Goniec Polski, wydanie 736

Page 1

goniec the polish times

polski

.com

CZYTAJ ONLINE

NR 4 (736) 9 KWIETNIA 2021 / ISSN 2044-5202




4 ~ w NUMERZE

spis treści

KWIECIEŃ 2021

8

goniec

PRZYGANIAŁ KOCIOŁ GARNKOWI małgorzata mroczkowska

Oprócz naprawiania restauracji (...) restauratorka w sposób dość bezpośredni zwróciła właścicielowi lokalu uwagę, co do jego tuszy. I tu nasuwa się pytanie: czy wolno nam przekraczać aż tak osobiste granice drugiej osoby?

9

BRZYTWY SIĘ CHWYTAJ gosia nowicka

Nawet w obliczu zagłady, wytrwale trzymamy się swoich umiłowanych dóbr doczesnych. Psa z kulawą nogą nie obchodzi, jak długo nam jeszcze zostało. Ważne, że to nie my przejdziemy przez piekło. Może nasze wnuki lub prawnuki...

10

SPOTKANIE Z ŻYWYM CHRYSTUSEM ks. bartosz rajewski

Ten, o którym sądzono, że przestał istnieć, że został unicestwiony, bo został zabity, jednak żyje. I znowu najlepszym miejscem na spotkanie z Nim był i jest zwykły domowy stół, chleb i wino oraz grono przyjaciół, towarzyszy Jego doli i niedoli.

BREXIT NEWS CO DZIEJE SIĘ OSTATNIO WOKÓŁ BREXITU?

26

Adres: Goniec Polski – The Polish Times 84 Uxbridge Road West Ealing London, W13 8RA Wydawca (Publisher): 1MM Media Group Dyrektor wydawniczy: Emilia Wiecko E: Head.Of�ice@1mmmedia.co.uk Redaktor naczelny: Karol Pomeranek E: karol.pomeranek@goniec.com Redakcja (Editorial): T: 020 7099 7106 T: 7974 9900 12 F: 020 7099 6815 E: redakcja@goniec.com Zespół redakcyjny i współpracownicy: Karolina Barełkowska Dariusz Dzikowski Sonia Grodek Anna Paprzycka Adam Sochacki (rysownik) Małgorzata Skibińska Anna Zielińska

ZNOWU PROBLEMY NA GRANICACH.

Felietoniści: Małgorzata Mroczkowska Małgorzata Nowicka ks. Bartosz Rajewski

sonia grodek

Korekta: Elżbieta Marciniak Skład i gra�ika: Rafał Koczan

20

W DRODZE DO NOWEJ NORMALNOŚCI

Okładka „Playboya”, tytuł Miss Motors Formuły 1 Silverstone. Joanna Borov ma co wspominać.

24

CZYM ŻYŁ PORTAL GONIEC.COM?

Karolina Barełkowska, red. naczelna portalu Goniec.com: autorski przegląd najważniejszych publikacji.

28

DA SIĘ ZNALEŹĆ PRACĘ W LOCKDOWNIE?

Rynek pracy stanął na głowie. Podpowiadamy, które branże zatrudniają i jak wygląda dziś rekrutacja.

NA RADIOWEJ ANTENIE SAMI SWOI RADIO: EKSPERCI O KORONAWIRUSIE

15

karol pomeranek

34

KORONARAPORT: KWIECIEŃ 2021.

Ponad 30 mln osób w Wielkiej Brytanii otrzymało już pierwszą dawkę szczepionki przeciw COVID–19.

53

SKARB ŻUŻLOWEGO KIBICA

Przygotowaliśmy dodatek, w którym prezentujemy polskie klubu żużlowe trzech szczebli rozgrywkowych oraz terminarz.

74

HOROSKOP

Sprawdź, co Cię czeka w tym miesiącu. Czy szczęście Ci dopisze? A może wystarczy tylko, że jemu dopomożesz... 9 kwietnia 2021

Redakcja portalu Goniec.com: Karolina Barełkowska karolina.barelkowska@goniec.com Marketing i reklama: Marketing i Reklama (Advertising) tel. 0207 0997 107, e-mail: marketing@goniec.com Ewa Sułkowska-Leśniara e-mail: commercial.manager @1mmmedia.co.uk Sylwia Bohatyrewicz tel. 079 7499 0011 e-mail: sylwia@goniec.com Bożena Szul e-mail: bozena.szul@goniec.com Administracja i �inanse: T: 020 7099 7105 T: 079 749 900 14 E: of�ice@1mmmedia.co.uk Dystrybucja: E: dystrybucja@goniec.com T: 020 7099 7107 Prenumerata: T: 020 7099 7105 Tytuł zarejestrowany pod numerem: ISSN 2044-5202 Redakcja „Gońca Polskiego” nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny.



6 ~ komentarze

rysuje Tomasz Rysownik

O

kiem Sochackiego

P

remier ogłasza luzowanie obostrzeń

redaktor Karolina Barełkowska

Nie mogę przestać myśleć o ludziach, którzy w te święta stracili swoich bliskich... 9 kwietnia 2021

Święta Wielkanocne. Dla wielu to czas, kiedy świat zaczyna zwalniać. Zaczynamy wówczas dostrzegać, co tak naprawdę jest w życiu ważne, poświęcamy więcej czasu naszej rodzinie. Przygotowujemy się z nimi do dnia, kiedy Zmartwychwstał Pan, wspólnie święcimy palmy, potem jedzenie. Niestety, od dwóch lat dla wielu osób, czas ten nie może być tak wspaniały, jak być powinien. Przy wielu stołach zabrakło czyjejś mamy, taty, dziecka, babci...

Mimo tego, mam ogromną nadzieję, że to były ostatnie takie święta, a Wy zrobiliście wszystko, aby spotkać się z nimi w tym czasie. Zapewne niektórzy z Was dostrzegli światełko w tunelu po przemowie premiera, który ogłosił, że nasze poświęcenie się opłaciło i wracamy do życia. Wracamy do życia, bo otwierają się pubu, sklepy, siłownie. Czy na pewno o to nam przede wszystkim chodzi? Ja nie mogę przestać myśleć o ludziach, którzy w te święta

stracili swoich bliskich. O rodzicach dwutygodniowego chłopczyka, którego życie brutalnie przerwał kierowca BMW. O mamie 19letnego Richarda, którego ciało policjanci znaleźli w stawie. Czy też o rodzinie Krzysztofa Krawczyka i Zygmunta Malanowicza. A tych tragedii było znacznie więcej. O wielu nie mówimy, bo o nich nie wiemy. A myślę, że wystarczy się obejrzeć za siebie, żeby zobaczyć, że prawdziwe życie to nie tylko możliwość pójścia na

zakupy. Życie to możliwość obcowania z drugą osobą, w przypadku dzieci to cudowna radość obserwowania jak dojrzewają, w przypadku pozostałych naszych bliskich – szansa rozmowy, czasami sprzeczki, a czasami po prostu bycia obok. Oczywiście, pozostałe aspekty są istotne, ważne i przyjemne, ale chyba nie warto mówić, że bez nich to już świat nie ma sensu. Ma sens i warto na niego czekać, tak długo, jak to jest potrzebne. <<



8 ~ felieton

Małgorzata Mroczkowska

RZYGANIAŁ KOCIOŁ

GARNKOWI

Czy można powiedzieć komuś, że jest gruby?

W jednym z ostatnich odcinków znanego programu kulinarnego, którego gwiazdą jest pewna kucharka o charakterystycznej fryzurze, doszło do niecodziennej sytuacji. Otóż, oprócz naprawiania restauracji zarówno pod względem zawartości menu, jak i jej wyglądu, restauratorka w sposób dość bezpośredni zwróciła właścicielowi lokalu uwagę, co do jego tuszy. I tu nasuwa się pytanie: czy wolno nam przekraczać, aż tak osobiste granice drugiej osoby? Powiem wprost: gdyby moja koleżanka powiedziała mi, że mam schudnąć, nie byłaby już moją koleżanką. I nie chodzi o to, czy chciała dla mnie dobrze, czy źle. Źle by to wyszło, bez względu na jej intencje. Zastanówmy się, czy osoba, która jest wyraźnie otyła nie wie, że powinna schudnąć? Czy potrzebuje zwracania jej uwagi na to, jak wygląda? Dlaczego społeczeństwo uważa taką osobę za ślepą, skoro na siłę chce jej pokazać, jak wygląda? I w ogóle, kto dał społeczeństwu prawo do takich wypowiedzi? Czy nie jest to sprawa tego, kto sobie na te dodatkowe kilogramy zapracował? Co nas to w ogóle obchodzi? Nie jestem jedyną osobą, która poczuła się źle po obejrzeniu odcinka uwielbianej serii kulinarnej. Moje uczucia zostały urażone nie dlatego, że sama walczę z wagą, tu w ogóle nie chodzi o mnie. Poczułam się zażenowana atakiem restauratorki na otyłego mężczyznę, 9 kwietnia 2021

który zagoniony przez nią w kąt i przyparty do muru, nie miał odwagi odezwać się słowem i bronić. Na oczach milionów telewidzów mieliśmy klasyczny przykład dręczenia psychicznego, co miało na celu wzbudzenie w drugiej osobie poczucia wstydu, a zwłaszcza poczucia winy za doprowadzenie się do takiego wyglądu. Jakby tego było mało, o�iara przyznała, że poddała się nawet operacji zmniejszenia żołądka, ale i to nie pomogło. Widać więc, że problem jest duży, że była walka o zdrowie, ale z jakichś powodów nie udało się. Ktoś, broniąc restauratorki powie, że przecież miała dobre intencje, bo ten pan faktycznie jest za gruby i to dla jego dobra. Otóż skutek był taki, że restaurator po takim tekście schował się na zapleczu, z którego przestał wychodzić, aż ekipa programu nie wyjechała. I wcale mu się nie dziwię. A co mają zrobić osoby, którym w podobny sposób, na co dzień dokucza szef w pracy, czy członek rodziny i taka osoba nie ma się gdzie schować? Kiedy wreszcie zrozumiemy, że nie jest naszą rolą zwracanie ludziom uwagi na to, jak mają żyć, jak mają wyglądać i co jeść, no chyba, że sami nas o takie rady poproszą? Znana kucharka zdaje się myśli, że jest ekspertem od wszystkiego, poza kulturą, oczywiście. Idąc tym tropem, czy pani restauratorka poczułaby się miło, gdyby ktoś z bohaterów programu zwrócił uwagę na jej perukę, bo przecież nawet dziecko wie, że te loki nie są naturalne? Jakby się czuła, gdyby ktoś powiedział jej, że ta fryzura wygląda jak makaron z chińskiej zupki, i że mając taką ilość sztucznych włosów nie powinno wchodzić się do kuchni nie schowawszy tych włosów pod czepkiem? W programach kulinarnych, które oglądam w brytyjskiej telewizji widziałam

Komentuj! Goniec.com

wielokrotnie kucharzy z Jamajki, którzy pod ogromnymi czepkami chowali skrzętnie dredy, a wszystko po to, by gość restauracji nie doświadczył niemiłej niespodzianki w postaci znalezienia włosa w podanej mu właśnie zupie. Ale, co tam włosy! Nie czepiajmy się fryzury, przejdźmy od razu do rzeczy: czy uważacie, że pani restauratorka może pochwalić się idealną �igurą? Skoro robi przytyki innym, to powinna być przykładem chociaż w tym temacie, prawda? Tymczasem wszyscy wiemy, bo widzimy, że kucharka, czy jak tam ją zwą, do szczupłych nie należy, nie ma nawet nadwagi, ale jest otyła. Wyraźnie ma daleko posuniętą otyłość brzuszną, ale czy ktokolwiek zwrócił jej na to uwagę? Otóż nikt. Dlaczego? Ano, po pierwsze ze strachu, a po drugie i najważniejsze, bo zwyczajnie nie jest to kulturalne. Czasami warto nie nazywać rzeczy po imieniu. Dla dobra innych, a przede wszystkim dla własnego dobrego imienia. O ileż prawdziwiej zabrzmiałaby wypowiedź kucharki do otyłego właściciela restauracji, gdyby powiedziała szczerze: „Proszę pana, ja wiem, jak ciężko jest walczyć z nadwagą, bo sama zmagam się z tym problemem od lat. I co schudnę, to znowu przytyję”. Przyznacie, że zupełnie inaczej słucha się wypowiedzi, kiedy ktoś mówi tylko za siebie, a nie wypomina innym. Lecz do tego potrzebna jest odwaga cywilna. Dużo łatwiej przychodzi nam rzucanie kamieniami w innych. Siebie zawsze oszczędzamy. << Małgorzata Mroczkowska, z wykształcenia politolog, od 2004 r. mieszka w Londynie. Autorka powieści obyczajowych, m.in. „Angielskie lato”, „Od jutra dieta! Zapiski niedoskonałej pani domu” i najnowsza „Dziennik przetrwania. Zapiski niedoskonałej matki”.


felieton ~

9

Gosia Nowicka

rzytwy

SIĘ CHWYTAJ Hmmm, czego by tu się uczepić w tym miesiącu? Wielkanoc, wiosna, ciąg dalszy koronawirusa… Opcji jest wiele. Wszystkie do bani. A może by tak o najnowszych zdobyczach techniki? Kolejny model iphona, odkurzacz, który nie tylko sam sprząta, ale też tańczy i śpiewa… Ani ten, ani żaden inny zasrany wynalazek, już za chwilę nie będzie miał najmniejszego znaczenia. Nic już nie będzie go miało… Czasopismo naukowe „Nature” opublikowało badania, które stawiają sprawę jasno. Mianowicie – czas planety Ziemi rychle dobiega końca. Jak dobrze pójdzie, to może damy radę dociągnąć do 2100 roku. Sprawozdanie ukazało się na łamach tygodnika 24 marca 2021 i obejmuje dane z ostatnich 50 lat. Krótko mówiąc, zaszły fundamentalne zmiany w strukturze oceanów, które postępują sześć razy szybciej, niż początkowo zakładano. Klimat ociepla się w okamgnieniu. Czekają nas pożary traw, lasów, zatopione miasta. Nie będę Szanownych Państwa zanudzała szczegółami, bo zdaję sobie sprawę, że zdecydowana większość ma to głęboko tam, gdzie światło nie dochodzi. Pragnę jedynie zwrócić Waszą uwagę na fakt, iż rasę ludzką czeka powolna, bolesna śmierć. Tymczasem przywódcy największych mocarstw na świecie, mają ważniejsze sprawy

na głowie. Konkurują chociażby o pierwsze miejsce w produkcji broni atomowej. Na wszelkie możliwe sposoby, demonstrują swoją siłę na forum międzynarodowym. Kto ma więcej kasy, kto więcej władzy, kogo należy się bać... Ha! Koń by się uśmiał! Żenujące, cyniczne błazny. Klauny na światowej arenie cyrkowej! Dajmy na to, taki Boris. Pod niebiosa wychwala zacną służbę zdrowia. Dziękuje, klaszcze, wyraża uznanie. A kiedy przychodzi do tematu podwyżek ich wynagrodzenia – wykręca kota ogonem. A i owszem, jesteśmy bardzo wdzięczni za opiekę, za ratowanie życia innych, ale żeby zaraz podwyższać wypłaty?! Biedaczysko nie ma dla nich ani grosza. No, może wyskrobie 1%. Pusto w portfelu i tyle. Nieboga, musiał się uporać z ważniejszymi problemami! Siedzibę pracy miał w ruinie! Centrum medialne pod dziewiątką też trzeba było nieco odświeżyć. Nic więc dziwnego, że dla służby zdrowia zabrakło. Wracając jednak do rychłego końca świata… Wiecie co nas zgubiło? Nie plastik, nie zanieczyszczenie środowiska, nawet nie spaliny. Zeżarła nas nasza ludzka chciwość, samolubność, pazerność, próżność i skrajna głupota! Wstyd mi za nasz nędzny gatunek ludzki. Za naszą łapczywość zapłacimy nie tylko naszym żałosnym życiem. Co najsmutniejsze – już położyliśmy kres wielu istnieniom. Gatunki wymarłe… Nie – nie wymarłe. Wybite. Wyniszczone. Wyrżnięte w pień przez człowieka. Dla ich skóry, rogów, kieł, mięsa… Nie, nie do nas należało prawo do decydowania o ich istnieniu.

Komentuj! Goniec.com

Alka olbrzymia, baji chiński, dodo, gołąb wędrowny, moa, chelonoidis abingdoni, orzeł haasta, perkozek długodzioby, szczurzynek koralowy, reliktowiec mały, tur wielkouch mniejszy, wilkowór tasmański, wilk workowaty… Nie znacie? I już nigdy nie będziecie mieli okazji, żeby poznać. Zostały zmiecione z powierzchni Ziemi. Następny w kolejce jest słoń, tygrys, szympans itd., itd. Istota myśląca…Przede wszystkim o swoich czterech literach… Ludzie – zwierzęta naczelne, posługują się rzekomo intelektem… Gówno prawda, powiadam Wam! Naszym zadaniem i naszym moralnym obowiązkiem była opieka nad przyrodą, dobrami natury, stworzeniami. Zamiast tego brudnymi łapami zagrabiliśmy jej dobra. Dla własnych samolubnych korzyści, przyjemności i zaspokojenia pychy, zniszczyliśmy już prawie wszystko, co było nam dane. Zagłady nie da się już powstrzymać, odwrócić. Teraz pozostaje to już tylko kwestią czasu, na jak długo uda nam się przedłużyć agonię matki Ziemi. Nawet w obliczu zagłady, wytrwale trzymamy się swoich umiłowanych dóbr doczesnych. Psa z kulawą nogą nie obchodzi, jak długo nam jeszcze zostało. Ważne, że to nie my przejdziemy przez piekło. Może nasze wnuki lub prawnuki... Nie warto martwić się na zapas. A może warto? <<

Gosia Nowicka. Studiowała dziennikarstwo w Łodzi w latach 2001-2004. Od 2004 roku przebywa w Wielkiej Brytanii, gdzie ukończyła Dental College. Pasjonuje ją pisanie felietonów, w których przekornie komentuje otaczającą ją rzeczywistość.


10 ~ felieton

ks. Bartosz Rajewski

POTKANIE z żywym Chrystusem Kolejne wielkanocne święta za nami. Znów się okazało, że w życiu uczniów Chrystusa rzeczywistość przerosła wszelkie oczekiwania, a tym bardziej obawy. Wszystko wyglądało tak, jakby nic strasznego się nie stało. Okazało się, że ten, o którym sądzono, że przestał istnieć, że został unicestwiony, bo został zabity, jednak żyje. I znowu najlepszym miejscem na spotkanie z Nim był i jest zwykły domowy stół, chleb i wino oraz grono przyjaciół, towarzyszy Jego doli i niedoli. Od tamtego czasu do dzisiaj, w kwestii spotkania Boga z człowiekiem, niewiele się zmieniło. Gdzie zatem dzisiaj możemy spotkać się z żywym Chrystusem? Przede wszystkim ważne jest, byśmy rzeczywiście pragnęli takiego spotkania. Jest to spotkanie odnawiające i przemieniające, ponieważ przemienia zwykłe życie na „życie w pełni”. Zaczyna się ono wówczas, gdy pozwolimy Jezusowi wstąpić drzwiami wiary do przestrzeni naszego życia. Niezawodnym sposobem na spotkania ze Zmartwychwstałym jest swoiste przejście, zwrot od zewnętrznego sposobu życia ku wnętrzu. Tak często, a wydaje się, że coraz częściej, zdecydowanie więcej uwagi poświęcamy bowiem temu co zewnętrzne, niż temu co wewnątrz. To także moje doświadczenie, dlatego mam odwagę o tym mówić. Tymczasem powinniśmy bardziej gorliwie poszukiwać Boga w naszym sercu. Przy czym serce nie oznacza tutaj siedliska uczuć i źródła emocji, ale głębię życia – odwrotność powierzchowności. Krótko mówiąc, by spotkać Jezusa, trzeba przestać ślizgać się 9 kwietnia 2021

po powierzchni wiary, lecz zacząć tą – nieustannie pogłębianą – wiarą żyć. Nasze spotkanie ze Zmartwychwstałym dokonuje się w Kościele – społeczności, która dzieli się wiarą. Dzielicie się Waszą wiarą z siostrami i braćmi spotkanymi w kościele? Już sama Wasza obecność jest świadectwem i dzieleniem się wiarą, za co bardzo Wam dziękuję. Jesteśmy Kościołem, wspólnotą w drodze. Jedni w tej drodze są hen, hen daleko; inni dopiero planują wyjście. Jedni zawrócili, inni się zatrzymali, a jeszcze inni w ogóle o tej drodze nie słyszeli. Bez względu na to, w jakim punkcie drogi się znajdujemy, Zmartwychwstały Chrystus zawsze nam towarzyszy. Niekiedy z łatwością Go rozpoznajemy, innym razem jest z nami anonimowo, jako nieznany Pielgrzym między pielgrzymami. Jest z nami, jak był z uczniami idącymi do Emaus. Otwiera przed nami głębsze znaczenie Pisma. Pozwala wciąż na nowo odczytywać i głębiej rozumieć to wszystko, czego nas nauczał. Powoduje czasem, że znów płoną nasze serca. Towarzyszy nam, gdy łamiemy chleb na Jego pamiątkę – gdy świętujemy Eucharystię. Jest z nami w sakramentach i liturgii swojego Kościoła. Zmartwychwstały pozwala się także rozpoznać w świadectwach chrześcijan, którzy swoim życiem zaświadczają, że Jezus jest żywy w nich i przez nich. Widzimy Go żywego w świadectwach naszych świętych patronów, zwłaszcza męczenników. Towarzyszy nam również skrycie i anonimowo – o czym czasem chcemy zapomnieć, a co wyjawił nam przecież w mowie o sądzie ostatecznym – w najmniejszych i najsłabszych braciach i siostrach – głodnych i

Komentuj! Goniec.com

spragnionych, biednych i prześladowanych, chorych i zalęknionych, którzy potrzebują naszego wsparcia, troski i pomocy. Jeśli ich nie wesprzemy i im nie pomożemy, możemy się z Nim minąć na wieki. Jezus towarzyszy jednak nie tylko wierzącym. Jest również w tych wszystkich „anonimowych chrześcijanach”, daleko za widzialnymi granicami Kościoła. Jest we wszystkich, którzy szukają prawdy, piękna, miłości i dobra. Jest z nami zawsze i wszędzie! Jeśli nie spotykamy Chrystusa w codzienności naszego życia, w tych wszystkich wymienionych wyżej sytuacjach, miejscach, ludzkich doświadczeniach, tęsknotach, pragnieniach i napotkanych w codzienności ludziach, wówczas raczej na pewno nie spotkamy Go też w tym, co nadzwyczajne: multiplikowanych modlitwach, nowych i pełnych uniesień formach religijności, uzdrawiających medytacjach, pobożnych uniesieniach. Natomiast jeśli już Go spotkamy, wówczas to czego od Niego doświadczymy, może przerosnąć wszelkie nasze oczekiwania, a tym bardziej obawy. To nie wiara uczniów obudziła Jezusa do życia. Przeciwnie – to On swoim zwycięstwem nad śmiercią wskrzesił ukrzyżowaną wiarę swoich uczniów. Niech wskrzesza także naszą. <<

Ks. Bartosz Rajewski, proboszcz jednej z najstarszych polskich wspólnot katolickich w UK – para�ii pw. Św. Wojciecha na South Kensington w Londynie (Little Brompton Oratory).






NA ANTENIE: SAMI SWOI RADIO ~

15

MECHANIZM CHOROBY JEST ZUPEŁNIE INNY

OSTATNI ROK POKAZAŁ NAM RZECZYWISTOŚĆ INNĄ, NIŻ TA, DO KTÓREJ BYLIŚMY PRZYZWYCZAJENI. POJAWIŁ SIĘ PRZECIWNIK, Z KTÓRYM RZĄDY WIELU KRAJÓW WALCZĄ NA WSZELKIE MOŻLIWE SPOSOBY. WSPOMAGAJĄ ICH W TYM WIRUSOLODZY, LEKARZE, PIELĘGNIARKI I CAŁY PERSONEL MEDYCZNY. W TAK ZWANYM MIĘDZYCZASIE POJAWIŁO SIĘ WIELE TEORII I MITÓW NIE MAJĄCYCH SWOJEGO ODZWIERCIEDLENIA W RZECZYWISTOŚCI. JAK BARDZO ZABURZYŁY ONE NASZE POSTRZEGANIE COVID-19? A MOŻE UTWIERDZIŁY NAS W PRZEKONANIU, ŻE TEGO WIRUSA WCALE TAK NAPRAWDĘ NIE MA? O FAKTACH I MITACH ZWIĄZANYCH Z COVID-19 Z DOKTOREM ADAMEM DAROWSKIM, LEKARZEM ZE SZPITALA UNIWERSYTECKIEGO W OKSFORDZIE NA ANTENIE SAMI SWOI RADIO ROZMAWIAŁ ŁUKASZ ZALEWSKI. wirus i właśnie to ta reakcja, która Na „sugestię” prowadzącego rozpowoduje chorobę i znane nam mowę red. Łukasza Zalewskiego, że wszystkim zmiany w płucach, a wirus wywołujący Covid-19 jest poktóre obserwujemy u wielu pacjendobny do grypy i tak naprawdę nie tów. I dlatego właśnie leczy się ją ma się czego obawiać, doktor Adam substancjami, które zmniejszają Darowski ze spokojem wyjaśnił, że nie jest to prawdą. – To jest zupełnie wspomnianą reakcję, takimi jak chociażby sterydy. inna rzecz – ocenił. Jego zdaniem, Doktor Darowski obalił też mit, porównywanie obu wirusów ma jakoby szczepionka miała powodotaki sens jak porównywanie samować niechodu z Obawy wirusologów odwracalpociąne skutki giem, czyrdziły, potwie nie na szczęście się uboczne. li mamy o czym świadczą reakcje pacjentów. Jak zatutaj do uważył czynienia z zupełnie innymi kategoriami. Choć ekspert, nie ma dotąd żadnych danych, żadnych dowodów potwierobu wirusom towarzyszą początdzających tę tezę. Jak przypomniał, kowo podobne objawy jak gorączka istniały obawy na początku, że czy – idąc dalej – choroby płuc, a zwłaszcza w najstarszej grupie wie- szczepienie wirusem może wywołać silną reakcję immunologiczną, kowej występuje większa śmiertelpodobną do tej obserwowanej przy ność. Mechanizm „nowej” choroby zakażeniach nie występującym jest jednak zupełnie inny. Na grypę w Europie przenoszonym przez chorujemy bowiem z powodu wirukomary wirusem denga. Obawy sa. W przypadku Covid-19 mamy do czynienia z reakcją immunologiczną wirusologów na szczęście się nie potwierdziły, o czym świadczą reakcje naszego organizmu na nieznany

milionów pacjentów po otrzymaniu właściwej szczepionki. Jak również kolejny, że szczepionki zawierają fragmenty abortowanych płodów. Doktor Darowski wyjaśnił, iż mamy do czynienia z nieporozumieniem i uproszczeniem. Szczepionka przeciwko Covid-19 powstaje w standardowej hodowli, tak jak znane nam szczepionki na odrę czy hepatitis.

Całą rozmowę z doktorem Adamem Darowskim wysłuchasz na portalu Goniec.com w zakładce „Koronawirus” oraz na kanale Youtube Sami Swoi Radio. Serdecznie zapraszamy!


16 ~ SAMI SWOI RADIO

ZAPRASZAM CZYT „GOŃCA POLSKIEGO

PRZED RADIOODB

ROZMOWA Z PAWŁEM MESEM, DYREKTOREM ZARZĄDZAJĄCYM FIRMY SAMI SWOI PRZEDSTAWICIELEM SPONSORA TYTULARNEGO SAMI SWOI RADIO W pierwszych dniach stycznia pełną parą ruszyło Sami Swoi Radio, nowy gracz na brytyjskim rynku mediowym. Dlaczego zdecydował się Pan na uruchomienie profesjonalnej rozgłośni? – Naszej grupie kapitałowej, obecnemu liderowi na rynku przekazów pieniężnych w Wielkiej Brytanii, od początku przyświecało założenie „by Polakom na Wyspach żyło się lepiej”, co zresztą mamy podkreślone tłustym drukiem w naszym �irmowym dekalogu na pozycji pierwszej, jako misję. To raz. Dwa, Polacy w Wielkiej Brytanii, także ci mieszkający poza aglomeracją londyńską, potrzebują dobrego medium, które w tak trudnych czasach – w dobie pandemii i brexitu – po pierwsze udostępni im aktualne informacje w lekkiej i przystępnej formie, po drugie umili czas, chociażby, programami o charakterze rozrywkowym. Po trzecie zaś, nasze ponad 20-letnie doświadczenie w wydawaniu „Gońca Polskiego” i prowadzeniu portalu internetowego Goniec.com, dawało podstawy do podjęcia niełatwej

9 kwietnia 2021

przecież decyzji o uruchomieniu nowej rozgłośni. Podobnie jak organizowanie przez nas przez wiele lat największej imprezy plenerowej na Wyspach – Goniec Polish Festival i jej kolejnych edycji czy współorganizowanie innych ważnych imprez polonijnych. Zawsze staraliśmy się bowiem działać tak, by brytyjska Polonia otrzymywała kawałek dobrej Polski za granicą. To cała tajemnica uruchomienia Sami Swoi Radia.

Co było najtrudniejsze w przededniu startu radia? Stworzenie zespołu, kwestie proceduralne związane z nadawaniem czy logistyka, w tym lokalowa? – Przede wszystkim stworzenie mocnych podstaw �inansowych i organizacyjnych. Jak pan z pewnością zauważył, nie zdecydowaliśmy się pójść „na skróty”, tworząc li tylko radio internetowe, ale podjęliśmy decyzję o nadawaniu zarówno w eterze, jak i w sieci internetowej. Co więcej, naszym celem było uzyskanie najlepszego zasięgu, biorąc pod uwagę konkurencyjne stacje.

Tak wysoko zawieszona poprzeczka skomplikowała proces powstawania radia, bo proszę mi wierzyć, że aplikowanie o odpowiednie częstotliwości u regulatorów brytyjskich nie kończy się na jednym mailu czy telefonie. Niemniej jednak – mając dobrze przygotowany harmonogram działań – gładko przeszliśmy kwestie biurokratyczne, w międzyczasie budując profesjonalny zespół i studio.

Wspomniał Pan o konkurencji. Nie obawiał się Pan jej na starcie? – Wieloletnie doświadczenie w biznesie nauczyło mnie jednej rzeczy. Konkurencja to bardzo pozytywne zjawisko i jest absolutnie niezbędna do prawidłowego rozwoju i �inalnej satysfakcji klienta. Proszę mi wierzyć, że gdy 20 lat temu rozpoczynałem karierę na rynku usług przekazów pieniężnych, jako dyrektor zarządzający wchodzącej na rynek grupy kapitałowej, sytuacja na samym początku była – krótko mówiąc – inna niż ma to miejsce obecnie. Dużo gorsza z punktu

widzenia klienta. Dziś jesteśmy w zupełnie innym miejscu. Podobne procesy mogą i muszą zajść na rynku mediowym, gdzie konkurencyjność w eterze – w ujęciu zrównoważonym i ciągłym – była do tej pory słaba lub nawet – nie obrażając nikogo – żadna, co skutkowało ubogą ofertą dla słuchaczy. Pojawienie się nowego gracza, który mierzy tak wysoko, powinno tę sytuację w niedalekiej perspektywie poprawić. A już tak po ludzku, brytyjska Polonia – z takim dorobkiem historycznym i takim potencjałem – bez najmniejszych wątpliwości zasługuje na coś więcej. W nazwie radia pojawia się rozpoznawalna na Wyspach marka „Sami Swoi”, a samo radio wchodzi w skład grupy kapitałowej, której jest Pan twórcą. – Raz jeszcze podkreślę. Bez silnego zaplecza �inansowego, media w obecnych czasach nie mają racji bytu, zwłaszcza, gdy chcą odegrać na rynku znaczącą rolę. Z drugiej strony, nie chcieliśmy tworzyć roz-


SAMI SWOI RADIO ~

17

TELNIKÓW O”

IORNIKI PRZEKAZY PIENIĘŻNE, głośni, która, walcząc o rentowność i każdego funta, zmuszona będzie gro czasu antenowego przeznaczyć na treści reklamowe, które serwowane w nadmiarze i bez sensownego planu – jak wiemy z obserwacji – potra�ią często zaburzyć przekaz informacyjny i zniechęcić słuchaczy do pozostania przy radioodbiornikach. Współpraca ze sponsorem tytularnym, któremu podobnie jak stacji radiowej zależy na tym, by Polakom na Wyspach żyło się lepiej, wprowadza pewien komfort i zespołowi redakcyjnemu łatwiej jest skupić się na tworzeniu najlepszego przekazu. Oczywiście reklamy na antenie będą się pojawiać, bo polski biznes na Wyspach spragniony jest nowego, profesjonalnego nośnika. Zadbamy jednak o zachowanie równowagi i właściwe proporcje, by zarówno słuchacze, jak i reklamodawcy czerpali z tego jak najwięcej korzyści. Radio ruszyło w trudnym czasie. W środku pandemii, na „starcie” brexitu. Pańskim zdaniem, to

dobry moment na uruchomienie rozgłośni? – Najlepszy. Właśnie w takich chwilach profesjonalne radio jest najbardziej potrzebne. W dobie niepewności czy informacyjnego chaosu, Polacy szukają rzetelnej stacji radiowej, której przede wszystkim mogą zaufać. Która nie tylko serwować im będzie sprawdzone wiadomości, ale też w tych trudnych chwilach podtrzyma na duchu. Jak mawiają, najlepszym sposobem na sprawdzenie się, jest sprawdzenie się w trudnych czasach. Podjęliśmy więc to wyzwanie. Jak długo trwały przygotowania związane z uruchomieniem rozgłośni? Nie pytam o sam pomysł stworzenia radia, ale o pierwszy ruch w tej sprawie. – Od sporządzenia biznesplanu i pierwszych konsultacji ze specjalistami z branży, do momentu startu rozgłośni w eterze i internecie, minęło około 12 miesięcy.

Jaka jest obecnie Pańska rola w tym projekcie?

– Wyszedłem z założenia, że radio muszą prowadzić specjaliści. Niemniej jednak i profesjonalny team potrzebuje dobrego managementu. Moją rolą jest stworzenie pewnych standardów i koordynowanie działań, które mają prowadzić do ich przestrzegania. Z drugiej strony jestem tam przedstawicielem sponsora tytularnego, który ma zapewnić temu projektowi stabilizację �inansową, niezbędną do realizowania naszej wspólnej misji, by Polakom na Wyspach żyło się lepiej. Proszę wybaczyć, że często przywołuję tę dewizę, ale proszę mi wierzyć, że jest ona dla całej naszej grupy kapitałowej szczególnie ważna.

Jaki charakter powinno mieć nowe radio? Bardziej konserwatywne, bardziej liberalne? – Choć członkowie zespołu redakcyjnego mają poglądy ukształtowane, bardzo często zróżnicowane, absolutnie nie chcemy bawić się w politykę czy jakieś szu�ladkowanie. A jedynie w sposób zrównoważony przedstawiać odbiorcy punkt widzenia innych

i reagować na postawy, które są wymierzone w dzielenie Polaków. To jest i będzie radio dla każdego, bez względu na światopogląd i wszelakie preferencje. Dlatego na antenie znajdzie się miejsce zarówno dla Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, jak i transmisji niedzielnych mszy świętych. W codziennej pracy będziemy skupiać się natomiast na tym, co nas – tutaj na Wyspach – łączy, a nie dzieli. Wie Pan, Polacy za granicą są jedną, wielką drużyną. Chcemy udowadniać prawdziwość tego twierdzenia i swoimi działaniami je wspierać.

Proszę powiedzieć na koniec, czego życzy Pan słuchaczom? – Przede wszystkim pogody ducha i wiary w powodzenie przedsięwzięć, zwłaszcza tych teoretycznie niemożliwych… Korzystając zaś z okazji, serdecznie zapraszam czytelników „Gońca Polskiego” przed radioodbiorniki i do wyboru naszej stacji radiowej. Do usłyszenia! Dziękuję za rozmowę.


18 ~ NA ANTENIE: SAMI SWOI RADIO

NASZA CZUJNOŚĆ SIĘ

„STĘPIA”

PANDEMIA KORONAWIRUSA TRWA. JAK WPŁYWA ONA NA NAJMŁODSZYCH, CZY POWINNO SIĘ SZCZEPIĆ DZIECI NA COVID-19, JAK OGÓLNIE SZCZEPIONKI WPŁYWAJĄ NA NASZE POCIECHY? CZY POWINNIŚMY OBAWIAĆ SIĘ NIEPOŻĄDANYCH ODCZYNÓW POSZCZEPIENNYCH? NA TE I WIELE INNYCH PYTAŃ NA ANTENIE SAMI SWOI RADIA ODPOWIADAŁA DR BEATA SZYMCZYK-HAŁAS, POLSKI PEDIATRA Z LONDYNU, SPECJALISTKA CHORÓB ZAKAŹNYCH. EKSPERTKA JEST WYKŁADOWCZYNIĄ NA KURSACH Z DZIEDZINY NABYTYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI, JEST CZŁONKINIĄ POLSKIEGO TOWARZYSTWA PEDIATRYCZNEGO ORAZ EUROPEAN SOCIETY PAEDIATRIC INFECTION DISEASES.

reklama

9 kwietnia 2021

Redaktor Łukasz Zalewski rozpoczął radiową rozmowę przypominając, iż koncern Moderna ruszył właśnie z akcją testowania szczepionki przeciw Covid-19 w Stanach Zjednoczonych na dzieciach. Ekspertka wyjaśniła, iż w chwili obecnej na terenie Wielkiej Brytanii prowadzone są szczepienia na grupie wiekowej powyżej 16 lat. Z racji tego, iż efekt terapeutyczny jest podobny jak u osób dorosłych, zdecydowanie przyszedł czas, żeby tę szczepionkę podawać coraz młodszym osobom, także dzieciom, w przypadku których – na razie – wirus wywołujący Covid-19 nie stanowi aż tak dużego zagrożenia, jak w przypadku starszych grup wiekowych. Owszem, jak podkreśliła, i u najmłodszych zainfekowanych zdarzają się ciężkie przebiegi, niemniej jednak jest ich stosunkowo niewiele w porównaniu do osób dorosłych. Zdaniem ekspertki, choć wirus w mniejszym stopniu „dotyczy” dzieci, nie powinnismy tracić czujności. Wiru-

sy mają bowiem to do siebie, że zawsze będą sobie szukać swego rodzaju niszy, czyli w tym przypadku osób nieuodpornionych. Jeśli więc cała dorosła populacja przechoruje Covid-19 lub uniknie choroby dzięki zaszczepieniu, nie jest wykluczone, iż wówczas wirus skoncentruje się na młodszych populacjach. Tym bardziej, iż nieustannie mutuje i nie jest wykluczone czy za jakiś czas nie stanie się groźny także dla dzieci. Doktor Szymczyk-Hałas potwierdziła ponadto, iż osoby uprawiające sport, cieszące się dużą odpornością, prowadzące zdrowy i higieniczny tryb życia, noszące ponadto maseczki i zachowujące dystans społeczny, unikające większych skupisk ludności, mają dużo mniej powodów do obaw. Niemniej jednak i one nie powinny tracić czujności. Przywołała popularny w chorobach zakaźnych termin „znużenie pro�ilaktyką”. Jeśli setki razy słyszymy, że powinniśmy nosić maseczkę, że mamy zachowywać dystans, nie spotykać się, przebywać i pracować w domu, zakładać rękawiczki itp., z drugiej zaś strony nie doświadczyliśmy ciężkiego przebiegu tej choroby osobiście lub w gronie najbliższych, to po pewnym czasie nasza czujność się niejako stępia, co jest oczywiście niebezpiecznym zjawiskiem.

Całą rozmowę z doktor Beatą Szymczyk-Hałas wysłuchasz na portalu Goniec. com w zakładce „Koronawirus” oraz na kanale Youtube Sami Swoi Radio. Serdecznie zapraszamy!



20 ~ reportaż

W DRODZE DO NOWEJ

NORMALNOŚCI

OKŁADKA „PLAYBOYA”, TYTUŁ MISS MOTORS FORMUŁY 1 SILVERSTONE, UDZIAŁ W PARIS FASHION WEEK I LONDON FASHION WEEK. JOANNA BOROV MA CO WSPOMINAĆ. JAK OBECNA SYTUACJA Z PANDEMIĄ WPŁYNIE NA PRZYSZŁOŚĆ JEJ I CAŁEJ BRANŻY MODOWEJ? Ma niebieskie oczy, 171 cm wzrostu, waży 58 kg. – Jakie są moje silne strony? – Polka zastanawia się chwilę. – Myślę, że pewność siebie, uśmiech i ogólna prezencja. A także długie, naturalne blond włosy – wylicza, dodając, że praca modelki i fotomodelki nie zawsze wygląda kolorowo. Jej największy plus to możliwość poznawania ciekawych ludzi oraz podróżowania po świecie, ale to również duży wysiłek �izyczny i psychiczny. Sesje trwają po kilka godzin, czasami wiążą się z trudnymi warunkami, zmęczeniem, bólem kręgosłupa. Trzeba być wyspanym, wypoczętym, gotowym do kolejnych wyzwań. I dbać o kondycję. – Ja nie palę papierosów, nie piję alkoholu, zdrowo się odżywiam, spożywając głównie warzywa, owoce i ryby. Regularnie pływam, trenuję kick-boxing, tańczę, ale przede wszystkim jestem pozytywnie nastawiona do świata. To podstawa.

Warkot bolidów

Był rok 2014. To wtedy przyjechała do Londynu. Chciała trochę pozwiedzać i pooddychać atmosferą brytyjskiej stolicy, jednak wielokulturowość oraz koloryt miasta tak jej przypadły do gustu, że zdecydowała się tu zakotwiczyć na dłużej. Ukończyła zarządzanie modą na University of the Arts London, w międzyczasie pracując jako hostessa i modelka. Krok po kroku wspinała się po szczebelkach kariery, nabierając doświadczenia i nawiązując kontakty, które potem przydały się w dalszej zawodowej drodze. 9 kwietnia 2021

Na brak propozycji nie narzekała, poza pracą na wybiegu uczestniczyła w szeregu sesji dla różnych �irm i projektantów. Wśród nich byli między innymi Iris Rodriguez, specjalizująca się w luksusowych, ręcznie wykonywanych sukniach wieczorowych oraz Paul Robinson, artysta znany pod pseudonimem Luap, fotografujący kobiety w towarzystwie różowego misia, a potem z wybranych zdjęć tworzący pokaźnych rozmiarów obrazy. Ten z Polką w roli głównej obecnie znajduje się w galerii sztuki w Miami Beach na Florydzie. Były też publikacje w wielu magazynach modowych, udział w Paris Fashion Week i London Fashion Week, natomiast wisienką na torcie angielskiego okresu życia Joanny okazał się rok 2018. Zdobyła wtedy tytuł Miss Motors F1 Silverstone podczas Grand Prix Monaco Formuły 1, a samą imprezę wspomina z dużym sentymentem. Monaco, państwo-miasto liczące niespełna 40 tysięcy mieszkańców, znane jest z przepychu, tym bardziej podczas samochodowych wyścigów, kiedy życie nabiera innego wymiaru. Pozamykane ulice, tłumy ludzi, wkoło czuć zapach benzyny i słychać warkot bolidów. Zdobyta tam korona otworzyła przed Borov wiele nowych drzwi, poszerzając zawodowe perspektywy. Niedługo potem, idąc za ciosem, wygrała World Beauty Queen Poland, dzięki czemu miała okazję reprezentować Polskę w światowym �inale tego konkursu, który odbył się w Seulu. Fala suk-


reportaż ~

Dariusz Dzikowski cesów sprawiła, że dostała ciekawe oferty ze Stanów Zjednoczonych, z których postanowiła skorzystać…

Na okładce Playboya

Pochodzi z Leszna. Od zawsze pasjonowała się modą – jako mała dziewczynka większość czasu spędzała na szyciu ubranek dla lalek Barbie, a potem doszło do tego wykonywanie stylizacji oraz czytanie magazynów poświęconych tej tematyce. Po latach sama zaczęła projektować ubrania dla dzieci, wykonywane z bawełny organicznej i froty ekologicznej, które obecnie można nabyć w różnych krajach. W planach ma również tworzenie bielizny oraz odzieży dla kobiet. Traktuje to jako pasję i odskocznię od codziennych zajęć, gdyż większość czasu zajmuje jej modeling. Zaczęło się od paru sesji zdjęciowych, kiedy mieszkała jeszcze w Polsce, ale wówczas wydawało się,

że będzie to krótkotrwała przygoda i dopiero przeprowadzka do Londynu oraz sukcesy, jakie zaczęła tu odnosić, sprawiły, iż stało się inaczej. Płynąc na fali popularności w 2019 roku przeprowadziła się do Los Angeles, dzięki czemu miała okazję uczestniczyć w kilku ciekawych projektach. Pierwszym z nich była siedmiogodzinna sesja pod kątem ukraińskiej wersji „Playboya”, która jako jedna z niewielu wciąż wydawana jest w wersji papierowej. Pokłosiem tego było zdjęcie okładkowe oraz 10 kolejnych zamieszczonych w środku gazety. Wszystkie w bieliźnie, bez nagości, zostały wykonane przez fotogra�kę Yasminę Kateb, pracującą ze znanymi osobami ze świata show biznesu. Ciekawym doświadczeniem była też sesja studyjna dla marki biżuterii Lada Legina w formacie 3D, w której modelem towarzyszącym Polce był… bezwłosy kot s�inks. Efekty

ich wspólnego pozowania zostały opublikowane w „Faddy Magazine”. Zdjęcia Borov, w tym robione na plaży Laguna Beach, ukazały się także w miesięczniku „Maxim”, natomiast, jak podkreśla sama zainteresowana, szczególnie sympatycznie wspomina sesję dla rosyjskiej projektantki sukien wieczorowych Viktorii Vlasenko, z której zdjęcia opublikował magazyn „Style Cruze”. Odbyła się ona w dawnym domu słynnej amerykańskiej aktorki, piosenkarki oraz tancerki Shirley Temple, w owym czasie wynajmowanym przez zaprzyjaźnionych Polaków, dzięki czemu podczas pozowania nie zabrakło rodzimej muzyki, a także pomocy i życzliwości z ich strony. Ciekawostką jest fakt, że w �inałowej scenie Joanna ubrana w wielką �ioletową suknię musiała w niej wejść do basenu. Jakie są różnice między branżą modową w Stanach Zjednoczonych i Europie? – Jeśli chodzi o agencje i kontrahentów to działają podobnie, natomiast z tego, co rzuciło mi się w oczy, to w Ameryce mniej restrykcyjnie podchodzi się do wzrostu modelek. Na Starym Kontynencie biorąc udział w prestiżowych pokazach byłam zwykle najniższa, bądź jedna z najniższych, a tu jest inaczej. Nie ma konkretnie określonej granicy, jednak na pomoście często można spotkać dziewczyny mające 170 cm. Ale nie tylko pracą człowiek żyje. Co prawda przez pandemię Joanna nie zwiedziła tyle, ile by chciała, jednak dotarła do kilku ciekawych miejsc. Największe wrażenie zrobiły na niej okolice miasta Malibu, a szczególnie piękne tamtejsze plaże, znajdujące się w odległości pół godziny jazdy samochodem od centrum Los Angeles. Bajkowy klimat tej okolicy trudno z czymkolwiek porównać.

Przeminęło z wiatrem

Covid. Odmieniany przez wszystkie rodzaje i przypadki wirus postawił życie wielu ludzi na głowie, na całym świecie. Również jeśli chodzi o branżę modową. W pewnym momencie nastąpił w niej nawet całkowity zastój, co wymagało nowych pomysłów i wdrażania kreatywnych rozwiązań. Część fotografów zdecydowało się na robienie sesji przez aplikacje, telefon bądź komputer. Joanna przyznaje, że sama, jako tradycjonalistka, nie bardzo czując tego typu rozwiązania w nich nie uczestniczyła, brała za to udział w

21

kilku sesjach ze specjalnymi obostrzeniami. W ich trakcie maski były obowiązkowe dla całej ekipy, a jedynie modelki mogły mieć odkryte twarze. Trudno dziś orzec, kiedy pandemia się skończy, nie ulega jednak wątpliwości, że, jak podkreślają decydenci, świat nie będzie już taki sam i czeka nas „nowa normalność”. – Zapewne zostaną zwiększone środki ostrożności i higieny, zmieni się też mentalność społeczeństw. Przekazy online w znacznej mierze zastąpią imprezy na żywo, co będzie skutkować większą izolacją ludzi, a świat wirtualny zyska dominujące znaczenie – przewiduje Borov, podkreślając, że w ostatnim okresie, mając więcej wolnego czasu, bardziej zaczęła interesować się zdrowym stylem życia i na ten temat obecnie pisze książkę. Sama gotuje pożywne posiłki, stara się też częściej przebywać na świeżym powietrzu, a w domu trenować jogę. Planów na przyszłość jej nie brakuje. Liczy, że zadebiutuje na łamach „Miami Swim Week” oraz „Sport Illustrated”, a w październiku ma nadzieję wystąpić w Dubaju podczas Orion Star Awards, gdzie została zaproszona jako gość specjalny i ambasador tego wydarzenia, podczas którego przyznawane są nagrody za specjalne osiągnięcia w branży rozrywkowej. Wśród tegorocznych nominowanych są między innymi Antonio Banderas i aktorka Anita Chui, będąca dobrą koleżanką Polki. Z kolei w listopadzie Joanna planuje udział w Arabic Fashion Week, gdzie ma wystąpić dla projektantów lokalnych oraz Venery Tabakin, z którą przez długi czas współpracowała mieszkając w Londynie. – Mam nadzieję, że w końcu możliwy będzie przyjazd do Wielkiej Brytanii, gdzie odnowię swoje kontakty z różnymi �irmami oraz wezmę udział w tutejszych eventach – zdradza Borov i dodaje, że poza dalszą karierą w modelingu planuje ukończyć szkołę aktorską, a potem spróbować sił w Hollywood. Fajnie byłoby zagrać w jakiejś ambitnej produkcji i zapisać się w pamięci widzów. Jej �ilmowym faworytem jest „Przeminęło z wiatrem”. Tę ponadczasową opowieść o prawdziwej, chociaż nieszczęśliwej miłości, po raz pierwszy obejrzała jako nastolatka i później wielokrotnie do niej wracała. Postać głównej bohaterki Scarlett O’Hary oraz jej zmagania z życiem stanowią dla niej prawdziwą inspirację… <<




24 ~ w sieci

TYM ŻYŁ PORTAL MARZEC, MIESIĄC, W KTÓRYM ZACZĘLIŚMY WIERZYĆ, ŻE WYGRAMY Z PANDEMIĄ CO TO BYŁ ZA MIESIĄC. DŁUGI, NIEKIEDY TRUDNY, ALE DAJĄCY TEŻ NADZIEJE, ŻE MAMY SZANSE WYGRAĆ Z PANDEMIĄ. DO KOŃCA MIESIĄCA ZASZCZEPIONO W UK PRZESZŁO 30 MLN LUDZI, W TYM WSZYSTKICH CHĘTNYCH MIESZKAŃCÓW DOMÓW OPIEKI SPOŁECZNEJ. NO WŁAŚNIE, JEŻELI CHODZI O PENSJONARIUSZY, TO W ZESZŁYM MIESIĄCU MIELI ONI W KOŃCU MOŻLIWOŚCI ZOBACZENIA SIĘ ZE SWOJĄ RODZINĄ. WSZYSTKO DZIĘKI POLUZOWANIU OBOSTRZEŃ, NA KTÓRE ZDECYDOWAŁ SIĘ RZĄD. POZA TYM, UMOŻLIWIONO RÓWNIEŻ LUDZIOM SPOTKANIA Z PRZYJACIÓŁMI NA ŚWIEŻYM POWIETRZU, A UCZNIOM POWRÓT DO SZKÓŁ. KAŻDY Z NAS MA OCZYWIŚCIE ŚWIADOMOŚĆ, ŻE TO NIE KONIEC TEJ MORDERCZEJ WALKI, ALE POJAWIŁO SIĘ ŚWIATEŁKO, KTÓREMU NIKT Z NAS NIE CHCE DAĆ ZGASNĄĆ.

Rząd Borisa Johnsona planuje zaszczepić trzecią dawką seniorów oraz pracowników służby zdrowia pracujących przy pacjentach chorych na COVID-19. Preparat miałby zostać podany po raz trzeci we wrześniu. O planach rządu poinformował w wywiadzie dla „The Daily Telegraph” Nadhim Zahawi, szef akcji szczepień w Wielkiej Brytanii. Trzecią dawkę szczepionki seniorzy powyżej 70. roku życia oraz pracownicy szpitali otrzymaliby 10 miesięcy po podaniu drugiej dawki preparatu.

W tym roku na brytyjskich plażach ma zostać wprowadzony zakaz spożywania alkoholu w ciągu dnia. W zeszłym roku zatłoczone brytyjskie plaże doprowadziły do mniej pożądanych zachowań. Zaobserwowano, że wiele bójek m.in. w Brighton czy Devon wybuchło w okresie letnim. Ponadto mieszkańcy wybrzeża narzekali, że ludzie używają ich ogródków jako toalet... W rezultacie niektóre rady planują podjąć drastyczne działania, aby zapobiec powtarzaniu się tego rodzaju scen. Hartlepool w hrabstwie Durham proponuje zakaz spożywania alkoholu w ciągu dnia. Picie alkoholu będzie zabronione w miejscach publicznych w parkach i na promenadzie w Seaton od 6:00 do 20:00 od przyszłego miesiąca i potrwa do początku października.

Głośna w Wielkiej Brytanii sprawa zniknięcia w Londynie 33-letniej Sary Everard, o której porwanie i zamordowanie podejrzany jest policjant, stała się okazją do wyrażenia przez kobiety niepokoju, doświadczanego przez nie za każdym razem, gdy wieczorami wychodzą z domu. Sarah Everard zaginęła 3 marca wieczorem, gdy wracała od przyjaciółki w Clapham do swojego domu w Brixton. Droga, którą pokonywała pieszo, powinna zająć jej ok. 50 minut. Po drodze 33-latka przez kwadrans rozmawiała przez telefon ze swoim chłopakiem. Po raz ostatni zarejestrowały ją kamery uliczne ok. 21:30. Od tej pory ślad po niej zaginął. 9 kwietnia 2021


w sieci ~

Od poniedziałku ludzie będą mogli ponownie posmakować wolności, ponieważ grupy do sześciu osób będą mogły ponownie spotykać się na świeżym powietrzu, na przykład w ogródku. Otwarte zostaną również obiekty sportowe na świeżym powietrzu, takie jak boiska tenisowe, do koszykówki i odkryte baseny, powrócą sporty zorganizowane, w tym amatorskie ligi piłki nożnej. Przed nami jeszcze długa droga, zanim wszystko wróci do normy, a następny krok nastąpi nie wcześniej niż 12 kwietnia. Wiele będzie zależało od powodzenia programu szczepień, w zmniejszaniu liczby hospitalizacji i zgonów, obciążenia Covid-19 dla NHS i ryzyka, jakie stwarzają nowe zmutowane szczepy wirusa.

Dzieci mogą otrzymać szczepionkę Covid już w sierpniu tego roku, w ramach planów uzyskania maksymalnej odporności. 11 milionów osób poniżej 18. roku życia mogłoby otrzymać szczepionkę na początku semestru jesiennego – miesiące wcześniej niż oczekiwano. Zanim plan, który wyciekł do The Telegraph będzie kontynuowany, rząd czeka na wyniki badań nad szczepionkami dla dzieci na Uniwersytecie Oksfordzkim, a wnioski spodziewane są w czerwcu lub lipcu.

Rząd przyznał, że co najmniej 10 krajów UE nie będzie już dokonywać ekstradycji swoich obywateli, aby stanęli oni przed sądem w Wielkiej Brytanii. W korespondencji z komisją ds. UE Izby Lordów stwierdzono, że Chorwacja, Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Łotwa, Polska, Słowacja, Słowenia i Szwecja będą „powoływać się na przepisy konstytucyjne jako powód, aby nie dokonywać ekstradycji swoich obywateli do Wielkiej Brytanii”. Ponadto Austria i Republika Czeska będą dokonywać ekstradycji swoich obywateli do Wielkiej Brytanii tylko za ich zgodą. Oznacza to, że władze brytyjskie mogą być zmuszone do podejmowania prób ścigania w innych krajach lub rozpowszechniania poszukiwanych przestępców w bazie danych Interpolu w nadziei, że opuszczą swój kraj i zostaną złapani gdzie indziej.

Parlament Europejski postanowił przyspieszyć procedurę zatwierdzenia „Zielonego Certy�ikatu Cyfrowego”, czyli zaświadczeń, które mają pozwolić na bezpieczne i swobodne przemieszczanie się w czasie pandemii. PE planuje zakończyć proces w czerwcu. Paszport szczepień ma zawierać informacje o tym, czy podróżny został zaszczepiony przeciwko COVID-19, czy w ostatnim czasie otrzymał negatywny wynik testu na obecność wirusa oraz informację o powrocie do zdrowia po zakażeniu COVID-19.

CZYTAJ WIĘCEJ NA

redaktor naczelna Goniec.com Karolina Barełkowska

Próba opuszczenia UK, bez rozsądnego powodu, może skutkować nałożeniem na mieszkańców grzywny w wysokości 5000 funtów, zgodnie z nowymi przepisami Covid. Przepisy mówią, że próba opuszczenia Anglii, aby podróżować poza Wielką Brytanię, lub nawet przebywanie w „miejscu zaokrętowania” w celu opuszczenia W. Brytanii, bez rozsądnej wymówki, może podlegać karze grzywny. Przykłady uzasadnionych wymówek obejmują podróże służbowe, wolontariat, studia, zobowiązania prawne, względy medyczne, udzielenie pomocy osobie bezbronnej, elitarne sporty, udział w pogrzebie, ślub lub związek partnerski bliskiego członka rodziny.

25


BREXI 26 ~ BREXIT NEWS

W IRLANDII PROTESTY, A NA GRANICACH TOWARY, KTÓRYCH NIE DA SIĘ PRZESŁAĆ DO EUROPY PRZEZ ZAWIŁE FORMALNOŚCI. CO JESZCZE DZIEJE SIĘ OSTATNIO WOKÓŁ BREXITU? W Irlandii niespokojnie

W Wielkanoc w Belfaście wybuchły zamieszki. Doszło do podpaleń aut i ataków na policjantów. Ci, którzy czują się Brytyjczykami, ciężko znoszą nowe ograniczenia na granicy z własnym krajem. Część osób głosowała za brexitem, by podkreślić swoją „brytyjskość”, a w efekcie odcina się ich od macierzy. Druga strona jest przeciwko jakimkolwiek granicom między Irlandią a Irlandią Północną i będzie głośno protestować, jeśli pojawią się kolejne ograniczenia. Unia Europejska i rząd Irlandii zaapelowały nawet do nowego prezydenta USA o interwencję w tej sprawie, bo 9 kwietnia 2021

na razie nic nie zapowiada, by napięcia miały się skończyć. Przedsiębiorcy narzekają, że przewiezienie niektórych towarów z Londynu do Belfastu kończy się dodatkowymi opłatami w wysokości od 50 do 350 funtów za paletę. Połowa eksporterów doświadcza opóźnień i trudności. Tymczasem Unia Europejska planuje wyciągnąć konsekwencje wobec brytyjskiego rządu, który obiecywał twardszą granicę i więcej kontroli, a teraz wycofuje się, by opanować sytuację wewnętrzną. Rząd Irlandii wydał w zeszłym roku Brytyjczykom 2-3 razy więcej paszportów, niż w 2015 czy 2016 roku. Łącznie w ciągu ostatnich

czterech lat o irlandzkie obywatelstwo wystąpiło już prawie pół miliona mieszkańców Wysp.

Wielkanoc z brexitem w tle

Brytyjscy producenci czekolady mają doskonałą reputację. Czekoladowe nadziewane jajka i zajączki wędrują podczas Wielkanocy na elegancko nakryte stoły w całej Europie. W tym roku jednak tak się nie stało. Słynna �irma The Chocolatier z Bedfordshire straciła prawie wszystkich europejskich klientów. Nie dochodzą do nich paczki i winią za to producenta, a nie formalności, przez które paczki utykają


IT

BREXIT NEWS ~

27

ZNOWU PROBLEMY

NA GRANICACH

na granicy lub są obłożone wysokim cłem. Formularze i zasady są inne w każdym kraju, a ślęczenie nad dokumentami opóźnia wysyłkę. Wielu producentów zdecydowało się zawiesić na razie przesyłki do Europy. Czekolada to, po whiskey, drugi produkt żywnościowy pod względem eksportowanej ilości, a podobne problemy dotyczą wielu innych towarów. Producenci narzekają, że bardzo trudno teraz znaleźć �irmę przewozową lub kurierską – zapotrzebowanie jest olbrzymie, a formalności mocno zróżnicowane. Na podobne problemy narzekają sprzedawcy antyków, a to w Newark w Nottinghamshire znajduje się największy targ antyczny w Europie. Każda rzecz kupiona za granicą ma inny kod i może podpadać pod inną stawkę VAT. Ci, którzy dotychczas sprowadzali na własną rękę np. van pełen porcelany z Francji czy polską cepelię, teraz musieliby zadeklarować wartość każdej rzeczy z osobna i uzgodnić z urzędnikami, do jakiej kategorii ona należy. Wszystko wyjaśnia się na bieżąco wraz z otwarciem targów antycznych i bazarów 13 kwietnia. Rządowy poradnik dotyczący stawek VAT dla przedsiębiorców zawiera sześć różnych metod obliczania VAT i składa się z 41 części. To nie jest najlepszy czas ani na import, ani na eksport czegokolwiek.

Polski eksport na Wyspy?

Niestety, wszystko to dotyka też Polaków, którzy dotychczas żyli z eksportu z Polski na Wyspy. Dla niektórych �irm ten rynek zbytu był symboliczny, ale inne większość towarów posyłały właśnie tam. W grudniu Wielka Brytania była naszym trzecim kierunkiem eksportowym, a w styczniu znalazła się już na piątym miejscu. Możliwe, że z czasem jeszcze spadnie w tym rankingu, bo przecież dopiero niedawno weszły w życie nowe przepisy związane z importem żywności. Na pocieszenie trzeba dodać, że niektórych towarów zaczęliśmy ostatnio sprzedawać na ten rynek więcej. To m.in. elektronika komputerowa. Eksport na Wyspy spadł we wszystkich unijnych krajach, a gorzej od Polski radzą sobie z nim teraz m.in. Dania, Belgia i Niemcy.

Koniec ekstradycji Polaków

Kolejnym nieprzewidzianym skutkiem brexitu jest to, że polski wymiar sprawiedliwości przestanie godzić się na ekstradycję Polaków

na Wyspy. Wcześniej kraj był częścią systemu Europejskiego Nakazu Aresztowania, który pozwalał na przekazywanie sobie między krajami Unii najgroźniejszych przestępców. Okazuje się, że wiele krajów na mocy swoich przepisów nie może współpracować w ten sposób z państwami, które w Unii nie są. W ten sposób brytyjskie służby zaczęły mieć problem, bo nie mogą już

[

Rządowy poradnik dotyczący stawek VAT dla przedsiębiorców zawiera sześć różnych metod obliczania VAT i składa się z 41 części...

]

automatycznie sprowadzić przed brytyjski sąd przestępcy z Polski, Niemiec, Grecji, Łotwy, Słowacji, Francji, Finlandii, Chorwacji, Słowenii i Szwecji. Dodatkowo Austriacy i Czesi współpracują z Brytyjczykami, ale tylko wtedy, gdy poszukiwany zgodzi się na ekstradycję (zazwyczaj odbywało się to bez jego zgody). To nie jedyne problemy wymiaru sprawiedliwości. Okazuje się, że policja nie ma też dostępu do niektórych europejskich baz danych, np. o toczących się postępowaniach. Wszystko to opóźni dochodzenie sprawiedliwości w niektórych sprawach, szczególnie tych, w których biorą udział przedstawiciele innych nacji.

Jak wyglądają podróże?

Nadal trzeba być bardzo ostrożnym podczas podróży na brytyjskim paszporcie. Pod koniec marca grupa Anglików żyjących w Hiszpanii została zawrócona po przylocie na lotnisko Alicante-Elche. 40 osób musiało wrócić do ojczyzny. Nie mieli karty TIE, która odpowiada w Hiszpanii statusowi rezydenta. Wcześniej władze zapowiadały, że będą akceptowały też inne dowody rezydentury, a pasażerowie w większości mieli przy sobie np. potwierdzenie, że już czekają na wyrobienie karty. Po 31 marca władze Hiszpanii zapowiedziały deportację na początek kilkuset osób, które nie wyrobią sobie karty rezydenta ani nie wyjadą z kraju. Jeśli są w Hiszpanii dłużej niż 90 dni, to teoretycznie będą miały status nielegalnego imigranta. Większość osób złożyła

wniosek o dokument, ale w czasie pandemii opóźnienia w urzędach są większe, niż mogli się spodziewać. Niektórzy wniosek złożyli, ale karty nie dostali. Podobne większe i drobne trudności mogą czekać na tego, kto na brytyjskim paszporcie zamierzałby w najbliższych miesiącach otworzyć w Polsce biznes czy kupić dom we Włoszech. Trzeba mieć w pamięci, jak opieszałe potra�ią być działające zdalnie lub tylko w niektóre dni tygodnia urzędy sparaliżowane pandemią. Przed wykonaniem każdego większego ruchu trzeba upewnić się co do aktualnych formalności, a jak widać problemy można mieć już przy samym wjeździe do kraju.

Nie każdy ma prawo pobytu

Do tej pory większość Polaków zgłosiła się po status osoby osiedlonej, a tym samym będzie miała prawo do tego, by tu zostać. Ciągłe przekładanie terminu brexitu miało jedną dobrą stronę – od chwili głosowania do dziś minęło pięć lat, a to na tyle długo, że nawet bardzo „powolni” mieli czas na dopełnienie formalności. Przypomnijmy, że termin składania aplikacji mija 30 czerwca – później ten, kto nie zadba o porządek w dokumentach, będzie nielegalnym imigrantem. Kolejny problem związany ze statusem osiedleńca dotyczy kilku tysięcy europejskich dzieci, które pozostają w brytyjskich domach dziecka i ośrodkach opieki tymczasowej. One też staną się persona non grata, jeśli nikt za nie nie złoży w porę dokumentów. A tymczasem według The Children’s Society wciąż 28 proc. takich dzieci, czyli ok. 2500, nie ma statusu osoby osiedlonej. Zdaniem Home Of�ice liczba może być znacznie wyższa. Część dzieci, których rodzice pochodzą z jednego lub kilku różnych europejskich krajów, ma nieustalony status narodowościowy. Przed wyjściem z Unii nie robiło to różnicy dla ich sytuacji. Teraz może to zaważyć na ich sytuacji życiowej. Są też dzieci, których opiekun prawny nie przykłada się do swoich obowiązków lub np. przebywa za granicą – wówczas dziecko może nie mieć na czas wyrobionego dokumentu. W imieniu części dzieci dokumenty powinny złożyć władze gminy, w której przebywają. Tak się wciąż nie stało w przypadku ok. 1/3 z takich maluchów, a czasu jest coraz mniej. (Sonia Grodek)


28 ~ BREXIT NEWS

RYNEK PRACY STANĄŁ NA GŁOWIE. PODPOWIADAMY, KTÓRE BRANŻE ZATRUDNIAJĄ I JAK WYGLĄDA DZIŚ REKRUTACJA.

Nowa praca w lockdownie?


BREXIT NEWS ~ 325 tys. miejsc pracy w kwietniu

Kilkaset tysięcy nowych ofert pracy pojawiło się na portalach ogłoszeniowych w kwietniu. To efekt nadziei w związku z masowymi szczepieniami i powolnego rozmrażania gospodarki. „The Sun” podaje, że pojawiło się 33 tys. miejsc pracy w barach i 10 tys. ofert dla kucharzy. Do tego poszukiwanych jest 21.200 kelnerów. Widać jednak, że jeszcze więcej jest kandydatów. W ogłoszeniu sieciówki TGI Fridays zaznaczono, że z powodu ogromu aplikacji kandydaci nie powinni oczekiwać odpowiedzi – jeśli nikt się do nich nie odezwie w ciągu dwóch tygodni, to znaczy, że nie zostali wybrani. W znanej smażalni ryb Applebee’s Fish proces rekrutacji młodszego kelnera jest trzyetapowy i składa się z rozmowy telefonicznej, spotkania twarzą w twarz, a wreszcie z interview z właścicielami �irmy. W obu przypadkach wynagrodzenie to 10-12 funtów za godzinę pracy. To pokazuje, że chyba mamy za sobą czas, gdy �irmy okazywały kandydatom szczególne względy i zabiegały o ich uwagę za pomocą bene�itów.

Ilu jest bezrobotnych?

Bezrobocie wynosi dziś ok. 5 proc. To stosunkowo niewiele, co wiąże się z niewielką ilością bezrobotnych przed pandemią. Byłoby ich więcej, gdyby nie rządowy program postojowy. Od zeszłego roku zniknęło ok. 700 tys. miejsc pracy, w tym 368 tys. – w hotelach, pubach i restauracjach, a 123 tys. w sklepach. Wskaźnik 5 proc. bezrobotnych powiększmy więc o kilkaset tysięcy osób, które aktualnie dostają przynajmniej jakąś część pensji, ale nie pracują. Wiele z nich zastanawia się pewnie: czy da się znaleźć pracę w czasie lockdownu? A jeśli tak, to jak i gdzie?

Dobry czas na dokształcanie

Z danych ONS wynika, że najwięcej ubyło niskopłatnych miejsc pracy. Ci, którzy pracowali nieo�icjalnie lub po prostu na niepewnej, kiepskiej posadzie, mogli liczyć na najmniejszą ochronę. Często tracili grunt pod nogami z dnia na dzień. Niestety na razie nic nie zapowiada, by pracy przy sprzątaniu czy myciu garnków miało szybko przybywać na odpowiednio dużą skalę. W niektórych �irmach zwolnienia dopiero się zaczynają. Czas w domu warto wykorzystać na dokształcanie się, by znaleźć lepszą pracę. Dostępność

kursów on-line pozwala przebierać wśród możliwości. Do wyboru są darmowe kursy (Pearsons, Future Learn, Open Study College), płatne platformy (Udemy, Coursera, Skillshare), kursy z logo Oxford czy Cambridge, a także rosnąca biblioteka poradników video na Youtubie i Facebooku. Pozwalają one krok po kroku nabrać wprawy jako renowator mebli czy ogrodnik. Nawet na uniwersytetach można dziś studiować on-line, co zachęca do odwagi. W Polsce taką możliwość uruchomiły ostatnio m.in. Sopocka Szkoła Wyższa czy Wyższa Szkoła Biznesu i Nauk o Zdrowiu w Łodzi. Na Wyspach już kilkadziesiąt szkół wyższych i colleg’ów oferuje taką możliwość.

Spotkanie rekrutacyjne w lockdownie

Mijając puste biura agencji pracy, można odnieść wrażenie, że wszystkie rekrutacje wstrzymano. Tymczasem większość agencji HR pracuje nadal, choć w trybie zdalnym. W jednej z agencji słyszymy, że w tym roku liczba cv w ich skrzynce mocno się wahała. Były miesiące, gdy nagle całe zainteresowanie pracą ustawało – kandydaci pewnie bali się ryzykować. Później jednak następował wysyp aplikacji, a pracownicy nie byli nawet w stanie znaleźć czasu, by na nie odpowiedzieć. Wniosek? W obecnej sytuacji po wysłaniu cv trzeba być cierpliwym i raczej wyrozumiałym. Komu naprawdę zależy na pracy, ten powinien raczej zadzwonić i omówić sytuację lub umówić się na rozmowę video z rekruterem. Jeśli można mówić o jakiejkolwiek dobrej stronie obecnej sytuacji, to na pewno jest nią poluzowanie zasad dotyczących spotkań rekrutacyjnych. Kandydaci wprost nie cierpią stać godzinami w korkach tylko po to, by przez kilka minut odpowiadać na żywo na banalne pytania. Teraz okazało się, że rekrutację da się prowadzić również zdalnie, a to pozwala odbyć dziennie kilkanaście lub kilkadziesiąt rozmów na Zoom, Skype lub Google Hangouts. Pierwsza i tak będzie stresująca, ale to szybko wchodzi w krew. Przy kolejnych, zdenerwowanie jest mniejsze, a w opanowaniu emocji pomaga fakt, że wszystko odbywa się w domowym zaciszu. Tą drogą odbywają się nawet targi pracy. Warto wykorzystać nowe możliwości i zgłosić się na rozmowę do �irmy, która wcześniej była poza zasięgiem np. z powodu odległości.

Dziś paradoksalnie może się okazać, że jest ona w zasięgu ręki.

Praca, którą można wykonywać zdalnie

Jeszcze kilka lat temu większość osób nie rozumiała, jakimi prawami rządzi się praca zdalna i co to właściwie oznacza. Na samą sugestię wprowadzenia takich zasad większość szefów pukała się w głowę. Dzięki lockdownowi pojawiło się wiele szans. Okazuje się, że sprzed ekranu komputera można prowadzić zajęcia, uczyć i udzielać porad. To świetna wiadomość dla osób niepełnosprawnych czy rodziców małych dzieci, którym trudno byłoby codziennie dojechać na cały dzień do biura. Pojawia się sporo ofert zdalnej pracy biurowej czy w call centre. Wiele stanowisk ma związek z obsługą powiększającego się świata zakupów i rozrywki online – np. dla moderatorów forów internetowych czy twórców postów w mediach społecznościowych. Pracowników obsługi klienta poszukują przede wszystkim �irmy dowożące zakupy czy obiady, a także infolinie sklepów, �irm i organizacji.

Co z pracą w handlu?

W kwietniu pojawiło się 38 tys. nowych miejsc pracy w handlu i jest to najwięcej od czasu, gdy zaczął się lockdown. Rekrutuje m.in. Jack’s, Tesco i Lidl. Głównie chodzi o pracę tymczasową lub na niepełny etat w wymiarze kilku dni w tygodniu. Plusem jest to, że wiele takich posad jest dostępnych właściwie od ręki. Nie zachęcają zarobki, bo kasjerki mogą liczyć najczęściej na ok. 8-9 funtów za godzinę. Pracę można dostać też w sklepach odzieżowych; m.in. Zara w Exeter czy w Urban Out�itters w Cambridge. Primark i H&M szukają osób do pracy w kilkunastu miejscach w całym kraju. Więcej zakupów on-line to więcej pracy dla pakowaczy, magazynierów i pracowników obsługi klienta w tych sklepach.

Jaka praca tymczasowa?

Większość z tych, którzy stracili pracę w ostatnim roku, to osoby poniżej 25. roku życia. Praktycznie wszystkie sektory, w których chętnie podejmują prace licealiści i studenci, miały problemy. Jaką pracę tymczasową można teraz znaleźć najłatwiej? Rekruterzy radzą, by być elastycznym i nie polegać na „pewniakach”, takich jak dorabianie w barze czy hotelu, bo

29

z taką pracą na razie jeszcze może być kłopot. Zamiast tego polecają pracę dostawcy czy kuriera, a także doradcy klienta pracującego z domu. W magazynach i dostawie DHL czy innych �irm kurierskich jest sporo ofert, choć wiele wymaga pracy w nocy, w nietypowych lokalizacjach lub tylko kilka razy w tygodniu. Ci, którzy posiadają samochód dostawczy, a przynajmniej rower, mogą znaleźć pracę na wyjątkowo elastycznych zasadach i rozliczać się na godziny, za pomocą dniówki lub co tydzień. 9-11 funtów za godzinę oferuje dostawcom 8DOL, DPD oferuje kurierom 90 funtów dniówki za skompletowanie określonej liczby zamówień, a Atlas Courier Express UK płaci kurierom z własnym vanem średnio 800 funtów tygodniowo, a dla rekordzistów nawet 1200 funtów.

Najłatwiej w służbie zdrowia

Ze zrozumiałych powodów najłatwiej zacząć dziś pracę w służbie zdrowia. To oczywiście wymaga kwali�ikacji, ale pojawiło się też 2 tys. dodatkowych miejsc stażowych dla uczennic szkół pielęgniarskich. Zamiast jak zwykle płacić za naukę, by później móc podjąć pracę, tym razem można łączyć naukę z płatnym stażem w szpitalu i w ten sposób pokryć koszty studiowania. O szczegóły trzeba pytać bezpośrednio w wybranej szkole pielęgniarskiej. W szpitalu bez dyplomu medycznego dostępne są stanowiska w biurze i recepcji na pełen etat, jak i dorywczo. Potrzebna jest dokładność, umiejętność obsługi komputera i minimum odpowiednik brytyjskiej matury.

ROK TEMU W. BRYTANIA OGŁOSIŁA PIERWSZY LOCKDOWN

23 marca Wielka Brytania obchodziła rocznicę pierwszego zamknięcia tego kraju. Rok po rozpoczęciu pierwszej krajowej blokady w Wielkiej Brytanii wielu patrzy w przyszłość na jaśniejszą, bardziej obiecującą, w której szczepionka będzie nadal bić rekordy i ograniczenia powoli łagodzące codzienne życie. Jednak oprócz spojrzenia w przyszłość, premier Boris Johnson wezwał także ludzi do „osobistej re�leksji” nad minionym rokiem. Organizacja charytatywna Marie Curie ogłosiła 23 marca, Narodowym Dniem Re�leksji.


30 ~ BREXIT NEWS

Brexit. Co powinni wiedzieć podróżni

Zwolnione z należności celno-podatkowych są towary znajdujące się w bagażu osobistym podróżnych, przyjeżdżających do Polski z państw trzecich: • w transporcie lotniczym i morskim – do równowartości 430 euro, • w transporcie innym niż lotniczy lub morski (drogowym lub kolejowym) – do równowartości 300 euro.

Do powyższych wartości nie wlicza się: • bagażu osobistego, importowanego czasowo lub importowanego po jego czasowym wywozie; • produktów leczniczych niezbędnych dla potrzeb podróżnego; • w przypadku pojazdów silnikowych – wartości paliwa znajdującego się w standardowym zbiorniku oraz paliwa znajdującego się w przenośnym kanistrze, którego ilość nie przekracza 10 litrów (paliwa te również stanowią bagaż podróżnego); 9 kwietnia 2021

• tytoniu i wyrobów tytoniowych oraz napojów alkoholowych przywożonych przez podróżnego, który ukończył 17 lat.

Limity zwolnień dla wyrobów Akcyzowych

Z należności celno-podatkowych zwolnione są:

1. Tytoń i wyroby tytoniowe, jeżeli są przywożone w transporcie lotniczym lub morskim, w ilości: a) papierosy – 200 sztuk lub b) cygaretki (cygara o masie nie większej niż 3g/sztukę) – 100 sztuk, lub c) cygara – 50 sztuk, lub d) tytoń do palenia – 250 gramów.

2. Tytoń i wyroby tyton., jeżeli są przywożone w transporcie drogowym lub kolejowym, w ilości: a) papierosy – 40 sztuk lub b) cygaretki (cygara o masie nie większej niż 3g/sztukę) – 20 sztuk, lub

c) cygara – 10 sztuk, lub d) tytoń do palenia – 50 gramów.

Zwolnienie w ramach tych norm można stosować do dowolnego połączenia wyrobów tytoniowych, pod warunkiem, że suma wartości procentowych wykorzystywanych z poszczególnych zwolnień nie przekracza 100 %. 1. Alkohol i napoje alkoholowe: a) alkohol etylowy o mocy objętościowej alkoholu powyżej 22% (np. wódka) – 1 litr albo b) alkohol etylowy i napoje fermentowane, wina musujące i wyroby pośrednie o mocy objętościowej alkoholu nieprzekraczającej 22% (np. likiery) – łącznie 2 litry, i c) wina niemusujące – łącznie 4 litry, i d) piwo – 16 litrów. Zwolnienie w ramach tych norm można stosować do dowolnego połączenia różnych rodzajów alkoholu i napojów alkoholowych, wymienio-

nych w pkt a) i b), pod warunkiem, że suma wartości procentowych wykorzystywanych z poszczególnych zwolnień nie przekracza 100%. 1. Płyn do papierosów elektronicznych a) 50 mililitrów – w przypadku podróżnych w transporcie lotniczym lub morskim, b) 10 mililitrów – w przypadku podróżnych w transporcie innym niż lotniczy lub morski.

2. Wyroby nowatorskie a. 0,04 kilograma – w przypadku podróżnych w transporcie lotniczym lub morskim, b) 0,008 kilograma – w przypadku podróżnych w transporcie innym niż lotniczy lub morski.

Zwolnienie w ramach tych norm można stosować do dowolnego połączenia płynu do papierosów elektronicznych wymienionych w pkt a) i wyrobów nowatorskich wymienionych w pkt a), pod warunkiem, że


BREXIT NEWS ~

OD 1 STYCZNIA 2021 R. PODRÓŻNYCH PRZYJEŻDŻAJĄCYCH Z WIELKIEJ BRYTANII DO POLSKI OBOWIĄZUJĄ TAKIE SAME PRZEPISY JAK PODRÓŻNYCH Z KRAJÓW TRZECICH, CZYLI NIE BĘDĄCYCH CZŁONKAMI UNII EUROPEJSKIEJ (UE). OZNACZA TO ZMIANĘ LIMITÓW DOTYCZĄCYCH WARTOŚCI I ILOŚCI TOWARÓW PRZYWOŻONYCH W BAGAŻU OSOBISTYM ORAZ NOWE ZASADY PRZEWOZU ZWIERZĄT. ZMIANY ZASAD PRZYWOZU TOWARÓW I PRZEWOZU ZWIERZĄT NIE DOTYCZĄ PODRÓŻNYCH Z IRLANDII PÓŁNOCNEJ, PONIEWAŻ W TYM ZAKRESIE BĘDZIE ONA TRAKTOWANA JAK PAŃSTWO CZŁONKOWSKIE UE.

suma wartości procentowych wykorzystywanych z poszczególnych zwolnień nie przekracza 100 %. Zwolnienie w ramach tych norm można stosować do dowolnego połączenia płynu do papierosów elektronicznych wymienionych w pkt b) i wyrobów nowatorskich wymienionych w pkt b), pod warunkiem, że suma wartości procentowych wykorzystywanych z poszczególnych zwolnień nie przekracza poziomu 100 %.

• ważne szczepienie przeciw wściekliźnie, • świadectwo zdrowia przy każdorazowym wjeździe do UE (paszport wydany w Wielkiej Brytanii nie będzie dłużej dokumentem umożliwiającym wjazd na teren UE).

Osoby podróżujące ze zwierzętami powinny zwrócić uwagę na przepisy dotyczące przemieszczania zwierząt towarzyszących z Wielkiej Brytanii do UE, które zaczęły obowiązywać po zakończeniu okresu przejściowego (od 1 stycznia 2021 r.). W przypadku niehandlowego przemieszczania konieczne jest: • prawidłowe oznakowanie zwierzęcia,

• były prawidłowo oznakowane, • posiadały ważne szczepienie przeciwko wściekliźnie, • posiadały paszport UE.

Przemieszczanie zwierząt towarzyszących

Ponadto zwierzęta domowe wwożone do UE muszą zostać przedstawione do kontroli w wyznaczonym punkcie wjazdu podróżnych. W przypadku przemieszczania zwierząt towarzyszących przywożonych z UE do Wielkiej Brytanii, wymagane jest aby:

produkty pochodzenia zwierzęcego w bagażu podróżnym

Z Wielkiej Brytanii do UE, nie można wwozić mięsa, mleka ani produktów je zawierających. Wielka

31

reklama


32 ~ BREXIT NEWS

Brytania traktowana jest jak państwo trzecie w odniesieniu do procedur przywozu żywności w bagażu podróżnych.

Rośliny i produkty roślinne

Prawo unijne zabrania wprowadzania z Wielkiej Brytanii na obszar UE, niektórych roślin, produktów roślinnych i innych przedmiotów, ze względu na związane z nimi zagrożenie �itosanitarne. Zgodnie z unijnymi przepisami dotyczącymi zdrowia roślin, osoby podróżujące do UE nie mogą wprowadzać z Wielkiej Brytanii żadnych roślin ani materiałów roślinnych, chyba że towarzyszy im o�icjalne zaświadczenie wydane przez organ ds. zdrowia roślin w ich kraju pochodzenia. Jedynym wyjątkiem od tej reguły są banany, kokosy, daktyle, ananasy i duriany, ponieważ te owoce nie stanowią zagrożenia.

Zabytki i dobra kultury

Osoby wywożące z Polski dzieła sztuki mają obowiązek uzyskania pozwolenia ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, dla zabytków spełniających odpowiednie kryte-

rium kategorii, wieku i wartości. Od 28 grudnia 2020r. zabrania się wprowadzania do UE określonych dóbr kultury, jeśli zostały one nielegalnie wyprowadzone z terytorium państwa, w którym powstały lub zostały odkryte.

CITES – okazy gatunków zagrożonych wyginięciem

Przywóz do UE jak i wywóz z niej okazów gatunków zagrożonych wyginięciem może odbywać się jedynie na podstawie odpowiedniej dokumentacji CITES, która musi być przedstawiona do granicznej kontroli przeprowadzanej przez organ celny. Okazem CITES są zarówno żywe zwierzęta i rośliny, jak i wyroby z nich wykonane czy pochodne zawarte np. w kosmetykach. Nielegalny przywóz przez granicę UE okazów CITES, na terenie Polski jest przestępstwem, za które grozi kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

Wywóz towarów w bagażu osobistym w ramach procedury TAX FREE, zakupionych na terytorium Unii Europejskiej Od 1 stycznia 2021 r. podróżni,

którzy dokonali zakupu towarów na terytorium UE w ramach procedury TAX FREE i posiadają stałe miejsce zamieszkania na terytorium Wielkiej Brytanii, są traktowani jak obywatele państw trzecich. Tym samym przysługuje im prawo do otrzymania zwrotu podatku zapłaconego przy nabyciu towarów na terytorium UE, które w stanie nienaruszonym zostaną wywiezio-

ne przez nich poza terytorium UE w bagażu osobistym podróżnego. Warunkiem ubiegania się o zwrot podatku zapłaconego przy nabyciu towarów na terytorium UE jest posiadanie przez podróżnego potwierdzenia wywozu towarów w formie określonej przepisami państwa członkowskiego, z terytorium którego nastąpił faktyczny wywóz towarów.

Krajowy Rejestr Karny a skazania obywateli polskich przez sądy brytyjskie?

Czy po zakończeniu okresu przejściowego skazania obywateli polskich przez sądy brytyjskie będą nadal gromadzone i uwzględniane w informacji z Krajowego Rejestru Karnego? Od 1 stycznia 2021 r. podstawę współpracy w sprawach wymiany informacji z rejestrów karnych stanowi Europejska Konwencja o pomocy

prawnej w sprawach karnych z dnia 20 kwietnia 1959 r. (Dz. U. z 1999 r. Nr 76, poz. 854 z późn.zm.) oraz umowa o handlu i współpracy zawarta pomiędzy Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Po zakończeniu okresu przejściowe-

go, skazania obywateli polskich przez sądy brytyjskie są nadal gromadzone i uwzględniane w informacji z Krajowego Rejestru Karnego – zarówno na wniosek osoby zainteresowanej, jak również na zapytania organów w postępowaniu karnym lub do celów innych niż postępowanie karne.


BREXIT NEWS ~ 33 reklama

Brytyjskie prawo jazdy w Polsce

Podróżni posiadający stałe miejsce zamieszkania na terytorium Irlandii Północnej, która na mocy zapisów Protokołu w sprawie Irlandii i Irlandii Północnej jest traktowana jako państwo członkowskie UE, nie mogą korzystać z procedury TAX FREE. <<

Wymieniłem polskie prawo jazdy na brytyjskie. Zamierzam wrócić do Polski i powrócić do polskiego prawa jazdy. Na jakich zasadach będę mógł to zrobić? Moje polskie prawo jazdy było bezterminowe, a brytyjskie jest terminowe. Czy po powrocie do polskiego prawa jazdy będzie ono bezterminowe? Brytyjskie prawo jazdy będzie można wymienić na polskie dopiero po powrocie do Polski na stałe. Wymiana nie będzie związana z jakimikolwiek egzaminami. Po upływie okresu przejściowego (31 grudnia 2020r.) brytyjskie prawo jazdy jest ważne w Polsce przez 6 miesięcy od momentu powrotu na stałe, jednakże po 6 miesiącach nadal będzie je można wymienić. Przy wymianie brytyjskiego prawa jazdy na polskie wszystkie terminy ważności będą przepisane z brytyjskiego prawa jazdy. W związku z powyższym, wydane przez władze polskie prawo jazdy będzie posiadać termin ważności i nie będzie mogło być ważne bezterminowo.

Apostille

Czy wszystkie dokumenty wydawane w Wielkiej Brytanii przez Urzędy Stanu Cywilnego (np. akty urodzenia) lub sądy (np. rozwody) wymagają Apostille? Z dniem 1 stycznia 2021 r. dobiegł końca okres przejściowy, a tym samym unijne acquis przestaje obowiązywać w Wielkiej Brytanii poza wyjątkami określonymi w umowie o wystąpieniu. Kwestie, których dotyczy rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2016/1191 z dnia 6 lipca 2016 r. w sprawie promowania swobodnego przepływu obywateli poprzez uproszczenie wymogów dotyczących przedkładania określonych dokumentów urzędowych w Unii Europejskiej, nie są przedmiotem negocjacji przyszłych umów między Unią Europejską a Wielką

Brytanią, podobnie jak cały obszar współpracy w sprawach cywilnych. Podsumowując, począwszy od 1 stycznia 2021 r. kwestie te w relacjach między Polską i Wielką Brytanią są regulowane umowami międzynarodowymi, których oba państwa są stronami oraz ewentualnymi umowami bilateralnymi. W zakresie aktów stanu cywilnego oraz innych dokumentów urzędowych zastosowanie ma Konwencja haska z dnia 5 października 1961 r. znosząca wymóg legalizacji zagranicznych dokumentów urzędowych (Dz.U. z 2005 r., Nr 112, poz. 938), tym samym organy polskie mogą wymagać przedłożenia stosownych brytyjskich dokumentów urzędowych wraz z klauzulą apostille.


34

KORONAWIRUS

Kwiecień 2021.

KORONARAP JUŻ PONAD 30 MLN OSÓB W WIELKIEJ BRYTANII OTRZYMAŁO PIERWSZĄ DAWKĘ SZCZEPIONKI PRZECIW COVID–19, CO OZNACZA, ŻE ZASZCZEPIONA ZOSTAŁA POŁOWA DOROSŁEJ POPULACJI KRAJU. Z KOŃCEM MARCA W ANGLII PRZESTAŁ OBOWIĄZYWAĆ ZAKAZ WYCHODZENIA Z DOMÓW BEZ UZASADNIONEGO POWODU. PLANOWANE JEST DALSZE LUZOWANIE RESTRYKCJI.

Koniec zakazu wychodzenia z domu bez uzasadnionego powodu, który został wprowadzony na początku roku, gdy Wielka Brytania zmagała się ze szczytem zachorowań spowodowanych brytyjska mutacją koronawirusa, to jedna z pierwszych decyzji w programie luzowania restrykcji. Na otwartym powietrzu może się spotykać sześć osób lub członkowie dwóch gospodarstw domowych. – Ten najnowszy kamień milowy jest niesamowitym osiągnięciem i daje 25 milionów powodów, aby z ufnością patrzeć w przyszłość, gdy będziemy się ostrożnie otwierać. Jeszcze raz dziękuję wspaniałej NHS, naukowcom, siłom zbrojnym, wolontariuszom i wszystkim tym, którzy pomogli nam w uruchomieniu systemu – oświadczył brytyjski premier Boris Johnson, gdy pod koniec marca liczba zaszczepionych osób osiągnęła 25 milionów. Obecnie jest to już ponad 30 milionów. Minister zdrowia Matt Hancock potwierdził, że szczepienia idą szybciej niż zakładany harmonogram, zgodnie z którym do 15 kwietnia zaszczepionych ma być wszystkich dziewięć grup priorytetowych. – To niezwykły wyczyn, który nastąpił dokładnie 100 dni po tym, jak Margaret Keenan otrzymała pierwszy na świecie autoryzowany zastrzyk przeciw COVID–19. To była narodowa misja, jedno z największych wyzwań logistycznych od czasów wojny i chciałbym podziękować wszystkim, którzy

w tym odegrali swoją rolę – powiedział minister Matt Hancoock. Z końcem marca ogłoszono również, że osoby między 50. a 54. rokiem życia, czyli te, które są ostatnią grupą priorytetową – mogą już zgłaszać się do szczepień w Anglii przez stronę internetową NHS. W Irlandii Północnej i Szkocji szczepienia osób z tej grupy wiekowej już się zaczęły. Wielka Brytania to kraj o jednym z wyższych wskaźników zaszczepionych osób. Liczba podanych dawek na 100 osób wynosi 39,04, podczas gdy w USA – 33,11, a w Unii Europejskiej zaledwie 11,81. Po raz pierwszy od połowy października liczba chorych na Covid–19 w brytyjskich szpitalach jest poniżej 5 tys., podczas gdy jeszcze w połowie stycznia było ich prawie 40 tys. Szybko spada też liczba nowych zgonów. Średnia dobowa liczba nowo wykrytych zakażeń koronawirusem z ostatnich siedmiu dni wynosi w Wielkiej Brytanii 5 tys. 355. Z kolei średni dobowy bilans zgonów z siedmiu dni to nieco ponad 62. Od początku epidemii w Wielkiej Brytanii stwierdzono prawie 4,32 mln infekcji, z powodu których zmarło 126.445 osób. W ślad za optymistycznymi statystykami idą też luzowania restrykcji. Dostępne są znów obiekty sportowe na otwartej przestrzeni, jak korty tenisowe, pola golfowe czy odkryte baseny, a także mogą odbywać się śluby z udziałem sześciu

gości. To druga część pierwszego etapu znoszenia restrykcji wprowadzonych z powodu pandemii. Miesiąc temu wszystkie szkoły wróciły do nauki stacjonarnej, z kolei już w pierwszej połowie kwietnia otwarte zostaną sklepy, salony fryzjerskie i siłownie. Puby i restauracje będą mogły obsługiwać klientów przy stolikach na zewnątrz. Zgodnie z planem najwcześniejszą datą całkowitego zniesienia restrykcji jest 21 czerwca. Brytyjski premier Boris Johnson ostrzegł jednak przed nadmiernym rozprężeniem. – Musimy zachować ostrożność w związku z rosnącą liczbą przypadków w całej Europie i nowymi wariantami koronawirusa zagrażającymi programowi szczepień. Pomimo dzisiejszego poluzowania wszyscy muszą nadal przestrzegać zasad, pamiętać o rękach, twarzy, przestrzeni i zgłaszać się na szczepienie, gdy dostaną wezwanie – powiedział premier Borys Johnson. W Walii nakaz pozostawania w domach został zniesiony już dwa tygodnie wcześniej, a od końca marca jej mieszkańcy mogą się też swobodnie poruszać po całym jej terytorium, w Szkocji i Irlandii Północnej zakaz wychodzenia z domów również został zniesiony pod koniec marca. Do rządowego apelu o kontynuowanie bezpiecznych zachowań dołączają się eksperci i naukowcy związani z branżą medyczną i odpowiadający za zdrowie publiczne. Brytyjscy eksperci ostrzegają,


KORONAWIRUS

35

PORT. Małgorzata Skibińska

że do czasu zaszczepienia większości ludności świata, czyli jeszcze przez wiele miesięcy lub nawet lat, może być niezbędne stosowanie maseczek i konieczność zachowywania dystansu społecznego. – Z pewnością trzeba będzie zachować ograniczenia przez kilka lat, przynajmniej dopóki inne części świata nie zostaną zaszczepione w takim stopniu, jak my – twierdzi dr Mary Ramsay, dyrektor ds. szczepień w Public Health England. – Musimy bardzo uważnie przyjrzeć się sytuacji, zanim jakieś z ograniczeń zostanie zniesione – twierdzi dr Mary Ramsay. – Ludzie przyzwyczaili się teraz do pewnych niewielkich ograniczeń i mogą z nimi żyć. Gospodarka też może funkcjonować przy pewnych ograniczeniach. Podobnego zdania jest profesor Jeremy Brown, członek Komitetu ds. Szczepionek i Szczepień. Uważa on, że niezbędne jest zaszczepienie wszystkich osób. Do tego czasu, aby zapobiec infekcji rozprzestrzeniającej się po kraju niezbędny będzie pewien dystans społeczny lub ochrona np. w postaci noszonych maseczek w przestrzeni publicznej i dezynfekcja rąk. Opinie ekspertów są zbieżne z raportem, który na początku miesiąca zaprezentowali doradcy medyczni rządu w Londynie. Napisali oni, że utrzymanie podstawowej polityki ograniczającej transmisję będzie konieczne przez jakiś czas.

Rządowa mapa drogowa przewiduje znoszenie restrykcji w czterech etapach, z co najmniej pięciotygodniowymi odstępami między nimi. Główny doradca medyczny rządu Wielkiej Brytanii, profesor Chris Whitty wyjaśnił, że doradcy rządowi potrzebują od trzech do czterech tygodni po każdym kolejnym etapie na ocenę efektów wdrożonego etapu, a rząd potrzebuje dodatkowy tydzień na uprzedzenie o wprowadzanych zmianach. Niezależnie od postępów w programie znoszenia restrykcji, w laboratoriach na całym świecie trwają prace nad kolejnymi preparatami dedykowanymi walce z pandemią. Uniwersytet Oksfordzki poinformował, że we współpracy z koncernem AstraZeneca będzie wstępnie badać skuteczność szczepionki wziewnej przeciwko Covid–19. Będzie ją testować na 30 ochotnikach w wieku 18–40 lat. Brytyjscy naukowcy we wrześniu ubiegłego roku poinformowali, że wziewne wersje szczepionki przeciwko Covid–19, opracowane przez Uniwersytet Oksfordzki i Imperial College, będą przetestowane, aby sprawdzić, czy zapewniają zlokalizowaną odpowiedź immunologiczną w drogach oddechowych. Jak pokazują wyniki badań statystycznych przeprowadzonych przez Of�ice for National Statistics (ONS), około połowa ludzi w Wielkiej Brytanii ma już przeciwciała przeciwko Covid–19. Nabyli je zarówno w wyniku infekcji, jak i szczepienia. Zde-

cydowana większość społeczeństwa z przeciwciałami, 30 milionów osób, to grupa, która otrzymała co najmniej pierwszą dawkę szczepienia. Wśród najstarszej części społeczeństwa, procent liczby osób z przeciwciałami jest jeszcze większy. Aby liczby te wciąż się powiększały prowadzone są na szeroką skalę kampanie informacyjne na temat medycznych i społecznych korzyści szczepienia. Informacje te przekazywane są także w językach mniejszości narodowych mieszkających w Wielkiej Brytanii. NHS wyprodukowało też spoty informacyjne skierowane do Polaków mieszkających na Wyspach. W jednym z nich Beata Szymczyk–Hałas, lekarz specjalista chorób zakaźnych wyjaśnia zalety regularnego stosowania szybkich testów na obecność koronawirusa. – Regularne testy dwa razy w tygodniu, mogą pomóc powstrzymać wirusa, zapewnić bezpieczeństwo rodzinie, przyjaciołom i społeczności oraz pomóc przedszkolom i szkołom pozostawać otwartymi. Zaleca się, aby rodzice i osoby wspierające dzieci w wieku przedszkolnym, szkolnym i studenckim przechodzili regularne testy – mówi Beata Szymczyk–Hałas. – Testy są bezpłatne i łatwe do wykonania, a wyniki są dostępne w około 30 minut. Nadal musimy być ostrożni, aby powstrzymać rozprzestrzenianie się wirusa.

(Małgorzata Skibińska)




38

KORONAWIRUS

LĘK W PANDEMII przybiera różne oblicza

OD PANDEMII NIE UCIEKNIESZ. NIC DZIWNEGO, ŻE WŚRÓD ZABURZEŃ ZDROWIA PSYCHICZNEGO, DO ROZWOJU KTÓRYCH PRZYCZYNIA SIĘ OBECNY OGÓLNOŚWIATOWY KRYZYS, DOMINUJĄCĄ ROLĘ ODGRYWAJĄ RÓŻNEGO RODZAJU ZABURZENIA LĘKOWE, W TYM PRZEDE WSZYSTKIM: LĘK PANICZNY, LĘK UOGÓLNIONY ORAZ TZW. ZABURZENIE STRESOWE POURAZOWE, ZNANE SZERZEJ JAKO PTSD. WIESZ, CZYM SIĘ ONE RÓŻNIĄ?

9 kwietnia 2021

– Od wybuchu wulkanu można uciec, podobnie można też wyjechać z miejsca dotkniętego trzęsieniem ziemi. W pandemii jednak nie bardzo jest gdzie uciec, wszędzie jest bowiem obecne ryzyko i obowiązują jakieś ograniczenia – podkreślał psychiatra dr n. med. Sławomir Murawiec podczas swojego niedawnego wykładu online, który dotyczył wpływu pandemii na zdrowie psychiczne. Ekspert przekonywał, że na silny i długotrwały stres z powodu pandemii narażeni są praktycznie wszyscy, choć najbardziej pracownicy służby zdrowia, w tym zwłaszcza pielęgniarki. – Skala bolesnego doświadczenia jest zróżnicowana: od zachorowania i bezpośredniego zagrożenia życia, przez bycie świadkiem tego typu sytuacji, bycie w grupie szczególnego ryzyka, pozostawanie w kwarantannie, aż po konfrontowanie się z informacją o śmierci bliskiej osoby lub jej groźbie. Obszar traumatycznych doświadczeń obejmuje jednak również wydłużone w czasie narażenie na skutki wprowadzanych regulacji sanitarnoepidemiologicznych ograniczających swobodę działania, dostęp do posiadanych dóbr, możliwości egzystencjalnych czy wsparcia medycznego w schorzeniach niepandemicznych – mówił psychiatra, podkreślając, że wszystkie wymienione sytuacje prowadzą do wzmożonego stresu, co u części osób może skutkować pojawieniem się lub też nasileniem zaburzeń zdrowia psychicznego. Konkretnie, do najczęściej obserwowanych w trakcie pandemii zaburzeń psychicznych należą według specjalisty różnego rodzaju zaburzenia lękowe oraz depresja.

Jeśli chodzi o zaburzenia lękowe, to prym wiodą przede wszystkim: lęk paniczny, lęk uogólniony oraz zaburzenie stresowe pourazowe (PTSD). Z uwagi na ich częste występowanie warto wiedzieć jak je rozpoznać, aby móc w porę poszukać profesjonalnej pomocy (psychologa, psychoterapeuty lub psychiatry). Nieleczone zaburzenia lękowe nie tylko bowiem powodują cierpienie i znacząco obniżają jakość życia, lecz mogą też prowadzić do poważniejszych kłopotów i komplikacji (m.in. zwiększają ryzyko podjęcia próby samobójczej czy ryzyko zgonu z powodu choroby wieńcowej). – Lęk paniczny to sytuacja, w której nagle występuje u kogoś nieoczekiwanie silny lęk, o skrajnym, olbrzymim wręcz nasileniu. Towarzyszy temu często poczucie, że się właśnie umiera, albo że się za chwilę straci kontrolę nad sobą i zwariuje. Serce bije wtedy jak oszalałe, człowiek się poci, odczuwa duszności, zawroty głowy, ma poczucie nierealności. Osoby doświadczające napadów ciężkiego lęku dość łatwo się diagnozuje, gdyż są to osoby, które mówią coś takiego: panie doktorze, ostatnio 5 razy byłem na SOR-ze i za każdym razem mnie odsyłali, mówiąc że nic mi nie dolega – zaznaczał psychiatra, podkreślając, że napady paniki nie są ograniczone do jakichś szczególnych sytuacji czy okoliczności, lecz mogą wystąpić w dowolnym, nieoczekiwanym momencie.

Nieco trudniej jest rozpoznać lęk uogólniony.

– Lęk uogólniony to zaburzenie, w którym człowiek sobie zwyczajnie siedzi, ale jego głowa generuje różne czarne scenariusze na przyszłość. Na pewno zachoruję, na pewno umrę, na pewno zakażę się, a potem zakażę swoich bliskich. Choć nie ma do tego jeszcze jakichś szczególnych, realnych podstaw, to głowa takiego człowieka już wynajduje problemy, które mogą zaistnieć. To zaburzenie jest rzadziej rozpoznawane, gdyż otoczenie często je bagatelizuje i się po prostu do takiej


39

+", ;"%#"ƍ 0 480+& 4".010$;6$*& * (%;*& 4;6,"ƍ 10.0$:

reklama

1POJȈFK QS[FETUBXJBNZ OBKXBȈOJFKT[F SBEZ J XTLB[ØXLJ FLTQFSUØX PE [ESPXJB QTZDIJD[OFHP OB D[BT QBOEFNJJ t Zminimalizuj PHMnjEBOJF T VDIBOJF D[ZUBOJF J T[VLB OJF JOGPSNBDKJ EPUZD[njDZDI QBOEFNJJ LUØSF OBLSǗDBKnj TQJSBMǗ MǗLV J TUSFTV *OGPS NBDKJ T[VLBK UZMLP X XJBSZ HPEOZDI ȇSØE BDI t Chroń TJFCJF J KFEOPD[FǴOJF XTQJFSBK JOOZDI 6E[JFMBOJF QPNPDZ JOOZN PTPCPN J QP[PTUBXBOJF [ OJNJ X LPO UBLDJF EPTUBSD[B MJD[OZDI PCPQØMOZDI LPS[ZǴDJ OBUVSZ QTZDIPMPHJD[OFK

osoby przyzwyczaja, że ona już taka jest – mówił Sławomir Murawiec, zwracając uwagę na fakt, że również i w tym przypadku lęk występuje niezależnie od jakichkolwiek konkretnych okoliczności zewnętrznych, oraz że mogą towarzyszyć mu objawy „cielesne”, takie jak np. pocenie się, przyspieszone bicie serca czy napięcie mięśniowe. Kolejne z wymienionych wcześniej zaburzeń lękowych, które coraz częściej rozpoznaje się z powodu pandemii to zaburzenie stresowe pourazowe (PTSD). – Znane jest z wielu amerykańskich �ilmów, których bohater wraca z wojny do swego rodzinnego miasta, gdzie zamiast spokojnie żyć, budzi się w nocy zlany potem, bo śnią mu się sytuacje, których wcześniej doświadczył. Zaburzenie stresowe pourazowe powstaje jako opóźniona lub przedłużona reakcja na stresujące wydarzenia lub sytuacje o charakterze wyjątkowo zagrażającym czy katastrofalnym. Tego rodzaju zaburzenia mogą wystąpić np. u tych osób, które ciężko przechorowały COVID-19 lub też były świadkami śmierci innych osób podczas pobytu w szpitalu – wyjaśniał psychiatra. Do typowych objawów tego zaburzenia należą m.in. powtarzające

t Staraj się KBL UP UZMLP NPȈMJXF [BDIPXBǎ EPUZDI D[BTPXZ PTPCJTUZ TQPTØC TQǗE[BOJB D[BTV J SZUN EOJB /JF SF[ZHOVK [F TXP JDI VMVCJPOZDI [BKǗǎ [BJO UFSFTPXBǩ J BLUZXOPǴDJ t Zwracaj VXBHǗ OB TXPKF QPUS[FCZ J VD[VDJB +FǴMJ EPǴXJBED[ZT[ LSZ[ZTV QTZDIJD[OFHP QPT[VLBK XTQBSDJB V [BVGBOZDI CMJTLJDI DJ PTØC BMCP V QSP GFTKPOBMJTUØX ET [ESPXJB QTZDIJD[OFHP

się epizody przeżywania doznanego urazu psychicznego w natrętnych wspomnieniach lub w snach. Często towarzyszy im uczucie otępienia lub odrętwienia uczuciowego, próba odizolowania się od innych ludzi, niereagowania na otoczenie, a także unikanie działań, które mogłyby przypomnieć przeżyty uraz. W kontekście różnych odmian „lęku pandemicznego” warto jeszcze dodać, że do istotnych czynników ryzyka jego wystąpienia u konkretnych osób, poza wrodzonymi i nabytymi predyspozycjami osobowościowymi, ogólnym stanem zdrowia, sytuacją zawodową i rodzinną, należy także sposób korzystania z mediów. – Osoby, które nie doświadczają bezpośrednio pandemii, mogą się narażać na dodatkowy stres z nią związany za pośrednictwem mediów. Zwłaszcza, gdy człowiek się bardzo wkręca w przekazy na jej temat. Można być wtedy dosłownie sparaliżowanym lękiem, tymi ciągle napływającymi, straszącymi informacjami, które wywołują poczucie zagrożenia. Nie doświadczaliśmy wcześniej czegoś podobnego w tak dużym natężeniu – zaznaczył Sławomir Murawiec.

(zdrowie.pap.pl)


40

KORONAWIRUS

TRWAJĄCA PANDEMIA SPRAWIŁA, ŻE WIELU Z NAS BARDZIEJ NIŻ DOTĄD ZACZĘŁO INTERESOWAĆ SIĘ SPRAWAMI ZDROWIA, W TYM ZWŁASZCZA CZYNNIKAMI WPŁYWAJĄCYMI NA NASZĄ ODPORNOŚĆ. O TYM, CO KONKRETNIE JĄ WZMACNIA, A CO OSŁABIA I JAK DZIAŁA W ZETKNIĘCIU Z NOWYM KORONAWIRUSEM – OPOWIADA PROF. JOANNA ZAJKOWSKA Z UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO W BIAŁYMSTOKU. ROZMAWIAŁ: WIKTOR SZCZEPANIAK (ZA: ZDROWIE.PAP.PL).

JAK UKŁAD IMMUNOLOGICZNY WALCZY

z wirusem Nie każdy w dzieciństwie oglądał serial „Było sobie życie”, w którym przystępnie pokazano, jak w praktyce działa układ immunologiczny człowieka. Czy mogłaby pani wyjaśnić w kilku słowach, jakie są jego najważniejsze zadania i mechanizmy? – Podstawowa funkcja to odróżnianie komórek własnych od obcych. Każda nasza komórka jest sygnowana, że należy do nas, za pomocą tzw. układu zgodności tkankowej, a konkretnie cząsteczek MHC I i MHC II. Za ich pomocą układ zgodności tkankowej nadaje każdej naszej komórce identy�ikator (jakby imię i nazwisko), które rozpoznawane jest właśnie przez nasz układ immunologiczny. Jeśli jakaś komórka nie ma takiego identy�ikatora, to wtedy układ immunologiczny rozpoznaje w niej „intruza bez legitymacji” i ją niszczy. W ten sposób codziennie niszczone są komórki, które mogą dać początek nowotworowi (nowotwór to nasze własne komórki, które dzielą się według własnych reguł). Tak też rozpoznawane i niszczone są bakterie i wirusy, które dostają się do naszego organizmu z zewnątrz. Dlatego dobrze działający układ immunologiczny chroni nas zarówno przed chorobą nowotworową, jak i chorobami zakaźnymi. Jego sprawność zwięk9 kwietnia 2021

SARS–CoV–2

sza się, jeśli pozna wcześniej i zapamięta takich intruzów. To właśnie dlatego tak skutecznym sposobem zapobiegania wielu chorobom są szczepionki, które po prostu wykorzystują te naturalne mechanizmy obronne organizmu. Ale te same mechanizmy chyba również czasem sprawiają kłopoty np. przy transplantacjach jakichś narządów lub tkanek, prawda? – Rzeczywiście. Dlatego przed transplantacją najpierw badamy układ zgodności tkankowej pacjenta, a potem szukamy dawcy, który jest pod tym względem jak najbardziej zbliżony. Mimo to i tak trzeba potem podawać pacjentowi (biorcy) leki, które osłabiają działanie układu immunologicznego, żeby jego organizm nie odrzucił przeszczepu. Wróćmy do chorób zakaźnych. Proszę wyjaśnić, jak układ immunologiczny rozpoznaje wirusy, które przecież nie są organizmami komórkowymi. – Cząsteczki MHC I i MHC II, poza znakowaniem naszych komórek, biorą też udział w pokazywaniu układowi immunologicznemu obcych białek. Jeśli zrobi to cząsteczka MHC I, to wtedy organizm gene-

ruje tzw. odpowiedź immunologiczną komórkową, a jeśli zrobi to cząsteczka MHC II, to generuje się tzw. odpowiedź humoralna.

Od czego to zależy i czym różnią się te dwa typy odpowiedzi immunologicznej? – Jeśli obce białko powstanie w naszej komórce (np. białko kolca koronawirusa wytworzone na podstawie przepisu mRNA ze szczepionki), to wtedy przedstawia je układowi immunologicznemu cząsteczka MHC I, a jeśli obce białko zostanie wchłonięte przez komórkę z zewnątrz (np. ze szczepionki zawierającej gotowe białko kolca koronawirusa), to wtedy pokazuje je cząsteczka MHC II. Zarówno odpowiedź komórkowa, jak i humoralna mają na celu zniszczenie intruza, różnią się jednak mechanizmem działania. A który z tych dwóch rodzajów odpowiedzi immunologicznej związany jest z wytwarzaniem przeciwciał? – Odpowiedź humoralna, gdy białko przedstawione jest na cząsteczce MHC II (czyli kiedy „połknięte” jest gotowe białko).


41 Czyli to na jej wytworzeniu powinno nam najbardziej zależeć? – To dość złożona sprawa. Warto wiedzieć, że nasz układ odpornościowy generalnie inaczej walczy z wirusami, a inaczej z bakteriami oraz ich toksynami. Wirusy zwalczamy przede wszystkim za pomocą tzw. cytotoksycznych komórek, limfocytów NK, zwanych naturalnymi zabójcami. Stanowią one element zarówno przeciwzakaźnej, jak i przeciwnowotworowej odporności komórkowej. Tymczasem bakterie zwalczamy głównie za pomocą przeciwciał, które są elementem odporności humoralnej. Jednak w praktyce, do skutecznego zwalczania infekcji wirusowych potrzebne są nam obydwa rodzaje odpowiedzi immunologicznej. W kontekście szczepionek warto podkreślić, że zarówno szczepionka mRNA, jak i wektorowa, łączą te dwa mechanizmy. Za sprawą tych szczepionek synteza białka kolca wirusa następuje bowiem w naszych komórkach, dzięki czemu cząsteczki MHC I generują odpowiedź komórkową, ale później, jak te komórki się rozpadną, to wtedy obce białko jest pochłaniane przez inne komórki niejako z zewnątrz, przez co cząsteczki MHC II uruchamiają odpowiedź humoralną. Zatem inne rodzaje szczepionek, np. tzw. białkowe, czyli zawierające nie przepis na białko kolca koronawirusa lecz gotowy kolec, a raczej tworzące go powierzchniowe białko „S”, będą generować inną odpowiedź immunologiczną? – Tak, sposób w jaki przedstawimy obcy antygen układowi immunologicznemu w dużej mierze determinuje rodzaj odpowiedzi. Jak już wspomnia-

łam, szczepionki mRNA i wektorowe pozwalają na wytworzenie obcego białka przez nas samych, co pozwala najpierw na wygenerowanie silnej odpowiedzi komórkowej, a dopiero później generuje odpowiedź humoralną. Natomiast szczepionki posługujące się gotowym białkiem kolca wirusa (np. Novavax) lub zabitym wirusem (np. szczepionki chińskie), generują głównie silną odpowiedź humoralną. W praktyce szczepionki mRNA i wektorowe działają więc w sposób bardziej kompleksowy. W tym kontekście warto jeszcze dodać, że obydwa rodzaje odpowiedzi immunologicznej generują tzw. komórki pamięci, czyli „portret pamięciowy intruza”, który ułatwia jego szybsze zidenty�ikowanie i pokonanie w przyszłości. A czy wiadomo już, który rodzaj szczepionek jest najskuteczniejszy i zapewnia najdłuższą ochronę? – Z wielu względów trudno na razie o jednoznaczną ocenę. Przypuszczamy jednak, że sposób wprowadzenia cząsteczek mRNA do komórek może wpływać na trwałość efektów szczepienia. Jak wiadomo, w szczepionkach genetycznych nośnikami mRNA są pęcherzyki nanolipidowe, które są dość obojętne dla układu immunologicznego (wzbudzają niską odpowiedź z jego strony o ile w ogóle). Tymczasem w szczepionkach wektorowych nośnikiem, który wprowadza mRNA do komórek jest osłabiony adenowirus, pozbawiony zdolności namnażania się. Jednak ten adenowirus nie jest już obojętny dla układu immunologicznego, który rozpoznaje jego białka jako obce i generuje przeciwko

nim odpowiedź (przeciwciała). To właśnie dlatego po szczepionkach wektorowych częściej występują niepożądane odczyny poszczepienne, choć zwykle łagodne i przejściowe po pierwszej dawce, a jeszcze słabsze po drugiej. Warto dodać, że naukowcy cały czas analizują czynniki, które wpływają na trwałość efektów szczepienia. Jedną z metod, stosowanych w tym celu w niektórych szczepionkach, są dodawane do nich adjuwanty. Mówiliśmy dużo o szczepieniach, ale rozumiem, że obydwa wspomniane wcześniej mechanizmy odpornościowe pojawiają się także w przypadku naturalnego zakażenia się nowym koronawirusem. Proszę powiedzieć jak przebiega taka infekcja krok po kroku, z punktu widzenia układu immunologicznego. – Zacznijmy od tego, że spotykamy się na co dzień z dużą liczbą różnych patogenów, w tym również wirusów, ale nie każdy z nich nas zakaża. Robią to jedynie te wirusy, które mają specjalny „klucz”, dzięki któremu potra�ią wejść do naszej komórki po to, żeby przestroić tak jej maszynerię wewnętrzną, żeby tworzyła ona kopie wirusa. Taka jest pokrótce �ilozo�ia działania wirusów. Zatem nowy koronawirus posiada taki klucz, i żeby się namnażać, czyli tworzyć swoje kopie, wchodzi do naszych komórek. Wykorzystuje do tego receptory ACE–2, których najwięcej znajduje się w komórkach śluzówek, m.in. w górnych drogach oddechowych, ale także i w innych narządach, np. jelitach czy nawet mózgu.

dokończenie na str. 42

reklama


42 dokończenie ze str. 41

Jeśli wirus zacznie się namnażać, wtedy rozprasza się po naszym organizmie atakując kolejne komórki, do których potra�i wejść, zwłaszcza te zlokalizowane w płucach, bo ma do nich najbliżej.

Jak reaguje na ten najazd nasz organizm? – Gdy wirus stworzy swoje kopie, w końcu doprowadza do rozpadu zainfekowanych komórek. To alarmuje nasz układ immunologiczny, który jednocześnie próbuje rozpoznać obce białko wirusowe, zaczyna sprzątać produkty rozpadu komórek, a także mobilizuje różne formacje sił odpornościowych, czyli wytwarza się stan zapalny, który ma na celu zlikwidować najazd intruzów. Jest to przyczyną pojawienia się zauważanych przez nas objawów zakażenia, czyli m.in. obrzęku, wysięku, obecności płynu w pęcherzykach płucnych, duszności, gorączki, kaszlu. To właśnie próba wyeliminowania wirusa daje nam objawy kliniczne COVID–19. Metaforycznie można to przyrównać do bitwy pod Grunwaldem, ponieważ zaangażowanych jest w tę walkę z infekcją bardzo wiele różnych komórek układu immunologicznego, tworzących odrębne formacje, które mają odmienne kompetencje: jedne rozpoznają, inne atakują, jeszcze inne sprzątają pobojowisko, są też takie, które regulują odpowiedź immunologiczną oraz te, które zapamiętują najeźdźcę. Jeżeli organizm opanuje sytuację w pierwszym tygodniu infekcji, to później następuje stopniowe wyciszanie stanu zapalnego, co prowadzi do zdrowienia.

A co się dzieje dalej, gdy sytuacja jednak nie zostanie opanowana i wymknie się spod kontroli? – U części osób występuje nadmierna reakcja układu immunologicznego na infekcję. Dochodzi u nich do dysregulacji w zakresie działania komórek zwalczających zakażenie, głównie makrofagów. Wtedy zamiast wyciszenia stanu zapalnego dochodzi do jego niekontrolowanego narastania, co stwarza niebezpieczeństwo wystąpienia tzw. burzy cytokinowej. Prowadzi ona często do niewydolności wielonarządowej i dramatycznego przebiegu choroby. A w którym momencie powstają przeciwciała? – W pierwszej fazie infekcji do działania przystępuje głównie mechanizm odporności wrodzonej (nieswoistej), a powstawanie swoistych przeciwciał 9 kwietnia 2021

obserwujemy dopiero w 2–3 tygodniu, czyli w momencie, kiedy zaczyna się rozpadać duża ilość zaatakowanych przez wirusa komórek. Wydostaje się z nich wtedy białko wirusa, które jest następnie pochłaniane przez makrofagi oraz komórki prezentujące antygeny układowi immunologicznemu (komórki dendrytyczne). Te ostatnie w celu skutecznej prezentacji antygenu (obcego białka) najpierw siekają go na kawałki. Dzięki temu w końcu zaczynają się wytwarzać przeciwciała skierowane przeciwko wirusowym białkom, najpierw przeciwciała klasy IGM i IGA, a potem IGG. Tworzą się też komórki pamięci. W tym momencie zaczyna się więc rozwój tzw. odporności nabytej (swoistej).

Osoby przechodzące zakażenie bez objawów też wytwarzają te wszystkie przeciwciała? – Tak, tylko u nich zapalenia po prostu nie widać. Wpływ na taki właśnie bezobjawowy lub skąpoobjawowy przebieg infekcji mają m.in. niewielka dawka wirusa przyjęta z otoczenia, a także wrodzone cechy układu odpornościowego. W takich przypadkach koronawirus zakaża nas, ale nie wywołuje choroby, czyli widocznych objawów zakażenia. Niemniej, intruzi są u takich osób eliminowani w tym samym mechanizmie co u innych. Jednak obserwacje wskazują, że tzw. bezobjawowi mają mniej przeciwciał i krócej się one u nich utrzymują, w porównaniu do osób, które przechorowały COVID–19 ciężej lub też się zaszczepiły.

A dlaczego małe dzieci generalnie tak rzadko chorują na COVID–19, podczas gdy seniorzy znacznie częściej i ciężej? – Nasz układ immunologiczny zmienia się w toku życia. Najpierw wykształca się, potem dojrzewa i funkcjonuje maksymalnie, a potem zaczyna działać coraz słabiej, m.in. dlatego, że po 65. roku życia grasica, czyli ważny element układu immunologicznego ulega stopniowej inwolucji (zanikowi). Starzenie się układu immunologicznego i jego słabnięcie z wiekiem nazywa się immunosenesencją. To właśnie m.in. z tego powodu seniorzy są bardziej niż młodzież narażeni na rozwój nowotworów. Oczywiście przebieg tego zjawiska jest różny w zależności od kondycji i predyspozycji danej osoby. Generalnie jednak skrajne grupy wiekowe, czyli najmłodsza i najstarsza, najgorzej radzą sobie z zakażeniami wirusowymi, bo najpierw grasica nie jest jeszcze w pełni dojrzała, a potem ulega zaś stop-

niowej inwolucji. Dzieci mniej więcej do 7. roku życia wykształcają swój układ immunologiczny. Po urodzeniu zapisuje się u każdego indywidualna historia kontaktów z patogenami (intruzami) czyli pisze się nasza własna immunobiogra�ia. To jest ta część odporności nabyta poprzez czynny kontakt z różnymi patogenami, w efekcie szczepień ochronnych, jak też i różnych infekcji. To właśnie one tworzą naszą indywidualną immunobiogra�ię.

Ale przecież dzieci nie są szczepione przeciwko nowemu koronawirusowi, a jednak według statystyk rzadko chorują na COVID–19. Jak to możliwe? – Ich mniejszą zachorowalność na COVID–19 tłumaczy się tym, że są one w okresie systematycznych szczepień, przez co ich układ immunologiczny jest stale pobudzany i przez to bardziej reaktywny. Po drugie, wejście tego wirusa do ludzkich komórek odbywa się poprzez receptor ACE–2, który u dzieci jest mniej wyrażony niż u dorosłych. Zatem wrota zakażenia są mniej dostępne.

Co jeszcze wpływa na to, że niektórzy przechodzą COVID–19 lekko, niczym zwykły katar, choć nie byli przeciwko niemu szczepieni? – U części osób może przyczyniać się do tego fakt, że przechodziły one już wcześniej zakażenia wywołane przez inne koronawirusy. Przecież znanych jest nam już od dawna kilka koronawirusów wywołujących zwykłe, sezonowe przeziębienia. Być może więc, takie osoby mają pewien potencjał przeciwciał skierowanych przeciwko koronawirusom, dzięki którym neutralizują również tego nowego koronawirusa SARS–CoV–2. To również potwierdza regułę, że przez całe życie zapisujemy swoją historię immunologiczną i dozbrajamy się poprzez szczepienia lub kontakt z patogenami. Co jeszcze poza starzeniem się organizmu osłabia układ immunologiczny, zwiększając ryzyko zakażenia oraz ciężkiego przebiegu COVID–19? Układ immunologiczny działa słabiej, gdy jesteśmy przemęczeni, np. po długiej podróży, wyczerpani jakąś chorobą, niedożywieni, niewyspani, zestresowani etc., a więc gdy ogólnie znajdujemy się w słabej kondycji, tak �izycznej, jak i psychicznej. Na przykład stres negatywnie wpływa na zdolność organizmu do radzenia sobie z infekcjami, ponieważ wydzielają się

pod jego wpływem konkretne hormony nadnerczy (tzw. hormony stresu), które powodują depresję układu immunologicznego. Dlatego warto świadomie dbać o swoją kondycję, poprzez zdrowe żywienie, regularną aktywność �izyczną, wysypianie się, utrzymywanie zdrowej równowagi między pracą a życiem prywatnym, a także naukę skutecznych technik radzenia sobie ze stresem. To wszystko przekłada się bowiem pośrednio także na naszą odporność. A modne ostatnio morsowanie? Wzmacnia odporność? – Jeśli jest stosowane z głową, czyli z odpowiednim, wcześniejszym przygotowaniem kondycyjnym i hartowaniem organizmu, a przy tym regularne i bez żadnych ekstremalnych wyczynów, to myślę, że może pomóc nam w lepszej adaptacji organizmu do różnicy temperatur, a także ogólnie go mobilizować. Jest to jednak aktywność tylko dla osób ogólnie zdrowych, bez żadnych poważniejszych obciążeń.

Jak jeszcze można hartować swój organizm, ale bez wskakiwania do przerębla, co jednak jest w pewnym sensie dość ekstremalne? – Jak wiadomo, często łapiemy przeziębienia gdy doświadczymy jakiejś gwałtownej różnicy temperatur, np. jedząc lody latem lub nie zakładając czapki czy szalika wychodząc z domu zimą. Szoki temperaturowe sprzyjają m.in. infekcjom górnych dróg oddechowych. Zatem przyzwyczajanie się do różnic temperatur może pomóc organizmowi się do takich sytuacji lepiej adaptować. Z drugiej strony warto też unikać nadmiernego przegrzewania się i przegrzewania pomieszczeń, w których przebywamy, a więc starać się niwelować doświadczane przez nas różnice temperatur. (...) A co z maseczkami ochronnymi na usta i nos? Nie brak głosów sceptycznych, że jednak nie stanowią one zbyt skutecznej zapory dla nowego koronawirusa. – Moim zdaniem zostało już wystarczająco mocno dowiedzione, że stosowanie tzw. zasady DDM istotnie ogranicza transmisję wirusa, zwłaszcza w zamkniętych pomieszczeniach. Choć np. w takiej Szwecji rzeczywiście podejście do kwestii powszechnego stosowania maseczek jest wciąż dość liberalne, to jednak proszę mi


43 wierzyć, że tamtejsi lekarze je dość rygorystycznie stosują, podobnie jak lekarze w innych krajach. Fakty są bowiem takie, że osoby oddychające ustami, głośno mówiące, kaszlące czy kichające, zakładając maseczkę, rzeczywiście chronią innych przed wydzielanym przez siebie bioaerozolem. Ktoś policzył, że w jednym kichnięciu można wyemitować aż 7 mld cząstek wirusa, z prędkością 60 km na godzinę. Maseczki jednak znaczną część tego bioaerozolu zatrzymują, a przynajmniej jego większe cząsteczki. Aby zatrzymać drobniejszy aerozol potrzebne są już profesjonalne maseczki o wysokich parametrach ochronnych. Dlatego nie ma co narzekać. Stosowanie maseczek naprawdę ma sens i do tego działa w dwie strony, czyli chroni zarówno innych przed zakażeniem się od nas, jak i chroni nas przez zakażeniem się od innych, choć to drugie w nieco mniejszym stopniu. O ile oczywiście umiejętnie ich używamy i są one odpowiedniej jakości. Chciałbym jeszcze zapytać o nowe warianty koronawirusa: czy one atakują nas w ten sam sposób co wariant podstawowy? – Stwierdzone mutacje dotyczą m.in. słynnego kolca koronawirusa. Dzięki nim niestety z większą łatwością łączy się on z naszymi receptorami komórkowymi, a dzięki temu szybciej się replikuje. Stąd większa zakaźność nowych wariantów.

Czy wiadomo już, w jakim stopniu obecnie stosowane szczepionki zabezpieczają ludzi przed tymi nowymi wariantami? – Można powiedzieć, że szczepionki są swego rodzaju portretem pamięciowym patogenu, który przedstawiamy układowi immunologicznemu, żeby go jak najszybciej rozpoznał i zapamiętał. Jeśli więc wirus mutuje i w efekcie istotnie się zmienia, to też ten portret będzie mniej przydatny do identy�ikacji zmienionego wirusa. W każdym razie wirus staje się mniej lub bardziej trudny do rozpoznania dla układu immunologicznego, bowiem dysponuje on tylko wyjściowym wzorcem przedstawionym w szczepionce. Dlatego producenci pracują już nad kolejnymi wersjami szczepionek, które będą uwzględniać najważniejsze mutacje wirusa. Bardzo ciekawie zapowiada się m.in. nowy rodzaj szczepionki, tzw. mozaikowej, nad którym pracują naukowcy z amerykańskiego Instytutu Technologii w Pasadenie (prace są w fazie badań przedklinicznych). Technologia mozaikowa polega na tym,

że na jednym nośniku białkowym umieszczone są kolce koronawirusa, ale pochodzące od różnych jego wariantów. Przez tę różnorodność szczepionka ta, jak pokazują badania na zwierzętach, generuje odporność nie tylko przeciwko tym konkretnym wariantom, lecz szerzej przeciwko różnym koronawirusom, być może także tym, które gdzieś tam wciąż drzemią w świecie zwierzęcym. Pamiętajmy, że to nie pierwsza epidemia koronawirusowa, która wyszła ze świata zwierzęcego, więc mogą być kolejne. Szczepionka mozaikowa, która zawiera wiele portretów pamięciowych koronawirusa, daje więc duże nadzieje i możliwości.

Wirus jednak zyskał nad nami przewagę i próbuje się wymknąć spod kontroli. Uda się go w końcu pokonać czy jednak zostanie już z nami na zawsze, jako wirus sezonowy, podobnie jak grypa? – Musimy pamiętać, że ma on swój stały rezerwuar zwierzęcy, z którego już po raz trzeci przeskoczył na człowieka. Wcześniej mieliśmy już przecież wywołane przez podobne koronawirusy odzwierzęce epidemie SARS i MERS, które jednak udało się nam dość szybko zdusić. Ten rezerwuar zwierzęcy zostaje. Zatem trudno cokolwiek przewidzieć. Trudno też wyrokować czy wirus SARS–CoV–2 zostanie z nami na stałe, jako wirus sezonowy. Jedno wydaje się tylko pewne, że ta pandemia nie skończy się szybko. W każdej epidemii występują tzw. fale epidemii, szczyt epidemii, a także tzw. ogon epidemii, czyli jej stopniowe wygasanie. Myślę, że ten ogon będzie się jeszcze ciągnął przez dłuższy czas. Dużo zależy tutaj od tempa szczepień. Trzeba bowiem pamiętać, że poza uzyskaniem indywidualnej ochrony przed zachorowaniem, innym ważnym celem szczepień jest również zmniejszenie transmisji patogenu w populacji poprzez budowanie tzw. odporności zbiorowiskowej. Właśnie w ten sposób najskuteczniej utrudniamy patogenowi rozwój polegający na tworzeniu nowych wariantów (mutacji). Wróćmy jeszcze na chwilę do przeciwciał. Czy szczepiąc się zyskujemy dokładnie takie same przeciwciała, jak przy przechorowaniu COVID–19? – Nie do końca. Stosowane obecnie szczepionki przeciw wirusowi SARS –CoV–2 zawierają białko kolca wirusa, więc po szczepieniu nasze przeciwcia-

ła są skierowane przeciwko temu białku, a więc białku S. Tymczasem wirus zawiera też inny rodzaj białka, a konkretnie białko wewnętrzne nukleokapsydu (tzw. białko N). Zatem, po przechorowaniu COVID–19 wygenerują się nam przeciwciała anty–S, jak i anty–N, natomiast po szczepieniu tylko anty–S. To chyba ma ważne implikacje dla wyboru i interpretacji wyników testów serologicznych, prawda? – Tak, generalnie test serologiczny robimy wtedy, gdy chcemy sprawdzić czy przebyliśmy już COVID–19. Po szczepieniach, niezależnie, czy zostaliśmy zaszczepieni szczepionką mRNA, czy wektorową, nie ma potrzeby robienia takich testów. Niemniej jednak warto wiedzieć, że są różne rodzaje testów serologicznych: jedne wykrywają tylko przeciwciała przeciwko powierzchni wirusa (czyli białko S), a inne przeciwko jego wnętrzu (czyli białku N). Jeszcze inne wykrywają obydwa rodzaje przeciwciał. Zatem, test anty–N nie pokaże nam przeciwciał poszczepiennych (w takim przypadku wyjdzie, że mamy ich zero). Jeśli już więc ktoś koniecznie chce zrobić test po szczepieniu, to powinien wybrać wariant wykrywający przeciwciała anty–S. Generalnie więc, najlepiej jest, co do zasady, robić testy na obecność przeciwciał anty–S, które nabywamy zarówno po szczepieniu, jak i po przechorowaniu, a jeśli wyjdzie nam ich wysokie miano, to wtedy możemy czuć się bezpieczni. Jednak mimo wszystko ozdrowieńcom także zaleca się szczepienie. – Tak, bo z czasem ilość przeciwciał u ozdrowieńców się zmniejsza i to znacznie szybciej niż u osób zaszczepionych. Dlatego nie należy ze szczepieniem zwlekać zbyt długo nawet po przechorowaniu COVID–19. Zwłaszcza, że ilość wygenerowanych przeciwciał u poszczególnych ozdrowieńców może się bardzo różnić. Poziom ochrony uzyskany po przechorowaniu może po prostu okazać się niewystarczający do zwalczenia kolejnego zakażenia. Dlatego już po trzech miesiącach od przejścia COVID–19 rekomenduje się ozdrowieńcom szczepienie.

Przypomnijmy jeszcze, kiedy najlepiej jest wykonać testy antygenowe i genetyczne, służące z kolei do wykrywania bieżącego zakażenia. – Metoda PCR (genetyczna) wykrywa fragmenty materiału genetyczne-

go wirusa. Taki test optymalnie jest wykonać 5–7 dni od momentu potencjalnego zakażenia, podczas gdy test antygenowy robi się doraźnie, wtedy, gdy pojawi się u kogoś jakikolwiek objaw COVID–19. Warto wiedzieć, że test antygenowy u osób bezobjawowych, u których ładunek wirusa jest mniejszy, może wyjść fałszywie ujemnie. Dlatego najbardziej miarodajny jest u pacjentów z objawami. Zatem testy genetyczne są bardziej czułe i działają w szerszych ramach czasowych. Warto wiedzieć, że resztki wirusa możemy wydalać nawet przez 8–tygodni od momentu zakażenia, kiedy już nie zakażamy. Test genetyczny może nawet wtedy wykryć, to przebyte już wtedy znacznie wcześniej, zakażenie. Z kolei test antygenowy potwierdza nam aktywne zakażenie, w momencie gdy występują objawy infekcji. Na koniec w kontekście walki z COVID–19 proszę jeszcze opowiedzieć, z jakimi niepożądanymi odczynami poszczepiennymi zetknęła się pani w swojej klinice lub też o jakich NOP–ach słyszała pani od swoich kolegów po fachu. – Generalnie ilość NOP–ów jest zgodna z przewidywaniami, a większość z nich ma charakter łagodny i przejściowy. To po prostu oczekiwana i wkalkulowana w szczepienia cena, jaką płacimy za wygenerowanie odporności. Zresztą odczyny te sygnalizują, że szczepionka działa i nasz organizm reaguje na podany antygen. W punkcie szczepień, w którym ja pracuję, nie mieliśmy poważniejszych NOP–ów. Potencjalnie najgroźniejszym z nich jest wstrząs ana�ilaktyczny, który jednak występuje niezwykle rzadko, średnio u 1–5 osób na milion zaszczepionych.

Ryzyka takiego wstrząsu, nawet pomimo starannej kwali�ikacji do szczepień przez lekarza, chyba nie da się całkowicie wyeliminować, prawda? – Niestety tak. Część tego typu reakcji jest nieprzewidywalna, zwłaszcza, że nie wiemy przecież, czy dana osoba jest uczulona na konkretny składnik szczepionki, np. glikol polietylenowy. Gdy lekarz o to zapyta pacjenta, to ten z pewnością nie będzie wiedział. Jeśli ktoś jest alergikiem, to w ramach ostrożności wydłuża się czas jego obserwacji po szczepieniu do pół godziny lub też odsyła się taką osobę przed szczepieniem do alergologa na konsultację. Jednak pamiętajmy, że taki wstrząs może pojawić się nawet po pierwszorazowym podaniu tabletki z polopiryną lub aspiryną (...).








50 ~ męska STREFA

TRENING IN

Metoda interwałowa dzieli się na: • ekstensywną – umiarkowana intensywność ćwiczeń z dużą liczbą powtórzeń i krótkimi przerwami • intensywną – duża intensywność ćwiczeń, długie, ale niepełne przerwy, mniejsza liczba powtórzeń

ZASADY, POD

Zastanawiacie się nad tym, jak szybko schudnąć dzięki aktywności fizycznej, a może szukacie sposobu na zwiększenie jej intensywności i przyspieszenie efektów? Słyszeliście o treningu interwałowym, jednak nie wiecie, na czym dokładnie polega i jak wprowadzić go bez korzystania z gotowych programów? Czytajcie dalej – opowiemy o najważniejszych efektach, zasadach komponowania treningów oraz innych zaleceniach, które warto znać bez względu na stopień wytrenowania. Trening interwałowy – na czym polega? Czy wiedzieliście o tym, że tzw. interwały miały swoje początki w treningu lekkoatletów? Te formy rozwoju swoich umiejętności zastosował po raz pierwszy Czech Emil Zatopek, który zdobył aż cztery złote medale na dwóch Igrzyskach Olimpijskich: w Helsinkach w 1952 roku oraz w Melbourne w 1956 roku. Czy trening interwałowy odchudza? Prawidłowo przeprowadzony trening interwałowy można polecić osobom chcącym zredukować wagę, a także przyspieszyć przyrost tkanki mięśniowej. Pozwala osiągnąć więcej w krótszym czasie. Niestety nie da się określić dokładnie ile kalorii spala trening interwałowy, gdyż zależy to od jego zaplanowania i indywidualnych preferencji. Szacuje się jednak, że w ciągu 30 minut może to być nawet 300-400 kcal. Co to jest trening interwałowy i na czym dokładnie polega? Jego zasada działania opiera się na zmiennej intensywności i regulowaniu tempa skutkującym szybszym spalaniem tkanki tłuszczowej. Profesjonalnie określa się go jako programowe następowanie faz obciążeń i niepełnego wypoczynku (odczuwamy narastające zmęczenie, podczas którego zachodzą zjawiska adaptacyjne). Układając własny trening interwałowy należy pamiętać, by intensywny wysiłek zawsze przeplatał się z dłuższymi okresami umiarkowanego wysiłku – nie odwrotnie. Intensywny ruch oznacza trening w stre�ie do 90% maksymalnego tęt-

9 kwietnia 2021


męska STREFA ~

51

NTERWAŁOWY

DSTAWY I ZALETY na, a umiarkowany do 60% maksymalnego tętna. Polecamy rozpoczęcie treningów z pulsometrem, zakładając lekką odzież sportową wykonaną z włókien termoaktywnych, które skutecznie odprowadzą nadmiar wilgoci. Wśród tego rodzaju aktywności wyróżnia się także tzw. trening interwałowy HIIT, czyli interwał o wysokiej intensywności. Czy tabata to trening interwałowy? Zdecydowanie tak. Tabata jest ceniona za krótki czas trwania, gdyż jednostka treningowa trwa zaledwie 4 minuty. Trening tego typu polega na wykonywaniu interwałów według zaleceń: 20 sekund ćwiczenia, 10 sekund odpoczynku. Pomimo krótkiego czasu trwania poleca się ją osobom zaawansowanym.

Jak ćwiczyć interwały?

Jeśli wiecie już, jakie są zasady, ile powinien trwać trening interwałowy i jakie przynosi efekty, pora nauczyć się kilku wariantów, które będą odpowiednie dla osób początkujących lub średniozaawansowanych. Nasze propozycje należy traktować jako wskazówki, które powinny być podstawą do indywidualnego stworzenia programów bądź skonsultowania ich z profesjonalnymi trenerami. Ćwiczenia interwałowe najłatwiej wprowadzić podczas jazdy na rowerze oraz biegania (wybierzcie swój nowy strój do biegania lub odzież na rower) – naprzemiennie przyspieszamy i zwalniamy tempo. Każdy pełny interwał powinien składać się z 4 faz – rozgrzewki, 5-10 interwałów, rozciągania i ochłodzenia organizmu, dlatego należy dokładnie rozplanować jego czas trwania. W przypadku treningu HIT powinniśmy połączyć ćwiczenia anaerobowe z cardio. Trening interwałowy na siłowni można ułożyć na podstawie ćwiczeń, np. z wykorzystaniem

własnej masy ciała, takich jak przysiady, pompki, burpees, podciąganie na drążku. Jeśli wolicie większą intensywność, można skorzystać z bieżni lub orbitreka. Sprawdź najlepsze ubrania na siłownię, które zadbają o twój komfort i swobodę ruchów.

Popularny sposób na szybkie efekty

Wiecie już, co daje trening interwałowy, który już kilka lat temu stał się popularny wśród osób, które chcą przede wszystkich zrzucić zbędne kilogramy i przyspieszyć efekty treningowe. Pomimo tego nie jest to propozycja dla wszystkich – jeśli nie czujecie się wystarczająco sprawni, warto zacząć od poprawy kondycji i wytrzymałości. Zanim spróbujecie, zapamiętajcie zasady stosowania i układania treningu, które powinny być najlepszym drogowskazem. Jakie efekty przynosi trening interwałowy? • efektywnie redukuje tkankę tłuszczową – szybciej niż treningi cardio • przyśpiesza metabolizm • nie wpływa negatywnie na tkankę mięśniową – przy odpowiednim doborze ćwiczeń może także zwiększać siłę, ilość tkanki mięśniowej i wytrzymałość • poprawia wydolność tlenową organizmu • przyczynia się do korzystnych reakcji hormonalnych • poprawia samopoczucie • zmniejsza ryzyko zachorowania na choroby cywilizacyjne takie jak cukrzyca czy nadciśnienie

Trening interwałowy można ułożyć samodzielnie, jednak należy przestrzegać kilku podstawowych zasad: • Wykonuj go maksymalnie 3 razy w tygodniu – zostawiając minimum 1 dzień na regenerację organizmu, w zależności od stopnia wytrenowania i indywidualnych preferencji. • Zadbaj o rozgrzewkę przed treningiem i rozciąganie po nim, by zmniejszyć ryzyko kontuzji. • Trening interwałowy nie powinien być łączony z innymi formami treningowymi, gdyż jest bardzo obciążający dla organizmu. Osoby bardziej zaawansowane mogą wykonywać go wraz np. z treningiem siłowym. • Dostosuj dietę w zależności od pożądanych efektów i indywidualnych zaleceń żywieniowych. Nie poleca się interwałów podczas diety redukcyjnej. • Długość interwałów dopasuj do własnych możliwości – zaleca się, by nie przekraczać czasu 25-30 minut. Osoby początkujące mogą zacząć nawet od 5-10 minut treningu. • Nie spożywaj posiłku do 2 godzin przed aktywnością. Nie stosuj treningów interwałowych także na czczo. • Zrezygnuj z interwałów jeśli masz problemy z sercem, układem krążenia oraz cierpisz na znaczną nadwagę. (źródło: 4f.com.pl)

reklama


52


Skarb żużlowego

KIBICA

Już za chwileczkę, już za momencik ruszą wielkie żużlowe emocje! Dla spragnionych żużla kibiców przygotowaliśmy specjalny dodatek, w którym prezentujemy polskie klubu żużlowe trzech szczebli rozgrywkowych oraz szczegółowy kalendarz rozgrywek. Miłej lektury!











winieta skarbWINIETA KIBICA ~ 63

Terminarz – PGE EKSTRALIGA Włókniarz Częstochowa – Motor Lublin Sparta Wrocław – GKM Grudziądz Falubaz Zielona Góra – Apator Toruń Stal Gorzów – Unia Leszno

1. kolejka – 3-4 kwietnia

GKM Grudziądz – Sparta Wrocław Motor Lublin – Włókniarz Częstochowa Apator Toruń – Falubaz Zielona Góra Unia Leszno – Stal Gorzów

2. kolejka – 9-11 kwietnia

Falubaz Zielona Góra – GKM Grudziądz Sparta Wrocław – Apator Toruń Włókniarz Częstochowa – Unia Leszno Stal Gorzów – Motor Lublin

3. kolejka – 16-18 kwietnia Wł.Częstochowa – Falubaz Z. Góra Unia Leszno – Apator Toruń GKM Grudziądz – Stal Gorzów Motor Lublin – Sparta Wrocław

4. kolejka – 30 kw. – 2 maja

Apator Toruń – GKM Grudziądz Falubaz Zielona Góra – Motor Lublin Stal Gorzów – Włókniarz Częstochowa Sparta Wrocław – Unia Leszno

5. kolejka – 7-9 maja

9. kolejka – 11-13 czerwca

Apator Toruń – Sparta Wrocław Unia Leszno – Włókniarz Częstochowa GKM Grudziądz – Falubaz Zielona Góra Motor Lublin – Stal Gorzów

10. kolejka – 25-27 czerwca Falubaz Z. Góra – Wł. Częstochowa Stal Gorzów – GKM Grudziądz Apator Toruń – Unia Leszno Sparta Wrocław – Motor Lublin

11. kolejka – 2-4 lipca

Włókniarz Częstochowa – Stal Gorzów Motor Lublin – Falubaz Zielona Góra Unia Leszno – Sparta Wrocław GKM Grudziądz – Apator Toruń

12. kolejka – 23-25 lipca

Apator Toruń – Motor Lublin Unia Leszno – GKM Grudziądz Stal Gorzów – Falubaz Zielona Góra Sparta Wrocław – Włókniarz Częstochowa

13. kolejka – 30 lip.-1 sierp.

GKM Grudziądz – Unia Leszno Motor Lublin – Apator Toruń Włókniarz Częstochowa – Sparta Wrocław Falubaz Zielona Góra – Stal Gorzów

Włókniarz Częstochowa – Apator Toruń Motor Lublin – GKM Grudziądz Stal Gorzów – Sparta Wrocław Falubaz Zielona Góra – Unia Leszno

6. kolejka – 14-16 maja

14. kolejka – 20-22 sierpnia

7. kolejka – 28-30 maja

Półfinały:

Unia Leszno – Falubaz Zielona Góra GKM Grudziądz – Motor Lublin Apator Toruń – Włókniarz Częstochowa Sparta Wrocław – Stal Gorzów

Wł. Częstochowa – GKM Grudziądz Stal Gorzów – Apator Toruń Motor Lublin – Unia Leszno Falubaz Ziel. Góra – Sparta Wrocław

8. kolejka – 4-6 czerwca

GKM Grudziądz – Włókniarz Częstochowa Sparta Wrocław – Falubaz Zielona Góra Apator Toruń – Stal Gorzów Unia Leszno – Motor Lublin

15. kolejka – 5 września 16. kolejka –12 września

Finały:

17. kolejka – 19 września 18. kolejka – 26 września

KALENDARZ sportu żużlowego Kwiecień:

20 1. runda Drużynowych Mistrzostw Polski Juniorów 21 2. runda DMPJ 22 ćwierćfinały IMP (Łódź, Bydgoszcz, Rawicz, Rzeszów) 24 Grand Prix Włoch (Terenzano) 27 3. runda DMPJ 28 4. runda DMPJ

Maj:

1 finał Brązowego Kasku (Gdańsk) 1 kwalifikacje indywidualnych mistrzostw Europy (Pilzno i Debreczyn) 3 finał Mistrzostw Polski Par Klubowych (Bydgoszcz) 4 5. runda DMPJ 5 6. runda DMPJ 8 kwalifikacje indywidualnych mistrzostw Europy (Pocking i Równe) 18 7. runda DMPJ 19 8. runda DMPJ 20 finał Srebrnego Kasku (Bydgoszcz) 22 Grand Prix Niemiec (Teterow) 22 SEC Challenge (Krsko) 26 półfinały IMP (Krosno, Gniezno) 29 eliminacje Grand Prix 2022 (Glasgow, Lamothe Landerron i Gorican)

Czerwiec:

1 9. runda DMPJ 2 10. runda DMPJ 3 finał Złotego Kasku (Zielona Góra) 5 Grand Prix Czech (Praga) 5 Młodzieżowe Mistrzostwa Europy par (Gdańsk) 12 eliminacje IMŚJ (Manchester, Ryga, Ludwiglust) 12 finał SEC, 1 runda 15 11. runda DMPJ – 1/4 1 16 12. runda DMPJ – 1/4 2 17 eliminacje MIMP 19 Grand Prix 19 eliminacje mistrzostw Europy par (Nagyhalasz) 22 13. runda DMPJ – 1/4 3 23 14. runda DMPJ – 1/4 4 26 finał SEC, 2 runda 30 eliminacje MMPPK (Gdańsk, Rybnik, Poznań)

Lipiec:

3 finał SEC, 3 runda 6 15. runda DMPJ – 1/4 5

7 16. runda DMPJ – 1/4 6 9 Indywidualne Międzynarodowe Mistrzostwa Ekstraligi 10 finał Młodzieżowych Indywidualnych Mistrzostw Polski (Z. Góra) 10 finał SEC, 4 runda (Rybnik) 11 finał Indywidualnych Mistrzostw Polski (Leszno) 13 17. runda DMPJ – 1/4 7 14 18. runda DMPJ – 1/4 8 17 Grand Prix Wielkiej Brytanii (Cardiff) 24 finał mistrzostw Europy par (Macon) 27 19. runda DMPJ – 1. półfinał 29 20. runda DMPJ – 2. półfinał 31 Grand Prix Polski I (Wrocław)

Sierpień:

7 Grand Prix Polski II (Warszawa) 7 finał indywidualnych mistrzostw Europy U19 (Ryga) 8 mecz żużlowej reprezentacji Polski 10 21. runda DMPJ – 3. półfinał 12 22. runda DMPJ – 4. półfinał 14 Grand Prix Szwecji (Malilla) 21 Grand Prix Challenge (Żarnowica) 22 Indywidualne Mistrzostwa 1.PLŻ 24 1. finał DMPJ 25 finał MMPPK (Częstochowa) 28 Grand Prix Rosji (Togliatti) 28 finał drużynowych mistrzostw Europy U23 (Daugavpils) 28 mistrzostw świata na długim torze (Rzeszów) 31 2. finał DMPJ

Wrzesień:

4 finał IMŚJ, 1 runda (Stralsund) 7 3. finał DMPJ 8 1. finał Indywidualnego Pucharu PL 250 cc 11 Grand Prix Danii (Vojens) 14 4. finał DMPJ 15 2. finał Indywidualnego Pucharu Polski 250 cc 17-18 półfinały Speedway of Nations (Daugavpils) 25 finał IMŚJ, 2 runda

Październik:

1 finał IMŚJ, 3 runda (Pardubice) 2 Grand Prix Polski III (Toruń) 16-17 finał Speedway of Nations (Manchester)


64 ~ skarb winietaKIBICA WINIETA

Polska - EWINNER 1. LŻ ROW RYBNIK Przydomek: „Rekiny”. Rok założenia: 1930. Barwy: zielono-czarno-żółte. Długość toru: 359,9 m. Rekord toru: 62,51 s (Artiom Łaguta 07.08.2020). Prezes: Krzysztof Mrozek. Trener: Marek Cieślak. Adres stadionu: Stadion Miejski w Rybniku, ul.Gliwicka 72, 44-200 Rybnik. Seniorzy: Kacper Gomólski, Rune Holta, Michael Jepsen Jensen (Dania), Siergiej Łogaczew (Rosja), Vaclav Milik (Czechy – kontrakt grzecznościowy); U24: Leon Flint (Wielka Brytania), Wiktor Tro�imow; Juniorzy: Przemysław Giera, Mateusz Tudzież, Paweł Trześniewski, Błażej Wypior. Trener: Marek Cieślak. Przyszli: Flint, Gomólski (Gdańsk), Holta (Częstochowa), Jensen (Zielona Góra), Tro�imow (Lublin). Odeszli: Woryna (Częstochowa), Lambert (Toruń), Nowacki (Gorzów), Szczepaniak (Krosno), Lebiediew (Krosno), Kłosok (Poznań), Milik (Zielona Góra).

CAR GWARANT KAPI MEBLE BUDEX START GNIEZNO

Przydomek: „Orły”. Rok założenia: 1947. Barwy: czerwono-czarne. Długość toru: 348 m. Rekord toru: 61,78 s (Antonio Lindback 04.08.2012). Prezes: Tomasz Wojciechowski. Menedżer: Rafael Wojciechowski. Adres stadionu: Stadion Miejski im. płk. Franciszka Hynka, ul. Wrzesińska 25, 62-200 Gniezno. Seniorzy: Oskar Fajfer, Mirosław Jabłoński, Peter Kildemand (Dania), Timo Lahti (Finlandia); U24: Nick Agertoft (Dania), Maksymilian Bogdanowicz, Kevin Fajfer, Philip Hellstroem-Baengs (Szwecja), Frederik Jakobsen (Dania), Damian Stalkowski; Juniorzy: Mikołaj Czapla, Marcel Studziński, Szymon Szwacher. Menedżer: Rafael Wojciechowski. Przyszli: Jabłoński, Kildemand (Gdańsk), Bogdanowicz (Gorzów). Odeszli: Pavlic (koniec kariery), Gała (Bydgoszcz), Berntzon (Ostrów), Grzelak (Zielona Góra).

ORZEŁ ŁÓDŹ

Rok założenia: 1948. Barwy: niebiesko-białe. Długość toru: 321 m. Rekord toru: 58,64 s (Peter Kildemand, 06.09.2020). Prezes: Katarzyna Socik. Trener: Adam Skórnicki. Adres stadionu: ul. 6 Sierpnia 71. Seniorzy: Władimir Borodulin,

9 kwietnia 2021

Norbert Kościuch, Brady Kurtz (Australia), Aleksandr Łoktajew (Ukraina), Marcin Nowak; U24: Luke Becker (USA), Ben Ernst (Niemcy), Tom Brennan (Wielka Brytania), Jack Thomas (Wielka Brytania), Piotr Pióro; Juniorzy: Mateusz Dul, Aleksander Grygolec, Hubert Banaś, Jakub Sroka. Trener: Adam Skórnicki. Przyszli: Becker, Sroka (Rzeszów), Banaś (Rzeszów), Thomas, Brenann. Odeszli: Andersen (Daugavpils), Kurtz (Leszno), Soerensen (Rzeszów), Jeleniewski (Krosno), Tungate (Tarnów), Borczuch.

ZDUNEK WYBRZEŻE GDAŃSK

Rok założenia: 1957. Barwy: czerwono-biało-niebieskie. Długość toru: 349 m. Rekord toru: 61,28 s (Darcy Ward 14.08.2011). Prezes: Tadeusz Zdunek. Trener/Menedżer: Eryk Jóźwiak. Adres stadionu: Stadion im. Zbigniewa Podleckiego, ul. Zawodników 1, 80-729 Gdańsk. Seniorzy: Jakub Jamróg; Rasmus Jensen (Dania), Wiktor Kułakow (Rosja), Krystian Pieszczek; U24: Lukas Fienhage (Niemcy), Michał Gruchalski, Aleksandr Kajbuszew (Rosja), Drew Kemp (Wielka Brytania), Kevin Juhl Pedersen (Dania); Juniorzy: Piotr Gryszpiński, Alan Szczotka, Amadeusz Szulist. Menedżer: Eryk Jóźwiak. Przyszli: Kułakow (Toruń), Jamróg (Lublin), Fienhage (Wittstock), Szczotka (Gorzów), Kemp, Gruchalski (Tarnów), Pedersen. Odeszli: Gomólski (Rybnik), Chmiel (Poznań), Kildemand (Gniezno), Thorssell (Opole), Żupiński (Toruń), Wilson-Dean.

UNIA TARNÓW

Przydomek: „Jaskółki”. Rok założenia: 1957. Barwy: biało-niebieskie. Długość toru: 392 m. Rekord toru: 67,41 s (Janusz Kołodziej 19.07.2015). Prezes: Łukasz Sady. Menedżer: Tomasz Proszowski. Adres stadionu: Stadion Miejski, ul. Zbylitowska 3, 33-100 Tarnów. Seniorzy: Niels Kristian Iversen (Dania), Ernest Koza, Paweł Miesiąc, Kim Nilsson (Szwecja), Artur Mroczka, Rohan Tungate (Australia); U24: Alexander Woentin (Szwecja), Oskar Bober; Juniorzy: Mateusz Gzyl, Przemysław Konieczny, Dawid Rempała, Piotr Świercz, Patryk Zieliński. Menedżer: Tomasz Proszowski. Przyszli: Miesiąc (Lublin), Iversen (Gorzów), Tungate (Łódź), Zieliński (Rzeszów), Woentin, Bober (Lublin). Odeszli: Kaczmarek (Ostrów), Cierniak (Lublin), Ljung (Krosno), Gruchalski (Gdańsk).


winieta skarbWINIETA KIBICA ~ 65

ARGED MALESA TŻ OSTROVIA

OSTRÓW WLKP. Rok założenia: 1948. Barwy: biało-czerwone. Długość toru: 372 m. Rekord toru: 63,05 s (Robert Miśkowiak 28.06.2009). Prezes: Waldemar Górski. Trener: Mariusz Staszewski. Adres stadionu: Stadion Miejski w Ostrowie Wielkopolskim, ul. Piłsudskiego 64, 63-400 Ostrów Wielkopolski. Seniorzy: Oliver Berntzon (Szwecja), Adrian Cyfer, Tomasz Gapiński, Nicolai Klindt (Dania), Grzegorz Walasek; U24: Patrick Hansen (Dania), Daniel Kaczmarek; Juniorzy: Kacper Grzelak, Jakub Krawczyk, Jakub Poczta, Sebastian Szostak. Trener: Mariusz Staszewski. Przyszli: Berntzon (Gniezno), Hansen (Rzeszów), Kaczmarek (Tarnów). Odeszli: Jeppesen (Częstochowa).

ABRAMCZYK POLONIA BYDGOSZCZ

Przydomek: „Gryfy”. Rok założenia: 1920. Barwy: biało-czerwone. Długość toru: 348 m. Rekord toru: 59,64 s (Emil Sajfutdinow 08.05.2011r.). Prezes: Jerzy Kanclerz. Adres stadionu: Stadion Polonii Bydgoszcz im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, ul. Sportowa 2, 85-091 Bydgoszcz. Seniorzy: Grzegorz Zengota, David Bellego (Francja), Dimitri Berge (Francja), Adrian Gała, Josh Grajczonek, Wadim Tarasienko (Rosja); U24: Andreas Lyager (Dania), Brayden McGuinness (Australia); Juniorzy: Mateusz Błażykowski, Nikodem Bartoch, Hubert Gąsior, Wiktor Przyjemski. Przyszli: Gała (Gniezno), Tarasienko (Bydgoszcz). Odeszli: Brzozowski (Opole), Huckenbeck (Landshut), Ivacic, Jagła, Orwat (Opole).

CELLFAST WILKI KROSNO

Przydomek: „Wilki”. Rok założenia: 2018. Barwy: czarno-czerwono-szare. Długość toru: 396 m. Rekord toru: 68,29 s (Eduard Krčmář 11.09.2020). Prezes: Grzegorz Leśniak. Adres stadionu: MOSiR Krosno, ul. Legionów 6, 38-400 Krosno. Seniorzy: Daniel Jeleniewski, Andrzej Lebiediew (Łotwa), Peter Ljung (Szwecja), Mateusz Szczepaniak; U24: Jason Joergensen, Mathias Thörnblom (obaj Dania), Wiktor Kotlar (Rosja), David Pacalaj (Słowacja), Patryk Wojdyło; Junior: Kacper Przybylski, Jakub Janik, Aleks Rydlewski. Przyszli: Lebiediew (Rybnik), Szczepaniak (Rybnik), Ljung (Tarnów), Jeleniewski (Łódź), Joergensen, Rydlewski (Toruń), Janik (Toruń) Odeszli: Tarasienko (Bydgoszcz), Karpow (Rzeszów), Krcmar (Poznań), Skorja (Landshut), Dróżdż (Rawicz), Jędrzejewski, Wieczorek, Sajdullin, Pickering.

Terminarz eWinner 1. Ligi Żużlowej: 1. runda, 3-5 kwietnia:

Unia Tarnów – Zdunek Wybrzeże Gdańsk Abramczyk Polonia Bydgoszcz – Arged Malesa TŻ Ostrovia Car Gwarant Kapi Meble Budex Start Gniezno – Orzeł Łódź ROW Rybnik – Cellfast Wilki Krosno

2. runda, 10-12 kwietnia:

Cellfast Wilki Krosno – Abramczyk Polonia Bydgoszcz Orzeł Łódź – Unia Tarnów Arged Malesa TŻ Ostrovia – Car Gwarant Kapi Meble Budex Start Gniezno Zdunek Wybrzeże Gdańsk – ROW Rybnik

3. runda, 17-19 kwietnia:

Cellfast Wilki Krosno – Orzeł Łódź Abramczyk Polonia Bdg.– Unia Tarnów Car Gwarant Kapi Meble Budex Start Gniezno – Zdunek Wybrzeże Gdańsk ROW Rybnik – Arged Malesa TŻ Ostrovia

4. runda, 24-26 kwietnia:

Unia Tarnów – Cellfast Wilki Krosno Abramczyk Polonia Bdg. – Orzeł Łódź Car Gwarant Kapi Meble Budex Start Gniezno – ROW Rybnik Zdunek Wybrzeże Gdańsk – Arged Malesa TŻ Ostrovia

9. runda, 5-7 czerwca

Cellfast Wilki Krosno – Car Gwarant Kapi Meble Budex Start Gniezno Orzeł Łódź – Zdunek Wybrzeże Gdańsk Arged Malesa TŻ Ostrovia – Unia Tarnów ROW Rybnik – Abramczyk Polonia Bdg.

10. runda, 19-21 czerwca

Unia Tarnów – ROW Rybnik Car Gwarant K.Meble Budex Start Gniezno – Abramczyk Polonia Bydgoszcz Arged Malesa TŻ Ostrovia – Orzeł Łódź Zdunek Wybrzeże Gd. – Cellfast Wilki Krosno

11. runda, 3-5 lipca

Unia Tarnów – Car Gw. K.M.B. Start Gn. Orzeł Łódź – ROW Rybnik Arged Malesa TŻ Ostrovia – Cellfast Wilki Krosno Zdunek Wybrzeże Gdańsk – Abramczyk Polonia Bydgoszcz

Cellfast Wilki Krosno – Arged Malesa TŻ Ostrovia Abramczyk Polonia Bydgoszcz – Zdunek Wybrzeże Gdańsk Car Gwarant Kapi Meble Budex Start Gniezno – Unia Tarnów ROW Rybnik – Orzeł Łódź

5. runda, 8-10 maja:

12. runda, 17-19 lipca

Cellfast Wilki Krosno – Zdunek Wybrzeże Gd. Abramczyk Polonia Bydgoszcz – Car Gwarant Kapi Meble Budex Start Gniezno Orzeł Łódź – Arged Malesa TŻ Ostrovia ROW Rybnik – Unia Tarnów

6. runda, 15-17 maja:

Unia Tarnów – Arged Malesa TŻ Ostrovia Abramczyk Pol. Bydg. – ROW Rybnik Car Gwarant Kapi Meble Budex Start Gniezno – Cellfast Wilki Krosno Zdunek Wybrzeże Gdańsk – Orzeł Łódź

7. runda, 22-24 maja:

Cellfast Wilki Krosno – Unia Tarnów Orzeł Łódź – Abramczyk Polonia Bydgoszcz Arged Malesa TŻ Ostrovia – Zdunek Wybrzeże Gdańsk ROW Rybnik – Car Gw. K.M.B. Start Gn.

8. runda, 29-31 maja:

Unia Tarnów – Abramczyk Polonia Bydgoszcz Orzeł Łódź – Cellfast Wilki Krosno Arged Malesa TŻ Ostrovia – ROW Rybnik Zdunek Wybrzeże Gdańsk – Car Gwarant Kapi Meble Budex Start Gniezno

13. runda,

31 lipca – 2 sierpnia Unia Tarnów – Orzeł Łódź Abramczyk Polonia Bdg. – Cellfast Wilki Krosno Car Gwarant Kapi Meble Budex Start Gniezno – Arged Malesa TŻ Ostrovia ROW Rybnik – Zdunek Wybrzeże Gdańsk

14. runda, 14-16 sierpnia

Cellfast Wilki Krosno – ROW Rybnik Orzeł Łódź – Car Gwarant Kapi Meble Budex Start Gniezno Arged Malesa TŻ Ostrovia – Abramczyk Polonia Bydgoszcz Zdunek Wybrzeże Gdańsk – Unia Tarnów


66 ~ skarb winietaKIBICA WINIETA

Polska - 2. LŻ LOKOMOTIV DAUGAVPILS

Przydomek: „Kolejarze”. Rok założenia: 1963. Barwy: karminowo-białe. Długość toru: 373 m. Rekord toru: 66,01 s (Grigorij Łaguta 30.05.2010). Prezes: Walerij Szydłowski. Trener: Nikołaj Kokin. Adres stadionu: Stadion żużlowy w Daugavpils, ul. Jelgavas 53, Daugavpils, LV5417. Seniorzy: Hans Andersen (Dania), Tomas Jonasson (Szwecja), Kjastas Puodzuks, Jewgniej Kostygow; U24: Wiaczesław Monachow (Rosja), Oleg Michajłow, Marko Lewiszyn (Ukraina); Juniorzy: Ričards Ansviesulis, Francis Gusts, Artjoms Juhno, Ernests Matjušonoks, Nikita Kaulins, Daniił Kołodiński, Aleksejs Pilac, Rudolfs Sproģis, Māris Strelcow. Trener: Nikołaj Kokin. Przyszli: Andersen (Łódź), Jonasson, Monachow (Wittstock). Odeszli: Kudriaszow (Opole), Aspgren, Sundstroem (Gorzów), Baran (Rzeszów), Fajzulin.

OK BEDMET KOLEJARZ OPOLE

Przydomek: „Kolejarze”. Rok założenia: 1957. Barwy: biało-granatowo-bordowe. Długość toru: 321 m. Rekord toru: 59,59 s (Kjastas Puodżuks 24.04.2016). Prezes: Zygmunt Dziemba. Menedżer drużyny: Piotr Mikołajczak. Adres stadionu: Stadion im. Mariana Spychały, ul. Wschodnia 2, 45-367 Opole. Seniorzy: Oskar Polis, Kamil Brzozowski, Jacob Thorssell (Szwecja), Andriej Kudriaszow (Rosja); U24: Mads Hansen (Dania), Tomasz Orwat, Sebastian Niedźwiedź; Juniorzy: Oskar Rowecki, Dawid Kołodziej, Łukasz Szczęsny, Marcel Krzykowski. Menedżer: Piotr Mikołajczak. Przyszli: Kudriaszow (Daugavpils), Thorssell (Gdańsk), Brzozowski (Bydgoszcz), Orwat (Bydgoszcz). Odeszli: Aarnio (Poznań), Seifert-Salk (Poznań), Łęgowik (Rzeszów), Masters (Rzeszów), Bach, Czaja (koniec kariery), Gizatullin, B.Pedersen, Krzywosz (koniec kariery).

SPECHOUSE PSŻ POZNAŃ

Przydomek: „Skorpiony”. Rok założenia: 2013. Barwy: żółto-czarne. Długość toru: 366 m. Rekord toru: 66,27 s (Marcus Birkemose 07.09.2020). Prezes: Arkadiusz Ładziński. Trener: Piotr Paluch. Adres stadionu: Stadion Golęcin, ul. Warmińska 1, 60-622 Poznań. Seniorzy: Eduard Krcmar (Czechy), Tero Aarnio (Finlandia), Rafał Karczmarz

9 kwietnia 2021

(gość), Kevin Wölbert (Niemcy); U24: Matias Nielsen (Dania), Banjamin Basso (Dania), Lars Skupień, Robert Chmiel, Jonas Seifert-Salk (Dania); Juniorzy: Kacper Kłosok. Trener: Piotr Paluch. Przyszli: Aarnio (Opole), Chmiel (Gdańsk), Seifert-Salk (Opole), Basso, Krcmar (Krosno), Kłosok (Rybnik). Odeszli: Suchecki, Hjelmland, Poczta (powrót do Ostrowa), Panicz (powrót do Wrocławia), Grzelak (powrót do Gniezna / Zielonej Góry).

RZTŻ RZESZÓW

Przydomek: „Żurawie”. Rok założenia: 2019. Barwy: biało-niebieskie. Długość toru: 395 m. Rekord toru: 64,34 s (Dawid Lampart 12.10.2015). Prezes: Jan Madej. Trener: Michał Widera. Adres stadionu: Stadion Miejski STAL w Rzeszowie, ul. Hetmańska 69, 35-078 Rzeszów. Seniorzy: Andriej Karpow (Ukraina), Ilja Czałow (Rosja), Hubert Łęgowik, Dawid Stachyra, Karol Baran, Kenneth Hansen (Dania), Sam Masters (Australia), Adam Ellis (Wielka Brytania); U24: Patryk Rolnicki, Tim Sorenesen (Dania); Juniorzy: Mateusz Majcher, Jakub Stojanowski, Konrad Mikłoś. Trener: Michał Widera. Przyszli: Łęgowik (Opole), Soerensen (Łódź), Baran (Daugavpils), Masters (Opole), Karpow (Krosno). Odeszli: P. Hansen (Ostrów), Zieliński (Tarnów), Burza, Mazur, M. Rempała (Świętochłowice), Banaś (Łódź), Sroka (Łódź).

METALIKA RECYCLING

KOLEJARZ RAWICZ Przydomek: „Niedźwiadki”. Rok założenia: 1948. Barwy: żółto-zielone. Długość toru: 333 m. Rekord toru: 59,98 s (Adrian Miedziński 30.03.2017). Prezes: Łukasz Zimny. Trener: Roman Jankowski. Adres stadionu: Stadion im. Floriana Kapały, ul. Grota Roweckiego, 63-900 Rawicz. Seniorzy: Damian Baliński, Damian Dróżdż; U24: Szymon Szlauderbach, Keynan Rew (Australia), Matthew Gilmore (Australia), Anders Rowe (Wielka Brytania), Pavel Nagibin, Kirill Leiman; Juniorzy: Kacper Pludra, Krzysztof Sadurski, Hubert Ścibak, Damian Ratajczak. Trener: Roman Jankowski. Przyszli: Dróżdż (Krosno). Odeszli: Dilger, Pawlak, Kajzer (koniec kariery).

WOLFE WITTSTOCK

Przydomek: „Wilki”. Długość toru: 400 m. Rekord toru: 68,29 (Matej Žagar, 08.10.2016). Prezes: Frank Mauer. Trener/Menedżer: Marcin Sekula.


winieta skarbWINIETA KIBICA ~ 67

Terminarz 2 LŻ: Adres stadionu: Heidering Wittstock, Bauhofweg, 6909 Wittstock/ Dosse. Seniorzy: Fraser Bowes (Australia), Max Dilger, Jye Etheridge (Australia), Josef Franc (Czechy), Steven Mauer, Erik Riss; U24: Marcin Kościelski (Polska), Jack Smith (Wielka Brytania), Sandro Wasserman, Mirko Wolter; Juniorzy: Erik Bachhuber, Lukas Baumann, Ben Ernst (gość), Celina Liebmann, Lukas Wegner. Przyszli: Riss, Dilger (Rawicz), Smith, Etheridge, Bowes, Wegner, Franc. Odeszli: Fienhage (Gdańsk), Monachow (Daugavpils), Busch (Landshut).

TRANS MF LANDSHUT DEVILS

Przydomek: „Diabły”. Menedżer: Klaus Zwerschina i Sławomir Kryjom. Adres stadionu: Automobilclub Landshut e.V. im ADAC, Altstadt 100, 84028 Landshut. Seniorzy: Tobias Busch, Valentin Grobauer, Kai Huckenbeck, Martin Smolinski; U24: Michael Haertel, Nick Skorja (Słowenia); Juniorzy: Norick Bloedorn, Marius Hillebrand, Mario Niedermeier, Maximilian Troidl. Przyszli: Grobauer (Wittstock), Huckenbeck (Bydgoszcz), Skorja (Krosno), Busch (Wittstock).

Początki żużla na świecie

Początki sportu żużlowego sięgają początków XX wieku. Ścigano się nieregularnie na motocyklach drogowych, zazwyczaj na nawierzchniach trawiastych, torach kolarskich lub do wyścigów chartów. Za początek żużla, nazywanego wtedy w języku angielskim dirt-trackiem, uznaje się zawody motocyklowe na torze do wyścigów kłusaków w australijskim West Maitland, zorganizowane 15 grudnia 1923. Zawody przyjęły się i rozpoczę-

to ich regularną organizację na różnych tego typu torach. Do Europy pomysł trafił w I połowie lat 20 XX wieku. Pierwsze udokumentowane zawody w dirt-tracku, czyli na nawierzchni żużlowej, rozegrano w Manchesterze 25 czerwca 1927. Za początek sportu żużlowego w Europie uznaje się często zawody w High Beach rozegrane 19 lutego 1929, które oglądało ponad 30 tysięcy widzów.

Początki żużla w Polsce Od początku lat 30 XX wieku rozgrywano także podobne zawody w Polsce, używając niezmodyfikowanych maszyn drogowych o różnych pojemnościach silników. Rozegrane 7 sierpnia 1932 w Mysłowicach zawody indywidualne uznaje się za pierwsze indywidualne mistrzostwa Polski. Obowiązywał podział na klasy w zależności od pojemności silnika. W klasie do 250 cm³ zwyciężył

Alfred Weyl, w klasach do 350 cm³ i do 500 cm³ – Rudolf Breslauer. Podział na klasy i motocykle drogowe dominował w polskim sporcie żużlowym aż do końca lat 40 XX w. Regularna liga żużlowa została zorganizowana w Polsce od 1948 roku, bez podziału na klasy. Wtedy zaczęły się pojawiać w Polsce motocykle przystosowane specjalnie do startów na nawierzchniach żużlowych.

1. runda, 3-4 kwietnia:

Wolfe Wittstock – SpecHouse PSŻ Pozn. Ok Bedmet Kolejarz Opole – Metalika Recycling Kolejarz Rawicz RzTŻ Rzeszów – Lokomotiv Daugavpils Pauzuje: Trans MF Landshut Devils

2. runda, 10-11 kwietnia:

Metalika Recycling Kolejarz Rawicz – RzTŻ Rzeszów Trans MF Land. Devils – Wolfe Wittstock SpecHouse PSŻ Poznań – Ok Bedmet Kolejarz Opole Pauzuje: Lokomotiv Daugavpils

Ok Bedmet Kolejarz Opole – Lokomotiv Daugavpils Wolfe Wittstock – Metalika Recycling Kolejarz Rawicz Trans MF Landshut Devils – SpecHouse PSŻ Poznań Pauzuje: RzTŻ Rzeszów

9. runda, 5-6 czerwca:

Metalika Recycling Kolejarz Rawicz – Trans MF Landshut Devils Lokomotiv Daugavpils – Wolfe Wittstock RzTŻ Rzeszów – Ok Bedmet Kolejarz Opole Pauzuje: SpecHouse PSŻ Poznań

3. runda, 17-18 kwietnia:

10. runda, 19-20 czerwca:

4. runda, 24-25 kwietnia:

11. runda, 3-4 lipca:

5. runda, 8-9 maja:

12. runda, 17-18 lipca:

Lokomotiv Daugavpils – Metalika Recycling Kolejarz Rawicz Ok Bedmet Kolejarz Opole – Trans MF Landshut Devils RzTŻ Rzeszów – SpecHouse PSŻ Poznań Pauzuje: Wolfe Wittstock

Trans MF Landshut Devils – RzTŻ Rzeszów Wolfe Wittstock – Ok Bedmet Kol. Opole SpecHouse PSŻ Poznań – Lokomotiv Daugavpils Pauzuje: Metalika Recycling Kol. Rawicz

Metalika Recycling Kolejarz Rawicz – SpecHouse PSŻ Poznań Lokomotiv Daugavpils – Trans MF Landshut Devils RzTŻ Rzeszów – Wolfe Wittstock Pauzuje: Ok Bedmet Kolejarz Opole

6. runda, 15-16 maja:

Ok Bedmet Kolejarz Opole – RzTŻ Rzeszów Trans MF Landshut Devils – Metalika Recycling Kolejarz Rawicz Wolfe Wittstock – Lokomotiv Daugavpils Pauzuje: SpecHouse PSŻ Poznań

7. runda, 22-23 maja:

Metalika Recycling Kolejarz Rawicz – Wolfe Wittstock Lokomotiv Daugavpils – Ok Bedmet Kolejarz Opole SpecHouse PSŻ Poznań – Trans MF Landshut Devils Pauzuje: RzTŻ Rzeszów

8. runda, 29-30 maja:

Wolfe Wittstock – RzTŻ Rzeszów SpecHouse PSŻ Poznań – Metalika Recycling Kolejarz Rawicz Trans MF Landshut Devils – Lokomotiv Daugavpils Pauzuje: Ok Bedmet Kolejarz Opole

RzTŻ Rzeszów – Trans MF Land. Devils Ok Bedmet Kol. Opole – Wolfe Wittstock Lokomotiv Daugavpils – SpecHouse PSŻ Poznań Pauzuje: Metalika Recycling Kolejarz Rawicz

SpecHouse PSŻ Poznań – RzTŻ Rzeszów Trans MF Landshut Devils – Ok Bedmet Kolejarz Opole Metalika Recycling Kolejarz Rawicz – Lokomotiv Daugavpils Pauzuje: Wolfe Wittstock Data rezerowa: 24 – 25 lipca

13. runda,

31 lipca – 1 sierpnia: Ok Bedmet Kolejarz Opole – SpecHouse PSŻ Poznań Wolfe Wittstock – Trans MF Landshut Devils RzTŻ Rzeszów – Metalika Recycling Kolejarz Rawicz Pauzuje: Lokomotiv Daugavpils Data rezerwowa: 7 sierpnia – 8 sierpnia

14. runda, 14-15 sierpnia:

SpecHouse PSŻ Poznań – Wolfe Wittstock Metalika Recycling Kolejarz Rawicz – Ok Bedmet Kolejarz Opole Lokomotiv Daugavpils – RzTŻ Rzeszów Pauzuje: Trans MF Landshut Devils








74 ~ horoskop

WROZBYONLINE.PL

Baran

Miłość: Drogie Barany, wiosna puka już do waszych drzwi, a wraz z wiosną wolne Barany mogą poznać dwie interesujące osoby. Karty podpowiadają, że trzeba będzie dokonać wyboru. Już niedługo wasz status singla zmieni się. Trzeba będzie myśleć o sobie, jak o osobie w fajnym

związku. Karty podpowiadają, by dokonać dobrego wyboru, a na pewno z tym wyborem się nie spieszyć. Pośpiech nie jest wskazany w kwietniu. Powodzenia. Barany w stałych związkach – w waszym domu także zagości wiosna. Początek miesiąca to sprzątanie, po-

Byk

Miłość: Miłe, drogie Byki będące w stałych związkach, karty ostrzegają, by w kwietniu nie pozwolić nikomu ingerować w wasze prywatne sprawy. Pojawia mi się na horyzoncie pewna temperamentna osoba, która będzie próbowała wejść między was. Karty radzą, by nie pozwolić sobie na takie 9 kwietnia 2021

panoszenie się w waszym związku, bo nic dobrego z tego nie wyjdzie. Warto spróbować spędzić trochę więcej czasu z waszymi dziećmi, wnukami. Będziecie bardzo zadowoleni z tego, że uda wam się wygospodarować trochę czasu dla rodziny. Końcówka miesiąca bardzo miła i spokojna.

rządkowanie, wyrzucanie starych rzeczy, będziecie zamykać stare tematy, będziecie myśleć o zmianie dekoracji, nowych meblach. Tak naprawdę pary będą spędzać bardzo dużo czasu razem. Uda wam się załatwić jakąś sprawę, która do tej pory nie chciała ruszyć z miejsca, sprawę związaną z domem, z rodziną. Na pewno końcówka miesiąca zapowiada się bardziej romantycznie. Finanse: Karty podpowiadają, że będą wydatki związane z domem, coś trzeba będzie kupić. Tak naprawdę, wy zdecydujecie o tym, że ten wydatek się pojawi. Możecie upolować też na promocji bardzo fajne rzeczy naprawdę w atrakcyjnej cenie. Karty podpowiadają, że wystarczy wam gotówki na takie zakupy. Druga połowa miesiąca, karty podpowiadają, że będziecie chcieli opłacić czy to wyjazd weekendowy czy już właśnie rezerwować wyjazd wakacyjny, bo pokazuje się przedpłata za wyjazd. Praca: Spokojne karty, nie mam tutaj żadnych zagrożeń. Karty pokazują, że będziecie mieć bardzo dużo spotkań, które trzeba będzie odbyć. Miesiąc może być bardzo dynamiczny, jeżeli chodzi właśnie o kontakt z innymi. Jeżeli wasza praca polega na przemieszczaniu się, to także możecie li-

czyć na to, że szef was nie oszczędzi i trzeba będzie bardzo dużo jeździć, być w samochodzie, odbywać podróży. Natomiast końcówka miesiąca świetna, bardzo dobre wiadomości, na pewno pochwała, gratulacje, rozmowy o awansie. Jeżeli Barany poszukujecie pracy w kwietniu, to na pewno rozglądajcie się bardzo mocno w internecie. Znowu mam pokazane środowisko internetowe, jako miejsce gdzie jest bardzo interesująca oferta. Osoba, z którą będziecie mieli w tej sprawie kontakt to mężczyzna, może być on trochę młodszy od was, może ale nie musi. Początkowo nie do końca atrakcyjne wyda wam się to ogłoszenie, ale ta oferta warta jest uwagi. Czy uda się otrzymać tę pracę, to zależy tylko i wyłącznie od was. Zdrowie: Karty mówią o badaniach, które będziecie wykonywać, o tym, że pewne rzeczy może trzeba będzie powtórzyć. Karty mówią, że czeka cię spotkanie z lekarzem, ale jest to lekarz, za którego będziecie płacić z własnej kieszeni, stawiałabym na stomatologa. Karty podpowiadają także, że jakaś umówiona wizyta u lekarza, czy też zabieg nie dojdzie do skutku i będzie przesunięty na inny termin.

Wolne Byki nie będą miały ochoty w kwietniu na romanse, a będą tak naprawdę skupiać się na swoich poprzednich niepowodzeniach. Będziecie rozpamiętywać osoby, które już wyszły z waszego życia. Jest to niekorzystne dla was. Natomiast może ktoś z was potrzebuje tych powrotów do przyszłości, potrzebuje sam ze sobą się z tego rozliczyć. Bardziej proponowałabym wam skupić się na przyszłości, zwłaszcza, że kwiecień jest świetnym miesiącem pod względem numerologii do tego, by poznawać nowe, wartościowe osoby. Finanse: Jeżeli ktoś z was miał sprawę sądową o zapłatę, to uda się uzyskać pozytywny wyrok. Jeżeli ktoś z was czeka na zwrot pożyczki, to także powinno się udać w kwietniu otrzymać z powrotem swoje pieniądze. Papiery urzędowe, papiery mówiące o podziale majątku, o podziale firmy spółki, w tym miesiącu mogą na was czekać. Ostrzeżenie jedno jest takie: nie pożyczajcie nikomu w kwietniu pieniędzy. Ktoś, sądzę, że będzie to mężczyzna, zwróci się do was z prośbą o to, byście mu pożyczyli pewną kwotę pieniędzy. Nie róbcie tego, bo ten mężczyzna będzie zwlekał ze zwrotem, bądź nawet nie odda wam pieniędzy.

Praca: Bardzo dużo spotkań, dużo przemieszczania się, dużo ruchu. Będziecie odbywać spotkanie za spotkaniem. Karty mówią, że do waszego zespołu może dołączyć nowa osoba, której warto się przyjrzeć. Jeżeli staracie się o nowe zlecenia, to kwiecień będzie bardzo dobrym miesiącem, by przejąć trochę rynku dla siebie. Uważajcie tylko na drobne nieporozumienia w pracy. Nie zaczynajcie sprzeczek, tematy, które was bezpośrednio nie dotyczą niech takimi pozostaną, nie próbujcie interweniować w cudzej sprawie. Byki, które szukają pracy mogą napotkać trudności. Mam pokazaną sytuację, która mówi o tym, że możecie owszem wykonywać coś, ale byłoby to coś na zasadzie dzieła, zlecenia wykonywanego w domu bądź pomoc czy też opieka nad kimś kto pozostaje w domu. Zdrowie: Bardzo spokojne karty, mówiące o tym, że tak naprawdę ważna będzie profilaktyka, a nie leczenie jako takie. Jedyne na co spróbowałabym zwrócić uwagę to są kości i stawy. Ale bardzo łatwo uda się temu zaradzić poprzez wprowadzenie do waszej codzienności niewielkiej gimnastyki, ruchu. Uważajcie na zranienia, oparzenia, na skórę.


horoskop ~ Miłość: Panowie Bliźnięta będący w stałym związku, będziecie w bardzo romantycznych nastrojach, karty podpowiadają, że możecie chcieć przygotować jakąś fantastyczną niespodziankę swojej ukochanej osobie. Panie Bliźnięta, tutaj karty podpowiadają z kolei, że będziecie w kwietniu skupione na dbaniu o urodę, po to by jak najpiękniej zaprezentować się przed ukochaną osobą. Karty mówią dla was, że to właśnie kwiecień przyniesie odnowienie związku, dawne kłopoty i trudności pójdą w niepamięć. I jedyne co może być trudne w kwietniu to kwestie zdrowia, kwestie opieki nad osobą chorą w waszej rodzinie. Wolne Bliźnięta, zechcą kwiecień wykorzystać do ostatniego dnia. Natomiast karty przestrzegają przed tym, że może z powrotem na waszej drodze stanąć osoba z przeszłości, która – uwaga – nie ma dobrych zamiarów. Jeżeli zamkniecie temat ostatecznie, to uwaga, pojawi się bardzo interesująca osoba o bardzo spokojnym w charakterze. Osoba ta albo będzie mieszkać daleko od Was, albo będzie to osoba wręcz z innego kraju. Ale warunek konieczny – nie wracamy do dawnych miłości, do dawnych związków.

Finanse: Oj, karty wskazują wyraźnie na to, że może dojść do takiej sytuacji, że potrzeba będzie pilnie coś wymienić, dosłownie wymienić, kupić, a w portfelu pustka. Niestety może się wam zepsuć urządzenie, duża rzecz, która jest dosyć droga. Karty podpowiadają, że jeżeli rzecz ta jest niezbędna w codziennym funkcjonowaniu, to spróbujcie kupić to na raty. Jeśli natomiast przez jakiś czas możecie się bez tych rzeczy obyć, to przełóżcie zakup na następne miesiące. Miesiąc kwiecień pokazuje się, jako miesiąc z odpływami finansowymi. Praca: Może się tak zdarzyć, że do waszego zespołu dołączą nowe osoby. Karty pokazują, że w takim nowym towarzystwie, może dochodzić do starcia, do próby walki o władzę. Radziłabym wam skupić się na swoich obowiązkach, a niech reszta się bije. Karty podpowiadają, że w pracy właśnie z tego powodu może być dosyć nerwowa atmosfera. Dobre informacje dla was to takie, że szef zwróci uwagę na to, jak do tej pory pracowaliście, zechce was pochwalić, może zechce odbyć rozmowę na ten temat. Spróbujcie się przygotować do tego. Bliźnięta, które poszukują pracy, karty wskazują na to, że możecie otrzymać umowę na czas określony. Byłoby to

Miłość: Miłe Raczki, czy czujecie już powiew pięknej wiosny? Bo karty mówią dla was, że powinniście odczuwać nawet huragan. Karty wskazują wyraźnie na to, że na polu miłości kwiecień będzie dla was bardzo dobrym miesiącem i to bez znaczenia czy jesteście w związku, czy szukacie drugiej połowy. Raki w związkach będą zgodne co do tego, by porozumieć się w pewnej sprawie, która od dawna wam ciążyła. Karty podpowiadają, że owszem mogą być kłopoty związane z młodym pokoleniem w rodzinie, ale uda się wszystko załatwić bardzo pozytywnie. Więc jeśli jako partnerzy martwiliście się o wasze dzieci, wnuki, młode osoby, to tak naprawdę kwiecień przyniesie ukojenie. Wolne Raki wypłyną na szerokie wód oceany i będą łowić, łowić i łowić. Natomiast niespodzianka w tym miesiącu będzie taka, że to wy zostaniecie złowieni przez bardzo intrygującą osobę. Zapowiada się bardzo ciekawy miesiąc. Nie bójcie się próbować nowych rzeczy, nie bójcie się odważnych rozwiązań. Wchodźcie w związek z otwartym sercem. Finanse: Już pierwsze dwie karty mówią mi o tym, że miesiąc będzie

dobry pod względem finansowym. Macie szansę na odzyskanie pewnych pieniędzy, macie szansę na pozytywne rozpatrzenie spraw finansowych, macie szansę na kredyt, dotacje, dofinansowanie. Pokazana jest tutaj także osoba młodego mężczyzny, który może wam coś podpowiedzieć w kwestii finansowej bądź też możecie pomyśleć o tym, by zawiązać spółkę z młodym mężczyzną. Dobry stabilny miesiąc, nie mówię, że miliony, ale całkiem przyjemne pieniądze mogą wam się przytrafić w kwietniu. Praca: W pracy może wam się przytrafić awans. Karty mówią, że będziecie odcinać kupony od tego co do tej pory już zrobiliście i będziecie teraz zbierać laury i pochwały. Karty mówią wprost – awans, nagroda, premia, wszystko to na co czekaliście. Nie bójcie się także pokazywać innym jak warto pracować, nie bójcie się w tym miesiącu sięgać po pozycję lidera. Natomiast bądźcie osobami bardzo sprawiedliwymi. To ważne, by inni mogli się od was uczyć dobrych wzorców. Jeśli Raki poszukujecie pracy, bądź też chcecie zmienić pracę, to kwiecień jest wręcz wymarzonym miesiącem na to. Karty podpowia-

75

Bliźnięta

coś na zasadzie zlecenia, które zleciłaby wam pewna przedsiębiorcza kobieta. Poszukajcie pracy dodatkowej w szeroko rozumianych instytucjach państwowych, jako osoba do pomocy w gminie, sądzie, banku. Byłoby to coś na zasadzie krótkiego zlecenia.

Zdrowie: Karty podpowiadają, że pierwsze dni miesiąca możecie rozpocząć z alergią. Młode Bliźnięta, nastolatkowie, młode osoby, uważajcie na zatrucia pokarmowe. Panie Bliźnięta mam pokazaną wizytę u ginekologa, mam pokazane badanie typu USG. Panowie – USG lub rentgen.

Rak

dają, że jeżeli marzy wam się praca w konkurencji, to po prostu po nią sięgnijcie, jeśli marzy wam się praca w zupełnie innej branży, to po prostu to zróbcie. Jeżeli nie posiadacie pracy obecnie, teraz jest dla was praca, o której już od dawna myślicie

Zdrowie: Raki – na pewno trzeba zwrócić uwagę na układ pokarmowy, na woreczek żółciowy i wątrobę. Patrzcie dokładnie na to co się je, a jeszcze dokładniej na to co się pije. Warto w kwietniu zadbać o włosy i skórę. Uważajcie także na skręcenia kostki, uważajcie na palce rąk.


76 ~ horoskop

WROZBYONLINE.PL

Lew

Miłość: Miłe drogie Lwy, głównie Lwy zaobrączkowane – karty przekazują informacje na kwiecień – bądźcie spokojni o losy swojego małżeństwa, sprawy, które działy się ostatnio będzie można spokojnie i szybko wyprostować. Tylko początek miesiąca może być powrotem do przeszłych

spraw. Natomiast widzę wypracowanie porozumienia między małżonkami. Najważniejsze jest to, aby słuchać swojego serca i słuchać drugiej połowy. Spróbujcie dać z siebie jak najwięcej, a dostaniecie jeszcze większą porcję miłości. Uda się wszystkie spory załagodzić.

Panna

Miłość: Panny, które poszukują osoby do związku mogą bardzo się zaskoczyć, kiedy osoba z waszej przeszłości zechce od nowa nawiązać z wami kontakt. Karty pokazują, że to do was zapuka ktoś, o kim już mogliście zapomnieć. Natomiast karty dalej podpowiadają, że ta osoba ma 9 kwietnia 2021

do was jakąś sprawę i tak naprawdę nie do końca intencje tej osoby będą czyste. To taka przestroga. Jeżeli chodzi o to czy jest tutaj poznanie nowej osoby, to bliżej końca miesiąca jest możliwość poznania kogoś. Natomiast byłaby to znajomość o zabarwieniu koleżeńskim.

Lwy wolne mogą przeżyć naprawdę fascynujący miesiąc i nie wykluczam, że to właśnie w kwietniu poznacie osobę do stałego związku. Ba, nawet ktoś z was pozna osobę, z którą wejdzie w związek małżeński. Dla części z was zaznacza mi się poznanie przez internet, a część z was pozna tą osobę dzięki znajomemu. Przed wami perspektywa stałego, wspaniałego związku. Finanse: Pokazują się wydatki, które teraz dadzą o sobie znać, a były już symptomy wcześniejsze. Tak jakby część z was schowała gdzieś głęboko pismo, udając, że zapomina. No niestety, trzeba będzie te zaległości zapłacić teraz, pokazują się nawet odsetki. Nie mam pokazanych przypływów, wprost przeciwnie. Lwy uważajcie na podejrzane oferty, uważajcie na wszelkiego rodzaju transakcje, które trzeba dokonać tu i teraz. Karty mówią nie płaćcie niczego pod przymusem, nie płaćcie niczego szybko i raptownie. Praca: Tutaj pokazuje się trochę nieporozumień, tak naprawdę nie tyle co kłótni, a bardziej nieporozumień. Myślę, że razem z pracownikami będziecie myśleć o tym samym, tylko mówić o tym w różny sposób. W drugiej połowie miesiąca może zaistnieć sytu-

acja przejęcia części obowiązków za koleżankę, kolegę z pracy. Końcówka miesiąca może być nerwowa, bo będzie charakteryzował ją pośpiech i nawał obowiązków. Czeka was także spotkanie z przełożonym. Lwy poszukujące pracy, karty wskazują na to, że naprawdę macie okazję podpisać umowę właśnie w kwietniu. Bardzo fajne pieniądze, bardzo dobra praca, ogromne możliwości i perspektywy rozwoju. Dodatkowo według kart praca znajduje się w niedalekiej odległości od waszego miejsca zamieszkania. Branże, które mi się tutaj zaznaczają to nieruchomości, budownictwo, projektowanie, inżynieria lub też sprawy z szeroko rozumianymi finansami i inwestowaniem. Super, bardzo fajne karty. Zdrowie: Uważajcie na przeziębienia, uważajcie na bóle głowy, uważajcie na wasze zatoki, katary, grypy, anginy. Karty pokazują obszar głowy, uszu i szyi, jako miejsce najbardziej newralgiczne w kwietniu. Panie Lwy mają pokazane w kwietniu dbanie o urodę, wszystko czego spróbujecie w tym miesiącu przyniesie zaskakujący i pozytywny efekt. Mała uwaga dla wszystkich Lwów: uważajcie w czasie drogi, dokładnie pokazują się tutaj schody, uważajcie na schodach.

Panny w stałych związkach – troszeczkę chmur na niebie. Po pierwsze pokazują się nieporozumienia dotyczące spraw domowych, spraw finansowych, dotyczące wcześniejszych decyzji podjętych w rodzinie. Na tym polu tutaj będzie dochodzić do starć, jak mocnych, to tylko zależy od was. Nie mam kart porozumienia, każdy z was ma inną wizję tego jak powinny wyglądać wasze sprawy. To nie oznacza, że jest tutaj rozstanie. Oznacza to tylko tyle, albo aż tyle, że będziecie mieli problem w rodzinie, w domu, który chcąc nie chcąc musicie rozwiązać, po to by wspólnie i miło spędzić święta. Spróbujcie od nowa, jeszcze raz punkt po punkcie, przeanalizować wszystkie sprawy. Finanse: Karty podpowiadają, że pieniędzy wam nie będzie brakować w kwietniu, karty tylko mówią o tym, że trzeba pomyśleć w jaki sposób je wydać, bo jest gdzieś strata finansowa, którą generujecie wy lub wasz partner. Spróbujcie z ołówkiem w ręku, przeanalizować każdy zakup, który został ostatnio dokonany oraz każdy zakup, który planujecie wykonać, a zobaczycie gdzie został popełniony błąd, dzięki któremu uda się zaoszczędzić pewną kwotę.

Praca: Jeżeli pracujecie w działalności artystycznej, jeżeli macie coś wspólnego ze sztuką, malarstwem, muzyką, wystawami, to karty podpowiadają, że będzie to dla was bardzo inspirujący miesiąc. Jeżeli sami tworzycie właśnie szeroko rozumianą sztukę, to kwiecień teraz macie szansę stworzyć coś dużego, ważnego. Jeżeli Panno pracujesz w biurze, w urzędzie, w instytucji, to karty mówią o tym, że może być zmiana szefa, która może was zaskoczyć, ale będą to zmiany pozytywne. Panny, które poszukują pracy, mogę podpowiedzieć, że podpisania umowy stałej jako takiej nie ma, natomiast macie szansę otrzymać zlecenie, macie szansę komuś pomóc i za to otrzymacie wynagrodzenie. Pewnie dla części z was, będzie to dosłownie opieka nad czyimś dzieckiem, bo jest tutaj pokazana opieka nad młodą osobą, a dla części z was może to być coś przy działalności sezonowej. Zdrowie: Dobre karty na zdrowie, może dla części z was mam odnowienie jakiejś starej kontuzji. Ale nic poważnego. Uważajcie na zranienia. Część Panien będzie dbała w tym miesiącu o włosy i karty podpowiadają, że zabiegi pielęgnacyjne na włosy przyniosę podwójny efekt.


horoskop ~ Miłość: Miłe Wagi, jeżeli planujecie zamążpójście w kwietniu, to wam się to uda. Może to być decyzja o ślubie, mogą to być zaręczyny, ale może to być także samo zawarcie związku małżeńskiego i wypowiedziane „tak”. Wagi w stałych związkach uważajcie na nieporozumienia z ukochaną osobą. Karty pokazują, że wasz mąż, wasz partner może nie mieć dla was tyle czasu ile potrzeba, może zaistnieć taka sytuacja, że cały dom będzie na waszej głowie i wybuchnie z tego powodu awantura. Będziecie musiały prosić drogie Wagi o pomoc, jeżeli głośno i stanowczo nie wypowiecie tego co wam leży na sercu, to miesiąc może upłynąć pod znakiem najpierw awantury, a później cichych dni. Single – szykujcie się na poznanie bardzo fajnej osoby, może to być osoba albo mocno od was starsza, bądź przeciwnie, dużo od was młodsza. Karty pokazują właśnie kontrast jeżeli chodzi o wiek, ale żadnych kontrastów, jeżeli chodzi o dopasowanie do waszej osoby. Finanse: Wagi – możecie spokojnie kupić zdrapkę, bo mam pokazane tutaj pieniądze od losu, nie są to

duże pieniądze, ale całkiem miła kwota, która pozwoli na kupienie sobie czegoś o czym od dawna marzycie. Jeżeli chodzi o dalsze wydatki, to karty pokazują, że są pewne rzeczy, które trzeba będzie zapłacić właśnie w kwietniu. Pilnujcie więc wszystkich rachunków i płatności. Karty podpowiadają, że ktoś z was będzie także dbał o zdrowie i będzie wykonywał badania prywatnie. Praca: Powiem szczerze, to będzie miesiąc szalony. Mogą być niewielkie nieporozumienia, nie do końca wasze intencje mogą być dobrze zrozumiane, może być taka sytuacja, że szef wezwie was na dywanik i trzeba będzie na spokojnie wyjaśnić wszystkie nieporozumienia. Karty podpowiadają, że w waszym zespole może być osoba, która nie do końca rzetelnie wykonuje swoje obowiązki, a bura może spaść na wszystkich. Warto więc na spokojnie z taką osobą porozmawiać i zapytać czy nie potrzebuje ona pomocy. Końcówka miesiąca spokojna, na pewno wśród was jest osoba, która będzie myśleć o zmianie pracy i będzie chodziła na rozmowy w sprawie nowej pracy.

Miłość: Miłe Skorpiony, jeśli ostatnio trudno było wam się porozumieć z ukochaną osobą, tak teraz wszystko odchodzi w niepamięć. Pierwsze karty mówią o tym, że będzie to bardzo miłosny miesiąc. Nastąpi porozumienie, wyjaśnienie pewnych niepowodzeń. Zagości w waszym domu miłość i spokój. Zwróćcie tylko uwagę na dzieci, bo gdzieś zaczynają dzieciaki wchodzić w pewne kłopoty, które można przerwać tu i teraz bez szkody. Porozmawiajcie z dziećmi. Natomiast maleńka uwaga do osób, które nie do końca były uczciwe względem partnera. Karty mówią, że romans, który prowadzicie nie przyniesie tak naprawdę nic dobrego. Ta informacja jest dosłownie dla kilku osób. Single, powiem tak, spotkania będą, randki będą, związku nie będzie. Przykro mi. Karty mówią, że na pewno poznacie sympatyczne osoby, powiększy się wasze grono znajomych, ale nikt z tych osób nie zapuka do waszego serca, nie będą to osoby w waszym typie. Finanse: Wydatki, zakupy, wydatki, zakupy. Będziecie meblować się, remontować, burzyć i budować. Karty mówią, że pewne rzeczy, któ-

re były odkładane na później, teraz trzeba będzie zrealizować i może tego być nawet sporo. Więc jeżeli od dawna planowaliście remont, to zróbcie to w kwietniu, jeżeli planowaliście rozpocząć budowę domu, to zróbcie to teraz. Karty mówią, że część z Was będzie się zwracała o pieniądze do banku, będziecie występować o kredyt i powiem więcej, kredyt na bardzo dobrych warunkach macie szansę otrzymać. Uda się wszystko co planujecie. Praca: Bardzo dużo pracy, trudno będzie wam wysiedzieć w biurze. Karty mówią, że teraz właśnie, w kwietniu, trzeba będzie zrobić wszystko to co nie było robione przez ostatnie miesiące. Tak jakby trzeba było 4 miesiące zebrać w jeden. Jeżeli pracujecie w handlu, będzie to bardzo dobry dla was miesiąc, karty mówią o klientach, o ruchu w interesie, o zamówieniach. Jeśli pracujecie w zespole, to albo możecie zmienić zespół, albo do waszego zespołu dołączą nowe osoby. Nastąpią tutaj pewnego rodzaju przetasowania personalne. Skorpiony, które szukają pracy – karty radzą dopytać starszych od was osób, mogą to także być osoby z rodziny, mogą to być wasi znajo-

77

Waga

Wagi, które poszukują pracy – karty wskazują podpisanie dokumentów. Mam jedynie małą wątpliwość co do wynagrodzenia, czy jest ono takie jak rozmawialiście? Może tutaj trzeba będzie sprawdzić umowę, bo mam wrażenie, że nastąpiło pewnego rodzaju niedomówienie.

Zdrowie: Zaznaczają mi się badania i wizyty lekarskie finansowane z własnej kieszeni. Panie Wagi – uwaga na serduszko i ciśnienie. Panowie – plecy, dół pleców, okolica nerek. Panowie nie wolno niczego dźwigać, bo może zdarzyć się dość poważne uszkodzenie kręgosłupa.

Skorpion

mi. Gdzieś jest wakat i ktoś kogo znacie, może mieć informacje na ten temat. Zdrowie: Przede wszystkim karty mówią o samopoczuciu, o tym, że możecie mieć trochę mniej siły, że będzie trochę trudniej rano wstawać, mogą być pewnego rodzaju

kłopoty żołądkowe u was, może być swojego rodzaju przeciążenie. Uważajcie na rzeczy, które wam szkodzą, czy coś nie jest zepsute, nieświeże. Ktoś z was będzie wykonywał badanie USG, trzeba będzie to badanie powtórzyć bo wynik nie będzie czytelny.


78 ~ horoskop

WROZBYONLINE.PL

Strzelec

Miłość: Kwiecień dla Strzelców w stałych związkach przyniesie pewnego rodzaju niespodziankę. Wasza ukochana osoba może was zaskoczyć. Prośba od kart jest taka, aby pomyśleć, czym wy możecie zaskoczyć ukochaną osobę. Wiosna zaczyna pokazywać się nam w pełnej krasie,

może warto w takim razie pobyć więcej czasu razem, a może wspólny spacer. I jedyne co mnie tutaj niepokoi, to kwestie zdrowia starszej osoby. Możecie zostać postawieni w takiej sytuacji, że trzeba będzie trochę zmienić plany i pomagać starszej osobie z rodziny.

Koziorożec Miłość: Koziorożce, od razu powiem, że młode pokolenie zaskoczy was. Młode osoby szykują wam niespodziankę. Karty mówią, że do waszego domu idą nowe wieści. Wszystko co określamy słowem nowe i świeże będzie was dotyczyło w kwietniu.Możecie otrzymać nową propozycję pra9 kwietnia 2021

cy, możecie myśleć wręcz o zmianie domu. Możecie otrzymać pieniądze, których się nie spodziewacie. W waszym domu zapanuje prawdziwa sielanka i jeden z fajniejszych układów kart, jaki jest, mówi o tym, że zagości u was pełnia szczęścia i miłości.. Single czy znajdą miłość?

Wolne Strzelce możecie spokojnie „naładować broń”. Uda wam się „upolować” osobę szalenie interesująca, uważam, że zakochacie się od razu, bez zastanowienia. Będzie to miłość od pierwszego wejrzenia. Finanse: Karty mówią o tym, że ciężko będzie spiąć budżet. Myślę, że w zeszłych miesiącach mogło być kilka niezaplanowanych wydatków, co powoduje, że albo trzeba będzie naruszyć teraz swoją żelazną rezerwę, albo też pożegnać się z pewnymi zakupami, o których myśleliście. Karty pokazują, że w tym miesiącu po prostu pieniędzy będzie mniej, końcówka miesiąca może być naprawdę trudna, więc rozplanujcie sobie wszystko od początku. Żadnych nieplanowanych zakupów, tylko to co jest zapisane na kartce i to co jest niezbędne możecie kupić w tym miesiącu. Praca: Jeżeli liczyliście na premię albo wypłatę nadgodzin, to obawiam się, że może tutaj być trudno. Bo mam pokazane przesunięte pieniądze na bliżej nieokreśloną przyszłość. Dodatkowo dla części z was mam pokazany albo aneks do umowy, albo też podpisywanie dokumentów, które nie do końca będą dla was korzystne. Zwróćcie więc uwagę co podpisujecie, ważne by czytać dokumenty.

Karty podpowiadają, że teraz szef będzie wymagał więcej pracy, zaangażowania, może być trochę nerwowa i napięta atmosfera. Podpowiedź jest taka, że jeżeli spróbujecie pracę wykonać zespołowo, to uda się ją wykonać szybciej, a co najważniejsze lepiej. Część z was, widzę, będzie musiała wykonywać pracę za kogoś, bo mam pokazane braki kadrowe. Skupcie się wyjątkowo, jeżeli wasza praca polega na obsłudze dużych ciężkich lub też precyzyjnych maszyn. Jeśli poszukujecie pracy, to jest szansa na podpisanie umowy, ale nie jest to moim zdaniem umowa o pracę, bardziej umowa o dzieło, umowa zlecenie, umowa, w której określone są ramy czasowe. Czyli jest to praca na pewien określony z góry czas. Zdrowie: Dobre karty, karty mówiące o tym, że nie ma tutaj pokazanych większych problemów zdrowotnych. Natomiast mam kontynuację leczenia, tak jakby pewne rzeczy były zdiagnozowane wcześniej i teraz są w trakcie leczenia. Leczenie nie jest zakończone, dalej trzeba danej sprawy pilnować, ale zaznacza mi się, że sytuacja jest opanowana. Panie, pokazuje się lekarz ginekolog. Jest także pani Strzelec, która w kwietniu zajdzie w ciążę.

Pewnie, że tak. Spotkacie bardzo dobrą osobę do związku, owszem wasza znajomość będzie rozwijała się powoli, ale skutecznie. Poznacie osobę o zbliżonym do was w charakterze, podobnym temperamencie, o podobnych zainteresowaniach. Coś co zacznie się przyjaźnią, a skończy się miłością. Finanse: Karty mówią, że będziecie odwiedzać instytucje, będziecie załatwiać sprawy w banku, będziecie porządkować swoje finanse. Część z was będzie kupować nieruchomość, będzie zmieniać nieruchomość. Dobry miesiąc pod względem finansowym, ale pamiętajcie, że jeżeli jesteśmy na fali wznoszącej, to warto już dziś rozpocząć odkładanie pieniędzy na ewentualne spadki koniunktury. Praca: W pracy nerwowo, nawał obowiązków, rozliczanie z efektów, pytania i wątpliwości, dlaczego tak, a nie inaczej. Karty mówiące o tym, że trzeba będzie zrobić dużo rzeczy naraz, a tak naprawdę nie wiem czy te rzeczy będą potrzebne, bo w następnych tygodniach koncepcja się zmieni. Nie radzę dyskutować, bo dyskusja z szefem nic tutaj nie pomoże. Jedyne co możecie próbować zrobić, to poprosić o pomoc, by została wam przydzielone osoba do pomocy.

Jeśli poszukujecie pracy, to mam spotkania, mam wysyłanie CV, mam poszukiwanie ofert, a na końcu mam wielkie zero. Karty mówią, że będzie bardzo dużo działania z waszej strony i brak rezultatów. Absolutnie nie jest to wasza wina. Tak naprawdę, myślę patrząc na karty, że pracodawca nie określił jeszcze do końca profilu kandydata, którego poszukuje i w mojej ocenie bada rynek. Więc nie zrażajcie się. Wy także dokonajcie badania tego, co jest dostępne dzisiaj na rynku pracy. Wśród was są osoby, które w kwietniu założą lub też rozpoczną zakładanie własnej działalności gospodarczej, może to być coś z szeroko rozumianym zdrowiem, rehabilitacją bądź też dbaniem o urodę. Jeżeli wasze wykształcenie kierunkowe to prawo, to karty podpowiadają, by pomyśleć o czymś takim jak mediacje, mediacje rozwodowe. To taka wskazówka. Zdrowie: Tarczyca, tarczyca i jeszcze raz tarczyca. Nadnercza, nerki i jajniki. Jeżeli od jakiegoś czasu nie czujecie się dobrze, porozmawiajcie z lekarzem, poproście o badania hormonalne. Ewidentnie zaznaczają się tutaj hormony i konieczność kontrolowania tego jak najszybciej. Dla części z was migreny, bóle głowy, nudności.


horoskop ~ Miłość: Wszystkie miłe Wodniki, które są w związkach uważajcie na plotki i pomówienia. Wokół was może być osoba, która źle życzy waszemu związkowi, osoba, która jest zazdrosna o miejsce, w którym się znajdujecie, zazdrosna o wasze sukcesy i próbuję to po prostu zniszczyć. Wodniki nie słuchajcie plotek, sami nie twórzcie plotek. Jeżeli są pewnego rodzaju nieporozumienia, to wyjaśnijcie to na bieżąco z partnerem. Nie czekajcie, aż będzie za późno i sprawy przybiorą niekorzystny obrót. Wolne Wodniki – nie będzie to najlepszy miesiąc na poznanie nowej osoby. Owszem mam pokazane spotkania, ale osoba, którą poznacie może was bardzo rozczarować. Może być to osoba, która będzie zachowywała się w sposób głośny, ostentacyjny, sposób, który bardzo wam się nie spodoba. Więc, to jest czas gdzie więcej uwagi przyłóżcie do rozwoju własnego. Będzie to czas gdzie powinniście się skupić na własnych przyjemnościach, a nie szukać na siłę kogoś kto zupełnie do was nie pasuje. Finanse: Karty pieniędzy bardzo sympatyczne. Karty podpowiadają, że macie szansę spełnić pewne ma-

rzenie, ale przy udziale innych osób. Tak jakby był to jakiś zakup, może większy zakup i udałoby się wam od rodziny, rodzeństwa, znajomych uzyskać pewne kwoty, które zebrane razem pozwoliłyby wam na spełnienie tego marzenia. Nie wykluczam także, że tak jak mówię pewne osoby „złożą się” na spełnienie waszego marzenia, na ten prezent. Tak więc karty dobre, tylko weźcie pod uwagę, że trzeba działać w większej grupie osób. Możliwa malusieńka wygrana, nieduża, na ciastko i kawę. Praca: Wśród was są osoby, które mogą zmienić pracę w kwietniu bądź na przełomie kwietnia i maja. Wśród was są osoby, które będą poszukiwać nowej pracy, będą się rozglądać za nowymi perspektywami rozwoju, będą szukać nowych miejsc. Wśród was są osoby także takie, które odbędą bardzo intensywne, ale dobre szkolenie właśnie w kwietniu. Myślę, że otrzymacie także czy też niewielką premię, czy też pochwałę, czy też innego rodzaju gratyfikacje od przełożonych. Dobry miesiąc, który sprzyja poszukiwaniu nowych wyzwań, sprzyja nauce. Dodatkowo zaznacza mi się tutaj dłuższa podróż służbowa.

Miłość: Ryby w stałych związkach – wasz miesiąc będzie podporządkowany sprawom członków bliższej i dalszej rodziny, będzie podporządkowany ustaleniami na tematy rodzinne. Karty pokazują, że zarówno wy będziecie wyjeżdżać do rodziny, jak i to rodzina będzie przyjeżdżać do was. Pewne sprawy, które dotyczą tylko i wyłącznie was, trzeba będzie odłożyć na późniejszy czas. Nie wykluczam, że trzeba będzie podjąć decyzję na temat zamieszkania pewnych osób z rodziny. Natomiast wolne Ryby będą się spotykać, będą chodzić na randki, będą inicjować randki, będą poszukiwać kontaktów z innymi. Kwiecień upłynie wam bardzo szybko – z jednego spotkania na drugie. Finanse: Cześć z was może otrzymać niespodziewaną kwotę pieniędzy, są pokazane pieniądze, których się nie spodziewacie. Mogą to być pieniądze, które przekaże/odda wam mężczyzna. Część z was może otrzymać pieniądze pochodzące z banku, może to być zwrot części prowizji, mogą to być jakieś odsetki, a może to być zwrot podatku, bo pokazują się pieniądze bankowe lub też urzędowe. Tak czy tak, możecie spokojnie planować zakupy. Pokazuje się tutaj kwe-

stia dokonania zakupu dla młodego członka rodziny, młodego chłopaka. Praca: Całkiem przyjemnie poza pierwszymi dniami miesiąca. Na początek karta mówi o tym, że może „wybuchnąć pożar”, może być sytuacja nagła i pilna, dodatkowo dla was bardzo nerwowa. Natomiast, jak to mówią: „z dużej chmury mały deszcz”. Sprawa bardzo szybko się rozwiąże, już za chwilę nie będzie po niej śladu. Następnie przychodzą dni spokojne, nawet zaryzykuję twierdzenie – leniwe, niewiele się będzie działo. Osoby, które chcą zmienić pracę, proszę by właśnie w kwietniu poszukiwały nowego miejsca pracy, bo jest pokazana możliwość płynnego przejścia z jednej pracy do drugiej. Byłoby to z korzyścią dla was. Rybki, które szukają zatrudnienia – część z was pomyśli o własnej działalności gospodarczej i może to być kontynuacja czegoś co już kiedyś robiliście. Jeśli natomiast nie planujecie działalności gospodarczej i szukacie zatrudnienia, to mogę powiedzieć wam, że karty podpowiadają, by pomyśleć o bardzo ciekawym kursie bądź też stażu, który możecie otrzymać w instytucji państwowej. Jest pokazany kurs lub staż. Trzebaby było czymś się zainteresować.

79

Wodnik

Wodniki, które poszukują pracy, karty mówią, że może to być najlepszy miesiąc. Wyraźnie wskazane jest podpisanie umowy o pracę, bardzo dobre pieniądze. Natomiast po drodze mam pokazane pewne niewielkie problemy, może chodzić o badania lekarskie.

Zdrowie: Uwaga Wodniki na kości i stawy. Uwaga na ciśnienie, układ krążenia. Panie uważajcie na nerki i pęcherz. Dodatkowo pokazują mi się nie tyle co wypadki w domu, a coś na zasadzie potknięcia się, upadku w domu lub jego bliskim otoczeniu.

Ryby

Zdrowie: Karty pokazują kłopoty zdrowotne, które mogą pojawić się nagle, sugeruję wykonać badania lekarskie, zrobić badanie krwi. Nie zostawiajcie niczego na jutro, tylko od razu reagujecie. Uważajcie na drodze, na ulicy, uważajcie gdzie chodzicie. Karty ostrzegają, by maksymalnie zwrócić

uwagę na swoje zdrowie w kwietniu, by niczego nie zaniedbać, by reagować od razu. Lepiej sprawdzić wszystko kilka razy, niż potem wylądować w szpitalu. Nie straszę, nie to mam na myśli, układ kart wyraźnie mówi – sprawdź swoje zdrowie, nie bój się prosić lekarza o badanie.


80 ~ mały GONIEC

POKOLORUJ WEDŁUG WZORU

9 kwietnia 2021


mały GONIEC ~ 81

ODSZUKAJ DROGĘ DO MIEJSCA


82 ~ niezbędnik POLAKA W UK

Telefony alarmowe i infolinie P������, ����� �������, ��������� - 112, 999 I��������� �������� 0845 748 4950

O���� ����������� - wiadomość tekstowa pilna - 18000 NHS H������� - 0800 22 44 88 Post Of�ice 0845 722 3344

I��������� ������������ � L������� - 020 7222 1234 P��������� ���������� 0870 6082 608

I��������� � �������� ��������� � ���������������� - 192

I��������� � �������� ���������������� - 153

AMBASADA RP W LONDYNIE 47 Portland Place, Londyn W1B 1JH, tel. 0 207 2913 520, e-mail: london@msz.gov.pl

WYDZIAŁ KONSULARNY AMBASADY RP W LONDYNIE 10 Bouverie Street, City of London EC4Y 8AX, tel. 0 207 8228 900, e-mail: londyn.konsulat@msz.gov.pl

KONSULAT GENERALNY RP W MANCHESTERZE Manchester One, 51 Portland Street, Manchester M1 3LD, tel. 0 161 245 4130, e-mail: manchester@msz.gov.pl

KONSULAT GENERALNY RP W EDYNBURGU 2 Kinnear Road, Edynburg EH3 5PE, tel. 0 131 552 0301, e-mail: edinburgh@msz.gov.pl

KONSULAT GENERALNY RP W BELFAŚCIE 67 Malone Road, BT9 6SB , Belfast, tel. 0 28 96209500, e-mail: belfast.kg.sekretariat@ msz.gov.pl

Londyn

INSTYTUT JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO W LONDYNIE

Strona: www.polishheritage. co.uk

Lewisham

Strona: opaoxford.org Telefon: 07585442696 Adres: Blackbird Leys Road, Oxford, OX4 6HW

Strona: ogniskopolskie.org.uk Telefon: 020 7589 4670 Adres: 55 Princes Gate, London, SW7 2PN

Strona: osrodeklpc.com Adres: 8 Waldram Park Road, London, SE23 2PN

Birmingham

Haringey

Strona: polishmillenniumhouse. org.uk Telefon: 0121 643 3577 Adres: Bordesley St, Birmingham B5 5PH

Ambasada i konsulaty

Polskie instytucje i organizacje

POLSKA MISJA KATOLICKA W ANGLII I WALII Strona: www.pcmew.org Telefon: 020 7226 3439 2-4 Devonia Road, Islington, London, N1 8JJ

ZJEDNOCZENIE POLSKIE W WIELKIEJ BRYTANII Strona: www.zpwb.org.uk Telefon: 0 208 741 16 06 Adres: 240 King Street, Hammersmith W6 0RF London

POSK (Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny) Strona: www.posk.org Telefon: 020 8741 1940 Adres: 238-246 King Street, London W6 0RF

POLSKA MACIERZ SZKOLNA

Strona: polskamacierz.org/en/ Telefon: 020 8742 6431 Adres: 238 King Street London, W6 0RF

FUNDACJA VERITAS

Strona: veritasfoundation.co.uk Telefon: 020 3740 8350 Adres: 63 Jeddo Road, London W12 9EE

ZWIĄZEK HARCESTWA POLSKIEGO W WIELKIEJ BRYTANII Strona: www.zhpwb.org.uk Telefon: 020 8748 8006 Adres: 23-31 Beavor Lane, London W6 9AR

INSTYTUT POLSKI i MUZEUM im. Gen. SIKORSKIEGO Strona: www.pism.co.uk Telefon: 020 7589 9249 Adres: 20 Prince’s Gate, London, SW7 1PT

9 kwietnia 2021

Strona: www.pilsudski.org.uk Telefon: 020 8748 6197 Adres: 238-246 King Street, London W6 0RF

BIBLIOTEKA POLSKA – POSK

Strona: polishlibrarylondon. co.uk/biblioteka Telefon: 020 8741 1940 Adres: 238-246 King Street, London W6 0RF

POLSKI UNIWERSYTET NA OBCZYŹNIE Strona: www.puno.edu.pl Telefon: 020 8846 9305 Adres: 238-246 King Street, London W6 0RF

FUNDACJA STOWARZYSZENIE POLSKICH KOMBATANTÓW W WIELKIEJ BRYTANII

Strona: www.spk-wb.com Telefon: 020 8741 1911, Adres: 238-246 King Street, London W6 0RF

ZJEDNOCZENIE POLEK NA EMIGRACJI

Email: charity@polishwomensba. org.uk Tel: 020 8563 1893 Adres: 238-246 King Street, London W6 0RF

POLISH YMCA LONDON ASSOCIATION

Strona: polskaymcalondon.com Telefon: 020 8992 5699 Adres: 20 Gunnersbury Ave, London W5 3QL

POLISH HERITAGE SOCIETY UK

Widecombe Lodge, 2, Brentham Lodge, London W5 1BJ

OGNISKO POLSKIE

EAST EUROPEAN RESOURCE CENTER

Strona: www.eerc.org.uk Telefon: 020 8741 1288 Free Advice Line: 0800 121 4226 Adres: 238-246 King Street, London W6 0RF

POLISH PSYCHOLOGIST’S ASSOCIATION Strona: polishpsychologists.org Adres: 238-246 King Street, London W6 0RF

POLISH PROFESSIONALS IN LONDON Strona: polishprofessionals. org.uk Adres: 55 Exhibition Road London SW7 2PN

POLES IN NEED UK CIC & CENTRUM POMOCY FAMILIA Strona: www.pinuk.online Telefon: 07809904386 Adres: 238-246 King Street, London W6 0RF

PEEC CENTRUM RODZINIE – Haringey Strona: www.peec.org.uk Telefon: 0208 365 9090, 07956574274 Adres: Pretoria Road, Tottenham, N17 8DX

INSTYTUT KULTURY POLSKIEJ W LONDYNIE

Strona: www.polishculture. org.uk Telefon: 020 7822 8990 Adres: 10 Bouverie Street, London EC4Y 8AX

Polski Ośrodek Levisham

PEEC Centrum Rodzinne Strona: peec.org.uk Telefon: 0208 365 9090, 07956574274 Adres: Pretoria Road, Tottenham, N17 8DX

Merton Stowarzyszenie „PYZA” Strona: polishfamily.org.uk Adres: 66-72 High Street, SW19 2BY Colliers Wood

Stockwell POLES CONNECT Project Partnership Strona: stockwell.org.uk Telefon: 020 7793 7730 Adres: Lambeth, 157 South Lambeth Road, London, SW8 1XN

Bedford Ośrodek Integracji Polsko-Brytyjskiej

Polish Millenium House

– Polish Expats Association (Erdington) Strona: polishexpats.org.uk Telefon: 0121 382 2568 Adres: 109 High St, Birmingham B23 6SA

Walsall Europeans Association Welfare INC

Adres: Joseph Leckie Academy, Walstead Rd, Walsall, WS5 4PG Strona: ewacic.com/pl Telefon: 0787 525 8192

Southampton SOS Polonia

Strona: sospolonia.net Telefon: 02380 233722 Adres: 32 Queen’s Terrace, Southampton SO14 3BQ

Strona: pbic.org.uk Telefon: 01234 328100 Adres: Bradgate Road, Bedford, MK40 3DE

Liverpool

Luton

Strona: merseysidepolonia.com Adres: 1st Floor, 5 Covent Garden, Liverpool L2 8UD

POLONIA – Polish Community Group

Strona: poloniapcg.org.uk Telefon: 07969254578

Oxford

Oxford Polish Association

Meyerside Polish Community

Nottingham

Signpost to Polish Succes Adres: Tennyson, Unit B, Forest Road West, NG7 4EP Nottingham Strona: empp.co.uk Telefon: 0115 978 1396




Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.