w tym numerze
kotły na paliwa stałe, gaz i olej s. 28
termomodernizacja domu jednorodzinnego s. 80
jak palić w kominku i uniknąć smogu s. 104
cena 9,90 zł (w tym 8% Vat)
[174] 12/2017
budowa i modernizacja
wokół domu ogród i posesja w zimie s. 94
inspiracje s. 8
Dom tradycyjny
temat miesiąca s. 38
kuchnia i łazienka kronika budowy etap Vi – prąd i kanalizacja s. 74
finanse zdolność kredytowa, gdy partner nie pracuje s. 108
index 353752 ISSN 1509-3042
12
Twój ulubiony miesię dostępny także w we
elektronicz
„Własny Dom” również elektroniczny! Możesz go czytać kiedy i gdzie zechcesz w z systemem Windows oraz na iPada. Dostępne są zarówno pojedyncze wydania, przechowywane jest w Twojej własnej bibliotece. Po ściągnięciu połączenie inter Aby kupić „Własny Dom” wejdź na Pojedynczy numer już od
4,90 zł
www.e-kiosk.pl/wlasny_dom lub ww
z prezentem!
w tym numerze
fot. archiwum rodzinne
więta są tym momentem, gdy najmocniej chwilach naszego życia – bo najważniejsze, ale uświadamiamy sobie, jakie znaczenie ma i najtrudniejsze momenty często przeżywamy to, że mamy dom. Jednorodzinny, połówkę właśnie w domu. Tu będzie także nasz azyl – prenumeraty „Własnego Domu”: bliźniaka, mieszkanie w szeregówce lub w blo- ze stresującej pracy i pełnego zgiełku świata z książką wydawnictwa muza ku – ale dom (w znaczeniu idei, nie rodzaju jedziemy właśnie do domu, żeby tam odciąć się lub z wagą łazienkową firmy mpm budynku). W pełni własne, spłacane, wynaj- o tego, w czym musimy się regularnie zanurzać, mowane – ale w każdym z tych przypadków ale czym nie chcemy żyć. Zatem niezależnie od uważane przez nas za naszą przestrzeń (nawet tego, czy kupiliśmy stojący już dom, czy sami go jeśli nie jest nasza w sensie stosunków własno- wznieśliśmy, czy jest to dom na pokolenia, czy ściowych). To dlatego w tytule naszego czaso- tylko dla nas – to, jak on wygląda od zewnątrz prenumerata roczna 12 wydań pisma znalazł się przymiotnik „własny” – bo i od wewnątrz oraz jak funkcjonuje, ma duże czasopisma „Własny Dom” znaczenie. Decyzje, które podejmiemy przy jego to często najważniejsza cecha naszego lokum. + waga łazienkowa W pierwszej kolejności nie myślimy o nim jako budowie (lub wyborze gotowego domu), mają w cenie 119 zł dużym lub małym, a nawet ładnym lub mniej, też znaczenie finansowe – dom może pożeale jako o naszym. Nawet, jeśli mieszkamy rać znaczącą część naszych dochodów, ale też tylko we dwoje, to właśnie będzie miejsce, pozwalać nam na gromadzenie oszczędności. w którym zasiądziemy do wieczerzy wigilijnej Wreszcie warto mieć świadomość, że świat nie – możemy rzecz jasna również pojechać do kończy się na nas i naszych najbliższych – to, jak rodziny, ale nie będziemy na to skazani, lecz zbudowaliśmy i eksploatujemy nasz dom, ma będzie to tylko opcja, na którą możemy się znaczenie dla środowiska (w naszym otoczeniu i na całej planecie). zdecydować lub nie. Czasem zdziwienie niektórych osób budzi to, Na Boże Narodzenie redakcja „Własnego że dwanaście razy w roku można publikować Domu” życzy wszystkim naszym czytelnikom, abywydań naszeczasopisma domy – istniejące, lub 112 stron o tym, jak zbudować i wyposażyć prenumerata roczna 12 „Własny powstające Dom” + książka “1000 pomysłów na dom” planowane – były dla nas źródłem dumy i radom. Pytają: czy to, jakie będą płytki w łazience albo jaki kolor będą miaływściany cenie w sypialni 129 zł dości; by świadczyły o nas jako ludziach racjojest aż tak ważne, by pisać o tym całe artykuły? nalnie myślących, a jednocześnie obdarzonych Moim zdaniem – tak, gdyż w takim otoczeniu dobrym gustem, umiejących mądrze dbać zabędziemy spędzać czas. I to właśnie otocze- równo o swoją rodzinę, jak i całą planetę. nie będzie wokół nas w radosnych i trudnych Życzę miłej lektury! kotły na paliwa stałe, gaz i olej s. 28
termomodernizacja domu jednorodzinnego s. 80
prenumerata standardowa:
jak palić w kominku i uniknąć smogus. 104
cena 9,90 zł (w tym 8% Vat)
[174] 12/2017
www.wlasnydom.pl
budowa i modernizacja t e m at m i e s i ą c a : k u c h n i a i ł a z i e n k a • d om t r a dy c y j n y • kot ły • t e r mom o d e r n i z a c j a
w wersjach na komputery , jak i prenumerata, a każde wydanie rnetowe nie jest konieczne.
Mój kawałek podłogi Ś wyjątkowa oferta
2017
znych!
zastępca redaktor naczelnej Marek Misiak marek.misiak@wlasnydom.pl
12
ęcznik ersjach
prenumerata od redakcji
• prenumerata roczna (12 wydań) podstawowa w cenie 99 zł Aktualne oferty, numery archiwalne oraz e-wydania dostępne na www.wlasnydom.pl
wokół domu ogród i posesja w zimie s. 94
inspiracje s. 8
Zamówienia można składać pod numerem telefonu 71 337 47 40 lub e-mailem sklep@wlasnydom.pl
Dom tradycyjny
temat miesiąca s. 38
kuchnia i łazienka
ww.publio.pl
kronika budowy etap Vi – prąd i kanalizacja s. 74
finanse zdolność kredytowa, gdy partner nie pracuje s. 108
index 353752 ISSN 1509-3042
Szczegóły oferty: • oferty są ważne do wyczerpania zapasów • wybrany produkt prześlemy razem z pierwszym zamówionym egzemplarzem w prenumeracie • w przypadku zamówień opłacanych za pobraniem zamawiający zapłaci koszty pobrania pocztowego.
12
12/2017 Własny Dom
1
spis treści
36 fot. Max Kuchnie / Art House Studio
stro n!
temat miesiąca
Recenzja
3
„Deliryczny Nowy Jork. Retroaktywny manifest dla Manhattanu” Rema Koolhaasa Przybieraniem przez Manhattan obecnej postaci rządziły przede wszystkim potrzeby ekonomiczne – a jednocześnie twórcom tej architektury nie sposób zarzucić braku wyobraźni
Nowości Na ryNku
4
Materiały i technologie wprowadzone na nasz rynek, wydarzenia branżowe
iNspiracje
38 Kuchnia i łazienka
8
Dom tradycyjny Choć na łamach „Własnego Domu” lansujemy ostatnimi laty bardziej nowoczesną architekturę domów jednorodzinnych, nie zapominamy też o zwolennikach podejścia dworkowego, historyzującego czy rustykalnego – zarówno jeśli chodzi o styl całego domu, jak i dobór konkretnych materiałów czy rozwiązań estetycznych. Wybór tradycyjnej stylistyki nie musi oznaczać konserwatyzmu w myśleniu
Izolacja i ściany. Folie i masy uszczelniające. Izolacja ścian i podłogi. Izolacja parochronna. Typy hydroizolacji. Podłogi w kuchni i łazience. Masy ceramiczne samopoziomujące. Płytki ceramiczne, gresy i glazura. Posadzka w kuchni i w łazience – kamień, panele, drewno. Ogrzewanie w kuchni i łazience. Rodzaje grzejników, ich moc grzewcza i wygląd. Elektryczne i wodne ogrzewanie podłogowe i ścienne. Wyposażenie kuchni i łazienki. Armatura sanitarna. Bidety i wc. Spłuczki. Wanny, brodziki i umywalki. Natryski i odpływ. Zlewozmywaki. Instalacja elektryczna w kuchni i łazience. Gniazda i włączniki. Oświetlenie w łazience. Systemy inteligentne. Stolarka otworowa w kuchni i łazience. Okna (w tym połaciowe). Świetliki. Meble do zabudowy
Focus
28 Kotły Większość polskich domów jest nadal ogrzewana za pomocą kotłów zasilanych jakimś paliwem stałym (np. węglem, drewnem), gazem lub olejem opałowym. Takie źródło ciepła może być eko – pod warunkiem, że wybierzemy nowoczesny model
fot. BAD Architekci arch. Adam Długoszowski
moderNizacja
KroniKa Budowy etap 6.
74 Instalacje w domu – elektryka i kanalizacja
Zaopatrzenie Projektu Stodoła w niezbędne instalacje to sprawa może mało „romantyczna”, ale bardzo ważna. Ma być nie tylko pięknie, ale możliwie bezobsługowo i ekologicznie
2
Własny Dom 12/2017
80 Izolacje termiczne Właściwy dobór materiałów izolacyjnych i prawidłowy ich montaż będzie skutkować niskimi rachunkami za ogrzewanie i komfortem cieplnym wewnątrz domu
wokół domu
94 Ogród i posesja w zimie Należy zadbać zarówno o to, by otoczenie naszego domu nadal było bezpieczne (mimo śniegu i mrozu) i by ogród nie był od listopada do marca „martwą strefą”
Nie rób dymu
104 Kominek a smog – wywiad Jak nie przyczyniać się do pogorszenia sytuacji poprzez nieprzemyślane palenie w kotle grzewczym i/lub kominku?
FiNaNse
108 Wspólny kredyt, ale partner nie pracuje? W tych bankach będzie drożej Na cenę pożyczanych środków wpłynąć mogą także inne czynniki pośrednio związane z ryzykiem, jakie bierze na siebie bank
kotły
s cu fo
focus
Tekst: arch. A. Czerwonka, Marek Misiak
fot. De Dietrich
Kotły
Większość polskich domów jest nadal ogrzewana za pomocą kotłów zasilanych jakimś paliwem stałym (np. węglem, drewnem), gazem lub olejem opałowym. Takie źródło ciepła może być eko – pod warunkiem, że wybierzemy nowoczesny model
K
otły na paliwa stałe to źródła ciepła, które już od setek lat ogrzewają domy jednorodzinne. Niesłusznie uważane są za stosunkowo uciążliwe źródło ciepła, wymagające ciągłej kontroli i obsługi. W ostatnich latach powracają do łask. Wraz ze wzrostem cen gazu i oleju opałowego coraz więcej inwestorów kieruje swój wzrok w stronę rozwiązań dużo tańszych i niekoniecznie wymagających żmudnej i pracochłonnej obsługi. Wiele z produkowanych obecnie kotłów to urządzenia nowej generacji, ekologiczne i wygodne, które przy minimalnym nakładzie naszej pracy są w stanie zapewnić ciepło dla całego domu.
28
Własny Dom 12/2017
Kotły gazowe praktycznie nie wymagają obsługi – zwłaszcza jeśli nasz dom jest podłączony do sieci gazowej; jeśli nie – musimy pamiętać o uzupełnianiu zapasu w zbiorniku. Nawet jednak w tym drugim przypadku zapewnianie urządzeniu paliwa jest mniej pracochłonne niż w przypadku kotłów na paliwa stałe. Kotły gazowe spotyka się częściej w domach na obrzeżach miast, gdzie nie wykonano podłączenia do miejskiej sieci ciepłowniczej, ale do gazowej – już tak (względnie dowóz gazu nie jest kłopotliwy ani drogi). W mniejszych domach lub budynkach starszych, gdzie insta-
lacja grzewcza jest modernizowana, inwestorów zachęcają też szersze możliwości zlokalizowania urządzenia – nie tylko w kotłowni, ale także (przy kotłach z zamkniętą komorą spalania) w kuchni, łazience, pralni (lub innym pomieszczeniu technicznym) albo w korytarzu.
Więcej informacji www.viessmann.pl www.tisgroup.pl www.rakoczy.pl www.zebiec.pl www.pereko.pl
www.stalmark.pl www.kotly-pleszew.pl www.polspaw.com.pl www.mpm-kotly.pl www.hef.com.pl
kotły
focus
Kocioł na paliwo stałe Stal czy żeliwo?
Kotły zasypowe Opalane węglem lub drewnem, są najstarszym typem kotła. Wyróżnić można kilka konstrukcji, które charakteryzują się różnymi możliwościami. Najstarszym i najprostszym typem kotła jest kocioł z górnym spalaniem. Powietrze do spalania dostarczane jest od dołu, a spaliny unoszą się od rusztu do umieszczonego powyżej wylotu. Znajdująca się w wewnętrznej przestrzeni ścianek kotła woda jest ogrzewa-
kotły żeliwne charakteryzuje długa żywotność materiału i wysoka odporność na korozję chemiczną i elektrochemiczną, na związki fosforu, siarki i węgla oraz na korozję wodną. wadą jest nieco wyższa cena i mniejsza odporność na uszkodzenia mechaniczne
fot. Ecovarm
Wybór materiału uzależniony jest od specyfiki urządzenia i sposobu jego użytkowania. Kotły żeliwne lepiej sprawdzają się przy paleniu koksem i węglem (przy rozpalaniu od góry). Przy właściwej eksploatacji są znacznie trwalsze i bardziej odporne na korozję. Większa kruchość od stali powoduje, że żeliwo jest bardziej wrażliwe na uderzenia i uszkodzenia mechaniczne. Negatywny wpływ na ich żywotność ma wzniecanie długich płomieni – mogą pękać. Materiałem tańszym, a równie praktycznym jest stal. Spawana z blach konstrukcja jest znacznie lżejsza i – ze względu na dużą plastyczność – bardziej odporna na uszkodzenia mechaniczne. W łatwy sposób, można również naprawiać ewentualne ubytki przez dospawanie fragmentów blachy. Dobrze sprawdza się przy każdym rodzaju paliwa.
na i przepływa do instalacji c.o. Kotły te są zdecydowanie najtańsze, jednak najbardziej uciążliwe w użytkowaniu. Wymagają dokładania paliwa co kilka godzin. Zdecydowanie korzystniej pod względem ekonomii i efektywności w przypadku kotłów z górnym spalaniem jest górne rozpalanie. Przy rozpalaniu od dołu w pierwszej kolejności rozpalamy niewielką ilość łatwopalnego paliwa (np. drewna), po czym po około pół godziny dokładamy właściwe paliwo (węgiel, koks). Sposób ten powoduje, że żar znajduje się na dole rusztu i po pewnym czasie odejmuje cały wsad, zapewniając właściwą moc cieplną. Największą wadą tego rozwią-
fot. Rakoczy
kotły stalowe charakteryzuje z kolei odporność na uderzenia (stal jest materiałem o dużych właściwościach plastycznych), lekka konstrukcja, mała wrażliwość na zmiany temperatury wody zasilającej kocioł (a tym samym większa odporność na zmiany ciśnień wewnątrz kotła) oraz możliwość wielokrotnego łatania powierzchni zewnątrz i wewnątrz metodą spawania
zania jest mała możliwość kontroli, dymienie podczas dorzucania węgla, które powoduje osmalanie przewodu kominowego, oraz mniejszą efektywność – niedopalone lotne i najbardziej kaloryczne cząstki uciekają przez komin. Przy takim paleniu konieczna jest ciągła kontrola i częste dokładanie. Zdecydowanie lepiej sprawdzi się rozpalanie od góry (najbardziej zbliżone do kotłów ze spalaniem dolnym). W tym systemie od razu załadowuje się wymaganą ilość paliwa i rozpala się jego wierzchnią warstwę. Co to daje? Przede wszystkim kolejne warstwy paliwa są wypalane stopniowo, przy czym dochodzi do całkowitego dopalenia paliwa, co powoduje większą efektywność. Paląc w ten sposób, jesteśmy zmuszeni cyklicznie rozpalać w kotle (nie należy okresowo dokładać), jednak przez dłuższy czas mamy zapewnione bezobsługowe ogrzewanie. Najkorzystniej pod względem obsługi i sprawności jest inwestować w kotły z dolnym spalaniem. Rozpalanie przebiega praktycznie tak samo, jak przy kotłach z górnym spalaniem. Po rozpaleniu zasypuje się wymaganą ilość paliwa – podobnie jak przy paleniu od dołu (w kotłach z górnym spalaniem) żar znajduje się na dole, z tą jednak różnicą, że spaliny podobnie jak powietrze do spalania są dostarczane od dołu. Powoduje to, że pali
12/2017 Własny Dom
29
focus
kotły
fot. TiS Group
Nadmuch może być skierowany z kilku stron, co zapewnia większą stałopalność i lepsze rozpalanie. Wadą jest jednak zwykle za duża wydajność wentylatorów nadmuchowych i brak ciągłości dostarczanego powietrza – w kotle nie zgaśnie, nie jest to jednak najbardziej ekonomiczne rozwiązanie. Zdecydowanie najkorzystniej jest stosować nadmuch w kotłach z dolnym spalaniem. Alternatywą dla nadmuchu mogą być wentylatory wyciągowe, które – zamiast dostarczać powietrze – tworzą naturalny ciąg, powodujący napływ powietrza w wymaganej ilości, lub np. wyposażenie urządzenia w miarkownik ciągu, który reguluje dopływ powietrza do spalania przez otwarcie klapy. Pozwoli to w prosty sposób stworzyć ciągły (odpowiedni dla węgla) i oszczędny sposób spalania. Często dochodzi do mylenia pojęć opisujących sposób rozpalania, który jest zależny od naszej metody palenia, i konstrukcję kotła, która decyduje o tym, jak przebiega proces palenia. Budowa kotłów z górnym spalaniem (przeciwprądowym) powoduje, że spaliny są odprowadzane górą (powietrze jest dostarczane dołem). Kotły z dolnym
spalaniem (współprądowe) od dołu dostarczają powietrze, ale dołem też odprowadzają spaliny. Do nieporozumień może dochodzić przy określaniu sposobu rozpalania, który dla kotłów z górnym zasypem może być różny. Rozpalanie od dołu oznacza, że żar znajduje się na dnie paleniska i powoli zaczyna obejmować cały wkład (mniej korzystnie), górne rozpalanie – że żar jest na górze paliwa i stopniowo zajmuje kolejne znajdujące się poniżej warstwy paliwa (dużo bardziej efektywne i wygodne). W kotłach zgazowujących drewno proces spalania odbywa się dwustopniowo – najpierw następuje wydobycie z drewna zawartych w nim gazów, po czym są one spalane. Są to kotły bardzo wydajne, które po jednorazowym załadowaniu mogą przez 8-12 godzin zapewniać ciepło. Rozbudowane komory mogą pracować nawet całą dobę. Dzięki mniejszej zawartości szkodliwych substancji w spalinach są też znacznie bardziej ekologiczne. Służą jedynie do palenia drewnem, które musi być odpowiednio przygotowane (pocięte na kawałki) oraz – co bardzo istotne
się wyłącznie dolna warstwa paliwa (wierzch wsadu jest zimny). Paliwo całkowicie się dopala. W każdej chwili można również dosypać odpowiednią jego ilość. Niedogodnością przy tych kotłach może okazać się wybór właściwego modelu ze względu na bardziej złożona konstrukcję urządzenia i ograniczony zakres stosowanych paliw. Najlepiej jest stosować węgiel kamienny i drewno. Nie powinno wykorzystywać się koksu i miału. W kotłach zasypowych powietrze do spalania może być dostarczane przez wentylator i regulowane dzięki wbudowanemu mikroprocesorowi. Kotłem możemy sterować dzięki zmienności dostarczanego powietrza. Sterownik automatycznie dostosuje obroty wentylatora na podstawie pomiarów temperatury w kotle lub w pomieszczeniach.
30
Własny Dom 12/2017
biały zbiornik to zasobnik na ciepłą wodę użytkową – współcześnie coraz częściej stosuje się zbiorniki stojące, ale zwłaszcza w starszych domach, gdzie kotłownie są niewielkie lub urządzenie stoi po prostu w piwnicy, takie rozwiązanie pozwala zaoszczędzić cenne miejsce. im większy zbiornik, tym większy zapas c.w.u., ale i tym dłużej potrwa ogrzanie nowej porcji wody, gdy zużyjemy cały zapas
fot. TiS Group
elektronicznie sterowana dmuchawa zapewnia dopływ odpowiedniej ilości powietrza do komory spalania, co pozwala regulować tempo tego procesu (powietrze nie pochodzi z pomieszczenia, w którym stoi kocioł)
kotły
Z automatycznym podajnikiem
fot. TiS Group
Urządzeniami, które zrewolucjonizowały systemy grzewcze na paliwo stałe i spowodowały, że stały się one realną konkurencją dla kotłów gazowych czy olejowych, są kotły ze zautomatyzowanym dozowaniem paliwa. Znacznych rozmiarów zasobnik na paliwo pozwala przez kilka dni w ogóle nie doglądać kotła. Podajnik zawsze dozuje odpowiednią ilość paliwa w zależności od zapotrzebowania na ciepło. Kotły te są przystosowane do spalania rozdrobnionych paliw (ekogroszek, pellet, miał). Mogą kosztować 2-3 razy więcej niż tradycyjne kotły, są jednak bardzo
zbiornik buforowy z przeponą pozwala utrzymać stałe ciśnienie wody w instalacji (wskazywane przez manometry widoczne poniżej)
elektroniczne sterowanie kotłem zapewnia efektywne spalanie paliwa – kocioł zużywa go tylko tyle, ile trzeba. System monitoruje też sposób i warunki spalania, co z kolei skutkuje mniejszym wpływem na środowisko (dym, który emitujemy z komina, nie jest tak trujący) fot. TiS Group
– dobrze wysuszone. Aby uzyskać zakładaną sprawność i zapewnić prawidłowe działanie, wilgotność drewna nie może przekraczać 20%.
focus
wydajne, a ich obsługa jest ograniczona do minimum (uzupełnianie co kilka dni paliwa w zasobniku oraz usuwanie popiołu). Przed wyborem kotła należy upewnić się, że będziemy mieli możliwość zakupu paliwa (bliskość składów węgla czy dostępność dobrej jakości peletu) i miejsca na jego składowanie (ok. 2-4 m2 suchej przestrzeni). Kotły z automatycznym podajnikiem spowodowały, że ogrzewanie paliwem stałym stało się czyste i bardzo efektywne. Kluczowymi elementami kotła są sterownik i palnik. Dzięki licznym ulepszeniom produkowane dziś urządzenia nie wymagają praktycznie żadnej ingerencji podczas pracy. Regulacja polega na ustawieniu zadanej temperatury. Dziś coraz trudniej o wysokiej jakości paliwo w dobrej cenie, dlatego warto wybrać kocioł o palniku dostosowanym do spalania także tych słabszych sortymentów spiekającego i mogącego szlakować się węgla. Pożądaną cechą automatycznego kotła jest duża pojemność zasobnika i popielnika, co pozwoli na bezobsługową pracę przez dłuższy czas. Warto również, aby komora kotła była wyposażona w deflektor – montowany w górnej części żeliwny lub ceramiczny walec, który utrzymuje we wnętrzu wysoką temperaturę. A to z kolei pozwala dopalić spaliny, wpływa więc na czystość spalania i większą sprawność wymiennika. Zdecydowanie należy unikać dodatkowych rusztów wodnych, które
powodują osiadanie sadzy na wewnętrznych powierzchniach kotła, ale przede wszystkim mniejszą efektywność (choć w pierwszym momencie mogą wyglądać na usprawnienie).
W jakiej instalacji? Kotły na paliwa stałe są przeznaczone do instalacji otwartych. W takim systemie czynnik grzewczy (woda w instalacji c.o.) posiada otwarte naczynie wzbiorcze (woda w zbiorniku ma kontakt z ciśnieniem atmosferycznym). Dzięki temu gdy temperatura wody w instalacji niebezpiecznie wzrośnie, zwiększając jej objętość, możliwy jest jej odpływ do kanalizacji bez szkody dla instalacji. Inwestorzy ze względów ekonomicznych często decydują się na podłączenie do istniejącej instalacji np. kotła gazowego, który zapewni w okresie przejściowym wygodne ogrzewanie i c.w.u.. Podczas silnych mrozów lub w razie potrzeby można ogrzewać dom kotłem na paliwo stałe. Kocioł gazowy pracuje jednak w instalacji zamkniętej, w którym przepływ wody jest wymuszony pompami obiegowymi. Instalacje można wykonać przez zastosowanie kotła gazowego, który będzie funkcjonował przy otwartym systemie (należy zasięgnąć porady dystrybutora) lub poprzez oddzielenie obu obiegów grzewczych. Punktem styku byłby wtedy wymiennik ciepła przekazujący ciepło z jednego obiegu do drugiego.
12/2017 Własny Dom
31
focus
kotły
Kocioł olejowy
Wybór odpowiedniego kotła
fot. Viessmann
Decydując się na kocioł olejowy należy pamiętać, że jednym z podstawowych zagadnień jest składowanie oleju opałowego. Mamy do wyboru zbiorniki jedno- lub dwupłaszczowe oraz wykonane ze stali lub tworzyw sztucznych. Na plus kotłów olejowych można zaliczyć: – możliwość stosowania ich na obszarach nieobjętych siecią gazową, – dowolność wyboru dostawcy paliwa i negocjacji jego ceny. Nie bez znaczenia jest też (przy odpowiednim doborze wielkości zbiorników olejowych) perspektywa magazynowania paliwa przez dłuższy czas, co wiąże się z ograniczeniem dostaw paliwa do 1–2 w ciągu roku i uniezależnieniem
od ewentualnych problemów związanych z jego dostawą. Olejowe kotły c.o. zapewniają taką samą wygodę obsługi, jak gazowe, czy elektryczne. Nie ma bowiem potrzeby niemal codziennego uzupełniania paliwa, jak ma to miejsce w przypadku pieców węglowych lub opalanych drewnem. Najnowsze kotły olejowe uważane są także za ekologiczne - podczas spalania nie wydzielają substancji szkodliwych, jak ma to miejsce w modelach poprzedniej generacji. Ze względu na ich ogromne podobieństwo w budowie do kotłów gazowych mogą być (po wymianie palnika lub zastosowaniu palnika dwupaliwowego) eksploatowane jako kotły gazowe. Kotły olejowe możemy podzielić: – ze względu na funkcję – na jedno- i dwufunkcyjne, – ze względu na konstrukcję – na stojące i wiszące, – ze względu na typ regulacji palnika – na jedno- i dwustopniowe, – ze względu na zastosowaną technologię – na konwencjonalne i kondensacyjne. Zadaniem kotłów jednofunkcyjnych jest podgrzewanie wody na potrzeby centralnego ogrzewania. Kotły dwufunkcyjne mają za zadanie ogrzanie domu oraz bezpośrednie podgrzanie ciepłej wody użytkowej. Dla większości
kondensacyjny kocioł olejowy z osobnym zasobnikiem na ogrzaną wodę (po prawej) i pompą obiegową (na kotle). Pomarańczowa skrzynka zawiera układ elektronicznego sterowania urządzeniem
32
Własny Dom 12/2017
dwufunkcyjnych kotłów olejowych należy przewidzieć wkład z częściową lub pełną akumulacją ciepła, ponieważ generalnie w kotłach olejowych nie ma możliwości zastosowania pełnego priorytetu c.w.u. Ostatnio jednak pojawiły się na rynku kotły olejowe małej i średniej mocy wyposażone w wolno stojący (ewentualnie wbudowany) podgrzewacz lub zasobnik c.w.u. (z dedykowanym układem regulacyjnym). Zdecydowana większość kotłów olejowych to jednostki stojące, przeznaczone do montażu w wydzielonych pomieszczeniach (tj. w spełniającej odpowiednie warunki kotłowni). Mały wiszący kocioł olejowy, przeznaczony np. do zabudowy w pomieszczeniu mieszkalnym, to zawsze urządzenie, do którego trzeba będzie osobno dokupić podgrzewacz lub zasobnik c.w.u. Stosowane w kotłach olejowych palniki nadmuchowe (wentylatorowe) mogą mieć regulację jednostopniową (wówczas zmiana wydajności kotła odbywa się poprzez włączenie/wyłączenie palnika) lub dwustopniową – w tym przypadku kocioł pracuje z mniejszą mocą na pierwszym stopniu, z mocą nominalną na drugim stopniu. Palnik dwustopniowy gwarantuje bardziej ekonomiczne wykorzystanie paliwa, jednak jego zakup wiąże się z większymi wydatkami.
fot. Viessmann
Olejowe systemy grzewcze nie zyskały zbytniej popularności – zapewne z powodu wysokich kosztów budowy instalacji w porównaniu do innych sposobów ogrzewania. Ceny kotłów olejowych są mocno zróżnicowane – zależą od wydajności energetycznej i wykorzystanej technologii. Najbardziej efektywne, jednak również najdroższe, są kotły kondensacyjne. Planując instalację olejową z dużym prawdopodobieństwem warto jednak założyć, że im droższy kocioł, tym mniejsze ryzyko usterek w trakcie eksploatacji. Serwis tego typu urządzeń również nie należy do tanich.
kocioł olejowy ze zintegrowanym zasobnikiem na wodę (o nieco mniejszej pojemności niż w przypadku urządzenia przedstawionego obok), zamontowany w korytarzu obok pomieszczenia mieszkalnego
kotły
Coraz częściej producenci kotłów olejowych wykorzystują technikę kondensacji. Jednak ze względu na niższe temperatury (a co za tym idzie udział pary wodnej w spalinach) zysk energetyczny z racji zastosowania tej techniki jest mniejszy niż w kotłach gazowych. Aby w pełni wykorzystać zalety takiego kotła, najlepiej zastosować go do wodnego ogrzewania podłogowego lub systemu mieszanego (grzejniki i podłogówka) – a zatem do układów niskotemperaturowych.
zbiorniki na olej o różnej pojemności. Wybór zbiornika determinuje kilka czynników: jakie są nasze potrzeby grzewcze (jaka jest powierzchnia domu i ile osób w nim mieszka), ale też jak duży zbiornik zmieści się w piwnicy oraz czy da się go tam w ogóle wnieść (w celu zachowania szczelności zbiorników takich nie da się złożyć z części w miejscu instalacji – są dostarczane jak jedna całość)
fot. Rotex
Kotłownia dla kotła olejowego
– olej magazynujemy w zbiornikach z polietylenu lub blachy stalowej; Posiadanie kotła olejowego wiąże się również z odpowiednim doborem i konserwacją komina. Temperatura spalin powinna się w nim utrzymywać poniżej 160°C. Zaleca się instalację regulatora ciągu, aby wyeliminować
kondensację pary wodnej i zmniejszyć straty cieplne. Nie potrzebujemy komina, jeśli nasz kocioł ma moc mniejszą niż 21 kW i funkcjonuje w zamkniętym obiegu spalania. Przewody spalinowe muszą być wyprowadzone poza budynek, a wylot przewodu powinien się znajdować min. 2,5 m ponad powierzchnią gruntu.
noWoczesne zbiorniki na olej z tworzywa sztucznego są podwójnie zabezpieczone – nie ma potrzeby obmurowywania czy pokrywania ścian i podłogi warstwą olejoodporną. nie przepuszczają zapachu (a zatem w piwnicy nie czuć olejem). Można w nich przechowywać także bio-olej oraz stosować je na obszarach zagrożonych powodzią (nie przeciekną nawet stojąc przez dłuższy czas w wodzie)
fot. Rotex
Kocioł olejowy to najczęściej urządzenie stojące, współpracujące z zasobnikowym podgrzewaczem wody i zbiornikiem paliwa. Dlatego wymagana jest kotłownia – choć coraz częściej kupić można droższe kotły z zamkniętą komorą spalania i zintegrowanym zasobnikiem na ciepłą wodę, które mogą stać np. w korytarzu, pralni czy innym pomieszczeniu, w którym wprawdzie nie śpimy, ale które nie jest też kotłownią. To główna wada instalacji tego typu, podwyższająca koszt budowy – kocioł gazowy może wisieć w kuchni lub łazience, dla olejowego trzeba przeznaczyć osobne pomieszczenie. Wymagania stawiane takiej kotłowni są następujące: – jeżeli kotłownia znajduje się nad powierzchnią użytkową, podłoga musi być wodoszczelna. Podobnie ściany (do wysokości 10 cm), progi drzwiowe (do wysokości 4 cm), a także przewody w podłodze. Dobrze jest zaaranżować kotłownię na najniższej możliwej kondygnacji; – pomieszczenie powinno mieć minimalną wysokość 2,2 m oraz kubaturę większą niż 8 m³; – jeżeli w sąsiadującym pomieszczeniu będą przebywać ludzie, ściany muszą spełniać normy dotyczące dopuszczalnego hałasu; – klasa odporności ogniowej wszystkich ścian kotłowni to EI60, a drzwi – EI30; – do kotła należy podłączyć zbiornik ciepłej wody o pojemności 100-200 l; – nawiew powietrza zapewniamy przez instalację jednej kratki nad podłogą i jednej przy suficie – wywiew musi prowadzić poza dom.
focus
12/2017 Własny Dom
33
focus
kotły
Kocioł gazowy
Zalety Korzystanie z ogrzewania gazowego jest bardzo wygodne, bo bezobsługowe. Po uruchomieniu instalacji praktycznie nie musimy się nią zajmować – oprócz corocznych przeglądów kotła. Pracę urządzenia można zaprogramować, stosując automatykę c.o. Kotły gazowe mogą pracować nie tylko na potrzeby ogrzewania, ale także przygotowywać ciepłą wodę użytkową.
34
Własny Dom 12/2017
Nowoczesne kotły gazowe mają jeszcze inne zalety – są czyste w porównaniu z kotłami na węgiel lub drewno i nie zajmują dużo miejsca. Jeśli ustawimy je w kotłowni, nic nie stoi na przeszkodzie, by pełniła ona również funkcję piwnicy czy schowka – nie ma, jak w przypadku urządzeń na paliwa stałe, brudzącego pyłu z węgla czy drewna. Jeśli zdecydujemy się na kocioł kondensacyjny o mocy nie większej niż 30 kW, w ogóle nie mamy obowiązku umieszczenia go w kotłowni – można go ustawić w kuchni, łazience, przedpokoju. Jest to istotne w przypadku niewielkich domów, gdzie ciężko jest wygospodarować na kotłownię osobne pomieszczenie spełniające określone wymagania. W przypadku gazu ziemnego nie potrzeba miejsca na składowanie opału wewnątrz domu, jak ma to miejsce w przypadku węgla czy drewna.
Kotły kondensacyjne Kotły kondensacyjne odbierają dodatkową ilość ciepła ze spalin, które w tradycyjnych kotłach ucieka bezpowrotnie przez komin. Dzięki temu pracują z wyższą sprawnością, co przekłada się na niższe koszty ogrzewania. Efekt pracy kotłów kondensacyjnych najlepiej widać po temperaturze spalin. W tradycyjnych kotłach spaliny maja temperaturę ponad 100°C, a w kondensacyjnych wynosi ona tylko 45°C. Ze spalania paliw kopalnych, składających się przede wszystkim ze związków węgla i wodoru, uzyskuje się dwutlenek węgla (CO2) i parę wodną (H2O). Reakcję spalania zupełnego gazu ziemnego wysokometanowego składającego się głównie z metanu CH4 opisuje równanie: CH4 + 2O2 -> CO2 + 2H2O, a gazu płynnego składającego się przede wszystkim z propanu C2H6: 2C2H6 + 7O2 -> 4CO2 + 6H2O. Woda jest też jednym ze składników każdego paliwa oraz powietrza, które dociera do palnika kotła. W rezultacie spaliny z kotłów w dużej części składają się z pary wodnej. W warunkach, jakie występują w układzie spalinowym (skład mieszaniny gazu, ciśnienie), łatwo ulega ona kondensacji, czyli przechodzi ze stanu gazowego w ciekły. Wystarczy to, by spaliny
ochłodziły się w wymienniku ciepła kotła do temperatury punktu rosy, która dla gazu ziemnego spalanego w dobrze wyregulowanym palniku wynosi mniej więcej 57°C. Nieco niższa (mniej więcej o 3°C) jest ona w przypadku spalania w kotle propanu. Ciepło uwalniane w trakcie spalania paliwa w kotle jest odbierane przez wodę przepływającą przez wymiennik ciepła spaliny-woda. W zwykłych kotłach jest on skonstruowany tak, że temperatura spalin po przepłynięciu przez niego nie obniża się do mniej niż 100°C. W kondensacyjnych jest ona niższa, by spaliny oddawały ciepło skraplania podgrzewanej wodzie. Z faktu, że do kondensacji dochodzi dopiero w tedy, gdy spaliny zostaną silnie schłodzone, wynika konieczność odpowiedniego wykonania instalacji c.o. Chłodzi je bowiem czynnik grzewczy (woda) przepływający przez wymiennik ciepła kotła. Wpływając do niego, musi mieć temperaturę niższą od punktu rosy, czyli w najlepszym razie nie wyższą niż 57°C. Kotły kondensacyjne pracują ze sprawnością wyższą od tradycyjnych, czyli lepiej wykorzystują paliwo, zapewniając niższe koszty ogrzewania. Osiągają sprawność do 109%, podczas gdy tradycyjne kotły tylko do 90% (rzecz jasna jest to sprawność wyliczona, a nie realna, bo inaczej takie urządzenie byłoby pierwszym w dziejach perpetuum mobile).
fot. De Dietrich
Jeśli chcemy ogrzewać dom gazem, mamy dwie możliwości – podłączyć dom do zewnętrznej sieci gazowej lub korzystać z gazu płynnego, który przechowuje się w zbiorniku na działce. Gaz trzeba doprowadzić do domu, wykonując przyłącze (odpowiednio – od zewnętrznej sieci gazowej lub od zbiornika z gazem) oraz wewnętrzną instalację gazową, którą gaz będzie doprowadzony do źródła ciepła (kotła gazowego). Ciepło wytwarzane w kotle jest przekazywane do instalacji centralnego ogrzewania, która dystrybuuje je po całym domu. Zamknięta lub otwarta komora spalania określa sposób doprowadzenia powietrza do kotła. W przypadku zamkniętej komory spalania kocioł może pobierać powietrze do spalania bezpośrednio z zewnątrz budynku – np. przez rurę wyprowadzoną na zewnątrz przez ścianę zewnętrzna, z szachtu kominowego itp. Gdy ogrzewamy dom gazem ziemnym, niepotrzebna jest wentylacja nawiewna w kotłowni, czyli kratka wentylacyjna w ścianie zewnętrznej budynku, przez którą powietrze z zewnątrz napływa do pomieszczenia. Pomieszczenie, w którym znajduje się kocioł, nie jest wychładzane przez zimne powietrze napływające do niego z zewnątrz – co jest szczególnie istotne, jeśli kocioł znajduje się np. w łazience. Dodatkową zaletą kotła z zamkniętą komorą spalania jest brak możliwości przedostania się spalin do pomieszczenia kotłowni. W przypadku otwartej komory spalania kocioł pobiera powietrze z pomieszczenia, w którym się znajduje. Wówczas odpowiednia ilość powietrza potrzebna do spalania powinna być doprowadzana przez kratkę w ścianie.
kondensacyjny kocioł gazowy zamontowany w zabudowie kuchennej
focus
fot. SBS
kotły
Dostarczanie paliwa
naziemny zbiornik na gaz płynny nie musi szpecić posesji ani upodabniać jej do stacji benzynowej – można osłonić go roślinnością (np. cyprysami lub żywopłotem) albo częściowo ażurową drewnianą konstrukcją (takie rozwiązanie jest legalne). warto natomiast zadbać o dobry dojazd do zbiornika – może on być za domem, ale musi być możliwość bliskiego podjechania samochodem o sporych rozmiarach i podejścia z wężem do zbiornika
kotły gazowe także wymagają cyklicznej inspekcji przez uprawnionego fachowca – np. oczyszczenia palnika)
sama, jak w przypadku ogrzewania z użyciem gazu ziemnego (można go wykorzystać zarówno do ogrzania domu, jak również podgrzewania wody czy do użycia w kuchence). Jeśli chodzi o zbiornik, możemy albo kupić go na własność, albo (co jest częściej praktykowane) wypożyczyć i uiszczać comiesięczną opłatę za jego wynajem. Ważne: zbiornik z propanem oraz cała instalacją zewnętrzna i wewnętrzna również w tym przypadku muszą przechodzić regularne przeglądy.
fot. De Dietrich
W przypadku gazu ziemnego w zakładzie gazowym trzeba złożyć wniosek o określenie warunków przyłączenia do sieci gazowej i czekać na ich wydanie (zwykle 21 dni). Później mamy rok na zawarcie umowy o przyłączenie do niej i uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę instalacji. Trzeba też złożyć wniosek o zawarcie umowy o przyłączenie do sieci gazowej. Konieczne jest również wykonanie projektu (co kosztuje). Jeśli przyłącze realizuje zakład gazowniczy może się to wiązać z oczekiwaniem – nawet kilkumiesięcznym – na jego realizację. Powyższych formalności nie trzeba załatwiać, gdy zdecydujemy się na gaz ze zbiornika.
fot. Amerigas
By móc korzystać z gazu, trzeba podłączyć dom do sieci gazowej. Nie wszędzie jest to technicznie możliwe albo opłacalne. W zabudowie rozproszonej, w dużej odległości od sieci gazowej, operator systemu dystrybucyjnego może uznać, że podłączenie pojedynczego gospodarstwa domowego do sieci jest nieekonomiczne, albo technicznie niemożliwe. Jeśli nie mamy możliwości podłączenia się do gazociągu, nie musimy rezygnować z ogrzewania na gaz. W takim przypadku możemy zdecydować się na korzystanie z gazu płynnego – propanu. Wymaga on magazynowania w specjalnych zbiornikach, które ustawiane są na terenie posesji użytkownika. Poza tą niedogodnością całość instalacji wewnątrz domu pozostaje taka
przekrój kondensacyjnego kotła gazowego – u dołu widoczna jest pompa dostarczająca powietrze do komory spalania
fot. Amerigas
fot. De Dietrich
kondensacyjny kocioł gazowy może być zdalnie monitorowany i sterowany przez internet (można np. smartfonem sprawdzić zużycie gazu)
12/2017 Własny Dom
35
focus
kotły
Kocioł jedno- czy dwufunkcyjny? Kocioł dwufunkcyjny nie jest lepszy od jednofunkcyjnego – ma po prostu inne zastosowania i w jednych domach będzie się sprawdzał lepiej niż jednofunkcyjny, a w in-
nych gorzej. Pierwsze skojarzenie może być bowiem takie, że skoro jakieś urządzenie ma dwie funkcje (np. jest jednocześnie telefonem i tabletem), to jest z definicji lepsze
fot. De Dietrich
kocioł dwufunkcyjny może być mniejszy, gdyż nie potrzebuje zbiornika na podgrzaną wodę, ale podgrzewa ją na bieżąco. czasem wyposaża się je jednak w niewielkie zbiorniki (kilkadziesiąt litrów) i wtedy rozmiary rosną. Sam kocioł jednoi dwufunkcyjny ma podobne wymiary – zmienia je właśnie zasobnik na c.w.u.
fot. Immergas
kocioł jednofunkcyjny ze zintegrowanym walcowatym zasobnikiem znajdującym się pod kotłem, ustawiony w piwnicy, ale nie w kotłowni (sądząc po wystroju, mieszkańcy domu przechowują tu i serwisują rowery). warto zwrócić uwagę na dwie rury podłączone u góry urządzenia – jedna dostarcza powietrze z zewnątrz domu, druga to przewód kominowy
fot. Roca
dla komfortu korzystania z c.w.u. ważne jest to, by ciepła woda płynęła z baterii zaraz po jej uruchomieniu – np. gdy nam się spieszy, a chcemy opłukać ręce (nie mówiąc już o sytuacji, gdy stoimy nago pod prysznicem – wtedy czekanie, aż pojawi się ciepła woda, jest szczególnie irytujące)
36
Własny Dom 12/2017
od urządzenia mającego tylko jedną funkcję (a więc będącego np. tylko telefonem). W przypadku kotłów takie skojarzenie jest błędne. Wszystkie kotły na paliwa stałe (węgiel, ekogroszek, pellety, słomę itp.) i prawie wszystkie kotły olejowe to urządzenia jednofunkcyjne. Urządzenia dwufunkcyjne to przeważnie kotły gazowe. Dlatego przed dylematem: kocioł jedno- czy dwufunkcyjny – stają przeważnie osoby, które chcą ogrzewać dom gazem.
Jednofunkcyjny Nazwa urządzenia wzięła się stąd, że wewnątrz kotła płynie tylko woda grzewcza z instalacji c.o. Ciepła woda użytkowa pozyskiwana jest dzięki współpracy kotła z osobnym podgrzewaczem pojemnościowym. Woda z kotła kierowana jest raz do instalacji c.o., a raz do wężownicy w pojemnościowym podgrzewaczu wody. Tym sposobem ogrzewany jest i dom, i woda użytkowa. Kotły jednofunkcyjne pracują z priorytetem c.w.u., co oznacza, że w momencie, gdy trzeba podgrzać wodę użytkową, zostaje przerwane ogrzewanie pomieszczeń. Dopiero po zakończeniu podgrzewania wody włącza się ponownie obieg centralnego ogrzewania. W kotle jednofunkcyjnym nie ma wymiennika ciepła do podgrzewania wody użytkowej, więc nie może on jej samodzielnie przygotowywać. Dawniej bardzo często kocioł miał zasilać tylko instalację c.o., a do przygotowywania ciepłej wody służyły niezależne podgrzewacze przepływowe lub pojemnościowe. Są one montowane zwykle w łazience lub w kuchni, w pobliżu miejsca poboru wody. Podgrzewacze te najczęściej były zasilane energią elektryczną albo gazem. Zaletą takiego rozwiązania jest ograniczenie instalacji ciepłej wody użytkowej do krótkiego odcinka rury między podgrzewaczem i kranem. Wadą – to, że podgrzewacze zajmują miejsce i często przeszkadzają domownikom. We współczesnych domach zwykle stosuje się inne rozwiązanie. Do instalacji z kotłem jednofunkcyjnym podłącza się podgrzewacz
kotły
Kocioł dwufunkcyjny wewnątrz swojej obudowy realizuje dwie funkcje – ogrzewanie c.w.u. i zasilanie instalacji c.o. Posiada wbudowany wymiennik ciepła, w którym na bieżąco podczas poboru woda użytkowa jest podgrzewana przez wodę grzewczą. Kocioł taki spełnia więc rolę przepływowego podgrzewacza ciepłej wody użytkowej. Latem kocioł tylko przygotowuje c.w.u., zimą jego podstawowym zadaniem jest ogrzewanie domu. Ze względu na to, że woda jest podgrzewana na bieżąco, przy kotle tego typu nie jest potrzebny dodatkowy zasobnik na podgrzaną wodę. Kierunkiem przepływu wody grzewczej steruje zawór trójdrogowy. W jednym położeniu zaworu woda ogrzana gorącymi spalinami jest kierowana do instalacji centralnego ogrzewania. Gdy odkręcimy kran z ciepłą wodą, czujnik przepływu znajdujący się w kotle spowoduje przestawienie zaworu trójdrogowego w drugie położenie. Wtedy gorąca woda zamiast do instalacji c.o. popłynie do wymiennika ciepła, w którym ogrzeje wodę użytkową. Instalacja c.o. nie jest wtedy zasilana aż do chwili zakręcenia kranu (ta właściwość jest nazywana priorytetem ciepłej wody).
Aby zaradzić problemom wynikającym z przepływowego podgrzewania wody w kotle dwufunkcyjnym o niezbyt dużej mocy, niektóre modele wyposażone są w niewielki zbiornik (15-60 l) umieszczony w obudowie kotła. Kocioł jest wtedy tylko trochę większy od zwykłego dwufunkcyjnego i ma wszystkie jego zalety. Jednocześnie jest pozbawiony jego najdokuczliwszych wad. Dzięki zasobnikowi ciepła woda jest dostępna nawet po minimalnym odkręceniu kranu, a jej temperatura jest stabilniejsza – podobnie jak wtedy, gdy jest dostarczana z podgrzewacza pojemnościowego. Popularne stały się także stojące
kotły dwufunkcyjne z wbudowanym dużym zasobnikiem o pojemności około 100 l. Pod względem właściwości użytkowych są one konkurencyjne w stosunku do jednofunkcyjnych z zasobnikami o pojemności około 150 l. Woda jest w nich podgrzewana przepływowo i do zasobnika trafia już gorąca. Dzięki uwarstwieniu w górnej części zasobnika ma ona wysoką temperaturę niemal natychmiast i można z niej korzystać, mimo że niższe warstwy pozostają zimne – nie trzeba czekać na ogrzanie całej objętości zasobnika. Zarówno kocioł jedno-, jak i dwufunkcyjny może mieć charakter kondensacyjny.
fot. Wolf
przekrój gazowego kotła kondensacyjnego – eksploatacja takich urządzeń jest tańsza, gdyż wydajniej spalają one gaz i mniej go zużywają (a warto pamiętać, że jest to paliwo kopalne i nieodnawialne)
fot. M. Misiak
Dwufunkcyjny
dla wyboru kotła jednolub dwufunkcyjnego znaczenie ma też to, z ilu punktów poboru ciepłej wody jednocześnie będą korzystać domownicy i ile jest w ogóle łazienek w domu – jeśli więcej, lepszy będzie jednofunkcyjny
fot. Opoczno
pojemnościowy, więc kocioł staje się źródłem ciepła także dla instalacji c.w.u. Zimna woda wodociągowa wpływa do podgrzewacza, w którym ogrzewana jest przez kocioł do wymaganej temperatury. W podgrzewaczu znajduje się czujnik temperatury, dzięki któremu kocioł „wie” kiedy należy ją dogrzewać, aby była gotowa do użycia, to znaczy miała wymaganą temperaturę. Podgrzewacz pojemnościowy to zbiornik wody (zasobnik) z wymiennikiem ciepła, dzięki któremu gorąca woda z kotła może ogrzewać wodę użytkową wypełniającą zasobnik. Wymiennik ma najczęściej postać spiralnej rury, nazywanej wężownicą. Przepływa nią woda z instalacji grzewczej. W instalacji musi się znaleźć zawór trójdrogowy, który – w zależności od sytuacji – będzie kierował wodę grzewczą z kotła do instalacji c.o. lub – gdy temperatura wody w zasobniku się obniży – do wężownicy podgrzewacza wody.
focus
gazowy kocioł jednofunkcyjny – kilka zbiorników buforowych i pompy obiegowe pozwalają mu współpracować z pompą ciepła i kominkiem z płaszczem wodnym
12/2017 Własny Dom
37