ΦΥΛΛΟ Νο 5
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ .........................................................................................2 ΤΟ ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ ΜΑ : ΕΘΝΙΚΉ ΜΝΉΜΗ................................3 ΔΡΑΜΙΝΕΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΓΕΥΣΕΙΣ...............................................7 ΟΙ ΟΔΟΙ ΤΗΣ ΔΡΑΜΑΣ......................................................................... 10 ΤΟ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΤΗΣ ΔΡΑΜΑΣ .......................... 14 Ο ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΔΡΑΜΑ ........................................................... 22 ΤΑ ΙΔΑΝΙΚΆ ΤΗΣ ΦΥΛΉΣ ΜΑΣ ........................................................ 26 ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΜΑΣ ..................................................................................... 30 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΤΗΣ ΔΡΑΜΑΣ...................................... 34 ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ ΠΟΙΗΣΗΣ ΔΡΑΜΙΝΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ ................... 38 ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ .......................................................................... 41 ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΡΑΜΙΝΑ ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ .......................... 44 ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΔΡΑΜΑΣ :ΔΗΜΟΣ ΚΑΤΩ ΝΕΥΡΟΚΟΠΙΟΥ...................................................................................... 50
2
ΤΟ ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ ΜΑΣ : Εθνική μνήμη Είμαστε υπεύθυνοι όχι μόνο για όσα πράττουμε, αλλά και για όσα παραλείψαμε να πράξουμε. Μολιέρος (1622-1673) Του Δραμινού Μετά την πρόσφατη εορτή της εθνικής μας επετείου, την 28η Οκτωβρίου 1940, με όλα όσα συνέβησαν και ειπώθηκαν πριν και κατά την διάρκεια των εορταστικών εκδηλώσεων, από «έλληνες» κομπλεξικούς «προοδευτικούς», είναι φρόνιμο να καθίσουμε και να προβληματιστούμε. Να μελετήσουμε ψύχραιμα την συμπεριφορά μας, αλλά και να αναλογιστούμε, με την ευκαιρία κι όλες τις άλλες εθνικές μας εορτές του έτους, που ως έθνος, επισήμως ή ανεπισήμως, εορτάζουμε και τιμούμε. Όπως την επέτειο του Μακεδονικού Αγώνα, την 25η Μαρτίου 1821 εορτή της Παλιγγενεσίας,
την αποφράδα ημέρα της Αλώσεως της
Κωνσταντινουπόλεως στις 29.5.1453, κατά την οποία έπαψε να υφίσταται η Βυζαντινή Αυτοκρατορία, κάποιες τοπικές εθνικές εορτές και αρκετές πολύ σημαντικές αρχαιοελληνικές ιστορικές στιγμές του έθνους μας που άλλαξαν την πορεία της Ευρωπαϊκής ιστορίας. Και προβληματισμένοι, να συγκρίνουμε την σημερινή εικόνα της χώρας μας με παλαιότερες εποχές. Είμαστε υπερήφανοι για ότι βιώνουμε ως λαός και έθνος σε θέματα κοινωνικά, οικονομικά, εθνικά και ηθικά; Πως φτάσαμε στα σημερινά αδιέξοδα; Οι διαχρονικοί αρχαίοι μας πρόγονοι, μας υπενθυμίζουν και τώρα, ότι τίποτε δεν γίνεται τυχαία και ότι όταν κάτι δυσάρεστο μας συμβαίνει, πάντα, έχει πίσω μια καλοστημένη παγίδα. Κάποιοι, σε ανύποπτο χρόνο, το προπαρασκεύασαν και το σχεδίασαν. Και δεν είναι απαραίτητο να είναι μόνο αλλοεθνείς οι εχθροί του λαού και του έθνους μας. Εχθρούς που μόνιμα
3
υπονομεύουν την εδαφική ακεραιότητα και την κοινωνική ηρεμία της χώρας έχουμε και κάλπικους ομοεθνείς. Άλλωστε ας μη λησμονούμε και τους Εφιάλτες και τους Ηρόστρατους κι όσους ανθέλληνες «έλληνες» έβλαψαν τη χώρα ανοίγοντας τις κερκόπορτες της πατρίδας. Στον τόπο μας, από χρόνια, κάποιοι «προοδευτικοί» φωτοσβέστες, πριονίζουν τα θεμέλια της Ελληνικής Δημοκρατίας καλλιεργώντας τον εφησυχασμό στον ελληνικό λαό, τον αφοπλισμό και την δήθεν συμφιλίωση των λαών και απαξιώνοντας ακόμη και το ένστικτο της αυτοσυντήρησής του. Αφήσαμε την Πολιτεία μας ανοχύρωτη σε κάθε παράνομο και σε κάθε αντεθνική υπονόμευση και δημαγωγία. Έτσι, τα αυτονόητα για τις πολιτικές μας ηγεσίες, έγιναν αξεπέραστοι γόρδιοι δεσμοί. Δεν έχει πέραση πια η αλήθεια στον τόπο μας. Θεωρούνται αφελείς
και
διακωμωδούνται
όσοι
νουνεχείς
έλληνες
πατριώτες
επισημαίνουν τους δολιοφθορείς και τους πράκτορες του ανθελληνισμού. Είναι ύποπτοι όσοι εργάζονται τίμια κι όσοι ομιλούν για καταχραστές της δημόσιας περιουσίας. Αποπέμπονται όσοι διαμαρτύρονται για διαπλοκή μεγαλόσχημων και όσοι αδιάφθοροι επισημαίνουν τους παραλογισμούς και τα εγκληματικά «λάθη» της εκάστοτε εξουσίας. Ο Θουκυδίδης ακούγεται πια παράφωνα όταν μας συμβουλεύει. «Τα έθνη πρέπει να θυμούνται για να διδάσκονται.» Γιατί ο σύγχρονος έλληνας μαθαίνει στην πράξη ότι η ηθική είναι κενή λέξη, ότι η αγνή πίστη είναι αναχρονισμός και σκλαβιά και ότι όταν αγαπάς τους προγόνους σου είσαι παλιομοδίτης και προγονόπληκτος. Και βέβαια γι’ αυτούς που ελέγχουν την εξουσία και τα μέσα μαζικής πληροφόρησης, ο μεγάλος σοφός Θαλής ο Μιλήσιος, ο Μέγας Αλέξανδρος και ο εθνεγέρτης Ρήγας Φεραίος, αν ζούσαν σήμερα, θα χαρακτηρίζονταν ως «ρατσιστές», γιατί, ευχαριστούσαν τους Θεούς ή το Θεό διότι γεννήθηκαν έλληνες. Ο μεγάλος Κερκυραίος διπλωμάτης και πολιτικός Ιωάννης Καποδίστριας (1776-1831), μια ελληνορθόδοξη συνείδηση κι αδιάτμητη προσωπικότητα στους αιώνες, έλεγε με υπερηφάνεια. «Είμαι έλληνας εκ γενετής, από καθαρή
4
αγάπη, από αίσθημα και καθήκον κι από θρησκεία.» Είχε οραματιστεί ως «μία κοινή πατρίδα την Ευρώπη», αλλά είχε προσδιορίσει και το μέλλον του ελληνισμού.
«Η ανάσταση του Γένους και η ιστορική του συνέχεια θα
πραγματοποιηθεί μέσα από την παράδοση και τα πνευματικά του αποθέματα.» Και διακήρυττε. Όχι εκδυτικισμός κι όχι αφελληνισμός. Στις μέρες μας η επίγνωση το να θέλεις να γνωρίζεις ποιος είσαι, από πού κατάγεσαι και που πρέπει να πας, είναι έννοιες που δεν πρέπει να υπάρχουν στη ζωή των νεοελλήνων, σύμφωνα με τους «προοδευτικούς» αριστεριστές, που όμως στην πράξη δεν διστάζουν να απολαμβάνουν την ιδεολογία τους με δεξιά τσέπη και ελέγχοντας το 90% των μέσων μαζικής πληροφόρησης. Αλλά κανένας λαός δεν προκόβει και δεν ανανεώνεται και κανένα έθνος δεν απογειώνεται οικονομικά και πολιτισμικά, όταν δεν γνωρίζει καλά και δεν τιμά, όσο πρέπει, τις ρίζες και τις παραδόσεις του. Δεν μπορούμε να αρνηθούμε «το γάλα που βυζάξαμε» και είναι αυτοκαταστροφικό να μη αντιστεκόμαστε στην ψευτιά «και σε όσους θέλουν την πατρίδα μας ένα κουφάρι χωρίς ψυχή κι ένα λουλούδι χωρίς μυρουδιά», έγραφε ο μεγάλος ανθρωπιστής και καλλιτέχνης Φώτης Κόντογλου. Ίσως είναι απαραίτητο οι όψιμοι έλληνες «δημοκράτες» να ακούσουν και τον μεγάλο Κρητικό διανοητή Νίκο Καζαντζάκη. Έγραψε στην Ασκητική του.«Το πρώτο χρέος σου (έλληνα) είναι να εκτελέσεις τη θητεία σου στη ράτσα σου και να νοιώσεις μέσα σου όλους τους προγόνους σου. Το δεύτερο χρέος σου είναι να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους. Και το τρίτο χρέος σου, να παραδώσεις στο γιο σου την εντολή, να σε ξεπεράσει.» Οι πρόγονοί μας, αρχαίοι και σύγχρονοι, μας άφησαν μια αξεπέραστη εθνική ιστορική και πολιτισμική κληρονομιά. Μνημεία ζωντανά, μνημεία αιώνια και πανανθρώπινα. Εμείς, οι σύγχρονοι έλληνες, κληρονομήσαμε την αξιοπρέπεια, τη δόξα, την ελευθερία, τον πολιτισμό, τον αυτοσεβασμό και την επιβίωσή μας από τους ένδοξους προγόνους μας. Αλλά και το χρέος. Να τους
5
ξεπεράσουμε
και
να
εξανθρωπίσουμε
την
οικουμένη.
(Περικλής
Γιαννόπουλος ) Οι θρησκευόμενοι αρχαίοι πρόγονοί μας έλεγαν, από Διός άρχεστε. Και οι σύγχρονοι Έλληνες Ορθόδοξοι Χριστιανοί ξεκινούν πάντα τη δουλειά τους «με τη βοήθεια του Θεού». Τίποτε λοιπόν δεν άλλαξε στους αιώνες από τον διαχρονικό ελληνισμό. Όμως, κάποιοι σήμερα, υπηρέτες της Νέας Τάξης Πραγμάτων και θιασώτες της Παγκοσμιοποίησης, θέλουν να ξεστρατίσουν τους Έλληνες και να κλονίσουν την κοινωνική τους συνοχή. Τα ελληνικά Μ.Μ.Ε. μας παραπληροφορούν. Οι Πολιτικές Εξουσίες του τόπου μας δεν απηχούν τις προσδοκίες και τα όνειρα του λαού μας. Το κοινωνικό σώμα ταλαιπωρείται κι απαξιώνεται από τους κοινοβουλευτικούς μας εκπροσώπους. Κάποτε οι έλληνες, όλων των κοινωνικών τάξεων, μιλούσαν στη Αγορά και την Πνύκα για όλα τα θέματα που απασχολούσαν και προβλημάτιζαν τον ελληνισμό. Τώρα οι έλληνες έγιναν άβουλοι δέκτες σκουπιδιών που προσφέρονται ανεξέλεγκτα από τους τηλεοπτικούς μας σταθμούς. Ως πότε θα ανέχεσαι συνέλληνα να απαξιώνεται ο πατριωτισμός και η πίστη σου; Γιατί αφήνεις, εγκληματικά, να λοιδορείτε ο τόπος και η ιστορία σου; Είναι θέμα επιβίωσης να διατηρήσουμε ενεργή την εθνική μας μνήμη. Είναι ευτυχισμένος όποιος γνωρίζει την ιστορία του τόπου του, λέει ο σοφός Σωκράτης. Όλα τα δεινά έρχονται στους ανθρώπους που δεν έχουν εθνική μνήμη, γράφει κι ο Αριστοτέλης. Κι ο Μανιάτης στην καταγωγή, ο Μέγας Γάλλος Ναπολέων Βοναπάρτης, μας υπενθυμίζει πως, κεφάλι δίχως μνήμη, μοιάζει θέση αφρούρητη.
6
ΔΡΑΜΙΝΕΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΓΕΥΣΕΙΣ Της Ειρήνης Τσοκανταρίδου Αγαπητές μου φίλες, Μπήκαμε αισίως στον τρίτο χρόνο του περιοδικού μας και σας εύχομαι ένα ειρηνικό και ευτυχισμένο έτος 2.005. Οι νοικοκυρές, όσες εργάζονται κι όσες μένουν είναι άνεργες, θα συνεχίσουμε να κρατούμε την ισορροπία και την γαλήνη στο σπίτι και την οικογένεια και θα στηρίζουμε τον άνδρα και τον οικογενειακό προϋπολογισμό. Αυτή είναι η παράδοση. Και τώρα οι προτάσεις μας. Βασιλόπιτα κέικ απλή Υλικά: 1φλυτζάνι τσαγιού βούτυρο λιωμένο, 2 ζάχαρη, 3 αλεύρι, 3 τεμ. αυγά, 100 γρμ γιαούρτη, 1 κουταλάκι γλυκού κοφτό σόδα, 1 μοσχοκάρυδο, 1 κουταλάκι μπέικιν πάουντερ, ζουμί και φλούδες δύο λεμονιών, λίγα ξεφλουδισμένα αμύγδαλα για γαρνιτούρα. Εκτέλεση: Βούτυρο και ζάχαρη τα χτυπάμε μέχρι να γίνουν αφρός, προσθέτουμε τη γιαούρτη, τα αυγά κι όλα μαζί τα χτυπάμε και προσθέτουμε λίγο-λίγο αλεύρι και συγχρόνως προσθέτουμε τα μυρωδικά και τη σόδα και το κέρμα. Βουτυρώνουμε το ταψάκι και βάζουμε το μίγμα στα δύο τρίτα του ύψους του ταψιού. Αλείφουμε με αυγό τη ζύμη, στολίζουμε με αμύγδαλα και το ψήνουμε στο φούρνο όπως όλα τα κέικ. Γαλοπούλα γεμιστή Υλικά γέμισης: Τα εντόσθια της γαλοπούλας ψιλοκομμένα, το κρεμμυδάκι και τρεις κουταλιές βούτυρο, τα τσιγαρίζουμε. Μόλις μαραθεί το κρεμμύδι κατεβάζουμε το τηγάνι. Ετοιμάζουμε ένα μείγμα με τα παρακάτω
7
υλικά:
5 φλιτζάνια τσαγιού ψίχα μπαγιάτικου ψωμιού, 2 φλιτζάνια
κεφαλοτύρι όχι αλμυρό, 1 κουταλιά σούπας μαϊντανό, 1 κουταλάκι γλυκού δενδρολίβανο και λίγο πιπέρι, ρίχνουμε μέσα και λιωμένο βούτυρο και όλα μαζί μπαίνουν στο τηγάνι και τα ανακατεύουμε Εκτέλεση: Αλείφουμε τη γαλοπούλα από μέσα με βούτυρο, την αλατοπιπερώνουμε και τη γεμίζουμε με το μείγμα του τηγανιού και τη ράβουμε. Ψήνεται η γαλοπούλα μόνη ή με πατάτες. Οικονομικοί κουραμπιέδες Υλικά: 600 γραμμάρια αλεύρι, 200 ζάχαρη, 300 βούτυρο, μισό ποτήρι του κρασιού κονιάκ (ούζο ή μαστίχα), 70 γραμμάρια αράπικα φιστίκια, 1 κουταλάκι του γλυκού σόδα, άχνη, ανθόνερο και γαρύφαλλο. Εκτέλεση: Χτυπάμε το βούτυρο ώσπου να γίνει κρέμα. Προσθέτουμε τη ζάχαρη και ξαναχτυπάμε, ρίχνουμε χωρίς φλούδια τα φιστίκια κοπανισμένα, το κονιάκ, το αλεύρι και τα δουλεύουμε μέχρι που η ζύμη να πλάθεται σε κουραμπιέδες και να μη σκίζεται το ζυμάρι. Φορμάρουμε τη ζύμη και μετά ψήνουμε και τους κουραμπιέδες και στο τέλος τους ζαχαρώνουμε. Διαβάζοντας χρήσιμες γνώσεις - Τα αλμυρά βλάπτουν, αλλά και δημιουργούν εξάρτηση. Περιορίστε τα και αποφεύγετε τα βιομηχανοποιημένα τρόφιμα που έχουν μπόλικο αλάτι. - Οι αιωνόβιοι της Κεντρικής Ασίας, λένε, χρωστούν τη μακροβιότητά τους τρώγοντας γιαούρτη. Ένα γιαούρτη λοιπόν την ημέρα είναι ότι πρέπει. - Τρώτε φρέσκια σαρδέλα. Είναι ότι καλύτερο για την καρδιά, τα κόκαλα και το αίμα. - Οι νοικοκυρές πρέπει να γνωρίζουν ότι τα τρόφιμα που έμειναν ένα χρόνο στην κατάψυξη έχουν περισσότερες βιταμίνες από ότι τα φρέσκα, που έμειναν όμως 10 μέρες έξω από το ψυγείο.
8
- Ξέρετε ότι η ζάχαρη, εκτός από ότι φαντάζεστε, χρησιμοποιείται και ως βασικό υλικό στην παρασκευή χρωμάτων, χάρτου, βερνικιών δερμάτων, νάιλον, εκρηκτικές ύλες, και άλλα … 10.000 είδη; - Το ιατρικό περιοδικό «Vita» μας συμβουλεύει. Για να βλέπουμε καλύτερα, δεν πρέπει να διαβάζουμε ανάσκελα, πρέπει να κάνουμε τουλάχιστο 10 λεπτά διάλειμμα όταν δουλεύουμε Η/Υ και παρακολουθούμε τηλεόραση, να διαβάζουμε σε φωτισμό ημέρας ή με λάμπα 100 βάτ και κάθε χρόνο να ελέγχουμε τα γυαλιά μας. Επίσης να αγοράζουμε παπούτσια από την αγορά τις πρωινές ώρες, γιατί το απόγευμα το πόδι μας… μεγαλώνει από 0,50 έως 1,50 εκατοστά!… Και οι ηλικιωμένοι, συνιστά, να τρώνε ελαφρά και να περπατάνε πολύ.
9
ΟΙ ΟΔΟΙ ΤΗΣ ΔΡΑΜΑΣ Δ΄ ΜΕΡΟΣ N NAΞOY παράλληλος Λεωφ. Στρατού NAYPINOY Συν. Mητροπόλεως, πάρ. Bενιζέλου 83 NEOKAIΣAPEIAΣ Συν. Aμπελοκήπων, πάρ. Kαππαδοκίας 20 NEYPOKOΠIOY Συν. Kεντρικός, πάρ. Γούναρη 20 NEΩN ΣΦAΓEIΩN Δημ. Σφαγεία NIKHΣ Συν. Aγ. Bαρβάρας, πάρ. Περδίκα17 NIKHΦOPOY Συν. Kεντρικός, πάρ. Γούναρη 20 NIKOMHΔEIAΣ Συν. Oρτακινών, πάρ. Aδριανουπόλεως 57 Ξ ΞANΘOY Συν. Λατσίστας, πάρ. Nικοπόλεως ΞENOΦΩNTOΣ Συν. Σπαρτάκου, πάρ. Θεμιστοκλέους - Aρκαδίου O OΔYΣΣEΩΣ από A' Nεκροταφείο έως Γούναρη OIKIΣMOΣ AΓ. AIKATEPINHΣ Eργατικές κατοικίες N. Kρώμνης 28ης OKTΩBPIOY από Eθν. Aμύνης έως Pούσβελτ OΛYMΠOY από διασταύρωση Aντιγόνου - Iουστινιανού OMHPOY Συν. Aγίου Nικολάου, πάρ. Σαχίνη OPTAKIOΪ Συν. Oρτακίου, πάρ. Σαγγαρίου 13 OPΦEΩΣ 1η παράλληλος οδού Παπαδιαμάντη OYPANIAΣ Συν. 12 Aποστόλων, πάρ. Γαληνού 15 Π ΠAΓΓAIOY Συν. Tαξιαρχίας, πάρ. Aγ. Bαρβάρας 21 ΠAΛ. Π. ΓEPMANOY Eργατικές κατοικίες N. Kρώμνης
10
ΠAΠAΔIAMANTH πάρ. Kέννεντυ - Σούτσου ΠAΠAΪΩAKEIM Συν. Tαξιαρχών, πάρ. Περδίκα, Φιλ. Eταιρείας ΠAΠANΔPEOY Συν. Aγ. Nικολάου, πάρ. Pούσβελτ 9 ΠAΠANIKOΛH από Iουστινιανού - Γούναρη ΠAΠAΠANAΓIΩTOY Θ. κάθετος Eθν. Aμύνης ΠAΠAΦΛEΣΣA Συν. Σιδηρ. Σταθμού, πάρ. Eθν. Aμύνης 87 ΠAPAΣXOY Συν. Aγ. Tριάδας, πάρ. Kόδρου 41 ΠAPMENIΩNOΣ Συν. 12 Aποστόλων, πάρ. Φιλίππου ΠAPMENIΔOY NIK. κάθετος Bίτσι ΠATP. ΓPHΓOPIOY E' Aγ. Bαρβάρας, πάρ. Bενιζέλου 45 ΠATP. ΔIONYΣIOY από ξενοδ. Ξενία έως Tαξιαρχία ΠATP. IΩAKEIM Συν. Aγίας Bαρβάρας, πάρ. Bενιζέλου ΠATP. MEΛETIOY Συν. Aγ. Bαρβάρας, πάρ. Bενιζέλου 65 ΠATPOKΛOY Συν. Σπαρτάκου, πάρ. Aρκαδίου ΠAYΛOY MEΛA Συν. Συν. Eκπαιδευτηρίων, πάρ. Bενιζέλου 93 ΠEIPAIΩΣ Συν. Oρτακινών, 1η πάρ. οδού Λευκωσίας Aνατ. ΠEΛOΠIΔA Συν. Δενδράκια, πάρ. K. Παλαιολόγου 71 ΠEPΔIKA Συν. Aγ. Bαρβάρας, πάρ. Bενιζέλου 43 ΠEPIKΛEOYΣ από Iπποκράτους - K. Παλαιολόγου ΠEPIKΛEOYΣ Συν. Aγ. Tριάδας, πάρ. M. Aλεξάνδρου 60 ΠEPΣEΦONHΣ Συν. 12 Aποστόλων, πάρ. Σύλα ΠHΛEΩΣ Συν. 12 Aποστόλων, πάρ. Pούσβελτ 113 ΠINΔOY Συν. Aμπελοκήπων, πάρ. Xρυσοβέργη 8 ΠΛATEΩN από Mέγαρον Xριστιαν. Eστίας - A.T.E. ΠΛATΩNOΣ Συν. Aγ. Tριάδας, πάρ. Λυσσικράτους 17 ΠΛOYTAPXOY Συν. Σιδηρ. Σταθμού, πάρ. Eθν. Aμύνης 34 ΠΛOYTΩNOΣ B' πάρ. βόρ. Kατακουζηνού - πάρ. Δ. Zερβού ΠOΣEIΔΩNOΣ Aνατολικά Σταδίου Δόξης ΠPAΞITEΛOYΣ επέκτ. οδού Aμφιπόλεως έως 1ης Iουλίου ΠPOMHΘEΩΣ Συν. Aγ. Bαρβάρας, πάρ. Aγ. Bαρβάρας - Γούναρη
11
ΠPOΠONTIΔOΣ Συν. 12 Aποστόλων, πάρ. Σκρά 34 ΠPOYΣΣHΣ Συν. 12 Aποστόλων, πάρ. Σκρά 24 ΠPOΦHTH HΛIA Συν. Προφήτη Hλία, πάρ. Λεωφ. Στρατού ΠTOΛEMAIΩN Συν. Aγ. Nικολάου, πάρ. Άρμεν 11 ΠYPΓIΩTOY Συν. Στενημάχου, πάρ. Mακεδονομάχων 11 ΠYPΓOY Συν. Στενημάχου, πάρ. Mαραθωνομάχων 4 ΠYPPOY Συν. Aμπελοκήπων, πάρ. Kαππαδοκίας 31 P PAΓKABH Συν. Aγ. Σοφίας, πάρ. Aγ. Bαρβάρας 4 PAIΔEΣTOY Συν. Kρατικών, πάρ. Λεωφ. Στρατού 36 PHΓA ΦEPPAIOY Συν. Kεντρικός, πάρ. Iουστινιανού PHΓA ΦEPPAIOY Συν. Λατσίστας, πάρ. Δημητρίου POΔOΠHΣ Συν. Kρατικών, πάρ. Λεωφ. Στρατού 12 POΔOY περιμετρική οδός πλσίον Kαπνολογικού Iνστιτούτου POYΣBEΛT (BEPΓINAΣ) κεντρική οδός από Πλ. Eλευθερίας Σ ΣAΓΓAPIOY Συν. Oρτακινών, πάρ. Λεωφ. Στρατού 2 ΣAΛAMINOΣ Συν. Σπαρτάκου, πάρ. Θεμιστοκλέους 18 ΣAMOΘPAKHΣ Συν. Kρατικών, πάρ. Λεωφ. Στρατού 26 ΣAMOY Yδατοδεξαμενή Aκροπόλεως ΣAΠΦOYΣ Συν. 12 Aποστόλων, πάρ. Aδριανουπόλεως 77 ΣAPANTAΠOPOY Συν. Kρατικών, πάρ. Aθηνών 28 ΣAXINH Συν. Aγ. Nικολάου, πάρ. Bενιζέλου 20 29ης ΣEΠTEMBPIOY Συν. N. Kόσμος, πάρ. M. Aλεξάνδρου 199 ΣEΦEPH κάθετος Bίτσι ΣIKEΛIANOY κάθετος Πατρόκλου ΣINA Συν. Aγ. Σοφίας, πάρ. Θερμοπυλών ΣINΩΠHΣ Συν. Aμπελοκήπων, πάρ. Kαππαδοκίας 14
12
ΣKIAΘOY αεροδρόμιο ΣKOMΠH πρώην Δ. KAPOΛH Συν. Aμπελοκήπων Π. Γαλ. ΣKOΠEΛOY αεροδρόμιο ΣKOΠEΛOY Συν. 40 Eκκλησιών, πάρ. 1ης Iουλίου 38 ΣKOΠOY Συν. 40 Eκκλησιών, πάρ. 1ης Iουλίου 35 ΣKOYΦA Συν. Tαξιαρχίας, πάρ. Aγ. Bαρβάρας 35 ΣKPA Συν. Aγ. Nικολάου, πάρ. Pούσβελτ ΣKEΠAΣTΩN Συν. 40 Eκκλησιών, πάρ. 1ης Iουλίου 20 ΣKOΔPA βορείως Στρατ. Γραφείου ΣMYPNHΣ Συν. Aγ. Nικολάου, πάρ. Eθν. Aμύνης 1 ΣOΛΩMOY Συν. Aγ. Bαρβάρας, πάρ. Γαληνού 14 ΣOΛΩNOΣ Συν. Aγ. Σοφίας, πάρ. Hπείρου 75 ΣOYTΣOY (πρώην Δημ. Λουτρά), πάρ. Θεοτοκόπουλου ΣOΦOKΛEOYΣ Συν. Aγ. Tριάδας, πάρ. Aριστοτέλους ΣΠETΣΩN Συν. Aγ. Nικολάου, πάρ. Bενιζέλου 11 ΣTENHMAXOY Kεντρική οδός, Συν. Στενημάχου ΣTOYPNAPA Συν. Aγ. Σοφίας, πάρ. Θερμοπυλών 30 ΣTPATHΓOΠOYΛOY Συν. Kεντρικός, πάρ. Γούναρη 41 ΣYΓΓPOY Συν. Aγ. Nικολάου, πάρ. Bενιζέλου 7 ΣYΛA Συν. 12 Aποστόλων, πάρ. Φιλίππου 16 ΣYPOY 1η παράλληλος βορ. της οδού Aντιγόνου ΣΩKPATOYΣ πάρ. Παλαιολόγου 51
13
ΤΟ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΤΗΣ ΔΡΑΜΑΣ Θα φτάσετε στη Δράμα: Με Λεωφορείο του ΚΤΕΛ Δράμας τηλ. 25210-32421, 32734 Από ΑΘΗΝΑ Κηφισού 100 τηλέφωνο 210- 5130220 Από ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Τέρμα Γιαννιτσών «Μακεδονίας» τηλέφωνο 2310525131 Από ΚΑΒΑΛΑ Πλατεία Καραολή τηλέφωνο 2510-223593 Από ΣΕΡΡΕΣ Μαραγκουδάκη 9 τηλέφωνο 23210-22822 Από ΞΑΝΘΗ Δημοκρίτου 6 τηλέφωνο 25410-22684, 22740 Με τρένο του ΟΣΕ τηλ. Δράμας 25210-32444,36569 Από ΠΕΙΡΑΙΑ σταθμός Πειραιά τηλέφωνο 210-4612734 Από ΑΘΗΝΑ Σταθμός Λαρίσης τηλέφωνο 210-5297777, 5297312 Από ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Σταθμός τηλέφωνο 2310-598126, 598112-4 Από ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ τηλέφωνο 25510-26395 Από ΣΕΡΡΕΣ τηλέφωνο 23210-59112 Με αεροπλάνο (γραφ. Ολυμπιακής Εθν.Αμύνης 53 τηλ. 25210-32537, 31855 Από
ΑΘΗΝΑ
τηλέφωνο
210-9666666
με
δύο
πτήσεις
μέσω
ΧΡΥΣΟΥΠΟΛΕΩΣ Καβάλας που απέχει από τη Δράμα 68 χλμ Από ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ τηλέφωνο 2310-437042. Από ΧΡΥΣΟΥΠΟΛΗ τηλέφωνο 25910-53273 Ξενοδοχεία στην πόλη Δράμας - 661 00 τηλέφωνο 25210ΞΕΝΙΑ
β΄ κατηγορία Εθνικής Αμύνης 10 Αφοί Λαλισσίδη δωμάτια 48
κρεβάτια 88 εξ ων μονόκλινα 53 τηλ.33195, 33196, 30963, φαξ 30964 Διαθέτει: χώρο στάθμευσης – αίθουσα συνεδρίων – κλιματισμό – τηλεόραση - πρωινό 6.00 – ρουμ σέρβις
14
Λειτουργεί: 12 μήνες το χρόνο Απέχει: α. από το νοσοκομείο 1 χλμ β. από το αεροδρόμιο 42 χλμ γ. από το λιμάνι Καβάλας 36 χλμ δ. από τις ακτές 40 χλμ ΚΟΥΡΟΣ β΄ κατηγορία 3ο χλμ Δράμας-Καβάλας Σάββας Τζαμτζής δωμάτια 50 κρεβάτια 102, σουίτες 4 των 180 τηλ. 57200 φαξ 25800 e-mail: hotelkouros.gr. http://www.hotelkouros.gr Διαθέτει: χώρο στάθμευσης – αίθουσα συνεδρίων – κλιματισμό – τηλεόραση - πρωινό 7.55 – γεύμα - πισίνα – ζώα – μίνι μπαρ – με ειδικές ανάγκες – μπαρ – χρηματοκιβώτιο – χώροι καπνιστών-μη καπνιστών – μπαρ πισίνας – στεγνωτήρας μαλλιών – ρουμ σέρβις – εστιατόριο. Λειτουργεί: 12 μήνες το χρόνο Απέχει: α. από το νοσοκομείο 3 χλμ β. από αεροδρόμιο 45 χλμ γ. από λιμάνι 36 χλμ δ. από ακτή 40 χλμ δ. από την πόλη 3 χλμ ΕΜΠΟΡΙΚΟ γ΄ κατηγορία Εθνικής Αμύνης 8
δωμάτια 49 κρεβάτια 87
τηλ.37925, 37903, 37969 Διαθέτει: χώρο στάθμευσης – αίθουσα συνεδρίων – κλιματισμός – τηλεόραση -
πρωινό 9.00 & 11.00 –μίνι μπαρ – ρουμ σέρβις – ζώα -
στεγνωτήρας μαλλιών – μπαρ. Λειτουργεί: 12 μήνες το χρόνο Απέχει: α. από το νοσοκομείο 1 χλμ β. από αεροδρόμιο 45 χλμ γ. από λιμάνι 36 χλμ δ. από ακτή 40 χλμ ΜΑΡΙΑΝΑ γ΄ κατηγορία Βοραζάνη 3 Βασίλης Καρασσαβίδης δωμάτια 51 κρεβάτια 96 τηλ.31520, 31521, 31762, φαξ 31762 και 23510-34230 web: www.dbs.gr email: Marianna-hotel@bigfoot.com Διαθέτει: χώρο στάθμευσης – κλιματισμό – τηλεόραση - πρωινό 9.00 – μίνι μπαρ – ρουμ σέρβις – ζώα – άτομα με ειδικές ανάγκες. Λειτουργεί: 12 μήνες το χρόνο
15
Απέχει: α. από το νοσοκομείο 1 χλμ β. από αεροδρόμιο 45 χλμ γ. από λιμάνι 36 χλμ δ. από ακτή 40 χλμ ΤΑΣΚΟ γ΄ κατηγορία 1ης Ιουλίου τέρμα Τασκονίδης δωμάτια 26 κρεβάτια 48 τηλ.23885, 23886, 24000,20194 Διαθέτει: χώρο στάθμευσης – κλιματισμό – τηλεόραση - πρωινό 5.87 - ρουμ σέρβις – εστιατόριο. Λειτουργεί: 12 μήνες το χρόνο Απέχει: α. από το νοσοκομείο 1 χλμ β. από αεροδρόμιο 45 χλμ γ. από λιμάνι 36 χλμ δ. από ακτή 40 χλμ ΕΣΠΕΡΙΑ δ΄ κατηγορία Βίτσι 10-12 Βολτέα Σοφία δωμάτια 28 κρεβάτια 53 τηλέφωνα 34114, 34115, φαξ 31689, 39270 Διαθέτει: κλιματισμό – τηλεόραση - πρωινό 8.80. Λειτουργεί: 12 μήνες το χρόνο Απέχει: α. από το νοσοκομείο 1 χλμ β. από αεροδρόμιο 45 χλμ γ. από λιμάνι 36 χλμ δ. από ακτή 40 χλμ ΑΝΕΣΙΣ
δ΄ κατηγορία
Αγίων Αναργύρων
8
Καπετάνιος Αθανάσιος
δωμάτια 13 κρεβάτια 26 τηλ. 30306, φαξ 31900 Διαθέτει: χώρο στάθμευσης – ρουμ σέρβις- εστιατόριο. Λειτουργεί: 12 μήνες το χρόνο Απέχει: α. από το νοσοκομείο 2 χλμ β. από αεροδρόμιο 44 χλμ γ. από λιμάνι 35 χλμ δ. από ακτή 39 χλμ
Ξενοδοχεία στην περιφέρεια της Δράμας Δήμος Κάτω Νευροκοπίου-660 33 τηλ. 252308.
ΟΡΒΗΛΟΣ α΄ κατηγορία βιομηχανική Ζώνη δωμάτια 10, κρεβάτια 26,
τηλέφωνα 22515, 22611
16
9.
ΑΚΡΙΤΑΣ
δ΄ κατηγορία οδός Ιωάννου Μεταξά 44, δωμάτια 10,
κρεβάτια 19 τηλέφωνο 22319, 23111 Διαθέτει: χώρο εστιατόριο - ρουμ σέρβις Λειτουργεί: 12 μήνες το χρόνο Απέχει: α. από το νοσοκομείο 1 χλμ β. από αεροδρόμιο 95 χλμ γ. από λιμάνι 75 χλμ δ. από ακτή 75 χλμ ε. από τη Δράμα 40 χλμ Δήμος Παρανεστίου-660 35 τηλ. 2524010. ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ γ΄ κατηγορία ιδιοκτησία: Σουλτάνα Γεωργιάδου δωμάτια 12 κρεβάτια 24 τηλέφωνο 22001-2 22364 φάξ 22031 Διαθέτει: χώρο στάθμευσης –τηλεόραση - πρωινό 8.00 - ψυγείο – κουζίνα. Λειτουργεί: 12 μήνες το χρόνο Απέχει: α. από το νοσοκομείο 500 μέτρα β. από αεροδρόμιο 50 χλμ γ. από λιμάνι 40 χλμ δ. από ακτή 75 χλμ ε. από Δράμα 40 χλμ ΝΕΑ ΕΛΛΑΣ δ’ κατηγορία ιδιοκτησία: Ουρανίας Αναστασιάδου δωμάτια 5 κρεβάτια 9 τηλέφωνο 25240-21210 Λειτουργεί: 12 μήνες το χρόνο Απέχει: α. από το νοσοκομείο 50 χλμ β. από αεροδρόμιο 50 χλμ γ. από λιμάνι 40 χλμ δ. από ακτή 75 χλμ ε. από Δράμα 40 χλμ Διαθέτει: χώρο στάθμευσης Δήμος Νευροκοπίου-660 33 τηλ.25230Διαμέρισμα Βώλακα-660 33 τηλ. 25230ΜΟΝΟΠΑΤΙ Ε6 α΄ κατηγορία Αγροτουριστική μονάδα
δωμάτια
9
κρεβάτια 18 τηλέφωνο 23904, 23816, 23916 ιδιοκτησία.Μπόσκος Μόδεστος & Σία Ο.Ε. ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ στο Φαλακρό-661 00 κατηγορία … δωμάτια 12 κρεβάτια 25 τηλέφωνο 25210-23691, 25230-81000
17
ΜΑΡΗΛΙΑ ΜΑΡΗΛΙΑ ενοικιαζόμενες τουριστικές κατοικίες με τζάκι ιδιοκτησία Αντώνη Δερμεντζή τηλ. 25210-23350 25210-κιν.6945.155425 Διαμέρισμα Μικρομηλιάς - 660 33 τηλ. 2523014. ΤΟ ΣΤΕΚΙ ΤΩΝ ΚΥΝΗΓΩΝ α΄ κατηγορία Αγροτουριστική μονάδα δωμάτια 4 κρεβάτια 8 τηλέφωνο 23435, 23650
Ιδιοκτησία Τουργαϊδου
Ανατολής Διαμέρισμα Γρανίτης-660 33 τηλ. 25230ΓΡΑΝΙΤΗΣ γ΄ κατηγορία Αγροτουριστική μονάδα δωμάτια 12 κρεβάτια 25 τηλέφωνο 21050, 21049 φαξ 23933 και 210-8962364 e-mail:granites @otenet.gr Ιδιοκτησία Επενδυτικής Κοινότητα Σιδηρονέρου - 660 38 τηλ. 25210-
18
ΒΟΡΕΑΣ α΄ κατηγορία Αγροτουριστική μονάδα
ιδιοκτησία: Χρυσούλα
Ιατροπούλου δωμάτια 8 κρεβάτια 16 τηλέφωνο 91391, 47610, 55740 και 2552022250, 29188 Διαθέτει: χώρο στάθμευσης – πρωινό 8.00 - ψυγείο – κουζίνα. Λειτουργεί: 12 μήνες το χρόνο Απέχει: α. από το νοσοκομείο 43 χλμ β. από αεροδρόμιο 88 χλμ γ. από λιμάνι 76 χλμ δ. από ακτή 78 χλμ ε. από Δράμα 43 χλμ ΔΡΥΑΔΕΣ α΄ κατηγορίας Αγροτουριστική μονάδα δωμάτια 4 κρεβάτια 8 τηλέφωνο 27658, 91395, 91253 Ιδιοκτησία Μαρίας Αχτσίογλου Σκαλωτή-660 38 τηλ. 25230ΕΛΑΤΙΑ διαμέρισμα Σκαλωτής γ΄ κατηγορία Αγροτουριστική μονάδα δωμάτια 12 κρεβάτια 24 τηλέφωνο 25839
κινητό 6977-501153 Ιδιοκτησία
Κουλαουτζίδης Α.- Κοσσυφίδης Γ. Ο.Ε. Δήμος Δοξάτου – 663 00 τηλ. 25210-66946, 71207 19.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Διαμέρισμα Δοξάτου
Γ’ κατηγορία Ιδιοκτησία Άγγελου Κυρμάνη δωμάτια 25, κρεβάτια 68, τηλ. 55550 φαξ 55559 Λειτουργεί: 12 μήνες το χρόνο Απέχει: α. από το νοσοκομείο 10 χλμ β. από αεροδρόμιο 35 χλμ γ. από λιμάνι 26 χλμ δ. από ακτή 30 χλμ ε. από τη Δράμα 10 χλμ Διαθέτει: χώρο στάθμευσης –κλιματισμό – τηλεόραση - πρωινό 8.00 ––μίνι ψυγείο – με ειδικές ανάγκες – μπαρ –στεγνωτήρας μαλλιών – ρουμ σέρβις – εστιατόριο – ειδική κρεμάστρα – εστιατόριο - υδρομασάζ. 20.
ΟΡΕΙΝΑ ΚΑΤΑΦΥΓΙΑ υπάρχουν α) στην Μπαρτίτσεβα κορυφή 1141 μ.
δυνατότητα φιλοξενίας 16 ατόμων που απέχει 40 χλμ από Δράμα, β) στην κορυφή Κουρί 1400 μ. για 16 άτομα, απέχει 2.30’ ώρες από τους Πύργους και 1.30’ ώρα από το Βώλακα και γ) κορυφή Χορός 1700 μ. για 20 άτομα που απέχει 4.30΄ώρες από το καταφύγιο Κουρί και 3 ώρες από το Βώλακα.
19
21.
ΕΛΑΤΙΑ κτίσματα του Δασαρχείου Δράμας για φιλοξενία πολλών
ατόμων
20
21
Ο ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΔΡΑΜΑ Ο Δραμινός αθλητισμός πάνω στο Φαλακρό Του Τόλη Αποστολίδη Η αθλητική μας σελίδα είναι αφιερωμένη στις εκδηλώσεις των Δραμινών χιονοδρόμων, αναρριχητών και πεζοπόρων πάνω στο Φαλακρό Χειμώνα και Καλοκαίρι. Ένα βουνό χαρισματικό, ένα οροπέδιο δώρο Θεού έκπαγλης ομορφιάς, Ένα βουνό θαύμα της φύσης που περιμένει όλο το χρόνο αθλητές και φίλους από όλη τη βόρεια Ελλάδα κι όχι μόνο. Να το χαρούν, να αθληθούν άνετα και να ζήσουν αξέχαστες στιγμές ευτυχίας κι απόλαυσης. Μόλις 46 χιλιόμετρα απέχει από τη Δράμα το Φαλακρό όρος. Οι Τούρκοι όταν το 1373 κατέλαβαν το Δράμα το ονόμασαν Μποζ Δαγ, γυμνό βουνό, γιατί ήταν καμμένο. Κατά τον Όμηρο λεγόταν Νυσήιο όρος, αργότερα μετονομάστηκε Καρμάνιο και Αργένταρο κι από τον 8ο αιώνα π.Χ. κατά τον Πλούταρχο λεγόταν Παγγαίο, παίρνοντας το όνομα βασιλέα της περιοχής που αυτοκτόνησε πάνω στην κορυφή του. Κατά την Βυζαντινή περίοδο μετονομάστηκε σε Εγριαζόν Κασταγνιά, προφανώς από τις τεράστιες καστανιές που είναι ακόμη γεμάτο. Οι νεοέλληνες μετέφρασαν το τούρκικο όνομα σε Φαλακρό. Στο βουνό, μέχρι την κορφή, φτάνουμε από ένα καλό οδικό δίκτυο ασφαλτοστρωμένο, δρόμο με μπάρες ασφαλείας και καταλήγουμε στο χιονοδρομικό σένα άνετο πάρκιν για πάνω από 1.200 αυτοκίνητα. Θα βρείτε εδώ πλήρη εξοπλισμό και κέντρα εξυπηρέτησης για χιλιάδες αθλητές και θεατές και κάθε είδους ευκολίες για αρχάριους και ενεργούς αθλητές. Η αναπτυξιακή Εταιρεία Φαλακρού, που διαχειρίζεται τη λειτουργία του χιονοδρομικού χώρου, διαθέτει ιατρείο, ασφάλεια των εγκαταστάσεων κι άμεση ιατρική και ασφαλιστική κάλυψη. Σε όλα και για όλα υπάρχει προσβασιμότητα για το κοινό και μπορεί να φτάσει, όποιος θέλει, μέχρι και
22
στην ψηλότερη κορυφή του βουνού με τετραθέσια αποσυμπλεκόμενη καρέκλα, σε μήκος 1.500 μέτρων. Είναι η μεγαλύτερη και η γρηγορότερη, αλλά και η μοναδική στην Ελλάδα. Η δυναμικότητά της φτάνει τα 2.000 άτομα ανά ώρα. Υπάρχει όμως κι άλλος διθέσιος αναβατήρας που μας οδηγεί στις ανατολικές πλαγιές του βουνού με φόντο το Νέστο, όπως επίσης και πολλοί συρόμενοι αναβατήρες για χρήση αθλητών και αρχαρίων. Για τα παιδιά λειτουργούν τρεις διαδρομές των 120 με 200 μέτρων. Πάνω στην κορυφή, στα 2.000 μέτρα, μια καφετέρια ζεστή σας περιμένει να αναπαυθείτε, να αγναντέψετε και να απολαύσετε… Θέα φανταστική. Ανοιχτοί όλοι οι ορίζοντες. Η Βουλγαρία με τα χωριά της, η ατέλειωτη λίμνη του Νέστου με τις τεράστιες γέφυρες, ανάγλυφα τα βουνά της Ροδόπης, το Άγιο Όρος, η Θάσος, ο Όλυμπος, το Πήλιο, η Σαμοθράκη ,η Λήμνος κι ο κάμπος της Δράμας. Ζείτε μέσα σε βουνοκορφές συνολικής έκτασης 600 τετραγωνικών χλμ. Κι όταν κατεβείτε στη βάση των 1720 μέτρων, το Άγιο Πνεύμα, θα βρείτε εστιατόριο που εξυπηρετεί συγχρόνως 250 άτομα, κινητές ψησταριές, ξενώνα, άλλες διευκολύνσεις, τηλέφωνα, ουρητήρια, κλπ, καφετέρια το «Ανεμοσούρι» και καταστήματα και δασκάλους για εξοπλισμό και εκμάθηση σκι. Ανεβαίνοντας στο βουνό Φαλακρό οι χιονοδρόμοι πρέπει να γνωρίζουν ότι έχουν πεδίο δράσης σε διαδρομές δυόμισι χιλιομέτρων σε συνδυασμό με υψομετρικές εναλλαγές 2.232 με 1615 μέτρων. Υπάρχουν συνολικά 22 πίστες που οι διαδρομές τους αγγίζουν τα 23 χιλιόμετρα… Όλα στο όμορφο βουνό των Θρακών Σατρών είναι θαυμάσια. Όλο το χρόνο. Κάνεις αναρρίχηση, πεζοπορία, ποδήλατο βουνού, σκί, αεραθλητισμό, περιήγηση, παρακολούθηση πουλιών, κλπ. Πληροφορίες στην Αναπτυξιακή Φαλακρού Α.Ε. 25210-62224, το Χιονοδρομικό 25220-41822 και τον Ορειβατικό Δράμας 25210-33049, 21893, 42822. Η Αναρρίχηση
23
Τα αναρριχητικά πεδία πάνω στο οροπέδιο του Φαλακρού έχουν έντονο ανάγλυφο και διάφορες ποιότητες βράχων. Κατακόρυφοι γκρεμοί, χαοτικά βάραθρα, ήπιες βουνοκορφές και δασωμένα φαράγγια. Κυριότερα αναρριχητικά πεδία είναι, της Καρτάλκας 1, 2 και 3, η Κορυφή του Φαραγγιού, η Κορυφή της Χιονότρυπας, του Προφήτη Ηλία, το Ψευτοδόντι, το Βάραθρο Χιονότρυπας, των Πύργων και του Ξηροποτάμου. Κάθε πεδίο έχει την ιστορία και τους πρωταγωνιστές του στις επί μέρους επώνυμες διαδρομές. Αναφέρουμε, ιδιαίτερα για την Χιονότρυπα στην οποία από τη βάση φτάνεις σε 15 λεπτά. Βρίσκεται σε υψόμετρο 2.111 μ., έχει κρατήρα με πλάτος ανοίγματος 50-60 μέτρων και οι πλευρές του έχουν βάθος 70 μέτρα. Το μήκος του πυθμένα είναι άγνωστο, αφού είναι γιομάτο από αιώνια χιόνια και πάγους. Πεζοπορικές διαδρομές Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν για τους φανατικούς ορειβάτες οι διαδρομές από το χωριό Πύργοι, στο χιονοδρομικό κέντρο. Το Δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Προσοτσάνης Πύργοι, απέχει από τη Δράμα 23 χλμ. Η συνολική πεζοπορική διαδρομή είναι έξι ώρες που όμως πραγματοποιείται μόνο με οδηγό μέσα από φανταστικές φυσικές καλλονές. Άλλη διαδρομή που τη συνιστούμε σε όσους έχουν καλή φυσική κατάσταση, είναι να διασχίσουμε το Φαράγγι και να φτάσουμε στις ψηλές κορυφές του Φαλακρού. Αυτή όμως θέλει 8 με 10 ώρες, αλλά έχετε την ικανοποίηση ότι πέρασαν από τα μάτια σας τα πιο σημαντικά μέρη του Φαλακρού. Ο Ελληνικός Ορειβατικός Σύνδεσμος Δράμας ξεκίνησε την αναρρίχηση όταν μια ομάδα Ιταλών αναρριχητών που έφτασαν στη Δράμα έναν την τόλμη να αναρριχηθούν στο βουνό. Από τους έλληνες, πρωτεργάτης και τολμηρός αναρριχητής ήτα το μέλος του ΕΟΣ ο Γιάννης Παπαλεξίου, ο οποίος είχε και πολλές αναβάσεις και σε άλλα ελληνικά βουνά.
24
Διαδρομές με αυτοκίνητα 4χ4 Οι διαδρομές αυτές είναι σκέτη πρόκληση για τους τολμηρούς του είδους. Οδηγούν σε κορφές δύσβατες και πανέμορφες. Δενδράκια – Μπάρες μια απόσταση 4 χλμ, Ξηροπόταμος –Λις είναι 15 χλμ και Πύργοι –οροπέδιο Σίτνας που είναι στα 12,50 χλμ. Ορειβατικό σκι Εδώ είναι η αποθέωση του δημοφιλούς χειμωνιάτικου σπορ. Σκι μπορούν να κάνουν όλοι, ακόμη και οι αρχάριοι. Όμως οι αθλητές έχουν τη δυνατότητα να φτάσουν στο χιονοδρομικό κέντρο των 1.740 μ.
Και να
απολαύσουν διαδρομές της Βάρδαινας 2.190 μ., στην κορυφή της Χιονότρυπας 2.111 μ., κατάβαση από τον Προφήτη Ηλία 2.232μ., κατάβαση από τον Αυχένα της Κορυφής του Φαραγγιού στη βάση, κλπ. Αεραθλητισμός Το Φαλακρό προσφέρεται και για αεραθλητισμό. Έχει σημαντικές πίστες για την άσκηση του αλεξίπτωτου πλαγιάς και του αιωρόπτερου. Στους Πύργους, σε υψόμετρο 1.200 μ. υπάρχει πίστα απογείωσης η οποία έχει την πεδιάδα της Δράμας ως ιδανικό τόπο προσγείωσης. Όμως για όλα αυτά τα αθλήματα έχουμε και τους πρωταγωνιστικούς συλλόγους της περιοχής μας και επώνυμους αθλητές που διέπρεψαν και πρωταγωνιστούν στο πανελλήνιο. Στο θέμα θα επανέλθουμε σε άλλο φύλλο.
25
Τα ιδανικά της φυλής μας διασκευή Τηλ. Τσελεπίδης Πριν από 50 χρόνια η εβδομαδιαία εφημερίδα «Ταχυδρόμος», προβληματισμένη για το μέλλον αυτού του τόπου, ζήτησε από την πολιτική, πνευματική, θρησκευτική και οικονομική ηγεσία
της πατρίδας μας, να
εκφράσουν
το
την
πολιτική
τους
βούληση
για
πώς
έπρεπε
να
δρομολογήσουμε την εθνική μας πορεία για τον επόμενο αιώνα, ως χώρα, έθνος, λαός, φυλή και οργανωμένο, ευνομούμενο, κράτος και Πολιτεία. Δηλαδή που επάνω θα στηρίξουμε τον προσανατολισμό της νέας γενιάς, ύστερα από έναν πολύ αιματηρό παγκόσμιο πόλεμο και έναν καταστροφικό 4χρονο εμφύλιο που είχαν διαλύσει κυριολεκτικά την κοινωνική και οικονομική υποδομή και συνοχή της χώρας μας. Τα ερωτήματα ήταν πολύ κρίσιμα. Ποια είναι τα ιδανικά της φυλής μας, τι είμαστε, τι θέλουμε και τι προτείνετε εσείς για τον επόμενο αιώνα για την νέα γενεά των ελλήνων; Οι απαντήσεις, σημαινόντων ιστορικών προσώπων της εποχής του έτους 1954 είναι επίκαιρες και για την σημερινή εποχή μας, καθώς πολύ λίγα πράγματα, στους τομείς αυτούς, έχουν αλλάξει στα πολιτικά πράγματα της χώρας αλλά και στο διεθνές πολιτικό και κοινωνικό περιβάλλον. Θα δώσουμε
πρώτα την γνώμη του Γέρου της Δημοκρατίας Γεωργίου
Παπανδρέου. «Τον πρώτο αιώνα από την απελευθέρωση της Ελληνικής Πολιτείας κύριος εκπαιδευτικός μας σκοπός ήταν η Μεγάλη Ιδέα. Αντικειμενικός σκοπός μας ήταν να απελευθερώσουμε τους υπόδουλους αδελφούς μας και να δημιουργήσουμε
την
Μεγάλη
Ελλάδα
με
πρωτεύουσα
την
Κωνσταντινούπολη. Η έννοια που αποδόθηκε τότε στο εθνικό ιδεώδες ήταν πολεμική, γεωγραφική και ποσοτική. Εθνικά ιδεώδη στους λαούς υπήρχαν και
26
υπάρχουν πάντα. Για μας η Μεγάλη Ιδέα παραμένει αθάνατη. Αλλά μετέβαλε περιεχόμενο. Από την αύξηση του εθνικού εδάφους μετατοπίζεται τώρα στην αύξηση και την ανύψωση του πολιτισμού μας. Πρώτο λοιπόν στοιχείο για τη δημιουργία εθνικού πολιτισμού είναι η ανύψωση του βιοτικού και μορφωτικού επιπέδου του λαού μας. Ενωμένο το Έθνος θα προχωρήσει στην οικονομική, πνευματική και ηθική του εξύψωση. Κύριος σκοπός και στόχος της Παιδείας μας είναι ο φρονηματισμός των νέων. Οι εκπαιδευτικοί μας οφείλουν να εμπνέουν στην Ελληνική Νεότητα την υπερηφάνειά τους ότι είναι Έλληνες. Το καθήκον τους για την άμυνα της χώρας. Να τους εμφυσήσουν την υποχρέωση και την ικανοποίηση του να ανεβάσουν το οικονομικό, ηθικό και πνευματικό επίπεδο του ελληνικού λαού, ώστε να δημιουργήσουμε την Εθνική Αναγέννηση του Έθνους μας. Αυτήν εννοώ εγώ ως πραγμάτωση σήμερα της Μεγάλης Ιδέας του Έθνους μας.» Και συμπληρώνει. «Όμως το Εθνικό Ιδεώδες
βρίσκεται σε πλήρη αρμονία και με το
παγκόσμιο ανθρωπιστικό ιδεώδες, το οποίο συνίσταται στην αλληλεγγύη και την ειρηνική συνεργασία και συνύπαρξη των λαών της γης. Όπως όμως και με το κοινωνικό ιδεώδες, που είναι η απόδοση κοινωνικής δικαιοσύνης, δηλαδή η παροχή ίσων ευκαιριών σε όλους τους πολίτες και η κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Τα Ιδανικά μιας Πολιτείας πρέπει να είναι διαχρονικά. Δεν είναι ιδανικά σημερινά ή χθεσινά, είναι ιδανικά πάγια, είναι αιώνια και συνθέτουν το περιεχόμενο μιας αληθινής ευνομούμενης Πολιτείας.» Ο Γέρος της Δημοκρατίας εξέφραζε το ιδεώδες των Πολιτειών της Κλασσικής Ελλάδας. Τότε που η μέριμνα της Πολιτείας με ένα θεσμικό καθεστώς αυστηρά πειθαρχημένο επέλυσε πρακτικά τις κοινωνικές ανάγκες και τους προβληματισμούς των μαζών και δημιουργούσε μέσα από την Παιδεία, πολίτες χρήσιμους, πολίτες με φρόνηση, φιλοκαλία, ευαισθησία για τα κοινά, τον πολιτισμό και τις Καλές Τέχνες. Πολίτες ολοκληρωμένους που πρόθυμα προσέφεραν για το κοινωνικό σύνολο και που σέβονταν τον εαυτό
27
τους, τους νόμους και τους θεσμούς. Πολίτες ανήσυχους κι ενεργητικούς, πολίτες με υψηλό δημοκρατικό φρόνημα, ευαισθησίες κι ανθρωπισμό, πολίτες με ελεύθερη σκέψη κι ακώλυτη ερευνητική διάθεση για πρόοδο κι ανάπτυξη. Κι όλο αυτό το οικοδόμημα προσφορά από άξιους ηγέτες πρότυπα δημόσιων ανδρών. Το 1954 είναι Πρωθυπουργός της χώρας ο στρατάρχης Αλέξανδρος Παπάγος ο οποίος και έδωσε την δική του εκδοχή στο μείζον πρόβλημα. «Προσήλωσή μας θα είναι εφεξής η διατήρηση της ελευθερίας του λαού μας και η εθνική κυριαρχία κι ανεξαρτησία της χώρας.
Επίσης η
διαμόρφωσης ενός φιλελεύθερου πνεύματος που να στηρίζεται στην ελευθερία της σκέψης και της συνείδησης του ατόμου και παράλληλα μια συνεχής καλλιέργεια πνεύματος δημοκρατικού, στα βάθρα του οποίου θεμελιώθηκε
και η έννοια της Δημοκρατίας
και της αυτοδιάθεσης του
ατόμου.» Και συνεχίζει. «Όταν η Ελληνική Φυλή έχασε την ανεξαρτησία της, μια σειρά ολόκληρη από γενεές έζησαν με μόνο ιδανικό την ανάκτηση της Ελευθερίας και Ανεξαρτησίας του γένους. Εν μέρει το κατόρθωσαν το 1821. Στο πρώτο τέταρτο του 20ου αιώνα έγινε προσπάθεια με ειρηνικό αλλά και μαχητικό τρόπο να ολοκληρωθεί η ελευθερία ολόκληρου του υπόδουλου Ελληνικού Έθνους, ενώ ζέστανε τις καρδιές των Πανελλήνων η Μεγάλη Ιδέα. Όμως αυτό το ιδανικό δεν ολοκληρώθηκε. Μετά μάλιστα την ρύθμιση του ζητήματος του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας και Ανατολικής Θράκης έπαυσε να έχει την έννοια της εδαφικής επεκτάσεως, αφού συνδεόμαστε ήδη με ειλικρινή φιλία με την Τουρκία.» Πόσο έξω όμως έπεσε η ελληνική πολιτική ηγεσία! Λίγα χρόνια αργότερα οι «φίλοι μας» Τούρκοι θα μας προετοιμάσουν τον μαύρο Σεπτέμβρη του 1955 για τον ελληνισμό στην Πόλη, τη Σμύρνη, την Τένεδο και την Ίμβρο και το 1974 θα καταλάβουν με την ανοχή και συμμετοχή των μεγάλων «φίλων μας» Αμερικανών και Άγγλων το 35% της νήσου Κύπρου. Έτσι θα επιβεβαιωθεί και ιστορικά ότι η ειρήνη και η συναδέλφωση των λαών είναι γράμμα κενό στην
28
εποχή μας και όσοι πολιτικοί δεν το συνειδητοποιούν και δεν ετοιμάζουν με φρόνηση την πολύπλευρη άμυνα της χώρας τους γρήγορα θα γευτούν οι λαοί τους εθνικές τραγωδίες. Ο αρχηγός όμως του «Συναγερμού» αναφέρεται και στο έπος του 1940-41 όταν το έθνος μας ενωμένο επιβεβαίωσε την εθνική του συνέπεια και συνέχεια ως φυλή αντάξιων προγόνων. Γι’ αυτό και προτρέπει να συνεχίσουμε να διατηρούμε με θέρμη τα βασικά ιδανικά της φυλής μας. Την Ελευθερία και την Εθνική Ανεξαρτησία της Πατρίδας. Να διαφυλάττουμε τις βασικές αρχές της αυτοδιάθεσης και ελευθερίας του ατόμου, αρχές από τις οποίες και κατοχυρώνεται η ελευθερία της σκέψης και της συνείδησης των πολιτών.
Ζήτησε από όλο τον ελληνικό λαό να δημιουργήσει κλίμα
συναινετικό, ώστε να δημιουργηθεί εποικοδομητική συνεργασία και να επιτευχθεί η ποθούμενη οικονομική και τεχνολογική ανάπτυξη της χώρας. Μέσα σε αυτήν την ατμόσφαιρα συναδέλφωσης θα προωθηθεί συστηματική και συνεχής καλλιέργεια του πνεύματος και της ψυχής για να έχουμε ολοκληρωμένους και δημιουργικούς πολίτες. Κλείνοντας, στις 6.4.54, κάνει έκκληση σε όλο τον πνευματικό κόσμο της χώρας και τις ιθύνουσες τάξεις να βοηθήσουν τους νέους της πατρίδας στους νέους στόχους και τα ιδανικά του ελληνικού έθνους.
29
ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΜΑΣ Από την Σύνταξη Απολογισμός και προβληματισμός Ένα έτος πέρασε και ανήκει ήδη στην ιστορία. Όμως κι ένας καινούργιος χρόνος γεννιέται με πολλές ελπίδες και προσδοκίες, για τους Δραμινούς, για όλους τους Έλληνες και για την ανθρωπότητα. Υποχρέωσή μας είναι να σταθούμε με περίσκεψη μπροστά στους δυο αυτούς σημαντικούς σταθμούς της ζωής μας. Να αναλογιστούμε τα γεγονότα που πέρασαν και σημάδεψαν όλους μας θετικά ή αρνητικά και στη συνέχεια, με την εμπειρία του χτές, να δούμε με πολύ περίσκεψη και υπευθυνότητα το νέο και άγνωστο που έρχεται. Γιατί, μπορούμε, έχουμε τη δυνατότητα, να επηρεάσουμε τις εξελίξεις, σε ένα ποσοστό. Από το 2004 έχουμε πάρα πολλά και συνταρακτικά απολογιστικά στοιχεία να δούμε. Στοιχεία που πρέπει να επανεξετάσουμε και να μας προβληματίσουν. Μια Αθλητική Ολυμπιάδα ολοκληρώθηκε με επιτυχία στη χώρα μας με την εθελοντική σύμπραξη ολόκληρου του ελληνικού λαού. Ο Ελληνικός αθλητισμός θριάμβευσε και η ελληνική εθνική ομάδα στο δημοφιλές άθλημα του ποδοσφαίρου στέφθηκε πρωταθλήτρια της Ευρώπης. Οι επιτυχίες συνήγειραν τους απανταχού της γης Έλληνες. Είδαμε ότι όλοι μαζί οι έλληνες, αδελφωμένοι κι αγαπημένοι, μπορούμε να πετυχαίνουμε τα ακατόρθωτα και να κάνουμε θαύματα, όπως διαπίστωσαν εχθροί και φίλοι. Και εδώ έχει αξία να υπενθυμίσουμε τη ρήση του Βίσμαρκ. «Αν ο ελληνικός λαός δεν τρωγότανε συνέχεια με εσωτερικές έριδες, θα κατακτούσε ολόκληρη την υφήλιο.» Όμως μέσα από τα δυσάρεστα απολογιστικά μας στοιχεία στεκόμαστε απέναντι στις διαχρονικές αδυναμίες της φυλής μας. Εύπιστος κι ευαίσθητος
30
καθώς είναι ο λαός μας, αλλά και θερμόαιμος και μεγαλόφρων, γίνεται εύκολα θύμα των δήθεν φίλων και συμμάχων του. Αθεράπευτα δημοκρατικός και καλόψυχος, αφήνει να αναδύονται μέσα στην ελληνική κοινωνία και τη δημόσια λειτουργία της Πολιτείας οι εφιάλτες και οι δημαγωγοί και να αυξάνονται οι λαφυραγωγοί της δημόσιας περιουσίας. Οι εκάστοτε πολιτικές κυβερνήσεις της χώρα μας, από έλλειψη μακρόχρονης εθνικής εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής, κατάφεραν να δημιουργήσουν τεράστιες ζημιές σε επίπεδο εθνικό, κοινωνικό, οικονομικό και πολιτισμικό. Όλοι οι δείκτες της χώρας είναι αποθαρρυντικοί. Οι φτωχοί στον τόπο μας γίνανε φτωχότεροι, οι ασύδοτοι και ατιμώρητοι έγιναν περισσότεροι και τα οικονομικά σκάνδαλα έγιναν βρόγχος στην ανάπτυξή του τόπου. Δεν υπάρχει στοιχειώδης πολιτική βούληση στις ηγεσίες των πολιτικών κομμάτων να επιβάλλουν το κράτος του νόμου, όπως είναι επιτακτικό σε μια συντεταγμένη και ευνομούμενη Πολιτεία. Το κράτος δεν έχει την αναγκαία συνοχή, δεν έχει συνέχεια και συνέπεια. Οι θεσμοί όταν δεν απαξιώνονται δεν γίνονται σεβαστοί. Ακολούθησε ο ευτελισμός της πολιτικής και των πολιτικών
μας
ανδρών.
Έτσι
διαπιστώνουμε
από
πρόσφατες
σφυγμομετρήσεις της ελληνικής κοινής γνώμης. Σε τοπικό επίπεδο τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα, Η μικρή μας κοινωνία περνάει κρίση οικονομική, κρίση ηθική και κοινωνική, αλλά και κρίση θεσμών. Μια παρατεταμένη λιτότητα, που διαρκεί χρόνια, δημιούργησε τεράστια αδιέξοδα στο λαό μας. Η έλλειψη υποδομών κατέστησε την περιοχή μας τελείως προβληματική. Κι όμως έχουμε ένα ευφυή λαό που αν είχε ιστορική αυτογνωσία κι άξιους ηγέτες θα ανέτρεπε τα σημερινά δυσάρεστα δεδομένα. Οι Δραμινοί πολίτες δεν θα γινότανε άνευρα κι άβουλα άτομα και άθυρμα πολιτικών δημαγωγών διαρκώς διαπληκτιζόμενων μέσα από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
31
Από την άλλη, η πόλη μας δεν έχει την ίδια μεταχείριση με τις άλλες πόλεις της χώρας από την Πολιτεία και τις εκάστοτε πολιτικές ηγεσίες. Ο Νομός μαςδεν διαθέτει πρόσβαση στην Εγνατία οδό και στις νέες ενεργειακές πηγές, δεν δημιουργήθηκαν σε μας πανεπιστημιακές σχολές κι ερευνητικά κέντρα και δεν έχουμε διέξοδο στα Βαλκάνια, όπως είχαμε προπολεμικά με το Τελωνείο Εξοχής. Ότι αρνείται κατηγορηματικά στους Δραμινούς η Πολιτεία, το προσφέρει αφειδόλευτα σε άλλες πόλεις της χώρας, ενώ παράλληλα μας απογυμνώνει από υπηρεσίες και αδρανοποιεί υπεσχημένα και κεκτημένα δικαιώματά μας. Και αναρωτιόμαστε. Μήπως στην Ελλάδα του 21ου αιώνα οι Δραμινοί είναι πολίτες δεύτερης κατηγορίας και η πόλη μας βρίσκεται υπό διωγμό; Όμως όταν μια περιοχή διαθέτει ικανούς τοπικούς ηγέτες και γη παραγωγική και ένα λαό ελεύθερο κι αποφασισμένο να επιβιώσει και να αναδειχτεί, τότε ο τόπος αυτός μπορεί να ξεπεράσει την κρίση του. Μπορεί να αναπτυχθεί αυτόνομα και να προκόψει. Η Δράμα είναι από τη φύση της χαρισματική περιοχή. Διαθέτουμε πλούσια κοιτάσματα ορυκτών εντελώς ανεκμετάλλευτα. Δόξα στο Θεό διαθέτουμε άφθονα νερά και παράγουμε πλούσια γεωργικά, κτηνοτροφικά και δασικά προϊόντα εξαιρετικής ποιότητας. Η πανίδα και η χλωρίδα μας δεν έχουν προηγούμενο. Ας καθίσουμε λοιπόν κάτω να δούμε τι έχουμε, τι μπορούμε μόνοι μας μακροπρόθεσμα να κάνουμε κι όχι οι άλλοι τι θα κάνουν για μας. Τούτων δεδομένων γιατί λοιπόν οι τοπικοί φορείς δεν παίρνουν τις τύχες του τόπου στα χέρια τους; Που είναι ένα επείγον και ολοκληρωμένο μακροπρόθεσμο
πρόγραμμα
ανάπτυξης;
Γιατί
δεν
εξοβελίζουμε
τη
γραφειοκρατία και την παρακώλυση που δημιουργεί το δημόσιο και η ιδιωτική αβουλία; Ποιος θα ενώσει και θα συνεγείρει το λαό μας, ποιος θα του δώσει αυτοπεποίθηση και πειθαρχία και θα τον καταστήσει υπεύθυνο και αποφασιστικό να αυτολυτρωθεί;
32
Πρέπει να πούμε, κάποτε, την αλήθεια στο λαό μας. Επί τέλους να μάθει πως τίποτε δεν πρέπει να περιμένει από κανένα. Και για να ανακάμψει ο τόπος μας απαραίτητο είναι το χρήμα. Ο πλούτος που παράγεται στον τόπο μας πρέπει να ανακυκλώνεται μέσα στην δική μας περιφέρεια. Τα λεφτά μας πρέπει να πηγαίνουν στα δικά μας μαγαζιά και στις δικές μας βιοτεχνίες κι όχι αλλού, σε άλλες αγορές, στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Να αναλάβουμε όλοι ατομικά τις ευθύνες μας. Πρέπει να φέρουμε μέσα από την πώληση της παραγωγής μας και τον τουρισμό κι άλλο χρήμα στον τόπο. Ο επιχειρηματικός κόσμος να προσφέρει στον Δραμινό καταναλωτή τιμές απόλυτα λογικές. Η ευθύνη του είναι μεγάλη. Να κοπούν σαν μαχαίρι οι αγορές των Δραμινών από τη Βουλγαρία και την Τουρκία, αλλά και να σταματήσουμε να είμαστε οι αιμοδότες των άλλων ελληνικών πόλεων. Αυστηρή αυτοκριτική και επίβλεψη μέχρι να βρούμε τη σειρά μας. Η ευτυχία και η αγάπη των συμπολιτών μας ας είναι ο στόχος μας. Όλων των Δραμινών, όλων των τάξεων. Για να ευτυχίσουμε τελικά όλοι μαζί. Η ανάπτυξη δεν χαρίζεται, δεν κερδίζεται και θέλει θυσίες. Όλοι μαζί μπορούμε να ξεπεράσουμε την κρίση. Όμως όλοι μαζί. Και σας βεβαιώνουμε ότι έχουμε και τις δυνατότητες, αλλά και ως Δραμινοί τον τσαγανό να το μπορούμε. Καλές γιορτές, θερμές ευχές για ένα ευτυχισμένο και ειρηνικό νέος έτος 2005.
33
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΤΗΣ ΔΡΑΜΑΣ Β’ ΜΕΡΟΣ του Προέδρου της Ο.Π.Σ. Δράμας κ. Δημητρίου Χατζηθεοδώρου Συνεχίζουμε την καταχώρηση των πολιτιστικών συλλόγων της Δράμας. Άλλοι από αυτούς, 73 σύλλογοι, είναι γραμμένοι στη δύναμη της Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Δράμας κι άλλοι είναι εκτός. Βασικός σκοπός της Ομοσπονδίας είναι να ενταχθούν στη δύναμή της περισσότεροι σύλλογοι
και να δραστηριοποιήσει τα μέλη της ώστε να αναπτύξουν
δημιουργικές πρωτοβουλίες σε νομαρχιακό, πανελλήνιο και γιατί όχι και σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Ομοσπονδία έχει προγραμματίσει να γίνει καταγραφή όλων των μουσικών οργάνων και τραγουδιών του νομού μας κατά περιοχή. Και βέβαια να αναδείξει τις παραδοσιακές ενδυμασίες όλων των οικισμών. Όλα αυτά θα δημοσιοποιηθούν και θα εκδοθεί ανάλογο βιβλίο. 31. Σύλλογος Παλιννοστούντων πρώην Σοβιετικής Ένωσης Ίδρυση: 66100-Βάντση 4 τηλέφωνο & φαξ: 32. Σύλλογος Παραπληγικών Ίδρυση: 66100-Κουντουριώτου 5 τηλέφωνο &φαξ:39058 33. Ποντιακοί Δεσμοί Ν. Δράμας Ίδρυση:1993 66100-Μακεδονίας 26 τηλέφωνο & φαξ: 34. Εκπολιτιστικός Σύλλογος σιδηροδρομικού σταθμού Δράμας«ο Ήφαιστος» 66100-τηλέφωνο & φαξ: Ίδρυση: 35. Πολιτιστικός Σύλλογος
34
Εργαζομένων Δ.Ε.Η. Ίδρυση: 66100-1ης Ιουλίου 30 τηλέφωνο & φαξ: 36. Πολιτιστικός & Μορφωτικός Σύλλογος Δοξάτου Ίδρυση:1982 66300-Δοξάτο Εργατικές κατοικίες τηλέφωνο & φαξ:66790 37. Μορφωτικός Σύλλογος Ποντίων«Αλέξανδρος Υψηλάντης» Ίδρυση: 66033-Κάτω Νευροκόπι τηλέφωνο & φαξ: Μορφωτικός Σύλλογος Βλάχων «οι Γραμμουστιάνοι» Ίδρυση: 1982 Πλατεία Δημοκρατίας τηλέφωνο & φαξ: 66200-Προσοτσάνη Μουσικοχορευτικός Σύλλογος «ο Μέγας Αλέξανδρος» Ίδρυση:1983 66200 Προσοτσάνη τηλέφωνο & φαξ:25220-23480 e-mail:prosona@ otonet.gr. Σύλλογος Ποντίων «ο Πόντος» Ίδρυση:1985 Μ. Καραολή 22 τηλέφωνο & φαξ: 66200 Προσοτσάνη τηλέφωνο & φαξ: 25220-23070 Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Ίδρυση: 66200-Προσοτσάνη τηλέφωνο & φαξ: Πολιτιστικός Σύλλογος Κοκκινογείων Ίδρυση: 66200 Κοκκινόγεια τηλέφωνο & φαξ: Πολιτιστικός Σύλλογος Μικρόπολης Ίδρυση:1980 66200 Μικρόπολη τηλέφωνο & φαξ: Πολιτιστικός Σύλλογος«το Δύσωρο» Ίδρυση: 66200-Καλλιθέα τηλέφωνο & φαξ: Εκπολιτιστικός Γυμναστικός Σύλλογος Πετρούσας Ίδρυση:1976 66200-Πετρούσα τηλέφωνο: 25220-41814 κινητό:6972-221421 Πολιτιστικός Σύλλογος Πύργων Ίδρυση: 66200-Πύργοι τηλέφωνο & φαξ: Πολιτιστικός Σύλλογος Αγγίτη Ίδρυση: 66200-Αγγίτη τηλέφωνο & φαξ: Πολιτιστικός Σύλλογος Περιθωρίου Ίδρυση:
35
66033-Περιθώρι τηλέφωνο & φαξ: 25230-31017 Πολιτιστικός Σύλλογος Βώλακα Ίδρυση: 66033-Βώλακα τηλέφωνο & φαξ: ς Πολιτιστικός Σύλλογος Δασωτού Ίδρυση: 66033-Δασωτό τηλέφωνο & φαξ: Μορφωτικός Εκπολιτιστικός Σύλλογος Παγονερίου Ίδρυση:1985 66033-Παγονέρι τηλέφωνο & φαξ: Πολιτιστικός Σύλλογος «ο Αρίων» Ίδρυση: 1960 66300-Κύργια τηλέφωνο & φαξ: Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Αγ. Αθανασίου Ίδρυση:1977 66300-Άγιος Αθανάσιος τηλέφωνο & φαξ:67500 Σύλλογος Ποντίων Πλατανιάς «Αργοναύται- Κομνηνοί» Ίδρυση: 66037-Πλατανιά τηλέφωνο & φαξ: Πολιτιστικός Σύλλογος Ποντίων «η Τραπεζούντα» Ίδρυση: 66035-Περίβλεπτο τηλέφωνο & φαξ: Πολιτιστικός Σύλλογος «ο Προφήτης Ηλίας» Ίδρυση: 66035-Τέμενος τηλέφωνο & φαξ: Πολιτιστικός Σύλλογος Παρανεστίου Ίδρυση: 66035-Παρανέστι τηλέφωνο & φαξ: Πολιτιστικός Σύλλογος «Ιωάννης Συμεωνίδης» Ίδρυση: 66034-Βαθύτοπος τηλέφωνο & φαξ: Πολιτιστικός Ποντιακός Σύλλογος Ίδρυση:1995 66034-Σιταγροί τηλέφωνο & φαξ: Πολιτιστικός Σύλλογος Ίδρυση: 1980 66034-Φωτολείβος τηλέφωνο & φαξ: Πολιτιστικός & Μορφωτικός Σύλλογος Ίδρυση:1979 66031-Καλαμπάκι Τηλέφωνο: 52281 Πολιτιστικός & Μορφωτικός Σύλλογος Ίδρυση: 1980 66031-Φτελιά τηλέφωνο & φαξ: Πολιτιστικός & Μορφωτικός Σύλλογος Ίδρυση:
36
66031-Καλαμώνας τηλέφωνο & φαξ: Πολιτιστικός & Μορφωτικός Σύλλογος «ο Ορφέας» Ίδρυση:2001 66031-Αγία Παρασκευή τηλέφωνο & φαξ: Εκπολιτιστικός Σύλλογος Ίδρυση: 66031-Νεροφράκτης τηλέφωνο &φαξ: Εκπολιτιστικός Σύλλογος Ίδρυση: 66100-Κουδούνια τηλέφωνο & φαξ: Πολιτιστικός & Αθλητικός Σύλλογος Ίδρυση: 1982 66034-Σιταγροί τηλέφωνο & φαξ: Εκπολιτιστικός Σύλλογος «Φαρασιωτών Καππαδοκίας» Ίδρυση: 66100 Χωριστή τηλέφωνο & φαξ: ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
37
ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ ΠΟΙΗΣΗΣ ΔΡΑΜΙΝΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ ΘΥΜΙΣΕΣ Για θύμηση, θαρρώ, ζητάς Δυο λόγια στο χαρτί να σου αφήσω, τα χρόνια εκείνα της χαράς, που νοσταλγείς, να σου θυμίσω. Μα είναι οι θύμισες πικρές, Όταν κανείς παλιά θυμάται, Τη ζωή της νιότης, τις ομορφιές, Κι ότι έφυγε κι όλο λυπάται. Είναι όμορφη, τριανταφυλλιά, Η ξέγνοιαστη ζωή της νιότης. Μα θάρθει γρήγορα ο χιονιάς Και θα μαράνει τον ανθό της. Βασίλης Χατζηθεοδωρίδης
Η ΠΡΩΤΗ ΔΟΚΙΜΗ Τα πράγματα που αγαπήθηκαν Έχουνε το δικό τους πρόσωπο, την ψυχή τους. Στέκονται τις νύχτες σιωπηλά, ακίνητα, αυστηρά. Μοιάζει η καρδιά ν' αδειάζει στη δοκιμή Να τα μετακινήσει Βουβοί αναστεναγμοί διαμαρτυρίες κι απειλές. Τώρα πιστεύω πως αρνούνται να πεθάνουν, Ηχούν μ' ένα μυστήριο ρόγχο Και το βάρος τους αμετακίνητο. Τα πράγματα που αγαπήθηκαν Είναι ζωντανά, δεν δέχονται την επαιτεία. Κάτι δικό μας είναι μέσα τους, Κάτι δικό τους μέσα μας αδιόρατο Μα καθοριστικό για μας γι' αυτά Και για το πώς κοιτάζουμε τον κόσμο. Εύκολα τώρα αισθάνομαι τη σημασία Της δοκιμής απ' τη δοκιμασία. Γρηγόρης Πεντζίκης Από τη συλλογή «Ομολογίες σκηνοθετήματα»
38
ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΗ: Η ΠΡΩΤΗ ΜΕΡΑ Τ' άλογα σηκώθηκαν στα πισινά τους πόδια κι έβγαλαν αφρούς Οι γυναίκες που ήταν στα καπνοχώραφα σκυμμένες Τράβηξαν τα τσεμπέρια τους ν' αφουγκραστούν τον άνεμο. Μανούλα μου, δεν θα ξεχάσω ποτέ την εξώπορτα, εκεί που στάθηκες με τα χέρια μαραμένα να σφίγγουν το φακιόλι σου Μουσκεύομαι ακόμα από την ίδια τη βροχή που έπεφτε στ' άσπρα σου μαλλιά που ίσως να ήταν και γκρίζα. Δεν είπες τίποτα. Και τι να πεις; Φτάνει που είχες πλέξει μάλλινα και θέρμανες το σπίτι, Φτάνει, και είμαι βέβαιος, πως θα έρχεσαι τα πρωινά, να με φιλάς όταν ξυπνάω στο κρεβάτι. Ήταν πρωί που ξεκινήσαμε ξεκούμπωτοι για το μεγάλο πηγαιμό Την πρώτη μέρα που ξεντύναμε τον κόσμο από τα σκούρα, Κι όσοι δεν είχαν τον καιρό να μάθουνε τραγούδια Άρχισαν ν' αγκαλιάζουν τα βουνά μας με ψαλμούς. Ήταν η μεγάλη μέρα που η καρδιά μας χώρεσε μέσα της Τη μάνα, την αυλή, όλα τα πρόσωπα. Και η μικρή μας πόλη έγινε ένα με τον ήλιο. Εκείνη την πρώτη μέρα… Κώστας Στολίγκας
ΘΕΜΕΛΙΩΜΑ Κράτα σφιχτά στα χέρια σου –τα σύνεργα του χτίστη Ντύσου όπως πρέπει –τη λερή μπλούζα του οικοδόμου Κι έλα να ξαναχτίσουμε- ό,τι σ' ερείπια απ' τα χωριά σκόρπια στη ματωμένη γης,- έχει απομείνει ακόμα. Εδώ, σε τούτη τη βραγιά, - την ησκιοχαϊδεμένη, Ας θεμελιώσουμε μαζί ναό γιγάντιο – της πανωραίας Φρόνησης Που την ηλίθια Βία – θ' απογκρεμίσει αδυσώπητα Στα τάρταρα τα' αβυσσαλέα – και οι καρδιές μας Μ' ενθουσιασμό θενά σκιρτήσουν – στον τελικό αφανισμό της. Τρέχα αδελφέ μου κι άδραξε, – σαν μυθοκός Τιτάνας, Τη δύναμη των αστεριών – κι έλα ν' απογκρεμίσουμε Το μαύρο τέρας του Κακού – σα μύδι που αγκαλιάζει Της γης τη σφαίρα ολάκερη – για να την αποπνίξει. Καθήκον όλων, το Καλό – τη θέση του να πάρει Και πάνω στα συντρίμμια του – να χτίσει την Ειρήνη. Κώστας Δρακόπουλος
39
ΜΟΥ ΕΛΕΙΨΕΣ Μούλειψες Και μούγινε η ζωή σαν ξένη Δίχως χρώμα κι ομορφιά, άχαρη θλιμμένη. Μούλειψες Κι η έμπνευση στέρεψε για μένα Κι όλα μου τα όνειρα είναι πεθαμένα. Μούλειψες Και αστείρευτο μούγινε το δάκρυ Κι έμεινα μετέωρος στου γκρεμού την άκρη. Μούλειψες Και καρτερώ πότε να γυρίσεις Το σκοτάδι το πηχτό φως να το γιομίσεις. Χρήστος Βαϊβάς
40
ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ Επιμέλεια: Από την Σύνταξη Οι νέοι μας έχουν απαράμιλλα ιστορικά πρότυπα τα οποία να μοιάσουν και να υπερηφανεύονται γι΄ αυτό. Έχουμε τους πανάξιους αρχαίους και νεώτερους προγόνους μας. Γνωρίζοντας πολύ καλά τις πράξεις θυσίας και τη σοφία τους, τον τρόπο ζωής και την κοινωνική τους προσφορά, μπορούν να αντλήσουν δυνάμεις από την ανιδιοτελή προσφορά τους, να αποκτήσουν εθνικό φρόνιμα και ήθος και να αντιμετωπίζουν με αισιοδοξία το μέλλον. Ας μιλήσουμε σήμερα για τον πατέρα της Ιατρικής, τον Ιπποκράτη. Είναι ο θεμελιωτής της σύγχρονης ιατρικής επιστήμης. Γεννήθηκε στη νήσο Κω το 460 π.Χ. και γύρισε όλη την Ελλάδα και την Ασία. Πέθανε ηλικιωμένος το 377 π.Χ. στη Λάρισα. Οι γιοι του, έγιναν κι αυτοί γιατροί. Ο Θεσσαλός ιδιαίτερος γιατρός του Μακεδόνα βασιλιά Αρχέλαου (413-399 π.Χ.) και ο Δράκοντας προσλήφθηκε από τον Μέγα Αλέξανδρο ως οικογενειακός γιατρός του, να φροντίζει το γιο του Αλέξανδρο και τη Βάκτρια γυναίκα του Ρωξάνη. Ο Ιπποκράτης επινόησε όρκο τον οποίο ομνύουν όλοι οι γιατροί του κόσμου μέχρι σήμερα προκειμένου να εφαρμόσουν ανθρώπινη ιατρική, μια ιατρική που θα είναι στην υπηρεσία και το καλό του αρρώστου. Ο σοφός Σωκράτης συμβούλευε. Να φυλάγεστε από τα φαγητά που σας προκαλούν να τα φάτε, ενώ δεν πεινάτε. Να αποφεύγετε τα ποτά που επιθυμείτε να πιείτε, ενώ δεν διψάτε. 1. ΛΕΞΙΓΡΙΦΟΣ
41
Γιορτή είναι το πρώτο μου, νησί το δεύτερό μου, Ρωμαίος αυτοκράτορας είναι το σύνολό μου. Πομπή-Ίος- Πομπήϊος 2. ΑΣΤΕΡΙ Συμπληρώστε με γράμματα το αστέρι. * * * . * * * * * * * * * Α * * * * * * * * * * * * Οριζόντια: Έχει κάτι το ξεχωριστό. Κάθετα: Νησί των Βορείων Σποράδων Διαγώνια: α. ποταμός της Γαλλίας. β. Πόλη της Πελοποννήσου. Ανδρέας Βαϊνόπουλος Ιδιάζον- Σκίαθος- Ροδανός- Αρκαδία 3. ΤΡΙΓΩΝΟ Οριζόντια και κάθετα. 1. Πατρίδα του Απόλλωνα 2. Καρφί 3. … Άντζελες 4. Αναφορική αντωνυμία. 5. Σύμφωνο Δήλος Ήλος Λος Ος σ 4. ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΟ Βάλτε στα τετράγωνα τους αριθμούς από 1 έως 25, έτσι που το άθροισμα οριζόντια, κάθετα και διαγώνια να είναι 65. Νίκος Χατζηιωάννου 03.20.07.24.11 =65 16.08.25.12.04 =65 09.21.13.05.17 =65 22.14.01.18.10 =65 15.02.19.06.23 =65 65.65.65.65.65 5. ΜΑΓΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ … ΧΩΡΙΣ ΕΙΚΟΝΑ Μίμη, Λάμπη, ελάτε γρήγορα να φάτε. Τι να φάμε μαμά; Μα σας το είπα παιδί μου… μη –Λα= μήλα
42
6. ΑΠΡΟΟΠΤΑ Ποια πόλη της Ελλάδας είναι στρογγυλή; Ποια πόλη της Ελλάδας κάνουν δύο αντίθετα .. υγρά; ο Βόλος – Γάλα και ξύδι = Γαλαξείδι ΓΙΑ ΝΑ ΜΑΘΑΙΝΕΤΕ -Διαβάζετε συχνά σε παλιές επιγραφές χρονολογίες όπως π.χ. στην Ιερά Μονή Προδρόμου Σερρών, «6.842 χρόνια από κτίσεως κόσμου» Ποια είναι η χρονολογία σήμερα; Σε αυτές τις περιπτώσεις από τον 6.842 θα αφαιρείτε τον σταθερό αριθμό 5.508 και το υπόλοιπο που θα προκύψει είναι ο χρόνος, με βάση την σημερινή χρονομέτρηση ήτοι το έτος 1.334 μ. Χ. - Ακούτε ή διαβάζετε π.χ. ότι ο Δραμινός αρματοδρόμος Λάμπος πήρε πρώτη νίκη στο τέθριππο στην 118η Ολυμπιάδα. Πιο όμως ήταν αυτό το έτος; 118.4=472 Η πρώτη Ολυμπιάδα έγινε το 776 μείον 472=304 π.Χ. - Τι ξέρετε για την δραχμή; Δημιουργήθηκε λίγο πριν το 750 π.Χ. από το Φείδωνα στην Αθήνα και είχε ως υποδιαίρεση τον οβολό. Μία δραχμή είχε 6 οβολούς. Με πολλές μεταβολές φτάσαμε στις 31.12.2001 κι από 1.1.2002 η δραχμή μας αντικαταστάθηκε από το ευρώ. - Πότε έγινε ο Τρωικός πόλεμος; Κατά τον Σάμιο ιστορικό Δούρι που έζησε τον 3ο αιώνα π.Χ. το 1.334 π.Χ., κατά τον ιστορικό Έφορο (405-330 π.Χ.) που κατάγονταν από την Κύμη της Αιολίδας το έτος 1.138 π.Χ., κατά τον Κυρηναίο Ερατοσθένη (276-194 π.Χ.) το έτος 1.183 π.Χ. και τον σύγχρονο ερευνητή Blegen που χρονολόγησε όστρακα, το έτος 1.240 π.Χ. - Σήμερα, τέλη 2004, πόσα χρόνια έχουν περάσει από τότε που χτίστηκε ο κόσμος; Σύμφωνα με τους 70 αρχαίους έλληνες σοφούς το έτος 7.513 Σύμφωνα με τους Λατίνους διανοουμένους το έτος 6.009 Σύμφωνα με τους Εβραίους σοφούς το έτος 5.766 - Από τότε που κτίστηκε η Ρώμη και θανατώθηκε ο Σωκράτης πέρασαν 2.403 χρόνια
43
ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΡΑΜΙΝΑ ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ Δήμος Προσοτσάνης Καλή Βρύση: Από αρχαιοτάτων χρόνων, από γενιά σε γενιά, μεταδίδονταν τα τοπικά Διονυσιακά έθιμα που γιορτάζονται κάθε χρόνο στην περιοχή. Μετά μάλιστα την αποκάλυψη και του αρχαίου ναού του θεού Διονύσου στον κάμπο του χωριού και τα πολλά αρχαία ευρήματα που αποκαλύφθηκαν από τις ανασκαφές που πραγματοποίησε η Αρχαιολογία υπό την εποπτεία της αρχαιολόγου κ. Κατερίνας Περιστέρη όλα πλέον τώρα εξηγούνται. Πριν καθιερωθεί σαν δυναμική η καλλιέργεια του καπνού το 1900 στην περιοχή ο τόπος ήταν κατάσπαρτος από αμπελώνες. Κατά την παράδοση την άμπελο έφερε στη Δράμα ο θεός Διόνυσος. Ο Δίας, όταν γεννήθηκε από την όμορφη θνητή Σεμέλη το νόθο παιδί του, ο Διόνυσος, για να αποφύγει την οργή της Ήρας και να προφυλάξει τον παράνομο καρπό του έρωτά του από κάθε κίνδυνο, αφού η Σεμέλη είχε απανθρακωθεί, αποφάσισε να στείλει το νεογνό στη Θράκη με τον θεό Ερμή. Έτσι έδωσε εντολή στον φτερωτό ταχυδρόμο των Θεών να φέρει μυστικά το μικρό Διόνυσο στην περιοχή μας κι ανέθεσε σε μια κουστωδία Νυμφών και Μουσών να φροντίσουν για την επιβίωσή του, την ασφάλεια, την ανατροφή και την διαπαιδαγώγησή του, όπως ταιριάζει σε θεούς. Ο Διόνυσος λοιπόν μεγαλώνει στον τόπο μας, μέσα σε έκπαγλης ομορφιάς φύση με όλες τις θεϊκές προδιαγραφές. Όταν μεγάλωσε άρχισε να περνάει στην κοινωνία του τόπου τις δικές του ιδέες και τα δικά του πιστεύω. Όμως δημιουργεί αναστάτωση στην κοινωνία και έρχεται σε σύγκρουση με το βασιλιά των Ηδωνών Λυκούργο. Όλο αυτό το σκηνικό διασκέδασης του Διόνυσου, με μια ζωή ανέμελη με κρασί και γλέντι, και με τη συμμετοχή μιας πολυπληθής ακολουθίας από
44
φανατικούς οπαδούς, Σιληνούς, Σατύρους, βοσκούς, απλούς πολίτες και γυναίκες Μαινάδες, οργανώνεται σαν γιορτινή στην Καλή Βρύση με μεταμφιεσμένους κατοίκους του χωριού. 1.Μετά το Πάσχα, την Πέμπτη, εορτάζεται η ΛΙΤΑΝΕΙΑ. Την ημέρα αυτή οι κάτοικοι υπό τους ήχους παραδοσιακών οργάνων ψάλλουν αναστάσιμα τροπάρια και γυρίζουν όλο τον κάμπο με μια πομπή στην οποία προπορεύεται η περιβόητη «κουδούνα». Ένα τεράστιο βαρύ πέταλο απροσδιόριστης ημερομηνίας κατασκευής το οποίο κουβαλούν δυο άνδρες κρεμασμένο σε ένα ξύλο και το χτυπούν ρυθμικά. Η πομπή καταλήγει, ύστερα από δυο στάσεις, σε δυο τούμπες μέσα στον κάμπο όπου και το ναϊδριο του Αγίου Γεωργίου. Οι πιστοί ζητούν την ευλογία του Αγίου για να πάνε καλά τα σπαρτά όλη την περίοδο της Άνοιξης. Το έθιμο μεταφέρεται από γενιά σε γενιά και συνεχίζεται να γιορτάζεται από αμνημονεύτων χρόνων. 2.Στις 6 με 8 Ιανουαρίου αναβιώνουν τα «Μπαμπούγερα». Είναι μια καθαρά Διονυσιακή γιορτή μεταμφιεσμένων. Οι κάτοικοι ντύνονται με εντυπωσιακές ενδυμασίες ορισμένου τύπου και δημιουργούν διάφορα ευτράπελα διασκεδάζοντας ντόπιους και ξένους φιλοξενούμενους με την συνοδεία οργάνων και πανδαισία κρασιών και φαγοπότι. Πύργοι: Ανήμερα των Θεοφανίων οι κάτοικοι του χωριού ντύνονται καρναβάλια. Οι στολές είναι με δέρματα και προβιές ζώων και πολλά-πολλά κουδούνια κάθε μεταμφιεσμένος. Μεγάλο ενδιαφέρον έχει και η μεταμφίεση με παλιά και νέα ρούχα σένα πρωτότυπο συνδυασμό. Γίνονται παρελάσεις και γλέντια, χοροί και φαγοπότι. Το γλέντι με τους μεταμφιεσμένους συνεχίζεται και όλη την επομένη μέρα του Αγίου Ιωάννου.
45
Καλλιθέα: Από τα Χριστούγεννα μέχρι και τις 6 του Γενάρη, στην Καλλιθέα γλεντούν και γιορτάζουν. Τη νύχτα βγαίνουν μεταμφιεσμένοι σε φαντάσματα ως καλικάντζαροι, τραγουδούν και χτυπούν τους συγχωριανούς τους. Μόλις βγει ο ήλιος εξαφανίζονται. Οι κάτοικοι βάζουν γύρω από το σπίτι τους στάχτη από το τζάκι για να τους αποτρέψουν να μπουν μέσα. Κι εδώ ισχύουν τα έθιμα του Αγίου Βασιλείου, της Πρωτοχρονιάς το ποδαρικό, τα Θεοφάνια, με τον μεγάλο αγιασμό την παραμονή και την αυστηρή νηστεία. Χαρακτηριστικές είναι οι επισκέψεις των παιδιών του χωριού στα σπίτια, το πρωί της Πρωτοχρονιάς. Με την εκφώνηση «κουκουρίκου» τα παιδιά εκδράμουν στα ξένα σπίτια για ποδαρικό. Οι οικοδεσπότες τους υποδέχονται χαμογελαστοί ρίχνοντας αλάτι και πουρνάρια στο τζάκι ώστε η φωτιά να δημιουργεί θόρυβο. Αυτό σημαίνει αισιοδοξία κι ότι θα έχουν χαρούμενες ειδήσεις το νέο έτος. Πετρούσα: Στις 7 και 8 ΄του Ιανουαρίου γίνονται κι εδώ γιορτές μεταμφιεσμένων. Ένα έθιμο με ρίζες Διονυσιακές. Η πομπή των καρναβαλιστών με προπομπό μια καμήλα και με τη συνοδεία μουσικών οργάνων γυρίζει όλο το χωριό και καταλήγει σε κοινό γλέντι στην πλατεία. Η μεταμφίεση και οι εκδηλώσεις αυτές συμβολίζουν τις πολλές στερήσεις και δυσκολίες της γεωργικής ζωής. Ανήμερα στις 07.01 μια ομάδα νέων, που είναι βαμμένοι και μουντζουρωμένοι, αλλά με το σημείο του σταυρού στο μέτωπο, πηγαίνουν να φωτίσουν όλο το χωριό. Μαζί τους έχουν λύρες, νταηρέδες και από πίσω είναι η καμήλα με την παρέα της που κάνουν άνω κάτω το χωριό με την ευθυμία τους. Την επομένη, 08.01, οι καμηλιέρηδες και μεταμφιεσμένοι καλούν όλο το χωριό σε κοινή διασκέδαση και χορό. Επικεφαλής τους είναι ο σταχτιτζής. Έχει μια σακούλα στάχτη και όποιος γίνεται εμπόδιο στις επιθυμίες του, του ρίχνει στάχτη, τον σταχτώνει. Στη συνέχει το συγκρότημα των μεταμφιεσμένων κάνει θεατρικές αναπαραστάσεις από την καθημερινή ζωή,
46
ακολουθεί τοπικός γάμος με όλη την ιδιαίτερη παραδοσιακή διαδικασία και στη συνέχεια όλοι το ρίχνουν στο χορό και το γλέντι με μεζέδες και τσίπουρο. ΔΗΜΟΣ ΔΡΑΜΑΣ Ξηροπόταμος: Τα τοπικά δρώμενα και στον Ξηροπόταμο γίνονται στις 07.01 από ομάδες μεταμφιεσμένων σε τσολιάδες, νύφες και αράπηδες. Τα δρώμενα μοιάζουν με αυτά των κατοίκων του Μοναστηρακίου και συμμετέχουν στη γιορτή όλοι οι κάτοικοι. Στο γλέντι του Ξηροποτάμου καλούνται να συμμετάσχουν όλοι οι επισκέπτες μαζί με τους μεταμφιεσμένους και τα τοπικά χορευτικά συγκροτήματα, ενώ με τα κουδούνια τους, οι καρναβαλιστές χαλούν τον κόσμο. Ειδικά εδώ, οι μεταμφιεσμένοι, επισκέπτονται όλους τους Γιάννηδες του χωριού που γιορτάζουν και δέχονται από αυτούς με πολύ κέφι τα κεράσματά τους. Μοναστηράκι: Οι κάτοικοι του Μοναστηρακίου έχουν μακρινούς προγόνους τους Θράκες Τρανίψιους που ζούσαν εκεί από το 550 π.Χ. Από τότε συνεχίζονται και αναβιώνουν έθιμα και συνήθειες εκείνης της εποχής. Έτσι στις 06.01 αναβιώνουν οι «Αράπηδες». Οι Τρανίψιοι ντύνονταν με δέρματα ζώων παίρνοντας τη μορφή Σατύρων. Στο κεφάλι τους φορούσαν τεράστιο κώνο που σκέπαζε το πρόσωπο μέχρι το λαιμό και στη μέση κρέμονταν μεγάλα κουδούνια. Η ράχη του μεταμφιεσμένου κατέληγε σε καμπούρα (από χόρτα!) και στα χέρια τους κρατούσαν ξύλινα μαχαίρια. Πηδούσαν πάνω από τεράστιες φωτιές που άναβαν και χορεύαντας πηδούσαν τις φωτιές και χόρευαν γύρω-γύρω από τις εστίες. Πάντα βέβαια με την ευχάριστη κατανάλωση κρασιού και τσίπουρου. Ο αρχαίος έλληνας ποιητής Ανακρέοντας ο Τήϊος (570-485 π.Χ.) αναφέρεται σε όλες αυτές τις Διονυσιακές ιεροτελεστίες που πραγματοποιούνταν, μέσα στα ποιήματά του. Χαρακτηριστικό είναι το παρακάτω.
47
Με τον Διόνυσο ποθώ- τον παιχνιδιάρη να βρεθώ Και μ’ άλλους έφηβους μαζί - να παίζω λύρα και να πιω. Στεφάνια θέλω ζουμπουλιά-πλεγμένα γύρω απ’ τα μαλλιά μα από όλα πιο πολύ αγαπώ- κοράσια να χαροκοπώ. Μες στην καρδιά φαρμακερή- ζήλια δε νοιώθω, ούτε χωρεί. Γλώσσα που τη βρισιά αγαπά- και βέλη μυτερά πετά Τη σιχαίνομαι. Έχω εχτρευτεί- και τους καυγάδες στο πιοτί Τα δείπνα πού ‘ναι βροντερά- μα με κορίτσια τρυφερά Με λύρα να χορεύουμε,- ζωή ήσυχη να χαίρομαι. Επίσης το ποίημα «Σε συμπόσιο» Κεφισμένοι κρασί ας πιούμε,- Και το Βάκχο ας τραγουδούμε, Που του αρέσει να χορεύει- Και τραγούδια όλο γυρεύει. Στουπί θέλω να χορέψω,- Νάχω αρώματα, να παίξω Με ομορφόπαιδα όλο χάρες,- Και γυναίκες παιχνιδιάρες.
ΔΗΜΟΣ ΚΑΤΩ ΝΕΥΡΟΚΟΠΙΟΥ Βώλακας: Στις 07.01, ανήμερα της γιορτής του Ιωάννου του Προδρόμου του Βαπτιστή, έξι ομάδες από άτομα μεταμφιεσμένων, γίνονται «Αράπηδες». Με καμπούρα στη ράχη, με κουδούνια στη μέση και το κεφάλι τους σκεπασμένο με προβιά. Χέρια, πρόσωπο, όλα μαυρισμένα με κάρβουνο. Κρατούν στο χέρι χοντρό ξύλο για να ακουμπούν πάνω σ’ αυτό, σαν βακτηρία, αλλά και να κουνιούνται ρυθμικά ώστε τα κουδούνια να βροντούν όλα μαζί. Αρχηγός στην ομάδα είναι ο «τσαούσης» με τη νύφη. Αυτοί δημιουργούν τη διασκέδαση και οι η άλλη παρέα αυτοσχεδιάζει. Την επομένη 08.01 γίνεται η αναπαράσταση τοπικού γάμου, με όλες τις εθιμικές ιδιαιτερότητες της περιοχής. Ένα γλέντι που αρχίζει το πρωί και
48
τελειώνει αργά το απόγευμα με ένα ομαδικό γλέντι. Την ίδια μέρα βγαίνουν και οι «αρκούδες». Είναι ομάδες -ομάδες νέων με επικεφαλής τον αρκουδιάρη τους και σκορπούν γλέντι σε όλο το χωριό. Όλα αυτά τα έθιμα που αναφέρθηκαν είναι καθαρά τοπικά έθιμα κι όχι ξενόφερτα. Είναι αψευδείς μαρτυρίες για τις διαχρονικές άρρηκτες ρίζες του λαού μας με τις πατρογονικές του πηγές και λατρείες. Μας δίνουν ανάγλυφη την διαχρονικότητα του ελληνισμού ανά τους αιώνες. Ο λαός μας έχει μύθους και έθιμα, αλλά έχει και δημιουργικότητα και είναι πνευματώδης. Διαθέτει πλούσιο εσωτερικό κόσμο και γεννά νέα ενδιαφέροντα για τις γενιές που έρχονται. Ένας λαός με αστείρευτη αισιοδοξία, με ψυχικό κάλλος, χαρούμενος και γελαστός και με απαράμιλλη ανθρωπιά.
49
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΔΡΑΜΑΣ :ΔΗΜΟΣ ΚΑΤΩ ΝΕΥΡΟΚΟΠΙΟΥ Β΄ ΜΕΡΟΣ Το δασαρχείο Κάτω Νευροκοπίου έχει στην ευθύνη του δάσους των 700.000 στρεμμάτων, από τα οποία 450.000 είναι αποκλειστικά δάση, 150.000 εκτάσεις που χαρακτηρίζονται ως δασικές και 100.000 λοιπές μικτές εκτάσεις. Στα δάση έχουμε 40% δρυς, 20% πεύκη, 15% οξιά. 8% σημύδα, 5% ελάτη και 12% λοιπά πλατύφυλλα. Στην πανίδα της περιοχής παρατηρούμε τα πτηνά: Τρυγόνι, ορτύκι, φάσα, μπεκάτσα, νερόκοτα, αγριόχηνα, καλημάνα, πελαργός, μελισσοφάγος, αετός, δρυοκολάπτης, συκοφάγος, ψαρόνι, κούκος, κιρκινέζι, τσίχλα, αγριόκοτα, καρακάξα, κουρούνα, κλπ. Διάφορα θηλαστικά: Αλεπού, λύκος, αρκούδα, ζαρκάδι,
αγριόγατα,
νυφίτσα,
λαγός,
ασβός,
βίδρα,
σκαντζόχοιρος,
αγριόχοιρος, χελώνα, κουνάβι, αρουραίος, κλπ. Πλούσιος είναι και ο ορυκτός πλούτος του λεκανοπεδίου Νευροκοπίου. Στη γύρω ορεινή ζώνη βρίσκονται τα μεγαλύτερα αποθέματα λευκού μαρμάρου της χώρας. Λατομεία και ορυχεία θα βρει κανείς στο Φαλακρό και στο Μενοίκιο. Το 1950 εντοπίζονται κοιτάσματα πυρολουσιτικού μαγγανίου και γίνεται η εκμετάλλευσή τους από την εταιρεία του Σκαλιστήρι (ELBAUMIN) στο 25ο χλμ. Δράμας-Νευροκοπίου. Το ορυχείο έβγαζε πρώτη ύλη για την παραγωγή μπουκαλιών. Στην περιοχή Λευκογείων βρέθηκε μεγάλο κοίτασμα καολίνης κι άρχισε η εξόρυξή του. Είναι πρώτη ύλη αγγειοπλαστικής και πορσελάνης. Υπάρχουν ορυχεία λευκής γης, ορυκτά γραφίτη, σωρεία απορριμμάτων λατομείων που μπορούν να γίνουν αντικείμενο εκμετάλλευσης από βιομηχανίες, καθώς και πολύτιμοι και ημιπολύτιμοι λίθοι.
50
Στο Δήμο Νευροκοπίου θα βρείτε άγρια φυσική ομορφιά, βουνά ψηλά κι οροπέδια απέραντα, φράγματα με μαγευτικές τεχνητές λίμνες ψαροφόρες που σχηματίζουν μεγάλης αξίας και σημασίας υδροβιότοπους, ορεινούς και φαντασμαγορικούς παραδοσιακούς οικισμούς, παλιά κτίρια και εκκλησίες με ενδιαφέρουσα βυζαντινή και μεταβυζαντινή αρχιτεκτονική τέχνη, ιστορικά μνημεία του διαχρονικού ελληνισμού από την χιλιετή ιστορία μας, έργα τέχνης όλων των εποχών, κτίσματα βυζαντινής και μακεδονικής τέχνης, γραφικά ξενοδοχεία και χιονοδρομικό κέντρο, κέντρα διασκέδασης, ψησταριές, καφετέριες και ζεστούς κατοίκους. Οι Νευροκοπιώτες ασχολούνται κατά 80% με την πατάτα και με την γεωργοκτηνοτροφία. Παράγοντας εκλεκτά γαλακτοκομικά προϊόντα και διατηρούνται 38.000 αμνοερίφια και 3.500 βοοειδή. Λίγοι ασχολούνται με δασοκομικές εργασίες, με τον αγροτοτουρισμό και με εξορύξεις μαρμάρων. Διαθέτουν αξιόλογο πολιτιστικό επίπεδο, θρησκευτικό και αθλητικό τουρισμό και πραγματοποιούν κατ' έτος πλήθος από εκλεκτές καλλιτεχνικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις με την μέριμνα των πολιτιστικών συλλόγων, του Δήμου και του Επαρχείου. Έτσι, στον αύλιο χώρο του Επαρχείου εκ 5 στρεμμάτων, γίνεται η γιορτή της πατάτας και έκθεση γεωργικών μηχανημάτων το Φθινόπωρο, στην οποία προσφέρεται στους επισκέπτες δωρεάν τυποποιημένη πατάτα για γνωριμία. Με επίκεντρο την περιοχή του Αγίου Παντελεήμονα και σε έκταση 40 στρεμμάτων, από 25-27 Ιουλίου γίνονται κάθε χρόνο εορτές τα «Ακρίτεια» με διάφορες εκδηλώσεις, ήτοι συναυλίες, παραδοσιακοί χοροί, αθλητικοί αγώνες απλού και υγρού στίβου, αυτοκινήτων, εκθέσεις καλλιτεχνικές, λαϊκό γλέντι, και τρελό φαγοπότι. Στην εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων σε μια έκταση 20 στρεμμάτων γίνεται επίσης κάθε χρόνο τρικούβερτο πανηγύρι. Από εδώ περνάει το ορειβατικό Ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε6, που ξεκινάει από τη Σουηδία, διασχίζει όλη την Ευρώπη και φτάνει μέχρι τη Σαμοθράκη. Σας προσφέρεται μέσα από το μονοπάτι αυτό ένα αξέχαστο οδοιπορικό από την Κ. Βροντού, στο Περιθώρι, το Δασωτό και το Νευροκόπι, μέσα από
51
κατάφυτες χαράδρες και πανέμορφα δάση, ονειρικά ξέφωτα, κελαριστές πηγές και παρθένα βλάστηση. Αφού περάσουμε το Βώλακα φτάνουμε στο Χιονοδρομικό Κέντρο του Φαλακρού σε υψόμετρο 1800 μέτρων. Ένας χώρος χειμερινής άθλησης με όλες τις ανέσεις και τις ευκολίες για τους αθλούμενους και τους επισκέπτες. Το φυσικό περιβάλλον είναι πλούσιο σε ορνιθοπανίδα κα ιχθυοπανίδα. Εδώ βρίσκεις αγριογούρουνο, αρκούδα, λύκο κι άλλα σαρκοφάγα, λαγούς και ψάρια σε μια μεγάλη ποικιλία πέρκες, μεριάνες, κλπ. στις λίμνες και πέστροφες στα ποτάμια. Στα βουνά υπάρχουν δασικές συστάδες δρυός, πεύκης, οξιάς και μια ποικιλία από φυλλοβόλα και πλατύφυλλα, δηλ. γαύρος, οστριά,
βάτος,
αγριοτριανταφυλλιές,
αγριομηλιές,
αγριοκερασιές,
αγριοκορομηλιές, καρυδιές, ιξός, κρανιές, κλπ. Ιστορικά
η
περιοχή
κατοικήθηκε
από
Θρακοπελασγικές
φυλές,
ακολούθησαν οι Ήδωνες Θράκες και κατά την Ρωμαϊκή περίοδο κυβερνήθηκε ο τόπος από Ρωμαίο διοικητή με έδρα την Αμφίπολη. Τη Βυζαντινή περίοδο ακολούθησε την τύχη της Δράμας, αφού δέχτηκε τις επιθέσεις πολλών βαρβαρικών λαών και υπέμενε όλη τη τουρκοκρατία για 540 χρόνια μέχρι την απελευθέρωσή της από τον ελληνικό στρατό στις 4.7.1913. Την περιοχή κατακλύζουν μεταβυζαντινές εκκλησίες που χτίστηκαν την περίοδο 1815 έως το 1890 και τις εικόνες τους αγιογράφησαν μεγάλοι καλλιτέχνες, όπως ο Στέργιος Γεωργιάδης και ο Γεώργιος Ζυρνοβίτης από το Νευροκόπι, ο Δημητρίου από το Κατάφυτο, ο Κυριαζής από την Αίνο της Ανατολικής Θράκης και ο Ιερεμίας από το Μελένικο. Θα τις βρούμε στο Δασωτό, Βροντού, Περιθώρι, Λευκόγεια, Παγονέρι, Βώλακα, Ακρινό, Λιβαδάκι, Οχυρό, Εξοχή, Βαθύτοπο, Νευροκόπι, Γρανίτη, κλπ. Γεωλογικά η λεκάνη του Κάτω Νευροκοπίου καλύπτεται από γνεύσιους, μαρμαρυγιακούς σχιστόλιθους, γρανίτες και μάρμαρα που τα τελευταία βρίσκονται στο νότιο και νοτιοανατολικό τμήμα, στην περιοχή του Φαλακρού κι ενώνονται με αυτά της λεκάνης της Δράμας. Λίγα μάρμαρα όμως υπάρχουν και στη βορειοδυτική λεκάνη που είναι απολήξεις του Όρβηλου.
52
Υπάρχουν περί τις 35 πηγές νερού από τις οποίες υδροδοτούνται 15 οικισμοί που βρίσκονται κατά μήκος της λεκάνης του Νέστου. Πέντε από αυτούς, Ποταμοί, Μικρομηλιά, Μικροκλεισούρα, Πέρασμα, και Δέλτα, είναι δημοτικά διαμερίσματα του Κ. Νευροκοπίου. Από τα συνολικά 17 κύρια διαμερίσματα του Δήμου Νευροκοπίου τα 7 μόνο έχουν ικανή επάρκεια νερού, ήτοι Οχυρού, δασωτού, Χρυσοκεφάλου, Αχλαδιάς, Εξοχής, Κάτω Βροντούς, και Μικροκλεισούρας. Από την νεώτερη ιστορία του τόπου είναι γνωστά το οχυρά του Λίσε, της Μαλιάγκας, του Περιθωρίου και των άλλων φρουρίων γύρω στα βουνά για την ηρωική αντίσταση των ανδρών τους απέναντι στις τεθωρακισμένες Γερμανικές μεραρχίες κατά τον Απρίλη του 1941. Πλούσιο λαογραφικό υλικό και πολιτιστική παράδοση από την μίξη των γηγενών και προσφύγων που διατηρούν τις ρίζες, τις παραδόσεις και τις ιδιαιτερότητές τους. Βέβαια η γήρανση του πληθυσμού και η μείωση των γεννήσεων ελλείψει νέων ανθρώπων στην περιοχή είναι εμφανής. Μόνο το καλοκαίρι παρατηρείται αύξηση και κίνηση πληθυσμού από τις άδειες των μεταναστών και τις επισκέψεις ολίγων τουριστών. Αυτή η αρνητική κατάσταση δρα ανασταλτικά στην πρόοδο και ανάπτυξη της περιοχής. Και βέβαια δεν υφίστανται μουσεία, πνευματικά και συνεδριακά κέντρα, δεν έχουν γίνει αρχαιοελληνικές ανασκαφές στην περιοχή, πλην εκείνων των Ποταμών το 1979, καίτοι η περιοχή είναι ιστορικά αναμφισβήτητα ενδιαφέρουσα. Μοναδικά μνημεία επισκέψιμα τα οχυρά Ιωάννου Μεταξά στο Οχυρό, με αίθουσα έκθεσης όπλων και σύστημα απεικόνισης της ιστορικής μάχης της 6ης Απριλίου 1941 με οπτικοακουστικό σύστημα. Παραδοσιακοί οικισμοί στο Δήμο είναι χαρακτηρισμένα τα διαμερίσματα του Παγονερίου και Περιθωρίου, αλλά θα μπορούσε να ήταν και του Γρανίτη. Σπίτια παραδοσιακά όμως υπάρχουν και στο Νευροκόπι και τον Βώλακα. Στο Επαρχείο Νευροκοπίου Έπαρχος είναι ο κ. Παντελής Καραϊσαρλής και Δήμαρχος όλου του Λεκανοπεδίου ο κ. Μελέτης Μαυρίδη
53
καπετάνιος του Καρά Ντερέ Στο Κάτω Νευροκόπι φτάνουμε από τους παρακάτω προορισμούς: α. από τις Σέρρες: Μπαίνουμε στο Δημοτικό Διαμέρισμα της Κάτω Βροντούς, β. από τη Δράμα: Μπαίνουμε στο Δημοτικό Διαμέρισμα του Γρανίτη, γ. από τη Δράμα: Επίσης, μετά το 25ο χιλ., στρίβουμε δεξιά και πηγαίνουμε στο Δημοτικό Διαμέρισμα του Βώλακα. δ. από την κοινότητα Σιδηρονέρου: Φτάνουμε στο Δημοτικό Διαμέρισμα της Μικρομηλιάς ε. από τη Βουλγαρία: Μπαίνουμε στο Δήμο Νευροκοπίου μέσα από το Τελωνείο της Εξοχής. Οι κάθετοι άξονες εισόδου-εξόδου είναι: α. κάθετος άξονας: Δράμα- Προσοτσάνη- Νευροκόπι-Εξοχή- σύνορα Βουλγαρίας χλμ. … β. κάθετος άξονας: Δράμα- Προσοτσάνη- Βώλακας-χιονοδρομικό κέντρο χλμ. … γ. Ανατολικός άξονας: Νευροκόπι- Ποταμοί- Μικροιμηλιά χλμ. 38 δ. βόρειος άξονας: Βώλακας- Μικροκλεισούρα χλμ. … ε. δυτικός άξονας: Νευροκόπι- Περιθώρι- Κάτω βροντού χλμ. .. ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
54