VIJA | 27 | LINE

Page 1

mnarram i plazheve europiane Ammophila Arenaria L.

Ammophila Arenaria L.

i plazheve europiane

Ammophila Arenaria L. është një bimë shumëvjeçare, e cila rritet në zona bredetare, duke nisur nga linja e parë të dunave të rërës dhe mund të shkojë drejt thellësisë së terrenit me kilometra të tëra. E quajtur ndryshe si bari marram, ose bari i plazheve europiane, ajo kryeson listën e bimëve për rehabilitimin e dunave të rërës edhe në Shqipëri.

Ammophila Arenaria L. është një bimë shumëvjeçare, e cila rritet në zona bredetare, duke nisur nga linja e parë të dunave të rërës dhe mund të shkojë drejt thellësisë së terrenit me kilometra të tëra. E quajtur ndryshe si bari marram, ose bari i plazheve europiane, ajo kryeson listën e bimëve për rehabilitimin e dunave të rërës edhe në Shqipëri. Ajo është gjetur fillimisht në ishujt Britanikë dhe Europën Veriore, ndërsa një variant dytësor i kësaj specieje (A. Arenaria arundinacea) mbizotëron në Europën Jugore, në zonën e Mesdheut, Afrikën Veriore dhe Lindjen e Mesme. Bari marram është gjithashtu i përhapur masivisht në Afrikën Jugore, Australi, Zelandë të re dhe Amerikën Veriore, pasi iu prezantua brigjeve problematike të oqeanit Atlantik dhe Paqësor në fund të shek. XIX dhe fillim shekulli XX, me qëllim rehabilitimin e habitatit bregdetar.

Ammophila Arenaria L. është një bimë shumëvjeçare, e cila rritet në zona bredetare, duke nisur nga linja e parë të dunave të rërës dhe mund të shkojë drejt thellësisë së terrenit me kilometra të tëra. E quajtur ndryshe si bari marram, ose bari i plazheve europiane, ajo kryeson listën e bimëve për rehabilitimin e dunave të rërës edhe në Shqipëri.

Ajo është gjetur fillimisht në ishujt Britanikë dhe Europën Veriore, ndërsa një variant dytësor i kësaj specieje

Ajo është gjetur fillimisht në ishujt Britanikë dhe Europën Veriore, ndërsa një variant dytësor i kësaj specieje

(A. Arenaria arundinacea) mbizotëron në Europën Jugore, në zonën e Mesdheut, Afrikën Veriore dhe Lindjen e Mesme. Bari marram është gjithashtu i përhapur masivisht në Afrikën Jugore, Australi, Zelandë të re dhe Amerikën Veriore, pasi iu prezantua brigjeve problematike të oqeanit Atlantik dhe Paqësor në fund të shek. XIX dhe fillim shekulli XX, me qëllim rehabilitimin e habitatit bregdetar.

(A. Arenaria arundinacea) mbizotëron në Europën Jugore, në zonën e Mesdheut, Afrikën Veriore dhe Lindjen e Mesme. Bari marram është gjithashtu i përhapur masivisht në Afrikën Jugore, Australi, Zelandë të re dhe Amerikën Veriore, pasi iu prezantua brigjeve problematike të oqeanit Atlantik dhe Paqësor në fund të shek. XIX dhe fillim shekulli XX, me qëllim rehabilitimin e habitatit bregdetar.

Ammophila Arenaria

Ammophila Arenaria

Ammophila Arenaria

L. rritet nga 50-120 cm e lartë, me gjethe të gjata (deri në 1 m), të holla dhe me majë dhe shkon në thellësinë e tokës përmes rizomeve të

cilat zgjat en hor

izon

talisht

dhe

verti

i plazheve europiane Ammophila Arenaria L.

L. rritet nga 50-120 cm e lartë, me gjethe të gjata (deri në 1 m), të holla dhe me majë dhe shkon në thellësinë e tokës përmes rizomeve të cilat zgjat en hor izon talisht

L. rritet nga 50-120 cm e lartë, me gjethe të gjata (deri në 1 m), të holla dhe me majë dhe shkon në thellësinë e tokës përmes

rizomeve të

kalisht.

cilat zgjat en hor

izon

Këto të fundit e bëjnë

talisht

këtë bimë

dhe

shumë të rëndë

vertikalisht.

sishme për lidhjen e formacionit të tokës në dunat e linjës së parë

Këto të

fundit e bëjnë

këtë bimë

shumë të rëndësishme për lidhjen e formacionit të tokës

të zonave bregdetare, duke siguruar kështu qëndrueshmërine e tyre. Ndërkohë, duke ndikuar gjithashtu në formimin e dunave

ranore, gjethet e dendura dhe të forta, ngadalësojnë shpejtësinë e erës. Ammophila Arenaria L. lulëzon gjatë muajve Maj-Gusht, në Shtator arrin kulmin e pjekjes së frutave, ndërsa gjatë periudhës së dimrit ka një rritje shumë të ngadaltë, por të pandalshme. Ndryshe nga bimët e tjera që rriten në habitate të dunave ranore, bari marram mund të përballojë erozionin, si dhe mbulimin nga rëra. Për më tepër, për shkak të këtyre ndryshimeve dhe zhvendosjes së vazhdueshme të rërës, shumëfishimi i tyre përmes rizomeve dhe/apo fragmeteve vegjetative është shumë më i sigurt, në krahasim më atë përmes farave. Megjithëse toleranca ndaj përqëndrimit të kripës është shumë e vogël (1-1.5%), Ammophila Arenaria L. është mjaft rezistent ndaj thatësirës dhe luhatjeve të temperaturave në sajë të gjetheve të mbështjella në formë tubulare (diametër deri në 6 mm), të cilat ulin maksimalisht transpirimin, si dhe të rrënjëve që zgjaten në thellë si të tokës (deri në 2 m) për të gjetur sasinë

tyre. Ndërkohë, duke ndikuar gjithashtu në formimin e dunave

ranore, gjethet e dendura dhe të forta, ngadalësojnë shpejtësinë e erës. Ammophila Arenaria L. lulëzon gjatë muajve Maj-Gusht, në Shtator arrin kulmin e pjekjes së frutave, ndërsa gjatë periudhës së dimrit ka një rritje shumë të ngadaltë, por të pandalshme. Ndryshe nga bimët e tjera që rriten në habitate të dunave ranore, bari marram mund të përballojë erozionin, si dhe mbulimin nga rëra. Për më tepër, për shkak të këtyre ndryshimeve dhe zhvendosjes së vazhdueshme të rërës, shumëfishimi i tyre përmes rizomeve dhe/apo fragmeteve vegjetative është shumë më i sigurt, në krahasim më atë përmes farave. Megjithëse toleranca ndaj përqëndrimit të kripës është shumë e vogël (1-1.5%), Ammophila Arenaria L. është mjaft rezistent ndaj thatësirës dhe luhatjeve të temperaturave në sajë të gjetheve të mbështjella në formë tubulare (diametër deri në 6 mm), të cilat ulin maksimalisht transpirimin, si dhe të rrënjëve që zgjaten në thellësi të tokës (deri në 2 m) për të gjetur sasinë

ranore, gjethet e dendura dhe të forta, ngadalësojnë shpejtësinë e erës. Ammophila Arenaria L. lulëzon gjatë muajve Maj-Gusht, në Shtator arrin kulmin e pjekjes së frutave, ndërsa gjatë periudhës së dimrit ka një rritje shumë të ngadaltë, por të pandalshme. Ndryshe nga bimët e tjera që rriten në habitate të dunave ranore, bari marram mund të përballojë erozionin, si dhe mbulimin nga rëra. Për më tepër, për shkak të këtyre ndryshimeve dhe zhvendosjes së vazhdueshme të rërës, shumëfishimi i tyre përmes rizomeve dhe/apo fragmeteve vegjetative është shumë më i sigurt, në krahasim më atë përmes farave. Megjithëse toleranca ndaj përqëndrimit të kripës është shumë e vogël (1-1.5%), Ammophila Arenaria L. është mjaft rezistent ndaj thatësirës dhe luhatjeve të temperaturave në sajë të gjetheve të mbështjella në formë tubulare (diametër deri në 6 mm), të cilat ulin maksimalisht transpirimin, si dhe të rrënjëve që zgjaten në thellësi të tokës (deri në 2 m) për të gjetur sasinë e nevojshme të ujit (shih foton e prerjes tërthore të gjethes).

ojshme të ujit (shih foton e

e nevojshme

të ujit (shih foton e prerjes tërthore të gjethes).

Përpos kontekstit të

Përpos kontekstit të mjedisit natyror, kërcelli dhe gjethet e lulëzuara janë përdorur për shporta dhe fshesa, fibrat nga kërcelli për të bërë letrën, ndërsa rizomat për të bërë dyshekë dhe litarë.

mjedisit natyror, kërcelli

Disa nga llojet më të përhapura të xunkthit

Disa nga llojet më

Flora e ligatinave përfshin një listë të gjatë speciesh e familjesh të ndryshme, edhe pse duke gjykuar nga fizionomia e tyre ngjajnë shumë me njëra-tjetrën. Të njohura me termin e zakonshëm xunkth, në pamje të parë disa nga këto bimë paraqiten në formën e një bari të trashë shumëvjeçar, me gjethe të gjata të mbështjella në formë cilindrike që përfundojnë me një majë të mprehtë.

Flora e ligatinave përfshin një listë të gjatë speciesh e familjesh të ndryshme, edhe pse duke gjykuar nga fizionomia e tyre ngjajnë shumë me njëra-tjetrën. Të njohura me termin e zakonshëm xunkth, në pamje të parë disa nga këto bimë paraqiten në formën e një bari të trashë shumëvjeçar, me gjethe të gjata të mbështjella në formë cilindrike që përfundojnë me një majë të mprehtë.

Flora e ligatinave përfshin një listë të gjatë speciesh e familjesh të ndryshme, edhe pse duke gjykuar nga fizionomia e tyre ngjajnë shumë me njëra-tjetrën. Të njohura me termin e zakonshëm xunkth, në pamje të parë disa nga këto bimë paraqiten në formën e një bari të trashë shumëvjeçar, me gjethe të gjata të mbështjella në formë cilindrike që përfundojnë me një majë të mprehtë.

Ammophila arenaria L.

Ammophila arenaria L.

Brezi i parë i bimësisë në dunat e rërës përbëhet kryesisht nga lloji Ammophila arenaria L. e familjes së gjerë Poaceae, një bar me lartësi maksimale deri në 2 metër dhe me shumë nga karakteristikat e mësipërme. Veçantia e kësaj bime të njohur si bari i plazheve europiane është toleranca ndaj kripës, sepse rezistencë ndaj erërave dhe fuqi për të dalë në sipërfaqe edhe pasi të jenë mbuluar me rërë – kanë edhe barërat e tjerë të ligatinave, si disa lloje të tjera xunkthi, që bëjnë pjesë në familjen e madhe Juncaceae. Përfaqësuesit më të spikatur të familjes Juncaceae në dunat e brendshme dhe kënetët e kripura janë Juncus acutus, Juncus maritimus etj., ndërsa specie të tjera të kësaj familjeje gjenden që nga tropiku i nxehtë deri në malet e ftohta, kryesisht në toka me ujë.

Brezi i parë i bimësisë në dunat e rërës përbëhet kryesisht nga lloji Ammophila arenaria L. e familjes së gjerë Poaceae, një bar me lartësi maksimale deri në 2 metër dhe me shumë nga karakteristikat e mësipërme. Veçantia e kësaj bime të njohur si bari i plazheve europiane është toleranca ndaj kripës, sepse rezistencë ndaj erërave dhe fuqi për të dalë në sipërfaqe edhe pasi të jenë mbuluar me rërë – kanë edhe barërat e tjerë të ligatinave, si disa lloje të tjera xunkthi, që bëjnë pjesë në familjen e madhe Juncaceae. Përfaqësuesit më të spikatur të familjes Juncaceae në dunat e brendshme dhe kënetët e kripura janë Juncus acutus, Juncus maritimus etj., ndërsa specie të tjera të kësaj familjeje gjenden që nga tropiku i nxehtë deri në malet e ftohta, kryesisht në toka me ujë.

Brezi i parë i bimësisë në dunat e rërës përbëhet kryesisht nga lloji Ammophila arenaria L. e familjes së gjerë Poaceae, një bar me lartësi maksimale deri në 2 metër dhe me shumë nga karakteristikat e mësipërme. Veçantia e kësaj bime të njohur si bari i plazheve europiane është toleranca ndaj kripës, sepse rezistencë ndaj erërave dhe fuqi për të dalë në sipërfaqe edhe pasi të jenë mbuluar me rërë – kanë edhe barërat e tjerë të ligatinave, si disa lloje të tjera xunkthi, që bëjnë pjesë në familjen e madhe Juncaceae. Përfaqësuesit më të spikatur të familjes Juncaceae në dunat e brendshme dhe kënetët e kripura janë Juncus acutus, Juncus maritimus etj., ndërsa specie të tjera të kësaj familjeje gjenden që nga tropiku i nxehtë deri në malet e ftohta, kryesisht në toka me ujë.

Përpos kontekstit të mjedisit natyror, kërcelli dhe gjethet e lulëzuara janë përdorur për shporta dhe fshesa, fibrat nga kërcelli për të bërë letrën, ndërsa rizomat për të bërë dyshekë dhe litarë.

II
Bari mnarram
Juncus maritimus
Bari mnarram
Juncus maritimus
të përhapura të xunkthit
dunat e linjës së parë
dhe
Disa nga llojet më të përhapura të xunkthit
gjethet e lulëzuara
Bimë xunkthi të mbjella në grykëderdhjen e lumit Buna Ammophila arenaria L.

1. Pamje nga ajri e grykëderdhjes së lumit Buna në Velipojë, 1 Janar 2005. Në kuadrat: Ishulli i Franc Jozefit, i lidhur me tokën me një brez rëre. Burimi: Kristi Bego, “Përdorimi i Gis në studimin e dinamikës së habitateve bregdetarë në deltën e Bunës”, 2018

Një hstorik i ishullit të Franc Jozefit

Një hstorik i ishullit të Franc Jozefit

Një hstorik i ishullit të Franc Jozefit

Nuk ka ende një historik të shkruar posaçërisht për këtë ishull, por megjithatë në botën e librave, në botën virtuale dhe në atë reale, qarkullojnë versione herëherë kontradiktore me njëri-tjetrin për origjinën e ishullit, të emrit dhe të fatit të tij.

Nuk ka ende një historik të shkruar posaçërisht për këtë ishull, por megjithatë në botën e librave, në botën virtuale dhe në atë reale, qarkullojnë versione herëherë kontradiktore me njëri-tjetrin për origjinën e ishullit, të emrit dhe të fatit të tij.

1. Pamje nga ajri e grykëderdhjes së lumit Buna në Velipojë, 1 Janar 2005. Në kuadrat: Ishulli i Franc Jozefit, i lidhur me tokën me një brez rëre. Burimi: Kristi Bego, “Përdorimi i Gis në studimin e dinamikës së habitateve bregdetarë në deltën e Bunës”, 2018

Rreshjet e mëdha të

vitit 1831 shkaktuan

një sasi

drastike sedimentesh

në lumin

Buna, duke çuar

në krijimin e Ishullit

të Franc Jozefit.

Gjeografi ushtarak Myslym Pashaj, në shkrimin e tij të vitit 2010 me titull “Ishulli i Franz Jozefit dhe kufijtë detarë me Malin e Zi”, e daton origjinën e emërtimit të ishullit rreth vitit 1870. Sipas këtij versioni të historisë, ishin hartografët austrohungarezë ata të cilët, teksa vizatonin hartën e Shqipërisë, konstatuan se njëri prej ishujve të vegjël në grykëderdhjen e Lumit Buna nuk kishte emër. Atëherë ata e pagëzuan atë sipas emrit të Perandorit

Habitati i shpendëve ujorë me pemë të larta e shkurre

e grykëderdhjes së lumit Buna në Velipojë, 1 Janar 2005. Në kuadrat: Ishulli i Franc Jozefit, i lidhur me tokën me një brez rëre. Burimi: Kristi Bego, “Përdorimi i Gis në studimin e dinamikës së habitateve bregdetarë në deltën e Bunës”, 2018

Franz Jozef.

Rreshjet e mëdha të vitit 1831 shkaktuan një sasi drastike sedimentesh në lumin Buna, duke çuar në krijimin e Ishullit të Franc Jozefit.

Habitati i shpendëve ujorë me pemë të larta e shkurre

Ekzistencën e hershme të ishullit, si dhe historikun e emrit të tij përpiqen ta trajtojnë edhe edhe disa platforma dhe

Gjeografi ushtarak Myslym Pashaj, në shkrimin e tij të vitit 2010 me titull “Ishulli i Franz Jozefit dhe kufijtë detarë me Malin e Zi”, e daton origjinën e emërtimit të ishullit rreth vitit 1870. Sipas këtij versioni të historisë, ishin hartografët austrohungarezë ata të cilët, teksa vizatonin hartën e Shqipërisë, konstatuan se njëri prej ishujve të vegjël në grykëderdhjen e Lumit Buna nuk kishte emër. Atëherë ata e pagëzuan atë sipas emrit të Perandorit

Habitati i shpendëve ujorë me pemë të larta e shkurre

Nuk ka ende një historik të shkruar posaçërisht për këtë ishull, por megjithatë në botën e librave, në botën virtuale dhe në atë reale, qarkullojnë versione herëherë kontradiktore me njëri-tjetrin për origjinën e ishullit, të emrit dhe të fatit të tij. Gjeografi ushtarak Myslym Pashaj, në shkrimin e tij të vitit 2010 me titull “Ishulli i Franz Jozefit dhe kufijtë detarë me Malin

Një hstorik i ishullit të Franc Jozefit

Franz Jozef.

Ekzistencën e hershme të ishullit, si dhe historikun e emrit të tij përpiqen ta trajtojnë edhe edhe disa platforma dhe

Nuk ka ende një historik të shkruar posaçërisht për këtë ishull, por megjithatë në botën e librave, në botën virtuale dhe në atë reale, qarkullojnë versione herëherë kontradiktore me njëri-tjetrin për origjinën e ishullit, të emrit dhe të fatit të tij. Gjeografi ushtarak Myslym Pashaj, në shkrimin e tij të vitit 2010 me titull “Ishulli i Franz Jozefit dhe kufijtë detarë me Malin e Zi”, e daton origjinën e emërtimit të ishullit rreth vitit 1870. Sipas këtij versioni të historisë, ishin hartografët austrohungarezë ata të cilët, teksa vizatonin hartën e Shqipërisë, konstatuan se njëri prej ishujve të vegjël në grykëderdhjen e Lumit Buna nuk kishte emër. Atëherë ata e pagëzuan atë sipas emrit të Perandorit Franz Jozef.

Habitati

Ekzistencën e hershme të ishullit, si dhe historikun e emrit të tij përpiqen ta trajtojnë edhe edhe disa platforma dhe

2. Hartë e zgjerimit të Ishullit të Franc Jozefit ndërmjet viteve 1937-1952. Burimi: Artan Rama, “Elementi i pestë”, 2021

Ekzistencën e hershme të ishullit, si

2. Hartë e zgjerimit të Ishullit të Franc Jozefit ndërmjet viteve 1937-1952. Burimi: Artan Rama, “Elementi i pestë”, 2021

3. Hartë e situatës së Ishullit të Franc Jozefit gjatë viteve 1952-1984. Burimi: Artan Rama, “Elementi i pestë”, 2021

3. Hartë e situatës së Ishullit të Franc Jozefit gjatë viteve 1952-1984. Burimi: Artan Rama, “Elementi i pestë”, 2021

Sipas platformës DBpedia, e cila ndërlidh burime të ndryshme të dhënash në Wikipedia, “Franc Jozefi” kthehet herë pas here në gadishull, në varësi të prurjeve lumore. Edhe Pashaj në artikullin e cituar më sipër shkruan se ishulli është lidhur me tokën përmes një rripi të ngushtë rëre. Në fakt, ishulli dokumentohet në fillim të mijëvjeçarit të ri, si në foton ajrore (1.) të deltës së Bunës të vitit 2005, në hartën (6.) e vitit 2008 etj. Sipas kujtimeve të peshkatarëve të zonës, të cilat përkojnë me të dhënat e hulumtuara në internet, pothuajse deri në atë kohë ishulli i mbuluar me pemë 75-vjeçare e me lartësi deri në 16 m, ishte një habitat i sigurtë për shumë shpendë ujorë, që rrallëherë mbërrihej nga vizitorët e paktë të asaj periudhe. Madhështia e këtij ishulli duket pjesërisht edhe në një fotoje të mesit të viteve 2000, por sipas disa pasionantëve të sporteve ujore, ajo mund t’i përkasë gadishullit në deltë, sepse ishulli nuk ka pasur bimësi. Mirëpo harta topografike e ushtrisë (4.), e mesit të viteve 1970 dokumenton jo vetëm ekzistencën e ishulllit, por edhe të një bimësie të dendur me shkurre dhe pemë.

4. Hartë topografike e Ishullit të Franc Jozefit rreth mesit viteve 1970. Burimi: Shtabi Qendror i Ushtrisë Popullore të Shqipërisë

faqe të ndryshme interneti.

Sipas platformës DBpedia, e cila ndërlidh burime të ndryshme të dhënash në Wikipedia, “Franc Jozefi” kthehet herë pas here në gadishull, në varësi të prurjeve lumore. Edhe Pashaj në artikullin e cituar më sipër shkruan se ishulli është lidhur me tokën përmes një rripi të ngushtë rëre. Në fakt, ishulli dokumentohet në fillim të mijëvjeçarit të ri, si në foton ajrore (1.) të deltës së Bunës të vitit 2005, në hartën (6.) e vitit 2008 etj. Sipas kujtimeve të peshkatarëve të zonës, të cilat përkojnë me të dhënat e hulumtuara në internet, pothuajse deri në atë kohë ishulli i mbuluar me pemë 75-vjeçare e me lartësi deri në 16 m, ishte një habitat i sigurtë për shumë shpendë ujorë, që rrallëherë mbërrihej nga vizitorët e paktë të asaj periudhe. Madhështia e këtij ishulli duket pjesërisht edhe në një fotoje të mesit të viteve 2000, por sipas disa pasionantëve të sporteve ujore, ajo mund t’i përkasë gadishullit në deltë, sepse ishulli nuk ka pasur bimësi. Mirëpo harta topografike e ushtrisë (4.), e mesit të viteve 1970 dokumenton jo vetëm ekzistencën e ishulllit, por edhe të një bimësie të dendur me shkurre dhe pemë. Megjithatë, fotografia e fundit e ishullit nga qielli i përket një ortofotoje (7.) të vitit 2015 në AsigGeoportal, ku duken vetëm disa gjuhë rëre. Që prej kësaj kohe, ishulli është rishfaqur ndonjëherë vitet e fundit, në formën e një depozitimi të paqëndrueshëm rëre (5.), jo më shumë se 20-35 cm mbi sipërfaqen e detit. shqiptarët t’i dorëzonin Ulqinin Malit të Zi, në zbatim të vendimeve famëkeqe të Kongresit të Berlinit për copëtimin e trojeve shqiptare.”

Në disa prej tyre shkruhet se ishulli është krijuar nga depozitimet e aluvioneve të

së Ishullit

Një version të përafërt me këtë tezë mbron edhe detari i pasionuar Ismet Teli, por duke e zhvendosur ngjarjen rreth 30 vjet më vonë. Gjatë një interviste për emisionin televiziv “Elementi i Pestë” të gazetarit Artan Rama,

Rreshjet e mëdha të vitit 1831 shkaktuan një sasi drastike sedimentesh në lumin Buna, duke çuar në krijimin e Ishullit të Franc Jozefit.

e

gjatë viteve 1952-1984. Burimi: Artan Rama, “Elementi i pestë”, 2021

Bunës, pas “mbytjes në 1881 të anijes austriake me të njëjtin emër nga flota ruse, që kishte ardhur për të detyruar shqiptarët t’i dorëzonin Ulqinin Malit të Zi, në zbatim të vendimeve famëkeqe të Kongresit të Berlinit për copëtimin e trojeve shqiptare.”

faqe të ndryshme interneti. Në disa prej tyre shkruhet se ishulli është krijuar nga depozitimet e aluvioneve të Bunës, pas “mbytjes në 1881 të anijes austriake me të njëjtin emër nga flota ruse, që kishte ardhur për të detyruar shqiptarët t’i dorëzonin Ulqinin Malit të Zi, në zbatim të vendimeve famëkeqe të Kongresit të Berlinit për copëtimin e trojeve shqiptare.”

vijon në faqen 4

Një version të përafërt me këtë tezë mbron edhe detari i pasionuar Ismet Teli, por duke e zhvendosur ngjarjen rreth 30 vjet më vonë. Gjatë një interviste për emisionin televiziv “Elementi i Pestë” të gazetarit Artan Rama,

Një version të përafërt me këtë tezë mbron edhe detari i pasionuar Ismet Teli, por duke e zhvendosur ngjarjen rreth 30 vjet më vonë. Gjatë një interviste për emisionin televiziv “Elementi i Pestë” të gazetarit Artan Rama,

vijon në faqen 4

vijon në faqen 4

Sipas platformës DBpedia, e cila ndërlidh burime të ndryshme të dhënash në Wikipedia, “Franc Jozefi” kthehet herë pas here në gadishull, në varësi të prurjeve lumore. Edhe Pashaj në artikullin e cituar më sipër shkruan se ishulli është lidhur me tokën përmes një rripi të ngushtë rëre. Në fakt, ishulli dokumentohet në fillim të mijëvjeçarit të ri, si në foton ajrore (1.) të deltës së Bunës të vitit 2005, në hartën (6.) e vitit 2008 etj. Sipas kujtimeve të peshkatarëve të zonës, të cilat përkojnë me të dhënat e hulumtuara në internet, pothuajse deri në atë kohë ishulli i mbuluar me pemë 75-vjeçare e me lartësi deri në 16 m, ishte një habitat i sigurtë për shumë shpendë ujorë, që rrallëherë mbërrihej nga vizitorët e paktë të asaj periudhe. Madhështia e këtij ishulli duket pjesërisht edhe në një fotoje të mesit të viteve 2000, por sipas disa pasionantëve të sporteve ujore, ajo mund t’i përkasë gadishullit në deltë, sepse ishulli nuk ka pasur bimësi. Mirëpo harta topografike e ushtrisë (4.), e mesit të viteve 1970 dokumenton jo vetëm ekzistencën e ishulllit, por edhe të një bimësie të dendur me shkurre dhe pemë. Megjithatë, fotografia e fundit e ishullit nga qielli i përket një ortofotoje (7.) të vitit

Megjithatë, fotografia e fundit e ishullit nga qielli i përket një ortofotoje (7.) të vitit 2015 në AsigGeoportal, ku duken vetëm disa gjuhë rëre. Që prej kësaj kohe, ishulli është rishfaqur ndonjëherë vitet e fundit, në formën e një depozitimi të paqëndrueshëm rëre (5.), jo më shumë se 20-35 cm mbi sipërfaqen e detit.

Sipas platformës DBpedia, e cila ndërlidh burime të ndryshme të dhënash në Wikipedia, “Franc Jozefi” kthehet herë pas here në gadishull, në varësi të prurjeve lumore. Edhe Pashaj në artikullin e cituar më sipër shkruan se ishulli është lidhur me tokën përmes një rripi të ngushtë rëre. Në fakt, ishulli dokumentohet në fillim të mijëvjeçarit të ri, si në foton ajrore (1.) të deltës së Bunës të vitit 2005, në hartën (6.) e vitit 2008 etj. Sipas kujtimeve të peshkatarëve të zonës, të cilat përkojnë me të dhënat e hulumtuara në internet, pothuajse deri në atë kohë ishulli i mbuluar me pemë 75-vjeçare e me lartësi deri në 16 m, ishte një habitat i sigurtë për shumë shpendë ujorë, që rrallëherë mbërrihej nga vizitorët e paktë të asaj periudhe. Madhështia e këtij ishulli duket pjesërisht edhe në një fotoje të mesit të viteve 2000, por sipas disa pasionantëve të sporteve ujore, ajo mund t’i përkasë gadishullit në deltë, sepse ishulli nuk ka pasur bimësi. Mirëpo harta topografike e ushtrisë (4.), e mesit të viteve 1970 dokumenton jo vetëm ekzistencën e ishulllit, por edhe të një bimësie të dendur me shkurre dhe pemë. Megjithatë, fotografia e fundit e ishullit nga qielli i përket një ortofotoje (7.) të vitit 2015 në AsigGeoportal, ku duken vetëm disa gjuhë rëre. Që prej kësaj kohe, ishulli është rishfaqur ndonjëherë vitet e fundit, në formën e një depozitimi të paqëndrueshëm rëre (5.), jo më shumë se 20-35 cm mbi sipërfaqen e detit.

II
i shpendëve ujorë me pemë të larta e shkurre
2015
AsigGeoportal,
ku duken vetëm disa
1. Pamje nga ajri 3. Hartë situatës të Franc Jozefit
Shtabi Qendror
të Shqipërisë
4. Hartë topografike e Ishullit të Franc Jozefit rreth mesit viteve 1970. Burimi:
i Ushtrisë Popullore
4. Hartë topografike e Ishullit të Franc Jozefit rreth mesit viteve 1970. Burimi: Shtabi Qendror i Ushtrisë Popullore të Shqipërisë Burimi: Facebook “Franc 5. Pamje e ishullit. Burimi: Facebook “Franc Jozeph Island”, 2021 5. Pamje e ishullit. Burimi: Facebook “Franc Jozeph Island”, 2021

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.