WD8_2015_całe_wydanie by Grabek Media

2015

raport z rynku

kolektorów słonecznych

kominek na zewnątrz s. 78 w roli grilla, pieca i wędzarni

starą stodołę przerabiamy na budynek mieszkalny s. 86

cena 7,99 zł (w tym 8% Vat)

[146] 8/2015

www.wlasnydom.pl

budowa i modernizacja

dekoracyjne wykończenie ścian wskazówki architekta s. 94

temat miesiąca: ogród • pompy ciepła • ogrzewanie płaszczyznowe • kominek • okna

Exclusive! s. 6

PIĘKNE PODŁOGI WZORCOWE realizacje, IDEALNE ARANŻACJE

Focus s. 22

pompy ciepła energia z naturalnych źródeł

ogród dobrze wyposażony TEMAT MIESIĄCA s. 44

okna: drewno czy plastik kronika budowy etap 24 omawiamy najważniejsze sztuka układania dużych kryteria wyboru s. 36 płytek gresowych s. 72 zapowiedzi.indd 114

index 353752 ISSN 1509-3042

7/30/15 12:23 PM

prenumerata wyjątkowa oferta

z prezentem!

prenumeraty „Własnego Domu”: z książką wydawnictwa Muza lub z wagą łazienkową firmy MPM Product

prenumerata roczna 12 wydań czasopisma „Własny Dom” + waga łazienkowa w cenie

70 zł

prenumerata roczna 12 wydań czasopisma „Własny Dom” + książka “1000 pomysłów na dom” w cenie

89 zł

Inne propozycje prenumeraty: • prenumerata roczna (12 wydań) z zestawami prysznicowymi FERRO w cenie od 89 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z pakietem 4 wydań specjalnych „Własnego Domu” w cenie 70 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z zestawem wkrętaków marki NEO w cenie 74 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z zestawem akcesoriów łazienkowych Natural w cenie 119 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z kawiarką w cenie 90 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z książką „Remont domu i mieszkania. Poradnik dla każdego” w cenie 77 zł • prenumerata roczna (12 wydań) podstawowa w cenie 69 zł • prenumerata dwuletnia (24 wydania) podstawowa w cenie 129 zł Numery archiwalne oraz e-wydania dostępne na www.wlasnydom.pl Zamówienia można składać pod numerem telefonu 71 337 47 40 lub e-mailem sklep@wlasnydom.pl Szczegóły oferty: • oferty są ważne do wyczerpania zapasów • wybrany produkt prześlemy razem z pierwszym zamówionym egzemplarzem w prenumeracie • w przypadku zamówień opłacanych za pobraniem zamawiający zapłaci koszty pobrania pocztowego.

zapowiedzi.indd 114

7/30/15 12:25 PM

od redakcji

zastępca redaktor naczelnej Andrzej Daczkowski andrzej.daczkowski@wlasnydom.pl

Podłoga jak z marzeń

Wydanie na iPada

fot. Archiwum rodzinne

oże i nie do końca ładnie zostały rozrzucone nagłówki na okładce tego numeru, ale zależało nam na wyeksponowaniu przepięknej drewnianej podłogi widocznej na zdjęciu. Jej dębowe deski pachną lasem i nowością, jednak wyglądają jakby od wielu lat były narażone na deszcz, wiatr i śnieg. O, jak to dobrze, że powstają tak piękne okładziny, a my cieszyć się możemy z tej przepięknej ręcznej roboty. Okładka ta w najlepszy możliwy sposób wprowadza nas do działu Inspiracje Exclusive! poświęconemu właśnie podłogom (s. 6). Zapraszamy do... przechadzki. Najlepsze dla pięknych podłóg są piękne ściany. O takich rozmawiamy w dziale Architektura (s. 94). Tynki i farby dekoracyjne, nowoczesne tapety, klinkier i kamień – i tyle. Owszem, nie zdołaliśmy pokazać wszystkiego, co było w planach redakcyjnych, ale podstawowy drogowskaz dla zainteresowanych niebanalnymi ścianami dla Was mamy. I jeszcze powrót do podłóg. W naszej Kronice Budowy (s. 72), najobszerniejszej i najdłuższej z wszystkich publikowanych w polskiej prasie, właśnie trwa układanie wielkogabarytowych płyt gresowych: podpatrujemy, fotografujemy, dopytujemy o wszystko.

Aby uciec od spraw wnętrzarskich, wychodzimy sierpniową porą na zewnątrz. Temat Miesiąca (s. 44) poświęciliśmy w całości ogrodowi – na 28 stronach udało się zebrać to, co najważniejsze, aby się nim cieszyć przez lata. W tym ostatnim miesiącu ciepłych nocy i długich biesiad na tarasie piszemy o kominku zewnętrznym (s. 78), który dodatkowo jeszcze umili spotkania z przyjaciółmi pod gwiazdami. Dla zwolenników modernizacji i remontów, do których sami się zaliczamy, mamy artykuł o adaptacji starej stodoły czy młynu na piękny budynek mieszkalny (s. 86). A to przygoda większa niż budowa nowego domu. Sierpień to również najlepszy czas, by zachęcać Was do montażu kolektorów słonecznych – wyceniliśmy aż 40 z nich, jest w czym przebierać. Na pozostałych stronach wiele informacji technicznych o pompach ciepła (s. 16), ogrzewaniu płaszczyznowym (s. 22), izolacjach termicznych (s. 29). Zapraszam do lektury, a redakcja wyjeżdża na urlop.

W tym numerze są z nami:

s. 94

arch. Agnieszka Kubit dzieli się najlepszymi sposobami i pomysłami dotyczącymi dekoracyjnego wykończenia ścian

s.. 101

Pan Mateusz Gawin z Bankier.pl wyjaśnia, które z prac wg nowej ustawy będą wymagały pozwolenia na budowę, a które nie

s. 34

Pan Radosław Sienkiewicz z firmy Cels wyjaśnia, w których miejscach warto zastosować izolację piankową

8/2015 Własny Dom

wstepniak.indd 1

15-07-27 11:31

spis treści

Nowości

Nowości na rynku

Materiały i technologie wprowadzone na nasz rynek

Inspiracje Exclusive

6 Podłogi drewniane

Prezentujemy przykłady wyjątkowo udanego doboru posadzek w pomieszczeniach o różnym przeznaczeniu. Posadzki z prawdziwego drewna lub materiałów je imitujących stosowane są z reguły do wizualnego ocieplenia wnętrz. Płyty i płytki z kolei (ceramiczne lub gresowe) dają większe możliwości oddziaływania na wnętrze zarówno wielkością elementów, jak i kolorem oraz wzornictwem

stro n!

Focus

fot. Gardena

16 Powietrzne pompy ciepła

temat miesiąca

Pompy ciepła typu powietrze-woda nie wymagają wykonywania wykopów na działce w celu instalacji kolektora, dzięki temu parametry działki nie mają żadnego znaczenia

22 Ogrzewanie płaszczyznowe

Najczęściej występuje jako podłogowe, można jednak zdecydować się na ścienne lub sufitowe. Najlepiej podjąć decyzję o wyborze tego ogrzewania już na etapie projektu!

29 Izolacje termiczne

44 Ogród

Nawierzchnie na podjazd – płyta czy kostka. Brukowanie podjazdu. Odwodnienie liniowe. Kolor i styl nawierzchni. Lampki najazdowe na podjeźdźie. System antyoblodzeniowy. Jakie zadanie pełni ogrodzenie? Parkany z PVC. Jak dobrać ogrodzenie do posesji. Ogrodzenie kute. Wideomofon. Bramy przesuwne i rozwierne. Na czym polega działanie linii kroplującej. Zraszacze i spryskiwacze. Jak wybrać kosiarkę? Czym jest mulczowanie? Kosiarki traktorowe. Rodzaje kosiarek. Domek na narzędzia. Usytuowanie tarasu. Czym wykończyć taras. Ogrody zimowe. Przeszklenia w ogrodach zimowych. Płytki wielkoformatowe na tarasie.

Dwa podstawowe materiały stosowane do tego celu w polskim budownictwie jednorodzinnym to styropian i wełna mineralna – można też jednak spotkać inne rodzaje termoizolacji

Dylematy

36 Okna drewniane czy plastikowe?

Okna plastikowe nie wymagają konserwacji i mogą do złudzenia imitować drewno. Okna drewniane mogą zaś mieć praktycznie dowolne kształty i są trwalsze

kronika budowy etap 24

72 Układanie dużych płytek w wiatrołapie i kuchni

Maja i Robert zdecydowali się na płytki gresowe o dużych rozmiarach, imitujące beton, gdyż nie chcieli wprowadzać do wnętrz kolejnych wyrazistych kolorów

Wokół domu

78 Kominek na zewnątrz

Może znajdować się na tarasie i przylegać do ściany domu, ale także stać całkowicie niezależnie w ogrodzie

Modernizacja

86 Adaptacja budynku gospodarczego na mieszkalny

fot. Fakro

Stojący na działce nieużywany budynek – np. murowaną stodołę lub młyn – można przerobić na niebanalny dom mieszkalny. Co ważne – może to być tańsze od postawienia nowego domu

Raport z rynku

104 Kolektory słoneczne i baterie fotowoltaiczne

Przegląd oferty producentów solarów i baterii fotowoltaicznych. Kilkadziesiąt produktów różnych producentów z opisem najważniejszych parametrów. Ułożone według ceny – od najtańszych do najdroższych

spis_tresci_08_2015.indd 2

ARCHITEKTURA

94 Wykończenie ścian

Zmęczeni długą budową domu inwestorzy chcą ją jak najszybciej zakończyć – i często podejmują pochopne decyzje, jeśli chodzi o wykończenie ścian wewnątrz

FINANSE

101 Budowa domu bez pozwolenia

Przy budowie domu jednorodzinnego nie będzie już potrzebne pozwolenie – natomiast przebudowa zmieniająca zakres oddziaływania budynku nadal wymaga zgody urzędu

15-07-28 13:08

NOWE

Markiza do okien pionowych

na rynku

Nagroda dla okna Okno Vetrex V82 Modern Design otrzymało prestiżową nagrodę w konkursie „Laur Klienta”. Tytuł „Odkrycie Roku” przyznawany jest innowacyjnym produktom o wysokim potencjale sprzedażowym, które niedawno debiutowały na rynku. V82 Modern Design wyróżnia się specyficzną budową, w której skrzydło schowane jest za ramą okienną. Dzięki oryginalnej konstrukcji i dedykowanemu montażowi za warstwą ocieplenia przeszklenia uzyskują doskonałe parametry w zakresie izolacyjności termicznej. Okna V82 Modern Design sprawiają wrażenie bezramowych, dlatego szczególnie dobrze sprawdzają się w nowoczesnych, minimalistycznych projektach architektonicznych. www.vetrex.com.pl

Markiza VMZ Solar firmy Fakro zapewnia osiem razy skuteczniejszą ochronę przed nagrzewaniem pomieszczenia w porównaniu z zasłonami wewnętrznymi, umożliwiając jednocześnie dopływ naturalnego światła i kontakt wzrokowy z otoczeniem. Posiada system automatycznego uruchamiania w zależności od nasłonecznienia. Przy dużej ilości słońca markiza samoczynnie się rozwija, a gdy jest pochmurno zwija, zwiększając napływ naturalnego światła. Dzięki markizie możemy ograniczyć lub całkowicie zrezygnować z klimatyzacji, która generuje wysokie koszty eksploatacji. Co więcej rozwinięta markiza w ciągu chłodnych nocy chroni wnętrze przed stratami ciepła, obniżając rachunki za ogrzewanie. Markiza poprawia współczynnik przenikania ciepła okna aż do 16%. www.fakro.pl

Bezokapowa szczelność Bezokapowy system orynnowania firmy Galeco wyróżnia się wyjątkową ekonomicznością na tle tradycyjnych półokrągłych rynien. Wydajność prostokątnej rynny o profilu 125 mm, w zależności od umiejscowienia, wynosi odpowiednio od 90 m2 lub 180 m2. Prostokątny przekrój rynny pomieści więcej wody niż modele tradycyjne. Produkty firmy Galeco odznaczają się jakością wykorzystanych surowców. Jedną z wielu zalet tego systemu orynnowania jest nieograniczony dostęp do wnętrza konstrukcji. Maskownicę można bowiem swobodnie zakładać i ściągać. www.galeco.pl

Piękno od deski do deski

Firma Kaczkan stworzyła kolekcję Wall of Wood, czyli linię dębowych desek przeznaczonych do wykańczania ścian i sufitów. W odróżnieniu od tradycyjnej boazerii, deszczułki z kolekcji Wall of Wood są o wiele szersze oraz dostępne w wielu atrakcyjnych wybarwieniach oraz zróżnicowanych sposobach obróbki powierzchni. Produkty z kolekcji Wall of Wood poza klasycznym wykończeniem dostępne są także w dwóch opcjach obróbki powierzchni. Szczotkowanie maksymalnie uwydatnia rysunek słojów, nadając powierzchni nieco dynamiki, natomiast fazowanie sprawia, że deski wydają się lżejsze i subtelniejsze. Poza niekwestionowanymi walorami estetycznymi deski z kolekcji Wall of Wood odznaczają się trwałością, wysoką odpornością na uszkodzenia mechaniczne, a także żywotnością, gwarantującą zachowanie atrakcyjnego wyglądu na wiele lat. www.kaczkan.pl

8/2015 Własny Dom

nowosci.indd 3

15-07-27 15:21

nowe na rynku

Metaliczne wariacje Jasna strona podłoża

Fato to dekoracyjny tynk ścienny do zastosowania wewnętrznego włoskiej marki Metropolis. Zwany jest polvere di luce, czyli światło w proszku. Wszystko za sprawą delikatnej struktury i metalicznego wykończenie, które sprawiają, że na ścianie dochodzi do nieustannej gry świateł i refleksów. Pociągnięcia pędzla i pacy decydują o fakturze i wzorze wykończenia. Fato tworzy na powierzchni metaliczną, połyskującą powłokę, z której bez problemu możemy usunąć ewentualne zabrudzenia. Tynk oferowany jest w 5 bazach kolorystycznych – złotej, srebrnej, cukrowej, czerwonej i miedzianej, a następnie może być jeszcze podbarwiany przy użyciu specjalnych pigmentów. www.dekorian.pl

Farba Podkładowa Atlas to biała akrylowa farba wewnętrzna polecana do gruntowania sufitów i ścian wewnętrznych budynków. Sprawdza się doskonale nie tylko na podłożach mineralnych (w szczególności płytach gipsowo-kartonowych czy podłożach o niejednokrotnej fakturze), ale również na powierzchniach drewnianych lub drewnopochodnych. Produkowana na bazie spoiwa akrylowego z dodatkiem m.in. wysokiej jakości wypełniaczy, zapewnia kompleksowe zabezpieczenie gruntowanego podłoża, a tym samym gwarantuje estetyczne i efektywne wykończenie finalną powłoką akrylową czy lateksową. Atlas zaleca również stosowanie nowej farby jako warstwy podkładowej w przypadku renowacji podłoży wykonanych z matowych lub półpołyskowych farb lateksowych. www.atlas.com.pl

Parawany nawannowe Firma Aquaform proponuje cztery kolekcje parawanów: Modern, Deli, Novum i Standard. Wybór odpowiednio dopasowanego modelu parawanu nawannowego do naszej łazienki powinien zadowolić wszystkich jej użytkowników. Przykładowo parawany kolekcji Modern składane w harmonijkę łączą w sobie funkcjonalność otwartej wanny z zamkniętym prysznicem. Pozwalają zaoszczędzić miejsce w łazience oraz doskonale ochronią podłogę przed zalaniem podczas kąpieli. Wyposażone są w uszczelki elastomerowe, które nie kruszą się, nie zmieniają barwy i są odporne na zanieczyszczenia. www.aquaform.com.pl

Prawdziwa solidność dębu Najprawdziwsze dębowe drewno i najwyższa precyzja wykonania – z połączenia tych elementów powstała rustykalna kolekcja mebli łazienkowych True Oak od Villeroy & Boch. Wyróżnia ją ciepły kolor – Mellow Oak, który jest efektem pięcioetapowej, starannej obróbki wyselekcjonowanego drewna. Wszystkie szafki zwieńczone są blatami wykonanymi z frezowanego betonu – dzięki temu chronią meble przed wodą i ułatwiają utrzymanie czystości. Kolekcja True Oak to również wykonane z niezwykłą dbałością detale, m.in. ceramiczne uchwyty, które można dobrać do wybranej kolekcji umywalek Villeroy & Boch. www.villeroy-boch.pl

nowosci.indd 4

Własny Dom 8/2015

15-07-27 15:21

VII Interior Design Forum już we wrześniu! 10 września 2015 roku w Warszawie po raz siódmy odbędą się jedyne w Polsce targi tekstyliów domowych – Interior Design Forum. Profesjonaliści z branży spotkają się w Centrum Konferencyjnym Stadionu Narodowego, aby nawiązać biznesowe kontakty, zdobyć cenną wiedzę i wymienić się doświadczeniami. Targi IDF odbywają się dwa razy do roku, wiosną oraz jesienią, gromadząc każdorazowo kilkuset producentów, importerów, detalistów i projektantów. Wydarzenie jest adresowane przede wszystkim do pracowni dekoracji i stylizacji okien, sieci handlowych, dekoratorów, projektantów i architektów wnętrz. Organizatorem IDF jest firma Promedia. Wśród kluczowych partnerów znalazły się m.in. firmy Interoom. Multidecor, Multicontract oraz Gerster.

Mebel na tarasie Idealny mebel tarasowy powinien łączyć w sobie cechy wyposażenia ogrodowego – solidność, wytrzymałość – z estetyką i ciepłem domowym. Stolik Timeless marki Morgan & Möller zdaje się łączyć w sobie te dwa żywioły. Drewno kojarzy się z naturą, beton z przestrzenią, którą człowiek naturze „odebrał”. To nieoczywiste zestawienie daje niepowtarzalny efekt aranżacyjny. Jesionowe drewno ociepla i udomawia beton. Beton nadaje drewnu nowoczesny charakter. Projekt jest połączeniem skandynawskiej tradycji aranżacji wnętrz oraz polskiego modernizmu z lat 60-tych. Designerski stolik z betonu architektonicznego uprzyjemni letnie chwile spędzone na tarasie, a zimą świetnie sprawdzi się w salonie. www.morgan-moller.com

Uchylna brama z aplikacjami ozdobnymi Bramę Connect wzór H firmy Wiśniowski można zamontować nawet w najtrudniejszych sytuacjach, np. w budownictwie renowacyjnym, kiedy zastane warunki nie pozostawiają nam zbyt wielu możliwości. Pod względem wzorniczym również posiada ważne atuty. Wizualnie brama uchylna Connect wygląda jak brama segmentowa. W swojej klasie jest to produkt premium. Nowością w bramach Connect są aplikacje ozdobne między panelami skrzydła – wykonywane w kolorach drewnopodobnych – złoty dąb i orzech, stal nierdzewna, oraz w dowolnym kolorze z palety RAL. Efekt może zaskoczyć. Ten z pozoru niewielki zabieg zmienia płaszczyznę skrzydła bramy w efektowny element fasady. www.wisniowski.pl

Okna PVC w wersji metalik

Schüco AutomotiveFinish to unikatowa na skalę rynku technologia nanoszenia powłok wykończeniowych na profile z PVC-U. Otwiera to zupełnie nowe obszary zastosowań okien z PVC-U, między innymi w obiektach pełniących funkcje komercyjne i mieszkaniowe. Rozwiązanie łączące estetykę aluminium i zalety stolarki z tworzywa to idealna opcja również dla inwestorów indywidualnych, którzy chcą nadać elewacji nowoczesny, minimalistyczny wygląd. Na specjalną warstwę nośną nakładany jest lakier bazowy, a następnie przezroczysta warstwa lakieru UV, który podkreśla głęboką kolorystykę powierzchni i nadaje jej metaliczny połysk. www.schueco.pl 7/2015 Własny Dom

nowosci.indd 5

15-07-27 15:22

Inspiracje

Podłogi drewniane

fot. Witex

exclusive

...i drewnopodobne to najpopularniejsze okładziny podłogowe w Polsce. Mimo że mogą być różnie wykończone, tendencja do uzyskania ciepłego i naturalnego wyglądu oraz efektu „prawdziwej” deski jest niezmienna od lat. To wtedy drewno w pełnej krasie prezentuje swoje piękno 6

Własny Dom 8/2015

inspiracje_08.indd 6

15-07-27 11:38

1 Inspiracje

exclusive

fot. L. Kwartowicz

fot. Makroterm

obór mebli i koloru ścian do drewnianej podłogi to nie lada wyzwanie. A może po prostu zdecydować, by to właśnie posadzka była najważniejsza w pomieszczeniu? Dobry pomysł gdy zdecydujemy się na drewno, ale pod jednym warunkiem: musi być ono pierwszej próby. Nawet jeśli wybierzemy panele, to znów, muszą być pierwszej klasy. Tu nie można iść na kompromis, bo czeka nas rozczarowanie!

Ciemne drewno, ale nie z jednolitym brązowym odcieniem. Dzięki temu podłoga stała się delikatnie melanżowa, mieniąca się brązami. Czuć od niej naturalność!

Jasna podŁoga, z rozrzuconymi chaotycznie nieco ciemniejszymi wstawkami – oto jesion w pełnej okazałości. Wraz z jasnymi ścianami posadzka rozświetla wnętrze, czyniąc je przy okazji optycznie większe niż w rzeczywistości jest

fot. Barlinek

8/2015 Własny Dom

inspiracje_08.indd 7

15-07-27 11:39

fot. Quickstep

wysoka listwa podłogowa identyczna z posadzką to bezpieczny wybór, warto czasem jednak pokusić się o kontrastowe zestawienia

ciemna podłoga pochłania dużo światła, dlatego optycznie pomniejsza pomieszczenie i jednocześnie sprawia, że wydaje się ono przytulniejsze

drewno o czerwonym odcieniu. Dobrym przykładem może być egzotyczna jatoba, o bardzo intensywnej czerwonobrązowej barwie oraz zwartej jednolitej strukturze. Sporadycznie występują mocne zdrowe sęki. Jatoba silnie zmienia kolor – ciemnieje w kierunku ciemnoczerwonego. W czerwonym odcieniu może być także merbau czy dąb czerwony (ten jednak charakteryzuje się silnym usłojeniem)

fot. Kronopol

inspiracje_08.indd 8

15-07-27 11:39

fot. L. Kwartowicz

inspiracje_08.indd 9

15-07-27 11:40

Poddasze całe w drewnie. Na ścianie i suficie ułożono niezaimpregnowaną deskę elewacyjną łączoną na pióro-wpust, a na podłodze szerokie jasne deski, mocowane do legarów za pomocą gwoździ widocznych po ułożeniu podłogi, co nadaje pomieszczeniu nieco surowy wygląd

panele laminowane posiadają niezawodny system złączeń, impregnowane krawędzie oraz często nadają się do zastosowania na ogrzewanie podłogowe wodne. Mogą imitować drewno lub też cechować się oryginalnym wzornictwem dalekim od wyglądu drewna

deska jesionowa jest drewnem o dużym zróżnicowaniu kolorystycznym od jasnożółtego do brunatnego. Jesion ma wyraźnie zaznaczoną strukturę, występują sęki oraz charakterystyczne brązowe drewno rdzenia. Jesion ciemnieje – zmienia barwę w kierunku koloru żółtego

Drewno i klinkier naturalne i surowe materiały w połączeniu z kobiecym, romantycznym i delikatnym wystrojem sypialni. W efekcie całe pomieszczenie wygląda rewelacyjnie!

fot. L. Kwartowicz

fot. Witex

Własny Dom 8/2015

inspiracje_08.indd 10

15-07-27 11:41

fot. Barlinek

8 8

fot.T. Augustyn

fot. L. Kwartowicz

8/2015 WĹ&#x201A;asny Dom

inspiracje_08.indd 11

15-07-27 11:41

fot. L. Kwartowicz

Płyty i płytki C

eramika na podłodze to dobry pomysł dla tych, którzy szukają bardzo różnorodnej oferty. Dzisiaj mamy do dyspozycji nie tylko klasyczne płytki, ale kolekcje idealnie odwzorowujące rysunek, fakturę i kolor kamieni, drewna czy betonu. Możemy zdecydować się na wystrój rustykalny, minimalistyczny, awangardowy, śródziemnomorski... Dzięki płytkom możemy mieć wygląd podłogi, na którym nam zależy!

Własny Dom 8/2015

inspiracje_08.indd 12

15-07-28 13:12

Inspiracje

fot. L. Kwartowicz

10–11

exclusive

Gładko i biało-czarno. Duże jasne płytki położone prosto, bez przesunięcia optycznie powiększą każde pomieszczenie. Prostokątny, a nie kwadratowy kształt może optycznie poszerzyć lub zwęzić pokój czy kuchnię. Szczególnie efektownie wygląda kontrastowa czarna, cieniutka fuga, dodatkowo podkreślająca wielkie rozmiary ceramiki

fot. L. Kwartowicz

8/2015 Własny Dom

inspiracje_08.indd 13

15-07-27 11:43

fot. Makroterm

fot. L. Kwartowicz

Podłoga w szarościach wycisza i uspakaja, ale też pasuje do wszystkich typów pomieszczeń. Szary zawsze stanie się odpowiednim tłem dla podkreślania całej aranżacji Posadzka i ściany wyłożone tą samą płytką. Dekor w postaci mozaiki urozmaica wnętrze. W łazience zabezpieczy to nas od narażenia ścian na wilgoć, a pomieszczenie będzie można szybko wyczyścić

Własny Dom 8/2015

inspiracje_08.indd 14

15-07-27 11:44

w angielskim stylu. Jasnym, biało-kremowym frontom drewnianych szafek oraz przeszklonym witrynkom towarzyszy posadzka z niewielkich płytek położonych prosto i efektownie postarzanych, co sprawia, jakby kuchnia miała wiele wiele lat...

Nowocześnie. Wszystkie płaszczyzny (posadzka, szafki itd.) mają jednolitą i stonowaną barwę bez żadnego wzoru, dekoru, przetarcia czy faktury. Estetycznie i minimalistycznie oraz „wielkogabarytowo” na posadzce!

fot. L. Kwartowicz

8/2015 Własny Dom

inspiracje_08.indd 15

15-07-27 11:45

focus ogrzewanie

Powietrzne

fot. Hydrotech

s cu fo

pompy ciepła

Pompy ciepła typu powietrze-woda nie wymagają wykonywania wykopów na działce w celu instalacji kolektora. Dzięki temu parametry działki nie mają znaczenia 16

Więcej informacji www.buderus.pl www.dedietrich.pl www.biawar.com.pl www.stiebel-eltron.pl www.nts-energy.pl

www.glendimplex.pl www.ariston.com/pl www.daikin.pl www.viessmann.pl www.klima-therm.pl

Własny Dom 8/2015

focus_pompy.indd 16

15-07-27 12:23

ogrzewanie focus

ompy ciepła coraz częściej zastępują kotły na paliwo stałe, a także gazowe i olejowe. Są urządzaniami w pełni ekologicznymi, korzystającymi z energii odnawialnej. O ile jednak pompy z kolektorami gruntowymi (poziomymi i pionowymi) przestały już budzić nieufność, o tyle te, które czerpią energię z powietrza, w dalszym ciągu wywołują zdziwienie i podejrz-

liwość. Pompa ciepła jest urządzeniem, które powoduje, iż energia przepływa ze środowiska o niższej temperaturze do środowiska o temperaturze wyższej. Proces ten przebiega wbrew naturalnemu kierunkowi cyrkulacji energii cieplnej i dlatego często budzi nieufność inwestorów. Niektórym trudno jest też przyjąć do wiadomości, iż energia pobierana z ziemi lub z atmosfery

może efektywnie ogrzać dom. Wystarczy jednak uświadomić sobie, że wspomniany, nienaturalny kierunek przepływu wymuszany jest przez energię pochodzącą z zewnątrz (prąd elektryczny), aby wątpliwości stały się nieco mniejsze. Ilość energii dostarczanej z zewnątrz jest jednak wyraźnie mniejsza niż przy wielu innych metodach ogrzewania domu.

Czym jest pompa ciepła?

Górne i dolne źródło ciepła Pompa ciepła około 75-80% energii czerpie z dolnego źródła (pozostała część to energia elektryczna z sieci), które najczęściej występuje w następujących wariantach: gruntowy kolektor poziomy, gruntowy kolektor pionowy, woda gruntowa lub powietrze atmosferyczne. Górne źródło to nic innego, jak instalacja grzewcza w domu. Większość pomp ciepła dostępnych na rynku to tzw. urządzenia niskotemperaturowe (temperatura produkowanej wody grzewczej jest stosunkowo niska) i z tego powodu muszą współpracować z ogrzewaniem niskotemperaturowym. Od różnicy temperatur pomiędzy dolnym a górnym źródłem zależy sprawność pompy ciepła. A zatem im niższa jest temperatura zasilania w instalacji, tym urządzenie ma lepszą efektywność (koszty ogrzewania są niższe). Przekładając to na język konkretów – najlepiej z niskotemperaturowymi pompami ciepła współpracują: ogrzewanie płaszczyzno-

we (podłogowe, ścienne, sufitowe), klimakonwektory oraz grzejniki niskotemperaturowe (są to tradycyjne grzejniki, ale ponieważ zasilane są wodą, która ma niską temperaturę, muszą mieć większą powierzchnię oddawania energii).

krąży w instalacji grzewczej. Czynnik chłodniczy wraca natomiast do postaci ciekłej i kierowany jest ponownie do parownika, gdzie proces rozpoczyna się od nowa.

Jak działa pompa ciepła

Ważną informacją, która pozwala ocenić jakość pompy ciepła, jest współczynnik efektywności COP, który nazywany jest również współczynnikiem wydajności cieplnej. Określa on zależność pomiędzy mocą uzyskaną w postaci ciepła (lub chłodu) a mocą, która jest dostarczona do kompresora (energia elektryczna). Im wyższa jest wartość COP, tym urządzenie jest bardziej efektywne. Jednak o przydatności i jakości urządzenia decydują również inne czynniki. Są nimi chociażby koszty inwestycyjne i eksploatacyjne. Mówiąc krótko, czasami bardziej opłacalne jest zamontowanie urządzenia o mniej korzystnym COP, które jednak nie wymusi innych znaczących nakładów – na przykład związanych ze zmianą górnego źródła.

Energia odebrana w dolnym źródle zostaje przekazana do centrali pompy ciepła. Tam w parowniku (pierwszy wymiennik) oddana zostaje zimnemu, ciekłemu czynnikowi roboczemu (chłodniczemu), który znajduje się pod niskim ciśnieniem. W wyniku tego procesu dochodzi do jego ogrzania i w konsekwencji do parowania (przejścia w stan gazowy). Kolejny etap to zwiększanie ciśnienia przez sprężarkę zasilaną energią elektryczną (sprężanie powoduje wzrost energii wewnętrznej – tzw. obieg Lindego). W kolejnym etapie procesu zachodzącego w urządzeniu czynnik gazowy występujący pod wysokim, stałym ciśnieniem, oddaje ciepło w tzw. skraplaczu (drugim wymienniku ciepła). Ogrzana dzięki temu woda

Współczynnik COP

rys. Glen Dimplex

Odzierając pompę ciepła z nimbu tajemniczości, warto wspomnieć, że każda lodówka jest rodzajem pompy ciepła. Energia z produktów żywnościowych jest „wyciągana” i przekazywana na zewnątrz. Pompa ciepła służąca do ogrzewania budynku zachowuje się identycznie. „Pobiera” energię z gruntu lub powietrza atmosferycznego (obszary o niskiej temperaturze) i to właśnie owa energia służy później do ogrzewania wody krążącej w ogrzewaniu podłogowym lub grzejnikach. Instalacje tego rodzaju składają się z trzech podstawowych części: źródła dolnego, źródła górnego oraz urządzenia nazywanego pompą ciepła, którego zadaniem jest kumulowanie energii pobranej z dolnego źródła w taki sposób, aby mogła efektywnie ogrzewać dom.

Zasada działania pompy ciepła jest podobna – niezależnie od tego, z jakiego dolnego źródła czerpie ona ciepło (z gruntu, wody czy powietrza). Czynnik grzewczy pod wpływem ciepła paruje, a następnie jest sprężany, oddaje ciepło, skrapla się i powraca do dolnego źródła ciepła

8/2015 Własny Dom

focus_pompy.indd 17

15-07-27 12:23

focus ogrzewanie

rys. Clima Comfort

Rodzaje dolnych źródeł ciepła

kolektor gruntowy poziomy wymaga sporej działki. Na tym terenie nie można parkować samochodów. Grunt poniżej granicy przemarzania ma stałą temperaturę, co pozwala uniknąć wykonywania głębokich odwiertów

kolektor gruntowy pionowy pozwala zaoszczędzić miejsce na działce. Budowa geologiczna terenu musi jednak umożliwiać wykonywanie odwiertów o głębokości od 30 do nawet 100 metrów

kolektor wykorzystujący wody gruntowe pobiera je do wężownicy, która odbiera z nich ciepło. Następnie wracają one do gruntu, co sprawia, że nie są zużywane ani zanieczyszczane – pobierane jest z nich jedynie ciepło

Powietrzne pompy ciepła

rys. Daikin

Powietrze atmosferyczne jest bardzo tanim i praktycznie niewyczerpalnym źródłem energii cieplnej, dostępnym na każdej działce. Nic więc dziwnego, że bywa coraz częściej wykorzystywane jako dolne źródło. Jeszcze kilka lat temu powietrzne pompy ciepła nie były traktowane jako alternatywa dla urządzeń z kolektorami gruntowymi. Wraz z obniżaniem się temperatury otoczenia następowały bowiem znaczące spadki ich sprawności oraz mocy grzewczej. Obecnie na rynku pojawiły się już jednak pompy ciepła, które działają sprawnie nawet przy temperaturze poniżej –20°C i jednocześnie są w stanie zapewnić komfort temperaturowy w pomieszczeniach mieszkalnych.

schemat instalacji grzewczej w domu wyposażonym w pompę ciepła powietrze-woda. Moduł pobierający ciepło znajduje się na zewnątrz domu, centrala pompy – w pomieszczeniu gospodarczym (obok pralki). Pompa zasila ogrzewanie podłogowe i grzejniki oraz dostarcza c.w.u.

rys. Nibe Biawar

budowa jednostki zewnętrznej pompy typu split. Widoczne są: wentylator, parownik, sprężarka i zawór rozprężny. Wentylator zapewnia odpowiedni przepływ powietrza, z którego odzyskiwane jest ciepło. W parowniku woda zmienia się w parę wodną, która następnie jest sprężana i przekazywana do jednostki wewnętrznej

Skąd bierze się ciepło? Aby uzmysłowić mechanizm przemian odbywających się w pompie ciepła, warto przypomnieć, iż każdy człowiek wyposażony jest w biologiczny układ chłodniczy. W czasie upałów krople potu parujące z naszej skóry i chłodzą ją. To ciecz, która przechodzi w stan lotny i odparowuje do atmosfery, odbiera energię cieplną. W pompach ciepła, które tak naprawdę mają charakter urządzeń chłodniczych, odbywa się analogiczny proces. Istotną różnicą jest tylko zakres temperatur. W pompach ciepła zjawisko parowania nie zachodzi w temperaturze +35°C, ale np. przy –20°C. Trzeba pamiętać,

Własny Dom 8/2015

focus_pompy.indd 18

15-07-28 12:32

ogrzewanie focus

Jak wybierać pompę? W przypadku powietrznych pomp ciepła należy szczególnie dokładnie przeanalizować referencje oraz doświadczenie – zarówno producenta pompy, jak i ekipy, która będzie ją instalować. Zamontowanie konkretnego urządzenia o określonej mocy grzewczej musi być wynikiem szczegółowej analizy, przeprowadzonej przez specjalistę w dziedzinie instalacji (zarówno grzewczych, jak i chłodniczych).

W powietrznych pompach ciepła najnowszej generacji stosowane są bardzo zaawansowane rozwiązania techniczne. W stosunkowo chłodnym klimacie, jaki panuje w naszym kraju, nie każda pompa może zapewnić komfort temperaturowy przy stosunkowo niewielkich kosztach eksploatacyjnych. Decydując się na dolne źródło w postaci powietrza, warto postawić na firmy, które rozwijają tę technologię od długiego czasu.

rys. Hydro-Tech

że nawet w takich warunkach, ilość energii cieplnej, którą można pobrać z powietrza, jest spora. Do granicy nazywanej zerem bezwzględnym (–273oC), kiedy to zamiera wszelki ruch cząstek, jest bardzo daleko. W mroźnym powietrzu energii tej jest tak dużo, że wykorzystujące ją pompy ciepła mogą bez problemu zapewnić komfort temperaturowy w domu. Cała sztuka polega jednak na umiejętnym i efektywnym jej przechwyceniu oraz przetworzeniu.

dwa typy pomp ciepła powietrze-woda – po prawej pompa typu monoblok (wszystkie elementy w jednej obudowie), po lewej pompa typu split (część elementów w jednostce zewnętrznej, część w wewnętrznej). Oba typy wyposażone są w zasobniki ogrzanej wody i oba zasilają (w pokazanych przykładach) ogrzewanie podłogowe

Urządzenia niskotemperaturowe Rodzaje pomp niskotemperaturowych Ten rodzaj pomp ciepła najczęściej występuje w postaci urządzeń typu split (z jednostką zewnętrzną i wewnętrzną), ale na rynku dostępne są również modele, które montuje się tylko na zewnątrz domu (tzw. monobloki). Inwestor ma też do wyboru urządzenia o stałej mocy kompresora lub też wykorzystujące technologie inwerterową (moc jest regulowana w sposób płynny). W drugim przypadku pojawiają się spore oszczędności związane z eksploatacją urządzenia (nawet do 40%). Przy temperaturze otoczenia +5°C może ono zużywać mniej energii elektrycznej niż w przypadku temp. –20°C.

fot. Purmo

Do zasilania podłogówki

ogrzewanie podłogowe to najlepszy odbiornik ciepła przy pompie ciepła powietrze-woda (i przy każdym innym typie pompy). Instalację podłogówki i samej pompy powinna przeprowadzać ta sama firma

Niskotemperaturowe pompy ciepła mogą wprowadzać do górnego źródła (systemu ogrzewania w domu) czynnik o temperaturze do +55°C. Urządzenie takie jest zatem przeznaczone do współpracy z ogrzewaniem podłogowym lub odpowiednio dobranymi, dużymi grzejnikami. Najkorzystniejsze (wymagające najniższej temperatury zasilania) jest ogrzewanie podłogowe.

Wielu inwestorów obawia się jednak takiego rozwiązania, gdyż w internecie w dalszym ciągu rozpowszechniane są twierdzenia w rodzaju: „od podłogówki boli głowa i puchną nogi”, „nie wolno montować jej w sypialniach, bo to narażanie zdrowia”. Warto wyraźnie podkreślić, że żadne z tych stwierdzeń nie jest prawdziwe – ten typ ogrzewania zapewnia idealny rozkład temperatury w pomieszczeniu.

Dodatkowe grzałki Powietrzne pompy ciepła o charakterze niskotemperaturowym wyposażone są w grzałki elektryczne. Mają one za zadanie okresowe (zaprogramowane) wygrzewanie zbiornika ciepłej wody użytkowej (niszczenie bakterii legionelli) oraz wspomaganie pracy urządzenia podczas występowania bardzo niskich temperatur. Pompa ciepła musi być dobrana w taki sposób, aby czas, w którym używane są wspomniane grzałki, był możliwie jak najkrótszy (do 5% dni w roku). Koszty użytkowania wzrastają w takim przypadku tylko nieznacznie, gdyż dni z bardzo niskimi temperaturami dobowymi jest w Polsce stosunkowo mało.

8/2015 Własny Dom

focus_pompy.indd 19

15-07-27 12:25

focus ogrzewanie

fot. Hydro-Tech

Mity o powietrznych pompach ciepła

jednostka wewnętrzna pompy ciepła i zasobnik na ciepłą wodę nie wytwarzają żadnych zanieczyszczeń ani zapachów, mogą więc znajdować się również w pomieszczeniach, w których mieszkańcy korzystają na co dzień (np. w łazience)

Mitem jest przede wszystkim, że pompy ciepła typu powietrze-woda sprawdza się tylko w ciepłym klimacie. Pompy takie od wielu lat są używane i z powodzeniem działają w krajach o surowym klimacie (np. w Szwecji). W Polsce, gdzie wielkie mrozy są rzadkością, nie powinniśmy mieć obaw o ich prawidłowe działanie (nawet zimą statystycznie dominują u nas temperatury dodatnie). Tego typu pompa może pracować w bardzo szerokim zakresie temperatur – od –25oC do +45oC. Do niedawna rzeczywiście pompy typu powietrze-woda przestawały działać w temperaturze poniżej –5oC, ale wprowadzenie nowego rodzaju sprężarek rozwiązało ten problem. Mitem jest też, że pompy tego typu zużywają dużo prądu i są równie kosztowne w eksploatacji, jak ogrzewanie elektryczne. Energia elektryczna pobierana przez pompę ciepła służy głównie do zasilania sprężarki. Istnieje też możliwość takiej konfiguracji urządzenia, aby funkcjonowało podczas tańszej taryfy nocnej, a nadmiar energii wykorzystywany był w ciągu dnia.

Urządzenia wysokotemperaturowe Koszt takiego urządzenia jest znacznie wyższy niż w przypadku pompy niskotemperaturowej – a jednak całościowe koszty inwestycyjne wcale nie muszą być znacząco wyższe. Dzieje się tak dlatego, że instalacja wykorzystująca wysokotemperaturową, powietrzną pompę ciepła nie wymaga zastosowania ogrzewania podłogowego ani też innych niskotemperaturowych górnych źródeł. Takie urządzenie jest więc szczególnie atrakcyjne w przypadku modernizacji kotłowni. Kocioł na paliwo stałe, gaz lub olej opałowy można zastąpić pompą wysokotemperaturową i natychmiast przystąpić do jej eksploatacji. Nie trzeba zatem wykonywać kosztownego remontu. Wprawdzie sprawność takiego urządzenia jest nieco niższa i co za tym idzie koszty eksploatacyjne są wyższe niż w przypadku jednostek niskotemperaturowych, ale biorąc pod uwagę ceny wykonania nowego niskotemperaturowego górnego źródła, inwe-stycja i tak okazuje się opłacalna. A oszczęd-

ności są naprawdę znaczące. W przypadku zastąpienia pompą wysokotemperaturową kotła olejowego sięgają nawet 45%.

Jak działa pompa wysokotemperaturowa Pompa wysokotemperaturowa funkcjonuje w oparciu o pracę dwóch sprężarek. Pierwsza zamontowana jest w agregacie zewnętrznym i jej zadanie polega na podniesieniu temperatury gazowego czynnika grzewczego (w zimie od temperatury ujemnej sięgającej nawet –20°C do około 0°C). Sprężarka druga znajduje się natomiast w module wewnętrznym i podnosi temperaturę czynnika grzewczego od ok. 0oC do tej, jaka jest niezbędna dla górnego źródła (dla ogrzewania grzejnikowego może to być +70oC, a nawet +80°C). W przypadku urządzeń tego rodzaju warto zainwestować w sprężarki regulowane inwerterowo. Taka pompa ciepła dostosowuje się do bieżących potrzeb grzewczych, co pozwala zaoszczędzić około 30% wydatków. n

fot. A. Czerwonka

Czy to się opłaca?

kocioł na paliwo stałe można zostawić w kotłowni jako rezerwowe źródło ciepła na duże mrozy – przezorny zawsze ubezpieczony

Własny Dom 8/2015

focus_pompy_z_daikin.indd 20

15-07-30 11:15

Nowy hybrydowy system pompy ciepła Daikin:

Jest to ekologiczne i energooszczędne rozwiązanie - idealne zarówno do nowego budownictwa jak i modernizacji istniejących domów, a przede wszystkim optymalne do wymiany kotłów gazowych Pierwszy HYBRYDOWY system POMPY CIEPŁA DAIKIN to połączenie dwóch obecnie najatrakcyjniejszych, technologii grzewczych: pompy ciepła powietrze-woda oraz kondensacyjnego kotła gazowego. Dzięki temu wyjątkowemu połączeniu otrzymujemy wysoce efektywne pod względem energetycznym i opłacalne pod względem ekonomicznym rozwiązanie, zarówno do ogrzewania pomieszczeń jak i podgrzewu ciepłej wody użytkowej, a opcjonalnie również funkcję chłodzenia latem, w ramach jednego systemu grzewczego /grzewczo - chłodzącego. Roczna efektywność energetyczna HYBRYDOWEJ POMPY CIEPŁA DAIKIN ALTHERMA jest o około 25% wyższa od kondensacyjnego kotła gazowego. Zatem obecnie można powiedzieć, że jest to najlepsza dostępna technologia ogrzewania, która może zastąpić wszelkie tradycyjne systemy grzewcze w ramach projektów częściowej renowacji domu.

reklama

Efektywne ogrzewanie pomieszczeń dzięki pracy hybrydy HYBRYDOWY system zapewnia wysoką efektywność energetyczną, ponieważ składa się najbardziej efektywnej inverterowej pompy ciepła powietrze-woda na rynku (COP na poziomie 5,04, przy parametrach A7/W35) oraz wykorzystuje opatentowany przez Daikin tryb pracy hybrydy.

Skuteczny podgrzew CWU dzięki technologii kondensacyjnego kotła gazowego Wysoka efektywność podgrzewu CWU w HYBRYDOWYM systemie POMPY CIEPŁA DAIKIN ALTHERMA uzyskana została poprzez zastosowanie dwu-obiegowego wymiennika ciepła, który zapewnia bezpośredni podgrzew wody z wykorzystaniem ciepła kondensacji zarówno w trybie CO jak i CWU pozwalając w tym drugim przypadku nawet na 20% oszczędności w porównaniu do tradycyjnego kondensacyjnego kotła gazowego. Doskonała efektywność dla środowiskowa System HYBRYDOWY DAIKIN ALTHERMA dba również o walory środowiskowe poprzez ograniczenie emisji CO2 dzięki wysoce wydajnej pracy. Dla średniej wielkości domu redukcja ta może wynieść nawet 1,5 tony CO2 rocznie. Hybrydowa pompa ciepła Daikin Altherma – przyszłościowe źródło ciepła HYBRYDOWA pompa ciepła DAIKIN ALTHERMA łączy w sobie łatwość i uniwersalność zastosowania, atrakcyjność kosztową z zachowaniem aspektów środowiskowych i możliwość przyszłościowego dopasowania do zmieniających się warunków eksploatacyjnych. Dzięki tym wszystkim zaletom można ją traktować, jako przyszłościowe źródło ciepła.

HYBRYDOWA POMPA CIEPŁA DAIKIN ALTHERMA została wyróżniona ZŁOTYM MEDALEM na MIĘDZYNARODOWYCH TARGACH POZNAŃSKICH – INSTALACJE 2014!

focus_pompy_z_daikin.indd 21

15-07-30 11:16

focus

ogrzewanie

fot. Rehau

s cu fo

Ogrzewanie płaszczyznowe Wielu ekspertów i inwestorów uważa, że właśnie ten typ ogrzewania jest najzdrowszy dla człowieka i zapewnia największy komfort Tekst: arch. Agnieszka Kubit cieplny w domu

arch. Agnieszka Kubit, KUBIT Sp. z o.o. Właścicielka działającej od dziewięciu lat autorskiej pracowni projektowej oferującej kompleksową obsługę inwestycji – od projektu, przez realizację, po wykończenie i aranżację wnętrz. Architekturę tworzy z przyjemnością i pasją. Chętnie doradza inwestorom w kwestiach związanych z doborem i instalacją nowoczesnych systemów grzewczych i wentylacyjnych www.kubit.net 22

estem architektem. Coraz częściej w mojej pracy zawodowej zauważam zainteresowanie inwestorów ogrzewaniem płaszczyznowym, postanowiłam w tym artykule omówić je szczegółowo, by ułatwić podjęcie właściwej decyzji na początku planowania budowy domu. Ogrzewanie płaszczyznowe to sposób ogrzewania poszczególnych pomieszczeń za pomocą ciepłych przegród budowlanych, czyli podłóg, ścian lub sufitów. Aby przegrody te ogrzewały pomieszczenia, muszą być w nich zamontowane instalacje emitujące ciepło. Mogą to być rurki napełnione ciepłą wodą lub maty zasilane prądem.

W niektórych domach ogrzewanie płaszczyznowe jest łączone z tradycyjnym – grzejniki są obecne najczęściej w łazience (w celu suszenia ręczników i dogrzewania pomieszczenia np. w chłodniejsze dni latem czy wczesną jesienią) lub w garażu i kotłowni (gdzie montaż ogrzewania podłogowego może być po prostu nieopłacalny). Celem jest po pierwsze nasz komfort cieplny, a po drugie optymalizacja wydatków – system grzewczy w domu musi być dobrej jakości, ale nie oznacza to wcale konieczności wydania na niego fortuny.

Własny Dom 8/2015

Focus_plaszczyznowe-MN_08.indd 22

15-07-27 12:32

ogrzewanie

focus

Dlaczego ogrzewanie podłogowe? Wybór ogrzewania podłogowego jako podstawowego ogrzewania budynku jednorodzinnego wydaje się być wartą do rozważenia alternatywą tradycyjnego ogrzewania. Wpływają na to zalety ogrzewania płaszczyznowego.

urządzenie pomieszczenia z zainstalowanym ogrzewaniem podłogowym jest zdecydowanie łatwiejsze – grzejniki nie zajmują miejsca ani nie ograniczają ustawienia mebli

rozkład temperatury w pomieszczeniach przy różnych typach ogrzewania – najlepszy dla człowieka jest ten przy ogrzewaniu podłogowym

rys. Daikin

Kolejną zaletą ogrzewania płaszczyznowego jest odczuwalny, bardziej równomierny rozkład temperatury w pomieszczeniach. Zazwyczaj w okresie zimowym w pomieszczeniach ogrzewanych tradycyjnymi grzejnikami odczuwamy zbyt silne ciepło przy samych grzejnikach, a z kolei przenikliwy chłód w miejscach od nich odległych. Jest to oczywiście spowodowane punktowym nagrzewaniem powietrza, czego nie doświadczymy, stosując instalację ogrzewania podłogowego. Ponadto tradycyjne ogrzewanie powoduje ciągły ruch powietrza w pomieszczeniu – ciepłe, nagrzane powietrze unosi się ku górze, zimne z kolei opada, powodując niejako nagrzewanie pokoi od góry ku dołowi. Skutkiem jest odczucie ciepła w górnej połowie ciała, podczas gdy dolna może być wciąż wystawiona na chłód. Konsekwencją tego jest konieczność nagrzania pomieszczeń do wyższych temperatur niż w przypadku ogrzewania

rys. Aquatherm

Rozkład temperatury w pomieszczeniach

fot. Fermacell

Dla mnie jako architekta podstawową zaletą ogrzewania podłogowego jest brak konieczności montażu grzejników. Wprawdzie na rynku dostępne są obecnie przepiękne grzejniki wyglądem przypominające rzeźby, jednak ze względu na ich wysoką cenę zazwyczaj decydujemy się na modele tańsze i niekoniecznie tak designerskie, co często psuje ostateczny efekt pieczołowicie dobranych i mających tworzyć zharmonizowaną całość elementów wyposażenia wnętrz i materiałów wykończeniowych. Poza tym grzejniki zajmują w pomieszczeniu przestrzeń, której nie tracimy w przypadku ogrzewania płaszczyznowego, co daje nam możliwość dowolnego rozmieszczenia mebli czy innych elementów wystroju wnętrza.

fot. Kisan

Łatwiejszy dobór wystroju wnętrz

ciepła podłoga, po której można wygodnie chodzić boso, a dzieci mogą na niej wygodnie siedzieć i bawić się, to duża zaleta podłogówki

ogrzewanie podłogowe współpracujące z pompą ciepła i kolektorami słonecznymi oraz grzejnikami – podłogówka ogrzewa parter, grzejniki piętro, a kolektory pomagają w uzyskiwaniu c.w.u.

8/2015 Własny Dom

Focus_plaszczyznowe-MN_08.indd 23

15-07-27 12:34

focus

ogrzewanie

inteligentne sterowanie ogrzewaniem płaszczyznowym powoduje realne oszczędności finansowe – nie marnujemy energii

podłogowego, którego zastosowanie eliminuje w znacznej mierze opisane powyżej sytuacje. Ogrzane powietrze przemieszcza się w całej swej masie od podłogi, dzięki czemu komfort cieplny uzyskujemy przy niższych temperaturach w pomieszczeniu. Pamiętajmy, że najczęściej w domu zimno nam właśnie w nogi.

fot. Purmo

fot. Devi

ogrzewanie podłogowe i grzejnik drabinkowy w jednej łazience – to nie zbytek, ale wygoda. Podłogówka zapewnia komfort cieplny, a grzejnik umożliwia suszenie ręczników i dodatkowo dogrzewa pomieszczenie

Oszczędność energii Tak dochodzimy do kolejnej zalety zastosowania ogrzewania podłogowego – oszczędności energii wymaganej do podgrzania pomieszczeń. Należy również wspomnieć o tym, że przy ogrzewaniu płaszczyznowym możemy zastosować takie źródła ciepła, jak pompa ciepła

czy solary, gdyż jest ono niskotemperaturowe. Ogrzewania tradycyjne z kolei jest wysokotemperaturowe, co możemy odczuć zimą, parząc się rozgrzanym stalowym grzejnikiem. Takie zjawisko rodzi również konsekwencje przemawiające za wyborem ogrzewania podłogowego szczególnie przez alergików, gdyż kurz osiadający na tradycyjnych, rozgrzanych grzejnikach przypieka się (zjawisko pirolizy), w wyniku czego cząstki kurzu stają się większe i bardziej drażniące.

Decyzja i wykończenie

Jaka podłoga na ogrzewaniu Kolejnym elementem, o którym powinniśmy wiedzieć, decydując się na ogrzewanie podłogowe jest wykończenie podłogi. Jako że posadzka będzie oddawała ciepło, a więc będzie również zmieniała swoją temperaturę zależnie od konieczności nagrzania pomieszczenia, jej wykończenie powinniśmy przewidzieć z mate-

fot. Barlinek

Decyzję o montażu ogrzewania podłogowego warto podjąć jeszcze przed rozpoczęciem budowy, a najlepiej dokładnie omówić i uwzględnić jej montaż wraz z architektem projektującym nasz dom. Jest to spowodowane specyfiką wykonania takiego ogrzewania. Z jednej strony należy uwzględnić przyszłe usytuowanie stałych mebli i urządzeń w domu, gdyż ogrzewanie podłogowe dobrze jest zamontować jedynie w miejscach, w których nie będzie w przyszłości szaf, zabudów czy wanny. Z drugiej zaś strony ogrzewanie podłogowe wymaga nietypowego rozwiązania warstw posadzek i stropów, bowiem na warstwie konstrukcyjnej powinniśmy ułożyć specjalnie dostosowaną do ogrzewania podłogowego, większą niż w przypadku ogrzewania tradycyjnego warstwę izolacji cieplnej oraz większą ilość jastrychu ze specjalnymi dodatkami zwiększającymi przyleganie do rur wodnych ogrzewania podłogowego, dzięki czemu ulepszone zostaną właściwości termiczne posadzki. Funkcjonowanie całej automatyki ogrzewania budynku można zaplanować w sposób bezobsługowy – tak, by czujniki temperatury ze-

wnętrznej automatycznie odpowiednio wcześniej włączały system grzewczy na poszczególne pomieszczenia, minimalizując straty ciepła oraz zmiany temperatury wewnątrz pomieszczeń. Stąd bardzo ważne jest przeanalizowanie naszych potrzeb jeszcze na etapie projektowania budynku – później montaż podłogówki może być już bardzo kłopotliwy.

fot. S. Makowska-Rzatkiewicz

Kiedy podjąć decyzję

montaż ogrzewania podłogowego wymaga prowadzenia skomplikowanych i „brudnych” prac, dlatego lepiej, by nastąpił podczas budowy

deski trójwarstwowe to sposób, by w jednym pomieszczeniu znajdowało się ogrzewanie podłogowe i piękna drewniana podłoga

Własny Dom 8/2015

Focus_plaszczyznowe-MN_08.indd 24

15-07-27 12:36

focus

fot. Cekol

rys. Elektra

fot. H. Tomasiewicz

ogrzewanie

Płytki ceramiczne to często spotykana posadzka na ogrzewaniu podłogowym – zwłaszcza elektrycznej i zwłaszcza w łazience

ogrzewanie podłogowe elektryczne pod podłogą na legarach, rozkładane na izolacji z wełny mineralnej na siatce między legarami

płytki gresowe ułożone na ogrzewaniu podłogowym wodnym zasilanym pompą ciepła z kolektorem pionowym

riałów, które z jednej strony mają stosunkowo mały opór cieplny, a z drugiej nie zniekształcą się pod wpływem zmian temperatury. Do takich materiałów należy niewątpliwie kamień, ceramika i gres. Materiałem o nieco większym

oporze cieplnym, ale wciąż możliwym do stosowania przy ogrzewaniu podłogowym, są trójwarstwowe deski podłogowe oraz niektóre deski z egzotycznego drewna pełnego. Nie powinniśmy z kolei stosować materiałów tek-

stylnych i elastycznych (ze względu na możliwość wypaczenia) oraz grubych jednowarstwowych desek podłogowych, wypaczających się i uniemożliwiających odpowiednie nagrzanie pomieszczenia.

Rodzaje ogrzewania płaszczyznowego

rys. Purmo

fot. TECE

Jest rozwiązaniem, które zalecam klientom, którzy dopiero planują budowę nowego domu jednorodzinnego. Zdarza się jednak, że niektórzy inwestorzy obawiają się ewentualnych awarii instalacji, która najczęściej może być spowodowana nieprofesjonalnym montażem instalacji lub zastosowaniem taniej instalacji bez odpowiednich atestów. Konsekwencją wycieków lub rozszczelnienia się instalacji będzie oczywiście konieczność demontażu części podłogi celem dokonania naprawy (a często po prostu całkowitej wymiany). Dlatego jeśli decydujemy się ogrzewanie podłogowe, nie warto oszczędzać ani na materiałach, ani na wykonawcy.

Podstawowym elementem tego systemu są rury, którymi transportowany jest czynnik grzewczy. Rury mogą być wielowarstwowe, miedziane, z tworzyw sztucznych (polietylen, polibutylen, polipropylen), z barierą antydyfuzyjną lub bez. Ponadto elementami składowymi wodnego ogrzewania podłogowego są m.in.: rozdzielacz, elementy mocujące, izolacja termiczna oraz automatyka. Można nim sterować za pomocą bezprzewodowego lub przewodowego systemu regulacji bądź poprzez regulację bezpośrednią. Rury układane są najczęściej na dwa sposoby: w układzie ślimakowym i meandrowym – czasem z zagęszczeniem w strefie brzegowej lub z osobnym obwodem dla wybranych stref pod-

układy rur wodnego ogrzewania podłogowego – na dole dwa typy układu ślimakowego, na górze – meandrycznego

ogrzewanie podłogowe wodne układane na odbijającej ciepło macie, do której rury mocowane są specjalnymi klipsami

łogi. Rury zalewane są jastrychem, na którym następnie układana jest właściwa posadzka. Może być ona wykonana z dowolnego materiału, jednak najodpowiedniejsze są produkty dobrze przewodzące ciepło. Warto wiedzieć, że wybór nie ogranicza się wyłącznie do płytek ceramicznych czy kamiennych – na ogrzewanie podłogowe można kłaść np. panele laminowane, drewniane, deski lub wykładzinę dywanową.

Ogrzewanie podłogowe elektryczne Alternatywą jest wykonanie ogrzewania podłogowego elektrycznego tzw. matą grzejną w pomieszczeniach, w których zależy nam na przy-

rys. Purmo

Ogrzewanie podłogowe wodne

ogrzewanie podłogowe wodne układane na specjalnych płytach, w których rury są wkładane między wypustki przypominające klocki LEGO

8/2015 Własny Dom

Focus_plaszczyznowe-MN_08.indd 25

15-07-27 12:37

focus

ogrzewanie

fot. Elektra

fot. Eltom Tomasz Walczak

Inne rodzaje ogrzewania płaszczyznowego

elektryczna podłogówka w łazience została ułożona z uwzględnieniem rozplanowania pomieszczenia – pod wanną jej nie ma

ogrzewanie podłogowe elektryczne przed zalaniem jastrychem betonowym – ułożone przez fachowców nie wymaga żadnych napraw

jemnie ciepłej podłodze. Montaż maty grzejnej nie wymaga zastosowania grubszych warstw posadzek, jak w przypadku ogrzewania wodnego, nie musimy również obawiać się ewentualnej nieszczelności instalacji. Jedyną rzeczą, o której musimy pamiętać, jest doprowadzenie zasilania elektrycznego do pomieszczenia, w którym będzie zastosowana mata. Ogrzewanie elektryczne stosujemy najczęściej w łazienkach, gdyż to w tym pomieszczeniu najczęściej chodzimy boso i chcemy, by posadzka była przyjemnie ciepła. Poza tym podłoga w łazience szybciej wysycha, co niewątpliwie jest kolejną zaletą takiego ogrzewania. Elektryczne ogrzewanie podłogowe może być elementem ogrzewania zwiększającym komfort użytkowy, jak i jedynym systemem ogrzewania domu, wspomaganym np.kominkiem czy klimatyzatorem z funkcją grzania. Precyzyjna termoregulacja na bazie programowalnych termostatów ustawia ogrzewanie w

godzinach dostosowanych do potrzeb, zwiększając tym samym energooszczędność. Pozwala też stosować ogrzewanie podłogowe z każdym rodzajem wykończenia podłogi, co niedostępne jest przy wodnej podłogówce. Gdy jednak zdecydujemy się na zastosowanie w naszym domu ogrzewania podłogowego wodnego, zastanówmy się, w których pomieszczeniach lepiej pozostać przy tradycyjnym ogrzewaniu grzejnikami. Może to być garaż czy inne pomieszczenia pomocniczo-techniczne, w których nie ma znaczenia komfort cieplny, a w których ogrzewanie będzie zazwyczaj całkowicie wyłączone. Z kolei w łazience warto (prócz ogrzewania podłogowego) zastosować dodatkowo grzejnik elektryczny lub wodno-elektryczny. Właśnie dzięki takiemu grzejnikowi – w szczególności w okresach cieplejszych, gdy zazwyczaj już nie korzystamy z ogrzewania podłogowego – wysuszy on ręczniki.

Prócz najbardziej powszechnego ogrzewania podłogowego istnieje jeszcze ogrzewanie płaszczyznowe ścienne oraz sufitowe. Montuje się je w sposób bardzo podobny do ogrzewania podłogowego (zarówno w wersji wodnej, jak i elektrycznej). Jednak zarówno ogrzewanie ścienne, jak i sufitowe są stosowane zdecydowanie rzadziej niż podłogowe. Spowodowane jest to mniej korzystnym rozkładem ciepła w pomieszczeniach, stąd też tego typu ogrzewanie stosuje się w wyjątkowych sytuacjach. Pierwszą taką sytuacją jest konieczność osuszania ścian – ogrzewanie ścienne, nagrzewając ścianę, zdecydowanie szybciej ją wysusza, co np. w pomieszczeniach narażonych na ciągłe zawilgocenie może zminimalizować rozwój pleśni i grzybów. Drugim powodem może być z kolei to, że ogrzewanie sufitowe nie powoduje praktycznie żadnych ruchów powietrza, co może być jeszcze korzystniejsze od ogrzewania podłogowego dla osób uczulonych na kurz. Inną przyczyną zastosowanie ogrzewania innego niż podłogowe może być chęć wykończenia posadzki materiałem, który nie jest zalecany do ogrzewania podłogowego – np. posadzką z drewna litego nieegzotycznego czy wykładziną dywanową. Warto wiedzieć, że zarówno ogrzewanie ścienne, jak i sufitowe można łączyć z ogrzewaniem podłogowym lub z tradycyjnymi grzejnikami, co umożliwia nam zaprojektowanie domu całkowicie dostosowanego do naszych potrzeb.

NASZ EKSPERT

Czy eksploatacja elektrycznej podłogówki jest droga? Ogrzewanie elektryczne (także płaszczyznowe) miewa w naszym kraju złą prasę z uwagi na rzekome wysokie rachunki za prąd. Wynika to ze stosowania niskiej jakości instalacji grzewczych i cienkiej termoizolacji podłogi. Tymczasem w takie ogrzewanie trzeba zainwestować – wtedy można cieszyć się niskimi kosztami eksploatacji, komfortem użytkowym i bezpieczeństwem. Gdy patrzymy po prostu na rachunek za prąd dla domu z elektryczną podłogówką, może się wydawać, że jest ona droga w eksploatacji. A przecież połowa tej sumy to koszty użytkowania sprzętów AGD i oświetlenia.

Ogrzewanie elektryczne jest tanie w zakupie oraz bezpieczne i komfortowe w użytkowaniu. Jeden dostawca energii to jedne koszty stałe przyłączenia do sieci. Brak kotłowni, komina i pieca to niskie koszty inwestycyjne. Czysta i cicha eksploatacja, bez kurzu, przeglądów i wycieków to bezpieczeństwo. Elektryczne ogrzewanie podłogowe jest ekonomiczne – dom o powierzchni 120 m2, spełniający obecne normy, przy stratach ciepła na poziomie 70 kWh/m2 można ogrzać za mniej niż 2000 zł za cały sezon grzewczy (a dom energooszczędny jeszcze taniej). Elektryczną połogówkę stosujemy w nowo budowanych domach z powodzeniem od wielu lat jako jedy-

Tomasz Walczak ELTOM ny system grzewczy. O załączeniu ogrzewania nie trzeba pamiętać – od tego są programowalne, inteligentne termoregulatory, które wiedzą, kiedy włączyć ogrzewanie, aby przygotować komfortową temperaturę na daną godzinę i dzień, a co istotniejsze z punktu widzenia kosztów – wyłączą ogrzewanie na tyle wcześniej, aby do danej godziny utrzymać ten komfort.

Własny Dom 8/2015

Focus_plaszczyznowe-MN_08.indd 26

15-07-27 12:37

ogrzewanie

focus

Montaż elektrycznej maty grzejnej System składa się z maty i termostatu. Rozmiar maty zawsze powinien być trochę mniejszy od powierzchni podłogi, którą chcemy podgrzewać. Nie układamy maty pod stałymi elementami wyposażenia łazienki, tj. wanną, wc czy bidetem.

1 mierzymy pomieszczenie (odejmując powierzchnię zabudowy stałej), wykonujemy jego szkic i zaznaczamy na nim sposób ułożenia maty, co pomaga określić jej wielkość

4 Rozwijamy samoprzylepną matę grzejną. Można wykonać nawet 10–20 przymiarek, przyklejając i odklejając matę. Potem klej może utracić swoje właściwości

7 ułożona mata – widać wyraźnie, że siatka była przecinana, ale kabel nie. W pustym miejscu znajdzie się miska wc. Instalacja jest gotowa do przykrycia posadzką

2 oznaczamy miejsca stałej zabudowy (wc, wanna, bidet itp.) zanim je zdemontujemy. Dzięki temu będziemy mogli ponownie przymocować te urządzenia bez obawy uszkodzenia maty

5 siatkę, do której przymocowany jest kabel grzejny można przecinać zwykłymi nożyczkami – nie wolno jednak przeciąć kabla, gdyż mata przestanie wtedy działać

8 po rozłożeniu maty grzejnej – w zależności od wybranego rodzaju posadzki – należy pokryć ją samopoziomującą masą betonową lub elastyczną zaprawą klejową

3 wykuwamy w podłodze kanał o śr. ok. 10 mm, w którym umieścimy plastikową rurkę z czujnikiem podłogowym i przykleimy ją do podłoża klejem termoplastycznym

6 przy zmianie kierunku układania przecinamy siatkę maty i obracamy ją w pożądaną stronę, ponownie przyciskamy do podłoża i rozwijamy w odpowiednim kierunku

9 układanie płytek na zaprawie klejowej. Ze względów bezpieczeństwa maty powinien podłączać do instalacji elektrycznej elektryk z uprawnieniami

8/2015 Własny Dom

Focus_plaszczyznowe-MN_08.indd 27

fot. Devi

15-07-27 12:38

focus

ogrzewanie

Ścienne i sufitowe ogrzewanie elektryczne Do jego realizacji stosuje się przede wszystkim maty lub cienkie, bardzo szybko nagrzewające się folie grzejne z niewielkimi możliwościami akumulacji ciepła. Na powierzchni sufitu montuje się natomiast płaty folii grzejnych, pomiędzy którymi zatopiony jest płaski element oporowy. Przepływający prąd powoduje jego

fot. Zehnder

Jego instalacja zbudowana jest z tzw. registrów, które składają się z dwóch kolektorów połączonych rurkami (miedzianymi, z tworzywa lub wielowarstwowymi) układanymi poziomo, pionowo albo faliście. Rury pokrywa się warstwą tynku lub płytami g-k. Moc cieplna przekazywana przez ścianę z ogrzewaniem wodnym wynosi 200-280 W/m2 ściany. Ogrzewanie to charakteryzują nieograniczone możliwości montażu na powierzchniach takich jak skosy na poddaszu, wnęki, łuki czy kolumny. Należy jednak pamiętać, aby ścian z zamontowanym ogrzewaniem nie zasłaniać meblami. Wodne ogrzewanie ścienne można również wykorzystać jako system chłodzący. Latem w przewodach, zamiast wody ciepłej może krążyć zimna. Takie rozwiązanie jest szczególnie korzystne podczas dużych upałów – jest to tzw. chłodzenie pasywne.

fot. Rehau

Ścienne ogrzewanie wodne

ogrzewanie ścienne wodne daje efekt ciepłych ścian, o które można przyjemnie się oprzeć lub przy nich usiąść

ogrzewanie sufitowe wodne najmniej ogranicza wystrój pomieszczenia – nie możemy tylko umieszczać na suficie kasetonów z drewna

nagrzanie się i następnie emisję cieplną w postaci promieniowania podczerwonego. Stopień pokrycia sufitu foliami grzewczymi na ogół wynosi od 50-80% całkowitej jego powierzchni. Prawidłowo wykonana instalacja to taka, gdzie folia styka się na całej swej powierzchni z elementem podtrzymującym od dołu oraz izolacją termiczną od góry.

do nowo projektowanych budynków. Warto podkreślić, że ogrzewanie płaszczyznowe jako niskotemperaturowe można stosować w połączeniu z nowoczesnymi instalacjami energooszczędnymi, takimi jak pompa ciepła czy solary, które przy jednoczesnym zastosowaniu ogrzewania płaszczyznowego nie tylko podgrzeją nam ciepłą wodę użytkową, jak w przypadku ogrzewania tradycyjnego, lecz również ogrzeją cały budynek. Należy ponadto podkreślić, że zazwyczaj pomieszczenia ogrzewane podłogówką wystarczy nagrzać do temperatury o 2-3oC niższej niż przy tradycyjnym ogrzewaniu, a komfort cieplny będzie taki sam. n

Czy warto zainwestować? Niewątpliwie ogrzewanie płaszczyznowe jest droższe w wykonaniu od tradycyjnego ogrzewania grzejnikami. Jednak mimo tego jako architekt zawsze polecam to rozwiązanie

na zakupy! system ogrzewania podłogowego wodnego TECEFloor firmy tece to kompletny system wodnego ogrzewania podłogowego, złożony z rur grzewczych, osprzętu do ich układania, rozdzielaczy i regulatorów. 10 lat gwarancji KOSZT! Cena netto: zależna od konfiguracji systemu www.tece.pl

termostat pokojowy basic plus2 firmy danfoss do sterowania ogrzewaniem podłogowym wodnym. Przewodowy czujnik podłogowy umożliwia ograniczanie temp. maks. dla ochrony posadzki lub minimalnej dla efektu ciepłej podłogi. Dostępna listwa sterującą, umożliwiająca podłączenia do kotła lub pompy obiegowej. Montaż w każdym pomieszczeniu zapewnia komfort cieplny i oszczędność energii

grzejnik łazienkowy zehnder fina Doskonały do współpracy z ogrzewaniem podłogowym w łazience. Warstwa aktywnego grafitu i całkowicie płaski front o gr. 20 mm, szybki czas reakcji i wysoki odsetek energii oddawanej przez promieniowanie. KOSZT! Cena netto: 2833 zł (model FIP 130050 w kolorze RAL 9016) www.zehnder.pl

KOSZT! Cena netto: 71, 158 lub 188 zł www.ogrzewanie.danfoss.pl

Własny Dom 8/2015

Focus_plaszczyznowe-MN_08.indd 28

15-07-27 12:39

izolacje

focus

fot. Fermacell

s cu fo

Izolacje termiczne

ybudowanie domu zupełnie pozbawionego termoizolacji nie jest możliwe w naszym klimacie. I nie chodzi tu o coraz surowsze normy prawne dotyczące izolacyjności cieplnej budynków mieszkalnych, ale przede wszystkim o zwykłą logikę i pragmatyzm – w za słabo zaizolowanym domu albo będzie zimno, gdy tylko spadnie temperatura na zewnątrz, albo astronomiczne rachunki za ogrzewanie uczynią mieszkanie w nim całkowicie nieopłacalnym. Nowoczesne technologie murowe umożliwiają wprawdzie postawienie pozbawionych termoizolacji ścian spełniających wszystkie normy

– to ściany jednowarstwowe, składające się z warstwy konstrukcyjnej i tynku. Nie sposób natomiast całkowicie pominąć izolacji cieplnej dachu – żaden materiał na pokrycia dachowe jej nie zastąpi. Niezaizolowana połać dachu będzie jednym wielkim mostkiem cieplnym, przez który wytworzone w domu ciepło będzie z niego bezpowrotnie uciekać. Z wyborem materiałów termoizolacyjnych jest podobnie, jak z doborem tych do budowy ścian czy pokrycia dachu – nie ma jednego rozwiązania wyraźnie lepszego od innych. Każdy materiał ma swoje zalety i lepiej sprawdza się w jednych

warunkach, a gorzej w innych. Nie każdy typ izolacji da się też zastosować w każdym budynku – czasem nasz wybór będą zatem ograniczać czynniki zewnętrzne. Najlepszej jakości materiały nie pomogą też, jeśli wykonanie będzie niefachowe.

Więcej informacji izolacjepiankowe. com.pl www.isocell.at/pl www.rockwool.pl pl.onduline.com

www.isover.pl www.isobooster.pl www.thermano.eu skutecznaizolacja.pl recticelinsulation.be/pl

8/2015 Własny Dom

Focus Termoizolacja-MN_08_2015.indd 29

15-07-27 12:48

focus

izolacje

Fundament

fot. Austrotherm

izolacja fundamentów powinna być zagłębiona w gruncie poniżej głębokości przemarzania (w naszym klimacie to ok. 1,2 m)

bardziej odporny polistyren ekstrudowany XPS. Styropian do fundamentów uszlachetniony jest kompozycją związków hydrofobowych, które poprawiają jego właściwości izolacyjne i zwiększają odporność na działanie wody. Spełnia wymagania nowoczesnej izolacji termicznej stosowanej w ekstremalnych warunkach dużej wil-

goci, połączonej ze zmianą temperatury (cykle zamrażania i rozmrażania) i dużym obciążeniom mechanicznym (parcie gruntu na izolację i ścianę fundamentową – stąd płyty te mają dużą wytrzymałość mechaniczną). Płyty mogą mieć również bezpośredni kontakt z gruntem i nie wymagają dodatkowych zabezpieczeń.

natryskowa pianka zamkniętokomórkowa zapewnia szczelną i jednolitą powłokę termo- i hydroizolacyjną

fot. Austrotherm

Płyty z polistyrenu ekstrudowanego (xps) wyposażone w siatkę rowków, które będą odprowadzać podciągającą wodę na boki

fot. Izolacje Piankowe

Jeśli budynek jest podpiwniczony, niezaizolowane termicznie ściany jego piwnic mogą stać się jednym dużym mostkiem termicznym. Z ocieplenia ścian fundamentowych można zrezygnować jedynie wtedy, gdy zostaną one zbudowane z materiału, który sam w sobie jest dobrym izolatorem cieplnym (np. bloczków keramzytobetonowych). Teoretycznie nie trzeba też ocieplać ścian piwnic nieogrzewanych. Warto jednak wówczas wprowadzić izolacje ścian zewnętrznych przynajmniej 50 cm poniżej poziomu gruntu. Konieczne będzie też solidne ocieplenie stropu nad piwnicą. Zalecane jest jednak ocieplanie ścian na całej wysokości – zrezygnować można jedynie z termoizolacji podłogi piwnicznej. Jeśli fundament jest nieocieplony, ciepło z wnętrza jest wprawdzie zatrzymywane przez izolację na ścianach zewnętrznych oraz pod podłogą na gruncie, jednak migruje wzdłuż konstrukcji ściany, a następnie przez mur fundamentowy i ucieka do gruntu. Prawidłowe ocieplenie fundamentu łączące się z ociepleniem ściany skutecznie przeciwdziała tej ucieczce ciepła. Izolacja fundamentu jest najskuteczniejsza, jeśli tworzy ciągłą warstwę na ścianie fundamentowej oraz opartej na niej ścianie zewnętrznej. Dlatego najlepiej, jeśli ściana fundamentowa jest izolowana po stronie zewnętrznej (warstwą polistyrenu ekstrudowanego lub twardego styropianu o obniżonej nasiąkliwości), a jej izolacja łączy się z izolacją ściany. Izolacja powinna sięgać na minimum 50 cm poniżej poziomu gruntu, aby ściany nie przemarzały poniżej poziomu izolacji.

fot. Austrotherm

Dlaczego należy ocieplać fundament

izolacja podłogi piwnicy lub podłogi na gruncie jest konieczna, aby zimno nie podciągało od strony gruntu

fot. Stahlton

Ocieplenie stykające się z gruntem jest narażone na uszkodzenia wynikające z naporu ziemi, wilgoć, a także zniszczenie przez gryzonie oraz korzenie roślin, dlatego powinno być wytrzymałe. Najpopularniejszym materiałem do izolowania części podziemnych budynku jest styropian. W przypadku gruntów zawilgoconych i nieprzepuszczalnych zaleca się

fot. Izolacje Piankowe

Czym ocieplać fundament

pianka zamknięto-komórkowa ma dobrą przyczepność do betonu, jej aplikacja jest szybka. Płytę poziomą zabezpieczono polimocznikiem

izolacja pozioma powoduje zamknięcie przerwy w izolacji termicznej na styku ściany konstrukcyjnej ze ścianą fundamentową

Własny Dom 8/2015

Focus Termoizolacja-MN_08_2015.indd 30

15-07-27 12:48

izolacje

focus

Ściany W  nowo budowanych domach ocieplenie umieszcza się od zewnętrznej strony warstwy konstrukcyjnej ściany – wewnątrz zmniejszałaby ona powierzchnię użytkową pomieszczeń i ograniczała możliwości wykończenia i wystroju wnętrz. Jednak podstawowym powodem ocieplania ścian od zewnątrz jest chęć uniknięcia zawilgocenia ściany. Przy izolacji od zewnątrz mur, który znajduje się po ciepłej stronie, nagrzewa się razem z pomieszczeniem, więc różnice temperatur między ścianą a powietrzem wewnątrz nie są duże. Ściana nie powinna być zatem podatna na wykraplanie się pary wodnej. Rzecz jasna nie oznacza to, że ściany ocieplane od wewnątrz są z definicji wilgotne – istnieją rozwiązania, które umożliwiają swobodną pracę cieplno-wilgotnościową ścian, tzn. przegroda powinna mieć zdolność do oddawania latem wilgoci, która mogłaby pojawić się w okresie zimowym.

fot. Rockwool

Od której strony ocieplać?

dom ocieplany wełną mineralną od zewnątrz – musi ona zostać szybko przykryta warstwą elewacyjną, gdyż jeśli spadłby deszcz, utraciłaby swoje własności izolacyjne aż do wyschnięcia

fot. Röben

Ocieplanie pomieszczeń od wewnątrz jest dobrym rozwiązaniem, gdy izolacja od strony zewnętrznej jest niemożliwa lub niewskazana, a właściciele chcą poprawić komfort cieplny i obniżyć rachunki za ogrzewanie. Metody tej właściwie nie stosuje się w nowo stawianych domach jednorodzinnych – spotkamy ją natomiast w budynkach modernizowanych lub adaptowanych. Pozwala ona bowiem na zachowanie elewacji w jej oryginalnym kształcie – a ma to znaczenie np. jeśli dom znajduje się pod opieką konserwatora zabytków lub jego elewacja jest stylowa i cenna. Ocieplenie od zewnątrz sprawia, że mur izolowany jest od warunków zewnętrznych. Dzięki temu zimą nie jest narażony na działanie niskich temperatur, a latem – wysokich. W przypadku ocieplenia od wewnątrz występuje sytuacja odwrotna – mur ma styczność z temperaturami na zewnątrz, lecz jest izolowany od powietrza wewnętrznego. Dzięki temu możliwe jest szybkie ogrzewanie pomieszczeń, a powierzchnia wewnętrzna ścian wykazuje się bardziej równomiernym rozkładem temperatury.

fot. Multipor

Od wewnątrz

ocieplenie od zewnątrz – wełna mineralna umocowana na murze z pustaków ceramicznych. Na niej układana jest pełna cegła klinkierowa

ocieplenie od wewnątrz – płyty nie są grube, dzięki czemu powierzchnia użytkowa pomieszczeń zmniejsza się w niewielkim stopniu

Styropian

Styropian jest łatwy w montażu, co eliminuje prawdopodobieństwo wystąpienia błędów wykonawczych – wymaga jednak zastosowania pewnych reguł. Płyty należy chronić przed działaniem słońca, ponieważ pod wpływem wysokich temperatur jego powierzchnia ulega degradacji – płyty żółkną i zmieniają się w pył. Dlatego tak istotne jest, by po przymocowaniu płyt styropianowych, nie wystawiać go na działanie słońca i w ciągu 2-3 tygodni przykryć jego powierzchnię zaprawą. Tylko niewielkie ubytki styropianu nie stanowią problemu.

Jest bardzo lekki, nie wchłania wody, jest nietoksyczny, daje się łatwo docinać i szlifować oraz ma dobre parametry mechaniczne. Charakteryzuje się niskim współczynnikiem przepuszczalności pary wodnej. Właściwie położony i zabezpieczony, nie butwieje, nie gnije, jest odporny na algi i grzyby. Jest natomiast materiałem wrażliwym na wysokie temperatury i ogień. Płyty styropianowe pocięte z sezonowanych (przez 6–8 tygodni) bloków pozostają płaskie i nie zmieniają swoich wymiarów.

8/2015 Własny Dom

Focus Termoizolacja-MN_08_2015.indd 31

15-07-28 13:48

focus

izolacje

Bezspoinowy System Ociepleń z użyciem styropianu To tzw. metoda lekka-mokra. Przyklejana do muru warstwa izolacji termicznej (styropian lub wełna mineralna) pokrywana jest tynkiem cienkowarstwowym. Metoda nazywana jest lekką, gdy ciężar warstwy ocieplenia wraz z tynkiem wynosi zaledwie 10-30 kg/m², a mokrą – bo stosowana jest zaprawa klejowa.

1 Po określeniu stanu muru poprzez opukiwanie młotkiem wszelkie zanieczyszczenia (np. kurzu czy pył) należy usunąć miękką szczotką, sprężonym powietrzem lub wodą

4 płytę dociskamy dla uzyskania równej płaszczyzny. Minięcie krawędzi pionowych powinno wynosić min. 15 cm. Co jakiś czas sprawdzamy ułożenie płyt poziomicą

rys. Foveo Tech

7 Nanosimy zaprawę klejącą pod siatkę zbrojącą na odpylonych płytach (nie wcześniej niż po 3 dniach). Następnie natychmiast kleimy i zatapiamy siatkę w zaprawie

1 Po zagruntowaniu ściany gruntem akrylowym montuje się listwę startową (cokołową) – po 3 łączniki mechaniczne na mb (jej przebieg wyznaczamy wcześniej sznurem)

5 po związaniu zaprawy przycinamy wypuszczone poza krawędzie budynku płyty termoizolacyjne. Zaleca się przycinanie wzdłuż prowadnicy przyłożonej do narożnika budynku

8 szlifowanie warstwy zbrojącej – po całkowitym wyschnięciu zaprawy klejącej nierówności powierzchni należy zeszlifować papierem ściernym

3 rozrobioną zaprawę klejową nakładamy jako ciągły pas na obrzeżu płyty oraz rozłożone symetrycznie „placki”, co łącznie powinno zająć co najmniej 40% płyty

6 dodatkowe mocowanie kołkami z tworzywa sztucznego. Zaleca się stosowanie co najmniej 4-5 szt. kołków na 1 m² (przy narożnikach – 6-8 szt. na 1 m²)

9 Nakładamy podkład gruntujący, na którym następnie położymy (ręcznie lub maszynowo) tynk mineralny (który możemy jeszcze pomalować)

Własny Dom 8/2015

Focus Termoizolacja-MN_08_2015.indd 32

15-07-27 12:50

izolacje

Wełna mineralna Wełna posiada identyczne właściwości termoizolacyjne jak styropian, a oprócz tego doskonale sprawdza się jako izolacja akustyczna oraz warstwa ognioochronna. Płyty z wełny mają znaczny ciężar, małą sztywność i stosunkowo niewielką wytrzymałość na rozciąganie. Materiał ten charakteryzuje się bardzo wysoką wartością współczynnika przepuszczalności pary wodnej, bliską paroprzepuszczalności powietrza.

Zapewnia to swobodę przenikania pary wodnej w przegrodzie budowlanej i zmniejsza ryzyko zatrzymywania się wilgoci w budynku, a przez to rozwoju pleśni i grzybów. Wełna mineralna jest bardzo odporna na wysoką temperaturę – zaczyna się topić dopiero po ok. 2 godzinach oddziaływania temperatury powyżej 1000°C. W razie pożaru stanowi barierę dla ognia, stąd zastosowanie wełny mineralnej zwiększa odporność ogniową konstrukcji. Wełna jest bardziej wymagająca w montażu niż styropian – ponieważ podczas cięcia i układania wełna pyli i kłuje, dlatego należy bezwzględnie używać ubioru ochronnego, rękawic i maseczek. Duża nasiąkliwość wełny wymusza zwrócenie szczególnej uwagi na jej ochronę przed wodą i wilgocią. Podczas montażu należy pilnować, aby płyta z wełny mineralnej nie uległa uszkodzeniu – złamaniu, rozerwaniu, nadmiernemu ściśnięciu czy wyrwaniu włókien. Może to spowodować powstanie mostków termicznych. W miejscach tych

dodatkowo może gromadzić się para wodna, co doprowadzi do zawilgocenia izolacji, a czasem – całej konstrukcji. Podczas montażu wełny używane są kołki i kotwy z metalowymi trzpieniami – elementy plastikowe stosowane do płyt styropianowych mogłyby nie utrzymać takiego ciężaru. Dlatego warto pilnować, czy używamy właściwych akcesoriów montażowych.

rys. Bolix

Oprócz zwykłych białych płyt sprzedawany jest też styropian w czarne kropki – z dodatkiem grafitu. Grafit zawarty w płytach styropianowych podnosi ich właściwości izolacyjne poprzez dodatkową absorpcję promieniowania cieplnego; poza tym płyty w kropki trudniej jest podrobić. Są też płyty srebrnoszare, z jeszcze większą zawartością grafitu, cieplejsze od zwykłych aż o 30% i zalecana do ocieplania ścian zewnętrznych (metodą BSO) – zwłaszcza gdy konieczna jest redukcja grubości termoizolacji.

focus

Połączenie balkonu ze ścianą to w wielu domach mostek cieplny – czyli miejsce, gdzie w izolacji termicznej jest przerwa

r e kl am a

8/2015 Własny Dom

Focus Termoizolacja-MN_08_2015.indd 33

15-07-27 12:50

focus

izolacje

Dach

fot. Isobooster

Widoczna więźba we wnętrzu ma swój urok i jednocześnie podkreśla charakter poddasza. Aby elementy drewnianego ustroju nie były ukryte pod warstwą termo- i paroizolacji, konieczne jest zastosowanie warstw izolacyjnych od zewnętrznej strony krokwi. Rodzaj materiałów i sposób i montażu uzależniony będzie od tego, czy chcemy widzieć tylko fragment krokwi, czy też cały jej gabaryt. Jeśli zadowala nas fragmentaryczne wyeksponowanie elementów więźby, część ocieplenia można umieścić w przestrzeni między krokwiami. Najwygodniejsza będzie w tym przypadku sprężysta wełna mineralna. Na ruszcie stalowym, również usytuowanym między krokwiami, znajdzie się paroizolacja i okładzina z płyt g-k. Pozostała część ocieplenia powędruje na zewnątrz krokwi. I tu najlepiej sprawdzi się sztywny materiał o dobrych parametrach termoizolacyjnych – panele z pianki PIR. W sytuacji, gdy eksponujemy całą krokiew, powyższe panele są w zasadzie niezastąpione. Producenci udoskonalają je tak, by zaopatrzone były w warstwę paroizolacji, a nawet poszycia z płyt OSB.

fot. Termo Organika

Ocieplenie między krokwiami

maty isobooster to całkowicie odporne na wilgoć, lekkie, cienkie izolacje termiczne zapewniające dobre parametry termiczne

izolacja podkrokwiowa ze styropianu grafitowego – warstwa międzykrokwiowa została ułożona wcześniej

nia ciepła. W takiej sytuacji krokwie stanowią mostki liniowe na całej długości płaszczyzny skośnej dachu. Straty ciepła są tym większe, im więcej krokwi więźba posiada. Aby temu zaradzić, stosuje się dodatkową warstwę ocieplenia grubości ok. 8 cm. Umieszcza się ją na krokwiach od wewnętrznej strony, wykorzystując do tego celu, jako podparcie, systemowe stalowe ruszty przeznaczone do montażu płyt g-k. Paroizolacja jest wówczas układana na podkonstrukcji. Alternatywnym rozwiązaniem będzie umieszczenie płyt termoizolacyjnych nakrokwiowych po zewnętrznej stronie krokwi.

stalowych. Profile łączy się z krokwiami za pośrednictwem systemowych wieszaków ułatwiających wypoziomowaniu rusztu. Wełna musi ściśle wypełniać ocieplane przestrzenie. Zazwyczaj sama utrzymuje się na miejscu, bez dodatkowego mocowania. Czasem jednak trzeba ja podwiązać żyłką lub drutem. Między wełną a sztywnym deskowaniem trzeba pozostawić 3-4-centymetrową szczelinę służącą do wentylacji połaci.

Ocieplenie pod krokwiami

Wełna mineralna

Bardzo często popełnianym błędem w trakcie ocieplania połaci dachowej jest wypełnianie materiałem termoizolacyjnym tylko przestrzeni między krokwiami. Należy pamiętać, że drewno ma stosunkowo wysoki współczynnik przenika-

Umieszcza się ją przede wszystkim między krokwiami. Jej łączna grubość powinna wynieść 20-25 cm. Często więc 15-20 cm mieści się między krokwiami, a reszta pod nimi. Trzeba wtedy zbudować ruszt nośny z ocynkowanych profili

Styropian Sprężyste płyty styropianowe montuje się podobnie jak wełnę, układając na wcisk między krokwiami. Druga warstwa – podkrokwiowa – może być wykonywana ze zwykłego styropianu. Jego płyty najlepiej wtedy rozmieszczać między drewnianymi listwami przybitymi prostopadle do krokwi. Listwy muszą być zaimpregnowane podobnie jak krokwie i dobrze wypoziomowane.

NASZ EKSPERT

Do czego stosuje się w budownictwie jednorodzinnym natryskowe izolacje piankowe? W budownictwie jednorodzinnym natryskowa pianka poliuretanowa jest materiałem najczęściej wybieranym do ocieplania poddaszy użytkowych, ścian w domach szkieletowych i murowanych oraz tarasów i fundamentów. Inwestorzy cenią sobie przede wszystkim możliwość uzyskania podobnych właściwości izolacyjnych przy zastosowaniu cieńszej warstwy ocieplenia w porównaniu z tradycyjnymi materiałami stosowanymi

do ociepleń budynków. Jest to szczególnie ważne na poddaszach użytkowych, gdzie każdy centymetr dodatkowej izolacji obniża wysokość pomieszczenia. Do ocieplania poddaszy stosuje się pianę otwaro-komórkową, miękką. Jej atutem jest paroprzepuszczalność i doskonała szczelność. Materiał ten dokładnie wypełnia każdy centymetr ocieplanej powierzchni, dociera do każdej szczeliny dlatego świetnie nadaje się do ocieplania ścian, w których są mikro-

Radosław Sienkiewicz CELS

ubytki i szczeliny. Do ocieplania tarasów i fundamentów stosuje się zamknięto-komórkową piankę twardą, która jest doskonałym materiałem hydroizolacyjnym. Nie przepuszcza wody i dokładnie przylega do ocieplanej powierzchni.

Własny Dom 8/2015

Focus Termoizolacja-MN_08_2015.indd 34

15-07-28 11:18

izolacja nadmuchowa może być umieszczana w przestrzeni międzykrokwiowej albo w przestrzeni nieużytkowego poddasza

natrysk pianki zamknięto-komórkowej bezpośrednio na blachę – izolacja termiczna i paroszczelna w jednej powłoce

ocieplenie stropu na poddaszu również jest ważne – zarówno jeśli jest to poddasze użytkowe, jak i nieużytkowe

Jest on sprężysty, giętki, doskonale dopasowuje się do wolnych przestrzeni między krokwiami. Płyty trzeba dokładnie wcisnąć i zadbać, by nigdzie nie powstały luki ani szczeliny. Zanim zabierzemy się za ocieplanie, konieczne jest dokładne wymierzenie rozstawu krokwi – na podstawie tych wymiarów dobiera się odpowiedniej wielkości płyty styropianowe. Pod spodem montuje się stalowy ruszt, a pod krokwiami kładzie się kolejną warstwę styropianu. Trzeba również pamiętać, by płyty były do siebie idealnie dopasowane – daje to gwarancję, że ocieplenie będzie skuteczne i żadna wilgoć czy zimne powietrze nie będą dostawać się do wnętrza domu. Niedokładne ułożenie może także powodować, że sam materiał izolacyjny będzie poddawany działaniu wilgoci, co z czasem może doprowadzić do jego degradacji.

Folia termoizolacyjna To wielowarstwowa, cienka, termoizolacyjna mata refleksyjna, składająca się z dwóch warstw zewnętrznych: metalizowanych i zbrojonych folii poliestrowych oraz wypełnienia w zależności od wersji: z kilku warstw maty poliestrowej, folii metalizowanej i dodatkowych warstw pianki polietylenowej. Elastyczna folia termoizolacyjna działa jak lustro, odbijając docierającą do niej energię cieplną. Folia odbija od swojej powierzchni do 92% promieniowania cieplnego i jest w stanie wchłonąć jedynie 1% energii cieplnej. Jest jednocześnie paroizolacją i termoizolacją. Nie pyli podczas układania i jest lekka. Nie dopuszcza do ucieczki ciepła z domu zimą, a latem chroni przed zbytnim nagrzaniem. Jest odporna na korozję biologiczną, czyli nie sprzyja rozwojowi grzybów i pleśni. Łatwo dopasowu-

je się do układanej powierzchni i nie wymaga żadnych specjalistycznych narzędzi, dzięki czemu poddasze można ocieplić samodzielnie. n

fot. Rockwool

fot. Isocell

fot. Ksetra Przedsiębiorstwo ProjektowoBudowlane

focus

fot. Izolacje Piankowe

izolacje

Płyty z wełny mineralnej do izolacji dachów płaskich (a konkretnie – stropodachów niewentylowanych)

na zakupy! system ociepleń therma+ firmy arsanit składa się z 6 produktów: zaprawy klejowej (STYRAMIK THS-04), styropianu (THERMO Fasada/THERMO Fasada Extra), kleju do zatapiania siatki zbrojeniowej (THERMA+ TH-03), siatki z włókna szklanego, środka gruntującego (THERMAGrunt) i tynku strukturalnego (THERMATynk) KOSZT! Cena netto: od 34,38 zł/m2 www.arsanit.pl

płyty z wełny mineralnej tf hobby firmy isover z włókien skalnych o najlepszym na rynku współczynniku przewodzenia ciepła w technologii ETICS (lambda 0,035 W/mK). Do stosowania do izolacji w metodzie lekkiej mokrej ścian zewnętrznych budynków nowo wznoszonych i budynków istniejących

Izolacja poddasza metodą natryskową pianką poliuretanową otwartokomórkową firmy izolacje piankowe Zalety: szczelność powłoki, trwałość izolacji, doskonałe właściwości cieplne (‌lambda=0,034 W/mK), szybka aplikacja, dobre właściwości akustyczne, gęstość ok. 13 kg/m3

KOSZT! Cena cennikowa netto: do 48,60 /m2 (przy grubości 100 mm) www.isover.pl

KOSZT! Cena netto izolacji o gr. 20 cm: 53 zł/1 m2 www.izolacjepiankowe.com.pl

35 Własny 35 8/2015 WłasnyDom Dom 8/2015

Focus Termoizolacja-MN_08_2015.indd 35

15-07-28 11:17

fot. Adpol

fot. Sokółka

Okna drewniane czy WADY I ZALETY

ozmieszczenie, proporcje, forma, kształt i kolor okien są istotnymi czynnikami, które mają wpływ na wygląd elewacji, czyli całego domu. Od dzisiejszych okien oczekuje się cech zbliżonych do ściany budynku – podobnej izolacyjności cieplnej i akustycznej oraz ochrony przeciwwłamaniowej. Chociaż podczas produkcji okien drewnianych i plastikowych stosuje się takie same szyby i okucia, zawsze pojawia się pytanie, który materiał wybrać na ramy?

Materiały Drewniane. Szlachetność drewna w połączeniu z najnowszymi technologiami sprawia, że

okna z niego wykonane odznaczają się wyjątkowym pięknem, trwałością i funkcjonalnością. Do głównych zalet drewna jako surowca konstrukcyjnego należy zaliczyć: dużą trwałość, lekkość, sprężystość, znaczną wytrzymałość mechaniczną, mały współczynnik rozszerzalności cieplnej, małą przewodność cieplną, łatwość obróbki, jak również to, że jest to produkt ekologiczny. Drewniane ramy okienne wykonywane są z odpowiednio sortowanego, impregnowanego i suszonego drewna, które potem jest klejone w trzech warstwach. Daje to trwałość i stabilność nawet przy dużych wymiarach.

Okna drewniane nie ulegają odkształceniom. Do produkcji ram wykorzystuje się najczęściej sosnę, świerk, meranti, dąb lub modrzew. Malowane są trój- lub czterowarstwowo, co nadaje powłoce trwałość i chroni ją przed promieniami słonecznymi, wilgocią i atakiem grzybów. Okapniki wykonywane są z listew aluminiowych, a uszczelnienie stanowią wysokoelastyczne uszczelki, zachowujące sprężystość w bardzo niskich temperaturach. Plastikowe. Ramy okienne z tworzywa sztucznego są wykonywane z wytrzymałego na uderzenia utwardzonego polichlorku winylu PVC oraz kilku dodatkowych komponentów.

Własny Dom 8/2015

dylematy_08.indd 36

15-07-28 13:39

fot. Oknoplast

fot. Vetrex

plastikowe?

DWÓCH RODZAJÓW MATERIAŁÓW NA PROFILE Tekst: inż. Rafał Żyła

Materiał ten należy do najstarszych i najbardziej poznanych i przebadanych tworzyw sztucznych. Tak zwany profil plastikowy, z którego konstruuje się okno, podzielony jest na kilka komór. Służy to usztywnieniu ramy oraz nadaje jej odpowiednią izolacyjność termiczną i akustyczną. Komory różnią się kształtem, wymiarami, a także grubością ścianek wewnętrznych i zewnętrznych. Ich liczba także jest różna. Zależnie od systemu produkuje się profile wielokomorowe, posiadające od 3 do nawet 8 komór. Im jest ich więcej, tym rama będzie „cieplejsza”, ale tym samym i droższa. Profile z PVC przypisywane są do klas oznaczonych literami.

Najwyższa klasa A oznacza, że widoczne ścianki zewnętrzne mają minimum 2,8 mm grubości. Dzięki tym parametrom zagwarantowana jest większa stabilność i trwałość okien, a także lepsza ochrona przed hałasem. Okna w klasie A cechuje ponadto niska podatność na uszkodzenia oraz doskonała odporność na zmiany temperatur. Profile klasy B mają grubość ścianek co najmniej 2,5 mm, zaś klasy C – mniejszą niż 2,5 mm. Grubość ścianek profili wpływa przede wszystkim na sztywność i nośność zgrzewanych naroży kształtowników okiennych, zatem im są one cieńsze, tym mniej stabilne. Głębokość profili wynosi od 60 mm do 120 mm.

Sam plastik jednak nie wystarcza, aby okno było dostatecznie sztywne. Profile PVC są wewnątrz wzmacniane ocynkowanymi kształtownikami stalowymi lub aluminiowymi. Zwiększa to ich wagę, więc zamiast tego można zamówić inne wewnętrzne usztywnienie, wykonane z włókna szklanego.

Właściwości Drewniane. Drewno jako materiał jednorodny daje bardzo duże możliwości konstrukcyjne. Dzięki temu okna drewniane mogą mieć przekroje o różnych, nietypowych kształtach (np. trapezu, trójkąta, łuku czy koła). Okno okrągłe

8/2015 Własny Dom

dylematy_08.indd 37

15-07-28 13:39

wych

Okna drewniane – styl, montaż

1 1-2 Okna o nietypowych kształtach, nadające elewacji budynku i jego wnętrzu indywidualny, niepowtarzalny charakter, do niedawna wykonywano wyłącznie z drewna. Wciąż wyglądają najszlachetniej, choć okna plastikowe mają pod tym względem coraz większe moźliwości

pianka montażowa nie może służyć do mocowania okna w ościeży, lecz jedynie do uszczelniania styku wzdłuż ich obwodu. Do montażu służą kotwy

wykonane z drewna może mieć większą średnicę niż wykonane z PVC. Standardowa grubość zarówno skrzydła, jak i ościeżnicy to 68 mm, zaś w oknach energooszczędnych sięga ona nawet 92 mm. Okna drewniane są o ok. 10% lżejsze od plastikowych i odrobinę od nich cieńsze. Dzięki temu, porównując wielkość szklenia dla takiego samego otworu w ścianie, w oknie drewnianym szyba będzie nieco większa. Plastikowe. Ramy okienne, w przypadku zastosowania renomowanych systemów profilowych, przez długie lata nie zmieniają swojej barwy. Oprócz barwienia na dowolny kolor,

mogą mieć okleinę drewnopodobną, jedno- lub dwustronną – trudno wówczas odróżnić je od ram drewnianych. Otwierane okna o nieregularnym lub zakrzywionym kształcie są wykonywane z pewnymi ograniczeniami, ponieważ profile okienne z PVC wymagają dodatkowego wewnętrznego wzmocnienia.

Energooszczędność Szacuje się, że w nowych domach przez okna ucieka 15% ciepła, a w starym budownictwie – nawet 30%. Kto więc obawia się wysokich rachunków za ogrzewanie, powinien zdecydować się na zakup okien energooszczędnych.

fot. H. Tomasiewicz

fot. Sokółka

fot. George

dylematy dach

W izolacyjności termicznej całego okna największe znaczenie ma odpowiedni pakiet szybowy, ponieważ najczęściej to on stanowi największą powierzchnię całego okna. Składa się zazwyczaj z 2-3 szyb, jest wypełniony gazem szlachetnym – argonem lub ksenonem – i osiąga współczynnik przenikania ciepła U=0,76 a nawet U=0,5. Natomiast im mniejsze jest okno, tym większy jest udział procentowy ramy okiennej w całej jego powierzchni. Zmniejszenie strat ciepła nawet o 10% oraz zminimalizowanie zjawiska roszenia szyb jest możliwe dzięki zastosowaniu w oknach specjalnej ramki termicznej ze stali szlachetnej i dodatkowej trzeciej uszczelki.

Własny Dom 8/2015

dylematy_08.indd 38

15-07-27 12:56

dach dylematy

4 profile drewniane – w przeciwieństwie do plastikowych – są całkowicie pełne (nie mają komór powietrznych_

fot. Gebauer

5 Faktura okna drewnianego lub jego imitacji może posiadać pasemka drewna w różnych odcieniach 6 Okno z tradycyjnym podziałem (słupek w środku, lufcik na górze) wygląda najlepiej, gdy jest wykonane z tradycyjnego materiału – drewna

fot. Roto

Drewniane. Ważny jest dobór odpowiedniego gatunku drewna: dąb ma najgorszy średni współczynnik przenikania ciepła, lepsze właściwości izolacyjne ma sosna, a najlepsze – drewno meranti. Okna drewniane są „najcieplejsze” pod warunkiem dużej głębokości ram, które w oknach energooszczędnych są zdecydowanie grubsze niż w zwykłych – od 88 do 92 mm. Niektórzy producenci wewnątrz ramy umieszczają również przekładkę z pianki poliuretanowej. Wówczas głębokość ramy wzrasta nawet do 110 mm. Okna z takimi ramami cechują się niezwykle dobrymi parametrami i znajdują zastosowanie w domach pasywnych.

fot. Sokółka

7 Łukowy kształt i biały kolor w połączeiu z wąskimi profilami drewnianymi to dobry pomysł na subtelne, fantazyjne przeszklenia

Plastikowe. Zastosowanie profili co najmniej pięciokomorowych zapewnia wysoką izolacyjność termiczną i akustyczną. Im więcej komór, czyli barier dla zimnego powietrza, tym mniej chłodu i hałasu przedostaje się do domu. Wielokomorowe okna sprzyjają zatem domowym oszczędnościom. Głębokość przekroju może sięgać 90 mm dla okien energooszczędnych i 120 mm dla jeszcze „cieplejszych” okien pasywnych. Osiągnięcie najwyższych parametrów izolacji cieplnej możliwe jest dzięki specjalnej konstrukcji ramy okna, która posiada termiczną wkładkę poliuretanową.

Montaż Drewniane. Nawet najlepsze jakościowo okno może źle funkcjonować, jeśli nie zostanie dobrze zainstalowane. Montaż okien drewnianych powinno się przeprowadzać po zakończeniu wszelkich prac „mokrych” związanych z wykończeniem wnętrz, takich jak tynkowanie czy wylewanie posadzek. Ściany i posadzki muszą być wystarczająco suche, gdyż wilgoć niekorzystnie wpływa na drewno. Szerokość otworu w murze powinna być o 2-3 cm większa od szerokości okna, a wysokość – o 4-5 cm większa od jego wysokości.

8/2015 Własny Dom

dylematy_08.indd 39

15-07-28 13:43

Okna plastikowe

dylematy dach

8 Okna uchylnoprzesuwne z plastiku świetnie sprawdzają się we wszelkich pomieszczeniach wilgotnych (z powodu odporności na wodę). zabierają również mało miejsca

Do mocowania w murze stosuje się kotwy lub stalowe dyble. Plastikowe. Tak samo jak drewniane, okna plastikowe powinny być mniejsze od otworów w ścianie, aby zapewniony był luz niezbędny do założenia kotew mocujących, wprowadzenia piany i uszczelnienia. Zbyt obfite nałożenie pianki w otwory pomiędzy ramą a murem może odkształcić profil ościeżnicy i utrudnić lub uniemożliwić otwieranie okna. Niedopuszczalne jest używanie materiałów zawierających składniki bitumiczne i inne wchodzące w reakcję z PVC. Do montażu niezbędne są stalowe kotwy lub

fot. Danwood fot. Vetrex

ewentualnie dyble. Nie można osadzać okien tylko przy pomocy piany. Ramy z PVC wydłużają się pod wpływem temperatury, więc pozostawienie odpowiedniego luzu ma szczególne znaczenie dla swobodnego odkształcania się okna. W przypadku tego materiału im większe okno, tym większa powinna być szczelina. Jeśli wybraliśmy okno w ciemnym kolorze albo drewnopodobne, szczelina powinna być o 5-10 mm większa niż dla okna białego. Na dole luz musi być większy, aby umożliwić zainstalowanie profilu parapetowego i montaż parapetu. Trzeba zwrócić uwagę, aby zewnętrzny parapet nie

fot. Roto

10 kolory ram plastikowych mogą być bardzo różne, ale dominują białe lub naśladujące drewno 11 Współczesne okna coraz częściej mają bogate wyposażenie, np. elektroniczne rozwiązania wentylująco-ryglujące, jak Roto E-Tec Drive. Dzięki temu mechanizmowi okno uchyli się o zaprogramowanej porze

fot. Vetrex

Montaż w warstwie ocieplenia w systemie MOWO okien plastikowych pozwoli na uniknięcie mostków termicznych

fot. Oknoplast

zasłonił otworów odwodnieniowych u dołu ramy okiennej. W przeciwnym razie woda – zamiast na zewnątrz – pocieknie w mur. Znajdująca się na profilach folię ochronną winna być usunięta z okien najpóźniej w ciągu miesiąca po ich zamontowaniu (szczególnie po stronie zewnętrznej). Promienie słoneczne z czasem ją utwardzą i przykleją do ramy. Ściągnięcie folii później może się okazać bardzo trudne.

Eksploatacja Drewniane. Wymagają okresowej renowacji, a żywotność powłoki lakierniczej jest zależna od zanieczyszczenia środowiska oraz stopnia

Własny Dom 8/2015

dylematy_08.indd 40

15-07-27 12:57

Rekordowe rozmiary okna wraz z drzwiami tarasowymi z plastiku są możliwe do osiągnięcia dzięki wzmocnieniom ram zapewniającym im odpowiednią sztywność

narażenia na niekorzystne warunki atmosferyczne. W razie potrzeby, nie rzadziej jednak niż co 5 lat, należy dokonać renowacji powłoki lakierniczej. Podczas malowania trzeba zwrócić szczególną uwagę, aby nie zamalować uszczelek i okuć. Od strony zewnętrznej budynku należy systematycznie kontrolować stan powłoki i dwa razy do roku powierzchnię elementów drewnianych przemywać czystą wodą w celu usunięcia kurzu, pozostałości owadów i innych zanieczyszczeń, które mogą sprzyjać rozwojowi glonów i grzybów. Okna w pomieszczeniach mokrych powinny mieć dodatkową powłokę ochronną.

Plastikowe. Profile PVC, z których zbudowane są okna plastikowe, nie wymagają szczególnej konserwacji ani stosowania dodatkowych środków zabezpieczających przed wpływem warunków atmosferycznych. Są odporne na działanie grzybów i owadów. Cechuje je wysoka trwałość i szczelność, chroniąca przed utratą ciepła. Jednak ramy z tworzywa sztucznego są elektrostatyczne, przez co łatwo się brudzą i kurzą, trzeba je więc dość często myć. Należy to robić delikatną ściereczką i łagodnymi środkami czyszczącymi. Nie można stosować środków z rozpuszczalnikami ani silnymi detergentami. Uszczelki trzeba raz do roku konserwować

fot. Vetrex

smarem – takim jak np. do uszczelek samochodowych.

Jakie akcesoria? Szyby – w standardzie stosowane są pakiety 2-szybowe ze szkłem niskoemisyjnym U=1,0, warto jednak zainwestować w pakiet 3-szybowy, bo jest „cieplejszy”. Można również zamówić pakiety: bezpieczne, antywłamaniowe lub ze szkłem refleksyjnym. Należy też pamiętać o odpowiednim wskaźniku izolacyjności akustycznej Rw chroniącym przed hałasem – w tradycyjnych szybach osiąga on około 32 dB. Im jest wyższy, tym lepsza izolacja akustyczna.

8/2015 Własny Dom

dylematy_08.indd 41

15-07-27 12:58

fot. Oknoplast

fot. Sokółka

fot. Aluplast

dylematy dach

13 Pianka montażowa musi być wpuszczona tylko na oczyszczone podłoże, inaczej nie zespoli się z litym materiałem, w związku z czym styk spoin ulegnie szybkiemu rozszczelnieniu

Okucia – mogą być uchylne, rozwieralne lub uchylno-rozwieralne. Te ostatnie są najpopularniejsze, ponieważ łączą funkcje otwierania i uchylania okna. Okucia powinny być zawsze markowe – inaczej stolarka nie będzie funkcjonować prawidłowo. Uszczelki – odpowiedzialne są za szczelność okna. Wykonane z tworzyw elastycznych i wytrzymałych na zmiany warunków atmosferycznych, są zabezpieczeniem wnętrza przed wodą, wiatrem, utratą ciepła, hałasem oraz kurzem. Standardowo stosowane są 2 uszczelki, lecz 3 zapewnią większą szczelność akustyczną i termiczną. Klamki – warto dobrać takie, które najlepiej pasują do wnętrza. Niektóre z nich mogą być wyposażone dodatkowo w zamek z kluczykiem. Dostępne są w wielu kolorach. n

rys. Sokółka

15-16 Imitacja okna drewnianego w połączeniu z tradycyjną podporą (również imitacją) nadaje domowi klasyczny styl, mimo zastosowania nowoczesnych materiałów

fot.Oknoplast

14 ramy okienne zabezpiecza się przed malowaniem czy tynkowaniem za pomocą specjalnych taśm

17 wentylacjawprzez specjalnie zaprojektowaną ramę okienną jest konieczna w przypadku domów nieposiadających wentylacji mechanicznej

Własny Dom 8/2015

dylematy_08.indd 42

15-07-28 13:47

VELUX

dach dylematy

Spraw nasze dź ceny!

Otwórz się na jakość w dobrej cenie! Okna Nowej Generacji VELUX łączą w sobie komfort użytkowania i mniejsze zużycie energii oraz zapewniają niezawodność i pewność na długie lata. Standard

Standard Plus

Premium

Wybierając nasze okna, otrzymujesz: możliwość wyboru górnego lub dolnego otwierania energooszczędną konstrukcję okna z atrakcyjny design solidną jakość i nawet 20 lat gwarancji!**

VELUX. Zawsze trafny wybór. * W zależności od wybranego standardu. ** Szczegółowe warunki gwarancji na www.velux.pl

VELUX_Cabrio_Wlasny Dom z konceptem_215x275.indd 1 dylematy_08.indd 43

www.velux.pl

22.07.2015 09:54 15-07-27 13:00

temat miesiąca kształt dachu 1 Więźba, stropy, temat miesiąca | Dom ekologiczny

OGRÓD DOBRZE WYPOSAŻONY Lato to czas, kiedy nie tylko z przyjemnością przebywamy w ogrodzie, ale wykonujemy w nim również wiele prac. Pamiętajmy, że jest to także doskonały moment np. na wykonanie tarasu czy konserwację bramy wjazdowej, które są niezbędnymi elementami eleganckiej i funkcjonalnej posesji. Tekst: Mateusz Kozłowicz

1 nawierzchnia i podjazd Płyty czy kostka – nawierzchnia na podjazd. Brukowanie podjazdu. Odwodnienie liniowe. Kolor nawierzchni. Lampki w ogrodzie. Ścieżki i alejki. System antyoblodzeniowy 44

str.

Własny Dom 10/2014

2 ogrodzenie i brama wjazdowa Jakie zadanie pełni ogrodzenie. Parkany z PVC. Jak dobrać ogrodzenie do posesji. Materiał na drzwi zewnętrzne. Żywopłot. Ogrodzenia kute. Furtka. Wideodomofon. Bramy przesuwne i rozwierne str.

ogród-ok_z polbrukiem.indd 44

trawnik i nawadnianie Na czym polega działanie linii kroplującej. Zraszacze i spryskiwacze – sposoby nawodnienia ogrodu. Przeznaczenie trawnika. Woda w ogrodzie a trawnik. Usytuowanie trawnika. Wysiewanie trawy str.

60 15-07-27 14:32

ącej.

k. rawy

temat miesiąca | Dom ekologiczny

Więźba, stropy, kształt dachu

fot. Bosch

4 narzędzia ogrodowe Jak wybrać kosiarkę. Czym jest mulczowanie. Kosiarki traktorowe. Rodzaje kosiarek. Domek na narzędzia. Inne narzędzia ogrodowe str.

5 taras Usytuowanie tarasu. Czym wykończyc taras. Markizy. Ogrody zimowe. Przeszklenia w ogrodach zimowych. Deski kompozytowe na tarasie str.

68 10/2014 Własny Dom

ogród-ok_z polbrukiem.indd 45

15-07-27 14:34

temat miesiąca | ogród

nawierzchnia i podjazd

Trwała i elegancka, a zarazem łatwa do ułożenia i w przystępnej cenie. Czy to możliwe? Czy nawierzchnia na podjeździe może spełniać wszystkie te warunki? Owszem – może, ale wymaga to szerokiej wiedzy inwestora co do właściwości poszczególnych nawierzchni

Płyty czy kostka? Nawierzchnia na podjazd Nawierzchnia na podjeździe i w ogóle całej posesji musi spełniać oczekiwania estetyczne inwestora. To jednak nie wszystko, bo oprócz tego musi być trwała i odporna na działanie surowych warunków atmosferycznych, które są normą w naszych szerokościach geograficznych. Do dwóch najpopularniejszych rodzajów nawierzchni wykorzystywanych w Polsce należy bez wątpienia, wykonana z kostki (kamiennej lub betonowej) lub płyt (betonowych lub ażurowych). Kostka betonowa – zdecydowanie tańsza od kostki kamiennej, a przy tym dostępna w wielu formatach i kształtach. Zaleca się pokrywanie jej spe-

cjalnym impregnatem, który zwiększy jej trwałość. Najczęściej na podjeździe kładzie się produkt o grubości 8 cm, który wytrzyma obciążenie nawet więcej niż jednego samochodu. Kostka kamienna – z powodzeniem można ją opisać czterema przymiotnikami: uniwersalna, elegancka, szlachetna i trwała, a także – droższa niż kostka kamienna. Wynika to z tego, że poszczególne elementy wytwarza się oddzielnie, co zwiększa jej cenę. Dostępna w wielu kolorach, ale już w mniejszej liczbie kształtów niż kostka betonowa. Płyty ażurowe – najlepsze na podjazd są płyty o wymiarach około 40 x 60 cm i grubości około zachowanie w ogrodzie jak największej powierzchni biologicznie czynnej możliwe będzie, gdy wybierzemy odpowiedni rodzaj kostki z linii ekologicznej producenta

10 cm. Po ułożeniu obsiewa się je trawą lub przestrzenie pomiędzy nimi wypełnia żwirem. Jest to nawierzchnia, której atutem jest duża powierzchnia biologicznie czynna (podobnie jak żwir i trawa). Płyty zapewniają dobre odwodnienie podjazdu, dlatego warto się zastanowić nad ich położeniem tam, gdzie nie ma możliwości zainstalowania odwodnień liniowych. Płyty betonowe – mają bardzo duże rozmiary, przez co kładzie się je trochę trudniej – najlepiej, gdy pracami tego typu zajmuje się doświadczony brukarz. Doskonale nadają się do kładzenia na dużych powierzchniach. Ich wadą jest to, że – w momencie ich niestarannego ułożenia – może dojść do klawiszowanie. Pamiętajmy, zawsze warto kupić od kilku do kilkunastu metrów kwadratowych więcej produktu, na wypadek, gdyby posesja miała zostać w przyszłości np. przebudowana.

kamienna kostka brukowa nie zda egzaminu na podjazdach, na których bawią się dzieci jeżdżąc na rowerach, jednak pod względem estetycznym zdecydowanie się wyróżnia

fot. Suprabit

fot. Polbruk

duże płyty łatwiej będzie kłaść na długich i szerokich podjazdach. Po ich ułożeniu podjazd zyska charakter eleganckiego wnętrza ogrodowego

Własny Dom 8/2015

ogród-ok_z polbrukiem.indd 46

15-07-27 14:35

temat miesiąca | ogród

nawierzchnia i podjazd

Prawidłowe brukowanie podjazdu poszczególnych warstw każdą z nich utwardzamy – błędem jest utwardzanie trzech warstw naraz! W trakcie prac nie wolno zapomnieć o odpowiednich spadkach. Procent nachylenia zależy od ukształtowania nawierzchni. Na ogół na podjazdach w domach jednorodzinnych spadek wynosi 3-4%. Podczas przygotowywania podjazdu konieczne jest również zaplanowanie miejsc na odwodnienia. Etap drugi – to układanie kostki, czas potrzebny na wykonanie prac zależy od wielkości, gabarytów działki, materiału na nawierzchnię i doświadczenia osoby układającej kostkę. Nawierzchnia w różnych kolorach, szczególnie z wplecionymi wzorami, jest znacznie trudniejsza do ułożenia – wymaga zatrudnienia doświadczonego brukarza. Etap trzeci – po ułożeniu kostki następuje spoinowanie, do którego wykorzystuje się piasek lub żwir (w przypadku wykorzystania materiału o większych gabarytach).

jeden, prosty wzór na podjeździe może być trudny do wykonania szczególnie w sytuacji, gdy wymaga całkowitej zmiany kierunku dotychczasowego sposobu ułożenia kostki

fot. Semelrock

Jeśli powierzchnia działki pozwala na zaplanowanie większego podjazdu, niż pierwotnie zakładaliśmy, warto się na to zdecydować, aby łatwiej – już po wjeździe na posesję – otworzyć drzwi czy np. bagażnik i wypakować zakupy. Do brukowania prostego podjazdu, bez wzorów i w jednym kolorze, nie będzie potrzebny projekt. Gdy jednak zdecydujemy się na nawierzchnię, która pozwoli naszej posesji na wyróżnienie się wśród innych posesji, wówczas projekt będzie konieczny, głównie dlatego, by oszacować, ile materiałów potrzeba na wykonanie podjazdu (materiału na nawierzchnię, murków oporowych, podbudowy, piasku itp.), a także zaprezentuje nam rysunki, abyśmy mogli zwizualizować sobie podjazd jeszcze przed rozpoczęciem prac w terenie. Brukowanie podjazdu można podzielić na trzy etapy. Etap pierwszy – polega na wykonaniu wykopu i podbudowy, która dla samochodów osobowych powinna wynosić około 35-40 cm, a czasami, w zależności od warunków gruntowych, nawet więcej. Na tym etapie – po wykonaniu wykopu – konieczne jest ułożenie poszczególnych warstw – kolejno – tłucznia (około 15-20 cm), żwiru (około 15-20 cm) i piasku (około 5 cm). Po wyłożeniu

odwodnienia liniowe tuje. Podczas ich wyboru do domu jednorodzinnego należy się decydować na produkt o klasie obciążeń A15, służący do odwadniania ścieżek dla pieszych, ścieżek rowerowych, wjazdów do garaży i przydomowych podjazdów. Montowanie odwodnień liniowych nie jest konieczne w każdym przypadku. Można z niego zrezygnować wtedy, gdy nawierzchnia podjazdu dobrze przepuszcza wodę, czyli jest wykonana z trawy, żwiru lub np. trawy i żwiru. Pamiętajmy jednak, że rezygnacja z odwodnienia może nieść za sobą duże ryzyko, ponieważ nigdy nie mamy pewności, ile wody jest w stanie przyjąć grunt. Jeśli się pomylimy, może się okazać, że w grunt nie wsiąknie cała wilgoć co – w ostateczności – może spowodować podmycie podjazdu i jego zniszczenie. odwodnienie liniowe jest konieczne nie tylko na dużych posesjach, na których może zbierać się woda po ulewnych deszczach, ale również na niewielkich podjazdach, jeśli poszczególne elementy nawierzchni zostały „ciasno” ułożone

fot. Gamrat

Odwodnienie liniowe służy odprowadzeniu wody z podjazdu. Najlepsze zastosowanie ma na podjazdach wyłożonych materiałem słabo przepuszczającym wodę czy też schodzącym w dół (w tym wypadku jego zastosowanie jest konieczne). Najczęstszym miejscem montażu odwodnienia jest punkt tuż przed bramą garażową (zwykle w miejscu znajdującym się na wysokości rury spustowej) lub przy bramie wjazdowej. Na podjazdach długich i słabo przepuszczających wilgoć, konieczne może być stosowanie obydwu rozwiązań. Odwodnienia można również zamontować pomiędzy trawnikiem a nawierzchnią, tak aby woda ściekała z niej bezpośrednio i nie moczyła dodatkowo trawnika. Zbyt dużo wilgoci przez kilka dni z rzędu, może bowiem spowodować, że trawa – a szczególnie ta bardziej delikatna – zacznie gnić Odwodnienie składa się z dwóch elementów: kanału i rusztu. Pierwszy wykonany jest z polietylenu (PE) lub PVC, a drugi – np. ze stali ocynkowanej. Produkowane dziś odwodnienia są lekkie i wytrzymałe, łatwo się je przewozi i mon-

8/2015 Własny Dom

ogród-ok_z polbrukiem.indd 47

15-07-27 14:35

temat miesiąca | ogród

nawierzchnia i podjazd

Dostępne dziś kolory, formaty i wzory materiałów na nawierzchnie, sprawiają, że jej umiejętne zaplanowanie, bez popadania w przesadę związaną z doborem kolorów czy wzorów, może być bardzo trudne. Dlatego dobrze jest się w tej kwestii posiłkować opiniami doświadczonego brukarza, a nawet architekta. Jeśli jednak decydujemy się na wykonanie wszystkiego samemu, powinniśmy przede wszystkim pamiętać o wymaganej przez warunki zabudowy minimalnej powierzchni biologicznie czynnej. Oznacza to, że nie możemy całej działki – wedle dowolności – pokryć np. kostką betonową, ponieważ będzie to niezgodne z obowiązującymi przepisami. Jeśli zaś chodzi o dobór koloru nawierzchni, to najlepiej by kontrastowała ona z elewacją.

Dobrze jest, gdy ma także zupełnie inny kolor niż stolarka otworowa. Doda to uroku całej posesji, ale tylko wtedy, jeśli bramy będą umiejętnie dobrane. Najpopularniejszymi kolorami jest szary, beżowy, brązowy oraz ich odcienie, których dostępność w ofercie różnych producentów jest tak duża, że pozwala nawet na skomponowanie całego podjazdu w jednym kolorze, ale np. w trzech różnych odcieniach. Popularnością cieszy się dziś także kostka w nietypowych kolorach, takich jak delikatny róż czy żółć. Można ją pomysłowo wykorzystać na jednolitej kolorystycznie, dużej posesji, wyznaczając z jej pomocą drogę do garażu dla gości. Dzięki takiej nawierzchni dodatkowe efekty uzyskamy, jeśli skomponujemy taką „ścieżkę” razem z oświetleniem najazdowym.

fot. Polbruk

kolor nawierzchni

nawierzchnia wykonana z kostki wielokolorowej w różnym formacie, stanowi znakomite tło dla żółtej elewacji budynku

podczas układania nawierzchni, należy pomagać sobie poziomicą, aby zadbać o odpowiednie spadki

fot. Polbruk

fot. Baumit

fot. Buszrem

Kostka ułożona na posesji w miejscu przeznaczonym do zawracania. Warto podkreślić, że została położona równo po okręgu, którego środek wyłożono „klasycznie”, a dodatkowo zastosowano dwa różne, dobrze kontrastujące kolory. Takie wykonanie nawierzchni wymaga wielu godzin pracy doświadczonego brukarza

UŁOżENIE NAWIERZCHNI z materiału o nieregularnym kształcie wymaga dużej precyzji. Szerokie przerwy pomiędzy poszczególnymi elementami pozwalają na wypełnienie ich drobnoziarnistymi kamieniami, co ułatwia przenikanie wody do gruntu

Własny Dom 8/2015

ogród-ok_z polbrukiem i joncem.indd 48

15-07-28 13:50

ogroĚ d-ok_z polbrukiem.indd 49

15-07-27 14:37

temat miesiąca | ogród

nawierzchnia i podjazd

lampki na podjeździe

fot. Nowodvorski Lighting

ogrodu (niekoniecznie podjazdu), które wydają się nam szczególnie atrakcyjne. Dostępnych jest wiele modeli lamp słupkowych począwszy od kształtu (proste, dekoracyjne), poprzez sposób zasilania (prądem, energią słoneczną), aż na sposobach montażu kończąc. Interesującym rozwiązaniem wciąż pozostają produkty posiadające czujniki ruchu lub nie wymagające instalacji, które wbija się po prostu w podłoże.

fot. Steinel

Oświetlenie podjazdu to nie tylko kwestia mody, ale przede wszystkim bezpieczeństwa i wygody. Ułatwia ono poruszanie się po długim i szerokim podjeździe nie tylko domownikom, ale przede wszystkim gościom. Wyróżniamy dwa główne sposoby oświetlenia podjazdu. Lampki najazdowe. Bardzo praktyczne, ale stosunkowo trudne do wykonania, wynika to z tego, że umieszcza się je w gruncie. Może to być problematyczne, gdy mamy już gotowy podjazd na który sporo wydaliśmy. Dlatego też zaleca się ich montaż na etapie wykonywania podjazdu, a najlepiej w czasie, gdy dopiero go projektujemy. Lampki wykonuje się z wytrzymałych materiałów – najczęściej ze stali nierdzewnej, ich element naziemny ma kształt koła lub kwadratu. Charakteryzuje je odporność na obciążenie, ściskanie i surowe warunki pogodowe. Dodatkowo uszczelniane są specjalnym kołnierzem, który zapobiega przedostawaniu się do nich wody i niweluje nierówności. Wewnątrz lampek najazdowych znajdują się żarówki typu LED bądź klasyczne lampki halogenowe. Lampki słupkowe. Łatwiej je zamontować w sytuacji, gdy mamy już położoną nawierzchnię na podjeździe. Mają do 50 cm wysokości, dobrze zamontowane bez problemu wytrzymują silny wiatr, ale jednocześnie – dzięki temu że nie są wyższe – nie oślepiają kierowcy. Można je również wykorzystać, jako sposób na oświetlenie tych części

Lampki słupkowe rozświetlą nawet podjazd znajdujący się w gęstym mroku, po którym trudno byłoby się poruszać nie tylko domownikom, ale przede wszystkim gościom

lampki najazdowe nie muszą być wykorzystane na podjeździe. Ze względów estetycznych można je zainstalować również w takim miejscu, jak taras

ścieżki i alejki. komunikacja w ogrodzie i bruk drewniany

o wysokości ok. 10 cm. należy go układać na warstwie piasku o grubości ok. 5 cm. Warto pamiętać, że drewno reaguje na wodę i słońce poprzez kurczenie się lub rozszerzanie – trzeba to uwzględnić podczas kładzenia tak kostki, jak i bali. Bruk drewniany wymaga impregnacji i zaplanowania krawężników lub murków oporowych, które będą zapobiegały „rozjeżdżaniu” się materiału na boki na mokrym podłożu.

drewniane bale lub ich imitacje ułożone w poprzek można obsypać grubo ziarnistym żwirem, dzięki temu woda będzie się dostawała do gruntu w łatwy sposób

fot. Akademia Drewna

Łatwe poruszanie się po ogrodzie jest tak samo ważne, jak poruszanie się samochodem po podjeździe. Dobrze zaprojektowana „sieć komunikacyjna” w ogrodzie pozwoli w łatwy sposób dostać się do każdego miejsca. Ścieżki i alejki ogrodowe mogą być wykonane z różnych materiałów: betonu, kamienia, klinkieru, a nawet desek drewnianych lub kompozytowych. Jeśli chodzi o sposób ich murowania, to tutaj inwestorzy mogą sobie pozwolić na więcej dowolności i nie muszą się trzymać tak sztywnych zasad, jak w przypadku brukowania podjazdu. Ścieżki nie są bowiem narażone na działanie takich obciążeń. Materiał na nawierzchnię może być zatem cieńszy, kładzenie kostki możliwe jest zarówno wzdłuż ścieżki, jak i w poprzek. Ważne jednak, aby była ona odpowiednio, starannie ułożona, zwałowana, a także by zadbać o dokładne spoinowanie. Interesującym rozwiązaniem jest wykonanie bruku drewnianego z bali lub kostek drewnianych

Własny Dom 8/2015

ogród-ok_z polbrukiem.indd 50

15-07-27 14:38

System antyoblodzeniowy

maty grzejne wystarczy rozmieścić na podjeździe na szerokość rozstawu kół w samochodzie – pozwoli to również na mniejsze zużycie energii

rek l ama

fot. Polcontact

Na stopień oblodzenia podjazdu i zalegania na nim śniegu ma wpływ przede wszystkim to, z jakiej strony świata został usytuowany. Jednak w przypadku bardzo surowych zim może się zdarzyć tak, że nawet usytuowanie go od strony nasłonecznionej nie pomoże i dostanie się do domu czy na podjazd będzie bardzo trudne. Odśnieżanie takiego terenu może dać się we znaki każdemu i znacznie utrudnić funkcjonowanie domowników. Sposobem na oblodzony podjazd może być sól. Niestety, wpływa ona korodująco i niszcząco zarówno na nawierzchnię, jak i karoserię samochodu. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest zainstalowanie na podjeździe (a mówiąc precyzyjniej –w podjeździe) systemu antyoblodzeniowego. Jego wykonanie wymaga odpowiedniego obliczenia mocy i wykonania zabezpieczeń – dlatego też instalację powinien wykonywać fachowiec. Przed instalacją systemu określoną w projekcie całkowitą moc należy porównać z przydziałem mocy dla danego budynku. Znacznie mniejszej mocy wymaga bowiem ogrzanie kilku stopni niż długiego na kilkanaście metrów podjazdu. Instalacja antyoblodzeniowa może być montowana pod różnymi nawierzchniami: betonem, asfaltem, brukiem lub płytami chodnikowymi. Najczęściej układa się ją na całej szerokości podjazdu albo wzdłuż pasów jezdnych w takim odstępie, jaki odpowiada rozstawowi kół. Typowa szerokość ogrzewanych pasów to ok. 50 cm. Kable lub maty grzejne należy układać na podsypce piaskowej pod kostką brukową. W sytuacji natomiast, gdy mamy nawierzchnię z zaprawy betonowej, układa się je w warstwie wylewki. Warstwa piasku pomiędzy przewodami a brukiem powinna mieć grubość 3 cm. W przypadku umieszczenia kabli w wylewce betonowej trzeba pamiętać, aby jej grubość nie była mniejsza niż 5 cm. Przyjęło się, że moc jednostkowa na 1 m2 dla podjazdów i garaży wynosi około 250-300 W. Aby zminimalizować straty ciepła między warstwą nośną a piaskiem, można wykorzystać izolację termiczną, jak np. polistyren ekstrudowany (lepszy od zwykłego styropianu i mniej nasiąkliwy). Na elementy systemu grzejnego składają się: termostat, który reguluje temperaturę na podstawie odczytu z czujników zewnętrznych i kable grzejne (na rynku dostępne są modele do różnych zastosowań i z różną powłoką). W przypadku systemu, w którym nie ma kabli, ich miejsce zajmują maty grzejne, których kładzenie jest nieco szybsze.

8/2015 Własny Dom

ogród-ok_z polbrukiem.indd 51

15-07-27 14:40

temat miesiąca | ogród

ogrodzenie i brama wjazdowa

Zarówno ogrodzenie, jak i brama wjazdowa mają ważne funkcje ozdobne oraz znacząco wpływają na bezpieczeństwo domowników. Na ich niezawodność i trwałość ma wpływ prawidłowy montaż, a także wybór produktów wysokiej klasy Jak dobrać ogrodzenie do posesji? W związku z tym, że ogrodzenie wykonuje się na ostatnim etapie inwestycji, inwestor ma wiele czasu, aby zastanowić się nad tym, jak chce ogrodzić swoją posesję. Przy wyborze produktu warto wziąć pod uwagę wysokość domu, kolor elewacji i stolarki otworowej, a także występowanie na posesji takich elementów, jak basen, oczko wodne czy mała architektura. Jeśli na posesji znajduje się basen, to warto będzie się jednak odgrodzić od ulicy przed osobami postronnymi. Z kolei w sytuacji, gdy inwestor posiada

fot. Joniec

Dobór ogrodzenia ma istotne znaczenie dla samopoczucia mieszkańców oraz tego, jak właściciele są widziani przez gości i przechodniów. Jego wybór w dużym stopniu determinuje powierzchnia działki i dystans, jaki musi pokonać domownik od momentu wejścia na posesję do dotarcia do drzwi. Dwie istotne cechy ogrodzenia to sposób wypełnienia (pełne, częściowe) i wysokość – zgodnie z polskimi przepisami ogrodzenie nie może być wyższe niż 2,2 m.

ogród-ok_z polbrukiem i joncem.indd 52

dużo małej architektury, będącej integralnym elementem wystroju działki, warto ją zaprezentować montując ogrodzenie, przez które na posesję będą mogli zajrzeć przechodnie. Dominującym trendem jest decydowanie się przez inwestorów na ogrodzenie składające się z betonowych słupków pokrytych takim samym materiałem lub kolorem, jak elewacja domu. Przestrzeń pomiędzy słupkami wypełnia się szczebelkami lub sztachetami wykonanymi np. z drewna.

ogrodzenie łupane swoim wyglądem nawiązuje do naturalnego kamienia. To połączenie tradycji z nowoczesnym spojrzeniem na architekturę ogrodową

ogrodzenie łupane łupane to elegancka i efektowna wizytówka domu. Możliwość dowolnego łączenia elementów systemu daje ogromne możliwości aranżacyjne, pozwalające na dopasowanie go do każdej posesji

15-07-28 11:45

temat miesiąca | ogród

ogrodzenie i brama wjazdowa

www.joniec.pl

ogród-ok_z polbrukiem i joncem.indd 53

15-07-28 11:45

temat miesiąca | ogród

ogrodzenie i brama wjazdowa

5 2

Z czego mogą być wykonane drzwi zewnętrzne? Chociaż drzwi zewnętrzne są zagadnieniem związanym z doborem stolarki otworowej w domu, to jednak podjęcie decyzji o wyborze danego modelu może mieć konsekwencje estetyczne dla wyglądu podjazdu i całej strefy wjazdowej.

fot. Hörmann

Drzwi zewnętrzne i brama garażowa wykonane w tym samym stylu przyciągają wzrok. Na uwagę zasługuje też motyw przeszklenia, do którego nawiązuje wzór na bramie

Kryterium wyboru drzwi jest trwałość i właściwości termoizolacyjne, które zależą od materiału, z jakiego zostały wykonane. Materiałem tym może być drewno (np. sosnowe lub świerkowe), PVC, aluminium czy stal. Do kupienia są również drzwi o konstrukcji mieszanej. Drzwi drewniane. Po zakonserwowaniu są bardzo odporne na działanie promieni słonecznych. Mogą się wypaczać. Ich niezaprzeczalną zaletą jest elegancja. Drzwi drewniane dobrze pasują do okien drewnianych. Drzwi stalowe. Modele stalowe są zdecydowanie najbardziej solidne i wytrzymałe – zarówno na włamania, działanie czynników atmosferycznych, jak i uszkodzenia mechaniczne. Ze względu jednak na materiał, z jakiego zostały wykonane, są znacznie cięższe niż modele wykonane z innych materiałów. Drzwi o konstrukcji mieszanej. Mogą być wykonane z aluminium i wzmocnione PVC. Dla podniesienia ich właściwości termicznych wypełnia się je np. pianką poliuretanową. Drzwi tego typu są lekkie, trwałe i bardzo odporne. Ważne jest także to, aby drzwi zewnętrzne pasowały kolorystycznie i stylistycznie do bramy garażowej

berberysy i bukszpany. Żywopłot na posesji

Żywopłot może być nie tylko wysoki lub niski, ale również bardzo szeroki. Do jego przycinania przydadzą się wtedy nożyce elektryczne zamiast ręcznych

fot. Bosch

Bardzo popularne tanie i ekologiczne ogrodzenie, które wymaga okresowego przycinania. Przed podjęciem decyzji o wykonaniu żywopłotu, trzeba wziąć pod uwagę, że odpowiednią wysokość może osiągnąć dopiero po kilku sezonach, a zatem efekt nie będzie widoczny od razu. Żywopłot jest naturalny, chroni przez rozpryskami wody, kurzem, a nawet – jeśli jest gęsty – przed hałasem. Może mieć wysokość od kilkudziesięciu centymetrów nawet do 2-3 metrów. Jest idealnym ogrodzeniem dla osób lubiących naturę, a jednocześnie chcących odgrodzić się od ulicy wysokim i “szczelnym” ogrodzeniem. Ogrodzenie tego typu wyróżnia się na tle płotów drewnianych czy metalowych. W przeciwieństwie do nich wymaga jednak dobrych warunków glebowych i wodnych. Najlepiej nadają się na głogi, berberysy, graby, bukszpany i wszelkiego rodzaju rośliny, które – co ważne – zimą pozostają zielone, bądź też takie, które po stracie liści na jesień, szybko kwitną na wiosnę. Jest to ważne, ponieważ nieodpowiedni wybór rośliny może spowodować, że nie będzie ona w pełni zielona nawet późną wiosną, co skutecznie przyczyni sie do dyskomfortu domowników podczas korzystania z ogrodu.

Warto decydować się na żywopłot, gdy cała nasza posesja wystawiona jest na równomierne działanie promieni słonecznych, aby roślina jednakowo się rozwijała i nie musiała konkurować z innymi roślinami o światło i wodę. Przyszli właściciele żywopłotów muszą po-

nadto pamiętać, że ich ogrodzenia będzie wymagało okresowego przycinania, a co za tym idzie – konieczne jest zaopatrzenie się w nożyce ręczne lub nawet elektryczne, jeśli żywopłot będzie okalała całą posesję.

Własny Dom 8/2015

ogród-ok_z polbrukiem.indd 54

15-07-27 14:43

temat miesiąca | ogród

ogrodzenie i brama wjazdowa

sztuka na posesji. ogrodzenia kute

fot. Kowalstwo Artystyczne Krzysztof Janowicz

wjazdowej bądź furtki do wiaty śmietnikowej, co znacznie zmniejszy koszty takiego przedsięwzięcia, a jednocześnie pozwoli na nadanie ogrodzeniu niepowtarzalnego charakteru. Ogrodzenie przygotowane w dobrym zakładzie będzie wykonane z wysokiej jakości stali i zabezpieczone przed korozją specjalnymi farbami podkładowymi oraz nawierzchniowymi, co znacznie przedłuży jego żywotność. Jeszcze innym sposobem na oryginalne ogrodzenie, jest zamówienie poszczególnych elementów w odlewni. Będą one wykonane z żeliwa i odlewane w specjalnych formach według wzoru, jakim dysponuje dana odlewnia lub pracownia. Istnieje oczywiście, bardziej kosztowna, możliwość realizacji ogrodzenia według własnego projektu. furtka wykonana w taki sposób, aby przechodzień miał wrażenie, że została zrobiona z jednego kawałka metalu i uformowana w kształt liściastej gałęzi fot. Kowalstwo Artystyczne Krzysztof Janowicz

Ogrodzenia tego typu można kupić w marketach budowlanych, gdzie są tańsze, ale jednocześnie – ze względu na masową produkcję – mniej starannie wykonane. Prawdziwe, niepowtarzalne i piękne kute ogrodzenie najlepiej jednak wykonywać na zamówienie w zakładzie zajmującym się kowalstwem artystycznym. Produkty tego typu mogą być ozdobione w dowolny sposób (często nawet same w sobie są już ozdobą), który zależy od inwencji twórczej artysty-kowala i potrzeb inwestora. Dominujące są motywy zwierzęce lub florystyczne, ale nie ma też przeciwwskazań, aby stworzyć każdy inny wzór. Ogrodzenia kute z racji tego, że są rękodziełem, będą bardzo drogie, najczęściej długi jest też termin ich przygotowania. Można jednak zdecydować się na wykonanie w ten sposób tylko jednego elementu ogrodzenia, np. furtki, bramy

wykonana na zamówienie rozwierna brama wjazdowa ozdobiona motywem zwierzęcym. Jej wykonanie wymaga wielu godzin pracy artystykowala. Szczególną uwagę zwraca wygięte w łuk łączenie obu skrzydeł bramy oraz różnica w ich wielkości

jak dobrać furtkę do posesji? Metal – furtki metalowe zwykle wykonuje się jako prostokątną ramę, która wypełniona jest prętami o różnym kształcie, grubości czy kolorze. Podobnie jak brama wjazdowa nie musi znajdować się na wprost garażu, tak i furtka nie musi się znajdować tuż przy wejściu do domu. Gdy jest umiejscowiona na wprost wejścia lub daleko od niego, pamiętajmy, aby ułatwić domownikom i gościom dostanie się do domu po oświetlonej ścieżce. Furtka powinna też umożliwić swobodne wydostanie się z posesji na rowerem bądź wyjechanie wózkiem. Standardowe produkty mają szerokość od 90 cm do 1,1 m. prosta, drewniana furtka stanowi znakomity kontrast dla białej stolarki otworowej i wkomponowuje się w masywne ogrodzenie wykonane z cegły

fot. Röben

Dobrze jest, gdy furtka – pod względem koloru, kształtu czy materiału – dobrana jest do elewacji domu i stolarki otworowej. Zwykle producenci produkujący bramy mają w swojej ofercie jednocześnie furtki i bramy garażowe, co znacznie ułatwia zakup tego typu produktów. W sytuacji kupna obu elementów zadaniem inwestora jest dobranie ich odpowiednio do ogrodzenia lub odwrotnie. Furtki mogą być wykonane na różne sposoby, mogą mieć różne kształty kolory i rozmiary, ale niezmiennie wykonuje się je z dwóch, najbardziej popularnych materiałów. Drewno – furtki drewniane wykonuje się z pionowych sztachet zamocowanych na dwóch lub więcej poziomych poprzeczkach. Elementy drewniane mogą mieć różny kolor i kształt. Furtki tego typu wymagają okresowej konserwacji. Sztachety i poprzeczki, najczęściej są montowane pomiędzy murowanymi słupkami.

8/2015 Własny Dom

ogród-ok_z polbrukiem.indd 55

15-07-27 14:44

temat miesiąca | ogród

ogrodzenie i brama wjazdowa

ogrodzenie z drutu i kamienia. gabiony lub mniejszej gramaturze, co pozwala uzyskać interesujące efekty estetyczne. Ogrodzenie z gabionów nie pasuje do każdego rodzaju domu i posesji, ponieważ jest dość masywne i potężne. Może okalać cała posesję, bądź stanowić tylko fragment ogrodzenia zasłaniający np. tę część ogrodu, w której znajduj się basen. Ogrodzenie z gabionów jest zwykle szerokie i – oczywiście – bardzo masywne, co za tym idzie, dobrze chroni przed

dostawaniem się do posesji hałasu czy przenikaniem pyłu lub kurzu z ruchliwej ulicy. Gabiony – ze względu na swoją masę – wymagają uprzedniego przygotowania odpowiednio wytrzymałego fundamentu. Może być z nich wykonana także mała architektura, nie ma również przeciwwskazań, aby zainstalować w nich ławkę lub posadzić rośliny w taki sposób, aby mogły się piąć po siatce, co sprawi, że ogrodzenie będzie efektowne.

fot. Forgarden

Gabiony są rodzajem ogrodzenia, które wykonuje się ze stalowej siatki, wykonanej z odpowiednio zgrzewanych drutów, wypełnionej jedno- lub wielokolorowymi kamieniami o różnej gramaturze. Kosz na kamienie nie koroduje i jest odporny na działanie czynników atmosferycznych, ponieważ wykonuje się go ze stali ocynkowanej lub nierdzewnej. W zależności od tego, jak duże są oka w siatce, ogrodzenie można wypełnić kamieniami o większej

Ogrodzenie nie musi być wykonane z kamieni w jednakowym kolorze. Ciekawe efekty estetyczne daje wykorzystanie różnokolorowego wypełnienia masywna wiata śmietnikowa z zadaszeniem wykonana z gabionów i drewna – dla niektórych posesji może być zbyt potężna

Ogrodzenie wykonane z siatki jest nietrwałe i prowizoryczne, a do tego szybko zaczyna niszczeć. Ma jednak swoje zalety. Do siatki przekonać nas może wyjątkowo szybki montaż oraz niska cena, miejmy jednak na uwadze, że rozwiązanie to sprawdza się raczej na placu budowy niż jako ogrodzenie zamieszkanego już domu. Siatkę warto zamontować wokół domu, na którego posesji trwają jeszcze prace. Ogrodzenie z siatki sprawi, że budynek subtelnie będzie wpisywał się w otoczenie i zapewni przechodniom bezpieczeństwo. Biorąc jednak pod uwagę dłuższy horyzont czasowy, siatka nie jest dobrym rozwiązaniem nie tylko ze względów estetycznych, ale też praktycznych. Jeśli już zależy nam na szybszym tempie prac montażowych i niskiej cenie, zamiast siatki wybierzmy metalowe segmenty wraz ze słupkami.

fot. Legi

czy sprawdzi się ogrodzenie wykonane z siatki?

Zielone, metalowe ogrodzenie, a za nim równo przystrzyżony trawnik – to też doskonały sposób na pochwalenie się posesją. Pamiętajmy aby słupki były stawiane w równej odległości od siebie

Własny Dom 8/2015

ogród-ok_z polbrukiem.indd 56

15-07-27 14:45

temat miesiąca | ogród

ogrodzenie i brama wjazdowa

fot. TechnikaDesign.pl

Na bardzo dużych posesjach, na których furtka znajduje się daleko od drzwi wejściowych, a do tego wysoki płot zasłania przechodniów, bardzo pomocny może się okazać wideodomofon. Urządzenie tego typu łączy w sobie dwie funkcje: domofonu, dzięki któremu usłyszymy tego, kto do nas dzwoni, i odtwarzania wideo, która pozwoli nam nawiązać kontakt wzrokowy z naszymi gośćmi. Wideodomofony, oprócz rejestrowania obrazu, mogą go również nagrywać. Urządzenie wideodomofonowe składają się z trzech elementów: centrali sterującej, będącej sercem systemu, jednego lub kilku monitorów z urządzeniem do transmisji dźwięku, oraz urządzenia bramowego, w skład którego wchodzi kamera wideo, rygiel bramowy i mikrofon z głośnikiem. Zasada działania widoodomofonu jest bardzo prosta. Jeśli gość uruchomi dzwonek, w domu włącza się monitor wyświetlający obraz z kamery umieszczonej np. przy furtce. W tym momencie mamy podgląd na tego, kto dzwonił i możemy mu otworzyć drzwi. Systemy bardziej zaawansowane pozwalają na zintegrowanie wielu monitorów, które będą wyświetlały obraz równocześnie. Dzięki temu, będąc na piętrze, nie trzeba zbiegać na dół, żeby zobaczyć kto dzwoni.

fot. TechnikaDesign.pl

Czy warto zainwestować w wideodomofon?

Wideodomofony dostępne są w różnych kolorach, dzięki czemu można je dopasować do każdego ogrodzenia i z łatwością zainstalować na istniejącym już ogrodzeniu. Urządzenia bramowe wykonuje się z wytrzymałych materiałów, np. stali nierdzewnej, co sprawia, że nie wyblakną od słońca lub nie przemokną od deszczu

fot. Röben

Mur z klinkieru

podpalane, cieniowane, gładkie czy ryflowane? Wyroby klinkierowe zastosować można na każdej powierzchni i w każdym miejscu. Cegły dają się z powodzeniem zastąpić tańszymi płytkami w różnych odcieniach

Najpierw należy zdecydować się na rodzaj cegły klinkierowej. Dostępne są nie tylko czerwone, ale także w odcieniach brązu, szarości, beżu oraz białe. Klinkier nie wymaga konserwacji. Materiał ten długo utrzymuje się w znakomitym stanie, czego przykładem są budynki powstałe np. na początku XX wieku. Cegły klinkierowe układać można na dwa sposoby. Na pełną spoinę – metoda ta oznacza jednoczesne murowanie i spoinowanie. Wiąże się z nią konieczność zeskrobywania pozostałości zaprawy i czyszczenia cegieł specjalnymi środkami po ułożeniu muru. Na niepełną spoinę – metoda ta zakłada wykonywanie muru w 2 etapach. Najpierw odbywa się murowanie z wykorzystaniem listewek dystansowych. Po siedmiu dniach, czyli po związaniu zaprawy, wypełnia się spoiny. Mur klinkierowy posadawia się na betonowym fundamencie, na którym kładzie się izolację przeciwwilgociową z papy. Dla muru o grubości mniejszej niż 12 cm konieczne jest wykonanie zbrojenia poziomego w postaci na przykład prętów.

8/2015 Własny Dom

ogród-ok_z polbrukiem.indd 57

15-07-27 14:45

temat miesiąca | ogród

ogrodzenie i brama wjazdowa

mieć przeciwwagę, co znacząco zwiększa jej masę całkowitą i podnosi zarówno koszty zakupu, jak i montażu. Bramy szynowe – rolki po których porusza się brama przesuwają się w specjalnej szynie, mogącej ulec zabrudzeniu na wiosnę i jesienią, co wymaga jej systematycznego czyszczenia. Szyna montowana jest w nawierzchni od strony domu. Jej wmontowanie wymaga wykonania bruzdy w podjeździe, a następnie jej odpowiedniego zabezpieczenia, tak by pod ciężarem własnym bramy i częstym otwieraniem szyna nie zaczęła się ruszać. Bramy szynowe mogą być – zupełnie jak samonośne – otwierane ręcznie lub automatycznie. Trwałość mechanizmów, po których poruszają się skrzydła bram, przy ich odpowiedniej konserwacji, jest bardzo wysoka, dodatkowo jej przedłużeniu sprzyja ich regularne czyszczenie czy choćby regularne sprawdzanie i – ewentualnie – korygowanie pionu bramy.

fot. Faac

fot. Joniec

Najistotniejsze podczas kupna bramy przesuwnej jest dokładne sprawdzenie czy jej skrzydło po rozsunięciu schowa się w całości za ogrodzeniem. Skrzydła bram przesuwnych są bardzo długie i dedykowane do szerokich posesji, ale niekoniecznie głębokich. Bramy przesuwne najczęściej występuję w wersji jednoskrzydłowej, trochę rzadziej – dwuskrzydłowej. Ze względu na sposób otwierania dzielimy je na samonośne i szynowe. Bramy samonośne – ich skrzydło znajduje się kilkadziesiąt centymetrów nad ziemią. Nie grozi im zabrudzenie liśćmi, śniegiem lub innymi zanieczyszczeniami. Przy słupie takiej bramy znajduje się rolka, po której przesuwa się brama, która może być otwierana ręcznie bądź automatycznie. Ze względu jednak na to, że ma ona mniej punktów podparcia, niż brama przesuwna szynowa, musi

fot. Faac

bramy przesuwne

siłownik do bramy przesuwnej dobieramy odpowiednio do wagi skrzydła, które – o czym dobrze pamiętać – może ważyć nawet kilkaset kilogramów

ogrodzenia betonowe dobrze komponują się zarówno z domami o tradycyjnym, klasycznym wyglądzie, jak i z tymi o nowoczesnej architekturze

pilot do otwierania bram automatycznych można trzymać w schowku samochodowym, wtedy jest zawsze pod ręką. Jego zasięg dochodzi nawet do kilku metrów, co ułatwa otwarcie bramy w każdej sytuacji

Własny Dom 8/2015

ogród-ok_z polbrukiem i joncem.indd 58

15-07-28 11:46

temat miesiąca | ogród

ogrodzenie i brama wjazdowa

bramy rozwierne otwarta na oścież brama, ale również samochód. Gdy wziąć pod uwagę że brama jednoskrzydłowa może mieć 5-6 m, a samochód około 5 m, to brama tego typu nie nadaje się do podjazdów krótszych niż 10 m. Bramy tego typu nie są tak popularne, jak bramy dwuskrzydłowe Bramy dwuskrzydłowe – zasada ich działania jest taka sama – z tym, że otwierane jest nie jedno skrzydło, lecz dwa. Dzięki temu bramy tego rodzaju nadają się do krótszych podjazdów. W przypadku bram rozwiernych popularne jest zarówno otwieranie ich w sposób automatyczny na pilota, jak i ręczny.

klasyczna brama rozwierna o niewielkich gabarytach wykonana z delikatnych kawałków metalu. Znakomicie spełnia swoją funkcję i estetycznie wygląda

fot. Nice

fot. Faac

cym się po chodniku i ulicy. Dzielimy je na jedno- i dwuskrzydłowe. Bramy jednoskrzydłowe – dedykowane do posesji bardzo długich, na których zmieści się nie tylko

fot. Faac

Bramy tego typu stosowane są na posesjach wąskich i długich, ich kąt rozwierania przekracza 90o. Każda brama musi otwierać się na posesję, aby nie zagrażać osobom i pojazdom poruszają-

fot. WIŚNIOWSKI

dwa rodzaje siłowników do bram rozwiernych. Pierwszy z nich posiada łamane ramię, a drugi – proste. Można je dobrać w zależności do tego, ile miejsca jest przy słupie bramowym i jaką ma szerokość

wejściowa brama na posesję. Interesująco zaprojektowana i przeznaczona raczej dla mieszkańców osiedla, choć po jednoczesnym otwarciu obu skrzydeł może przez nią wjechać również samochód, który będzie miał do sforsowania niewysoki krawężnik

8/2015 Własny Dom

ogród-ok_z polbrukiem.indd 59

15-07-27 14:48

temat miesiąca | ogród

trawnik i nawadnianie

O trawnik należy zadbać już wczesną wiosną, kiedy grabimy pierwsze liście na posesji i zastanawiamy się, jaką mieszankę traw posadzić, aby szybko się przyjęła. Jest to jednak dopiero początek prac. Czekają nas jeszcze długie godziny spędzone w ogrodzie, żeby wyglądał, jak ten wymarzony

Na czym polega działanie linii kroplującej?

linia kroplująca jest interesującym rozwiązaniem w ogrodach, w których znajduje się rzadka, delikatna i rozłożysta roślinność lubiąca, gdy podlewa się ją bezpośrednio na grunt, a nie od góry

prosto w przypadku bardzo długiego ogrodu. W tym ostatnim wypadku trzeba jednak zadbać o to, aby ciśnienie było jednakowe na całej podlewanej długości – zapewni to kroplownik z kompensacją ciśnienia. Nie ma ściśle określonych wskazówek, jeżeli chodzi o odległości pomiędzy poszczególnymi liniami kroplującymi. Najczęściej powinna być ona uzależniona od wielkości działki i całego systemu, terenu, jaki nawadniamy, czy też zapotrzebowania na wodę poszczególnych roślin. Warto jednak mieć na uwadze, że linie oddalone od siebie za daleko (np. na 1-1,5 m) mogą nie spełnić swojego zadania w taki sposób, jakbyśmy sobie tego życzyli. Lepiej będzie zatem jeśli umieścimy je w odległości ok. 40-70 cm od siebie.

fot. Gardena

kroplowników znajdowały się z boku, a nie pod spodem linii. Produkuje się dziś węże z kroplownikami wewnątrz rury, które można umieszczać na gruncie lub pod powierzchnią ziemi na głębokości – w zależności od ukorzenienia roślin – od kilku do kilkunastu centymetrów. W przypadku żywopłotów czy też innych roślin z dobrze rozwiniętym systemem korzeniowym, można je umieścić głębiej. Jeśli zaś chodzi o rośliny delikatne i ze słabszym systemem korzeniowym umieszcza się je płyciej lub kładzie na gruncie, co najwyżej przykrywając warstwą drobnych kamyczków lub kory. Linie kroplujące, w zależności od wielkości działki i liczby rabatek, układa się spiralnie, faliście z wykorzystaniem większej lub mniejszej „amplitudy” lub

fot. Gardena

Jednym ze sposobów nawadniania ogrodu jest wykorzystanie tzw. linii kroplującej, która jest systemem rur wyposażonych w kroplowniki i doprowadzających wodę do roślin – najczęściej bezpośrednio do ich korzeni. Ze względu na to, że woda trafia od razu tam, gdzie powinna, rozwiązanie tego rodzaju świetnie sprawdza się w przypadku roślin rozłożystych, posiadających duże liście. Dzięki linii kroplujacej woda dociera bowiem bezpośrednio do korzeni i jest wykorzystywana najbardziej efektywnie, co ma przełożenie zarówno na wzrost roślin oraz wygląd ogrodu, jak i oszczędność pieniędzy. Aby woda mogła płynąć systemem rur, konieczne jest zadbanie o jej odpowiednie ciśnienie (od 0,5 do 4 bara). Istotne jest też jej odżelazienie i odfiltrowanie. Dodatkowo warto zwrócić uwagę, by otwory

większe krzewy czy też niektóre rodzaje traw można podlewać od góry do czego doskonale nada się zraszacz niewynurzalny, który można w każdej chwili postawić w ogrodzie

Własny Dom 8/2015

ogród-ok_z polbrukiem.indd 60

15-07-27 14:49

temat miesiąca | ogród

trawnik i nawadnianie

zraszacze i spryskiwacze. Sposoby nawadniania ogrodu ustawienie zraszania, np. na 0-90o, jest bardzo pomocne. Pozwala np. na nawodnienie tylko tych roślin, które znajdują się już w cieniu

fot. Gardena

mencie zaś, gdy dopływ wody zostanie zamknięty, zraszacz chowa się w taki sposób, że jest zlicowany z powierzchnią gruntu i praktycznie niewidoczny. Rozwiązanie takie warto zastosować, gdy ogród porośnięty jest w większości trawą i niewielkimi roślinami lub też wtedy, gdy bawią się na nim dzieci. Drugi rodzaj zraszaczy to typ niewynurzany, który nie chowa się pod ziemię, tylko jest na stałe zamontowany w jednym miejscu w ogrodzie. Rodzaj samego zraszacza nie jest jednak tak ważny, jak strumień wody, jaki przez niego przepływa i rodzaj dyszy, jaki został w nim zainstalowany. To on bowiem decyduje o tym, czy np. ogród będzie zraszany w linii prostej czy też po okręgu. Najczęściej inwestor ma możliwość wyboru kąta zraszania (od ok. 40 do 360o), a także – dzięki prostej regulacji – rodzaju strumienia, jakim ma być zraszany trawnik.

fot. Gardena

Nie tylko ogród, w którym są byliny, kwiaty doniczkowe czy nawet warzywa, wymaga systematycznego nawadniania. Jeśli inwestor zdecydował się na posadzenie w nim tylko trawy, to również musi o nią dbać i pielęgnować, ponieważ nie podlewana i nie koszona zarośnie chwastami i wyschnie. Do nawadniania ogrodu znakomicie nadają się różnego rodzaju zraszacze i spryskiwacze, a w niektórych wypadkach dobra jest również klasyczna... konewka. W ogólnym rozumieniu instalacja nawadniająca, to przewody podłączone do źródła wody, które umieszczone są w różnych miejscach ogrodu na jego powierzchni lub kilkadziesiąt centymetrów pod nią, dodatkowo zakończone są zraszaczem, który może być wynurzalny bądź niewynurzany. Pierwszy z nich unoszony jest pod wpływem ciśnienia wody, która przez niego przelatuje. W mo-

fot. Secret Garden

lepsze systemy zraszająca mają wiele funkcji. Jedną z nich jest możliwość wybrania sobie obszaru jaki ma byc podlewany, dzięki temu dzięki jednemu zraszaczowi nawodnimy tereny znajdujące się w różnej odległości od zraszacza

przewody pod zraszacze, jak i linię kroplującą, można kłaść jeszcze przed położeniem darni lub posianiem trawy

8/2015 Własny Dom

ogród-ok_z polbrukiem.indd 61

15-07-27 14:49

temat miesiąca | ogród

trawnik i nawadnianie

przeznaczenie trawnika a dobór trawy

fot. Philips Lighting

Jeśli chcemy, żeby trawnik w naszym ogrodzie pięknie się prezentował, musimy włożyć w niego dużo pracy już na etapie projektowania, a potem systematycznie go pielęgnować. Przed jego stworzeniem warto zastanowić się, jak będzie użytkowany. Jeśli ma być tylko elementem cieszącym oko, to nie musimy się specjalnie rozważać, na jaką mieszankę traw się zdecydować. W sytuacji natomiast, gdy mają się na nim bawić dzieci, np. na przenośnym placu zabaw czy biegać psy, wybór odpowiedniej mieszanki może mieć ogromne znaczenie. Im wcześniej sobie to uświadomimy, czyli już na etapie projektowania ogrodu i trawnika, tym lepiej, ponieważ innych gatunków traw używa się do trawnika ozdobnego, a innych do terenów sportowo-rekreacyjnych. W sprzedaży jest wiele mieszanek traw, wśród których można wyróżnić mieszanki uniwersalne zwane też parkowymi, dywanowe, sportowe – odporne na duże obciążenia, wolno odrastające (typu golf), kwiatowe (tzw. łąka naturalna) oraz mieszanki traw przeznaczone do terenów zacienionych. Ich dobór warto podjąć sugerując się uwagami specjalisty, który – w zależności od potrzeb inwestora – doradzi odpowiedni produkt. Pamiętajmy również, że trawa trawie nierówna. Przed kupnem mieszanki sprawdźmy jej zdolność kiełkowania i datę ważności oraz świadectwo kwalifikacji stwierdzające skład.

Intensywnie eksploatowany Trawnik może być wykonany – po pierwsze – tylko z odpowiedniej mieszanki trawy, mogącej wytrzymać obciążenia (np. ustawienia na nim przenośnego basenu dla dzieci), a po drugie – wymaga on specjalnej pielęgnacji, którą ułatwi brak na jego granicy krawężników czy płotków, a także łatwy wjazd kosiarką, odpowiedni spadek i nasłonecznienie, by mokra trawa szybko schła

Trawnik powinien być nawadniany taką wodą, jaką mamy w kranie. Rozwiązanie tego typu będzie najbezpieczniejsze. Jeśli posiadamy basen kąpielowy na posesji, powinniśmy zadbać o to, aby znajdował się w znacznej odległości od niego. Wynika to z tego, że woda, w której pływamy, może zawierać różnego rodzaju substancje, jak np. popularny chlor, utrzymujące ją w stanie odpowiednim do pływania, a które niekoniecznie dobrze wpłyną na nasz trawnik, a już na pewno nie nadają się do jego nawadniania. Basen powinny okalać na całym obwodzie deski lub płytki, bądź inna nawierzchnia, która szybko schnie i jest odporna na działanie wody i palących promieni słońca. W sytuacji, gdy zdecydujemy się na trawnik zbyt blisko basenu, będzie on cały czas mokry w wyniku chodzenia po nim lub mimowolnych rozprysków wody. Jest to bardzo niekorzystne zarówno dla trawy, która prędzej czy później po prostu zgnije, a przed basenem będzie się zbierało błoto, które w bardzo łatwy sposób będzie potem przenieść pod stopami do basenu.

fot. Gordo Studio

woda w ogrodzie a trawnik i jego nawadnianie

najlepsze do posadzenia niedaleko basenu będa mieszanki traw lubiące wilgoć. Nie oznacza to jednak, że trawa tego typu i grunt, na którym została powysiana, przyjmą każdą ilość wody – mimo wszystko warto w tej kwestii zachować umiar

Własny Dom 8/2015

ogród-ok_z polbrukiem i joncem.indd 62

15-07-28 11:33

temat miesiąca | ogród

trawnik i nawadnianie

fot. Secret Garden

jakie usytuowanie trawnika jest najlepsze?

Wielkość trawnika uzależniona jest od wielkości posesji. Jeśli jest to posesja z wieloma drzewami i o dużym spadku, lepiej w miejscach zacienionych wyłożyć ściółkę. Dobrym rozwiązaniem jest też kupienie trawy w rolce, która wymaga właściwie tylko przygotowania pod nią gruntu i równego ułożenia.

Na tyłach czy przed domem? W miejscu o delikatnym spadku czy na terenie całkowicie płaskim? Na gruncie bardzo wilgotnym czy suchym i wystawionym na ciągłe działanie promieni słonecznych? Między innymi na te pytania musimy sobie odpowiedzieć planując usytuowanie trawnika. Jedno jest pewne: trawnik wymaga od właścicieli przemyślanej decyzji co do jego lokalizacji i powierzchni, a później mozolnej pracy przy jego utrzymaniu. Główne zasady jego planowania mówią o tym, że trawa (w zależności od mieszanki) źle rośnie w miejscach silnie zacienionych, o dużych spadkach (powyżej 30%) i bardzo wilgotnych. Jeśli gleba, na której posadzimy trawę, jest wilgotna i sezonowo silnie nawadniana, konieczne będzie założenie rurek drenarskich na głębokości 40-70 cm i odległości co 5 m (gleby ciężkie) i 10 m (gleby lżejsze). Bardzo ważne podczas planowania trawnika jest sprawdzenie poziomu pH gleby, który powinien być lekko kwaśny (pH od 5,5 do 6,5), a także oczyszczenie powierzchni terenu z kamieni, chwastów, zasilenie gleby (np. kompostem lub nawozem), jej napowietrzenie, a w miarę potrzeby – zakwaszenie.

czyszczenie podłoża i wysiewanie trawy kiełkowania i krzewienia się traw należy podlewać trawnik dwa razy dziennie. Pamiętajmy, że posianą trawę po raz pierwszy powinniśmy skosić po 4-6 tygodniach od wysiewu nasion, gdy tylko wyrośnie do 8-10 cm, a po dalszych 7-10 dniach kosimy ją do wysokości 3-4 cm. Skoszoną trawę delikatnie grabimy i – co bardzo ważne – usuwamy.

spulchnienie gleby przed wysiewem trawy, a także jej zagrabienie już po wysianiu nasion można wykonać za pomoca najprostszych narzędzi nawet na większych działkach. Ważne jest, aby nie pominąć tej czynności, dzięki niej nasiona zostaną przemieszane i równomiernie rozprowadzone po powierzchni

fot. Fiskars

Przed wysianiem trawy konieczne jest dokładne oczyszczenie podłoża. Należy pamiętać o starannym wyzbieraniu z gleby kamieni, gałązek, resztek budowlanych, chwastów czy śmieci, które mógł przywiać wiatr. Na trawnik należy przeznaczyć teren o niewielkim spadku i zakładać go wiosną, późnym latem lub wczesną jesienią (sierpień, wrzesień). Ziemia, na której wysiewamy trawę, musi być spulchniona i dobrze odżywiona. Warto w tym celu nawieźć na nią nawóz na kilka dni przed wysiewem. Drugim etapem po oczyszczeniu gleby i jej przygotowaniu jest dobór mieszanki trawy w zależności od rodzaju gleby, nasłonecznienia miejsca przeznaczonego na trawnik oraz jego rodzaju. Etap trzeci to wysiewanie. Nasiona najczęściej wysiewamy albo ręcznie, idąc w dwóch kierunkach na krzyż, aby równomiernie pokryć glebę. Można to także zrobić ręcznie,w wykorzystując do tego specjalny siewnik. Etap czwarty to zagrabienie obsianego terenu i przykrycie go cieniutką warstwą świeżej ziemi, następnie ugniecenie i podlanie. W okresie

8/2015 Własny Dom

ogród-ok_z polbrukiem i joncem.indd 63

15-07-28 13:51

| Dom ekologiczny temat miesiąca |ogród

Więźba, stropy, kształt dachu narzędzia ogrodowe

1 3

Brak odpowiednich narzędzi uniemożliwia dbanie o ogród, a – z drugiej jednak strony – ich nadmiar skutecznie zniechęca, nie wspominając już o tym, że nie ma ich gdzie trzymać. W jakie narzędzia warto się zaopatrzyć?

Jak wybrać kosiarkę?

fot. Bosch

kosiarki automatyczne dają się zaprogramować w taki sposób, aby kosiły trawę przez określony czas, gdy nie ma domowników

fot. Fiskars

wydajność kosiarki ręcznej jest niższa niż spalinowej, ale w zupełności wystarczy do małego ogrodu i prac wykonywanych nawet raz na kilkanaście dni

kosiarka żyłkowa spalinowa – zwana też kosą spalinową. Sprawia wrażenie sprzętu przeznaczonego tylko do przydomowych trawników. W rzeczywistości jednak można nią kosić nawet duże i gęsto porośnięte tereny. Jej minusem jest głośność i fakt, że przez cały czas koszenia trzeba ją trzymać w rękach wykonując charakterystyczne ruchy, jak w przypadku używania klasycznej kosy

fot. Husqvarna

Dobór kosiarki powinien być przede wszystkim uzależniony od wielkości trawnika. O ile powierzchnię 100 m2 stosunkowo łatwo będzie skosić, wykorzystując do tego kosiarkę ręczną, o tyle już do trawników o powierzchni 500 m2 przyda się urządzenie elektryczne, a nawet spalinowe. Mimo wszystko, często jest tak, że mając nawet stosunkowo mały trawnik, warto zdecydować się na urządzenie bardziej zaawansowane, ponieważ dzięki niemu prace będzie można wykonać szybciej, a ponadto bez trudu poradzi sobie ono z wysoką trawą, którą zastaniemy na posesji np. po dłuższym urlopie. Pamiętajmy o zasadzie mówiącej, że mały trawnik bez problemu skosimy dużą kosiarką, ale nie odwrotnie. Ponadto kosiarki bardziej zaawansowane technologicznie posiadają kosze, do których automatycznie zbierana jest skoszona trawa, co znacznie skraca pracę w ogrodzie, ponieważ skoszonej trawy nie trzeba grabić. Przed zakupem konkretnego urządzenia dobrze jest się dowiedzieć, czy w promieniu kilkudziesięciu kilometrów od miejsca naszego zamieszkania znajduje się autoryzowany serwis, który zreperuje sprzęt, gdy się zepsuje. Inwestorzy posiadający, niekoniecznie duży, ale długi i kręty ogród, powinni zdecydować się na kosiarkę spalinową, ponieważ ciągnięcie za sobą kabla może być niewygodne, a czasami nawet niebezpieczne. Dodatkowo, przed zakupem konkretnego urządzenia, dowiedzmy się, jaki ma promień koszenia. Większy przyspieszy całość prac, a mniejszy – spowolni. Dodatkowymi elementami, na które warto zwracać uwagę podczas zakupu kosiarek są składane rączki (szczególnie ważne, jeśli mamy niewiele miejsca w garażu), możliwość mulczowania trawy (czyli rozdrabniania jej, a potem ponownego wykorzystania jako nawóz), czy też rodzaj obudowy (najlepsze są wykonane z tworzywa lub/i aluminium) ewentualnie waga (jeśli urządzenie będzie obsługiwała drobna osoba, która może mieć problemy z wydobyciem ciężkiego sprzętu z garażu).

Własny Dom 8/2015

ogród-ok_z polbrukiem i joncem.indd 64

15-07-28 13:52

temat miesiąca | ogród temat miesiąca | Dom ekologiczny

narzędzia ogrodowe Więźba, stropy, kształt dachu 4 1

Przez wiele lat osoby zajmujące się ogrodami nie wiedziały, co właściwie zrobić ze skoszoną trawą. Produkowane dziś kosiarki (niekoniecznie te z najwyższej półki cenowej) dają możliwość mulczowania skoszonej trawy, czyli rozdrobnienia pokosu na drobiny, które następnie można położyć na skoszonym trawniku. Mulczowanie to ekologiczny sposób utrzymania trawy w dobrej kondycji i systematycznego jej odżywiania. Pozostawiony na trawie pokos ulega procesowi rozkładu i jest naturalnym nawozem dla trawnika. Co więcej, mulczowanie trawy, zmniejsza parowanie wody z gleby i darni, zapobiega erozji gleby, a także znacząco przyczynia się do wolniejszego wzrostu chwastów. Aby pokos spełniał swoje zadanie, musi być kładziony na regularnie koszonym trawniku. Jego warstwa nie może być zbyt gruba, ponieważ grozi to jego zgniciem, a nie „kontrolowanym” rozkładem, na którym nam zależy. Mulczowanie trawy, oprócz korzyści związanych z dodatkowym odżywieniem trawnika, skraca również czas pracy w ogrodzie. Skoszonej trawy nie trzeba bowiem grabić, czy wybierać z kosza. Wystarczy ją jedynie pozostawić na skoszonej powierzchni, aż ulegnie rozkładowi. Pamiętajmy, że przed pierwszym zabiegiem w sezonie, trawnik trzeba oczyścić; pokos służący do mulczowania musi być dobrze pocięty na małe drobinki. Na glebach bardzo wilgotnych nie należy tego zabiegu wykonywać zbyt często, bo może to grozić zgniciem pokosu.

fot. Husqvarna

Co to jest mulczowanie?

koszenie trawnika porośniętego wysoką trawą lub roślinami o grubych łodygach nie jest trudne, jeśli mamy dobrej jakości kosiarkę. Problemem może być jednak jej zbieranie z dużego terenu. Niedogodność tego rodzaju rozwiązano produkując kosiarki z systemem zbierania skoszonej trawy i jej rozdrabniania, dzięki czemu skoszony pokos można wykorzystać jako nawóz, przy znacznie mniejszych nakładach pracy

Zdarzają się tereny o ogromnej powierzchni, jak np. stadiony piłkarskie, których koszenie nawet kosiarką spalinową o potężnej mocy byłoby uciążliwe. W takiej sytuacji konieczne jest wykorzystanie kosiarki traktorowej, czyli połączenia niewielkiego traktora z kosiarką. Zarówno moc, jak i obszar roboczy urządzeń tego typu pozwalają bez trudu utrzymać w odpowiednim stanie nawet bardzo duże powierzchnie. Kosiarki traktorowe posiadają silnik o dużej mocy, dochodzącej nawet do 20 KM, który napędza zarówno ostrza, jak i samą kosiarkę. Ich zaletą jest, że najczęściej są w stanie zbierać skoszoną trawę do pojemnika, a wysokość koszenia może w nich być regulowana w dużych zakresach.

fot. Husqvarna

Duże kosiarki do dużych powierzchni. Kosiarki traktorowe

kosiarka traktorowa może być wyposażona w wiele dodatków, najbardziej przydatny z nich to kosz na pokos

8/2015 Własny Dom

ogród-ok_z polbrukiem i joncem.indd 65

15-07-28 13:53

temat miesiąca | ogród

narzędzia ogrodowe

łatwość i bezpieczeństwo koszenia. rodzaje kosiarek Wyróżniamy cztery podstawowe typy kosiarek, które możemy bez problemu nabyć w renomowanych salonach. Ich ceny zaczynają się już od kilkuset złotych, a w przypadku najlepszych modeli mogą być bez problemu nawet kilkunastokrotnie wyższe. Kosiarki ręczne – podstawowy typ kosiarki do małego ogrodu. Ich zaletami jest niewygórowana cena, niewielkie gabaryty i prosta, wręcz intuicyjna obsługa, a także brak silnika. Sercem urządzenia jest bęben tnący z nożami, które wprawiane są w ruch w momencie pchania kosiarki. Koszenie trawy jest podobne do jej ścinania za pomocą nożyczek. Skoszoną trawę trzeba grabić. Niektóre modele kosiarek ręcznych mają możliwość regulacji wysokości koszonej trawy. Kosiarki elektryczne zasilane z sieci – dostępne są w różnych wersjach – mniej lub bardziej zaawansowanych. Wszystkie mają jednak tę samą

cechę, a mianowicie – jak wskazuje ich nazwa – wymagają źródła zasilania. Silnik jest w nich połączony z nożami tnącymi, które są w stanie sprostać dłuższej pracy przy niewymagającym ogrodzie ze stosunkowo krótką trawą. Silniki kosiarek tego typu powinny posiadać zabezpieczenia przed przegrzaniem. Kosiarki elektryczne z akumulatorem – bardziej zaawansowany model kosiarki prezentowanej wyżej. Jej najważniejszym elementem jest akumulator, który możemy ładować, a dzięki temu korzystać z urządzenia, gdy nie mamy dostępu do źródła prądu. Niestety akumulator, po wielu latach użytkowania, należy wymienić, ponieważ traci on swoje właściwości. Te modele kosiarek mają oczywiście możliwość podłączenia do sieci w momencie wyczerpania się akumulatora (dlatego też często nazywa się je hybrydowymi). Przed ich kupnem sprawdźmy, ile metrów kwadratowych trawnika można skosić wykorzystując do tego jedno ładowanie akumulatora.

Kosiarki spalinowe – zdecydowanie najpotężniejsze, zarówno jeśli chodzi o ich gabaryty, jak i – przede wszystkim – posiadaną moc i obszar roboczy możliwy do obsłużenia. Pozwala to na wykorzystywanie ich w ogrodach, na placach i polanach porośniętych roślinami o grubych łodygach. Kosiarki spalinowe posiadają silniki o mocy dochodzącej nawet do 5 KM, co w zupełności wystarcza do wykonania nawet bardzo wymagających prac. Solidne podwozie i obudowa wykonana ze stali chroni je przed uderzeniami kamieni, które mogą być wyrzucane przez ostrza z dużą siłą. Z racji wagi sprzętu tego typu i trudności w manewrowaniu, powinny z nich korzystać osoby silne, mające doświadczenie w pracy z tego typu sprzętem. Kosiarki spalinowe włącza się wykorzystując do tego rozrusznik, który można uruchomić ręcznie poprzez mocne pociągnięcie linki, bądź automatycznie.

fot. Bosch

precyzyjne prace związane z koszeniem młodego trawnika lub tzw. „wykończeniówką” w ogrodzie wykonamy z powodzeniem za pomocą niewielkiej kosiarki żyłkowej – wykaszarki

najbardziej popularnym typem kosiarki jest urządzenie (spalinowe lub elektryczne), które pchamy przed sobą, a pokos wyrzucany jest na bok lub zbierany do kosza

fot.Gardena

fot. Secret Garden

koszenie trawnika porośniętego przez młode drzewa czy delikatne rośliny lepiej wykonać sprzętem, który pozwala na większą precyzję

Własny Dom 8/2015

ogród-ok_z polbrukiem i joncem.indd 66

15-07-28 13:55

temat miesiąca | ogród

narzędzia ogrodowe

domek na narzędzia Co zrobić, gdy mamy duży ogród i sporo narzędzi, a nie mamy gdzie ich trzymać? Rozwiązaniem może być domek na narzędzia, który – jeśli tylko odpowiednio go dobierzemy – może być ładnym elementem ogrodowej architektury. Domki na narzędzia wykonuje się z drewna, metalu lub plastiku, czasami mogą być bardziej rozbudowane i pełnić również funkcję drewutni, czy też miejsca do przechowywania rowerów. Do domków na narzędzia, w zależności od modelu, można dokupić np. drewnianą podłogę lub gont dachowy. Większość domków przeznaczona jest do samodzielnego montażu na podstawie instrukcji dostarczanej przez producenta, to wszystko

w sytuacji, gdy decydujemy się kupić konstrukcję już gotową. Istnieje oczywiście możliwość wykonania domków ogrodowych na wymiar oraz budowę domków zgodnie z projektem inwestora.

fot. Fiskars

domek na narzędzia jest znakomitym miejscem do trzymania wszystkich rzeczy niezbędnych nam podczas pracy w ogrodzie. Zmieszczą się w nim nie tylko łopaty, grabie, ale często również urządzenia elektryczne czy spalinowe, jak kosiarki, piły lub dmuchawy do liści

rozdrabniacze umożliwiają szybkie pozbycie się uciążliwych gałęzi i wytworzenie cennego kompostu, który idealnie nadaje się do nawożenia grządek oraz kwiatów

fot. Stiga

dmuchawa do liści to idealne narzędzie pozwalające w prosty sposób „zagrabić” liście czy też po prostu posprzątać po wykonywaniu innych prac

fot. Gardena

Wraz ze wzrostem naszego ogrodu i zaangażowania w jego pielęgnację, wzrasta również potrzeba posiadania coraz bardziej skomplikowanych narzędzi. Oto lista kilku, które ułatwią prace ogrodowe. Dmuchawa do liści – urządzenie potrzebne szczególnie na wiosnę, gdy trzeba pozbierać liście z posesji. Zasada ich działania polega na wyrzucaniu strumienia powietrza przez specjalnie uformowany wylot rury, pozwalający na ich zdmuchnięcie w jedno miejsce i łatwe zebranie bez konieczności grabienia. Dostępne są w wersji spalinowej i elektrycznej. Nożyce i sekatory – od prostych, przeznaczonych tylko do przycinania delikatnych kwiatów i gałązek, aż po duże, mogące z powodzeniem ścinać gałęzie o dość dużej średnicy lub służące do przycinania żywopłotu. Nożyce mogą być elektryczne lub prostsze – ręczne. Glebogryzarki – służą do przygotowania gleby pod wysiew. Przydatne raczej inwestorom, którzy mają np. ogród warzywny. Dostępne w przystępnych cenach. Przed ich kupnem warto sprawdzić ich wagę, obszar roboczy i liczbę biegów. Rozsiewacze – urządzenie bardzo przydatne do utrzymania ogrodu w dobrym stanie. Służy do łatwiejszego siania kwiatów lub warzyw czy też rozrzucania nawozów. Okrzesywarki – urządzenia elektryczne o mocy nawet 1,5 KM przeznaczone do wszystkich rodzajów cięcia i okrzesywania na wysokości bez konieczności stosowania drabin. Posiadają teleskopowy, regulowany wysięgnik, dzięki któremu można uzyskać zasięg nawet do 5 m co ułatwia pielęgnację np. drzewek owocowych.

fot. Stiga

inne narzędzia ogrodowe

Trawnik to tło dla roślin ozdobnych, który – podobnie jak i one – wymaga pielęgnacji. Trawę w miejscach trudno dostępnych należy dokładnie przycinać ręcznymi nożycami lub podkaszarką

8/2015 Własny Dom

ogród-ok_z polbrukiem i joncem.indd 67

15-07-28 13:56

temat miesiąca |ogród

taras

Taras – mówiąc metaforycznie – to kawałek domu wchodzący do ogrodu. Pozwala, tuż po ciężkim dniu pracy, miło spędzić czas na świeżym powietrzu samemu lub w gronie znajomych. Nie wszyscy jednak wiedzą, gdzie powinien być usytuowany oraz jak zadbać o jego wystrój i funkcjonalność Usytuowanie tarasu

taras drewniany bez ogrodzenia. Inwestorzy uzyskali dzięki temu dodatkową przestrzeń otwartą na ogród będącą przedłużeniem salonu. Nad tarasem znajduje się markiza skutecznie chroniąca przed słońcem w upalne dni

centujemy połączenia salonu z tarasem i ogrodem. Innym rozwiązaniem jest montaż tarasu schodkowego, z którego schodzi się niejako do zielonej części ogrodu. Można go też postawić na belkach znajdujących się kilkadziesiąt centymetrów nad ziemią i ogrodzić barierką, np. dla bezpieczeństwa dzieci. Tak samo jak wiele może być sposobów umiejscowienia tarasu i jego zagospodarowania, tak też może być on wykonany z przeróżnych materiałów.

fot. Bruk-Bet

ma jednak przeciwwskazań, aby znajdował się np. na dachu garażu czy nawet na dachu budynku – wszystko zależy od zasobności portfela inwestorów. Klasycznym rozwiązaniem i łatwym w realizacji jest jednak planowanie go z tyłu budynku w taki sposób, by wchodziło się na niego bezpośrednio z salonu. Najczęściej ma on kształt kwadratu lub prostokąta, a w bardziej odważnych projektach – łuku lub litery „L”. Taras najczęściej sytuuje się od strony zachodniej lub południowo-zachodniej, ponieważ wtedy, w okresie letnim, oświetlony jest do samego wieczora, a zimą śnieg szybciej na nim topnieje. Jeśli zaś wziąć pod uwagę sam taras, to może być on zlicowany z trawnikiem. Gdy w takiej sytuacji zamontujemy bezprogowe drzwi tarasowe, uzyskamy wrażenie ogromnej przestrzeni i dodatkowo zaak-

fot. L. Kwartowicz

Usytuowanie tarasu zależy od wielkości działki i projektu architektonicznego domu, przy którym ma się znajdować. Podczas przygotowywania projektu, architekt powinien wykonać wywiad środowiskowy, pozwalający mu ustalić m.in.: (1) ilu jest domowników, (2) jakie są ich zwyczaje, (3) w jakich godzinach pracują, (4) czy lubią spędzać czas w słońcu czy może raczej preferują odpoczynek w cieniu, (5) czy mają dzieci oraz – co ważne – (6) jaki budżet planują przeznaczyć na tę część domu. Odpowiedź na te pytania nie wyczerpuje wszystkich możliwości, ale powinna dać architektowi ogólny zarys tego, jaki tryb życia prowadzą inwestorzy, a co za tym idzie, jak zaprojektować dom i taras, aby spełniał ich oczekiwania. Taras może być umieszczony z tyłu domu – takie rozwiązanie jest najpopularniejsze. Nie

taras murowany znajdujący się na podwyższeniu i nad brzegiem zbiornika wodnego. Dla bezpieczeństwa barierki odgradzają przestrzeń wypoczynkową od wody

Własny Dom 8/2015

ogród-ok_z polbrukiem i joncem.indd 68

15-07-27 14:57

temat miesiąca | ogród

taras

Skuteczna ochrona przed słońcem i deszczem. Markizy

fot. Markilux

W budownictwie jednorodzinnym markizę montuje się najczęściej na ścianie tuż nad wyjściem z salonu na taras. Dzięki niej można się ochronić przez uciążliwym słońcem po południu, na które nie zawsze mamy ochotę, czy też gwałtownym, letnim deszczem, bez konieczności uciekania z tarasu do domu. Zanim podejmiemy decyzję o kupnie markizy konieczne są niezbędne pomiary dostępnej przestrzeni. Na ich podstawie dobieramy długość, szerokość i głębokość markizy. Drugim elementem jest podjęcie decyzji sposobie otwierania – ręcznym lub automatycznym, a także kącie nachylenia i jej maksymalnym wysięgu. Markizy dzielą się też na zwijane, które nawijają się na rolkę oraz takie ze składanymi, łamanymi ramionami wyposażonymi w sprężyny. Markiza o dużym wysięgu ramion, czyli głębokości, na jaką się otwiera, osłoni przed deszczem i słońcem nawet taras o imponującej powierzchni

Inwestorzy posiadający duży taras mogą podjąć decyzję o zbudowaniu na nim ogrodu zimowego. Jedynym warunkiem jest posiadanie tarasu dobrym stanie technicznym, czyli osadzonego na solidnym fundamencie i dobrze zaizolowanego, a jedynym ograniczeniem... wyobraźnia. Obiekt tego typu może się też znajdować na obszernym balkonie lub jako dobudówka do budynku. Obok niej może sobie równolegle funkcjonować taras, na który będzie się np. wchodziło przez ogród zimowy. Trzeba jednak pamiętać, że przeszklenia ogrodów zimowych są bardzo ciężkie i nie zawsze mogą być wykonane na balkonach. Ogrody zimowe mają przeróżne kształty i powierzchnie. Zdarzają się nawet obiekty kilkudziesięciometrowe o ogromnej kubaturze – mające nawet dwa piętra wysokości. Zgodnie z ustawą Prawo budowlane (art. 29 pkt 1) na ogrody nie trzeba mieć pozwolenia na budowę, jeśli ich powierzchnia nie przekracza 25 m2. Co jednak istotne, łączna liczba takich „budynków” nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki. Budowę ogrodu można wykonać samemu lub zlecić ją firmie zajmującej się tego typu konstrukcjami. Cena wykonania takiego projektu zależy od jego wielkości i oczekiwań inwestora, który – jeśli będzie np. chciał mieć w ogrodzie zimowym ogrzewanie podłogowe i egzotyczne rośliny – musi się liczyć z wyższymi kosztami.

fot. TS Polska

Ogrody zimowe

ogród zimowy może być wykonany w sposób tradycyjny z dużą ilością zdobień, ornamentami, szprosami, ozdobnymi rynnami lub nowoczesny o prostej bryle

8/2015 Własny Dom

ogród-ok_z polbrukiem i joncem.indd 69

15-07-28 11:35

temat miesiąca | ogród

taras

taras drewniany znajdujący się na dużym balkonie, to jedno z miejsc często wykorzystywanych przez inwestorów. Minusem takiego usytuowania tarasu jest to, że nie zawsze można w prosty sposób zejść z niego na posesję

fot. Semmelrock

Do najpopularniejszych materiałów wykończeniowych tarasu należy drewno, imitacja drewna wykonana z PVC (tzw. deski kompozytowe), beton, gres i trochę mnie popularny ze względu na wyższą cenę – klinkier i kamień. Drewno – materiał naturalny, który nie nagrzewa się w słońcu, ma naturalne kolory, zmieniające się właściwie co sezon, wymaga regularnej i starannej konserwacji. Wybór drewna na taras nie jest łatwy. Można się zdecydować na rodzimy świerk lub sosnę bądź na – coraz popularniejsze – drewno egzotyczne: meranti, bangkiari czy massarandubę. Drewna egzotyczne, z racji szerokości geograficznych, w jakich rosną, są w sposób naturalny zabezpieczone przed wilgocią, jak również pleśnią czy grzybami, a przez to trwalsze niż drewno krajowe. Co nie oznacza, że drewna egzotycznego nie należy konserwować. Najczęściej robi się to, wykorzystując specjalne oleje lub lakiery. Beton – masywny i trwały, dostępny w przeróżnych kolorach, fakturach i formatach (np. duża płyta, mała kostka). Dzięki temu można go dobrać do każdej elewacji, każdego ogrodu i wykończyć nim nawet najbardziej finezyjne trasy – również dlatego, że doskonale imituje wiele rodzajów nawierzchni. Produkt najwyższej klasy powinien być antypoślizgowy i odporny na mróz. Gres – podobnie jak beton, dostępny w wielu kolorach, formatach i fakturze (płytki matowe lub „śliskie”, szkliwione). Płytki szkliwione są bardziej odporne na warunki atmosferyczne i łatwe w czyszczeniu. Pod wpływem temperatury gres może się rozszerzać. Klinkier i kamień – materiały zdecydowanie najdroższe. Doskonale pasują do domu wybudowanego w różnym stylu. Ich odporność na uszkodzenia mechaniczne (uderzenia, ścieranie) i warunki atmosferyczne (wysokie dobowe wahania temperatury, silne upały i mrozy, grad), sprawiaja, że są to materiały, na których bawić będą się nie tylko dzieci, ale i wnuki inwestorów. Dodatkowo, zaletą klinkieru jest możliwość układania go na różne sposoby, co pozwala przełamać monotonię panująca w ogrodzie.

fot. K. Czaja

Czym wykończyć taras?

taras brukowany, zlicowany z powierzchnią trawnika, ale umiejscowiony nie na tyłach domu, lecz z przodu i w kształcie litery „L”. Kostka została ułożona równolegle i zakończona murkiem, który zapobiega przesuwanu poszczególnych elementów, gdy namoknie trawa wokół tarasu

Własny Dom 8/2015

ogród-ok_z polbrukiem i joncem.indd 70

15-07-28 11:36

temat miesiąca | ogród

taras

Najważniejszym elementem ogrodu zimowego jest przeszklenie. Warunki panujące w ogrodzie zimowym zależą w dużej mierze od szyby i ich właściwości dotyczących przenikania światła, termoizolacyjności i odporności na obciążenia. Do budowy przeszkleń w ogrodach wykorzystywane są podwójne termoizolacyjne szyby zespolone wypełnione gazem, np. argonem. Muszą się one charakteryzować bardzo dużą wytrzymałością na obciążenia, szczególnie jeśli chodzi o przeszklenie, z którego wykonany jest dach ogrodu zimowego. W ciągu całego roku może być on poddany ogromnym obciążeniom, dlatego zwykle wykonany jest ze szkła hartowanego, które wytrzyma nawet opad gradu o dużej średnicy. Szyby tego typu, w przypadku uszkodzenia, powinny się rozpaść na setki drobnych kawałków – zupełnie jak szyby samochodowe. Co więcej, szyby w ogrodach zimowych powinny charakteryzować się wysokim stopniem termoizolacyjności i nie przepuszczać wiatru, co jest szczególnie ważne, ponieważ ogrody nierzadko są odsłonięte z trzech stron świata.

fot. Dako

Przeszklenia w ogrodach zimowych

ogrody zimowe z ogrzewaniem podłogowym, w których inwestorzy mają np. egzotyczne rośliny, wymagały będą specjalnych przeszkleń – nie da się ich tak po prostu, bez uprzednio przygotowanego szczegółowego projektu, postawić na tarasie

Deski kompozytowe stosuje się na tarasach, patio lub jako wykończenie ścieżek w ogrodzie. Panele kompozytowe imitują naturalne drewno. Około 60% ich składu stanowią włókna drzewne, 30% to wysokiej gęstości polietylen, a pozostałe 10% – dodatki zwiększające ich odporność mechaniczną i chemiczną. Deski kompozytowe są trwałe, a dzięki zróżnicowanemu składowi nie wymagają – w przeciwieństwie do drewna – konserwacji i impregnacji. Inwestorzy chętnie się na nie decydują i montują na tarasach słabo nasłonecznionych, na których może pojawić się pleśń i grzyb. Deski tego typu są na nie całkowicie odporne, podobnie zresztą, jak na blaknięcie po wystawieniu ich na działanie słońca. Każda deska jest ryflowana, co sprawia, że nie są tak śliskie, jak prawdziwe drewno. Można je układać bardzo gęsto, ponieważ – dzięki dodatkom chemicznym – nie kurczą się pod wpływem ciepła i nie pęcznieją pod wpływem wody. Dodatkowo, deski można łączyć za pomocą specjalnych elementów, co często eliminuje korzystanie z takich narzędzi, jak np. wiertarka.

fot. Dlh

deski kompozytowe na tarasie

Deski kompozytowe produkowane są z mączki drzewnej i PVC. Stanowią alternatywę dla drewna. Łatwo poddaje się je obróbce, wykorzystując do tego nawet najprostsze narzędzia, dodatkowo brak sęków ułatwia pracę z deskami

8/2015 Własny Dom

ogród-ok_z polbrukiem.indd 71

15-07-27 15:25

kronika budowy etap 24

rozbudowa i modernizacja bliźniaka

Projekt: arch. Roman Rutkowski, Roman Rutkowski Architekci, www.rr-a.pl

etap 24

Tekst: Agnieszka Rudomino Zdjęcia i ilustracje: A. Rudomino, archiwum rr-a

Układanie dużych płytek w wiatrołapie i kuchni Duże płytki, do tego kładzione na ogrzewanie podłogowe, powinny być wtopione w grubą warstwę elastycznego kleju

iększa część podłóg w tym modernizowanym domu, jak już opisaliśmy wcześniej, została wykończona drewnem (trójwarstwową deską barlinecką). Płytki gresowe o dużych rozmiarach ułożone są w wiatrołapie, kuchni i przyległej spiżarce oraz w piwnicy (te już zdecydowanie mniejsze).

Założenia estetyczne Robert, inwestor: Wszystkie płytki w całym domu (z wyjątkiem dolnego wc) są podobne – imitujące beton. Nieco ciemniejszy odcień wybraliśmy na podłogę w kuchni i wiatrołapie. Po pierwsze, chcieliśmy nawiązać do schodów betonowych na zewnątrz przy wejściu do budynku oraz kolorów z gamy grafitu. Po drugie, nie chcieliśmy wprowadzać kolejnych kolorów do budynku. Ściany w dolnym wc mają intensywny głęboki niebieski kolor. Miał to być mocny akcent barwny i odmiana od pozostałych szarości. Architekt nie pomagał nam w wyborze płytek, ale w ich rozplanowaniu – już tak. W przypadku obu łazienek dokładnie rozplanował

Inwestorzy: Maja i Robert z córeczką

Własny Dom 8/2015

kronika_plytki.indd 72

15-07-27 13:19

etap 22 kronika budowy

WIATROŁAP (i rozrysował) każdy kafel, i to jest kluczowa sprawa – nie pozostawiać pola dla inwencji wykonawców. Malowanie odbywało się równolegle do kładzenia podłóg, a ostatnie nakładanie farby miało miejsce już po ich wykończeniu. Nigdzie nie stosowaliśmy gładzi – wszędzie mamy tynki cementowe. Chcieliśmy zachować „surowy” charakter wnętrz, a przy tym tynki są zdecydowanie bardziej odporne na uszkodzenia mechaniczne. Zdecydowaliśmy, że kładzenie płytek powierzymy wykonawcy, którego sprawdziliśmy już we wcześniejszych pracach (nakładanie tynków maszynowych, malowanie).

Układanie płytek w wiatrołapie. W głębi widoczne są główne drzwi wejściowe do domu (od strony ulicy)

Przygotowanie podłoża Mieczysław Wartecki, wykonawca, Wartbud: Posadzki powinny być wylane przede wszystkim równo – w poziomie – bez żadnych górek, dołków itp. Powierzchnia powinna być sucha, dokładnie oczyszczona i zagruntowana. Wtedy możemy rozpocząć układanie glazury. Temperatura w budynku nie może spadać poniżej 5oC. Mimo iż prace wykonywaliśmy zarówno w starej, jak i nowej części budynku, nie stanowiło to dla nas żadnej różnicy, ponieważ wszędzie wylane były nowe posadzki – i to w miarę równo.

Dlaczego duże płytki gresowe Robert, inwestor: Rozmiar płytek to 30 x 60 cm. Zdecydowaliśmy się na tak duże, ponieważ im większa płytka, tym mniej jest widocznych łączeń. W łazience dodatkowo ten rozmiar umożliwiał takie „dogranie” z wymiarami ścian, że udało się zminimalizować liczbę docinanych płytek, (co było głównym celem), bo wpływa to naszym (i architekta) zdaniem pozytywnie na estetykę wnętrza.

Najpierw klej nakłada się grzebieniem na oczyszczoną betonową podłogę, następnie na cały spód płytki i dopiero wtedy przykleja Lewa strona wiatrołapu zostanie zabudowana szafkami na wymiar, przycięte kafle położone przy ścianie będą więc zupełnie niewidoczne

drzwi wejściowe

Pomiędzy płytki wkłada się krzyżyki dystansowe, by dzieląca je przerwa (spoina) była równa

6/2015 Własny Dom

kronika_plytki.indd 73

15-07-27 13:20

kronika budowy etap 24

MONTAŻ PŁYTEK arch. R. Rutkowski: Płytki wybrali sami inwestorzy – moją rolą było je rozłożyć w odpowiedni sposób. Wcześniej jednak zasugerowałem optymalne wymiary płytek, które dobrze by się wpasowały w przestrzenie łazienek – bez ścinków. Podobnie było w wiatrołapie – tu płytki zostały ułożone względem osi symetrii po wstawieniu szafy ubraniowej. Warto zwrócić uwagę, że nie jest to oś pomieszczenia! W wc na parterze zrobiono to samo: płytki posadzki współpracują graficznie z płytkami na ścianach. Płytki w piwnicy są tanie, układane bez mojego udziału.

Elastyczny klej na ogrzewanie podłogowe M. Wartecki, Wartbud: Inwestor wybrał płytki o dużych rozmiarach, jednak dla nas – doświadczonych wykonawców – wymiary płytek nie robią różnicy, poradzimy sobie z każdymi. Istotne jest to, że np. w kuchni kładliśmy je na ogrzewanie podłogowe i konieczne było zastosowanie odpowiedniego elastycznego kleju KPE (wraz ze zmianą temperatury podłoga „pracuje”). Używamy zazwyczaj produktów polskiego producenta zapraw, tynków i systemów ociepleniowych Dublet, ponieważ bardzo dobrze się sprawdzają. Docinanie płytek nie stanowiło problemu – mamy odpowiednie narzędzia, takie jak piła wodna do cięcia kafli czy koronki diamentowe do wycinania otworów.

Takie same płytki gresowe, jak te ułożone w wiatrołapie, zostały położone na podłodze w kuchni i przylegającej spiżarce (na zdjęciu z lewej strony)

Płytki są ciężkie i bardzo duże (30 x 60 cm), więc niełatwo nimi manewrować czy przycinać je np. w celu wypuszczenia instalacji

Zbliżenie na wyprowadzenie instalacji elektrycznej. W tym miejscu stanie wyspa kuchenna i potrzebne będzie zasilanie elektryczne 74

Płytki o większych formatach opukuje się gumowym młotkiem

Własny Dom 8/2015

kronika_plytki.indd 74

15-07-27 13:21

etap 24 kronika budowy

W KUCHNI Płytki muszą być wtopione M. Wartecki, Wartbud: Bardzo ważne jest, by płytki były wtopione – cała powierzchnia pod kaflem musi być wypełniona klejem, nie mogą pozostawać żadne wolne przestrzenie. W przeciwnym wypadku kafle mogłyby popękać podczas użytkowania. Jest to szczególnie ważne w przypadku dużych kafli i ogrzewania podłogowego.

Etapy prac M. Wartecki, Wartbud: Rozpoczęliśmy od przygotowania i sprawdzenia podłoża dwumetrową łatą – czy jest ono w poziomie, czy jest równe itp. – a następnie zagruntowaliśmy je. Potem przeszliśmy do klejenia. W pierwszym etapie zaplanowaliśmy i rozrysowaliśmy układ płytek na posadzce, żeby nie popełnić żadnego błędu. Zazwyczaj klejenie zaczynamy od środka pomieszczenia, a następnie przechodzimy na jego boki. Na końcu kleimy te elementy, które przylegają do ściany (czasem tzw. docinki). Po przyklejeniu płytek oczyściliśmy je (szmatką i wodą, podobnie jak na etapie klejenia) i zrobiliśmy fugi. Można też wcześniej płytki zaim-

Drobne naprawy przed wykończeniem podłogi – uzupełnianie tynku w dolnej części ściany

Dokładnie takie same płytki położone zostały jako pas ochronny przy blacie w kuchni

spiżarka

tu będą położone deski

Przycinanie płytek odbywa się w wąskim korytarzu – nie jest to łatwe ze względu na ich wagę i wielkość

Część kuchenna gotowa –.w drugiej części podłogi, gdzie będzie jadalnia, zostaną położone deski

8/2015 Własny Dom

kronika_plytki.indd 75

15-07-27 13:22

kronika budowy etap 24

PIWNICA pregnować, by fuga nie wżarła się w powierzchnię kafla (w przypadku matowych kafli), jednak tutaj nie było takiej potrzeby. Przy tak dużych kaflach do nakładaniu kleju używa się grzebienia o uzębieniu 12-14 mm, czyli warstwa kleju jest gruba. W związku z tym czas schnięcia wynosi minimum 2-3 dni. Tyle inwestorzy musieli odczekać, by móc chodzić po tej podłodze.

Porady wykonawcy i inwestora M. Wartecki, Wartbud: Najczęstszymi błędami, jakie obserwuję, jest złe przygotowanie podłoża lub też rozpoczynanie prac bez rozrysowania układu płytek. Poza tym kwestia nakładania kleju – jeżeli klej nie jest pod całą powierzchnią, to jeśli np. coś spadnie na płytkę, to ona pęknie! Niektórzy kleją płytki na tzw. placki, by zaoszczędzić na kleju, który jest drogi – szczególnie ten elastyczny. Worek takiego kleju kosztuje ponad 50 zł, a to wystarcza na 2-2,5 m2, jest to więc dość duży wydatek. Są też kleje droższe, np. za 100 zł za worek. Inwestor może nadzorować kolejne etapy prac. Najpierw sprawdzić podłoże, a potem zobaczyć, jak wykonawca przykleja płytki (przy wtapianiu kafli klej powinien wychodzić bokami). Robert, inwestor: Według mnie kluczowe jest dobre rozplanowanie kafli i niepozwalanie wykonawcy na inwencję. Poza tym mógłbym doradzić, by nie przepłacać za kafle: do 100 zł/m2 można wybrać bardzo estetyczne, eleganckie i dobrej jakości płytki. Trzecia rzecz – polecałbym wybrać dobrego fachowca do ich układania, ponieważ oddaje się mu dość drogi towar, który może zmarnować w przypadku złego układania, przycinania itp. n

Wykonawca zaczynał układanie płytek od środka – osi pomieszczenia, jeśli nie było innych wytycznych od architekta

górne Drobne naprawy przed wykończeniem podłogi – uzupełnianie tynku w dolnej części ściany

Pęknięcia na posadzce betonowej – to może się zdarzyć w procesie wysychania betonu. Zostały naprawione

Podłoga w piwnicy gotowa i schnie, podobnie jak tynk, maszynowo nałożony na ściany – stąd widoczne przebarwienia. Szlifierka z odkurzaczem wykorzystywana była do wyrównywania powierzchni betonu

Własny Dom 8/2015

kronika_plytki.indd 76

15-07-27 13:24

zobacz

jak łatwo znajdziesz, porównasz

i właściwie

wybierzesz

materiały budowlane internetowy

reklama_katalog_internetowy.indd 77

15-07-27 15:14

wokół domu kominki

Może spełniać zarówno funkcję grilla, jak i czysto ozdobną. Zwłaszcza wieczór w ogrodzie będzie dzięki niemu prawdziwym świętem Tekst: Agnieszka Rudomino

eśli kominek spełni funkcję grilla, pieca lub wędzarni – a wszystkie te opcje są możliwe – stworzymy na tarasie lub w ogrodzie letnią kuchnię i jadalnię z miejscem wypoczynku dla mieszkańców. By kominek ogrodowy pełnił funkcję grilla, należy go wyposażyć w ruszt. Można go też wykorzystywać jako wędzarnię umieszczoną między paleniskiem a kominem. Istnieje także możliwość zamontowania w nim rożna. W zależności od funkcji, budowa kominka będzie wymagała dodania takich elementów,

jak kije wędzarnicze lub progi czy też metalowe drzwiczki do komory wędzarniczej. Na budowę kominka warto zdecydować się już na etapie projektowania domu – wtedy można zoptymalizować jego lokalizację. Warto też przewidzieć bliskość drewutni i łatwą komunikację z kuchnią. Kominek zewnętrzny może mieć otwarte palenisko o dużym zapotrzebowaniu na tlen (na spalenie 1 kg drewna potrzeba ok. 200 m3 powietrza). Komora spalania jest w nim mniejsza, za to przewód kominowy – szerszy.

fot. Śnieżka

Kominek na zewnątrz W odróżnieniu od grilla kominek stanie się trwałym elementem tzw. małej architektury w ogrodzie lub na tarasie, który wzbogaci przestrzeń i nada jej wyjątkowy charakter. Zazwyczaj wyróżnia go okazały komin.

Więcej informacji www.kratki.pl www.brunner.pl kuchniaogrodowa.pl www.woodplast.pl kominki.bochnia.pl

www.landmann.pl www.spartherm.pl www.domenadom.pl www.mtmstyl.pl www.studioatrium.pl

Własny Dom 8/2015

Wokół domu_BS.indd 78

15-07-27 13:10

kominki wokół domu

Usytuowanie kominka To sposób na budowę dwóch kominków w jednym i oszczędność polegająca na budowie tylko jednego komina. W tym rozwiązaniu oba kominki przylegają do siebie plecami. Inaczej nazywany jest podwójnym – z racji tego, że jeden kominek, z zamkniętą komorą spalania, wyposażony we wkład, umieszczony jest wewnątrz domu przy ścianie, a drugi, z otwartą komorą spalania, po jej zewnętrznej stronie. Najczęściej znajduje się on na tarasie przylegającym np. do salonu. Podłącza się je do wspólnego komina, jednak – uwaga – do osobnych kanałów dymowych, mimo tego, że kominek zewnętrzny najczęściej używany jest latem, a wewnętrzny zimą. Nie należy się tym jednak sugerować. Kominek zewnętrzny połączony z wewnętrznym, jeśli zdecydujemy się na taki na etapie wstępnym projektowania, zostanie ulokowany optymalnie przez architekta jeszcze w projekcie domu. Dzięki temu uwzględni on również preferencje mieszkańców dotyczącego jego umiejscowienia.

jący mniej kosztów niż wbudowywanie przewodu w istniejącą ścianę domu. Oczywiście, podobnie jak poprzedni typ, wymaga on wzmocnionego fundamentu. W zależności od preferencji właścicieli można zakupić gotowy kominek prefabrykowany lub wybudować palenisko na miejscu. Lokalizację, wybór materiałów i estetykę obiektu warto skonsultować z projektantem, by po pierwsze – unik-

To typ kominka, który w założeniu nie styka się z żadną ścianą – dlatego można zlokalizo-

kominek bliźniaczy – z lewej jedno urządzenie na tarasie, z prawej – drugie w salonie. Ten od zewnątrz jest wykorzystywany do grillowania, ten wewnątrz pełni funkcję dekoracyjną

kominek umiejętnie wkomponowany w róg niewielkiego tarasu – komin wyprowadzono przez dach. Pełni funkcję dekoracyjną

fot. Röben

rys. DOMENA Pracownia Projektowa arch. Marcin Michalski

Jeśli w domu mamy kominek nieprzylegający do ściany lub nie mamy go wcale, możemy wznieść kominek zewnętrzny dostawiony do ściany i wyposażony w zewnętrzny komin przylegający do muru. Jest to sposób generu-

Wolno stojący na tarasie

fot. L. Kwartowicz

Dobudowany do ściany

nąć błędów, a po drugie – stworzyć na tarasie miejsce funkcjonalne i harmonijnie wpisane w bryłę domu i otoczenie. Warto wziąć pod uwagę lokalizację kominka, stołu z krzesłami oraz wejścia z tarasu do domu.

fot. L. Kwartowicz

Bliźniaczy

potężna wędzarnia obłożona klinkierem, przylegająca do przeszklonej ściany domu (który również ma klinkierową elewację)

8/2015 Własny Dom

Wokół domu_BS.indd 79

15-07-27 13:11

wać go w dowolnym miejscu tarasu, kierując się oczywiście funkcjonalnością i estetyką. Dobrze jest zaplanować go w takim miejscu, by dym nie był zawiewany do wnętrza domu (ale i tak podczas używania urządzenia lepiej zamykać okna na piętrze – jeśli dom jest piętrowy). Z drugiej strony lokalizacja wolno stojącego kominka na tarasie musi uwzględniać również wygodę korzystania z niego – chodzi o to, by nie nosić produktów, które chcemy przygotować, przez cały taras. Wolno stojący kominek na tarasie może być otoczony przez taras ze wszystkich stron, ale może też znajdować się na jego skraju – ponieważ musi mieć osobny fundament (inny niż taras), to drugie usytuowanie nie będzie czynić budowy tarasu bardziej skomplikowaną (kominek będzie dostawiony do tarasu). Druga opcja jest częściej wybierana przy dobudowie kominka na istniejącym tarasie.

Projekt Altanka 4, Biuro Projektowe MTM STYL

wokół domu kominki

kominek-grill w dużej, stylowej altanie – pozwala ona przygotowywać posiłki i spożywać je z rodziną lub przyjaciółmi nawet jeśli w trakcie spotkania zacznie padać deszcz

fot. Brunner

piecokominek (tzw. koza) zlokalizowany na tarasie nie wymaga osobnego fundamentu. Stalowy komin ukryto w ścianie

kuchnia ogrodowa stojąca samodzielnie, w pewnej odległości od domu, w dużym ogrodzie. Dzięki temu dym nie dociera do budynku

fot. Kuchniaogrodowa.pl

Warunkiem niezbędnym, by takowy mieć, jest duży ogród. Jednak lokalizację warto dobrze przemyśleć – by nie znajdował się on zbyt daleko od domu, co utrudniałoby przynoszenie produktów, by był w miejscu osłoniętym, od przeciągów i oczu sąsiadów i – jeśli się uda – by wiatr nie wdmuchiwał dymu do domu. Poza tym ma same zalety – jego budowa nie jest wymagająca ani kosztowna (nie ma potrzeby montowania drogiego wkładu), a jego możliwości są większe niż tradycyjnego grilla. Przyrządzimy na nim nie tylko szaszłyk, kiełbasę czy warzywa, lecz także większy kawałek mięsiwa (jeśli tylko wyposażymy kominek w rożen). Poza tym daje możliwość wędzenia oraz suszenia. Może on być zadaszony, dzięki czemu możemy z niego korzystać także w ciepłe deszczowe dni, lub znajdować się w pobliżu altany. Budowa kominka zewnętrznego nie wymaga pozwolenia na budowę ani zgłoszenia. Ważna jest lokalizacja – pomijając aspekty opisywane przy innych typach kominków, należy dodatkowo uwzględnić podłoże odporne na podmakanie, a fundament kominka powinien sięgać poniżej poziomu przemarzania gruntu.

fot. Kuchniaogrodowa.pl

Kominek wolno stojący w ogrodzie

mniejsza kuchnia ogrodowa stojąca częściowo samodzielnie na tarasie – takie usytuowanie ułatwia korzystanie z wyłożonych klinkierem blatów, na których można przygotowywać produkty do włożenia do komory oraz kłaść na nich te już upieczone

Własny Dom 8/2015

Wokół domu_BS.indd 80

15-07-27 13:12

kominki wokół domu

Z czego budować kominki ogrodowe

kominek-grill połączony z altaną, obłożony imitacją naturalnego kamienia i klinkierem, które tworzą spójną całość z dachem altany pokrytym dachówką ceramiczną

Ze względu na dużą wagę kominka zewnętrznego wymagana jest budowa solidnego fundamentu o dużej wytrzymałości, który powinien znajdować się na wysokości fundamentu ściany budynku. Jeśli pod tarasem znajduje się piwnica, zaleca się posadowienie kominka na płycie stropowej. W skrócie – kominek otwarty składa się z paleniska, gardzieli, półki oraz nadproża. Okap powinien być wyposażony w szyber. Jest to rodzaj zasuwy, dzięki której regulowany jest ciąg w kominie, co przekłada się na szybkość spalania. W przypadku komina znajdującego się przy zewnętrznej ścianie domu wymagana jest odpowiednia izolacja termiczna, co zabezpieczy przed nadmiernym wychładzaniem się spalin. Między ścianą zewnętrzną i fundamentową

fot. Wienerberger

Budowa

cegła klinkierowa to doskonały materiał do budowy kominków ogrodowych – jest bardzo odporna zarówno na wysokie temperatury, jak i niekorzystne czynniki atmosferyczne. Cegły stanowiące obmurowanie rusztu podtrzymywane są przez metalowe ceowniki

fot. Kominki Bochnia

fot. Wienerberger

Do najczęściej wybieranych należą: cegła klinkierowa lub szamotowa oraz kamień. Należy wybierać produkty odporne na działanie wysokich temperatur, mające zdolność akumulacji ciepła, a do tego odporne na działanie zmiennych warunków atmosferycznych (również mrozoodporne, gdyż urządzenie to będzie stało na zewnątrz cały rok – również w zimie). Komin mierzony od wylotu przewodu dymowego do czopucha powinien mieć ok. 4 m wysokości a kończyć się 40 cm powyżej kalenicy. Można go wykonać z pełnej cegły lub gotowych elementów prefabrykowanych. Są to materiały żaroodporne, ponieważ panująca w kominie temperatura przekracza zazwyczaj 200oC. Te części (palenisko, komora i kanał dymowy), które mają bezpośredni kontakt z ogniem i dymem należy murować na pełną spoinę dla zapewnienia szczelności. Warto użyć zaprawy, która jest odporna na działanie wysokich temperatur oraz zmiennych warunków atmosferycznych. Należy również zabezpieczyć podłogę tarasu w promieniu 60 cm wokół kominka. Powinna ona być wykonana z materiałów niepalnych, np. kamienia, mosiężnej blachy lub terakoty.

fot. Röben

Materiały

mocowanie na zaprawę klejową płyty z piaskowca, która będzie pełnić rolę blatu

przestrzeń przed grillem należy zabezpieczyć na wypadek, gdyby wypadł kawałek węgla

8/2015 Własny Dom

Wokół domu_BS.indd 81

15-07-27 13:13

wokół domu kominki

Kominki prefabrykowane

grill z gabionów to rzadziej spotykany pomysł. Takie urządzenie będzie bardzo trwałe – zarówno siatka z ocynkowanej stali, jak i wypełniające ją kamienie są odporne tak na wysokie temperatury i dym, jak i na opady oraz przemarzanie (nie bez powodu wykonuje się z nich ogrodzenia)

fot. Redhen

a kominkiem potrzebna jest szczelina dylatacyjna (aby żadna z nich nie pękła). Zasada ta nie obowiązuje w przypadku kominka budowanego w tym samym czasie co dom, czyli uwzględnionego w projekcie. Od wewnątrz palenisko można wykończyć ognioodpornym tynkiem lub zostawić wymurowane. Zlecając budowę kominka lub samemu go stawiając, należy zwrócić uwagę na względy bezpieczeństwa, a dotyczy to głównie skutecznego odprowadzania dymu. „Dymiący” kominek stanowi zagrożenie dla zdrowia, a korzystanie z niego przestaje być przyjemnością. Trzeba także pamiętać, że palenisko powinno znajdować się na wysokości ok. 60-70 cm, aby można była wygodnie grillować – musimy mieć możliwość wygodnego dokładania/dosypywania opału oraz ewentualnego obracania pieczonego jedzenia w postawie stojącej, bez narażania się na ból kręgosłupa.

– historyzujący element może nie pasować do bardzo nowoczesnego ogrodu. Warto kominek oddzielić od elewacji lub osłonić ją wokół niego (w celu uniknięcia zabrudzenia np. pryskającym tłuszczem).

Opał Najlepszym materiałem opałowym jest drewno pochodzące z drzew liściastych, takie jak np. grab, buk, klon, dąb czy brzoza. Ze względu na dużą zawartość substancji żywicznych nie za-

leca się stosowania drewna z drzew iglastych, ponieważ podczas spalania mocno zanieczyszcza ono przewody dymowe oraz paleniska. Można także korzystać z węgla drzewnego. Drewno do palenia powinno znajdować się w niedalekiej odległości od kominka i być przechowywane pod zadaszeniem. Coraz częściej takie miejsca (drewutnie) stają się malowniczą ozdobą ogrodu – niezależnie od tego, czy ulokowane przy ścianie domu, czy jako element wolno stojący w ogrodzie.

Do dyspozycji mamy wiele modeli o kształcie prostokątnym, narożnym, półokrągłym lub nieregularnym. Kominki z przeznaczeniem na zewnątrz budynku są odporne na zmienne warunki atmosferyczne.

obłożona klinkierem kuchnia ogrodowa na (niewykończonym jeszcze) tarasie – została zbudowana przed ułożeniem pokrycia tarasu. Architekt przewidział również punkt poboru wody oraz oprawy oświetleniowe

fot. Kuchniaogrodowa.pl

Kominek zewnętrzny warto dopasować materiałowo i estetycznie do wykończenia domu, małej architektury ogrodowej, komina, cokołu itp. Powinien on wpisywać się w styl domu i działki (tradycyjny lub nowoczesny). Można zatem zdecydować się na obiekt o zgeometryzowanych kształtach – w Polsce to wciąż rzadkość, ale do niektórych nowoczesnych brył domów taki kominek będzie pasował. Większość inwestorów wybiera jednak kominki zewnętrzne wykończone klinkierem, kamieniem lub jego imitacjami, co nadaje im rustykalną stylistykę. Jednak materiały wykończeniowe to nie wszystko – znaczenie ma też kształt urządzenia. Obłożony klinkierem kominek może być bowiem symetryczny i prostokątny albo mieć kształt bardziej tradycyjny – z szerokim paleniskiem i stopniowo zwężającym się ku górze kominem. Warto także wziąć pod uwagę otaczającą kominek lub taras z kominkiem roślinność

fot. Kuchniaogrodowa.pl

Wykończenie

grillo-wędzarnia wymurowana z naturalnego, ręcznie łupanego granitu, budzącego skojarzenia z architekturą dawnej Anglii. „Murek” po lewej stronie to głównie kanał dymowy od paleniska wędzarni (może pełnić rolę blatu)

Własny Dom 8/2015

Wokół domu_BS.indd 82

15-07-28 11:20

kominki wokół domu

Palenisko zamiast kominka

Grille przenośne

Grille gazowe

Węglowe. Przyjmują przeróżne formy – od okrągłych, przez prostokątne, zamocowane na

Obywają się bez „brudzącego” paliwa, jakim jest węgiel drzewny. Podobnie jak grille

kominek ogrodowy o stalowej konstrukcji. Posiada ruszt opałowy (tam kładziemy polana) oraz wyjmowany ruszt grillowy – może zarówno pełnić rolę ozdobną, jak i służyć do przygotowywania posiłków. Wysoka komora umożliwia również pieczenie kiełbasek na patykach

fot. Twój Ogród Marzeń

wyższych lub niższych nóżkach, aż po podwieszane (z funkcją wędzarni). Od najprostszych za kilkadziesiąt złotych po wielofunkcyjne urządzenia za kilka tysięcy. Zazwyczaj zbudowane są z blachy stalowej (czasem emaliowanej) lub też trwalszego żeliwa, a ruszt jest chromowany. Jeśli myślimy o większym modelu, warto wybrać taki posiadający kółka, dzięki czemu będzie mobilny i będzie można zmieniać jego ustawienie względem wiatru. Zaawansowane technicznie urządzenia wyposażone są w pokrywę z uchwytem albo blaszaną osłonę przed wiatrem. Pod czaszą może znajdować się popielnik, który ułatwia czyszczenie i doprowadza powietrze do paleniska. Istnieją modele umożliwiające przygotowanie kilku dań naraz na kilku rusztach – zazwyczaj wyposażone są też w półki boczne i dolne z drewna lub blachy. Możliwe jest też dokupienie różnorodnych akcesoriów potrzebnych do grillowania i czyszczenia – w zestawie lub osobno. Paliwem jest węgiel drzewny, któremu zawdzięczamy tak lubiany przez miłośników grillowania zapach. Dostępne są również grille węglowe ceramiczne, np. w kształcie donicy, które przypominają otwarte paleniska.

fot. K. Czaja

Ma sporo zalet – można je przenosić, czyli nie jest przywiązane do jednego miejsca, ogrzewa w chłodniejsze wieczory, oferuje wszystkie zalety żywego ognia, może też pełnić funkcję grilla (jeśli wyposażymy nasze palenisko w ruszt). Można wykorzystać je jak ognisko i upiec kiełbaski na kiju. Występuje w różnych rozmiarach – na mniejszy taras bez problemu znajdziemy niewielkie palenisko. Paleniska zazwyczaj są okrągłe – przypominają misy wykonane ze stali nierdzewnej, miedzi lub żeliwa, stojące na niewysokich nóżkach. Pali się w nich drewnem. Producenci oferują również efektowny ruszt wiszący na trójnogu, przykrywy z siatki zabezpieczające przed iskrami, które mogłyby np. uszkodzić drewniany taras, lub też inny rodzaj przykrywy, dzięki której nieużywane palenisko zamieni się w stolik kawowy. Palenisko może mieć również postać murowaną – z kamieni lub cegieł. Buduje się je zazwyczaj na dużym tarasie na gruncie. Ogień w palenisku jest o wiele bardziej widoczny niż w kominku zewnętrznym, jednak przewagą tego drugiego jest kontrolowane odprowadzanie dymu.

fot. Woodplast

Inne możliwości

palenisko ogrodowe – czyli zabezpieczone betonową kostką brukową miejsce na ognisko, wyposażone w ławki. Na żaroodpornych łańcuchach można zawiesić zarówno blachę do smażenia, jak i ruszt do pieczenia. W pobliżu (poza kadrem) znajduje się drewutnia z dużym zapasem drewna

zadaszona wędzarnia otoczona murem z klinkieru, z dachem wspierającym się na konstrukcji z zaimpregnowanego drewna

8/2015 Własny Dom

Wokół domu_BS.indd 83

15-07-27 13:14

wokół domu kominki

elektryczne, szybko osiągają wysoką temperaturę – ich rozpalanie zajmuje mniej czasu. Wyposażone są w elektryczny zapalnik. Można rozpalić je niemal wszędzie – pod warunkiem, że mamy w zasięgu ręki butlę z gazem. Przygotowanie posiłku na takim grillu jest łatwiejsze ze względu na możliwość regulacji siły ognia.

Przenośny grill to rozwiązanie najtańsze. Jeśli jest odpowiednio duży, może być równie wydajny, jak urządzenia umieszczane na stałe na tarasie lub w ogrodzie

fot. Kratki.pl Marek Bal

Stworzone z myślą o wielbicielach ognia, do których nie przemawiają tradycyjne kominki opalane drewnem. Do ich budowy stosuje się stal nierdzewną, beton, ceramikę oraz szkło. Składają się z pojemnika na biopaliwo oraz obudowy, która przyjmuje najróżniejsze kształt. Mniejsze mogą przypominać świeczniki lub latarenki, większe wyglądają jak paleniska. Rozmaitość form jest ogromna. To urządzenia bardzo estetyczne – często dobrze odnajdują się w nowoczesnym otoczeniu. Stanowią źródło ciepła, są przenośne i bezzapachowe, ponieważ stosowany w nich bioetanol jest paliwem roślinnym, niewydzielającym dymu, sadzy ani popiołu. Dzięki temu nie trzeba ich czyścić. Dodatkową zaletę stanowi fakt, że ten sam biokominek może nam służyć w ogrodzie, na tarasie oraz we wnętrzu domu, a całe jego ciepło ogrzewa otoczenie. n

fot. Landmann

Biokominki ogrodowe

to nie ognisko – to imitujący je biokominek. W czarnej podstawie znajduje się zbiornik paliwa (bioetanolu). Osłona z żaroodpornego szkła zapewnia bezpieczeństwo i uniemożliwia zdmuchnięcie płomienia przez wiatr

ogrodowy piec do pizzy w kształcie... igloo. Można na oczach rodziny lub znajomych przygotowywać dla nich pizzę i od razu podawać ją na stojący obok stół

fot. Brunner

fot. Spartherm

ten biokominek ogrodowy eksponuje swoją oryginalną formę. Duży zbiornik z paliwem ukryty w białym walcu zapewnia możliwość cieszenia się żywym ogniem podczas wieczoru w ogrodzie przez wiele godzin

Własny Dom 8/2015

Wokół domu_BS.indd 84

15-07-27 13:14

Własny Dom

Lubię to

Dom

Oś czasu

Informacje

Zdjęcia

Opinie

+Obserwuj

Wiadmości

Więcej

Zdjęcia Zdjęcia

Albumy

LUBIĘ TO NA FACEBOOKU facebook.indd 85

15-07-27 15:12

MODERNIZACJA przebudowa

Modernizacja Co można adaptować

• budynki rolnicze i przemysłowe • stan budynku • wielkość budynku

• ekspertyza • mniej poważne uszkodzenia • wzmacnianie fundamentów • nowa kondygnacja

Dobry przykład • dom z budynku gospodarczego dla młodego małżeństwa Sygnały do działania: • zakup lub odziedziczenie działki z nieużywanym budynkiem gospodarczym w dobrym stanie • ograniczone środki na budowę domu • pragnienie posiadania oryginalnego, nietypowego domu

Adaptacja budynku gospodarczego na mieszkalny

fot. L. Kwartowicz

Jak adaptować

Zarówno starą murowaną stodołę czy spichlerz, jak i niepotrzebny już garaż można przerobić na budynek mieszkalny – zarówno jeśli przylega do naszego domu, jak i gdy stoi wolno Tekst: Marek Misiak

eśli na działce, którą posiadamy lub zamierzamy kupić, stoi murowany budynek gospodarczy, można albo go wyburzyć, albo rozważyć zaadaptowanie go na cele mieszkalne. Taka operacja może być zarówno tańsza, jak i droższa od budowy domu od podstaw. Umiejętna adaptacja tego rodzaju pozwoli stworzyć dom o niepowtarzalnym klimacie, bardzo trudnym lub niemożliwym do uzyskania przy budowie nowego domu. W wyniku takiej przebudowy może powstać zarówno dom w stylu rustykalnym, mocno nawiązujący do swojej (najczęściej rolniczej) przeszłości, jak i budynek łączący tradycję z nowoczesnością,

historyczną architekturę (zwykle ceglaną) z nowoczesną stylistyką wnętrz i wysokimi parametrami izolacyjnymi. Możliwe jest jednak również adaptowanie mniej efektownych budynków – również takich powstałych w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat, które z uwagi na młodszy wiek mogą być w lepszym stanie.

Więcej informacji www.atelier58.pl www.ksetra.pl www.mtmstyl.pl makaarchitekci. wordpress.com

polskadrewniana.pl irbis-kancelaria.pl www.festmur.pl www.hydrotakt.pl www.mitek.pl

Własny Dom 8/2015

Modernizacja_bs_08.indd 86

15-07-27 11:56

przebudowa modernizacja

Co można adaptować?

fot. Ksetra Przedsiębiorstwo Projektowo-Budowlane

Najczęściej na cele mieszkalne przerabiane są budynki gospodarskie – stodoły, obory i spichlerze. Zwłaszcza na Dolnym Śląsku, Opolszczyźnie, Pomorzu, Mazurach i w Wielkopolsce spotkać można zabudowania gospodarcze postawione przez niemieckich osadników, które okazały się trwalszy niż dom mieszkalny stanowiący część tego samego obejścia. Dlatego zdarza się, że na sprzedaż wystawiane są działki z takimi właśnie budynkami – dom mieszkalny dawno rozebrano, ale stodoła lub obora nadal stoją, co więcej – są w całkiem dobrym stanie. Zdarza się też jednak, że obiektem adaptacji są zabudowania przemysłowe – zarówno na wsi, jak i w mieście. Budowle tego typu są najczęściej na tyle duże, że przerabia się je na obiekty wielorodzinne, kompleksy apartamentowe lub hotele. Trafiają się jednak również budynki mniejsze, które można zaadaptować na budynek jednorodzinny – np. młyny. Najczęściej jednak spośród budowli o nierolniczym charakterze na cele mieszkalne przerabia się nieużywane już stacje kolejowe – takich obiektów jest w Polsce kilkadziesiąt. Taka adaptacja ma zwykle dość pobieżny charakter, jednak jeśli taki budynek trafi w ręce zamożniejszego inwestora, jego potencjał może zostać wykorzystany znacznie pełniej.

fot. Ksetra Przedsiębiorstwo Projektowo-Budowlane

Rolnicze i przemysłowe

stary młyn przebudowany na dom mieszkalny – dzięki temu w centrum starej wsi stanął stylowy dom o historyzującej stylistyce. Adaptacja polegała m.in. na ociepleniu budynku (dolne zdjęcie), gdyż wcześniejsze przemysłowe zastosowanie nie wymagało izolacji cieplnej ścian. Odmalowano również barierki mostku

Stan budynku jeżeli na posesji stoją dwa budynki – używany mieszkalny i nieużywany gospodarczy – można przerobić ten ostatni na drugi dom mieszkalny, który będzie służył młodemu pokoleniu, starszym wiekiem rodzicom lub gościom

fot. sxc.hu

Najważniejsze pytanie brzmi: Jakie budynki można adaptować, a jakie nie? Jak łatwo można się domyślić – nie wszystkie. Może się zdarzyć, że obiekt, który zastaniemy na działce, będzie można już tylko wyburzyć. Częste są też sytuacje, w których adaptacja jest możliwa technicznie, ale nieopłacalna finansowo. – Kluczowe znaczenie ma stan techniczny obiektu – wyjaśnia arch. Iwona Wielowska, właścicielka pracowni Atelier58. – Podstawowe elementy konstrukcyjne, takie jak fundamenty, ściany nośne i strop, muszą być w dobrym stanie. Budynek nie może być zawilgocony ani za-

8/2015 Własny Dom

Modernizacja_bs_08.indd 87

15-07-27 11:57

MODERNIZACJA przebudowa

grzybiony. Problemy zwiastują również większe pęknięcia murów. Bardzo ważny jest sposób i stan posadowienia obiektu. Parterowe budynki gospodarcze nie zawsze nadają się do nadbudowy, często ich rozbudowanie w poziomie okazuje się najlepszym rozwiązaniem. Oczywiście myśląc o adaptacji, należy wziąć pod uwagę przepisy prawa budowlanego, w tym obowiązujące minimalne odległości budynku od granicy działki oraz od istniejących budynków na działkach sąsiednich. Wreszcie działka, na której znajduje się budynek, powinna posiadać dostęp do drogi publicznej oraz podstawowych mediów.

fot. J. Szydłak

ceglana stodoła w dobrym stanie technicznym. Planując jej adaptację na dom mieszkalny, trzeba sobie przede wszystkim odpowiedzieć na pytanie, czy będziemy w stanie wykorzystać tak dużą kubaturę

projekt Garaż G10, Biuro Projektowe MTM STYL

salon wysoki na dwie kondygnacje może być sposobem na wykorzystanie wnętrza adaptowanego budynku o dużej kubaturze

duży, wolno stojący garaż można przebudować na niewielki dom mieszkalny, a na samochód wybudować np. wiatę

Dla opłacalności inwestycji duże znaczenie ma też ocena, czy wielkość i układ przestrzenny budynku odpowiadają planowanej funkcji. Jeśli budynek jest atrakcyjny, ale za duży jak na nasze potrzeby, trzeba ocenić, czy podołamy kosztom adaptacji całej jego powierzchni. Można rozważyć ograniczenie inwestycji tylko do jego części wydzielonej dobrze ocieplonym stropem lub ścianą. Niemieszkalna część może pozostać rezerwą na przyszłość. Możliwe są także adaptacje polegające na wbudowaniu we wnętrza dużego budynku znacząco od niego mniejszej części mieszkalnej – konstrukcyjnie lekkiej, doskonale ocieplonej i oddzielonej od starego obiektu. To pomysł pozwalający na

wykorzystanie oryginalnej bryły i jej murów jako zewnętrznej osłony dla właściwego domu. Z kolei adaptacje małych obiektów najczęściej wiążą się z rozbudową. Może się ona odbywać etapami, jednak już na początku należy zaplanować ją docelowo. Pozwoli to od razu we właściwy sposób poprowadzić wszystkie instalacje. Technicznymi ograniczeniami rozbudowy mogą być – przy nadbudowie – słabe ściany i fundamenty, a przy rozbudowie miejsce na działce i układ okien decydujący o doświetleniu wnętrz. Możliwości rozbudowy zależą także od przepisów (np. planu zagospodarowania przestrzennego) obowiązujących na danym terenie oraz odległości od granicy działki.

fot. AR Design Studio

fot. Magnat

Wielkość adaptowanego budynku

kamienno-ceglana stodoła zaadaptowana na dom mieszkalny. Dla architekta podstawową ideą było zachowanie – na tyle, na ile to możliwe – lekko „zapuszczonego” wyglądu zewnętrznego budynku. Dach pokryto dachówką ceramiczną o zgeometryzowanym kształcie

Własny Dom 8/2015

Modernizacja_bs_08.indd 88

15-07-27 11:59

przebudowa modernizacja

bryła budynku nie ukrywa swojego gospodarczo-rolniczego pochodzenia. Bramy garażowe (po prawej) udają drzwi do obory lub stodoły, a lukarny – otwory do wyrzucania słomy lub siana

jednym z elementów adaptacji było dobudowanie obszernego drewnianego tarasu. Stolarka otworowa nie nawiązuje do oryginalnego jej koloru – inwestorzy chcieli po prostu, by wyglądała niestandardowo

salon jest obszerny, ale nie ogromny – nawiązuje w ten sposób do przytulnych salonów znanych np. z powieści Agathy Christie. W głębi widoczny duży, obłożony cegłami kominek

wyposażenie kuchni nawiązuje do wyglądu zewnętrznego domu – również jest rustykalne. Uwagę szczególnie przyciąga tapicerka krzeseł – intensywnie zielona, z nadrukowanymi czerwonymi truskawkami

pomieszczenia na poddaszu nie zostały podzielone zbyt wieloma ścianami działowymi. Wykończone je drewnianą boazerią, nawiązującą do stylu skandynawskiego

klatka schodowa prowadząca na poddasze z uwagi na rozmiary całego domu może być przestrzenna. Białe barierki nawiązują do motywów z angielskiej wsi. Okna połaciowe doświetlają schody

8/2015 Własny Dom

Modernizacja_bs_08.indd 89

fot. L. Kwartowicz

dobry przykład

Piękny, bajkowy dom znajduje się na działce, którą inwestorzy odziedziczyli po dziadkach. Odrestaurowany budynek, stojący na ogromnej posesji (ponad 10.000 m2) pełnił niegdyś funkcję gospodarczą. Wokół niego znajdowały się inne budowle – m.in. drewniany dom mieszkalny – ale ich stan pozostawiał wiele do życzenia i inwestorzy zdecydowali się je rozebrać, a właśnie ten zaadaptować na dom.

15-07-27 12:00

MODERNIZACJA przebudowa

Jak adaptować Jakiekolwiek planowanie przebudowy powinno zostać poprzedzone wykonanie szczegółowej

ekspertyzy technicznej obiektu. Może się bowiem okazać, że na pozór dobrze wyglądający obiekt nadaje się tylko do rozbiórki, i odwrotnie

– rzekoma rudera może stać się bez problemu naszym przyszłym domem (i to bez narażania nas na gigantyczne wydatki).

Oznakami szczególnie niepokojącymi są spękania murów, nieregularne (pionowe lub ukośne) szczeliny biegnące od cokołu po dach, a także szczeliny przy otworach albo narożach budynku – zwłaszcza jeśli pokrywają się z pęknięciami we wnętrzach. Takie zjawiska wskazują na nierównomierne osiadanie fundamentów. Jeżeli te odkształcenia nie powstały dawno, nie wystarczy wypełnienie szczelin. Trzeba będzie wzmocnić fundamenty i spiąć stalą ściany, gdyż zapewne są pozbawione wieńców. Przy mocno popękanych ścianach przebudowa może okazać się nieopłacalna. Należy też dokładnie skontrolować ewentualne odchylenia ścian od pionu. Pochylona na zewnątrz ściana poddasza wskazuje na rozpieranie jej przez uszkodzoną więźbę, a to może oznaczać konieczność rozbiórki dachu, naprawy ścian i wzmacniania ich wieńcami żelbetowymi. Znaczne odkształcenia stropów z reguły wskazują na konieczność ich wzmocnienia lub nawet rozbiórki i rekonstrukcji.

fot. Festmur.pl

Ekspertyza – ocena stanu budynku

pęknięcia ścian zewnętrznych można naprawiać przy pomocy spiral zbrojeniowych zatapianych w specjalistycznej zaprawie wstrzykiwanej do wnętrza ściany. Przeznaczone są one do stosowania w ścianach i stropach z cegieł, ścianach z kamieni oraz konstrukcjach betonowych. Można łączyć w ten sposób różne materiały – m.in. cegłę z betonem, cegłę z drewnem i kamień z betonem

Mniej poważne uszkodzenia

budynek nie został zniszczony przez szkodniki. Uzupełnianie albo wzmacnianie uszkodzonych starych elementów ciesielskich może być bardzo pracochłonne i kosztowne, bo wymaga unikalnych dzisiaj umiejętności oraz zakupu drewna o wielkich przekrojach.

pokrycie dachowe i więźba dachowa w większości przypadków i tak wymagają wymiany (niszczeją znacznie szybciej niż fundamenty i ściany), w związku z czym ich zły stan nie jest przeciwwskazaniem do adaptacji danego budynku gospodarczego. Jeśli zaś dachówka jest dobra, a więźba przegniła, można przełożyć dachówkę na nową więźbę. Podobnie jest ze stolarką otworową – okna z obory czy stodoły sprzed 50-100 lat i tak nie spełniają współczesnych norm

fot. H. Tomasiewicz

Fachowa ekspertyza ma duże znaczenie nie tylko ze względów bezpieczeństwa. Wiele widocznych gołym okiem dla niefachowca uszkodzeń wygląda odstraszająco – np. wybite czy powyłamywane okna i drzwi – ale w gruncie rzeczy nie mają one znaczenia dla opłacalności inwestycji, gdyż i tak będzie trzeba je wymienić. Podobnie jest z odparzonymi tynkami (znikną pod ociepleniem), brakiem posadzek we wnętrzach (i tak trzeba będzie położyć zupełnie inne) czy powyrywanymi ze ścian instalacjami (i tak trzeba będzie zamontować całkowicie nowe). Budynki o konstrukcji drewnianej należy oglądać szczególnie starannie, sprawdzając zwłaszcza miejsca styku z murem, gdzie drewno zwykle najszybciej się niszczy. Ważne jest, czy

Własny Dom 8/2015

Modernizacja_bs_08.indd 90

15-07-28 13:16

przebudowa modernizacja

Nowa kondygnacja w adaptowanych budynkach, można zrobić jako płytowe, gęstożebrowe lub Kleina z belek stalowych wypełnionych cegłą. Podczas adaptacji starych budynków chętnie wykorzystuje się tę ostatnią technologię zaniechaną już w nowym budownictwie.

fot. Hydrotakt

ścianach zewnętrznych. Można też wykorzystać do jego podparcia istniejące ściany usztywniające. Sposób zamocowania stropu zależy od jego rozpiętości oraz szerokości i wytrzymałości ściany. Stropy do rozpiętości 6 m, a takie przekrycia najczęściej stosuje się

fot. arch. Marcel Gil, pracownia MG -Studio Projekt

Budynki gospodarcze do adaptacji w większości wypadków nie mają podziału na kondygnacje. Są to długie jednonawowe konstrukcje, czasami podzielone ścianami usztywniającymi. Nowy strop dzielący budynek na dwa poziomy może być oparty na

dobudowa nowej kondygnacji wymaga uzyskania pozwolenia na budowę – sama adaptacja budynku gospodarczego na mieszkalny według nowego prawa budowlanego może tego nie wymagać, jeśli nie zmieniamy jego bryły. Taka dobudowa musi być jednak poprzedzona szczegółową ekspertyzą, aby nie okazało się, że ściany są wprawdzie w dobrym stanie, ale tak dużego ciężaru nie utrzymają

osuszanie ścian może się okazać konieczne w wielu adaptowanych budynkach gospodarczych – inaczej ocieplanie ich i izolowanie przed wilgocią nie będzie miało sensu

NASZ EKSPERT

Czy natryskowe izolacje piankowe są przydatne przy adaptacjach? Stare budynki wymagają zabezpieczenia przeciwwilgociowego/przeciwwodnego, termicznego i akustycznego. Podczas prac adaptacyjno-remontowych wygodne i skuteczne będą izolacje natryskowe. Pierwszymi pracami będą: odkopanie, osuszenie, oczyszczenie oraz zabezpieczenie termiczne i przeciwwodne ścian fundamentowych. Skuteczne będzie zastosowanie natrysku pianki poliuretanowej zamknięto-komórkowej, ponieważ metoda ta zapewnia szczelną i bezstykową warstwę termiczną na całej powierzchni izolowanej, zwłaszcza w przypadku starych i nierównych ścian fundamentowych. Warstwę pianki można dodatkowo zabezpieczyć powłoką polimocznikową, która stworzy dodatkową bardzo trwałą warstwę hydroizolacyjną. Kolejnym etapem prac związanych z zabezpieczeniem budynku jest izolacja podłogi na poziomie

zero (warstw znajdujących się pomiędzy pierwszym betonem a posadzką betonową). Analogicznie jak w przypadku fundamentów, można tu wykonać aplikację pianki poliuretanowej lub pianki w połączeniu z powłoką polimocznikową. Pianka zamknięto-komórkowa może też posłużyć jako izolacja podposadzkowa na stropach betonowych. Remont starego obiektu może rodzić potrzebę odpowiedniego wygłuszenia istniejących ścian wewnętrznych lub stropów wykonanych np. z legarów drewnianych. Materiał izolacyjny w postaci pianki otwarto-komórkowej pozwoli połączyć doskonałe parametry akustyczne z dobrymi współczynnikami cieplnymi. Natomiast jeśli chodzi o ściany zewnętrzne, to w przypadku planowanej elewacji tzw. okładzinowej w postaci np.: deski elewacyjnej lub łupka, możliwa jest aplikacja pianki zamknięto-komórkowej jako wypełnienie przestrzeni między stelażami służącymi do mocowania elewacji.

Jakub Gluza Izolacje Piankowe Istotna jest również wewnętrzna izolacja termiczna dachu. Przy tego typu robotach najczęściej stosowana jest pianka otwarto-komórkowa (o charakterze dyfuzyjnym/ paroprzepuszczalnym), aplikowana na pełne deskowanie lub membranę dachową. Jednak w przypadku konieczności natrysku bezpośrednio na blachę dachową lub dachówkę konieczne będzie zastosowanie pianki zamknięto-komórkowej lub kombinacji pianek (tzw. metoda kanapkowa) w kolejności: pianka zamknięto-komórkowa, pianka otwarto-komórkowa i ewentualnie kolejna warstwa pianki zamknięto-komórkowej.

8/2015 Własny Dom

Modernizacja_bs_08.indd 91

15-07-27 12:01

MODERNIZACJA przebudowa

Dobry przykład Prezentowana adaptacja to sposób na uniknięcie konieczności wyburzenia stojącego już

na posesji budynku. Był to wcześniej budynek gospodarczy stanowiący część zabudowy zagrodowej. Po podziale gospodarstwa

inwestorzy odziedziczyli go wraz ze sporym kawałkiem ziemi. Gdy objęli w posiadania działkę, wydawał się bezużyteczny.

Dom dla młodego małżeństwa drogie, a zatem adaptacja – by była opłacalna – musi być naprawdę tania. – Główną korzyścią jest tutaj wykorzystanie istniejącej substancji budowlanej, czyli w tym przypadku fundamentów, ścian oraz stropu – wskazuje arch. Iwona Wielowska. – Elementy te wymagają częściowej renowacji, lecz będzie to mniej kosztowne niż wykonanie ich od podstaw. Zaproponowane przez nas rozwiązania wykorzystują w sposób maksymalny te elementy budynku, które dało się jeszcze „uratować”. Układ funkcjonalny zaprojektowanego obiektu dostosowaliśmy do tego, co zastane. Ograniczeń było sporo (np. otwory w ścianach zewn.), jednak tylko takie podejście ze strony architekta gwarantuje opłacalność inwestycji. wizualizacja budynku po adaptacji – do głównej bryły dodano całkowicie nowe skrzydło mieszczące dwie sypialnie oraz łazienkę. Część dzienna – salon i kuchnia – znalazła się w starej części domu budynek gospodarczy przed adaptacją. Ściany są są w wystarczająco dobrym stanie technicznym – po wykonaniu reperacji niewielkich pęknięć muru (wynikających z braku wieńca stropu) zostaną ocieplone i otynkowane. Pokrycie dachu z eternitu zastąpi blachodachówka

Budynek zostanie w znacznym stopniu przerobiony – większość oglądających zdjęcia zastanego obiektu i wizualizacje projektu jego rozbudowy mogłaby nie zorientować się, że jest to ten sam budynek. – Projekt zakłada rozbudowę istniejącego budynku o nowe skrzydło, w którym znajdą się dwie sypialnie oraz łazienka – wskazuje arch. Iwona Wielowska. – Jest ono wyraźnie wyodrębnione w bryle, posiada płaski dach i współczesną formę. Dodaliśmy również spory taras na gruncie, który jednocześnie pełni funkcję strefy wejściowej i ganku. Aby unowocześnić wygląd budynku oraz zapewnić domownikom kontakt z otaczającą naturą, wprowadziliśmy dwa duże przeszklenia w postaci drzwi tarasowych.

fot. arch. Iwona Wielowska, pracownia Atelier58

rys. arch. Iwona Wielowska, pracownia Atelier58

– Budynek jest niewielki – to typowe lokum „na start” dla młodego małżeństwa, wygodniejsza alternatywa dla mieszkania w bloku – wyjaśnia arch. Iwona Wielowska. – Łączna powierzchnia pomieszczeń zaprojektowanych w tym domu wynosi 82 m2, z czego 15 m2 to pomieszczenia pomocnicze. Na część mieszkalną składają się: salon z jadalnią i otwartą kuchnią, dwie sypialnie oraz łazienka. Istnieje możliwość wykorzystania poddasza na jedno dodatkowe pomieszczenie. Budynek nie jest podpiwniczony. Co sprawia, że zaproponowana adaptacja jest korzystniejsza cenowo od budowy całkowicie nowego domu? Logika podpowiadałaby, że postawienie tak niewielkiego domu jednorodzinnego nie powinno być

Przebieg prac Najpierw przeprowadzono ekspertyzę polegającą na ocenie stanu technicznego poszczególnych elementów budynku oraz określeniu ich dalszej przydatności. Stan fundamentów, ścian oraz stropu określono jako wystarczająco dobry dla zrealizowania planowanej adaptacji. Więźba dachowa oraz pokrycie nadawały się do wymiany.

– Prace rozpoczęto od odcinkowego odkrycia fundamentów oraz oceny ich stanu i rodzaju gruntu pod nimi – opowiada arch. Iwona Wielowska. – Fundamenty należało poprawnie zaizolować, wykonując izolację przeciwwilgociową oraz termiczną. Istniała konieczność reperacji drobnych pęknięć muru. Wykonano stalowe ściągi

spinające konstrukcję stropu. Należało wykonać instalacje wewnętrzne oraz przewody kominowe. Ważną kwestią było wykonanie prawidłowego zakotwienia konstrukcji dachu w stropie. Prace nad tą inwestycją nadal trwają – przyszli mieszkańcy będą mogli wprowadzić się do niej najprawdopodobniej jesienią. n

Własny Dom 8/2015

Modernizacja_bs_08.indd 92

15-07-28 13:17

przebudowa modernizacja

8/2015 WĹ&#x201A;asny Dom

Modernizacja_bs_08.indd 93

15-07-27 15:18

ARCHITEKTURA wykończenie wnętrz

ARCHITEKTURA • tapety • tynki i farby • kamień i jego

fot. Max-Stone

imitacje oraz klinkier • drewno • ceramika i gres • panele, korek i beton architektoniczny

NASZ EKSPERT

wykończenie ścian

Tekst: Andrzej Daczkowski

arch. Agnieszka Kubit, Kubit sp. z o.o. Właścicielka działającej od ośmiu lat autorskiej pracowni projektowej, oferującej kompleksową obsługę inwestycji: od projektu, przez realizację, po wykończenie i aranżację wnętrz. Projektuje i wykonuje domy jednorodzinne, budynki wielorodzinne, obiekty użyteczności publicznej i przemysłowe. Architekturę tworzy z przyjemnością i pasją

www.kubit.net

To jeden z ostatnich etapów prac nad domem, tuż przed wyposażaniem go w meble i inne sprzęty. – W przypadku szybkiej budowy inwestorzy mają za sobą około roku sporego wysiłku – mówi arch. Agnieszka Kubit, właścicielka pracowni architektonicznej Kubit. – Są już zmęczeni, zniecierpliwieni, chcą się jak najszybciej wprowadzić. W efekcie bardzo często podejmują nieprzemyślane decyzje dotyczące wykończenia ścian. Zobaczą w gazecie jakieś zdjęcie, zauważą w sklepie jakiś kolor czy okładzinę, która im się spodobała – i już pragną mieć ją na swoich ścianach. Brakuje w tym nawet nie wyczu-

cia (choć w wielu przypadkach także), ale przede wszystkim myślenia w kategoriach całego domu. W konsekwencji często pomieszczenia są za ciemne albo wydają się wizualnie zbyt wąskie, a dobór kolorów, faktur i okładzin bywa naprawdę przypadkowy. A przecież – po tylu miesiącach wysiłku – wystarczy jeszcze trochę cierpliwości i wspólnej pracy z architektem, aby stworzyć naprawdę piękne wnętrza. Czasem warto opóźnić wprowadzenie się do domu o 2-3 miesiące, by cieszyć się przez następne 10 lat oryginalnie wykończonymi ścianami i pięknymi posadzkami – to przecież one tworzą charakter wnętrza!

Własny Dom 8/2015

architektura_ok.indd 94

15-07-27 13:02

wykończenie wnętrz ARCHITEKTURA

Tapety Obecnie dostępnych jest wiele rodzajów tapet (papierowe jedno- i dwuwarstwowe, raufazy, winylowe, flizelinowe, tekstylne, z włókna szklanego). – Dobór odpowiedniej tapety do pomieszczenia nie jest jedynym problemem – zaznacza arch. Agnieszka Kubit. – Im bardziej wyrafinowaną tapetę chcemy zastosować, np. tekstylną o ekskluzywnym charakterze czy elegancką

wielkogabarytową fototapetę, tym bardziej należy odpowiedzieć sobie na pytanie, czy mamy odpowiednią wolną ścianę (a nawet pomieszczenie!), na której jej piękno byłoby właściwie wyeksponowane. Płaszczyzna z drogą tapetą powinna być całkowicie pozbawiona wszelkich innych dodatkowych elementów (półek czy zdjęć). Być może warto byłoby jeszcze odpowiednio ją podświetlić. Do tapety o bardzo

wyrazistym wzorze czy barwach trzeba będzie dobrać cały wystrój pomieszczenia, łącznie np. z zasłonami, kolorem ram okiennych, parapetów i posadzki. Inaczej – ostrzegam – czeka nas porażka estetyczna. Zupełnie inaczej trzeba postępować z tanimi papierowymi tapetami, będącymi na ogół niewidocznym tłem, na którym powinniśmy wyeksponować np. wyposażenie salonu.

fot. AS Creation

Romantyczne kwiaty to dobry pomysł na sypialnię dla córki czy ścianę w pobliżu toaletki pani domu. Aż tak niezwykle żywe barwy należy dawkować z wyczuciem

fot. Dunin

Pełne fantazji tapety z abstrakcyjnymi motywami, dobrze wyeksponowane na ciemnym tle drewnianej podłogi i niemal czarnej drugiej ściany

delikatne kwiatowe ornamenty i monochromatyczne pasy w szlachetnej kombinacji struktury i satyny – oto pomysł na stonowane, ale zarazem interesujące wnętrze, prezentujące swą luksusową stronę

fot. Dekorian

fot. AS Creation

Tapeta manufaktury Giardini z najlepszych jakościowo tkanin i włókien naturalnych, takich jak jedwab, satyna, len czy aksamit

8/2015 Własny Dom

architektura_ok.indd 95

15-07-27 13:03

ARCHITEKTURA wykończenie wnętrz

Tynki i farby

Bardzo interesujące efekty daje zastosowanie farb strukturalnych

Efekt zdecydowanej faktury oraz kolorystycznych przecierek i przebarwień nada ścianie trzeci wymiar (3D). Niestety, powierzchnie takie trzeba systematycznie odkurzać, gdyż we wszelkich nierównościach i zagłębieniach gromadzi się kurz

Przykładowo – farby strukturalne przypominają nieco cienkowarstwowe tynki. Pokryta nimi ściana stwarza wrażenie gobelinu, a nawet abstrakcyjnej płaskorzeźby. Stosując różnego rodzaju łączenia składników i sposobów nakładania takiej farby możemy uzyskać różnorodne efekty. Ściany mogą np. mieć jednolity, welurowo-aksamitny, a zarazem perłowo-satynowy wygląd. Przy odpowiednim kącie padania światła, taka farba zaczyna się mienić perliście, pokazując swoją niepowtarzalność. Są też masy dekoracyjne, odtwarzające w pełni efekt utleniania artystycznego w postaci... rdzy. Natomiast tynki dekoracyjne zapewniają jeszcze ciekawszą fakturę i imitację takich okładzin, jak np. kamień. Wyróżniamy tynki japońskie, akrylowe, mozaikowe i stiuki. Przykładowo w skład tynku japońskiego wchodzą strzępki jedwabiu, włókien mineralnych, włókien celulozowych oraz bawełny. Sprzedawany jest w postaci suchej masy, do której należy dodać pigment koloryzujący oraz odpowiednią ilość wody. – Niestety, to drogie produkty, wymagające bardzo doświadczonego i drogiego wykonawcy – amatorzy niech samodzielnie nie nakładają tak szlachetnego wykończenia – przestrzega arch. Agnieszka Kubit.

fot. Śnieżka

fot. Fox Dekorator

Tynki można kształtować dowolnie – np. za pomocą pędzla, gąbki, pacy lub innych narzędzi. Stosując różne narzędzia, można nadawać im ciekawe faktury

fot. Fox Dekorator

fot. Optiroc

Farba i tynk mogą mieć charakter tradycyjny, jak i dekoracyjny, cechujący się dodatkowymi wartościami estetycznymi. – Najczęściej stosowane rozwiązanie to wykańczanie ścian tradycyjnymi farbami akrylowymi, lateksowymi czy winylowymi – mówi arch. Agnieszka Kubit. – Nieco rzadziej tynkami gipsowymi czy cementowami. Jednak dopiero ich dekoracyjne odmiany sprawią, że wnętrze stanie się niepowtarzalne.

system dekoracji o efekcie zmiętego papieru, przeznaczony do zdobienia ścian wnętrz mieszkalnych. W zależności od zamierzeń wykonawcy pozwala kreować przestrzenne wzory z charakterystycznymi fałdami i „żyłami”

Własny Dom 8/2015

architektura_ok.indd 96

15-07-27 13:04

wykończenie wnętrz ARCHITEKTURA

fot. Tikkurila

Gładkie ściany, których ozdobą jest oryginalny, ale bardzo estetyczny zestaw kolorów – turkusowego i szarego. Jasne i zimne kolory sprawiają, że powierzchnie wyglądają na większe. Niebieski czy turkusowy potrafią dodać przysłowiowym czterem ścianom dystansu i przestrzeni, a także kojącego charakteru

fot. Fox Dekorator

Glinka prowansalska to artystyczny tynk do dekoracji wnętrz. Dzięki kompozycji specjalnie dobranych piasków, pigmentów oraz naturalnego spoiwa, jakim jest glina, łączy doskonałe walory estetyczne z charakterystycznymi właściwościami tynków glinianych

fot. Bolix

linia błękitów, turkusów i niebieskiego z elementami bieli to pomysł na energetyczne, choć wcale nie aż tak jasne wnętrze – dlatego taka aranżacja polecana jest do dobrze oświetlonych wnętrz

8/2015 Własny Dom

architektura_ok.indd 97

15-07-27 13:04

ARCHITEKTURA wykończenie wnętrz

Kamień i jego imitacje oraz klinkier

Klinkier nad blatem kuchenny nie tylko ładnie wygląda, ale także skutecznie zabezpieczy ścianę przed wilgocią czy tłuszczem

fot. Röben

fot. Suprabit

Klinkier oraz cegła to nie tylko klasyczne wykończenie kominka w stylu rustykalnym, ale również okładzina, która – w różnych wydaniach – może także pasować do nowoczesnych wnętrz. Z pełnych cegieł można również postawić we wnętrzach efektowne, dekoracyjne ściany działowe. Współczesny klinkier może mieć nie tylko tradycyjną, rdzawą barwę, ale też praktycznie dowolną inną – w tym czarną, białą i wiele innych. Natomiast kamień oraz jego imitacje (łupek, wapień, piaskowiec i wiele innych) we wnętrzach najczęściej stosuje się jako okładziny ścian oraz wykończenie posadzek i kabin prysznicowych. Ciekawą aranżację tworzą wykonane z tego materiału wykończeniowego elementy dekoracyjne, takie jak: blaty, umywalki, kominki, parapety czy schody

kompozycja z płasko ciętych kamieni położona w strukturalnym tynku to pomysł na udekorowanie fragmentu ściany

Drewno

fot. Honka

szeroką gamę odmian egzotycznych: iroko, timę, bosse, bahię i etimoe, jak również korek. – Niekoniecznie muszą to być okładziny specjalnie przeznaczone na ściany. Z praktyki wiem, że deski czy panele podłogowe można również w efektowny sposób kłaść na ściany – opowiada arch. Agnieszka Kubit. – W zdecydowany sposób ocieplają wizualnie wnętrze i sprawiają, że wydają się one intymniejsze, „bardziej miękkie”, no i lepiej wytłumione. Tego typu okładziny mają dziś o wiele większe możliwości dzięki nowoczesnym, kolorowym bejcom i lakierobejcom, a także olejom i woskom. W taki sposób można dodać boazerii łazienka w domu wybudowanym z bala. Mają one zdolność pochłaniania wilgoci i odprowadzania jej na zewnątrz. Warto jednak dodatkowo zabezpieczyć taką łazienkę przed wilgocią – najlepiej zastosować olej do drewna

charakteru drewna szlachetnego czy pomalować ją na różne kolory – biel, pistację czy intensywne czerwienie i oranże. Dom z bala to sposób, by ściana konstrukcyjna była równocześnie elementem wykończeniowym. Odsłonięte bale nadają domowi niepowtarzalny charakter, klimat, a także zapach.

fot. Domy Markisz

Dziś projektanci chętnie wykorzystują duże płaszczyzny drewna na ściany, eksponując w ten sposób urodę tego materiału. Do wykonania boazerii można wykorzystać wszystkie gatunki drewna. Obok swojskiego dębu, jesionu, buku, modrzewia, sosny czy świerku mamy do wyboru

Połączenia bali zostały wypełnione ozdobnym warkoczem, dodatkowo rozrzeźbiającym ścianę

Własny Dom 8/2015

architektura_ok.indd 98

15-07-27 13:05

wykończenie wnętrz ARCHITEKTURA

Współczesne wzory płytek pozwalają na niemal nieograniczone możliwości w projektowaniu pomieszczeń i dziś ich zastosowanie nie jest ograniczone jedynie do łazienki czy kuchni. Przedstawiamy rodzaje i właściwości różnych ich rodzajów: od glazury, przez terakotę i klinkier, po gres i spiek ceramiczny. Terakota to szkliwione płytki kamionkowe o gładkiej lub fakturowanej powierzchni. Stosuje się je do wykańczania podłóg. Są dość wytrzymałe i posiadają zazwyczaj specyficzny, rustykalny wygląd. Można je spotkać w wielu kolorach i strukturze. Gres to rodzaj płytek wytwarzanych z glinki z domieszką około 70% skaleni, prasowanych na sucho. Może występować zarówno jako płytka szkliwiona, jak i nieszkliwiona. Swoje zastosowanie znajdują zarówno na ścianach, jak i podłogach, dzięki takim właściwościom jak duża trwałość, niska nasiąkliwość i wysoka odporność. Jest to najpopularniejszy materiał stosowany do wykończenia wnętrz, głównie ze względu na niemal nieograniczoną paletę wzorów i kolorów.

fot. Ceramstic

Płytki i gres

efekt Betonu powstały za pomocą kolekcji glazury i gresu w dwóch zestawach kolorystycznych. Mimo tradycyjnego materiału uzyskano industrialny, przemysłowy efekt, który polecamy tylko do dużych łazienek!

Panele, korek, beton architektoniczny Coraz częściej inwestorzy decydują się na bardziej awangardowe rozwiązania jak no.

fot. Dunes

fot. Konkrecja

lekkie panele nie obciążają ścian – 1 m2 paneli 3D waży tylko 1,5 kg. Mogą one być stosowane na ścianach g-k, strychach, sufitach oraz jako dekor wnęk meblowych

system paneli dekoracyjnych 3D (trójwymiarowych), które po połączeniu ze sobą tworzą jedną całość, czy też duże, industrialne płyty betonowe, a także tak miękkie i ciepłe materiały, jak korek czy nawet ekologiczna skóra. n

okładzina z płyt betonowych przypomina beton z budowy – z pęknięciami, zabrudzeniami i przebarwieniami

8/2015 Własny Dom

architektura_ok.indd 99

15-07-27 13:05

zobacz

jak łatwo znajdziesz, porównasz

i właściwie

wybierzesz

materiały budowlane internetowy

reklama_katalog_internetowy.indd 100

15-07-27 15:14

prawo FINANSE

Budowa domu bez pozwolenia NASZ EKSPERT

28 czerwca wchodzi w życie długo oczekiwana zmiana prawa budowlanego. Nie będzie już potrzebne pozwolenie na budowę domu jednorodzinnego

Mateusz Gawin Redaktor działów Twoje Finanse i Biznes. W swoich publikacjach porusza zagadnienia prawnofinansowe, z którymi borykają się czytelnicy. Obserwuje rynek produktów i usług bankowoubezpieczeniowych. Śledzi nowinki w branży technologicznej, w tym m.in. z zakresu motoryzacji.

o tej pory, żeby wybudować własny dom, konieczne było złożenie odpowiedniej dokumentacji do wniosku o wydanie pozwolenia na budowę domu. Procedury z tym związane przypominały czasami syzyfową pracę. Inwestorzy indywidualni niejednokrotnie pisali na forach o przypadkach, gdy walkę o pozwolenie prowadzili przez kilka lat. Od dziś wystarczy tylko zgłoszenie i uzyskanie tzw. milczącej zgody. Dzięki temu budowę będzie można rozpocząć nie po kilku latach, a po miesiącu.

Dom jednorodzinny już bez pozwolenia Nowym trybem objęte będą przede wszystkim domy jednorodzinne, ale nie tylko one. Pulę typów projektów budowlanych, które nie wymagają odtąd uzyskania pozwolenia na budowę, rozszerzono o wolno stojące

budynki mieszkalne jednorodzinne, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane. Ale dodatkowo dopisano tu także garaże, których wcześniej brakowało w punkcie dotyczącym wolno stojących parterowych budynków gospodarczych, wiat i altan. Ustawodawca zapewnił inwestorom także możliwość zbudowania bez pozwolenia większego oczka wodnego (do 50 m2 – wcześniej tylko do 30 m2). Zamiast wnioskować o pozwolenie, wystarczy tylko zgłosić zamiar rozpoczęcia budowy ww. obiektów. Od momentu zawiadomienia odpowiedniego urzędu (wydziału administracji architektoniczno-budowlanej we właściwym starostwie powiatowym), ma on 30 dni na zgłoszenie zastrzeżeń do projektu. Jeśli tego nie zrobi, inwestor może bez przeszkód rozpocząć budowę.

8/2015 Własny Dom

finanse_08.indd 101

101

15-07-28 12:25

FINANSE prawo

Zmienia się zestaw wymaganych dokumentów

fot. Baumit

docieplenie budynku od zewnątrz wymaga jedynie zgłoszenia, o ile grubość dodanej warstwy nie przekracza 12 cm – inaczej zmieni się zakres oddziaływania bryły domu i konieczne będzie pozwolenie na budowę

fot. arch. Marcel Gil, pracownia MG-Studio Projekt

Zmienia się także zestaw dokumentów, jakie należy załączyć do zgłoszenia. Od teraz projekt budowlany trzeba będzie złożyć do zatwierdzenia w czterech egzemplarzach – dwa dla inwestora, jeden dla organu zatwierdzającego projekt i jeden egzemplarz dla organu nadzoru budowlanego. Lista załączników do projektu także została odświeżona. Nie będzie już wymagane dostarczenie wraz z wnioskiem oświadczeń odpowiednich jednostek o zapewnieniu przyłączy energetycznych, kanalizacyjnych

i wodociągowych, cieplnych, odprowadzających ścieki czy telekomunikacyjnych. Inwestor nie będzie już zobligowany do informowania o połączeniu działki z drogą, bez względu na to, jaki jest to rodzaj drogi – o takim połączeniu trzeba będzie poinformować dopiero wtedy, gdy działka będzie położona przy drodze krajowej lub wojewódzkiej. W zamian za to będzie trzeba dostarczyć informację o obszarze oddziaływania obiektu, która będzie podstawą do ustalenia, czy dodatkowe remonty i prace budowlano-montażowe będą wymagały pozwolenia na budowę, czy również tylko zgłoszenia. Oznacza

dobudowa nowej kondygnacji również według nowego prawa budowlanego wymaga pozwolenia na budowę – w przeciwieństwie do budowy nowego domu. Może się to wydawać nielogiczne – i dlatego warto o tym pamiętać

Nowelizacja ustawy prawo budowlane – najważniejsze informacje

•

budowę domu będzie można rozpocząć już po 30 dniach od złożenia zawiadomienia do urzędu – nie wymaga ona już wniosku o wydanie pozwolenia

•

konieczne będzie przygotowanie czterech egzemplarzy projektu budowlanego

•

zniesiono wymóg uzyskania oświadczeń odpowiednich instytucji o zapewnieniu przyłączy do działki

•

od teraz do projektu należy dołączyć informację o obszarze oddziaływania obiektu

•

prace związane z dobudową do istniejącego budynku nadal będą wymagały pozwolenia na budowę.

Źródło: Opracowanie Bankier.pl

102

finanse_08.indd 102

to, że pozwolenie będzie nadal potrzebne w przypadku modernizacji domu, która zmieni jego obszar oddziaływania, czyli m.in. dobudowy tarasu, garażu czy do podwyższenia ostatniej kondygnacji.

Budowa bez pozwolenia – nie zawsze będzie tak prosto Nowe prawo w żaden sposób nie wpłynie na obowiązki osób, które posiadają już własny dom i dokonują przy nim okresowych inwestycji. Zniesienie konieczności wnioskowania o pozwolenie na budowę nie dotyczy prac, których efektem będzie powiększenie domu o dodatkowe metry kwadratowe – każda dobudowa (tarasu, garażu lub powierzchni mieszkalnej) czy podwyższenie ostatniej kondygnacji to konieczność złożenia wniosku o pozwolenie. Nie zmienia się też prawo w kwestii prostszych prac budowlanych. Większość zmian na własnej działce inwestorzy mogą realizować w oparciu o zgłoszenie. Na takiej zasadzie mogą m.in. dokonać adaptacji poddasza lub piwnicy na cele mieszkalne, lub wybudować ogrodzenie od strony ulicy. Zapisy dotyczące prac niewymagających ani pozwolenia, ani zgłoszenia także nie ulegają zmianie. Bez żadnych dodatkowych wizyt w starostwie powiatowym można nadal wybudować ogrodzenie między działkami czy obiekty małej architektury na działce. Jednak inwestorzy, którzy chcieliby podreperować swój budżet wpływami z instalacji reklamowej postawionej na swojej działce, muszą zgłosić się do odpowiadającego starostwa – takie elementy wymagają zgłoszenia. Procedury związane z uzyskaniem pozwolenia na budowę odchodzą do lamusa, ale wielu inwestorom dały się w ostatnich latach we znaki. Jak dowiedzieliśmy w Głównym Urzędzie Nadzoru Budowlanego, od kilku lat najczęściej zgłaszane skargi na organy administracji architektoniczno-budowlanej dotyczą właśnie bezczynności decydentów i przedłużania całego procesu. Od teraz Polacy, którzy chcą wybudować swój dom, mogą odetchnąć z ulgą i nie martwić się jedną z największych uciążliwości całego przedsięwzięcia.

Własny Dom 8/2015

15-07-27 13:07

prawo FINANSE

Co musisz załatwić zanim rozpoczniesz remont Warto przede wszystkim pamiętać, że nowelizacja prawa budowlanego nie znosi całkowicie pozwoleń na budowę, a jedynie ogranicza liczbę przypadków, gdzie konieczne jest zezwolenie. Jeśli chcemy postawić zupełnie nowy, samodzielny obiekt, w większość sytuacji wystarczy poinformować władze o naszym zamiarze. Jeśli natomiast chcemy mocno zmienić istniejący już dom – nadal musimy prosić o zgodę.

Nowelizacja ustawy prawo budowlane – najważniejsze informacje pozwolenie

podwyższenie ostatniej kondygnacji, dobudowa tarasu lub garażu

zgłoszenie

bez zgłoszenia

budowa jednorodzinnego domu mieszkalnego

wymiana okien bez zmiany rozmiaru

budowa wolno stojącego parterowego budynku gospodarczego, garażu, altany lub oranżerii do 25 m2 (maks. 2 budynki na każde 500 m2 działki) ocieplenie budynku (do 12 cm) z zewnątrz

budowa tymczasowych budynków w ramach prac budowlanych

budowa lub wymiana ogrodzenia od strony dróg

budowa wolno stojących kolektorów słonecznych instalacja urządzeń na budynkach

budowa obiektów reklamowych na terenie działki rozbiórka budowli lub budynków o wysokości poniżej 8 m niewpisanych do rejestru zabytków oraz nieobjętych ochroną konserwatorską, jeżeli ich odległość od granicy działki jest nie mniejsza niż połowa wysokości budowa drzwi w ścianie działowej, wyburzenie ściany działowej tynkowanie budynku adaptacja poddasza lub piwnicy na cele mieszkalne (bez przebudowy), przeniesienie łazienki

budowa ogrodzenia pomiędzy działkami wymiana grzejników budowa obiektów małej architektury budowa przyłączy elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych i telekomunikacyjnych (zamiast zgłoszenia należy sporządzić plan sytuacyjny)

Źródło: Opracowanie Bankier.pl

budowa garażu nie wymaga pozwolenia, jeśli ma to być obiekt wolno stojący, wymaga – jeśli ma być dostawiony do bryły domu dobudowa tarasu nadal będzie wymagać pozwolenia, ponieważ zmieni on obszar oddziaływania bryły domu

fot. Solbet

budowa nowego domu wymaga wprawdzie przedstawienia szeregu dokumentów – ale nie czekamy już na zgodę, a jedynie na brak sprzeciwu

fot. arch. Wojciech Górnick

rys. Biuro Propjektowe MTM Styl

fot. Isover

dodawania lub burzenie ścian działowych – zwłaszcza stawianych w technologii szkieletu z profili aluminiowych – wymaga jedynie zgłoszenia w urzędzie

8/2015 Własny Dom

finanse_08.indd 103

103

15-07-28 12:29

raport z rynku

prezentacja produktów: • kolektory płaskie • kolektory rurowe • moduły fotowoltaiczne • zestawy solarne

kolektory słoneczne

moduły fotowoltaiczne i zestawy solarne

fot. Fakro

wyjaśnienie najważniejszych parametrów: • wymiary • powierzchnia czynna • sprawność • ciężar • absorber • szyba • obudowa • izolacja

Tekst: arch. arch. Beata Stobiecka, Barbara Trznadel-Kluz Opracowanie prezentacji produktów na podstawie danych od firm: Mateusz Kozłowicz

oraz popularniejsze i coraz częściej montowane na dachach domów jednorodzinnych kolektory, zwane inaczej solarami, mają za zadanie pobieranie ciepła z promieniowania słonecznego i przekazywanie go (poprzez czynnik grzewczy) wodzie użytkowej. Część kolektorów ogrzewa również wodę zasilającą centralne ogrzewanie domu. Efektywność urządzeń uzależniona jest przede wszystkim od ilości światła słonecznego (bezpośredniego i rozproszonego). Pracują zatem jedynie w dzień – najlepiej latem, choć w zimowe, słoneczne dni funkcjonują tak samo dobrze. Najkorzystniejsza jest jak najmniejsza różnica temperatur pomiędzy kolektorem i otoczeniem.

fot.

raport_ok.indd 104

Kolektory zasilające c.o. najlepiej sprawdzają się na wiosnę i jesienią – wtedy ich udział w ogrzewaniu domu jest bardzo duży. Te, które grzeją c.w.u., obniżają koszty podgrzewania wody o 70% w skali roku, a w miesiącach letnich – nawet o 100%.

Płaskie i rurowe Najważniejszym elementem kolektora jest absorber, czyli arkusz blachy miedzianej albo aluminiowej, pokryty tlenkiem tytanu albo czarnym chromem lub pomalowany na czarno. Do niego zamontowane są cienkie miedziane rurki, wypełnione niezamarzającym czynnikiem grzewczym – glikolem. Krążący w rurkach glikol

ton

Aris

15-07-27 13:26

ogrzewanie raport z rynku

nagrzewa się i przekazuje ciepło wodzie zgromadzonej w zbiorniku. Ze względu na budowę i sposób działania kolektory podzielone są na 2 podstawowe grupy: • Kolektory płaskie zbudowane są warstwowo i obudowane aluminiową lub stalową prostokątną skrzynką, przykrytą od góry taflą hartowanego szkła o niskiej zawartości tlenków żelaza. Obudowa zaizolowana jest termicznie wełną mineralną. • Kolektory rurowe zbudowane są z dwuwarstwowych rurek szklanych, pomiędzy którymi jest próżnia. W wewnętrznych rurkach umieszczony jest miedziany absorber i przewód, w którym płynie glikol. Pod rurami można zamontować lustro paraboliczne, zwiększające moc promieniowania. Kolektory rurowe są montowane na połaciach o większym nachyleniu (optymalnie 45-55°), mogą też być instalowane w pionie, na południowych elewacjach domu.

Wyjaśnienie najważniejszych parametrów opisanych w prezentacjach produktów w wymiary – długość, szerokość i grubość pojedynczego kolektora (montowanego często w zestawach). w Powierzchnia czynna – powierzchnia absorbera, który pobiera i przetwarza światło (ciepło) promieni słonecznych. Jest zawsze mniejsza od powierzchni brutto, czyli zewnętrznych wymiarów obudowy. w Sprawność – określa, jaką wydajność cieplną ma kolektor w stosunku do promieniowania słonecznego. Sprawność np. 65% kolektor osiąga wtedy, gdy jego wydajność wynosi 520 W/m2, podczas gdy wydajność słońca wynosi 800 W/m2. Zależy m.in. od temperatury absorbera. Im jest ona wyższa względem temperatury otoczenia, tym kolektor będzie miał niższą sprawność. w Ciężar – uzależniony od wymiarów i dostosowany do standardowej nośności konstrukcji dachowej, gdzie najczęściej jest montowany.

Montaż na dachu lub w jego połaci Najmniej skomplikowane i najprostsze jest zamontowanie kolektorów na połaci dachowej. Jest to też rozwiązanie najtańsze, które jednak może powodować większe straty ciepła niż w kolektorach montowanych w połaci dachowej. Wymagany kąt nachylenia dachu wynosi 25-45°. Tak montowane mogą być oba typy urządzeń – płaskie i rurowe. Jednak jedynie panele solarów płaskich mogą być montowane w połaci dachowej. Odbywa się to za pomocą uchwytów lub ramy, mocowanej bezpośrednio do łat więźby dachowej. Takie rozwiązanie wymaga kąta nachylenia połaci dachowej większego od 25°. Kolektory można wbudować w płaszczyznę dachu dłuższym bokiem równolegle do jego połaci (w pionie) w taki sposób, by były szczelnie zabezpieczone przed przenikaniem wody deszczowej.

Instalacja na dachu płaskim lub w ogrodzie Kolektory można też zamontować na powierzchni płaskiej – na stropodachu lub na terenie działki. Taki montaż zawsze odbywa się za pomocą odpowiedniego stelaża – konstrukcji nośnej. Optymalny kąt nachylenia konstrukcji

w Absorber – to główny element kolektora słonecznego, którego zadaniem jest przetwarzanie pochłoniętego promieniowania słonecznego, wytwarzanie ciepła i przekazywanie go czynnikowi grzewczemu. Absorber to najczęściej miedziana płyta (kolektory płaskie) albo blaszka lub szklana rurka z substancją absorbującą na zewnątrz (kolektory rurowe). w Szyba – jest bardzo ważnym elementem kolektora płaskiego. Przykrywa od góry wannową obudowę urządzenia. w Obudowa – inna dla kolektorów płaskich, inna dla rurowych, zawsze musi być odporna na korozję i uszkodzenia mechaniczne. w Izolacja – jest obecna w obu typach kolektorów i służy zabezpieczeniu przed zbyt dużymi różnicami temperatur panującymi wewnątrz i na zewnątrz urzadzeń. W płaskich izolacją jest z reguły wełna mineralna, w rurowych – próżnia.

prezentacje 40 produktów Podajemy orientacyjne ceny netto. Produkty uszeregowane wg typów od najtańszych do najdroższych w następującej kolejności: kolektory słoneczne (płaskie, rurowe [próżniowe]), zestawy solarne i moduły fotowoltaiczne. Wymiary podajemy w następującej kolejności: długość, szerokość, grubość.

wynosi 45°, ale powinien być dostosowany do konkretnej sytuacji i orientacji względem słońca. Ustalany jest dla każdej realizacji osobno i ma tę zaletę, że nie jest wymuszony istniejącą połacią dachową. Warunkiem skutecznego funkcjonowania kolektora jest jego prawidłowa lokalizacja – w dobrze nasłonecznionym, niezacienionym miejscu. Montaż solarów inaczej niż w płaszczyźnie dachu jest mniej korzystny pod względem strat ciepła w porównaniu do instalacji w połaci (zlicowanej z pokryciem).

Co ma wpływ na skuteczną pracę kolektora? Poza konieczną dużą ilością światła dziennego, wpływ na pracę solara ma zarówno jego

budowa i odpowiednie zamontowanie, jak i parametry innych elementów instalacji, do której jest podłączony. Najważniejszy jest rodzaj absorbera, który powinien gwarantować wysoki współczynnik absorbcji – jak najbliższy 1 (100% pochłaniania promieniowania) oraz niski stopień emisji (oddawania promieniowania) – bliski 0. Równie ważny jest prawidłowy montaż – kierunek zbliżony do południowego i kąt nachylenia 35-50° (najlepszy – 45°). Kolektor podłączony jest do zasobnika wody, w którym znajduje się wymiennik ciepła (wężownica). W wymienniku następuje przekazanie ciepła – od czynnika grzewczego do wody. Istotna jest więc pojemność zasobnika (min. 200 l) i rodzaj znajdującego się w nim wymiennika ciepła.

8/2015 Własny Dom

raport_ok.indd 105

105

15-07-27 13:26

KOLEKTOR PŁASKI

Viteco VSC EM1V/2,0

Producent: Viteco Wymiary: 1988 x 1006 x 85 mm Powierzchnia czynna: 1,876 m2 Sprawność: 78,9% Ciężar: 40 kg Absorber: miedź-miedź Szyba: solarna pryzmatyczna 4 mm Obudowa: opatentowany profil aluminiowy Izolacja: wełna mineralna, 40 mm Gwarancja: 10 lat Cechy szczególne: absorber w pełni miedziany, wysokoselektywna powłoka Blue Tec eta plus, pryzmatyczna szyba solarna 4 mm, izolacja dolna i boczna o niskim przewodnictwie cieplnym

KOLEKTOR PŁASKI

CENA (netto): 1265 zł KSH.A-2.0

KOLEKTOR PŁASKI

Producent: KOSPEL S.A. Wymiary: 2119 x 1072 x 90 mm Powierzchnia czynna: 1,98 m2 Sprawność: 75% Ciężar: 36,5 kg Absorber: miedziano-aluminiowy Szyba: hartowana szyba solarna Obudowa: wannowa, aluminiowa Izolacja: skalna wełna mineralna, grubość 45 mm Gwarancja: 10 lat

Producent: Hewalex Sp. z o.o. Sp. K. Wymiary: 2018 x 1221 x 89 mm Powierzchnia czynna: 2,19 m2 Sprawność: 80,8% Ciężar: 40 kg Absorber: aluminium-miedź Szyba: szkło strukturyzowane Obudowa: aluminium gięte Izolacja: wełna mineralna 40/20 mm Gwarancja: 10 lat Cechy szczególne: absorber aluminiowo-miedziany, układ harfowy z niskimi oporami przepływu, możliwość łączenia równoległego i szeregowego, skuteczna izolacja cieplna dna i ścianek obudowy

CENA (netto): 1343,09 zł

CENA (netto): 1390 zł

KOLEKTOR PŁASKI

Turbosolar II

KOLEKTOR PŁASKI

Producent: Makroterm Wymiary: 2032 x 1031 x 94 mm Powierzchnia czynna: 1,78 m2 Sprawność: 78% Ciężar: 32 kg Absorber: miedź z aluminium Szyba: hartowane szkło o niskiej zawartości żelaza Obudowa: wanna aluminiowa Izolacja: wełna mineralna 40 mm Gwarancja: 5 lat Cechy szczególne: kompaktowy, nowoczesny design dzięki wytłaczanej wannie i zaciskowej listwie maskującej szybę

Producent: Hewalex Sp. z o.o. Sp. K. Wymiary: 2018 x 1314 x 89 mm Powierzchnia czynna: 2,36 m2 Sprawność: 80,8% Ciężar: 42,4 kg Absorber: aluminium-miedź Szyba: szkło strukturyzowane Obudowa: aluminium gięte Izolacja: wełna mineralna 40/20 mm Gwarancja: 10 lat Cechy szczególne: absorber aluminiowo-miedziany, układ harfowy z niskimi oporami przepływu, możliwość łączenia równoległego i szeregowego, skuteczna izolacja cieplna dna i ścianek obudowy

CENA (netto): 1450 zł

CENA (netto): 1505 zł

KOLEKTOR PŁASKI

KS2000 TLP

KOLEKTOR PŁASKI

Producent: Hewalex Sp. z o.o. Sp. K. Wymiary: 2020 x 1037 x 87 mm Powierzchnia czynna: 1,818 m2 Sprawność: 80,2% Ciężar: 40 kg Absorber: miedź-miedź Szyba: szkło strukturyzowane Obudowa: aluminium gięte Izolacja: wełna mineralna 50/20 mm Gwarancja: 10 lat Cechy szczególne: absorber w pełni miedziany, układ harfowy z niskimi oporami przepływu, możliwość łączenia równoległego i szeregowego, skuteczna izolacja cieplna dna i ścianek obudowy

Producent: KOSPEL S.A. Wymiary: 2119 x 1072 x 90 mm Powierzchnia czynna: 1,98 m2 Sprawność: 75% Ciężar: 36,5 kg Absorber: miedziany Szyba: hartowana szyba solarna Obudowa: wannowa, aluminiowa Izolacja: skalna wełna mineralna, grubość 45 mm Gwarancja: 10 lat

CENA (netto): 1510 zł

CENA (netto): 1525,20 zł

106

raport_ok.indd 106

KS2100 TLP AC

Producent: Hewalex Sp. z o.o. Sp. K. Wymiary: 2018 x 1037 x 89 mm Powierzchnia czynna: 1,82 m2 Sprawność: 80,8% Ciężar: 34,4 kg Absorber: aluminium-miedź Szyba: szkło strukturyzowane Obudowa: aluminium gięte Izolacja: wełna mineralna 40/20 mm Gwarancja: 10 lat Cechy szczególne: absorber aluminiowo-miedziany, układ harfowy z niskimi oporami przepływu, możliwość łączenia równoległego i szeregowego, skuteczna izolacja cieplna dna i ścianek obudowy

CENA (netto): 1250 zł

KS2400 TLP AC

KS2600 TLP AC

KSH-2.0

Własny Dom 8/2015

15-07-27 13:27

KOLEKTOR PŁASKI

KSH.A-2.3

KOLEKTOR PŁASKI

Producent: KOSPEL S.A. Wymiary: 2424 x 1072 x 90 mm Powierzchnia czynna: 2,27 m2 Sprawność: 72% Ciężar: 41,8 kg Absorber: miedziano-aluminiowy Szyba: hartowana szyba solarna Obudowa: wannowa, aluminiowa Izolacja: skalna wełna mineralna, grubość 45 mm Gwarancja: 10 lat

Producent: Hewalex Sp. z o.o. Sp. K. Wymiary: 2018 x 1314 x 89 mm Powierzchnia czynna: 2,360 m2 Sprawność: 82,7% Ciężar: 43,4 kg Absorber: aluminium-miedź Szyba: szkło antyrefleksyjne Obudowa: aluminium gięte Izolacja: wełna mineralna 40/20 mm Gwarancja: 10 lat Cechy szczególne: układ harfowy z niskimi oporami przepływu, możliwość łączenia równoległego i szeregowego, zwiększona sprawności optyczna dzięki szybie antyrefleksyjnej

CENA (netto): 1536,58 zł

CENA (netto): 1595 zł

KOLEKTOR PŁASKI

Viteco VSC 26 EMV

KOLEKTOR PŁASKI

Producent: Viteco Wymiary: 2356 x 1120 x 85 mm Powierzchnia czynna: 2,44 m2 Sprawność: 82,4% Ciężar: 49 kg Absorber: miedź-miedź Szyba: solarna pryzmatyczna 4 mm Obudowa: opatentowany profil aluminiowy Izolacja: wełna mineralna, 40 mm Gwarancja: 10 lat Cechy szczególne: absorber w pełni miedziany, wysokoselektywna powłoka Blue Tec eta plus, pryzmatyczna szyba solarna 4 mm, izolacja dolna i boczna o niskim przewodnictwie cieplnym

Producent: ACV Wymiary: 2150 x 1170 x 83 mm Powierzchnia czynna: 2,39 m2 Sprawność: 95% Ciężar: 42 kg Absorber: wysokoselektywny eta plus Szyba: szyba solarna o grubości 3.2 mm Obudowa: rama gięta z anodowanego profilu aluminiowego Izolacja: wełna mineralna 40 mm Gwarancja: 10 lat Cechy szczególne: możliwość montażu w pozycji pionowej lub poziomej

CENA (netto): 1650 zł

CENA (netto): ok. 2240 zł

KOLEKTOR PŁASKI

Logasol SKN 4.0

KOLEKTOR PŁASKI

Producent: Buderus Wymiar: 2017 x 1175 x 87 mm Powierzchnia czynna: 2,18 m2 Sprawność: 77% Ciężar: 40 kg Absorber: aluminiowo-miedziany z wysokoselektywną powłoką w technologii PVD Szyba: słoneczna o wysokim współczynniku przewodzenia promieniowania Obudowa: rama z włókna szklanego Izolacja: wełna mineralna 55 mm Gwarancja: 10 lat

Producent: Junkers Wymiar: 2017 x 1175 x 87 mm Powierzchnia czynna: 2,25 m2 Sprawność: 77% Ciężar: 40 kg Absorber: aluminiowo-miedziany z wysokoselektywną powłoką w technologii PVD Szyba: szkło solarne, odporne na gradobicie, wysoce strukturalne Obudowa: rama kolektora wykonana z fiberglassu, wzmocniona włóknem szklanym Izolacja: wełna mineralna 55 mm Gwarancja: 10 lat

CENA (netto): 2510 zł

CENA (netto): 2589 zł

KOLEKTOR HYBRYDOWY

Producent: Viteco Moc: 300 Wp Wymiary: 2007 x 1006 x 85 mm Powierzchnia czynna: 1,86 m2 Sprawność: 55,5% Ciężar: 37 kg Absorber: wymiennik Roll-Bond Szyba: solarna pryzmatyczna 4 mm Obudowa: opatentowany profil aluminiowy Gwarancja: do 10 lat Cechy szczególne: połączenie słonecznego kolektora termicznego z modułem fotowoltaicznym (moc 300 W), 2 w 1 – jedno urządzenie zapewnia produkcję prądu elektrycznego i ciepła

CENA (netto): 2890 zł

Viteco E-PVT 2,0

KOLEKTOR PŁASKI

KS2600 TLP ACR

Helio Plan S

Comfort FKC-2S

Excellence FKT-2S

Producent: Junkers Wymiary: 2170 x 1175 x 87 mm Powierzchnia czynna: 2,42 m2 Sprawność: 79,4% Ciężar: 45 kg Absorber: aluminiowo-miedziany z wysokoselektywną powłoką w technologii PVD Szyba: szkło solarne, odporne na gradobicie, wysoce strukturalne Obudowa: rama kolektora wykonana z fiberglassu, wzmocniona włóknem szklanym Izolacja: wełna mineralna 55 mm Gwarancja: 10 lat

CENA (netto): 3159 zł 8/2015 Własny Dom

raport_ok.indd 107

107

15-07-27 13:28

KOLEKTOR PŁASKI

Logasol SKS 5.0

KOLEKTOR PRÓŻNIOWY

Producent: Buderus Wymiary: 2170 x 1175 x 87 mm Powierzchnia czynna: 2,25 m2 Sprawność: 84,4% Ciężar: 49 kg Absorber: aluminiowo-miedziany z wysokoselektywną powłoką w technologii PVD Szyba: słoneczna o wysokim współczynniku przewodzenia promieniowania Obudowa: rama z włókna szklanego Izolacja: argon, wełna mineralna 55 mm Gwarancja: 5 lat

Producent: Hewalex Sp. z o.o. Sp. K. Wymiary: 2130 x 856 x 116 mm Powierzchnia czynna: 1,014 m2 Sprawność: 78% Ciężar: 30 kg Absorber: miedź-miedź Szyba: szkło antyrefleksyjne Obudowa: aluminium gięte Izolacja: próżnia 10-6 mbar Gwarancja: 10 lat Cechy szczególne: rury renomowanego producenta Narva Lichtquellen, bezpośredni przepływ, ochrona przed przegrzewaniem dzięki dolnym przyłączom, montaż pod dowolnym kątem

CENA (netto): 3350 zł

CENA (netto): 2290 zł

KOLEKTOR RUROWY

Logasol SKR 12

KOLEKTOR PRÓŻNIOWY HEAT-PIPE

Producent: Buderus Wymiary: 2083 x 1392 x 95 mm Powierzchnia czynna: 2,57 m2 Sprawność: 64,4% Ciężar: 44 kg Absorber: wysokoselektywna powłoka napylana azytonem aluminiowym Szyba: szkło borowo-krzemowe Obudowa: aluminiowa Izolacja: próżnia Gwarancja: 5 lat

Producent: ACV Wymiary: 2000 x 1845 x 180 mm Powierzchnia czynna: 1,77 m2 Sprawność: 93% Ciężar: 52 kg Absorber: wysokoselektywny Al-N/Al Szyba: rury próżniowe typu Heat-Pipe Obudowa: aluminiowa Izolacja: wełna mineralna Gwarancja: 10 lat Cechy szczególne: w cenie kolektora zestaw montażowy na dach skośny lub płaski

CENA (netto): 3035 zł

CENA (netto): ok. 3980 zł

KOLEKTOR PRÓŻNIOWY HEAT-PIPE

Kolektor próżniowy 30

KOLEKTOR RUROWY

Producent: ACV Wymiary: 2000 x 2485 x 180 mm Powierzchnia czynna: 2,41 m2 Sprawność: 93% Ciężar: 102 kg Absorber: wysokoselektywny Al-N/Al Szyba: rury próżniowe typu Heat-Pipe Obudowa: aluminiowa Izolacja: wełna mineralna Gwarancja: 10 lat Cechy szczególne: w cenie kolektora zestaw montażowy na dach skośny lub płaski

Producent: Buderus Wymiary: 2083 x 702 x 95 mm Powierzchnia czynna: 1,28 m2 Sprawność: 64,4% Ciężar: 24 kg Absorber: wysokoselektywna powłoka napylana azytonem aluminiowym Szyba: szkło borowo-krzemowe Obudowa: aluminiowa Izolacja: próżnia Gwarancja: 5 lat

CENA (netto): ok. 5400 zł

CENA (netto): 5659 zł

Pakiet TS II x 2 z wyposażeniem podstawowym

KSR10

Logasol SKR 6

Solarny pakiet promocyjny Viteco

Producent: Makroterm Liczba użytkowników pakietu: 2-3 Pozostałe elementy pakietu: zestaw montażowy Gwarancja: 5 lat Cechy szczególne: podstawowy pakiet solarny do ciepłej wody do montażu w istniejącej instalacji grzewczej, wysoka sprawność w okresach letnich

Producent: Viteco Rodzaj kolektora: płaski, 2-harfowy Podgrzewacz: solarny, 200/300 l Stacja pompowa: 2-drogowa, 3-stopniowa Naczynie wzbiorcze: 18/24 l Liczba użytkowników pakietu: 2-5 Pozostałe elementy pakietu: 2 lub 3 kolektory, komplet przyłączeniowy, solarna grupa pompowa, solarne naczynie wzbiorcze, płyn solarny, regulator solarny, wymiennik solarny 200 lub 300 litrów (lub pakiety bez wymiennika) Gwarancja: 5 lat Cechy szczególne: najwyższa jakość gwarantowana przez liderów branży

CENA (netto): 3790 zł

CENA (netto): od 4200 do 7720 zł

108

raport_ok.indd 108

Kolektor próżniowy 22

Własny Dom 8/2015

15-07-27 13:29

Pakiet TSI 16 x 2 + zasobnik 200 l z wyposażeniem standardowym

Pakiet TS II x 3 + zasobnik 300 l z wyposażeniem standardowym

Producent: Makroterm Rodzaj kolektora: rurowy próżniowy Podgrzewacz: dwuwężownicowy, 200 l Stacja pompowa: 3-stopniowa, z termometrem, manometrem, rotametrem, zaworami: zwrotnym, bezpieczeństwa oraz do napełniania i płukania instalacji Pojemność naczynia wzbiorczego: 18 l Liczba użytkowników pakietu: 2-3 Pozostałe elementy pakietu: mikroprocesorowy sterownik, płyn solarny, zestaw montażowy, zestaw hydrauliczny Gwarancja: 5 lat Cechy szczególne: kompletny system solarny do ciepłej wody, sprawność całoroczna, dogrzewanie pomieszczeń

Producent: Makroterm Rodzaj kolektora: płaski Podgrzewacz: dwuwężownicowy, 300 l Stacja pompowa: 3-stopniowa, z termometrem, manometrem, rotametrem, zaworami: zwrotnym, bezpieczeństwa oraz do napełniania i płukania instalacji Pojemność naczynia wzbiorczego: 18 l Liczba użytkowników pakietu: 2-4 Pozostałe elementy pakietu: mikroprocesorowy sterownik, płyn solarny, zestaw montażowy Gwarancja: 5 lat Cechy szczególne: kompletny system solarny do ciepłej wody, wysoka sprawność w okresach letnich

CENA (netto): 8999 zł

CENA (netto): 9490 zł

Pakiet TSI 24 x 2 + zasobnik 300 l z wyposażeniem standardowym

Pakiet TS I 16 x 3 + zasobnik 300 l z wyposażeniem standardowym

Producent: Makroterm Rodzaj kolektora: rurowy próżniowy Podgrzewacz: dwuwężownicowy, 300 l Stacja pompowa: 3-stopniowa, z termometrem, manometrem, rotametrem, zaworami: zwrotnym, bezpieczeństwa oraz do napełniania i płukania instalacji Pojemność naczynia wzbiorczego: 24 l Liczba użytkowników pakietu: 3-4 Pozostałe elementy pakietu: mikroprocesorowy sterownik, płyn solarny, zestaw montażowy, zestaw hydrauliczny Gwarancja: 5 lat Cechy szczególne: kompletny system solarny do ciepłej wody, sprawność całoroczna, dogrzewanie pomieszczeń

Producent: Makroterm Rodzaj kolektora: rurowy próżniowy Podgrzewacz: dwuwężownicowy, 300 l Stacja pompowa: 3-stopniowa, z termometrem, manometrem, rotametrem, zaworami: zwrotnym, bezpieczeństwa oraz do napełniania i płukania instalacji Pojemność naczynia wzbiorczego: 18 l Liczba użytkowników pakietu: 2-4 Pozostałe elementy pakietu: mikroprocesorowy sterownik, płyn solarny, zestaw hydrauliczny, zestaw montażowy Gwarancja: 5 lat Cechy szczególne: kompletny system solarny do ciepłej wody, możliwość dogrzewania pomieszczeń

CENA (netto): 10590 zł

CENA (netto): 10999 zł

Zestaw solarny Viteco z pompą ciepła Viteco BPC X6

Producent: Viteco Rodzaj kolektora: płaski, meandryczny Podgrzewacz: pompa ciepła, 200 l Stacja pompowa: solarna, 3-stopniowa Pojemność naczynia wzbiorczego: 18 l Liczba użytkowników pakietu: 2-5 Pozostałe elementy pakietu: pompa ciepła z zasobnikiem ze stali nierdzewnej, 1 kolektor 2,65 m², komplet przyłączeniowy, solarna grupa pompowa, solarne naczynie wzbiorcze, płyn solarny, regulator solarny, zestaw montażowy (dach lub pow. płaska) Gwarancja: do 5 lat Cechy szczególne: powietrze i słońce – ekonomiczna i efektywna prod. c.w.u.

Producent: ACV Rodzaj kolektora: 1 kolektor próżniowy 30 rur Podgrzewacz: Smart Multi Energy 200 Stacja pompowa: grupa pompowa solarna podwójna 2-12 l/min. Pojemność naczynia wzbiorczego: 18 l Liczba użytkowników pakietu: 3-4 Pozostałe elementy pakietu: kompletny osprzęt z regulatorem solarnym Gwarancja: od 2 do 10 lat w zależności od elementu zestawu Cechy szczególne: kolektor próżniowy Heat-Pipe, wymiennik solarny z zasobnikiem c.w.u. ze stali nierdzewnej (możliwość dożywotniej gwarancji)

CENA (netto): od 11510 do 12105 zł

CENA (netto): ok. 11800 zł

Zestaw solarny Viteco z kotłem VC ecoTEC pro

Producent: Vaillant / Viteco Rodzaj kolektora: płaski, meandryczny Podgrzewacz: solarny, 220/300 l Stacja pompowa: 2-drogowa, 3-stopniowa Naczynie wzbiorcze: 18/25 l Liczba użytkowników pakietu: 2-5 Pozostałe elementy pakietu: kocioł kondensacyjny, 2 lub 3 kolektory, komplet przyłączeniowy, solarna grupa pompowa, solarne naczynie wzbiorcze, płyn solarny, regulator solarny, wymiennik solarny 220 lub 300 litrów Gwarancja: od 5 lat Cechy szczególne: najwyższa jakość gwarantowana przez liderów branży

Producent: ACV Rodzaj kolektora: 2 kolektory płaskie Helio Plan S Podgrzewacz: Smart Multi Energy 200 Stacja pompowa: grupa pompowa solarna podwójna 2-12 l/min Pojemność naczynia wzbiorczego: 18 l Liczba użytkowników pakietu: 3-4 Pozostałe elementy pakietu: kompletny osprzęt z regulatorem solarnym Gwarancja: od 2 do 10 lat w zależności od elementu zestawu Cechy szczególne: kolektor montowany pionowo lub poziomo, wymiennik solarny z zasobnikiem c.w.u. ze stali nierdz. (możliwość dożywotniej gwarancji)

CENA (netto): od 12550 do 14800 zł

CENA (netto): ok. 12600 zł

Pakiet nr 18

Pakiet nr 15

8/2015 Własny Dom

raport_ok.indd 109

109

15-07-28 11:14

Zestaw fotowoltaiczny Viteco

Pakiet TS II x 5 + zasobnik 500 l z wyposażeniem standardowym

Producent: Viteco Moc: od 2,00 kWp do 12,50 kWp Rodzaj kolektora: moduł fotowoltaiczny Liczba użytkowników pakietu: dowolna Pozostałe elementy pakietu: zestawy zawierają: od 8 do 50 polikrystalicznych modułów fotowoltaicznych, inwerter sterujący pracą systemu fotowoltaicznego, zestaw gniazd i wtyczek służących do wykonania połączeń pomiędzy modułami i urządzeniami sterującymi, przewód elektryczny prądu stałego od 40 do 120 mb. Gwarancja: do 10 lat Cechy szczególne: możliwość sprzedaży wyprodukowanej energii do sieci

Producent: Makroterm Rodzaj kolektora: płaski Podgrzewacz: dwuwężownicowy, 500 l Stacja pompowa: 3-stopniowa, z termometrem, manometrem, rotametrem, zaworami: zwrotnym, bezpieczeństwa oraz do napełniania i płukania instalacji Pojemność naczynia wzbiorczego: 24 l Liczba użytkowników pakietu: 4-6 Pozostałe elementy pakietu: mikroprocesorowy sterownik, płyn solarny, zestaw montażowy Gwarancja: 5 lat Cechy szczególne: kompletny system solarny do ciepłej wody, wysoka sprawność w okresach letnich

CENA (netto): od 14000 do 68735 zł

CENA (netto): 14390 zł

Pakiet nr 19

Pakiet TSI 16 x 4 + bufor 500/150 l z wyposażeniem standardowym

Producent: ACV Rodzaj kolektora: 2 kolektory próżniowe – 22 rury Podgrzewacz: Smart Multi Energy 300 Stacja pompowa: grupa pompowa solarna podwójna 2-12 l/min. Pojemność naczynia wzbiorczego: 18 l Liczba użytkowników pakietu: 4-5 Pozostałe elementy pakietu: kompletny osprzęt z regulatorem solarnym Gwarancja: od 2 do 10 lat w zależności od elementu zestawu Cechy szczególne: kolektor próżniowy Heat-Pipe, wymiennik solarny z zasobnikiem c.w.u. ze stali nierdzewnej (możliwość dożywotniej gwarancji)

Producent: Makroterm Rodzaj kolektora: rurowy próżniowy Podgrzewacz: Bufor solarny 500/150 l Stacja pompowa: 3-stopniowa, z termometrem, manometrem, rotametrem, zaworami: zwrotnym, bezpieczeństwa oraz do napełniania i płukania instalacji Pojemność naczynia wzbiorczego: 24 l Liczba użytkowników pakietu: 3-5 Pozostałe elementy pakietu: mikroprocesorowy sterownik, płyn solarny, zestaw montażowy, zestaw hydrauliczny Gwarancja: 5 lat Cechy szczególne: kompletny system solarny do ciepłej wody z możliwością buforowania energii solarnej

CENA (netto): ok. 16680 zł

CENA (netto): 17290 zł

Pakiet nr 20

MODUŁ FOTOWOLTAICZNY

Producent: ACV Rodzaj kolektora: 2 kolektory próżniowe – 30 rur Podgrzewacz: Smart Multi Energy 400 Stacja pompowa: grupa pompowa solarna podwójna 2-12 l/min. Pojemność naczynia wzbiorczego: 20 l Liczba użytkowników pakietu: 5-6 Pozostałe elementy pakietu: kompletny osprzęt z regulatorem solarnym Gwarancja: od 2 do 10 lat w zależności od elementu zestawu Cechy szczególne: kolektor próżniowy Heat-Pipe, wymiennik solarny z zasobnikiem c.w.u. ze stali nierdzewnej (możliwość dożywotniej gwarancji)

Producent: Viteco Moc: 250 Wp Wymiary: 1650 x 990 x 40 mm Powierzchnia czynna: 1,46 m2 Sprawność: 15,4% Ciężar: 19,2 kg Absorber: polikrystaliczne ogniwa krzemu Szyba: solarna pryzmatyczna 3,2 mm Obudowa: opatentowany profil aluminiowy Gwarancja: 10 lat Cechy szczególne: polikrystaliczny moduł fotowoltaiczny o mocy 250 W, pokryty szybą hartowaną 3,2 mm, komputerowy monitoring produkcji

CENA (netto): ok. 19960 zł

CENA (netto): 1285 zł

moduł fotowoltaiczny

HJT Black Horse

moduł fotowoltaiczny

Producent: FreeVolt™ Moc: 327 Wp Wymiary: 1664 x 997 x 42 mm Powierzchnia czynna: 1,66 m2 Sprawność: 19,3% Ciężar: 18,6 kg Szyba: szkło ARC z niską zawartością żelaza Obudowa: profil aluminiowy Gwarancja: 10 lat na produkt, 25 lat na 80% mocy minimalnej Cechy szczególne: krzem typu HJT

Producent: FreeVolt™ Moc: 274 Wp Wymiary: 1664 x 997 x 42 mm Powierzchnia czynna: 1,66 m2 Sprawność: 17% Ciężar: 18,6 kg Szyba: szkło ARC z niską zawartością żelaza Obudowa: profil aluminiowy Gwarancja: 10 lat na produkt, 25 lat na 80% mocy minimalnej Cechy szczególne: krzem monokrystaliczny typu PERC

CENA (netto): dostępna u producenta

110

raport_ok.indd 110

Viteco E-PV 250W

I-Perc White Horse

Własny Dom 8/2015

15-07-28 11:13

Pierwsze w Polsce konsorcjum hurtowni instalacyjnych

www.ik.pl

systemy solarne i fotowoltaiczne • pompy ciepła Dystrybucja: Hurtownie Instal-Konsorcjum

Warunki oferty dostępne w hurtowniach Instal-Konsorcjum oraz na wortalu www.hurtownieinstalacyjne.pl i www.viteco.pl

raport_ok.indd 111

hurtownieinstalacyjne.pl

8/2015 Własny Dom

111

15-07-27 13:31

WŁasny dom z konceptem Projekty, Budowa, Eksploatacja, Modernizacja miesięcznik • nr 8 (146)/2015 • sierpień ISSN 1509-3042 • INDEX 353752

następny numer09/2015

DziaŁ Prenumeraty: tel. 71/337 47 40 prenumerata@wlasnydom.pl Wydawca Grabek Media sp. z o.o., ul. Norblina 25, 51-664 Wrocław tel. 71/337 47 40, fax 71/337 83 87 Dyrektor Wydawnictwa: Krzysztof Grabek, krzysztof.grabek@wlasnydom.pl

w sprzedaży od

8 września

adres Redakcji i Biura Handlowego ul. Norblina 25, 51-664 Wrocław tel. 71/348 22 14, fax 71/347 83 87 redakcja@wlasnydom.pl informacje PR: nowosci@wlasnydom.pl

temat miesiąca

fot. Rathscheck

Dach i poddasze

Pokrycia dachowe – dachówki ceramiczne i betonowe, łupek, blachodachówka. Jak ocieplić dach. Izolacje przeciwwilgociowe i akustyczne. Więźba dachowa tradycyjna i prefabrykowana. Kominy dymowe, spalinowe i wentylacyjne, murowane i prefabrykowane. Kolektory słoneczne na dachu. Okna dachowe – połaciowe, lukarny, świetliki, przeszklone dachy. Schody na poddasze. Ogrzewanie i wentylacja na poddaszu. Wykończenie pomieszczeń na poddaszu – płyty g-k, w-k i drewnopochodne, boazeria, tynki i farby. Aranżacja pomieszczeń na poddaszu

Inspiracje

ponadto

inteligentny i bezpieczny • Kominek Z praktyki • Dom

prefabrykowany

Dylematy

Stali współpracownicy: Katarzyna Kowalska, Agnieszka Kubit, Maciej Madeła, Barbara Trznadel-Kluz, Marek Żelkowski, Rafał Żyła

Monika Łagoda monika.lagoda@wlasnydom.pl ZdjĘcia na okŁadce Chapel Parket Polska, AS Creation druk Techgraf fot. Krispol

Ich liczba, wielkość i rozmieszczenie dają ogromne możliwości kształtowania wyglądu i funkcjonalności domu – możemy otwierać się na otoczenie lub chronić przed nim. Inny klimat nadadzą domowi okna symetrycznie rozmieszczone, z półokrągłymi górnymi krawędziami, szprosami i okiennicami, a inny – asymetrycznie zlokalizowane, bez wewnętrznych podziałów, o zgeometryzowanych kształtach

• Dom

Redakcja: Mateusz Kozłowicz mateusz.kozlowicz@wlasnydom.pl Marek Misiak marek.misiak@wlasnydom.pl Korekta: Marek Misiak Grafik: Bożena Skupińska bozena.skupinska@wlasnydom.pl Agnieszka Wasilionok Mirosław Nogaj

Reklama: tel. 71/348 38 09

Okna

Focus

Redaktor Naczelna: Agnieszka Rudomino, agnieszka.rudomino@wlasnydom.pl Zastępca Redaktor Naczelnej: Andrzej Daczkowski, andrzej.daczkowski@wlasnydom.pl

Raport z rynku Bramy wjazdowe i garażowe

Przegląd oferty producentów bram wjazdowych i garażowych oraz automatyki do nich. Przejrzysta prezentacja ułatwi dokonanie wyboru

• Grzejniki

czy ogrzewanie podłogowe

Modernizacja

© Copyright by Grabek Media Redakcja nie zwraca niezamówionych materia łów oraz zastrzega sobie prawo do ich skracania w przypadku publikacji. Wszystkie materiały są objęte prawem autorskim. Przedruk w ja kiejkolwiek formie bez wcześniejszej pisemnej zgody Dyrektora Wydawnictwa jest zabronio ny. Wszelkie przedstawione projekty podlegają ochronie prawa autorskiego i należą do osób wymienionych przy każdym z nich. Prawa autor skie do opracowania plastycznego czasopisma należą wyłącznie do wydawcy. Powielanie i wy korzystywanie w jakikolwiek sposób bez zgody wydawcy jest zabronione. Sprzedaż bezumowna numerów bieżących i archiwalnych jest zabro niona. Działanie wbrew powyższemu zakazowi skutkuje odpowiedzialnością prawną. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i ma prawo odmówić publikacji bez podania przyczyny. Czasopismo niniejsze nie stanowi oferty w rozumieniu prawa i jest publikowane jedynie dla celów informacyjnych.

• Wymiana

drzwi zewnętrznych i wewnętrznych

Architektura • Kuchnia

i łazienka

• Mała

architektura i nawierzchnie

zapowiedzi.indd 112

fot. WIŚNIOWSKI

Wokół domu

15-07-27 13:17

Poleca

Zamów online sklep@wlasnydom.pl Cena katalogu 9,99 zł

Zamówienia przyjmujemy: telefonicznie pod numerem 71 337 47 40 pon.–pt., w godz. 800 –1600 e-mailem: sklep@wlasnydom.pl.pl lub na stronie www.wlasnydom.pl Zamawiający pokrywa koszt pobrania pocztowego.

zapowiedzi.indd 114

7/30/15 12:27 PM

Twój ulubiony miesięcznik dostępny także w wersjach

elektronicznych!

„Własny Dom” również elektroniczny! Możesz go czytać kiedy i gdzie zechcesz w wersjach na komputery z systemem Windows oraz na iPada. Dostępne są zarówno pojedyncze wydania, jak i prenumerata, a każde wydanie przechowywane jest w Twojej własnej bibliotece. Po ściągnięciu połączenie internetowe nie jest konieczne. Aby kupić „Własny Dom” wejdź na Pojedynczy numer już od

zapowiedzi.indd 114

www.e-kiosk.pl/wlasny_dom

4,90 zł

7/30/15 12:24 PM