ΕΡΕΥΝΑ ΠΑΝΟΡΑΜΑ FRANCHISE 2020
ΕΡΕΥΝΑ FRANCHISE 2020
Franchising 2019
Αναιμική ανάπτυξη και σημείο καμπής Για 22η χρονιά, παρουσιάζουμε τα συνοπτικά αποτελέσματα της ετήσιας έρευνας που πραγματοποίησε το Franchise Success Media Group, σε συνεργασία με τους εξειδικευμένους συμβούλους της THE FRANCHISE CO., για την πορεία του franchising στην ελληνική αγορά.
Γ
ια 22η χρονιά, παρουσιάζουμε τα συνοπτικά αποτελέσματα της ετήσιας έρευνας που πραγματοποίησε το Franchise Success Media Group, σε συνεργασία με τους εξειδικευμένους συμβούλους της THE FRANCHISE CO., για την πορεία του franchising στην ελληνική αγορά. Η έρευνα για το franchising στην Ελλάδα που αφορά το 2019, ολοκληρώθηκε στα τέλη Ιανουαρίου 2020 και εξέτασε ένα δείγμα 525 δικτύων franchise,
98
→ ΠΑΝΌΡΑΜΑ FRANCHISE 2020
εκ των οποίων τα 34 καταγράφηκαν για πρώτη φορά. Το 2019 αποδείχθηκε μία εξαιρετικά δύσκολη χρονιά για τον χώρο του franchising. Χαρακτηρίστηκε από αναιμική ανάπτυξη και εσωστρέφεια. Επίσης, αναλύοντας την πορεία, ανά μήνα, των δικτύων, όσον αφορά τον αριθμό των καταστημάτων, καθώς και την εκδήλωση ενδιαφέροντος υποψηφίων επενδυτών θα διαπιστώσουμε ότι υπήρξε μία τομή το τρίτο τετράμηνο του έτους,
όπου καταγράφηκε σημαντική μείωση, στο σύνολο των δεικτών που καταγράφεται η δραστηριότητα στον χώρο του franchisig, τάση η οποία συνεχίστηκε και το πρώτο δίμηνο του 2020. Όσον αφορά τη διεθνή ανάπτυξη ελληνικών δικτύων franchise, συνεχίζεται η ζήτηση και καταγράφεται θετική πορεία, όσον αφορά την υπογραφή συμβάσεων Master Franchise, εντούτοις διαπιστώνεται ότι συμβάσεις οι οποίες υπεγράφησαν τα προηγούμενα δύο χρόνια, είτε παρα-
Γράφημα 1: Κατανομή Συστημάτων Franchise 2019
O καφές και τα super marketmini marketconvenience stores, βασικός πόλος προσέλκυσης των υποψήφιων franchisees.
ΛΙΑΝΙΚΗ 57 11% ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ 39 7%
ΕΝΔΥΣΗ 85 16%
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 47 9%
ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ 63 12%
ΤΡΟΦΙΜΑ-ΠΟΤΑ 51 10%
μένουν σε μεγάλο βαθμό στάσιμες, είτε υλοποιούνται με ρυθμό που υπολείπεται των αρχικών ανακοινώσεων. Συνοπτικά, το 2019 παρουσιάστηκαν στον χώρο του franchising 51 νέες αλυσίδες, ενώ 14 τέθηκαν οριστικά εκτός αγοράς και 11 αποφάσισαν να μην αξιοποιούν πλέον το franchising ως εργαλείο ανάπτυξης. O συνολικός αριθμός σημείων πώλησης που εντάσσονται σε δίκτυα franchiseεταιρικά, franchise, shop in shop και corners- διαμορφώθηκε σε 20.061 σημεία πώλησης. Καταγράφεται αύξηση μόλις 2,3%, ποσοστό που καταδεικνύει την αναιμική πορεία του franchising τον τελευταίο χρόνο στην Ελλάδα (Πίνακας 2). Όσον αφορά τα καταστήματα franchise, ο συνολικός αριθμός τους στα δίκτυα του δείγματος ανέρχεται σε 11.408 σημεία πώλησης, έναντι 11.028 του 2018, παρουσίασε δηλαδή αύξηση της τάξης μόλις του 3,4%. Τα εταιρικά καταστήματα παρουσίασαν το 2019 πτώση 0,3%, ήτοι 5.159 έναντι 5.174 το 2018. Τα αίτια στασιμότητας
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 55 11%
ΕΣΤΙΑΣΗ 128 24%
FRANCHISE SUCCESS DATABASE
των εταιρικών καταστημάτων, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, είναι η σχετική μείωση εισόδου νέων αλυσίδων (56 το 2019 έναντι 78 το 2018), οι τάσεις συγκέντρωσης σε μεγάλους κλάδους όπως το λιανεμπόριο, ο οικιακός εξοπλισμός, προγράμματα refranchising που ακολούθησαν μεγάλες αλυσίδες, κυρίως στον χώρο της εστίασης και του καφέ, καθώς επίσης και οι επιπτώσεις από τις παθογένειες στον χώρο του Real Estate. Όσον αφορά την κατανομή των σημείων πώλησης ανά κατηγορία, τη σκυτάλη κρατά ο κλάδος Τρόφιμα-Ποτά, με ποσοστό 21,2% και 4.253 καταστήματα. Ακολουθούν οι Υπηρεσίες και η Εστίαση με 19,2 και 18,6%, η Λιανική με 14%, η Ένδυση με 11%, η Εκπαίδευση και ο Οικιακός Εξοπλισμός με 6% και η Προσωπική φροντίδα με 4% (Πίνακας 1). Όσον αφορά τη μεταβολή του συνολι-
κού αριθμού καταστημάτων ανά κατηγορία, οι Υπηρεσίες καταγράφουν 298 νέα σημεία, λόγω του πολυκάναλου μοντέλου ανάπτυξης που αξιοποιούν, η Εστίαση με 175, η κατηγορία Τρόφιμα-Ποτά 126, ο Οικιακός Εξοπλισμός 90, η Εκπαίδευση 60, η Προσωπική Φροντίδα 44. Αρνητική πορεία για άλλη μία χρόνια καταγράφεται στην Ένδυση με μείον 207 σημεία πώλησης και στη λιανική με 135, τάση που αναμένεται να συνεχιστεί και το τρέχον έτος και που οφείλεται στις γενικότερες ανακατατάξεις συνολικά στο λιανεμπόριο (Γράφημα 5). Όσον αφορά τη μεταβολή των franchise units, στην κατηγορία Υπηρεσίες καταγράφονται 190 νέα σημεία, στην Εστίαση 146, στην κατηγορία Τρόφιμα-Ποτά 111, στην Εκπαίδευση 68 και στη Λιανική 54. Αρνητική πορεία παρουσίασαν οι κατηγορίες Λιανική με 150 σημεία λιγότερα
Πίνακας 1: Κατανομή Δείγματος ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΕΝΔΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΡΟΦΙΜΑ-ΠΟΤΑ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΕΣΤΙΑΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΛΙΑΝΙΚΗ ΣΥΝΟΛΟ
ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΛΥΣΙΔΩΝ 85 47 51 55 128 63 39 57 525
ΕΤΟΣ 2019 (%) 16% 9% 10% 10% 24% 12% 7% 11% 100%
ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ 2.273 1.200 4.253 3.844 3.724 781 1.164 2.822 20.061
(%) 11% 6% 21% 19% 19% 4% 6% 14% 100%
→ ΠΑΝΌΡΑΜΑ FRANCHISE 2020
99
ΕΡΕΥΝΑ ΠΑΝΟΡΑΜΑ FRANCHISE 2020
Πίνακας 2 Διαχρονική εξέλιξη και κατανομή δικτύων
Πίνακας 2: Διαχρονική Εξέλιξη και Κατανομή Δικτύων
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ 3.464 3.532 3.922 3.710 3.706 3.703 3.825 3.919 3.881 4.691 5.174 5.159
ΣΥΝΟΛΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ
ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ FRANCHISE 10.030 10.674 11.248 10.569 9.786 9.618 9.877 9.407 9.560 10.160 11.028 11.408
SHOP IN A SHOP 1.451 1.514 1.329 1.050 953 911 872 844 827 981 1.171 1.226
CORNERS 1.009 1.305 1.554 1.770 1.915 2.140 2.383 2.666 2.474 2.229 2.235 2.268
ΣΥΝΟΛΟ 15.954 17.025 18.053 17.099 16.360 16.372 16.957 16.836 16.742 18.061 19.608 20.061
CORNERS 6% 8% 9% 10% 12% 13% 14% 16% 15% 12% 11% 11%
ΣΥΝΟΛΟ 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%
Πίνακας 3: Ποσοστιαία Κατανομή ανά τύπο καταστήματος
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ 22% 21% 22% 22% 23% 23% 23% 23% 23% 26% 26% 26%
το 2019 έναντι του 2018, Ένδυση με μείον 27 και τέλος ο Οικιακός Εξοπλισμός με μείον 12 καταστήματα (Γράφημα 6). Είναι προφανές ότι ο απολογισμός του 2019, καταδεικνύει μία εξαιρετικά δύσκολη χρονιά για το franchising, μιας και η ανάπτυξη νέων σημείων franchise ήταν από τις πλέον «φτωχές» της τελευταίας δεκαετίας. Χωρίς ιδιαίτερες διακυμάνσεις ήταν το 2019 και ο μέσος αριθμός καταστημάτων ανά αλυσίδα, ήτοι 38,2 σημεία πώλησης, παραμένοντας σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς δείκτες. Εντούτοις, μια προσεκτικότερη ανάγνωση των στοιχείων, αναδεικνύει το γεγονός ότι υπήρξε σημαντική αύξηση σε απόλυτα μεγέθη των ώριμων δικτύων (με αιχμή τον χώρο της εστίασης
100
→ ΠΑΝΌΡΑΜΑ FRANCHISE 2020
ΜΕΡΙΔΙΟ ΑΝΑ ΤΥΠΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ FRANCHISE SHOP IN A SHOP 63% 9% 63% 9% 62% 7% 62% 6% 60% 6% 59% 6% 58% 5% 56% 5% 57% 5% 56% 5% 56% 6% 57% 6%
και του καφέ), με παράλληλη υποχώρηση των αλυσίδων μεσαίου μεγέθους, την τελευταία τριετία. Αντιμετώπιζαν και συνεχίζουν να βιώνουν παρατεταμένη περίοδο στασιμότητας. Χαρακτηριστικό της περιόδου είναι λοιπόν η θετική, σταθερή πορεία των κατηγοριών του καφέ και των super market-mini market-convenience stores. Δύο κλάδοι που είχαν και συνεχίζουν να έχουν συγκριτικά μεγαλύτερη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, παρουσιάζοντας σχετική ελκυστικότητα και ανθεκτικότητα και όπως φαίνεται θα παραμείνουν -εξελισσόμενοι βέβαια- βασικό σημείο αναφοράς και πόλος προσέλκυσης των υποψήφιων franchisees. Όσον αφορά τα ποιοτικά στοιχεία, δεν υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση σε
σχέση με το 2018. Συνοπτικά: • Υπερκορεσμός των Συστημάτων franchise που διεκδικούν μερίδιο στην ελληνική αγορά. Από τις 550 εταιρείες που δηλώνουν ότι αναπτύσσονται μέσω franchising, ουσιαστικά δραστηριοποιούνται λιγότερες από 200. Αλλά και αυτός ο αριθμός είναι εξαιρετικά υψηλός σε σχέση με τα νέα franchise που υλοποιούνται ετησίως. Ο μέσος αριθμός νέων σημείων franchise τα τελευταία χρόνια δεν υπερβαίνει τα 900. Συγκεκριμένα το 2019, όπου ακόμα και αν συνυπολογισθούν στο συνολικό αριθμό σημείων franchise αυτά τα οποία έπαψαν να λειτουργούν, κυρίως στον χώρο της Ένδυσης και της Λιανικής, ο συνολικός αριθμός των νέων franchise διαμορφώνεται από 380 σε 569, δηλαδή αναλογούν λι-
Γράφημα 2: Διαχρονική Εξέλιξη Συνολικού Αριθμού Σημείων Πώλησης 25.000
12%
10,0% 6,7%
20.000 15.954
17.025
18.053
17.099
16.360
16.372
18.061
16.957 16.836 16.742
6,0%
15.000
19.608 20.061
7,9%
8,6%
6% 3,3%
0,1%
-2% -4%
-4,3%
-6%
-5,3% -
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
Συνολικός Αριθμός Καταστημάτων
10.674 10.030
11.000
10.000
2017
2018
10.569Γράφημα 3: Εξέλιξη Συνολικού Αριθμού Καταστημάτων Franchise 9.786
10.674
11.248
9.618
9.877
10.569
10.030
9.786
9.618
2019
-8%
Ρυθμός ανάπτυξης
11.248
12.000
2% 0%
-0,6%
-0,7% 5.000
8%
4%
3,6%
10.000
10%
9.560
9.407 9.877
9.407
9.560
11.028
11.408
10.160 11.028
11.408
10.160
9.000 8.000 7.000 6.000
2008
5.000 2009
2010
2008
2011
2009
2010
2012
2011
2013
2012
2014
2013
2015
2014
2015
CHISE SUCCESS DATABASE FRANCHISE SUCCESS DATABASE
γότερα από τρία franchise για κάθε δίκτυο! Στην πραγματικότητα, η αναλογία είναι ακόμα μικρότερη μιας και θα πρέπει να συνυπολογιστούν τα Multi unit franchise που αυξάνονται σταδιακά, καθώς και τα franchise resales. Είναι προφανής λοιπόν, η αδυναμία των Συστημάτων franchise να διευρύνει τον αριθμό των υποψηφίων επενδυτών που επιλέγουν το franchising, έναντι των ανεξάρτητων επενδυτικών προτάσεων, εκτός δικτύων franchise. • Η μείωση της ανεργίας κυρίως σε στελεχιακό δυναμικό των τελευταίων ετών, έχει επηρεάσει αρνητικά τη ζήτηση για franchise, κυρίως στις κατηγορίες όπου
2016
2016
2017
2017
2018
2018
2019
2019
Franchise Franchise Καταστήματα Καταστήματα
το επιχειρηματικό μοντέλο στηρίζεται στην αυτοαπασχόληση του franchisee. Σημαντικός αριθμός συστημάτων franchise, την τελευταία πενταετία, είχε στηρίξει την ανάπτυξή του σε επιχειρηματικά μοντέλα που στόχευαν ακριβώς τα κοινά αυτά. • Αναλύοντας την πορεία των νέων δικτύων, διαπιστώνουμε ότι η συντριπτική πλειονότητά τους αντιμετωπίζει διαχρονικά δύο τελείως διαφορετικές αλλά επαναλαμβανόμενες πορείες μέσα στον χώρο του franchising. Όσα νέα δίκτυα ανήκουν σε νέες δυναμικά αναπτυσσόμενες κατηγορίες και αξιοποιούν την υψηλή ζήτηση επιτυγχάνοντας θετι-
κούς ρυθμούς ανάπτυξης, στην πλειονότητά τους μετά από μία θετική πορεία δύο-τριών ετών τελικά συρρικνώνονται ή και σε κάποιες περιπτώσεις καταρρέουν. Τα αίτια, η απουσία συγκροτημένου concept, η αδυναμία κατανόησης του κύκλου ζήτησης, του ανταγωνιστικού πεδίου και των αλλαγών των καταναλωτικών προτύπων, εγγενείς παθογένειες του επιχειρηματικού τους μοντέλου ή και καιροσκοπισμός. Πρόσφατα παραδείγματα στον χώρο του κουλουριού, ηλεκτρονικού τσιγάρου, του καφέ κ.ά. Στην άλλη κατηγορία νέων δικτύων ανήκουν όσοι εισέρχονται στον χώρο χωρίς σοβαρή προετοιμασία, χω→ ΠΑΝΌΡΑΜΑ FRANCHISE 2020
101
ΕΡΕΥΝΑ ΠΑΝΟΡΑΜΑ FRANCHISE 2020 ΚΑΤΑΝΟΜΉ ΚΑΤΑΣΤΗΜΆΤΩΝ FRANCHISE ΑΝΆ ΚΑΤΗΓΟΡΊΑ
Γράφημα 4: Κατανομή καταστημάτων ανά κατηγορία σε επίπεδο franchise ΕΝΔΥΣΗ 6%
ΛΙΑΝΙΚΗ 18%
ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ 3%
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 9%
ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ 4%
ΤΡΟΦΙΜΑΠΟΤΑ 21%
ΕΣΤΙΑΣΗ 20%
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΝΕΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ANA KΑΤΗΓΟΡΙΑ
FRANCHISE SUCCESS DATABASE
19%
Γράφημα 5: Νέα σημεία ανά κατηγορία -135 90
ΛΙΑΝΙΚΗ ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ
44
ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΕΣΤΙΑΣΗ
175
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ
298
ΤΡΟΦΙΜΑ-ΠΟΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
126
ΕΝΔΥΣΗ
62
-207
-300
-200
-100
0
100
200
300
400
FRANCHISE SUCCESS DATABASE
FRANCHISE SUCCESS DATABASE
Γράφημα 6: Νέα σημεία franchise -150 -12
ΛΙΑΝΙΚΗ
54
ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ
146
ΕΣΤΙΑΣΗ
190
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΡΟΦΙΜΑ-ΠΟΤΑ
111
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
68
ΕΝΔΥΣΗ
-27
-200
-150
-100
-50
0
50
ρίς υποδομές και οργάνωση, μη διαθέτοντας τους πόρους και τη δέσμευση για να υποστηρίξουν ένα σοβαρό πρόγραμμα προετοιμασίας και επικοινωνίας του συστήματος franchise. Και οι δύο αυτές κατηγορίες δημιουργούν σοβαρά προβλήματα αξιοπιστίας στον χώρο, με επιπτώσεις συνολικά στον θεσμό του franchising.
102
→ ΠΑΝΌΡΑΜΑ FRANCHISE 2020
100
150
200
250 FRANCHISE SUCCESS DATABASE
• Παρά την αξιοπρόσεκτη αύξηση των Multi unit franchise, τα τελευταία χρόνια στην ελληνική αγορά, εντούτοις υπολείπονται σημαντικά σε σχέση με αντίστοιχα μεγέθη άλλων ευρωπαϊκών χωρών. • Σημαντική ώθηση επίσης τα προηγούμενα χρόνια είχαν δώσει στο franchising, επιχειρηματίες από άλλους κλάδους οι
οποίοι επιθυμούσαν να επενδύσουν σε νέους τομείς ελπίζοντας σε μεγαλύτερη κερδοφορία ή και σε διασπορά κινδύνου. Το ποσοστό αυτών των επενδυτών έχει μειωθεί σημαντικά τον τελευταίο χρόνο, μιας και στη πλειονότητά τους είτε επιλέγουν να επανεπενδύσουν στον κύριο τομέα των δραστηριοτήτων τους, είτε σε επενδύσεις με χαμηλότερο βαθμό άμεσης, καθημερινής εμπλοκής τους. • Παρά το ότι υπάρχουν εξαιρετικά ελκυστικές επιχειρηματικές προτάσεις στον χώρο του franchising, με ισχυρά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, με υγιή χρηματοοικονομική διάρθρωση, με υποδομές και μάλιστα σε κλάδους με εξαιρετικές προοπτικές ανάπτυξης, τα δίκτυα franchise αδυνατούν να προσελκύσουν σημαντικό αριθμό υποψηφίων franchisees. Βασικά αίτια, η ανυπαρξία ενός ολοκληρωμένου προγράμματος επικοινωνίας, η μη κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων της αγοράς του franchising, η απουσία ενός ολοκληρωμένου προγράμματος προσέλκυσης και ένταξης νέων franchisees στο δίκτυό τους. • Και τέλος, μία σειρά παθογένειες που χαρακτηρίζουν σημαντικό αριθμό συστημάτων franchise, όπως έλλειψη διαφάνειας, γραφειοκρατική προσέγγιση, απουσία επενδύσεων στο ανθρώπινο δυναμικό, μη προσαρμογή συστημάτων και διαδικασιών στις νέες συνθήκες, ξεπερασμένο επιχειρηματικό μοντέλο, με υψηλά σταθερά κόστη και χαμηλή αποδοτικότητα, αδυναμία κατανόησης αλλαγών στην αγορά, είτε από κινήσεις του ανταγωνισμού, είτε από τις αλλαγές που η τεχνολογία ή το κανονιστικό πλαίσιο ορίζει κ.λπ. Η αγορά του franchising και στην Ελλάδα έχει σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξης. Όπως τονίζαμε και σε ανάλογη έρευνα, πέραν από τις όποιες δυσμορφίες και παθογένειες στον χώρο, υπάρχουν εξαιρετικές ευκαιρίες, σοβαρές επιχειρηματικές προτάσεις, ικανές να προσφέρουν υψηλή αποδοτικότητα, σταθερότητα, επιχειρηματική ανέλιξη και υπεραξίες. Και τούτο όχι μόνο σε κλάδους υψηλής σχετικά ελκυστικότητας, όπως η Εστίαση, τα convenience stores, τα super market, οι Υπηρεσίες, αλλά και σε κατηγορίες φαινομενικά κορεσμένες όπως αυτές της Λιανικής, της Εκπαίδευσης, της Προσωπικής Φροντίδας και της Ευεξίας. Οι υποψήφιοι επενδυτές αξίζει να αφιερώσουν και χρόνο και πόρους
Γράφημα 7: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στον κλάδο της Ένδυσης 2019
1.087
2018
1.162
2017
1.138
2016
1.113
2015
1.175
2014
738
229
770
224
318
239
308
808 891
327
326 459
253
539
653
500
717
1.539
1.000
1.500
ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ
2.000
748
2.500
ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ FRANCHISE
3.000
SHOP IN A SHOP
Γράφημα 8: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στο σύνολό τους στον κλάδο της Ένδυσης και ο Ρυθμός Ανάπτυξης 4.500
4.000 3.500 3.000 2.500
8% 3.458 3.532 3.580 3.308 3% 1% 2.925 2% 2.713 2.787 2.595 1% 2.468 2.450 2.480 2.273 -1%
2.000
1.500
-7%
-8%
1.000
-7%
-5%
0,1
0,05 0 -0,05
-8% -0,1
-12%
500 -
-0,15
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Συνολικός Αριθμός Καταστημάτων
για να διεξαγάγουν συστηματική έρευνα πριν πάρουν οποιαδήποτε απόφαση. Ο χώρος του franchising προσφέρει πολύ περισσότερες ευκαιρίες από άλλους τομείς επιχειρηματικής δραστηριοποίησης, όμως απαιτεί έρευνα και εξειδικευμένη γνώση. Ο ρόλος του συμβούλου franchise είναι πιο πολύτιμος από ποτέ τόσο στους υποψήφιους επενδυτές όσο και στα νέα υφιστάμενα δίκτυα franchise.
ΕΝΔΥΣΗ
240
1.518
1.148 -
313
1.586
1.228
2008
262
1.330
1.297
2009
275
1.069
1.199
2010
254
955
1.144
2011
324
1.031
1.105
2012
266
765
1.181
2013
182
Στην κατηγορία της Ένδυσης στο σύνολο των καταστημάτων του δείγματος (εταιρικά, franchise, shop in shop,
2015
2016
2017
2018
2019
Ρυθμός ανάπτυξης
corners) όπου καταγράφτηκαν 2.273 σημεία, παρουσιάστηκε σημαντική μείωση της τάξεως του 8%. Ο καθοδικός αυτός ρυθμός οφείλεται στη μείωση των shop in shop καταστημάτων στην υποκατηγορία «Ανδρικά-Γυναικεία», καθώς και στα «Υποδήματα». Πτωτική πορεία παρουσίασαν επίσης τα corners στις κατηγορίες «Ανδρικά-Γυναικεία» (36,8%), «Κοσμήματα» (6,5%) και «Παιδικά» (9,1%). Θετικό πρόσημο συγκριτικά με το 2018, είχαν τα καταστήματα franchise στις κατηγορίες «Γυναικεία» (2,1%), «Δερμάτινα είδη-Αξεσουάρ» (25,7%), «Εσώρουχα και Κάλτσες» (8,6%), καθώς και τα «Υποδήματα», με αύξηση της τάξεως του 4,1%.
44 29 23 3.500
4.000
CORNERS
Οι γενικότερες ανακατατάξεις στο λιανεμπόριο και η ένταση του ανταγωνισμού αναδιαρθρώνουν τον κλάδο της Ένδυσης. Αναφορικά με τον αριθμό των εταιρικών καταστημάτων, αύξηση παρουσίασαν οι υποκατηγορίες «Δερμάτινα είδηΑξεσουάρ» (2,9%), «Εσώρουχα και Κάλτσες» (9,1%), ενώ οι υπόλοιπες υποκατηγορίες είχαν πτωτική πορεία. Είναι φανερό πως η ένταση του ανταγωνισμού, η συγκέντρωση στις μεγάλες αλυσίδες και η συνεχής μείωση της ζήτησης έθεσε εκτός αγοράς σημαντικά δίκτυα franchise.
ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ
Ο κλάδος της Προσωπικής Φροντίδας συνεχίζει την αυξητική του πορεία για ακόμα μία χρονιά. Στο σύνολο των → ΠΑΝΌΡΑΜΑ FRANCHISE 2020
103
ΕΡΕΥΝΑ ΠΑΝΟΡΑΜΑ FRANCHISE 2020
Γράφημα 9: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στον κλάδο της Προσωπικής φροντίδας 2019
276
2018
287
2017
215
2016
141
2015
136
2014
118
2013
88
2012
94
2011
90
2010
98
2009
112
2008
112
420
84
283 75
272 61
286
0
33
16 79
ΕΤΑΙΡΙΚΑ
50
104
242 200
0
47
254
100
0
0
39
267
65 300
34
53
400
FRANCHISE
500
600
SHOP IN A SHOP
900
781 737 32%
800 600 500
19%
472
400
504 7%
558
513 2%
406
401
-1%
300 200
14% 482 455 436 6% 384 4% -4%
6%
10% 0%
-20%
-
800
Συνεχίζεται η αυξητική πορεία στην Προσωπική Φροντίδα με πρωταθλητές τα προϊόντα CBD.
-30%
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Συνολικός Αριθμός Καταστημάτων
781 καταστημάτων του δείγματος παρατηρείται αύξηση της τάξεως του 6% που οφείλεται κυρίως στις υποκατηγορίες «Γυμναστήρια», «Κέντρα Αισθητικής», «Κέντρα υγείας και ευεξίας» και την αναδυόμενη υποκατηγορία «Προϊόντα CBD», που έκανε την εμφάνισή της τη χρονιά που μας πέρασε. Στο σύνολό τους, τα καταστήματα franchise, συγκριτικά με το 2018, παρουσίασαν αύξηση 14,8%. Νικητήρια υποκατηγορία ήταν αυτή των «Προϊόντων CBD», με ποσοστό 49,1%. Αξί-
104
30%
-10%
-21%
100
40%
20%
16%
700
CORNERS
Γράφημα 10: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στο σύνολό τους στον κλάδο της Προσωπικής φροντίδας και ο Ρυθμός Ανάπτυξης
700
0
0
47
257
260
2
60 0
266
257
-
83
366
→ ΠΑΝΌΡΑΜΑ FRANCHISE 2020
2015
2016
2017
2018
2019
Ρυθμός ανάπτυξης
ζει να σημειωθεί πως σε μόλις 2 χρονιές, έχουν αναπτυχθεί 80 καταστήματα franchise, δείχνοντας τη δυναμική της αγοράς. Ακολούθησαν τα «Κέντρα Αισθητικής» (30,4% σε σχέση με το 2018), τα «Γυμναστήρια» (12,7%) και τα «Κέντρα υγείας και ευεξίας» (10,7%). Σε αντιδιαστολή με τη θετική πορεία όλων των υποκατηγοριών των καταστημάτων franchise, βρίσκεται αυτή των «Κέντρων αισθητικής», καθώς παρουσιάζει μείωση της τάξεως του 1,5%.
Όσον αφορά το σύνολο των εταιρικών καταστημάτων, σε αντίθεση με τα καταστήματα franchise, παρουσιάζει μείωση σε ποσοστό 3,8% που οφείλεται κυρίως στις υποκατηγορίες «Υπηρεσίες ομορφιάς-Solarium», «Κέντρα Αισθητικής (25%), «Κομμωτήρια» (19,4%) και «Καλλυντικά» (8,2%).
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Στον χώρο της εκπαίδευσης παρατηρήθηκε στο σύνολο των 1.200 καταστημάτων (εταιρικά & franchise) άνοδος της τάξεως του 5%, γεγονός που οφείλεται στις υποκατηγορίες «Σχολές χορού», «Κέντρα Εκπαίδευσης», «Φροντιστήρια Μέσης Εκ-
Γράφημα 11: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στον κλάδο της Εκπαίδευσης
2019
210
2018
217 208
2017 2016 2015 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008
989
213 217 238 233 170 163 504 267 275 -
1
921 828
-
782
-
855
28
961
28
1.172
32
1.381
45
1.451
43
1.888 1.797 1.709 500
1.000
ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ
183 218 1.500
2.000
ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ FRANCHISE
2.500
2.000
20%
14% 8% 2.569 2.204 2.249 2%
1.596 1.657 -4%
1.500
1.000
10%
5%
4% -10% 1.437 1.227 1.100 995 1.036 1.138 1.200 -10% -15% -10%
500 -
10%
0%
-20%
-40%
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Συνολικός Αριθμός Καταστημάτων
παίδευσης» και την αναδυόμενη υποκατηγορία «Ωδεία». Συγκεκριμένα, στο σύνολο των εταιρικών καταστημάτων είχαμε μείωση σε ποσοστό 3,4%, το οποίο βρίσκεται σε αντίθεση με τον αριθμό των καταστημάτων franchise ο οποίος παρουσίασε αυξητική πορεία της τάξεως του 7,4%. Η μείωση
3.000
CORNERS
Η ανοδική πορεία δείχνει τάση σταθεροποίησης στην Εκπαίδευση.
-10%
-30%
-36%
2.500
SHOP IN A SHOP
Γράφημα 12: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στο σύνολό τους στον κλάδο της Εκπαίδευσης και ο Ρυθμός Ανάπτυξης 3.000
177
Ρυθμός ανάπτυξης
των εταιρικών καταστημάτων οφείλεται κυρίως στις υποκατηγορίες «Φροντιστήρια Μέσης Εκπαίδευσης» και «Κέντρα Εκπαίδευσης», όμως αξίζει να σημειωθεί πως οι αντίστοιχες υποκατηγορίες είχαν θετικά πρόσημα, αναφορικά με τον αριθμό των καταστημάτων franchise (23,9% και 7,4%, αντίστοιχα, σε σχέση με το 2018).
Σε αντιδιαστολή με την περσινή χρονιά, οι «Ξένες γλώσσες» παρουσιάζουν σταθερή πορεία στο franchising, με αύξηση 6% στα εταιρικά σημεία.
ΤΡΟΦΙΜΑ-ΠΟΤΑ
Ο κλάδος των Τροφίμων-Ποτών για ακόμα μία χρονιά στο σύνολο των 4.253 καταστημάτων παρουσιάζει άνοδο της τάξεως του 3%, γεγονός που οφείλεται στις υποκατηγορίες «Βιολογικά Προϊόντα», «Super Market» και «Mini Market-Convenience stores». O αριθμός των εταιρικών καταστημάτων, παρουσιάζει σταθερή πορεία, ενώ εκείνος των franchise, έχει άνοδο 4,9%, με συ-
Το ευ ζην έχει χρώμα, άρωμα και γεύση στο Yournuts Το πιο υγιεινό meeting point της πόλης Τα μοναδικά προϊόντα «χτίζουν» ταυτότητα και πιστή πελατεία
→ ΠΑΝΌΡΑΜΑ FRANCHISE 2020 105 Ανάπτυξη Franchise: THE FRANCHISE CO. Τ. 210 6756200, E: frsupport@tfc.gr
ΕΡΕΥΝΑ ΠΑΝΟΡΑΜΑ FRANCHISE 2020
2019 20192019 2018 20182018 2017 20172017 2016 20162016 2015 20152015 2014 20142014 2013 20132013 2012 2012 2012 2011 20112011 2010 2010 2010 2009 2009 2009 2008 2008 2008 -
247 1.790 2051.790
2.135 Γράφημα 13: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στον κλάδο των Τροφίμων - Ποτών
262 1.200 2.398 2.398 1.945 1.794 1.794 286 1.790 2019 197 65 65 1.110 2.287 2.287 1.787 2.398 1.579 1.579 2018 191 1.794 206 46 46 65 1.110 2.070 2.070 1.476 2.287 942 942 189 1.579 2017 127 26 26 1.365 46 1.991 1.991 904 904 1.209942 220 12.070 1 2016 174 1.342 26 2.084 2.084 1.991 - 897 897 1.189904 2015 210 1 158 1.340 2.055 2.055 2.084 4 4 989 989 1.234897 2014 210 154 1.329 1.743 1.743 1.282 2.055 973 973 2013 4 4 989 187 148 4 1.690 1.690 1.310 1.743 922 922 1.276 2012 3 3 973 4 161 176 1.750 1.750 1.305 1.690 873 873 1.287 2011 922 4 4 3 1511.682 159 1.682 738 738 1.216 1.750 1.289 2010 873 7 7 4 1.349 1.349171 158 647 647 1.682 17 171.050 2009 1.180 738 1.114 1.114 144 7 22 22 1.349 812 2008 -647 17 500 500 500 1.114 1.000 1.000 1.000 22 1.500 1.500 1.500 2.000 2.000 2.000 500 2.500 2.500 2.500 1.000 1.500 3.000 3.000 3.000 3.500 3.500 3.500 2.000 4.000 4.000 4.000 2.500 4.500 4.500 3.000 3.500 4.000 ΕΤΑΙΡΙΚΑ FRANCHISE SHOP INAASHOP SHOPCORNERS CORNERS 4.500 ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΕΤΑΙΡΙΚΑ Σειρά2 Σειρά2 SHOP SHOP IN AIN SHOP CORNERS ΕΤΑΙΡΙΚΑ
Σειρά2
SHOP IN A SHOP
CORNERS
Γράφημα 14: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στο σύνολό τους στον κλάδο Τροφίμων - Ποτών και ο Ρυθμός Ανάπτυξης 4.127 4.253
4.500 4.000
3.500
22% 2.956 2.988 2.934 2.676 2.666 18% 2.736 2.562
3.000 2.500 2.000
12% 2.104 1.783
3.675 25%
25% 20%
15%
12%
10%
8%
1.500
4%
1.000
3%
3%
1%
0%
500
5% 0%
-2%
-
-5%
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Συνολικός Αριθμός Καταστημάτων
νολικά 2.308 καταστήματα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασε η κατηγορία «Γαλακτοκομικά & Παραδοσιακά Προϊόντα», η οποία μετά από μία μεγάλη περίοδο κλυδωνισμών εξαιτίας της προβληματικής επιχειρηματικής πρότασής τους, φαίνεται πως επανακάμπτει, μέσω franchising, μετασχηματίζοντας εταιρικά σε franchise. Αναφορικά με τα shop in shop, σημαντική άνοδο της τάξεως του 41,3% παρουσίασε η υποκατηγορία «Super Market-Mini Market», με τα καταστήματα franchise να έχουν αύξηση 6,4%. Για το 2020, τα «Super market-mini
106
30%
→ ΠΑΝΌΡΑΜΑ FRANCHISE 2020
2014
2015
2016
2017
2018
Ο κλάδος Τρόφιμα - Ποτά συνεχίζει την αυξητική πορεία στο σύνολο σχεδόν των υποκατηγοριών του.
2019
Ρυθμός ανάπτυξης
market» αλλά και τα «Convenience stores» θα αποτελέσουν εξαιρετικό τομέα δραστηριοποίησης των υποψήφιων franchisees. Πτωτική τάση στα εταιρικά, όσο και στα καταστήματα franchise παρουσίασε η υποκατηγορία «Ζαχαροπλαστεία» (6,5% και 8,7 αντιστοίχως), ενώ τα «Αλλαντικά-delicatessen παρουσίασαν αύξηση στο franchising κατά 5,2% σε σχέση με το 2018, αλλά μείωση στα εταιρικά καταστήματα, της τάξεως του 9,6%. Ο χώρος των Τροφίμων-Ποτών παρουσιάζει εξαιρετικές ευκαιρίες, όμως απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή στην ανάλυση του επι-
χειρηματικού μοντέλου, των περιθωρίων κέρδους (όσον αφορά τη διατηρησιμότητα, λόγω των προσφορών και της έντασης του ανταγωνισμού), καθώς και την ύπαρξη ισχυρών ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων που αντέχουν στον χρόνο.
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ
Ο χώρος των Υπηρεσιών συνεχίζει για ακόμα μία χρονιά τη σταθερά αυξητική του πορεία, παρουσιάζοντας ρυθμό ανάπτυξης της τάξεως του 8%. Μεγάλη ώθηση προέρχεται από τις υποκατηγορίες «Ηλεκτρική ενέργεια», «Πρακτορεία τυχερών παιχνιδιών», «Καθαριστήρια», «Μεσιτικά γραφεία», «Ταχυμεταφορές» αλλά και την αναδυόμενη υποκατηγο-
2019 2018
2017 2016 2015
2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008
247
Γράφημα 15: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στον κλάδο των Υπηρεσιών
205 2019 197 2018 206 2017 127 2016 174 2015 158 2014 154 2013 148 2012 161 2011 159 2010 158 2009 2008 500
2.135
247
1.945
205
262
2.135
1.200 262 1.110
286
1.200 1.945 191 286 1.110 1.110 1.787 189 191 1.365 1.110 1.476 220 189 1.342 1.365 1.209 210 2201.340 1.342 1.189 210 210 1.329 1.340 1.234 187 210 1.310 1.329 1.282 176 187 1.305 1.310 1.276 151 176 1.289 1.305 1.287 171 151 1.050 1.289 1.216 144 171 812 1.050 1.180 144 1.000 812 1.500 2.000 500 2.500 1.000 3.000 1.500 2.000 3.500 2.500 4.000 3.000 3.500 ΕΤΑΙΡΙΚΑ FRANCHISE SHOP IN A SHOP CORNERS 1.787 197 1.476 206 1.209 127 1.189 174 1.234 158 1.282 154 1.276 148 1.287 161 1.216 159 1.180 158
ΕΤΑΙΡΙΚΑ
FRANCHISE
SHOP IN A SHOP
Γράφημα 16: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στο σύνολό τους στον κλάδο της Υπηρεσιών και ο Ρυθμός Ανάπτυξης 45%
4.500 4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500
2.304
2.606
14%
2.898 2.905 2.933 2.931 2.919 2.904
3.236 3.285
3.546
40% 35% 30% 25% 20%
13%
11%
15%
11%
8%
1.000 500
3.844
0%
1%
0%
0%
-1%
8%
2%
-
5% 0% -5%
ρία των «Υπηρεσιών Internet». Τα εταιρικά καταστήματα της κατηγορίας (συνολικά 247 σημεία) παρουσίασαν μία εντυπωσιακή άνοδο σε ποσοστό 20,5% σε σχέση με το 2018. Αυτό οφείλεται κυρίως στις υποκατηγορίες «Επιδιορθώσεις υποδημάτων» (αύξηση 107,1% συγκριτικά με το 2018), «Ηλεκτρική ενέργεια» (37,5%) και «Ψυχαγωγία» (33,3%). Αντίθετη πορεία με τις προαναφερθείσες υποκατηγορίες είχαν τα «Μεταφραστικά κέντρα» (μείωση 50% σε σχέση με το
CORNERS
Μια σειρά από τομείς των υπηρεσιών δίνουν ώθηση στον κλάδο που συνεχίζει αυξητικά.
10%
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Συνολικός Αριθμός Καταστημάτων
4.000
Ρυθμός ανάπτυξης
2018), τα «Καθαριστήρια» (μείωση 4%) και τα «Internet cafes» (μείωση 3,4%). Τα καταστήματα franchise (συνολικά 2.135 σημεία) συνεχίζουν για άλλη μια χρονιά την ανοδική τους πορεία. Η αύξηση αυτή οφείλεται στην εντυπωσιακή ανάπτυξη των «Υπηρεσιών Internet» με ποσοστό 150%, καθώς δεκάδες νέα σημεία δημιουργήθηκαν εντός του 2019, δίνοντας ώθηση στην υποκατηγορία. Ακολουθούν οι υποκατηγορίες «Ηλεκτρική ενέργεια» με ποσοστό 54,7%, τα «Πρακτορεία τυ-
χερών παιχνιδιών» με 26,6%, τα «Καθαριστήρια» με 13,2%, τα «Μεσιτικά γραφεία» και τα «Μεταφραστικά κέντρα» με 9% και τα «Internet cafes» με 3,2%. Αξιοσημείωτο στοιχείο που χαρακτηρίζει την κατηγορία είναι η εντυπωσιακή ανάπτυξη των shop in shop στις υποκατηγορίες «Ταχυμεταφορές» και των corners στις «Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες». Για το 2020, θα υπάρξει περαιτέρω ανάπτυξη της κατηγορίας, κυρίως στην «Ηλεκτρική ενέργεια» και στις «Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες». Η αναζήτηση εναλλακτικών δικτύων πωλήσεων και υπηρεσιών μάρκετινγκ ευέλικτων, χαμηλού σταθερού κόστους, θα αναδειχθεί ως ένας ιδιαίτερα ελκυστικός τομέας, κυρίως στην περιφέρεια. → ΠΑΝΌΡΑΜΑ FRANCHISE 2020
107
ΕΡΕΥΝΑ ΠΑΝΟΡΑΜΑ FRANCHISE 2020
Γράφημα 17: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στον κλάδο της Εστίασης
2019
614
2018
595 455 410 460 426 384 377 329 309 329 331
2017 2016 2015 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008
-
2.293
17
2.147
7
1.000
1.500
ΕΤΑΙΡΙΚΑ
2.000
FRANCHISE
2.500
SHOP IN A SHOP
Γράφημα 18: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στο σύνολό τους στον κλάδο της Εστίασης και ο Ρυθμός Ανάπτυξης 4.000
21%
3.500 3.000 2.500 2.000 1.500
11% 1.682 1.506
1.911
12% 1.669 1.703
1.000
2.776 2.303
2.986 21% 2.888
25% 3.175 3.549 3.724 20% 15%
12%
12% 4%
2%
500
800
1.918 2 800 1.768 8 800 1.612 16 800 1.611 17 722 1.415 19 485 1.202 11 321 1.172 14 188 1.206 14 140 1.204 30 119 1.059 28 88
500
3%
6%
10%
5% 5%
-1%
-
0%
-5%
800
3.000
3.500
4.000
CORNERS
Μετά την έντονη αυξητική πορεία των προηγούμενων ετών η Εστίαση παραμένει βασικός πυλώνας στην ανάπτυξη του franchising.
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Συνολικός Αριθμός Καταστημάτων
ΕΣΤΙΑΣΗ
Κόπωση είναι προφανές ότι παρουσιάζει ο ρυθμός ανάπτυξης του χώρου της Eστίασης, επιτυγχάνοντας το 2019 ποσοστό αύξησης 4,9% έναντι 11,8% του 2018 επί των αλυσίδων του δείγματος. Στο σύνολο των καταστημάτων (εταιρικά, franchise, shop in shop) καταγράφεται ρυθμός ανάπτυξης της τάξεως του 11%. Ειδικότερα, η αύξηση στην κατηγορία, οφείλεται κυρίως στην εντυπωσιακή άνο-
108
→ ΠΑΝΌΡΑΜΑ FRANCHISE 2020
Ρυθμός ανάπτυξης
δο της υποκατηγορίας «Café-παγωτάχυμοί» με ποσοστό 14,6% εν συγκρίσει με το 2018, την οποία ακολουθεί η υποκατηγορία «Snack-take away» με ποσοστό 9,3%. Πτωτική τάση παρουσιάζουν τα «Εστιατόρια», η υποκατηγορία του «Εthnic Greek» με μείωση 2,6%, γεγονός που οφείλεται στις παθογένειες του χώρου, κυρίως σε θέματα αδυναμίας διαφοροποίησης των concepts, των χαμηλών πραγματικών περιθωρίων και ιδιαίτερα
των αναποτελεσματικών δομών λειτουργίας και μάρκετινγκ. Όσον αφ ορ ά τα κατασ τήματα franchise, τη σκυτάλη κρατά η υποκατηγορία «Snack-take away», με ποσοστό που φτάνει περίπου το 11%, γεγονός που οφείλεται στην τεράστια άνοδο των αλυσίδων με κουλούρι και καφέ. Ακολουθεί η υποκατηγορία «Caféπαγωτά-χυμοί» με ποσοστό 7,8%, ενώ στην υποκατηγορία «Pizza», παρουσιάζεται σχετική στασιμότητα. Ο χώρος της Εστίασης παραμένει βασικός πυλώνας στην ανάπτυξη του
Γράφημα 19: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στον κλάδο του Οικιακού Εξοπλισμού 2019 221 353 590 2018 227 2019 221 365 353 481 2017 590 1 2018228 227 322 365 440 2016 230 1 481 2017 228 312 1 322 279 1 440 2015 259 2016 230 1 302 312 247 2014 1 275 279 1 2015 259 342 302 216 247 2013 295 1 2014 1 275 394 342 2012 300 202 2162013 295 1 436 394 2011 349 134 2012 31202 300 2010 572 436 313 2011 349 13416531 21 2009 728 572 2010304 313 2008 145 165 21 730 21 2009305 304 728 21 176 733 21 - 2008 145 730 200 305 125 21 400 21 176 733 600 800 200 125 21 1.000 400 600 1.200 800 1.400 1.000 1.200 ΕΤΑΙΡΙΚΑ FRANCHISE SHOP IN A SHOP CORNERS
ΕΤΑΙΡΙΚΑ
FRANCHISE
franchising, εντούτοις, υπάρχουν σημαντικές παθογένειες και η θνησιμότητα σε νέα δίκτυα που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις που απαιτούνται, είναι υψηλή. Παράλληλα η τεχνολογία δημιουργεί νέες ευκαιρίες, αλλά περιθωριοποιεί όσους την αψηφούν. Η μη συμμόρφωση με τις ανάγκες του σύγχρονου καταναλωτή, η απουσία στοιχείων διαφοροποίησης, η ανυπαρξία πιλοτικής διαδικασίας και υποδομών θα πρέπει να προβληματίζει τόσο τους franchisors, όσο και τους franchisees.
ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ
Ανοδική πορεία στο σύνολο των καταστημάτων παρουσιάζει και ο κλάδος του Οικιακού Εξοπλισμού (αύξηση 8% σε σχέση με το 2018). Η άνοδος αυτή οφείλεται πρωτίστως στη συνεχή ανάπτυξη των shop in shop με ποσοστό 22,7% σε σχέση με πέρυσι, φτάνοντας το 2019 τα 590 σημεία. Όσον αφορά τα εταιρικά καταστήματα, συνεχίζεται η πτωτική τους πορεία για 4 συναπτά έτη (μείωση 2,6% σε σχέση με το 2018). Αυτό οφείλεται στη μείωση που παρουσίασαν οι υποκατηγορίες «Έπιπλα» (23,5% σε σχέση με πέρυσι) και τα «Είδη δώρων» (μείωση 4,7%). Αντίθετα, η υπο-
SHOP IN A SHOP
1.400
CORNERS
Γράφημα 20: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στο σύνολό τους στον κλάδο του Οικιακού Εξοπλισμού και ο Ρυθμός Ανάπτυξης 1.400 1.200
1.184
25%
1.231
1.207
21% 1.107
1.000
800
901 5%
991 891
4%
400
1.164
20% 15%
8%
8%
2%
-6%
-8%
822
809
-1%
-2%
600
834
1.074
10% 5%
0%
-3%
-5% -10% -15%
200
-19%
-20%
-
-25%
2008
2009
2010 2011 2012 2013 2014 Συνολικός Αριθμός Καταστημάτων
κατηγορία «Στρώματα» παρουσιάζει αύξηση της τάξεως του 6,6%. Τα καταστήματα franchise παρουσιάζουν καθοδική πορεία με μείωση 3,3%, γεγονός που οφείλεται στη μείωση που κατέγραψαν οι υποκατηγορίες «Είδη δώρων» (14,6%), «Μοκέτες-Χαλιά» (6,4%) και «Στρώματα» 1,%. Θετικό πρόσημο αναφορικά με τα καταστήματα franchise είχαμε μόνο στην υποκατηγορία «Έπιπλα».
2015 2016 2017
2018
2019
Ρυθμός ανάπτυξης
Τα Shop in shop εξακολουθούν την αυξητική τους πορεία στον κλάδο του Οικιακού Εξοπλισμού. → ΠΑΝΌΡΑΜΑ FRANCHISE 2020
109
ΕΡΕΥΝΑ ΠΑΝΟΡΑΜΑ FRANCHISE 2020
2018
2016 2014 2012
2010 2008 -
714 687 671 2018 626 641 2016 516 451 2014 494 510 2012 367 395 2010 488 2008 500 -
Γράφημα 21: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στον κλάδο της Λιανικής
2.082
714 687 671 626 641 516 451 494 510 367 395 488
2.232 2.182 2.157 2.182 2.431 2.448 2.466 2.751 2.585 2.606 2.454
1.000 500
ΕΤΑΙΡΙΚΑ
1.500 1.000
FRANCHISE ΕΤΑΙΡΙΚΑ
2.000 1.500
38
2.232 2.182 2.157 2.182 2.431 2.448 2.466 2.751 2.585 2.606 2.454
3.000
3.043 3.117 3.055 10%
3.337 2.957 2.822 2.819 2.891
2.500
2%
2.000
2%
10%
5%
2% 0%
-2%
-2%
1.500
3%
2%
-5% -5%
1.000
-9%
-9%
500
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Συνολικός Αριθμός Καταστημάτων
ΛΙΑΝΙΚΗ
Ο κλάδος της Λιανικής παρουσιάζει πτωτική πορεία της τάξεως του 5%, γεγονός που οφείλεται κυρίως στον αριθμό των καταστημάτων franchise (150 λιγότερα σημεία σε σχέση με το 2018) και των shop in shop (12 λιγότερα σε σχέση με το 2018), σε αντίθεση με τα εταιρικά καταστήματα που παρουσιάζουν θετική πορεία (27 νέα σημεία σε σχέση με το 2018). Αναλυτικότερα, η μείωση των καταστημάτων franchise σε ποσοστό 6,7% οφείλεται κυρίως στις υποκατηγορίες
110
→ ΠΑΝΌΡΑΜΑ FRANCHISE 2020
3.500
Οι αλλαγές στο λιανεμπόριο επηρεάζουν και τον κλάδο της Λιανικής με τις ευκαιρίες να παραπέμπουν σε νέα μοντέλα ανάπτυξης.
-10% -15%
-
-
CORNERS
15%
9%
101 3.500 3.000
CORNERS
SHOP IN A SHOP
3.027 2.977 3.022 3.097
26 -
3.000 2.500
Γράφημα 22: Διαχρονική μεταβολή καταστημάτων στο σύνολό τους στον κλάδο της Λιανικής και ο Ρυθμός Ανάπτυξης 3.500
-
38 38 36 38 32 242 36 74 1 32 242 78 74 1 67 78 67 76 103 76 116 103 116 101
2.500 2.000
SHOP IN A SHOP FRANCHISE
26 -
2.082
Ρυθμός ανάπτυξης
«Ηλεκτρονικό τσιγάρο» (μείωση 25,8% σε σχέση με το 2018), «Παιχνίδια» (μείωση 25%), «Οπτικά» (μείωση 16,2%) και «Κινητά-Ψηφιακή τεχνολογία» (μείωση 10,1%). Στον αντίποδα, θεαματική άνοδο παρουσίασε η κατηγορία «Discount stores» της τάξεως του 35%, συγκριτικά με το 2018, την οποία ακολούθησαν οι υποκατηγορίες των «Ειδών καθαρισμού» με ποσοστό 16,4% και τα «Αθλητικά είδη» με 7,6%. Αναφορικά με τον αριθμό των εταιρικών καταστημάτων, θετική πορεία κα-
ταγράφουν οι υποκατηγορίες «Ηλεκτρονικό τσιγάρο» σε ποσοστό 42,8%, τα «Προϊόντα αρωματισμού» σε ποσοστό 30%, τα «Pet shops» με 16,1% και ακολουθούν τα «Είδη καθαρισμού» με ποσοστό 5,5%. Αντίθετα, αρνητικά ποσοστά παρουσίασαν το «Home entertainment» (μείωση 60%), τα «Φωτογραφικά είδη» (μείωση 33,3%), τα «Έργα τέχνης-Galleries» (μείωση 44,4%) και τα «Κινητά-Ψηφιακή Τεχνολογία» (μείωση 11,7%). Και στον χώρο της Λιανικής, για μία ακόμα χρονιά, η αγορά αναζητά νέες ιδέες και εξειδικευμένα καταστήματα. Επίσης, η σύνδεση e-shop και φυσικών καταστημάτων αναμένεται να προσδώσει δυναμική στον κλάδο. ■