Własny Dom 10/2014 by Grabek Media

raport z rynku

elewacje ceny i parametry

funkcjonalny przedogródek podmiejskiej willi s. 70

[136] 10/2014

ciepłe pustaki ceramiczne łatwe w murowaniu s. 20

cena 7,99 zł (w tym 8% Vat)

budowa i modernizacja

TARAS – wygodne połączenie domu z ogrodem porady architekta s. 90

Awangardowa

szeregówka

czerń i szkło sesja numeru s. 6

temat

m i e s i ą c a s. 34

DOM ekologiczny kronika budowy etap 14 ZMIeNIAMY WNĘTRZA sypialnia, garderoba, łazienka TYNKI MASZYNOWE NA ŚCIANY IDEALNIE POŁOŻONE s. 78 – razem czy osobno s. 83

041_kratki.indd 41

index 353752 ISSN 1509-3042

14-09-17 13:53

prenumerata wyjątkowa oferta

z prezentem!

prenumeraty „Własnego Domu”: z książką wydawnictwa Muza lub z wagą łazienkową firmy MPM Product

prenumerata roczna 12 wydań czasopisma „Własny Dom” + waga łazienkowa w cenie

70 zł

prenumerata roczna 12 wydań czasopisma „Własny Dom” + książka “1000 pomysłów na dom” w cenie

89 zł

Inne propozycje prenumeraty: • prenumerata roczna (12 wydań) z zestawami prysznicowymi FERRO w cenie od 89 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z pakietem 4 wydań specjalnych „Własnego Domu” w cenie 70 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z zestawem wkrętaków marki NEO w cenie 74 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z zestawem akcesoriów łazienkowych Natural w cenie 119 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z kawiarką w cenie 90 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z książką „Remont domu i mieszkania. Poradnik dla każdego” w cenie 77 zł • prenumerata roczna (12 wydań) podstawowa w cenie 69 zł • prenumerata dwuletnia (24 wydania) podstawowa w cenie 129 zł Numery archiwalne oraz e-wydania dostępne na www.wlasnydom.pl Zamówienia można składać pod numerem telefonu 71 337 47 40 lub e-mailem sklep@wlasnydom.pl Szczegóły oferty: • oferty są ważne do wyczerpania zapasów • wybrany produkt prześlemy razem z pierwszym zamówionym egzemplarzem w prenumeracie • w przypadku zamówień opłacanych za pobraniem zamawiający zapłaci koszty pobrania pocztowego.

041_kratki.indd 41

14-09-17 13:55

od redakcji

Wydanie na iPada

fot. Ł. Rajchert

zastępca redaktor naczelnej Andrzej Daczkowski andrzej.daczkowski@wlasnydom.pl

W poszukiwaniu słońca J esień – żółto-czerwona, z nisko zawieszonym słońcem – wkroczyła do naszych domów. Spójrzcie na okładkę. Liście opadłe z drzew odmieniły całkowicie ogród i odsłoniły czarną elewację awangardowej szeregówki, która stała się bohaterem sesji (s. 6) – zapraszam do jej interesujących wnętrz, widocznych już na okładce przez wielkogabarytowe przeszklenia, łapiące dużo łagodnego światła słońca. Właśnie – jak sprawić, by na posesji przebywało się miło i wygodnie nie tylko latem? W ogrodowym dziale Wokół Domu zastanawiamy się nad najlepszymi rozwiązaniami dla działek z wjazdami od północy, południa, wschodu i zachodu (s. 96). Warto przeczytać, by ustrzec się np. przed długo zalegającym śniegiem przed wejściem do domu. Natomiast nasza ekspertka od architektury krajobrazu, dr Marta Weber-Siwirska, pomaga nam w jak najlepszym zaprojektowaniu i lokalizacji tarasu, by – zgodnie z naszymi indywidualnymi preferencjami – cieszyć się słońcem lub zacienieniem (s. 90). To w ogrodzie – a test przedogródka wykonaliśmy na konkretnym domu w naszym dziale Z Praktyki (s. 70). Ocenialiśmy wygodny wjazd z drogi na podjazd, do zatoczki i garażu, miejsce na furtkę, szerokość bramy

wjazdowej – właściciele przekonują, że ich dom jest komfortowy w każdych warunkach i o każdej porze roku. Jesienią, niestety, nie tylko szuka się słońca, ale także chroni przed deszczem. Rynny mogą nie tylko skutecznie odprowadzić wodę z dachu, ale także być elementem upiększającym (tak!) elewację domu (s. 27). Który z materiałów wybrać i na jaki kształt się zdecydować? W naszym Temacie Miesiąca Dom Ekologiczny (s. 34) poruszamy kwestię m.in. kolektorów słonecznych. Z wielu relacji inwestorów wiemy, że kolektory rurowe świetnie sprawdzają się również jesienią. W tym obszernym, 36-stronicowym artykule zmieściliśmy wiele informacji o ogrzewaniu, wentylacji, klimatyzacji, oknach oraz izolacjach. Polecam również 14. odcinek Kroniki Budowy – tym razem śledzimy krok po kroku kładzenie tynków maszynowych (s. 78). Poza tym w naszej gazecie o szybkim murowaniu ściany z pustaków ceramicznych (s. 20), łączeniu sypialni z łazienką i garderobą (s. 83) i wiele innych tematów.

W tym numerze są z nami: arch. krajobrazu dr Marta weber-Siwirska pomaga nam w jak najlepszym pod względem użytkowym i estetycznym zaprojektowaniu tarasu. Oryginalne projekty jej doktorantów!

s. 70 Pani Hania prezentuje strefę wejściową swojego domu: ogrodzenie, bramę wjazdową i garażową oraz podjazd

s. 6

s. 90

Magda, właścicielka domu z okładki, oprowadza nas po swoim awangardowym domu. Na zdjęciu stoi na tle tapety z panoramą Nowego Jorku, która znajduje się w jej kuchni.

10/2014 Własny Dom

s001_WD10_14wstepniak_AD.indd 1

14-09-12 12:08

spis treści

Nowości

4 Nowości na rynku

Materiały i technologie wprowadzone na nasz rynek

dom z okładki

6 Warszawa – New York

3 6 stro

Dwie zaprzyjaźnione rodziny wspólnie kupiły działkę, wspólnie prowadziły budowę – i mieszkają obok siebie w awangardowej szeregówce. Inwestorka jest zafascynowana Nowym Jorkiem i wystrój wnętrza jej domu ma przywoływać klimat tego wielokulturowego miasta, znanego każdemu ze zdjęć i filmów

Focus

20 Budowa z ceramiki w systemie System składający się ze szlifowanych pustaków ceramicznych i zaprawy suchej lub do cienkich spoin umożliwia szybkie i staranne stawianie ścian jednowarstwowych – bez nieporządku na placu budowy...a nawet bez dostępu do energii elektrycznej

fot. K. Czaja

27 Rynny

temat miesiąca

Ważny jest wybór materiału – blachy tytanowo-cynkowej, stali, PVC lub miedzi. Nie wolno jednak również zapominać o właściwym zagospodarowaniu wody deszczowej oraz zabezpieczeniu systemu rynnowego przed zanieczyszczeniami i zimą

z praktyki

70 Jak na posesji Hani i Rafała wykonano przedogródek

34 Dom ekologiczny

Ekologiczne ogrzewanie – różne źródła ciepła. Kotły. Kominek z DGP. Baterie słoneczne. Pompy ciepła. Grzejniki i ogrzewanie płaszczyznowe. Wentylacja grawitacyjna a mechaniczna. Rekuperacja. Klimatyzacja do domu z dużymi przeszkleniami. Ekologiczna stolarka otworowa. Drzwi i okna drewniane. Montaż okien – MOWO i warstwowy. Okna z PVC. Więźba dachowa tradycyjna a prefabrykowana. Dom prefabrykowany. Czym ocieplić dom. Izolacja między krokwiami. Przydomowa oczyszczalnia ścieków

Inwestorzy dopasowali ogrodzenie do... zewnętrznego komina – oba elementy są obłożone żółto-piaskową cegłą klinkierową. Zatoczka na podjeździe umożliwia zaparkowanie jednego samochodu bez zastawiania wjazdu do garażu

KRONIKA BUDOWY ETAP 14

78 Tynki maszynowe na ściany Ania i Robert zdecydowali się na tynk nakładany maszynowo z uwagi na tempo prac, a na tynk cementowo-wapienny – z powodu jego trwałości i niskiej nasiąkliwości. Aby przyspieszyć schnięcie tynku, korzystano z osuszacza

Modernizacja

83 Łączenie sypialni z łazienką i garderobą Sypialnia i łazienka mogą tworzyć jedno pomieszczenie, rozdzielone nie drzwiami, a np. taflami szkła. Pozwoli to stworzyć w domu strefę całkowicie intymną, którą dopełni zintegrowana garderoba

fot. Bruk-Bet

Architektura

Raport z rynku

102 Materiały na elewacje Przegląd oferty producentów materiałów elewacyjnych. Kilkadziesiąt produktów różnych producentów z opisem najważniejszych parametrów. Ułożone według ceny – od najtańszych do najdroższych

spis_ok.indd 2

90 Tarasy Ten element domu należy potraktować nie jako dodatek, ale integralną część domu – tak jakby kolejny pokój, tyle że bez dachu. Dlatego należy go dokładnie zaplanować już na etapie projektowania całej posesji

Wokół domu

96 Podjazd i garaż Częściej spotykany jest wjazd na posesję od północy lub wschodu – wtedy od strony wjazdu znajdą się kuchnia i pomieszczenia gospodarcze, gdzie wnosimy zakupy. Jednak lokalizacja południowa lub zachodnia również mogą zostać twórczo wykorzystane

14-09-16 10:35

spis_ok.indd 3

14-09-12 14:10

NOWE

na rynku

Vetrex z kolejną nagrodą „Jakość Roku”

System okienny Vetrex VR90 Synergy otrzymał nagrodę „Innowacja” w konkursie „Jakość Roku”. Do tej pory inwestorzy musieli wybierać pomiędzy energooszczędnością i bezpieczeństwem – teraz obie te zalety łączy w sobie okno VR90 Synergy. Unikalny profil pozwala na zastosowanie energooszczędnych pakietów szybowych z odporną na rozbicie szybą P4. Wykorzystane w systemie technologie kompleksowo chronią przed wszystkimi metodami włamania: poprzez podważenie skrzydła, zbicie szyby, otwarcie okna, jak również poprzez podważenie elementów ryglujących klamki bądź jej rozwiercenie. Dodatkowo kontaktrony, w które okno wyposażone jest w standardzie, pozwalają na podłączenie okien do centrali alarmowej. www.vetrex.com.pl

Nowe bloczki silikatowe Firma SIL-PRO Bloczki Silikatowe Sp. z o.o. wzbogaciła swoją ofertę o nowe produkty: U11,5 (D) – 500x115x248 [mm], U17,5 (D) – 250x175x248 [mm] oraz U24 (D) – 250x240x248 [mm]. Wszystkie wymienione formaty charakteryzują się mniejszym zużyciem bloczków na 1 m² (format U11,5 (D) tylko 8 szt./1 m²), a także mniejszą ilością zużytej zaprawy/kleju. Bloczki silikatowe produkowane są wyłącznie z naturalnych składników: piasku, wapna i wody. Jako produkt ekologiczny nie emitują szkodliwych związków i odznaczają się najmniejszą promieniotwórczością naturalną wśród materiałów budowlanych. www.sil-pro.pl

Nowe portfolio kolorów i kolor roku

Marka Dekoral prezentuje tegoroczną kolekcję Top Trendy 2014. Nowe portfolio to aż 45 barw ułożonych w pięć tematycznych zestawów kolorystycznych. Tak różnorodna paleta barwna pozwala na stworzenie rozmaitych aranżacji – począwszy od kompozycji, których fundamentem są spokojne i łagodne pastele, przez neutralne i klasyczne, ale witalne i radosne odcienie, aż po wielobarwne zestawienia odważnych, dynamicznych i energetyzujących kolorów. W marcu tego roku międzynarodowy zespół specjalistów i stylistów PPG Global Colour Team zaprezentował również Kolor Roku 2014 – Kremowe Boucle, który w zestawieniu z bielą, beżami czy też ciemnym brązem nada wnętrzom bardzo elegancki i lekki charakter. Wszystkie kolory Top Trendy 2014 dostępne są w systemie kolorowania Dekoral Color System. www.dekoral.pl

Nowe kolory i wzory bram segmentowych Firma Hörmann oferuje kilka nowych wzorów bram segmentowych. Bardzo ciekawy efekt rozsypanego piasku daje nowa, lekko chropowata powierzchnia Sandgrain. Przywiązanym do klasycznej elegancji Hörmann proponuje bramy o niezwykle gładkiej powierzchni Silkgrain lub z lekko falistym tłoczeniem Micrograin, a szukającym rustykalnego ciepła – bramy o powierzchni imitującej strukturę drewna – Woodgrain. www.hormann.pl

Własny Dom 10/2014

WD10_14_nowosci.indd 4

14-09-11 13:11

Możliwości dużego formatu Współczesna architektura stawia na minimalistyczną formę i prostą linię. Geometryczna, ascetyczna bryła pozbawiona wszelkich zdobień to coraz częściej stosowane rozwiązanie. Dzięki zastosowaniu cegły elewacyjnej LARGO firmy Pozbruk minimalistyczne budowle będą znacznie lepiej wyglądały. Wąski i długi kształt elementów LARGO idealnie wpasuje się w modernistyczne koncepcje zabudowy. Dostępna jest w czterech kolorach – szarym, grafitowym beżowym oraz ceglanym. Każda barwa występuje w trzech stopniach nasycenia – pastelowym, jasnym i ciemnym, tworząc paletę 12 kolorów. Elementy okładziny stworzone są z jednolitego materiału barwionego w masie, dzięki czemu posiadają taki sam kolor i fakturę na wszystkich powierzchniach. Pozwala to na indywidualne dostosowanie długości elementów poprzez przycięcie oraz estetyczne wykończenie narożników budynku. Cena netto: 5,5 zł/szt. www.pozbruk.pl

Wiele stylów wykończenia Schody zabiegowe Milo zostały oparte na tradycyjnej konstrukcji drewnianej, będącej idealnym rozwiązaniem zarówno we wnętrzach klasycznych, jak i nowoczesnych. To, w jakim stylu zostaną utrzymane, zależy od indywidualnych preferencji klienta. W realizacji jego własnych, kreatywnych pomysłów pomaga szeroka gama możliwych do wykorzystania materiałów wykończeniowych, w tym różnorodność modeli poręczy, balustrad, pochwytów i innych akcesoriów. Cena schodów uzależniona jest od wybranych elementów wykończeniowych i zaczyna się od ok. 9000 zł. Model został zaprojektowany przez polskich architektów z firmy Rintal Polska. Zdobywa uznanie zarówno na rodzimym rynku, jak i za granicą – m.in. w Skandynawii oraz na wschodzie Europy (Rosja, Ukraina, Białoruś). www.rintal.pl

Modele w różnych kolorach Grzejniki Planar firmy Stelrad charakteryzuje gładki panel czołowy i smukła budowa. Płyta grzejnika Planar Style została dodatkowo wyposażona w delikatne poziome przetłoczenia. Ten subtelny akcent podkreśla geometryczny kształt rozwiązania firmy Stelrad. Do dyspozycji projektantów jest szeroka paleta kolorów – od tradycyjnej bieli, poprzez barwy ziemi, aż na ekstrawaganckich odcieniach metalicznych kończąc. Mnogość kolorów powoduje, że zarówno nowoczesne wnętrza urządzone w stylu glamour, jak i klasycznie minimalistyczne mogą być wyposażone w grzejniki firmy Stelrad. Modele te dostępne są w wielu wymiarach i mocach cieplnych, dzięki czemu mogą być montowane zarówno w małych pomieszczeniach, jak i tych o dużym metrażu. www.stelrad.pl

Odporna na ogień Gładź szpachlową ognioodporną Vitcas HRP stosuje się do uzyskania gładkiego i równego wykończenia powierzchni poddawanych działaniu wysokich temperatur (do 650ºC). Może ona z powodzeniem zastępować zwykłą gładź gipsową wszędzie tam, gdzie wysoka temperatura może powodować jej pękanie. Produkt jest gotową mieszanką proszku, który po dodaniu wody nabiera płynnej, gotowej do użycia konsystencji. Przeznaczona jest do zastosowania na ścianach i w komorach kominów, ścianach przylegających do kotłów opalanych drewnem i kuchenek oraz kominkach wbudowanych w ścianę. www.vitcas.pl

10/2014 Własny Dom

WD10_14_nowosci.indd 5

14-09-16 10:03

exclusive

sesja numeru

Tekst: Agnieszka Rudomino ZdjÄ&#x2122;cia: Lech Kwartowicz

WĹ&#x201A;asny Dom 10/2014

WD10_14_sesja_warszawa_1.indd 6

9/17/14 9:46 AM

dom z okładki

sesja numeru

exclusive

10/2014 Własny Dom 7

WD10_14_sesja_warszawa_1.indd 7

9/17/14 9:49 AM

exclusive

sesja numeru

apraszamy do jednego z dwóch jednorodzinnych domów, które powstały w zabudowie bliźniaczej na pięknej działce niemal w centrum Warszawy. Z zewnątrz budynek przypomina szereg kamieniczek lub pierzeję rynku – w awangardowym wydaniu! Skośne dachy i elewacje pokryte są czarnymi płytami włókno-cementowymi. Właścicielka zakochana jest w Nowym Jorku – będzie to okazywać ona i jej dom!

Wspólna budowa inwestorka, M. Rutkowska: Namówiłam koleżankę na wspólną inwestycję. Potrzebne było zaufanie, by zdecydować się na wspólny zakup działki, uzyskanie pozwolenia na budowę, kredyt, wspólne prowadzenie budowy i wreszcie zamieszkanie obok siebie. Jednak wspólnymi siłami udało się stworzyć dom dla naszych rodzin. Do dziś jesteśmy zgranym teamem – wszystko przebiegło dobrze i żyjemy w zgodzie. Mimo to, teraz, po latach, chcemy przeprowadzić podział prawny, by mieć dwa osobne domy.

Działka inwestorka, M. Rutkowska: W nieruchomościach liczą się trzy rzeczy: lokalizacja, lokalizacja i lokalizacja! (śmiech). Zakupiona przez nas działka o po-

wierzchni 900 m2 jest w doskonałym miejscu – na pograniczu Wilanowa i Ursynowa, na Służewie. Wcześniej stanowiła niewielki park ze starodrzewem. Dzięki temu jesteśmy w centrum miasta, a jednocześnie mieszkamy w ciszy, otoczeni zielenią.

A było to tak... arch. Roman Rutkowski: Pewnego dnia, a było to ponad 10 lat temu, zadzwoniła do mnie Magda, moja kuzynka, z pytaniem, czy zaprojektuję jej wnętrza apartamentu w Warszawie, który zamierza kupić. Kiedy dowiedziałem się, że ma on mieć powierzchnię około 150 m2, trochę się zdziwiłem i zaproponowałem, by może zamiast tak wielkiego mieszkania wybudować w takiej samej cenie dom. W tym czasie właśnie kupiliśmy z żoną działkę we Wrocławiu i zamierzaliśmy się budować, więc był to dla nas bardzo aktualny temat. Kuzynka spytała, czy mówię poważnie, i wspomniała, że jest pewna działka, której przygląda się od pewnego czasu. Za jakiś czas zadzwoniła ponownie z informacją, że działka została zakupiona wspólnie – przez nią i jej dobrych znajomych – i chciałaby, bym zaprojektował im ultranowoczesny dom, a właściwie dwa domy o łącznej powierzchni ok. 400 m2, z zachowaniem odrębności każdego z budynków.

Elewacja północna została otynkowana. Widoczne są dwa zadaszone wejścia do budynku. Elewacja wschodnia z bramą wjazdową do garażu wykończona jest płytkami włókno-cementowymi

Własny Dom 8/2014

WD10_14_sesja_warszawa_1.indd 8

14-09-15 10:05

dom z okładki

sesja numeru

exclusive

Dość ciasna działka arch. R. Rutkowski: Działka ma powierzchnię 911 m2. Okazała się jednak ciasna i bardzo mocno porośnięta starodrzewiem. Na szczęście większość drzew znajdowała się od strony południowej. Dzięki odpowiedniemu usytuowaniu budynku na działce wiele z nich udało się uratować. Wymogi inwestorów dotyczące domów dla obu rodzin różniły się między sobą. Moja kuzynka chciała mieć bardzo nowoczesny dom. Już na początku było wiadomo, że pokój dzienny ma mieć wysokość dwóch kondygnacji.

architekt

arch. Roman Rutkowski Prowadzi wrocławską pracownię Roman Rutkowski Architekci. Jest laureatem nagrody „Europe 40 under 40” za rok 2012 dla najlepszych europejskich projektantów młodego pokolenia przyznawanej przez Chicago Athenaeum i European Centre for Architecture Art Design. Wykłada na wydziałach architektury we Wrocławiu i Bratysławie. Jest krytykiem architektury piszącym do „Architektury-Murator” i „A10 – New European Architecture”, niezależnym ekspertem Europejskiej Nagrody Architektonicznej Miesa van der Rohe i Europejskiej Nagrody na Najlepszą Przestrzeń Publiczną.

i inwestor o projekcie Warszawa – Nowy Jork

inwestorka, M. Rutkowska: Uwielbiam Nowy Jork! Bez końca można chodzić i patrzeć na budynki – na każdym rogu jest inny świat. Można też pozostać w jednym miejscu i patrzeć na przechodniów różnych kolorów skóry, ras i kultur. Niesamowita energia! To najcudowniejsze miasto świata, w którym staram sie bywać co najmniej raz w roku. Choć trochę tego klimatu chciałam przenieść do własnego domu.

Ruchome bryły arch. R. Rutkowski: Zależało nam, projektantom, by zachować spójność estetyczną. Lubiliśmy wtedy projektować budynki, których struktura zewnętrzna odzwierciedlała strukturę wnętrza. Dlatego ten dom zbudowany jest na rzucie siedmiu prostopadłościanów, a każdy z nich zawiera osobne pomieszczenie. Ich kubaturę dostosowywaliśmy do wymogów przedstawionych przez inwestorów. Od północy prostopadłościany stanowiące elewację wejściową (biała, otynkowana) ustawione są w jednej linii, natomiast od strony południowej „ruszają się”. To najważniejsza rzecz w tym projekcie. Dlaczego się „ruszają”? Pomimo tego, że rodziny są zaprzyjaźnione, to tak naprawdę na co dzień potrzebują prywatności. Uzyskaliśmy ją poprzez wysunięcie poszczególnych prostopadłościanów (poszczególnych części budynku) w taki sposób, że tarasy są wgłębione, z boków mając prostopadłościany dłuższe niż prostopadłościany pokojów dziennych, do którego tarasy przylegają.

Dwa budynki jednorodzinne w zabudowie bliźniaczej. Powierzchnia działki: 911 m2 Projektanci domu: arch. Roman Rutkowski arch. Damian Radwański Projekt wnętrz (częściowy): arch. Edyta Nowokuńska

10/2014 Własny Dom

WD10_14_sesja_warszawa_1.indd 9

14-09-16 14:48

exclusive

sesja numeru

Dzięki temu mieszkańcy obu domów przebywający na tarasach nie widzą się nawzajem. Przypuszczam, że gdyby było inaczej, krótko po wprowadzeniu się pojechaliby do supermarketu budowlanego, kupili typowe ścianki drewniane i ustawili je między tarasami.

Rzuty

Usytuowanie dwóch domów na działce

arch. Roman Rutkowski: Stworzyliśmy bardzo zdyscyplinowane rzuty: zgodnie z ideą, każdy z prostopadłościanów artykułuje pomieszczenie w środku. Dzięki temu udało się uniknąć tam zakamarków i niespodziewanych załomów. W ten sposób podział wnętrza na poszczególne pomieszczenia jest zgodny z podziałem na prostopadłościany widoczne z zewnątrz. Przyjęta też została zasada – szczególnie widoczna na rzutach piętra – że pomieszczenia obsługujące (np. łazienki, schody) zostały umieszczone od północy, a pomieszczenia mieszkalne (sypialne) od południa. Całość spaja na piętrze korytarz.

Dach i czarna elewacja arch. Roman Rutkowski: Zależało mi też wtedy, by budynek miał płaski dach, który wówczas uważałem za optymalny estetycznie i funkcjonalnie. Jednak w warunkach zabudowy, ze względu na sąsiedztwo, nakazano nam zrobić dach skośny. To zmusiło nas do przemyślenia projektu, do zaprojektowania budynku w inny sposób. Podział na 7 modułów, wykonanie dachów skośnych

SAUNA

ŁAZIENKA

KOTŁOWNIA

WIATROŁAP

WEJŚCIE

GARAŻ pokój dzienny

TARAS

pokój TELEWIZYJNY

kuchnia+jdalnia

Dopasowanie podziałów modułów do funkcji wewnątrz budynku

WEJŚCIE

WIATROŁAP

pokój dzienny kotłownia

kuchnia + jadalnia

ŁAZIENKA

pokój GOŚCINNY

TARAS

Zróżnicowanie głębokości modułów: wytworzenie stref prywatnych przed pokojami dziennymi

Rzut parteru

Własny Dom 10/2014

WD10_14_sesja_warszawa_1.indd 10

14-09-16 12:16

sesja numeru

Idea nakrycia prostopadłościanów jednospadowymi dachami dała w naszej opinii bardzo interesujący efekt: nie mieliśmy tutaj dwóch dużych płaszczyzn dachowych, ale siedem mniejszych. To była dla mnie pierwsza ważna lekcja, która nauczyła mnie, że coś, co jest przeszkodą, może stać się inspiracją do twórczego rozwiązania problemu, do stworzenia czegoś nowego. Obecnie w Polsce istnieje kilka budynków z taką geometrią dachu – wtedy był to pierwszy tego rodzaju. Na szczęście urząd zaakceptował ten niestandardowy pomysł. Wymagało to specjalnego układu murłat w konstrukcji dachu, pozostałe elementy były bardzo proste w realizacji.

Szereg kamieniczek arch. Roman Rutkowski: Decyzja projektowa polegała więc na wydzieleniu z tej bryły siedmiu segmentów, z czego cztery należą do mojej kuzynki, a trzy do zaprzyjaźnionej z nimi rodziny. Każdy z prostopadłościanów nakryty jest dachem jednospadowym. Razem tworzą one geometrię przypominającą pierzeję rynku. Kluczową sprawą jest „wysuwanie” poszczególnych segmentów w celu zachowania prywatności mieszkańców.

exclusive

Miejsca na samochody inwestorka, M. Rutkowska: Na działce mamy tylko jeden wjazd, od strony naszego domu, dlatego też mamy garaż dwustanowiskowy. Sąsiedzi zaś mają miejsca do parkowania w części wspólnej podjazdu. arch. R. Rutkowski: Z miejscami postojowymi mieliśmy kłopot, ponieważ warunki zabudowy (z powodu braku planu miejscowego) obligowały nas do zaprojektowania dwóch takich miejsc na dom, czyli łącznie potrzebne były cztery. Niestety, mimo że fizycznie miejsce było, jednak spełnienie przepisów dotyczących odległości od granicy działki, okien itp. przy zachowaniu integralności obu domów, okazało się niemożliwe. W rezultacie jeden dom ma garaż dwustanowiskowy, a drugi garażu nie ma. Po ukończeniu realizacji i odbiorze przez nadzór budowlany działka została podzielona na trzy części: należącą do jednej rodziny, należącą do drugiej oraz część wspólną – i to właśnie jest podjazd. Fragment jednej działki objęty jest służebnością dla drugiej, by można było dojść do domu położonego w głębi działki.

łazienka

pokój pokój

garderoba

pustka nad pokojem dziennym

pokój

łazienka

pokój

łazienka łazienka

garderoba

pokój pokój

Rzut piętra

Magda Rutkowska, zakochana w nowoczesności i Nowym Jorku inwestorka, która zainspirowała i „nakręcała” to niezwykłe przedsięwzięcie, a teraz nas zaprosiła i w szczegółach opowiedziała o historii budowy tego domu

10/2014 Własny Dom

WD10_14_sesja_warszawa_1.indd 11

14-09-16 12:22

exclusive

sesja numeru

Projekt inwestorka, M. Rutkowska: W warunkach zabudowy nakazano nam m.in. wykonanie spadzistego dachu oraz pozostawienie 70% powierzchni działki biologicznie czynnej. Ja lubię architekturę nowoczesną, nasi sąsiedzi woleli tradycyjną, niełatwo było się pogodzić... Na szczęście zgodzili się na tę awangardową czarną elewację! W sumie nasza część domu ma 260 m2 – to bardzo duża przestrzeń i dla nas zdecydowanie wystarczająca. Nie chciałabym też mieć większego ogrodu – nie jestem zwolenniczką uprawiania ziemi. To, co mamy, wystarcza nam do odpoczynku, a dzieciom do zabawy.

Harmonogram budowy inwestorka, M. Rutkowska: Niestety, sąsiedzi nie byli zachwyceni planowaną budową i utrudniali np. uzgodnienie przyłączy. Budowę opóźniała walka o pół metra wzdłuż granicy działki, żeby można było „przeprowadzić” media. W trakcie budowy każdy z nas, przyszłych mieszkańców, miał swoją rolę. Ja byłam inspiratorką i „nakręcałam” przedsięwzięcie, koleżanka planowała i wyznaczała zadania do realizacji, w czym pomagał jej mąż. Mój małżonek obłożył się literaturą fachową i doradzał w zakresie ma-

teriałów i technologii. Zajął się też wykańczaniem wnętrz, ponieważ ma duże poczucie estetyki. Budowę obu domów wykonywała ta sama firma wykonawcza, z tych samych materiałów. arch. R. Rutkowski: Budowa prowadzona była systemem gospodarczym, trwała bardzo długo. Choć uzyskanie pozwolenia na budowę nie stanowiło problemu, przeszkodą stało się wykonanie przyłącza i pech polegał na tym, że paseczek ziemi, przez który miała przebiegać rura, nie należał do inwestorów. Udało się nam zastosować jednolity materiał na elewacjach zachodniej i południowej oraz na dachach. Jest to płytka włókno-cementowa, bardzo trwała i łatwa w utrzymaniu w czystości (wystarczy ją umyć wodą dla odświeżenia). Z kolei podział budynku na dwa odrębne domy podkreśla kolor ram okiennych – u mojej kuzynki są grafitowe, u sąsiadów zaś – brązowe.

Beton na posadzkach inwestorka, M. Rutkowska: Na podłodze chcieliśmy mieć piękny szlifowany, srebrny beton. Okazało się jednak, że wykonawstwo pozostawiało wiele do życzenia. Pozostawiliśmy więc surowy beton tylko w kuchni, w pozostałych pomieszczeniach został on pokryty warstwą białej żywicy.

Projektanci założyli, że budynek ma się otwierać na południe, a zamykać od północy. Dzięki temu udało się ocalić wiele wysokich starych drzew. W ten sposób zachowano unikalną cechę tej działki, leżącej w centrum Warszawy.

Własny Dom 8/2014

WD10_14_sesja_warszawa_1.indd 12

14-09-15 10:10

sesja numeru

exclusive

ultra design inwestorka, M. Rutkowska: Nasz dom był wykańczany w kilku etapach ze względów finansowych. W ostatnich dwóch latach współpracowałam z panią Edytą Nowokuńską, która zaprojektowała dwa wielkie i wspaniałe, charakterystyczne przedmioty w domu. Jednym z nich są lampy w salonie, które w pomieszczeniu o wysokości 9 m robią ogromne wrażenie! Lampy do tak wielkiego pomieszczenia, które oglądałyśmy w sklepach kosztowały fortunę. Pani architekt zaproponowała proste koła z materiału, ale w różnych kolorach i kształtach, zawieszone na różnych wysokościach. Największa z lamp ma 1,5 m średnicy! Zostały one narysowane i zrobione na zamówienie. Kosztowały naprawdę niewiele, a efekt jest cudowny.

Salon wysoki na dwie kondygnacje. W lewym górnym rogu widoczne jest wysunięte okno pomiędzy sypialnią a salonem Widok z antresoli na salon oraz stosunkowo nowy nabytek – trzy ogromne lampy sufitowe

Drzewa to nasz skarb inwestorka, M. Rutkowska: Okna od frontu nigdy nie są zasłonięte – nie mamy tam sąsiadów. Wiosną, gdy kwitnie magnolia (olbrzymia – ma około trzydziestu lat!) tworzy wspaniałe zadaszenie dla siedzących na tarasie. Nigdy nie używamy tu parasola. Choć jest to strona południowa, nie jest tu gorąco, ponieważ osłaniają nas wysokie drzewa. Zimą, gdy z magnolii opadną liście, dzięki dużym przeszkleniom przez okna dociera więcej promieni słonecznych, które doświetlają i ogrzewają wnętrze. W sumie mamy tu około piętnastu drzew. To nasza enklawa. Latem dom jest niemal niewidoczny – czarna bryła gubi się w listowiu drzew. Zimą, gdy jest przysypana śniegiem wygląda zjawiskowo.

10/2014 Własny Dom

WD10_14_sesja_warszawa_1.indd 13

14-09-16 10:20

inwestorka, M. Rutkowska: Wysokie na dwie kondygnacje (9 m!) ściany salonu zdobi drewno orzecha, które tworzy unikalny, harmonijny wzór. Deski są szerokie, ułożono je w poziomie. To pomysł mojego męża, który sam dopilnował wyboru materiału i realizacji. Takie same deski wykorzystano na ścianach w holu oraz na drzwiach do łazienki i garażu. Salon wyposażony jest w kominek, pozostał też otwór na akwarium, którego jednak do tej pory nie założyliśmy. Środek salonu nierzadko zajmuje stół do ping-ponga. Wtedy kanapa idzie pod ścianę, a dzieci mają rozrywkę. Dom to miejsce, gdzie każdy ma się czuć dobrze, nie muzeum...

Kino domowe, otwarta kuchnia inwestorka, M. Rutkowska: Do salonu przylega też bezpośrednio nasza sala projekcyjna, czyli kino domowe. To przytulny pokój z wielką wygodną kanapą, wyłożony gąbką i pluszem. Cały ten pokój został wyciszony, by pozwolić domownikom na głośne oglądanie telewizji czy filmów, bez zakłócania ciszy w innych pomieszczeniach. To nie tylko bardzo komfortowy pokój, sprzyjający wypoczynkowi podczas projekcji, ale także przytulne i wygodne miejsce na relaks z czasopismem lub książką.

Początkowo, w projekcie, kuchnia była zamknięta, jednak po postawieniu ścian zobaczyłam, że nie wygląda to dobrze. Podjęliśmy szybką decyzję i zmieniliśmy ten układ na otwarty. W czasie budowy mieliśmy już więc przebudowę! (śmiech). Nie było to proste ze względów konstrukcyjnych i niestety wydłużyło nieco czas budowy. Ale dzisiaj wiem, że było warto. Kuchnia połączona jest z jadalnią. Została nowocześnie zaaranżowana i wykończona. Przewodni kolor to biel. Wyposażona jest w dużych rozmiarów funkcjonalną wyspę. Największą ścianę pokrywa wielka fototapeta z panoramą... tak, Nowego Jorku! Pracując z domowego biura i rozmawiając z kimś przez skype, mam tę ścianę za sobą. To tło zawsze robi na rozmówcach ogromne wrażenie. Ponieważ pracuję w międzynarodowym środowisku, pytają mnie zawsze, na którym piętrze biurowca jest mój office?

Centralne odkurzanie Mieszkańcy korzystają też z komfortowego systemu centralnego odkurzania. Składa się on z rozprowadzonej w ścianach domu instalacji plastikowych rur oraz jednostki centralnej umieszczonej jest w garażu. Zasysa ona powietrze wraz z zanieczyszczeniami po włączeniu urządzenia. Podczas odkurzania we wnętrzach panuje cisza i nie wznosi się kurz.

Wejście do salonu z korytarza. Na wprost znajduje się wygłuszony pokój kina domowego, z prawej otwiera się kuchnia z częścią jadalnianą

Własny Dom 8/2014

WD10_14_sesja_warszawa_1.indd 14

14-09-15 10:11

sesja numeru

Nowoczesna kuchnia w bieli. Przy wielkim oknie znajduje się jadalnia

exclusive

Schody na piętro tuż obok korytarza. Są delikatnie oświetlone i wyciszone wykładziną. Korytarz pełni dodatkowo funkcję biblioteki

8/2014 Własny Dom

WD10_14_sesja_warszawa_1.indd 15

14-09-15 10:12

exclusive

sesja numeru

Na piętrze znajdują się pokoje dzieci, sypialnia, łazienka oraz garderoba

Własny Dom 8/2014

WD10_14_sesja_warszawa_1.indd 16

14-09-15 10:13

sesja numeru

exclusive

inwestorka, M. Rutkowska: W każdym z pomieszczeń jest coś unikalnego i takiego „mojego”. Dom nie jest kopią żadnego modnego supermarketu z meblami i elementami wystroju wnętrz. Każde z pomieszczeń ma to swoje “coś”. Wszędzie przewija sie również motyw Nowego Jorku.

Nasza osobista balustrada inwestorka, M. Rutkowska: Znajduje się na piętrze, dobrze widoczna jest również z salonu. Najpierw przygotowaliśmy rysunek z imionami osób z rodziny, znaczącymi dla nich miejscami... Następnie w swe ręce wziął ten projekcik mój szwagier i zrobił dla nas taką wycinankę z blachy – to chyba najbardziej intymna część w całym domu. Cóż za paradoks – barierka z blachy mosiężnej niemalowanej, a taka intymność (śmiech). Jednak to nasza wycinanka i symbole znane tylko domownikom: nazwiska znajomych, elementy Nowego Jorku i innych ważnych dla naszej rodziny miejsc. Jest tu także umieszczona data powstania domu i inne ważne wydarzenia mają tu swój ślad.

Sypialnia na pietrze

Antresola z ozdobną balustradą wykonaną według projektu mieszkańców domu Sypialnia z dużym oknem na zewnątrz oraz mniejszym na salon. Wyraźnie widoczny jest tu skos dachu

inwestorka, M. Rutkowska: Sypialnia rodziców znajduje się na pierwszym piętrze. Jest dość ascetyczna – cała biała z jednym elemetem kolorowym, czyli podświetlanym sufitem. Dzięki skośnemu dachowi pomieszczenie to jest wysokie, przez co mamy zapewniony komfort spania. W pokoju tym znajduje się również niecodzienny element – wysunięte lekko pod kątem, dośc sporej wielkości, horyzontalnie usytuowane okno, które wychodzi... na salon wysoki na dwie kondygnacje. Za sprawą ogromnych przeszkleń w salonie przez otwór ten do sypialni przenika światło dzienne, a wieczorami ciepły blask trzech ogromnych lamp.

8/2014 Własny Dom

WD10_14_sesja_warszawa_1.indd 17

14-09-15 10:14

exclusive

sesja numeru

Łazienki

Łazienka na dole z podświetlanymi ścianami. Za przesuwną szybą z lewej strony znajduje się pomieszczenie gospodarcze

inwestorka, M. Rutkowska: Na dole, w miejscu początkowo przeznaczonym na saunę, powstała pralnia z pomieszczeniem gospodarczym (i spiżarnią), które były bardzo potrzebne. Od łazienki są one oddzielone podświetloną, przesuwną ścianą. To właśnie ten drugi, charakterystyczny element, wymyślony i zaimplementowany przez architekt E. Nowokuńską. Jest to ściana wyłożona ledami i zasypana tłuczonym szkłem. Robi obłędne wrażenie! Znajduje się w dolnej łazience, a jej rozświetlenie powoduje, że czujemy się jak w pomieszczeniu wellness spa w pięciogwiazdkowym hotelu. Wykonanie tej ściany (ilość szkła i ledow) nie było zbyt tanie, ale wrażenie pięciogwiazdkowego hotelu kosztuje! (śmiech). Z łazienki górnej korzystamy najczęściej, ze względu na bliskość sypialni naszej i dzieci. Jest tam podświetlana wanna i – oczywiście również podświetlane – szklane panele z motywem Nowego Jorku.

Energooszczędne instalacje

Salon kąpielowy na piętrze z komfortową kabiną prysznicową oraz podświetlaną wanną

Wielkie lustra optycznie powiększają to pomieszczenie. Okna są niewielkie – to północna strona domu

Budynek jest nowoczesny nie tylko od strony estetycznej, lecz także użytkowej. Wyposażony został w skutecznie współpracujące ze sobą energooszczędne instalacje. Źródłem ciepła w domu jest ogrzewanie podłogowe zasilane pompą ciepła powietrze-powietrze, która działa skutecznie do ok. –10oC. Dom ogrzać można również za pomocą tradycyjnego kominka. By nie tracić uzyskanego ciepła zimą, w trakcie budowy wykonano został system rekuperacji, który składa się z rozprowadzonej po całym domu instalacji doprowadzającej świeże powietrze z zewnątrz domu oraz odprowadzające zużyte powietrze z wnętrz. Oba strumienie spotykają się (ale nie mieszają) w specjalnym urządzeniu nazywanym wymiennikiem ciepła, gdzie ogrzane powietrze wychodzące z domu oddaje energię nawiewanemu z zewnątrz i w ten prosty sposób wstępnie je ogrzewa. Dzięki tym instalacjom dom pozbawiony jest kominów, których obecność zazwyczaj zakłóca estetykę elewacji.

Własny Dom 8/2014

WD10_14_sesja_warszawa_1.indd 18

14-09-15 10:15

Pakiet 12 wydań archiwalnych z roku 2013

tylko 39 zł

Zamów na www.sklep.koncept-wydawnictwo.pl tel. 71 337 47 40

e-prenumerata Własnego Domu TANIEJ!

oszczędzasz czas i pieniądze, bez dodatkowych kosztów wysyłki, natychmiastowy dostęp do najnowszych wydań Zamów na www.wlasnydom.pl Dostępne również pojedyncze e-wydania

archiwalne_WD.indd 19

14-09-12 12:56

focus

wznoszenie ścian

s cu fo

Budowa z ceramiki w systemie N

a tle wielu innych etapów budowy domu w murowaniu ścian naprawdę rewolucyjne nowinki techniczne pojawiały się raczej rzadko. Pełną cegłę zastąpiła ceramika poryzowana, pojawił się keramzytobeton i silikaty, ale sama czynność murowania wyglądała jeszcze

do niedawna podobnie jak 50-100 lat temu – murarz nakładał zaprawę, wygładzał ją i kładł na niej kolejną warstwę elementów, z których budowana była ściana. Murowanie wymagało czasu, dostępu do prądu (aby mogła pracować betoniarka) oraz wody do rozrabiania zaprawy.

fot. Wienerberger

Budując w systemie – ze szlifowanych pustaków i za pomocą specjalnych zapraw – zaoszczędzimy czas i postawimy ciepłą ścianę

Tekst: Karolina Adamska

Wprowadzenie systemów do budowy z ceramiki poryzowanej jest autentyczną rewolucją – murowanie jest szybsze, bardziej precyzyjne i z wielu powodów łatwiejsze. Dlatego warto rozważyć budowę domu w takiej właśnie technologii.

Własny Dom 10/2014

Focus_ceramika2.indd 20

14-09-10 13:49

wznoszenie ścian focus

Dlaczego system?

fot. Wienerberger

Systemy do budowania domów jednorodzinnych jako materiał budowlany wykorzystują najczęściej ceramikę poryzowaną. Młodsza, nowoczesna siostra ceramiki tradycyjnej zwana także „lekką” bądź „ciepłą”. Ze względu na inny sposób produkcji (do masy dodawana są trociny, które w trakcie wypalania znikają i zostawiają po sobie mikroskopijne „pory” powietrza) ceramika ta posiada wszystkie właściwości ceramiki tradycyjnej, a ponadto – jest nie tylko lżejsza, ale posiada o wiele lepsze właściwości termoizolacyjne co pozwala budować z niej ściany jednowarstwowe. Specjalny układ drążeń w pustaku pozwala na przepływ powietrza a co za tym idzie wydłuża przepływ ciepła przez ścianę. Niektórzy producenci dodatkowo zaopatrują pustaki poryzowane w warstwę wełny mineralnej, dzięki temu materiał ten jeszcze lepiej izoluje, a oddychające ściany jednowarstwowe – czynią dom energooszczędnym bez potrzeby dodatkowej izolacji cieplnej. Do budowania tego rodzaju ścian stosuje się suchą zaprawę. Pustaki poryzowane są dużo większe aniżeli tradycyjne, dzięki temu oraz systemowi pióro-wpust postawienie ściany przebiega dwa razy szybciej i sprawniej aniżeli w wypadku technologii tradycyjnej – ponieważ znika potrzeba stosowania spoiny pionowej w trakcie murowania cegieł.

poryzacja poprawia – i tak już dobre – walory termoizolacyjne ceramiki, gdyż powietrze jest znakomitym izolatorem cieplnym. Dodatkową zaletą ceramiki poryzowanej jest zdolność dyfuzji pary wodnej, zwana też oddychaniem ścian, pozwalająca na utrzymanie w pomieszczeniach właściwej, stałej wilgotności powietrza

pustaki szlifowane z wypełnieniem z wełny mineralnej. Można z nich murować w systemie – murowanie nie różni się niczym od pustaków bez ocieplenia. Powstają niewymagające docieplenia, oddychające ściany

fot. Wienerberger

Ceramika poryzowana?

system obejmuje zarówno pustaki standardowe w różnych grubościach (służące do budowy ścian zewnętrznych oraz wewnętrznych nośnych i nienośnych), jak i specjalne – te pokazane na zdjęciu to pustak narożnikowy (po prawej) i połówkowy (po lewej), służące do murowania narożników

Oczywistością powinien być zakup materiałów budowlanych u renomowanego producenta – tylko wtedy możemy być pewni ich jakości. Zastosowanie systemu natomiast pozwala dodatkowo znacząco przyspieszyć i ułatwić budowę. Współcześnie dostępne systemy bazujące na ceramice poryzowanej to głównie systemy oparte na szlifowanych pustakach i cienkich spoinach. Chodzi o to, by jak najmniejszy procent powierzchni ściany stanowiły spoiny, które nigdy nie będą miały takiej szczelności termicznej jak pustaki. System jest jednocześnie wygodniejszy dla murarzy – mniej zależy od ich umiejętności. Gdy wykonawcy przestrzegają nakazanych

fot. Wienerberger

Czym jest system?

10/2014 Własny Dom

Focus_ceramika2.indd 21

14-09-10 13:52

focus

wznoszenie ścian

fot. Wienerberger

przez producenta materiałów procedur, mogą być pewni, że wybudują ścianę bez błędów. System został stworzony przez producentów, by maksymalnie uprościć prace związane z budową domu. Producent dostarcza nam zestaw pasujących do siebie elementów – dzięki temu nie musimy jeździć po składach budowlanych w poszukiwaniu konkretnego produktu. W systemach opartych na ceramice poryzowanej można wznosić wszystkie rodzaje ścian – zarówno jedno-, dwu- i trójwarstwowe ściany zewnętrzne, jak i różnego typu ściany działowe.

nadproża i inne tego typu elementy nie są częścią systemu, jednak zdecydowanie warto korzystać podczas stawiania ścian konsekwentnie z wyrobów tego samego producenta. Są prefabrykowane, a ich wysokość jest dostosowana do wysokości pustaków oferowanych przez daną firmę. Wraz ze ścianą stanowią jednorodne podłoże pod tynk; zapobiega to pękaniu tynku na granicy nadproże-ściana

System wart swojej ceny Wygoda i potwierdzona jakość wiążą się oczywiście z wyższą ceną. Warto jednak zapłacić więcej – krótsza praca murarzy, łatwiejszy transport i inne zalety systemów do budowy z ceramiki generują liczne oszczędności, również finansowe.

Elementy systemów Szlifowane pustaki

nia miejsc, gdzie zaprawa nie zdołała wniknąć. Pustaki szlifowane są po wypaleniu, co nadaje im zestandaryzowane wymiary (różnice nie przekraczają 0,3 mm). Stawianie ściany z pro-

fot. Wienerberger

W skład systemów do budowania z ceramiki wchodzą specjalnie szlifowane pustaki, które można łączyć przy jej pomocy bez pozostawia-

docinanie pustaków należy wykonywać ręczną pilarką elektryczną, najlepiej o dwóch przeciwbieżnie pracujących brzeszczotach. Jeśli nie dysponujemy takim sprzętem, można użyć piły stołowej z tarczą diamentową (pilarka ręczna jest wygodniejsza – pustaków nie trzeba daleko nosić). Murowanie od narożników w kierunku do środka ściany najczęściej wymaga docięcia ostatniego pustaka

duktów wysokiej jakości i zgodnie z zaleceniami producenta pozwoli uniknąć zjawiska mostków termicznych zarówno w spoinach pionowych, jak i poziomych. Szlifowane, idealne gładkie pustaki przylegają do siebie ściślej niż w wypadku użycia grubego spoiwa w postaci zaprawy tradycyjnej. Szlifowaniu poddawane są tzw. powierzchnie wsporne (poziome) pustaka – czyli te jego strony, gdzie nakładana będzie zaprawa. Z kolei po bokach pustaki są łączone na pióro i wpust, bez użycia zaprawy, co przyspiesza budowę. Pustaki szlifowane wymagają tylko jednokrotnego precyzyjnego wypoziomowania – pod pierwszą warstwę muru. Dzięki cienkiej warstwie zaprawy i pustakom o identycznych wymiarach kolejne warstwy same zachowują poziom. Można je też bez problemu docinać na placu budowy w miarę potrzeb. Producenci polecają do tego celu ręczną pilarkę elektryczną z przeciwbieżnie przesuwającymi się brzeszczotami. Do łączenia ścian stosuje się zaś kotwy ze stali nierdzewnej, które również znajdują się w ofercie producentów systemów.

Własny Dom 10/2014

Focus_ceramika2.indd 22

14-09-10 13:53

wznoszenie ścian focus

Sucha zaprawa na bazie poliuretanu szybko twardnieje pod wpływem wilgoci i nie wymaga żadnego przygotowania – np. rozrabiania – przed rozpoczęciem murowania. Zamiast w dużych workach oferowana jest pod ciśnieniem w niewielkich, poręcznych puszkach. Nakładana jest na pustaki za pomocą specjalnego pistoletu, na który od góry nakładana jest puszka z zaprawą. Nie nakłada się jej – jak innych zapraw – na całą powierzchnię, którą pustaki będą stykać się ze sobą, a jedynie w jednym lub dwóch paskach (w zależności od grubości muru) o szerokości 3 cm, w odległości 5 cm od krawędzi pustaków. Jedna puszka wystarczy na 5 do 10 m2 ściany. Gdy puszka się opróżni, nie trzeba rozrabiać kolejnego worka zaprawy i przelewać do do wiader – wystarczy zdjąć z pistoletu pustą puszkę i założyć kolejną. Producenci mają również w ofercie środek do czyszczenia dysz pistoletu – nawet jeśli w wyniku intensywnej pracy narzędzie się zapcha, można je naprawić w ciągu kilku minut. Suchość zaprawy pozwala na skrócenie czasu budowy – nie musimy osuszać ścian i robić wymuszonych przerw. Budowy nie będą również opóźniać chłody – sucha zaprawa w formie pianki pozwala murować również w niższych temperaturach – np. do –5oC – dzięki brakowi wilgoci technologicznej i temu, że zaprawa nie zmienia swojej konsystencji ani właściwości nawet przy kilku stopniach poniżej zera. Umożliwia to budowanie domów wczesną wiosną, późną jesienią, a nawet w łagodne zimy, jeśli nie ma zbyt obfitych opadów śniegu lub deszczu. Zaprawa ta bardzo szybko uzyskuje deklarowane przez producentów pełne parametry wytrzymałościowe – czyli po prostu szybko zastygają. Dzięki temu już po 48 godzinach ściana może być obciążana (czyli np. może być na niej układany strop).

szczególnie starannie. Do wymieszania zaprawy z wodą należy użyć odpowiedniej wiertarki z mieszadłem, lub specjalnego mieszadła zanurzeniowego. Do jej nakładania zaś najczęściej stosuje się wałek ze zbiornikiem do nanoszenia zaprawy. Wykorzystanie wałka sprawia, że praca staje się znacznie lżejsza, daje też gwarancję równomiernego rozłożenia zaprawy na całej klejonej powierzchni. Czasem stosowana jest druga metoda – namaczanie pustaków w zaprawie. Murarz chwyta pustak od góry i dolną powierzchnię równomiernie zanurza maksymalnie na głębokość 5 mm w zaprawie. Namoczony pustak należy natychmiast ułożyć na właściwe miejsce w murze. Taki sposób nanoszenia zaprawy zwiększa jednak jej zużycie dwukrotnie lub trzykrotnie.

Ważna precyzja Niezwykle istotne jest, aby różnice w poziomie ułożenia pustaków w poprzedniej warstwie nie przekraczały 1 mm, ponieważ żaden z omówionych typów zapraw nie umożliwia zniwelowania większych różnic. Dlatego najważniejsze jest ułożenie pierwszej warstwy pustaków na fundamencie. Wykorzystuje się do tego celu zaprawę wyrównującą (bardziej przypominającą zaprawę tradycyjną) oraz specjalne zestawy niwelacyjne i wyrównujące. Dają one pewność, że warstwa zaprawy wyrównującej, znajdująca się między fundamentem a pierwszą warstwą pustaków, zapewni ich ułożenie z różnicą poziomów nieprzekraczającą 1 mm.

W odróżnieniu od suchej zaprawy w formie pianki, zaprawa do cienkich spoin wymaga rozrabiania, pod innymi jednak względami odbiega znacznie od zapraw tradycyjnych. Ma ona prawie płynną konsystencję – jest ona bardzo ważna, dlatego zaprawę należy rozrabiać

fot. Röben

Zaprawa do cienkich spoin

fot. Wienerberger

Sucha zaprawa

przed nałożeniem zaprawy – zarówno suchej, jak i do cienkich spoin – powierzchnię ułożonego pustaka należy oczyścić z zanieczyszczeń, które osłabiałyby przyleganie zaprawy

nakładanie zaprawy do cienkich spoin przez zanurzanie pustaków bywa stosowane, gdy pod ręką nie ma specjalnego wałka ze zbiornikiem lub gdy szczególnie zależy nam na rozprowadzeniu zaprawy dokładnie po całej powierzchni pustaka

10/2014 Własny Dom

Focus_ceramika2.indd 23

14-09-10 13:53

focus

wznoszenie ścian

Budowa z użyciem suchej zaprawy w formie pianki Fundament płytowy został wylany wcześniej i zastygał przez przepisowe 28 dni. Następnie ciężarówka z dźwigiem przywiozła na plac budowy odpowiednią liczbę palet ze szlifowanymi pustakami. Wtedy na budowę wkroczył murarz.

1 Po wyznaczeniu niwelatorem najwyższego punktu płyty fundamentowej murarz ustawia stojak wyrównujący zaprawę na tą właśnie wysokość

2 Po nałożeniu zaprawy jej nadmiar zbierany jest aluminiową listwą, aż do poziomu listew prowadzących zestawu wyrównującego. Powierzchnia zaprawy musi być gładka

3 układanie pierwszej warstwy pustaków. Murarz zaczyna od narożnych i układa dalsze wzdłuż sznura murarskiego rozciągniętego między narożnikami

4 ułożenie pierwszej warstwy jest sprawdzane za pomocą poziomicy i ewentualnie wyrównywane gumowym młotkiem. Od ułożenia tej warstwy zależy stan całej ściany

5 na powierzchni pierwszej warstwy pustaki są już układane na suchej zaprawie, aplikowanej za pomocą specjalnego pistoletu. Precyzję ułatwiają małe rozmiary i masa puszki

6 zaprawa nakładana jest w jednym lub dwóch paskach (w zależności od grubości muru) o szerokości 3 cm, w odległości 5 cm od krawędzi pustaków

7 murarz układa pustaki nie przesuwając ich po nałożonej już zaprawie – unosi pustak, wsuwa go w otwory pióro-wpust poprzedniego i precyzyjnie opuszcza

8 kotwy łączą ściany zewnętrzne z wewnętrznymi lub nośne z działowymi. Jednym końcem są zatopione w poziomej spoinie ściany nośnej, drugim w poziomej spoinie działowej

9 murowanie narożnika przy pomocy pustaków połówkowych i narożnikowych. Wiązanie pustaków w narożniku musi być prostopadłe względem warstwy poprzedniej

fot. Wienerberger

Własny Dom 10/2014

Focus_ceramika2.indd 24

14-09-10 13:54

wznoszenie ścian focus

Budowa z użyciem zaprawy do cienkich spoin W tym systemie zaprawę trzeba rozrabiać, ale wciąż budowa jest bardzo łatwa. Mimo licznych podobieństw do murowania suchą zaprawą (choćby użycie szlifowanych pustaków) warto zwrócić uwagę na różnice.

1 Stojak wyrównujący trzeba właściwie ustawić zarówno na wysokość (aby zaprawa tworzyła równą warstwę) jak i na szerokość (w zależności od grubości ściany)

4 kontrola ułożenia pierwszej warstwy. Pustaki muszą być ułożone tak, żeby można było je wyrównywać i jednocześnie nie mogą być zbyt wciśnięte w zaprawę

fot. Wienerberger

7 Ruch wałka musi być spokojny i jednostajny, aby zapewnić równomierne rozprowadzanie zaprawy po powierzchni pustaków. Zmniejsza to też zużycie zaprawy

2 Podczas nakładania zaprawy można wykorzystać listwę aluminiową jako obramowanie zapobiegające jej spadaniu z fundamentu. Zaprawa musi mieć właściwą konsystencję

5 zaprawę należy rozrabiać za pomocą odpowiedniej wiertarki z mieszadłem lub mieszadła zanurzeniowego. Jeśli jest gorąco, pustaki należy zwilżać przed nałożeniem zaprawy

8 technika ustawiania pustaków jest taka sama, jak przy zaprawie suchej. Wartość przewiązania murarskiego musi wynosić przynajmniej 0,4 długości pustaka

3 układanie pierwszej warstwy. Ważna jest zarówno precyzja, jak i szybkość – konsystencja zaprawy wyrównującej utrzymuje się przez około dwie godziny

6 nanoszenie zaprawy wałkiem. Dozowana jest ona do pojemnika, skąd przedostaje się podczas równomiernego ruchu wałka na powierzchnię ułożonych pustaków

9 łączenie prostopadłych ścian zaprawą nakładaną na styczną powierzchnię pustaków. Można je szlifować specjalnym pilnikiem, by grubość spoiny była równomierna

10/2014 Własny Dom

Focus_ceramika2.indd 25

14-09-10 13:55

focus

wznoszenie ścian

Szybka budowa Nakładanie stosunkowo niewielkich (w porównaniu z murowaniem tradycyjnym) ilości zaprawy przy pomocy specjalnego pistoletu (zaprawa sucha) lub wałka (do cienkich spoin) znacznie przyspiesza proces murowania – przeszkolony w budowaniu w danym systemie murarz jest w stanie wznosić ściany nawet o połowę szybciej niż przy metodzie tradycyjnej (w przypadku zaprawy suchej) lub o jedną czwartą szybciej (przy zaprawie do cienkich spoin). Jednocześnie murowanie przy pomocy zaprawy z pianki wymaga od wykonawcy dyscypliny – po nałożeniu zaprawy ma on na ogół 5-10 minut na położenie na niej pustaka – inaczej zaprawa zastygnie na tyle, że nie połączy już pustaka z tym pod nim. Raz położonego pustaka nie można podnosić ani przesuwać – każda taka próba wymaga położenia świeżej warstwy zaprawy. Murarze podczas układania kolejnych pustaków wsuwają więc wzajemnie w siebie pióra i wpusty, a następnie opuszczają pustak na zaprawę. Przesuwanie go po ułożonej już zaprawie mogłoby doprowadzić do jej starcia.

Ciepła i sucha ściana Założeniem opracowania systemu było umożliwienie wykonania całkowicie ceramicznej ściany, w której zminimalizowany zostanie udział innych materiałów. Murowanie na cienką spoinę eliminuje możliwość powstawania mostków termicznych, przez co ściana jest cieplejsza. Mostki cieplne nie pojawią się ani na spoinach poziomych (dzięki warstwie zaprawy o grubości 1 mm), ani pionowych (tam pustaki stykają się bezpośrednio, w ogóle bez zaprawy). Dzięki temu systemy oparte na ceramice poryzowanej umożliwiają budowę ścian jednowarstwowych o parametrach lepszych niż w przypadku murowania na tradycyjną zaprawę.

puszek lub worków zaprawy będzie potrzebne. Używanie takiego produktu pozwala zaoszczędzić nie tylko pieniądze, ale i czas. Dzięki temu zużywamy minimalną ilość wody i energii, co pozwala na znaczące obniżenie kosztów budowy. Nie potrzebujemy już betoniarki i dodatkowego pracownika do wyrabiania cementu. Problem z transportem też zostaje rozwiązany, gdyż puszki zaprawy możemy przewieźć samochodem osobowym, a worków z zaprawą do cienkich spoin jest mniej niż worków z zaprawą tradycyjną.

Mniejszy bałagan Im mniej produktów budowlanych, tym mniejszy bałagan. Wyeliminowanie mokrych składników sprawia, że błoto, wszechobecne papierowe worki, kurz i piasek po prostu znikną, nie mówiąc już o hałasie związanym z dudnieniem betoniarki. Ilość odpadów zostanie ograniczona do minimum. Nie trzeba też używać narzędzi do rozrabiania i nakładania zaprawy, więc nie zalegają one potem na placu budowy. Czysta jest wreszcie sama ściana – praktycznie nie ma możliwości, żeby zaprawa przez przypadek rozmazała się lub rozlała po powierzchni ścian. Po zakończeniu prac posprzątanie placu budowy jest szybkie i łatwe – dom stoi jeszcze

fot. Wienerberger

Zalety systemów

ściana wznoszona w systemie jest czysta i gładka – nie ma żadnych zacieków z zaprawy, nie widać spoin, a gładkość ściany sprawia, że jest idealnym podłożem pod tynk

w stanie surowym, ale posesja nie wygląda jak śmietnisko. Brak betoniarki i innych urządzeń do rozrabiania zaprawy sprawia też, że na budowie nie jest zaprawy sprawia też, że na budowie nie jest potrzebny dostęp do energii elektrycznej – plac oferowanej technologii.Budowanie domu z użyciem systemu oferowanego przez producentów pozwala postawić jednolite ceramiczne ściany przy zmniejszeniu kosztów i długości ich budowy o nawet 50%.

przekrój ściany jednowarstwowej wymurowanej z ceramiki poryzowanej w systemie. Mury jednowarstwowe nie wymagają nakładów na docieplenie i związane z nim akcesoria (kotwy, siatki, kleje itp.). Są wolne od ewentualnych skutków nieprawidłowego montażu kolejnych warstw

Zaprawę dodawana jest w pakiecie do zakupionych pustaków – kupujemy zatem od razu cały system. Dostarczana jest od razu w odpowiedniej proporcji do liczby zamówionych pustaków – nie musimy się zatem zastanawiać, ile

rys. Wienerberger

Oszczędzamy na transporcie

Własny Dom 10/2014

Focus_ceramika2.indd 26

14-09-10 13:56

odwodnienia focus

s cu fo

Rynny mogą być prawdziwą ozdobą okapu i elewacji, a jednocześnie skutecznie usuwać wodę deszczową z połaci dachu Tekst: Marta Stankiewicz HAK RYNNOWY mocujący rynnę z PVC do czoła okapu

RURA SPUSTOWA schowana pod wystającym okapem jest przez to bardziej chroniona przed wiatrem

ystem rynnowy zabezpiecza elewację przed zniszczeniem deszczówką, która w czasie nawałnic może powodować niemałe szkody, zawilgacając ściany i uszkadzając tynki. Składa się z poziomych rynien, zbierających wodę z połaci dachu, i pionowych rur spustowych, odprowadzających ją wzdłuż ścian do kanalizacji burzowej lub innej formy odwodnienia działki. Może być widoczny lub ukryty w okapie.

Na rynku dostępne są systemy rynnowe wykonane z różnych materiałów, o różnych kształtach i wymagające różnych sposobów montażu. Warto też mieć świadomość, że sprawnie działający i niewymagający częstej konserwacji lub napraw system rynnowy powinien być wyposażony w dodatkowe akcesoria – elementy zbierające zanieczyszczenia (kurz, liście) oraz kable grzewcze, aby zalegający w zimie śnieg i lód nie spowodował uszkodzenia rynien.

fot. M. Misiak

Rynny

Systemy rynnowe są wciąż unowocześniane przez producentów – warto więc zapoznać się z aktualną ofertą rynkową.

Więcej informacji www.ruukki.pl www.galeco.pl www.gamrat.pl www.pruszynski.com. pl

www.marley.com.pl www.rheinzink.pl www.lindab.com/pl www.dolejsz.pl www.aquaplast.pl

10/2014 Własny Dom

focus_rynny.indd 27

14-09-10 13:29

focus odwodnienia

Wybór materiału

Rynny miedziane są niezwykle trwałe – w Anglii można spotkać budynki, na których system wykonany z tego materiału spełnia swoją funkcję od ponad 300 lat. Rynien i rur z miedzi nie łączy się konstrukcyjnie ze stalą ocynkowaną i tytan-cynkiem z uwagi na niebezpieczeństwo wystąpienia tzw. korozji kontaktowej

focus_rynny.indd 28

Niższą wytrzymałość mechaniczną mają rynny z PVC, jednak są dość odporne na korozję, a ich montaż oparty na systemie łączeń uszczelkowych i zatrzasków jest łatwy i nie wymaga dużo czasu. Są najtańszym rozwiązaniem, a na rynku dostępna jest cała gama kolorów. Nowoczesne powłoki ochronne sprawiają, że nie płowieją szybko pod wpływem promieni UV i prezentują się dobrze. Bardzo ważne jest odpowiednie zwymiarowanie systemu z PVC z uwagi na wspomnianą rozszerzalność liniową – różnica temperatur wynosząca 20°C wydłuży dziesięciometrową rynnę o 16 mm. Należy o tym pamiętać przy montażu, zapewniając systemowi elastyczność przy jednoczesnej szczelności. Trwałość rynien PVC określa się na 50 lat.

fot. Ruukki

Do rynien uznawanych za produkty wysokiej jakości należą rynny stalowe, posiadające średnio piętnastoletni okres gwarancji. Ocynkowana stal powleczona jest warstwą organiczną i chromem, co chroni ją przed korozją i pozbawia cynk patynowania. Są one jednak mniej odporne na uszkodzenia mechaniczne, w związku z czym nie powinno się ich instalować na budynkach sąsiadujących z wysokimi drzewami. Łączenie poszczególnych elementów orynnowania stalowego odbywa się za pośrednictwem zacisków. Pełen system odwodnienia ze stali można również zamontować bez użycia łączników, wykonując go w jednym kawałku bezpośrednio na budowie. Rynny aluminiowe są od wewnątrz pokryte powłokami ochronnymi, jednak nie wymagają cynkowania. Są grubsze niż stalowe ze względu na mniejszą sztywność. Trwałość aluminium wynosi ok. 100 lat, a rynny mają niską chropowatość, dzięki czemu samooczyszczanie systemu jest stosunkowo łatwe. Dobrze sprawdzają się w warunkach narażenia na korozję, na przykład przez słoną mgłę nad morzem. Niestety ze względu na wysoki współczynnik rozszerzalności linowej rynny aluminiowe łatwo wydłużają się i kurczą pod wpływem zmian temperatury. Pracochłonne i wymagające dużej staranności jest docinanie i doginanie elemen-

PVC

rynny stalowe szczególnie dobrze komponują się wizualnie z pokryciami dachowymi z blachy na rąbek stojący – zwłaszcza jeśli zostaną dopasowane kolorystycznie do pokrycia dachu. Coraz częściej oba elementy można nabyć od tego samego producenta

Miedź Za najbardziej eleganckie uchodzą rynny miedziane, których naturalny czerwonawy kolor nabiera z czasem dostojnej patyny, mającej znaczenie nie tylko wizualne, ale także stanowiącej naturalne zabezpieczenie przed szkodliwymi czynnikami atmosferycznymi. Miedziane rynny są relatywnie drogie, ale ich trwałość jest wielopokoleniowa (nawet trzystuletnia). Pięknie komponują się z innymi naturalnymi materiałami – kamieniem, drewnem, gliną, cegłą i szkłem. Nie wymagają malowania, są niepalne, łatwe do formowania i montażu. Najlepiej wybrać rynny miedziane wyprodukowane według projektu w fabryce. Jest to rozwiązanie jakościowo bezpieczniejsze i tańsze niż wykonanie systemu na placu budowy przez dekarza.

fot. Gamrat

Stal i aluminium

tów. Bezpośrednio na placu budowy wykonuje się tzw. aluminiowe systemy ciągłe, w których rynny mogą mieć nawet do 25 m długości, co minimalizuje liczbę łączników.

rynny z pvc mają najniższy współczynnik chropowatości (0,007 mm), co w praktyce oznacza, że najłatwiej i najszybciej spływa po nich woda i najtrudniej osadza się na nich brud

fot. Gamrat

Im trwalszy materiał, tym drożej, za to okres gwarancji jest dłuższy. Ta uniwersalna reguła mogłaby uprościć wybór, pozostawiając jedno kryterium – budżet, jakim dysponujemy. Dla wielu inwestorów jednak znaczenie ma również aspekt estetyczny (wygląd dopasowany do stylistyki budynku) i praktyczny (łatwość i szybkość montażu). Dlatego należy dobrze przyjrzeć się ofertom, najlepiej wielu producentów.

Własny Dom 10/2014

14-09-10 13:30

odwodnienia focus

Dobór wymiarów i kształtu

fot. Plannja

Pierwszym krokiem przy doborze wymiarów rynien jest określenie tzw. efektywnej powierzchni dachu (EPD), czyli powierzchni, z której system ma przechwytywać wodę. Większość producentów oferuje kalkulator umożliwiający sprawne wykonanie obliczeń. Ich wynik należy porównać z wydajnością oferowanego systemu i dobrać odpowiednie wymiary. Generalnie, im większy rozmiar, tym większa wydajność, jednak ważne jest, aby nie „przewymiarować” systemu, a co za tym idzie – nie „przeinwestować”. Przykładowo przybliżone wymiary dla dachu o powierzchni do 50 m² to rynny o średnicy 100 mm, a rury spustowe (pionowe, odprowadzające wodę z rynien) – 80 mm, zaś na dachu do 100 m² – analogicznie 125 i 90 mm. Jeśli rury spustowe rozstawione są gęściej niż co 12 m, ich przekrój może być mniejszy.

fot. Galeco

krawędzie rynny wywinięte do środka – takie rozwiązanie gwarantuje, że nawet podczas intensywnych opadów woda nie przeleje się poza rynnę. Często stosowane jest ono w połączeniu z głębokim, półokrągłym profilem rynny fot. Galeco

fot. Blachy Pruszyński

krawędzie rynny wywinięte na zewnątrz to rozwiązanie tradycyjne – chodzi o to, by rynna (zwłaszcza wykonana z blachy) nie miała ostrych krawędzi. Jeśli jest dostatecznie głęboka i nie jest przechylona na bok, woda nie będzie się z niej wylewać nawet podczas obfitych opadów deszczu

haki rynnowe zwane są również rynhakami lub rynajzami. Można je podzielić na haki czołowe, czyli montowane do deski czołowej, i haki gięte, czyli po wygięciu montowane do połaci. W najnowszych technologiach spotyka się nowe metody montowania haków rynnowych na specjalnych wspornikach i listwach mocowanych wzdłuż okapu

Najczęściej rynny posiadają wywinięcie na zewnątrz. Niedawno na rynku pojawiły się produkty z odwrotnym rozwiązaniem – do wewnątrz, dzięki któremu podczas intensywnych opadów woda nie wydostaje się na zewnątrz, ale jest zawracana do przewodu. Rynny o przekroju półokrągłym i eliptycznym sprawdzają się lepiej niż skrzynkowe. Rury spustowe, sztucery (kosze spływowe na połączeniu rynny i rury spustowej), haki, na których wiesza się rynny zwane rynajzami oraz obejmy mocujące rury spustowe do elewacji dopasowuje się rozmiarem do średnicy rynien.

Montaż systemu rynnowego Dla sprawnego działania rynny zasadnicze znaczenie ma umiejscowienie sztucera. Powinien on znajdować się w najniższym punkcie – tak,

by woda spływała bez oporu. Łatwość montażu orynnowania i czas jego trwania jest istotnym kryterium wyboru materiału. Najłatwiej montuje się rynny z PVC dzięki systemowi na zatrzask. Rynajzy rozmieszcza się co ok. 50 cm, mocując je do krokwi hakami dokrokwiowymi lub deski okapowej – hakami doczołowymi, przy krawędzi połaci dachowej. Obejmy mocuje się do ściany za pomocą dybli dopasowanych do materiału, z jakiego ją zbudowano – pod każdym łączeniem elementów i maksymalnie co 2 m. Rynny metalowe montuje się przy użyciu spoiw i uszczelniaczy dekarskich, a także złączek zaopatrzonych w uszczelki. Najtrwalszym sposobem jest lutowanie, jednak może je wykonać jedynie doświadczony fachowiec. Niektóre systemy stalowe charakteryzuje nowoczesne rozwiązanie, jakim są łączniki klamrowe o dużej

10/2014 Własny Dom

focus_rynny.indd 29

14-09-16 10:14

focus odwodnienia

powierzchni uszczelnienia, gwarantującej stabilność systemu i wygodną regulację kąta. Rynny miedziane łączy się na zakład na nity, a następnie lutuje za pomocą spoiwa z cyny i miedzi, ołowiu lub srebra. Ze względu na rozszerzanie się rynien pod wpływem temperatury można pomyśleć o wykonaniu dylatacji, która skompensują ruchy poszczególnych elementów systemu. Większość producentów ma je w swojej ofercie. Zakłada się je na rynnie, jeśli jest bardzo długa, a także w okolicach narożników.

montaż systemu bezokapowego wymaga szczególnej precyzji – jeśli rynna przeciekałaby, woda dostawałaby się do ściany i mogłaby ona ulec szybkiemu zawilgoceniu

focus_rynny.indd 30

ukrycie rur spustowych w ociepleniu pozwala pozbyć się ich z elewacji, jeśli uważamy, że nie będą do niej pasować. Gdy rury zostały fachowo połączone, takie rozwiązanie nie stwarza żadnego zagrożenia dla ściany

fot. Galeco

W dachu bez okapu rynny można zamontować w miejscu, gdzie połać dachowa zbiega się ze ścianą. Stosuje się rynny o przekroju prostokątnym, umożliwiającym proste wkomponowanie na zewnątrz lub wewnątrz bryły budynku. Na deskach czołowych dokręca się rynnowe haki doczołowe i wpuszcza system do specjalnie przygotowanej wnęki w ścianie, którą następnie pozostawia się otwartą bądź zamkniętą, uwzględniając warstwę termoizolacyjną tak, by efekt był spójny wizualnie i efektywny energetycznie. Ważne, by wybrać rynny o tak zaprojektowanej maskownicy, aby w każdej chwili możliwe było łatwe dostanie się do systemu w celu wyczyszczenia przewodów. Innym rozwiązaniem jest podwieszenie rynien na ścianie pod krawędzią dachu. W tym wypadku ścianę dodatkowo zabezpiecza się blachą, aby ochronić ją przed ewentualnym przelaniem się wody z rynny. Rynny można też ułożyć na gzymsie zbudowanym na górnej krawędzi muru lub wpuścić w prefabrykowany gzyms z zagłębieniem. Zdarza się, że właściciele domów, w których dachy pozbawione są okapów, decydują się na pokrycie całej elewacji lub jej fragmentu tym samym materiałem, którym pokryty jest dach, np. płytkami łupka czy płaską blachą, całkowicie rezygnując z systemu rynnowego. Jeśli połączenie ściany i połaci dachowej wykonano tak, by woda nie przedostawała się do wnętrza ściany, nie ma przeciwwskazań dla takiego rozwiązania.

fot. Galeco

Rynny w domu bez okapu

system bezokapowy pozwala zarówno ukryć rynny w okapie, jak pozwolić im spełniać funkcję okapu – jak na powyższej wizualizacji. Zgeometryzowane rynny i rury spustowe pasują do nowoczesnych domów

Własny Dom 10/2014

14-09-10 13:34

odwodnienia focus

zbiornik na deszczówkę pozwala zebrać wodę z rur spustowych i wykorzystać ją później do podlewania ogrodu lub innych celów gospodarczych. Taki zbiornik może być od razu podłączony do systemu nawadniania zieleni na działce

rys. Hauraton

fot. A. Stachowicz

Eksploatacja i konserwacja

Co zrobić z wodą spływającą z rynien? Jeśli na działce brak ogólnospławnej lub deszczowej kanalizacji, woda musi być tak odprowadzona, aby nie była uciążliwością dla domowników i sąsiadów. Można ją wykorzystać do celów ogrodniczych poprzez zastosowanie rewizji i kolanka łączącego rurę spustową z rozsączającą. Jeżeli możemy skorzystać z kanalizacji deszczowej, w rurze spustowej montujemy rewizję, w której gromadzą się zanieczyszczenia dające się łatwo usunąć, i podłączamy odpływ łączący z kanalizacją ze spadkiem 2% (2 m wysokości na 100 m długości). Zastosowanie osadnika rynnowego wyposażonego w klapę stanowiącą blokadę zapachową i kosz na zanieczyszczenia pozwala na podłączenie doń bezpośrednio rury spustowej i skorzystanie z kanalizacji ogólnospławnej.

tunel rozsączający służy do rozsączania wody odprowadzonej z dachu w kontrolowany sposób – woda nie rozlewa się po działce

Jeśli znaczna część działki wyłożona jest twardą nawierzchnią wymagającą odwadniania, można odprowadzić wodę z rur spustowych i nawierzchni do kanalizacji wspólnie, za pomocą tzw. systemu odwodnienia liniowego. Woda wlewa się przez widoczny w nawierzchni ruszt do korytka. Sieć korytek odprowadza ją do studzienki z koszem i syfonem blokującym nieprzyjemne zapachy. Niekiedy do pozbycia się wody z rur spustowych wykorzystuje się istniejący wokół fundamentów budynku drenaż służący do odprowadzania wody gruntowej. Zamiast podłączać doń bezpośrednio rurę spustową, co mogłoby poważanie zakłócić jego działanie, pozwalamy wodzie na opadanie z rur spustowych na przepuszczalną opaskę z kruszywa, którą zasypany jest drenaż. Woda przesiąknie przez nią i zostanie rozsączona przez drenaż.

fot. H. Tomasiewicz

rys. Marley

odwodnienie liniowe połączone w systemem rynnowym pozwala odprowadzić wodę na powierzchni działki, bez wykonywania głębszych wykopów na większym jej obszarze

woda może rozlewać się po działce – jeśli nie wypływa na sąsiednie posesje, nie ma ustawowego obowiązku jej zagospodarowywania

10/2014 Własny Dom

focus_rynny.indd 31

14-09-16 10:19

siatka o dużych oczkach nie będzie przeszkadzać w żaden sposób wodzie spływającej do rynny z połaci dachu – jednocześnie zaś zabezpieczy przed zaleganiem w rynnie liści i innych większych zanieczyszczeń

czyszczaki przy wylocie rury spustowej wyłapują liście i drobne kamienie, które nie przedostaną się do systemu odbioru wody z systemu rynnowego (np. drenażu opaskowego) i nie zatkają go

mycie rynien i połaci dachu wodą pod ciśnieniem pozwala usunąć również drobne zanieczyszczenia – np. kurz

Jak dbać o rynny, by spełniały swoje zadania Niedrożność systemu często powodowana jest zapchaniem szczątkami organicznymi – liśćmi, kawałkami gałęzi itp. Należy je regularnie usuwać ręcznie lub wypłukiwać za pomocą węża ogrodowego. Dobrym pomysłem jest zakładanie na rynnach siatek o drobnych oczkach, jednak jest to możliwe jedynie w przypadku rynien o zawyżonym przekroju – w przeciwnym razie zmniejszyłaby się ich przepustowość. Można o tym pomyśleć na etapie projektu i zamówić zawczasu rynny o większej średnicy. Rynny z PVC i miedzi zatykają się rzadziej niż na przykład rynny stalowe, gdyż mają mniejszą chropowatość. Rury spustowe przepłukuje się wodą i sprawdza, czy drożny jest ich odpływ. Pomocne jest instalowanie w systemie rewizji, które umożliwiają łatwe usuwanie stałych zanieczyszczeń.

focus_rynny.indd 32

Rynny w zimie Śnieg zapychający rynny i woda z jego topnienia mogą powodować niebezpieczne zawilgocenie ścian budynku, co skutkuje zagrzybieniem, a nawet zniszczeniem elewacji. Rozwiązaniem tego problemu jest instalacja antyoblodzeniowa, którą układa się w systemie. Składa się ona najczęściej z dwóch równoległych kabli grzewczych dla rynien, kabla dla rury spustowej (opuszczonego odpowiednio nisko, aby sięgać poniżej strefy przemarzania), sterownika, czujników temperatury i wilgotności oraz aparatury pomocniczej. Sterownik uruchamia urządzenie, kiedy występują jednocześnie mróz i opady – w przeciwnym razie nie ma potrzeby jego włączania. Istnieją dwa rodzaje kabli grzewczych – stałooporowe (grzejące ze stałą mocą, niezależnie od panującej temperatury zewnętrznej) i droższe samoregulujące, dostosowujące

fot. Lindab

oczyszczanie rynien z liści i innych zanieczyszczeń jest warunkiem ich wydajnego działania. Na rynku dostępne są specjalne ręczne narzędzia, pozwalające robić to sprawniej

fot. Aquaplus

fot. Marley

fot. Blachotrpez

focus odwodnienia

pobór energii elektrycznej i ilość wytwarzanego ciepła do warunków termicznych. Ze względów bezpieczeństwa wykonanie instalacji antyoblodzeniowej najlepiej zlecić elektrykowi z uprawnieniami, a zakupu dokonać u renomowanego producenta.

Wymiana czy naprawa? Przed ociepleniem domu należy zdemontować całkowicie stary system rynnowy, aby prace termomodernizacyjne były dokładne i skuteczne. Przy tej okazji musimy najczęściej podjąć decyzję, czy rynny wystarczy naprawić, czy należy je całkowicie wymienić. Dlatego zanim przystąpimy do demontażu, powinniśmy dokładnie sprawdzić stan orynnowania. Niezależnie od innych większych remontów, na przykład wymiany pokrycia dachowego, kiedy najczęściej poddaje się renowacji system rynien,

Własny Dom 10/2014

14-09-10 13:35

zlodowaciały śnieg i sople lodu zagrażają zarówno rynnom, jak przechodzącym ludziom

Najbardziej narażone na uszkodzenia są wszelkiego rodzaju łączenia i miejsca, w których występują haki mocujące. W takich obszarach ewentualne nieszczelności likwiduje się – w zależności od materiału – klejąc, nitując lub lutując, po uprzednim dokładnym oczyszczeniu naprawianej powierzchni. Istnieje wiele środków uszczelniających – płynne folie dachowe, silikony, uszczelniacze dekarskie, masy uszczelniające z włóknami oraz taśmy dekarskie. Należy również sprawdzać stabilność umocowań. W przypadku uszkodzeń haków mocujących w starych systemach (na przykład rynnach miedzianych sprzed kilkudziesięciu lat) trudno będzie dokupić identyczne elementy. W takim wypadku trzeba je zamówić u blacharza, co jest relatywnie droższe. Wypadanie z haków rynien plastikowych może świadczyć o ich nieprawidłowym odmierzeniu, nieuwzględniającym naprężeń pod wpływem temperatury. W stalowych i aluminiowych rynnach należy niezwłocznie uzupełniać ubytki w powłokach antykorozyjnych farbą zaprawkową.

kable grzewcze w rynnach i rurach spustowych chronią przed zaleganiem śniegu i lodu

fot. Elektra

fot. dolejsz.pl Marcin Dolejsz

raz w roku należy kontrolować stan urządzeń. Szczelność najłatwiej sprawdzić, przechadzając się w czasie deszczu wzdłuż domu i obserwując, czy nie ma przecieków.

fot. dolejsz.pl Marcin Dolejsz

odwodnienia focus

ogrzewać można nie tylko rynny, lecz także sąsiadujący z nimi fragment połaci dachu

na zakupy!

Siatka ochronna przeciw liściom firmy rheinzink to profil z perforowanej blachy cynkowo-tytanowej o dł. 2 m wkładany bezpośrednio w rynnę. Jest niewidoczny od zewnątrz. Do stosowania w półokrągłych rynnach Rheinzink o dowolnej wielkości i przy wszelkich układach pasów okapowych. Montaż bez zdejmowania dachówek. Wpasowanie bez szwu w rurę spustową, szybki i czysty montaż przy małej liczbie elementów mocujących KOSZT! Cena netto: 23,78 zł (dla rynny o śr. 127 mm) 25,77 zł (dla rynny o śr. 153 mm) www.rheinzink.pl

System rynnowy GALECO PVC ma krawędzie rynien wywinięte do środka, co zabezpiecza przed przelewaniem się wody podczas obfitych opadów. Specjalnie profilowane haki rynnowe, którymi rynny mocowane są do okapu, mają dużą wytrzymałość na obciążenia. Szczelność połączeń zapewnia bezuszczelkowe łączenie rynien z rurami spustowymi. System jest odporny na różnice temperatur KOSZT! Cena całego systemu zależna jest ilości poszczególnych elementów, jakie trzeba zamontować do danego kształtu i powierzchni dachu. Cena za poszczególne elementy jest stała wg cennika detalicznego dostępnego na stronie WWW producenta www.galeco.pl

System rynnowy Ruukki 150/100 – półokrągły, z dwustronnie powlekanej stali ocynkowanej z powłoką Pural. Średnica: 150 mm (rynny), 100 mm (rury). Długość: rynny – 2 m lub 4 m; rury – 1 m, 2,5 m lub 4 m. Łączenie: złączkami z uszczelką z gumy EPDM. Odporny na korozję, uszkodzenia, ścieranie i promieniowanie UV; zaokrąglenia ułatwiające odprowadzanie wody i utrudniające osadzanie się zanieczyszczeń; haki wytrzymałe na obciążenia (np. śniegiem) KOSZT! Cena netto za mb: 23,78 zł (rynna), 28,23 zł (rura) www.ruukkidachy.pl

10/2014 Własny Dom

focus_rynny.indd 33

14-09-10 13:36

temat miesiąca kształt dachu 1 Więźba, stropy, temat miesiąca | Dom ekologiczny

dom ekologiczny Dom ekologiczny to dom przyjazny człowiekowi i naturze. Jak go wybudować? Jakich materiałów użyć? Prezentujemy najlepsze możliwości i rozwiązania, z których mogą skorzystać przyszli inwestorzy fot. Kamil Czaja

Tekst: inż. Rafał Żyła

1 Ogrzewanie

Kotły na biomasę. Kotły olejowe. Kotły elektryczne. Kotły na ekogroszek. Kocioł jedno czy dwufunkcyjny? Wczesne planowanie kominka DGP. Baterie słoneczne. Rodzaje pomp ciepła (wady i zalety). Rodzaje i zastosowanie grzejników. Grzejniki kanałowe. Ciepła podłoga. Ciepło z sufitu str. 34

Własny Dom 10/2014

000-000_TM_eko.indd 34

2 Wentylacja Wentylacja grawitacyjna a mechaniczna. Typy wymienników. Chłodzenie latem i ogrzewanie zimą. Lokalizacja centrali. Klimatyzacja do domu z dużymi przeszkleniami. Kiedy potrzebne są nawiewniki? str.

52 14-09-16 10:27

temat miesiąca | Dom ekologiczny

Więźba, stropy, kształt dachu

3 stolarka otworowa Korzystne cechy drzwi drewnianych. Okna w dzień i w nocy. Okna drewniane. MOWO i montaż warstwowy. Okna z PVC str.

4 Konstrukcja

Więźba tradycyjna a prefabrykowana. W szkielecie drewnianym. Ściany z keramzytobetonu. Jakim materiałem ocieplić dom. Izolacja między krokwiami. Metoda lekka mokra str.

5 Oczyszczalnie

Układ rozsączający na dużej działce. Drenaż na mniejszej działce. Nieduża działka bez drenażu rozsączającego str.

10/2014 Własny Dom

000-000_TM_eko.indd 35

14-09-16 15:05

temat miesiąca | dom ekologiczny

OGRZEWANIE

Dostępnych jest wiele urządzeń pozwalających ogrzać dom. Dobrym źródłem ciepła może być kominek, kocioł kondensacyjny czy pompa ciepła. Samo źródło to jednak nie wszystko – ciepło trzeba jeszcze w wydajny sposób rozprowadzić po domu Kotły na biomasę

fot. Viessmann

Kotły na paliwo stałe należą do grupy urządzeń grzewczych z tradycyjnym procesem spalania i otwartą komorą – w ich wypadku wymagane jest bezpośrednie podłączenie do komina i dostęp do odpowiedniej ilości powietrza.

fot. Viessmann

Ekonomicznym i ,,czystym” rozwiązaniem jest zastosowanie zaliczanej do paliw stałych biomasy. Drewno, zrąbki i inne części pozostałe po obróbce drewna, a także sprasowane w postaci peletu czy brykietu słoma lub ziarna zbóż to dobra alternatywa nie tylko dla tradycyjnego paliwa, ale i np. dla gazu. Zautomatyzowane kotły z zasobnikiem na pelety praktycznie nie wymagają obsługi, a niewielkie ilości popiołu można wykorzystać np. do nawożenia ogródka. Do opalania drewnem czy brykietem przystosowane są także kominki i nowoczesne piece kaflowe. Przy odpowiednio zaprojektowanej instalacji, np. w wersji z płaszczem wodnym, mogą one służyć jako główne źródło ciepła w domu.

Biomasa jest dzisiaj jednym z najbardziej popularnych odnawialnych źródeł energii

ekonomiczna opłacalność instalacji kotła zależy od jego doboru do danego typu biomasy

cesu spalania powietrze zasysane jest z zewnątrz domu wewnętrznym kanałem rury koncentrycznej, natomiast rurą zewnętrzną wydmuchiwane są spaliny. Kotły tego typu mogą być instalowane w niewielkich, zamkniętych pomieszczeniach lub w obiektach, w których nie ma dostępu do komina. Szczególnym rodzajem kotłów z zamkniętą komorą spalania są kotły kondensacyjne. Cechuje je wyjąt-

kowa wydajność – wykorzystują one dodatkowo ciepło kondensacji, czyli skraplania pary wodnej zawartej w spalinach, które jest w stanie obniżyć zużycie gazu nawet o 20%. Największą wadą tych urządzeń jest jednak ich cena. Kotły gazowe występują w wersji przystosowanej do spalania gazu ziemnego i skroplonego propanu czy propan-butanu.

Kotły gazowe Najpopularniejsze dotychczas kotły gazowe w budownictwie jednorodzinnym występują najczęściej w postaci kompaktowych, estetycznych „szafek“ wiszących na ścianach. Są czyste, działają w pełni automatycznie i nie wymagają obsługi. Te z otwartą komorą spalania wypierane są powoli przez kotły z komorą zamkniętą, odseparowaną od pomieszczenia. Potrzebne do pro-

fot. Vaillant

kotły wiszące mają stalowy wymiennik ciepła, dzięki temu są lżejsze i zajmują mniej miejsca

fot. Ariston

kotły gazowe dzielimy ze względu na usytuowanie (wiszące, stojące) oraz funkcję (jednoi dwufunkcyjne)

Własny Dom 10/2014

000-000_TM_eko.indd 36

14-09-11 15:04

temat miesiąca | dom ekologiczny

ogrzewanie

Ekonomiczne dolne spalanie

Kotły olejowe Są dobrą alternatywą, gdy nie ma dostępu do gazu ziemnego z sieci oraz z różnych powodów wykluczone jest użycie paliwa stałego. W bezpośrednim porównaniu z kotłami na gaz koszt eksploatacji jest porównywalny do zasilania gazem LPG, jednak jest wyższy, gdy dom ogrzewany jest kotłem na gaz ziemny. Kotły olejowe wymagają również regularnej i częstszej konserwacji. Oferowane są także w wersji kondensacyjnej.

Najkorzystniej pod względem obsługi i sprawności jest inwestować w kotły z dolnym spalaniem. Rozpalanie przebiega praktycznie tak samo, jak przy kotłach z górnym spalaniem. Po rozpaleniu zasypuje się wymaganą ilość paliwa. Podobnie jak przy paleniu od dołu (w kotłach z górnym spalaniem), żar znajduje się na dole – z tą jednak różnicą, że spaliny (podobnie jak powietrze do spalania), są dostarczane od dołu. Powoduje to, że pali się wyłącznie dolna warstwa paliwa (wierzch wsadu jest zimny). Paliwo całkowicie się dopala. W każdej chwili można również dosypać odpowiednią jego ilość. Niedogodnością przy tych kotłach może okazać się wybór właściwego modelu ze względu na bardziej złożoną konstrukcję urządzenia i ograniczony zakres stosowanych paliw. Najlepiej jest stosować węgiel kamienny i drewno. Nie powinno wykorzystywać się koksu i miału.

fot. Viessmann

nowoczesne kotły olejowe umieszcza się najczęściej w piwnicy ze względu na ich duże rozmiary

Kotły elektryczne i podgrzewacze kotłów, gdzie woda podgrzewana jest grzałką, jak w czajniku, są kotły elektrodowe. Ich wydajność, wg opinii producentów, jest na tyle duża, że rozwiązanie może okazać się konkurencyjne dla ogrzewania tradycyjnego.

elektryczny podgrzewacz wody służy do podgrzewania tylko jednego punktu poboru wody, np. w kuchni lub łazience

kocioł elektryczny – ze względu na powszechność sieci elektrycznej – jest dobra alternatywą dla kotłów na paliwo stałe czy olej. Jego zaletą jest cicha i w pełni zautomatyzowana praca

fot. Kospel

fot. Ariston

Ze względu na cenę 1 kW energii elektrycznej kotły grzewcze zasilane prądem stosuje się z reguły w domach, gdzie niemożliwe jest zastosowanie innego typu ogrzewania lub jako jego uzupełnienie. Ciekawą alternatywą dla tradycyjnych

10/2014 Własny Dom

000-000_TM_eko.indd 37

14-09-11 15:05

temat miesiąca | Dom ekologiczny

ogrzewanie

Kotły zgazowujące drewno

wydajność kotłów zgazowujących zależy od wytworzenia w nich wysokiej temperatury (zbyt niska spowoduje schłodzenie komory)

rys. Ecovarm

Proces spalania odbywa się dwustopniowo – najpierw następuje wydobycie z drewna zawartych w nim gazów, po czym są one spalane. Są to kotły bardzo wydajne, które po jednorazowym załadowaniu mogą przez 8-12 godzin zapewniać ciepło. Rozbudowane komory mogą pracować nawet całą dobę. Przez mniejszą zawartość szkodliwych substancji w spalinach, są znacznie bardziej ekologiczne. Służą jedynie do palenia drewnem, które musi być odpowiednio przygotowane (pocięte na kawałki) oraz – co bardzo istotne – dobrze wysuszone. Aby uzyskać zakładaną sprawność i zapewnić prawidłowe działanie, wilgotność drewna nie może przekraczać 20%.

Vie s

Kotły zgazowujące drewno są bardzo ekologiczne. Drewno posiada bowiem zerowy bilans dwutlenku węgla, czyli pobiera taką samą jego ilość, jaką emituje później podczas spalania

Kotły na ekogroszek

zawartości siarki oraz niskiej zawartości części niepalnych, a więc i popiołów.

fot. Galmet

Nowoczesne konstrukcje kotłów na paliwo stałe nie dość, że są wydajne (sprawność przekracza 80%), to jeszcze korzystanie z nich nie wymaga częstego doglądania. Taką konstrukcją są niewątpliwie kotły retortowe z automatycznym podajnikiem i zasobnikiem na ekogroszek. Automatyka sama dozuje paliwo, tak aby proces spalania odbywał się w sposób ciągły. Dzięki temu jego zużycie, a więc także emisja spalin, może być kilkukrotnie niższa. Sama obsługa kotła polega na okresowym, np. raz na kilka dni, napełnianiu podajnika i usunięciu popiołów. Podstawową zasadą użytkowania tych konstrukcji jest zasilanie paliwem, dla którego zostały one stworzone. Parametry opału mają spore znaczenie – im wyższej jakości paliwo, tym wyższa efektywność, a co za tym idzie – mniejsze na nie zapotrzebowanie. Oznacza to również niższą emisję spalin i mniejszą ilość popiołu – w ten sposób zwraca się wyższa cena zakupu. Obok węgla, kamiennego i brunatnego na rynku spotkać możemy koks, miał czy wspomniany już ekogroszek, który także jest węglem, ale o mniejszej granulacji (8-25 mm) i obniżonej

popularność kotłów na ekogroszek jest bardzo duża. Wynika to z ceny (stosunkowo niskiej) tego surowca w stosunku do jego kaloryczności (stosunkowo wysokiej)

Z automatycznym podajnikiem Urządzeniami, które zrewolucjonizowały systemy grzewcze na paliwo stałe i spowodowały, że stały się one realną konkurencją dla kotłów gazowych czy olejowych, są kotły ze zautomatyzowanym dozowaniem paliwa. Znacznych rozmiarów zasobnik na paliwo pozwala przez kilka dni całkowicie nie doglądać kotła. Podajnik zawsze dozuje odpowiednią ilość paliwa w zależności od zapotrzebowania na ciepło. Kotły te są przystosowane do spalania rozdrobnionych paliw (ekogroszek, pellet, miał). Mogą kosztować 2-3 razy więcej niż tradycyjne kotły, są jednak bardzo wydajne, a ich obsługa jest ograniczona do minimum (uzupełnianie co kilka dni paliwa w zasobniku oraz usuwanie popiołu). Przed wyborem kotła należy upewnić się, że będziemy mieli możliwość zakupu paliwa (bliskość składów węgla czy dostępność dobrej jakości peletu) i miejsce na jego składowanie (ok. 2-4 m2 suchej przestrzeni).

Własny Dom 10/2014

000-000_TM_eko.indd 38

14-09-11 15:06

temat miesiąca | Dom ekologiczny

ogrzewanie

Powietrze doprowadza się z zewnątrz przewodem wentylacyjnym, np. pod palenisko. Ważny jest przekrój tego przewodu – w przypadku kominków zamkniętych lub kóz musi wynosić min. 160 mm

fot. Kratki.pl

Drewno do spalania potrzebuje tlenu zawartego w powietrzu - kominek otwarty zużywa ok. 2001000 m3 powietrza w ciągu godziny, a kominek z wkładem - ok. 6-8 m3. Dla porównania: kubatura salonu o powierzchni 35 m2 wynosi ok. 95 m3. Tak więc kominek otwarty w ciągu godziny wysysa nawet kilkanaście razy więcej powietrza niż znajduje się w pomieszczeniu! Wkład kominkowy uczyni to w ciągu 11 godzin. Widzimy więc, że osobne doprowadzenie powietrza z zewnątrz jest nieodzowne. Otwory powietrza zasilającego najlepiej umieszczać w podstawie kominka – z przodu lub z boku. Kanał powinien mieć przekrój ok. 200 cm2 i być zabezpieczony z obu stron kratkami wentylacyjnymi z siatkami przeciwko owadom. Wylot kanału umieszcza się na ogół pod kominkiem i zabezpiecza przepustnicą umożliwiającą jego zamknięcie w czasie, kiedy kominek nie jest używany. Wlot najlepiej jest usytuować od strony, z której najczęściej wieje wiatr, aby w wyniku podciśnienia nie było przez niego wysysane powietrze z pomieszczenia.

fot. Darco

Doprowadzenie powietrza

Spaliny z kominka może odprowadzać elastyczne przyłącze kominowe wykonane z dwóch warstw taśmy chromoniklowej kwasoodpornej

reklama

10/2014 Własny Dom

000-000_TM_eko.indd 39

14-09-11 15:07

temat miesiąca | Dom ekologiczny

ogrzewanie

Kominki: ogrzewanie powietrzem opływa wkład, ogrzewa się, po czym wydostaje się kratkami znajdującymi się w górnej części lub też systemem przewodów jest transportowane do pomieszczeń. Powietrze jest również ogrzewane przez stalową rurę odprowadzającą spaliny, która może być wyposażona w dodatkowe ożebrowanie, zapewniające jeszcze efektywniejsze przekazywanie ciepła.

kominki ogrzewane powietrzem mogą, podobnie jak kominki z płaszczem wodnym, służyć również do ogrzewania całego domu

najpopularniejszym materiałem, z którego wykonuje się dziś wkłady kominkowe, jest żeliwo i stal

fot. Makroterm

rys. Koperfam

Kominki, poza wypromieniowaniem ciepła przez szybę i obudowę, mogą być tak skonstruowane, aby ogrzewały powietrze, które dzięki konwekcji (unoszeniu ciepłych mas powietrza) jest rozprowadzane w pomieszczeniu. Płaszcz wkładu powietrznego nagrzewa się do wysokiej temperatury, a zasysane zwykle w dolnej części obudowy powietrze

Wczesne planowanie kominka dgp

kominek z systemem dystrybucji gorącego powietrza warto połączyć z innym rodzajem ogrzewania. Wydajność dwóch takich systemów zagwarantuje mieszkańcom komfort cieplny i dobre samopoczucie

fot. Koperfam

Uwzględnienie przebiegu instalacji DGP (dystrybucji gorącego powietrza) na etapie projektu jest stosunkowo prostym zadaniem, zwłaszcza gdy zależy nam na wykonaniu kominka z DGP o wymuszonym obiegu powietrza. Przebieg przewodów należy przewidzieć wcześnie, aby można było je optymalnie ukryć w wylewkach podłogi, przestrzeni sufitu podwieszanego czy nieużytkowej części poddasza za ścianką kolankową itp. Przewody prowadzone są zwykle przy podłodze, a kratki nawiewne umieszcza się ok. 30 cm nad posadzką, co jest korzystniejszym rozwiązaniem pod względem rozkładu temperatury w pomieszczeniu.

Własny Dom 10/2014

000-000_TM_eko.indd 40

14-09-11 15:07

www.kratki.pl

KOMINEK

KTÓRY GRZEJE CAŁY ROK Gdy siedzimy w domu w chłodny jesienny wieczór, nic bardziej nie umili nam wypoczynku niż ciepło bijące od palącego się w salonie kominka.

reklama

Na szczęście większość współcześnie budowanych domów ma z góry zaplanowane na niego miejsce. Dzięki temu kominek możemy wykorzystać nie tylko jako umilacz czasu i atmosfery, ale przede wszystkim jako efektywne źródło ciepła. Chociaż – zgodnie z przepisami prawa – kominek nie może stanowić jedynego źródła ogrzewania, to jednak dzisiejsze rozwiązania pozwalają skutecznie zagospodarować ciepło oddawane przez to urządzenie. Kluczem umożliwiającym ogrzanie większej liczby pomieszczeń jest doprowadzenie do nich ogrzanej wody lub powietrza. Decydując się na pierwszą opcję, możemy wybrać kominek z płaszczem wodnym, który rozprowadzi ciepło za pośrednictwem centralnego ogrzewania. Jeżeli zdecydujemy się na rozprowadzanie powietrza, musimy stworzyć system kanałów sięgający wszystkich pomieszczeń, które chcemy ogrzać. To ostatnie rozwiązanie nazywane jest dystrybucją gorącego powietrza (DGP).

Ciepło z kominka trafia do wszystkich pokoi...

Jeżeli zdecydujemy się na system DGP, który będzie rozmieszczony po całym domu będzie to tzw. system

041_kratki.indd 41

wymuszony. Wymaga on przede wszystkim zastosowania aparatu nawiewnego (turbiny), który odpowiada za transport i dystrybucję gorącego powietrza do pomieszczeń. Dzięki użyciu turbiny możemy przesłać dużo więcej powietrza, a tym samym ogrzać o wiele więcej pomieszczeń. Ponadto w przypadku prostych instalacji pozwala on ogrzać pokoje oddalone nawet o 10 metrów od aparatu nawiewnego. Wielu instalatorów uważa urządzenie nawiewne za serce całego systemu DGP. Dlatego przed jego wyborem należy rozważyć wiele aspektów, m.in. wielkość instalacji.

O czym koniecznie powinniśmy wiedzieć?

Na sprawność działania systemu DGP wpływa kilka czynników. Jednym z najważniejszych jest wybór samego wkładu kominkowego. Tu możemy wybierać między wkładami żeliwnymi lub stalowymi. Wkłady żeliwne posiadają specjalne wypusty, nazywane radiatorami. Umieszczana są one na zewnętrznej stronie ścianek bocznych i ścianki tylnej, a także na czopuchu wkładu. Dzięki ich dużej powierzchni wkład efektywniej oddaje ciepło do otoczenia. Dodatkowo na jego sprawność wpływa wysoki czopuch, w którym kumulują się spaliny, a także deflektor. Rolą tego ostatniego jest wydłużanie drogi spalin do ich wylotu, co podnosi temperaturę panującą w komorze spalania. Zaletą wkładów żeliwnych jest możliwość długiego utrzymania ciepła.

Niektórzy jednak uważają je za zbyt toporne i mało nowoczesne. Ich przeciwieństwem są wkłady stalowe, które dzięki swojemu nowoczesnemu wyglądowi zdobywają coraz większą popularność. Ich komory spalania wyłożone są Acumotte – specjalnym materiałem ceramicznym, który nie tylko odpowiada za estetykę komory spalania, ale także akumuluje w niej ciepło, przez co wkład kominkowy jest bardziej wydajny. Pamiętajmy jednak, że przed zakupem wkładu warto sprawdzić zarówno jego moc, jak i sprawność. Jeżeli sami nie mamy pewności, jakie parametry są dla nas optymalne, zawsze warto zapytać o radę eksperta.

14-09-16 10:37

temat miesiąca | Dom ekologiczny

Ogrzewanie

Decydując się na kominek, w pierwszej kolejności należy zastanowić się nad jego funkcją – czy będzie głównie ozdobą, czy alternatywnym źródłem ciepła w domu. W zależności od typu kominek może dawać różne ,,korzyści”: • powietrzny – systemem rur oddaje ogrzane powietrze do pomieszczeń (system dystrybucji gorącego powietrza – DGP); • z płaszczem wodnym – ogrzewa wodę krążącą w instalacji c.o. (zasilającą grzejniki) lub również ciepłą wodę użytkową (c.w.u.); • wolno stojący – pełniący funkcję piecyka. Niektóre kozy mają także płyty wyposażone w fajerki, wykorzystywane do gotowania i nawiązujące do dawnych węglowych kuchni; • biokominek – o nowoczesnym designie i bogactwie form. Nadając klimat, nie pełni funkcji grzewczej. Ma najmniejsze wymagania techniczne i można umieścić go praktycznie w każdym pomieszczeniu.

Przewody DGP – rozprowadzają ciepłe powietrze ogrzane przez kominek

fot. Hajduk

Kominki

Kominek służący do ogrzewania całego domu. Warto, by tuż obok niego można było zgromadzić zapas paliwa, co znacznie ułatwi korzystanie z niego

szyber powietrze ogrzewane konwekcyjnie osłona systemu podnoszenia drzwiczek

fot. Koperfam

poprzeczny wymiennik ciepła deflektor mocowany na stałe ruchomy ekran termiczny efekt podwójnego spalania powietrze do wtórnego spalania płaszcz konwekcyjny spalanie pierwotne

cegły szamotowe

kurtyna powietrzna ogrzewanie przez promieniowanie ogranicznik drewna/popiołu regulacja wlotu powietrza do spalania

Koza nagrzewa bardzo szybko pomieszczenie, w którym się znajduje, ale też bardzo szybko stygnie

fot. Fermacell

fot. Koperfam

wlot powietrza konwekcyjnego z pomieszczenia

Kominek jest zasilany powietrzem wpadającym od dołu. Ogrzane unosi się i może być rozprowadzone np. systemem dystrybucji gorącego powietrza

Własny Dom 10/2014

000-000_TM_eko.indd 42

14-09-11 15:10

reklama_wlas

reklama_wlasny_dom_5_druk.indd 1 000-000_TM_eko.indd 43

2014-09-09 13:25:12 14-09-11 15:11

temat miesiąca | Dom ekologiczny

ogrzewanie

Rodzaje i zastosowanie grzejników

rys. Jaga

Najpopularniejszym obecnie grzejnikiem o przystępnej cenie jest grzejnik płytowy. Jest zbudowany z blaszanych płyt stalowych (jedna, dwie lub trzy), wewnątrz których znajdują się kanały wypełnione wodą. Powietrze ogrzane przez ciepłą wodę wydostaje się do pomieszczenia przez górną kratkę grzejnika. Grzejniki członowe najbardziej popularne były do lat 90, a dziś znów wracają do łask. Zwykle o dużej pojemności wodnej, stanowią rozwiązanie trwałe i solidne. Tradycyjnie wykonywane są jako żeliwne, obecnie można też kupić grzejniki wykonane z aluminium lub stali, które charakteryzuje lepsze przewodzenie ciepła. Aluminiowe są lekkie i nie korodują (gdy nie są włączone do miedzianej instalacji). Podatne są jednak na uszkodzenia mechaniczne. Grzejniki stalowe należy zabezpieczyć przed korozją. Grzejniki rurowe to popularne rozwiązanie do łazienki. Oddawane przez nie ciepło (w ok. 70% przez promieniowanie) jest przyjemne, a funkcjonalna budowa pozwala wygodnie suszyć ręczniki. Ze względu na zwiększoną wilgotność w tym pomieszczeniu zwykle dobiera się grzejniki o nieco większej mocy.

fot. Atlantic Polska

fot. Technika Design

dostępne na rynku grzejniki mają przeróżne kształty, które pozwalają zamontować je właściwie wszędzie

fot. Zehnder

przy wyborze grzejnika zwracajmy uwagę nie tylko na jego parametry czy kształt, ale również na wyposażenie dodatkowe, jak zaślepki, zawory termostatyczne, odpowietrzniki itp.

producenci oferują wiele typów grzejników. Najpopularniejsze z nich to grzejniki czołowe (żeberkowe), płytowe i drabinkowe, zwane też rurowymi – te ostatnie najczęściej montuje się w łazienkach

Przed wyborem grzejników trzeba sobie uświadomić, że każdy z nich ma określone parametry i należy je dobierać optymalnie do naszych potrzeb i środowiska, w jakim będą pracowały

Własny Dom 10/2014

000-000_TM_eko.indd 44

14-09-11 15:12

temat miesiąca | Dom ekologiczny

Ogrzewanie

Szerokość okna a szerokość grzejnika

fot. Regulus

Dla lepszego wyglądu instalacji warto wybierać kaloryfery dopasowane do szerokości okien. Powierzchnia grzejnika świadczy o jego mocy, która powinna być dokładnie określona w konkretnym pomieszczeniu. Dlatego jeśli w pokoju o wąskich oknach potrzebna jest instalacja o większej sile, można zastosować krótszy grzejnik z większą liczbą płyt grzewczych. Warto pamiętać, że zbyt duży kaloryfer – a tym samym za wysoka temperatura w mieszkaniu – to nie tylko większe rachunki, ale również złe samopoczucie domowników.

Dobre warunki pracy grzejników Kiedy punkty grzewcze będą już zaplanowane, warto pamiętać o podstawowych zasadach instalacji i detalach, które mają znaczenie dla efektywności i trwałości wybranego rozwiązania. Grzejnik powinien mieć zapewnioną odpowiednią przestrzeń do pracy. Odległość pomiędzy nim a podłogą oraz parapetem powinna wynosić 10-12 cm. Jeśli instalator zastosuje mniejsze odstępy, to konwekcja zostanie stłumiona, a ciepło będzie rozchodzić się nierównomiernie – tak samo, jak przy złym usytuowaniu grzejników. Kolejnym istotnym elementem jest długość i szerokość parapetu, który powinien być dopasowany do konkretnego modelu grzejnika. Jeżeli kaloryfer znajdzie się na ścianie wewnętrznej, warto powiesić nad nim półkę, która sprawi, że ciepłe powietrze będzie się właściwie załamywać.

Długość grzejnika powinna być zbliżona do szerokości okna ze względu na efektywność ogrzewania powietrza oraz estetykę pomieszczenia

Ogrzewanie łazienkowe Aby w łazience można było czuć się komfortowo, należy dostarczyć do niej około 120130 W ciepła na m2 powierzchni. Jest to orientacyjna wartość, którą przyjmuje się dla domów dobrze ocieplonych. Oznacza to, że jeśli nasza łazienka ma powierzchnię 4 m2, do jej ogrzania potrzeba ciepła w granicach 480-520 W. To tyle, ile może dostarczyć standardowy grzejnik drabinkowy o wysokości 110 cm. Pojedynczy grzejnik wystarczy do ogrzania niewielkiej łazienki – gdy mamy jednak do ogrzania powierzchnię większą niż 10 m2, musimy rozważyć inne rozwiązania. W większych pomieszczeniach można zamontować ogrzewanie podłogowe – grzejnik nie powinien być jedynym źródłem ciepła. Decyzję odnośnie sposobu ogrzewania oraz liczby grzejników drabinkowych należy podjąć już podczas projektowania instalacji. W przeciwnym wypadku montaż np. wodnego ogrzewania podłogowego będzie niemożliwy lub – w najlepszym wypadku – bardzo kosztowny.

fot. Purmo

fot. Jaga

krawędź kanału powinna znajdować się w odległości ok. 20-30 cm od szyby, aby ewentualne zasłony nie utrudniały ruchu powietrza

NOWOCZESNE ZAWORY zapewniają sterowanie mocą grzejnika i podłogówki za pomocą jednej głowicy termostatycznej

10/2014 Własny Dom

000-000_TM_eko.indd 45

14-09-11 15:12

temat miesiąca | Dom ekologiczny

ogrzewanie

Grzejniki kanałowe Są dobrą alternatywą dla grzejników naściennych w sytuacji, gdy nie chcemy, żeby grzejnik był bardzo widoczny lub w pomieszczeniach z dużymi, sięgającymi podłogi przeszkleniami. W tym wariancie konwektora w pomieszczeniu dostrzegalna jest tylko kratka w posadzce. Kratki wykonywane są w wielu kolorach, ze stali, aluminium lub drewna. W kanale zagłębionym w podłodze, tzw. wannie, umieszczony jest wymiennik ciepła.

Głębokość otworu w podłodze waha się między 30 a 60 cm. Grzejniki kanałowe montuje się – jak każdy inny grzejnik konwektorowy – tuż przy oknie lub u stóp drzwi balkonowych. Wskazane jest, aby długość kanału była większa lub przynajmniej równa szerokości okna bądź przeszklenia. Jeśli doświetlenie domu zaaranżowane jest w narożniku, wówczas wystarczy kupić model grzejnika kątowego lub łukowego.

Konwektory kanałowe sprawdzają się głównie w pomieszczeniach o charakterze reprezentacyjnym lub wypoczynkowym, czyli pokojach dziennych oraz przestrzeniach zintegrowanych typu kuchnia + salon + hol. Tam właśnie estetyka jest na tyle ważna, że zakłócanie aranżacji wnętrza urządzeniami grzewczymi nie jest wskazane. Nie stosuje się ich w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności.

fot. Jaga

W okresie letnim, gdy inwestorzy nie korzystają z grzejników, można je przykryć specjalną zaślepką (listwą), dopasowaną do powierzchni grzejnika

fot. Regulus

grzejniki kanałowe stosowane są w pomieszczeniach, w których znajdują się duże przeszklenia. Wydobywa się z nich strumień ciepłego powietrza (tzw. kurtyna powietrzna), które osusza szybę

NASZ EKSPERT

w Jakimi zasadami kierować się przy wyborze grzejnika do domu? Przy doborze grzejników ważne są: typ kotła; powierzchnia do ogrzania; zapotrzebowanie cieplne pomieszczenia; rodzaj grzejnika odpowiadający charakterowi wnętrza. Kotły tradycyjne gazowe, olejowe i na paliwo stałe pracują na wyższych parametrach instalacji, kotły kondensacyjne pracują na niższych, więc im niższa temperatura wody tym większy i mocniejszy grzejnik należy dobrać. Przy wyborze grzejnika

najważniejsza jest jego moc cieplna podawana w watach, określająca zdolność grzejnika do oddawania ciepła pomieszczeniu. Związana jest z jego wielkością oraz parametrami instalacji centralnego ogrzewania i wymaga precyzyjnego obliczenia dla każdego pomieszczenia. Grzejnik montuje się tak, aby ciepłe powietrze miało możliwość swobodnej cyrkulacji zachowując odpowiednią odległość od podłogi i parapetu. Ściany zewnętrzne i przeszkle-

Monika Kopińska Verano

nia to miejsca, gdzie występują największe straty ciepła i w tych miejscach należy montować grzejniki. Dostępne są różnego rodzaju grzejniki : kanałowe, naścienne, stojące do wyboru w różnych rozmiarach i kolorach, poza funkcją grzewczą pełnią funkcję dekoracyjną.

Własny Dom 10/2014

000-000_TM_eko.indd 46

14-09-11 15:13

10/2014 WĹ&#x201A;asny Dom

000-000_TM_eko.indd 47

14-09-11 15:14

temat miesiąca | Dom ekologiczny

ogrzewanie

Rodzaje pomp ciepła w wykonaniu, jednak do ich ułożenia niezbędna jest duża powierzchnia gruntu. Dodatkowo układ ten jest podatny na zmiany temperatur, przez co długo utrzymujące się mrozy mogą spowodować odczuwalny spadek efektywności. Bardziej stabilnym i mniej czułym rozwiązaniem jest pionowy wymiennik gruntowy, umieszczony

w głębokim odwiercie, co wiąże się ze znacznie większym kosztem wykonania. W przypadku pompy typu powietrze-woda wymiennik wykorzystuje ciepło zasysanego powietrza atmosferycznego. Najlepsze efekty pracy osiąga przy temperaturach do -5oC. Zaletą takiej pompy jest niska cena oraz łatwość konserwacji lub ewentualnego demontażu.

rys. Klima-Therm

Pompy ciepła są urządzeniami grzewczymi niskotemperaturowymi, umożliwiającymi odbiór energii cieplnej z naturalnych źródeł i wykorzystanie jej na potrzeby ogrzewania budynków oraz ciepłej wody użytkowej. W zależności od rodzaju pompy źródłem energii może być powietrze atmosferyczne, grunt albo woda podziemna lub powierzchniowa. Instalacja pompy ciepła składa się z parownika, skraplacza, sprężarki oraz zaworu rozprężnego. Wszystkie elementy tworzą zamknięty układ, w którym krąży ekologiczny czynnik roboczy (bezchlorowy freon, propan, glikol), podlegający przemianom z postaci ciekłej na gazową i odwrotnie, powodując tym samym przepływ energii cieplnej ze źródła dolnego do górnego. Parametry opisujące pracę pomp określają jej sprawność, stopień efektywności oraz rodzaj dolnego źródła ciepła, będącego jednym z najbardziej istotnych elementów układu. Dolne źródło powinno charakteryzować się przede wszystkim niezmiennością temperatury w ciągu roku. W ofertach producentów znajdziemy kolektory gruntowe (poziome lub pionowe), pobierające ciepło z ziemi lub wody gruntowej, oraz kolektory typu powietrze-woda, które pozyskują ciepło z powietrza atmosferycznego. Oba systemy mają swoje wady i zalety. Pompy ciepła z poziomymi wymiennikami gruntowymi są stosunkowo tanie

Jeden z elementów pompy ciepła typu powietrze-woda ustawia się na zewnątrz budynku. Ta część zasysa powietrze atmosferyczne i wykorzystuje je jako źródło ciepła, które służy do produkcji energii cieplnej do ogrzewania budynku czy podgrzewania wody

Sondy pionowe i poziome pomp ciepła

dzo istotna jest lokalizacja miejsca, w którym zamierzamy umieścić kolektory. W tym celu niezbędne jest wykonanie geologicznego rozpoznania warstw zalegającego gruntu, określenie jego oporu oraz zbadanie głębokości zalegania wody gruntowej. Standardowa instalacja to dwa odwierty o głębokości do 100 m z zapuszczoną sondą o średnicy fi 40 mm.

instalacja kolektora pionowego wymaga wykorzystania specjalistycznej wiertnicy

fot. Vikersonn

poziomy kolektor może mieć kształt zwiniętego przewodu (spirali), układanego 1,5-2 m pod powierzchnią ziemi

fot. Hubomag

Przy ogrzewaniu opartym na gruntowej pompie ciepła dostępne są dwie metody instalacji sond, którymi urządzenie grzewcze pobierać będzie energię. Do wyboru mamy kolektory poziome (płaskie lub spiralne), układane na głębokości od 1,5 do 2 m, oraz kolektory poziome, instalowane w głębokich odwiertach geotermalnych. Poziome wymienniki ciepła pobierają energię z gruntu za pomocą systemu poziomych sond wykonanych z rur polietylenowych o średnicy 1 lub 3/4 cala, układanych w odległości 0,5-0,9 m od siebie. Ich wielkość jest ściśle uzależniona od warunków klimatycznych, jak również od zalegających warstw profilu gruntowego. Najlepszym otoczeniem dla kolektora poziomego jest wodonośny żwir, wilgotny piasek lub mocno wilgotna glina. Przyjmuje się, że uzyskanie 1 kW energii grzewczej wymaga wykorzystania od 30 do 100 m2 powierzchni działki. W przypadku pionowych wymienników ciepła źródłem energii naturalnej jest także grunt, jednak sondy umieszczane są w odwiertach lub studniach. W instalacjach tego typu bar-

Własny Dom 10/2014

000-000_TM_eko.indd 48

14-09-11 15:15

temat miesiąca | Dom ekologiczny

ogrzewanie

Nie robimy wakacji!!!

Nowa słodka promocja!

10/2014 Własny Dom

000-000_TM_eko.indd 49

14-09-11 15:15

temat miesiąca | Dom ekologiczny

ogrzewanie

Podłogowe ogrzewanie elektryczne Na podłożu układa się izolację przeciwwilgociową, następnie termoizolację, taśmę/siatkę montażową, a na końcu przewody grzejne. Po przymocowaniu ich do podłoża całość zalewa się warstwą jastrychu. Możliwe jest też zastosowanie technologii suchej, czyli specjalnych płyt z wycięciami, w któ-

fot. Viega

Elementem grzejnym są w przypadku ogrzewania elektrycznego kable zasilane jedno- lub dwustronnie, maty lub folie grzejne. Przewody grzejne mają średnicę kilku milimetrów i zbudowane są z rdzenia z drutu oporowego, izolacji, ekranu miedzianego oraz osłony zewnętrznej.

jeżeli inwestor jest zainteresowany uzyskaniem jak najlepszych efektów cieplnych, powinien zatopić maty grzejne w kleju termoplastycznym, do którego następnie przykleja się płytki ceramiczne czy posadzkę z kamienia

rych umieszcza się przewody. Czas wykonania instalacji jest wtedy zdecydowanie krótszy. Montaż przewodów jest bardzo łatwy, a system jest praktycznie bezawaryjny. W miejscu instalacji nie trzeba wykonywać żadnych połączeń. Przewody i maty o stałej mocy są fabrycznie zakończone oraz przetestowane. Elektryczne ogrzewanie podłogowe stosowane jest głównie w sypialniach i łazienkach, ale także w kuchniach, przedpokojach czy oranżeriach. Może być jedynym źródłem ciepła w danym pomieszczeniu, jak i współpracować z grzejnikami. Ten drugi układ stosuje się zwłaszcza w łazienkach, gdzie dodatkowy grzejnik drabinkowy może służyć do suszenia ręczników. System elektrycznego ogrzewania podłogowego montuje się tuż pod powierzchnią podłogi. Za sprawą równomiernej dystrybucji ciepła termostat można ustawić na niższą temperaturę (2°C) bez pogorszenia się odczuwalnego komfortu. Pozwalają na umieszczenie dywanów oraz mebli w dowolnym miejscu i mogą być montowane na większości stabilnych podłoży (np. drewno, wylewka lub beton) oraz pod wszystkimi rodzajami pokryć podłogowych: płytki, marmur czy panele laminowane.

Ogrzewanie podłogowe i grzejniki w jednej instalacji

temach z nowoczesnym kotłem z podajnikiem i sterownikiem. Na powrocie powinno się również stosować mieszacz podnoszący temperaturę powracającą do kotła. Ogrzewanie podłogowe przy wysokotemperaturowej instalacji to dość skomplikowane i kosztowne w wykonaniu rozwiązanie. W niskotemperaturowej instalacji. Alternatywnym i często stosowanym sposobem połączenia grzejników i podłogówki jest zastosowanie niskotemperaturowej instalacji np. z kotłem kondensacyjnym.

rys. Purmo

Aby wytworzyć odpowiedni komfort cieplny w różnych pomieszczeniach, warto połączyć ogrzewanie podłogowe i grzejnikowe w jednym systemie. Ogrzewanie podłogowe zapewnia najbardziej optymalny komfort cieplny. Świetnie sprawdza się na parterze, w holach, korytarzach, kuchni czy łazience i miejscach, gdzie często poruszamy się bosą stopą. Grzejniki natomiast pozwalają na dużo szybszą zmianę temperatury we wnętrzu. Przy wysokotemperaturowym źródle ciepła. W systemie podłogowym temperatura jest znacznie niższa (do 50°C) niż w grzejnikach (do 80°C). Jeśli chcemy zastosować grzejniki i podłogówkę przy wysokotemperaturowym kotle, musimy zainwestować w układ z mieszaczami na obwodach ogrzewania podłogowego, które obniżą w nich temperaturę. W myśl tej zasady część wody podgrzanej przez kocioł trafia bezpośrednio do grzejników. Druga część mieszana jest z ochłodzoną wodą, zwykle wracającą z ogrzewania podłogowego do kotła. Stosowanie kotłów na paliwo stałe przy ogrzewaniu podłogowym jest uzasadnione wyłącznie w sys-

W tym przypadku trzeba się liczyć z dużo niższą temperaturą grzejników, a więc zastosowaniem większych ich wymiarów lub zwiększeniem liczby płyt (przy grzejnikach płytowych). Sprawdzą się również odpowiednie modele grzejników konwektorowych o zwiększonej wydajności, w tym także wybrane grzejniki kanałowe. Dodatkową korzyść mogą dać grzejniki z wbudowanymi wentylatorami, które przyspieszą oddawanie ciepła.

ogrzewanie podłogowe połączone z „normalnymi” grzejnikami ma wiele zalet. Grzejniki można zainstalować w pokojach, a maty grzejne – dla zaoszczędzenia miejsca – w kuchni i łazience. Takie połączenie zapewni wysoki komfort cieplny

fot. A

Własny Dom 10/2014

000-000_TM_eko.indd 50

14-09-11 15:16

tla

Sposoby oddawania ciepła przez grzejniki

fot. Kermi

Konwektory. Konwektory wykorzystują efekt unoszenia się ciepłego powietrza ogrzanego przez element grzewczy, które, wydostając się z urządzenia, powoduje przemieszczanie się mas powietrza znajdującego się w całym ogrzewanym pomieszczeniu. Zjawisko to, zwane cyrkulacją, umożliwia szybkie ogrzanie pomieszczenia. Promieniowanie. W przeciwieństwie do konwektorów, promienniki zapewniają silniejsze odczucie ciepła przy użyciu tej samej ilości energii, zdecydowanie zwiększając nasze poczucie komfortu. Grzejniki promieniujące. Wykorzystują w swej pracy efekt frontalnego emitowania termoelektrycznych fal cieplnych, swym charakterem zbliżonych do promieniowania słonecznego lub ciepła wytwarzanego przez kominek. Promieniowanie to rozprzestrzenia się w linii prostej, pozwalając na przejmowanie wytworzonego ciepła przez nas samych oraz przedmioty z naszego otoczenia, zapewniając również niewielką różnicę temperatur między podłogą a sufitem. Ich kolejną przewagą nad konwektorami jest to, że lepiej nagrzeją wysokie pomieszczenia. Radiacja. Radiacja to najmłodsza, najnowocześniejsza, ale i najdroższa technologia. Radiatory w swej pracy kontrolują inercję cieplną pomieszczenia, wykorzystując przy tym wszystkie zalety promieniowania cieplnego oraz naturalnej konwekcji.

fot. A

tlant

ic Po

lska

Grzejniki elektryczne promieniowe wykonane z aluminium zaspokoją potrzeby tych, którzy chcą szybkiego wzrostu temperatury w celu korzystania z jednorodnego i stałego ciepła oraz powietrza dobrej jakości

reklama

Konwektorowy ogrzewają pomieszczenie, wykorzystując efekt unoszenia się ciepłego powietrza, co umożliwia szybkie ogrzanie domu

10/2014 Własny Dom

000-000_TM_eko.indd 51

14-09-11 15:16

temat miesiąca | Dom ekologiczny

wentylacja i odkurzacze centralne

Wentylacja domu nie jest dziś tylko przewietrzaniem pomieszczeń. W ten proces włączone są sposoby odzyskiwania ciepła z powietrza już podgrzanego, kontrolowania wilgotności czy wykorzystywania temperatury ziemi

Wentylacja grawitacyjna a mechaniczna Wentylowanie pomieszczeń zasadniczo może odbywać się na dwa sposoby: w sposób samoistny (wentylacja grawitacyjna) lub wymuszony mechanicznie. Pierwsza możliwość jest coraz rzadziej spotykana w nowych realizacjach. Wentylacja grawitacyjna ma niepodważalną zaletę – gdy jest właściwie zaprojektowana, będzie praktycznie bezobsługowa. Jednak w dobie nowoczesnych technologii i dba-

fot. Conceptair

wentylacja mechaniczna mocno ingeruje we wnętrza domu i trzeba ją zaplanować jeszcze na etapie przygotowywania projektu architektonicznego

łości o środowisko wentylacja mechaniczna staje się pewnym standardem. Całkowicie sterowalna, pozwala kontrolować warunki panujące w domu. Dodatkowo, dzięki zastosowaniu rekuperacji (odzysku ciepła), nie powoduje tak dużych strat ciepła w zimie jak jej poprzedniczka. Oba systemy wykluczają się, mają inne wymogi instalacyjne. Najlepiej podejmować decyzję dotyczącą rodzaju wentylacji jeszcze na etapie projektu domu.

Dodatkowe wentylatory Systm grawitacyjny można także wspomóc, montując w miejscu kratki wentylacyjnej wentylator. W tym celu niezbędne jest doprowadzenie przewodu elektrycznego do miejsca montażu wentylatora. Przed zakupem urządzenia należy wymierzyć także otwór wentylacyjny. Włącznik urządzenia może być autonomiczny lub połączony z włącznikiem światła (częste rozwiązanie dla łazienek i toalet). Na rynku dostępne są także urządzenia automatyczne, wyposażone w czujniki ruchu czy wilgotności powietrza. Decydując się na wentylator, trzeba pamiętać, że nie wszędzie można go zastosować. W kotłowni lub pomieszczeniach, gdzie zamontowane są kotły gazowe z otwartymi komorami spalania, może on proces odprowadzenia spalin.

rys. Velux

fot. Zehnder

ponieważ ciepłe powietrze ma mniejszą gęstość, zostaje ono wyparte przez powietrze zimne. Powstaje w ten sposób efekt kominowy, wykorzystywany także w domach jednorodzinnych

warto zastanowić się nad instalacją dodatkowego wentylatora wyciągowego (np. w kuchni), który włączany jest czasowo i zapewnia wymianę powietrza po przygotowaniu posiłków

Własny Dom 10/2014

000-000_TM_eko.indd 52

14-09-11 15:17

temat miesiąca | Dom ekologiczny

wentylacja i odkurzacze centralne

Krzyżowy – stosunkowo najtańszy. Zbudowany z równolegle ułożonych płyt stalowych, przez który naprzemiennie i prostopadle przepływają strumienie powietrza nawiewanego i wywiewanego. Jego sprawność to średnio 60-75%. Może odzyskiwać zarówno ciepło jak i zimno, są ciche. Przeciwprądowy – ma wysoką sprawność (do 96 %). Występuje w wersji prostej lub spiralnej. Powietrze przepływa w nim równolegle w przeciwnych kierunkach. Może dochodzić w nim do oszronienia.

Entalpiczny – wykonany jest z celulozy zawierającej kryształy specjalnych soli o właściwościach higroskopijnych (pochłanianie wilgoci). Ma nieco niższą sprawność niż wymienniki przeciwprądowe, jednak dzięki odzyskowi wilgoci z powietrza zapewnia większy komfort, nie oszrania się i nie wymaga stosowania nawilżaczy Obrotowy – posiada ruchomy wirnik, który ma za zadanie akumulować ciepło. Wymaga dodatkowego silnika co wpływa na wyższe zużycie energii. Jest odporny na oszronienie, a strumienie powietrza częściowo się w nim mieszają.

rys. Zehnder

Typy wymienników i rekuperatorów

poprzez wymiennik krzyżowy przepływa powietrze nawiewne i wywiewne. Oba strumienie wzajemnie się ogrzewają lub ochładzają

rys. Viessmann

centralę z wymiennikiem krzyżowym można umieścić w domu jednorodzinnym na poddaszu. Urządzenie tego typu ma sprawność do 75%, co w zupełności wystarcza do obsługi całego domu

Schemat ilustruje sposób działania wymiennika krzyżowego z uwzględnieniem by-passu (żółta część rysunku)

Poprawianie ciągu

Jaka centrala?

nasady kominowe należy dobierać ze względu na rodzaj komina (wentylacyjny, spalinowy). W innym wypadku nie będą spełniały swojej funkcji

fot. CRH Klinkier

Jeśli podczas wietrznej pogody mamy problem z wentylacją pomieszczeń, warto zastosować nasady kominowe. Ich zadaniem jest ochrona kominów wentylacyjnych przed zawirowaniami wiatru i jednoczesnym wytworzeniem podciśnienia w przewodzie. Powstały ciąg „wysysa” powietrze z pomieszczeń na zewnątrz. Szczególnym rozwiązaniem jest nasada hybrydowa. Uzupełniona jest o silnik, który automatycznie uruchamia się przy bezwietrznej pogodzie.

Sercem nawiewno-wywiewnej wentylacji mechanicznej jest centrala wentylacyjna. Posiada wbudowany wymiennik ciepła, często potocznie nazywana rekuperatorem. Urządzenie – dzięki zamontowanym wentylatorom – czerpie powietrze z zewnątrz i wtłacza do wnętrza oraz odprowadza z pomieszczeń na zewnątrz. Centrala posiada filtry, które oczyszczają powietrze, oraz dodatkowe elementy np. nagrzewnice podnoszące temperaturę czerpanego powietrza, co chroni przed uszkodzeniem urządzenia podczas silnych mrozów. Specjalna budowa wymiennika ciepła daje możliwość odzyskania ciepła z powietrza usuwanego z pomieszczeń i dogrzania tego pobieranego z zewnątrz.

10/2014 Własny Dom

000-000_TM_eko.indd 53

14-09-16 10:23

temat miesiąca | Dom ekologiczny

wentylacja i odkurzacze centralne

Chłodzenie latem i dogrzewanie zimą

kolektor gruntowego wymiennika ciepła może zostać montowany w fundamencie pod budynkiem. Same rury GWC wykonuje się z polipropylenu o wysokiej zdolności do przewodzenia ciepła, co gwarantuje jego znakomite przewodzenie

fot. Rehau

Przy najprostszej i typowej instalacji wentylacji mechanicznej z rekuperacją powietrze, które dostaje się z zewnątrz do centrali wentylacyjnej po kilkustopniowym ,,dogrzaniu” przez rekuperator, trafia do pomieszczeń. W zimie przy silnych mrozach temperatura na wejściu musi zostać podniesiona, aby nie uszkodzić rekuperatora. Stosuje się w tym celu dodatkowe nagrzewnice, które podnoszą koszt eksploatacji. Chłodzenie za pomocą centrali wentylacyjnej można osiągnąć na dwa sposoby: a) montując kasetę letnią zamiast wymiennika, która zwiększa przepływ powietrza, dając wrażenie chłodu – jest to najprostsze rozwiązanie; b) przez by-pass rekuperatora – dodatkowy kanał centrali, pozwalający na obejście wymiennika i bezpośredni nawiew do pomieszczeń lub także ochłodzenie powietrza wywiewanym. Drugą metodą obniżania temperatury w lecie i podnoszenia w zimie jest instalacja z gruntowym wymiennikiem ciepła. Choć wymaga znacznych nakładów finansowych podczas montażu, inwestycja zwraca się z

każdym dniem użytkowania, ponieważ jej eksploatacja jest całkowicie bezpłatna. Powietrze, zanim dostanie się do rekuperatora, przechodzi systemem podziemnych rur, gdzie zostaje wstępnie ogrzane lub ochłodzone. W lecie w warunkach zewnętrznych +30°C do wnętrza dostarczane jest powietrze o temperaturze +16oC. Natomiast w przypadku temperatury na wejściu do czerpni

wynoszącej +15oC, na wylocie GPWC (wejście do rekuperatora) otrzymujemy 0oC. Daje to wymierne korzyści także w odniesieniu do systemu ogrzewania budynku – możliwość zakupu kotła grzewczego mniejszej mocy i dużo niższe rachunki za ogrzewanie. Gruntowy wymiennik zapewnia stały i równomierny rozkład temperatury.

Lokalizacja centrali

centrala wentylacyjna z odzyskiem ciepła zapewnia mechaniczną wymianę powietrza z jednoczesnym oczyszczaniem powietrza nawiewanego

fot. Rekuperatory.pl

wać drgania, dlatego np. drewniane stropy będą wymagać fachowych oględzin i – gdy zajdzie taka konieczność – odpowiednich wzmocnień. Jeśli nie mamy pewności, czy można je umieścić w takim miejscu, lepiej będzie od razu wybrać piwnicę. Dzięki temu unikniemy kłopotów, które mogłyby się pojawić w przypadku, gdybyśmy urządzenie tego typu postawili w nieodpowiednim miejscu.

fot. Rekuperatory.pl

Centrale wentylacyjne powinny być umieszczane w miejscach, które zapewnią im odpowiednie warunki pracy. Bardzo ważne, aby była to przestrzeń, w której będzie wygodny dostęp do urządzenia (sezonowa konserwacja i kontrole) i będzie panowała zawsze dodatnia temperatura. Przyjmuje się, że powinna to być temperatura 8oC. Na lokalizację centrali często wybiera się nieużytkowe poddasze. Dobrym pomysłem jest też usytuowanie jej w garażu, ale tylko w sytuacji, gdy zapewnia on stałą temperaturę. Najpopularniejszym jednak miejscem jest piwnica. Ważne, by wentylatory znalazły się w odpowiedniej odległości od sypialni bądź miejsc, w których przebywaja dzieci (szczególnie małe) lub były dobrze od niej odizolowane akustycznie, ponieważ wszystkie urządzenia tego typu, choć nie są bardzo głośne, mogą po jakimś czasie dawać się domownikom we znaki. Przy instalowaniu wentylacji mechanicznej w starym domu należy również zwrócić uwagę na wytrzymałość konstrukcji – urządzenia mają często znaczny ciężar i mogą powodo-

centrala powinna być umieszczona w miejscu łatwo dostępnym i – ze względu na jej dużą wagę – najlepiej w piwnicy

Własny Dom 10/2014

000-000_TM_eko.indd 54

14-09-16 10:23

temat miesiąca | Dom ekologiczny

wentylacja i odkurzacze centralne

Klimatyzacja do domu z dużymi przeszkleniami wtedy nowoczesne grzejniki). Modele kasetonowe montowane są w suficie podwieszanym. • Kompakt (monoblokowe) – obie funkcje są zblokowane w jednym urządzeniu. Rozwiązanie najczęściej stosowane, gdy nie ma możliwości

duże przeszklenia powinny znajdować się od strony południowej. Dzięki temu wnętrze będzie ogrzewane promieniami słońca w sposób naturalny. Kupując okna, trzeba zwrócić uwagę na współczynnik g (tzw. solar factor), który wskazuje, ile energii trafi przez szybę do wnętrza

Kiedy potrzebne są nawiewniki?

nawiewniki dzielimy na higrosterowalne i ciśnieniowe. Oba są automatyczne z tym, że pierwsze automatycznie reagują na wilgotnosć, a drugie automatycznie na ciśnienie

W domach z wentylacją grawitacyjną lub hybrydową (np. z nasadami kominowymi na zakończeniach przewodów wentylacyjnych), aby powstawał naturalny ciąg powietrza, konieczne jest zapewnienie odpowiedniego jego dopływu. Zamontowanie bardzo szczelnych okien w domach z naturalną wentylacją wpłynie na niezdrowy klimat we wnętrzu, a brak cyrkulacji powietrza spowoduje pojawienie się wilgoci , a w konsekwencji grzybów i pleśni.

fot. Velux

Nawiewniki są niewielkimi urządzeniami montowanymi na ramie ościeżnicy okna lub skrzydła albo między nimi (w oknach PVC), które zapewniają optymalną mikrowentylację. Występują dwa typy nawiewników: sterowane ręcznie i automatyczne (ciśnieniowe – reagują na różnicę ciśnień wewnątrz/na zewnątrz – i higrosterowane – przepływ regulują na podstawie wilgotności we wnętrzu).

umieszczenia jednostki zewnętrznej na ścianie lub dachu budynku. Mogą być przenośne albo instalowane w otworze okiennym lub murze, jednak ich największą wadą jest to, że są znacznie głośniejsze od klimatyzatorów typu split.

fot. Guardian

Współcześnie budowane domy często charakteryzują się nietypową formą dużymi efektownymi przeszkleniami. Może okazać się, że ,,zasłanianie się” roletami czy markizami od południowej strony może nie dać oczekiwanego efektu – wtedy nieoceniona okaże się stosowana w wybranych tylko pomieszczeniach klimatyzacja. Urządzenia składają się z dwóch głównych części: parownika i skraplacza. W zależności od budowy wyróżnić można dwa typy o różnych możliwościach instalacyjnych: • Split (dwuczęściowe) – składają się z dwóch urządzeń – umieszczanego we wnętrzu parownika oraz części zewnętrznej sprężarki ze skraplaczem, gdzie wytworzone podczas procesu ciepło jest oddawane na zewnątrz. W wersji multi-split dają możliwość podłączenia do jednej jednostki zewnętrznej kilku urządzeń we wnętrzu. Dają szerokie możliwości montażowe we wnętrzu – mogą znaleźć się na ścianie, przy suficie, przy podłodze (przypominają

nawiewniki można montować w ścianach budynków albo w oknach. Wśród inwestorów ten drugi rodzaj jest bardziej popularny

Zasady montażu rur odkurzacza centralnego Rury oraz kształtki wykorzystywane do stworzenia systemu centralnego odkurzania wykonane są z PVC ze składnikiem antystatycznym. Tradycyjne rury hydrauliczne nie nadają się do tego typu instalacji, ponieważ ich powierzchnia nie jest gładka, przez co zmniejszona jest również siła ssania. Montując cały system, należy pamiętać, aby rury prowadzić jak najkrótszymi odcinkami, bez niepotrzebnych załamań – wtedy też opór ssania będzie mniejszy, a cała instalacja będzie działać sprawniej. Łagodne łuki mogą być wykonane za pomocą kolan 30 i 45°, natomiast te zlokalizowane pod gniazdami ssącymi powinny mieć 90°. Jest to zabezpieczenie przed przedostaniem się do instalacji drobnych przedmiotów – takie uformowanie przewodu pozwoli na stosunkowo łatwe ich wyjęcie. Kolejnym elementem instalacji odkurzacza centralnego jest wyrzutnia powietrza. Powinna się ona znajdować na zewnątrz domu na wysokości co najmniej 15-40 cm nad poziomem terenu. Musi być ona bezpośrednio połączona z jednostką centralną przewodem nie dłuższym niż sześć metrów.

10/2014 Własny Dom

000-000_TM_eko.indd 55

14-09-11 15:19

temat miesiąca | Dom ekologiczny

STOLARKA OTWOROWA

Odpowiedni wybór stolarki otworowej ma ogromne znaczenie dla utrzymania w domu nie tylko ciepła, ale również ciszy, gdyż zarówno drzwi, jak i okna powinny chronić przed dźwiękami dobiegającymi z zewnątrz

Korzystne cechy drzwi drewnianych

drzwi powinniśmy dobierać tak samo starannie, jak okna. Zdarza się o tym zapominać inwestorom, którzy nie przykładają wagi do ich współczynnika przenikania ciepła U, co skutkuje tym, że z domu ucieka przez nie sporo ciepłego powietrza

niane drzwi płytowe spełniają wszystkie powyższe kryteria. Dla podwyższenia izolacyjności termicznej warto stosować progi z przekładką termiczną. Skuteczne są również uszczelki umieszczane na całym obwodzie ościeżnicy, które pełnią dwojaką funkcję: chronią przed hałasem i ucieczką ciepła.

Odporność drzwi drewnianych Odporność mechaniczną, na działanie promieniowania UV oraz wodoszczelność zapewnić może impregnacja drewna specjalnymi lakierami lub zastosowanie okładzin typu CPL lub obłogowych (udoskonalony rodzaj forniru). Sztywność skrzydłu nada solidna drewniana konstrukcja ramiaka oraz wypełnienie płytą wiórową. Gwarantem największej wytrzymałości mechanicznej spośród rozwiązań stosowanych dla drewnianych drzwi jest wykonanie skrzydła z litego drewna w konstrukcji płytowej.

fot. Stolterm

fot. Nicewicz

Drzwi – poza tym, że powinny dobrze wyglądać – mają także oddzielać nas akustycznie od pozostałych pomieszczeń i uniemożliwiać ucieczkę ciepła z budynku. Stąd też wynika fakt, że inne drzwi stosuje się do łazienki, inne do pomieszczenia technicznego i jeszcze inne między przedsionkiem a nieogrzewanym garażem. Maksymalny współczynnik przenikania ciepła przez drzwi zewnętrzne według polskich przepisów to 2,6 W/(m2*K). Nie ma regulacji odnośnie izolacyjności akustycznej wewnątrz mieszkań i domów jednorodzinnych. Drewno doskonale sprawdza się zarówno jako izolator termiczny, jak i akustyczny. Masywne drew-

pamiętajmy o tym, że dobrze uszczelnione drzwi powinny mieć uszczelki nie tylko w ościeżnicy, ale również na całej długości progu

Własny Dom 10/2014

000-000_TM_eko.indd 56

14-09-11 15:19

temat miesiąca | Dom ekologiczny

stolarka otworowa

Okna piękne i wygodne w użyciu

Stylizowane i nowoczesne drzwi drewniane

Okna muszą być wygodne w użyciu i łatwe w obsłudze, dobrze izolować, ale nie zaszkodzi również, gdy są piękne. Łatwość obsługi to przede wszystkim automatyka i możliwość zdalnego sterowania. Duża liczba zautomatyzowanych okien połaciowych oznacza, że trzeba już krążyć po mieszkaniu zamykając lub otwierając każde z osobna. Sterować możemy nimi za pomocą specjalnego panelu umieszczonego w dogodnym miejscu. Nie trzeba wówczas wchodzić na drabinę lub posługiwać się przeróżnymi „narzędziami”, aby otworzyć lub zamknąć okno.

Z kolei piękne okna to takie, które dopasowane są do architektury domu (np. białe lub brązowe okna z licznymi szprosami w domu o architekturze dworskiej). Pamiętajmy jednak, że taka zasada dotyczy całej stolarki otworowej. Decydując się na duże przeszklenia, warto pamiętać o możliwości osłonięcia się przed słońcem przy pomocy markiz. Produkty tego typu również mogą być zdalnie sterowane i zautomatyzowane. przed kupnem markizy należy pomyśleć o trzech rzeczach: (1) kącie jej nachylenia, (2) szerokości oraz grubości, a także (3) sposobie, w jaki będziemy ją zwijać. Wybór odpowiedniego produktu zdecyduje o komforcie podczas korzystania z niego

fot. Solartime

Jeśli myślimy o aranżacji wnętrza nawiązującej do stylistyki historycznej, zainwestujmy w skrzydła płycinowe wykończone listwami ozdobnymi oraz profilowaną ościeżnicę. Efekt wzmocnią takie akcesoria, jak drewniana korona wieńcząca oraz stylizowane mosiężne lub stalowe okucia. Tego typu elementy na pewno przykują uwagę gości, a nam dadzą poczucie przebywania w eleganckim miejscu, nawiązującym do historycznej stylistyki i aranżacji. Współczesne wzornictwo drzwi drewnianych oferuje jednak produkty dostosowane do oczekiwań estetycznych każdego klienta. Dostępne są zarówno modele historyzujące, jak i minimalistyczne, pozbawione detalu ciesielskiego, które świetnie wpasowują się w nowoczesne wnętrza. Odpowiednio dobrane do nich okucia, korespondujące z materiałem lub barwą pojawiającą się w aranżacji pomieszczenia, sprawią, że takie drzwi staną się harmonijnym dopełnieniem przestrzeni domu, a nie przypadkowym elementem. Eksperymentatorzy mogą oczywiście próbować je łączyć z bardziej „nowoczesnymi” i odważnymi materiałami.

eleganckie drzwi i ościeżnice niewątpliwie dodają wnętrzom charakteru. Nie zawsze jednak ich zastosowanie będzie korzystne – wszystko zależy od charakteru domu. Takie rozwiązanie najlepiej sprawdzi się we wnętrzach nawiązujących do stylistyki historycznej

Przy porównaniu parametrów izolacyjnych dwóch okien o tej samej szerokości profilu w dalszym ciągu lepiej wypadają okna drewniane. Standardowo ich profile mają grubość (skrzydło, ościeżnica) 68 mm (w przypadku PVC najczęściej to ok. 80 mm), co powoduje, że wydają się lżejsze i bardziej delikatne od swoich konkurentów. Okna drewniane dają również większe możliwości wykonawcze (nietypowe kształty, łuki i zdobienia nie stanową najmniejszego problemu), a konstrukcja nawet przy większych rozmiarach przeszklenia jest stabilna i sztywna. Przy dużych rozmiarach skrzydeł ich ciężar znacznie się jednak zwiększa, co wymaga zastosowania odpowiednich okuć oraz zwiększenia ich liczby i rozmieszczenia (głównie zawiasów), aby z czasem nie dochodziło do deformacji, prowadzących do rozszczelnień i trudności w zamykaniu. Drewniane okna są bardzo eleganckie, jednak

droższe od PVC i wymagają okresowej konserwacji. Gdy zależy nam na prawdziwym drewnie wewnątrz domu, a elewacja domu utrzymana jest w nowoczesnym charakterze lub proste metaliczne okna będą dobrze się w nią wpisywać, godne polecenia będą okna drewniano-aluminiowe. okna drewniane mają wiele zalet, ale też są trochę droższe. Alternatywą dla drewna i PVC może być aluminium, z którego wykonuje się np. okna tarasowe

fot. Adpol

fot. Moric Drzwi

Okna drewniane

10/2014 Własny Dom

000-000_TM_eko.indd 57

14-09-11 15:19

temat miesiąca | Dom ekologiczny

stolarka otworowa

fot. Vetrex

Zalety MOWO i montażu warstwowego

system MOWO pozwala na zamontowanie okien bez schodzenia z placu budowy robotników lub oczekiwania na położenie warstwy ocieplenia. Wszystko robi się za jednym razem. System ten nie wymaga też korzystania z kotew (bocznych i dolnych) oraz pianki PUR

fot. Vetrex

montując okna w systemie MOWO, wykorzystuje się specjalne taśmy rozprężne i kleje szybkowiażące przystosowane do tego typu montażu

System MOWO (montaż okna w ociepleniu) dedykowany jest domom wysoko energooszczędnym i pasywnym. Stosowany w najpopularniejszych współcześnie dwuwarstwowych ścianach zewnętrznych (składających się z muru konstrukcyjnego i zewnętrznej termoizolacji). Zakłada takie zamontowanie okna, w którym rama okienna wysunięta jest przed lico muru, znajdując się w rezultacie w linii ocieplenia. Pozwala zlikwidować liniowe mostki termiczne i zapewnia wysoką ochronę przed hałasem. Jest uzasadniony zwłaszcza przy montażu bardzo szczelnych okien (nawet 4 klasy). Montaż okna w ociepleniu nie odbywa się – jak w przypadku tradycyjnego montażu – łącznikami do muru, lecz pośrednio, za pomocą specjalnych profili z konglomeratu przyklejanych do lica muru. Montaż ,,trójwarstwowy”, nazywany również ,,ciepłym”, zapewnia szczelne połączenie okna z murem i znacznie zmniejsza straty ciepła na obwodzie okna. W tym systemie okna – poza uszczelnieniem z pianki – stosuje się specjalne taśmy rozprężne i folie łączące ościeżnicę okna z murem. Montaż nazwano trójwarstwowym, ponieważ połączenie składa się z trzech warstw o różnych cechach izolacyjnych i o różnej paroprzepuszczalności, w myśl zasady „szczelniej od wewnątrz niż na zewnątrz”. Wyróżnić można warstwy: • zewnętrzną – chroniącą przed czynnikami atmosferycznymi, wiatrem, promieniowaniem UV. Najczęściej są to folie paroprzepuszczalne umożliwiające odparowanie zbierającej się wody; • środkową – izolującą termicznie i akustycznie; • wewnętrzną – najbardziej szczelną, która zapobiega zawilgacaniu parą wodna z wnętrza domu.

NASZ EKSPERT

w Co musi wziąć pod uwagę inwestor, decydując się na montaż okien w ociepleniu (MOWO)? MOWO, czyli montaż okna w warstwie ocieplenia, to metoda, w której stolarka wstawiana jest w ramy ze specjalnych profili, zamocowane poza licem muru. Polecana jest do domów energooszczędnych, gdyż pozwala uzyskać wyjątkową szczelność i optymalny przebieg izoterm, a tym samym wpływa korzystnie na wartości mostków

liniowych połączenia okna z murem. Aby uzyskać optymalne efekty, wybierając MOWO, należy zakupić stolarkę o korzystnych współczynnikach Uw i szczelności na powietrze, a na etapie budowy zwrócić uwagę na jakość murowania ścian, szczególnie w obrębie otworów okiennych. Błędy i niedokładności murowania powodują, że osa-

Marcin Tomczyński Vetrex

dzenie okien w tym systemie niestety nie jest możliwe. Montaż koniecznie należy powierzyć przeszkolonej ekipie montażowej. Ważny jest także nadzór przedstawiciela systemodawcy, potwierdzony certyfikatem wydawanym podczas odbioru prac.

Własny Dom 10/2014

000-000_TM_eko.indd 58

14-09-11 15:20

temat miesiÄ&#x2026;ca | Dom ekologiczny

stolarka otworowa

10/2014 WĹ&#x201A;asny Dom

000-000_TM_eko.indd 59

14-09-11 15:21

temat miesiąca | Dom ekologiczny

stolarka otworowa

uszczelnienie między ościeżnicą a murem należy całkowicie wypełnić materiałem termoizolacyjnym – gwarantuje to niezbędną izolację cieplną i dźwiękową

fot. Oknoplus

Współcześnie, stosując okna z PVC, można przy dużo niższym nakładzie finansowym osiągnąć bardzo podobny efekt wizualny, jak przy oknach drewnianych. Szeroka gama kolorów i faktur oklein pozwoli dobrać stolarkę do najbardziej nawet wyszukanych koncepcji, nie będzie również większego problemu, by dopasować do nich bramę garażową. Profile okien z PVC mają komorową budowę, w której izolatorem termicznym jest powietrze. Wraz ze wzrostem szerokości profilu (który zwykle idzie w parze ze zwiększeniem liczby komór) rośnie ich termoizolacyjność – przy grubości 90 mm uzyskać można okna energooszczędne, a te o grubości 120 mm nadają się już do domów pasywnych.

rys. Internorm

Okna z PVC

niż cej wię MS fot.

okna drewniane wykonane są z impregnowanego i suszonego drewna, które następnie klei się w trzech warstwach, co zapewnia stabilność nawet przy dużych rozmiarach okna

OKN A

duże przeszklenia kojarzone są z oknami tarasowymi, ale można je spotkać również w kuchni. Ich zaletą jest to, że doskonale doświetlają całe pomieszczenie, ułatwiając i umilając przygotowywanie posiłków

alternatywą dla okien drewnianych są okna wykonane z PVC z okleiną przypominającą lite drewno

fot. MS więcej niż OKNA

fot. Winkhause

grubość ścian profilu okna wpływa na sztywność i nośność okna. Co za tym idzie, gdy jest on cieńszy, okno jest mniej stabilne

Własny Dom 10/2014

000-000_TM_eko.indd 60

14-09-11 15:22

temat miesiąca | Dom ekologiczny

stolarka otworowa

Rodzaje szprosów jest schowana pomiędzy zespolonymi szybami, więc szpros nie kurzy się, a pielęgnacja takiego okna nie różni się niczym od okna bez podziału.

Szprosy naklejane. Występują w oknach drewnianych, chociaż ostatnio wróciły także do okien plastikowych. Szpros jest naklejany z dwóch stron na szybie i tworzy wizualnie całość, tak jakby był szprosem konstrukcyjnym

fot. Oknoplast Kraków

fot. Okfens

Szprosy to listwy służące do wewnętrznego podziału szyby. Spotykane są różne konstrukcje szprosów – szprosy naklejane, wewnątrzszybowe i konstrukcyjne. Te pierwsze są stosowane najczęściej, gdyż są tańsze niż szprosy konstrukcyjne, a jednocześnie listwa ozdobna znajduje się po zewnętrznej stronie szyby, co bardziej oddaje klasyczny charakter szprosu. Szpros wewnątrzszybowy jest natomiast najłatwiejszy w utrzymaniu w czystości. Cała listwa

Szprosy wewnątrzszybowe – szyba jest podzielona wewnętrznymi ramkami wykonanymi z aluminium. Najbardziej uniwersalne są szprosy w kolorze złotym

Jak dobrać parapet do okna? Parapet zewnętrzny musi wystawać ok. 4-5 cm poza lico ściany, a jego płaszczyzna powinna być nachylona pod kątem przynajmniej 5o, tak aby woda nie spływała na ścianę

okno parapet wewnętrzny

uszczelnienie masą akrylową ściana

kapinos deska, która zostanie usunięta po zawiązaniu zaprawy

zaprawa ściana rys. Atlas

O wyborze parapetu decydują głównie względy estetyczne i koszt poszczególnych materiałów. Uważać trzeba tylko przy dobieraniu parapetów do stolarki aluminiowej, ponieważ nie może mieć ona styczności z innymi metalami. Plastikowe i drewniane okna mogą być wyposażone w dowolne parapety. Z reguły do okien drewnianych dobiera się drewniane lub kamienne parapety wewnętrzne i miedziane, ceramiczne lub kamienne zewnętrzne. Natomiast do okien plastikowych dobieramy drewniane lub wykonane z płyt wiórowych wewnętrzne i metalowe albo z tworzywa sztucznego zewnętrzne. Zewnętrzne parapety wykonane z metalu lub plastiku bywają dość hałaśliwe przy ulewnym deszczu, podczas gdy na klinkierze i kamieniu praktycznie nie słychać spadających kropli.

10/2014 Własny Dom

000-000_TM_eko.indd 61

14-09-11 15:22

temat miesiąca | Dom ekologiczny

KONSTRUKCJA

Trwała konstrukcja domu – drewnianego czy też murowanego – jest niezwykle istotna, gdyż to ona decyduje o stabilności całego budynku. Drugim elementem jest ocieplenie domu, które decyduje o komforcie mieszkania i codziennego życia

Więźba tradycyjna a prefabrykowana

najlepszym materiałem na więźbę dachową jest drewno sosnowe i świerkowe. Oba gatunki mają dobrą wytrzymałość i sprężystość, a także są łatwe w obróbce

fot. Wiązar

drewno wykorzystane do budowy więźby dachowej nie powinno mieć sęków ani pęknięć, a dodatkowo – w celu jego zabezpieczenia – należy stosować specjalne preparaty

Rodzaje domów z bali Można wyróżnić trzy rodzaje bali. Najstarszy typ konstrukcji składał się z bali pełnych, wykonywanych najczęściej z drewna świerkowego. Lite bale mogą mieć przekrój okrągły i prostokątny. Te sprzed lat mogą osiągać grubość do 45 cm. Bale prostokątne mają większą powierzchnię styku ze sobą nawzajem (a więc przegroda ma większą termoizolacyjność), dlatego zwykle ściana z nich ma mniejszą grubość (średnio do 25 cm). Budując dom z bali, możemy także wybrać bale klejone (warstwowe), kiedy nie dysponujemy materiałem o dużych wymiarach. Minimalna średnica bala pełnego przeznaczonego na ściany powinna wynosić nie mniej niż 20 cm. Wśród rodzajów bali warto jeszcze wspomnieć o balach dwustronnie zaokrąglonych, balach klasycznych (kwadratowych) oraz płazach. Z tych ostatnich buduje się przede wszystkim podhalańskie chałupy. Płazy powstają poprzez rozcięcie pnia na pół wzdłuż rdzenia, tak aby sęki układały się w półkola.

fot. Drew-Pasz

zużywa się mniej drewna. Co również bardzo ważne, można przekrywać nimi dużo większe rozpiętości (nawet 30 m). Co istotne, taki wiązar zwykle jest oparty wyłącznie na ścianach zewnętrznych. Mniejsza liczba ścian konstrukcyjnych obniża znacznie koszty budowy. Daje także możliwość dowolnego rozplanowania układu ścian w środku, a więc również aranżacji wnętrza. Więźba tradycyjna jest nadal często wybierana, choćby ze względu na swój wygląd. Wyeksponowana na poddaszu, daje atrakcyjne możliwości aranżacyjne i tworzy niepowtarzalny nastrój. Pomalowana farbą czy pokryta bezbarwnym lakierem nada indywidualnych cech przestrzeni, zarówno rustykalnej, jak i nowoczesnej.

fot. Grupa Prefabet

Największą różnicą między jednym a drugim typem jest konstrukcja i sposób łączenia. Więźba prefabrykowana ma formę konstrukcji kratownicowej, dlatego – choć kształtem przypomina więźbę tradycyjną – w inny sposób przenosi obciążenia. Zamiast połączeń ciesielskich stosuje się płytki kolczaste, które są wprasowywane w drewno. Może się wydawać, że jest to niewielkie zmiany, jednak znacząco wpływają na efektywność i możliwości takiej konstrukcji. Więźba tradycyjna jest zbudowana z belek o znacznych przekrojach. Dla przykładu: krokiew średnio 8 x 16 cm, płatew 16 x 20 cm. Łączenie na płytki kolczaste pozwala budować bardziej ekonomiczne pod względem nośności konstrukcje, dlatego

popularnym sposobem łączenia bali jest metoda wieńcowa, polegająca na układaniu ich warstwami, łączeniu wyciętymi elementami (tzw. zamkami) na poprzecznych połączeniach. Następnie bale uszczelnia się pasami filcu lub (jak na zdjęciu) wełną mineralną

Własny Dom 10/2014

000-000_TM_eko.indd 62

14-09-11 15:23

temat miesiąca | Dom ekologiczny

konstrukcja

W szkielecie drewnianym dom w szkielecie drewnianym można postawić na specjalnej ławie betonowej, na płycie lub na ścianach fundamentowych. Wysokość posadowienia jest ważna, ponieważ zapobiega niszczeniu dolnej części elewacji Ściany zewnętrzne jak i wewnętrzne wykonywane są z cienkoprzekrojowych krawędziaków drewnianych (szerokość 89 lub 140 mm). Gęsto ustawione słupki (rozstaw osiowy co 40 lub 60 cm) łączą podwalinę z oczepem ściany. Przestrzeń pomiędzy słupkami wypełniana jest materiałem termoizolacyjnym i wykańczana od wewnątrz i z zewnątrz płytami drewnopochodnymi, gipsowo-włóknowymi czy gipsowo-kartonowymi (od wewnątrz).

fot. Magbos

Drewno jest materiałem, z którego można wybudować komfortowy i ekologiczny dom, który z zewnątrz będzie nie do odróżnienia od wykonywanych tradycyjnie domów murowanych. Lekkie konstrukcje o ścianach grubości 22-30 cm pozwalają obniżyć koszty realizacji oraz późniejszej eksploatacji. Bardzo ważnym aspektem, gwarantującym solidność wykonania, jest właściwy dobór drewna. Najczęściej stosowane jest drewno sosnowe, którego tarcica nie może posiadać widocznych wad (sęków, pęknięć, zgnilizny). Powinna być komorowo suszona (usunięcie zarodników grzybów i pleśni czy larw owadów) i mieć odpowiednią wilgotność (ok. 12%). Drewno podczas wysychania odkształca się i paczy, co może spowodować nieodwracalne uszkodzenia wykończeń we wnętrzu, ale i powstanie nieszczelności. Drewniane elementy konstrukcyjne powinny być czterostronnie strugane, dzięki czemu powstaje gładka, bardziej odporna na ogień i szkodniki powierzchnia.

Przy zastosowaniu dodatkowej zewnętrznej warstwy ocieplenia można uzyskać ściany o bardzo wysokiej termoizolacyjności. Wszystkie te czynności wykonywane są jeszcze w fabryce przy pomocy bardzo dokładnego sprzętu. Gotowe do przyjazdu na budowę ściany w przestrzeni wewnętrznej posiadają już również niezbędne przyłącza instalacyjne (elektryka, hydraulika).

reklama

10/2014 Własny Dom

000-000_TM_eko.indd 63

14-09-11 15:23

temat miesiąca | Dom ekologiczny

konstrukcja

Jakim materiałem ocieplić dom?

ściany z keramzytobetonu

Pianka poliuretanowa jest materiałem, którego użycie w termoizolacji warto rozważyć. Jest dużo bardziej wytrzymała od styropianu i wełny, stanowi także dużo lepszą izolację akustyczną. Nie wchłania wilgoci, jest paroprzepuszczalna, można ją stosować z dowolnym materiałem konstrukcyjnym, który ochroni przed działaniem grzybów, bakterii i pleśni. Decydując się na skorzystanie z pianki poliuretanowej, należy mieć świadomość wyższych kosztów niż w przypadku rozwiązań tradycyjnych. Koszty te zwrócą się jednak po kilku okresach grzewczych.

pianka poliuretanowa może być wykorzystywana jako ocieplenie zewnętrzne i wewnętrzne. W pierwszym przypadku pokrywa się jej warstwę elewacją z sidingu. Wewnątrz domu szczególnie dobrze sprawdza się podczas podczas ocieplania poddasza czy strychu. Jej niewątpliwymi zaletami są mrozo- i wodoodporność, a także nienasiąkliwość i odporność na gnicie

keramzytobeton nie charakteryzuje się tak dobrym współczynnikiem przenikania ciepła, jak inne materiały. Z pustaków keramzytobetonowych posiadających wkłady styropianowe można jednak wykonywać ściany jednowarstwowe

fot. Recticel

fot. Hotblok

Keramzyt to ekologiczny materiał budowlany, który powstaje w wyniku wypalania w wysokiej temperaturze (ok. 1200oC) gliny ilastej. W połączeniu z piaskiem (15%) i cementem (10%) pozwala uzyskać wytrzymały, ale przede wszystkim wysoko termoizolacyjny materiał. W większości przypadków domy w tej technologii powstają na podstawie dostarczanego firmie projektu budowlanego. Materiał, z którego wykonywane są ściany czyni tę technologię bliższą metodzie murowanej, w której keramzytobeton również jest stosowany jako łączony na zaprawę drobnowymiarowy budulec. W technologii prefabrykowanej na budowę przyjeżdżają jednak gotowe ściany o wymiarach do 9 x 3,6 m (większe byłoby trudno przewieźć w całości), które od zewnątrz (jak w technologii tradycyjnej) są dodatkowo ocieplane styropianem lub wełną mineralną. Keramzytobeton jest cieplejszy od zwykłej ceramiki ściennej, dzięki czemu zmniejsza się grubość zewnętrznej termoizolacji. Z kolei mniejsza grubość ścian powoduje, że zyskujemy dodatkową powierzchnię użytkową we wnętrzu. W porównaniu z technologią drewnianą ściany nie wymagają wykonania wewnętrznej paroizolacji, która wpływa na szczelność domu, nie ma więc konieczności wykonywania wentylacji mechanicznej.

Styropian jest lekki (ponad 90% powietrza) i bardzo łatwo poddaje się obróbce mechanicznej (przecinanie, docinanie). Jest odporny na zmiany temperatury oraz wilgotności powietrza. Warto pamiętać, że jest również materiałem ekologicznym – nie ma negatywnego wpływu na nasz organizm, można poddawać go recyklingowi. Wełna mineralna, podobnie jak styropian, posiada dużą izolacyjność cieplną i dźwiękową. Jest materiałem odpornym na siły ściskające. Wielkim plusem tego materiału jest jego paroprzepuszczalność, która zapewnia ochronę warstwy izolacyjnej (oraz całej przegrody) przez zawilgoceniem, grzybami i pleśnią. Celulozę docenią przede wszystkim osoby szukające rozwiązań ekologicznych, jest bowiem pochodną makulatury. Powstaje z papieru gazetowego oraz soli borowych, które mają chronić włókna celulozowe, a także elementy konstrukcyjne stykające się z warstwą ocieplenia. Celuloza ma bardzo dobrą izolacyjność cieplną i akustyczną (powietrze stanowi do 80% przestrzeni materiału). Materiał ten zapewnia utrzymywanie się we wnętrzu ciepła zimą i chłodu latem. Wielkim atutem jest odporność celulozy na wilgoć (nie zniekształca ona materiału nie zmienia jego właściwości).

Własny Dom 10/2014

000-000_TM_eko.indd 64

14-09-16 10:25

wełna mineralna doskonale nadaje się do ocieplenia dachu lub stropu od wewnętrznej strony. Materiał ten cechuje się wysoką paroprzepuszczalnością. Przy kupnie wełny – oprócz jej parametrów termoizolacyjnych – należy zwrócić uwagę również na jej ognioodporność (klasa A1)

Nakrokwiowo

Polega na przytwierdzaniu do ściany płyt ociepleniowych na ruszcie drewnianym (rzadziej aluminiowym lub stalowym). Dzięki tej metodzie można bez problemów zwiększać grubość ocieplenia. Polega ona na zbudowaniu rusztu z pionowych i poziomych listew, w rozstawie odpowiadającym wielkości płyt ociepleniowych (aby nie trzeba było ich docinać). Należy pamiętać, że przy stosowaniu wełny mineralnej niezbędne jest pozostawienie pustej szczeliny między ociepleniem a elewacją (2-4 cm). Pozwoli to na odparowywanie wilgoci. Szczelina zaczyna się na wysokości około 30 cm nad poziomem terenu i kończy pod dachem. W celu zapewnienia cyrkulacji powietrza stosuje się puste spoiny pionowe lub puszki wentylacyjne. Przy ocieplaniu styropianem szczelina wentylacyjna nie jest konieczna.

Jeżeli prace modernizacyjne dotyczą zmiany pokrycia dachowego, warto zastanowić się nad ociepleniem nakrokwiowym. Jest to rozwiązanie szczególnie atrakcyjne dla poddaszy niskich i małych (ocieplenia nie wykonuje się kosztem przestrzeni wnętrza). Termoizolację układamy bezpośrednio na krokwiach lub na deskowaniu. Warstwa ta powinna być lekka, co ułatwi montaż i nie będzie stanowić zbyt dużego obciążenia dla konstrukcji dachu (tym bardziej jeśli w projekcie domu nie uwzględniano tego rozwiązania). Jednocześnie ocieplenie powinno być wytrzymałe na nacisk pokrycia dachu. Obecnie coraz częściej używa się w tego rodzaju ociepleniu płyt piankowych. Są dużo wytrzymalsze od styropianu i wełny oraz bardzo lekkie. Płyty montuje się bardzo szybko, metodą na pióro-wpust. Dają one efekt idealnie płaskiej i równej płaszczyzny. Ponieważ płyty piankowe są odporne na wiatr i wilgoć, idealnie nadają się do stosowania bezpośrednio pod pokryciem dachowym. Rozwiązanie nakrokwiowe pozwala na pozostawienie we wnętrzu niezabudowanej konstrukcji drewnianej i wykorzystanie jej do aranżacji wnętrza.

izolacja nakrokwiowa musi być przede wszystkim ciepła i szczelnie położona, zagwarantuje to komfort podczas przebywania w domu w chłodne i deszczowe dni

000-000_TM_eko.indd 65

fot. Sipur

Metoda lekka sucha

reklama

Grubość izolacji wynosi 25-30 cm. Składa się z dwóch warstw. Pierwsza montowana jest między krokwiami, druga pod nimi. Grubość pierwszej warstwy zależy od grubości krokwi oraz rodzaju dachu. W dachu nieszczelnym dla pary wodnej jej odprowadzanie odbywa się poprzez szczelinę pomiędzy pokryciem dachu i wiatroizolacją. W tym przypadku pierwsza warstwa ocieplenia powinna być o 1-2 cm cieńsza od grubości krokwi. Nie powinna bowiem wypychać wiatroizolacji – niwelowałoby to szczelinę wentylacyjną. W przypadku dachu szczelnego dla pary wodnej pokrycie dachu zamocowane jest na pełnym deskowaniu lub stosowana folia wiatroizolacyjna ma niską paroprzepuszczalność. Odprowadzanie pary wodnej odbywa się poprzez pozostawioną szczelinę między deskowaniem (lub folią) a wykonywanym ociepleniem. W tym wypadku grubość warstwy izolacyjnej jest o około 3 cm mniejsza od grubości krokwi – tyle bowiem powinna wynosić szczelina wentylacyjna.

fot. Isover

Izolacja między krokwiami

14-09-11 15:24

temat miesiąca | Dom ekologiczny

konstrukcja

Metoda lekka mokra To najpopularniejsza metoda w Polsce. Możemy tu zastosować zarówno styropian, jak i wełnę mineralną. Decydując się na wełnę mineralną, powinniśmy pamiętać, że jest to materiał stosunkowo ciężki. W tej metodzie czystość podłoża (surowej ściany) powinna być nieskazitelna. Ściany muszą być gładkie i umyte. Przyklejanie termoizolacji do kruszącego się tynku nie ma najmniejszego sensu. Po oczyszczeniu ściany należy zamontować

listwy poziome (cokołową – około 30 cm nad ziemią i przy otworach w ścianie). Mocowane płyty także powinny być czyste i gładkie. Płyty przyklejamy do ściany i dociskamy do sąsiednich elementów ocieplenia. Po wykonaniu warstwy izolacyjnej należy ją zazbroić siatką z włókna szklanego. W tym celu stosuje się zaprawę klejową, w której zatapia się siatkę oraz listwy narożne. Tak przygotowane ocieplenie może zostać otynkowane.

fot. Baumit

przed przystąpieniem do prac właściwych trzeba dokładnie wyznaczyć poziom izolacji termicznej. Często – choć nie na ma to ścisłej reguły – wyznacza ją linia pokrywająca się z cokołem budynku lub poziom izolacji przeciwwilgociowej

fot. Baumit

podczas ocieplania ścian wełną mineralną warstwę klejącą można nakładać na ścianę, czyli zupełnie inaczej niż w przypadku użycia styropianu, kiedy klej nakłada się bezpośrednio na niego i dopiero potem przykłada płytę do ściany

Z wewnętrzną izolacją Gdy mamy do czynienia z budynkiem, który posiada ozdobną elewację z cegły klinkierowej, kamienia czy piaskowca, konieczne jest ocieplenie ścian od wewnątrz. Pozwoli to na zachowanie historycznej elewacji domu. Sporym minusem jest zmniejszenie powierzchni domu o grubość ocieplenia. Układ warstw ściany jest również nieco mniej korzystny niż w przypadku ścian z ociepleniem zewnętrznym. Musimy zwrócić szczególną uwagę na możliwe mostki cieplne. Ciągłość ocieplenia musi być zachowana, co oznacza, że docieplenie ścian musi łączyć się z ociepleniem dachu, stropów czy fundamentu. W innym razie w czasie mrozów w domu nie będzie ciepło i komfortowo. Na ruszcie. Metoda ta polega na zbudowaniu rusztu po wewnętrznej stronie ściany. Przestrzenie międzylistwowe wypełniamy materiałem izolacyjnym. Może być to wełna mineralna. Świetnie sprawdzi się także celuloza, gdyż jest materiałem, który można stosować w trudno dostępnych miejscach, gdzie zastosowanie płyt ze styropianu lub wełny stanowiłoby problem. Jest to materiał, który tworzy warstwę izolacyjną pozbawioną spoin, które mogłyby tworzyć mostki cieplne. Metoda wtryskowa. Celulozę stosujemy na sucho, jako wtryskiwaną napowietrzoną masę w pustki konstrukcyjne lub na mokro, jako masę nasączoną wodą i klejem. W zależności od miejsca zastosowania masy, przygotowujemy odpowiednie jej gęstości. Dla ścian zewnętrznych gęstość powinna wynosić 60-65kg/m3. Ocieplanie za pomocą celulozy jest procesem szybkim, energooszczędnym i nieskomplikowanym, a także nie powoduje nadmiernych zanieczyszczeń – przy założeniu, że wykonuje je osoba doświadczona. Proces ten pochłonie mniejsze koszty niż przy tradycyjnych rozwiązaniach. Po zakończeniu prac nie pozostają bezużyteczne odpady materiału. Należy pamiętać, aby pomiędzy warstwą izolacyjną a murem zamontować warstwę wiatrochronną. Ocieplenie od wewnątrz przykrywamy folią paroizolacyjną (na zakładki). Całość możemy wykończyć – podobnie jak na poddaszu – docieplanymi płytami gipsowo-kartonowymi, panelami, boazerią lub też – coraz bardziej popularnymi – płytami MFP.

Własny Dom 10/2014

000-000_TM_eko.indd 66

14-09-11 15:25

Silikaty produkuje się z piasku, wapna i wody. Jest to materiał lekki, łatwy w obróbce i ekologiczny (nie wydziela szkodliwych substancji). Cechuje go ponadto dobra akumulacja cieplna i mrozoodporność, co sprawia, że silikaty są materiałem chętnie wykorzystywanym do wznoszenia domów. Muruje się z nich najcześciej zewnętrzne ściany dwuwarstwowe, które następnie ociepla się warstwą styropianu lub wełny mineralnej. Najcześciej wykorzystuje się do tego produkty o szerokości od 18 do 25 cm. Z kolei do budowy ścian działowych używa się bloczków cieńszych o szerokości 8 cm. Na rynku dostępne są także silikatowe cegły elewacyjne barwione na różne kolory.

Mimo różnic w technologiach murowania ścian z różnych materiałów, pewne zasady są uniwersalne i obowiązują we wszystkich przypadkach. Murowanie. Prace zawsze rozpoczyna się od wypoziomowania fundamentu lub płyty (np. wyrównującą wylewką betonową) i położenia izolacji przeciwwilgociowej. Na przygotowanym podłożu zawsze układamy pierwszą warstwę zaprawy cementowo-wapiennej (niezależnie od rodzaju zapraw stosowanych do późniejszego łączenia bloczków). Na każdym etapie murowania należy kontrolować, czy nie pojawiły się odchylenia pionowe i poziome. Każdy montowany element sprawdzamy poziomicą, ewentualnie dociskamy gumowym młotkiem. Sznurki rozpięte pomiędzy narożnikami pozwalają kontrolować poziome ułożenie elementów. Wieniec. Na wysokości stropu należy wykonać wieniec. Pozwoli on na „spięcie klamrą” ścian zewnętrznych budynku oraz wykonanie w nim oparcia stropów. Zbrojenie należy od strony zewnętrznej i wewnętrznej obłożyć bloczkami – w ten sposób warstwa muru będzie dodatkowo stanowić deskowanie tracone dla betonu wypełniającego wieniec. Nadproża. W ścianach murowanych można stosować różne rodzaje nadproży. Dobiera się je przede wszystkim do wielkości otworu w ścianie. Oprócz rozwiązań tradycyjnych, ceglanych nadproży łukowych, płaskich zbrojonych czy systemowych, warto zainteresować się nadprożami prefabrykowanymi i rozwiązaniami systemowymi dla konkretnych materiałów (np. betonu komórkowego).

silikaty można wykorzystać do budowy nadproży – trzeba jednak pamiętać, aby to miejsce było dobrze ocieplone

rys. CRH Klinkier

Jak uniknąć błędów wykonawczych?

fot. Silka

ściany z silikatów

podczas kładzenia elewacji klinkierowej dbamy o to, aby nie pojawiały się odchylenia, które mogą doprowadzić do poważnych wad konstrukcyjnych całej elewacji

elewacja z cegieł klinkierowych lub licowanych zawsze prezentuje się elegancko i trwale. Inwestorzy często się na nie decydują również ze względu na ich odporność na surowe warunki atmosferyczne i uszkodzenia mechaniczne

ilka

000-000_TM_eko.indd 67

reklama

zaletą bloczków silikatowych jest odporność na uszkodzenia mechaniczne oraz pleśń i grzyby. Inwestorzy chętnie z nich korzystają również ze względu na ich biały kolor, naturalnie „rozświetlający” ciemne pomieszczenia

fot. Internorm

fot. S

14-09-11 15:25

temat miesiąca | Dom ekologiczny

OCZYSZCZALNIE

Na montaż przydomowej oczyszczalni ścieków trzeba się zdecydować, gdy dom nie ma podłączenia do miejskiego systemu kanalizacji. Taka inwestycja (w najprostszej wersji) nie jest droga, biorąc pod uwagę trwałość i efektywnośc systemu

Oczyszczalnia ekologiczna, zwana także tradycyjną z drenażem rozsączającym, zajmuje największą powierzchnię spośród dostępnych typów systemów oczyszczających. I etap oczyszczania – beztlenowy. Ścieki pochodzące z kuchni, łazienki i WC kierowane są do osadnika gnilnego, który w zależności od ilości członków gospodarstwa domowego może być jedno-, dwulub trzykomorowy. W osadniku odbywa się tzw. podczyszczanie ścieków metodą mechaniczną i biologiczną. Najpierw następuje sedymentacja, czyli opadnięcie na dno zbiornika cięższego osadu, oraz flotacja – wypłynięcie na powierzchnię substancji i drobin o gęstości mniejszej od wody, głównie tłuszczów. Substancje organiczne ulegają rozkładowi biologicznemu przy udziale bakterii beztlenowych. Proces ten trwa 3 doby. Jeśli osadnik został dobrze zaprojektowany, pozbawiony jest wad fabrycznych, a jego wykonanie spełnia wszystkie normy, ścieki na tym etapie zostają podczyszczone w ok. 65%.

II etap oczyszczania – tlenowy. Ścieki wędrują przez studzienkę rozdzielczą do rur drenażu rozsączającego osadzonych na warstwie żwiru i piasku. Tutaj dochodzi do drugiej fazy czyszczenia, tzn. rozkładu biologicznego z udziałem bakterii tlenowych wszystkich pozostałości organicznych. Zgromadzona na warstwie podsypki z tłucznia lub gruboziarnistego kruszywa błona biologiczna jest w stanie zniszczyć nawet organizmy chorobotwórcze. Tak oczyszczona woda o parametrach wody II klasy czystości poprzez żwir oddawana jest do gruntu bądź gromadzona w zbiorniku na działce i wykorzystywana do celów gospodarczych. Funkcję wspomagającą cały system pełni układ napowietrzająco-wentylacyjny. Składa się on z kominów napowietrzających, znajdujących się na końcu każdej rury drenarskiej, a także z wylotu odpowietrzenia kanalizacji, biegnącego wewnątrz budynku i wyprowadzonego ponad dach domu (aby ustrzec się przed nieprzyjemnymi zapachami).

rys. JPR System

Układ rozsączający na dużej działce

rury drenażu rozsączającego znajdują się w warstwie żwiru i piasku, mniej więcej na głębokości 50-70 cm od powierzchni

rys. Nevexpol

zasada działania oczyszczalni można podzielić na dwa etapy. W pierwszym ścieki są wstępnie oczyszczane w osadniku gnilnym. Oczyszczenie zachodzi przy udziale bakterii beztlenowych i grawitacyjnego oddzielania cząstek. W drugim natomiast zachodzi biologiczne oczyszczanie ścieków na tzw. złożach filtracyjnych

Własny Dom 10/2014

000-000_TM_eko.indd 68

14-09-11 15:26

układ Z drenażem na mniejszej działce Oczyszczalnia IN-DRAN to wariant oczyszczalni ekologicznej, w której dokonano modyfikacji drenażu rozsączającego. Zamiast kilku rur drenarskich stosuje się jedną rurę rozsączającą oraz specjalny moduł IN-DRAN przekazujący wodę do gleby. Takie rozwiązanie znacznie zmniejsza powierzchnię infiltracyjną zajmowaną

przez armaturę drenarską. Jest to dobra alternatywa dla tradycyjnej oczyszczalni w sytuacji, gdy mamy małą działkę, poziom wód gruntowych jest wysoki, a sam grunt jest niewystarczająco przepuszczalny. Dzięki systemowi IN-DRAN również na małej działce można zastosować drenaż.

fot. Roth

Osadnik wstępny musi być posadowiony na utwardzonym gruncie, by nie osiadł, gdy będzie wypełniony nieczystościami

oprócz twardości gruntu, na którym stoi osadnik, istotne jest też jego odpowiednie nachylenie

000-000_TM_eko.indd 69

łatwiej zainstalować oczyszczalnię na miękkim gruncie. Wykwalifikowanym wykonawcom nie powinno to zająć dużo czasu. Na terenie bardzo podmokłym lub bardzo twardym instalacja może trwać trochę dłużej. Podczas zasypywania oczyszczalni ziemią wykonawca musi pamiętać, aby kominy napowietrzające wystawały około 50 cm nad powierzchnię gruntu

reklama

przepływają do komory utleniania, gdzie znajduje się złoże aktywne, czyli bakterie tlenowe. Dyfuzor w niej zainstalowany uwalnia niezbędne powietrze, a sterownik i kompresor zapewniają jego regularne dozowanie. Tu zachodzi zasadniczy rozkład substancji organicznych przy udziale mikroorganizmów. W ostatniej komorze separacyjnej odbywa się sedymentacja drobin, po czym oczyszczona woda usuwana jest rurą wylotową na zewnątrz.

fot. Roth

Oczyszczalnia biologiczna tym różni się od ekologicznej, że proces oczyszczania jest jednoetapowy. Nie ma w niej miejsca na beztlenowy rozkład nieczystości ścieków. Cały tok usuwania zanieczyszczeń odbywa się w warunkach silnego natlenienia w osadniku. Zbiornik jest podzielony na komory, w których zachodzą kolejne fazy utylizacji. W pierwszej komorze następuje wstępne czyszczenie, polegające na usunięciu większych zanieczyszczeń. Z niej ścieki

fot. Roth

Nieduża działka bez drenażu rozsączającego

14-09-11 15:26

Z PRAKTYKI strefa wejściowa

Jak na posesji Hani i Rafała wykonano

Przedogródek Ogrodzenie wraz z furtką i bramą wjazdową, a następnie podjazd i brama garażowa tworzą wizytówkę domu. Dominuje połączenie klinkieru, stali i betonu

Tekst i zdjęcia: Andrzej Daczkowski

Własny Dom 5/2014

praktyka_brama_reklama.indd 70

14-09-10 14:33

strefa wejściowa

z praktyki

2 Górna krawędź cegły jest idealnie wypoziomowana z górną krawędzią najwyższej belki stalowego przęsła. M.in. dzięki temu ogrodzenie odbierane jest jako harmonijne, niechaotyczne 3 stal i klinkier z powodzeniem można ze sobą łączyć, uzyskując bardzo nowoczesny efekt, pasujący do współczesnej podmiejskiej willi

1 Słupki ogrodzenia wykonano z cegieł klinkierowych. Są one zabezpieczone daszkami przed wodą i słońcem. Żółto-piaskowej i gładkiej cegle towarzyszą skontrastowane z nią grafitowe i zagłębione fugi. Dzięki temu doskonale widać piękny i naturalny wzór, który powstaje w efekcie stawiania mury z cegły

om Hani i Rafała to elegancka podmiejska willa na obrzeżach Wrocławia. O pomysłowej sztuce osłony przed mocnym słońcem w tym budynku pisaliśmy już w numerze 7/2014. Tym razem dokładnie przyjrzeliśmy się ogrodzeniu, podjazdowi i bramie garażowej, czyli całej strefie frontowej, tzw. wizytówce domu.

Ogrodzenie „z komina” – W warunkach zabudowy nie było żadnych szczególnych wymogów odnoszących się do ogrodzenia – przypominają sobie inwestorzy. – Mieliśmy pełną dowolność w jego estetycznym kształtowaniu. Zależało nam przede wszystkim, by było ono spójne z elewacją domu. Jak powiedziała Hania, właścicielka domu, ogrodzenie jest „z komina”. – Najpierw powstała bryła domu, a z nią przystający do zewnętrznej ściany komin, który jest

10/2014 Własny Dom

praktyka_brama_reklama.indd 71

14-09-10 14:35

Z PRAKTYKI strefa wejściowa

4 furtkę umieszczono na wprost drzwi wejściowych. Ścieżka zmierza najkrótszą i najwygodniejszą drogą do wejścia do budynku. Otoczono je okładziną nawiązującą do tej na słupach, co tworzy ciekawy efekt wizualny

Własny Dom 10/2014

praktyka_brama_reklama.indd 72

14-09-10 14:36

strefa wejściowa

silnym akcentem na elewacji. Został obłożony cegłą klinkierową Wienerberger Karpatia, a w nawiązaniu do tego elementu elewacji w identyczny sposób zostały wykończone słupki ogrodzenia – tłumaczy inwestorka. To cegła o łagodnym, żółto-piaskowym kolorze i gładkim licu, tworząca ładne zestawienie z czekoladowo-brązowym dachem i stolarką otworową. – Na naszej posesji można w praktyce zobaczyć, jak różny jest efekt stylistyczny, gdy do Karpatii zastosuje się jasną lub ciemną fugę. Na pierwsze rozwiązanie (jasna fuga) zdecydowaliśmy się na elewacji domu. Trochę obawiałem się bowiem „efektu cegiełki”, co mogłoby być wizualnie nieco irytujące. Dzięki jasnej fudze, zlewającej się z jasnym licem cegły, wzór ściany jest bardzo subtelny – tłumaczy Rafał. – Zupełnie inaczej prezentują się słupki ogrodowe. Tam zastosowaliśmy fugę grafitową. I od razu widać każdą cegłę. O użyciu ciemnej fugi na ogrodzeniu zdecydowały nie tylko względy estetyczne. Obawiałem się, że jasna będzie znacznie szybciej się brudziła. Słupki są skutecznie chronione, głównie przed wodą, przez zadaszenia zwane czapkami. One również zostały wykonane z klinkieru. Perfekcyjnie równo osadzono i wypoziomowano je względem siebie.

z praktyki

5 Tuż za furtką właściciel domu posadził dwie wysokie katalpy. Drzewa te cechuje rozrost koron, które w przyszłości być może połączą się tworząc naturalny zielony portal nad furtką. Rośliny jeszcze bardziej zaznaczą strefę wejścia na posesję i do budynku

Przęsła Ozdobne w swej prostocie – taki był cel i udało się go w pełni zrealizować. – Owszem, widziałam w naszym sąsiedztwie jedno urocze kute ogrodzenie, ale my od razu odrzuciliśmy taką nieco pałacową stylistykę. Styl wiejski, czyli na przykład drewniane sztachety, nie pasowałby do domu – zresztą nam osobiście takie rozwiązanie nie odpowiadałoby – wyjaśnia Hania. Ostatecznie przęsła wykonano z ocynkowanej i malowanej proszkowo stali. To zapewni im co najmniej kilkanaście lat trwałości, bez utraty koloru czy znacznych odprysków farby. Kształtki stalowe zostały umieszczone w poziomie w ramach przymocowanych do słupów. W taki sposób powstało wizualnie lekkie, ażurowe ogrodzenie, które nie zasłania widoku na otaczające dom łąki i powsta-

6 wejść i wyjść można nie tylko przez furtkę, ale i bramę wjazdową, która otwiera się na pilota

7 wideodomofon został zamontowany w jednym ze słupków ogrodzenia. Właściciele jednak przyznają, że nie jest to urządzenie niezbędne przy takim układzie działki, na której furtkę dobrze widać z przeszklonych drzwi wejściowych

10/2014 Własny Dom

praktyka_brama_reklama.indd 73

14-09-10 14:37

Z PRAKTYKI strefa wejściowa

8 Brama wjazdowa jest szeroka i przesuwna. Została wybudowana z identycznych elementów, co przęsła ogrodzenia. Na słupku widać zamontowaną czujkę, która zatrzymuje zamykającą się lub otwierającą bramę, gdy na jej linii znajdzie się jakakolwiek przeszkoda, np. samochód czy przebiegające dziecko

9 górny i dolny uchwyt najazdu bramy przesuwnej wjazdowej. Górny został wyposażony w dwie rolki naprowadzające szynę oraz gumowy odbojnik

jące wciąż osiedle domów jednorodzinnych. Połączenie jasnego klinkieru i ciemnej stali daje elegancki efekt. Nie ma ozdób i detali, jest tylko forma i szlachetny materiał. Dla Hani i Rafała, rodziców Bartka, istotne było również to, by syn, który – jak wiadomo – będzie wchodził na posesję niekoniecznie zawsze furtką, nie zrobił sobie żadnej krzywdy. Ogrodzenie nie ma żadnych wystających elementów. – Moim marzeniem była posesja w stylu amerykańskim – bez żadnego ogrodzenia – mówi właścicielka. – Niestety, okazało się, że pasące się w pobliżu krowy wchodziły na naszą działkę i wypijały nam wodę z basenu. Można więc powiedzieć, że ogrodzenie chroni nas od zwierząt. Nasz kot czuje się na terenie naszej posesji bezpieczny, bo nie pogoni go żaden pies. Myślę, że doceniają je również nasze... jeże.

Brama wjazdowa 10 siłownik bramy wjazdowej został osadzony na solidnym fundamencie. Widoczna jest listwa zębata, która przekazuje napęd

11 Obowiązkowa lampa sygnalizacyjna ostrzega przed poruszającą się bramą wjazdową podczas jej zamykania lub otwierania

Inwestorzy zdecydowali się na bramę wjazdową przesuwną. Z braku miejsca na podjeździe nawet nie rozważano bramy rozwiernej. Dzięki temu brama automatycznie przesuwa się na

Własny Dom 10/2014

praktyka_brama_reklama.indd 74

14-09-10 14:38

strefa wejściowa

z praktyki

bok, nie zajmując cennego miejsca na podjeździe. Okazała się na tyle długa, że jej część wjeżdża do śmietnika. Została tam założona dodatkowa czujka, która sprawia, że gdy np. worek ze śmieciami znajduje się na drodze skrzydła bramy, zatrzymuje się ona po jego delikatnym nacisku (na pewno nikomu nie zgniecie nogi). Zupełnie nie przeszkadza jej jednak nawet gruba warstwa śniegu.

Podjazd Podjazd wraz zatoczką, ścieżkami i tarasem został wykonany z kostki brukowej firmy Libet o nazwie Piccolo w kształcie trapezu. Zanim jednak została ona ułożona, cały podjazd odpowiednio wyprofilowano, tak aby woda spływała zawsze od garażu, a nie do garażu. Tuż przed jego progiem zamontowano odwodnienie liniowe, zbierające i odprowadzające wodę z tej części podjazdu. – Kostka ta jest stosunkowo niewielka, a kształt trapezu sprawia, że wydaje się nierównomierna – mówią właściciele domu. – To oczywiście tylko optyczne złudzenie. Jest na tyle idealnie wymiarowana, że każdy element doskonale przylega do kolejnego, tworząc zwartą, 12-13 Duży i mało zwrotny samochód bez trudu pokonuje zakręt i mieści się w świetle bramy wjazdowej. Następnie dzięki szerokiemu podjazdowi łatwo skręca o kolejne 90o (w sumie 180o) do zatoczki znajdującej się obok garażu. Z garażu bez trudu może wtedy wyjechać drugi samochód

r e kl a m a

5/2014 Własny Dom

praktyka_brama_reklama.indd 75

14-09-10 10:25

Z PRAKTYKI strefa wejściowa

14 Podjazd został wykończony betonową kostką w kształcie trapezu i tak wyprofilowany, by woda zawsze spływała od, a nie do garażu

15 Sprężyna skrętna bramy garażowej zapobiegnie niekontrolowanemu zamknięciu się jej skrzydła. To obecnie standardowe wyposażenie wszystkich bram tego typu 16 szyny prowadzące rolkę zamontowaną do skrzydła bramy garażowej muszą zostać właściwie wyprofilowane przez montera, by otwierały się płynnie i bez zbędnego hałasu

stabilną i pewną nawierzchnię – zarówno dla samochodów, jak i dla... kobiecych szpilek, w których mogę po niej bezpiecznie chodzić.. Obok podjazdu wykonano zatoczkę, gdzie parkowany jest jeden z samochodów właścicieli (samo parkowanie widoczne jest na zdjęciach nr 12-14) – Polecamy takie miejsce parkowania. Jeden z samochodów może stać obok podjazdu i nie przeszkadza w dostępie do garażu, czyli np. do drugiego samochodu lub też do kosiarki i innych urządzeń koniecznych do pielęgnowania ogrodu – mówi Rafał. – Bez tej zatoczki

manewrowanie samochodem i korzystanie z garażu byłoby znacznie utrudnione.

Brama garażowa Inwestorzy wybrali bramę segmentową firmy Hörmann, która przy otwieraniu nachodzi na sufit garażu. Wraz z bramą wjazdową (zajmującą miejsce wzdłuż ogrodzenia) sprawia, że na podjazd zawsze można wjechać. Brama zakrywa wjazd do dwustanowiskowego garażu i jest dość duża. – Znajduje się od strony zachodniej i ma ciemny kolor, co sprawiało przez pewien czas kłopoty. Pod wpływem energii słonecznej

rozszerzała się i nie można było jej domknąć – przypomina sobie Rafał. – Na szczęście po wyregulowaniu problem został rozwiązany. Lipiec tego roku był bardzo upalny – i nie przytrafiła się już ani razu tego typu usterka. Była zatem to kwestia dokładnego montażu, a potem podregulowania. Praca bramy jest cicha i nawet otwieranie jej oraz zamykanie w środku nocy nie budzi mieszkańców tego domu. Mimo ciemnego koloru i nasłonecznienie doskonale zachowuje oryginalny kolor – nie ma żadnej tendencji do blaknięcia.

Własny Dom 10/2014

praktyka_brama_reklama.indd 76

14-09-16 10:05

strefa wejściowa

z praktyki

17 odwodnienie liniowe umieszczono tuż przed progiem do garażu. Zbiera ono wodę i odprowadza ją poza obręb budynku 18 siłownik bramy garaŻowej posiada oświetlenie i „wciąga” segmenty skrzydła na sufit. Dzięki temu brama nie zajmuje miejsca na podjeździe. W tej bramie pracuje szybko i cicho

Podsumowanie Nowoczesny i elegancki wygląd tego domu uzyskano stonowanymi kolorami elewacji oraz słupów i nawierzchni ogrodowych. Bardziej zdecydowane kolory – brąz i grafit – konsekwentnie przypisano do stolarki otworowej, stalowych przęseł i fug w słupkach. Budynek oraz elementy posesji są pozbawione jakichkolwiek ozdobników w postaci faktur, wzorów czy upiększających detali. Dom Hani i Rafała daleki jest jednak od surowego minimalizmu, wręcz przeciwnie – jest wizualnie ciepły. Praktyczne rozwiązania takie jak automatyczna brama wjazdowa i garażowa, rolety i właściwie zaprojektowany podjazd, czynią go zaś również domem bardzo wygodnym. Warto też zwrócić uwagę, że brama Jest na tyle szeroka, że można bez trudu wjechać nawet mało zwrotnym samochodem, niezależnie od warunków pogodowych (np. zimą, podczas oblodzenia).

19 Brama garażowa podczas otwierania. Jest duża, w ciemnym kolorze i wystawiona na promienie zachodzącego słońca, mimo to jej kolor pozostaje bez zmian. Inwestorzy są z niej bardzo zadowoleni

10/2014 Własny Dom

praktyka_brama_reklama.indd 77

14-09-10 14:40

kronika budowy etap 14

rozbudowa i modernizacja bliźniaka

Projekt: arch. Roman Rutkowski, Roman Rutkowski Architekci, www.rr-a.pl

Tynki maszynowe na ściany

etap 14

Tekst: Agnieszka Rudomino Zdjęcia i ilustracje: A. Rudomino, archiwum rr-a

Od rozpoczęcia budowy minęło już pół roku. Przed domem powstał magazyn – przywieziono ok. 700 worków z tynkiem. Po kilku tygodniach rozorane ściany wewnątrz zostały zakryte i pojawiły się eleganckie wnętrza

obert, inwestor: Był to koniec października, od rozpoczęcia prac budowlanych minęło ok. 6 miesięcy. Kładzenie tynków trwało ok. 3 tygodni, ale potem schnięcie, poprawki zajęły drugie tyle. Jak szukaliśmy wykonawcy? Jak zwykle – polecenia, polecenia i jeszcze raz polecenia... Tym razem firmę polecił wykonawca, który zrobił posadzki maszynowe w naszym domu. Zatrudniliśmy firmę Wartbud FHU Tynki Maszynowe. M. Wartecki, firma Wartbud: W tym domu mieliśmy do otynkowania zarówno ściany nowo wybudowane, jak i stare, z domu pochodzącego z lat 70. (z których wcześniej zostały usunięte ówczesne warstwy tynku). Technologicznie nakładanie tynków w starym remontowanym domu przebiega tak samo, jak w nowym. Jedyna różnica to grubość nakładanej powłoki, ponieważ stare ściany odbiegają znacznie od normy.

Inwestorzy: Maja i Robert z córeczką

Własny Dom 10/2014

s000_WD10_14_kronika14.indd 78

14-09-16 10:07

etap 14 kronika budowy

Trzeba więc liczyć się z tym, że warstwy tynku będą grubsze, co ma wpływ na cenę końcową.

Przygotowanie narożników M. Wartecki, Wartbud: Wszelkie nierówności i ubytki w ścianach stały się dobrze widoczne dopiero po zamontowaniu kątowników w narożnikach, które wyznaczają dokładnie pion. To był wstępny etap prac. Wykonaliśmy również w tym domu obróbkę wokół okien. W narożnikach zamontowano kątowniki a przy oknie – listwy dylatacyjne (są to plastikowe białe elementy, które oddzielają od siebie dwa różna materiały – drewno od tynku). Ma to na celu wyeliminowanie pęknięć na szpaletach okiennych. Następnie powierzchnię wokół obrzucono tynkiem i poddano go obróbce.

Cementowo-wapienny czy gipsowy? Tynk cementowo-wapienny umożliwia dokładanie kolejnych warstw. Można go nakładać nawet pięć razy i więcej – aż do uzyskania pożądanego efektu, czyli równych pionów i odpowiedniej struktury. Inaczej jest przy tynku gipsowym, który jest jednowarstwowy. Nie zdecydowaliśmy się z inwestorem na ten typ, ponieważ w planie było tynkowanie piwnic, gdzie występuje większa wilgotność. W takich warunkach tynk gipsowy mógłby się łuszczyć, odpadać lub pojawiłby się na nim grzyb. W wilgotnych pomieszczeniach sprawdza się tylko tynk cementowy. Jeśli chodzi o porównanie kosztów, to ceny obu tynków są podobne – jednak robocizna przy cementowo-wapiennym jest droższa, ponieważ wykonanie jest bardziej pracochłonne. Poza tym przed wykonaniem tynku gipsowego należy dokładnie zagruntować podłoże gruntem systemowym – dopiero po jego wyschnięciu można wykonywać tynk gipsowy. W przypadku tynków cementowo-wapiennych należy wykonać szpryc i po jego wyschnięciu można przystąpić do tynkowania.

Obróbka narożników ścian, także wokół okien to pierwszy etap, przygotowawczy. Wtedy dopiero widać, czy ściany mają równą płaszczyznę oraz gdzie znajdują się największe ubytki i nierówności

Podwórko przed domem zajęły worki z tynkiem oraz agregat prądotwórczy, który okazał się niepotrzebny, ponieważ elektryk zdążył już podłączyć prąd

Zapas tynku. Worek zawiera 30 kg tynku, co przy zużyciu na stare ściany wystarcza na wykonanie obróbki wstepnej oraz obrzutki 1 m2 ściany. W sumie worków takich użyto około 700!

Narożniki do tynku mokrego – wielokrotnie cynkowane i wysokiej jakości, by przy długim schnięciu tynku (ok. 2 tyg.) nie pojawiła się na nich rdza

10/2014 Własny Dom

s000_WD10_14_kronika14.indd 79

14-09-10 15:07

kronika budowy etap 14

nakładanie na ściany Nakładany maszynowo czy ręcznie? Robert, inwestor: Od razu zdecydowani byliśmy na tynki nakładane maszynowo – ze względu na szybkie tempo prac. Rodzaj tynku wybraliśmy na podstawie argumentów wykonawcy: tynk cementowo-wapienny jest trwalszy i nie jest nasiąkliwy. Nie myśleliśmy o tzw. gładziach, ponieważ nie mieliśmy potrzeby nie wiadomo jak gładkich ścian. Delikatna chropowatość tynku cementowego nam odpowiada. Materiały oraz pozostałe akcesoria zamawiał i kupował wykonawca. M. Wartecki, Wartbud: W większości przypadków tynki wykonuje się ręcznie z materiału przygotowywanego na budowie, czyli z piasku, cementu, wapna i wody. Bardzo często proporcje tych materiałów określane są „na oko”, co zasadniczo obniża jakość masy tynkarskiej. Zdarza się, że piasek nie jest najwyższej jakości i różne jego partie mają odmienne granulacje. Wykonanie tynków ręcznych w porównaniu z maszynowymi jest znacznie dłuższe i bardziej pracochłonne. Jednak końcowa cena nałożenia tynku ręcznego i maszynowego jest porównywalna.

Ostatnie przygotowania do tynkowania. Okna zasłonięto grubą folią, zabezpieczono puszki instalacji elektrycznej. W tle nowa ściana z ceramiki poryzowanej, na pierwszym planie – stara ściana z cegły

Zakup materiału M. Wartecki, Wartbud: Na tej budowie zastosowaliśmy lekki tynk cementowo-wapienny firmy Dolina Nidy. Naszym zdaniem jest to jeden z najlepszych materiałów dostępnych na rynku. Zakup i składowanie materiału inwestor powierzył mojej firmie. Kiedy wykonawca kupuje materiał, inwestor nie przejmuje się ani transportem, ani tym, czy coś zostało i co z tym dalej zrobić, więc jest to dla niego wygodne. W takim układzie, jeśli chodzi o cenę materiału, jest ona na poziomie takim, jaką uzyskałby w hurtowni, tak więc inwestor ani nie traci, ani nie zyskuje, a ma spokojną głowę.

Agregat tynkarski, w którym przygotowywana jest masa tynkowa do maszynowego nakładania na ściany Maszynowe nakładanie tynków na ściany jest znacznie szybsze i efektywniejsze od nakładania ręcznego

Mieszanie, szpryc, tynkowanie, obróbka M. Wartecki, Wartbud: Tynk maszynowy jest mieszanką, która powstaje w fabryce i przyjeżdża w workach. Na placu budowy miesza się go w specjalnym urządzeniu – agregacie tynkarskim, za pomocą którego tynki nakłada się na ściany i sufity. Stosowaliśmy na tej budowie agregat tynkarski PFT G4 produkcji niemieckiej. Można powiedzieć, że to najlepsze takie urządzenie na ten moment. Pierwszy etap tynkowania to tzw. szpryc, czyli obróbka wstępna, polegająca na pokryciu ściany czy sufitu cienką warstwą tynku. Po jej wyschnięciu, co zajmuje około dobę lub dwie, można rozpoczynać tynkowanie właściwe. Prace następowały cyklicznie. Rano obrabialiśmy tynk rzucony dzień wcześniej, ok. godziny 14 kończyliśmy obróbkę i zaczynaliśmy rzucanie tynku, który od następnego ranka był obrabiany. Tynk nakładany był maszynowo, a następnie „ściągany” łatami, czyli wyrównywany do uzyskania płaskiej, pionowej powierzchni. Tynk schnie przez ok. 10 godzin, po czym może być poddawany obróbce. By przyspieszyć nieco ten etap prac, mimo dość dobrej pogody na zewnątrz, zdecydowalismy się z inwestorem na korzystanie z osuszacza.

Po narzuceniu warstwy tynku na ścianę dla uzyskania gładkiej płaszczyzny wyrównuje się ją łatą

Własny Dom 10/2014

s000_WD10_14_kronika14.indd 80

14-09-10 15:08

etap 14 kronika budowy

na sufity To urządzenie, które wyciąga wilgoć z pomieszczenia – skroplona woda zbiera się w zbiorniczku). Używana też była nagrzewnica na propan-butan. Prace można wykonywać również w warunkach zimowych, jednak temperatura w pomieszczeniach nie może być niższa niż 5°C. Do obróbki tynku używamy zacieraczki. Jest to talerz z różnego rodzaju gąbkami, które zmienia się w zależności od wymaganej struktury tynku. Można dzięki temu uzyskać różne rodzaje uziarnienia – od mocno porowatej płaszczyzny do bardzo gładkiej. Jak inwestor wybiera rodzaj uziarnienia? Nie ma do tego wzorników, po prostu rzucamy tynk i wykonujemy przykładową strukturę, a inwestor ogląda i wskazuje, jaki typ najbardziej mu odpowiada. Nie wszyscy wykonawcy używają zacieraczki – niektórzy wykonują obróbkę ręcznie. Jednak dzięki temu urządzeniu prace postępują szybciej, a efekty estetyczne są znacznie lepsze. Jak się przyłoży dwumetrową łatę, to nie może być widać żadnych wgłębień, górek itp. Robert, inwestor: W trakcie prac pojawiały się problemy. Sufit w piwnicy popękał – prawdopodobnie z uwagi na zbyt szybkie schnięcie (włączyliśmy ogrzewanie i dodatkowe dmuchawy). Popękały również w kilku miejscach ściany w kuchni. Ale wszystko zostało poprawione i teraz jest bez zarzutu.

Dane liczbowe

M. Wartecki, Wartbud: Mieliśmy do otynkowania ponad 700 m2 sufitów i ścian. Standardowo wykonujemy ok. 70 m2 dziennie. Ekipa zwyczajowo składa się z 2-3 osób – nie ma potrzeby zatrudniania większej liczby pracowników ze względu na etapowanie prac. Norma określa grubość tynku na 1,5-2 cm. Tutaj mamy miejsca, gdzie tynk ma 5 cm grubości (czyli zużycie materiału razy 2 i pół!) ze względu na ubytki i nierówności w starych ścianach. Na nowych ścianach jest niewiele ponad 1 cm w najcieńszym miejscu.

Kuchnia (choć nic na to nie wskazuje). W pierwszej kolejności narzucono tynk na ściany, następnie wykonawca robi tzw. szpryc (obrzutkę wstępną) na suficie

Salon. Wyrównywanie takiej połaci sufitu wymaga silnych mięśni rąk. Za to strop jest gładki, ponieważ jest to część nowo dobudowana

Maszyna przygotowująca tynk najczęściej zajmowała miejsce w korytarzu, skąd był najłatwiejszy dostęp do wszystkich pomieszczeń

Odbiór prac M. Wartecki, Wartbud: Odbiór polega na sprawdzeniu płaszczyzny dwumetrową poziomicą i kątownikiem, a wzrokowo ocenia się fakturę (uziarnienie) – czy jest jednolita i ma uziarnienie, jakiego się oczekiwało. Co ciekawe, z mojego doświadczenia wynika, że w innych krajach (np. w Niemczech) nikt tak rygorystycznie nie odbiera prac, nie chodzi z kątownikiem. Ocenia się wizualnie i to wystarczy, bo przecież na co dzień nie dostrzegamy, czy dany fragment ściany ma kąt 90 stopni!

Dla porównania. Z lewej ściana z nałożonym już i wygładzonym tynkiem, z prawej – z warstwą obrzutki wstępnej

10/2014 Własny Dom

s000_WD10_14_kronika14.indd 81

14-09-16 10:10

kronika budowy etap 14

zacieranie Na tej budowie kontrolowali naszą pracę inwestor oraz kierownik budowy. W niektórych pomieszczeniach sufity nie były tynkowane, ponieważ będą tam podwieszane konstrukcje z płyt g-k. Jednak zanim do tego dojdzie, tynk na ścianach musi dobrze wyschnąć. Robert, inwestor: Na tym etapie budowy byliśmy już dość mocno zmęczeni. Od rozpoczęcia budowy minęło już pół roku. Jednak wspominamy ten czas dobrze – wreszcie rozorane ściany zostały zakryte i pojawiły się eleganckie wnętrza. Martwiła nas niepewność, jak długo tynki będą schły, oraz pojawiające się pęknięcia. Kilka razy na sufitach w salonie i w garderobie pojawiła się duża ilość wilgoci. Obawialiśmy się, że to z powodu nieszczelności pokrycia dachowego, ale na szczęście okazało się to naturalnym efektem schnięcia ścian. Dalsze etapy były trochę uzależnione od tempa schnięcia tynków, bo zarówno malowanie jak i kładzenie kafli czy desek podłogowych, a także montaż mebli i wieszanie sufitów.

Zacieraczka to talerz, który pozwala na uzyskiwanie różnych uziarnień (struktur) tynku dzięki zastosowaniu wymiennych gąbek

Jak rozpoznać dobrego wykonawcę M. Wartecki, Wartbud: Jak inwestor ma poznać dobrego wykonawcę? Ciężka sprawa... Niestety, często widzimy tynki wykonane źle, a nawet fatalnie. Moim zdaniem najlepiej korzystać z firmy z polecenia. Przydałby się taki portal zbierający opinie inwestorów, jak to się robi np. na portalach sprzedażowych. Chodzi o to, by nie było niespodzianek typu – firma obniża cenę o złotówkę i zyskuje zlecenie, a potem ze względu na złe wykonawstwo straty są znaczne. Robienie poprawek nie jest tanie i firmy niechętnie się ich podejmują. Poza tym sporo firm budowlanych działa w „szarej strefie”, bez płacenia podatków i składek, a my jako legalnie działająca firma musimy z nimi konkurować cenowo, choć koszty utrzymania mamy znacznie wyższe. Sądzę, że oddzielenie poprzez oceny w internecie dobrych wykonawców od złych byłoby bardzo pożyteczne dla obu stron – wykonawcy i inwestora, który zapłaciłby o 10-15% więcej, jednak miałby gwarancję dobrzej wykonanej usługi, bez przekraczania terminu zakończenia prac itp. Wybierając wykonawcę, nie zawsze warto kierować się ceną, bo cena nie zawsze odzwierciedla to, co otrzyma się w zamian, np. brak listew dylatacyjnych w oknach, tańszy, bardziej rozcieńczony grunt lub jego całkowity brak, albo narożniki znacznie gorszej jakości, które po pewnym czasie rdzewieją itp.

By przyspieszyć schnięcie tynków, stosowano nagrzewnicę oraz osuszacz, który wysysał wilgoć z pomieszczeń po tynkowaniu Ładnie obrobione okno z pustaków szklanych oraz ściana w plamy – jasne połacie to suchy tynk, ciemniejsze – mokry

Inwestor radzi Robert, inwestor: Na podstawie naszych doświadczeń mogę udzielić takich wskazówek: 1. Warto robić tynki w miesiącach letnich, żeby proces schnięcia był możliwie szybki, ale w sposób naturalny. 2. Trzeba zarezerwować sobie na to ok. 8 tygodni (4 na kładzenie + 4 na suszenie). 3. Nie należy próbować przyspieszać procesu schnięcia.

Własny Dom 10/2014

s000_WD10_14_kronika14.indd 82

14-09-10 15:09

Modernizacja

układ pomieszczeń modernizacja

Połączenie sypialni i łazienki

• warianty • aspekty techniczne

Połączenie sypialni i garderoby

SYPIALNIa, ŁAZIENKA I GARDEROBA – RAZEM CZY OSOBNO

fot. L. Kwartowicz

• warianty • sypialnia, łazienka i garderoba jako jedno pomieszczenie

Tekst: Marek Żelkowski

Sygnały do działania: • łazienka zbyt oddalona od sypialni • pragnienie posiadania całkowicie prywatnej strefy w domu • konieczność przechodzenia z sypialni do garderoby przez część wspólną domu w celu przebrania się • brak miejsca na przechowywanie większej liczby ręczników w łazience

dea połączenia tych pomieszczeń nie jest nowa, gdyż sypialnie sąsiadujące z wydzielonymi łazienkami i garderobami od lat można spotkać w projektach oferowanych na rynku, a także w wielu zrealizowanych już budynkach. Jednak tworzenie z wcześniej wymienionych pomieszczeń jednej, wzorniczo oraz funkcjonalnie spójnej przestrzeni jest tendencją w miarę świeżą, którą „przeszczepiono” z wnętrz nowoczesnych hoteli. Tego rodzaju rozwiązanie

ma naprawdę sporo zalet, ale decydując się na nie (zarówno w nowym, jak i modernizowanym domu), należy pamiętać przede wszystkim o dobrej wentylacji pomieszczenia łączącego funkcje sypialni, łazienki oraz garderoby. Tworzenie wielofunkcyjnego pomieszczenia o intymnym charakterze sprawdzi się wyłącznie wtedy, gdy w domu istnieje przynajmniej jeszcze jedna, ogólnodostępna łazienka, z której mogą korzystać inni domownicy, a także goście.

10/2014 Własny Dom

modernizacja2.indd 83

14-09-10 14:07

MODERNIZACJA układ pomieszczeń

Połączenie sypialni z łazienką Sypialnia i łazienka – warianty

W obu wypadkach warto jednak pamiętać o zachowaniu spójności wzorniczej. Dobrze jest wykorzystywać na przykład tę samą kolorystykę oraz podobne materiały wykończeniowe w obu częściach połączonego pomieszczenia. O ile ujednolicenie barw jest sprawą stosunkowo prostą, to w drugim przypadku należy już bardzo uważać i pamiętać o tym, że łazienka jest pomieszczeniem „mokrym”, a zatem nie każdy gatunek drewna może być w nim użyty! Ze względów higienicznych niewskazane są również różnego rodzaju puszyste wykładziny. Jeśli natomiast kolorystyka i faktura ręczników, dywaników lub innych dodatków będzie odpowiadała barwie i fakturze wykładziny w części sypialnej, to takie rozwiązanie można uznać za bardzo dobre z punktu widzenia estetyki pomieszczenia. Niektórzy designerzy proponują inne, nieco odważniejsze podejście do problemu wystroju i zastosowanie kolorów kontrastowych. Decyzja zależy od inwestora, ale warto pamiętać, że w pomieszczeniach, o których mowa, preferowane są raczej barwy jasne.

Bez podziału Wariant, w którym łazienka i sypialnia są ze sobą całkowicie połączone, to rozwiązanie dla osób mających mniej tradycyjne podejście do urządzania domu oraz ceniących wzornicze smaczki. Fakt pozostaje faktem, że sypialnia

jego mieszkańców. Powstaje bowiem strefa dostępna tylko dla wybranych osób, prywatna oraz mająca charakter bardzo intymny. Zdarza się, że część łazienkowa sypialnio-łazienki bywa urządzana za wezgłowiem łóżka. Takie rozwiązanie stosowane jest rzadziej, ale dzięki temu uzyskujemy bardziej naturalny podział pomieszczenia.

projekt: arch. Beata Albrecht, Ajot Pracownia Projektowa

Materiały i barwy

małżeńska, w której łóżko sąsiaduje na przykład z wolno stojącą wanną, może robić nie tylko duże wrażenie estetyczne, ale ma również wartość funkcjonalną – np. rozbierając się do kąpieli, ubrania można kłaść na łóżku. Rozwiązanie takie może również sprawić, że para uzyska poczucie większej swobody i czasowego odseparowania od pozostałej części domu oraz innych

projekt: arch. Beata Albrecht, Ajot Pracownia Projektowa

Wielofunkcyjne pomieszczenie może być jedną, dużą przestrzenią, albo też wnętrzem przedzielonym np. szerokimi drzwiami (rozsuwanymi, ewentualnie składanymi) lub szklaną ścianą (z drzwiami z tego samego materiału). Wszelkie warianty drugiego rozwiązania przeznaczone są dla inwestorów nieco bardziej konserwatywnych. Mają one ponadto taką zaletę, że zachowując optyczną rozległość miejsca, zapewniają wyciszenie odgłosów wody spływającej do wanny lub z prysznica.

sypialnia i łazienka rozdzielone za pomocą tafli z dymionego szkła – powoduje ono, że osoby znajdujące się w obu pomieszczeniach widzą się nawzajem, ale jednocześnie powstaje wrażenie pewnego oddzielenia. Toaleta znalazła się za nieprzezroczystym elementem z czarnego dibondu, dzięki czemu jest niewidoczna z łóżka. W całym wnętrzu użyto dużych płytek ceramicznych o formacie 120 x 120 cm, pod którymi znajduje się ogrzewanie podłogowe. Jednolite pokrycie podłogi scala wizualnie wnętrze

Własny Dom 10/2014

modernizacja2.indd 84

14-09-10 14:08

Łazienka w kontrastowych, żywych kolorach będzie pasować do sypialni o kolorowych ścianach i/lub meblach

Podczas modernizacji starszych domów lub mieszkań w kamienicach (wnętrza o charakterze bardziej tradycyjnym), łącząc dwa pomieszczenia warto przemyśleć wariant, w którym wyburza się ściankę działową, a pozostawia chociażby wolno stojącą futrynę. Przestrzeń zostanie w ten sposób optycznie rozdzielona, a jednocześnie będzie stanowić funkcjonalną całość.

drewno lub materiały drewnopodobne nadadzą łazience stylowy wygląd i pomogą zestroić ją stylistycznie z sypialnianą częścią pomieszczenia. Dostępne współcześnia wyroby są całkowicie odporne na wodę i wilgotne powietrze

fot. Artdevivre

fot. Aquaform

układ pomieszczeń modernizacja

Dla tradycjonalistów Dla osób o zdecydowanie konserwatywnych poglądach na urządzanie wnętrz najlepszym wariantem łączenia sypialni i łazienki pozostaje rozwiązanie tradycyjne z drzwiami oddzielającymi sypialnię od przylegającej do niej łazienki. Osoby ceniące ciszę powinny pomyśleć o stosownym odizolowaniu akustycznym tych dwóch pomieszczeń. Jedną z możliwości jest umiesz-

czenie pomiędzy sypialnią a łazienką tzw. garderoby przechodniej. Takie rozwiązanie bardzo skutecznie tłumi wszelkie hałasy, które powstają podczas wykonywania czynności higienicznych. Dzięki jego zastosowaniu jedna osoba będzie mogła brać prysznic, a druga w tym samym czasie spokojnie spać. Jednocześnie zaś pojawiają się trzy połączone pomieszczenia (więcej o tym na końcu artykułu).

Sypialnię i łazienkę można również symbolicznie rozdzielić w taki sposób, że każda część będzie się znajdować na innym poziomie. Nawet stosunkowo niewielka różnica (schody mające jeden lub dwa stopnie) sprawi, że podział będzie bardzo wyraźny, a jednocześnie obędzie się bez pełnych ścian działowych. Warto zadbać o to, by stopień był wyraźnie widoczny dla osoby wchodzącej do pomieszczenia. Można go więc wyróżnić innym kolorem płytek albo umieścić na nim jakiś ornament. Dobrym rozwiązaniem, dodatkowo podkreślającym odmienne funkcje obu części pomieszczenia, jest zastosowanie odmiennego pokrycia podłogi – innego formatu (np. w sypialni większe płytki, w łazience mniejsze), innego koloru lub nawet innego materiału (np. deski w sypialni, płytki w łazience).

fot. Roca

Uwaga – stopień

łazienka oddzielona od sąsiadującego pomieszczenia różnymi poziomami podłogi – takie rozwiązanie pozwala na wyraźne oddzielenie dwóch stref przy jednoczesnym połączeniu ich w jedną przestrzeń. W pokazanym przykładzie zastosowano też różne pokrycia podłogi – płytki i deski

10/2014 Własny Dom

modernizacja2.indd 85

14-09-10 14:09

MODERNIZACJA układ pomieszczeń

Aspekty techniczne Łączenie pomieszczeń o różnych funkcjach jest wyzwaniem nie tylko dla zmysłu estetycznego i wzorniczego ludzi korzystających z takiego rozwiązania. Aby w pełni cieszyć się zaletami wynikającymi ze scalenia łazienki i sypialni w jedną przestrzeń, należy zapewnić w takim pomieszczeniu sprawnie działającą wentylację. To warunek konieczny! Jeżeli jest to tylko wentylacja grawitacyjna, warto wspomóc ją wentylatorem z czujnikiem wilgoci (higrosterowalnym). Gdy stężenie pary wodnej w powietrzu stanie się zbyt duże (np. po długiej kąpieli), włączy się on automatycznie. Doskonałym rozwiązaniem jest okno w części łazienkowej. Niektórzy designerzy proponują nawet umieszczenie właśnie w tamtym obszarze wyjścia na taras.

lubi poświęcać zbyt wiele czasu na sprzątanie, lepiej aby zrezygnował z takiego rozwiązania. Kamień z parującej wody osadzi się bowiem z pewnością, a szyby pokryte szaro-białymi zaciekami nie wyglądają estetycznie.

Ogrzewanie Temperatura w łazience jest przeważnie znacznie wyższa niż w sypialni. Wiąże się to z tym, że odczuwanie ciepła i zimna przez człowieka ma przeważnie charakter subiektywny.

fot. Aquaform

Ważna wentylacja

Kamień na szkle Decyzja o rozdzieleniu pomieszczeń dużymi taflami szkła to jednocześnie decyzja o konieczności częstego usuwania kamienia osadzającego się na ich powierzchni. Jeżeli ktoś nie

wanna umieszczona w rogu i blisko grzejnika – w takiej sytuacji najłatwiej będzie zapewnić kąpiącej się osobie komfort cieplny bez jednoczesnego przegrzewania przylegającej sypialni

projekt: arch. Marta Kruczyk, www.inmagine.pl

łazienka oddzielona od sypialni przy pomocy drzwi przesuwnych z mlecznego szkła. Takie rozwiązanie zapewnia jednocześnie połączenie pomieszczeń i prywatność podczas kąpieli, jeśli ktoś w danym momencie jej potrzebuje. Podłoga w sypialni pokryta jest deskami, w łazience – płytkami tworzącymi tradycyjną szachownicę. Regularne dbanie o to, by na szkle nie odkładał się kamień, pozwoli długo cieszyć się stylem tego wnętrza

Własny Dom 10/2014

modernizacja2.indd 86

14-09-10 14:10

Jeżeli przynajmniej jedna z osób korzystających z otwartej sypialnio-łazienki jest wrażliwa na chłód, a nie ma możliwości rozdzielenia obu części za pomocą kurtyn powietrznych (to drogie rozwiązanie), np. wolno stojąca wanna nie jest dobrym pomysłem. Jeśli bowiem nagrzejemy całe pomieszczenie do wysokiej temperatury, przy której kąpiel (a także jej opuszczanie) stanie się przyjemnym doznaniem, to mogą się pojawić problemy z wypoczynkiem nocnym – wielu osobom po prostu trudno jest zasnąć, gdy w sypialni jest za gorąco. Jeżeli natomiast zachowamy temperaturę charakterystyczną dla sypialni, to z kolei kąpiel może okazać się mało satysfakcjonująca z uwagi na odczuwalny w łazience chłód (dla większości ludzi komfortowa temperatura do spania pod kołdrą to ok. 20oC, do kąpieli – ok. 24oC).

fot. Villeroy & Boch

układ pomieszczeń modernizacja

podział i połączenie jednocześnie – osoba leżąca na łóżku nie widzi strefy z sanitariatami (zdjęcie zostało wykonane nieco bardziej z boku), a jednocześnie pomieszczenie wciąż stanowi jedną całość

Jeżeli w przestrzeni łączącej funkcje sypialni oraz łazienki planowany jest również sanitariat, to najlepiej przeznaczyć do tej funkcji możliwie w pełni odseparowaną optycznie, a także dobrze wentylowaną część pomieszczenia. Nawet jeśli sypialnia i łazienka mają być całkowicie połączone w jedno pomieszczenie, sedes i bidet powinny znajdować się we

wentylator w łazience może mieć estetyczną osłonę, przez co znakomicie wkomponuje się nawet w bardzo nowoczesne, designerskie wnętrze

wnęce lub być osłonięte ścianką działową. Ta ostatnia nie musi sięgać sufitu – może osłaniać osobę korzystającą z toalety, a jednocześnie umożliwiać komunikację głosową. Osoby pragnące jeszcze większej intymności mogą umieścić toaletę w osobnym, małym pomieszczeniu z drzwiami – wówczas łazienka jest całkowicie połączona z sypialnią, a sanitariaty całkowicie od niej oddzielone.

fot. Osram

Toaleta

Warto pamiętać również o właściwym oświetleniu. Relaksacyjny oraz intymny charakter sypialnio-łazienki sugeruje zastosowanie (oprócz wariantu pełnego) oświetlenia punktowego lub bocznego, które nada pomieszczeniu odpowiedni nastrój. Doświetlić należy przede wszystkim wannę oraz umywalkę i lustro – ma to znaczenie zarówno funkcjonalne, jak i estetyczne.

fot. Dospel

Oświetlenie

punktowe oświetlenie w łazience przy pomocy diod LED szczególnie pasuje do wnętrz nowoczesnych, a jednocześnie pozwala oszczędzać energię elektryczną

10/2014 Własny Dom

modernizacja2.indd 87

14-09-10 14:10

MODERNIZACJA układ pomieszczeń

Połączenie sypialni z garderobą Sypialnia i garderoba – warianty Garderoba usytuowana przy sypialni to w nowoczesnych wnętrzach niemal standard. Nie musi ona być oddzielona pełnymi drzwiami na zawiasach – odsunięcie drzwi rozsuwanych może łączyć ją z sypialnią w jedno duże pomieszczenie. Niestety, w przypadku pomieszczeń modernizowanych jej wykonanie nie zawsze jest możliwe. Czasami rozkład pokojów w budynku nie daje na to najmniejszej szansy. Warto wówczas pomyśleć o drobnych zmianach w obrębie sypialni, które pozwolą cieszyć się osobną przestrzenią do przechowywania ubrań.

Jedna z możliwości polega na zagospodarowaniu obszaru za wezgłowiem łóżka. Jeżeli po jego odsunięciu od ściany uzyskamy przestrzeń o szerokości 1,2-1,4 m, a jednocześnie nie pojawią się problemy ze swobodnym poruszaniu się po pomieszczeniu, to można spróbować urządzić garderobę z prawdziwego zdarzenia. Oddzielenie przestrzeni za wezgłowiem za pomocą ścianki z płyt g-k, konstrukcji tzw. szafy wnękowej do zabudowy lub kotary stwarza przestrzeń, po której można swobodnie się poruszać wzdłuż półek, koszy, szuflad i wieszaków.

fot. K. Czaja

Za wezgłowiem łóżka

garderoba za wezgłowiem łóżka, oddzielona od sypialni za pomocą ścianki działowej obłożonej drewnem. W razie potrzeby można ją też zamknąć przesuwnymi drzwiami z mlecznego szkła. Jednocześnie zwraca uwagę niewielka łazienka, do której wejść można tylko z sypialni

Wariantem najbardziej oszczędnościowym jest ustawienie zwykłej szafy ubraniowej (przeważnie mają one ok. 60 cm głębokości) za wezgłowiem łóżka w taki sposób, aby jej front znajdował się od strony ściany („plecy” od strony sypialni). W zależności od szerokości szafy można urządzić jedno lub dwa wejścia do garderoby przesłonięte kotarami. Uzyskuje się w ten sposób pomieszczenie do którego można swobodnie wejść, dokonać wyboru ubrań, a nawet przebrać się bez większych przeszkód. W takim pomieszczeniu warto zatem zawiesić lustro oraz zadbać o odpowiednie oświetlenie.

fot. Komandor

Garderoba-szafa

półprzezroczyste przesuwne drzwi tylko częściowo oddzielają garderobę od sypialni. Po ich odsunięciu powstaje jedno duże pomieszczenie – przebieranie się jest zatem bardzo komfortowe

Własny Dom 10/2014

modernizacja2.indd 88

14-09-10 14:11

układ pomieszczeń modernizacja

Światło i wentylacja Warto też pamiętać, że w pomieszczeniu, które jest połączeniem garderoby oraz sypialni, okna powinny być jak najczęściej zasłonięte. Pozwoli to uniknąć odbarwiania się ubrań. Bez względu na to, na jaki wariant garderoby zdecyduje się inwestor, zawsze powinien pamiętać o właściwej wentylacji owego pomieszczenia. Jej brak może bardzo niekorzystnie oddziaływać na przechowywaną odzież i prowadzić nawet do jej trwałego uszkodzenia.

garderoba-szafa to rozwiązanie znacznie wygodniejsze niż zwykła szafa na ubrania, przeznaczone do mniejszych sypialni i przydatna w sytuacji, gdy chcemy dobudować garderobą w sypialni w istniejącym już domu (a pomieszczenie to rzadko jest na tyle duże, by wydzielić z niego garderobę-pokój)

fot. Elfa

Garderoba nie musi być jednak oddzielona od sypialni. Może mieć również charakter otwarty. Trzeba jednak pamiętać, że nakłada to na jej użytkowników obowiązek stałego utrzymania porządku. O ile bowiem wyeksponowane lub elegancko poukładane ubrania mogą stanowić element dekoracyjny, o tyle bałagan zawsze wprowadza do wnętrza czynniki chaosu i braku dbałości o estetykę.

fot. Komandor

projekt: arch. Katarzyna Karaszewska, www.karaszewska.com.pl

Sypialnia, łazienka i garderoba razem

przechowywanie ręczników w garderobie to naturalne rozwiązanie, gdy przylega ona do łazienki. Biała kolorystyka garderoby pasuje do wystroju łazienki

duża garderoba przy łazience może przypominać nieco szatnię w obiektach sportowych – łącznie z ławeczką do przebierania się

Tego rodzaju pomieszczenie może pełnić przy okazji również funkcję pralni, a nawet prasowalni (warto, aby było wówczas wyposażone w okno). Ponieważ bliskość „mokrego” pomieszczenia nie sprzyja przechowywaniu tkanin, należy zadbać o to, aby drzwi oddzielające garderobę od łazienki były szczelne, a pomieszczenie miało sprawną i wydajną wentylację. Jeśli garderoba jest garderobą przechodnią (np. rozdziela łazienkę i sypialnię), wówczas ubrania, ręczniki, pościel itp. najlepiej jest przechowywać w zamkniętych szafach (chroni to przed kurzem i przypadkowym zabrudzeniem). Wbrew temu, co mogłoby się wydawać, łączenie sypialni z łazienką i garderobą w jedną przestrzeń funkcjonalną nie jest zadaniem łatwym – w każdym razie z całą pewnością nie sprowadza się do wyburzenia ścianek działowych! Dlatego też nie warto robić wszystkiego na własną rękę, ale skorzystać z usług architekta wnętrz. Nawet idealny projekt, uwzględniający wszelkie życzenia klienta, stanie się jedynie bezwartościowym świstkiem papieru, jeżeli w ślad za nim nie pójdzie rzetelne wykonawstwo – dlatego wybór fachowych wykonawców także ma znaczenie.

10/2014 Własny Dom

modernizacja2.indd 89

14-09-10 14:11

ARCHITEKTURA • etap inwestycji • najlepsza lokalizacja • rośliny • konserwacja • zacienienie • materiały

Tarasy fot. A. Daczkowski

dr Marta Weber-Siwirska Adiunkt w Instytucie Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu; właściciel firmy MWS, zajmującej się projektowaniem ogrodów i terenów zieleni publicznej mws.biuro@gmail.com

aras może stać się wygodnym i urokliwym przedłużeniem części mieszkalnej domu, jego letnim salonem. Jednak aby rzeczywiście mógł spełnić taką funkcję w polskie aurze, w czasie jego budowy należy pogodzić ze sobą wiele – często sprzecznych – wskazówek. – W pierwszym kroku właściciele domu powinni przemyśleć, ile będą mieli czasu na odpoczynek na tarasie. Czy będą to tylko weekendy, czy też w grę wchodzą również dni powszednie. Czy więcej czasu i ochoty na przesiadywanie na tarasie będą mieli rano, czy też po południu i wieczorem. Należy zwrócić uwagę na to, jak liczna jest rodzina, w jakim wieku są dzieci, a dorośli – w jakiej kondycji. – tłumaczy dr Marta Weber-Siwirska, architekt krajobrazu.

fot. Ł. Rajchert

NASZ EKSPERT

Tekst: Andrzej Daczkowski

Wyobraźmy sobie sytuację zapracowanej rodziny z trójką dzieci, która rano udaje się do pracy i szkół; wszyscy cieszą się wyśmienitym zdrowiem i są aktywni sportowo, ale niezbyt lubią słońce. Dla takiej rodziny taras powinien być na tyle obszerny, by wszyscy się na nim wygodnie zmieścili, ale nie na tyle duży, by zabierał dużą część działki, gdzie można grać np. w badmintona czy w piłkę. Ich taras nie powinien znajdować się od wschodu i południa – najlepsza lokalizacja to zachód. Może być podwyższony, a do ogrodu będzie się schodziło po 3-5 schodach. – Właśnie takiej działki nasi inwestorzy powinni szukać – z możliwością wybudowania ładnego tarasu od strony zachodniej – mówi nasz ekspert dr Marta Weber-Siwirska.

Własny Dom 9/2014

WD10_14_arch.indd 90

14-09-16 10:33

otoczenie domu ARCHITEKTURA

Na którym etapie inwestycji 01. Pergola z pni brzóz 02. Schematyczny przekrój przez łóżko pokryte roślinnością 03. Połączona warstwa wegetacyjna i odwadniająca 04. Geowłóknina / warstwa filtrująca 05. Termoizolacja 06. Izolacja przeciwkorzeniowa / hydroizolacja 07. Strop 08. Ogranicznik z blachy ocynkowanej 09. Bambusowa deska tarasowa 10. Legary

3 2

5 7

rys. Kamila Furmańczyk

fot. xxxxxx

fot. Kowalstwo Artystyczne Krzysztof Janowicz

Taras stropowy i na gruncie wymagają innej konstrukcji. O wiele bardziej wymagający jest stropowy – szczególnie wtedy gdy pod nim znajdzie się ogrzewane pomieszczenie mieszkalne. Taki taras musi być perfekcyjnie zaizolowany

rys. Lafarge

W najlepszej sytuacji są inwestorzy poszukujący działki lub budujący nowy dom. Są ograniczeni jedynie wielkością działki oraz otaczającymi ją widokami. W znacznie gorszej sytuacji są remontujący stary dom. Dla idealnego usytuowania tarasu mało kto będzie się decydował na zupełną zmianę funkcji pomieszczeń i nowe poprowadzenie instalacji – to po prostu bardzo duże koszty. – Jeśli jesteśmy na wstępnym etapie inwestycji, jeszcze przed wyborem projektu – możemy rozważać wszystkie możliwości – mówi dr Marta Weber-Siwirska. – To niekoniecznie musi być taras na gruncie, ale być może najlepszym dla naszych potrzeb i lokalizacji działki okaże się obszerny taras na piętrze wykończony płytkami, drewnem czy też w formie roślinnego dachu. Tego typu wybory mają tak duże znaczenie architektoniczne i konstrukcyjne, że trudno jest na bardzo późnym etapie inwestycji zapragnąć np. dachu zielonego, choćby z powodu bardzo dużych obciążeń konstrukcyjnych. A nawet jeśli będzie to możliwe, nie zawsze będzie można tak zakomponować wszystkie elementy (wraz z poręczami, obrzeżami, roślinami, kolorem i fakturą materiału), by dom z tarasem stanowił jedną, atrakcyjną wizualnie i funkcjonalnie całość. Dlatego zalecam, by wszystko przemyśleć na etapie projektowym.

Najlepsza lokalizacja Co może zdecydować o takim usytuowaniu tarasu? Choćby niechęć mieszkańców do słońca (np. charakterystyczna dla osób o jasnej karnacji i rudych włosach) czy też możliwość wybudowania dwóch tarasów – na czas słoneczny i pochmurny.

Taras otwarty np. na własny sad to lokalizacja, która zapewni nam wiele ładnych widoków od wiosny po jesień

fot. Ł. Rajchert

Nie ma jednej najlepszej lokalizacji dla wszystkich, choć istnieją pewne ogólne zasady, którymi można się kierować. – W warunkach polskich wyjątkowo rzadko spotykana jest lokalizacja od strony północnej – mówi dr Marta Weber-Siwirska. – Mamy wówczas kłopot z niskimi temperaturami, szczególnie gdy lato nie jest upalne, a temperatury oscylują w granicach 20oC. W takiej lokalizacji dość szybko swoją aktywność rozpoczynają komary. Nie ma tak wielu pięknych roślin, dla których tego typu zacienione miejsce byłoby najlepsze.

10/2014 Własny Dom

WD10_14_arch.indd 91

14-09-10 11:00

ARCHITEKTURA otoczenie domu

Wąski taras z ograniczonym widokiem zamkniętym gęsto posadzonymi krzewami zapewni intymność gospodarzom

fot. Buszrem

fot. T. Augustyn

Duży taras usytuowany na styku ścian budynku w kształcie litery L i z widokiem na skalniak

Głęboki taras z niewielkim podcieniem w postaci balkonu. Ozdobą tarasu są piękne rośliny doniczkowe, które zimą trafią do cieplejszego miejsca

fot. Semmelrock

fot. Rouwdach

Taras nieprzylegający bezpośrednio do budynku, do którego prowadzi wygodna ścieżka

Nasza specjalistka osobiście poleca ekspozycję wschodnią i zachodnią, połączoną z południową. – Rano oraz popołudniami na tarasie nie będą panowały wysokie temperatury, a słońce nie zdoła rozgrzać nawierzchni tarasu do 50oC, co zdarza się podczas upałów – tłumaczy dr Marta Weber-Siwirska. – Ponadto tego typu lokalizacje odpowiadają osobom pracującym, wychodzącym do pracy na godz. 8-9, a wracającym o 17-18. W miesiącach letnich mogą obserwować wschodzące łagodne słońce przy porannej kawie lub delektować się kolacją przy zachodzącym słońcu. Lokalizacja, o której na ogół wszyscy odruchowo myślą, czyli południowa, wymaga bezwzględnej ochrony przed słońcem, tj. różnych form zacienienia. Na pewno nie jest to dobre miejsce na urządzanie grilla w słoneczną pogodę, a nawet na dłuższe opalanie. Kąpiele słoneczne nad morzem, jeziorem lub w górach wiążą się z odczuwaniem powiewów zimniejszego i orzeźwiającego powietrza. Na osiedlach domów jednorodzinnych powiewy takie są o wiele słabsze, co w połączeniu z wysoką temperaturą może być trudne do zniesienia. Rozwiązaniem może być taras okalający dom, ale zabiera on dość dużo miejsca, choć – jak zaznacza nasza specjalistka – czasem może to być dobre rozwiązanie dla osób niezamierzających poświęcać wiele czasu roślinom w ogrodzie.

Własny Dom 9/2014

WD10_14_arch.indd 92

14-09-10 12:21

spis_ok.indd 93

14-09-11 09:56

ARCHITEKTURA otoczenie domu

Rośliny na tarasie

fot. Libet

też pochodzić nawet z innej szerokości geograficznej, w tym krajów tropikalnych, jednak zimą należy im zapewnić ciepłe schronienie, a latem – systematyczne podlewanie. – W przypadku posiadania dzieci warto zrezygnować z roślin trujących – zwraca uwagę nasza specjalistka. – Zaliczamy do nich m.in. labelię, złotokap pospolity, cis pospolity czy tojad. Trujący jest też sok ze ściętych kwiatów konwalii.

rys. Marta Streker

Pierwsza ważna decyzja, jaką należy podjąć na początku: czy decydujemy się na uprawę gruntową, czy też doniczkową. W pierwszym przypadku skazujemy się na grunt rodzimy. Wprawdzie możemy nawieźć na działkę nową ziemię, ale zazwyczaj oznacza to dołożenie jedynie niewielkiej warstwy humusu. – W przypadku rodzimego gruntu najlepiej rozejrzeć się po okolicy i zdecydować się na typ roślinności tam występujący – np. do ziem suchych, piaszczystych czy też gruntów gliniastych – tłumaczy dr Marta Weber-Siwirska. – Za każdym razem wybór będzie bardzo duży – np. w przypadku piasków będą to rokitniki, kostrzewy, wydmuszyce, różnego rodzaju sukulenty. Nie muszą koniecznie przypominać pustynnego skalniaka – możliwości aranżacji jest znacznie więcej. Należy zapewnić im ekspozycję południową i jak najbardziej nasłonecznioną. W przypadku miejsc stale zacienionych świetnie sprawdzają się paprocie (odstraszają komary) czy bluszcze. W przypadku uprawy donicowej możliwości jest znacznie więcej – rośliny mogą być przestawiane z miejsca na miejsce, w zależności od uznania i potrzeb właścicieli domu. Mogą

taras zlicowany z trawnikiem z rośliną ozdobną usytuowaną w specjalnym miejscu „w środku” tarasu. Otaczający ją żwir może również pełnić rolę nawierzchni tarasowej

głość dyszy od desek powinien podać ich producent. Przede wszystkim jednak należy zadbać o czystość w odstępach między deskami, gdzie lubią się gromadzić liście i inne odpadki organiczne, które są pożywnym pokarmem dla pleśni. Usuwa się je najwygodniej za pomocą wody podanej z węża ogrodowego. Na pewno więcej czasu na konserwację przeznaczymy w przypadku tarasu drewnianego położonego od strony północnej, czyli zacienionej, i niczym nieosłoniętego.

deski kompozytowe wystarczy 2-3 razy w roku dokładnie umyć

fot. Deceuninck

Nie każda nawierzchnia tarasu wymaga zabiegów konserwacyjnych ze strony użytkownika. Zdecydowanie najmniej uciążliwe jest wykończenie z klinkieru czy kostek betonowych. Praktycznie nie wymagają one żadnych zabiegów chroniących przed słońcem, wodą czy niskimi temperaturami. Są trwałe i nie tracą koloru przez wiele dziesiątków lat. Inaczej jest z materiałami drewnianymi. Deski należy raz w roku olejować, aby były odporne na wilgoć, a tym samym na butwienie, gnicie czy wypaczanie się. Nieco mniej kłopotów będziemy mieli z deskami kompozytowymi. Wymagają one 2-3 razy w roku dokładnego wymycia, np. za pomocą myjek ciśnieniowych. Maksymalne ciśnienie i odle-

fot. Joniec

Konserwacja

Własny Dom 10/2014

WD10_14_arch.indd 94

14-09-10 11:02

otoczenie domu ARCHITEKTURA

Forma zacienienia tarasu może być bardzo różna. Typowym architektonicznym sposobem, wynikającym z kształtu bryły domu, jest wykonanie podcienia. Musi być odpowiednio głęboki, by był skuteczny, a zarazem nie za głęboki, by zbytnio nie zacieniał pomieszczenia znajdującego się za nim. W tej kwestii wiele zależy od usytuowania budynku. Zaletą takiego rozwiązania jest to, że nie ulega ono awariom, nie wymaga konserwacji etc. Ruchomym elementem zacieniającym jest markiza, która może otwierać się ręcznie lub automatycznie. Do dużych skrzydeł zaleca się pełną automatykę z czujnikiem wiatru. W przypadku wystąpienia zbyt mocnych podmuchów, mogących uszkodzić markizę, jest ona zwijana. – Świetnym sposobem na zacienienie tarasu są również różne gatunki roślin – przypomina dr Marta Weber-Siwirska. – Drzewa liściaste posadzone blisko tarasu zapewnią nam cień latem, a jesienią, po zrzuceniu liści, wpuszczą

fot. Semmelrock

Zacienienie

Markiza zapewnia „ruchomy” podcień. Latem może zabezpieczyć domowników i pomieszczenia przed słońcem, jesienią i zimą zostanie schowana i nie będzie przeszkodą dla promieni słonecznych

światło w głąb domu. Można stosować również różnego rodzaju pnącza, które po kilku latach wzrostu na konstrukcjach typu pergola będą tak gęste, że zapewnią nam wystarczający cień na tarasie. Tego typu zacieniania będą żyły wraz z

porami roku. Wiosną lub latem zagwarantują nam kwiaty, latem soczystą zieleń, jesienią feerię barw, a zimą grę światła przebijającego się przez nagie gałęzie. Taras będzie też bardziej wtopiony w ogród.

W przypadku tarasu drewnianego z naturalnych materiałów do wyboru mamy nieco słabsze drewno rodzime (np. sosnowe) oraz bardzo wytrzymałe drewno egzotyczne (tatajuba, meranti itp.) – jest ono jednak o wiele droższe. Jeszcze

innym rozwiązaniem są deski kompozytowe. Obydwa rozwiązania montuje się na legarach, które dystansują deski od gruntu i przenikającej z niego wilgoci, które mogłaby spowodować wypaczanie się desek.

fot. DLH

Obecnie najpopularniejsze rozwiązanie to kostka betonowa. Można ją kupić praktycznie w dowolnym kształcie, kolorze i fakturze, dowolnej imitacji innego materiału (kamienia, drewna), z efektami postarzenia etc. To bardzo odporny materiał, którym możemy wyłożyć nie tylko taras, ale również podjazd i ścieżki ogrodowe. Cegły klinkierowe są niezwykle twarde i odporne na różnego rodzaju uszkodzenia. Nadają się zarówno do aranżacji tradycyjnych, rustykalnych, jak i nowoczesnych, szczególnie w połączeniu np. ze stalą czy betonem. Jednak najczęściej układane są tradycyjnie – w jodełkę, blokowo czy płytkowo. Nawierzchnie z kamienia naturalnego należą do jednych z najdroższych. Dostępne są tu małe równe formaty, ale i duże, nierównomierne płyty, co umożliwia naturalne, tzw. dzikie ułożenie. Przede wszystkim stosuje się kostki kamienne – np. granitowe, bazaltowe czy sjenitowe.

fot. Praktiker

Materiały

Na tarasy stosuje się deski ryflowane, posiadające wydrążone rowki, co zapewnia bezpieczeństwo nawet po deszczu

płytki gresowe stosowane na taras muszą być mrozoodporne i niezbyt śliskie, by zapobiec poślizgnięciom

10/2014 Własny Dom

WD10_14_arch.indd 95

14-09-10 11:02

WOKÓŁ DOMU samochód na posesji

Umiejscowienie garażu i podjazdu jest bardzo ważne ze względu na komfort korzystania z posesji. Oto kilka wskazówek, którymi warto się kierować podczas planowania miejsca na podjazd

fot. WIŚNIOWSKI

Tekst: Katarzyna Kowalska

Podjazd i garaż

sytuowanie pomieszczeń w domu względem stron świata odgrywa istotną rolę nie tylko w kwestii odpowiedniego wykorzystania energii słonecznej. Optymalne rozmieszczenie poszczególnych wnętrz to także funkcjonalne i komfortowe użytkowanie domu. Jak zatem zaplanować układ salonu, kuchni oraz garażu z podjazdem? Projektanci uważają, że najlepszą stroną dla wjazdu na działkę jest północ lub wschód.

Dzięki temu możemy swobodnie zaplanować pozostałą przestrzeń domu tak, aby w naturalny sposób cieszyć się światłem słonecznym, dopasowanym do poszczególnych typów pomieszczeń. Nie każda jednak działka posiada wjazd z mniej słonecznej strony. Na szczęście szeroki wybór projektów z wjazdem i garażem usytuowanym od zachodu oraz południa pozwoli na budowę wymarzonego domu wraz z idealnym układem pomieszczeń wewnątrz.

Ponadto kilka dodatkowych zabiegów pomoże rozwiązać problem zbyt dużego nasłonecznienia lub jego braku. 8/2014 Własny Dom Więcej informacji

www.wisniowski.pl www.budus.pl www.hormann.pl www.e-bramy.pl

www.nice.pl www.migas-door.pl www.sommer-polska.pl www.libet.pl

Własny Dom 10/2014

wokol_domu_podjazd_garaż.indd 96

14-09-10 15:58

samochód na posesji WOKÓŁ DOMU

Garaż i podjazd: północ oraz wschód okien w ścianie wschodniej pozwoli na budzenie się ze słońcem.

Jaki garaż i podjazd wybrać? W związku z tym, że północ oraz wschód nie są najbardziej nasłonecznionymi stronami, możemy pozwolić sobie na dużą dowolność w wyborze bramy garażowej oraz materiału, z którego wykonamy podjazd. Poza kolorami i wzorami warto też jednak pomyśleć o zabezpieczeniu garażu przed zimą. Z uwagi na towarzyszące tej porze roku niskie temperatury, opady śniegu oraz silny wiatr, garaż może potrzebować doRysunek ilustruje wędrówkę słońca w ciągu dnia – najmocniej oświetla ono wschodnią, południową i zachodnią cześć budynku (czarna bryła) stojącego na działce (żółta płaszczyzna). Widać na nim też, że wjazd do garażu (szara płaszczyzna) jest oświetlony od rana do południa

datkowej ochrony przed wyziębieniem. W tym wypadku wystarczy zamontować bramę o wysokiej izolacyjności termicznej. Jeśli obawiamy się niskiej temperatury w garażu lub pełni on jednocześnie funkcję pomieszczenia gospodarczego, możemy wstawić kilka niewielkich okien na zewnętrznej ścianie.

Plusy i minusy Główną zaletą umieszczenia garażu oraz wjazdu od strony północnej lub wschodniej jest brak silnego nasłonecznienia. To ważne także w przypadku, kiedy chcemy późnym popołu-

W . s. A

fot. H. Tomasiewicz

onk

Cze

fot. WIŚNIOWSKI

Dom z wjazdem od północy lub wschodu stwarza doskonałe warunki do rozmieszczenia pomieszczeń. Pokojami z widokiem na drogę mogą być wtedy kuchnia i spiżarnia – dzięki temu wnętrza, w których przechowujemy żywność, nie będą się mocno nagrzewały. Północ to także doskonała strona na wejście, pomieszczenie gospodarcze czy garaż, a więc pomieszczenia niewymagające utrzymywania wysokiej temperatury. Dzięki temu takie pokoje, jak salon, gabinet czy sypialnie, znajdą się tam, gdzie będą bezpośrednio oraz odpowiednio oświetlone. Optymalne położenie sypialni to strona wschodnia z uwagi na odpowiednią odległość od hałasów z ulicy, natomiast dla salonu najlepsze będzie południe lub zachód – koniecznie z widokiem na słoneczny ogród. Droga od strony wschodniej jest równie dobrym rozwiązaniem dla funkcjonalnego rozmieszczenia pomieszczeń. Jeśli możliwe będzie zlokalizowanie wejścia z boku budynku, od strony północnej, to układ pokoi może być zbliżony do optymalnego. Wejście od strony wschodniej też jest korzystne, szczególnie na szerokich działkach. Strona wschodnia (a także północno- i południowo-wschodnia), to miejsce idealne na sypialnię. Zaprojektowanie

Duża przestrzeń przed garażem umożliwia łatwe manewrowanie samochodem przed domem. W sytuacji, gdy wjazd na posesję znajduje się przy ulicy, strefę wypoczynku – jeśli pozwala na to wielkość działki – warto zaplanować z drugiej strony domu

usytuowanie wjazdu do garażu dobrze jest zaprojektować w taki sposób, aby było zawsze nasłonecznione, dzięki temu – nawet zimą – jak tylko temperatura zmieni się na dodatnią, śnieg będzie szybko topniał, a właściciele nie będą mieli tyle pracy z odśnieżaniem posesji

10/2014 Własny Dom

wokol_domu_podjazd_garaż.indd 97

14-09-10 16:00

WOKÓŁ DOMU samochód na posesji

dniem zostawić samochód na podjeździe, aby go umyć lub pojechać na zakupy. Umieszczenie garażu w tym miejscu pozostawia również większą dowolność w planowaniu pozostałych pomieszczeń domu – szczególnie salonu, który potrzebuje dłuższej obecności słońca w ciągu dnia. Dlatego też jest to niewątpliwa zaleta umieszczania garażu z tej strony świata. Minusem takiej lokalizacji podjazdu i garażu

może być jedynie potrzeba docieplenia bramy garażowych, aby ochronić garaż przed niekorzystnym wpływem warunków pogodowych – jest to ważne szczególnie zimą. Jeśli mamy bramę z tej strony trzeba się liczyć z tym, że w czasie bardzo mroźnej zimy trzeba będzie zadbać o odmrażanie zamków. Inwestor powinien się również liczyć z tym, że umieszczenie garażu z tej strony świata będzie skutkowało dłuższym

utrzymywaniem się śniegu na nawierzchni, a to z kolei zmusi go do częstszego odśnieżania. Można temu jednak zaradzić montując na podjeździe system antyoblodzeniowy, który sprawi, że śnieg nie będzie się tak długo utrzymywał. System taki nie musi być umieszczany na całej powierzchni podjazdu, wystarczy tylko dwie cienkie linie, po których będzie można przejechać samochodem.

Dom z wjazdem od południa lub zachodu wydawać się może nienajlepszym rozwiązaniem. Jednak odpowiednie zagospodarowanie przestrzeni pozwoli na rozmieszczenie pomieszczeń tak, aby wykorzystać promienie słoneczne i cieszyć się funkcjonalnym wnętrzem. Od strony południowej oraz zachodniej pomieszczenia będą doświetlone w godzinach popołudniowych. Jest to bardzo cenne oświetlenie, dlatego najlepiej, aby od tej strony znalazły się takie pokoje, jak salon, jadalnia czy biblioteka. Doskonałym pomysłem będzie także umieszczenie od południa lub zachodu wyjścia na taras, szczególnie gdy posiadamy ogród. Jeśli wjazd znajduje się od strony południowej, a my dysponujemy dużą działką, warto usytuować

dom jak najdalej od ulicy, z wejściem od strony wschodniej, dzięki czemu swobodnie rozmieścimy pomieszczenia. W przypadku małej działki – być może kosztem optymalnego oświetlenia pomieszczeń – będziemy musieli wybrać spokój i komfort mieszkańców. Salon oraz kuchnię można wtedy umieścić od strony północnej, natomiast garaż, pomieszczenie gospodarcze i ewentualnie gabinet, a nawet sypialnie – od strony frontowej, czyli południowej. Zachód również nie jest lubianą przez architektów stroną, jednak rozwiązaniem może być umieszczenie budynku prostopadle do drogi oraz usytuowanie wejścia z boku, od północy. Jest to dobry pomysł w przypadku szerokiej działki, która nie ograniczy widoku z salonu. Na wą-

fot. WIŚNIOWSKI

Garaż i podjazd: południe oraz zachód

bramy przesuwne samonośne powinny się znajdować 5-10 cm nad powierzchnią gruntu

skich działkach dobrze jest umieścić dom z dala od drogi, z układem pomieszczeń podobnym, jak przy drodze od północy. W tej sytuacji garaż i wejście znajdą się od strony zachodniej.

fot. Wienerberger

Odpowiedni garaż oraz podjazd

Nie każdy inwestor ma na tyle dużą działkę, aby można było na niej swobodnie manewrować autem. Nie jest to jednak najważniejsze – projektując dom, warto go bowiem przede wszystkim usytuować tak, aby był on naturalną granicą oddzielającą ogród i strefę wypoczynku od ulicy

Garaż od południa lub zachodu narażony jest na silne działanie słońca przez większą część roku. Warto o tym pamiętać, wybierając bramę garażową. Pomyślmy o dobrej jakości materiale, który nie podda się gorącym promieniom, nie będzie się nagrzewał oraz nie straci w szybkim czasie swojego koloru. Dobrym rozwiązaniem może być zamontowanie markizy lub daszku nad garażem – osłonią one drzwi przed bezpośrednim kontaktem ze słońcem. Podobnie w przypadku nawierzchni podjazdu, zadbajmy o to, aby była ona odporna na niszczącą moc promieni słońca.

Własny Dom 10/2014

wokol_domu_podjazd_garaż.indd 98

14-09-10 16:00

Za czy przeciw? Południe oraz zachód nie są idealnymi stronami dla garażu czy wjazdu na posesję. Przy odpowiedniej aranżacji możemy jednak tak zaplanować projekt domu i działki, że nie odczujemy żadnych niedogodności. Pamiętajmy także o odpowiedniej ochronie drzwi garażowych przed promieniami słonecznymi, aby cieszyć się ich wyglądem oraz funkcjonalnością przez długi czas.

Brama wzjadowa rozwierna automatyczna wymaga dłuższego podjazdu, ponieważ otwiera się do wnętrza posesji. Musi ona zapewnić wystarczającą ilość miejsca, aby skrzydło mogło się w pełni otworzyć i nie było kłopotu z zaparkowaniem samochodu

fot. Nice

samochód na posesji WOKÓŁ DOMU

N cień budynku

rys. A. Czerwonka

strefa wypoczynku

bramy przesuwne dzielimy na szynowe i samonośne. W pierwszym przypadku skrzydło porusza się na rolkach po szynie zamontowanej w progu podjazdu. Natomiast w drugim skrzydło pracuje na zasadzie przeciwwagi z obciążeniem znajdującym się po jego drugiej stronie

fot. Nice

Gdy wjazd na posesję znajduje się od strony północnej, musimy się liczyć z tym, że będzie on zacieniony, ale dzięki temu przez cały dzień oświetlona będzie strefa za domem

Brama garażowa Bez względu na to, z której strony znajdzie się garaż oraz wjazd na posesję, powinna ona stanowić estetyczną wizytówkę domu. Odpowiednia brama będzie nie tylko efektownym dopełnieniem wyglądu budynku, ale przede wszystkim zapewni ochronę garażu. Wybierając bramę, powinniśmy wziąć pod uwagę przede wszystkim jej bezpieczeństwo, dobre parametry techniczne, trwałość i funkcjonalność.

się również w garażach wychodzących bezpośrednio na ulicę. Bramy rolowane, zwane także żaluzjowymi, zajmują najmniej miejsca oraz są bardzo wygodne w użytkowaniu. Ten rodzaj bramy kupuje się od razu z napędem elektrycznym.

Do wyboru mamy także najstarszy typ, czyli bramy rozwierne. Otwierają się na boki, w związku z czym wymagają wiele miejsca i nie zawsze możliwe jest zamontowanie w nich napędu elektrycznego. Decydując się na tradycyjny rodzaj bramy,

Najpopularniejszym typem bramy jest brama uchylna, której skrzydło unosi się do góry i chowa pod sufitem. Do jej otwarcia potrzebne jest miejsce przed garażem, gdyż dolna część bramy wysuwa się na zewnątrz (0,5-1 m). Drugim rodzajem są bramy segmentowe (górne i boczne). Podczas otwierania nie zajmują przestrzeni przed garażem, więc są doskonałym rozwiązaniem na krótki podjazd. Bramy segmentowe sprawdzają

fot. Hörmann

Rodzaje bram Brama garażowa powinna pasować do koloru stolarki otworowej. Warto również i inne elementy domu, jak np. okiennice, dobrać do niej kolorystycznie, co będzie wyglądało gustownie i ze smakiem

10/2014 Własny Dom

wokol_domu_podjazd_garaż.indd 99

14-09-10 16:01

WOKÓŁ DOMU samochód na posesji

musimy zapewnić przed garażem 1-1,5 m wolnej przestrzeni na otwarte skrzydła.

rys. Normstahl

Estetyka i funkcjonalność

bramy uchylne ceni wielu inwestorów. Ich zaletami są prosta konstrukcja i niezawodność. Dodatkowo nie zajmują miejsca na małych posesjach – otwierają się do góry, wsuwając się pod dach

Większość projektów domów uwzględnia garaż jako integralną część budynku. W związku z tym bramy garażowe produkuje się z myślą o stworzeniu spójnej, efektownej całości. Mogą być – w komplecie z drzwiami wejściowymi – doskonale skomponowane ze stylem domu, stolarką okienną, dachem i otoczeniem. Spośród szerokiej oferty kolorów oraz faktur możemy wybrać zarówno bramy nowoczesne, minimalistyczne, zgodne z najnowszymi trendami, jak i klasyczne, komponujące się z architekturą tradycyjną. Wykonane z trwałych, wysokiej jakości materiałów bramy nie blakną pod wpływem słońca, deszczu czy mrozu. Często wyposażone są w zamki antywłamaniowe klasy C, zapewniając tym samym solidną ochronę garażu. Komfort użytkowania podnosi napęd elektryczny z pilotem, dzięki któremu otworzymy bramę z wnętrza samochodu, co docenimy szczególnie w zimowe lub deszczowe dni.

Odpowiednio wykonany, efektowny podjazd jest równie ważny jak garaż. Pełni on funkcję reprezentacyjną, dlatego powinien być solidny i trwały, a także dopasowany estetycznie do wyglądu domu i działki. Każdy podjazd powinien posiadać odpowiednią szerokość – jest to bardzo istotne dla domowników i gości. Za bezwzględne minimum przyjmuje się 3 m. Idealnie, jeśli podjazd jest szeroki na 3,5-4 m. Wówczas możliwe jest swobodne manewrowanie autem oraz otwarcie jego drzwi w razie potrzeby. Nawierzchnia podjazdu powinna mieć przynajmniej 6 cm grubości. Jeśli jednak po podjeździe mają jeździć cięższe samochody, np. ciężarowe – grubość ta powinna wzrosnąć do min. 8 cm. Nawierzchnię należy wykonać w taki sposób, aby zagwarantować swobodny odpływ wody opadowej, która będzie spływała do linii odwadniającej. Z kolei zewnętrzna warstwa nawierzchni powinna nieznacznie wystawać ponad poziom terenu zielonego.

100

fot. Buszrem

Podjazd wpisany w otoczenie

podjazd do garażu należy wyłożyć kostką o grubości 6 cm. Dzięki temu mamy gwarancję, że nie zostanie uszkodzona, gdy będą się po niej poruszały samochody osobowe. Gdy wiemy, że po posesji będą się poruszały większe pojazdy, trzeba pomyśleć o grubszej nawierzchni

Własny Dom 10/2014

wokol_domu_podjazd_garaż.indd 100

14-09-10 16:01

samochód na posesji WOKÓŁ DOMU

Materiały przeznaczone do układania nawierzchni podjazdu, są w pełni przystosowane do pełnienia swojej funkcji. Charakteryzuje je m.in. trwałość, długowieczność, wytrzymałość na obciążenia, odporność na ścieranie, uszkodzenia mechaniczne, działanie soli, olejów, benzyny i kwasów oraz niska nasiąkliwość. Wśród najczęściej stosowanych materiałów możemy wyróżnić kostkę brukową, klinkier oraz kamień naturalny. Betonowe kostki są trwałe i odporne na uszkodzenia mechaniczne. Możemy wybrać elementy prostokątne, kwadratowe bądź w kształcie koła. Kostki występują w standardowych odcieniach szarości, czerwieni, brązu i żółci. Dostępne są także modele cieniowane, które tworzą po odpowiednim ułożeniu wspaniałe melanże. Bruk klinkierowy to doskonały materiał na podjazdy, gdyż jest bardzo trwały, wytrzymały, ekologiczny oraz odporny na działanie surowych warunków atmosferycznych. Po ułożeniu nie wymaga dodatkowej pielęgnacji. Cegła klinkierowa ma lekko szorstką powierzchnię, dzięki czemu jest także antypoślizgowa. Bruki klinkierowe dostępne są w odcieniach czerwieni, brązu, żółci, a nawet grafitu (jednolite lub cieniowane).

dom

Nawierzchnie wykonane z kostki granitowej są bardzo trwałe, odporne na uszkodzenia oraz ekologiczne. Mają niepowtarzalny charakter i świetnie sprawdzają się samodzielnie na dużych powierzchniach. Można z powodzeniem łączyć je z innymi materiałami nawierzchniowymi. Bardzo efektownie wyglądają zarówno w nowoczesnych, jak i tradycyjnych stylizacjach.

Luksusowy komfort Efektowny podjazd to także taki, na którym zimą nie zalegają śnieg czy niebezpieczny lód. Dla tych, którzy cenią sobie nowoczesne oraz niezwykle wygodne rozwiązania, idealny okazać się

fot. Hörmann

Solidna i atrakcyjna nawierzchnia

może – o czym już wspominaliśmy – system przeciwoblodzeniowy. Wodne lub elektryczne ogrzewanie podjazdu zapewni komfortowe użytkowanie bez konieczności usuwania opadów i oblodzenia w tradycyjny sposób. Warto wiedzieć, że na montaż systemu najlepiej zdecydować się na etapie projektowania podjazdu, ponieważ jego elementy montuje się pod jego powierzchnią. Montaż systemu przeciwoblodzeniowego jest możliwy również na podjazdach już istniejących. Wiąże się to jednak z koniecznością zdemontowania nawierzchni, co oznacza czasowy brak możliwości korzystania z niego.

Wjazd do garażu nie może być za wąski. Trzeba wziąć pod uwagę to, że oprócz samego wjeżdżania i wyjeżdżania autem, będziemy otwierali też drzwi od domu czy samochodu. Dlatego dobrze jest do szerokości wjazdu doliczyć jeszcze nawet metr

garaż 1m

rys. A. Czerwonka

długość i szerokość podjazdu zależy od wielkości działki. Na inny podjazd mogą sobie pozwolić właściciele wąskiej działki, a na inny – szerokiej. Powyższy rysunek pokazuje minimalne wymiary podjazdu, o jakie musi zadbać inwestor, by móc komfortowo wjeżdżać i wyjeżdżać z posesji oraz otwierać drzwi samochodu

fot. A. Czerwonka

kostkę na podjeździe trzeba wyłożyć bardzo starannie. Jest to szczególnie ważne, gdy podjazd znajduje się pod ostrym kątem – ważne, aby nie zaszkodził mu zalegający śniegi i woda, która powinna spływać do linii odwadniającej

10/2014 Własny Dom

wokol_domu_podjazd_garaż.indd 101

101

14-09-10 16:02

raport z rynku systemy rynnowe

raport z rynku

fot. Nelissen

wyjaśnienie najważniejszych parametrów: • wymiary • rodzaj • czas schnięcia • faktura • uziarnienie • cechy szczególne prezentacja produktów: • drewnianych • klinkierowych • betonowych • różnych rodzajów farb i tynków

pro

materiały na elewacje

fot. Wienerberger

para du k met ry i ty cen y

Tekst: arch. Anna Czerwonka, Mateusz Kozłowicz Opracowanie prezentacji produktów na podstawie danych od firm: Mateusz Kozłowicz

fot. Fast

102

lewacja to najbardziej zewnętrzna część ściany budynku, wraz ze znajdującymi się na niej elementami (okna, cokoły, detale). To ona decyduje o tym, jakie dom będzie wywierał na nas wrażenie. Elewacja powinna spełniać dwie główne funkcje. Z jednej strony być estetyczna, z drugiej – funkcjonalna i trwała. To, na jaką elewację się zdecydujemy, jest bezpośrednio powiązane z rodzajem ściany zewnętrznej oraz zastosowanymi do jej budowy materiałami. Z tego względu istotne jest, aby decyzję dotyczącą wykończenia elewacji podejmować na etapie projektowania.

Co pod co, czyli jakiego użyć tynku? Wykończenie budynków wykonanych w technologii murowanej daje kilka możliwości. Jedna z nich to tradycyjne tynki grubowarstwowe (o grubości 1,5-2 cm), głównie cementowo-wapienne, nakładane warstwowo. Z powodu znacznego ciężaru potrzebują odpowiednio trwałej powierzchni (murowana ściana). Nowocześniejszym rozwiązaniem są tynki cienkowarstwowe, które stosuje się w przypadku ścian dwuwarstwowych z ociepleniem z wełny lub styropianu.

10/2014 Własny Dom 9/2013

raport_elewacje.indd 102

14-09-10 09:54

elewacje raport z rynku

Tynki cienkowarstwowe Ich zaletami są różnorodność kolorów i faktur, jak też szybkość wykonania oraz trwałość. Dopuszcza się stosowanie ich również na tradycyjny podkład tynkarski, jednak musi on zostać odpowiednio przygotowany. Ze względu na rodzaj zastosowanego w tynku spoiwa wyróżnić można tynki mineralne oraz organiczne (akrylowe i silikonowe). O tym, jakiego tynku należy użyć, zadecyduje ocieplenie, które położono na ścianę. Tynki mineralne i silikonowe stosuje się na ociepleniu z wełny mineralnej (z powodu ich dużej paroprzepuszczalności), natomiast akrylowe – przy termoizolacji ze styropianu.

Różnokolorowa ceramika Klinkier dobrze komponuje się zarówno na elewacjach domów o tradycyjnej, jak i nowoczesnej architekturze. Szeroka gama kolorystyczna daje możliwość stworzenia ciekawych aranżacji. W przypadku całej elewacji klinkierowej najlepiej sprawdzi się cegła. Gdy ściana jest dwuwarstwowa lub klinkier pojawia się na niektórych elementach, uzasadnione jest natomiast stosowanie dającej podobny efekt płytki.

A może siding? Nazywany jest również oblicówką. To metoda wykańczania elewacji, w której zewnętrzną warstwą są panele z drewna, metalu lub tworzyw sztucznych. Umieszcza się je na drewnianym ruszcie, mocowanym bezpośrednio do muru lub do ściany szkieletowej (w domach drewnianych o konstrukcji szkieletowej).

Zamiast klinkieru Zamiast klinkieru inwestorzy mają możliwość wykorzystania innego rodzaju okładzin. Na ściany zewnętrzne z powodzeniem można kłaść wszelkiego rodzaju ścienne kamienie dekoracyjne, często nadające się także do wykorzystania w pomieszczeniach (np. wokół kominka). Doskonałym rozwiązaniem jest także użycie betonowych płytek elewacyjno-dekoracyjnych. Materiałem cenionym przez inwestorów jest klasyczne drewno, które wymaga odpowiedniej konserwacji, ale daje niepowtarzalne efekty estetyczne – szczególnie w połączeniu np. z euronitem lub też najprostszą ścianą, na

której położono śnieżnobiały tynk. Drewno jest wymagającym materiałem jeśli chodzi o konserwację, ale wygląd elewacji drewnianej w pełni rekompensuje włożoną w nią pracę.

Kiedy potrzebna farba? Jeśli zależy nam na kolorowej elewacji, a tynk nie jest barwiony, konieczne jest malowanie farbą. Jej zadaniem, poza nadaniem barwy, jest polepszenie właściwości tynku, ochrona przed warunkami atmosferycznymi oraz ułatwienie czyszczenia ściany.

Na co zwrócić uwagę? Wybór farby elewacyjnej, wobec dostępności na rynku przeróżnych produktów o zróżnicowa-

nych właściwościach, nie jest prosty. Inwestorzy mogą się zdecydować na farbę akrylową, silikatowę, silikonową, krzemianową lub produkty będące połączeniem poprzednich, np. silikatowo-silikonową. Podczas wyboru farby trzeba zwrócić uwagę, by był to produkt hydrofobowy, czyli tworzący powłokę o niskiej wodochłonności, i paroprzepuszczalny. Ważną właściwością jest również odporność na zmienne i surowe warunki atmosferyczne, promieniowanie UV, a także uszkodzenia mechaniczne i zabrudzenia. Dzięki temu nasza powłoka będzie trwała. Niektórymi farbami można też pokrywać powierzchnie z ubytkami, gdyż mają doskonałe właściwości krycia nierówności. n

Wyjaśnienie parametrów opisanych w prezentacjach produktów w Rodzaj – tynki, w zależności od składu chemicznego, mogą być różnego rodzaju: akrylowe, silikatowe, silikonowe, mineralne. W przypadku okładzin występują różne formy: cegły, elementy o małej grubości (takie jak płytki) oraz deski z drewna lub tworzyw sztucznych. w Nanoszenie – nakładanie tynku może odbywać się na dwa sposoby: ręcznie lub mechanicznie (natryskowo). Zastosowanie metody natryskowej daje dodatkowe korzyści: oszczędność materiałów, większą dokładność oraz krótszy czas wykonania. w Czas schnięcia i utwardzenia – określa czas potrzebny do uzyskania pożądanych właściwości przez tynk, po którym można rozpocząć kolejne prace elewacyjne. w Uziarnienie – to średnica największych ziaren w tynku. Ma bezpośredni wpływ na wyrazistość faktury. Im większe ziarna, tym bardziej widoczna faktura. w Faktura – zależy od sposobu nanoszenia tynku. Najczęściej spotykane faktury to: kornik, baranek oraz faktury drapane.

w Materiał – najbardziej popularne są: ceramika (klinkier), drewno i siding (PVC). Wszystkie muszą być odporne na działanie warunków atmosferycznych oraz uszkodzenia mechaniczne. Należy każdorazowo sprawdzać, czy warunki klimatyczne (zanieczyszczenie powietrza) oraz nasłonecznienie nie będą miały wpływu na zastosowane materiały i możliwe odkształcenia (w przypadku tworzyw sztucznych). w Nasiąkliwość – odnosi się do okładzin i określa zdolność materiału do pochłaniania wody wyrażoną przez procentowy udział wody w jego objętości. Duża nasiąkliwość powoduje ryzyko mniejszej trwałości. w ciężar 1 szt. – parametry dotyczące okładzin, ważne ze względu na sposób zamontowania oraz składowania. w Cechy szczególne – warto zwrócić uwagę na paroprzepuszczalność, czyli zdolność do przenikania pary wodnej. Ma to szczególne znaczenie przy stosowaniu termoizolacji z wełny mineralnej, która nie może być narażona na zawilgocenie.

Podajemy orientacyjne ceny netto. Czas schnięcia i utwardzenia to wartości orientacyjne, uzależnione od warunków atmosferycznych. Produkty uszeregowane są alfabetycznie wg nazw producentów w ramach danej kategorii

prezentacje 64 produktów 10/2014 Własny Dom

raport_elewacje.indd 103

103

14-09-10 09:55

okładziny

ARTIS

okładziny

CELTIC

Producent: BRUK-BET Rodzaj: ścienny kamień dekoracyjny Materiał: barwiony w masie beton drobnoziarnisty z cementu portlandzkiego z dodatkiem kruszywa naturalnego lub keramzytu Wymiary (szer. x dł.): 500 x 100 mm Grubość: 10 ÷ 35 mm Ciężar op.: 11,6 kg Nasiąkliwość: 15% Kolory: 3 do wyboru Cechy szczególne: inspirowany naturalnymi materiałami, do zastosowania zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz

Producent: BRUK-BET Rodzaj: ścienny kamień dekoracyjny Materiał: barwiony w masie beton drobnoziarnisty z cementu portlandzkiego z dodatkiem kruszywa naturalnego lub keramzytu Wymiary (szer. x dł.): 500 x 100, 125 x 100, 165 x 100, 250 x 100, 335 x 100, 370 x 100 mm Grubość: 10 ÷ 35 mm Ciężar op.: 22,5 kg Nasiąkliwość: 15% Kolory: 9 do wyboru Cechy szczególne: inspirowany naturalnymi materiałami, do zastosowania zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz

CENA (netto, 1 m2): 76 zł

CENA (netto, 1 m2): od 76 do 99 zł (w zależności od koloru)

okładziny

TATRY PANEL

okładziny

Producent: BRUK-BET Rodzaj: ścienny kamień dekoracyjny Materiał: barwiony w masie beton drobnoziarnisty z cementu portlandzkiego z dodatkiem kruszywa naturalnego lub keramzytu Wymiary (szer. x dł.): 700 x 200 mm Grubość: 25 ÷ 45 mm Ciężar op.: 17 kg Nasiąkliwość: 15% Kolory: 5 do wyboru Cechy szczególne: inspirowany naturalnymi materiałami, imitacja łamanych okruchów skalnych o widocznej łupliwości warstwowej, do zastosowania zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz

Producent: BRUK-BET Rodzaj: ścienny kamień dekoracyjny Materiał: barwiony w masie beton drobnoziarnisty z cementu portlandzkiego z dodatkiem kruszywa naturalnego lub keramzytu Wymiary (szer. x dł.): 360 x 100/150/200/250/300, 240 x 50/100/150/200, 12 x 50/100 mm Grubość: 10 ÷ 35 mm Ciężar op.: 16 kg Nasiąkliwość: 15% Kolory: 4 do wyboru Cechy szczególne: do zastosowania zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz

CENA (netto, 1 m2): 78 zł

CENA (netto, 1 m2): 82 zł

okładziny

JURA

okładziny

Producent: BRUK-BET Rodzaj: ścienny kamień dekoracyjny Materiał: barwiony w masie beton drobnoziarnisty z cementu portlandzkiego z dodatkiem kruszywa naturalnego lub keramzytu Wymiary (szer. x dł.): 500 x 150 mm Grubość: 10 ÷ 35 mm Ciężar op.: 18 kg Nasiąkliwość: 15% Kolory: 3 do wyboru Cechy szczególne: inspirowany naturalnymi materiałami, imitacja ciętego muru warstwowego ze zbitej, łamanej skały wapiennej do zastosowania zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz

Producent: BRUK-BET Rodzaj: ścienny kamień dekoracyjny Materiał: barwiony w masie beton drobnoziarnisty z cementu portlandzkiego z dodatkiem kruszywa naturalnego lub keramzytu Wymiary (szer. x dł.): 600 x 100 mm Grubość: 10 ÷ 35 mm Ciężar op.: 11,6 kg Nasiąkliwość: 15% Kolory: 3 do wyboru Cechy szczególne: imitacja muru warstwowego układanego w stos prostokątnych listwowych warstw do zastosowania zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz

CENA (netto, 1 m2): 90 zł

CENA (netto, 1 m2): 102 zł

okładziny

Syriusz cieniowany

okładziny

Producent: CRH KLINKIER Rodzaj: płytka klinkierowa Materiał: klinkier Wymiary (szer. x dł. x wys.): 250 x 10 x 65 mm Grubość: 10 mm Zużycie na 1 m2: 51 szt. Nasiąkliwość: do 6% Kolory: szary cieniowany

Producent: CRH KLINKIER Rodzaj: płytka ręcznie formowana Materiał: ceramika Wymiary (szer. x dł. x wys.): 214 x 23 x 65 mm Grubość: 23 mm Zużycie na 1 m2: 60 szt. Nasiąkliwość: do 12% Kolory: jasna, kremowa

CENA (netto, 1 szt.): 1,8 zł

CENA (netto, 1 szt.): 2,65 zł

104

CONTINENTAL

LISTELLO

WIT

Własny Dom 10/2014

raport_elewacje.indd 104

14-09-10 09:55

okładziny

Sahara

okładziny

Producent: CRH KLINKIER Rodzaj: cegła klinkierowa Materiał: klinkier Wymiary (szer. x dł. x wys.): 250 x 120 x 65 mm Grubość: 120 mm Zużycie na 1 m2: 51 szt. Nasiąkliwość: do 6% Kolory: żółty

Producent: CRH KLINKIER Rodzaj: cegła klinkierowa Materiał: klinkier Wymiary (szer. x dł. x wys.): 250 x 120 x 66 mm Grubość: 120 mm Zużycie na 1 m2: 51 szt. Nasiąkliwość: do 6% Kolory: czerwono-wiśniowa cieniowana

CENA (netto, szt.): 2,7 zł

CENA (netto, szt.): 3,15 zł

okładziny

Manam

Producent: CRH KLINKIER Rodzaj: cegła ręcznie formowana Materiał: ceramika Wymiary (szer. x dł. x wys.): 208 x 98 x 64 mm Grubość: 98 mm Zużycie na 1 m2: 60 szt. Nasiąkliwość: do 10% Kolory: melanż kolorów od bieli po ceglasty, śliwkowy i rdzawy

CENA (netto, szt.): 3,30 zł

CENA (netto, 1 szt.): 3,9 zł

okładziny

Nevado Oranje

Producent: JONIEC Rodzaj: bloczki elewacyjne TOM10 Materiał: beton wibroprasowany Wykończenie: powierzchnia łupana Wymiary (szer. x dł.): 190 x 390 mm Grubość: 95 mm Ciężar 1 szt.: 12 kg Kolory: stalowy, piaskowy, vera, piryt, cytryn Cechy szczególne: bloczki sprawdzają się zarówno w budownictwie mieszkaniowym (domki jednorodzinne, wielorodzinne, garaże), jak i w budownictwie przemysłowym (elewacje budynków biurowych, ściany budynków użyteczności publicznej)

CENA (netto, szt.): 3,95 zł

CENA (netto, szt.): 7,86 zł

okładziny

TOM20

TOM10

okładziny

Producent: CRH KLINKIER Rodzaj: cegła ręcznie formowana Materiał: ceramika Wymiary (szer. x dł. x wys.): 214 x 99 x 65 mm Grubość: 99 mm Zużycie na 1 m2: 60 szt. Nasiąkliwość: do 12% Kolory: szary cieniowany

MOOI

okładziny

Etna

PIANO

okładziny

Producent: JONIEC Rodzaj: bloczki elewacyjne TOM20 Materiał: beton wibroprasowany Wykończenie: powierzchnia łupana Wymiary (szer. x dł.): 190 x 390 mm Grubość: 195 mm Ciężar 1 szt.: 18 kg Kolory: stalowy, piaskowy, vera, piryt, cytryn Cechy szczególne: bloczki sprawdzają się zarówno w budownictwie mieszkaniowym (domki jednorodzinne, wielorodzinne, garaże), jak i w budownictwie przemysłowym (elewacje budynków biurowych, ściany budynków użyteczności publicznej)

Producent: JONIEC Rodzaj: płytka elewacyjna i dekoracyjna PIANO Materiał: beton wibroprasowany Wykończenie: powierzchnia łupana Wymiary (szer. x dł.): 80 x 380 mm Grubość: 25 mm Zużycie na 1 m2: 33 szt. Ciężar 1 szt.: 1,6 kg Kolory: piaskowy, czarny, piryt, lava, onyx, bronzyt, alaska, vera, cytryn Cechy szczególne: materiał do wykończenia ścian zewnętrznych i wewnętrznych, kominów, kominków, murków, łupana powierzchnia płytek nadaje ścianom niepowtarzalny wygląd

CENA (netto, szt.): 10,55 zł

CENA (netto, opakowanie): 15,92 zł 10/2014 Własny Dom

raport_elewacje.indd 105

105

14-09-10 09:56

okładziny

Canberra cieniowana ryflowana

okładziny

Producent: Röben Rodzaj: płytka Materiał: klinkier Wykończenie: ryflowana Wymiary (szer. x dł.): 240 x 71 mm Grubość: 14 mm Zużycie na 1 m2: 48 szt. Ciężar 1 szt.: do 0,6 kg Nasiąkliwość: do 6% Kolory: cieniowana gładka Cechy szczególne: dostępna w kolorze czerwono-brązowo-oliwkowym, cieniowana, ognioodporna, zmienia wygląd w zależności od światła, odporna na uszkodzenia zewnętrzne oraz działanie surowych czynników atmosferycznych

Producent: Röben Rodzaj: płytka Materiał: klinkier Wykończenie: gładka Wymiary (szer. x dł.): 240 x 71 mm Grubość: 14 mm Zużycie na 1 m2: 48 szt. Ciężar 1 szt.: do 0,6 kg Nasiąkliwość: do 6% Kolory: czerwona ryflowana Cechy szczególne: płytka klinkierowa o tradycyjnej, czerwonej barwie, wypalana gliny, wytrzymała, odporna na uszkodzenia mechaniczne i trwała, materiał na elewacje domów jednorodzinnych czy realizacji miejskich

CENA (netto, szt.): 1,75 zł

okładziny

Brisbane cieniowana gładka

okładziny

Melbourne czerwona gładka

Darwin czerwonobrązowa cieniowana

Producent: Röben Rodzaj: płytka Materiał: klinkier Wykończenie: gładka Wymiary (szer. x dł.): 240 x 71 mm Grubość: 14 mm Zużycie na 1 m2: 48 szt. Ciężar 1 szt.: do 0,6 kg Nasiąkliwość: do 6% Cechy szczególne: płytka klinkierowa wyróżniająca się barwą w odcieniu szarości z metalicznym połyskiem, niskonasiąkliwa, odporna na warunki atmosferyczne, wytrzymała, komponuje się z takimi materiałami, jak szkło, metal czy beton

Producent: Röben Rodzaj: cegła Materiał: klinkier Wykończenie: gładka Wymiary (szer. x dł.): 240 x 71 mm Grubość: 115 mm Zużycie na 1 m2: 48 szt. Ciężar 1 szt.: kratówka do 3 kg, pełna do 4,4 kg Nasiąkliwość: do 6% Cechy szczególne: bardzo wytrzymała i ognioodporna, nadaje się do wyłożenia wokół kominka, sprawdzi się szczególnie w projektach łączących tradycję z nowoczesnością

CENA (netto, szt.): 1,94 zł

CENA (netto, szt.): 2,20 zł – kratówka; 4,72 zł – pełna

okładziny

Moorbrand lehm cieniowana

okładziny

FARO szara cieniowana podpalana

Producent: Röben Rodzaj: cegła Materiał: klinkier Wykończenie: surowa Wymiary (szer. x dł.): 240 x 71 mm Grubość: 115 mm Zużycie na 1 m2: 48 szt. Ciężar 1 szt.: 3,5 kg Nasiąkliwość: ok. 10% Kolory: torf cieniowana, żółta piaskowa cieniowana Cechy szczególne: cegła licowa ręcznie formowana, surowa powierzchnia nadaje jej śródziemnomorski urok

Producent: Röben Rodzaj: cegła Materiał: klinkier Wykończenie: gładka Wymiary (szer. x dł.): 240 x 71 mm Grubość: 115 mm Zużycie na 1 m2: 48 szt. Ciężar 1 szt.: 3,3 kg Nasiąkliwość: 1,5 % Kolory: czarna cieniowana gładka, szara cieniowana gładka Cechy szczególne: wytrzymała, ognioi mrozoodporna, a także niskonasiąkliwa, struktura gładkiego, postarzanego lica nadaje cegle industrialnego wyrazu

CENA (netto, szt.): 3,4 zł

CENA (netto, 1 m2): 4,6 zł – kratówka; 10,37 – pełna

okładziny

Eko-Frez

okładziny

Producent: Sklejka-Eko S.A. Rodzaj: drewno Materiał: drewno sosnowe Wykończenie: strukturyzowana Wymiary (szer. x dł.): 2500 x 1250, 2500 x 625 mm Grubość: 9 mm Zużycie na 1 m2: 0,32 Ciężar 1 szt.: 20 kg Nasiąkliwość: 5-12% Kolory: 20 do wyboru, dostępne za dodatkową opłatą Cechy szczególne: wodoodporna, frezowana lub niefrezowana, szlifowana lub szczotkowana

Producent: Sklejka-Eko S.A. Rodzaj: drewno Materiał: drewno sosnowe Wykończenie: strukturyzowana Wymiary (szer. x dł.): 2500 x 1250, 2500 x 625 mm Grubość: 12 mm Zużycie na 1 m2: 0,32 Ciężar 1 szt.: 26 kg Nasiąkliwość: 5-12% Kolory: 20 do wyboru, dostępne za dodatkową opłatą Cechy szczególne: wodoodporna, frezowana lub niefrezowana, szlifowana lub szczotkowana

CENA (netto, 1 m2): 27 zł

CENA (netto, 1 m2): 37 zł

106

Eko-Frez

Własny Dom 10/2014

raport_elewacje.indd 106

14-09-10 09:56

ALPOL AT 325

TYNKI

Producent: Alpol Gips Sp. z o.o. Rodzaj: tynk mineralny Nanoszenie: ręczne Czas schnięcia: ok. 6 godzin Czas utwardzenia: ok. 2 dni Uziarnienie: 1,5 mm Faktura: baranek Opakowanie: worek 25 kg Zużycie: ok. 2 kg/m2 Kolor: ekstra biały Cechy szczególne: wydajny, paroprzepuszczalny, naturalnie odporny na grzyby i pleśnie (wysokie pH), wysoki stopień białości

Producent: Alpol Gips Sp. z o.o. Rodzaj: tynk akrylowy Nanoszenie: natryskowe lub ręczne Czas schnięcia: ok. 6 godzin Czas utwardzenia: ok. 2 dni Uziarnienie: 1 mm Faktura: baranek natryskowy Opakowanie: wiadro 25 kg Zużycie: ok. 1,7 kg/m2 Kolor: 255 kolorów z palety barw ALPOL COLOR Cechy szczególne: zoptymalizowany do nakładania natryskowego, wydajny, gotowy do użycia, hydrofobowy, skutecznie zabezpieczony przed grzybami i pleśnią

CENA (netto, opakowanie): 49,75 zł

CENA (netto, opakowanie): 156,25 zł

TYNKI

ALPOL AT 352

Producent: Alpol Gips Sp. z o.o. Rodzaj: tynk silikatowo-silikonowy Nanoszenie: natryskowe lub ręczne Czas schnięcia: ok. 6 godzin Czas utwardzenia: ok. 2 dni Uziarnienie: 1 mm Faktura: baranek natryskowy Opakowanie: wiadro 25 kg Zużycie: ok. 1,7 kg/m2 Kolor: 233 kolory z palety barw ALPOL COLOR Cechy szczególne: zoptymalizowany do nakładania natryskowego, wydajny, hydrofobowy, paroprzepuszczalny, naturalnie odporny na grzyby i pleśnie (wysokie pH), wiąże chemicznie z podłożem

CENA (netto, opakowanie): 156,25 zł

CENA (netto, opakowanie): 182,75 zł

TYNKI

ALPOL AT 371

ALPOL AT 370

TYNKI

Producent: Alpol Gips Sp. z o.o. Rodzaj: tynk akrylowy Nanoszenie: ręczne lub natryskowe Czas schnięcia: ok. 2 godzin Czas utwardzenia: ok. 6 dni Uziarnienie: 2 mm Faktura: baranek Opakowanie: wiadro 25 kg Zużycie: ok. 3,2 kg/m2 Kolor: 255 kolorów z palety barw ALPOL COLOR Cechy szczególne: wydajny, gotowy do użycia, hydrofobowy, skutecznie zabezpieczony przed grzybami i pleśnią

ALPOL AT 350

TYNKI

Baumit CreativTop

Producent: Alpol Gips Sp. z o.o. Rodzaj: tynk silikatowo-silikonowy Nanoszenie: ręczne lub natryskowe Czas schnięcia: ok. 2 godzin Czas utwardzenia: ok. 6 dni Uziarnienie: 1,5 mm Faktura: baranek Opakowanie: wiadro 25 kg Zużycie: ok. 2,5 kg/m2 Kolor: 233 kolory z palety barw ALPOL COLOR Cechy szczególne: wydajny, gotowy do użycia, hydrofobowy, paroprzepuszczalny, naturalnie odporny na grzyby i pleśnie (wysokie pH), wiąże chemicznie z podłożem

Producent: Baumit Rodzaj: modelowany tynk dekoracyjny Nanoszenie: ręczne, maszynowe Uziarnienie: 0/2, 1, 3, 4 mm Opakowanie: kubeł 30 kg Zużycie: ok. 2,5-6,5 kg/ m2 (uzależnione jest od sposobu aplikacji i techniki obróbki) Kolor: Baumit Life Cechy szczególne: barwiony w masie, wzmocniony silikonem tynk dekoracyjny, posiada zabezpieczenie przed grzybami i pleśnią

CENA (netto, opakowanie): 182,75 zł

CENA (netto, opakowanie): od 210 zł (kubeł 30 kg)

TYNKI

Baumit GranoporTop

TYNKI

Baumit SilikatTop

Producent: Baumit Rodzaj: tynk akrylowy Nanoszenie: ręczne, maszynowe Uziarnienie: 1/5, 2, 3 mm Faktura: baranek, kornik Opakowanie: kubeł 30 kg Zużycie: ok. 2,5-4,2 kg/m2 (dotyczy równego, gładkiego podłoża) Kolor: Baumit Life Cechy szczególne: akrylowy, barwiony w masie, cienkowarstwowy tynk strukturalny do stosowania w systemach ociepleń, posiada zabezpieczenie przed grzybami i pleśnią

Producent: Baumit Rodzaj: tynk silikatowy Nanoszenie: ręczne, maszynowe Uziarnienie: 1/5, 2, 3 mm Faktura: baranek, kornik Opakowanie: kubeł 30 kg Zużycie: ok. 2,5-4,2 kg/m2 (dotyczy równego, gładkiego podłoża) Kolor: baumit Life Cechy szczególne: barwiony w masie, krzemianowy, cienkowarstwowy tynk strukturalny do stosowania w systemach ociepleń, posiada zabezpieczenie przed grzybami i pleśnią

CENA (netto, opakowanie): od 178,50 zł (kubeł 30 kg)

CENA (netto, opakowanie): od 208,50 zł (kubeł 30 kg) 10/2014 Własny Dom

raport_elewacje.indd 107

107

14-09-10 09:57

TYNKI

Baumit StellaporTop

TYNKI

Baumit SilikonTop

Producent: Baumit Rodzaj: tynk silikatowo-silikonowy Nanoszenie: ręczne, maszynowe Uziarnienie: 1/5, 2, 3 mm Faktura: baranek Opakowanie: kubeł 30 kg Zużycie: ok. 2,5-4,2 kg/m2 (dotyczy równego, gładkiego podłoża) Kolor: Baumit Life Cechy szczególne: paroprzepuszczalny i odporny na działanie wody, cienkowarstwowy tynk strukturalny, barwiony w masie, posiada zabezpieczenie przed grzybami i pleśnią

Producent: Baumit Rodzaj: tynk silikonowy Nanoszenie: ręczne, maszynowe Uziarnienie: 1/5, 2, 3 mm Faktura: baranek, kornik Opakowanie: kubeł 30 kg Zużycie: ok. 2,5-4,2 kg/m2 (dotyczy równego, gładkiego podłoża) Kolor: Baumit Life Cechy szczególne: barwiony w masie, cienkowarstwowy tynk strukturalny na bazie żywic silikonowych do stosowania w systemach ociepleń, posiada zabezpieczenie przed grzybami i pleśnią

CENA (netto, opakowanie): od 216 zł (kubeł 30 kg)

CENA (netto, opakowanie): od 238,50 zł (kubeł 30 kg)

Baumit NanoporTop

TYNKI

Baumit StyleTop

TYNKI

Producent: Baumit Rodzaj: tynk samoczyszczący Nanoszenie: ręczne, maszynowe Uziarnienie: 1/5, 2, 3 mm Faktura: baranek Opakowanie: kubeł 30 kg Zużycie: ok. 2,5-4,2 kg/m2 (dotyczy równego, gładkiego podłoża) Kolor: Baumit Life Cechy szczególne: samoczyszczący, barwiony w masie, mineralny, wysoce paroprzepuszczalny i odporny na osadzanie się zanieczyszczeń cienkowarstwowy tynk strukturalny, chroni przed zanieszczyczeniem (grzyby i pleśnie) poprzez fotokatalizę

Producent: Baumit Rodzaj: tynk o intensywnym kolorze Nanoszenie: ręczne, maszynowe Uziarnienie: 1/5, 2, 3 mm Faktura: baranek, kornik Opakowanie: kubeł 30 kg Zużycie: ok. 2,5-4,2 kg/m2 (dotyczy równego, gładkiego podłoża) Kolor: Baumit Life Cechy szczególne: barwiony w masie, cienkowarstwowy tynk strukturalny do dekoracyjnego wykończenia elewacji i stosowania w systemach ociepleń, posiada zabezpieczenie przed grzybami i pleśnią

CENA (netto, opakowanie): od 345 zł (kubeł 30 kg)

CENA (netto, opakowanie): 375 zł (kubeł 30 kg)

Capatect 139-ML

TYNKI

Capatect Fassadenputz

Producent: Caparol Rodzaj: tynk mineralny Nanoszenie: ręczne lub natryskowe Czas schnięcia: ok. 48 godzin Czas utwardzenia: do 7 dni Uziarnienie: K15 – 1,5 mm; K20 – 2,0 mm Faktura: baranek Opakowanie: worek 25 kg Zużycie: K 15 – 2,1 kg/m2; K 20 – 2,5 kg/m2 Kolor: biały Cechy szczególne: lekki tynk mineralny

Producent: Caparol Rodzaj: tynk akrylowy Nanoszenie: ręczne lub natryskowe Czas schnięcia: do 24 godzin Czas utwardzenia: 2-3 dni Uziarnienie: K15 – 1,5 mm; K20 – 2,0 mm; R20 – 2,0 mm Faktura: baranek, kornik Opakowanie: wiadro 25 kg Zużycie: K15 – 2,3 kg/m2; K20 – 3,0 kg/m2; R20 – 2,7 kg/m2 Kolor: biały, transparentny – przeznaczony do barwienia Cechy szczególne: wzmocniony Siloxanem, hydrofobowy, paroprzepuszczalny, zawiera włókna wzmacniające

CENA (netto, opakowanie): 58,75 zł (worek 25 kg)

CENA (netto, opakowanie): 145 zł (wiadro 25 kg)

TYNKI

Sylitol Fassadenputz

TYNKI

AmphiSilan Fassadenputz

Producent: Caparol Rodzaj: tynk silikatowy (krzemianowy) Nanoszenie: ręczne lub natryskowe Czas schnięcia: do 7 dni Czas utwardzenia: do 14 dni Uziarnienie: K15 – 1,5 mm; K20 – 2,0 mm; R20 – 2,0 mm Faktura: baranek, kornik Opakowanie: wiadro 25 kg Zużycie: K15 – 2,5 kg/m2; K20 – 2,7 kg/m2; R20 – 3,0 kg/m2 Kolor: biały, transparentny – przeznaczony do barwienia Cechy szczególne: niepalny, hydrofobowy, nie pęcznieje, nie żółknie, nie jest termoplastyczny, wysoki stopień bieli

Producent: Caparol Rodzaj: tynk silikonowy Nanoszenie: ręczne lub natryskowe Czas schnięcia: do 24 godzin Czas utwardzenia: 2-3 dni Uziarnienie: K15 – 1,5 mm; K20 – 2,0 mm; K30 – 3,0 mm; R20 – 2,0 mm; R30 – 3,0 mm Faktura: baranek, kornik Opakowanie: wiadro 25 kg Zużycie: K15 – 2,5 kg/m2; K20 – 3,0 kg/m2; K30 – 4,1 kg/m2; R20 – 2,5 kg/m2; R30 – 3,4 kg/m2 Kolor: biały, transparentny – przeznaczony do barwienia

CENA (netto, opakowanie): 182,5 zł (wiadro 25 kg)

CENA (netto, opakowanie): 205 zł (wiadro 25 kg)

108

Własny Dom 10/2014

raport_elewacje.indd 108

14-09-10 09:58

TYNKI

TermoSan-Fassadenputz NQG

Carbopor

TYNKI

Producent: Caparol Rodzaj: tynk silikonowy Nanoszenie: ręczne lub natryskowe Czas schnięcia: do 24 godzin Czas utwardzenia: 2-3 dni Uziarnienie: K15 – 1,5 mm; K20 – 2,0 mm; R20 – 2,0 mm Faktura: baranek, kornik Opakowanie: wiadro 25 kg Zużycie: K15 – 1,8 kg/m2; K20 – 2,3 kg/m2; R20 – 2,0 kg/m2 Kolor: biały, transparentny – przeznaczony do barwienia Cechy szczególne: tynk z technologią nanosieci kwarcowych NQG, wysoce paroprzepuszczalny, hydrofobowy

Producent: Caparol Rodzaj: tynk silikonowy Nanoszenie: ręczne lub natryskowe Czas schnięcia: do 24 godzin Czas utwardzenia: 2-3 dni Uziarnienie: K10 – 1,0 mm; K15 – 1,5 mm; K20 – 2,0 mm; Faktura: baranek Opakowanie: wiadro 25 kg Zużycie: K10 – 1,8 kg/m2; K 15 – 2,1 kg/m2; K 20 – 2,5 kg/m2 Kolor: biały, barwiony zakładowo Cechy szczególne: wzmocniony włóknami węglowymi, wysoce paroprzepuszczalny, posiada efekt perlenia spływającej wody, wykorzystuje fotokatalizę

CENA (netto, opakowanie): 264 zł – typ K; 363 zł – typ R

CENA (netto, opakowanie): 306,25 zł (wiadro 25 kg)

TYNKI

FOVEO TECH TSS 25

TYNKI

FOVEO TECH TPT 40 z Teflon® surface protector

roducent: FFil Śnieżka SA Rodzaj: silikatowo-silikonowy Nanoszenie: ręczne lub agregatem Czas schnięcia: 8 godzin Czas utwardzenia: ok. 48 godzin Uziarnienie: od 1,5 do 3 mm Faktura: baranek/kornik Opakowanie: wiadro 25 kg Zużycie: nakładanie ręczne od 2,2 do 4,6 kg/m2; nakładanie agregatem od 2,0 do 3,3 kg/m2 Kolor: 240 kolorów Cechy szczególne: podwójna ochrona biologiczna, wysoka odporność na warunki atmosferyczne i zabrudzenia, paroprzepuszczalny i nienasiąkliwy

Producent: FFil Śnieżka SA Rodzaj: polimerowy Nanoszenie: ręczne lub agregatem Czas schnięcia: 6-8 godzin Czas utwardzenia: ok. 48 godzin Uziarnienie: od 1,5 do 3 mm Faktura: baranek/kornik Opakowanie: wiadro 25 kg Zużycie: nakładanie ręczne od 2,2 do 4,8 kg/m2; nakładanie agregatem od 2,2 do 3,5 kg/m2 Kolor: 240 kolorów Cechy szczególne: zawartość Teflon® surface protector ogranicza przywieranie zanieczyszczeń, dyspersja polimerowa wpływa na trwałość powłoki

CENA (netto, opakowanie): 160-302 zł (zależnie od koloru)

CENA (netto, opakowanie): 173-294 zł (zależnie od koloru)

FARBY

AF 640

FARBY

AF 660

Producent: Alpol Gips Sp. z o.o. Rodzaj: farba elewacyjna akrylowa Nanoszenie: ręczne lub natryskowe Czas schnięcia: ok. 3 godziny (jedna warstwa) Opakowanie: wiadro 10 l/5 l Wydajność: 0,25 l m2 Kolor: 255 kolorów z palety barw ALPOL COLOR Cechy szczególne: hydrofobowa, wydajna, o dużej sile krycia, odporna na zabrudzenia, skutecznie zabezpieczona przed grzybami i pleśnią, matowa

Producent: Alpol Gips Sp. z o.o. Rodzaj: farba elewacyjna silikatowa Nanoszenie: ręczne lub natryskowe Czas schnięcia: ok. 3 godziny (jedna warstwa) Opakowanie: wiadro 10 l/5 l Wydajność: 0,33 l/m2 Kolor: 233 kolorów z palety barw ALPOL COLOR Cechy szczególne: na podłoża mineralne (wiąże chemicznie z podłożem), paroprzepuszczalna, wydajna, naturalnie odporna na zabrudzenia, grzyby i pleśnie, matowa, uszlachetniona dodatkami chroniącymi przed nadmiernym przyjmowaniem wody

CENA (netto, opakowanie): 167 zł (10 l); 104,5 zł (5 l)

CENA (netto, opakowanie): 195 zł (10 l); 119 zł (5 l)

FARBY

AF 680

AF 685

FARBY

Producent: Alpol Gips Sp. z o.o. Rodzaj: farba elewacyjna silikonowa Nanoszenie: ręczne lub natryskowe Czas schnięcia: ok. 3 godziny (jedna warstwa) Opakowanie: wiadro 10 l/5 l Wydajność: 0,33 l/m2 Kolor: 255 kolorów z palety barw ALPOL COLOR Cechy szczególne: wysoce hydrofobowa (samoczyszcząca), paroprzepuszczalna, wydajna, o dużej sile krycia, odporna na zabrudzenia, skutecznie zabezpieczona przed grzybami i pleśnią, matowa

Producent: Alpol Gips Sp. z o.o. Rodzaj: farba silikonowa elastyczna Nanoszenie: ręczne Czas schnięcia: ok. 3 godziny (jedna warstwa) Opakowanie: wiadro 10 l/5 l Wydajność: od 0,2 do 0,6 l/m2 Kolor: biały (inne kolory na zamówienie) Cechy szczególne: elastyczna, posiada zdolność maskowania rys o rozwartości do 0,25 mm, wysoce hydrofobowa (samoczyszcząca), paroprzepuszczalna, wydajna, o dużej sile krycia, odporna na zabrudzenia, zabezpieczona przed grzybami i pleśnią, matowa

CENA (netto, opakowanie): 240 zł (10 l); 150 zł (5 l)

CENA (netto, opakowanie): 450 zł (10 l); 275 zł (5 l) 10/2014 Własny Dom

raport_elewacje.indd 109

109

14-09-10 10:00

raport z rynku FARBY 49

systemy rynnowe

Baumit GranoporColor

FARBY

Producent: Baumit Rodzaj: farba akrylowa Nanoszenie: wałek, pędzel lub natrysk Czas schnięcia: 24 godziny Opakowanie: kubeł 15 l Wydajność: ok. 46 m2 (malowanie z gruntowaniem na gładkiej powierzchni) Zużycie: ok. 0,32 l/m2 (malowanie z gruntowaniem na gładkiej powierzchni) Kolor: Baumit Life Cechy szczególne: farba hydrofobowa do stosowania na zewnątrz budynków, posiada zabezpieczenie przed grzybami i pleśnią

Producent: Baumit Rodzaj: farba silikatowa Nanoszenie: wałek, pędzel lub natrysk Czas schnięcia: 24 godziny Opakowanie: kubeł 15 l Wydajność: ok. 46 m2 (malowanie z gruntowaniem na gładkiej powierzchni) Zużycie: ok. 0,32 l/m2 (malowanie z gruntowaniem na gładkiej powierzchni) Kolor: Baumit Life Cechy szczególne: paroprzepuszczalna farba krzemianowa do stosowania na zewnątrz budynków, produkt posiada zabezpieczenie przed grzybami i pleśnią

CENA (netto, opakowanie): 420 zł (kubeł 15 l)

CENA (netto, opakowanie): 468 zł (kubeł 15 l)

FARBY

Baumit SilikonColor

FARBY

Producent: Baumit Rodzaj: farba silikonowa Nanoszenie: wałek, pędzel lub natrysk Czas schnięcia: 24 godziny Opakowanie: kubeł 15 l Wydajność: ok. 46 m2 (malowanie z gruntowaniem na gładkiej powierzchni) Zużycie: ok. 0,32 l/m2 (malowanie z gruntowaniem na gładkiej powierzchni) Kolor: Baumit Life Cechy szczególne: paroprzepuszczalna i hydrofobowa do stosowania na zewnątrz budynków, podwyższona odporność na zabrudzenia, produkt posiada zabezpieczenie przed grzybami i pleśnią

Producent: Baumit Rodzaj: farba samoczyszcząca Nanoszenie: wałek, pędzel lub natrysk Czas schnięcia: 24 godziny Opakowanie: kubeł 15 l Wydajność: ok. 46 m2 (malowanie z gruntowaniem na gładkiej powierzchni) Zużycie: ok. 0,32 l/m2 (malowanie z gruntowaniem na gładkiej powierzchni) Kolor: Baumit Life Cechy szczególne: samoczyszcząca, paroprzepuszczalna, podwyższona odporność na zabrudzenia, ochrona przed zanieczyszczeniem (grzyb i pleśń) poprzez fotokatalizę

CENA (netto, opakowanie): 516 zł (kubeł 15 l)

CENA (netto, opakowanie): 648 zł (kubeł 15 l)

Baumit StyleColor

FARBY

Baumit SilikatColor

Baumit NanoporColor

Śnieżka Extra Fasadowa

Producent: Baumit Rodzaj: farba o intensywnym kolorze Nanoszenie: wałek, pędzel lub natrysk Czas schnięcia: 24 godziny Opakowanie: kubeł 15 l Wydajność: ok. 46 m2 (malowanie z gruntowaniem na gładkiej powierzchni) Zużycie: ok. 0,32 l/m2 (malowanie z gruntowaniem na gładkiej powierzchni) Kolor: Baumit Life Cechy szczególne: farba o intensywnym kolorze do dekoracyjnego wykończenia elewacji budynków, produkt posiada zabezpieczenie przed grzybami i pleśnią

Producent: FFiL Śnieżka SA Rodzaj: emulsyjna Nanoszenie: pędzel, wałek, natrysk Czas schnięcia: 24 godziny Opakowanie: śnieżnobiała: wiadro 1 l; 3l; 5 l; 10 l; 15 l; kolor: wiadro 1 l; 3 l; 5 l; 10 l Wydajność: do 9 m2/l Kolor: śnieżnobiały + 42 kolory z karty kolorów Cechy szczególne: odporna na szorowanie, doskonałe krycie, trwałe i żywe kolory, łatwa aplikacja, zapewnia „oddychanie ścian”, kompletnie chroni przed warunkami atmosferycznymi

CENA (netto, opakowanie): 912 zł (kubeł 15 l)

CENA (netto, opakowanie): 10,21-158,19 zł (zależnie od koloru)

FARBY

FOVEO TECH FAT 15 z Teflon® surface protector

FARBY

FOVEO TECH FSS 25

Producent: FFiL Śnieżka SA Rodzaj: akrylowa Nanoszenie: pędzel, wałek, natrysk Czas schnięcia: 2 godziny Opakowanie: wiadro 4,5 l; 9 l Wydajność: do 10 m2/l Kolor: 239 kolorów Cechy szczególne: zawartość Teflor® surface protector wpływa na zwiększenie odporności na zabrudzenia oraz działanie czynników atmosferycznych i promieni UV, ułatwiona aplikacja, znakomita przyczepność do podłoża, efektywne krycie, swobodna dyfuzja pary wodnej – „oddychanie ścian”

Producent: FFiL Śnieżka SA Rodzaj: silikatowo-silikonowa Nanoszenie: pędzel, wałek, natrysk Czas schnięcia: 2 godziny Opakowanie: wiadro 4,5 l; 9 l Wydajność: do 10 m2/l Kolor: 239 kolorów Cechy szczególne: połączenie cech farby silikatowej i silikonowej, odporność na zabrudzenia i zmienne warunki atmosferyczne, podwójna ochrona biologiczna, swobodna dyfuzja pary wodnej – „oddychanie ścian”, tworzy gładkie, matowe powłoki, łatwa w aplikacji

CENA (netto, opakowanie): 85-195 zł/4,5 l (zależnie od koloru)

CENA (netto, opakowanie): 88-200 zł/4,5 l (zależnie od koloru)

110

Własny Dom 10/2014

raport_elewacje.indd 110

14-09-10 10:01

FARBY

FOVEO TECH FN 30

Jedynka® Fasadowa

FARBY

Producent: FFiL Śnieżka SA Rodzaj: silikonowa Nanoszenie: pędzel, wałek, natrysk Czas schnięcia: 2 godziny Opakowanie: wiadro 4,5 l; 9 l Wydajność: do 6-8 m2/l Kolor: 240 kolorów Cechy szczególne: neostruktura zapewnia trwałośc powłoki, zmniejsza negatywne skutki nagrzewania, nie wiąże brudu i wykazuje cechy samoczyszczenia, łatwa w aplikacji, odporna na zagrożenie biologiczne, paroprzepuszczalna, hydrofobowa – chroni ściany przed wilgocią

Producent: Tikkurila Polska Rodzaj: dyspersyjna farba akrylowa Nanoszenie: pędzel, wałek, natrysk pneumatyczny Czas schnięcia: około 2 godziny, kolejne warstwy po upływie 4 godzin Opakowanie: biały/baza – 0,9 l; 2,7 l; 9 l; gotowe kolory – 3 l; 10 l Wydajność: do 8 m2/l przy jednokrotnym malowaniu Kolor: biały z możliwością zabarwienia na 232 kolory + 6 gotowych kolorów Cechy szczególne: doskonała przyczepność do podłoża, odporność na warunki atmosferyczne, efekt jednolitej powłoki, brak smug od pędzla

CENA (netto, opakowanie): 103-210 zł/4,5 l (zależnie od koloru)

CENA (netto, opakowanie): ok. 17 zł/0,9 l (biały, baza)

FARBY

Tikkurila Finngard Concrete

Tikkurila Finngard Novasil

FARBY

Producent: Tikkurila Polska Rodzaj: farba akrylowa Nanoszenie: pędzel, wałek, natrysk Czas schnięcia: 3 godziny w temp. +23°C i wilgotności powietrza 50% Opakowanie: 0,9 l; 2,7 l; 9 l Wydajność: 4-8 m2/l przy jednokrotnym malowaniu Kolor: kolory z wzornika „Tikkurila Facade” i ograniczona kolorystyka z karty NCS Cechy szczególne: do fasad i podmurówek, tworzy wyjątkowo trwałą powłokę, zapewnia bardzo dobrą odporność na czynniki atmosferyczne i bardzo dobre krycie

Producent: Tikkurila Polska Rodzaj: akrylowo-silikonowa Nanoszenie: pędzel, wałek, natrysk Czas schnięcia: 3 godziny w temp. +23°C i wilgotności powietrza 50% Opakowanie: 0,9 l; 2,7 l; 9 l; 18 l Wydajność: 6-9 m2/l przy jednokrotnej warstwie Kolor: kolory z wzornika „Tikkurila Facade” i ograniczona kolorystyka z karty NCS Cechy szczególne: tworzy hydrofobowe powłoki o niskiej wodochłonności, wysokiej trwałości koloru, paroprzepuszczalności i doskonałej odporności na warunki atmosferyczne

CENA (netto, opakowanie): 31 zł/0,9 l (baza C)

CENA (netto, opakowanie): ok. 31 zł/0,9 l (baza LC)

FARBY

Tikkurila Finngard Silicate Paint

FARBY

Tikkurila Finngard Elastomeric

Producent: Tikkurila Polska Rodzaj: farba krzemianowa Nanoszenie: pędzel, wałek Czas schnięcia: po 12 godzinach w temp. +23°C i wilgotności powietrza 50% farba jest sucha i można nakładać następną warstwę Opakowanie: 2,7 l; 9 l; 18 l Wydajność: 3-5 m²/l przy jednokrotnym malowaniu Kolor: kolory z wzornika „Tikkurila Facade” Cechy szczególne: zwiększone właściwości hydrofobowe, bardzo dobre właściwości paroprzepuszczalne

Producent: Tikkurila Polska Rodzaj: elastomerowa farba akrylowa Nanoszenie: pędzel, wałek Czas schnięcia: 12 godzin w temp. +23°C i wilgotności powietrza 50% Opakowanie: 2,7 l; 9 l Wydajność: ok. 3,3-4,5 m2/l dla finalnego wymalowania Kolor: kolory z wzornika „Tikkurila Facade” i ograniczona kolorystyka z karty NCS Cechy szczególne: mostkująca włosowate i skurczowe rysy podłoża o szerokości do 1 mm, włókna zbrojące zapewniają wysoką wytrzymałość mechaniczną, niska wodochłonność

CENA (netto, opakowanie): ok. 99 zł/2,7 l (baza SC)

CENA (netto, opakowanie): ok. 128 zł/2,7 l

FARBY

Tikkurila Finngard Nanoclear

Tikkurila Finngard Nanoprimer

FARBY

Producent: Tikkurila Polska Rodzaj: na bazie nanodyspersji akrylowej Nanoszenie: pędzel, wałek, natrysk Czas schnięcia: 4 godziny w temp. +23°C i wilgotności powietrza 50% Opakowanie: 2,7 l; 9 l Wydajność: 6-9 m2/l przy jednokrotnej warstwie Kolor: kolory z wzornika „Tikkurila Facade” Cechy szczególne: produkowana na bazie specjalnej nanodyspersji, zapewniającej najwyższą odporność powłoki malarskiej na przyłączenie zanieczyszczeń

Producent: Tikkurila Polska Rodzaj: akrylowa farba gruntująca Nanoszenie: pędzel, wałek, natrysk Czas schnięcia: 16 godzin w temp. +23°C i wilgotności powietrza 50% Opakowanie: 9 l Wydajność: 6-8 m²/l przy jednokrotnym gruntowaniu Kolor: biały oraz kolory zbliżone do odcieni farb elewacyjnych Tikkurila z wzornika „Tikkurila Facade” Cechy szczególne: efekt doskonałej penetracji, wypełniania i „zakotwiczania się” gruntu w porach podłoża, ogranicza zużycie fary elewacyjnej, wyrównuje kolor elewacji

CENA (netto, opakowanie): ok. 161 zł/2,7 l (baza LC)

CENA (netto, opakowanie): ok. 183 zł/9 l 10/2014 Własny Dom

raport_elewacje.indd 111

111

14-09-10 10:01

WŁasny dom z konceptem Projekty, Budowa, Eksploatacja, Modernizacja miesięcznik • nr 10 (136)/2014 • październik ISSN 1509-3042 • INDEX 353752

następny numer11/2014

DziaŁ Prenumeraty: tel. 71/337 47 40 prenumerata@wlasnydom.pl Wydawca Grabek Media sp. z o.o., ul. Norblina 25, 51-664 Wrocław tel. 71/337 47 40, fax 71/337 83 87 Dyrektor Wydawnictwa: Krzysztof Grabek, krzysztof.grabek@wlasnydom.pl

w sprzedaży od

21 października

adres Redakcji i Biura Handlowego ul. Norblina 25, 51-664 Wrocław tel. 71/348 22 14, fax 71/347 83 87 redakcja@wlasnydom.pl informacje PR: nowosci@wlasnydom.pl

temat miesiąca

Redaktor Naczelna: Agnieszka Rudomino, agnieszka.rudomino@wlasnydom.pl Zastępca Redaktor Naczelnej: Andrzej Daczkowski, andrzej.daczkowski@wlasnydom.pl

fot. Decolor

Drewno w domu i wokół domu

Redakcja: Mateusz Kozłowicz mateusz.kozlowicz@wlasnydom.pl Marek Misiak marek.misiak@wlasnydom.pl Korekta: Marek Misiak Grafik: Bożena Skupińska bozena.skupinska@wlasnydom.pl Stali współpracownicy: Magda Czwordon, Katarzyna Kowalska, Maciej Madeła, Aleksandra Sikora, Barbara TrznadelKluz, Marek Żelkowski, Rafał Żyła

Drewno konstrukcyjne – szkielet drewniany, domy prefabrykowane, więźba dachowa, dom z bali i mur pruski. Ocieplanie konstrukcji drewnianych – włókna celulozowe. Poszycia – płyty OSB i MFP. Drewno wewnątrz domu i chemia do niego. Podłogi i schody drewniane. Drewno w łazience. Stolarka otworowa – okna drewniane i drewniano-aluminiowe, okiennice i drzwi. Drewno wokół domu – ogrodzenie i taras. Elewacja i podbitka z drewna

Reklama: tel. 71/348 38 09 Dorota Haciuk dorota.haciuk@wlasnydom.pl Monika Łagoda monika.lagoda@wlasnydom.pl

DOM z OKŁADKI Zakopiańskie inspiracje

ZdjĘcia na okŁadce L. Kwartowicz, Rouwdach druk Techgraf

ponadto

Inspiracją do budowy domu pod Krakowem były góralskie chaty sprzed 150 lat stojące w Zakopanem. Inwestor chciał mieć dom wybudowany z bali, ale – jako zwolennik nowoczesnych materiałów – postawił również na granit i euronit. Czy takie połączenie się udało?

Focus

• Kominek

w połączeniu z innymi źródłami ciepła • Inteligentny dom Z praktyki

• Instalacja

• Dom

c.o. ocieplony wełną

Modernizacja

• Przebudowa

frontowej

fot. L. Kwartowicz

Raport z rynku Pompy ciepła

Przegląd oferty producentów pomp ciepła. Przejrzysta prezentacja ułatwi dokonanie wyboru

Redakcja nie zwraca niezamówionych materia łów oraz zastrzega sobie prawo do ich skracania w przypadku publikacji. Wszystkie materiały są objęte prawem autorskim. Przedruk w ja kiejkolwiek formie bez wcześniejszej pisemnej zgody Dyrektora Wydawnictwa jest zabronio ny. Wszelkie przedstawione projekty podlegają ochronie prawa autorskiego i należą do osób wymienionych przy każdym z nich. Prawa autor skie do opracowania plastycznego czasopisma należą wyłącznie do wydawcy. Powielanie i wy korzystywanie w jakikolwiek sposób bez zgody wydawcy jest zabronione. Sprzedaż bezumowna numerów bieżących i archiwalnych jest zabro niona. Działanie wbrew powyższemu zakazowi skutkuje odpowiedzialnością prawną. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i ma prawo odmówić publikacji bez podania przyczyny. Czasopismo niniejsze nie stanowi oferty w rozumieniu prawa i jest publikowane jedynie dla celów informacyjnych.

strefy

Architektura Wokół domu

• Dodatkowe

na działce

s112_WD10_14_zapo.indd 112

budynki

fot. De Dietrich

• Dach

14-09-16 10:36

Poleca

Zamów online sklep@wlasnydom.pl Cena katalogu 9,99 zł

Zamówienia przyjmujemy: telefonicznie pod numerem 71 337 47 40 pon.–pt., w godz. 800 –1600 e-mailem: sklep@wlasnydom.pl.pl lub na stronie www.wlasnydom.pl Zamawiający pokrywa koszt pobrania pocztowego.

041_kratki.indd 41

14-09-17 13:58

Twój ulubiony miesięcznik dostępny także w wersjach

elektronicznych!

QR CODE

Wygenerowano na www.qr-online.pl

„Własny Dom” również elektroniczny! Możesz go czytać kiedy i gdzie zechcesz w wersjach na komputery z systemem Windows oraz na iPada. Dostępne są zarówno pojedyncze wydania, jak i prenumerata, a każde wydanie przechowywane jest w Twojej własnej bibliotece. Po ściągnięciu połączenie internetowe nie jest konieczne. Aby kupić „Własny Dom” wejdź na Pojedynczy numer już od

041_kratki.indd 41

www.e-kiosk.pl/wlasny_dom

4,90 zł

14-09-17 13:54