Gazeta 2015 41

W numerze m.in.: Nagroda Nobla - marzenie naukowców na całym świecie • Nowy cykl: Herosi Rock’n’rolla • Justin Trudeau w Brampton • Rozmowy z kandydatami w okręgu Etobicoke Centre Tedem Opitzem i Borysem Wrzesnewskym• Polski pomysł podbija Kanadę • Polaku daj głos • Niech stanie się światłość • Demokracja na kruchych nogach • Lewandowski uratował remis w Glasgow Telefon do redakcji: 647 - 557 - 3617; FAX 647 - 557 - 3627 redakcja@gazetagazeta.com

Toronto - Ontario 41 Rok II (93)

9 - 15 października 2015

cena $1.50 (tax included)

DELIVERED TO THE POST OFFICE ON FRIDAY, OCTOBER 9, 2015. DOSTARCZONO NA POCZTĘ W PIĄTEK, 9 PAŹDZIERNIKA 2015

Składy amerykańskiego sprzętu powstaną w pięciu miejscach

Amerykańskie wojsko na stałe w Polsce Bruksela Polska i USA zawarły porozumienie w sprawie lokalizacji przyszłych składów amerykańskiego sprzętu wojskowego.

Amerykanom zostaną udostępnione tereny i obiekty w Łasku, Drawsku Pomorskim, Skwierzynie, Ciechanowie i Choszcznie poinformowało w czwartek MON. "Mamy ustalone ze Stanami Zjednoczonymi, że inwestycje na rzecz amerykańskiej obecności będą podjęte w pięciu miejscach w Polsce" - powiedział dziennikarzom wicepremier, szef MON Tomasz Siemoniak, który przebywa w Brukseli na spotkaniu ministrów obrony NATO. Strona polska udostępniła amerykańskiej tereny i obiekty należące do bazy lotniczej w Łasku (Łódzkie), poligonu w Drawsku Pomorskim (Zachodniopomorskie) oraz kompleksów wojskowych w Skwierzynie (Lubuskie), Ciechanowie (Mazowieckie) i Choszcznie (Zachodniopomorskie).

Siemoniak podkreślił, że Polska skorzysta ze środków z wartej miliard dolarów Europejskiej Inicjatywy Wzmocnienia ogłoszonej przez prezydenta Baracka Obamę w Warszawie w 2014 r. W ustalonych pięciu miejscach w Polsce znajdą się bazy amerykańskiego sprzętu, także ciężkiego. Szczegóły mają zostać dopiero ustalone.

Wicepremier powiedział, że jedne lokalizacje są przygotowane, inne wymagają inwestycji. "Na pewno z polskiej strony - i to strona amerykańska wie - jest wola i wysiłku finansowego, zależy nam na tej obecności, i też wola jak najszybszego działania, jeśli chodzi o tworzenie infrastruktury, wszelkich pozwoleń" zadeklarował szef MON. "Polska i USA zawarły porozumienie określające lokalizacje przyszłych składów amerykańskiego sprzętu wojskowego na terenie naszego kraju" - podało w czwartek MON. Jak dodano, dokument ma charakter wykonawczy w stosunku do umowy o statusie sił zbrojnych USA na terenie Polski (SOFA).

Porozumienie umożliwia stronie amerykańskiej finansowanie z własnego budżetu środków na rozwój niezbędnej infrastruktury, umożliwiającej obecność sił zbrojnych USA na terenie Polski.

"Może ona przybrać postać rozlokowania żołnierzy oraz składowania mienia, sprzętu, zaopatrzenia oraz materiałów" - podało MON. "Porozumienie otwiera m.in.

Piwo Żywiec.

Dostępne w sklepach LCBO i The Beer Store.

Największy układ handlowy Amerykański konwój wojskowy na granicy w Budzisku

drogę do stworzenia baz sprzętu amerykańskiego na terenie naszego kraju, tym samym do wzmocnienia obecności sojuszniczej i podniesienia poziomu bezpieczeństwa w Polsce i w całym regionie" - napisał rzecznik MON Jacek Sońta.

Jak podawała amerykańska prasa, do Europy Wschodniej miałoby trafić ciężkie uzbroje-

PAP

nie, w tym czołgi i inne wozy pancerne, dla 5 tys. żołnierzy USA. Na terytorium każdego z państw bałtyckich - Litwy, Łotwy i Estonii - miałoby się znaleźć wyposażenie dla 150-osobowej kompanii, a w Polsce, Rumunii, Bułgarii i być może na Węgrzech sprzęt dla 750-osobowych batalionów.

Ottawa W poniedziałek poinformowano o zakończeniu negocjacji i zawarciu historycznego porozumienia o wolnym handlu tzw.

Trans-Pacific Partnership (TPP), nad którym przez długi czas debatowano w Atlancie.

Minister handlu Ed Fast przebywał przez czas negocjacji w Atlancie, nie mogąc brać udziału w kampanii wyborczej w Kanadzie.

Ukraina wraca do Donbasu Kijów Odwołanie wyborów samorządowych w separatystycznych, samozwańczych republikach w Donbasie, otwiera "drogę powrotu Ukrainy" do tego regionu - oświadczył we wtorek prezydent Petro Poroszenko.

"Otwiera to drogę powrotu Ukrainy do Donbasu poprzez wybory na podstawie ukraińskiego prawa, według standardów OBWE i, oczywiście, bez wojsk okupacyjnych" - napisał szef państwa na swoim profilu na Facebooku.

Prezydent ocenił, że ogłoszona przez separatystów decyzja o odłożeniu wyborów do przyszłego roku to wynik wspólnych działań władz w Kijowie i ich partnerów zachodnich oraz rozmów, które przeprowadził podczas obrad Zgromadzenia Ogólnego ONZ w Nowym Jorku i na spotkaniu normandzkiej czwórki w Paryżu. Poroszenko podkreślił, że wybory, które bojownicy z tzw.

Donieckiej Republiki Ludowej (DRL) zamierzali przeprowadzić 18 października, a władze tzw. Ługańskiej Republiki Ludowej (ŁRL) 1 listopada, groziły powrotem do działań wojennych i oznaczałyby złamanie mińskich porozumień pokojowych.

Wcześniej we wtorek należąca do separatystów agencja informacyjna DAN podała, że ich przywódcy zdecydowali się na odłożenie wyborów samorządowych na przyszły rok. Wysłannicy DRL i ŁRL na rozmowy trój-

stronnej grupy kontaktowej w Mińsku, Denys Puszylin i Władysław Dejnego oświadczyli, że wybory zostają odłożone z inicjatywy rebeliantów. Oznajmili także, że inicjatywa ta została zaakceptowana przez przywódców Francji, Niemiec, Ukrainy i Rosji w trakcie ich spotkania w piątek w Paryżu.

W poniedziałek wiceszef administracji prezydenta ds. polityki zagranicznej Kostiantyn Jelisiejew oświadczył, że prezydent Rosji Władimir Putin zobowiązał się w Paryżu, iż wpłynie na bojowników na wschodniej Ukrainie, by zrezygnowali z planów przeprowadzenia wyborów samorządowych w terminie innym, niż na pozostałych obszarach kraju.

Sytuacja w Donbasie na wschodniej Ukrainie jest spokojniejsza niż wcześniej, jednak obecne tam oddziały wojskowe powinny zachować czujność oświadczył w środę prezydent Petro Poroszenko. Do zwycięstwa jest jeszcze daleko - podkreślił.

"Wyniki, które osiągnęliśmy w ostatnim roku, dają podstawy do optymizmu. Jesteśmy silni, nauczyliśmy się wygrywać w polu, boju oraz w potyczkach dyplomatycznych. Wczorajsza decyzja o tym, że pseudowybory 18 października i 1 listopada zostały odwołane, odsunęły największe zagrożenie, które wisiało nad mińskimi porozumieniami poko-

jowymi" - powiedział Poroszenko. Szef państwa wyraził nadzieję, że rozejm, który utrzymuje się dziś w Donbasie, doprowadzi do powrotu tego regionu do Ukrainy. "To jeszcze nie pokój i nie koniec wojny. Nastąpi on, gdy ostatni skrawek ukraińskiej ziemi zostanie wyzwolony spod okupacji" - zaznaczył Poroszenko.

Układ podpisany został przez 12 krajów. Są to?Australia,?Brunei Darussalam,?Kanada,?Chile,?Japonia,?Malezja,?Meksyk, Nowa Zelandia,?Peru,?Singapur,?Stany Zjednoczone?i?Wietnam TPP ma na celu intensyfikację handlu i ułatwienie inwestycji pomiędzy krajami partnerskimi TPP, promowanie innowacji, wzrostu gospodarczego i rozwoju, oraz wspieranie tworzenia i utrzymania miejsc pracy.?

Globaliści, pracownicy służby zdrowia, działacze wolności Internetu,?ekolodzy, organizacje pracownicze, grupy poparcia, i niektórzy urzędnicy krytykowali efekty negocjacji w dużej mierze ze względu na tajemnicę procesu negocjacji, ekspansywny zakres jej obowiązywania i zawartość kontrowersyjnych klauzul zawartych w projektach, które wyciekły i stały się znane publicznie. więcej na stronie 6

USA nie będą współpracować z Rosją w Syrii Rzym Stany Zjednoczone nie będą współpracować wojskowo z Rosją w Syrii, gdyż strategia Moskwy jest "tragicznie błędna" powiedział w środę minister obrony USA Ash Carter. To jego najmocniejsza dotychczas wypowiedź na ten temat - komentuje agencja Reutera.

Jednak USA są gotowe prowadzić podstawowe, techniczne rozmowy z Rosjanami, by próbować zapewnić bezpieczeństwo pilotom.

"Nie jesteśmy gotowi do współpracy w sprawie strategii, która, jak wyjaśnialiśmy, po rosyjskiej stronie jest błędna, tragicznie błędna" - oświadczył Carter podczas wizyty w Rzymie. Powtórzył, że większość rosyjskich

nalotów nie była wymierzona w bojowników Państwa Islamskiego (IS). "Naszym zdaniem to fundamentalny błąd" - zaznaczył.

30 września Rosja rozpoczęła bombardowania w Syrii, twierdząc, że ich celem będą dżihadyści z IS. Jednak rosyjskie samoloty atakowały także oddziały opozycji walczącej z prezydentem Syrii Baszarem el-Asadem, który jest sojusznikiem Moskwy. Waszyngton wspiera niektóre z tych grup.

"Mimo tego, co mówią Rosjanie, nie zgodziliśmy się współpracować z Rosją, dopóki będzie ona kontynuować błędną strategię i atakować te cele" - dodał Carter.

Drodzy Czytelnicy!

W nadchodzący weekend świętujemy Dzień Dziękczynienia. Z tej okazji naszym Czytelnikom życzymy udanego wypoczynku i smacznego indyka.

strona 2

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

www.gazetagazeta.com

AKTUALNOŚCI

Republikanie nie są w stanie wybrać spikera Izby

Izrael oskarżony o działania "agresywne i rasistowskie" Kair Działanie Izraela wobec Palestyńczyków jest "agresywne i rasistowskie" - powiedział w czwartek sekretarz generalny Ligi Arabskiej Nabil al-Arabi, wzywając społeczność międzynarodową i ONZ do powstrzymania narastającego konfliktu.

Zdaniem al-Arabiego przeciwdziałanie praktykom Izraela jest obowiązkiem Rady Bezpieczeństwa ONZ. Przywódca Ligi Arabskiej potępił też "milczenie społeczności międzynarodowej" na temat eskalacji przemocy w Jerozolimie i na Zachodnim Brzegu Jordanu.

Al-Arabi ocenił, że napięcia w regionie rosną, a "ataki na lud palestyński ze strony izraelskich okupantów " pogarszają sytuację w całym regionie.

Przywódca Ligi Arabskiej dodał, że "ucisk, niszczenie domów, przypadkowe aresztowania i zakazy dla wyznawców islamu stanowią rażące naruszenie

rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ".

Dzień wcześniej izraelski prezydent Reuwen Riwlin ostrzegał przed wybuchem wojny religijnej między wyznawcami judaizmu i islamu oraz oskarżał muzułmańskich radykałów o podżeganie do aktów przemocy.

Tylko w czwartek w Jerozolimie, Tel Awiwie i na okupowanym przez Izrael Zachodnim Brzegu doszło do ataków przeciwko Izraelczykom, w których sześć osób zostało rannych i jedna zginęła. Rosnąca od kilku tygodni fala przemocy sprawia, że ostatnio pojawia się coraz więcej głosów ostrzegających przed wybuchem trzeciej intifady (palestyńskiego powstania) - pisze agencja AFP. Według danych Czerwonego Półksiężyca od 2 października w wyniku strzałów ostrą amunicją rany odniosło 86 Palestyńczyków, a 344 raniono kulami kauczukowymi.

Izraelski pojazd ostrzeliwuje osiedle w Ramallah, 8 października br.

Atef Safadi PAP/EPA

Waszyngton Lider większości republikańskiej w Izbie Reprezentantów Kevin McCarthy, typowany na nowego spikera niższej izby Kongresu, niespodziewanie wycofał w czwartek swą kandydaturę. Ogromne spory i podziały w Partii Republikańskiej uniemożliwiają wybór nowego lidera.

Na zamkniętym spotkaniu kongresmenów Partii Republikańskiej McCarthy - jak relacjonują amerykańskie media - ogłosił w czwartek, że nie jest odpowiednią osobą na stanowisko przewodniczącego Izby i wycofuje swą kandydaturę. Zasugerował, by odłożyć głosowanie na później oraz by dotychczasowy spiker John Boehner pozostał dłużej na stanowisku.

Jak relacjonuje radio NPR, szok był tak ogromny, że "niektórzy Republikanie płakali". "Nigdy czegoś takiego nie widziałem" powiedział kongresmen Ryan Costello. Wielu komentatorów wprost mówi o chaosie i kryzysie w przywództwie Partii Republikańskiej.

McCarthy, 50-letni kongresmen z Kalifornii, był do tej pory postrzegany jako niemal pewny następca Boehnera, który po pięciu latach na tym najważniejszym stanowisku na Kapitolu pod ko-

ści gromadzenia (danych)".

Dyrektor FBI James Comey, który wystąpił w czwartek w Kongresie wraz z Rasmussenem, powiedział, że eksperci Biura zajmujący się walką z terroryzmem latem br. monitorowali 24 godziny na dobę działalność potencjalnych islamistów w USA i "przeszkodzili" wielu z nich.

zgłosili własnego kandydata, Daniela Webstera, mało znanego kongresmena z Florydy. Zapowiedzieli, że nie zagłosują na McCarthy'ego, zarzucając mu głównie to, że za bardzo przypomina Boehnera, ich zdaniem zbyt ugodowego wobec Demokratów i Białego Domu.

To pod presją członków tej grupy Boehner ogłosił swą rezygnację, gdy po raz kolejny zagrozili mu we wrześniu wotum nieufności. Nie mogli mu wybaczyć, że w negocjacjach z Demokratami zgodził się na przedłużenie o kilka tygodni obecnego budżetu USA, zamiast postawić ultimatum w sprawie zniesienia państwowej dotacji na wspierającą prawa kobiet do aborcji organizację Planned Parenthood.

Boehner wolał uniknąć widma kolejnego "shutdownu", czyli paraliżu federalnych instytucji z powodu braku ustawy budżetowej.

"Nie chcemy drugiego Boehnera" - powiedział kongresmen z Teksasu Blake Farenthold.

Na razie nie wiadomo, kiedy odbędą się wybory i czy będą w nich startować dotychczasowi rywale McCarthy'ego, czyli Webster oraz kongresmen z Utah Jason Chaffetz.

Początek uboju koziorożców alpejskich Paryż W masywie francuskich Alp w czwartek rano rozpoczęto ubój koziorożców alpejskich, aby uniknąć rozprzestrzeniania się na bydło choroby zakaźnej, której są nosicielami - podały władze.

Operacji sprzeciwiają się obrońcy zwierząt.

Ubój rozpoczęto w alpejskiej grupie górskiej Bargy, położonej na zachód od Chamonix, "zgodnie z dekretem z 16 września" powiedział rzecznik władz departamentu Górna Sabaudia. Sięgający tylko wysokości 2438 m n.p.m. łańcuch Bargy jest częścią

Al-Kaida już nie jest liderem światowego ruchu dżihadystycznego Waszyngton Państwo Islamskie (IS) zastąpiło Al-Kaidę na miejscu lidera światowego ruchu dżihadystycznego i ma dostęp do ogromnej bazy potencjalnych rekrutów w krajach zachodnich oświadczył w czwartek szef Narodowego Centrum Antyterrorystycznego USA Nick Rasmussen.

Wywiad USA szacuje, że ok.

28 tys. obcokrajowców przyłączyło się do walki zbrojnej u boku IS, w tym ok. 5 tys. obywateli krajów zachodnich oraz 250 "osób z USA" ("U.S. persons") powiedział Rasmussen w wystąpieniu przed senacką komisją bezpieczeństwa narodowego.

Jak dodał, eksperci ds. walki z terroryzmem nadal uważają AlKaidę Półwyspu Arabskiego (AQAP), jemeńską filię Al-Kaidy, za poważne zagrożenie, ponieważ ugrupowanie to "podejmuje ataki na USA i samoloty" - podał Reuters.

Rasmussen podkreślił, że bojownicy używają coraz bardziej zaawansowanych technologii, więc amerykańskie agencje wywiadowcze będą musiały stworzyć "nowe możliwo-

niec września ogłosił rezygnację.

Jednak cieszący się poparciem większości kolegów z partii McCarthy wycofał swą kandydaturę pod presją najbardziej konserwatywnych Republikanów, tych samych, którzy wymusili dymisję na Boehnerze. Zagrozili, że nawet jeśli partia nominuje McCarthy'ego, oni nie poprą go w kluczowym głosowaniu plenarnym, planowanym dotychczas na 29 października.

By McCarthy mógł objąć stanowisko, jego nominację musiałaby poprzeć zwykła większość wszystkich członków Izby Reprezentantów, czyli minimum 218 osób. Republikanie mają większość w Izbie, więc wydawało się, że wybór ich kandydata będzie formalnością, nawet przy założeniu, że wszyscy Demokraci zgodnie z zapowiedziami będą głosować na własnego kandydata, czyli liderkę mniejszości w Izbie, kongresmenkę Nancy Pelosi. Wszystko to pod warunkiem, że z głosowania na kandydata Republikanów nie wyłamie się więcej niż 29 członków tej partii.

Tymczasem proces nominacji następcy Boehnera potwierdził ogromne podziały w Partii Republikańskiej. W środę ultrakonserwatyści niespodziewanie

Bojownicy IS werbowani w USA są coraz młodsi, coraz więcej jest też wśród nich młodych kobiet poniżej 18. roku życia oświadczył Comey.

Szef FBI powiedział też, że amerykańscy śledczy wiedzą o kilkudziesięciu podejrzanych islamistach w USA, używających do komunikacji zaszyfrowanych połączeń.

masywu Bornes.

Zabitych ma być ok. 230 koziorożców alpejskich. Niektóre z nich są nosicielami brucelozy, czyli choroby zakaźnej zwierząt, która może przenosić się m.in. na bydło i człowieka. "Pozostanie od 60 do 70 zdrowych koziorożców alpejskich" - zapowiadał w połowie września prefekt Górnej Sabaudii Georges-Francois Leclerc.Decyzja władz zaalarmowała obrońców zwierząt, którzy zaskarżyli dekret, by powstrzymać ubój. Sąd miał się tym zająć 19 października.

"Władze mogły przynajmniej zaczekać na decyzję sędziego" ubolewała Carine Bremond z Ligi Ochrony Ptaków (LPO). Rozpoczęcie uboju nazwała skandalicznym.

Jak powiedział rzecznik Federacji Ochrony Środowiska z regionu Rodan-Alpy (FRAPNA) Jean-Pierre Crouzat, "żandarmi otaczają masyw", a teren jest przeczesywany przez leśników. "Trwa prawdziwa masakra" - dodał.

Obrońcy zwierząt uważają, że aby uniknąć rozprzestrzeniania się choroby, władze mogły zdecydować się na inne rozwiązanie, proponowane przez ekspertów. "Prefekt wybrał brutalną metodę, która grozi przeniesieniem się brucelozy do sąsiednich masywów" - oświadczył Crouzat.

Jego zdaniem z powodu operacji niektóre chore zwierzęta mogą uciec w inne części gór.

Innego zdania są lokalni rolnicy ze związku zawodowego FDSEA, którzy wyrazili zadowolenie z tego sposobu "zażegnania kryzysu". W obliczu choroby zakaźnej konieczna jest "ochrona zdrowia ludzkiego" i "utrzymanie lokalnego sektora rolniczego" - twierdzą.

Władze Górnej Sabaudii planowały ubój wszystkich koziorożców alpejskich z łańcucha Bargy, ale jesienią 2014 roku musiały z tego zrezygnować na polecenie minister ds. ekologii Segolene Royal.

Przeszukania w biurach Volkswagena FOTKA TYGODNIA Brunszwik Prokuratura w Brunszwiku przeprowadziła w czwartek przeszukania w biurach Volkswagena. Celem przeszukań było zabezpieczenie dokumentów i nośników pamięci związanych z manipulowaniem przez koncern pomiarem emisji spalin w silnikach dieslowskich.

Prokuratura prowadzi śledztwo mające ustalić, kto z pracowników Volkswagena jest zamieszany w tę aferę.

Przeszukania w centrali Volkswagena w Wolfsburgu i w innych miejscach przeprowadziło trzech prokuratorów, wspieranych przez Urząd Kryminalny Dolnej Saksonii.

Manipulacja dokonana przez Volkswagena polegała na zainstalowaniu w samochodach z silnikami Diesla zabezpieczeń przed nadmierną emisją tlenków azotu podczas testów. Oprogramowanie umożliwiające tę manipulację zainstalowano w 11 milionach samochodów koncernu.

W środę Volkswagen przedłożył w Federalnym Urzędzie Transportu Drogowego plan działań naprawczych związanych z aferą spalinową. Urząd ten (Kraftfahrt-Bundesamt, KBA), podległy resortowi transportu, zajmuje się m.in. homologacją pojazdów i podzespołów.

Do 191 wzrosła liczba śmiertelnych ofiar lawiny ziemnej, która w ubiegłym tygodniu zeszła na wioskę Santa Catarina Pinula, w pobliżu stolicy Gwatemali - poinformowały w środę władze tego kraju. Na liście zaginionych znajduje się jeszcze 150 osób. Lawina zeszła na wioskę, odległą o ok. 15 km od gwatemalskiej stolicy, krótko przed północą z czwartku na piątek. W zasypanym rejonie mieszkało ok. 150 rodzin. Na zdjęciu ratownicy przeszukują zasypane domostwa wioski Santa Catarina Pinula Esteban Biba PAP/EPA

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

www.gazetagazeta.com

strona 3

AKTUALNOŚCI

Kryzys migracyjny w Europie potrwa kilka lat Berlin Kryzys migracyjny w Europie będzie trwał kilka lat; nie łudzę się, że to, czego dziś doświadczamy, szybko przejdzie do historii - powiedział w czwartek przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker podczas wizyty w Pasawie w Bawarii.

"Ludzie muszą wiedzieć, że to (kryzys migracyjny - PAP) nie jest problem chwilowy, przejściowy, ale że musimy się z nim zmagać dłużej" - dodał szef KE, który w Pasawie, przy granicy niemiecko-austriackiej, odwiedził jeden z najważniejszych w

Niemczech ośrodków przyjmowania migrantów. Ocenił, że kryzys na pewno nie zakończy się przed świętami Bożego Narodzenia.

Juncker podkreślił, że Europie "nie potrzeba nowych murów (...), a na pewno nie między państwami Unii". Bronił także niemieckiej kanclerz Angeli Merkel przed krytyką ze strony niektórych polityków, według których działania kanclerz pogarszają sytuację. "Co innego mogła zrobić?

Pozwolić, by ludzie radzili sobie sami?" - zapytał.

Zdaniem przewodniczącego

Rosyjskie ataki pomogły Asadowi w ofensywie lądowej Damaszek Rosyjskie ataki powietrzne pomogły syryjskim siłom rządowym w "szerokiej ofensywie" w środkowej i północnozachodniej Syrii, gdzie islamiści zbliżyli się do pozycji rządowych - powiedział w czwartek szef sztabu sił reżimu w Syrii gen. Ali Abdullah Ajub.

W oświadczeniu transmitowanym przez syryjską telewizję generał oświadczył, że rosyjskie ataki ułatwiły prowadzenie rozszerzonej operacji zbrojnej mającej na celu wyeliminowanie "terrorystów", jak Damaszek określa zbiorczo wszystkie siły zbrojnej antyreżimowej opozycji.

"Po rosyjskich nalotach, które zredukowały potencjał walki Daesz i innych ugrupowań terrorystycznych, syryjskie siły zbrojne utrzymały militarną inicjatywę" - powiedział Ajub. Daesz to arabski akronim dżihadystycznej organizacji znanej na Zachodzie jako Państwo Islamskie (IS). "Dziś wojsko syryjskie rozpoczęło szeroko zakrojony atak w celu wyeliminowania grup terrorystycznych i wyzwolenia obszarów i miast, które ucierpiały przez ich nękanie i zbrodnie" - dodał.

Ciężkie walki koncentrowały się na wiejskich obszarach prowincji Idlib, Hama i Latakia, gdzie aktywna jest tzw. Armia Podboju (sojusz ugrupowań islamistycznych, do którego należy m.in.

Front al-Nusra), ale także - jak zauważa agencja AP - wspierana przez Zachód umiarkowana Wolna Armia Syryjska. Na zachodzie Hamy w ograniczonym stopniu obecne jest także IS, ale na obszarach oddalonych od tych, gdzie toczyły się walki.

Według syryjskich aktywistów w Kfar Nabuda w północnej Hamie został zestrzelony śmigło-

wiec sił rządowych, a rosyjskie myśliwce ostrzelały obszary położone niedaleko tej miejscowości.

Według Syryjskiego Obserwatorium Praw Człowieka, opozycyjnej organizacji z siedzibą w Wielkiej Brytanii, syryjskie wojsko przeszło z wioski Dżorin w Latakii do Sal al-Gab, strategicznie ważnej równiny położonej między Latakią, Hamą i Idlibem.

Agencja AP sugeruje, że siłom rządowym chodzi o wyparcie islamistów z terenów sąsiadujących z centrum ziem kontrolowanych przez rodzinę prezydenta Baszara el-Asada i mniejszość alawicką, z której się ona wywodzi.

Syryjska organizacja praw człowieka Centrum Dokumentowania Naruszeń poinformowała, że co najmniej 43 osoby cywilne zginęły w pierwszym dniu rosyjskich ataków w środkowej części prowincji Hims. Organizacja twierdzi, że udokumentowała co najmniej dwa przypadki zrzucenia bomb próżniowych (paliwowo-powietrznych). Podkreślono, że tego typu ładunki prowadzą do ogromnych strat w ludziach i w związku z tym użycie ich "stanowi poważne naruszenie międzynarodowego prawa humanitarnego i w rezultacie - zbrodnię wojenną".

Lądowa ofensywa syryjskich sił rządowych została dodatkowo wzmocniona w środę, gdy rosyjskie okręty wojenne wystrzeliły pociski na terytorium Syrii z Morza Kaspijskiego. Według Moskwy pociski trafiły cele w prowincjach Ar-Rakka i Aleppo na północy oraz Idlib na północnym zachodzie. IS ma swoje bastiony w Ar-Rakka i Aleppo, a Front al-Nusra - w Idlibie.

KE uchodźcy w przyszłości będą mieli swój wkład na rzecz europejskiego dobrobytu.

"Kto ucieka, ten nie jest leniwy; to ktoś, kto decyduje i podejmuje ryzyko" - dodał, podkreślając, że do zwalczenia kryzysu konieczne jest działanie całej spo-

łeczności międzynarodowej.

Unia Europejska zmaga się obecnie z falą migrantów z Afryki, Azji i Bliskiego Wschodu. Według Biura Wysokiego Komisarza ONZ ds. Uchodźców do końca obecnego roku do Europy dotrze ok. 700 tys. migrantów, a przynajmniej drugie tyle - w roku 2016.

Więcej brytyjskich żołnierzy w Polsce i krajach bałtyckich Bruksela Wielka Brytania wyśle dodatkowy, nieduży oddział żołnierzy na rotacyjne ćwiczenia w Polsce i w krajach bałtyckich poinformował w czwartek sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg. Według wicepremiera Tomasza Siemoniaka to krok w kierunku trwalszej obecności brytyjskiej na wschodzie.

"Cieszę się z wkładu Zjednoczonego Królestwa w zapewnienie większej liczby żołnierzy do rotacji w krajach bałtyckich i Polsce" - powiedział Stoltenberg na konferencji prasowej w przerwie obrad ministrów obrony Sojuszu w Brukseli.

W czwartek rano brytyjski minister obrony Michael Fallon zapowiedział, że Wielka Brytania wyśle niewielką liczbę żołnierzy do krajów na wschodniej granicy NATO. "To element naszej polityki bardziej trwałej obecności na wschodniej flance NATO, aby odpowiedzieć na wszelką kolejną rosyjską prowokację czy agresję" - dodał.

"Financial Times" poinformował w czwartek, że w czasie brukselskiego posiedzenia Fallon ogłosi "bardziej regularne rozmieszczenie wojsk w krajach bałtyckich i Polsce". "Stu żołnierzy, których Wielka Brytania wyśle do krajów bałtyckich, będzie regularnie prowadzić ćwiczenia z estońskimi, łotewskimi i litewskimi wojskami, aby poprawić ich kwalifikacje i powiązania z siłami NATO" - napisał brytyjski dziennik.

Polski wicepremier, szef MON Tomasz Siemoniak, który bierze udział w obradach w Brukseli, wyjaśnił, że chodzi nie tyle o ćwiczenia brytyjskich żołnierzy w naszej części Europy, co o tworzenie centrów zdolności i szkolenia. "Myślę, że to jest dobry znak przed szczytem NATO w Warszawie, że z ciągłej rotacyjnej obecności sojusznicy coraz bardziej chcą przechodzić do pewnych trwałych elementów na terytorium Polski i państw Europy Wschodniej" - powiedział minister.

Przypomniał, że od zeszłego roku "setki, tysiące" żołnierzy z Wielkiej Brytanii ćwiczyły w Polsce i państwach bałtyckich. "W tej zapowiedzi mamy do czynienia z nową jakością, z tym, że będą tworzone trwałe przyczółki do szkolenia i budowania zdolności. To jest amerykańsko-niemiecka inicjatywa wspierania sojuszników ze wschodu. Brytyjczycy dzisiaj do niej dołączyli, od razu konkretnie deklarując swoje zaangażowanie" - powiedział Siemoniak.

Częstsze ćwiczenia w krajach wschodniej flanki NATO są częścią planu działań na rzecz gotowości (ang. Readiness Action Plan - RAP) przyjętego na szczycie Sojuszu w Newport w Walii we wrześniu 2014 r. jako odpowiedź na wyzwania zarówno na wschód, jak i na południe od granic NATO. W tym roku tylko na polskich poligonach ćwiczyło lub będzie ćwiczyć blisko 10 tys. żołnierzy z 18 państw.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych Federacji Rosyjskiej oceniło w czwartek, że przerzucenie brytyjskich wojsk do krajów bałtyckich zagrozi stabilności w tym regionie Europy.

"To, co dzieje się w ostatnim czasie, nie zwiększa stabilności w regionie. Wprost przeciwnie stwarza zagrożenie dla stabilności regionu" - oświadczyła rzeczniczka MSZ FR Maria Zacharowa. Odnosząc się do wypowiedzi szefa dyplomacji Wielkiej Brytanii, Kreml ostrzegł wcześniej, że Moskwa odpowie na każde przybliżenie infrastruktury NATO do granic Rosji. "Wszelkie plany zmierzające do przybliżenia infrastruktury NATO do rosyjskich granic doprowadzą do kontrposunięć, które będą mieć na celu przywrócenie niezbędnego parytetu" - oświadczył rzecznik prezydenta Rosji Dmitrij Pieskow.

Pieskow ocenił, że "zmyślony pretekst o rzekomym zagrożeniu ze strony Rosji najwyraźniej jest kamuflażem, mającym ukryć dalszą ekspansję NATO w stronę rosyjskich granic".

Petarda na terytorium konsulatu RP we Lwowie Lwów Na terenie konsulatu RP we Lwowie wybuchła petarda rzucona z zewnątrz, a nie ładunek wybuchowy - dowiedziała się w czwartek PAP ze źródeł zbliżonych do MSZ. Wcześniej lokalne media informowały, że eksplodował ładunek podłożony w koszu na śmieci.

Według MSW Ukrainy do incydentu doszło w środę późnym wieczorem, nikt nie ucierpiał.

Rzecznik polskiego MSZ Marcin Wojciechowski potwierdził w czwartek na Twitterze, że doszło do incydentu, w którym nikt nie ucierpiał. Podał, że odpowiednie

służby badają okoliczności zdarzenia. Polskie służby dyplomatyczne na Ukrainie nie skomentowały dotychczas tego incydentu. Delegatura MSW Ukrainy w obwodzie lwowskim napisała w komunikacie, że otrzymała zawiadomienie o wybuchu w środę o godz. 22.30.

MSW przekazało, że po zawiadomieniu do konsulatu udała się grupa śledcza, w której znajdowali się m.in. pirotechnicy i funkcjonariusze z psami tropią- Pirotechnk sprawdza teren i okolice polskiego konsulatu we Lwowie, 8 października br.

Markiian Lyseiko PAP/EPA cymi. Przyczyny wybuchu są badane - zapewniono. wyniku eksplozji zadrżały szyby skiego MSZ PAP dowiedziała się, Cytowani przez lwowskie w oknach okolicznych domów. że na terenie konsulatu wybumedia świadkowie mówią, że w Ze źródeł zbliżonych do pol- chła petarda rzucona z zewnątrz.

Przez św na sk iat róty Skopje - Około 10 tys. migrantów napłynęło w ciągu ostatnich 24 godzin z Grecji do Macedonii, co jest ogromnym wyzwaniem dla tamtejszych władz, ale i tak mniejszą liczbą niż rekordowe 12 tys. przybyłych jednego dnia we wrześniu.

*** Paryż - W związku ze strajkiem pracowników służby oczyszczania miasta, na ulicach Paryża od poniedziałku piętrzą się cuchnące śmieci.

Protestujący domagają się podwyżek i zagwarantowania możliwości awansu szeregowym pracownikom firmy.

*** Rzym - Burmistrz Rzymu Ignazio Marino, skompromitowany z powodu nadużyć i mijania się z prawdą, podał się w czwartek do dymisji. Jego rezygnacji domagała się jego macierzysta Partia Demokratyczna, jej lider premier Matteo Renzi oraz inne ugrupowania polityczne.

*** Bruksela - NATO może być zmuszone do pozostania dłużej w Afganistanie, a decyzja w tej sprawie powinna być podjęta w oparciu o realną sytuację w tym kraju - oceniła w czwartek minister obrony Niemiec Ursula van der Leyen podczas obrad ministrów obrony Sojuszu w Brukseli.

Waszyngton - Amerykańska Straż Przybrzeżna poinformowała, że w środę lokalnego czasu zakończy poszukiwania zaginionych 33 marynarzy z kontenerowca "El Faro". Statek z 28-osobową amerykańską załogą i pięcioma Polakami zatonął sześć dni temu w rejonie Bahamów.

*** Moskwa - Na 12 lat kolonii karnej o zaostrzonym rygorze skazał sąd w Briańsku 58-letniego Rosjanina za szpiegowanie na rzecz Ukrainy poinformowała w czwartek służba prasowa sądu. Wiktor Szur został skazany jeszcze w środę za zdradę stanu i szpiegostwo.

*** Bruksela - Po prawie trzech latach od prezentacji projektu KE państwa unijne przełamały impas wypracowując w czwartek polityczne porozumienie o rynkowej części IV pakietu kolejowego.

Przewiduje on m.in. otwarcie krajowych przewozów pasażerskich dla nowych podmiotów.

*** Bruksela - Sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg powiedział w czwartek, że Sojusz stoi w obliczu "konfliktu, niestabilności i braku bezpieczeństwa" z wielu rożnych kierunków, włączając "niepokojącą eskalację rosyjskiej działalności wojskowej" w Syrii.

*** Ateny - Po trzech dniach debaty, parlament Grecji udzielił w nocy ze środy na czwartek wotum zaufania dla rządu Aleksisa Ciprasa. Nowy gabinet poparli wszyscy deputowani z partii wchodzących w skład rządzącej koalicji.

*** Berlin - Pomimo krytyki ze strony sojuszników oraz spadku popularności wśród wyborców kanclerz Angela Merkel zapowiedziała w środę, że nie zmieni liberalnej polityki wobec uchodźców. "Nie będzie wstrzymania przyjęć (azylantów) - powiedziała Merkel w wywiadzie dla ARD.

*** Waszyngton - Prezydent USA Barack Obama zatelefonował w środę do szefowej organizacji charytatywnej Lekarze bez Granic (fr. MSF); przeprosił za amerykański atak na prowadzony przez tę grupę szpital w Kunduzie na północy Afganistanu; w ataku zginęły 22 osoby.

*** Lizbona - Centroprawicowa rządząca koalicja socjaldemokratów (PSD) i ludowców (CDS-PP) wysunęła się na prowadzenie w niedzielnych wyborach parlamentarnych - wynika z sondaży exit poll. Koalicja osiągnęła taki rezultat mimo swej niepopularnej polityki oszczędności.

www.gazetagazeta.com

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

strona 4

AKTUALNOŚCI

Tomasz Pietrasiewicz pierwszym laureatem Nagrody POLIN

POLSKI PO i lewica za odrzuceniem weta A. Dudy; PiS i ZP chcą podtrzymania Warszawa Kluby: PO i SLD, a także koła: RP i Biało-Czerwoni mają głosować za odrzuceniem weta prezydenta do ustawy o uzgodnieniu płci. Przeciwko będą posłowie PiS i Zjednoczonej Prawicy. W PSL nie będzie dyscypliny. W piątek - przed głosowaniami w Sejmie - wetem ponownie zajmą się sejmowe komisje.

Komisje zdrowia oraz sprawiedliwości i praw człowieka wnioskiem prezydenta zajmowały się już w czwartek po południu. Ale na wniosek PO obrady przerwano do piątku, do godz.

8. Marszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska mówiła w czwartek, że sejmowe komisje mają przygotować rekomendację dla posłów. Jesteśmy przygotowani do tego, by głosować to w piątek, ale pierwszą decyzję muszą podjąć komisje - podkreśliła marszałek Sejmu. Jak dodała, punkt poświęcony wetu prezydenta będzie rozpatrywany na sali sejmowej, ale to nie będzie debata.

Zanim obrady przerwano, przewodniczący komisji zdrowia Tomasz Latos (PiS) poinformował, że poseł PSL Paweł Sajak złożył pismo z prośbą o skierowanie ustawy do Biura Analiz Sejmowych. Jednak, zdaniem Latosa, nie jest to moment na tego typu wnioski, ponieważ proces legislacyjny w Sejmie został ukończony. Obecnie, tłumaczył Latos, rozpatrywany jest wniosek prezydenta, a nie ustawa jako taka. Sajak tłumaczył, że przedmiotem jego wniosku są właśnie wątpliwości związane z wetem.

Przeciwny wniosek zgłosił poseł RP Michał Kabaciński, podkreślając, że wniosek PSL jest "czysto polityczną grą".

Nieoficjalnie politycy PO decyzję o przerwaniu posiedzenia komisji tłumaczyli potrzebą policzenia, czy ewentualne odrzucenie weta będzie w ogóle możliwe.

"Musimy się policzyć, zobaczyć, kto z nas jest w ogóle w Sejmie, kogo nie ma" - powiedział PAP jeden z liderów Platformy.

Wicepremier, szef PSL Janusz Piechociński powiedział PAP w czwartek wieczorem, że w klubie ludowców nie będzie dyscypliny w trakcie głosowania nad wetem do ustawy o uzgodnieniu płci.

Prezydent Andrzej Duda zawetował ustawę o uzgodnieniu płci 2 października. Nowe prawo ma uprościć procedurę zmiany płci wpisanej m.in. w akt urodzenia, jeśli nie odpowiada ona płci odczuwanej przez daną osobę.

Ustawa dotyczy procedur prawnych, w myśl jej zapisów wniosek o uzgodnienie płci będzie mogła złożyć osoba, która ma pełną zdolność do czynności prawnych i nie pozostaje w związku małżeńskim.

Sejm może odrzucić weto prezydenta większością kwalifikowaną trzech piątych głosów w obecności połowy ustawowej liczby posłów. Przy pełnej sali (460 posłów) jest to 276 głosów, jeśli jednak część posłów nie wzięłaby udziału w głosowaniu, wówczas również liczba głosów potrzebnych do odrzucenia weta byłaby odpowiednio mniejsza.

Warszawa Tomasz Pietrasiewicz, szef Ośrodka "Brama Grodzka Teatr NN" w Lublinie, realizującego edukacyjno-artystyczne projekty poświęcone dziedzictwu lubelskich Żydów, został laureatem Nagrody POLIN, wręczonej w czwartek w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie.

Jak wyjaśniono, statuetka ta przyznawana jest osobie lub instytucji, która poprzez swoje działania służy misji Muzeum: chroni pamięć historii polskich Żydów i przyczynia się do budowania szacunku wśród Polaków i Żydów, społeczeństw Europy i Świata.

W tym roku odbyła się pierwsza edycja nagrody, a gala jej wręczenia rozpoczęła obchody "Made in POLIN", czyli trzydniowego święta z okazji pierwszej rocznicy otwarcia wystawy stałej w muzeum POLIN. W uroczystości wzięła udział minister kultury. "Za chwilę minie rok, od momentu, kiedy otworzyliśmy podwoje tego gmachu z wystawą stałą. Od początku wiedzieliśmy, że to muzeum jest potrzebne. Od początku wielu ludzi zaangażowało się w to, żeby powstało. Od pierwszej idei, pierwszego konceptu było wielu w Polsce i na całym świecie, którzy byli dokładnie świadomi tego, że takie muzeum jest niezbędne w Polsce" - mówiła podczas gali Małgorzata Omilanowska.

"Myślę, że to, co wydarzyło się w ciągu ostatniego roku, jest dowodem na niesamowity sukces tego muzeum, który chyba przerósł najśmielsze wyobrażenia nas wszystkich. Bo wiedzieć, że jest potrzebne, a zobaczyć, jak chętnie jest odwiedzane, jak działa niezwykle magnetycznie na ludzi zarówno tu, jak i na całym świecie, to zupełnie co innego" zaznaczyła minister.

"Kilka miesięcy temu zdarzyło mi się podczas jednej z podróży służbowych, w Portugalii, spotkać pana, bardzo słabo już wła-

cji 2 grudnia) i Teresy Liszcz (zakończy kadencję 8 grudnia). To jedna trzecia 15-osobowego składu TK. Chodziło o zapobieżenie sytuacji, w której nowy parlament mógłby nie zdążyć z wyborem nowych sędziów i kadencje straciłyby ciągłość.

Termin zgłaszania kandydatów na pięciu nowych sędziów Trybunału minął 30 września.

Kluby parlamentarne PO, PSL i SLD zgłosiły do prezydium Sejmu, które przedstawiło Izbie, kandydatury pięciu prawników: prof.

Romana Hausera (obecnego prezesa NSA i przewodniczącego Krajowej Rady Sądownictwa będzie następcą sędzi GintowtJankowicz), prof. Andrzeja Jakubeckiego (cywilisty, z UMCS w Lublinie - zastąpi Kotlinowskiego) i dr hab. Krzysztofa Ślebzaka (szefa biura studiów i analiz w Sądzie Najwyższym - zastąpi Hermelińskiego). PSL zgłosiło Bronisława Sitka - prezesa Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa (zastąpi sędziego Cieślaka), a SLD - prof. Andrzeja Sokalę z PAN, specjalistę z dziedziny pra-

"jest nie do przecenienia, ale tak naprawdę efekt, jaki ono wywołuje, będziemy mogli docenić i ocenić dopiero za wiele lat".

"Zobaczymy tak naprawdę, jak to jedno muzeum zmienia i Polaków, i stosunek do Polaków na świecie" - powiedziała o POLIN minister kultury.

Tomasz Pietrasiewicz jest twórcą i dyrektorem Ośrodka "Brama Grodzka - Teatr NN" w Lublinie, który od 1998 r. realizuje szereg projektów edukacyjnoartystycznych poświęconych dziedzictwu lubelskich Żydów.

Polska wypłaci po 7,5 tys. euro ofiarom policyjnej przemocy

Warszawa Polska wypłaci po 7,5 barku Warmińskim przez politys. euro odszkodowania dwóm cjantów, którzy chcieli w ten spomężczyznom pobitym przez po- sób wymusić na nich wyjaśnielicję w Lidzbarku Warmińskim. nia. Policjanci kazali im klęczeć Tak zakończyła się ich sprawa w na krześle twarzą do ściany i bili Europejskim Trybunale Praw ich pałkami w stopy. K. J. wskaCzłowieka, gdyż polski rząd przy- zał również, że został kilkukrotznał, że doszło do naruszenia nie uderzony przez policjanta w praw skarżących. twarz otwartą dłonią.

W czwartek Helsińska FunObaj zawiadomili o przestępdacja Praw Człowieka - która stwie. W październiku 2012 r. przygotowała skargę mężczyzn Prokuratura Rejonowa w Bartona Polskę do Trybunału w Stras- szycach umorzyła śledztwo ws. burgu w tej sprawie - poinformo- przekroczenia uprawnień przez wała, że postępowanie przed funkcjonariuszy i nieudzielenia ETPC zostało zakończone. przez nich pomocy pokrzywdzoTo efekt złożenia przez rząd nym. Podstawą umorzenia było RP jednostronnej deklaracji, w niewykrycie sprawców przestępktórej przyznano, iż doszło do stwa - mimo że, jak podkreśla naruszenia praw skarżących, wy- HFPC, stwierdzono, że niewątnikających z art. 3 Europejskiej pliwie doszło do pobicia. PoKonwencji Praw Człowieka - czyli krzywdzeni odwołali się do sądu zakazu tortur, nieludzkiego lub w Bartoszycach, który nakazał poniżającego traktowania albo powtórne śledztwo. Zostało ono karania. ponownie umorzone z tych saRząd przyznał, że skarżący mych powodów. byli ofiarami przemocy ze strony W skardze do ETPC wskazafunkcjonariuszy oraz że postę- no, że stopień dolegliwości zapowanie mające na celu ukara- chowań funkcjonariuszy powinie sprawców prowadzono w spo- nien zostać uznany nie tylko za sób nieefektywny. Rząd zobowią- naruszenie zakazu nieludzkiego zał się do wypłaty każdemu ze traktowania, ale i zakazu tortur. skarżących po 7,5 tys. euro. Zgo- "Opisane działania policji stoją w dzili się oni na to, w związku z sprzeczności z prawami i wolnoczym ETPC uznał, że sprawa zo- ściami jednostki. Mamy nadzieję, stała załatwiona w sposób polu- że deklaracja rządu nie zakońbowny. czy tej sprawy i działań podejmoJak przypomina HFPC, K. J. wanych w celu przeciwdziałania oraz K. W. zostali pobici w 2012 r. stosowania przemocy przez funkpodczas przesłuchania w Komen- cjonariuszy" - skomentowała Kawa rzymskiego na UMK, b. sę- dzie Powiatowej Policji w Lidz- tarzyna Wiśniewska z HFPC. dziego Trybunału Stanu (zostanie następcą sędzi Liszcz).

Po ogłoszeniu kandydatur do TK prasa podnosiła wątpliwości co do wypełnienia przez Sitka wymogu "wyższego wykształcenia prawniczego". Jak ujawniła "Gazeta Wyborcza", jest on jest absolwentem prawa kanonicznego warszawskiej Akademii Teologii Katolickiej z lat 80. (był wtedy księdzem). Wskazywano, że w latach 90. NSA w sprawie innej osoby badał, czy można wpisać absolwenta prawa kanoniczneTomasz Gzell PAP go na listę zawodów prawniczych. Wynik głosowania nad kandydaturą Andrzeja Sokali, 8 bm. w Sejmie Wówczas NSA uznał, że nie ma sędziów TK. Podobnie ocenili Poza tym - co zauważył ekstakiej możliwości. Sam Sitek od- prof. Marek Chmaj i prof. Sabi- pert komisji prof. Dariusz Dupowiadał w mediach, że jego na Grabowska. Jak wyjaśnio- dek - kandydat jest niewątplikwalifikacje były już badane, gdy no, prof. Sitek uzyskał tytuł na wie doktorem habilitowanym zostawał prezesem Prokuratorii ATK w okresie, w którym nie nauk prawnych, co powinno zaGeneralnej Skarbu Państwa - i rozróżniano kierunków prawa i kończyć dyskusję o jego kwalifiwtedy uznano je za wystarczają- prawa kanonicznego. Dopiero w kacjach.

1989 r. weszło w życie zarządzece.

Formalnego powołania noNa zlecenie prezydium Sej- nie ministra oświaty, ale - jak wych sędziów TK dokonuje premu sprawę oceniło Biuro Analiz podkreślono w opiniach - nowe zydent, wręczając im nominację Sejmowych. Prof. Marek Szydło zasady nie obejmowały osób i odbierając ślubowanie. Tego też z BAS w konkluzji swej opinii już studiujących - więc stosuje dnia zaczyna się 9-letnia kadenstwierdził, że prof. Sitek posiada się to także do Bronisława Sitka, cja sędziego Trybunału Konstykwalifikacje wymagane wobec który dyplom uzyskał w 1989 r. tucyjnego.

Sejm wybrał pięciu nowych sędziów Trybunału Konstytucyjnego Warszawa Sejm wybrał w czwartek pięciu nowych sędziów Trybunału Konstytucyjnego: Romana Hausera, Krzysztofa Ślebzaka, Andrzeja Jakubeckiego, Bronisława Sitka i Andrzeja Sokalę.

W czwartkowym głosowaniu Hauser otrzymał 274 głosy, Ślebzak - 268, Jakubecki - 272, Sitek - 244, a Sokala - 264 głosy. Wszyscy uzyskali poparcie bezwzględnej większości Sejmu, która w tych głosowaniach wynosiła od 207 do 211 głosów - w zależności od tego, ilu posłów wzięło udział w głosowaniu.

Przeciw wszystkim kandydatom głosował cały klub PiS, który ten wybór nazywa "psuciem państwa".

Nowa ustawa o TK przyśpieszyła procedurę wyboru nowych sędziów z powodu zmiany kadencji - chodziło o to, aby jeszcze w obecnej wybrać następców odchodzących sędziów: Marii Gintowt-Jankowicz, Wojciecha Hermelińskiego, Marka Kotlinowskiego (ich 9-letnie kadencje dobiegają końca 6 listopada), Zbigniewa Cieślaka (koniec kaden-

dającego polskim, który pochodził z Polski, z żydowskiej rodziny, wyjechał jako dziecko, przeżył całe życie w Brazylii. I mówi mi: »Wie pani, wybieram się w tym roku do Polski.«. Pytam: »Jak często pan przyjeżdża?«. On: »Jeszcze nie byłem ani razu. I właściwie bym pewnie nie przyjechał, ale synowie mi powiedzieli, że w Warszawie jest Muzeum POLIN. Muszę je zobaczyć przed śmiercią. Dlatego przyjadę«" wspominała w czwartek Omilanowska.

Według niej rola Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN

strona 5

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

www.gazetagazeta.com

AKTUALNOŚCI

Ośmiu polskich pianistów w II etapie przesłuchań Konkursu Chopinowskiego Warszawa Wśród 43 pianistów zakwalifikowanych do II etapu przesłuchań XVII Konkursu Chopinowskiego znalazło się ośmiu reprezentantów Polski.

Nazwiska wszystkich, którzy zagrają w kolejnym etapie rywalizacji ogłoszono w środę wieczorem w Filharmonii Narodowej w Warszawie.

W kolejnym etapie przesłuchań XVII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im.

Fryderyka Chopina zagra ośmiu reprezentantów Polski: Łukasz Piotr Byrdy, Łukasz Krupiński, Krzysztof Książek, Łukasz Mikołajczyk, Piotr Nowak, Michał Szymanowski, Andrzej Wierciński i Szymon Nehring.

Siedemnastoosobowe jury pod przewodnictwem prof. Katarzyny Popowej-Zydroń podało w środę tuż po godz. 22 wyniki I etapu przesłuchań w XVII Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka

Chopina. Do kolejnego etapu dostały się, jak ocenił dyrektor Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina Artur Szklener, "aż 43 osoby". Oprócz ośmiu Polaków, do konkursu zakwalifikowało się pięciu reprezentantów Chin, pięciu Japończyków, pięciu pianistów z Korei Południowej, czterech reprezentantów Stanów Zjednoczonych, trzech Rosjan, trzech Kanadyjczyków, dwóch Włochów i po jednym pianiście z Czech, Ukrainy, Chorwacji, Francji i Węgier, Wielkiej Brytanii, Łotwy i Grecji.

"W ciągu pięciu dni Konkursu Chopinowskiego na estradzie Filharmonii Narodowej wystąpiło 78 pianistów z 20 krajów - powiedział dyr. Szklener. - W imieniu organizatorów i już niemal milionowej, i z dnia na dzień rosnącej publiczności z całego świata, biorącej udział w naszym chopinowskim święcie, pragnę serdecznie podziękować wszystkim artystom za muzyczne interpretacje, które

Warszawa Przedstawiciel PO weźmie udział w debacie przedwyborczej organizowanej 20 października przez TVP, TVN i Polsat - poinformował PAP szef sztabu Marcin Kierwiński. Kandydatka PiS na premiera Beata Szydło powiedziała zaś, że w debacie weźmie udział "lider albo liderka PiS".

Premier Ewa Kopacz zgłosiła gotowość do debaty z przedstawicielem PiS; Szydło odpowiada, że też jest gotowa.

20 października TVP, TVN i Polsat organizują debatę z udziałem reprezentantów wszystkich ośmiu ogólnopolskich komitetów, które startują do Sejmu w wyborach 25 października.

Z deklaracji przedstawicieli poszczególnych komitetów wynika, że w przedwyborczym starciu telewizyjnym mają wziąć udział także m.in. prezes PSL Janusz Piechociński, liderka Zjednoczonej Lewicy Barbara Nowacka, liderzy: Nowoczesnej Ryszard Petru, Partii KORWiN Janusz Korwin-Mikke i Komitetu Kukiz'15 Paweł Kukiz oraz Adrian Zandberg z Partii Razem.

"To będzie debata ośmiu komitetów, będzie debata pomiędzy wybranymi przedstawicielami partii politycznych. Trwają jeszcze ustalenia sztabowe, kto będzie reprezentował PO, natomiast nie ma co ukrywać, że tą kluczową debatą będzie debata pomiędzy przedstawicielem Platformy Obywatelskiej, panią premier Ewą Kopacz, a przedstawicielem Prawa i Sprawiedliwości" - powiedział Kierwiński w środę PAP. Jak dodał, jeszcze w czerwcu Kopacz zwracała się w tej sprawie do PiS. "Wydaje mi się, że po wczorajszym dniu bliższe są te ustalenia, żeby taka debata się odbyła" - zaznaczył Kierwiński.

W środę premier powiedziała, że każdy wyznaczony termin debaty jest dla niej do przyjęcia i że już kilka razy zwracała się, by do debaty stanął prezes PiS. Ale jeśli ten boi się rozmawiać mówiła Kopacz - to jest gotowa

Warszawa - Niech św. Jan Paweł II nadal będzie dla wszystkich wiernych, a Polaków szczególnie, drogowskazem w dążeniu świętości - napisał papież Franciszek w liście do metropolity warszawskiego kard. Kazimierza Nycza z okazji przypadających w niedzielę 11 października obchodów XV Dnia Papieskiego.

*** Andrzej Wierciński, jeden z Polaków, który zakwalifikował się do II etapu, podczas ogłoszenia wyników pierwszego etapu XVII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im.

Radek Pietruszka PAP Fryderyka Chopina, 7 bm. w Filharmonii Narodowej w Warszawie.

będziemy długo pamiętać" - podkreślił.

Przesłuchania II etapu rozpoczną się 9 października o godzinie 10-tej i potrwają do 12 października. Jako pierwszy wystąpi Łukasz Piotr Byrdy.

Zgodnie z tradycją podczas Konkursu wykonywane są wydebatować z Szydło.

Kopacz uważa, że dobrze by- łącznie utwory Fryderyka Chopiłoby, gdyby Kaczyński stanął do na. Regulamin stanowi, że uczestdebaty - "chociażby w świetle tego, co ostatnio opowiada Antoni Macierewicz" - i powiedział, "jak będzie wyglądał świat według PiS-u Kraków Wiesław Babik z Uniwersytetu Jagiellońskiego, Mipo 25 października".

Poinformowała też, że PO ma chał Bilewicz z Uniwersytetu bardzo szczegółowy raport z tego, Warszawskiego i Piotr Śniady z co obiecywało PiS, gdy rządziło, i PAN i Uniwersytetu Mickiewico z tego zrealizowało. "Otóż nie cza w Poznaniu zostali laureataudało się praktycznie nic" - powie- mi III edycji Nagród Narodowego Centrum Nauki (NCN). Wydziała premier.

Kopacz powiedziała też, że różnienia odebrali w środę w chce debaty z przedstawicielem Krakowie.

Kapituła nagrody wyłoniła PiS, by zapytać, jak będzie wyglądał los kobiet pod ich rządami. zwycięzców spośród 72 kandy"Dzisiaj ci ludzie mówią: polskie datów zgłoszonych przez nakobiety w tym kraju będą miały ukowców, osoby związane z NCN bardzo ograniczone prawa" - oce- oraz dotychczasowych laureniła. Premier mówiła m.in. o gło- atów.

Nagroda przyznawana jest sowaniach posłów PiS w Sejmie ws. podniesienia kary za gwałt w trzech obszarach badawczych. czy naruszenia konsensusu abor- Dr hab. Wiesław Babik odebrał ją w obszarze nauk o życiu; cyjnego.

Podkreśliła, że politycy PiS za- dr hab. Michał Bilewicz - w powiadają, że metoda in vitro nie dziedzinie nauk humanistyczbędzie finansowana, (zapowiada- nych, społecznych i o sztuce; ją) pozbawienie prawa wykony- prof. Piotr Śniady - w obszarze wania zawodu dla lekarzy, którzy nauk ścisłych i technicznych. tę metodą będą stosować oraz Laureaci otrzymali statuetki i po odejście od refundowania drogich 50 tys. zł.

Zwycięzcą tegorocznej edycji leków hormonalnych.

Politycy PO, w tym sama pre- mógł zostać uczony, urodzony mier, wielokrotnie apelowali do nie wcześniej niż 1974 r., mający PiS o debatę "jeden na jeden" mię- znaczne osiągnięcia w ramach dzy szefową rządu a szefem PiS badań podstawowych, prowadzoJarosławem Kaczyńskim. Ze stro- nych w polskiej jednostce naukony PiS płynęły jednak deklaracje, wej.

Wiesław Babik, biolog ewoluże do debaty powinna stanąć kancyjny, otrzymał nagrodę za badadydatka PiS na premiera.

Z udostępnionego w środę PAP nia nad ewolucją przystosowawlistu szefa sztabu wyborczego PiS czą zwierząt ze szczególnym Stanisława Karczewskiego do uwzględnieniem zmienności geTVN24 wynika, że na 16 paździer- nów MHC (odpowiedzialnych za nika planowana była w tej stacji układ immunologiczny, a także debata z udziałem Kopacz i Szy- wpływających na zapach człodło, jednak - jak czytamy w piśmie wieka).

"Ciekawi mnie wykorzysta- "zaproponowany przez TVN24 termin debaty nie odpowiada pani nie informacji historycznej zapremier Ewie Kopacz". "Podtrzy- wartej w genach do wnioskowamujemy nadal gotowość do udzia- nia o procesach ewolucyjnych. łu pani prezes Beaty Szydło w Takie badania pozwolą lepiej zrodebacie oraz proponujemy jako zumieć mechanizmy, dzięki któnowy termin dzień 19 październi- rym powstaje ogromna różnorodka, oczekując jasnej odpowiedzi, ność organizmów zamieszkujączy debata z udziałem pani pre- cych Ziemię" - powiedział lauremier Ewy Kopacz w tym terminie at.

Michała Bilewicza, psycholomoże być przeprowadzona" - naga społecznego, komisja konkurpisał Karczewski.

20 października wyborcza debata telewizyjna

Prze na s z Pol sk ę krót y

nicy mają do wyboru określone utwory kompozytora spośród dostępnych grup. Nie dopuszcza się wykonywania tych samych utworów na różnych etapach.

III etap Konkursu Chopinowskiego odbywać się będzie od 14 do 16 października. 10 pianistów zostanie zakwalifikowanych do finału, który odbędzie się 18-20 października.

Młodzi naukowcy otrzymali Nagrody Centrum Nauki

Katowice - 10 proc. uczniów w polskich szkołach regularnie jest dyskryminowanych, najczęściej w formie agresji słownej lub tzw. przemocy relacyjnej powiedziała w czwartek podczas konferencji w Katowicach Marta Rawłuszko z Towarzystwa Edukacji Antydyskryminacyjnej.

*** Frankfurt - Wszystkie pieniądze otrzymane w ramach Nagrody Solidarności im. Lecha Wałęsy przekażę na Fundację Borysa Niemcowa, którą obecnie rejestruję - powiedziała PAP Żanna Niemcowa, córka zamordowanego lidera antykremlowskiej opozycji.

Nagrodę Niemcowa otrzymała 4 sierpnia w Warszawie.

***

Warszawa - Jarosław Gowin jest sowa nagrodziła za "pokazanie najbardziej prawdopodobnym kandydatem na ministra obrony w rządzie PiS trójczynnikowej struktury współ- oświadczyła w czwartek kandydatka czesnego antysemityzmu i jej psy- tej partii na premiera Beata Szydło.

chologicznych konsekwencji".

Bilewicz badając strukturę antysemityzmu we współczesnej Polsce odkrył, że składa się on z trzech wiązek poglądów - religijnego antyjudaizmu, antysemityzmu wtórnego i antysemityzmu spiskowego - które cechują się różnym stopniem rozpowszechnienia oraz różnymi konsekwencjami.

"Uprzedzenia prowadzą do dyskryminacji, konfliktów, a czasami wręcz do zbrodni i ludobójstw. Zdecydowałem się badać uprzedzenia, aby lepiej zrozumieć i wyjaśnić mroczną stronę ludzkiej psychiki. Rozumiejąc lepiej źródła uprzedzeń możemy również sprawniej im zapobiegać" - powiedział Bilewicz.

Prof. Piotr Śniady został nagrodzony za znaczące wyniki w teorii reprezentacji i probabilistyce nieprzemiennej.

"Celem moich badań jest znalezienie ukrytych struktur, które tłumaczyłyby otaczający nas świat, zarówno widzialny świat fizyczny, jak i niewidzialny świat matematycznych idei. Do poszukiwania takich struktur wyjątkowo dobrze nadają się narzędzia kombinatoryki" - mówił prof. Śniady.

W ostatnich latach profesor zajmuje się głównie teorią reprezentacji.

"Teoria ta jest przydatna wszędzie tam, gdzie występują bardzo symetryczne problemy: zarówno w matematyce, fizyce, jak i chemii kwantowej. Mam nadzieję, że wyniki moich badań staną się przydatne, gdy ludzkość skonstruuje pierwsze komputery kwantowe, aby lepiej wykorzystać ich moc obliczeniową lub może na odwrót: by zrozumieć tkwiące w nich ograniczenia" - wyjaśnił profesor.

*** Warszawa - Nowy ambasador USA w Polsce Paul Wayne Jones po złożeniu w środę listów uwierzytelniających prezydentowi Andrzejowi Dudzie powiedział, że dla Polaków i Amerykanów najważniejsze jest bezpieczeństwo.

Musimy zagwarantować, by każdy czuł się bezpiecznie - mówił.

*** Warszawa - Projekt ws. podniesienia kwoty wolnej od podatku prezydent Andrzej Duda złoży w Sejmie po wyborach parlamentarnych - powiedziała w środę PAP szefowa biura prasowego Kancelarii Prezydenta Katarzyna Adamiak-Sroczyńska.

*** Warszawa - Rozmiary migracji trochę nas przerastają, ale odpowiedź Kościoła jest jedna: chcemy uchodźcom pomagać w duchu solidarności, zaufania i odpowiedzialności - powiedział w środę przewodniczący Rady ds. Migracji, Turystyki i Pielgrzymek bp Krzysztof Zadarko.

*** Warszawa - Dumy z reprezentowania Polski życzył uczestnikom kursu Polskiego Instytutu Dyplomacji im.

Ignacego Jana Paderewskiego minister spraw zagranicznych Grzegorz Schetyna na uroczystości wieńczącej teoretyczną część aplikacji dyplomatyczno-konsularnej. Zakończone w środę 6-miesięczne szkolenia były częścią trzeciej edycji organizowanego przez PID kursu.

*** Warszawa - Rodzice dzieci chorych na lekoodporną padaczkę pikietowali w środę przed Centrum Zdrowia Dziecka w obronie dr. Marka Bachańskiego, który eksperymentalnie leczył środkami zawierającymi marihuanę. W sprawie lekarza toczy się śledztwo, zawiadomienie złożył szpital.

*** Szczecin - Operacja załadunku ciężkiego sprzętu na okręty, budowa przeprawy rzecznej, likwidacja skażeń w porcie wojennym - to niektóre z ćwiczeń , które w środę odbyli żołnierze 8. Flotylli Obrony Wybrzeża. Na Bałtyku, a także na części lądowej woj. zachodniopomorskiego trwają największe tegoroczne manewry Flotylli pod kryptonimem "Wargacz-15".

strona 6

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

www.gazetagazeta.com

AKTUALNOŚCI

Największy układ handlowy podpisany Dokończenie ze str. 1

Ottawa Podstawą TPP jest zawarte w 2005 roku porozumienie o partnerstwie strategicznym Trans-Pacific (TPSEP lub P4).

Kraje członkowskie określiły termin zakończenia negocjacji w 2012 r., ale sporne kwestie związane z+rolnictwem,+własnością intelektualną, a także usługami i inwestycjami spowodowały przedłużenie negocjacji. Zawarcie TPP było jednym z głównych celów strategii handlowej administracji+Obamy.

Generalnie, w ocenie Harpera, TPP to niezwykle korzystny układ handlowy - otwiera on rynek prawie 800 milionów konsumentów i PKB 28 trilionów dol, (14-krotność kanadyjskiej gospodarki).

Kanada będzie teraz jedynym krajem z G7, mającym dostęp na zasadach wolnego handlu do USA, Ameryk, Europy i Azji rezależy od niego, ale od ciężko gionu Pacyfiku, czyli 60 proc. pracujących Kanadyjczyków. Po światowej ekonomii. dekadzie zaniedbań, czas na rząd, który jest chętny do inwestowania w Kanadyjczyków aby w końcu nasza ekonomia zaczęła się rozwijać poprzez dokonywanie inteligentnych wyborów teraz, a nie za ileś lat", powiedział Trudeau. "W tych wyborach chodzi o Kanadyjczyków. O ludzi, którzy ciężko pracują i chcą, aby ich głos i wartości były reprezentowane w Ottawie. Ludzie w naszym kraju chcą, i zasługują na to - lepszego rządu, a liberałowie potrafią to zapewnić i dokonają tego. (…) Czas na wybranie posłów, którzy będą reprezentowali swoje społeczności w Ottawie, a nie Ottawę w swoich społecznościach. Czas na otwarty i uczciwy rząd, który ciężko pracuje aby zdobyć zaufanie Kanadyjczyków obdarzając ich swoim zaufaniem. Mississauga Partia KonserwaCzas zakończyć dekadę Harpe- tywna odwołała swego dotychra". czasowego kandydata w okręPo wiecu Justin Trudeau spo- gu+Mississauga-Malton+Jagdisha tkał się w dziennikarzami.+ Grewala, który wyrażał w hinduskiej prasie opinię, że homoseksualizm to "nienaturalne zachowanie", a osoby heteroseksualne to ludzie "normalni". miejscach pracy” - powiedziała Grewal jest autorem artykułu "Is it wrong for a homosexual to beArbour.

Zdaniem Arbour, najlepszym come a normal person?" w języku sposobem promowania wolności Punjabi, który ukazał się w tym religii i równości płci byłoby ak- roku w gazecie "Punjabi Post".+ W artykule Grewal opowiada ceptowanie kobiet w nikabach w sferze publicznej. W ten sposób się za skompromitowaną w nabierałyby ekonomicznej siły i oczach naukowców metodą odbyłyby wystawione na inne świa- wracania homoseksualnej orientopoglądy, powiedziała Arbour. tacji seksualnej. W czerwcu poJest to znaczenie lepszy sposób słowie ontaryjscy zdecydowali, wpłynięcia na kobiety, aby może aby przestać finansować ze środzmieniły swoje poglądy i doko- ków publicznych tego rodzaju nywane wybory, co w tej chwili praktyki. być może nie jest dla nich możliwe.

Sąd apelacyjny uznał wniosek muzułmanki, która domaga Toronto Władze Ontario ogłosiły się prawa do składania przysięgi mianowanie David Marshalla na na obywatelstwo w nikabie (za- stanowisko doradcy ds. ubezpiesłaniającym twarz poza oczami) czeń samochodowych i emery- noszonym w Kanadzie przez tur, który rozpocznie swoją pracę niewielki procent muzułmanek. 1 lutego 2016 roku.

Od decyzji tej rząd złożył apelację, twierdząc, że zakaz nikabów jest słuszny, ponieważ wszyscy powinni składać tę przysięgę z odsłoniętą twarzą. Ostatnio Stephen Harper mówi o objęciu zakazem noszenia nikabów także publicznyuch miejsc pracy.

KANADY Justin Trudeau w Brampton

Brampton W niedzielę po południu lider Partii Liberalnej Justin Trudeau przybył na największy w historii partii wiec, który odbył się w Brampton. Wzięło w nim udział około 7 tysięcy zwolenników liberałów.

Trudeau, który pojawił się na wiecu z żoną i dziećmi, mówił o swoim trzypunktowym programie zmiany Kanady - jego hasło wyborcze brzmi "Real Change": • tworzenie miejsc pracy poprzez ogromne inwestycje w infrastrukturę • zwiększanie klasy średniej poprzez zwiększanie podatków płaconych przez 1 procent najbogatszych i obcinanie podatków dla członków klasy średniej • pomoc rodzinom w ponoszeniu wysokich kosztów wychowywania dzieci i inwestowanie w niezbędną socjalną infrastrukturę, w tym tanie mieszkania, opiekę nad dziećmi i placówki dla seniorów.

"Przeciwnie do tego, w co Stephen Harper chciałby, aby ludzie wierzyli, nasza gospodarka nie

W TPP szczególnie istotny jest dostęp do rynku japońskiego.

Japonia to 3. największa ekonomia świata.

Został podpisany dokładnie 28 lat po zawarciu przez Kanadę pierwszego takiego porozumienia - z USA. TPP musi zostać ratyfikowany z Parlamencie zanim zacznie obowiązywać.

W Kanadzie są bardzo różne opinie na temat TPP. Negatywnie na ten temat wypowiadają się związki wytwórców samochodów, a także producenci nabiału.

Wytwórcy sera mówią, że nawet 1-procentowy wzrost zagranicznego taniego sera powodowałby bardzo poważne problemy dla kanadyjskich producentów.

Z drugiej strony rząd wskazuje na dużo innych gałęzi przemysłu, które oczekiwały z nadzieją na podpisanie porozumienia: przemysł wydobywczy, producenci ryb, wieprzowiny, wołowiny, a+nawet większe firmy moto-

ryzacyjne, które mają zakłady za granicą.

Producenci wołowiny w Kanadzie oczekują, że eksport do Japonii może potencjalnie potroić się, kiedy zostaną obniżone cła.

W Quebecu i w Ontario gdzie najwięcej jest oporów ze strony producentów nabiału, jednocześnie jest bardzo silne lobby za porozumieniem ze strony producentów wieprzowiny.

Generalnie krytykuje się rząd za prowadzenie rozmów w sprawie porozumienia w całkowitej tajności. Być może finalny tekst umowy nie zostanie nawet upubliczniony przed wyborami kanadyjskimi. Rząd jest krytykowany za to, że nie konsultował się w tej sprawie z partiami opozycyjnymi.

W poniedziałek Stephen Harper poinformował, że rząd przyjął plan przeznaczenia kwoty 4,3 mld dol. przez 15 lat na ochronę kanadyjskich farmerów przed efektem TPP.

Kandydat konserwatystów odwołany

Nikaby nie powinny być problemem Ottawa Była sędzia Sądu Najwyższego, dawna komisarz ONZ ds. praw człowieka, a także były oskarżyciel Międzynarodowego Trybunału ds. Ludobójstwa w Jugosławii i Ruandzie Louise Arbour napisała w otwartym liście opublikowanym w czwartek we francuskojęzycznej gazecie La Presse, że prawa zagwarantowane przez konstytucję w Kanadzie są zagrożone poprzez debatę na temat nikabów.

Potrzebna jest ochrona tych swobód, kiedy są one zagrożone, a w tym przypadku tak jest - powiedziała Arbour. Rząd konserwatywny, jej zdaniem, poszedł zbyt daleko starając się odstąpić od praw zagwarantowanych przez Kartę Praw i Swobód, które mają bronić wszystkich Kanadyjczyków.

"Nie jestem wcale przekonana, czy powinniśmy starać się walczyć o wolność kobiet wbrew ich własnej woli i zmuszanie ich aby nie wychodziły z domu, ponieważ nie ma dla nich miejsca w publicznym życiu i w sferze publicznej, a także w publicznych

Partia Konserwatywna oświadczyła, że komentarze Grewala "nie odzwierciedlają poglądów Konserwatywnej Partii Kanady. (…) Jesteśmy zdania, że wszyscy Kanadyjczycy - niezależnie od rasy, religii, płci, czy

orientacji seksualnej - zasługują na to, by traktować ich z respektem i godnością".+ O odwołanie Grewala apelowali przywódcy Partii Liberalnej Justin Trudeau i NDP Thomas Mulcair.

Doradca rządu ds. ubezpieczeń i ORPP Będzie on doradcą ministra finansów, którego zadaniem będzie opracowywanie sposobów dalszego redukowania opłat za ubezpieczenia samochodowe, a także sposoby wprowadzenia w życie Ontario Retirement Pension Plan (ORPP).

W chwili obecnej 2 na 3 Ontaryjczyków nie ma zabezpieczonego funduszu emerytalnego w miejscu pracy. Dzięki ORPP funduszem emerytalnym zostaną objęte dodatkowe 3,5 mln osób pra-

cujących mieszkańców prowincji.

Z kolei nadzwyczajnie wysoki koszt polis ubezpieczeniowych na ubezpieczenia samochodów w Ontario utrudnia życie 9,5 mln kierowców, którzy muszą się przemieszczać do szkoły pracy przy pomocy samochodu.

Marshall ma duże doświadczenie w zarządzaniu. Był przez ostatnie 6 lat szefem i dyrektorem Workplace Safety and Insurance Board (WSIB).

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

www.gazetagazeta.com

strona 7

AKTUALNOŚCI

Nowy portal dla studentów

Wakacje z Bieberem

Toronto Władze prowincji Ontario ogłosiły uruchomienie nowego portalu internetowego o adresie www.ecampusontario.ca, który da ontaryjskim studentom na poziomie szkolnictwa wyższego dostęp do tysięcy akredytowanych kursów uniwersyteckich i koledżowych.

W sumie dzięki 13 tys. umieszczonych tam kursów studenci będą mogli mieć znacznie większą elastyczność w kończeniu studiów.

Portal zawiera katalog wszystkich kursów oferowanych online, dostęp do 277 kursów, które dają zaliczenia uznawane przez różne instytucje biorące udział w

Polinezja Fracuska Słynny bokser Floyd Mayweather Jr., który trzy tygodnie temu zakończył karierę niepokonany odnosząc 49. zwycięstw, cieszy się z wakacji do końca życia. Wolny czas spędza ostatnio na jednej z wysp Polinezji Francuskiej w towarzystwie wokalisty Justina Biebera.

Znajomość boksera z piosenkarzem datuje się od maja 2012 roku, gdy bokser przy dźwiękach jednego z przebojów kanadyjskiego piosenkarza wychodził na ring przeciw Miguelowi Cotto.

W świecie show biznesu, popkultury i sportu dobre relacje między gwiazdami takiego formatu jak Mayweather jr. i Bieber należą do rzadkości i zaskakują nawet znajomych obydwu panów mających miliony fanów.

13 września 38-letni bokser

tym programie, natychmiastową informację czy dane zaliczenia będą akceptowane przez interesujące ich instytucje, pomoc i różnego rodzaju środki dla wykładowców na temat projektowania i uczenia kursów online, a także wspomaganie akademickie i techniczne dla wszystkich użytkowników portalu. Ponadto Ontario inwestuje 72 mln przez najbliższe 5 lat na rozbudowę i obsługę tego portalu.

45 koledżów i uniwersytetów w Ontario, które są finansowane z publicznych pieniędzy, oferuje kursy dostępne w ramach tego portalu.

Już przedtem Ontario ofero-

wało setki kursów komputerowych, z których zaliczenia są uznawane przez różne instytucje partycypujące w tym programie w ramach programu OntarioLearn.

70 tys. dodatkowych studentów zapisało się na ontaryjskie uczelnie wyższe w roku 2014/ 2015, w porównaniu z 2002/2003 - jest to wzrost o ponad 43 proc.

Ecampus Ontario, administrator tego portalu, jest niedochodowym ośrodkiem uczenia się przy pomocy nowoczesnej technologii i jest zarządzany przez administratorów uczelni wyższych, specjalistów w uczeniu się na dystans, studentów, a także zwykłych obywateli.

odniósł 49. zwycięstwo na zawodowym ringu. Pokonał w Las Vegas jednogłośnie na punkty rodaka Andre Berto i obronił tytuły mistrza świata federacji WBC oraz WBA w kategorii półśredniej. Po pojedynku potwierdził wcześniejsze deklaracje o zakończeniu kariery. Z identycznym bilansem z boksem pożegnał się legendarny Rocky Marciano, niepokonany w latach 1946-55 czempion wagi ciężkiej, który zmarł tragicznie w 1969 roku.

Pochodzący z Kanady, obecnie 21-letni Bieber, zyskał status gwiazdy muzyki pop w wieku 15 lat. Piosenkarz ma posiadłość w ekskluzywnej miejscowości Calabas, odległej o ok. 50 km na północny zachód od Los Angeles, gdzie stoją rezydencje wielu celebrytów.

Rozbity gang handlu narkotykami i bronią Toronto Po roku dochodzenia pod kryptonimem Project Monto aresztowano i oskarżono 13 mieszkańców Ontario za import nielegalnych narkotyków i broni do Kanady.

Narkotyki były importowane z Kalifornii, Trynidadu i Tobago, St. Lucii, Gujany, a zabroniona

broń z Florydy. Następnie narkotyki były rozwożone z Toronto do Nowej Fundlandii i Labradoru i oczywiście płacono za nie gotówką. Rynkiem było także samo miasto Toronto i okolice.

Następnie gotówka była przekazywana do krajów, z których sprowadzano narkotyki na za-

kup następnej partii.

Przede wszystkim importowano kokainę.

W sumie zarekwirowano 123 kg kokainy, o wartości ok. 12,2 mln dol., 22 sztuki broni i 146 tys. dol. w gotówce, a także 4 pojazdy.

Szef COC ustąpił ze stanowiska Ottawa Prezydent Kanadyjskiego Komitetu Olimpijskiego (COC) Marcel Aubut podał się do dymisji w związku z oskarżeniami o molestowanie seksualne. Funkcję tymczasowego szefa pełnić będzie wicemistrzyni igrzysk w Los Angeles w wioślarstwie Tricia Catherine Smith.

Aubut nie przyznał się do winy. "W ostatnich dniach oskarżenia o molestowanie seksualne kierowały pod moim adresem osoby przypisujące mi intencje, które nigdy nie były moimi" - podkreślił w wydanym oświadczeniu.

Swoją dymisję uzasadnił następująco: "Obecna sytuacja mogłaby odwrócić uwagę od prawdziwych celów COC, zwłaszcza w przededniu igrzysk olimpij-

skich w Rio de Janeiro".

67-letni Aubut stał na czele COC od kwietnia 2010 roku. Był orędownikiem kandydatury Toronto do organizacji igrzysk w 2024. Ostatecznie kanadyjskie miasto zrezygnowało z ubiegania się o prawa gospodarza ze względu na wysokie koszty.

Do czasu nowych wyborów funkcję prezydenta sprawować będzie czterokrotna uczestniczka igrzysk w wioślarstwie, prawniczka Tricia Catherine Smith.

"Wierzę w ideały sportu i dołożę należytych starań, aby poprawić wizerunek ruchu olimpijskiego w kraju" - powiedziała 58-letnia Smith.

W 1984 roku w Los Angeles zdobyła z Betty Craig srebrny medal w dwójce bez sterniczki.

Polski pomysł podbija Kanadę Toronto Na ulicach Toronto pojawiają się automaty do odbierania paczek.

To idea, która narodziła się w Polsce, ale jest już rozpropagowana w wielu krajach. Ostatnuio dołączyła do nich Kanada.

Rafał Brzoska to twórca, założyciel i współwłaściciel Grupy Integer.pl, właściciela Paczkomatów® InPost - największej na świecie sieci urządzeń do samodzielnego nadawania i wysyłania oraz największej prywatnej poczty - InPost. Dzięki nowatorskim

usługom od lat z sukcesem rewolucjonizuje polski i międzynarodowy sektor pocztowo-kurierski.

Zagraniczna ofensywa Integer.pl obejmuje swym zasięgiem już 5 kontynentów.H W naszej "Gazecie" publikowaliśmy wywiad z Rafałem Brzoską (http://www.gazetagazeta.com/2015/03/wszystkie-niepowodzenia-mozna-obrocic-w-sukces/) Automaty w Kanadzie są obsługiwane przez oddział tej międzynarodowej firmy -HInPost.ca.

Najbiedniejsze dzieci są tutaj

W kolekcji ma też siedem medali mistrzostw świata i złoty krążek wywalczony w Igrzyskach Wspólnoty Brytyjskiej.

Jest wiceprezydentem Międzynarodowej Federacji Wioślarskiej (FISA) oraz członkiem Trybunału Arbitrażowego ds. Sportu (CAS) w Lozannie.

Ottawa Grupa powołana do walki z niedostatkiem o nazwie Campaign 2000 opublikowała dane ukazującą rozmiar nędzy wśród dzieci.

Oto 15 okręgów wyborczych w kanadzie, gdzie największy jest odsetek niedostatku wśród dzieci: Churchill-Keewatinook Aski: 65,2 proc.

Desnethe-Missinippi-Churchill River: 58,3 proc.

Winnipeg Centre: 45,2 proc.

Dauphin-Swan River-Neepawa:

41,5 proc.

Kenora: 39,6 proc.

Humber River-Black Creek (poprzednio York West): 39,5 proc.

Scarborough-Guildwood: 38,4 proc.

Toronto Centre: 37,8 proc.

Nunavut: 37,7 proc.

Winnipeg North: 37,4 proc.

Hamilton Mountain (formerly Hamilton Centre): 36,9 proc.

Etobicoke North: 36,7 proc.

Windsor West: 36,1 proc.

York South-Weston: 35,2 proc.

Sydney-Victoria: 34,5 proc.

strona 8

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

www.gazetagazeta.com

AKTUALNOŚCI

Etobicoke Centre - ostra walka

TORONTO

W tym okręgu walka jest bardzo ostra. W wyborach w roku 2011 konserwatysta Ted Opitz pokonał liberała Borysa Wrzesnewsky'ego, który reprezentował ten okręg w Ottawie przez trzy kadencje - od roku 2004 do 2011. Ted Opitz wygrał 26 głosami. Wyniki wyborów zaskarżył Wrzesnewskyj i sąd unieważnił wybory w tym okręgu. Opitz złożył apelację do Sądu Najwyższego, który zmienił decyzję sądu niższej instancji uznając Teda Opitza zwycięzcą w tym okręgu.

Poprzednio posłem z okręgu Etobicoke Centre był liberał Allan Rock (1993-2004), a przed nim konserwatysta Michael Wilson (1979-1993).

Dzisiaj rozmowy z oboma kandydatami.

Ted Opitz - Partia Konserwatywna Małgorzata P. Bonikowska: Hasłem wyborczym Pana partii jest trzymanie się wytyczonego kierunku w rządzeniu Kanadą.

Czym zatem może pochwalić się rząd konserwatywny przez te prawie 10 lat?

Ted Opitz: Przede wszystkim możemy być dumni z ekonomii.

Kanada ma jedną z najsilniejszych gospodarek w grupie G7.

Nasi przeciwnicy - Partia Liberalna i NDP próbują znaleźć dane, mające udowodnić, że tak nie jest, ale to zabiegi polityczne. Świat, obiektywnie ocieniający takie kwestie, wyraźnie wskazuje na osiągnięcia Kanady. Kanada jest jednym z najbardziej podziwianych państw na świecie, także jeśli chodzi o ekonomię. Wymaga to bardzo dużo ciężkiej pracy.

Sytuacja na rynkach świata jest niepewna i premier Harper zawsze podkreśla, że nad kondycją ekonomii trzeba cały czas pracować i trzeba o nią dbać. Grecja, Chiny, niskie ceny ropy - trzeba mieć u steru kogoś kto naprawdę wie co robi, żeby takie elementy nie spowodowały załamania gospodarczego. Mamy dużo bogactw naturalnych, ale dzięki rządowi konserwatywnemu rozbudowaliśmy także wiele innych gałęzi gospodarki, co pozwoliło na zrekompensowanie niekorzystnych zjawisk na rynkach światowym. Niedawno opublikowane wyniki badania Reputation Institute’s Country Reptrak - ranking 55 krajów świata, opublikowane w czasopiśmie “Forbes”, umieszczają Kanadę na 1. miejscu. Przez ostatnie sześć lat była na 1. miejscu czterokrotnie, a w pozostałych dwóch latach - na 2.

To wspaniały wynik.

Obniżyliśmy podatki dla Kanadyjczyków do poziomu najniższego od 50 lat, co jest niezwykle korzystne dla wszystkich. Niestety, problemem jest premier Ontario Kathleen Wynne, która chce właśnie w swoim programie emerytalnym obłożyć właścicieli firm nowym podatkiem od wynagrodzeń. Podobnie Justin Trudeau, który chce podwyższyć składki emerytalne CPP. Osoba zarabiająca 60.000 dol. rocznie płaciłaby dodatkowe 1000 dol. rocznie na program premier Wynne i 1000 dol. na program Justina Trudeau. Składki CPP musiałyby też płacić w tej samej wysokości małe firmy. Oznacza to redukcję miejsc pracy, zmniejszenie możliwości awansowania i obniżenie płac netto. Ponadto, nasz rząd podniósł limit wpłat na nieopodatkowane konta oszczędnościowe do 10.000 dol. rocznie. 11 milionów Kanadyjczyków korzysta z tych kont (TFSA - Tax Free Savings Account). Jest wiele nowych i korzystnych sposobów oszczędzania na emeryturę. Bardzo doceniany jest przez rodziny z dzieć-

mi tzw. Universal Child Care Benefit. Kiedy chodzę po domach w czasie kampanii słyszę ciągle, jak bardzo pomaga to rodzinom w kosztach wychowywania dzieci.

Fitness Child Credit dla dzieci pomaga rodzinom w pokrywaniu kosztów programów sportowych, a przecież zależy nam bardzo na tym, aby dzieci były fizycznie aktywne. To bardzo ważne dla samotnych matek, które dzięki temu mogą zapisywać dzieci np. na kosztownego hokeja. Income Splitting dla małżeństw i dla seniorów oraz podwyższona kwota gwarantowanego zasiłku (GIS - Guaranteed Income Supplement) dla seniorów - to wszystko znacznie pomaga Kanadyjczykom w codziennym życiu i finansach. Teraz planujemy ulgę podatkową w wysokości 2 tys. dolarów dla seniorów, którzy żyją samotnie - a jest takich 1,6 milionów. Podsumowując, nasz rząd spowodował, że Kanadyjczycy mają w portfelach więcej pieniędzy dzięki naszej polityce. Widzą to obserwatorzy z zewnątrz. W niedawnym artykule w New York Timesie napisano, że kanadyjska klasa średnia jest jedną z najmocniejszych na świecie. Wzrosły dochody netto rodzin z klasy średniej, więcej niż dochody 1 proc. najbogatszych Kanadyjczyków. To dane Statistics Canada.

M.P.B.: A co z tymi, którzy nie mają dość pieniędzy aby je oszczędzać?

T.O.: Inwestujemy w infrastrukturę - to rekordowa kwota 85 mld dol. przez okres 10 lat - w system komunikacji SmartTrack burmistrza Toronto Johna Tory’ego, co stworzy miejsca pracy. Inwestujemy także w budowę niedrogich lokali mieszkalnych. Niestety, tu przeszkadza nam obecny rząd Ontario, jak wspominałem. Ontario ma najwyższe zadłużenie ze wszystkich prowincji - straciliśmy 400.000 miejsc pracy w Ontario. My ze swojej strony staramy się to nadrobić poprzez stwarzanie dobrych warunków dla biznesu, bo to tam powstają nowe miejsca pracy. Z naszego federalnego punktu widzenia, najważniejsze jest utrzymanie silnej ekonomii, która rośnie i prognozy na następne kwartały są także pozytywne. Ponadto, nie tylko zbilansowaliśmy budżet, ale uzyskaliśmy nadwyżkę w wysokości 1,9 mld dol., rok przed planowanym terminem.

M.P.B.: W jaki sposób korzystny jest zasiłek dla rodzin z dziećmi, skoro jest on opodatkowany?

T.O.: Taka jest natura tego rodzaju benefitów, ale najbardziej korzystny, co jest słuszne, jest on dla rodzin o niskich zarobkach, bo te są na najniższym poziomie podatkowym. Rozmawiając z setkami rodzin widzę, że są bardzo

zadowolone z tych dodatkowych pieniędzy i programów.

M.P.B.: Obaj oponenci Pana partii twierdzą, że ich programy są znacznie lepsze dla Kanadyjczyków. Co, Pana zdaniem, jest w nich niekorzystnego?

T.O.: Oba wpędziłyby nas w wysokie deficyty. To typowe dla Partii Liberalnej. Za czasów premiera Pierre’a Trudeau deficyty były bardzo wysokie, a wychodzenie z nich zabrało 30 lat.

Justin Trudeau zapowiada 10miliardowe deficyty przez następne 3-4 lata, a potem obiecuje w jakiś sposób zbilansować budżet w ostatnim roku kadencji. To bardzo trudne, jeżeli nie wręcz niemożliwe. Nasze programy są oparte na zbilansowanym budżecie. Jaki jest sens wchodzenia znowu w deficyt, zadłużania się i pozostawiania tego długu do spłacenia następnemu pokoleniu? My zbilansowaliśmy budżet, obniżyliśmy podatki, co to dało ludziom więcej pieniędzy, które z kolei wpuszczają z powrotem w gospodarkę, powodując jej wzrost.

To najlepszy sposób na ekonomię, a dowód na to jest właśnie w tym jak kondycja naszego kraju oceniana jest obiektywnie, nie na użytek kampanii wyborczej.

M.P.B.: Jak ocenia Pan swoją pracę w swoim okręgu Etobicoke Centre przez ostatnie lata?

T.O.: Jestem dumny z tego, że przez te ostatnie lata zrobiłem dla moich wyborców bardzo wiele, więcej niż mój poprzednik, ponieważ rządy liberalne są znane z obietnic, z których potem niewiele jest realizowanych w praktyce. Bardzo ciężko pracowałem, aby do mojego okręgu przyciągnąć inwestycje, pomóc znaleźć zatrudnienie jego mieszkańcom. Z powodzeniem pomagałem młodym ludziom znaleźć pracę na lato. Bardzo dużo pracuję z młodzieżą, także z młodymi ludźmi wymagającymi pomocy, służąc im radą i wsparciem.

Dużo z nimi rozmawiam o zagrożeniach ze strony gangów, narkotyków. Moje biuro w okręgu zawsze pełne jest ludzi. Przez te cztery lata pomogliśmy tysiącom ludzi w różnych sprawach - imigracyjnych, podatkowych. Ważnym elementem pracy w okręgu jest walka o rozbudowanie systemu komunikacji publicznej w Etobicoke. Już wiemy, że rząd federalny zainwestował w torontoński SmarTrack, a także jeśli zostanie wybrany, będzie czynił poważne inwestycje na rzecz TTC. Tu w Etobicoke to dla nas bardzo ważne. Ponadto Toronto dostanie stały udział w podatku od sprzedaży benzyny.

M.P.B.: Jaką działalnością możesz pochwalić się w ciągu 4 lat kadencji w Ottawie?

T.O.: Jestem bardzo aktywnie zaangażowany w sprawę Ukra-

Z prawej Ted Opitz, obok niego Władyslaw Lizoń

iny. Przez te cztery lata kadencji byłem na Ukrainie sześciokrotnie. Uważamy, że Putin jest bardzo poważnym zagrożeniem dla globalnego pokoju i bezpieczeństwa. Jako Polacy wiemy doskonale co to znaczy. Jest on produktem swego szkolenia w KGB, oraz całego sowieckiego systemu. Mój ojciec był w gułagu, matka wysłana była na roboty do Niemiec. To bardzo typowy polski rodowód, jakże znany naszym weteranom i ich rodzinom. Dlatego dobrze rozumiemy, co się dzieje w Rosji i na Ukrainie. Doskonale wiem, jak bardzo niepokoi to Polskę - pracuję bardzo blisko z moimi przyjaciółmi w polskiej armii (sam przecież przed polityką byłem oficerem armii kanadyjskiej, więc mam tam znakomite kontakty) i byłem zaangażowany w organizowanie misji kanadyjskiej w Polsce i na Ukrainie. Jestem bardzo dumny z mojej pracy w sprawie Ukrainy.

Darzą mnie pełnym zaufaniem premier Harper i minister obrony Jason Kenney, a także członkowie społeczności ukraińskiej i na Ukrainie i w Toronto. Przekazaliśmy Ukraińcom umundurowanie, obuwie wojskowe, a także noktowizory, które zresztą na początku czerwca pomogły w wygraniu bitwy z atakującymi rosyjskimi oddziałami. Ale pomocy wymaga nie tylko wojsko na Ukrainie, lecz także cywilni mieszkańcy. Nasz rząd zainwestował ponad 700 mln dol. w pomoc w odbudowie instytucji rządowych, odbudowie demokracji.

Ukraina to kraj, który zasługuje na dobrą, bezpieczną przyszłość.

Jestem bardzo dumny z Polski, że mimo zaszłości historycznych, tak wspaniale wspomaga Ukrainę przez cały czas konfliktu pomoc medyczna w czasie Majdanu, szkolenia wojskowe. Ukraińcy kochają i Polskę i Kanadę.

M.P.B.: Jakie są najbliższe plany w sprawie Ukrainy?

T.O.: Jest kilka inicjatyw, które będziemy podejmować. Minister Jason Kenney ogłosił właśnie, że powstaje fundusz na kontrpropagandę rosyjską. Wielką bronią są media społecznościowe. Rosjanie robią to poprzez tzw. trolle sieciowe - wypowiedzi rzekomo popierające politykę Putina. Trzeba temu przeciwdziałać. Ponadto chcemy powołać specjalną grupę, której zadaniem będzie ustalanie, dokąd trafiają rosyjskie pieniądze. Pojawiają się pytania o nadwyżki naszej kanadyjskiej broni. Niestety, nie nadaje się ona dla Ukrainy, ponieważ ukraiński system broni jest oparty o system rosyjski. Ponadto, część kanadyjskiego sprzętu to sprzęt z demobilu, przestarzały, który nie nadaje się do współczesnej sytuacji i do odparcia nowoczesnego arsenału Rosji.

M.P.B.: Czy rząd konserwatywny jest za dostarczeniem broni Ukrainie?

T.O.: Tylko w porozumieniu z naszymi sojusznikami. Sama Kanada nie ma wiele broni. Mamy wspaniałą, ale niedużą armię i odpowiedni do tego arsenał broni, potrzebny dla naszych potrzeb. Mało kto wie, że Ukraina ma sporą ilość broni, a także produkuje własną broń i systemy rakietowe, sprzedawane za granicę. Ich technologia jest na wysokim poziomie. Wiele z tego arsenału zostało ukradzione i wywiezione owymi białymi ciężarówkami do Rosji. Oczywiście, to co jest nie jest wystarczające, ale wszelkich takich akcji musimy dokonywać w porozumieniu z sojusznikami. Rezolucję w USA zawetował prezydent Obama, który ostatnio wysłał na Ukrainę radary, zirytowany działaniami Putina w Syrii. Ale to może się Dokończenie na str. 11 części II

www.gazetagazeta.com

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

strona 9

TORONTO i ONTARIO

Borys Wrzesnewskyj - Partia Liberalna Małgorzata P. Bonikowska: Partia Liberalna prowadzi kampanię pod hasłem "Real Change" (Prawdziwa zmiana). Na czym dokładnie ma polegać ta zmiana?

Borys Wrzesnewskyj: Stephen Harper nawołuje do utrzymania tego samego kursu, czyli już lepiej być nie może. My mówimy na to - nie, to nieprawda. Przez ostatnią dekadę jesteśmy świadkami zwiększających się podziałów społecznych, degradacji ekologicznej. Niestety, nie widzimy za to wzrostu gospodarki. Żyjemy w najlepszym kraju na tej planecie, ale to nie znaczy, że jesteśmy idealni i że nic nie można zrobić lepiej. Bo jak to jest, że nasi seniorzy, ci, którzy przez całe życie ciężko pracowali, płacili podatki, budowali nasze społeczności, dzisiaj na koniec miesiąca obawiają się, czy emerytura CPP wystarczy im na zapłacenie rachunków? Jak to możliwe, że po raz pierwszy od czasów wojny mamy pokolenie młodych Kanadyjczyków zwane "boomerang generation", którzy w wielu dwudziestu paru czy trzydziestu lat sprowadzają się z powrotem do rodziców, czasami nawet ze swoją nową rodziną? Jest ich aż 40 procent. Tam, gdzie jest praca - Toronto, Vancouver - nie stać ich na własny dom czy mieszkanie. Jak to się dzieje, że umieralność w Kanadzie jest wyższa niż dzietność? Aby zapewnić utrzymanie obecnej ludności, potrzeba przyrostu naturalnego na poziomie 2,1, a u nas wynosi on 1,6.

Jak to jest, że tylu ciężko pracujących Kanadyjczyków podejmuje bolesną decyzję, że nie stać ich na dzieci? Więc kiedy Stephen Harper mówi, że trzeba trzymać się wytyczonego kursu, my uważamy, że nie wolno dać przyzwolenia, aby nasze dzieci miały gorsze życie niż ich rodzice. Jak sobie z tym poradzić? Po pierwsze przez finansowanie infrastruktury. Ogłosiliśmy dodatkowe 60 mld dol. na ten cel. Ludzie tacy jak minister Jason Kenney mówią, że liberałowie będą mieli deficyt i zmarnują te pieniądze.

Jak to - przecież to jest inwestycja w przyszłość, tak jak robi się w biznesie. Jestem biznesmanem i jeżeli kupuję nowe maszyny, to nie marnuję pieniędzy, ale inwestuję je, aby mieć z tego zyski w przyszłości. A zatem inwestując te 60 mld dol. postaramy się odwrócić trend utraty miejsc pracy.

Od okresu sprzed recesji Kanada straciła 200.000 miejsc pracy.

Dzięki naszym posunięciom powstanie 50.000 dobrze płatnych miejsc pracy w produkcji.

Po drugie, nie dokonaliśmy żadnych poważnych inwestycji w miastach kanadyjskich od lat 1960. i 70., a od tego czasu ludność GTA potroiła się. Bardzo ważne jest, aby ludzie mieli gdzie mieszkać i mogli sobie na to pozwolić. Po wojnie w Etobicoke zbudowano wiele skromnych domów typu bungalow, żeby ludzie mieli gdzie mieszkać. A teraz młodzi ludzie i nawet pary sprowadzają się do rodziców.

Trzeba to zmienić zamiast dawać 1,3 mld dolarów odpisów podatkowych rocznie przemysło-

wi naftowemu w Albercie. Przez okres rządów konserwatystów prawie 15 mld dol. zostało w kieszeniach bogatego sektora gospodarki, kompanii, które mają miliardowe majątki i ogromne zyski. A do tego jest to gałąź gospodarki, która nie ma przyszłości - za 20-30 lat jej nie będzie. Trzeba inwestować w to, co ma przyszłość.

Kolejna ważna sprawa to pomoc ludziom pracującym w ponoszeniu kosztów posiadania i wychowywania dzieci. Sam mam trochę małych dzieci - wiem, ile to kosztuje. Musimy natychmiast działać. Wysyłane przez rząd federalny czeki dla rodzin z dziećmi tzw. child tax benefit, mają takie zadanie, ale… na końcu roku kwoty te są opodatkowane.

W niektórych przypadkach podatki są jeszcze większe, bo zasiłek przenosi rodzinę w wyższy przedział podatkowy. W naszym przekonaniu nie wolno takiej pomocy opodatkowywać. Dwoje rodziców zarabiających wspólnie 90 tys. dolarów, otrzymywałoby od nas 4 tys. dolarów rocznie, do których trzeba doliczyć tysiąc zaoszczędzony dzięki temu, że pomoc ta nie byłaby opodatkowana. Dla wielu rodzin taka kwota może przechylić szalę na korzyść decyzji, aby zdecydować się na dziecko. Warto spojrzeć jaki błąd początkowo poczyniły Stany, kiedy w reakcji na Depresję zaczęto stosować drastyczne cięcia. Gospodarka padła. Dopiero New Deal Roosevelta zmienił tę fatalną sytuację zaczęto przeznaczać duże pieniądze na budowę infrastruktury - dróg, mostów, kolei. Amerykańska gospodarka ruszyła wtedy znowu. Słychać głosy, że nasze plany są nieodpowiedzialne.

Nieodpowiedzialne jest nierobienie nic. Kluczowym wskaźnikiem jest stosunek zadłużenia do PKB. Inwestując w infrastrukturę dodatkowe 6 mld dol. rocznie spowodujemy, że stosunek zadłużenia do GDP będzie spadał, bo wzrost gospodarki będzie wyższy niż zadłużenie. Musimy ruszyć gospodarkę i obniżyć podatki dla klasy średniej.

M.P.B.: Co chciałby Pan zmienić w swoim okręgu?

B.W.: Przede wszystkim permanentne korki i zatłoczenie na ulicach, szczególnie na ulicy Eglinton. Sam to znam z własnego doświadczenia. To pociąga za sobą koszty ekonomiczne, ekologiczne i zwyczajnie ludzkie.

Przeciętnie ludzie w GTA spędzają ostatnio 45 minut extra w drodze do pracy i z pracy. A nie musiało tak być. Unikając korków na głównych ulicach kierowcy przejeżdżają przez boczne uliczki i dzielnice mieszkalne, co jest zagrożeniem dla pieszych i obniża jakość życia mieszkańców. W 2005 była podpisana umowa naszego rządu liberalnego w Ottawie z prowincją i władzami miejskimi Toronto na sfinansowanie ogromnego projektu infrastrukturalnego w GTA. Byłem wówczas członkiem pracującej nad tym projektem grupy z GTA w moim klubie poselskim. Był to czas kiedy rząd miał 13 mld dol. nadwyżki. Kiedy kon-

serwatyści doszli do władzy, mimo że umowy z pozostałymi szczeblami władz były podpisane, pan Harper unieważnił je.

Później, jeszcze przed recesją w 2008 roku, rząd nie miał już nadwyżek, które wypracował rząd liberalny premiera Paula Martina. Znam problem tłoku z własnego doświadczenia, także biznesowego. Jako właściciel firm w Etobicoke musiałem zmienić lokalizację swoich zakładów produkcyjnych. Trzeba naprawić sytuację na ulicach potężnymi pieniędzmi na infrastrukturę.

M.P.B.: Stephen Harper zadeklarował duże środki na SmartTrack.

B.W.: Spójrzmy co ten projekt da mojemu okręgowi w Etobicoke jedną stację Kipling. To lepsze niż nic, ale bardzo mało. W tamtym odwołanym planie miały być stacje na Royal York, Islington.

Kipling, East Mall, West Mall, potencjalnie aż do lotniska. Duże projekty budowy infrastruktury wymagają czasu - około 10 lat.

Gdyby tamten był zrealizowany, a nie odwołany w 2006 roku, dzisiaj bylibyśmy o krok od jego ukończenia. A my dopiero musimy zaczynać… Nasze metro w dużej mierze zbudowano w latach 60. i 70. i nadal nam służy.

Nasze decyzje o infrastrukturze powinny być dobrze przemyślane, powinny brać pod uwagę prognozy demograficzne, rozwój miasta itp. A wszystko co robimy to półśrodki. Jeśli nasi przodkowie potrafili, dlaczego my nie możemy?

M.P.B.: Jest Pan pochodzenia polskiego, ale i ukraińskiego. Jak ocenia Pan politykę rządu premiera Harpera wobec Ukrainy?

B.W.: Bardzo aktywnie działam od dawna w tej kwestii. To co widzimy w polityce Putina - zajęcie Krymu, to pogwałcenie międzynarodowych umów i granic niespotykane od czasów wojny.

Wiemy, jak tamto się zakończyło. Zachodni liderzy nie rozumieją wystarczająco Putina i jego metod. Na reakcje Zachodu Putin po prostu uśmiecha się. On rozumie tylko jedno - argumenty siłowe. Słowa to jedno, ale potrzebne są czyny, czego nie widać w Kanadzie. W USA Senat i Kongres przegłosowały prawie jednomyślnie rezolucję, by dostarczyć Ukrainie broń - fakt, że została ona potem zablokowana przez prezydenta Obamę, który nie bardzo radzi sobie ze sprawą Ukrainy. 1,5 roku trwa już okupacja Ukrainy i dlaczego w naszej Izbie Gmin nikt nie zgłosił podobnej rezolucji? To nie tylko sprawa premiera Harpera, ale posłów. Gdybym tam był, zrobiłbym to, ale pan Opitz nic takiego nie uczynił. De facto, przez te 1,5 roku nie zgłosił żadnej propozycji ustawy (private member’s bill), a jedyny wniosek, jaki zgłosił to wniosek o ustanowienie Miesiąca Dziedzictwa Ameryki Łacińskiej. To miłe, ale chyba niedużo jak na 4 lata. Działanie to nie tylko chodzenie na bankiety. Kraje NATO podjęły się wydawać 2 proc. PKB na obronę. Kanada wydaje obecnie zaledwie 0,7 proc. To za mało. Co do Ukrainy, premier Harper mówi, że Kana-

Borys Wrzesnewskyj, były poseł federalny Jesse Flis, były ambasador Zenon KosiniakKamysz i byly konsul generalny Marek Ciesielczuk

da nie może robić niczego w pojedynkę, musi czekać na wspólne ustalenia NATO. Ale my powinniśmy pomagać poprzez dostarczenie Ukrainie broni defensywnej. Przydałyby się nasze nieużywane już elementy uzbrojenia z Afganistanu, które rozkazem ministra obrony Kenney’ego przeznaczono na złom zamiast wysłać je tam, gdzie mogłyby być z powodzeniem użyte - na Ukrainę dla batalionów ochotniczych, które kombinują sprzęt z demobilu z Polski. Jak więc słowa mają się do czynów?

M.P.B.: Skąd wiadomo, że w razie wygranej liberałów premier Justin Trudeau zdecydowałby się na taką linię polityczną?

B.W.: Już wiadomo, że Justin Trudeau opowiada się za najtwardszymi krokami wobec Rosji. Chce aby liderzy wszystkich krajów sojuszniczych usiedli i wspólnie rozważyli usunięcie Rosji z systemu bankowego SWIFT, czego pan Harper nie zamierza robić. To byłoby bardzo bolesne dla Putina. Ponadto, przy wprowadzania sankcji pominięto niektóre rosyjskie firmy, które są na listach innych krajów. Na pytanie w Izbie Gmin dlaczego, wyjaśniono, że mają one interesy z Kanadą. To co to za sankcje? One mają w zamierzeniu być dokuczliwe, a nie symboliczne. Usunięto także z listy początkowo obecne tam inne firmy należące do oligarchów, bo jak się okazało, zatrudniły one do lobbingu jednego z pracowników biura byłego ministra spraw zagranicznych Kanady Johna Bairda.

M.P.B.: Duże oburzenie wywołało spotkania byłego premiera Jeana Chretiena z Putinem.

B.W.: W tej sprawie jasno wypowiedział się Justin Trudeau, odcinając się od tego kroku Jeana Chretiena. W przekonaniu Justina Trudeau, Putin jest poważnym zagrożeniem w Europie i na Bliskim Wschodzie.

M.P.B.: Zdaniem Waszym oponentów, Justin Trudeau nie jest gotowy by stać na czele Kanady.

Co Pan na to?

B.W.: Stephen Harper wydał miliony dolarów na kampanię promującą tę opinię, ale wyraźnie zapomniał, że miał tyle samo lat co Justin Trudeau kiedy został premierem i znacznie mniej doświadczenia w kontaktach zagranicznych. Może był parę razy

w Meksyku na urlopie, ale nie miał tak ogromnego doświadczenia międzynarodowego, bo poza Kanadę I USA nie wyjeżdżał. Nie miał też takiego jak Justin Trudeau doświadczenia parlamentarnego. W debatach, oglądanych przez miliony, ten rzekomo niedoświadczony lider był dużo lepszy niż premier Harper, także w kwestiach polityki zagranicznej.

Sam pracowałem z nim przez rok w komisji parlamentarnej.

Moja rada: niedocenianie go to błąd. I jeszcze jedno: jego sposób przewodzenia polega na gromadzeniu wokoło, w swojej ekipie, najwybitniejszych ludzi, ekspertów, wielkich umysłów. Nasza ekipa to sztab ludzi, jakimi nie mogą się poszczycić pozostałe partie. Stephen Harper zniechęcił do siebie wielu ludzi i stracił dobrych ministrów. Jego posłowie mówią o biurze premiera “Kreml”. Tak się nie da być liderem.

M.P.B.: Partia Liberalna jest bardziej zbliżona programowo do NDP. Jakie są między wami różnice?

B.W.: Wygląda na to, że nikt w tych wyborach nie zwycięży większościowo, więc jest kilka scenariuszy. Jeżeli konserwatyści sformują rząd mniejszościowy, nie będą w stanie rządzić.

Wtedy Stephen Harper zniknie z horyzontu w ciągu 3-4 miesięcy.

Przez swoje rządy Stephen Harper tak zniechęcił do siebie wszystkich, że nie ma mowy, aby ktokolwiek go wsparł przy głosowaniu nad Mową Tronową.

Wtedy konieczna będzie jakaś forma kooperacji między naszą partią a NDP. Podobnie gdy wygra mniejszościowo któraś z nich.

Czas na odrobinę dojrzałości na naszej scenie politycznej. Niewiele krajów w Europie ma większość w parlamencie, a jednak znajdują sposoby na współpracę, aby razem rządzić. I nie ma w tym nic złego, by przystosowywać ustawy do koalicjantów. Co do programów, są wyraźne różnice między nami a NDP. Nasz program jest drobiazgowo skalkulowany pod wględem finansowym. W NDP wiele obietnic jest uzależnionych od tego, czy będą pieniądze od prowincji. NDP mówi o tym, co będzie za kilka lat, w przyszłości. Tak jest w przypadku programu opieki nad dokończenie na str. 11 II części

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

strona 10

KOMENTARZE, OPINIE...

świat

TURCJA

Shipspotterzy obserwują ruchy rosyjskich okrętów na Bosforze "Nadchodzi Ropucha" - brzmiał tweet wysłany przez Yoruka Isika do małej grupy stambulskich shipspotterów, czyli obserwatorów statków, ktorzy śledzą ruch przez cieśniny tureckie łączące Morze Czarne z morzami Marmara i Egejskim.

Kilka minut później w sobotę po południu na Twitterze pojawiło się więcej szczegółów i fotografia. Widniał na niej "Cezar Kunnikow", wielki desantowiec rosyjskiej Floty Czarnomorskiej, typu Ropucha, przepływający właśnie pod oknami domu Isika, w stambulskiej dzielnicy Emirgan.

Na pokładzie "Kunnikowa", zbudowanego w latach 80. ubiegłego stulecia w Gdańsku, stał w towarzystwie marynarza wysoki mężczyzna w czarnej sutannie, prawdopodobnie oczekujący, że lada chwila zobaczy przed sobą legendarną bizantyjską bazylikę św. Zofii i Błękitny Meczet.

"Prawosławny ksiądz bierze udział w operacji +Syryjski ekspres+ - skomentował jego obecność autor zdjęcia. - Niech Bóg opiekuje się +Kunnikowem+ w dalszej podróży". Isik, z zawodu konsultant międzynarodowy, zaczął obserwować statki przepływające przez Bosfor już jako dziecko. Od kilku lat robi to z grupą podobnych sobie entuzjastów. Specjalizują się głównie w okrętach wojennych przepływających przez sam środek tureckiej stolicy. Ostatnio są to prze-

ważnie okręty rosyjskiej marynarki wojennej, udające się z portów rosyjskich na Morzu Czarnym (z Noworosyjska i okupywanego przez Rosję ukraińskiego Sewastopola) do syryjskiego portu Tartus nad Morzem Śródziemnym, gdzie od lat znajduje się rosyjska baza morska.

Od kilku dni już oficjalnie jest wiadomo, że ładunek znajdujący się na tych okrętach jest przeznaczony dla nowo otwartego rosyjskiego lotniska wojskowego, położonego blisko Lataki. To stamtąd rosyjskie samoloty bombardują pozycje syryjskich rebeliantów, walczących przeciwko popieranemu przez Moskwę prezydentowi Syrii Baszarowi el-Asadowi.

Rząd rosyjski twierdzi, że jego bombowce atakują jedynie cele Państwa Islamskiego, jednak NATO uważa, że ofiarą nalotów padają też inne umiarkowane ugrupowania rebelianckie, a także ludność cywilna.

Trasę między Noworosyjskiem i Sewastopolem a Tartusem, znaną jako "Syryjski ekspres", od 2013 r. pokonało prawie 150 rosyjskich okrętów wojennych. Tylko od początku tego roku - ponad 70.

"Początkowo rosyjski okręt można było zobaczyć w Stambule raz na tydzień, w ciągu ostatnich dwóch miesięcy - prawie co dziennie, w ostatnich dniach dwa, trzy razy dziennie" - powiedział PAP Isik, zapisujący skru-

www.gazetagazeta.com

pulatnie nazwy wszystkich okrętów wojennych, które uda mu się zauważyć.

Członkowie grupy, do której należy, starają się też wszystkie je sfotografować. Swoje zdjęcia zamieszczają na Twitterze, dołączając do nich często szczegółowe informacje. Piszą o tym, co widzą: radarach, działach pokładowych, ładunku, który często znajduje się nie tylko w pomieszczeniach pod pokładem, ale także pod plandekami lub siatkami maskującymi na pokładzie.

Isik i jego koledzy wyspecjalizowali się w rozpoznawaniu różnych typów rosyjskich ciężarówek wojskowych. Znają się na rodzajach prefabrykatów, których rosyjska armia używa do budowania małych domów. Wiedzą też dokładnie, które z rosyjskich okrętów wchodzą w skład Floty Czarnomorskiej, a które zostały ostatnio przez nią "wypożyczone" z Floty Bałtyckiej czy Północnej.

Wymieniają się też informacjami z innymi obserwatorami ruchów okrętów wojennych na całym świecie.

Dzięki temu Isik już zawczasu wiedział, że na Morze Czarne nadciąga niedawno zmodernizowany duży transportowiec "Jauza", który wypłynął z Siewieromorska, głównej bazy Floty Północnej, 10 września. Stambulczyk opowiada, że podróż z Morza Barentsa do Turcji zajęła "Jauzie" prawie trzy tygodnie. W tej

chwili jest już w Noworosyjsku.

Isik oczekuje, że lada moment znowu pojawi się pod jego oknami. Na sto procent z dużym ładunkiem przeznaczonym do rosyjskiej bazy lotniczej w Syrii.

Isik opisuje swoją pasję do shipspottingu jako "fascynującą obserwację rozwoju międzynarodowej sytuacji politycznej dokonującą się bezpośrednio na jego oczach". "Szczególnie ostatnio mam wrażenie, że to, o czym czytam w gazetach, dzieje się tuż pod moim oknem, na Bosforze mówi. - Nigdy dotąd nie było tutaj tylu rosyjskich desantowców, fregat czy korwet. Czasem pojawia się nawet krążownik. W czwartek udało mi się sfotografować aż trzy okręty jednocześnie. W sumie w ciągu całego dnia przepłynęły cztery".

Isik przyznaje jednak, że choć temat go fascynuje, to wzmożony ruch rosyjskiej marynarki wojennej na Bosforze w połączeniu z coraz bardziej napiętą atmosferą międzynarodową napawa go niepokojem.

"To jest moje miasto i przez jego środek przepływa codziennie uzbrojona po zęby rosyjska armada, udająca się na pomoc Asadowi. Pozycje Rosji i Turcji są pod tym względem diametralnie różne, ale rząd turecki nie może nic w tej sprawie zrobić, bo o tym, co się na Bosforze dzieje, decyduje przestarzała konwencja morska z 1936 r. Nie podoba mi się to ani pod względem ideologicznym, ani politycznym" - tłumaczy Isik. Wskazuje na fakt, że 70 lat temu przez Bosfor przepływało dziennie 17 statków, a teraz

prawie 200. "Zresztą zapomnijmy na chwilę o wojnie w Syrii, pomyślmy tylko o ochronie środowiska. Przecież przez Stambuł bez żadnej kontroli codziennie przepływają tysiące statków rocznie, a my nie mamy żadnego pojęcia o tym, jaki jest ich poziom emisji gazów cieplarnianych. A jeśli nastąpi jakaś katastrofa, wyciek ropy, co wtedy?

Kto zapłaci za skutki takiej tragedii? Ile lat potrwa czyszczenie cieśnin?" - pyta Isik.

Dodaje, że uważa konwencję z Montreux za "dinozaura z przeszłości, którego trzeba jak najszybciej zreformować".

Według konwencji kontrolę nad Bosforem i Dardanelami sprawuje Turcja, jednak w czasach pokoju nie ma ona prawa ograniczać swobody przepływu ani statkom cywilnym innych państw, ani okrętom wojennym, w tym ostatnim przypadku pod warunkiem, że nie przekroczą one pewnego tonażu i uprzedzą Ankarę 15 dni wcześniej o swoich zamiarach. Dodatkowo okręty wojenne należące do państw, które nie leżą nad Morzem Czarnym, mogą przebywać na tym morzu tylko 21 dni.

W razie wybuchu wojny sytuacja jest podobna, pod warunkiem że Turcja zachowa neutralność. Tylko państwa, które znajdują się w stanie wojny nie mają prawa wpływać w cieśniny. Natomiast wtedy, gdy Turcja sama przystąpi do wojny, decyzja na ten temat należy już tylko do Ankary.

Ze Stambułu Agnieszka Rakoczy (PAP)

UNIA EUROPEJSKA

Europa przed historyczną próbą; musi zająć się konfliktami Unia Europejska stoi wobec historycznej próby, związanej z napływem uchodźców i konfliktem w Syrii - mówiła w Parlamencie Europejskim kanclerz Niemiec Angela Merkel. Prezydent Francji Francois Hollande przyznał, ze UE zwlekała z reakcją na konflikty.

Przywódcy Niemiec i Francji razem wygłosili w środę przemówienia w siedzibie europarlamentu w Strasburgu, apelując o jedność i solidarność Unii w obliczu trudności. W listopadzie 1989 r., w przełomowym momencie dla Europy, również wspólną wizytę w PE złożyli ówczesny kanclerz Niemiec Helmut Kohl oraz prezydent Francji Francois Mitterrand.

Merkel przypomniała o tych przełomowych wydarzeniach sprzed 26 lat. Jak powiedziała, przełamanie podziałów między wschodem a zachodem to olbrzymie osiągnięcie, które wymagało wielkiego wysiłku i odwagi.

"Dziś wiemy, że ten wysiłek wszystkim nam się opłacił" - przekonywała.

Także obecnie UE stoi przed wielkim wyzwaniem - dodała. "To próba na miarę historii. Chodzi o tych wielu ludzi, którzy poszukują drogi do Europy z różnych niebezpiecznych miejsc, o ludzi, którzy przez Morze Śródziemne albo Egejskie docierają do Włoch czy Grecji, o uciekających przed wojnami domowymi, na przykład w Syrii, gdzie już 250 tysięcy osób straciło życie, a ponad 10 milio-

nów stało się uchodźcami" - mówiła Merkel "Oni widzą, że nasze wysiłki dyplomatyczne nie przyniosły pokoju; nie można było zmienić sytuacji ani w Syrii, ani w Iraku ani w Libii" - przyznała niemiecka kanclerz.

Jednak - podkreśliła - zadaniem dla UE i całego świata jest to, by "ci ludzie mogli mieć godne życie we własnych krajach i nie musieli bać się bomb". "To również przesłanie dzisiejszego dnia.

Potrzeba zdecydowanych działań na rzecz rozwiązania tego kryzysu. Trzeba walczyć z terroryzmem, ubóstwem, brakiem perspektyw" - oświadczyła Merkel.

Także prezydent Hollande mówił, że cała Europa powinna zaangażować się politycznie, dyplomatycznie i humanitarnie w rozwiązanie konfliktu w Syrii i wykazać się stanowczością wobec dramatu, który rozgrywa się w tym kraju. Przyznał, że UE "zwlekała z reakcją na konflikty, które mają dla niej konsekwencje".

"Reżim Asada jest podmiotem, który morduje, dokonuje masakr, nalotów. To, co się tam dzieje, na długo będzie rzutowało na równowagę w regionie Bliskiego Wschodu. Jeśli pozwolimy na te starcia religijne, zwłaszcza między sunnitami a szyitami, nie będziemy w stanie uchronić się przed konsekwencjami, bo ta wojna dotrze również na nasze terytoria. Musimy działać" - wzywał francuski przywódca.

Przypomniał, że Francja wzięła na siebie odpowiedzialność wojskową wobec tego zagrożenia. Jak zaznaczył, trzeba odbudować przyszłość polityczną w Syrii, tak by społeczeństwo syryjskie miało inny wybór niż prezydent tego kraju Baszar el-Asad, czy tzw. Państwo Islamskie. "To nasz obowiązek wobec Syryjczyków i nasz interes jako Europejczyków. Wzywam całą Europę, by wywierała presję, by ta zmiana polityczna się dokonała" oświadczył, wskazując na umiarkowaną opozycję syryjską.

Jego zdaniem kraje takie jak Rosja, Iran, państwa Zatoki Perskiej, USA i Europa powinny zasiąść do wspólnego stołu i wypracować odpowiednie rozwiązanie polityczne.

Przywódcy Francji i Niemiec opowiedzieli się też za lepszą ochroną granic zewnętrznych UE. Zdaniem Hollande'a strefa Schengen w obecnym kształcie nie radzi sobie z presją migracyjną, ale powrót do granic narodowych byłby "tragiczną pomyłką".

"Dobra ochrona granic zewnętrznych UE wymaga wzmocnienia pomocy państwom granicznym i stworzenia europejskiego korpusu ochrony granic. Nasza polityka azylowa musi być też bardziej spójna" - wskazywał francuski prezydent.

Z kolei Merkel zasugerowała reformę zasad azylowych UE i tzw. systemu dublińskiego, zgodnie z którym za rozpatrzenie wniosku o azyl odpowiada do

Kanclerz Niemiec Angela Merkel i prezydent Francji Francois Hollande zajmują swoje miejsca na sali posiedzeń Parlamentu Europejskiego w Strasbourgu, 7 października br.

Patrick Seeger PAP/EPA

państwo UE, w którym uchodźca przekroczył granicę unijną. Zdaniem Merkel obecne zasady są "przestarzałe". "Jestem zwolenniczką tego, abyśmy znaleźli nowe rozwiązanie, oparte na sprawiedliwości i solidarności" dodała.

"Francja i Niemcy są gotowe do solidarności (...) Tylko wspólnie Europie uda się stawić czoło temu wyzwaniu, walczyć z siatkami przestępców, chronić granice europejskie i nie narażać na ryzyko Europy bez granic" - powiedziała.

Zwracała uwagę na potrzebę poprawy skuteczności polityki odsyłania nielegalnych imigrantów do krajów pochodzenia oraz podpisania porozumień o readmisji z krajami trzecimi. Należy też zadbać o integrację uchodźców, którzy przybędą do UE, a także o zapewnienie uciekinierom przed wojnami odpowiednich warunków humanitarnych wskazała. Jej zdaniem państwa unijne i ich mieszkańcy są zobowiązani, by traktować uchodź-

ców z szacunkiem i by widzieć w nich ludzi, "a nie jakąś anonimową masę", bez względu na to, czy mają oni perspektywę pozostania w Europie, czy nie.

Przywódcy przestrzegali też przed izolowaniem się państw wobec pojawiających się trudności. Jak przekonywała Merkel, nietrzymanie się europejskich wartości oznacza utratę tożsamości. "Jeśli to się stanie, to zdradzimy samych siebie. Jeśli natomiast te wartości uszanujemy, wówczas przejdziemy obronną ręką przez tę próbę i wyjdziemy wzmocnieni z tego kryzysu. Wtedy uda nam się na arenie międzynarodowej bronić naszych interesów" - podkreśliła.

Hollande ostrzegł, że toczona w tych dniach debata nie dotyczy tego, czy Europy ma być mniej czy więcej. "Tu chodzi o wzmocnienie Europy albo o jej koniec.

Tak, koniec Europy" - ocenił Hollande.

Ze Strasburga Anna Widzyk, z Brukseli Krzysztof Strzępka (PAP)

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

KOMENTARZE, OPINIE...

USA

świat

Celem interwencji Rosji w Syrii jest też podbicie cen ropy Pośród celów, jakie Rosja chce osiągnąć interweniując w Syrii, może też być podbicie cen ropy poprzez utrzymanie napięć w regionie - uważają niektórzy eksperci. Zdaniem znawcy rynku Andrzeja Szczęśniaka bliskość pól naftowych będzie raczej studzić ten konflikt.

Według analityków Commerzbanku, cytowanych przez Reutera i Bloomberga, "wzrost cen ropy, który zaczął się w miniony piątek, jest pochodną rosyjskich operacji wojskowych w Syrii".

"O ile bowiem sama Syria nie jest bardzo znaczącym producentem ropy, rynki niepokoi możliwość rozlania się konfliktu na kraje ościenne, a zwłaszcza na Irak i Arabię Saudyjską" - wyjaśnia Commerzbank. Ceny ropy podskoczyły również dlatego, że Rosja oznajmiła, iż gotowa jest podjąć rozmowy o sytuacji na rynku ropy z innymi jej producentami.

Nieznaczne odbicie cen surowca skłoniło natychmiast wielu obserwatorów do konstatacji, że - prócz wielu innych celów interwencja w Syrii jest elementem strategicznej gry Rosji obliczonej na podbicie cen surowca.

Takiego zdania jest specjalizujący się w rynku ropy szef działu biznesowego dziennika "Telegraph" Andrew Critchlow, który prognozuje, że decyzja Moskwy o interwencji w Syrii spowoduje wzrost cen.

Zdaniem Critchlowa Władimir Putin jest w pełni świadomy tego, że wielka nadpodaż ropy w latach 80. rzuciła Rosję na kola-

na, toteż stara się doprowadzić do tego, by sytuacja na Bliskim Wschodzie podbiła ceny ropy.

"Obecne załamanie cen surowca, do którego doprowadziła Ameryka wraz ze swymi sojusznikami w regionie - Arabią Saudyjską, Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi, Katarem i Kuwejtem - sprawia, że kurczy się rosyjska gospodarka" - podkreśla Critchlow.

Dlatego też tym razem "interwencja (Władimira) Putina w Syrii jest próbą odwrócenia konsekwencji prowadzonej pod egidą Ameryki strategii obliczonej na zbankrutowanie Moskwy" wyjaśnia ekspert "Telegraph".

Szczęśniak, niezależny ekspert rynku, mówi jednak w rozmowie z PAP, że nie ma "twardych dowodów" na to, że USA i ich regionalni sojusznicy prowadzą kampanię na rzecz obniżenia notowań surowca, aby zaszkodzić rosyjskiej gospodarce, a obawy przed nagłą presją na ceny ropy w związku z konfliktem są przesadzone.

Critchlow uważa jednak, że ceny ropy pójdą w górę, ponieważ obecność militarna Rosji "eskaluje napięcia w regionie, który dostarcza około jednej piątej światowych dostaw ropy (...) i gdzie napięcia te i tak już bliskie są temperatury wrzenia". "Wprawdzie związane z tym ryzyko polityczne nie przełożyło się jeszcze znacząco na ceny surowca, jednak zmieni się to zapewne, jeśli Rosja zdoła umocować się w regionie" - prognozuje autor.

Dr Łukasz Fyderek z Instytutu Bliskiego i Dalekiego Wscho-

strona 11

du Uniwersytetu Jagiellońskiego podziela opinię, że działania Rosji w tym roponośnym regionie obliczone są między innymi na podbijanie cen ropy. "To zawsze był strategiczny cel Rosji, choć czasem Moskwie brakowało środków na jego realizację. Podtrzymywanie stanu niestabilności, wspieranie jednych przeciw drugim (graczom) na Bliskim Wschodzie to metody działania Moskwy" - mówi PAP Fyderek i podkreśla, że rynek ropy zareaguje na te posunięcia z tym większym niepokojem, że w konflikt zaangażowani są - pośrednio i bezpośrednio - trzy wielcy producenci ropy: Rosja, Iran i Arabia Saudyjska.

Według Fyderka nie należy się jednak obawiać bardzo radykalnego zachwiania rynkiem, ponieważ tym razem działania wojenne nie toczą się w pobliżu pól naftowych, jak to było np. podczas wojny iracko-irańskiej; a sama Syria nie tylko nie jest ważnym eksporterem, ale wręcz przed wybuchem konfliktu wycofała się właściwie z eksportu surowca.

Istotne są też alianse Rosji w regionie; w sprawie interwencji w Syrii porozumiała się ona z Irakiem i Iranem. Teheran, mając oparcie w Moskwie i mocniejszą pozycję dzięki porozumienia z Zachodem ws. swego programu nuklearnego, może, domagając się zmniejszenia wydobycia, wywrzeć większą presję na OPEC, a zwłaszcza Arabię Saudyjską podczas najbliższego spotkania państw kartelu w grudniu.

Portal informacyjny branży naftowej Oil.Price.com ocenia, że wojskowa operacja Rosji w Syrii, jak i zawarcie umowy z Irakiem i Iranem, dotyczącej wymiany danych wywiadowczych, to ewidentnie "element strategii mającej na celu zwalczanie niekorzystnych presji na rosyjski sektor energetyczny".

Wielu politologów obawia się, że konflikt syryjski, który już teraz ma - jak pisze "Financial Times" - "wymiar lokalny, regionalny i międzynarodowy", może się w jeszcze większym stopniu rozlać na kraje ościenne, a to już może spowodować poważny niepokój na rynkach surowcowych.

Szczęśniak uspokaja, że do radykalnych wzrostów cen i paniki na rynku jest jeszcze daleko, bo konflikt syryjski, a nawet starcia w Iraku toczą się daleko od pól naftowych. Mówi też w rozmowie z PAP, że odległość działań wojennych od złóż jest raczej gwarancją, że notowania ropy nie zostaną podbite, a cena surowca "na dłuższy czas osiągnęła punkt równowagi na poziomie nieco poniżej 50 dol. za baryłkę".

Co więcej, ryzyko, że działania wojenne wpłyną w jakiś sposób na eksport surowca, będzie raczej "czynnikiem chłodzącym atmosferę konfliktu", a bardziej niepokojący dla rynków ropy jest raczej konflikt w Jemenie, który rozgrywa się bliżej ważnych pól naftowych.

Z pewnością jednak ceny ropy mają zasadniczy wpływ na gospodarkę Rosji, której szkodzą niskie ceny surowca; wynikają one nie tylko z kryzysu nadpodaży ropy, ale też z polityki OPEC, a głównie najważniejszego członka kartelu czyli Arabii Saudyjskiej, polegającej na utrzymaniu

bardzo wysokiego limitu wydobycia i niskiej ceny surowca w ramach walki o utrzymanie udziału w rynku.

Jeden z najsłynniejszych ekspertów rynku ropy Daniel Yergin pisze w swej nagrodzonej Pulitzerem książce "The Prize: The Epic Quest for Oil, Money, and Power" (Zdobycz: Epicka walka o ropę, pieniądze i władzę), że na gwałtowne zawirowania cen ropy w różnych okresach wpływały różne niepokoje na Bliskim Wschodzie, również obawy przed tym, że konflikt między sunnitami i szyitami, Arabami i Persami zdestabilizuje całą Zatokę Perską.

Tym razem politolodzy również obawiają się, że zaangażowanie Rosji i szyickich partnerów, czyli Iranu i libańskiego Hezbollahu w Syrii, gdzie zapleczem reżimu są wywodzący się z szyitów alawici, stanowi poważne ryzyko dla całego regionu. Ta broniąca szyitów minikoalicja ma przeciw sobie państwa Zatoki Perskiej, wspierające sunnickich przeciwników Damaszku.

Gra Putina może być oparta na nadziejach, że powtórzy się scenariusz, w którym wzrost cen ropy okazał się zbawienny dla Rosji.

"W 1998 roku Rosja była bliska bankructwa. Dekadę później miała już 800 mld dol. rezerw walutowych i oszczędności w państwowych funduszach majątkowych" - pisze Yergin. Wywindowanie cen ropy sprawiło, że "z krajów importujących ropę do jej producentów płynęły biliony dolarów - był to jeden z największych transferów dochodów w historii świata" - podkreśla autor "The Prize".

Marta Fita-Czuchnowska (PAP)

TURCJA

Rząd deklaruje współpracę ws. uchodźców, ale przedstawia żądania Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan zadeklarował w poniedziałek w Brukseli, że jest gotowy do współpracy z UE w sprawie kryzysu uchodźczego, ale przedstawił przy tym listę żądań mówiącą m.in. o ożywieniu procesu akcesyjnego i liberalizacji wizowej z UE. Szef Rady Europejskiej Donald Tusk mówił z kolei, że oczekuje od Turcji lepszego zarządzania granicami, tak by zatrzymać setki tysięcy osób, które przez ten kraj przedostają się do państw unijnych.

"Bezsporne jest, że UE musi lepiej zarządzać swoimi granicami; oczekujemy, że Turcja będzie robiła to samo" - powiedział Tusk po spotkaniu z tureckim prezydentem.

Zadeklarował przy tym, że UE jest gotowa rozmawiać o wszystkich rozwiązaniach, dlatego też z Erdoganem poruszyli temat ewentualnego utworzenia stref buforowych w Syrii. Ankara przekonuje, że takie rozwiązanie umożliwiłoby umieszczenie syryjskich uchodźców na terytorium ich własnego kraju. Strefa miałaby przebiegać wzdłuż granicy z Turcją i dawałaby tureckiemu wojsku możliwość podejmowania w niej operacji. To jednak niepokoi Kurdów kontrolujących część tego obszaru. Szef Parlamentu Europejskiego Mar-

tin Schulz oświadczył po rozmowie z Erdoganem, że ten pomysł musiałby mieć akceptację Rady Bezpieczeństwa ONZ. Erdogan podniósł w Brukseli temat zaangażowania finansowego swego kraju w pomoc dla uchodźców. Jak mówił, w jego kraju jest 2,5 mln imigrantów, w tym 300 tys. osób z Iraku oraz 2,2 mln z Syrii.

"Do tej pory wydaliśmy na nich 7,8 mld dolarów" - powiedział, zwracając uwagę, że jego kraj otrzymał od innych państw wsparcie wynoszące jedynie 470 mln dolarów. Zaznaczył jednak, że Turcja będzie dalej prowadziła politykę otwartych drzwi.

"Od początku Turcja wykazywała się odpowiedzialnością w imieniu społeczności międzynarodowej, zajmując humanitarne i uczciwe stanowisko (...). Nasi europejscy przyjaciele starają się ustanowić wspólne stanowisko wobec tego narastającego problemu. Turcja jest otwarta na każdy rodzaj współpracy w tym obszarze" - oświadczył Erdogan.

Podkreślił, że problemy w regionie nasilają się, dlatego jego kraj chciałby dalszego pogłębienia dialogu z UE. "W interesie obu stron jest wymiana opinii między Turcją jako krajem kandydującym a UE, a także wypracowanie wspólnej

polityki w odniesieniu do naszego regionu" - powiedział turecki przywódca.

Jak zaznaczył, przekazał Tuskowi, że akcesja do UE jest nadal strategicznym celem Turcji i chciałby, aby proces akcesyjny został ożywiony bez sztucznych politycznych barier.

Przywódcy rozmawiali też o kwestii liberalizacji ruchu wizowego pomiędzy Turcją a UE. Rozmowy na ten temat toczą się od lat, jednak do tej pory nie przyniosły rezultatów, jakich oczekuje Ankara. Swoje wsparcie w tej sprawie deklarowali w poniedziałek zarówno Schulz, jak i szef Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker.

Erdogan mówił też o konieczności walki z organizacjami terrorystycznymi. W tym kontekście w jednym rzędzie ustawił Państwo Islamskie oraz będącą organizacją niepodległościową Partię Pracujących Kurdystanu (PKK). Eskalacja konfliktu między siłami rządowymi w Turcji a PKK doprowadziła do zerwania przed dwoma miesiącami rozmów pokojowych prowadzonych od końca 2012 r.

Turecki prezydent mówił, że mimo iż PKK jest na unijnej liście organizacji terrorystycznych, w niektórych krajach UE, przynajmniej w praktyce, nie jest tak traktowana.

Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan z żoną Emine Erdogan podczas otwarcia Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Europalia Turcja w Brukseli 5 października br.

Olivier Hoslet PAP/EPA

"Nie możemy mówić o dobrych i o złych terrorystach" dodał.

Erdogan wskazywał, że jego kraj ma bardzo długą granicę zarówno z Syrią, jak i z Irakiem, co naraża go na zagrożenie terrorystyczne. Zwrócił uwagę, że mimo to Turcja nie zamknęła drzwi przed tymi, którzy uciekają przed wojną z tych krajów; to przytyk do postępowania niektórych państw unijnych, w których niechęć wobec przyjmowania uchodźców tłumaczy się obawami o bezpieczeństwo.

Takich uwag odnoszących się do państw unijnych było zresztą w wystąpieniu prezydenta Turcji więcej. Podkreślał on, że jego kraj przyjmuje wszystkich uchodźców niezależnie od tego, jakiego są wyznania, bez względu na to, czy są muzułmanami czy chrześcijanami.

"Nigdy nie odesłaliśmy ludzi, którzy przybyli do Turcji, do innych krajów" - mówił szef tureckiego państwa. Wytykał też UE, że ta przyjmuje dużo mniejszą liczbę uciekinierów niż Turcja.

Turecki prezydent oświadczył, że do rozwiązania problemu uchodźców konieczne jest utworzenie bezpiecznych stref, które będą wolne od terroryzmu, a także stref zakazu lotów nad Syrią.

Tusk mówił, że z Erdoganem zgodzili się, iż rozwiązanie konfliktu nie może polegać na tym, że Rosja będzie bombardowała razem z reżimem Baszara el-Asada prawowite siły opozycyjne.

Szlak z Turcji przez Grecję, Bałkany, Węgry i Austrię do Niemiec jest obecnie najbardziej uczęszczaną przez imigrantów drogą prowadzącą z Bliskiego Wschodu i Afryki do Europy Zachodniej i Północnej.

Z Brukseli Krzysztof Strzępka (PAP)

strona 12

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

KOMENTARZE, OPINIE...

www.gazetagazeta.com

kraj

Rok w sondażach: PiS w górę, PO w dół, reszta balansuje na granicy progu Po poprawie notowań PO jesienią 2014 r., preferencje wyborcze Polaków zmieniły się na korzyść PiS, który prowadzi w sondażach od maja br. - wynika z badań CBOS i TNS Polska. Daleko za nimi plasują się mniejsze ugrupowania - Zjednoczona Lewica, PSL, Nowoczesna czy partia KORWiN. Polacy oczekują zmiany, więc oddalają się od PO, postrzeganej jako partia trwania - interpretuje te dane dr hab. Rafał Chwedoruk, politolog z Uniwersytetu Warszawskiego.

Według sondaży CBOS, Platforma Obywatelska miała wyższe poparcie niż PiS w 8 z 15 przeprowadzonych od września ubiegłego roku sondaży, a w jednym osiągnęły taki sam wynik.

Trwający od przejęcia funkcji premiera i przewodniczącego PO przez Ewę Kopacz sezon polityczny PO zaczęła od mocnego wyniku. Badanie z września 2014 r. dawało Platformie 12 pkt. proc. zysku w porównaniu do preferencji wyrażanych przez ankietowanych miesiąc wcześniej.

Według CBOS partia rządząca utrzymywała się na prowadzeniu sondaży do kwietnia bieżącego roku.

Od maja inicjatywę przejął PiS (wraz z partnerami z Solidarnej Polski, Polski Razem i Prawicy RP), którego poparcie ustabilizowało się na poziomie ponad 30 proc. O utrzymanie wyniku powyżej tego progu walczy partia rządząca. Według najnowszego badania CBOS, przeprowadzonego między 17 a 23 września, poparcie dla PiS deklaruje 34 proc. badanych, a dla PO 30.

Oznacza to, że sondażowe poparcie dla PO spadło o 8 pkt. proc. względem września 2014 r.

PiS zyskał w tym samym okresie 1 pkt. proc.

Według wyników badań CBOS, szanse na wejście do Sejmu ma ponadto komitet wyborczy Pawła Kukiza, poparcie dla którego wynosi obecnie 7 proc.

To wyższy wynik niż uzyskany w maju br., kiedy był przez CBOS notowany po raz pierwszy, ale aż o 12 pkt. proc. niższy niż w momencie jego szczytowych notowań - w połowie czerwca.

Według sondaży tego ośrodka badawczego, na uzyskanie reprezentacji w parlamencie może również liczyć Nowoczesna Ryszarda Petru, która w ostatnim sondażu uzyskała wynik 6 proc. po raz pierwszy od przełomu maja i czerwca, kiedy jest przez CBOS notowana, przekraczając próg wyborczy.

W okolicach 5 proc. od wielu miesięcy oscylują również wyniki sondażowe PSL i Zjednoczonej Lewicy. Dla tych ugrupowań - z perspektywy sondaży CBOS miniony rok oznaczał straty, ponieważ zarówno wyniki PSL, jak i (łączne) SLD i Twojego Ruchu, stanowiących rdzeń lewicowej koalicji, jeszcze w lutym br. dawały im szanse na zdobycie wyników bliskich 10 proc. Szczególnie niekorzystne aktualne tendencje są dla Zjednoczonej Lewicy, którą jako komitet koalicyjny obowiązuje próg wyborczy na poziomie 8 proc.

Widoczne w sondażach tendencje są niepomyślne dla ugrupowań Janusza Korwin-Mikkego. O ile jeszcze w październiku ubiegłego roku jego ówczesna partia (Kongres Nowej Prawicy) cieszyła się poparciem 7 proc. badanych (wyniki powyżej progu uzyskiwała również - w kwietniu i maju - utworzona w styczniu br. partia KORWiN), o tyle w sondażach z sierpnia i września jej wyniki ustabilizowały się na poziomie 1 proc.

Udział w październikowych wyborach parlamentarnych deklaruje według aktualnych sondaży CBOS 60 proc. respondentów. To mniej niż w momencie szczytowej mobilizacji wyborczej, która przypadła na badanie majowe (głosowanie w wyborach deklarowało wtedy 70 proc. badanych), ale wciąż więcej niż przed rokiem, kiedy prognozowana w ten sposób frekwencja wynosiła ok. 55 proc.

Nieco inaczej prezentują się preferencje wyborcze Polaków w badaniach pracowni TNS Polska. Na 13 przeprowadzonych od września sondaży tego ośrodka PO cieszyło się najwyższą popularnością pięciokrotnie, a PiS (wraz z Polską Razem, Solidarną Polską i Prawicą RP) - ośmiokrotnie. Choć obie pracownie wskazują na przewagę PiS nad PO od maja bieżącego roku, to według TNS Polska większa jest jej skala (w ostatnim sondażu CBOS różnica między największymi partiami wyniosła 4 pkt. proc., zaś według TNS Polska jest to aż 15 pkt. proc.).

Według TNS Polska PiS może w najbliższych wyborach zawalczyć nawet o 40 proc. poparcia (w sierpniowym sondażu poparcie dla największej partii opozycyjnej wyniosło 41 proc., we wrześniowym 38), a PO może obawiać się wyniku poniżej 25 proc. (w sierpniu głosowanie na nią zadeklarowało 22 proc. badanych, we wrześniu 23). Bilans PO i PiS mierzony od września ub.r. do ostatniego (zrealizowanego w pierwszej połowie września) sondażu TNS Polska wyniósł odpowiednio -4 pkt. proc. dla PO i +7 dla PiS. Wyniki sondaży TNS wskazują, że w przyszłym parlamencie mogą znaleźć się tylko 2-3 ugrupowania. Oprócz PO i PiS poparciem powyżej 5 proc. respondentów cieszy się komitet wyborczy Kukiza. Podobnie jak w badaniach CBOS widoczna jest jednak w jego przypadku tendencja spadkowa. Odkąd został po raz pierwszy uwzględniony w badaniu, Ruch Kukiza stracił 10 pkt. proc. poparcia (z 17 proc. uzyskanych w czerwcu do 7 w najnowszym, wrześniowym sondażu). Na 3 proc. poparcia może liczyć - według TNS Polska - Zjednoczona Lewica (po raz ostatni wynik powyżej progu wyborczego uzyskało SLD w sondażu z maja br.), a po 2 proc. głosów otrzymać miałyby PSL, Nowoczesna Ryszarda Petru i partia KORWiN. Zdecydowanie lub raczej głosowanie w wyborach parlamentarnych deklaruje według ostatniego sondażu TNS 56 proc. Po-

Prezes PiS Jarosław Kaczyński, podczas spotkania z mieszkańcami warszawskiego Żoliborza, 6 bm. w Kinie Wisła

laków. Podobnie jak według CBOS oznacza to spadek z blisko 70 proc. podobnych deklaracji w maju, ale wzrost z zaledwie 50 proc. przed rokiem.

Według politologa dr. hab. Rafała Chwedoruka najistotniejszym trendem, który odzwierciedlają zarówno sondaże, jak i ogólna dynamika debaty politycznej w Polsce, jest oczekiwanie Polaków na zmianę. "Poprzednie wybory parlamentarne były plebiscytem nad przywództwem Donalda Tuska i zwycięstwo PO wiązało się z tendencjami zachowawczymi, obawami Polaków przed zmianą, i - paradoksalnie, mimo niezłej frekwencji wyborczej - odwrotu od polityki. Mniej więcej od wyborów samorządowych mamy do czynienia z coraz silniejszą tendencją do poszukiwania zmiany. Z jednej strony wyraża się to w umocnieniu pozycji PiS-u, z drugiej strony - z antysystemowymi wyborami politycznymi najmłodszego pokolenia, wyrażającymi się w sukcesie wyborczym Korwin-Mikkego w wyborach do Parlamentu Europejskiego czy fenomenie Kukiza" - przekonywał politolog w rozmowie z PAP. "Oczekiwanie zmiany pojawiło się w naszym życiu społecznym po kryzysie. Mimo że - według wskaźników wzrostu PKB - Polskę ominęła recesja, to jednak dla wielu grup społecznych lata 2009-11 były bardzo trudne. Tymczasem Platforma kontynuowała - pod auspicjami prezydenta Komorowskiego narrację o wielkim sukcesie polskiej transformacji" - wyjaśnił.

Spowodowało to - zdaniem Chwedoruka - że przekaz PO "rozjechał się" z nastrojami części jej dotychczasowego elektoratu, przede wszystkim tych wyborców, "którzy głosowali na nią taktycznie, niekoniecznie utożsamiając się z jej programem". "Wyborcy «neutralni« do tej pory byli bliżsi Platformie niż PiS-owi. W tej chwili niekoniecznie zbliżyli się do PiS-u, ale na pewno wyraźnie oddalili się od Platformy, a już to może dać zwycięstwo Prawu i Sprawiedliwości, które ma bardzo zmobilizowany elektorat"

- ocenił.

Jak dodał, fakt, że w 2014 r. udało się Platformie odzyskać prowadzenie w sondażach, utracone wcześniej w konsekwencji m.in. podniesienia wieku emerytalnego, zawdzięcza ona w dużej mierze sytuacji na Ukrainie. "Platformie zdarzył się «cud nad Wisłą« w postaci sytuacji na Krymie i w Donbasie. Sytuacja niepewności i pewnego poczucia zagrożenia wpłynęła na zwrócenie się znacznej części obywateli ku państwu i aktualnie nim rządzącym" - powiedział Chwedoruk.

Kolejny przełom nastąpił - według politologa - po wyborach samorządowych. "O ile PiS tradycyjnie słabo wypadł w samych wyborach lokalnych - co ma związek m.in. ze strukturą jego elektoratu i niższym poparciem dla prawicy w największych miastach - o tyle polityka po tych wyborach zaczęła wracać na niekorzystne dla PO tory. Splotło się to z protestami górników, których - wbrew oczekiwaniom rządzących - nie udało zamienić się w plebiscyt nad «górniczymi przywilejami«. Okazało się, że większość opinii publicznej sympatyzuje z górnikami i jest nieczuła na przekaz, że to nie jest obrona słusznych praw, tylko przywilejów" - mówił.

Zdaniem Chwedoruka był to moment, który zdeterminował w pewnym stopniu dynamikę cyklu wyborczego i nowe aspiracje polityczne Polaków.

Według niego, o rozstrzygnięciu październikowych wyborów może zadecydować niska frekwencja, która premiuje tradycyjne, skonsolidowane elektoraty. "Zyska na niej PiS, Zjednoczona Lewica, PSL i partia Korwin-Mikkego. Złą wiadomością to zaś może być dla Pawła Kukiza, bo on miał taki antysystemowy elektorat zebrany niemal zewsząd. Także dla Ryszarda Petru to nie musi być dobrą okolicznością, chociaż on przede wszystkim liczy na głosy tradycyjnego elektoratu PO" - ocenił. "W przypadku Platformy widzimy wyraźnie, że miała miejsce długotrwała tendencja spadkowa. Różne

Tomasz Gzell PAP

sondaże pokazują różne poziomy jej poparcia, ale co do jednego są zgodne - że to poparcie zaczyna się od cyfry 2" - dodał.

Jak zaznaczył Chwedoruk, nie jest jednak jasne, na kogo oddadzą swoje głosy rozczarowani wyborcy Platformy. "W przypadku PO dynamika zmian nie jest łatwa do uchwycenia. Ta partia, poza swoimi naturalnymi bastionami, czyli wielkimi miastami i zamożniejszymi dzielnicami tych miast, osiedlami deweloperskimi, kadrą urzędniczą itd., w ostatnich latach weszła w wiele miejsc, gdzie się jej nikt nie spodziewał.

Zmianę tę symbolizują popierani przez PO prezydenci Białegostoku czy Lublina - miast, które jeszcze w latach 90. były dla ugrupowań o liberalnych korzeniach nie do ruszenia. Stąd bardzo trudno ustalić, dokąd ten elektorat przepływa" - mówił. "Platforma pozostaje zarazem partią o największych zasobach politycznych w Polsce. Ona nie zniknie" - zapewnił.

Pytany o przyczyny rozbieżności między sondażami, Chwedoruk powiedział, że wynikają one przede wszystkim ze sposobu uwzględniania przez poszczególne pracownie głosów wyborców wahających się i niezdecydowanych. "Analiza sondaży ma sens tylko wtedy, jeśli uwzględnimy długoterminowe tendencje oraz elementy trwałe, trwałe, ukształtowane przez dziesiątki czy nawet setki lat osie podziałów socjopolitycznych oraz najnowsze przemiany ekonomiczne, demograficzne, migracyjne itd. Tylko naniesiony na taki schemat sondaż może nam cokolwiek wyjaśnić. Dlatego każdy, kto ma jakąś większą orientację w osiach podziałów politycznych i dynamice zmian społecznych, z uśmiechem patrzył na sondaże, które dawały jednemu z kandydatów na prezydenta 50 proc. w pierwszej turze, co absolutnie nie współgrało z mapą wyborczą polskiego społeczeństwa" - ocenił. "Żaden sondaż nie przewidzi dokładnie tego, co się będzie działo z ok. 5-8-proc. grupą wyborców" - dodał.

www.gazetagazeta.com

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

KOMENTARZE, OPINIE...

strona 13

kraj

Ograniczenia klauzuli sumienia lekarzy częściowo niekonstytucyjne Ograniczenia klauzuli sumienia lekarzy są częściowo niezgodne z konstytucją - orzekł w środę niejednogłośnie Trybunał Konstytucyjny. Za niekonstytucyjny uznano m.in. obowiązek wskazania innego lekarza czy szpitala przy odmowie świadczenia z powołaniem się na klauzulę.

Pełny 14-osobowy skład Trybunału częściowo uznał skargę Naczelnej Rady Lekarskiej ws. ograniczeń klauzuli sumienia dla lekarzy. Czworo sędziów złożyło zdania odrębne do różnych części wyroku.

TK orzekł, że niekonstytucyjny jest obowiązek wskazania innego lekarza lub szpitala przy odmowie świadczenia z powołaniem się na klauzulę sumienia oraz niemożność powołania się lekarza na klauzulę sumienia "w innych przypadkach niecierpiących zwłoki". Zakwestionowane przez TK przepisy stracą swą moc z chwilą opublikowania wyroku w dzienniku urzędowym.

Sędziowie uznali, że obowiązek wskazania innego lekarza przez tego, który odmawia świadczenia z powołaniem się na klauzulę sumienia, wydłuża czas do uzyskania przez pacjenta świadczenia. Według nich takiej informacji mógłby udzielać Narodowy Fundusz Zdrowia. "Istnieją różne sposoby poinformowania pacjenta o dostępności świadczenia" - powiedziała uzasadniając wyrok Trybunału sędzia Małgorzata Pyziak-Szafnicka. Dodała, że sposób z zaskarżonego przepisu "wydłuża drogę pacjenta do informacji i tym samym oddala w czasie uzyskanie przez niego pożądanego świadczenia".

Wskazała, że skoro - jak wskazywano przed TK - NFZ posiada "informacje o lekarzach lub innych jednostkach wykonujących wrażliwe świadczenia zdrowotne, to racjonalnym i skutecznym rozwiązaniem legislacyjnym byłoby kierowanie pacjentów po informacje bezpośrednio do tych instytucji i ich pracowników, czyli do źródła informacji". Zdaniem TK ustawodawca mógł i powinien zastosować inne, bardziej efektywne, sposoby informowania pacjenta o realnej możliwości uzyskania świadczenia zdrowotnego.

Za niekonstytucyjną TK uznał również niemożność powołania się lekarza na klauzulę sumienia "w innych przypadkach niecierpiących zwłoki". Zdaniem TK regulacja ta w zaskarżonym zakresie jest niedookreślona. "Nie wiadomo bowiem, o jakie dobra chodzi; z powodu jakich wartości spełnienie tego świadczenia zdrowotnego musi nastąpić natychmiast" - wskazała sędzia, odnosząc się do tej części wyroku.

TK podkreślił jednocześnie, że "wolność sumienia każdego człowieka jest kategorią pierwotną". "W świetle hierarchii wartości konstytucyjnych trudno jest przyznać, że inne prawa pacjenta niezwiązane z jego życiem i zdrowiem mogłyby mieć pierwszeństwo przed wartością, jaką jest w demokratycznym państwie prawnym wywodzona wprost z godności człowieka wolność sumienia" - zaznaczyła sędzia.

Z kolei za zgodny z konstytucją Trybunał uznał obowiązek powiadomienia przełożonego o skorzystaniu z klauzuli sumienia oraz uzasadnienia i odnotowania tego w dokumentacji. W ocenie Trybunału nie jest możliwe jednoczesne skorzystanie z klauzuli sumienia i zachowanie w tajemnicy faktu, że lekarz z niej korzysta.

Pyziak-Szafnicka wskazywała, że dyrektor szpitala musi wiedzieć, który z jego lekarzy nie wykonuje określonych świadczeń - by móc zawrzeć kontrakt z NFZ na dane świadczenia oraz racjonalnie kierować placówką.

Cel ustawodawcy, jakim jest zapewnienie dostępności świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, nie może być zrealizowany bez nałożenia na lekarzy-pracowników obowiązku powiadamiania przełożonego - dodała.

Według sędzi taka informacja dla przełożonego nie może być utożsamiana z deklaracją jakieś określonej wiary, bo - jak powiedziała - odmowa wykonania aborcji nie może być utożsamiana z taką deklaracją. Sędzia dodała, że odmowa aborcji może wynikać też z wiedzy medycznej i "etycznej tradycji hipokratejskiej". Zdaniem TK takie uzasadnienie dla przełożonego powinno mieć charakter medyczny, a nie służyć wyjaśnieniu światopoglądu lekarza, czy też wskazaniu zasady moralnej jego zachowania.

Sędzia dodała, że wszystko to daje możliwość, by placówki lecznicze podawały publiczną informacje, że nie wykonuje się w

nich określonych świadczeń.

Według TK nie można także mówić, by odnotowanie sprzeciwu lekarza co do danego świadczenia w dokumentacji naruszało konstytucję. Zdaniem TK miałoby to bowiem charakter "czysto sprawozdawczy" i wtórny wobec wcześniejszej deklaracji lekarza dla przełożonego, że nie wykonuje danego świadczenia.

Z konstytucji nie można wyprowadzić obowiązku państwa zagwarantowania pracy w warunkach wolności od konfliktów sumienia - orzekł TK. Nie wynika też prawo do wykonywania zawodu w sposób wolny od konieczności podejmowania trudnych wyborów, związanych z różnego rodzaju odpowiedzialnością.

Według TK zwłaszcza osoby wykonujące wolne zawody, nie poddane bezpośredniemu kierownictwu przełożonych, w razie wystąpienia sytuacji konfliktu wartości muszą podejmować decyzje, a także ponosić ich konsekwencje prawne i ekonomiczne.

Sędzia Stanisław Biernat był przeciwny uznaniu niekonstytucyjności obu zapisów. Według niego z wyroku wynika "przedmiotowe traktowanie pacjenta", a lekarz może "narzucać pacjentowi swój światopogląd".

W podobnym zakresie z wyrokiem nie zgadza się sędzia Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz. Według niej wskazanie przez lekarza, kto dokona danego świadczenia, jest informacją neutralną, która nie jest motywem podjęcia przez pacjenta danej decyzji. Dodała, że nie jest to też "współdziałanie lekarza w złu" czy "pomocnictwo w czynie nie-

Przewodniczący TK Andrzej Rzepliński (C) z pełnym składem sędziowskim podczas rozprawy dot. prawa do odmowy wykonania świadczenia zdrowotnego niezgodnego z sumieniem w Trybunału Konstytucyjnego, 7 bm. przed Trybunałem Konstytucyjnym w Warszawie akub Kamiński PAP

godziwym" (jak twierdziła NRL), bo nie przesądza, jaki użytek pacjent zrobi z tej informacji, a to, co on zrobi, będzie wszak czynem prawnie dozwolonym.

Przeciwny uznaniu niekonstytucyjności obowiązku wskazania innego lekarza lub szpitala był sędzia Andrzej Wróbel, bo jego zdaniem jest to sprzeczne z kodeksem etycznym lekarzy. "Lekarz musi brać pod uwagę sumienie pacjenta" - ocenił. "To nieuzasadnione absolutyzowanie wolności sumienia, która nie podlega żadnym ograniczeniom, tak jak inne wolności" - powiedział o wyroku.

Sędzia Teresa Liszcz mówiła, że zasadzie poprawnej legislacji urąga zapis o obowiązku powiadomienia przełożonego przez lekarza, bo jest on nieprecyzyjny i tak naprawdę nie wiadomo, o czym lekarz ma powiadamiać.

Według niej zapis ten powinien być uznany za niekonstytucyjny.

NRL zakwestionowała konstytucyjność przepisu, że lekarz nie może powołać się na klauzulę sumienia i odmówić pomocy "w

innych przypadkach niecierpiących zwłoki". Podważono też przepis, że lekarz powołujący się na tę klauzulę ma wskazać pacjentowi "realne możliwości uzyskania tego świadczenia u innego lekarza lub w podmiocie leczniczym". Kwestionowano także, że lekarz ma obowiązek powiadomienia o tym przełożonego oraz uzasadnienia i odnotowania tego w dokumentacji - bo ujawnia to jego światopogląd.

Zgodnie z art. 39 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty lekarz nie może powołać się na klauzulę sumienia, gdy zwłoka w udzieleniu świadczenia mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia.

Rzecznik Ministerstwa Zdrowia Krzysztof Bąk powiedział PAP, że nie może ustosunkować się do orzeczenia bez zapoznania się z uzasadnieniem. "Nie mogę szczegółowo komentować orzeczenia Trybunału, a jedynie się z nim zgodzić" - dodał rzecznik.

Fala komentarzy po słowach Macierewicza w USA Falę komentarzy wywołały w środę słowa wiceprezesa PiS Antoniego Macierewicza na spotkaniu z Polonią w USA; PO mówi o "fanatyzmie" polityka; PiS odpowiada, że skupianie się na Macierewiczu to odwracanie uwagi od ważnych spraw.

Powróciła też kwestia publikacji aneksu do raportu WSI. Premier Ewa Kopacz zadeklarowała, że jest gotowa dać kontrasygnatę prezydentowi Andrzejowi Dudzie, jeśli ten o nią wystąpi. 2 października Macierewicz autor raportu z likwidacji Wojskowych Służb Informacyjnych wyraził na spotkaniu z Polonią w Chicago nadzieję, że po wyborach parlamentarnych opublikowany zostanie aneks do raportu.

Stwierdził, że obecnie do tego nie doszło, bo prezydent Andrzej Duda, w gestii którego leży decyzja ws. ewentualnego opublikowania aneksu, musiałby zwrócić się do premier Ewy Kopacz o kontrasygnatę. "Gdyby pan prezydent dał decyzję pod rozwagę pani premier Kopacz, (...) aneks nie zostałby opublikowany, tak mi się wydaje. W związku z tym poczekajmy te trzy tygodnie" mówił Macierewicz.

Pytany o to prezydencki minister Krzysztof Szczerski powiedział w TVN24, że nie ma na temat publikacji aneksu do raportu WSI żadnych informacji, a decyzję w tej sprawie podejmie

prezydent, jeśli będzie chciał.

Premier Ewa Kopacz zadeklarowała z kolei, że jeśli prezydent zwróci się do niej o kontrasygnatę, to otrzyma ją. Przypomniała, że raport z likwidacji WSI został opublikowany w lutym 2007 roku przez ówczesnego prezydenta Lecha Kaczyńskiego.

"Już wtedy, kilka miesięcy później, po opublikowaniu tego raportu powstał aneks do tego raportu i z jakiegoś powodu ówcześnie panujący śp. Lecha Kaczyński tego raportu nie opublikował" - dodała.

Na spotkaniu z Polonią Macierewicz mówił także m.in.: "Tu jest takie miłe pytanie, czy jest prawdą to, że Tusk był agentem Stasi. To ja państwu zostawię, żebyście państwo po czynach sami odpowiedzieli sobie na to pytanie". Nawiązując do opisywanego przez media wypożyczenia przez b. prezydenta Bronisława Komorowskiego przedmiotów z prezydenckiej kancelarii na potrzeby swego biura, wiceprezes PiS, powiedział, że "z Pałacu Prezydenckiego, w ostatnich miesiącach, zginęło ponad sto zabytkowych przedmiotów". "To jest zejście na poziom Bieruta, to jest zejście na poziom Bermana, to jest zejście na poziom okupantów Polski" - dodał.

Premier komentując wypowiedzi Macierewicza przestrzegała przed jego "fanatyzmem".

Mówiła, że w wyborach parlamentarnych staniemy przed wyborem: albo zdrowy rozsądek, albo fanatyzm. Nawiązała do pojawiających się w mediach informacji o tym, że Macierewicz mógłby w przyszłym rządzie PiS objąć funkcje szefa MON lub koordynatora służb specjalnych.

"Ja się zastanawiam, ile złego jeszcze może się wydarzyć, kiedy ludzie nieodpowiedzialni, determinowani tylko jednym - rewanżem, zemstą, idą do władzy po władzę, a nie po to, żeby poprawić los Polaków i życie w naszym kraju" - mówiła szefowa rządu.

Szydło - pytana na środowej konferencji we Wrocławiu - czy zgadza się poglądami prezentowanymi w USA przez Macierewicza i czy brany jest on pod uwagę jako kandydat do przyszłego rządu, odpowiedziała, że nie będzie komentować strategii wyborczej PO, która - według niej - polega na wprowadzaniu tematów, mających odwracać uwagę Polaków od ważnych dla nich spraw. Szef sztabu PO Marcin Kierwiński nazwał Macierewicza "człowiekiem rządzonym obsesjami" i zaapelował do kandydatki PiS na premiera, by nie uciekała od odpowiedzi na pytanie o to, czy podziela poglądy wiceszefa tej partii.

Ostatnie wypowiedzi przedstawicieli PiS, w tym Macierewicza, to zapowiedź nie demokracji

liberalnej, lecz "demokratury" oceniła z kolei liderka Zjednoczonej Lewicy Barbara Nowacka i oświadczyła, że koalicja ZL z PiS jest wykluczona. Dopytywana, Nowacka sugestie Macierewicza na temat Tuska uznała za skandal. Pytana o aneks do raportu z likwidacji WSI, odpowiedziała, że przed laty nie został on upubliczniony z oczywistych względów. "Z wiadomości nieoficjalnych powszechnie wie się w polityce, że Lech Kaczyński nie zamierzał tego upubliczniać" - powiedziała i oceniła, że Macierewiczowi grozi odpowiedzialność przez Trybunałem Stanu. "Nie spoczniemy, póki pan Macierewicz nie stanie przed Trybunałem Stanu za to, co zrobił właśnie przy likwidacji WSI" - zadeklarował z kolei rzecznik SLD Dariusz Joński.

W lutym 2007 r. prezydent Lech Kaczyński upublicznił sygnowany przez Macierewicza raport z weryfikacji WSI, które rządzące wówczas PiS zlikwidowało w 2006 r., zarzucając im wiele nieprawidłowości opisanych w raporcie. Na podstawie raportu wszczynano śledztwa ws. przestępstw WSI; większość umorzono. Osoby wymienione w raporcie jako agenci wytoczyły MON ponad 20 procesów. MON przeprosiło większość z nich; koszty z tego tytułu przekroczyły 1,2 mln zł.

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

strona 14

www.gazetagazeta.com

AKTUALNOŚCI

LITWA

Komorowski - honorowym obywatelem ziemi rakiszeckiej

minął tydzień w byłym OBOZIE...

Rada samorządu rejonu rakiszeckiego znajdującego się na północy Litwy nadała honorowe obywatelstwo ziemi rakiszeckiej byłemu prezydentowi Bronisławowi Komorowskiemu. Przodkowie b. prezydenta byli właścicielami majątku Kowaliszki w pobliżu Rakiszek.

Uroczystość wręczenia aktu nadania tytułu odbędzie się 13 października. "Udział w uroczystości zapowiedział Bronisław Komorowski z synem" - poinformował w wtorek PAP Petras Blażeviczius, kierownik wydziału kultury, turystyki i kontaktów zagranicznych samorządu rejonu rakiszeckiego.

"To wielki zaszczyt dla naszej ziemi, że z niej wywodzi się znany ród, zacni ludzie" - mówi Blażeviczius.

BIAŁORUŚ

Liderzy opozycji apelują o udział w wiecu "Władzę - Narodowi!"

Trzej liderzy białoruskiej opozycji, w tym zwolniony niedawno z więzienia b. więzień polityczny Mikałaj Statkiewicz, zaapelowali o udział w sobotę przed wyborami prezydenckimi na Białorusi w wiecu w Mińsku pod hasłem "Władzę - Narodowi!".

Dwaj byli kandydaci na prezydenta Białorusi z 2010 r. Statkiewicz oraz Uładzimir Niaklajeu, a także lider Zjednoczonej Partii Obywatelskiej Anatol Labiedźka wezwali Białorusinów do przyjścia w sobotę po południu na plac Wolności, aby podsumować wyniki "wyborów" i zdecydować, "jak działać dalej, aby przywrócić narodowi władzę, która została mu skradziona wraz z wyborami" - informuje w środę na stronie internetowej niezależny tygodnik "Nasza Niwa".

Autorzy apelu zorganizowali ostatnio w Mińsku dwie pikiety, na które nie uzyskali zgody władz.

Wiec na rzecz wolnych wyborów na placu Wolności 23 września i kolejny przeciwko planom rozmieszczenia na Białorusi rosyjskiej bazy wojskowej 4 października zgromadziły po około 500 osób.

"Waszą wspólną wolą i zdecydowaniem, z jakimi zbieraliście się nie z łaski władz, tylko na mocy prawa zapisanego w konstytucji, na mityngi i wiece na placu Wolności, przywróciliśmy wolności jej przestrzeń. Tę przestrzeń wolności powinniśmy wszyscy razem utrzymać i poszerzać dla naszej dalszej walki o niezależną, demokratyczną, pokojową Białoruś!" - napisano w apelu.

W niedzielnych wyborach prezydenckich na Białorusi startuje czworo kandydatów, w tym ubiegający się o piątą kadencję prezydencką urzędujący szef państwa Alaksandr Łukaszenka, reprezentantka umiarkowanej opozycji, działaczka kampanii "Mów Prawdę!" Tacciana Karatkiewicz, a także szef uważanej za lojalną wobec reżimu Łukaszenki Partii Liberalno-Demokratycznej Siarhiej Hajdukiewicz i naczelny ataman Białoruskiego Kozactwa i szef Białoruskiej Partii

Uroczystość odbędzie się w Rakiszkach w VIII-wiecznym dworze, w którym się mieści miejskie muzeum, które na tę okoliczność przygotowuje wystawę o rodzinie Komorowskich. Bronisław Komorowski odwiedzi też Kowaliszki, gdzie m.in. jest pochowany jego dziadek oraz weźmie udział we mszy świętej odprawionej w kościele w Rakiszkach, którego współfundatorami byli jego przodkowie.

W Kowaliszkach mieszkali oni przez 300 lat. Centrum majątku liczącego 2200 hektarów stanowił dwór zbudowany ok. 1700 roku i przebudowany w stylu klasycystycznym pod koniec XVIII

wieku. Dwór miał 27 pokoi, dwa salony, pokój z bilardem i biblioteką oraz dużą jadalnię. Na piętrze były pokoje gościnne. Na terenie majątku znajdowała się także fabryka słodyczy "Delicje".

Po 1944 roku dwór pełnił funkcję domu ludowego. W 1982 roku zburzono go, a na jego miejscu wybudowano szkołę. Z dawnej posiadłości Komorowskich do dziś zachował się budynek fabryki, park i staw. Prezydent Bronisław Komorowski Kowaliszki odwiedzał kilkakrotnie. Pierwszy raz był tu jeszcze w czasach sowieckich, w 1989 roku.

Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)

WĘGRY

KE żąda wyjaśnień w sprawie polityki azylowej i migracyjnej Komisja Europejska zażądała od władz Węgier wyjaśnień dotyczących prowadzenia przez ten kraj polityki azylowej i migracyjnej, a także kontroli granicznych. "Komisja wczoraj wysłała list administracyjny do władz węgierskich. Prosimy w nim o wyjaśnianie wielu kwestii dotyczących tego, w jaki sposób Węgry prowadzą swoją politykę migracyjna i azylową, a także kontrole graniczne" - powiedziała na środowej konferencji prasowej w Brukseli rzeczniczka KE Mina Andreewa.

Jak poinformowała, rząd w Budapeszcie ma teraz dwa tygodnie na przesłanie do Brukseli odpowiedzi. W oparciu o dodat-

kowe informacje prowadzony ma być później dialog z węgierskimi władzami w tej sprawie.

Węgry przyjęły we wrześniu restrykcyjne przepisy dotyczące imigrantów przewidujące m.in. kary więzienia dla osób nielegalnie przekraczających granicę.

Kraj ten jest krytykowany nie tylko za przepisy antyimigracyjne, ale też brutalne działania policji wobec uchodźców.

Grupa liberałów w Parlamencie Europejskim domagała się nawet, by wobec Węgier wszcząć postępowanie oparte na artykule 7 traktatu o UE, prowadzące do zawieszenia praw państwa członkowskiego, w tym prawa do głosowania w Radzie UE.

BUŁGARIA Alaksandr Łukaszenka nie czuje się zagrożony w wyścigu prezydenckim

Patriotycznej Mikałaj Ułachowicz.

Karatkiewicz nie jest popierana przez większość białoruskich partii opozycyjnych, które twierdzą, że start w wyborach oznacza legitymizację reżimu Łukaszenki i apelują o bojkot głosowania.

Tymczasem białoruskie media państwowe są zorientowane na promocję prezydenta Alaksandra Łukaszenki - oceniło niezależne Stowarzyszenie Dziennikarzy Białoruskich (BAŻ).

"W modelu relacjonowania tegorocznej kampanii wyborczej przez media państwowe nie było istotnych zmian. Nadal jest on zorientowany na promowanie tylko jednego pretendenta na najwyższe stanowisko w państwie" - napisano w opublikowanym w środę raporcie z monitoringu kampanii wyborczej.

BAŻ podkreśla, że choć w najważniejszych programach informacyjnych w radiu i telewizji oraz na łamach gazet państwowych zwiększono ilość czasu i miejsca poświęconego kampanii wyborczej, to dominującą postacią nadal był prezydent.

"O ile podczas kampanii (przed poprzednimi wyborami prezydenckimi) 2010 r. czas poświęcony kampanii był krótszy lub porównywalny z prognozą pogody, to teraz przewyższa go co najmniej dwukrotnie. Jest po-

wikimedia.org

równywalny z czasem na wiadomości sportowe" - powiedział PAP koordynator monitoringu Aleś Ancipienka.

Przy tym Łukaszenka zdecydowanie częściej występuje w programach informacyjnych niż pozostali kandydaci na prezydenta: działaczka kampanii "Mów Prawdę!" Tacciana Karatkiewicz, szef uważanej za lojalną wobec reżimu Łukaszenki Partii Liberalno-Demokratycznej Siarhiej Hajdukiewicz oraz naczelny ataman Białoruskiego Kozactwa i szef Białoruskiej Partii Patriotycznej Mikałaj Ułachowicz.

"Do 70 proc. czasu w porównaniu ze wszystkimi pozostałymi podmiotami monitoringu państwowe media elektroniczne poświęcają prezydentowi.

Jest on faktycznie gwiazdą ekranu.(…) Inni kandydaci mają czas w granicach 3-4 proc. albo nawet mniej" - powiedział Ancipienka.

Za zmianę w stosunku do poprzednich wyborów uznał m.in. to, że państwowe media oceniają alternatywnych kandydatów neutralnie albo czasem nawet pozytywnie, "praktycznie nigdy negatywnie".

Zwrócił również uwagę, że choć kampanii poświęcono więcej czasu, to nie są omawiane poważne problemy polityczne i gospodarcze.

"Wzywa się wyborców do udziału w kampanii, ale faktycz-

Polska będzie remontować MiG-i Bułgarski rząd zaaprobował w środę projekt porozumienia z Polską w sprawie remontu myśliwców MiG-29 należących do bułgarskiego lotnictwa wojskowego i upoważnił ministra obrony Nikołaja Nenczewa do podpisania dokumentu.

Po podpisaniu międzyrządowe porozumienie podlega ratyfikacji przez parlament buł- garski - zaznaczono w komunikacie resortu obrony. Według komunikatu Polska jest jedynym krajem należącym do UE i NATO, który ma możliwości serwisowania i remontu nie brak realnego wyboru między kandydatami. Tzn., są wzywani do pewnego działania rytualnego, które w czasach sowieckich określano jako wykonanie zaszczytnego obowiązku obywatelskiego" - powiedział.

Jego zdaniem zmiana w relacjonowaniu kampanii wyborczej przez państwowe media jest związana z kilkoma czynnikami, m.in. z tym, że dla władz "obecnie ważne jest znormalizowanie stosunków z Europą". "Dlatego potrzebne są wybory, które by w niczym nie przypominały wyborów z 2010 r. (gdy doszło do brutalnego rozpędzenia opozycyjnej demonstracji po wyborach i zatrzymania setek uczestników - PAP), tzn. jest potrzebna jakaś pacyfikacja opozycji" - ocenił.

samolotów MiG-29.

Projekt porozumienia przewiduje remont sześciu silników bułgarskich samolotów oraz tymczasowe użytkowanie dwóch polskich silników w ciągu dwóch lat. Silniki te mają być dostarczone Bułgarii 20 dni po podpisaniu umowy. Cena remontu jednego silnika ma wynieść 1 023 000 euro, koszt transportu poniesie strona polska - głosi komunikat.

W dokumencie skonkretyzowano szczegóły współpracy, sposobu rozstrzygania sporów oraz gwarancji jakości remontu, wydanej przez Polskę.

Prace przygotowawcze do zawarcia porozumienia rozpoczęto w lutym br. podczas wizyty ministra Nikołaja Nenczewa w Polsce. W sierpniu w Sofii ministrowie obrony Polski i Bułgarii podpisali list intencyjny, który ustanawia ramy prawne do zawarcia umowy w sprawie remontów bułgarskich myśliwców MiG29 w polskich zakładach. Są to należące do Polskiej Grupy Zbrojeniowej Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 2 w Bydgoszczy i nr 4 w Warszawie.

Bułgaria posiada 16 myśliwców MiG-29, obecnie tylko cztery z nich są zdolne do działań operacyjnych, a w połowie 2016 roku pozostaną tylko dwa. Stąd pilna potrzeba wyremontowania myśliwców.

Z Mińska Małgorzata Wyrzykowska (PAP)

Z Sofii Ewgenia Manołowa (PAP)

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

www.gazetagazeta.com

strona 15

AKTUALNOŚCI

Ukraina zakończyła wycofywanie czołgów

Minął tydzień na Ukrainie...

Ukraina zakończyła wycofywanie czołgów z linii rozdziału między siłami rządowymi a prorosyjskimi separatystami w obwodzie ługańskim - oświadczył w środę rzecznik Sztabu Generalnego Władysław Sełezniow. Według armii swoje uzbrojenie wycofują także separatyści.

"Zakończyliśmy wycofywanie czołgów z linii walk. Obecnie czeka nas weryfikacja, w ramach której obserwatorzy OBWE będą

sprawdzali liczbę czołgów wymienionych na listach sprzętu do wycofania z ich stanem w miejscach, gdzie zostały one przerzucone" - powiedział agencji Interfax-Ukraina.

Rzecznik operacji antyterrorystycznej Andrij Łysenko przekazał, że uzbrojenie z linii frontu wycofują także separatyści.

"Dokładnych informacji na ten temat udzieli misja OBWE. My odpowiadamy za to, co dzieje się po naszej stronie" - podkreślił.

Pierwsze ukraińskie czołgi odspod rosyjskich rządów" - oświad- jechały poza linię rozdziału w obczył. wodzie ługańskim jeszcze w poWe wtorek separatyści z Don- niedziałek. Jest to wynik porozubasu ogłosili, że przenoszą wy- mienia o wycofaniu uzbrojenia o bory samorządowe na zajmowanych przez nich terytoriach na przyszły rok. Bojownicy z tzw.

Donieckiej Republiki Ludowej Ukraiński parlament uchwa(DRL) zamierzali przeprowadzić lił ustawę, która umożliwi cudzoje 18 października, a władze tzw. ziemcom i bezpaństwowcom Ługańskiej Republiki Ludowej służbę w wojsku. Ureguluje to (ŁRL) 1 listopada, podczas gdy status prawny osób bez obywana pozostałym obszarze Ukrainy telstwa Ukrainy, które uczestniwybory samorządowe wyznaczo- czą w walkach z prorosyjskimi no na 25 października. separatystami w Donbasie.

Prezydent Petro Poroszenko Odpowiednią ustawę Rada ocenił, że decyzja o odłożeniu Najwyższa (parlament) przyjęwyborów otwiera "drogę powro- ła w Kijowie we wtorek w tu Ukrainy" do tego regionu. drugim, ostatecznym czytaniu.

Z Kijowa "Za" głosowało 229 deputowaJarosław Junko (PAP) nych w liczącym 450 osób parlamencie.

Oficjalna liczba cudzoziemców, którzy walczą po stronie ukraińskiej na wschodzie kraju, jest nieznana. W wyjaśnieniu do ustawy napisano jednak, że dzięki niej Ukraina uzyska możliwość utworzenia kilku oddziałów wojskowych, które będą liczyły do tysiąca osób. W notatce podkreślono, że chodzi o "doświadczo-

Wybory w Donbasie dopiero po wycofaniu obcych wojsk Wybory samorządowe na zajętych przez separatystów terenach Donbasu na wschodzie Ukrainy odbędą się dopiero wtedy, gdy wyjdą stamtąd obce wojska - oświadczył w środę w parlamencie w Kijowie szef ukraińskiej dyplomacji Pawło Klimkin.

Minister podkreślił także, że warunkiem amnestii dla uczestników ruchów prorosyjskich są wybory, które mają odbyć się w zgodzie z prawem ukraińskim, oraz powrót do Donbasu legalnych władz sądowych i prokuratury.

Klimkin odpowiadał na pytania parlamentarzystów, którzy poprosili go, by zrelacjonował w Radzie Najwyższej wyniki rozmów przywódców tzw. czwórki normandzkiej, przeprowadzonych w ubiegłym tygodniu w Paryżu. Uczestniczyli w nich przywódcy Ukrainy, Francji, Niemiec i Rosji.

"Wybory (samorządowe) na terytorium, na którym obecne są zagraniczne (rosyjskie) wojska czy sprzęt wojskowy, są z zasady niemożliwe. Bez demilitaryzacji Donbasu żadnych wyborów nie będzie" - mówił.

Minister wyjaśnił, że kolejnym warunkiem wyborów jest odzyskanie kontroli Ukrainy nad odcinkami granicy z Rosją, które znajdują się obecnie w rękach przeciwnika, i dopuszczenie do Donbasu obserwatorów specjalnej misji monitoringowej OBWE. Powtórzył jednocześnie, że

amnestia obejmie w Donbasie wyłącznie osoby, które nie popełniły ciężkich przestępstw.

"Mówiłem niejednokrotnie, że ci, którzy dokonali zbrodni przeciwko ludzkości, nie mogą liczyć na żadne amnestie" - powiedział. Zaznaczył, że dotyczy to również sprawców zestrzelenia malezyjskiego samolotu pasażerskiego, który rozbił się w ubiegłym roku w strefie działań zbrojnych w obwodzie donieckim; zginęło 298 osób.

Klimkin zapewnił, że choć w Paryżu rozmawiano o Donbasie, kwestia okupowanego przez Rosję Krymu nie została odstawiona na boczny tor.

"Temat Krymu nie zniknie, póki nie zostanie on wyzwolony

Z Kijowa Jarosław Junko (PAP)

Cudzoziemcy będą mogli służyć w wojsku nych i zmotywowanych" żołnierzy.

Dzięki cudzoziemcom, którzy będą służyli w siłach zbrojnych Ukrainy na podstawie kontraktu, zmniejszy się potrzeba powoływania do wojska własnych obywateli, co ograniczy wydatki na różnego rodzaju świadczenia dla uczestników działań bojowych i ich rodzin - wytłumaczono.

Parlament Ukrainy przyjął także we wtorek w pierwszym czytaniu ustawę, która ułatwi cudzoziemcom odbywającym służbę kontraktową w tym kraju uzyskanie obywatelstwa. Zgodnie z dokumentem osoba, która podpisze kontrakt z wojskiem, uzyska prawo do przebywania na Ukrainie przez okres pięciu lat bez zezwoleń, które wymagane są w odniesieniu do innych cudzoziemców.

OBWE stwierdziła obecność rosyjskiego systemu rakietowego

Prorosyjscy rebelianci ogłaszają decyzję o przeniesieniu wyborów samorządowych na przyszły rok w swojej kwaterze w okolicy Ługańska 7 października br.

Alexander Ermochenko PAP/EPA

Ukraina odrzuciła próby nacisków Moskwy Ukraina odrzuciła próby nacisków w sprawie Donbasu, podjęte przez prezydenta Władimira Putina podczas obrad "normandzkiej czwórki" w Paryżu - oświadczył w poniedziałek wiceszef administracji prezydenta Petra Poroszenki ds. zagranicznych Kostiantyn Jelisiejew.

Według jego relacji Rosjanie po raz kolejny domagali się, by Ukraina odłożyła wdrożenie handlowej części umowy o stowarzyszeniu z Unią Europejską, która wejdzie w życie 1 stycznia 2016 r. "Pomysł ten został odrzucony" - przekazał urzędnik.

Jelisiejew oznajmił, że Putin zobowiązał się w Paryżu, że wpłynie na bojowników prorosyjskich na wschodniej Ukrainie, by zrezygnowali z planów przeprowadzenia wyborów samorządowych w terminie innym, niż na pozostałych obszarach tego kraju.

"Prezydent Rosji zadeklaro-

kalibrze poniżej 100 mm, zawartego 29 września w Mińsku przez przedstawicieli trójstronnej grupy kontaktowej, w skład której wchodzi Ukraina, Rosja i OBWE. Pierwszy etap operacji obejmuje obwód ługański. W następnej kolejności broń zacznie być wycofywana w obwodzie donieckim.

W piątek, po obradach przywódców krajów tzw. formatu normandzkiego (Niemcy, Francja, Ukraina i Rosja) w Paryżu prezydent Petro Poroszenko poinformował, że proces wycofywania uzbrojenia i tworzenia strefy buforowej w Donbasie zajmie 41 dni.

wał, że zrobi wszystko, co możliwe, by podjęli oni decyzję o odwołaniu pseudowyborów. Jest to dla nas bardzo ważne, gdyż przeprowadzenie tych wyborów byłoby złamaniem mińskich porozumień pokojowych" - podkreślił Jelisiejew.

Wybory samorządowe na Ukrainie odbędą się 25 października. Separatyści z tzw. republik ludowych na wschodzie kraju, donieckiej i ługańskiej, zapowiedzieli, że zorganizują własne wybory, które odbędą się odpowiednio 18 października i 1 listopada. Kijów i Zachód domagają się jednak, by wybory przeprowadzono zgodnie z ukraińskim prawem i pod nadzorem OBWE. Jelisiejew wyjaśnił, że kwestia ta będzie omawiana na kolejnym spotkaniu grupy kontaktowej ds.

Ukrainy, które odbędzie się we wtorek w Mińsku na Białorusi.

Wiceszef administracji Poro-

szenki zaznaczył, że Kijów nie zgodził się także na postulaty Moskwy dotyczące konieczności przyjęcia przez Ukrainę ustawy o specjalnym statusie Donbasu, a także pełnej amnestii dla prorosyjskich bojowników oraz ustawy o wyborach w tym regionie.

"Odrzuciliśmy wszelkie próby wywierania nacisku. Udało nam się wzmocnić jedność UE, mimo że Rosja próbowała ją rozbić" - powiedział Jelisiejew.

Dodał jednocześnie, że istnieje nadzieja, że po paryskim spotkaniu "normandzkiej czwórki" dojdzie do przyspieszenia rozmów o uwolnieniu obywateli ukraińskich przetrzymywanych w Rosji. Chodzi m.in. o lotniczkę Nadiję Sawczenko, oskarżoną przez rosyjski wymiar sprawiedliwości o współudział w zabójstwie dwóch rosyjskich dziennikarzy podczas walk w Donbasie

Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie poinformowała w piątek, że jej obserwatorzy stwierdzili w tym tygodniu obecność na Ukrainie rosyjskiego systemu rakietowego TOS-1, co może być dowodem kontynuacji zaangażowania militarnego Moskwy w tym kraju.

Według OBWE, która nadzow czerwcu 2014 roku.

Rozmowy przywódców państw tzw. formatu normandzkiego odbyły się w piątek. Uczestniczyli w nich: Poroszenko, Putin, kanclerz Niemiec Angela Merkel i prezydent Francji Francois Hollande. Po spotkaniu Poroszenko zadeklarował "ostrożny optymizm" co do rezultatów narady.

Zaznaczył jednocześnie, że konflikt na wschodniej Ukrainie zakończy się dopiero wraz z całkowitym wyzwoleniem należących do niej terytoriów.

Głównym wynikiem spotkania było potwierdzenie decyzji o wycofaniu z linii rozgraniczenia w Donbasie uzbrojenia o kalibrze poniżej 100 mm. Ukraińska armia poinformowała w poniedziałek, że pierwsze czołgi zostały już wycofane na odległość 15 kilometrów z zajmowanych wcześniej pozycji.

Z Kijowa Jarosław Junko (PAP)

ruje przestrzeganie rozejmu na wschodzie Ukrainy, jej obserwatorzy zauważyli samobieżny system TOS-1 Buratino po raz pierwszy. Jest to umieszczona na podwoziu gąsienicowym wieloprowadnicowa wyrzutnia rakietowa, zdolna wystrzeliwać również pociski z głowicami termobarycznymi (czyli paliwowo-powietrznymi) o dużej sile rażenia.

Według śledzących globalny handel bronią brytyjskiej grupy eksperckiej Jane's i Sztokholmskiego Międzynarodowego Instytutu Badań nad Pokojem (SIPRI), TOS-1 jest produkowany wyłącznie w Rosji i nie eksportowano go dotąd na Ukrainę.

Jak zaznacza Reuters, ustalenia OBWE są kłopotliwe dla Kremla, który złagodził swą retorykę w odniesieniu do Ukrainy i zwrócił się ku Syrii, podejmując tam ataki powietrzne.

Rosyjskie ministerstwo obrony nie odpowiedziało na postawione mu na piśmie przez Reutera pytania o to, czy ukraińskim rebeliantom dostarczono TOS-1, i o to, dokąd system ten był eksportowany.

Rosja zaprzecza, by na Ukrainie znajdowały się jakiekolwiek jej wojska. Pojawiały się jednak liczne oznaki udzielania rebeliantom wsparcia w postaci żołnierzy i sprzętu.

strona 16

Gazeta 41, 9 - 15 paĹşdziernika 2015

www.gazetagazeta.com

www.gazetagazeta.com

Gazeta 41, 9 - 15 paĹşdziernika 2015

strona 17

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

strona 18

www.gazetagazeta.com

NAGRODY NOBLA

Nagroda Nobla - marzenie naukowców na całym świecie W poniedziałek poznaliśmy pierwszych tegorocznych laureatów Nagrody Nobla - z medycyny i fizjologii. To prestiżowe wyróżnienie ufundował inżynier i wynalazca Alfred Bernhard Nobel. Noble - marzenie każdego naukowca - są przyznawane od 114 lat.

Fundator nagrody Alfred Nobel to postać nietuzinkowa. Swoimi talentami mógłby obdzielić kilka osób, zaś wynaleziony przez niego dynamit to tylko jeden z kilkuset jego wynalazków. Nobel zajmował się również pracą literacką. Pisał wiersze, napisał powieść i dramat. Przyjaźnił się np. z Wiktorem Hugo i innymi literatami w Paryżu. Wiele podróżował, właściwie żył na walizkach, na co zwracał uwagę Hugo, nazywając wynalazcę "najbogatszym wagabundą Europy". Wynalazca był też zainteresowany sprawami społecznymi, związanymi m.in. z pokojem na świecie.

Swoją fortunę, zarobioną na dynamicie, postanowił przekazać na nagrody w dziedzinie medycyny, chemii, fizyki, literatury i za działalność na rzecz pokoju. Taki zapis znalazł się w testamencie podpisanym przez Nobla 27 listopada 1895 roku.

Nieco ponad rok później, 10 grudnia 1896 roku, Alfred Nobel zmarł na atak serca w swoim domu w San Remo. Kłopoty z egzekucją testamentu sprawiły, że nagrody po raz pierwszy przyznano dopiero w 1901 roku, w piątą rocznicę śmierci fundatora.

Rok wcześniej wykonawcy testamentu Nobla - dwaj młodzi inżynierowie Ragnar Sohlman i Rudolf Liljeqvist - powołali Fundację Nobla, która miała administrować pieniędzmi. W przeprowadzeniu woli wynalazcy wspierał ich bratanek Alfreda - Emanuel Nobel.

Od 1901 roku laureaci są wybierani co roku w dziedzinie: literatury, fizyki, chemii oraz medycyny lub fizjologii. Równie długo przyznawana jest też Nagroda Pokojowa.

Alfred Nobel nie ustanowił nagrody dla ekonomistów, którą przyznaje się dopiero od 1968 roku. Jej fundatorem jest Bank Szwecji.

Zgodnie z tradycją Noble są wręczane laureatom w kolejne rocznice śmierci fundatora - 10 grudnia, a ogłaszane około dwa miesiące wcześniej.

W sumie do 2014 r. noblowskim laurem wyróżniono 864 osób i 25 organizacji. Z tego 75 to laureaci w dziedzinie nauk ekonomicznych. W ręce kobiet Nobel trafiał 47 razy, w tym dwa razy do Marii Skłodowskiej-Curie, co oznacza, że od 1901 r. nagrodzono w sumie 46 pań.

Najmłodszą noblistką jest laureatka Pokojowej Nagrody Nobla z 2014 r. - Pakistanka Malala Yousafzai, która w momencie otrzymania nagrody miała 17 lat. Najstarszym dotychczas laureatem jest Leonid Hurwicz, który w 2007 r., kiedy przyznano mu Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych, miał 90 lat.

Zgodnie z wolą fundatora nagroda w danej dziedzinie może zostać podzielona najwyżej między trzy osoby. Od 1901 do 2013 r. wyróżnienie najczęściej trafiało jednak do indywidualnych laureatów. Najrzadziej nagrodą dzielili się literaci - 103 miało kwotę tylko dla siebie, a jedynie cztery razy nagrodą musieli się podzielić dwaj nagrodzeni.

Niewielu uczonych i organizacji wyróżniono więcej niż jeden raz. W tym gronie jest m.in. Maria Skłodowska-Curie, która w 1903 r. odebrała Nobla z fizyki - wspólnie z mężem Piotrem Curie i Henri Becquerelem, a w 1911 r. z chemii - za badania nad promieniotwórczością oraz odkrycie nowych pierwiastków: radu i polonu. Jedynym uczonym, który dwukrotnie otrzymał Nobla w pojedynkę, jest amerykański fizyk i chemik Linus Pauling - w 1954 r. otrzymał wyróżnienie w dziedzinie chemii, a w 1962 r. Pokojową Nagrodę Nobla.

Trzykrotnie Pokojową Nagrodą Nobla nagradzano Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża.

Medyczny Nobel 2015 za leki na choroby pasożytnicze William C. Campbell i Satoshi Omura za odkrycia dotyczące nowej metody leczenia zakażeń wywołanych przez pasożytnicze nicienie, oraz Youyou Tu za odkrycia dotyczące nowych sposobów leczenia malarii - otrzymali Nobla 2015 w dziedzinie medycyny i fizjologii.

Nazwiska noblistów ogłoszono w poniedziałek w Sztokholmie. "Tegoroczni laureaci Nobla opracowali terapie, które zrewolucjonizowały leczenie niektórych z najbardziej wyniszczających chorób pasożytniczych" uzasadnił swoją decyzję Komitet Noblowski. Według Komitetu "te dwa odkrycia dały ludzkości nowe mocne narzędzia do walki z tymi ciężkimi schorzeniami, na które zapadają setki milionów ludzi rocznie".

Komitet zdecydował, że połowę z 8 mln koron szwedzkich (ok. 855 tys. euro) otrzymają 85letni William C. Campbell (Irlandczyk, pracujący w USA) i 80-letni Japończyk Satoshi Omura. Drugą połowę nagrody przyznano 85-letniej Youyou Tu z Chin - to pierwsza Chinką, która otrzymała Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii, oraz 12. kobieta wyróżniona tą najbardziej prestiżową w nauce nagrodą.

William C. Campbell i Satoshi Omura są odkrywcami nowego leku - awermektyny, której pochodne radykalnie obniżyły liczbę zachorowań na ślepotę rzeczną (onchocerkozę) oraz filariozę. Są też skuteczne w przypadku innych chorób pasożytniczych.

Onchocerkozę, czyli ślepotę rzeczną roznoszą meszki rozmnażające się w szybko płynących strumieniach. Z kolei filariozy limfatyczne, powodują przewlekłe obrzęki, zwłaszcza kończyn, tak zwaną słoniowaciznę, a także ogromny obrzęk moszny. Wywołują je przenoszone przez komary nicienie z rodziny Filariaidae (na przykład Wuchereria bancrofti).

Prof. Omura skoncentrował

William C. Campbell w swoim domu po otrzymaniu wiadomości o dostaniu Nagrody Nobla 2015 z medycyny CJ Gunther PAP/EPA

swoje badania na żyjących w glebie bakteriach Streptomyces.

Udało mu się wyizolować z próbek japońskiej gleby nowe szczepy Streptomyces. Z tysięcy różnych kultur wybrał około 50 najbardziej obiecujących. Jedna z nich - Atreptmyces avermitilis okazała się szczególnie interesująca.

Skuteczność wytwarzanej przez ten szczep substancji wobec pasożytów zwierząt domowych i hodowlanych wykazał William C. Campbell, który kontynuował pracę rozpoczętą przez Omurę. Bioaktywny składnik został oczyszczony i nazwany awermektyną. Jeszcze skuteczniejsza okazała się jego pochodna - iwermektyna, która zabijała larwy pasożytów - mikrofilarie.

Znalazła szerokie zastosowanie lecznicze, a filarioza i onchocerkoza są bliskie całkowitego wyeliminowania.

Omura, choć jest uważany na świecie za wiodącego eksperta w dziedzinie chemii bioorganicznej oraz antybiotyków makrolidowych, pozostaje bardzo skromnym człowiekiem. Najlepiej oddaje to fakt, że proszony o komentarz do Nagrody Nobla, którą otrzymał w poniedziałek, przyznał, że nie wie, czy na nią zasługuje.

Chinka Youyou Tu odkryła artemizynę - lek, który znacznie zmniejszył umieralność chorych na malarię. Skuteczne leczenie

nia Wszechświata" - uzasadnił niom ma jednak masę, choć bardzo małą - tego właśnie dowiedli swoją decyzję Komitet.

Japończyk Takaaki Kajita (ur. zdobywcy tegorocznej Nagrody 1959) i Kanadyjczyk Arthur B. Nobla z fizyki.

Neutrina powstają zarówno McDonald (ur. 1943 r.) podzielą się po równo kwotą 8 mln koron w reaktorach jądrowych czy na szwedzkich (ok. 855 tys. euro). Słońcu, jak i w ziemskiej atmosKajita pracuje na Uniwersytecie ferze pod wpływem promienioTokijskim, a McDonald jest eme- wania kosmicznego. Powstają rytowanym profesorem na Uni- nawet w naszych ciałach - podwersytecie Queen's w Kingston czas rozpadu promieniotwór(Kanada). Neutrina to cząstki ele- czych izotopów potasu. W każmentarne, które są niemal nie do dej sekundzie przenikają nas bipowstrzymania - potrafią przeni- liony neutrin - niektóre powstałe kać przez nasze ciała, ziemię, przed miliardami lat - ale nie da skały, wodę. Są obojętne elek- się tego poczuć. Mogą przenikać Japończyk Satoshi Omura w rozmowie z trycznie i słabo oddziałują z ma- na wylot przez ołowiane ściany, a mediami po otrzymaniu wiadomości o do- terią, dlatego ich badanie jest nie- nawet przez gwiazdy i planety. staniu Nagrodzy Nobla 2015 z medycyny.

Ponieważ neutrina nie mają zwykle trudne.

Kimimasa Mayama PAP/EPA Oscylacja, czyli zmiana neu- ładunku elektrycznego i są niechorób pasożytniczych polepszy- trin z elektronowych w mionowe zwykle przenikliwe, bardzo trudło stan zdrowia setek milionów i taonowe, dowodzi, że ta nie- no je wykryć. Konieczne są skomzwykle przenikliwa cząsteczka plikowane urządzenia, na przyludzi i ulżyło im w cierpieniu.

Malarię tradycyjnie leczono wbrew dotychczasowym założe- kład takie, jak japoński detektor chlorochiną lub chininą, lecz zarodźce stawały się na nią coraz bardziej odporne. Wtedy właśnie Chinka Youyou Tu postanowiła skorzystać z doświadczeń tradycyjnej medycyny chińskiej.

Szczególnie interesujący okazał się ekstrakt z pospolitej rośliny Artemisia annua z rodziny astrowatych (polska nazwa - bylica roczna). Przestudiowanie starożytnych tekstów medycznych pomogło w wyizolowaniu i oczyszczeniu aktywnego składnika, nazwanego artemizyną.

Okazał się bardzo skuteczny zarówno w przypadku zwierząt, Kanadyjczyk Arthur B McDonald (P), i J. Richard Bond (L), dyrektor programu kosmologii jak i ludzi. i grawitacji CIFAR, w Kingston, w Ontario CIFAR/PAP/EPA Lek przeciwmalaryczny opracowała w czasach apogeum rewolucji kulturalnej.

Nobel z fizyki dla badaczy neutrin Takaaki Kajita i Arthur B. McDonald zdobyli tegoroczną Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki za odkrycie oscylacji neutrin, co dowodzi, że te cząstki elementarne mają masę - ogłosił we wtorek w Sztokholmie Komitet Noblowski.

"To odkrycie zmieniło nasze rozumienie najgłębszych tajników materii i może się okazać kluczowe dla naszego pojmowa-

Uśmiechnięty Japończyk Taka podczas konferencji prasowej w Tokio po otrzymaniu wiadomości o przyznanej mu Nagrodzie Nobla 2015 w dziedzinie fizyki Franck Robichon PAP/EPA

www.gazetagazeta.com

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

strona 19

NAGRODY NOBLA

Chinka Tu Youyou otrzymała Nobla w dzidzinie medycyny i fizjologii www.wantchinatimes.com

Super-Kamiokande ulokowany w kopalni niedaleko miejscowości Kamioka w Japonii, który waży 50 000 ton.

Właśnie dzięki temu detektorowi naukowcy zauważyli, że ze Słońca nie dolatuje do Ziemi tyle neutrin, ile wynikałoby z teoretycznych założeń - brakuje aż dwóch trzecich. Zjawisko udało się wyjaśnić dopiero na przełomie tysiącleci. Najpierw, w 1998 r., Takaaki Kajita wykazał, że powstające w atmosferze pod wpływem promieniowania kosmicznego neutrina zmieniają „tożsamość”, zanim trafią do SuperKamiokande. Było to tak zwane zjawisko oscylacji.

Tymczasem grupa badawcza z Kanady, kierowana przez Arthura B. McDonalda, pracująca w kanadyjskim Sudbury Neutrino Observatory wykazała, że neutrina (konkretnie neutrina elektronowe) powstające na Słońcu nie zanikają w drodze na Ziemię.

Także i one zmieniały tożsamość w drodze ze Słońca na naszą planetę.

McDonald przyznał, że kiedy udało się zaobserwować, że neutrina, które podróżują ze Słońca w stronę Ziemi, zmieniają swoją "tożsamość", przeżył moment olśnienia, czegoś, co można porównać z okrzykiem Archimedesa: "Eureka!".

Odkrycie zjawiska oscylacji neutrin dowiodło, że te cząstki przez dziesięciolecia uważane za pozbawione masy - jednak ją mają (choć to bardzo mała masa).

Oznacza to, że dotychczasowy Model Standardowy, wyjaśniający wzajemne oddziaływania cząstek tworzących Wszechświat, trzeba zmodyfikować.

Odkrycia dotyczące neutrin mogą zmienić nasze poglądy na przeszłość, strukturę i przyszłość Wszechświata.

Jako piękny eksperyment, przekonujący i czysty dowód, oraz postawienie kropki nad "i" ocenił prace tegorocznych noblistów z fizyki prof. Jan Sobczyk z Zakładu Fizyki Neutrin Uniwersytetu Wrocławskiego (UWr).

Dodał, że wyniki ich badań zdążyły trafić do kanonu wiedzy z zakresu mechaniki kwantowej.

"wyjaśnili na poziomie molekularnym, w jaki sposób komórki naprawiają uszkodzone DNA i chronią informację genetyczną".

Przyczynili się też do zrozumienia mechanizmów rozwoju nowotworów, które są efektem zaburzeń procesów naprawy.

Trójka badaczy - Szwed Tomas Lindahl (ur. w 1938 r.), Amerykanin Paul Modrich (ur. w 1946 r.) i Aziz Sancar (ur. w 1946 r., obywatel Turcji i USA) - dostaną 8 mln koron szwedzkich (ok. 855 tys. euro), która to kwota zostanie podzielona na trzy równe części.

Badania nad mechanizmami naprawczymi nie tylko dostarczyły fundamentalnej wiedzy na temat funkcjonowania komórek i wyjaśniły podłoże rzadkich chorób genetycznych, ale mogą też posłużyć do udoskonalenia terapii przeciwnowotworowych.

Obecnie wykorzystywane radioterapia i chemioterapia unieczynniają mechanizmy naprawy DNA w szybko dzielących się komórkach nowotworu, co prowadzi do ich zniszczenia.

Jeszcze na początku lat 70.

XX w. naukowcy wierzyli, że DNA jest cząsteczką niezwykle stabilną, jednak prof. Tomas Lindahl udowodnił, że tempo powstawania wad w zasadzie powinno wykluczyć rozwój życia na Ziemi. Starając się wyjaśnić, dlaczego życie jednak powstało, odkrył molekularny mechanizm naprawy DNA przez wycinanie zasady (BER - base excision repair). Pozwala on na usuwanie uszkodzeń pojedynczych zasad DNA podczas jego replikacji.

Pozwala to uniknąć błędów mutacji.

Lindahl jest profesorem chemii medycznej i fizycznej, emerytowanym dyrektorem Cancer Research UK w Clare Hall Laboratory w Hertfordshire (Wielka Brytania). Jest 29. noblistą urodzonym w Szwecji.

Drugi z tegorocznych noblistów - prof. Aziz Sancar - zbadał kolejny mechanizm - naprawę przez wycięcie nukleotydu (NER - nucleotide excision repair). Pozwala on na usuwanie uszkodzeń

DNA spowodowanych czynnikami chemicznymi (mutagenami) lub fizycznymi (jak naświetlenie ultrafioletem). NER usuwa duże uszkodzenia DNA, zniekształcające strukturę jego podwójnej helisy. U osób, które mają wady genetyczne zmniejszające skuteczność działania NER (na przykład xeroderma pigmentosum), wystawienie skóry na działanie promieni słonecznych powoduje raka skóry.

Sancar jest profesorem biochemii i biofizyki na University of North Carolina School of Medicine (Chapel Hill, USA). Z pochodzenia jest Kurdem. Jak wspominał, jego rodzice byli analfabetami, ale doceniali znaczenie edukacji. On sam wybrał karierę naukowca i wytrwał w niej, mimo początkowych niepowodzeń, kierując się swoim życiowym mottem: "Brak odpowiednich zasobów można nadrobić entuzjazmem".

Z kolei prof. Paul Modrich zademonstrował, w jaki sposób komórki korygują błędy, do których dochodzi podczas ich podziału, przy replikacji DNA. Ten mechanizm - naprawa niesparowanych zasad (ang. mismatch repair, MJR) - pozwala zmniejszyć częstotliwość błędów podczas replikacji DNA mniej więcej tysiąckrotnie. Nieprawidłowe funkcjonowanie MMR występuje na przykład w dziedzicznym niepolipowatym raku jelita grubego (zespół Lyncha).

Obecnie Modrich pracuje w Howard Hughes Medical Institute, jest też profesorem w Duke University School of Medicine (Durham, USA). Współpracował z nim polski biochemik i emerytowany prof. Uniwersytetu Łódzkiego Adam Jaworski, który powiedział PAP, że grono naukowców oczekiwało i spodziewało się Nobla dla Modricha. Polak opisał noblistę jako człowieka o "niezwykłych dokonaniach, a przy tym wielkiej skromności". Przypomniał, że prace nad poznaniem mechanizmów naprawy błędów uszkodzeń DNA w różnych chorobach genetycznych człowieka kontynuują też polscy naukowcy.

Tomas Lindahl w swoim laboratorium po otrzymaniu informacji o dostaniu nagrody Nobla 2015 z chemii Facundo Arrizabalaga PAP/EPA

Nobel z chemii za badania mechanizmów naprawy DNA Tomas Lindahl, Paul Modrich i Aziz Sancar zostali tegorocznymi laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie chemii za badania mechanizmów naprawy DNA ogłosił w środę w Sztokholmie Komitet Noblowski.

Jak uzasadnił swoją decyzję Komitet Noblowski, naukowcy

Profesor Aziz Sancar laureat Nagrody Nobla 2015 z chemii Max Englund/UNC HEALTH CARE/PAP/EPA

Laureat Nobla z chemii Paul Modrich w swoim laboratorium Megan Morr PAP/EPA

Literacka Nagroda Nobla dla Swietłany Aleksijewicz Swietłana Aleksijewicz jako pierwsza reporterka została uhonorowana literacką Nagrodą Nobla. To docenienie literatury faktu - cieszą się reporterzy. Noblistka, pytana co chciałaby powiedzieć rodakom Białorusinom, odparła: "spróbujmy żyć w godnym państwie".

nego obrazu kobiety sowieckiej".

Także wydanie w 1990 roku kolejnego tomu reporterskiego pt.

"Cynkowi chłopcy" o sowieckiej interwencji w Afganistanie, pociągnęło falę negatywnych komentarzy w prasie wojskowej i komunistycznej oraz wytoczenie autorce procesu sądowego, który przerwano pod naciskiem środowisk demokratycznych i zagranicznych intelektualistów.

Swietłana Aleksijewicz w Mińsku 8 października br. przyjeżdża na konferencję prasową Tatyana Zenkovich PAP/EPA poświęconą przyznanej jej Literackiej Nagrody Nobla

Aleksijewicz przyznano Nobla za "polifoniczne pisarstwo, pomnik cierpienia i odwagi w naszych czasach".

"Spróbujmy żyć w godnym państwie" - powiedziała Aleksijewicz na czwartkowej konferencji prasowej w Mińsku. "Każdy powinien w tym celu coś zrobić. Nie należy czekać, że zrobi to sąsiad, twój syn, wnuk. To powinni robić wszyscy. Inaczej w pojedynkę bardzo łatwo nas szantażować, bardzo łatwo nas zastraszyć, bardzo łatwo się z nami rozprawić" mówiła.

Zastrzegła przy tym, że nie jest zwolenniczką rewolucji. "Nie chcę, żeby zostało tu stracone choć jedno życie młodego chłopaka. Uważam, że powinniśmy znaleźć własny gandyzm, białoruski gandyzm. Jeśli będziemy razem, to go znajdziemy" - powiedziała.

Noblistka mówiła też, że odkrywała świat przez takie postaci jak Hanna Krall i Ryszard Kapuściński. "Bardzo mnie interesowało jego spojrzenie. Kiedy pierwszy raz przeczytałam jego książkę, to było chyba "Imperium", zobaczyłam, jak interesująco poszukiwał w sferze dokumentalnego reportażu, w którym ja pracuję" - powiedziała Aleksijewicz dodając, że podoba się jej także twórczość Hanny Krall. "U was w Polsce książka dokumentalna to cała warstwa kultury.

Rosyjska i białoruska kultura, jak gdyby jeszcze nie dopuściły do siebie świata, są troszkę tradycyjne, piszą w sposób samowystarczalny, jak gdyby sami dla siebie. Odkrywałam świat właśnie przez takie postaci jak Hanna Krall i Kapuściński" - dodała Aleksijewicz.

Krytyk literacka Iwona Smolka uważa, że wszystkie dzieła tegorocznej noblistki układają się w jedną, wielką opowieść o ludzkiej świadomości w Rosji. Już pierwsza książka Aleksijewicz, "Wojna nie ma w sobie nic z kobiety" (1985), w której opisała wojnę widzianą oczyma kobiet, które służyły w Armii Czerwonej - rosyjskich, białoruskich, ukraińskich, które podczas Wielkiej Wojny Ojczyźnianej pełniły rolę sanitariuszek, lotniczek, zwiadowczyń, czołgistek, snajperek, żołnierzy walczących na pierwszej linii, wywołała w ZSRS oskarżenia autorki o "pacyfizm, naturalizm oraz podważanie heroicz-

Twórczość Aleksijewicz koncentruje się wokół pomijanej i wypieranej historii ZSRS i Rosji: pisała o katastrofie w Czarnobylu ("Czarnobylska modlitwa”, 1997), wojennych losach dzieci ("Ostatni świadkowie", 1985). Pisarka znana jest z niepowtarzalnego stylu, wypracowanego na podstawie setek wywiadów i określanego mianem "opowieści głosów". W tym roku w Polsce ukazała się książka "Czasy secondhand", w której Aleksijewicz próbuje opisać zjawisko "człowieka sowieckiego" i to, jak znalazł się on w czasach po upadku ZSRS. Aleksijewicz, której książki od ponad 20 lat nie są na Białorusi wydawane w państwowych wydawnictwach, nie jest lubiana przez władze białoruskie, bo - jak zauważył szef białoruskiego PEN-Centru Andrej Chadanowicz - obraz, jaki maluje w swojej twórczości, różni się od tego z białoruskiej telewizji. "Nie ma w niej tego optymizmu kombajnów, jak radośnie pędzą w świetlaną przyszłość" - podkreślił.

Chadanowicz zwrócił też uwagę, że znaczna część niezależnej białoruskiej inteligencji atakuje Aleksijewicz, a nawet nie uznaje jej za białoruską pisarkę, gdyż pisze ona po rosyjsku i nie stara się popularyzować białoruskiego, który za prezydentury Łukaszenki został zepchnięty na margines.

Pisarka doceniana jest jednak poza Białorusią. Jest laureatką wielu międzynarodowych nagród, w tym National Book Critics Circle, Pokojowej Nagrody im. Ericha Marii Remarque’a, Nagrody Szwedzkiego Pen Clubu, Lipskiej Nagrody Książkowej na rzecz Porozumienia Europejskiego, Nagrody im. Andrieja Siniawskiego oraz Nagrody Fundacji im. Friedricha Eberta. W 2011 roku jej książka "Wojna nie ma w sobie nic z kobiety" (Czarne 2010) została uhonorowana Literacką Nagrodą Europy Środkowej Angelus oraz Nagrodą im.

Ryszarda Kapuścińskiego. Nagrodę im. Ryszarda Kapuścińskiego Aleksijewicz otrzymała ponownie w 2015 roku za książkę "Czasy secondhand. Koniec czerwonego człowieka" (Czarne 2014). Została odznaczona francuskim Orderem Sztuki i Literatury stopnia oficerskiego.

Opr. na podstawie Polskiej Agencji Prasowej

strona 20

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

www.gazetagazeta.com

19 października głosuj na mocniejszą gospodarkę i silniejszą rodzinę

www.gazetagazeta.com

Gazeta 41, 9 - 15 paĹşdziernika 2015

strona 21

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

strona 22

www.gazetagazeta.com

LATO W POLSCE

Z cyklu: "Herosi Rock’n’rolla"

Edward Wójciak

Moje spotkania z ojcem chrzestnym polskiego Rock'n'Rolla Franciszek Walicki (1921-2015) Dzisiaj wczesnym rankiem (sobota 3.10.2015r) jak zwykle o tej porze, tradycyjnie "na dzień dobry", otwieram portal Facebook i… pierwsza informacja rzucająca się w oczy, wsparta fotografią Franciszka Walickiego, a pod nią krótka informacja, którą zamieścił z Gdyni jego przyjaciel, pan Wiesław Wilczkowiak, tej treści... "Dzisiaj rano, przeżywszy 94 lata odszedł od nas na zawsze, ojciec chrzestny polskiego Rock'n'Rolla, Pan Franciszek Walicki". Zdjęcie było bardzo wymowne, a na nim pan Franciszek tyłem stojący przy grobach swoich rodziców na cmentarzu w Wilnie, w mieście rodzinnym państwa Walickich. Wykonał je również i mój przyjaciel, Wiesław Wilczkowiak. Było to foto z ostatniej, nostalgicznej i sentymentalnej podróży pana Franciszka do stolicy Litwy: do wileńskich ulic, domów, miejsc rozrywki i zabaw młodego Frania, ludzi, którzy na zawsze odeszli do lamusa historii. Panu Walickiemu towarzyszył w tej, szczególnej eskapadzie Wiesław Wilczkowiak.

W tym artykule nie chcę opowiadać o wielce bujnym, nie zawsze usłanym różami, życiu pana Franciszka. Od tego są nasi świetni historycy, muzyczni dziennikarze, kompozytorzy, bliscy przyjaciele, Jego dzieci jak On sam o nich mówi - czyli muzycy, piosenkarze, którzy dzięki niemu osiągnęli wielkie sukcesy na polskich i zagranicznych scenach.

Natomiast chciałem podzielić się swoimi kilkoma osobistymi, niezamierzonymi spotkaniami, tak w Tomaszowie Mazowieckim jak i w Trójmieście, z udziałem ojca chrzestnego polskiego Rock'n'Rolla.

Rozpocznę od ważnej wypowiedzi pana Franciszka Walickiego, którą zamieściłem w swojej drugiej książce Tryptyku Tomaszowskiego, "A jednak Rock'n'Roll": "Wkraczając w świat Rock'n'Rolla nie byłem już nastolatkiem, miałem ukończone 35 lat, nie należałem do pokolenia rebeliantów. Przeciwnie byłem KOMUCHEM. Ustrój socjalistyczny uważałem za najbardziej … sprawiedliwy, a marksistowską metodę poznawania świata za … najmądrzejszą. Ale coś zaczynało pękać, było jasne, że socjalizm w Polsce jest karykaturą socjalizmu i kiedy to do mnie dotarło, zrozumiałem, dlaczego Rock'n'Roll budzi takie emocje, dlaczego skupia na sobie taką niechęć władzy i dlaczego warto mu poświęcić KAWAŁEK ŻYCIA." Ruiny kina Mazowsze przy ul. Jerozolimskiej. Tu 4 października1959r odbył się pierwszy koncert Rock'n'Rolla w naszym mieście - zespołu "Rhythm and Blues".

Moje pierwsze spotkanie z Panem Franciszkiem odbyło się (miałem wówczas 14/15 lat), w byłym kinie Mazowsze. W niedzielę 4 października 1959 r jutro dokładnie mija 56 lat od tego wydarzenia gdzie jak zwy-

kle wybrałem się na filmowy poranek na godz. 11.00, a tu … zamiast poranka, koncert big beatowy, pierwszego, Rock'n'Rollowego zespołu założonego przez Franciszka Walickiego, "Rhythm and Blues". O tym wydarzeniu opowiedziałem w pierwszej publikacji "Moje miasto w Rock'n'Rollowym widzie". Kierownik zespołu, pan Franciszek, zabawiał tomaszowską publiczność konferansjerką. Zapamiętałem - oprócz występów Bogusława Wyrobka, Michaja Burano, Marka Tarnowskiego - Jego słowa, że jest to najprawdopodobniej ostatni koncert zespołu "Rhythm and Blues". Faktycznie zespół po raz ostatni wystąpił 27 października 1959 r w Klubie Przyjaciół Żeglugi w Gdańsku.

Miałem jeszcze nieukończone 17 lat, kiedy w lipcu 1962 roku z moim przyjacielem od Rock'n'Rolla, Wojtkiem Szymonem Szymańskim udaliśmy się razem autostopem do Gdańska, do kina Leningrad, na premierę filmu "Rio Bravo". Dzień po premierze wybraliśmy się pieszo plażą z Brzeźna do Sopotu. Kiedy znaleźliśmy się przy sopockim Molo, obok (dziś na tym miejscu stoi Hotel Sheraton) był duży taras, na którym stał saturator z wodą sodową. Podczas gaszenia pragnienia, zobaczyłem, że obok na tablicy widnieje napis: PRZYJMUJEMY DO PRACY. Zgłosiliśmy się z Wojtkiem i już tego dnia zostaliśmy zatrudnieni. Praca polegała na tym, że codziennie przez okres 12-14 dni (tyle czasu mniej więcej trwała nasza praca) odgradzaliśmy i zadaszaliśmy ów taras grubym brezentem od głównej ulicy Bohaterów Monte Casino. Na tym tarasie, w okresie wakacji, codziennie w godzinach wieczornych odbywały się pierwsze w Polsce młodzieżowe "fajfy" (tańce) gdzie przygrywał drugi zespół założony przez pana Franciszka Walickiego, twistowy zespół "Niebiesko Czarni". Miejsce to nazwano Non Stopem. Jak się po latach okazało był to Non Stop o nr. "I". Mieliśmy do swojej dyspozycji (jako obsługa) jeden z trzech służbowych stolików gdzie z nami zasiadały jeszcze inne osoby, między innymi dwie dziewczyny zaproszone przez nas, które, zamiast płacy za wykonaną robotę, mogliśmy zaprosić jako osoby towarzyszące. Przy drugim służbowym stoliku obok naszego, zasiadali lokalni notable i zaproszeni oficjele (dziennikarze, sekretarze, sopoccy działacze), wśród których z fotograficznym aparatem zasiadał młody Marek Karewicz i oczywiście główny współtwórca I Non Stopu, pan Franciszek Walicki. Przy trzecim stoliku służbowym zasiadali członkowie zespołu (między innymi Czesław Wydrzycki śpiewał między rundkami tanecznymi, a Piotr Janczerski śpiewał i prowadził konferansjerkę).

Przez cały okres naszej pracy, codziennie witaliśmy się z osobami zasiadającymi przy służbowych stolikach. Byliśmy traktowani przez nich "jak swoi". Pana Franciszka, przystojnego, wyso-

kiego mężczyznę, zapamiętałem najbardziej, mając go w pamięci jeszcze sprzed trzech laty, z pobytu w naszym kinie Mazowsze.

Często pan Walicki na małej scence Non Stopu zabierał głos dzieląc się z uczestnikami fajfów cennymi uwagami, informacjami o zespole, o Rock'n'Rollu w Polsce.

Zapowiadał również (był jurorem) konkursy, których było sporo w tanecznych przerwach. Byłem skazany na podsłuch, jaki stosowałem podczas rozmów grupy osób przy stoliku pana Franciszka. Było to moje drugie, dłuższe spotkanie z Franciszkiem Walickim.

Trzecie spotkanie z Walickim miało miejsce po 49 latach, w kwietniu 2011r w sopockim kompleksie Krzywego Domku podczas jubileuszowych obchodów 30. rocznicy śmierci Krzysztofa Klenczona, tuż przed projekcją filmu Heleny Giersz "10 w skali Beauforta". Wcześniej Wiesław Śliwiński, wiceprezes Fundacji Sopockie Korzenie, zaabsorbowany przygotowaniem tej imprezy, pod opiekę "przekazał mi" wózek inwalidzki z Markiem Karewiczem. Kiedy przemieszczałem się wózkiem pomiędzy ekranem a pierwszym rzędem krzeseł na widowni, rozległ się stłumiony glos: "Mareczku, Mareczku". Był to głos pana Franciszka, który w charakterystycznej dla siebie czapeczce na głowie, samotnie siedział w jeszcze niezajętych miejscach. Natychmiast wózek z Markiem skierowałem w kierunku Walickiego.

Pan Walicki, kiedy się do niego zbliżyłem, wstał z krzesła i rzucił się w objęcia Karewicza. Ze łzami w oczach, odwieczni przyjaciele, prawie bez słów ściskali się czule, tuląc swoje nadwątlone ciała.

Po przywitaniu się Marek kierując wzrok na mnie, rzekł: "Franciszku, ten facet to mój przyjaciel Antek Malewski, pisze książki o Rock'n'Rollu, mieszkaniec mojego, ukochanego miasta, Tomaszowa Mazowieckiego". Pan Franciszek natychmiast przerwał Markowi mówiąc: "Tak, Mareczku, znam jego książki, czytałem je, przyniósł mi do domu Wiesiu (chodzi o Wilczkowiaka). Pięknie Antku, że piszesz o swoim mieście, o początkach Rock'n'Rolla. Dobrze, że cię poznałem, jest mi miło, że w swoich publikacjach opowiadasz młodym pokoleniom o mojej osobie. Dziękuję ci za to". Przyznać muszę, że się wzruszyłem, że zrobiło mi się jakoś fajnie, przyjemnie, poczułem się dowartościowany. By nie stać się próżnym słuchając o sobie tyle ciepłych słów, zostawiłem dwóch przyjaciół zajętych sobą, na czas projekcji filmu, a sam udałem się wyżej widowni gdzie oczekiwał mnie mój przyjaciel, Czarek Francke. Wspólnie, od początku, uczestniczyliśmy w obchodach 30. rocznicy śmierci Krzysztofa Klenczona.

Najpiękniejszym spotkaniem z panem Franciszkiem było czwarte, a miało miejsce również w Sopocie na placu tuż przy promenadzie (dziś samochodowy parking) w widłach ulic Chopi-

Franciszek Walicki (1921-2015)

Na zdjęciach archiwalnych z 07.04.2014 r. dziennikarz muzyczny, działacz kulturalny, kompozytor i autor tekstów piosenek Franciszek Walicki podczas obchodów 55 lat polskiego rock & rolla w Gdańsku. Jak poinformowała radiowa Trójka jeden z pionierów bigbitu w Polsce, Franciszek Walicki ps. Jacek Grań zmarł 3 października 2015 r. w wieku 94 lat.

Adam Warżawa PAP

na, Drzymały, Traugutta, gdzie w latach 1963-67 mieścił się II Non Stop. Tu w dniach 16-17 lipca 2011 roku odbyły się jubileuszowe obchody "50 lat Non Stopu". Jednym z punktów programu tego wydarzenia były uroczystości związane 90. urodzinami Franciszka Walickiego. Cała ceremonia odbyła się na scenie podczas koncertu POLANIE ALL STARS (jego wychowankowie, jego dzieci: Andrzej Nebeski, Włodzimierz Wander, bracia Wiesław i Zbigniew Bernolak, Adam Zimny, Tomasz Dziubiński). Kiedy na scenę wprowadzono pana Franciszka, przy akompaniamencie zespołu, Wojtek Korda zaśpiewał (utwór z muzyką i tekstem Franciszka Walickiego) swój sparafrazowany, wielki przebój "Powiedzcie jej" zaczynając słowami "Powiedzcie mu, że ja Go kocham, powiedzcie mu, że kocham Go …", skierowany do jubilata. W końcu utworu klęknął przed Mistrzem, a pan Franciszek wzruszony otarł z oczu łzy. Nagle Marek zwrócił się do mnie: "Antek, zawieź mnie pod scenę, chcę się spotkać z Franiem".

Przemknąłem szybko przez tłum, wśród wrzeszczącej publiczności: "Franek, Franek, Franek!", dojeżdżając do liny oddzielającej czterometrową, wolną strefę od sceny.

Ochraniarze zobaczywszy mój szczególny "bagaż" na inwalidzkim wózku, natychmiast mnie przepuścili. Wszyscy na placu Non Stopu znali pana Marka i jego kłopoty zdrowotne. Gdy zatrzymaliśmy się przed zapełnioną muzykami sceną, Marek natychmiast krzyknął: "Franiu, Franiu!" Pan Walicki usłyszawszy Marka zawołanie przybliżył się niebezpiecznie na krawędź sce-

ny, przechylając się bardzo do przodu, i wykrzyknął: "Mareczku kochany, zatrzymaj się przy scenie zaraz to wszystko związane z moimi urodzinami się zakończy i zejdę do ciebie. Mamy co powspominać". Dla Franciszka zrobiło się niebezpiecznie, kiedy sytuacja stała się niewygodną, podbiegli do niego dwaj mężczyźni chwytając "pod pachy" przeprowadzili na środek sceny w bardziej bezpieczne miejsce. Po kilku minutach Franciszka sprowadzono ze sceny, sadzając go, by mógł oglądać koncert, na wcześniej specjalnie przygotowanym ratanowym foteliku.

Podjechałem z Karewiczem pod fotel Franciszka, obaj natychmiast zostali otoczeni fanami, przywitali się, mocno się ściskając. Kiedy dostrzegł mnie Franciszek skierował do mnie ciepłe słowa: "Dzień dobry Antoni, pozdrawiam cię gorąco. Jest mi bardzo miło, że opiekujesz się moim przyjacielem Markiem".

Uścisnęliśmy swoje dłoniem a ja złożyłem Franciszkowi najserdeczniejsze urodzinowe życzenia. Rozpoczął się dialog wspomnieniowy dwóch przyjaciół, którzy w polskiej historii, kulturze są największymi animatorami polskiego jazzu i Rock'n'Rolla.

Osłodzony ciepłymi słowami z ust Franciszka, z dużą ciekawością i pokorą słuchałem wspomnieniowych reminiscencji najważniejszych osób w branży.

Wzmocniony zasłyszanymi rozmowami, dyskusją z minionych lat, powiększałem swoją wiedzę i mądrość tak niezbędną w mojej działalność muzycznej cyklu "Herosi Rock'n'Rolla". Okazało się, że było to ostatnie spotkanie z Franciszkiem Walickim. dokończenie na stronie 5 II części

www.gazetagazeta.com

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

strona 23

BANKRUCTWO TO NIE KONIEC TWOICH KŁOPOTÓW - TO TYLKO JEDNA Z DOSTĘPNYCH OPCJI Można zacząć wszystko od nowa Pytanie tylko jak?

KOMPLETNE DORADZTWO FINANSOWO-KREDYTOWE Pomoc przy odbudowie rekordu kredytowego • Bankructwo • Customer Proposal • Consolidation Loan • Linie kredytowe • Łączenie długów w jedną dogodną spłatę • Pośrednictwo przy rozmowach z Credit Agency

• 1, 2, 3 Mortgage • Oddłużanie • Spłaty komornika • Spłaty zaległości czynszowych • Spłata kredytów bankowych

Tel. 647 762-0497

strona 24

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

www.gazetagazeta.com

POLSKA, KANADYJSKA I ŚWIATOWA TELEWIZJA W DOMU • 497 kanałów, 268 w High Definition • 32 polskie kanały, wszystkie główne kanały kanadyjskie i amerykańskie (ciągle dochodzą nowe)

• sport, telewizja dla dzieci • plus XBMC – tysiące filmów, seriali TV itp..

Jedyny wymóg – WiFi Internet $20 miesięcznie plus skrzynka od $115 (proste, samodzielne podłączenie) bez kontraktu, płatne co miesiąc - 647-878-6466

Mino poradzi i pomoże

Usługi komputerowe, naprawy, sprzęt – APPLE ZNAKOMITE CENY I JAKOŚĆ USŁUG www.MacSpot.ca 647-878-6466 1221 King St West, Toronto obok McDonald’s – bezpłatny parking

www.gazetagazeta.com

Gazeta 41, 9 - 15 paĹşdziernika 2015

strona 25

strona 26

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

• Specjalizujemy się w elektronice INUTE UFFLER INUTE UFFLER & & BRAKE BRAKE samochodowej, używając 3090 Lakeshore Lakeshore Blvd.

Blvd. W., W., Toronto Toronto najnowszej aparatury do kompu- 3090 terowego sprawdzania silników, Tel. 416 251-2203 251-2203 Tel. 416 badania spalin wydechowych i ustawiania zbieżności kół • Klimatyzacja • Bezpłatna wycena • Wysoka jakość serwisu • Zaświadczenia do rejestracji aut • Wypożyczamy żółte tablice do przewozu aut bez ubezpieczenia w∏aÊciciel in˝. Piotr Laski

M M

M M

Otwarte od poniedziałku do soboty

k

A D W O K A T K r z y s z t o f S z o p i ń s k i BA ( Hon. Phil.) LLB B ARRISTER • S OLICITOR • N OTARY P UBLIC • Prawo Karne - Legal Aid • Nieruchomości •Testamenty • Prawo Rodzinne • Imigracyjne • Postępowanie Sądowe • Prawo Handlowe

PIERWSZA KONSULTACJA GRATIS M

Tel. 416-368-3999

Fax: 416- 368-2227

www.gazetagazeta.com

www.gazetagazeta.com

Gazeta 41, 9 - 15 paĹşdziernika 2015

strona 27

strona 28

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

NEINSTEIN & ASSOCIATES LLP renomowana kancelaria adwokacka w Toronto, 35 lat doświadczenia, specjalizująca się w sprawach odszkodowań z tytułu: ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

wypadków samochodowych i potrąceń poslizgnięć i upadków niezdolności do pracy na skutek choroby lub wypadku rozszczeń ubezpieczeniowych błędów w sztuce lekarskiej obrażeń na skutek produktów nie spełniających wymogów jakości i bezpieczeństwa błędów profesjonalnych

WE GET MAXIMUM COMPENSATION DOLLARS FOR YOU. YOU DO NOT PAY UNTIL YOUR CLAIM IS SETTLED FREE INITIAL CONSULTATION WITH ONE OF OUR TRIAL LAWYERS _____________________________

HONORARIUM POBIERAMY PO ZAKOŃCZENIU SPRAWY BEZPŁATNE KONSULTACJE PRAWNE Greg Neinstein

Gary Neinstein, QC

Jeffrey Neinstein

NIE ZWLEKAJ, ZADZWOŃ, MÓWIMY PO POLSKU 416-969-4816 MOŻLIWOŚĆ WIZYT DOMOWYCH I SZPITALNYCH

1-866-920-4242

416-920-4242

WWW.NEINSTEIN.COM 1200 Bay Street. Suite 700. Toronto. Ontario, Canada. M5R 2A5

ŚM

www.gazetagazeta.com

Kluczem do sukcesu jest motywacja KONRAD GACA » prezes Stowarzyszenia Zapobiegania Otyłości „Fatkillers” » inspirator zmian, specjalista żywieniowy i trener

Rzecz o motywacji „Dlaczego chcesz się odchudzać?”. To z pozoru banalne pytanie, ale jednak takie nie jest. Jeśli rodzi się w naszej głowie chęć zmiany – musimy poszukać swojej motywacji, która pomoże nam przejść przez etap redukcji kilogramów.

– Wiele osób, z którymi rozmawiam, mówi, że nie potrafi zacząć – zaznacza Konrad Gaca. By udowodnić, że tak nie jest, ekspert zaproponował widzom ćwiczenie, którego celem było pokazanie, na czym polega motywacja wyboru. – Motywacja wyboru znacznie różni się od motywacji realizacji. Oznacza to, że dzisiejszy dzień powinien być impulsem do działania. Zacznijmy dzisiaj działać, nie zwlekajmy! – zachęca ekspert. Motywacja wyboru to nic innego jak umiejętność i chęć dokonania wyboru.

Konrad Gaca zaznaczył również wagę podejścia do zadania oraz to, jak niezwykle istotne jest przenoszenie osiągniętych już sukcesów na przyszłe cele. – Skoro kiedyś nam udało się zrealizować coś, z czego jesteśmy dziś dumni, dlaczego ma się nie udać tym razem? Stać Was na sukces! – podkreśla ekspert.

Jarosław Juć zredukował 90 kg!

Gościem Konrada Gacy w studiu kampanii był Jarosław Juć, który dzięki Mądremu Odchudzaniu schudł ze 173 kg do 80 kg. – Co mnie zmotywowało do działania? Przede wszystkim zdrowie. Brałem bardzo dużo lekarstw, z trudnością znajdowałem ubrania w moim rozmiarze i miałem wiele problemów w codziennym funkcjonowaniu – wyjaśnia pan Jarosław. – Nie mogłem się samodzielnie umyć, zawiązać butów. Ze wszystkim miałem trudności. Otyłość spowodowała, że zaszywałem się w domu – dodaje pacjent Konrada Gacy.

Jarosław Juć wspominał, że najważniejsza dla niego zmiana nastąpiła po wykładzie motywacyjnym twórcy Mądrego Odchudzania. Kolejną dawką motywacji były pierwsze zgubione kilogramy. Pacjent Konrada Gacy nie sądził, że w rok uda mu

FOT. AGNIESZKA KOZŁOWSKA

Właśnie rozpoczął się nowy cykl w programie “Odchudzanie na śniadanie” – środy z motywacją. Co trzy tygodnie odcinek kampanii będzie poświęcony kwestiom związanym z tą fundamentalną wiedzą niezbędną do odniesienia sukcesu.

Dodaje siły, energii, popycha do działania, pozwala dokonywać w życiu niezwykłych rzeczy, ale też systematycznie i cierpliwie pracować na sukces. Motywacja, bo o niej mowa, stała się tematem przewodnim minionego odcinka „Odchudzania na śniadanie”.

się zredukować choćby 30 kg. Dzięki stałej pracy nad motywacją schudł nie tylko 90 kg, ale też zaczął startować w maratonach!

A gdy pojawia się zwątpienie?

Konrad Gaca radził widzom jak utrzymać motywację na wysokim poziomie. – Czasami jest tak, że w jakieś działanie wchodzimy z mocną motywacją. Mamy wszystko ustalone i nagle nam się nie udaje. Dlaczego? Ponieważ wiele osób skupia się

na dążeniu do sukcesu, pomijając drugi ważny filar, jakim jest poczucie własnej wartości – wyjaśnia ekspert. Chęć odniesienia sukcesu bez pełnej akceptacji swojej osoby może nie przynieść spodziewanych rezultatów. Warto więc na początku drogi do upragnionego celu, np. redukcji kilogramów, polubić siebie wraz ze wszystkimi niedoskonałościami.

– Jeśli będziemy się skupiać tylko na końcowym efekcie bez zatrzymywania się na chwilę i doceniania ma-

łych radości z pracy na „tu i teraz”, nie będziemy też potrafili cieszyć się końcowym sukcesem – dodaje Konrad Gaca. Na koniec prowadzą-

ca uwieczniła to hasło, które warto zapamiętać i często powtarzać dla podtrzymania motywacji: „Taka, jaka jestem tu i teraz, jest OK”.

Po więcej informacji o kampanii „Odchudzanie na śniadanie” i jej bohaterach, przepisach na zdrowe dania kuchni fit Konrada Gacy, a także po relacje i zdjęcia z kolejnych odcinków programu zapraszamy na stronę gacasystem.pl oraz na profile GACA SYSTEM oraz KONRAD GACA na portalu Facebook.

strona 30

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

Horoskop na tydzień

Tel: 905 828 0001

9 - 15 października 2015 Baran 21.03 - 20.04

Gwiazdy sugerują, że powinieneś wyzwolić w sobie ducha przedsiębiorczości.

Niezależnie od tego, czy chodzi o twórczy pomysł, który od jakiegoś czasu świtał w głębi Twojego umysłu, czy też nagły przypływ optymizmu i odwagi. Nadszedł czas, by działać pod wpływem tego entuzjazmu. Pewne rozstrzygnięcia i zmiany, które pozornie Cię nie dotyczą, w końcu wpłyną na Twoje interesy. Bądź czujny, by nie przegapić okazji, aby np. w odpowiednim momencie zgłosić swój udział, coś podpisać, wpłacić zaliczkę itp. Słuchaj, co mówią ludzie, oczywiście tacy, z których opinią się liczysz, którym dobrze się wiedzie w interesach i czymś Ci imponują. W finansach aura zmienna: widać spore wydatki, ale i nadzieje na większe zyski. Możesz teraz zaliczać się do najgorętszych kochanków. Postaraj się, aby ważne sprawy zawodowe lub domowe nie zaprzątały całej Twojej uwagi. Odsuń je od siebie chociaż na krótko, by zrobić miejsce dla miłości. Możliwe także małe spotkania z innymi członkami rodziny lub przyjaciółmi, bliskimi jak rodzina.

Byk 21.04 -21.05

Być może obowiązki zawodowe wiązać się będą z dużym stresem, wysiłkiem i ciągłym pośpiechem, ale jeśli sobie nie odpuścisz, powinieneś i więcej zarobić, i odnieść inne korzyści. Musisz tylko być

bardziej cierpliwy, gdyż zapewne nie będą one widoczne od razu. Istotny zwrot może nastąpić w interesach i sprawach zawodowych. Trudne sytuacje i konflikty wzbogacą Twój związek, jeżeli nie będziesz robił uników i nie przekreślisz tego, co jest między Tobą a partnerem tylko dlatego, że nieraz jest Wam ciężko ze sobą wytrzymać. Nikt nie powiedział, że Wasza wspólna droga będzie jednym pasmem przyjemności i rozkoszy. Problemy, jakie obecnie przeżywacie, wynikają z sytuacji zewnętrznej, a nie Waszej. Dlatego na niej powinniście się razem skupić. Masz teraz skłonność, by stawiać partnerowi bardzo wysokie wymagania, którym on zapewne nie jest w stanie sprostać, choć bardzo się stara. Będziesz chciał bliższych i częstszych kontaktów z ludźmi, w tym oczywiście z partnerem. Być może, że poczujecie się prawdziwymi połówkami owocu. W sferze uczuć czeka Cię pełna satysfakcja. Czas wskazuje na wysoką temperaturę ścierania się poglądów w pełnym energii, intensywnym partnerstwie.

Bliźnięta 22.05 - 21.06

Gwiazdy przekazują wizję jutrzenki pokoju, nadziei i piękna. Podtrzymuje człowieka w jego mozolnej pracy, przynosząc pomoc w chwilach upadku ducha i prowadząc poprzez zmienne koleje losu ku harmonii. Daje możliwość, że zamierzone działania przyniosą sukces. Pamiętaj, że nie można życia opierać na jednej

nadziei. Staniesz się bardziej przedsiębiorczy i będziesz lepiej dbać o swoje interesy. Upomnisz się o swoje tam, gdzie do tej pory siedziałeś cicho, czekając cierpliwie, aż inni Cię zauważą, bardziej docenią, zatroszczą się o Ciebie. Jeżeli ostatnio ktoś nadepnął Ci na odcisk, a Ty na to nie zareagowałeś, to teraz już nie będziesz tak tolerancyjny. Z pewnym opóźnieniem, ale jednak zareagujesz. Być może, że jest to dobry czas, by upomnieć się o swoje pieniądze, zażądać wyższej ceny za towary czy usługi lub powiedzieć osobie z pracy, że sama musi odpowiadać za własne błędy. Zapowiadają się cudowne chwile w związku. Z partnerem możesz być jak papużki nierozłączki. Możesz zapamiętać ten tydzień jako renesans uczuć, które wydawało Ci się, że już przygasły. Będziesz się podobać nie tylko partnerowi.

Staniesz się bardziej pociągający także dla innych osób, co poprawi Ci nastrój, więc smutki, do których jesteś skłonny, w tym miesiącu Cię nie dopadną. Dobry czas na założenie rodziny, ślub lub inne poważne decyzje w sprawach osobistych. Mogą one pociągnąć za sobą zmiany w innych dziedzinach życia.

Rak 22.06 - 22.07

Nadchodzący tydzień oznacza niemożność poradzenia sobie z własnymi problemami. Ukazuje narastające uczucie zagrożenia i życie w męce niezdecydowania. Odnosi się to również do tłumienia uczuć, a także zamykania oczu na

www.gazetagazeta.com prawdę. W życiu zawodowym być może doszedłeś do punktu, w którym ogarnęło Cię głębokie zwątpienie co do dalszego sposobu postępowania, równocześnie jednak stanowczo odżegnujesz się od zaufania własnej intuicji. Gwiazdy wskazują na sytuacje naznaczone uporczywym dręczącym zwątpieniem. Pokazują rozpaczliwą próbę uzyskania, na poziomie intelektualnym, jednoznacznej postawy stanowczości. W związkach osobistych dni cechować będą wewnętrzne rozbicie, sceptycyzm i niechęć lub nieumiejętność podejmowania decyzji. Taką atmosferę w związku należy potraktować poważnie, ponieważ nośne dla związku uczucia zagrożone są zjadliwą trucizną zwątpienia.

Niezależnie od tego, przez co przeszliśmy, jakie przeżyliśmy bolesne doświadczenia emocjonalne lub nieudane związki, obecnie jesteśmy gotowi ruszyć z miejsca. Oznacza to umiejętność dostrzeżenia swojej siły i szans, właściwej oceny ryzyka i możliwości, bycia świadomym tego wszystkiego i wytrwania w postanowieniu niezależnie od kosztów, jakie trzeba ponosić.

stosunkom. Aby zapobiec narastaniu napięcia z partnerem i otoczeniem, nie ulegaj nastrojowi chwili, nigdy to nie pomoże.

Panna 23.08 - 23.09

Dążenie do sukcesu za każdą cenę zakończy się niepowodzeniem, a także nie znajdzie uznania społecznego. Nie bierz na siebie odpowiedzialności za wszystkich. Uparte trzymanie się własnych problemów może zniweczyć możliwość osiągnięcia tego, o czym marzysz.

Zachowaj umiar w słowie i nie wtrącaj się do nie swoich spraw. Twoje obecne działanie może być uznane za próbę manipulowania innymi, a także brak tolerancji jako wyraz Twojej arogancji. Taka postawa nie spodoba się Twoim przełożonym ani najbliższemu otoczeniu. Postaraj wystrzegać się nieprzemyślanych posunięć, decyzji podejmowanych pod wpływem impulsu, abyś nie musiał przepraszać i mówić "nie wiem, co mi do głowy strzeliło". Masz teraz dobry czas dla kariery i pomnażania pieniędzy, a także pełną szansę na zwycięstwo w negocjacjach.

Nie poprawiaj sobie samopoczucia używ23.07 - 22.08 kami, bo nie wyjdzie Ci to na dobre.

Możesz narzekać na przepracowanie, Twoje pomysły i fantazje mogą, ale nie zmęczenie i brak satysfakcji, jednak nie muszą, spodobać się partnerowi. Może będzie brakować Ci energii i dzielnie sta- potrzebuje czasu, by je zaakceptować? wisz czoło wszystkim wyzwaniom. W Będzie mu łatwiej, gdy przedstawisz mu Twoim otoczeniu mogą zajść zmiany, swoje racje czy propozycje w formie, która które pozytywnie wpłyną na Twoje inte- go zachęci. Mądrze zrobisz, jeśli przedresy, a także na samopoczucie. Jeśli tem spojrzysz na świat jego oczami. Masz chodzi o pieniądze, to musisz odłożyć na teraz w sobie gen zdobywcy. Będziesz świębok sentymenty i skrupulatnie prowadzić tować sukcesy począwszy od udanych podrachunki. Twoi partnerzy w biznesie i bojów miłosnych, po umocnienie własnej klienci tak właśnie robią. Pamiętaj, że pozycji w środowisku czy na gruncie zaw życiu należy się kierować własnym in- wodowym. Zanim zezłościsz się na bliską teresem. W związkach osobistych Gwiaz- osobę, pomyśl czy czasem nie oberwie się dy ostrzegają "sparzonego na błędach". jej w zastępstwie kogoś, wobec kogo nie Naszą bojaźń przed zranieniem lub otwar- wypada Ci wyrazić agresji. ciem się starych ran. Pokazuje pancerz ochronny, którym otaczamy nasze wnętrze, aby nie dotknęło nas nic nieprzy24.09 - 23.10 jemnego - nawet jeśli ceną jest to, że Zastanów się, czy nie jesteś skręponie dotknie nas także nic, co mogłoby być głębokim dobrodziejstwem. Nie bę- wany przez własne lęki i przekonania, a dziesz aniołkiem, nie same niebiańskie także wszelkie niezdrowe dla Ciebie sytuistoty widać wokół Ciebie. Do głosu mogą acje. Być może, że nie dostrzegasz prawdy dojść ambicje, przewrażliwienie na wła- lub jesteś zaślepiony przez iluzje. Może snym punkcie i inne względy, które nie warto poddać wątpliwości swoje przekosprzyjają porozumieniu i harmonijnym nania, punkt widzenia i cele? Czy one w

Lew

Waga

istocie są Twoimi, czy pochodzą z cudzych założeń? Być może okłamujesz się w kwestii obecnej swojej sytuacji. Doskonale wyczujesz jak i na czym zarobić. Od kogo postronnego możesz też usłyszeć, że gdy tylko się pojawisz, to interesy zaczynają mu dobrze iść. W sprawach zawodowych czeka Cię wiele sytuacji, które będą Cię kusić intratnymi propozycjami i możliwością zarobienia dużych pieniędzy. Niebezpieczny może być dla Ciebie przerost ambicji i pokusa zrobienia kariery kosztem innych wartości, np. miłości, rodziny lub wewnętrznego rozwoju. Pokusa zarobienia większych pieniędzy może sprawić, że zapomnisz o swoich ideałach, a zachłanność i nienasycenie staną się Twoją drugą naturą. Masz wysokie notowania na rynku towarzyskim i matrymonialnym. Będziesz lubiany i kochany - i na pewno otrzymasz liczne tego dowody.

Ale z tą dziedziną życia mogą się wiązać pewne utrudnienia. Na przykład niełatwo Ci będzie spotkać się z ukochaną lub dołączyć do paczki przyjaciół. Z jakiś innych względów możesz też odczuwać pewien niedosyt. Bardzo możliwe, że sprawy sercowe lub partnerskie wymagać zaczną większych wydatków, dodatkowego wysiłku z Twojej strony, konieczności pokonania przeszkód. Karta jest ostrzeżeniem, że być może w sprawach uczuciowych igrasz z ogniem i szybciej niż się tego spodziewasz, przypomnisz sobie słowa "urojenie jest krótkie, żal długi".

zależnie od tego, czy jesteś już w związku, czy też partnerstwo jest dopiero przed Tobą, pamiętaj, że żaden z tych stanów nie musi trwać wiecznie. Aby poprawiła się rodzinna atmosfera, trzeba czasem wyjaśnić najtrudniejsze sprawy od podstaw i oczyścić do fundamentów grunt, na którym narosły nieporozumienia i waśnie. Na własnej skórze możesz poznać, że w miłości nie da się wszystkiego przewidzieć ani zaplanować - i będzie to miłe doświadczenie.

Strzelec 23.11 - 21.12

Warto szukać swojego powołania i skoncentrowania się na jasno wytyczonym celu. Gdy otoczenie doceni Twoją altruistyczną postawę, pełną mądrości i miłości, wówczas staniesz się dla innych autorytetem. Możesz teraz poukładać sobie różne sprawy zawodowe i biznesowe, w których jeszcze kilka tygodni temu panowało zamieszanie. Choć pewnych wydarzeń nie da się cofnąć, to świetnie odnajdziesz się w nowej sytuacji, a może nawet po raz kolejny stwierdzisz, że nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło.

Atmosfera w pracy chwilami będzie nienajlepsza, co da Ci się we znaki. Możesz niepotrzebnie wszystkim się przejmować, gdyż możesz mieć znacznie obniżoną odporność na stres. Finansowo - całkiem, całkiem... W sprawach zawodowych napotkasz również na konkretną sytuację, która wymaga od Ciebie, abyś w swoich zawodowych przedsięwzięciach pozostał 24.10 - 22.11 wierny zasadom moralnym i nie dawał się Zastanów się czy zbyt dużo czasu nie wciągnąć w nieczyste machinacje. Tylko spędzasz na imprezach lub oddając się nieliczni z Was mogą przeżywać stresy i gierkom towarzyskim, w związku z czym niepokoje związane z partnerem czy konbrakuje Ci czasu dla siebie, abyś mógł taktami z innymi ludźmi, np. w pracy, uporządkować własne priorytety. Energii rodzinie. Większość znajdzie wiele takiedo pracy Ci nie zabraknie i choć chwilami go zwykłego, spokojnego szczęścia w cobędziesz w marnej formie to doskonale dziennym życiu. Celebrujcie wspólne powywiążesz się z obowiązków. Postaraj się siłki, gdy tylko nadarzą się okazje. Stwórzjednak nie brać na siebie nowych zobo- cie sobie rodzinne rytuały. Może będzie wiązań i nie bądź przesadnie uczynny, np. to niespieszne niedzielne śniadanie lub nie wyrywaj się z pomocą, gdy tylko ktoś dłuższe wieczorne spacery? ze znajomych zrobi zbolałą minę. Wykaż więcej zdrowego egoizmu. W realizacji dalekosiężnych planów mogą pojawić się ograniczenia, utrudnienia lub opóźnie- 22.12 - 20.01 nia. Niewykluczone są bardzo konkretne, materialne przeszkody, także natury fiProblemy, które wydawały się nam nansowej. Wykaż się działaniem i inicja- nie do przezwyciężenia, powinniśmy roztywą, aby te przeszkody obejść. Sprawy dzielić na pojedyncze sprawy. W ten sposercowe zostawisz swojemu biegowi. Nie- sób zaczniemy poruszać się po możliwych

Skorpion

Koziorożec

do ogarnięcia obszarach, po kawałku analizując możliwości rozwiązania każdego pojedynczego segmentu, aby na końcu móc złożyć wszystko w klarowną całość.

Nawet jeśli chwilami będzie pod górkę, to masz teraz dość sił, by się na nią wspiąć.

Nie narzekaj. Przeszkody, które przed Tobą wyrosną, są do pokonania. Dasz sobie radę! Czeka Cię więcej drobnych wydatków, ale nie powinny zachwiać Twojej równowagi finansowej. Jeśli jednego dnia więcej wydasz lub nawet coś stracisz, to następnego - zaoszczędzisz.

Spodziewaj się powodzenia w sprawach związanych z urzędami, sądami, bankami i innymi instytucjami, od których jesteś zależny. Postaraj się być dobrze zorganizowany. Nie bierz sobie do serca krytycznych uwag pod swoim adresem, bo będą one niesprawiedliwe. Raz na wozie, raz pod wozem. Ty i Twój partner czasem się posprzeczacie, ale zaraz zapanuje zgoda. Kłótnie będą wybuchać raczej o drobiazgi. Może ujawnić się różnica temperamentów i upodobań. On zechce np. spędzić z Tobą wolny czas poza domem, a Tobie zamarzy się dzień wygrzewania w pieleszach domowych. Stałe pary mają dobry czas na realizowanie długofalowych wspólnych planów. Mimo przeszkód i zawirowań zdołacie pchnąć je do przodu, a może i doprowadzić do końca.

Osoby, które już od pewnego czasu przeżywają niepokoje w swoim związku, wreszcie wezmą głębszy oddech, poczują ulgę...

Wodnik 21.01 - 20.02

Nadszedł odpowiedni moment, by zrozumieć, iż nasze iluzje są tylko iluzjami. Należy patrzeć przed siebie i zapomnieć o przeszłości. Dojść do punktu zwrotnego. Pamiętaj, że kiedy dotykamy dna, dociera do nas, że możemy już tylko się od niego odbić i ruszyć w górę. Nie załamuj się, gdy coś się nie powiedzie.

Masz szanse się przekonać, że nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło. Być może warto wybrać się w podróż służbową bądź handlową. Może warto poszukać szczęścia i pieniędzy z dala od domu. Jeśli w pracy intensywnie używasz szarych komórek, wiedz, że będą pracować pełną parą i na pewno Cię nie zawiodą. Staniesz się mistrzem w rozwiązywaniu zagadek i odkrywaniu tajemnic: ludzi, przyrody, świata, a nawet przyziemnych, dlaczego

znajomi zarabiają dużo, a Tobie ledwo wystarcza do pierwszego. Może teraz się tego dowiesz i wyciągniesz wnioski. Możesz być nastawiony na działanie, a nie wsłuchiwanie się w siebie i zastanawianie się, czy partner kocha czy nie kocha.

Masz zdrowy stosunek do uczuć. Twoje oczekiwania wobec drugiej połowy nie są zbyt wygórowane. Wygląda na to, że nawet nad niedoskonałościami partnera, które teraz się ujawnią, przejdziesz do porządku dziennego. Wiele dobrego dla przyszłości i codzienności możecie zrobić we dwoje. Jeden warunek: popatrzcie w jednym kierunku i postawcie na to, co Was łączy, a nie dzieli. W razie problemów, możesz śmiało zaufać intuicji i postąpić zgodnie z tym, co Ci podpowiada, nawet jeśli wyda Ci się to dość dziwne.

Ryby 21.02 - 20.03

Weź swoje sprawy w swoje ręce.Nadszedł czas przyzwyczajenia się do zmieniających się okoliczności, żonglowania pomysłami i znalezienia właściwej drogi naprzód. Wkrótce będziesz musiał wykazać się komunikatywnością. Możesz mieć skłonność do skrajnych i mało praktycznych rozwiązań. Być może będziesz mieć trudności ze zgodną współpracą w grupie, a także z podjęciem rozsądnych decyzji finansowych. Twoje negatywne nastawienie do świata może się odbić na relacjach w pracy. Trudno Ci będzie wykrzesać entuzjazm do codziennych obowiązków.

Postaraj się nie afiszować z tym chwilowym nastrojem przed szefem czy klientami. Odwlekane zadania, za którymi nie przepadasz, staną się pilne. Wykonaj je jak najszybciej, żebyś miał spokojne sumienie i unikniesz strat z powodu swojej opieszałości. Choć stronisz od konfliktów, możesz teraz trafić w sam środek jakiejś kłótni. Nie wykluczone, że ktoś spróbuje posłużyć się Tobą - bez Twojej wiedzy - w swoich personalnych rozrywkach. Czasem wszyscy robimy takie rzeczy nieświadomie. Twoja niechęć do kogoś lub czegoś albo pragnienie uwolnienia się od pewnych wpływów wyda Ci się sprawą numer jeden. Bez względu na to, co postanowisz, wiedz, że już za kilka dni wszystko zobaczysz w łagodniejszych barwach. Odpocznij, znajdź czas na relaks, a przede wszystkim nie żałuj pieniędzy na swoje własne potrzeby.

41 KRZYŻÓWKA GAZETY z... nagrodą Poziomo: 1. Od niego do milionera 5. Pasażer statku po wypadku 10. Obok sztangielki 12. Spadkowicz 13. Nieduża jednostka masy 14. Drogi margines 15. Owoc z krwią 16. Czas na rozmowy o sztuce 17. Brzeg Atlantyku 18. Latem za progiem 22. Jest do kitu 25. Doda smaku babce 26. Króliczek Playboya 27. Zakamarek plotkarek 28. Dobry na setkę 32.

Składane centymetry 35. Tam kości zostały rzucone 36. Chyba podskoczyła ryba 39. Papieska w Watykanie 40.

Zajęcie Krakowiaczka 41. Szkarada go nie posiada 43. Druhem z lekkoduchem 44. Matematyka dla smyka 45.

Małpa w obstawie 46. Sosnowiec 47. Łup, ale nie w słup.

Pionowo: 1. Napastliwa literatura anonimowego pióra 2. Krówka - tak, konik - nie 3. Stroi niesforny 4. Matki - o dziatki 5. Za dobrą warto pójść 6. Piecyk na mazut 7.

Kompania do strzelania 8. Bardzo szkodzi, gdy przechodzi 9. Strajkowy lub blokowy 11. O wichurze w literaturze 19. Całujący z akwarium 20. Adwokat w barze 21. Słupek w centralce 22.

Ubranie zebry 23. Błądzącym wskaże drogę 24. Japońska szyszka 29. Byle co, rupiecie 30. Może być pobożne 31. Przed gotykiem 32. Większy niż sam 33. Dola dla Elżbiety i Karola 34. Miś rozczochraniec 36. Tak gadacie o adwokacie 37.

Spory, ale nie duży 38. Bombowy metal 42. O obszywce na rogatywce.

Prawidłowe rozwiązania krzyżówki (hasło) nadesłane (pocztą, e-mailem: krzyzowka@gazetagazeta.com lub faksem: 647. 557.3627 w ciągu 7 dni pod adresem redakcji GAZETY wezmą udział w losowaniu nagród - bonów książkowych wartości 35 dolarów.

strona 31

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

www.gazetagazeta.com

KALENDARIUM

"GAZETY" 9 października 2015 - piątek (282. dzień roku);

Imieniny: Arnolda, Bogdana 1944 - Heinrich Himmler wydał rozkaz całkowitego zburzenia Warszawy.

1966 - Odsłonięto Pomnik Obrońców Wybrzeża na Westerplatte.

1975 - W Warszawie podpisano układ PRL-RFN zezwalający mniejszości niemieckiej na emigrację w zamian za zapewnienie przez Bonn świadczeń emerytalnych polskim przymusowym robotnikom w III Rzeszy.

1980 - Czesław Miłosz został laureatem literackiej Nagrody Nobla.

10 października 2015 - sobota (283. dzień roku);

Imieniny: Daniela, Franciszka 1942 - Oddział Gwardii Ludowej rozbił więzienie w Kraśniku i uwolnił kilkudziesięciu więźniów.

1944 - Zbrodnia w Rudzie Różanieckiej na Podkarpaciu, dokonana przez funkcjonariuszy MO i polską ludność cywilną na 32 Ukraińcach.

1990 - Konferencja Episkopatu Polski reaktywowała Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży i Caritas Polska.

2009 - Prezydent Lech Kaczyński ratyfikował w imieniu Rzeczypospolitej Traktat lizboński.

11 października 2015 - niedziela (284. dzień roku);

Imieniny: Aldony, Emila 1929 - Z Belgii do kraju sprowadzono prochy Joachima Lelewela.

1938 - Prezydent Ignacy Mościcki wydał dekret o ponownym zjednoczeniu Zaolzia z Polską.

1994 - We Wrocławiu, w trakcie promocji swej książki, generał Wojciech Jaruzelski został uderzony kamieniem w głowę.

2004 - Rozpoczęła się prywatyzacja największego polskiego banku PKO BP.

12 października 2015 Thanksgiving Day - poniedziałek (285. dzień roku);

Imieniny: Eustachego, Witolda 1939 - Adolf Hitler podpisał dekret o utworzeniu Generalnego Gubernatorstwa.

1953 - Uwięziony przez władze komunistyczne prymas Stefan Wyszyński został przeniesiony z Rywałdu do Stoczka Klasztornego.

1990 - Sejm RP przyjął ustawę o utworzeniu Straży Granicznej.

13 października 2015 - wtorek (286. dzień roku);

Imieniny: Edwarda, Gerarda 1952 - Założono reprezentacyjny zespół artystyczny ZHP Gawęda.

1982 - Podczas demonstracji w Nowej Hucie został zastrzelony przez funkcjonariusza SB 20-letni robotnik Bogdan Włosik.

1985 - Odbyły się wybory do Sejmu.

1993 - Podpisano umowę koalicyjną pomiędzy SLD a PSL. Z negocjacji wycofała się Unia Pracy.

2006 - Premiera filmu Karol. Papież, który pozostał człowiekiem.

2009 - Grzegorz Schetyna, Andrzej Czuma, Mirosław Drzewiecki odeszli ze składu rządu Donalda Tuska.

14 października 2015 - środa (287. dzień roku);

Imieniny: Alana, Dominika 1793 - Sterroryzowany przez rosyjskie wojsko Sejm grodzieński przyjął napisany przez Katarzynę II projekt wieczystego sojuszu polsko-rosyjskiego.

1919 - Pruski Sejm przyjął uchwałę o podziale niemieckiejgo Śląska na prowincje: Dolny Śląsk ze stolicą we Wrocławiu i Górny Śląsk ze stolicą w Opolu.

15 października 2015 - czwartek (288. dzień roku);

Imieniny: Teresy, Jadwigi 1941 - W Generalnym Gubernatorstwie wprowadzono karę śmierci dla Żydów opuszczających teren getta i Polaków udzielających Żydom schronienia.

1950 - ZHP został włączony w struktury Związku Młodzieży Polskiej.

1978 - Marek Kotański założył w Głoskowie pierwsze centrum Monaru.

1979 - Centrum Zdrowia Dziecka przyjęło pierwszego pacjenta.

Notowania złotówki w Polsce w stosunku do niektórych walut obcych kurs średni z czwartku, 8 października 2015 Kanada 1 CAD - 2,8746 zł, USA 1 USD - 3,7543 zł, UE 1 EUR - 4,2405 zł W. Brytania 1 GBP - 5,7553 zł.

Pogoda w Toronto i w okolicach (źródło: toronto.cbc.ca)

piątek

16°/

7°

sobota 14° /10° niedziela Rozwiązanie - hasło 39 krzyżówki GAZETY brzmi "Odwlekanie nie zatrzyma czasu". Bon książkowy wartości 35 dolarów do wykorzystania w księgarni "Gazety"wylosował pan Krzysztof Kabza z Mississaugi, ON oraz pani Ewa Małolepszy z Montrealu, QC. Nagrody wyślemy pocztą. GRATULUJEMY!

19°/ 13°

poniedziałek

19°/

12°

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

strona 32

www.gazetagazeta.com

Sport

ze sportu

Na bieżniach i wokół stadionów Eliminacje ME 2016

Lewandowski uratował remis w Glasgow Piłkarze Portugalii oraz Irlandii Północnej zapewnili sobie awans do mistrzostw Europy 2016 na kolejkę przed końcem eliminacji. Miejsca we Francji pewne jest łącznie sześć ekip plus gospodarze. W "polskiej" grupie D wszystko rozstrzygnie się w niedzielę.

Biało-czerwoni w ostatnich sekundach uratowali w Glasgow remis ze Szkocją 2:2, dzięki czemu wciąż są na drugim miejscu w tabeli. Mają 18 punktów, tyle samo co trzecia Irlandia, która niespodziewanie pokonała w Dublinie prowadzących Niemców - 19 pkt.

Irlandia odniosła pierwsze w historii zwycięstwo w meczu o punkty nad Niemcami w siódmej próbie. Wcześniej zanotowała trzy remisy i trzy porażki. To niespodziewane rozstrzygnięcie sprawiło, że w grupie D nikt nie jest jeszcze pewny awansu, a o wszystkim rozstrzygną spotkania w niedzielę.

Mistrzowie świata od pierwszych minut mieli przewagę, ale Irlandia grała pressingiem i gola nie straciła. Z ławki rezerwowych mecz oglądał najlepszy w historii strzelec zespołu z "Zielonej Wyspy" Robbie Keane, który niedawno wrócił z USA, gdzie urodził mu się drugi syn.

W 43. minucie gospodarze stracili drugiego najbardziej doświadczonego zawodnika - Shaya Givena. Wyglądało na to, że 39letni bramkarz nabawił się urazu kolana przy wybijaniu piłki spod własnej bramki. Na razie nie wiadomo, jak poważny jest to uraz, i czy Given zdąży go wyleczyć przed niedzielnym starciem z Polską w Warszawie.

To, co wydawało się ogromnym pechem, miało bardzo pozytywne skutki. W 70. minucie rezerwowy bramkarz Darren Randolph wybił piłkę daleko ze swojego pola karnego i zanotował... asystę. Do siatki trafił inny piłkarz wprowadzony z ławki rezerwowych Shane Long.

Osiem minut później idealną okazję do wyrównania, najlepszą dla gości w całym meczu, zmarnował snajper Bayernu Monachium Thomas Mueller.

Otrzymał piłkę ok. 10 m od bramki rywali i, niepilnowany przez obrońców, strzelił obok słupka.

Niemcy wciąż prowadzą w grupie z dorobkiem 19 punktów, a za nimi są Polska i Irlandia - po 18.

Irlandia Północna wygrała w Belfaście z wyjątkowo słabo spisującą się w tych eliminacjach Grecją 3:1 i jest już pewna co najmniej drugiego miejsca w grupie F. Ma 20 punktów, o trzy więcej od Rumunii, którą naciskają Węgrzy - 16. Irlandia Pół-

Robert Lewandowski strzela swojego drugiego gola w ostatnich sekundach doliczonego czasu gry w meczu grupy D piłkarskich mistrzostw Europy 2016 ze Szkocją na Hampden Park w Glasgow, 08 bm.

Bartłomiej Zborowski PAP

nocna po raz pierwszy zagra w ME. W grupie I Portugalia pokonała w Bradze Danię 1:0 i umocniła się na pozycji lidera z 18 punktami. Jedyną bramkę zdobył Joao Moutinho w 66. minucie. Potknięcia gości nie wykorzystała Albania (11 pkt), która uległa u siebie Serbii 0:2, tracąc obie bramki w ostatnich minutach.

Albania ma punkt straty do Danii, ale jeszcze jeden mecz w zapasie - z Armenią - podczas gdy Skandynawowie zakończyli już grę w turnieju eliminacyjnym.

Wcześniej awans zapewniły sobie Islandia, Czechy, Austria i Anglia. Automatyczną kwalifikację mają gospodarze Euro 2016 - Francuzi. .

Szkocja - Polska 2:2 Trener Adam Nawałka mógł skorzystać w czwartek praktycznie ze wszystkich czołowych piłkarzy. Zdecydował, że w pierwszym składzie wybiegną m.in.

Jakub Błaszczykowski, który po wypożyczeniu z Borussii Dortmund do Fiorentiny zaczął grać regularnie w lidze, a także środowy obrońca Michał Pazdan. Na ławce rezerwowych usiadł tym razem Łukasz Szukała.

Mniejszy komfort wyboru miał trener rywali Gordon Strachan. Z powodu kontuzji nie mogli grać Ikechi Anya (zaliczył asystę w poprzednim meczu Polski ze Szkocją - 2:2 w Warszawie) oraz obrońca Charlie Mulgrew. Już wcześniej uraz wyeliminował Kevina McDonalda, a z powodu kartek zabrakło Jamesa Morrisona.

Biało-czerwoni zdawali sobie sprawę, że już w czwartek mogą wywalczyć awans na Euro 2016.

Potrzebowali zwycięstwa nad Szkocją i braku wygranej Irlandii w starciu z Niemcami.

Swoje zadanie zaczęli wypełniać już w trzeciej minucie. Wówczas po prostopadłym podaniu Arkadiusza Milika do piłki dobiegł Robert Lewandowski i w sytuacji sam na sam nie dał szans

bramkarzowi gospodarzy Davidowi Marshallowi. Gdyby jednak sędzia odgwizdał w tej sytuacji pozycję spaloną, piłkarze Nawałki chyba nie mogliby mieć pretensji...

Po strzeleniu gola wciąż ciekawsze akcje konstruowali Polacy, ale brakowało groźnych okazji. Najbliżej zdobycia bramki był Błaszczykowski - po jego strzale w 29. minucie piłka minimalnie minęła słupek.

W miarę upływu czasu Szkoci coraz częściej zbliżali się do pola karnego Polaków. W 45. minucie dopięli swego. Na mocny strzał z ponad 20 metrów zdecydował się Matt Ritchie. Piłka po uderzeniu pomocnika Bournemouth wpadła w tzw. okienko.

Druga połowa rozpoczęła się od groźnego strzału Milika (znakomita interwencja bramkarza Szkotów), ale chwilę później po drugiej stronie boiska świetnej okazji nie wykorzystał jeden z liderów reprezentacji Szkocji Steven Naismith.

Gospodarze prezentowali się coraz lepiej i - w przeciwieństwie do pierwszej połowy - sprawiali wrażenie drużyny kontrolującej przebieg meczu. Efektem była druga bramka, znów po bardzo ładnym strzale. Tym razem trafienie zaliczył Steven Fletcher, który technicznym uderzeniem nie dał szans Łukaszowi Fabiańskiemu.

Biało-czerwoni ruszyli do ataków, ale nie mieli stuprocentowych okazji. Największe zagrożenie stwarzał strzałami z dystansu Grzegorz Krychowiak.

Arbiter doliczył do regulaminowego czasu gry cztery minuty i... ostatnia z nich okazała się szczęśliwa dla Polski. Po rzucie wolnym wykonywanym przez Kamila Grosickiego (gdy na polu karnym Szkotów był nawet Fabiański) piłka odbiła sie od słupka, a pierwszy dobiegł do niej Lewandowski i z bliska wepchnął do bramki.

Sędzia już nie wznowił zawodów. Remis 2:2 oznacza, że Szkoci stracili jakiekolwiek szanse, a

Polska w najgorszym razie wystąpi w barażach o awans. Białoczerwoni wciąż mają jednak spore szanse bezpośredniej kwalifikacji. Wystarczy, że w niedzielę w Warszawie zremisują z Irlandią 0:0 lub 1:1.

Dwie bramki zdobył w czwartek Robert Lewandowski, powiększając swój reprezentacyjny dorobek do 31 trafień. Jest szósty w klasyfikacji wszech czasów i traci jednego gola do piątego Andrzeja Szarmacha.

Był to piąty z rzędu mecz, licząc występy w klubie, w którym 27-letni napastnik Bayernu Monachium trafił do siatki co najmniej dwukrotnie. W tych pięciu spotkaniach zdobył łącznie 14 bramek.

Szkocja - Polska 2:2 (1:1) Bramki: dla Szkocji - Matt Ritchie (45), Steven Fletcher (62); dla Polski - Robert Lewandowski (3, 90+4). Żółte kartki: Szkocja - Alan Hutton, Scott Brown; Polska - Grzegorz Krychowiak, Maciej Rybus. Sędzia: Viktor Kassai (Węgry). Widzów: 50 tys.

Szkocja: David Marshall - Alan Hutton, Russell Martin, Grant Hanley, Steven Whittaker - James Forrest (84-Graham Dorrans), Darren Fletcher (74-James McArthur), Scott Brown, Matt Ritchie - Steven Naismith (69-Shaun Maloney), Steven Fletcher.

Polska: Łukasz Fabiański - Łukasz Piszczek, Michał Pazdan, Kamil Glik, Maciej Rybus (71-Jakub Wawrzyniak) - Jakub Błaszczykowski (83-Paweł Olkowski), Krzysztof Mączyński, Grzegorz Krychowiak, Kamil Grosicki - Arkadiusz Milik (62Tomasz Jodłowiec), Robert Lewandowski.

Pomeczowe wypowiedzi: "Przed ostatnim rzutem wolnym czułem olbrzymią wiarę w remis, który dawał nam bardzo dużo. Zdobycie takiego punktu, czasami lepiej smakuje niż zwycięstwo" - ocenił selekcjoner biało-czerwonych Adam Nawałka.

"Nie myślę co by było gdybyśmy nie strzelili drugiego gola w końcówce meczu. Spotkanie stało momentami na bardzo wysokim poziomie. Szczególnie w pierwszej połowie dobrze się prezentowaliśmy. W końcówce tej części gry zabrakło strzelenia bramki. Zbyt łatwo straciliśmy gole. Trzeba wyciągnąć wnioski, ponieważ wciąż trwa proces budowy zespołu. Trzeba być wytrwałym i cierpliwym, bo to prowadzi do sukcesu" - ocenił szkoleniowiec.

"Byliśmy przygotowani na bardzo trudny mecz, ale wcześniej nie widzieliśmy Szkotów tak dobrze grających. Dlatego rozpoczęliśmy mecz tak energicznie.

Chcieliśmy od początku kontrolować przebieg wydarzeń. Moim zawodnikom należą się gratulacje za wielkie zaangażowanie.

Więcej pracy równa się więcej szczęścia" - dodał.

Selekcjoner reprezentacji Szkocji Gordon Strachan przyznał, że bardzo żal mu jego piłkarzy, którzy po remisie w Glasgow z Polską 2:2 nie mają już szans na awans do mistrzostw Europy. "Jestem bardzo rozczarowany" - podkreślił.

"Oczywiście podobnie jak wszyscy Szkoci, jesteśmy bardzo rozczarowani po tym wyniku. Moi zawodnicy dali z siebie wszystko co mogli. Żal mi ich, ponieważ widziałem jak wiele pracy włożyli w to spotkanie oraz całe eliminacje. Jestem z nich dumny. Osłodą mogą być piękne bramki, które strzeliliśmy" - powiedział na pomeczowej konferencji prasowej Strachan.

"Nie przypominam sobie, aby w ostatniej sekundzie meczu ktokolwiek stracił bramkę na tym

stadionie. Odpadliśmy z rywalizacji o Euro 2016 w ostatniej akcji meczu. Dlatego jestem ogromnie rozczarowany. Ponad rok pracy zniweczyła bramka stracona w ostatniej sekundzie meczu. Z drugiej strony w grupie wyprzedziły nas Polska i Irlandia, których nie potrafiliśmy pokonać" - ocenił Strachan.

W niedzielę, w ostatniej kolejce spotkań, zapadną rozstrzygnięcia w "polskiej" grupie eliminacji piłkarskich mistrzostw Europy. W walce o awans pozostały Niemcy, Polska i Irlandia. Dwie z tych drużyn zakwalifikują się do Euro 2016, a trzecia powalczy o to w barażach.

W niedzielę zespół trenera Adama Nawałki podejmie na Stadionie Narodowym Irlandię, a Niemcy w Lipsku zagrają z piątą w tabeli Gruzją.

Jeśli Polacy wygrają bądź zremisują 0:0 lub 1:1, pojadą na turniej finałowy do Francji. Jeśli przegrają lub zremisują 2:2 bądź wyżej, czekać ich będzie baraż, a w ME na pewno wystąpią piłkarze z Zielonej Wyspy oraz Niemcy.

Możliwa jest jednak nawet taka sytuacja, że mistrzowie świata zajmą... trzecią pozycję.

Stanie się tak, jeśli w Warszawie padnie remis, a Niemcy przegrają. Wówczas wszystkie trzy czołowe ekipy będą mieć po 19 pkt, ale to zespół prowadzony przez Joachima Loewa ma najgorszy bilans bezpośrednich meczów z tymi rywalami.

Wyniki czwartkowych meczów grupy D: Gruzja - Gibraltar 4:0 (3:0) Irlandia - Niemcy 1:0 (0:0) Szkocja - Polska 2:2 (1:1) tabela: 1. Niemcy 9 6 1 2 22-8 19 2. Polska 9 5 3 1 31-9 18 3. Irlandia 9 5 3 1 18-5 18 4. Szkocja 9 3 3 3 16-12 12 5. Gruzja 9 3 0 6 9-14 9 6. Gibraltar 9 0 0 9 2-50 0 Program niedzielnych meczów: Niemcy - Gruzja Gibraltar - Szkocja Polska - Irlandia Wyniki pozostałych czwartkowych meczów eliminacji piłkarskich mistrzostw Europy 2016: grupa D: Gruzja - Gibraltar 4:0 (3:0) Irlandia - Niemcy 1:0 (0:0) Szkocja - Polska 2:2 (1:1) tabela 1. Niemcy 9 6 1 2 22-8 19 2. Polska 9 5 3 1 31-9 18 3. Irlandia 9 5 3 1 18-5 18 4. Szkocja 9 3 3 3 16-12 12 5. Gruzja 9 3 0 6 9-14 9 6. Gibraltar 9 0 0 9 2-50 0 grupa F: Węgry - Wyspy Owcze 2:1 (0:1) Irlandia Północna - Grecja 3:1 (1:0) Rumunia - Finlandia 1:1 (0:0) tabela 1. Irlandia Północna 9 6 2 1 15-7 20 - awans 2. Rumunia 9 4 5 0 8-2 17 3. Węgry 9 4 4 1 8-5 16 4. Finlandia 9 3 2 4 8-9 11 5. Wyspy Owcze 9 2 0 7 6-14 6 6. Grecja 9 0 3 6 3-11 3 grupa I: Albania - Serbia 0:2 (0:0) Portugalia - Dania 1:0 (0:0) tabela 1. Portugalia 7 6 0 1 9-4 18 - awans 2. Dania 8 3 3 2 8-5 12 3. Albania 7 3 2 2 7-5 11 4. Serbia 7 2 1 4 7-11 4 5. Armenia 7 0 2 5 5-11 2 Ostatnia kolejka w tych grupach w niedzielę.

www.gazetagazeta.com

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

strona 33

Sport

National Hockey League

Ruszył 98. sezon zawodowej ligi hokeja na lodzie Komplet czterech zwycięstw zanotowały drużyny przyjezdne w środowych meczach inaugurujących sezon ligi NHL. Zdobywcy Pucharu Stanleya w poprzednich rozgrywkach, hokeiści Chicago Blackhawks przegrali z New York Rangers 2:3.

Nowojorczycy strzelili pierwszą bramkę już w 2. minucie, autorstwa Oscara Lindberga. To pierwszy gol Szweda w NHL. Po kwadransie gry wyrównał Rosjanin Artjom Panarin, ale w końcówce pierwszej tercji zespół Rangers znów wyszedł na prowadzenie za sprawą Kevina Kleina i Dereka Stepana. W 27. minucie kontaktowe trafienie zaliczył Fin Teuvo Teravainen.

W pozostałych spotkaniach pierwszego dnia sezonu również triumfowali goście. Drużyna Los Angeles Kings uległa San Jose Sharks 1:5, mimo że wygrywała 1:0, a równie wysoko hokeiści Calgary Flames przegrali z Vancouver Canucks.

Pół roku temu gracze Flames wyeliminowali Canucks (4-2 w serii) w pierwszej rundzie play off rywalizacji o Puchar Stanleya.

W ostatnim środowym meczu Toronto Maple Leafs ulegli Montreal Canadiens 1:3. Do 53. minuty utrzymywał się remis 1:1, a wtedy gole dla Canadiens uzyskali Alex Galchenyuk i - do pustej bramki - Max Pacioretty. Dla tego ostatniego była to druga bramka.

W środę rozpoczął się 98. sezon zawodowej ligi hokeja na lodzie NHL. Broniący Pucharu Stanleya Chicago Blackhawks w finałowej rywalizacji sezonu 2014/15 pokonały Tampa Bay Lightning 4-2 i po Puchar Stanleya sięgnęły po raz szósty w historii.

Blackhawks poprzednio tro-

feum zdobyli m.in. w 2010 i 2013 roku. Obecna generacja zawodników liczy, że za trzecim razem wreszcie uda im się obronić tytuł.

Triumfować w NHL dwa lata z rzędu jest niezwykle trudno. Jako ostatni dokonali tego Detroit Red Wings w latach 1997-98. Natomiast mistrzowie z 2014 roku Los Angeles Kings w kolejnych rozgrywkach nawet nie awansowali do fazy play off, choć ich skład praktycznie nie uległ zmianie. Zespół z Chicago natomiast szczególnie w ofensywie uległ przebudowie. "Wietrzne miasto" opuścili m.in. Brandon Saad i Patrick Sharp.

Do grona faworytów w zbliżającym się sezonie należy także zaliczyć Anaheim Ducks, New York Rangers, Montreal Canadiens i Tampa Bay Lightning.

Siedem (Buffalo Sabres, Detroit Red Wings, Edmonton Oilers, New Jersey Devils, Philadelphia Flyers, San Jose Sharks i Toronto Maple Leafs) z 30 drużyn rozgrywki rozpoczęło pod wodzą nowych szkoleniowców.

Najgłośniejsze było przejście Mike'a Babcocka z Red Wings do Toronto Maple Leafs.

Jest jedyną osobą, która do prestiżowego Triple Gold Cup dołączyła jako trener. Z reprezentacją Kanady sięgnął po złoty medal mistrzostw świata w 2004 roku, a mistrzostwo olimpijskie zdobył w 2010. W międzyczasie, w 2008 roku, z Red Wings wywalczył Puchar Stanleya.

W Detroit Babcock spędził 10 sezonów. W każdym awansował z drużyną do play off. Włodarze klubu chcieli przedłużyć z nim kontrakt, ale ten wybrał ofertę "Klonowych Liści". Z ekipą z Toronto podpisał ośmioletnią umowę, która według mediów opiewa na 50 mln dolarów.

Maple Leafs to zespół bardzo zasłużony i z olbrzymimi ambicjami, które jednak od dawna nie są zaspokajane. Puchar Stanleya zdobywał 13-krotnie, ale ostatnio miało to miejsce w 1967 roku.

Natomiast w minionych dziesięciu sezonach, tylko raz awansował do play off.

Na ciężką szkoleniową próbę zostanie także wystawiony Dan Bylsma. Na początku 2009 roku, mając zaledwie 38 lat, przejął w trakcie sezonu Pittsburgh Penguins. Pod jego wodzą drużyna zaczęła grać świetnie i zdobyła mistrzostwo. W kolejnych latach tak wielkiego sukcesu nie udało się powtórzyć i z końcem rozgrywek 2013/14 został zwolniony. Na ławkę trenerską wraca po roku przerwy. Objął Buffalo Sabres najsłabszą ekipę poprzedniego sezonu.

Kibice wciąż będą mieli okazję podziwiać Jaromira Jagra. Słynny Czech ma już 43 lata, a w NHL debiutował, gdy na mapie świata znajdowała się jeszcze Czechosłowacja. Od 1990 roku w najlepszej lidze świata rozegrał 1550 meczów (nie licząc fazy play off).

Zanotował w nich 722 bramki i 1080 asyst, co daje mu czwarte miejsce w klasyfikacji wszech czasów w punktacji kanadyjskiej.

Jeśli napastnik Florida Panthers zagra na porównywalnym poziomie, jak w poprzednim sezonie, w którym zgromadził 47 pkt (17 goli + 30 asyst), to może awansować na trzecie miejsce, zajmowane przez Gordiego Howe'a 1850 (801+1049). Liderem z nieprawdopodobnym wynikiem 2857 pkt (894+1963) jest słynny Wayne Gretzky, a drugą pozycję okupuje Mark Messier 1887 (694+1193).

Sezon zasadniczy zakończy się 9 kwietnia. Wcześniej, 31

stycznia w Nashville odbędzie się 61. Mecz Gwiazd.

Nowością będzie nowy format rozgrywania dogrywek. W nich zespoły będą rywalizowały w trzyosobowych składach plus bramkarze. Ma to zmniejszyć liczbę spotkań rozstrzyganych w rzutach karnych.

Dziennikarze pracujący dla oficjalnej strony internetowej rozgrywek największe szanse na sięgnięcie po Puchar Stanleya dają ekipom Washington Capitals i Tampa Bay Lightning.

Rok temu w ankiecie udział wzięło siedmiu dziennikarzy. Aż sześciu przewidziało, że mistrzostwo wywalczy zespół Chicago Blackhawks. Tym razem swoimi typami dzieliło się dziewięć osób.

Nikt nie wierzy, że "Czarne Jastrzębie" powtórzą ten sukces, a tylko jedna widzi ich w finale.

Na Capitals i Lightning postawiło po trzech dziennikarzy. Pięciu w finale widzi Anaheim Ducks, ale zdaniem tylko dwóch "Kaczory" mogą triumfować w decydującej serii. Jeden głos oddano na Montreal Canadiens.

Siedmiu ankietowanych uważa, że Rosjanin Aleksander Owieczkin (Washington Capitals) ponownie zostanie królem strzelców. Znacznie bardziej wyrównana ma być walka o miano najlepszego bramkarza. Zdaniem trzech, tak jak w poprzednich rozgrywkach, będzie nim Kanadyjczyk Carey Price (Montreal Canadiens). Trzy głosy oddano także na jego rodaka Bradena Holtbyego (Washington Capitals), a dwa na Szweda Henrika Lundqvista (New York Rangers).

Wyniki spotkań inaugurujących sezon hokejowej ligi NHL: Toronto Maple Leafs - Montreal Canadiens 1:3 Chicago Blackhawks - New York Rangers 2:3 Los Angeles Kings - San Jose Sharks 1:5 Calgary Flames - Vancouver Canucks 1:5

Turniej WTA w Pekinie

Agnieszka Radwańska w ćwierćfinale Rozstawiona z numerem czwartym Agnieszka Radwańska awansowała do ćwierćfinału tenisowego turnieju WTA Premier Mandatory na twardych kortach w Pekinie. Jej rywalka Amerykanka Madison Keys skreczowała po przegranym 3:6 pierwszym secie.

Z 19. w światowym rankingu Keys (tutaj rozstawiona z numerem 14.) Polka grała wcześniej pięć razy i czterokrotnie odniosła zwycięstwo. Środowy pojedynek trwał niewiele ponad 30 minut. Radwańska dość szybko wyszła na prowadzenie 4:1. Amerykankę stać było jeszcze na wygranie dwóch kolejnych gemów, ale w następnych dwóch lepsza okazała się Polka.

Keys, która grała w bandażem na udzie, po zakończeniu seta poszła do szatni, aby skorzystać z pomocy medycznej. Po kilku minutach wróciła i poinformowała, że nie jest w stanie kontynuować rywalizacji. Podziękowała przeciwniczce za pojedynek i sędzia zakończył zawody.

"Oczywiście to nie jest sposób, w jaki chciałabym kończyć

mecze. Wszyscy jednak wiemy, że sezon zmierza do końca i widzimy przypadki, gdy tenisistki kreczują. Mam nadzieję, że ona (Keys - PAP) będzie się czuła coraz lepiej" - powiedział Radwańska po środowym pojedynku.

To już druga rywalka krakowianki w Pekinie, która nie dokończyła meczu z powodu kontuzji. W pierwszej rundzie Amerykanka Coco Vandeweghe również skreczowała, po przegranym pierwszym secie 3:6. W drugiej rundzie Polka pokonała 4:6, 6:1, 6:4 Niemkę Monę Barthel, która w trakcie pojedynku... także miała problemy zdrowotne.

W ćwierćfinale Radwańska zagra w piątek z rozstawioną z numerem dziesiątym Angelique Kerber. W środę Niemka - w spotkaniu dwóch tenisistek polskiego pochodzenia - pokonała Dunkę Caroline Wozniacki (nr 8.) 6:2, 6:3.

Krakowianka zmierzy się z Kerber po raz jedenasty. Po dziesięciu dotychczasowych meczach bilans jest remisowy - obie zawodniczki wygrały po pięć razy, ale w dwóch ostatnich lep-

Sprint e przez b m ieżnie i stadi ony Seul - W trzecim dniu VI Światowych Wojskowych Igrzysk Sportowych w Korei Południowej Polacy zdobyli trzy brązowe medale: Angelika Cichocka w biegu na 800 m, Sylwia Gruchała we florecie oraz Arleta Podolak w rywalizacji judoczek. Dotychczasowy dorobek to sześć krążków.

•••

Mediolan - Dwukrotny zwycięzca Giro d'Italia Włoch Ivan Basso zakończył karierę kolarską. Decyzję, ogłoszoną najpierw na stronie internetowej jego grupy Tinkoff-Saxo, potwierdził podczas prezentacji przyszłorocznego wyścigu Dookoła Włoch w Mediolanie.

•••

Rotterdam - Siatkarki Rosji wywalczyły w Rotterdamie złoty medal mistrzostw Europy. W finale pokonały Holandię 3:0 (25:14, 25:20, 25:20). To szósty tytuł Rosjanek w historii. Brąz wywalczyły Serbki.

•••

Orlean - Jerzy Janowicz przegrał z niemieckim tenisistą Janem-Lennardem Struffem 7:5, 4:6, 3:6 w finale halowego challengera ATP na kortach twardych we francuskim Orleanie (pula nagród 106 500 euro).

•••

Kielce - Piłkarze ręczni Vive Tauronu Kielce zajmują czwarte miejsce po trzeciej kolejce rozgrywek grupy B Ligi Mistrzów. Prowadzi Vardar Skopje, który jako jedyny nie stracił jeszcze punktu. Kielczanie w środę zremisowali na wyjeździe z RheinNeckar Loewen 32:32.

•••

Toruń - Brytyjczyk Tai Woffinden po raz drugi w karierze zdobył tytuł mistrza świata w jeździe na żużlu.

Grand Prix Polski w Toruniu wygrał Duńczyk Nicki Pedersen, wyprzedzając w finale Australijczyka Jasona Doyle'a oraz Macieja Janowskiego.

•••

Jekaterynburg - Polka Li Qian i Holenderka Li Jie zdobyły brązowy medal w grze podwójnej mistrzostw Europy w tenisie stołowym. W sobotnim półfinale przegrały w Jekaterynburgu z Węgierką Georginą Potą i Rumunką Elizabetą Samarą 2:4.

••• Madison Keys (L) i Agnieszka Radwańska po zakończeniu meczu trzeciej rundy na korRolex Dela Pena PAP/EPA tach Narodowego Centrum Tenisa w Pekinie, 7 października br.

sza okazała się Kerber (m.in. w tym roku w Stanford).

Oprócz nich do ćwierćfinału turnieju w Pekinie awansowały w środę Szwajcarka Timea Bacsinszky (nr 12.) oraz Włoszka Sara Errani.

26-letnia Radwańska wygrała tę imprezę cztery lata temu, a w 2009 roku dotarła do finału. Tegoroczny start w tych zawodach jest dla niej tym istotniejszy, że wciąż walczy o udział w kończącym sezon turnieju WTA Finals z udziałem ośmiu najlepszych zawodniczek bieżącego roku. Obecnie w rankingu "Road to Singapore" plasuje się na 12. pozycji.

Wynik meczu 3. rundy (1/8 finału): Agnieszka Radwańska (Polska, 4) - Madison Keys (USA, 14) 6:3 i krecz Keys.

Marcin Matkowski i Serb Nenad Zimonjic awansowali do półfinału debla tenisowego turnieju ATP Tour w Pekinie. Duet rozstawiony z numerem 2. pokonał Brytyjczyka Dominica Inglota oraz Szweda Roberta Lindstedta 4:6, 7:6 (7-4), 10-7.

Polak i Serb "pomścili" w ten sposób Łukasza Kubota i Chorwata Ivo Karlovica, których w pierwszej rundzie wyeliminowali właśnie Inglot i Lindstedt.

Szwed był w poprzednim sezonie partnerem Kubota i razem triumfowali w wielkoszlemowym Australian Open.

Wynik ćwierćfinału gry podwójnej: Marcin Matkowski, Nenad Zimonjic (Polska, Serbia, 2) - Dominic Inglot, Robert Lindstedt (W. Brytania, Szwecja) 4:6, 7:6 (7-4), 10-7.

Toruń - Michał Kwiatkowski po raz ostatni wystartował w niedzielę w koszulce Etixx-Quick Step. Klasyk Giro di Lombardia będzie jego pożegnaniem z belgijskim zespołem. Od przyszłego sezonu kolarz z Torunia będzie się ścigać w szeregach brytyjskiej grupy Sky. •••

Wuhan - Amerykanka Venus Williams wywalczyła 47. tytuł w karierze, po tym jak Hiszpanka Garbine Muguruza Blanco skreczowała przy stanie 3:6, 0:3 w finale tenisowego turnieju WTA na twardych kortach w chińskim Wuhan.

•••

Kłajpeda - Agnieszka Zacharek została mistrzynią Europy do lat 23 w podnoszeniu ciężarów w kategorii 48 kg. Zawodniczka AKS Białogard w dwuboju uzyskała wynik 155 kg (70+85). To pierwszy medal Polaków wywalczony w Kłajpedzie.

strona 34

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

www.gazetagazeta.com

Grały piłkarskie ligi

Legia i Lech znowu straciły punkty Mistrz Polski Lech Poznań i wicemistrz Legia Warszawa nadal nie potrafią odnaleźć formy sprzed roku. Ekipa z Wielkopolski przegrała na wyjeździe z Cracovią 2:5, a stołeczna drużyna zremisowała w Zabrzu z Górnikiem 2:2 w 11. kolejce ekstraklasy piłkarskiej.

Rywalom ucieka za to lider Piast Gliwice, który dzień wcześniej pokonał u siebie Wisłę Kraków 1:0. O dziewiątym w sezonie zwycięstwie podopiecznych Czecha Radoslava Latala zadecydowała bramka jego rodaka Martina Nespora, który tuż przed przerwą zdobył gola po strzale głową.

To trzecia z rzędu wygrana Piasta, który ostatnio przegrał 13 września, z Pogonią Szczecin 1:3.

Ekipa z Gliwic utrzymała sześć punktów przewagi nad "Portowcami".

Daleko od formy są Lech i Legia. Stołeczny zespół pojechał do Zabrza ze świadomością, że może to być ostatni mecz, w którym na ławce trenerskiej zasiadł Henning Berg. I właśnie te spekulacje, zdaniem Norwega, zaszkodziły jego drużynie.

Legia dwa razy goniła wynik w spotkaniu z przedostatnim w tabeli Górnikiem. Za każdym razem z ratunkiem przyszedł lider klasyfikacji strzelców Nemanja Nikolic. Najpierw wyrównał z rzutu karnego po trafieniu w 5. minucie Ołeksandra Szeweluchina, a potem po golu Radosława Sobolewskiego.

"Wojskowi" byli drużyną lepszą, zwłaszcza w drugiej połowie, kiedy gospodarze grali w osłabieniu, ale i tak musieli z Górnikiem podzielić się punktami. Legia jest czwarta w tabeli i do Piasta traci 10 punktów.

Jeszcze gorszy los spotkał kibiców Lecha. Maciej Skorża po kompromitującej porażce z Cracovią 2:5 nie chciał mówić o swojej przyszłości. "Nie będę się na ten temat wypowiadać" - oznajmił na konferencji prasowej.

On sam jednak nie może być już pewny swojej posady. Jego drużyna zamyka tabelę, ma zaledwie pięć punktów na koncie i poniosła ósmą porażkę. Na wyjeździe nie wywalczyli jeszcze w tym sezonie ani jednego punktu.

Cracovia już po trzech minutach prowadziła 2:0, a po raz kolejny selekcjonerowi reprezentacji Polski Adamowi Nawałce zareklamował się Bartosz Kapustka. 18-latek otworzył wynik meczu. Piłkarze małopolskiej drużyny w tym sezonie bardzo dobrze radzą sobie w ataku. Strzelili już 20 bramek. Lepiej prezentują się w tym elemencie tylko legioniści (24).

"Pasy" są na trzecim miejscu w tabeli. Mają trzy punkty mniej od drugiej Pogoni Szczecin i tracą dziewięć do lidera z Gliwic.

W trzecim niedzielnym starciu Zagłębie Lubin zremisowało ze Śląskiem Wrocław 1:1.

Na szóste miejsce w tabeli awansowała Termalica Bruk-Bet Nieciecza, która zremisowała w Mielcu z Górnikiem Łęczna 1:1.

Wynik tego spotkania został ustalony już w dziewiątej minucie, bo wtedy bramkę wyrównującą dla

gości zdobył Jakub Świerczok.

Niespełna cztery minuty wcześniej gospodarze wyszli na prowadzenie za sprawą samobójczego trafienia chorwackiego bramkarza Silvio Rodica.

Piąty mecz z rzędu bez zwycięstwa zanotowała Korona Kielce, która przed własną publicznością bezbramkowo zremisowała z Podbeskidziem Bielsko-Biała..

11. kolejkę rozpoczął mecz Pogoni, która pokonała na wyjeździe Ruch Chorzów 2:0 i wciąż zajmuje drugie miejsce w tabeli.

Obie bramki dla "Portowców" zdobył Japończyk Takafumi Akahoshi. "Niebiescy" kończyli mecz w dziewięciu po czerwonych kartkach dla Rafała Grodzickiego i Marka Szyndrowskiego. Pretensji do arbitra Sebastiana Krasnego nie ukrywał trener Ruchu.

"Dziwię się, że taki sędzia funkcjonuje na poziomie ekstraklasy. My w tym meczu faulowaliśmy osiem razy i dwóch zawodników zobaczyło czerwone kartki, a rywale mieli na koncie bodaj 15 fauli i nie było żadnej żółtej kartki" - mówił wzburzony Waldemar Fornalik.

Tym samym Pogoń jest jedynym w tym sezonie niepokonanym zespołem.

W drugim piątkowym spotkaniu Jagiellonia Białystok uległa przed własną publicznością Lechii Gdańsk 0:3 po bramkach Michała Maka, Macieja Makuszewskiego i Grzegorza Kuświka.

Rosjanin Stanisław Czerczesow został we wtorek trenerem piłkarzy Legii Warszawa. Kontrakt został podpisany do końca sezonu 2016/17 - poinformował klub. Zastąpił on na tym stanowisku Norwega Henninga Berga, który prowadził stołeczną ekipę od grudnia 2013 roku.

Początkowo poinformowano, że kontrakt został podpisany tylko do końca obecnego sezonu, ale później na stronie Legii pojawiła się informacja, że umowa obowiązuje do 2016/17.

W Warszawie razem z Czerczesowem zameldują się jego asystent Mirosław Romaszczenko, szkoleniowiec bramkarzy Gintaras Stauce i trener od przygotowania fizycznego Władimir Panikow. W sztabie pozostaną Krzysztof Dowhań, który będzie dzielił się obowiązkami ze Staucem oraz legenada klubu Lucjan Brychczy.

Natomiast kibice Lecha Poznań nie kryją frustracji po ostatnich wynikach swoich piłkarzy i domagają się spotkania z właścicielem klubu Jackiem Rutkowskim. Fani w liście skierowanym do Rutkowskiego chcą szybkiego spotkania i zapytać, jaki plan ma właściciel Lecha na uzdrowienie obecnej sytuacji.

"Chcielibyśmy, aby spróbował pan przekonać kibiców Kolejorza do tego planu, ale też szerszej, miejmy nadzieję, skorygowanej strategii funkcjonowania KKS Lecha Poznań" - napisali.

Kibice poinformowali władze Lecha, że do momentu spotkania z właścicielem, zawieszają wszelkie działania na rzecz klubu.

Wyniki meczów 11. kolejki ekstraklasy piłkarskiej:

Sprinte m przez b ieżnie i stadio ny Zurych - Komisja Etyczna Międzynarodowej Federacji Piłki Nożnej (FIFA) zawiesiła w czwartek na 90 dni prezydenta tej organizacji Josepha Blattera oraz kandydata na jego sukcesora, szefa UEFA Michela Platiniego. .

•••

Piłkarz Cracovii Kraków Bartosz Kapustka (P) pokonuje bramkarza Lecha Poznań MacieJacek Bednarczyk PAP ja Gostomskiego (L) podczas meczu polskiej ekstraklasy, 4 bm.

Ruch Chorzów - Pogoń Szczecin 0:2 (0:2) Bramki: 0:1 Takafumi Akahoshi (23), 0:2 Takafumi Akahoshi (45). Żółta kartka - Ruch Chorzów: Rafał Grodzicki, Mateusz Cichocki.

Czerwona kartka za drugą żółtą - Ruch Chorzów: Rafał Grodzicki (70). Czerwona kartka - Ruch Chorzów: Marek Szyndrowski (90+2). Sędzia: Sebastian Krasny (Kraków). Widzów 6 377.

Jagiellonia Białystok - Lechia Gdańsk 0:3 (0:0) Bramki: 0:1 Michał Mak (66), 0:2 Maciej Makuszewski (76), 0:3 Grzegorz Kuświk (90+1-głową). Żółta kartka - Jagiellonia Białystok: Jacek Góralski, Filip Modelski, Przemysław Mystkowski.Lechia Gdańsk: Rafał Janicki, Gerson, Grzegorz Kuświk, Ariel Borysiuk. Sędzia: Szymon Marciniak (Płock). Widzów 11 195.

Termalica Bruk-Bet Nieciecza - Górnik Łęczna 1:1 (1:1) Bramki: 1:0 Silvio Rodic (5-samobójcza), 1:1 Jakub Świerczok (9). Żółta kartka - Termalica Bruk-Bet Nieciecza: Dawid Plizga, Pavol Stano, Emil Drozdowicz.Górnik Łęczna: Veljko Nikitovic. Sędzia: Mariusz Złotek (Gorzyce). Widzów 1 818.

Piast Gliwice - Wisła Kraków 1:0 (1:0) Bramka: 1:0 Martin Nespor (45-głową). Żółta kartka - Piast Gliwice: Martin Nespor, Josip Barisic.Wisła Kraków: Łukasz Burliga, Maciej Sadlok, Boban Jovic, Krzysztof Mączyński, Paweł Brożek. Sędzia: Jarosław Przybył (Kluczbork).

Widzów 8 909.

Korona Kielce - Podbeskidzie Bielsko-Biała 0:0 Żółta kartka - Korona Kielce: Vlastimir Jovanovic, Kamil Sylwestrzak.Podbeskidzie Bielsko-Biała: Kristian Kolcak, Marek Sokołowski, Kohei Kato. Sędzia: Krzysztof Jakubik (Siedlce).

Widzów 5 404.

Cracovia Kraków - Lech Poznań 5:2 (3:0) Bramki: 1:0 Bartosz Kapustka (1), 2:0 Deniss Rakels (3), 3:0 Mateusz Cetnarski (40-karny), 3:1 Kasper Hamalainen (56głową), 4:1 Erik Jendrisek (63), 5:1 Jakub Wójcicki (73), 5:2 Kasper Hamalainen (75-głową). Sędzia: Daniel Stefański (Bydgoszcz). Widzów 9 324.

Górnik Zabrze - Legia Warszawa 2:2 (2:2) Bramki: 1:0 Ołeksandr Szeweluchin (5-głową), 1:1 Nemanja Nikolic (20-karny), 2:1 Radosław Sobolewski (31), 2:2 Nemanja Nikolic (40). Żółta kartka - Górnik Zabrze: Grzegorz Kasprzik, Paweł Widanow, Aleksander Kwiek.Legia Warszawa: Guilherme. Czerwona kartka za drugą żółtą - Górnik Zabrze: Aleksander Kwiek (80). Sędzia: Tomasz Musiał (Kraków). Widzów 8 500.

KGHM Zagłębie Lubin - Śląsk Wrocław 1:1 (0:0) Bramki: 1:0 Michal Papadopulos (49-głową), 1:1 Flavio Paixao (79). Żółta kartka - KGHM Zagłębie Lubin: Jarosław Kubicki, Jakub Tosik, Łukasz Janoszka.Śląsk Wrocław: Tomasz Hołota, Piotr Celeban, Adam Kokoszka. Sędzia: Bartosz Frankowski (Toruń).

Widzów 10 500.

Tabela 1. Piast Gliwice 11 9 0 2 18-11 27 +7 2. Pogoń Szczecin 11 5 6 0 17-10 21 +7 3. Cracovia Kraków 11 5 3 3 20-15 18 +5 4. Legia Warszawa 11 4 5 2 24-13 17 +11 5. KGHM Zagłębie Lubin 11 4 4 3 18-17 16 +1 6. Termalica Bruk-Bet Nieciecza 11 4 3 4 14-15 15 -1 7. Wisła Kraków 11 3 6 2 19-11 14 +8 8. Lechia Gdańsk 11 3 5 3 16-12 14 +4 9. Jagiellonia Białystok 11 4 2 5 15-17 14 -2 10. Korona Kielce 11 3 5 3 9-11 14 -2 11. Górnik Łęczna 11 4 2 5 12-15 14 -3 12. Śląsk Wrocław 11 3 4 4 15-18 13 -3

13. Ruch Chorzów 11 4 1 6 14-18 13 -4 14. Podbeskidzie Bielsko-Biała 11 2 5 4 9-20 11 -11 15. Górnik Zabrze 11 1 5 5 13-19 7 -6 16. Lech Poznań 11 1 2 8 8-19 5 -11 W tabeli kolejno: (mecze, zwycięstwa, remisy, porażki, bramki, punkty, różnica bramek); W przypadku równej liczby punktów o kolejności w końcowej tabeli decydują bezpośrednie mecze *Wisła Kraków i Górnik Zabrze ukarane odjęciem jednego punktu Statystyki 11. kolejki ekstraklasy piłkarskiej: Liczba goli - 21; Średnia goli na mecz - 2,63 Zwycięstwa gospodarzy - 2; Remisy - 4; Zwycięstwa gości - 2 Liczba czerwonych kartek - 3; Liczba żółtych kartek - 37 Liczba widzów - ok. 62 tys. ; Średnia frekwencja - ok. 7,7 tys.

Mecze w następnej kolejce - 2015-10-16-19: Lechia Gdańsk - Górnik Zabrze Śląsk Wrocław - Korona Kielce Podbeskidzie Bielsko-Biała - Piast Gliwice Górnik Łęczna - Jagiellonia Białystok Lech Poznań - Ruch Chorzów Wisła Kraków - Termalica Bruk-Bet Nieciecza Legia Warszawa - Cracovia Kraków Pogoń Szczecin - KGHM Zagłębie Lubin W jedynym niedzielnym meczu 11. kolejki 1.ligi piłkarze Stomilu Olsztyn zremisowali u siebie z Wisłą Płock 1:1. Liderem jest Zawisza Bydgoszcz, który w sobotę pokonał na wyjeździe Chojniczankę Chojnice 2:0.

Wyniki meczów 11. kolejki 1. ligi piłkarskiej: Dolcan Ząbki - Chrobry Głogów 1:1 (1:1) Olimpia Grudziądz - Arka Gdynia 1:2 (0:0) Miedź Legnica - Wigry Suwałki 0:0 Chojniczanka Chojnice - Zawisza Bydgoszcz 0:2 (0:1) Drutex Bytovia Bytów - GKS Katowice 0:3 (0:1) Rozwój Katowice - Zagłębie Sosnowiec 0:1 (0:1) Sandecja Nowy Sącz - MKS Kluczbork 1:2 (1:2) PGE GKS Bełchatów - Pogoń Siedlce 0:0 Stomil Olsztyn - Wisła Płock 1:1 (1:0) Tabela 1. Zawisza Bydgoszcz 11 6 3 2 25-14 21 +11 2. Dolcan Ząbki 11 5 5 1 18-9 20 +9 3. Arka Gdynia 11 5 4 2 16-13 19 +3 4. Wisła Płock 11 6 1 4 15-11 19 +4 5. Zagłębie Sosnowiec 11 5 3 3 18-13 18 +5 6. Stomil Olsztyn 11 5 3 3 13-13 18 7. PGE GKS Bełchatów 11 4 4 3 10-10 16 8. Chrobry Głogów 11 4 3 4 12-10 15 +2 9. Drutex Bytovia Bytów 11 3 5 3 18-18 14 10. Chojniczanka Chojnice 11 4 2 5 13-20 14 -7 11. GKS Katowice 11 4 1 6 16-14 13 +2 12. Sandecja Nowy Sącz 11 3 4 4 21-21 13 13. Pogoń Siedlce 11 3 4 4 12-16 13 -4 14. Miedź Legnica 11 3 4 4 12-17 13 -5 15. MKS Kluczbork 11 3 4 4 14-21 13 -7 16. Wigry Suwałki 11 3 3 5 13-12 12 +1 17. Olimpia Grudziądz 11 2 3 6 11-16 9 -5 18. Rozwój Katowice 11 2 2 7 9-18 8 -9 W tabeli kolejno: (mecze, zwycięstwa, remisy, porażki, bramki, punkty, różnica bramek); W przypadku równej liczby punktów o kolejności w końcowej tabeli decydują bezpośrednie mecze Mecze w następnej kolejce - 2015-10-09-11: Zagłębie Sosnowiec - Drutex Bytovia Bytów Pogoń Siedlce - Sandecja Nowy Sącz MKS Kluczbork - Olimpia Grudziądz Wigry Suwałki - Chrobry Głogów Miedź Legnica - PGE GKS Bełchatów Arka Gdynia - Rozwój Katowice GKS Katowice - Stomil Olsztyn Wisła Płock - Chojniczanka Chojnice Zawisza Bydgoszcz - Dolcan Ząbki

Warszawa - Jerzy Janowicz przeszedł w środę w Warszawie zabieg wstrzykiwania komórek macierzystych do kolana i nie wiadomo, kiedy wróci do gry. "Istnieje groźba, że w ogóle już nie wystąpi w tym sezonie" - powiedziała jego matka.

•••

Lublin - Polskie piłkarki ręczne w pierwszym meczu eliminacji mistrzostw Europy pokonały w Lubinie Finlandię 29:12 (13:8). Najwięcej bramek dla biało-czerwonych, sześć, zdobyła Patrycja Kulwińska.

W sobotę Polska zagra ze Słowacją.

•••

Taszkent - Katarzyna Kłys (70 kg) zajęła trzecie miejsce w zawodach Grand Prix w Taszkencie. W decydującej walce pokonała przez yuko Hwang Ye-Sul z Korei Płd. Triumfowała inna judoczka z tego kraju Kim Seongyeon, z którą Polka przegrała w półfinale tylko jedną karą shido.

•••

Radom - Koszykarze mistrza Polski Stelmetu BC Zielona Góra pokonali w Radomiu miejscową Rosę 67:66 (16:22, 18:14, 16:20, 17:10) w meczu o Superpuchar. Zwycięskie punkty na 1,3 sekundy przed końcem uzyskał Mateusz Ponitka, który zablokował ostatni rzut rywali.

•••

Warszawa - W najważniejszym turnieju 42. mistrzostw świata w brydżu sportowym jakim jest Bermuda Bowl, Polska pokonała w półfinale po dramatycznym meczu Anglię 207:205,3 i o złoty medal zagra w Madrasie (Chennai) z reprezentacją Szwecji.

•••

Meksyk - Kolumbijczyk Juan Carlos Osorio zostanie selekcjonerem reprezentacji Meksyku - poinformowała tamtejsza federacja piłkarska.

Szkoleniowiec zrezygnował z pracy w Sao Paulo i jest w trakcie negocjacji warunków kontraktu. Proces ma zostać zakończony do piątku.

•••

Warszawa - Były zawodowy mistrz świata w wagach półciężkiej i junior ciężkiej Dariusz Michalczewski został nominowany do bokserskiej Galerii Sławy. Jeśli zostanie wybrany, będzie uczestniczyć w czerwcu 2016 roku w specjalnej uroczystości w amerykańskim mieście Canastota.

•••

Bratysława - Przygotowujący się do mistrzostw Europy polscy siatkarze wygrali drugi sparing w Bratysławie ze Słowacją 3:0 (25:19, 25:16, 25:20). Dzień wcześniej biało-czerwoni również zwyciężyli 3:1. To był ich ostatni mecz kontrolny.

•••

Katmandu - Robert Celiński (Lotto Extreme Warszawa) po raz trzeci w karierze (poprzednio w 2005 i 2014) zajął pierwsze miejsce w klasyfikacji obcokrajowców w Tenzing Hillary Everest Marathon - najtrudniejszym i najwyżej organizowanym biegu na świecie.

www.gazetagazeta.com

strona 35

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015 Sport

Rajdowe MŚ

AUTO - MOTO - SPORT

Latvala najszybszy na Korsyce

Rewelacje•Atrakcje•Wyniki

Formuła 1

Hamilton pojedzie po drugie zwycięstwo w Soczi Lider klasyfikacji generalnej mistrzostw świata Formuły 1 Brytyjczyk Lewis Hamilton (Mercedes GP) stanie w niedzielę przed szansą odniesienia drugiego zwycięstwa na torze w Soczi, który zadebiutował w kalendarzu cyklu w 2014 roku. Będzie to 15. z 19 eliminacji.

Niezależnie od wyników, GP Rosji nie przesądzi o tytule. Hamilton ma obecnie 48 punktów przewagi nad kolegą z zespołu Niemcem Nico Rosbergiem oraz 59 nad jego rodakiem Sebastianem Vettelem (Ferrari). Po niedzielnym wyścigu do zdobycia będzie jeszcze 100 punktów.

Wyniki zmagań w Soczi mogą natomiast po raz drugi z rzędu przesądzić o triumfie w klasyfikacji konstruktorów. Mercedes GP właśnie tam cieszył się z tego sukcesu i powtórzy go, jeśli zdobędzie w Soczi o trzy punkty więcej od zajmującego drugie miejsce Ferrari.

W ubiegłym roku pierwsze miejsce zajął broniący tytułu Hamilton, a drugi był Rosberg. Wiele wskazuje na to, że ten scenariusz może się powtórzyć, ponieważ obaj są w dobrej formie. Kierowcy Mercedesa GP wygrali 11 z dotychczasowych 14 wyścigów.

Trzykrotnie zwycięstwo odebrał im Vettel.

Hamilton był w ubiegłym roku najszybszy na wszystkich trzech treningach, wywalczył pole position i ani na chwilę nie spadł z pierwszego miejsca. To oznacza, że jest jedynym w historii liderem i zwycięzcą wyścigu, którego trasa prowadzi wokół niektórych obiektów zimowych igrzysk olimpijskich w 2014 roku.

"Pierwsza wygrana w wyścigu o GP Rosji to było wspaniałe uczucie, a jednocześnie fantastyczny moment dla całego zespołu. Trzymam kciuki, że i z tego weekendu wywieziemy tak pozytywne wspomnienia. Zrobię wszystko, żeby tak było" - powiedział Brytyjczyk, który w niedzielę powalczy o dziewiątą wygraną w sezonie.

Rosberg zapowiedział, że mimo znacznej straty do kolegi z drużyny, wciąż nie składa broni.

"Nie wycofuję się z walki o tytuł. Pozostało nam jeszcze pięć wyścigów i nic nie jest jeszcze przesądzone" - zaznaczył Niemiec.

Po GP Rosji w kalendarzu zostaną jeszcze cztery imprezy: GP USA - 25 października, GP Meksyku - 1 listopada, GP Brazylii 15 listopada i GP Abu Zabi - 29 listopada.

Czołówka klasyfikacji generalnej F1 (po 14 z 19 wyścigów): 1. Lewis Hamilton (W.Brytania/Mercedes GP) 277 pkt 2. Nico Rosberg (Niemcy/Mercedes GP) 229 3. Sebastian Vettel (Niemcy/Ferrari) 218 4. Kimi Raikkonen (Finlandia/Ferrari) 119 5. Valtteri Bottas (Finlandia/Williams-Mercedes) 111 6. Felipe Massa (Brazylia/Williams-Mercedes) 97

Tor w Soczi robi wrażenie

7. Daniel Ricciardo (Australia/Red Bull-Renault) 73 8. Daniił Kwiat (Rosja/Red Bull-Renault) 66 9. Romain Grosjean (Francja/Lotus-Mercedes) 44 10. Sergio Perez (Meksyk/Force India-Mercedes) 39 Tymczasem Brytyjczyk Jenson Button przedłużył kontrakt z McLarenem i będzie reprezentował ten team Formuły 1 w sezonie 2016 - poinformował w komunikacie zespół. Mistrz świata z 2009 roku przyznał, że wcześniej zastanawiał się nad swoją przyszłością. "W pewnym momencie miałem wątpliwości" mówił Button, którego bolid w tym sezonie spisuje się bardzo słabo. On i jego partner z teamu Hiszpan Fernando Alonso musieli już wielokrotnie wymieniać silniki Hondy, co skutkuje kolejnymi przesunięciami na starcie wyścigów i niewielkimi zdobyczami punktowymi. W klasyfikacji konstruktorów McLaren jest w końcówce stawki z 17 punktami, podczas gdy prowadzący Mercedes GP zgromadził 506.

"Jestem pewien, że przezwyciężymy te trudności. Nowy kontrakt daje mi pewność siebie i dlatego zdecydowałem się na przedłużenie współpracy. Ten sezon nie idzie po naszej myśli, ale wiemy, co trzeba poprawić" powiedział Button.

Brytyjczyk jest na 18. miejscu w klasyfikacji kierowców, z sześcioma punktami. Alonso ma 11punktów] Natomiast francuski producent samochodów Renault poinformował w poniedziałek o podpisaniu listu intencyjnego ws. potencjalnego przejęcia większościowych udziałów zespołu Lotus startującego w Formule 1.

Parafowanie listu ma być pierwszym krokiem Renault w kierunku stworzenia nowego teamu F1 od sezonu mistrzostw świata 2016. Nie wiadomo jeszcze, kiedy transakcja może zostać sfinalizowana. Przedstawiciele Renault stwierdzili, że stanie się to "w najbliższych tygodniach". Lotus od jakiegoś czasu ma spore problemy finansowe.

Szansą dla tej ekipy jest umowa z francuską firmą, która kilka lat temu wycofała się z rywalizacji w F1; pozostała w niej tylko jako dostawca silników.

Fin Jari-Matti Latvala (Volkswagen Polo-R) wygrał Rajd Korsyki, 11. rundę samochodowych mistrzostw świata. Tytuł już wcześniej zapewnił sobie Sebastien Ogier (Volkswagen Polo-R), który tym razem był 15. Robert Kubica (Ford Fiesta RS) zajął 22. miejsce.

Latvala o 43,1 s wyprzedził Brytyjczyka Elfyna Evansa (Ford Fiesta RS). Trzeci był Norweg Andreas Mikkelsen (Volkswagen Polo-R) - 46,3 s straty.

Kubica, jadący z pilotem Maciejem Szczepaniakiem, w sobotę nie ukończył piątego odcinka i nie liczył się w walce o czołowe lokaty. Francuską wyspę będzie mógł jednak opuścić z podniesionym czołem. Na ostatnim "oesie" - tzw. Power Stage - uzyskał dru-

gi rezultat. Szybszy o 8,7 s był tylko Ogier.

Wyniki Rajdu Korsyki: 1. Jari-Matti Latvala (Finlandia, Volkswagen Polo-R) 2:39.46,7 2. Elfyn Evans (Wielka Brytania, Ford Fiesta RS) strata 43,1 s 3. Andreas Mikkelsen (Norwegia, VW Polo-R) 46,3 4. Kris Meeke (Wielka Brytania, Citroen DS3) 1.33,4 5. Hayden Paddon(Nowa Zelandia, Hyundai i20) 1.53,6 6. Mads Ostberg (Norwegia, Citroen DS3) 1.59,8 ... 22. Robert Kubica (Polska, Ford Fiesta RS) 14.38,5 Klasyfikacja MŚ (po 11 z 13 rund) 1. Sebastien Ogier (Francja) 235 pkt - mistrz 2. Jari-Matti Latvala (Finlandia) 160 3. Andreas Mikkelsen (Norwegia) 126 4. Mads Ostberg (Norwegia) 98 5. Thierry Neuville (Belgia) 86 6. Kris Meeke (Wielka Brytania) 83 ... 15. Robert Kubica (Polska) 8 Do końca cyklu pozostały jeszcze dwa rajdy - Katalonii (2325 października) oraz Walii (1315 listopada).

www.f1.v10.pl

W ostatnim wyścigu o Grand Prix Japonii kierowcy Lotus-Mercedes Francuz Romain Grosjean i Wenezuelczyk Pastor Maldonado zajęli - odpowiednio - siódme i ósme miejsce. W rankingu konstruktorów Lotus jest szósty. Prowadzi Mercedes przed Ferrari.

Jak się okazuje syn siedmiokrotnego mistrza świata Formuły 1 Niemca Michaela Schumachera - 16-letni Mick ma za sobą udany sezon w Formule 4. Zdobył m.in. w pierwszym wyścigu nagrodę dla najlepszego debiutanta, a w klasyfikacji generalnej był dziesiąty.

Cykl wyścigów Formuła 4 to jeden z pierwszych etapów w drodze do Formuły 1. Kierowcy ścigają się także w bolidach, ale o znacznie mniejszej mocy (150 KM). Menedżerką nastolatka, podobnie jak jego słynnego ojca, jest Sabine Kehm. Na razie studzi ona oczekiwania wobec młodego sportowca. "Sezon był udany, ale patrzymy spokojnie na to, co wydarzy się w kolejnych" powiedziała. Młody Schumacher jest już wicemistrzem świata i Europy w gokartach. Na razie nie wiadomo, czy będzie startował w następnym roku w F4, czy zawodach wyższej kategorii - mistrzostwach Europy Formuły 3, w której Holendrzy z Van Amersfoort Racing także mają zespół.

Ojciec nastolatka 29 grudnia 2013 roku miał tragiczny wypadek na nartach w okolicach Meribel we francuskich Alpach.

Schumacher senior przewrócił się i uderzył głową w skałę z tak dużą siłą, że mimo założonego kasku doznał poważnego urazu mózgu. Nie jechał zbyt szybko, ale znajdował się poza wytyczoną trasą.

Przez blisko sześć miesięcy był utrzymywany w stanie sztucznej śpiączki w szpitalu w Grenoble. Potem został przewieziony do kliniki uniwersyteckiej w Lozannie, gdzie go wybudzono.

Opuścił ją we wrześniu i od tego czasu jest pod opieką lekarzy w swojej posiadłości w Gland nad Jeziorem Genewskim. Niemiec zdobywał tytuł mistrza świata w latach 1994-1995 oraz 2000-2004.

Karierę zakończył w 2012 roku.

Robert Kubica podczas Rajdu Korsyki

Loeb zadebiutuje w 2016 roku w Rajdzie Dakar Dziewięciokrotny rajdowy mistrz świata Sebastien Loeb w styczniu zadebiutuje w Rajdzie Dakar. 41-letni francuski kierowca w ramach przygotowań wystąpi w zawodach w Maroko i Chinach.

Loeb, który wszystkie tytuły mistrzowskie zdobywał za kierownicą Citroena, tym razem ścigać się będzie Peugeotem 2008 DKR. "Tak długiego i trudnego rajdu jeszcze nigdy nie jechałem. A wygrać? To było coś bardzo emo-

cjonalnego" - przyznał.

Rajd Dakar 2016 rozpocznie się 3 stycznia w Buenos Aires i składać się będzie z tej samej liczby etapów - 13. Z goszczenia imprezy wycofało się Peru. Jako powód podano przewidywane w styczniu bardzo niekorzystne warunki atmosferyczne, tzw. El Nino.

Impreza niemal w całości odbędzie się w Argentynie, z wypadem do boliwijskiego Uyuni (6-8 stycznia). Rajd zakończy się 16 stycznia w Rosario.

strona36

opracowanie Małgorzata Pogorzelska-Bonikowska

WYRÓŻNIENIA Olga Tokarczuk laureatką Nike za "Księgi Jakubowe" Olga Tokarczuk odebrała w niedzielę Literacką Nagrodę Nike za "Księgi Jakubowe" - powieść o Jakubie Lejbowiczu Franku, samozwańczym XVIII-wiecznym Mesjaszu z Podola. "To książka o obcości, bardzo aktualna, gdy u bram Europy stoją uchodźcy" powiedziała pisarka.

To już druga Nike dla Tokarczuk. Pierwszą nagrodę dostała w 2008 roku za powieść "Bieguni".

Natchniony żydowski mistyk, który czcił Matkę Boską, zręczny hochsztapler, ale i utalentowany polityk, człowiek, który doprowadził dużą grupę polskich Żydów do przyjęcia chrztu w 1759 roku - taki jest Jakub Frank, bohater "Ksiąg Jakubowych".

"Trudno go ocenić jednoznacznie, to postać ambiwalentna, kontrowersyjna. Zapamiętano go w bardzo różny sposób: zwolennicy, jako pięknego, wysokiego, charyzmatycznego mężczyznę, przeciwnicy - jako obrzydliwego garbusa, który nie potrafi sklecić zdania. Tak naprawdę

Gazeta 40, 2 - 8 października 2015 to sama nie wiem, kim był Jakub Frank. Na pewno był zdolnym politykiem, na pewno wywarł ogromny wpływ na rzesze ludzi, także na polskich arystokratów, był żydowskim mistykiem choć wykorzystywał religię do celów politycznych" - mówiła Tokarczuk w wywiadzie dla PAP udzielonym przy okazji premiery książki.

"Nagrodzona książka wciąga czytelnika w obcy świat naszej własnej przeszłości. Czyni go pojmowalnym, oswaja lub pomniejsza nasze lęki i uprzedzenia. A wszystko to dzięki mowie literatury, w której czytelnik i bohater znaleźli na chwilę wspólny dom. (...) Nagrodzona książka jest wspaniała pochwałą różnorodności i bogactwa mówiącego świata, który nie ma kulturowego centrum, do którego każdy coś przyniósł i każdy opowiada własną historię. (...) Historia nie chce się jednak skończyć, Mesjasz nie przybywa, a świat trwa w niesprawiedliwości. I wtedy kilku śmiałków, bohaterów o niecierpliwych sercach dokonuje przedsięwzięcia tak szalonego, że byłoby ono literaturą, gdyby nie było historią. Wynajdują nowoczesnego Mesjasza, który za nic ma tradycję, religijne podziały, autorytet instytucji, jest heretykiem absolutnym, głoszącym pochwałę jednego różnorodnego świata stworzonego przez jednego Boga" - mówił przewodniczący jury Nike Ryszard Koziołek.

Olga Tokarczuk powiedziała odbierając nagrodę: "To książka, która opowiada o ludziach, którzy szukają swojego miejsca w świecie, świecie skomplikowa-

www.gazetagazeta.com Telefon (416) 262-0161

WYDARZENIA WYDARZENIA KULTURALNE KULTURALNE Faks ww GTA (416) 531-3245 GTA mbonikowska@gazetagazeta.com mbonikowska@gazetagazeta.com

10 i 11 października – Wedding Show Targi ślubne i weselne. Centrum Kultury im. Jana Pawła II, 4300 Cawthra Rd., Mississauga, info: tel. 905-306-9900.

14 października, 11 listopada i 9 grudnia - Projekcje polskich filmów Konsulat Generalny RP w Toronto zaprasza na projekcje polskich filmów do Brentwood Public Library. Projekcje 3 filmów: "Fotograf”, "Pod Mocnym Aniołem” oraz "Potop”. Pokazy w środy o godz. 18:00. 36 Brentwood Road N. Filmy w języku polskim, z angielskimi napisami. Wstęp wolny.

Olga Tokarczuk, laureatka Nagrody Literackiej Nike 2015, 4 bm. podczas uroczystej gali w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego Jacek Turczyk PAP

nym, obcym, wrogim, pełnym przemocy. (...) Pisałam tę książkę długo, przez siedem lat, ale jakoś tak się stało, że ona teraz stała się jakoś wyjątkowo aktualna. Nagle okazuje się, że można ją czytać jako metaforę, jako znak tego, co się dzieje tutaj, teraz u bram Europy i przypomina nam odwieczną opowieść o ludziach, którzy są w ruchu, którzy poszukują bezpiecznego miejsca. Opowiada też o tym, jak trudny jest proces przyjmowania tych ludzi, proces asymilacji, proces przystosowywania się. Ale też mówi jedną prawdę - nie ma społeczeństw, które są czyste etnicznie".

W finale nagrody znalazły się także: "Matka Makryna" Jacka Dehnela (WAB), "Guguły" Wioletty Grzegorzewskiej (Czarne), "Sońka" Ignacego Karpowicza (Wydawnictwo Literackie), "Szum" Magdaleny Tulli (Znak), "Drach" Szczepana Twardocha (WL) oraz tomik wierszy "Przez sen" Jacka Podsiadły.

15-23 października - Toronto After Dark Festival 10. doroczny popularny festiwal filmowy dla amatorów horrorów, sci-fi i filmów typu fantasy. Projekcje w Scotiabank Theatre, info: http://torontoafterdark.com/2015" http://torontoafterdark.com/2015.

16 października - Jubileuszowa Gala Piosenki Biesiadnej Zbigniewa Górnego Wystąpią: Zbigniew Wodecki, Jacek Wójcicki, Rudi Szubert, Krzysztof Piasecki, Hanna<Śleszyńska, Robert Rozmus, Piotr Gąsowski, Katarzyna Jamróz, Beata Rybotycka. Piątek, godz. 20.15, Living Arts Centre, 4141 Living Arts Drive, Mississauga.

23 i 24 października - Piotr Rubik “Wiara Nadzieja Miłość” Piotr Rubik wystąpi w Brampton z udziałem orkiestry, chóru i solistów w programie “Wiara Nadzieja Miłość”. Brampton, Rose Theatre, 1 Theatre Lane, godz. 20:00 (piątek), 18:00 (sobota). Informacje: www.christopherentertainment.com i 416371-8972.

24 października - Film Music Gala Galowy koncert prezentujący wielkie przeboje muzyki filmowej w wykonaniu Natalii Kukulskiej, Kingi Lizoń, Joanny Górskiej oraz Michaela Ciufo z udziałem 100osobowego chóru i Celebrity Symphony Orchestra pod dyrekcją Andrzeja Rozbickiego. Godz. 19.30, Living Arts Centre, Mississauga, info: www.rozbicki.com, tel. 905-306-6000.

30 października - Nie bój się kochać Salon Poezji, Muzyki i Teatru zaprasza na spektakl Zaduszki z poezją ks. Jana Twardowskiego. Godz. 20.00, Polskie Centrum Kultury im. Jana Pawła II, 4300 Cawthra Rd. Info i bilety (35 dol.) - 416-760-9745 lub 289-681-0243, www.teatrpolskitoronto.com.

6 listopada – Zaduszki Jazzowe Znany jazzman Paweł Pacanowski wystąpi z przyjaciółmi muzykami w koncercie zaduszkowym. Godz. 19.00, Sweet Breeze Café, 20 Polonia Ave., Brampton.

Bilety i informacje: 905-452-1331.

Prosimy o informacje o organizowanych imprezach i wydarzeniach kulturalnych pod nr. tel. (416) 262-0610 lub e-mailem mbonikowska@gazetagazeta.com

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

www.gazetagazeta.com

strona 1

CIEKAWOSTKI

Ale Numer To cykl, w którym przedstawiamy różne ciekawostki i sensacyjne doniesienia z wielu dziedzin - medycyny, techniki, życia celebrytów, trendów światowych, sportu, kultury, mody, kulinariów, motoryzacji i wielu innych. Dzisiaj różności.

Michał Bajor: każdy artysta marzy, żeby zaśpiewać Młynarskiego Michał Bajor wydał właśnie kolejną płytę, zatytułowaną "Moja miłość". W rozmowie z PAP Life opowiada o swoich muzycznych marzeniach i o tym, jak to jest śpiewać Młynarskiego.

PAP Life: Tytuł pana najnowszej płyty brzmi: "Moja miłość". Wierzy pan w miłość?

Michał Bajor: O tak! Jestem osobą, która obserwuje świat, a ponadto bardzo dużo podróżuję. Nie lubię miłości na pokaz, nie lubię tego uzewnętrzniania, które czasami jest dane, różnym pokoleniom i w różny sposób. Uważam, że miłość to jest szalenie kameralna, osobista emocja, towarzysząca dwojgu ludziom.

Ale może też być miłość do sportu, do zwierzęcia, miłość do rozrywki, muzyki, więc pod tym hasłem jest mnóstwo uczuć i iluminacyjnych emocji. Wierzę, wierzę, choć ja już się wykochałem...

PAP Life: Jak by pan przedstawił tę płytę, to wszak nowość na rynku muzycznym.

M.B.: Wydaję płyty co dwa lata, regularnie, taki mam zwyczaj. Publiczność o tym wie i później na to czeka.

I często mi o tym przypomina. Po pierwszym sezonie mówi: "przyjechał pan jeszcze raz z tym samym repertuarem?" A ja sobie myślę, Boże, są artyści, którzy jeżdżą 30 lat z tymi samymi piosenkami i dorzucają od czasu do czasu ze dwie nowe.

A ja mam ich kilkaset. Dziewiętnaście płyt to jest kilkaset piosenek! Ale to bardzo przyjemne, że widzowie mnie dopingują i dają okazję do spełniania kolejnych muzyczno-literackich marzeń. I tak to trzeba nazwać.

Teraz, będąc w potężnej wytwórni Sony Music, mam podpisaną umowę na nagrania kolejnych płyt. Jest to bardzo duży luksus, mieć sześć lat życia przed sobą w spokoju twórczym, bo najbliższe dwa lata to "Moja miłość", czyli razem trzy krążki. Bardzo się cieszę.

Płyty są bardzo ważną sprawą dla artysty, póki jeszcze są, bo kto wie, być może za chwilę znikną...

Młodzież będzie chodziła z elektroniką, na której będzie miała 5 tysięcy piosenek. Szkoda, że nie zobaczą na okładce twarzy wykonawcy, nie przeczytają tytułów piosenek, ani co artysta do nich pisze w przedmowie.

Na szczęście wciąż jest te 50 proc. jeśli chodzi o Polskę - osób, które lubią dotknąć okła-dkę i lubią mieć na półce płyty. Nawet miłość będzie już niedługo z internetu... Większość sklepów na Zachodzie z płytami jest likwidowana, wszystko jest przez internet. Przypuszczam, że płyta też będzie odchodziła do lamusa i jest mi bardzo, bardzo żal.

PAP Life: Pańska najnowsza płyta została stworzona według klucza: "miłość" oraz: "najbardziej lubimy to, co znamy".

M.B.: Rzeczywiście, chciałem zaśpiewać piosenki, które lubię. Tych piosenek jest przecież mnóstwo.

Młynarski napisał 2 tysiące utworów, z czego o miłości pewnie z kilkaset.

Pomagały mi dwie fanki, które po prostu miały czas. Ja oczywiście również miałem kilka typów. A potem poszedłem z tym do Wojciecha Bor-

kowskiego, mojego wspaniałego aranżera i kompozytora. A na sam koniec do Wojciecha Młynarskiego.

Oczywiście, Wojciech wiedział wcześniej o pomyśle i uzyskaliśmy jego zgodę. Przedstawiliśmy mu tytuły, on powiedział "tak" i jeszcze dodał dwa utwory specjalnie napisane na płytę. I tak powstał ten 17-piosenkowy krążek.

PAP Life: Nie chce się pan zakraść do prywatnego życia Polaków tymi piosenkami?

M.B.: Nie mam takiego odczucia. Od pierwszej płyty moją publicznością są w 90 procentach kobiety. Panie mają większą wyobraźnię, związaną z kulturą. Umieją gospodarować swoim czasem, by go znaleźć na słuchanie. To one, według mnie, tworzą kulturę świata. Tak, kobiety są moją publicznością. I od początku dawały mi do zrozumienia swymi listami (kiedyś przychodziły całe walizki), że bardzo im pomagam w ich w prywatnych uczuciach.

PAP Life: Dlaczego do duetów zaprosił pan Alicję Majewską i Anię Wyszkoni?

M.B.: Właściwie mogłem wybrać każdą piosenkarkę. Mamy ich wiele fantastycznych. Myślę, że mógłbym zaśpiewać nawet z 10 ulubionymi piosenkarkami. Alicja Majewska to oczywistość. Świetna artystka, cudowna kobieta, lata przyjaźni, wspólnych anegdot, podróży, koncertów, festiwali. A Ania Wyszkoni dawała mi przez wiele lat sygnały, że jest fanką. Chodziła razem z mężem, swoim menedżerem i nadal chodzi na moje koncerty we Wrocławiu. Wysyłała mi sygnały, że ma marzenia artystyczne. Sam też byłem młody i wiem, co to znaczy marzenie i jakie to szczęście, kiedy ono się spełnia. I ono się Annie spełniło, bo zaśpiewałem z nią w duecie. Zdarzyła się świetna okazja. A teledysk był tego konsekwencją.

PAP Life: Bardzo klimatyczny teledysk...

M.B.: Kameralny, o przyjaciołach.

Nie chcieliśmy nagrywać pary, która będzie miała jutro dzieci. Tylko, że to jest para przyjaciół, również zawodowo, bo w końcu klipu spotykamy się na scenie.

PAP Life: Za płytą pójdą koncerty...

M.B.: O, już się zaczęły. Nie wszyscy fani będą mogli się ze mną spotkać. Nawet największe sale mają ograniczoną ilość miejsc. Od dziesięcioleci nie gram w małych klubach, bo nie zmieściliby się wszyscy. Od dawna na moich koncertach wypełniają się opery, filharmonie, teatry i domy kultury. Przyjeżdżam przynajmniej raz w sezonie do każdego z większych miast, a do kameralnych ośrodków, w dłuższych odstępach czasu. Gram 70-80 koncertów w sezonie, między wrześniem a majem.

Nie śpiewam wakacyjnych piosenek, więc mam przymusowe cztery miesiące wakacji (śmiech). Kiedyś grałem 150 koncertów w roku, ale już

Mózg na diecie - dobrze zbilansowana dieta pomaga w nauce Odpowiednio zbilansowana dieta jest nie tylko źródłem energii, jest również niezbędna dla prawidłowej pracy mózgu. Dieta zaspokajająca zapotrzebowanie na wszystkie składniki odżywcze w znaczący sposób poprawia koncentrację i wpływa na proces uczenia się.

"Składniki pokarmowe i odżywcze zawarte w żywności mają wpływ zarówno na kondycję i zdrowie fizyczne, jak również na zdrowie i kondycję mózgu - na zdolność do pracy, do zapamiętywania i przetwarzania, czyli przyswajania informacji. Właściwy sposób odżywiania warunkuje prawidłowy rozwój mózgu, wpływa na dobre samopoczucie, a także na relacje między rówieśnikami (np. zmniejsza poziom agresji wśród dzieci)" - podkreśla Dorota Osóbka, dietetyk poradni żywieniowej Food Line, ekspert żywieniowy kampanii Jem Drugie Śniadanie.

Zaznacza, że prawidłowe żywienie obejmuje zarówno właściwe zbilansowanie posiłków, jak również odpowiednie ich rozłożenie w ciągu dnia. Każdy posiłek powinien zawierać zarówno węglowodany, białko, tłuszcz, jak i składniki mineralne oraz witaminy - w odpowiednich ilościach i proporcjach.

"Regularne dostarczanie mniejszych ilości składników pokarmowych sprzyja ich wchłanianiu i biodostępności. Ważna jest wystarczająca wielkość spożywanych posiłków, regularność ich spożywania, a także długość przerw między poszczególnymi posiłkami (nie powinny być one dłuższe niż 3 godziny).

Dieta dziecka powinna uwzględniać trzy główne posiłki (śniadanie, obiad, kolacja) i dwa mniejsze (drugie śniadanie oraz podwieczorek), których rolą jest uzupełnienie energii i składników odżywczych oraz zapewnienie uczucia sytości. Pierwsze śniadanie powinno pokrywać 25 do 30 proc. dziennego zapotrzebowania energetycznego, drugie śnia-

danie - 5-10 proc., obiad - 30 do 35 proc., podwieczorek - 5-10 proc. i kolacja 15-20 proc." - wyjaśnia Osóbka. Jak podkreśla ekspert żywieniowy kampanii Jem Drugie Śniadanie, komponując dietę dziecka, szczególną uwagę należy zwrócić na białko, które jest składnikiem budulcowym, niezbędny dla wzrostu i rozwoju organizmu.

"Głównym źródłem białka w diecie powinny być produkty pochodzenia zwierzęcego, jednocześnie dostarczające niewielkich ilości tłuszczu - np. filety z piersi kurczaka i indyka, mięso wołowe, cielęcina, ryby (te najlepiej tłuste morskie ze względu na wysoką zawartość kwasów tłuszczowych omega-3), częściowo odtłuszczony nabiał - mleko, sery twarogowe, jogurt, kefir, ograniczone ilości serów podpuszczkowych (poleca się je ze względu na wysoką zawartość wapnia). Dobrym źródłem białka są również nasiona roślin strączkowych - fasoli, grochu, soczewicy, ciecierzycy, soi - jednocześnie dobre źródło błonnika i węglowodanów złożonych" - wymienia dietetyk.

W dobrze zbilansowanej diecie nie może również zabraknąć produktów, które są źródłem żelaza i witaminy B12, niezbędnych dla utrzymania prawidłowych parametrów krwi. Należą do nich chude czerwone mięso (np. wołowina, cielęcina), jaja, ryby, drób oraz produkty mleczne (źródło witaminy B12).

Osóbka wyjaśnia, że żelazo jest ważnym składnikiem niektórych enzymów, uczestniczy w pobieraniu tlenu przez komórki oraz w przemianie glukozy w energię. Jej zdaniem dzieci spożywające dostateczną ilość tego mikroskładnika są sprawniejsze fizycznie i mają lepszą odporność organizmu, "natomiast niedobory żelaza są przyczyną zmęczenia, gorszej koncentracji i uczenia się".

"Szczególną uwagę należy zwrócić również na odpowiednią podaż

Michał Bajor

Wojciech Młynarski

nie chcę, boję się o gardło. Moja lekarka powiedziała: śpiewaj mniej, to będziesz śpiewał dłużej.

PAP Life: Poprzednią płytą były "Moje podróże", teraz "Moja miłość".

Czy to zapowiedź jakiegoś tryptyku?

M.B.: Trylogia już jest, dlatego że sławne piosenki francuskie, które były przed "Podróżami" zapoczątkowały pierwsze całościowe spotkanie z Młynarskim na płycie. Bo on wcześniej pisał dla mnie wiele piosenek, ale to były, dwie, trzy na krążkach.

A we francuskiej płycie część przetłumaczył specjalnie dla mnie, a część to były jego dawne tłumaczenia. Na albumie "Od Piaf do Garou", jest 26 piosenek. Ta płyta stała się bestsellerem, była platynowa. Po niej były "Podróże", napisane już autorsko dla mnie przez Młynarskiego. I teraz jest trzecia płyta. Każdy artysta marzy, żeby zaśpiewać Młynarskiego, nikt inny nie ma trzech albumów z rzędu z tekstami wyłącznie Wojciecha Młynarskiego i podejrzewam, że nie będzie miał. I dodam: czwarte CD też będzie z Młynarskim. Są już plany, jest repertuar. Ale więcej nie zdradzę.

PAP Life: Czy jest jakaś piosenka, której pan nie zaśpiewał, a o której pan marzy?

M.B.: Oooo, są setki takich piosenek.

Ja bym mógł co pół roku nagrywać płytę z piosenkami, które uwielbiam.

Tylko nie zawsze głos by mi na to pozwolił, bo nie mam takich tonacji.

Ale za to lubię marzyć muzycznie i literacko. Chciałbym wyśpiewać i po angielsku, i po francusku, i po włosku - wszystko, co jest na świecie.

PAP Life: Właśnie, Jest pan kojarzony z francuską piosenką, bardzo mocno...

M.B.: Jestem jednym z wykonawców, który przez lata przybliżył polskiej publiczności piosenki francuskie. Śpiewa je wielu, m.in. Edyta Geppert, ale i sam Wojciech Młynarski. Był nawet taki moment, że miałem zaproszenie do paryskiej Olimpii. Gdybym pojechał tam z koncertem (nie pamiętam, co wtedy stanęło na przeszkodzie, może stan wojenny?), to kto wie, może by mnie ktoś zauważył na szerszą, europejską skalę? Zauważono kiedyś Brela, z Polski m.in. Villas. Ogromny triumf święciła w Olimpii wielka Ewa Demarczyk. Kto wie, jak to by się dalej, w moim przypadku potoczyło?

Ale oni mają swoich "Bajorów", bo jest to kraj zbliżony muzycznie do naszego. Aznavour, Brel - są wykonawcami o podobnej wrażliwości.

Chociaż, na pewno kariera we Francji to byłaby piękna sprawa, zwłaszcza w tamtych latach.

PAP Life: Zostawmy na chwilę piosenkę i wyobraźmy sobie, że jedzie pan do Paryża. Ulubione miejsca?

źródeł wapnia, fosforu, magnezu, cynku i witaminy D, które warunkują właściwą mineralizację kości i osiągnięcie optymalnej szczytowej masy kostnej. Ich niedobory mogą być przyczyną częstych złamań osteoporotycznych w wieku późniejszym. Ponadto, jony wapnia odpowiadają za przewodnictwo tkanki nerwowej i za pobudliwość tkanek, podobnie jak magnez, który chroni przed stresem" - dodaje.

Najlepszym źródłem wapnia jest mleko i jego przetwory (również dobre źródło cynku), a w mniejszym stopniu również zielone warzywa i nasiona roślin strączkowych. Dobrym źródłem magnezu i cynku są pełnoziarniste produkty zbożowe, kasza gryczana oraz warzywa strączkowe. Jeśli chodzi o fosfor, ważne jest, aby był dostarczany razem z wapniem, gdyż, podobnie jak witamina D, zwiększa jego wchła-nianie.

"Fosfor jest także konieczny w procesach wytwarzania energii, bierze udział w procesach skurczu i rozkurczu mięśni, wchodzi w skład wielu ważnych związków biorących udział w wielu przemianach biochemicznych organizmu. Jednak ze względu na wysoką jego zawartość w produktach, problemem może być nadmiar jego spożycia. Należy więc ograniczać spożycie serków topionych, niektórych wędlin, wysokoprzetworzonych produktów zbożowych (np. płatki śniadaniowe), koncentratów, napojów gazowanych typu cola, w których zawartość fosforu w postaci fosforanów jest bardzo wysoka" - radzi ekspert.

Skąd pan zaczyna spacer po Paryżu?

M.B.: Proszę sobie wyobrazić, że od grobu Edith Piaf. Przechodzę z Montmartre na Pere Lachaise i zwiedzam te historyczne miejsca. Grób Chopina, dalej niesłychanie piękny, biały pomnik z postacią, jeden do jednego Dalidy, przez nią zaprojektowany, przed jej samobójczą śmiercią. Bardzo lubię podejść też pod okna apartamentu Marleny Dietrich, bo to jest też mój świat - jestem przecież aktorem. I tam mocno mi serce kołacze, kiedy pomyślę, że tak wielka światowa artystka, tak niesłychanie kolorowa postać, skończyła tak tragicznie. Nie miała pieniędzy, wszystko roztrwoniła, żyła na koszt Paryża. Paryż jej to mieszkanie dał, jako wielkiej diwie. Ale też ścieżki, gdzie wszyscy idą, także wybieram.

Unowocześnienia Paryża mi się nie podobają. Nie jestem zachwycony Centrum George’a Pompidou, choć byłem tam parę razy. Wolę iść pod katedrę Notre Dame. Pojechać do Sacre Coeur czy zobaczyć muzeum d’Orsay, które wolę od Luwru. Bardzo rozczarowałem się bylejakością kabaretu Moulin Rouge. Mam nadzieję, że kabarety za czasów, kiedy występowała w nich Edith Piaf były jednak inne.

Rozmawiała Dorota Kieras Źródło - PAP Life

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

strona 2

www.gazetagazeta.com

ZDROWIE Jean-Marc Dupuis

Poczta zdrowia - Cykl wszystko dla zdrowia

Ta "nowinka" na naszych talerzach to nic dobrego Szanowny Czytelniku, cukier to "nowość" w diecie człowieka.

10 000 lat temu, zanim nastąpił rozwój rolnictwa, nasi przodkowie żywili się zieleniną, korzonkami, orzechami, owocami, w niewielkiej ilości jajkami, a także rybami, skorupiakami i zwierzętami, których wnętrzności były bogate w tłuszcze.

Ale nie cukrem!

Cukier nieznany aż do schyłku średniowiecza Jeszcze pod koniec średniowiecza cukier był prawie nieznany w Europie. Nieliczni uczestnicy krucjat przywozili go ze Wschodu, a niewiele wcześniej, w X w. w Indiach trzcinę cukrową odkryli Arabowie.

Początkowo cukier trzcinowy był więc produktem rzadkim i drogocennym. Owoce kandyzowane w cukrze uważano za najpiękniejszy prezent, jaki rycerz mógł ofiarować damie swojego serca. (Owoce kandyzowane znali już starożytni Rzymianie, ale przyrządzali je, gotując w miodzie, a nie w cukrze).

Prawdziwe cukrowe szaleństwo wybuchło w XVI w., kiedy Portugalczycy posadzili w Brazylii pierwszą trzcinę cukrową.

Uprawa ta okazała się tak owocna, że rozpowszechniła się bardzo szybko na całych Karaibach, uzasadniając masowy przywóz niewolników.

Tylko uprawa tytoniu była w stanie konkurować z uprawą tej trzciny!

Rewolucja buraka cukrowego W XIX w. odkrycie przemysłowych technik przetwarzania buraka cukrowego spowodowało w Europie prawdziwą eksplozję produkcji cukru.1 Cukier opanował niemal wszystko: wyroby cukiernicze i piekarnicze, ciepłe i zimne napoje, sosy i oczywiście nade wszystko wyrób cukierków.

Cukierki stały się symbolem szczęśliwego dzieciństwa, radości, świętowania (Mikołajki, Boże Narodzenie, urodziny…).

Z luksusowego dobra przerodził się w produkt powszedni.

Stał się naszym nieodłącznym towarzyszem - coraz częściej organizm domaga się glukozy w każdej chwili dnia. Tu łyżeczka cukru do kawy, tam czekoladka, tu guma do żucia, tam cukierki i inne przekąski - wydaje nam się, że bez tego zwariujemy.

W Europie roczne spożycie cukru na mieszkańca wynosi już 39 kg! W Stanach Zjednoczonych - aż 79 kg!

Tylko 14 kg spożywamy w postaci sacharozy (cukru stołowego). Resztę w cukierkach, napojach gazowanych, ciastkach, herbatnikach, pokarmach typu fastfood i wszelkich przemysłowych artykułach spożywczych, zwłaszcza w sosach (ketchupie) i kremach do smarowania2.

Otyłość, symbol dobrobytu

Ta zmiana spowodowała istny wysyp chorób.

Od XIX w. otyłość była znakiem rozpoznawczym ludzi interesu. To nowe zjawisko (i na taką skalę) początkowo postrzegane było jako symbol... dobrobytu.

Trzeba było całego stulecia, aby uświadomiono sobie, że tak naprawdę to... oznaka choroby. Świadomość przyszła po II wojnie światowej, kiedy otyłość zaczęła być niepokojąco widoczna w amerykańskich miastach.

W 1942 r. amerykański lekarz Robert Boesler przyznał, że to cukier, a nie nadmierny apetyt, odpowiada za otyłość i powoduje próchnicę.

Lekarze spostrzegli jednak, że ich przestrogi nie służą niczemu, a spożycie cukru ciągle rośnie. W latach 60. XX w. zrodziła się więc teoria, że cukier to narkotyk.

Cukier narkotykiem?

Rzeczywiście, wchłanianie cukru powoduje uczucie euforii i sytości. Ale po szczycie produkcji insuliny, poziom glukozy (glikemia) spada gwałtownie, powodując złe samopoczucie, a nawet uczucie otępienia czy przypadki hipoglikemii. Człowiek znajduje się w stanie głodu, który popycha go do poszukiwania kolejnej dawki cukru.

Ta dawka powoduje tymczasowy zanik nieprzyjemnych stanów: niepokoju, lęku, zmęczenia, obniżenia aktywności umysłowej (pamięci, sprawności umysłowej…).

Cukier - a nie tłuszcz - jest główną przyczyną otyłości Otyłość to nadmierny przyrost w ludzkim organizmie tłuszczu zwanego tkanką tłuszczową.

Wynika z szybkiego wchłaniania glukozy w komórkach w chwili szczytu insulinowego, który następuje natychmiast po przyjęciu dawki cukru.

Ciało znajduje się wtedy w dziwacznym stanie, w którym: - komórki są przepełnione glukozą i jedynym sposobem na jej przechowanie jest przetworzenie jej na tłuszcz; - w momencie, gdy poziom glukozy spada, krew "zgłasza" mózgowi brak glukozy, który domaga się kolejnej dawki cukru w pożywieniu.

Tłuszcz gromadzi się w tkankach. Tak zaczyna się otyłość.

Cukrzycowa zasadzka To jednak nie koniec problemów. Przepełnione glukozą komórki stopniowo tracą wrażliwość na sygnały insuliny, hormonu wytwarzanego przez trzustkę, który nakazuje im wchłanianie glukozy z krwi.

Odmawiają przyjmowania więcej glukozy, poziom glukozy we krwi rośnie (hiperglikemia) i wkrótce mamy do czynienia z cukrzycą typu II. Cukrzyca typu II to poważna choroba, gdyż krew przeciążona glukozą jest toksyczna dla ścianek naczyń krwionośnych.

Glukoza krążąca we krwi powoduje zwężanie się tętnic.

Dostajemy coraz mniej tlenu, co niszczy nerwy (neuropatia),

powodując utratę wrażliwości.

Zwężanie dotyczy również małych naczyń krwionośnych, co zmniejsza ukrwienie. Rany trudniej się zabliźniają.

Skoro pacjent nie odczuwa bólu, nie niepokoją go różne zmiany pojawiające się na powierzchni kończyn. Infekcja rozwija się coraz szybciej. Grozi mu gangrena (martwica tkanek), a w ostatecznym rozrachunku amputacja.

Jeśli zwężanie dotknie tętnic siatkówki, pacjent traci wzrok.

Jeśli dotknie naczyń doprowadzających krew do nerek, wynikiem jest niewydolność nerek. Cukrzyca niszczy naczynia krwionośne - jest więc jednym z najważniejszych czynników chorób serca.

W rzeczywistości, cukrzyca typu II może spowodować katastrofy we wszystkich organach, nawet jeśli udar, zawał, amputacja stóp i ślepota są jej najczęstszymi skutkami.

To wszystko nie jest tajemnicą! Zarówno lekarze, jak i dietetycy wiedzą o tym doskonale.

Problemem jest jednak to, że nie proponują na szeroką skalę skutecznych rozwiązań wychodzenia z tego uzależnienia.

Detoks Aby wyjść z uzależnienia od glukozy, najważniejsze jest się nie poddawać.

Tak jak w przypadku narkotyków, najtrudniejszy jest zawsze początek odwyku. Ale pamiętaj, że dość łatwo można się pozbyć przyzwyczajenia i nieumiarkowanego apetytu na cukier.

Kawa czy herbata bez cukru, zastąpienie słodkiego deseru orzechami lub twarożkiem, picie wody zamiast słodkich napojów początkowo może być frustrujące.

Ale wystarczy tylko kilka dni, aby przyzwyczaić się do takiej diety i rozwinąć nowe poczucie smaku, dużo bardziej wrażliwe na cukier i dużo gwałtowniej reagujące na jego nadmiar.

Post Oczywiście systematyczne ćwiczenia fizyczne są doskonałe na oczyszczenie komórek z glikogenu (zapasów glukozy), ale najskuteczniejszą metodą jest krótkotrwały post.

Po upływie 36 godzin zapasy glikogenu kończą się i napoczynasz zapasy tłuszczu (katabolizm tłuszczu).

Według najnowszego badania opublikowanego w czasopiśmie "PNAS", pory naszych posiłków, zwłaszcza kolacja, pozostają w sprzeczności z naturalnym rytmem ciała.

Naszym przodkom żywność trafiała się rzadko, a spożywali ją głównie w ciągu dnia, pozostawiając tym samym dużo czasu na nocny post. Pojawienie się sztucznego oświetlenia i industrializacja spowodowały, że człowiek zaczął przedłużać dzień po zapadnięciu zmroku, co zaowocowało kolejnymi posiłkami - tłumaczą autorzy.

Zalecają oni formę postu naprzemiennego, np. normalne od-

żywianie przez 5 dni, i nie więcej niż 500 kalorii (kcal) dziennie przez 2 pozostałe dni.

Te przyzwyczajenia żywieniowe, jak piszą: są w rzeczywistości dużo bardziej podobne do przyzwyczajeń dzikich zwierząt i społeczności łowców i zbieraczy, którzy bardzo rzadko cierpią na otyłość, cukrzycę i choroby układu krążenia, albo wcale.3 Wydaje się to jednak bardzo restrykcyjne. Moim zdaniem (ale tylko moim!) wystarczyłoby choćby nie jeść po zachodzie słońca albo zjadać tylko lekką kolację (bo zimą, gdy słońce zachodzi ok. 16, byłoby to zbyt trudne).

Wybierać niesłodzone źródła glukozy Maksymalne zmniejszenie spożycia cukru nie musi przecież prowadzić do całkowitego wykluczenia glukozy, która jest mocnym i szybkim paliwem dla Twoich komórek.

Jej słodki smak uruchamia trawienie, a także działanie hormonów i układu pokarmowego.

Trzeba jednak pamiętać, że w Twojej diecie znajdują się już liczne składniki niesłodzone, które są ważnym źródłem glukozy: pieczywo i inne produkty zbożowe z pełnego przemiału, makaron, rośliny strączkowe (soczewica, groch, fasola, bób), i zachęcam, by ograniczać ich spożycie na korzyść warzyw zielonych, białka i tłuszczu.

W żadnym wypadku, odstawiając słodycze, nie ryzykujesz deficytu glukozy!

A jeśli chodzi o osłodzenie potraw, to zamiast aspartamu i innych sztucznych słodzików, możesz bezpiecznie używać stewii.

Stewia, zdrowa i naturalna substancja słodząca Stewia pochodzi z Paragwaju. Jest tradycyjnym składnikiem diety Indian Guaranis, nadającym słodki smak ich tradycyjnym napojom: zielonej herbacie lub maté.

Jej wartość słodząca jest 300 razy większa od wartości słodzącej cukru rafinowanego.

Uzyskuje się z niej biały, krystaliczny i bardzo słodki związek zwany stewiozydem.

Po raz pierwszy stewia została dopuszczona do obrotu w latach 70. XX w. w Japonii (obecnie jej spożycie wynosi tam 700 ton rocznie). Jest to wystarcza-

jąco długo, by stwierdzić brak szczególnych efektów ubocznych. Japończycy od dawna dodają ją do żywności i napojów bezalkoholowych (w tym do Coca-Coli), gdyż od 1969 r. większość słodzików syntetycznych została tam zakazana.

Stewia obniża poziom próchnicy i poziom cukru u stosujących ją osób.

Zresztą, Indianie Guaranis używali stewii jako rośliny o właściwościach leczniczych, przede wszystkim przyspieszającej zabliźnianie ran, a także o działaniu regulującym poziom płynów ustrojowych oraz stymulującym.

Zmniejsza apetyt i zapotrzebowanie na węglowodany.

Dlaczego więc nie jest bardziej popularna?

Zwyczajnie dlatego, że rządy europejskie i amerykańskie wpadły na kiepski pomysł zakazania jej pod błahymi pretekstem (na podstawie anonimowych skarg i z nadmiernej ostrożności…).

Dopiero 11 listopada 2011 r.

Komisja Europejska dopuściła wykorzystanie ekstraktu ze stewii (glikozydy stewiolowe) jako substancji słodzącej. Dwa lata wcześniej oczyszczona postać stewii, tj. rebaudiozyd A (przynajmniej 97%) została dopuszczona do obrotu we Francji jako składnik pokarmowy.

Dziś już żadne przepisy nie zabraniają osobom, które chcą walczyć z uzależnieniem od cukru, stosować stewię. Nie ma więc już powodu, by czekać z jej używaniem. Nawet w Święta Bożego Narodzenia odrobina stewii (można ją nabyć w supermarketach) pozwoli zastąpić kilogramy cukru.

Zdrowia życzę, Jean-Marc Dupuis Zapraszam do śledzenia Poczty Zdrowia na Twitterze: https://twitter.com/PocztaZdrowia i na Facebooku: www.facebook.com/PocztaZdrowia ****************************** Źródła: 1) Pierre Dock_s, Le Sucre et les Larmes: Bref essai d’histoire et de mondialisation, Descartes & Cie, 2009, 286 p. (ISBN 2844461344) 2) The Hidden Ingredient That Can Sabotage Your Diet; http://www. medicinenet.com/script/main/ art.asp?articlekey=56589 3) Meal frequency and timing in health and disease; http://www.pnas.org/ content/111/47/16647.abstract

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

www.gazetagazeta.com

strona 3

Domowe ciekawostki

Imigracja do Kanady - "Ask Isabella"

Kominek w domu

Wszystko może się skomplikować

Co prawda ostatnie dni września były bardzo ciepłe jak na tę porę roku, ale już widać, że idą dni całkiem zimne - znowu nadchodzi okres zimy… A więc dla wszystkich tych, którzy posiadają w domu kominek na drzewo, pragnę przypomnieć, że jest teraz doskonały czas na zrobienie przeglądu tego urządzenia.

Skontaktowałem się z firmą, która dokonuje takich przeglądów, aby przybliżyć Państwu nieco ten temat, oraz uświadomić co należy zrobić, aby korzystanie z naszego kominka w okresie zimy było całkiem bezpieczne.

Poinformowano mnie, że każda instalacja, która używa drewna do opału, powinna zostać przebadana pod względem dostosowania jej do obowiązujących norm bezpieczeństwa. Są trzy różne stopnie takiej inspekcji.

A więc stopień pierwszy wymaga od inspektora posiadania latarki oraz taśmy do mierzenia; jest to inspekcja wizualna. Inspekcja taka powinna być przeprowadzona co najmniej raz w roku, oczywiście pod warunkiem, że system ten był wcześniej szczegółowo przebadany i spełnia wszelkie wymogi zgodnie z tzw. kodem bezpieczeństwa. Tu należy podkreślić, że niektóre firmy ubezpieczeniowe mogą żądać corocznego pisemnego certyfikatu z inspekcji, aby ubezpieczenie domu było ważne.

Stopień drugi inspekcji oczywiście zakłada również przeprowadzenie kontroli wizualnej, lecz wymaga też zajrzenia do miejsc, które są łatwo dostępne, jak obejrzenie rury kominowej, zajrzenie od strony dachu, oraz ewentualne użycie kamery do inspekcji wewnątrz kominka, do szybu.

Jest to konieczny wymóg przy np. kupnie domu, przed ponownym użyciem kominka. Pamiętajmy, że bardzo istotnym elementem jest przegląd szybu oraz zeskanowanie kamerą całego przewodu kominowego.

Stopień trzeci oczywiście zawiera wszystkie elementy podane powyżej, ale również nakazuje otwarcie innych elementów kominka, w tym otworzenie ścian w celu penetracji wewnątrz. Jest to przeprowadzane tylko w przypadkach, gdy istnieje poważne zagrożenie, że jest tam problem, który wymaga interwencji oraz poważniejszej naprawy.

Według firmy, z którą rozmawiałem, stopień pierwszy powinien być przeprowadzany regularnie; co roku. Stopień drugi natomiast zalecany jest przy zmianie właściciela domu, lub przy

W ubiegłym tygodniu wyjaśniałam jak Kanada patrzy na osoby z rekordem kryminalnym spoza Kanady. W jednym zdaniu można to określić następująco: jeśli czyn popełniony poza Kanadą jest przestępstwem w Kanadzie - to taka osoba może być do Kanady "niewpuszczalna".

I tak, na przykład, osoba karana poza Kanadą za jazdę pod wpływem alkoholu, również w Kanadzie jest odbierana tak samo: jakby popełniła przestępstwo. Nawet jeśli minęło wiele lat od zakończenia kary (np. od zapłacenia grzywny, od odzyskania prawa jazdy, czy odbycia kary w zawieszeniu).

I co teraz - czy taka osoba nie może przyjechać do Kanady z wizytą? Przecież nie potrzebuje wizy, ani na lotnisku najczęściej nie ma nawet na ten temat pytań.

To prawda - jeszcze teraz tak jest, że obywatel polski nie potrzebuje wizy, więc jeśli urzędnik na granicy nie zada takiego pytania - osoba taka jest wpuszczana do Kanady na wizytę.

Ale nie powinna. Nie powinna, ponieważ według prawa, może się nie kwalifikować (proszę zwrócić uwagę, że napisałam "może" się nie kwalifikować - choć nie zawsze tak musi być). I co w związku z tym?

Przede wszystkim od 15 marca 2016 roku - od momentu wprowadzenia eTA - takie osoby nie będą do Kanady wpuszczane, jeśli się nie kwalifikują - nie otrzymają eTA, nie będą nawet mogły wsiąść do samolotu lecącego do Kanady.

Natomiast osoby w takiej sytuacji (z "zagranicznym" rekordem kryminalnym), które przylecą do Kanady przed 15 marca 2015 roku, mają w zasadzie obo-

poważniejszych problemach z kominkiem, jak np. ogień w samym przewodzie kominowym, lub np. gdy mieliśmy uderzenie pioruna: takie sytuacje wymagają dokładnych oględzin.

W tym miejscu chciałbym wyraźnie podkreślić, że w wielu przypadkach, kiedy nie było żadnych problemów z kominkiem, często nie bierzemy pod uwagę, że może być jakakolwiek usterka. Ale w wielu wypadkach problem pojawia się dopiero po jakimś czasie. Zwłaszcza w kominkach i piecach starszych, zbudowanych przed rokiem 1954, kiedy obowiązywały zupełnie inne standardy budowlane. Oczywiście niektóre sprawy dopiero uwidaczniają się później, w zależności od jakości wykonania lub użycia gorszych materiałów do budowy itp. A więc coroczny przegląd pieca jest bardzo ważny pod względem bezpieczeństwa.

Według mojego rozmówcy, niektóre niewłaściwości możemy stwierdzić w przypadku gdy pojawią się zanieczyszczenia na przodzie kominka lub pieca, lub kiedy dym przenika do środka pomieszczenia. Prawidłowo działający system odprowadza dym poza dom, a dym lub zapach dymu może oznaczać jakiś problem. Każdy z użytkowników powinien oczywiście dbać o prawidłowe użytkowanie kominka, jego czyszczenie, oraz używanie jedynie suchego drewna. Wystarczy prawidłowe użytkowanie, aby uniknąć jakichkolwiek problemów.

We wszystkich sprawach związanych z kupnem, bezpłatną wyceną oraz sprzedażą nieruchomości proszę o kontakt bezpośredni. Najlepiej pod numerem telefonu: 647-209-3511, email: house4usteam gmail.com oraz strona internetowa: www. house4us.ca.

Ryszard Sobolewski GoWest Realty ltd, Brokerage.

wiązek powiedzenia o swojej przeszłości kryminalnej na granicy.

Wtedy odbędzie się szczegółowe przesłuchanie, po czym w zależności od konkretnej sytuacji (od rodzaju przestępstwa, od tego co i kiedy się wydarzyło itp.) urzędnik na granicy może podjąć decyzję i wpuścić podróżnego do Kanady.

W zależności od rodzaju popełnionego przestępstwa, kiedy i co się stało, osoba może zostać uznana za zrehabilitowaną (i otrzyma normalną wizę turystyczną), albo jeśli nie upłynęło wystarczająco czasu od zakończenia wyroku - może zostać wpuszczona do Kanady tak czy inaczej, ale na podstawie specjalnego pozwolenia ministerialnego, bowiem urzędnik na granicy może podjąć taką decyzję i takie pozwolenie wydać na miejscu (płaci się wtedy opłatę 200 dolarów).

Dlaczego jest to tak ważne, aby przyznać się do swojej przeszłości, nawet jeśli była ona bardzo dawno, nawet jeśli było to, np. "błahe" przestępstwo (np. jazda pod wpływem alkoholu, gdzie nie było żadnego wypadku, ani nikt nie był poszkodowany - w odróżnieniu od, np. morderstwa, albo gdzie poszkodowany stracił życie)?

Dlatego jest to tak bardzo ważne, aby w przyszłości osoba nie została posądzona (i słusznie) o kolejne przewinienie - tym razem przeciwko prawu imigracyjnemu.

Przykład? Osoba przyjeżdża do Kanady i przy przekraczaniu granicy nie mówi nic o dawnym rekordzie kryminalnym (och, bo to było tylko 1000 złotych za jazdę pod wpływem alkoholu 15 lat

Radio przez telefon

Mniej nudy Zachwalałem dotychczas zalety podcastów z perspektywy słuchacza, ale ta forma medialna jest również atrakcyjna dla jej twórców.

Radio, pomimo swoich wielu zalet ma niestety również pewne ograniczenia. Przede wszystkim: czas. Każda audycja radiowa musi się zmieścić w program nadawania. Piosenki muszą być dłuższe niż 3 minuty, ale krótsze niż 4. Bez względu na to jak ciekawa jest treść wywiadu, to musi się on skończyć przed prognozą pogody, informacja o ruchu na drogach, czy wiadomościami z

kraju i ze świata. W podcastach takich ograniczeń nie ma. Nie ma programu, każdy słuchacz wybiera audycje i decyduje kiedy i jak będzie ich słuchać.

W każdym cywilizowanym kraju program radiowy podlega w mniejszym lub większym stopniu kontroli rządu. Agencja rządowa decyduje o przyznawaniu częstotliwości i mocy nadajnika i bardzo często wykorzystuje tę pozycję do narzucenia pewnych standardów programowych. Czasami może to być po prostu troska o oszczędzenie słuchaczom wulgarności, ale tak czy inaczej każdy producent programu radiowego musi się liczyć z tymi przepisami. Podcasty "nadaje się" niezależnie od jakichkolwiek agencji rządowych, więc wolność jest jak w Internecie (dosłownie).

W radiu cenna jest każda minuta.

Na antenę trafiając więc tylko te programy, które w mniemaniu szefa stacji będą najbardziej popularne. Programy być może ciekawe, ale mniej popularne są spychane na mniej atrakcyjne pory nadawanie. Słuchacze podcastów mogą sobie jednak sami wybrać kiedy będą tego słuchać.

Przykładem takiego właśnie niszowego podcastu może być

temu), a potem osoba taka pozostaje w Kanadzie, bierze ślub, jest sponsorowana, i... przy wypełnianiu aplikacji trzeba odpowiedzieć na pytania: Czy kiedykolwiek, gdziekolwiek byłeś karany za cokolwiek?

I wtedy wychodzi szydło z worka, i wtedy zaczynają się schody pod górę, wtedy sprawa się naprawdę komplikuje, i aby taki składający podanie o pobyt stały ten pobyt stały otrzymał - trzeba wszystko wyprostować, wyjaśnić, odsupłać, a to jest nie tylko czasochłonne, ale również, jak każda sprawa prawna, może być kosztowne.

O wiele lepiej byłoby od początku nie narażać się na takie problemy i zrobić wszystko zgodnie z przepisami prawa imigracyjnego Kanady.

Izabela Kowalewska Zapraszam wszystkich zainteresowanych sprawami imigracyjnymi Kanady do zadawania pytań.

Można do mnie dzwonić do biura: 416-604-3325, lub przesłać e-mail: e-immigration@bellnet.ca.

Adres biura znajdą Państwo w ogłoszeniu na stronie 28.

IZABELA KOWALEWSKA JEST CZŁONKIEM IMMIGRATION CONSULTANTS OF CANADA REGULATORY COUNCIL (ICCRC) CANADIAN ASSOCIATION OF PROFESSIONAL IMMIGRATION CONSULTANTS (CAPIC).

CBC Election Podcast (http:// www.cbc.ca/radio/podcasts/current-affairs-information/thecbc-election-pollcast/" http:// www. cbc.ca/radio/podcasts/current-affairs-information/thecbc-election-pollcast/) gdzie Eric Grenier analizuje co tydzień wyniki badań opinii publicznej w związku z nadchodzącymi wyborami.

Zgadzam się, że rozmowy o polityce nie leżą w zakresie zainteresowań każdego słuchacza, wyniki badań opinii publicznej jeszcze mniej, a dyskusje na temat metod i znaczenia tych badań to już temat dla wybranych koneserów - i o to mi właśnie chodzi: Eric Grenier jeden z najlepszych specjalistów w tej dziedzinie w Kanadzie i ma teraz możliwość dotarcia do szerokiego grona słuchaczy, a zainteresowani koneserzy mogą sobie posłuchać o wyższości metod stosowanych przez Ipsos nad tymi wykorzystywanymi przez Nanos.

JednocześnieKprzeciętni odbiorcy CBC nie wyłączają odbiorników zanudzeni tym tematem.

Mogą jednak zajrzeć na stronę CBC Pool Tracker (http:// www.cbc.ca/news2/interactives/ poll-tracker/2015/index.html" http://www.cbc.ca/news2/interactives/poll-tracker/2015/index.html) i szybko popatrzeć na wyniki tych analiz.

Tomek Kniat

strona 4

www.gazetagazeta.com

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

WYBORY PARLAMENTARNE W POLSCE

OBWIESZCZENIE Konsula Generalnego RP w Toronto z dnia 25 września 2015 r. w sprawie wyborów do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 25 października 2015 r.

Konsul Generalny RP w Toronto informuje, że zgodnie z Postanowieniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 lipca 2015 r., na dzień 25 października 2015 r. zostały zarządzone wybory do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej.

Głosowanie zostanie przeprowadzone w oparciu o przepisy ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks Wyborczy (Dz.U. z 2011 r., Nr 21, poz. 112 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 39 § 6 ustawy, głosowanie w Kanadzie odbędzie się w sobotę dnia 24 października 2015 r. w godzinach 7.00-21.00 czasu miejscowego.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 22 września 2015 r. w sprawie utworzenia obwodów głosowania w wyborach do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej dla obywateli polskich przebywających za granicą, na terenie okręgu konsularnego Konsulatu Generalnego RP w Toronto zostały utworzone trzy obwody głosowania: 1) Obwód głosowania nr 83, Toronto I, siedziba obwodowej komisji wyborczej: Konsulat Generalny RP w Toronto, 2603 Lake Shore Blvd. West, Toronto, ON, M8V 1G5, komisja właściwa do głosowania osobistego oraz korespondencyjnego, 2) Obwód głosowania nr 84, Toronto II, siedziba obwodowej komisji wyborczej: Konsulat Generalny RP w Toronto, 2603 Lake Shore Blvd. West, Toronto, ON, M8V 1G5, komisja właściwa do głosowania osobistego oraz korespondencyjnego, 3) Obwód głosowania nr 85, siedziba obwodowej komisji wyborczej: Konsulat RP w Winnipeg, 219 Marion Street, Winnipeg, MB, R2H 0T5, komisja właściwa tylko do głosowania osobistego.

W obwodach głosowania numer 83, 84 i 85 mogą głosować wyborcy zamieszkali lub znajdujący się w dniu wyborów na tere-

nie okręgu konsularnego Konsulatu Generalnego RP w Toronto, tj. w prowincjach: Ontario (z wyłączeniem hrabstw: OttawaCarleton, Lanark, Prescot-Russel, Stormont-Dundas-Glengarry, Leeds-Grenville, Frontenac, Lennox oraz Addington i Renfrew), Saskachewan, Manitoba i Nunavut.

W siedzibie Konsulatu Generalnego RP w Toronto będą znajdować się lokale wyborcze dwóch obwodowych komisji wyborczych: numer 83 Toronto I i numer 84 Toronto II. Wyborcy wpisani do spisu wyborców i głosujący osobiście powinni kierować się do lokalu oznaczonego numerem komisji podanym w potwierdzeniu zgłoszenia do spisu wyborców.

Oddanie głosu w lokalu innej komisji obwodowej, niż ta, w której spisie znajduje się wyborca, jest niemożliwe.

głosowania, a spisy wyborców i osób uprawnionych do głosowania są sporządzane wyłącznie dla celów określonego głosowania.

Osoby wpisane do spisu wyborców w okręgach utworzonych na terenie okręgu konsularnego Konsulatu Generalnego RP w Toronto w poprzednich wyborach i referendach muszą ponownie zgłosić się do spisu, jeżeli chcą wziąć udział w głosowaniu.

Wyborca może być wpisany tylko do jednego spisu osób uprawnionych do głosowania w wyborach.

Zgłoszenia można dokonać najpóźniej do dnia 22 października 2015 r.

Osoby, które zamierzały oddać głos korespondencyjnie mogły dokonać zgłoszenia najpóźniej do dnia 7 października 2015 r.

Wymóg wcześniejszego wpisania do spisu osób uprawnionych do głosowania w wyborach Osoby uprawnione nie dotyczy osób uprawnionych do głosowania za granicą do głosowania w wyborach poPrawo głosowania w wybo- siadających zaświadczenie o prarach ma obywatel polski, który: wie do głosowania, wydane przez - posiada ważny polski pasz- urząd gminy w Polsce lub Konsuport; la Rzeczypospolitej Polskiej.

- ukończył lub ukończy 18 lat Osoby te mogą zgłosić się beznajpóźniej w dniu głosowania; - posiada prawa publiczne i wyborcze i nie został ubezwłasnowolniony prawomocnym Decyzjami z dnia 5 października orzeczeniem sądu; 2015 r., Konsul Generalny Rzeczy- zamieszkuje lub przebywa pospolitej Polskiej w Toronto powow dniu głosowania na terenie ob- łał członków w skład Obwodowych wodu głosowania; Komisji Wyborczych do przygoto- zgłosi się i zostanie wpisany wania i przeprowadzenia wyborów do spisu osób uprawnionych do do Sejmu i Senatu Rzeczypospoligłosowania, sporządzanego tej Polskiej zarządzonych na dzień przez Konsula RP. 25 października 2015 r.

Obywatele polscy wpisani do spisu wyborców na terenie KanaObwodowa Komisja Wyborcza dy mogą głosować wyłącznie na Toronto numer 83, z siedzibą w podstawie ważnego paszportu Toronto: polskiego.

1. Agnieszka Cudzich, Na terenie Kanady nie można zamieszkała w Amaranth, głosować na podstawie polskie- 2. Marek Paweł Iwanek, go dowodu osobistego. zamieszkały w Stoney Creek, 3. Andrzej Janik, Spis osób uprawnionych zamieszkały w Toronto, do głosowania w wyborach 4. Janusz Kamiński, Konsul nie prowadzi stałego zamieszkały w Sault Ste.Marie, rejestru osób uprawnionych do 5. Małgorzata Stanisława Karbow-

pośrednio do lokalu wyborczego w dniu głosowania.

Zgłoszenie do spisu wyborców może być przekazane: - w formie elektronicznej, na stronie internetowej: https://ewybory.msz.gov.pl, - pocztą elektroniczną, na adres: toronto.info@msz.gov.pl, - pisemnie, na adres: 2603 Lake Shore Blvd. West, Toronto, ON, M8V 1G5, - faksem, na numer: 416 252 0509.

- telefonicznie, na numer: 416 252 5471, - osobiście, w siedzibie Konsulatu.

Zgłoszenie do spisu wyborców powinno zawierać: Nazwisko, Imię (imiona), Imię ojca, Datę urodzenia, Numer ewidencyjny PESEL, Miejsce pobytu wyborcy za granicą (adres zamieszkania), Numer, miejsce, datę wydania i datę ważności polskiego paszportu, Miejsce wpisania wyborcy do rejestru wyborców w Polsce - w przypadku wyborców zameldo-

wanych w kraju.

Zaświadczenia o prawie do głosowania Wyborca, który zgłosił się do sporządzonego przez Konsula spisu wyborców, lecz który zmienia miejsce pobytu przed dniem wyborów, może otrzymać wydawane przez Konsula zaświadczenie o prawie do głosowania w innym miejscu.

Wniosek o wydanie zaświadczenia można złożyć do Konsula Rzeczypospolitej Polskiej w Toronto: - pocztą elektroniczną, na adres: toronto.info@msz.gov.pl, - pisemnie, na adres: 2603 Lake Shore Blvd. West, Toronto, ON, M8V 1G5, - faksem, na numer: 416 252 0509.

Akty prawne, uchwały, informacje i komunikaty Państwowej Komisji Wyborczej dostępne są na stronie: www.pkw.gov.pl.

Informacje na temat wyborów są na bieżąco aktualizowane na stronie Konsulatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Toronto: www.toronto.msz.gov.pl Konsul Generalny RP w Toronto Grzegorz Morawski

Powołanie Obwodowych Komisji Wyborczych w Toronto i Winnipeg ska, zamieszkała w Mississauga, 6. Sebastian Andrzej Kopiński, zamieszkały w Brampton, 7. Natalia Kusendova, zamieszkała w Mississauga, 8. Lidia Sokołowska-Cybart, zamieszkała w Toronto, 9. Hanna Ewa Wielocha, zamieszkała w Mississauga.

Obwodowa Komisja Wyborcza numer 84, z siedzibą w Toronto: 1. Adam Kajetan Andronowski, zamieszkały w Sudbury, 2. Magdalena Joanna Borowska, zamieszkała w Toronto, 3. Anna Bożena Koc, zamieszkała w Mississauga, 4. Janusz Edward Jędrzejczyk, zamieszkały w Toronto, 5. Jerzy Adam Lenart,

zamieszkały w Mississauga, 6. Stefan Pindral, zamieszkały w Toronto, 7. Edyta Katarzyna Tobiasz, zamieszkała w Oakville, 8. Piotr Bartosz Woźniak, zamieszkały w Mississauga, 9. Kazimierz Zarębicki, zamieszkały w Mississauga.

Obwodowa Komisja Wyborcza numer 85, z siedzibą w Winnipeg: 1. Barbara Borkowska-Pawlak, zamieszkała w Winnipeg, 2. Krzysztof Józef Garbowicz, zamieszkały w Winnipeg, 3. Maria Haczkur, zamieszkała w Winnipeg, 4. Bożenna Pepper, zamieszkała w Winnipeg, 5. Andrzej Mariusz Szydło, zamieszkały w Toronto.

WYBORY PARLAMENTARNE W KANADZIE Szanowni Państwo, W imieniu niedawno zawiązanego komitetu pod nazwą Polish Action Committee zwracamy się do Państwa z apelem o zaangażowanie się w życie polityczne i procesy demokratyczne w naszej nowej Ojczyźnie - Kanadzie poprzezMaktywny udział w nadchodzących wyborach federalnych.MM Gorąco apelujemy o zademonstrowanie swojego poparcia dla tych, którzy popierają i reprezentują wartości istotne dla Polonii oraz interesy naszej grupy etnicznej w Kanadzie.

W nadchodzących wyborach mamy dwóch kandydatów pochodzenia polskiego -MWładysława Lizonia (Mississauga East-Cooksville) i Teda Opitza (Etobicoke Centre).MLizoń jest PIERWSZYM w historii posłem urodzonym w Polsce. Obaj zasiadali jako

posłowie w poprzednim parlamencie federalnym i obaj mają na swoim koncieMznaczące dokonania,Mktórymi mogą się pochwalić, osiągnięte podczas ostatniej kadencji parlamentu w Ottawie.

Przede wszystkim prosimy o pomoc tych wszystkich, którzy zamieszkują w tych okręgach wyborczych, w ktorych kandydatami są obaj przedstawiciele pochodzenia polskiego. Chodzi o to żebyśmy sięMwszyscy zmobilizowali i poszli głosować. Każdy głos się liczy i każdy głos oddany na polskiego kandydata zwiększa nasze szanse na to, że w Ottawie będziemy mieli przedstawiciela, który rozumie nasze problemy i który posługuje się naszym językiem.

Ponadto zwracamy się z apelem do tych wszystkich, którzy mieszkają poza tymi okręgami, a którym sprawy polskie i polonij-

ne nie są obce i którzy rozumieją jak bardzo ważne jest poparcie i zaangażowanie się na rzecz ludzi, którzy będą w stanie bronić naszych interesów i walczyć o sprawy istotne dla nas, Polaków żyjących w Kanadzie.

Zwracamy się do Was o pomoc w finansowaniu kampanii naszych polskich kandydatów.

Każda, nawet najmniejsza donacja zbliża ich do zwycięstwa. Każda, nawet najmniejsza donacjaMzwiększa szanse na to, że federalnym parlamencie najbliższej kadencji będą zasiadać ludzie, którzy jak będzie taka potrzeba staną w obronie tego co dla nas istotne - naszych bolączek, sukcesów, krzywd i wartości.

Pamiętajmy również, że bardzo dużą część przekazanej dotacji możemy odzyskać przy składaniu zeznania podatkowego (patrz tabelka obok).

Prosimy o przesyłanie tej wiadomości swoim przyjaciołom gdziekolwiek w Kanadzie mieszkają z prośbą o poparcie dla naszych reprezentantów i zmobilizowanie naszej polonijnej grupy do utrzymania silnej pozycji w naszej nowej Ojczyźnie. Twój głos, Twoja dotacja naprawdę mogą zrobić ogromną różnicę w życiu i losie nas wszystkich.

Przywołajmy na koniec słynne powiedzenie Mikołaja Reja w nieco zmodyfikowanej formie: "Polacy nie gęsi.." i swój głos w Parlamencie w OttawieMteż mają.

Polish Action Committee

Informacje o kampaniach polskich posłów, o sposobach przekazywania dotacji, informacje o okręgach Mississauga East-Cooksville i Etobicoke Centre: http:/ /www.gazetagazeta.com/2015/ 09/apel-o-pomoc-w-re-elekcjinaszych-polskich-poslow/

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

strona 5

www.gazetagazeta.com

FELIETON Kilkanaście dni przed wyborami zyskaliśmy jeszcze bardziej na znaczeniu, my-elektorat. Wszystkie partie nas doceniają i hołubią: mnie, ciebie i tę ładną panią w czerwonym płaszczyku też. Potrzeba zdobycia głosów wyborców% wypycha naszych polityków poza wszelkie granice śmieszności. Już nie wiedzą, niebożęta, jakie obietnice nam składać i jak opluć konkurencję, żeby nam w łepetynach namieszać i rozum zlasować.

Najzabawniejsze łamańce czynił Sojusz Lewicy Demokratycznej, starając się zachować swoich stałych zwolenników, jednocześnie prymitywnie% mizdrząc się do prawicowego elektoratu. To powodowało, że w sejmowych głosowaniach Sojusz popierał lub sprzeciwiał się proponowanym projektom ustaw w najbardziej absurdalny sposób, bez ładu i składu. Klasyczna lewica to przecież ugrupowanie, które walczy o postępowe zmiany społeczno-gospodarcze, w tym sekularyzację. A o naszej lewicy napisał czytelnik "SuperExpressu": "Oni tam w SLD prawie wszyscy mają kościelne śluby, ochrzczone dzieci, poświęcone samochody z medalikiem św.

Krzysztofa i katolickie pogrzeby.

Tylko głupi nabierają się na ich opowieści, powtarzają za nimi te rozmaite bzdury, a potem obudzą się w piekle - ale sami, bo przecież ci z SLD zdążą uzyskać rozgrzeszenie przed swoją śmiercią".

Boki zrywaliśmy ze śmiechu, oglądając niedawno, jak zjednoczona lewica poświęca kropidłem trzy swoje busiki, ruszające w objazd po Polsce na połów wyborców.

Ale ostatnio notowania naszych lewicowców idą w górę, od kiedy na czele koalicji stanęła mądrą i piękna Barbara Nowacka, polityk (polityczka?) młody ale szczwany i do tego ideologicznie stabilny. I bardzo dobrze, bo nie wyobrażam sobie przyzwoitego państwa bez ugrupowania lewicowego w sejmie. Lewica w Polsce nie ma żadnych szans aby w najbliższych latach przejąć władzę% ale może zostać cennym koalicjantem lub liczącą się opozycją parlamentarną, o ile oczywiście z% bezideowej grupy kiepskich cwaniaczków rozwinie się współczesna partia postępu, która być może zmieni obraz zapyziałego ciemnogrodu w światły kraj europejski.

Andrzej Duda był w ONZ, gdzie uścisnęli sobie ręce z Barackiem Obamą i Władimirem Putinem. PiSowscy działacze i ichnie media bardzo chwalili prezydenta, że tak dobrze się spisał i z tuzami światowej polityki w taką komitywę wszedł. Ci sami ludzie, te same media od czci i wiary odsądzały premiera Donalda Tuska za taki sam uścisk dłoni, wrzeszcząc, że zdrajca, bo powinien prezydenta Rosji kopnąć, a co najmniej opluć. Ich też czarna krew zalewała ze zgrozy, kiedy podczas Euro 2012, na moście Poniatowskiego nieznani sprawcy wywiesili wielki transparent z napisem: "Witajcie, bracia Rosjanie! Pie…lić politykę, pijmy wódkę". Na domiar złego transparent był po angielsku. Nie dość, że zdrajcy, to jeszcze kosmopolici! Ale wiem z całą pewnością, bo z pierwszej ręki,% że po wielkiej akcji internetowej, cała ulica Francuska na Saskiej Kępie obwieszona była podobnymi hasłami, a we wszystkich knajpkach kwitła przyjaźń polsko-rosyjska, śpiewy, śmiechy i duszeszczipatielnyje obsużdenija.

W krzywym zwierciadle

Polaku, daj głos!

A z prezydentem Dudą wszystko się wyjaśniło: to był po prostu podstęp. Dowiedziałam się z internetu od zachwyconych sympatyków prezydenta, że "usadził" on Putina, bo kiedy ten wstawał, to Duda usiadł, czym go kompletnie zdruzgotał! Ciekawe, czy rosyjski prezydent w ogóle to zauważył i wie, że został tak sponiewierany? Ale jak Andrzej Duda już tak przećwiczył te uściski dłoni, to może i premier Ewie Kopacz rękę poda? A właśnie! Tenże prezydent uświetnił swą osobą rozpoczęcie roku akademickiego 1 października i z żakami śpiewał "Gaudeamus igitur", a potem podziękował swojemu Uniwersytetowi Jagiellońskiemu. Trzy razy wysłuchałam za co: za "wykształcenie, ogładę i umiejętność zachowania się w różnych sytuacjach". A ja przed oczami miałam Westerplatte i Andrzeja Dudę, który omiata niewidzącym wzrokiem panią premier i na oczach tłumu odwraca się do niej tyłem...

A pod kopalnią Brzeszcze stanęli: Beata Szydło (skąd ona bierze te koszmarne broszki?), Paweł Kukiz i Piotr Duda, tym razem bez Kacperka, i ten tercet egzotyczny ogniście protestował przeciwko zamknięciu nierentownej kopalni.

I tu jest coś, czego nie rozumiem: jeżeli są tacy pewni, że wygra PiS wybory parlamentarne, to zamiast robić zamęt, wystarczyłoby poczekać spokojnie te kilkanaście dni, bo nowy, przyjazny i sprawiedliwy rząd przecież nie zamknie ani jednej kopalni, nie zwolni ani jednego górnika, przeciwnie, jeszcze im dołoży szesnastą pensję!

No właśnie, jak wygra PiS. Pewnie wygra, chociaż nie do końca.Platforma Obywatelska jest w defensywie, co nie dziwi, bo jak walczyć z pozbawionym zasad i skrupułów przeciwnikiem, który odpowiadając na ukłucie szpilką, wali cię łomem, psikając jeszcze gazem po oczach. Jakiś zdesperowany internauta wydał z siebie ostatnio krzyk rozpaczy: "Niech już ten PiS wygra, bo wytrzymać nie można"! Prezes Kaczyński i jego ugrupowanie desperacko, za wszelką cenę% pragnie uzyskać pełnię władzy. "Zwycięstwo, pełne zwycięstwo-tylko to nas interesuje"deklaruje prezes ale to się nie uda i trzeba będzie szukać koalicjanta, a koalicjanci PiS kończą zazwyczaj fatalnie, więc kolejki raczej nie będzie. Jest zawsze oczywiście niezawodny PSL, który za miskę zupy odda się każdemu, ale wicepremier Piechociński właśnie ogłosił, że on też chce być premierem! No, a ja chcę zostać gejszą!

Nowa rzeczywistość majaczy już na horyzoncie. Jarosław Kaczyński raz zdobytej władzy już nie odda. Dlatego potrzebna jest mu większość konstytucyjna, żeby konstytucję móc zmienić w kierunku ograniczenia praw obywatelskich, osłabienia władzy państwowej i zdobycia dla siebie pozycji i uprawnień naczelnika państwa. Bo tylko władza autorytarna pozwoli mu realizować bez przeszkód swoje wizje, a rozwiązania demokratyczne w tym tylko przeszkodzą.

Jarosław Kaczyński wyraża się jasno: śpijcie spokojnie obywatele-wyborcy, ja się wszystkim

zajmę. Zaopiekuję się wami troskliwie, bo wiem najlepiej, co jest dla was dobre. Wy już nic nie musicie robić. Podniosę wam płacę, zapewnię miejsca pracy, podwyższę wiek rozpoczęcia nauki, za to obniżę wiek emerytalny ale emerytury oczywiście wzrosną.

Naprawię służbę zdrowia, uzdrowię sądownictwo, zmniejszę podatki, dam 500 zł na dziecko, wybuduję żłobki i przedszkola, będę zmieniał pieluchy starcom. Pieniądze wyrwiemy% dużym sieciom% handlowym i bankom, które przy okazji się spolonizuje, bo po co nam obcy? Kościół nie będzie już prześladowany, odzyskamy media i wszyscy obywatele doznają przełomu moralnego, a% "Wiem na pewno, że wielu zacnych ludzi opowiada się za cenzurą obyczajową".

Wzmocnimy NiK, CBA, zbudujemy silną armię. Wszystkie stanowiska obejmą nasi uczciwi, kompetentni ludzie. Zbuduję też 1000 pomników Lecha Kaczyńskiego, usypiemy mu kopiec. Stworzymy wreszcie Muzeum Katynia, Muzeum Wraku Smoleńskiego, Żołnierzy Wyklętych, Wolskiego i Rymkiewicza. Ozłocę też kopułę Świątyni Opatrzności Bożej.%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% Nadzwyczajna jakaś siła tkwi w Jarosławie Kaczyńskim. Jak on mówi i on skończy, to człowiek by chciał, żeby on jeszcze coś powiedział, że się posłużę Izaakiem Bablem. Więc prezes i jego wierni pretorianie mówią jeszcze kogo wsadzą, kiedy zdobędą władzę.

Tych, którzy manifestowali przeciwko krzyżowi na Krakowskim Przedmieściu. Policjantów, którzy nie reagowali. !0 procent wyborców, tworzących szarą strefę. Środowiska proubeckie i związane z aparatem PZPR. Część byłej opozycji, która odrzuca tradycje% i wartości narodowe i całą "górę medialną", artystów i dziennikarzy, których działalność uznana zostanie za antypolską, przede wszystkim jednak Bronisława Komorowskiego i Donalda Tuska, których działalność "wymaga rozliczenia i to nie tylko moralnego" (wywiad dla "Gazety Polskiej Codziennie"). PiS to formacja, która

do funkcjonowania potrzebuje wroga. Prezes z pieniędzy SKOKów już powinien zacząć budować więzienia dla milionów osądzonych. Pożąda on władzy, żeby się mścić się na tych, przez których tak długo władzy nie miał.

Co Jarosław Kaczyński pomija w swoich wypowiedziach, to ta raczej niepokojąca sfera jego wizji: państwa totalitarnego, policyjno-wyznaniowego, z silną władzą ingerującą w najdrobniejsze aspekty życia obywateli. Jest to koncepcja państwa ksenofobicznego, partyjnego, z cenzurą polityczną i obyczajową, służebną wobec Kościoła i awanturniczą w polityce międzynarodowej. Przedsmak "nowego" daje śmie-szny i groźny jednocześnie apel "Warszawskiej Gazety", która ostrzega, że nadchodzi czas gniewu: "Niestety, jeśli jeszcze stoisz po tamtej stronie - wiedz, że nadszedł czas, żeby osoby, które wspierały Platformę Obywatelską, traktować tak, jak kolaborantów z najgorszych dla Polski czasów".

Przeczytał to Antoni Macierewicz i zamyślił się. Spodobało mu się, więc zamyślił się jeszcze raz.

Po czym sprytnie wymknął się mackom wszechogarniającego Polskę układu i poleciał do Stanów Zjednoczonych, do Chicago, żeby tam pokazać Polonii prawdziwą twarz PiS: maślany uśmiech i oczy lorda Byrona, pchającego taczki obłędu.

Och, jak tam było fajnie! Rodacy zadawali właśnie te pytania, na które wiceprezes PiS% najchętniej odpowiada: na przykład kto podpieprzył "ponad sto zabytkowych przedmiotów" z Pałacu Prezydenckiego i dlaczego są najprawdopodobniej w Budzie Ruskiej. No i czy Donald Tusk był agentem Stasi jasne, że tak, co wynika przecież bezpośrednio z jego czynów, każdy może to sam zobaczyć!

Najlepsze kawałki były jednak o obronności kraju i o służbach specjalnych. Otóż po wyborach ( kiedy już będzie nowy premier) zostanie opublikowany aneks do raportu o likwidacji WSI. No i dopiero się zamiesza!% Pamiętacie Państwo zapewne, że ów słynny raport, pełen oskarżeń, zarzutów, sugestii został przez prokuraturę uznany za kłamliwy, ale Antoni Macierewicz nie został za to pociągnięty do odpowiedzialności, bo pracował za darmo, a

poza tym wierzył, że pisze prawdę! Decyzja prokuratury wynikała expressis verbis z art.31 k.k.: "Nie popełnia przestępstwa kto z powodu choroby psychicznej.... nie mógł w trakcie czynu rozpoznać jego znaczenia lub pokierować swoim postępowaniem". Do dziś państwo polskie wypłaca miliony złotych odszkodowań pomówionym oficerom i funkcjonariuszom.

W owym słynnym raporcie najbardziej podobał mi się rozdział, zatytułowany "Sprawa Jerzego Szmajdzińskiego". Otóż pan Jan Sieńko, były poseł SLD ze Słupska, wiceszef komisji obrony w zmowie "z ludźmi Leszka Millera" i agentami GRU ustawił przetarg na dostawę wagonów kolejowych do Afganistanu. Szło o 6000 cystern, za co Sieńko miał skasować 5% prowizji. Kłopot polegał na tym, że w Afganistanie kolej praktycznie nie istniała. Dopiero w 2012 r. otwarto% pierwszy, 75-kilometrowy odcinek między granicą uzbecką% i miastem Mazur-e-Sharif. W czasach, których dotyczyły oskarżenia, cały kraj miał 25 km linii kolejowych. 6000 cystern, ustawionych jedna za drugą zajęłoby 110 km! A dlaczego "Sprawa Jerzego Szmajdzińskiego"? Bo Sieńko był u niego na urodzinach! Teraz Antoni Macierewicz straszy nas aneksem do tych bzdur, co w założeniach ma spędzać sen z powiek wszystkim spiskowcom, wiecznie zagrażającym Krajowi, Prezydentowi Wszystkich Biskupów i Zbawcy Ojczyzny. Przekaz jest jasny: bójcie się wy, którzy macie powody do obaw ale lepiej będzie, jak będziecie się bać wszyscy, wszyscy co do jednego!

Oczywiście zawsze można tym, co na nas krzywo patrzą, tupią i pohukują, pokazać, gdzie się zgina dziób antarktycznego nielota lub powiedzieć łagodnie: "Nie strasz, nie strasz...", ale znacznie lepiej% oddać głos w wyborach, nawet jeśli oznaczałoby to dla niektórych opowiedzenie się za mniejszym złem. Bo wyraźnie widzę nad Polską czarne chmury....

Danuta Owczarz-Kowal kryptonim KASSANDRA Antoni Macierewicz był też w Toronto by podniecić fanów spisków, takich jak on, ale nie ma to żadnego znaczenia i w Polsce nikt tego nie zauważył. red.

Z cyklu: "Herosi Rock’n’rolla"

Moje spotkania z ojcem chrzestnym polskiego Rock'n'Rolla dokończenie ze strony 22 I części

Kolejne "spotkanie" z Walickim odbyło się poprzez Jego ostatnią książkę "Epitafium na śmierć Rock'n'Rolla", którą pan Franciszek podarował mi z przepięknym wpisem: "Antkowi Malewskiemu - prekursorowi Rock'n'Rolla w Tomaszowie Mazowieckim z wyrazami szacunku i sympatii - Franciszek Walicki. Gdynia 3.10.2012r."

Na mój adres egzemplarz tej publikacji przesłał Wiesław Wilczkowiak.

Kończąc moje epitafium na śmierć Franciszka Walickiego chciałbym podzielić się magią dat, jaką odkryłem pisząc ten artykuł.

Chodzi o dzień 3 października".

Otóż pan Franciszek wpisu do podarowanej mi w/w książki dokonał 3 października 2012r, Zmarł w sobotę, również 3 października 2015r. Ja, po blisko dziewięciomiesięcznej przerwie w tym właśnie dniu (3 października 2015r godz. 18.00), reanimowałem do

życia (Galeria BULWARY) w nowym lokalu swój cykl spotkań "Herosi Rock'n'Rolla". Ponieważ zmieniłem miejsce spotkań musiałem w filmowej czołówce pozbyć się "starych", foto budynków, zastępując je nowymi i dodatkowo wpisałem w nią (czego nie było w starej czołówce) głos zza świata (z płyty z koncertu dinozaurów "Old Rock Meeting A.D. 1986") Ten głos zza świata, to głos Franciszka Walickiego, którego zapis pozwolę sobie odtworzyć: "Panie, panowie. Od srebrnego wesela polskiego rocka, które obchodziliśmy w Sopocie pod hasłem "Old Rock Meeting A. D. 1986" minęło 20 lat. Dziś przypominamy ten niezwykły koncert, nagrany na żywo zachowując jego najdrobniejsze szczegóły. Co odkryjemy w muzyce tamtych lat? Czy zasypał ją piach zapomnienia? Przekonamy się o tym za chwilę, gdy opadną pierwsze emocje, gdy ożyją wspomnienia".

W piątek 2 października w kawiarni "LV Caffe" znajdującej się w kompleksie budynków Galerii BULWARY, czyniłem próby techniczne przed jutrzejszym spotkaniem. Kiedy puściłem muzyczną, filmową czołówkę, po jej zakończeniu zwrócił się do mnie gość przebywający w lokalu: "Przepraszam pana, czy ten człowiek z tak tajemniczym głosem w tym filmiku to żyje i kto to jest, jeśli mogę wiedzieć?" "Proszę pana, ten głos szybko odpowiedziałem - to głos pana Franciszka Walickiego, ojca chrzestnego polskiego Rock'n'Rolla. Pan Franciszek żyje i niedawno skończył 94 lata". A potem, nazajutrz w sobotę, wczesnym rankiem (sobota 3.10.2015r) jak zwykle o tej porze, tradycyjnie "na dzień dobry", otwieram portal Facebook i ….

Antoni Malewski Zredagował: Edward Wójciak

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

strona 6

www.gazetagazeta.com

TAJEMNICE WINA (dokończenie)

Koniaki i armaniaki Butelka koniaku Henry IV

Dęby francuskie z centralnej Francji, szczególnie te z jednostki administracyjnej Allier są najlepszymi dębami świata do leżakowania win i innych napojów pochodzenia winnego. Świat powinien być wdzięczny Ludwikowi XIV, że zaczął je sadzić, by były budulcem na okręty wojenne, by te okręty ukróciły dominację Niderlandów i Anglii na morzach.

Tak się nie stało, ale dęby Ludwika świetnie zdają egzamin w niewojennych warunkach, usubtelniając wina i wszelkiego rodzaju brandy. Najbardziej znane lasy dębowe do produkcji beczek do leżakowania koniaków to lasy terenów Limousin i Troncais.

Inną istotną cechą wpływającą na jakość koniaków jest teren winny, czyli po francusku cru.

Jest ich sześć w krainie koniaków.

Układają się koncentrycznie wokół miasta Cognac. Dwa najlepsze tereny mają nieco dziwne nazwy: Wielka Szampania i Mała Szampania. Wiadomo, że właściwa Szampania, gdzie produkuje się szampan, jest oddalona na północny wschód od tych terenów o około pół tysiąca kilometrów.

By do pomieszania dodać nieco poplątania, Wielka Szampania jest dwa razy mniejsza od Małej, ma mniejszy areał winnic - tylko 12 i pół tysiąca hektara, gdy natomiast w Małej jest ich ponad 15 tysięcy. Ta Wielka znajduje się na południe i północny zachód od miasta Cognac, ta druga opasuje pierwszą od południowego zachodu i południowego wschodu. Dlaczego dwie Szampanie w krainie koniaku? Nikt nie zna całej prawdy. Chodziło chyba o nadanie splendoru tym terenom tak je nazywając, bo produkcja szampana wyprzedziła produkcję koniaku.

Wielka Szampania (czyli ta w rzeczywistości mniejsza) ma wspaniałą glebę pod uprawę winogron.

Szarobrązowa ziemia to granulki różnej pochodzeniowo kredy ułożonej warstwami na sobie. Koniak z tego terenu nie tylko jest najdroższym, ale jest najelegantszy w smaku i zapachu, a bukiet jego jest pełen niuansów. Jego posmak, czyli tzw. drugi smak jest wspaniały i bardzo trwały. Stary koniak z tych terenów ma wyjątkowe rancio, czyli pozostałość smakowo-zapachową po rozłożeniu przez bakterie tłuszczów winnych. Niestety dojrzewanie koniaku z win tych terenów jest długie - wynosi przynajmniej 10 lat. W Małej Szampanii gleba jest też kredowa, ale nie tak głęboka i różnorodna jak w Wielkiej Szampanii. Stąd destylaty z tych terenów są przyjemne, ale mniej intensywne, ciągle o mocnym zapachu kwiatowym i owocowym. Gdy więc na etykietce widnieją wspomniane nazwy, jest to gwarancja, że produkt jest dobry. Informacja

na etykietce: Fine Champagne znaczy, że przynajmniej 50 procent destylatów w końcowym produkcie pochodzi z Dużej Szampanii, reszta może być z każdej innej części krainy - to także doskonały produkt. Obie Szampanie otaczają Borderies, czyli ich tereny graniczne. Tu jest przede wszystkim glina i krzemień w glebie. Tylko pod tymi pokładami jest trochę gleby kredowej. Koniak z tych terenów jest lekki, ale bez głębi smakowo-zapachowej.

Trzy inne tereny uprawy nazywają się lasami, bo były lasami zanim je wycięto i zamieniono na winnice: Fine Bois, Bons Bois i Bois Commune. Im dalej są od centrum krainy, tym gleba jest cięższa, a jej produkty są mniej ciekawe, choć dojrzewają szybciej, nawet w ciągu trzech - czterech lat. Destylaty z najdalszych od centrum terenów, tych przy samym oceanie, mogą pachnieć nieco jodyną i wodorostami morskimi, cechy raczej negatywne i niepożądane w dojrzałym produkcie.

Leżakowanie wszelkich produktów winnych w beczkach dębowych jest chyba najistotniejszym powodem osiągnięcia końcowego produktu o delikatnym, zrównoważonym smaku i bogatym bukiecie zapachowym. Ważne są dęby, z których robione są beczki, ważna jest wielkość beczek, ważne są winogrona, a tu najważniejszą rzeczą jest to, na jakim terenie są uprawiane, ciągle jednak jednym z ważniejszych elementów jest czas leżakowania.

W krajach, gdzie jest jakiś stopień kontroli jakości wszelkiego rodzaju brandy, producenci z niecierpliwością czekają, aż upłynie przypisany czas, najczęściej dwa i pół roku, by natychmiast przelać produkt z beczek do butelek i wypisać na butelkach VS, lub namalować trzy gwiazdki. W krainie koniaku nakleja się to oznakowanie dopiero wtedy, gdy kiper uzna, że produkt zasługuje na tę kwalifikację, choćby na to trzeba było czekać kilka lat więcej niż ustawa winna przewiduje. Podobnie VSOP to nie tylko 5 lat statutowych, ale może i kilka więcej, aż produkt zdaniem specjalisty "dorośnie" do tego oznakowania.

Podobna historia jest z XO - to najczęściej produkt dziesięcioletni lub o nieco dłuższym leżakowaniu, choć można go wypuścić na rynek według ustawy już po 6 latach. Tak przynajmniej było dotychczas. Ostatnio jakość produktów winnych i winopochodnych we Francji uległa poważnemu zaniżeniu, więc nie jestem pewny, czy zmyślni producenci nie znaleźli sposobu, by te przepisy i dawne tradycje obejść. Między produktem VSOP i XO oficjalnie jest tylko różnica jednego roku leżakowania, a różnica cen na rynku, przynajmniej tu w Kanadzie, jest prawie trzykrotna.

Owszem, w produkcie XO może być melanż destylatów z lepszych terenów, trochę lepsze beczki, większa staranność produkcyjna, ale - bez przesady! - to wszystko nie może usprawiedliwić takiej różnicy cen. By pomóc konsu-

mentowi przełknąć wygórowaną cenę wlewa się ten produkt do fikuśnych butelek w formie globusa, łodzi, makiet popularnych aut, czy do butelek kryształowych.

Oczywiście to wszystko nie podnosi jakości produktu, ale jest świetnym chwytem marketingowym na snobów, którzy w skrytości popijają samogon, bo to jedyny trunek, który im smakuje, na stół muszą jednak postawić produkt drogi i niecodzienny, by goście przynajmniej na chwilę zaniemówili. Nic dziwnego, że dziś najdroższe koniaki są najpopularniejsze wśród nuworyszów rosyjskich o buzi umeblowanej złotymi czy platynowymi zębami po usunięciu tych normalnych. Ta wymiana zębów też tam robi wrażenie!

Bardzo drogim koniakom daje się nazwy wyssane z palca. Teraz już nazwa Napoleon jest czasowo zbyt bliską osobą, więc producenci cofają się do Ludwika XIV, Ludwika XIII, a nawet Henryka IV, którego na ulicy Paryża bezrobotny nauczyciel zarżnął nożem kuchennym w roku 1610. To już nie tylko czysta, ale chorobliwa fantazja: wiadomo, że dopiero w wieku XVIII zaczęto produkować coś, co trochę przypominało znany nam dzisiaj koniak.

Tak właśnie - Henri IV - nazwano najdroższą butelkę koniaku. Owszem płyn wyprodukowany jest we Francji, butelkę stworzyła firma meksykańska Tequila Rey. Jest to szkło otoczone 24 karatowym złotem i platyną, wyłożone 6500 diamentami. Cena wywoławcza 2 miliony dolarów. Prawdopodobnie znalazł się nabywca z Dubaju.

Destylacja koniaków jest też nieco inna niż destylacja przeciętnego brandy. Ustawowo to dwie dłuższe destylacje - dłuższe, bo obie trwają dobę. Z pierwszej destylacji otrzymuje się trunek o mocy do 30 procent. Druga destylacja daje napój 70-procentowy, lub nieco mocniejszy. W czasie dojrzewania w dębie stężenie alkoholu spada najczęściej do 40 procent. W czasie trwania tej drugiej destylacji tylko środkowy jej produkt staje się koniakiem, początkowy i końcowy dolewa się do następnego procesu. Destylacja pozbawia podstawowy produkt, czyli wino, koloru, niektórych elementów smakowych i wielu zapachów. Ale pozbawia także pewnych niekorzystnych związków chemicznych. Dębowa beczka uzupełnia niektóre smaki i zapachy, łagodzi dość ostrą taninę winną, dodaje koloru. Im dłuższe leżakowanie, tym kolor blednieje, staje się słomkowy, prawie przezroczysty. Jeśli dojrzały produkt wysyła się do Moskwy, Doniecka, Nowosybirka, czy nawet do Stanów Zjednoczonych, wtedy koloruje się go karmelem, bo tak "podmalowany" przemawia lepiej do wyobraźni prostych konsumentów.

Tak jak koniak, szczególnie ten droższy, staje się coraz bardziej używką nowobogackich, tak produkt po drugiej stronie, czyli południowej, rejonu winnego Bordeaux - armaniak - jest coraz czę-

ściej na ustach i w ustach smakoszów. Ja, choć nim nie jestem, też go uznaję za produkt lepszej jakości od koniaku oznakowanego tymi samymi literami jakości. Teren armaniaku to mała enklawa w dużym terenie winnym Gaskonii. I chociaż wino z tego terenu jest uznawane za najmniej ciekawy produkt całej Francji, armaniak staje się coraz bardziej produktem jakościowo numer jeden nie tylko we Francji, ale i na świecie. Wielu ludzi nawet o nim nie słyszało, bo teren ten jest mały, około pięciokrotnie mniejszy od krainy koniaku, więc niewiele można wysłać armaniaku poza granice Francji - podaż nie nadąża za popytem. Jest także produktem mało skomercjalizowanym, bo ciągle większość producentów to prości rolnicy o małym areale winnic, ale za to z tradycją i tajemnicami produkcyjni sięgającymi prawie tysiąca lat. Dziś możemy być pewni, że armaniak był produkowany już w XII w. Kościół nie walczył z produkcją tego trunku, bo od początku jego istnienia uważany on był za lekarstwo, panaceum na wiele chorób. I tak kardynał i przeor Vital Dufor w 1313 r. wymienia 40 "cnót" tego trunku. Nie tylko skutecznie leczy takie dolegliwości jak choroby oczu, zapalenie wątroby, podagrę, kanker (narośle typu rakowatego), przetoki, likwiduje rany, nawet likwiduje paraliż, ale także "podnosi na duchu (jeśli używany w umiarze), przywraca pamięć, czyni mężczyzn radosnymi, przedłuża ich młodość i opóźnia starzenie się [nie ma wzmianki o kobietach!], zatrzymywany w ustach luzuje język i poprawia poczucie humoru..." Pobożny mnich, który chyba często spijał ten trunek, lekko przesadził, może mu się język za bardzo rozluzował, ale najnowsze badanie coraz więcej mówią o walorach zdrowotnych tego trunku, a naukowcy z Uniwestytetu Bordeaux przypisują mu nawet zasługę utrzymywaniu przy życiu Gaskończyka z tych terenów przeciętnie o cztery lata dłużej od przeciętnego Francuza.

Chociaż to teren mały, położony w okolicach miasteczek Auch i Condom, jest zróżnicowany jakością gruntów uprawnych (crus). Oficjalnie jest ich trzy; najlepsze armaniaki pochodzą z podregionu Bas-Armagnac. Co wyróżnia i, moim zdaniem, czyni ten

Poezja w ustach - armaniak XO

produkt lepszym i subtelniejszym od koniaku? Winogrona są tego samego typu, z jakich produkuje się koniaki, beczki dębowe, choć robione są z czarnych miejscowych dębów, są dobre, ale nie lepsze od beczek używanych w regionie koniaków. Może wielowiekowa tradycja ma tu jakieś znaczenie, może dopilnowanie jakości produkcji, ale na pewno rodzaj destylacji. To jeden tylko proces, a więc więcej walorów smakowych i zapachowych wina jest zachowanych w armaniaku niż w koniaku. Proces ten jest dużo dłuższy od dwu destylacji koniaku - może trwać nawet tydzień i więcej, dlatego nazywa się procesem ciągłym, temperatura w czasie procesu nie jest tak wysoka jak przy destylacji wszelkich innych brandy, a więc i koniaku, co pomaga w skuteczniejszym pozbywaniu się niepożądanych związków chemicznych. Proces ten to nie zwykła destylacja, czyli odparowywanie płynu i skraplanie go z większym natężeniem alkoholu, to coś bardziej skomplikowanego. Elementy rektyfikacji są jego częścią składową. To proces bardzo skomplikowany i kosztowny, znany i stosowany tylko na tych terenach. Przy produkcji armaniaku nie używa się tricków komercyjnych jak podsładzanie, dodawanie karmelu i tym podobnych "ulepszaczy", co także wpływa dodatnio na jego jakość. Tak wyprodukowany armaniak ma prawo nazwać się VS już po dwu latach (krócej niż każde inne brandy), choć prawie zawsze leży w beczkach dłużej. Armaniak XO może z powodzeniem konkurować z wieloma najstarszymi koniakami oznaczanymi najczęściej słowami hors d’age , co chyba po polsku można oddać słowem odwieczny.

O armaniaku mam dwie wiadomości: smutną i radosną. Zacznę od smutnej. Nie w każdym sklepie alkoholowym tu w Ontario można go znaleźć. Ja znam tylko trzy jego rodzaje dwóch różnych producentów, niestety żaden z terenów Bas-Armagnac. Radosną wieścią jest to, że jest prawie o połowę tańszy od podobnie sklasyfikowanego koniaku, a to przede wszystkim dlatego, że nie są wydawane krocie na jego reklamę.

Władysław Pomarański

(Artykuł ten kończy serię dwudziestu kilku artykułów zatytułowaną Tajemnice wina. Gdyby kogoś interesowały inne artykuły z tej serii, lub te nieopublikowane w niej, można je znaleźć na mej stronie internetowej: www.pomaranski.ca w dziale INNE wino)

www.gazetagazeta.com

strona 7

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

KANADYJSKIE WĘDRÓWKI

40

Gdzie grizzly mówi dobranoc Marek Mańkowski W poprzednim odcinku pisałem o małym preriowym miasteczku Chaplin w Saskatchewan. Przypominam, że było to 17 grudnia 2000 roku. Jadę z firmo-

000 mieszkańców i jest dużym węzłem kolejowym. Miasto uzyskało prawa miejskie w roku 1903.

Plemiona indiańskie Cree i As-

Wjazd do miasta

wym programistą Walerym z Vancouver do Toronto, wzdłuż linii światłowodowej i co ok. 100 km zakładam w podstacjach systemy kontrolne. Chaplin opuści-

teoria mówi, że na mapie Moose Jaw River wygląda jak łosia szczęka i stąd nazwa.

Moose Jaw jest ulokowane 77 km na zachód od stolicy prowincji Regina przy Trans-Canada Hwy. To autostrada sprawiła, że coraz mniej ludzi wybierało podróż pociągiem i ostatni pociąg pasażerski VIA przejechał przez miasto w roku 1990. Pierwsza stacja kolejowa powstała tu w pod koniec roku 1880, ale spło-

Obecnie Moose Jaw to duży węzeł kolejowy

jednak za mała i w roku 1920 została wybudowana większa, stojąca do obecnych czasów.

W Moose Jaw znajduje się ciekawy kompleks tunelów pod miastem. Oryginalnie powstał

Poprzednia stacja kolejowa w Moose Jaw

siniboine używały tego miejsca do przetrwania zimy. Dolina rzeki osłaniała od mroźnych wiatrów i mała swój własny cieplejszy mikroklimat z ciepłymi wia-

Obecna stacja kolejowa w Moose Jaw

nęła. Druga wybudowana została w roku 1890. Była to piękna architektura (widać to na zdjęciu z tamtych czasów) okazała się Symbol Moose Jaw

liśmy o godz. 15:00 i wyruszyliśmy w drogę do Moose Jaw, czyli Łosiej Szczęki.

Prowincja Saskatchewan nie zmienia czasu z zimowego na letni i odwrotnie. Zimą nie ma to znaczenia i czas w tej strefie jest taki sam w Saskatchewan i w Manitobie, ale latem jest między tymi prowincjami godzina różnicy. Dla nas w tej podróży istotne jest tylko, że za dwie godziny zajdzie słońce. Do Moose Jaw mamy 100 km. Autostrada oczyszczona po ostatnich wielkich opadach śniegu i dojazd nie zajmuje nam więcej niż godzinę, łącznie z odnalezieniem podstacji.

Moose Jaw to spore miasto jak na warunki preriowe. Ma 33

trami. Zwężona w tym miejscu rzeka ułatwiała przeprawę, a bogactwo zwierzyny pozwalało na łatwiejsze przetrwanie.

Połączenie Moose Jaw River i Thunder Creek zostało wybrane przez Canadian Pacific Railway na punkt zaopatrzeniowy. Dobre i nieprzerwane zaopatrzenie w wodę było niezwykle ważne dla ówczesnych lokomotyw parowych. Osadnictwo rozpoczęło się w roku 1882. W roku 1883 została na rzece wybudowana tama dla zapewnienia całorocznego zaopatrzenia w wodę.

Istnieją dwie teorie na temat nazwy miasta. Jedna, to pochodzenie nazwy z języka preriowych szczepów Cree "moose gaw" oznaczające ciepły wiatr. Inna

Ulica wiodąca do stacji kolejowej

jako tunele techniczne do doprowadzania wody i pary do budynków przemysłowych. Z czasem rozrastał się - powstawały w tu-

nelach różne zakłady usługowe, przeważnie prowadzone przez Chińczyków, którzy również te tunele zamieszkiwali.

Chińczycy stanowili główną siłę roboczą przy budowie transkanadyjskiej kolei. Imigrowali z Chin w poszukiwaniu lepszego życia, ale nie zawsze im to wychodziło na zdrowie. Byli marnie opłacani i poniewierani przez białych.

Mieszkanie w tunelach Moose Jaw pozwalało uniknąć szykan ze strony białych mieszkańców, jak również łatwiej było przetrwać zimę. Całe chińskie rodziny zamieszkiwały te tunele, pracując na zewnątrz nawet tylko za jedzenie i inne zaopatrzenie by przetrwać.

W tamtym czasie Chińczycy byli obłożeni przez rząd dodatkowym podatkiem i ich życie było niezwykle trudne. Dzisiaj tunele są jedną z głównych atrakcji turystycznych Moose Jaw. Legenda głosi, że tunele te często odwiedzał słynny Al Capone w czasach prohibicji w USA. Produkowano w nich alkohol, który słynny gangster szmuglował do Chicago. Prowadzono tam też nielegalne domy publiczne i kasyna.

Chociaż nie zachowały się żadne zdjęcia Ala Capone w Moose Jaw, kilku starych mieszkańców twierdziło, że spotkało go osobiście. Kuzynka Ala Capone również twierdziła, że gangster był w tym mieście krótko przed skazaniem go w USA za niepłacenie podatków. Tunele zostały odrestaurowane i otworzone dla turystów w czerwcu 2000 roku.

Niestety czas nie pozwalał nam na zwiedzanie. Dwie godziny zajęła nam instalacja naszych systemów i sprawdzenie ich działania. O 19.00, już w ciemnościach, ruszyliśmy w dalszą drogę do Reginy, stolicy prowincji. Byliśmy tam godzinę później.

Tutaj poszło nam znacznie szybciej i instalację zakończyliśmy już o godzinie 21.00. Teraz do hotelu, coś przekąsić i spać.

Następnego dnia pobudka o 6.00, śniadanie, raport i organizacja na cały dzień. Musieliśmy też odebrać przesyłkę z FEDEX z dodatkowym wyposażeniem. O 9.00 ruszyliśmy w drogę do kolejnej podstacji w Wolseley, gdzie o mało co nie zostaliśmy na dłużej.

Ale o tym i o mieście Regina - w następnym odcinku.

Tekst i zdjęcia Marek Mańkowski ciąg dalszy nastąpi

strona 8

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

Radosnego Ś w i ę t a

www.gazetagazeta.com

Gazeta Dzieciom

Thanksgiving Day to święto rodzinne. Całe rodziny gromadzą się przy suto zastawionych stołach i dziękują Bogu za wszystko, co dobrego im się przydarzyło. Obowiązkowym elementem Święta Dziękczynienia jest pieczony indyk, faszerowany nadzieniem z chleba. Pozostałymi świątecznymi symbolami są: róg obfitości, dynia, kukurydza oraz kolorowe jesienne liście.

Dziękczynienia LIŚCIE M. Gerson-Dąbrowska Wietrzyk chodzi po ogródku, Strąca złote liście," Wietrzyk gra, a one tańczą, Raźno, zamaszyście, " Szur, szur, szur, szur, szu, szu, szu!"

"

Lecą, lecą liście z drzewa " żółte i czerwone, " kręcą, kręcą się w" powietrzu, W tę i w tamtą stronę."

Szur, szur, szur, szur, szu, szu, szu!"

"

Wietrzyk chodzi po ogródku, Do tańca je prosi, " "Tańczcie! Tańczcie!"

Słonko świeci, " Wiatr listki roznosi. " Szur, szur, szur, szur, szu, szu, szu! "

"

To podlecą, to opadną, Spłoszoną gromadą," Aż bezsilne i omdlałe" Pokotem się kładą."

"

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

www.gazetagazeta.com

strona 9

CIEKAWI LUDZIE

Krzysztof Logan Tomaszewski Od przyszłego tygodnia zaczniemy publikować fragmenty znanej książki Krzysztofa Logana Tomaszewskiego pt. "Zawsze możesz powrócić".

Na początek przedstawiamy Państwu sylwetkę autora - postaci barwnej i iście renesansowej. dokończenie z poprzedniego wydania

Wysoko sobie ceni współpracę z aktorami. Dotychczas nagrywał: Krystynę Jandę, Piotra Machalicę, Grażynę Barszczewską, Zbigniewa Zapasiewicza. Ostatnio nagrał opowiadanie pt. "Heartbreak Hotel" z Danutą Stenką i Zbigniewem Zapasiewiczem w rolach głównych.

Ten wyśmienity duet aktorski zarejestrował w teatrze Polskiego Radia dwa opowiadania pochodzące z niedawno wydanego zbioru opowiadań "Odpoczynek Casanowy", m.in "Heartbreak Hotel". Album już jest - tylko w internecie.

Z instrumentalistów najwyżej ceni Marka Stefankiewicza, Piotra Figla i Tomasza Szukalskiego.

W roku 2003 wydaje w X kolejną książkę pt. "Odpoczynek Casanovy". Jest to zbiór 21 opowiadań o kobietach i mężczyznach, którzy szukają prawdziwej miłości, a która przeważnie - jak mówi autor - zamienia się w popiół.

Większość z nich to historie z życia, autobiograficzne, w formie nowel filmowych. Niemal każde dedykowane jest innej kobiecie lub mężczyźnie.

Wśród opowiadań są również te dwa najsłynniejsze, opublikowane w tomie "Ecstasy", oraz na 2 CD: "Będę dla Ciebie kim tylko chcesz" oraz "Kolory Grzechu".

Interpretowali je znakomici aktorzy: Krystyna Janda i Piotr Machalica ("Najpiękniejsi są kochankowie"), Grażyna Barszczewska i Zbigniew Zapasiewicz ("Aktorka").

Uwielbia kino - szczególnie Kurosawę, stary okres Felliniego, Antonionniego, Michałkowa.

Ulubione filmy: "Buntownik Bez Powodu", "Długa Noc 1943", "Złodzieje Rowerów", "Kobieta Diabeł", "Doładowanie", "Romans z Nieznajomym", "Strach na Wróble", "La Strada", "Noce Cabiri", "Rashomon", "Gorzkie gody", "Oczy szeroko zamknięte", "Porozmawiaj z nią", "Spragnieni miłości", "Bulwar Zachodzącego Słońca", "Tajemnica BrokeBack Mountain". Według KLT ten ostatni film powinien dostać osiem Oscarów. Nie cierpi filmów komercyjnych w rodzaju "Rambo" czy "Rocky", które traktuje jako totalną komercję. Nienawidzi telewizyjnej papki, programów TVN, np. "Taniec z gwiazdami", który uważa, za wyrafinowaną truciznę dla młodych ludzi.

Ulubieni aktorzy to: Lucia Bose (lata 60-te), Faye Dunaway, Natalia Wood, Jessica Lange, Robert Redford, Morgan Freeman.

Jest od dawna fanem Jamesa Deana, Ala Pacino, Jamesa Woodsa i Gene'a Hackmana.

Całe życie pasjonuje się filmem, muzyką, literaturą, poezją.

Do ulubionych dyscyplin sportu zalicza tenis. Podczas J&S Cup w Warszawie (2007) udało mu się zdobyć wiele bezcennych autografów, m.in. Agnieszki Radwańskiej, Anny Chakvetadze, Swietlany Kuzniecowej, Eleny Dementievej, Jeleny Jankovic, Justine Henin.

Jako jeden z nielicznych autorów - sam podpisuje swoje książki i płyty nie tylko na niezliczonych spotkaniach autorskich, ale przemierzając ciągle kraj od Kazimierza nad Wisłą przez Kraków aż po ulubione miejscowości nadmorskie: Łebę, Juratę, Sopot. Najbardziej sobie ceni osobiste rozmowy z autentycznymi fanami i bezpośredni kontakt z odbiorcą. Daje mu to motywację do pracy i swoistego rodzaju napęd.

Krytycy i media nie były mu nigdy zbyt przychylne. Młode pokolenie krytyków - o których mawia, że są niedowartościowanymi pismakami - nazywa go ostatnio outsiderem. Sam zresztą woli być uważanym za "outsidera" - niż być na Topie.

Mówi: Wolę stale okupować niskie miejsca tej dziwnej "drabinki". Tu jest bezpieczniej - jako że cierpię na klaustrofobię, a poza tym kocham spokój bo przeżyłem więcej niż inni. Dziś, gdy na koncert Leszka Długosza przychodzi 100 osób, a na występ np.

Shakiry 100.000, kiedy w kraju Fryderyka Chopina, Ewy Demarczyk, Kamila Baczyńskiego, mamy 200 restauracji typu McDonald, a w Polskim Radiu i 200 stacjach komercyjnych lansuje się tandetę - trzeba bić na alarm! W przeciwnym wypadku młode pokolenie przestanie się rozwijać intelektualnie. Nie zetknie się z interesującą książką, prawdziwą Poezją, Muzyką Mozarta.

menalny talent.

Niedoceniana. Albo inaczej.

Nie w pełni doceniana przez nasz pseudo show biznes.

Doceniana przez elitę wrażliwców. Sprowadzona przez media do całkowitej niszy muzycznej, choć zasługiwała i nadal zasługuje nie tylko na uwielbienie fanów, ale przede wszystkim na stałe recitale nie tylko w zadymionych salkach jazzowych klubów i domów kultury Polski B. Chciałoby się rzec, że sama jest trochę winna. Nie lubi mediów, wywiadów. Nie jest gadułą medialną. Woli śpiewać. I to jak…

Nie lubię określenia charyzmatyczna, gdyż przymiotnik ten jest nadużywany przez pismaków i pseudo-krytyków. Grażka ma w sobie to coś (!?), czego nie posiadają ani Piasek Piaseczny, ani Kasia Kowalska, ani żadna z muzycznych postaci muzycznej sceny, żeby wymienić kilka nazwisk.

Osobowość i talent. Cóż to jest? Otrzymuje się to od Pana Boga. W darze.

Można ten dar rozmienić na drobne monety. Można też zdyskontować to wszystko co nam w duszy gra wyłącznie ciężką pracą.

Miałem otrzymać od Grażyny jedną, może dwie piosenki. Nagraliśmy jak się okazało cały album. Nazwałem go "Prowincja Jest Piękna".

Sprzedawał się bez reklamy.

W małym nakładzie 1000 egzemplarzy.

Prowincja jest piękna A ci ze słuchaczy, którzy go Dla przypomnienia: ostatnim kupili, pewnie się nie zawiedli. zrealizowanym projektem KLT jest CD Grażyny Łobaszewskiej Kazimierz Dolny "Prowincja Jest Piękna". Ten alKilka słów o Kazimierzu. Bo o bum powstawał ponad 2 lata. nim jest tu najwięcej…

Grażynę znam 25 lat, choć nasze Szczególne miejsce. Nie lubię spotkanie po bardzo długiej prze- o nim mówić. Znacznie lepiej po rwie było fantastyczne, bo rzuci- prostu go czuć. Rynek w Kaziłem się na nią, jak sztubak, no i mierzu Dolnym ma swój klimat, jak największy fan. niepowtarzalny wdzięk, koloryt.

Mało kto wie, że balladę "W Studnia na rynku. Gaszą w niej Komańczy" podarowałem tuż pragnienie bezdomni. Fotografuprzed wylotem do USA Ani Jan- ją się na jej tle Japończycy, Ametar. Ania zginęła tragicznie, a ja rykanie, Francuzi. Ci ostatni byli schowałem tekst głęboko do szu- któregoś lata wyjatkowo głośni i flady na wiele lat… Po wielu la- choć kocham ich melodyjny jętach tę i inne moje ballady nagra- zyk, nigdy nie powiedziałbym im, ła właśnie Grażyna. Tak jak so- by siedzieli cicho, jak onegdaj to bie to wymarzyłem. zrobił Chirac.

Grażyna. Fenomenalny taTuż obok gra na saksofonie lent! A raczej zmarnowany, feno- ten sam Białorusin, co poprzed-

Sesja nagraniowa w Teatrze Polskiego Radia z Grażyną Barszczewską i Zbigniewem Zapasiewiczem

niego lata. Druga postać obok białoruskiego saksofonisty, to Cyganka Barbara, której nadałem ksywkę "Pani Prezes". Niewysoka, przyczajona, cichuteńka, pozbawiona typowej dla innych Cyganek agresywności, sunie za ludźmi niby sowa na polowaniu. Już z daleka poznaję ją po niskim wzroście, czarnej chuście i wzorzystej spódnicy. Daję jej regularnie złotówkę. Niech ma na mleko dla dziecka.

Pozostałe cyganichy, z którymi jestem po imieniu, rozproszyły się po rynku i także zaczęły łowy.

Należą do nich 95-letnia (dziś w szpitalu) Zofia, Margerita, Ramona, Basia, oraz mała "Jarzębinka".

Reszta w książeczce do mojego albumu "Prowincja Jest Piękna". Znajdziecie na niej balladę "Piosenka o Ludziach z Duszą", którą Grażyna Łobaszewska zatytułowała swoje koncerty, znajdziecie "Wspinaczkę Do Nieba" (którą przed laty miał zaśpiewać Niemen, a potem Katarzyna Gaertner szykowała na hit dla Felicjana Andrzejczaka), znajdziecie parę innych ballad, z których najbardziej funkowa jest "Boli Mnie Życie".

Pisała do nich muzykę sama Grażka, oraz aranżer całości, utalentowany Piotr Mania. Reszta jest milczeniem. Kto ma ten album, niech się cieszy.

Balladowiec KLT mawia o sobie, że nosi w swojej duszy ballady. Jestem balladzistą, bo nauczył mnie patrzeć na świat mój Ojciec, który pokazywał mi go, gdy byłem smykiem.

Pamiętam, jak trzymałem jego dłoń moją maleńką dłonią, a po-

tem, jak mi go brakowało, nie tylko tej dłoni, ale brzmienia jego głosu i tej fascynującej, żarliwej nuty, która zawsze w nim pobrzmiewała.

Ten świat odczytywałem nie bez trudu, z biegiem lat nauczyłem się go opisywać słowem, farbami oraz dźwiękami. Moja głowa była jak niewyczerpany magazyn pomysłów, scenariuszy, opowiadań. Moja Matka inspirowała mnie muzyką, i właśnie te dwie najbliższe mi istoty podarowały mi najwięcej.

To co przekazują nam rodzice, to bezcenne skarby. Jeśli potrafimy z tego skorzystać - to wspaniale. Jeśli buntujemy się uważając, że to my jesteśmy najmądrzejsi - błąd.

Człowiek, jeśli ma taką potrzebę, powinien dzielić się sobą z drugim człowiekiem. W miłości, przyjaźni, macierzyństwie, wychowywaniu, wreszcie swymi dokonaniami, w swojej Sztuce tym - co uważa za ważne, najważniejsze. Jeśli tylko chcemy - a zakładam, że każdy powinien tego spróbować - może nam się udać niejedno.

Ballada, to niewielka forma literacko-muzyczna.

Pisał je Fryderyk Chopin, pisze Bob Dylan. Niejedna piosenka ma jej kształt i tę formę kocham szczególnie, gdyż można w niej zmieścić swój smutek, a niekiedy cały dramat istnienia.

Weźmy np. tekst Hala Davida z muzyką Burta Bacharacha "Don’t Make Me Over" (Dionne Warwick), czy "Classic" Adriana Gurvitza, albo "Oh! What a feeling" Willie Mitchella, z ostatniego albumu Solomona Burke’a.

Ile w tych balladach piękna, meciąg dalszy na stronie 12

strona 10

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

www.gazetagazeta.com

WYMIANA MYŚLI PRZEZ ATLANTYK

Z cyklu: Czarna skrzynka

Niech stanie się światłość (spójna), czyli masery i lasery, albo 55 lat stuknęło Powracamy do opowieści o rozmaitych przełomowych konstrukcjach i technologiach, które zmieniły nasz świat. Dziś - o jednym z najważniejszych wynalazków XX wieku, który obchodzi 55-lecie narodzin. Z tym, że - jak to bywa w nauce - wiek ten jest dość umowny. Być może, dobiegamy już stulecia…

Kiedy w 1953 roku Amerykanin wraz ze swymi dwoma uczniami - J. P. Gordonem i H. J. Zeigerem - demonstrował na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku dziwne urządzenie o tajemniczo brzmiącej nazwie maser, nie sądził zapewne, że gwarantuje sobie tym samym w dziesięć lat później Nobla i rozpoczyna całą epokę w historii nauki - epokę elektroniki kwantowej.

Charles Hard Townes

pl.wikipedia.org

Z całą pewnością nie miał zaś pojęcia o tym, że nad analogicznym rozwiązaniem pracują też za oceanem jego późniejsi współlaureaci, dwaj uczeni sowieccy, Mikołaj Basow i Aleksander Prochorow, którzy konstrukcję masera opisali już rok wcześniej. Ich urządzenie było wprawdzie gotowe do użycia nieco później niż aparat Townesa, ale było też nieco doskonalsze: potrafiło pracować w sposób ciągły, czego nie umiał maser amerykański.

A jeszcze wcześniej ogólną ideę aparatu tego typu podał w 1943 roku sowiecki optyk W. A. Fabrikant; odkrycie jego opublikowane zostało jednak dopiero w roku 1954 ze względu na tajność tych prac.

Zresztą w analizie genezy wynalazku można się cofnąć w czasie jeszcze bardziej, aż do publikacji Alberta Einsteina w 1916 roku (stąd wstępna uwaga o stuleciu), prac R. W. Landenburga z roku 1928, pierwszych doświadczeń W. E. Lamba i R. C. Retherforda z roku 1947 czy pewnej propozycji późniejszego noblisty

Alfreda Kastlera z roku 1950. Tak jednak jest w nauce, że każde odkrycie opiera się na pracach poprzedników…

Słowo "maser" to skrót angielskiego określenia Microwave Amplification by Stimulated Emission of Radiation, oznaczające przyrząd wytwarzający lub wzmacniający spójne fale elektromagnetyczne w zakresie mikrofalowym.

Działanie urządzenia - mówiąc zgrubnie - polega na doprowadzeniu pewnego układu atomów najpierw do takiego stanu, aby przeważały w nim tzw. elementy wzbudzone, zdolne do wymuszonej emisji promieniowania; uzyskuje się to przez dostarczenie do układu energii z obcego źródła w procesie zwanym obrazowo "pompowaniem" (tę właśnie ideę sformułował wspomniany wyżej Kastler). Teraz, po wzbudzeniu układu, doprowadza się doń słabą falę elektromagnetyczną, wymuszającą (czy też "stymulującą" - patrz nazwa urządzenia) wyzwalanie zmagazynowanej energii w postaci kwantów promieniowania; fala wymuszająca zostaje przy tym wzmocniona, zaś emitowane promieniowanie jest spójne i jednobarwne.

Działanie masera jest więc wyraźnie dwuetapowe: najpierw dostarcza mu się energię, którą on w sobie w pewien sposób magazynuje, potem zaś energia ta momentalnie wyzwala się wskutek działania skierowanej w odpowiednie miejsce fali elektromagnetycznej, dając efekt wzmocnienia tej fali i zamiany jej w bardzo "wąską" spójną wiązkę.

Oba etapy przebiegają bardzo szybko, wyzwalane energie bywają zaś niezwykle potężne.

W roku 1957 Charles Hard Townes i Arthur Leonard Schawlow, pracujący wówczas w Bell Labs, skupili swoją uwagę na maserach, działających w zakresie promieniowania podczerwonego (cieplnego). Dość szybko jednak doszli do wniosku, że bardziej obiecujące technicznie i ciekawsze naukowo będzie zajęcie się promieniowaniem widzialnym; mówili wówczas o "maserze optycznym", który firma Bell Labs opatentowała w rok później. Odpowiednia praca Schawlowa i Townesa została niemal jednocześnie z patentem opublikowana w prestiżowym Physical Review (Vol. 112, wyd. 6).

W tym samym czasie młody fizyk Gordon Gould, przygotowując swoją rozprawę doktorską w Columbia University, badał poziomy energetyczne we wzbudzonym talu. Spotkał Townesa, zaczęli rozmawiać o wspólnych

zainteresowaniach - i Gould wymyślił dla masera optycznego inną nazwę. Tę, pod którą urządzenie to jest dziś szeroko znane

Gordon Gould

na całym świecie i obecne w milionach domów: laser.

Publicznie słowo to zostało użyte po raz pierwszy w roku 1959 w szeroko dziś znanej publikacji Goulda.

Jako ciekawostkę można tu podać, że autor proponował w niej masery rentgenowskie (pracujące w zakresie promieniowania X) nazwać "xaserami", zaś działające w zakresie ultrafioletu "uvaserami"; obie te nazwy nie uzyskały jednak żadnej popularności.

Publikacja Goulda nie ograniczała się oczywiście do propozycji nazw. Młody uczony przewidział i wstępnie przeanalizował niesłychane możliwości zastosowania laserów w spektrometrii, interferometrii, konstrukcji wydajnych radarów - a nawet w syntezie termojądrowej. W toku dalszej swej pracy badawczej Gould złożył do amerykańskiego Urzędu Patentowego odpowiednie wnioski; zostały one jednak odrzucone: patent przyznano w roku 1960 firmie Bell Labs, i ta właśnie data jest powszechnie przyjmowana za datę narodzin lasera.

Zapoczątkowało to długotrwały proces sądowy o chwałę naukową i ogromne pieniądze, który trwał ponad 28 lat. W roku 1977 przyznano Gouldowi pierwszy niewielki patent, całkowite zaś zwycięstwo odniósł on przed sądem federalnym dopiero w roku 1987.

Rok 1960 jest jednak uznawany za datę narodzin lasera nie tylko ze względów formalnoprawnych. W tymże roku urządzenie - dotychczas tylko opisywane w publikacjach naukowych

- zostało rzeczywiście zbudowane przez Theodore H. Maimana w Hughes Research Laboratories rowem maser amoniakalny, zaś w kalifornijskim Malibu. Maiman diodę taką rzeczywiście zademonstrował publicznie w 1962 roku Robert N. Hall. Użył on do budowy swego urządzenia arsenku galu, uzyskując emisję o długości fali 850 nm; to już był obszar promieniowania bliski podczerwieni. W tymże roku Nick Holonyak, Jr. zbudował laser emitujący promieniowanie widzialne. W roku 1970 Żores Alfierow z ZSRS oraz Morton Panish i Izuo Hayashi z Bell Telephone Laboratories niezależnie od siebie zbudowali lasery działające w sposób ciągły w temperaturze pokojowej.

Dziś laser jest w naszym życiu niemal wszechobecny. Używa się go w technologii materiałów do precyzyjnego cięcia, spawania i wiercenia otworów w trudno topliwych materiałach, zautomatypl.wikipedia.org zowanego cięcia papieru, tkanin, wyprzedził zarówno zespół Tow- tworzyw sztucznych itp. Używa nesa z Columbia University, jak i się go do precyzyjnych pomiakonkurencyjną grupę Schawlo- rów długości, odległości, pułapu wa z Bell Labs, czy wreszcie sa- chmur, stopnia zanieczyszczeń mego Goulda z jego TRG (Tech- atmosfery, szybkości przepływu, nical Research Group). prędkości ruchu obrotowego.

Maiman użył w swym laserze Używa się go do wytyczania tosyntetycznego kryształu rubinu i rów wodnych w portach, chodniuzyskał spójną wiązkę światła ków w kopalniach, do precyzyjczerwonego o długości fali 694 nego pozycjonowania złożonych nanometrów. Nie udało mu się konstrukcji. jednak uzyskać promieniowania Jest obecny w medycynie i ciągłego: jego laser pracował biologii, gdzie wykonuje się za pulsacyjnie. Nieco później w tym jego pomocą mikrochirurgiczne samym roku 1960 fizyk z Iranu zabiegi okulistyczne, bezkrwawe Ali Javan, pracując wspólnie z zabiegi chirurgiczne, oczyszczaWilliamem Bennetem i Donal- nie zębów z próchnicy, usuwanie dem Herriotem, zbudował pierw- naczyniaków, zabiegi kosmetyczszy laser gazowy używając helu i ne. Używa się go do zapisywania neonu. Javan otrzymał za to w i odtwarzania dźwięków i obraroku 1993 prestiżową nagrodę zów. Służy w wojsku (pomiar Albert Einstein Award. odległości, sterowanie bombami Wkrótce pojawiła się idea bu- i pociskami, oświetlanie, specjaldowy lasera półprzewodnikowe- ne metody rozpoznania i fotogrago, ściślej zaś - półprzewodniko- fowania), używany jest w holowej diody laserowej. Zapropono- grafii, w technologii chemicznej i wali jej stworzenie wspomniany w telekomunikacji (łącze laserowyżej Javan oraz sowiecki fizyk we, telekomunikacja światłowoMikołaj G. Basow, ten sam, który dowa). dokończenie na stronie obok w roku 1954 zbudował z Procho-

Lasery

pl.wikipedia.org

bok

www.gazetagazeta.com

strona 11

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

WYMIANA MYŚLI PRZEZ ATLANTYK

Ted Opitz - Partia Konserwatywna Dokończenie ze str. 8

zmienić i wtedy jesteśmy gotowi.

Ale robimy bardzo wiele. Mamy najostrzejsze sankcje wobec Rosji - na liście jest ponad 280 osób i instytucji. Za to Rosjanie zastosowali kontrsankcje. Na przykład, wielką duma napawa mnie to, że jestem na rosyjskiej liście osób, które nie mają prawa wjazdu do Rosji, podobnie jak mój parlamentarny kolega James Bezan, z którym byliśmy wielokrotnie na Ukrainie. Za rolę Kanady na Ukrainie osobiście otrzymałem podziękowania od prezydenta Poroszenko i premiera Ukrainy Jaceniuka. Premier Harper nie boi się Putina. Jako absolutnie jedyny lider powiedział mu, co obiegło świat, żeby wynosił się z Ukrainy, a na szczycie G7, kiedy Putin początkowo zaprzeczał, że jego wojska są na Ukrainie, Harper powiedział, że nie ma o czym z nim rozmawiać i odszedł, zostawiając go samego. Twarda polityka Kanady jest znakomicie odbierana przez Polskę, która wie, że ma mocnego sojusznika, który nie bawi się w dyplomatyczne uśmiechy. Polska jest też zagrożona przez Putina, więc broniąc Ukrainy bronimy Polski.

M.P.B.: Jakie były i jakie są planowane stosunki między rządem Stephena Harpera a Polską?

T.O.: Nigdy nie były tak ożywione i bliskie jak za czasów naszego rządu. Przyznają to obie strony. Polska nazywana była “Kanadą Europy”, bo też obronną ręką przeszła przez recesję, jak Kanada. Stosunki między Polską a Kanadą są niezwykle ożywione - szereg wizyt na najwyższym szczeblu w ostatnich latach, umowy i kontakty handlowe bez pre-

cedensu. Politycznie, wartości Polski i Kanady są bardzo zbliżone - dlatego tak dobrze się dogadujemy. A poza tym mamy ogromną Polonię - milion - która jak mało która diaspora tak znakomicie buduje mosty między Polską a Kanadą. Wielką rolę odgrywają bardzo zaangażowani w te kwestie dyplomaci - nasz znakomity ambasador RP Marcin Bosacki, nasi konsulowie. Ich rola jest nie do przecenienia, dla Polski i dla Kanady. Ambasador Bosacki ma bliskie kontakty z naszym kanadyjskim Ministerstwem Spraw Zagranicznych, zna dobrze kanadyjskich polityków widać jak ze stosunków między rządami wynikają kolejne polsko-kanadyjskie powiązania.

Bardzo ważne i bliskie są też stosunki wojskowe, co jest bliskie memu sercu.

M.P.B.: Jak współpracował Pan z Polonią i jakie ma Pan plany w tej kwestii?

T.O.: Jestem bardzo dumny ze swojego rodowodu i przynależności do Polonii, jak i z moich rodziców, od których zaczerpnąłem moje wartości. Wychowałem się w Toronto w okolicach Wright i Roncesvalles, chodziłem tam do szkoły i do kościoła Św. Kazimierza. Z wielką dumą i radością współorganizowałem przyjazd papieża Jana Pawła II na Światowe Dni Młodzieży w 2002 roku.

Niezwykłym dla mnie doświadczeniem było spotkanie naszego papieża, dzisiaj świętego. Blisko współpracuję z naszymi weteranami, z SPK, ze SWAP-em, dla upamiętniania odchodzących bohaterów, którym tak wiele zawdzięczamy. Reprezentowanie Polonii w Parlamencie to dla mnie

wielki zaszczyt. Wspieram młodych i ich organizacje - Young Polish-Canadian Professional Association, a także biznes - Canada-Poland Chamber of Commerce. Wspieram inicjatyw budrowy w Ottawie pomnika ofiar komunimzu i jego inicjatorską grupę Tribute to Liberty. Blisko współpracuję z drugim polskim posłem Władysławem Lizoniem.

On jest przewodniczącym Parlamentarnej Grupy Przyjaźni Kanadyjsko-Polskiej, a ja jego zastępcą. Ja stoję na czele Parlamentarnej Grupy Przyjaźni Kanadyjsko-Ukraińskiej, a on zastępcą. Siedzieliśmy obok siebie w Izbie Gmin. Jesteśmy obaj reprezentantami Polonii w Ottawie.

Razem pracowaliśmy nad ustawą ustanawiającą 2 kwietnia dniem naszego papieża - John Paul II Day w całej Kanadzie.

Obaj się dobrze uzupełniamy - ja urodzony tutaj i wychowany jako syn polskich imigrantów, wojskowy, a Władek urodzony i wykształcony w Polsce, imigrant.

Bardzo dla nas ważne jest, aby wszyscy wiedzieli, jak ogromny wkład mieli i mają w budowanie Kanady Polacy - od Kazimierza Gzowskiego. Mam wrażenie, że fakt, iż jest nas dwóch Polaków w Izbie Gmin to dla nas, Polonii, ważna sprawa - dzięki temu rząd Kanady ma znacznie większą wiedzę o Polsce i Polonii oraz tak bliskie kontakty z Polakami w Polsce i Kanadzie. To w naszym Centrum Jana Pawła II w Mississaudze odbyło się spotkanie z premierem Harperem, podobnie w Parku Paderewskiego. Nasz premier i rząd darzą Polonię i Polskę ogromnym szacunkiem i jej interesy mają na uwadze.

Borys Wrzesnewskyj - Partia Liberalna Dokończenie ze str. 8

dziećmi. Mając obecnie bardzo napięty budżet musimy przede wszystkim pomóc – i to NATYCHMIAST, a nie za cztery lata - rodzinom w ponoszeniu kosztów posiadania i wychowywania dzieci. Jednocześnie musimy inwestować w infrastrukturę i budować tanie lokale mieszkalne.

M.P.B.: Jak zamierza Pan działać na rzecz Polonii?

B.W.: Najlepszym wskaźnikiem tego, co może zostać zrobione jest to, co już zostało zrobione, a ja dla Polonii zrobiłem bardzo dużo. Będąc synem i wnukiem polskich i ukraińskich imigrantów, przez lata 80. i 90. byłem aktywnie zaangażowany w promowanie demokracji i praw człowieka za granicą, głównie w byłych komunistycznych krajach, ze szczególnym naciskiem na Polskę i Ukrainę. Po raz pierwszy zostałem wybrany do parlamentu w 2004 roku. Wielokrotnie zabierałem głos w parlamencie na tematy ważne dla Polski i Polonii. Byłem pierwszym posłem, który oficjalnie podjął się doprowadzenia do zlikwidowania ruchu wizowego z Polską i innymi krajami-nowymi członkami Unii. Przez trzy lata zabiegałem o przyjęcie mojego wniosku nr 19 w tej sprawie. Po trzech latach wniosek został całkowicie

zrealizowany w 2008 roku. W 2005 roku zainicjowałem i stworzyłem odnowioną Parlamentarną Grupę Przyjaźni KanadyjskoPolskiej, której zostałem pierwszym przewodniczącym. Obecnie jest to jedno z najbardziej aktywnych parlamentarnych stowarzyszeń. Często mówiłem w parlamencie o ważnym wkładzie Polonii w Kanadzie, począwszy od 1. posła polskiego pochodzenia, zasiadającego w I parlamencie w 1867 roku - Edouarda Kierzkowskiego. Następnie zorganizowałem upamiętniającą go wystawę w parlamencie w Ottawie w 140. rocznicę wyboru Kierzkowskiego na posła. Często w Izbie Gmin mówiłem o polskiej historii, o współczesnej Polsce, o heroizmie Polaków, humanizmie papieża Jana Pawła II, ojca Jerzego Popiełuszki i Solidarności, a także o masakrze w Katyniu oraz tragedii w Smoleńsku w 2010 roku. Dzięki moim wysiłkom jednomyślnie uchwalono tzw. Black Ribbon Day - narodowy dzień pamięci o ofiarach faszyzmu i komunizmu. W 2010 roku przekazałem 35 tys. dol. jako dar dla polonistyki na Uniwersytecie Torontońskim, który to fundusz poświęciłem pamięci swojego ojca. Otrzymałem najwyższe odznaczenie Kongresu Polonii Kanadyjskiej, a w listopadzie 2014

roku, przyznany przez prezydenta Polski Bronisława Komorowskiego, prestiżowy Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi.

Wkrótce przypada 150. rocznica powstania Kanady i planowanych jest wiele uroczystości obchodów tej rocznicy. W ramach tych obchodów bardzo chciałbym, aby upamiętnić zarówno pierwszego polskiego posła Kierzkowskiego jak i innych ważnych dla Kanady Polaków poprzez wędrowną wystawę. Mówi się, że są dwa narody tworzące Kanadę - Anglicy i Francuzi, a to tak niezupełnie jest. Polscy Kanadyjczycy także współtworzyli Kanadę. Rząd powinien wspomóc swoim zapleczem taką wystawę ukazującą wkład Polaków w budowę Kanady.

Moim zdaniem, nie wolno nie doceniać znaczenia symbolicznych aktów. Chciałbym zrealizować projekt, którego celem byłoby uczczenie weteranów II wojny, którzy jeszcze są z nami, a odchodzi ich coraz więcej. Pragnąłbym aby uroczystości dla nich odbyły się i w Kanadzie i w Polsce, w Warszawie. Byłoby to ważne i dla Kanady i dla Polski. zawdzięczamy tym ludziom tak wiele i są znakomitym przykładem dla młodego pokolenia i dla nas wszystkich. Zamierzam służyć Polonii dalej, z oddaniem.

Z cyklu: Głos sceptyka z Polski

Demokracja na kruchych nogach

Jest to roboczy tytuł filmu dokumentalnego. Mógłby brzmieć inaczej: WRACA NAJGORSZE. Zachodnioniemiecki reżyser David Wnendt w ciągu 4 tygodni, przez 380 godzin kręcił obrazki z niemieckich ulic. Są to "obrazki" grozy.

Reżyser postanowił zapisać na taśmie filmowej jak Niemcy dziś reagują na to, co w historii ich kraju było najpotworniejsze: hitleryzm i sam Hitler.

Z kamerami i aktorem Oliverem Masuccim, ucharakteryzowanym na Hitlera ruszył w objazd po kraju. Zdjęcia trwały 4 tygodnie. Zjechał wszystkie landy, wszystkie większe miasta od Hamburga po Monachium, od Berlina po Moguncję i Bonn.

Zakładał, że uzyska materiał ukazujący jak głęboko, silnie i powszechnie, hitleryzm i sam Hitler, w świadomości Niemców zapisali się jako największe zło, jako największa zbrodnia w dziejach ludzkości. Aktor został wyśmienicie ucharakteryzowany. Istotnie wygląda jak Hitler - widziałem go na kadrach, jeszcze nieemitowanego filmu.

Reżyser David Wnendt założył, że powstanie dokument ukazujący żyjących dziś Niemców jako tych, którzy z całego serca i umysłu nienawidzą tego, co stało się udziałem ich przodków. I przede wszystkim, że sam wizerunek Hitlera napawać będzie ich wstrętem.

Co się okazało? Co przyniosła rzeczywistość?

Oto w większości przypadków, w większości nakręconej taśmy filmowej widzimy z jaką radością witano Hitlera. Towarzyszyły temu okrzyki: wróć, wróć!!!

Dość tego bałaganu! Dość politykowania! Dość Merkel! Wróć Adolfie, wróć, ratuj Niemcy!

Wiadome było, że to aktor, który tylko wcielił się w postać Hitlera. Lecz nawet ten "aktorski Hitler" wywoływał tak entuzjastyczną reakcję, że reżyser filmu musiał zmienić cały scenariusz. Zakładał, że jego rodacy na sam aktorski wizerunek Hitlera reagować będą z niesmakiem. Okazało się całkiem odwrotnie. Wszystko stanęło na głowie. Nie tylko film. Życie całe.

Niemcy całe. Europa chyba też.

Powstał, powstanie film ukazujący jak to Niemcy tęsknią dziś za czasami III Rzeszy. Filmowy zapis jest bardzo rzetelny. To nie są obrazki wyrwane z kontekstu, kręcone pod z góry założony temat. Temat narodził się dopiero podczas kręcenia dokumentu grozy.

Nie jest więc zaskoczeniem, że współcześnie żyjący niemiecki młodzieniec czy starzec pomstuje na panią kanclerz Angelę Merkel. Wrzeszczy pod jej adresem. Nie uosabia ona siły dyktatorskiej. Przeciwnie - jest gotowa zrobić wszystko, aby wspierać biednych i gnębionych.

Hitler postąpiłby całkiem odwrotnie. On uratowałby nas Niemców od zarazy płynącej z innych krajów czy kontynentów!

Niech stanie się światłość (spójna), czyli masery i lasery, albo 55 lat stuknęło dokończenie z poprzedniej strony

Bez niego nie byłoby w naszych komputerach napędów CD i DVD, nie mielibyśmy odtwarzaczy telewizyjnych, konsol z grami… Nie do pomyślenia byłby cały dzisiejszy przemysł fonograficzny i w ogóle show-business.

Użycie laserów zrewolucjonizowało więc nie tylko technikę i naukę, ale i życie codzienne - a nawet politykę: przypomnijmy, że istotą reaganowskich Wojen Gwiezdnych, których sama perspektywa złamała ekonomikę Związku Sowieckiego i przyczyniła się do jego upadku, były właśnie kosmiczne bronie laserowe.

Lasery przyczyniły się do odkrycia i zbadania wielu zjawisk, a nawet stymulowały powstanie i rozwój całych nowych dziedzin nauki, takich jak elektronika kwantowa, optyka nieliniowa, holografia, optoelektronika.

Co nas czeka dalej? Fachowcy są zdania, że lasery nie wyczerpały jeszcze całego pola możliwych zastosowań; twierdzą oni, że urządzenia te czeka jeszcze - i to niebawem - piękna przyszłość.

Chodzi teraz o uzyskanie większych mocy i energii promieniowania, zwiększenie sprawności i niezawodności działania, wreszcie uzyskania promieniowania spójnego w zakresie rentgenowskim. Czekają nas zastosowania w trójwymiarowym filmie i trójwymiarowej telewizji.

Wielkie nadzieje łączy się z użyciem lasera w kontrolowanej syntezie termojądrowej, od kilkudziesięciu lat nieziszczonym marzeniu energetyków i fizyków.

Słowem, laser - to bez wątpienia jeden z najdonioślejszych wynalazków minionego stulecia.

Bogdan Miś

e 12

strona 12

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

www.gazetagazeta.com

CIEKAWI LUDZIE

Krzysztof Logan Tomaszewski dokończenie ze strony 9

ma być w takim razie na... Powązkach?

Przecież nie grają mnie w Polskim Radio ani w TV, coraz mniej mnie na estradzie, moje tantiemy są żałośnie niskie.

Skasowano w TV publicznej wiele filmowych negatywów, opowiada mi mój kolega reżyser Krzysztof Wojciechowski. Inny twórca przytacza przykład, jak zlikwidowano przed laty zawód nauczyciela muzyki w szkołach.

Kultura małpieje. A raczej pogłębia się jej amerykanizacja. I tylko od nas zależy, czy będziemy jeść hot-dogi, czy usmażymy sobie pstrąga, którego otoczymy na talerzu migdałami i plasterkami cytryny.

Kogo wolisz? - pytam 45-letniego bywalca kawiarenki w Kazimierzu Dolnym - Marka Grechutę, czy Metalicę?

Odpowiedź jest prosta. Bywalec nosi tego dnia T-shirta z na- skończył "WRONY NA ŚNIEGU" malowaną heavy metalową gru- - już po raz drugi namalował to co pą. wydaje się najtrudniejsze. Tylko przy pomocy bieli, czerni i szaroZnów maluję Kazimierz! ści.

KLT ostatnimi czasy wziął się Jak mawiał słynny żydowski ostro do malowania. Co prawda malarz (popełnił samobójstwo nie ukończył Akademii Sztuk podobnie jak Van Gogh) NICOPięknych, ale jak przystało na LAS DE STAEL, NAZYWANY artychę, kocha malować, szcze- "KSIĘCIEM": - prawdziwym wygólnie olejami. zwaniem dla malarza, jest posłuW ciągu ostatnich 7 lat po- giwanie się szarościami i bielą…". wstało kilkanaście płócien, które Na 3 płytach znajdą się prejuż wkrótce złożą się na jego mierowe piosenki w wykonaniu pierwszą wystawę pt "PROWIN- Grażyny Łobaszewskiej, BoguCJA JEST PIĘKNA - ŚWIAT, sława Meca i innych wykonawKTÓRY ODCHODZI". ców, z którymi współpracuje od Który tytuł wybierze,tego sam lat.

Pop Kultura udaje nie wie. Ważne, że ciągle maluje Premierowe opowiadanie w Wielką Kulturę Zalewa nas szmira! Bezlito- ukochany Kazimierz Dolny, jego interpretacji genialnej Danuty sna, lekkostrawna papka wyle- postaci, "ludzi z duszą", jak o nich Stenki i nieodżałowanego Zbiwa się ze wszystkich kanałów mawia, a szczególnie kazimie- gniewa Zapasiewicza pt.: "Heartbreak Hotel" będzie najmocniejTV, ogłupia, ma rozśmieszać, rzowski pejzaż.

Kolor to mocna strona KLT. szym akcentem wydawnictwa. dawać tzw. rozrywkę, a wszystko w celu zwiększenia oglądal- Lubi szczególnie sepię, zgniłą zie- Towarzyszyć im będzie saksofon ności. Ciągle słyszę: - "Bo na roz- leń, wszystkie odcienie brązu, np. Zbyszka Namysłowskiego…

Swoje 3 CD, KLT dedykuje rywkę jest popyt, ludzie tego chcą, naturalną umbrę. No i ugier, bo słońca ciągle mu mało, chociaż tylko "wrażliwcom". Wiernym więc tak musi być." kocha także tematy związane z Fanom, dla których liczy się poCzyżby?… ezja i piękny dźwięk.

To, cała reszta, reszta twór- jesienią i zimą.

Pod koniec wiosny 2010 r.

KLT, podobnie jak kiedyś Arców, którzy mają więcej ambicji, tur Górski w swym artystycznym manifeście, stara się głosić to co mu najbliższe, aby sztuka była na wskroś polską, bo jeśli straci rodzimość, straci tym samym siłę i wartość i swoją rację bytu.

KLT zawsze czeka na listy od fanów. Najciekawsze nagradza swoimi singlami.

KLT zawsze poleca swoim fanom swoje autorskie CD. Są do kupienia za zaliczeniem pocztowym. Są to oryginalne piosenki w wykonaniu największych gwiazd polskiej muzyki rozrywkowej, w których dominuje literacki tekst, do którego KLT przywiązuje zrozumiałą wagę.

Wiersz, tekst piosenki, Poezja.

To niby maleńka forma,która wg.

KLT ma niesamowitą siłę rażenia, gdyż potrafi wywołać emocje i zaskakujące odczucia.

Każdy człowiek, o ile jest wrażliwy, bywa fantastycznym odbiorcą pięknych dźwięków i harmonii, a także sugestywnego w swojej prostocie wiersza.

Niektórzy o tym nie wiedzą.

Nie wiedzą, że także są wrażliwi.

Nikt o tę wrażliwość nie zadbał.

Tylko nieliczni wiedzą, że pioRodzice Zofia i Bohdan z małym synkiem, Szczecin 1947 senka, to jedna z najtrudniejszych lancholii, rozdzierającej człowieka prawdy o życiu, trudnej miłości, radości z bycia i walki o to by być przez chwilę szczęśliwym i dawać szczęście drugiemu człowiekowi.

Jestem twórcą ballad, bo żadna inna forma nie pozwala mi umieścić w niej tyle ładunku emocji. Ballada pomieści - zapewniam Was - to wszystko co nieudane, niespełnione, gorzkie, niełatwe w życiu. Głód, tęsknotę, pragnienie drugiej istoty.

Moją najnowszą balladą, którą napisałem wspólnie z Waldemarem Parzyńskim, jest "DECEMBER W MISSISSAUGA".

Ten wiersz powstał z inspiracji kobiety - mojej miłości z 1983 roku, która zawędrowała, jak ja kiedyś do Kanady, a dziś mieszka w Missassaudze.

Kilka linijek na kartce pocztowej, to tak niewiele, a jednak…

Beata "Maria", napisała coś banalnego, co przykuło moją uwagę.

Oto fragment jej pocztówki: "December, przepraszam grudzień…"

Dopisałem: …"Po polsku jest prościej, po polsku jest krócej.

A potem… już poszło.

"Pisałaś December Na wiosnę powrócę A potem: I am sorry Zostałam tu dłużej…"

Nagrał ją wspaniale Krzysztof Cugowski.

form. Bywa, że staje się dziełem sztuki. Szkoda, że tak rzadko doceniana jest przez elektroniczne media.

Dawniej, w latach 60-tych i 70-tych, polska piosenka błyszczała w mediach, była lansowana np. w "Studio Rytm", a nie tak jak obecnie spychana jest do nocnych programów radiowych. Inaczej dzieje się we Francji, we Włoszech, Turcji, czy w Kanadzie.

Tam "chwali się" i lansuje, to co rodzime. To co własne.

KLT spędził za granicą wiele lat. W Montrealu, w Nowym Jorku, czy w Rzymie, nie mówiąc o Londynie (1968) i zawsze zawsze słuchał tamtejszej, rodzimej muzyki.

Odwrotnie dzieje się w Polsce. Tu lansuje się anglosaski pop, króluje tandeta, szmira, mówi się o "targecie", i o popycie, kłamiąc, że dzieje się tak ze względu na tzw. rynek i jego potrzeby.

Amerykanizacja polskiej kultury według KLT, to prawdziwa zmora i tragedia.

Młodzi ludzie są bez przerwy atakowani nowinkami, ogłupiającymi "listami przebojów", z których wynika tylko to, że "show biz" ma się doskonale.

A gdzie miejsce dla prawdziwych artystów: Marka Grechuty, Niemena, Leszka Długosza, Ewy Demarczyk, Grażyny Łobaszewskiej, Skaldów, Meca, czy Krzysztofa Cugowskiego???

Gdzie podziała się twórczość Piotra Figla, Krzysztofa Knittla, Waldemara Parzyńskiego, Andrzeja Zielińskiego, Jana Kantego Pawluśkiewicza i tylu innych…???

Nadaje się trzeciorzędnych wykonawców, którzy sami sobie piszą amatorskie teksty, oprawione banalną "muzyką ". Komputerowe programy radiowe, w których jedynym "dyrygentem" jest tzw. "play lista", to oczywiste źródło tej sytuacji.

Na "play listę" dostają się wyłącznie kawałki opłacone przez zachodnie koncerny płytowe. Zaś wykonawcy, którzy podpisują z nimi kontrakty, są jedynymi, których można nadawać.

Smutne to, lecz... prawdziwe.

Niezwykle celnie podsumował w "Gazecie Polskiej" (2.VI.2010 r.) współczesną kul-

turę Robert Tekieli: "Współczesna kultura powoli nas zezwierzęca. Coraz mniej ważne stają się wartości charakteru i ducha, coraz bardziej liczy się ciało. Kultura małpieje. Dużo zależy na jaką wysokość nastawimy życiowy celownik.

Zapytaj się, co cię naprawdę pasjonuje? Na co poświęcasz swój czas? Na zabieganie o sprawy ciała, na pracę, na własny rozwój, troskę o dobro wspólne?

A może pochłania cię staranie o rodzinę, swoje małżeństwo czy kapłaństwo, może pielęgnujesz swoje relacje z Bogiem? Każdy z tych kolorów życia jest ważny.

Ale co jest dla ciebie najważniejsze? Gdzie jest twój skarb? Gdzie jest twoje serce?"

Na koniec... Credo pióra Tadeusza Różewicza - autora "Kartoteki" i wspaniałych wierszy.

"Polityka zamienia się w kicz, miłość w pornografię, muzyka w hałas, religia w naukę, nauka w wiarę".

Z ostatniej chwili!

"December w Mississauga" to najnowszy hit KLT. Krzysztof Cugowski i muzycy z zespołu Bracia nagrali dwie ballady. Pierwsza to autentyczna historia. "Emigracja, miłość, tęsknota za krajem - oto temat mojej piosenki" - mówi KLT. Już po premierze w "Jedynce" otrzymałem dziesiątki listów, emaili z całego świata. Wystarczy wejść na forum Budki Suflera. Jeden z najbardziej rozdzierających listów, to słowa kierowcy, który podróżując napisał: "Każdemu umiera ktoś bliski. Matka, ojciec, żona. Często rozdzielał nas ocean. KLT napisał właśnie o tym.

Emigracja jest dramatem milionów. Znakomita piosenka i już staje się przebojem".

Każdy, kto chciałby sponsorować KLT, może zadzwonić pod jego komórkę: 602.235.038, lub napisać e-maila: krzysztof@logan-tomaszewski.pl. Website: www.logan-tomaszewski.pl ••• A zatem od przyszłego tygodnia będziemy śledzić barwnie opisane losy emigranta-tułacza, który w swoich podróżach trafił także do Kanady. Zaczniemy od obozu dla uchodźców Latina…

Redakcja

Gazeta 41, 9 - 15 paĹşdziernika 2015

www.gazetagazeta.com

POLONIA W MONTREALU

Za jeden uĹ&#x203A;miech, za chwilÄ&#x2122; radoĹ&#x203A;ciâ&#x20AC;Ś Gdyby wydatki naszego Ĺ&#x203A;wiata na zbrojenia obniĹźyÄ&#x2021; o 25%, moĹźna by zmniejszyÄ&#x2021; gĹ&#x201A;Ăłd na ziemi o 68%. Tak wyliczyli eksperci UNESCO. Ĺ atwo powiedzieÄ&#x2021;: "gdybyâ&#x20AC;Ś". Wiadomo, Ĺźe wydatkĂłw na zbrojenia nikt nie obniĹźy, zwĹ&#x201A;aszcza teraz, gdy Ĺ&#x203A;wiat ponownie zmierza ku gĹ&#x201A;Ä&#x2122;bokim podziaĹ&#x201A;om. Od zarania dziejĂłw, plemiona, później paĹ&#x201E;stwa popadaĹ&#x201A;y w konflikty i prowadziĹ&#x201A;y wojny. I zawsze, wszÄ&#x2122;dzie, niewinne dzieci cierpiaĹ&#x201A;y, nie wiedzÄ&#x2026;c, za co, nie rozumiejÄ&#x2026;c, dlaczego tracÄ&#x2026; rodzicĂłw, czÄ&#x2122;sto zmuszone sÄ&#x2026; baÄ&#x2021; siÄ&#x2122;, ukrywaÄ&#x2021;, odczuwaÄ&#x2021; dotkliwy chĹ&#x201A;Ăłd i gĹ&#x201A;Ăłd. Im nie da siÄ&#x2122; wytĹ&#x201A;umaczyÄ&#x2021;, dlaczego. SÄ&#x2026; teĹź dzieci, ktĂłre staĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; sierotami nie na skutek wojny. WychowujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; w sierociĹ&#x201E;cach, ktĂłre nawet przy najlepszej woli wychowawcĂłw, nigdy nie zastÄ&#x2026;piÄ&#x2026; rodzinnego domu. Wszystkim takim dzieciom, czy to w Polsce, czy poza niÄ&#x2026;, czy to w warunkach pokojowych, czy w miejscach konfliktĂłw, w czasie grozy bombardowaĹ&#x201E; i niebezpieczeĹ&#x201E;stw masowego uchodĹşstwa, naleĹźy siÄ&#x2122; pomoc. To nie ich wina. Im teĹź naleĹźy siÄ&#x2122;, choÄ&#x2021; chwila radoĹ&#x203A;ci.

Na szczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;cie, sÄ&#x2026; wĹ&#x203A;rĂłd nas ludzie dobrej woli, ludzie, ktĂłrzy dostrzegajÄ&#x2026; wielkÄ&#x2026; potrzebÄ&#x2122; ulĹźenia takim dzieciom w ich sytuacji, ludzie, ktĂłrzy hasĹ&#x201A;o "serce za serce" wziÄ&#x2122;li autentycznie doâ&#x20AC;Ś serca. Pomoc wszelkim ludziom w potrzebie. Fundacja "Prometeusz - Pro publico bono", z siedzibÄ&#x2026; w Krakowie od lat prowadzi dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; charytatywnÄ&#x2026; w kraju i za granicÄ&#x2026; na rzecz osĂłb w róşny sposĂłb dotkniÄ&#x2122;tych przez los. OczywiĹ&#x203A;cie, obejmuje to dzieci. Pod patronatem Prezydenta m. Krakowa, prof. Jacka Majchrowskiego, ktĂłry takĹźe zasiada w radzie Fundacji, ludzie ci tworzÄ&#x2026; Ĺ&#x201A;aĹ&#x201E;cuchy dobrej woli, siÄ&#x2122;gajÄ&#x2026;ce m.in. do nas, do Kanady.

WaĹźnym ogniwem w tym Ĺ&#x201A;aĹ&#x201E;cuchu jest Fundusz Dziedzictwa Polek w Kanadzie, ktĂłry z FundacjÄ&#x2026; "Prometeusz - Pro publico bono" wspĂłĹ&#x201A;pracuje od wielu lat, przekazujÄ&#x2026;c zebrane fundusze z organizowanych imprez. NiegdyĹ&#x203A; kierowany przez Ĺ&#x203A;p. JadwigÄ&#x2122; Sztrumf, a po jej Ĺ&#x203A;mierci przez paniÄ&#x2026; Ĺ ucjÄ&#x2122; Stec, Fundusz ten rok rocznie organizuje jesienny Bal "Kolorowe LiĹ&#x203A;cie" dla wsparcia pomocy dzieciom w potrzebie. W tym roku, bal taki odbyĹ&#x201A; siÄ&#x2122; w sobotÄ&#x2122; 3 paĹşdziernika w Sali Centrum im. Jana PawĹ&#x201A;a II. Jak zawsze, imprezÄ&#x2122; prowadziĹ&#x201A;a, jak

zawsze z werwÄ&#x2026;, Urszula MadejWojnarowicz. MiarÄ&#x2026; tego, jak bardzo Fundacja "Prometeusz Pro publico bono" ceni wspĂłĹ&#x201A;pracÄ&#x2122; z Funduszem Dziedzictwa Polek w Kanadzie jest fakt przybycia na tÄ&#x2122; uroczystoĹ&#x203A;Ä&#x2021; dwĂłch przedstawicieli Fundacji z Polski - prof. Macieja Kaliskiego i p.

WĹ&#x201A;odzimierza Duvala, ktĂłrzy przywieĹşli ze sobÄ&#x2026; i wrÄ&#x2122;czyli prestiĹźowe nagrody dla szczegĂłlnie zasĹ&#x201A;uĹźonych osĂłb.

WĹ&#x203A;rĂłd licznych osĂłb przybyĹ&#x201A;ych na bal znaleĹşli siÄ&#x2122; imiennie przywitani goĹ&#x203A;cie honorowi: wymienieni juĹź przedstawiciele Fundacji "Prometeusz- Pro publico bono" oraz: â&#x20AC;˘ PĹ&#x201A;k Cezary Kiszkowiak - AttachĂŠ wojskowy R.P., z maĹ&#x201A;ĹźonkÄ&#x2026; â&#x20AC;˘ Jan Cytowski - PrzewodniczÄ&#x2026;cy Rady Polonii Ĺ&#x161;wiata â&#x20AC;˘ PĹ&#x201A;k Szymon Koziatek - Canadian Forces College â&#x20AC;˘ InĹź. Juliusz Kirejczyk - KPK OddziaĹ&#x201A; Toronto â&#x20AC;˘ Krzysztof Tomczak - Prezes Stowarzyszenia WeteranĂłw Armii Polskiej w Ameryce Ponocnej, PlacĂłwka 114 â&#x20AC;˘ Ks. Adam Gabriel - Proboszcz Parafii Ĺ&#x161;w. Teresy w Toronto â&#x20AC;˘ Iwona Malinowska - Prezes ZwiÄ&#x2026;zku Nauczycielstwa Polskiego w Kanadzie â&#x20AC;˘ Teresa Szramek i CzesĹ&#x201A;awa Zawierucha - ZwiÄ&#x2026;zek PolakĂłw w Kanadzie â&#x20AC;˘ Kinga Mitrowska - Ĺ&#x203A;piewaczka scen operowych i operetkowych â&#x20AC;˘ Krystyna i Ryszard Piotrowscy - Radio Polonia w Toronto â&#x20AC;˘ Wit Wojnarowicz - Radio BIS z Hamilton Oraz ja, czyli niĹźej podpisany Witold Liliental - wspĂłĹ&#x201A;pracownik gazety "Gazeta" i Radia BIS. CzÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; oficjalnÄ&#x2026; wypeĹ&#x201A;niĹ&#x201A;o wrÄ&#x2122;czanie nagrĂłd. KaĹźdy nagrodzony otrzymywaĹ&#x201A; z rÄ&#x2026;k przedstawicieli Fundacji swojÄ&#x2026; nagrodÄ&#x2122;, Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznie z dyplomem, na ktĂłrym moĹźna byĹ&#x201A;o przeczytaÄ&#x2021; motto: "Za jeden uĹ&#x203A;miech, za chwilÄ&#x2122; radoĹ&#x203A;ci, za serce gorÄ&#x2026;ce, za okruch miĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci...". Wszystkie te nagrody zostaĹ&#x201A;y nadane decyzjÄ&#x2026; Prezydenta krakowskiej Fundacji WiesĹ&#x201A;awa Ibka. PrestiĹźowe wyróşnienia otrzymali: StatuetkÄ&#x2122; ORĹ A BIAĹ EGO â&#x20AC;˘ Ĺ ucja Stec - prezes Funduszu Dziedzictwa Kobiet w Kanadzie â&#x20AC;˘ PĹ&#x201A;k Cezary Kiszkowiak - Attache Obrony, wojskowy, morski i lotniczy Rzeczpospolitej Polskiej w Ottawie MEDAL Fundacji Prometeusz

Wyróşnieni i odznaczeni przez FundacjÄ&#x2122; Prometeusz

â&#x20AC;˘ Marek Bulicki â&#x20AC;˘ Andrzej Mazur â&#x20AC;˘ Kinga Mitrowska STATUETKI "ZĹ&#x201A;ote Serce" â&#x20AC;˘ Urszula Madej-Wojnarowicz â&#x20AC;˘ JĂłzefa ZajÄ&#x2026;c ZĹ OTE ODZNAKI Prometeusza â&#x20AC;˘ Czuplika Agnieszka K K K K K K K â&#x20AC;˘ GulbiĹ&#x201E;ska Maria.

Z wystÄ&#x2026;pieĹ&#x201E; Kodznaczonych najbardziej utkwiĹ&#x201A;o mi w pamiÄ&#x2122;ci to, co powiedziaĹ&#x201A; pĹ&#x201A;k Cezary Kiszkowiak. On byĹ&#x201A; na wojnie w Iraku i w Afganistanie i widziaĹ&#x201A; los dzieci z terenĂłw objÄ&#x2122;tych wojnÄ&#x2026;.

Dlatego jest czuĹ&#x201A;y na ich dolÄ&#x2122; i na ich potrzeby. I to nie tylko dzieci w Polsce, ale i tych z innych, biedniejszych krajĂłw. PĹ&#x201A;k Kiszkowiak zasiada w Radzie Honorowej Fundacji.

Jak i w ubiegĹ&#x201A;ym roku, tak i teraz wieczĂłr uĹ&#x203A;wietniĹ&#x201A;y wystÄ&#x2122;py polsko-kanadyjskiego folklorystycznego zespoĹ&#x201A;u ludowego Lechowia pod kierunkiem p. Kazimierza BĹ&#x201A;aszkĂłw. W pierwszym wyjĹ&#x203A;ciu na scenÄ&#x2122; podziwialiĹ&#x203A;my piÄ&#x2122;knÄ&#x2026; feeriÄ&#x2122; barw naszych polskich strojĂłw ludowych i ogniste taĹ&#x201E;ce rzeszowskie, zawsze gorÄ&#x2026;co oklaskiwane. W drugim wyjĹ&#x203A;ciu ujrzeliĹ&#x203A;my bardzo egzotyczne taneczne tableaux, na ktĂłre skĹ&#x201A;adaĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; rytmy latynoskie i taĹ&#x201E;ce Ĺźydowskie, w tym rozpoznawalne i popularne: "Hava nagilah" i "E venu szolem alejchem".

Po obfitym obiedzie zaczÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;y siÄ&#x2122; taĹ&#x201E;ce na parkiecie. PrzygrywaĹ&#x201A; i Ĺ&#x203A;piewaĹ&#x201A; zespĂłĹ&#x201A; Polanie. Panie roznosiĹ&#x201A;y wĹ&#x203A;rĂłd stolikĂłw losy na loteriÄ&#x2122;. Losowanie, jak zawsze, wywoĹ&#x201A;aĹ&#x201A;o nieco emocji. GĹ&#x201A;ĂłwnÄ&#x2026; nagrodÄ&#x2122;, czyli rower z przerzutkami, wygraĹ&#x201A;a pani, ktĂłra z dumÄ&#x2026;, demonstracyjnie oprowadziĹ&#x201A;a swojÄ&#x2026; wygranÄ&#x2026; wokĂłĹ&#x201A; sali.

TaĹ&#x201E;ce, losy, zabawa, jedzenie (po obiedzie dziaĹ&#x201A;aĹ&#x201A; teĹź zimny bufet), wszystko to ku umileniu wieczoru dla tych, ktĂłrzy przybyli. A przybyli nie oszczÄ&#x2122;dzali przy kupowaniu losĂłw. InĹź. Kirejczyk wrÄ&#x2122;czyĹ&#x201A; przewodniczÄ&#x2026;cej Funduszu, p. Ĺ ucji Stec czek z donacjÄ&#x2026;. Wszyscy, uczestniczÄ&#x2026;cy w balu "Kolorowe LiĹ&#x203A;cie" mieli Ĺ&#x203A;wiadomoĹ&#x203A;Ä&#x2021; tego, Ĺźe swojÄ&#x2026; obecnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; i hojnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; przyczyniajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; do wspomoĹźenia kampanii pomocy dzieciom, ktĂłre sÄ&#x2026; w potrzebie. Tu liczy siÄ&#x2122; kaĹźdy dolar. KaĹźdy dolar pomaga, aby na ich buziach pojawiĹ&#x201A; siÄ&#x2122; wreszcie uĹ&#x203A;miech. One teĹź zasĹ&#x201A;ugujÄ&#x2026; na chwilÄ&#x2122; radoĹ&#x203A;ci. A moĹźe i wiÄ&#x2122;cej takich chwilâ&#x20AC;Ś Tekst i zdjÄ&#x2122;cia: Witold Liliental

Foto: Izabela Tinc

Kinga Mitrowska z mÄ&#x2122;Ĺźem po otrzymaniu Medalu

Prof. Kaliski dekoruje plk. Kiszkowiaka

Przedstawiciele Fundacji Prometeusz wrÄ&#x2122;czajÄ&#x2026; nagrodÄ&#x2122; p. Lucji Stec

Urszula Madej-Wojnarowicz ze ZĹ&#x201A;otym Sercem

strona 13

strona 14

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

www.gazetagazeta.com

Koncert Muzyki Filmowej to pełna wrażeń wyprawa po ścieżkach dźwiękowych najlepszych hollywoodzkich produkcji i przebojów polskiej muzyki filmowej w znakomitym wykonaniu ponad 150 artystów z Kanady i Polski. Wśród solistów tenor Michael Ciufo, mezzosopran Kinga Lizon i skrzypaczka Joanna Górska.

Gościem specjalnym koncertu będzie Natalia Kukulska, jedna z najbardziej znanych i cenionych polskich wokalistek o bardzo bogatym dorobku artystycznym, debiutowała w wieku 7 lat. Natalia nagrała 8 solowych albumów z których większość osiągnęła status złotej, platynowej lub multi-platynowej płyty.

Obok orkiestry i solistów w koncercie weźmie udział ponad 100-osobowy połączony chór (Lavada & Orion Toronto Choir, Coro San Marco oraz BM-TM Choir). W programie koncertu usłyszymy największe przeboje z filmów takich jak: Star Wars, Pirates of the Caribbean, Harry Potter, Schindler List, James Bond, Nine Gate, Polskie Drogi, Pan Tadeusz, Ziemia Obiecana, Frozen, przeboje z repertuaru Natalii Kukulskiej i jej mamy Anny Jantar !!! Usłyszycie państwo " Tyle słońca w całym mieście"," Im więcej Ciebie tym mniej" ...

Ten koncert trzeba zobaczyć. Serdecznie zapraszam!

Andrzej Rozbicki

www.gazetagazeta.com

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

strona 15

Ogłoszenia o pracy i o poszukiwaniu mieszkań - do 25 słów - zamieszczamy bezpłatnie przez 1 wydanie (raz na 4 tygodnie). Pozostałe ogłoszenia są płatne. Ogłoszenia drobne do wydania weekendowego przyjmowane są do godz. 15.00 w czwartek. Reklamy przyjmowane są do godz. 12.00 . Ogłoszenie lub reklamę można złożyć telefonicznie lub drogą mailową. Tel. 647 557-3617 wew. 21, FAX 647 557-3627. Można dzwonić o każdej porze, zostawiając tekst ogłoszenia automatycznej sekretarce. Przy ogłoszeniach bezpłatnych prosimy o podanie nazwiska, a przy ogłoszeniach płatnych również żądanej liczby wydań oraz dokładnego adresu z kodem pocztowym i numerem telefonu. Reklamacje uwzględniamy tylko po pierwszym wydruku ogłoszenia. Wszystkie ogłoszenia drobne (bez ramek) drukowane w gazecie umieszczamy w Internecie. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Kopiowanie jakichkolwiek materiałów wymaga zgody redakcji.

Przyjmujemy również ogloszenia drobne tylko do INTERNETU tel. 647 557-3617 wew. 21, fax 647 557-3627, E-MAIL: drobne@gazetagazeta.com 1 tydzień, wszystkie płatne.

POSZUKIWANIE PRACY

OFERTY PRACY

Uczciwa, solidna pani z samochodem posprząta twój dom, apartament, biuro, popierze, poprasuje. Tel. 416 255-3278 Doświadczona kobieta z 10-letnim stażem, profesjonalnie zaopiekuje się starszą osobą, z zamieszkaniem. Tel. 647 267-7054, Krystyna Szukam pracy w serwisie sprzątającym, okolice płn. Toronto, Bradford. Tel. 647 9362292, e-mail: gosiasierpc11@gmail.com, Margaret Dwie pani szukają pracy przy sprzątaniu, okolice Milton, Oakville, Burlington. Tel. 416 559-6735, Edyta Dwóch chłopaków szuka pracy jako pomocnicy przy sprzątaniu. Tel. 647 718-1275 Kierowca z minivanem szuka pracy. Tel. 647 638-6232

OFERTY PRACY Carpet Cleaning Contractors & Assistants Come Join www.mainlineservices.com, a dynamic growing carpet cleaning co.

HIRING CONTRACTORS & ASSISTANTS F/T & P/T to work on commercial sites in GTA. Must have a car, valid driver’s license & no criminal record.

Mon to Fri. Hrs: 4pm-1am & Sat: 9am-5pm.

Contractors Earning: $ 7 k- $ 8 k /Month Assistants Earning: $13/hr.

Call 416-741-2111 Ext 237 41 Resume to: hr@mainlineservices.com

Firma landscaping/construction w Mississaudze zatrudni doświadczonych instalatorów do pracy przy interlock i kamieniu naturalnym. Wymagany SIN i własny transport. Tel. 416 473-7895 lub e-mail: tidygardens@rogers.com Do pracy na dachy przyjmę, SIN i transport wymagane. Tel. 416 740-2226, 416 7164606 Poszukujemy murarzy i pomocników na f/ t lub na subkontrakt. Tel. 416 618-4449 Zatrudnię od zaraz płytkarza, płatne gotówką. Tel. 647 471-4866 Renovation/Construction Company, which specializes in the interior finishing of multi-residential properties requires a full-time Project Manager and Assistant of Project Manager to join our team. Required experience - min 5 years or previous construction or property management - min 1 year.

Contact us at 416 271-2994 Firma remontowo - budowlana działająca na terenie Toronto i GTA zatrudni na stałe lub na kontrakt malarzy, instalatorów ceramiki podłogowej i ściennej, osoby wykonujące różne naprawy renowacyjne handyman. Tel. 647 339-9015, 416 271-2994 Potrzebny pomocnik na budowę do murarzy, operator forkliftu z doświadczeniem oraz murarze. Stała praca, dobre zarobki.

Tel. 416 419-9140 F/T CNC machinist. Salary based on experience. Tel. 905 857-8666, e-mail: andrew@qualitygundrilling.com

Potrzebni ROOFERZY i POMOCNICY do instalacji metalowych dachów.

Pozwolenie na pracę wymagane Tel. 647 999-4108

Zb

OFERTY PRACY

• pracowników fizycznych

• pracowników wykwalifikowanych • pracowników biurowych • pracowników podnośników widłowych

Przyjdź dzisiaj i pracuj jutro!

5236 Dundas St.W., 2nd floor Etobicoke, ON, M9B 1A7, E-mail: jobs@employersoverload.ca

USŁUGI • USŁUGI

High Park area & Parklawn, 2 bdrm $1225, 1 bdrm 1050. Clean, well maintained, low rise, renovated building and suites, hardwood floors, large units, laundry, parking available, condo quality, clean building.

Close to Bloor Village and HWY (many Polish residents). Tel. 416 252-3857 Dean Samodzielne, umeblowane mieszkanie w basemencie z osobnym wejściem, do wynajęcia dla niepalącej osoby. Doskonała lokalizacja w okolicy Cawhtra/Burnhamthorpe. Tel. 647 530-1042

ZATRUDNI NA POSZCZEGÓLNE STANOWISKA:

SZYCIE zasłon i firan,

Przeróbki odzieży ze skóry.

Możliwość przyjazdu do klienta.

Business tel. 647 444-2550 Jola 45M

MAREK-TAPICER • Renowacja mebli • Zmiana obić Tel. 905 452-1658, Tel. 416 899-5932

44k

KUPNO Potrzebni pracownicy do pracy na dachach (shingles i flat roof). SIN konieczny. Tel. 647 202-9643, Waldek Dental Assistant/Receptionist - dental administrator and Level 2 assistant for weekdays/evenings and some Saturdays for established, general family practice in Milton. Require Polish speaking, fluent in English and Dentrix experience an asset. Tel. 905 875-1006 CPA firm in Etobicoke is seeking staff accountant with minimum 5 years of public accounting experience. Knowledge of Quickbooks, Excel and Candian Tax Laws are required. Fax 416 521-9456 Potrzebni pracownicy i podwykonawcy przy budowie i renowacjach domów. Tel. 416 993-2935 lub 1-866 647-8666 Zatrudnimy doświadczonego szlifierza do płaszczyzn, każdy szlifowany element jest inny (rowki, promienie, kąty). Długość elementów szlifowanych do 47", materiał - stal narzędziowa. Kandydat musi znać zasady doboru ściernicy jak również jej profilowania diamentem. Wymagana jest również umiejętność czytania rysunku technicznego. Zgłaszać się osobiście pod adres: 30 Constellation Court, Etobicoke, On. M9W 1K1 Poszukujemy kobiety do sprzątania na soboty i niedziele w godz. 9 - 17.30. Zgłaszać się osobiście: 2171 Dundas St. E. w Mississaudze (blisko Starsky 1) Potrzebny pracownik do remontów mieszkań. Tel. 416 417-7716 Cyclone Mfg. Inc. szuka osób do gratowania części metalowych po obróbce mechanicznej w Mississaudze. SIN konieczny. Tel. 905 567-5601 lub e-mail: human.resources@cyclonemfg.com Do małej firmy sprzątającej zatrudnię panie na pełny i pół etatu, miła atmosfera.

Proszę o kontakt 647 801-1751 Potrzebna pani do sprzątania domów Mississaudze i Oakville. Tel. 905 502-6296 Zatrudnię energiczną kobietę do pracy w serwisie sprzątającym w Burlington. Praca od poniedziałku do piątku - tylko w Burlington. Tel. 905 332-9438, proszę zostawić wiadomość Potrzebny carpenter i pomocnicy do budowy nowych domów i renowacji. Tel. 416 893-1582 Potrzebny pomocnik murarza. Tel. 905 5992250 Potrzebny pomocnik do instalacji okien na budynkach. SIN nie jest wymagany. Tel. 416 876-0151 Potrzebny murarz i pomocnik, praca na terenie Mississaugi i Toronto, dobre wynagrodzenie, SIN wymagany. Tel. 647 9823300 Zatrudnię pracownika z kilkuletnim doświadczeniem do budowy nowych domów i renowacji. Wymagana znajomość angielskiego i czytania rysunku, stała praca. Tel. 416 209-2686

MURARZ • POMOCNIK praca na terenie Mississaugi i Toronto, dobre wynagrodzenie, SIN wymagany.

Tel. 647 982-3300

41

Poszukuję pracownika z doświadczeniem w “renovation/construction", najlepiej z Mississaugi lub Brampton. Praca 647 9884520, dom 519 217-6806 Potrzebni pracownicy do renowacji (kuchnie, łazienki, basementy, biura). Tel. 416 820-7368 Potrzebny murarz i pomocnik murarza. Praca w Georgetown. Możliwość transportu z Milton i Acton. Tel. 647 294-5281 Zatrudnię płytkarza lub pomocnika. Musi być z samochodem lub z Brampton. Tel. 647 505-1410 Potrzebny z kilkuletnim doświadczeniem carpenter i pomocnik do budowy nowych domów i renowacji. Stała praca. Możliwość sponsorowania. Tel. 416 209-2686 Potrzebna pani z samochodem do sprzątania domków. Dobre wynagrodzenie. Tel. 416 830-6725, Irena Potrzebni od zaraz pracownicy na dachy, z doświadczeniem lub bez. Tel. 905 6292627

LOKALOWE Duże 1-syp. mieszkanie z balkonem, Park Lawn/Queensway w czystym rodzinnym bloku, blisko komunikacji, parków, szkół.

Tel. 289 232-3442 Do wynajęcia umeblowany 2 BRM basement apartament w okolicy Winston Churchill & Dundas (Internet i parking, osobne wejście). Tel. 416 712-0257 lub 647 2680050. Mogą być osoby przebywające na wizycie Umeblowana kawalerka, osobne wejście, płn. Etobicoke, kabel TV, polski kanał, Internet, blisko autobusu Kipling, $650 dla osoby pracującej bez nałogów. Tel. 416 744-0968 po 16 Pokój do wynajęcia ze wspólną kuchnią, okolice Dixie/Burnhamthorpe. Tel. 416 7045019,Michał lub 416 728-7233 Maria Pokój w domu do wynajęcia w okolicy Dundas/Tomken w Mississaudze, blisko komunikacji miejskiej i polskiego sklepu, TV, pralnia, możliwość Internetu. Tel. 416 8996129 Dixie/Rathburn, pokój do wynajęcia w basemencie dla niepalącego mężczyzny, wspólna kuchnia i łazienka oraz Hurontario/Central Prkw. apartament w basemencie dla niepalącej osoby, wspólne wejście.

Tel. 416 806-3550

LAKESHORE BLVD. W & ROYAL YORK

COMPANY DRIVERS AND OWNER OPERATORS FOR US

bachelor od $750 1 bdrm od $800 2 bdrm od $900

When: Oct, 13, 14th and 16th from 8.00 am to 5.00 pm Where: 75 Rexdale Boul Etobicoke, On , M9W 1P1 When: Oct 15th from 8.00 am to 5.00 pm Where: 6790 Century Ave, Mississauga Road tests will be done same day; bring safety shoes For more information please call Renata at 866-985-7297 Snacks and beverages will be available

M

POTRZEBNY

AZ DRIVER HIRING EVENT

41

LOKALOWE

rental office

416 259-4555 k

2355 Lakeshore Blvd. W. Etobicoke, ON

1144

1 1 800 572-4711 M

Zb

USŁUGI • USŁUGI

RÓŻNE • RÓŻNE

KITCHEN LAND INC. •nowe kuchnie z drewna lub laminatu •szafki do łazienek •ponad 50 rodzajów drzwi w różnych kolorach •projektowanie, instalowanie, dowóz •kompletne renowacje kuchni

Odwiedź nasz showroom www.kitchenland.ca

905 848-8509 showroom 416 520-2904 cell M

ELEKTRYK szybko, tanio, domy, biznesy Master Electrician.

Tel. 416 294-4418 416 233-4418, Ted

M

drobne@gazetagazeta.com grafika@gazetagazeta.com

FROM $14.99/DAY

• Toronto • Oakville • Pearson Airport

416 536-3744 1-866 338-7377

52k

Polska Szkoła im. Jana Pawła II (w budynku szkoły St. Stephen) przy 55 Golfdown Dr., Etobicoke

zaprasza dzieci i młodzież szkolną na zajęcia WTORKOWE w godzinach 18:00 - 20:30 Zapisy dzieci i młodzieży na rok szkolny 2015/2016 od JK do 8 klasy włącznie

strona 16

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

www.gazetagazeta.com

OGŁOSZENIA • REKLAMY

RÓŻNE • RÓŻNE

MICHAŁ WOJCIECH

CZUMA B.A, L.L.B.

ADWOKAT tylko sprawy sporne:

KARNE i CYWILNE Zawsze po Twojej stronie 120 Carlton St., Suite 410 Toronto, Ontario M5A 4K2 biuro 416 599-5799 dom 416 690-3993 www.michaelczuma.com michael@michaelczuma.com

k

PROTEZY DENTYSTYCZNE Kasia Dorman, D D tel.

416 251-6147

M

280 The Queensway, Etobicoke

Zapraszamy do reklamy Tel. 647 557-3617 x .21

18/2015k

OŚRODEK REHABILITACJI DLA DZIECI NIEPEŁNOSPRAWNYCH przy klasztorze oo. Franciszkanów w Sanoku

prosi serdecznie o pomoc finansową na rehabilitację 350 chorych dzieci.

W Credit Union zostało otwarte konto nr 88354 hasło “Sanok- dzieci niepełnosprawne” Bóg zapłać! ksiądz gwardian Klasztoru, Zbigniew Kubit

KOMITET POMOCY DZIECIOM POLSKIM ZAPRASZA

NA KIERMASZ JESIENNY 31 PAŹDZIERNIKA OD 9.00 DO 18.00 1 LISTOPADA OD 9.00 DO 17.00 5361 AV.SNOWDON (METRO SNOWDON) • bufet obficie zaopatrzony pierogi flaki torty • wyroby artystyczne • kosmetyki • biżuteria • bursztyny • duży wybr książek • rzeczy używane • wędliny • produkty z Alpaki peruwiańskiej • piękne polskie ręcznie malowane bombki • i wiele innych ciekawych rzeczy SERDECZNIE ZAPRASZAMY Zwracam się z wielką prośbą do ludzi dobrego serca.

Pochodzę z Kłodzka, jestem osobą niepełnosprawną poruszającą się na wózku inwalidzkim. Zbieram środki na zakup wózka aktywnego firmy GTM Mobil.

Zakup tego wózka jest niezbędny do mojego dalszego funkcjonowania, obecny wózek został mi wypożyczony przez Fundację Aktywnej Rehabilitacji i muszę go oddać w najbliższym czasie. Tylko z Narodowego Funduszu Zdrowia mogę się starać o dofinansowanie do kwoty 3000 zł, pozostaje jednak problem uzyskania pozostałej kwoty 4000 zł. Nie dysponuję takimi pieniędzmi, bez nowego wózka bedę zamknięty w czterech ścianach własnego mieszkania.

Dzięki temu wózkowi będę mógł wzmacniać swoją sprawność fizyczną. Od urodzenia choruję na artrogrypozę, na częściowy zanik mięśni. Jednak jestem zdania, że choroba nie powinna nikogo wykluczać i trzeba po prostu robić swoje oraz spełniać swoje marzenia i cele.

Posiadam indywidualne subkonto w Fundacji AVALON, na które można wysyłać pieniądze na wsparcie. Adres mojego subkonta wraz z informacjami: http://www.fundacjaavalon.pl/nasi_beneficjenci/lista/sydorko_michal.html Fundacja działa w godzinach 9 - 17 (godzina 3 - 11 czasu w Toronto) od poniedziałku do piątku. Numer telefonu do fundacji: +4822-266-82-94.

Będę niezmiernie wdzięczny za każdą pomoc, która przybliży mnie do zakupu nowego wózka i tym samym, otwarcia się na ludzi i na świat. W razie pytań bądź wyjaśnień, proszę o kontakt mailowy: michal.sydorko@gmail.com lub telefoniczny +48 791-544-405 Z wyrazami szacunku, Michal Sydorko

www.gazetagazeta.com

Gazeta 41, 9 - 15 paĹşdziernika 2015 REKLAMY

strona 17

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

strona 18

www.gazetagazeta.com

PROGRAM TV POLSAT 2 PROPONUJE

PROGRAM TELEWIZYJNY od 9.10.2015 do 15.10.2015 * PIĄTEK, 9.10.2015 r. * 0.00 Dzień, który zmienił moje życie (44), serial paradokumentalny 1.00 Pielęgniarki (80), serial paradokumentalny 2.00 Awantura o kasę (120), teleturniej 3.00 Pamiętniki z wakacji 3 (37), serial paradokumentalny 4.00 Miodowe lata. Mecz derbowy (57), serial komediowy 4.45 Miodowe lata. Szczęśliwe pudełka (58), serial komediowy 5.30 Rodzina zastępcza. Miss szkoły (24), serial komediowy 6.00 Daleko od noszy. Dieta dr. Kidlera (133), serial komediowy 6.30 Daleko od noszy. Sponsorzy (134), serial komediowy 7.00 Świat według Kiepskich. Dolczewita (377), serial komediowy 7.30 Świat według Kiepskich. Portfel (378), serial komediowy 8.00 Świat według Kiepskich. Happy New Year (379), serial komediowy 8.30 Rodzina zastępcza. Kindersztuba (236), serial komediowy 9.30 Miodowe lata. Metoda X (63), serial komediowy 10.20 Miodowe lata. Ubezpieczenie na życie (64), serial komediowy 11.10 Miodowe lata. Rodzina patologiczna (65), serial komediowy 12.00 Malanowski i partnerzy. Stajenna (294), serial fabularno-dokumentalny 12.30 Malanowski i partnerzy. Niebezpieczne czary (295), serial fabularno-dokumentalny 13.00 Dlaczego ja? (467), serial paradokumentalny 14.05 Wydarzenia, magazyn informacyjny 14.45 Trudne sprawy. Nastoletniej matce grozi bankructwo (441), serial paradokumentalny 15.45 Pamiętniki z wakacji 3 (37), serial paradokumentalny 16.50 Świat według Kiepskich. Zwierzę medialne (358), serial komediowy 17.25 Rodzina zastępcza. Wybraniec narodu (53), serial komediowy 18.00 Daleko od noszy. Wielkie powitanie (14), serial komediowy 18.30 Dlaczego ja? (467), serial paradokumentalny 19.30 Trudne sprawy. Nastoletniej matce grozi bankructwo (441), serial paradokumentalny 20.30 Wydarzenia, magazyn informacyjny 21.00 Interwencja, magazyn reporterów 21.20 Pierwsza miłość (2142), serial obyczajowy 22.00 Świat według Kiepskich. Dolczewita (377), serial komediowy 22.30 Cafeteria, talk-show 23.30 Taaaka ryba. Spinning jeziorowy (98), magazyn wędkarski

* SOBOTA, 10.10.2015 r. * Sobota 10 0.00 Miodowe lata. Krawczyk przeciwko Norkowi (71), serial komediowy 0.50 Miodowe lata. Język ciała (72), serial

komediowy 1.40 Pielęgniarki (141), serial paradokumentalny 2.35 Pielęgniarki (142), serial paradokumentalny 3.35 Dlaczego ja? (463), serial paradokumentalny 4.30 Dlaczego ja? (464), serial paradokumentalny 5.30 Dlaczego ja? (465), serial paradokumentalny 6.30 Dlaczego ja? (466), serial paradokumentalny 7.30 Dlaczego ja? (467), serial paradokumentalny 8.30 Nasz nowy dom (40), reality show 9.30 Miodowe lata. Przepraszam Cię (66), serial komediowy 10.20 Miodowe lata. Rendez-vous w ciemno (67), serial komediowy 11.10 Miodowe lata. Bar szybkiej obsługi (68), serial komediowy 12.00 Malanowski i partnerzy. Śmierć w jacuzzi (296), serial fabularno-dokumentalny 12.30 Malanowski i partnerzy. Brudne pranie (297), serial fabularno-dokumentalny 13.00 Tajemnice kniei. Zimowa stołówka (14), cykl reportaży 13.30 Ewa gotuje (251), magazyn kulinarny 14.05 Wydarzenia, magazyn informacyjny 14.45 Trudne sprawy (442), serial paradokumentalny 15.45 Pamiętniki z wakacji 3 (38), serial paradokumentalny 16.50 Świat według Kiepskich. Królowa balu (431), serial komediowy 17.25 Rodzina zastępcza. Angielski łącznik (54), serial komediowy 18.00 Daleko od noszy. Dwaj panowie Pre (15), serial komediowy 18.30 Oblicza Ameryki, magazyn turystyczny 19.00 Przyjaciółki 5 (57), serial obyczajowy 20.00 Imperium disco polo (35), magazyn muzyczny 20.30 Wydarzenia, magazyn informacyjny 21.00 Nasz nowy dom (40), reality show 22.00 Świat według Kiepskich. Paradoks (465), serial komediowy 22.30 2XL (10), serial obyczajowy 23.30 Oblicza Ameryki, magazyn turystyczny

* Niedziela NIEDZIELA, 11.10.2015 r. * 11 0.00 Miodowe lata. Bjorn Bergenstrup (73), serial komediowy 0.45 Miodowe lata. Egzorcysta (74), serial komediowy 1.30 Pielęgniarki (143), serial paradokumentalny 2.30 Pielęgniarki (144), serial paradokumentalny 3.30 Trudne sprawy (437), serial paradokumentalny 4.30 Trudne sprawy. Nieuczciwy kontroler skarbowy (438), serial paradokumentalny 5.30 Trudne sprawy (439), serial parado-

kumentalny 6.30 Trudne sprawy. Roztargniony syn musi chodzić do szkoły specjalnej (440), serial paradokumentalny 7.30 Trudne sprawy. Nastoletniej matce grozi bankructwo (441), serial paradokumentalny 8.30 Nasz nowy dom (41), reality show 9.30 Miodowe lata. Eksperyment medyczny (69), serial komediowy 10.20 Miodowe lata. Partia (70), serial komediowy 11.10 Miodowe lata. Krawczyk przeciwko Norkowi (71), serial komediowy 12.00 Malanowski i partnerzy. Głodna miłości (298), serial fabularno-dokumentalny 12.30 Malanowski i partnerzy. Niebezpieczne przyjaciółki (299), serial fabularno-dokumentalny 13.00 Tajemnice kniei. Sarna - płowa piękność (15), cykl reportaży 13.30 Ewa gotuje (252), magazyn kulinarny 14.05 Wydarzenia, magazyn informacyjny 14.35 Interwencja, magazyn reporterów 15.00 Kabaretowa Ekstraklasa (19), program rozrywkowy 16.00 Kabaretowa Ekstraklasa (20), program rozrywkowy 17.00 Świat według Kiepskich. Kożuchowska (432), serial komediowy 17.30 Rodzina zastępcza. Skradziony skarb (55), serial komediowy 18.00 Daleko od noszy. Test na inteligencję (16), serial komediowy 18.30 Sport w Polsacie 2, magazyn sportowy 21.05 Wydarzenia, magazyn informacyjny 21.35 Nasz nowy dom (41), reality show 22.30 Oblicza Ameryki, magazyn turystyczny 23.00 Przyjaciółki 5 (58), serial obyczajowy

* Poniedzielek PONIEDZIAŁEK, 12.10.2015 r. * 12 0.00 Dzień, który zmienił moje życie (45), serial paradokumentalny 1.00 Pielęgniarki (81), serial paradokumentalny 1.55 Awantura o kasę (121), teleturniej 2.55 Pamiętniki z wakacji 3 (38), serial paradokumentalny 3.50 Miodowe lata. Metoda X (63), serial komediowy 4.40 Miodowe lata. Ubezpieczenie na życie (64), serial komediowy 5.30 Rodzina zastępcza. Wielka zmiana (25), serial komediowy 6.05 Daleko od noszy. Prywatna prośba (135), serial komediowy 6.35 Daleko od noszy. Nie brać czy nie dawać (136), serial komediowy 7.05 Świat według Kiepskich. Ostatni wódz Szoszonów (353), serial komediowy 7.35 Świat według Kiepskich. Cyc i Pupcia (354), serial komediowy 8.05 Świat według Kiepskich. Moje wielkie wrocławskie wesele (355), serial komediowy 8.35 Rodzina zastępcza. Poezja i abstynencja (237), serial komediowy 9.35 Miodowe lata. Język ciała (72), serial komediowy 10.25 Miodowe lata. Bjorn Bergenstrup (73), serial komediowy 11.10 Miodowe lata. Egzorcysta (74), serial komediowy 12.00 Malanowski i partnerzy. Detektywi w potrzasku (300), serial fabularno-dokumentalny

12.30 Malanowski i partnerzy. Zaginiona Tajka (301), serial fabularno-dokumentalny 13.00 Dlaczego ja? (468), serial paradokumentalny 14.05 Wydarzenia, magazyn informacyjny 14.40 Trudne sprawy (443), serial paradokumentalny 15.45 Pamiętniki z wakacji 3 (39), serial paradokumentalny 16.50 Świat według Kiepskich. Dług (359), serial komediowy 17.25 Rodzina zastępcza. Ciotka Adela (56), serial komediowy 18.00 Daleko od noszy. Seria próbna (17), serial komediowy 18.30 Dlaczego ja? (468), serial paradokumentalny 19.25 Trudne sprawy. Matka trojga dzieci zostawia je same (443), serial paradokumentalny 20.30 Wydarzenia, magazyn informacyjny 21.00 Interwencja, magazyn reporterów 21.20 Pierwsza miłość (2143), serial obyczajowy 22.00 Świat według Kiepskich. Ostatni wódz Szoszonów (353), serial komediowy 22.30 Pełna chata (6), magazyn 23.00 Ewa gotuje (252), magazyn kulinarny 23.30 997 - Fajbusiewicz na tropie (7), magazyn kryminalny

* WTOREK, 13.10.2015 r. * Wtorek 13 0.00 Dzień, który zmienił moje życie (46), serial paradokumentalny 1.00 Pielęgniarki (82), serial paradokumentalny 1.55 Awantura o kasę (122), teleturniej 3.00 Pamiętniki z wakacji 3 (39), serial paradokumentalny 3.50 Miodowe lata. Język ciała (72), serial komediowy 4.40 Miodowe lata. Bjorn Bergenstrup (73), serial komediowy 5.25 Miodowe lata. Egzorcysta (74), serial komediowy 6.10 Daleko od noszy. Jak oni miauczą (137), serial komediowy 6.40 Daleko od noszy. Bakcyl hazardu (138), serial komediowy 7.10 Świat według Kiepskich. Stąd do wieczności (356), serial komediowy 7.40 Świat według Kiepskich. Trzy ananasy (357), serial komediowy 8.10 Świat według Kiepskich. Zwierzę medialne (358), serial komediowy 8.40 Rodzina zastępcza. Statek pijany (238), serial komediowy 9.40 Miodowe lata. Tadzio Krawczyk i Karol Norek (75), serial komediowy 10.25 Miodowe lata. Mordercy są wśród nas (76), serial komediowy 11.10 Miodowe lata. Mikołajki (77), serial komediowy 12.00 Malanowski i partnerzy. Nowe życie (302), serial fabularno-dokumentalny 12.30 Malanowski i partnerzy. Ukochany syn (303), serial fabularno-dokumentalny 13.00 Dlaczego ja? (469), serial paradokumentalny 14.05 Wydarzenia, magazyn informacyjny 14.40 Trudne sprawy (444), serial paradokumentalny 15.45 Pamiętniki z wakacji 3 (40), serial paradokumentalny 16.50 Świat według Kiepskich. Jajko pokoju (360), serial komediowy 17.25 Rodzina zastępcza. Igraszki z magią (57), serial komediowy.

18.00 Daleko od noszy. Beznadziejny przypadek (18), serial komediowy 18.30 Dlaczego ja? (469), serial paradokumentalny 19.25 Trudne sprawy (444), serial paradokumentalny 20.30 Wydarzenia, magazyn 21.00 Interwencja, magazyn reporterów 21.20 Pierwsza miłość (2144), serial obyczajowy 22.00 Świat według Kiepskich. Stąd do wieczności (356), serial komediowy 22.30 Gwiazdy na dywaniku (162), program rozrywkowy 23.00 Zdrowie na widelcu (75), magazyn poradnikowy 23.30 Stołeczna drogówka (22), serial dokumentalny

* ŚRODA, 14.10.2015 r. * Sroda 14 0.00 Dzień, który zmienił moje życie (47), serial paradokumentalny 1.00 Pielęgniarki (83), serial paradokumentalny 2.00 Awantura o kasę (123), teleturniej 3.00 Pamiętniki z wakacji 3 (40), serial paradokumentalny 3.55 Miodowe lata. Tadzio Krawczyk i Karol Norek (75), serial komediowy 4.40 Miodowe lata. Mordercy są wśród nas (76), serial komediowy 5.25 Rodzina zastępcza. Bardzo biedna staruszka (26), serial komediowy 6.00 Daleko od noszy. Cudowne prądy salowego Basena (140), serial komediowy 6.30 Daleko od noszy. Sobowtór Karinki (139), serial komediowy 7.00 Świat według Kiepskich. Dług (359), serial komediowy 7.30 Świat według Kiepskich. Jajko pokoju (360), serial komediowy 8.00 Świat według Kiepskich. Salto (361), serial komediowy 8.30 Rodzina zastępcza. Ambicje zawodowe (239), serial komediowy 9.30 Miodowe lata. Walka płci (78), serial komediowy 10.20 Miodowe lata. Romeo z Weronek (79), serial komediowy 11.05 Miodowe lata. Kanalersi (80), serial komediowy 12.00 Malanowski i partnerzy. Zła matka (304), serial fabularno-dokumentalny 12.30 Malanowski i partnerzy. Zgwałcona (305), serial fabularno-dokumentalny 13.00 Dlaczego ja? (470), serial paradokumentalny 14.05 Wydarzenia, magazyn 14.40 Trudne sprawy (445), serial paradokumentalny 15.45 Pamiętniki z wakacji 3 (41), serial paradokumentalny 16.50 Świat według Kiepskich. Salto (361), serial komediowy 17.25 Rodzina zastępcza. Prawo jazdy (58), serial komediowy 18.00 Daleko od noszy. Pogromca wampirów (19), serial komediowy 18.30 Dlaczego ja? (470), serial paradokumentalny 19.25 Trudne sprawy (445), serial paradokumentalny 20.30 Wydarzenia, magazyn 21.00 Interwencja, magazyn reporterów 21.20 Pierwsza miłość (2145), serial obyczajowy 22.00 Świat według Kiepskich. Dług (359), serial komediowy 22.30 Aleja sław. Związki, które się opłaci-

ły i rodzinne projekty gwiazd (81), magazyn 23.00 Jem i chudnę. Przemiana materii (53), magazyn lifestylowy 23.30 Chłopaki do wzięcia (74), serial dokumentalny

* CZWARTEK, 15.10.2015 r. * Czwartek 15 0.00 Dzień, który zmienił moje życie (48), serial paradokumentalny 1.00 Pielęgniarki (84), serial paradokumentalny 2.00 Awantura o kasę (124), teleturniej 3.00 Pamiętniki z wakacji 3 (41), serial paradokumentalny 4.00 Miodowe lata. Mikołajki (77), serial komediowy 4.45 Miodowe lata. Walka płci (78), serial komediowy 5.35 Rodzina zastępcza. Wielkie pranie (27), serial komediowy 6.05 Daleko od noszy. Ideał do reklamy (141), serial komediowy 6.35 Daleko od noszy. Skłócacz i Godzilla (142), serial komediowy 7.05 Świat według Kiepskich. Więcej, lepiej, taniej, weselej (362), serial komediowy 7.35 Świat według Kiepskich. Uczeń czarnoksiężnika (363), serial komediowy 8.05 Świat według Kiepskich. Krew z krwi, kość z kości (364), serial komediowy 8.35 Rodzina zastępcza plus. Skrypty afektywne (240), serial komediowy 9.35 Miodowe lata. Wieczór we dwoje (81), serial komediowy 10.20 Miodowe lata. Krzyżacy (82), serial komediowy 11.10 Miodowe lata. Azor (83), serial komediowy 12.00 Malanowski i partnerzy. Ciche pożegnanie (306), serial fabularno-dokumentalny 12.30 Malanowski i partnerzy. Bez szwanku (307), serial fabularno-dokumentalny 13.00 Dlaczego ja? (471), serial paradokumentalny 14.05 Wydarzenia, magazyn informacyjny 14.40 Trudne sprawy (446), serial paradokumentalny 15.45 Pamiętniki z wakacji 3 (42), serial paradokumentalny 16.50 Świat według Kiepskich. Więcej, lepiej, taniej, weselej (362), serial komediowy 17.25 Rodzina zastępcza. Zamek lorda (59), serial komediowy 18.00 Daleko od noszy. Etylina 95 (20), serial komediowy 18.30 Dlaczego ja? (471), serial paradokumentalny 19.25 Trudne sprawy. Dziewczyna terroryzuje całą ulicę (446), serial paradokumentalny 20.30 Wydarzenia, magazyn informacyjny 21.00 Interwencja, magazyn reporterów 21.20 Pierwsza miłość (2146), serial obyczajowy 22.00 Świat według Kiepskich. Więcej, lepiej, taniej, weselej (362), serial komediowy 22.30 Z tyłu sceny. Anna Czartoryska (65), program rozrywkowy 23.00 Przez żołądek do serca. Adrianna i Rafał (29), magazyn kulinarny 23.30 Skarby III Rzeszy. Kamienna reduta (25), serial dokumentalny

Program TV Polonia na str 19., iTVN na str. 20 Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne zmiany w programie.

Nasze propozycje telewizji kanadyjskiej na weekend PIĄTEK SLICE (41) Be My Valentine, godz. 19.00 Strażak wdowiec zaprasza kwiaciarkę na bal z okazji Valentine’s Day. M3 (36) Disturbia, godz. 20.00 Odbywający areszt domowy młody chłopak nie jest pewien, czy jego sąsiad jest faktycznie seryjnym mordercą czy jest to wytwór jego wyobraźni.

WNED (15) Bullitt, godz. 21.00 Detektyw z San Francisco wpada w obsesję na punkcie sprawy korupcji, w którą wmieszana jest mafia.

CKVR (20) The Big Wedding, godz. 21.00 Dawno rozwiedziona para musi udawać, że nadal jest razem kiedy ultrakonserwatywna biologiczna matka ich adoptowanego

syna przylatuje na jego ślub.

SOBOTA CKVR (20) Morning Glory, godz. 15.00 Fatalne skutki decyzji producenta nękanego problemami porannego program informacyjnego, polegającej na sprowadzeniu legendarnego dziennikarza telewizyjnego.

ARTSC (31) The Patriot, godz. 17.00 Farmer pacyfista z Południowej Karoliny z niechęcią włącza się w wojnę o niepodległość USA i walczy u boku syna.

W (27) Red, godz. 18.30 Emerytowani agenci CIA skrzykują się, aby wspólnie walczyć o życie, kiedy agencja wysyła zamachowców, by ci uciszyli ich i nie dopuścili do ujawnienia znanych im

tajemnic.

CIII (3) Baby Sellers, godz. 20.00 Agent wydziału imigracji pracuje w ukryciu aby pojmać bezwzględną kobietę handlującą dziećmi pod przykrywką organizowania dla nich adopcyjnych rodzin.

ARTSC (31) The Shawshank Redemption, godz. 20.00 Adaptacja powieści Stephena Kinga - dwa wyroki dożywocia powodują, że niewinny człowiek trafia do skorumpowanego więzienia w stanie Maine.

ARTSC (31) The Godfather, godz. 21.00 Szef mafii Vito Corleone i jego synowie panują w Nowym Jorku, stosując swój mafijny system wymiaru sprawiedliwości.

MUCH (29) The Possession, godz. 22.00 Rodzice muszą współprcaować aby ocalić

swoją małą córeczkę przed dybukiem złym duchem, który zamieszkuje w nawiedzonym człowieku i ostatecznie pożera go.

NIEDZIELA BRAVOC (40) The Help, godz. 19.00 Zdeterminowana aby zostać pisarką, panna z towarzystwa żyjąca w Mississippi w latach 1860. szokuje lokalną społeczność przeprowadzając wywiady z czarnoskórymi kobietami pracującymi dla białych rodzin.

CJMT (14) Golden Chicken, godz. 22.00 Złodziej zaczyna zakochiwać się w uroczej prostytutce, która dzieli się z nim swoją historią.

W (27) Killers, godz. 21.00 Idealne życie kobiety na przedmieściach zostaje całkowicie zniszczone kiedy do-

wiaduje się, że jej mąż jest międzynarodowym superszpiegiem.

CBNEWS (26) Dreamcatcher, godz. 22.00 W Chicago była prostytutka pomaga trudnej młodzieży i innym kobietom w zmianie ich życia.

BRAVOC (40) The Pacifier, godz. 22.00 Oficer specjalnej jednostki amerykańskiej marynarki staje przed trudnym zadaniem kiedy musi zająć się piątką dzieci i chronić je przed wrogami ich ojca.

PONIEDZIAŁEK SLICE (41) 50 First Dates, godz. 16.30 Weterynarz stara się zdobyć miłość kobiety, która cierpi na utratę pamięci.

SLICE (41)

Couples Retreat, godz. 18.30 Cztery pary odkrywają, że za raj trzeba zapłacić, kiedy zmuszeni są brać udział w sesjach terapeutycznych w tropikalnym ośrodku wypoczynkowym.

SHCASEC (39) Indiana Jones and the Last Crusade, godz.

19.30 Archeolog Jones ratuje swojego porwanego ojca i razem, ścigając się z hitlerowcami, wyruszają w poszukiwanie Świętego Graala.

AMCCAN (32) Independence Day, godz. 20.00 Pilot bombowca, geniusz komputerowy i inni podejmują walkę, kiedy gigantyczne statki kosmiczna lądują w głównych metropoliach na ziemi.

BRAVOC (40) Sister Act, godz. 22.00 Piosenkarka z Reno udaje zakonnicę i pokazuje muzykę rocka chórowi w klasztorze w San Francisco.

www.gazetagazeta.com

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

strona 19

PROGRAM TV POLONIA PROPONUJE

TVP POLONIA

Od 9.10.2015 do 15.10.2015

www.tvpolonia.com

* PIĄTEK, 9.10.2015 r. *

0.30 Barwy szczęścia (1262), serial obyczajowy 1.00 Barwy szczęścia (1263), serial obyczajowy 1.25 Barwy szczęścia (1264), serial obyczajowy 2.00 Pytanie na śniadanie, magazyn 2.05 Pogoda, magazyn informacyjny 2.10 Pytanie na śniadanie, magazyn 2.55 Pogoda, magazyn informacyjny 3.00 Pytanie na śniadanie, magazyn 3.40 Pogoda, magazyn informacyjny 3.45 Pytanie na śniadanie, magazyn 5.10 Polonia w komie. Holandia - Justyna 5.20 Polonia 24, magazyn informacyjny 5.50 Halo Polonia, magazyn 6.50 Pamiętaj o mnie, koncert życzeń 7.10 Ojciec Mateusz 7. Miłość po grób (164), serial kryminalny 8.00 Na dobre i na złe. Panaceum (600), serial obyczajowy 8.55 Audycje komitetów wyborczych, magazyn publicystyczny 9.12 Audycje komitetów wyborczych, magazyn publicystyczny 9.20 5. Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Podsumowanie pierwszego etapu, koncert 10.00 Kulturalni PL, magazyn 11.00 Słownik polsko@polski, talkshow prof. Jana Miodka 11.30 Teleexpress, magazyn informacyjny 11.55 M jak miłość (1152), serial obyczajowy 12.45 Gala nagród Totus 2015, widowisko 13.45 Dobranocka. Kulfon, co z ciebie wyrośnie?!. Kulfoniasty porządeczek, serial animowany 14.00 Wiadomości, magazyn informacyjny 14.25 Sport, magazyn informacyjny 14.30 Pogoda, magazyn informacyjny 14.35 Orędzie kardynała Stanisława Dziwisza na Dzień Papieski 14.50 Strażacy (1/10), serial obyczajowy 15.40 Pamiętaj o mnie, koncert życzeń 16.05 Audycje komitetów wyborczych, magazyn publicystyczny 16.22 Audycje komitetów wyborczych, magazyn publicystyczny 16.35 Psy 2. Ostatnia krew, film sensacyjny, Polska 1994 18.20 Słownik polsko@polski, talkshow prof. Jana Miodka 18.50 M jak miłość (1152), serial obyczajowy 19.45 Dobranocka za oceanem. Kulfon, co z ciebie wyrośnie?!. Kulfoniasty porządeczek, serial animowany 20.00 Wiadomości, magazyn informacyjny 20.20 Sport, magazyn informacyjny 20.25 Pogoda, magazyn informacyjny 20.30 Orędzie kardynała Stanisława Dziwisza na Dzień Papieski 20.45 Strażacy (1/10), serial obyczajowy 21.40 Pamiętaj o mnie, koncert życzeń 22.00 Audycje komitetów wyborczych, magazyn publicystyczny 22.17 Audycje komitetów wyborczych, magazyn publicystyczny 22.30 Psy 2. Ostatnia krew, film sensacyjny, Polska 1994

0.00 Świat się kręci, talk-show 0.50 5. Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Podsumowanie pierwszego etapu, koncert 1.30 Bukolandia. Bulber (1), serial animowany 2.00 Pytanie na śniadanie, magazyn 2.05 Pogoda, magazyn informacyjny 2.10 Pytanie na śniadanie, magazyn 2.55 Pogoda, magazyn informacyjny 3.00 Pytanie na śniadanie, magazyn 3.40 Pogoda, magazyn informacyjny 3.45 Pytanie na śniadanie, magazyn 4.55 Polonia w komie 5.05 Polonia 24, magazyn informacyjny 5.35 Halo Polonia, magazyn 6.35 Wiadomości, magazyn informacyjny 6.50 Na sygnale 3. Za późno (66), serial fabularno-dokumentalny 7.25 M jak miłość (1151), serial obyczajowy 8.25 Uwikłani. Nina - krok od śmierci (6/9), serial kryminalny 9.20 Lato Zet i Dwójki 209. Kołobrzeg (1), widowisko 10.20 Kocham kino, magazyn filmowy Grażyny Torbickiej 10.55 Załoga Eko - Na tropie tajemnic przyrody. Drogi dla natury (5), magazyn ekologiczny 11.20 Polonia w komie 11.30 Teleexpress, magazyn informacyjny 11.55 KabareTOP, czyli kabaretowa lista przebojów, program rozrywkowy 12.25 5. Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina.

Podsumowanie, pierwszego etapu, koncert 13.00 Na sygnale 3. Za późno (66), serial fabularno-dokumentalny 13.25 Polska kultura w Chinach, reportaż 13.45 Dobranocka. Film pod strasznym tytułem (1), serial animowany 14.00 Wiadomości, magazyn informacyjny 14.30 Sport, magazyn informacyjny 14.35 Pogoda, magazyn informacyjny 14.50 Na dobre i na złe. Panaceum (600), serial obyczajowy 15.50 Polonia w komie 16.05 Polonia 24, magazyn informacyjny 16.35 Halo Polonia, magazyn 17.40 Sublokator, komedia obyczajowa, Polska 1966 19.15 Bukolandia. Bulber (1), serial animowany 19.45 Dobranocka za oceanem. Film pod strasznym tytułem (1), serial animowany 20.00 Wiadomości, magazyn informacyjny 20.25 Sport, magazyn informacyjny 20.30 Pogoda, magazyn informacyjny 20.45 Na dobre i na złe. Panaceum (600), serial obyczajowy 21.45 Na sygnale 3. Za późno (66), serial fabularno-dokumentalny 22.10 Audycje komitetów wyborczych, magazyn publicystyczny 22.27 Audycje komitetów wyborczych, magazyn publicystyczny 22.35 Polonia 24, magazyn informa*Niedziela NIEDZIELA, 11.10.2015 r. * 11 cyjny 23.05 Halo Polonia, magazyn 0.10 Retromania (2), magazyn mu23.55 Polonia w komie zyczny * SOBOTA, 10.10.2015 r. * 0.40 Kobieta pracująca. Irena KwiatSobota 10 kowska, film dokumentalny, Polska 0.05 Barwy szczęścia (1261), serial 2006 1.40 Lidzbarskie Wieczory Humoru i obyczajowy

Satyry - Kabareton pod gwiazdami.

Lidzbark 2015, program rozrywkowy 2.30 Polska z Miodkiem. Leszno, Nisko (4), magazyn 2.40 Astronarium. Aktywność słoneczna (6), magazyn 3.05 Załoga Eko - Na tropie tajemnic przyrody. Piękne murawy (6), magazyn ekologiczny 3.35 Ziarno. Dzień Papieski, program dla dzieci 4.00 Transmisja mszy świętej z Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach 5.35 Między ziemią a niebem, magazyn 6.00 Anioł Pański 6.15 Czekamy na Światowe Dni Młodzieży - kronika (11) 6.20 Pod Tatrami. Wiktorówki, magazyn 6.30 Syzyfowe prace. 1892 (5/6), serial obyczajowy 7.30 Pamiętaj o mnie, koncert życzeń 7.55 Francis Goya gra polskie przeboje, recital 8.25 Retromania (3), magazyn muzyczny 8.55 Audycje komitetów wyborczych, magazyn publicystyczny 9.12 Audycje komitetów wyborczych, magazyn publicystyczny 9.25 Okrasa łamie przepisy. Pieczone kurczaki na nowo, magazyn kulinarny 10.00 Jan Paweł II - patron rodziny, koncert z okazji Dnia Papieskiego 10.55 Tańczący z naturą. Gazda ptasiego gniazda, serial dokumentalny 11.25 Polska z Miodkiem. Leszno, Nisko (4), magazyn 11.30 Teleexpress, magazyn informacyjny 11.55 M jak miłość (1153), serial obyczajowy 12.50 Racja stanu, program publicystyczny 13.25 Gwiazdy, hity, historie. Maria Koterbska (5), magazyn muzyczny 13.45 Dobranocka. Król Maciuś Pierwszy. Tort z niespodzianką (11), serial animowany 14.00 Wiadomości, magazyn informacyjny 14.25 Sport, magazyn informacyjny 14.30 Pogoda, magazyn informacyjny 14.45 Ranczo 3. Potęga mediów (109), serial obyczajowy 15.40 Pamiętaj o mnie, koncert życzeń 16.00 Audycje komitetów wyborczych, magazyn publicystyczny 16.17 Audycje komitetów wyborczych, magazyn publicystyczny 16.30 Teatr Telewizji. Dziady (1/2), sztuka Adama Mickiewicza 18.15 Racja stanu, program publicystyczny 18.45 Polska z Miodkiem. Leszno, Nisko (4), magazyn 18.50 M jak miłość (1153), serial obyczajowy 19.45 Dobranocka za oceanem. Król Maciuś Pierwszy. Tort z niespodzianką (11), serial animowany 20.00 Wiadomości, magazyn informacyjny 20.20 Sport, magazyn informacyjny 20.25 Pogoda, magazyn informacyjny 20.40 Ranczo 3. Potęga mediów (109), serial obyczajowy 21.40 Teatr Telewizji. Dziady (1/2), sztuka Adama Mickiewicza 23.25 Pamiętaj o mnie, koncert życzeń 23.40 Tańczący z naturą. Gazda ptasiego gniazda, serial dokumentalny

* PONIEDZIAŁEK, 12.10.2015 r. * Poniedzielek 0.15 Racja stanu, program publicystyczny 0.45 Gwiazdy, hity, historie. Maria Koterbska (5), magazyn muzyczny 1.05 Regiony z historią. Pułtusk, cykl dokumentalny 1.25 Magiczne drzewo. Para (7), serial obyczajowy 2.00 Pytanie na śniadanie, magazyn 2.05 Pogoda, magazyn informacyjny 2.10 Pytanie na śniadanie, magazyn 2.55 Pogoda, magazyn informacyjny 3.00 Pytanie na śniadanie, magazyn 3.40 Pogoda, magazyn informacyjny 3.45 Pytanie na śniadanie, magazyn

4.55 Polonia w komie 5.05 Tańczący z naturą. Gazda ptasiego gniazda, serial dokumentalny 5.35 Kulturalni PL, magazyn 6.35 Wiadomości, magazyn informacyjny 6.50 Barwy szczęścia (1265), serial obyczajowy 7.25 Ranczo 3. Potęga mediów (109), serial obyczajowy 8.25 Teatr Telewizji. Dziady (1/2), sztuka Adama Mickiewicza 10.25 WOK - Wszystko o Kulturze, magazyn 10.55 Rezydencja (18), telenowela 11.20 Polonia w komie 11.30 Teleexpress, magazyn informacyjny 11.55 Sztuka życia. Alicja Resich-Modlińska, magazyn poradnikowy 12.25 Naszaarmia.pl, magazyn 12.55 Barwy szczęścia (1265), serial obyczajowy 13.25 Regiony z historią. Pułtusk, cykl dokumentalny 13.45 Dobranocka. Miś Uszatek. Wrotki, serial animowany 14.00 Wiadomości, magazyn informacyjny 14.25 Sport, magazyn informacyjny 14.35 Pogoda, magazyn informacyjny 14.50 Cisza nad rozlewiskiem (2/13), serial obyczajowy 15.50 Polonia w komie 16.05 Polonia 24, magazyn informacyjny 16.35 Halo Polonia, magazyn 17.40 Tomasz Lis na żywo, talk-show 18.45 Rezydencja (18), telenowela 19.15 Magiczne drzewo. Para (7), serial obyczajowy 19.45 Dobranocka za oceanem. Miś Uszatek. Wrotki, serial animowany 20.00 Wiadomości, magazyn informacyjny 20.25 Sport, magazyn informacyjny 20.30 Pogoda, magazyn informacyjny 20.45 Cisza nad rozlewiskiem (2/13), serial obyczajowy 21.35 Polonia w komie 21.45 Barwy szczęścia (1265), serial obyczajowy 22.20 Polonia 24, magazyn informacyjny 22.50 Halo Polonia, magazyn 23.40 Sztuka życia. Alicja Resich-Modlińska, magazyn poradnikowy

* WTOREK, 13.10.2015 r. * Wtorek 0.05 Świat się kręci, talk-show 1.00 E-lementarz, magazyn popularnonaukowy 1.25 Rodzina Leśniewskich. Skok (6/ 7), serial obyczajowy 2.00 Pytanie na śniadanie, magazyn 2.05 Pogoda, magazyn informacyjny 2.10 Pytanie na śniadanie, magazyn 2.55 Pogoda, magazyn informacyjny 3.00 Pytanie na śniadanie, magazyn 3.40 Pogoda, magazyn informacyjny 3.45 Pytanie na śniadanie, magazyn 4.55 Polonia w komie 5.05 Polonia 24, magazyn informacyjny 5.35 Halo Polonia, magazyn 6.35 Wiadomości, magazyn informacyjny 6.50 Barwy szczęścia (1266), serial obyczajowy 7.25 Strażacy (1/10), serial obyczajowy 8.20 Tomasz Lis na żywo, talk-show 9.15 Zapiski łazęgi. Gryficka Rega, cykl felietonów 9.25 Astronarium. Europejskie Obserwatorium Południowe (7), magazyn 10.00 Hala odlotów 5 (3), talk-show 10.55 Rezydencja (19), telenowela 11.20 Polonia w komie 11.30 Teleexpress, magazyn informacyjny 11.50 Polska z Miodkiem. Rzeki Wrocławia (5), magazyn 11.53 Nożem i widelcem. Jesienne przetwory, kompozycja przypraw, magazyn kulinarny 12.05 Alchemia zdrowia i urody, magazyn 12.20 Reporter polski, magazyn 12.55 Barwy szczęścia (1266), serial obyczajowy 13.25 Informacje kulturalne

13.45 Dobranocka. Kolorowy świat Pacyka. Papierowe konie (1), serial animowany 14.00 Wiadomości, magazyn informacyjny 14.25 Sport, magazyn informacyjny 14.35 Pogoda, magazyn informacyjny 14.50 Ojciec Mateusz 7. Piotruś Pan (165), serial kryminalny 15.40 Polska z Miodkiem. Rzeki Wrocławia (5), magazyn 15.50 Polonia w komie 16.05 Polonia 24, magazyn informacyjny 16.35 Halo Polonia, magazyn 17.35 Wygrać z przeznaczeniem, film dokumentalny, Polska 2015 18.45 Rezydencja (19), telenowela 19.15 Rodzina Leśniewskich. Skok (6/ 7), serial obyczajowy 19.45 Dobranocka za oceanem. Kolorowy świat Pacyka. Papierowe konie (1), serial animowany 20.00 Wiadomości, magazyn informacyjny 20.25 Sport, magazyn informacyjny 20.30 Pogoda, magazyn informacyjny 20.45 Ojciec Mateusz 7. Piotruś Pan (165), serial kryminalny 21.35 Polonia w komie 21.45 Barwy szczęścia (1266), serial obyczajowy 22.10 Polska z Miodkiem. Rzeki Wrocławia (5), magazyn 22.20 Polonia 24, magazyn informacyjny 22.50 Halo Polonia, magazyn 23.40 Regiony z historią. Pułtusk, cykl dokumentalny

* ŚRODA, 14.10.2015 r. * sroda 0.00 Świat się kręci, talk-show 0.50 5. Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Podsumowanie drugiego etapu, koncert 1.25 Znak orła. Edukacja. 1308 (1/14), serial historyczny 2.00 Pytanie na śniadanie, magazyn 2.05 Pogoda, magazyn informacyjny 2.10 Pytanie na śniadanie, magazyn 2.55 Pogoda, magazyn informacyjny 3.00 Pytanie na śniadanie, magazyn 3.40 Pogoda, magazyn informacyjny 3.45 Pytanie na śniadanie, magazyn 4.55 Polonia w komie 5.05 Polonia 24, magazyn informacyjny 5.35 Halo Polonia, magazyn 6.35 Wiadomości, magazyn informacyjny 6.50 Barwy szczęścia (1267), serial obyczajowy 7.25 Cisza nad rozlewiskiem (2/13), serial obyczajowy 8.25 Wygrać z przeznaczeniem, film dokumentalny, Polska 2015 9.40 Jak to działa?. Superkomputery (79), magazyn popularnonaukowy 10.10 5. Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina.

Podsumowanie drugiego etapu, koncert 10.55 Rezydencja (20), telenowela 11.20 Polonia w komie 11.30 Teleexpress, magazyn informacyjny 11.55 Okrasa łamie przepisy. Pieczone kurczaki na nowo, magazyn kulinarny 12.25 Studio Wschód. Europejskie spotkanie w Dunajowie, program publicystyczny 12.55 Barwy szczęścia (1267), serial obyczajowy 13.25 Wilnoteka, magazyn 13.45 Dobranocka. Fortele Jonatana Koota. Klęska zwycięstwa, serial animowany 14.00 Wiadomości, magazyn informacyjny 14.30 Sport, magazyn informacyjny 14.35 Pogoda, magazyn informacyjny 14.50 Egzamin z życia (41), serial obyczajowy 15.50 Polonia w komie 16.05 Polonia 24, magazyn informacyjny 16.35 Halo Polonia, magazyn 17.40 Witajcie w bezdomności, film

dokumentalny, Polska 2013 18.45 Rezydencja (20), telenowela 19.15 Znak orła. Edukacja. 1308 (1/ 14), serial historyczny 19.45 Dobranocka za oceanem. Fortele Jonatana Koota. Klęska zwycięstwa, serial animowany 20.00 Wiadomości, magazyn informacyjny 20.25 Sport, magazyn informacyjny 20.30 Pogoda, magazyn informacyjny 20.45 Egzamin z życia (41), serial obyczajowy 21.35 Polonia w komie 21.45 Barwy szczęścia (1267), serial obyczajowy 22.20 Polonia 24, magazyn informacyjny 22.50 Halo Polonia, magazyn 23.40 Wilnoteka, magazyn 23.55 Zapiski łazęgi. Sanktuarium w Brzesku, cykl felietonów

* Czwartek CZWARTEK, 15.10.2015 r. * 0.05 Świat się kręci, talk-show 1.05 Flesz historii, cykl reportaży 1.25 Gwiezdny Pirat. Pościg (5/7), serial przygodowy 2.00 Pytanie na śniadanie, magazyn 2.05 Pogoda, magazyn informacyjny 2.10 Pytanie na śniadanie, magazyn 2.55 Pogoda, magazyn informacyjny 3.00 Pytanie na śniadanie, magazyn 3.40 Pogoda, magazyn informacyjny 3.45 Pytanie na śniadanie, magazyn 4.55 Polonia w komie 5.05 Polonia 24, magazyn informacyjny 5.35 Halo Polonia, magazyn 6.35 Wiadomości, magazyn informacyjny 6.50 Barwy szczęścia (1268), serial obyczajowy 7.25 M jak miłość (1152), serial obyczajowy 8.20 Egzamin z życia (41), serial obyczajowy 9.15 Wilnoteka, magazyn 9.40 Witajcie w bezdomności, film dokumentalny, Polska 2013 10.35 Ex Libris 10.55 Rezydencja (21), telenowela 11.20 Polonia w komie 11.30 Teleexpress, magazyn informacyjny 11.50 Polska z Miodkiem (6), magazyn 11.55 Makłowicz w podróży. Podróż 31. Norwegia - Bergen, magazyn kulinarny 12.25 Saga rodów. Ród Czarneckich, cykl dokumentalny 12.55 Barwy szczęścia (1268), serial obyczajowy 13.25 Informacje kulturalne 13.45 Dobranocka. Pomysłowy Dobromir. Po_yteczne śmigło, serial animowany 14.00 Wiadomości, magazyn informacyjny 14.25 Sport, magazyn informacyjny 14.40 Pogoda, magazyn informacyjny 14.55 Uwikłani. Agnieszka - w spirali długu (7/9), serial kryminalny 15.50 Polonia w komie 16.05 Polonia 24, magazyn informacyjny 16.35 Halo Polonia, magazyn 17.40 PitBull 3 (28), serial sensacyjny 18.30 Polska z Miodkiem (6), magazyn 18.45 Rezydencja (21), telenowela 19.15 Gwiezdny Pirat. Pościg (5/7), serial przygodowy 19.45 Dobranocka za oceanem. Pomysłowy Dobromir. Pożyteczne śmigło, serial animowany 20.00 Wiadomości, magazyn 20.25 Sport, magazyn informacyjny 20.35 Pogoda, magazyn informacyjny 20.45 Uwikłani. Agnieszka - w spirali długu (7/9), serial kryminalny 21.35 Polonia w komie 21.45 Barwy szczęścia (1268), serial obyczajowy 22.20 Polonia 24, magazyn 22.50 Halo Polonia, magazyn 23.40 Saga rodów. Ród Czarneckich, cykl dokumentalny

W każdym wydaniu "Gazety" w tygodniu zamieszczamy program TV Polonia, iTVN i Polsat 2 Program TV Polsat 2 na str. 18, ITVN na str. 20

strona 20

www.gazetagazeta.com

Gazeta 41, 9 - 15 października 2015

PROGRAM ITVN PROPONUJE

PROGRAM TELEWIZYJNY od 9.10.2015 do 15.10.2015 * PIĄTEK, 9.10.2015 r. * 0.15 Jestem Twój - film dramat, Polska 2009, reżyseria. Mariusz Grzegorzek, scenariusz.

Mariusz Grzegorzek, muzyka. brak danych, obsada. Małgorzata Buczkowska-Szlenkier, Mariusz Ostrowski, Roma Gąsiorowska, Dorota Kolak, Ireneusz Czop 2.05 Szalone serce - telenowela, Brazylia 99/150 2.50 Szkoła - serial fabularno- dokumentalny, Polska 169 3.35 Ukryta prawda - serial fabularno dokumentalny, Polska 527 4.20 Rozmowy w toku - talk show, Polska 2500 5.00 Fakty - program informacyjny, Polska 5.25 Sport - program informacyjny, Polska 5.30 Pogoda - program informacyjny, Polska 5.35 Uwaga! - program interwencyjny, Polska 4369 5.50 Pani Gadżet - program rozrywkowy, Polska 5/13 6.15 Królowa serc - telenowela, USA 123/ 140 7.05 Serwis pogodowy - Polska, Polska 7.09 Serwis pogodowy - Europa, Polska 7.11 Serwis pogodowy - Świat, Polska 7.14 Serwis pogodowy - kurorty europejskie, Polska 7.17 Serwis pogodowy - kurorty światowe, Polska 7.20 Singielka - serial obyczajowy, Polska 4/60 7.50 Na Wspólnej - serial obyczajowy, Polska 2151 8.15 Dzień Dobry TVN - magazyn, Polska 1679 10.45 Rozmowy w toku - talk show, Polska 2500 11.25 Sędzia Anna Maria Wesołowska serial fabularno - dokumentalny, Polska 15/116 12.10 Szkoła - serial fabularno- dokumentalny, Polska 169 12.55 Serwis pogodowy - Polska, Polska 12.57 Serwis pogodowy - Europa, Polska 13.00 Serwis pogodowy - Świat, Polska 13.02 Serwis pogodowy - kurorty europejskie, Polska 13.05 Królowa serc - telenowela, USA 123/ 140 13.55 Szalone serce - telenowela, Brazylia 100/150 14.40 Ukryta prawda - serial fabularno dokumentalny, Polska 527 15.25 Kto poślubi mojego syna? - program rozrywkowy, Polska 6/13 16.15 Surfing po menu II - serial kulinarny, Australia 5/8 16.40 Królowa serc - telenowela, USA 124/ 140 17.30 Szkoła - serial fabularno- dokumentalny, Polska 170 18.20 Rozmowy w toku - talk show, Polska 2501 19.10 Ukryta prawda - serial fabularno dokumentalny, Polska 528 20.00 Fakty - program informacyjny, Polska 20.30 Sport - program informacyjny, Polska 20.35 Pogoda - program informacyjny, Polska 20.40 Uwaga! - program interwencyjny, Polska 4370 21.00 Ja to mam szczęście - serial komediowy, Polska 4/26 21.30 Singielka - serial obyczajowy, Polska 5/60 22.00 Babcia Gandzia - komedia, Francja 2012, reżyseria. Jérôme Enrico, scenariusz. Jérôme EnricoLaurie Aubanel Cyril RambourBianca Olsen, muzyka. Michel Ochowiak, obsada. Bernadette Lafont, Carmen Maura, Dominique Lavanant, Fran_oise Bertin 23.30 Tabu Polska - program dokumentalny, Polska 12

* SOBOTA, 10.10.2015 r. * ITVN, sobota, 2015-10-10 0.15 Szuler - serial obyczajowy, Rosja 5/10 1.10 Doradca smaku - program kulinarny, Polska 1.20 Kuba Wojewódzki - talk show, Polska 6/14 2.05 Szalone serce - telenowela, Brazylia 100/150 2.50 Szkoła - serial fabularno- dokumental-

ny, Polska 170 3.35 Ukryta prawda - serial fabularno dokumentalny, Polska 528 4.20 Rozmowy w toku - talk show, Polska 2501 5.00 Fakty - program informacyjny, Polska 5.25 Sport - program informacyjny, Polska 5.30 Pogoda - program informacyjny, Polska 5.35 Uwaga! - program interwencyjny, Polska 4370 5.50 Surfing po menu II - serial kulinarny, Australia 5/8 6.15 Miasto Kobiet - talk show, Polska 6/12 7.00 Magiel Towarzyski - program rozrywkowy, Polska 6/14 7.35 Doradca smaku - program kulinarny, Polska 7.45 W roli głównej - Robert Lewandowski - talk show, Polska 2/7 8.15 Ugotowani - program kulinarno-rozrywkowy, Polska 5/13 9.00 Dzień Dobry TVN - magazyn, Polska 852 11.15 Co za tydzień - magazyn, Polska 720 11.40 Maja w ogrodzie - program ogrodniczy, Polska 40/52 12.05 Widziane z nieba - serial dokumentalny, Francja 15/30 12.55 Coś tu się kroi - program kulinarnorozrywkowy, Polska 5/12 13.45 Trzy róże Ewy - miniserial obyczajowy, Włochy 1/14 15.30 Aplauz, Aplauz! - program rozrywkowy, Polska 5/10 16.40 Aż po sufit! - serial obyczajowy, Polska 6/13 17.30 Kto poślubi mojego syna? - program rozrywkowy, Polska 6/13 18.20 Top Model - program rozrywkowy, Polska 5/13 19.10 Usta Usta - serial obyczajowy, Polska 6/13 20.00 Fakty - program informacyjny, Polska 20.25 Sport - program informacyjny, Polska 20.30 Pogoda - program informacyjny, Polska 20.40 Uwaga! - program interwencyjny, Polska 4371 21.00 Mam talent! - program rozrywkowy, Polska 6/13 22.20 Mały Quinquin - serial kryminalny, Francja 3/4 23.20 Wyspa odrzuconych - serial przygodowy, Rosja 7/24

* NIEDZIELA, 11.10.2015 r. * ITVN, niedziela, 2015-10-11 0.05 Wyspa odrzuconych - serial przygodowy, Rosja 8/24 0.55 Aplauz, Aplauz! - program rozrywkowy, Polska 5/10 2.05 Palermo - Nowy Jork, 1958 - serial sensacyjny, Włochy 5/8 3.25 Widziane z nieba - serial dokumentalny, Francja 15/30 4.15 Kuba Wojewódzki - talk show, Polska 6/14 5.00 Fakty - program informacyjny, Polska 5.25 Sport - program informacyjny, Polska 5.30 Pogoda - program informacyjny, Polska 5.35 Uwaga! - program interwencyjny, Polska 4371 5.50 Superwizjer - program reporterów, Polska 1049 6.15 Usta Usta - serial obyczajowy, Polska 6/13 7.15 Trzy róże Ewy - miniserial obyczajowy, Włochy 1/14 9.00 Dzień Dobry TVN - magazyn, Polska 853 11.15 Kobieta na krańcu świata - program rozrywkowy, Polska 6/10 11.40 Szuler - serial obyczajowy, Rosja 6/ 10 12.35 Magiel Towarzyski - program rozrywkowy, Polska 7/14 13.10 Mam talent! - program rozrywkowy, Polska 6/13 14.25 Stan krytyczny - serial obyczajowy, Francja 5/24 15.15 Szpitalni kapelani - dokument, Australia 8 15.45 Na Wspólnej Omnibus- serial obyczajowy, Polska 546 17.15 Ugotowani - program kulinarno-rozrywkowy, Polska 5/13 18.00 Stylowy magazyn - talk show, Polska 5/12

18.35 Wiem, co jem - program rozrywkowy, Polska 6/16 19.00 Ale jazda! - program rozrywkowy, Polska 2/12 19.30 W roli głównej - Dawid Podsiadło talk show, Polska 3/7 20.00 Fakty - program informacyjny, Polska 20.25 Sport - program informacyjny, Polska 20.30 Pogoda - program informacyjny, Polska 20.40 Uwaga! - program interwencyjny, Polska 4372 21.00 Aplauz, Aplauz! - program rozrywkowy, Polska 6/10 22.15 Coś tu się kroi - program kulinarnorozrywkowy, Polska 6/12 23.10 Palermo - Nowy Jork, 1958 - serial sensacyjny, Włochy 6/8

* PONIEDZIAŁEK, 12.10.2015 * ITVN, poniedziałek, 2015-10-12 0.30 Superwizjer - program reporterów, Polska 1050 0.55 Mam talent! - program rozrywkowy, Polska 6/13 2.10 Mały Quinquin - serial kryminalny, Francja 3/4 3.05 Art. of freedom - dokument, Polska 4.15 Miasto Kobiet - talk show, Polska 6/12 5.00 Fakty - program informacyjny, Polska 5.25 Sport - program informacyjny, Polska 5.30 Pogoda - program informacyjny, Polska 5.35 Uwaga! - program interwencyjny, Polska 4372 5.50 Ale jazda! - program rozrywkowy, Polska 2/12 6.15 Królowa serc - telenowela, USA 124/ 140 7.05 Serwis pogodowy - Polska, Polska 7.09 Serwis pogodowy - Europa, Polska 7.11 Serwis pogodowy - Świat, Polska 7.14 Serwis pogodowy - kurorty europejskie, Polska 7.17 Serwis pogodowy - kurorty światowe, Polska 7.20 Singielka - serial obyczajowy, Polska 5/60 7.50 Ja to mam szczęście - serial komediowy, Polska 4/26 8.15 Dzień Dobry TVN - magazyn, Polska 1680 10.45 Rozmowy w toku - talk show, Polska 2501 11.25 Sędzia Anna Maria Wesołowska serial fabularno - dokumentalny, Polska 16/116 12.10 Szkoła - serial fabularno- dokumentalny, Polska 170 12.55 Serwis pogodowy - Polska, Polska 12.57 Serwis pogodowy - Europa, Polska 13.00 Serwis pogodowy - Świat, Polska 13.02 Serwis pogodowy - kurorty europejskie, Polska 13.05 Królowa serc - telenowela, USA 124/ 140 13.55 Szalone serce - telenowela, Brazylia 101/150 14.40 Ukryta prawda - serial fabularno dokumentalny, Polska 528 15.25 Coś tu się kroi - program kulinarnorozrywkowy, Polska 6/12 16.15 Pyszne 25 - program kulinarny, Polska 10/12 16.40 Królowa serc - telenowela, USA 125/ 140 17.30 Szkoła - serial fabularno- dokumentalny, Polska 171 18.20 Rozmowy w toku - talk show, Polska 2502 19.10 Ukryta prawda - serial fabularno dokumentalny, Polska 529 20.00 Fakty - program informacyjny 20.30 Sport - program informacyjny 20.35 Pogoda - program informacyjny 20.40 Uwaga! - program interwencyjny, Polska 4373 21.00 Na Wspólnej - serial obyczajowy, Polska 2152 21.30 Singielka - serial obyczajowy, Polska 6/60 22.00 Top Model - program rozrywkowy, Polska 6/13 22.55 Na językach - program rozrywkowy, Polska 6/13 23.45 Koledzy. Portrety z pamięci- dokument, Polska

2502 5.00 Fakty - program informacyjny, Polska 5.25 Sport - program informacyjny, Polska 5.30 Pogoda - program informacyjny, Polska 5.35 Uwaga! - program interwencyjny, Polska 4373 5.50 Pyszne 25 - program kulinarny, Polska 10/12 6.15 Królowa serc - telenowela, USA 125/ 140 7.05 Serwis pogodowy - Polska, Polska 7.09 Serwis pogodowy - Europa, Polska 7.11 Serwis pogodowy - Świat, Polska 7.14 Serwis pogodowy - kurorty europejskie, Polska 7.17 Serwis pogodowy - kurorty światowe, Polska 7.20 Singielka - serial obyczajowy, Polska 6/60 7.50 Na Wspólnej - serial obyczajowy, Polska 2152 8.15 Dzień Dobry TVN - magazyn, Polska 1681 10.45 Rozmowy w toku - talk show, Polska 2502 11.25 Sędzia Anna Maria Wesołowska serial fabularno - dokumentalny, Polska 17/116 12.10 Szkoła - serial fabularno- dokumentalny, Polska 171 12.55 Serwis pogodowy - Polska, Polska 12.57 Serwis pogodowy - Europa, Polska 13.00 Serwis pogodowy - Świat, Polska 13.02 Serwis pogodowy - kurorty europejskie, Polska 13.05 Królowa serc - telenowela, USA 125/ 140 13.55 Szalone serce - telenowela, Brazylia 102/150 14.40 Ukryta prawda - serial fabularno dokumentalny, Polska 529 15.25 Top Model - program rozrywkowy, Polska 6/13 16.15 Pan i Pani House - program rozrywkowy, Polska 10 16.40 Królowa serc - telenowela, USA 126/ 140 17.30 Szkoła - serial fabularno- dokumentalny, Polska 172 18.20 Rozmowy w toku - talk show, Polska 2503 19.10 Ukryta prawda - serial fabularno dokumentalny, Polska 530 20.00 Fakty - program informacyjny, Polska 20.30 Sport - program informacyjny, Polska 20.35 Pogoda - program informacyjny, Polska 20.40 Uwaga! - program interwencyjny, Polska 4374 21.00 Na Wspólnej - serial obyczajowy, Polska 2153 21.30 Singielka - serial obyczajowy, Polska 7/60 22.00 Aż po sufit! - serial obyczajowy, Polska 7/13 22.55 Kuba Wojewódzki - talk show, Polska 7/14 23.45 Uwaga! Pirat - program motoryzacyjny, Polska 1/16

* ŚRODA, 14.10.2015 r. * ITVN, środa, 2015-10-14 0.20 Kobieta na krańcu świata - program rozrywkowy, Polska 6/10 0.50 Surfing po menu II - serial kulinarny, Australia 5/8 1.20 Tabu Polska - program dokumentalny, Polska 12 2.05 Szalone serce - telenowela, Brazylia 102/150

2.50 Szkoła - serial fabularno- dokumentalny, Polska 172 3.35 Ukryta prawda - serial fabularno dokumentalny, Polska 530 4.20 Rozmowy w toku - talk show, Polska 2503 5.00 Fakty - program informacyjny, Polska 5.25 Sport - program informacyjny, Polska 5.30 Pogoda - program informacyjny, Polska 5.35 Uwaga! - program interwencyjny, Polska 4374 5.50 Pan i Pani House - program rozrywkowy, Polska 10 6.15 Królowa serc - telenowela, USA 126/ 140 7.05 Serwis pogodowy - Polska, Polska 7.09 Serwis pogodowy - Europa, Polska 7.11 Serwis pogodowy - Świat, Polska 7.14 Serwis pogodowy - kurorty europejskie, Polska 7.17 Serwis pogodowy - kurorty światowe, Polska 7.20 Singielka - serial obyczajowy, Polska 7/60 7.50 Na Wspólnej - serial obyczajowy, Polska 2153 8.15 Dzień Dobry TVN - magazyn, Polska 1682 10.45 Rozmowy w toku - talk show, Polska 2503 11.25 Sędzia Anna Maria Wesołowska serial fabularno - dokumentalny, Polska 18/116 12.10 Szkoła - serial fabularno- dokumentalny, Polska 172 12.55 Serwis pogodowy - Polska, Polska 12.57 Serwis pogodowy - Europa, Polska 13.00 Serwis pogodowy - Świat, Polska 13.02 Serwis pogodowy - kurorty europejskie, Polska 13.05 Królowa serc - telenowela, USA 126/ 140 13.55 Szalone serce - telenowela, Brazylia 103/150 14.40 Ukryta prawda - serial fabularno dokumentalny, Polska 530 15.25 Aż po sufit! - serial obyczajowy, Polska 7/13 16.15 Wiem, co jem - program rozrywkowy, Polska 7/16 16.40 Królowa serc - telenowela, USA 127/ 140 17.30 Szkoła - serial fabularno- dokumentalny, Polska 173 18.20 Rozmowy w toku - talk show, Polska 2504 19.10 Ukryta prawda - serial fabularno dokumentalny, Polska 531 20.00 Fakty - program informacyjny, Polska 20.30 Sport - program informacyjny, Polska 20.35 Pogoda - program informacyjny, Polska 20.40 Uwaga! - program interwencyjny, Polska 4375 21.00 Na Wspólnej - serial obyczajowy, Polska 2154 21.30 Singielka - serial obyczajowy, Polska 8/60 22.00 Kto poślubi mojego syna? - program rozrywkowy, Polska 7/13 22.55 Stylowy magazyn - talk show, Polska 6/12 23.30 Co za tydzień - magazyn, Polska 720 23.55 Babcia Gandzia - komedia, Francja 2012, reżyseria. Jérôme Enrico, scenariusz. Jérôme EnricoLaurie Aubanel Cyril RambourBianca Olsen, muzyka. Michel Ochowiak, obsada. Bernadette Lafont, Carmen Maura, Dominique Lavanant, Fran_oise Bertin

*ITVN, CZWARTEK, 15.10.2015 r. czwartek, 2015-10-15 * 1.20 Magiel Towarzyski - program rozrywkowy, Polska 7/14 1.55 Doradca smaku - program kulinarny, Polska 2.05 Szalone serce - telenowela, Brazylia 103/150 2.50 Szkoła - serial fabularno- dokumentalny, Polska 173 3.35 Ukryta prawda - serial fabularno dokumentalny, Polska 531 4.20 Rozmowy w toku - talk show, Polska 2504 5.00 Fakty - program informacyjny, Polska 5.25 Sport - program informacyjny, Polska 5.30 Pogoda - program informacyjny, Polska 5.35 Uwaga! - program interwencyjny, Polska 4375 5.50 Wiem, co jem - program rozrywkowy, Polska 7/16 6.15 Królowa serc - telenowela, USA 127/ 140 7.05 Serwis pogodowy - Polska, Polska 7.09 Serwis pogodowy - Europa, Polska 7.11 Serwis pogodowy - Świat, Polska 7.14 Serwis pogodowy - kurorty europejskie, Polska 7.17 Serwis pogodowy - kurorty światowe, Polska 7.20 Singielka - serial obyczajowy, Polska 8/60 7.50 Na Wspólnej - serial obyczajowy, Polska 2154 8.15 Dzień Dobry TVN - magazyn, Polska 1683 10.45 Rozmowy w toku - talk show, Polska 2504 11.25 Sędzia Anna Maria Wesołowska serial fabularno - dokumentalny, Polska 19/116 12.10 Szkoła - serial fabularno- dokumentalny, Polska 173 12.55 Serwis pogodowy - Polska, Polska 12.57 Serwis pogodowy - Europa, Polska 13.00 Serwis pogodowy - Świat, Polska 13.02 Serwis pogodowy - kurorty europejskie, Polska 13.05 Królowa serc - telenowela, USA 127/ 140 13.55 Szalone serce - telenowela, Brazylia 104/150 14.40 Ukryta prawda - serial fabularno dokumentalny, Polska 531 15.25 Na językach - program rozrywkowy, Polska 6/13 16.15 Pani Gadżet - program rozrywkowy, Polska 6/13 16.40 Królowa serc - telenowela, USA 128/ 140 17.30 Szkoła - serial fabularno- dokumentalny, Polska 174 18.20 Rozmowy w toku - talk show, Polska 2505 19.10 Ukryta prawda - serial fabularno dokumentalny, Polska 532 20.00 Fakty - program informacyjny 20.30 Sport - program informacyjny 20.35 Pogoda - program informacyjny 20.40 Uwaga! - program interwencyjny, Polska 4376 21.00 Na Wspólnej - serial obyczajowy, Polska 2155 21.30 Singielka - serial obyczajowy, Polska 9/60 22.00 Sprzątaczki - program rozrywkowy, Polska 3/12 22.40 Ugotowani - program kulinarno-rozrywkowy, Polska 6/13 23.30 Miasto Kobiet - talk show, Polska 7/ 12

* WTOREK, 13.10.2015 r. * ITVN, wtorek, 2015-10-13 0.15 Twarzą w twarz - dokument, Polska 0.40 Sprzątaczki - program rozrywkowy, Polska 2/12 1.15 Widziane z nieba - serial dokumentalny, Francja 15/30 2.05 Szalone serce - telenowela, Brazylia 101/150 2.50 Szkoła - serial fabularno- dokumentalny, Polska 171 3.35 Ukryta prawda - serial fabularno dokumentalny, Polska 529 4.20 Rozmowy w toku - talk show, Polska

Serwis informacyjny - reportaże - filmy - seriale - sport - pogoda - serwis informacyjny - reportaże - filmy - seriale - sport - pogoda - serwis informacyjny - reportaże - filmy - seriale - sport - pogoda