Erwin W yjad Å‚ows k i
E rwin W yjad Ĺ‚ows ki . . . m o j a j e s t t y l ko r ac j a . . . . . .t h e r i g h t i s o n my s i d e . . .
Wa r s z awa / wA R S AW l u t y - m a r z e c 2 019 F e b r u ar y - M ar c h 2 0 1 9
Katalog wystawy ErwinA WyjadłowskiEGO ... moja jest tylko racja... w Galerii STALOWA w Warszawie, luty - marzec 2019 Erwin Wyjadłowski ...the right is on my side... exhibition catalogue issued by STALOWA Art Gallery in Warsaw, February - March 2019 Galeria STALOWA / STALOWA Art Gallery ul. Stalowa 26, 03-426 Warszawa www.stalowa.art.pl Właściciel / Owner: Krzysztof Fabijański Kurator / Curator: Adriana Mazur Teksty / Texts: Adriana Mazur Redakcja, wybór fotografii Factual preparation of the catalogue, choice of photographs: Adriana Mazur
Fotografie / Photos: Adriana Mazur Identyfikacja wizualna / Visual identification: Politański Design, Łódź Projekt graficzny, przygotowanie do druku Graphic design, composition and prepress preparation: Konrad Kwas Wydawca / Publisher: Galeria STALOWA / STALOWA Art Gallery Okładka / On the cover: Erwin Wyjadłowski, Bez tytułu / Untitled, 2018, 150 x 140 cm, olej na płótnie / oil on canvas Copyrights: © 2019 Galeria STALOWA & autorzy STALOWA Art Gallery & authors Tłumaczenie na język angielski / English translation: Joanna Warchol Druk i oprawa / Printed and bound by: Paper & Tinta, Nadma ISBN 978-83-64383-28-1 Patronat medialny / Media patronage:
Galeria STALOWA jest członkiem Stowarzyszenia Antykwariuszy i Marszandów Polskich (SAiMP) oraz CINOA STALOWA Art Gallery is a member of Polish Antique Dealer’s and Art Dealer’s Association (SAiMP) and CINOA Współorganizator / Co-organizer:
Z Erwinem Wyjadłowskim rozmawia Adriana Mazur Adriana Mazur talks to Erwin Wyjadłowski.
5
Adriana Mazur - Erwin Wyjadłowski - popartysta totalitarny Adriana Mazur - Erwin Wyjadłowski - a totalitarian popartist
29
Erwin Wyjadłowski, biografia / biography 39
bez tytułu untitled
2018 150 x 140 cm olej na płótnie oil on canvas
Z Erwinem Wyjadłowskim rozmawia Adriana Mazur
Adriana Mazur talks to Erwin Wyjadłowski
Adriana Mazur: Erwinie, źródłem Twoich inspiracji jest bardzo często motyw tzw. Spartakiad, czyli robotniczych zawodów organizowanych w ZSRR i krajach bloku wschodniego, których oficjalnym założeniem było‚ „propagowanie sportu’’. Drugi częsty motyw to Masowe Igrzyska (Mass Games Gymnastic) i festiwale Arirang, będące ważnym kulturalnym wydarzeniem w Korei Północnej podczas których, odbywały się pokazy masowego tańca, gimnastyki oraz skomplikowanych układów choreograficznych. Wszystkie te wydarzenia miały cele propagandowe władzy totalitarnej. Ciekawi mnie skąd wybór takiego tematu dla Twoich obrazów? Cykl ten kontynuujesz już od czasów studiów, wydaje mi się, że jest to coś bardzo w Tobie zakorzenionego?
Adriana Mazur: Erwin, the source of your inspiration is often the motive of the so-called Spartakiada, i.e. workers’ games organized by the Soviet Union and the Eastern bloc countries with an off icial objective to „promote the sport.” The other frequent motive involves the Mass Games Gymnastics and Arirang Festivals, which are an important cultural event in North Korea featuring shows of mass dance, gymnastics, and complex choreographies. Behind all those events were the propaganda-oriented objectives of the totalitarian authorities. I am interested why did you choose such subject for your paintings? You have been continuing your series since you were a student and it seems that it is something rooted in you.
Erwin Wyjadłowski: Pierwsza praca z cyklu, który - jak mówisz - kontynuuje od czasu studiów, faktycznie pojawiła się na czwartym roku i otworzyła obszar, który do dziś drążę. Właściwie ja tego tematu nie wybierałem, raczej dałem się pociągnąć kolejnym płótnom, a temat człowieka, cywilizacji, opresji z cywilizacji wynikającej, doprecyzował się w pracy magisterskiej. Myślę, że na początku to były działania instynktowne, intuicyjne. Jeszcze do niedawna nie potrafiłem wskazać źródła, skąd się to bierze, co ja mam wspólnego z wojskiem czy z wojną w ogóle. Zacząłem się zastanawiać nad tymi militarnymi motywami. Odpowiedź była w sumie bardzo blisko, ale tak oczywista, że aż niezauważalna. Temat wojny, zwłaszcza II Wojny Światowej, był żywo podtrzymywany przez mojego Ojca, który nie tylko, że się tym interesował, ale jako bardzo sprawny rysownik, rysował żołnierzy niemieckich, hełmy, czołgi, samoloty... w ogóle wojsko i uzbrojenie. Ja rysowałem razem z nim, przynajmniej się starałem. Oprócz tego miał masę publikacji. On dużo o tym czytał, a ja dużo oglądałem... z Wołoszańskim włącznie. A.M.: Myślę, że nasze pokolenie jeszcze z dzieciństwa czy okresu dorastania pamięta te licznie ukazujące się publikacje i dokumenty podsumowujące II Wojnę Światową
Erwin Wyjadłowski: The f irst work of the series, which, as you have said, is a continuation of my student times, has indeed emerged during my fourth year and opened the area that I have been focusing on ever since. Actually, I haven’t chosen the subject, I just followed the canvass and the subject of humans, civilization, oppression caused by civilization was further clarif ied in my MA thesis. I think that in the beginning, it involved instinctive, intuitive actions. Not so long ago, I wasn’t able to point out any source where it came from, what do I have to do with military or war in general. I started to think about those military motives. The answer was in fact just there but it was so obvious that almost imperceptible. The subject of war, particularly WW2, was keenly supported by my father, who was not only interested in it but also as a good illustrator, he drew German soldiers, helmets, tanks, planes... army and weapons in general. I kept drawing with him, at least I tried. In addition, he owned a massive number of publications. He read a lot and I watched a lot, including Wołoszański’s TV programs. A.M.: I believe that our generation can still remember the time of growing up and numerous publications and documents aimed at summarizing the WW2 and totalitarian systems. We are now growing up in the time of peace in
5
i systemy totalitarne. Dorastamy w czasie pokoju w Europie, przynajmniej pozornego, jednak ja ciągle podskórnie czuje, że sytuacja w każdej chwili może się zmienić, woja nie jest dla mnie abstrakcja... Nowe pokolenia artystów nie poruszają tych tematów, nie komentują również szeroko politycznej współczesności. Również sami młodzi odbiorcy mogą mieć problem z odczytaniem Twoich treści, możliwe, że rozpatrują je jako coś „retro’’ czy czujesz, że jest jeszcze potrzeba poruszania tego tematu? E.M.: No tak, dzieli nas dystans, nie tylko czasowy, ale przede wszystkim doświadczenia. Jedyne doświadczenia wojny, jakie dziś mamy to z przekazów medialnych, telewizji czy radia. Dlatego ciekawi mnie obszar gier wojennych będących obszarem rozrywki, relaksu, hobby. Czy dla tych, którzy bezpośrednio jej doświadczają, gry wojenne mogą być źródłem rozrywki? To, co pojawia się w moich pracach, to właśnie pozorna „tylko historia”, pozorny spokój, inną perspektywę mają mieszkańcy Palestyny, Syrii, Czeczenii czy Ukrainy. Sięgam po motywy, które mogą być odbierane jako retro, zresztą ograniczona często do czerni i bieli gama barwna, sugeruje coś odległego, ale niekoniecznie nieaktualnego. Te prace w moim zamiarze są oderwane od rzeczywistości, od kontekstów, które osadzałyby je w konkretnych okolicznościach, to czyni je uniwersalnymi. Te przedstawienia można zbanalizować, spłaszczyć, sprowadzić do obrazu gry komputerowej. Myślę, że warto podejmować w sztuce tematy, które dotyczą człowieka i mam nadzieję, że moja twórczość nie pozostawia odbiorców obojętnymi, że być może stanowi źródło pytań.
6
A.M.: Ja szczególnie cenie Twoje prace za wielowarstwowość. To bardzo do mnie przemawia. Pierwsza warstwa to takie przebranie dla treści, obraz wydaje się harmonijny i rytmiczny przez liczne powtórzenia, żywy i skontrastowany kolor nastraja pozytywnie. Portretowani mają nienaganne sylwetki, ułożeni są w wyszukanych pozach, pełni dynamizmu i energii. Obraz jest krótko mówiąc - estetyczny. Tak jak wspomniałeś wcześniej, można je,
Europe, even if elusive, but I keep feeling it under my skin that the situation may change at any moment and the war is not abstractive at all... The new generation of artists does not raise those topics, they also don’t comment on the general contemporary politics. Also, the same young recipients may struggle with reading your content, it is possible that they perceive them as „retro/vintage” or do you feel that the need to discuss the subject still exists? E.M.: Well, there’s a distance between us, not just time but f irst and foremost experience. The only experience of war that we have today come from the media presentations, TV or radio. Therefore, I am interested in the f ield of war games, recognized as leisure, relax and hobby. Is it possible that for those who experience them directly, war games are a source of entertainment? What appears in my works is exactly the fleeting „just the history,” elusive peace, whereas, residents of Palestine, Syria, Chechnya or Ukraine have a different perspective. I reach for motives that may be perceived as vintage and often restricted to black and white, the color palette suggests something far away but not necessarily outdated. In my intention, those works are far from reality, contexts that would ground them in concrete circumstances, it makes them something universal. Those representations can be a banality, flattened, reduced to just the image of a computer game. I believe it’s worth to undertake subjects in the art that concern humans and I hope that my works will not leave the audience indifferent, that they may be the source for questions. A.M.: And I particularly value the variety of layers in your art. It speaks to me. The f irst layer is a disguise for content, the painting seems to be harmonious and rhythmical because of multiple repeats, lively and contrasting color inspires a positive mood. The portrayed people come with impeccable bodies, they are arranged in sophisticated poses, full of dynamism and energy. Shortly speaking - the painting is aesthetic. As you have mentioned before, they may be banalized and flattened, stay on this level of awareness but it is at the same time a sort of “bait” for the
bez tytułu untitled
2018 60 x 60 cm olej na płótnie oil on canvas
bez tytułu untitled
2014 140 x 180 cm olej na płótnie oil on canvas 8
tak zbanalizować i spłaszczyć, zostać na tym poziomie poznania, jednak jest to równocześnie „wab’’ na odbiorcę, który prędzej czy później zrozumie, skąd pochodzą inspiracje do obrazu i wtedy nabiera on swojego prawdziwego znaczenia. W Galerii Stalowa, wystawą ...moja jest tylko racja... otwierasz nowy cykl, gdzie porzucasz kolor na rzecz czerni i bieli oraz silnych rozbudowanych kontrastów, tematyka też jest bardziej czytelna i bardziej zbrutalizowana, myślisz, że już nie ma czasu na zawoalowane treści i trzeba się wypowiadać wprost? E.W.: Poprzez formę dokonujemy odniesień, ona stanowi punkt wyjścia, za pośrednictwem formy otwieram przestrzeń dla możliwych relacji między dziełem a odbiorcą. A jeśli chodzi o inspiracje to szczerze mówiąc, nie jest ważne czy ktoś ich dojdzie, rozpozna. Sens tych prac skierowany jest nie w kierunku inspiracji, ale ku temu co dzięki nim powstaje, inspiracja może wejść w skład elementów dla dzieła ważnych, ale nie musi. Muszę przyznać, że w nowo powstających pracach, faktycznie swojemu bohaterowi przyglądam się z bardzo bliska możliwe, że wynika to z potrzeby bardziej dosadnej wypowiedzi. Wcześniejsze prace mogły mamić mozaikowością, pewnego rodzaju lekkością, rozleniwieniem. Nowe prace nie pozostawiają złudzeń, są brutalne i w formie i brutalna jest rzeczywistość, na którą staram się otworzyć odbiorcę. A.M.: Na kilku pracach z serii powtórzeń doliczyłam się od 58 do 120 przedstawionych postaci, które szczelnie wypełniają płótno. Układają się w pewnego rodzaju wzór czy szablon, człowiek w nim to tylko element całości tworzący totalny mechanizm. Pozbył się on swojej indywidualności na rzecz masy, bezpiecznie podąża wraz z nią, wolny od myślenia i dokonywania wyborów. W obrazach z 2018 oraz z tego roku wprowadzasz do obrazu „pustkę’’. Ta biała plama, jest dla mnie z jednej strony jak pozorna wolność, portretowani wydają się być w nieskrępowanej w przestrzeni, jednak poddani są nadal niewidocznej sile, która zmusza ich do ciągłego stawania się i wysiłku, czasem walki z nią. Jest niewidoczna, ale ewidentnie
recipient who will sooner or later understand the source of inspiration for the painting and then it will reveal its true meaning. In Stalowa Gallery, your exhibition ...the right is on my side... opens the new series where you skip color in favor for black and white and strong, elaborated contrasts, the subjects are also more clear and at the same time more brutalized, do you think that you have no time anymore to muster the content and you need to speak upfront? E.W.: Through the form, we make references, it is the starting point. With the help of the form, I open the space for potential relations between the work of art and the recipient. And as far as inspirations are regarded, to be honest, it is not important whether anybody f inds them, recognizes them. The meaning behind the works is not addressed at inspiration but something that is created with their help, inspiration may be part of elements that are important for the work, though not necessarily. I must admit that in my new works I indeed look at my character from up close, it is possible that it’s because of my need to make a more blunt message. My previous works may have been alluring with their mosaic-like character, a certain lightness, and laziness. New works leave no illusions, their form is brutal as is the reality to which I try to open the audience. A.M.: On several works of the series featuring repetitions, I counted 58 to 120 f igures that tightly populate the canvass. They are arranged in a certain kind of pattern or template, a man is just an element of the whole creating a total mechanism. He shed his individuality in favor of mass, safely follows it, freed from thinking or decision making. In 2018 and this year’s paintings you introduce „emptiness” to your painting. It is a white splash, for me, it is elusive freedom, on the one hand, the portrayed seem to be in an unrestricted space, however, they are constantly subject to an invisible power that forces them to keep on becoming and taking effort, sometimes to f ight against it. It is invisible but evidently sets everything in motion. On the other hand, space becomes the stage that the man wants to control and rule. What does this „empty” space mean to you?
9
wprowadza wszystko w ruch. Z drugiej jednak strony ta przestrzeń jest jak scena, którą człowiek chce zawładnąć. Czym dla Ciebie jest ta „pusta” przestrzeń? E.W.: Zmieniłem perspektywę, zbliżyłem się bardziej do uczestników tych sytuacji, z mozaikowych czasem przedstawień do grymasów twarzy poszczególnych postaci. Można przyjrzeć się z bliska, zbudować relację bardziej osobistą, podmiotową, wejść w sytuacje bardziej emocjonalnie. To głównie na tym się skupiam, na człowieku, on gra główną rolę może dlatego pojawia się pustka, reszta nie ma znaczenia ale to nie oznacza, że nic nie znaczy. Wydaje mi się, że w przypadku nowych prac jest bardziej uzasadniona, wnosi - przynajmniej dla mnie - nowe treści. Ja tę pustkę utożsamiam z ulotnością i nietrwałością wszelkich idei, o które toczymy spory, wchodzimy w konflikty, które mają wymiar nie tylko sąsiedzki, lokalny, ale też międzynarodowy. Spór się toczy o schematy pojęciowe, o poglądy, o to, co w gruncie rzeczy jest zmienne. Podoba mi się określenie, którego użyłaś, że to „scena”... W moich pracach jednak brak scenografii, sztucznie ustawionych makiet, cokolwiek się, dzieje ma znaczenie tylko w relacji człowieka do człowieka. A w tej pustce pobrzmiewa pytanie „w imię czego?” Może to powinien być tytuł, ale brzmi chyba trochę patetycznie?
10
A.M.: „W imię czego?’’, taki tytuł może byłby patetyczny, ale dobrze jest pytać wprost, natomiast tytuł wystawy w Galerii Stalowa „...moja jest tylko racja...’’ wydaje mi się pełniejszy. Teraz kiedy każdy może wyrazić swoją prawdę - rację w dowolnej chwili i dotrzeć z nią do nieograniczonej ilości odbiorców jednym postem i w tej samej chwili otrzymać potwierdzenie uznania tej prawdy, racji za pomocą „polubień”, tytuł wydaje mi się bardzo trafny. Przy okazji każdej wystawy proszę Cię o jej zatytułowanie, ponieważ robisz to niezwykle trafnie. „Zasady dynamiki tłumu’’, „Synchronizacja’’, „Emisja d(b)ubli’’ to kilka przykładów, są krótkie, krytyczne i pełne treści. Zależy Ci na właściwej interpretacji wystawy przez odbiorcę?
E.W.: I changed my perspective and got closer to the participants of those situations, from sometimes mosaic representations to face grimaces of certain f igures. One may see them up close, build a more personal relation, more subjective, enter into more emotional situations. This is my main focus, the man, he plays the main role and this may be the reason for emptiness, the rest does not matter but it does not mean that he doesn’t mean anything. It seems to me that in the case of new works, it is more justif ied, it brings in new contents, at least for me. I identify the emptiness with elusiveness and impermanence of all ideas we argue about, clash about, the ones that are not just neighborhood-related, local but also international. The discussion concerns conceptual patterns, views but in fact the changeable. I like the description that you used „stage...” My works are not staged, there are no artif icial stage designs, artif icial models, whatsoever, whatever happens has meaning, it only matters in the relation of man to man. And, in this emptiness, the question is „for what?” Maybe this should be the title, however, it sounds a bit pompously. A.M.: „For what?” Such a title could be pompous but it is good to ask direct questions. Whereas, the title of the exhibition in Stalowa Gallery „... the right is on my side...” seems to be more complete. Now, when everyone is able to express their truth, their rationale in any given moment and reach an unlimited number of recipients with just one post and instantaneously receive conf irmation of acknowledgment of the true-rationale with the help of „likes,” the title seems very accurate to me. With every exhibition, I ask you to give it a title because you do it very accurately. „Rules of Crowd Dynamics,” „Synchronization,” those are just a couple of examples, they are short, critical and full of meaning. Do you care about the proper interpretation of your exhibition by the recipient? E.W.: Today, everyone can share whatever they believe in, have their rationale, it doesn’t hurt, there is no risk... Though it happened that some citizens paid the consequences for that reason. And as far as the titles of the exhi-
bez tytułu untitled
2018 60 x 60 cm olej na płótnie oil on canvas
E.W.: Obecnie każdy może wyrażać to, co uważa, mieć swoje racje, to nie boli, nic za to nie grozi... chociaż zdarzało się, że niektórzy obywatele z tego powodu ponosili konsekwencję. A jeśli chodzi o tytuły wystaw to tak, staram się nadać poprzez tytuł konkretny kierunek, albo zaznaczyć, w którym kierunku ja idę w odbiorze własnych prac, wskazać obszar, w którym się poruszam. Tytuły wystaw i tytuły prac takie jak na przykład: „O przewrotach ciał niemieckich’’, „Zasilanie synchroniczne’’, „Marsz podległości”, stanowią ważną części dzieła, niekiedy są dopowiedzeniem, a niekiedy stoją w sprzeczności z obrazem, zawsze jednak prowokują do szukania ukrytych treści w moich pracach. Jednak ważniejsze jest dla mnie, dowiedzieć się czegoś, czego nie wiem, że można odbierać je szerzej, prawdę mówiąc to dzieje się zawsze, sztuka 12
bitions are concerned, I try to use the title to give specif ic direction or highlight the direction I follow in terms of the receipt of my own works, indicate the area in which I roam. Titles of exhibitions and titles of works, such as: „On the Revolutions of Orchestral Bodies,” „Synchronized Power Supply,” „Independence March” are an important part of the work of art and sometimes they are contrary to the painting, nevertheless, they always provoke searching for hidden content in my works. Though the most important thing for me is to learn something that I don’t know, that it can be received more profoundly, in fact, it is always happening, art is never unilateral, one-dimensional when it comes to the receipt. Every recipient has his own interpretation, though there may be aspects of the works that constitute their sense, such as the title for instance.
bez tytułu untitled
2018 20 x 79 cm olej na płótnie oil on canvas
13
Są pewne granice There are certain limits
2018 120 x 140 cm olej na płótnie oil on canvas
14
Podpora Prop
2018-19 190 x 150 cm olej na pล รณtnie oil on canvas 15
bez tytułu untitled
2016 130 x 130 cm olej na płótnie oil on canvas
nigdy nie jest jednostronna, jednowymiarowa w odbiorze. Ilu odbiorców tyle interpretacji, chociaż mogą być takie aspekty dzieł, które stanowią o ich sensie, chociażby właśnie tytuł. A.M.: Wiem, że obecnie myślisz o rozpoczęciu nowego cyklu, miejsce człowieka będą powoli wypierać maszyny, możesz coś więcej zdradzić? E.W.: Nie bardzo lubię rozmawiać o czymś, czego nie zrealizowałem, jedyne co można powiedzieć - jeśli te prace powstaną - mimo iż, nie będą przedstawiać wizerunku człowieka, to być może będą o człowieku, bardziej bez niego niż z nim. To bym chciał osiągnąć.
A.M.: I know that currently, you are thinking about starting a new series, humans will be slowly pushed out by machines, can you tell us anything more? E.W.: I don’t really like to talk about something that hasn’t been completed yet, the only thing that can be said, if the works are to be created, is that though they will not feature humans, they may still be about the man, more without him than with him. This is what I would like to achieve.
Kraków, January 2019
Kraków, styczeń 2019
O przewrotach ciał niemieckich On the upheavals of German bodies
2018 60 x 60 cm olej na płótnie oil on canvas
17
bez tytułu untitled
2017 120 x 140 cm olej na płótnie oil on canvas
bez tytułu untitled
2018 45 x 47 cm olej na płótnie oil on canvas
Dzień w którym, pękło niebo The day when the sky broke
2018 120 x 130 cm olej na płótnie oil on canvas
20
Ikar
2018 55 x 31 cm olej na pล รณtnie oil on canvas
21
bez tytułu untitled
2017 120 x 140 cm olej, akryl na płótnie oil, acrylic on canvas
pracownia Erwina Wyjadłowskiego the studio of Erwin Wyjadłowski
2017
23
24
bez tytułu untitled
2019 150 x 170 cm olej na płótnie oil on canvas
25
bez tytułu untitled
2016-17 73 x 100 cm olej, akryl na płótnie oil, acrylic on canvas
26
Zasilanie synchroniczne Synchronous power supply
2018 60 x 60 cm olej na pล รณtnie oil on canvas
bez tytułu untitled
2018 60 x 60 cm olej na płótnie oil on canvas
Przeżyjmy to jeszcze raz Let’s live this one more time
2016 100 x 120 cm olej na płótnie, kolaż oil on canvas, collage
Erwin Wyjadłowski - popartysta totalitarny
Erwin Wyjadłowski - a totalitarian popartist
Erwin Wyjadłowski to artysta a można by rzec - popartysta, który przywołuje obrazy z przeszłości, aby mówić o tym, co ponadczasowe. Wybiera nieprzypadkowo formę i treści, a dokładniej tak jak mówi, one wybrały jego już w dzieciństwie, kiedy temat wojen i polityki był żywy w jego domu rodzinnym. Czołgi, mundury, samoloty rysowane przez ojca na marginesach gazet, na których łamach działa się historia, inspirują go do dzisiaj. Gdyby były to publikacje z Zachodu, zapewne szkice kontrastowałyby z kolorowymi reklamami masowego konsump-
Erwin Wyjadłowski is an artist, or should we say, a pop-artist who is recalling images from the past in order to speak about timeless. Quite consciously, he chooses the form and content or as he puts it, they chose him back when he was a child when the subject of wars and politics was very vivid in his family home. Tanks, uniforms, planes drew by his father on the margins of the newspapers which featured the history are still an inspiration to him. Should they be publications from the West, probably, the sketches would be in contrast with the advertisements of mass con-
29
30
cjonizmu, a nie informacjami o upadającym w Polsce komunizmie, jednak bez względu na te odmienne realia nazywam Wyjadłowskiego popartystą dlatego, że tak jak przedstawiciele tego kierunku, wykorzystuje w swoich pracach elementy języka propagandowego/marketingowego skierowanego do mas, który w tym przypadku wdraża nie produkt a ideę, jaką jest komunizm. Pop-art, szczególnie jego amerykańska wersja, rozwinęła się w czasach masowej produkcji, która nabrała rozpędu już podczas II Wojny Światowej. Dobrobyt ekonomiczny i podaż niezliczonych towarów, spowodowały rozwój strategii i polityki reklamowej, które miały kształtować pragnienia całych społeczności. Rozpoczęła się era kultury konsumpcyjnej. Rozwój telewizji oraz reklamy drukowanej sprawił, że większą uwagę zaczęto przykładać do siły obrazu, stał się on głównym sposobem komunikacji oraz marketingu, był i jest sposobem wywierania wpływu na decyzje i zachowania określonej grupy odbiorców. Dotyczy to komunikacji w odniesieniu do produktu, usługi, instytucji i idei. Reklama tworzy potrzeby, wskazuje obiekty pożądania, kreuje świat, do którego chcemy dążyć. Realizacja tych potrzeb daje uczucie spełnienia, jeżeli jest to produkt masowy, daje uczucie równości, poczucia, że jesteśmy tacy sami, buduje przynależność i bezpieczeństwo. Najistotniejszym celem reklamy/propagandy jest ułatwienie wprowadzenia nowej idei w świadomość odbiorcy, przekonywanie go o słuszności dokonanego wyboru, przyspieszenie procesu wdrażania systemu, utrzymywanie stałej relacji z rynkiem/państwem oraz kształtowanie nowych grup odbiorców. Artyści tworzący pop-art, często pracowali w agencjach reklamowych i doskonale znali te realia, dlatego też wykorzystali atrakcyjną formę produktów i ich reklam, kontrastowe kolory, wyszukane czcionki, nowoczesne opakowania, idealistyczne wizerunki kobiet, do budowy swoich obrazów. Komponowali je z cytatów zaczerpniętych z kampanii marketingowych, aby komentować rzeczywistość, w jakiej żyli. W krajach totalitarnych, aby przekonać całe społeczeństwo do zaakceptowania i budowania nowego ustroju, wymagało od władzy szeroko zakrojonego marketingu.
sumption not information about the falling communism in Poland, however, regardless of the different reality, I call Wyjadłowski a pop-artist because just as the representatives of the trend, in his works, he uses elements of propaganda/marketing language addressed at masses, which in this case implements not a product but an idea, i.e. communism. Pop-art and particularly its American version developed during the time of mass production which gained its momentum during the WW2. Economic prosperity and supply of countless goods led to the development of advertising strategy and policy which were to shape the desires of the whole societies. Consumption culture era has already started. Development of TV and print advertisement made people pay more attention to the power of image, it became the main way of communication and marketing, has been a way to influence decision-making and behavior of a specif ic group of recipients. It applies to communication relating to product, service, institution or idea. Advertisement creates needs, indicates subjects of desire, creates the world to which we want to aspire. Implementation of those needs offers the feeling of fulf illment, if it is a mass product, it gives you the feeling of equality, that we are actually the same, it builds aff iliation and safety. The most essential goal of the advertisement/propaganda is to facilitate the introduction of a new idea among the recipients, increase their awareness, make them believe that the choice they make is the right one, accelerate system implementation process, continue relation with market/state and develop new groups of recipients. Pop-artists often worked in advertising agencies and new perfectly the reality, therefore, constructing their own images and paintings, they used an attractive form of products and their commercials, contrasting colors, sophisticated fonts, modern packaging, idealistic images of women. They composed them out of quotes taken from the marketing campaigns in order to comment on their own reality. In totalitarian countries, in order to convince the whole society to accept and build a new system, the authorities needed truly extensive marketing. Similarly to the commercials in the Western countries, they had to convince their recipients
Piguła Pill
2018 45 x 45 cm olej na płótnie oil on canvas
Odpowiednia perspektywa An adequate perspective
2018 30 x 60 cm olej na pล รณtnie oil on canvas
32
Podobnie jak reklamy krajów zachodnich, musiały przekonać swoich odbiorców do słuszności nowego porządku rzeczy, wskazać korzyści materialne i niematerialne, jakie z tego wyboru płyną, a co najważniejsze, złudnego poczucia bezpieczeństwa i równości, jakich pragnęli ludzie po II Wojnie Światowej. Idea komunizmu zakładała równość i bezklasowość, kolektywizm oraz wspólne dzielenie dóbr, wymagała równocześnie wyzbycia się swojego indywidualizmu na rzecz dobra ogółu. Jeżeli symbolami zepsutego Zachodu stały się coca-cola, dolary czy Marilyn Monroe, to wizerunkami komunizmu stały się wizerunki zadowolonych mas i bohaterowie ludu robotniczego. Doskonałymi działaniami spełniającymi te wymagania były m.in.: Spartakiady odbywające się głównie w ZSRR, Czechosłowacji i w Polsce, w Korei Północnej zaś, obecnie organizowane są Festiwale Arirang i defilady. Spartakiady to sportowa akcja na masową skalę, zsynchronizowane wspólne ćwiczenia obfite w podtekst ideologiczny. Sama nazwa została wybrana tak, aby była zrozumiała poza granicami kraju, do tego była to postać, która łączyła w sobie idee proletariatu, rewolucji społecznej i sprawności fizycznej. Wydarzenie to stało się świętem ludu pracującego, przy równoczesnej roli tworzenie pozytywnego wizerunku władzy. Aby te zamiary zostały zrealizowane, partia przeznaczała ogromne środki finansowe na propagandę wydarzenia, broszury, plakaty, hasła na pierwszych stronach gazet. Układy chorograficzne cechował wysoki poziom estetyki, wręcz perfekcyjny, tworzono wyszukane, geometryczne kształty, które miały być plastycznym świadectwem nie tylko kultury fizycznej, ale kultury w ogóle. Typową cechą stało się piękno i radość, równocześnie nie odchodząc od ukazywania subtelności kobiecego ciała i siły męskiego*. Podobne znaczenie mają festiwale sportu i tańca Arirang organizowane w Korei Północnej, są one jednak nieporównywalne w sferze wizualnej. Niezwykle rozbudowane i skomplikowane aranżacje, angażujące niesłychaną ilość akrobatów i tancerzy, obfite w barwne stroje i dekoracje, których głównym tematem jest wielkości i potęga kraju. Przeważają tematy wojenne, które są okazją do prezentacji zbrojnej i gotowości Korei
that the new order of things is the right one, indicating material and non-material prof its that come from the choice and the most important, ensure an elusive feeling of safety and equality that people desired so much after WW2. The idea of communism involved equality and classless order, collectivism and joint share of goods, at the same time, it required eliminating own individualism for the overall good. If the symbols of the rotten West became coca-cola, dollars or Marilyn Monroe, the images of communism were the pictures of happy masses and heroes of the working class. Perfect activities that complied with those requirements included: Spartakiadas that took place mostly in the Soviet Union, Czechoslovakia, and Poland, whereas, North Korea is organizing nowadays Arirang Festivals and parades. Spartakiadas were sports campaigns on a mass scale, synchronized, joint exercises, full of ideological subtexts. The name itself was selected to be understood outside of the country, in addition, it was the person who combined the ideas of the proletariat, social revolution, and physical f itness. The event became the working peoples’ festival and at the same time, it created a positive image of the authorities. In order to implement those ideas, the party spent tremendous amounts of money on propaganda promoting the event, brochures, posters, slogans, and banners on the front pages of newspapers. Choreographies were very aesthetic, almost perfect, exquisite and sophisticated, geometrical shapes were in favor as they were to be the visual proof of not just physical f itness and culture but the culture in general. A typical feature was beauty and joy, at the same time, the subtleness of female and the strength of male body was highlighted.* Similar is the meaning behind the sport and dance festivals, Arirang, organized by North Korea but they are incomparable in terms of the visual sphere. Very complex and complicated arrangements that involve an unprecedented number of acrobats and dancers, abundant colorful clothes and decorations with the main subject that is the grandiose and power of the country. War-related themes prevail as they are an opportunity to present military readiness of North Korea to f ight the enemy. Parades and army marches carry
33
bez tytułu untitled
2018 190 x 150 cm olej na płótnie oil on canvas
pracownia Erwina Wyjadłowskiego the studio of Erwin wyjadłowski
2018 34
36
Północnej do walki z wrogiem. Defilady i przemarsze wojsk mają również silne znaczenie propagandowe, w krajach komunistycznych z jednej strony utrwalały przekonanie o potędze państwa, przy równoczesnym uświadamianiu obywatelom siły, która może być skierowana również w nich. Wymienione zjawiska były i są sposobem na utrzymanie władzy w kraju, która musiała znaleźć swój sposób na propagowanie/reklamowanie swojej idei. Wyjadłowski doskonale posługuje się tą formą w swoich obrazach. Podobnie jak w pop-arcie, wykorzystuje on cytaty z „reklamy’’, aby opowiedzieć o tym, co za nią stoi. Jego prace są wielowymiarowe i ponadczasowe, dlatego tak różne w odczytaniach. Pierwszym wymiarem jest, warstwa estetyzująca, zbudowana często z powtórzeń postaci kobiet i mężczyzn o proporcjonalnie zbudowanych ciałach, ułożonych w wyszukanych pozach gimnastycznych, towarzyszą im niekiedy dodatkowe rewizyty sportowe jak piłki i kółka gimnastyczne czy symbole narodowe jak flagi i chusty. W rytmie przemarszu uchwycone jest również wojsko, z zachowaną idealnie symetrią i równym krokiem defiladowy. Podwójności i wielokrotności w obrazach Wyjadłowskiego to budowa obrazu, zarówno w sensie formalnym, jak i znaczeniowym. Kolor w jego pracach jest czysty, mocny, żywy, kontrastowy, wypełniony bielą lub ograniczony czernią. Widoczne granice między plamami barwnymi sprawiają, że nadają sobie wzajemnie kształty, a ich zwielokrotnienie przechodzi we wzór, a nawet szablon. Czystość barw w połączeniu z owym rytmem daje dekoracyjność i złudną błahość tematu obrazu. Artysta tym sposobem, doskonale maskuje i przebiera swoje prace, wabi do nich i przyciąga. To, co przebrane, to kolejny wymiar, to obraz człowieka, który jako element całości, wpisał się we wzór tworzący totalny mechanizm. Pozbył się swojej indywidualności na rzecz wpisania się w masę, bezpiecznie podąża wraz z nią, wolny od myślenia i dokonywania wyborów. Rytm to ruch, a ruch nierozerwalnie łączy się ze zmianą. W obrazach w rytmie porusza się całe zbiorowisko ludzkie. Nie wiemy, kto je w ten stan wprowadził i jaki miał cel, jedynie odwołanie się do przeszłości pod-
also a strong propaganda message, in communist countries, they consolidated belief in the country’s power but at the same time, they made the citizens realize the power that may also be addressed at them. The listed phenomena have been a way to keep the power in the country, the power that had to f ind its way to promote/advertise its idea. Wyjadłowski is using this form in his paintings in a perfect way. Similarly to pop-art, he uses the whole quotes from the “commercial” in order to tell us what’s behind it. His works are multidimensional and timeless, therefore, so different when to read. The f irst dimension is the aestheticizing layer, often constructed from repeated women and men of proportional bodies, arranged in sophisticated gymnastic poses, accompanied sometimes by additional sports props, such as balls, wheels or national symbols, including flags and scarfs. In a parade rhythm, also the army is captured, with perfect symmetry and even parade step. Dualities and multiplications in Wyjadłowski’s paintings develop the painting, both in terms of formal and semantic meaning. Color is pure, strong, vivid, contrast, full of white and restricted by black. The visible borders between the splashes of color give each other shapes and their multiplication turns into a pattern, almost a template. The purity of colors combined with the rhythm leads to decorativeness and elusive insignif icance of the subject of the painting. This way, the artist is perfectly masking and disguising his works, he alludes and attracts. The disguised is another dimension, it is the image of a man who, being an element of the whole, became part of the pattern that develops a total mechanism. He gave up his individuality in order to become part of a mass, safely follows it, free of thinking and making choices. Rhythm is a movement and the movement is inextricably linked with a change. On the paintings, the whole human collective is moving according to a rhythm. We don’t know who set it into this motion and what was the goal, only the reference to the past gives us a hint that such elimination of free will and thoughtless subordination can be dangerous. This concern is additionally invoked by summarily painted faces of the characters, the eyebrows, lips, shape of faces, highlighted with a simple
powiada nam, że takie wyzbycie się wolnej woli i bezmyślne podporządkowanie jest dla nas niebezpieczne. Niepokój ten, dodatkowo wzbudzają sumarycznie oddane twarze postaci, brwi, usta, owal twarzy zaznaczone prostą czarną kreską, ułożone w jakby w bólu i niezadowoleniu. Z czasem jednak, w obrazach Erwina następuje zmiana, kolor i masowe powtórzenia ustępują miejsca złudnej pustce. Wprowadza on „białą plamę” w obrazie, która jest jak pozorna wolność, tymczasem jest w niej niewidoczna siła, ujawniająca się w dynamicznie ułożonych ciałach, opierających się i walczących z kimś lub czymś. Ta biel w obrazie zmienia też i swoje znaczenie, ewoluuje z siły narzucającej swoją wolę, w poddającą się przestrzeń, która jest niczym scena dla uwiecznionych na niej postaci. Zawadniają nią z całą swoją siłą i brutalnością, chcą pokazać się tu i teraz, chcą pokazać swoją tylko rację. Tych racji w obrazie jest nieskończona ilość, wypowiedziane są w imię kogoś lub czegoś, lecz zawsze z tą samą siłą. Erwin Wyjadłowski posługuje się formą zaczerpniętą z działań propagandowych krajów komunistycznych, aby za pomocą nich opowiadać o tym, co na chwilę zapomniane, ale wciąż w nas żywe, o zmaganiach się jednostki między: byciem wolnym indywiduum, obarczonym odpowiedzialnością za samego siebie a wyzbyciem się wolności przy równoczesnym wyzbyciu się odpowiedzialności. Opowiada, o wyborach jakich dokonujemy i ich konsekwencjach, o naszych prawdach, w jakie chcemy wierzyć lub wierzymy, mówi i o tym, jak daleko możemy się posunąć, aby nasza prawda była tą… jedyną.
black stroke as if showing pain and discontent. However, with time, Erwin’s paintings start showing a change, color and mass repetitions are replaced by an elusive emptiness. He introduces “white splash” into his painting. It is a sort of elusive freedom, whereas, it holds invisible power that is disclosed in the dynamically arranged bodies who resist and f ight with somebody or something. This white color on the painting is also changing its meaning, it evolves out of the power that enforces its will, into subordinating space that resembles a stage for characters that will be captured. They take it over with their strength and brutality, they want to present themselves right now and right there, they only want to show their rationale. There is an endless number of rationales on the painting, they are announced in the name of somebody and something but always with the same strength. Erwin Wyjadłowski is using the form that he scooped from the propaganda campaigns conducted by communistic countries in order to use them to tell about all those things that became forgotten for a moment but are still vivid for us, about the f ight between an individual and authority: being free individual, responsible for oneself and giving up freedom together with responsibility. He tells us about choices that we have to make and their consequences, about our truths that we want to believe in or believe in, he talks about how far we can go so that our truth is... the only truth.
Adriana Mazur
Adriana Mazur
*Agnieszka Hahuła, Spartakiada – Zawody sportowe w Czechosłowacji
*Agnieszka Hahuła, Spartakiada - Sports competition in Czechoslovakia
w dobie dominacji Związku Sowieckiego w: Historia Slavorum Oc-
during the time of Soviet Union’s domination, in: Historia Slavorum
cidentis 1(4), Poznań, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu,
Occidentis 1(4), Poznań, Adam Mickiewicz University in Poznań,
2013, s.179-185.
2013, pp.179-185.
37
Erwin Wyjadłowski Urodzony w 1980 roku w Proszowicach. W 2012 ukończył Studia na Wydziale Malarstwa w Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, pod kierunkiem prof. Leszka Misiaka. Obecnie Student Środowiskowych Studiów Doktoranckich na ASP w Krakowie. „Prace Erwina można podzielić na te powstałe przy użyciu koloru i te, które istnieją dzięki bieli i czerni. Jednak główną inspiracją wszystkich obrazów jest człowiek w zbiorowości uporządkowanej, zdyscyplinowanej, poddanej jakiegoś rodzaju rygorom. Tłum jawi się dla autora niczym mozaiki, momentami układające się w przedstawienia abstrakcyjne.”
Born in 1980 in Proszowice. In 2012, he graduated from the Painting Faculty of Jan Matejko Academy of Fine Arts in Kraków under the supervision of Professor Leszek Misiak. Currently, he is pursuing a PhD program at the Academy of Fine Arts in Kraków. “Erwin’s works can be sorted into those that were created with the help of color and those that exist with the help of black and white. However, the main inspiration for all his paintings is the man in a group that has been arranged, disciplined, subjected to certain rigors. The author seems to see the crowd as mosaic, sometimes arranged in abstract representations.
W ystaw y indy widualne:
Individual e xhibitions:
2012 - „Erwin Wyjadłowski”, Galeria Łącznik, Kraków, 2014 - „Erwin Wyjadłowski”, Door Gallery, Katowice, 2015 - „Synchronizacja’’, Galeria Attis, Kraków, 2017 - „Wystawa malarstwa’’, Centrum Kultury w Słomnikach, - „Synchromoduły”, Hotel Best Western, Kraków, - „Zasady dynamiki tłumu”, Fundacja 4 Style, Kraków, 2018 - „Emisja d(b)ubli”, Galeria Dystans, Kraków, wystawa odbyła się w ramach cyklicznej imprezy Cracow Gallery Weekend.
2012 - “Erwin Wyjadłowski” Łącznik Gallery, Kraków, 2014 - “Erwin Wyjadłowski” Door Gallery, Katowice 2015 - “Synchronization” Attis Gallery, Kraków, 2017 - “Painting Exhibition” Cultural Center in Słomniki, - “Synchromodules” Best Western Hotel, Kraków, - “Rules of Crowd Dynamics” 4 Style Foundation, Kraków, 2018 - “Emisja d(b)ubli” Dystans Gallery, Kraków, The exhibition was part of the Cracow Gallery Weekend. Collective e xhibitions:
W ystaw y zbiorowe: 2017 - Salon zimowy Galerii Dystans, Fundacja 4 Style, Kraków, - 15 Warszawskie Targi Sztuki, Arkady Kubickiego, Zamek Królewski, Warszawa Konkursy: 2013 - Finalista, Biennale Sztuki Młodych Rybie Oko, Słupsk, 2014 - Finalista, Inspiracje/Extreme, Szczecin, 2016 - Finalista, Triennale Małych form Malarskich, Toruń, - Finalista, Ogólnopolski Konkurs Malarski im. Leona Wyczółkowskiego, Bydgoszcz, - Finalista, Triennale Małych Form Malarskich, Toruń, 2017 - Finalista, IV Piotrkowskie Biennale Sztuki, Piotrków Trybunalski.
2017 - Winter Salon in Dystans Gallery, 4 Style Foundation, Kraków, - The 15th Art Fairs, Kubicki Arcades, Royal Castle, Warszawa Competitions: 2013 - The f inalist - Rybie Oko Young Art Biennale, Słupsk, 2014 - The f inalist - Inspirations/Extreme, Szczecin, 2016 - The f inalist - Small Painting Forms Triennale, Toruń, - The f inalist - Leon Wyczółkowski National Painting Competition, Bydgoszcz, - The f inalist - Small Painting Forms Triennale, Toruń, 2017 - The f inalist - The 4th Piotrków Art Biennale, Piotrków Trybunalski.
39
Ko n ta k t / Co n tac t: Krzysztof Fabijański - właściciel / owner tel.: +48 600 226 697 e-mail: kf@stalowa.art.pl
G a l e r i a STALOWA S TA LOWA A rt Gall e ry ul. Stalowa 26, 03-426 Warszawa tel.: +48 22 380 34 43 +48 606 864 943 e-mail: galeria@stalowa.art.pl