GAM7 No.13 Mạng xã hội #10yearchallenge

Page 1


Editor-in-chief

Website

Mai Nguyệt Anh

riobook.vn

Creative Director

Facebook

Trần Quang Tùng (Juno)

@GAM7.vn

Editor

General Enquires

Linh Đan (Project Leader)

& Submissions

Đặng Hoàng Giang

gam7@rio.vn

Nguyễn Ngọc Thiên Nhi Designer Doo (Design Team Leader) Khang (Design Project Leader) Bảo Lộc Cẩm Giang Trúc Nhi Hoàng Hoa Quỳnh Nam Vũ

GAM7 Book là một ấn phẩm thuộc Công ty Cổ phần RIO Book Việt Nam. Những quan điểm do tác giả thể hiện không nhất thiết là quan điểm của nhà xuất bản. Bản quyền được bảo lưu. Không được phép quét hay tải những trang này lên trang mạng của bạn hoặc bất kỳ nơi nào khác. Cấm sao chép, tái bản toàn bộ hay từng phần. GAM7 Book is a printed publication belonging to RIO Book Vietnam JSC. Views expressed by authors are not necessarily those of the publisher. Copyright is reserved. You cannot scan or upload our pages on your website or anywhere else. Reproduction in whole or part is prohibited.


GAM7 BOOK 13

MẠNG XÃ HỘI

#10yearchallenge

Nhà xuất bản Lao Động

RIO Book



LỜI MỞ ĐẦU “Mỗi sáng ở Châu Phi, một con linh dương thức

Theme 1: Mạng xã hội #10yearchallenge: Làm

dậy, nó biết rằng nó phải chạy… Mỗi sáng, một con

rõ những thay đổi nổi bật trong suốt hơn 10 năm

sư tử thức dậy, nó biết nó phải chạy nhanh hơn

vừa qua của mạng xã hội tại Việt Nam, sự suy

con linh dương chậm nhất, hoặc nó sẽ bị chết đói”.

giảm sức hút của Facebook cũng như sự ra đời

Môi trường mạng xã hội hiện nay cũng mang

của các mạng xã hội mới, như TikTok, nhằm đáp

dáng dấp của một đồng cỏ châu Phi. Tại đây, tất

ứng những nhu cầu và cá tính đặc thù của thế hệ

cả những kẻ nhập cuộc, từ doanh nghiệp, cơ quan

khách hàng mới. Bên cạnh đó, mở ra cho thương

báo chí cho đến người sử dụng đều phải cố gắng

hiệu một hướng đi nhân văn hơn, đem lại nhiều giá

chạy thật nhanh để không bị tụt hậu trong cuộc

trị hơn cho người dùng trên mạng xã hội.

đua thông tin, cuộc đua công nghệ và cuộc đua về doanh số.

Theme 2: Điều duy nhất không đổi là sự thay đổi: Đề cập đến những xu hướng mạng xã hội nổi bật

Tại sao GAM7 số này nói về S-commerce, trong khi

mà thương hiệu cần nắm bắt để duy trì lòng yêu

vẫn còn đang chờ đợi những điều kiện nền tảng,

thích của các nhóm công chúng mục tiêu. Thêm

về cổng thanh toán, về công nghệ, về thói quen

nữa, sự tác động của những xu hướng này lên

tiêu dùng…? Tại sao chúng tôi đặt vấn đề về một

hoạt động truyền thông thương hiệu tại Việt Nam.

hướng đi mới cho doanh nghiệp trên mạng xã hội

Ở phần này, các tác giả cũng tranh luận để tìm ra

khi phải đối diện với làn sóng xoá Facebook ngay

tiếng nói chung cho câu chuyện xây dựng nội dung

cả khi nó chưa thực sự xảy ra? Tại sao chúng tôi

trên mạng xã hội: Có nên “bắt trend” để thu hút sự

để bạn thấy những cơ hội tiềm năng cho quảng cáo

chú ý của công chúng? Nếu có thì nên thế nào?

trên mạng xã hội dù mọi thứ vẫn đang trong quá trình thử nghiệm?

Theme 3: Phát triển Social Marketing? – Câu trả lời từ dữ liệu: Mặc dù social media đang là kênh

Bởi vì “chưa”, cũng có nghĩa là “sẽ”. Với một thế

chiến lược phổ biến của nhiều doanh nghiệp, nhưng

giới luôn vận động, doanh nghiệp chỉ có lựa chọn

đa phần lại đánh giá chất lượng hoạt động dựa

duy nhất là phăng mái chèo, vượt dòng xu hướng,

trên cảm quan thay vì nghiên cứu kĩ càng dữ liệu

thoả mãn những nhu cầu mà khách hàng thậm chí

người dùng. Lãng phí nguồn tài nguyên này, doanh

còn chưa nhận thức rõ. Vậy hãy chuẩn bị để có sẵn

nghiệp bỏ qua cơ hội sửa sai, làm lại, phát triển tốt

tâm thế chuyển mình, đi tắt đón đầu để nắm uy lực

hơn của chính mình. Bởi thế, bên cạnh chuẩn bị

của kẻ dẫn trước!

tư duy, những bài viết trong chuyên mục này còn cung cấp công cụ để marketer chủ động hơn với

Cùng điểm qua nội dung chính của 3 chuyên đề

vấn đề đo lường hiệu quả các hoạt động của mình

sẽ được khai thác trong GAM7 Book 13, để thấy

trên mạng xã hội.

lí do tại sao số này là dành cho bạn: Ban Biên Tập GAM7

Đừng quên để lại cảm xúc của bạn đối với từng bài viết bằng những sticker mà GAM7 đã gửi tặng nhé!


GAM7 Book 13 Chủ đề Mạng xã hội #10yearchallenge gửi lời cảm ơn tới:

TÁC GIẢ CHUYÊN MÔN

Hồ Công Hoài Phương

Nguyễn Thanh Tùng

Group Planning Director,

Creative Director,

Dentsu One

B&A Agency

Bùi Quang Tinh Tú

Tomorrow Marketers

Regional CMO, Ringier Asia

Marketing Academy in Multinational

CEO, Marry Network

Corporate Orientation

Châu Chấn Quyền Founder & Creative Director, The Secret A

Trần Trọng Hải CEO, Express Agency Lecturer, FPT Polytechnic

Thảo Quyên CEO, ViralWorks

Vũ Ninh Digital Marketing Specialist

Hạ Chi

Yến Phùng

Social & Content Manager,

Former Media Leader,

Digipencil MVV

YouNet Media

Nguyễn Minh Tuấn Content Writer

Mai Đặng Marketing Manager, CREATORY

Nhi Lê Marketing Trainee, Suntory Pepsico


ĐỘI NGŨ THỰC HIỆN

ĐƠN VỊ SẢN XUẤT

RIO Vietnam

RIO Book

BIÊN SOẠN NỘI DUNG

Tùng Juno

Nguyệt Anh

(Creative Director)

(Tổng biên tập)

Linh Đan

Hoàng Giang

Thiên Nhi

THIẾT KẾ & MINH HỌA

Khang

Bảo Lộc

Cẩm Giang

Nam Vũ

Hoa Quỳnh

Cofy Miu

Trúc Nhi Hoàng

ĐỐI TÁC RGB

Brands Vietnam

(Đối tác truyền thông)

(Đối tác truyền thông)


MỤC LỤC




THEME 1 MẠNG XÃ HỘI #10YEARCHALLENGE

#10yearchallenge – Thử thách 10 năm ngay khi xuất hiện đã nhanh chóng thu hút đông đảo người dùng bởi sự hấp dẫn của việc nhìn lại sự thay đổi của chính mình và những người xung quanh. Đặt thử thách ấy vào chính thế hệ mạng xã hội hiện tại, ta nhìn thấy một sự biến đổi mà mạng xã hội tiên phong của những năm đầu 2000 chắc khó có thể hình dung. Chúng ta lớn lên, mạng xã hội cũng trưởng thành – như những đối ngẫu tồn tại song song mà lại liên kết mật thiết. Mỗi thế hệ người dùng mang những mật mã riêng, mở ra (và cũng đóng lại) những chặng đường phát triển của bất kì mạng xã hội nào. Nhưng nếu đến một ngày, mật mã của chúng ta là “rời bỏ mạng xã hội để đến gần hơn với đời sống thực" thì sao? Nghe thì thách thức nhưng tiềm ẩn bên trong là cơ hội. Còn tận dụng cơ hội ấy thế nào, sẽ có bài viết trong chuyên mục trả lời cho bạn.

Người dùng mạng xã hội – #10năm #thiếu nữ #trưởngthành

Chúng ta già đi và Facebook cũng vậy [28-35]

[12-19]

Những mật mã của mạng xã hội [20-27]

Làn sóng xoá Facebook và cơ hội cho chúng ta [36-43]


GAM/ Theme 1: Mạng xã hội #10yearchallenge

NGƯỜI DÙNG MẠNG XÃ HỘI #10năm #thiếunữ #trưởngthành Tác giả: Nguyễn Thanh Tùng Biên soạn: GAM7 Team Thiết kế & minh họa: GAM7 Design Team/Khang, Trúc Nhi Hoàng

12


13/ Mạng xã hội

Tác giả Nguyễn Thanh Tùng hiện đang là Creative Director của B&A, agency tư vấn chiến lược thương hiệu và sáng tạo cho các start-up và doanh nghiệp vừa và nhỏ. Anh đồng thời phụ trách kiểm soát nội dung địa phương hóa cho một công ty công nghệ nằm trong top 5 thương hiệu hàng đầu thế giới. Anh đặc biệt quan tâm tới các lĩnh vực: Thương hiệu, Kinh tế học hành vi, Tâm lý học, Giáo dục, Thiết kế, Nghệ thuật. Với 13 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực giáo dục và thương hiệu, anh đã thực hiện nhiều dự án xây dựng thương hiệu cho FPT-Arena, Techcombank, VP Bank và nhiều ngân hàng lớn khác.

13


GAM/ Theme 1: Mạng xã hội #10yearchallenge

Thách thức 10 năm (#10yearchallenge) là một trào lưu cách đây không lâu trên các trang mạng xã hội online, trong đó cư dân mạng đăng tải hình ảnh của họ 10 năm trước song song với chính họ của hiện tại. Họ muốn thể hiện sự thay đổi (hoặc không thay đổi) của mình trong ngoại hình và phong cách. Nhưng hãy thử suy nghĩ xem, nếu có một bức hình lột tả được tâm lý và hành vi của họ trong 10 năm với tư cách người dùng mạng xã hội thì sao? Có lẽ cách để nhận thấy điều đó dễ dàng nhất là kéo dọc dòng thời gian của một người trên trang mạng xã hội của họ. Vậy thì tại sao không đặt thử thách 10 năm vào chính xã hội ảo này, để thấy vô thức hay có ý thức, chúng ta đã thay đổi nhiều thế nào. Nhưng trước khi trả lời những câu hỏi đó, chúng ta cần thực sự hiểu thế nào là mạng xã hội. MẠNG XÃ HỘI – HƠN CẢ NGHÌN NĂM

Mặc dù định nghĩa MXH rộng hơn như đã nói, bài viết này tập trung vào sự thay đổi trong 10

Nếu bạn hỏi ai đó Mạng xã hội (MXH –

năm qua của MXH tại Việt Nam dưới góc độ

Social Network) là gì, thì xác suất lớn họ sẽ

người dùng. Cụ thể hơn, MXH được giới hạn

định nghĩa bằng các ví dụ như Facebook,

trong bài viết là các dịch vụ MXH online - các

Instagram hay Zalo. Nếu bạn hỏi Google,

nền tảng số trong đó các cá nhân xây dựng

kết quả trả về có lẽ cũng tương tự. Người

các mối quan hệ xã hội với người khác. Vậy

ta đang nhầm lẫn giữa MXH và các dịch vụ

chân dung của người dùng MXH tại Việt Nam

MXH online (SNS). Về bản chất, MXH là một

10 năm qua đã thay đổi như thế nào?

cấu trúc xã hội hình thành bởi một nhóm các chủ thể xã hội (cá nhân hoặc tổ chức), bởi các mối liên hệ song phương và các tương

2009 – THIẾU NỮ DẬY THÌ

tác khác giữa họ. Năm 2007, tôi mở tài khoản Facebook vì tò mò

14

Như vậy, chỉ cần hai người có một mối quan

nhưng không biết sử dụng thế nào nên bỏ nó

hệ nhất định thì đó cũng là một MXH (ở quy

vào xó. Hết năm 2007, bỗng dưng có thêm hai

mô nhỏ nhất). Tương tự, một gia đình, một

người quen kết bạn nhưng cũng không thêm

lớp học, một công ty cũng là các ví dụ cho

được tương tác gì. Đến 2008, tôi có thêm vài

MXH. MXH của loài người đã có cả ngàn năm

người bạn (đếm trên đầu ngón tay), viết được

nay chứ không phải chỉ có nhờ internet. Quan

một cái ghi chú (note), đăng một trạng thái

trọng hơn, định nghĩa này chỉ ra rằng MXH

(status), và được một bạn viết lên dòng thời

xem xét cá nhân trong các mối quan hệ tương

gian. Cũng như nhiều người khác, thời gian đó

tác với chủ thể khác. Hệ quả là, khi phân tích

các tương tác xã hội trên mạng của tôi chủ yếu

sự thay đổi của con người trên MXH ta không

là qua e-mail, các diễn đàn, các dịch vụ blog

chỉ dừng lại ở phân tích ở một cá nhân hay

(dù đã có thiên hướng MXH nhưng cơ bản vẫn

một nhóm đơn lẻ, mà theo dõi và phân tích

là blog) như Yahoo! 360, các dịch vụ chat như

sự thay đổi các mối quan hệ và tương tác

Yahoo! Messenger hay Skype. Các dịch vụ đó

giữa các cá nhân/nhóm với nhau.

vẫn chỉ có những tính năng cơ bản, chưa hỗ


13/ Mạng xã hội

trợ tương tác xã hội mạnh và vẫn cho phép người dùng dùng danh tính ảo. 2009 đánh dấu một bước chuyển mạnh mẽ khi Facebook chính thức bước chân vào thị trường Việt Nam. Nhờ thế mà đến cuối năm, số lượng bạn bè đã lên hàng trăm, tôi đã có tương tác sôi động hàng ngày trên nền tảng này. Sự thay đổi đột ngột này cũng tương tự như những thay đổi của tuổi dậy thì đối với người dùng Việt. Các cô cậu mới lớn một ngày bỗng phát hiện những biến đổi lạ thường của cơ thể, của tâm hồn nhưng đa số chưa hiểu ngay những ý nghĩa của những thay đổi tâm sinh lý này. Tương tự, MXH như một thế giới mới, một công cụ mới có vẻ đầy hứa hẹn nhưng vẫn còn khó hiểu. Khác với phương Tây, xã hội Á Đông (trong đó có Việt Nam) đã mang sẵn tính cộng đồng cao vì thế các công cụ hỗ trợ online cho kết nối và duy trì các quan hệ xã hội dường như không cần thiết vào thời điểm đó. Nếu như dân phương Tây ngay từ ban đầu dùng Facebook để tìm lại bạn cũ, kết nối với người thân hay tạo mạng lưới xã hội rộng hơn và duy trì chúng thì người Việt vào năm 2009 dùng Facebook và các MXH theo mục đích khác, với những động lực khác. Như đã nói, xã hội Việt Nam có tính cộng đồng cao. Các mối quan hệ gia đình, bạn bè, công việc khá bền chặt. Trực tiếp hay không trực tiếp, ai cũng biết ai đang làm gì, quan hệ với ai, thậm chí còn thường có thói quen… quan tâm hơi quá mức vào chuyện của người khác. Bởi vậy, về cơ bản, các dịch vụ MXH online không đóng góp nhiều

15


GAM/ Theme 1: Mạng xã hội #10yearchallenge

lắm trong việc giúp gắn kết và làm khăng khít

Dù 2009, người dùng vẫn còn bỡ ngỡ với MXH

hơn các mối quan hệ của người Việt.

nhưng nó như một chân trời mới mở ra nhiều khả năng mới mà họ sẽ khám phá và khai

Tuy nhiên, vấn đề là không phải lúc nào tâm

thác sau này.

tư, suy nghĩ, sở thích cá nhân cũng được bộc lộ trong đời thực. Yahoo! 360, các blog, diễn đàn… đã giúp người Việt lấp đầy sự thiếu sót trong cuộc sống nội tâm này. Trong khi đó,

2019 – NHỮNG PHỤ NỮ TINH KHÔN. CÓ PHẢI VẬY CHĂNG?

Facebook hay Twitter với các status ngắn khiến cho người Việt cảm thấy bỡ ngỡ lúc ban đầu.

Chỉ trong 10 năm, số lượng người dùng

Người Việt chuyển sang Facebook thời điểm ấy

Facebook tại Việt Nam đã tăng gấp 60 lần, đạt

đa phần là do các yếu tố khách quan: Yahoo!

ngưỡng 61 triệu người dùng, đứng thứ 7 trên

360 đóng cửa và tâm lý đám đông. Có cả một

toàn thế giới(1). Độ phủ của Facebook tại Việt

bộ phận chuyển sang và sử dụng Facebook

Nam lên tới hơn 60% tính trên toàn dân số. Nếu

vì bị lôi kéo chơi game trên đó. Chính vì thế,

cộng các MXH khác như Zalo, Instagram hay

nhiều người cho rằng Facebook chỉ là nhất thời

các MXH tin nhắn(2) thì số người dùng MXH và

và hoài nghi về tương lai của nó tại Việt Nam.

độ phủ lớn hơn rất nhiều. Con số hơn 60% cho thấy cơ cấu người dùng MXH Việt Nam rất đa

Trên cơ sở đó, các công ty – tổ chức trong

dạng. Nếu như 2009, người dùng MXH chủ yếu

nước lần lượt cho ra đời các MXH của riêng

là người trẻ tuổi thì 2019 bạn có thể thấy bố mẹ

mình: Zing Me của VNG, banbe.net của FPT,

thậm chí ông bà mình còn sử dụng MXH nhiều

Go.vn của VTC hay Tamtay.vn và Yume.vn. Họ

hơn mình. Cơ cấu địa lý cũng thay đổi, thay

tự tin cho rằng MXH của họ phù hợp với xã

vì chỉ tập trung ở các thành phố lớn thì hiện

hội Việt và sẽ đánh bật Facebook. Đã có lúc,

nay MXH còn phổ biến ở mọi tỉnh thành trên

Zing me thông báo họ có số lượng người dùng

toàn quốc, dù thành thị hay nông thôn. Vì người

cao hơn Facebook tại Việt Nam (945.000 so

dùng MXH thuộc nhiều nhóm đối tượng khác

với 918.000 vào tháng 9/2009). Thế nhưng

nhau nên việc phân tích các động cơ và tâm

họ đã quên rằng, công nghệ không chỉ phục

lý người dùng cũng phải phân hóa tương ứng.

vụ xã hội mà còn thay đổi xã hội và kết cấu của nó. Cùng với toàn cầu hóa, các công

Sự phổ biến và dễ tiếp cận của smartphone và

nghệ truyền thông đang thay đổi mạnh mẽ

internet tới mọi vùng và đối tượng đã giúp nẩy

suy nghĩ, quan điểm, hành vi và cách thức

sinh một nhóm người dùng MXH mới là nhóm

tương tác xã hội của người Việt. Người Việt

50-60 tuổi. Mục đích sử dụng của họ đa phần

đang tiếp cận những nhu cầu từ thế giới bên

đơn giản chỉ là để theo dõi, liên lạc con cái,

ngoài và hơn nữa chính các công nghệ mới

người thân, bạn bè cùng trang lứa. Họ không

của các MXH tạo ra nhu cầu mới mà trước

biết và sử dụng nhiều tính năng tích hợp cũng

nay người dùng không có. Điều đó có nghĩa

như chỉ dùng một dịch vụ chứ không đa dạng

là một MXH thiết kế trên nhu cầu của người

như các đối tượng trẻ hơn. Việc so sánh đối

Việt ở một thời điểm chưa chắc đã thành công

tượng này của 2019 và 2009 là không có vì

trong tương lai.

10 năm trước đối tượng này là cực ít.

(1 ) S ố l i ệ u tháng 1 / 2 01 9 c ủa S t a t i s t a (2 ) S oci al Orie nted M es s eng i ng S er vi c es – c á c d ị c h vụ tin n hắn tíc h hợp m ạng xã hội như Zalo, Snapchat, We chat

16


13/ Mạng xã hội

Bởi vậy, để thực sự hiểu rõ sự thay đổi trên khía cạnh hành vi, tâm lý và động lực người dùng trong 10 năm qua thì lựa chọn thích hợp nhất là nhóm tuổi 18-39 – nhóm chiếm tỉ trọng sử dụng MXH cao nhất. Hơn nữa nhóm này hiện diện trong suốt cả 10 năm qua (các nhóm cao tuổi hay thấp tuổi hơn có tỉ trọng rất thấp vào 2009). Một trong những thay đổi lớn nhất là sự đa dạng hóa và chuyên môn hóa. Mặc dù người dùng có ít sự lựa chọn hơn trước (do chỉ còn các MXH mạnh còn tồn tại) nhưng những sự lựa chọn này lại đa dạng hơn trước: Không chỉ có các MXH chung như Zalo hay Facebook mà còn có các MXH chuyên về hình ảnh như Instagram, Pinterest, video như Youtube, TikTok, cho nghề nghiệp như LinkedIn, địa điểm như Foursquare, cho dân thiết kế như Behance, lập trình như Github, học thuật như academia.edu,... Nhiều trong số này đã có mặt từ 2009 và trước đó, nhưng sau này mới trở thành MXH thực sự và người dùng mới bắt đầu tận dụng sức mạnh của chúng. Sự xuất hiện và mạnh lên dần của các MXH chuyên dụng khiến Facebook giảm dần sức hút. Điều này cũng dễ hiểu bởi trước đây nhiều người dù không thích Facebook nhưng vẫn buộc phải dùng vì không còn lựa chọn nào khác. Nhưng khi có thêm nhiều lựa chọn phù hợp hơn, họ sẽ từ bỏ Facebook hoặc ít dùng hơn. Một nguyên nhân khác cho sự suy giảm sức hút của Facebook là những sức ép đến từ bầy nhóm xã hội (social tribe) và thẩm tra xã hội (social screening). Sức ép đầu tiên là việc bạn sử dụng một MXH chuyên nghiệp nào đó vì những người cùng ngành, cùng sở thích, cùng tầng lớp cũng đang sử dụng nó. VD: Xã hội có xu hướng không coi trọng một giáo sư Đại học có tài khoản Tinder, bởi họ kì vọng một người với địa vị và học thức như ông

17


GAM/ Theme 1: Mạng xã hội #10yearchallenge

ta nên sử dụng academia.edu để chia sẻ kiến

mảng/đối tượng mà chúng nhắm đến. VD:

thức và kết nối với các nhà học thuật khác.

Muốn chia sẻ code lập trình không ai thực hiện nó trên Facebook mà họ sẽ lên Github.

Liên quan tới sức ép đó là sự thẩm tra xã hội, tức là, khi bạn muốn vào một bầy nhóm xã hội

Sự dịch chuyển từ Facebook không những

nào đó thì các MXH của bạn đôi khi cũng bị

sang các MXH chuyên ngành mà còn sang

xem xét và đánh giá. Điều này dẫn đến việc

các MXH “trẻ” hơn. Nguyên nhân chính là tâm

chuyển đổi MXH của người dùng. VD: Nhiều

lý đối kháng thế hệ. Khi các thế hệ già hơn

người khóa/sửa đổi tài khoản Facebook và

bắt đầu sử dụng MXH của thế hệ trẻ thì MXH

lập/cập nhật LinkedIn khi có kế hoạch xin

đó sẽ mất đi tính “trẻ”, “cool”, và thế hệ trẻ

việc mới. Nghe các sức ép này có vẻ tiêu

sẽ tìm MXH của riêng mình.

cực nhưng chúng cũng có mặt tích cực. Một

18

mặt, MXH chuyên ngành sẽ giúp bạn nhanh

Nói như vậy không có nghĩa là người dùng bỏ

chóng tìm được những người có cùng sở

MXH này sang MXH khác. Một người có thể

thích, chí hướng, trao đổi các vấn đề một cách

có nhiều MXH khác nhau trong cả đời thực lẫn

liên quan và chính xác hơn. VD: Khi muốn

trên mạng. Tương tự, người dùng sử dụng các

“khoe” các thiết kế đồ họa và nhận được

dịch vụ MXH khác nhau để thể hiện các vai

nhận xét của người trong ngành, các nhà thiết

trò khác nhau. Nếu muốn thể hiện vai trò của

kế sẽ chia sẻ trên Behance tốt hơn là trên

một stylist tài năng thì Instagram là nơi để

Facebook. Mặt khác, các MXH chuyên dụng

diễn. Nếu đang đóng vai trò nhà tuyển dụng

cũng có nhiều tính năng phục vụ tốt hơn cho

chuyên nghiệp thì LinkedIn là một lựa chọn tốt.


13/ Mạng xã hội

Nếu là một người tìm kiếm hẹn hò thì dùng

mạng quảng cáo – mua bán. Nhiều người đến

Zalo, Tinder. Những thông tin trên hoàn toàn

Facebook vì lý do này, nhiều người ra đi và

có thể truyền tải trên Facebook nhưng nó sẽ

đến nơi khác cũng bởi vậy.

kém hiệu quả và đôi khi phản tác dụng (khi đăng thông tin tìm bạn trên LinkedIn thay vì Tinder chẳng hạn). Người dùng ngày càng

TẠM KẾT

trở nên tinh tế và thông thái hơn, họ nhận ra rằng các MXH đang phân cấp, chuyên

Dường như người dùng ngày càng tinh khôn

môn hóa, phục vụ những vai trò và động cơ

hơn trong việc khai thác và tận dụng MXH để

khác nhau.

phục vụ cho các mục đích của mình. 2009 họ vẫn còn ngây thơ, bỡ ngỡ như một cô gái mới

Nói đến động cơ, đây là một thay đổi lớn trong

lớn trước một thế giới mới tràn ngập những

10 năm qua của người dùng MXH. Năm 2009,

điều mới mẻ thì 2019 họ đã trưởng thành

người dùng chủ yếu tham gia Facebook để kết

như những phụ nữ trưởng thành biết nắm bắt

nối với người đã quen biết, để chuyện trò, để

cơ hội để tiến tới. Nhưng liệu họ có thực sự

viết status, chơi game thì nay một động cơ

tinh khôn? Liệu họ đang tận dụng MXH hay

mới nảy sinh mà trước đây họ không hề nghĩ

MXH đang tận dụng họ? Ai cũng biết sử dụng

đến: tạo ảnh hưởng xã hội. Điều này tác động

các MXH là đang tự cho không các thông

đến sự thay đổi hành vi trên MXH. Những gì

tin cá nhân và mọi tương tác xã hội trên đó.

họ đăng được chọn lọc, chăm chút hơn trước để thể hiện một hình ảnh hoàn hảo nhất, hạnh

Không có gì là cho không.

phúc nhất, thậm chí khác xa với thực tế. Số lượng kết bạn hay theo dõi cũng tăng gấp bội.

Các dịch vụ MXH đang hiểu chính người

Một bộ phận đi xa hơn nữa để tạo ảnh hưởng

dùng hơn là người dùng hiểu chính họ. Có

vượt xa vòng xã hội sẵn có của mình.

giả thuyết rằng #10yearchallenge là công cụ để các MXH thu thập dữ liệu để huấn luyện

Động cơ vật chất cũng là một động cơ xuất

cỗ máy trí thông minh nhân tạo nhận diện và

hiện trong 10 năm qua trên MXH. Mọi người

suy đoán được sự thay đổi của khuôn mặt.

đã đủ khôn ngoan nhận ra rằng sức ảnh

Hãy tưởng tượng, 10 năm tới cho dù bạn đã

hưởng MXH chính là một loại tiền tệ, quyền

đoạn tuyệt với MXH, gương mặt bạn đã có

lực mới. Người có ảnh hưởng thì có thể kiếm

nhiều thay đổi nhưng đi đến đâu Facebook

tiền nhờ PR, quảng cáo cho các doanh nghiệp.

(hay cái gì đó mới hơn) đều theo dõi và nhận

Một tỉ lệ không nhỏ người dùng cũng kinh

ra bạn. Chúng còn đoán được bạn sẽ làm gì

doanh, bán các sản phẩm, dịch vụ. Hơn ở

hay nghĩ gì. Làm thế nào để thoát khỏi sự

đâu hết, Facebook tại Việt Nam đã chuyển

kiểm soát toàn năng đó? Đó là thách thức

mình từ một mạng giao tiếp xã hội thành một

của bạn trong 2029.

19


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.