!NOVASYONDERG!S!
1
!NOVASYON DERG!S!
-ARAŞTIRMA / TEKNOLOJI / MÜHENDISLIK / TASARIM / KÜLTÜR-SANAT-
MAKINELER HAYAL KURUP, DÜŞÜNEBILIR MI? ROBOT ARININ GÖRDÜKLERI
EDİTÖRDEN MERHABA; yeni ve ilk olan dergimize hoşgeldiniz. Dergimiz dünyada giderek gelişen teknolojik gelişmeler ışığında dergimizin isminden de göreceğiniz gibi ters “i” felsefesini oluşturarak farklı bir dergi anlayışını benimsedik.Peki ters “i” felsefesi nedir? Bu felsefe sizler kaleminizle i harfini yazarken önce ı harfini sonrada nokta işaretini yerleştirir ve kelimenizi sonlandırırsınız ama bizler ilk olarak nokta sonra ı harfini yazarız. Toplumlarda bulunan sistemler verimli bir şeilde çalışmaktadır. Fakat bu verim her zaman %100 lere ulaşmamaktadır. Ama farklı sistemleri entegre bir biçimde oluşturduğunuz zaman bu verimi daha öncesinden fazla bir şekilde elde edersiniz.Bizler bu mentaliteden dergimizin ilerleyen sayılarında farklı sistemlere farklı çözüm önerileri sunarak daha da ilerlemesi yönünde kendimizce oluşturacağız. Dünyamız giderek gelişmekte ve bu gelişim yeni sistemler oluştururken eski sistemleride yok etmektedir. Bu açıdan eski sistemler yeni sistemlere entegre olabilenler yeni sistemlerle birlikte devam edebilmektedir. Bu entegrasyon farklı disiplinleri birlikte düşünerek gerçekleştirmek en önemlilerdendir. Yeni sayımızda “ makinelerin düşünme ve hayal kurması ” ,“teknolojik gelişmeler ışığında yapılan hatalar” köşe yazısı araştırmamızın yer almakta. Keyifli okumalar.
GÖKHAN GÜNEŞ : EDİTÖR / GRAFİK TASARIM / YAZAR GÖKHAN AYTİMUR : YAZAR ROBOT ARI : YAZAR SONER ÇAKI : DERGİ DANIŞMANI İLETİŞİM : gokhan_gns_@hotmail.com
!NOVASYONDERG!S! | INNOVATIONMAGAZINE
medya
IÇINDEKILER
.
.
.1
.
EFEKTIF TOPLUMLARIN DOĞUŞU
.2
MAKINELER HAYAL KURABILIR MI?
.3
.
.
Ben ROBOT ARI
. 4-5
.
MAKINELER DÜŞÜNEBILIR MI?
.6
.
YAPAY ZEKA HER YERDE
.
.7
JAPONYA HİPERSONİK FÜZE GELİŞTİRECEK
. 8-9
. 10-11
.
FAS’TA DÜNYANIN EN BÜYÜK GÜNEŞ ENERJİ SANTRALİ AÇILDI
VOLVO’NUN ‘OTONOM’ ARACI HAVAYOLU ŞIRKETLERINE RAKIP OLUYOR
.
.16-17
KARAMSAR OLMAK İÇİN ÇOK GEÇ!
. 12-13
.
.14-15
TEKNOLOJİYLE SANAT BİR ARADA
4. İSTANBUL TASARIM BİENALİ AÇILDI
.
. 18-19
SPACE-X LAUNCHES INTERNET SATELLITE PROTOTYPES
!NOVASYONDERG!S!
ARAŞTIRMA
EFEKTIF TOPLUMLARIN DOĞUŞU
D
ünya yüzyıllardan beri yerleşik hayata geçiş ile birlikte oluşan ticaret kavramını ilerleyen dönemlerde enerji ile birlikte entegre oldu. Dünyamız bugünlerde büyük bir ekonomik savaş içerisinde sebebi ise son 50 yılda yapılan herşey daha önce yaptıklarımızın onlarca katı niteliğinde. Üretttiğimiz datalar, tükettiğimiz enerji kaynakları ülkeleri yeni enerji ticari ve enerji konusuna eğilmelerine
itti. Yeni süreç Çin’in daha hızlı üretim ürünlerini Asya, Orta Doğu ve Avrupaya ulaştırma hedefleri Çin’i demiryolu projelerine götürdü. Avrupa azalan iş gücü kayıplarını endüstri 4.0 ile çözme arayışlarını ortaya çıkardı. Afrika yeni dönemde Çin öncülüğünde dünyada üretim üssü olma yolunda olmakla birlikte Orta Doğu yeni yeni fark etsede enerji üretiminde güneşi kullanmanın nedemek olduğunu anladı. Amerika içine kapanan bir ekonomik model benimsesede aslında bu gelişmelerin farklı olaylar olarak geçmişten günümüze kadar yaşandı ama yeni dönemde eskilerdeki gibi bir gelişme söz konusu olmamakta. Dünya hep bu ve buna benzer şekilde ülkeler ekonomilerini geliştirmek için kullandı fakat nüfus etmeni şuan olduğu kadar hiç bugün olduğu gibi kalabalık değildi. Gelişmeler için benimsenen modeller toplumların daha efektif davranmaları ve sürdürülebiliği arttırma temellidir. Bu modellerin işleniş süreçleri ülkelere ve o coğrafyadaki sosyolojik yapının adaptasyonu farklılık göstermektedir. Bu yüzden gelişmeler yavaş olsada dünya ilerlemektedir.
GÖKHAN GÜNEŞ
!NOVASYONDERG!S! | 1
MAKINELER HAYAL KURABILIR MI?
H
ayatta düşünebildiğimiz herşey kısa, orta ve uzun vadede gerçekleşmiyor mu zaten.Tamam makineler hayal kurması teknolojik gelişme hızına göre bir kelime ama bugün kullandığımız çeşitli makineler bizden önceki insanların düşündüğü makineler değil miydi? Gelin hep beraber gelecekte hayal olmayacak olan bir hayal kuralım Siz bir e ticaret şirketinin ceosunuz dünyanın farklı ülkelerinde akıllı depolarınız var ve siz her hafta o depoların robot yöneticileri ile toplantılar yapıyorsunuz. Haftalık toplantılarınızın birinde Çindeki depo yöneticisi size kendi deposunda kalmayan bir ürünü yeni açtığınız Rusyadaki deponun robot yöneticisine o ürünü göndermesini ardından müşteriye 2 gün değilde 5 gün içinde ürünün
2 | !NOVASYONDERG!S!
elinde olacağını söylediğini söylüyor size. Burada siz biraz duraksıyorsunuz peki neden Çindeki robot yönetici sadece Hindistandaki depo ile haberleşmesini söylemiştiniz ama o robot Hindistan değilde yeni açtığınız Rusya deposu ile haberleşmiş. Nerden haber olmıştı bu robot tabiki ceo su olduğunuz şirketin hareketlerini takip ediyordu. O robot açılan yeni depoyla sadece sizin şirketin bilebileceği bir şifre sayesinde teyit etmiş ve haberleşmeyi gerçekleştirmişti. Geçmişte hayal olan bu gün yarın hayali gerçekleşen bir tarihtir.
GÖKHAN GÜNEŞ
Merhabalar Ben ROBOT ARI Bugün dünyada robot çalışmaları hızla ilerliyor. Dünya robotlarla yönetilecek duruma geldi. Her olayda yapay zeka, kodlama gibi durumlarla karşılaşıyoruz. Kafede çalışan robotlar. Hatta evlerimizin bulunan elektrik süpürgeleri de robotdur. Bugün akıllı ev sistemleri uzay çalışmaları, elbise katlayabilen dolaplar… Tüm bunlar çok güzel ve aynı zamanda hayatımızı kolaylaştırır. Peki biz neredeyiz. Hızla dönen dünyayı nereden yakalayacağız. İşte tam bu noktada iş bizlere düşüyor. Bunun için çok çalışmalıyız. Teknolojiyi yakalamak zorundayız. Artık güç teknolojide.. bugün akıllı telefonlara herkes sahip. Bu telefonlar bir TV gibi de görev yapıyor değil mi? You tube’den sevdiğimiz şarkıyı dinliyebiliyoruz. Peki sizden sadece bir günlüğü telefonlarınızı kullanmayın desen kaç kişi bir günlüğüne telefonu kapatır? Hiç kimse. Çünkü artık telefonlarımızda hava, su, yemek gibi yaşamsal arasında… Akıllı telefonlar çok mükemmel eğer insanoğlu çalışmasaydı. Teknoloji bu konumda olmazdı. Tamam hergün yeni bir çok teknolojik ürün ortaya çıkıyor. Önemli olan bu ürünleri üretenler arasında olmakdır. Üretenler arasında olmakdır. Ancak diğer ülkeler zengin o nedenle bir şey üretemeden onlar üretiyor demeyiz. Çünkü artık bizlerde teknolojide ilerleyebilecek durumdayız. Neden mi adım atamıyoruz? Gençler internet kafelerde zaman öldürüyor da ondan geçebilmeliyiz. O beyinleri kurtarmalıyız. Üretim çağındaki gençler bize ışık olmalıdır. Zaman harcayan olmamalıdır. Daha teknolojik günler..–
ROBOT ARI
!NOVASYONDERG!S! | 3
MAKINELER DÜŞÜNE 20. yüzyılın ilk yarısında, bilim kurgu piyasası, dünyayı yapay akıllı robotlar kavramıyla tanıştırdı. Oz Büyücüsü’ndeki “kalpsiz” Teneke adamla başladı ve Metropolis’te Maria’yı taklit eden insansı robotla devam etti. 1950’lerde, akıllarında kültürel olarak asimile edilen yapay zeka (ya da Artifical İntelligence) kavramı ile bilim adamları, matematikçiler ve filozoflar kuşağımız vardı. Böyle bir kişi, yapay zekanın matematiksel olasılığını araştıran genç bir İngiliz polymathı olan Alan Turing idi. Turing, insanların problemleri çözmek ve karar vermek için mevcut bilgileri ve sebepleri kullandığını ileri sürdü, bu yüzden makineler neden aynı şeyi yapmıyor? Diye düşündü. Bu, 1950 tarihli “Computing Machinery and Intelligence” akıllı makineleri nasıl inşa edeceği ve zekasını nasıl test edeceği adlı çalışmasının mantıksal çerçevesiydi. Araştırmayı mümkün kılmak Ne yazık ki, konuşmak ucuzdur. Turing’in işe doğrudan girişmesini ne engelliyordu? İlk olarak bilgisayarların temelinin değişmesi gerekiyordu. 1949’dan önce ki bilgisayarlar, istihbarat için önemli bir ön koşuldan yoksundu: Komutları saklayamadılar, sadece onları çalıştırdılar. Başka bir deyişle,bilgisayarlara ne yapmaları gerektiği söylendi, ancak yaptıkları şeyleri hatırlayamadılar.İkincisi,hesaplama son derece pahalıydı.1950’lerin başında, bilgisayar kiralama maliyeti aylık 200.000 dolara çıktı. Sadece prestijli üniversiteler ve büyük teknoloji şirketleri dilekçeyle karşılayabilirdi. Makine istihbaratının takip etmeye
4 | !NOVASYONDERG!S!
değer olduğu fon kaynaklarını ikna etmek için yüksek profilli insanlardan savunmanın yanı sıra bir kanıt olduğuna da ihtiyaç duyuldu.
BAŞLATAN KONFERANS Beş yıl sonra, konsept kanıtı Allen Newell, Cliff Shaw ve Herbert Simon’ın Mantık Teorisi aracılığıyla başlatıldı. Mantık Teorisi, bir insanın problem çözme becerilerini taklit etmek için tasarlanmış Araştırma ve Geliştirme (RAND) Corporation tarafından finanse edilen bir programdı.Pek çok kişi tarafından, ilk yapay zeka programı olarak kabul edildi ve 1956’da John McCarthy ve Marvin Minsky’nin ev sahipliğini yaptığı Yapay Zeka (DSRPAI) üzerine Yazılı Araştırma Projesi’nde sunuldu. Bu tarihi konferansta, McCarthy, büyük bir işbirliği çabası hayal etti. Yapay zekâ üzerine açık uçlu bir tartışma için çeşitli alanlardan en iyi araştırmacıları bir araya getirdi. Ne yazık ki, konferans McCarthy’nin beklentilerinin gerisinde kaldı; insanlar memnuniyetle karşıladılar ve gittiler, ve tarla için standart yöntemler konusunda anlaşmazlıklar vardı.
BILIR MI? Buna rağmen, herkes yapay zeka’nın elde edilebileceği duygusuna gönül vermişti. Bu olayın önemi, gelecek yirmi yıllık yapay zeka araştırmasını katalize ettiği için zayıflatılamaz.
sesli veri işlemenin yanı sıra konuşulan dili tercüme edebilen ve çevirebilen bir makineyle ilgilendi. İyimserlik yüksekti ve beklentiler daha da yüksekti. 1970 yılında Marvin Minsky Life Magazine’e “üç ila sekiz yıl arasında ortalama bir Başarı ve Başarısızlığın Döngüsü insanın genel zekasıyla bir makineye 1957’den 1974’e kadar yapay zeka geliş- sahip olacağız” dedi. Bununla birlikte, ti. Bilgisayarlar temel ilke kanıtı olsa da, daha önce gitdaha fazla bil- menin uzun bir yolu vardı. Doğal dil işgi saklayabilir lemenin, soyut düşüncenin ve kendini ve daha hızlı, tanımanın nihai hedefleri başarılabilir. daha ucuz ve daha erişi İlk Kış Yapay zekası, dünya lebilir hale çapında rakip şirketler tarafından gegeldi. Makiliştirilmiş ve hızla benimsenen “Uzman ne öğrenimi Sistemler” in tanıtımı ile sona ermiştir. algoritmaları 1963 yılında Stanford Üniversitesi tarada geliştirildi fından finanse edilen, bilgisayar kontve insanlar, rollü ilk yapay omuz robotları arasında problemlerine yer almaktadır. . 1980’lerin sonunda, hangi algorit- birkaç araştırmacı robotik temelli yapay manın uyzeka için tamamen yeni bir yaklaşımın gulanacağını lehine olmuştur. Tamamen farklı bir bilerek daha yaklaşım, zeka matematiksel tanımlarıiyi duruma na dayanarak geliştirilen testler yoluyla geldiler. makinelerin zekasını ölçmektedir. Şu anda Google, Facebook, IBM Newell ve ve Microsoft gibi dev teknik şirketler, Simon’ın Gesanal asistanlar da dahil olmak üzere neral Problem çok çeşitli yapay zeka projeleri üzerinSolver’ı ve Joseph Weizenbaum’un de çalışıyor. Google, yeni yaklaşımın ELIZA’sı gibi erken gösteriler, problem öncüsüdür: paralel sinir ağlarını desçözme ve konuşma dilinin yorumlantekleyen binlerce yüksek performanslı masına yönelik hedefler belirtti. Bu bilgisayar, çok sayıda Google kullanıcısı başarıların yanı sıra, önde gelen araştarafından yürütülen çok sayıda akış tırmacıların (DSRPAI’nın katılımcıları) verisi içeren kalıpları görmeyi öğrenir. savunulması, Savunma İleri Araştırma İçerik oluşturucular, yapay sinir ağları Projeleri Ajansı (DARPA) gibi çeşitli ku- dahil olmak üzere sayısız yapay zeka rumlardaki yapay zeka araştırmalarını tekniğini kullanır ve daha fazlası için üç finanse etmek için hükümet kurumları- yıldan fazla bir süre, soru ve cevapları nı ikna etti. Hükümet, özellikle yüksek tanımak için bir makineyi eğitmiştir.
GÖKHAN AYTİMUR
!NOVASYONDERG!S! | 5
YAPAY ZEKA HER YERDE Şimdi, “büyük veri” çağında yaşıyoruz; bir insanın işleyebilmesi için çok fazla miktarda bilgi toplama kapasitesine sahip olduğumuz bir çağ. Bu bağlamda yapay zeka uygulaması, teknoloji, bankacılık, pazarlama ve eğlence gibi çeşitli sektörlerde oldukça verimli olmuştur. Algoritmaların çok fazla gelişmemesi, büyük verilerin ve büyük hesaplamaların yapay zekanın kaba kuvvetle öğrenmesine olanak sağladığını gördük.Bu olay Moore’un yasasının biraz yavaşladığına dair kanıt olabilir, ancak verilerdeki artış kesinlikle herhangi bir ivme kaybetmedi. Bilgisayar bilimi, matematik veya nörobilimdeki atılımlar, Moore Yasasının tavanı boyunca potansiyel çıkışlar olarak hizmet ediyor.
ETIKLIK SORUNU Makine etiği alanı, makinelerin etik ilkelerini ya da karşılaşabilecekleri etik ikilemleri çözmenin bir yolunu keşfetme prosedürü ile ilgilidir. Kendi etik kararları, ayrıca makine etiği ile ilgili araştırmalar, mevcut etik kuramlarla ilgili problemleri ortaya çıkarmaya yardımcı olabilir,etik üzerine düşüncemizi geliştirir. Yapay zekanın olası zararları gündeme geldiğinde genellikle hata sonucu ortaya çıkan sonuçlardan bahsediliyor. Bu teknolojinin kötü amaçlı işler yapmak üzere geliştirilmesi ihtimali ise sıklıkla göz ardı ediliyor. Kısa bir süre önce bir grup akademisyen ve araştırmacı tarafından yayımlanan ‘Yapay zekanın kötü niyetli kullanımı: Öngörü, Önleme ve Hafifletme’ başlıklı rapor, gelecek 5 yıl içinde bu teknolojinin insanların başına ne tür belalar açabileceğini ortaya koydu. GÖKHAN AYTİMUR 6 | !NOVASYONDERG!S!
!NOVASYONDERG!S!
TEKNOLOJİ
JAPONYA HIPERSONIK FÜZE
GELIŞTIRECEK Japonya’nın, hipersonik füze geliştirmek amacıyla yaklaşık 57 milyon dolar bütçe ayırdığı bildirildi. Ülke basınında yer alan haberde, Savunma Bakanlığının hipersonik füze geliştirilmesi için 57 milyon dolarlık bütçe ayırdığı belirtildi. Füzenin, 2023-2025 yıllarında test edilmesinin beklendiği, ülkenin savunma stratejisinin parçası olacağı kaydedildi.
HİPERSONİK TEKNOLOJİ
Hipersonik hava araçları, saniyede 343,2 metre ölçülen ses hızının 5 katı (Mach 5) veya daha yüksek hızlarda hareket eden araçlar olarak tanımlanıyor. ABD, 2011’de Mach 20 hızında insansız hava aracı HTV-2’yi test etmiş ancak araç, Pasifik Okyanusu’na çakılmadan önce sadece birkaç dakika uçabilmişti. Çin, geçen yıl mart ayında WU-14 adlı hipersonik planörüyle Mach 5-Mach 10 aralığında 7 başarılı test gerçekleştirmişti. Nükleer silahlar ve balistik füzelerin taşınmasında da kullanılabilecek hipersonik hava araçlarının ilk örneklerini test eden ülkeler arasında Rusya, Hindistan ve Avustralya da bulunuyor.
!NOVASYONDERG!S! | 7
!NOVASYONDERG!S!
MÜHENDİSLİK
FAS’TA DÜNYANIN EN BÜYÜK GÜNEŞ ENERJI SANTRALİ AÇILDI Başkent Rabat’ın 550 kilometre güneydoğusunda yer alan Varzazat kentinde gerçekleştirilen törene Kral 6. Muhammed el sadis bin el Hasan’ın yanı sıra Fas Başbakanı Abdulilah Benkiran, İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Garcia-Margallo, birçok yerli ve yabancı misafir katıldı. Açılış töreninde gazetecilere konuşan Fas Güneş Enerjisi Ajansı Genel Müdürü Mustafa Said Bekri, “Bu istasyon uluslararası düzeyde türünün ilk örneğidir. Nur 1 istasyonu, Nur Enerji Projesi’nin ilk adımı olacak, bu istasyon haricinde aşamalı olarak dört istasyon daha hizmete açılacak” dedi. Fas Güneş Enerjisi Ajansı tarafından yapılan açıklamaya göre, toplam 652 milyon dolara mâl olan “Nur 1” santrali, başkent Rabat büyüklüğünde bir alana inşa edildi. Güneşe bakan binlerce hareketli panel, güneş ışıklarını elektrik enerjisine dönüştürecek. Solar elektrik teknolojisi ile kurulan güç istasyonlarından proje tamamlandıktan sonra toplam 580 megavat güç elde edilmesi bekleniyor. Enerji üretiminin yanı sıra, bu projeler ile ülkenin karbon gazı emisyon değerlerinde düşüş sağlanması hedefleniyor. Enerji ihtiyacının yüzde 94,5’ini ithal eden Fas, yenilenebilir enerji projeleri ile 2020 yılına kadar enerji ihtiyacının yüzde 42’sini, 2030 yılına kadar ise yüzde 52’sini yenilenebilir enerjiyle karşılamayı amaçlıyor. Yenilenebilir enerji projeleri için 9 milyar dolar harcamayı planlayan Fas’a, aralarında Dünya Bankası’nın ve Avrupa Yatırım Bankası’nın da bulunduğu kurumlar tarafından kredi imkânı sunulmuştu.
8 | !NOVASYONDERG!S!
!NOVASYONDERG!S! | 9
!NOVASYONDERG!S!
TASARIM
VOLVO’NUN ‘OTONOM’ ARACI HAVAYOLU ŞIRKETLERINE RAKIP OLUYOR İsveçli otomobil devi Volvo sürücüsüz ve yüzde 100 elektrikle çalışan yeni aracını tanıttı. Robot-taksi konseptiyle duyurulan 360c modeli 300 kilometreye kadar yapılan kısa mesafe uçuşlara alternatif olma özelliği taşıyor. Şirketin tepe yöneticisi (CEO) Hakan Samuelsson yeni model araçla ilgili olarak “İş dünyası gelecek yıllar içerisinde değişecek. Volvo otomobil endüstrisinde bu değişime Volvo liderlik etmeli” dedi. Samuelsson ayrıca “Otonom sürüş, güvenlik alanında büyük bir adım atmamızı sağlarken aynı zamanda heyecan verici yeni iş modelleri de oluşturacak ve müşterilerimizin otomobillerinin içerisinde istedikleri gibi zaman geçirmelerine imkan verecek.” diye konuştu. Tamamen otonom olarak hareket edebilen yeni konsept araç elektrikli bir motora sahip ve panoramik görüntüye izin veren bir cam tavanla örtülü. Volvo’nun konsept aracını benzerlerinden ayıransa sıra dışı iç tasarımı. 360c hem şehir içi yolculuklara hem de şehirler arasındaki uzun yolculuklara uygun bir yapıya bürünebiliyor. Uzun yolculukları daha konforlu deneyimlere dönüştürmeyi amaçlayan 360c, bu yolculuklarda rahat biçimde uyuyabilmeyi vadediyor. Mobil ofis olarak da kullanılabilen Volvo 360c, trafikte geçen zamanı daha üretken kılmayı da amaçlıyor.
10 | !NOVASYONDERG!S!
ROBOT-TAKSI ILE RÖTARLAR SONLANIYOR Özellikle iç hatlar kısa mesafe uçuşlarda havaalanı güvenlik prosedürleri, uçak rötarı, havaalanı transferi gibi işlemler sebebiyle zaman kaybı çok fazla oluyor. Bu durum sık seyahat eden iş insanları için büyük bir sorun. Volvo bu yeni konseptiyle kısa mesafede sıkça seyahat eden müşterilere hitap etmeyi düşünüyor. Geçen sene Amerika Birleşik Devletleri’nde 740 milyon yolcu iç hat uçuşları kullandı ve Amerika’nın iç hat havacılık endüstrisi milyarlarca Dolar gelir elde etti. New York’tan Washington DC’ye, Houston’dan Dallas’a, Los Angeles’tan San Diego’ya gibi birçok yoğun iç hat uçuş rotası, havaalanına gidiş, güvenlik kontrolleri ve bekleme süreleri göz önüne alındığı zaman aynı yolu otomobille almaktan daha uzun sürüyor.
HEDEF HAVA ARACI ÜRETICILERI ILE RAKBET Volvo Cars Kurumsal Strateji Kıdemli Başkan Yardımcısı Marten Levenstam kısa mesafe uçuşların zorluklarına değinerek “İç hat uçuşlar belki kulağa hoş gelebilir ancak gerçekte farklı.
360c, endüstride tamamen bir yenilik nasıl olur, bunu yansıtıyor. Uyku kabini, premium bir konfor yaşamanızı, huzurlu bir gece yolculuğu geçirmenizi ve varış noktasında tazelenmiş bir şekilde uyanmanızı sağlayacak. Bu bize dünyanın lider hava aracı üreticileriyle rekabet etme imkanı verebilir.” ifadelerini kullandı. Volvo 2017 Kasım ayı sonunda internet üzerinden taksi hizmeti veren dev şirket Uber ile 24 bin adet sürücüsüz araç satışı konusunda 1.4 milyar Dolarlık bir anlaşma yapmıştı. Anlaşmaya göre Uber, 2019 yılından itibaren 3 yıl içinde Volvo’dan XC90 model araçları teslim alacak. Volvo’nun 360c tasarımıyla Uber ile gerçekleştirilen bu anlaşmaya yatırım yaptığı da düşünülüyor.
TOPLAM ÜRETIMIN YÜZDE 50’SINI ELEKTRIKLI ARAÇLAR OLUŞTURACAK Çinli firma Geely’nin ABD’li Ford’tan 2010 yılında bünyesine kattığı İsveç merkezli Volvo, Temmuz ayında 2025 yılına kadar üretimlerinin 3’te birini bu tarz konseptlerin oluşturacağını açıklamıştı. Elekrikli araçlarsa tüm üretimin yüzde 50’sine sahip olacak.
!NOVASYONDERG!S! | 11
!NOVASYONDERG!S!
KÜLTÜR / SANAT
TEKNOLOJIYLE SANAT BIR ARADA İstanbul’u ve Türk sanatını dünya piyasasıyla buluşturan çağdaş sanat fuarı Contemporary Istanbul, 20- 23 Eylül tarihlerinde 13’üncü defa kapılarını açtı. Dünyanın dört bir yanından mühim galerileri, sanatçıları ve koleksiyonerleri bir araya getiren fuarın, Plugin kısmında ise yeni medya sanatının çarpıcı işleri Ceren-Irmak Arkman’ın küratörlüğünde “Extra/Ordinary-Olağan/Dışı” teması altında sergilendi. Teknolojiyle sanatın buluştuğu programda sanat yönetmeni Daniel Iregui’nin de eseri yer aldı. Iregui’ye ait “Control, No Control” eseri, aynı hayat gibi sayısız etkileşim neticesinde şekillenen değişim ve dönüşümü mevzu ediniyor. Iregui’nin interaktif eserleri, rastgele kombinasyonların oluşturduğu bir estetik sunuyor.
12 | !NOVASYONDERG!S!
!NOVASYONDERG!S! | 13
4. İSTANBUL TASARIM BIENALI AÇILDI
14 | !NOVASYONDERG!S!
İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen 4. İstanbul Tasarım Bienali bugün kapılarını açtı. Okullar Okulu başlığı altında Jan Boelen küratörlüğünde düzenlenen bienal, 4 Kasım’a kadar öğrenmeyle ve tasarımla ilişkimizi sorgulayan pek çok proje ve etkinliğe ev sahipliği yapacak. Günümüzde öğrenmenin ne anlama geldiği, nasıl tasarlandığı ve tasarlanması gerektiği gibi sorular etrafında şekillenen 4. İstanbul Tasarım Bienali, Akbank Sanat, Yapı Kredi Kültür Sanat, Pera Müzesi, Arter, SALT Galata ve Studio-X Istanbul olmak üzere Beyoğlu’nda yer alan altı farklı mekânda ücretsiz olarak gezilebilecek.
6 KITADAN 200’ÜN ÜZERİNDE KATILIMCI
Bienalde, tasarım, mimari, biyoloji, sosyoloji, gastronomi, pedagoji, ekoloji, teknoloji ve ekonomi gibi pek çok farklı alandan, 6 kıtadan 200’ün üzerinde katılımcının sergi ve projeleri yer alıyor. Tasarım eğitiminin nasıl farklı olabileceği, eskiden ve yeniden neler öğrenilebileceği, gelenekselle teknolojinin nasıl bir araya geleceği, farklı ağlar içinde nasıl farklı üretilebileceği ve nasıl alternatifler yaratılabileceği gibi soruları merkezine alan 4. İstanbul Tasarım Bienali’nde, haritalardan yiyeceklere, ölçüm birimlerinden zamana, el sanatlarından yapay zekâya, resimden uzay istasyonuna kadar tasarımı ve öğrenme biçimlerimizi farklı açılardan ele alan projeler yer alıyor. Okullar Okulu, bienal süresince düzenlenecek 100’ü aşkın söyleşi, performans, yüz yogası, blockchain atölyesi, koleksiyonerlik sohbeti, yemek atölyesi, kafe sohbeti, haritalama çalışması ve film programıyla eğitimi okulun ötesine taşıyarak tüm şehre yayıyor.
!NOVASYONDERG!S! | 15
!NOVASYONDERG!S!
TRANSKRİPT KARAMSAR OLMAK IÇIN ÇOK GEÇ! Karamsar olmak için çok geç Bir insan tek başına duvarları yıkabilir. Karamsar olmak için çok geç Artık her beş çocuktan dördü okula gidiyor. Eğitim hiç bu kadar ön planda olmamıştı.ister zengin ister yoksul olun katkıda bulunun Dünyanın en yoksul ülkelerinden lesupo krallığı eğitime en çok yatırım yapanlardan dünyanın en zengin ülkelerinden olan katar da en iyi üniversitelere kapısını açtı çünkü kültür eğitim araştırma ve yenilik uçsuz bucaksız bir derya acı ve sefaletin gölgesindeki milyonlarca sivil toplum örgütü dayanışmanın bencillikten daha güçlü olduğunu kanıtlıyor Bangladeşli bir adam bir ilke imza atarak yalnızca yoksullara borç veren bir banka kurdu ve 30 yıl içinde 150 milyon insanın yaşamı değişti Antartika hiçbir ülkenin hak iddia edemeyeceği ve tamamen barışa ve bilime adanmış muazzam rezevlere sahip olan bir kıta 49 ülkenin imzaladığı bir anlaşmayla tüm insanlığın paylaştığı bir hazine haline geldi Karamsar olmak için çok geç karasularının %2 sini koruyabilmek için kollar sıvandı büyük bir oran olmayabilir yinede 10 yıl öncesinin2 katı ilk doğal yaşam parkları 100 yıl önce kurulmuştu bu gün yer yüzünün %13 ünü kaplayor ve canlı türleri ile toprağın korunması için elverişli bir alan teşkil ediyorlar İnsan ile doğa arasındaki ahenk artık bir istisna olmasın New york doğanın cömertliğinin fark etti bu orman ve göller şehrin ihtiyacını karşılıyor Güney köredeki ormanlar savaştan tahrip olmuştu ancak milli ağaçlandırma programlarıyla ormanların %65 ini hayata döndürdüler kullandıkları kağıtların %75 ise geri dönüşümlü Kostarika askeri harcamalarla topraklarının korunması arasında bir seçim yaptı ülkenin artık bir ordusu yok kaynaklarını eğitime eko turizme ve ormanlara harcama kararı aldı Gabon önde gelen kereste üreticilerinden biri artık seçici davranıyor ve her bir hektarlık alanda yalnızca 3 ağaç kesiyorlar ormanlar ülkenin en büyük ekonomik geliri olsada yeniden dönüşüm için bu şart Sürdürülebilir orman yönetimine yönelik programlar her ülkede zorunlu kılınmalı Adalet hem üreticilerin hemde tüketicilerin eline geçirdiği bir fırsat hem alan hem satan memnun olursa insanca bir yaşamın kapısı açılmış olur Tek elleri olan çifti ile ekinlerini makine ile toplayan ve devlet yardımı alan çifti nasıl eşit olabilir ki Tüketiciler olarak sorumluluk duyalım aldıklarımıza dikkat edelim
18 | !NOVASYONDERG!S!
Karamsar olmak için çok geç Tarımın karnını doyuramayacağı insan yok et üretimi azaltılırsa tüm dünya tarımın meyvelerinden yiyebilir Yakaladıkları balık konusunda dikkatli olan ve denizdeki zenginlikleri koruyan balıkçıla gördük Kendi enerjisini üreten evler gördük bu gün 5000 kişi dünyanın ilk tek ekoloji ilçesi olan almanyadaki frayburtta oturuyor mumbai de bu projeye katılan 1000 inci şehir oldu Yeni zellanda izlanda Avusturya isveç ve diğer ülkelerin hükümetleri yenilenebilir enerji listesini öncelik listesine aldı Tükettiğimiz enejinin %80 ni fosil enerji kaynaklarından geldiğini biliyoruz Yalnızca çinde her hafta kömürle çalışan 2 elektrik santrali açılıyor Danimarkada açılan elektrik santralinde ise çıkan karbon havaya değil toprağa karıştırılıyor işe yarıyacak mı henüz kimse bilmiyor İzlanda da bir elektrik santralinin jeo termal güç ile çalıştığını gördük Dalgaların enerjisini emen elektrik enerjisi üreten bir deniz yılanıda gördük yine danimarkadan elektrik enerjisinin %20 sini karşılayan rüzgar enerjisi santralleri gördük Amerika çin Hindistan almanya ve ispanya yenilenebilir enerjinin en büyük yatırımcıları 2,5 milyondan fazla kişiyi iş sahibi yaptılar bile bu rüzgar dünyanın her yerinde esmeli Güneşin altında uzanan çöller gördük herşey birbirine bağlı dünyada esas enerji kaynağı olan güneşe bağlı taşın altına elini koyma sırası bizde güneş yer yüzündeki insanlığın bir yılda harcadığı enerjiyi bir saat içinde dünyaya veriyor dünya var oldukça güneş enerjiside tükenmeyecek Tek yapmamız gerek toprağı kazmayı bırakıp gökyüzüne bakmak ekip biçmemiz gereken güneşin taa kendisi yaşananların tümü bize farkındalık katacak bir örnek daha ılımlı daha akalıcı daha paylaşımcı bir maceraya yelken açmak gerektiğinin birer kanıtı Birlik olma vakti Önemli olan kaybedilenler değil geriye kalanlar dünyanın sahip olduğu ormanların yarısı hala bizim binlerce nehir göl buzul ve binlerce canlı türüde öyle çözümler elimizin altında değişmek için gereken güce sahibiz öyleyse ne bekliyoruz
KAYNAK: YOU TUBE / HOME FİLMİ
!NOVASYONDERG!S! | 19
INNOVATIONMAGAZINE
SPACE-X LAUNCHES INTERNET SATELLITE PROTOTYPES
SPACEX LAUNCHES INTERNET SATELLITE PROTOTYPES
SpaceX on Thursday successfully launched two satellites with the goal of beaming internet access across the globe. The two satellites are the first of an estimated 12,000 that will launch SpaceX into the telecommunications field, the company hopes. The system, called Starlink, is meant to connect people across the world to the internet, especially in developing areas. The satellites will circle the planet in low-earth orbit, each one synchronized by SpaceX to emit radiofrequencies back to the surface. The plan calls for 4,425 satellites to orbit about 1,125 kilometers (700 miles) up and another 7,518 satellites will occupy an area about 320 kilometers (200 miles) above the earth. Named Microsat-2a and Microsat-2b, the two satellites launched Thursday by SpaceX on one of its Falcon 9 rockets are prototypes. The launch in California occurred at 1417 GMT, or shortly before dawn local time. “If successful, Starlink constellation will serve least served,” SpaceX CEO Elon Musk said on Twitter after the launch. The primary payload of the rocket was not actually the two prototypes but another satellite called Paz. With a plan for it to orbit over the planet’s polar regions, the observation satellite will be used by Spanish companies and the Spanish government. Soon after the launch, Musk confirmed that Microsat-2a and Microsat-2b have begun communicating with stations below on earth. SpaceX also attempted to catch a $6 million fairing, or nosecone, from the Falcon 9 rocket as it fell to the surface. Using a massive net welded to a large ship, Musk said the company missed the nosecone by only a short distance. “Missed by a few hundred meters, but fairing landed intact in water,” Musk tweeted. “Should be able catch it with slightly bigger chutes to slow down descent.” A large part of SpaceX’s ethos is to reuse rockets and components of spacecraft in order to conserve resources.
INNOVATIONMAGAZINE | 21
!NOVASYONDERG!S! | INNOVATIONMAGAZINE
medya