Tæknivætt bleikjueldi
Jákvæð áhrif kræklingaræktunar
n Náttúra fiskeldi ræktar sjóbleikju í tólf kerum úti undir beru lofti og stefnir að því að senda frá sér um eitt tonn af flökuðum breinhreinsuðum fiski á dag á Bandaríkjamarkað.
18
n Miklir möguleikar eru taldir liggja í sameldi kræklings og sjókvíaeldis en í því hjálpar kræklingurinn við að minnka botnfall og stemmir stigu við myndun þörunga.
Þjónustumiðill sjávarútvegsins
20
ágúst 2013 »6. tbl. »14. árg.
Markmið nýs deiliskipulags, fjölbreytt höfn með félagslegri blöndun
Hagsmunaaðilar telja að sér þrengt n Lagt hefur verið til að Mýrargata og Geirsgata
verði þrengdar og íbúðir byggðar við hlið Slippsins. Hagsmunaaðilar á svæðinu eru missáttir við breytingarnar en borgaryfirvöld segja þetta mikla bót.
Af þeim rúmlega 1.000 störfum sem eru í sjávarlíftækni má áætla að 700-800 þeirra séu á höfuðborgarsvæðinu. Haukur Már Gestsson,
hagfræðingur hjá Íslenska sjávarklasanum.
8
14
Breytingar á Helgu Maríu n Nú standa yfir miklar breytingar á frystitogaranum Helgu Maríu AK-16, sem er í eigu HB Granda en breyta á skipinu í ísfisktogara. 6
Norrænt samstarf n Nýtt norrænt nám um virðiskeðju eldis og sjávarafurða, AQFood, er samstarf HÍ og fimm norrænna háskóla. Hluti 4 námsins byggir á fjarnámi.
2
útvegsblaðið
ágúst 2013
Staðan í afla einstakra tegunda innan kvótans: 9%
7.1%
Þorskur n Aflamark:
91%
n Afli
11.2%
15.2%
Ýsa 162.541
t/ aflamarks: 147.970
Ufsi
n Aflamark:
92.9%
n Afli
30.894
t/ aflamarks: 28.708
Karfi
n Aflamark:
84.8%
n Afli
42.847
t/ aflamarks: 36.339
n Aflamark:
88.8%
n Afli
45.183
t/ aflamarks: 40.137
Útvegsblaðið tekur breytingum
Hægt er að senda okkur póst á goggur@goggur.is eða hringja í síma 445-9000 ef þú hefur áhuga að fá Útvegsblaðið sent rafrænt til þín frítt eða kaupa áskrift á tímaritsformi.
Til móts við framtíðina Sigrún Erna Geirsdóttir
Ú
tvegsblaðið hefur kannað, meðal fólks í sjávarútvegi, hversu margir nota spjaldtölvur og farsíma. Nánast undantekningalaust notar fólk annað eða hvorutveggja daglega. Spjaldtölvur og farsímar eru notaðar til að lesa blöð, vafra um netið og til að skoða heimasíður. Þessar staðreyndir renna stoðum undir það sem við höfum fundið, þar sem lestur okkar blaða á netinu eykst sífellt. Um árabil hafa öll okkar blöð verið aðgengileg á netinu, sem er eðlileg þróun þegar litið er til þess sem er að gerast hér á landi og reyndar um mest allan heim segir Hildur Sif Kristborgardóttir, framkvæmdarstjóri Goggs.
Allar gerðir bindivéla Strekkifilmur, plast- og stálbönd Starfsstöðvar Ísfells og Ísnets: • Ísnet Þorlákshöfn - Óseyrarbraut 28 • Ísnet Vestmannaeyjar - Flötum 19 www.isfell.is • Ísnet Húsavík - Barðahúsi • Ísnet Akureyri - Oddeyrartangi • Ísnet Sauðárkrókur - Lágeyri 1 • Ísfell / Ísnet Hafnarfjörður Óseyrarbraut 28 • 220 Hafnarfjörður • Sími 5200 500 • isfell@isfell.is
Áhersla á rafræna útgáfu ,,Í ljósi þess höfum við ákveðið að breyta til. Frá og með næsta tölublaði breytum við til. Í stað þess að prenta Útvegsblaðið á dagblaðapappír ætlum við að gera tvennt. Prenta blaðið í tímaritaformi og senda það til þeirra sem þess óska og svo hafa það enn sýnilegra og aðgengilegra á netinu,“segir Hildur Sif. Blaðið verður prentað á vandaðan pappír, hefur lengri líftíma
og er rafræn útgáfa aðgengileg alltaf á netinu. Stærstu blöð Goggs koma út að vori og í desember. Ekki er ætlunin að gera breytingar á þessum tveim blöðum. Þau verða prentuð á sama hátt og verið hefur, fara í sömu dreifingu og hingað til og þau verða aðgengileg á netinu. Goggur hefur reynslu af rafrænni útgáfu, enda skiptir hún fyrirtækið sífellt meira máli. Lesturinn eykst stöðugt og nú er Útvegsblaðið lesið víða um heim; í Færeyjum, Noregi, Kanada, Namibíu, Spáni, Rússlandi og svona mætti lengi telja. Það er mjög ákveðin þróun í gangi á netinu og við teljum, samkvæmt rannsóknum sem hafa verið gerðar á Norðurlöndunum og Bandaríkjunum, að lestur hefðbundinna blaða minnkar og rafræn blöð sækja sífellt í sig veðrið. Við sjáum líka hversu hröð þessi þróun er með blað sem við gefum út á ensku sem heitir Icelandic Fishing Industry Magazine
eða IFIM en það er t.d aðgengilegt á www.ifim.is og er það prentað aðeins fyrir þá sem vilja kaupa áskrift. Það blað er enska útgáfan af Útvegsblaðinu og höfum við fengið mjög góðan lestur á netinu, fyrirspurnir um skráningar á póstlista og fleira. Að sögn Hildar eru fleiri breytingar að vænta hjá Goggi þar sem ætlunin eru að bæta við þjónustuna við fyrirtæki í sjávarútvegi. ,,Við erum að stækka við okkur og verður Goggur með markaðs- og kynningarstofu. Þá er hægt að leita til okkar varðandi þjónustu við hönnun á auglýsingum, kynningarefni, bæklingum, básum, heimasíðum, ímynd, lógó og aðstoð við samfélagsmiðla og fleira. Hjá Goggi vinnur reynslumikið starfsfólk í skrifum, hönnun, prenti, og heimasíðugerð. Hægt er að senda okkur póst á goggur@goggur.is eða hringja í síma 445-9000 ef þú hefur áhuga að fá Útvegsblaðið sent rafrænt til þín frítt eða kaupa áskrift á tímaritsformi.
Það er mjög ákveðin þróun í gangi á netinu og við teljum, samkvæmt rannsóknum sem hafa verið gerðar á Norðurlöndunum og Bandaríkjunum, að lestur hefðbundinna blaða minnkar og rafræn blöð sækja sífellt í sig veðrið.
Útgefandi: Goggur ehf., Grandagarði 16 101 Reykjavík. Sími: 445 9000. Útgáfustjóri: Sædís Eva Birgisdóttir. Ábyrgðarmaður: Hildur Sif Kristborgardóttir Vefsíður: utvegsbladid.is / goggur.is. Tölvupóstur: goggur@goggur.is. Prentun: Landsprent. ISNN 2298-2884
Boston MA, Bandaríkin
Nuuk
Portland
Grænland
Maine, Bandaríkin
St. Anthony Nýfundnaland
Halifax Nova Scotia
Grundarfjörður Ísland
Bíldudalur Grundartangi
Argentia
Ísland
Ísland
Ísafjörður Ísland
Nýfundnaland
Sauðárkrókur Ísland
REYKJAVÍK
Akureyri
Ísland
blá leið
Ísland, Færeyjar, Holland, Pólland, Svíþjóð, Noregur, Danmörk, Færeyjar, Ísland
Vestmannaeyjar
gul leið
Ísland
Ísland
Húsavík Ísland
Ísland, Færeyjar, England, Holland, Þýskaland, England, Ísland
Norðfjörður
rauð leið
Ísland
Ísland, Færeyjar, Skotland, Holland, Ísland
Reyðarfjörður Ísland
græn leið
Noregur, Ísland, Nýfundnaland, Nova Scotia, Bandaríkin, Nýfundnaland, Ísland
Klakksvík
brún leið
Færeyjar
Rússland, Noregur, Holland, England, Skotland, Noregur
mögulegar norðurheimskauts leiðir
ÞÓRSHÖFN
Vágur
Færeyjar
Færeyjar
möguleg viðkoma / árstíðabundnar siglingar
Bergen
Aberdeen
stórtengihöfn
Noregur
Maaloy
Skotland
Grimsby
Noregur
England
tengihöfn
Álasund Noregur
Immingham viðkomur
Sortland Noregur
England
Stavanger Noregur
ROTTERDAM
Tromsö
Danmörk
Noregur
Fredrikstad
Holland
Noregur
Velsen Holland
Helsingjaborg
Hamborg Þýskaland
Árósar
Svíþjóð
Hammerfest Noregur
Noregur
Kirkenes
Swinoujscie Pólland
Båtsfjord
Murmansk
Noregur
Rússland
nýtt leiðakerfi eimskips FÍTON / SÍA
– með strandsiglingum við Ísland í beinni tengingu við Evrópu Vikulegar strandsiglingar með beinni tengingu við Færeyjar, Bretland og meginland Evrópu.
Tíðari ferðir og styttri siglingartími til og frá Bandaríkjunum.
Siglt með ferskan fisk vikulega frá Íslandi og Færeyjum
Ný höfn í Bandaríkjunum, Portland, Maine
Aukin þjónusta við olíuiðnaðinn með siglingum til og frá Skotlandi
Möguleg viðkoma á Ísafirði og Akureyri á leiðinni frá Noregi Ný viðkoma í Vágur í Færeyjum og Hamborg í Þýskalandi
Korngarðar 2 | 104 Reykjavík | 525 7000 | www.eimskip.is
4
útvegsblaðið
ágúst 2013
Nýtt mastersnám um virðiskeðju sjávar- og eldisafurða
Velta tæknifyrirtækja í sjávarútvegi vex um 13%
Sjór sækir hart að Kolbeinsey n Kolbeinsey, nyrsti punktur Íslands, er nú orðin tvískipt og hefur látið mjög undan ágangi sjávar, hafíss og veðra. Áhöfn varðskipsins Þórs fór nýverið í land og mældu eyjuna. Vestari hluti Kolbeinseyjar er nú 28,4m x 12,4m og hæsti punkturinn 3,8m. Austari hluti hennar er 21,6m x 14,6m. Skarðið milli eyjahlutanna er 4,1 m að breidd. Miðað var við Kolbeinsey þegar fiskveiðilögsagan var færð út í 200 mílur og mörkuð var miðlína milli Grænlands og Íslands og hefur hún því mikið sögulegt gildi. Hafa varðskip og flugvélar Landhelgisgæslunnar fylgst með þróun hennar gegnum tíðina.
n Velta tæknifyrirtækja tengdum sjávarútvegi jókst árið 2012 um 13% frá árinu undan og nam veltan tæpum 66 milljörðum. Gert hafði verið ráð fyrir 5-10% vexti. Tæknifyrirtækin hanna, þróa og framleiða veiðarfæri, kör, umbúðir, vélbúnað eða hugbúað fyrir sjávarútveg og selja vörurnar undir eigin nafni og eru þetta um 70 fyrirtæki. Á þessu sama tímabili varð lítill vöxtur í fiskveiðum og fiskeldi. Hefur vöxtur tæknifyrirtækjanna líka verið meiri en í þjóðarframleiðslu og fiskvinnslu. Kemur þetta fram í niðurstöðum nýrrar rannsóknar Íslenska sjávarklasans.
Gunnar Stefánsson, prófessor í iðnaðarverkfræði og Guðrún Ólafsdóttir, verkefnistjóri AQFood námsins.
Norrænt samstarfsverkefni fimm háskóla Sigrún Erna Geirsdóttir
TMP báta og hafnarkranar
Bjóðum gott úrval af vökvakrönum frá TMP hydraulic A/S. www.tmphydraulik.dk
Hjallahraun 2 220 Hafnarfjörður s. 562 3833 www.Asaa.is - Asaa@Asaa.is
N
ýtt, norrænt meistaranám, AQFood, hefur nýlega verið innleitt við Háskóla Íslands en námið er samstarfsverkefni fimm norrænna háskóla og munu nemendur útskrifast með meistaragráður frá tveimur þeirra. Náminu er ætlað að veita nemendum innsýn í virðisstjórnun í sjávarútvegi. Undirbúningur að náminu var styrktur af Norrænu ráðherranefndinn, en Norræna nýsköpunarmiðstöðin hefur síðan styrkt frekari þróun í tengslum við verkefnið InTerAct. Markmiðið er að efla samstarf háskóla við fyrirtæki á sviði sjávartengdrar starfsemi og bæta ímynd sjávarútvegs sem spennandi starfsvettvangur fyrir ungt menntað fólk. Heildarfjöldi nemenda í haust verður milli fimm og tíu og eru í hópnum tveir
Íslendingar. Forkrafan er að nemendur hafi BS gráðu í verkfræði eða raunvísindum þar sem námið byggir á þeim grunni. Nemendur munu dvelja eitt ár í senn við mismunandi skóla og útskrifast með meistaragráðu frá þeim. Í boði eru þrjár námsleiðir: Frumframleiðsla, veiðar og eldi sem fer fram hjá UMB í Noregi fyrsta árið, Náttúrulegar auðlindir sem fer fram hjá NTNU í Noregi fyrsta árið og Iðnaðarframleiðsla sem fer fram hjá DTU í Danmörku fyrsta árið. Seinna árið er svo sérhæfing hjá HÍ samkvæmt skilgreindum námsleiðum sem boðið er uppá í iðnaðarverkfræði, líffræði, efnafræði /lífefnafræði og matvælafræði. Hérlendis er AQFood vistað hjá Iðnaðarverkfræði, vélaverkfræði og tölvunarfræðideild HÍ og er áhersla lögð á umhverfis- og auðlindafræði og tengingu við matvælafræði. Er þetta gert til að efla þverfræðilegan grunn virðiskeðj-
unnar og tryggja öryggi og gæði eldis- og sjávarafurða. Mikil áhersla verður lögð á að nemendur vinni í nánum tengslum við fyrirtæki í sjávarútvegi og að verkefnin beinist að vandamálum sem upp koma í virðiskeðju sjávarafurða. Þá sé tenging á milli þeirra og verkefnamiðlunar Sjávarklasans. Dr. Guðrún Ólafsdóttir, umsjónarmaður námsins, segir að þegar séu góð tengsl milli kennara hjá HÍ og helstu tækni-, framleiðslu og þjónustu fyrirtækja í greininni og þeirri góðu samvinnu verði haldið áfram þarna. Guðrún segir mikla þörf fyrir að bæta menntun á öllum sviðum og gildi það fyrir Norðurlöndin öll. ,,Í verkefninu er verið að nýta þá þekkingu sem er þegar til staðar í hverju landi og þarna fáum við samstarf milli skóla, landa á milli, svo þessi þekking nýtist enn betur. Það er svo framtíðardraumurinn að skólakerfið í heild vinni betur saman en það gerir núna,“ segir Guðrún.
Hlerar til allra togveiða
Júpíter hw
Júpíter t5
Herkúles t4
Neptúnus t4
www.polardoors.com
Merkúr t4
Júpíter t4
FLE
FISH PROCESSING MACHINERY
6
ú t v egsbl a ð i ð
ágúst 2013
Umfangsmiklar breytingar á togaranum Helgu Maríu
Helgu Maríu breytt í ísfisktogara Sigrún Erna Geirsdóttir
N
ú standa yfir miklar breytingar á frystitogaranum Helgu Maríu AK-16, sem er í eigu HB Granda en breyta á skipinu í ísfisktogara. Breytingar er gerðar í Alkor skipasmíðastöðinni Gdansk í Póllandi en þangað kom skipið 29. júní sl. Breytingarnar ganga samkvæmt áætlun og er vonast til að skipið komist aftur til veiða um miðjan nóvember. Helga María var smíðuð í Noregi árið 1988 en komst í eigu HB á Akranesi forvera HB Granda árið 1999. Loftur Bjarni Gíslason útgerðarstjóri hjá HB Granda segir að helstu breytingar séu að sjálfsögðu þær að breyta frystilestinni fyrir ísfisk auk þess sem frystivélar og annar búnaður tengdur frystingunni verði fjarlægður. „Í staðinn verður sett stálgólf í nýju ísfisklestina, sem hentar betur en steypta gólfið sem fyrir var. Lestin verður síðan klædd og einangruð. Þá er nú þegar búið að fjarlægja allan búnað af vinnsludekki og verður það klætt upp á nýtt. Fyrir utan hina eiginlegu breytingu úr
Helga María var smíðuð í Noregi árið 1988 en komst í eigu HB á Akranesi forvera HB Granda árið 1999.
frystitogara í ísfisktogara verður togaranum Venusi og kom hann tækifærið notað til að sinna nauð- úr sínum síðast túr í byrjun júní. synlegri viðhaldsvinnu og eins Loftur segir þetta gert vegna betri verður skipið sandblásið og málað. afkomu landvinnslunnar nú orðNýr vinnslubúnaður frá 3X Techo- ið og skerðingar á aflheimildum. logy verður svo settur um borð hér „Það verða því gerðir út hjá okkur þrír frystitogarar á næsta fiskheima.“ HB Grandi hefur, auk breyting- veiðiári í stað fimm og fjórir ísfiskanna á Helgu Maríu lagt frysti- togarar í stað þriggja.“ Loftur segir
það mat stjórnenda HB Granda að meiri verðmætasköpun muni áfram felast í því að vinna aflann í landi frekar en frysta hann á sjó, meðal annars vegna aukinnar eftirspurnar erlendis eftir ferskum sjávarafurðum. Mun færri eru í áhöfn ísfiskskipa en frystitogara og segir
Loftur flestir skipverjar af Helgu Maríu hafi fengið pláss á öðrum skipum fyrirtækisins. „Þetta er jafnframt hluti af heildarendurskoðun sem nú stendur yfir á starfsmannahaldi á skipum félagsins,“ segir hann. „Vinnsludekkið í Helgu Maríu verður mjög fullkomið og meðhöndlun hráefnisins eins góð og hægt er með tilliti til falls á fiski og kælingu sem eykur bæði gæði og lengir hillu líftíma á ferskum fiski hjá neytanda.“ Loftur segir alla lifur og öll hrogn sem tilfalli á ísfiskskipunum vera hirt og hausarnir sem falli til séu nýttir í landi. Á frystitogurunum eru hrogn, þorskhausar, karfahausar, grálúðuhausar og grálúðusporðar hirt og einnig lítils háttar af ufsahausum. Loftur segir að með þessum breytingum á útgerðarháttum standi vonir til að verðmæti þess sem aflað er af skipum félagsins muni aukast. Þá má geta þess að fyrir dyrum stendur sameining HB Granda og Laugafisks, sem hefur undanfarin ár verið með þurrkun á þorskhausum á Akranesi, einmitt í einu af þeim húsum sem áður tilheyrðu HB Granda.
ÖFLUGT SAMSTARF Í SJÁVARÚTVEGI Árangur í sjávarútvegi byggir á traustu og kraftmiklu samstarfi allra þátttakenda. Gæðavörur og traust þjónusta reyndra sérfræðinga eru okkar framlag svo þú náir enn betri árangri! N1 BÝÐUR ÞÉR
440 1000 | WWW.N1.IS
• Eldsneyti á skip og báta
• Öryggistæki
• Smurolíu og feiti
• Rekstrarvörur
• Vinnufatnað
• Verkfæri
• Útgerðarvörur
• Efnavörur
Meira í leiðinni
Við bjóðum fyrirtækjum sérþekkingu
Okkar vinna snýst um að þín vinna gangi vel. Við leggjum okkur fram um að setja okkur vel inn í það sem þú ert að gera, og þó að við þekkjum kannski ekki viðfangsefnin í þínu starfi jafn vel og þú, þá vitum við hvað starfið gengur út á. Starfsfólk Íslandsbanka býr yfir áratuga reynslu í þjónustu við sjávarútveginn og hjá bankanum starfar stór hópur fólks með sérþekkingu á greininni. Þannig getum við ávalt tryggt fyrirtækjum í þessari undirstöðuatvinnugrein þjóðarinnar þá bankaþjónustu sem þau þarfnast. Þekking sprettur af áhuga.
Við bjóðum góða þjónustu islandsbanki.is | Sími 440 4000
Ragnar Guðjónsson hefur starfað við fjármögnun sjávarútvegs í 40 ár. Ragnar er viðskiptastjóri í sjávarútvegsteymi Íslandsbanka.
8
ú t v egsbl a ð i ð
ágúst 2013
Silver River lestaði makríl og loðnu til Rússlands og Litháen n Norska frystiskipið Star River lestaði fyrir stuttu makríl og loðnu úr nýrri frystigeymslu HB Granda á Grandagarði í Reykjavík. Einar Vignir Einarsson skipstjóri á skipinu segir skipið hafa lestað fyrst í Grundarfirði þar, sem bæði var tekinn frosinn makríll og loðna. Síðan hafi þessi lestun verið hjá HB Granda en að lokum hafi skipið verið fyllt af loðnu og makríl í Ísheimum í Sundahöfn. „Þetta var loðna og makríll frá ýmsum frystiskipum sem við tókum þar,“ sagði Einar Vignir Einarson skipstjóri þegar Útvegsblaðið hafði samband við hann um borð í skipinu sem var þá á leið með farminn til Klaipeda í Litháen og St. Pétursborgar í Rússlandi.
Mikið af tækifærum í auknu samstarfi ólíkra aðila
Kröftugur sjávarklasi Sigrún Erna Geirsdóttir
S
jávarklasinn á Íslandi hefur eflst töluvert á undanförnum árum en honum tilheyrir bæði hefðbundinn sjávarútvegur og ýmis stuðningsþjónusta. Stærsti hluti þeirrar þjónustu er í Reykjavík sem og flest þekkingarstörf tengd sjávarklasanum. Þegar rætt er um sjávarklasann á Íslandi er bæði átt við hefðbundnar veiðar og vinnslu, en að auki ýmis konar stuðnHaukur Már ingsþjónustu Gestsson. og hliðargreinar á borð við fiskeldi, sjávartækni, veiðafæragerð, flutninga, stjórnsýslu og sjávarlíftækni. Nýjar athuganir Íslenska sjávarklasans á efnahagsáhrifum sjávarklasans á Íslandi benda til þess að áhrif hans hafi aukist milli ára, frá því að leggja til um 27% af landsframleiðslu árið 2011 í að vera 28% árið 2012. Að sama skapi má áætla að hann skapi á bilinu 25 til 35 þúsund störf víðs vegar um landið. Sjávarklasinn kortlagður ,,Við höfum unnið að því frá stofnun Íslenska sjávarklasans að kortleggja sjávarklasann á Íslandi og efnahagsleg umsvif hans,“ segir Haukur Már Gestsson, hagfræðingur hjá Íslenska sjávarklasanum. Hann bætir við: ,,Þannig höfum við áttað okkur betur og betur á því hvar tækifærin liggja, en það er einkum í auknu samstarfi mismunandi aðila.“ Haukur segir hlutfallslega stærstan hluta þessarar afleiddu starfsemi eiga sér stað á höfuð-
Sjómennt – fræðslusjóður sjómanna og útgerðarfélaga
Átt þú rétt á styrk? Félagsmenn Sjómenntar sem unnið hafa í að minnsta kosti sex mánuði á síðastliðnum tólf mánuðum geta sótt um styrk til félagsins: starfstengt nám eða námskeið tómstundastyrkir • meirapróf • kaup á hjálpartækjum vegna lestrar- eða ritörðugleika • •
Samtök atvinnulífsins (SA), Landssamband íslenskra útvegsmanna (LÍÚ) og Sjómannasamband Íslands (SSÍ) standa að Sjómennt.
Kynntu þér rétt þinn á www.sjomennt.is
LANDSSAMBAND ÍSLENSKRA ÚTVEGSMANNA
SJÓMANNASAMBAND ÍSLANDS
Sjómennt – Tækniskólinn, skóli atvinnulífsins – Háteigsvegi – 105 Reykjavík – sími 514 9000
borgarsvæðinu. Í borginni hafi umsvif sjávarútvegs haldist nokkuð stöðug ef horft er á undangenginn áratug, aflaheimildir reykvískra útgerða verið nokkuð stöðugar og það sama gildi um landaðan afla í höfnum höfuðborgarsvæðisins. Auk útgerða og fiskvinnsla þrífist þar hafnir,fiskmarkaður, veiðafæragerðir, fjölmörg tækni- og líftækni fyrirtæki, flutningafyrirtæki, sölu- og markaðsfyrirtæki og haftengd ferðaþjónusta, auk haftengdrar stjórnsýslu og ýmis konar félagasamtaka. ,,Þó nokkrar þessara afleiddu greina hafa einkennst af verulegum vexti undanfarið sem hefur að talsverðu leiti átt sér stað á höfuðborgarsvæðinu,“ segir hann.
Ef við horfum á allan sjávarklasann á Íslandi er ljóst að flest þekkingarstarfanna eru staðsett í og við höfuðborgina. Mikil sókn sjávartæknifyrirtækja Haukur segir sjávartækni vera þann anga sjávarklasans sem hefur vaxið hvað mest undanfarin ár. Honum tilheyra u.þ.b. 70 fyrirtæki sem framleiða og selja vörur undir eigin vörumerki. Afurðir tæknifyrirtækjanna eru t.a.m. veiðarfæri, vinnslutæki, umbúðir, kælikerfi, upplýsingakerfi og ýmis annar vél- og hugbúnaður. Marel, sem staðsett er í Garðabæ, er stærsta fyrirtækið í þessum flokki en að auki megi nefna kröftug fyrirtæki á höfuðborgarsvæðinu á borð við Hampiðjuna í Skarfagörðum, Trackwell á Laugavegi, Naust Marine í
Hafnarfirði, Vaka í Kópavogi og Marorku í Borgartúni. „Ef við horfum á allan sjávarklasann á Íslandi er ljóst að flest þekkingarstarfanna eru staðsett í og við höfuðborgina. Þar með er þó ekki sagt að sjávarklasinn sé endilega borgarbarn, þvert á móti. Raunar hefur þróunin verið á þá vegu að á meðan ýmis þekkingar- og tæknistörf hafa þrifist vel í ys og þys borgarinnar þá hefur framleiðsla sem krefst nálægðar við hráefni vaxið mikið á landsbyggðinni, þar á meðal ýmis störf í líftækni,“ segir Haukur Már. Af þeim rúmlega 1.000 störfum í sjávarlíftækni megi áætla að 700-800 þeirra fari fram á höfuðborgarsvæðinu en þegar horft sé á framleiðslu úr aukaafurðum og líftækni snúist þetta hlutfall við. „Þetta segir okkur hversu umfangsmikilll sjávarútvegur er í Reykjavík þegar tekið hefur verið tillit til afleiddrar starfsemi, þvert á það sem margir telja,“ segir hann. Umfangið meira en margir telja Líklega er ferðaþjónusta sú útflutningsgrein sem kemst næst sjávarútvegi í umfangi á svæðinu, en nú þegar eru þessar tvær atvinnugreinar farnar að stangast nokkuð á við hvor aðra. Skýrasta dæmið eru deilur hvalveiðimanna og hvalaskoðunarfyrirtækja í sumar. Þjóðirnar í kringum okkur hafa lengi glímt við deilur milli þessara atvinnugreina sem er auðvitað einskært lúxusvandamál í stóra samhenginu, segir Haukur. Líklega hafi greinarnar meiri jákvæð áhrif hvor á aðra en neikvæð þegar uppi sé staðið. ,,Við sjáum að minnsta kosti fleiri tækifæri en ógnanir í því að tengja saman þessar greinar á sama hátt og með aðrar greinar sjávarklasans,“ segir Haukur Már að lokum.
Nýtt nám í sjávartengdri nýsköpun n Háskólasetur Vestfjarða mun í byrjun næsta árs bjóða upp á nýtt meistaranám, sjávartengda nýsköpun, í samvinnu við Háskólann á Akureyri og Nýsköpunarmiðstöð Íslands. Námið verður einstaklingsmiðað og mun nýsköpunarverkefni skipa helming námsins. ,,Við viljum sjá fólk úr ölllum greinum sækja um, bæði þá sem hafa stundað nám tengt sjávarútvegi en líka fólk úr ferðamannaiðnaði, skapandi greinum og fleira,“ segir Peter Weiss, forstöðumaður hjá Háskólasetri Vestfjarða. Markmiðin með náminu eru nokkur, t.d að kenna nemendum sjálfstæð vinnubrögð og verkefnastjórnun, að stofna og reka lítið fyrirtæki og síðast en ekki síst að fullþróa nýsköpunarverkefni í sjávarútvegi. Þá sé það sömuleiðis markmið að efla atvinnulíf Vestfjarða. Spurður um hugmyndina að náminu sagði Peter vera þá að árlega væri góður hópur fólks í meistaranámi í haf- og strandveiðastjórnun hjá setrinu og væru að skila mjög góðum meistaraverkefnum. Þessir nemendur finndu hins vegar oft ekki atvinnu á Vestfjörðum og þetta væri liður í því að reyna að bæta úr því. ,, Hugmyndirnir vantar ekki heldur úrræðin til þess að vinna úr þeim. Við viljum halda þessum nemendum hér og með þessu námi erum við að hjálpa þeim að skapa sín eigin störf, byggð á þeirra eigin hugmyndum, eða starfa innan annars fyrirtæks við þróun þeirra,“ segir hann.
- snjallar lausnir
hvert er þitt hlutverk?
Wise sérhæfir sig í viðskiptalausnum, sem einfalda þér þitt hlutverk. Wise - snjallar lausnir TM
Borgartún 26, Reykjavík » Hafnarstræti 102, Akureyri sími: 545 3200 » wise@wise.is » www.wise.is
Gold Enterprise Resource Planning Silver Independent Software Vendor (ISV)
10
K a u p h a ll a rbl a ð i ð
maí 2013
Þórður Magnússon við sumarhús sitt með Borgarfjörðinn, Melabakkana, Hafnarfjallið og Skarðsheiðina í baksýn.
Þórður Magnússon, skipstjóri á frystitogaranum Höfrungi þriðja
Verðum að vera réttu megin Haraldur Bjarnason
Þ
etta snýst bara um það hve mikið má veiða hverju sinni og hve mikið er eftir af kvóta,“ sagði Þórður Magnússon, skipstjóri á frystitogaranum Höfrungi þriðja, sem HB Grandi gerir út. Áður en Þórður fór í sumarfrí var hann og áhöfnin á makrílveiðum. Hann segir frystigeymsluna „Ísbjörninn,“ á Grandagarði muna gífurlega miklu um meðferð hráefnis af frystitogurum. „Fyrst Jón Gnarr kom ekki með ísbjörninn til Reykjavíkur þá færði HB Grandi honum hann,“ segir Þórður. Hann segir mikinn mun á afgreiðslutíma skipa í höfninni. „Áður var verið að landa um þúsund kössum á klukktíma en núna er landað 1.500 til 1.600 kössum á klukkutímann. Fiskurinn fer beint úr frystinum hjá okkur með lyftara yfir bryggjuna í frost hjá Ísbirninum. Þetta er auðvitað miklu betri meðferð því áður stóð fiskurinn kannski á bryggjunni í nokkra klukkutíma í sólskini og hita en nú þarf ekki einu sinni að taka frystigámana af bílunum. Þeir bakka bara að Ísbirninum og fiskurinn fer beint í gámana. Þetta er allt við skipshlið.“ Makrílinn veiddu þeir á Höfrungi þriðja aðallega vestur af landinu, í Jökuldjúpinu og þar vestur af. „Við höfum reynt að halda okkur svolítið langt frá Breiðafirðinum til að fá ekki síldina með. Eftir því sem maður kemur lengra út er minna af síld, alveg að grænlensku lögsögunni. Þetta er talsvert öðruvísi en síðustu ár því þá hélt síldin sig meira inni á Breiðafirðinum. Nú er síld úti fyrir öllu Vesturlandi og alveg suður í
Höfrungur III AK 250
Skerjadýpi. Ég held að við séum í rosalega góðum málum með síldina.“ Þórður segir það alltaf notalega tilfinningu þegar fiskistofn sé dreifður. „Þá veit maður að nóg er af fiski.“ Við kunnum ekki að lifa í sátt í borgarsamfélagi Um löndunarbann Evrópusambandsins á Færeyinga segir Þórður brosandi að þeir séu víða að þvælast fyrir þessir kratar. „Ég get tekið undir að nóg sé af makríl hér við land. Það er segin saga að ef maður kastar flottrolli í sjó hérna vestur af landinu að þá fær maður eitt til tvö tonn á togtímann. Maður þorir þessu bara ekki núna af þvi að það er svo mikið af síld alls staðar. Það er nánast sama hvar er kastað. Ég veit ekki hve margar milljónir tonna þetta eru ef við segjum að eitthvað ákveðið mikið sé á hvern fermetra alla leið að Grænlandi. Það er svo óheyrilegt að ég þori ekki að nefna það.“ Þórður segir að sér sé alveg sama hvað hver segi um veiðitakmarkanir. „Við verðum alltaf að vera réttu megin við mörkin. Allir vita hvernig við fórum út úr peningastefnunni á sínum tíma. Við megum ekki stúta fiskistofnunum með einhverju bulli. Þá fyrst er hægt að segja að við getum ekki stjórnað okkur sjálf. Við kunnum ekki að lifa í sátt við hvert annað
eins og fólk þekkir sem býr í borgarumhverfi útlanda. Ef við rífumst ekki við einhverja aðra þjóð þá rífumst við innbyrðis. Sveitamenn rífast út af hornstaurunum á girðingunum, heilu stigagangarnir í Reykjavík loga í einhverjum illdeilum. Í sjávarútveginum er þetta sama. Trillukarlarnir rífast út í stórútgerðina, LÍÚ rífst út af smábátunum, hvalaskoðunarfólk út af hvalveiðunum. Það eru allir að rífast út í hvern annan. Ég skil ekki hvað það truflar hvalaskoðun þótt hvalbátarnir sigli hér í gegnum Faxaflóann með hval á
síðunni sem þeir veiða 150 sjómílur úti í hafi. Ég skil bara ekki svona lagað. Fólk verður bara að átta sig á því að það eru alltaf breytingar í hafinu frá ári til árs. Stundum eru smáhveli hér uppi í fjörum og stundum ekki. Þetta er bara sama og mannfólkið gerir. Það leitar þangað sem það hefur það best. Af hverju ætli allt þetta fólk hafi flutt á suðvesturhornið síðustu áratugi? Það er bara vegna þess að þar líður því vel. Hér er milt veður allan ársins hring, hér er fólkið og nóg að bíta og brenna. Við snúum þessu ekkert við, hvort sem við
Við snúum þessu ekkert við, hvort sem við aukum kvóta á Vestfjörðum eða ekki. Auðvitað voru það fyrst og fremst peningasjónarmið sem réðu því að kvótinn fór þaðan.
aukum kvóta á Vestfjörðum eða ekki. Auðvitað voru það fyrst og fremst peningasjónarmið sem réðu því að kvótinn fór þaðan,“ segir Þórður og honum er mikið niðri fyrir. Þurfum að breyta hugsanaganginum Þórður segir að við verðum að láta af þessum hugsanagangi. Öll þessi heift og læti út í allt og alla ganga ekki ef við ætlum að lifa af í þessu landi. Hér virðist enginn geta lifað í sátt og samlyndi við nokkurn annan. „Fólkinu fjölgar ekkert á Vestfjörðum þótt kvótinn verði aukinn þar,“ segir Þórður Magnússon skipstjóri á frystitogaranum Höfrungi þriðja, garðyrkjubóndi í frístundum og KR-ingur.
Byrjum of snemma að veiða gulllaxinn Af þeim hefðbundna veiðiskap sem frystiskipin stunda, segir Þórður að þyngst sé að ná grálúðunni. „Hún er á svo takmörkuðum blettum. Þetta eru viðkvæm svæði og um leið og margir eru farnir að toga í einu dettur aflinn niður. Þetta ræðst af áganginum eins og með allar veiðar.“ Þórður segir fiskistofna við Ísland meira eða minna friðaða. „Við sjáum bara að fyrir 20 árum voru þrisvar sinnum fleiri togarar við veiðar. Ef maður fer á ákveðin svæði, sem vitað er að lítið hefur verið veitt á, þá síast inn á þetta fiskur. Af því að þessi veiðisvæði eru meira eða minna friðuð. Nú er verið að taka sama afla upp á miklu færri skipum með mun hagkvæmari hætti en gert var vegna þessarar friðunar. Fiskistofnanir hér eru í mjög góðu standi. Það eru ekki allir sjómenn sammála mér um það að friðunin hafi þetta mikið að segja en við getum bara tekið laxveiðiá til samanburðar ef alltaf er andskotast í sama hylnum þá endar það með því að ekkert fæst þar.“ Djúpkarfann segir Þórður að þeir sæki ekki út á Reykjaneshrygg. „Við höfum
helst haldið okkur á „Hampiðjutorginu,“ djúpt út af Vestfjörðum og út af Vesturlandi. Djúpkarfann höfum við verið að veiða til helminga við gulllaxinn, hafa þetta fiftí fiftí. Hann heldur sig á djúpslóðinni eins og karfinn. Gallinn er bara sá að það er nýtt kvótaár á honum fyrsta september en þá er hann smár. Ég vil að engum verði hleypt í gulllaxinn fyrr en í desember. Peningalega væri það miklu skynsamlegra fyrir þjóðfélagið og útgerðina að veiða hann þá og fram í apríl. Þá fæst stærsti og verðmætasti gulllaxinn. Hann er ekki í kvóta og það eru því ólympískar veiðar á honum og allir andskotast á honum strax í september. Svo veit maður ekkert hvað gerist þegar hann kemur í trollið fyrst á haustin og er svo smár að hann fer út um pokana. Lifir hann eða lifir hann ekki? Þetta veit maður ekki. Svo virðist stærri gulllaxinn koma þegar líður á haustið. Ef það væri kvóti á þessu, t.d. í hlutfalli við djúpakarfann, þá væru menn ekki að byrja svona snemma að veiða gulllax og veiða hann þegar hann er stærstur.“
ÞÖKKUM DALVÍKINGUM FYRIR ÞEIRRA FRAMTAK
SAMVINNA OG GLEÐI GERIR FISKIDAGINN EINSTAKAN
Samherji er stoltur af því að vera aðalstyrktaraðili Fiskidagsins mikla á Dalvík frá upphafi.
12
ú t v egsbl a ð i ð
ágúst 2013
Hin ólíku störf sjávarútvegsins Störf í sjávarútvegi eru eins fjölbreytt og þau eru mörg enda hefur hann leitt af sér ýmsar hliðargreinar og þjónustu. Útvegsblaðið ákvað að líta inn á nokkra vinnustaði sem allir tengjast útveginum á einn eða annan hátt og urðu Hleragerðin, Hampiðjan og Hafrannsóknastofnun fyrir valinu enda um býsna ólíka staði að ræða.
Feiknarstór troll eru dregin inn til yfirhalningar.
Hampiðjan Starfsmaður Hampiðjunnar leysir úr smá flækju.
Net í viðgerð.
hleragerðin
Hlerar í viðgerð
Hlerar geta verið af ýmsum stærðum og gerðum, allt frá 2 m2 upp í 15 m2.
ú t v egsbl a ð i ð
ágúst 2013
13
Of mikið um vinnuslys í fiskvinnslu
hafrannsóknastofnun Makríll aldursgreindur í smásjá með því að telja árhringi í kvörnum.
Þorskvörnum er raðað á sérstaka bakka, þær síðan steyptar í plastefni og loks sneiddar áður en þær eru aldursgreindar.
,,Það er fyrst og fremst fyrirtækin sjálf sem geta breytt hlutunum. Það verður að koma upp öflugu innra starfi og koma öryggis-og eftirlitsmálum í gott horf og það er undir þeim sjálfum komið.“
Vinnueftirlitið með átak til fækkunar slysum
Þ
Hafrannsóknastofnun hefur í gegnum árin safnað kvörnum úr fjölmörgum fisktegundum. Kvarnir einstakra tegunda eru mismunandi að útliti og lögun og það má m.a. nýta í sambandi við fæðurannsóknir.
Makríll tilbúinn til vigtunar, lengdarmælingar og ýmissar sýnatöku
rátt fyrir að fækkað hafi í hópi þeirra sem vinna við fiskvinnslu í kjölfar aukinnar vélvæðingar hefur slysatíðni í greininni hækkað á undanförnum árum. Af þessum sökum stendur nú yfir átak af hálfu Vinnueftirlitsins sem miðar að því að fræða stjórnendur og starfsfólk og efla innra starf og eftirlit fyrirtækjanna.
Slysum ætti að hafa fækkað Helgi Haraldsson, deildarstjóri tæknideildar hjá Vinnueftirlitinu, segir að þegar tekið sé tillit til fækkunar starfsfólks í atvinnugreininni væri vissulega eðlilegra ef slysum hefði fækkað um leið. Um öfuga þróun sé hins vegar að ræða og því hafi verið ákveðið að hefja sérstakt átak til þess að snúa þessu við. Fundað hafi verið með fulltrúum Samtaka fiskvinnslustöðva og Starfsgreinasambandsins og farið yfir stöðuna. Allir hafi verið sammála um mikilvægi þess að bæta þyrfti úr þessu. Í kjölfarið var sent erindi til 200 fyrirtækja og byrjað að fara í eftirlitsheimsóknir og munu þær ná fram á haustið. Flest slys í fiskvinnslu verða við framleiðslulínur, á ferð um vinnusvæði og við viðhaldsvinnu og hafa eftirlitsmenn þetta
og fleira í huga við skoðun sína á vinnustöðunum. Í allra þágu að bæta stöðuna Gerður var gátlisti varðandi þessa áhættuþætti og fleira, og geta fyrirtækin nálgast hann á heimasíðu stofnunarinnar. ,,Það er fyrst og fremst fyrirtækin sjálf sem geta breytt hlutunum. Það verður að koma upp öflugu innra starfi og koma öryggis-og eftirlitsmálum í gott horf og það er undir þeim sjálfum komið,“ segir Helgi. Hann segir að atvinnurekendur séu mjög ánægðir með átakið enda sé það í allra þágu að fækka slysum í greininni. Allir vilji gott vinnuumhverfi, menn vilji laða til sín gott starfsfólk og þá sé mikilvægt að ímyndin sé góð. Slys séu líka kostnaðarsöm; bæði fyrir fyrirtækin og heilbrigðiskerfið. Sérsniðin námskeið Ungt fólk er áberandi í hópi þeirra sem slasast. Helgi segir að skýringin geti legið í því að það sé nýtt á vinnumarkaði og skorti bæði reynslu og þekkingu. Nú sé verið að leggja á það ríka áherslu að fiskvinnslurnar fræði þennan hóp betur en gert hefur verið. Tungumálaerfiðleikar geta einnig verið orsakavaldur en stór hluti fisk-
vinnslufólks er af erlendum uppruna. Þetta þurfi fyrirtækin að hafa í huga og haga fræðslu eftir því svo fræðsla skili sér til allra. Með haustinu mun Vinnueftirlitið sjá um námskeið sem verða sérsniðin fyrir fiskvinnslurnar. Á námskeiðunum verður farið í öryggismenningu, fjallað um vinnuslys, hávaða, hita og kulda o.fl. ,,Það er líka mjög mikilvægt að bjóða upp á fræðslu sem hentar öllum og fyrirtækin eru svo misjöfn að gerð. Námskeiðin eru því misjöfn eftir því hvort þau eru fyrir stjórnendur eða almennt starfsfólk, lítið fyrirtæki eða stórt,“ segir Helgi. Þurfum að gera betur Hann segir bjartsýnn á það muni takast að koma öryggismálum starfsfólks í gott horf þar sem vinnslurnar séu vanar því að vinna eftir gæðakerfum. ,,Við viljum sjá þann árangur að fyrirtækin efli sitt innra starf sem gerist bæði með því að þau efli þekkingu stjórnenda og starfsfólks og með því að gera eða uppfæra áhættumat. Þegar þetta gerist mun slysum fækka því það er ekki ásættanlegt að við séum með þetta mörg vinnuslys á ári í þessari atvinnugrein. Við stöndum þar framarlega á ýmsum sviðum og nú þarf að gera betur á þessu sviði.“
14
útvegsblaðið
ágúst 2013
Daniels slippur N=1,3
N
R
R
12
55
87
GK: 4.67 N=5,6
1,9
GK: 4.80
2
R
Z
N=3,2
GK: 4.80 R
12
,2
N=3,3
N=3,2
R
Slippurinn
9,8
6
N=3,3 1
14,3
9,8
14,5
14,3
9,8
14,4
15 ,7
1
Æ
ur
rð
ga
gis
Deilt um ágæti breytinga á hafnarsvæði
Ný byggð við Slipp og hafnargötur þrengdar 1:1000
íbúðir
íbúðir
12
K:4.70
KENNISNIÐ NORÐUR-SUÐUR
Tillögurnar mikil vonbrigði Hörður Gunnarsson, forstjóri Olíudreifingar sem hefur höfuðstöðvar sínar á Hólmaslóð segir tillögur að breytingum á Mýrargötu og Geirsgötu vissulega ekki horfa vel við fyrirtækinu. Fjöldi olíuflutningabíla fer um götuna daglega. ,,Í raun og veru er ekki hægt að fara Hringbrautina í staðinn, það væri bæði gegn okkar markmiðum og öryggismálum og gegn vilja slökkviliðs. Við þá götu eru bæði fjöldi bygginga
Þrengingar munu vera til batnaðar Hjálmar Sveinsson, varaformaður skipulagsráðs Reykjavíkur og formaður Faxaflóahafna neitar því að þrenging Mýrargötunnar eigi eftir að hindra umferð til og frá höfninni, verið sé að tala um litla þrengingu vegna breikkunar á gangstétt sitt hvoru megin. Það sé þó rétt að Geirsgata, sem liggur milli hennar og Kalkofnsvegar,
Það er fullt af fólki sem er tilbúið til að taka á sig norðanrokið til þess að búa við sjóinn.
11
verði talsvert þrengd. ,,Í þessu Mýrargötu og Geirsgötu séu áfram sambandi er rétt að minnast á að betri kostur en Hringbrautin. Það höfnin veitti HB Granda nýver- liggi líka fyrir að Geirsgatan geti ið leyfi fyrir kæligeymslum við afgreitt 30% meiri umferð en hún KENNISNIÐ AUSTUR-VESTUR gerir í dag, án umferðarteppu. Norðurgarðinn. Þetta mun hafa1:1000 þau áhrif að þeir flytja fisk beint Gatan hafi í upphafi verið hönnuð frá Norðurgarðinum og þetta mun fyrir meiri umferð en fer um hana í minnka gámaumferðina tals- dag. ,,Svo er líka staðreynd að götvert. Það er heldur ekki útlit fyrir ur þar sem umferðarhraði er lágur að umferð olíubíla muni aukast eru afkastameiri en götur með og hún er að auki utan aðalum- hærri umferðarhraða, nokkuð ferðartíma.“ Breytingarnar á göt- sem kemur mörgum á óvart. Þetta unum tveimur muni líka hafa kemur til vegna þess að á götum þau áhrif að þungaflutningabílar með hærri hámarkshraða eru t.d muni keyra hægar, sem sé mjög umferðarljós eða hraðahindranir jákvætt, nokkuð sé um það að og því er umferðin þar skrykkjóttþeir keyri of hratt. Skipulagsráð ari en umferð á götu með lágum og umferðarverkfræðingar hafi hámarkshraða. Þær afkasta þess því komist að þeirri niðurstöðu vegna meiru,“ segir Hjálmar. að þessar breytingar á götunum væru til batnaðar. Skilmálar vegna hávaða Vangaveltur hafa verið uppi Bent hefur verið á að hávaði frá um að umferð muni flytjast að Slippnum geti valdið íbúum einhverju leyti á Hringbraut en ónæði og þeir eigi eftir að kvarta Hjálmar telur það ósennilegt. Það vegna þessa. Hjálmar segir hins sé eðli umferðar að finna leiðir vegar að þetta muni ekki verða sem séu þægilegar og akstur um vandamál og nefnir að Hótel Mar9
því miður líti það ekki þannig út í dag. ,,Ef þetta verður samþykkt væri það mjög bagalegt fyrir okkur, það er alveg ljóst.“
Nýlendugata
1:1000
15
og hringtorg svo með tilliti til öryggis er hún ekki ásættanleg. Mýrargatan er okkar akstursleið, það er styst að fara hana og mesta öryggið í því fólgið,“ segir Hörður. Ef gatan verður þrengd mun umferðin ganga hægar fyrir sig og líklegt að önnur umferð færi sig eitthvað upp á Hringbraut, að mati Harðar. Sem hagsmunaaðili á svæðinu kom fulltrúi Olíudreifingar sjónarmiðum fyrirtækisins á framfæri þegar Reykjavíkurborg hóf vinnu við nýtt skipulag svæðisins. Hörður segir að þeir hafi síðan ekki heyrt meira frá borginni, nýjustu upplýsingar um tillögurnar hafi þeir séð í fjölmiðlum. ,,Við erum búnir að hafa samband við þá og óska eftir fundi, við viljum fá að vita af hverju okkar tillögur hafi ekki verið teknar til greina,“ segir Hörður. Hann segir að þeir hafi vonast til þess að breytingar á Mýrargötunni yrði til framfara fyrir starfsemina en
20
hótel
8
N
ýlega var auglýst tillaga að breytingu á deiliskipulagi Vesturbugtar sem afmarkast af ÁnaLULEGAR UPPLÝSINGAR naustum í vestri og að Slippnum í austri og er t.d gert ráð fyrir 257 íbúðum á svæðinu, auk atvinnuhúsnæðis, í blöndu af fjölbýlishúsum og raðhúsum. Sömuleiðis stendur til að þrengja Mýrargötu og Geirsgötu. Ekki eru allir á einu máli um ágæti tillögunnar.
15,8
Mýrargata
4000
8
göngugata
5
18
4000
íbúðir
íbúðir
3000
íbúðir
3000
íbúðir
13,9
TT SKIPULAG FYRIR VESTURBUGT ÁFANGI 1
ú t v egsbl a ð i ð
ágúst 2013
15
Í raun og veru er ekki hægt að fara Hringbrautina í staðinn, það væri bæði gegn okkar markmiðum og öryggismálum og gegn vilja slökkviliðs. Við þá götu eru bæði fjöldi bygginga og hringtorg svo með tilliti til öryggis er hún ekki ásættanleg. Mýrargatan er okkar akstursleið, það er styst að fara hana og mesta öryggið í því fólgið.
Hjálmar Sveinsson.
ina sé nánast ofan í Slippnum og það hafi gengið einstaklega vel hjá hótelinu. Í upphafi hafi fjárfestum verið gert alveg skýrt að það yrði ekki hlustað á kvartanir vegna málningar og hávaða. Slippurinn hafi verið frumbýlingur á svæðinu og taka þyrfti tillit til þess. Raunin hafi enda orðið að ekkert sé um kvartanir, fólki finnist spennandi að búa á grófu iðnaðarsvæði. ,,Hvað nýju íbúðarbyggingarnar ræðir þá verður ákvæði í samningunum varðandi hávaða frá svæðinu. Þeir sem þarna kaupa og byggja vita að hverju þeir ganga, að þetta er virkt iðnaðarsvæði, og að það verði ekki hlustað á umkvartanir vegna hávaða eða málningar,“ segir Hjálmar.
Hörður Gunnarsson.
Þeir sem þarna vilji búa sæki í svona umhverfi og sætti sig við það sem því fylgir. Mikil eftirvænting vegna nýrra íbúða Eins og flestir vita er veðrið kringum höfnina ekki með því blíðasta en Hjálmar telur að það muni ekki hafa áhrif á áhuga fólks á að búa þar og telur að íbúðirnar verði mjög eftirsóttar. Veðurfræðingur hafi að auki gert skýrslu um veðurfarið á svæðinu og niðurstaðan sé sú að í harðri norðanátt sé nokk sama hvort maður sé staddur á Seltjarnarnesi eða við höfnina, það sé alls staðar hart veður. Suðvestanátt sé hins vegar annan til þriðja hvern dag
og það sé vissulega hvimleitt. Til að vinna gegn henni verði fyrirkomuleg húsanna hins vegar þannig að það skapist skjól fyrir þeirri átt og þarna verði líka lítil torg þar sem skjól verði fyrir norðanáttinni. ,,Það er nú þegar búið víða á svæðinu og það eru blokkir á grandanum við norðurströndina. Það er fullt af fólki sem er tilbúið til að taka á sig norðanrokið til þess að búa við sjóinn.“ Hann segir borgaryfirvöld hafa orðið vör við mikla eftirvæntingu vegna nýja íbúðarsvæðisins og mikinn áhuga. Mikilvægt að svæði séu blönduð Hjálmar var spurður að því hvort hann óttaðist ekki að íbúðabyggðin myndi raska atvinnustarfsemi á svæðinu? ,,Nei, við settum þessa skilmála inn í samninga um byggingarnar einmitt til þess að þurfa ekki að hafa áhyggjur af því. Fólk samþykkir að þetta sé atvinnusvæði og að það hafi takmarkaðan rétt á að kvarta.“ Verkefnið og vandinn liggi í að gera þetta að hafnarsvæði með margvíslegu lífi, hvort
sem það sé slippur, útgerð, veitingastarfsemi eða íbúðarbyggð. Margar gamlar hafnir sem gangi í endurnýjun lífdaga þróist annað hvort í að verða lúxusíbúðarsvæði eða ferðamannasvæði en hér sé möguleikinn á að gera þetta að fjölbreyttri höfn, með mikla félagslega blöndun. Hjálmar segir það almennt álit sérfræðinga að blöndun sé góð í borgarskipulagi. Á nýlegu þingi bandarískra skipulagsfræðinga hafi það t.d verið rauður þráður að hverfa frá flokkuðu borgarskipulagi þar sem þjónustuhverfi, íbúðarhverfi og atvinnuhverfi sé haldið aðskilum, það sé mikill galli. Fólk þurfi að vera á ferðinni um alla borg þar sem slíkt skipulag sé við lýði, öfugt við gömlu klassísku borgirnar þar sem hverfin eru sjálfbær og allt sé að finna á sama svæðinu. Minnkum mengun með hægari umferð Þegar byggt er upp íbúðarhúsnæði við götu með mikilli umferð þungavinnubíla vekur það óneitanlega upp spurningar varðandi mengun og umferðaröryggi. Tel-
ur Hjálmar að nægilegt tillit hafi verið tekið til þessara þátta? ,,Já, hiklaust. HB Grandi mun minnka sína umferð talsvert og við erum mjög ánægðir með það. Þegar við náum svo að hægja á umferðinni minnkum við um leið mengunina sem er því meiri sem umferðin er hraðari, þá er bæði meira svifryk og sót úr bílum.“ Þá segir hann að með því að hægja á umferðinni í götunni sé öryggi gangandi vegfarenda aukið verulega. Banaslysum hafi fækkað mjög í Reykjavík og slysum á fótgangandi vegfarendum líka og þetta megi rekja til þess að tekist hafi að hægja á umferð í borginni. Hjálmar segir að lokum að borginni sé umhugað um að búa vel að höfninni. Reykjavíkurhöfn væri ein besta og stærsta sjávarútvegshöfn landsins og borgin hefði metnað til þess að halda þeim sessi. Útvegurinn væri afar mikilvægur efnahag borgarinnar og ný skýrsla hefði t.d sýnt fram á að vægi hans væri um 20%. Reykvíkingar væru stoltir af sinni höfn og myndu hafa ástæðu til að vera það áfram.
16
ú t v egsbl a ð i ð
ágúst 2013
Ástand hafs og stofna lykilatriði við ákvörðun kvóta
Viðsjárverður kokteill Sigrún Erna Geirsdóttir
Ef óvissa ríkir um það hvort menn fá kvóta eða ekki dregur það úr áhuga á öllum langtímaverkefnum.
V
iðfangsefni auðlindahagfræði eru vandamál sem upp koma þegar ráðstafa skal takmörkuðum náttúruauðlindum og hvernig skynsamlegast sé að nýta þær. ,,Sjávarútvegurinn er lifandi og endurnýjanleg auðlind og það sem við auðlindahagfræðingar skoðum er t.d hvernig megi nýta þessa auðlind með sjálfbærum hætti um um ókomna tíð til hagsbóta fyrir samfélagið,“ segir Daði Már Kristófersson hagfræðingur, nýráðinn forseti Félagsvísindasviðs Háskóla Íslands en hann hefur sérhæft sig í auðlindahagfræði. Sjálfbær nýting endurnýjanlegra auðlinda sé einn af þeim forsendum auðlindahagfræðin gengur út á. Pólitísk sjónarmið vega of þungt Þegar Daði er spurður hvort nægilegt tillit sé tekið til sérfræðisjónarmiða á borð við auðlindahagfræði við stjórnun fiskveiða svarar hann ,Þegar atvinnugreinar eru þvingaðar til þess að haga rekstri sínum í takt við pólitísk sjónarmið fer arðsemin versnandi. Þessi kokteill byggðastefnu og fiskveiðistjórnunar er ekki heppilegur að mínu mati, sérstaklega ekki fyrir okkur Íslendinga sem að freistandi sé að segja nei. Hins höfum á brattan er að sækja í flestum atvinnugreinum sem ekki tengjast náttúruauðlindum,“ segir Daði Már Kristófersson. vegar sé ekki hægt að neita því að Íslendingar hafi verið duglegri við það Hins vegar sé það þó þannig að póli- ofanálag getur þetta leitt til niður- fiskveiða. Þar sé þessi atvinnugrein en margar aðrar þjóðir. ,,En vissu- tísk sjónarmið vegi enn of þungt og stöðu sem ekki er í takti við það sem óarðbær og háð styrkjum, rétt eins lega ættu stjórnvöld að taka meira margt í okkar löggjöf stuðli ekki að stefnt var að í upphafi.“ Hægt væri og landbúnaðurinn hérlendis. ,,Þegtillit til sérfræðinga í t.d auðlinda- sem hagkvæmastri nýtingu auð- að nýta auðlindir sjávar með hag- ar atvinnugreinar eru þvingaðar hagfræði og vistfræði hafsins þeg- lindarinnar. ,,Skiljanlega þarf að kvæmari hætti en nú er gert og þar til þess að haga rekstri sínum í takt ar unnið er að stjórnun fiskveiða.“ taka tillit til annarra sjónarmiða, með fari arður forgörðum sem hægt við pólitísk sjónarmið fer arðsemin Mikilvægt sé að viðhafa hlutlaust, eins og t.d byggðar, en það er vara- væri að nýta til að fjármagna ýmsar versnandi. Þessi kokteill byggðavísindalegt sjónarmið þegar það er samt að blanda saman atvinnu- aðrar aðgerðir af hálfu ríkisins. Daði stefnu og fiskveiðistjórnunar er ekki ákveðið hversu mikið má veiða úr stefnu eða öðrum pólitískum mark- segir brýnt að samfélagið taki af- heppilegur að mínu mati, sérstakauðlindinni. Mörg skref hafi verið miðum við löggjöf sjávarútvegsins.“ stöðu til mikilvægis byggðastefnu í lega ekki fyrir okkur Íslendinga sem tekin í þá átt, nú séu t.d við lýði aflasamhengi við fiskveiðistjórnun. Það höfum á brattan er að sækja í flestsé fín lína milli þess að standa vörð um atvinnugreinum sem ekki tengjreglur fyrir þorsk, loðnu, ufsa og ýsu Kostnaður við um byggð annars vegar og þess að ast náttúruauðlindum. Við þurfum og fleiri séu í smíðum sem sé skyn- byggðastefnuna falinn samleg þróun. ,,Auðvitað er alltaf Daði segir að þegar að byggða- hefta eðlilega þróun atvinnulífs hins að velta því vandlega fyrir okkur hægt að deila um gæði reglnanna stefnu sé blandað á þennan hátt vegar. ,,Það hlýtur að þurfa að rétt- hvort þessi blanda skili okkur bestri en þarna er um að ræða rétta hug- við fiskveiðistjórnun sé kostnaður læta það vandlega þegar frelsi í einni nýtingu á auðlindinni.“ myndafræði. Ástand stofnanna og við byggðastefnuna falinn. ,,Þegar atvinnugrein er takmarkað.“ Ekki ástand hafsins er á þennan hátt þetta er gert veistu ekki hvað t.d. þurfi annað en að horfa til Evrópu til Nauðsynlegt að kerfið sé stöðugt lykilatriði þegar umfang veiða er byggðamarkmiðin kosta eða hvort að sjá afleiðingar þess þegar byggða- Sennilega vita flestir af þeirri gjá ákveðið en ekki pólitík,“ segir Daði. árangurinn réttlæti kostnaðinn. Í stefna ræður ferðinni við stjórnun sem hefur myndast milli hags-
munaaðila í sjávarútvegi og almennings hvað varðar fiskveiðistjórnunarkerfið, og ekki síst fiskveiðigjaldið, og segir Daði það vera mjög óheppilegt. Nauðsynlegt sé að vinna að meiri sátt og fá stöðugt kerfi. Ef greinin búi ekki við stöðugleika dragi það úr hvata fyrir skynsamlegum fjárfestingum, langtímaverkefnum og þar með vexti. ,,Ef óvissa ríkir um það hvort menn fá kvóta eða ekki dregur það úr áhuga á öllum langtímaverkefnum, eins og t.d rannsóknum, vöruþróun og markaðsstarfi.“ Daði segir hins vegar eðlilegt að sjávarútvegurinn greiði fyrir aðgang að auðlindinni, hann skapi jú umtalsverð verðmæti fyrir greinina. ,,Það þýðir ekki að mér þyki núverandi gjald skynsamlegt, það hefði verið heppilegra að leita að markaðslausn varðandi gjaldtöku. Útgerðin má hins vegar ekki heyra á það minnst.“ Aftur á móti verði að skoða gjaldtökuna í samhengi við ýmsa hluti, t.d leigutíma kvótans. Því lengri sem leigutíminn sé því hærra megi gjaldið vera. Þetta hafi hins vegar steytt á mörgum skerjum. ,,Ég tel fyrningarleið skynsamlegri en núverandi fyrirkomulag enda hefur hún marga kosti. Menn verða samt að átta sig á því að þegar breyta á svo gömlu kerfi eins og kvótakerfið er þá þarf að gera það varfærnislega, ekki síst með tilliti til þess að mörg sjávarútvegsfyrirtækjanna eru nýbúin að ganga gegnum hagræðingarferli og hafa verið í nokkrum ólgusjó,“ segir Daði að lokum.
ÞÚ FÆRÐ MOBIL GÆÐAOLÍU HJÁ N1
440 1000 | WWW.N1.IS
Meira í leiðinni
ú t v egsbl a ð i ð
Café Retro er einn af matstöðunum sem staðsettir eru á Grandanum og opnaði staðurinn dyr sínar í byrjun júlí. Magnús Magnússon, annar eigendanna, segir það hafa staðið lengi til að flytja á Grandann og nú hafi sá draumur ræst. ,,Það er líf og fjör á Grandanum þótt hér mættu vera fleiri trillur!“ Café Retro býður upp á ítalskt kaffi sem þau flytja inn sjálf, súpur, smurbrauð og kaffimeðlæti sem er bakað á staðnum.
ágúst 2013
17
Ísbúðin Valdís opnaði dyr sínar í júní og er strax orðin ein þekktasta ísbúð landsins. Gylfi Þór Valdimarsson, eigandi Valdísar, segir bæði heppilegt húsnæði og umhverfi hafa ráðið því að Grandinn varð fyrir valinu. ,,Eins og í öllum borgum heims er höfnin að verða skemmtilegur staður og er öll að byggjast upp. Hér er stemningin frábær í góðu veðri þegar fólk röltir hér um og virðir fyrir sér bátana og hafnarlífið.“ Valdís sérhæfir sig í ísgerð og býr allan ís til á staðnum frá grunni. Gylfi sem lærði ísgerð erlendis segir þetta vera ítalskan ís með íslensku tvisti; gelato með dóti í, borinn fram í vöfflumóti sem hann bakar á staðnum.
Fjölbreytni á Grandanum Salon Reykjavik hefur verið á Grandanum frá árinu 2006, eða áður en Grandinn komst í tísku segir Arnar Tómasson, eigandi stofunnar. Tómas segir að það sem sé svo heillandi við Grandann sé hversu hrár hann er. ,,Hér hefur þróunin verið passleg en ég hef reyndar áhyggjur af því núna að svæðið verði of skipulagt og við missum hráleikann sem er svo skemmtilegur.“ Arnar segir að það sé gaman að sjá hve mikið af ferðamönnum koma á Grandann og eins að Reykvíkingar séu búnir að uppgötva þetta svæði. Hárgreiðslustofan býður bæði upp á dömu- og herraklippingar og ýmsar hárvörur, margar hverjar lífrænar. Sjóminjasafnið Víkin var opnað á Hátíð hafsins árið 2005. Eiríkur P. Jörundsson, forstöðumaður safnsins, segir það alltaf hafa verið ætlunin að hafa safnið við höfnina þar sem sjórinn er umfjöllunarefni safnsins. ,,Þegar við komum hingað var þetta hálfniðurnítt svæði en nú er þetta mjög heitt svæði. Hér er mikil nálægð við söguna og svo er bara nálægðin við sjóinn og höfnina svo skemmtileg. Það hefur líka tekist vel að gera við gömlu húsin og nú er alls kyns starfsemi í þessu gamla umhverfi, sem er alltaf heillandi.“ Á safninu er föst sýning um þróun fiskveiða frá árabátum til togara og sömuleiðis um borð í gamla varðskipinu Óðni. Á safninu er einnig að finna kaffihús sem býður upp á súpur, fiskrétti og fleira.
Aurora Reykjavik Northern Lights Center opnaði fyrir gestum í júní . Grétar Jónsson, annar eiganda norðurljósasetursins, segir það vera mikla trú á svæðinu sem hafi ráðið ferðinni við staðarvalið. ,,Ferðamenn eru að koma hingað í auknum mæli enda er margt spennandi á Grandanum,t.d Sjóminjasafnið, galleríin í verbúðunum og hvalaskoðunarbátarnir.“ Aurora Reykjavik býður upp á sýningu um norðurljósin og segir frá þeim í víðum skilningi; hvernig þau verða til, sögur sem þeim tengjast o.fl. Hjá Auroru er líka minjagripaverslun og boðið er upp á kennslu í ljósmyndun á norðurljósunum.
MAKING MODERN LIVING POSSIBLE
Stjórn og gæslubúnaður til notkunar á sjó og landi Í nærri 70 ár hefur Danfoss framleitt breiða línu af stjórnog gæslubúnaði og byggir því á mikilli reynslu í þróun og framleiðslu á iðnaðarstýringum eins og hita- og þrýstinemum, hita-og þrýstistillum, hita- og þrýstiliðum, spólurofum, spólulokum og fl.
Danfoss hf. • Skútuvogi 6 • 104 Reykjavík • Sími: 510 4100 • veffang: www.danfoss.is
18
ú t v egsbl a ð i ð
ágúst 2013
1
2
5 3 Framleiðslan fer nánast öll með flugi á Bandaríkjamarkað en við stefnum að því að senda frá okkur um eitt tonn af flökuðum beinhreinsuðum fiski á dag. Nýtingin er nálægt 60% þannig að við vinnum daglega úr tæpum tveimur tonnum á dag.
1 Þessar bleikjur eru komnar í
sláturstærð og voru mjög forvitnar þegar strokið var af kýrauginu inn í kerið. Þær hafa kannski vænst einhvers því þær eru sveltar síðustu dagana fyrir slátrun.
2 Tólf fiskeldisker eru hjá Náttúru fiskeldi í Þorlákshöfn.
3 Ein af borholunum á sjávarbakkanum við stöðina.
4 Bleikjuflökin í vinnslunni eru rauð og falleg.
5 Hluti starfsmanna í vinnslunni í Þorlákshöfn.
4
Náttúra fiskeldi í Þorlákshöfn
Eitt tonn af bleikjuflökum á dag til útflutnings Haraldur Bjarnason
A
í hremmingum eins og margar aðrar íslenskar fiskeldisstöðvar. Framkvæmdastjóri Náttúru fiskeldis er Sturla Geirsson en stöðvarstjóri í Þorlákshöfn er Ingólfur Arnarson, sem hóf þar störf í byrjun síðasta árs, en Sturla tók við framkvæmdastjórastarfinu síðasta haust.
uðvitað hlýtur það að teljast eðlilegt að við götu sem heitir Laxabraut sé stundað fiskeldi. Í Þorlákshöfn er þetta þannig þótt ekki sé það laxeldi, sem stundað er við Laxabraut. Þar er fisk- Tæknivædd fiskeldisstöð eldisfyrirtækið Náttúra fiskeldi til „Hér vinna um tíu manns að jafnaði. húsa en Náttúra ræktar sjóbleikju Þrír eru útivinnandi við kerin en í stórum kerum úti undir beru lofti. síðan eru sjö til átta manns í vinnslÍ tólf kerum, sem hvert um sig tek- unni innandyra en þar þurfum við ur 500 rúmmetra af vatni, eða öllu örugglega að bæta við fljótlega. heldur sjó, því sjór er að tveimur Framleiðslan fer nánast öll með þriðju notaður við eldið, er ræktuð flugi á Bandaríkjamarkað en við bleikja til útflutnings. Náttúra fisk- stefnum að því að senda frá okkur eldi var stofnað árið 2012 og tók þá um eitt tonn af flökuðum beinvið rótgróinni fiskeldistöð í Þor- hreinsuðum fiski á dag. Nýtingin er lákshöfn sem hafði hætt starfsemi nálægt 60% þannig að við vinnum tuttugu árum áður eftir að hafa lent daglega úr tæpum tveimur tonnum
á dag,“ segir Ingólfur þegar hann aðeins rúmlega það,“ segir Ingólfer spurður um stöðina. Sjórinn og ur. Enginn hiti er notaður við eldið. vatnið til bleikjueldisins er sótt í „Það er eingöngu sjórinn sem í kerborholur við stöðina. Sturla fram- unum er sem gerir þetta að verkum. kvæmdastjóri segir hæg heima- Þessi bleikja er í eðli sínu sjóbleikja tökin þar því stöðin er á sjávar- þannig að þessi skilyrði henta bakkanum. „Við þurfum að bora henni vel ásamt hinni annáluðu aðeins dýpri holur eftir sjónum en blíðu sem alltaf er hér í Þorlákseftir vatninu, þetta eru 60-70 metra höfn.“ djúpar holur. Þessi fiskeldisstöð er mjög tæknivædd og við teljum Ætla að framleiða okkur a.m.k. trú um að tæknilegra 1.100-1.200 tonn á ári geti þetta ekki orðið betra.“ Ingólf- Sturla segir fiskinn á misjöfnum ur segir að slátrun hefjist tæplega aldri og misstórann. „Við erum einu ári eftir að 60 gramma seiðin með ellefu ker í gangi núna og svo komi í stöðina. „Þá er fiskurinn dælum við fiskinum milli kera eftir orðinn um eitt til eitt og hálft kíló. því sem hann stækkar. Þá fer hann Seiðin koma frá Stofnfiski en við eftir rörum sem liggja hér milli kaupum einnig hrogn frá Hólum.“ keranna. Stofnfiskur elur seiðin Athygli vekur hve beikjuflökin upp í um sextíu gramma stærð en líta vel út, eru rauð og stór. „Þessi við erum ekki með neitt seiðaeldi. fiskur er orðinn eins árs gamall og Hér erum við í raun með tvo stofna
af bleikju og höldum þeim alveg aðskildum. Flökin fara öll utan fersk með flugi frá Keflavík en við stefnum líka á frystingu. Við erum ekki með frystigetu hér en erum með samning við fyrirtæki hér í Þorlákshöfn um frystingu,“ segir Sturla. Hann segir framleiðslugetuna núna vera um 500-600 tonn á ársgrundvelli en stefnt sé að stækun. „Hér er allt tilbúið fyrir þrjú ker til viðbótar núna en við erum í þessu fræga umsóknarferli sem maður veit ekki hve langan tíma tekur, en við erum komnir talsvert áleiðis með umsókn um stækkun upp í tólf hundruð tonna framleiðslu á ári.“ Með tólf borholur á lóðinni Núverandi eigendur, Ársæll Hreiðarsson fjárfestir og Fisk Seafood eiga
ú t v egsbl a ð i ð
Ingólfur Arnarson stöðvarstjóri og Sturla Geirsson framkvæmdastjóri.
fyritækið að jöfnu. „Fyrstu seiðin komu hingað seint í maí í fyrra. Við reynum að vinna þetta eins umhverfisvænt og hægt en við erum að slátra elsta fiskinum núna og hann má ekki verða stærri því úr þessu fer hann að verða kynþroska. Seiðin fara í ferskvatn í fyrstu en síðan yfir í sjó og hitastigið á vatninu hér er mjög gott. Í sumar hefur það verið um átta gráður og á veturna fer þetta niður um eina gráðu. Þetta hitastig hentar mjög vel til fiskeldis. Fóðrið kemur frá Fóðurblöndunni og hafa menn smám saman verið að færa sig yfir í hærra hlutfall af repjuolíu í stað fiskiolíu við framleiðsluna. Einvörðungu eru notuð náttúruleg litarefni í fóðrið, og síðan er fiskurinn sveltur í nokkra daga fyrir slátrun til að tæma magann og losna við óæskilega fitu. Litur fisksins dofnar ef hann nær að verða kynþroska þannig að við reynum að slátra honum fyrir þann tíma. Þetta er hringrás vatns og sjávar sem skilar sér allt út í nátttúruna aftur.“ Sturla gengur að húsi á sjávarbakkanum. „Þetta hús er í raun stór vatnsgeymir og hingað dælum við vatni og sjó en hér fer blöndunin fram. Við erum með 12 borholur hérna á lóðinni og þetta er því eins tært og hægt er,“
segir Sturla. Ofan á kerunum eru tæki sem kölluð eru loftarar. Þau taka upp efni af botni vatnsins sem orðið er mettað af koltvísýringi. „Því er blásið í gegnum plastkuppa og þar fyllist það af súrefni aftur og við getum notað það áfram. Þannig endurvinnum við vatnið og notum því mun minna af vatni en við þyrftum annars.“ Sturla segir fóðurstuðul stöðvarinnar mjög góðan. „Við notum rúmlega eitt tonn af fóðri á hvert tonn sem við ölum þannig að þetta er nokkurn veginn jafnt.“ Hann segir kaupendur hafa komið að skoða en fiskurinn sé bæði seldur beint og í gegnum milliði ytra. „Við höfum t.d. selt í gegnum Sæmark, Menju og
fleiri. Bleikjan er sérstök á þessum ferksfiskmarkaði. Heimsmarkaðurinn fyrir hana er ekki mjög stór og við Íslendingar erum langstærstir á þeim markaði. Samherji er svo langstærstur hér innalands. Ætli heimsmarkaður fyrir bleikju sé ekki svona um sjö þúsund tonn.“ Fóðurkerfið hjá Náttúru fiskirækt er alveg sjálvirkt og fóðrinu er blásið í takti við fóðurþörf bleikjunnar. Stýring á öllu er svo í tveimur tölvum inn í húsi. Stöðin er byggð á gömlum grunni Sturla segir verð fyrir afurðir vera misjafnt en stefnan sé að halda uppi markaðsverðinu. Lífræn
vottun er ekki komin á stöðina en Sturla segist ekki vita til þess að fiskeldisstöðvar séu með slíka vottun. „Okkur vantar ekki mikið upp á að geta fengið slíka vottun og það verður örugglega skoðað frekar.“ Fiskeldisstöðin í Þorlákshöfn er yfir 20 ára gömul þótt tæknibúnaður þar sé allur nýr. „Upphaflega hét þetta Smárastöðin en ég þekki þá sögu ekki nógu vel til að geta sagt hana,“ segir hann. „Eldið sjálft stóð hér ónotað í mörg ár. Í grunninn er þetta mjög góð hönnun en við erum búnir að eyða miklum fjármunum í að gera allt upp. Kerin voru hér til staðar en allt í kringum þau er nýtt. Fiskurinn fer héðan
ágúst 2013
kældur í frauðkössum í flugið en við afgreiðum ekkert héðan í neytendaumbúðum heldur er þetta selt undir þekktum merkjum ytra. Það fer smávegis á innanlandsmarkað, það er ekki stórt, einhver hundruð kílóa á viku bara. Til dæmis hefur fiskbúðin Hafið verið að taka talsvert frá okkur.“ Ingólfur Arnarson stöðvarstjóri er menntaður í fiskeldisfræðum frá Háskólanum á Hólum og hóf, sem fyrr segir, störf hjá Náttúru fiskeldi í byrjun síðasta árs. Hrogn koma einmitt til stöðvarinnar frá Hólum en seiði frá Stofnfiski og Sturla segir þetta vera að þróast. „Þetta er nokkurs konar „beint frá býli“ hjá okkur,“ segir hann en Ingólfur bætir við. „Ég er á heimavelli í þess konar framleiðslu því ég er líka búfræðingur en þetta og fiskeldisfræðin voru samtvinnuð í skólanum þá. Stór vararafstöð er við fikeldisstöðina, sem fer sjálfkrafa í gang ef rafmagnstruflanir verða. Ingólfur segir þá búa vel að vera í Þorlákshöfn því þar sé mikið af iðnaðarmönnum og tæknimönnum sem hægt sé að leita til. „Þetta er auðvitað eins og í öðrum fiskvinnslubæjum það þurfa að vera til tæknimenn sem geta brugðist við öllu sem upp kemur,“ sagði Sturla Geirsson ,framkvæmdastjóri Náttúru fiskeldis í Þorlákshöfn.
ÖRYGGISVÖRUR, EFNAVÖRUR OG SMUREFNI
FULL BÚÐ AF ÖRYGGIS- OG REKSTRARVÖRUM FYRIR ÚTGERÐINA OG SJÓMANNINN. KÍKTU Í KEMI BÚÐINA OG SKOÐAÐU ÚRVALIÐ!
Kemi • Tunguhálsi 10, 110 Reykjavík • www.kemi.is • Sími: 544 5466
Opið: Mánudag - fimmtudags: Frá kl. 8.00-17.30. Föstudaga: Frá kl. 8.00-17.00.
19
20
útvegsblaðið
ágúst 2013
Miklir möguleikar í kræklingaeldi
Góð áhrif sameldis Einn af þekktari umhverfisáhrifum sjókvíaeldis er botnfallið sem kemur úr kvínni og hefur það verið vel skoðað hérlendis. Eitt af þeim atriðum sem hefur verið prófað til að stemma stigu við botnfalli og myndun þörunga í kringum kvína er kræklingarækt. Sigrún Erna Geirsdóttir
M
eð auknu fiskeldi skapast betri skilyrði fyrir kræklingarækt. Meginhluti niðurbrots frá fiskeldi fer í gegnum tálknin og fer uppleyst út í sjóinn í kring. Þetta auki köfnunarefni og í kjölfarið eykst þörungagróður í kringum eldið. Kræklingurinn étur svo þörunginn sem annars myndi sökkva til botns og þyrfti súrefni til þess að brotna niður, súrefni sem laxeldið fyrir ofan þarf jú á að halda. Ef kræklingur er til staðar hjálpar hann eldinu þar sem hann fjarlægir lífrænu efnin í sjónum í kringum fiskeldið. Þannig að kræklingurinn og fiskeldið hjálpar hvort öðru. Atvinnuþróunarsjóður Vestfjarða er einn þeirra aðila sem hefur komið að þróun kræklingarræktarverkefnanna. ,,Það segir sig sjálft að ef botnfallið berst í nærliggjandi línur þá nýtist það sem fóður fyrir kræklinginn þótt það geti auðvitað verið nokkuð flókið að stýra því nákvæmlega,“ segir Neil Shiran K. Þórisson, framkvæmdastjóri hjá Atvest. Hver fjarlægðin milli kvínna og kræklingaeldisins þarf nákvæmlega að vera þurfi svo að finna út með prófunum. Þetta sé vert að skoða vel þar sem vaxtamöguleikarnir séu talsverðir. Hefur Hafró verið samstarfsaðili að undirbúningi verkefnanna með mælingum á súrefni, hitastigi og fl.
Flutningar eru vandamál Shiran segir að nú séu í vinnslu ýmis verkefni sem snúa að mörkuðum fyrir krækling og þá sérstaklega
Neil Shiran K. Þórisson.
Eitt af því sem kom í ljós þegar sýnið var sent út var að holdfyllingin er mjög góð en vandamálið var að þeir voru að fá þetta óhreinsað og það var einhver dauði á leiðinni. Flutningur á sjó tekur of langan tíma þegar þetta er flutt svona óhreinsað og þetta ber sig ekki flugleiðina. Þetta er eitthvað sem þarf að skoða líka.
ákveðnum mörkuðum. Þessi fylgi sýnatökur og vottunarferli. ,,Ég get nefnt sem dæmi að fyrir nokkrum mánuðum sendum við sýni til Hollands og þeir skoðuðu vandlega allar lífverur á línunum sem fóru yfir 10 mm. Við þurftum þá að loka sýnið af meðan það var enn í hafinu og taka með sjóinn. Síðan var skelin send út óhreinsuð og þetta var frískað upp þar, þannig að þetta var alveg lokað kerfi. Þetta urðum við að gera svo þeir gætu rannsakað bæði dýrin og sjóinn sjálfir, vegna þess að við höfum ekki enn vottun,“ segir Shiran. Nú sé verið að vinna í þessum málum með Náttúrustofu Vestfjarða. Hollendingarnir voru mjög ánægðir með sýnin sem þeir fengu og hafa sýnt áhuga á að koma og skoða aðstæður og jafnvel fjárfesta en þetta er allt á byrjunarstigi ennþá. ,,Eitt af því sem kom í ljós þegar sýnið var sent út var að holdfyllingin er mjög góð en vandamálið var að þeir voru að fá þetta óhreinsað og það var einhver dauði á leiðinni. Flutningur á sjó tekur of langan tíma þegar þetta er flutt svona óhreinsað og þetta ber sig ekki flugleiðina. Þetta er eitthvað sem þarf að skoða líka.“ Erfiðar markaðsaðstæður Shiran segir markaðsaðstæður þó vera erfiðar, kræklingur sé ekki verðlagður nógu hátt miðað við fyrirhöfnina við að rækta hann og því þurfi að spá vel í hvað markaðir henti. Sameldi af þessu tagi væri áhugavert að skoða betur að hans mati og spennandi verður að sjá hvort einhverjir fara út í það, þetta sé flott framtíðarsýn. Best sé hins vegar að fara varlega af stað. Nauðsynlegt sé að finna bestu markaðssilluna og skoða framlegð út frá því þar sem erfitt sé að keppa við hefðbundna kræklingaframleiðendur. Ef bornar eru saman aðstæður hér og í Chile sem eru mjög stórir á markaði með kræklingi, þá er hægt að rækta krækling þar á 12 mánuðum en hérlendis eru þetta 24-28 mánuðir svo hvað magn varðar hafa þeir mikið forskot. Þeir gera líka út á það sama og við; hreinan sjó. Verðin á Evrópumark-
aði hafi verið undir 1 evru á kíló af kræklingi sem sé heldur lágt fyrir okkar aðstæður. Það þyrfti t.d að skoða Bandaríkjamarkað betur. Kallar á langtímaskipulag Búið er að stofna fyrirtæki, Íslenskur kræklingur, sem er í eigu átta aðila og framtíðarhugsunin er sú að þetta verði samlag ræktenda á Vestfjörðum. Samlagið sjái um markaðssetningu og sölu og margir ræktendur myndi því eitt sterkt fyrirtæki. Er þessi hugmynd komin frá Skotlandi þar sem svipað fyrirkomulag hefur gefið góða raun. Þar mynda tuttugu ræktendur samlag og rækta um 4000 tonn sem þeir leggja inn og fá lágmarksgjald, svo er arður greiddur út seinna. Allir eru hluthafar og hafa sameiginlegra hagsmuna að gæta. ,,Við bindum auðvitað vonir við að þetta geti orðið að mikilvægri atvinnugrein á svæðinu en það kallar auðvitað á langtímaplön, að grunnþættir séu í lagi, reglulegar sýnatökur, eiturþörungamælingar og vöktun,“ segir Shiran. Flutningamál eru einna stærsti þröskuldurinn í vegi fyrir ræktun, kræklingurinn er of ódýr vara til að flug borgi sig og flutningstíminn með skipi frá Vestfjörðum er of langur fyrir ferska skel. ,,Það væri þá bara ef það væri ráðist í að pakka kræklingnum hérna og framleiðslan væri orðin meira virðisaukandi. Þetta verður allt að skoða vandlega,“ segir hann. Einnig verði að taka tillit til umhverfisaðstæðna, firðirnir þoli jú bara ákveðið magn eldis. Allar þessar hugmyndir kalli á langtímaskipulagshugsun. Erfiðleikar í ræktun Talsverður áhugi á kræklingarækt hefur verið á svæðinu undan 7-8
ár, segir Jón Örn Pálsson, svæðisstjóri hjá Fjarðalaxi, sem hefur unnið mikla rannsóknarvinnu á Vestfjörðum vegna skelfiskræktunar. Á Drangsnesi í Steingrímsfirði hafa menn náð fótum undir sig í kræklingaræktun. Upphaflega fór fjögur fyrirtæki af stað en þrjú eru enn að bíta úr nálinni með að hafa lent í tjóni af völdum æðarkollu, segir. ,,Æðarkollan er svo grimm á línurnar og það þarf að þróa einhverja leið til að halda henni fjarri. Núna verður að sökkva þessu öllu og ræktin verður bæði erfiðari og dýrar,“ segir hann. Til þessa hafa menn reynt nokkrar leiðir, svo sem að setja tilbúinn örn sem blakar vængjunum á bauju og hljóðfælur með byssuskotshljóði og notað þetta hvort með öðru. Sérstaða á markaði Árið 2011 voru seld erlendis 30 tonn af kræklingi af Vestfjörðum en ekkert síðan þar sem eftirspurnin er svo mikil á innanlandsmarkaði að það hefur ekki verið hægt. Jón segir hins vegar að þeg-
Hvalur
ú t v egsbl a ð i ð
21
ágúst 2013
Það tekur alveg 3-5 ár að ná undir sig fótunum og það kostar svona 50 milljónir að komast upp í 200 tonna framleiðslu, sem er meira en flestir ráða við. Kostir kræklingaræktar eru hins vegar margir að mati Jóns og myndi hún hafa víðtæk þjóðhagsleg áhrif ef marka má reynsluna annars staðar, t.d í Kanada, en þar hefur hún skapað fjölda nýrra starfa. skapi mikla sérstöðu fyrir íslenska ar þetta hafi verið selt til Hollands skelfiskinn fyrir utan að menghafi það verið haft á orði að sjaldan hafi þeir séð aðra eins holdfyllingu. unarstig sé mun lægra í sjó hér við Þá þótti kræklingurinn einkar land en í Evrópu. Þungmálmar og bragðmikill og tengist þetta því að eiturefni eins og PCB séu hér nánhér er kalt í sjónum og fæðan fyrir ast í núlli. Þetta þurfi allt að skoðkræklinginn er náttúruleg. ,,Þegar ast betur en fjármögnun hefur versvo er ekki þarf skelin að lifa og þá ið erfiður þröskuldur að fara yfir. brennur hún upp og þá sérstaklega þegar hátt hitastig er í sjónum, Byrjunarkostnaður þá brennur hún enn hraðar,“ upp á 50 milljónir segir Jón. Holdfyll- ,,Það tekur alveg 3-5 ár að ná undir sig fótunum og það kostar svona 50 ing erlendis sé milljónir að komast upp í 200 tonna því mjög lítil en framleiðslu, sem er meira en flestir ráða við. Kostir kræklingaræktar eru hins vegar margir að mati Jóns og myndi hún hafa víðtæk þjóðhagsleg áhrif ef marka má reynsluna annars staðar, t.d í Kanada, en þar hefur hún skapað fjölda skel- nýrra starfa. Hið opinbera hefur in stór. ekki séð sér fært að styðja fjárhagsSteinef nin lega við uppbyggingu greinarinnar í sjónum valdi en búið er að bæta úr vöntun á regluþví. ,,Í Belgíu t.d eru gerð um skelfiskrækt en lengi hafði mjög stórar skeljar en svo verið kallað eftir slíku. Hún hafi þó er fiskurinn sjálfur bara á stærð farið aðeins úr böndunum. ,,Nú er við baun,“ segir hann. Það séu því hins vegar komið mikið reglugerðgríðarlega miklar og góðar nátt- arfargan sem fylgir mikill kostnaðúrulegar aðstæður fyrir þá sem ná ur, það eru svo mörg startleyfisgjöld. fótunum undir sig. Aðstæðurnar Kræklingaræktin var flokkuð sem
mengandi iðnaður sem hann er ekki enda er verið að bakka aðeins með það,“ segir Jón. Góð skýrsla hafi verið unnin af Einari K. Guðfinnssyni árið 2008 og faghópur var skipaður um kræklingarækt. Því hafi hins vegar lítið verið fylgt eftir.
skelfiskinn, það sé bara vinna sem þurfi að fara út í. ,,Skelrækt er eitthvað sem við þurfum að þróa og það er alveg verkefni fyrir næstu 10, 20 ár. En hún á klárlega eftir að aukast mikið. Hér er lítil mengun og fiskurinn vex hægar en við getum líka klakið út tegundum, sett í körfur og sett þær á botninn. Við erum með stór hafsvæði sem engin nýting er á, eins og við Breiðafjörð, þar sem hægt væri að vera með botnrækt, t.d á ostrum og stórum hörpudisktegundum.“ Jón segir að menn þurfi bara að taka sinn tíma í þetta, líkt og skógarbændur sem bíða í 30 ár eftir að fá tekjur af skógunum. Það eigi vel að vera hægt að bíða í fimm ár eftir dýrum skelfiski. Í Skotlandi séu bændur með sjávarjarðir bara með bryggju og pramma sem sigli út í sandfjöruna. Svo noti menn dráttarvélina til að koma honum á land, rækti þarna kannski 20 tonn og hafi það gríðarlega gott. Hér séu sjávarjarðir út um allt og alls staðar hægt að komast með stálpramma upp í fjöru og komast að með dráttarvél. ,,Það er í raun bara hugsunarvilla að við skulum ekki vera komin lengra í þessu,“ segir Jón.
Gluggi fyrir Íslendinga Jón segir það vera samkeppnisstyrk fyrir okkur að við séum með kaldan sjó og því hrygni kræklingurinn síðar á Íslandi en í Evrópu því þegar fiskurinn hrygnir er hann ekki söluvara. Það myndist því gluggi á vorin sem Íslendingar geti selt inn í þegar við höfum mikið magn til sölu, eins og hafi verið tilvikið árið 2011. Í Hollandi gátu menn framlengt vinnslutímabilið hjá sér um heila viku með hráefni frá Íslandi. Hráefnið héðan sé verðmætara en hjá öðrum og því bætum við upp lengri vaxtartíma skelfisks hér með þessari sérstöðu. Jón segir að það sé nauðsynlegt að ljúka vottunarferli skelfisks hér við land, líkt og gert var við laxinn. Þar séum við heldur ekki eins samkeppnishæf og aðrir en við fáum t.d um 30% hærra verð út af umhverfisvottun. Það sama mætti gera með
Tryggir gæðin alla leið!
16
Heimild: Seafish Scotland
Mjög mikilvægt er að kæla aflann hratt fyrstu klukkustundirnar eftir veiði, það lengir geymsluþol verulega.
14
NIÐURKÆLING Á ÝSU
12
Notkun ísþykknis frá Optimar Ísland er góð aðferð til að ná fram hámarks kælihraða því flotmikið og fínkristallað ísþykknið umlykur allt hráefnið og orkuyfirfærslan er því gríðarlega hröð. Þessi hraða orkuyfirfærsla hamlar bakteríu- og örveruvexti og hámarks gæði aflans eru tryggð.
Hitastig (°C)
Hröð niðurkæling er það sem Optim-Ice® ísþykknið snýst um.
10 8 6 4
Hefðbundinn ís
2
Ísþykkni
0 -2
Stangarhyl 6 | 110 Reykjavík | Sími 587 1300 | Fax 587 1301 | optimar@optimar.is | www.optimar.is
0
1
2
3
Tími (klst)
4
5
6
22
útvegsblaðið
ágúst 2013
Stærstu frystigeymslur landsins eru í Neskaupstað
Um 90 þúsund tonn fóru um geymslurnar árið 2012
Á
rið 2000 reisti Síldarvinnslan hf. stóra frysti- og kæligeymslu á athafnasvæði sínu við höfnina í Neskaupstað. Byggingin var 4000 fermetrar að stærð og var henni skipt upp í þrjár einingar. Tvær eininganna voru gerðar fyrir frystar afurðir en sú þriðja fyrir geymslu á kældum eða frystum afurðum. Í byggingunni var unnt að geyma um 7 þúsund tonn af frystum afurðum og var húsið stærsta hús sinnar tegundar á landinu. Ýmsir urðu til þess að gagnrýna þessa fjárfestingu Síldarvinnslunnar og töldu að óþarfi væri að hafa svo mikið geymslurými fyrir frystar afurðir. Forsvarsmenn fyrirtækisins færðu hins vegar skýr rök fyrir fjárfestingunni. Fyrirtækið hefði tekið í notkun nýtt og afkastamikið fiskiðjuver árið 1997 og væri mikilvægt að hafa nægt rými fyrir afurðir þess. Eins væri gert ráð fyrir að vinnsluskip sem frystu aflann um borð gætu landað honum til geymslu í húsinu. Lögð var áhersla á að stundum gætu markaðsaðstæður verið þannig að brýnt væri að geta frestað sölu og geymt framleiðsluna í einhvern tíma og af þeirri ástæðu væri mikilvægt að koma upp rúmgóðri frystigeymslu. Eins væri mikilvægt að hafa geymslur vegna þess að sumir kaupendur vildu frekar
fá framleiðsluna afhenta í smærri skömmtum en áður og því þyrfti framleiðandinn að geta geymt vöruna í ríkari mæli. Nýja frystigeymslan var fljót að sanna gildi sitt. Framleiðsla á frystum afurðum jókst ár frá ári í fiskiðjuveri Síldarvinnslunnar og með sívaxandi frystingu á uppsjávarfiski úti á sjó varð eftirspurnin eftir rými í húsinu sífellt meiri. Haustið 2005 töldu forsvarsmenn Síldarvinnslunnar að tími væri kominn til að reisa nýja frystigeymslu til viðbótar við þá sem fyrir var. Framkvæmdir við byggingu hennar hófust í októbermánuði það ár og var húsið tekið í notkun á loðnuvertíðinni 2006. Þessi nýja bygging var áföst eldri geymslunni og er mun stærri en hún eða um 7000 fermetrar. Húsið skyldi rúma á bilinu 13-14 þúsund tonn af frystum afurðum og samtals var því auðveldlega unnt að geyma yfir 20 þúsund tonn af afurðum í frystigeymslunum tveimur. Tilkoma frystigeymslanna gerði Síldarvinnslunni kleift að bjóða upp á þjónustu sem önnur sjáv-
Ljósm. Birgir Ísleifur
arútvegsfyrirtæki gátu ekki veitt í sama mæli. Þessi þjónusta hefur þýtt mjög aukin viðskipti skipa sem frysta uppsjávarfisk um borð og hefur umferð slíkra skipa um höfnina í Neskaupstað farið vaxandi. Jafnframt hefur aukin framleiðsla fiskiðjuversins þýtt að frystigeymslurnar hafa sífellt nýst betur og möguleikar á geymslu afurða í þeim komið sér vel í samskiptum við erlenda kaupendur. Á síðustu árum hefur magn afurða sem farið hefur um frystigeymslurnar í Neskaupstað farið vaxandi ár frá ári. Árið 2008 voru það 47 þúsund tonn, árið 2009 um 50 þúsund tonn, árið 2010 um 68 þúsund tonn, árið 2011 um 77 þúsund tonn og á síðasta ári um 90 þúsund tonn. Þetta mikla geymslurými þýðir að oft eru miklar annir við landanir og útskipanir á frystum afurðum í höfninni og á álagstímum bíða gjarnan skip í röðum eftir því að fá afgreiðslu. Heimir Ásgeirsson hefur verið yfirverkstjóri í frystigeymslunum frá upphafi og stýrt þeirri starfsemi
Framleiðsla á frystum afurðum jókst ár frá ári í fiskiðjuveri Síldarvinnslunnar og með sívaxandi frystingu á uppsjávarfiski úti á sjó varð eftirspurnin eftir rými í húsinu sífellt meiri.
Löndun á frystum makríl úr Barða NK.
Heimir Ásgeirsson, yfirverkstjóri frystigeymslanna, horfir upp stæður af frosnum afurðum.
Ljósm. Þorgeir Baldursson
sem þar fer fram ásamt því að hafa umsjón með löndun og útskipun á frystum afurðum. Heimir leggur áherslu á að starfsemin hafi farið vaxandi frá upphafi. Til að byrja með var hann eini starfsmaðurinn en nú eru starfsmennirnir í frystigeymslunum þrír til fimm. Heimir segir að afköst fiskiðjuvers Síldarvinnslunnar hafi aukist og eins berist meiri afli að landi frá vinnsluskipum sem frysta aflann um borð. Í upphafi voru vinnsluskipin fleiri en síðar varð en nú eru skipin stærri og farmarnir í samræmi við það. Gott dæmi er Kristina, stærsta fiskiskip í eigu Íslendinga, sem getur komið með 2.200 tonn af frystum afurðum að landi úr einni veiðiferð. Þó unnt sé að taka á móti 20.000 tonnum af frystum fiski til geymslu í frystigeymslunum hefur stundum verið þörf á meira rými að sögn Heimis. Fyrir hefur komið að geymslurnar hafi verið yfirfullar. Þá hafa oft mikil þrengsli skapast í höfninni í Neskaupstað vegna umferðar vinnsluskipa og flutningaskipa sem koma og taka frystar afurðir. Nú stendur það hins vegar til bóta því framkvæmdir eru hafnar við stækkun hafnarinnar og gjörbreytast þá allar aðstæður til hins betra.
Heimir segir að 90% af þeim fiski sem fari um frystigeymslurnar sé uppsjávarfiskur. Afurðirnar fari helst til Austur-Evrópu og þá einkum til Rússlands, Hvíta-Rússlands, Úkraínu og Póllands. Þá er Afríkumarkaður mjög vaxandi. Loðnuafurðir fara einnig í töluverðum mæli til Japans og makríll fer reyndar einnig þangað í nokkrum mæli. Langmest af afurðunum úr frystigeymslunum er flutt á brott með skipum sem koma til Neskaupstaðar en eins setja starfsmennirnir afurðir í gáma sem ekið er með til Reyðarfjarðar eða Seyðisfjarðar þar sem þeir fara um borð í skip. Að undanförnu hafa um 1000 gámar verið fluttir landleiðis til Reyðarfjarðar og Seyðisfjarðar eða um 20 gámar á viku. Og flutningabílarnir þurfa að aka yfir Oddsskarð með gámana og í gegnum Oddskarðsgöng. Skarðið er í yfir 600 metra hæð og göngin eru einbreið með blindhæð. Til þess að komast í gegnum göngin með gámana þurfa bílarnir að nota sérbúna vagna. Nú horfir þetta til betri vegar því framkvæmdir við Norðfjarðargöng eru að hefjast og ekki fer á milli mála að þar er um að ræða gífurlega þarft mannvirki.
Fiskiðjuver Síldarvinnslunnar lengst til vinstri og þá frystigeymslurn- Útskipun á frystum afurðum úr frystigeymslum Síldarvinnslunnar. ar sem rúmar yfir 20.000 tonn af frystum afurðum. Ljósm. Þórhildur Eir Ljósm. Þórhildur Eir Sigurgeirsdóttir
ÍSLENSKA SIA.IS ODD 63278 07/13
UmhverfisvottUð prentsmiðja
Umbúðir sem auka aflaverðmæti
Oddi hefur gegnum tíðina unnið með íslenskum fyrirtækjum í fiskvinnslu og útgerð að því að þróa lausnir sem svara gæðakröfum viðskiptavina um allan heim. Við fram leiðum umbúðir sem ná utan um alla framleiðslu og rekstur sjávarútvegsfyrirtækja. Afurðir þínar eru í öruggum höndum hjá Odda.
Oddi – umhverfisvottuð prentsmiðja. höfðabakka 3-7, 110 reykjavík, sími 515 5000, www.oddi.is
Umbúðir og prentun