OD REDAKCJI
7/2014 Własny Dom
okladka.indd 1
1
6/18/14 2:24 PM
Poleca
OD REDAKCJI
Zamów online sklep@wlasnydom.pl Cena katalogu 9,99 zł
Zamówienia przyjmujemy: telefonicznie pod numerem 71 337 47 40 pon.–pt., w godz. 800 –1600 e-mailem: sklep@wlasnydom.pl.pl lub na stronie www.wlasnydom.pl Zamawiający pokrywa koszt pobrania pocztowego.
okladka.indd 1
6/18/14 2:32 PM
OD REDAKCJI
Wydanie na iPada
fot. Ł. Rajchert
zastępca redaktor naczelnej Andrzej Daczkowski andrzej.daczkowski@wlasnydom.pl
Las możliwości K iedy wyjeżdżamy do setnego już domu na sesję fotograficzną, wydaje nam się, że cóż jeszcze interesującego możemy zobaczyć. Wszystko widzieliśmy. To zadufanie pryska niczym bańka mydlana, gdy pukamy do drzwi takiego budynku, jak ten z naszej okładki. Otoczony drzewami, z drewnem na elewacji, na tarasach i we wnętrzach (imponująca ściana klatki schodowej). Drzewa i drewno w rękach architekta z wyobraźnią i sercem to las możliwości! Czerwiec zafundował nam wysokie temperatury i bezchmurne niebo. Hania i Rafał tak wybudowali i wyposażyli dom, że potrafią zarządzać słońcem, niezależnie od pory dnia i roku (s. 70). Sztuka zasłaniania i odsłaniania w tym budynku to prawdziwy majstersztyk. Byłem tam osobiście, sam wszystko sprawdzałem, potwierdzam! Postanowiliśmy też sprawdzić, ile prawdy jest w twierdzeniu o niezwykłej efektywności słonecznego kolektora rurowego (s. 78). W domu Jacka dowiedzieliśmy się, że praktycznie nigdy nie wyłącza go z obiegu centralnego ogrzewania, bo nawet w styczniu jest w staniu podnieść
istotnie temperaturę wody, którą potem podgrzeje inne źródło ciepła. A co dopiero latem! Energię naturalną zmienimy teraz na sztuczną. Oświetlenie jest tak bardzo niedoceniane przez polskich inwestorów, że wiele pięknie zaprojektowanych wnętrz traci swą urodę w przypadkowych snopach światła. Tomasz Jasiński zaimponował nam bezkompromisowym podejściem w równoczesnym projektowaniu światła, kształtu i wykończenia pomieszczeń (s. 92). Chętnie przedstawiamy efekty. Nasz najdłuższy artykuł, czyli Temat Miesiąca, poświęciliśmy zagadnieniom budowlanym: stawianiu ścian, częściowo wykańczaniu elewacji, ocieplaniu etc. (s. 32). Trzydzieści parę stron dla wszystkich, których interesują pierwsze etapy budowy domu. A dla tych, którzy już wykańczają, mamy dylemat: styl rustykalny czy nowoczesny (s. 25)? Na zdjęciach najlepsze przykłady. A poza tym wiele innych artykułów: bramy garażowe i wjazdowe (s. 18), ukrywanie instalacji w ścianach (s. 84), tarasy drewniane (s. 102).
W tym numerze są z nami: Rafał z żoną Hanią zdecydowali się na duże przeszklenia, rolety, podcienie – tak je dobrali, że zimą korzystają z całej mocy słońca, a latem dom zapewnia im cień i miły chłód
s. 92
s. 6
aRcH. HeRnan gomez to twórca domu z okładki. Projektant zwraca uwagę na interesujące schody w tym trzykondygnacyjnym budynku
s. 70
Tomasz Jasiński dowodzi, że nie można sensownie projektować osobno wnętrz i osobno światła. Wszystko musi tworzyć jedną całość i współgrać z kolorem ścian, kształtem balustrad i wieloma innymi detalami
7/2014 Własny Dom
s001_WD7_14wstepniak_AD.indd 1
1
14-06-16 08:45
spis treści
Nowości
3
Nowości na rynku
Materiały i technologie wprowadzone na nasz rynek
dom z okładki
3 stro2
6
ny!
W stronę natury
Dom ma aż trzy kondygnacje, nie sprawia jednak monumentalnego wrażenia. Rozległa, pełna zieleni działka spowodowała, że inwestorzy zdecydowali się na dużą liczbę przeszkleń i połączenie klasyki z nowoczesnością w stylistyce budynku. Wnętrza cechuje przestrzenność i śmiałe wykorzystanie drewna
Focus
18 Bramy wjazdowe i garażowe
fot. Foveo Tech
Istotny jest zarówno dobór sposobu otwierania obu bram, jak i dopasowanie ich do elewacji domu i rozmiarów podjazdu. Nowoczesne bramy wjazdowe i garażowe są również bezpieczne – nie ma możliwości, by przytrzasnęły dziecko lub zwierzę
TEMAT MIESIĄCA
32 Dom w stanie surowym otwartym
Ściany – izolacyjność termiczna i akustyczna. Technologia budowy ścian zewnętrznych. Ceramika tradycyjna i poryzowana. Silikaty i pustaki gipsowe. Beton komórkowy. Pustaki szklane. Rodzaje tynków. Płyty g-k. Elewacja z płytek kamiennych i klinkieru. Malowanie ścian. Ocieplenie ścian. Płyty termoizolacyjne. Izolacja domu z bala. Wdmuchiwane włókna celulozowe. Strop drewniany, żelbetowy i prefabrykowany. Więźba dachowa. Materiały do izolacji dachu. Rodzaje pokryć dachowych. Energooszczędne okna dachowe. Lukarny. Orynnowanie. Wybór komina
25 Styl rustykalny lub nowoczesny
Wnętrze domu wykończyć można, nawiązując do szeroko rozumianej tradycji, jak również stosując beton, stal i szkło dla uzyskania nowoczesnej stylistyki
KroNiKa budowy etap 11
64 Instalacje: wodno-kanalizacyjna oraz ogrzewania podłogowego
Dla Ani i Roberta kluczowe było znalezienie sprawdzonego wykonawcy – instalacje te są drogie, a konsekwencje ich niestarannego wykonania – bardzo poważne
Z praKtyKi
70 Jak Hania i Rafał w swoim domu zarządzają... słońcem
Inwestorzy przy pomocy elementów stałych (podcieni) oraz rolet skutecznie chronią swój dom przed nadmiernym nasłonecznieniem latem. Natomiast zimą, gdy słońce pada pod mniejszym kątem, nie przeszkadzają mu – i pomaga ono ogrzać dom
78 Dlaczego pan Jacek zdecydował się na ogrzewanie wody solarem rurowymI
Montaż kolektora na dachu wymagał zdjęcia tylko czterech dachówek. Inwestor zdecydował się na kolektor rurowy, dzięki czemu c.w.u. jest ogrzewana również w pochmurne dni i w zimie
fot. Rockwool
ModerNiZacja
84 Ukryte instalacje
Ukrycie instalacji elektrycznej, wodno-kanalizacyjnej, gazowej i grzewczej w ścianach, podłogach i stropach to nie tylko kwestia estetyki, ale także bezpieczeństwa
architeKtura
RAPORT z RYNKU 108 Izolacje termiczne
Przegląd oferty producentów izolacji termicznych. Kilkadziesiąt produktów różnych producentów z opisem najważniejszych parametrów. Ułożone według ceny – od najtańszych do najdroższych
002_WD7_2014_spis.indd 2
92 Sztuka oświetlenia
Aby oświetlenie było funkcjonalne, a jednocześnie upiększało wnętrza, należy zatrudnić znającego się na nim architekta i przestrzegać jego wskazówek
woKół doMu
102 Drewniany taras – wygodny i piękny
Ważna jest zarówno przemyślana lokalizacja tarasu, jak i jego stabilna konstrukcja. Można zdecydować się na deski z drewna krajowego lub egzotycznego albo kompozytowe
6/16/14 12:08 PM
NOWE
na rynku
SzybkoSChnąCy IMPREGNAT DEKORACYJNY Nowością na polskim rynku są impregnaty szybkoschnące. Właściwości tych produktów pozwalają skrócić czas prac renowacyjnych do jednego dnia. Produkty te są odporne na deszcz już po jednej godzinie od nałożenia. Altax Szybkoschnący Impregnat dekoracyjny zapewnia 5 lat ochrony przed niszczącym wpływem czynników atmosferycznych. Nie łuszczy się i nie pęka. Dekoruje i barwi drewno, zachowując jego rysunek. Jeżeli nie było ono wcześniej zabezpieczone przed biokorozją, należy przed malowaniem użyć szybkoschnącego gruntującego impregnatu do drewna, który zabezpieczy drewno przed grzybami oraz sinizną. Cena: 17,42 zł brutto (za 750 ml) www.altax.pl
Panele dekoracyjne Trójwymiarowe panele dekoracyjne marki Dunes tworzą regularne linie okalające symetrycznie rozmieszczone elipsy. Nowatorska faktura materiału optycznie wysmukla powierzchnię ściany oraz, wprowadzając nutę szykownej ekstrawagancji, przełamuje monotonię stylizacji. Powstała aranżacja prezentować będzie się niezwykle intrygująco i efektownie. Tak urządzona sypialnia czy salon nie będą potrzebować dodatkowych elementów ozdobnych. Odpowiednia gra świateł wyeksponuje bowiem oryginalną fakturę paneli, przemieniając ścianę w przestrzenny obraz. Pomysłów na kreację jest nieskończenie wiele. Bo choć panele dostępne są w wersji écru, to materiał może być pokryty farbą w dowolnym odcieniu i fakturze. Szeroka gama możliwości z pewnością otwiera zupełnie nowe perspektywy w aranżacji domowego wnętrza. www.dunes.pl
Chłodne oblicze klinkieru Cegła Faro szara cieniowana, melanż to najnowsza propozycja firmy Röben w ofercie cegieł utrzymanych w chłodnej kolorystyce. Wyróżnia ją nietypowa barwa – przenikające się odcienie jaśniejszych i ciemniejszych szarości. O jej wyjątkowym charakterze decyduje również struktura gładkiego lica, które postarzono delikatnym wyszczerbieniem krawędzi, dzięki czemu nabiera ono jeszcze bardziej industrialnego wyrazu. Cegła ta dobrze sprawdzi się na nowoczesnych, minimalistycznych elewacjach, na małej architekturze oraz jako dekoracja nowoczesnych wnętrz. Jest wytrzymała, ognio- i mrozoodporna, a także niskonasiąkliwa. www.elewacja.roben.pl
Drewniana sklejka strukturyzowana do podbitki Za sprawą innowacyjnej linii drewnianej sklejki strukturyzowanej do podbitki firmy SKLEJKAEKO S.A., która jako pierwsza firma w Polsce wprowadziła linię do strukturyzacji, możemy nadać podbitce unikalny i wyjątkowy design, dzięki czemu nie będzie ona jedynie kolejnym elementem wykończenia bryły domu, ale niecodziennym akcentem podkreślającym przemyślaną koncepcję. Cieszący się rosnącą popularnością typ eko-sklejki, oferowany przez ostrowską firmę z ponad 100-letnią tradycją w branży drzewnej, wykonany jest z naturalnego, suchotrwałego lub wodoodpornego drewna sosnowego, z zachowaniem jego oryginalnej struktury wżerów i żłobień. Kompozycja oddająca fakturę kory drzewa zachwyca swym naturalnym pięknem w postaci niepowtarzalnych linii, nieregularności pojedynczych słojów i cieniowań typowych dla drewna. Cena: od 25 zł/m2 do 37 zł/m2 (cena dla sklejki surowej) www.sklejkaeko.pl
7/2014 Własny Dom
s003-005_WD7_14_nowosci.indd 3
3
14-06-13 13:07
NOWE NA RYNKU
Markiza do okien pionowych VMZ Solar to markiza firmy Fakro zapewniająca odpowiednie połączenie skutecznej ochrony pomieszczenia przed nagrzewaniem z najwyższym komfortem obsługi. Markiza zapewnia osiem razy skuteczniejszą ochronę przed nagrzewaniem pomieszczenia w porównaniu z zasłonami wewnętrznymi, umożliwiając jednocześnie dopływ naturalnego światła i kontakt wzrokowy z otoczeniem. Posiada system automatycznego uruchamiania w zależności od nasłonecznienia. Przy dużej ilości słońca markiza samoczynnie się rozwija, a gdy jest pochmurno – zwija się, zwiększając napływ naturalnego światła. www.fakro.pl
Samoprzylepny świat inspiracji
Efektowna metamorfoza wnętrza w prosty i niebanalny sposób jest możliwa przy wykorzystaniu samoprzylepnych fototapet nowej marki Grafdeco. Najważniejszym autem nowej marki fototapet jest ich sposób naklejania na ściany czy meble. W odróżnieniu od konkurencyjnych produktów, fototapety Grafdeco są samoprzylepne i wytrzymałe, dzięki czemu ich montaż jest wyjątkowo łatwy. Każda fototapeta drukowana jest na indywidualny wymiar. www.grafdeco.pl
Kocioł z zasobnikiem warstwowym Do sprzedaży trafiła nowa linia gazowych kotłów kondensacyjnych ze zintegrowanym zasobnikiem warstwowym marki Vaillant – ecoCOMPACT/4 i auroCOMPACT. Urządzenia te łączą funkcję centralnego ogrzewania i przygotowania ciepłej wody w jednej niewielkiej obudowie. Nowoczesna technika kondensacyjna w połączeniu z wydajnymi zasobnikami warstwowymi oraz niewielkie wymiary urządzeń, mieszczące wszystkie niezbędne akcesoria pod obudową kotła, zapewniają komfort użytkowania, najwyższą wydajność oraz nienaganną estetykę przestrzeni. Linię ecoCOMPACT stanowi paleta urządzeń zróżnicowanych zarówno w zakresie mocy, jak również zapotrzebowania na ciepłą wodę. www.vaillant.pl
Nowe bloczki silikatowe Firma SIL-PRO Bloczki Silikatowe Sp. z o.o. wzbogaciła swoją ofertę o nowe produkty: U11,5 (D) – 500x115x248 [mm], U17,5 (D) – 250x175x248 [mm] i U24 (D) – 250x240x248 [mm]. Wszystkie wymienione formaty charakteryzują się mniejszym zużyciem bloczków na 1 m² (format U11,5 (D) tylko 8 szt./ 1 m²) oraz mniejszą ilością zużytej zaprawy/kleju. Bloczki Silikatowe SIL-PRO to nie tylko pewna jakość, nowe formaty zagwarantują Państwu oszczędność czasu, jak i pieniędzy. www.sil-pro.pl
4
Własny Dom 7/2014
s003-005_WD7_14_nowosci.indd 4
14-06-13 13:07
Zwycięzcy konkursu
Surowy design w trzech wariantach Kabina prysznicowa z linii Nigra firma Aquaform występuje w trzech wariantach – kwadratowym, półokrągłym oraz jako drzwi do kabiny wnękowej. Funkcjonalność i idealne dopasowanie do potrzeb oraz wystroju wnętrza to myśl przewodnia w tym projekcie. Przejrzyste szkło i chromowane profile to idealne połączenie, które z łatwością zaadaptujemy do każdej łazienki. Wersja narożna półokrągła występuje w dwóch wysokościach do wyboru – 167 cm lub 185 cm wysokości bez brodzika. To udogodnienie dla osób, które przy wyższej kabinie wybierają płytki brodzik, a przy niższej wybierają brodzik głęboki, który ma wiele zastosowań – np. mogą się w nim, jak w wannie, kąpać dzieci. ww.aquaform.com.pl
VII edycja konkursu Baumit Fasada Roku 2013 pod wieloma względami była wyjątkowa. Po raz kolejny padł rekord ilości zgłoszonych obiektów. W pierwszej kategorii „Nowy budynek” – znalazło się 89 obiektów, w drugiej – „Budynek po rekonstrukcji i adaptacji” – 44, w trzeciej – „Budynek z wielkiej płyty” – 46, a w czwartej – „Budynek po renowacji” – 32. W sumie o główną nagrodę rywalizowało aż 211 budynków. W kategorii „Budynek po rekonstrukcji i adaptacji” wyróżnienie otrzymał jednorodzinny budynek mieszkalny zlokalizowany w Poznaniu przy ul. Ciechocińskiej 46. Autorkami projektu są Dorota Sobusiak-Fajer i Anna Sasiak-Patkowska z Pracowni Projektowej SasiakSobusiak, która zgłosiła obiekt do konkursu. www.baumit.pl
Wykładzina zmienną jest! Na rynku pojawiła się innowacyjna alternatywa dla tradycyjnych klejów płynnych. Firma UZIN opracowała rewolucyjną technologię switchTec®, dzięki której możemy błyskawicznie zmieniać wykładziny elastyczne lub dywanowe tak często, jak tylko zapragniemy. Jak to możliwe? Cała zasługa leży po stronie folii polietylenowej Sigan®, obustronnie powlekanej różnymi klejami dyspersyjnymi. Ich wytrzymałość dopasowana jest do różnego rodzaju podłoży, stąd też możliwość usunięcia produktu w całości i bez pozostawiania resztek kleju. Matę można przyklejać do istniejącej podłogi użytkowej (parkiet, laminat, płytki ceramiczne) lub masy szpachlowej. www.uzin.pl
Nowa generacja okien
Drewniane okna Velux GLL to więcej światła dziennego, większy komfort użytkowania, a także mniejsze zużycie energii. Dzięki nowej technologii zwanej ThermoTechnology™ zredukowano jego współczynnik przenikania ciepła do Uw= 1,3 W/m2K. To innowacyjne rozwiązanie polega na zastosowaniu szarego materiału wysokoizolacyjnego EPS do ocieplenia ramy i skrzydła, przy jednoczesnym zwiększeniu powierzchni szyby nawet o 10 % – co sprawia, że okno ma lepszy bilans energetyczny. Laminowane warstwowo profile skrzydła i ościeżnicy z drewna sosnowego z impregnowaną i pokrytą bezbarwnym lakierem akrylowym powierzchnią nie wymagają konserwacji przez wiele lat użytkowania. www.velux.pl
7/2014 Własny Dom
s003-005_WD7_14_nowosci.indd 5
5
14-06-13 13:11
dom z okładki
Tekst: Sylwia Makowska-Rzatkiewicz Zdjęcia: Lech Kwartowicz
W stronę natury 6
Własny Dom 7/2014
s006-017_WD7_14_sesja_komorow_sm.indd 6
6/18/14 12:25 PM
2 bryły garażu i salonu 1 Wysunięte nie tylko pozwoliły rozrzeźbić budynek,
ale też posłużyły do stworzenia tarasów na piętrze. Choć nie są one często użytkowane przez mieszkańców, mają duże znaczenie dla wyglądu elewacji – zarówno od strony ogrodu, jak i od frontu
eleWaCji dominują jasne, 2 na Ciepłe barWy. Kremowy tynk uatrak-
l l l l
Oryginalna bryła Przestronne wnętrza Architekt o projekcie Drewno wewnątrz i na zewnątrz
cyjniają beżowe płyty z piaskowca, z którymi doskonale korespondują drewniane okna. Kontrastują z nimi ciemne dachówki ceramiczne i grafitowy system rynnowy ze stali. tak dobrane materiały i kolory pięknie prezentują się na tle soczystej zieleni
1
W podwarszawskiej miejscowości na pięknej działce powstał dom, który swoją bryłą nawiązuje do stylistyki śródziemnomorskiej. Przy jego budowie wykorzystano naturalne materiały, które dodały mu szlachetności 7/2014 Własny Dom
s006-017_WD7_14_sesja_komorow_sm.indd 7
7
6/18/14 12:26 PM
3
P
ani Martyna wychowała się w centrum Warszawy, jednak kiedy jej rodzice wybudowali dom w podwarszawskiej miejscowości, zasmakowała życia w cichej okolicy, w pobliżu lasu. Nie wyobrażała więc sobie, że znów miałaby się przeprowadzić do mieszkania w mieście, pozbawionego ogrodu, z dala od natury. Nie miała wątpliwości, że własny dom powinna wybudować w miejscu otoczonym przyrodą. Wspólnie z mężem wybrała więc miejscowość, która – choć jest oddalona zaledwie o kilkanaście kilometrów od centrum Warszawy – słynie z zieleni. Działka dawała olbrzymie możliwości. Rozległa (ponad 2000 m2), zadrzewiona parcela pozwoliła na swobodne zaplanowanie tu dużego budynku. Cofnięto go w głąb posesji. Skryty za drzewami dom zapewnia poczucie intymności. – Początkowo podobała nam się architektura ultranowoczesna – opowiada inwestorka. – Doszliśmy jednak do wniosku, że tak malownicza, leśna działka wymaga odpowiedniego projektu. Zdecydowaliśmy się na swego rodzaju kompromis – budynek nowoczesny w wyrazie, jednak osadzony w klasyce, przywodzący na myśl doskonale wpisane w otoczenie domy z południa Europy. Ważne dla nas było jak najlepsze wykorzystanie widoku za oknem, stąd olbrzymia rola przeszkleń. Postawiliśmy na naturalne materiały, jak drewno, kamień i ceramika.
8
Inwestorów zainteresowały projekty arch. Hernana Gomeza, który często wykorzystuje stylistykę śródziemnomorską, jednocześnie nadając swoim domom elegancką i ponadczasową formę. Ich charakterystyczne cechy to m.in. pełne piętro, dach o małym spadku, wysunięte gzymsy, liczne przeszklenia – w tym okna narożne i portfenetry. Wszystkie te elementy zostały uwzględnione również w tym domu. Jednak o jego specyfice zadecydowała trzecia kondygnacja. – Od początku wiedzieliśmy, że potrzebne nam będzie wygodne miejsce do pracy – wyjaśnia właścicielka. – Nie chcieliśmy upychać go na siłę na parterze, na którym oprócz części dziennej miały zmieścić się wszystkie pomieszczenia techniczne i wygodny pokój dla gości. Dlatego doszliśmy do wniosku, że nad piętrem zrobimy jeszcze poddasze. Powstał w ten sposób wysoki budynek, jednak dzięki sprytnym zabiegom architektonicznym jego bryła jest bardzo proporcjonalna. Między piętrem a poddaszem wykonano gzyms, który optycznie go obniża, a wysunięte z dwóch stron bryły garażu i salonu kompozycyjnie osadzają go na działce. Szczególną rolę odgrywają też tarasy – w tym domu napotkać można aż cztery, łącznie zajmujące blisko 120 m2. Dwa z nich umieszczono na poziomie parteru, dwa natomiast na piętrze. Nie tylko zespalają dom z ogrodem, ale też uatrakcyjniają elewację.
Własny Dom 7/2014
s006-017_WD7_14_sesja_komorow_sm.indd 8
14-06-13 11:40
sesja numeru
EXCLUSIVE
został ustawiony na Działce 3 Dom niestanDarDowo, bo ścianą szczytową w stronę ulicy. wejście i garaż umieszczono z boku budynku. Ponieważ dom usytuowano w głębi posesji, prowadzi do niego długi podjazd zakończony wygodnym placem manewrowy
elewacji została 4 trójwymiarowość podkreślona nie tylko dzięki rozczłonko-
waniu bryły budynku, ale także poprzez detale takie jak wysunięty gzyms, pasy wyłożone piaskowcem, narożne okna czy poziome linie barierek
minimalistyczna 5 metalowa, barierka subtelnie wydziela przestrzeń
tarasu na piętrze. Do jego budowy wykorzystano płaski dach nad garażem
taras Pełni rolę 6 największy jaDalnianą. stanął na nim stół, przy
którym rodzina latem spożywa posiłki na świeżym powietrzu. w pobliżu wybudowano grill. miejsce to jest osłonięte drzewami i krzewami, zapewniającymi intymność biesiadującym
4 5 6
7/2014 Własny Dom
s006-017_WD7_14_sesja_komorow_sm.indd 9
9
14-06-13 11:40
EXCLUSIVE
sesja numeru
7
Przestronne wnętrza 8
10
Układ funkcjonalny wnętrz jest bardzo czytelny. Pomieszczenia przynależne do poszczególnych stref starannie pogrupowano. W sposób wyraźny oddzielono część ogólnodostępną od pokoi typowo prywatnych. Sprzyja temu podział na kondygnacje. Goście, nawet jeśli zostają na noc, nie mają potrzeby wchodzenia na piętro do części prywatnej domu. Na parterze bowiem, przy salonie, zlokalizowano komfortowy pokój gościnny. Sąsiaduje z nim bezpośrednio w pełni wyposażona łazienka. – Takie rozwiązanie sprawia, że zarówno my, jak i nasi goście czujemy się swobodnie – podkreślają właściciele. Główną część parteru zajmuje strefa dzienna, czyli salon, jadalnia, kuchnia i hol. Towarzyszy im świetnie zorganizowana część gospodarcza, która skupia się wokół dużego garażu. Znajduje się tu kotłownia, pralnia, spiżarnia i garderoba. – Mam wszystko pod ręką – mówi z zadowoleniem pani domu. – Nie muszę biec np. do piwnicy, żeby wziąć słoiczek przetworów. Warto zwrócić uwagę, że spiżarnię umieszczono nie tylko blisko kuchni, ale także wejścia do domu i garażu. Dzięki temu zakupy spożywcze szybko lądują we właściwym miejscu.
Własny Dom 7/2014
s006-017_WD7_14_sesja_komorow_sm.indd 10
14-06-13 11:41
9 salonu słońce wpaDa z trzech 7 Do stron. Odpowiednio rozmieszczone,
10
liczne przeszklenia są szczególnie istotne w domu na tak zadrzewionej działce. Dzięki otwarciu wnętrza na otoczenie zieleń staje się jedną z głównych dekoracji
Martyna lubi wypoczywać w 8 pani salonie na wygoDnych kanapach.
zachwycają one swoją designerską formą. tapicerowane naturalną skórą w kolorze ecru sofy i fotel to interesujący projekt renomowanej niemieckiej firmy koinor. Doskonale pasuje do nich oryginalna lampa artemide cadmo, rzucająca przyjemne, rozproszone światło
barek zastąpił 9 kaMienny początkowo planowaną wyspę
kuchenną. to przy nim rodzina spożywa codzienne posiłki. natomiast bardziej uroczyste obiady odbywają się przy dużym stole w jadalni
kuchenne ustawiono 10 Meble w literę l. w narożniku umieszczono
zlewozmywak na wprost przeszklonego na dwie strony okna. Do wykończenia blatu roboczego użyto efektownego granitu kashmir gold, który okazał się nie tylko piękny, ale także bardzo praktyczny
7/2014 Własny Dom
s006-017_WD7_14_sesja_komorow_sm.indd 11
11
14-06-13 11:41
EXCLUSIVE
sesja numeru
11 Przestrzeń parteru jest niezwykle przestronna – nie tylko z uwagi na duży metraż, ale przede wszystkim otwarcie i wzajemne przenikanie się pomieszczeń. – Open space, czyli otwarta część budynku, nie oznacza jednak całkowitego braku podziałów – podkreśla arch. Hernan Gomez. – Powinna dawać poczucie przestronności, ale również (w przypadku domu) swego rodzaju przytulności. Taki efekt pozwalają uzyskać przegrody, które nie zamykają całkowicie pomieszczeń, ale przesłaniają ich fragmenty.
12 13 12
Własny Dom 7/2014
s006-017_WD7_14_sesja_komorow_sm.indd 12
14-06-13 11:43
sesja numeru
EXCLUSIVE
tuba kryje w sObie tOaletę. 11 Okrągła jej kształt nie jest przypadkowy i nie wynika
tylko z chęci wprowadzenia oryginalnego elementu architektonicznego do wnętrz. Człowiek bowiem w naturalny sposób porusza się po łuku, a nie pod kątem prostym
tOaleta swój niepowtarzalny 12-13 Oryginalna charakter zawdzięcza nie tylko półokrągłemu
kształtowi pomieszczenia, ale też ciekawemu wykończeniu. Ściany wyłożono ciemnografitowymi płytkami granitowymi, które zestawiono z elementami drewnianymi. Dobrze wpisuje się w tę aranżację ceramika sanitarna, której forma inspirowana jest kształtem naturalnych kamieni
pOmięDzy hOlem a salOnem moż14 ŚCiankę na obejść z dwóch stron. Dzięki niej osoby sie-
dzące na kanapach w części wypoczynkowej nie są widoczne z holu wejściowego. Ścianka ta ma też swoją funkcję użytkową – wbudowano w nią kominek z dwustronnym przeszkleniem
beDrOOm, czyli sypialnia gospodarzy 15-16 master na piętrze, to komfortowy apartament wypo-
sażony w osobną garderobę i luksusowy salon kąpielowy. podobnie jak pozostałe wnętrza, ten pokój od razu został zaplanowany tak, żeby ograniczyć meble do minimum. wszystkie szafki i półki przewidziano już w projekcie i wbudowano w ściany
14 W tym domu projektant przewidział kilka takich elementów, które w sposób niezwykle kunsztowny wpisał w układ funkcjonalny wnętrz. Pierwszym z nich jest ścianka oddzielająca salon od pozostałej części parteru. Najciekawsza jest jednak „tuba”, która odgradza wizualnie część jadalniano-kuchenną od strefy wejściowej. Pełni ona nie tylko funkcję dekoracyjną – wprowadza też strefowanie przestrzeni. W jej wnętrzu urządzono toaletę, a od strony kuchni wbudowano w nią dwudrzwiową lodówkę.
15
16 7/2014 Własny Dom
s006-017_WD7_14_sesja_komorow_sm.indd 13
13
14-06-13 11:44
EXCLUSIVE
sesja numeru
17
18
Pokój dziecięcy leży naprzeciwko sypialni rodziców. jest przestronny i dobrze doświetlony naturalnym światłem. Ma dużą wbudo17 waną szafę, którą wykończono drewnem z orzecha włoskiego, podobnie jak drzwi na tej kondygnacji Przy Pokoju dziecięcyM wykończona jest w żywych kolorach pomarańczu i zieleni. zaaranżowano jednak to wnę18 Łazienka trze tak, aby za kilka lat nie okazało się zbyt infantylne dla syna. również sprzęty zostały umieszczone na standardowej wysokości. korzystanie z nich ułatwia przenośny podest
na Poddaszu przydaje się, gdy pani lub pan domu pracują do późna. Mogą wówczas wziąć prysznic bez konieczności 19 Łazienka schodzenia na dół i przeszkadzania pozostałym domownikom
19 14
Własny Dom 7/2014
s006-017_WD7_14_sesja_komorow_sm.indd 14
14-06-13 11:45
dom z okładki
Architekt o projekcie
Pow. parteru: 171,40 m2 Pow. piętra: 98,60 m2 Pow. poddasza: 72,10 m2 Projekt: arch. Hernan Gomez, Studio Gomez arch. wnętrz Andrzej Cycling
RZUTY DOMU
W centrum tego domu znajdują się schody. Z założenia miały być otwarte, jednak nie dominujące we wnętrzach. Musiały też być wygodne, zwłaszcza, że łączą aż trzy kondygnacje. Zostały zaplanowane tak, że dzielą każdą z nich na dwie części. Na parterze oddzielają strefę dzienną od gospodarczej, na piętrze – apartament rodziców od pokoi dziecięcych, a na poddaszu część biurową od przestrzeni, którą właściciele planują zaadaptować na część sportowo-rekreacyjną. Ostatnia kondygnacja, mimo iż jest to poddasze, jest w pełni funkcjonalna. Dom jest bowiem przykryty dwuspadowym dachem o niewielkim spadku. W przeciwieństwie do dachów spadzistych, w tym wypadku skosy nie utrudniają wygodnego wykorzystania pomieszczeń. Zastosowaliśmy dach o kącie nachylenia połaci 22°, który nie tylko pasuje do stylu śródziemnomorskiego, jaki nadaliśmy elewacji, ale też ma swoje walory użytkowe. Frank Lloyd Wright, który od dawna mnie inspiruje, w swoich projektach stosował właśnie dachy o kącie 15-22°. Wybór kąta 22° ma też swoje uzasadnienie praktyczne – w przypadku dachówki jest to minimalny kąt nachylenia, przy którym zachowujemy gwarancję producenta.
Dom piętrowy, z poddaszem użytkowym
arch. Hernan Gomez
7/2014 Własny Dom
s006-017_WD7_14_sesja_komorow_sm.indd 15
15
14-06-13 11:46
EXCLUSIVE
sesja numeru
21 Z DREWNA EGZOTYCZNEGO doskonale się sprawdza. Jest to materiał bardziej odporny na warunki atmosferyczne niż na21 TARAS sze rodzime gatunki. Raz do roku deski są olejowane
Drewno wewnątrz i na zewnątrz
22 22
POSADZKA DREWNIANA jest wykorzystana na dużej powierzchni domu. Wszędzie użyto tego samego gatunku – merbau, który charakteryzuje się dobrymi parametrami użytkowymi i piękną, ciepłą barwą (od żółto-brązowej do czerwonej)
23
DREWNIANA STOLARKA OTWOROWA była wykonywana na zamówienie. Ramy okienne zrobione są z mahoniu. Taki materiał doskonale współgra z kremową elewacją wykończoną piaskowcem
16
23
Własny Dom 7/2014
s006-017_WD7_14_sesja_komorow_sm.indd 16
14-06-13 11:47
sesja numeru
EXCLUSIVE
ŁaZienKa to pomieszczenie, 24 w którym nie musimy obawiać
się zastosowania drewna. Zdaje ono egzamin nawet jako efektowna obudowa wanny. ważny jest jednak odpowiedni dobór rodzaju drewna
24
25 25 26
ROTUNDA NA PARTERZE została obłożona drewnianym fornirem. Zastosowano tu drewno merbau – takie samo jak na meblach w kuchni. Było to trudne wykonawczo, dlatego inwestorzy podkreślają olbrzymią rolę firmy stolarskiej – FK-Design, która wykonywała wszystkie elementy drewniane, takie jak zabudowy meblowe, okładziny ścian, schody, drzwi Ściana KlatKi schoDowej wykończona jest drewnianą okładziną, która tworzy ciągłą płaszczyznę na wysokość trzech kondygnacji. spektakularne wrażenie potęguje ciekawe usłojenie drewna, jakim jest palisander
26 7/2014 Własny Dom
s006-017_WD7_14_sesja_komorow_sm.indd 17
17
14-06-13 11:48
FOCUS
bramy
fot. H. Tomasiewicz
S CU FO
Muszą dobrze komponować się z elewacją domu, ogrodzeniem posesji i sobą nawzajem. Podpowiadamy, jak dobrać je pod kątem zarówno estetyki, jak i funkcjonalności
Bramy
wjazdowe i garażowe
Tekst: Magda Czwordon
F
unkcjonalność, niezawodność i estetyka – to podstawowe kryteria, które ma spełniać brama wjazdowa i brama garażowa. Wybór odpowiedniego rodzaju drzwi, ich położenia i mechanizmu bywa problematyczny, a jego dokonanie powinno uwzględniać kilka kwestii,
18
które należy wziąć pod uwagę już na etapie planowania wjazdu na posesję dla zapewnienia wygody gospodarzowi domu i jego mieszkańcom. Decyzja nie zawsze zależy od upodobań właściciela. Zatem – czym należy się kierować przy doborze bramy wjazdowej i garażowej?
WIĘCEJ INFORMACJI www.hormann.pl www.normstahl.pl www.kronway.eu www.nice.pl www.faac.pl
www.wisniowski.pl www.beditom.ue www.konsport.com.pl www.cardok.com www.krispol.pl
Własny Dom 7/2014
Focus_bramy_07_2014.indd 18
6/13/14 11:36 AM
bramy FOCUS
Brama wjazdowa
Brama wjazdowa według przepisów nie powinna mieć mniej niż 2,4 m szerokości. Warto jednak pamiętać, że im szerszy wjazd, tym łatwiej będzie nam z niego korzystać. Bezpieczny podjazd do domu zależy od minimalnego promienia skrętu auta i szerokości drogi, przy której leży posesja. Dodajmy, że dla samochodów osobowych promień skrętu wynosi średnio 5-6 m, a dla dostawczych 6-7 m. Dobrze jest więc zamontować szerszą bramę lub cofnąć ją o 1 m lub więcej w głąb posesji, by uniknąć porysowania samochodu, szczególnie zimą. Odległość między krawędzią drogi a przyszłą bramą wjazdową jest parametrem, który ułatwi nam ustalenie najbardziej optymalnej szerokości bramy pod względem komfortu, bezpieczeństwa i ograniczeń jakie stawia przed nami wielkość działki i położenie domu. Posiadacze dużych działek, w których brama wjazdowa jest znacznie oddalona od garażu, powinni pomyśleć o szerszym podjeździe – tym bardziej jeśli przewidują parkowanie na posesji większej liczby samochodów. Co najmniej 4-metrowa szerokość podjazdu umożliwia bezpieczne mijanie się samochodów. Dobrze jest również uwzględnić wydzielenie przestrzeni do zawracania. Bardzo istotnym czynnikiem bezpieczeństwa jest zadbanie o to, by podczas wjazdu i wyjazdu samochodu przez bramę nie stwarzać zagrożenia dla pieszych i pojazdów – zwłaszcza, jeśli nasz podjazd prowadzi wprost na ulicę o dużym natężeniu ruchu.
fot. H. Tomasiewicz
PODJAZD schodZący w dół sprawia, że prawdopodobieństwo zablokowania bramy rozwieralnej w zimie przez śnieg jest minimalne. wybór bramy rozwieralnej umożliwił też zastosowanie ozdobnego drewnianego płotu po obu stronach bramy
fot. A. Czerwonka
Planowana przestrzeń na podjazd – wymiary bramy wjazdowej
PODJAZD umożliwiający manewrowanie – dzięki jego długości możliwe było zamontowanie bram rozwieralnych. Zamknięcie bramy jest możliwe również wówczas, gdy pojazd nie wjechał do garażu, ale zatrzymał się na podjeździe
brama prZesuwna została zastosowana na tej posesji z uwagi na krótki podjazd i jednocześnie sporą szerokość działki – dom stoi bardzo blisko drogi. starannie dopasowano do siebie pod względem estetycznym bramę wjazdową, garażową oraz kamień na ogrodzeniu i elewacji
fot. L. Sokołowska
Planując zakup i montaż bramy wjazdowej oraz garażowej, powinniśmy w pierwszej kolejności wziąć pod uwagę przestrzeń, którą mamy do zagospodarowania. Określając odległość frontowej ściany budynku od granicy działki, a także szerokość posesji, możemy określić wstępne parametry bramy. Wjazd i zaparkowanie samochodu na własnym podjeździe powinno być wygodne i bezpieczne. Uwzględnijmy więc na samym początku liczbę i typ pojazdów, które miałyby korzystać z podjazdu i garażu.
7/2014 Własny Dom
Focus_bramy_07_2014.indd 19
19
6/16/14 1:51 PM
FOCUS
bramy
Bramy skrzydłowe mogą być otwierane ręcznie lub automatycznie (za pomocą pilota). Do skrzydła i słupka bramy mocuje się hydrauliczne lub elektryczne siłowniki. W przypadku bram automatycznych silnik napędzający może zostać przymocowany do słupka lub podmurówki ogrodzenia. Może również zostać ukryty w obudowie przeznaczonej do zakopania w ziemi.
fot. Xcel
Bramy przesuwne
fot. Faac
BRAMA ROZWIERNA sprawdza się na działkach z długim podjazdem – skrzydła muszą mieć gdzie się otworzyć, a w Polsce zabronione jest instalowanie bram tego typu otwierających się na ulicę (z uwagi na niebezpieczeństwo wypadku). Podjazd na zdjęciu jest na tyle długi, że otwarte skrzydło bramy nie blokuje możliwości skręcenia w prawo do garażu
brama Przesuwna z przeciwwagą, wyposażona w elektryczny napęd (skrzynka po prawej). w przypadku bram tego typu dopasowanie estetyczne do ogrodzenia jest jest szczególnie istotne, gdyż brama, otwierając się, chowa się za ogrodzeniem i wyraźna różnica w materiale, kolorze lub kształcie plastycznym rodziłaby dysonans estetyczny
Bramy skrzydłowe Na bramę wjazdową skrzydłową składa się jedno lub dwa skrzydła. Kąt rozwarcia skrzydła wynosi od 90° do 100°. Bramy rozwieralne wyposażone są w instalację zamkową. Bramy jednoskrzydłowe najlepiej sprawdzają się w przypadku długich i wąskich podjazdów, gdyż po otwarciu garażu brama zajmuje dużo miejsca. Zaparkowany na podjeździe samo-
20
chód nie może zostać uszkodzony przez mechanizm otwierania skrzydeł. Szerokość bram jednoskrzydłowych ze względu na konstrukcję jest ograniczona do 3 m. W przypadku bram dwuskrzydłowych każde ze skrzydeł może mieć ok. 3 m szerokości, czyli łączna szerokość bramy może wynosić do 6 m. Jeśli droga dojazdowa okaże się zbyt wąska, podjazd można cofnąć w stosunku do linii ogrodzenia w głąb działki.
Na posesjach szerokich i płytkich dobrze sprawdzają się bramy wjazdowe przesuwne. Decydując się na ten rodzaj bramy, nie należy zapominać, że prosty odcinek ogrodzenia powinien być na tyle długi po jednej stronie, aby całe skrzydło po przesunięciu zmieściło się za nim. Otwieranie bram przesuwnych nie wymaga dodatkowej przestrzeni na podjeździe. Zazwyczaj mają jedno skrzydło, które porusza się wzdłuż, po wewnętrznej stronie ogrodzenia. Ten typ bram opiera się na mechanizmie przesuwu na szynach zamontowanych na belce dolnej skrzydła lub na rolce umiejscowionej w słupie wiodącym bramy. Są idealnym rozwiązaniem w sytuacji, gdy miejsce między wjazdem a wiatą lub garażem ma długość niewiele większą od samochodu. Brama przesuwna szynowa przesuwa się na rolkach po szynie umocowanej w nawierzchni fundamentu. Odległość od podłoża wynosi zwykle 5-8 cm i może być regulowana. Niewielka prowadnica utrzymuje bramę we właściwej pozycji, zapewniając płynny ruch. Decydując się na ten rodzaj bramy, musimy pamiętać o czyszczeniu szyn z zanieczyszczeń takich jak piach, liście czy kawałki gałęzi, które mogą wypaczyć mechanizm i zablokować bramę. Brama przesuwna samonośna jest droższa w zakupie, jednak mniej kłopotliwa w użytku. Skrzydło takiej bramy przesuwa się tuż nad nawierzchnią wjazdu, nie dotykając podłoża. Dzięki temu zanieczyszczenia lub śnieg nie przeszkadzają mechanizmowi bramy. Brama samonośna zajmuje jednak więcej miejsca – jej skrzydło musi mieć przeciwwagę, która zwiększa jej szerokość. W tego rodzaju bramach automatyczne sterowanie jest rozwiązaniem znacznie ułatwiającym jej użytkowanie. Brama przesuwna samonośna dobrze sprawdza się na szerokich, lecz niezbyt głębokich działkach.
Własny Dom 7/2014
Focus_bramy_07_2014.indd 20
6/13/14 11:40 AM
bramy FOCUS
Brama garażowa
BRAMA NA FRONTOWEJ ELEWACJI DOMU, starannie dopasowana zarówno do połaci dachu, jak i drzwi wejściowych
podziemnego są bramy i zjazd o szerokości 3,5-4 m. Ważne jest również uwzględnienie długości zjazdu – dłuższy pozwala na mniej strome i bezpieczniejsze wjeżdżanie i wyjeżdżanie z garażu. Jeśli miejsca na garaż jest naprawdę bardzo mało, możemy skorzystać z rozwiązania podsuniętego przez angielską firmę i zainstalować dwupoziomowy garaż chowany całkowicie w ziemi. Wyposażony w hydrauliczne siłowniki, umożliwia zaparkowanie jednego samochodu nad, a drugiego pod ziemią. Tzw. Cardok lub Carport dobrze sprawdza się w domach szeregowych, gdzie jest miejsce na podjazd, ale już nie na garaż.
fot. Hörmann
Umieszczenie garażu powinno ładnie komponować się z domem i uwzględniać wygodny wjazd. Garaż w bryle domu może być dostawiony do budynku, wkomponowany w budynek, może też być umiejscowiony na poziomie piwnicy. Tego typu rozwiązania umożliwiają łatwy dostęp do samochodu bez wychodzenia z domu, mniejsze straty powierzchni działki i uzyskanie dodatkowej powierzchni mieszkalnej do wykorzystania nad garażem. Musimy jednak liczyć się z koniecznością dogrzewania garażu umieszczonego w bryle domu i możliwością przedostawania się spalin do wnętrza domu. Garaże wolno stojące umożliwiają przesunięcie etapu ich budowy w czasie, nie wiążą się także z koniecznością dodatkowego docieplania pomieszczenia. Wymagają jednak większych kosztów wykonawczych. Na garaż podziemny decydujemy się najczęściej wtedy, gdy działka jest mała i wąska lub umiejscowiona na bardzo nierównym terenie. Jeśli wybierzemy usytuowanie pomieszczenia na pojazd na poziomie piwnicy, musimy zaplanować wygodny zjazd, odpowiednie wykonanie nawierzchni, a także prawidłowe odwodnienie. Wybór bramy do garażu podziemnego należy do bardzo istotnych, gdyż warunkuje on szerokość zjazdu. Najwygodniejsze dla garażu
fot. WIŚNIOWSKI
Usytuowanie garażu – garaż w bryle domu, wolno stojący czy podziemny?
garaż w podziemnej kondygnacji pozwala radykalnie oddzielić przestrzeń dla samochodów od przestrzeni dla ludzi przy jednoczesnym wkomponowaniu garażu w bryłę domu
Bramy uchylne Bramy uchylne to najbardziej popularny typ bram garażowych. Osadzone są w ościeżnicy z profili stalowych zamocowanych do ścian garażu, które są jednocześnie prowadnicami. Bramy uchylne wyposażone są w sprężyny, które ułatwiają otwieranie i zamykanie nawet dużej i ciężkiej bramy. Wymagają dodatkowego miejsca na pojazd przed pomieszczeniem – ich dolna część otwiera się na zewnątrz. Wysuwają się przed front, dlatego należy pamiętać o za-
trzymywaniu samochodu przynajmniej 1,5 m przed bramą. Nie nadają się do garażu zagłębionego w gruncie, wychodzącego na ulicę lub położonego blisko bramy wjazdowej na posesję – źle sprawdzają się tam, gdzie mieszkańcy dysponują niewielkim podjazdem. Stosując ten typ bramy, musimy liczyć się z tym, że zajmuje ona miejsce także wewnątrz garażu, pod sufitem – tam się chowa. Brama garażowa uchylna zwęża także wjazd do garażu o ok. 20 cm, bo prowadnice montowane są do ścian ościeża.
fot. WIŚNIOWSKI
Rodzaje bram garażowych
7/2014 Własny Dom
Focus_bramy_07_2014.indd 21
21
6/13/14 12:40 PM
FOCUS
bramy
Bramy segmentowe Bramy garażowe segmentowe (sekcyjne) są dobrym rozwiązaniem w przypadku krótkiego podjazdu (nie zajmują dużo przestrzeni przed garażem) i wszędzie tam, gdzie garaż wychodzi bezpośrednio na ulicę. Składają się z kilku segmentów połączonych zawiasami. Możemy wyróżnić bramy segmentowe otwierane do góry (poziome sekcje) lub do boku (pionowe sekcje). Złożona brama segmentowa nie zajmuje dużo miejsca wewnątrz garażu (ok. 20 cm przestrzeni pod sufitem w przypadku otwierania do góry i 12 cm przy ścianie w przypadku bramy otwieranej do boku). Warto montować ten typ bram w garażach ogrzewanych, gdyż są o wiele szczelniejsze od bram uchylnych.
BRAMA ROLOWANA z kasetą na wał umieszczoną na zewnątrz. Pancerz zbudowany z profili aluminiowych wypełnionych pianką poliuretanową zapewnia ochronę przed utratą ciepła. Zewnętrzna kaseta sprawia, że sufit garażu można zagospodarować – ma to znaczenie przy niewielkich garażach
Bramy rozwieralne Wrota (bramy rozwieralne) są najbardziej tradycyjnym typem bram. Mają skrzydła szerokości od 1 do 1,5 m i wysokości od 2 do 2,2 m. Ostatnimi czasy rzadko pojawiają się w ofercie producentów. Nie nadają się do garaży zlokalizowanych przy ulicy, zagłębionych
w gruncie oraz na posesjach z krótkim podjazdem. Otwarcie skrzydeł bram rozwieralnych wymaga dużo miejsca i najlepiej sprawdzają się one na dużych posesjach. Nie wymagają jednak miejsca wewnątrz garażu i są odporne na włamanie. Nie w każdym modelu bram rozwieralnych można zamontować napęd elektryczny.
BRAMA ROZWIERALNA szczególnie dobrze pasuje do domów o historyzującej lub rustykalnej stylistyce. Przy dużych garażach konieczne jest zamontowanie dwóch bram, gdyż szerokość skrzydła jest ograniczona
22
fot. Hörmann
fot. H. Tomasiewicz
Bramy rolowane (żaluzjowe) działają na tej samej zasadzie, co roleta okienna. Należą do najdroższych, ale z uwagi na swoje zalety są popularne mimo to. Przesuwają się po prowadnicach do góry – listwy podwijają się na wał zawieszony w kasecie pod sufitem. Zajmują najmniej miejsca na podjeździe w stosunku do innych bram. Sprawdzają się w niewielkich pomieszczeniach garażowych – ich instalacja nie zajmuje miejsca wewnątrz garażu. Gdy brakuje miejsca na bęben rolety w przypadku bardzo małego garażu, można go umieścić na zewnątrz w kasecie. Bramy rolowane są wygodne w eksploatacji i z reguły wyposażone w napęd elektryczny.
fot. Krispol
Bramy rolowane
BRAMA SEGMENTOWA BOCZNA to rozwiązanie stosowane wówczas, gdy ze względów architektonicznych (nachylenie dachu, sposób poprowadzenia instalacji) brama nie może chować się pod sufitem
Własny Dom 7/2014
Focus_bramy_07_2014.indd 22
6/13/14 12:42 PM
bramy FOCUS
Sposób otwierania
fot. Hörmann
fot. WIŚNIOWSKI
Ręcznie otwierane bramy należą już do rzadkości. Jednak w nowoczesnych systemach ich otwieranie jest dość łatwe dzięki prowadnicom, rolkom oraz systemowi sprężyn, które równoważą ciężar skrzydła. Od zewnątrz zamyka się takie bramy kluczem, od wewnątrz – za pomocą pokrętła zamka. Bramy z napędem elektrycznym można otwierać, nie wychodząc z samochodu, są więc zdecydowanie wygodniejszym, choć bardziej kosztownym rozwią-
zaniem. Można przewidzieć instalacje napędu elektrycznego w przyszłości w przypadku braku środków finansowych na zakup zarówno bramy, jak i automatu. Jeśli decydujemy się na montaż automatyki w czasie późniejszym niż samej bramy, należy zostawić z boku garażu lub pod sufitem miejsce na ewentualne urządzenie sterujące lub siłownik kompaktowy. Mechanizm bramy z napędem elektrycznym uruchamiany jest radiowo. Sygnał odbierany jest przez element zamontowany w garażu.
NA ZAKUPY!
ZESTAW DO AUTOMATYZACJI BRAM PRZESUWNYCH ROAD400 Napęd do automatyzacji bram przesuwnych o ciężarze do 400 kg, z wbudowaną centralą sterującą. Zestaw posiada niezbędne akcesoria gwarantujące komfort użytkowania bramy. Wyposażenie: amperometryczny system wykrywania przeszkody, funkcja autoprogramowania, napęd samohamowny, funkcja płynnego zwolnienia podczas zamykania i łagodnego startu, autodiagnoza za pomocą lampy sygnalizacyjnej, radioodbiornik 433.92 MHz z możliwością zaprogramowania do 150 pilotów, 2 piloty dwukanałowe FLO2RE KOSZT! Cena netto: 1 600 zł www.nice.pl
czujnik zamknięcia bramy
sEGMENTOWa BRaMa GaRaŻOWa W KOLORZE sOsNa aNTYCZNa FIRMY KRIsPOL Ocieplone segmenty bram zbudowane są z blach stalowych, ocynkowanych ogniowo, wypełnionych pianką poliuretanową. 3 wzory paneli (tłoczenie wąskie, szerokie oraz panele gładkie), 2 grubości poszycia (40 i 60 mm) oraz 6 typów prowadzeń dla różnych warunków zabudowy. Wymiary bram: maksymalna szerokość: 5500 mm, maksymalna wysokość: 3000 mm. 5 lat gwarancji. Okleina sosna antyczna oddaje urok sosnowego drewna. Nowoczesna receptura pigmentów zapewnia okleinie najwyższą trwałość i odporność na promieniowanie UV KOSZT! Cena netto: od 2 830 zł www.krispol.pl
Napęd elektryczny umożliwia również ryglowanie i odryglowanie bramy oraz zapalanie światła w pomieszczeniach garażowych. Nowoczesna wersja bram otwieranych radiowo wyposażona jest również w awaryjny układ mechaniczny blokujący zamek i umożliwiający ręczne otwarcie bramy, a także w układ zatrzymujący bramę w razie napotkania przeszkody podczas jej otwierania i zamykania – dzięki temu żadnemu dziecku ani zwierzęciu nie stanie się krzywda.
BRAMA WJAZDOWA PRZESUWNA saMONOśNa KONsPORT Ps004 Jej nietypowa estetyka znakomicie komponuje się z ogrodzeniami i elewacjami utrzymanymi we współczesnej stylistyce. Wykonana z wysokoodpornej blachy aLUZINC, która dodatkowo zabezpieczona jest powłoką malarską (nakładana metodą proszkową), dostępną według kolorów palety RaL. Oferowana jest razem ze wszystkimi elementami niezbędnymi do jej montażu i użytkowania. Gwarancja: 10 lat KOSZT! Cena netto bramy o wymiarach (wys. x szer.) 400 x 150 cm: 3 313,59 zł www.konsport.com.pl
7/2014 Własny Dom
Focus_bramy_07_2014.indd 23
23
6/16/14 1:56 PM
FOCUS
bramy
to wbrew pozorom nie brama rozwierna, ale segmentowa górna. imituje jednak rozwierną, aby lepiej pasować do rustykalnej, skandynawskiej stylistyki domu. wykończenie frontu bramy zostało wykonane na zamówienie według szczegółowych wskazówek inwestorki zdjęcie wykonane kamerą termowizyjną potwierdza, że choć nie jest ona tak szczelna jak ściany, dom nie traci przez nią zbyt dużo ciepła – zarówno na obwodzie bramy, jak i poprzez jej powierzchnię. taki rezultat daje umieszczenie wewnątrz bramy ocieplenia z pianki poliuretanowej
fot. Hörmann
Wygląd bramy na tle pozostałej zabudowy. Bramy można dopasować z powodzeniem do wyglądu działki, architektury budynku lub stolarki budowlanej wykorzystanej w domu. Brama garażowa zwykle umieszczana jest od frontu budynku, dlatego jej wygląd ma również duży wpływ na estetykę budynku. Najlepiej pasują do każdego rodzaju architektury domu bramy garażowe skromne, nieróżniące się zanadto od elewacji. Do wyboru z zestawu różnych asortymentów dostępnych dla bram mamy bogate wzory, kolorystykę i rodzaje wypełnień dostępnych na rynku. Różne typy możemy zakupić w standardowych jak i w nietypowych rozmiarach, dostosowując je do indywidualnych potrzeb. Zabezpieczenie przed korozją. Bramy wjazdowe szczególnie narażone są na oddziaływanie czynników atmosferycznych. Ich konstrukcje powinny być solidne. Rdza pojawiająca się na metalu źle wpływa na funkcjonowanie i estetykę bramy. Przed wpływem korozji bramy chroni cynkowanie ogniowe połączone z malowaniem proszkowym. Współczynnik przenikania ciepła (współczynnik U płyty/wbudowanej bramy). Bramy garażowe dostępne są w wersjach ocieplanych i nieocieplanych. Współczynnik U ma znaczenie głównie wtedy, jeśli zdecydujemy się na garaż umiejscowiony w bryle domu lub na garaż ogrzewany. Współczynnik U bramy z reguły jest
fot. H. Tomasiewicz
Co warto uwzględnić przy wyborze i zakupie bramy?
fot. Hörmann
brama ochroniła garaż przed pożarem – na podjeździe zapalił się samochód, ale ogień nie zdołał przedrzeć się do wnętrza garażu. zniszczenia na zdjęciu – choć efektowne – mają powierzchowny charakter. Samochód i łatwopalne ciecze wewnątrz garażu pozostały nienaruszone
24
większy niż samej płyty ze względu na większe przewodzenie ciepła w miejscu jej mocowania. Bramy segmentowe charakteryzują się niskim współczynnikiem przenikania ciepła, który zapewnia wysoką izolacje termiczną. Bezpieczeństwo. Istotne jest oczywiście to, by brama wjazdowa nie utrudniała ruchu i zapewniła bezpieczny wjazd i wyjazd z posesji. Zabezpieczenia bram konieczne są tam, gdzie brama ma automatyczne sterowanie. Blokady, fotokomórki, rygle i włączniki przeciążeniowe w bramach wjazdowych i garażowych chronią przed urazami i uszkodzeniami zarówno samochód, jak i domowników w przypadku niekontrolowanego opadnięcia bramy.
Własny Dom 7/2014
Focus_bramy_07_2014.indd 24
6/16/14 1:57 PM
wykańczanie wnętrz FOCUS
Styl nowoczesny czy rustykalny W
ykończenie wnętrza – to teoretycznie formalność, gdy nasz wymarzony dom już stoi. Jednak ważne jest, by zostało dobrze przemyślane. Wykończenie może być wykonane na różne sposoby – przed podjęciem decyzji trzeba zapoznać się z różnymi stylami architektonicznymi, a ich jest napraw-
Tekst: Jolanta Jamioł
dę wiele – od stylu skandynawskiego, przez kolonialny, do nowoczesnego i rustykalnego. Właśnie tym dwóm ostatnim przyjrzymy się dokładniej. Są one zupełnie różne – można wybrać jeden i konsekwentnie się go trzymać albo spróbować je połączyć w obrębie jednego domu.
WIĘCEJ INFORMACJI www.altax.pl www.bautech.pl www.bluecanvas.pl www.dlh-poland.com www.floorsystems.pl
www.kratki.pl www.nelissen.pl www.stonemaster.pl www.taplux.pl www.wicanders.pl
7/2014 Własny Dom
s025-030_WD7_14_focus_wykonczenie.indd 25
fot. T. Augustyn
fot. Ł. Rajchert
S CU FO To dwa bardzo odmienne style – można wybrać jeden z nich i konsekwentnie się go trzymać albo pomysłowo połączyć oba
25
14-06-16 09:41
FOCUS wykańczanie wnętrz
fot. T. Augustyn
Styl nowoczesny
fot. IFS Industrial Floor Systems
SALON W STYLU NOWOCZESNYM. Architekt określa klimat tego wnętrza mianem szpitalnego. Pomieszczenie ma wysokość dwóch kondygnacji. Aluminiowa stolarka otworowa współgra z jednolitą kolorystycznie posadzką z wielkoformatowych płyt gresowych
26
POSADZKA z PolerowAnego BETONU nadaje wnętrzu industrialny klimat. Pasuje do niej stolarka okienna z aluminium lub w kolorze aluminium
Styl nowoczesny – czy też z francuskiego modernizm – jest połączeniem kilkudziesięciu szkół i nurtów architektonicznych, rozwijających się wraz z rozwojem sztuki inżynierskiej po roku 1918. Bo właśnie XIX wiek przyniósł nowe technologie, dzięki którym mamy teraz dostęp do takich materiałów, jak stal i żeliwo, które stały się podstawowymi materiałami wykorzystywanymi przez modernistycznych architektów. Modernizm charakteryzuje się odejściem od stylów historycznych i wszelkiej stylizacji. Skierowany jest do inwestorów zapracowanych, lubiących porządek i umiar. Nie ma w nim miejsca na przepych i chaos – dominuje funkcjonalność. Przestrzenie są otwarte i sterylne, brak jest ornamentyki, następuje zatarcie granic pomiędzy przestrzenią mieszkalną a światem zewnętrznym.
Generalne zasady Jeżeli chcemy zaprojektować wnętrze właśnie w takim stylu, warto wprowadzić do niego asymetrię, dużą ilość przeszkleń oraz wnęk – i pamiętać o tym, by wykończenie budynku było jasne i gładkie. Materiałami dominującymi we wnętrzach są metal i szkło – to właśnie one nadają domowi nowoczesny charakter.
Podłoga z betonu lub żywicy W nowoczesnym domu podłoga może być rzecz jasna wykonana z drewna, cegły lub kamienia. Zdecydowanie nowocześniejszy charakter ma jednak podłoga wylana z betonu i pomalowana na jasny kolor, który w połączeniu z jasnymi ścianami powiększy optycznie przestrzeń. Innym wartym rozważenia pomysłem jest parkiet z żywicy. Taka podłoga jest nie tylko nowoczesna i designerska, ale wytrzymała na uszkodzenia mechaniczne i odporna na działanie środków chemicznych i promieni UV. Parkiet taki jest ciepły w dotyku. Nie wchłania wody, zatem czyści się go bardzo łatwo i szybko. Dlatego doskonale sprawdzi się w domu pełnym dzieci czy zwierząt. Wykończenie takiego parkietu może być matowe, półmatowe bądź błyszczące. Można też umieścić na podłodze oryginalną grafikę bądź wtopić w nią przedmioty lub zdję-
Własny Dom 7/2014
s025-030_WD7_14_focus_wykonczenie.indd 26
14-06-16 13:46
cia. Co najważniejsze, gdy taka posadzka nam się znudzi, nie musimy jej ściągać, tylko od razu możemy położyć płytki bądź panele. Minusem jest jednak fakt, że nie położymy jej sami – niezbędne będzie zatrudnienie fachowców.
fot. L. Kwartowicz
fot. K. Czaja
wykańczanie wnętrz FOCUS
posadzka z żywicy szczególnie dobrze sprawdza się w kuchni lub w domu, gdzie są zwierzęta. Bardzo łatwo ją wyczyścić z rozlanych płynów (np. mleka, sosów), a sierść zwierząt nie przywiera
przeszklony fragment podłogi na piętrze wygląda bardzo efektownie i pozwala obserwować to, co dzieje się poniżej (np. w salonie). dostępne są tafle szklane i systemy ich mocowania mogące wytrzymać nawet bardzo duże obciążenia – na jednej może stać kilka osób i nie będzie to stwarzać żadnego zagrożenia dla ich bezpieczeństwa
Szkło Podłoga szklana – taki rodzaj nawierzchni powinien być zaprojektowany przez architekta. Będzie bezpieczna, jeżeli wykonamy ją z wielowarstwowego szkła bezpiecznego. Najczęściej są to trzy warstwy szkła laminowanego. Wierzchnia warstwa ma wykończenie antypoślizgowe, jednak wszystko zależy od wielkości płyty i parametry wyliczane są indywidualnie. Jeżeli nie zdecydujemy się na całą szklaną podłogę, można pomyśleć o tym, by z takiego materiału zrobione były również stopnie schodów albo podłoga antresoli. Szkło można też wykorzystać do budowy ścianek działowych czy drzwi. Nasz dom zyska wtedy na przestrzenności i nie ograniczymy ilości wpadającego światła.
przykład nowoczesnej łazienki. Użyto w niej tylko dwóch kolorów – sterylnej bieli i jaskrawego pomarańczu w formie małych ceramicznych płytek. warto wiedzieć, że jest to łazienka przeznaczona dla osoby starszej – kabina prysznicowa nie ma progu, a obok znajduje się miejsce do odpoczynku
Kolejną możliwością, jeżeli chodzi o wykończenie podłogi, jest blacha. Najczęściej stosuje się stal nierdzewną polerowaną, matową, gładką, względnie o rafinowanej bądź wytłoczonej powierzchni. Metalowe podłogi są niezwykle wytrzymałe oraz odporne na wodę, ogień i uderzenia. Niestety, są podatne na zarysowania.
fot. K. Czaja
Blacha
7/2014 Własny Dom
s025-030_WD7_14_focus_wykonczenie.indd 27
27
14-06-16 09:41
FOCUS wykańczanie wnętrz
Wykończenie ścian Modernistyczne wnętrza charakteryzują się jasnymi ścianami. Najpopularniejszymi kolorami są szary oraz odcienie bieli. Ważne by wyeliminować ozdoby, kasetony i narożniki, bo ściany mają stanowić przede wszystkim tło dla dodatków – czarnych, brązowych lub szarych.
Powierzchnie ścian są płaskie i należy zapomnieć o ramach okiennych, bo wszelkie dodatki nie są tu mile widziane. Właśnie dlatego należy wykluczyć kwieciste tapety pełne małych elementów. Kompromisem mogą być nowoczesne, ostatnio bardzo popularne fototapety – projektując wnętrze, należy jednak pamiętać o mini-
malizmie. Zaprojektowana przez nas fototapeta sprawdzi się, jeżeli zajmie tylko jedną ścianę domu. Modernizm nie lubi przepychu, bo ten prowadzi często do chaosu – a w nowoczesnym stylu wszystko ma swoje miejsce. Tej zasady należy trzymać się, przygotowując ściany, zamawiając meble czy komponując dodatki do mieszkania.
Oświetlenie
to nie okno – to fototapeta ujęta w ramę imitującą ramę okienną. wysoka jakość druku sprawia, że iluzja jest całkowita
Słowo „minimalizm” odchodzi na drugi plan, gdy będziemy planować oświetlenie. Stanowi ono punkt niemalże najważniejszy w tym stylu architektonicznym – stąd też te otwarte przestrzenie, okna bez ram i wszechobecne szkło. Najlepiej sprawdzą się halogeny, lampy sufitowe oraz oświetlenie LED. Oświetlone są najważniejsze punkty domu, konkretne meble czy obrazy.
fot. Fotolia
oświetlenie w nowoczesnym wnętrzu jest punktowe i efektowne. taśmy leD ukryto wokół sufitu podwieszanego – ich zapalenie zmienia klimat wnętrza. tego rodzaju sceny świetlne znacznie częściej stosowane są właśnie w stylu nowoczesnym
28
fot. T. Augustyn
fot. K. Czaja
kuchnia w stylu nowoczesnym utrzymana jest jedynie w dwóch kolorach. Dominują gładkie, błyszczące powierzchnie – zarówno na podłodze, jak i na meblach
Własny Dom 7/2014
s025-030_WD7_14_focus_wykonczenie.indd 28
14-06-16 09:41
wykańczanie wnętrz FOCUS
Jest pełen naturalności i prostoty. Daje poczucie bliskości z naturą, przytulności i swojskości. Takie wnętrze skierowane jest do osób, które po całym dniu pracy pragną uciec od zgiełku miasta i zaznać odrobiny spokoju. A ten można odnaleźć właśnie w pomieszczeniach przypominających wiejskie izby. Kojarzą się one z beztroską, radością i zapachem ciasta. Styl rustykalny jest przeciwieństwem nowoczesnego. Tutaj pełno jest wnęk, półeczek i pięknych stylowych dodatków. Wnętrze jest ciepłe, a nie sterylne. Przestrzenie są pooddzielane – tak by część jadalniana nie zlewała się z sypialną. Styl ten nawiązuje do farm i domostw budowanych pod koniec XIX w. Ma niemal tyle odmian, ile jest krajów – bo czerpie z rodzimych wzorców. Przed wykończeniem wnętrza warto przypomnieć sobie, jak wyglądają nasze polskie chaty. Czy chcemy, by nasz dom został wykończony w stylu góralskim, czy też klasycznie wiejskim? Mimo że niewiele się one różnią, ważne są szczegóły i odpowiednie dobranie koloru drewna, bo to ono pełnić będzie kluczową rolę.
fot. T. Augustyn
Styl rustykalny
wnętrze domu z bali to kwintesencja stylu rustykalnego. drewno w naturalnym kolorze jest wszechobecne – ściany, strop, podłoga, stolarka otworowa, meble...
Podstawowym materiałem w stylu rustykalnym jest właśnie drewno. Używamy go wszędzie – od podłogi po boazerię, ramy okien i koniecznie odsłonięte stropy (jeżeli nie ma ich w projekcie domu, można je zastąpić styropianowymi atrapami). Największą uwagę należy zwrócić na słoje w deskach – to one nadadzą podłodze surowego, wiejskiego klimatu. Producenci podłóg już w nazwie informują swych klientów, która deska nada się do wnętrza wiejskiego, dlatego np. sformułowanie „dąb rustykalny” ułatwi selekcję. Podłoga może być zarówno jasna, jak i ciemna, natomiast nie powinna błyszczeć, a raczej być matowa i nierówna. Rysy i pęknięcia dodadzą jej charakteru. Idealnie ułożone panele, sprawiające wrażenie gładkiej tafli, to domena stylu nowoczesnego. Tutaj chodzi o brak doskonałości, o surowość i prostotę, którą np. wykładziny i dywany będą zaburzać. Pięknym dodatkiem, który idealnie wpasowuje się w wiejską tematykę, będzie natomiast owcza skóra leżąca pod kominkiem w salonie lub sypialni.
fot. T. Augustyn
Drewno to podstawa
kamień na ścianie (lub jego dobra imitacja) będzie dobrze współgrał z kamieniem lub porowatą ceramiką na podłodze. kinkiety przypominające pochodnie przywołują skojarzenia ze średniowieczem
Kamień Innym materiałem najczęściej wykorzystywanym przez architektów jest w przypadku stylu rustykalnego kamień. Dobrze dobrany, będzie pięknie komponował się z drewnianymi podłogami. Zasada jest taka sama, jak w przypadku
wyboru desek: im bardziej surowy klimat materiału, tym lepiej dla rustykalnego wnętrza. Można go stosować również w łazience czy kuchni – nabiorą one wtedy nietypowego klimatu i będą budzić zaciekawienie odwiedzających nasz dom gości.
7/2014 Własny Dom
s025-030_WD7_14_focus_wykonczenie.indd 29
29
14-06-16 13:46
FOCUS wykańczanie wnętrz
Wykończenie ścian
Do zabudowy ściany, wnęk, kominka czy wykończenia kuchni można użyć cegły – ona również doskonale komponuje się z drewnem. Bardzo popularne są murki, w które wbudowuje się szafki kuchenne – budowane z klocków z płyty wiórowej, a następnie okładane płytkami klinkierowymi.
Jeżeli chodzi o ściany, decydując się na wykończenie domu w stylu góralskim, stawiamy na boazerię bądź deski, szczeliny między którymi wypełniamy sznurami. Chcąc po prostu wiejskiego klimatu, wybieramy pobielane ściany. Należy pamiętać, by ściany nie były idealnie gładkie, ale miały fakturę. Pastele w kolorach
fot. T. Augustyn
Cegła
KlinKier we wnętrzu – w stylu rustykalnym stosuje się raczej cegły klinkierowe ręcznie formowane lub płytki klinkierowe imitujące cegły tego typu
natury, takich jak brąz, zieleń, beż, biel i szarości, będą idealnie pasować. Jeżeli koniecznie chcemy mieć tapety, architekci radzą wybierać je z wyjątkową ostrożnością i raczej zrezygnować z tych mocno kolorowych. Boazeria, jeśli będzie dobrze dobrana do podłogi, pomoże stworzyć ciepły, domowy nastrój.
Oświetlenie W stylu rustykalnym światło jest bardziej przytłumione i nie pełni już tak ważnej funkcji. Trzeba jednak poświęcić niemałą uwagę temu, by padało tam, gdzie chcemy, i by nie było go za mało – zbyt rozproszone, będzie np. uniemożliwiało czytanie. Radzimy starannie dobrać lampy i kinkiety. Przy doborze kinkietów również należy postawić na drewno, kamień czy miedź, o której do tej pory nie wspominaliśmy – a jest ona doskonałym uzupełnieniem drewna i kamienia. Właśnie ją radzą wybierać dekoratorzy wnętrz do wykończenia drobnych elementów, takich jak mocowania do lamp, rączki do szafek czy baterie do zlewu. Generalnie należy unikać oświetlenia punktowego – nie pasuje ono do klimatu takich wnętrz.
NA ZAKUPY! Panele deKoraCyjne wave marKi dunes ich rzeźba przywodzi na myśl wzburzoną taflę wody. Przeznaczone są do użytku wewnętrznego, w pomieszczeniach, gdzie nie występują duże wahania temperatur. nie zaleca się ich montażu na ścianach dłuższych niż 10 mb i powierzchni większej niż 35 m2 bez zastosowania dylatacji. Panele trójwymiarowe są całkowicie niepalne, nietoksyczne i nie zawierają lotnych związków mineralnych. wygodny i prosty montaż. dostępne w wymiarach 100/80 cm KOSZT! Cena netto: 143,08 zł www.dunes.pl
FOTOTAPETA NA INDYWIDUALNE ZAMÓWIENIE FIRMY BLUECANVAS.PL Wydruk o rozmiarach 305 x 143 cm na tapecie papierowej, powlekanej PVC, na podkładzie fizelinowym, według wytycznych klienta. Fototapety tego typu wykończone są w lekkim połysku, posiadają również tłoczoną powierzchnię o strukturze drobnego piasku i – co najważniejsze – można je montować również na nierównej ścianie. Firma oferuje tapety z dowolnymi wzorami lub zdjęciami KOSZT! Cena brutto: 379,16 zł www.bluecanvas.pl
30
Podłoga drewniana KentuCKy Colorado City z KoleKCji Parquet marKi wiCanders bazuje na głębokich, stonowanych barwach oraz eksponowaniu naturalnych nierówności faktury. dostępna jest w formie pojedynczych desek o rozmiarze 1900 x 190 mm. innowacyjny bezklejowy system montażu wiCloC, dzięki któremu montaż jest łatwy i niemal natychmiastowy KOSZT! Cena brutto/m2: 288 zł (dąb dde rustykalny/olej, 1 lamel, wymiary 1900 x 190 x 15 mm) www.wicanders.pl
Własny Dom 7/2014
s025-030_WD7_14_focus_wykonczenie.indd 30
14-06-16 09:42
elkamino.in
wykańczanie wnętrz FOCUS
Produkujemy płytki na ściany, podłogi tarasy, schody, parapety. tel. 46 856 40 40 kom. 602 292 707 www.elkaminodom.pl e-mail: biuro@elkaminodom.pl
s025-030_WD7_14_focus_wykonczenie.indd 31 elkamino.indd 2
14-06-16 09:43 13-09-25 12:04
TEMAT 1 ściany MIESIĄCA temat miesiąca | prace wewnątrz domu
Dom
w stanie
surowym otwartym L
1 ŚCIANY
Izolacyjność termiczna i akustyczna. Technologia budowy ścian zewnętrznych. Ceramika tradycyjna i poryzowana. Silikaty i pustaki gipsowe. Beton komórkowy. Pustaki szklane str. 32
34
Własny Dom 7/2014
TM_wykonczenie domu.indd 32
2 ELEWACJA
Rodzaje tynków i ich rola. Tynk wewnętrzny. Płyty gipsowo-kartonowe. Elewacja z płytek kamiennych. Klinkier. Malowanie ścian str.
42
3 OCIEPLENIE
Płyty termoizolacyjne. Ceramika poryzowana i pustaki ceramiczne. Beton komórkowy – właściwości termoizolacyjne. Izolacja domu z bali. Włókna celulozowe str.
46
6/18/14 12:18 PM
temat miesiąca | prace wewnątrz domu
ściany
1
Wybudowanie domu do stanu surowego otwartego wymaga sporo pracy. Dobrane na tym etapie materiały zdecydują, jak cały dom będzie się prezentował
fot. Foveo Tech
Tekst: Magda Czwordon
4 STROP I WIĘŹBA DACHOWA
Strop drewniany i żelbetowy. Strop prefabrykowany. Więźba dachowa. Płyty MFP str.
50
TM_wykonczenie domu.indd 33
5 IZOLACJA I POKRYCIE DACHU Materiał do izolacji dachu. Rodzaje pokryć dachowych. Pokrycie dachu domu z bali. Dachówki ceramiczne i cementowe. Dach z płyt włókno-cementowych str.
54
6 OKNA, RYNNY I KOMIN
Okna dachowe. Lukarny. Energooszczędne okna dachowe. Orynnowanie. Wybór komina. Ceramiczne, jednościenne i dwuścienne systemy kominowe str.
58 7/2014 Własny Dom
33
6/18/14 12:19 PM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
1
ŚCIANY
1
Wybór materiałów, przy pomocy których wzniesiemy, zaizolujemy i wykończymy ściany, uwarunkowany jest naszymi potrzebami i możliwościami finansowymi. Podczas wyboru odpowiednich produktów musimy zwrócić uwagę na wiele istotnych parametrów. Najważniejszym z nich jest współczynnik przenikania ciepła U, który opisuje właściwości cieplne zarówno przegród zewnętrznych, jak i materiałów wykorzystywanych do ich izolacji IZOLACYJNOŚĆ TERMICZNA I AKUSTYCZNA ŚCIAN I ODPORNOŚĆ NA CZYNNIKI ATMOSFERYCZNE
ZMIENNA POGODA W POLSCE wymaga od inwestorów wykorzystywania materiałów o dobrej izolacyjności termicznej i odpornych na zmienne warunki atmosferyczne. Parametrem, na który trzeba zwrócić szczególną uwagę, jest współczynnik przewodzenia ciepła wyrażany symbolem „U”
fot. Wienerberger
fot. Grupa Prefabet
To jeden z najważniejszych parametrów ścian zewnętrznych. Mierzy się go za pomocą współczynnika przenikania ciepła U. Im niższa jego wartość dla danego materiału, tym cieplejsza ściana. Zgodnie z najnowszymi przepisami powinien on wynosić nie więcej niż 0,25 W/m2K. Najcieplejsze są wyroby z betonu komórkowego, kermazytobetonu ze styropianową wkładką oraz z ceramiki poryzowanej. Nie wymagają one dodatkowego docieplenia. Z kolei najlepszą zdolność do akumulacji ciepła mają materiały ciężkie i masywne – silikaty i ceramika tradycyjna. Jeśli za-
34
mierzamy ocieplać nasze ściany bez względu na właściwości termoizolacyjne materiału, porównywanie współczynnika U różnych materiałów konstrukcyjnych mija się z celem. Aby dodatkowo zaizolować akustycznie ściany, warto użyć w tym celu wełny, która jest znacznie bardziej dźwiękoszczelna niż styropian. 5-centymetrowa warstwa wełny mineralnej zastosowanej w ścianach szkieletowych daje zadowalające efekty akustyczne. Skutecznym materiałem tłumiącym dźwięki jest również włóknista struktura materiału ściennego. Jednym z parametrów, które warto wziąć pod uwagę ze względu na zmienne czynniki atmosferyczne, jest nasiąkliwość materiałów. Im mniejsza nasiąkliwość, tym lepiej dla naszych ścian. Lekkie, porowate materiały zazwyczaj lepiej sprawdzają się w budowie ścian dobrze zabezpieczonych przed zmianami pogody. Nasiąkliwość silikatów wynosi ok. 15%. W przypadku natomiast wyrobów ceramicznych mieści się ona w przedziale 8-22%. Materiały o dużym współczynniku nasiąkliwości należy chronić przed długotrwałym działaniem wody. Dlatego warto je przykryć w czasie budowy i ustawiać na paletach.
SZCZELINY PUSTAKÓW mogą być wypełnione wełną, co poprawia właściwości termoizolacyjne. Pustaki takie można łączyć specjalną zaprawą do murowania na sucho
Własny Dom 7/2014
TM_wykonczenie domu.indd 34
6/16/14 10:16 AM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
ściany
11
ściany możemy wznosić w technologii jedno-, dwu- lub trójwarstwowej. wszystko zależy od materiału, na jaki się zdecydujemy. i tak np. z ceramiki poryzowanej – ze względu na jej dobre właściwości termoizolacyjne – muruje się również ściany jednowarstwowe i pokrywa je tynkiem cienkowarstwowym
ściany prefabrykowane z keramzytu nie wymagają tynkowania od wewnątrz – można je od razu tapetować lub malować
fot. Praefa
fot. Multicomfort
Wybór materiałów na ściany i określenie technologii, w jakiej chcemy je wykonać, to jedne z najważniejszych kwestii, które powinniśmy poruszyć już na etapie planowania budowy domu. Do wyboru mamy ściany nieocieplone – jednowarstwowe – albo z ociepleniem (dwu- lub trójwarstwowe). Ściany jednowarstwowe muruje się najszybciej i bez zastosowania dodatkowych materiałów termoizolacyjnych. Należy wznosić je z materiałów, które są ciepłe i wytrzymałe – np. z bloczków gazobetonowych, bloczków i pustaków keramzytobetonowych lub pustaków poryzowanych. Ich grubość powinna wynosić od 30 cm do 50 cm. Najcieńszą wersję ścian jednowarstwowych można wznosić z pustaków i bloczków z przekładkami termoizolacyjnymi wewnątrz (np. styropianowymi). Trzon ścian dwuwarstwowych stanowi warstwa nośna o grubości 18-30 cm, która może być zrobiona z cegieł, bloczków lub pustaków. Od zewnątrz mocuje się do niej drugą warstwę – ocieplenie grubości 1215 cm wraz z warstwą elewacyjną. Jeden materiał odpowiada za wytrzymałość ścian, a drugi za ich ciepło. Z zewnątrz można ocieplić taką ścianę metodą lekką mokrą (materiał mocowany do ocieplenia za pomocą kleju lub zaprawy) i metodą lekką suchą (ocieplenie układa się pomiędzy elementami rusztu nośnego). Ściany trójwarstwowe również zbudowane są z warstwy nośnej i ocieplenia. Rolę trzeciej ściany spełnia natomiast mur osłonowy zbudowany z cienkich pustaków, bloczków lub cegieł o grubości 8-12 cm. Mur osłonowy może być równocześnie murem elewacyjnym lub nieotynkowanym przed wpływem czynników atmosferycznych
fot. Wienerberger
W jakiej technologii wybudować ściany zewnętrzne?
Strop prefabrykowany domu w technologii Szkieletu drewnianego przyjeżdża na budowę w postaci płyt, które następnie układa się w odpowiedniej kolejności
7/2014 Własny Dom
TM_wykonczenie domu.indd 35
35
6/13/14 1:35 PM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
ściany
1
ALTERNATYWA DLA DOMÓW Z CEGŁY – SILIKATY I PUSTAKI GIPSOWE ne do cegły tradycyjnej (12 x 25 cm) i cechuje je bardzo niska nasiąkliwość (od 10% do 16%). Kolejnym atutem tego materiału jest wysoki stopień akumulacyjności cieplnej – silikaty mają dużą gęstość, a także wysoką izolacyjność akustyczną. Zastosowanie ich do wznoszenia ścian obniża
fot. Silka
fot. Silikaty Grupa Silikaty fot. Grupa
Silikaty często określane są mianem materiału ekologicznego, doskonale odpowiadają bowiem najnowszym wymogom określającym izolacyjność konstrukcji ściennych i charakteryzują się wysokimi parametrami technicznymi. Bloczki drążone posiadają zazwyczaj wymiary podob-
36
koszty ogrzewania domu zimą. W okresie letnim z kolei pozwalają na szybkie chłodzenia wnętrza budynku. Bloczki silikatowe to produkty trwałe i w pełni ekologiczne, odpowiadające założeniom budownictwa zrównoważonego. Pustaki gipsowe wykonywane są ręcznie w odpowiednich formach. Stosuje się je w tzw. systemach, które złożone są z różnych elementów – np. z pustaków podstawowych, narożnych, węzłowych oraz pustaków wieńcowych i węgarkowych. Produkuje się je z wypalanego gipsu naturalnego. Zarówno ściany zewnętrzne, jak i wewnętrzne można murować z pustaków gipsowych. Mały ciężar, niewielki koszt budowy, możliwość tynkowania ścian metodą lekką suchą, szybki montaż i niska przewodność cieplna – to niektóre z zalet tego materiału budowlanego. Do ocieplenia i wypełnienia otworów w pustakach stosuje się najczęściej pianogips, wełnę mineralną, styropian, wióry bądź trociny. Pustaki gipsowe wchłaniają wilgoć z powietrza i szybko ją odparowują. W czasie przechowywania i transportu materiał musi być zabezpieczony przed zawilgoceniem, zabrudzeniem i potencjalnymi uszkodzeniami mechanicznymi. Każdorazowe nasiąknięcie pustaków lub bloczków gipsowych obniża ich wytrzymałość.
Z BLOCZKÓW SILIKATOWYCH można budować zarówno ściany zewnętrzne, jak też działowe, ponieważ dobrze chronią przed hałasem. Ich dodatkowym atutem jest to, że mają gładką powierzchnię, a więc nie ma problemu z ich wykończeniem
ŚcIany budowane z bloczków silikatowych zazwyczaj ociepla się wełną mineralną lub styropianem. Pozwala to na postawienie domu, nie tylko o bardzo dobrych parametrach termoizolacyjnych, ale też akustycznych oraz dużej pojemności cieplnej
Własny Dom 7/2014
TM_wykonczenie domu.indd 36
6/13/14 1:36 PM
CERAMIKA TRADYCYJNA CZY PORYZOWANA?
CERAMIKA PORYZOWANA jest coraz chętniej wykorzystywana przez inwestorów do wznoszenia ścian. Cechuje ją wysoka izolacyjność, a także ognioodporność. Ściany wykonane z ceramiki poryzowanej pokrywa się tynkiem cienkowarstwowym
TM_wykonczenie domu.indd 37
REKLAMA
fot. Wienerberger
Mianem ceramiki tradycyjnej określamy cegły i pustaki ceramiczne (wyrabiane z gliny lub iłów z dodatkiem wody i piasku). Z ceramiki tradycyjnej powstają elementy pełne i drążone (np. pustaki, cegły modularne, kratówki, dziurawiki). Cegła tradycyjna cechuje się dobrą paroprzepuszczalnością, akumulacją ciepła i odpornością na ogień. Ma jednak stosunkowo niską izolacyjność termiczną. Ten materiał nie jest jednak drogi, co – dla wielu inwestorów – może być dużym atutem. Z kolei ceramika poryzowana to przede wszystkim pustaki wykonane z gliny wymieszanej z mączką drzewną lub trocinami i wodą. Materiał ten charakteryzuje się bardzo dobrą izolacyjnością cieplną, izolacyjnością akustyczną, odpornością na niekorzystne warunki atmosferyczne i dużą wytrzymałością na ściskanie. Ściany z ceramiki poryzowanej buduje się szybko. Materiał ten jednak jest nasiąkliwy i kruchy w porównaniu z ceramiką tradycyjną.
6/13/14 3:55 PM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
ŚCIANy
1
NIewątplIwą zaletą pustaków szklanych jest to, że przepuszczają światło, które – w zależności od ich koloru – może nadać pomieszczeniu niepowtarzalny charakter. pustaki szklane składają się z dwóch warstw, pomiędzy którymi znajduje się powietrze
fot. Vitrosilicon
Z podświetlonych pustaków szklanych buduje się ścianki działowe i przepierzenia dostarczające światło do wydzielonych pomieszczeń. Dzięki właściwości przepuszczania światła pozwalają zarówno dzielić, jak i łączyć różne pomieszczenia, co daje możliwość ciekawej aranżacji wnętrz. Używa się ich także jako alternatywy do płytek ceramicznych podczas wykańczania ścian wnętrz. Pustaki szklane stosuje się głównie jako element dekoracyjny, ciekawie kształtujący przestrzeń mieszkalną. Podświetlane pustaki świecą dzięki diodom LED umieszczonym na ich powierzchni montażowej. Ich barwiona odmiana jest podświetlona dowolnym kolorem, który wieczorami nadaje pomieszczeniu niepowtarzalny nastrój. Pustaki szklane charakteryzują się wysoką paroprzepuszczalnością. Różni się ona w zależności od tego, czy mamy do czynienia z pustakami bezbarwnymi, matowymi, czy kolorowymi. Największą paraprzepuszczalność mają pustaki bezbarwne (70-80%). Z kolei kolorowe – w zależności od nasycenia – przepuszczają światło w 50-70%. Materiał ten jest również dźwiękoszczelny – chroni przed hałasem nawet lepiej niż podwójne szyby. Należy pamiętać, że pustaków tych nie można obciążać innymi konstrukcjami (np. stropami).
fot. Vitrosilicon
PUSTAKI SZKLANE – PRAKTYCZNIE I ELEGANCKO
38
PUSTAKI cechuje wysoka izolacyjność termiczna i akustyczna. Idealnie nadają się do budowy np. łazienki, gdyż – w zależności od rodzaju szkła – przepuszczają światło nawet w 80%. Rozszerzają się jednak pod wpływem temperatury, co oznacza, że budowane z nich ściany nie mogą być duże
Własny Dom 7/2014
TM_wykonczenie domu.indd 38
6/16/14 10:16 AM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
ŚCIANY
1
Ceramika poryzowana zwana jest ciepłą ceramiką ze względu na porowatą strukturę, która zapewnia jej dobre właściwości termoizolacyjne. Rodzaj użytej zaprawy i grubość wykonanych z niej spoin wpływa na izolacyjność cieplną ściany. Pustaki ceramiczne (produkowane w szerokościach od 38 do 50 cm), z których muruje się ściany jednowarstwowe, nie wymagają dodatkowego ocieplenia. Dzięki odpowiedniej masie gromadzą i oddają ciepło w zależności od temperatury na zewnątrz i wewnątrz budynku. Mają również zdolność do akumulacji energii słonecznej, co stabilizuje temperaturę pomieszczeń. Do murowania ścian jednowarstwowych wykonanych z pustaków ceramicznych stosuje się zaprawę zwykłą lub ciepłochłonną, która dodatkowo izoluje budynek.
fot. Wienerberger
CIEPŁA WARSTWA KONSTRUKCYJNA – CERAMIKA PORYZOWANA I PUSTAKI CERAMICZNE
z ceramiki poryzoWanej, ze względu na jej doskonałe właściwości termoizolacyjne, z reguły buduje się ściany jednowarstwowe, ale można również murować nimi ściany dwuwarstwowe (z warstwą izolacji) oraz trójwarstwowe (z izolacją pomiędzy dwiema warstwami pustaków)
fot. Wienerberger
fot. Wienerberger
Domy buDoWane z ceramiki poryzowanej są ciepłe i trwałe. budowa nie jest trudna i może sobie z nią poradzić każda ekipa budowlana. pustaki ceramiczne – podobnie jak beton komórkowy – są lekkie i łatwe w obróbce
Wybierając pustaki ceramiczne trzeba zwrócić uwagę na to, by miały one jak najwięcej drążeń – taki produkt ma najlepsze parametry techniczne jeśli chodzi o izolacyjność
7/2014 Własny Dom
TM_wykonczenie domu.indd 39
39
6/13/14 1:38 PM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
ściany
1
BETON KOMÓRKOWY 60 do 85% objętości. Z tego względu zastosowanie tego materiału do budowy domu znacznie zmniejsza jego zapotrzebowanie na ogrzewanie (w odróżnieniu od innych materiałów). Beton komórkowy ma mały ciężar objętościowy. Jego lekkość umożliwia zabudowę i adaptację strychów i poddaszy w miejscach już istniejących. Z kolei duża odporność na ściskanie tego materiału pozwala na wznoszenie konstrukcji pięciokondygnacyjnych, które nie potrzebują dodatkowego wzmocnienia. Mineralny skład betonu komórkowego pozwala na sklasyfikowanie go jako materiału niepalnego w klasie odporności ogniowej A1, co oznacza, że w czasie pożaru nie wydziela żadnych trujących składników. Ściany z gazobetonu zapobiegają rozprzestrzenianiu się ognia. Ich odporność ogniowa sięga 4 godzin. Płyty i bloczki wykonane z betonu komórkowego można
BETON KOMÓRKOWY może być dowolnie obrabiany za pomocą najprostszych nawet narzędzi. Dzięki temu każdy, nawet osoba mało doświadczona, poradzi sobie z wykonaniem nawet trudniejszych prac
fot. Termalica
fot. Termalica
Beton komórkowy ma porowatą strukturę. Powstaje ona w trakcie produkcji w wyniku spulchnienia pęcherzykami wodoru. Im niższa gęstość betonu komórkowego, tym lepsza izolacyjność termiczna. Niski współczynnik przewodzenia ciepła pozwala budować z tego materiału ściany jednowarstwowe. Bloczki o wyższej gęstości są bardziej wytrzymałe i odporne na ściskanie. Ze względu na swoją kruchość wymagają jednak większej uwagi podczas projektowania ścian. Bloczki z betonu komórkowego produkowane są zazwyczaj w dużych rozmiarach, dzięki czemu buduje się z nich szybko. Gazobeton cechuje m.in. wysoka odporność na zimno, mrozoodporność, a także dobra izolacyjność termiczna. Powietrze, które jest najlepszym izolatorem cieplnym, stanowi w tym materiale od
40
obrabiać i przycinać za pomocą najprostszych narzędzi, a także docinać ręcznie za pomocą piły taśmowej lub ręcznej. Łatwo wykonać również bruzdy instalacyjne w ścianach wymurowanych z tego materiału. Oferowane przez producentów elementy z betonu komórkowego różnią się właściwościami. Znajomość podstawowych parametrów ułatwi porównanie różnych gatunków betonu i dokonanie odpowiedniego wyboru. Na początku warto wziąć pod uwagę dokładność wymiarową elementów. Umożliwi to mniejsze zużycie zaprawy do murowania i tynkowania. Istotną cechą betonu komórkowego jest jego głębokość objętościowa. Jak już wspomnieliśmy, od niej zależy wytrzymałość na ściskanie, izolacyjność akustyczna i izolacyjność termiczna. Elementy z betonu komórkowego o dużej gęstości są trudniejsze w obróbce. Jeśli pragniemy mieć w swoim domu ściany jednowarstwowe, należy zastosować beton komórkowy o gęstości 300-400 kg/m3. Ściany wielowarstwowe i wewnętrzne powinny być wykonane z betonu o większej gęstości – ok. 600 kg/m3. Grubość ścian pociąga za sobą ich wytrzymałość na ściskanie (od 1,5 do 7 MPa). Pamiętajmy, aby była wybrana zgodnie z przeznaczeniem. Jeśli zaś chodzi o izolacyjność termiczną, to do wykonania ścian jednowarstwowych najlepiej służą bloczki o grubości powyżej 36 cm i gęstości 400 kg/m3. Współczynnik U takich ścian wynosi poniżej 0,29 W/m2K. Bloczki o gęstości 600 kg/m3 i grubości 24 cm z kolei dobrze sprawdzają się w przypadku ścian dwu- i trójwarstwowych. Coraz częściej do budowy muru jednowarstwowego stosowane są bloczki z betonu komórkowego, przystosowane do budowania systemowego. Na taki system, oprócz bloczków, składają się U-kształtki, nadproża, bloczki uzupełniające i elementy ocieplenia wieńca. Dużym atutem popularnych bloczków z betonu komórkowego jest łatwość ich obróbki. Frezowanie, przycinanie lub szlifowanie nie jest pracochłonne i pozwala na wykonanie ścian o skomplikowanym kształcie.
Zaletą tego materiału jest jego lekkość – pozwala to na wykorzystanie go do wykonywania nadbudowy lub adaptacji takich pomieszczeń, jak strych czy poddasze
Własny Dom 7/2014
TM_wykonczenie domu.indd 40
6/13/14 1:38 PM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
ściany
1
NA GOTOWYM FUNDAMENCIE kładzie się warstwę tradycyjną i dopiero na niej układa się bloczki z betonu komórkowego. Jej ułożenie ma kluczowe znaczenie, jeżeli chodzi o wykonanie całego budynku. Sposób ułożenia bloczków na rogach budynku sprawdza się za pomocą poziomicy i linek murarskich. Wszystkie nierówności należy na bieżąco i delikatnie korygować gumowym młotkiem
fot. H. Tomasiewicz
Niewątpliwie czynnikiem, który decyduje o właściwościach termoizolacyjnych betonu komórkowego, jest jego porowata struktura i gęstość objętościowa. W strukturze tego materiału powietrze zajmuje 60-85% całkowitej objętości, dlatego jest on bardzo dobrym materiałem izolacyjnym. Dzięki tym właściwościom nadaje się do wznoszenia ścian jednowarstwowych, niewymagających dodatkowej izolacji. Jego właściwości termiczne dodatkowo wzrastają, jeśli zastosuje się do niego zaprawę ciepłochłonną bądź zaprawę klejową. Jednowarstwowe ściany z tego materiału budowane są z bloczków o grubości 36-42 cm odmiany 400 lub 500, dla których współczynnik przenikania ciepła wynosi 0,3 W/ m2K. Przy budowie takiej ściany war to pamiętać o dodatkowym ociepleniu nadproży, wieńców itp., a także unikaniu wycinania głębokich bruzd np. pod instalację kanalizacyjną. Dwuwarstwowe ściany buduje się zazwyczaj z bloczków betonu komórkowego o szerokości 24 cm i dodatkowo ociepla warstwą izolacji. Inwestorzy w większości wybieraja do izolacji wełne mineralną o grubości od 8 do 10 cm. Pozwala to na uzyskanie bardzo dobrego współczynnika przenikania ciepła U równego 0,25 W/m2K.
fot. Termalica
WŁAŚCIWOŚCI TERMOIZOLACYJNE BETONU KOMÓRKOWEGO
BLOCZKI Z BETONU KOMÓRKOWEGO mogą mieć różne wymiary – począwszy od niewielkich grubości (od 240 mm). Z takich cienkich bloczków buduje się ściany dwuwarstwowe i dodatkowo ociepla je warstwą izolacyjną, aby zmniejszyć ucieczkę ciepła z budynku
7/2014 Własny Dom
TM_wykonczenie domu.indd 41
41
6/13/14 1:39 PM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
ELEWACJA
2
Klinkier, drewno, tynk – a może jeszcze coś innego? Wybór materiału na elewację nie jest prosty, gdyż nie ma ona znaczenia tylko i wyłącznie estetycznego. Elewacja może mieć wpływ na izolację termiczną naszego domu, chroni też przed promieniami UV i surowymi warunkami atmosferycznymi. Co więcej, nie każdy materiał może być wykorzystany w każdym przypadku – wszystko zależy od tego, z jakiego materiału zostały wykonane ściany
Tynki – różne właściwości i przeznaczenie
fot. Fast
ProdUcenci wychodzą dziś naprzeciw oczekiwaniom klientów i oferują tynki zewnętrzne w przeróżnych kolorach – głównie pastelowych, jak i bardziej odważnych
odważniejsi inwestorzy mogą się zdecydować na kolor tynku przyciągający uwagę. Przy umiejętnym doborze odcienia – pasującego do koloru dachu i stolarki otworowej – takie rozwiązanie daje znakomite efekty estetyczne
fot. Fast
fot. Austrotherm
tynk nie Pełni tylko funkcji estetycznych. jego zadaniem jest ochrona elementów konstrukcji przed promieniami UV i warunkami atmosferycznymi
Tynki chronią ściany zewnętrzne przed działaniem czynników atmosferycznych, a wewnętrzne przed parą wodną i ogniem. Mogą być stosowane jako warstwa podkładowa pod płyty styropianowe lub ceramiczne, wymagające gładkiego podłoża. Specyficznym rodzajem tynku o niewielkiej grubości (2-3 mm), będącego warstwą wykończeniową, jest tynk cienkowarstwowy. Wykonuje się go zazwyczaj przy zastosowaniu metody lekkiej mokrej izolacji termicznej budynku. Tynk cienkowarstwowy nakłada się na materiał izolacyjny, na którym zamontowana została siatka zbrojeniowa zatopiona w kleju. Ze względu na zastosowane spoiwo, tynki cienkowarstwowe możemy podzielić na tynki oparte na bazie spoiw mineralnych – tynki cementowo-wapienne i tynki silikatowe, których spoiwem jest szkło wodne, a także tynki polimerowe, spośród których możemy wyróżnić akrylowe (powstałe na bazie spoiw w postaci żywicy akrylowej) i silikonowe (powstałe na bazie dyspersyjnych spoiw modyfikowanych żywicą silikonową). Każde z nich różnią się sposobem wiązania i właściwościami fizykochemicznymi.
42
ProdUcenci wychodzą dziś naprzeciw oczekiwaniom klientów i oferują tynki zewnętrzne w przeróżnych kolorach – głównie pastelowych
Własny Dom 7/2014
TM_wykonczenie domu.indd 42
6/13/14 1:40 PM
temat miesiąca |dom w stanie surowym otwartym
ELEWACJA
2
WEWNĄTRZ DOMU – WYBIERAMY TYNK WEWNĘTRZNY więcej, gipsu nie można stosować we wszystkich pomieszczeniach – nie zaleca się przede wszystkim stosowania go w łazienkach i przy basenach – a więc wszędzie tam, gdzie wilgotność jest podwyższona, ponieważ pęcznieje i traci wytrzymałość. Tynki gipsowe źle sprawdzają się również w miejscach, w których ściany narażone są na zarysowania bądź uderzenia. Tynk gipsowy można nakładać – podobnie jak tynk cementowo-wapienny – na podłożach mineralnych.
DosTępnych jesT wiele roDzajów Tynków. Dzieli się je ze względu na sposób nakładania (ręczne, mechaniczne), grubość kładzionej warstwy (cienkowarstwowe, zwykłe) czy przeznaczenie (zwykłe, specjalne)
fot. Śnieżka
Co należy wziąć pod uwagę przy wyborze tynku wewnętrznego? Przede wszystkim to, jakie podłoże ma pokryć, jak również koszty materiału przypadające na metr kwadratowy i potencjalną grubość warstwy tynku. Do wykończenia ścian i sufitów nadają się zarówno tynki cementowo-wapienne, jak i gipsowe. Tynki cementowo-wapienne są tańsze od gipsowych. Mają one fakturę z wyczuwalnymi ziarenkami piasku, jeśli więc potrzebujemy bardzo wygładzonej ściany, koszty wzrosnąć. Tynki cementowo-wapienne nadają się do podłoża z betonu komórkowego, betonu zwykłego, z cegły wapienno-piaskowej i ceramicznej, a także na powierzchnie z pustaków ceramicznych, płyt wiórowo-cementowych i gipsu. Tynki gipsowe dostępne są na rynku jako suche mieszanki, gotowe fabrycznie. Układa się je w jednej, dwucentymetrowej warstwie, która szybko wysycha. Ściany pokryte tynkiem gipsowym o takiej grubości można malować już po dwóch tygodniach od jego nałożenia. Ten rodzaj tynku niedobrze sprawdza się, gdy chcemy nim wygładzić nierówne ściany. Co
RODZAJE TYNKÓW malować ich farbami elewacyjnymi – bywają jednak trudne w odnawianiu. Tynki silikonowe są bardziej elastyczne niż silikatowe, mają wysoką paroprzepuszczalność, a także dobrze reagują na zmienne i trudne czynniki atmosferyczne.
proDucenci tynków oferują produkty różnego rodzaju i przeznaczenia. podczas ich wyboru należy kierować się głównie tym, czy budynek znajduje się przy ruchliwej ulicy i jak jest nasłoneczniony
fot. Foveo Tech
Tynki mineralne są odporne na wodę i czynniki atmosferyczne. Mają dobą paroprzepuszczalność, cechuje je ponadto trwałość (szczególnie ta terenach o niewielkim zanieczyszczeniu powietrza) i niska cena spośród grupy tynków cienkowarstwowych. Mogą być stosowane na tradycyjnych podkładach tynkarskich, systemach bezspoinowych z użyciem wełny mineralnej, a także jako zewnętrzna warstwa tynków tradycyjnych. Tynki silikatowe są elastyczne. Sprawdzają się w systemach ocieplenia metodą mokrą. Dobrze służą do wykończenia elewacji nawet w miejscach o wysokim stopniu zanieczyszczenia powietrza. Na rynku najczęściej dostępne są w pastelowych kolorach. Tynki żywiczne (akrylowe) mają niską paroprzepuszczalność, są jednak odporne na wpływy surowych warunków atmosferycznych. Stosuje się je na surowych ścianach i w systemach bezspoinowych z użyciem styropianu. Dostępne są w wielu kolorach, dzięki czemu nie trzeba dodatkowo
7/2014 Własny Dom
TM_wykonczenie domu.indd 43
43
6/13/14 1:41 PM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
ELEWACJA
2
fot. Wienerberger
ELEWACJA Z PŁYTEK KAMIENNYCH CZY KLINKIER?
Do zalet KlinKieru należy m.in. wysoka odporność na surowe warunki, powinien być jednak odpowiednio zabezpieczony przed grzybami czy glonami – taki zabieg nazywa się hydrofobizacją
Popularną okładziną elewacyjną są płytki z kamienia naturalnego lub sztucznego. Mają podobny ciężar, co wpływa na ich sposób mocowania. Jeśli chodzi o odmianę naturalną, najlepiej do okładzin nadają się piaskowce, lekkie wapienie i dolomity, które z jednej strony mają gładką powierzchnię, z drugiej przypominającą „dziki” kamień. Pomimo walorów wizualnych kamienie naturalne są podatne na różnice temperatury i działanie wilgoci. Kamień sztuczny jest tańszy niż naturalny. Elementy betonowe i konglomeraty mocuje się za pomocą stalowych kotew bądź stalowych lub aluminiowych rusztów. Odmiana betonowa stanowi mieszankę kruszywa kamiennego z cementem, z dodatkiem plastyfikatorów oraz pigmentów. Razem tworzą one płytki, płyty lub elementy naśladujące tradycyjne kamienie. Konglomeraty kamienne z kolei stanowią mieszaninę kruszyw z kamienia naturalnego, które zespolone są żywicami poliestrowymi. Struktura i wielkość tej mieszaniny wpływa na fakturę płyty. Dzięki postępowi technologicznemu doskonale
imitują kamień naturalny. Klinkier sprawia, że elewacja wygląda solidnie. Jest on uważany za materiał elegancki, który ładnie się starzeje, choć nie wymaga konserwacji. Elewacja z klinkieru może zostać wykonana w dwojaki sposób. Jeden z nich polega na przyklejeniu płytek klinkierowych do płyt izolacji termicznej. Wykonuje się to za pomocą zaprawy klejowej. Druga z metod wymaga wykonania ściany trójwarstwowej wentylowanej, składającej się z części nośnej, warstwy ocieplenia oraz warstwy zewnętrznej z cegły klinkierowej. Powstały w ten sposób mur jest kotwiony do ściany nośnej za pomocą metalowych kotew. Jeśli zastanawiamy się nad elewacją wykonaną z cegły klinkierowej, możemy być pewni, że będzie ona bardzo trwała i odporna na działanie mrozu, deszczu, wiatru oraz korozji chemicznej i biologicznej. Wybór tego typu cegły możliwy jest tylko wtedy, gdy nasz dom zbudowany jest w technologii trójwarstwowej.
fot. Wienerberger
fot. Wienerberger
Murowanie cegły klinkierowej jest procesem skomplikowanym, wymaga przede wszystkim prawidłowego wybrania zaprawy murarskiej i wykonawcy
44
wyroby z KlinKieru są produktem naturalnym, który ładnie się starzeje. Powstaje w wysokiej temperaturze, cechuje go odporność na uszkodzenia mechaniczne, mrozoodporność i niezwykła trwałość. Dostępny jest w różnych kolorach i dobrze wygląda w połączeniu z innymi materiałami, np. drewnem czy euronitem
Własny Dom 7/2014
TM_wykonczenie domu.indd 44
6/13/14 1:41 PM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
ELEWACJA
2
PŁYTY GIPSOWO-KARTONOWE – ALTERNATYWA DLA TRADYCYJNYCH TYNKÓW Montaż płyt gipsowo-kar tonowych nie jest skomplikowany. Ze względu na wymiary i ciężar łatwo się je przenosi. Są także bardzo łatwe w obróbce, a ich wymiana w przypadku uszkodzenia nie wymaga specjalnego wysiłku. Stosowana grubość obu rodzajów płyt wynosi minimum 12,5 mm. Płyta gipsowo-kar tonowa to materiał mineralny uformowany w płyty
i oklejony papierem. Jest nieszkodliwa zarówno dla zdrowia człowieka, jak i dla środowiska, a przy tym wodoodporna i ognioodporna. Wpływa dobrze na mikroklimat pomieszczenia wilgotnego. Płyty g-k najczęściej stosuje się do wykończenia ścianek działowych. Płyty przykleja się do nich za pomocą kleju gipsowego, wymagającego rozrobienia z odpowiednią ilością wo-
dy. Istotne jest również, by zaopatrzyć się w masę do spoinowania połączeń płyt. Płyty g-k mają idealnie gładką powierzchnię i pod tym względem zyskują przewagę nad tynkami tradycyjnymi. Są też w związku z tym idealnym podłożem dla wszelkiego rodzaju farb, płytek ceramicznych i tapet. Źle sprawdzają się natomiast w bezpośrednim kontakcie z wodą.
Dobrze i estetycznie wykończone ściany zależą od doboru farb do ich malowania. O wyborze powłoki malarskiej decyduje rodzaj podłoża. “Chemiczna zgodność” zapewnia dobrą przyczepność materiału wykończeniowego. Przed rozpoczęciem nakładania farb na ściany nie możemy zapominać o odpowiednim przygotowaniu podłoża – ocenie jego typu i stanu oraz ewentualnego wyrównania chłonności powierzchni za pomocą gruntowania. Ściana gipsowa po wykonaniu potrzebuje do 8 tygodni zanim pokryjemy ją farbą. Tynk cementowo-wapienny gotowy jest do nakładania na niego emulsji po mniej więcej miesiącu od wykonania. Jeśli chodzi o podłoża organiczne oraz wykonane z cegły ceramicznej, najlepiej do ich malowania nadają się emulsje akrylowe i silikonowe bądź silikonowo-akrylowe. Beton z kolei najlepiej pokrywać farbami akrylowymi. Im więcej spoiwa zawartego w tego rodzaju farbie, tym lepszą będzie miała ona przyczepność. Farby akrylowe, lateksowe, silikonowe, winylowe i silikatowe należą do emulsji dyspersyjnych. Oznacza to w praktyce, że są gotowe do użycia, nie wydzielają przykrego, intensywnego zapachu, nie kapią i dobrze kryją. Farba lateksowa odznacza się ponadto podwyższoną odpornością na ścieranie i zmywanie. Dobrze stosować je w wilgotnych wnętrzach. W skład emulsji lateksowych wchodzą bowiem substancje zabezpieczające powierzchnie przed rozwojem pleśni i grzybów. W większości pomieszczeń wystarczy zastosować najbardziej tradycyjne farby akrylowe, które mają przeciętną wytrzymałość na szorowanie.
fot. Stonemaster
MALUJEMY ŚCIANY – JAKĄ FARBĘ WYBRAĆ?
DO MALOWANIA ścian – zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz domu – należy używać produktów renomowanych producentów. Elewacje można malować na kilka sposobów: pędzlem, wałkiem lub metodą natryskową. Przed przystąpieniem do pracy warto jednak poradzić się fachowca, ponieważ nie każdą powierzchnię można malować na przykład metodą natryskową. W przypadku wyboru złej metody efekt może być odwrotny od zamierzonego
7/2014 Własny Dom
TM_wykonczenie domu.indd 45
45
6/16/14 2:01 PM
3 1
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
OCIEPLENIE
Wobec dostępności na rynku wielu materiałów izolacyjnych, inwestorzy stoją przed nie lada wyzwaniem. Muszą się zdecydować na produkt, spełniający ich oczekiwania i gwarantujący maksimum korzyści. Niesłabnącą popularnością cieszy się wciąż wełna mineralna i styropian, coraz bardziej popularne stają się też płyty z pianki poliuretanowej czy włókna celulozowe. Pytanie zatem – na co się zdecydować?
fot. Kreisel
Płyty termoizolacyjne: styropian, wełna mineralna, wełna dwuwarstwowa
fot. Ursa
podczaS ocieplania ścian styropianem trzeba pamiętać, aby klej nakładać na powierzchnię płyty, a nie na ścianę. Trzeba ponadto zwrócić uwagę, by nie dostał się pomiędzy płyty
Ocieplenie domu to ważny moment podczas jego budowy, który rzutuje na komfort naszego przyszłego mieszkania. Wełna mineralna posiada wysoką odporność na działanie temperatury i ognia. Wytrzymuje temperaturę do 700°C. Styropian z kolei łatwo się topi, ale zapala z trudem, choć posiada właściwości samogasnące. Oba materiały mają podobny współczynnik przenikania ciepła i są łatwe w obróbce i montażu. Wełna mineralna złożona jest ze szkła lub skały bazaltowej (wełna kamienna oraz wełna szklana), które ulegają skomplikowanemu procesowi produkcji zachodzącego pod wpływem wysokiej temperatury. Współczynnik przewodzenia ciepła dla tego materiału oscyluje w przedziale od 0,045 do 0,031 W/(m2). Ma bardzo dobre zdolności tłumienia dźwięków dzięki swojemu ciężarowi i specyficznej strukturze. W celu izolacji dźwiękowej często stosuje się ją jako wypełnienie konstrukcji wewnętrznych ścian działowych. Wełna mineralna
Wełna mineralna nazywana jest też wełną kamienną. Wykonuje się ją z dolomitu, kamienia bazaltowego lub kruszywa wapiennego. nadaje się do izolacji termicznej i akustycznej
IZOLACJI? 46SZUKASZ Własny Dom 7/2014
TM_wykonczenie domu.indd 46
ma również dobrą przepuszczalność powietrza, co sprzyja oddychaniu ścian i tworzy korzystny mikroklimat wnętrza. Jest ponadto bardzo sprężysta i nie ulega odkształceniom. Wolno jednak schnie po zalaniu wodą, gdyż jest materiałem łatwo nasiąkliwym. Z drugiej strony jej odporność na ogień odznacza się klasą A1 i A2 w 7-stopniowej klasyfikacji europejskiej. Materiał ten jest wytrzymały na działanie chemikaliów, np. rozpuszczalników pochodzenia organicznego. Najlepiej nadaje się do wypełniania izolacyjnego między elementami konstrukcji stalowych lub drewnianych. Styropian (polistyren spieniony) najlepiej sprawdza się w ociepleniach stropów betonowych i gęstożebrowych stopodachów wentylowanych, a także dachów płaskich. Materiał ten ma postać uformowanej płyty lub maty laminowanej papą. Często występuje również w postaci białych, porowatych granulek jako dodatek do tynków lub zapraw. Parametr przewodzenia ciepła dla styropianu wynosi 0,044-0,031 W/(m2). Przewodzenie ciepła zależy od grubości zastosowanego materiału. Styropian nie izoluje tak dobrze akustycznie, jak wełna mineralna i nie przepuszcza powietrza. Ma jednak zdolność szybkiego wysychania i nie jest tak nasiąkliwy, jak wełna. Łatwo go odkształcić. Podczas montażu i obróbki może powodować zabrudzenia terenu ze względu na roznoszenie się białych granulek polistyrenu. Podczas pożaru lub oddziaływania substancji chemicznych ulega stopieniu. Wełnę mineralną w dwóch warstwach stosuje się do ocieplenia poddasza. Pierwsza warstwa powinna być umieszczona między krokwiami, druga może być układana pod lub nad nimi. Takie ułożenie minimalizuje możliwość powstawania mostków termicznych. Pierwsza warstwa wełny powinna mieć grubość około 20 cm i być 2 cm szersza od rozstawu krokwi. Druga powinna mieć około 10 cm grubości. Izolacja dwuwarstwowa stosowana jest wtedy, gdy poddasze domu jest zagospodarowane. Dodatkowa warstwa zabezpiecza strych przed utratą ciepła.
katalog.wlasnydom.pl
6/16/14 2:02 PM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
OCIEPLENIE
3
Budynki z drewna cieszą się coraz większą popularnością. Drewno jest bardzo dobrym izolatorem cieplnym. Ucieczkę ciepła ogranicza się za pomocą gumowych uszczelek. Jeśli jednak średnica zastosowanych bali jest mniejsza niż 22 cm, obiekty takie ociepla się od wewnątrz, by nie niszczyć efektu wizualnego jakim mogą się poszczycić domy z bali. Całkowita grubość ocieplenia domu z bali waha się w przedziale od 8 do 15 cm i zależy od ich przekroju. Pierwszą warstwą izolującą w domach z drewna jest okładzina wewnętrzna (np. płyta gipsowo-kartonowa lub elementy wykonane z drewna). Pod nią wykłada się folię paroizolacyjną. Następną warstwę ocieplenia stanowi wełna mineralna lub wełna wykonana z włókna celulozowego. Na nią z kolei nakładamy folię wiatroizolacyjną, pamiętając o zachowaniu 3 cm przerwy dylatacyjnej (powietrznej). Dopiero ostatnią warstwę stanowią bale. Dostępne na rynku są także izolowane bale prefabrykowane. Materiałem termoizolacyjnym wypełniającym ich wnętrze może być pianka poliuretanowa, granulat celulozowy bądź wełna.
fot. Magbos
IZOLACJA W DOMU Z BALA
DOMY Z BALA mają jedną, niepowtarzalną cechę, którą jest niezwykły klimat – szczególnie gdy umiejętnie połączymy drewno z innymi materiałami, takimi jak klinkier, kamień czy marmur
Przestrzeń Pomiędzy balami wypełniało się kiedyś warkoczami zrobionymi ze słomy. dzisiaj ten materiał z powodzeniem zastępują pasy z filcu lub specjalna gąbka, która szczelnie wypełnia przestrzenie pomiędzy balami i nie jest podatna na odkształcenia
fot. Master-Dom
fot. Domy Markisz
BALE PRZEZNACZONE DO BUDOWY DOMU przywozi się na budowę oznaczone. Należy je układać zgodnie z numeracją i stosować się do projektu
7/2014 Własny Dom
TM_wykonczenie domu.indd 47
47
6/16/14 10:13 AM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
OCIEPLENIE
3
Płyty z Pianki nadają się zarówno do izolacji dachu, gdzie spisują się znakomicie (a do tego kładzie się je w bardzo prosty sposób), jak również do izolacji ścian. Dodatkowo można na nich kłaść tynk cienkowarstwowy
Płyty z Pianki Poliuretanowej nadają się też do ocieplenia poddasza i strychu. Są dobrą (choć rzadziej wykorzystywaną) alternatywą dla bardzo popularnej wełny mineralnej i styropianu
48
Materiały termoizolacyjne dostępne na rynku to nie tylko styropian i wełna mineralna. Co roku ukazują się udoskonalenia izolacji tradycyjnych, a także materiały z nowych surowców. Stanowią one alternatywne rozwiązania dla najbardziej powszechnych termoizolacji. Pianka poliuretanowa używana jest na dachu i stropie w bezspoinowych izolacjach natryskowych. Dobrze sprawdza się w odseparowaniach dachowych i stropowych. Można ją nanosić na blachę, papę, drewno i beton. Jest lekka i odporna na wodę. Dach płaski, do którego izolacji użyjemy pianki, wystarczy pokryć farbą zawierającą filtr UV. Pianka stosowana bywa również do ocieplenia ścian zewnętrznych, które później pokrywa się elewacją z sidingu. Jego współczynnik przewodzenia ciepła wynosi 0,027-0,040 W/ m2K, co czyni go dobrym izolatorem. Ponadto, jako jeden z nielicznych materiałów termoizolacyjnych, nie ulega zniszczeniu pod wpływem kontaktu z wodą. Polistyren jest twardszy od styropianu, mrozoodporny, nienasiąkliwy i nie gnije. Dobrze nadaje się do izolacji części podziemnej budynków. Ze względu na twardość i odporność materiału można betonować w nim płytę fundamentową, nadproża i ścianki szczelinowe.
fot. Recticel
fot. Recticel
NOWOCZESNE MATERIAŁY OCIEPLENIOWE: PIANKA POLIURETANOWA, POLISTYREN EKSTRUDOWANY (STYROPIAN XPS)
Własny Dom 7/2014
TM_wykonczenie domu.indd 48
6/16/14 10:13 AM
temat miesiąca temat | dom miesiąca w stanie | prace surowym wewnątrz otwartym domu
OCIEPLENIE ściany
3
WŁÓKNA CELULOZOWE Włókna celulozoWe, to materiał sypki, wykorzystuje się go do ocieplania miejsc trudno dostępnych (metodą nadmuchu), co więcej – zapobiega on powstawaniu grzybów i pleśni, dlatego jest przyjazny dla alergików
fot. Ekofiber
fot. Ekofiber
Włókna celulozowe to sypki materiał wykonany – jak wskazuje nazwa – z celulozy, którą zawierają niektóre włókna lnu i innych roślin. Celulozę zawiera także drewno (około 50%). Obecnie wytwarza się ją z makulatury z papieru gazetowego, zabezpieczając powstałe w wyniku mielenia włókna retardantami i impregnatami. Dzięki temu materiał jest odporny na mikroorganizmy i ogień. Włókna celulozowe dobrze sprawdzają się jako izolacja ścian szkieletowych, stropów drewnianych, konstrukcji z legarów i stropodachów wentylowanych. Współczynnik przewodzenia ciepła dla włókien wynosi od 0,042 do 0,036 W/m2K (podobnie jak w przypadku wełny i styropianu). Włókna celulozowe mają dwie bardzo ważne cechy: po pierwsze, nie powodują podrażnień ani alergii, a po drugie, mają także dobrą paroprzepuszczalność. Wykorzystuje się je często nie tylko w domach jednorodzinnych, ale również w budynkach użyteczności publicznej czy obiektach przemysłowych. Co ciekawe, nie przykleja się ich w taki sposób jak np. płyty styropianowe i nie układa tak, jak wełnę mineralną. Aby zaizolować nimi jakieś miejsce, należy skorzystać z wdmuchiwarki i za jej pomocą umieścić włókna we właściwym miejscu. Często korzysta się w tym celu ze specjalnie przygotowanych otworów i przez nie wdmuchuje włókna tam, gdzie jest to konieczne. Dlatego właśnie doceniają je ci inwestorzy, którzy mają np. na stropodachu mało miejsca i nie mogą go uszczelnić za pomocą innych materiałów. Do impregnacji włókien celulozowych wykorzystuje się sól boru, dzięki temu drewno znajdujące się w jej pobliżu nie wymaga ochrony przed grzybami. Tak zaimpregnowana celuloza osusza podłoże, na którym została wyłożona. To jednak nie wszystko, gdyż włókna mają wysoką zdolność zatrzymywania ciepła podczas chłodu i mrozu. Materiał ten może zainteresować szczególnie osoby, którym zależy na ochronie środowiska i wykorzystaniu surowców wtórnych. Z racji tego, że włókna wytwarza się z papieru gazetowego, można je nawet nazwać „zielonym surowcem”.
WbreW pozorom włókna celulozowe nie są nową technologią. popularne były już kilkadziesiąt lat temu. Dziś wykorzystuje się je nie tylko w domach jednorodzinnych, lecz także w budynkach użyteczności publicznej
7/2014 Własny Dom
TM_wykonczenie domu.indd 49
49
6/16/14 3:08 PM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
Strop i więźba dachowa
4
Dwa najważniejsze elementy domu, które przenoszą obciążenie całej konstrukcji dachu na ściany nośne i na fundamenty, to więźba dachowa i strop. Zarówno w jednym, jak i drugim przypadku inwestorzy mają do wyboru wiele możliwości, jeżeli chodzi o metody ich budowy, która będzie spełniała oczekiwania nie tylko konstrukcyjnoarchitektoniczne, ale też zmieści się w przewidziany kosztorysie
fot. Konbet
Strop drewniany a strop żelbetowy konstrukcji, w murowanych domkach z poddaszem użytkowym lub w domy z bali litych. Zwany „lekkim stropem” – wymaga lżejszego osprzętu, jest łatwiejszy do wykonania od stropu żelbetowego i o połowę od niego lżejszy. Do jego produkcji stosuje się zazwyczaj drewno sosnowe lub świerkowe. Wykonywany jest zazwyczaj w technologii suchej, co umożliwia prowadzenie prac nawet w okresie jesienno-zimowym. Strop drewniany składa się kilku elementów. Podwalina zapewnia podparcie dla belek stropowych i stabilne ich zakotwienie. Podciągi i podpory podpierają konstrukcję pomiędzy przeciwległymi ścianami fundamentowymi. Belki stanowią podparcie dla podłogi. Stropy drewniane charakteryzują się bardzo dobrą izolacyjnością termiczną i akustyczną. Do ich dodatkowego ocieplenia stosuje się folię paroizolacyjną i 10 cm wełny mineralnej.
STROP dreWniany, wykorzystuje się do budowy domów z drewna. Jest to strop „lekki” (wykonany z drewna świerkowego lub sosnowego), którego budowa jest łatwiejsza i nie wymaga ciężkiego sprzętu
fot. Recticel
fot. Konbet
fot. Konbet
Wyróżniamy kilka systemów stropowych. najpopularniejsze są stropy monolityczne i gęstożebrowe, coraz większą popularność zyskują też stropy prefabrykowane
Na konstrukcję stopów monolitycznych składają się płyty żelbetowe o grubości 6-20 cm. Dobrze sprawdzają się jako przykrycia niewielkich pomieszczeń i tych o nieregularnych kształtach. Wzmocnione żebrami, mogą służyć również do przykrycia większych pomieszczeń. Strop monolityczny wymaga deskowania tradycyjnego lub systemowego, przeznaczonego do wielokrotnego użycia, wykonanego ze sklejki szalunkowej. Stropy z żelbetu mają zazwyczaj niewielką wysokość, a do montażu nie wymagają ciężkiego sprzętu. Zapewniają również dobrą izolację akustyczną. U dołu tworzą jednolitą powierzchnie, ułatwiającą tynkowanie. Nie występuje w nich zjawisko klawiszowania, w następstwie którego może dojść do pęknięcia konstrukcji. Prace zbrojeniowe w przypadku tych stropów są dość skomplikowane i wymagają wykwalifikowanego zbrojarza. Strop drewniany stosuje się najczęściej w domach o drewnianej
50
Stropy prefabrykoWane układa się z płyt kanałowych wykonanych z betonu sprężonego, a następnie szczeliny między nimi wypełnia betonem
Własny Dom 7/2014
TM_wykonczenie domu.indd 50
6/13/14 1:45 PM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
Strop i więźba dachowa
4
STROPY PREFABRYKOWANE I TERIVA
nowo powstały strop teriva możemy ocieplić od strony poddasza warstwą izolacyjną, którą będzie wełna mineralna (o grubości np. 5 cm) lub styropian. w następnej kolejności przykrywamy tę warstwę płytą kartonowo-gipsową. Jeżeli pomieszczenie jest wysokie, można się również zdecydować na sufit podwieszany, który może być także traktowany jako bardzo dobry izolator cieplny, pod warunkiem jednak, że jest wypełniony np. wełną
fot. Konbet
fot. H. Tomasiewicz
stropy prefabrykowane ze względu na to, że nie wymagają deskowania ani podpór montażowych, kładzie się szybko. Doświadczona ekipa jest to w stanie zrobić w ciągu kilku godzin
fot. Konbet
Stropy prefabrykowane powstają w fabryce. Na budowę przywozi się już gotowe elementy. Strop układa się z betonowych płyt zbrojnych. Już bezpośrednio po ułożeniu jest gotowy do użytkowania. Stropy prefabrykowane mogą mieć różne kształty i wymiary. Wycięcia na piony instalacyjne i schody często są już w nich gotowe. Prefabrykaty wykonuje się szybciej i taniej. Gotowe systemy stropowe z betonu komórkowego są projektowane indywidualnie, pod konkretny dom. Prefabrykowane płyty kanałowe (żerańskie) przeznaczone są dla domów o rzucie prostokątnym. Mają długość od 2 do 4-6 cm, szerokość od 0,6 do 1,5 cm i grubość 24 cm. Popularne są także monolityczno-prefabrykowane i gęstożebrowe stropy teriva, które składają się z kratownicowych belek stropowych. Łatwo je dostosować do pomieszczeń o nieregularnych kształtach, są też lekkie i łatwe w transporcie
stropy prefabrykowane składa się ze specjalnych płyt kanałowych. Ich ogromną zaletą jest to, że można je obciążać tuż po ułożeniu, a kanały w płytach to dobre miejsce na umieszczenie w nich różnego rodzaju przewodów. Co więcej, powierzchnia takich płyt jest łatwa w tynkowaniu
7/2014 Własny Dom
TM_wykonczenie domu.indd 51
51
6/16/14 3:09 PM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
strop i więźba dachowa
4
fot. Mitek
fot. Cembrit
WIĘŹBA DACHOWA – WYBIERAMY NAJLEPSZE DREWNO Na początku powinniśmy rozważyć z jakiego gatunku powinna być zrobiona więźba na nasz dach. Najczęściej wybierane jest drewno sosnowe i świerkowe, ze względu na to, że ma dużą sprężystość i wytrzymałość, a także łatwo się je obrabia. Następnie musimy ustalić jakiej klasy drewna użyjemy. Od tego zależy wytrzymałość więźby dachowej. Drewno klejone warstwowo nie wypacza się i ma wytrzymałość co najmniej klasę wyższą nić przeciętne drewno na więźbę. Kolejnym istotnym parametrem materiału powinna być jego odpowiednia wilgotność. Jeśli elementy z drewna będą obudowane (np. płytami g-k), powinno mieć ono wilgotność nie większą nić 20%. Jeśli elementy drewniane będą na otwartym powietrzu, to wówczas wilgotność materiału nie powinna przekraczać 23%. Drewno można suszyć naturalnie, co trwa zazwyczaj 2-3 sezony. Często suszy się je też komorowo – jest to zdecydowanie szybszy proces, przebiegający w wysokiej temperaturze. Pamiętajmy, że duża ilość sęków i pęknięć w drewnie niekorzystnie wpływa na jego wytrzymałość. Projekt więźby określa też rodzaj impregnacji, jaką powinniśmy zastosować (przeciwwilgociowa, przeciwogniowa lub biologiczna). Stosuje się do tego odpowiednio dobraną metodę – ciśnieniową, dyspersyjną lub metodę kąpieli długotrwałej.
Do buDowy więźby Dachowej możemy wykorzystać różne rodzaje drewna. ważne jest jednak, aby nie miało ono dużych sęków ani pęknięć. najlepiej do tego celu nadaje się drewno świerkowe i sosnowe. Drewno do budowy dachu musi mieć klasę co najmniej K27
52
fot. K. Major
fot. Wiązar
wyróżniamy więźby krokwiowe i jętkowe. Pierwsze buduje się, gdy ściany są oddalone od siebie o nie więcej niż 6 metrów, a drugie, gdy odległość między nimi jest większa niż 6 metrów
więźby Dachowe wykonuje się z drewna, które powinno być odpowiednio zabezpieczone – stosuje się do tego specjalne preparaty
Własny Dom 7/2014
TM_wykonczenie domu.indd 52
6/16/14 10:11 AM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
strop i więźba dachowa
4
Drewnopodobna płyta MFP jest wygodna w montażu i obróbce. Posiada cechy litego drewna, a ze względu na swoją wielofunkcyjność ma wszechstronne zastosowanie w budownictwie, a także pracach wykończeniowych. Jej charakterystyczna struktura sprawia, że produkt ten jest bardzo stabilny, odporny na wilgoć i na obciążenia. Cienkie, nieregularnie ułożone wióry, z których się składa, klejone są żywicą z melaminą, co sprawia, że można je dowolnie ciąć czy frezować przy użyciu najprostszych nawet elektronarzędzi. Świetnie nadają się też do klejenia. Są materiałem, z którym pracują nie tylko fachowcy, ale również majsterkowicze wykonujący w swoich domach drobne prace remontowo-modernizacyjne. Ich kolejnym atutem jest to, że można po nich pisać, co ułatwia prace, jak też – po wykonaniu remontu – przemyć je szmatką. Płyta MFP jest wykorzystywana m.in. jako materiał służący do wykonania sztywnego pokrycia dachu, jako izolator cieplny i akustyczny, warstwa pokrywająca podłogi i ściany, a także jako materiał do prac wykończeniowych. Płyty MFP – jak wspomnieliśmy – można docinać, mocować, a także dowolnie układać, co odróżnia je od innych materiałów drewnopochodnych. Stosowane bywają również do budowy podbitki dachowej i do wykończenia konstrukcji lukarn.
fot. Pfleiderer
LEKKIE PŁYTY MFP
płyty drewnopodobne są łatwe w obróbce – można je dowolnie kleić, piłować czy frezować. wykorzystuje się je zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz domów, nadają się także do prac konstrukcyjnych i wykończeniowych. Ich umiejętne wykorzystanie daje bardzo ciekawe efekty
płyty MFp są bardzo dobrym izolatorem ciepła. dodatkowo ich właściwości można znacznie zwiększyć, łącząc je z innymi materiałami
fot. Pfleiderer
fot. Pfleiderer
płyty MFp bardzo dobrze prezentują się w pomieszczeniach. Inwestorzy szczególnie chętnie wykładają nimi poddasze, gdyż – oprócz łatwości w obróbce – cechuje je też wysoka izolacyjność cieplna i akustyczna
7/2014 Własny Dom
TM_wykonczenie domu.indd 53
53
6/16/14 10:10 AM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
5
IZOLACJA I POKRYCIE DACHU
1
Nie zawsze można ocieplić dom z zewnątrz – np. kiedy jest on pod opieką konserwatorską. Izolacja wewnątrz domu pozwoli zachować piękną elewację i cieszyć się mniejszymi rachunkami za ogrzewanie. Ważne jest przede wszystkim dobre zaizolowanie dachu, które ograniczy naturalną ucieczkę ciepła i pozwoli na użytkowe zaadaptowanie poddasza
Materiał do izolacji termicznej połaci dachu powinien chronić przed nadmierną utratą ciepła, być dźwiękochłonny i niepalny. Producenci styropianu oferują płyty styropianowe przeznaczone do izolowania między krokwiami dachu. Są one zrobione z polistyrenu grafitowego o współczynniku przenikania ciepła U mieszczącym się w przedziale od 0,032-0,033 W/m2K. Mają podłużne nacięcia, które wpływają na lepszą elastyczność. Zwykły styropian bywa używany do wykonywania ocieplenia podkrokwiowego. Wełna mineralna (skalna) ma korzystny współczynnik przenikania ciepła o wartości 0,0370,043 W/m2K. i dużą paroprzepuszczalność. Na takim ociepleniu nie rozwijają się grzyby i pleśń. Wełna jest niepalna, co oznacza, że w razie pożaru ochroni drewnianą konstrukcję dachu. Jako materiał izolacyjny połaci dachu stosowane są również płyty i maty z wełny mineralnej. Włókna celulozowe tworzone na drodze recyklingu gazetowego są odporne na szkodniki, pleśń i gnicie. Zatrzymują rozprzestrzenianie się ognia i mają współczynnik U mieszczący się w przedziale 0,040-0,043 W/m2K. Do izolacji połaci również stosuje się folię refleksyjną – materiał złożony z wielu warstw, wykorzystujący niską emisyjność polerowanego aluminium.
fot. Ursa
Jaki materiał do izolacji dachu?
Przez źle zaizoloWany dach może uciekać z domu nawet 15-20% ciepła. Popularnymi materiałami izolacyjnymi są wełna mineralna, styropian i włókna celulozowe. Przed przystąpieniem do prac pamiętajmy, aby wybierać produkty dobrej jakości i renomowanych producentów, które nie przepuszczają ciepła i są ognioodporne (klasa a1)
POKRYCIE DACHU DOMU Z BALA Dla domów z bali najlepiej wybrać dach wykonany z materiału naturalnego. Do wybory mamy kilka materiałów: może to być gont drewniany, wióry drewna osikowego lub strzecha trzcinowa lub słomiana. Są one impregnowane preparatami, które mają zabezpieczyć domy z bali przed skutkami wpływu słońca i deszczu. Długotrwale wystawione na słońce, w końcu uległyby degradacji i wymywaniu. Mają zazwyczaj konstrukcję jętkowa lub płatwiowo-kleszczową. Bardzo atrakcyjne dachy domów z bali są jed-
54
nak łatwopalne i kosztowne. Należy pamiętać, że dobór dachu do domu z bala zależy od tego, jakie przeznaczenie ma ten dom, choć nie jest to ściśle przestrzeganą regułą. Jeżeli jest to dom, w którym mieszkamy na stałe, na pewno dach musi być solidny. Najlepiej, aby wykonać go np. z dachówek ceramicznych. Jeśli natomiast mamy do czynienia z domkiem letniskowym znajdującym się w górach, wówczas można pomyśleć nawet o dachu ze strzechy, która – jeśli tylko jest dobrze ubita – ma bardzo dobre właściwości termicz-
ne i nie jest łatwopalna. Nie ma oczywiście przeciwwskazań, aby taki dach wykonać na domu w którym mieszkamy. Pamiętajmy tylko, że warstwa strzechy musi wynosić 35 cm, a kąt nachylenia dachu przy takim pokryciu nie może być mniejszy niż 45o. Dzięki temu woda będzie dobrze spływała. Dobrze wykonany dach wytrzyma nawet kilkadziesiąt lat. Taką inwestycję trzeba jednak przemyśleć, ponieważ niewielu fachowców się tym zajmuje, a ci, którzy to robią, zapewne będą kosztowni.
Własny Dom 7/2014
TM_wykonczenie domu.indd 54
6/16/14 10:08 AM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
IZOLACJA I POKRYCIE DACHU
5
Konstrukcja dachu musi składać się z warstw chroniących ją przed utratą ciepła, działaniem wilgoci i nagrzewaniem, niezależnie od rodzaju jej pokrycia. Termoizolacja stropodachu (dachu płaskiego) zależy od tego, czy jest on wentylowany czy niewentylowany. Stropodach wentylowany ma sporo miejsca na materiał ociepleniowy na stropie pod daszkiem. Do wypełnienia pustych przestrzeni stosuje się wełnę mineralną bądź granulat wełniany, celulozowy lub styropianowy. Granulaty dobrze sprawdzają się w przypadku oparcia daszku na więźbie więzarowej. Dach płaski niewentylowany ma izolację cieplną ułożoną na stropie ze względu na brak daszku. Styropian, polistyren ekstrudowany, pianka PIR, płyty z wełny mineralnej – to materiały termoizolacyjne najczęściej stosowane w tego typu dachach. Do izolacji dachów skośnych możemy stosować niemal wszystkie materiały izolacyjne. Warunkiem jest jednak to, by nie były nadmiernie ciężkie. Wybór podyktowany powinien być zatem miejscem ich umieszczenia. Poddasze nieużytkowe zaleca się ocieplać wełną mineralną bądź folią termoizolacyjną. Materiał mocuje się w przestrzeniach między krokwiami lub podwiesza od spodu krokwi. Z ocieplenia połaci możemy także zrezygnować i rozłożyć izolację na stropie. Termoizolację poddaszy użytkowych najczęściej umieszcza się między i pod krokwiami. Powinna ona mieć nawet 20 cm grubości. W przypadku niskich krokwi materiał powinien mieć dwie warstwy. Do izolacji poddaszy użytkowych najlepiej użyć polistyrenu ekstrudowanego, styropianu w postaci płyt rozprężnych lub płyt PIR, mocowanych na krokwiach w celu wyeliminowania mostków termicznych.
fot. H. Tomasiewicz
OCIEPLENIE STROPÓW DACHOWYCH I SPOSOBY OCIEPLENIA PODDASZA
szczególnie ważne jest zabezpieczenie przestrzeni przy oknach, tak aby nie powstawały mostki cieplne, przez które może uchodzić na zewnątrz bardzo dużo ciepłego powietrza, i które – już po wykończeniu poddasza – będzie bardzo trudno zlokalizować
fot. A. Czerwonka
fot. H. Tomasiewicz
Do ocieplenia poDDasza nieużytkowego wykorzystuje się wełnę mineralną, którą kładzie się na poddaszu. Można także ocieplić je od wewnątrz pomieszczenia, wykorzystując do tego sufit podwieszany
zalecana grubość ocieplenia poddasza energooszczędnego wełną mineralną to 25-30 cm. wełna jest bez wątpienia najpowszechniejszym materiałem wykorzystywanym przez inwestorów i cechującym się bardzo dobrymi właściwościami termoizolacyjnymi
7/2014 Własny Dom
TM_wykonczenie domu.indd 55
55
6/16/14 2:03 PM
temat miesiąca |dom w stanie surowym otwartym
IZOLACJA I POKRYCIE DACHU
5
POKRYCIA DACHOWE
fot. Wienerberger
NAJBARDZIEJ POPULARNE są dachówki cementowe i ceramiczne – ich właściwości docenia wielu klientów. Równie chętnie wykorzystuje się pokrycia z blachy – zarówno w postaci blachodachówki, jak i płyty
Stanowią zewnętrzną warstwę dachu, najbardziej narażoną na działanie czynników atmosferycznych. Do naturalnych pokryć dachowych zaliczamy pokrycia z drewna i kamieni oraz strzechę. Wśród sztucznych możemy natomiast wymienić blachę dachową, papę, gont bitumiczny, eternit, powłoki natryskowe i nylon dekarski. Różnią się one wieloma parametrami – np. ciężarem, izolacją termiczną i akustyczną, nasiąkliwością, odpornością na mróz, odpornością ogniową, łatwością wykonania i walorami estetycznymi.
DACHÓWKI CERAMICZNE I CEMENTOWE je na formach aluminowych, nadaje odpowiedni kształt i wycina. Są one mniej trwałe od pokryć ceramicznych. Gotowe dachówki suszy się w obrotowych komorach o wysokiej temperaturze i maluje. Dla dachówek cementowych zaleca się kąt nachylenia dachu mieszczący się w przedziale od 22° do 60°. Umożliwia to ich montaż na bardziej stromych dachach (w przeciwieństwie do pokrycia ceramicznego). Najbardziej rozpowszechnione kształty dachówek to esówki, rzymskie i karpiówki.
fot. Röben
Dachówki ceramiczne produkuje się z glin wydobytych ze złóż przetworzonych chemicznie. Specyficzny połysk i kolor nadaje im proces angobowania i glazurowania. Są zdecydowanie cięższym pokryciem niż dachówki cementowe. Są także od nich trwalsze. Produkuje się je w różnych kształtach, począwszy od karpiówek, skończywszy na dachówkach zakładowych i dachówkach mnich-miszka. Dachówki cementowe tworzy się z masy betonowej powstałej z wysokiej jakości piasku kwarcowego, cementu oraz wody. Wytłacza się
DACHÓWKI CERAMICZNE i cementowe utrzymują się pod własnym ciężarem, ale można je też przybić lub przymocować za pomocą specjalnych klamer
fot. Röben
fot. Wienerberger
KOSZ DACHOWY to bardzo ważne miejsce zabezpieczające przed przeciekaniem i odprowadzające wodę i śnieg z dachu – dlatego musi być wykonany starannie i ze zwróceniem uwagi na wszystkie detale
56
Położenie dachówki na lukarnach wymaga wprawy. najważniejsze jest dobre zaplanowanie łat i kontrłat. Pamiętajmy ponadto, że dachówki znajdujące się na dachu o kącie nachylenia przekraczającym 65° wymagają mocowania
Własny Dom 7/2014
TM_wykonczenie domu.indd 56
6/13/14 1:50 PM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
IZOLACJA I POKRYCIE DACHU
5
fot. Ruukki
Są stosunkowo lekkie i niedrogie. Ich zaletą jest to, że nie wymagają tak ciężkiej więźby dachowej, jak dachówki ceramiczne i betonowe. Blachy płaskie stosuje się do pokrycia dachów o nachyleniu większym niż 10°, a także do dachów krzywoliniowych. Blacha profilowana ma kształt falisty, trapezowy. Zazwyczaj stosuje się ją do krycia dachów o kącie nachylenia połaci większym niż 13°. Obecnie wykorzystuje się różne zabezpieczenia mające na celu ochronę blachy przed korozją np. blachy profilowane cynkuje się lub pokrywa alucynkiem. Dodatkowo nakłada się na nie warstwę lakieru lub powłokę ochronną np. z plastizolu, pularu bądź atpoliestru. Wielkość arkuszy blachy dobiera się w zależności od kształtu i wielkości połaci dachu. Akcesoria dachowe służą do montażu i wykończenia pokrycia. Są to np. śruby samogwintujące, gąsiory, okapy, drabinki, kominki wentylacyjne i barierki śniegowe. Popularne są blachodachówki, które wytłacza się tak, aby kształtem przypominały dachówkę. Wykańcza się je warstwą posypki mineralnej, co nadaje im matową strukturę przypominającą trochę klasyczny gont. Trwałość blachodachówki ocenia się na około 20 lat. Tego typu dach formuje się trudniej niż dach, na którym położono blachę płaską. Ponadto najczęściej nie można ponownie wykorzystać odpadów, jak w innym miejscu, jak w przypadku pokrywania dachu normalną blachą.
fot. Ruukki
POKRYCIA Z BLACHY
Blachodachówkę, która przypomina klasyczną dachówkę, ceni wielu inwestorów. Jej powierzchnia wymaga jednak zabezpieczenia przed korozją – używa się do tego specjalnego poliestru
DACH Z PŁYT WŁÓKNO-CEMENTOWYCH I ŁUPKA Płyty faliste włóknisto-cementowe, podobnie jak płytki dachowe, wytwarza się z cementu, wody, spieniaczy oraz włókien polipropylowinylowych lub celulozowych. Mają powierzchnie gładką lub nieregularną, imitującą łupek. Wierzchnia warstwa płyt falistych jest barwiona pigmentem. Elementy włóknisto-cementowe są łatwe w obróbce i montażu, a pokryta nimi połać charakteryzuje się wytrzymałością, odpornością na działanie promieni UV. Płyty faliste włókno-cementowe mogą być układane na każdym dachu. Zależnie od kształtu płytki mają kształt kwadratu o ściętych przeciwległych narożnikach – taki kształt należy do najpopularniejszych. Ale tylko od pomysłowości klienta zależy, na co się zdecyduje, gdyż
w ofercie firm zajmujących się ich sprzedażą są także inne kształty. Wykonuje się w przeróżnych kolorach: czerwonym, brunatnym, ceglanym, kawowym, szarym lub czarnym. Płytki stosuje się także do wykańczania pokrycia wokół komina, wywietrzników lub przejść antenowych. To jednak nie wszystko, bo płyty tego typu mogą nawet służyć jako okładziny elewacji elewacji wentylowanych, wypełnienia balustrad balkonowych, wstawki międzyokienne czy podbicia zadaszeń. Producenci mają w swojej ofercie płyty zewnętrzne (elewacyjne) i wewnętrzne. Cechuje je łatwość montażu i transportu, odporność na korozję mikrobiologiczną, wysoka odporność na zmienne i surowe warunki pogodowe, jak również trwałość i utrzymywanie parametrów technicznych
przez kilkadziesiąt lat. Popularność zyskują też płyty włókno-cementowe, które można wykorzystać w pomieszczeniach mokrych (baseny, łaźnie, kąpieliska, pralnie, myjnie samochodowe itp.). Najważniejsze przy wyborze takich płyt jest zwrócenie uwagi na to, jaką mają odporność na wilgoć i absorbcję wody – ta ostatnia powinna wynosić mniej więcej 0,2%. Można też wybrać łupek. Jest to rodzaj kamiennej dachówki – można go układać na każdym dachu, bez względu na kształt, charakteryzuje go przede wszystkim to, że jest w stu procentach naturalny. Podobnie jak płyty włókno-cementowe, produkowany jest w różnych kolorach i kształtach, a ich wybór zależy tylko i wyłącznie od inwencji inwestora i pomysłu na wykorzystanie tego typu produktu.
7/2014 Własny Dom
TM_wykonczenie domu.indd 57
57
6/13/14 1:51 PM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
6
OKNA, RYNNY I KOMIN
1
Okna, rynny i komin są bardzo ważnymi elementami i na etapie wykończenia domu w stanie surowym otwartym trzeba zwrócić szczególną uwagę na ich dobór. Nie warto na pewno oszczędzać, gdyż dobry produkt zabezpieczy nas przed dostawaniem się do domu nieprzyjemnej wilgoci, zimna, wody i dymu
Okna dachowe
na Oknach dachOwych umieszczonych od południa można z powodzeniem zamontować rolety, które ochronią mieszkańców przed słońcem w upalne dni
Okien nie należy przykręcać za mocno, ponieważ może to doprowadzić do odkształcenia ramy, a to z kolei będzie w przyszłości powodem przecieków i nieszczelności
fot. Velux
fot. Fakro
fot. Velux
Montaż okien dachowych można wykonać już na etapie stanu surowego otwartego. Ich zadaniem jest oświetlanie i docieplanie poddasza. Należy pamiętać, że muszą one sprostać uwarunkowaniom konstukcyjnym. Istnieje wiele ciekawych rozwiązań na ich usytuowanie zarówno w dachach skośnych, jak i płaskich. Dzięki nim możemy sobie pozwolić na ciekawą aranżację wnętrza.
58
Okna pOłaciOwe zamontowane z odpowiedniej strony świata wpuszczają do domu światło słoneczne, naturalnie go ogrzewając – jest to szczególnie ważne w okresie jesienno-zimowym, kiedy słońce jest nisko i nie świeci mocno
Własny Dom 7/2014
TM_wykonczenie domu.indd 58
6/13/14 1:52 PM
temat miesiąca |dom w stanie surowym otwartym
OKNA, RYNNY I KOMIN
6
LUKARNY
fot. H. Tomasiewicz
fot. Oknoplast
Doświetlają poddasze i uatrakcyjniają wygląd domu. Dobrze sprawdzają się na dachach stromych o wysokich ściankach kolankowych. Wyróżniamy lukarny z daszkiem pulpitowym, daszkiem dwuspadowym i trójspadowym. Dwie pierwsze odpowiednie są dla połaci o dużym spadku. Tę ostatnią łatwo zespolić z dachem głównym o niewielkim nachyleniu. Dach i ściany lukarny najczęściej wykonane są z drewna lub żelbetu. Należy je traktować jak „przedłużenie” dachu i stosować do nich takie same technologie i materiały, jak w pozostałych częściach domu.
LUKARNY mogą mieć różny kształt i wielkość. ich wielką zaletą jest to, że zmieniają bryłę budynku i znacznie ją uatrakcyjniają
wnętrze pomieszczenia, do którego wpada światło przez lukarnę umieszczoną na budynku od strony południowej, jest dobrze doświetlone w ciągu dnia
fot. CDM Majewski
fot. Oknoplast
LUKARNA ma to do siebie, że tworzy wnękę w pokoju, dzięki czemu więcej światła jest przy samym oknie, a mniej w głębi pomieszczenia
Lukarna czy okno dachowe? na to pytanie musi sobie odpowiedzieć inwestor, rozważając wszystkie plusy i minusy. niewątpliwą zaletą okna dachowego jest to, że „wtapia” się w dach – inaczej niż lukarna, która wystaje ponad połać dachu
7/2014 Własny Dom
TM_wykonczenie domu.indd 59
59
6/16/14 2:09 PM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
6 OKNA, RYNNY I KOMIN
OKNA PŁASKIE I SYSTEMY POŁACIOWE – MOŻLIWE ROZWIĄZANIA
OKNA płAsKie wpuszczają do pomieszczenia najwięcej światła słonecznego latem, kiedy słońce jest wysoko. słup światła wpada wówczas do mieszkania i oświetla je zupełnie jak duży żyrandol
przystosowana do montażu okien dachowych obrotowych i uchylno-obrotowych. Jeden z krótszych boków obudowy okna jest wyższy o kilka centymetrów, a dłuższy bok jest ścięty ukośnie. Za szczelność konstrukcji odpowiedzialny jest aluminiowy kołnierzyk łączący okno z obudową. Drugi z typów okien do dachów płaskich ma ramy i skrzydła wykonane z wielokomorowych profili PVC, wypełnionych pianką polistyrenową izolującą i poprawiającą parametry okna. Szyby natomiast mają powłokę niskoemisyjną. Okna osłania z zewnątrz matowa lub przezroczysta kopuła z poliwęglanu lub akrylu. Istnieje możliwość wyposażenia tego modelu okien połaciowych w system elektrycznego sterowania. Na rynku dostępne są od niedawna również okna do dachów płaskich typu F, które mają bardzo dobre parametry termoizolacyjne i charakteryzują się nowoczesnym wyglądem. Okna do dachów płaskich można kupić w wersji otwieranej lub nieotwieranej. Przed ich wyborem trzeba zwrócić uwagę na ich parametry termoizolacyjne.
OKNA płAsKie, z racji sposobu ich montażu, powinny być zabezpieczone przed przeciekaniem wody deszczowej i topniejącego śniegu. ich kopuła może być matowa lub przezroczysta. Niewątpliwie dają one możliwość ciekawej aranżacji wnętrza. Dostępne są także okna płaskie otwierane pilotem, przeznaczone do wysokich pomieszczeń, gdzie nie ma szansy na to, by otworzyć je ręcznie
60
fot. Fakro
fot. Fakro
fot. Fakro
Specjalne systemy okien połaciowych przeznaczone są do montażu na dachach płaskich. Ich konstrukcja – dzięki wysokim parametrom wytrzymałościowym – zapobiega zatrzymywaniu się wody opadowej i śniegu na powierzchni szyb. Na rynku dostępne są obecnie dwa typy okien przystosowanych do dachów płaskich. W pierwszym z nich zastosowano specjalną obudowę, która pozwala na podniesienie kąta montażu w stosunku do połaci. Obudowa takiego okna wykonana jest z drewna i
zAstOsOwANie KilKu OKieN pOłAciOwych obok siebie pozwoli na doświetlenie poddasza przez kilka godzin. wybierając okno trzeba zwrócić uwagę na wielkość szyby. przyjęło się, że 1 m2 przeszklenia naświetla od 8 do 10 m2 podłogi
Własny Dom 7/2014
TM_wykonczenie domu.indd 60
6/16/14 10:07 AM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
6
OKNA, RYNNY I KOMIN
ENERGOOSZCZĘDNE OKNA DACHOWE
dUże, odważne Przeszklenia są coraz popularniejsze. okno tarasowe nie oznacza, że z domu będzie uciekało ciepło. ważne, aby decydując się na konkretny model, sprawdzić, czy zastosowano w nim ciepły pakiet szybowy
fot. Internorm
Przy doborze okien energooszczędnych należy się kierować współczynnikiem przenikania ciepła U. najlepiej umieszczać okna od południa – wtedy mamy pewność, że będzie wpadało przez nie najwięcej światła
fot. Fakro
Okna energooszczędne powinny być duże, by zimą móc akumulować ciepło energii słonecznej wewnątrz budynku. Usytuowanie ich pod kątem 45° pozwala na padanie promieni słonecznych prostopadle do płaszczyzny okna, co zwiększa korzyści energetyczne dla domu. Okna z pakietem trójszybowym przyjęło się kwalifikować jako produkt o najniższym współczynniku U. Okucia w oknach powinny umożliwiać wietrzenie szczelinowe. Energooszczędna stolarka dachowa musi być osadzona w otworze połaci metodą tzw. ciepłego montażu, który uniemożliwia ucieczkę ciepła przez szczeliny na styku ściany i okna. Eliminuje ona również przedostawanie się wody i wilgoci do wnętrza domu. Ciepłą izolację okien najlepiej wykonać za pomocą pianki poliuretanowej, taśmy paroprzepuszczalnej i taśmy paroszczelnej. Producenci mają w swojej ofercie okna kilkukomorowe – trzeba jednak pamiętać, że nie gwarantuje to dobrych wyników, jeżeli chodzi o trzymanie ciepła. Najważniejszym parametrem jest współczynnik przenikania ciepła – na niego też powinno się zwracać szczególną uwagę.
7/2014 Własny Dom
TM_wykonczenie domu.indd 61
61
6/13/14 1:54 PM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
OKNA, RYNNY I KOMIN
6
ORYNNOWANIE – RODZAJE RYNIEN
fot. Rheinzink
System rynnowy składa się z dwóch elementów: rynny odprowadzającej wodę z powierzchni dachowej i pionowej rury spustowej zakończonej wyjściem do kanalizacji, zbiornikiem na deszczówkę lub powierzchnią terenu. Do systemu należą również elementy łączące – złączki, mufy oraz kolana. Układ rynnowy musi być solidny i trwały by skutecznie odprowadzać wodę opadową, chronić fundamenty i elewację budynku przed niebezpiecznym podmakaniem. Rynny mogą być wykonane w różnych kształtach np. półokrągłych, półeliptycznych, trapezowych w zależności od rozmiaru dachu i efektu estetycznego, jaki pragniemy uzyskać.
ELEMENTY SYSTEMU ORYNNOWANIA montuje się za pomocą złączek uszczelkowych lub spoiwa dekarskiego – wszystkie tego typu prace może wykonać dekarz. Na samym końcu prac instalujemy rury spustowe. Łączymy je ze sobą na wcisk i co około 1,5 m przymocowujemy obejmami do ściany
Najczęściej wykonuje się je z tworzyw sztucznych, które obecnie są najtańsze i stosunkowo trwałe. Rynny PVC są odporne na szkodniki, nie ulegają uszkodzeniu pod wpływem promieniowania ultrafioletowego, nie potrzebują malowania, a przede wszystkim – nie korodują. Mogą być stosowane do dachu pokrytego każdym materiałem. Blacha tynkowo-cynkowa natomiast wykonana jest z materiału bardzo odpornego na zmienne warunki atmosferyczne i bardzo trwałego (szacowana żywotność takiej blachy to 80-120 lat). Rynny miedziane pod wpływem zmiennej pogody pokrywają się zieloną patyną. Są jeszcze trwalsze od rynien tynkowo-cementowych. Nadają się na dachy o pokryciu ceramicznym lub miedzianym. Należy pamiętać, że kontakt rynien miedzianych z elementami stalowymi, aluminiowymi lub ołowianymi, wywołałby proces korozji. Rynny aluminiowe wykonuje się z blachy lub ciągnionego aluminium. Cechuje je odporność na wszelkie zanieczyszczenia atmosferyczne i łatwość montażu – ich elementy łączy się przez nitowanie lub klejenie.
fot. Braas
CZYM SIĘ KIEROWAĆ PRZY WYBORZE KOMINA?
budowa komiNa z tradycyjNych cegieŁ czy z prefabrykatów? – to pytanie często zadają sobie inwestorzy. jeśli w ekipie murarskiej są osoby doświadczone w stawianiu kominów, to warto zdecydować się na komin z cegły. w przypadku natomiast, gdy nie ma takich specjalistów, lepiej wybrać prefabrykat
62
Tradycyjne kominy murowane coraz częściej zastępowane są kominami stalowymi lub gotowymi prefabrykowanymi. W zależności od rodzaju przewodów, które się w nim znajdują (dymowe, spalinowe, wentylacyjne) mogą odprowadzać na zewnątrz produkty spalania z kotłów, kominków lub kuchenek. Każdy komin powinien być trwały – przez trwałość należy rozumieć odporność na działanie bardzo wysokich temperatur i kwasów. Przede wszystkim jednak powinien zapewniać dobry ciąg. Decyzja o wyborze komina zależy od tego, w jaki sposób i jakim paliwem zamierzamy ogrzewać dom. Kotły na opał stały emitują dym o wysokiej temperaturze, dlatego ich przewód odprowadzający spaliny powinien być żaroodporny. Najlepiej zastosować więc do nich komin murowany. Innego z kolei komina potrzebują kotły na paliwo płynne i gazowe. Tutaj szczególną uwagę należy zwrócić na kwas, najlepsze do zastosowania będą zatem kominy prefabrykowane lub stalowe. Szczególnie te pierwsze są chwalone przez inwestorów ze względu na prostotę wykonania i łatwość montażu. Taki komin przyjeżdża z fabryki już praktycznie gotowy do instalacji.
Własny Dom 7/2014
TM_wykonczenie domu.indd 62
6/16/14 10:24 AM
temat miesiąca | dom w stanie surowym otwartym
OKNA, RYNNY I KOMIN
6
CERAMICZNE, JEDNOŚCIENNE I DWUŚCIENNE SYSTEMY KOMINOWE wykonany ze stali szlachetnej. Kominy dwuścienne nie wymagają także stosowania materiałów ceramicznych. Przewód spalinowy otulony wełną mineralną i wykonany z kwasoodpornej stali stanowi ich wewnętrzną część. Z kolei płaszcz zewnętrzny systemów kominowych dwuściennych zrobiony jest z nierdzewnej blachy o grubości do 1 mm. Systemy kominowe dwuścienne świetnie sprawdzają się w przypadku podłączenia kominka, do którego brak jest przewodu kominowego w ścianie. Na rynku dostępne są również systemy kominowe jednościenne, które składają się z połączonych rur
potrzebujących dodatkowej izolacji (może nią być obudowa lub szacht komina). System nie działa samodzielnie, jest bowiem wkładem kominowym do obudowy wykonanej np. z cegieł lub pustaków keramzytobetonowych. Najlepiej sprawdzają się w czasie modernizacji istniejących przewodów kominowych lub remontów. Ich niewątpliwą zaletą jest to, że są bardzo szczelne. Systemy stalowe – które są odmianą systemów kominowych jednościennych – są łatwe w montażu i mogą współpracować z każdym rodzajem kotła, a ponadto posiadają dodatkowe zabezpieczenie przed korozją.
połączenie komina z dachem wykonujemy za pomoca tzw. połączeń miękkich. mogą do tego służyć blachy miedziane lub cynkowe, ale lepszym rozwiązaniem jest wykorzystanie taśmy ołowianej lub aluminiowej, którą można dowolnie kształtować
Rodzaj komina zależy od rodzaju kotła i paliwa, jakim jest zasilany. ze względu na rodzaj paliwa kominy dzielimy na dymowe (węgiel lub drewno) i spalinowe (przeznaczone do kotłów na olej lub gaz)
fot. Presto
fot. CRH Klinkier
rys. Braas
Kominy ceramiczne składają się najczęściej z rur kamionkowych, izolacji ogniotrwałej, wełny mineralnej i pustaka keramzytowego. Dzięki takiej budowie komin może pracować nawet w ekstremalnie wysokiej temperaturze. Stawianie tego typu kominów jest skomplikowane i wymaga przede wszystkim obudowania, a do jego postawienia niezbędny jest stabilny i mocny fundament. Należy jednak pamiętać, że systemy kominowe ceramiczne najlepiej sprawdzają się w dobrze rozplanowanych projektach domów jednorodzinnych. Z kolei systemy kominowe dwuścienne to konstrukcje lekkie, które nie wymagają fundamentów. Ich zaletą jest to, że mogą być bezpośrednio mocowane do wybranej ściany domu. Nie mają obudowy – jej funkcję pełni płaszcz
kontRola dRożności systemu kominowego musi być priorytetem dla mieszkańców. jeżeli ciąg jest słaby, powinno to zwrócić ich uwagę. cofnięcie się gazów do pomieszczenia – szczególnie w nocy, gdy wszyscy śpią – może nie tylko szkodzić zdrowiu, ale przede wszystkim zagrażać życiu domowników
7/2014 Własny Dom
TM_wykonczenie domu.indd 63
63
6/13/14 1:56 PM
KRONIKA BUDOWY etap 11
ROZBUDOWA I MODERNIZACJA BLIŹNIAKA
PROJEKT: arch. Roman Rutkowski, Roman Rutkowski Architekci, www.rr-a.pl
etap 11
Instalacje:
Tekst: Agnieszka Rudomino Zdjęcia i ilustracje: A. Rudomino, archiwum rr-a
wodno-kanalizacyjna oraz ogrzewania podłogowego Według inwestorów, na tym etapie budowy najważniejszy jest fachowy wykonawca, który dobrze doradzi i profesjonalnie wykona instalację
M
inęło kilka dobrych miesięcy od rozpoczęcia prac, które składały się na modernizację połowy bliźniaka oraz dobudowaniu nowej części domu. Po skuciu tynków i podłóg, wyjęciu starych instalacji oraz postawieniu ścian i wstawieniu okien w dobudówce, nadszedł czas na instalacje. W ostatnim odcinku opisaliśmy montaż przewodów elektrycznych. Kolejny opisywany przez nas etap to instalacje wodno-kanalizacyjne oraz ogrzewania podłogowego, uzupełnionego kilkoma grzejnikami. System grzewczy zasilany jest kotłem kondensacyjnym – jego montaż i działanie oraz wykonanie nowej instalacji kominowej przedstawimy w następnym odcinku. Oto szczegółowa relacja inwestora oraz wykonawcy. Robert, inwestor: Szukaliśmy specjalisty z polecenia. Firm wykonawczych jest mnóstwo, a że instalacje grzewcze to znaczne koszty
64
Inwestorzy: Maja i Robert z córeczką
Własny Dom 7/2014
s064-068_WD7_14_WD7_14_kronika11.indd 64
14-06-16 14:24
etap 11 KRONIKA BUDOWY
(zarówno na etapie inwestycji, jak i późniejszej eksploatacji), ważne było dla nas, żeby wykonawca posiadał odpowiednią wiedzę. Zależało nam, by instalacja działała jak należy, bo wbrew pozorom to dość skomplikowany system. Decyzję podjęliśmy na podstawie kilku ofert oraz dokładnej informacji na temat kosztów poniesionych przez naszych przyjaciół z Iwin. Szacunkowe koszty eksploatacji otrzymaliśmy również od nich – choć generalnie trudno w pełni wiarygodne szacunki, bo wydatki związane z użytkowaniem instalacji zależne są od wielu czynników (rodzaju instalacji, rodzaju pieca, kształtu/bryły budynku i jego termoizolacyjności). Wybraliśmy firmę Aquagaz Marcin Krawiec z Nadolic Małych, która specjalizuje się w technice grzewczej i sanitarnej. W sprawie wyboru materiałów oraz producentów elementów instalacji oraz urządzeń zdaliśmy się całkowicie na wykonawcę.
zagęszczarka
kształtka
Piwnica starej części domu, jeszcze z oknami, które później zamurowano. Kształtki kanalizacyjne przygotowane do montażu
Ogrzewanie mieszane: podłogówka plus grzejniki Robert: Nasza pierwotna decyzja to ogrzewanie podłogowe, bez kaloryferów. Potem, z obawy o słabą siłę grzewczą (podłoga drewniana to naturalny izolator), pojawił się pomysł na ogrzewanie tradycyjne plus dogrzanie witryny w salonie za pomocą grzejnika kanałowego. Ostatecznie, po usłyszeniu 3 niezależnych opinii od bezstronnych fachowców, postanowiliśmy, że będzie wyłącznie podłogówka. W piwnicy od początku planowaliśmy ogrzewanie tradycyjne – i tak zostało. Marcin Krawiec, instalator: Inwestor trafił do mnie z polecenia kolegi, w którego domu robiłem wcześniej instalację i który był bardzo zadowolony z niskich kosztów eksploatacji ogrzewania. Początkowo właściciele planowali wyłącznie ogrzewanie podłogowe, jednak wyjaśniłem im, że kocioł kondensacyjny (wybrany został Vitodens 200 firmy Viessmann) będzie pracował ekonomiczniej, jeśli w instalacji grzewczej znajdą się również grzejniki. Nie trzeba wtedy instalować sprzęgła hydraulicznego, co podwyższa koszty. Więcej opowiem o tym przy opisywaniu instalacji i działania kotła kondensacyjnego w kolejnym odcinku.
Po zrobieniu wyKoPu nastąpił montaż instalacji kanalizacyjnej w warstwie tzw. chudziaka (mieszanki piachu i cementu) studzienKa rewizyjna do zaworu zwrotnego
zwoje rur osłonowych
stara instalacja
studzienka
instalacja Po zasyPaniu chudziaKiem, w rogu studzienka rewizyjna. czas na wylanie betonu
7/2014 Własny Dom
s064-068_WD7_14_WD7_14_kronika11.indd 65
65
14-06-16 14:20
KRONIKA BUDOWY etap 11
wewnętrzna instalacja kanalizacyjna
STUDZIENKA I ROZDZIELACZ Kocioł jest wyposażony m.in. w elektroniczny mieszacz, który według panującej temperatury zewnętrznej oraz zaprogramowanej krzywej grzewczej będzie sterował temperaturą wody dostarczanej do grzejników i instalacji ogrzewania podłogowego. W wybranych pomieszczeniach zamontowane zostaną termostaty. Instalacja wodnego ogrzewania podłogowego jest w całym budynku, prócz piwnicy i jednego pokoju na piętrze, gdzie są grzejniki.
Warstwa po warstwie M. Krawiec: Na stropie układa się warstwy styropianu – żeby się nie przemieszczały, przyklejam je na piankę poliuretanową (jak przy montażu okien i drzwi). Wypełnia ona również szczeliny, gdzie styropian nie został równo docięty lub strop jest nierówny. Przy ścianach rozkładamy taśmę dylatacyjną, by robiona później wylewka nie dotykała bezpośrednio ściany, schodów itp. Sprawia to, że beton – np. pod wpływem zmiennych temperatur – będzie mógł rozszerzać się i kurczyć, czyli „pracować”. Taśma wyposażona jest w folię, dzięki której podczas prac beton nie wleje się pod styropian. Grubość styropianu dobiera się do wysokości osadzenia drzwi balkonowych, biorąc pod uwagę, że w górnej warstwie powinno jeszcze dojść 6,5 cm wylewki. Na piętrach mogą być 3-4 cm styropianu, na parterze budynku podpiwniczonego (jaki tu mamy) potrzeba 8-10 cm, zaś w budynku niepodpiwniczonym, stojącym na gruncie, 10 cm to minimum (ja zalecam 15 cm izolacji).
wodomierz filtr to saMo Miejsce w piwnicy po wylaniu betonu. widoczny wodomierz oraz filtr wstępny wyłapujący zanieczyszczenia stałe w instalacji
szafka z rozdzielaczeM i wyprowadzeniem rur zasilania ogrzewania podłogowego w piwnicy
zawór rewizyjny z zaworem burzowym
Montażmanometr puszki modułowej gniazd wtykowych szafka z rozdzielaczem
rury do grzejników na górze
rura kanalizacyjna do górnej łazienki
otulina na rury
belka z zaworami otwiera lub zamyka pętlę Gabinet. rozłożona pierwsza warstwa styropianu wyrównującego pod ogrzewanie podłogowe. następna warstwa to styropian systemowy z folią aluminiową
66
kabel elektryczny do sterowania
rozdzielacz oGrzewania podłoGoweGo na parterze z rotametrem (określa, ile wody na minutę ma być wpuszczone na dany obieg)
Własny Dom 7/2014
s064-068_WD7_14_WD7_14_kronika11.indd 66
14-06-16 14:21
etap 11 KRONIKA BUDOWY
WARSTWY PODŁOGI Rury układa się na styropianie systemowym z przyklejoną folią z kratownicą o oczkach 5 x 5 cm, umożliwiającą ich układania w równych odstępach. Przypina się je specjalnymi spinkami za pomocą urządzenia zwanego takerem. Następnie wylewana jest warstwa posadzki, a po odpowiednim czasie schnięcia następuje układanie materiału wykończeniowego. Z kotłowni doprowadza się zasilanie (ciepłą i zimną wodę kotłową) do rozdzielacza na każdej kondygnacji, z którego wyprowadza się tzw. pętle do poszczególnych pomieszczeń. Średnio od rozdzielacza i z powrotem taka rura ma od 80 do 120 m. Niektóre pomieszczenia mogą być podzielone na 2 lub 3 pętle.
Konieczne dylatacje M. Krawiec: By na poziomie wylewki „oddzielić” podłogi sąsiadujących pomieszczeń od siebie (ponieważ będą inaczej „pracować”), przewiduje się dylatacje. Beton nacina się kielnią – zazwyczaj na wysokości otworów drzwiowych. W tych miejscach powinno się na rury założyć ochronny peszel, żeby nie dotykały bezpośrednio wylewki i nie przetarły się. Stosując dylatacje, chronimy podłogi przed niekontrolowanymi naprężeniami, spękaniami betonu oraz uszkodzeniem rur. Takie dylatacje wykonuje się również w dużych pomieszczeniach, większych niż np. 6 x 8 m. Dotyczy to wylewki cementowej składającej się z piasku, betonu, wody, plastyfikatora oraz włókna (jastrychu), którą zastosowano w tym domu. Przy wylewkach anhydrytowych można większe powierzchnie zostawić bez dylatacji. Materiał ten jest lżejszy (przez co można go stosować np. na drewniane stropy) i ma taką zaletę, że praktycznie sam się poziomuje. Jest mniej popularny i, niestety, droższy – metr sześcienny kosztuje ok. 800 zł.
podłoga jadalni
instalacja elektryczna
Sypialnia w Starej części domu, która ogrzewana będzie grzejnikiem. na podłodze rozłożono przewody ogrzewania podłogowego oraz (w czarnych ochronnych peszlach) instalację elektryczną
układanie Styropianu pomiędzy legarami starego stropu. należało naprzemiennie układać cieńsze i grubsze płyty, by wyrównać poziom podłogi łazienka z widocznymi instalacjami wodno-kanalizacyjnymi oraz ogrzewania podłogowego rura odpowietrzająca
przejście między schodami
podłoga salonu
rury grzejnikowe
wyprowadzenie pod umywalkę
taśma dylatacyjna ogrzewanie podłogowe
ogrzewanie podłogowe – na górze w części jadalnianej, na dole w salonie oraz przejście instalacji między schodami
7/2014 Własny Dom
s064-068_WD7_14_WD7_14_kronika11.indd 67
67
14-06-16 14:21
TA
KRONIKA BUDOWY etap 11
PARTER I PIĘTRO Instalacja wodno-kanalizacyjna M. Krawiec: Ponieważ prace modernizacyjne w tym domu „doszły” do stanu surowego, montaż instalacji odbywał się na takich samych zasadach, jak w nowym budynku, jednak z pewnymi utrudnieniami (krzywe stropy itp.). Na wstępie przygotowany został projekt poglądowy. Korzystając ze swojego doświadczenia oraz znajomości technologii, zmieniłem go nieco już w realizacji. Np. użyłem systemu rur, którego używam od lat i jestem go pewny. Jest to system pex/al/pex – składa się z warstwy tworzywa sieciowanego, aluminium i kolejnej warstwy tworzywa. Korzystam z produktów firmy Viessmann i Wavin (producent daje 10 lat gwarancji!), są jednak jeszcze inni producenci takich systemów. Piony wodne (czerwone i niebieskie) i kanalizacyjne (szare) zostały doprowadzone na poszczególne kondygnacje do punktów odbioru wody. W kuchni pod zmywarkę i zlewozmywak, w łazience – umywalkę, prysznic oraz WC. Piony to rury szersze – 25 mm, która rozdziela się na 20 mm, a później na 16 mm. KOSZT!
Czas trwania prac i koszty
Robert: Pierwszy etap prac trwał 3 tygodnie, po nim nastąpiło wylanie posadzek, które schły przez 4 tygodnie. Następnie odbywało ich wygrzewanie, które trwa ok. 4–6 tygodni – w zależności od pory roku, wilgotności otoczenia i rodzaju planowanego materiału wykończeniowego. Ponieważ mój wykonawca był mocno zarekomendowany plus w trakcie prac potwierdzał swoją fachowość, nie miałem potrzeby kontrolowanie poszczególnych etapów prac. Za robociznę zapłaciliśmy 14 tysięcy zł, koszt materiałów wyniósł 33 tysiące zł. Mieszkamy tu już od kilku miesięcy i wszystko działa bez zarzutu. Na tym etapie budowy najważniejszy wydaje nam się fachowy wykonawca, który dobrze doradzi i profesjonalnie wykona instalację, a następnie będzie dostępny w razie potrzeby jej regulacji.
Układ instalacji ogrzewania podłogowego w wiatrołapie Montaż rUr specjalnymi spinkami do styropianu pokrytego folią aluminiową
Mały rozdzielacz na piętrze, ponieważ ze względu na mniejszą powierzchnię do ogrzania będzie tu mniej obiegów
W KOLEJNYM ODCINKU: INSTALACJA GRZEJNIKÓW I KOTŁA 68
Własny Dom 7/2014
s064-068_WD7_14_WD7_14_kronika11.indd 68
14-06-16 14:27
s000_WD7_14_kronika11.indd 69
14-06-16 10:55
Z PRAKTYKI okna
Jak Hania i Rafał w swoim domu zarządzają... słońcem
przeszklenia
Tekst i zdjęcia: Andrzej Daczkowski
rolety i podcienie Zimą dom otwiera się na promienie słoneczne, latem potrafi się skutecznie przed nimi uchronić 70
Własny Dom 7/2014
s070-76_WD7_14_praktyka_elewacje.indd 70
14-06-16 09:46
okna Z PRAKTYKI
H
anna i Rafał wybudowali dom na podstawie projektu Lawenda firmy Horyzont. Realizacja ta może zostać oceniona jako wzorcowa pod względem ustawienia domu na działce, zastosowania dużych okien i podcieni, a także rolet. Wszystkie te elementy tworzą funkcjonalny system, latem broniący dom przed wysoką temperaturą, a zimą zapewniający penetrację promieni słonecznych w głąb pomieszczeń. Dom wykończono jasnym tynkiem firmy Baumit i częściowo obłożono jasnożółtą płytką klinkierową. Te jasne kolory znajdują się w eleganckim kontraście z dachem i stolarką otworową w kolorze czekoladowym. – Jednym z kilku kluczowych założeń było to, by jak najkorzystniej umieścić taras – tłumaczy Hanna. – Zdecydowaliśmy się na jego południowo-wschodnią ekspozycję. Po kilku latach od zamieszkania uważamy, że pod względem nasłonecznienia, zacienienia, a także ochrony przed deszczem i wiatrem to optymalne rozwiązanie.
Jak wybierano okna? Inwestorzy zdecydowali się na plastikowe, pięciokomorowe profile imitujące drewno firmy Schüco. Profile są dość ciemne.
1 PoDcień naD TARASEM – zdjęcie wykonane w czerwcu ok. 12.00. cień rzucany przez podcień skutecznie zabezpiecza przed skwarem okno tarasowe i okno w salonie. część tarasu wychodzi poza podcień, zapewniając amatorom opalania komfortowe miejsce
1
2 W JADALNI. Dwa duże przeszklenia tworzą w niej niemal werandę. Gdy rolety są podniesione, miejsce to jest silnie nasłonecznione, szczególnie.... zimą. Wówczas nisko położone słońce wnika do wnętrz, omijając podcienie
3 DRZWI TARASOWE zgodnie z projektem wyposażono w szprosy, które podkreślają, jako element ozdobny, charakter domu
3
2
7/2014 Własny Dom
s070-76_WD7_14_praktyka_elewacje.indd 71
71
14-06-16 09:47
Z PRAKTYKI okna
4
5
4 Podcień okalający dom ma ok. 80 cm szerokości i został nieco powiększony, by zniwelować niekorzystny efekt związany z podniesieniem ściany kolankowej
6
5 Podbitkę wykonano z drewna świerkowego i pomalowano ciemnobrązową farbą, współgrającą z kolorem dachówki i rynien 6 elewacja od strony Południowej – widoczna koncepcja kontrastu: jasny tynk i okładzina z klinkieru oraz ciemna stolarka otworowa, rynny, podbitka i dachówka. szczególnie ładnie na ciemnym tle prezentuje się masywna bryła komina
72
– Ani razu jednak nie rozszerzyły się nam pod wpływem temperatury do tego stopnia, by nie można było ich zamknąć lub otworzyć – mówi Rafał. – Działają bez zarzutu. Jednak rozszerzalność cieplna może stanowić problem. Nasza ciemnobrązowa brama garażowa o szerokości ok. 5 metrów jest usytuowana od zachodu. Gdy pod koniec dnia uderza w nią energia słońca, bywa, że nie można jej zamknąć.
Ciemnym profilom towarzyszą idealnie dobrane pod kolor ceramiczne kształtki parapetowe.
Podcienie architektoniczne Tworzą je obszerny podcień nad tarasem oraz podcień okalający cały dom. Na południowo-wschodni taras nisko położone słońce zimą dociera bez żadnego trudu, podobnie jak w głąb salonu. Natomiast latem promienie słońca na-
Własny Dom 7/2014
s070-76_WD7_14_praktyka_elewacje.indd 72
14-06-16 09:47
okna Z PRAKTYKI
8
7
7-8 ROLETY zbudowane są z cienkich aluminiowych lameli, które dokładnie zachodzą jedna na drugą, zapewniając kompletne zacienienie wnętrz
potykają przeszkody, zacieniające taras od ok. godziny 11.00, a więc gdy kiedy temperatura szybko rośnie. Częściowe zasłonięcie zapewnia również podcień wokół domu – okna od wschodu są mniej więcej w połowie zacienione. – Warto zwrócić uwagę, że usytuowanie tarasu od wschodu i południa zabezpiecza go przed zacinającymi deszczami, gdyż wiatr w Polsce na ogół wieje od zachodu – mówi Rafał. – Możemy z niego wygodnie korzystać nawet podczas letnich ulew bez obawy o zmoknięcie.
Rolety Okna zabezpieczone są roletami podtynkowymi w systemie Integro firmy Portos. – Większe okna posiadają dwa skrzydła – mówi Rafał. – I to się świetnie sprawdza, gdy zależy nam na dokładnym kontrolowaniu dostępu naturalnego światła do wnętrz. Jedno skrzydło może być np. całkowicie zamknięte, a drugie zamknięte w połowie, zależnie od aktualnych potrzeb. Lamele skrzydeł (płaszcza) są wykonane z aluminium. – To, co mnie najbardziej zaskoczyło, to ich skuteczność w izolacji termicznej – mówi Rafał. – W upalne lato, gdy rolety są zasłonięte całkowicie,
9-10 SKRZYNKA ROLETY ukryta jest pod nadprożem. Do jej mechanizmów jest dość wygodny dostęp. Prowadnice boczne rolety są wyciszone przez specjalny materiał przypominający filc. Dzięki temu rolety zamykają się i otwierają cicho
9
10
7/2014 Własny Dom
s070-76_WD7_14_praktyka_elewacje.indd 73
73
14-06-16 09:47
Z PRAKTYKI okna
kiedy przychodzę z pracy w domu panuje miły chłód, niezależnie od wysokości temperatury na zewnątrz. A gdy zapomnimy je zasłonić, przez nasze duże okna wpada tyle ciepła, że w salonie może panować ukrop. Moim zdaniem przy wielkogabarytowych oknach ten rodzaj zacienienia jest praktycznie niezbędny. Natomiast zimą rolety są całkowicie podciągnięte i w słoneczne dni bywa, że nie trzeba ogrzewać salonu centralnym ogrzewaniem. Mimo że wykończenie skrzydeł rolet było wybierane osobno, udało się dobrać niemal identyczny kolor jak profili okiennych. W efekcie dachówka, okna i rolety stanowią jedną estetyczną całość.
11
Okna połaciowe
12
11-12 roletę można otworzyć na dowolną wysokość lub zamknąć tylko jedno z wybranych skrzydeł rolety. w efekcie właściciele mogą dowolnie zarządzać wpadającym do wnętrz naturalnym światłem
Inwestorzy zdecydowali się na okna firmy Velux. W niektórych pomieszczeniach były one montowane jedno za drugim, tworząc w połaci dachu bardzo duże przeszklone płaszczyzny. – Jednak wciąż nie wybraliśmy dla nich wewnętrznych rolet – mówi Rafał. – Jest to w planach, choć ich brak aż tak bardzo nam nie przeszkadza. Sypialnia jest od strony wschodniej, więc wieczorem nie jest rozgrzana, a rano ja wstaję wcześniej, a mojej żony słońce na pewno nie zdoła obudzić. Hanna i Rafał planują montaż systemowych rolet wewnętrznych z wieloma warstwami. Jedna z nich zapewniałaby całkowite zacienienie,
NASZ EKSPERT krzysztof smolnik Vetrex
12 13
13 specjalnie wyprofilowany kształt lamelek eliminuje w 100% możliwość przytrzaśnięcia palców między segmentami czy też między lamelami a prowadnicami
74
Co to znaczy profil w klasie A?
Klasy profili opisują grubość ścianek, która wpływa na wytrzymałość konstrukcji. Kwalifikacja systemów do danych klas odbywa się na podstawie normy PN-EN 12608, zgodnie z którą grubość ścianek zewnętrznych w profilach w klasie A wynosi co najmniej 2,8 mm. Profile w klasie A zapewniają wykonanym z nich oknom wyższą odporność na uszkodzenia mechaniczne i obciążenia związane z ciężarem konstrukcji i zmianami temperatur oraz poprawiają izolację akustyczną i cieplną. Do wykonania profili w klasie A potrzeba o ok. 10% więcej PVC niż do produkcji profili w niższych klasach, o cieńszych ściankach, bardziej podatnych na usterki. Dzięki solidniejszej konstrukcji, a także przy zastosowaniu dedykowanych okuć o nośności ponad 30% większej w porównaniu z nośnością okuć kompatybilnych z profilami klasy B, w systemach tych wykonać można większe przeszklenia.
Własny Dom 7/2014
s070-76_WD7_14_praktyka_elewacje.indd 74
14-06-16 09:48
s070-76_WD7_14_praktyka_elewacje.indd 75
14-06-16 09:51
a druga jedynie częściowe i służyła do zmiękczenia światła. Okna połaciowe w tym domu otwierają się na dwa sposoby. W każdym pomieszczeniu jest co najmniej jedno z klamką u dołu. Otwarcie okna oznacza, że jego skrzydło całkowicie wychodzi ponad dach i nie przeszkadza we wnętrzach. Pozostałe są obrotowe z osią obrotu w środku ramy okiennej i klamką u góry.
14
Elewacja i taras Dom został wykończony jasnym tynkiem firmy 14 ELEWACJA OD STRONY WSCHODNIEJ – zdaniem Rafała jest najbardziej reprezentacyjna. Baumit oraz jasnożółtą płytką klinkierową. Również na tym zdjęciu widać, jak skutecznie podcienie zacieniają okna – Widzieliśmy realizacje naszego projektu w ciemnych kolorach – owszem, sprawiają do15 bre wrażenie, ale nam zależało na rozjaśnianiu domu, tak aby z zewnątrz był również wizualnie lekki. Tynk został ułożony około rok temu, więc trudno ocenić jego odporność na słońce czy zabrudzenia. Na pewno jednak ekipa położyła go perfekcyjnie i chwaliła przy tym sam materiał. Aby dodać jeszcze większej elegancji elewacji, dom został częściowo obłożony płytką ceramiczną. Tak wykończono niektóre ściany, słup na tarasie i komin. Natomiast taras wykończono beżowo-melanżową, lekko (specjalnie) 15 NA PODDASZU zastosowano okna połaciowe firmy Velux. Obecnie inwestorzy zastanawiają się wypłowiałą nawierzchnią z bruku betonowego nad wyborem rolet wewnętrznych do tych okien firmy Libet.
NA ZAKUPY!
ARZ ROletA ZewnętRZnA dO Okien dAchOwych fiRmy fAkRO dzięki temu, że zamontowana jest na zewnątrz, skutecznie chroni w słoneczne dni przed uciążliwym upałem. lamele aluminiowe są połączone specjalnym gumowym łącznikiem, zwiększającym odporność pancerza rolety na czynniki atmosferyczne KOSZT! cena brutto: od 1168,50 zł www.fakro.pl
76
APS ZASłOnA PliSOwAnA dO Okien dAchOwych fiRmy fAkRO Poprzez jej zastosowanie w pomieszczeniu uzyskujemy miękkość światła i harmonię kolorów współgrających z wystrojem wnętrza. Prowadnice aluminiowe w kolorze białym kryją brzegi materiału i pozwalają ustawić zasłonę w dowolnej pozycji KOSZT! cena brutto: od 228,78 zł www.fakro.pl
mARkiZy ZewnętRZne VelUX występują w trzech wariantach: manualnej (mhl), elektrycznej (mml) lub zasilanej baterią słoneczną (mSl). dzięki swojej konstrukcji zatrzymują ciepło zanim przedostanie się przez szybę do wnętrza (efektywna ochrona przed słońcem nawet do 73%). tkanina w formie siateczki z polichlorku winylu nie zasłania widoku za oknem oraz nie zaciemnia pomieszczeń KOSZT! cena netto od: 169 zł www.velux.pl
Własny Dom 7/2014
s070-76_WD7_14_praktyka_elewacje.indd 76
14-06-16 09:53
Pakiet 12 wydań archiwalnych z roku 2013
tylko 39 zł
Zamów na www.sklep.koncept-wydawnictwo.pl tel. 71 337 47 40
e-prenumerata Własnego Domu TANIEJ!
oszczędzasz czas i pieniądze, bez dodatkowych kosztów wysyłki, natychmiastowy dostęp do najnowszych wydań Zamów na www.wlasnydom.pl Dostępne również pojedyncze e-wydania
s070-76_WD7_14_praktyka_elewacje.indd 77
14-06-16 10:07
Z PRAKTYKI instalacje grzewcze
Dlaczego Jacek zdecydował się na ogrzewanie wody
SOLAREM RUROWYM W domu została zastosowana instalacja grzewcza z aż trzema źródłami ciepła – kotłem, kominkiem i kolektorem słonecznym. Czy sprawdziła się w każdych warunkach przez ostatnich kilka lat?
Tekst i zdjęcia: Andrzej Daczkowski
78
Własny Dom 7/2014
z praktyki kolektory.indd 78
6/13/14 12:48 PM
instalacje grzewcze
Dom Elżbiety i Jacka znajduje się w okolicach Bolesławca. Inwestorzy zamieszkali w nim w 2008 roku. Wybudowany został z pustaka ceramicznego o grubości 24 cm, a warstwę izolacyjną stanowi wełna o grubości 12 cm na zewnętrznych ścianach. Inwestorzy zdecydowali się na zaawansowany system grzewczy, w którym połączyli kocioł kondensacyjny, turbokominek i kolektor słoneczny. Po sześciu latach eksploatacji chcemy sprawdzić, czy to rozwiązanie się sprawdziło, a w szczególności – jak oceniany jest rurowy kolektor słoneczny.
sposób konstrukcji więźby przymocowano specjalny aluminiowy stelaż, na którym umieszczono urządzenie. Wybrano miejsce od strony południowej, do którego był łatwy dostęp z włazu dachowego, obok którego zamontowano dachową kładkę komunikacyjną.
Z PRAKTYKI
1 KOLEKTORY RUROWE charakteryzują się wyjątkową sprawnością pracy, nawet podczas pochmurnych dni. stosowane są w instalacjach, w których mają pracować (czyli podgrzewać wodę) niezależnie od pory roku
1
Kiedy decyzja? Kiedy montaż? Elżbieta i Jacek bez wahania podjęli kilka lat temu decyzję o tym, że chcą korzystać z ekologicznego źródła ciepła, jakie zapewnia solar. – Zależało nam na ekonomicznym w użytkowaniu i przyszłościowym rozwiązaniu – wspomina Jacek. – W tym słonecznym rejonie najlepszym rozwiązaniem był kolektor słoneczny. Projekt systemu grzewczego został ostatecznie przygotowany, gdy budowa domu osiągnęła stan surowy zamknięty. Na dachu zamontowano już czarne ceramiczne dachówki oramic firmy Wienerberger. Monterzy zdemontowali tylko cztery dachówki. Do odkrytej w ten łatwy
2
2 ABSORBER W KOLEKTORACH RUROWYCH jest umieszczony w szklanej rurze próżniowej, dzięki czemu ich sprawność jest wyższa niż kolektorów płaskich. Dzięki temu, że odbierają ciepło z promieniowania rozproszonego, ogrzewają wodę nawet zimą, gdy niebo jest zachmurzone
3
3 w czasie montażu instalacji solarnej bezwzględnie konieczne jest jej odpowiednie zaizolowanie termiczne. izolacja powinna być jak najgrubsza i ciągła. Do tego celu używa się specjalnych otulin z poliuretanu
7/2014 Własny Dom
z praktyki kolektory.indd 79
79
6/13/14 12:49 PM
Z PRAKTYKI instalacje grzewcze
6
4 5
4 system montażu na dachu hakami krokwiowymi lub kotwami krokwiowymi ułatwia zainstalowanie kolektorów. nowe haki krokwiowe przykręca się bezpośrednio do krokwi, co pozwala doskonale dopasować kolektory do różnych pokryć dachu. oszczędność czasu przy montażu zapewniają także szyny montażowe 5 stalowy wkład kwasoodporny jest wymagany w sytuacjach, gdy komin murowany z cegły ma współpracować z kotłem gazowym lub kotłem olejowym. kwasoodporny wkład stalowy umieszcza się w kominie po zakończeniu prac murarskich 6 dachówka wentylacyjna może również posłużyć do nieinwazyjnego przejścia instalacji kolektora słonecznego przez połać dachu
NASZ EKSPERT
Zdalny nadzór nad kolektorem słonecznym
Ireneusz jeleń Hewalex
Zdalny nadzór pracy instalacji solarnej daje możliwość stałego dostępu do informacji o aktualnych parametrach roboczych, a także ich analizę na podstawie danych zbieranych w dłuższym czasie. Pozwala to bardziej dociekliwym użytkownikom optymalizować pracę instalacji. Ważną funkcją jest możliwość otrzymywania informacji o ewentualnych awariach lub stanach alarmowych, jak np. przy obniżeniu ciśnienia w układzie. Nie zawsze użytkownik pamięta jakie ciśnienie w instalacji solarnej powinno być zapewnione, a jeśli sterownik współpracuje z miernikiem ciśnienia, to jego spadek będzie sygnałem alarmu przekazanym dalej w formie wiadomości mailowej lub SMS. Zdalny nadzór pozwala na zmianę niemal wszystkich nastaw sterownika. Nie będzie na przykład problemu, gdy użytkownik zapomni uaktywnić przed wyjazdem funkcji urlopowej ochrony przed przegrzewaniem, gdyż będzie mógł tego dokonać zdalnie w dowolnej chwili.
80
Własny Dom 7/2014
z praktyki kolektory.indd 80
6/16/14 10:36 AM
instalacje grzewcze
Kiedy grzeje rurowy kolektor słoneczny? Inwestorzy mieli do wyboru kolektor płaski oraz rurowy.– Wybraliśmy ten drugi, aby jak najlepiej wykorzystać energię słoneczną podczas zachmurzenia – tłumaczy Jacek. – A do tego najlepiej nadaje się właśnie typ rurowy. Przykładowo, tej zimy (rok 2014), która była łagodna i dość słoneczna ,już w styczniu kolektor dostarczał do zasobnika wodę o temperaturze ok. 20oC, która następnie była podgrzewana przez inne źródło ciepła. Natomiast podczas typowej zimy urządzenie efektywnie podgrzewa wodę już od marca, a bardzo dobrze – w okresie od kwietnia do października. – W naszej instalacji kolektor słoneczny jest praktycznie stale podłączony, niezależnie od pory roku. W miesiącach letnich dostarcza ciepłej wody użytkowej w 100%, natomiast w zimowych spirala umieszczona w dolnej części naszego 300-litrowego zasobnika podgrzewa wodę, która – jako ciepła – unosi się w górę, gdzie znajduje się spirala zasilana przez kocioł kondensacyjny i turbokominek. Te urządzenia w ekonomiczny sposób podgrzewają wodę do żądanej temperatury. Bez
9
kolektora musiałby ją podgrzać od ok. 5-6oC do 45oC – mówi Jacek. Do systemu grzewczego podłączone są również zmywarka i pralka, co zapewnia duże oszczędności związane z koniecznością ogrzania wody przez te urządzenia (a jest to ogrzewanie na prąd elektryczny). Inwestor w urządzeniu tym dostrzega tylko jedną wadę. – Instalacja była projektowana na 4-osobową rodzinę. Teraz dzieci się wyprowadziły i latem mamy po prostu zbyt dużo ciepłej wody – tłumaczy Jacek. – Można zasłaniać kolektor specjalną plandeką (zrobiłem to raz w ciągu ostatnich 6 lat) lub co jakiś czas spuszczać wodę. Oczywiście instalacja jest przygotowana do sytuacji, kiedy ciśnienie i temperatura w kolektorze zbytnio się podniosą. Wówczas zadziałają odpowiednie zawory. Mówię o tym jak o wadzie, ale w moim domu taka sytuacja jeszcze nie miała miejsca.
Z PRAKTYKI
7 8
7 w domu jacka zastosowano duży (300 l) zasobnik biwalentny, czyli z dwiema wężownicami grzejnymi w postaci spirali: jedna podłączona jest do kolektorów, druga do kotła 8 Instalacją można równIeż kIerować ręcznIe, decydując o priorytecie grzania np. przez kocioł gazowy, kominek czy wyłączenie solara 9 połączenIe kotła kondensacyjnego z kominem za pomocą wkładu ze stali. systemy te wykonane są ze stali kwasoodpornej o odpowiednim składzie pierwiastkowym, który gwarantuje odporność stali na działanie kwasu
10
10 w domowych Instalacjach grzewczych stosuje się hermetyczne pompy do wymuszania obiegu wody. pracują cicho (woda, opływając pompę, tłumi hałas). jej korpus wykonany jest najczęściej z żeliwa, a wirniki – z tworzywa lub stali nierdzewnej, czyli z materiałów odpornych na zniszczenie
7/2014 Własny Dom
z praktyki kolektory.indd 81
81
6/16/14 1:49 PM
Z PRAKTYKI instalacje grzewcze
11
11 W pomieszczeniach z dreWnianą posadzką zastosowano grzejniki płytowe. złożone są ze zgrzanych ze sobą arkuszy blachy (tzw. płyt). zapewniają szybkie ogrzanie pomieszczenia
12
Zabezpieczenia kolektora Rury urządzenia zostały zbudowane z bardzo odpornego na grad szkła borowo-krzemowego. Nie uszkodził je żaden dotychczasowy grad, który spadł w okolicy. Ponadto mają one niezwykle gładką powierzchnię, z której śnieg po prostu się zsuwa – inwestor przez 6 lat raz musiał ręcznie odśnieżać kolektor pod większych opadach. Powierzchnia kolektora jest także jest samoczyszcząca. Jeśli np. jakiś ptak zanieczyści kolektor, to pod wpływem wysokiej temperatury, która powstaje na jego powierzchni, nastąpi samooczyszczenie. – Ponadto warto mieć – w ramach ubezpieczenia domu – ubezpieczony również kolektor – radzi Jacek. – Ze swojej strony firma Viessmann dała 3-letnią gwarancję, podczas której raz w roku należało dokonać przeglądu urządzenia.
13
14
12 podłączenie od dołu – w taki sposób podłącza się grzejniki, jeśli rury instalacyjne prowadzone są w podłodze lub w ścianie tuż nad podłogą. rury i armatura przyłączeniowa są prawie niewidoczne 13-14 kominek z płaszczem Wodnym posiada wbudowany wymiennik ciepła, który jest podłączony do instalacji centralnego ogrzewania. instalację można w łatwy sposób ukryć, jak i zapewnić do niej wygodny dostęp. Wyposażony jest m.in. w zestaw pompowy do c.o.
82
Własny Dom 7/2014
z praktyki kolektory.indd 82
6/13/14 12:59 PM
instalacje grzewcze
Kocioł kondensacyjny i turbokominek Urządzeniami, które umożliwiają ogrzanie wody użytkowej i domu niezależnie od warunków atmosferycznych, są kocioł kondensacyjny i turbokominek. – W sezonie grzewczym przede wszystkim używamy tego drugiego – mów Jacek. – Jego moc wynosi 16 kW. Jest wyposażony w płaszcz wodny w postaci trzech rur, przez które przepływa woda, ogrzewając się od wysokiej temperatury spalin. Wprawdzie dokładać trzeba kilka razy dziennie, ale nie jest to uciążliwe. Do instalacji łatwo można dostać się, ściągając panel znajdujący się na bocznej obudowie kominka. Natomiast kondensacyjny kocioł gazowy znajduje się w kotłowni i uruchamiany jest automatycznie w czasie sezonu grzewczego, gdy wygaszony zostanie kominek. – Dodatkowo posiadam urządzenie UPS zakumulatorem oraz generator prądotwórczy na ropę w razie awarii zasilania elektrycznego, bo przecież kolektor, kocioł i kominek) potrzebują prądu. W ciągu ostatnich 5 lat użyłem generatora raz, gdy awaria zasilania trwała cały dzień – wspomina Jacek.
– Jesteśmy z tego sposobu ogrzewania naprawdę bardzo zadowoleni – mówi Jacek. – Temperatura w pomieszczeniach może wynosić np. ok. 18oC, ale „idzie” od dołu, co gwarantuje komfort cieplny. Natomiast kaloryfery są zamontowane w sypialniach, w których podłogi wyłożyliśmy drewnem. Z wszystkich elementów ogrzewania inwestorzy są bardzo zadowoleni – i dziś, po 5 latach użytkowania, podjęliby taką samą decyzję.
Z PRAKTYKI
15
16 15 W domu ElżbiEty i Jacka w w takich pomieszczeniach jak kuchnia, salon, kotłownia i łazienka wyłożono posadzkę płytkami ceramicznymi, pod którymi znajdują się rury ogrzewania podłogowego, zapewniające – wg inwestorów – komfortowe ciepło w domu
18
17
Ogrzewanie podłogowe i grzejniki Odbiornikami ciepła w domu Jacka i Elżbiety są podłogówka i grzejniki. Ciepła podłoga znajduje się w salonie, łazience, holu oraz kotłowni – pomieszczenia te zostały wyłożone płytkami.
rEklama
16-18 rozdział Wody na poszczególne obwody w ogrzewaniu podłogowym zapewniają połączone z rurami rozdzielacze, wyposażone w zawory regulujące przepływ wody. W domu Jacka zostały one ukryte za szafką na buty
18
7/2014 Własny Dom
z praktyki kolektory.indd 83
83
6/17/14 9:17 AM
MODERNIZACJA instalacje
MODERNIZACJA Instalacja grzewcza
• grzejniki • podłogówka wodna i elektryczna
Instalacja gazowa
• sposób układania przewodów
• natynkowa • wtynkowa • podtynkowa
Instalacja wodnokanalizacyjna • brodziki • kanalizacja
Sygnały do działania: • utrudnianie przez biegnące na widoku rury i przewody aranżacji pomieszczeń i oszpecanie przez nie wnętrz • niebezpieczeństwo uszkodzenia widocznych przewodów elektrycznych • chęć całkowitego wykończenia domu
UKRYTE instalacje
fot. Purmo
Instalacja elektryczna
Tekst: Marek Żelkowski
W
każdym domu ukryte są instalacje, bez których współczesny człowiek nie wyobraża sobie życia. Dlatego też ważne jest, aby wykonane były one w sposób, który zapewni ich długie i bezawaryjne użytkowanie. Instalacje zapewniające dostęp np. do wody, prądu, ciepła lub gazu są wprawdzie bardzo
potrzebne, wręcz niezbędne w nowoczesnym domu, ale ponieważ pełnią przeważnie rolę czysto użytkową, nie są tym elementem wystroju wnętrza, który warto byłoby eksponować. Dlatego też architekci i inwestorzy starają się je ukryć. Najczęściej chowają je w ścianach oraz podłogach.
84 Własny Dom 7/2014
modernizacja.indd 84
6/13/14 1:08 PM
instalacje MODERNIZACJA
Instalacja grzewcza
Grzejniki
Wodne ogrzewanie podłogowe
Obecnie grzejniki podłącza się przeważnie metodą rozdzielaczową. Do każdego odbiornika doprowadzane są (najkrótszą możliwą trasą) osobne rury (miedziane lub elastyczne warstwowe) z tzw. rozdzielacza. To element instalacji wykonany przeważnie z mosiądzu i wyposażony w króćce przyłączeniowe oraz odpowiednie złącza, a także – w zależności od modelu – przepływomierze, zawory termostatyczne, ręczne zawory spustowe itp. Rozdzielacze montowane są w parach – zasilający i powrotny. Dzięki pierwszemu woda grzewcza dociera do odbiornika, zadaniem drugiego jest natomiast
System rozdzielaczowy stosowany jest również w przypadku wodnego ogrzewania podłogowego. Liczba króćców przyłączeniowych powinna wówczas odpowiadać liczbie ułożonych pętli (tak nazywany jest jeden obieg ogrzewania podłogowego – od rozdzielacza zasilania do rozdzielacza powrotu). Należy pamiętać, aby żadna z nich nie była dłuższa niż 150 m (niektóre źródła postulują nie więcej niż 120 m). Każda powinna być również wykonana z jednego odcinka rury. Brak połączeń pozwala wyeliminować groźbę przecieku. Do wykonywania instalacji ogrzewania podłogowego sto-
fot. Verano
układ meandrowy podłogówki wodnej pozwala na zamierzony nierównomierny rozkład temperatury w pomieszczeniu – więcej ciepła jest emitowane przy ścianach i oknach
grzejniki kanałowe to rodzaj grzejników całkowicie ukrytych w podłodze – na zewnątrz widoczna jest tylko estetyczna kratka (najczęściej zwijana), którą dodatkowo poza sezonem grzewczym można zastąpić płytą komponującą się kolorystycznie z posadzką (dzięki temu prawie w ogóle nie będzie widać, że w podłodze są grzejniki). Służą one głównie do tworzenia kurtyn cieplnych przy dużych przeszkleniach
suje się rury: miedziane giętkie, wielowarstwowe z tworzyw z wkładką aluminiową, a także z tworzyw sztucznych z barierą antydyfuzyjną (polietylenowe, polibutylenowe). Rur ogrzewania podłogowego nie wolno układać w sposób dowolny. Zalecana jest metoda meandrowa lub ślimakowa. Bardzo często stosowane są kombinacje obu tych układów. Zaleca się, aby odległość pomiędzy rurami ogrzewania podłogowego wynosiła od 10 do 30 cm (o szczegółach decyduje indywidualny projekt). W łazienkach oraz w strefach brzegowych pomieszczeń (pod ścianami zewnętrznymi) pętle układa się gęściej (nawet co 5-7,5 cm). W pierwszym przypadku chodzi o komfort użytkowania, natomiast w drugim o to, że straty ciepła w tych miejscach są największe. W zależności od stosowanego systemu elastyczne rury ogrzewania podłogowego (kupuje się je w zwojach) mają średnicę od 10 do 20 mm. Do podłogi montuje się je za pomocą specjalnych uchwytów (spinki, klipsy, szyny z wycięciami) lub układa w gotowych profilach
fot. Kan-Therm
jej odprowadzenie po oddaniu ciepła. Liczba króćców przyłączeniowych powinna odpowiadać ilości grzejników na danej kondygnacji (w domu jednorodzinnym jeden rozdzielacz obsługuje przeważnie jedno piętro). Do „ukrycia” mosiężnych listew instalacyjnych służą metalowe szafki (najlepiej umieścić je we wnękach ściennych).
układ ślimakowy pozwala uzyskać na całej powierzchni podłogi równomierny rozkład temperatury, co jest przydatne np. w łazienkach fot. Kan-Therm
W nowo budowanych domach rzadko spotyka się już rury zasilania oraz powrotu c.o. usytuowane w narożach pomieszczeń i obsługujące kilka kondygnacji. Takie rozprowadzenie nazywano równoległym, a jego istotą było to, iż jeden pion współpracował z większą liczbą odbiorników. Układ taki miał jednak poważną wadę – uszkodzenie głównej rury oznaczało wyłączenie z eksploatacji kilku grzejników.
7/2014 Własny Dom
modernizacja.indd 85
85
6/16/14 1:59 PM
MODERNIZACJA instalacje
Montaż maty grzejnej
wchodzących w skład systemu (producenci stosują różne rozwiązania).
Elektryczną matę grzejną w łazience można zamontować na istniejącym pokryciu podłogi – upraszcza to i przyspiesza prace. Poziom podłogi podniesie się tylko o kilka centymetrów (a drzwi do łazienki i tak muszą otwierać się na zewnątrz).
Elektryczne ogrzewanie podłogowe
1
1 wykonujemy w podłodze kanał o średnicy ok. 10 mm, w którym umieścimy plastikową rurę
2
2 w kanale umieszczamy czujnik podłogowy. rurkę można przykleić do podłoża klejem termoplastycznym
fot. Devi
3
86
4
3 rozwijanie samoprzylepnej maty grzejnej. można wykonać nawet 10-20 przymiarek, przyklejając i odklejając matę. potem jednak klej może utracić swoje właściwości
4 matę moŻna przecinać – może się to okazać konieczne przy zmianie kierunku układania. należy uważać, aby ciąć tylko samą siatkę, nie zaś kabel
5
6
5 po rozłoŻeniu maty grzejnej – w zależności od rodzaju posadzki – należy pokryć ją samopoziomującą masą betonową lub elastyczną zaprawą klejową
SZUKASZ MATERIAŁÓW Własny Dom 12/2013 86 Własny Dom 7/2014
modernizacja.indd 86
DO INSTALACJI?
6 na masie betonowej lub zaprawie klejowej układamy drugą warstwę płytek – to nowa posadzka, po której będziemy chodzić i która będzie ciepła
Można je wykonywać, wykorzystując kable grzewcze układane w podłodze lub maty grzewcze. Wszelkie prace należy rozpocząć od wykonania w ścianie puszki instalacyjnej. Następnie trzeba wykuć bruzdę montażową w murze (pomiędzy puszką a podłogą), w której umieszcza się przewód zasilający oraz przewód czujnika temperatury. Układanie kabla grzewczego należy zacząć w pobliżu wspomnianej puszki instalacyjnej, a następnie prowadzi się go po podłodze (producenci zalecają, aby robić to równolegle do najdłuższej ściany) i mniej więcej co 50 cm należy zamocować do podłoża w sposób preferowany przez producenta danego systemu (uchwytami taśmami, klejem, opaskami). Zalecana odległość pomiędzy przewodami zależy od rodzaju posadzki oraz przewidzianej mocy grzewczej ogrzewania. Jeżeli kabel grzewczy okaże się zbyt krótki, można go przedłużyć, stosując zestaw połączeniowy. Jeżeli kable grzejne mają być zalane betonem lub jastrychem, to nie należy układać ich bezpośrednio na warstwie izolacyjnej. Istnieje bowiem niebezpieczeństwo, że ciepło odprowadzane byłoby z kabla zbyt wolno, a to mogłoby doprowadzić do uszkodzenia instalacji. Kable grzewcze trzeba zamocować na taśmie lub siatce montażowej (nie przylegają wówczas bezpośrednio do podłoża). W przypadku instalacji, która układana jest w drewnianych podłogach, kable grzejne powinny spoczywać bezpośrednio na izolacji termicznej i w taki sposób, aby pojawiła się pusta przestrzeń (3-5 cm) pomiędzy elementami grzejącymi a deskami posadzki. Znacznie prostsze jest wykonanie elektrycznego ogrzewania podłogowego z mat grzejnych. Są to najczęściej siatki z włókna szklanego, na których zamocowany jest kabel grzewczy. Maty eliminują m.in. problem zachowania prawidłowego rozstawu przewodów. Całkowita grubość mat grzewczych wraz z warstwą kleju wynosi jedynie 3-5 mm. Mają zastosowanie w nowo budowanych domach, mieszkaniach, jak i przy renowacji podłóg w trakcie remontu (zwłaszcza łazienki).
katalog.wlasnydom.pl
6/13/14 1:09 PM
instalacje MODERNIZACJA
Instalacja gazowa
elastyczne przewody gazowe składają się z powłoki z pVc, stalowego pancerza oraz rury ze stali nierdzewnej. w produktach tych na uwagę zasługuje elastyczność, dzięki której promień zgięcia jest nieograniczony
rury transportujące gaz ziemny można zasłonić (np. płytami g-k), ale wszelkie miejsca, gdzie serwisanci dokonują regulacji i/lub kontroli, muszą być łatwo dostępne. muszą więc znajdować się w specjalnej szafce lub za klapą w ścianie – nie można ich maskować np. płytami g-k, które trzeba będzie demontować przed każdą czynnością serwisową
przewód gazowy poprowadzony po powierzchni muru (nie w bruździe)
fot. M. Misiak
• rury twarde z miedzi o grubości ścianki nie mniejszej niż 1 mm (niedozwolone jest wykorzystywanie takiego rozwiązania na zewnątrz domu), • rury stalowe łączone przez spawanie lub łącznikami gwintowanymi z żeliwa białego (w przypadku instalacji zewnętrznej można wykonywać wyłącznie połączenia spawane). W piwnicach i suterenach rury gazowe muszą być prowadzone w sposób natynkowy. Na pozostałych kondygnacjach rury można układać w bruzdach ściennych. W przypadku stali nie wolno ich jednak pokrywać betonem. Wypełnienie można natomiast wykonać, używając masy tynkarskiej (nie powoduje korozji, a co ważne – łatwo jest ją usunąć). W przypadku rur miedzianych bruzd ściennych nie wolno wypełniać. W zależności od rodzaju wykorzystywanego gazu należy pamiętać o następujących zasadach: • jeżeli w rurach usytuowanych poziomo płynie gaz ziemny, to muszą być one umieszczone powyżej przewodów elektrycznych i w odległości co najmniej 10 cm od najbliższego z nich, • jeżeli wykorzystujemy gaz płynny, to rura pozioma musi być umieszczona poniżej przewodów elektrycznych i urządzeń iskrzących, • odcinki pionowe instalacji gazowej muszą być oddalone od urządzeń elektrycznych przynajmniej o 60 cm, • jeżeli rury z gazem krzyżują się z innymi przewodami, należy zachować pomiędzy nimi odległość minimum 2 cm. • jeśli rury instalacji wewnętrznej przechodzą przez przegrody (ściany, sufity), muszą być chronione tulejami ochronnymi.
fot. M. Misiak
W instalacjach gazowych stosuje się:
instalację gazową można ukryć w ścianach również na zewnątrz budynku. ważne jest zapewnienie możliwości wentylacji, czyli uchodzenia gazu w razie ewentualnego rozszczelnienia się rur. zabudować takie rury można więc poprzez ukrycie w bruździe ściany i wypełnienie specjalną masą tynkarską (która nie spowoduje korozji oraz będzie ją można w razie potrzeby łatwo usunąć) bądź też zastosowanie ekranu fot
. Fe
modernizacja.indd 87
rro
7/2014 Własny Dom
87
6/13/14 1:10 PM
MODERNIZACJA instalacje
Instalacja elektryczna Panele metalowe Przewody domowej instalacji elektrycznej należy układać wzdłuż linii prostych (równolegle do krawędzi ścian lub podłogi). Przed tynkowaniem warto sporządzić szkic instalacji, a także wykonać zdjęcia dokumentujące rozmieszczenie przewodów. Takie działania pozwolą uniknąć problemów i przypadkowych uszkodzeń podczas wykańczania i eksploatacji budynku.
Sposoby umieszczenia instalacji
W ścianach gipsowo-kartonowych instalację elektryczną wykonuje się podczas wznoszenia konstrukcji. Po jednostronnym zamontowaniu płyt przewody przeciąga się przez otwory montażowe, które znajdują się w metalowych profilach ścianki.
Gniazdka i włączniki Do montowania włączników i gniazd wtykowych, zamiast tradycyjnych puszek instalacyjnych, warto użyć tzw. modeli pogłębionych. W razie potrzeby można w nich bowiem umieścić nadajniki radiowe, co znacząco ułatwi ewentualną włączenie instalacji elektrycznej w system inteligentnego domu. Dzięki niemu gniazdami i włącznikami będzie można sterować bezprzewodowo – np. za pomocą pilota lub programatora.
fot. A. Daczkowski
Do wykonania instalacji podtynkowej wykorzystywane są okrągłe przewody w pojedynczej izolacji. Umieszcza się je w ochronnych rurkach, które układa się w wykutych wcześniej bruzdach. Rowki w ścianach i sufitach
muszą być na tyle głębokie, aby bez problemu można było umieścić nad nimi warstwę tynku. Takie rozwiązanie, jest pracochłonne, ale w razie awarii pozwala na łatwą wymianę zniszczonych przewodów (nowe przeciąga się przez rurki, bez konieczności rozkuwania ścian). Instalację wtynkową wykonuje się, wykorzystując płaskie przewody wielożyłowe. Układa się je bezpośrednio na ścianach oraz sufitach, a podczas tynkowania przykrywane są warstwą tynku. Przewody instalacji natynkowej umieszcza się w rurkach lub listwach przytwierdzanych do ścian. Takie rozwiązanie warto wykonać wyłącznie jeśli rozbudowujemy instalację elektryczną w gotowym domu i nie chcemy niszczyć jego wystroju.
instalacja elektryczna przechodząca przez ściankę działową z płyt g-k osadzonych w stelażu z profili aluminiowych i ocieplonych wełną mineralną. niebieskie i pomarańczowe elementy tu specjalne tuleje, dzięki którym kable lub całe ich wiązki mogą przechodzić przez taką ścianę. przewody można prowadzić również wzdłuż ściany – w tym celu w profilach stelaża znajdują się specjalne otwory
88
fot. A. Daczkowski
fot. H. Tomasiewicz
instalacja podtynkowa. docelowo w tym miejscu znajdą się gniazda elektryczne
przewody można ukryć w podłodze – osłonić specjalnymi rurami zabezpieczającymi i zalać wylewką betonową. nie ma później potrzeby dostępu do nich i rozkuwania podłogi
Własny Dom 7/2014
modernizacja.indd 88
6/13/14 1:11 PM
instalacje MODERNIZACJA
7/2014 WĹ‚asny Dom
modernizacja.indd 89
89
6/13/14 1:21 PM
MODERNIZACJA instalacje
Instalacja wodno-kanalizacyjna
fot. J. Woznica
Rury kanalizacyjne prowadzi się najczęściej po wierzchu ścian lub za specjalnie do tego przeznaczonymi ekranami ściennymi. W razie awarii zapewnia to łatwy dostęp do instalacji. Tylko cieńsze rury, np. odpływów z umywalek, można umieszczać w bruzdach przykrytych tynkiem.
fot. J. Woznica
rury z ciepłą i zimną wodą (odpowiednio czerwone i niebieskie) umocowane klipsami do podłogi i przygotowane do zalania betonem
Niektóre fragmenty instalacji kanalizacyjnej muszą być natomiast układane w podłodze (np. odprowadzenie wody z płytkich brodzików). Zmieszczą się one bez kłopotu w warstwie ocieplenia i wylewki betonowej (należy pamiętać o zachowaniu spadku rur – 2% w kierunku odpływu; aby go zachować, długość stropowych podejść kanalizacyjnych nie powinna przekraczać 2 m). Zanim rury zostaną zalane warstwą jastrychu, powinny być umieszczone w elastycznych osłonach, np. z pianki polietylenowej. Oprócz wyżej wymienionego sposobu ułożenia odpływów brodzikowych, istnieją również inne sprawdzone rozwiązania: – ułożenie odpływu w rynience przygotowanej podczas wylewania płyty stropowej, – przeprowadzenie rury przez otwór w stropie i ułożenie jej na suficie niższej kondygnacji (z osłoną np. w postaci sufitu podwieszanego).
fot. H. Tomasiewicz
przewód kanalizacyjny przed ukryciem w ścianie. rury lepiej nie zamurowywać, ale otoczyć otuliną z wełny, aby wytłumić hałasy
Brodziki
90
stelaże do podtynkowego montażu miski wc i umywalki. spotykamy modele do zabudowy ciężkiej (mocowane do ścian murowanych śrubami) i lekkiej (mocowane do ścian z płyt g-k kołkami rozporowymi). po montażu zostają obmurowane lub obłożone płytami g-k
umieszczenie rur odpływowych w tzw. pustakach stropowych (między żebrami stropowymi; samych żeber nie wolno osłabiać przejściami rur).
Kanalizacja Warto pamiętać, że w domowej instalacji kanalizacyjnej stosuje się obecnie wyłącznie rury z tworzyw sztucznych (wyparły one żeliwo i kamionkę). Mają one sporo zalet – zarówno na etapie instalacji (są lekkie, łatwe w transporcie), jak i eksploatacji (są odporne na działanie wielu substancji używanych w gospodarstwie domowym, nie ulegają korozji). Należy natomiast uważać na temperaturę odprowadzanych ścieków – najlepiej jeśli nie przekracza ona 60°C. Niektóre ze stosowanych tworzyw są bardziej odporne, inne mniej, ale w każdym przypadku długotrwałe oddziaływanie wysokich temperatur może być niebezpieczne dla szczelności instalacji. Warto pamiętać, że w przypadku rur z PVC należy zwrócić uwagę na grubość ich ścianek (w handlu dostępne są dwa rodzaje). W przypadku cieńszych należy ograniczyć temperaturę ścieków do wspomnianych już 60°C, a w przypadku grubszych – do 90°C (w czasie nie dłuższym niż minuta). Ponieważ prawidłowe użytkowanie pralek automatycznych oraz swobodne korzystanie ze zlewozmywaków kuchennych narzuca stosowanie wyższych temperatur, PVC sukcesywnie wypierane jest przez PP (polipropylen).
Doprowadzenie wody Rury doprowadzające wodę do łazienek, ubikacji i kuchni można układać zarówno w podłodze, jak i w bruzdach wykutych w ścianach. Warto pamiętać o następujących zasadach: – rur wodociągowych nie wolno układać nad przewodami gazowymi oraz elektrycznymi, – rury w podłodze należy układać w osłonach – na te od wody zimnej musi być nałożona tzw. peszla, natomiast na rury do ciepłej wody użytkowej i centralnego ogrzewania – specjalna otulina izolacyjna.
Własny Dom 7/2014
modernizacja.indd 90
6/13/14 1:22 PM
numer specjalny
Zamów online sklep@wlasnydom.pl Cena katalogu 9,99 zł
Zamówienia przyjmujemy: telefonicznie pod numerem 71 337 47 40 pon.–pt., w godz. 800 –1600 e-mailem: sklep@wlasnydom.pl.pl lub na stronie www.wlasnydom.pl Zamawiający pokrywa koszt pobrania pocztowego.
KSO_2014.indd 91
14-06-16 15:48
ARCHITEKTURA
dekoracyjne • dobry przykład • dom inteligentny • luksfery
NASZ EKSPERT
SZTUKA OŚWIETLENIA
fot. T. Jasiński
• sztuka oświetlenia • kiedy projekt • wnętrza i światło • szczegóły • kolor i faktura • światło ogólne • światło miejscowe • światło
Tekst: Andrzej Daczkowski
O
arch. Tomasz Jasiński Absolwent wydziału Architektury Wnętrz Uniwersytetu w Zielonej Górze. Od 2009 roku realizuje autorskie projekty aranżacji wnętrz we własnym biurze projektowym. We wszystkich swoich realizacjach pozostaje wierny idei eleganckiego i funkcjonalnego minimalizmu, który zawsze jest odbiciem indywidualności swoich przyszłych użytkowników.
świetlenie wnętrz już dawno wyszło poza sferę wyłącznie praktyczną. Już nikomu nie wystarczy wyłącznie oświetlenie takie, by wygodnie przejść czy też bez męczenia oczu czytać książkę lub oglądać telewizję. Dziś to także wielka sztuka budowania nastroju w zależności od pory dnia, roku czy sposobu użytkowania pomieszczeń. W tej sztuce, jak w każdej dziedzinie, można podać ogólne reguły, które potem – jako inwestorzy – możemy uwzględniać w samodzielnych próbach wykonania oświetlenia naszego domu. Część z nich podajemy na kolejnych kilku stronach czasopisma wraz z przykładami. Od razu warto jednak zgłosić uwagę: wyjątkowo udane i wyrafinowane – często w
swej prostocie – efekty może zaprojektować i ostatecznie zrealizować jedynie architekt z dużym doświadczeniem w tej dziedzinie, który pod uwagę bierze nie tylko ilość watów, punktów świetlnych czy kształt lampy, ale także rodzaj żarnika, odbłyśnik, barwę światła, odwzorowanie rzeczywistych kolorów etc. Profesjonalny projekt musi bowiem podawać również takie informacje. W domach jednorodzinnych z oświetleniem współpracują idealnie instalacje inteligentne, znacznie wzbogacając jego funkcjonalność. Systemy mogą reagować na obecność lub nieobecność mieszkańców lub za jednym pstryknięciem tworzyć rozbudowane sceny świetlne.
www.tomaszjasinski.com 92
Własny Dom 7/2014
s092-101_WD7_14_arch.indd 92
14-06-16 10:08
instalacje ARCHITEKTURA
Instalacja świetlna i inteligentna – w przeciwieństwie do np. wodno-kanalizacyjnej – przez wielu inwestorów uważana jest za najmniej inwazyjną i najbardziej elastyczną, jeśli chodzi o dokonywanie zmian nawet na późnym etapie budowy domu. – Nie do końca jest to prawda – mówi architekt Tomasz Jasiński. – Można wyróżnić trzy sytuacje. Zdecydowanie najgorsza to taka, kiedy dom został nie tylko wybudowany, ale także wykończony i wyposażony. Aby w takiej sytuacji wykonać profesjonalne oświetlenie, nie obędzie się bez ponownego malowania, kucia czy nawet przemeblowywania pomieszczeń. Rzecz w tym, że światło pełni zbyt ważną rolę, by projektant jedynie poddawał się sytuacji zastanej. Znacznie lepsza jest druga sytuacja: budowa domu osiągnęła stan surowy zamknięty (są ściany wewnątrz) i teraz architekt zaczyna projektować wnętrza wraz z oświetleniem. – Również na takim etapie okazuje się, że wiele rozwiązań należy zmienić, ale koszt zmian jest o wiele mniejszy niż w sytuacji poprzedniej – mówi architekt Tomasz Jasiński. – To sytuacja o tyle korzystna, że inwestorzy widzą wielkość
fot. K. Major
Najlepszy moment na prace nad oświetleniem
stan surowy otwarty lub zamknięty bez projektu wykończenia wnętrz to ostatni moment, by zaprojektować oświetlenie bez ponoszenia wysokich kosztów przeróbek. inwestorom na tym etapie łatwiej jest podjąć decyzje odnośnie wyposażenia i wykończenia wnętrz, co jest istotną wskazówką dla twórcy oświetlenia
i układ pomieszczeń w rzeczywistości, widzą jak pada naturalne światło – i zdecydowanie łatwiej jest im podjąć decyzje odnośnie oświetlenia czy wykończenia.
Najlepsza sytuacja jest wtedy, kiedy dom jest w fazie projektu. Wówczas – posługując się wizualizacjami, można perfekcyjnie zintegrować aranżację pomieszczeń i oświetlenie.
Wnętrze i światło zawsze razem WYEKSPONOWANIE CIEMNEJ TAPETY z wyrazistym wzorem w kolorze złotym za pomocą światła – to przykład spójnego projektu oświetlenia i wykończenia domu
fot. AS Creation
– Nie można sensownie projektować osobno wnętrz i osobno światła – stanowczo twierdzi architekt Tomasz Jasiński. – Wszystko musi tworzyć jedną całość. Dlatego też mój sposób projektowania jest taki, że wszystko jest dopięte w każdym szczególe. W moich projektach liczba kontaktów i punktów świetlnych jest dokładanie taka, jaka być powinna – ani mniejsza, ani większa. Osiąga się to przez kilkukrotną weryfikację projektu i uzgadnianie wszystkich elementów, choćby szerokości łóżka czy stołu. Inwestor dokładnie wie, w jakich rozmiarach i kolorach ma kupić meble. Gdy kupi inne ,oznaczać to będzie konieczność zmiany oświetlenia. To się zdarza na budowie i nie jest niczym zaskakującym.
7/2014 Własny Dom
s092-101_WD7_14_arch.indd 93
93
14-06-16 10:09
ARCHITEKTURA instalacje
Szczegółowość projektu STANDARDOWE PROJEKTY INSTALACJI oświetleniowej i ELEKTRYCZNEJ z pozoru mogą się wydawać szczegółowe. Zawierają jednak jedynie bardzo ogólne informacje dotyczące usytuowania punktu świetlnego czy gniazda oraz ich liczby w poszczególnych pomieszczeniach. nie biorą pod uwagę nie tylko wystroju i wyposażenia wnętrz, i indywidualnych oczekiwań inwestorów, ale także wielu niezbędnych parametrów źródeł światła, decydujących o jakości i możliwości oświetlenia
rys. Moeller
Wielu inwestorów kupujących gotowy dom jest przekonanych, że posiadają wystarczająco szczegółowe projekty np. instalacji oświetleniowej i elektrycznej – Nic bardziej błędnego – przekonuje architekt Tomasz Jasiński. – W tego typu projektach zaproponowane instalacje mają charakter bardzo ogólny. W zasadzie są tylko po to, by zostały zaaakceptowane przez wszystkie urzędy. W oświetleniu jest podane miejsce punktu świetlnego i jego moc – nic poza tym. Oczywiście, posługując się takim projektem można oświetlić wnętrza światłem ogólnym – ale zazwyczaj nic więcej. Profesjonalne projekty powinny podawać o wiele więcej informacji – przykładowo: promień i sposób rozdysponowania światła, rodzaj odbłyśnika, stopień odwzorowania naturalnych barw, temperaturę barwową światła, wysokość umieszczenia źródła światła. Są to informacje dotyczące samego źródła światła, a należy jeszcze dodać informacje o kolorze ścian, sufitów, podłóg. Podawane są dokładnie modele lamp. Ułatwia to wykonanie i zakupy (jeśli nie dokonuje ich architekt).
94
fot. T. Jasiński
Dla projektu oświetlenia bardzo istotna jest informacja o wystroju wnętrz. – Światło inaczej się zachowuje w pomieszczeniu w kolorach białym, kremowym, o barwie ciepłej, zimnej czy w ciemnych kolorach – tłumaczy architekt Tomasz Jasiński. – Można sobie wyobrazić taką sytuację, w której po wykonaniu szczegółowego projektu oświetlenia i wnętrz inwestor zmienia pozorny detal, np. zamiast koloru zielonego zastosuje kolor żółty na jednej ze ścian albo na frontach mebli kuchennych. Niestety, wówczas cała praca projektanta idzie na marne. Światło inaczej się odbija, ma inną barwę, inaczej wygląda na ścianach etc. Tak naprawdę należy wówczas wykonać korektę projektu oświetlenia. Wracam więc do myśli, że wnętrz i światła nie można projektować osobno.
fot. T. Jasiński
Kolor i faktura powierzchni
kolor schodów cZy inny ksZtałt balustrady może zdecydować o zmianie projektu oświetlenia klatki schodowej. w przypadku dwóch powyższych wersji projektu światło będzie inaczej pochłaniane, a różne rodzaje balustrad inaczej będą rzucały cień czy też odbijały światło
Własny Dom 7/2014
s092-101_WD7_14_arch.indd 94
14-06-16 10:09
fot. Amakai
CIEMNE I INTENSYWNE BARWY wymagają oświetlenia dobrego i mocnego. Dla projektanta oświetlenia są szczególnie wymagające, o wiele bardziej niż pomieszczenia w kolorze białym. W tym przypadku szczególną uwagę należy zwrócić na barwę światła. Barwa ciepła rozświetli jeszcze bardziej kolor ciepły, a kolory zimne może uczynić szarawymi. Światło zimne wzmacnia barwy zimne i osłabia ciepłe. Uwaga! Niektóre kolory mogą w sztucznym świetle z niskim odwzorowaniem barw zmieniać się w istotny sposób, np. fiolety mogą przechodzić w brązy
fot. Amakai
instalacje ARCHITEKTURA
Oświetlenie ogólne nieco słabsze niektórych części pomieszczenia, a również uzyskanie niewielkich cieni, a nawet zastosowanie np. na ścianach tzw. łyżew. Dziś właśnie tak projektuje się oświetlenie ogólne. Jednak uwaga! Nie należy przesadzić z liczbą punktów oświetleniowych. Dzięki takiemu rozwiązaniu – szczególnie w dużych pomieszczeniach – można nawet za pomocą oświetlenia ogólnego plastycznie podkreślić jego zalety.
fot. Ospel
ogół będzie to światło równomiernie rozproszone, niwelujące maksymalnie wszelkie cienie. Jednak nie jest to jedyne rozwiązanie. – Coraz częściej rolę oświetlenia ogólnego pełni kilka, czasem kilkanaście punktów świetlnych – wyjaśnia architekt. – Można wówczas jeszcze precyzyjniej wymodelować strugi światła i dokonać ich dokładnej dystrybucji. Przykładowo nie niwecząc funkcji praktycznej oświetlenia ogólnego, możliwe jest rozświetlenie mocniejsze lub
fot. Osram
– To rodzaj oświetlenia, którego zadaniem jest rozświetlenie całego pomieszczenia tak, aby można było się w nim swobodnie przemieszczać czy sprzątać. Jest niezbędne w każdym pomieszczeniu. Jest neutralne, bo niczego nie dekoruje, niczego nie podkreśla ani nie uwypukla – mówi architekt Tomasz Jasiński. Na ogół montowane jest na suficie. Może to być jeden punkt świetlny w postaci jednej dużej lampy czy efektownego żyrandola. Wtedy na
jako oŚWietleNie ogólNe można wykorzystać mocne źródło światła znajdujące się w podwieszanym suficie, odbić je od jasnych i gładkich ścian i sufitu, a także od tafli wody znajdującej się za dużym przeszkleniem. efekt będzie interesujący
oŚWietleNie ogólNe w postaci czterech punktów świetlnych równomiernie oświetla całe wnętrze, a jednocześnie prezentuje ładne wykończenie klinkierowej ściany
7/2014 Własny Dom
s092-101_WD7_14_arch.indd 95
95
14-06-16 10:10
ARCHITEKTURA instalacje
Nawet najlepiej zaprojektowane oświetlenie ogólne nie jest wystarczające do wykonywania precyzyjnych prac. Do tego przeznaczone jest oświetlenie miejscowe. To dodatkowe oświetlenie niektórych części pomieszczeń, np. blatów kuchennych, stołów czy miejsc w których czytamy i piszemy. Musi być sterowane (wyłączone i załączane) niezależnie od oświetlenia ogólnego. Jego celem jest uwidocznienie szczegółów przez zwiększenie natężenia oświetlenia i odpowiednie ukierunkowanie wiązki strumienia świetlnego. – Najczęściej kojarzymy je z punktowym oświetleniem właśnie blatów kuchennych – mówi architekt Tomasz Jasiński. – Owszem, w tych pomieszczeniach jest najczęściej realizowane.
fot. Nelissen
Oświetlenie miejscowe
Oświetlenie miejscOwe w postaci pięciu punktów świetlnych z funkcją oświetlenia dekoracyjnego. Znakomicie doświetla ciąg komunikacyjny znajdujący się w tej części domu, jednocześnie prezentując cegły klinkierowe i pamiątkowe zdjęcia. światło nie eksploruje salonu ani kuchni
fot. Alphenberg
fot. Osram
Oświetlenie miejscOwe – emitowany przez nie strumień światła skierowany powinien być na powierzchnię stołu i nie oślepiać siedzących przy nim osób
96
Nie musi być to koniecznie jeden silny punkt świetlny czy kilka tzw. halogenów zamontowanych w dolnej części szafek kuchennych (to najprostsze rozwiązania). Niedawno realizowałem projekt kuchni, w której blat kuchenny był w kształcie litery „U”. Przy suficie zamontowaliśmy szynę o takim samym kształcie, do której zostały przymocowane reflektory. Cała sztuka polegała na tym, by kąt padania światła z poszczególnych reflektorów był różny i aby w ten sposób uniknąć cienia nad blatem. Udało się znakomicie. Natomiast w jadalni nad dużym stołem zazwyczaj montuje się jedną lub kilka lamp. – O wysokości ich zamontowania decydują panujące w domu zwyczaje. Jeśli często wznosi się toasty, to zbyt nisko zawieszone oprawy zasłonią biesiadników. Jeśli mieszkańcy lubią romantyczne posiłki przy świecach – lampy również nie mogą być usytuowane nisko – wskazuje na detale architekt Tomasz Jasiński. W salonach podobne oświetlenie stosuje się nad stołami kawowymi czy miejscami do czytania. Punkty świetlne rozlokowane na suficie mogą emitować tak wąski snop światła, że pojedynczo mogą oświetlać np. wybrane miejsca na kanapie, w których możemy czytać książki. w efekcie mogą się tworzyć efektowne snopy światła, pełniące również rolę plastyczną
Własny Dom 7/2014
s092-101_WD7_14_arch.indd 96
14-06-16 10:11
instalacje ARCHITEKTURA
Jego funkcja praktyczna, rozumiana jako ułatwienie w przemieszczaniu się czy też ułatwieniu pracy, jest bardzo ograniczona. Służy przede wszystkim wyeksponowaniu tych fragmentów i detali wnętrza, które są ładne, na które chcemy zwrócić uwagę, lub stworzeniu w pomieszczeniu odpowiedniego nastroju. – W moich projektach czasem wykorzystuję sufit podwieszany, kończący się tuż przed oknami. W efekcie powstaje wnęka, w której można skutecznie ukryć oświetlenie kierujące światło z góry w kierunku zmarszczonych zasłon, tworząc na ich powierzchni efektowną poświatę – tłumaczy jeden ze swoich pomysłów architekt Tomasz Jasiński. Tego typu oświetlenie pozwala świetnie wydobyć barwę, strukturę powierzchni i kształt oświetlanego przedmiotu. Znakomicie nadaje się do wyeksponowania pamiątek, wnęk czy półek.
fot. T. Augustyn
Oświetlenie dekoracyjne
W HOLU umieszczono kilka punktów świetlnych kierujących światło na kamienne okładziny ścian. Temu oświetleniu towarzyszy równocześnie oświetlenie miejscowe (stopnie schodów) i ogólne. Mimo jasności udało się za pomocą dekoracyjnej funkcji oświetlenia wyeksponować kamień
PodŚwieTlony drewniany STROP – światło pada na drewnianą konstrukcję, jeszcze bardziej ją ocieplając. dzięki temu nie tylko wyeksponowana zostaje konstrukcja nad głowami domowników, ale też uzyskuje się efekt optycznego podwyższenia pomieszczeń
fot. T. Augustyn
fot. Tadeks Fertig Haus
Kuchnia – dekoracyjne oświetlenie wnęki oraz okapu. oświetlenie umieszczono również w szafie kuchennej
7/2014 Własny Dom
s092-101_WD7_14_arch.indd 97
97
14-06-16 10:12
ARCHITEKTURA instalacje
Kreatywnych sposobów na na oświetlenie wnętrz jest wiele. Na pierwszej wizualizacji zostały podświetlone schody na otwartej przestrzeni. W poręczy została zamontowana taśma LED, ukryta za eleganckim mlecznym plastikiem. W efekcie nie widać poszczególnych punktów diod – całe światło się rozmywa, tworząc na szklanej balustradzie gradient, czyli płynne przejście tonalne między światłem a cieniem. Nad schodami zawieszone subtelne oświetlenie, nie psujące efektu dostarczanego przez oświetloną poręcz. Na drugiej wizualizacji uzyskano efekt portalowy. Niebieska ściana, wykończona zacieranym pacą tynkiem o różnej, chropowatej strukturze w kolorze niebieskim. Pod obramowaniem z płyt regipsowych ukryto oświetlenie dające poświatę w kształcie litery U. W ten sposób w tym minimalistycznym wnętrzu stworzono efektowną ozdobę. Na trzeciej wizualizacji nad umywalkami umieszczono dwa sporej wielkości lampy. Zamierzenie było następujące: ocalić płaszczyznę szyby od wszelkich podziałów, nawet 3 od umieszczenia w w niej kinkietu, tak aby była to jednorodna ściana od sufitu po podłogę. Klosze odbijają się w niej i odnosi się wrażenie, że jest ich cztery. Na czwartej wizualizacji w holu o silnym charakterze korytarzowym blisko sufitu umieszczono półkę, za którą schowana jest rura gazowa (nie może być całkowicie zabudowana zgodnie z przepisami). Oświetlenie powtarza rytm, bieg korytarza z zakrętem pod kątem 90 st., jeszcze bardziej geometryzując to pomieszczenie.
WYBIERASZ OŚWIETLENIE? Własny Dom 7/2014
98
s092-101_WD7_14_arch.indd 98
2
4
fot. T. Jasiński
DOBRY PRZYKŁAD
W poręczy, za ściankami i przed lustrem
1
katalog.wlasnydom.pl
14-06-16 13:39
mowego wszystkie światła zostają wyłączone, co zapobiega marnotrawieniu energii. Takie rozwiązanie eliminuje dodatkowo konieczność pamiętania, czy światło zostało zgaszone we wszystkich pomieszczeniach. Zautomatyzowanym oświetleniem można również sterować na odległość, używając do tego na przykład smartfona. Dar Darmowa aplikacja MobileKPD-2, dedykowana dla systemów Android i iOS, przeznaczona jest przede wszystkim do zdalnej obsługi systemu alarmowego INTEGRA. Aplikację tę można jednak wykorzystać także do sterowania systemami automatyki realizowanymi za pomocą tej centrali – w tym także oświetleniem. Dzięki mobilnemu dostępowi do internetu poprzez telefon komórkowy takie sterowanie możliwe jest praktycznie z każdego miejsca na świecie. Oświetlenie w domu pełni jednak nie tylko funkcję użytkową. Właściwie dopasowane, dostosowuje się do nastroju domowników i ich gości. W przypadku instalacji z wieloma punktami świetlnymi warto pokusić się o wykorzystanie mechanizmu scen świetlnych. Taką funkcjonalność oferuje manipulator dotykowy INT-TSI, nieodzowny przy wykorzystywaniu bardziej złożonych funkcji automatyki domowej. Z jego pomocą można stworzyć szereg dowolnych kombinacji różnych źródeł światła, przywoływany za pomocą pojedynczego polecenia. Wykorzystując moduły ściemniaczy KNX, możliwe jest nie tylko włączanie i wyłączanie poszczególnych lamp, ale też ustawienie natężenia oświetlenia. W ten sposób łatwo uzyskać nastrój dopasowany do potrzeb chwili – inny do oglądania filmów, inny na wieczorne przyjęcie z przyjaciółmi, a jeszcze inny do czytania książek czy czasopism.
Inteligentne sterowanie oświetleniem jest jedną z najczęściej wykorzystywanych funkcji w instalacjach automatyki domowej. Wynika to przede wszystkim z tego, jak ważne jest światło w codziennym życiu. Zapewnia ono komfort i bezpieczeństwo, ale także może wpływać na nastroje domowników. Wykorzystując możliwości nowoczesnych, zaawansowanych central alarmowych, takich jak centrale INTEGRA oraz INTEGRA Plus, zrealizować można system inteligentnego sterowania oświetleniem w domu i wokół niego. W ten sposób jeden system zadba nie tylko o poczucie bezpieczeństwa domowników, ale również zapewni im dodatkowo wygodę oraz realne oszczędności. Inteligentnie sterowane oświetlenie powinno być idealnie dopasowane do indywidualnych potrzeb domowników. Przykładowo, oświetlenie klatki schodowej i ciągów komunikacyjnych w domu może włączać się samoczynnie po wykryciu ruchu przez czujkę, która w trakcie nieobecności domowników odpowiada za funkcje alarmowe. Włączanie oświetlenia może być uzależnione od pory dnia, dzięki czemu uniknąć można niepotrzebnego zużycia energii, jeżeli oświetlenie naturalne jest wystarczające. Dzięki temu prostemu rozwiązaniu można uniknąć konieczności poszukiwania włącznika światła, co jest szczególnie przydatne w sytuacji, gdy ręce mamy zajęte np. siatkami z zakupami. Inną przydatną funkcją oferowaną przez inteligentny system sterowania oświetleniem jest wyłączenie wszystkich punktów świetlnych w momencie opuszczenia domu przez jego mieszkańców. Z chwilą załączenia czuwania systemu alar-
22 7 17
10
10
14
11 19
7 17
10
7 17
10 19
19
22
7 17 5 2 11 19
16 19
9 6
19 3
9 19
7 17 14
9
1
19
10
11
12
10 19 19
8
15
19
9
7
20
4
14 13
15 19 9 18 12
19
10 17 7
11 7 17
19 5
7 17
8
7 17
7 17
19
19
REKLAMA
21
Alarm 1 INT-TSI (graficzny manipulator dotykowy) 2 INT-TSG (mały graficzny manipulator dotykowy) 3 INT-KLF (manipulator LCD) 4 INTEGRA 128 (centrala alarmowa) 5 SP-4004 (sygnalizator zewnętrzny) 6 SPW-100 (sygnalizator wewnętrzny)
satel_TS_WD7_14_nowy tekst.indd 99
21
7 S-4 (czujka magnetyczna) 8 GREY (dualna czujka ruchu) 9 AQUA Luna (czujka ruchu z dodatkową funkcją oświetlenia) 10 GRAPHITE (czujka ruchu) 11 FD-1 (czujka zalania) 12 DG-1 CO (czujka gazu – tlenek węgla) 13 TSD-1 (czujka dymu i ciepła) 14 DG-1 TCM (czujka gazów usypiających)
15 DG-1 ME (czujka gazu – metan) 16 ACTIVA (bariera podczerwieni) Automatyka 17 rolety 18 ogrzewanie i klimatyzacja 19 oświetlenie zewn. i wewn. 20 wentylacja 21 zraszacze 22 bramy
Podczas dłuższej nieobecności – w trakcie urlopu lub delegacji – inteligentny system potrafi symulować obecność domowników, co może zniechęcić potencjalnego włamywacza. Istnieje możliwość sterowania światłem automatycznie: zgodnie z zaprogramowanymi schematami czasowymi lub w reakcji na określone zdarzenia (na przykład w połączeniu z czujnikiem zmierzchowym). System sterowania oświetleniem może też obejmować punkty świetlne wokół domu. Oprócz kwestii estetycznych, mogą one być bardzo ważne z punktu widzenia bezpieczeństwa domowników. W połączeniu z zewnętrznymi czujkami obwodowymi systemu alarmowego, możliwe jest włączanie oświetlenia w przypadku wykrycia ruchu w bezpośrednim sąsiedztwie domu. Takie doświetlenie utrudnia pracę włamywaczom, szukającym sposobności dokonania włamania. Skuteczne oświetlenie zewnętrzne ułatwia też obserwację domu za pomocą systemu kamer, co dodatkowo zwiększa poczucie bezpieczeństwa domowników. Oświetlenie wokół domu to także światło przy ciągach komunikacyjnych – ścieżkach i podjazdach. Łącząc funkcje sterowania, łatwo jednym pilotem otwierać bramę wjazdową i garażową, włączając jednocześnie doświetlenie podjazdu, co ułatwić może manewrowanie. Podobnie włączanie oświetlenia przy ścieżkach tworzy wyjątkowy, przyjazny efekt, zapraszający wyczekiwanych gości. Zaproponowane rozwiązania to tylko przykłady możliwości oferowanych przez nowoczesne centrale alarmowe. Inteligentny dom to dużo więcej niż tylko poczucie bezpieczeństwa i komfort wygodnego sterowania oświetleniem. Wykorzystanie jego atutów do optymalnego sterowania ogrzewaniem, klimatyzacją czy wentylacją może znacząco ograniczyć koszty energii zużywanej na utrzymanie odpowiedniej temperatury i atmosfery w domu. Uzupełnienie systemu o sterowanie roletami wpływa na poprawę komfortu życia, a dzięki automatyzacji podlewania zieleni powrót z letniego urlopu kojarzyć się będzie z bujną zielenią witającą w progu domowników. Zapraszamy na stronę www.mieszkaj-bezpiecznie.pl, na której znaleźć można jeszcze więcej ciekawych zastosowań zaawansowanych systemów alarmowych rozbudowanych o automatykę domową.
14-06-16 10:17
ARCHITEKTURA instalacje
Światło w domu inteligentnym sterowanie oświetleniem możliwe jest dziś za pomocą smartfona czy tabletu z jakiegokolwiek miejsca na ziemi – pod warunkiem, że znajdujemy się w zasięgu sieci Gsm fot. Eaton
Współczesne instalacje inteligentne dają dodatkowe możliwości korzystania z oświetlenia. – Aby wykorzystać ich możliwości, oświetlenie powinno być bezwzględnie dobrze zaprojektowane przez architekta. Nie liczmy na to, że po ułożeniu sieci i rozmieszczeniu punktów świetlnych sami, za pomocą rozjaśniania czy ściemniania, poradzimy sobie z tym – tłumaczy architekt Tomasz Jasiński. – Dzisiejsze systemy inteligentne są tak elastyczne, że ja w ogóle nie skupiam się na tym, w jaki system inwestor wyposaży dom. Nie muszę analizować możliwości systemu – jest odwrotnie. To monter musi analizować mój projekt. I nie ma żadnych obaw, że nie będzie można zrealizować założeń projektowych. Może to być trochę niepokojące dla inwestora, który jest przede wszystkim podekscytowany samym wyborem konkretnego systemu, ale o jakości oświetlenia decyduje jego architekt, a nie taki czy inny system. Coraz częściej montowane są systemu oparte na łączności radiowej, a nie kablowej. Ułatwia to sprawę przede wszystkim w przypadku modernizowanych czy remontowanych domów – zmniejsza się bowiem zakres prac budowlanych.
NASZ EKSPERT agnieszka pitrus Satel
Funkcje instalacji inteligentnej Inteligentnie sterowane oświetlenie powinno być idealnie dopasowane do indywidualnych potrzeb domowników. Przykładowo, oświetlenie klatki schodowej i ciągów komunikacyjnych w domu może włączać się samoczynnie po wykryciu ruchu przez czujkę, która w trakcie nieobecności domowników odpowiada za funkcje alarmowe. Włączanie oświetlenia w poszczególnych pomieszczeniach może być też uzależnione od pory dnia, dzięki czemu unikniemy niepotrzebnego zużycia energii, jeżeli oświetlenie naturalne jest wystarczające. Co więcej, gdy jesteśmy na urlopie lub w delegacji, inteligentny system może symulować obecność domowników, zniechęcając tym samym potencjalnego włamywacza. W przypadku instalacji z wieloma punktami świetlnymi warto też pokusić się o wykorzystanie mechanizmu scen świetlnych, który umożliwia stworzenie szeregu dowolnych kombinacji różnych źródeł światła, uruchamianych za pomocą pojedynczego polecenia.
NA ZAKUPY!
lampy CaravaGGio wykonane są z lekkiej i cienkiej stali malowanej z zewnątrz błyszczącym lakierem w kolorze czarnym lub białym. Daje skoncentrowane światło wydobywające się również delikatnie górą klosza. Cechą charakterystyczną jest również czerwony lub szary kabel, na którym wisi lampa. KOSZT! Cena brutto 560,75 zł www.atakdesign.pl
100
lampa Calabash firmy liGhtyears organiczna rganiczna forma oraz błyszczące wykończenie klosza sprawia, że lampa staje się aktywnym uczestnikiem codziennego życia czy w biurze, domu, restauracji. Dostępna w trzech wielkościach klosza oraz ciekawej gamy kolorystycznej. KOSZT! Cena brutto 934,19 zł www.atakdesign.pl
int-tsi manipulator Dotykowy firmy satel za jego o pomocą można nie tylko włączać i wyłączać czuwanie, ale również podnosić i opuszczać rolety, sterować oświetleniem wewnętrznym i zewnętrznym, ogrzewaniem, bramą wjazdową i garażową czy nawet podlewaniem zieleni. KOSZT! Cena netto: 1100 zł www.satel.pl
Własny Dom 7/2014
s092-101_WD7_14_arch.indd 100
14-06-16 13:39
instalacje ARCHITEKTURA
W wewnętrzną ścianę tej łazienki wbudowano dwa okna, wypełnione luksferami. Przenika przez nie łagodne, mleczne światło, podkreślające czarne połączenia szklanych pustaków. Nie pełni ono funkcji oświetlenia ogólnego czy miejscowego na schodach łączących parter z piętrem w tym domu. Nie może bowiem zapewnić bezpiecznego oświetlenia tej części domu. Poza tym światło włączane jest tylko wtedy, gdy ktoś przebywa w łazience. Jest przykładem bardzo pomysłowego wykorzystania światła dekoracyjnego, pojawiającego się od czasu do czasu na klatce schodowej i czyniącego z niej bardzo eleganckie pomieszczenie. Wystarczy sobie wyobrazić tę ścianę całkowicie zabudowaną, by uzmysłowić sobie, ile dzięki temu pomysłowi zyskuje ta część domu. n
LUKSFERY to nie tylko coraz modniejsza forma zabudowywania i dzielenia pomieszczeń, ale również efektowny sposób na dystrybuowanie światła i uzyskiwanie zaskakujących efektów
REKLAMA
fot. T. Augustyn
DOBRY PRZYKŁAD
Doświetlenie przez luksfery
7/2014 Własny Dom
s092-101_WD7_14_arch.indd 101
101
14-06-16 10:22
WOKÓŁ DOMU tarasy
DREWNIANE TARASY
komfortowe i piękne
Drewno to atrakcyjna alternatywa dla płytek ceramicznych czy betonu – jest odporne na nagrzewanie i cieplejsze. Prezentuje się klasycznie oraz ponadczasowo, a przy dostępnych metodach pielęgnacji i konserwacji nie ustępuje trwałością innym materiałom
102
fot. Deck Dry
Tekst: Iwona Bortniczuk, Dorota Krupińska
Własny Dom 7/2014
s102-107_WD7_14_wokol_domu_tarasy.indd 102
14-06-16 10:28
tarasy WOKÓŁ DOMU
B
Konstrukcja i ulokowanie tarasu
ez wątpienia są to dwa najważniejsze elementy, dzięki którym wykorzystamy możliwości drzemiące w naszym tarasie i będziemy mogli się nim cieszyć przez długie lata.
Taras będzie tworzył jedność z bryłą budynku tylko wtedy, gdy dopasujemy go do projektu domu. Wykorzystajmy możliwość zlokalizowania tarasu przy południowej lub zachodniej fasadzie – pozwoli to na maksymalne wykorzystanie promieni słonecznych. Jeszcze przed jego montażem warto pomyśleć o budowie daszku lub zamontowaniu zwijanej markizy oraz zadbać o to, by miejsce było zaciszne – chociażby poprzez zasadzenie drzew. Musimy również wziąć pod uwagę warunki fizyczne panujące w miejscu potencjalnego montażu – oprócz nasłonecznienia także wilgotność oraz obecność elementów ograniczających, jak np. sąsiedniego balkonu czy tarasu lub ukształtowanie terenu. Taras powinien poza tym stanowić kontynuację wnętrza domu i tworzyć dodatkową powierzchnię funkcjonalną, warto więc zaplanować go w sąsiedztwie salonu lub jadalni.
fot. S. Brzezowski
Funkcjonalna lokalizacja
Podczas ProjektoWania tarasu trzeba zwrócić szczególną uwagę, jak jest nasłonecznione miejsce, w którym będzie się znajdował i zadbać o to, aby był przedłużeniem wnętrza domu
Najprostsza konstrukcja tarasu to bruk drewniany lub tzw. płyty (większe elementy cięte w poprzek pnia) na podsypce z piasku. Konieczna jest podbudowa ze żwiru (15-25 cm), tak jak pod ścieżkę i krawężnik dookoła, żeby nawierzchnia była stabilna. Nie jest to jednak rozwiązanie trwałe ze względu na duży kontakt drewna z ziemią i wodą. Trwałość takiego tarasu to 10-15 lat. Stosunkowo łatwo ułożyć też rozbieralne (łączone na zatrzask) panele bezpośrednio na twardej, równej powierzchni z płyt chodnikowych, kostki brukowej lub betonu. Panele mają zwykle od spodu izolację z tworzywa sztucznego, chroniącą drewno przed zamakaniem. Można je zdemontować i przechowywać przez zimę w suchym pomieszczeniu, przedłużając w ten sposób trwałość drewna. Na tak
fot. Vidaron
Konstrukcja tarasu
NAJBARDZIEJ OKAZALE I ELEGANCKO prezentują się tarasy drewniane. Współcześnie na rynku dostępnych jest również wiele zamienników drewna, które wyglądają równie ładnie, są łatwe w montażu i bardzo trwałe
utwardzonej płycie można też mocować deski na legarach. Jeśli jednak od początku planujemy taras drewniany, zamiast betonowej płyty lepsze będą tańsze i zapewniające swobodny przepływ powietrza pod powierzchnią tarasu fundamenty punktowe (słupy).
WIĘCEJ INFORMACJI www.altax.pl www.vidaron.pl www.v33.pl www.drewnochron.pl www.sadolin.pl
www.tikkurila.pl www.prodeck.pl www.ekodrewno.pl www.drewnianetarasy.pl www.drewtar.com
7/2014 Własny Dom
s102-107_WD7_14_wokol_domu_tarasy.indd 103
103
14-06-16 10:28
WOKÓŁ DOMU tarasy
Wybieramy drewno na taras Budując taras, inwestorzy coraz częściej decydują się na drewno, które stanowi kuszącą alternatywę dla zimnej terakoty czy szarych betonowych płyt. Wybór dobrych jakościowo gatunków drewna i odpowiednich środków do impregnacji sprawia, że nie ustępuje ono trwałością innym materiałom.
Drewno egzotyczne Do wykończenia powierzchni tarasu warte polecenia są szczególnie deski z drewna egzotycznego. Niektóre gatunki są naturalnie zabezpieczone przed działaniem wilgoci oraz zmiennych temperatur za sprawą zawartych w nich olejów, żywic i garbników oraz związków o działaniu antybakteryjnym. Drewno tego typu charakteryzuje się o wiele większą twardością niż drewno rodzime, dzięki czemu nie jest tak podatne na ścieranie, uszkodzenia mechaniczne czy zarysowania. Te naturalne właściwości sprawiają, że wstępna impregnacja, tzn. obróbka zapobiegawcza, nie jest konieczna. Najpopularniejsze drewno egzotyczne to bangkirai, massaranduba i cumaru, a także teak i ipe (lapacho). Bangkirai to drewno o neutralnym, jasnobrązowym kolorze z białymi wtrąceniami w teksturze,
które wyróżnia się odpornością na działanie owadów oraz grzybów. Massaranduba ma podobne właściwości jak bangkirai, ale jeszcze większą wytrzymałość (zaliczana jest do najtrwalszych gatunków drewna na rynku). Występuje w ciepłym kolorze jasnobrązowym oraz ciemniejszych odcieniach czerwonobrązowego i ma subtelne usłojenie. Podobnie jak inne gatunki drewna, niezabezpieczone przed działaniem promieniowania UV, przebarwia się na szaro. Z kolei cumaru charakteryzuje się bardzo wysoką odpornością na działanie wilgoci oraz ścieranie i starzenie się. Odcień wystawionych na słońce desek pogłębia się z brązowego do mahoniowego.
Drewno krajowe Nie ma tak wysokiej odporności na działanie wilgoci oraz takiej wytrzymałości mechanicznej, jak gatunki egzotyczne. Za przykład służyć może dobrze nam znane drewno sosnowe i świerkowe – miękkie i o małej stabilności – które łatwo nasiąka, a wysychając, często odkształca się i pęka. Deski z mniej odpornych gatunków drewna należy więc zaimpregnować ciśnieniowo w zakładzie produkcyjnym, dzięki czemu
Niewątpliwą zaletą drewna egzotycznego jest jego kolor i wysoka odporność na wilgoć. Niektóre gatunki mogą mieć czerwone smugi, które ciemnieją pod wpływem promieni słonecznych
preparat ochronny wniknie głęboko w strukturę materiału i dobrze go zabezpieczy. Spośród rodzimych gatunków warto zdecydować się szczególnie na twarde drewno dębowe, które ma dobre parametry techniczne. Wyróżnić należy też termodrewno, czyli np. sosnę poddaną obróbce termicznej, zwiększającej odporność na rozwój grzybów i działanie wilgoci.
Deski kompozytowe Alternatywą dla drewna są deski kompozytowe, tzn. imitacja drewna produkowana na bazie mączki drzewnej i PVC. Zachowują one naturalny wygląd przy większej odporności na działanie promieniowania słonecznego oraz wilgoci. Ponadto nie wymagają czasochłonnego montażu i układania dodatkowej izolacji. Łatwo dają się obrabiać nawet amatorskimi, ręcznymi narzędziami do drewna. Do ich wad należy jednak niska odporność na uszkodzenia mechaniczne i ścieranie. Trwałość tarasów kompozytowych szacuje się na 20-25 lat (gwarancja na materiał obejmuje zwykle 5 lat). Tarasy tego typu są praktycznie bezobsługowe. Nie wymagają impregnowania, olejowania czy wygładzania powierzchni. Na rynku dostępny jest również betonowy parkiet ogrodowy, który wizualnie doskonale imituje drewno. Jego jedynym minusem jest jednak to, że w słoneczne dni o wiele szybciej się nagrzewa.
104
fot. DLH
fot. DLH
Deski kompozytowe to zNakomite rozwiązanie dla osób, które nie są przekonane do drewna – ich faktura i barwa z powodzeniem może je imitować
Własny Dom 7/2014
s102-107_WD7_14_wokol_domu_tarasy.indd 104
14-06-16 10:29
Konserwacja drewna Aby drewno na tarasie było trwałe i ładnie wyglądało, należy poświęcić trochę czasu na jego czyszczenie i konserwację.
Czyszczenie Wystarczy do tego miotła z dłuższym, sztywnym włosem. Kurz i zabrudzenia trzeba usunąć przed każdym olejowaniem lub impregnowaniem. W wypadku bardzo twardego drewna egzotycznego nie zaleca się stosowania myjek ciśnieniowych, które mogą naruszyć jego strukturę.
Cyklinowanie Zalecane jest w okresie od 5 do 15 miesięcy od położenia tarasu dla desek gładkich i płasko ryflowanych. Wykonuje się je w celu wyrównania ich powierzchni. Cyklinowanie może też służyć do pozbycia się patyny i uzyskania świeżej barwy drewna. Do usuwania patyny można wykorzystać również specjalne preparaty chemiczne.
Impregnowanie Zalecane do zabezpieczenia drewna miękkiego. Impregnaty, produkowane na bazie oleju, mogą być bezbarwne lub nadające drewnu kolor. Zwykle deski tarasowe gruntuje się bezbarwnym preparatem, a następnie pokrywa jedną lub dwiema warstwami impregnatu barwiącego. W zależności od warunków atmosferycznych i jakości impregnatu, zabieg trzeba powtarzać co 3-5 lat.
STEROWNIKI mogą dawać możliwość ustawienia nawadniania sezonowego, przerwy w nawadnianiu, ominięcia czujnika deszczu oraz ręcznego uruchomienia jednej oraz wszystkich sekcji
s102-107_WD7_14_wokol_domu_tarasy.indd 105
REKLAMA
fot. Deceuninck
Każdy, Kto posiada taras, musi pamiętać o jego konserwacji – dzięki temu deski będą się dobrze prezentowały przez długie lata
14-06-16 10:29
WOKÓŁ DOMU tarasy
Olejowanie Jest to sposób konserwacji twardego drewna litego, polegający na pokryciu górnej powierzchni desek (pędzlem, szmatką lub gąbką) niewielką ilością oleju lnianego lub tekowego. Olej wnika w głąb drewna, solidnie je impregnując. Wypełnia ewentualne mikropęknięcia i zapobiega zaleganiu wilgoci. Olej zawiera też substancje przeciwgrzybiczne, które uniemożliwiają
rozwój grzybów w szczelinach, pęknięciach i na powierzchni desek. Olej nanosimy na surową, oczyszczoną powierzchnię lub powierzchnię już wcześniej w ten sposób zabezpieczaną. Nakładajmy go za pomocą bawełnianej szmatki, tamponu lub mopa, wcierając równomiernie wzdłuż słojów. Nadmiar oleju zbieramy zaś czystą szmatką, a powierzchnię pozostawiamy do wyschnięcia na dobę.
Olejowana powierzchnia jest łatwiejsza do utrzymania w czystości, zachowuje naturalny kolor i opóźnia proces patynowania drewna. Zabieg ten wykonuje się raz w roku (przez pierwsze dwa lata dwukrotnie: wiosną i latem), gdy deski są suche (po deszczu trzeba odczekać kilka dni) i czyste (najlepiej wyszorowane szczotką, ewentualnie wiórkami stalowymi lub papierem ściernym).
Układamy taras na gruncie W przypadku większości tarasów drewnianych wysokość całej konstrukcji wynosi najczęściej około 15 cm. Tarasy montowane na wylewce betonowej są jednak trochę wyższe. Wyznacznikiem wysokości tarasu powinna być przede wszystkim wysokość zamontowania drzwi balkonowych. Należy zachować ok. 3 cm odstępu między progiem a wierzchnią warstwą tarasu.
fot. Deceuenick
Przygotowanie podłoża
TARAS DOBRZE ZAMONTOWANY nie będzie gnił i posłuży domownikom przez kilkanaście lat
Przed budową tarasu podłoże należy odpowiednio wypoziomować, zagęścić, utwardzić i ubić – zupełnie jak w przypadku układania kostki brukowej. Aby podłoże było przepuszczalne, wykonuje się kilkunastocentymetrową warstwę piasku, na której układa się 25 cm
warstwę żwiru. Następnie ziemię przykrywa się warstwą włókniny, która zapobiega wyrastaniu roślin pomiędzy deskami tarasowymi.
Konstrukcja Deski tarasowe podtrzymywane są przez drewniane legary rozstawione w odstępach 4060 cm. Wymiar przekroju legara wyznacza jego rozstaw. Im większy wymiar legara, tym większy powinien być rozstaw. Wybór wielkości legarów uzależniony jest od wielkości tarasu – większy wymaga solidniejszej konstrukcji. Jeszcze przed ułożeniem legarów musimy zadecydować, w jaki sposób będziemy układać deski tarasowe – równolegle, prostopadle czy pod kątem do budynku. Na tej podstawie rysujemy schemat rozłożenia legarów.
NA ZAKUPY!
ALTAX OLEJ DO MEBLI OGRODOWYCH Z APLIKATOREM Trwale chroni przed promieniami UV, zabezpiecza przed wpływem czynników atmosferycznych. Produkt szybkoschnący nie łuszczy się i podkreśla rysunek drewna
TIKKURILA VALTTI COLOR AQUA Półprzezroczysty środek na naturalnym oleju, zabezpiecza drewno przed wpływem wilgoci i warunków atmosferycznych, a dodatek hydrofobowy zwiększa odporność na wypłukiwanie przez deszcz
VIDARON IMPREGNAT OCHRONNODEKORACYJNY Nowoczesny impregnat przeznaczony do zabezpieczania surowego drewna i materiałów drewnopochodnych, chroni przed grzybami, sinizną i owadami
KOSZT! Cena netto: 39,4 zł/750 ml www.altax.pl
KOSZT! Cena netto: 35 zł/900 ml www.tikkurila.pl
KOSZT! Cena netto: 18,2 zł/700 ml www.vidaron.pl
106
Własny Dom 7/2014
s102-107_WD7_14_wokol_domu_tarasy.indd 106
14-06-16 10:30
Bez wylewki betonowej Legary możemy przymocować za pomocą kotew wbijanych w ziemię (w przypadku nowo wybudowanych budynków zabetonujmy kotwy, ponieważ grunt ma tendencję do opadania), a następnie zaizolować, aby uniemożliwić im bezpośredni kontakt z ziemią. Deski tarasowe nie powinny bezpośrednio dotykać legarów – aby tego uniknąć, można zastosować dystansowniki ze stali nierdzewnej. Deski mocuje się do konstrukcji za pomocą dwóch śrub ze stali nierdzewnej o długości 2,5 raza większej niż grubość deski. Odstępy między deskami powinny wynosić ok. 1 cm, ponieważ mogą się one kurczyć lub rozszerzać pod wypływem działania czynników atmosferycznych.
Na betonowym podkładzie Możliwe jest również posadowienie tarasu na płytkach lub zaizolowanej od gruntu wylewce betonowej. W tym przypadku najpierw instaluje się kątowniki, do których później należy zamocować legary. Niezależnie jednak od tego, na który rodzaj konstrukcji się zdecydujemy, wzdłuż ściany budynku, do której będzie przylegał taras, powinniśmy ułożyć hydroizolację (folia, emulsja izolacyjna lub pas z płyt XPS).
Taras na betonowych słupach Alternatywną metodą budowy tarasu drewnianego jest posadowienie jego konstrukcji na betonowych stopach. Prace rozpoczynamy od przygotowania podłoża i wykopania dołków o głębokości ok. 0,5 m (mogą to być kwadratowe wgłębienia o boku 30 cm) w odstępach co 1,5 m. W następnej kolejności dołki należy zalać betonem do poziomu terenu, a gdy beton stwardnieje, montuje się na nim deskowanie lub pustaki betonowe, które umożliwią wykonanie nadziemnej części słupków. W osi słupków podczas betonowania umieszcza się metalowe kotwy, do których następnie mocuje się legary. słupy betonowe
s102-107_WD7_14_wokol_domu_tarasy.indd 107
REKLAMA
ROZSTAW LEGARÓW jest uzależniony od ich przekroju. Do słupów mocowane są główne legary i kontrlegary tworzące ruszt, do którego następnie przykręca się deski tarasowe
rys. A. Czerwonka
ruszt drewniany
14-06-16 10:30
RAPORT Z RYNKU izolacje
wyjaśnienie najważniejszych parametrów: • współczynnik przenikania ciepła lambda • wykończenie boków • zastosowanie • wymiary • grubość prezentacja produktów: • z wełny mineralnej • ze styropianu • z pianki polistyrenowej • z pianki poliuretanowej
16
PRO
para DUK met T ry i ÓW cen y
IZOLACJE TERMICZNE
fot. Austrotherm
RAPORT Z RYNKU
Tekst: arch. Barbara Trznadel-Kluz, Mateusz Kozłowicz Opracowanie prezentacji produktów na podstawie danych od firm: Mateusz Kozłowicz
fot. Rockwool
N
108
a rynku dostępnych jest wiele materiałów termoizolacyjnych. Charakteryzują się one różnymi parametrami i przeznaczone są do izolacji innych powierzchni – ścian, stropów, podłóg, dachów, poddaszy, ścian piwnic, a nawet tarasów, dachów zielonych i suszarni.
Czym ocieplić ściany zewnętrzne? Największą popularnością wśród inwestorów cieszą się styropian, wełna mineralna i pianka poliuretanowa. Ich cena zależy od przeznaczenia i właściwości cieplnych danego produktu.
7/2014 Własny Dom 9/2013
s108-111_WD7_14_raport_izolacje.indd 108
14-06-16 10:31
izolacje RAPORT Z RYNKU
w STYROPIAN Nazywany też polistyrenem ekspandowanym. Jest to najlżejszy i najtańszy materiał ociepleniowy. Do ocieplania elewacji wskazane są styropianowe płyty frezowane, które ułatwiają łączenie na zakładkę i zabezpieczają przed powstaniem mostków termicznych (styk pomiędzy sąsiadującymi arkuszami jest ocieplony w sposób ciągły, bez przerw). Po przymocowaniu do ściany zewnętrznej, płyty należy niezwłocznie przykryć warstwą zbrojącą i tynkiem w celu ochrony styropianu przed bezpośrednim oddziaływaniem warunków atmosferycznych. Promieniowanie UV destrukcyjnie wpływa bowiem na powierzchnię tego materiału. W przypadku długotrwałej ekspozycji na słońce, wierzchnia warstwa płyt pokrywa się żółtawym nalotem. Przed wykonaniem warstwy zbrojącej nalot ten należy usunąć za pomocą drobnego papieru ściernego i oczyścić płyty, tak by nie było na ich powierzchni luźnych cząstek, osłabiających przyczepność kleju do styropianu. Cokoły stykające się z gruntem mogą być pokryte twardszym styrodurem, czyli polistyrenem ekstrudowanym. w Wełna mineralna Do zalet tego materiału należy zaliczyć całkowitą niepalność, paroprzepuszczalność, która umożliwia swobodne wydostawanie się pary wodnej ze ścian na zewnątrz budynku, oraz istotnie lepszą od styropianu izolacyjność akustyczną. Wełna mineralna jest na ogół produktem trochę droższym niż styropian. Polecana jest szczególnie do miejsc o dużym natężeniu ruchu ulicznego i na ściany ogniowe (ale już nie na mury narażone na wilgoć). Do wyboru są elastyczne płyty z twardej wełny o zaburzonym układzie włókien (polecane zwłaszcza do ociepleń istniejących budynków) lub z tańszej wełny lamelowej o włóknach prostopadłych do powierzchni płyt (polecane do izolacji nowych domów). Płyty lamelowe łatwiej jest montować, ponieważ są mniejsze, lżejsze i lepiej przylegają do ścian. Można też kupić płyty dwuwarstwowe o górnej powierzchni twardej oraz wytrzymałej na odkształcenia, a spodniej bardziej miękkiej i dobrze przylegającej do ściany.
Wyjaśnienie parametróW opisanych W prezentacjach proDuktóW w Rodzaj – materiały produkowane są w postaci mat, płyt, pianki, elementów warstwowych (sandwich) lub materiału sypkiego. Najbardziej popularne to wełna mineralna i styropian. w Zastosowanie – materiałami izolacyjnymi ocieplamy cały dom – fundamenty, ściany i dach – a także wygłuszamy dach, stropy i ścianki działowe. Systemy ociepleń to firmowe zestawy wszystkich elementów potrzebnych do ocieplenia i wykończenia ścian zewnętrznych. w materiał – najczęściej stosowanymi są styropian (polistyren spieniony, w skrócie EPS) i wełna mineralna (skalna lub szklana), ale coraz częściej stosowane są też poliuretan twardy, pianka poliuretanowa, polistyren (zwany też styrodurem, w skrócie XPS) perlit, korek, a także keramzyt. System ociepleń może składać się z warstwy termoizolacyjnej oraz z warstwy zbrojenia, kleju, wyprawy tynkarskiej i ew. farby fasadowej (oraz elementów uzupełniających). w Wykończenie boków – dotyczy płyt izolacyjnych stykających się bokami.
w Wymiary – są różne dla różnych produktów i w ramach jednego typu materiału. Dzięki temu można dopasować izolację np. do rozstawu krokwi lub słupków w szkieletowej ścianie działowej. Niektóre materiały są bezwymiarowe – działają na zasadzie wypełnienia przestrzeni powietrznej (pianki, perlit). w Współczynnik przenikania ciepła lambda – określa izolacyjność cieplną materiału i dotyczy konkretnej odmiany styropianu, wełny czy poliuretanu. Im lambda mniejsza, tym lepsze właściwości cieplne ma materiał. w ognioodporność – obejmuje dwie klasyfikacje: tzw. palność materiału oraz stopień rozprzestrzeniania ognia. Klasy są od A do F, gdzie A oznacza materiał niepalny (lub trudnozapalny), a F – najszybciej zapalający się i najłatwiej rozprzestrzeniający ogień. w Cechy szczególne – kategoria obejmuje te cechy, które nie tylko charakteryzują dany produkt, ale powodują również, że wyróżnia się on na rynku wśród innych podobnych.
prezentacje 16 produktów w pianka polistyrenoWa i poliuretanoWa Płyty z pianki polistyrenowej nie niszczeją i nie tracą właściwości podczas kontaktu z wodą – są nienasiąkliwe. Cechuje je ponadto mrozoodporność. Płyty polistyrenowe nadają się do izolacji wnętrz pomieszczeń, poddaszy i części podziemnych budynków. Jeżeli zostały wykorzystane na ścianach zewnętrznych, to później pokrywa się je elewacją z sidingu, czyli paneli wykonanych z tworzyw sztucznych, które są obecnie najbardziej popularne. Płyty z pianki poliuretanowej z kolei są nienasiąkliwe, mrozoodporne, trwałe i odporne na butwienie. Ich niewątpliwą zaletą jest odporność na uszkodzenia mechaniczne i choć są twarde, dają się stosunkowo łatwo obrabiać. Za doskonałą jakość trzeba jednak zapłacić – ich cena przewyższa na ogół cenę styropianu czy wełny mineralnej.
Podajemy orientacyjne ceny netto. Produkty uszeregowane od najtańszych do najdroższych.
7/2014 Własny Dom
s108-111_WD7_14_raport_izolacje.indd 109
109
14-06-16 10:31
1
RoCKWooL sUPERRoCK
2
aku-Płyta
Producent: ROCKWOOL Polska Rodzaj: płyty do izolacji termicznej i akustycznej Zastosowanie: ocieplenie stropodachów wentylowanych, poddaszy, stropów drewnianych, podłóg na legarach Materiał: skalna wełna mineralna Wymiary (dł. x szer.): 1000 x 565610 mm Grubość: 40-200 mm Lambda: 0,035 W/mK Ognioodporność: A1 wyrób Cechy szczególne: ogranicza przepływ dźwięku pomiędzy pomieszczeniami
Producent: Saint-Gobain Construction Products Polska – marka ISOVER Rodzaj: płyta do izolacji akustycznej Zastosowanie: izolacja akustyczna – ściany działowe Materiał: wełna mineralna szklana Wykończenie boków: gładkie Grubość: 50-150 mm Lambda: 0,037 W/mK Ognioodporność: A1 Cechy szczególne: współczynnik pochłaniania dźwięku aw=1,0 (najlepszy z możliwych)
CEna (netto, 1 m2): od 7,00 zł
CEna (netto, 1 m2): 8-22,6 zł
3
steinodur® Psn LD
4
Profit-mata
Producent: Steinbacher Izoterm Sp. z o. o. Rodzaj: płyta termoizolacyjno-drenażowa z twardej pianki polistyrenowej Zastosowanie: fundamenty, ściany piwnic, cokoły, dachy płaskie, podłogi Materiał: pianka polistyrenowa Wykończenie boków: system na zakład Wymiary (dł. x szer.): 1250 x 600 mm Grubość: 20-240 mm Lambda: 0,034 W/mK Ognioodporność: E Cechy szczególne: ochrona przed wilgocią, materiał samogasnący
Producent: Saint-Gobain Construction Products Polska – marka ISOVER Rodzaj: mata termoizolacyjna Zastosowanie: izolacja termiczna i akustyczna, ściany działowe, poddasza Materiał: wełna mineralna szklana Wykończenie boków: gładkie Grubość: 50-250 mm Lambda: 0,035 W/mK Ognioodporność: A1 Cechy szczególne: nie wymaga sznurkowania, wysokie właściwości termoizolacyjne
CEna (netto, 1 m2): 9-108 zł
CEna (netto, 1 m2): 9,5-44 zł
5
steinodur® Psn sD
6
RoCKWooL sTEPRoCK HD
Producent: Steinbacher Izoterm Sp. z o. o. Rodzaj: płyta termoizolacyjno-drenażowa z twardej pianki polistyrenowej Zastosowanie: fundamenty, ściany piwnic, podłogi, dachy płaskie Materiał: pianka polistyrenowa Wykończenie boków: system na zakład Wymiary (dł. x szer.): 1250 x 600 mm Grubość: 30-240 mm Lambda: 0,036 W/mK Ognioodporność: E Cechy szczególne: ochrona przed wilgocią, materiał samogasnący
Producent: ROCKWOOL Polska Rodzaj: płyty do izolacji termicznej w rozwiązaniach akustycznych podłóg pływających Zastosowanie: niepalne ocieplenie podłóg na gruncie Materiał: skalna wełna mineralna Wymiary (dł. x szer.): 1000 x 600 mm Grubość: 20-100 mm Lambda: 0,039 W/mK Ognioodporność: A1 wyrób Cechy szczególne: docieplenie podłóg i niwelowanie problemu hałasów powietrznych i uderzeniowych
CEna (netto, 1 m2): 11,4-91,2 zł
CEna (netto, 1 m2): od 12,6 zł
7
super-mata
8
mata izolacyjna URsa DF PLaTInUm
Producent: Saint-Gobain Construction Products Polska – marka ISOVER Rodzaj: mata termoizolacyjna Zastosowanie: izolacja termiczna i akustyczna – poddasza użytkowe i nieużytkowe Materiał: wełna mineralna szklana Wykończenie boków: gładkie Grubość: 50-230 mm Lambda: 0,033 W/mK Ognioodporność: A1 Cechy szczególne: nie wymaga sznurkowania
Producent: URSA Polska sp. z o.o. Rodzaj: rolka termoizolacyjna Zastosowanie: izolacja termiczna dachu, poddasza nieużytkowego i stropu Materiał: wełna mineralna szklana Wykończenie boków: gładkie Wymiary (dł. x szer.): 1250 x 11000 mm (dla grubości 50 mm) Grubość: 50-150 mm Lambda: 0,032 W/mK Ognioodporność: A1 Cechy szczególne: najlepsza wartość współczynnika przewodzenia ciepła na polskim rynku w sprzedaży regularnej
CEna (netto, 1 m2): 12,9-56,7 zł
CEna (netto, 1 m2): 14-40 zł
110
Własny Dom 7/2014
s108-111_WD7_14_raport_izolacje.indd 110
14-06-16 10:32
9
RoCKWooL ToPRoCK sUPER
Producent: ROCKWOOL Polska Rodzaj: płyty do izolacji termicznej Zastosowanie: ocieplenie stropów belkowych i sufitów podwieszanych Materiał: skalna wełna mineralna Wymiary (dł. x szer.): 2500-5000 x 1000 mm Grubość: 100-200 mm Lambda: 0,035 W/mK Ognioodporność: A1 wyrób Cechy szczególne: dobre właściwości paroprzepuszczalne, niski współczynnik przewodzenia ciepła
CEna (netto, 1 m2): od 14,6 zł
11
mata izolacyjna PURE 35 Rn FIT
Producent: URSA Polska sp. z o.o. Rodzaj: rolka termoizolacyjna Zastosowanie: izolacja dachu skośnego, poddaszy nieużytkowych i stropów Materiał: wełna mineralna szklana Wykończenie boków: gładkie Wymiary (dł. x szer.): 1200 x 5600 mm (dla grubości 100 mm) Grubość: 100-160 mm Lambda: 0,035 W/mK Ognioodporność: A1 Cechy szczególne: nie podrażnia skóry, mało pyli, poprawia jakość powietrza w pomieszczeniu, przyjemna w dotyku
CEna (netto, 1 m2): 22-35 zł
13
IsoVER multimax 30
Producent: Saint-Gobain Construction Products Polska – marka ISOVER Rodzaj: płyta termoizolacyjna Zastosowanie: izolacja termiczna – fasady wentylowane, dachy, ściany Materiał: wełna mineralna szklana Wykończenie boków: gładkie Grubość: 30-150 mm Lambda: 0,030 W/mK Ognioodporność: A1 Cechy szczególne: najniższa lambda na rynku, izolacja wnętrz zabytków
CEna (netto, 1 m2): 25-113 zł
15
super-Vent Plus
Producent: Saint-Gobain Construction Products Polska – marka ISOVER Rodzaj: płyta termoizolacyjna Zastosowanie: izolacja termiczna fasad wentylowanych Materiał: wełna mineralna szklana Wykończenie boków: gładkie Grubość: 100-180 mm Lambda: 0,031 W/mK Ognioodporność: A2-s1, d0 Cechy szczególne: w połączeniu z wielkim zakresem grubości niespotykany dotąd opór cieplny dla fasad
CEna (netto, 1 m2): 73-128 zł
10
RoCKWooL FasRoCK LL
Producent: ROCKWOOL Polska Rodzaj: płyty lamelowe do izolacji termicznej w bezspoinowych systemach ociepleń Zastosowanie: niepalna izolacja w bezspoinowych systemach ociepleń Materiał: skalna wełna mineralna Wymiary (dł. x szer.): 1200 x 200 mm Grubość: 50-300 mm Lambda: 0,041 W/mK Ognioodporność: A1 wyrób Cechy szczególne: lamelowy układ włókien pozwala na wyeliminowanie mocowania łącznikami mechanicznymi
CEna (netto, 1 m2): od 15,5 zł
12
steinodur® UKD LD
Producent: Steinbacher Izoterm Sp. z o. o. Rodzaj: płyta termoizolacyjno-drenażowa z twardej pianki polistyrenowej Zastosowanie: dachy płaskie odwrócone, dachy zielone, tarasy, patia Materiał: pianka polistyrenowa Wykończenie boków: system na zakład Wymiary (dł. x szer.): 1250 x 600 mm Grubość: 50-200 mm Lambda: 0,034 W/mK Ognioodporność: E Cechy szczególne: niska chłonność wody, materiał samogasnący
CEna (netto, 1 m2): 23-92 zł
14
RoCKWooL FRonTRoCK maX E
Producent: ROCKWOOL Polska Rodzaj: dwugęstościowe płyty do izolacji termicznej Zastosowanie: niepalna izolacja w bezspoinowych systemach ociepleń Materiał: skalna wełna mineralna Wymiary (dł. x szer.): 1000 x 600 mm Grubość: 60-280 mm Lambda: 0,036 W/mK Ognioodporność: A1 wyrób Cechy szczególne: warstwa zewnętrzna wykonana z twardej wełny mineralnej o dużej gęstości, stanowiąc stabilne podłoże dla zaprawy zbrojącej oraz tynku
CEna (netto, 1 m2): od 26,5 zł
16
steinothan® 107
Producent: Steinbacher Izoterm Sp. z o. o. Rodzaj: płyta termoizolacyjna z pianki PUR/PIR Zastosowanie: dachy płaskie, instalacje ogrzewania podłogowego i inne Materiał: płyta z pianki poliuretanowej Wykończenie boków: prosty kant Wymiary (dł. x szer.): 1250 x 625 mm Grubość: 20-180 mm Lambda: 0,023 W/mK Ognioodporność: E Cechy szczególne: nienasiąkliwość, paroszczelność, odporność na butwienie
CEna (netto, 1 m2): 11,50-56,30 euro 7/2014 Własny Dom
s108-111_WD7_14_raport_izolacje.indd 111
111
14-06-16 10:32
WŁASNY DOM Z KONCEPTEM Projekty, Budowa, Eksploatacja, Modernizacja miesięcznik • nr 7 (133)/2014 • lipiec ISSN 1509-3042 • INDEX 353752
następny numer 8/2014
DziaŁ Prenumeraty: tel. 71/337 47 40 prenumerata@wlasnydom.pl WYDAWCA Grabek Media sp. z o.o., ul. Norblina 25, 51-664 Wrocław tel. 71/337 47 40, fax 71/337 83 87 Dyrektor Wydawnictwa: Krzysztof Grabek, krzysztof.grabek@wlasnydom.pl
w sprzedaży od
18 lipca
aDres reDakcji i Biura HanDloWego ul. Norblina 25, 51-664 Wrocław tel. 71/348 22 14, fax 71/347 83 87 redakcja@wlasnydom.pl informacje PR: nowosci@wlasnydom.pl
TEMAT MIESIĄCA
redaktor naczelna: Agnieszka Rudomino, agnieszka.rudomino@wlasnydom.pl zastępca redaktor naczelnej: Andrzej Daczkowski, andrzej.daczkowski@wlasnydom.pl
fot. Decolor
Komfortowy dom i posesja latem
Chłodzenie domu w upały – pompa ciepła jako instalacja chłodząca, klimatyzacja, wentylacja z rekuperacją, gruntowy wymiennik ciepła. Ogrzewanie płaszczyznowe jako element chłodzący. Rola izolacji ścian i dachu. Ściany jedno-, dwui trójwarstwowe. Ogród – baseny, nawierzchnie, podjazdy, ścieżki, tarasy, ogrodzenia i bramy wjazdowe. Stolarka otworowa chroniąca przed słońcem, a jednocześnie zapewniająca piękne widoki
DOM z OKŁADKI
reklama: tel. 71/348 38 09 Dorota Haciuk dorota.haciuk@wlasnydom.pl Marta Piesyk marta.piesyk@wlasnydom.pl Monika Łagoda monika.lagoda@wlasnydom.pl
Dom nad stawem
PONADTO
Architekt Marcin Major zaprojektował dom wkomponowany w działkę, która wielu innym architektom wydałaby się nieprzyjazna – jest na niej wzniesienie i głęboki staw. Inwestorom ten ostatni podoba się bardziej niż jakiekolwiek sztucznie wykonane oczko wodne – zlokalizowali nad nim taras z przeszkloną balustradą, na którym jedzą rodzinne obiady
KRONIKA BUDOWY ETAP 12 • Instalacja
kotła i grzejników
FOCUS
• Okna
dachowe • Drzwi
redakcja: Mateusz Kozłowicz mateusz.kozlowicz@wlasnydom.pl Marek Misiak marek.misiak@wlasnydom.pl korekta: Marek Misiak Dyrektor artystyczny: Justyna Wolniewicz-Borkowska, justyna.wolniewicz@wlasnydom.pl grafik: Bożena Skupińska bozena.skupinska@wlasnydom.pl stali współpracownicy: Maciej Madeła, Aleksandra Sikora, Barbara Trznadel-Kluz, Mariusz Wójcik, Marek Żelkowski, Rafał Żyła
fot. L. Kwartowicz
zDjĘcia na okŁaDce L. Kwartowicz, Steinel druk Techgraf
RAPORT z RYNKU Rynny
Przegląd oferty producentów rynien. Przejrzysta prezentacja ułatwi dokonanie wyboru
Z PRAKTYKI • Podłogi
• Dom
z betonu komórkowego
© Copyright by Grabek Media Redakcja nie zwraca niezamówionych materiałów oraz zastrzega sobie prawo do ich skracania w przypadku publikacji. Wszystkie materiały są objęte prawem autorskim. Przedruk w jakiejkolwiek formie bez wcześniejszej pisemnej zgody Dyrektora Wydawnictwa jest zabroniony. Wszelkie przedstawione projekty podlegają ochronie prawa autorskiego i należą do osób wymienionych przy każdym z nich. Prawa autorskie do opracowania plastycznego czasopisma należą wyłącznie do wydawcy. Powielanie i wykorzystywanie w jakikolwiek sposób bez zgody wydawcy jest zabronione. Sprzedaż bezumowna numerów bieżących i archiwalnych jest zabroniona. Działanie wbrew powyższemu zakazowi skutkuje odpowiedzialnością prawną. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i ma prawo odmówić publikacji bez podania przyczyny. Czasopismo niniejsze nie stanowi ofer ty w rozumieniu prawa i jest publikowane jedynie dla celów informacyjnych.
MODERNIZACJA • Remont
ogrzewania
ARCHITEKTURA
prefabrykowany
Wokół domu • Sposoby
układania kostki, bruku i płyt
s112_WD7_14_zapo.indd 112
fot. Monier
• Dom
14-06-16 10:33
PRENUMERATA WYJĄTKOWA OFERTA
z prezentem!
prenumeraty „Własnego Domu”: z książką wydawnictwa Muza lub z wagą łazienkową firmy MPM Product
prenumerata roczna 12 wydań czasopisma „Własny Dom” + waga łazienkowa w cenie
70 zł
prenumerata roczna 12 wydań czasopisma „Własny Dom” + książka “1000 pomysłów na dom” w cenie
89 zł
INNE PROPOZYCJE PRENUMERATY: • prenumerata roczna (12 wydań) z zestawami prysznicowymi FERRO w cenie od 89 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z pakietem 4 wydań specjalnych „Własnego Domu” w cenie 70 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z zestawem wkrętaków marki NEO w cenie 74 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z zestawem akcesoriów łazienkowych Natural w cenie 119 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z kawiarką w cenie 90 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z książką „Remont domu i mieszkania. Poradnik dla każdego” w cenie 77 zł • prenumerata roczna (12 wydań) podstawowa w cenie 69 zł • prenumerata dwuletnia (24 wydania) podstawowa w cenie 129 zł Numery archiwalne oraz e-wydania dostępne na www.wlasnydom.pl Zamówienia można składać pod numerem telefonu 71 337 47 40 lub e-mailem sklep@wlasnydom.pl Szczegóły oferty: • oferty są ważne do wyczerpania zapasów • wybrany produkt prześlemy razem z pierwszym zamówionym egzemplarzem w prenumeracie • w przypadku zamówień opłacanych za pobraniem zamawiający zapłaci koszty pobrania pocztowego.
okladka.indd 1
6/18/14 2:40 PM
Twój ulubiony miesięcznik dostępny także w wersjach
OD REDAKCJI
ELEKTRONICZNYCH!
QR CODE
Wygenerowano na www.qr-online.pl
„Własny Dom” również elektroniczny! Możesz go czytać kiedy i gdzie zechcesz w wersjach na komputery z systemem Windows oraz na iPada. Dostępne są zarówno pojedyncze wydania, jak i prenumerata, a każde wydanie przechowywane jest w Twojej własnej bibliotece. Po ściągnięciu połączenie internetowe nie jest konieczne. Aby kupić „Własny Dom” wejdź na Pojedynczy numer już od
www.e-kiosk.pl/wlasny_dom
4,90 zł 7/2014 Własny Dom
okladka.indd 1
1
6/18/14 2:29 PM