Goniec, wydanie 747

Page 1

W nowym wydaniu!

CZYTAJ ONLINE

Pomagamy Ukrainie - strony 8-11 Urlop rodzinny w Polsce ? - strony 30-33 NR 3 (747) 11 MARZEC 2022 / ISSN 2754-2823



REKL AMA


4 ~ w numerze

spis treści

MARZEC 2022

8

JAK POLSKA I POLONIA

W UK POMAGAJĄ UKRAINIE 26 28

ZAKUPY W POLSCE, DOSTAWA NA WYSPY

NAJTAŃSZE NA WYSPACH. PRZEWODNIK 2022

30

Adres: Goniec Polski – The Polish Times Suite 5, 5th Floor East Wing, West World 303 West Gate Rd. London, United Kingdom, W5 1DT

CE? P RODZINNY W POLS O RL U Y JN Y C K RA AT S IT ALL! BESKID SĄDECKI HA

lsce. Powody decyduje się na urlop w Po ą, nic gra za ją ka esz mi łe dziećmi, najleWielu Polaków, którzy na sta poznania innych rodzin z ęć ch być że mo h nic z m ny przebywać z rówiesą zapewne różne, ale jed co dzień za granicą mogły po na e jąc ka esz mi i iec dz y ków. piej Polaków, tak żeb j swoich rodziców czy dziad kra ać zn po i i lsk po yk jęz tyce śnikami, poćwiczyć w prak

Wydawca (Publisher): 1MM Media Group Redakcja (Editorial): T: 020 7099 7106 T: 7974 9900 12 E: redakcja@goniec.com Zespół redakcyjny i współpracownicy: redaktor naczelny Dariusz Chrost Sonia Grodek Małgorzata Skibińska Łukasz Tymków Felietoniści: Barbara Adamczewska Małgorzata Mroczkowska ks. Bartosz Rajewski Jacek Żakowski Krystyna Kotlińska

NAWYK WYGRYWANIA

Skład i grafika: MJ CREATIVE

JAK SKUTECZNIE WPROWADZIĆ PRAWIDŁOWE NAWYKI ŻYWIENIOWE?

Redakcja portalu Goniec.com: redakcja@goniec.com

34 40

42

54

PO PANDEMII UCZNIOWIE DRAMATYCZNIE POTRZEBUJĄ RUCHU

POLITYKA, SPORT, BIZNES. ROMAN ABRAMOWICZ ODDAJE STERY W CHELSEA 62-73

WIELKI IMPREZOWNIK

74 – 79 80 - 83

11 marzec 2022

INFORMATOR

HOROSKOP NA MARZEC

Marketing i reklama: e-mail: marketing@goniec.com Tomasz Kosiński e-mail: cco@1mmmedia.co.uk Administracja T: 020 7099 7105 T: 079 749 900 14 E: head.office@1mmmedia.co.uk Finanse: E: payments@1mmmedia.co.uk Dystrybucja: E: dystrybucja@goniec.com Tytuł zarejestrowany pod numerem: ISSN 2754-2823 Redakcja „Gońca Polskiego” nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny.


polish news

~ 5


6 ~ od redakcji

TRUDNE ZADANIE DLA POLSKI Nie ma dziś ważniejszego tematu niż rosyjska agresja na Ukrainę. I nikt nie może powiedzieć, że jego to nie dotyczy. Bo to nie tylko tragedia dla tysięcy Ukraińców, ale i kryzys humanitarny. Setki tysięcy Ukraińców ucieka przed wojną po całej Europie. Najwięcej trafia do Polski. I to Polska ma najtrudniejsze zadanie do odrobienia – stworzyć emigrantom z Ukrainy namiastkę normalnego życia. Poruszająca jest skala zaangażowania Polaków w Polsce i Wielkiej Brytanii w akcje pomocy dla uchodźców. To zbiórki darów, pieniędzy, ale i pomoc bezpośrednia. Mnóstwo osób jeździ na granicę po uchodźców, bezinteresownie zabiera ich do swoich miast, lokuje w swoich domach i mieszkaniach, zapewnia dach nad głową, pracę, jedzenie. Chwała im za to, szczególnie, że prawdopodobnie ucieczka przed okupantem będzie trwała jeszcze wiele tygodni i pomoc wciąż będzie potrzebna. Również Polacy w Wielkiej Brytanii zdają egzamin z empatii, organizują zbiórki i wysyłają niezbędną pomoc potrzebującym. 11 marzec 2022

Dlatego spora część magazynu poświęcona jest temu tematowi. O rosyjskiej agresji piszą nasi felietoniści, satyryk Piotr Bielkowicz, a nawet Cyprian Gibuła z działu sportowego w tekście Polityka, sport, biznes. Roman Abramowicz oddaje stery w Chelsea. Mamy też raport covidowy, choć wszyscy widzimy, że ten temat nie jest już tak eksploatowany przez media. O czym jeszcze piszemy? Gdzie w UK można zrobić teraz najtańsze zakupy oraz na jakich zasadach można wysłać paczki do i z Polski. Znajdziecie u nas także porady kulinarne Bar-

bary Adamczewskiej, jest też propozycja na interesujący wyjazd rodzinny do Polski. Mamy też, jak w każdym numerze, najważniejsze informacje, przydatne Polakom w Wielkiej Brytanii – dane i telefony najważniejszych instytucji, szkół, parafii itp. I oczywiście wielki imprezownik – czyli przydatne informacje o tym, jak można ciekawie spędzić czas w Londynie. Zapraszamy do lektury Dariusz Chrost - redaktor naczelny



8 ~ pomagamy ukrainie

11 marzec 2022


pomagamy ukrainie

~ 9


10 ~ pomagamy ukrainie

DOBRE SERCE Z MĄDRĄ GŁOWĄ

Polonia w Wielkiej Brytanii masowo odpowiedziała na liczne apele. Podpowiadamy, jak pomagać z głową w tych dramatycznych dniach. Doradzamy też, jak zachować czujność i bezpieczeństwo w sieci wobec dezinformacji i fakenewsów, jakie towarzyszą wojnie na Ukrainie. Najlepszym sposobem na pomoc Ukrainie jest obecnie przekazanie pieniędzy na organizacje pomagające ludziom na granicy oraz dostarczające pomoc na terenie Ukrainy. Warto wesprzeć też samorządy, które już przyjęły uchodźców. Obecnie są tez pilne potrzeby, skupiające się na pomocy ludziom w ewakuacji z Ukrainy, a organizacja na terenie może szybko kupić to, co obecnie najbardziej potrzebne np. żywność, koce, lekarstwa. Skoordynowane działania łatwo znaleźć. Najbardziej znane to te prowadzone przez mocno rozpoznawalne organizacje, jak Polska Akcja Humanitarna, 11 marzec 2022

Caritas Polska, White Eagle Club, Fundacja Ocalenie. Dłuższa lista zbiórek pieniężnych prowadzona przez działające w Polsce organizacje pozarządowe jest na bieżąco uaktualniana i znajduje się na polskim portalu organizacji pozarządowych: https://publicystyka.ngo.pl/ badzmy-solidarni-z-ukraina Wiele organizacji pomocowych, a nawet ambasada RP w Londynie apelują do ludzi, aby nie organizowali zbiórek towarów, ale zamiast tego zorganizowali pomoc finansową. Jest ona bardziej efektywna. Potrzeby osób dotkniętych kryzysem wskutek wojny na Ukrainie zmieniają się bardzo

szybko, a transport z Wielkiej Brytanii może zająć długie godziny, a nawet dni. Zorganizowane w pierwszych dniach działań wojennych zbiórki rzeczowe, zainicjowane przez organizacje polonijne w Wielkiej Brytanii, a nawet przez indywidualne osoby, prywatnie, spotkały się z bardzo pozytywnym i szczodrym odzewem. Odpowiedź była tak ogromna, że lokale, często ogromne magazyny przygotowane na przyjęcie darów, szybko się zapełniły. Wciąż najbardziej potrzebne jest jedzenie i lekarstwa, które ze względów logistycznych najlepiej kupić lokalnie, tam, gdzie już dotarli uchodźcy.

Obecnie na terytorium Polski udzielana jest pomoc humanitarna w ramach rządowego mechanizmu koordynacji: www. pomagamukrainie.gov.pl Skoordynowane działania prowadzone są również na poziomie samorządowym. Organizacje polonijne w Wielkiej Brytanii są zachęcane, aby nawiązywały bezpośrednią współpracę z samorządem w wybranym regionie Polski, do którego dotarły już osoby uciekające przed działaniami wojennymi. Ambasada RP w Londynie zachęca do organizowania zbiórek pieniężnych oraz bezpośredniego przekazywania środków


pomagamy ukrainie finansowych na rzecz zweryfikowanych organizacji, które wykorzystają otrzymane środki finansowe na pomoc świadczoną według ścisłego zapotrzebowania oraz skuteczne działanie w perspektywie długofalowej. - Organizowanie kolejnych zbiórek rzeczowych darów, których kilkudziesięciogodzinny transport do Polski, a następnie rozładunek, magazynowanie, selekcjonowanie i dystrybucja wiążą się z niewspółmiernymi nakładami pracy i kosztów, mogą okazać się pomocą nieaktualną, nieskuteczną i niedostosowana do potrzeb – informuje ambasada RP w Londynie. Celem udzielania pomocy humanitarnej w miejscu kryzysu jest łagodzenie cierpienia oraz zabezpieczenie podstawowych potrzeb bytowych osób potrzebujących, przy pełnym poszanowaniu ich godności i szacunku. Organizacja działań w rejonie objętym kryzysem jest szczególnie trudna i wymaga od zaangażowanych podmiotów współdziałania i bieżącej analizy potrzeb. Jednym z głównych priorytetów świadczenia pomocy jest jej efektywność poprzez dotarcie z pomocą do jak największej grupy potrzebujących oraz możliwie najbardziej skuteczne zaspokojenie konkretnych potrzeb, przy uwzględnieniu dynamiki samego konfliktu jak i sytuacji osób potrzebujących, a także optymalizacji środków i redukcji kosztów udzielanej pomocy. Lista potrzebnych produktów, których zbiórki są koordynowane jest zmienna i będzie się zmieniała z czasem. Wciąż napływający do Polski uchodźcy potrzebują podstawowych rzeczy, jak koce, materace, środki czystości, czy niepsująca się żywność, jednak zasadność organizowania takich zbiórek na terenie Wielkiej Brytanii jest mocno dyskusyjna. Tym bardziej, że wrażliwość Polonii i chęć niesienia pomocy jest przeogromna. Pomoc finansowa czy rzeczowa to nie jedyna możliwość pozytywnego i skutecznego działania na rzecz przywrócenia stabilności i zapobiegania eskalacji kryzysu. Świadomość zagrożeń cybernetycznych i wiedza, jak postępować w sieci

z dezinformacją są równie ważne. Dziesiątki tysięcy Polaków w Wielkiej Brytanii użytkuje social media i należy do grup tematycznych, gdzie prowadzone są dyskusje. Umiejętna moderacja i administrowanie takimi grupami to sztuka i w obecnym czasie, gdy jesteśmy świadkami wojny hybrydowej, ma ogromne znaczenie. Instytut Badań Internetu i Mediów Społecznościowych podał, że tylko w ciągu jednego dnia konfliktu zbrojnego odnotował ponad 120 tys. prób dezinformacji w mediach społecznościowych, związanych z rosyjską inwazją na Ukrainę. Zanotowano wzrost incydentów o 20 tys. procent. Co ciekawe, ale nie zaskakujące dla ekspertów, radykalną, antyuchodźczą narrację budują grupy do niedawna uprawiające narrację antyszczepionkową. Celem jest sianie paniki, wywołanie chaosu informacyjnego, ale również budowanie radykalnych narracji, by polaryzować społeczeństwo. Rozpowszechnianie informacji, które pochodzą z niewiarygodnych źródeł może przynieść wiele szkód, zarówno osobom pokrzywdzonym przez wojnę, jak i utrudnić sprawne niesienie pomocy przez służby. Social media stały się kolejnym teatrem działań wojennych. Działania dezinformacyjne są wymierzone między innymi w europejskie rządy, które próbują zarządzać napływem ukraińskich uchodźców. Takie podejście jest znanym czynnikiem w modelu wojny hybrydowej, stosowanym przez armię rosyjską. Dlatego w sieci ogłoszony został alert dezinformacyjny. Eksperci od weryfikowania informacji (factchecking) podpowiadają, jak poznać trolla i nie wpaść w pułapkę dezinformacji. - Zweryfikuj informacje, zanim przekażesz dalej. Bądź świadomym użytkownikiem internetu. Zmanipulowana informacja w internecie często charakteryzuje się kontrowersyjnym tytułem, emocjonalnym językiem, „mocnymi” zdjęciami – radzą specjaliści od unieszkodliwiania fałszywych informacji. - Nie przekazuj dalej na swoich profilach informacji, których nie zweryfikujesz (nie potwierdzisz) w dwóch źródłach, np. w dwóch

redakcjach prasowych lub oficjalnych instytucjach. Koniecznie zgłaszaj administratorowi grupy lub blokuj w zarządzanej przez Ciebie grupie podejrzane profile. To nie jest czas na wdawanie się w dyskusje na forach. Dzisiaj cała machina dezinformacyjna bardzo się wyspecjalizowała. Profile i konta są prowadzone latami, są sobie w stanie wypracować historię w sieci. Ostatnie dochodzenie Facebooka, ujawniło, że tworzone są całe sztuczne życiorysy, włącznie z generowaniem, za pomocą sztucznej inteligencji, zdjęć, które wyglądają bardzo prawdopodobnie. Machina rosyjska w ten sposób wygenerowała około 40 fałszywych dziennikarzy, którzy mieli przebywać w Kijowie i podawać informacje, jakoby Kijów się poddawał. Trolla możemy też poznać po nadaktywności w sieci, tonie wpisów, publikowaniu bardzo dużej ilości świetnie brzmiących, publicystycznych treści czy przekonywaniu, że cały czas ma się dostęp do czegoś bardzo ekskluzywnego, „od

~ 11

koleżanki”, „od siostry” czy „od brata”. Zamiast imienia i nazwiska, troll często ma infantylny pseudonim, typu Ania Ania, Piotrek Piotrek czy Jasiu Mądragłowa. Troll nie ma zbyt wielu znajomych na profilu, a jeśli ma ich trochę, to udostępniane przez trolla posty nie mają wielu reakcji uzyskanych od tych znajomych. Często, oprócz postów dezinformacyjnych, na profilu trolla są posty emocjonalnie chwytliwe, np. linki do zbiórki pieniężnej dla chorego dziecka. Ważne, aby wszelkie swoje podejrzenia zgłaszać administratorom forów internetowych i grup społecznościowych w socialmediach. A także uświadamiać o zagrożeniu administratorów tych grup. Administratorami często są osoby zaangażowanie w prowadzenie danej społeczności, bez przygotowania do radzenia sobie ze współczesnymi zagrożeniami w sieci. A powszechna akceptacja na wyrażanie własnej opinii w sieci dodatkowo sprzyja internetowym trollom.

Małgorzata Skibińska


12 ~ polish news

Boris Johnson z uznaniem o Polsce

Po raz drugi w ciągu kilku tygodni spotkali się na początku marca premierzy Polski i Wielkiej Brytanii. Rozmawiali, tym razem w Warszawie, głównie o pakiecie sankcji i wzmocnieniu wschodniej flanki NATO. - Apelujemy o zaprzestanie walk i konferencję pokojową przekazał Mateusz Morawiecki po rozmowie w Warszawie z brytyjskim premierem Borisem Johnsonem.- Kiedy parę miesięcy temu odwiedzałem Borisa Johnsona, to te scenariusze mało komu wydawały się realistyczne. Jednak już wtedy przestrzegaliśmy przed tym, co może się stać, bo widzieliśmy oddziały rosyjskie, które zbierały się dookoła Ukrainy. Dzisiaj chcemy razem zamanifestować naszą solidarność z Ukrainą - dodał premier. Podkreślił, że ludzie tam walczą o wolność, o niepodległość swojego kraju. 11 marzec 2022

Polski premier podkreślił, że Polska wypełnia humanitarne obowiązki, zwłaszcza na granicy polsko-ukraińskiej, daje schronienie i dach nad głową, stara się rozlokować uchodźców w Polsce, a Polacy angażują się w niesienie pomocy. - Pakiet sankcji z jednej strony i wzmocnienie wschodniej flanki NATO z drugiej - to jest to, czego dzisiaj potrzebujemy, to jest to, na czym się teraz koncentrujemy. O tym wszystkim rozmawialiśmy dzisiaj bardzo szczegółowo z Borisem: o pogłębieniu współpracy polsko-brytyjskiej w tych obszarach, w obszarze bezpieczeństwa - powiedział polski

premier. - Dziś musimy zapewnić bezpieczeństwo, apelujemy o zaprzestanie walk ze strony rosyjskiej, o to, żeby oddziały rosyjskie wróciły do domu, żeby rozpocząć konferencję pokojową, żeby zostawić Ukrainę - bezpieczną, integralną terytorialnie. To jest szansa dla wszystkich, żeby wrócić do momentu pokoju, do normalnego czasu, w którym państwa mogłyby ze sobą współpracować. Natomiast premier Wielkiej Brytanii Boris obiecał Ukrainie pomoc humanitarną w wysokości 220 mln funtów. Zapowiedział, że w opanowaniu napływu uchodźców z ogarniętego wojną kraju mogą pomóc żołnierze

z Wysp. - Postawiłem w stan gotowości tysiąc żołnierzy, aby wesprzeć pomoc humanitarną w krajach sąsiednich, w tym w Polsce - mówił. Wezwał Europę do „odzwyczajenia się” w długiej perspektywie od gazu i ropy z Rosji, a także do zmniejszenia zależności od paliw kopalnych z dowolnego źródła. Szef rządu Wielkiej Brytanii wyraził również uznanie dla Polski za to, że jest na pierwszej linii frontu działań humanitarnych. Omawiali rozmowy między Ukrainą a Rosją oraz długotrwałą dezinformację, która wprowadziła w błąd rosyjskich żołnierzy.


polish news

~ 13

PROTESTY ANTYWOJENNE W LONDYNIE I LIVERPOOLU

Setki

osób, w tym wielu

Polaków,

brało już udział w demonstracjach przeciwko rosyjskiej

Ukrainę. Demonstracje odbywały się w wielu brytyjskich miastach, m.in. w Londynie i w Liverpoolu. agresji na

Mieszkańcy Londynu sprzeciwiają się rosyjskiemu atakowi na Ukrainę. Zgromadzeni na ulicach ludzie zwykle mają ze sobą ukraińskie flagi, transparenty z antywojennymi hasłami i słowami wsparcia dla ogarniętego wojną kraju i jego obywateli. Protestował też Liverpool. Polska społeczność w tym mieście zorganizowała demonstrację pod hasłem STOP THE WAR IN UKRAINE - A Vigil for Peace and solidarity. Demonstrację zorganizowało Liverpool Universities Polish Society, Polish Migrants Organise for Change - POMOC and United We Stand Solidarity Network.

reklama


14 ~ polish news

NAJPIĘKNIEJSZE POLKI

NA WYSPACH Już

po raz szósty,

mieszkające na

Brytyjskich

Polki

Wyspach

będą walczyły

o koronę najpiękniejszej w dwóch kategoriach:

Miss Polski

oraz

Miss

Polski Nastolatek UK & Ireland 2022. Dodatkowo

będziemy

wybierać:

-Miss Foto -Miss Internetu -Miss Popularności Gwiazdą

wieczoru bedzie

Gabriel Fleszar,

artysta

znany z takich hitów jak

“Kropla

“Bilet

deszczu czy

do nieba”, który

zaprezentuje zarówno największe przeboje, jak i nowe utwory.

Jednym

zdaniem

czeka

nas masa wspaniałej zabawy, przepyszne polskie jedzenie oraz tradycyjnie niespodzianki

...

a to już wszystko

30

kwietnia

bieżącego roku 11 marzec 2022


polish news

~ 15

18 medali dla Polaków

Polska drużyna kickboxingu WKO POLAND bardzo dobrze spisała się w Mistrzostwach Anglii WKO English Championships 2022, które odbyły się 20 lutego. W turnieju wzięło udział sześciuset zawodników z całej Anglii i nie tylko. Bilans Polaków wygląda imponująco: sześć złotych medali, osiem srebrnych i cztery brązowe medale. - Już kilkukrotnie reprezentowaliśmy Polskę na Mistrzostwach Europy i Świata organizacji WKO, zdobywając wiele medali. Jestem dumny że mogę tworzyć polski team Polski w Anglii, gdzie zawodnicy reprezentują godnie swój kraj – mówił nam Artur Gronkiewicz z WKO Poland. Wyniki zawodników WKO POLAND walczących w mistrzostwach: - Robert Gronkiewicz zdobył złoty medal w K1-Ligh - Rafał Pawłowski zdobył złoty medal w Kick- Light, srebrny medal w K1-Full Contact i srebrny w K1-Light - Patryk Dybowski zdobył srebrny medal w K1-Full Contact - Kacper Tyczyński zdobył srebrny medal w K1-Full Contact - Krystian Such zdobył srebrny medal w Sport Boxing, brązowy medal w Kickboxing Light - Contact i brązowy medal w K1 Ligh Contact - Colin Mikołajczyk zdobył złoty medal w Kickboxing Ligh Contact i srebrny medal w K1-Ligh - Mariusz Siwiak zdobył złoty medal w Thaiboxing, brązowy medal w K1 Full - Michal Fietko zdobył srebrny medal w Sport Boxing Full Contact - Krystian Jołkiewicz zdobył brązowy medal w Sport Boxing Full Contact - Dawid Chylinski złoty medal w Sport Boxing Full Fontact - Jakub Łagosz złoty medal w Sport Boxing Full Contact - Kamil Rutkowski Semi-Pro K1 brązowy medal - Sylwester Koralewski walczył w formule K1 - Ligh - Maksymilian Poweska walczył w formule K1 -Full

Wielkie brawa dla zawodników, trenerów i wiernych kibiców, którzy dopingują polskich zawodników!


16 ~ felieton

ks. Bartosz Rajewski

YNODALNE Ś W I AT Ł O NA DZ I E I NIE JEST TAJEMNICĄ, ŻE KILKA MIESIĘCY TEMU NASZA LONDYŃSKA WSPÓLNOTA ZOSTAŁA POZBAWIONA KOŚCIOŁA, Z KTÓREGO KORZYSTALIŚMY OD 1942 ROKU*. AKTUALNIE JESTEŚMY NA ETAPIE POSZUKIWANIA NOWEGO MIEJSCA, W KTÓRYM BĘDZIEMY MOGLI KONTYNUOWAĆ ROZWÓJ NASZEJ WSPÓLNOTY, GROMADZIĆ SIĘ NA MODLITWIE, SŁUCHANIU SŁOWA I SPRAWOWANIU SAKRAMENTÓW. W MINIONYM MIESIĄCU ODWIEDZIŁEM PRZEPIĘKNĄ ANGLIKAŃSKĄ ŚWIĄTYNIĘ, KTÓRA W DUCHU AUTENTYCZNEGO EKUMENIZMU MA SZANSĘ STAĆ SIĘ NASZYM NOWYM DOMEM (PROSZĘ WAS O MODLITWĘ W TEJ INTENCJI!).

11 marzec 2022

Wstrząsnął mną jednak fakt, że anglikańska wspólnota wiernych, którzy w XVIII w. własną pracą, zaangażowaniem i z własnych środków (parafianie na rzecz budowy kościoła oddawali nawet biżuterię) stworzyli jedną z najpiękniejszych świątyń, jakie w Londynie widziałem, dzisiaj jest niewielką społecznością, lata swojej świetności mającą już dawno za sobą. „Mszę św. dla rodzin z dziećmi sprawuję w niedzielę o 10.00. Problem w tym, że w naszej parafii nie ma już żadnych dzieci” – powiedział mi proboszcz. Trzeba szczerze powiedzieć: jeśli jako Kościół nie podejmiemy refleksji, nie wsłuchamy się w głos Ducha Świętego i nie poweźmiemy konkretnych decyzji, podzielimy los wielu innych kościelnych wspólnot, które na naszych oczach topnieją i przestają istnieć. Dla pogrążonego w kryzysie Kościoła, jednym z istotnych świateł nadziei jest proces synodalny. Co to takiego? Najprościej mówiąc są to ogólnokościelne konsultacje, do których zaproszony jest cały Lud Boży, każda i każdy z nas. To szansa wyjścia z kryzysu nie tylko pastoralnego, ale także doktrynalnego. To czas na wyrażenie naszej osobistej troski o wspólnotę, którą tworzymy. Jestem głęboko przekonany, że rozpoczęty w październiku proces synodalny jest dla całego Kościoła wydarzeniem historycznym, prawdziwym Darem Ducha Świętego i ogromną szansą do odnowy, kościelnego zdefiniowania na nowo i odkrycia tego, do czego w tych czasach zaprasza nas Pan. Dlatego zdecydowałem się włączyć w ten proces naszą parafię. Tym samym jesteśmy chyba jedyną parafią Polskiej Misji Katolickiej w Anglii i Walii, która włączyła się w proces synodalny Kościoła katolickiego w Anglii. Synod daje szansę wypowiedzenia się wszystkim dotychczas zmarginalizowanym, których głos był słaby, niesłyszalny, pomijany i lekceważony. Chciałbym, żeby głos naszej

Komentuj! Goniec.com

wspólnoty parafialnej, choć jest ona jedną z najmniejszych i najuboższych, wybrzmiał doniośle i mocno. Zwłaszcza z uwagi na fakt, że jesteśmy bogatsi o doświadczenia, których nie mają inne wspólnoty, jak walka o przetrwanie, doświadczenie „kościelnej bezdomności” czy kościelna marginalizacja. Dlatego zapraszam każdą i każdego z was do wejścia na drogę synodalną. Chciałbym wsłuchać się w to, co macie do powiedzenia o Kościele i do Kościoła. Chciałbym, żebyśmy się spotkali i wsłuchali w siebie wzajemnie. Zapraszam wszystkich, także tych spoza naszej wspólnoty, bez względu na to, czy są duchowo zaspokojeni, syci, zobojętnieni, zdegustowani czy nawet zgorszeni. To wielka szansa nie tylko dla całego Kościoła, ale także dla naszej londyńskiej parafii: szansa, by „liznął” nas Duch Święty i by uwolnił w nas nową energię. Domyślam się, że są tu osoby, które chciałyby być wysłuchane, ale targa nimi niepewność i niezdecydowanie. Możecie być pewni, że to właśnie was Bóg wybiera i chce waszej obecności na synodalnej drodze. Pyta każdą i każdego z was: „Kogo mam posłać? Kto by Nam poszedł?”(Iz 6,8). Miej odwagę odpowiedzieć Bogu: „Oto ja, poślij mnie!” (Iz 6,8). Jeśli się czegoś obawiasz lub uważasz, że twój głos nie jest istotny, posłuchaj Jezusa, który właśnie do ciebie, podobnie jak kiedyś do Piotra, mówi: „Wypłyń na głębię! (por. Łk 5,4). I dodaje: „Nie bój się!” (por. Łk 5,10). Do kontaktu zapraszamy osoby, które chciałyby podzielić się swoją refleksją dot. Kościoła. Informacje na naszej stronie internetowej: www.parafia-kensington.uk Koordynatorem naszej parafialnej drogi synodalnej jest Pan Maciej Plata. Kontakt: tukan.czaka@gmail.com Ks. Bartosz Rajewski, proboszcz jednej z najstarszych polskich wspólnot katolickich w UK – parafii pw. Św. Wojciecha na South Kensington w Londynie (Little Brompton Oratory). www.parafia-kensington.uk


felieton

~ 17

Małgorzata Mroczkowska

igdy

więcej wojny

Kto z Was pamięta to hasło z dzieciństwa? Moje pokolenie, które wychowało się na końcówce komunizmu znało to hasło na pamięć.

Nauczyciele męczyli nas nim podczas szkolnych apeli i jakby tego było mało wycinaliśmy je z kolorowego papieru do szkolnej gablotki. Wtedy te słowa nic dla nas nie znaczyły. Ot, kolejne hasło do zapamiętania. Wojna zdawała się dla nas czymś bardzo odległym, które sprawiało co najwyżej kłopot przy nauce do kartkówki z historii. Jednak nasi dziadkowie, a czasem nawet nauczyciele pamiętali doskonale jak wyglądała wojna. Oni mieli ją jeszcze w głowach i czasem podkreślali, że nie doceniamy tego, że żyjemy w czasach pokoju. Jak wiadomo człowiek docenia dobro dopiero, kiedy je straci, o czym pisał już mistrz Kochanowski we fraszce o zdrowiu. Podobnie jest z pokojem na świecie. Któż go doceniał, skoro wizja wojny była odległa niczym obca galaktyka? Wojny toczyły się co najwyżej w jakiejś Syrii, ale nie u nas. Jakże wszyscy się myliliśmy. Zasiadając do pisania kolejnego felietonu byłam pewna, że opiszę nasz pobyt w Polsce podczas zimowych ferii. Co więcej, myślałam, że opiszę huragan, który nawiedził i Polskę i Wielką Brytanie, że rozpiszę się o naszym locie podczas największej od trzydziestu lat burzy i o niespodziankach, które niestety spotkały nas na lotnisku zarówno brytyjskim, jak i polskim. Myślałam, że to był koszmar, którym warto się z Wami podzielić. Dopiero historia świata, która dzieje się na naszych oczach pokazała

mi, że tamten koszmar był tylko marnym wstępem do tego, co spadło na Europę chwilę później. Wichura, która powaliła drzewa i zerwała dach na O2 w Londynie była preludium przed największą tragedią, jakiej Europa i świat nie widział od 1945 r. Najgorsze jest to, że nikt tego się nie spodziewał, a przynajmniej nie aż w takiej skali. Naiwnie wierzyliśmy, że współczesne wojny będą rozgrywać się za pomocą przyciśnięcia guzika i podpisaniu umów nie koniecznie korzystnych. Niestety okazało się, że atakowanie ludności cywilnej nadal jest rutyną. Po co więc całe pokolenia, w dodatku w całym bloku komunistycznym, a więc i w dzisiejszej Rosji i Ukrainie uczyły się o gołąbkach pokoju i zasypiały w hasłem na ustach, że wojny nigdy nie będzie? Dzisiaj rano po włączeniu telewizora w moim londyńskim domu spojrzał na mnie brytyjski korespondent wojenny, który nadawał relację na żywo z Przemyśla. Był na dworcu, którego odremontowane ściany przypominały wnętrza pałacowe. Otoczony tłumem uciekinierów z terenów objętych okupacją rosyjską, którzy w chaosie i przerażeniu próbowali odnaleźć chociaż chwilowy spokój w obcym kraju. Cała ta sceneria przypominała siedzibę Międzynarodowego Czerwonego Krzyża podczas II Wojny Światowej. Starsza kobieta siedząca na wózku inwalidzkim, która stała za dziennikarzem zrobiła na mnie wstrząsające wrażenie. Uciekać muszą nie tylko młodzi i zdrowi, ale także dzieci, kobiety w ciąży i osoby niepełnosprawne. Przed wojną, przed pociskami spadającymi na głowy niewinnych ludzi uciekać chce każdy. Bo każdy chce żyć, a najlepiej, żeby to życie było spokojne.

Komentuj! Goniec.com

Dziennikarz podszedł do ukraińskiej kobiety, której udało się uciec z okupowanych terenów wraz ze swoim na oko dziesięcioletnim synem. Chłopiec siedział przy stoliku turystycznym, rozłożonym na szybko i pod gołym niebem jadł gorącą zupę. Jego matka ze wzruszeniem i radością w oczach dzieliła się z dziennikarzem radością z odnalezienia spokoju za polską granicą. Jednak, kiedy zaczęła mówić o dzieciach, nie wytrzymała i rozpłakała się na wizji. Bo przecież nie takiego świata chcieliśmy dla naszych dzieci i nie o taką przyszłość walczyli nasi dziadkowie na froncie podczas ostatniej wojny światowej. Wszystko poszło nie tak jak powinno. Każdemu jest teraz ciężko. Po pandemii musimy odbudować nie tylko naszą pracę, ale i relacje z innymi. Ceny energii wzrosły i trzeba też mieć to na uwadze. Każdy cierpi, ale najtrudniej jest tym, którzy uciekają teraz przed agresją Putina, który odebrał im ich domy i ich spokój. Przez decyzję jednego, okrutnego przywódcy cierpią obecnie miliony. I nikt nie wie, kiedy ten koszmar się skończy i jak będzie wyglądało życie po wojnie, do której doprowadził. W całej tej tragedii najpiękniejsze są dobre serca i chęć pomocy, którą niosą Polacy, Rumuni, Czesi i wszyscy inni. Wygląda na to, że każdy chce pomóc, jak tylko może. Ta spontaniczna postawa jest tak wzruszająca i piękna, że zapiera dech w piersiach. Bo najważniejsze, by zachować się jak człowiek, zwłaszcza dla drugiego człowieka w potrzebie. Po prostu. Małgorzata Mroczkowska, z wykształcenia politolog, od 2004 r. mieszka w Londynie. Autorka powieści obyczajowych, m.in. „Angielskie lato”, „Od jutra dieta! Zapiski niedoskonałej pani domu” i najnowsza „Dziennik przetrwania. Zapiski niedoskonałej matki”.


18 ~ felieton

Jacek Żakowski

achód się

PRZEPRASZAM. POMYLIŁEM SIĘ. PODOBNIE JAK PUTIN I WIELU OBSERWATORÓW ORAZ POLITYKÓW NA ŚWIECIE ULEGŁEM WRAŻENIU, ŻE ZACHÓD NIE JEST ZDOLNY DO UDZIELENIA ZGODNEJ I MOCNEJ ODPOWIEDZI NA KOLEJNE ATAKI I NAWET NA MILITARNĄ AGRESJĘ PUTINOWSKIEJ ROSJI. 11 marzec 2022

budzi Tak, tak… oczywiście wiele szczegółów nas różni. I tak zawsze będzie. To jest nieoczywisty ale bardzo ważny atut wolnego świata i źródło jego siły. Ale, jak wreszcie przyszło co do czego, to wspólnota zademonstrowała swoją zbiorową potęgę i determinację, a różnice się uzupełniają raczej niż przeszkadzają. Nawet można mieć wrażenie, że kiedy politycy się wreszcie przebudzili i wyszli zza węgła, to zaczęła się cicha rywalizacja o to, kto teraz zrobi więcej. Kiedy już nawet tradycyjnie arcyostrożna Unia chce kupować Ukrainie broń i dawać jej myśliwce, to cały dotychczasowy świat Zachodu staje na swojej rozleniwionej pokojem i otłuszczonej dobrobytem głowie. Teraz nie jest ważne, co było. Ważne, co przed nami. W krótkiej perspektywie nic przyjemnego pewnie nas nie czeka. Jesteśmy na niewypowiedzianej wojnie, a wojna musi kosztować. Zapłacimy za nią w cenach różnych surowców, w jeszcze większej inflacji, w podatkach, w utraconych korzyściach ze swobodnego handlu, w istotnie większych wydatkach na wojsko itd. Każdy z nas to odczuje. Pewnie unikniemy krwi, ale potu, a może też łez uniknąć się nie da. Od razu przyjmijmy to do wiadomości. Bo na to się nie poradzi. Andrzej Rosiewicz śpiewał „Lepiej teraz troszkę wydać, by przyszłości uniknąć przykrości” i to jest taki przypadek. Nawet jeżeli „troszkę” chwilowo będzie oznaczało kilka albo kilkanaście procent PKB. A tak pewnie będzie do zwycięstwa. Pocieszające jest to, że nie ryzykuję wiele uważając, iż zwycięstwo Zachodu jest pewne, a niepewna jest tylko jego cena i pora. Ale

Komentuj! Goniec.com

to nie będzie nic porównywalnego z traumą pierwszej ani drugiej wojny światowej. A „renta pokoju”, który potem nastanie, zwróci nam te koszty z solidnym bonusem. Bo skończy się wreszcie (przynajmniej na jakiś czas) coraz groźniejsze i bardziej bezczelne sypanie przez putinowską Rosję piachu we wszelkie możliwe koła i oczy demokratycznych społeczeństw i państw. To przecież był już nieznośny, a wciąż narastający, koszmar. Nareszcie jest szansa, że skończy się lub radykalnie osłabnie mieszanie w wyborach na Zachodzie, lawinowe rozsiewanie fakenewsów, finansowanie antyzachodnich ruchów i polityków, werbowanie na najwyższych szczeblach ruskiej agentury, wykupowanie mediów i manipulowanie medialnymi gwiazdami, bełtanie zachodnim społeczeństwom w głowach bzdurnymi teoriami o jaszczurach, które rządzą światem i czipach ukrytych w szczepionkach, a zwłaszcza szantażowanie nas blokadą energetyczną. Rosja pokonana nie będzie już miała zasobów na całą tę „cichą wojnę” z wolnym światem, którą prowadzi od lat, a my nareszcie zaczniemy aktywnie się jej przeciwstawiać. Z naszej strony kończy się wreszcie autodestrukcyjny zwyczaj lekceważenia zagrożeń tworzonych przez patologiczne ambicje kremlowskiego furerka. Nastała wreszcie burza, po której musi przyjść słońce. Zachód się obudził. W nagrodę je zobaczy. Jacek Żakowski, kierownik Katedry Dziennikarstwa Collegium Civitas, publicysta Polityki i Gazety Wyborczej, prowadzi piątkowe poranki w TOK FM. Dziennikarz Roku 1997, laureat m.in. 2 Wiktorów, Superwiktora, Nagrody PEN Clubu im. im Prószyńskiego. Autor kilkunastu książek i programów TV. Ostatnio wydał: „Wirus 2020” (Sic! 2021).


felieton

~ 19

Krystyna Kotlińska

IDY MARCOWE SŁOWA

LEKKO FEMINISTYCZNIE Tuż przed odesłaniem do Redakcji gotowego już felietonu postanowiłam spojrzeć na tekst raz jeszcze. Przeczytałam. Interesujący. Skłaniający do refleksji..., ale nie miał tego „czegoś”. Czegoś, co dziś zmienia obraz świata. Nora Roberts* napisała „Słowa mają magiczną moc. Są jak zaklęcie i jak klątwa. Niektóre słowa raz wypowiedziane zmieniają wszystko.” Słowa są pierwszym krokiem do zaistnienia czegoś wyjątkowego i niemożliwego. Słowa to najbardziej nieprzewidywalna z emocji. Często nas zaskakują. Potrafią głęboko zranić, ale mają też siłę uskrzydlania. Żadna broń, żaden przywódca nie może mierzyć się z potęgą pojedynczego słowa i siłą jednego zdania. Japoński naukowiec Masaru Emoto**, człowiek o bardzo ścisłym umyśle postanowił przeprowadzić badanie czy woda reaguje na bodźce zewnętrzne. Do pochylenia się nad tym zagadnieniem zainspirowały naukowca obserwacje zamarzniętej powierzchni wody. Ciekawiło go, dlaczego woda z górskich źródeł i woda z miejskich ścieków tworzą diametralnie różne rysunki kryształów. Zbierał próbki z różnych ujęć i zamrażał je w temperaturze –5 °C, by porównać rysunek na zamarzniętej powierzchni. Następnie poszedł o krok dalej. Do eksperymentu wykorzystał wodę destylowaną, którą poddał działaniu słów. Do jednych próbek kierowano same pozytywne słowa i uczucia, mówiono z miłością, ciepłem, radością i szacunkiem przy akompaniamencie pięknej muzyki. Do drugiej grupy próbek mówiono same najgorsze słowa i kierowano najgorsze myśli a muzyka, jaka rozbrzmiewała podczas próby to hard rock i heavy metal. To co ukazało się naukowcowi to piękne, regularne, duże kryształy w próbkach zamrażanych z miłością i okropne, zdeformowane, małe i brzydkie w próbkach do których kierowano nienawiść. I czego to dowodzi? - zapytacie. Dowodzi to siły słów i mocy intencji, z jaką mówimy, robimy coś i żyjemy. Dziś, moim zdaniem, najważniejsze słowa to POKÓJ, WOLNOŚĆ, MIŁOŚĆ. Niosą ze sobą

ogromną siłę, która ma w sobie wystarczająco dużo pozytywnej energii, by zmienić nas i cały świat. Każde słowo jest tak nieodłączną częścią naszego życia, że na co dzień nie zdajemy sobie sprawy z ich wagi. Zaryzykuję stwierdzenie, że słowa nie są zaledwie częścią życia, a samym życiem. DOM, ZDROWIE, PRACA, MARZENIA - każdy z nas wypowiada te słowa codziennie. Często dziwimy się, że to, co innym przychodzi z taką łatwością, my wykuwamy w trudzie i bez przekonania. Zbyt rzadko dociera do nas, że dzień, który ubierzemy w dobre słowa odpłaci nam dobrymi zdarzeniami i piękną rzeczywistością. Dobre słowa otwierają przed nami rzeczywistość pełną niespodzianek a używane z pasją pozwalają dostrzec więcej i wtedy niemożliwe staje się możliwym. Bo słowa mają wielki potencjał tworzenia. Jeśli zdamy sobie sprawę z tego, że słowa tworzą komunikaty, które odbiera nasz mózg a mózg jest odpowiedzialny za wszystko w naszym życiu, począwszy od odczuwania bólu a na realizacji marzeń skończywszy, to słowa takie jak WOJNA, NIENAWIŚĆ, GNIEW celowo wykluczymy z naszego słownika. Uważajmy na słowa i dobierajmy je ostrożnie. Ten świat nie potrzebuje już więcej zła i negatywnych emocji. Słowa, które ranią nie znikają one chowają się w zakamarkach duszy by dać o sobie znać a od czasu do czasu wymykają się spod kontroli udowadniając, że ich moc wciąż jest ogromna. Umysł jest naszą potężną bronią, ale to słowa stymulują go do działania i kierują decyzjami. Możemy wpływać na dobór słów, kontrolując w ten sposób nasze życie. Za każdym razem – cokolwiek usłyszymy, powiemy czy przeczytamy – reagujemy emocją, wewnętrznym odczuciem lub odruchem. Każde słowo wywołuje reakcję w naszym ciele i psychice. I nie mówię tu o gwałtownym wyrażaniu emocji, może to być ledwo uchwytna myśl, uczucie lub zawahanie albo zawieszenie głosu - cokolwiek czujemy lub jakkolwiek reagujemy - słowo zawsze wywołuje w nas odpowiedź. Prawdą jest, że jedno

Komentuj! Goniec.com

słowo potrafi zmienić całe życie. Jedna rozmowa może rzutować na nasze działania w przyszłości a jedna przeczytana książka, zawierająca tysiące słów potrafi nas zupełnie odmienić. Słowa bowiem stoją za naszym zdenerwowaniem i szczęściem. Za naszą porażką i sukcesem. Nosimy je ze sobą, nie mogąc się od nich uwolnić, bo słowa nadają formę życiu. Są też pierwszym krokiem do zaistnienia czegoś wyjątkowego i upragnionego. Słowa dają moc sprawczą, czasami są jak zaklęcie z bajki a jedno słowo ma większą siłę niż czyn. Słowo może ratować, pomaga żyć, oswajać cierpienia i lęki, wyrażać uczucia. Pozwala na wzruszenie, refleksję i na dotykanie piękna. Jedno małe słowo „zostań” może zmienić tak wiele. *Nora Roberts, właściwie Eleanor Marie Robertson (ur. 10 października 1950 w Silver Spring) – pisarka amerykańska. Była pierwszą autorką, którą przyjęto do Romance Writers of America Hall of Fame. Pisze romanse jako Nora Roberts, Sarah Hardesty i Jill March, a kryminały z serii In Death pod pseudonimem J.D. Robb. W latach osiemdziesiątych Nora Roberts zaczęła pisać książki stanowiące połączenie romansu, powieści przygodowej, sensacyjnej i obyczajowej. Swoją twórczość rozpoczęła w 1981 roku powieściową sagą Irlandzka wróżka, której akcja toczy się w Irlandii.

** Masaru Emoto (Emoto Masaru; ur. 22 lipca 1943 r. w Jokohamie, Japonia, zm. 17 października 2014 r. w Szanghaju) – japoński pisarz i badacz, zajmujący się zagadnieniami struktury wody. Postawił hipotezę, że ludzkie emocje mają ogromny wpływ na wodę, co miałyby potwierdzać fotografowane pod mikroskopem kryształy wody, będące w rzeczywistości zdjęciami płatków śniegu. Autor m.in.: Woda – obraz energii życia, Tajemnice wody, Uzdrawiająca siła wody (napisana wspólnie z Jürgenem Fliege). W październiku 1992 roku otrzymał tytuł i licencję doktora medycyny alternatywnej w Open International University. Zaczął badać zagadki wody po zetknięciu się z MRA, Analizatorem Rezonansu Magnetycznego, w USA. Prowadził badania wody znajdującej się w ludzkim ciele, wody w środowisku człowieka, wody na powierzchni Ziemi. Był kierownikiem Głównego Instytutu Badawczego IHM, dyrektorem firmy IHM oraz przewodniczącym Międzynarodowego Towarzystwa Przyjaciół HADO IHM. Opublikował kilkanaście książek, a większość z nich stała się bestsellerami.

Absolwentka Wydziału Poligrafii Politechniki Warszawskiej. Pasjonatka rozwoju osobistego. Kobieta uwielbiająca podróże i dobrą kuchnię. Pozostająca w nieustającej miłości do Greckiej Krety. Traderka zafascynowana światem kryptowalut, ceniąca niezależność finansową. Lubiąca dobrą literaturę i film. Krystyna Kotlińska


20 ~ opinie

KOBIETA KONTRA MĘŻCZYZNA

TO TEMAT STARY JAK ŚWIAT. RELACJĘ KOBIETA KONTRA MĘŻCZYZNA ROZPATRUJE SIĘ NAJCZĘŚCIEJ W KONTEKŚCIE RÓŻNICY PŁCI A INTELIGENCJI EMOCJONALNEJ. Badania w dziedzinie neuroanatomii dowiodły, że istnieje różnica pomiędzy wagą mózgu dorosłej kobiety i dojrzałego mężczyzny. Mózg mężczyzny osiąga wagę około 1375 g, natomiast u kobiet waga mózgu to około 1245 g. Jak się okazuje, mózgi są proporcjonalne do wielkości ciała. Na pierwszy rzut oka mogłoby to stanowić dowód na to, że to mężczyźni będą odznaczać się większą dojrzałością emocjonalną niż kobiety. Tymczasem wieloletnie praktyki badawcze w tej dziedzinie pokazują, że to kobiety posiadają bardziej rozwinie cechy inteligencji emocjonalnej, a w szczególności empatii, która stanowi jeden z podstawowych jej czynników. Mózg płciowy zaczyna się kształtować już w życiu płodowym, jednak na początku przez pierwsze 11 marzec 2022

tygodnie mózgi kobiet i mężczyzn są identyczne. Kiedy tylko zaczyna wykształcać się płeć dziecka, mózg rozwija się według schematu męskiego lub żeńskiego. Kobiety to swoiste mistrzynie w wyrażaniu uczuć, mężczyźni starają się trzymać swoje emocje w ryzach. Zapewne spowodowane jest to faktem, iż u panów emocje są skumulowane po prawej stronie półkuli mózgowej, a zdolności wyrażania uczuć w mowie znajdują się po lewej stronie. Kobiety łatwiej radzą sobie z wyrażaniem swoich uczuć gdyż funkcje emocjonalne u kobiet umieszczone są w całym mózgu i obie strony są lepiej połączone. Zapewne dlatego kobietom łatwiej jest wyrażać uczucia słowami, a mężczyźni częściej wyrażają uczucia gestami.

Jakie jednak są faktycznie różnice płci? Najnowsze badania mówią o płci biologicznej, płci seksualnej oraz o płci hormonalnej. Różnice kulturowe w nowoczesnym społeczeństwie sprawiają, że różnice się zacierają. Jednak za sprawa hormonów te same bodźce inaczej są odbierane przez obie płci. Niektórzy uważają, że stereotyp kobiecości i męskości jest ponadkulturowy i wynika z ewolucyjnej przeszłości człowieka. Dziś już nie mamy takiego podziału! Nie ma tak, że to kobieta zajmuje się domem i dziećmi, a mężczyzna, jako płeć silniejsza, broni domu i zdobywa pokarm. Dziś największą różnicę stanowi inteligencja emocjonalna, która ze względu na budowę mózgu jest bardziej rozwinięta u kobiet.

Kobieta i mężczyzna to dwie połówki, tak jak yin i yang, dwie siły, które wzajemnie się uzupełniają. Mimo, iż czasem wydaje się nam, że jesteśmy odmienni, to tak naprawdę nie możemy bez siebie żyć. Prawdziwy mężczyzna nie może patrzeć na łzy kobiety, machinalnie staje się jej obrońcą. Czasami płeć piękna wykorzystuje wręcz swoje atuty, przez co mężczyzna nie może przejść obok niej obojętnie! Też tak czasem macie w swoich związkach? Ta swoista gra pozwoliła ludzkości dojść do etapu, w którym znajdujemy się teraz. Co będzie w przyszłości? Możemy wyobrażać sobie świat bez płci, bez mężczyzny i kobiety. Ale czy chcieli byśmy żyć w takim świecie?

Łukasz Śmietana Barbara Klucewicz-Kubicka


raport

~ 21


22

KONIEC COVIDOWYCH RESTRYKCJI

foto: Shutterstock

W Szkocji od pierwszego marca nie są już wymagane certyfikaty covidowe, które jeszcze w lutym były warunkiem wejścia do klubów nocnych oraz na imprezy masowe powyżej określonych liczbowo progów widowni. Z kolei na 21 marca planowane jest zniesienie wszystkich pozostałych restrykcji covidowych, w tym wymóg noszenia maseczek w zamkniętych pomieszczeniach publicznych. 11 marzec 2022


23 Decyzję tą ogłosiła Nicola Sturgeon, szefowa szkockiego rządu. Nowe przepisy oznaczają, że firmy nie będą już musiały gromadzić danych klientów w celu wykrywania kontaktów zakażonych ani też utrzymywać specjalnych zabezpieczeń, by ograniczyć możliwość rozprzestrzeniania się wirusa. Premier Sturgeon przedstawiła plan wycofania restrykcji dzień po tym, jak brytyjski premier Boris Johnson ogłosił zniesienie ostatnich, i tak już bardzo nielicznych, ograniczeń w Anglii, a w miejsce wymogu izolowania osoby zakażonej premier Johnson wprowadził jedynie zalecenie takiej izolacji. Szkocja w dalszej walce z pandemią będzie polegała na szczepionkach, lekarstwach i odpowiedzialnym zachowaniu ludzi. - Nie powinno to być jednak traktowane jako sygnał, że Covid-19 nie stanowi już żadnego zagrożenia dla zdrowia – ostrzega szkocka premier. Noszenie maseczek w sklepach oraz w środkach transportu publicznego nadal będzie zalecane, podobnie, jak izolowanie się przez osoby, u których test potwierdzi obecność koronawirusa. W Szkocji utrzymane najprawdopodobniej będą darmowe testy na obecność koronawirusa, choć w tej sprawie szczegóły będą znane, gdy brytyjski rząd doprecyzuje, komu będą one przysługiwać. W poniedziałek Johnson zapowiedział, że od 1 kwietnia darmowe testy nie będą już dostępne dla wszystkich, lecz tylko dla osób starszych i najbardziej narażonych na zakażenie. Zasugerował też, że jeśli rząd Szkocji chce utrzymać dostęp do testów na dotychczasowych zasadach, będzie musiał sam sfinansować koszty. W Szkocji w ostatnich dniach wykrywa się 5-6 tys. zakażeń koronawirusem dziennie, czyli ok. trzy razy mniej niż na przełomie grudnia i stycznia, gdy trwał szczyt fali zakażeń wywołanej wariantem Omikron. W Irlandii Północnej jedyne restrykcje, to wymóg izolacji. Pozostałe zostały funkcjonują jako zalecenia, a nie obowiązek. Certyfikaty covidowe nie są już wymagane do wejścia do irlandzkich klubów nocnych i na imprezy masowe, maseczki nie są obowiązkowe w żadnych sytuacjach, lokale gastronomiczne, rozrywkowe, centra konferencyjne i podobne miejsca nie muszą już zbierać infor-

macji o odwiedzających je osobach, przestał także obowiązywać limit maksymalnie 30 osób podczas wizyt w domach. Sprawa zniesienia restrykcji covidowych w Irlandii Północnej była skomplikowana przez to, że obecnie nie ma tam normalnie funkcjonującego rządu. 3 lutego rezygnację w proteście przeciwko protokołowi północnoirlandzkiemu złożył premier Paul Givan. Automatycznie stanowisko straciła jego zastępczyni. Pozostali członkowie rządu pełnią obowiązki i mogą podejmować decyzje, ale tylko, jeśli nie są one znaczące lub kontrowersyjne. Ponieważ decyzja o zniesieniu restrykcji jest znacząca, prawnicy uznali, że minister zdrowia Robin Swann nie może jej podjąć samodzielnie. W tej sytuacji północnoirlandzki minister zdrowia zwrócił się on do wszystkich pozostałych ministrów z prośbą o wyrażenie przez nich opinii, a wobec tego, że podzielili oni jego stanowisko, poinformował, że wymogi zostaną zastąpione rekomendacjami. - Nie oznacza to, że Covid-19 zniknął lub że jako społeczność jesteśmy zabezpieczeni przed jego szkodliwością. Niezwykle ważne jest, abyśmy nadal przestrzegali rozsądnych środków, których nauczyliśmy się, aby chronić siebie i innych - poinformował minister Swann. Jedynym wymogiem pozostającym w mocy w Irlandii Północnej pozostaje więc izolowanie się przez osoby zakażone. W lutym niepokojące informacje dotyczące rozprzestrzeniania się koronawirusa docierały z dworu królewskiego. Elżbieta II odwołała zaplanowane w najbliższym czasie zdalne spotkania, ponieważ zaczęła odczuwać objawy Covid-19, poinformował Pałac Buckingham. Brytyjska królowa kilka dni wcześniej zaraziła się koronawirusem. Pałac królewski w wydanym oświadczeniu przekazał, że 95-letnia monarchini doświadcza objawów jak przy łagodnym przeziębieniu i w związku z tym odwołała zaplanowane wirtualne spotkania, jednak wciąż wykonuje swoje lekkie obowiązki. 95-letnia królowa została w pełni zaszczepiona przeciw Covid-19. Przyjęła także dawkę przypominającą. Informacja o tym, że Elżbieta II jest

zakażona koronawirusem, pojawiła się dokładnie dwa tygodnie po 70. rocznicy objęcia przez nią tronu. W przededniu jubileuszu królowa przyjęła w posiadłości Sandringham House grupę emerytów, wolontariuszy oraz członkinie lokalnego Instytutu Kobiet, co było pierwszym od trzech miesięcy dużym publicznym wydarzeniem z jej osobistym udziałem. Kilka dni później, tak jak to było wcześniej planowane, wróciła na zamek w Windsorze, gdzie spędza większość czasu od początku wybuchu pandemii. Obawy o to, że monarchini mogła być narażona na kontakt z koronawirusem, pojawiły się, gdy pozytywny wynik testu uzyskał jej najstarszy syn, książę Karol i okazało się, że Elżbieta II widziała się z nim dwa dni wcześniej. Pałac Buckingham przekazał wówczas, że królowa nie wykazuje żadnych objawów, nie rozwiało to jednak obaw, szczególnie, że z racji wieku Elżbieta II jest w grupie podwyższonego ryzyka. W kwietniu skończy 96 lat. Cztery dni po wykryciu zakażenia u księcia Karola, pozytywny wynik testu uzyskała także jego żona, księżna Camilla. Krótko przed uzyskaniem przez oboje pozytywnych testów uczestniczyli w przyjęciu na cześć British Asian Trust, organizacji charytatywnej działającej na rzecz zmniejszenia ubóstwa w południowej Azji. Książę Karol z małżonką, podobnie jak królowa, są zaszczepieni przeciw Covid-19 i przyjęli dawki przypominające. Optymistyczne wiadomości docierają z laboratoriów naukowych prowadzących badania nad kolejnymi środkami do zwalczania rozprzestrzeniania się pandemii. Wziewna szczepionka przeciw COVID-19 daje obiecujące wyniki. W badaniach na zwierzętach naukowcy potwierdzili wysoką skuteczność wdychanej szczepionki przeciwko SARS-CoV-2. Preparat wywołuje odporność już w układzie oddechowym, a przy tym działa na kilka elementów wirusa jednocześnie. Jedną z głównych zalet preparatu jest jego działanie w płucach i górnych drogach oddechowych, czyli tam, gdzie wirus atakuje na początku. Nowa szczepionka powstała na bazie prac nad szczepionką przeciwko gruźlicy prowadzonych przez prof. Zhou Xinga. - W czasie wielu lat badań odkryliśmy, że szczepionka podana do płuc wywołuje całościową odporność błon śluzowych w układzie oddechowym.

Brakuje tego szczepionkom wstrzykiwanym - wyjaśnił profesor Xing. Wynalazek ma też inną, kluczową cechę. Działa ona przeciwko wszystkim znanym dotychczas wariantom wirusa. - Dzięki naszej strategii możemy wyprzedzać wirusa. Obecne szczepionki mają takie ograniczenie, że muszą być uaktualniane, więc w ich przypadku zawsze jest to pogoń za wirusem – mówi ekspert. Nowa szczepionka prowokuje odpowiedź przeciwko trzem różnym częściom SARS-CoV-2. Dwie z nich przy tym bardzo słabo się zmieniają w kolejnych wariantach, w przeciwieństwie do białka kolca, które zwykle jest celem obecnych szczepień. Preparat opiera się na adenowirusach, które niosą aktywne cząsteczki do płuc, nie wywołując choroby. Jego działanie może być szersze, niż tylko ochrona przed Covid-19. - Szczepienie może też wywołać ochronę przed przyszłym pandemiami. To ważne, ponieważ, jak widzieliśmy w czasie obecnej pandemii, czy w 2009 r. przy świńskiej grypie, nawet po szybkim opracowaniu szczepienia przeciw pandemicznemu wirusowi, jest już za późno. Umierały miliony ludzi, mimo że opracowaliśmy szczepionkę w rekordowym czasie – podkreśla pracujący nad preparatem prof. Miller. Szczepionka podawana do płuc stymuluje unikalną formę odporności znanej jako wytrenowana odporność wrodzona. Potrafi ona zapewnić szeroką ochronę przeciwko wielu patogenom płuc oprócz SARS-CoV-2. To nie koniec zalet. Szczepienie, oprócz tego, że nie wymaga igieł i jest bezbolesne, jest według badaczy jednocześnie tak skuteczne, że maksymalną ochronę można uzyskać przy podaniu ułamka, może nawet jednego procenta typowej dawki. - Obecna pandemia pokazała nam, że dostęp do szczepień może stanowić ogromne wyzwanie. Pokazanie, że ta alternatywna metoda może znacząco poprawić sytuację z zapasami może oznaczać kolosalną zmianę szczególnie ważną w obliczu pandemii - wyjaśnia profesor Brian Lichty, jeden z naukowców uczestniczący w badaniu. Badanie na zwierzętach otwiera drogę do testów klinicznych pierwszej fazy. Małgorzata Skibińska


24 ~ radio

JAK SŁUCHAĆ SAMI SWOI RADIO? Radio dostępne jest z nadajników DAB + w Londynie, Surrey, Sussex, Irlandii i Irlandii Północnej. Sami Swoi Radio możesz słuchać w najlepszej jakości DAB+ w domu, w pracy czy też w samochodzie. Jeśli jesteś w naszym największym zasięgu DAB+, po prostu w swoim odbiorniku wyszukaj Sami Swoi Radio. Zobacz jakie to proste.

Aplikacje mobilne Sami Swoi Radio i strona www.

Dla tych, którzy mimo największego zasięgu wśród polskich rozgłośni będą mieli trudności z odbiorem lub mają starsze odbiorniki bez DAB+, mogą słuchać Sami Swoi Radio poprzez aplikacje mobilne oraz naszą stronę www.SamiSwoiRadio.co.uk.

Sami Swoi Radio można słuchać przez stronę internetową na różne sposoby:

1. Klikając przycisk “play” w widgecie radia na stronie głównej lub tym poniżej. 2. Klikając w link. Otworzy się nowa karta z Playerem Sami Swoi Radio. 3. Kolejną opcją jest pobranie pliku playlisty Sami Swoi Radio i uruchomienie go w dowolnym odtwarzaczu multimedialnym na swoim PC.

Wolisz słuchać radia na telefonie?

Już teraz możesz pobrać dedykowaną aplikację Sami Swoi Radio na telefon lub tablet z systemem Android oraz iOS. 1. Aby pobrać aplikację na telefon, kliknij Google Play lub Apple Store, bądź wejdź bezpośrednio do sklepu i wyszukaj Sami Swoi Radio. Możesz także zeskanować aparatem w telefonie kod QR. 2. W sklepie Google Play lub App Store kliknij Zainstaluj. Aplikacja pobierze się na Twój telefon lub tablet. 3. Po instalacji po prostu wejdź do aplikacji i słuchaj Sami Swoi Radio po swojemu! 11 marzec 2022

Sami Swoi Radio na urządzeniach z Alexa.

Aby uruchomić Sami Swoi Radio w Twojej Alexie należy wybrać jeden z trzech poniższych sposobów. 1. Powiedz w kierunku Alexy: “Alexa, ENABLE The Polish Radio”. Jeśli komenda zostanie prawidłowo odczytana przez Alexę - wówczas powinna ona rozpocząć odtwarzanie naszej stacji radiowej. Każde następne uruchomienie Sami Swoi Radio wystarczy, że będzie poprzedzone komendą: “Alexa, Open The Polish Radio” lub “Alexa, Start The Polish Radio”. 2. Odwiedź stronę z Sami Swoi Radio Alexa Skill i aktywuj go na swoim koncie: 3. Jeśli czynności z punktu 1 i 2 nie okażą się wystarczające, wówczas należy odwiedzić stronę Amazon.co.uk i zalogować się do konta do którego jest przypisana Twoja Alexa. Następnie w oknie wyszukiwania wpisz: “Sami Swoi Radio”. Po wyszukaniu naszej stacji radiowej, kliknij na logo Sami Swoi Radio. Następnie należy uruchomić Skill na Alexę. Po prawej stronie monitora znajduje się sekcja pod nazwa: “Get this Skill”. Kliknij w przycisk “ENABLE” pod tym napisem. Teraz wydaj komendę: “Alexa, Open The Polish Radio” lub “Alexa, Start The Polish Radio” - i Twoja Alexa powinna rozpocząć odtwarzanie naszej stacji. Jeśli mimo powyższej instrukcji nadal masz problem z uruchomieniem Sami Swoi Radio na swojej Alexie, napisz do nas a my Ci pomożemy.

Sami Swoi Radio na platformach radiowych.

Na tym oczywiście nie koniec. Sami Swoi Radio jest dostępne także na największych,

globalnych radiowych platformach internetowych, takich jak Tuneln Inc, MyTunerRadio, Radio.pl, Radio UK czy Zeno.FM. Opcje słuchania są dwie: możesz odtworzyć Sami Swoi Radio bezpośrednio na stronach tych platform lub jeśli preferujesz aplikacje, możesz pobrać je na swój telefon i wyszukać Sami Swoi Radio. 1. Wejdź na wybraną platformę radiową z podanych linków poniżej. 2. Kliknij przycisk “Play” i słuchaj Sami Swoi Radio. 3. Możesz też pobrać aplikacje tych platform na telefon lub tablet z iOS lub Android. Jak już to zrobisz, po prostu wyszukaj stacji Sami Swoi Radio i ciesz się najlepszą muzyką. Tuneln Inc - https://tunein.com/radio/ Sami-Swoi-Radio-s240836/

Radio.pl - https://www.radio.pl/s/samiswoiradio Radio UK - https://www.radio-uk.co.uk/ sami-swoi-radio Zeno.FM - https://zeno.fm/sami-swoiradio/

My Tuner Radio - https://mytuner-radio. com/radio/sami-swoi-radio-472128/

Radio Garden Live - http://radio.garden/ listen/sami-swoi-radio/Co3rXGbE

Sami Swoi Radio można także słuchać na telewizorach za pomocą dekodera Canal+ (NC+) w aplikacji Radio+ na kanale 616.


radio

Program Sami Swoi Radio 6:00 - 9.30

Pozytywny Poranek z Łukaszem Zalewskim. Łukasz każdego poranka przygotowuje słuchaczy na cały dzień najlepszą mieszanką wiadomości, dobrej energii i ulubionych przebojów od lat 90-tych do współczesnych.

9:30 - 10:00

Muzyczny Wehikuł Czasu - Gramy największe przeboje sprzed lat. Program interaktywny z udziałem słuchaczy. Zamów swój ulubiony hit - wyślij sms lub wiadomość poprzez aplikację WhatsApp na numer: +44-75-1001-1002.

10:00 - 14:00

Południk Zero – Zaprasza Mateusz Winiarski. Optymistycznie i energetycznie, Mateusz pomaga naszym słuchaczom w pracowitym dniu swoim przyjaznym głosem i świetnym doborem muzyki.

14:00 - 18:00

Popołudniowy Express - Tomek (Atom) Achtelik. Tomek podtrzymuje dobre wibracje, w godzinach popołudniowych spodziewaj się najlepszej muzyki, dużo śmiechu.

18:00 - 19:00

Super Nove Sami Swoi Radio - Najnowsze hity tygodnia - jeden po drugim.

19:00 - 00:00

Dobry Wieczór z Sami Swoi Radio - Przebojowa strefa, gdzie gramy pozytywnie dla wszystkich, którzy postanowili spędzić z nami... Dobry Wieczór. Codziennie od poniedziałku do czwartku po 19:00 zagramy dużo nowości jak i sprawdzonych hitów. To także szansa na to, aby usłyszeć swój ulubiony przebój na naszej antenie. Chętnie go dla Ciebie zagramy, wystarczy że napiszesz do nas tytuł piosenki. Wiadomości w Sami Swoi Radio: Polska i Świat codziennie co godzinę od 5:00 do 22:00 (Pon. - Pt.). Weekend co godzinę od 5:00 do 20:00 (Sob. - Niedz.) Wiadomości z Wielkiej Brytanii i Irlandii: codziennie co godzinę od 6:30 do 17:30 (Pon. - Pt). Zaprasza Łukasz Tymków.

Piątek: 19:00 - 03:00 - Domówka z Sami Swoi Radio

Sobota: 20:00 - 22:00 - Find Your Harmony with Andrew Rayel 22:00 - 00:00 - A State Of Trance with Armin Van Buuren 00:00 - 01:00 - Planet Perfecto with Paul Oakenfold

~ 25


26 ~ raport

ZAKUPY W POLSCE, DOSTAWA NA WYSPY

foto: Shutterstock

Nie wszystko, co można kupić w Polsce, da się bezpiecznie wysłać na Wyspy Brytyjskie. Z asady dodatkowo zmieniły się po Brexicie. Dziś wiele osób zastanawia się, jak wysyłać paczki i czy wiąże się to z dodatkowymi opłatami? 11 marzec 2022


raport Opłaty przy wysyłce do Polski Wbrew pozorom większość paczek nadal może być nadana bez żadnych dopłat. Przed wysyłką trzeba zadeklarować wartość wysyłanej rzeczy. Dla przedmiotów tańszych niż 39 funtów lub 200 złotych nie są naliczane dodatkowe opłaty. Rzeczy używane mogą być w praktyce warte więcej. Np. ubrania czy elektronika za kilkaset złotych kupione z drugiej ręki są warte ułamek tego, co w sklepie. Powyżej tej kwoty wysyłający zapłaci 8,50 zł opłaty importowej i VAT. Tak samo jest w drugą stronę. Wiele firm kurierskich wprowadziło limit wartości przesyłek prywatnych do 135 funtów lub 700 zł w przypadku paczek do Wielkiej Brytanii. Powyżej tej kwoty trzeba zapłacić cło, a formalności jest już sporo. Jednak i w tym wypadku w praktyce da się wysłać droższe przedmioty, przyjmując, że po kilku latach użytkowania laptop czy płaszcz wart kilka tysięcy złotych stracił już na wartości. Mając firmę, nawet wysyłając z Polski paczki o wartości 39 funtów i więcej trzeba zarejestrować się w brytyjskim HMRC, by w imieniu klienta odprowadzać VAT. Inne zasady obowiązują w przypadku paczek wysyłanych „z firmy do firmy”, bo tu obie strony są „VAT-owcami”.

Zakupy w zagranicznych sklepach po Brexicie

Gdy Wielka Brytania wychodziła z Unii, właściciele sklepów straszyli, że już nic nie będzie można zamówić zza granicy. Rzeczywiście przez kilka miesięcy kupujący musieli się liczyć z dużymi utrudnieniami. Czasem ich paczki wręcz przepadały. Dziś zasady są już jasne, choć wysyłanie firmowych przesyłek wymaga dopełnienia szeregu formalności. Do firmy pocztowej trzeba dostarczyć fakturę eksportową VAT. Kto chce eksportować do Anglii, powinien też mieć numer EORI, który otrzyma on-line w urzędzie skarbowym. Większość firm przewozowych ma obecnie status Agencji Celnej. Wystarczy wystawić im upoważnienie, by zajęli się formalnościami. W przypadku eksportu do Polski, odprawy dokonuje polska agencja celna za wcześniej uzgodnioną opłatą, którą pokrywa zamawiający. Osoby, które importują na Wyspy, płacą za odprawę celną 12 funtów za przesyłki o wartości do 1000 funtów i 25 funtów, gdy paczka jest droższa. Jak widać, choć dodatkowych kosztów nie da się uniknąć, nie są one zaporowe. Tak jak od lat do sklepów trafiały kosmetyki z Australii czy żywność z USA, tak i dziś można bez problemu zamawiać z Polski.

Czego nie można wysłać?

Każdy kraj ma własne, czasem zaskakujące regulacje dotyczące tego, czego nie można przysyłać zza granicy. Jak jest na Wyspach? Polski eksport opiera się w dużej mierze na

rolnictwie, stąd najbardziej dotkliwe będą restrykcje dotyczące przewozu mięsa, nabiału i roślin. Na początek dobra wiadomość, bo wciąż można wysłać wyprodukowane w Polsce produkty zawierające mięso, jak np. pierogi czy kabanosy. Można też importować miód, żelatynę i... ślimaki, choć najlepiej mieć wówczas odpowiednie certyfikaty (np. z polskiej służby weterynaryjnej czy inspekcji sanitarnej). Od 1 stycznia taki import trzeba najpierw zgłosić do IPAFFS. Działa infolinia Animal and Plant Health Agency, gdzie można zadawać pytania na temat szczegółów. Od 1 listopada tego typu polskie produkty będą musiały posiadać certyfikat bezpieczeństwa, by trafić na Wyspy. Z kolei od 1 lipca nie będzie można importować: mięsa mrożonego, niektórych rodzajów mięsa oddzielanego mechanicznie i nieprzebadanych jajek od rolnika. Dodatkowo pojawiają się czasowe zakazy związane z importem z krajów, w których występuje np. zagrożenie specyficznymi chorobami odzwierzęcymi, jak np. ostatnio w przypadku zakazu importu myszy z Litwy. Okazuje się, że tamtejsi hodowcy produkowali „mysinę” jako pokarm dla m.in. brytyjskich gadów. Poza tym nie można przesyłać antyków, insektów, zwierząt, próbek materiałów biologicznych, dużych części samochodowych, drogich dzieł sztuki, kart kredytowych czy pieniędzy. Zakazane jest też przesyłanie broni i to szeroko pojętej, bo dotyczy to też broni ślepej, nabojów czy replik broni historycznej. Niestety na granicy może zostać zatrzymana paczka z markowymi butami, o ile nie pochodzi z oficjalnego sklepu. DHL uczciwie informuje z kolei na swojej stronie, że trzeba liczyć się z utratą rzeczy, jeśli mogą one być niezgodne z przepisami jakiegokolwiek kraju, przez jaki będzie przewożona paczka. Akurat w przypadku przesyłek lotniczych z Polski to nie stanowi problemu, ale może być kłopotliwe przy dłuższych podróżach zakupionych towarów po światowych portach czy lotniskach.

Paczkomaty w Polsce i na Wyspach

Jeszcze w 2016 roku w Polsce były 2 tysiące paczkomatów. Dziś to już prawie 15 tysięcy. Przybywa firm, które oferują takie usługi. Pojawiły się automaty na pranie, chłodnie na zakupy spożywcze, a nawet długo wyczekiwane paczkomaty Poczty Polskiej. W Polsce jest obecnie najwięcej paczkomatów w Europie. Wielka Brytania zajmuje czwarte miejsce z 5 tys. paczkomatów Amazona i 3 tys. paczkomatów InPostu. Niestety, nie można nadać paczki z polskiego do brytyjskiego paczkomatu – taka usługa była dostępna kilka lat temu, ale szybko ją wycofano. Co ciekawe, do Polski zakupy z Amazona przychodzą do paczkomatu konkurencyjnego InPost. A czy czegoś nie można wysyłać paczkomatem? W praktyce można spróbować wysłać niemal wszystko, bo

~ 27

paczka raczej nie zostanie przecież otwarta przez kuriera. Ze strony InPostu możemy dowiedzieć się, że nie wolno przesyłać m.in. żywych roślin i zwierząt z oczywistych powodów; narkotyków, broni palnej, antyków i ważnych dokumentów, porcelany czy pieniędzy. W przypadku tych ostatnich chodzi jednak nie o przepisy, a o to, że w razie zgubienia czy zniszczenia paczki nie sposób wówczas uzyskać odpowiednio wysokiego odszkodowania. W Wielkiej Brytanii lista takich towarów obejmuje dziesiątki pozycji, w tym alkohole, aerozole czy baterie. Trudno powiedzieć, na ile te zasady są przestrzegane, ale warto wiedzieć, że zamówienie tego typu może być w każdej chwili anulowane bez możliwości otrzymania rekompensaty. Bogata lista na pierwszy rzut oka przypadkowych przedmiotów każe przypuszczać, że w Wielkiej Brytanii takie skrytki znacznie częściej niż w Polsce były kiedyś wykorzystywane do celów przestępczych czy terrorystycznych.

Przeprowadzki, wysyłka zwierząt i roślin

Dla wielu Polaków Wielka Brytania to już drugi dom. Z tym wiąże się konieczność przeprowadzki, a niekiedy też kłopotliwe przenosiny domowych roślin czy zwierząt. Czytając o restrykcjach dla wysyłki towarów wartych powyżej 200 zł, można się zaniepokoić. Jak uciążliwe będzie w takim razie przesłanie całego dobytku, co niekiedy bywa nieuniknione podczas wyprowadzki? Na szczęście w takich sytuacjach nie trzeba płacić podatków ani cła – w końcu to rzeczy osobiste, kupione wiele lat wcześniej i dawno temu opłacone. Trzeba jedynie wypełnić deklarację celną i opisać tam wszystkie przewożone przedmioty. W przypadku tak dużych gabarytów, jak szafy, stoły i krzesła, większość osób wybiera raczej przewóz busem czy ciężarówką do Polski. W formalnościach powinna wówczas pomóc firma przewozowa, która wskaże potrzebne dokumenty. Urządzając przeprowadzkę samemu, trzeba będzie natomiast samodzielnie o to zadbać. A ile kosztuje transport mebli z fachowcami? W firmach kurierskich obowiązuje limit kilkudziesięciu kilogramów, a dodatkowo ograniczenie gabarytu. To pozwala wysłać w paczce raczej obraz czy stołek, ale nie coś większego. Kilka mebli można przewieźć furgonetką już za ok. 800 – 1000 zł. Jak podają cenniki firm transportowych, przeprowadzka obejmująca przewiezienie z Anglii do Polski całego dobytku to już wydatek rzędu ok. 6-10 tys. zł. Przesyłka zwierząt i roślin nie jest możliwa. Kotu czy psu trzeba wyrobić paszport i zadbać o wszystkie szczepienia. Później można zafundować mu podróż, ale raczej trzeba będzie mu towarzyszyć w samochodzie lub samolocie.

Sonia Grodek


28 ~ raport

NAJTAŃSZE NA WYSPACH PRZEWODNIK 2022

foto: Shutterstock

KIEDYŚ CHODZENIE DO DYSKONTÓW BYŁO ZAREZERWOWANE DLA NAJBIEDNIEJSZYCH. TO JUŻ PRZESZŁOŚĆ, OD KIEDY W TESCO DAŁA SIĘ SFOTOGRAFOWAĆ KSIĘŻNA KATE, A HEIDI KLUM ZACHĘCA DO ZAKUPÓW W LIDLU. OSTATNIE PODWYŻKI CEN SKŁONIŁY NAS DO TEGO, BY POSZUKAĆ NAJTAŃSZYCH MIEJSC NA ZAKUPY W WIELKIEJ BRYTANII. PRZYJRZYJMY SIĘ CENOM JEDZENIA, ELEKTRONIKI CZY UBRAŃ, A TAKŻE SPRAWDŹMY, ILE KOSZTUJE CZYNSZ W RÓŻNYCH MIASTACH. Gdzie na najtańsze zakupy? Podobnie jak w Polsce, markety i dyskonty zawładnęły zwyczajami i przyzwyczajeniami kupujących. Teoretycznie wiemy, że to nie pomaga lokalnej gospodarce, a jedzenie jest często kiepskiej jakości, ale niska cena jest najsilniejszym argu11 marzec 2022

mentem. Według agencji badawczej Which? w 2021 roku najtańszym ze wszystkich marketów był Aldi, a tuż za nim był Lidl. Tam można było kupić najtaniej m.in. kawę, herbatę czy mleko. W badaniu powtórzonym w grudniu okazało się, że tym razem najniższe ceny był w Lidlu. W tych dwóch sklepach rachunek za zakupy

jest zwykle bardzo podobny i różni się najwyżej o kilkadziesiąt pensów. Jak na tym tle wypadają lokalne warzywniki prowadzone przez rolników? Niestety, według ostatniego eksperymentu tego typu przeprowadzonego przez magazyn SomersetLive, za zakupy w Tesco trzeba było zapłacić o połowę mniej niż za te same rzeczy w sklepie na

farmie. Nieco inaczej rzeczywistość przedstawia się, jeśli chodzi o ceny samych warzyw i owoców. W programie telewizyjnym „Secrets Of Your Supermarket Food” prowadzący kupili brokuł, marchewkę, jabłka, banany i gruszki w czterech miejscach. Samych prezenterów zaskoczyło, że najtaniej było na bazarze (5,20 funtów), bardzo podobnie – w


raport

~ 29

piwo może dodatkowo stanieć jeszcze o kilka pensów.

Na obiad nie tylko od święta

foto: Shutterstock

Zakupy spożywcze to nie wszystko. Najwięcej wydajemy na mieszkanie, dlatego w The Advisor Coach i SpareRoom pochylono się nad cenami mieszkań na wynajem. Okazało się, że najtaniej jest w Stoke-on-Trent, gdzie czynsz kosztuje średnio tylko 489.22 funtów. Na drugim miejscu znalazło się Bradford. Bez zaskoczeń obyło się, jeśli chodzi o ceny w Londynie. To już nie tylko najdroższe miasto w Wielkiej Brytanii, ale też jedno z najdroższych w Europie. Średnio za mieszkanie trzeba zapłacić co miesiąc ponad 2100 funtów. Nieco inaczej kształtują się ceny pokoi. Najtaniej było w Middlesbrough, gdzie cena to tylko 349 funtów miesięcznie, a ceny w Sunderland i Bradford były bardzo podobne. W centrum Londynu wynajęcie pokoju kosztowałoby już ponad 900 funtów.

miesięcznych. W Londynie kosztują ponad 80 funtów, w regionie North East aż 94 funty, ale już w Newcastle to 55 funtów, a w Black Country tylko 40 funtów. Gdyby natomiast ktoś chciał pojechać taksówką, to najmniej zapłaciłby w Liverpoolu, Edynburgu i Brighton. W Londynie wcale nie jest najdrożej, bo ceny są jeszcze wyższe w Coventry, Leeds, Oxfordzie i Cambridge. Największym zaskoczeniem może być jednak stawka podatku lokalnego. To chyba jedyna dziedzina, w której można powiedzieć, że najtaniej jest w Londynie. Ceny są najniższe w Westminster, Wandsworth i właśnie w stolicy kraju. Zaczynają się od ok. 553-699 funtów rocznie. Tymczasem w mało znanych miasteczkach Newark & Sherwood, Lewes czy Rutland to powyżej 1450 funtów rocznie. Jak to możliwe? Miasta takie jak Londyn mają dziesiątki źródeł, z których mogą pozyskać pieniądze na drogi czy szpitale. W mieścinie na prowincji właściwie jedynym źródłem dochodu są te podatki. Sprawdźmy, czy w takich miastach również zakupy da się zrobić tanio.

Ceny biletów na transport publiczny są na Wyspach o wiele wyższe niż w Polsce. Zaskakuje natomiast, jak niewiele różnią się one pomiędzy biedniejszymi i bogatymi regionami kraju. Dziennikarze „The Guardian” narzekali niedawno, że bilet na jeden przejazd w Londynie może kosztować 1,5 funta, podczas gdy w Hampshire do przejechania 8 km potrzeba już 5,65 funta. Nieco lepiej jest w przypadku biletów

Akurat pod względem ubrań Brytyjczycy nie mają się o co martwić. Londyn to europejska stolica naprawdę tanich ubrań. Obok butików z rzeczami za dziesiątki tysięcy złotych, funkcjonują sklepy takie jak Primark, H&M czy Missguided. Była sprzedawczyni Primarka Georgia Pontin wspomina na swoim kanale, że najtańszą rzeczą, jaką sprzedała, była piżama za 1 funt. Identyczna była cena czarnego kompletu bikini

sklepie przy farmie (5,47 funtów), a najdrożej w supermarkecie i sklepie osiedlowym (6.59 i 7,12 funta za zakupy).

Miasta z najniższym czynszem

Bilet na autobus i inne opłaty

Ubrania i elektronika za grosze

w Missguided w 2019 roku. Dodajmy do tego ofertę marketów i dyskontów. Tesco ma popularną markę własną ubrań, a Lidl jednych zachwycił, a innych zszokował, oferując jeansy za 5,99 funta. Wreszcie są i sklepy organizacji dobroczynnych, gdzie za kilka funtów można kupić płaszcz, buty czy książkę. Pod tym względem Wielka Brytania wygrywa: w Polsce już nawet w second-handach trudno znaleźć bardziej atrakcyjne ceny. Natomiast handel tanią elektroniką w dużej mierze przeniósł się on-line. Brytyjczycy robią takie zakupy w rodzimych sklepach, na Amazonie lub kupują w chińskich sklepach internetowych.

Najtańszy pub w kraju

Zakupy i czynsz to nie koniec listy wydatków. Brytyjczycy są znani z zamiłowania do dobrego (i nie tylko) piwa. Doskonale oddają to ceny w pubach, choć nie w całym kraju. Zdecydowanie najtaniej jest w Szkocji, bo w Iverness za piwo zapłacimy zaledwie 3,10 funta. Wyjątkiem jest Edynburg, który znalazł się na drugim końcu listy z ceną piwa na poziomie 4,40 funta. To tyle samo, co w Birmingham i prawie tyle, co w Londynie (4,50 funta), gdzie jest najdrożej. Jeśli chodzi o alkohol w sklepie, to w większości popularnych marketów najtańsze piwo kosztuje ok. 1 funt za butelkę. Tańszy jest cydr – od ok. 85 pensów. Bardzo często sieci urządzają promocje, podczas których jeszcze taniej jest przy zakupie wielopaku: 6, 10 lub 12 sztuk. Warto dodać, że na przyszły rok zapowiedziano uproszczenie i obniżkę podatku od alkoholu. To oznacza, że

Jedną z rzeczy, które najbardziej zaskakiwały Polaków podczas pierwszych podróży na Wyspy, była powszechność i przystępne ceny posiłków na mieście. W Polsce wybór był wtedy niewielki, a ceny wcale nie lepsze, niż za granicą. Sytuacja się jednak odwróciła. Jeszcze w 2015 roku według Lunch Price Index najtańszy lunch można było zjeść w Manchesterze – kosztował 5,50 funta. Najdrożej było – oczywiście – w Londynie, gdzie podobny posiłek kosztowałby 6,60 funta. Gdy podobne badanie przeprowadzono w zeszłym roku, okazało się, że najtaniej było w Cardiff, gdzie obiad kosztował „tylko” 15 funtów. Za nim znalazły się podobne cenowo Sheffield i Coventry. W Londynie taki sam posiłek to już wydatek rzędu 22,5 funta.

Co lepiej kupować na Wyspach niż w Polsce?

W Polsce jest taniej, jeśli chodzi o większość kategorii towarów. Tańsze jedzenie, wyjścia na miasto czy inne rozrywki to oczywistość. A jednak są i takie rzeczy, które bardziej opłaca się kupować w Wielkiej Brytanii. To nieliczne kategorie produktów, ale warto wiedzieć, na czym da się zaoszczędzić w tym kraju. Na pierwszym miejscu są wspomniane już ubrania. Ceny są bardzo korzystne, a wybór ogromny w dosłownie każdym stylu i rozmiarze. To może oczywiste, ale tańsza jest też literatura, komiksy czy filmy po angielsku. Miłośnik Jane Austin czy Sherlocka Holmesa w oryginale w Polsce za każdą taką książkę musi zapłacić kilkadziesiąt złotych, a w Anglii to może być najwyżej kilka funtów. Z podobnych powodów, co ubrania, tanie są też brytyjskie kosmetyki. Tu też wybór oszałamia, a pomiędzy sklepami typu „wszystko za 1 funt”, dyskontami i drogeriami naprawdę łatwo można coś wybrać. Ale być może już niedługo polskie kosmetyki będą tańsze od brytyjskich. Rosnąca ilość dobrych, polskich marek z tego sektora, ekspansja dyskontów, wejście do Polski Amazona czy pierwsze sklepy Primark nad Wisłą – to wszystko temu mocno sprzyja.

Sonia Grodek


30 ~ wakacje w polsce - poradnik

ATRAKCYJNY URLOP RODZINNY W POLSCE? BESKID SĄDECKI HAS IT ALL!

Wielu Polaków, którzy na stałe mieszkają za granicą decyduje się na urlop w Polsce. Powody są zapewne różne, ale jednym z nich może być chęć poznania innych rodzin z dziećmi, najlepiej Polaków, tak żeby dzieci mieszkające na co dzień za granicą mogły poprzebywać z rówieśnikami, poćwiczyć w praktyce język polski i poznać kraj swoich rodziców czy dziadków. Mamy wielu znajomych z Anglii, Austrii czy Włoch, którzy co roku proszą nas o polecanie sprawdzonych miejsc, regionów, a nawet konkretnych pensjonatów czy hoteli.


wakacje w polsce Do niedawna polecaliśmy głównie okolice Trójmiasta (bo mamy je sprawdzone i dla rodzin z dziećmi to wprost idealna baza wypadowa, jeśli tylko tęsknicie za polskim wybrzeżem), ale w ubiegłym roku odkryliśmy nieznany nam wcześniej region, który na tyle zawojował nasze serca, że po pierwszej (zimowej) wizycie, byliśmy tam później również wiosną, latem, a niedawno spędziliśmy tam po raz kolejny ferie. Jaki to region? Malowniczy, jeszcze nie aż tak zatłoczony, ale przede wszystkim atrakcyjny dla rodzin z dziećmi - BESKID SĄDECKI.

I żebyście nie dali się zwieść samej nazwie – że jak Beskid to tylko góry. Jasne, są tu góry! Jest sporo możliwości odbycia prostych rodzinnych górskich wędrówek (idealnych na pierwsze górskie przygody, o tym za chwilę), ale…to tylko kropla w morzu możliwości, które znajdziecie w okolicach Tylicza.

Wieczorem można zjeść lody na maleńkim, urokliwym rynku, albo zrobić rodzinne wyścigi na nieczynny latem stok narciarski, a potem zjeść coś w karczmie, która działa tu również latem. Z Tylicza czarnym szlakiem (czarny nie oznacza trudny, inaczej niż w narciarstwie) można zrobić sobie fajny spacer górami do oddalonej o 6 kilometrów Krynicy-Zdrój – wyjdziecie wtedy prosto na Górę Parkową, o której już za chwilę. Na chwilę zadumy zaprasza Tylicka Golgota, a na obiad kilka tutejszych restauracji.

KRYNICA ZDRÓJ – Jaworzyna Krynicka, Góra Parkowa, Wieża Widokowa Słotwiny Arena, parki linowy i muzeum…zabawek!

- poradnik ~ 31

Na szczycie Jaworzyny czekają na Was liczne restauracje, kawiarenki, a także nowa platforma widokowa i świetna atrakcja dla dzieci – długa, kręcona zjeżdżalnia, którą można zjechać z platformy!

Wieża widokowa Słotwiny Arena, zwana inaczej ścieżką w koronach drzew, to atrakcja niezwykła w skali kraju. Takich ścieżek mamy zaledwie kilka, a ta jest w Polsce najdłuższa (ma ponad kilometr) i najwyższa (ma 49,5 metra wysokości). Już sam spacer tą drewniana konstrukcją jest super atrakcją, a dochodzą do niego jeszcze piękne widoki oraz ciekawe gry i zabawy po drodze. Lubimy tu zaglądać o każdej porze roku. Do wieży możecie wejść na pieszo

Nas przywiał tu los. Dosłownie! Wygraliśmy w konkursie pobyt dla rodziny w Tylickim Wzgórzu – kameralnym pensjonacie u Grzegorza dla rodzin z dziećmi w Tyliczu. Od tej pory malowniczy, spokojny Tylicz (ok. 1,5 godziny jazdy samochodem z lotniska w Krakowie) i Tylickie Wzgórze stały się naszą bazą wypadową na pobliskie łąki, polany, stoki, a także do Krynicy Zdrój, Rytra czy Starego Sącza. W okolicach atrakcji jest tyle, że po kilku pobytach wciąż mamy na liście jeszcze kilka pomysłów do zrealizowania. Poniżej lista naszych TOP rodzinnych atrakcji, które bardzo gorąco polecamy dla dużych i małych. To gotowiec na super rodzinne wakacje w Beskidzie Sądeckim!

TYLICZ – sielskie krajobrazy, gokarty, farma Lama – idealnie na pobyt z rodziną! Nasza rodzina lubi dnie pełne atrakcji, ale poranki i wieczory chętnie spędzamy w spokojnym otoczeniu, bez tłumów, w towarzystwie innych rodzin z dziećmi w podobnym wieku. Naszą bazą wypadową w Beskid Sądecki jest malowniczy Tylicz. Oprócz łąk, koni i krów na pastwiskach ( co dla miejskich dzieci jest już sporą atrakcją!), znajdziecie tu tor gokartowy, fajny plac zabaw i tężnię (zaraz przy nim) oraz siłownię pod chmurką w sercu miejscowości, a także Farmę Lama, gdzie możecie pojeździć na koniach albo poznać innych jej mieszkańców – pokarmić, pogłaskać zwierzątka, dowiedzieć się więcej o ich zwyczajach. Dla miłośników etnografii jest też małe muzeum.

Tylickie wzgórze

Jaworzyna Krynicka to najwyższy szczyt w Paśmie Jaworzyny w Beskidzie Sądeckim. Możecie tu wejść na pieszo np. zielonym szlakiem, który rozpoczyna się tuż za wyciągiem gondolowym, albo właśnie skorzystać z nowoczesnych i wygodnych wagoników, które wwiozą Was na szczyt.

(ok.15 minut) lub wjechać wygodną kanapą sześcioosobową. Góra Parkowa to atrakcja dla całej rodziny. Po 20 minutach spaceru pod górkę, w samym centrum Krynicy Zdrój na szczycie Góry Parkowej znajdują się park linowy, tor pontonowy i tzw. rajskie ślizgawki, czyli super adrenalinowa atrakcja dla całej rodzi-


32 ~ wakacje w polsce - poradnik ny! Nasze dzieci zakochały się w tych zjeżdżalniach!

Nasz ulubiony park linowy (prowadzony przez Fabrykę Endorfiny) znajduje się w Krynicy, przy ulicy Czarny Potok – tras to od groma – dla dużych i całkiem maleńkich fanów adrenaliny. Są też odjechane (dosłownie) i długie tyrolki. To must-do dla każdej aktywnej rodzinki! A po adrenalinie, na spokojnie można zajrzeć do naprawdę fajnego Muzeum Zabawek, w centrum Krynicy, gdzie naszym dzieciom najbardziej podobała się gra Mario Bros na oldschoolowych konsolach.

MUSZYNA – ogrody sensoryczne, basen i … adrenalinowy, rodzinny spływ Popradem.

Muszyna sąsiaduje z Tyliczem. Zaglądamy tu za każdym razem. Przez cały rok polecamy przepiękne ogrody sensoryczne (ogrody zmysłów), gdzie znajdziecie urokliwe zakątki, małą wieżę widokową, baśniowe domki, kawiarnię z zielonym dachem i sporo innych atrakcji. A latem prosto ze spaceru po ogrodach albo przed nim polecamy odkryty basen, który znajduje się zaraz obok – są zjeżdżalnie, jacuzzi – wszystko, co po-

całej rodziny. My bawiliśmy się świetnie, choć czasem „łapaliśmy” mieliznę. Dzięki szkoleniu przed wiedzieliśmy co robić w takiej sytuacji. Nasza ekipa w składzie 3 mamy, 1 tata i 5 dzieci (trzy sześciolatki, dziesięciolatek i dziewięciolatka) wspomina tę wyprawę z łezką w oku!

trzebne do rodzinnej zabawy w wodzie. Świetny plan na co najmniej pół dnia.

Jeśli lubicie pobyć w naturze, ale same drzewa i las Wam nie wystarczają warto udać się w dwa pięknie zaprojektowane miejsca tj. Bobrowisko i Leśne Molo w Starym Sączu.

Jeśli macie dzieci ciut starsze (ok.4 lata wzwyż, ale zależy to od indywidualnych predyspozycji dziecka), polecamy Wam świetne spływy pontonowe Popradem. Organizuje je m.in. Fabryka Endorfin. To około godzinna zabawa wymagająca współpracy, wysiłku i wkładu

STARY SĄCZ – natura w pięknym designie!

Bobrowisko to enklawa przyrodnicza, w której możecie spotkać bobry. Na terenie byłej żwirowni (obecnie teren zalany wodą) wybudowano drewniane ścieżki i piękne drewniane czatownie (duże punkty obserwacyjne), gdzie można spacerować również z wózkiem. To piękne miejsce znajduje się w otulinie dwóch rzek – Popradu i Dunajca – więc po wizycie można jeszcze zbudować wieże z kamyków na przyrzecznej plaży! Zaraz obok Bobrowiska znajduje się bardzo fajny Park Linowy Lemur – nasze dzieci były w nim kilka razy i bardzo go lubią! Oprócz tras są tu też tyrolki – w tym jedna nad jeziorem!

11 marzec 2022

Leśne molo to kolejna ścieżka w koronach drzew – krótsza, bezpłatna, w sercu lasu, całkiem inna od wieży widokowej w Krynicy. Jest przepiękna i kryje w sobie kilka niespodzianek – taras widokowy (do którego dojdziecie po szklanej przezroczystej podłodze!), mostki, adrenalinowe hamako-siatki na znacznej wysokości, ławeczki na piknik, tunel itp. Do ścieżki prowadzi rewelacyjna ścież-


wakacje w polsce ka edukacyjna (to kilka minut z rynku), na której znajdują się wielkie szklane kule – krople rosy. A co w środku? Sami musicie się przekonać.

na polanie przy schronisku – np. na Jaworzynę Krynicką czy też quest po źródełkach wody mineralnej w Tyliczu), jak i okazjonalnych spacerowiczów (tu

RYTRO W tej małej miejscowości znajdują się bardzo przyjemne, łatwo dostępne (choć na wzniesieniu), odnowione ruiny zamku. Z góry roztaczają się bajkowe widoki na okolicę – góry, miasteczka i rzekę. To super atrakcja dla dzieciaków! A jeśli już będziecie w okolicy to rzut beretem od Zamku Rytro znajduje się odjechana, zakręcona platforma widokowa zwana Ślimakiem (w Woli Kroguleckiej). Nazwa wiele mówi. Widoki przednie, zabawa na ślimaku super!:)

polecamy wycieczkę na Eliaszówkę z Obidzy, albo spacer ze Szczawnika do Bacówki nad Wierchomlą czy też przejście górami z Tylicza do Krynicy na Górę Parkową), a także tras dla miłośników dłuższych wędrówek – Radziejowa, najwyższy szczyt Beskidu Sądeckiego, poleca się w tym zakresie. Na Radziejowej, ale też na Eliaszówce znajdują się bardzo fajne wieże widokowe – dodatkowa motywacja do wędrówki, szczególnie dla dzieci.

GÓRY Skoro Beskid, to wiadomo, że polecamy i góry. Dużo tu opcji zarówno dla miłośników rekreacyjnych wycieczek (wjazd wyciągiem, krótki spacer, obiad

NOCLEGI dla rodziny Szeroką bazę noclegową o różnym stopniu komfortu i mniej lub bardziej przydatnych udogodnieniach znajdziecie w Tyliczu i Krynicy Zdrój. My osobi-

- poradnik ~ 33

ście wolimy Tylicz i byliśmy tu już kilka razy. Od pierwszego pobytu w Tylickim Wzgórzu lubimy tu wracać. Dlaczego? Powodów jest mnóstwo, ale najważniejsze to fakt, że pensjonat Tylickie Wzgórze to miejsce TYLKO I WYŁĄCZNIE dla rodzin z dziećmi, więc za każdym razem poznajemy tu ludzi podobnych nam – lubiących odpoczynek w pięknym miejscu, z atrakcjami dookoła. Dodatkowo, pokoje są duże i przestronne, piękna jadalnia posiada wielki taras z widokiem na góry. Na zewnątrz znajdują się dwa bajkowe place zabaw – jeden dla maluszków, drugi dla starszaków, olbrzymia przestrzeń do biegania i basen. Dodatkowo pobyty pakietowe zawierają w cenie codzienne animacje, absolutnie pyszne i bardzo urozmaicone śniadania i obiadokolacje, a także wszelką pomoc na miejscu. A to jeszcze nie wszystko, ale to już można sprawdzić na stronie lub osobiście. Bo może jednak skusi Was gwar Krynicy?

Na zakończenie dodam, że Tylicz uwielbiamy również zimą – są tu dwie stacje narciarskie (rodzinom BARDZO polecamy MasterSki), a dookoła mnóstwo atrakcji. Oprócz wymienionych powyżej, z których duża część jest dostępna również zimą, znajdziecie tu jeszcze cudowne, długie tory saneczkowe (Sankolandia w Muszynie), czy snowtubing (Tylicz, przy TyliczSki) oraz lodowiska (Muszyna, Krynica). To jak? Ktoś szuka regionu odpowiedniego na rodzinne wakacje? Beskid Sądecki has it all. I told you!

ALEKSANDRA HORZELA-CHROST, Mama-podróżniczka, prowadząca profil podróżniczy Jakie plany na dziś, czyli z dziećmi w podróży czas się nie dłuży; autorka relacji podróżniczych dla portalu Dzieciochatki – zachęca do aktywnej turystyki z dziećmi


34 ~ raport

NAWYK WYGRYWANIA CZYLI CO MUSISZ WIEDZIEĆ O SOBIE, O INNYCH I O ŻYCIU, ABY NA PEWNO OSIĄGNĄĆ TO, CO JEST DLA CIEBIE WAŻNE.

foto: Shutterstock

“Granice mojego języka wyznaczają granice mojego świata.” Ludwig Wittgenstein, jeden z największych umysłów XX wieku Każdy z nas ma jakieś nawyki. Te dobre decydują o sukcesie, a te złe wpędzają w kłopoty. Dobre nawyki to na przykład nawyk oszczędzania, wczesnego wstawania, zdrowego odżywiania się, dzielenia się, czy wytrwałej pracy. A złe to kompulsywne wydawanie pieniędzy, objadanie się, codzienne oglądanie telewizji, czy zwlekanie z podjęciem decyzji. Nawyk to zautomatyzowane działanie. Rodzaj mentalnego autopilota. Kiedy wyrobiliśmy jakiś nawyk to znaczy, że robimy coś w sposób nie wymagający już większego wysiłku intelektualnego czy emocjonalnego. Przyjęło się 11 marzec 2022

także w naukach psychologicznych uważać, że do wyrobienia nowego nawyku średnio potrzeba 28 dni. Średnio, a więc na te bardziej złożone czy trudniejsze nawyki trzeba na ogół więcej czasu. Do nawyków zacząłem przywiązywać większą wagę od czasu kiedy przeczytałem dwie książki. Pierwsza to kultowa praca “The 7 Habits of Highly Effective People” (7 nawyków skutecznego działania) Stephena Coveya, a druga “8 to Be Great: The 8-Traits That Lead to Great Success” Richarda St. John. Obie te pozycje należą do tzw. psychologii sukcesu, popularnie zwanej rozwojem osobi-

stym. Czasami też używa się terminu pozytywne myślenie. W Polsce te dziedziny nie mają jeszcze zbyt dobrej reputacji. Kojarzy się je często z praniem mózgu na różnych szkoleniach motywacyjnych i manipulacją. W najlepszym przypadku z mało wartościową intelektualnie dziedziną biznesu. Jest to jeden z powodów, moim zdaniem, dla którego Polacy będąc relatywnie narodem z dużym potencjałem pozostają ciągle prowincją, na której niezbyt jeszcze często dzieją się interesujące i inspirujące rzeczy.


biznes Uważam tak, bowiem osiągnięcia w życiu zaczynają się od odwagi postawienia ambitnych celów. Potem zaś od umiejętności i determinacji ich osiągania. Jeśli odpowiadają Ci przeciętne rezultaty, tzw. normalne życie (czyli satysfakcjonuje Cię to, co robi większość w Twoim otoczeniu), i uważasz, że nie należy się “wychylać przed orkiestrę” pewnie ten artykuł nie wzbudzi Twojego entuzjazmu. Jednak jeśli interesuje Cię to, jak być w życiu skuteczniejszym i jak osiągać to, co jest dla Ciebie ważne, to zapewne ten tekst Cię zaintryguje i zainspiruje do kolejnych działań.

Fakty są takie, że kiedy nie jesteś odpowiednio zmotywowany do działania, to nic Ci się nie udaje. Niezależnie od tego, czy zabierasz się za oszczędzanie, zarabianie, awans w pracy, wychowanie dzieci, czy naprawę małżeństwa musisz być w dobrej kondycji mentalnej i emocjonalnej, by osiągnąć to, co zamierzasz. Aby osiągnąć sukces, czymkolwiek sukces jest dla Ciebie, musisz wyrobić sobie nawyk wygrywania. To w gruncie rzeczy taki sam nawyk, jak np. zwyczaj kończenia zaczętego projektu, czy nawyk starannego planowania każdego dnia i żelaznej dyscypliny w realizacji planu. Oto, co zyskasz, kiedy wyrobisz sobie nawyk wygrywania.

Jeśli masz długi zrozumiesz dlaczego w nich tkwisz. I wypracujesz skuteczny plan przezwyciężenia kłopotów finansowych. Całkiem możliwe, że raz na zawsze. Jeśli chcesz w najbliższym czasie poprawić swoją produktywność dowiesz się jak to zrobić. Jeśli masz kłopot z negatywnym nastawieniem do życia lub dręczą Cię niepokoje i lęki dowiesz się jak je zastąpić odwagą i wiarą.

Nauczysz się dostrzegania, kreowania i wykorzystywania okazji zawodowych, czy biznesowych. Nauczysz się stosowania złotych reguł produktywności.

Odkryjesz w sobie żyłkę przedsiębiorcy.

Zwiększysz wielokrotnie swoją wydajność i efektywność.

Nauczysz się sztuki podejmowania najlepszych decyzji w biznesie i finansach. Każdy z nas, i każda z nas, ma wszystko, czego potrzebuje, by osiągnąć to, co jest dla nas ważne!

Czy wiesz, że według jednego z największych umysłów w dziejach, wielkiego Arystotelesa “jesteśmy tym, co w swoim życiu powtarzamy, a “doskonałość nie jest jednorazowym aktem, lecz nawykiem”? To oznacza, że jeśli naprawdę chcesz osiągnąć coś ekstra, coś znaczącego i wspaniałego, to potrzebne są trwałe zmiany w Twoim życiu. Najpierw trzeba popracować nad sposobem myślenia, a potem nad codziennym rytmem pracy. Muszę wyznać, że uwielbiam zmieniać swoje życie i wprowadzać regularnie zmiany na lepsze. W ciągu ostatnich 10 lat zmieniłem naprawdę mnóstwo bardzo ważnych rzeczy. Zostałem mężem wspaniałej kobiety i ojcem dwójki przeuroczych dzieciaków.

Po prawie 20 latach nałogowego wdychania, zażywania i wlewania rzuciłem palenie i odstawiłem rozmaite substancje pobudzające oraz relaksujące. Wyszedłem z ogromnych długów.

Napisałem pierwszy poradnik o finansach po polsku a potem po angielsku; teraz zaś regularnie tworzę, głównie w języku angielskim, blogi specjalistyczne o finansach i biznesie, kursy online oraz eventy online. Przeprowadziłem się do Londynu i założyłem tutaj własny biznes.

Nauczyłem się sprzedawać, w ciągu zaledwie roku, na poziomie międzynarodowym, mimo, że wcześniej, pewnie z racji mojego humanistycznego wykształcenia, odnosiłem się do sprzedaży z głęboką i szczerą niechęcią. Zacząłem regularnie biegać i robię bez problemu od 500 do 1000 kilometrów rocznie.

Nauczyłem się mówić, pisać i myśleć po angielsku tak samo biegle jak po polsku. Zostałem też NLP Practitioner, już tu w Londynie, mimo, że w mieszkając w Polsce miałem bardzo negatywny stosunek do programowania neurolingwistycznego.

I to nie jest bynajmniej koniec mojej listy naprawdę ogromnych, na ogół starannie planowanych i wykonywanych zmian.

Kiedy więc czasami pomagam innym dokonywać głębokich zmian w życiu efekty są na ogół niezłe, bo najpierw przetestowałem to wszystko we własnym życiu z pozytywnymi rezultatami. Nawyk wygrywania jest dość złożony i składa się z 7 elementów.

1. Przenoś góry

Umiejętność “przenoszenia gór” to Twoja wiara, że to co zamierzasz jest wykonalne. To niesłychanie ważny element każdego projektu, przedsięwzięcia i planu. Jeśli nie wierzysz, że możesz, to masz niewielkie szanse na powodzenie. Jak to ujął Guy Kawasaki, przedsiębiorca, influencer i jedna z najciekawszych postaci w świecie nowoczesnego marketingu, to nie fakty przenoszą góry, tylko wiara. Wiara to nie tylko stan umysłu, to także – a może przede wszystkim – działanie. Kiedy wierzę, że mogę coś zrobić, że mój pomysł jest wykonalny to zabieram się do pracy. I nie przestanę, dopóki nie sfinalizuję przedsięwzięcia. To jest właśnie wiara. Jeśli jesteś osobą, która ma zwyczaj powątpiewać i na ogół szuka dziury w całym to mam dobrą wiadomość: wiara, jest jak mięsień, który dzięki regularnym ćwiczeniom możesz rozwijać.

2. Otwórz umysł

foto: Shutterstock

~ 35

Warunkiem rozwoju i regularnego osiągania ambitnych celów jest stały wzrost kompetencji i umiejętności. Do tego potrzebny jest otwarty umysł. Umysł nastawiony na uczenie się. Musisz być skromny, by utrzymać otwarty umysł. Shunryu Suzuki, słynny popularyzator Zen na Zachodzie zauważył, że “w umyśle początkującego jest wiele możliwości, w umyśle eksperta – parę.”


36 ~ biznes Dlatego niezależnie od tego, jak wiele osiągamy i jak bardzo poszerzamy swoją wiedzę niesłychanie istotne jest pozostawanie w kreatywnym, otwartym i uczącym się stanie umysłu. Tym bardziej, że wiedza to do pewnego stopnia iluzja. Już w starożytności genialny filozof Sokrates wygłosił słynne “scio me nihil scire”, czyli wiem, że nic nie wiem. Oznacza to tyle, że to co wiemy jest zaledwie niewielką cząstką tego, co jest możliwe do poznania. A jednak naszym problemem, bardzo powszechnym, jest arogancja. Często po osiągnię-

nauki była historia. Szczególne wrażenie wywarły na mnie osiągnięcie starożytnych Greków. Kiedy więc w 146 p.n.e Rzymianie ostatecznie pokonali Greków w Bitwie pod Istmos zacząłem bardzo intensywnie studiować rzymską sztukę walki. Chciałem się dowiedzieć więcej o tych, którzy podbili moich faworytów. Rzymianie stworzyli najskuteczniejszą armię w historii. Jest istotą była wspaniała organizacja, dyscyplina i taktyka. Jedną z najważniejszych cech legionów rzymskich była karność i żelazna dyscyplina. Niezależnie od

możesz dzielić się swoimi odkryciami i wymieniać spostrzeżenia i uwagi. Zadbaj więc o odpowiednie otoczenie. Zawsze konfrontuj swoje plany i pomysły z ludźmi, którzy sami sporo osiągnęli. Z drugiej strony jeśli chcesz zacząć własny biznes nie pytaj o radę kolegów, którzy od zawsze pracują na etacie. Polecam Twojej uwadze termin Brain trust, czyli Trust mózgów. Powstał on za czasów prezydentury Franklina Roosvelta na oznaczenie grupy doradców. Roosvelt to ten, który wyprowadził Stany Zjednoczone z największego kryzysu ekonomicznego w nowoczesnej historii, czyli Wielkiej Depresji w latach 30., a potem skutecznie przewodził podczas piekielnie trudnych czasów II Wojny Światowej.

7. Napęd na 4 koła

ciu jakiegoś sukcesu osiadamy na laurach i żyjemy w przekonaniu, że jesteśmy wspaniali, mądrzy i wyjątkowi. W rezultacie patrzymy na innych z góry. Owszem, każdy z nas jest i wspaniały i mądry i wyjątkowy jeśli nie pozwala sobie na takie słabości, tylko pozostaje w trybie rozwoju i uczenia się.

3. Odważ się

W większości przypadków nie zaczynamy nawet tego, co chcemy zrobić, bo brakuje nam odwagi. Interesującą właściwością odwagi jest to, iż jest ona aktywna i dostępna niezależnie od naszych uczuć. Mogę się bać, ale mimo wszystko działam. Mogę się bardzo obawiać a jednak zmuszam się do kroku naprzód. Uczucia są ważne, ale to nasz racjonalny umysł powinien być naszym przewodnikiem. Dobre i skuteczne decyzje zapadają raczej na poziomie racjonalnym, niż emocjonalnym.

Portugalski pisarz i laureat nagrody Nobla José Saramago napisał, że „najlepszym strażnikiem winnicy jest strach przed strażnikiem, dlatego też zawsze warto najpierw pokonać strach, a dopiero potem martwić się strażnikiem.”

4. Bądź jak legion

W liceum byłem w klasie o profilu humanistycznym i jedną z moich ulubionych dziedzin 11 marzec 2022

tego jak dobry w czymś jesteś i jak wiele masz wspaniałych talentów to musisz być także zdyscyplinowany. Mieć wolę wykonania zadań, które sobie wyznaczasz. Siłę, by przezwyciężyć własne lenistwo, obawy i wątpliwości.

5. Trzymaj się kursu

Pewnie zdarzyło Ci się lecieć samolotem w czasie turbulencji. Mimo trudności nowoczesne samoloty pokonują różne przeszkody i prawie zawsze docierają do celu. Dzieje się tak dzięki planowaniu, testowaniu, doskonaleniu i, na koniec, trzymaniu się wyznaczonych tras. To jest dobra metafora dla planowania naszych przedsięwzięć. Zdarza się, całkiem często, że trzeba zboczyć na z zaplanowanego kursu czy zmienić parę parametrów i współrzędnych ale ważne jest, by pamiętać o celu. O tym, dokąd zmierzamy. Uwielbiam metaforę lotu w odniesieniu do projektów biznesowych, finansowych, czy generalnie planowania. Czytałem o tym w “Planie lotu” Briana Tracy’ego. Warto rzucić okiem na tę książkę.

6. W grupie siła

Zsynchronizowany, racjonalnie zorganizowany wysiłek kilku osób przynosi nieporównanie więcej efektów niż praca zupełnie samodzielna. Nawet jeśli jesteś poetą, filozofem, czy artystą, który spełnia się w samotności to i tak potrzebujesz co najmniej kilkorga zaufanych osób, z którymi

Jest jeden niebezpieczny mit, którego trzeba wyrugować z naszego sposobu myślenia. To przekonanie, że musimy kochać, to co robimy. Wcale nie musimy! A przynajmniej nie w taki sposób, jak większości z nas się wydaje. Idea „kochania tego, co robimy” sięga XIX wieku, kiedy to Mark Twain oznajmił „Find a job you enjoy doing, and you will never have to work a day in your life.” („Znajdź pracę, która Ci sprawia przyjemność, a nigdy nie przepracujesz dnia w swoim życiu.”). Brzmi fantastycznie, nieprawdaż? Nadaje się na popularnego mema na Facebooku, czy na motto do jakiegoś motywacyjnego eseju. Jednak nie jest wcale łatwo przełożyć taką maksymę na praktyczne działanie, na codzienną pracę. „Rób to, co kochasz. Kochaj to, co robisz” – tego typu hasła były w ostatnich latach powtarzane przez miliony ludzi na całym świecie, w tym takich gigantów biznesu, jak Steve Jobs. Jak to zwykle bywa, wszystko zależy od tego, jak definiujesz i interpretujesz to, co czytasz. Co na przykład oznacza dla Ciebie „kochać”? Może skuteczniej byłoby powiedzieć sobie, że to, co robię ma być dla mnie, i innych, użyteczne? Ma nam przynosić korzyści? Osobiście sugerowałbym używanie takiego właśnie języka, bardziej praktycznego i zrozumiałego w codziennych zmaganiach. Większość z nas niespecjalnie kocha na przykład dość nudne i schematyczne finanse osobiste; ma na ogół ambiwalentny stosunek do pieniędzy. A to praktycznie uniemożliwia zarabianie większych pieniędzy. To poważna przeszkoda na drodze do wolności finansowej. Rozwiązaniem tego problemu jest przedefiniowanie “miłości” i “kochania”. Pamiętaj, że miłość jest na dłuższą metę decyzją a nie uczuciem. Kiedy kogoś kochasz, to na początku, w rzeczy samej, najważniejsze jest to wspaniałe niepowtarzalne uczucie “bycia zakochanym.” Jednak w miarę rozwoju wydarzeń to Twoja decyzja o tym, by kochać, niezależnie od tego jak trudne to może być i jak wiele Cię kosztować, powoduje, że związek kwitnie i przynosi wspaniałe owoce. Najwspanialsze sukcesy zaczynają się od właściwego zrozumienia tego, co dla nas ważne. I od poszerzania swojego języka. Jak powiedział bowiem Ludwig Wittgenstein, genialny myśliciel z XX wieku, “granice mojego języka wyznaczają granice mojego świata.” Chcesz więcej od życia? Najpierw rozwiń swój język.

Andrzej Mańka The Manka Academy business.pblink.co.uk



38 ~ BIZNES

NIE DAJ SIĘ OSZUKAĆ W INTERNECIE

Badania, wykonane w Polsce, ale i w wielu innych europejskich krajach pokazują, że pandemia przyczyniła się do wzrostu cyberprzestępczości, zwłaszcza w sektorze e-commerce, którego popularność w dobie koronawirusa skokowo wzrosła. Aby przechwycić dane, które posłużą np. do wykradzenia środków zgromadzonych na koncie bankowym albo późniejszego wyłudzenia kredytu bądź pożyczki, przestępcy łączą sprawdzone techniki manipulacji z potencjałem nowych technologii. Najpopularniejsze są SMS-y z linkiem do fałszywych stron płatności, przez które rzekomo trzeba dopłacić za paczkę. Eksperci podkreślają, by uważnie sprawdzać otrzymywane wiadomości. – Świadomość na temat cyberbezpieczeństwa wśród naszych klientów stale rośnie, klienci zamawiają coraz więcej rzeczy w internecie, coraz więcej paczek otrzymują, coraz więcej jest komunikacji różnego rodzaju, więc z każdą taką sytuacją uczą się nowych rzeczy. Jednocześnie cyberprzestępcy również nie stoją w miejscu i wymyślają coraz to nowe sposoby na wyłudzenie pieniędzy – podkreśla w rozmowie z agencją Newseria Biznes Łukasz Sibielak, dyrektor 11 marzec 2022

ds. systemów informatycznych w DHL Parcel Polska. Pandemia COVID-19, która spowodowała, że duża część życia prywatnego i zawodowego Polaków przeniosła się do online’u, okazała się też czasem żniw dla cyberprzestępców. Według danych przytaczanych przez Agencję UE ds. Cyberbezpieczęństwa (ENISA) tylko w ciągu jednego miesiąca pandemii odnotowano ponad 660 proc. więcej przypadków oszustw z użyciem wyłudzania informacji.

Jak wynika z badań Krajowego Rejestru Długów i serwisu ChronPESEL.pl, w czasie pandemii prawie co czwarty Polak zetknął się z telefonicznym phishingiem – zadzwonił do niego ktoś, kto prosił go o podanie numeru PESEL, serii dowodu osobistego lub danych do logowania w bankowości elektronicznej. Z problemem internetowych oszustw boryka się coraz więcej branż. Przestępcy najczęściej podszywali się właśnie pod pracowników banków albo przedstawicieli firmy gazowniczej, energetycznej lub do-

stawcy internetu. Ten proceder nie omija także branży kurierskiej. – Podszywanie się pod firmy kurierskie jest idealnym sposobem oszustwa dla internetowych przestępców. Coraz więcej osób robi zakupy w internecie, więc jeżeli klient, który zamówił jakiś produkt i oczekuje na przesyłkę, dostanie fałszywego SMS-a, to jest duże prawdopodobieństwo, że kliknie w zawarty w nim link. Zwłaszcza teraz, w trakcie pandemii bardzo dużo czasu spędzamy w internecie, robimy zakupy i płacimy w sieci –


biznes

~ 39

foto: Shutterstock

mówi Marlena Dziemińska, specjalistka ds. komunikacji i marketingu w CyberRescue. – Liczba takich wyłudzeń stale rośnie, codziennie przyjmujemy jakieś zgłoszenie od klientów, którzy otrzymali fałszywe wiadomości. Jedną z najczęściej stosowanych przez internetowych oszustów metod jest tzw. phishing, bazujący na socjotechnice. Klient otrzymuje fałszywego maila lub SMS-a np. z informacją, że musi dopłacić do wysyłki zamówionego przez siebie produktu, i linkiem przekierowującym do strony płatności, która łudząco przypomina stronę banku. – Jeżeli ktoś da się nabrać i poda dane swojej karty płatniczej albo dane logowania do bankowości, wtedy trafiają one w ręce przestępców, którzy są dzięki temu w stanie wypłacić z naszego konta wszystkie pieniądze – przestrzega Marlena Dziemińska. – Dość popularne jest również oszustwo SMS-owe, w którym jesteśmy zachęcani do tego, żeby pobrać aplikację, aby móc odebrać swoje zamówienie internetowe. Jeżeli pobierzemy taką aplikację, na naszym telefonie zostaje zainstalowane złośliwe oprogramowanie, które jest w stanie śledzić każdy nasz ruch i wykraść dane logowania do bankowości internetowej.

Aby przechwycić dane, które posłużą do wykradzenia środków zgromadzonych na koncie bankowym albo późniejszego wyłudzenia kredytu bądź pożyczki, przestępcy łączą sprawdzone techniki manipulacji socjotechnicznych z potencjałem nowych technologii. Rosnącą w pandemii skalę oszust pokazuje styczniowe badanie IMAS International, przeprowadzone na zlecenie KRD i serwisu ChronPESEL.pl. Wynika z niego, że ponad 45 proc. Polaków otrzymało w ciągu ostatnich sześciu miesięcy podejrzaną wiadomość e-mail lub SMS-a z prośbą o udostępnienie swoich danych osobowych. Ponad 43 proc. uważa też, że w ostatnim półroczu byli bardziej niż wcześniej narażeni na wyłudzenie swoich danych. Problem w tym, że tylko 17 proc. nie ma żadnych wątpliwości, że potrafi rozpoznać, kiedy ma do czynienia z oszustem. Co więcej, 11 proc. przyznało, że zdarzyło im się przekazać dane do logowania osobom trzecim. Wśród tych osób najwięcej było osób młodych (między 18. a 24. rokiem życia). – Aby nie dać się oszukać, klienci firm kurierskich powinni być bardzo uważni na każdym etapie dokonywania zakupu w internecie. Jeżeli oczekują na paczkę i otrzymują jakikolwiek komunikat, warto zwrócić uwagę, czy on wygląda

na prawdziwy, z jakiego numeru telefonu pochodzi albo czy został wysłany z prawdziwej domeny. W przypadku DHL-a jest to domena dhl.com – podkreśla Łukasz Sibielak. – Na pewno nie powinni wysyłać żadnych pieniędzy ani dokumentów. Paczka na pewno do nas dotrze, więc żadna interakcja z naszej strony nie jest potrzebna. Ekspert DHL Parcel Polska wskazuje też, że aby zwiększyć swoje cyberbezpieczeństwo, klienci dokonujący zakupów przez internet powinni na początek pamiętać o dochowywaniu kilku prostych zasad. – Przede wszystkim należy używać komputera lub telefonu z legalnym oprogramowaniem i ciągle je aktualizować. Po drugie, nie można podłączać do tych sprzętów żadnych obcych narzędzi typu pendrive, których pochodzenia nie jesteśmy pewni. Po trzecie, lepiej ograniczyć używanie publicznej sieci Wi-Fi, ponieważ są one bardzo popularnym wektorem ataku na nasz sprzęt. I po czwarte, trzeba być bardzo uważnym przy otwieraniu wszelkiej komunikacji mailowej i załączników, które również są używane do tego, aby przejąć kontrolę nad naszym komputerem – podkreśla. W ostatnich miesiącach wiele firm z różnych branż prowadzi

kampanie, które mają na celu uświadamiać klientów na temat zagrożeń ze strony oszustów, pokazywać metody ich działania i pomagać w ich unikaniu. Jest w tym gronie również branża kurierska, w której skala takich incydentów znacząco wzrosła. Z jednej strony konieczne są działania na rzecz podnoszenia świadomości klientów, z drugiej – inicjatywy i procedury, które zwiększą bezpieczeństwo wewnętrznych procesów. – Cyberbezpieczeństwo jest w tej chwili bardzo ważne dla każdej firmy kurierskiej. Mamy coraz więcej klientów, przesyłamy coraz więcej materiałów, więc i nasza uważność jest coraz większa. Wciąż testujemy nasze procesy i systemy, a jednocześnie zachęcamy klientów do większej ostrożności – mówi Łukasz Sibielak. – Jako DHL podejmujemy wielotorowe działania w obszarze cyberbezpieczeństwa. Przede wszystkim informujemy klientów o aktualnych próbach ataków na nich lub na naszą firmę, aby ich przed nimi ostrzec. Po drugie, budujemy bezpieczne systemy, wciąż je aktualizujemy i testujemy pod kątem bezpieczeństwa. Również tworząc nasze produkty, robimy to w taki sposób, aby uniemożliwić próby oszustwa naszych klientów.

Newseria.pl


40 ~ zdrowie

JAK SKUTECZNIE WPROWADZIĆ PRAWIDŁOWE NAWYKI ŻYWIENIOWE?

Jakub Moder

foto: Shutterstock

Wystarczy zaledwie 30 dni, by wyrobić zdrowe nawyki żywieniowe, które szybko staną się naszą codziennością. Zbilansowana dieta wpływa na poprawę jakości życia i utrzymanie organizmu w dobrej kondycji. Regularne posiłki nie tylko przekładają się na lepszy wygląd sylwetki i ogólne zdrowie, ale także wspierają w byciu konsekwentnym w naszych codziennych wyborach Posiadamy określone przyzwyczajenia, jednak nie wszystkie są korzystne dla naszego organizmu. Dlatego każdy dzień jest dobrym momentem, by wprowadzić w życie zdrowsze nawyki. Na początek warto ustalić sobie określone cele i skupić się na wprowadzeniu 2 - 3 zmian. Wykluczenie cukru, regularne spożywanie zbilansowanych posiłków oraz picie odpowiedniej ilości wody to jedne z nawyków, od których wprowadzenia dobrze zacząć. Wystarczy kilka prostych kroków, które dzięki systematyczności i konsekwencji w działaniu już po miesiącu staną się nieodłącznym elementem naszego życia. 11 marzec 2022

Zdrowe zamienniki cukru

Przeciętny Polak rocznie spożywa nawet 40 kg białego cukru, ukrytego pod różnymi postaciami. Aż trudno uwierzyć, że to tyle samo, co pokaźnych rozmiarów worek treningowy. Nic dziwnego, że nadmierne jego spożywanie prowadzi do licznych chorób cywilizacyjnych, w tym otyłości, nadwagi, a także cukrzycy. Chcąc zadbać o swoje zdrowie powinniśmy rozważyć rezygnację z cukru w diecie. Co prawda, jego całkowite wykluczenie może być dla wielu z nas trudne i wymagać


zdrowie

~ 41

czasu. Wówczas warto przeanalizować nasz codzienny jadłospis i zacząć stopniowo rezygnować ze spożywania cukru. - Często nawet nie zdajemy sobie sprawy, że cukier jest ukryty m.in. w wyrobach mięsnych czy ketchupie. Jeśli jest on obecny w diecie w dużych ilościach, to powinniśmy eliminować go metodą małych kroków. Zacznijmy od rezygnacji ze słodzenia kawy czy herbaty, a następnie postarajmy się ograniczyć słodkie przekąski. Zamiast sięgać po niezdrowe przekąski (chipsy, ciastka) warto postawić na owoce i warzywa lub zdrowsze warianty słodyczy, które zaspokoją nasz głód, a dodatkowo będą miały pozytywny wpływ na naszą sylwetkę. Jeśli samodzielna kontrola sprawia nam trudności rozważmy dietę pudełkową, która pomoże nam kontrolować spożywane kalorie, a co najważniejsze – zadba o dostarczenie najwyższej jakości składników – podkreśla mgr Łukasz Sieńczewski, główny konsultant dietetyczny SuperMenu by Anna Lewandowska.

Regularne posiłki dzięki diecie pudełkowej

Istotne jest nie tylko to, co jemy i pijemy, ale również zachowanie systematyczności. Często chcemy zmienić dotychczasową dietę i wprowadzić zdrowe nawyki żywieniowe, ale nie wiemy, jak się do tego zabrać. Ze względu na brak specjalistycznej wiedzy z obszaru zdrowego odżywiania samodzielne układanie jadłospisu może często wymagać od nas sporego nakładu pracy. Catering dietetyczny, taki jak SuperMenu, jest doskonałym rozwiązaniem dla osób, które poszukują specjalistycznych diet ze względu na ograniczenia żywieniowe, a przy tym cenią wygodę i najwyższą jakość składników. Rozwiązanie to sprawdzi

foto: Shutterstock

do prowadzonego przez nas trybu życia i celów, jakie sobie założymy. Zbilansowana dieta pomaga także w regularnym spożywaniu posiłków, dzięki czemu nie czujemy potrzeby dodatkowego podjadania. SuperMenu daje możliwość wyboru wariantu diety, który najlepiej pasuje do stylu życia i postawionych sobie celów. Na przykład popularna wysokotłuszczowa dieta ketogeniczna jest świetnym rozwiązaniem dla osób planujących redukcje tkanki tłuszczowej. Sporym zainteresowaniem cieszy się również post przerywany (Intermittent Fasting) polegający na powstrzymywaniu się od spożywania posiłków naprzemiennie z okresami, w trakcie których możemy odżywiać się normalnie, nie rezygnując z ulubionych potraw – dodaje Anna Lewandowska.

Picie wody a praca całego organizmu

Poza zbilansowaną dietą, dobrym nawykiem, który warto wprowadzić do swojego życia, jest regularne picie wody. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca, aby dorośli mężczyźni wypijali codziennie około 3 litrów, a kobiety – przeszło 2 litry. Dla osób, które na co dzień mało piją, taka ilość może wydawać się duża. Jednak warto pamiętać, że odwodniony organizm wpływa, m.in. na częstsze bóle głowy, zły nastrój, mało elastyczną skórę, a także problemy z uwagą i koncentracją. foto: Shutterstock

się również w przypadku tych, którzy nie mają czasu na staranne planowanie posiłków, zakupy potrzebnych produktów, czy gotowanie.

- SuperMenu wspierając Polaków w kształtowaniu zdrowych nawyków, w tym regularności spożywania posiłków jako pierwszy catering dietetyczny w Polsce wyeliminował ze wszystkich planów żywieniowych biały cukier, surowe mleko krowie oraz pszenicę. W zamian stosujemy zdrowe zamienniki, w tym miód, ksylitol czy mąkę kasztanową. Nie dodajemy do posiłków sztucznych barwników i konserwantów. Rozpoczęliśmy też własną uprawę ziół i warzyw, dostarczając nową jakość posiłków - podkreśla Anna Lewandowska, sportsmenka, propagatorka zdrowego stylu życia i założycielka SuperMenu by Anna Lewandowska - Decydując się na catering dietetyczny możemy wybrać wariant kaloryczny dopasowany

- Jeśli chcemy wyrobić w sobie przyzwyczajenie systematycznego wypijania odpowiedniej ilości warto zacząć od jednej szklanki co godzinę. Pomocne przy tym będzie ustawienie budzika lub postawienie butelki w widocznym miejscu. Warto pamiętać, że dostarczanie odpowiedniej ilości płynów niesie za sobą wiele korzyści. Woda wpływa przede wszystkim na funkcjonowanie naszego organizmu, w tym psychiki oraz sprawność fizyczną – wylicza Łukasz Sieńczewski. Ograniczenie spożywania białego cukru, odpowiednie nawodnienie oraz regularnie spożywane zbilansowane posiłki to proste czynności, które pomogą nam zadbać o zdrowie i kondycję naszego organizmu. Konsekwencja w działaniu natomiast pozwoli wypracować zdrowe nawyki żywieniowe na lata, dzięki którym będziemy się lepiej czuć i dobrze wyglądać.

Maria Antoszewska


42 ~ zdrowie

PO PANDEMII

foto: Shutterstock

UCZNIOWIE DRAMATYCZNIE POTRZEBUJĄ RUCHU Co piąte dziecko czuje się ciągle chore, wyczerpane fizycznie i brakuje mu energii życiowej, zaś starsza młodzież ma tylko nieznacznie lepszą kondycję fizyczną – wynika z ogólnopolskich badań naukowych jakości życia dzieci i młodzieży zleconych przez Rzecznika Praw Dziecka Mikołaja Pawlaka. Eksperci podkreślają, że pilnie potrzebne są działania zachęcające dzieci i młodzież do aktywności fizycznej. 11 marzec 2022


zdrowie Aktywność fizyczna olbrzymie znaczenie ma w każdym wieku, ale szczególnie potrzebna jest w okresie rozwoju, kiedy kształtują się wzorce zachowań, osobowość, układ odpornościowy, układ kostno-stawowy. Dzieci i młodzież, które dużo się ruszają, mają ogólnie lepsze zdrowie, są mniej podatne na choroby somatyczne i wykazują mniej zaburzeń psychicznych. Tymczasem na 17 procent wszystkich uczniów w Polsce wymaga natychmiastowej pomocy związanej z fatalną kondycją fizyczną. Aż 19 procent najmłodszych uczniów szkół podstawowych czuje się chora, wyczerpana fizycznie i brakuje im energii życiowej. Z wiekiem odczucia te się nieznacznie polepszają – źle się czuje 16 procent uczniów 6. klas szkół podstawowych i 15 proc. uczniów 2. klas ponadpodstawowych. Eksperci wskazują, że gorsze samopoczucie fizyczne i brak chęci do aktywności fizycznej wykazują dziewczęta i uczniowie liceum (w porównaniu do technikum). Słabsze oceny stanu swojego zdrowia ma również młodzież miejska i z rodzin o niższym statusie materialnym. - Dość zaskakujące jest porównanie tych wyników do badań sprzed 20 lat. Nasze najmłodsze dzieci, choć są w bardzo złej kondycji zdrowotnej, lepiej oceniają swoje zdrowie niż ich rówieśnicy w 2003 roku. Niestety, starsi uczniowie i młodzież dzisiaj czują się gorzej niż dwie dekady temu. W dobie pandemii i nauki zdalnej promocja aktywności fizycznej musi być naszym priorytetem – zauważa Rzecznik Praw Dziecka Mikołaj Pawlak. Z badań wynika także, że co dziesiąty uczeń 2. klas szkoły podstawowej praktycznie w ogóle nie jest aktywny fizycznie - a wśród uczniów 6. klasy - 12 procent. Wśród młodzieży aktywności fizycznej nie wykazuje aż 27 procent. Badania wskazują także na istotne różnice w odczuwaniu stanu swojego zdrowia, kondycji fizycznej czy poczucia energii w zależności od płci – znacznie lepszą samoocenę mają chłopcy, dziewczęta częściej odczuwają problemy związane z tym obszarem.

foto: Shutterstock

Ogólne wyniki związane oceną relacji z rówieśnikami wskazują, że 17 proc. uczniów w Polsce wymaga interwencji w obszarze związanym ze zdrowiem fizycznym. W badaniu niski wynik osiągnęło 19 proc. uczniów klasy 2. szkoły podstawowej (SP), 16 proc. uczniów klasy 6. SP oraz 15 proc. uczniów klasy 2. szkoły ponadpodstawowej. Na wyczerpanie fizyczne i brak energii życiowej wskazało: • 20 proc. dzieci mieszkających na wsi • 14 proc. nastolatków mieszkających na wsi • 15 proc. młodzieży mieszkającej na wsi • 17 proc. dzieci mieszkających w dużych miastach • 18 proc. nastolatków mieszkających w dużych miastach • 18 proc. młodzieży mieszkającej w dużych miastach. W podziale na województwa najwyższy odsetek dzieci z problemami fizycznymi ma woj. świętokrzyskie (31 proc.), woj. podlaskie (30 proc) i woj. lubelskie (29 proc.). Najmniej woj. łódzkie (10 proc.). Wśród nastolatków łódzkie (30 proc.), zachodniopomorskie (21 proc.) i pomorskie (19 proc.). Wśród młodzieży największe problemy z kondycją fizyczną są w woj. pomorskim (29 proc.) oraz kujawsko-pomorskim o lubelskim (po 21 proc.)

Dzieci nie lubią ruchu? To nieprawda - one aktywność mają w DNA W związku z wynikami badań Rada Ekspertów przy Rzeczniku Praw Dziecka podkreśla duże znaczenie w procesie wychowawczym nawyków aktywności fizycznej, tak aby stały się one czynnościami rutynowymi. To zadanie dla rodziców i nauczycieli. Rada rekomenduje m.in. rozszerzenie oferty klubów sportowych o zajęcia dla amatorów i zwiększenie dostępności szkolnej infrastruktury sportowej poza godzinami nauki.

~43

Rekomendacje Rady przy Rzeczniku Praw Dziecka Aktywność fizyczna zmienia się wraz z wiekiem Istotnym jest podjęcie działań, które pozwolą na utrzymanie poziomu aktywności fizycznej w starszym wieku dzieci i młodzieży. Promowane formy aktywności fizycznej powinny być dostosowane do zainteresowań dzieci i młodzieży i zmieniać się wraz z wiekiem dzieci. Zadaniem rodziców i szkoły jest wytworzenie u dzieci nawyków aktywności fizycznej, tak aby stały się one czynnościami rutynowymi. Kluby sportowe powinny stać się miejscami nie tylko uprawiania sportu wyczynowego, lecz także amatorskiego pozwalającego zachować tężyznę fizyczną dzieci i młodzieży. Ważna jest promocja zastępowania, kiedy jest to możliwe, korzystania ze środków komunikacji miejskiej czy samochodów poruszaniem się rowerami i pieszo. Szkoła jest szczególnym miejscem rozwijania sprawności fizycznej uczniów, także poprzez ciekawe i rozwijające zajęcia wychowania fizycznego. Szkoły posiadające dobrą infrastrukturę sportową powinny zapewnić możliwość jej wykorzystania także poza zajęciami lekcyjnymi. Badaniem objęto łącznie ponad 5800 uczniów z całej Polski, na trzech poziomach edukacyjnych: edukacji wczesnoszkolnej (klasy 2. szkoły podstawowej), szkoły podstawowej (klasy 6.) i szkoły ponadpodstawowej (klasy 2. technika i licea ogólnokształcące). Pomiar przeprowadzono przy użyciu kwestionariusza The KIDSCREEN. Realizacja badania w szkołach miała miejsce w czerwcu 2021 r., pod koniec roku szkolnego podczas pandemii koronawirusa SARS-CoV-2. Badanie wykonała firma Danae sp. z o.o.

zdrowie.pap.pl Źródło: Rzecznik Praw Dziecka


44 ~ zdrowie

PRACA ZMIANOWA ZABURZA ZEGAR BIOLOGICZNY

foto: Shutterstock

WEDŁUG BADAŃ EUROSTATU Z 2015 ROKU WYKONYWANIE PRACY ZMIANOWEJ W POLSCE DEKLAROWAŁO 30% POPULACJI CZYNNEJ ZAWODOWO. TYMCZASEM, JAK WYKAZUJĄ BADANIA NAUKOWE, PRACA W NOCY, Z WIELOGODZINNYM NARAŻENIEM NA SZTUCZNE OŚWIETLENIE ORAZ JEJ NIEREGULARNOŚĆ MOŻE ZABURZYĆ ZEGAR BIOLOGICZNY CZŁOWIEKA I MIEĆ POWAŻNE KONSEKWENCJE. ZOBACZ JAK MOŻESZ UCHRONIĆ SIĘ PRZED SKUTKAMI PRACY ZMIANOWEJ I KIEDY - ZE WZGLĘDU NA WŁASNE BEZPIECZEŃSTWO LEPIEJ ZREZYGNOWAĆ Z TAKIEGO TRYBU PRACY. 11 marzec 2022


zdrowie Nasz zegar biologiczny decyduje o kolejności zdarzeń w ciągu doby, reguluje przebieg snu i aktywności życiowej w ciągu dnia, umożliwia nam dostosowanie procesów życiowych organizmu do cyklicznie zmieniających się pór doby, tak by praca i wypoczynek przypadały na godziny dzienne, a sen następował w nocy. „Rytm okołodobowy reguluje procesy fizjologiczne i behawioralne człowieka, między innymi wzorzec snu i czuwania, pracy, zachowania żywieniowe, uwalnianie hormonów (melatoniny i kortyzolu), ciśnienie krwi, temperaturę ciała, uwagę i spójność - które cechuje cykliczność dobowa. Wewnętrzny zegar biologiczny człowieka wyznacza każdemu jego osobniczą tolerancję zakłóceń synchronizacji funkcji ustrojowych, uwzględniając przy tym czynniki biologiczne m.in. wiek, płeć czy chronotyp” – mówi prof. Edyta Reszka z Zakładu Badań Translacyjnych Instytutu Medycyny Pracy im. Jerzego Nofera w Łodzi.

Czasem - w wyniku warunków środowiskowych, obyczajów czy pracy zmianowej – ulega on „rozregulowaniu”. Taki zmieniony tryb życia może się niestety przyczyniać się do nieprawidłowego biegu zegara biologicznego i w konsekwencji dolegliwości zdrowotnych.

Praca w nocy niebezpieczna dla zdrowia

„W warunkach zgodności rytmów endogennych z fazami dnia i nocy, człowiek śpi w porze nocy, a aktywny jest w porze dnia. Odwrócenie tego porządku poprzez pracę w porze nocy i sen w porze dnia, jest przyczyną występowania objawów określanych jako zespół długu czasowego (ang. jet lag). Objawy te szybko przemijają, gdy zachodzi ostra desynchronizacja zewnętrzna, mająca miejsce np. w chwili rozpoczęcia pracy nocnej lub po przylocie do nowej strefy czasowej. Mają one charakter przewlekły przy wieloletniej pracy w systemie zmianowym, na zmianie nocnej” – wyjaśnia w artykule „Biologiczne skutki pracy zmianowej” na stronach CIOP-PIB dr n. med. Krystyna Zużewicz.

dotyczy to zaledwie ok.10% populacji pracowników zmianowych.

„Przeprowadzone do tej pory badania wskazują jednoznacznie, że praca zmianowa która zaburza zegar biologiczny człowieka prowadzi do negatywnych konsekwencji zdrowotnych u pracowników. Ich lista jest bardzo długa. U wybranych grup zawodowych pracujących na zmiany obserwuje się większą wypadkowość w pracy, nadużywanie alkoholu, leków, papierosów, problemy społeczne czy rodzinne, zaburzenia snu, nieprawidłowości reprodukcji, starzenie się i przedwczesną śmierć oraz liczne choroby”- wymienia prof. Reszka.

Praca w nocy niebezpieczna dla DNA Stwierdzono, iż zaburzenia czynności przewodu pokarmowego i zaburzenia metaboliczne występują u 25-75 % zatrudnionych w trybie zmianowym i tylko 10-25 % pracowników dziennych. Choroba wrzodowa występuje 2-8 razy częściej u pracowników zmianowych z pracą w nocy i rozwija się już po 5-6 latach zatrudnienia, zaś u pracowników dziennych dopiero po 12-14 latach. W badaniach przeprowadzonych w końcu lat 90-tych stwierdzono, że u pracowników zmianowych ryzyko chorób układu krążenia jest większe o 40% w porównaniu z pracownikami dziennymi. Z pacą zmianową zaczęto też łączyć bezdech nocny, który sprzyja senności w ciągu dnia i tendencji do mikrodrzemek. Objawy braku tolerancji pracy zmianowej/ nocnej: • zaburzenia snu, funkcji układu pokarmowego i sercowo-naczyniowego • chroniczne zmęczenie, zaburzenia psychoneurotyczne • zaburzenia funkcjonowania społecznego • nasilenie palenia papierosów i spożywania używek, alkoholu, leków • niechęć do dalszego wykonywania pracy zmianowej

~ 45

Cierpi także rodzina Warto zwrócić także uwagę, że wykonywanie pracy w porze, gdy inni śpią pociąga za sobą konieczność „nadrobienia” snu w ciągu dnia, co utrudnienia bycie aktywnym uczestnikiem życia społecznego i utrzymywanie kontaktów towarzyskich oraz więzi rodzinnych. „Czas przeznaczony na wypoczynek, po pracy na nocnej zmianie, oznacza skrócenie czasu poświęcanego rodzinie, dzieciom. Może to wpływać na osłabienie kontaktów z najbliższymi. Warunki zapewniające właściwy odpoczynek i sen w porze dnia, związane z eliminacją hałasu i odpowiednim zaciemnieniem pomieszczenia, mogą wymuszać ograniczenie aktywność pozostałych członków rodziny. Rezygnacja ze snu lub ograniczanie długości snu przez pracownika zmianowego nie poprawia tej sytuacji, gdyż często wywołuje u niego nerwowość, zniecierpliwienie i znużenie, sprzyjające ryzyku konfliktów rodzinnych”– zwraca uwagę w swoim opracowaniu dr Krystyna Zużewicz.

Kiedy to robi się niebezpieczne

Wykazano, że sprawność umysłowa człowieka jest największa w ciągu dnia i najmniejsza w środku nocy. Ok 14 -15.00 nieznacznie pogarsza się czas reakcji na dźwięk czy koordynacja wzrokowo-ruchowa. Wpływ na to może też mieć rodzaj wykonywanej pracy, a ściślej towarzyszące jej zmęczenie czy znudzenie, które swoje maksimum osiąga między 16-18.00. Jak wynika z testów psychologicznych w porze nocy sprawność umysłowa ulega znacznemu pogorszeniu (najgorzej jest miedzy 1.00- 3.00 w nocy). Tymczasem wykonywanie pracy w porach, gdy natężenie procesów fizjologicznych jest obniżone a sprawność umysłowa człowieka jest najniższa niesie ze sobą także określone skutki biologiczne, które wynikają z niezgodności faz rytmów czynności fizjologicznych (m.in. z nietypowych pór przyjmowania posiłków) oraz zmiany rytmów okołodobowych (w efekcie

Jak objawia się „dług czasowy”: • rozdrażnienie, zmieszanie • zaburzenia snu • obniżenie siły mięśniowej • zaburzenia perystaltyki jelitowej • zaburzenia poczucia odległości i upływu czasu • pogorszenie koordynacji wzrokowo-ruchowej. Możliwości adaptacyjne do pracy nocnej są różne dla każdego. Warto wziąć pod uwagę, że obniżają się one wraz z wiekiem, dlatego specjaliści nie zalecają pracy trzyzmianowej dla osób powyżej 45 roku życia. Gdy pracownik nie wykazuje charakterystycznych dla pracy zmianowej zaburzeń zdrowotnych, nie ma problemu z takim systemem pracy i jego konsekwencjami dla życia poza pracą – nie ma przeciwwskazań, aby taką pracę podjął lub kontynuował, jednak

foto: Shutterstock


46 ~ zdrowie niepełnowartościowego snu). Dla pracodawcy może się to wiązać z absencją chorobową, mniejszą wydajnością pracy, ryzykiem konfliktów personalnych, szczególnie, że praca zmianowa nierzadko wykonywana jest w stresorodnym środowisku pracy, co jest dodatkowym obciążeniem psychicznym. Skutki biologiczne pracy zmianowej: • stres • uczucie przeciążenia • brak satysfakcji zawodowej • objawy wypalenia • depresja • zaburzenia snu • występowanie chorób sercowo-naczyniowych (choroba wieńcowa, nadciśnienie tętnicze) Skutki zdrowotne pracy zmianowej: • schorzenia układu pokarmowego • zaburzenia snu • choroba wrzodowa • zmiany w wydzielaniu hormonów • bezsenność, deficyt snu • schorzenia układu krążenia • nerwice, stany lękowe, depresje, lekomania • choroba wieńcowa, nadciśnienie tętnicze

(Nie) bezpieczeństwo pracy Na nocnej zmianie stosunkowo częściej niż na zmianie dziennej zdarzają się wypadki, których przyczyną jest tzw. „błąd ludzki”.

„Liczba błędów popełnianych przez różne grupy zawodowe pracowników zmianowych wiąże się z porą doby, w jakiej jest wykonywana praca. Wykazano jej związek z krzywą dobowej zdolności do pracy zarówno fizycznej jak i umysłowej. Należy pamiętać, że błąd popełniony przez pracownika to 11 marzec 2022

nie tylko zagrożenie dla jego zdrowia czy gorszy efekt ekonomiczny produkcji. W pracach takich jak kontrola ruchu lotniczego, nadzór urządzeń elektrowni, transport substancji toksycznych czy wybuchowych, popełnienie błędu to zagrożenie dla życia wielu ludzi lub dla środowiska naturalnego” – zwraca uwagę ekspertka CIOP. Przykładem mogą być dwie wielkie katastrofy elektrowni atomowych: Three Miles Island (USA, godz. 04:00) i Czarnobyl (Ukraina, godz. 02:23), oraz zakładów chemicznych w Bhopal (Indie, godz. 00:40), w których liczba ofiar śmiertelnych liczona jest w tysiącach. Wyniki analizy wypadków wśród pracowników zmianowych, opisane przez dwóch szwedzkich uczonych (S.Folkard, T.Akersted) wskazują, że ryzyko wypadku i urazu w ciągu kolejnych nocy pracy zmianowej jest o ok. 6% wyższe podczas drugiej nocy, o 17% wyższe podczas trzeciej nocy i o 36% wyższe podczas czwartej nocy. Zdaniem ekspertów nie ma co liczyć na całkowitą eliminację negatywnych skutków pracy zmianowej, ponieważ organizm człowieka nie jest przystosowany do wykonywania pracy fizycznej czy umysłowej z tą samą efektywnością o dowolnej porze doby. „Nie istnieje pojęcie najlepszego rozkładu zmian. Praca zmianowa zawsze wiąże się ze stre-

sem i zakłóceniami w przebiegu rytmów okołodobowych. Poszukiwanie najlepszego rozkładu pracy zmianowej to dążenie do kompromisu między mniejszym lub większym skutkiem wynikającym ze stresu i niewłaściwych faz rytmów biologicznych” - uważa dr Krystyna Zużewicz.

PRACUJESZ NA „NOCKI”?

Zobacz jak może sobie pomóc: • jeśli masz wpływ na grafik wybieraj tzw. szybką rotację zmian (co kilka dni), najle-

• • •

• • • •

piej zgodnie z ruchem zegara: zmiana ranna - popołudniowa- nocna wynegocjuj by poranna zmiana rozpoczynała się o 7.00 (gdy rozpoczyna się o 06:00 wpływa na deficyt snu (zwłaszcza fazy REM) jeśli możesz nie bierz zmian wydłużonych do 10–12 godzin, narastające wówczas zmęczenie i zwiększone ryzyko wypadku zadbaj o higienę snu – to ważne także, gdy śpisz w ciągu dnia, nadrabiając zarwaną noc: zaciągnij zasłony, wywietrz sypialnię zanim się położysz, nie kładź się spać w ubraniu, w którym pracowałeś zadbaj o zdrowe odżywianie, zażywaj ruchu badaj się regularnie stosuj fototerapię (dowiedziono korzystne działanie jasnego światła na łagodzenie skutków pracy nocnej u pracowników zmianowych)

Co źle wpływa na powodzenie pracy zmianowej: • wiek powyżej 50. roku życia • wykonywanie pracy zmianowej poza stałą pracą dzienną • intensywne i pracochłonne zajęcia domowe (szczególnie u kobiet) • chronotyp poranny (skowronek)

• • • • • • • • •

skłonność do zaburzeń snu osobowość neurotyczna (introwersja) choroby psychiczne alkoholizm i narkomania przebyte i trwające schorzenia przewodu pokarmowego padaczka cukrzyca choroby układu krążenia alergie Monika Wysocka, zdrowie.pap.pl


zdrowie

~ 47

JAK OPIEKOWAĆ SIĘ SENIOREM I NIE ZWARIOWAĆ

foto: Shutterstock

Opieka nad bliską osobą starszą w wielu przypadkach wymaga reorganizacji własnego dotychczasowego życia. Wymusza zmianę codzienności osób wspierających i modyfikację praktycznie wszystkich planów. Najczęściej to żmudna praca - obciążająca zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Opiekunowie rodzinni są szczególnie zagrożeni depresją, a ma ona w tym przypadku swoją specyfikę. Można jednak w tej sytuacji podjąć próbę poszukania wsparcia i pomocy.


48 ~ zdrowie Opiekunowie doświadczają różnorodnych problemów w zależności od ich osobistej sytuacji. Z innymi wyzwaniami będzie zmagał się opiekun – współmałżonek seniora (który często sam jest obciążony chorobami), z innymi opiekun – dorosłe dziecko (który musi łączyć szereg ról związanych z własną rodziną, pracą zawodową i wspieraniem starzejącego się rodzica).

Wypalenie nie wymaga leczenia medycznego. Ale ponieważ ma charakter trwały, niezbędna jest pomoc z zewnątrz. Opiekun może otrzymać wsparcie oferowane przez psychologa, np. w formie indywidualnych konsultacji lub w ramach grupy wsparcia.

spowolnienie ruchowe, wolniejsza mowa, monotonny głos, unikanie kontaktu wzrokowego. Niestety, opiekun rodzinny osoby starszej zmagający się z depresją najczęściej nie szuka pomocy!

Poczucie obciążenia wspieraniem jest różne także w zależności od stopnia samodzielności podopiecznego i od obszarów, w których bliski wymaga pomocy, a także od liczby osób wspierających seniora (czy opieka jest rozłożona na kilku członków rodziny, czy też tylko na jedną osobę). Kolejnymi istotnymi czynnikami (oprócz wielu innych) wpływającymi na sytuację opiekuna są aspekty finansowe oraz relacja z podopiecznym.

Mieszkanie przyjazne dla seniora

Niezależnie jednak od sytuacji, w jakiej znajdują się opiekunowie rodzinni osób starszych, doświadczają oni podobnych emocji. Oprócz troski, miłości i chęci niesienia pomocy, w całym wachlarzu różnorodnych odczuć może pojawić się też bezsilność, lęk, rozdrażnienie i poczucie winy. Opieka nad bliskim oprócz poczucia spełnienia bywa też absorbująca i czasochłonna. Każda z osób wspierających doświadcza czasem gorszego nastroju lub apatii, ma mniejszą chęć do wykonywania codziennych obowiązków. Takie stany są najczęściej krótkotrwałe i samoczynnie mijają.

Wypalenie opiekuna: czy wymaga leczenia?

Bywa i tak, że u opiekunów rodzinnych pojawia się wypalenie - rozumiane jako przeciążenie opieką. Wypalenie (w przeciwieństwie do obniżonego nastroju i apatii) nie jest momentem lub krótkotrwałym kryzysem, lecz procesem. Na początku opiekun ma poczucie, że zadania, które są przed nim postawione, są dla niego zbyt trudne. Potem opiekun doświadcza wielu różnorodnych emocji: rozdrażnienia, zdenerwowania, poczucia winy.

Przeciążenie opieką składa się z trzech elementów: • Emocjonalnego wyczerpania („Czuję się, jakbym ciągle był napięty, w stanie alertu. Wszystko mnie drażni. Reaguję gwałtownie nawet na sytuacje, które kiedyś były dla mnie bez znaczenia. Nie kontroluję swoich emocji.”) • Utraty zaangażowania („Czuję się jakbym nie był sobą. Inni mówią, że jestem cyniczny i obojętny wobec mamy.”) • Utraty satysfakcji z pełnienia roli opiekuna („Chciałabym już nie opiekować się mężem. Nie wiem, jak to robić dobrze. Wydaje mi się, że się do tego nie nadaję.”). 11 marzec 2022

foto: Shutterstock

Depresja opiekuna: po czym ją rozpoznać? Czymś innym od wypalenia jest depresja. To zespół obejmujący różnorodne objawy, które odnoszą się nie tylko do sfery związanej ze sprawowaniem opieki (jak ma to miejsce w przypadku wypalenia), ale które rzutują na inne obszary funkcjonowania opiekuna (na jego życie rodzinne i zawodowe) oraz wpływają na postrzeganie samego siebie, świata oraz przyszłości.

Depresja: różne objawy, ale przeszłość zawsze ciąży

Depresja najczęściej kojarzy nam się z obniżonym nastrojem. Jednakże emocje to tylko jedna z kilku sfer, które dotyczą tej choroby. Objawy depresji możemy podzielić na cztery grupy: Związane z emocjami - czyli na przykład: smutek, przygnębienie, poczucie bezradności, pustki, beznadziejności, drażliwość, utrata zainteresowań, poczucie zniechęcenia, odczuwanie niewielkiej satysfakcji z życia. Związane z myśleniem – czyli na przykład: negatywna ocena siebie, świata i przyszłości, problemy z koncentracją uwagi i podejmowaniem decyzji. Związane z ciałem – czyli na przykład: osłabienie, zmęczenie, bóle głowy, uczucie kołatania serca, przyspieszony oddech, duszności, brak tchu, suchość w jamie ustnej, odczuwanie dolegliwości bólowych niemających odzwierciedlenia w badaniach medycznych, zmniejszony lub zwiększony apetyt, poczucie nadmiernej senności lub bezsenność, biegunki lub zaparcia. Obserwowane w zachowaniu – to na przykład: wycofanie z kontaktów z innymi ludźmi, utrata zainteresowania światem, niepokój lub

Oto najczęstsze powody dlaczego tak się dzieje: • ma on poczucie, że jego stan nie jest chorobą i nie wymaga pomocy ze strony specjalisty; • ma on przekonanie, że depresji doświadcza każdy opiekun i jest ona naturalną konsekwencją sprawowania opieki (powiązana ze stresem i zmęczeniem); • wielu opiekunów jest tak silnie skoncentrowanych na opiece nad bliskim seniorem, że zaniedbuje własne zdrowie (fizyczne jak i psychiczne); • opiekunowie mają poczucie wstydu i związane z nim przekonanie, że objawy depresji definiują go niewystarczająco dobrym opiekunem.

Jak opiekować się seniorem i nie zwariować

Warto wiedzieć, że depresja opiekuna osoby starszej nie przebiega typowo. Ma ona swoją specyfikę i składa się z kilku etapów: Pierwsze objawy: związane są one z emocjami i reakcjami organizmu, to na przykład drażliwość, zanik odczuwania przyjemności, zmiany w apetycie (jego brak lub zajadanie stresu), zaburzenia snu (np. problemy z zaśnięciem, wybudzanie się w nocy, budzenie się bardzo wcześnie rano), poczucie obniżonej aktywności, brak energii, bóle głowy. Opiekun w pierwszej fazie depresji nie mówi, że jest mu smutno, nie ma typowych objawów depresyjnych, dlatego też rzadko kiedy te pierwsze objawy utożsamia z chorobą. Etap drugi: to nasilenie objawów związanych z emocjami, ale dodatkowo pojawiają się też objawy związane z zachowaniem i myśleniem. Etap ten charakteryzuje się doświadczaniem typowych dla depresji odczuć smutku, przygnę-


zdrowie bienia, beznadziejności i bezradności. To także negatywne myślenie o osobie i swojej sytuacji oraz utrata zainteresowania światem. Jest to etap depresji, którego opiekun również może jeszcze nie być świadomy, ale najczęściej zauważają go osoby z najbliższego otoczenia.

pii z psychoterapią. Psychiatra ma możliwość przepisania leków. Psycholog prowadzi terapię psychologiczną.

Nie oczekuj jednak natychmiastowych efektów. Leczenie depresji jest zazwyczaj długotrwałe.

~ 49

zaskoczony, jak wartościowe przyjaźnie mogą być zawiązane w takich miejscach. Twoi bliscy – nie bój się poprosić ich o wsparcie. Nie odmawiaj, gdy chcą Cię wesprzeć choćby w drobnych rzeczach: na przykład pomocy przy

foto: Shutterstock

Etap trzeci: tutaj objawy depresji widoczne są we wszystkich jej czterech sferach. Problemy opiekuna z emocjami to nie tylko rozdrażnienie czy odczuwanie smutku, to poczucie braku panowania nad nimi. Negatywne myślenie dotyczy nie tylko siebie i swojego podopiecznego, ale także całej rzeczywistości, otoczenia i przyszłości, może mieć także wyraz w myślach samobójczych. Inne osoby z otoczenia w zachowaniu opiekuna zauważają jawne wycofanie z kontaktów, obojętność, dystans, a nawet wrogość wobec podopiecznego. Jeśli chodzi o zmiany, które zauważa opiekun w swoim ciele, mogą objawiać się one ogólnym wyczerpaniem fizycznym, pogorszeniem stanu zdrowia i osłabieniem fizycznym. Mogą także wystąpić bóle mięśni lub kręgosłupa.

Co warto wiedzieć na temat depresji opiekuna?

Depresja jest chorobą! Tak samo więc jak inne jednostki chorobowe, wymaga ona leczenia. Nie przyjmuj więc suplementów na własną rękę, nie myśl, że „samo przejdzie”. Depresja będzie skutecznie leczona pod nadzorem specjalisty (najczęściej jest to lekarz psychiatra). Depresja jest uleczalna! Najskuteczniejsze leczenie depresji to połączenie farmakotera-

Skutki farmakoterapii w przypadku depresji zauważalne są po kilku tygodniach. Najpierw zmniejsza się poczucie lęku, stabilizuje się sen, dopiero potem polepsza się nastrój.

Nie rezygnuj samodzielnie z leczenia, gdy na samym początku nie widzisz poprawy! Nie rezygnuj z niego również, gdy odczujesz już poprawę nastroju. Przedwczesne przerwanie kuracji może spowodować nawrót choroby. Leki przeciwdepresyjne odstawiamy tylko po konsultacji z lekarzem.

Opiekun w kryzysie: kto może Ci pomóc? Psycholog – może poprowadzić terapię psychologiczną lub konsultacje indywidualne.

Lekarz psychiatra – ma możliwość przepisania leków przeciwdepresyjnych.

Grupy wsparcia – proponuję szczególnie te dedykowane opiekunom osób starszych. Spotkasz tam osoby, które tak jak Ty sprawują opiekę nad seniorami albo ją do niedawna sprawowały. Zobaczysz tam, że nie jesteś sam ze swoimi problemami. I wcale nie musisz przechodzić przez wszystkie trudne emocje samotnie. Będziesz

Twoim podopiecznym, w zakupach. Nawet jeśli nie opiekują się Twoim bliskim tak dobrze jak Ty, mogą ofiarować Ci cenny czas: na drzemkę, spacer, pójście do lekarza.

Twoi znajomi, którzy nie mają pojęcia o sprawowaniu opieki nad seniorem i nie wiedzą, z jakimi problemami się borykasz. I nie chodzi tutaj o to, abyś im się zwierzał, być może rzeczywiście nie zrozumieją Twojej sytuacji. Ale dzięki takim znajomościom zobaczysz, że istnieje też świat poza sprawowaniem opieki, a inni ludzie także mają szereg różnorodnych problemów i radości. Takie kontakty pozwalają choć trochę oderwać się od własnej codzienności, pozwolą Ci odświeżyć myślenie na temat Twojej sytuacji. Ty sam – spróbuj zadbać o własny sen i dietę. To podstawa regeneracji Twojego organizmu. Pamiętaj o badaniach kontrolnych. Przypomnij sobie, co kiedyś sprawiało Ci przyjemność. Może warto do tego wrócić, gdy odzyskasz siły? Ty, jako opiekun, masz w rzeczywistości dwie osoby, którymi się opiekujesz: swojego podopiecznego oraz… samego siebie. Tylko wtedy, gdy będziesz zdrowy i w dobrym samopoczuciu psychicznym, będziesz w stanie sprawnie i satysfakcjonująco pełnić opiekę nad swoim bliskim.

Joanna Szczuka dla zdrowie.pap.pl


50 ~ kuchnia

ZANIM ROZKWITNIE WIOSNA

Tegoroczne święta wielkanocne przypadają późno, już w pełnym rozkwicie wiosny. Tym lepiej, większa będzie frajda ze świątecznych spacerów, a może nawet ze spotkań w plenerze? Mamy jednak jeszcze sporo dni oczekiwania na kojarzące się z Wielkanocą specjalne dania i świąteczne nastroje. Jak wiadomo w dawnych czasach, przed wielkanocnymi świętami, które były zawsze celebrowane, jako czas dobrego i obfitego, przeważnie mięsnego, jedzenia, przez poprzednie

tygodnie przestrzegano postu. Był to Wielki Post, kiedy jadano znacznie mniej, nie bawiono się, nie odbywały się huczne uroczystości, mięso pojawiało się na stołach rzadko lub wcale. Przygotowywano się do świąt obfitości. Ale ludzie zawsze dążyli do ulepszania, upiększania i umilania swojego życia. W Polsce surowe reguły religijne nakazywały, oprócz przedświątecznego, 40-dniowego postu, jeszcze, w ciągu roku , ponad 100 dni ograniczania jadłospisów. Ale potrawy postne, zwłaszcza rybne,

ZUPA KREM

foto: Shutterstock

były szczególnie wspaniałe, niekiedy, wbrew postnemu umartwianiu się, pyszne i niekiedy wyszukane. Bo przecież „postne” może oznaczać „doskonałe”, „lekkie”, „finezyjne” i „smaczne”. A więc delektujmy się postnymi smakami (jak nazywali je nasi przodkowie). Niektóre z nich nazwalibyśmy dziś wegetariańskimi. Zapewniam, że potrawy są smakowite i wcale nie nazbyt pracochłonne. Na początek proste, a pożywne zupy.

Z BROKUŁÓW

Składniki: Różyczka brokułów, 1 cebula, ząbek czosnku, łyżka masła, 4 szklanki wywaru z warzyw lub rosołu warzywnego przygotowanego z kostki, 4 łyżki śmietany o niskiej zawartości tłuszczu lub tyleż jogurtu Jako dodatek: płatki migdałowe lub wyłuskane ziarna słonecznika

Najpierw dzielimy różyczkę brokułu na małe cząstki, łodyżki kroimy na małe kawałki. Na łyżce masła szklimy pokrojoną cebulę i pokrojony ząbek czosnku. Wywar lub warzywny rosół z kostki łączymy z podduszoną cebulą i czosnkiem, dodajemy cząstki brokułu. Gotujemy wszystko razem około 15-20 minut, po czym miksujemy zupę na gładki krem. Doprawiamy solą i szczyptą trzcinowego cukru. Możemy zupę wymieszać ze śmietaną lub na wierzchu każdej porcji umieścić łyżkę śmietany lub jogurtu. Płatkami migdałowymi lub słonecznikiem posypujemy porcje zupy już na stole.

MISZKULANCJA Na wywar: 2 marchwie , pietruszka, mały seler, por, 2 suszone grzyby Na zupę: ćwiartka niedużej białej kapusty, puszka konserwowej białej fasoli (możliwie drobnej), nieduża marchew, 6 średnich ziemniaków, 2 łyżki masła i i łyżka mąki, sól, pieprz, 3 łyżki siekanego koperku.

Najpierw gotujemy wywar, odcedzamy go. Warzywa (oprócz pora) możemy użyć do przyrządzenia jarzynowej sałatki; grzyby siekamy i odkładamy. Do wywaru dodajemy pokrojone w półplasterki ziemniaki, poszatkowaną kapustę oraz pokrojoną w paseczki marchew i odcedzoną z zalewy fasolę, a także posiekane grzyby. Zupę solimy i gotujemy, aż wszystkie składniki staną się miękkie. Rozgrzewamy w osobnym garnuszku masło, dodajemy mąkę i chwilę smażymy, nie dopuszczając do zrumienienia, a jedynie do spienienia. Teraz łączymy zupę z zasmażką, doprowadzamy ją do wrzenia doprawiając solą i ewentualnie odrobiną pieprzu. Na koniec obficie dodajemy siekany koperek i podajemy zupę. 11 marzec 2022

KREM

PIECZARKOWY

Składniki: 25 dag pieczarek, 2 spore cebule, sól, pieprz, łyżka masła klarowanego, łyżka mąki, szklanka niskoprocentowej śmietany Najpierw siekamy umyte i osuszone pieczarki. Następnie rozpuszczamy w garnku masło i dodajemy pieczarki. Dusimy je mieszając, aby się nie zrumieniły. Do podduszonych pieczarek dodajemy pokrojone w piórka cebule i dalej dusimy, aż wszystkie składniki zmiękną, w razie potrzeby dodajemy łyżkę wody. Miękkie pieczarki i cebulę posypujemy mąką i jeszcze chwilę podsmażamy, po czym dodajemy szklankę wody i miksujemy Po zmiksowaniu dodajemy jeszcze 2 szklanki wody, doprawiamy zupę solą i (lekko) pieprzem; zagotowujemy. Do gorącej zupy dodajemy, mieszając, śmietanę i doprowadzamy do wrzenia, ale już nie gotujemy. Do tego kremu doskonale smakują grzanki lub makaron.


kuchnia

~ 51

Zaprasza Barbara Adamczewska Ogórki nie są już od długiego czasu sezonową nowinką, jadamy je cały rok w sałatkach i mizerii . Ale zupa ze świeżych ogórków nie jest chyba specjalnie popularna. A warto spróbować. W wersji tradycyjnej doprawiamy tę zupę tak, jak „drzewiej bywało” czyli żółtkami. Ale oczywiście możemy poprzestać na słodkiej, niskoprocentowej śmietance lub dodać jogurtu – smak będzie trochę inny, ale zupa nadal świetna.

ELEGANCKA ZUPA

foto: Shutterstock

ZE ŚWIEŻYCH OGÓRKÓW

Składniki: 5 szklanek wywaru z warzyw lub przygotowanego z kostek rosołu warzywnego, około 40 dag świeżych ogórków, łyżka klarowanego masła, łyżka mąki, szklanka słodkiej niskoprocentowej śmietanki, 2 żółtka,1 łyżeczka masła, 2 łyżki siekanego koperku Przygotowujemy wywar gotując włoszczyznę lub rozpuszczając w gorącej wodzie kostki warzywnego rosołu. Ogórki obieramy ze skórki, po czym kroimy w cienkie plasterki i dusimy na klarowanym maśle, dolewając po łyżce, w miarę potrzeby, wodę. Posypujemy ogórki mąką i miksujemy ze śmietanką, wlewamy wywar, solimy do smaku i zagotowujemy. Ucieramy żółtka z łyżeczką masła i posiekanym koperkiem i rozprowadzamy je łyżką gorącej zupy, po czym wlewamy do pozostałej. Mieszamy zupę, ale już nie gotujemy. Ta zupa smakuje doskonale z ryżem lub słonymi ciasteczkami.


52 ~ kuchnia Mamy za sobą wstęp do obiadu. Pora pomyśleć o poważniejszych daniach, a tych bezmięsnych jest sporo. Jeśli pozostajemy przy tradycji, warto spróbować, jak smakują. Jak

MĄDRZYKI

przygotowywać

NALEŚNIKI

nie musimy chyba opowiadać. Chociaż na wszelki wypadek przypomnę proporcje: po półtorej szklanki mleka i wody (może być mineralna gazowana), 2 jajka, 2 szklanki mąki, sól. Dokładnie łączymy składniki, najlepiej trzepaczką do piany i odstawiamy na pół godziny, po czym smażymy cienkie naleśniki na smarowanej klarowanym masłem patelni. Aby otrzymać wspaniałe i efektowne danie, wystarczy przygotować odpowiednie farsze. Na przykład:

FARSZ ZE SZPINAKU

Paczka mrożonego szpinaku lub 75 dag świeżego, 1 i ½ łyżki masła, 1 i ½ łyżki mąki, ok. szklanki mleka, ½ szklanki startego żółtego sera, ząbek czosnku, sól Mrożony szpinak rozmrażamy na sitku, aby odsączyć jak najwięcej wody. Świeży szpinak myjemy i odcinamy same listki bez łodyg i obgotowujemy we wrzątku 3 minuty, po czym odsączamy i siekamy. W garnuszku rozgrzewamy masło, dodajemy mąkę i kiedy zasmaż-

ka spieni się i zbieleje, dodajemy szpinak i mleko, sól i przeciśnięty przez praskę czosnek. Podgrzewając mieszamy, aby masa zgęstniała. Kiedy szpinak lekko przestygnie, dodajemy starty ser, mieszamy. Smarujemy farszem środkową część naleśnika i zwijamy w rulonik. Obsmażamy na maśle klarowanym z olejem lub układamy w naczyniu żaroodpornym a na wierzchu układamy kawałeczki masła i zapiekamy w piekarniku, aż wierzch lekko się zrumieni.

½ kg miękkiego sera białego, 2 całe jajka, ok. 2 szklanek mąki, łyżeczka cukru, sól do smaku Do smażenia: 2 łyżki klarowanego masła i 4 łyżki dobrego oleju Jako dodatek: jogurt

Najpierw widelcem, a potem łyżką rozcieramy ser, dodajemy jajka, sól i cukier. Do gładkiej serowej masy dodajemy po trochu mąkę zagniata-

Doskonałym

jąc ciasto, z którego będziemy mogli formować kulki wielkości orzecha włoskiego. Kulki następnie rozpłaszczamy dłonią lub wałkiem na grubość 1-1,5 cm. Na patelni rozgrzewamy masło klarowane i olej, smażymy mądrzyki z obu stron na rumiano. Zjadamy je z jogurtem, którego sporą kroplę umieszczamy na wierzchu placuszków. Najlepiej smakują bardzo gorące, prosto z patelni.

daniem jest także warzywna tarta , która smakuje na gorąco, jako danie obiadowe, a także na zimno. Można ją przyrządzić wcześniej, a przed podaniem tylko odgrzać. I z dodatkiem warzywnego soku stanowi pyszny, delikatny obiad. A więc zapraszamy, oto

TARTA Z POREM

NALEŚNIKI

ZAPIEKANE Z PIECZARKAMI

8 naleśników (mogą, a nawet powinny być nieco grubsze, niż robimy zazwyczaj), 40 dag pieczarek, 1 i ½ łyżki masła klarowanego, ½ szklanki śmietany, pieprz, sól, 2 łyżki tartej bułki i ½ łyżki masła pokrojonego na małe kawałeczki Pieczarki myjemy, osuszamy i kroimy w plasterki. Na roztopionym maśle klarowanym smażymy je mieszając, doprawiamy solą i pie-

przem, na koniec dodajemy śmietanę i chwilę jeszcze podgrzewamy. W okrągłym naczyniu żaroodpornym układamy po kolei naleśnika, na nim warstwę pieczarek i znów naleśnika, znów pieczarki; ostatnią warstwę stanowić powinien naleśnik. Wierzch posypujemy tartą bułką i układamy kawałeczki masła. Zapiekamy w nagrzanym piekarniku około 15 minut i kroimy, jak tort, na trójkątne porcje.

foto: Shutterstock 11 marzec 2022

foto: Shutterstock

Opakowanie gotowego francuskiego ciasta lub ciasta kruchego na tartę, 2 duże pory, łyżka masła klarowanego, ¾ szklanki kwaśnej śmietany, 3 jajka, szklanka startego żółtego sera, może to być parmezan, ale doskonale sprawdzi się każdy inny, sól, pieprz

ciasto przez 10 minut, po czym usuwamy folię z solą lub grochem. Pory czyścimy, odcinamy zieloną część liści. Przekrawamy białe części wzdłuż na połówki i sprawdzamy, czy nie ma pomiędzy listkami resztek piasku.

Ciasto układamy w okrągłej formie do tart, na cieście kładziemy kawałek folii aluminiowej, a na nią sypiemy kilka łyżek soli lub grochu :dzięki temu zabiegowi ciasto podczas podpiekania nie ”wybrzuszy” się, co nie pozwoliłoby na upieczenie zgrabnej tarty. Podpiekamy tak przygotowane

W szerokim naczyniu mieszamy śmietanę, jajka, pory i połowę sera tartego, doprawiamy do smaku solą i pieprzem. Wylewamy masę na podpieczony spód, posypujemy pozostałym tartym serem i pieczemy w 180 st. C, aż zrumieni się wierzchu.

Kroimy pory w makaronik. Dusimy na klarowanym maśle doprawiając solą i pieprzem.


kuchnia

Pewnie lubicie ryby. Ale oczywiście tylko smakowicie przyrządzone. I właśnie dlatego przedstawiamy ten właśnie przepis .Nie ma problemu, jeśli użyjemy innej ryby, ale klasyka to:

~ 53

Inne bardzo proste rybne

danie, które rozsławiło naszą umiejętność przyrządzania ryb i którym zachwyciła się przed wiekami Madame de Pompadour, ukochana francuskiego króla Ludwika XV to po prostu

LIN PO NELSOŃSKU RYBA GOTOWANA 75 dag -1 kg j ryby, najlepiej lina, 3 łyżki dobrego oleju, łyżka mąki , kopiasta łyżka masła klarowanego, średnia cebula,25 dag pieczarek,12 niedużych ziemniaków, szklanka niskoprocentowej śmietany i łyżeczka mąki, sól, pieprz

Na koniec mieszamy śmietanę z łyżeczką mąki i odrobiną soli. Zalewamy potrawę tak przygotowanym sosem. Kiedy zawrze, powoli gotujemy potrawę jeszcze 10-15 minut.

Najpierw przygotowujemy rybę: jeśli jest to cała ryba, należy ją wyfiletować. Filety lekko solimy, posypujemy pieprzem i mąką i smażymy na oleju. Obieramy cebulę i kroimy w kostkę. Czyścimy pieczarki, kroimy je na plasterki. Cebulę podsmażamy na maśle, dodajemy pieczarki i chwilę podsmażamy razem; kiedy pieczarki są już podsmażone, dodajemy mąkę i śmietanę, solimy i zagotowujemy. Obrane ziemniaki, pokrojone w ćwiartki, gotujemy w lekko osolonym wrzątku 10 minut, po czym odsączamy. Na koniec układamy warstwami w szerokim garnku obsmażoną rybę, na niej warstwę pieczarek i ziemniaków .Powtarzamy ewentualnie warstwy w tej samej kolejności.

Składniki: 4 filety dobrej ryby: może to być sandacz, szczupak, ale i dorsz, 2 marchwie, duża pietruszka, duża cebula, kawałek selera i pora, liść laurowy, po kilka ziaren ziela angielskiego i pieprzu, sól, 4 jajka ugotowane na twardo, 2 kopiaste łyżki masła, 2 łyżki siekanej zielonej pietruszki Najpierw gotujemy wywar z obranej marchwi, pietruszki, pora, pokrojonej cebuli i selera z dodatkiem soli, ziaren pieprzu i ziela angielskiego oraz listka laurowego. Do wrzącego wywaru wkładamy flety i gotujemy 10-15 minut na wolnym ogniu.

Tymczasem przygotowujemy sos: siekamy drobno jajka na twardo, topimy, nie rozgrzewając nadmiernie, masło. Łączymy płynne masło z siekanymi jajkami i zieloną pietruszką. Ugotowane kawałki ryby dokładnie odsączamy i podajemy polane masłem z jajkami i pietruszką. Jako dodatek- ziemniaki z wody. Możemy także przybrać rybę pokrojonymi ugotowanymi jarzynami z wywaru.

Istnieje pogląd, że obiad bez deseru jest niepełny i nieważny. Nie dopuścimy do tego. Proponujemy na zakończenie nieco przewrotnie… zupę. A le będzie to

jednak

ZUPA

CZEKOLADOWA

Składniki: 4 szklanki mleka, 2 jajka, 1/2 tabliczki gorzkiej czekolady, 3 łyżki cukru, kawałek laski wanilii

Oddzielamy żółtka od białek. Białka ubijamy na sztywno pod koniec dodając łyżkę cukru.

Zagotowujemy mleko z wanilią i 2 łyżkami cukru. Nabieramy po trochu sztywnej piany i układamy piankowe kluseczki na wrzącym powoli mleku.

Kiedy ułożymy wszystkie kluseczki, na chwilę nakrywamy garnek, aby ścięły się w środku. Wyjmujemy je łyżką cedzakową.

Czekoladę rozdrabniamy i wrzucamy do mleka. Mieszamy, aby się tam rozpuściła. Mieszamy też żółtka z łyżką zimnej wody, po czym łączymy z czekoladowym gorącym mlekiem.

Podajemy w filiżankach, z kluseczkami piankowymi , jako smakowitym dodatkiem.

SM ACZN EGO


54 ~ sport

POLITYKA, SPORT, BIZNES. ROMAN ABRAMOWICZ ODDAJE STERY W CHELSEA

foto: Shutterstock

26 LUTEGO 2022 ROKU ROSYJSKI OLIGARCHA ROMAN ABRAMOWICZ WYDAŁ OFICJALNE OŚWIADCZENIE W SPRAWIE JEGO PRZYSZŁOŚCI JAKO WŁAŚCICIELA STOŁECZNEGO KLUBU CHELSEA FC. ROSJANIN ODDAJE KLUB W RĘCE OSÓB ZARZĄDZAJĄCYMI FUNDACJAMI CHARYTATYWNYMI PO NACISKACH I SANKCJACH RZĄDU BORISA JOHNSONA. DLACZEGO PRZEJĘCIE ZESPOŁU ZE STAMFORD BRIDGE MIAŁO OLBRZYMI WPŁYW NA DALSZĄ JEGO HISTORIĘ? JAK MOŻNA BYŁO STEROWAĆ WIZERUNKIEM ZA POMOCĄ SPORTU? 11 marzec 2022


sport Kim jest Roman Abramowicz? Biznesmen urodził się 24 października 1966 roku w Saratowie. Bardzo szybko został sierotą, wychowywany był przez dziadków oraz wujostwo. Abramowicz swoje pierwsze pieniądze zarobił sprzedając nielegalnie paliwo oficerom wojska sowieckiego podczas służby. Okres pierestrojki, kiedy pozwolono w Rosji na prowadzenie prywatnych biznesów został skrzętnie wykorzystany przez przyszłego oligarchę. Zdobyte kontakty oraz pieniądze w czasach młodości pozwoliły biznesmenowi wprowadzić się do branży naftowej. Nie wszystkie poczynania były jednak zgodne z prawem - w 2008 roku podczas rozprawy sądowej właściciel Chelsea przyznał się do wręczenia wielomilionowych łapówek na rzecz rosyjskich polityków. Na przełomie wieków miliarder poznał Borysa Bierezowskiego. Bierezowski - jako bliski współpracownik Jelcyna wprowadził Abramowicza do tzw. grupy kremlowskiej. W tamtym czasie Rosjanin został właścicielem państwowej firmy Sibnieft - potentata naftowego na rynku wschodnim. Prawdopodobnie wtedy zarobił pierwszy miliard. Oprócz biznesu, oligarcha zainteresował się również polityką. W 2000 roku został gubernatorem Czukotki, gdzie przeznaczył wiele milionów dolarów na walkę z głodem i ubóstwem. Abramowicz, jako pierwszy polityk i biznesmen w Federacji Rosyjskiej opowiedział się za kandydaturą Władimira Putina. W 1999 roku mężczyźni mieli razem ustalać skład przyszłego rządu - od tamtego czasu właściciel londyńskiego klubu musiał tłumaczyć się ze znajomości z Putinem. Aktualnie majątek oligarchy wyceniany jest na prawie 15 miliardów dolarów, czyniąc go jednym z najbogatszych ludzi w Europie Wschodniej.

Chelsea FC najbogatszym klubem na świecie

Wszystko zaczęło się 23 kwietnia 2003 roku, kiedy jednym z 66.500 widzów na Old Trafford był Roman Abramowicz. Spektakularny mecz zakończony wynikiem 4:3 dla “Czerwonych Diabłów” wywarł ogromne wrażenie na biznesmenie. Zapragnął zostać właścicielem klubu piłkarskiego - swoje marzenie spełnił już trzy miesiące później, kiedy nabył większościowy pakiet Chelsea za 140 milionów funtów. Negocjacje na temat zakupu londyńskiego zespołu trwały około pół godziny. Oligarcha kupił klub na skraju bankructwa, zdobywający ostatni tytuł mistrza Anglii w 1955 roku - natomiast dzielnica Chelsea była jedną z najbardziej prestiżowych lokalizacji na terenie Anglii. W momencie przejęcia “The Blues” majątek Abramowicza wyceniany był na 7,6 miliarda funtów, co czyniło go najbogatszym właścicielem, biorąc pod uwagę

wszystkie kluby Premier League. Dodatkowo, jego majątek przewyższał możliwości finansowe innych właścicieli razem wziętych! Wizja wielkiego klubu rozpoczęła się już w najbliższym okienku transferowym, kiedy Rosjanin wydał na nowych zawodników blisko 156 milionów euro. Kontrakt z londyńczykami podpisali m.in. Hernan Crespo, Juan Sebastian Veron czy też Claude Makelele. Każdy z zawodników przychodzących do Chelsea miał już wyrobioną markę na europejskim rynku - momentalnie uczyniło to zespół ze stolicy Anglii światowym potentatem w futbolowym biznesie. Warto dodać, że dwadzieścia lat temu kluby nie były zobowiązane przestrzegać zasad “Finansowego Fair Play”, dlatego ilość pieniędzy wydawanych podczas okien transferowych zależała tylko od chęci właściciela danego zespołu.

Sukcesy Chelsea FC w czasach Abramowicza

Oligarcha wykładając pokaźną ilość gotówki oczekiwał sukcesów. Inwestycje poczynione latem 2003 roku szybko się zwróciły. Londyńczycy sezon później świętowali mały dublet wygrywając mistrzostwo Anglii (pierwsze od pięćdziesięciu lat) oraz Puchar Ligi. Chelsea przez prawie dwie dekady uzupełniła swoją gablotę o 21 (!) pucharów. Pieniądze z rosyjskich rafinerii pomogły klubowi wspiąć się na ósme miejsce w tabeli wszech czasów Premier League. Największą obsesją Abramowicza była Liga Mistrzów. Puchar Europy jest najcenniejszą zdobyczą do wygrania na europejskich boiskach - biznesmen rokrocznie wzmacniał kadrę zespołu o kolejne gwiazdy, marząc o “uszatym” pucharze. Najwspanialszą zaletą piłki nożnej jest to, że każdy na boisku jest równy i ma szansę na zwycięstwo. Potentat finansowy ze Stamford Bridge czekał aż osiem sezonów na pierwsze zwycięstwo, pokonując Bayern Monachium. Dodatkowo londyński klub dwukrotnie wygrał Ligę Europy oraz pięciokrotnie puchar Anglii. Do grudnia 2021 roku Chelsea wydała 2,34 miliarda funtów - najwięcej spośród wszystkich zespołów na wyspach. Każde trofeum kosztowało Abramowicza w zaokrągleniu 111 milionów funtów.

Ocieplanie wizerunku za pomocą inwestycji w Chelsea

W 2003 roku, kiedy transakcja zakupu klubu ze stolicy Anglii zakończyła się sukcesem, kibice mieli prawo być szczęśliwi. Ich ukochany zespół został uratowany i został finansowo największym klubem na świecie. Przepływ informacji był o wiele mniej prężny przez brak social mediów. Oligarcha kreował się na Robin Hooda, który przychodzi z misją odbudowy klubu.

~ 55

Przez wiele lat, dzięki umiejętnemu budowaniu wizerunku młodego, energicznego, uśmiechniętego, otwartego miliardera, Abramowicz zdołał zdobyć sympatię milionów Brytyjczyków. Eksponowanie marki Chelsea FC na świecie poprzez zwycięstwa w europejskich rozgrywkach przyćmiewały temat tajemniczego źródła majątku Rosjanina. Z każdym kolejnym rokiem polityka Władimira Putina była coraz bardziej agresywna, co budziło wiele pytań o jego towarzysza sprzed lat. Malwersacje podatkowe, korupcja przestały być tematem tabu i stały się realnym polem do dyskusji na temat transparentności pieniądza w sporcie. Bańka pękła w momencie otrucia byłego agenta rosyjskiego wywiadu Siergieja Skripala 4 marca 2018 roku, wraz z jego córką. Obydwoje trafili do szpitala w krytycznym stanie. Badania wykazały obecność środka o działaniu paralityczno-drgawkowym typu nowiczok. Związek chemiczny został wynaleziony przez ZSRR w latach siedemdziesiątych. O atak posądzono Federację Rosyjską, nanosząc karę w postaci deportacji 23 urzędników z ambasady. Cierpliwość skończyła się również do osoby samego Abramowicza. Rząd w Londynie nie przedłużył mu wizy kończącej się w 2018 roku - oligarcha musiał wyjechać z UK. By dostać prawo powrotu, wykorzystał izraelski paszport - jego dziadkowie mieli żydowskie korzenie.

Odejście oligarchy i niewyjaśniona przyszłość “The Blues”

W wyniku rosyjskiej agresji na Ukrainę rządy państw zachodnich uruchomiły ogromny pakiet sankcji na różnych płaszczyznach - także tych sportowych. Roman Abramowicz nie potrafił przez lata obecności w Wielkiej Brytanii udowodnić pochodzenia swojego majątku oraz korelacji z Władimirem Putinem. Teraz uległ presji i oddał dowodzenie klubem w ręce fundacji kierowanej przez profesjonalny zespół. W swoim oświadczeniu wspomniał jedynie o sportowych triumfach oraz wartościach, którymi się kieruje. Prawdopodobnie Rosjanin obawia się reakcji Kremla, który może odciąć oligarchę od strefy jego wpływów. Niepewna jest przyszłość stołecznego klubu, możliwe jest dalsze finansowanie przez Abramowicza, jednak nie będzie on już na pewno twarzą projektu The Blues. W przypadku odcięcia rosyjskich dotacji Chelsea nie zostanie sama. Zainteresowanie innych inwestorów jest ogromne. Firmy z Europy, podobnie jak w przypadku Schalke 04, które zerwało umowę sponsorską z Gazpromem, na pewno pomogą londyńczykom.

Cyprian Gibuła


56 ~ ciekawostki

Banki żywności w świecie zwierząt

Ludzkość dopiero w okresie panowania egipskich faraonów wpadła na pomysł budowania wielkich spichlerzy, w których gromadzono w dużych ilościach produkty żywnościowe, podczas gdy zwierząt czynią to już od milionów lat, kierowane tym cudnym darem jakim jest instynkt. Wiewiórka aby przeżyć zimę, musi do czasu pierwszych śniegów zebrać i zgromadzić, pojedynczo lub w większych magazynach, około dziesięciu tysięcy sztuk orzechów, żołędzi i szyszek. Pomyślmy że to niewiarygodnie trudne zadanie zabiera małemu , miłemu zwierzątku które samo waży zaledwie 250 gramów, pięć godzin dziennie przez okres trzech jesiennych miesięcy. Nie licząc czasu przeznaczonego na zdobywanie codziennego pożywienia. Najlepszym miejscem na magazyny żywności są opuszczone gniazda ptasie i dziuple drzew. Jednak większą część zapasów wiewiórka zmuszona jest zakopywać w ziemi. W docieraniu do tych schowków przysypanych śniegiem korzystają prawdopodobnie z systemu sójek, gromadzących żołędzie, czyli posługując się punktami orientacyjnymi np. drzewami i jednakowymi odstępami między jednym schowkiem a drugim. Niestety nie potrafią rozróżnić opóźnionego magazynu od pustego. W dość barbarzyński sposób postępuje ze swymi zimowymi zapasami kret. To mieszkające w podziemnych korytarzach zwierzę nie zapada w sen zimowy. Zanim zamknie się na zimę w swym domostwie musi przygotować sobie zapasy na co najmniej 4 miesiące nor-

malnego odżywiania. Na zapasy kreta składają się przeważnie dżdżownice, zgromadzone w pomieszczeniach sąsiadujących bezpośrednio 11 marzec 2022

z sypialnią. Zapasy wynoszą od 1000 do 1400 sztuk i ważą łącznie około 2 kilogramów. Jak jednak utrzymać taką masę dżdżownic przez cała zimę w jednym miejscu? Jeśli kret je zabije, ulegną zepsuciu w ciągu kilku tygodni. Jeśli zachowa je przy życiu – rozpełzną się natychmiast we wszystkich kierunkach. Kret radzi sobie z tym problemem w ten sposób, że odgryza przednią część każdej dżdżownicy. Jej druga część pozostaje przy życiu, a więc jest świeżą i cały czas nadaje się do spożycia, natomiast nie jest w stanie uciec ze spiżarni.

Piżmaki „tapetują” ściany swoich nor różnego rodzaju żywnością. Znajdujące się w nich korytarze i miejsca na legowiska są wyłożone grubą na centymetr warstwą liści wodnych, kapusty, buraków i innych produktów spożywczych. Piżmaki wykorzystują to dokładnie tak jak gospodynie domowe suszone jarzyny. Odrywają warstwę tapety, niosą do miejsca służącego im

napełniają żołądki zeschłymi igłami sosnowymi, kozice wygrzebują kopytami spod śniegu i

zjadają zeschnięte źdźbła słomy, a inne zwierzęta roślinożerne ogryzają korę z drzew. Kosy i sikory żywiące się w lecie głównie owadami, przechodzą zimą z konieczności na wegetarianizm i jedzą nasionka. Te ptaki które nie potrafią zmieniać diety odlatują do ciepłych krajów. Inne jeszcze zapadają w sen zimowy. Nie każdy wie, ale na trzy zapadające w sen zimowy zwierzęta nie budzi się wiosną co najmniej jedno.

za łazienkę , i tam moczą je w wodzie tak długo, aż będą się nadawały do zjedzenia. Nie sposób pominąć chomików. Te żyjące na wolności potrafią w swoich norach zgromadzić do piętnastu kilogramów zboża i takiej samej ilości pociętych w plasterki kartofli, marchewek i buraków. Te zwierzaki, które nie gromadzą żywności przechodzą na pokarmy zastępcze. Głuszce

Alternatywa jest hibernacja połączona z odwodnieniem organizmu. stosują ją np. komary. Obrzydliwce które nas kłuły latem, w listopadzie zaczynają szukać miejsca, w którym spędzą zimę . Piwnica, strych szczelina w ziemi lub korze drzewa to ich schronienia. Przed zapadnięciem w sen pozbywają się z organizmu wody i zasuszone są w ten sposób a w stanie dotrwać wiosny, aby nas znowu kąsać.

Ekipa zabrzańskiego oddziału Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami


kalendarium

~ 57

KALENDARIUM MARZEC

1 marca

9 marca

1694 – Angielski dwupokładowy okręt liniowy III-rangi

1987 – Ukazał się album The Joshua Tree irlandzkiej

HMS „Sussex” zatonął w czasie sztormu w po-

grupy U2.

bliżu Gibraltaru wraz z admirałem Whelerem i całą 500-osobową załogą, z wyjątkiem dwóch

11 marca

osób. Ten sam sztorm pochłonął również 5 in-

1818 - W Wielkiej Brytanii ukazała się powieść Franken-

nych okrętów wojennych Royal Navy i 6 statków

stein Mary Shelley.

handlowych. Na pokładzie „Sussexa” znajdował się ładunek 10 ton złotych monet wartych milion

15 marca

ówczesnych funtów (obecnie ponad 500 milio-

1892 – John Houlding założył klub piłkarski Liverpool F.C..

nów dolarów amerykańskich) przeznaczonych dla księcia Sabaudii Wiktora Amadeusza II.

16 marca 1872 – W pierwszym w historii meczu finałowym o Pu-

3 marca

char Anglii w piłce nożnej Wanderers F.C. poko-

1779 – Wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych:

nali Royal Engineers A.F.C. 1:0.

zwycięstwo wojsk brytyjskich w bitwie nad Brier Creek (Georgia). 1960 – Elvis Presley zakończył służbę wojskową w RFN.

18 marca 1839 – Wybuchła brytyjsko-chińska I wojna opiumowa.

W trakcie międzylądowania pod Glasgow, jedyny raz w życiu stanął na ziemi brytyjskiej.

19 marca 1643 – Angielska wojna domowa: Rojaliści pokonali wojska Parlamentu w bitwie pod Hopton Heath.

4 marca 1681 – Król Anglii Karol II Stuart przyznał kwakrowi Williamowi Pennowi prawo do założenia nowej ko-

22 marca

lonii w okolicach przyszłej Filadelfii.

1946 – Wielka Brytania przyznała niepodległość Transjordanii (obecnie Królestwo Jordanii).

5 marca 1942 – W Szkocji przeprowadzono pierwsze praktyczne próby prototypu wykrywacza min wynalezio-

23 marca 1779 – Brytyjski astronom Edward Pigott odkrył Galaktykę Czarne Oko w gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki.

nego przez poruczników Józefa Kosackiego i Andrzeja Garbosia.

25 marca 6 marca

1807 – Wielka Brytania zniosła niewolnictwo. W Walii uruchomiono pierwszą regularną linię

1707 – Anglia i Szkocja zawiązały unię realną tworząc

pasażerskiej kolei konnej

Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii. . 7 marca

29 marca

1952 – Ukazało się pierwsze wydanie brytyjskiego ma-

1864 – Wielka Brytania przekazała Grecji Wyspy

gazynu „New Musical Express”.

Jońskie.


58 ~ satyra

PRZEZ OKULARY PIOTRA BIELKOWICZA

foto: Shutterstock 11 marzec 2022


satyra

~ 59

Imprezy na Downing Street (cd)

Biathlon wojskowo-polityczny

Bajka o Pisiu i Kociu czyli polska piaskownica

Copyright Piotr Bielkowicz 2022

Copyright Piotr Bielkowicz 2022

Copyright Piotr Bielkowicz 2022

Brexitowców bohatera John Major ‘zgniata’ do zera. O Borisie tutaj mowa, aby jasne były słowa. Lecz czy to opinia szczera? John Major w jednym ma rację:te pandemiczne kolacje, te imprezy i hulanki, tańce, drinki, przepychanki, budzą w nas abominację. Ale za to, z drugiej strony, on chyba jest uprzedzony do Borisa za celowe, różne kłamstwa brexitowe, choć one przyniosły plony. Bądź co bądź jest po brexicie i jakoś toczy się życie. Może my nie w ‘paradiso’, może brexitowcom łyso – kraj nie pływa w dobrobycie, ale wolny od Brukseli, więc jest tak jak ludzie chcieli. Mają obiecane ‘deale’ od Malawi po Antyle. Czy śpią w wygodnej pościeli? Chyba nie, bo źle posłalite ‘deale’ to śmiech na sali, ale to osobny temat. Boris inny ma dylemat, gdyż mu się kariera wali! Przez kłamstewka i imprezki wciąż ‘zarabia’ nowe kreski. Bo Jo podobno taki rozumny, a Major wpycha mu gwóźdź do trumny. PS. A może Boris – Houdini nowywyrwie się z trumny, żywy i zdrowy. Krzyknie:-„Victoria! Covid zgnębiony!” – i zbierze swego zwycięstwa plony?

foto: Shutterstock

Gdy olimpiady są w Pekinie, to wszyscy mówią o Putinie (czternaście lat temu tak było i teraz nic się nie zmieniło). On jak atleta pręży muskuły, a świat jest na nie bardzo czuły. Niestety jego ‘dyscyplina’ zmagań sportowych nie przypomina (choć kiedyś były dobre czasy gdy w judo on zdobywał pasy). Ta ‘dyscyplina’ to klasyczny biathlon wojskowo-polityczny. Mieszanka wojny z polityką – wygrasz, gdy urwiesz coś przeciwnikom. On część Osetii i Abchazji uszczknął od Gruzji przy okazji Igrzysk w Pekinie w ósmym roku – gdy Olimpiada była w toku. Zaraz po Olimpiadzie w Soczi, Krym z Rosją naprędce zjednoczył. A teraz grę znowu zaczyna i celem też jest Ukraina. Niestety zmienia gry taktykę promując wojnę, nie politykę. Szkoda, że ten rodzaj biathlonu nie jest w olimpijskim programie, bo pewnie by go zawiesili za to, że wciąż przepisy łamie.

Dla mnie polscy politycy są jak dzieci w piaskownicy. Cisza, cisza... Nagle krzyki, bójka i inne wybryki! Ktoś po oczach sypie piaskiem; ktoś wyrywa misia z wrzaskiem. PISio krzyczy:- „Ale mamo, KOcio zrobił też to samo! No i to jest Kocia wina, bo on zawsze tak zaczyna. To on kombinował z VATem zanim ja zrobiłem wpłatę na telewizję państwową. Tak to było...Daję słowo! To on latał samolotem. a Kuchciński dużo potem. A przed premiami Beatki on miał omegi i patki, breitlingi i inne wpadki! On wymawia mi Putina, a o Merkel zapomina. Gdy mnie chwycił za Getbacka to mu Amber Gold wyciekał, zbiłem go LGBTe – niech się nauczy i wie! On z sędziami protestuje, a to złodzieje i szuje. (I tak mówiąc między nami on z wulgarnymi babami – co to ciagle o macicachszlaja się gdzieś po ulicach!)” Na to mama:- „ Mój Pisieczku, baw się grzecznie tu w piaseczku i Kociowi rączkę podaj. Niech panuje wielka zgoda!” Pisio na to :-„ Ja nie mogę, bo on mi podstawi nogę. Powie o Ładzie nieładnie i z inflacją na mnie wpadnie (mimo, iż mam Glapińskiego, który chucha na złotego – najlepszy bankier-koleżka od czasów Pierwszego Mieszka). Wrzaśnie, że nie mam odwrotu, bo się boję covidiotów. Konia na biegunach mego nazwie Pegazem. Dlaczego?! I narobi dużo krzyku, że szpieguję wszystkich w NIKu, więc schodzę na jakieś psy. Rączki nie dam! Jestem zły!” Na to mama:-„Drogie dziatki. Ma być spokój a nie jatki. Na zabawę macie szlaban – klapsa dam gdy będzie raban!”. Pytanie narzuca się samo – „Kto jest w tej bajeczce mamą?” Jeśli odpowiedzi nie ma – to jest zatem wielka ściema! Ale chyba Polska cała taką mamę mieć by chciała.


60 ~ strefa dzieci

ZNAJDŹ ROZWIĄZANIE

ROZWIĄŻ REBUS

11 marzec 2022


strefa dzieci

ROZWIĄŻ REBUS

ROZWIĄŻ REBUS

~ 61


co w trawie piszczy... foto: Shutterstock

POLECAMY!

Tori Amos

właściwie to Myra Ellen Amos– amerykańska piosenkarka, autorka tekstów i piosenek, pianistka. Śpiewa, grając na fortepianie, przy akompaniamencie sekcji rytmicznej, elektrycznych gitar i niekiedy sekcji smyczkowej. Jej utwory charakteryzują się metaforycznym przesłaniem i osobistym wydźwiękiem. Sprzedała kilkadziesiąt milionów albumów na całym świecie. Była nominowana do wielu nagród muzycznych, w tym np. osiem razy do nagrody Grammy. Była pierwszym rzecznikiem, utworzonej w 1994, amerykańskiej organizacji „Rape, Abuse & Incest National Network” (RAINN) – darmowego telefonu zaufania łączącego osoby dzwoniące z najbliższym lokalnym centrum kryzysowym dla ofiar przemocy na tle seksualnym. 25 września 2013 w Lyttelton Theatre (Royal National Theatre) w Londynie odbyła się premiera musicalu The Light Princess, będącego adaptacją szkockiej baśni autorstwa George’a MacDonalda. Tori Amos była autorką muzyki i tekstów piosenek, a Samuel Adamson – scenariusza (adaptacji) i tekstów piosenek. kiedy: piątek, 11 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: London Palladium, London

MAGAZYN kulturalny The Cribs

brytyjski zespół grający indie rocka, pochodzący z Wakefield w hrabstwie West Yorkshire. Zespół składa się z bliźniaków Gary’ego i Ryana Jarmana oraz ich młodszego brata Rossa Jarmana. W latach 2008-2010 w skład grupy wchodził również gitarzysta grupy The Smiths – Johnny Marr. kiedy: piątek, 11 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: Roundhouse, London

Chloe Moriondo

amerykańska piosenkarka, autorka tekstów i youtuberka urodzona i mieszkająca w Detroit. Łączy elementy indie popu i popu. Jej kanał na YouTube, który rozpoczęła prowadzić w styczniu 2014 roku, ma ponad 3 miliony subskrybentów i ponad 132 miliony wyświetleń wideo. Moriondo wydała swój pierwszy album studyjny, Rabbit Hearted., w 2018 r. W maju

11 marzec 2022

KALENDARIUM WYDARZEŃ: marzec 2022

2021 roku ukazał się jej drugi album studyjny, Blood Bunny. kiedy: piątek, 11 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: The Garage, London

Shen Yun Performing Arts

chiński zespół artystyczno-widowiskowy, założony w Nowym Jorku w 2006 roku. W jego skład wchodzi grupa kilkudziesięciu osób. Zespół wykonuje taniec w stylu chińskim klasycznym a także międzynarodowym. W każdym przedstawieniu bierze udział orkiestra, a całość jest przyozdabiana efektami wizualnymi. Zespół występował m.in. w USA, Kanadzie, Francji, Niemczech, Czechach, Szwajcarii, Polsce i wielu innych krajach.

kiedy: piątek, 11 marca 2022 r., godz. 19:30 gdzie: Eventim Apollo, London

Gorgon City

angielski duet produkujący muzykę elektroniczną, składający się z dwóch producentów z północnego Londynu, Kye „Foamo” Gibbona i Matta „RackNRuin” Robsona-Scotta. Ich debiutancki singiel „Real” z 2013 roku osiągnął 44 miejsce na UK Singles Chart. Są również dobrze znani z singla „Ready for Your Love” z 2014 roku, który osiągnął 4 miejsce na UK Singles Chart. Nagrywają dla brytyjskiej wytwórni Positiva Records, która jest oddziałem Universal Music Group. kiedy: piątek, 11 marca 2022 r., godz. 20:00 gdzie: Printworks, London

Yotto czyli ‎Otto Yliperttula

fiński DJ, autor tekstów i producent muzyczny. Mieszka w Helsinkach, ale nagrywa dla angielskiej wytwórni deep house, Anjunadeep. Zaczynał od serii remiksów, które wpadły w ucho szefowi wytwórni Anjunadeep, Jamesowi Grantowi. Uznany za „człowieka wielu dźwięków” przez Billboard i „eksperymentalny talent house” przez Dancing Astronaut, produkuje wiele utworów w stylu house i innych form muzyki elektronicznej. Współpracował z innymi DJ-ami i producentami, takimi jak Above & Beyond, Coldplay, M83, London Grammar, Rüfüs, Lane 8 i Super8 & Tab. Swój debiutancki album, Hyperfall, wydał w 2018 roku.. kiedy: piątek, 11 marca 2022 r., godz. 23:00 gdzie: Electric Brixton, London


wielki imprezownik

POLECAMY!

~ 63

foto: Shutterstock

Cult of Luna

pochodzący z Umeå w Szwecji zespół, grający post-metal. Zespół został założony w 1998 roku przez wokalistę Klasa Rydberga i gitarzystę Johannesa Perssona, wcześniejszych członków grupy Eclipse. Grupa jest często porównywana do tuzów muzyki niezależnej, jak Neurosis, Isis, Pelican czy Callisto. Utwory zespołu to długie wypełnione elektroniką kompozycje, zbudowane z ciężkich, przytłaczających riffów, których dopełnieniem są bardziej akustyczne, post-rockowe wstawki. Krytycy często odnoszą się do muzyki Cult of Luna jako zestawienia jasności i ciemności. Utwory łamią wyświechtane konwencje refren-zwrotka na rzecz typowej dla post-rocka indywidualności w tworzeniu własnych rozwiązań melodycznych i kompozycyjnych. Wokal Rydberga to pozostałość po hardcoreowych korzeniach zespołu, stanowiący na pewno jeden z charakterystycznych elementów twórczości. kiedy: sobota, 12 marca 2022 r., godz. 11:00 gdzie: O2 Forum Kentish Town, London

Blue October grupa rockowa z Houston (Teksas), utworzona w roku 1995. Obecnie w jej skład wchodzą: Justin Furstenfeld (wokal), Jeremy Furstenfeld (perkusja), Ryan Delahoussaye (skrzypce, altówka, mandolina, instrumenty klawiszowe, wokal), C.B. Hudson (gitara), Matt Noveskey (bas). Zespół odkrył były menadżer Kid Rocka Michael Rand podczas koncertu na River Cafe Atchafalaya. Jego agencja zajęła się obszerną promocją i dbaniem o rozwój grupy. Swój pierwszy album, The Answers, wydali w 1998 roku. Był to dobrze przyjęty debiut, płyta sprzedała się w ponad 5000 egzemplarzach w Houston. W 2006 r. Blue October zagrał koncert przed Rolling Stones w Boise w Idaho. Utwór „Hate Me” zdobył wtedy sławę w USA i UK, ale dopiero album Foiled przyniósł zespołowi popularność i sprzedał się

w nakładzie 1,4 miliona albumów w USA. kiedy: sobota, 12 marca 2022 r., godz. 18:00 gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

The Undertones zespół rockowy założony w Derry w Irlandii Północnej w 1974 roku. Grupa czerpała inspiracje z punk rocka i nowej fali, wykorzystywała też elementy rocka, glam rocka i post-punka. The Undertones wydali trzynaście singli i cztery albumy studyjne w latach 19781983. Ich twórczość skupiała się na kwestiach takich jak okres dojrzewania, nastoletni niepokój i złamane serce. Muzyczna encyklopedia AllMusic stwierdziła, że gitarzyści John i Damian O’Neill „połączyli zaraźliwe riffy gitarowe z brzmieniem garażu z 1960

roku, glam rockiem z 1970 roku i charakterystycznym wokalem Feargala Sharkeya. The Undertones pozostają najbardziej utytułowanym zespołem z Derry i jednym z najbardziej znanych zespołów z Irlandii Północnej. kiedy: sobota, 12 marca 2022 r., godz. 18:30 gdzie: Electric Ballroom, London

Tori Amos amerykańska piosenkarka, autorka tekstów i piosenek, pianistka. Śpiewa, grając na fortepianie, przy akompaniamencie sekcji rytmicznej, elektrycznych gitar i niekiedy sekcji smyczkowej. Jej utwory charakteryzują się metaforycznym przesłaniem i osobistym wydźwiękiem. Sprzedała kilkadziesiąt milionów albumów na całym świecie. Była nominowana do

wielu nagród muzycznych, w tym np. osiem razy do nagrody Grammy. kiedy: sobota, 12 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: London Palladium, London

Yotto fiński DJ, autor tekstów i producent muzyczny. Mieszka w Helsinkach, ale nagrywa dla angielskiej wytwórni deep house, Anjunadeep. Uznany za „człowieka wielu dźwięków” przez Billboard i „eksperymentalny talent house” przez Dancing Astronaut, produkuje wiele utworów w stylu house i innych form muzyki elektronicznej. . kiedy: sobota, 12 marca 2022 r., godz. 23:00 gdzie: Electric Brixton, London


64 ~ wielki imprezownik

co w trawie piszczy...

POLECAMY!

foto: Shutterstock

Halestorm

amerykański zespół hard rockowy z Red Lion w Pensylwanii, który w 2013 r. otrzymał nagrodę Grammy za utwór „Love Bites (So Do I)”. Rodzeństwo Arejay i Elizabeth „Lzzy” Hale pisało i wykonywało autorską muzykę od 1998 roku. Mieli wtedy 12 i 15 lat. W 2000 roku wydali singla Don’t Mess With the Time Man. Do grupy dołączył ojciec Lzzy i basista Arejaya, gitarzysta Joe Hottinger przyszedł w 2003 roku. Ich debiutancki album został wydany w dniu 28 kwietnia 2009 roku. Halestorm znany jest z żywiołowych koncertów, grupa gra nawet 250 występów w ciągu roku. Od 2006 r. koncertowali z wieloma hard rockowymi i heavy metalowymi zespołami w tym Chevelle, Seether, Staind, Papa Roach, Trapt, Three Days Grace, Theory of a Deadman, Buckcherry, Disturbed, Shinedown, Avenged Sevenfold, Megadeth, Alice in Chains, Hellyeah i Heaven and Hell. kiedy: niedziela, 13 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Shen Yun Performing Arts

to chiński zespół artystyczno-widowiskowy, założony w Nowym Jorku w 2006 roku. W jego skład wchodzi grupa kilkudziesięciu osób. Zespół wykonuje taniec w stylu chińskim klasycznym a także międzynarodowym. W każdym przedstawieniu bierze udział orkiestra, a całość jest przyozdabiana efektami wizualnymi. kiedy: niedziela, 13 marca 2022 r., godz. 13:00 gdzie: Eventim Apollo, London

Masego

– jamajsko-amerykański muzyk i piosenkarz. Wydał dwie EP-ki w 2016 roku, The Pink Polo z Medasinem i Loose Thoughts. Zyskał szeroką uwagę dzięki swojej wspólnej płycie z FKJ „Tadow” w 2017 roku. W 2018 11 marzec 2022

roku wydał swój debiutancki album Lady Lady. kiedy: niedziela, 13 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: O2 Academy Brixton, London

dukował dziesięć albumów Davida w całej swojej karierze. kiedy: niedziela, 13 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: Barbican Hall, London

Tony Visconti & Woody Woodmansey Present the Best of Bowie

jest angielską piosenkarką, raperką i autorką tekstów pochodzenia ghańskiego. W 2019 roku wydała swój pierwszy komercyjny minialbum Be Runway, a rok później debiutancki mixtape, 2000and4Eva, z którego pochodzi singiel „ATM” z udziałem Missy Elliott. Runway zdobyła nagrodę dla najlepszej nowej muzycznej gwiazdy na BET Awards, była też nominowana do nagrody Brit Award 2022. kiedy: poniedziałek, 14 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: Heaven, London

Były producent i basista Davida Bowiego Tony Visconti oraz perkusista Woody Woodmansey uruchomili projekt „The Best Of Bowie” z udziałem wieloletniego fana i przyjaciela Glenna Gregory’ego z Heaven 17 oraz gwiazdorskiego zespołu Holy Holy. Zespół wykona kultowe przeboje i klasyki z obszernego katalogu Bowiego na ośmiu specjalnych koncertach. Visconti zagrał na pierwszych dwóch płytach Bowiego, a następnie wypro-

Bree Runway

Orchestral Manoeuvres in the Dark (OMD)

angielski synthpopowy zespół muzyczny założony w 1978 w Wirral. Andy McCluskey i Paul Humphreys, liderze grupy, byli zafascynowani muzyką elektroniczną spod znaku Kraftwerk i Briana Eno. Szczyt popularności grupa osiągnęła w 1981 roku wraz z wydaniem płyty Architecture & Morality, która zawierała przebojowe single „Joan of Arc” i „Maid of Orleans”. Do 1988 roku ukazały się jeszcze cztery albumy (Dazzle Ships, Junk Culture, Crush i The Pacific Age), które, choć nie pozostały bez echa, to nie powtórzyły sukcesu „Architecture & Morality”. W roku 1988 zespół OMD rozpadł się, a właściwie powstały dwa zespoły. Humpreys, Cooper i Holmes odeszli do The Li-


wielki imprezownik

stening Pool, natomiast McCluskey zebrał nowych muzyków z Liverpoolu i kontynuował działalność pod szyldem OMD. We wrześniu 2010 zespół wydał album History of Modern, promowany singlami „If You Want It” i „Sister Marie Says”. W 2020 r., muzycy odwiedzili Polskę, dając koncert w warszawskiej Progresji. Promowali nową, wydaną na jubileusz 40-lecia grupy, składankową płytę „Souvenir”. kiedy: poniedziałek, 14 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: Royal Albert Hall, London

Niko B brytyjski raper z Newport Pagnell. Jego pseudonim nawiązuje do Niko Bellica, bohatera Grand Theft Auto IV. Zaczął od singla „Mary Berry” z tekstami skupionymi wokół życia w małym miasteczku w Wielkiej Brytanii. Popularność tej piosenki dała mu szansę na trasę koncertową z raperami K.O i V9. W wywiadzie dla Clash, Austin mówi, że ze stresu wymiotował przed każdym występem, a

problemy techniczne podczas pierwszego koncertu sprawiły, że zamiast piosenek śpiewał „Happy Birthday” dziewczynie w pierwszym rzędzie. Jego najpopularniejszy singiel „Who’s That What’s That” został wydany w maju 2020 roku. Stał się hitem Top 40 w Wielkiej Brytanii i osiągnął 26 miejsce na UK Singles Chart. [6][7] Sukces piosenki został wzmocniony przez marketing na platformach społecznościowych Instagram i TikTok W 2021 roku Niko B zagrał na scenie The 1Xtra Dance na festiwalach w Reading i Leeds oraz wydał dwa nowe single, International Baby i It’s All Gone. Prowadzi również własną wytwórnię odzieżową, CROWD, która często pojawia się w jego teledyskach. kiedy: poniedziałek, 14 marca 2022 r., godz. 19:30 gdzie: Village Underground, London

Cleopatrick kanadyjski duet hardrockowy z Ontario. Mają własną wytwórnię płytową

o nazwie Nowhere Special Recordings. Ich debiutancki minialbum zatytułowany „14” został wydany 14 lutego 2016 roku. Popularność zyskali dzięki singlowi „Hometown”. Wydany w 2017 roku, osiągnął 6 miejsce na amerykańskiej liście ptrzebojów rockowych. Zespół porównuje swoje brzmienie do zespołów takich jak Highly Suspect, Royal Blood, Arctic Monkeys i Catfish and the Bottlemen. kiedy: wtorek, 15 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: Electric Ballroom, London

Gang of Youths australijska grupa rockowa z Sydney. Zespół składa się z lidera i autora tekstów Davida Le’aupepe (wokal, gitara), grają w nim też Max Dunn (gitara basowa), Jung Kim (gitara prowadząca, instrumenty klawiszowe), Donnie Borzestowski (perkusja) i Tom Hobden (skrzypce, instrumenty klawiszowe, gitara). Kim jest Koreańczyko-Amerykaninem, Dunn pochodzi z Nowej Zelandii, Borzestowski ma

~ 65

korzenie polsko-australijskie, Hobden jest Brytyjczykiem, a Le’aupepe jest pochodzenia samoańskiego i austriacko-żydowskiego. Sławę przyniósł im singiel „Let Me Down Easy” z 2017 roku, który dotarł do Top 50 w Australii. Ich debiutancki album, The Positions, osiągnął 5 miejsce na ARIA Albums Chart w maju 2015 roku i był nominowany do wielu nagród ARIA. Ich drugi album, Go Farther In Lightness, zadebiutował na 1. miejscu na ARIA Albums Chart w sierpniu 2017 roku i był nominowany do ośmiu nagród na ARIA Music Awards w 2017 roku, zdobywając cztery: Album Roku, Najlepsza Grupa, Najlepszy Album Rockowy i Producent Roku (wraz z Adrianem Breakspearem za jego produkcję na albumie). Ich trzeci album studyjny, Angel in Realtime, został wydany 25 lutego 2022 roku. kiedy: wtorek, 15 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: O2 Academy Brixton, London

POLECAMY!

foto: Shutterstock

The Wanted

brytyjsko-irlandzki boysband. Grupa składa się z pięciu członków: Maxa George’a, Sivy Kaneswarana, Jaya McGuinessa, Toma Parkera oraz Nathana Sykesa. Debiutancki singel zespołu „All Time Low” osiągnął pierwsze miejsce na UK Singles Chart w sierpniu 2010. 25 października 2010 roku ukazał się debiutancki album The Wanted. W styczniu 2014 roku grupa ogłosiła zawieszenie działalności na czas nieokreślony. We wrześniu 2021 ogłosili swój powrót. Od razu wydali album Most Wanted: The Greatest Hits, który ukazał się 8 listopada. Dodatkowo zespół wystąpił na charytatywnym koncercie Toma Parkera zatytułowanym „Inside My Head – The Concert” w Royal Albert Hall 20 września 2021 roku, pierwszym wspólnym występie zespołu od siedmiu lat. Na koncercie zebrano pieniądze dla organizacji charytatywnych Stand Up to Cancer i The National Brain Appeal. kiedy: wtorek, 15 marca 2022 r., godz. 18:30 gdzie: The O2, London


66 ~ wielki imprezownik

co w trawie piszczy...

Maluma kolumbijski wokalista, autor tekstów, model i projektant mody. Jego pseudonim jest połączeniem dwóch pierwszych liter imion matki Marlli, jego ojca Luisa i jego siostry Manueli. Urodził się i wychował w Medellín. Od najmłodszych lat okazywał zainteresowanie piłką nożną, a także muzyką. W 2010 zaczął pobierać lekcje śpiewu, a jego piosenka „Farandulera” stała się popularna w lokalnych rozgłośniach radiowych. W 2012 r. wydał debiutancki album studyjny pt. Magia, który sprzedał się w liczbie 10 tys. Egz. W 2013 został nominowany do nagrody Latin Grammy Awards w kategorii „Odkrycie roku”. Jego przełomowym albumem okazał się drugi album pt. Pretty Boy, Dirty Boy (2015), utrzymany w stylu reggaeton. Pochodzące z płyty single „El perdedor”, „Borró Cassette” i „Sin Contrato” okazały się przebojami nie tylko w Kolumbii, ale także w Argentynie, Meksyku i Hiszpanii, co było początkiem międzynarodowej kariery Malumy. W 2015 wyprodukowana została również jego pierwsza linia ubrań. W 2020 wziął udział w kampanii reklamowej dla Calvina Kleina. 21 sierpnia 2020 wydał album pt. Papi Juancho, a we wrześniu premierę miały dwie piosenki, które nagrał z Jennifer Lopez – „Pa’ti” i „Lonely”. 14 lutego 2021 premierę miał film Marry Me, w którym zagrał u boku Jennifer Lopez.

POLECAMY! Funeral for a Friend

walijska grupa wykonująca szeroko pojętą muzykę rockową. Powstała w 2001 roku w Bridgend. Początkowo zespół nazywał się January Thirst, jednak po odejściu pierwszego wokalisty Michaela Daviesa (obecnie należy do zespołu Makeshift Truth) w grudniu 2001, Matthew Evans (wtedy wokalista) i Johnny Phillips (perkusja) zaprosili Matta Daviesa na wolne miejsce wokalisty. Niedługo po przyłączeniu się Matta zmienili nazwę na Funeral for a Friend, wziętej od piosenki zespołu Planes Mistaken for Stars. W ubiegłym roku grupa

11 marzec 2022

wystąpiła na „Eko Union of Rock” w Węgorzewie. kiedy: wtorek, 15 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Orchestral Manoeuvres in the Dark (OMD)

angielski synthpopowy zespół muzyczny założony w 1978 w Wirral. Andy McCluskey i Paul Humphreys, liderze grupy, byli zafascynowani muzyką elektroniczną spod znaku Kraftwerk i Briana Eno. Szczyt popularności grupa osiągnęła w 1981 roku wraz z wydaniem płyty Architecture &

foto: Shutterstock

Morality, która zawierała przebojowe single „Joan of Arc” i „Maid of Orleans”. W 2020 r., muzycy odwiedzili Polskę, dając koncert w warszawskiej Progresji. Promowali nową, wydaną na jubileusz 40-lecia grupy, składankową płytę „Souvenir”. kiedy: wtorek, 15 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: Royal Albert Hall, London

Chvrches Chvrches

szkocki zespół, grający synth pop oraz indie rock. Został założony w 2011 roku w Glasgow. W skład grupy wchodzą Lauren Mayberry (śpiew,

kiedy: środa, 16 marca 2022 r., godz. 18:30 gdzie: The O2, London syntezatory), Iain Cook (syntezatory, gitara, bas, śpiew) oraz Martin Doherty (syntezatory, samplery, śpiew). Zespół zajął piąte miejsce na liście najbardziej obiecujących muzycznych talentów 2013 r, opublikowanej przez BBC’s Sound of 2013. W marcu 2013, wydali singiel Recover EP. Ich debiutancki album studyjny The Bones of What You Believe został wydany 20 września 2013 roku. Jeden z utworów, pt. „We Sink” znalazł się w soundtracku gry FIFA 14. kiedy: środa, 16 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: O2 Academy Brixton, London


wielki imprezownik

Texas

zespół pochodzący z Glasgow, założony przez Johnny’ego McElhone w 1986 roku, wykonujący połączenie muzyki rock, pop, soul i innych. Nazwa pochodzi od filmu Paris, Texas w reżyserii Wima Wendersa. Muzyka do tego filmu, kompozycji Ry Coodera, zainspirowała do założenia zespołu i powstania pierwszego albumu Southside w 1989 roku. Zespół wrócił w 2013 r. z ósmym albumem The Conversation. Płytę promowała piosenka o tym samym tytule - w teledysku Sharleen partnerował szkocki aktor Peter Mullan. Nowy album stylistyką nawiązuje do początków zespołu, utrzymany jest w rytmie country-rocka, bluesa i pop-rocka. kiedy: środa, 16 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: London Palladium, London

The Bros. Landreth

kanadyjska grupa muzyki country i folk. Została założona w 2013 roku przez braci Joeya i Davida Landretha, synów muzyka z Winnipeg, Wally’ego Landretha. Bracia dzielą się obowiązkami wokalnymi, podczas gdy Joey gra na gitarze, a David na basie. W wyjściowym składzie zespołu znaleźli się również Alex Campbell na fortepianie i Ryan Voth na perkusji. Na 10th Canadian Folk Music Awards w 2014 roku zespół zdobył nagrodę dla New/ Emerging Artist of the Year, a Let It Lie był nominowany do Contemporary Album of the Year. Zespół był nominowany do Songwriter Of The Year i Roots Group Recording Of The Year na Western Canadian Music Awards. kiedy: czwartek, 17 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

POLECAMY!

De La Soul

The Dead South

to folkowo-bluegrassowy zespół muzyczny z Reginy w Kanadzie. Zespół powstał w 2012 roku jako kwartet Nate’a Hiltsa (wokal, gitara, mandolina), Scotta Pringle’a (gitara, mandolina, wokal), Danny’ego Kenyona (wiolonczela, wokal) i Coltona Crawforda (banjo). Do tej pory The Dead South wydali jedną EP-kę - The Ocean Went Mad and We Were to Blame (2013) oraz trzy albumy studyjne: Good Company (2014), Illusion and Doubt (2016) oraz Sugar & Joy (2019). kiedy: piątek, 18 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

Jade Bird

brytyjska piosenkarka i autorka tekstów. Pochodzi z rodziny wojsko-

~ 67

wych. Urodziła się w Hexham, gdzie stacjonowali jej rodzice. W 1999 roku przeniesiono ich do Londynu, a w 2002 roku do bazy w Niemczech. Od ósmego roku życia uczyła się gry na pianinie. W wieku 12 lat zaczęła uczyć się gry na gitarze i pisania tekstów. Już wtedy podjęła decyzję, że w dorosłym życiu zostanie muzykiem. W wieku 14 lat zaczęła grać w pubach i na prywatnych przyjęciach. Zadebiutowała w lipcu 2017 roku mini-albumem Something American. W tym samym roku odbyła trasę koncertową po Stanach Zjednoczonych, wspólnie z Brentem Cobbem. W 2019 roku ukaże się jej debiutancki album Jade Bird. Podczas festiwalu South by Southwest przyznano jej nagrodę Grulke Prize. W 2017 roku, podczas Reeperbahn Festival otrzymała nagrodę ANCHOR Award. Podczas tras koncertowych towarzyszy jej zespół,

foto: Shutterstock

amerykański zespół hip-hopowy założony w 1987, który ma ogromny wkład w rozwój jazz rapu i alternatywnego hip-hopu. Grupa składa się z trzech członków: Posdnuosa, Trugoya i Maseo. Zadebiutowali oni na amerykańskiej scenie muzycznej, wydając krążek 3 Feet High and Rising. Album zawierający żartobliwe gry słowne, innowacyjne sample i dowcipne skity został okrzyknięty arcydziełem. Zdobył tytuł albumu roku magazynu NME. Pomimo sukcesu pierwszego albumu, w latach 90. grupa pozostawała w cieniu artystów reprezentujących cięższe odmiany muzyki hip-hop. W roku 2006 zespół został uhonorowany nagrodą Grammy za nagranie wraz z Gorillaz singla Feel Good Inc. W roku 2009, w 20. rocznicę wydania debiutanckiego 3 Feet High and Rising, grupa wydała album Are You In? kiedy: piątek, 18 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: Southampton Engine Rooms, Southampton


68 ~ wielki imprezownik

co w trawie piszczy... składający się z gitarzysty Willa Reesa (członek zespołu Mystery Jets), perkusisty Matta Johnsona i basisty Jesske Hume’a. Magazyn Rolling Stone nazwał ją nową gwiazdą muzyki country. Określił jej głos jako mocny i surowy. Wśród swoich inspiracji wymienia muzyków: Alanis Morissette, Patti Smith, Johnny’ego Casha, Boba Dylana, Sony’ego House’a, Chrisa Stapletona, Lorettę Lynn oraz zespoły: The Civil Wars, First Aid Kit, Florence and the Machine, Haim, Alvvays. kiedy: sobota, 19 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: O2 Forum Kentish Town, London

The Twang

angielski zespół indie rockowy, założony w 2004 roku w Birmingham. Zespół wydał pięć albumów studyjnych - Love It When I Feel Like This (2007), Jewellery Quarter (2009), 10:20 (2012), Neon Twang (2014), If Confronted Just Go Mad (2019). Zdobył ogólnokrajowe uznanie, gdy napisał

o nim magazyn NME. Album Neon Twang został wydany 10 marca 2014 roku. Były to ostatnie nagrania studyjne z udziałem Martina Saundersa, który odszedł w 2018 roku po trasie Love It When I Feel Like This. Nową wokalistką jest Cat Mctigue. kiedy: sobota, 19 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: O2 Academy Islington, London

RY X

jest australijskim piosenkarzem, autorem tekstów i producentem muzycznym. Urodził się na wyspie Woodford w północnych rzekach Nowej Południowej Walii, był surferem. W wywiadzie dla Entertainment Tonight, RY X wspomniał Pearl Jam i Jeffa Buckleya jako swoje największe inspiracje. Zaczął pisać muzykę w wieku 16 lat, po tym jak usłyszał album Buckleya Grace. Jego piosenka „Let Your Spirit Fly” pojawiła się na ścieżce dźwiękowej filmu Hoot z 2006 roku. RY X zdobył australijską nagrodę Dolphin Awards w kate-

goriach „Najlepsza piosenka pop” i „Najlepszy nowy artysta”. W 2012 roku współpracował z Frankiem Wiedemannem przy wydaniu „Howling” w berlińskiej wytwórni Innervisions, w tym remiksu Âme. W 2014 roku RY X został wokalistą zespołu The Acid, który założył z producentem z Los Angeles Freelandem i Steve’em Nalepą, wspólnie wydali album zatytułowany Liminal. Wraz z Frankiem Wiedemannem założył zespół Howling i wydał album Sacred Ground w Ninja Tune i Monkeytown Records. Przebojowy singiel RY X „Howling” pojawił się w filmie Everything, Everything kiedy: 20 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: Roundhouse, London

Hans Zimmer

kompozytor muzyki filmowej. Swoją przygodę z muzyką rozpoczął od nauki na fortepianie. Niestety był tak kiepski, że jego nauczyciel już po tygodniu zrezygnował z jego edukacji. Hansa to nie zniechęciło. Dalej

uczył się sam. Na studia wyjechał do Londynu. Po ukończeniu uniwersytetu poznał Trevora Horna i Geoffa Downesa, razem założyli zespół The Buggles, grający muzykę pop. Najbardziej znany jest on z utworu ‚’Video Killed the Radio Star”, wielkiego przeboju lat 80. W świat muzyki filmowej wprowadził go kompozytor Stanley Myers, z którym współpracował dłuższy czas. Jego pierwsza ścieżka dźwiękowa powstała do filmu polskiego reżysera Jerzego Skolimowskiego „Fucha”. Przełomowy moment nastąpił w 1988 roku. Hans Zimmer został wtedy nominowany do Oscara za soundtrack do filmu „Rainman”. Artyście nie udało się zdobyć statuetki, ale za to stał się rozpoznawalny w Hollywood. W połowie lat 90. otrzymał Nagrodę Akademii za muzykę do animowanego filmu Disneya „Król lew”. kiedy: wtorek, 22 marca 2022 r., godz. 18:30 gdzie: The O2, London foto: Shutterstock

Artur Rojek

POLECAMY!

polski muzyk, wokalista, autor tekstów i kompozytor, lider zespołów Myslovitz (1992–2012) i Lenny Valentino (1998–2001). Pomysłodawca i dyrektor artystyczny Off Festivalu. W 1992 r. przy Miejskim Domu Kultury w Mysłowicach założył zespół The Freshmen, któremu z czasem zmieniono nazwę na Myslovitz. Był gitarzystą i wokalistą zespołu, a także autorem tekstów i kompozytorem muzyki. Równocześnie z działalnością w Myslovitz w 1998 r., wraz z liderem zespołu Negatyw, perkusistą Myslovitz Wojtkiem Kuderskim oraz Michałem Kortebą założył grupę Lenny Valentino. Z zespołem wydał album studyjny pt. Uwaga! Jedzie tramwaj, który zebrał przychylne recenzje dziennikarzy. Był wielokrotnie nominowany do „Fryderyka” w kategoriach: wokalista roku (1997, 1999, 2000, 2001, 2002), autor roku (2001) i kompozytor roku (2001). Jest laureatem nagród w innych plebiscytach, m.in. pism „Teraz Rock” i „Machina”. W 2012, po nagraniu ośmiu albumów studyjnych, opuścił zespół Myslovitz. Dwa lata później wydał debiutancki solowy album studyjny pt. Składam się z ciągłych powtórzeń. W kwietniu 2015 odebrał za niego statuetkę „Fryderyka” w kategorii album roku – pop. kiedy: niedziela, 20 marca 2022 r., godz. 18:00 gdzie: O2 Forum Kentish Town, London

11 marzec 2022


wielki imprezownik

~ 69

POLECAMY!

foto: Shutterstock

Hans Zimmer

kompozytor muzyki filmowej. W świat te muzyki wprowadził go kompozytor Stanley Myers, z którym współpracował dłuższy czas. Jego pierwsza ścieżka dźwiękowa powstała do filmu polskiego reżysera Jerzego Skolimowskiego „Fucha”. Przełomowy moment nastąpił w 1988 roku. Hans Zimmer został wtedy nominowany do Oscara za soundtrack do filmu „Rainman”. Artyście nie udało się zdobyć statuetki, ale za to stał się rozpoznawalny w Hollywood. W połowie lat 90. otrzymał Nagrodę Akademii za muzykę do animowanego filmu Disneya „Król lew”. kiedy: środa, 23 marca 2022 r., godz. 18:30 gdzie: The O2, London

Gabrielle Aplin

brytyjska piosenkarka i autorka tekstów. Po nagraniu serii coverów muzyki akustycznej została wybrana do nagrania ścieżki dźwiękowej do reklamy telewizyjnej Johna Lewisa z coverem Frankie Goes to Hollywood „The Power of Love”, który znalazł się na szczycie UK Singles Chart. Jej debiutancki album, English Rain, został wydany w maju 2013 roku i spotkał się z pozytywnymi recenzjami. Drugi album Aplin, Light Up the Dark, został wydany we wrześniu 2015 roku, a trzeci, Dear Happy, w styczniu 2020 roku. kiedy: 22 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: O2 Shepherds Bush Empire, London

M Huncho

brytyjski raper, piosenkarz i autor tekstów. Debiutancki mixtape studyjny Utopia z 2019 roku został wyemitowany ponad 77 milionów razy na całym świecie i osiągnął 13 miejsce na UK Albums Chart. Jego drugi mixtape, Huncholini the 1st, został wydany w styczniu 2020 roku i osiągnął 5 miejsce na listach najlepiej sprzedawanych płyt w Wielkiej Brytanii. M Huncho współpracował z D-Block Europe, Nafe Smallz, Yxng Bane. Headie One, Dutchavelli i Unknown T. kiedy: wtorek, 22 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: O2 Academy Brixton, London

Randy Newman

amerykański kompozytor, wokalista, pianista i kompozytor muzyki filmo-

wej. W 995 r. nagrał utwór „You’ve Got a Friend in Me” (pol. „Ty Druha we Mnie Masz”), wykorzystany w filmie animowanym Toy Story. W 2000 r, wraz z Eltonem Johnem nagrał utwór „It’s Tough To Be a God” na potrzeby animowanego filmu Droga do El Dorado, stworzył też główny motyw serialu Detektyw Monk, „It’s a Jungle Out There” oraz utwór pożegnalny w serialu – „When I’m Gone”, za które w latach 2004 i 2010 rok otrzymał nagrodę Emmy. Wielokrotnie był nominowany do Oscara, a dwa razy zdobył statuetkę: w 2002: za piosenkę „If I Didn’t Have You” do filmu Potwory i spółka oraz w 2011, za piosenkę „We Belong Together” do filmu Toy Story 3. kiedy: wtorek, 22 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: London Palladium, London

G4 Boyz nowojorski duet rapowy, który składa się z Ice Baby i Buggy, dwóch braci pochodzenia nigeryjskiego i ghańskiego ze Staten Island. Razem opracowali efektowną, energetyczną mieszankę trapu i gangsta rapu, z lirycznymi tematami koncentrującymi się na pieniądzach, seksie i przemocy. Duet współpracował z wieloma znanymi artystami rapowymi, w tym Lil Wayne, Migos i Waka Flocka Flame i wydał kilka mixtape’ów, w tym The African Plug z 2017 roku. kiedy: środa, 23 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: O2 Academy Islington, London


70 ~ wielki imprezownik

co w trawie piszczy... Curtis Harding

wszechstronny wokalista, który łączy pasję i intensywność klasycznego soulu i R&B z bezkompromisową postawą indie rocka i nerwowym brzmieniem garażowego punka. Wyrobił sobie markę zarówno w kręgach rockowych, jak i R&B. Teksty jego piosenek są tak mocne, jak jego śpiew. Harding zadebiutował z Soul Power w 2014 roku. Jego matka, Dorothy, była podróżującą artystką gospel, która zabierała ze sobą syna w drogę i od czasu do czasu zapraszała chłopca go na scenę. Wokal Hardinga pojawił się na kilku remiksach OutKast, a on stał się częścią zespołu Cee Lo Greena, współpracując z nim jako wokalista wspierający w trasie. W 2019

roku Harding zaczął pisać materiał na swój trzeci album podczas podróży między Atlantą a Los Angeles, a kiedy pandemia COVID-19 zamknęła przemysł muzyczny na większą część 2020 roku, skorzystał z okazji, aby udoskonalić materiał. Te piosenki można usłyszeć na albumie If Words Were Flowers, wydanym w listopadzie 2021 roku. kiedy: czwartek, 24 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: Electric Brixton, London

Self Esteem Piosenkarka indie / pop, zapożycza wiele z R&B i mocnego popu. Jej

debiutancki solowy album, Compliments Please. Przez dekadę grała w duecie Slow Club u boku Charlesa Watsona. Duet rozstał się w 2017 roku, aby pracować nad solowym materiałem, a debiutancki singiel Taylor jako Self Esteem, „Your Wife”, pojawił się w tym samym roku. Przez następne dwa lata Taylor koncertowała i pracowała nad swoim debiutanckim pełnometrażowym albumem Compliments Please z 2019 roku, który został wyprodukowany przez Dave’a Mcleana (Django Django). kiedy: czwartek, 24 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: O2 Forum Kentish Town, London

Griff brytyjska piosenkarka i autorka tekstów. W 2019 roku wydała swój debiutancki singiel „Mirror Talk” wydany przez Warner Records. Nazwano ją Wschodzącą Gwiazdą na Brit Awards 2021. W tym samym roku wydała swój debiutancki mixtape, One Foot in Front of the Other, który odniósł sukces komercyjny i uznanie krytyków. Zręcznie zaciera granice oddzielające pop i R & B, wnosi do nich nowoczesną, pozbawioną gatunku wrażliwość do klasycznego pisania piosenek. kiedy: czwartek, 24 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: O2 Academy Brixton, London

POLECAMY!

foto: Shutterstock

Genesis

zespół rocka progresywnego, w stylu Yes i King Crimson. Jej członkowie to m.in. Peter Gabriel i Phil Collins, ale też Tony Banks, Michael Rutherford i Steve Hackett. Korzenie grupy sięgają 1965 roku i pary rywalizujących grup, Garden Wall i Anon, utworzonych przez studentów w Charterhouse School w Godalming. Połączyli się, w wyniku czego 15-letni Peter Gabriel, Tony Banks i Michael Rutherford dołączyli do 14-letniego Anthony’ego Phillipsa i utworzyli New Anon. W 1967 r. producent Jonathan King zmienił nazwę zespołu na Genesis. Album Foxtrot, wydany jesienią 1972 roku, był punktem zwrotnym w historii Genesis. „Supper’s Ready” - konceptualny utwór zajmujący całą stronę LP - było to wyrafinowane, ale ożywcze i intrygujące. W 1985 r Invisible Touch okazał się największym sukcesem komercyjnym w historii zespołu. Do momentu wydania We Can’t Dance, który zadebiutował na pierwszym miejscu w Anglii i dotarł do czwartego miejsca w Ameryce. Genesis dali o sobie zapomnieć na przełomie XX i XXI wieku. Trasa koncertowa z 2007 roku z udziałem Collinsa, Banksa i Rutherforda zebrała mieszane recenzje krytyków i przyniosła słabe nagrania koncertowe. Ale zbiegło się to z falą dwupłytowych poprawionych reedycji większości płyt Genesis i znowu dodało im popularności, którą mają do dziś. kiedy: czwartek, 24 marca 2022 r., godz. 18:30 Piątek, 25 marca 2022 r., godz. 18.30 gdzie: The O2, London

11 marzec 2022


wielki imprezownik

Future Islands

amerykański zespół synth-popowy z siedzibą w Baltimore, w skład którego wchodzą Gerrit Welmers (klawisze i programowanie), William Cashion (gitara basowa, akustyczna i elektryczna), Samuel T. Herring (teksty i wokal) oraz Michael Lowry (perkusja). Ich czwartym albumem Singles wydała znana wytwórnia 4AD. Jego główny singiel „Seasons (Waiting on You)” został uznany za najlepszą piosenkę 2014 roku przez Pitchfork i NME], a jego występ na Late Show with David Letterman w marcu 2014 roku stał się najczęściej oglądanym teledyskiem na YouTube. kiedy: piątek, 25 marca 2022 r., godz. 18:30 gdzie: Alexandra Palace, London

The Alarm

walijska grupa rockowa. Założycielami byli dwaj byli członkowie

punkowego zespołu The Toilet: Mike Peters (śpiew, gitara) i Nigel Twist (perkusja). Peters (wówczas grający na gitarze basowej) po rozpadzie The Toilets występował też w formacji Seventeen, z którego wywodzili się późniejsi gitarzyści The Alarm Eddie MacDonald i Dave Sharp. W 1982 The Alarm uczestniczył w trasie koncertowej grupy U2, promującej płytę War. W 1984 ukazał się debiutancki album formacji, zatytułowany Declaration, odnosząc duży sukces komercyjny. Drugi album Strength z 1985 odniósł również sukces, zarówno w Wielkiej Brytanii i w Stanach Zjednocznych. Płyta Change z 1989, posiada również wersję w języku walijskim Newid. Po wydaniu albumu Raw (1991) The Alarm zawiesili działalność. W latach 90 zespół powracał na pojedyncze występy. Peters reaktywował The Alarm z gitarzystą Jamesem Stevensonem, basistą Craigiem Adamsem (znanego z Sisters Of Mercy, The

Mission, The Cult) i perkusistą Stevenem Grantleyem (znanego ze Stiff Little Fingers). Skład ten opublikował album In the Poppy Fields (2004) i w następnych latach The Alarm prowadził regularną działalność wydawniczą i koncertową. Dave Sharp sformował własną wersję The Alarm-AOR – The Spirit of the Alarm. W latach 2014–2019 ukazały się na nowo nagrane wersje klasycznych albumów z lat 80 XX wieku. kiedy: piątek, 25 marca 2022 r. godz. 19:00 gdzie: Electric Ballroom, London

Stiff Little Fingers to zespół punkrockowy z Belfastu w Irlandii Północnej. Zaczynali w 1977 r. jako szkolny zespół o nazwie Highway Star (nazwa pochodzi od piosenki Deep Purple), wykonując rockowe covery, dopóki nie odkryli punka. Byli

~ 71

pierwszym punkowym zespołem w Belfaście, który wydał płytę. Ich album Inflammable Material, wydany we współpracy z Rough Trade, stał się pierwszym niezależnym albumem, który wszedł do UK Top 20. Po sześciu latach grania i czterech albumach rozpadli się. Wrócili pięć lat później, w 1987 roku. Pomimo poważnych zmian personalnych, nadal koncertują i nagrywają. W 2014 roku zespół wydał swój dziesiąty album studyjny, a po jego wydaniu odbyła się światowa trasa koncertowa. Jake Burns, ich wokalista, jest jedynym członkiem zespołu podczas wszystkich jego wcieleń, ale w marcu 2006 roku oryginalny gitarzysta basowy Ali McMordie dołączył do nich po odejściu basisty The Jam Bruce’a Foxtona. kiedy: sobota, 26 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: Roundhouse, London

foto: Shutterstock

Skunk Anansie

POLECAMY!

angielska rockowa grupa muzyczna, znana dzięki wokalistce, Skin (Deborah Anne Dyer). Nazwa zespołu pochodzi od skunksa i legendarnego boga z Afryki Zachodniej – Anansi. Grupa została utworzona w 1994. Ich pierwszym singlem była „Little Baby Swastikkka”. Następny singiel to „Selling Jesus”, który dotarł do pierwszych dziesiątek brytyjskich list niezależnych i do miejsca 46 zestawienia Top100. Utwór znalazł się również na ścieżce dźwiękowej filmu Strange Days. Po współpracy z Björk przy jej singlu „Army of Me”, zespół, wspólnie z producentem Andym Wallace’em, rozpoczął pracę nad swoim pierwszym albumem, Paranoid & Sunburnt, który ukazał się we wrześniu 1995 roku. „I Can Dream”, singiel z tego albumu, dotarł do brytyjskiego Top 40. W tym czasie grupa koncertowała z Therapy? oraz pojawiła się w pierwszej edycji programu telewizyjnego The White Room w Channel 4. W 1996 roku, zespół został nominowany do nagrody MTV Europe Music Award w kategorii debiuty. W 1997 roku uzyskał kolejne nominacje MTV – najlepsza grupa koncertowa oraz najlepsza grupa rockowa. Skunk Anansie zawiesili działalność w 2001 roku, ale wznowili ją w 2009. kiedy: piątek, 25 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: O2 Academy Brixton, London

• POLECAMY•


72 ~ wielki imprezownik

co w trawie piszczy...

POLECAMY!

foto: Shutterstock

Royal Blood

brytyjski duet rockowy pochodzący z Brighton. Brzmienie zespołu przypomina klasyczny rock garażowy i blues rock. To jeden z tych występów, na które z pewnością warto się wybrać. Zespół został założony w 2013 roku przez basistę i wokalistę Mike’a Kerra oraz perkusistę Bena Thatchera. Latem 2013 Matt Helders, perkusista zespołu Arctic Monkeys, wystąpił w koszulce z logo tego zespołu (jeszcze przed wydaniem ich pierwszego singla) podczas koncertu na Glastonbury Festival, co przysporzyło grupie sporej popularności. W grudniu 2013 Royal Blood dostał nominację do BBC Sound of 2014, po wydaniu debiutanckiego albumu Royal Blood. W marcu 2020 roku zespół ogłosił, że trwa nagrywanie trzeciego studyjnego albumu, jednak prace nad wydawnictwem zostały opóźnione z powodu pandemii koronawirusa. 24 września 2020 roku zespół wydał singiel Trouble’s Coming, który zwiastował nadchodzący album zatytułowany Typhoons. Singiel pojawił się na soundtracku do gry FIFA 21. .kiedy: środa, 30 marca 2022 r., godz. 18:30 gdzie: The O2, London

White Lies

Stormzy

Jpegmafia

Polo & Pan

brytyjskie trio wykonujące muzykę z pogranicza rocka alternatywnego. Pochodzi z Ealing. Początkowo zespół występował pod nazwą Fear of Flying. Grupę tworzą Harry McVeigh (śpiew, gitara rytmiczna, keyboard), Charles Cave (gitara basowa, wokal wspierający) i Jack Lawrence-Brown (perkusja). Ich debiutancki album To Lose My Life..., wydany 19 stycznia 2009 roku, zadebiutował na pierwszym miejscu UK Albums Chart[6].

brytyjski raper. Jego najbardziej rozpoznawalnym utworem jest Shut Up, początkowo wydane jako freestyle na YouTube, następnie w formie singla, który na liście UK Singles Chart osiągnął 8 miejsce. Debiutancki album Gang Signs & Prayer ujrzał światło dzienne 24 lutego 2017 roku i trafił na szczyt UK Albums Chart. Drugi album rapera, Heavy Is The Head, ukazał się 13 grudnia 2019 roku. kiedy: niedziela, 27 marca 2022 r., godz. 18:30 poniedziałek, 28 marca, godz. 18.30. wtorek, 29 marca, godz. 18.30 gdzie: The O2, London

czyli Barrington DeVaughn Hendricks amerykański raper, piosenkarz i producent muzyczny, na którego koncert na pewno warto się wybrać. Jego album Veteran z 2018 roku, wydany przez Deathbomb Arc, zyskał szerokie uznanie krytyków i znalazł się na wielu listach przebojów. W 2019 roku ukazał się album All My Heroes Are Cornballs, który również zyskał uznanie krytyków.

angielski zespół indie rockowy z francuski duet muzyczny składający się z Paula Armanda-Delille’a (aka Polocorp lub Polo) i Alexandre’a Grynszpana (aka Piotruś Pan lub Pan). Ich styl muzyczny to mieszanka intrygującej muzyki elektronicznej, tropikalnych dźwięków i szeroko rozumianej world music. Duet wydał dwa albumy studyjne i kilka udanych EP-ek. Singiel „Ani Kuni” z 2021 roku jest ich najpopularniejszą piosenką na listach przebojów. kiedy: wtorek, 29 marca 2022 r., godz. 19:30 gdzie: O2 Forum Kentish Town, London

kiedy: sobota, 26 marca 2022r. godz. 19:00 gdzie: Eventim Apollo, London

11 marzec 2022

kiedy: poniedziałek, 28 marca 2022 r., godz. 18:00 gdzie: O2 Forum Kentish Town, London


polecam

Slowthai

brytyjski raper i autor tekstów. Sławę zyskał w 2019 roku poprzez unikatowe, mocne brzmienia oraz teksty skupiające się na polityce. Jego debiutancki album, Nothing Great About Britain dotarł do pierwszej dziesiątki notowania UK Albums Chart, a także był nominowany do nagrody Mercury Prize. Na jej dwudziestej dziewiątej edycji miał miejsce kontrowersyjny występ rapera, którego najważniejszym punktem było kilkukrotne trzymanie sztucznej repliki głowy obecnego premiera Wielkiej Brytanii, Borisa Johnsona 30 stycznia 2020 roku, ukazała się piosenka wirtualnego zespołu Gorillaz pod tytułem: ,,Momentary Bliss” w której raper wystąpił gościnnie. kiedy: środa, 30 marca 2022 r., godz. 19:00 czwartek, 31 marca 2022 r. godz. 19.00 gdzie: O2 Academy Brixton, London

~ 73

Stereophonics

Thundercat

Supergrass

– niezwykle ceniony walijski zespół rockowy, założony w 1992 roku. Rozpoczął swoją działalność pod nazwą Tragic Love Company, ystępował w klubach i grał głównie covery innych wykonawców. Mają na koncie ponad 9 milionów sprzedanych płyt na świecie i są jednym z najbardziej popularnych zespołów sceny walijskiej. Po wydaniu Pull the pin, stali się jednym z ośmiu zespołów w historii, którym udało się osiągnąć na brytyjskiej liście przebojów 5 kolejnych numerów 1 (po The Beatles, Led Zeppelin, ABBA, Genesis, Oasis, Blur i U2).

właściwie Stephen Lee Bruner, amerykański gitarzysta basowy, wokalista, autor tekstów i aktor. Zyskał rozgłos jako członek zespołu Suicidal Tendencies. Potem wydał cztery solowe albumy studyjne, we współpracy z producentem Flying Lotus. W 2016 roku Thundercat zdobył nagrodę Grammy w kategorii Best Rap/Sung Performance za pracę nad utworem „These Walls” z To Pimp a Butterfly. W 2020 roku Thundercat wydał swój czwarty album studyjny zatytułowany It Is What It Is, który przyniósł mu nagrodę Grammy w kategorii Best Progressive R&B Album.

brytyjski zespół rockowy założony przez Gaza Coombesa i Danny’ego Goffeya w 1993 w Oksfordzie. Porównywany często do Oasis. Supergrass znani są ze swego luźnego podejścia do muzyki, co widoczne jest w wielu „niepoważnych piosenkach”, dalekich od kanonu rocka, jak np. Alright. Płyta Road to Rouen zdecydowanie odbiegająca nastrojem od poprzednich, nagrywana była w Normandii i nawiązuje tytułem do płyty Ramones Road to Ruin. Największe przeboje grupy to St. Petersburg, Alright, Pumping On Your Stereo, Sun Hits the Sky czy Bad Blood.

kiedy: niedziela, 3 kwietnia 2022 r., godz. 19:00 gdzie: O2 Academy Brixton, London

kiedy: poniedziałek, 4 kwietnia 2022 r., godz. 19:00 gdzie: O2 Academy Brixton, London

kiedy: piątek, 1 kwietnia 2022 r., godz. 18:30 gdzie: The O2, London

POLECAMY!

foto: Shutterstock

Zaz

francuska piosenkarka jazzowa i soulowa. Zadebiutowała w 2001 występami w bluesowej formacji Fifty Fingers. W 2002 przyłączyła się do grupy Don Diego charakteryzującej się graniem mieszanki stylów latino i rock, ze znaczącymi wpływami afro, arabo i andalo. W 2006 wyjechała do Paryża, gdzie śpiewała głównie w piano-barach oraz grała w kabarecie. W 2007 rozpoczęła współpracę z producentem i kompozytorem Kerredinem Soltanim, który napisał dla niej piosenkę „Je veux”. W maju 2010 nagrała pierwszą płytę, zatytułowaną jej artystycznym pseudonimem Zaz; znalazły się na niej piosenki napisane przez samą piosenkarkę („Trop sensible”, „Les passants”, „Le long de la route”, „Prends garde à ta langue” i „J’aime à nouveau”), a także Raphaëla („Éblouie par la nuit”, „Port coton”, „La fée”) czy Kerredine’a Soltaniego („Je veux” i „Ni oui, ni non”, nagrane przy współpracy z Vivien Roost). W 2013 wydała kolejny album studyjny pt. Recto verso, a w 2014 r kolejny, pt. Paris, na której znalazły się nowe aranżacje francuskich przebojów w wykonaniu wokalistki. kiedy: czwartek, 31 marca 2022 r., godz. 19:00 gdzie: Royal Albert Hall, London


74 ~ informator

I•n•f•o•r•m•a•t•o•r Polskie parafie w UK Ashton-under-Lyne

Duszpasterz: ks. proboszcz Grzegorz Januszewski (0161) 339 3047; 13 Brompton Terrace, DUKINFIELD SK16 4JT; ashton@pcmew.org; pcmashton.chrystusowcy.pl St Anne’s Church; Burlington Street, ASHTON-UNDER-LYNE, OL6 7DG; msze niedzielne: 13.00 St Peter’s Church; 16 Green Lane, STOCKPORT, SK7 4EA; msze niedzielne: sobota 18.30, niedziela 16.00 St Anne’s Church; Crescent Road, Manchester, M8 5UD; msze niedzielne: 8.30

Bedford

Duszpasterze: ks. proboszcz Janusz Kopeć – 07704141192; ks. senior Grzegorz Aleksandrowicz; parafiabedford.uk Kościół Polski pw. Sacred Heart of Jesus & St Cuthbert; Mill Street, BEDFORD, MK40 3EU; msze niedzielne: sobota 19.00, niedziela 9.30, 11.00, 19.00

Birmingham

Duszpasterze: Ks. prob. Krzysztof Kita - 0121 643 0940; ks. asyst. Artur Kozik - 0121 643 0940; parafiabirmingham.org.uk St Michael’s Church; Moor Street, BIRMINGHAM, B4 7UG; msze niedzielne: sobota 18.00, niedziela 9,30, 11.30, 18.00

Blackburn

Duszpasterz: ks. prob. Robert Pytel - (01254) 57067; blackburn@pcmew.org; parafiablackburn.eu; St Anne’s Church; France Street, Blackburn, BB2 1LX; msze niedzielne: 10.00 - ZAWIESZONE DO ODWOŁANIA Kaplica Domu Polskiego pw. NMP Królowej Polski; 44 Preston New Road, Blackburn, BB2 6AH; msze niedzielne: sobota 19.00, niedziela 10.00 i 19.00 St Anne’s Church; Cobham Road, ACCRINGTON, BB5 0AH; msze niedzielne: 1. niedziela m-ca 13.00 - ZAWIESZONE DO ODWOŁANIA Holy Saviour Church; 2 Vulcan Street, Nelson, BB9 8HE; msze niedzielne: 2. i 4. niedziela m-ca 13.30 - ZAWIESZONE DO ODWOŁANIA

Bognor Regis

Duszpasterz: o. prob. Antoni Prosowicz OFM - 07515 706 746; parafiabognorregis.com Our Lady of Sorrows Church; Clarence Road, Bognor Regis, PO21 1JX; msze niedzielne: sobota 18.00, niedziela 16.00 11 marzec 2022

St Richard’s Church; Market Avenue, Chichester, PO19 1XB; msze niedzielne: 12.00 English Martyrs Church; Goring Way, Goring-by-Sea, BN12 4UH; msze niedzielne: 1. i 3. niedziela m-ca 18.00 St. Anthony of Viareggio; Gossamer Lane, Aldwick, Rose Green, PO21 3HF; msze niedzielne: sobota 18.00, 2. i 4. niedziela m-ca 9.00

Bolton

Duszpasterz: ks. prob. Paweł Stebel - (01204) 523563; parafiabolton.co.uk Kościół Polski pw. Dobrego Pasterza; 180 High Street, Bolton, BL3 6PL; msze niedzielne: 12.00 Kaplica Domu Polskiego pw. MB Królowej Polski; Back East Street, Bury, BL9 0RU; msze niedzielne: 10.00 St Mary’s Church; Mt Pleasant, Chorley, PR7 2SR; msze niedzielne: co dwa tygodnie - 14.00

Boston

Duszpasterze: ks. prob. Stanisław Kowalski SChr. (01205) 619921; ks. asyst. Damian Jędrzejak SChr. - (01205) 619921; boston@pcmew.org; parafiaboston.co.uk St. Mary Church; 24 Horncastle Road, BOSTON, PE21 9BU; msze niedzielne: 11.30, 13.00, 19.30 The Sacred Heart Church; Grosvenor Road, SKEGNESS, PE25 2DB; msze niedzielne: 15.00 The Immaculate Conception and St Norbert Church; 52 St Thomas Road, SPALDING, PE11 2XX; msze niedzielne: sobota 18.30

Bournemouth

Duszpasterz: ks. prob. Łukasz Przewieślik SChr. - (01202) 619668; bournemouth@pcmew. org; Sacred Heart Church; 1 Albert Road, Bournemouth, BH1 1BZ; msze niedzielne: 12.30 ZAWIESZONA DO ODWOŁANIA The Annunciation Church; 218 Charminster Road, Bournemouth, BH8 9RW; msze niedzielne: 9.00 St Edmund Campion Church; Castle Lane West, BOURNEMOUTH, BH8 9TN; msze niedzielne: sobota: 19.00; niedziela: 12.30; 19.00

Bradford

Duszpasterz: ks. prob. Mirosław Sławicki - (01274) 720848; bradford@pcmew.org; parafiabradford.co.uk

Kościół polski Matki Bożej Częstochowskiej i św. Maksymiliana Marii Kolbego; 29 Edmund Street, Bradford, BD5 0BH; msze niedzielne: sobota 18.00, niedziela 10.00, 11.15 St Marie’s Church; 2 Clarence Street, Halifax, HX1 5DH; msze niedzielne: 13.00 St Austin’s Church; 6 Wentworth Terrace, Wakefield, WF1 3QN; msze niedzielne: 15.30

Brighton

Duszpasterz: ks. prob. Tadeusz Białas COr. - (01273) 720069; brighton@pcmew.org; parafiabrighton.org; St Mary Magdalen Church; 55 Upper North Street, Brighton, BN1 3FH; msze niedzielne: niedziela 9.00 Our Lady, Queen of Heaven Church; Stagelands, Langley Green, Crawley, RH11 7QD; msze niedzielne: niedziela 11.00 St. Agnes’ Church; 10 Whitley Road, Eastbourne, BN22 8NE; msze niedzielne: 2 i 3 niedziela m-ca 18.00 Our Lady Star of the Sea Church; 1 High Street, Hastings, TN34 3EY; msze niedzielne: 1. niedziela m-ca 18.00 St. George Church; Court Farm Road, Hove, BN3 7QR; msze niedzielne: sobota 18.30 Dom Polski w Hove; 78 Farm Road, Hove, BF3 1FD; msze niedzielne: poniedziałek 18.30; środa i piątek 10.30 St Augustine’s Church; Crescent Road, Tunbridge Wells, TN1 2LY; msze niedzielne: 4 niedziela m-ca 19.30

Bristol

Duszpasterz: ks. prob. Jacek Michalski - (0117) 942 14 27; bristol@pcmew.org; parafiabristol.uk; Kościół Polski pw. MB Ostrobramskiej; Cheltenham Road, Bristol, BS6 5RH; msze niedzielne: sobota 19.00, niedziela 10.00, 12.30 i 15.00

Cambridge

Duszpasterz: ks. prob. Waldemar Niewiński - (01223) 368539; cambridge@pcmew.org; parafia-cambridge.co.uk; Our Lady & The English Martyrs Church; Hills Road, Cambridge, CB2 1JR; msze niedzielne: 12.45 Kaplica polska pw. MB Królowej Polski; 231 Chesterton Road, Cambridge, CB4 1AS; msze niedzielne: sobota 18.00 St Thomas of Canterbury Church; Weeting Road, Brandon, IP27 0PT; msze niedzielne: 9.00

St Michael the Archangel Church; 82 Hartford Road, Huntingdon, PE29 1XP; msze niedzielne: 15.30

Cardiff

Duszpasterz: ks. prob. Michał Oszczudłowski - (029) 2025 3514; polskaparafiacardiff.org; Our Lady of Lourdes; Gabalfa Avenue, Gabalfa, Cardiff, CF14 2QQ; msze niedzielne: sobota 19.15, niedziela 10.30 i 12.00 St. David’s Church; Park Crescent, Newport, NP20 3AQ; msze niedzielne: niedziela 9.00 Our Lady Queen of Martyrs Church; Belmont Road, Hereford, HR2 7JR; msze niedzielne: 4. niedziela miesiąca 16.00 St Mary’s Church; Pontmorlais Road, Merthyr Tydfil, CF47 8RG; msze niedzielne: 1. niedziela miesiąca o 19.15

Corby-Kettering

Duszpasterz: ks. prob. Ryszard Taraszka 01536 203 574; corby@ pcmew.org; parafiacorby.co.uk Kościół pw. Św. Józefa Rzemieślnika; Rockingham Road, Corby, NN17 1AE; msze niedzielne: sobota 19.00, niedziela 10.30 i 16.00 St Edward the Confessor Church; 2 The Grove, Kettering, NN15 7QQ; msze niedzielne: 13.00

Coventry

Duszpasterz: ks. prob. Romuald Szczodrowski - (024) 7622 2455; coventry@pcmew.org; parafiacoventry.org.uk Kościół Polski pw. św. Stanisława Kostki; Springfield Road, Coventry, CV1 4GR; msze niedzielne: sobota 18.00, niedziela 9.00, 11.00, 18.00

Crewe

Duszpasterz: ks. prob. Piotr Gardoń SChr. - (01270) 256284; crewe@pcmew.org; St Mary of the Immaculate Conception Church; 13 Gatefield Street, Crewe, CW1 2JP; msze niedzielne: sobota 19.00, niedziela 12.45

Derby

Duszpasterze: ks. prob. Roman Kossakowski SChr. - (01332) 364078; ks. Sebastian Ludwin SChr. - (01332) 364078; derby@ pcmew.org; parafiaderby.co.uk; Kościół Polski pw. św. Maksymiliana Kolbe; 9 Gordon Road, Derby, DE23 6WR; msze niedzielne: niedziela 9.00, 10.30, 12.00 (od września do lipca); 18:00

St Mary and Modwen Church; 78A Guild Street, Burton-uponTrent, DE14 1NB; msze niedzielne: 14.00 - ZAWIESZONA DO ODWOŁANIA St. Joseph the Worker; Mount Street, Winshill; DE15 0JA; msze niedzielne: sobota 18:00 (od września do lipca)

Doncaster

Duszpasterz: ks. prob. Daniel Głoćko SChr. - 07564 413154; doncaster.eparafia.pl; St Peter in Chains Church; St Peter in Chains, Doncaster, DN1 2AA; msze niedzielne: sobota 17.00, niedziela 8.00, 12.00 Sacred Heart Church; Market Street, Hemsworth, WF9 4LB; msze niedzielne: brak St Bede’s Church; Station Road, Rotherham, S60 1HF; msze niedzielne: 11.15 - ZAWIESZONA DO ODWOŁANIA

Dunstable

Duszpasterze: ks. prob. Piotr Redliński SChr. - (01582) 662807; ks. Krzysztof Sanda SChr.; ppld. co.uk; Kościół Polski pw. MB Częstochowskiej; 17 Victoria Street, Dunstable, LU6 3AZ; msze niedzielne: sobota 17.00, niedziela 9.00, 11.00, 17.30 - ZNIESIONA DO ODWOŁANIA, 19.00 OD 19 WRZEŚNIA SOBOTA 17:00 NIEDZIELA 8:30, 10:00, 11:30 ORAZ 19:00 The Holy Ghost Church; 33 Westbourne Road, LUTON, LU4 8JD; msze niedzielne: niedziela 19.00 - ZNIESIONA DO ODWOŁANIA St. Augustine’s Church; Langcliffe Drive, Heelands, MILTON KEYNES, MK13 7LA; msze niedzielne: niedziela 14.00 OD 19 WRZEŚNIA SOBOTA 19:00 NIEDZIELA 14:00

Enfield

Duszpasterz: ks. prob. Maciej Michałek – 07470804568; enfield@pcmew.org; parafiaenfield.org; Holy Family Chapel; 52 London Road, Enfield, EN2 6EN; msze niedzielne: sobota 18.00 i niedziela 9.00 St Monica’s Church; 1 Stonard Road, Palmers Green, London, N13 4DJ; msze niedzielne: niedziela 15.30

London – Forest Gate

Duszpasterz: ks.prob. Cezary Kraczkowski SChr. - (020) 8599 1445; parafiailford.co.uk;


informator GOODMAYES; High Road, Goodmayes, Ilford, IG3 8SH; msze niedzielne: 13.00 Immaculate Conception and St Joseph Church; 204 High Street, Waltham Cross, EN8 7DP; msze niedzielne: sobota 20.00, niedziela 10.00 Most Holy Redeemer; Petersfield Avenue, Harold Hill, ROMFORD, RM3 9PB; msze niedzielne: 15.30 UPTON PARK; 555 GREEN STREET, E13 9BF, UPTON PARK; msze niedzielne: 18.00

Gloucester

Duszpasterz: ks. prob. Dariusz Mazur - (01452) 523839; gloucester@pcmew.org St. Thomas More Catholic Centre; Princess Elizabeth Way, Cheltenham, GL51 7RA; msze niedzielne: 9.30 St Peter’s Church; London Road, Gloucester, GL1 3EX; msze niedzielne: sobota 19.30, niedziela: 12.30 Sacred Heart of Jesus and Mary Church; Moorend Road, Charlton Kings, Cheltenham, GL53 9AU; msze niedzielne: 16.15

Great Missenden

Duszpasterz: ks. prob. Roman Werner SChr. - (01494) 868248; tchr.org/amersham Immaculate Heart of Mary Church; 23 High Street, Great Missenden, HP16 9AA; msze niedzielne: 12.20 (oprócz 1. niedzieli m-ca) St Aidan’s Church; Finch Lane, Little Chalfont, HP6 5LF; msze niedzielne: 9.00 Holy Rood Church; Exchange Road, Watford, WD18 0PJ; msze niedzielne: 14.15 St. Columba Church; 432 Berkhamstead Road, CHESHAM, HP5 3HQ; msze niedzielne: 1. niedziela m-ca godz. 12.00

High Wycombe

Duszpasterz: ks. prob. Andrzej Neblik - (01494) 462994; parafiahighwycombe.org.uk Our Lady of Lourdes Church; 69 Camborne Avenue, Aylesbury, HP21 7UE; msze niedzielne: 8.30 Polski Dom; High Wycombe, HP13 7JF; msze niedzielne: 12.00, 18.00

Huddersfield

Duszpasterze: ks. prob. Józef Wacławik CHS - (01484) 420474; ks. kapelan Jan Wojczyński SChr. (01484) 531452; huddersfield@ pcmew.org Kościół Polski pw. MB Częstochowskiej, Królowej Polski; 88 Fitzwilliam Street, Huddersfield, HD1 5BB; msze niedzielne: niedziela: 11.15, 15.30, środa: 19.00, sobota: 12.00

Hull

Duszpasterz: ks. prob. Mariusz Gutowski SChr. - (01482) 341472; parafia.hull.pl St Wilfrid’s Church; 200 The Boulevard, Hull, HU3 3EL; msze niedzielne: 17.00

St Vincent’s Church; Queens Road, Hull, HU5 2QP; msze niedzielne: sobota 18.30 St Peter’s Church; Castle Road, Scarborough, YO11 1TH; msze niedzielne: 9.30 St George’s Church; Peel Street, York, YO1 9PZ; msze niedzielne: 13.30

Ilford Park

Duszpasterz: ks. prob. Marcin Wysocki - (01626) 332043; parafiawdevon.ucoz.net Kaplica pw. Chrystusa Króla i MB Ostrobramskiej Church; Ilford Park Polish Home, Stover, Newton Abbot, TQ12 6QH; msze niedzielne: 10.30 - we Mszy św. uczestniczą tylko rezydenci domu Ilford Park Polish Home The Sacred Heart Church; The Sacred Heart Church; 25 South Street, Exeter, EX1 1EB; msze niedzielne: 13.15 Assumption of Our Lady Church; 76 Abbey Road, Torquay, TQ2 5NJ; msze niedzielne: 18.30 St Joseph Church; 1 Stavordale Rd, WEYMOUTH, DT4 0AB; msze niedzielne: 15.00 (spowiedź od 14:30)

Ipswich

Duszpasterz: ks. prob. Paweł Nawłoka - 07486 880441; 82 Wellesley Road; IPSWICH, IP4 1PH; parafiaipswich.pl St Mary’s Church; 322 Woodbridge Road, Ipswich IP4 4BD; msze niedzielne: sobota 18.00, niedziela 12.00 Our Lady Queen of Peace Church; The Avenue, Braintree, CM7 3HY; msze niedzielne: niedziela 16.30 St Edmund’s Church; 21 Westgate Street, Bury St Edmunds, IP33 1QG; msze niedzielne: 2. i 4. sobota m-ca godz. 16.00 St James the Less Church; 51 Priory Street, Colchester, CO1 2QB; msze niedzielne: niedziela 14.00

Jersey

Duszpasterz: ks. prob. Jacek Małecki - 07797 778 786 St Mary’s and St Peter’s Church; Wellington Road, St Helier, JE2 4RJ; msze niedzielne: 9.00 St Thomas Church; 17 Val Plaisant, St Helier, JE2 4TA; msze niedzielne: 19.30

Kidderminster

Duszpasterz: ks. prob. Marek Ogorzały SChr. - (01562) 745914; kidderminster@pcmew.org; parafiakidderminster.org.uk Kościół Polski pw.MB Ostrobramskiej; 50 Pitt Street, Kidderminster, DY10 2UN; msze niedzielne: sobota 18.00, niedziela 10.00, 18.00 St George Church; 1 Sansome Place, Worcester, WR1 1UG; msze niedzielne: niedziela 14.00

Lancaster

Duszpasterz: ks. prob. Ryszard Sadecki SChr. - (01524)

39820; lancaster@pcmew.org; kosciolwlancaster.org.uk Kościół Polski pw. MB Królowej Polski; Nelson Street, Lancaster, LA1 1PT; msze niedzielne: sobota 18.30, niedziela 9.30 Our Lady and St Joseph Church; The Rectory, Warwick Square, CARLISLE, CA1 1LB; msze niedzielne: 13.00 St Patrick’s Church; St John’s Road, MORECAMBE, LA3 1EX; msze niedzielne: niedziela 18.30 St Catherine’s Church; Drovers Lane, PENRITH, CA11 9EL; msze niedzielne: 1. niedziela m-ca 15.30 - ZAWIESZONO DO ODWOŁANIA Our Lady of Windermere Church; Lake Road, WINDERMERE, LA23 2EQ; msze niedzielne: sobota 16.00

Laxton Hall

Duszpasterze: ks. kapelan Andrzej Budzyński - (01780) 444242; ks. rezydent Jan Szponar Kaplica Polska pw. Niepokalanej Maryi, Matki Kościoła; Laxton Hall, Laxton, Corby, NN17 3AU; msze niedzielne: 12.00

Leeds

Duszpasterz: ks. prob. Jan Zaręba - (0113) 262 3220; parafialeeds.com Kościół Polski pw. MB Częstochowskiej i św. Stanisława Kostki; Newton Hill Road, Leeds, LS7 4JE; msze niedzielne: sobota 18.30, niedziela 9.30, 11.00, 19.00 St Roberts Church; Robert Street, Harrogate, HG1 1HP; msze niedzielne: 1. i 3. niedziela miesiąca 16.30 St Joseph’s Church; Back Street, Pontefract, WF8 1NL; msze niedzielne: 2. niedziela m-ca 16.15

Leicester

Duszpasterz: ks. prob. Tadeusz Kordys - (0116) 221 7006; leicester@pcmew.org; leicesterpolonia.co.uk Kościół polski pw. Nawrócenia św. Pawła; Wakerley Road, Leicester, LE5 4WD; msze niedzielne: sobota 18.00, niedziela 8.45, 11.15, 17.00

Letchworth

Duszpasterz: Ks. Prob. Cezary Komosiński – 07519059276; letchworth@pcmew.org; parafialetchworth-albert.co.uk St Hugh of Lincoln Church; 84 Pixmore Way, Letchworth, SG6 3TP; msze niedzielne: 13.00 SS Alban’s and Stephens Church; 14 Beaconsfield Road, ST ALBANS, AL1 3RB; msze niedzielne: 2. i 4. niedziela m-ca 16.00 St Mary Church; 26 Salisbury Square, HATFIELD, AL9 5JD; msze niedzielne: 18.00 Our Lady Queen of all Creation; St Albans Road, Hemel Hempstead, HP3 8PG; msze niedzielne: 1. i 3. niedziela m-ca 16.00

St Hilda Church; 9 Breakspear, Stevenage, SG2 9SQ; msze niedzielne: sobota godz. 17.00

London – Balham

Duszpasterze: ks. prob. Władysław Wyszowadzki - (020) 8672 5070; ks. Aleksander Dasik (020) 8767 0358; ks. senior Teodor Bartnik; balham@pcmew. org; parafia-balham.co.uk Kościół Polski pw. Chrystusa Króla; 232-234 Balham High Road, London, SW17 7AW; msze niedzielne: 9.30, 10.45, 12.00, 18.00 Kaplica polska osiedla św. Antoniego; 47-49 Foxbourne Road, London, SW17 7AW; msze niedzielne: 8.30

London – Croydon

Duszpasterze: ks. prob. Jerzy Mikrut - (020) 8653 8701; ks. Bartosz Kasprzyszak; croydon@ pcmew.org; parafia-croydon.co.uk Kościół polski pw. Jezusa Miłosiernego; 6-8 Oliver Grove, London, SE25 6EJ; msze niedzielne: sobota 18.30, niedziela 8.30, 10.00, 18.00 Holy Innocents Church; 192 Selhurst Road, London, SE25 6XX; msze niedzielne: 12.00

London – Devonia

Duszpasterze: ks. prob. Bogdan Kołodziej - 08444874288; ks. Tomasz Mężyk; devonia@pcmew. org; parafia-devonia.org.uk Kościół Polski pw. MB Częstochowskiej i św. Kazimierza; 2 Devonia Road, Islington, LONDON, N1 8JJ; msze niedzielne: sobota 18.00, niedziela 9.00, 11.00, 12.30 - ZAWIESZONA DO ODWOŁANIA, 15.00, 19.00

London – Ealing

Duszpasterze: ks. prob. Michał Kozak MIC - (020) 8567 1746; ks. Wiktor Gumienny MIC (020) 8567 1746; ks. senior Jerzy Januszkiewicz - (020) 8621 5260; ks. Klaudiusz Rokicki MIC - (020) 8567 1746; ks. Piotr Szyperski MIC - (020) 8567 1746; ealing. office@gmail.com; parafiaealing. co.uk Kościół polski pw. NMP Matki Kościoła; 2 Windsor Road, LONDON, W5 5PD; msze niedzielne: sobota 19.00, 20.30 (Windsor Hall) MSZA NA WINDSOR DLA NEOKATECHUMENATU ZAWIESZONA DO ODWOŁANIA, niedziela 8.30, 10.00, 11.30, 13.00, 14.30, 17.15, 19.00, 20.30 Uwaga! Kościół otwierany jest 15 minut przed Mszą Świętą i zamykany bezpośrednio po mszy do dezynfekcji. Kaplica domu polskiego, Kolbe House; 18 Hanger Lane, LONDON, W5 3HH; msze niedzielne: sobota 16.30 ZAWIESZONE DO ODWOŁANIA Divine Mercy Apostolate; 1 Courtfield Gardens, LONDON, W13 0EY; msze niedzielne: 10.00 ZAWIESZONE DO ODWOŁANIA Kaplica Sióstr Imienia Jezus; 57 Mount Park Road, LONDON,

~ 75

W5 2RU; msze niedzielne: sobota - 17.00 ZAWIESZONE DO ODWOŁANIA

London – HighgateFinchley

Duszpasterz: ks. prob. Marek Gałuszka - (020) 8371 0189; highgate@pcmew.org; finchleyparish.co.uk St Joseph’s Retreat Church; Highgate Hill, LONDON, N19 5NE; msze niedzielne: 13.30 St Mary Magdalene Church; 6 Athenaeum Road, London, N20 9AE; msze niedzielne: 16:00 St Philip the Apostle Church; Gravel Hill, Finchley, LONDON, N3 3RJ; msze niedzielne: 18.30

London – Hammersmith

Duszpasterze: ks. prob. Marek Reczek - (020) 8743 8848; ks. asyst. Zygmunt Zapaśnik 0208 743 88 48; hammersmith@ pcmew.org; bobola.church Kościół Polski pw. św. Andrzeja Boboli; 1 Leysfield Road, LONDON, W12 9JF; msze niedzielne: sobota 18.00, niedziela 8.30, 10.00, 12.00, 18.00 Our Lady Queen of the Apostles Church; 15 The Green, HESTON, TW5 0RL; msze niedzielne: 15.00 - ZAWIESZONE DO ODWOŁANIA

London – Lewisham

Duszpasterz: ks. prob. Dawid Jasiński - (+44) 07448583386; lewisham@pcmew.org St. William of York; 4 Brockley Park, Forst Hill, London, SE 23 1PS; msze niedzielne: sobota 19.30 Kaplica Domu Polskiego pw. św. Jana Bosko; 8A Waldram Park Road, Forest Hill, LONDON, SE23 2PN; msze niedzielne: 9.00 Our Lady Help of Christians; 127 Mottingham Rd, London, SE9 4ST; msze niedzielne: godz. 13.00

London – South Kensington

Duszpasterz: ks. prob. Bartosz Rajewski - 07449 801 752; chaplaincy@pcmew.org; parafiakensington.uk Little Brompton Oratory; Brompton Road, London, SW7 2RP; msze niedzielne: Z uwagi na pandemię COVID-19, Little Brompton Oratory pozostaje zamknięte od odwołania. Msze św. celebrowane są w następujących miejscach: Niedziela, godzina 12.00 - St. Patrick Church, 167 West Hendon Broadway, NW9 7EB (Msze św. także w poniedziałki i środy o godz. 19.00 - wcześniej od godz. 18.00 - adoracja); Niedziela, godzina 18.00 (od 4 października 2020 r. - godzina 14.00) - Maria Assumpta Chapel, 23 Kensington Square, W8 5HN.

London – Putney

Duszpasterze: ks. prob. Andrzej Zuziak SChr. - 020 8788 3933; ks. Leszek Rygiewicz SChr.; putney@ pcmew.org; parafiaputney.co.uk


76 ~ informator Kościół Polski pw. św. Jana Ewangelisty; St John’s Avenue, LONDON, SW15 6AJ; msze niedzielne: sobota 18.00, niedziela 8.30, 10.00, 11.30, 13.00, 18.00 Christ the King Church; The Crescent, Wimbledon Park, LONDON, SW19 8AJ; msze niedzielne: 12.45 - ZAWIESZONE DO ODWOŁANIA

London – Willesden Green

Duszpasterze: o. prob. Adam Tomaszewski SJ - (020) 8452 4304; o. Leszek Szuta SJ; o. Adam Baczewski SJ; willesden.green@ pcmew.org; polishjesuits.co.uk St. Francis of Assisi Church; Cullingworth Rd, LONDON, NW10 1NR; msze niedzielne: sob.19.00, niedz. 9.00, 10.30, 12.00, 19.00 Kaplica domu polskiego pw. MB Miłosierdzia; 182 Walm Lane, LONDON, NW2 3AX; msze niedzielne: 10.30, 12.00

Manchester

Duszpasterze: ks. prob. Karol Rogasik SChr. - (0161) 226 1588; ks. Wojciech Rożdżeński SChr. - (0161) 226 1588; ks. senior Edward Sopala SChr. - (0161) 226 1588; ks. senior Stanisław Leniart - (0161) 226 1588; parafiamanchester.pl Kościół Polski pw. Miłosierdzia Bożego; 196 Lloyd Street North, Manchester, M14 4QB; msze niedzielne: sobota 19.00, niedziela 8.00, 10.00, 12.00 oraz 19.00

Mansfield

Duszpasterz: ks. prob. Kazimierz Bidziński - (01623) 626470; mansfield@pcmew.org; parafia-mansfield.co.uk/ Kościół Polski pw. Św. Barbary; Windmill Lane, MANSFIELD, NG18 2AL; msze niedzielne: sobota 18.30, niedziela 9.30, 11.15 St Joseph the Worker Church; 101 Winfield Avenue, WORKSOP, S81 0SF; msze niedzielne: 16.00

Melton Mowbray

Duszpasterz: ks. prob. Krzysztof Zalewski - (01664) 562101 Kościół Polski pw. MB Częstochowskiej; 82 Sandy Lane, Melton Mowbray, LE13 0AW; msze niedzielne: sob. 18.00, niedz. 11.00 Dom Polski; True Lovers Walk, Loughborough, LE11 3DB; msze niedzielne: 09.00

Godalming

Duszpasterz: ks. prob. Tomasz Kocjan - 01483 497860; parafiamilford.org.uk St Edward the Confessor; Sutton Park, Sutton Green, GUILDFORD, GU4 7QN; msze niedzielne: Sobota o 18.00 St Joseph’s Church; Portsmouth Road, Milford, GU8 5DY; msze niedzielne: niedziela: 8.15; 18.00 St John the Evangelist Church; 3 Springfield Road, Horsham, RH12 2PJ; msze niedzielne: 13.00 St Tarcicius Church; 227 London Road, Camberley GU15 3EY; msze niedzielne: 2. niedz. m-ca: 11.00 11 marzec 2022

Newcastle-upon-Tyne

Duszpasterz: ks. prob. Jan Świętek - (0191) 273 3575; newcastle@ pcmew.org; parafianewcastle. org.uk Kaplica Polska pw. MB Częstochowskiej; 2 Maple Terrace, Newcastle upon Tyne, NE4 7SF; msze niedzielne: 1 i 2 sobota m-ca godz. 18.00; 2, 3 i 4 niedziela m-ca godz. 09.00; wszystkie niedz.m-ca godz. 18.00 St Patrick Church; Victoria Road, CONSETT, DH8 5AX; msze niedzielne: 3 niedz. m-ca godz. 13.00 St Teresa Church; Harris Street, DARLINGTON, DL1 4NL; msze niedzielne: 1 niedziela m-ca godz. 08.45; 2 niedziela m-ca godz. 13.00; 4 sobota m-ca godz. 18.00 St Wilfrid Church; Sunderland Road, GATESHEAD, NE8 3QR; msze niedzielne: wszystkie niedziele m-ca godz. 11.00 The Sacred Heart Church; Linthorpe Road, MIDDLESBROUGH, TS5 6LD; msze niedzielne: 3 sobota m-ca godz. 18.00; ostatnia niedziela m-ca godz. 14.00

Northampton

Duszpasterz: ks. prob. Janusz Zbroniec - 07758 689059; parafianorthampton.pl Kościół Polski pw. św. Stanisława i św. Wawrzyńca; Duke Street, Northampton, NN1 3BA; msze niedzielne: 9,00, 10.30, 19.00 St Augustine’s Church; 32 London Road, Daventry, NN11 4BZ; msze niedzielne: sobota przed 1. i 3. niedzielą m-ca 18.30 Our Lady of the Sacred Heart Church; 82 Knox Road, Wellingborough, NN8 1JA; msze niedzielne: sobota przed 2. i 4. niedziela m-ca 20.00, niedziela 12.30

Northolt

Duszpasterz: ks. prob. Witold Kapuściński - (020) 8993 0097; northolt@pcmew.org; parafiaojcapio.com St. Bernard Church; 17 Mandeville Road, NORTHOLT, UB5 5HE; msze niedzielne: 17.00 St Lawrence Church; 9 The Green, FELTHAM, TW13 4AF; msze niedzielne: 13.00 Holy Family Church; Vale Lane, London, W3 0DY; msze niedz.: 10.00

Northwich

Duszpasterz: ks. prob. Grzegorz Kozieński SChr. - (01606) 42877; liverpool.chrystusowcy.pl Kościół polski pw. MB Częstochowskiej; 107 London Road, Northwich, CW9 8AT; msze niedzielne: sobota 18.00, niedziela 10.00 St. Patrick Church; Park Place, Liverpool, L8 5UX; msze niedzielne: niedziela 13.00 St Stephen, First Martyr Church; 101 Sandy Ln, Warrington WA2 9HS; msze niedzielne: 15.30

Norwich

Duszpasterz: ks. prob. Waldemar Haręza - (01603) 928622; norwich@pcmew.org St John the Baptist Church; St Giles’ Gate, Norwich, NR2 2PA; msze niedzielne: sobota 16.00 Methodist Church; 72 High Street, WATTON, IP25 6AH; msze niedzielne: Sobota 18.30 ZAWIESZONE DO ODWOŁANIA St Thomas of Canterbury Church; Brandon Road, IP27 0PT Brandon; msze niedzielne: niedziela 09.00 St. Williams Way - Churchfield Green Our Lady’s; Norwich NR7 0AH; msze niedzielne: 11.30

Nottingham

Duszpasterze: ks. prob. Krzysztof Kawczyński - (0115) 960 4740; ks. Janusz Sroka – (0115) 962 37 13; nottingham@ pcmew.org; parafianottingham. org.uk Kościół Polski pw. MB Częstochowskiej; 2 Sherwood Rise, Nottingham, NG7 6JN; msze niedzielne: sobota 18.30, niedziela 9.30, 11.00, 12.30 i 18.30

Oxford

Duszpasterz: prob. ks. dr Edward Rusin - (01865) 510354, 07842901275; oxford@pcmew. org; parafiaoxford.co.uk Corpus Christi Church; Margaret Road, Oxford, OX3 8AJ; msze niedzielne: środa, 1. piątek m-ca godz. 19:00 i sobota - godz. 18:00 St. Anthony of Padua Church; 115 Headley Way, Oxford, OX3 7SS; msze niedzielne: 12.00 Our Lady & St. Edmund; 1 Radley Road, ABINGDON, OX14 3PL; msze niedzielne: 14.00 St John the Baptist Church; Alexandra Road, Andover, SP10 3AD; msze niedzielne: 2. i 4. niedziela m-ca 18.00 ZAWIESZONE DO ODWOŁANIA

Penrhos

Duszpasterze: ks. kapelan Ryszard Hanaczewski - (01758) 461310; ks. senior Władysław Marmol; penrhos@pcmew.org Kościół osiedla polskiego pw. Our Lady and St Cynfil; Penrhos Home, Pwllheli, LL53 7HN; msze niedzielne: niedziela 9.30

Peterborough

Duszpasterze: ks. prob. Paweł Urbanek SChr. - (01733) 552726; ks. asyst. Arcenio Fialek SChr.; peterborough@pcmew.org; pmkpeterborough.pcmew.org Our Lady of Lourdes Church; Welland Road, Dogsthorpe, Peterborough, PE1 3SP; msze niedzielne: sobota 19.15, niedziela 10.45, 12.30, 19.15 Our Lady and St Charles Borromeo Church; 63 Queens Road, Wisbech, PE13 2PH; msze niedzielne: 15.30 (daty mszy: 01 i 15 listopada)

Preston

Duszpasterz: ks. prob. Paweł Szatlewski - (01772) 700231; smgpreston.org.uk St Maria Goretti Church; Gamull Lane, PRESTON, PR2 6SJ; msze niedzielne: sobota 17.30, niedziela 12.00; dodatkowa msza św.: niedziela 17.30 St Marie-on-the-Sands Church; 25 Seabank Road, Southport, PR9 0EJ; msze niedzielne: St Cuthbert’s Church; Lytham Road, South Shore, Blackpool, FY1 6BS; msze niedzielne: 15:30

Reading

Duszpasterze: ks. prob. Rafał Jarosławski - (0118) 375 7587; ks. senior Edward Stachurski - (0118) 375 7587; reading@pcmew.org; parafiawreading.net Kościół polski pw. Najśw. Serca Pana Jezusa; 61 Watlington Street, Reading, RG1 4RF; msze niedzielne: sobota 18.00, niedziela 9.00, 11.00, 18.00 The Holy Ghost Church; Sherborne Road, Basingstoke, RG21 5TD; msze niedzielne: 3 sobota m-ca 18.00

Rochdale

Duszpasterz: ks. prob. Wojciech Świątkowski SChr - 01706 345 950; rochdale@pcmew.org Kaplica Polska pw. MB Częstochowskiej; Polish Catholic Centre, Manchester Road, Rochdale, OL11 4LX; msze niedzielne: 10.00 St Patrick’s Church; 40 Union Street West, Oldham, OL8 1DL; msze niedzielne: 12.30

Rugby

Duszpasterz: ks. prob. Władysław Liptak - (01788) 560478 St Marie’s Church; Dunchurch Road, Rugby, CV22 5EL; msze niedzielne: 12.30 Kapilca polska pw Miłosierdzia Bożego; 17 Lawford Road, Rugby, CV21 2EB; msze niedzielne: 18.00 St Joseph’s Church; Avon Dassett, SOUTHAM, CV47 2AR; msze niedzielne: 1. i 3. niedz. m-ca 15.15 St Joseph the Worker Church; Edmunds Road, BANBURY, OX16 0PP; msze niedzielne: 2. niedziela m-ca 15.15 St John the Evangelist Church; 25 South Bar Street, BANBURY, OX16 9AF; msze niedzielne: ostatnia niedziela m-ca 15.15 Kaplica polska pw. Chrystusa Ukrzyżowanego; Polish Catholic Centre, 54 High Street, Leamington Spa, CV31 1LW; msze niedzielne: sobota 17.30 ZAWIESZONA DO ODWOŁANIA, niedziela 10.15

Scunthorpe

Duszpasterz: ks. prob. Włodzimierz Pająk SChr. - (01724) 855698 Holy Souls’ Church; Frodingham Road, Scunthorpe, DN15 7TA; msze niedzielne: 16.30 St Joseph and St Thomas of Canterbury Church; 143 Pasture

Road, Goole, DN14 6DP; msze niedzielne: 1. sobota m-ca 20.00 ZAWIESZONA DO ODWOŁANIA St. Mary on the Sea; Heneage Road, Grimsby, DN32 9DZ; msze niedzielne: 9.00 St Hugh’s Church; 34 Broadgate, Lincoln, LN2 5AQ; msze niedzielne: 12.15

Sheffield

Duszpasterz: ks. prob. Leszek Seweryn - (0114) 263 1688; sheffield@pcmew.org; lpcmsheffield.com St Charles Borromeo Church; St Charles Street, Attercliffe, Smsze niedzielne: sobota 18.30, niedziela 09.00; 10.30; 12.00; 13.30 Church of the Holy Rood; George Street, Barnsley, S70 1AX; msze niedzielne: 16.00 - ZAWIESZONE DO ODWOŁANIA The Annunciation Church; 2 Spencer Street, Chesterfield, S40 4SD; msze niedzielne: 13.00 ZAWIESZONE DO ODWOŁANIA

Slough

Duszpasterz: ks. prob. Leszek Buba - 01753 533 861; (01753) 533861; slough@pcmew.org; parafiaslough.org Kościół polski pw. Miłosierdzia Bożego i Matki Bożej Królowej Polski; 48 Pitts Road, Slough, SL1 3XH; msze niedz.: sobota 18.00, niedziela 8.00, 10.00, 12.00, 18.00 St. Tarcisius Church; 227 London Road, Camberley, GU15 3EY; msze niedzielne: czwarta niedziela miesiąca o godz. 14.00

Southampton

Duszpasterz: ks. Mariusz Urbanowski SChr. - (023) 8178 6316; southampton@pcmew.org; southampton.chrystusowcy.pl St Edmund’s Church; The Avenue, Southampton, SO15 2EQ; msze niedzielne: msze niedzielne: sobota 17.30 i 19.00 Holy Cross Church; 53 Leigh Road, Eastleigh, SO50 2EQ; msze niedzielne: msze niedzielne: 8.30 Holy Family Church; 4 Redbridge Hill, Millbrook, Southampton, SO16 4PL; msze niedzielne: msze niedzielne: 17:30 i 19:00 St. Joseph’s Catholic Church; 48 Bugle St, Southampton, SO14 2AH; msze niedzielne: czwartek i piątek 19.00

Southend-on-Sea

Duszpasterz: ks. prob. Wojciech Mozdyniewicz - 07566 229 699; southend@pcmew.org The Most Holy Trinity; 71 Wickhay, Basildon, SS15 5AD; msze niedzielne: wszystkie niedziele za wyjątkiem 2. niedzieli m-ca 12.30 sobota przed 2. niedzielą m-ca 19.30 Our Lady Immaculate and Holy Name Church; 178 New London Road, Chelmsford, CM2 0AR; msze niedzielne: niedziela o 16.00 ZAWIESZONA DO ODWOŁANIA Sacred Heart Church; 418 South Church Road, Southend on Sea, SS1 2QB; msze niedzielne: 9.00 Our Lady Help of Christians and St Helen; 27 Milton Rd, Westcliff-


informator on-Sea, SS0 7JP; msze niedzielne: sobota godz. 17.30

Stoke-on-Trent

Duszpasterz: ks. prob. Jacek Jabłoński - (01782) 411195; stoke@pcmew.org; parafiastokeontrent.pcmew.org Our Lady of Perpetual Succour Church; Masterson Street, Fenton, ST4 3QB; msze niedzielne: 11.00, 14.00 i 19.00 St Mary’s Church; Compton Road, Leek, ST13 5NH Msze niedzielne: sobota 16.30

Swansea

niedzielne: soboty o godz. 17:30 przed 2 i 4 niedzielą m-ca. Our Lady of Peace Church; Waunt-lan-yr-afon Road, Llanelli, SA15 3AB; msze niedzielne: 12.00

Swindon

Duszpasterz: ks. prob. Jarosław Kozak - (01793) 531257; swindon@pcmew.org; parafiaswindon.com Kościół katolicki p.w. św. Jana Pawła II; Whitbourne Avenue, Swindon; SN3 2JX; msze niedzielne: sobota 18.00, niedziela 8.00, 09.30, 10.30, 12.30 St Peter’s Church; 7 St Peter’s Road, Cirencester, GL7 1RE; msze niedzielne: 1. sobota miesiąca 16.00 - ZAWIESZ. DO ODWŁ.

St George Church; Billet Street, Taunton, TA1 3NN; msze niedzielne: 12.00 St Joseph Church; 9 Binford Place, Bridgwater, TA6 3NJ; msze niedzielne: sobota 18.30 The Holy Ghost Church; 73 Higher Kingston, Yeovil, BA21 4AR; msze niedzielne: 16.30 Corpus Christi; Ellenborough Park, WESTON SUPER MARE BS23 1XW; msze niedzielne: 9.00

Telford – Stafford

St Austin’s Church; 82 Wolverhampton Road, STAFFORD, ST17 4AW; msze niedzielne: 12.30 St Patrick’s Church; King Street, Wellington, TELFORD, TF1 3AP; msze niedzielne: 17.00

Trowbridge

Duszpasterz: ks. prob. Zbigniew Zybała - (01225) 752930; trowbridge@pcmew.org Sala ośrodka Lokalnej PMK pw. MB Częstochowskiej; 6 Waterworks Road, Trowbridge, BA14 0AL; msze niedzielne: 10.00, 19.00 St John the Evangelist Church; South Parade, Bath, BA2 4AF; msze niedzielne: 12.30 St Catharine’s Church; 4 Park Road, Frome, BA11 1EU; msze niedzielne: 1. sobota m-ca 18.00 St Osmund’s Church; 95 Exeter Street, Salisbury, SP1 2SF; msze niedzielne: 2. niedziela m-ca 16.00

~ 77

St Michael’s Church; 6 Park Road, SHEPTON MALLET, BA4 5BP; msze niedzielne: 1. sobota m-ca 16.00

West Bromwich

Duszpasterz: ks. prob. Ireneusz Maraszkiewicz - (0121) 532 4548; 18 Fitzguy Close, WEST BROMWICH, B70 6RU St Michael and the Holy Angels Church; 260 High Street, , B70 8AQ; msze niedz.e: 14.00 i 16.00 St. Thomas of Canterbury; Dartmouth Avenue, WALSALL, WS3 1SP; msze niedzielne: 12.00

Wolverhampton

Duszpasterz: ks. prob. Wiesław Garbacz - (01934) 629865; tauntonparafia.co.uk

Duszpasterze: ks. prob. Michał Łatuszyński - 07926 044 405; ks. senior Jan Główczyk 01785 748 891; stafford@pcmew.org; parafia-stafford.pcmew.org Our Lady of Pity; Meadow Farm Drive, Harlescott, Shrewsbury, SY1 4JY; msze niedzielne: 9.00 ZAWIESZONA DO ODWOŁANIA

Policja, straż pożarna, pogotowie - 112, 999 Informacja kolejowa 0845 748 4950

Osoby niesłyszące - wiadomość tekstowa pilna - 18000 NHS Helpline - 0800 22 44 88 Post Office 0845 722 3344

Informacja transportowa w Londynie - 020 7222 1234 Połączenia autobusowe 0870 6082 608

Informacja o numerach lokalnych i międzymiastowych - 192

Informacja o numerach międzynarodowych - 153

AMBASADA RP W LONDYNIE 47 Portland Place, Londyn W1B 1JH, tel. 0 207 2913 520, e-mail: london@msz.gov.pl

WYDZIAŁ KONSULARNY AMBASADY RP W LONDYNIE 10 Bouverie Street, City of London EC4Y 8AX, tel. 0 207 8228 900, e-mail: londyn.konsulat@msz.gov.pl

KONSULAT GENERALNY RP W MANCHESTERZE Manchester One, 51 Portland Street, Manchester M1 3LD, tel. 0 161 245 4130, e-mail: manchester@msz.gov.pl

KONSULAT GENERALNY RP W EDYNBURGU 2 Kinnear Road, Edynburg EH3 5PE, tel. 0 131 552 0301, e-mail: edinburgh@msz.gov.pl

KONSULAT GENERALNY RP W BELFAŚCIE 67 Malone Road, BT9 6SB , Belfast, tel. 0 28 96209500, e-mail: belfast.kg.sekretariat@ msz.gov.pl

Polska Misja Katolicka w Anglii

Związek Harcerstwa Polskiego w Wielkiej BrytaniiI

Polski Uniwersytet na Obczyźnie

Polish Heritage Society UK

Polish Psychologist Association

Fundacja Stowarzyszenie Kombatantów w Wielkiej Brytanii

Lewisham Polski Ośrodek Levisham

Polish Proffesionals in UK

Duszpasterz: ks. prob. Artur Strzępka 07549 325 521; swansea@pcmew.org Sacred Heart Church; School Road, Morriston, Swansea, SA6 6HZ; msze niedzielne: 14.00 Our Lady of Mount Carmel Church; Pontfaen Road, LAMPETER, SA48 7BS; msze

Taunton

Telefony alarmowe i infolinie

Duszpasterz: ks. prob. Tomasz Maziarz - 01902 422833; Presbytery; 74 Green Drive, wolverhampton@pcmew.org Kościół Polski pw. Trójcy Świętej; 265 Stafford Road, Wolverhampton, WV10 6DQ; msze niedzielne: sob. 18.00, niedz.a 9.30, 11.30, 18.00

Ambasada i konsulaty

Polskie instytucje i organizacje

2-4 Devonia Road, Islington, London, N1 8JJ, www: www. pcmew.org, tel. 020 7226 3439, ZJEDNOCZENIE POLSKIE W WIELKIEJ BRYTANII 240 King Street, Hammersmith W6 0RF London, www: www. zpwb.org.uk, tel. 0 208 741 16 06,

POSK (Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny)

238-246 King Street, London W6 0RF, www: www.posk.org, tel. 020 8741 1940

Polska Macierz Szkolna

238 King Street London, W6 0RF, www: www.polskamacierz.org/ en/, tel. 020 8742 6431

Fundacja Veritas

63 Jeddo Road, London W12 9EE, www: www.veritasfoundation. co.uk, tel. 020 3740 8350

23-31 Beavor Lane, London W6 9AR, www: www.zhpwb.org.uk, tel. 020 8748 8006

Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego 20 Prince’s Gate, London, SW7 1PT, www: www.pism.co.uk, tel. 020 7589 9249

Instytut Józefa Piłsudskiego w Londynie

238-246 King Street, London W6 0RF, www: www.pilsudski.org.uk, tel. 020 8748 6197

Biblioteka Polska - POSK 238-246 King Street, London W6 0RF, www: polishlibrarylondon. co.uk/biblioteka, tel. 020 8741 1940

238-246 King Street, London W6 0RF, www: www.puno.edu.pl, tel. 020 8846 9305

238-246 King Street, London W6 0RF, www: www.spk-wb.com, tel. 020 8741 1911,

Zjednoczenie Polek na Emigracji

238-246 King Street, London W6 0RF, e-mail: charity@ polishwomensba.org.uk, tel. 020 8563 1893

Polish YMCA London Association

20 Gunnersbury Ave, London W5 3QL, www: www. polskaymcalondon.com, tel. 020 8992 5699

Widecombe Lodge, 2, Brentham Lodge, London W5 1BJ, , www: www. polishheritage.co.uk 8 Waldram Park Road, London, SE23 2PN, www: www.osrodeklpc.com

Ognisko Polskie

55 Princes Gate, London, SW7 2PN, www: www.ogniskopolskie.org. uk, tel. 020 7589 4670

East European Resource Center 238-246 King Street, London W6 0RF, www: www.eerc.org.uk, tel. 020 8741 1288, Free Advice Line: 0800 121 4226

238-246 King Street, London W6 0RF, www: www.polishpsychologists. org 55 Exhibition Road London SW7 2PN, www: www.polishprofessionals. org.uk

Poles in Need UK CIC & Centrum Pomocy Familia 238-246 King Street, London W6 0RF, www: www.pinuk.online, tel. 07809904386

Haringey PEEC Centrum Rodzinne

Pretoria Road, Tottenham, N17 8DX, www: www.peec.org.uk, tel. 0208 365 9090, 07956574274


78 ~ informator Instytut Polski w Londynie

10 Bouverie Street, London EC4Y 8AX, www: www.polishculture.org.uk, tel. 020 7822 8990

Merton „PYZA” Stowarzyszenie na Rzecz Polskich Rodzin 66-72 High Street, SW19 2BY Colliers Wood, www: www.polishfamily.org.uk

Stockwell POLES CONNECT Project Partnership Lambeth,

157 South Lambeth Road, London, SW8 1XN, tel. 020 7793 7730, www: www.stockwell.org.uk

Oxford Oxford Polish Association

Bradgate Road, Bedford, MK40 3DE, www: www.pbic.org.uk, tel. 01234 328100

Birmingham Polish Millenium House

Bedford Ośrodek Integracji Polsko-Brytyjskiej

Luton POLONIA – Polish Community Group

www: www.poloniapcg.org.uk, tel. 07969254578

Blackbird Leys Road, Oxford, OX4 6HW, www: www.opaoxford.org, tel. 07585442696

Bordesley St, Birmingham B5 5PH, polishmillenniumhouse.org.uk, tel. 0121 643 3577

Birmingham – Polish Expats Association (Erdington)

Lotniska

Aberdeen Airport,

Dyce, Aberdeen AB21 7DU, tel. +44 (01224) 722 331, www.aberdeenairport.com

Belfast City Airport,

George Best Belfast City Airport, Belfast BT3 9JH, tel. +44 (0)28 9093 9093, www.belfastcityairport.com

Belfast International Airport, Belfast BT29 4AB, tel. +44 (0)28 9448 4848, www.belfastairport.com

Birmingham International Airport,

Airport Way, Birmingham, B26 3QJ, tel. +44 0870 733 5511, www.birminghamairport.co.uk

CF62 3BD, Wales, tel. +44 (01446) 711 111, www.tbicardiffairport.com

Coventry Airport,

Coventry Airport South, Siskin Parkway West, Coventry, CV3 4PB, tel. +44 (0)2476 308 600, coventryairport.co.uk

Edinburgh Airport,

Edinburgh EH12 9DN, tel. +44 (0)870 040 0007, www.edinburghairport.com

Glasgow Airport,

Glasgow, Paisley, Renfrewshire PA3 2SW, tel. +44 (0)141 887 1111, www.glasgowairport.com

Inverness Airport,

Vale of Glamorgan,

Inverness, Scotland, UK, IV2 7JB, tel. +44 (01667) 464 000, www.hial.co.uk

London Polska Macierz Szkolna

Aylesbury PSS w Aylesbury

Cardiff International Airport,

Leeds Bradford International Airport,

Aberdeen PS im. św. St. Kostki tel. 07784675058

PSS tel. 07932499848

Accrington PSS im. Pana Kleksa

tel. 012542 33382, 07842841679

Amersham PS im. św. Józefa

info@polskaszkolaamersham.co.uk 11 marzec 2022

tel. 07876535548

Banbury PSS tel. 07841759790

Bath Integracyjna Szkoła Sobotnia im. Fryderyka Chopina tel. 07710816449

Bath PSS im. Jana Pawła II w Bath tel. 07449309894

Bedford Szkoła Polska im. JP II

Walsall Europeans Association Welfare INC Joseph Leckie Academy, Walstead Rd, Walsall, WS5 4PG, www: www.ewacic.com/pl, tel. 0787 525 8192

Southampton SOS Polonia

32 Queen’s Terrace, Southampton SO14 3BQ, www: www.sospolonia.net,

Middlesex UB3 5AP, tel. +44 0870 000 0123, www.heathrowairport.com

Leeds LS19 7TU, tel. +44 (0113) 250 9696, www.leedsbradfordairport.co.uk

London Luton Airport,

Liverpool L24 1YD, England, tel. +44 0870 129 8484, 0906 108 8484, www.liverpoolairport.com

London Stansted Airport,

Liverpool John Lennon Airport,

London City Airport,

London City Airport Ltd, Royal Docks, London E16 2PX, tel. +44 (0)20 7646 0088, www.londoncityairport.com

London Gatwick Airport,

Navigation House, Airport Way, Luton, Bedfordshire LU2 9LY, tel. +44 (0)1582 405 100, www.london-luton.co.uk

Enterprise House, Bassingbourne Road, Essex CM24 1QW, tel. +44 (0)870 000 0303, www.stanstedairport.com

Manchester Airport,

West Sussex, RH6 0NP, tel. +44 0870 000 2468, www.gatwickairport.com

Manchester Airport Plc, Manchester M90 1QX, tel. +44 (0)161 489 3000, www.manchesterairport.co.uk

234 Bath Road, Hayes,

Woolsington, Newcastle-Upon-Tyne,

London Heathrow Airport,

Szkoły sobotnie

238 King Street, London, W6 0RF, Tel. 020 874 264 31 (od poniedziałku do piątku w godz. 10.00-17.00, w środy do 19.00)

109 High St, Birmingham B23 6SA, www: www.polishexpats.org.uk, tel. 0121 382 2568

tel. 07525218426 szkola.polska.bedford@gmail.com

Bedford PSS przy Stowarzyszeniu Kultury i Języka Polskiego tel. 07935643005 Birmingham PSS im. M. Kopernika tel. 07849450483

Blackburn PSS im. A. Mickiewicza tel. 07513037683

Blackpool PS Przedmiotów Ojczystych tel. 07926258084

Newcastle Airport,

Boston PSS tel. 07851864621

Bournemouth PS Nauczania Przedmiotów Ojczystych tel. 07854814412, 01202801208

Bracknell PSS im. Chopina tel. 07837486598

Bradford PSS tel. 07581114643

Brighton / Hove PSS im. gen. Sikorskiego tel. 07926769798

tel. 02380 233722

Liverpool Meyerside Polish Community

1st Floor, 5 Covent Garden, Liverpool L2 8UD, www: www.merseysidepolonia. com

Nottingham Signpost to Polish Succes Tennyson, Unit B, Forest Road West, NG7 4EP Nottingham, www: www.empp.co.uk, tel. 0115 978 1396

tel. +44 0870 122 1488, www.newcastleairport.com

Norwich International Airport, Amsterdam Way, Norwich, NR6 6JA, tel. +44 (01603) 411 923, www.norwichairport.co.uk

Nottingham East Midlands Airport,

Castle Donington, Derby DE74 2SA, tel. +44 (01332) 852 852, www.eastmidlandsairport.com

Southampton International Airport,

Wide Lane, Southampton, Hampshire, SO18 2NL, tel. +44 0870 040 0009, www.southamptonairport.com

Brighton / Hove PSS im. Jana Brzechwy tel. 07470203363

Bristol Integracyjna Sz. Sobotnia im. gen. Wł. Andersa tel. 07806612529, 07541244281

Bristol PSS im. Jana Pawla II

tel. 01179602269, 07756797798

Burnley PSS tel. 07837845007

Cambridge PSS im. Dąbrówki tel. 01223358219


informator Canterbury PSS tel.07878957519

Cardiff PSS tel. 07704445465, Carlisle PSS tel. 07729670242

Chatham (Medway) PS w Kent im. Juliana Tuwima tel. 07847221866 Chelthenam PSS tel. 07776331002

Corby PSS tel. 07704628444 Coventry PSS tel. 01455230560

Craigavon PSS tel. 07549619661

Crawley PSS tel. 07725908836 Derby PS Przedmiotów tel. 07581172361

Derry Polish Abroad Saturday School info@polishabroad.co.uk Ely Polska Społeczna Szkoła tel. 07523460097

Exeter PSS tel. 07947647731

Fife PS im. Jana Pawła II tel. 07724544543

Glasgow PSS tel. 07545538935

Gloucester PSS tel. 07800842430 Gravesend PSS tel. 01322402482

Grays PSS Przedmiotów Ojczystych im. Wisławy Szymborskiej tel. 07511551832

Grimsby PSS tel. 07736940301

Harlow PS Przedmiotów Ojczystych im. J. Tuwima tel. 07851387655, 07552010903,

Hastings / St Leonards-on-Sea PSS Uzupełniająca im. Jana Brzechwy tel. 07917795512

High Wycombe PS Przedmiotów Ojczystych tel. 07903189252

High Wycombe PS im. św. Bernarda tel. 01628525753

Hitchin PSS im. M. Skłodowskiej tel. 01462632933

Huddersfield Szkoła Ojczysta im. A. Mickiewicza tel. 07939117590 Hull PSS St. Mary’s College

tel. 07775698031, 01482803514

PSS im. I.Sendlerowej tel. 07526144246

Huntingdon PSS tel. 07856514222

Inverness Szkoła im. św. Jana Pawła II tel. 01463223223,

Jersey PS Przedmiotów Ojczystych tel. 07700348183 Kettering PSS im. Jana Brzechwy tel. 07894012194

Kidderminster PSS tel. 01562823568

Lancaster PS Nauczania Przedmiotów Ojczystych im. Jana Pawła II tel. 07851221762 Leamington Spa PS im. M. Konopnickiej tel. 01926730181

Leeds PS Parafialna pw. św. Stanisława Kostki

tel. 01132677298, 07957972086,

Leicester PS im. Jana Pawła II

jp2polskaszkola@gmail.com

Leicester PSS Edu Owls

tel. 07516340933, 07738096644

Lincoln PSS tel. 07840484006

Liverpool PS Przedmiotów Ojczystych im. Jana Pawła II tel. 07792110391 London Brockley / Lewisham PSS tel. 01689602752 London Chiswick PSS im. M. Reja

London Croydon / Crystal Palace Szkoła Przedmiotów Ojczystych tel. 07922400138

London Devonia Szkoła im. Matki Boskiej Częstochowskiej tel. 07513528338

London Ealing PSS Przedmiotów Ojczystych im. Tadeusza Kościuszki tel. 07970107691 London Enfield PSS im. A. Mickiewicza tel. 07988680162

London Erith Szkoła im. św. Franciszka tel. 07882572259, 07809433738

London Forest Gate / Ilford PS Przedmiotów Ojczystych im. Królowej Jadwigi tel. 07940747540 London Fulham PS Przedmiotów Ojczystych im. Henryka Sienkiewicza tel. 07868607736 London Hanwell Akademia Języka Polskiego tel. 07872949395

London Hanwell PS Przedmiotów Ojczystych im. Heleny Modrzejewskiej tel. 07849831135

London Highgate PSS im. Prymasa S. Wyszyńskiego tel. 07720968503 London Leyton PS Przedmiotów Ojczystych im. Adama Mickiewicza tel. 07963722810 London New Malden PSS Przedmiotów Ojczystych tel. 07923608863 London Newham PS im. JP II tel. 07521357317

London Northolt PSS im. J. Kochanowskiego tel. 07734581134

London Putney/Wimbledon tel. 07973301638

London South Croydon PSS im. F. Chopina tel. 07427547020

tel. 07756969708

London Streatham PSS tel. 07734458583,

tel. 02086734177

tel. 07555120012

London Clapham / Balham PSS im. T. Arciszewskiego

London Sutton Polska Sobotnia Szkoła im. Dywizjonu 303

London Walthamstow PSS im. Świętej Rodziny tel. 07414668585

London Willesden Green PSS im. M.Konopnickiej tel. 07787116414

Luton PS im. M.Kolbe tel. 07759045102 Manchester PS Ojczysta tel. 07434161991 Manchester PS Przedmiotów Ojczystych im. św. S. Kostki tel. 07934663173 Mansfield PSS tel. 07962802386

Medway PSS tel. 07856548679

Milford PSS im. T. Czuchnickiego tel. 07940269631

Motherwell Szkoła Języka Polskiego i Kultury tel. 01698230225, Newcastle Upon Tyne PSS tel. 07907067346,

Northampton PSS im. Bł. Franciszki Siedliskiej tel. 07912562338

~ 79

Reading PSS im. Mikołaja Kopernika tel. 07505758121 Redditch PSS tel. 07454392577

Scunthorpe Polska Akademia tel. 07718904123

Scunthorpe PSS im. Maksymiliana Kolbego tel. 07722769455

Sheffield PS przy LPCM tel. 07934115799 Skegness PSS tel. 07526947641

Slough PS im. H. Sienkiewicza tel. 01628636313

Southampton PSS tel. 07766478011

Southend-on-Sea PSS tel. 07516986094

Spalding PSS tel. 01175960966,

St Albans PSS im. Jana Pawła II tel. 07863136316

Swansea PSS pss.swansea@googlemail.com

Northampton Szkoła Polska Języka i Kultury Ojczystej

Swindon Katolicka PSS im. Marii Konopnickiej tel. 07724833452

Northwich PS tel. 07988693128

tel. 07999647444

tel. 07713430251

Nottingham PSS im. J. Kantego tel. 07450354854

Nottingham PS Przedmiotów Ojczystych im. św. Kazimierza tel. 07960364303 Oxford PSS Przedmiotów Ojczystych tel. 07507122244 Peterborough PSS im. Mikołaja Kopernika tel. 07951513924 Plymouth PSS tel. 07565638821

Portsmouth PSS im. Powstańców Listopadowych tel. 07986476216

Preston PSS im. Jana Pawła II tel. 07707818402

Taunton PSS im. Jana Brzechwy

Telford PSS w Telford tel. 07955209897 Walsall PSS tel. 01922721071

Warrington PS Przedmiotów Ojczystych Polonia tel. 07779838672

Watford PSS kontakt@polskaszkolawatford.org,

Wellingborough PSS tel. 07585662020 Wolverhampton PSS tel. 07540049147

Worcester PSS im. Jana Pawła II tel. 07445458848

Worksop PSS tel. 07549392889 Wrexham PSS tel. 07522881978


miesięczny

HOROSKOP

80 ~ horoskop

Baran 21.03 - 19.04 Drogi Baranie, marzec 2022 roku da wiele okazji do rozwoju Twojej kariery zawodowej. Aby tak się stało, powinieneś wykorzystać sprzyjający czas, wykazać się inicjatywą. Przyda się rzeczowe, konstruktywne podejście. W tej kwestii możesz uzyskać wsparcie przełożonych oraz najbliższych. Kosmiczna aura będzie Cię też wspierać w sprawach uczuć i rozwoju duchowego. Jeśli jesteś samotnym Baranem, to najprawdopodobniej zaczniesz szukać kogoś, z kim mógłbyś dzielić życie lub choćby miło spędzać czas. Powinieneś za to uważać w sprawach finansowych, ponieważ czekają Cię nieplanowane wydatki, a wręcz straty. Warto też wykorzystać marzec, aby pozbyć się szkodliwych przyzwyczajeń: porzucić nałogi, szkodliwy jadłospis i siedzący styl życia. Uda się, jeśli tylko się postarasz. I CHING radzi: Wobec potęgi Wszechświata trzeba okazywać pokorę, wiarę w swą wewnętrzną prawdę oraz nie zaniedbywać okazji do uczenia się.

Byk 20.04 - 22.05 Drogi Byku, marzec 2022 roku może otworzyć przed Tobą wiele nowych drzwi, jeśli tylko Ty otworzysz się na inne sposoby postępowania. Cenisz tradycję, czujesz się bezpiecznie, gdy naśladujesz tradycyjne metody. Niestety masz tendencję do popadania w stereotypy. Teraz nadeszła pora, byś odrzucił to, co się nie sprawdza. Możesz wybrać się w podróż życia lub po prostu zrobić rachunek sumienia oraz narysować mapę myśli i pragnień, by wyruszyć w duchową podróż po marzenia. Poza tym marcowa energetyka gwiazd będzie Cię wspierać w sprawach zawodowych oraz finansowych. Jeśli jesteś samotnym Bykiem, to możesz liczyć na nowe, ekscytujące znajomości. Jeśli natomiast pozostajesz w stałym związku, to bardzo prawdopodobne, że postanowisz stać się bardziej niezależny i więcej uwagi poświęcić dbałości o swoje potrzeby emocjonalne, nawet za cenę niezadowolenia ze strony partnera. I CHING radzi: Prostota w postępowaniu zwalnia od niepotrzebnych zobowiązań, jednak nie wolno dać się ponieść ambicji. 8 października 2021

Bliźnięta 23.05 - 21.06 Drogi Bliźniaku, marzec 2022 roku to dla Ciebie świetny czas, by odpocząć, zregenerować się, zmienić styl życia na zdrowszy i lepiej odpowiadający Twoim potrzebom duchowym. Jeśli nie zadbasz o swoje zdrowie, to wkrótce okaże się, że nie masz na nic siły i wszystko się posypie. Otaczająca Cię aura kosmiczna będzie także sprzyjać rozwojowi wewnętrznemu, kursom i podnoszeniu kwalifikacji zawodowych. W pozostałych sferach życia optymalnie byłoby utrzymywać stan harmonijnej równowagi. Jeśli jesteś samotnym Bliźniakiem, to masz szansę odkryć, co blokuje tę właśnie sferę Twojego życia. Jeśli jesteś w stałym związku, to możesz zrozumieć, co zrobić, aby ożywić codzienną rutynę. Uważaj na finanse; więcej oszczędzaj, mniej wydawaj, poszukaj nowych dróg zarobkowania.

I CHING radzi: Świat (także swój własny) może prowadzi człowiek szlachetny o szerokich poglądach...


horoskop

~ 81

Rak 22.06 - 22.07 Drogi Raku, dla Ciebie marzec 2022 roku to przede wszystkim czas nieustannych konfrontacji ze światem. Od Ciebie zależy, czy wyjdziesz z tego z tarczą, czy na tarczy… Może to być doskonała okazja do rozwijania naturalnych talentów i rozwoju duchowego. Niemniej w związku z tym w sferze codzienności czekają Cię dość stresujące chwile, a o kompromisy wcale nie będzie łatwo. Postaraj się o otwartość umysłu oraz nie poddawaj się nastrojom, pamiętając, że emocje raz przychodzą, raz odchodzą - niczym woda… Marcowa energetyka będzie wspierać Twoje decyzje w sprawach uczuć oraz zdrowia, ale nie forsuj się i nie szalej z wydatkami. Warto też zrobić rachunek zysków i strat, by podjąć sensowne i korzystne działania w sferze finansów. I CHING radzi: Tylko Ty możesz z czułością zaopiekować się sobą, korzystając z miłości Wszechświata.

Lew

Panna

23.07 - 23.08

24.08 - 22.09

Drogi Lwie, przed Tobą czas romantycznych uniesień. Marcowa aura kosmiczna 2022 roku będzie Ci sprzyjać w partnerstwie, cieszeniu się bliskością duchową i fizyczną. Warto poświęcić więcej czasu, by pielęgnować związek. Samotne Lwy mogą poznać kogoś interesującego lub zdecydować, że jednak dadzą szansę komuś, kogo znają od lat. Bardzo ostrożnie podchodź jednak do tematu zdrowia: nie zapominaj o regularnych treningach, zdrowym jadłospisie, regularnym wypoczynku. Dopiero koniec miesiąca sprawi, że Twoja naturalna odporność wzrośnie. W marcu warto postawić też na rozwój duchowy oraz rozwijanie naturalnych talentów czy podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Twoja kariera ruszy z miejsca, jeśli trochę się postarasz i zaczniesz planować długofalowo.

Droga Panno, w marcu 2022 roku postaw na rozwój w dwóch sferach życia: karierze zawodowej i partnerstwie. Nie bój się i nie unikaj trudnych rozmów, nie ulegaj też presji partnera czy współpracowników, a nawet szefów. W pracy słuchaj uważnie, ucz się na błędach, rozwijaj umiejętności i ufaj podszeptom intuicji. W relacjach natomiast przyda się więcej luzu, spontaniczności i młodzieńczego wdzięku. Dzięki temu poczujesz się nie tylko potrzebna, ale kochana i radosna, bo kochasz. Niemniej marzec 2022 roku może się okazać wyzwaniem w sferze zdrowia oraz finansów. Oszczędzaj więc siły, wysypiaj się, nie rezygnuj z aktywności fizycznej mimo humorzastej marcowej aury. Nad finansami zapanujesz znacznie efektywniej, gdy tylko przestaniesz się zamartwiać, czy na wszystko Ci starczy...

I CHING radzi: W kontakcie z człowiekiem szlachetnym nawet ciemne siły poddają się i przemieniają w pomocników.

I CHING radzi: Nie wolno być zbyt surowym dla innych, podobnie jak i dla siebie.


82 ~ horoskop

Waga 23.09 - 22.10 Droga Wago, marzec 2022 roku może przynieść wiele zmian w osobistej sferze życia. Być może przyjdzie Ci pożegnać kogoś bliskiego, może zmienisz miejsce zamieszkania. Choć te wyzwania okażą się trudne, a nawet bolesne, to z czasem zrozumiesz, że były konieczne, abyś rozwijała swój osobisty życiowy potencjał. Aura energetyczna będzie Ci też sprzyjać w rozwijaniu Twoich ukrytych talentów duchowych. Masz szansę rozwijać zdolności magiczne, pogłębiać wiedzę ezoteryczną, zgłębiać zagadki BYTU lub po prostu wsłuchać się w siebie i zdecydować, co dalej… Postaraj się też z troską podejść do zdrowia, nie lekceważ najsłabszych nawet przejawów słabości. Wrażliwości często towarzyszy wyostrzona intuicja, dzięki której możesz uniknąć przykrych niespodzianek. I CHING radzi: Nawet wśród przeciwności życia możesz odnieść sukces, jeśli zachowasz postawę łagodnej życzliwości wobec Wszechświata.

Skorpion

Strzelec

23.10 - 21.11

22.11 - 21.12

Drogi Skorpionie, marzec 2022 roku zaliczysz do udanych, jeśli tylko zechcesz potraktować go jak początek nowego etapu w życiu. Co było, minęło. Jest tylko tu i teraz, a Ty jesteś kowalem swego losu. Wydarzy się to, na czym skupisz swoją uwagę. Osiągniesz sukces, jeśli tylko powściągniesz wewnętrznego terrorystę, nie pozwalając mu wykorzystywać innych do własnych celów... Kosmiczna aura będzie Cię też wspierać w relacjach partnerskich i rodzinnych. Warto wykazać się troską, zaangażowaniem i poświęcić więcej czasu tym, których szczerze kochasz. Uważaj jednak, aby wzrostu poczucia własnej wartości i sił życiowych nie roztrwonić na kaprysy. Nie forsuj się też i unikaj ryzyka. Jeśli jesteś samotnym Skorpionem, to będziesz miał szansę na nowe znajomości. Czas pokaże, co z nich wyniknie...

Drogi Strzelcze, w centrum Twoich zainteresowań znajdą się sprawy finansowe oraz towarzyskie. Marcowa aura kosmiczna 2022 roku sprawi, że znajdziesz rozwiązanie męczących Cię od wielu miesięcy problemów bytowych. Co prawda nie będą to jeszcze zwycięstwa ostateczne, ale pozwolą nieco odetchnąć przed kolejnym etapem pełnym wyzwań. Oszczędzaj siły, dbaj o siebie, bo osłabienie i stres łatwo przyciągają chorobę. W towarzyskiej sferze życia sporo się będzie działo, zatem korzystaj z możliwości i ciesz się tym. Możliwe, że poznasz osobę, z którą połączy Cię przyjaźń. Możliwe też, że nowe znajomości przyczynią się do rozwoju Twojej kariery. Masz zielone światło także w miłości, choć Twoja niechęć do wiązania się już na starcie może wszystko zniweczyć...

I CHING radzi: Przegrywając bitwę, pamiętaj, że wciąż możesz wygrać I CHING radzi: Trwając w godności i cnocie, wykuwasz szlachetny charakter… wojnę...

8 października 2021


horoskop

~ 83

Koziorożec 22.12 - 19.01

Drogi Koziorożcu, marzec 2022 roku może okazać się dla Ciebie dość skomplikowany w każdej sferze życia. Z jednej strony zewnętrznie sprawy będą iść swoim torem, jeśli tylko tak postanowisz. Z drugiej jednak marcowa aura 2022 roku wprawi Cię w dziwne nastroje melancholii, zdecydowanie wzmacniając naturalne skłonności do pesymizmu. Taki stan rzeczy niewątpliwie rozwinie intuicję oraz twórczą stronę Twojej osobowości. W sprawach życiowej codzienności przyniesie jednak duchowy zamęt, poczucie zagubienia i zwątpienie. Jeśli postanowisz zmienić kierunek, zrób to. Uważaj na swoje zdrowie, nie forsuj się i dbaj o równowagę między wypoczynkiem oraz pracą. Nie odsuwaj się też od najbliższych; chcą Ci pomóc, lepiej Cię zrozumieć. I CHING radzi: Kiedy czujesz się zagubiony, choć Twoje sprawy idą naprzód, pamiętaj, że naturalny rytm trwania to nieustanna zmienność rzeczy...

Wodnik

Ryby

20.01 - 18.02

19.02 - 20.03

Drogi Wodniku, marzec 2022 roku może okazać się niezwykle twórczy. Oto przed Tobą stoją liczne wyzwania, dzięki którym przekonasz się, jak wysoko cenisz niezależność i ile jesteś gotów dla niej poświęcić. Dlatego w sprawach zawodowych postaraj się szukać kompromisów i nie obnosić z krytyką. Z kolei w sprawach uczuciowych wykaż się dyplomacją, delikatnością i empatią względem partnera i bliskich, których kochasz. Możliwe, że zdecydujesz się też na okresową izolację i samotność. Warto realistycznie podejść do wydatków i nie ryzykować, bo skończy się to stratami, które trudno będzie wyrównać. Ponieważ marzec może być stresujący, warto zadbać o równowagę wewnętrzną i zatroszczyć się o jadłospis bogaty w składniki odżywcze oraz aktywność fizyczną.

Droga Rybo, marzec 2022 roku to dla Ciebie przede wszystkim czas miłości, partnerstwa i rozwoju duchowego. Roztaczasz wokół siebie niemal magiczną aurę, dzięki czemu przyciągasz do siebie odpowiednie osoby. Bez większego trudu możesz tworzyć okoliczności sprzyjające ważnym dla Ciebie sprawom. Jeśli zostały jeszcze jakieś niezałatwione sprawy z przeszłości, to jak najszybciej się z nimi uporaj. Jeśli nie, ruszaj na podbój świata – tego swojego wewnętrznego też! - i buduj swoje królestwo – także w domowych pieleszach na 30 metrach kwadratowych bez balkonu. Komu jak komu, Tobie nie trzeba wyjaśniać, jaką moc sprawczą mają wyobraźnia i nieugięta wiara…

I CHING radzi: Człowiek szlachetny poświęca życie, by postępować zgodnie ze swą wolą.

I CHING radzi: Trwanie to nie bierność, lecz porządkowanie nieustannie odradzającego się chaosu.

Horoskop przygotowała Akia na podstawie astrologii, tarota i wyroczni I CHING https://www.wrozbyonline.pl/ekspert/1057/Akia



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.