Galicia10 - Nº 14 - Invierno 2011/12

Page 1

INVIERNO 2011/2012 _ Nº14

O COUREL

A GRAN RESERVA NATURAL DE GALICIA 5 RAZONES PARA VISITAR OURENSE _ FIN DE AÑO EN UN BALNEARIO _ ENTROIDO EN OURENSE _ NOVIEMBRE FUE EL MES DEL VINO EN RAXÓ _ Y MUCHO MÁS...


conocer

8 O COUREL, A GRAN RESERVA NATURAL DE GALICIA.

Borja Calvo Redactora Jefe Lucía Casanova

conocer

Director de Galicia10 Diseño, Publicidad y Fotografía

Galicia10 visita algunhas das paisaxes e lugares máis emblemáticos da montaña lucense.

Colaboran en este número

24 5 RAZONES PARA VISITAR OURENSE.

La ciudad de las burgas tiene mucho que ofrecer al visitante. Galicia10 te desvela sus puntos fuertes.

Alejandro López - EnBoca Luis Moya Abián - EnBoca Agradecimientos Balnearios de La Toja, Guitiriz y Mondariz, Concellos de Vilalba, O Barco, Xinzo, Laza y Verín

44 FIN DE AÑO EN UN

sentir

Edita

www.borjacalvo.com

2

BALNEARIO. EMPEZAR EL 2012 CON BUEN PIE. 3 balnearios gallegos y 3 propuestas para pasar la última noche del año.


60 LA AGENDA Conoce de un vistazo las principales actividades culturales del trimestre en Galicia.

68 A ESTRELA DA CEA DE

84 XANTAR 2012. LA MEJOR

NOITEBOA. DECEMBRO | FEIRA DO CAPÓN DE VILALBA.

GASTRONOMÍA REUNIDA EN UN SOLO RECINTO. En febrero se celebra la gran cita gastronómica gallega.

72 DEL MAR EL MERO Y DE O BARCO EL BOTELO. XANEIRO | FESTA DO BOTELO DE O BARCO.

A gran festa adicada ao protagonista da gastronomía de O Barco.

76 ENTROIDO EN OURENSE.

FEBREIRO | XINZO, VERÍN, LAZA, VIANA E MANZANEDA.

Cinco entroidos da provincia están declarados de interese turístico.

saborear

vivir

A capital da Terra Chá prepárase para o gran evento.

88 NOVIEMBRE FUE EL MES DEL VINO EN RAXÓ.

El restaurante Pepe Vieira fue escenario del II Ranking de Vinos<10€ y de Viñeròn 2.0.

100 ‘ENBOCA’ Dos nuevas catas de los vinos Martín Códax Lías 2007 y Viña Cazoga 2010 de la mano de sumilleres de Gallaecia.

3


APUN

Cultura inicia los trabajos de mantenimiento de la Muralla de Lugo. Los trabajos de puesta en valor de la Muralla de Lugo 2011-2014 comenzaron el pasado mes de noviembre por un importe de 896.000 euros. El Plan tiene como objetivo garantizar el cuidado y preservación de este Bien de Interés Cultural a través de una completa supervisión que identifique los principales problemas y prioridades que marcarán las posteriores actuaciones.

Nueva Estrella Michelín para Galicia. Galicia ha logrado, este año, pasar de los 9 a los 10 establecimientos que contarán con una estrella Michelín. La recupera Casa Marcelo, la obtiene por primera vez Silabario de Tui y la pierde A Reixidora de Ourense. Los galardonados son: el restaurante Alborada de A Coruña, A Estación (Cambre), As Garzas (Malpica), O Retiro da Costiña (Santa Comba), Casa Marcelo (Santiago), Yayo Daporta (Cambados), Casa Solla (Poio), Pepe Vieira (Pontevedra), Silabario (Tui) y Maruja Limón de Vigo.

Manzaneda abrirá el mayor snowpark del norte español. A principios de diciembre, en cuanto las condiciones para abrir las instalaciones sean óptimas, Manzaneda inaugurará la temporada 2011-2012 con novedades. Entre la más llamativa, un snowpark de 300 metros, que lo convierte en el más grande del norte español. Los aficionados podrán acceder con el telesquí sin tener que recorrer la pista que antes compartían con el resto de usuarios. www.manzaneda.com

4


NTES

Vigo acoge la exposición No niño novo do vento. La muestra No niño novo do vento llega a la ciudad de Vigo tras recorrer Mondoñedo, Compostela, Ourense, Lugo, A Coruña, Pontevedra y Ferrol. Conmemora el centenario del nacimiento de Álvaro Cunqueiro a través de 16 paneles informativos y de diferentes materiales y objetos dispuestos en ocho vitrinas. Podrá ser visitada hasta el 8 de enero en la Casa Galega da Cultura de Vigo.

La Barrié inaugura nueva exposición. La Fundación Barrié de A Coruña acoge La Colección hasta el próximo 18 de marzo. La muestra se compone de 51 obras de 46 artistas que se acercan a la pintura también desde la fotografía, la instalación o la escultura, jugando con la expansión y la reencarnación de la pintura en otros medios. www.fundacionbarrie.org

Concursos de Pinchos y Tapas en Pontevedra y Ourense. Durante los primeros días de diciembre los que visiten Pontevedra y Ourense se encontrarán con una agradable sorpresa gastronómica. Ambas urbes celebran sendos concursos. En el caso de Ourense se trata del certamen de pinchos Sabores Outono de Ourense, cuya 4ª edición se mantiene hasta el 4 de diciembre. Mientras que Pontevedra celebra Ponte de Tapas hasta el 8 de diciembre en 47 locales. www.visit-pontevedra.com www.turismodeourense.com

5


6


espaciosnaturalespatrimoniopuebloscostamonu ciudadesmonumentosrutasespaciosnaturalespa

espaciosnaturalespatrimoniopuebloscostamonu ciudadesmonumentosrutasespaciosnaturalespa

conocer

7


conocer

Nas monta単as do Courel atopamos a meirande parte das especies vexetais galegas


O Courel

a gran reserva natural de Galicia

GALICIA10 CUMPRE, NESTE NÚMERO, CUNHA DAS SÚAS MATERIAS PENDENTES: VISITAR AS TERRAS DO COUREL. ADENTRÁMONOS NAS MONTAÑAS MÁIS FAMOSAS DE GALICIA PARA DESCUBRIRMOS O SEU VALIOSO PATRIMONIO NATURAL, HISTÓRICO, XEOLÓXICO E ARQUEOLÓXICO.

Texto de Lucía Casanova / Fotos de Borja Calvo


10 O Courel estรก considerada unha das mรกis importantes reservas naturais da comunidade


Situado na zona sureste da provincial de Lugo, O Courel esténdese ao longo de máis de 20.000 hectáreas dos municipios de Folgoso, Quiroga e Pedrafita do Cebreiro, fundamentalmente. É un dos territorios de menor densidade de poboación de Galicia e, desde sempre, caracterizouse polo seu illamento. Nestas terras famosas polos cantos que lle adicou o seu poeta, Uxío Novoneyra, conviven vales e montañas. As altitudes poden pasar dos 400 metros do río Lor aos máis de 1.600 dos seus cumios máis altos: Formigueiros, Pía Paxaro e Montouto.

O

seu valor natural é incalculable e consi-

dérase a reserva botánica de Galicia xa que, aínda que os soutos de castiñeiros son numerosos, aquí habitan moitas outras especies vexetais. A fauna é variada chegando a haber máis de 170 especies de vertebrados. O Courel, a pesar de ser un tesouro natural é moito máis, tamén destaca pola beleza do seu patrimonio histórico e arqueolóxico, con construccións como castros, aldeas con encanto medieval e mesmo un acueducto romano. Xeoloxicamente falando, O Courel posúe unha gran riqueza grazas as covas da zona e, sobre todo, ao pregamento que se atopa no concello de Quiroga.

Galicia10 visita O Courel, terras douradas das que dan testemuña as minas que os romanos fixeron na zona. Sería imposible visitar todos e cada un dos seus puntos de interese, pero nesta reportaxe tratamos de quedarnos con algúns deles... mergullámonos no Courel!

Folgoso do Courel Folgoso pode ser un bo punto de inicio se queremos descubrir O Courel. Trátase da capital do concello do mesmo nome e conta cun amplo número de aloxamentos e locais hosteleiros, destacando varias casas rurais. Por isto e pola súa situación é polo que se un quere pasar uns días na zona, Folgoso pode converterse na base idónea desde a que cada día comezar o noso roteiro. Ademais hai que gozar da gastronomía do lugar protagonizada

11


Na paisaxe aínda se poden distinguir os restos de antigas minas

polos pratos de caza, as troitas do río Lor e as castañas do Courel, de gran sona en Galicia.

Castro da Torre No Courel atopamos un rico patrimonio natural pero tamén histórico e arqueolóxico. Boa mostra son a gran cantidade de castros que aínda vemos na zona: o do Vilar, o de Miraz, Torexe... a tan só 7 quilómetros de Folgoso temos o Castro da Torre que se sitúa entre Ferrería Vella e Ferreirós de Abaixo. Trátase dun dos máis importantes da zona. Pódense ver os restos das vivendas e mailo foso defensivo nun alto desde o que se poden admirar unhas fermosas vistas da paisaxe. A orixe deste castro data do século III.

Seoane A vila de Seoane foi a antiga capital do concello de Folgoso do Courel ata a Guerra Civil e é o outro punto elexido polos visitantes para estableceren o seu campamento base, xa que aquí tamén atopamos un bo número de servizos concentra-

12

dos en forma de turismo rural. Cos seus pouco máis de 200 habitantes é unha das parroquias máis habitadas deste concello. A súa situación convérteo nun perfecto punto de partida. Desde aquí podemos ir á aldea de Ferrería Nova, onde se conserva a Ferrería de Seoane do Courel, construida no século XIX para transformar o ferro procedente de Monte Formigueiros.

Romeor A uns 10 quilómetros de Seoane chegamos á aldea de Romeor, unha pequena poboación que aínda conserva un muíño e un forno que continúan funcionando e para os máis aventureiros recomendamos visitar o túnel-acueducto romano de Romeor. Hai que ir ben equipado porque o camiño desde Romeor discorre polo curso dun regato entre maleza, pedras e auga durante uns tres quilómetros. Os romanos fixeron esta construcción para conduciren a auga ata as explotacións de ouro que había na zona, como a de Turubio.


Castelo de Carbedo Collendo desde Romeor cara Visuña pasamos por diante do Castelo de Carbedo situado no entorno do Monte Cido sobre unha gran roca que lle servía de defensa natural, aínda que na actualidade tan só quedan as ruinas. Disque pertenceu ao cabaleiro Don Núñez Peláez e a Orde de Santiago e que se atopaba no antigo camiño que comunicaba a nosa comu-

Fermosas vistas desde o Castro da Torre

nidade co Bierzo. Dende o século XVI entrou en decadencia.

Alto do Couto Ao pouco de pasar o Castelo de Carbedo, seguindo a mesma estrada, comenza o ascenso ata o alto do Couto, desde o que se poden apreciar unhas fermosas vistas do Courel. Antes de chegar a este punto, desde a estrada parte un sendei-

13


14

No Courel atopamos fermosas aldeas de orixe medieval


15


16

Entrada ao tĂşnel romano de Romeor


ro que nos leva por un dos lugares imprescindibles na nosa visita: a Devesa da Rogueira. No Courel atopamos varias devesas: Romeor, Paderne... pero sen dúbida a da Rogueira é a máis destacada xa que está considerada a reserva botánica máis importante da nosa comunidade. Nesta zona pódense facer diferentes roteiros de sendeirismo e o camiño pode comezar no alto do Couto ou en Moreda, podendo visitar a lagoa de Lucenza, o alto de Formigueiros ou as Fontes do Cervo.

Ruinas do Castelo de Carbedo

Visuña Pasado o Alto do Couto baixamos cara Visuña, unha das típicas aldeas que atopamos no Courel e que destacan por manterse case intactas co paso do tempo. Sitúase ao pé do Monte Formigueiros e é un claro exemplo da arquitectura rural desta zona de montaña, xa que as súas rúas conservan o aspecto medieval. O certo é que ata hai pouco dous dos seus muíños seguían funcionando. Preto de Visuña podemos achegarnos á Buraca das Choias, unha cova duns 20 metros que remata nun lago.

17


18 A devesa da Rogueira estรก considerada a gran reserva botรกnica de Galicia


19


Ferramulín Trátase doutra poboación típica da zona na que si hai un muíño que continúa moendo. Ferramulín é unha fermosa aldea con varios muíños de auga sobre un río. Moi preto de aquí atoparemos varias cabanas que utilizaba a xente da zona que pastoreaba ou tiña cultivos lonxe das súas vivendas.

Cascada de Vieros Ao pouco de sairmos de Ferramulín, ao chegarmos a un alto, arrinca un camiño que descende cara a cascada de Vieiros, formada polo río Selmo. A súa caída é duns

20

Algúns dos muíños das aldeas do Courel seguen a funcionar

25 metros de altura e, sen dúbida, é outro dos lugares de singular beleza destas montañas. Desde a estrada pódese ver de lonxe, aínda que se queremos ir andando camiñaremos pouco máis dun quilómetro. É a máis espectacular pero o río Selmo, nos seus oito quilómetros de lonxitude, conta con outras fervenzas máis pequenas pero igual de fermosas.

A Seara A pouco máis dun quilómetro do lugar de Vieiros chegamos a A Seara. Outro exemplo, xunto con Visuña e Ferramulín, de pequena aldea medieval na que destacan os teitos


de pizarra das vivendas. Conserva a estructura medieval das rúas e destaca a igrexa parroquial, do século XVIII. Trátase dun bo punto para recuperarmos forzas xa que conta cun albergue de montaña e máis un mesón. Desde aquí tamén parten roteiros de sendeirismo que nos levan ao Monte Formigueiros, a Pía Paxaro ou á lagoa de Lucenza.

O Pregamento do Courel Desde A Seara a opción máis segura é seguir a estrada que leva cara Quiroga e regresar a Folgoso, pasando antes polo castro do Vilar. A poucos quilómetros de Quiroga atopamos outro dos elementos que

fan do Courel un espazo singular: trátase do pregamento de Campodola, un lugar de extraordinario interese xeolóxico. Pasará a ser declarado monumento natural xa que é a mostra visible da unión das dúas Galicias: a oriental e a occidental, xa que hai millóns e millóns de anos, a parte occidental pertencía ao continente de Laurasia e a oriental a Gondwana, pegada ao que hoxe é África. Desde a estrada que une Quiroga con Folgoso hai varios miradoiros desde os que se pode observar este valioso pregamento.

O pregamento de Campodola é un prezado monumento xeolóxico

Se queres saber máis

www.serradocourel.es

21


Vista dunha das fermosas aldeas do Courel

22

As poboacións mantéñense practicamente intactas a pesar do paso do tempo


A gandeirĂ­a ĂŠ unha das principais actividades dos habitantes do Courel

VĂ­deo de O Courel A gran reserva natural de Galicia

23


5Ouren RAZONES PARA VISITAR

HACE UNOS AÑOS EL SECTOR TURÍSTICO SE QUEJABA DE QUE OURENSE, CIUDAD Y PROVINCIA, ERAN LAS GRANDES DESCONOCIDAS DE GALICIA. UNAS CUANTAS CAMPAÑAS DE PROMOCIÓN DESPUÉS Y EL BOCA A BOCA HAN LOGRADO QUE CADA VEZ SEAN MÁS LOS QUE SE RINDEN A SUS ENCANTOS. EN GALICIA10 TE DAMOS 5 RAZONES PARA VISITAR OURENSE, LA TIERRA A LA QUE LOS ROMANOS DENOMINARON AQUAE AURENTE, LA URBE DEL ORO Y EL AGUA.

Vista del Puente del Milenio en Ourense


conocer

nse

Texto de LucĂ­a Casanova / Fotos de Borja Calvo


26La Catedral de Ourense es uno de los principales monumentos de la ciudad


1

.

Sus aguas termales

Sin duda las aguas termales son el alma de esta tierra en la que los romanos decidieron, una vez, instalarse. A ellas les debe su sobrenombre “la ciudad de las Burgas” y su gran cantidad de manantiales la convierten en una de las urbes europeas con mayor cantidad de aguas termales. Su símbolo son las famosas Burgas. En los jardines encontramos la Burga de Abaixo, una fuente de estilo neoclásico cuyas aguas manan a 67 grados. Además, al lado de esta zona se sitúa una gran piscina termal al aire libre, muy demandada en las calurosas noches de verano. Si antiguamente este lugar era apreciado por los beneficios termales, hoy Ourense vuelve a ser una de las capitales del relax y del bienestar, una escapada ideal para olvidarse de las tensiones y problemas y dejarse llevar por el movimiento de sus aguas. Gracias a

un paseo fluvial que ha sido denominado la Ruta Ourense Termal se puede disfrutar de forma gratuita de las propiedades de estos manantiales o, si se prefiere, gozar de una amplia oferta de espacios dedicados al relax. Cruzando el puente del Millenium se va pasando, en primer lugar por la zona de A Chavasqueira, donde hay unas pozas con una temperatura de 63 grados y un edificio con decoración de tipo zen que ofrece variados tratamientos. Siguiendo el río se llega a la fuente de aguas termales de O Tinteiro. Tres kilómetros más adelante existe otra piscina termal gratuita: la de O Muíño da Veiga y un poco después está el área de Outariz, un centro termal privado que cuenta, también, con pozas de uso gratuito. Muy cerca están las pozas de Canedo y, al otro lado del río, la Fuente de Reza. El que no se relaja en Ourense es porque no quiere.

27


28

En Ourense hay mĂşltiples formas de disfrutar del termalismo: desde spas privados a pozas pĂşblicas


FOTOS CEDIDAS POR TURISMO DE OURENSE

29


2

.

Su patrimonio

La historia de la ciudad, su pasado y sus antiguos habitantes están muy presentes en esta ciudad que cuenta con grandes tesoros como su puente romano o su catedral. A Ponte Vella es uno de los símbolos de la ciudad, aunque del primer puente romano solo quedan algunos sillares en las bases. Sufrió varias reconstrucciones en los siglos XIII y XIX. La Catedral de San Martiño es un templo románico con elementos góticos y aspecto de fortaleza. En su interior destacan el pórtico del Paraíso, del siglo XIII, la capilla del Santo Cristo del XVI (donde está el famoso Cristo gótico ourensano) y la Capilla Mayor. Entre las edificaciones religiosas, merecen también especial mención la Iglesia de Santa Eufemia, del siglo XVII con fachada barroca, la Iglesia de Santa María Nai, que probablemente fue el pri-

30

mer emplazamiento de la catedral y las iglesias de santo Domingo y de los Franciscanos. Otros lugares de interés se encuentran en la Praza Maior, centro de la ciudad durante siglos y que actualmente acoge el consistorio, de fachada clasicista y el Museo Arqueológico, que fue palacio episcopal. La Alameda, antigua Horta do Concello, se transformó en el siglo XIX en un parque rodeado de emblemáticos edificios. Otra de las construcciones valiosas de esta ciudad es el Pazo Oca-Valladares, uno de los palacios renacentistas más importantes de Galicia.


La Ponte Vella es uno de los emblemas de Ourense

Impresionante fachada de la iglesia de Santa Eufemia

31


32

El poder de las aguas ourensanas ya fue descubierto por los romanos


Las famosas Burgas dan nombre a la ciudad

Iglesia de Santa Eufemia y detalle de la Catedral

33


3

.

La Vía de la Plata El Camino de Santiago también está presente en esta ciudad, por lo que una buena manera de conocerla es como peregrino. Este tramo urbano forma parte de la llamada Vía de la Plata, que desde el sur peninsular se dirige hacia Compostela. Los pasos del caminante atraviesan varios de los principales puntos de interés de la ciudad, por lo que es una buena excusa para hacer una primera ruta, toma de contacto, con Ourense. El camino entra por la Avenida de Zamora, Rúa do Progreso y llega a Las Burgas, continúa por la Rúa Barreira hacia la Praza Maior, donde están el Ayuntamiento y el Museo Arqueológico, pasa por la iglesia de Santa María Nai y atra-

34

viesa las plazas da Madalena y Trigo hasta desembocar en la Catedral de San Martiño. Desde aquí sigue por la iglesia de Santa Eufemia y la Rúa do Paseo, uno de los centros comerciales por excelencia. El camino se dirige hacia el río Miño por la Ponte Vella tras pasar por el Parque de San Lázaro y la Alameda del Cruceiro. Desde el puente romano se podrá divisar el moderno Puente del Milenio y admirar el fuerte contraste.


La piedra es uno de los materiales identificativos de la ciudad

35


36

La gastronomĂ­a, uno de los puntos fuertes de Ourense


4

.

Su gastronomía La gastronomía gallega destaca, en general, por la buena calidad de su productos frescos salidos tanto del mar y de los ríos como de la huerta. La ciudad de Ourense no iba a ser menos y, por eso, no es difícil comer bien aquí. La cocina es la típica del interior gallego: pescados de río y carne. Se pueden degustar las mejores truchas, salmones, anguilas y lampreas, además del pulpo, con gran arraigo en esta provincia.

Son muchos los lugares en los que se puede disfrutar de tapas o de verdaderos festines gastronómicos pero, quizás, la zona más típica es la que se encuentra entre la parte vieja y el ensanche (calles Progreso, Paseo, Quiroga Palacios, Capitán Eloy, Buenos Aires, Parque de San Lázaro... ).

La carne ao caldeiro (ternera cocida con patatas de A Limia, ajo, pimiento y aceite) es otro de los clásicos ourensanos. Mención aparte merecen sus vinos. Estamos en una provincia en la que se dan cita tres Denominaciones de Origen: Ribeiro, Monterrei y Valdeorras, así que la variedad es amplia y para todos los paladares.

37


5

.

Actividades culturales y de ocio adaptadas a todos los públicos y gustos Esta ciudad ofrece mil y una alternativas para los que la visitan. Pasear por sus calles, degustar su excelente gastronomía y sus variados vinos quizás sea suficiente para muchos, pero los turistas más inquietos y activos descubrirán que, desde el punto de vista cultural, Ourense es una ciudad que está muy viva. Los amantes del teatro encontrarán en el Principal un edificio del siglo XIX que mantiene a lo largo del año una programación regular, gracias a la que se acercan grandes obras del teatro, la danza, la ópera y los más variados espectáculos. A principios del mes de diciembre, por ejemplo, el polifacético ourensano Moncho Borrajo presentará su último espectáculo Golfus His38

panicus. Además, desde hace unos años, es la sede del FITO, el Festival Internacional de Teatro. El pabellón Paco Paz se convierte en el escenario de grandes actuaciones. Por aquí han pasado, en los últimos años, desde famosos cantautores españoles como Sabina, Aute o Serrat a estrellas internacionales como Leonard Cohen. El recinto ferial, Expourense, es otro de los dinamizadores de la vida ourensana, tanto desde el punto de vista económico como del ocio. A lo largo del año se celebran eventos que están ya más que consolidados como Termatalia, una feria internacional dedicada a todas las novedades del mundo del termalismo, Xantar especializada en los


Ourense ofrece al visitante una amplia oferta cultural y de ocio

grandes manjares de Galicia y de otros países y comunidades que acuden como invitados o Megaxove, un espacio para el ocio de los más pequeños cuya celebración suele coincidir con el puente de la Constitución, en diciembre. Ourense ofrece, además, un amplio abanico de museos entre los que cabría destacar la Colección de Trenes Fernández Pacheco Outeiriño, con más de 4.000 reproducciones; el Museo Arqueolóxico Provincial, situado en la Praza Maior; el Museo Catedralicio, en el claustro gótico de la catedral; el Museo Internacional de Cornamusas, que muestra muchas de estas gaitas

pertenecientes a diferentes civilizaciones de Asia, África o Europa y el Museo Provincial que suele acoger exposiciones temporales de gran calidad además de los grabados de Julio Prieto Nespereira. Otras de las citas indispensables de la ciudad de las burgas son las Xornadas de Banda Deseñada que acaban de cumplir 23 ediciones o el Festival Internacional de Cine de Ourense.

Si quieres saber más

www.ourense.es

39


O mouchi単o de Xaime Quessada

40

Vistas de la ciudad


Plaza Mayor con el ayuntamiento

Muchas esculturas salpican las principales calles de Ourense

41


42


pazostalasoscasasruralesbalneariosspashoteles spascasasruraleshotelespazosbalneariostalasos

spascasasruraleshotelespazosbalneariostalasos pazostalasoscasasruralesbalneariosspashoteles sentir

43


FIN DE AÑO EN UN BALNEARIO

Empezar el 2012 con buen pie.

GALICIA10 PROPONE A SUS LECTORES 3 OPCIONES EN 3 BALNEARIOS GALLEGOS PARA CELEBRAR LA NOCHE DE FIN DE AÑO Y COMENZAR 2012 RELAJADO Y CON ENERGÍA.

44


sentir

Texto de Lucía Casanova Fotos cedidas por GRAN HOTEL LA TOJA, BALNEARIO DE MONDARIZ Y BALNEARIO DE GUITIRIZ

45


46

El Gran Hotel La Toja estรก considerado uno de los mejores de Galicia


P

asar fin de año en un

destino diferente al habitual es una moda que se impuso hace unos años. Frente a los que deciden viajar a algún destino europeo o exótico donde la celebración es muy diferente a la tradición española de las 12 uvas, existe otra opción: estar cerca de casa pero en un lugar que permita recargar “las pilas” para empezar el año con fuerzas. En Galicia10 recorremos tres de los más emblemáticos balnearios gallegos.

La Toja El Gran Hotel Balneario de la Toja fue, es y será un clásico del destino termal. Situado en el corazón de la Ría de Arousa, es el único hotel balneario de cinco estrellas de nuestra comunidad y cuenta con una larga trayectoria e historia. Sus aguas son famosas desde hace muchos años y es que, sus manantiales fueron descubiertos hace ya más de dos siglos. El balneario se complementa, en la actualidad, con un club termal con vistas al mar que ofrece pediluvio hidrotermal de contraste, ducha secuencial cromoterápica bitérmica, ducha de choque térmico, fuente de hielo, piscina dinámica cubierta climatizada con camas de burbujas, contracorrientes, cuellos de cisne, cascada y jacuzzi, sala de relajación, jacuzzi marino aromáti-

co, sauna Finlandesa, baño Turco y Fitness center. Para esta Nochevieja, el Gran Hotel La Toja ha diseñado un programa de una noche que incluye alojamiento, cena de gala, cotillón y baile con el show en directo de Carramón y el día 1 de enero desayuno buffet especial de Año Nuevo. Todo esto con una sesión en el Club Termal. El coste es de 475 euros aunque con precio especial para quien quiera reservar una noche adicional. El menú diseñado consta de Milhoja de foie, vieira y cigala; Langosta de la ría; Medallón de rape, espuma de caldeirada y nube de cítricos; Sorbete de arándanos y piña; Solomillo de ternera Gran Hotel, timbal de setas y patata al aroma de vainilla; Tartar de mango, lágrima de chocolate y mermelada de pétalos de rosa; Dulces navideños, uvas de la suerte y Terras Gauda, Marqués de Riscal y Möet Chandon. Además de sopas de ajo y chocolate con churros.

Guitiriz Hablar de Guitiriz nos lleva irremediablemente a pensar en sus aguas termales, cuyas propiedades fueron reconocidas hace ya más de cien años y disfrutadas por miles de personas que se acercaban durante el siglo pasado. Tras varias décadas de decadencia y abandono, a prin-

47



El Gran Hotel La Toja es el único balneario de Galicia que cuenta con 5 estrellas y los beneficios de sus aguas fueron descubiertos hace más de 2 siglos.

Texto: Lucía Casanova Fotos cedidas por Semáforo de Bares 49


conocer

La fachada del edificio original se respetó en la remodelación del Balneario de Guitiriz

cipios del siglo XXI el Balneario de Guitiriz resurgió tomando lo mejor de la tradición (el edificio original de 1908 se respetó conservando al máximo su fachada pero se reformó totalmente en el interior) con las más modernas instalaciones (balneario, campo de golf... ). Para celebrar la noche de Fin de Año, el Balneario de Guitiriz propone hasta tres opciones diferentes con posibilidad de quedarse solo esa misma noche, dos o tres. El precio por persona, según la opción elegida, varía entre los 212 y los 302 euros por adulto. Todos los programas incluyen alojamiento, la Gran Cena de Gala Fin de Año con Cotillón, uvas de la suerte, tentempié y brunch y acceso al club termal. Un club termal dotado con una piscina con chorros de pared, jacuzzi, camas de agua, cuellos de cisne y chorros contracorriente. Cuenta también con una zona infantil y circuito termal. Existen, además, tratamientos especiales como por ejemplo “Siente Fin de Año”, en el que por un precio de 50 euros el cliente podrá

50

disfrutar de un baño de burbujas y envoltura relajante. Por otra parte, el “Capricho de Año Nuevo” incluye peeling corporal, envolvimiento con aceites esenciales y baño de burbujas con aromaterapia por 70 euros. En cuanto a la cena, el menú esta compuesto por Aperitivo de bienvenida; Cuna de vieira con gratinado de grelos, gambas y bogavante; Rape sobre camino de trigo tierno; Medallón de solomillo de ternera postrado en cama de patata; Cremosos de mousse de jengibre con sorbete de mandarina, café y dulces navideños y uvas de la suerte. Todo ello regado con Condes de Albarei Enxebre, Campillo Reserva y cava. Dispone, también, de un menú infantil.

Mondariz El balneario de Mondariz es un referente en el mundo del termalismo no solo a nivel español. Su fama ha llegado más allá de nuestras fronteras y llegó a rivalizar, en su momento, con grandes destinos europeos de descanso y salud. Hoy


Guitiriz ha recuperado en el siglo XXI todo su esplendor como destino termal

51


conocer 52

Tras a帽os de abandono el balneario de Guitiriz recuper贸 su esplendor gracias a una profunda remodelaci贸n y modernizaci贸n de sus instalaciones.


53


conocer 54

Mondariz es uno de los balnearios hist贸ricos de Galicia


por hoy sigue siendo un referente y muestra de ello son los premios y reconocimientos que ha recibido, lo último, ser finalista en la categoría de Spas en España de la Gold List 2012 elaborada por la prestigiosa revista Conde Nast Traveler. Sus aguas cuentan con reconocimiento oficial desde 1873 y la primera casa de baños data de 1880. En este complejo termal se puede disfrutar del Palacio del Agua (un complejo termolúdico de 3.000 metros cuadrados formado por una gran piscina central de 300 metros de lámina de agua con camas de agua, asientos de hidromasaje, asientos de burbujas, cuellos de cisne, túnel de chorros, pasillo contracorriente, chorros verticales, chorros de hidromasaje a distintas alturas, una gran lámina de agua en cascada y una seta de hidromasaje en el centro), de un circuito celta (un itinerario que consta de ducha efecto peeling, baño de chorros, chorros a presión y baño exterior), un campo de golf y el espacio para niños Mondariz Kids. Para festejar el Fin de Año, proponen también 3 opciones con programas de 1, 2 o 3 noches cuyos precios oscilan entre los 330 euros y los 440 euros por adulto. Todos ellos incluyen además del alojamiento y el desayuno, cena de Gala de Fin de Año, con cotillón con orquesta y DJ, barra libre, chocolate con churros y un obsequio de un bono regalo para una estancia gratuita en 2012. Los clientes podrán elegir entre acce-

der al Palacio del Agua o realizar una sesión de circuito celta. En cuanto el menú de la cena, el Balneario de Mondariz ofrece: Pequeñas delicias; Ensalada tibia de vieiras y langostinos asados al romero fresco y tallarines de calabacín regados por salsa suave de yogourt griego al curry; Bogavante azul en su propio jugo, aromas de ajo, perejil y mezclum de lechugas y canónigos de nuestra huerta; Mero y verduras aromatizadas al tomillo limón y salsita de mango; Copita helada de gin-tonic y burbujas Mondariz; Solomillo hojaldrado de ternera, fondue de queso tetilla, milhojas de patata asada y puré suave de pimientos de Padrón; Bocadito agridulce de fresón, toffé a la canela y vinagre de módena; Cremoso de chocolate caliente, esfera de nueces y pistachos y salsa inglesa de Passion Fruit. Todo regado con vino blanco Albariño As Laxas, vino tinto Rioja Sierra Cantabria y cava. Disponen de menú infantil y animación para los niños hasta las 2:00 horas.

Si quieres saber más

www.granhotellatoja.com www.balneariodeguitiriz.com www.balneariomondariz.es

55


conocer 56

El balneario de Mondariz es un referente del turismo de salud. Su trayectoria y varios premios asĂ­ lo acreditan.


57


58


conciertosfiestasteatrodanzaferiassalonescongr exposicionespresentacionescongresosconferenc

vivir

conciertosfiestasteatrodanzaferiassalonescongr exposicionespresentacionescongresosconferenc

59


Agenda Galicia 10 DICIEMBRE DE 2011, ENEROY FEBRERO DE 2012

60


vivir

EXALTACIÓN DEL CENTOLLO 25/11 a 11/12. O Grove Tras la exitosa celebración de la Fiesta del Marisco de O Grove durante el mes de octubre, la localidad acoge las IX Jornadas de Exaltación del Centollo, Rey del Marisco. Los restaurantes ofrecen este exquisito producto tanto en preparaciones tradicionales como novedosas.

www.turismogrove.es

FESTA DA NABIZA E DO QUEIXO DE CURTIS 04/12. Curtis Este ayuntamiento coruñés celebra el primer domingo de diciembre la Festa da Nabiza e do Queixo de Curtis que constará de varias actividades, desde una ruta gastronómica por los locales hosteleros, hasta degustación de caldo. www.concellodecurtis.org

QUIQUE GONZÁLEZ 09/12. 20:30 h. Teatro Colón. A Coruña El artista Quique González presenta su nuevo proyecto Desbandados acompañado de su inseparable Jacob Reguilón. Se trata de una gira acústica, basada en un repertorio de caras b, rarezas o canciones no editadas en su mayoría.

www.quiquegonzalez.com

61


SINIESTRO TOTAL 27/12. La Iguana. Vigo La banda gallega Siniestro Total cumple 30 años desde su primer concierto realizado en el cine Salesianos. Para celebrarlo, ofrece un recital en la Sala La Iguana Club de Vigo.

www.siniestro.com

ENRIQUE BUNBURY 18/01. 21:00 h. Auditorio Mar de Vigo. Vigo El cantante español Enrique Bunbury vuelve a los escenarios en 2012 para presentar los temas de su nuevo trabajo Licenciado Cantinas. Según sus propias palabras se trata de un disco diferente lleno de sorpresas.

www.enriquebunbury.com

DAVID BISBAL 18/02. 21:00 h. Palacio de Congresos y Exposiciones. Santiago de Compostela El artista continúa con su Gira Acústica de grandes éxitos y llega en febrero a la capital gallega. Sobre el escenario, la voz de David Bisbal está arropada por su banda de músicos formada por guitarras acústicas y españolas, un piano de cola, contrabajo, instrumentos de viento y percusión.

www.davidbisbal.com

62


MONCHO BORRAJO 02 al 04/12. Teatro Principal. Ourense 28/01. 21:00 h. Auditorio Municipal. Vilagarcía 29/01. 19:00 h. Auditorio Municipal. Cangas El humorista Moncho Borrajo estará en los próximos meses de gira por Galicia para representar su nuevo espectáculo Golfus Hispánicus, en el que hace una parodia de la forma de pensar y actuar de los políticos y personajes más importantes del Imperio Romano.

BALLET DE SAN PETERSBURGO 02/12. 20:30 h. Centro Social Novacaixagalicia. Pontevedra 03/12. 21:00 h. Auditorio Municipal. Vilagarcía El Ballet de San Petersburgo estára de gira por Galicia a principios del mes de diciembre para presentar el clásico de Chaikovsky El Cascanueces. La formación ocupa un lugar destacado en el mundo de la danza ya que ha cumplido sus 250 años de historia. Presentan un montaje muy actual de la famosa obra.

CIRQUE DU SOLEIL 07 al 11/12. Multiusos Fontes do Sar. Santiago El Cirque du Soleil regresa a Santiago para presentar el espectáculo Alegría, que ya ha sido visto por 10 millones de personas en el mundo. Números que combinan agilidad y fantasía y que no dejan de sorprender al espectador.

www.cirquedusoleil.com

63


ANIMALARIO 15/12. 20:30 h. Centro Cultural Novacaixagalicia. Vigo 17/12. 19:00 h. Auditorio Novacaixagalicia. Santiago La Compañía Animalario, galardonada con el Premio Nacional de Teatro, presenta en Galicia la obra Penuria, un montaje intimista que pretende buscar entre los miedos que todos tenemos.

LAS MUJERES DE SHAKESPEARE 16 a 17/12. 20:30 h. Teatro Rosalía Castro. A Coruña El Brujo protagoniza esta obra, homenaje femenino que tan bien supo expresar Shakespeare. Exploró la conciencia femenina con conocimiento de su mayor perspicacia y sentido de la realidad, frente al instinto elemental, básico y simplón del macho narcisista, patriarcal, ambivalente, homosexual, bisexual, feminista o femenino.

JORGE BLASS 22/12. 18:30 y 20:30 h. Teatro Rosalía Castro. A Coruña El ilusionista Jorge Blass presenta en A Coruña doble función de su espectáculo Existe la magia, descrito como un sueño, un momento de intimidad emocional y una ventana por la que Blass nos anima a asomarnos. www.jorgeblass.com

64


BIENVENIDOS 80-90 23/12. 20:30 h. Teatro Colón. A Coruña Bienvenidos 80-90 es un musical basado en las canciones más exitosas en España durante estas dos décadas: Nacha Pop, Alaska, Los Secretos, Radio Futura, Miguel Bosé o Loquillo le ponen la banda sonora.

www.moonwrecords.com/teatros/ficha.php?id=26

PEDRO VOLTA 03/12. 19:00 h. Centro Social Novacaixagalicia. Pontevedra 28/12. 18:00 h. Auditorio Novacaixagalicia. Santiago 03/01. 18:00 h. Centro Cultural Novacaixagalicia. Vigo Pedro Volta realiza una gira por Galicia para presentar su espectáculo Almacén de ilusiones, en el que irá realizando una serie de números de famosos magos. El final del show cuenta con su fuga del interior de un tanque de mil litros de agua atado con una camisa de fuerza. www.pedrovolta.blogspot.com

CANTAJUEGO 04/01 Lugo El nuevo espectáculo de Cantajuego llega estas Navidades a la ciudad de las murallas. Bajo el título Navidad en la aldea encantada, se trata de un proyecto musical en formato teatral. www.cantajuego.com

65


MEGAXOVE 5 al 8/12. Expourense. Ourense Un año más, Expourense acoge una nueva edición de Megaxove, el 12º Salón da Xuventude. En horario de 11:00 a 14:00 horas y de 16:00 a 20:00 horas, los jóvenes podrán disfrutar de un espacio dedicado al ocio con actividades que potencian valores como la igualdad o el trabajo en equipo.

www.expourense.org

NADALIÑO 26 al 30/12. Palexco. A Coruña El VI Salón de Ocio Nadaliño se vuelve a celebrar en la ciudad de A Coruña durante las fechas de Navidad para ofrecer una alternativa de ocio a los más pequeños de la familia. Durante estos días habrá juegos, talleres y mucha diversión para todas las edades. www.nadaliño.com

VIGOLANDIA 26 al 30/12. Ifevi. Vigo También Vigo habilitará durante las vacaciones navideñas un espacio dedicado al ocio y al deporte familiar. Vigolandia es un parque de ocio infantil y familiar que cumple este año su novena edición.

www.ifevi.com

66


OCIO NADAL Diciembre/enero. FIMO. Ferrol Ferrol ofrece una nueva edición de Ocio Nadal el XII Salón da Xuventude. Un evento que destaca por ofrecer ocio y entretenimiento para todo tipo de público durante las vacaciones navideñas. Deporte, juegos y otras actividades se dan cita en el recinto ferial de Ferrol. www.fimo-ferrol.org

XANTAR 01 al 05/02. Expourense. Ourense El Salón Gallego de Gastronomía y Turismo alcanza en 2012 su 13ª edición. 12.000 metros cuadrados en los que se recrean una veintena de restaurantes en los que probar menús degustación. Se organizan, además, conferencias, catas, degustaciones y talleres relacionados con el mundo gastronómico. www.expourense.org

RETROAUTO GALICIA 17 al 19/02. Recinto Ferial de Amio. Santiago Tras el éxito de su primera convocatoria, Retro Galicia celebra en Santiago su segunda edición. Vehículos clásicos y de época compartirán espacio con un completo programa de actividades paralelas.

www.eventosmotor.com/2011/retroauto-galicia.html

67


68

Texto de LucĂ­a Casanova | Fotos cedidas por Concello de VILALBA


vivir

A estrela da cea de Noiteboa Decembro | Feira do Capón de Vilalba Galicia10 propón achegarse á capital chairega neste mes de decembro. A tradicional Feira do Capón celébrase o domingo 18 e trátase dun evento imprescindible do calendario galego.

O

mes de decembro

ten unha data, para moitos, marcada en vermello no calendario: a Feira do Capón de Vilalba. Un mercado tradicional ao que acoden miles de persoas chegadas de diferentes puntos da xeografía española e que buscan este exquisito producto para celebrar a cea de Noiteboa. Este ano o evento terá lugar o domingo 18 de decembro na praza da Constitución da capital chairega e está previsto que se poñan á venda uns 1.000 ou 1.200 exemplares aínda que o censo acada os 1.800. O que ocorre é que moitos son mercados e encargados antes ou despois da feira directamente aos criadores.

O capón O capón é un polo macho castrado, sacrificado cunha idade mínima de 150 días que, trala castración, debe someterse a 77 días de engorde. As excelencias deste manxar son coñecidas dende hai séculos e aparecen referencias a este producto en libros clásicos, dende Aristóteles ata Cunqueiro, pasando por Cervantes. Trátase dunha carne moi aprezada pola súa tenrura e sabor. Características que se conseguen grazas a unha cría totalmente artesanal durante a que os animais medran ao aire libre con toda a comida e bebida pecisa á súa disposición, sobre todo a base de cereais.

69


O proceso de ceba tamén é integramente artesanal. Péchase aos animais en capoeiras, segundo a tradición polo San Martiño, e dáselles de comer un amoado composto por millo do país e auga, fundamentalmente.

70

A feira

A matanza tamén se fai dun xeito concreto e con moito coidado para non estragar a presentación do capón.

A cría do capón goza de gran historia e tradición na zona de Vilalba e sábese que a feira ten uns 200 anos de antigüidade, xa que apareceron documentos no concello con anotacións sobre a súa celebración que datan do 1835, aínda que parece que hai constancia da cría de capóns en Vilalba dende, alomenos, o século XVI.

Hai que destacar que todo o proceso está supervisado por un veterinario que ao longo da crianza e ata a súa comercialización realiza controis rutinarios para comprobar que todo está en orde. Cada animal está identificado e a derradeira inspección lévase a cabo o mesmo día da feira.

O día da feira instálase unha carpa na praza da Constitución da localidade, un lugar moi céntrico ao carón da casa do concello e, desde moi cedo, é habitual ver moito movemento na zona por mor dos criadores que van e veñen e colocan o seu producto para a exposición.


É moi chamativa a disposición dos capóns para a súa comercialización: engalánanse coa ensunlla nas costas do animal sobre cestas de bimbio ou madeira recheas de palla. Enriba delas ponse un pano branco e é aquí onde se sitúan os capóns, coas cabezas cara o centro e as patas cara fóra. Póñense á venda sobre as 10 da mañá e pódense mercar soltos ou a pares podendo superar os 200 euros a parella. No recinto hai empresas de transporte, polo que os capóns pódense enviar a calquera lugar. A mediodía entréganse os premios aos mellores exemplares e despois celébrase unha degustación.

Se queres saber máis

www.vilalba.org www.capondevilalba.com www.capondevillalba.com

71


72

Texto de LucĂ­a Casanova | Fotos cedidas por Concello de O BARCO


vivir

“Del mar el mero y de O Barco, el Botelo” Xaneiro | Festa do Botelo de O Barco Así reza un dos lemas da localidade ourensana de O Barco de Valdeorras que a finais de xaneiro celebra, como é tradición desde 2001, a súa Festa do Botelo, onde se dan cita unhas 800 persoas en cada edición.

A

Festa do Botelo celébrase en O Barco desde o ano

2001 como un xeito de exaltar este producto típico da zona. Desde os seus comezos ata hoxe mantense o espírito e a tradición do evento, aínda que o número de visitantes e participantes tense duplicado desde principios do século XXI. Se na primeira edición xa se bateron records de comensais (sobre 450), nas últimas edicións a cifra elevouse ata acadar os 800. Unha celebración que serve como punto de encontro para as xentes orixinarias de O Barco que ven, nesta data, un día no que xuntarse

coa familia e cos amigos arredor do seu producto máis famoso.

O Botelo O botelo é para as xentes do Barco o seu embutido máis prezado e o menú que soe protagonizar as celebracións familiares máis sinaladas do ano. O recoñecemento do botelo non vén dado simplemente pola opinión dos habitantes de O Barco, no ano 2008 a Dirección Xeral de Producción, Industrias e Calidade Agroalimentaria da Xunta aprobou o rexistro de Indicación Xeográfica para o Botelo ao que se definiu

73


como “producto típico da montaña de Ourense”. Noutras zonas próximas existen elaborados cárnicos similares que reciben diferentes nomes como butelo, bitelo, botillo... a proximidade é evidente, aínda así, o botelo de O Barco non é exactamente igual a estes productos que se parecen máis ben a outro embutido barquense de menor tamaño que se chama pigureiro. Desde este concello destacan que o seu botelo é único por orixinalidade, calidade e prestixio. Qué é, logo, o que o diferencia doutros preparados similares? Na elaboración do botelo emprégase a tripa do estómago do porco onde despois se introducirá a carne. Estas carnes adóbanse con allo, orégano, sal e pimentón doce e picante. Déixase deste xeito durante un día enteiro para que collan ben o

74

sabor destes condimentos. Despois, énchese a tripa procurando que as carnes queden ben apretadas, cósese e bótaselle un pouco máis de pimentón. Cólgase, entón, entre 8 e 10 días para que vaia curando polo efecto do fume de madeiras de carballo mentres se agarda para a súa degustación. Despois xa soamente fai falla cocelo en auga e servilo na mesa aberto para que se poidan ver e comer as carnes do interior que normalmente son carnes con óso como costelas, espinazo e outras partes do porco.

A Festa A estructura da festa mantense fiel e tradicional con respecto aos seus inicios. O acto principal é un xantar para o que os interesados deben reservar o seu lugar e andar con tempo se non queren quedar


sen celebración, pois as entradas esgótanse axiña. Este ano a festa conmemórase o día 21 de xaneiro, como é habitual, no Pabellón Polideportivo do IES Martaguisela. Antes do xantar celébrase o pregón e entrégase a mención de honor ao cociñeiro ou cociñeira distinguido cada ano. O xantar comeza sobre as 14:30 horas en longas mesas que soen ser ocupadas por grandes grupos de familias e amigos orixinarios de O Barco que aproveitan a ocasión para reunírense. O menú ten como principal protagonista o botelo, que soe ir acompañado de chourizos, cachelos, repolo e torta de roxóns de postre. Se queres saber máis

www.concellodobarco.org

75


76

Texto de Lucía Casanova | Fotos cedidas poLOS ConcelloS de XINZO, VERÍN E LAZA


vivir

Febreiro | Entroido en Xinzo, Verín, Laza, Viana e Manzaneda En Galicia10 facemos un percorrido polos Entroidos máis famosos da provincia de Ourense: Xinzo, Laza, Verín, Manzaneda e Viana do Bolo.

C

hega o Entroido e

toda Galicia está de festa. Nembargantes hai unha provincia na que o Entroido se vive dun xeito especial. Non é para menos, Ourense conta ata con cinco celebracións declaradas de interese turístico ben nacional ou galego. Ao chamado triángulo máxico formado por Xinzo, Verín e Laza, sumáronse máis recentemente os Entroidos de Manzaneda e Viana. En Ourense o Entroido é especial porque semella que é algo que se leva no sangue, hai xeracións e xeracións familiares de cigarróns, pantallas ou peliqueiros. Preparar o atuendo require dun ritual especial e os preparativos levan boa parte do ano.

Xinzo O Entroido de Xinzo de Limia está declarado festa de interese turístico nacional e os habitantes deste concello presumen de contar cun dos entroidos máis longos da península, xa que dura practicamente un mes. A protagonista indiscutible da celebración é a pantalla, a máscara limiana que disque ten raíces celtas. Antes dos días grandes de festa, hai varias datas sinaladas neste Entroido, como son o Domingo Fareleiro que se festexa tres semanas antes do domingo de entroido e que destaca por utilizar a fariña como elemento fundamental. O domingo oleiro, no que a xente participa no xogo das olas que están cheas de viño, fariña, confetti ou mesmo do-

77


ces: o que a rompa será obxecto de mofa. Durante o domingo corredoiro, déixanse ver as primeiras pantallas en Xinzo. O domingo, o lus e o martes son en Xinzo os días grandes do Entroido. Durante estas xornadas tódolos veciños do concello saen á rúa cos seus disfraces, mentres as pantallas impoñen a súa presenza nas principais rúas como protagonistas absolutas da celebración. O martes pola tarde vívese un dos intres de maior intensidade co desfile de comparsas e carrozas. O mércores é o día do enterro da sardiña, onde se representa un enterro clásico antes de queimar o peixe e ler unhas coplas satíricas. O final da celebración vén dada polo domingo de piñata día no que as pantallas saen por derradeira vez.

78

Verín O Entroido de Verín e o outro festexo declarado de interese turístico nacional. A súa celebración comeza o día de San Antón, o 17 de xaneiro, xa que é a xornada na que sae por primeira vez o cigarrón. O primeiro día de Entroido é o xoves de Compadres, unha xornada especialmente adicada aos homes, aínda que son cada vez máis as mulleres que se animan para ir á praza Maior e xulgar ao Maragato, que sempre é condenado. O Domingo corredoiro fan á súa aparición os cigarróns e conmemórase o primeiro baile de máscaras. O xoves de comadres comeza cunha gran festa infantil de disfraces e continúa cunha celebración nocturna de mulleres disfrazadas.


Ademais, esta xornada ten lugar a procesión da vela e das sábanas brancas e inaugúrase o Entroido co pregón. O venres de entroido de compadreo e comadreo tódolos veciños e visitantes saen á rúa de festa con capuchóns ou máscaras. O sábado, na Praza do Cigarrón, os novos cigarróns son vestidos con todas as súas honras e realízase unha degustación gratuita de productos típicos. O domingo é o día grande, co desfile de comparsas e carrozas concentrados no barrio de San Roque ata a súa saída, ás 12 do mediodía. O resto da xornada está amenizada por música de orquestras e charangas.

O luns de entroido ou fareleiro ten un protagonista indiscutible: os máis novos. Ademais, todo o mundo acaba manchado coa fariña da Farelada. O martes de Entroido é practicamente o derradeiro día de festa e soe repetirse o desfile de carrozas, comparsas e cigarróns. O mércores de cinsa, en Verín, faise desde os anos 30 o enterro da sardiña e o domingo de piñata pecha as festas coa entrega de distintos premios.

Laza En Laza os preparativos de Entroido comezan co primeiro día do ano, cando saen os primeiros mozos cos cintos de chocos, como

79


adestramento físico do peliqueiro. A tradición di que desde ese intre e ata o venres de Entroido, durante a noite saen os maragatos vestidos con roupas vellas e metendo medo aos máis novos. Os tres domingos previos ao Entroido, chámanse Fareleiro, Cinseiro e Corredoiro. Os días grandes do Entroido en Laza son de venres a martes e mailo domingo seguinte: o de Piñata. O venres de Entroido é chamado Venres de Gran Folión, onde a xente percorre as rúas con fachós. O sábado fanse as cabritadas e xantares propios do Entroido: cachucha, lacón, grelos e bica. O domingo pola mañá é a Estrea dos Peliqueiros, que saúdan

80

á xente cunha pequena zamarrada aos veciños que pasan onda eles facendo así, valer a súa autoridade como personaxe máxima do Entroido. Tamén pola mañá repártese a bica dos peliqueiros. Pola tarde a xente disfrázase nun desfile de carros adornados con xestas e frores. O luns borralleiro, caracterízase por celebrar varios rituais: a farrapada e a xitanada dos burros, pola mañá e a Morena e as Formigas pola tarde. Ademais realízase a Cachucada: Laza convida ás xentes cun anaco de cachela. O martes de Entroido é o turno para os peliqueiros veteráns e xa pola tarde é tempo de loito pola morte do Entroido, algo que reflicten os traxes dos peliqueiros


que levan un pano negro atado na careta. O día remata co enterro do Entroido, a queimada do arangaño e a lectura do testamento.

Viana O entroido de Viana destaca por ser unha celebración tradicional na que un dos seus principais atractivos é o desfile de folións: conxuntos de máscaras que representan a diferentes grupos acompanados por bombos. Sobresaen os boteiros cunha cornamenta floral. Por outra parte, un dos aspectos de máis sona desta celebración é a súa festa gastronómica da androlla, unha especie de botelo.

Manzaneda O entroido de Manzaneda, coñecido como folión destaca por manter viva a tradición. Quizais, o feito de que o concello estea na alta montaña, axudou a que sexa unha celebración ancestral na que se conxugan elementos históricos, etnográficos, artísticos, gastronómicos... Os folións e as mázcaras cos seus bailes, vistosidade e corido son os protagonistas desta celebración.

Se queres saber máis

www.xinzodelimia-ayto.com www.verin.es www.laza.es

81


Gallaecia entrega sus Distinciones 2011 Más de 50 vinos de las cinco Denominaciones de Origen gallegas obtuvieron este año distinción.

Gallaecia ha otorgado, el pasado mes de octubre, a las bodegas distinguidas los diplomas correspondientes a las Distinciones 2011. En concreto, la entrega se realizó los días 19, 20, 21 y 28 de octubre en Ribeira Sacra, Valdeorras, Monterrei, Rías Baixas, Aguardentes de Galicia y Ribeiro. Las Distinciones forman parte de un Concurso de Vinos oficialmente reconocido por el Ministerio de Medio Ambiente, Rural y Marino del Gobierno de España y Regional que este año celebra ya su XI Edición. Es uno de los Concursos de Vino más consolidados a nivel nacional y uno de los que mayor número de muestras cata. A esto se suma que se trata de cata ciega (con botella tapada) y doble cata. La primera fase se desarrolla en las sedes de los Consejos Reguladores de las D.O. de vinos de Galicia (Monterrei, Rías Baixas, Ribeira Sacra, Valdeorras, Ribeiro) y la del Consejo Regulador de Augardentes e Licores Tradicionales de Galicia. En estas primeras catas o precatas se catan todos los vinos de cada D.O. y los que superan puntuaciones por encima de 80/100 puntos pasan a una fase final que es la celebrada a finales de agosto, también a botella tapada y con la particularidad de ser con muestras de mercado para tener la certeza de que lo catado y premiado se corresponde con lo que el consumidor se encontrará en mercado. En esta cata final se han catado 100 vinos y el total en precatas una media de 380 vinos

82

y aguardientes. El porcentaje de vinos premiados son un 20% del total.

Ganímedes 2011 El pasado 20 de octubre el Centro de Formación de Empresarios de Hostelería de Ourense acogió el Campeonato Gallego de Sumilleres Ganímedes 2011. Los concursantes, tras haber pasado una selección curricular, han superado una prueba teórica (vinos, destilados, aguas, quesos, aceites, cigarros, cafés, tés,…) y cata ciega de identificación de cuatro vinos (varietal, zona, añada). Los tres finalistas se han enfrentado a una prueba pública de decantación clásica con vela, servicio de un espumoso, corrección de una carta errónea, cata de un vino y recomendación de unas armonías acordes al menú propuesto por el jurado. Los premiados han sido: 1º Antonio Raluy de Vinos Consentido de Ourense que representará a Galicia en la final Nacional de UAES que se celebrará por segundo año consecutivo en San Sebastián Gastonómika. 2º Alejandro López de Restaurante Domus en A Coruña que representará a Galicia en el Campeonato Nacional de Sumilleres “Custodio López Zamarra” en Madrid Fusión. 3º Edgar Miguel Perassi de Vinoteca Lar da Pratería, en O Grove- Pontevedra.

www.sumilleres.com - info@sumilleres.com


gastronomíarestauradoreslocalespubsrestauran enologíarestaurantespubsrestauradoreslocales

saborear

gastronomíarestauradoreslocalespubsrestauran enologíarestaurantespubsrestauradoreslocales

83


saborear

84

Texto de LucĂ­a Casanova | Fotos cedidas por EXPOURENSE


Xantar 2012 La mejor gastronomía reunida en un solo recinto El Salón Galego de Gastronomía e Turismo, Xantar cumple en febrero sus 13 años de vida. Lo que comenzó como una forma de promocionar lo mejor de nuestra gastronomía ha ido creciendo hasta convertirse en una cita ineludible para profesionales y público general.

G

alicia cuenta, para

el turista, con numerosos atractivos pero, sin duda, el factor gastronómico es uno de nuestros puntos fuertes. En esto, seguramente pensaron los organizadores de Xantar cuando el salón comenzó a dar sus primeros pasos. Ahora, 13 años después, Xantar regala al visitante no solo la mejor oferta gastronómica gallega, sino también española y portuguesa. Entre el 1 y el 5 de febrero, el recinto ferial de Ourense, Expou-

rense, vuelve a convertirse en un centro hostelero gigante que acogerá, en un espacio de unos 12.000 metros cuadrados una veintena de restaurantes que ofecerán menús con precios cerrados y ajustados, primando la calidad del producto y del servicio. Restaurantes llegados de los más diversos puntos de la geografía gallega, española y portuguesa. El evento contará, como en cada edición, con un país invitado, este año Francia. La recreación de estos establecimientos, en los que se cuida hasta el más mínimo de-

85


talle en decoración y presentación, es quizás uno de los principales atractivos para la gente que visita Xantar. Pero Xantar es algo más. La gastronomía sirve para muchas ciudades y regiones de carta de presentación de sus recursos turísticos. Solo es el principio, ya que el visitante tiene la oportunidad de conocer toda la oferta turística de estos lugares. Durante los días que dura Xantar, no hay tiempo para aburrirse, la organización se encarga de diseñar una atractiva programación relacionada con la gastronomía que atrae al público general pero también al profesional: se organi-

86

zan talleres gastronómicos, conferencias, catas... Además del espacio dedicado a restauración, el Salón cuenta con áreas específicas dedicadas por ejemplo a la venta de productos; a delicatessen; Viños de Galicia, ya que el sector dedicado al vino tiene una importancia especial en Xantar; al turismo o a espectáculos de ocio. Entre los objetivos de esta nueva edición, se encuentran: marcar la línea de salida del Entroido gallego 2012, señalar el inicio del calendario de las más de 300 fiestas gastronómicas de Galicia, divulgar la dieta atlántica, reforzar la oferta gastronómica en el ámbito del tu-


rismo rural, posicionar un proyecto de cooperación interterritorial y transfronterizo, fomentar el desarrollo regional a través del turismo y la gastronomía de calidad y promocionar la calidad en el mundo de la restauración. Este año tendrá especial protagonismo la promoción del Camino Mozárabe o Vía de la Plata. Xantar 2012 ha puesto en marcha, como en anteriores ediciones, un paquete turístico que tiene el objetivo de que los visitantes puedan conocer y disfrutar de la gastronomía gallega y regiones invitadas sin salir del salón. Este paquete cuenta con la colaboración de la mayorista de viajes

Más Costas e incluye: una noche de alojamiento en hotel de 4 estrellas en el centro de la ciudad de Ourense o en un hotel-balneario ubicado en la Ribeira Sacra (con acceso a club termal), la entrada a Xantar y el almuerzo o cena en uno de los restaurantes del salón. Todo ello por un precio de 75 euros por persona. Se comercializará a través de la organización y de agencias de viajes.

Si quieres saber más

www.xantar.org

87


ANKING VINOS< 10 € IÑERÒN 2.0

saborear

88

Noviembre del vino en R El restaurante Pepe Vieira en Camiño da Serpe (Raxó) fue el escenario, durante el mes de noviembre de dos eventos relacionados con el mundo del vino. Por una parte allí se llevó a cabo la cata a ciegas de la que salieron los 10 vinos que forman parte del II Ranking Vinos <10 euros. Por otra, a finales de mes se realizó la primera edición de Viñeròn 2.0, un Salón del Vino protagonizado por bodegas muy selectas.


e fue el mes Rax贸

89 Texto de Luc铆a Casanova | Fotos DE BORJA CALVO


La colaboración entre el blog www.mileurismogourmet.com y María Fechoría Asociados ha dado sus frutos este pasado mes de noviembre con la realización de dos eventos relacionados con el mundo del vino.

E

l pasado 26 de noviembre, el vino fue

el protagonista indiscutible en el prestigioso restaurante Pepe Vieira Camiño da Serpe, gracias a la celebración de dos eventos.

Ranking Vinos<10 euros Tras la primera experiencia, el pasado año, del Ranking de vinos por menos de 10 euros que desbordó todas las expectativas de Mariano Fisac, artífice del blog www.mileurismogourmet.com, este año se decidió a dar un paso más para

90

la segunda edición. Así surgió la colaboración con el sumiller Xoán Torres Cannas de María Fechoría & Asociados. Este segundo ranking tuvo lugar a principios del mes de noviembre con una cata a ciegas que se llevó a cabo en las instalaciones de Pepe Vieira. Fue un éxito de participación: 300 vinos presentados, 100 finalistas y tan solo 10 ganadores. Caldos que demuestran que lo barato no siempre sale caro y que la gente que está sufriendo la crisis también puede disfrutar de un vino de calidad sin necesidad de gastarse mucho dinero.


Este año la presencia gallega en el ranking puede ser un motivo de orgullo y es que no solo el ganador es un vino de nuestra comunidad: el Turonia 2010 de Quinta Couselo, entre los 10 primeros se encuentran, también, otros cuatro vinos gallegos.

Viñeròn 2.0 El pasado sábado 26 de noviembre, el restaurante Pepe Vieira acogió el evento Viñeròn 2.0, un viejo proyecto al que el sumiller Xoán Torres Cannas llevaba años dándole vueltas pero por el que nunca terminaba de decidirse. Según él

mismo admite, fue la colaboración con Marino Fisac la que le hizo dar el salto definitivo. La primera edición fue todo un éxito con un total de 400 participantes que tuvieron la oportunidad de conocer de cerca la historia, características y orígenes de algunos de los mejores vinos europeos. Allí estuvieron representadas 24 bodegas de diferentes puntos de la geografía gallega, española, pero también francesa, portuguesa y alemana. Vinos exclusivos no solo por su gran calidad, sino por todo el trabajo artesanal que llevan detrás

91


y por la dedicación, rigor y mimo de la gente que lo elabora. Los expositores llevaron al salón una muestra de las tierras en las que crecen sus viñedos, así como varias variedades de sus vinos para que los asistentes pudiesen degustarlos. No se trató de una simple cata, sino que los visitantes tuvieron la oportunidad de comprar las botellas de aquellos caldos que más les llamaron la atención. Estuvieron presentes: Bernardo Estévez, Adega Algueira, Orto Vins, Hidalgo, Dr. Bürklin Wolf, Georg Breuer, Quinta Couselo, Bodegas Forjas del Salnés, Bodegas Arrocal,

92

Bodega Barranco Oscuro, Bodega Marañones y Comando G; Viños de Encostas, Bodega Olivier Riviere, Bodegas Lobecasope, Vinos Patio, Terroir al Limit, Bodegas y Viñedos Maestro Tejero, Quinta do Infantado, Quinta da Pedalla, Larmandier Bernier, Quinta da Muradella, Goyo García Viadero y Folias de Baco. El evento fue, además, el escenario idóneo para la entrega de premios a los 10 ganadores del II Ranking de este año.


93


MARIANO FISAC

www.mileurismogourmet.com

“Los bodegueros se tienen que poner las pilas con los precios” ¿Cuál es el balance de esta segunda edición del Ranking y de Viñeròn 2.0? Como padre de la criatura, el ranking ya me desbordó en su día y ahora más. Me ha sorprendido la respuesta, sobre todo la de la gente joven. Aquí la media de edad está por debajo de los 40 años. ¿Qué le han parecido los vinos participantes en el ranking? Ha habido una importante participación de vinos gallegos, más que en la pasada edición. Pero ha habido bodegas de casi todas las D.O. españolas, también vinos franceses o alemanes. El nivel ha sido muy bueno. ¿Cómo ha influido en el blog Mileurismo Gourmet la realización de este ranking? Las visitas se han triplicado, el blog ha ido creciendo paulatinamente pero gracias a los medios de comunicación la gente se interesa más y hemos pasado de unas 300 visitas diarias a las 600 o 700. ¿Se ha demostrado que se puede beber un buen vino por menos de 10 euros? Absolutamente. Las bodegas se tienen que poner las pilas con eso. Los precios tienen que contenerse.

94


95


96


XOÁN TORRES CANNAS maría fechoría & asociados

“La idea es que el amateur entienda y profundice más en el mundo del vino” ¿Cuál es el concepto de Viñeròn 2.0? Se trata de reunir a un grupo de viticultores europeos diferentes de un gran nivel e intentar establecer un puente entre ellos y el público. Que la gente vea sus manos, sus miradas, por qué sus vinos son así, cómo son los suelos y, en definitiva, entender y profundizar más desde el punto de vista amateur. ¿Nace como un experiencia aislada o con ánimo de darle continuidad? Es una idea en la que llevábamos trabajando 4 años pero nunca nos atrevíamos. Cuando apareció Mariano y nos propuso colaborar en el ranking pensamos “esta es la nuestra”. La idea es repetir porque creo que la gente se lo está pasando en grande. ¿Qué balance hace de esta primera edición? Es un salón que hemos hecho con mucha humildad pero la respuesta ha sido fantástica, tanto por parte de los viticultores como del público. Ha venido gente en coche desde Jerez o Cataluña y también bodegas francesas o alemanas. En cuanto a público hemos logrado reunir a unas 400 personas. Estamos encantados y agradecidos.

97


TURONIA 2010

Ganador del Ranking

VĂ­deo des Pe

98


RANKING

VINOS <10 EUROS 1 Turonia 2010 100% albariño. Bodega Quinta de Couselo, de la subzona de O Rosal (Rías Baixas).

2 Barbadillo Eva Cream 3 Alta Alella Parvus 2010 4 Selbach Riesling Kabinett 2010 5 Vía Romana 2009 6 Viña Regueiral 2010 7 Gaba do Xil Mencía 2009 8 Lagar de Costa 2010 9 Grego Roble 2009 10 Arrocal 2009

sde el restaurante epe Vieira

Si quieres saber más

www.mariafechoria.com www.mileurismogourtmet.com

99


saborear

100


LA SECCIÓN DE LOS MEJORES VINOS Y SUMILLERES CON LA COLABORACIÓN DE GALLAECIA. En este número: ALEJANDRO LÓPEZ FACORRO MARTÍN CÓDAX LÍAS 2007 LUIS MOYA ABIÁN VIÑA CAZOGA 2010

www.sumilleres.com info@sumilleres.com 101


Alejandro López Facorro Sumiller Restaurante Domus

Ingeniero en Diseño Industrial de profesión, se introdujo en el mundo del vino por vocación. Su incursión en el sector fue poco a poco, compaginando el trabajo como camarero en el Restaurante Domus con viajes y rutas enológicas en compañía de su padre y otros profesionales del sector. Asistiendo a distintos cursos de especialización y colaborando con bodegas y empresas del sector, ha conseguido ampliar sus conocimientos en materia de sumillería, llegando a ser subcampeón en la última edición del Concurso de Sumilleres de Galicia: Ganímedes. Calificación que le permitirá representar a Galicia en el Concurso Custodio L. Zamarra, de Madrid Fusión.

a.lopez_88@hotmail.com

102


MARTÍN CÓDAX LÍAS 2007 D.O. Rías Baixas Subzona: Val do Salnés Albariño - Bodegas Martín Códax En casa, solo. Un momento, cierta sequedad, un impulso, una emoción: necesitaba una copa de vino. Un amigo al que hace tiempo que no veo; le llamo, ¿por qué no?. Es una buena excusa para salir de casa y distraerme un rato. Abstraerme de las preocupaciones (ya convertidas en cotidianidades) que me inquietan. Me apetece relajarme y no tengo nada más que el aburrimiento y una tarde entera por delante. Podríamos tomarnos una copa de vino y volver a casa después de ponernos al día, claro que, conociéndonos no hay que descartar la posibilidad de acabarnos la botella… encontrarnos con alguien más… otra botella… algo para picar… otra botella… Hay que ir preparado, así que lo más importante es elegir bien el vino… ¿¡pero cuál!? En esta encrucijada que se nos plantea, es cuando debemos agradecer a Martín Códax la creación de un vino como es su Lías. Que al final es una copa de vino, no pasa nada: su acidez nos refrescará el gaznate, mientras la un-

tuosidad de las lías construyen en boca unas elegantes jambas y un dintel ideal para recibir a la fruta madura que, insistente, llama a la puerta; un aperitivo ideal. Que, por lo que sea, caen las botellitas, mejor que mejor: esa acidez mantendrá en todo momento el frescor de la fruta que nos aporta la variedad albariño (melocotón, pera y manzana), mientras las notas lácticas así como la bollería traídas por las lías reforzarán la estructura en boca. Pocas veces tengo la ocasión de probar un todoterreno como lo es el Lías de Martín Códax. Y es de agradecer el esfuerzo que realizan los enólogos, seleccionando las mejores y más finas lías de toda la bodega, para otorgarles el lujo de “casarse” con las uvas de la finca Pé Redondo. De su descendencia obtenemos este delicioso elixir, fantástico en pequeñas o en grandes dosis, tomándolo solo o acompañado de algún plato (preferentemente pescados, aunque se atreve también con arroces o aves de corral); lo dicho, un todoterreno.

103


Luis Moya Abián Presidente fundador de Sumilleres GALLAECIA y en la actualidad socio activo y presidente de honor. Taberna Pil-Pil (A Coruña)

Comenzó en la taberna Pil-Pil hace ahora 25 años. Aunque su interés por los vinos y la cocina viene de mucho antes. Desde adolescente su padre le enseñó a beber vino: “Fue persona de extrema moderación y yo continúo esa filosofía”, asegura. Además de a los vinos, en esta taberna dedican el tiempo a buscar productos lo más naturales posible y cocinarlos lentos al amor de la lumbre para guisar lo de cada estación, más que a presentarlos de forma extravagante. Cuidan también los aceites, los panes y no descuidan los postres caseros.

104


VIÑA CAZOGA 2010 D.O. Ribeira Sacra (Subzona Amandi)

Algunas veces tengo suerte, siempre buscando vinos con autenticidad en medio de esta ola globalizante y es el vino el que viene a buscarme.Me pasó con Emilio Rojo cuando elaboró su primer vino, también con Lois Anxo y varios más. Así fue como conocí a Jorge Carnero y su vino. También vino al Pil Pil a que le diera de comer y él me dio a probar su Viña Cazoga de la cosecha del 2010. El vino es: - Las variedades, en este caso mencía algo de merenzao, godello tinto según algunos.

De capa media, color rubí, no es de una robustez apabullante como es la moda, más ligero, con aromas de frutas y flores, moras, pera y un fondo de regaliz que se agradece. Un vino gentil, buen compañero. En los vinos cuenta también esa facilidad de amistar con ellos, como es el caso; y bebiéndolos a la caída de la tarde te invade un fondo de melancolía virgiliana y recuerdas amistades, amores, despedidas, desengaños, en fin: la vida. Para combatir todo esto, un buen cocido o un cabrito si es primavera y viene al caso y brindar por la salud universal.

- El suelo: los escarpados socalcos vecinos del Sil, en Amandi. Cuatro hectáreas, para siete mil litros. - El clima y el hombre que lo cultiva con el cariño de la obra en la que se pone el alma; y las manos recias como raíces. Cata y catadura, como me gusta decir. 105



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.