την αεροπορική υπεροχή, ενώ στις αποστολές κρούσης έχουν δευτερεύοντα ρόλο, αλλά έχουν την δυνατότητα να φέρουν όπλα κρούσης όπως τα JDAM και Rafael Spice.

F-15I Ra’am & F-16I Sufa: το μακρύ χέρι της IAF Το F-15I Ra’am είναι ένα παράγωγο του F-15E και εντάχθηκε σε υπηρεσία με την IAF στις 19 Ιανουαρίου 1998. Το F-15I Ra’am μπορεί να φέρει το σύνολο των όπλων της IAF, τόσο για αποστολές αέρος-εδάφους, όσο και για αποστολές αέρος-αέρος. Οι τελευταίες προσθήκες, οι οποίες κάνουν το Ra’am το ικανότερο μαχητικό της IAF, αφορούν την ικανότητα χρήσης

ισραηλινή πολεμική αεροπορία

> Μαχητικά F-15I σε εξάσκηση στις ΗΠΑ (USAF)

JDAM ταυτόχρονα εναντίον διαφορετικών στόχων, το Rafael Spice και τη βόμβα GBU-28. Σύμφωνα με άλλες πηγές, η GBU-28 δεν αποδεσμεύτηκε από τις ΗΠΑ και αντί αυτής παραχωρήθηκε η μικρότερη GBU-27. Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, η Μοίρα 69 Hammers αναδιαρθρώθηκε για άλλη μια φορά, έχοντας στο δυναμικό της τα μαχητικά F-15I, αποσύροντας τα F-4E Phantom. Η διεθνή βιβλιογραφία αναφέρει έναν αριθμό

από 25 μαχητικά F-15I Ra’am στο δυναμικό της IAF. Το αντίστοιχο μαχητικό στο δυναμικό της USAF, δηλαδή το F-15E, έχει και πυρηνικό ρόλο, αλλά δεν είναι γνωστό εάν τα ισραηλινά Ra’am διαθέτουν ικανότητα μεταφοράς και άφεσης τακτικών πυρηνικών βομβών. Κατα το χρονικό διάστημα 2004-09, 102 F-16I Sufa παραλήφθησαν για τις ανάγκες της IAF. Τα Sufa ενσωματώνουν κινητήρες Pratt&Whitney F100-

>> Η ισραηλινή αεροπορική δύναμη διαθέτει μια σειρά από τα περισσότερo εξελιγμένα αεροπορικά συστήματα του δυτικού οπλοστασίου

49

θέματα

> Σημαντικό ρόλο στο χώρο της αναγνώρισης παίζουν τα UAV

229, όπως και τα Ra’am, ενώ οι προσθαφαιρούμενες δεξαμενές (CFT) δίνουν την ίδια εμβέλεια με τα Ra’am. Σήμερα τα αεροσκάφη φιλοξενούνται στις αεροπορικές βάσεις Hatzerim (107 Knights of the Orange Tail) και Ramon (119 Bat, 253 Negev).

Baz Ο στόλος των F-15A/B/C/D Baz (133 Knights of the Twin Tail, 106 Spearhead) έχει αναβαθμιστεί με το πρόγραμμα Baz Meshupar, κατά την τελευταία δεκαετία. Το πρόγραμμα αποσκοπούσε την δομική αναβάθμιση των αεροσκαφών που βρίσκονται εδώ και 30 χρόνια σε χρήση, αλλά και την ανάπτυξη της ικανότητας μεταφοράς όπλων ακριβείας, όπως τα JDAM και

50

Rafael Popeye. Το πρόγραμμα έδωσε την ικανότητα του συνδυασμού για αποστολές αέρος-αέρος και αέρος-εδάφους σε μεγάλη εμβέλεια - μια δυνατότητα που συναντάται μόνο στα MiG-25/31 και στην οικογένεια των Su-27. Η IAF διαθέτει σήμερα 34 F-15A/B και 28 F15C/D επιχειρησιακά.

Barak Ο στόλoς των Barak είναι χωρισμένος σε μοίρες με μονοθέσια μαχητικά για την αεροπορική υπεροχή αλλά και χρήση των JDAM και Spice, και σε Μοίρες με διθέσια μαχητικά, ειδικά για αποστολές κρούσης με GBU-10 και στη χρήση του φονικού Popeye. Στη βάση Ramat David φιλοξενούνται

>> Τα F-16 έχουν πετύχει 47 αντίπαλες καταρρίψεις εχθρικών μαχητικών

ισραηλινή πολεμική αεροπορία οι 109 The Valley (F-16D), 110 Knights of the North (F-16C), 117 First Jet (F-16C), ενώ στην βάση Hatzor φιλοξενείται η 101 First Fighter (F-16C) και η 105 Scorpion (F-16D).

Netz Τα παλαιότερα μαχητικά τύπου F-16 σε υπηρεσία είναι τα F-16A/B Netz, τα οποία εντάχθηκαν σε υπηρεσία στις 2 Ιουλίου 1980. Η δεύτερη παρτίδα με τα Netz 2 εντάχθηκε σε υπηρεσία στις 1 Αυγούστου 1994 – πρώην μαχητικά της USAF και Air National Guard. Οι δύο εκδοχές των Netz επιχειρούν συνδυασμένα και μοιράζονται την εκπαίδευση των νέων χειριστών της IAF. Οι ένδοξες μέρες των Block 10 και 15 ανήκουν στο παρελθόν, με την επιχείρηση βομβαρδισμού του πυρηνικού αντιδραστήρα στο Οσιράκ του Ιράκ, και με τις καταρρίψεις των συριακών ΜiG στην κοιλάδα Μπεκαά του Λιβάνου. Εναέρια τάνκερ, μεταφορές και πολλαπλός ρόλος Ο στόλος των μεταγωγικών της IAF μοιράζεται σε δύο Πτέρυγες. Η μία με έδρα το Nevatim, στη νότια περιοχή της ερήμου Νεγκέφ, είναι υπεύθυνη για τις βαριές μεταφορές, ενώ η δεύτερη στο Sde Dov στο Τελ Αβίβ είναι υπεύθυνη για τις ελαφρές μεταφορές. Η βάση στο Nevatim διαθέτει καινούριες εγκαταστάσεις. Από το 1978 και μετά, η IAF βρίσκεται σε μια διαδικασία αντικατάστασης του στόλου των Boeing 707-100 Re’em με Boeing 707-300, στα οποία χρησιμοποιείται ο τηλεχειρισμός για τον εναέριο ανεφοδιασμό. Συνολικά η IAF διαθέτει οκτώ εναέρια τάνκερ του τύπου. Σε αυτό που αποκαλείται έγκυρη διεθνής βιβλιογραφία, υπάρχουν μεγάλες αποκλίσεις στον αριθμό των τάνκερ. Πιθανόν όλα τα Boeing 707 να έχουν την δυνατότητα να μεταφέρουν καύσιμο. Επιπρόσθετα, πέντε KC-130H έχουν επίσης αυτή τη δυνατότητα (Πηγή: IISS). Ο τομέας του εναέριου ανεφοδιασμού συνεπικουρείται και από τη

δυνατότητα του "Buddy Refueling" των F-15I Ra’am και F-16I Sufa. Ένα πρόγραμμα ανανέωσης του στόλου με τροποποιημένα B767 δεν έχει προχωρήσει μέχρι σήμερα για οικονομικούς λόγους. Ο ρόλος διοίκησης και ελέγχου έχει ανατεθεί από τα Re’em στα Gulvstream V και Gulfstream 550 Nachshon, με τα Re’em να έχουν ως κύριο ρόλο τον εναέριο ανεφοδιασμό. Τέσσερα Re’em χρησιμοποιούνται ως αεροσκάφη VIP. Οι βαριές μεταφορές πραγματοποιούνται από τα C-130H Karnaf, τα οποία χρησιμοποιούνται από την δεκαετία του 1970 και σύντομα αναμένεται η λήξη της επιχειρησιακής ζωής τους. Ο στόλoς αναμένεται σύντομα να αντικατασταθεί από νέα C-130J. Η πρώτη παρτίδα αφορά 9 αεροσκάφη του τύπου. Στο Sde Dov είναι αναπυτυγμένη μία Μοίρα με Beechcraft 200 King Air Tzufit και μία Μοίρα με Beechcraft A35 Bonanza Hofit. Tα Tzufit εισήρθαν σε υπηρεσία με την IAF το 1990 και οι παραδόσεις ολοκληρώθηκαν δεκατρία χρόνια αργότερα. Η ένταξη του δικινητήριου turboprop επέτρεψε την απόσυρση των C-47, Arava, Beechcraft 80 Queen Air, Cessna 206 και Do28, τα οποία χρηισμοποιήθηκαν ως εκπαιδευτικά, αναγνωριστικά, συνδέσμου και διοίκησης και ελέγχου. Τα Hofit εισήρθαν σε υπηρεσία στις 5 Δεκεμβρίου 2004 και αντικατέστησαν ως ελαφρά μεταγωγικά τα Socata TB20 Trinidad. Επιθετικά ελικόπτερα Τα ισραηλινά επιθετικά ελικόπτερα από τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ το 1973 και μετά, έχουν αλλάξει το ρόλο τους. Από κυνηγοί αρμάτων μάχης έχουν γίνει μία αεροπορική δύναμη εναντίον των ασύμμετρων απειλών, όπως εναντίον ελεύθερων σκοπευτών αλλά και ευρύτερα σε επιχειρήσεις αστικού περιβάλλοντος. Η τελευταία προσθήκη ήταν το AH64D-I Saraf, στο οποίο ενσωματώθκαν ισραηλινά υποσυστήματα από τις

51

θέματα

> To Eitam είναι το νέο ιπτάμενο ραντάρ της ισραηλινής αεροπορίας (IAF)

Elta, Elbit, Elisra και Rafael. Τα Saraf εντάχθηκαν σε υπηρεσία στις 4 Απριλίου 2005, ενώ τα AH-64Α-I Peten στις 12 Σεπτεμβρίου 1990. Το AH-1 Tzefa βρίσκεται σε υπηρεσία στο Ισραήλ από το 1975. Έκτοτε έχει εκσυγχρονισθεί και αναβαθμιστεί πολλές φορές. Όπως και τα Saraf, έτσι και τα Tzefa έχουν αλλάξει ρόλο και από κυνηγοί αρμάτων μάχης χρησιμοποιούνται πρωταρχικά κατά ασύμμετρων απειλών. Τα Tzefa τείνουν να συμπληρώσουν την επιχειρησιακή ζωή τους και στο θέμα της αντικατάστασή τους δεν έχει υπάρξει μια επιλογή μέχρι σήμερα. Περισσότερα AH-64D-I Saraf θα ήταν η μία λύση ή η επαναφορά του προγράμματος της ολοκλήρωσης της ανάπτυξης ενός εξοπλισμένου UH-60 Yanshuf, το οποίο αποτελούσε την δεκαετία του 1980 την δεύτερη επιλογή μετά τα AH-64Α-I Peten. Το πρωτότυπο εξοπλισμένο UH-60 Yanshuf πέταξε επίσημα για πρώτη φορά στις 9 Σεπτεμβρίου 2008, ενώ εικάζεται η

52

πειραματική χρήση του αρκετά χρόνια νωρίτερα στα θέατρα της Λατινικής Αμερικής. Ελικόπτερα εφόδου Η IAF χρησιμοποιεί δύο ελικόπτερα εφόδου, τα βαριά Sikorsky CH-53 Yasur και τα μεσαία Sikorsky UH-60 Yanshuf. Τα Yasur εντάχθηκαν σε υπηρεσία στο αποκορύφωμα των διδαγμώτων του Πολέμου των Έξι Ημερών το 1967. Ο στόλος των Yasur αποτελείται από μετασκευασμένα S-65C 2/3. Τα ελικόπτερα μετακευάστηκαν σε εγκαταστάσεις στο Ισραήλ. Τα CH-53Α ήρθαν στο Ισραήλ σε δύο παρτίδες, από τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ. Η πρώτη το 1973-74 μετά τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ και η δεύτερη το 1991, μετά το Πόλεμο του Κόλπου. Ο στόλος εκσυγχρονίστηκε και τυποποιήθηκε με το πρόγραμμα Yasur 2000, την δεκαετία του 1990. Σήμερα τα ελικόπτερα περνούν άλλο

ισραηλινή πολεμική αεροπορία

>Το ρόλο του εναέριου ανεφοδιασμού επωμίζονται κυρίως τροποποιημένα B-707 (Xnir)

ένα πρόγραμμα, το Yasur 2025, το οποίο περιλαμβάνει αναβάθμιση των ικανοτήτων, εκσυγχρονισμό αλλά και δομικές εργασίες, ώστε η επιχειρησιακή ζωή να επεκταθεί έως το 2025. Τα διδάγματα του πολέμου στον Λίβανο έκαναν επιτακτική την ενσωμάτωση μιας σειράς νέων αισθητήρων στον τομέα της αυτοάμυνας, του ηλεκτρονικού πολέμου, στις επικοινωνίες και σε ένα ραντάρ παρακολούθησης αναγλύφου. Τα UH-60 Yanshuf εντάχθηκαν σε υπηρεσία το 1994 και υπάρχουν σε διάφορες εκδοχές σε υπηρεσία στο Ισραήλ. Ειδικές αποστολές Στον τομέα των ειδικών αποστολών, το Gulfstream V διαδέχτηκε το OV-1D Mohawk, ενώ το Gulfstream 550 διαδέχτηκε το E-2C Hawkeye. Το Gulfstream V, γνωστό ως Shavit, είναι εξοπλσιμένο με αισθητήρες σάρωσης εδάφους και διαθέτει εξοπλισμό για

αποστολές SIGINT. Το αεροσκάφος εντάχθηκε στο επιχειρησιακό δυναμικό τον Ιούνιο του 2005. Τρία Gulfstream V ανήκουν στο δυναμικό της IAF. Το Gulfstream 550, γνωστό ως Eitam, εντάθηκε σε υπηρεσία τον Σεπτέμβριο του 2006, είναι εξοπλισμένο με ραντάρ array και αναλαμβάνει αποστολές AEW. Η εμβέλεια των αεροσκαφών τα επιτρέπει να επιχειρούν μακριά από τις μητρικές βάσεις στο Ισραήλ. H IAF διαθέτει πέντε αεροσκάφη του τύπου.

H Μοίρα ειδικών αποστολών επιχειρεί από την «αεροπορική βάση 27», το στρατιωτικό παράρτημα του Διεθνές Αεροδρομίου Ben-Gurion. Σήμερα σε πλήρη λειτουργία, η Μοίρα Nachshon προσδίνει στρατηγικές ικανότητες στην IAF. Το 1984 εντάχθηκαν σε υπηρεσία τρία Beechcraft RC-12 Kukiya, τα οποία έχουν ως ρόλο τις ειδικές αποστολές. Η μητρική βαση των RC-12 είναι μαζί με τα υπόλοιπα της οικογένειας

>> Εκτίμηση είναι ότι το Ισραήλ διαθέτει 8 Boeing 707-100 Re’em για τον εναέριο ανεφοδιασμό των F-15 & F-16

53

θέματα

> Πέραν του Apache, το Ισραήλ διατηρεί ελικόπτερα AH-1 Cobra (Xnir)

Beechcraft στο Sde Dov, κοντά στο Τελ Αβίβ. Τα ελικόπτερα Eurocopter AS565MA Atalef, τα οποία εισήρθαν σε υπηρεσία στο Ισραήλ το 1996 ως ένα ελικόπτερο ναυτικών εφαρμογών σε συνδυασμό με τις κορβέτες Sa’ar 5, έχουν στο πλήρωνμα πάντα έναν ναυτικό σύνδεσμο, ο οποίος ρυθμίζει τις δραστηριότητες μεταξύ του πληρώματος της IAF και των θαλάσσιων μέσων του Ναυτικού. Το αεροσκάφος Seascan 1124N

54

Shachaf, μία ανάπτυξη πολιτικής χρήσεως από την Westwind, χρησιμοποείται ως αεροσκάφος θαλάσσιας περιπολίας και παρακολούθησης επιχειρήσεων. Μία άλλη συνιστώσα στις ειδικές αποστολές είναι η «Ομάδα 669», η οποία είναι μια αερομεταφερόμενη ιατρική ομάδα για αποστολες CSAR, αλλά και για συνδυασμένες αποστολές με τα Atalef. Η ομάδα χρησιμοποιεί στις μεταφορές της συνήθως τα Yansur και Yanshuf.

>> Tα UAV Heron TP Eitan μπορούν να βρίσκονται στον αέρα επί 24 ώρες

ισραηλινή πολεμική αεροπορία UAV Ένα από τα κύρια διδάγματα του πολέμου του Γιομ Κιπούρ ήταν η ανάπτυξη ικανότητας απενεργοποίησης της εχθρικής επίγειας αεράμυνας. Η ανάπτυξη των πρώτων ισραηλινών UAV αποσκοπούσε στην αντιμετώπιση του σοβιετικού SA-6, το οποίο ήταν ενταγμένο στο οπλοστάσιο μιας σειράς αραβικών χωρών. Από την ένταξη των UAV στο ισραηλινό οπλοστάσιο το 1979 μέχρι σήμερα, έχει αυξηθεί κατακόρυφα το βάρος που δίνεται στα ανεπάνδρωτα συστήματα για την επιτυχή εκπλήρωση των αποστολών, όπως και έχει διερευνηθεί ο ρόλος τους στο πεδίο μάχης. Τα τελευταία δέκα χρόνια τα ανεπάνδρωτα εναέρια οχήματα έχουν λάβει μέρος σε όλες τις επιχειρήσεις της IAF. Τα Searcher και Scout που βρίσκονταν σε υπηρεσία από το 1979 έως το 1999, αντικαταστάθηκαν από το Hermes 450. Όλα αυτά τα UAV ήταν μικρής εμβέλειας και η παραμονή τους στον αέρα ήταν μεταξύ 12 και 24 ωρών, υπό ιδανικές συνθήκες. Το 2007 με το Heron άλλαξε δραματικά το σκηνικό. Το σύστημα μπορεί να μεταφέρει σε 4 εξωτερικά σημεία μεταφοράς εξοπλισμό, αντί του ενός των προηγούμενων συστημάτων, ενσωματώνει εξελιγμένους αισθητήρες αυτοάμυνας, ηλεκτρονικού πολέμου και επικοινωνιών. Τα δύο συστήματα της οικογένειας Heron μπορούν να βρίσκονται στον αέρα για 24 ώρες περίπου, ενώ η μεγάλη ταχύτητα που αναπτύσει το Eitan του δίνει την ευχέρεια να πετά πολύ μακριά. Η νέα Μοίρα με τα UAV Heron TP Eitan επιχειρεί από την βάση Tel Nof, η οποία παράλληλα φιλοξενεί μαχητικά F-15 Baz και ελικόπτερα CH-53 Yasur. Μέχρι πρότινος, τα UAV φιλοξενούντο στην μικρότερη βάση στο Palmachim. Από το 2008 και μετά, το επιχειρησιακό έργο της οικογένειας Heron επικουρείται από τα UAV Skylark, μία

από κοινού ανάπτυξη των IAI και Rafael. Το UAV Skylark έγινε επιχειρησιακό το 2005 και κάθε σύστημα αποτελείται από τρία εναέρια οχήματα και έναν επίγειο σταθμό. Χατζερίμ: Πτητική ακαδημία Στο Hatzerim φιλοξενούνται F-15I Ra’am (69 Hammers), F-16I Sufa (107 Knights of the Orange Tail) και UH-60A/L Yanshuf (123 Desert Owl), αλλά και η πτητική ακαδημία της IAF. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της ακαδημίας στο Χατζερίμ περιλαμβάνει μια αρχική φάση αξιολόγησης των νεοεισερχόμενων χειριστών, και για αυτούς που περάσουν το αρχικό τέστ με επιτυχία ξεκινά η βασική εκπαίδευση πρώτα και αργότερα η προκεχωρημένη. Το Magister ήταν το αεροσκάφος βασικής εκπαίδευσης για ένα διάστημα από το 1960 και μετά. Το 1974 τον ρόλο αυτό ανέλαβε το TA-4 Ahit. Με τον καιρό, τα Magister εκσυγχρονίστηκαν με διάφορα προγράμματα και έκτοτε είναι γνωστά ως Zukit ή Tzukit. Το διάστημα 1981 έως 1986 παραδόθηκαν 86 εκσυγχρονισμένα Magister. Από το 2002 και μετά η ακαδημία αναβαθμίζεται με τη μίσθωση πτητικών ωρών στα Grob G120 της Elbit, τα οποία αντικατέστηασαν στον ρόλο τα καταπονημένα Piper. Η δεύτερη φάση του εκσυγχρονισμού ξεκίνησε το 2009. Τα Zukit άρχισαν να αποσύρονται το αργότερο τον Ιούλιο του 2009, όταν έκανε την εμφάνιση η πρώτη τετράδα των T-6 Efroni (T-6A Texan II). Μέχρι τον Οκτώβριο του 2010 αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η παράδοση 25 συνολικά Efroni και δύο εξομοιωτών πτήσης στην πολεμική αεροπορία του Ισραήλ. Το A-4 Ahit, το οποίο έχει επίσης αναβαθμιστεί, χρησιμοποιείται από την ακαδημία ως αεροσκάφος προκεχωρημένης εκπαίδευσης. Το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των A-4 Ahit ξεκίνησε το 2005, το οποίο περιλαμβάνει και εργασίες δομικής αναβάθμισης,

55

θέματα

> Εκπαιδευτικό T-6. Είναι η τελευταία προσθήκη στα εκπαιδευτικά αεροσκάφη.

παρατείνοντας την επιχειρησιακή ζωή των αεροσκαφών μέχρι το 2015-20. Στην πτητική ακαδημία παρέχεται και το εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τους χειριστές ελικοπτέρων. Η πρώτη εκπαίδευση πραγματοποείται με Bell 206 Saifan, το οποίο εντάχθηκε το 1971 σε υπηρεσία σε διπλό ρόλο ενώ η προκεχωρημένη με τα AH-1 Tzefa ή κυρίως με τα UH-60 Yanshuf, μια και η ακαδημία διαθέτει μόνο λίγα AH-1 Tzefa για εκπαίδευση. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα στην ακαδημία, τόσο για τους χειριστές αεροσκαφών όσο και για τους χειριστές ελικοπτέρων, ξεκινά με το τρίτο εξάμηνο. Μεταξύ της βασικής και προκεχωρημένης εκπαίδευσης, οι εκπαδευόμενοι ολοκληρώνουν δύο θεωρητικά μέρη μέσα σε έναν χρόνο. Με την επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών στην ακαδημία, οι χειριστές πρέπει να ολοκληρώσουν επίσης με επιτυχία την επόμενη φάση στο Nevatim, η μητρική βάση δύο Μοιρών F16A/B Netz (116 Flying Wing με

56

F-16A/B, 140 Golden Eagle με F16A/B). Το εκπαιδευτικό έτος στο Nevatim περιλαμβάνει ένα εξάμηνο επιχειρησιακή εκπαίδευση και ένα δεύτερο εξάμηνο προκεχωρημένης επιχειρησιακής εκπαίδευσης. Μετά το Nevatim οι χειριστές μετατίθενται στις επιχειρησιακές Μοίρες, όπου ξεκινά η τρίτη και τελευταία εκπαιδευτική φάση με την εκπαίδευση στον τύπο αεροσκάφους της Μοίρας και με επιχειρησιακή εκπαίδευση πάνω στον ρόλο της Μοίρας. Ένα ρητό της IAF αναφέρει: «Σε κάθε πτήση, πίστευε ότι ο αντίπαλός σου είναι το καλύτερο πρότυπο στον κόσμο. Απόδειξε ότι δεν είναι!» «Ιπτάμενος Δράκος» Το 2005 συστάθηκε μια «Κόκκινη Μοίρα», η οποία έχει αναλάβει να προσομειώνει τις τακτικές του αντιπάλου, στα πρότυπα των ασκήσεων Red Flag και Maple Flag. Η «Κόκκινη Μοίρα» προσομειώνει αντίπαλα μαχητικά, επίγειες δυνάμεις και επίγειες

ισραηλινή πολεμική αεροπορία αντιεροπορικές δυνάμεις. Η βάση της Μοίρας βρίσκεται στο Ovda, στο νότιο Ισραήλ, και διαθέτει F-16A Netz και AH-1 Tzefa. Η Μοίρα ονομάζεται «Flying Dragon». Το 1954 η Μοίρα που επιχειρούσε με τα Havilland Mosquito ονομάζονταν επίσης «Flying Dragon». Το 1958 η Μοίρα απενεργοποιήθηκε. Το 1969 επανιδρύθηκε πετώντας με A-4 για ένα διάστημα 25 ετών, έως το 1994, όπου και απενεργοποιήθηκε εκ νεόυ.

>> Η IAF εξασκείται σε δέκα τακτικές αεροπορικές ασκήσεις ανά έτος με τις USAF & USN

Πολυεθνικές ασκήσεις Η IAF εξασκείται σε δέκα τακτικές αεροπορικές ασκήσεις ανά έτος με αμερικανικές αεροπορικές δυνάμεις και και έχει λάβει μέρος σε μια σειρά πολυεθνικών ασκήσεων στην Τουρκία, όπως τελευταία και στη Ιταλία (Starex 2009). Την τελευταία τριετία έχει διεξάγει ασκήσεις με την Πολεμική Αεροπορία, οι μεγαλύτερες με την κωδική ονομασία «Ένδοξος Σπαρτιάτης» και «Μίνωας 2010». Στις δραστηριότητες της «Μίνωας 2010», στις οποίες σημειώθηκαν εκατέρωθεν πολλές εκπλήξεις, συμμετείχαν μεταξύ των άλλων F-16I Sufa (119 Bat, 253 Negev) όπως και F-15I (69 Hammers). Σήμερα, η IAF έχει επεκτείνει την παρουσία της και σε ασκήσεις στη Ρουμανία.

> Εξοπλισμένο Black Hawk.

> Ελικόπτερο CH-53. Το Ισραήλ θα τα χρησιμοποιεί τουλάχιστον ως το 2025 (Νehemia Gershuni)

57

θέματα

Junkers Ju-88

> καλλιτεχνική απεικόνιση

Του Deepred001 Τ

ο αεροπλάνο Junkers Ju 88 κατασκευάστηκε σε 15.000 μονάδες, ήταν ένα από τα πολυπληθέστερα αεροσκάφη κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και παράλληλα ένα από τα μεγαλύτερα εξοπλιστικά προγράμματα της ναζιστικής Γερμανίας. Το αεροσκάφος χρησιμοποιήθηκε σε πληθώρα ρόλων, σε όλα τα πολεμικά μετωπα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολεμου.

58

«Schnellbomber» αντί «Fernbomber» Για να ξεπεράσουν το τρομερό αδιέξοδο του πολέμου χαρακωμάτων, όπου έπρεπε να καταβληθεί ως προκαταβολή για δέκα χιλιόμετρα βάθος το αίμα 100.000 νεκρών, οι θεωρητικοί του πολέμου πίστεψαν ότι ανακάλυψαν το αντίδοτο - το όπλο του βομβαρδιστικού αεροσκάφους. Το 1935 ο Γερμανός υποστράτηγος Walther Wever Gatow παρουσίασε τις

>> Το Ju-88 αναπτύχθηκε από τους Heinrich Gassner και Alfred Ever, υπό τη διεύθυνση του Ernst Zinde

Ju-88 ιδέες του για το μέλλον του αεροπορικού πολέμου: τα βαριά βομβαρδιστικά ήταν το αποφασιστικό όπλο. Υπό την επιρροή του, τέθηκαν το 1934 οι προδιαγραφές από την Τεχνική Υπηρεσία του Υπουργείου Αεροπορίας (RLM) για ένα τετρακινητήριο βομβαρδιστικό μεγάλη εμβέλειας, το λεγόμενο «Uralbomber». Την ίδια περίπου εποχή ξεκίνησε στις ΗΠΑ η ανάπτυξη του «μοντέλου 299» της Boeing, το οποίο έγινε αργότερα γνωστό με το όνομα Β-17 «Flying Fortress». Στη Γερμανία, αυτή η τάση οδήγησε στην κατασκευή των πρωτότυπων τετρακινητήριων Dornier Do 19 και Junkers Ju 89, τα οποία όμως ήταν ανεπαρκή στις τεχνικές προδιαγραφές, λόγω έλλειψης ισχυρών κινητήρων.

To δόγμα του «Blitzkrieg» γίνεται μία αναγκαιότητα Εκτός από το πρόγραμμα «Fernbomberprojekt» (βομβαρδιστικό μεγάλης εμβέλειας), ο Wever υποστήριζε και την ανάπτυξη και κατασκευή του «Schnellbomber» (βομβαρδιστικό μέσης εμβέλειας), με περιορισμένο φορτίο βομβών αλλά με την ικανότητα της ταχείας κρούσης πίσω από τις εχθρικές γραμμές κατά τακτικών στόχων, προς υποστήριξη του Γερμανικού Στρατού. Τον Νοέμβριο του 1935, οι αεροναυπηγικές εταιρίες Dornier, Henschel, Messerschmitt, Heinkel και Junkers, παρέλαβαν μία κοινοποίηση για το διαγωνισμό ενός δικινητήριου βομβαρδιστικού μεγάλης εμβέλειας. Το τριθέσιο αεροσκάφος έπρεπε να έχει λεπτή σχεδιαστική γραμμή και να μπορεί να μεταφέρει ωφέλιμο φορτίο μισού τόνου σε απόσταση 500 χιλιομέτρων. Επίσης θα έπρεπε να μπορεί να διατηρεί για μεγάλη διάρκεια την ανώτατη ταχύτητά του, η οποία ήταν τα 450 χιλιόμετρα την ώρα, περίπου η ίδια με αυτή των υπό ανάπτυξη καταδιωκτικών. Η ταχύτητα ανόδου θα έπρεπε να ήταν τα 25 λεπτά έως τα 7.000 μέτρα ύψος. Οι αρχικές σκέψεις δεν προέβλεπαν να φέρει όπλα αυτοάμυνας, με την αιτιολογία της μεγάλης

ταχύτητας που θα μπορούσε να αναπτύξει και να επιβιώσει του αντιπάλου. Στις εργοστασιακές εγκαταστάσιες Junkers Flugzeug und Motorenwerken (JFM) σχεδιαζόταν ήδη ένα δικινητήριο βομβαρδιστικό λιτής αεροδυναμικής γραμμής, κατασκευασμένο ολόκληρο από μέταλλο, με ανώτατη ταχύτητα τα 500 χιλιόμετρα ανά ώρα. Το πρόγραμμα ήταν γνωστό ως Projekt EF 51 και έφερε την υπογραφή του August Quick. Αρχική ανάπτυξη Υπό τη διεύθυνση του Ernst Zindel, οι Heinrich Gassner και Alfred Evers, οι οποίοι είχαν εργαστεί προηγουμένως στην Fairchild Aircraft Manufacturing Company στις Ηνωμένες Πολιτείες, ανέπτυξαν ένα δικινητήριο μονοπλάνο χαμηλής πτέρυγας με ανασυρόμενο σύστημα προσγείωσης - το Junkers Ju 88. Εναλλακτικά αναπτύχθηκε το Ju 85, αλλά λόγω της ακατάλληλης σχεδίασης της πτέρυγας, υπήρχε υψηλότερη αντίσταση του αέρα και έτσι απορρίφθηκε. Στο πρώτο σχέδιο, ο Zindel προέβλεπε το βάρος απογείωσης στα 8.000 κιλά, με το εμβαδόν της επιφάνειας των πτερυγίων τα 52 τ.μ. και μία σχετικά υψηλή φόρτωση της πτέρυγας με 160 κιλά/τ.μ. Το Τεχνικό Γραφείο του Υπουργείου Αεροπορίας θεώρησε την μεταφορά των βομβών μικρού διαμετρήματος στο εσωτερικό της ατράκτου ως επαρκή, για την επίτευξη καλών πτητικών επιδόσεων. Το Τεχνικό Γραφείο απηύθυνε έκκληση για ένα εσωτερικό φορτίο ίσο με 10 βόμβες τύπου SC-50 και μια πρόσθετη δεξαμενή καυσίμου, ή αντί αυτού για αποστολές μικρής εμβέλειας την μεταφορά οκτώ SC-50. Η πρώτη πτήση του πειραματικού μοντέλου Ju 88 V1 (W. Nr. 4941) πραγματοποιήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου του 1936 με κυβερνήτη τον Karl-Heinz Kindermann. Δεδομένου ότι οι κινητήρες τύπου Jumo 211 δεν ήταν ακόμη διαθέσιμοι, χρησιμοποιήθηκαν οι βενζινοκινητήρες DB 600

>> Η πρώτη πτήση του πειραματικού μοντέλου Ju 88 V1 (W. Nr. 4941) πραγματοποιήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου του 1936 με κυβερνήτη τον KarlHeinz Kindermann

59

θέματα με 1.000 ίππους (hp). Με ένα βάρος 7.000 κιλών, το αεροσκάφος έφθασε τα 450 χλμ/ώρα. Το δεύτερο πρωτότυπο Ju 88 V2 (W. Nr. 4942) είχε αλλαγές, και έφθασε τα 465 χλμ/ώρα, με τους ίδιους κινητήρες. Στις 13 Σεπτέμβριος 1937 πέταξε το τρίτο πρωτότυπο Ju 88 V3 (W.Nr. 4943), το οποίο ενσωμάτωνε τους κινητήρες Jumo 211 Α-V-12, δύναμης 1.000 ίππων. Με ένα βάρος 7 τόνων, υπερέβη τα απαιτούμενα όρια: άοπλο, μπορούσε να διατηρήσει την ταχύτητα των 520 χλμ/ώρα για 30 λεπτά - το σύγχρονο βρετανικό Hawker Hurricane έφτανε μόνο τα 508 χλμ/ώρα. Πλήρως εξοπλισμένο με βάρος απογείωσης τα 8.482 κιλά, επιτάχυνσε στα 450 χλμ/ώρα. Το Ju 88 V3 προετοιμάζοντο να σπάσει το ρεκόρ ταχύτητας 1.000 χλμ/ώρα με 2.000 κιλά ωφέλιμο φορτίο. Στις 24 Φεβρουαρίου 1938, στο πλαίσιο της προετοιμασίας και κατά τη διάρκεια της πτήσης από το Dessau στο Zugspitze, έσβησε ένας από τους κινητήρες. Κατά τη διάρκεια της μετέπειτα αναγκαστικής προσγείωσης, το αεροσκάφος συνετρίβη, σκοτώνοντας το διμελές πλήρωμά, τους Ernst Limberger και Carlfriedrich Schonnefeld.

> επιζόν Ju-88

Αλλαγή σύλληψης Ενώ το εργοστάσιο ανέμενε την απόφαση για μαζική παραγωγή, τον Αύγουστο του 1937 το γερμανικό Γενικό Επιτελείο ζήτησε την ικανότητα βομβαρδισμού σημείου και την αιώρηση σε γωνία 30 μοιρών. Στις 23 Δεκέμβριος 1937 ανατέθηκε στην Junkers η προδιαγραφή βουτιάς με γωνία μεγαλύτερη από 60 μοίρες, λίγο αργότερα η απαίτηση αυξήθηκε στις 90 μοίρες, και η προετοιμασία για την μαζική παραγωγή. Αργότερα, σε πολεμική δράση, το αεροσκάφος γλιστρούσε σε γωνία 50 έως 60 μοίρες με μία ανώτατη ταχύτητα των 560 χλμ/ώρα. Στις 2 Φεβρουαρίου 1938, δοκιμάστηκε το Ju 88 V4, το οποίο είχε ενισχυμένη γάστρα, ενισχυμένα φρένα και μια τετραθέσια εσωτερική καμπίνα. Το αυξημένο βάρος και η μεγαλύτερη αν-

60

> το εμπρός μέρος. Διακρίνεται χώρος διαμονής μελών του πληρώματος.

>> Στις 23 Δεκέμβριος 1937 ανατέθηκε η προδιαγραφή βουτιάς με γωνία μεγαλύτερη από 60 μοίρες, λίγο αργότερα η απαίτηση αυξήθηκε στις 90 μοίρες

Ju-88 τίσταση του αέρα μειώσαν τη μέγιστη ταχύτητα έως τα 450 χλμ/ώρα. Το Ju 88 V5 πραγματοποίησε στις 13 Απριλίου 1938 την πρώτη πτήση με κινητήρες τύπου Jumo 211 Β με αυτόματο μεταβλητό έλικα και άμεσο ψεκασμό βενζίνης, 1.220-ίππων. Με μια μικρότερη και βελτιωμένη καμπίνα και ένα ωφέλιμο φορτίο των 2000 κιλών σε απόσταση μεγαλύτερη των 1000 χιλιομέτρων, στις 19 Μαρτίου του 1939 πέταξε με μέσο όρο ταχύτητας τα 517 χλμ/ώρα, ενώ στις 30 Ιουνίου 1939 πραγματοποίησε νέο παγκόσμιο ρεκόρ με 501 χλμ/ώρα. Το Ju 88 V6 είχε ειδικά φρένα βουτιάς (κατάδυσης) και βελτιστοποιημένο αυτοματισμό, και είχε σχεδιαστεί στην κατάδυση να αντέχει 10G. Είχε στις δύο εσωτερικές πτέρυγες δύο αποθήκες βομβών, οι οποίες ήταν στην πράξη ηλεκτρικά κυλινδρικά οχήματα. Η εσωτερική καμπίνα είχε χώρο για τετραμελή πλήρωμα, εξοπλισμό αυτοάμυνας τρία MG 15 διαμετρήματος 7,92 χιλιοστών. Το βάρος κατά την απογείωση χωρίς οπλισμό είχε ανέλθει στα 10.250 κιλά, αλλά η αεροδυναμική του αεροσκάφους ήταν χειρότερη από το V3. Ως εκ τούτου,

ήταν αργό, παρά την αυξημένη ισχύ του κινητήρα, περίπου 40 χλμ/ώρα λιγότερο από το αρχικό „Schnellbomber“. Η ανάπτυξη συνεχίζεται Για αποστολές στη Μεσόγειο και στη Βόρεια Αφρική, το αεροσκάφος έφερε ειδικό εξοπλισμό, βάρους 190 κιλών, ο οποίος περιλάμβανε μεταξύ των άλλων δεξαμενές πόσιμου νερού, υλικό για την προστασία από τον ήλιο και εντομοαπωθητικό υλικό. Τα συγκεκριμένα αεροσκάφη κωδικοποιήθηκαν ως „trop“ ο κωδικός παραλλαγής έγινε A-9 (από A-1), A-10 (από A-5) και A-11 (από A-4). Η εκδοχή A-8 τροποποιήθηκε στη βάση της A-4 και ήταν ειδικά τροποποιημένη για να απωθεί τα αερόστατα ή τα μεγάλα μπαλόνια. Αργότερα αφαιρέθηκε ο εξοπλισμός. Για τις βομβαρδιστικές καταδύσεις ενάντια πλοίων υπήρxε η εκδοχή A-14, η οποία ενσωμάτωνε στο ρύγχος ένα ψαλίδι, με το οποίο έκοβε τα επικίνδυνα συρματοκαλώδια που κρέμονταν σε μεγάλο μήκος στα μπαλόνια, τα οποία αιωρούντο πάνω από τα συμμα-

>> Το Ju 88 V6 είχε ειδικά φρένα βουτιάς (κατάδυσης) και βελτιστοποιημένο αυτοματισμό, και είχε σχεδιαστεί στην κατάδυση να αντέχει 10G

> η έκδοση νυκτερινού καταδιωκτικού

61

θέματα χικά πλοία για την προστασία αυτών. Το Ju 88 A-15 ήταν κατασκευασμένο με ένα ξύλινο πάτωμα για τη μεταφορά φορτίου έως 3.300 κιλών. Το A16 ήταν μία παραλλαγή των A-3 και A-7, δηλαδή ένα διθέσιο εκπαιδευτικό. Για να μπορεί να τορπιλίζει πλοία, το 1941 μετατράπηκαν ορισμένα A-4 έτσι, ώστε να μπορούν να μεταφέρουν δύο τορπίλες των 750 κιλών έκαστη, τύπου LT F-5b. Ο συνδυασμός μίας τορπίλης και μίας πρόσθετης δεξαμενής καυσίμου 600 λίτρων ήταν επίσης πιθανός. Η σειρά Ju 88 B διέθετε μια εντελώς διαφορετική καμπίνα πληρώματος, αλλά κατασκευάστηκε μόνο σε μερικές λίγες μονάδες της προπαραγωγικής σειράς B-0. Η νέα παραλλαγή οδήγησε τελικά στη νέα σειρά Ju 188 με τους κινητήρες τύπου BMW-801. Ένα πρόσθετο πεδίο αποστολών αναλήφθηκε από την εκδοχή Ju 88 D, η αναγνώριση. Για αυτό τον σκοπό, ενσωματώθηκαν δεξαμενές καυσίμου στην άτρακτο και φωτογραφικές μηχανές. Δύο εξωτερικές δεξαμενές των 1.300 λίτρων, οι οποίες μπορούσαν να απελευθερωθούν εν ανάγκη, αύξησαν την εμβέλεια του αεροσκάφους στα 5.000 χιλιόμετρα. Οι παραλλαγές D-2 και D-1 προήρθαν αντίστοιχα από τις A-5 και A-4. Οι εκδοχές αναγνώρισης για την περιοχή της Μεσογείου και της Βορείου Αφρικής, ήταν οι D-3 και D-4, οι οποίες ενσωμάτωναν και το φορτίο „trop“. Η παραλλαγή D-5 ήταν η D-1, με τη διαφορά των κινητήρων Jumo 211 J. Η εκδοχή Ju 88 A-6/U ήταν το αεροσκάφος της θαλάσσιας περιπολίας, το οποίο ενσωμάτωνε τη συσκευή εντοπισμού πλοίων τύπου FuG 200 Hohentwiel. Ως οπλισμό αυτοάμυνας έφερε τρία πολυβόλα τύπου MG 81. Ανάπτυξη ως βαρύ καταδιωκτικού και καταδιωκτικού νύχτας Η αρχική σύλληψη ενός ταχέος βομβαρδιστικού έθεσε τον θεμέλιο λίθο

62

> σε ένα από τα εργοστάσια παραγωγής...

της περαιτέρω ανάπτυξης σε ρόλο ενός βαρέος καταδιωκτικού, λόγω των σύγχρονων κινητήρων. Ήδη το 1939 σε ένα Ju 88 της παραγωγικής σειράς A-1 ενσωματώθηκαν κινητήρες τύπου Jumo 211 B. Ο εξοπλισμός βομβαρδισμού αφαιρέθηκε πλήρως, και στο ρύγχος ενωματώθηκαν τρία MG 17 των 7,95 χιλιοστών και ένα MG 151 των 15 χιλιοστών με 375 ριπές. Τα φρένα κατάδυσης αφαιρέθηκαν επίσης και στην κοιλιά της ατράκτου ενσωματώθηκε ένα MG 15 με 575 ριπές. Για την άμυνα στο πίσω μέρος, ενσωματώθηκε στο πάνω μέρος της ατράκτου ένα MG 15 με 675 ριπές. Το πλήρωμα ήταν τριμελές. Μόνο λίγες μονάδες C-1 κατασκευάστηκαν και η παραγωγή πέρασε στην σειρά C-2, η οποία βασίσθηκε στην έκδοση A-1 και A-4/-5. Μέρους του

>> Για αποστολές στη Μεσόγειο και στη Βόρεια Αφρική, το αεροσκάφος έφερε ειδικό εξοπλισμό, βάρους 190 κιλών, ο οποίος περιλάμβανε μεταξύ των άλλων δεξαμενές πόσιμου νερού, υλικό για την προστασία από τον ήλιο και εντομοαπωθητικό υλικό

Ju-88

θάλαμου διακυβέρνησης από γυαλί κατασκευάζοντο πλέον από μέταλο και στο ρύγχος ενσωμάτωνε αντί του MG 151, το πολυβόλο τύπου MG FF 20 χιλιοστών. Στην αρχή έφερε κινητήρες Jumo 211 B, αργότερα 211 G, 1.200-ιπποδύναμη. Στην παραλλαγή νυχτός ενσωμάτωνε δύο επιπλέον MG FF στην κοιλιά της ατράκτου, και το MG 15 αφαιρέθηκε. Η εμβέλεια της εκδοχής C-2 ήταν έως και 2500 χλμ. Η εκδοχή C-3 είχε κινητήρες BMW 801 A, αλλά τελικά λόγω έλλειψης, μόνο ορισμένα φέραν τον συγκεκριμένο τύπο. Η εκδοχή C-4 με Jumo 211 B κατασκευάστηκε σε μεγαλύτερους αριθμούς. Η C-5 διέθετε δύο MG 17 κάτω από τους χώρους αποθήκευσης στο πίσω μέρος και αρχικά προβλέπονταν να φέρει τους BMW 801 A, αλλά η μεγάλη ανάγκη αυτών για τα

αεροσκάφη Fw 190, δεν άφησε περιθώρια κατασκευής της εκδοχής C-5. Μαζικά κατασκευάστηκε η εκδοχή C6, με δύο κινητήρες Jumo 211 J, έκαστος 1.420-ιπποδύναμης, αλλά και με δύο BMW-801. Η εκδοχή C-6a ήταν για αποστολές την ημέρα και η C-6b για τη νύχτα. Τα δίωξης-νυχτός ενσωμάτωναν τη συσκευή FuG 202, αργότερα την FuG 220 „Lichtenstein“ SN 2. Ο οπλισμός στο ρύγχος περιλάμβανε συνολικά τρία MG 17 και τρία MG 151/20 και ορισμένα ενσωμάτωναν δύο MG 151/20 στο μπροστινό πάνω μέρος της ατράκτου, τα οποία εγκαταστάθηκαν σε γωνία 75 μοιρών. Το 1943 έκανε την εμφάνισή της η σειρά Ju 88 R-1 με δύο BMW-801, έκαστος 1.600-ίππων και τη συσκευή FuG 212 „Lichtenstein“ C1, ενώ στο

>> Η αρχική σύλληψη ενός ταχέος βομβαρδιστικού έθεσε τον θεμέλιο λίθο της περαιτέρω ανάπτυξης σε ρόλο ενός βαρέος καταδιωκτικού, λόγω των σύγχρονων κινητήρων.

63

θέματα επίπεδο B της ατράκτου υπήρχε ένα MG 131/13 για αυτοάμυνα. Για να αυξηθεί περαιτέρω η απόδοση, η εκδοχή Ju 88 G έλαβε τους κινητήρες MBW-801-D, 1.700-ιπποδύναμης. Μεγάλο μέρος της ατράκτου προήλθε από τον σχεδιασμό Ju 188 E και τα φτερά της παραγωγικής σειράς A-4. Ο ηλετρονικός εξοπλισμός ήταν και πάλι το FuG 220. Στην εκδοχή G-1 ενσωματώθηκαν τέσσερα MG 151/20 στο κάτω μέρος του ρύγχους και δύο MG 151/20 εμπρός. Ως όπλο αυτοάμυνας υπήρχε και πάλι ένα MG 131/13 στο επίπεδο B. Οι δεξαμενές καυσίμου μετέφεραν 2.800 λίτρα. Οι εκδοχές G-2 έως G-5 ήταν δοκιμαστικά πρότυπα, ενώ η G-6 με τους κινητήρες Jumo 213 1750-ίππων εισήρθαν σε παραγωγή. Μερικές μονάδες ενσωμάτωναν το σύστημα MW50, με το οποίο για σύντομο διάστημα αυξάνοντο η ισχύς των κινητήρων. Η χωρητικότητα καυσίμου αυξήθηκε στα 3.200 λίτρα. Παρήχθησαν λίγα αεροσκάφη της εκδοχής G-7 (με Jumo 213E) και πιθανόν οι G-8 και G-9 δεν κατασκευάστηκαν ποτέ. Κυνηγός αρμάτων: Ju 88 P Στο ανατολικό μέτωπο κυρίως, το Ju 88 χρησιμοποιήθηκε και σε αντιαρματικό ρόλο, όπως και στην εγγύς υποστήριξη των επίγειων δυνάμεων. Για αυτό τον σκοπό, η σειρά A-13 έφερε πρόσθετη θωράκιση στο κάτω μέρος της ατράκτου και στο δάπεδο, όπως και συνολικά 16 πολυβόλα MG 17. Οι βόμβες ήταν θραυσμάτων τύπου SD-2 και βάρους 500 κιλών. Για τον αντιαρματικό αγώνα υπήρξαν πολλοί πειραματισμοί, όπως η ενσωμάτωση του αντιαρματικού Pak 75 χιλιοστών και βάρους 1.440 κιλών, η οποία όμως δεν έφερε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ταχύ βομβαρδιστικό: Schnellbomber Ju 88 S Η αρχική σύλληψη της κατασκευής ενός ταχέος βομβαρδιστικού αποδείχτηκε στην πράξη ως μία αποτυχία. Το

64

Ju 88 S-1 με κινητήρες BMW 801 G2 έπιανε τα 600 χλμ/ώρα σε 6.000 μέτρα και με το σύστημα παροδικής αύξησης ισχύος τύπου GM-1 τα 610 χλμ/ώρα σε 8.000 μέτρα. Τα Ju 88 S-2 πετούσε με κινητήρες BMW 801 TJ, ενώ το Ju 88 S-3 με κινητήρες Jumo 213 και σύστημα πρόωσης GM-1 τα 615 χλμ/ώρα σε 9.000 μέτρα. Η ταχύτητα δεν ήταν όμως επαρκής, και τα βομβαρδιστικά μπορούσαν μόνο με δυσκολία να ξεφύγουν των αντίπαλων καταδιωκτικών. Ταχύ αναγνωριστικό: Ju 88 T & Ju 88 Η Στην εκδοχή T-1 είχε τους κινητήρες BMW 801 G, ενώ στην εκδοχή T-3 τους Jumo 213 με τους οποίους έπιανε τα 610 χλμ/ώρα. Τα αεροσκάφη ενωμάτωναν τρεις συσκευές φωτογράφισης. Ως ταχύ και εξοπλσιμένο αναγνωριστικό μεγάλης εμβέλειας κατασκευάστηκαν μόνο λίγες μονάδες, μια και με το αεροσκάφος Arado 234 βρέθηκε ένας καλύτερος αντικαταστάτης. Για μακρινές αναγνωριστικές πτήσεις πάνω από τον Ατλαντικό Ωκεανό υπήρξαν μερικές μονάδες στην εκδοχή Η, η οποία ξεχώριζε από τα υπόλοιπα αεροσκάφη λόγω της επιμήκυνσης του κορμού του αεροσκάφους (17,75 μέτρα μήκος). Η μέγιστη εμβέλεια ήταν τα 4.800 χιλιόμετρα. Μειονεκτήματα κατασκευής Η κατασκευή του Ju 88 είναι χαρακτηριστική για τα γερμανικά αεροσκάφη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Το πλήρωμα είχε χώρο στον "χώρο εργασίας" ο οποίος αργότερα ονομάστηκε αργότερα "κεφάλι του αγώνα" στο μπροστινό μέρος του θαλάμου της ατράκτου, κατασκευασμένη από γυαλί. Δεν ήταν προγραμματισμένο - και ούτε ήταν τεχνικά δυνατόν - να εγκαταλείψουν το χώρο εργασίας και να εισέλθουν στο πίσω μέρος της ατράκτου. Στους χώρους αποθήκευσης της στενού ατράκτου, μπορούσαν να μεταφερθούν

>> Ως κυνηγός αρμάτων το Ju-88 ήταν εξοπλισμένο με 16 πυροβόλα MG-17

Ju-88 μόνο μικρές βόμβες. Από την αρχή είχε προγραμματιστεί για την εξωτερική μεταφορά βαρέων βομβών. Αυτό τα χαρακτηριστικά κατασκευής έκαναν το Ju 88 ελαφρύτερο, μικρότερο, ταχύτερο, πιο ευκίνητο, ικανό να κυβερνηθεί από ένα ολιγομελές πλήρωμα, από ότι ανάλογα αεροσκάφη των Συμμάχων. Το Ju 88 μπορούσε να μεταφέρει το μεγαλύτερο μέρος του βάρους του ως ωφέλιμο φορτίο, και είχε χρησιμοποιηθεί για διάφορα προφίλ αποστολής. Το μειονέκτημα αυτής της κατασκευής ήταν η αδύναμη αυτοάμυνά του. Παρόλο που ο αριθμός των πολυβόλων αυξήθηκε στα τέλη του 1940 από τα τρία αρχικά στα τέσσερα και λίγο αργότερα στα επτά, δεν ήταν δυνατή η αλληλοκάλυψη περιοχών, στην οποία η επίδραση των διαφόρων πολυβόλων θα μπορούσε να συνδυαστεί φονικά. Η εγκατάσταση ενός σταθερού όπλου στο πίσω μέρος δεν ήταν δυνατή. Ως εκ τούτου, πάντα μόνο ένα και μοναδικό πολυβόλο 7,92 χιλιοστών μπορούσε να ρίξει εναντίον των αντίπαλων καταδιωκτικών, κάνοντας το αεροσκάφος πολύ ευάλωτο στα αντίπαλα πυρά. Το συγκεκριμένο μειονέκτημα πολλαπλασίασε τις αρνητικές επιπτώσεις κατά τη διάρκεια του πολέμου, επειδή τα αντίπαλα καταδιωκτικά ήταν όλο και ταχύτερα και καλύτερα εξοπλισμένα. Παρά τους ισχυρούς και βελτιστοποιημένους κινητήρες, για τη εξωτερική μεταφορά μεγάλων βομβών τα χαρακτηριστικά πτήσης ήταν προβληματικά για την περίπτωση απώλειας ενός κινητήρα. Με ένα κινητήρα η πτήση μπορούσε να συνεχισθεί με βάρος κάτω των 10.500 κιλών. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα το πλήρωμα να απελευθερώνει τις δεξαμενές καυσίμων από το εσωτερικό του κύτους και επίσης να ρίχνει τις βόμβες κάτω. Για να μειωθεί η αεροδυναμική αντίσταση, τα εξωτερικά ατρακτίδια κάτω από τα φτερά μπορούσαν επίσης να αφεθούν ελεύθερα, μέσω μιας μικρής πυροδότησης των κλειδαριών ασφαλείας. Τμήματα της θωράκισης του αεροσκάφους, όπως και τα πολυβόλα

> ο “πατέρας” του αεροσκάφους

>> Μεγάλο μειονέκτημα του αεροσκάφους ήταν η αδυναμία ικανής αυτοάμυνας

65

θέματα έπρεπε επίσης να εγκαταλειφθούν στον αέρα. Όταν ο έλικας του κινητήρα ερχόταν και πάλι σε όρθια στάση και οι πτυχές του συστήματος ψύξης έκλειναν, το Ju 88 με έναν ενεργό κινητήρα μόλις και μετά βίας μπορούσε να φθάσει τα 240 χλμ/ώρα - αρκετά για να διατηρήσει το ύψος. Ωστόσο, στην περίπτωση αυτή, η πραγματοποίηση ελιγμών ήταν πολύ δύσκολη, όπως και η ομαλή προσγείωση. Το Ju 88 ως μέσο βομβαρδιστικό ήταν συνολικά μια μεγάλη επιτυχία και το απέδειξε στα πολεμικά θέατρα, όπου χρησιμοποιήθηκε ως τακτικό αεροσκάφος. Η αποτυχία του ως ένα στρατηγικό βομβαρδιστικό δεν μπορεί να αποδοθεί σε σοβαρά ελαττώματα στην κατασκευή, γιατί μια τέτοια χρήση δεν ήταν ο αρχικός στόχος της σχεδιαστικής αρχιτεκτονικής. Αξιοσημείωτο, το Ju 88 τροποποιήθηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου, περίπου 3.000 φορές! Πλήρωμα Ο κυβερνήτης του αεροπλάνου μπορούσε να πετάξει το αεροσκάφος και μόνος του εάν χρειαζόταν. Ο πιλότος καθόταν στη μπροστινή αριστερή θέση στο πιλοτήριο σε ένα θωρακισμένο κάθισμα. Λόγω της πλούσιας χρήσεως του γυαλιού στο θάλαμο διακυβέρνησης, μπορούσε να κοιτάξει κάτω από σχεδόν κατακόρυφη γωνία, κάτι το οποίο ήταν σημαντικό λίγο πριν ξεκινήσει την κατάδυση. Οι μοχλοί στο πιλοτήριο ήταν όλοι διαμορφωμένοι με διαφορετικές λαβές για να είναι δυνατή η διάκριση στα τυφλά. Ο πιλότος δεν πετούσε μόνο το αεροπλάνο, αλλά κατά την διάρκεια της επίθεσης με κατάδυση, ήταν υπεύθυνος για την στόχευση και την άφεση των βομβών. Ο πιλότος ήταν συνήθως και ο κυβερνήτης του αεροσκάφους, αλλά το έργο αυτό θα μπορούσε να αναλάβει και ο παρατηρητής. Στη γερμανική Λουφτβαφε καθήκοντα πιλότου αναλάμβαναν αξιωματικοί, υπαξιωματικοί αλλά και βαθμοφόροι του στρατολο-

66

γημένου προσωπικού. Χαρακτηριστικό το πράδειγμα του ιπτάμενου μηχανικού Carl Francke, ο οποίος το Σεπτέμβριο του 1939 ηγήθηκε της επίθεσης στο βρετανικό αεροπλανοφόρο HMS Ark Royal. Ο πλοηγός/παρατηρητής καθόταν δεξιά από τον πιλότο σε αθωράκιστο κάθισμα και στο Ju 88 ήταν υπεύθυνος κυρίως για τη ναυσιπλοΐα και κατά τη διάρκεια της επίθεσης υπεύθυνος για τη συσκευή στοχοποίησης και άφεσης βομβών. Επίσης χειριζόταν το μπροστινό πολυβόλο και κατά τη διάρκεια της νύχτας έψαχνε τον ουρανό για αντίπαλα αεροσκάφη. Ο χειριστής ασυρμάτου καθόταν με την πλάτη γυρισμένη προς τους κυβερνήτες και ήταν υπεύθυνος για τη λειτουργία του ασυρμάτου, ο οποίος ήταν εγκαταστημένος στο πίσω μέρος του πιλοτηρίου. Επίσης χειριζόταν το ένα από τα δύο πολυβόλα που βρίσκονταν κατανεμημένα πίσω. Ο πυροβολητής είχε από εργονομικής άποψης την πιο άσχημη θέση μια και συνήθως για το σύνολο της πτήσης ξάπλωνε με την κοιλιά του στο ειδικά διαμορφωμένο χώρο και χειρίζονταν το κύριο όπλο αυτοάμυνας του αεροσκάφους, ένα πολυβόλο που κοιτούσε προς τα πίσω. Επίσης είχε καθήκοντα φωτογράφου μετά από την άφεση βομβών, όπως και γενικά καθήκοντα μηχανικού επί του σκάφους. Δεδομένου ότι αυτά τα χαρακτηριστικά απαιτούσαν ελάχιστη εκπαίδευση, συχνά πέταγαν "ανειδίκευτοι" πυροβολητές και "επισκέπτες", όπως πληρώματα εδάφους, πολεμικοί ανταποκριτές, και πολλοί άλλοι. Στην έκδοση του βαριού καταδιωκτικού, δεν υπήρχε πυροβολητής και πολλές φορές ούτε και ο παρατηρητής. Παραγωγή Το Ju 88 V6 ήταν το πρότυπο για το Ju 88 Α-0, το οποίο εισήρθε στην παραγωγή χαμηλού ρυθμού το Σεπτέμβριο του 1938, αφού πρώτα εκδόθηκε η σχετική εντολή από τον Χίτλερ για μαζική παραγωγή, και θα αντικαταστούσε τα Ju 86, Do 17 και Η 111.

>> Το Ju 88 τροποποιήθηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου, περίπου 3.000 φορές!

Ju-88

> απεικόνιση του μπροστινού πυροβόλου το οποίο εξόπλισε εκδόσεις του αεροσκά-

Η ουσιαστική παραγωγική σειρά ξεκίνησε τα μέσα του 1939 με το Ju 88 Α1. Το παραγωγικό σχέδιο προέβλεπε την κατασκευή 8.300 μονάδων μέχρι τον Μάρτιο του 1943. Ο αριθμός των 6.800 μονάδων θεωρήθηκε ρεαλιστικός λόγω της μείωσης των αποθεμάτων αλουμινίου και την έλλειψη ειδικευμένου εργατικού δυναμικού. Στις 11 Απριλίου 1939 η προβλεπόμενη παραγωγή μειώθηκε στις 4.199 μονάδες. Η παραγωγή προχώρησε με πολύ αργό ρυθμό και τον Δεκέμβριο του 1939 μόνο 27 αεροσκάφη είχαν ολοκληρωθεί. Το Junkers Ju 88 παρήχθηκε σε όλα τα εργοστάσια: το κύριο εργοστάσιο στο Dessau, στο Bernburg, Aschersleben, Halberstadt και Leopold Hall. Σύντομα ζητήθηκε από άλλους κατασκευαστές να προσκομίσουν τη σχετική άδεια για την κατασκευή του Ju 88: Tα εργοστάσια Arado στο Brandenburg / Havel (ARB), Henschel στο Kassel (HFW), Dornier στο Μόναχο (DWM) και στο Wismar (NDW), Heinkel στο Oranienburg (HWO),

ATG και Siebel στο Halle (SFH). Διάφορα απάρτια της ατράκτου κατασκευάζοντο επίσης στο εργοστάσιο της Volkswagen στο Fallersleben και της Opel στο Rüsselsheim. Οι κινητήρες Jumo 211 κατασκευάζονταν στις εργοστασιακές εγκαταστάστεις της Junkers-Motorenwerken στο Dessau, Magdeburg, Köthen, Schönebeck (Elbe), και Wroclaw. Επίσης, κατόπιν σχετικής άδειας οι κινητήρες κατασκευάζονταν και από την Pommersche Motorenbau GmbH στο Arnimswalde (σημερινό Załom στην Πολωνία). Συνολικά κατασκευάστηκαν περίπου 9.300 βομβαρδιστικά Ju 88 Α (συμπεριλαμβανομένων μερικών S-3) και 1.900 αναγνωριστικά Ju 88 A, D (συμπεριλαμβανομένων ορισμένων T-3). Η παραγωγή των βαρέων καταδιωκτικών και των αεροσκαφών νύχτας Ju 88 C, R και G ήταν περίπου 3.700 μονάδες. Το 1939 παρήχθησαν μόνο 100 Ju 88 Α-1, το 1940 περίπου 2.400 Ju 88 A-1, A-5 και D, το 1941 περίπου 2.780 Ju

>> Το παραγωγικό σχέδιο προέβλεπε την κατασκευή 8.300 μονάδων μέχρι τον Μάρτιο του 1943 Συνολικά κατασκευάστηκαν 14.900 Ju-88 A/D/C/R/G

67

θέματα

> το “κουτί του Μπετόβεν”

88 A-4, A-5 και D, 2.270 Ju 88 A το 1942 και 2.160 μονάδες κατά το 1943. Λόγω των συνεχώς ζημιών από εχθρικές ενέργειες, αλλά και από την υψηλή φθορά, σε όλα τα μέτωπα δεν ήταν ποτέ περισσότερο 1.000 βομβαρδιστικά επιχειρησιακά διαθέσιμα, περίπου το ήμισυ αυτών ήταν Ju 88. Στις 18 Ιούνη του 1944 εκδόθηκε η διαταγή να σταματήσει η παραγωγή των βομβαρδιστικών. Η παραγωγή του βαριού καταδιωκτικού είναι αρχικά σε χαμηλό επίπεδο: 62 Ju C το 1940, ως επί το πλείστον Ju 88 C-2, το 1941 περίπου 66, ως επί το πλείστον Ju 88 C-4. Με τη συνέχιση του πολέμου, όταν η Λουφτβαφε αναγκάστηκε να διαταχθεί αμυντικά, αυξήθηκε η παραγωγή των αεροσκαφών νύχτας. Ο τελευταίος σημαντικός αριθμός παραγωγής ήταν τον Ιανουάριο του 1945 με 188 Ju 88 G, σχεδόν αποκλειστικά στην παραλλαγή G-6, αλλά με την καταστροφή των εγκατα-

68

στάσεων υδρογόνωσης για την παραγωγή συνθετικής βενζίνης, τα αεροσκάφη σπάνια χρησιμοποιήθηκαν, λόγω έλλειψης καυσίμων. Καταναγκαστική εργασία Σε δεκάδες εργοστασιακές εγκαταστάσεις της Junkers, κυρίως στην κεντρική Γερμανία, οδηγήθηκαν δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι σε καταναγκαστική εργασία, όπως αιχμάλωτοι πολέμου και κρατούμενοι των στρατοπέδων συγκεντρώσεως, οι οποίοι δούλευαν πολλές φορές κάτω από απάνθρωπες συνθήκες, για να επιτευχθεί ο υψηλός ρυθμός παραγωγής. Χιλιάδες έχασαν τη ζωή τους από τις κακουχίες, από την βία των δεσμοφυλάκων τους αλλά και από τους συμμαχικούς βομβαρδισμούς των εγκαταστάσεων. Στη Γερμανία υπήρχαν περισσότερα από 30.000 στρατόπεδα εργασίας. Έως τις μέρες μας, ο ακριβής αριθμός των αν-

>> Κατά την γερμανική επιδρομή στη Γιουγκοσλαβία και την Ελλάδα, στις 6 Απριλίου 1941, τα Ju 88 πέταξαν σε αποστολές βομβαρδισμού κατά πόλεων, όπως κατά του Ζάγκρεμπ και του Πειραιά, σκοτώνοντας άμαχο πληθυσμό, καθώς επίσης και ενάντια σε συμμαχικά πλοία στην Κρήτη

Ju-88 θρώπων που έχασαν τη ζωή τους στις παραγωγικές αλυσίδες της Junkers, όπως και αλλού, αγνοείται. Πολεμικά θέατρα - Μεσόγειος και Βόρεια Αφρική Το Νοέμβριο του 1940, μεταστάθμευσε το Χ Αεροπορικό Σώμα στη Σικελία, με αποστολή την εξουδετέρωση των βρετανικών βάσεων στην Μάλτα. Στις 12 Ιανουαρίου του 1941 κατέφθσαν περίπου 60 Ju 88 A-4, και μερικά αναγνωριστικά Ju 88 D. Εκτός από την αποστολή βομβαρδισμού της Μάλτας, τα αεροσκάφη βομβάρδισαν νηοπομπές στη Μεσόγειο και βρετανικές βάσεις και λιμάνια της Βορείου Αφρικής. Κατά την γερμανική επιδρομή στη Γιουγκοσλαβία και την Ελλάδα, στις 6 Απριλίου 1941, τα Ju 88 πέταξαν σε αποστολές βομβαρδισμού κατά πόλεων, όπως κατά του Ζάγκρεμπ και του Πειραιά, σκοτώνοντας άμαχο πληθυσμό, καθώς επίσης και ενάντια σε συμμαχικά πλοία στην Κρήτη. Βύθισαν πολλά πλοία και προκάλεσαν πολλές καταστροφές και απώλειες άμαχου πληθυσμού, με περίπου 55 Ju 88 να έχουν απωλεσθεί μέχρι την κατάληψη της Κρήτης από τους Γερμανούς. Από τα τέλη του 1941 έως τις αρχές Μαΐου 1942 πέταξε με συνοδεία Bf 109 F και πάλι επιθέσεις στη Μάλτα. Η βάση χτυπήθηκε σκληρά, πολλά από τα υπερασπιζόμενα βρετανικά Hawker Hurricane καταστράφηκαν. Στις 17 Μαρτίου του 1942 το αεροπλανοφόρο HMS Eagle έφερε τα πρώτα 15 Spitfire για να υπερασπιστούν το νησί, ενώ στις 20 Απριλιου έρχονται άλλα 45 Spitfire με το αεροπλανοφόρο USS Wasp. Μερικά από τα Spitfire καταστράφηκαν αμέσως μετά την εκφόρτωση τους κατά τη διάρκεια μιας βομβαρδιστικής επίθεσης, αλλά τα υπόλοιπα αντιπροσωπεύαν την ενίσχυση των υπερασπιστών της Μάλτας. Μετά από τις 10 Μαίου του 1942 ο βομβαρδισμός της Μάλτας διακόπηκε. Στις 11 του Μάη 1942, δύο κύματα Ju 88 επιτέθηκαν σε έναν βρετανικό στο-

λίσκο, ο οποίος είχε ως αποστολή την εξουδετέρωση μιας ιταλικής νηοπομπής με προορισμό την Βόρεια Αφρική: το HMS Lively, το HMS Kipling και το HMS Jackal βυθίστηκαν, ενώ το HMS Jervis κατάφερε να διαφύγει με 630 επιζώντες των άλλων πλοίων επί του σκάφους. Τα Ju 88 πέταξαν σε νυχτερινές επιθέσεις κατά των βρετανικών βάσεων στη Βόρεια Αφρική, πολλές φορές αντιμέτωπα με τα εξοπλισμένα με ραντάρ μαχητικά της RAF τύπου Bristol Beaufighter, και κατά τη διάρκεια της ημέρας σε αποστολές υποστήριξης του γερμανικού Afrika Korps του Ρόμελ. Οι επιθέσεις στης νηοπομπές ανεφοδιασμού της Μάλτας συνεχίστηκαν, οι νηοπομπές „Harpoon“ und „Vigorous“ καταστράφηκαν σχεδόν ολοσχερώς. Τον Αύγουστο του 1942 πραγματοποιήθηκε υπό την κωδική ονομασία η επιχείρηση Pedestal, μια ακόμη συμμαχική απόπειρα ανεφοδιασμού της Μάλτας από 13 μεταγωγικά πλοία, το δεξαμενόπλοιο SS Ohio, και ισχυρές δυνάμεις φρούρησης: εννέα μεταγωγικά, ένα αντιτορπιλικό, δύο καταδρομικά, και το HMS Eagle βυθίστηκαν μετά από επιθέσεις όλων τις διαθέσιμων Ju 88 και He 111, γερμανικών και ιταλικών υποβρυχίων, ιταλικών καταδρομικών και αεροσκαφών της Regia Aeronautica. Το SS Ohio κατάφερε να δέσει στη Μάλτα, την οποία τροφοδότησε με το τόσο αναγκαίο καύσιμο. Μετά την ήττα του Afrika Korps στο Ελ Αλαμέιν, τα Ju 88 πέταξαν σε επιθέσεις κατά της 8ης Βρετανικής Στρατιάς. Μετά την απόβαση των αγγλο-αμερικανικών στρατευμάτων στις 8 Νοεμβρίου του 1942 στην Τυνησία, τα Ju 88 χρηισμοποιήθηκαν όλο και περισσότερο για την υπεράσπιση των φίλιων νηοπομπών στη Μεσόγειο, όπου και υπέστησαν σοβαρές απώλειες από τα αντίπαλα καταδιωκτικά. Μετά τη συνθηκολόγηση του Afrika Korps, πολλά Ju 88 αναπτύχθηκαν στο ανατολικό μέτωπο, άλλα στη Σικελία και στη Νότια Ιταλία, για να αντιπετωπίσουν την αναμενόμενη απόβαση των Συμμάχων.

>> Τα Ju-88 βομβάρδισαν για πρώτη φορά τη Μόσχα τη νύχτα της 21 Ιουλίου 1941

69

θέματα Βόρειο και ανατολικό μέτωπο Στην επιδρομή κατά της Πολωνίας δεν χρησιμοποιήθηκαν Ju 88. Με την επίσημη έναρξη του πολέμου βρισκόταν μόλις μια ντουζίνα σε επιχειρησιακή λειτουργία. Από τα τέλη του Σεπτεμβρίου 1939 τα Ju 88 ανέλαβαν αποστολές βομβαρδισμού βρετανικών πλοίων στη Βόρεια Θάλασσα. Έλαβε μέρος στην κατάληψη της Νορβηγίας και λίγο αργότερα απογειώνονταν από τις σκανδιναβικές βάσεις για να βομβαρδίσει συμμαχικές νηοπομπές στα παγωμένα νερά των βόρειων περιοχών. Τον Ιούλιο του 1942, σε συνεργασία με γερμανικά υποβρύχια, τα Ju 88 βύθισαν 24 από τα 33 πλοία της νηοπομπής PQ 17. Πριν από την επιχείρηση Μπαρμπαρόσα, η επίθεση κατά της Σοβιετικής Ένωσης, μεγάλα τμήματα της αεροπορικής δύναμης αποσύρθηκαν από το δυτικό μέτωπο και μετακινήθηκαν προς τα ανατολικά. Από τις 22 Ιουνίου του 1941 και μετά, τα Ju-88 πέταξαν σε επιθέσεις σε λιμάνια, αεροδρόμια και στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Η πρώτη επίθεση βομβαρδισμού πραγματοποιήθηκε στη Μόσχα το βράδυ της 21 με 22 Ιουλίου 1941. Τον Απρίλιο του 1942, πραγματοποίησαν μαζικές επιθέσεις κατά του Λένινγκραντ, το Μάιο στη Σεβαστούπολη. Το Στάλινγκραντ είχε καταστραφεί σχεδόν ολοσχερώς. Εκτός από αυτές τις μεγάλης κλίμακας επιθέσεις, τα Ju 88 χρησιμοποιήθηκαν συχνά σε μικρότερες ομάδες για τη εγγύς υποστήριξη των επίγειων δυνάμεων. Μεμονωμένα αεροσκάφη πέταξαν αποστολές βομβαρδισμού οδικών αρτηριών και σιδηροδρομικών γραμμών και συρμών. Δεδομένου ότι οι αποστάσεις ήταν μεγάλες, οι συναντήσεις με τα αντίπαλα καταδιωκτικά ήταν αρχικά λιγότερο συχνές από ό, τι στο δυτικό μέτωπο. Δυτικό μέτωπο Η πρώτη σημαντική αποστολή του Ju 88 ήταν από τα κατεχόμενα ολλανδικά

70

αεροδρόμια, προκειμένου να εμποδίσουν την αποχώρηση του Βρετανικού Εκστρατευτικού Σώματος από τη Δουνκέρνη. Μεμονωμένα Ju 88 ναρκοθέτησαν δίαυλους των βρετανικών πλοίων στα στενά της Μάγχης. Τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 1940 τα Ju 88 Α, μαζί με τα Do 17 και He 111, με περίπου 200 αεροσκάφη ανά αποστολή, πραγματοποιούσαν κατά τη διάρκεια της μέρας αποστολές βομβαρδισμού κατά στόχων στην Αγγλία, όπως και κατά του άμαχου πληθυσμού. Παρά την συνοδεία των καταδιωκτικών Bf 110 και Bf 109, οι απώλειες ήταν μεγάλες. Από τον Οκτώβριο του 1940 πετούσαν κυρίως σε νυχτερινές επιδρομές κατά των αγγλικών πόλεων, οι οποίες σταμάτησαν τον Απρίλιο του 1941. Ο αριθμός των Ju 88 που γνώρισε δράση στην Μάχη της Αγγλίας ήταν μεγάλος. Κατά τη διάρκεια του αγώνα με αντίπαλα τα βρετανικά Hurricane και Spitfire, φάνηκε η τραγική έλλιειψη των όπλων αυτοάμυνας του αεροσκάφους, και λίγο αργότερα άρχισαν να προστίθονται επιπλέον πολυβόλα. Τέλη του 1941 τις αποστολές βομβαρδισμού στα στενά της Μάγχης ανέλαβαν τα γρήγορα και μονοκινητήρια αεροσκάφη τύπου Fw 190 και Bf 109, τα οποία απογειώνονταν από αεροδρόμια στη Γαλλία, μέχρι που τέλη του 1942 άρχισαν να μετακινούνται στην περιοχή της Μεσογείου. Τον Απρίλιο/Μάιο του 1942 τα βομβαρδισιτκά έριξαν και πάλι χιλιάδες τόνους βομβών εναντίον πόλεων της νότιας Αγγλίας. Αυτές οι επιδρομές αντιποίνων είναι ευρύτερα γνωστές ως „Baedeker raids“. Τον Ιανουάριο του 1944, 500 βομβαρδιστικά συγκεντρώθηκαν για νυχτερινές επιδρομές πάνω από την Αγγλία, και λίγο αργότερα 100 αροσκάφη αφαιρέθηκαν από τη δύναμη για να αντιμετωπίσουν τους Συμμάχους στην Ιταλία. Από τις 21 Ιανουαρίου έως τέλη του Μαίου 1944, ξεκίνησε η επιχείρηση «Αιγόκερως», όπου για μια ακόμη φορά περίπου 400 βομβαρδιστικά τύπου Ju 88, Ju 188, Do 217 και HT-177, χρησιμοποιήθηκαν σε βομ-

>> Κατά τη μάχη της Αγγλίας φάνηκε η τραγική έλλειψη των όπλων αυτοάμυνας

Ju-88

> ένεκα μικρού μεγέθους, το αεροσκάφος μπορούσε να καμουφλαρισθεί γρήγορα

βαρδισμούς κατά του Λονδίνου. Τα Ju 88 S έριξαν τις φωτοβολίδες για την κατάδειξη των στόχων. Νυχτερινή δίωξη Με τις πρώτες νυχτερινές βρετανικές αποστολές κατά στόχων στη Γερμανία, η Λούγτβαφε αναγκάστηκε να συγκροτήσει ομάδες νυχτερινών καταδιωκτικών μαχητής μονάδες. Τον Νοέμβριο του 1940, άρχισαν να πετούν πάνω από την ανατολική Αγγλία σε αποστολές κατά τη διάρκεια της νύχτας. Χρησιμοποιήθηκαν κυρίως Ju 88 C-2 και C-4, τα οποία βάφηκαν μαύρα και δεν είχαν ακόμη ραντάρ. Από τον Οκτώβριο του 1941, Ju 88 C2 και C-4 πέταξαν σε νυχτερινές αποστολές συνοδείας φίλων νηοπομπών στη Μεσόγειο, από βάσεις στη Σικελία. Από το 1942 χρησιμοποιήθηκαν τη νύχτα για την καταδίωξη των βρετανικών βομβαρδιστικών. Η έκδοση Ju 88 C-6 χρησιμοποιήθηκε ως η πλέον κατάλληλη και τώρα ήταν εξοπλισμένη με τεχνολογία ραντάρ τύπου FuG 212 Lichtenstein C. Για την άμυνα του Ράιχ μετακινήθηκαν και μονάδες από βάσεις στη Μεσόγειο.

Σε σύγκριση με το δεύτερο γερμανικό αεροσκάφος που χρησιμοποιήθηκε ευρέως ως νυκτερινό καταδιωκτικό, το δικινητήριο Bf 110, το Ju 88 είχε την ίδια ταχύτητα και την μειωμένη ικανότητα ελιγμών του αντιστάθμιζε η μεγαλύτερη εμβέλεια και ανθεκτικότητά του. Ως εκ τούτου, ήταν κατάλληλο για την νυχτερινή καταδίωξη: τα επίγεια ραντάρ το κατεύθυναν στα βρετανικά βομβαρδιστικά σμήνη και στη συνέχεια προσπαθούσε να βρεί τους στόχους αυτόνομα, χρησιμοποιώντας το ραντάρ που ενσωμάτωνε το αεροσκάφος. Στις 9 Μάιο του 1943 απογειώθηκε το Ju 88 R-1 D5 + EV, (σειρά παραγωγής 3.600.043) από το νορβηγικό Christiansand και προσγειώθηκε κάτω από ανεξήγητες συνθήκες στο αεροδρόμιο της RAF στο Dyce. Αυτό το αεροσκάφος ήταν εξοπλισμένο με το ραντάρ FuG 202 Lichtenstein B/C. Οι έρευνες που πραγματοποίησε η RAF, είχαν ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη μιας αποτελεσματικής τεχνολογίας αντιμέτρων. Στον αντίποδα, στις 3 Φεβρουαρίου του 1943 συνετρίβη στο Ρότερνταμ ένα βρετανικό βομβαρδιστικό με ενσωματωμένο ένα πειραματικό μοντέλο του ραντάρ H2S. Μετά την ανάκτηση από τους Γερμανούς και την εξονυχιστική εξέταση της "συσκευής Ρότερνταμ“ αναπτύχθηκε το μηχάνημα-αντίμετρο παθητικής τεχνολογίας τύπου FuG 350 „Naxos“, το οποίο απαντούσε στα κύματα του βρετανικού H2S και οδηγούσε απευθείας τα γερμανικά καταδιωκτικά στα βρετανικά βομβαρδιστικά που ήταν εξοπλισμένα με το H2S. Με την ίδια μέθοδο αναπτύχθηκε το FuG 227 "Flensburg“, το οποίο ήταν το αντίμετρο του βρετανικού „Monica“. Τα παραπάνω είχαν ως αποτέλεσμα την αύξηση των απωλειών της RAF. Η τελευταία γενιά των τετρακινητήριων βρετανικών βομβαρδιστικών είχε γίνει πιο ταχύτερη και το πλεονέκτημα της ταχύτητας του Ju 88 C-6 αποτελούσε κατά το τέλος του 1943 παρελθόν. Μια ενδιάμεση λύση ήταν έκδοση Ju 88 R-2, μια πραγματική

>> Σε ρόλο νυκτερινού καταδιωκτικού το αεροσκάφος ήταν εξοπλισμένο με το ραντάρ FuG 212 Lichtenstein C

71

θέματα

> το τέχνασμα της παραπλάσης του εχθρού εν δράσει...

απάντηση ήταν στα μέσα του 1944, το Ju 88 G-6 με το νέο εναέριο ραντάρ FuG 220 SN 2. Στις 13 Ιουλίου 1944, το Ju 88 G-1 4R+UR εξοπλισμένο με τα συστήματα FuG 350 Z, FuG 227 και το σύγχρονο FuG 220 Lichtenstein SN 2, προσγειώθηκε κατά λάθος στη βρετανική βάση στο Woodbridge. Εν τω μεταξύ, οι Γερμανοί κυνηγοί νύχτας γίναν το θήραμα: χρησιμοποιώντας πιο σύγχρονα συστήματα ραντάρ, τα Mosquito της RAF κατάφερναν όλο και πιο πολλές φορές να επιβληθούν του αντιπάλου. Από το 1943, τα Ju 88 και τα Bf 110 χρησιμοποιήθηκαν στην άμυνα του Ράιχ και κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η αποστολή τους περιλάμβανε τη διασφάλιση της περιοχής εκτός των κύριων οδών εισροής των συμμαχικών βομβαρδιστικών και την καταδίωξη αυτών, όταν πετούσαν μεμονωμένα πίσω στις μητρικές βάσεις. Τα Ju-88 χρησιμοποιήθηκαν και απευθείας κατά των σχηματισμών των βρετανικών βομβαρδιστικών πάνω από την Ευρώπη και τη Γερμανία. Αυτές οι ασυνήθιστες γι 'αυτά τα αεροσκάφη αποστολές, είχαν ως αποτέλεσμα να υποστούν σοβαρές απώλεις και πολλά από τα εξειδικευμένα στην νυκτερινή

72

καταδίωξη Ju 88, καταρρίφθηκαν. Με την εμφάνιση των αεροσκαφών συνοδείας της USAAF, οι απώλειες ήταν πολύ υψηλές και οι αποστολές τους διακόπηκαν. Τη νύχτα 3 με 4 Μαρτίου 1945, ξεκίνησε η επιχείρηση της Λουφτβαφε με την κωδική ονομασία „Gisela“ κατά την οποία απογειώθηκαν έως και 142 Ju 88 G σε μια τελευταία νυχτερινή καταδίωξη 200 περίπου βομβαρδιστικών της RAF, μέχρι τις βάσεις τους στην Αγγλία. Τα γερμανικά αεροσκάφη κατέρριψαν 22 βρετανικά βομβαρδιστικά. Στις γερμανικές βάσεις δεν επέστρεψαν 21 Ju 88. Σε μια απελπισμένη προσπάθεια να εμποδίσουν την προώθηση του Κόκκινου Στρατού, τα Ju 88 G πέταξαν την τελευταία αποστολή τους εναντίον σοβιετικών στόχων. «Το μηχάνημα του Μπετόβεν» Βασισμένο σε μια προσπάθεια του γερμανικού Ινστιτούτου Ερευνών για την Ανεμοπορία από το έτος 1942, αναπτύχθηκε ο συνδυασμός ενός Bf 109 E και ενός DFS-230 από την ερευνητική ομάδα του Φριτς Χάμπερ.

>> «το μηχάνημα του Μπετόβεν» αναπτύχθηκε για να κάνει πράξη την πτήση δύο αεροσκαφών, το ένα στην πλάτη του άλλου

Ju-60 Αυτός ο συνδυασμός γκι, ο οποίος ονομάθηκε «πατέρας και γιος» ή «το μηχάνημα του Μπετόβεν» αναπτύχθηκε για να κάνει πράξη την πτήση δύο αεροσκαφών, το ένα στην πλάτη του άλλου. Με ενισχυμένη άτρακτο στο πάνω μέρος το Bf 109 μετέφερε ένα ανεπάνδρωτο Ju 88 το οποίο με τη σειρά του ήταν μεταφορέας μεγάλης ποσότητας εκρηκτικών. Ο πιλότος του μαχητικού Bf 109 έπρεπε να πετάξει τον συνδυασμό γκι στην περιοχήστόχο, να ενεργοποιήσει τον αυτόματο πιλότο του Ju 88 και να επιστρέψει στη βάση του. Το Ju 88 είχε τον ρόλο της ιπτάμενης βόμβας-κεφαλής 3600 κιλών και με πάνω από 1000 κιλά εκρηκτικά, έπεφτε πάνω στον στόχο στο έδαφος ή στην επιφάνεια των πλοίων. Η πρώτη πολεμική δράση αυτού του συνδυασμού πραγματοποιήθηκε στο γαλλικό Saint-Dizier στις 14 Ιουνίου 1944, με μια επίθεση κατά του αποβατικού στόλου και ταυτόχρονα υπήρξε και το πρώτο θύμα του συνδυασμού γκι (Bf 109F/Ju 88), ο υπολοχαγός Albert Rheker, ο οποίος καταρρίφθηκε από το πλήρωμα ενός αεροσκάφους της RCAF - Mosquito MK XIII-0. Ακολούθησαν επιπλέον επιθέσεις με γκι, με περισσότερο ή λιγότερη επιτυχία. Μετά την διάλυση πολλών μάχιμων Μοιρών με Ju 88, βρέθηκαν αρκετοί άτρακτοι παρωχημένων Ju-88. Ωστόσο, συνδυασμοί γκι προέρχονταν ακόμη και από ολοκαίνουρια Ju-88-G και Fw 190 Α. Τέλη του 1944 συγκεντρώθηκαν 60 γκι στο βόρειο τμήμα της Δανίας να εκτελέσουν μία αποστολή βομβαρδισμού κατά του βρετανικού στόλου στο Scapa Flow – η αποστολή ματαιώθηκε λόγω των άσχημων καιρικών συνθηκών. Η σχεδιαζόμενη αποστολή των 100 γκι ενάντια σε εγκαταστάσεις της σοβιετικής αμυντικής βιομηχανίας τον Μάρτιο του 1945, δεν έλαβε χώρα – όταν ολοκληρώθηκαν οι προετοιμασίες, οι προβλεπόμενες εξέδρες απογείωσης βρίσκονταν στα χέρια του Κόκκινου Στρατού. Οι εξέδρες ήταν απαραίτητες για την απογείωση, λόγω

του συνολικού υψηλού βάρους του γκι, περίπου 16 τόνοι, το οποίο δεν επέτρεπε τη χρήση πρόχειρων χώρων. Οι 100 διαθέσιμες ομάδες γκι χρησιμοποιήθηκαν μεμονωμένα για την καταστροφή των γεφυρών για να σταματήσουν την προέλαση των Συμμάχων. Το διακύβευμα ήταν πάντα πολύπλοκο, λόγω των καιρικών συνθηκών και λόγω της πλήρης γερμανικής απώλειας στον τομέα της αεροπορικής υπεροχής, και συχνά ανεπιτυχής. Πολλά γκι καταστράφηκαν από καταδιωκτικά των Συμμάχων στο έδαφος, λόγω του μεγέθους τους και του ανεπαρκούς καμουφλάζ.

>>Από το 1943, τα Ju 88 και τα Bf 110 χρησιμοποιήθηκαν στην άμυνα του Ράιχ και κατά τη διάρκεια της ημέρας

Παραπλάνηση Το μηχάνημα „Rauchgerät“ ήταν μία γεννήτρια καπνού, η οποία όταν ενεργοποιούντο και σε συνδυασμό με την ικανότητα της απότομης βουτιάς, οι πιλότοι των συμμαχικών καταδιωκτικών πέφταν θύμα παραπλάνησης των πληρωμάτων των Ju 88.

73

Άσκηση

"Ιέρακας"

Επιμέλεια: Fox2 Κείμενο - Φωτογραφίες: ΠΑ

331Μ Vs 337Μ

θέματα

Από 6 έως 10 Σεπτεμβρίου 2010 διεξήχθη άσκηση εναέριας μάχης "Ιέρακας" μεταξύ των πολεμικών Μοιρών 331Μ "Θησέας" και 337Μ "Φάντασμα" της ΠΑ, στην 114 ΠΜ Αεροπορική Βάση Τανάγρας.

76

Ηνίοχος

77

θέματα

Σκοπός της άσκησης "Ιέρακας" είναι η εκπαίδευση, η εξοικείωση και η δοκιμή των δυνατοτήτων των νέων κυρίως αεροπόρων στην αντιμετώπιση αεροσκαφών διαφορετικού τύπου. Οι ασκήσεις αυτού του είδους ανάλογα με την πολυπλοκότητα και το επίπεδο εμπειρίας διακρίνονται σε διάφορες "Φάσεις".

78

Ηνίοχος

Παράλληλα, το προσωπικό υποστήριξης των δύο Μοιρών εξασκήθηκε ρεαλιστικά στο ελεγχόμενο επιχειρησιακό περιβάλλον της άσκησης, αφού κλήθηκε να εξυπηρετήσει και να ετοιμάσει τα αεροσκάφη κάτω από απαιτητικές συνθήκες και στενά χρονικά περιθώρια.

79

θέματα

80

Ηνίοχος

Οι Ιπτάμενοι των δύο Μοιρών εξασκήθηκαν στη "Φάση Α" σε σενάρια με εμπλοκές ένας εναντίον ενός (BFM) και δύο εναντίον δύο (2 vs 2). Για τις εικονικές βολές εναντίον των αντίπαλων αεροσκαφών χρησιμοποιήθηκαν από την πλευρά των Mirage 2000-5 βλήματα MICA EM και IR ενώ από τα F-16 , AIM9L και AMRAAM 120.

81