2014
raport z rynku
4
24
bramy ceny i parametry
dom prefabrykowany w wersji komfort s. 72
grzejniki, podłogówka i 2 kominki w jednym domu s. 78
cena 7,99 zł (w tym 8% Vat)
[130] 4/2014
www.wlasnydom.pl
budowa i modernizacja
porady architekta s. 90
temat miesiąca: atrakcyjny dom i posesja • ochrona przed wodą • Kotły • strefa wypoczynku
Prostota i nowoczesność sesja numeru s. 8
temat
m i e s i ą c a s. 38
atrakcyjny dom i posesja
Modernizacja: Ocieplanie domu z bali sztuka poprawnego wykonania s. 84 okl_IV_I_WD4_14_01.indd 1
luksusowe i ekologiczne Nawierzchnie
kronika budowy etap 8 remont starego dachu i budowa nowego s. 66
index 353752 ISSN 1509-3042
04
14-03-14 16:13
Twój ulubiony miesięcznik dostępny także w wersjach
elektronicznych!
zobacz
jak łatwo znajdziesz, porównasz
i właściwie
wybierzesz
materiały budowlane QR CODE
internetowy
Wygenerowano na www.qr-online.pl
„Własny Dom” również elektroniczny! Możesz go czytać kiedy i gdzie zechcesz w wersjach na komputery z systemem Windows oraz na iPada. Dostępne są zarówno pojedyncze wydania, jak i prenumerata, a każde wydanie przechowywane jest w Twojej własnej bibliotece. Po ściągnięciu połączenie internetowe nie jest konieczne. Aby kupić „Własny Dom” wejdź na Pojedynczy numer już od
okl_II_III_WD4_14_01.indd 1
www.e-kiosk.pl/wlasny_dom
4,90 zł
14-03-14 14:47
od redakcji
zastępca redaktor naczelnej Andrzej Daczkowski andrzej.daczkowski@wlasnydom.pl
Sezon budowlany nigdy nie zamknięty!
Wydanie na iPada – dodatkowe zdjęcia
fot. Ł. Rajchert
K
wiecień, czasem marzec – to miesiące, w których zapowiadamy otwarcie sezonu budowlanego. Ta reguła nie ma zastosowania w tym roku – pogoda zafundowała bonus w postaci słońca i braku jakichkolwiek opadów zimą. Jednak jest różnica między zimą a wiosną – teraz właśnie firmy prezentują swoje nowości. W krótkim czasie byłem na trzech pokazach. I zaskoczenie, gdyż za każdym razem produkty i kolekcje były niebywale wyrafinowane pod względem technologicznym i dizajnerskim. Zastanawiam się, czy podanie nazw tych firm nie będzie odczytane jako kryptoreklama. Co będzie, to będzie: Velux, Libet, Wienerberger – zwróćcie uwagę na ich nowości, bo zanosi się na rewolucję. W numerze kwietniowym, za radą żeńskiej części zespołu, przygotowaliśmy po raz pierwszy Temat Miesiąca Atrakcyjny dom i posesja (s. 38). Krótko mówiąc: co zrobić, by było ładnie. Nasza stała sekcja fotoreportaży z budowy to wyjątkowe tematy, domy, rozwiązania. Trafiliśmy do komfortowo zaprojektowanego i wyposażonego domu prefabrykowanego (s. 72), mamy zdjęcia z budowy i pokazujemy efekt finalny.
W drugim fotoreportażu penetrujemy wnętrza nowoczesnego domu, a szczególnie przyglądamy się grzejnikom (s. 78). Wszystkie piękne, dekoracyjne, profesjonalnie zaaranżowane. Wzór do naśladowania. W trzecim fotoreportażu, będącym zarazem Kroniką Budowy (s. 66), fachowo i bardzo dokładnie opisujemy remont dachu płaskiego. W czwartym fotoreportażu (to także sesja okładkowa) prezentujemy dom, którego głównym elementem ozdobnym są ściany szczytowe, wykończone klinkierem (s. 8). Mamy dla Was 12 stron zdjęć i relację inwestorów! Do fotoreportaży z terenu dokładamy wywiad z Joanną Skrzypek, architektką krajobrazu i wnętrz. Razem podglądamy, oceniamy różnego rodzaju pomysły na nawierzchnie (s. 90). Najeździliśmy się po całej Polsce – teraz Wy to oceńcie. Oczywiście w gazecie jest jeszcze o wiele więcej tematów: modernizacja domu z bali, kotły na paliwo stałe, izolacje wodne, bramy garażowe i wjazdowe. Miłej lektury!
W tym numerze są z nami: Karolina i kamil wybudowali luksusowy dom prefabrykowany. Zdecydowali się na taką technologię nie tyle ze względu szybkie tempo budowy, ile na bardzo ciepłe ściany
s. 90 Joanna Skrzypek dzieli się pomysłami na piękne i wygodne ścieżki, podjazdy, schody i tarasy
s. 8 s. 72
Arch. Monika Wróblewska z mężem jarosławem – ich dom, wybudowany na nierównej działce, z pięknymi klinkierowymi ścianami szczytowymi, to bohater naszej okladki. Gratulujemy!
4/2014 Własny Dom
s001_WD4_14wstepniak_AD_apstore.indd 1
1
14-03-14 12:14
spis treści
Nowości
4 Nowości na rynku
Materiały i technologie wprowadzone na nasz rynek
dom z okładki
2 8 stro
8 Prostota i nowoczesność Inwestorzy stworzyli dom zarówno nowoczesny, jak i nawiązujący do częstej w Wielkopolsce architektury niemieckiej. Uwagę przyciąga elewacja, wykończona białym tynkiem i beżowym klinkierem
n!
Focus
20 Kotły na paliwa stałe Wymagają coraz rzadszej obsługi i dokładania paliwa – w dodatku to ostatnie jest tanie. Należy w przemyślany sposób dobrać model kotła, jeśli chodzi o sposób spalania, rodzaj paliwa i typ podajnika
fot. Internorm
26 Ochrona budynku przed wodą
temat miesiąca
Przed wilgocią, wodą pod ciśnieniem i parą wodną należy chronić zarówno fundamenty, jak i ściany i dach. Izolacja może mieć charakter pionowy, poziomy i płaszczyznowy
32 Z czego i jak murować ściany? Najpopularniejsze są nadal tradycyjne i poryzowane cegły i pustaki ceramiczne, jednak inwestorzy coraz częściej wybierają również keramzytobeton, beton komórkowy lub silikaty
Kronika budowy etap 8
38 Atrakcyjny dom i posesja
66 Remont starego dachu i budowa nowego Z dachu nad starą częścią domu ściągnięto pokrycie i położono nowe tego samego typu (papę). Dach nad dobudowanym salonem będzie pełnił funkcję tarasu
Piękna i modna elewacja – tynk, farba, klinkier, drewno, termodrewno, laminaty. Historyzująco – mur pruski. Płyty włóknocementowe, panele z blachy, beton. Żaluzje i okiennice. Bramy garażowe. Pokrycia dachowe – blacha, strzecha, gont, łupek. Dachy zielone. Okna dachowe i kolankowe oraz lukarny. Rynny. Kolektory słoneczne na dachu. Ogrodzenia – gabiony, żywopłot, mur klinkierowy, płot drewniany. Bramy wjazdowe. Nawierzchnie w ogrodzie. Taras
Z praktyki
72 Dlaczego pani Karolina i pan Kamil wybrali dom prefabrykowany Technologia szkieletu drewnianego, w której większość grubości ściany stanowi izolacja, pozwoliła osiągnąć parametry przenikalności cieplnej budynku zbliżone do pasywnych
78 Dlaczego dom pani Lucyny ogrzewają grzejniki, podłogówka i 2 kominki Inwestorka wybrała stylowe, industrialne grzejniki ze stali i potraktowała je jako ozdoby, uatrakcyjniające nowoczesne, starannie zaaranżowane wnętrza
Modernizacja fot. Hörmann
84 Ocieplanie domu z bali
Raport z rynku 107 Bramy garażowe i wjazdowe
Przegląd oferty producentów bram. Kilkadziesiąt produktów różnych producentów z opisem najważniejszych parametrów. Ułożone według ceny – od najtańszych do najdroższych
99 Nasza prenumerata Wybierz prezent dla siebie! 002-003_WD4_14_spis.indd 2
Domy z bardzo grubych bali nie wymagają osobnej warstwy izolacyjnej. Jednak ściany z bali cieńszych trzeba zabezpieczyć przy pomocy wełny mineralnej – od wewnątrz lub od zewnątrz
Architektura
90 Nawierzchnie
Wyraziste, wielokolorowe wzory wychodzą już z mody – bardziej ceniona jest stonowana kolorystyka, Stylistyka nawierzchni w ogrodzie powinna być dopasowana do stylistyki domu
Wokół domu
100 Strefa wypoczynku Na jej umiejscowienie na posesji wpływ ma wielkość i kształt działki, lokalizacja wjazdu na posesję, ukształtowanie terenu i sąsiedztwo – obecność innych zabudowań i dróg oraz widoki
14-03-14 14:22
Na okładce...
... prezentujemy najpiękniejsze polskie domy. Choć są w różnym stylu, duże i małe, traktujemy je jako realizacje wzorcowe, na które ich projektanci mieli intrygujący pomysł. Zbudowane i wykończone są najlepszymi materiałami, z gustownie dobranymi kolorami, fakturami i kształtami – ciekawie i twórczo połączone, tworzą urok domów z naszych okładek
Wykończenie ściany trójwarstwowej Cegła klinkierowa firmy Eko-Klinkier wykończenie ścian szczytowych i elementów dekoracyjnych, takich jak np. ozdobna rama nad tarasem www.ekoklinkier.pl
strony
8-11 18-19
Pokrycie dachu Domino marki Creaton to płaska dachówka ceramiczna. Jej charakterystyczny prosty design i ciemny kolor dodają budynkowi nowoczesności. Uformowane schodkowo zakładki niezawodnie chronią przed wnikaniem wody strony www.ebmpolska.pl
8-11 18-19
Obróbki blacharskie Blacha tytanowo-cynkowa firmy VM Zink wykonano z niej obróbki blacharskie na ścianach szczytowych i dachu oraz ukryty system rynnowy. Blacha była fabrycznie patynowana. To materiał odporny na korozję, trwały i łatwy do strony formowania. Nie wymaga 8-11 zabiegów konserwujących www.vmzinc.pl 18-19
Tynk na elewacji Baumit Nanopor Top to cienkowarstwowy, samoczyszczący tynk strukturalny. Dodatki nanokrystaliczne i nieorganiczne powodują, że ma zdecydowanie większą odporność na zabrudzenia powierzchni w porównaniu do tradycyjnych produktów do strony wykończenia elewacji 8-11 www.baumit.com
18-19
Produkty numeru
Spośród blisko setki prezentowanych produktów w numerze wybieramy 2-3, które zdobyły szczególne uznanie redakcji i są godne polecenia naszym czytelnikom
parkiet firmy bruk-bet wyróżnia się nietypową formą o wydłużonych, smukłych kształtach. Przełamuje klasyczne postrzeganie kostki brukowej jako drobnych, kwadratowych elementów KOSZT! Cena netto: 58-75,20 zł/m2
www.bruk-bet.pl
002-003_WD4_14_spis.indd 3
strona
98
grzejnik Pateo firmy kermi Wysoka moc grzewcza pozwala na montaż również w instalacjach niskotemperaturowych (np. z pompą ciepła). Stworzony w oparciu o technologię therm-x2, zapewniającą optymalne wykorzystanie sprawności energetycznej grzejnika KOSZT! Cena netto: 2 128 zł stronA www.kermi.pl
81
14-03-14 14:22
NOWE
na rynku
Kostka brukowa Novator – minimalistyczne inspiracje Kostka brukowa Novator firmy Bruk-Bet wyróżnia się trzema dużymi, prostokątnymi elementami. Wąskie, ale dobrze zaznaczone spoiny między nimi optycznie wydłużają aranżowaną przestrzeń. Geometryczna forma kostek doskonale sprawdza się w rytmicznych ułożeniach rzędowych, które współgrają z nowoczesną zabudową. Ośmiocentymetrowa grubość pozwala z powodzeniem stosować tę kostkę na podjazdach obciążonych ruchem samochodów osobowych i lekkich aut dostawczych. Powierzchnia kostek została zabezpieczona systemem Hydrostop, stosowanym już w trakcie procesu produkcji. Ułatwia on utrzymanie nawierzchni w czystości. Cena brutto za m2: 71,34-92,50 zł www.bruk-bet.pl
Skóra w pełnym blasku Kolekcja okładzin z naturalnej skóry Pampa marki Alphenberg przygotowana została z myślą o nowoczesnych, przestronnych wnętrzach o wysublimowanym charakterze. Połyskujące skóry na podłodze lub ścianach z jednej strony polubią się z betonem, wylewką z żywicy epoksydowej czy marmurem, z drugiej zaś umiejętnie przełamują surowy charakter wnętrza. Zabezpieczone są specjalistycznymi woskami, które poza ochroną nadają okładzinie bardzo efektowne, błyszczące wykończenie. Kolekcja liczy 7 odcieni kolorystycznych: czerń z nutą grafitu Pitch Black, wiśniowy brąz Moro, kawę z mlekiem Straw, pulsujący brąz Tan, nasyconą czerwień Oxblood, delikatną szarość Dolphin oraz intrygujący Cognac. www.alphenberg.pl
Azjatycka piękność Podłoga z drewna Kasai Matao to najnowsza propozycja firmy DLH Poland. Wyróżnia ją jasna, ciepła barwa i delikatnie zarysowane usłojenie. Subtelny wygląd sprawia, że podłoga ta efektownie prezentuje się w rozmaitych kompozycjach. Podobnie jak inne gatunki egzotyczne, drewno Kasai Matao posiada wysokie parametry techniczne i jest trwalsze od rodzimych gatunków. Swoim wyglądem przypomina szlachetne Doussie, lecz usłojeniem zbliżone jest do popularnego Merbau. Różni się od nich jaśniejszym i cieplejszym kolorem oraz zdecydowanie delikatniejszym wzorem usłojenia niż w przypadku Doussie. Cechy te sprawiają, że Kasai Matao jest bardziej uniwersalne i może być z powodzeniem stosowane na mniejszych powierzchniach. Importer: DLH Poland, www.dlh.pl
Ogrzewanie podłogowe, które szybko nagrzewa System ogrzewania podłogowego Uponor Minitec cechuje bardzo mała wysokość elementów, wynosząca jedynie 1,2 cm, i niewielka waga. W skład systemu wchodzą jedynie trzy elementy, umożliwiające błyskawiczny montaż na dowolnym rodzaju podłoża – jastrychu betonowym, drewnie, a nawet płytkach ceramicznych. Mata montażowa Uponor, która jest układana bezpośrednio na podłodze, posiada otwory, w które są wprowadzane rury PE-Xa o wymiarach 9,9 x 1,1 mm. Warstwa wyrównawcza umieszczana jest
4
nisko nad wiązkami, dzięki czemu wysokość konstrukcji wynosi tylko 15 mm. Ze względu na położenie rurek grzewczych tuż przy powierzchni podłogi, system Minitec pozwala uzyskać optymalny efekt grzewczy przy niskich temperaturach wody – szybko się nagrzewa. www.uponor.pl
Własny Dom 4/2014
004-006_nowosci.indd 4
3/13/14 3:49 PM
Atlas Woder W
Okno bez kompromisów VR90 Synergy firmy Vetrex to unikatowy na polskim rynku system okien o podwyższonej odporności na włamanie, przeznaczony do stosowaniu w budynkach energooszczędnych. Szerszy profil, na którym została oparta jego konstrukcja, pozwala na zastosowanie pakietów szybowych w klasie P4 przy jednoczesnym uzyskaniu bardzo korzystnych parametrów izolacji termicznej szyb Ug=0,5 W/m²K. Kontaktrony Safe +, 4 zaczepy antywyważeniowe, stalowa blacha przeciwrozwierceniowa klamki, mechanizm blokowania jej obrotu i szyba o zwiększonej odporności na rozbicie – to wszystko wszechstronnie chroni przed próbami sforsowania okna przez nieproszonych gości. Natomiast współczynniki przenikania ciepła całego okna Uw=0,75 W/m2K i izolacyjności akustycznej Rw=41 (-1; -5) dB zapewniają komfort i energooszczędność. www.vetrex.com.pl
Elastyczna hydroizolacja jednoskładnikowa Atlas Woder W chroni podłoża pod płytkami przed wilgocią powstającą wewnątrz budynków: w łazienkach, łaźniach, natryskach, zwłaszcza w tzw. „strefach mokrych”, czyli wokół kabin prysznicowych, umywalek, wanien czy zlewów. Polecana do zabezpieczania materiałów szczególnie narażonych na działanie wody i wilgoci (np. płyt g-k, betonu komórkowego, tynków gipsowych). Tworzy izolację typu lekkiego – uszczelnia miejsca, gdzie woda nie działa pod ciśnieniem (ma swobodny przepływ). Dzięki wysokiej elastyczności może być stosowana w systemach ogrzewania podłogowego i ściennego oraz innych powierzchniach ulegających odkształceniom. Umożliwia uszczelnianie powierzchni wokół ścian i podłóg, przejść rur instalacji wodnej i kanalizacyjnej oraz wykonanie zabezpieczenia naroży i dylatacji. Atlas Woder W cechuje się wysoką przyczepnością do podłoży budowlanych i łatwą aplikacją bez względu na ich charakter, co znacznie usprawnia www.atlas.com.pl prace wykończeniowe.
Doskonała imitacja drewna Panele Beltecto firmy Plastivan to rozwiązanie dla wszystkich, którym zależy na przełamaniu monotonnych przestrzeni elewacji domu. Ten system okładzinowy zarówno strukturą, jak i kolorystyką doskonale imituje drewno, jednocześnie zapewniając trwałe i estetyczne wykończenie elewacji budynków. Panele nie wymagają konserwacji. Są wykonane z PVC. Dzięki dodatkowej powłoce akrylowej okładzina jest odporna na niekorzystne warunki atmosferyczne – nie blaknie i nie odkształca się pod wpływem skrajnych temperatur. PVC, z którego są zrobione panele, to polichlorek winylu, charakteryzujący się dużą wytrzymałością. Estetyczny, schludny design imitujący naturalne drewno i wyjątkowe cechy tworzyw sztucznych sprawiają, że komfort użytkowania i wygląd elewacji nie ulega pogorszeniu przez wiele lat. www.plastivan.pl
Olej do tarasów Zagrożeniem dla drewnianego tarasu jest nie tylko sama woda i promienie UV, ale ich połączone działanie, które powodować może rozsychanie drewna, utratę naturalnej barwy i blaknięcie. Nieustanny kontakt z wilgocią może doprowadzić również do rozwoju grzybów. Woodstar Olej do Tarasów firmy Den Braven działa hydrofobowo i uniemożliwia wnikanie wody. Zabezpiecza także przed wpływem promieni UV, a mikroporowata powłoka, którą tworzy, pozwala drewnu oddychać. Jednak czasami nawet na najlepiej zabezpieczonej przestrzeni zauważyć można ślady użytkowania. Do czyszczenia tarasów przyda się preparat Woodstar, który dzięki zawartości soli sodowych usunie nawet uporczywe zabrudzenia, przebarwienia, plamy i tłuszcz. www.denbraven.pl
4/2014 Własny Dom
004-006_nowosci.indd 5
5
3/13/14 3:49 PM
nowe na rynku
Prywatna oaza spokoju Najnowsze kolekcje Grupy Paradyż powstały, aby stworzyć w naszych domach niepowtarzalny klimat. Kolekcja Pini w formacie 60 x 60 cm, zainspirowana jest starym, przetartym drewnem i fragmentami desek wyrzuconych z przez morze i ponownie poskładanych. Stąd widoczna w kolekcji struktura i „mozaikowe” łączenie niewielkich elementów. Wiernie oddaje ona wzór sosny. W procesie projektowania postawiono na bardzo dokładne odwzorowanie natury, wraz ze wszystkimi jej znakami charakterystycznymi. Dzięki temu kolekcja posiada swoją historię zapisaną przez czas. Skierowana jest do klientów, którzy poszukują nowych wartości w prostym materiale. Świetnie sprawdzi się w tradycyjnej góralskiej gospodzie, jak i w nowoczesnym wnętrzu. W kolekcji wykorzystana została technologia druku cyfrowego, która pozwala na idealne odwzorowanie naturalnie występujących w naturze motywów i elementów. www.paradyz.com www.myway-paradyz.com
Drzwi pokryte szkłem Firma Piu Design wprowadziła na rynek nową technologię drzwi w wykończeniu szkłem typu Lacobel. Drzwi mają aż 240 cm wysokości. Posiadają ukrytą w ścianie aluminiową ościeżnicę. Przy pokryciu całej ściany szkłem zachowujemy licowanie drzwi ze ścianą. Elegancję i funkcjonalność tego rozwiązania podkreśla aluminiowe wykończenie dookoła skrzydła – Aluminium Design – w różnych wersjach kolorystycznych. Zawiasy regulowane w 3 płaszczyznach, zamek magnetyczny, samozamykacz, uszczelka samoopadająca – są niewidoczne. www.piudesign.pl
Nawierzchnia tarasowa w odcieniach szarości Wybierając materiał na taras wokół budynków w stylu modern, warto sięgnąć po duży format. Podkreślimy w ten sposób nastrój niczym niezmąconego spokoju. Najlepiej w tej roli sprawdzi się największa płyta w ofercie Libet – Maxima z kolekcji Libet Impressio. Dostępna jest w wersji antracytowej oraz w kolorze popielatym (melanż z grupy Colormix). Jasnoszara płyta o wymiarach 80 x 80 cm ma wyraźnie ciemniejsze przebarwienia. Jeśli zdecydujemy się zastosować w układzie płyt duże fugi wypełnione drobnymi kamykami w odcieniach szarości, uzyskamy monochromatyczną, ale bardzo ciekawą i stylistycznie spójną aranżację. Cena: 56,58 zł/szt, www.libet.pl
Mistrz kamuflażu Okap sufitowy Estrella firmy Ciarko Design to rozwiązanie dla osób ceniących przestronne, niczym nieskrępowane wnętrza. Montaż okapu w zabudowie sufitowej sprawia, że urządzenie staje się niemal niewidoczne dla użytkownika. Dużym atutem modelu jest zewnętrzny silnik, który może być zamontowany w przestrzeni podsufitowej razem z okapem lub oddalony od korpusu – pozwala na to dodatkowo dołączany przewód. Dzięki takiemu rozwiązaniu silnik urządzenia może być zainstalowany w innym pomieszczeniu, np. na poddaszu. Nowy model z linii Ciarko Design łączy w sobie wysokiej jakości materiały oraz najlepsze rozwiązania techniczne. Spód okapu wykonany został ze stali szlachetnej inox. Do wyboru mamy także wersję inox uzupełnioną o elementy białego szkła. Cena brutto: od 4 890 zł , www.ciarko.pl
6
Własny Dom 4/2014
004-006_nowosci.indd 6
3/13/14 3:49 PM
Na zapas
o przechowywaniu żywności w kuchni
J
ednym z niezbędnych elementów wyposażenia kuchni jest pojemnik na pieczywo, które wymaga szczególnych warunków przechowywania – chlebak nie może być szczelny, a powierzchnia, na której spoczywa pieczywo, nie może być gładka (ze względu na niezbędną cyrkulację powietrza). Praktyczny chlebak powinien zapewniać łatwy dostęp do wnętrza, umożliwiać utrzymanie czystości, a przy tym być atrakcyjnym dodatkiem i zdobić wnętrze. Chlebak z drewna trudno utrzymać w czystości (drewno jest materiałem biologicznie czynnym – mimo konserwacji jest zwykle miejscem zalegania rakotwórczej pleśni), plastikowe pojemniki również nie są obojętne dla zdrowia i reagują z przechowywaną w nich żywnością. Idealnym materiałami na chlebak są szkło, porcelana lub stal nierdzewna. O ile chlebaki ze szkła czy porcelany są niepraktyczne ze względu na wagę i kruchość, stal nierdzewna od wielu lat jest wykorzystywana do przechowywania pieczywa. Nie bez powodu: nie reaguje z żywnością, łatwo ją utrzymać w czystości i można jej nadać atrakcyjny kształt. Poza tym jest trwała i wytrzymała. Nie lubi tylko kontaktu z chlorem – do jej czyszczenia nie wolno więc używać żadnych środków zawierających związki chloru. Takie same zasady dotyczą kuchennych pojemników na produkty sypkie (makarony, cukier, mąka, orzechy itp.). W zależności od rodzaju przechowywanych w nich pokarmów, pojemniki powinny być hermetyczne lub zapewniać minimalną wymianę powietrza. Wybierajmy pojemniki z okienkiem – unikniemy wtedy niepotrzebnego ich otwierania za każdym razem, gdy będziemy chcieli sprawdzić zawartość. Do szuflad lepiej wybrać pojemniki z okienkiem w pokrywie. Wskazane jest, żeby materiał z jakiego są wykonane okienka był antystatyczny – wówczas zawartość nie przykleja się do okienka. Jeśli zdecydujemy się na pojemniki stalowe, warto wybrać stal z powłoką, na której nie zostają odciski palców.
REKLAMA
Więcej porad i informacji o przechowywaniu żywności na: www.brabantia.com Brabantia Poland sp. z o.o. ul. Wiślanego Nurtu 7 04-987 Warszawa
Chlebak automatyczny TouchBin Cena brutto: od 219,99 zł
Pojemnik k u c h e nn y 1 . 7 L Cena brutto: od 74,99 zł
Pojemnik na makaron 2.2L Cena brutto: od 84,99 zł
Pojemnik na ciastka Cena brutto: od 149,99 zł Pojemnik k u c h e nn y 1 . 4 L m i ę t o w y m e ta l l i c Cena brutto: od 44,99 zł
M a ły p o j e m n i k n a k u c h e nn e d r o b i a z g i Cena brutto: od 39,99 zł
C h l e b a k R o l lT o p Pa u l i n e B l a c k Cena brutto: od 159,99 zł
Chlebak prostok ątny w k o lo r z e Pa s s i o n R e d Cena brutto: od 179,99 zł
tel/ fax. 22 870 01 08 info.poland@brabantia.com Podane ceny są sugerowanymi przez producenta.
reklama brabantia strona.indd 7
14-03-14 12:21
dom z okładki
Prostota i nowoczesność W prostą bryłę z dwuspadowym dachem architektka tchnęła ducha nowoczesności. Nie odcięła się jednak od przeszłości – inspiracji szukała bowiem w historycznej architekturze regionu Tekst: Sylwia Makowska-Rzatkiewicz Zdjęcia: Lech Kwartowicz
8
Własny Dom 4/2014
008-019_sesja_czerwonak_sm.indd 8
3/13/14 4:55 PM
sesja numeru
forma nadała 1 Zdyscyplinowana budynkowi nowoczesny charakter. Bryła
jest prosta, jednak architektka pozwoliła sobie na zabawę formą – z obu stron spięła budynek wyraźnie zaakcentowanymi ścianami szczytowymi, które stanowią swoistą klamrę
przed lico domu garaż 2 Wysunięty nie zdominował elewacji frontowej.
Zrównoważony został zadaszeniem nad wejściem do budynku, które stanowi niejako jego lustrzane odbicie. Biała brama garażowa nie rzuca się w oczy
l l
exclusive
D
ecyzja o budowie domu od początku podyktowana była przede wszystkim chęcią stworzenia wygodnego miejsca do wychowania dzieci. Z tego względu arch. Monika Wróblewska razem z mężem Jarosławem szukała takiej lokalizacji, która nie będzie odcięta od niezbędnej infrastruktury. – Wybraliśmy działkę, która leży w pobliżu dużego osiedla, gdzie jest szkoła, zajęcia dodatkowe… – wymienia inwestorka. – Zależało nam na tym, aby chłopcy mieli blisko do kolegów i nie byli uzależnieni od dowożenia ich wszędzie samochodem. Jednocześnie mamy też w pobliżu naturę – łąki, gdzie możemy pójść na spacer. Działka w dużej mierze zdeterminowała projekt budynku. Przede wszystkim trzeba było zapomnieć o domu z płaskim dachem. Projektantka znalazła jednak sposób na to, aby mimo wymogu skośnej połaci dom zyskał nowoczesny charakter. Postawiła na prostą bryłę o oszczędnym, ale interesującym detalu. – Zupełnie nie odpowiadała nam stylistyka dworkowa, czyli dom z czerwoną dachówką, kolumnami i szerokimi okapami – stwierdza. – Zwykle taka architektura kojarzy się z domem tradycyjnym. Jednak tutaj w Wielkopolsce mamy do czynienia z wyraźnym wpływem pruskim i historyczna zabudowa wyglądała inaczej. Wystarczy przyjrzeć się starym stodołom, które mają proste bryły, dachy bez okapów i ceglane ściany z ładnym wzorem. To właśnie stanowiło dla mnie inspirację.
Bryła domu l Dom zespolony z ogrodem l Otwarte wnętrza Inwestorzy o projekcie l Niezwykła elewacja
2 1 więcej zdjęć z tego domu znajdziesz w wydaniu elektronicznym QR CODE
od 31 marca
Wygenerowano na www.qr-online.pl
008-019_sesja_czerwonak_sm.indd 9
4/2014 Własny Dom
9
3/17/14 9:56 AM
3
Zespolony z ogrodem K
olejną kwestią, która okazała się niezmiernie istotna, było ukształtowanie terenu. Działka mu duży spadek w kierunku ogrodu. – Bardzo zależało mi na tym, aby wejście do domu było na poziomie terenu, a jednocześnie by zachować jednopoziomowość całego parteru – podkreśla właścicielka i jednocześnie projektantka budynku. – Okazało się więc, że zamiast robić fundament schodkowy, bardziej opłaca się zrobić podpiwniczenie. Tył tak zlokalizowanego budynku był znacznie wyniesiony ponad poziom gruntu. Różnicę tę należało więc „zgubić” odpowiednim ukształtowaniem ogrodu. Właściciele nie chcieli tarasu z typową skarpą wykończoną np. skalniakiem, który byłby odcięty od reszty ogrodu. Dlatego pojawił się pomysł schodkowo rozwiązanych murków oporowych. Powstał w ten sposób piętrowy układ betonowych podestów, które ozdobiono nie tylko roślinnością, ale też wodną kaskadą. – Ogród jest dla nas niezmiernie ważny – podkreśla pan Jarosław. – To jeden z najważniejszych atutów posiadania własnego domu. Chcieliśmy, aby był na tyle duży, żeby nie tylko stanowił ozdobę domu, ale także miejsce do zabawy dla naszych synów. Dlatego zamiast jednej działki kupiliśmy dwie sąsiadujące ze sobą.
10
4
Własny Dom 4/2014
008-019_sesja_czerwonak_sm.indd 10
3/13/14 4:37 PM
sesja numeru
3
Dom stoi wyżej niż pozostała część posesji. Przy tak dużej nierówności terenu trzeba było zadbać o deszczówkę, która nie może wypływać na ulicę ani zalewać sąsiadów. Aby płynęła w określony sposób, architektka wymyśliła z boku domu „suchą rzeczkę”. To specjalnie ukształtowane koryto wyłożone kamieniami, które odprowadza wodę od budynku i skierowuje ją na trawnik, gdzie może bezpiecznie wsiąkać. Posesja zyskała w ten sposób nie tylko skuteczne odwodnienie, ale też urokliwy zakątek, obsadzony kosodrzewiną, irgą i berberysem
4
Zielony dach nad garażem to element trudny wykonawczo, gdyż wymaga bardzo szczelnej izolacji. Prawidłowe wykonanie wszystkich niezbędnych warstw gwarantuje jego poprawne funkcjonowanie. Obsadzony odpowiednimi roślinami – rozchodnikami i trawami – staje się praktycznie bezobsługowy
5
Taras rozwiązano w sposób podestowy. W poszczególnych jego częściach zastosowano różne materiały – część wypoczynkową wyłożono ryflowanym drewnem egzotycznym sucupira, a przestrzeń do spożywania posiłków – szarymi płomieniowanymi płytami betonowymi
6
Różnica poziomów pomiędzy tarasem a ogrodem jest tak duża, że trzeba było je połączyć schodkami. Betonowa konstrukcja, która wzmocniła skarpę, wygląda niezwykle efektownie. Zbudowano duże donice, które obsadzono roślinnością, i zbiorniki na wodę. Cała konstrukcja wymagała dwóch tygodni pracy wykwalifikowanej ekipy, 1,5 tony zbrojenia i 8 m3 betonu. Choć była bardzo droga, inwestorzy są przekonani, że było warto!
7
Woda wzbogaca aranżację ogrodu. Początkowo w zbiornikach mieszkały jesiotry, jednak obecnie właściciele zrezygnowali z trzymania w nich ryb i chlorują wodę. Dzięki temu jest ona krystalicznie czysta i mogą się w niej bawić dzieci
exclusive
56 7
4/2014 Własny Dom
008-019_sesja_czerwonak_sm.indd 11
11
3/13/14 4:37 PM
exclusive
sesja numeru
8
Otwarte wnętrza Również wnętrza domu zostały zaplanowane tak, aby jak najlepiej wykorzystać atuty ogrodu. Służy temu przede wszystkim bardzo duże przeszklenie, które zajmuje dużą część elewacji ogrodowej. Dzięki niemu widok otaczającej zieleni stanowi wspaniałą ozdobę pomieszczeń na parterze. Przesuwne drzwi tarasowe pozwalają latem zintegrować część dzienną z sąsiadującym z nią tarasem. – Uwzględniliśmy też kwestię energooszczędności – dodaje właściciel. – Budynek jest tak zlokalizowany, że front skierowany jest na północ, a tylna część budynku na południe. Okna zostały więc tak rozmieszczone, żeby zimą wpuszczać do środka jak najwięcej promieni słonecznych, które dogrzewają budynek. Latem ochronę przed nadmiernym przegrzewaniem stanowią natomiast przesuwne plisy.
12
Jednym z głównych założeń układu funkcjonalnego była otwartość – zarówno zespolenie z otoczeniem zewnętrznym, jak i zlikwidowanie podziałów wewnętrznych. Centrum domu stanowi jednoprzestrzenna część dzienna – hol, kuchnia, jadalnia i salon. – Zwykle kuchnię umieszcza się od frontu – mówi arch. Monika Wróblewska. – W swoim domu postanowiłam jednak zorganizować ją w samym środku. Jest to ważne pomieszczenie, w którym spędza się bardzo dużo czasu. Chciałam więc w kuchni mieć zapewniony widok na ogród i kontakt z pozostałymi mieszkańcami, np. odpoczywającymi w salonie. Taki układ sprawdza się także w trakcie przyjmowania gości. Przygotowując dania w trakcie przyjęcia, ani na moment nie jestem odcięta od siedzących w jadalni osób i toczącej się tam rozmowy.
Własny Dom 4/2014
008-019_sesja_czerwonak_sm.indd 12
3/13/14 4:37 PM
9 Przestronna, nieprzedzielona żadną 8 ścianą przestrzeń części dziennej
na parterze jest doskonale doświetlona przez duże okna tarasowe, które wychodzą na południe. Dzięki nim zarówno z części jadalniano-kuchennej, jak i wypoczynkowej roztacza się wspaniały widok na ogród
10
do gotowania umieszczono we 9 Miejsce wnęce w ciągu mebli kuchennych, a nie –
jak się to często robi – na wyspie. Uniknięto w ten sposób wieszania na środku okapu kuchennego. Na wyspie natomiast zamontowano ciemny zlewozmywak ceramiczny, który wtapia się w granitowy blat
duży stół sąsiaduje z kuchen10 Wygodny ną wyspą. Jest ona jednak zorganizowana
w taki sposób, że blat roboczy jest osłonięty przed wzrokiem siedzących przy stole gości. W niskiej ściance znalazło się miejsce na dodatkowe szafki na naczynia
008-019_sesja_czerwonak_sm.indd 13
3/13/14 4:38 PM
exclusive
sesja numeru
Efektowna i skomplikowana 11 wykonawczo barierka ze metalu
i drewna. Praca przy jej budowie wymagała niezwykłej precyzji. Każdy otwór w kształcie elipsy trzeba było zrobić ręcznie. Biegnące po skosie stalowe linki należało odpowiednio zamontować, tak by nie było widać żadnych szpar. Pochwyt wykonany z bejcowanego na ciemno dębu zamontowano na stalowych płaskownikach
z antresoli pokazuje w pełnej 12 Widok okazałości otwartą przestrzeń parteru.
Uwagę zwraca żelazna konsekwencja w doborze zarówno barw i materiałów, jak i zgeometryzowanych form. Całość tworzy bardzo spójną stylistycznie kompozycję
11 Ważnym elementem przestrzeni parteru jest wyspa kuchenna. To nie tylko wygodne miejsce do pracy, ale także wizualne oddzielenie strefy kuchennej od jadalnianej. Od strony stołu ma ona nieznacznie podwyższoną ściankę, dzięki której to, co dzieje się na blacie roboczym, pozostaje niewidoczne dla czekających na posiłek gości. Drugim elementem o podobnej funkcji jest wolno stojący kominek. Jego prostopadłościenna bryła symbolicznie oddziela salon od części jadalniano-kuchennej. Podział ten podkreślono również innym rodzajem wykończenia podłogi. Kominek ma minimalistyczny, wręcz industrialny charakter, który zaznaczony został odsłoniętym kominem ze stali nierdzewnej. Jego jedyną ozdobę stanowi ułożone z dwóch stron drewno.
14
– Lubimy oszczędne, nowoczesne wnętrza – stwierdzają mieszkańcy. – Źle czujemy się w pomieszczeniach przeładowanych bibelotami. Jesteśmy zwolennikami tezy, że mniej znaczy więcej, dlatego wyposażenie ograniczyliśmy do niezbędnego minimum. Taki dom wydaje się przestronniejszy. Brak ozdobników i duże przestrzenie nie oznaczają jednak, że wnętrza są zimne czy nieprzyjemne. Wizualnie ociepliło je bowiem drewno, z którego wykonano nie tylko meble, ale też drzwi, schody i posadzkę w salonie. – Wykorzystaliśmy przede wszystkim bogato usłojony orzech amerykański – mówi projektantka. – Spodziewaliśmy się, że będzie on miał trochę chłodniejszy odcień, jednak pod wpływem promieni słonecznych
Własny Dom 4/2014
008-019_sesja_czerwonak_sm.indd 14
3/17/14 9:58 AM
12 drewno zmieniło swoje ubarwienie i stało się bardziej bursztynowe. Ten naturalny materiał ma to do siebie, że z czasem ulega zmianom, które nie do końca da się przewidzieć – i trzeba to zaakceptować. Na szczęście, mimo zmiany odcienia, drewno nadal pasuje do zastosowanych we wnętrzach barw. Pani Monika i pan Jarosław postawili na kolory natury – brązy, zieleń, beże i szarości. Taka kolorystyka współgra też z widokiem, który roztacza się za oknem. – Dużą wagę przyłożyliśmy również do sztucznego oświetlenia – stwierdza inwestor. – Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że źle dobrana barwa światła może zepsuć cały efekt i zupełnie zmienić odbiór koloru ścian czy innych elementów wnętrza. Długo szukaliśmy, zanim wybraliśmy odpowiednie świetlówki. W niektórych miejscach
konieczne okazało się użycie tzw. halogenów jubilerskich, które mają bardziej białe światło. Dopiero ono wydobyło urok czarnych płytek w łazience na parterze. Właściciele poradzili sobie z tym zadaniem doskonale. Udało się im dobrze oświetlić nawet wysoki na dwie kondygnacje salon, co nie jest proste. Nad salonem znajduje się antresola, na której przewidziano otwartą bibliotekę. Poddasze to jednak przede wszystkim strefa prywatna – sypialnia gospodarzy, pokoje dzieci, łazienka i garderoba. Tu ważną rolę odgrywają okna połaciowe, które wpuszczają do tych pomieszczeń dużo światła. Szczególnie interesujące są tzw. okna kolankowe, które zapewniają lepszy widok na zewnątrz.
4/2014 Własny Dom
008-019_sesja_czerwonak_sm.indd 15
15
3/17/14 9:59 AM
exclusive
13 14-15
16
sesja numeru
Duże okna połaciowe w pokoju dziecięcym nie tylko doskonale doświetlają przestrzeń do nauki i zabawy, ale też – dzięki przeszkleniom w ściance kolankowej – zapewniają widok na zewnątrz dostępny nawet dla najmłodszych
13 14 15
Łazienka na parterze została wykończona grafitowymi płytkami. Zyskała nieco jaskiniowy, męski charakter. W domu zastosowano urządzenie do zmiękczania wody, dlatego nie ma problemu z osadem na ciemnych powierzchniach, nawet w pobliżu bezbrodzikowej kabiny prysznicowej Główna łazienka rodzinna na poddaszu jest bogata w elementy drewniane. Tu również widać wyraźne zgeometryzowanie form – zarówno mebli, jak i ceramiki sanitarnej
16
008-019_sesja_czerwonak_sm.indd 16
3/13/14 4:38 PM
dom z okładki
sesja numeru
exclusive
Inwestorzy o projekcie Projektowanie dla siebie i swojej rodziny nie jest wcale zadaniem prostym. Z jednej strony dysponuje się dużą wiedzą na temat tego, jakimi zasadami rządzą się poszczególne elementy w domu i jakie wymogi powinny spełniać. Z drugiej jednak ma się tyle pomysłów, że czasem trudno wszystkie wcielić w życie, a proces decyzyjny jeszcze bardziej się wydłuża. Planując dom, cały czas mieliśmy jednak na względzie to, że ma on być przede wszystkim wygodnym miejscem do życia dla nas i naszych dzieci, a nie jedynie pretekstem do realizacji oderwanych od rzeczywistości wizji architektonicznych. Po kilku latach mieszkania w nim możemy stwierdzić, że udało się nam stworzyć komfortowy, a przede wszystkim dopasowany do naszych potrzeb dom. Choć oczywiście nie uniknęliśmy błędów, jak np. jasne płytki na parterze, które – oświetlone wpadającym na przestrzał domu światłem – są trudne do utrzymania w czystości.
arch. Monika Wróblewska z mężem Jarosławem
rzuty domu Dom z poddaszem użytkowym, podpiwniczony Pow. parteru 122,16 m2 Pow. poddasza 70 m2 Projekt domu i wnętrz: arch. Monika Wróblewska Forma Funkcji
N
4/2014 Własny Dom
008-019_sesja_czerwonak_sm.indd 17
17
3/13/14 4:56 PM
dom z okładki
18 19
17
Niezwykła elewacja D
20 21
18
om arch. Moniki Wróblewskiej, choć cechuje go prostota rozwiązań, przykuwa uwagę niebanalnym detalem. Interesujący wygląd elewacji został doceniony przez jury konkursu Baumit Fasada Roku. Większość ścian zewnętrznych wykończono jasnym tynkiem, który po 5 latach wciąż zachwyca czystym odcieniem bieli. Jest to zasługa tego, że do jego wykonania właściciele wybrali odporny na zabrudzenia tynk o właściwościach samoczyszczących. Jest to możliwe dzięki nanocząsteczkom tworzącym gładką strukturę, z której kurz i brud łatwo zmywają się pod wpływem deszczu. Duże znaczenie dla wyglądu elewacji ma cegła klinkierowa, z której wykonano ozdobne detale, a przede wszystkim ściany szczytowe z wystającymi ponad dach attykami. Wykończono je fabrycznie patynowaną blachą tytanowo-cynkową. – Zamiast tradycyjnego czerwonego lub ceglastego klinkieru, wybrałam cegłę w piaskowo-beżowym odcieniu – opowiada projektantka. – Kiedy projektowałam dom, dookoła nie było jeszcze żadnych zabudowań. Dominował więc błękit nieba i żółta, gliniasta ziemia. Do takiego otoczenia najbardziej pasowała mi więc jasna cegła. Nowoczesności budynkowi dodaje bezokapowy dach wykończony ciemną, płaską dachówką ceramiczną w kolorze łupka. Wyglądu elewacji nie zakłóca system rynnowy, który jest sprytnie ukryty. Każdy szczegół został starannie przemyślany tak, by wszystkie elementy nie tylko dobrze spełniały swoją funkcję, ale też przysłużały się estetyce budynku. n
Własny Dom 4/2014
008-019_sesja_czerwonak_sm.indd 18
3/13/14 4:56 PM
sesja numeru
22 23 24 17-19 20-21
exclusive
Prosta bryła budynku została „ubrana” w elementy, które stanowią swoisty motyw przewodni tego domu. Prostopadłe i równoległe linie oraz kąty proste wytyczają rytm elewacji, zarówno od strony frontowej, jak i ogrodowej Trójwarstwowe ściany szczytowe zostały zbudowane, podobnie jak reszta budynku z silikatów. W tym miejscu jednak zastosowano cieńsze bloczki, które ocieplono wełną mineralną i obudowano cegłą klinkierową. Ceglaną ścianę zdobi subtelne, ozdobne wiązanie
22
Strefa wejściowa do domu została oddzielona od garażu ścianką z cegły klinkierowej. Architektce zależało na tym, aby głównego wejścia do domu nie oddzielały żadne schodki
23
System rynnowy został dyskretnie wkomponowany w elewację. Na bezokapowym dachu nie widać prostokątnych rynien, a rury spustowe z patynowanej blachy tytanowo-cynkowej umieszczono w takim miejscu, żeby nie zakłócały wyglądu pozostałych elementów
24
Na ozdobnej ceglanej ramie nad tarasem zamocowano drewniane belki pergoli. Wykonano je z odpornego na wypaczenia drewna klejonego
4/2014 Własny Dom
008-019_sesja_czerwonak_sm.indd 19
19
3/14/14 2:28 PM
kotły
na paliwa stałe
drzwiczki do komory załadowczej umożliwiające wkładanie polan do długości do 0,5 m
elektroniczny regulator sterujący pracą kotła i minimalizujący konieczność obsługi
s cu fo
gaśnica jest ważnym elementem wyposażenia kotłowni – przezorny zawsze ubezpieczony
fot. Viessmann
otwór wyczystkowy umożliwiający usuwanie popiołu
Od kilku lat zainteresowanie kotłami na paliwo stałe nieustannie wzrasta. To tani, ale także coraz mniej wymagający obsługi sposób na ogrzanie domu. Na jakie paliwo i typ kotła się zdecydować? Tekst: arch. Anna Czerwonka
K
otły na paliwa stałe to źródła ciepła, które już od setek lat ogrzewają domy jednorodzinne. Uważane są za stosunkowo uciążliwe źródło ciepła, wymagające ciągłej kontroli i obsługi. W ostatnich latach powracają jednak do łask. Wraz ze wzrostem cen gazu i oleju opałowego coraz więcej inwestorów kieruje swój wzrok w stronę rozwiązań dużo tańszych i niekoniecznie wymagających żmudnej i pracochłonnej obsługi. Wiele z produkowanych obecnie kotłów to urządze-
20
nia nowej generacji, ekologiczne i wygodne, które przy minimalnym nakładzie pracy są w stanie zapewnić ciepło dla całego domu.
Rodzaje kotłów Kocioł, często mylnie określany jako piec, jest źródłem ciepła, które, ogrzewając wodę (czynnik grzewczy) znajdującą się w instalacji c.o., dzięki grzejnikom ma zapewnić ciepło w pomieszczeniach. Zasadniczo kotły można usystematyzować pod względem spalanego w nich
paliwa, które wpływa na funkcjonalność i późniejszą wygodę korzystania. Gdy zależy nam na tanim sposobie ogrzewania i liczymy się z koniecznością częstszego odwiedzania kotłowni, w naszym domu sprawdzi się tradycyjny kocioł. Z kolei jeśli stawiamy na maksymalną automatykę i czystość, warto zainteresować się kotłami na ekogroszek lub pellety, które mogą być dostarczane przez automatyczny podajnik. Dzięki temu nawet przez tydzień będzie można nie odwiedzać kotłowni.
Własny Dom 4/2014
020-024_focus_kotly.indd 20
3/13/14 1:56 PM
ogrzewanie
W jakiej instalacji? Kotły na paliwa stałe są przeznaczone zarówno do instalacji otwartych, jak i zamkniętych. W instalacji otwartej, gdy temperatura wody w instalacji niebezpiecznie wzrośnie i zwiększy się jej objętość, możliwy jest jej odpływ do kanalizacji bez szkody dla instalacji. Od 2009 r. w Polsce dopuszczono stosowanie kotłów stałopalnych o mocy do 300 kW w instalacjach zamkniętych, pod warunkiem dodatkowego wyposażenia kotła w urządzenie do odprowadzania nadmiaru ciepła (czyli zbiornik przeponowy).
System grawitacyjny Niegdyś instalacje, w których głównym źródłem ciepła był kocioł na paliwo stałe, były wykonywane w systemie grawitacyjnym. W takiej instalacji czynnik grzewczy krąży w sposób naturalny, dzięki unoszeniu lżejszych mas wody o wyższej temperaturze. Aby system mógł funkcjonować, należy zachować wymagane maksymalne odległości od pionów i źródła ciepła. Rury muszą mieć odpowiednie przekroje i zachowane spadki. W starych domach nadal można spotkać takie instalacje, które ze względu na niezawodność i trwałość (nie wymagają zasilania elek-
focus
Kocioł ze stali czy żeliwa?
trycznego) bardzo często są zachowywane czy tylko modernizowane. Do zalet, ale też wad instalacji grawitacyjnej należy jej bezwładność, związana z dużą ilością wody w instalacji. Powoduje ona powolne nagrzewanie, ale też powolne wychładzanie grzejników. Instalacja sprawdza się w starych i niekoniecznie dobrze docieplonych domach, ponieważ system może zapewnić dużą ilość ciepła w sposób ciągły. Ciepło oddawane jest w sposób najbardziej korzystny dla samopoczucia człowieka, bo przez promieniowanie Grzejniki z żeliwa, choć zwracające uwagę, są niemal niezniszczalne. Gałązki zasilania i powrotu prowadzące do grzejnika nie należą jednak do pożądanych elementów estetycznych we wnętrzu.
Dwa źródła ciepła w jednym domu Inwestorzy ze względów ekonomicznych często decydują się na podłączenie do istniejącej instalacji np. kotła gazowego, który zapewni w okresie przejściowym wygodne ogrzewanie i c.w.u. Podczas silnych mrozów lub w razie potrzeby
Kotły na paliwa stałe są wykonywane z żeliwa lub stali. Wybór materiału uzależniony jest od specyfiki urządzenia i sposobu jego użytkowania. Kotły żeliwne lepiej sprawdzają się przy paleniu koksem i węglem (przy rozpalaniu od góry). Przy właściwej eksploatacji są znacznie trwalsze i bardziej odporne na korozję. Większa kruchość od stali powoduje, że żeliwo jest bardziej wrażliwe na uderzenia i uszkodzenia mechaniczne. Negatywny wpływ na jego żywotność ma wzniecanie długich płomieni – może pękać. Materiałem tańszym, a równie praktycznym jest stal. Spawana z blach konstrukcja jest znacznie lżejsza i – ze względu na dużą plastyczność – bardziej odporna na uszkodzenia mechaniczne. W łatwy sposób można również naprawiać ewentualne ubytki przez dospawanie fragmentów blachy. Dobrze sprawdza się przy każdym rodzaju paliwa.
można ogrzewać dom kotłem na paliwo stałe. Ważne jest, aby oba urządzenia były przeznaczone do pracy w tym samym typie instalacji (tzn. oba w otwartej lub oba w zamkniętej). Każdy kocioł musi mieć też osobny przewód dymowy – spaliny z tych kotłów mają różne właściwości fizykochemiczne.
odpowietrzniki
otwarte naczynie wzbiorcze kocioł
rys. A. Czerwonka
kocioł
przeponowe naczynie wzbiorcze
pompa Instalacja grawitacyjna jest montowana z rur stalowych o znacznych przekrojach i z zachowaniem spadków. Ponieważ jest to system otwarty, naczynie wzbiorcze znajduje się w najwyższym punkcie instalacji. Przy zbyt dużym ciśnieniu woda rurą przelewową może przedostać się do kanalizacji
System zamknięty jest wyposażony w pompę cyrkulacyjną, która zapewnia przepływ wody w instalacji. Przed zbyt dużym ciśnieniem zabezpiecza przeponowe naczynie wzbiorcze. Rozwiązanie to, choć zgodne z przepisami, nadal rzadko stosowane jest przy kotłach na paliwo stałe. Wymaga odprowadzenia nadmiaru ciepła np. przez wężownicę schładzającą
4/2014 Własny Dom
020-024_focus_kotly.indd 21
21
3/13/14 2:13 PM
focus
ogrzewanie
Kotły zasypowe – jaki wybrać? Najstarszym typem kotła są te opalane węglem, drewnem i koksem. Wyróżnić można kilka konstrukcji, które charakteryzują się różnymi możliwościami.
Tradycyjne i niezawodne Najstarszym i najprostszym typem kotła jest wersja z górnym spalaniem. Powietrze do spalania dostarczane jest od dołu, a spaliny unoszą się od rusztu do umieszczonego powyżej wylotu. Znajdująca się w wewnętrznej przestrzeni ścianek kotła woda jest ogrzewana i przepływa do instalacji c.o. Kotły te są zdecydowanie najtańsze, jednak również najbardziej uciążliwe w użytkowaniu. Wymagają dokładania paliwa co kilka godzin. Zdecydowanie korzystniejsze pod względem ekonomii i efektywności w przypadku kotłów z górnym spalaniem jest górne rozpalanie.
Przy rozpalaniu od dołu w pierwszej kolejności zapalamy niewielką ilość łatwopalnego paliwa (np. drewna), po czym po około pół godzinie dokładamy właściwe paliwo (węgiel, koks). Sposób ten powoduje, że żar znajduje się na dole rusztu i (po pewnym czasie) obejmuje cały wsad, zapewniając właściwą moc cieplną. Największą wadą tego rozwiązania jest mała możliwość kontroli i dymienie podczas dorzucania węgla, które powoduje osmalanie przewodu kominowego oraz mniejszą efektywność – niedopalone lotne i najbardziej kaloryczne cząstki uciekają przez komin. Przy takim paleniu konieczna jest ciągła kontrola i częste dokładanie. Zdecydowanie lepiej sprawdzi się rozpalanie od góry (najbardziej zbliżone do kotłów ze spalaniem dolnym). W tym systemie od razu załadowuje się wymaganą ilość paliwa i rozpala
się jego wierzchnią warstwę. Co to daje? Przede wszystkim kolejne warstwy paliwa są wypalane stopniowo, przy czym dochodzi do całkowitego dopalenia paliwa, co powoduje większą efektywność. Paląc w ten sposób, jesteśmy zmuszeni cyklicznie rozpalać w kotle (nie należy okresowo dokładać), jednak przez dłuższy czas mamy zapewnione bezobsługowe ogrzewanie.
Ekonomiczne dolne spalanie Najkorzystniej pod względem obsługi i sprawności jest inwestować w kotły z dolnym spalaniem. Rozpalanie przebiega praktycznie tak samo, jak przy kotłach z górnym spalaniem. Po rozpaleniu zasypuje się wymaganą ilość paliwa. Podobnie jak przy paleniu od dołu (w kotłach z górnym spalaniem), żar znajduje się na dole – z tą jednak różnicą, że zarówno spaliny, jak i
Górne czy dolne? Spalanie czy rozpalanie? Często dochodzi do mylenia sposobu rozpalania, który jest zależny od naszej metody palenia, z konstrukcją kotła, która decyduje o tym, jak przebiega proces palenia. Budowa kotłów ze spalaniem górnym (przeciwprądowym) powoduje, że spaliny są odprowadzane górą (powietrze jest
dostarczane dołem). Kotły z dolnym spalaniem (współprądowe) od dołu dostarczają powietrze, ale dołem też odprowadzają spaliny. Do nieporozumień może dochodzić przy określaniu sposobu rozpalania, który dla kotłów z górnym zasypem może być różny. Rozpalanie od dołu oznacza, że żar znajduje się na dnie paleniska i powoli zaczyna obejmować cały wkład
Kotły z dolnym spalaniem wymagają zastosowania odpowiedniego paliwa (np. węgiel niskospiekąjący lub drewno). Paliwo stopniowo (warstwa po warstwie) spala się, zapewniając czystą i ekonomiczną pracę
rys. A. Czerwonka
Kotły z górnym spalaniem mogą być rozpalane na dwa sposoby: od góry (na rysunku) i od dołu (co jest mniej efektywne oraz wymaga częstszej kontroli i dosypywania). Powietrze do spalania jest dostarczane od dołu, a spaliny uchodzą do góry, ogrzewając wodę zawartą między ściankami kotła
(mniej korzystnie), górne rozpalanie – że żar jest na górze paliwa i stopniowo zajmuje kolejne znajdujące się poniżej warstwy paliwa (co jest dużo bardziej efektywne i wygodne).
22
Własny Dom 4/2014
020-024_focus_kotly.indd 22
3/13/14 2:14 PM
powietrze do spalania są dostarczane od dołu. Powoduje to, że pali się wyłącznie dolna warstwa paliwa (wierzch wsadu jest zimny). Paliwo całkowicie się dopala. W każdej chwili można również dosypać odpowiednią jego ilość. Niedogodnością przy tych kotłach może okazać się wybór właściwego modelu (ze względu na bardziej złożona konstrukcję urządzenia i ograniczony zakres stosowanych paliw). Najlepiej jest stosować węgiel kamienny i drewno. Nie powinno wykorzystywać się koksu i miału.
Zdecydowanie najkorzystniej jest stosować nadmuch w kotłach z dolnym spalaniem. Alternatywą dla nadmuchu mogą być wentylatory wyciągowe (które, zamiast dostarczać powietrza, tworzą naturalny ciąg, powodujący napływ powietrza w wymaganej ilości) lub np. wyposażenie urządzenia w miarkownik ciągu, który reguluje dopływ powietrza do spalania przez otwarcie klapy. Pozwoli to w prosty sposób stworzyć ciągły (odpowiedni dla węgla) i oszczędny sposób spalania.
Kotły zasypowe z nadmuchem
Kotły zgazowujące drewno
W kotłach zasypowych powietrze do spalania może być dostarczane przez wentylator i regulowane dzięki wbudowanemu mikroprocesorowi. Kotłem możemy sterować dzięki zmienianiu ilości dostarczanego powietrza. Sterownik automatycznie dostosuje obroty wentylatora na podstawie pomiarów temperatury w kotle lub w pomieszczeniach. Nadmuch może być skierowany z kilku stron, co zapewnia większą stałopalność i lepsze rozpalanie. Wadą jest jednak zwykle za duża wydajność wentylatorów nadmuchowych i brak ciągłości dostarczania powietrza, która – choć wygodna, bo w kotle nie zgaśnie – nie jest najbardziej ekonomicznym rozwiązaniem.
Proces spalania odbywa się dwustopniowo – najpierw następuje wydobycie z drewna zawartych w nim gazów po czym są one spalane. Są to kotły bardzo wydajne, które po jednorazowym załadowaniu mogą przez 8-12 godzin zapewniać ciepło. Rozbudowane komory mogą pracować nawet całą dobę. Dzięki mniejszej zawartości szkodliwych substancji w spalinach są znacznie bardziej ekologiczne. Służą jedynie do palenia drewnem, które musi być odpowiednio przygotowane (pocięte na kawałki) oraz – co bardzo istotne – dobrze wysuszone. Aby uzyskać zakładaną sprawność i zapewnić prawidłowe działanie, wilgotność drewna nie może przekraczać 20%.
focus
fot. H. Tomasiewicz
ogrzewanie
Kotły z nadmuchem zapewniają stały dopływ powietrza, dzięki czemu łatwiejsze jest rozpalanie oraz kontrola pracy kotła. Należy dobrać dmuchawę o odpowiedniej wydajności, aby spalanie było jak najbardziej zbliżone do palenia przy naturalnym ciągu
fot. A. Czerwonka
rys. Viessmann
Kotły zgazowujące drewno to bardzo ekonomiczny i efektywny sposób ogrzewania domu, pod warunkiem zapewnienia dobrej jakości paliwa (wysuszone i sezonowane drewno)
Praca tradycyjnego kotła górnego spalania również może być częściowo zautomatyzowana przez zastosowanie np. miarkownika ciągu. Na zdjęciu przykład wykonanej przez inwestora prostej instalacji termostatycznej, uchylającej dolne drzwiczki dopływu powietrza
4/2014 Własny Dom
020-024_focus_kotly.indd 23
23
3/13/14 2:12 PM
focus
ogrzewanie
Wygodnie, z automatycznym podajnikiem
fot. Viessmann
Kotły z automatycznym podajnikiem opalane np. pelletami to sposób na czyste ogrzewanie, dzięki czemu kotłownia nie musi być niechętnie odwiedzanym i najbardziej brudnym pomieszczeniem w domu
Znacznych rozmiarów zasobnik na paliwo pozwala przez kilka dni w ogóle nie doglądać kotła. Podajnik zawsze dozuje odpowiednią ilość paliwa w zależności od zapotrzebowania na ciepło. Kotły te są przystosowane do spalania rozdrobnionych paliw (ekogroszek, pellet, miał). Mogą kosztować 2-3 razy więcej niż tradycyjne kotły, są jednak bardzo wydajne, a ich obsługa jest ograniczona do minimum (uzupełnianie co kilka dni paliwa w zasobniku oraz usuwanie popiołu). Przed wyborem kotła należy upewnić się, że będziemy mieli możliwość zakupu paliwa (bliskość składów węgla czy dostępność dobrej jakości pellet) i miejsce na jego składowanie (ok. 2-4 m2 suchej przestrzeni). Kotły z automatycznym podajnikiem spowodowały, że ogrzewanie paliwem stałym stało się
ssman n
Jak to działa?
Sterowanie i kontrola ogrzewania może się odbywać również dzięki aplikacjom mobilnym – kocioł z automatycznym podajnikiem musi być wyposażony w odpowiedni typ elektronicznego regulatora
fot. Vie
Urządzeniami, które zrewolucjonizowały systemy grzewcze na paliwo stałe i spowodowały, że stały się one realną konkurencją dla kotłów gazowych czy olejowych są kotły ze zautomatyzowanym dozowaniem paliwa.
czyste i bardzo efektywne. Kluczowymi elementami kotła są sterownik i palnik. Dzięki licznym ulepszeniom produkowane dziś urządzenia nie wymagają praktycznie żadnej ingerencji podczas pracy. Regulacja polega na ustawieniu zadanej temperatury.
Kotły z palnikiem retortowym dozują i spalają odpowiednią ilość paliwa (ekogroszek, pelet, miał). Od jakości palnika w dużej mierze zależy trwałość kotła
24
fot. Viessmann
fot. Klimosz
Na co zwrócić uwagę?
Zasobnik decyduje o wygodzie korzystania z kotła z automatycznym podajnikiem. Im większy, tym dłużej nie będzie trzeba odwiedzać kotłowni
Dziś coraz trudniej o wysokiej jakości paliwo w dobrej cenie, dlatego warto wybrać kocioł o palniku dostosowanym do spalania także gorszej jakości, spiekającego i mogącego szlakować się węgla. Pożądaną cechą automatycznego kotła jest duża pojemność zasobnika i popielnika, co pozwoli na bezobsługową pracę przez dłuższy czas. Warto również, aby komora kotła była wyposażona w deflektor – montowany w górnej części żeliwny lub ceramiczny walec, który utrzymuje we wnętrzu wysoką temperaturę. A to z kolei pozwala dopalić spaliny, wpływa więc na czystość spalania i większą sprawność wymiennika. Zdecydowanie należy unikać dodatkowych rusztów wodnych, które powodują osiadanie sadzy na wewnętrznych powierzchniach kotła, ale przede wszystkim mniejszą efektywność.
Własny Dom 4/2014
020-024_focus_kotly.indd 24
3/13/14 2:14 PM
ogrzewanie
focus
Moc kotła i paliwo Informacja odnośnie mocy kotła umieszczana jest w projekcie domu. Przy wymianie starego kotła najlepiej kierować się wcześniejszymi parametrami. Moc kotła jest określana na podstawie zapotrzebowania domu na ciepło. Nie należy posługiwać się orientacyjnymi metodami obliczeniowymi. Zawsze w przypadku wątpliwości warto udać się do instalatora. Należy również zwrócić uwagę, dla jakiego paliwa jest określana moc kotła. Przy opalaniu paliwem o mniejszej kaloryczności (np. drewnem) należy założyć większą jego moc.
Wybierając konkretny model kotła, nie należy się kierować wyłącznie ceną, ale poprawnie wykonaną konstrukcją urządzenia i jego jakością, które pozwolą maksymalnie wykorzystać kaloryczność paliwa. Na rynku są też dostępne kotły, które można zasilać bardzo wieloma różnymi rodzajami paliwa. Producenci określają, jakie paliwo jest podstawowe dla danego kotła i takie właśnie należy stosować do pełnego wykorzystania jego mocy. Jeśli bowiem użyjemy tańszego zamiennika, może to spowodować obniżenie sprawności. n
Ekogroszek przeznaczony jest do spalania w kotłach z automatycznym podajnikiem. Dzięki wysokiej wartości opałowej (węgiel o granulacji 5-25 mm) to bardzo efektywny sposób ogrzewania
fot. Viessmann
fot. Viessmann
fot. H. Tomasiewicz
ot. Vie
ssman n
Gdy stajemy przed wyborem konkretnego urządzenia, które ma zapewnić ciepło całemu domowi, przede wszystkim musimy dostosować typ kotła i rodzaj paliwa do naszych potrzeb.
Pellety i drewno mają zbliżoną wartość opałową. Opalając pelletami (sprasowanymi odpadami drzewnymi) musimy zapewnić dobre źródło jego dostawy. Gorszej jakości pellety powoduje większe ich zużycie, odkładanie zgorzeliny i klinowanie palnika
na zakupy! kocioł retortowy z podajnikiem ślimakowym sas slim 48 kw firmy sas Paliwo: węgiel kamienny sortyment groszek; zastępczo na ruszcie wodnym węgiel kamienny różnego sortymentu, drewno sezonowane itp. Moc nominalna: 48 kW, sprawność przy mocy nominalnej: 82,1-88,4%. Opcjonalne wyjście do komina wyprowadzone przez dekiel w górnej części kotła pozwala na łatwiejsze podłączenie do komina i ustawienie kotła w kotłowni KOSZT! Cena netto: 12894,31 zł www.sas.busko.pl
Kocioł z podajnikiem ślimakowym u-ret 23 kw firmy kotłospaw Paliwo podst.: węgiel kamienny sortyment groszek typu 31.2 lub 32.1 o granulacji 5-25 mm i wartości opałowej 25 MJ/kg, moc nominalna: 23 kW, zakres mocy: 18-27 kW, sprawność przy mocy nominalnej: 78-81%, powierzchnia ogrzewana: do 230 m2, stałopalność: 2-5 dni, minimalna temp. zasilania i powrotu: 50/60°C, maks. temp. wody: 90°C, pojemność wodna: 80 l
kocioł wielopaliwowy z podajnikiem Ślimakowym bioplex hl 25 firmy Thermostahl Paliwo: pellety, węgiel groszek (granulacja 5-25 mm), biomasa, ziarno zbóż, trociny-wióry, zrębki, kłody drewna, pestki z owoców, pestki słonecznika, gaz, olej opałowy lub zużyty. Moc nominalna: 29 kW, sprawność przy mocy nominalnej: 87%, minimalna temp. powrotu: 60°C, średnioroczne zużycie paliwa: 3,9 t (ekogroszek), 5,7 t (pellety)
KOSZT! Cena netto: 7292,68 zł www.kotlospaw.com
KOSZT! Cena netto: 9200 zł www.thermostahl.pl
4/2014 Własny Dom
020-024_focus_kotly.indd 25
25
3/13/14 2:15 PM
s cu fo
Woda i wilgoć przenikające do fundamentów, ścian i izolacji dachu mogą szybko spowodować nieodwracalne szkody. Jak ochronić przed nimi różne części domu? Jakie rodzaje zabezpieczeń mamy do dyspozycji?
W
Tekst: Marek Żelkowski
Ochrona budynku przed wodą 26
fot. Izohan
focus izolacje
ilgoć może przyczynić się również do zmniejszenia wytrzymałości mechanicznej niektórych materiałów budowlanych (osłabienia spoistości ich struktury) oraz korozji chemicznej ścian murowanych i betonowych, a także tynków. Woda przedostająca się do konstrukcji domu to również gwarancja kłopotów z porostami, mchem oraz glonami na elewacji budynku. Wilgoć i woda w konstrukcji domu mogą pojawić się z powodu: • absorpcji cząsteczek H2O zawartych w powietrzu (zewnętrznym lub wewnętrznym), • przenikania pary wodnej w pory i szczeliny materiału budowlanego, a następnie przechodzenia jej w stan płynny wewnątrz przekroju ściany lub na powierzchniach murów, • zamakania, będącego skutkiem opadów atmosferycznych, • wsiąkania w mury wody z innych źródeł, • podciągania kapilarnego wilgoci z podłoża (cząsteczki wody transportowane są w kierunku przeciwnym do siły ciążenia).
Więcej informacji www.izohan.pl www.isover.pl www.onduline.com/pl
www.ursa.pl www.budmech.com.pl www.quick-mix.pl
Własny Dom 4/2014
026-31_focus_hydroizolacje.indd 26
14-03-14 10:32
izolacje
focus
fot. Izohan
hydroizolacja pozioma w postaci bloczków cokołowych, blokujących kapilarne podciąganie wody wewnątrz muru
hydroizolacja płaszczyznowa na dachu spadzistym może być wykonana np. za pomocą papy termozgrzewalnej
fot. Budmech
izolacja przeciwwodna pozioma fundamentu przy pomocy folii hydroizolacyjnej z zagęszczonego polietylenu
fot. Izohan
fot. Stahlton
hydroizolacja pionowa fundamentów domu przy pomocy folii kubełkowej, wyrównującej ciśnienie wilgoci między ścianą i glebą
Izolacje wodochronne można podzielić według różnych kryteriów. Jednym z nich jest wielkość obciążenia wywieranego przez wodę. Hydroizolacje dzielimy w takim przypadku na: w przeciwwilgociowe – ten rodzaj ochrania elementy budynku przed naturalną wilgocią gleby, a także przed wodą, która nie wywiera parcia hydrostatycznego, w przeciwwodne – zabezpiecza materiały budowlane przed wodą wywierającą ciśnienie, w paroizolacje – chroni przegrody budowlane (elementy nośne, termoizolacje) przed skutkami kondensacji w ich wnętrzu pary wodnej pochodzącej z pomieszczeń zamieszkanych przez ludzi. Ze względu na miejsce zastosowania wyróżnia się trzy rodzaje hydroizolacji: pionowe, poziome i płaszczyznowe. Pierwszy zabezpiecza ściany piwnic przed wilgocią oraz wodą gruntową (stanowi również barierę dla wody pochodzącej z opadów atmosferycznych, która przenika przez grunt tuż przy budynku). Ten rodzaj zabezpieczenia, aby był w pełni skuteczny, należy wyprowadzić około 50 cm ponad powierzchnię ziemi. Zadaniem hydroizolacji poziomej jest ochrona muru przed tzw. kapilarnym podciąganiem wody. Układa się ją przeważnie na płycie lub ławie fundamentowej (pod posadzką najniższej kondygnacji – piwnicy lub parteru jeżeli budynek nie ma części podziemnej). Jeśli sufit piwnicy znajduje się poniżej powierzchni gruntu, izolację wodochronną poziomą rozkłada się również dodatkowo w ścianie piwnicy (tuż pod stropem). Kolejnym miejscem stosowania tego rodzaju hydroizolacji jest ten obszar muru, w którym zakończona będzie izolacja pionowa. Należy bowiem pamiętać, że warunkiem skuteczności zabezpieczenia budynku przed wodą pochodzącą z gruntu jest ciągłość izolacji, jej szczelność i dobre przyleganie do podłoża oraz płynne przechodzenie izolacji pionowej w poziomą. Według definicji, kąt umieszczenia hydroizolacji płaszczyznowej w stosunku do poziomu powinien być mniejszy niż 90o i większy niż 0°. W praktyce oznacza to zabezpieczenie połaci dachowych oraz tarasów (zarówno dachy płaskie, jak i tarasy są lekko nachylone, aby umożliwić sprawne odprowadzanie wody).
izolacja przeciwwilgociowa fundamentu wykonana z papy samoprzylepnej. Górna część papy mocowana jest gwoździami do betonu
fot. A. Czerwonka
fot. Onduline
Rodzaje hydroizolacji
paroizolacja w łazience jest szczególnie ważna – to w tym pomieszczeniu (i w kuchni) powstaje najwięcej pary wodnej
4/2014 Własny Dom
026-31_focus_hydroizolacje.indd 27
27
14-03-14 10:32
focus izolacje
Przyziemia, fundamenty, piwnice
rys. Izohan
Hydroizolacje części podziemnych budynku można wykonać w trzech wariantach: lekkim, średnim lub ciężkim (w zależności od warunków wodno-gruntowych panujących na danym terenie). Pierwszy rodzaj zabezpieczenia stosuje się, jeżeli grunty wokół części podziemnej domu są łatwo przepuszczalne, a poziom wód gruntowych znajduje się poniżej poziomu posadowienia budynku.
hydroizolacja fundamentów w systemie dyspersyjnym. 1. Ekofolia wysokociśnieniowa jednoskładnikowa. 2. Modyfikowana zaprawa cementowa. 3. Podkład z chudego betonu 4-5. Dyspersyjna masa asfaltowo-kauczukowa. 6. Płyty ocieplające. 7. Wylewka betonowa. 8. Ekofolia wysokociśnieniowa jednoskładnikowa. 9. Strop. 10-12. Dyspersyjna masa asfaltowo-kauczukowa. 13. Płyty ocieplające. 14. Cementowa zaprawa klejowa z wtopioną siatką z włókna szklanego. 15. Wyprawa tynkarska
Hydroizolacje typu średniego wykonuje się w przypadku gruntów trudno przepuszczalnych lub przewarstwionych, w których mogą tworzyć się zastoje wody opadowej. Ten rodzaj zabezpieczenia wykorzystywany jest również wówczas, gdy poziom wód gruntowych jest zmienny (czasowo podnosi się). W tym drugim przypadku warto warstwę izolacji przeciwwodnej wspomóc drenażem opaskowym wokół budynku. Hydroizolacja typu ciężkiego stosowana jest wówczas, gdy poziom wód gruntowych przez cały czas jest wyższy niż poziom podłogi w piwnicy. Takie zabezpieczenie musi być nie tylko szczelne, ale również odporne na parcie wody. Należy pamiętać, że taki rodzaj ochrony znacząco podnosi koszt inwestycji i z tego względu jest bardzo rzadko stosowany w budownictwie jednorodzinnym. Zdecydowanie najrozsądniej jest unikać terenów budowlanych, na których zastosowanie hydroizolacji typu ciężkiego byłoby konieczne.
Hydroizolacja dachów
28
W przypadku dachów skośnych, pod którymi znajdują się pomieszczenia użytkowe, problem zabezpieczenia przed wodą staje się bardziej złożony. Dawniej rolę hydroizolacji pełniła papa ułożona na deskowaniu. Obecnie w przypadku dachów spadzistych, o kącie nachylenia nie mniejszym niż 20° można zastosować tzw. folię wstępnego krycia (FWK). Jest to folia paroprzepuszczalna. Umożliwia ona swobodne odparowanie wilgoci, która dostała sie pod warstwę zewnętrzną dachu (np. dachówki). Dzięki temu wełna mineralna i konstrukcja dachu zabezpieczone są przed zgubnymi skutkami działania wody. Wyróżniamy dwa rodzaje FWK – nisko- i wysokoparoprzepuszczalne (membrany). elastyczna masa dyspersyjna z tworzyw sztucznych może być stosowana jako hydroizolacja na pokrycia z blachy na rąbek stojący, blachodachówki, gontów bitumicznych oraz dachówek betonowych i ceramicznych
fot. Izohan
W zależności od rodzaju konstrukcji dachu stosuje się różne rodzaje zabezpieczenia przed wodą. Stropodachy wentylowane i niewentylowane pokrywane są najczęściej papami zgrzewalnymi z dodatkami uszlachetniającymi. Warto podkreślić, że szczególnym przypadkiem dachu płaskiego jest dach odwrócony (zwany również zielonym). Warstwa hydroizolacyjna układana jest wówczas pod warstwami: roślinną, filtrującą, drenażu, zabezpieczającą i termoizolacyjną. Innym materiałem do izolacji dachów płaskich są folie hydroizolacyjne wykonane z PVC, EPDEM lub pochodnych. Materiał ten sprawdza się doskonale na dachach wklęsłych (obwiedzionych attyką), dociążonych i odwróconych. Zdecydowanie gorsze rezultaty osiąga się natomiast na dachach o kształtach wypukłych i obłych. Folie hydroizolacyjne stosowane są również do zabezpieczania tarasów.
Własny Dom 4/2014
026-31_focus_hydroizolacje.indd 28
14-03-14 10:32
izolacje
focus
Materiały hydroizolacyjne do piwnic i fundamentów Mineralne zaprawy uszczelniające
Uszczelniające masy bitumiczne
Są to mieszanki cementu, kruszywa mineralnego o odpowiedniej wielkości ziaren, włókien oraz dodatków (żywice, związki hydrofobowe), do których należy dodać wodę. Materiał ten występuje w dwóch odmianach: sztywnej (najczęściej preparaty jednokomponentowe) i elastycznej (przeważnie dwukomponentowe). W zależności od zastosowanego rozpuszczalnika bitumiczne masy powłokowe dzielimy na dyspresje wodne oraz preparaty na bazie rozpuszczalników organicznych (asfaltowe, asfaltowo-kauczukowe).
Grubowarstwowe, modyfikowane tworzywami sztucznymi, nazywane są potocznie KMB. Jest to materiał stosunkowo nowy na rynku, który występuje w odmianie jedno- i dwuskładnikowej. Dzięki środkom utwardzającym naniesiona warstwa nie jest tak delikatna jak w przypadku wcześniej opisywanych mas, i nie wymaga dodatkowych zabezpieczeń. Masy KMB mogą być nanoszone również na wilgotne podłoże, co poszerza zakres ich zastosowań. Do hydroizolacji stosuje się również bitumiczne materiały rolowe, takie jak: papy na osnowie z włókna szklanego lub poliestrowego (osnowa z tektury budowlanej nie jest zalecana w przypadku zabezpieczenia przyziemia, gdyż nasiąka wodą), papy zgrzewalne (z dodatkami uszlachetniającymi SBS i OCB – które poprawiają właściwości materiału w wysokich i niskich temperaturach) oraz membrany samoprzylepne. Te ostatnie
Masy powłokowe Produkowane na bazie tworzyw sztucznych, przypominają pod względem właściwości fizycznych masy bitumiczne. Najczęściej stosowane są preparaty lateksowe oraz polimerowe. Zaletą mas powłokowych jest możliwość zabezpieczania elementów o skomplikowanych kształtach.
są cienkie i lekkie, dzięki czemu łatwo jest wykonać izolację, ale również delikatne, przez co łatwo ulegają uszkodzeniom podczas montażu.
Membrany z tworzyw sztucznych Folie mają najczęściej grubość od 0,2 do 1 mm i są produkowane z polietylenu, polipropylenu lub polichlorku winylu. Ich układanie wymaga szczególnej dbałości oraz doświadczenia wykonawczego.
Hydroizolacje na bazie bentonitu sodowego Wykorzystują specyficzną właściwość owego materiału. W kontakcie z wodą zwiększa on swoją objętość (kilkanaście razy!). Powłoka, która powstaje blokuje możliwość przeniknięcia wody do głębszych warstw. Materiały bentonitowe są oferowane w postaci: paneli, mat, taśm oraz granulatu.
mineralna zaprawa naprawcza służy do wypełniania ubytków w betonie. Pozwala zwiększyć hydroizolacyjność betonowej ściany podczas remontu budynku. Nakładana warstwa ma grubość 5-40 mm
fot. Izohan
fot. Quick-Mix
mineralna zaprawa uszczelniająca pozwala uzyskiwać izolację zarówno przeciwwilgociową, jak i przeciwwodną – wszystko zależy od grubości nałożonej warstwy. Może być stosowana wewnątrz i na zewnątrz
membrana z tworzywa sztucznego – folia kubełkowa. Nakładana jest w rolkach o szerokości od 1 do 2,5 m. Jedna rolka może pokryć od 20 do 50 m2 powierzchni muru i waży od 10 do 25 kg
fot. Onduline
fot. Ursa
płyty z wodoodpornego polistyrenu ekstrudowanego może służyć do izolacji pionowej (ścian piwnic, cokołów, ław fundamentowych), jak również poziomych (podłogi na gruncie). Są dostępne w różnych grubościach
4/2014 Własny Dom
026-31_focus_hydroizolacje.indd 29
29
14-03-14 10:33
focus izolacje
Paroizolacje Do ochrony przegród budowlanych przed wilgocią pochodzącą z wnętrza domu (powstałą np. podczas gotowania) służy paroizolacja (tradycyjna lub aktywna). Jest ona niezbędna chociażby nad ocieplonymi poddaszami w domach, w których zastosowano wyłącznie wentylację grawitacyjną. Można z niej natomiast zrezygnować (tylko w przypadku tzw. pomieszczeń suchych), gdy w budynku zainstalowana jest wentylacja nawiewno-wywiewna, a termoizolacja połaci
dachowej jest zabezpieczona specjalną membraną. w Paroizolacja tradycyjna to najczęściej folia polietylenowa o bardzo wysokim współczynniku Sd (porównuje on zdolność przepuszczania pary wodnej przez materiał do przepuszczalności powietrza). Warto jednak pamiętać, że jeżeli wentylacja grawitacyjna jest mało sprawna, to może dochodzić do wykraplania się pary wodnej na paroizolacji („efekt torby foliowej”).
w Paroizolację aktywną wykonuje się z folii, która w przypadku dużej wilgotności powietrza w pomieszczeniach zwiększa swoją paroprzepuszczalność i jest swoistym zaworem bezpieczeństwa, przez który przenikają niewielkie, kontrolowane ilości wilgoci. Może też magazynować wilgoć i oddawać ją w dłuższym okresie czasu. Ten rodzaj zabezpieczenia można stosować wyłącznie w połączeniu z membranami dachowymi zabezpieczającymi ocieplenie.
Układanie paroizolacji Szczelne ułożenie paroizolacji jest warunkiem poprawnego działania. Para wodna ma duże zdolności penetracyjne i będzie wnikać w każdą szczelinę, gromadząc się w termoizolacji i zaburzając jej działanie.
1 rolki folii paroizolacyjnej rozwija się prostopadle lub równolegle do krokwi, w zależności od potrzeby. Zawsze należy układać ją z odpowiednim naprężeniem, lekko ją naciągając
3
3 mocowanie paroizolacji do ściany jest szczególnie ważne – na nic wysokiej jakości folia paroizolacyjna, gdy para wodna będzie ją omijać, przenikając do warstwy ocieplenia dachu na jej obwodzie
30
2
2 miejsca łączenia poszczególnych arkuszy folii należy bardzo starannie skleić specjalną taśmą. Arkusze należy ze sobą łączyć z pewnym zakładem – sama taśma nie ma właściwości paroizolacyjnych
4
4 na połączeniach paroizolacji z oknami połaciowymi należy stosować się do zaleceń producentów okien – wielu oferuje specjalne kołnierze, paroprzepuszczalne od środka
fot. Isover
1
Własny Dom 4/2014
026-31_focus_hydroizolacje.indd 30
14-03-14 10:34
izolacje
focus
Inne sposoby zabezpieczania domu przed wodą Aby zabezpieczyć budynek przed działaniem wilgoci i wody warto jeszcze pamiętać o kilku innych elementach. Jednym z nich jest sprawna wentylacja mechaniczna lub grawitacyjna (w drugim przypadku owa sprawność zmienia się w ciągu roku i dlatego ten typ wentylacji jest bardziej zawodny). Dobra cyrkulacja powietrza pozwala uniknąć skroplin pary wodnej na szybach oraz w narożnych częściach pomieszczeń. Na wewnętrznych ścianach domu nie pojawia się pleśń.
Skuteczne wspomożenie hydroizolacji przyziemia oraz zabezpieczenie przed wodą infiltracyjną i gruntową stanowi drenaż opaskowy zakopany wokół budynku. Działa on w ten sposób, że woda znajdująca się w gruncie przesącza się do wnętrza perforowanych rurek drenarskich, a następnie jest odprowadzana na bezpieczną odległość od murów. W budynkach, w których hydroizolacja pozioma uległa uszkodzeniu i dochodzi do wzmożonego kapilarnego podciągania wilgoci w murach,
można zastosować iniekcję grawitacyjną lub ciśnieniową. Wtłaczane w mur płyny (sporządzone m.in. na bazie żywic syntetycznych lub krzemianów) skutecznie odtwarzają hydroizolację. Uszkodzony i zawilgocony wcześniej przez wilgoć mur można następnie zabezpieczyć tynkiem renowacyjnym o wysokiej porowatości oraz właściwościach hydrofobowych (odpychania wody). n
fot. Sopro
fot. Izohan
iniekcja grawitacyjna (z lewej) i ciśnieniowa (z prawej). Uszczelnienie krzemionkowe metodą iniekcyjną tworzy w murach izolację poziomą. Służy do osuszania zawilgoconych już ścian i zwiększania poziomu ich hydroizolacji na przyszłość
na zakupy!
membrana dachowa parotec beta Wykonana z dwóch warstw stabilizowanej na UV włókniny polipropylenowej oraz stabilizowanego na UV filmu funkcyjnego. Cechuje ją duża przepuszczalność pary wodnej, wodoszczelność oraz wytrzymałość na rozciąganie. Do montażu bezpośrednio na krokwiach i pełnym deskowaniu KOSZT! Cena netto: 225 zł/rolka www.parotec.pl
mineralna, elastyczna zaprawa uszczelniająca FDS 2 k firmy quick-mix Modyfikowana sypkimi polimerami, dwuskładnikowa, szybkowiażąca. Do wykonywania izolacji podpłytkowych na podłożach mineralnych, na powierzchniach poziomych i pionowych, balkonach, tarasach i w łazienkach. Zużycie: ok. 3 kg/m2 (izolacje przeciwwilgociowe), ok. 3,5 kg/m2 (izolacje przeciw wodzie nienapierajacej) ok. 4,5 kg/m2 (izolacje przeciw wodzie pod ciśnieniem) KOSZT! Cena netto: 320 zł (zestaw 32 kg – 8 kg + 24 kg) www.quick-mix.pl
Płyta z polistyrenu ekstrudowanego URSA XPS N-III-L firmy ursa Wodoodporna, produkowana na bazie CO2. Wymiary: 600 x 1250 mm, produkt dostępny w 6 grubościach: 40, 50, 60, 80, 100 i 120 mm KOSZT! Cena netto: od ok. 19,32 zł/m2 www.ursa.pl
4/2014 Własny Dom
026-31_focus_hydroizolacje.indd 31
31
14-03-14 10:34
fot. Wienerberger
s cu fo
Z czego i jak
Z czego zbudować ściany domu, aby był solidny, ciepły i trwały? Prezentujemy zasady poprawnego wykonania i radzimy, na co zwrócić uwagę podczas pracy murarzy, by uniknąć często popełnianych błędów
murować ściany?
Tekst: arch. Justyna Bąbarska
K
oszt budowy ścian w domu jednorodzinnym zazwyczaj stanowi 10-15% wydatków związanych z budową. Ich znaczenie jest ogromne. To ściany mają zapewnić nam komfort cieplny oraz stanowić trwałą i solidną konstrukcję, zapewniającą stabilność budynku. Najpopularniejsze nadal pozostają tradycyjne systemy murów z ceramiki. Dzieje się tak głównie dlatego, że są to metody powszechnie znane, dużo łatwiej o fachowców murujących z ce-
szukasz materiałów 32 Własny Dom 4/2014
032-037_focus_murowe.indd 32
na ściany?
gieł, a domy zbudowane w tej technologii wiele lat temu stanowią dowód na trwałość tego rozwiązania. Coraz częściej jednak inwestorzy decydują się na budowanie ścian murowanych z innych materiałów (keramzytobeton, silikaty, beton komórkowy). Często również dają one większe możliwości od rozwiązań tradycyjnych. Metodę wybieramy zgodnie z projektem naszego domu, możliwościami finansowymi, a także umiejętnościami budowniczych.
Więcej informacji termalica.pl www.cerpol.com.pl www.optirocblok.pl www.owczary.pl www.roben.pl www.solbet.pl www.wienerberger.pl www.ytong-silka.pl
katalog.wlasnydom.pl
3/13/14 1:53 PM
ściany
focus
Bloczki z betonu komórkowego i silikatowe
Z betonu komórkowego
Z bloczków o wytrzymałości 300-500 N/mm2 możemy zbudować ściany działowe oraz jednowarstwowe ściany zewnętrzne. Ściana ta powinna mieć grubość 30-42 cm. Bloczki murujemy na cienką spoinę z zaprawy klejowej o grubości 1-3 mm lub zaprawami ciepłochronnymi o grubości 1-1,5 cm. Pamiętajmy o tym, że spoiny pionowe kolejnych warstw muszą mijać się przynajmniej o 6 cm (najlepiej o 8 cm). Przy stosowaniu zapraw ciepłochronnych należy każdorazowo nawilżać bloczek przed jego ułożeniem. Do murowania z betonu komórkowego można także zastosować bloczki typu pióro-wpust. Należy przy tym pamiętać, że w tej metodzie nie kładzie się zaprawy na powierzchniach pionowych bloczków. Z bloczków wyższych klas możemy budować ściany zewnętrzne dwu-, a także trójwarstwo-
we. Grubość tych ścian waha się między 17,5 a 30 cm. Do ścian warstwowych stosuje się zaprawy tradycyjne.
Wady i zalety betonu komórkowego Beton komórkowy to materiał, którego dużym plusem jest odporność ogniowa. Istotną wadą betonu komórkowego jest jego podatność na zawilgocenia. Pory znajdujące się w materiale podciągają wilgoć do środka, dlatego konieczne jest jego poprawne zaizolowanie. Kruchość betonu pozwala bloczki piłować, przycinać, wiercić w nich otwory i mocować elementy metalowe. Należy jednak uważać, aby bloczki nie uległy uszkodzeniom mechanicznym.
Bloczki silikatowe Silikaty, czyli bloczki wapienno-piaskowe, ze względu na dużą wytrzymałość i stosunkowo małą termoizolacyjność są wykorzystywane do budowy warstwy nośnej ściany, a ich grubość to zazwyczaj 18 lub 25 cm. Do łączenia można użyć zaprawy tradycyjnej lub (dla spoin poziomych) – cienkowarstwowej. Przy zastosowaniu bloczków typu pióro-wpust nie stosuje się zaprawy w pionowych spoinach. Gdy ścianki boczne mają wydrążenia, bloczki dosuwa się do
fot. Silka
Beton komórkowy jest coraz częściej stosowanym materiałem budowlanym. Jest stosunkowo lekki, należy jednak pamiętać, że wraz ze wzrostem porowatości maleje wytrzymałość betonu na ściskanie. W związku z tym należy odpowiednio dobierać klasę wytrzymałości materiału. Beton niższej klasy można stosować do ścian działowych we wnętrzach.
silikaty w ścianach zewnętrznych wymagają docieplenia, dlatego zwykle są łączone na grube spoiny. Sznurek rozpięty między narożnikami pozwala precyzyjnie poprowadzić linię muru
siebie. Następnie powstały otwór można pozostawić pusty lub wypełnić zaprawą. Budowę ścian silikatowych rozpoczyna się od ułożenia bloczków w narożach. Naroże tworzymy z połówkowego bloczka i przylegającego do niego bloczka podstawowego. Następnie kontynuujemy prace, łącząc narożniki murkiem z bloczków podstawowych. Następne warstwy powinny być układane po 1-2 godzinach (po ustabilizowaniu warstwy pierwszej). Ułożenie na narożnym bloczku połówkowym bloczka podstawowego daje efekt przesunięcia spoin warstwy drugiej względem pierwszej. Jeżeli warstwa pierwsza ma stanowić cofnięty cokół (3-5 cm), zabezpieczamy ją drewnianymi klinami przed wychylaniem się na zewnątrz. Kliny usuwamy następnego dnia.
fot. Termalica
Właściwości betonu komórkowego
beton komórkowy jest lekki – dzięki temu produkowane elementy są większe, a mimo to łatwe w przenoszeniu i murowaniu. Łączone na cienką spoinę bloczki wymagają bardzo dokładnego wypoziomowania pierwszej ich warstwy
• izolacyjność termiczna – jest bardzo duża dzięki porowatości. Ściana o grubości 36 cm osiąga współczynnik U o wartości niższej niż 0,3 W/m2K. • akumulacja cieplna – ściana stosunkowo wolno gromadzi i oddaje ciepło. Jest to szczególnie ważne w ścianie jednowarstwowej, gdy w środku jej grubości temperatura jest średnią temperatur zewn. i wewn, podczas gdy np. w ścianie dwuwarstwowej z silikatów temperatura ta jest zbliżona do wewnętrznej.
4/2014 Własny Dom
032-037_focus_murowe.indd 33
33
3/13/14 1:53 PM
focus
ściany
Pustaki ceramiczne i keramzytobeton Z keramzytobetonu
Murowanie rozpoczynamy od narożników. Tworzymy je z pustaków podstawowych, połówkowych lub narożnych (nie stosujemy bloczków własnoręcznie dociętych). Do bocznej, wyżłobionej ścianki pustaka dokładamy kolejne metodą pióro-wpust. Drugą ściankę narożnika pokrywamy zaprawą, a następnie dociskamy kolejny pustak. Kolejne łączone są już na pióro-wpust. Po ułożeniu kilku pustaków w narożu murujemy kolejne (minimum trzy) warstwy, pamiętając, aby były układane naprzemiennie. W ten sposób spoiny pionowe będą się mijać (przynajmniej o 0,4 wysokości pustaka). Następnie tworzymy odcinki ścian łączących naroża. Na każdą poziomą powierzchnię warstwy nakładamy zaprawę ciepłochronną o grubości 8-15 mm. Zaprawa musi zostać ułożona na całej szerokości muru. Spoiny pionowe pozostają bez zaprawy. Umieszczana jest ona wyłącznie między pustakami w narożnikach oraz przy łączeniu elementów docinanych, które stosujemy jedynie w środku rozpiętości ściany.
Jest materiałem znacznie od lżejszym od betonu. Osiągnięto to przez zastąpienie grubego i ciężkiego żwiru keramzytem (kruszywem powstałym w procesie wypalania gliny i iłu). Na rynku dostępne są keramzytowe bloczki pełne, pustaki, a także bloczki ocieplane styropianem. Ściany jednowarstwowe muruje się z pustaków o wymiarach np. 36,5x24x50 cm, ściany dwu- i trójwarstwowe – 24x24x49 cm lub 17,5x24x49 cm. Do murowania używa się zapraw ciepłochronnych. Murując ścianę z elementów keramzytowych o gładkich powierzchniach, wykonujemy spoiny pionowe i poziome. Technologia murowania pustaków keramzytowych jest analogiczna do rozwiązań stosowanych dla pustaków poryzowanych. W przypadku stosowania bloczków z wkładką termoizolacyjną należy pamiętać, że ocieplony bok bloczku układamy od strony wnętrza. Jest to grubsza ścianka bloczka. Ułatwia to późniejsze montowanie szafek, półek lub obrazów. Boki bloczków profilowane są w zamek, dlatego zaprawy używamy jedynie na powierzchniach poziomych.
fot. Wienerberger
Wykonanie naroża odbywa się za pomocą gotowych elementów (nie należy ich docinać). W narożnikach, w przeciwieństwie do reszty ściany ,,pióro i wpust”, należy również wypełnić zaprawą
Z pustaków
Jednowarstwowa ściana o zwiększonej izolacyjności akustycznej wymaga wykonania spoiny poziomej i pionowej (kieszenie powstałe po połączeniu pustaków należy również wypełnić zaprawą)
34
fot. Betard Mur
fot. Röben
Najpopularniejszym materiałem do budowy ścian (poza tradycyjną cegłą) jest pustak ceramiczny. Przy budowie ściany jednowarstwowej należy stosować wyroby poryzowane. Pustaki mają w swej strukturze system pionowych żłobień, dzięki czemu materiał staje się lżejszy i bardziej izolacyjny.
Budowę ściany zewnętrznej rozpoczyna się od wyprowadzenia narożników. W każdym muszą być ułożone min. 3 warstwy pustaków zanim zaczną być wypełniane łączące je odcinki muru
Własny Dom 4/2014
032-037_focus_murowe.indd 34
3/13/14 1:53 PM
ściany
focus
tyzowane, piasek o grubości ziaren 0,25-2 mm (wszystkie składniki w proporcji objętościowej 1:1:6) i woda. w zaprawy ciepłochronne są ulepszoną wersją zaprawy tradycyjnej. Stworzone z myślą o zmniejszeniu przenikania ciepła przez spoiny. Grubość spoiny powinna wynosić 1 cm. Warto zwrócić uwagę na dokładność wykonania przez murarzy, gdyż zbyt duże zużycie zaprawy znacząco wpłynie na koszt.
Na grube spoiny
Mają grubość 1-3 mm i znacząco wpływają na ograniczenie ,,ucieczki” ciepła przez spoinę. Jest to rozwiązanie skracające czas budowy, wymagające jednak zachowania szczególnej dokładności i często zastosowania odpowiedniego sprzętu (przy układaniu pierwszej warstwy muru). Bardzo ważne jest, aby odpowiednio przygotować podłoże, czyli wypoziomować i wyrównać fundament oraz oczyszczać powierzchnię pustaków przed ułożeniem każdej kolejnej warstwy.
W ceramicznych ścianach wewnętrznych o zwiększonej izolacyjności akustycznej stosuje się tradycyjne grubospoinowe zaprawy murarskie. Ich grubość to zwykle 1-1,5 cm
fot. Röben
fot. Wienerberger
Metoda ta jest stosowana do murowania m.in. cegieł, pustaków i bloczków betonowych. Ściana powstaje dłużej, a jej wykonanie jest pracochłonne. Wymaga jednak mniejszej dokładności – nieznaczne odchyłki wymiarowe mogą być niwelowane nieznaczną zmianą grubości spoiny w kolejnych warstwach muru. w tradycyjne zaprawy, czyli cementowe i cementowo-wapienne. Do ich przygotowania potrzebny jest cement marki 25, wapno hydra-
Do cienkich spoin
spoiny kolejnych warstw pustaków mogą być wykonywane przez zamoczenie w zaprawie klejowej. Przy elementach z połączeniem na ,,pióro-wpust” nie wykonuje się pionowych spoin
murowanie na sucho wymaga zastosowania pustaków szlifowanych o bardzo małych odchyłkach wymiarowych (maks. 2 mm). Zastosowanie łatwego w aplikacji gotowego kleju pozwala znacznie skrócić czas pracy
fot. Termalica
Dobiera się je do rodzaju materiału, z którego murowana będzie ściana. Zaprawę można przygotowywać samodzielnie na budowie lub posłużyć się gotowymi mieszankami wymagającymi rozrobienia z wodą. Do niektórych bloczków i pustaków (szlifowane, o bardzo dużej dokładności wymiarowej – odchyłki wymiarów maks. 2 mm) można zastosować zaprawy do cienkich spoin, w tym wykonywane na sucho przy pomocy zaprawy w piance, umożliwiające bardzo szybkie wzniesienie muru.
fot. Wienerberger
Zaprawy i spoiny
Zaprawa do betonu komórkowego może być ciepłochronna (bloczki o mniejszej dokł. wymiarowej) lub bardzo cienka, by nie zmniejszała termoizolacyjności ściany (bloczki z literą ,,D”)
4/2014 Własny Dom
032-037_focus_murowe.indd 35
35
3/13/14 1:53 PM
focus
ściany
Cechy materiału Cegły charakteryzuje ogromna wytrzymałość na nacisk, temperaturę i wilgoć. Mimo ogromnego nacisku statycznego nie zmieniają kształtu. Nie spowoduje tego także bardzo wysoka czy bardzo niska temperatura. Ze względu na małą porowatość materiału cegły nie nasiąkają wilgocią. Kolejnym wielkim atutem tego materiału jest zdolność do kumulowania ciepła.
Jak murować?
fot. Röben
Tradycyjne murowanie cegły polega na położeniu warstwy zaprawy na wymurowanym już murze tak, aby była odsunięta od krawędzi muru na odległość ok. 3-4 cm. Następnie dajemy zaprawę na boki cegły (także z odstępem od lica) i dociskamy do muru już wykonanego. W zależności od ilości zaprawy po dociśnięciu możemy otrzymać spoinę pełną, w którym za-
Ściana trójwarstwowa pozwala uzyskać efekt ceglanej elewacji. Składa się z muru konstrukcyjnego, termoizolacji i warstwy licowej (cegły np. klinkierowej)
36
Wiązanie muru. Stosując dwa kolory cegły, uzyskujemy niepowtarzalny wzór na elewacji. Wiązanie powstaje przez ułożenie cegieł o standardowych wymiarach 6,5x12x25 cm wzdłuż dłuższego boku (widoczna jest ,,wozówka”) lub w poprzek (widoczna jest ,,główka”)
wiązanie wozówkowe
wiązanie krzyżowe
wiązanie główkowe
wiązanie flamandzkie
wiązanie kowadełkowe
wiązanie śląskie
prawa dochodzi do lica (nadmiar usuwamy) lub spoinę pustą, gdy zaprawa jest cofnięta o około 1-1,5 cm od lica muru. W metodzie na docisk rozkładamy dłuższy pas zaprawy. Cegłę przesuwamy po zaprawie z odległości kilku centymetrów do miejsca docelowego i dociskamy do cegły wcześniej wmurowanej. W ten sposób zaprawa zroluje się na dociskaną ściankę cegły i powstanie spoina pionowa. Metoda na wycisk polega na dwóch czynnościach. Najpierw kładziemy na murze zaprawę
fot. Wienerberger
Gdy zależy nam na prawdziwie ceglanej elewacji, konieczne okaże się wybudowanie ścian zewnętrznych w technologii trójwarstwowej, w której zewnętrzną, licową część ściany stanowi mur z cegły zwykłej lub klinkierowej. To bardzo trwałe, jednak znacznie droższe np. od ściany jedno- czy dwuwarstwowej rozwiązanie.
cegły klinkierowe wymagają odpowiednich zapraw. Mogą być łączone na zaprawę lub również spoinowane (na zdj.), co wymaga pozostawienia 1-2 cm na spoinę
rys. Lafarge
Elewacja z cegły, czyli murowana ozdoba domu
pod jedną cegłę. Następnie dociskamy element do cegły już wmurowanej, kładąc między nie kielnią odrobinę zaprawy.
Wzór na murze Dla różnych grubości murów lub ze względu na estetykę muru osłonowego mamy do wyboru rozmaite wiązania. Wiązania wozówkowe polegają na układaniu kolejnych warstw ściany tak, aby lico tworzyły większe boczne ścianki cegieł. Spoiny pionowe kolejnych warstw przesunięte są między sobą o ½ lub ¼ długości cegły. Wiązania główkowe dają szerszy wachlarz rozwiązań. Cegły można układać samymi główkami do lica ściany (pamiętając o przesunięciu o ½ spoin pionowych w kolejnych warstwach). Cegły mogą być układane naprzemiennie główkowo i wozówkowo w różnych konfiguracjach. Gdy cegły ułożymy naprzemiennie w najprostszej konfiguracji (jedna główkowo, jedna wozówkowo, jedna główkowo, itd.) otrzymamy wiązanie krzyżowe. Aby wyodrębnić motyw krzyża w ścianie, poszczególne elementy mogą zostać nieznacznie wysunięte przed lico ściany.
Własny Dom 4/2014
032-037_focus_murowe.indd 36
3/13/14 1:54 PM
ściany
focus
Jak uniknąć błędów wykonawczych? sposób warstwa muru dodatkowo będzie stanowić deskowanie tracone dla betonu wypełniającego wieniec.
Nadproża W ścianach murowanych można stosować różne rodzaje nadproży. Dobiera się je przede
Wieniec Na wysokości stropu należy wykonać wieniec. Pozwoli on na „spięcie klamrą” ścian zewnętrznych budynku oraz wykonanie w nim oparcia stropów. Zbrojenie należy od strony zewnętrznej i wewnętrznej obłożyć bloczkami – w ten
Systemy z betonu komórkowego umożliwiają wykonanie całej konstrukcji domu (ścian, nadproży, stropów). Między wieńcem a bloczkami zostanie umieszczone 5 cm docieplenia z wełny mineralnej
wszystkim do wielkości otworu w ścianie. Oprócz rozwiązań tradycyjnych, ceglanych nadproży łukowych, płaskich zbrojonych czy systemowych, warto zainteresować się nadprożami prefabrykowanymi i rozwiązaniami systemowymi dla konkretnych materiałów (np. betonu komórkowego). n
fot. H. Tomasiewicz
Prace zawsze rozpoczyna się od wypoziomowania fundamentu lub płyty (np. wyrównującą wylewką betonową) i położeniu izolacji przeciwwilgociowej. Na przygotowanym podłożu zawsze układamy pierwszą warstwę zaprawy cementowo-wapiennej (niezależnie od rodzaju zapraw stosowanych do późniejszego łączenia bloczków). Na każdym etapie murowania należy kontrolować, czy nie pojawiły się odchylenia pionowe i poziome. Każdy montowany element sprawdzamy poziomicą, ewentualnie dociskamy gumowym młotkiem. Sznurki rozpięte pomiędzy narożnikami pozwalają kontrolować poziome ułożenie elementów.
fot. Termalica
Murowanie
nadproża. Im szersze światło otworu, więc także wysokość i ciężar nadproża, tym większa powinna być warstwa nieporyzowanego materiału (na zdj. 4 warstwy cegły pełnej), na której opierać się będą belki nadprożowe
A jeśli nie murowane, to jakie?
Domy prefabrykowane, np. drewniane szkieletowe, powstają w dużej mierze w fabryce. Na placu budowy są często ,,składane” za pomocą dźwigu nawet w przeciągu 1-2 dni
fot. Izodom
ścienny pustak styropianowy
fot. Honka
od wielu czynników, m.in. od efektu estetycznego, jaki chcemy osiągnąć, poziomu termoizolacyjności domu, kosztu wykonania czy czasu, w jakim planujemy wprowadzić się do nowego domu.
fot. Haas
Domy wznoszone w technologii murowanej cieszą się nadal bardzo dużą popularnością. Budując dom, można posłużyć się również innymi rozwiązaniami. Wybór metody zależny jest
Domy z bali wykonywane są najczęściej kompleksowo przez jedną firmę. Dom o całkowicie drewnianych ścianach, często kryty słomą lub gontem, powstaje w ok. 8-12 tygodni
Technologia szalunku traconego pozwala szybko wybudować ciepły dom. Polega na łączeniu ze sobą styropianowych bloczków, które stanowią ,,formę” dla wlewanego w ich przestrzeń wewnętrzną betonu
4/2014 Własny Dom
032-037_focus_murowe.indd 37
37
3/14/14 2:20 PM
temat miesiąca kształt dachu 1 Więźba, stropy, temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
atrakcyjny
dom i posesja
Co decyduje o tym, że dom oceniany jest jako ładny, a cała posesja przyciąga uwagę? Radzimy na kilkudziesięciu stronach, jak uzyskać interesujące efekty stylistyczne i estetyczne Tekst: arch. Aleksandra Sikora
L
1 elewacje
Tynk i farba. Klinkier. Drewno. Termodrewno i laminaty. Mur pruski. Detale ze styropianu. Płyty włóknocementowe. Panele z blachy. Beton. Żaluzje. Bramy str. 38
40
2 dach
Pokrycia z blachy. Okna dachowe. Strzecha, gont łupek. Okna kolankowe. Lukarny. Dachy zielone. Komin stalowy. Rynny. Kolektory słoneczne str.
50
Własny Dom 4/2014
038-065_TM_nowoczesne.indd 38
3/17/14 10:00 AM
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
Więźba, stropy, kształt dachu
1
QR CODE
Wygenerowano na www.qr-online.pl
3 Ogrodzenie
Gabiony. Żywopłot. Bramy wjazdowe rozwierne. Bramy wjazdowe przesuwne. Mur z klinkieru. Płot drewniany str.
58
4 nawierzchnie
Ażurowe płyty betonowe. Geokrata wypełniona żwirem. Deski i panele kompozytowe. Ścieżki z bruku drewnianego. Nawierzchnie w stylu vintage. Posadzki „wyciskane” w betonie. Krata WEMA str.
62 4/2014 Własny Dom
038-065_TM_nowoczesne.indd 39
od 31 marca
fot. Internorm
więcej zdjęć ładnych elewacji znajdziesz w wydaniu elektronicznym
39
3/17/14 10:00 AM
1 1
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
ELEWACJE
Elewacja potrafi uatrakcyjnić przeciętny budynek, jak i, niestety, oszpecić najpiękniejszą bryłę domu. Do wyboru jest wiele okładzin, ścian elewacyjnych, kolorów, faktur, połączeń materiałowych
fot. Internorm
Tynk i farba – zawsze modne?
fot. Internorm
Stosowanie różnych zestawień kolorystycznych wymaga wprawnego oka i znajomości zasad łączenia kolorów. Tego typu projekt lepiej powierzyć architektowi, który ma wiedzę i doświadczenie w komponowaniu zestawień kolorystycznych
elewację? 40wybierasz Własny Dom 4/2014
038-065_TM_nowoczesne.indd 40
Tynk barwiony w masie lub malowany farbą to najtańsza metoda na wykończenie elewacji. Z tego faktu wynika również jego niesłabnąca popularność. Wybierać możemy między tynkiem mineralnym, akrylowym, silikonowym oraz silikatowym. Który spełni nasze oczekiwania? Tynk mineralny należy do najtańszych. Cechuje go wysoka paroprzepuszczalność przy niskiej nasiąkliwości oraz odporność na grzyby. Ma tę wadę, że dość szybko traci kolor i ulega spękaniu. Tynk akrylowy wyróżnia się dostępnością w bardzo szerokiej gamie barw. Nie jest paroprzepuszczalny, łatwo też poddaje się degradacji przez glony i grzyby. Charakteryzuje go dużo większa elastyczność w porównaniu z tynkiem mineralnym. Tynk silikatowy to pozycja o lepszych parametrach od wymienionych powyżej. Jest paroprzepuszczalny, nienasiąkliwy i bardzo trwały. Nie ulega zabrudzeniu, ponieważ nie elektryzuje się. Najdroższy z dostępnych tynków jest tynk silikonowy. Na tle pozostałych pochwalić się może właściwościami samoczyszczącymi.
Biały kolor tynkowej elewacji znakomicie nadaje się do nowoczesnej architektury i elegancko wygląda w zestawieniu z szarą stolarką otworową
katalog.wlasnydom.pl
3/13/14 12:10 PM
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
ELEWACJE
fot. S. Brzezowski
1
elewacja z cegły z odrzutów przypomina klinkier. Z tradycyjną bryłą (dach dwuspadowy) w zestawieniu z białym tynkiem sąsiadującego budynku daje prosty, ale bardzo ładny efekt wizualny
nowoczesna bryła i tradycyjny materiał na elewację to zestawienie coraz częściej spotykane. Melanż odcieni nadaje bryle plastyczności i trójwymiarowości, mimo pozbawienia fasady jakichkolwiek ozdób fot. Nelissen
Klinkier na elewacji sprawia, że dom wygląda solidnie i elegancko. Ładnie się starzeje. Jest mrozoodporny, wytrzymały i odporny na działanie czynników atmosferycznych. Nie wymaga praktycznie żadnej konserwacji. Zaleca się natomiast okresowe czyszczenie murów z cegieł o jasnych odcieniach. Metody na elewację z klinkieru są dwie. Pierwsza z nich to wykonanie ściany trójwarstwowej wentylowanej. Składa się ona z części nośnej (bloczki silikatowe, ceramika poryzowana), warstwy ocieplenia ze styropianu lub wełny mineralnej oraz zewnętrznej warstwy wykończeniowej w postaci muru z cegieł klinkierowych. Taki mur kotwiony jest do ściany nośnej przy pomocy metalowych kotew. Fundament powinien znaleźć się pod wszystkimi warstwami ściany zewnętrznej. Jeśli zastosowano pustaki o grubości min. 40 cm, ocieplenie nie jest potrzebne i tym samym mamy do czynienia z przegrodą dwuwarstwową. Metoda druga polega na zastosowaniu elewacyjnych płytek klinkierowych. Przykleja się je do płyt izolacji termicznej za pomocą zaprawy klejowej.
fot. Nelissen
Romantycznie – klinkier
Tynk i klinkier na jednej bryle. Rzadko się zdarza, by dom jednorodzinny miał elewację wyłącznie klinkierową. Wstawki tynkowe mogą jej nadać lekkości i optycznie rozrzeźbić bryłę domu
4/2014 Własny Dom
038-065_TM_nowoczesne.indd 41
41
3/14/14 2:25 PM
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
ELEWACJE
1
fot. Internorm
Ekologicznie – drewno
nowoczesna architektura bardzo często korzysta z tradycyjnego materiału jakim jest drewno. To sposób na ocieplenie bryły domu, wprowadzenie elementu naturalnego, łagodzącego często surowość takich budynków. W tym przypadku zdecydowano się na poziome umieszczenie desek drewnianych, co jest bardzo rzadkim rozwiązaniem
fot. Wienerberger
Tradycyjny dom z drewnianą elewacją uwypukla wszystkie cechy rustykalnego stylu. Zwraca uwagę zastosowanie białego koloru stolarki otworowej, znakomicie zestawione z żółtobrązowym ciepłem pozostałej części fasady
Elewacja wykończona w całości drewnem świetnie wpisuje się w naturalne pejzaże. Jednocześnie materiał ten może się sprawdzić jako okładzina nowoczesnego, minimalistycznego budynku. Jak ją wykonać i jak pielęgnować? Drewno na elewacji pojawia się najczęściej w postaci desek – poziomych lub pionowych. Montowane są do drewnianego stelażu wykonanego z łat i słupków. Między słupkami umieszcza się ocieplenie. Za najlepszego sąsiada drewna, w roli izolacji termicznej, uważa się wełnę mineralną. Jest tak dlatego, że posiada ona parametry fizykochemiczne zbliżone do parametrów drewna. Między murem nośnym a izolacją należy umieścić folię paroizolacyjną. Z kolei od strony okładziny warstwa izolacji powinna być zabezpieczona folią wiatroizolacyjną. Chroni ona mur i termoizolację przed przenikaniem wód opadowych w ich struktury. Innym wariantem drewnianej elewacji są bale. Układa się je jeden na drugim, bez potrzeby wykonywania dodatkowego stelażu wsporczego. W warunkach polskich i w dobie dbałości o energooszczędność budynków zastosowanie mają trójwarstwowe konstrukcje z bali. Część nośna kształtowana jest z masywnych elementów o dużych przekrojach. Drugą warstwę stanowi termoizolacja z wełny, zewnętrzną zaś bale o mniejszych przekrojach. Drewno należy zabezpieczyć przed degradacją biologiczną, a także przeciwogniowo. Producenci mają w swojej ofercie produkty impregnowane metodą ciśnieniową. Zakup takiego drewna pozwala zaoszczędzić czas i daje pewność, że służyć będzie ono przez lata. Drewniane elementy pokrywa się dodatkowo powłokami z lakieru lub preparatami olejowymi.
Alternatywa dla drewna: termodrewno i laminaty HPL
fot. Ceresit
Termodrewno oraz laminaty HPL to alternatywa dla drewna. Mają nad nim przewagę pod względem odporności na działanie czynników atmosferycznych i biologicznych oraz odporności ogniowej. Termodrewno to drewno zmodyfikowane pod wpływem tzw. termowania, czyli traktowania go parą o bardzo wysokiej temperaturze (160-230ºC). Skutkiem
42
Imitacje drewna. Dziś mamy wiele tego typu materiałów do dyspozycji, między innymi ceramiczne płyty w kształcie desek ze strukturą charakterystyczną dla drewna
tego procesu jest jego wyraźne ściemnienie w wyniku skarmelizowania celulozy, zmniejszenie nasiąkliwości oraz zwiększenie stabilności wymiarowej. Laminat HPL to płyta powstała w wyniku sprasowania papieru zaimpregnowanego żywicą. Stabilny i sztywny rdzeń pokryty może zostać dowolnym materiałem. Popularne są tzw. dekory, czyli warstwy papieru barwionego lub z nadrukiem pokryte przezroczystym lakierem. Inne dostępne warstwy wykończeniowe to np. fornir lub folie aluminiowe. Standardowa płyta ma grubość 0,8 cm oraz wymiary 3,05 x 1,32 m.
Własny Dom 4/2014
038-065_TM_nowoczesne.indd 42
3/13/14 12:12 PM
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
ELEWACJE
1
Współcześnie – obok minimalizmu – panuje w architekturze trend polegający na powrocie do przeszłości poprzez przywołanie charakterystycznych motywów. Jednym z nich jest mur pruski. Oto przepis na jego niskobudżetową imitację. Ścianę wykonuje się w tradycyjnej technologii, z materiałów powszechnie dostępnych: ceramiki poryzowanej albo bloczków z betonu komórkowego lub silikatowych. Zalecane jest ocieplenie ze styropianu (standardowo o gr. 15 cm). Płyty termoizolacyjne przykleja się do muru przy pomocy dedykowanego kleju. Wycinamy w nich korytka na taką głębokość, aby deski licowały się z wykończoną tynkiem powierzchnią elewacji. Kolejna czynność to pokrycie styropianu powłoką z zaprawy klejowej i zatopionej w niej siatki z włókna szklanego. Deski mocujemy do nośnej części ściany za pomocą metalowych kotew. Ostatnia faza prac to wykończenie warstw ocieplenia tynkiem cienkowarstwowym (po zabezpieczeniu desek folią). Efektownie wygląda wykończenie z płytek klinkierowych. Szczeliny między deskami a styropianem wypełnia się silikonem.
fot. Koramic
Historyzująco – mur pruski
Mur pruski – czy to prawdziwy czy imitacja – jest bardzo trudny do wykonania. Wymaga projektu – w przypadku prawdziwego również konstrukcyjnego – i nie znosi wszelkich niedoskonałości. Są one od razu widoczne i mogą zepsuć cały efekt. Za to w przypadku idealnego rozwiązania zyskuje się przepiękną historyczną lub historyzującą elewację
fot. Good Lock
Dla zwolenników architektury stylizowanej na historyczną producenci przygotowali gotowe profile styropianowe. To również propozycja dla właścicieli zabytkowych willi, które wymagają termomodernizacji oraz związanej z nią rekonstrukcji detali architektonicznych. Profile produkowane są ze styropianu eps i xps (sztywnego). Pokrywa się je elastyczną masą tynkarską wzbogaconą w polimery oraz siatką z włókna szklanego. Przyklejać je można do każdego typu podłoża, uprzednio oczyszczonego z kurzu i tłuszczu. Stosuje się do tego celu kleje do styropianu. Nie warto oszczędzać na kleju – należy nakładać go na całą powierzchnię tylnej płaszczyzny profilu. Newralgicznym momentem montażu elementów styropianowych jest ich łączenie ze sobą. Metody są dwie. Pierwsza zakłada pozostawienie między profilami przestrzeni 4-5 mm, którą po 12 godzinach wypełnia się zaprawą. Druga metoda zaleca sklejanie ich od razu podczas przyklejania do podłoża.
fot. CAL
Historyzująco – detale ze styropianu
Gzymsy, bonie, wsporniki i fasety mogą całkowicie odmienić wygląd domu. Dziś mogą być wykonane z profilowanych elementów styropianowych, co znacznie skraca pracę i czyni ją tańszą. Znakomicie spełniają swoją rolę podczas remontów starych budynków, jak i podczas wznoszenia nowych stylizowanych np. na dworek czy pałac
4/2014 Własny Dom
038-065_TM_nowoczesne.indd 43
43
3/13/14 12:12 PM
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
ELEWACJE
1
fot. Internorm
Kamień naturalny to jedna z najdroższych elewacji, a na pewno najbardziej czasochłonna. Zazwyczaj dostępny jest w formie dużych, ciężkich i trudnych w montażu płyt kamiennych
fot. Internorm
Solidnie – kamień Kamień to synonim trwałości – materiał, który służyć może jako okładzina elewacyjna przez kilkadziesiąt lat. Najpowszechniej stosowane, sprawdzone kamienie to granity, trawertyny, piaskowce i porfiry. Możemy modyfikować ich fakturę poprzez szlifowanie lub polerowanie. Granit to kamień bardzo twardy i mrozoodporny. Ponadto dostępny jest w wielu kolorach i deseniach. Trawertyn posiada pory, które trzeba wypełnić, aby mieć pewność, że nie ulegnie erozji. Piaskowiec jest twardy i gładki, a porfiry reprezentują wąską gamę kolorystyczną – poszarzone odcienie beżu, brązu i czerwieni. Dla elewacji z płyt wielkoformatowych przygotowuje się stelaże stalowe. Ściana zewnętrzna jest wówczas wykonywana w technologii trójwarstwowej wentylowanej. Warstwa ocieplenia zabezpieczana jest od strony zewnętrznej wiatroizolacją, od wewnętrznej paroizolacją. Kamienne elementy drobnowymiarowe można przyklejać do elewacji na zaprawę klejową,
Kamień sztuczny jest tańszy niż naturalny i zdecydowanie łatwiejszy w montażu. Najnowsze wzory są dodatkowo łudząco podobne do wersji naturalnych, co sprawia, że są dla nich atrakcyjną alternatywą
Płyty włóknocementowe, jak sama nazwa wskazuje, wykonane są z cementu oraz włókien celulozowych i PVA. Dodanie włókien wzmacnia produkt oraz czyni go trwalszym i bardziej elastycznym. Płyty mogą być barwione w masie, następnie pokrywane przezroczystą powłoką. Mogą być również malowane farbą akrylową. Dostępne są także surowe, szare płyty, które wykończyć możemy sami. Gabaryty okładzin z włóknocementu są bardzo zróżnicowane – od małych płytek po elementy wielkoformatowe. Elewacje z płyt włóknocementowych kojarzone są z budownictwem przemysłowym. Ale coraz większa liczba realizacji z użyciem tego ma-
44
teriału w obszarze budownictwa mieszkaniowego udowadnia, że doskonale spisują się jako wykończenie ścian domów jednorodzinnych. Funkcjonuje jednak jeszcze jedno skojarzenie – z płytami azbestowo-cementowymi, czyli z wycofanym z produkcji rakotwórczym materiałem stosowanym do pokryć dachowych. Jego szkodliwym dla zdrowia składnikiem był azbest, którego nie stosuje się do produkcji płyt włóknocementowych. Sam cement jest natomiast produktem zdrowym i bezpiecznym. Producenci oferują kompletne systemy dla montażu płyt. Są to stalowe podkonstrukcje wraz z dedykowanymi akcesoriami montażowymi. Uzyskiwana elewacja jest wentylowana – szczeliny między płytami nie są uszczelniane.
fot. A.Daczkowski
Prawie industrialnie – płyty włóknocementowe
Własny Dom 4/2014
038-065_TM_nowoczesne.indd 44
3/13/14 12:12 PM
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
ELEWACJE
1
Industrialnie – panele z blachy panele montowane są bezpośrednio do poszycia. Tę metodę zaleca się dla drobnowymiarowych elementów, np. łusek lub kasetonów. Panele wykonuje się zazwyczaj z blachy stalowej tytanowo-cynkowej lub miedzianej.
Elewacje wykonane z blachy są piękne przez lata, stosunkowo łatwe w montażu i bezobsługowe. Ich walory estetyczne sprawdzą się w nowoczesnej architekturze. Nie są natomiast polecane (a wręcz odradzane) do architektury tradycyjnej
fot. Internorm
Wprowadzenie blachy na elewację to niewątpliwie odważny, jak również oryginalny zabieg. Oto dwie metody jej montażu. Pierwszy wariant zakłada wykorzystanie stalowej podkonstrukcjii. Panele z blachy mocowane są do niej za pomocą nitów i wkrętów. Możliwe jest umieszczanie ich w pozycji pionowej i poziomej, z widocznymi bądź niewidocznymi łączeniami i fugami, a także metodą nakładkową. Dostępne są również systemy elewacyjne przypominające do złudzenia deski drewniane. Bardzo ciekawe efekty dają blachy perforowane mocowane na dystansie oraz łączenie na rąbek stojący kątowy. Drugi wariant wykorzystuje podkonstrukcję drewnianą wraz z poszyciem z desek. Wówczas
Surowo – beton: wylewany lub wieszany w formie płyt
elewacja betonowa ze względu na swą awangardowość i często brutalizm wymaga indywidualnie zaprojektowanego budynku, najlepiej z całą posesją, w tym ogrodzeniem. Tylko wówczas uchronimy się od efektu „nieukończenia” prac nad elewacją fot. Siedle
elewacja betonowa w parze z dużymi przeszkleniami i subtelnymi profilami (najlepiej aluminiowymi) tworzy spójny efekt. Sama elewacja betonowa może być w różny sposób przetarta, co daje efekt starości lub uwypukla elementy łączące poszczególne płyty
fot. Nice
Beton architektoniczny jest obecnie bardzo modny. Jest materiałem bardzo surowym, ale zarazem eleganckim. Najlepiej sprawdza się jako okładzina domów minimalistycznych, o prostych bryłach. W ich przypadku architekt skupia się na ekspozycji i różnicowaniu faktur ścian. Beton architektoniczny to mieszanka betonowa wzmocniona włóknami szklanymi. W przypadku płyt osiągających grubość 8 cm konieczne jest jednak zbrojenie go elementami stalowymi. Najpowszechniej spotykane płyty elewacyjne mają grubość od 2 cm do 5 cm. Mocowane są do ściany nośnej przy użyciu konsol, trzpieni wieszakowych lub kątowników. Drobnowymiarowe płytki o grubości 1 cm mogą być klejone do ocieplonej płaszczyzny elewacji na zaprawie klejowej. Faktura betonu może być gładka lub porowata, z odciskami kotew lub desek szalunkowych. Poprzez dobór barwy cementu uzyskiwać można różne odcienie płyt.
4/2014 Własny Dom
038-065_TM_nowoczesne.indd 45
45
3/13/14 12:12 PM
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
ELEWACJE
1
Na nadmiar słońca jest sposób – żaluzje zewnętrzne. Dlaczego nie wewnętrzne? Ponieważ żaluzje zlokalizowane od strony zewnętrznej mają zdolność wychwytywania promieniowania słonecznego zanim trafi ono na szybę. Skutkiem tego jest pożądany chłód w pomieszczeniach chronionych przed prześwietleniem i przegrzaniem. Zewnętrzne żaluzje to nie tylko sposób na nadmiar słońca latem, lecz także skuteczna metoda redukcji ucieczki ciepła zimą oraz estetyczny detal architektoniczny. Co więcej, mogą one stanowić ochronę przed wiatrem i podglądaniem przez sąsiadów. Wybierać możemy spośród kilku systemów dostosowanych do typu fasady i muru. W domach jednorodzinnych najpowszechniej stosowane są żaluzje przedokienne i przeddrzwiowe z kasetą zewnętrzną widoczną lub ukrytą pod nadprożem. Wyjątkowy walor estetyczny mają żaluzje samonośne kotwione bezpośrednio do nośnej części ściany. Dostępne są także żaluzje zaciemniające oraz żaluzje o zwiększonej odporności na wiatr, którą uzyskuje się poprzez zwiększenie liczby linek, prowadnic oraz wprowadzenie dolnej szyny. Kształt zastosowanych lamel determinuje sposób działania żaluzji oraz jej wygląd. Producenci oferują modele płaskie, o zwijanych krawędziach, zaciemniające (o specjalnym profilowaniu) oraz wklęsłe. Wykonuje się je z aluminium, tworzyw sztucznych, kompozytów drewnianych lub nawet samego drewna.
fot. Wolf System
Zaskakująco – żaluzje zewnętrzne
Żaluzje fasadowe składają się z płaskich listew ruchomych, wykonanych z taśmy aluminiowej, powlekanych specjalnymi powłokami lakierniczymi, gwarantującymi odporność na warunki atmosferyczne i oddziaływania mechaniczne podczas pracy listew
Oryginalnie – gont
fot. Domar Podhale
Gont przeżywa ostatnimi czasy swój renesans. Architekci docenili fakt, że jest w 100% naturalny, efektowny i doskonale wpisuje się w naturalne krajobrazy. Będzie on umacniał swoją pozycję na rynku ze względu na fakt, że jest
46
ekologiczny. Gont to tradycyjne pokrycie dachowe. Współcześnie pełni także funkcję okładziny ściennej – z powodzeniem. Inwestorzy znudzeni są już wszechobecnym tynkiem. Co to jest gont? To drobnowymiarowe deseczki wykonywane z drewna gatunków iglastych, najczęściej świerku, sosny lub modrzewia. Biorąc pod uwagę technologię produkcji gontu, wyróżnić możemy dwa typy: łupany i cięty. Ten pierwszy powstaje poprzez odłupywanie fragmentów drewna o określonych wymiarach i grubości. Proces ten daje w efekcie deszczułki o nierównej powierzchni. Gont cięty jest mniej trwałym produktem od gontu łupanego. Uzyskiwany jest poprzez maszynowe cięcie bali. Najczęściej stosuje się go jako okładzinę ścian. Gonty układa się na sztywnym poszyciu z desek lub płyt OSB. Poszycie przed ułożeniem deszczułek powinno zostać zabezpieczone warstwą hydroizolacji.
Markizy
www
Główną rolą markiz jest zacienienie lub odsłonięcie okna – to je zdecydowanie wyróżnia od wszelkich innych podcieni o charakterze stałym. Jednak markizy to nie tylko znakomita ochrona, ale również i niepowtarzalny wygląd. Wiele różnych wzorów i kolorów tkanin w połączeniu z kolorami konstrukcji aluminiowych usatysfakcjonuje nawet najbardziej wybrednych klientów. To sprawia, że ten element bez trudu dobierzemy do każdego rodzaju elewacji: nowoczesnej, tradycyjnej, willowej czy dworkowej. Warto to zrobić z wyczuciem, gdyż markiza jest bardzo dużym i dobrze widocznym elementem elewacyjnym, gdy jest otwarta. Źle dobrana może zepsuć odbiór całego domu. Dodatkowo możliwość wykonania markizy pod wybrany przez klienta wymiar oraz szeroki asortyment sterowań elektrycznych wraz z automatyką pogodową zapewnia optymalny dobór wymiarów i funkcji produktu.
Własny Dom 4/2014
038-065_TM_nowoczesne.indd 46
3/13/14 12:12 PM
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
ELEWACJE
1
Mowa o wielkowymiarowych drzwiach aluminiowych. Dlaczego aluminiowych? Bo tylko ten materiał umożliwia wykonanie dużych przeszkleń bez wewnętrznych podziałów, przy zachowaniu delikatnych ram skrzydeł. Dlaczego warto zastosować w swoim domu takie przeszklenia? Ponieważ zapewniają znakomite doświetlenie wnętrza domu, powiększają optycznie powierzchnię mieszkalną i gwarantują całoroczny kontakt z przyrodą za oknem. Straty ciepła zimą są zminimalizowane poprzez zastosowanie „ciepłych” pięcio- lub sześciokomorowych profili, pakietu dwuszybowego z ciepłymi ramkami oraz uszczelek ślizgowych, przymykowych i przyszybowych. Stosunkowo nowym produktem na rynku przesuwnych drzwi aluminiowych są modele z tzw. ruchomym słupkiem narożnym. Zestawy okienno-drzwiowe montowane w narożu domu posiadały dotychczas aluminiowy słupek konstrukcyjny w narożu. Dziś taki słupek nie jest potrzebny – jego obecność symulują ramy nachodzące na siebie po zamknięciu skrzydeł drzwiowych. Maksymalne dostępne wymiary drzwi przesuwnych to 2,6 m wysokości i 1,8 m szerokości, przy głębokości ramy ok 4 cm i ościeżnicy 5-9,7 cm.
fot. Internorm
Niebanalnie – drzwi przesuwne
drzwi przesuwne balkonowe – dzięki odpowiedniej kombinacji profili w części nadproża drzwi i w części progowej oraz specjalistycznym okuciom okiennym skrzydła swobodnie i bez najmniejszego oporu przesuwają się względem siebie lub względem nieotwieralnych części konstrukcji
reklama
www.markilux.com
bezpieczne · ponadczasowe · piękne
Nowość – pergola markilux z funkcją falbany. Dodatkowa markiza pionowa chroniąca od przodu konstrukcji.
Nowoczesna markiza - pergola z funkcjonalną falbaną Schattenplus Pergola markilux jest połączeniem markizy do ogrodu zimowego z delikatnymi podporami. O perfekcyjnym wyglądzie, dużym wyborze poszyć i wyciszonym napędzie a także dużej odporności na wiatr.
markilux 4/2014 Własny Dom
038-065_TM_nowoczesne.indd 47
47
3/13/14 1:04 PM
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
ELEWACJE
1
Wygodne i estetyczne bramy garażowe: rolowane i segmentowe Bramy rolowane i segmentowe należą do najwygodniejszych. Główna ich zaleta to fakt, że nie zajmują miejsca na podjeździe. Bramy segmentowe wymagają montażu prowadnic pionowych na ścianie z bramą oraz poziomych pod sufitem garażu. Przestrzeń, którą należy zarezerwować na akcesoria montażowe, to ok. 15 cm pod sufitem i ok. 10 cm przy ścianie. Jak na bramy garażowe cechują się dobrą izolacyjnością termiczną. Segmenty wykonywane są z dwóch blach, pomiędzy którymi umieszcza się piankę poliuretanową – to właśnie ona gwarantuje stosunkowo niską wartość współczynnika U. Dodatkowo w górnej i dolnej części płaszcza bramy umieszcza się uszczelki eliminujące termiczne mostki liniowe. Bramę
można wyposażyć w automatykę sterowniczą. Daje ona możliwość zamykania i otwierania jej za pomocą pilota, bez konieczności wychodzenia z samochodu. Bramy rolowane to najdroższa pozycja na rynku bram. Z powodzeniem można by przyrównać je do rolet zewnętrznych. Podobnie jak one, zbudowane są z aluminiowych lameli wypełnionych pianką poliuretanową. Posiadają dwie pionowe prowadnice i kasetę, w której chowany jest po zwinięciu płaszcz bramy. Standardowa grubość lameli to 2 cm, dlatego też nie stanowią takiej bariery przed zimnem, jak panele segmentowe. Sterowane są zazwyczaj zdalnie, ale powinny być wyposażone w korbę podnoszenia awaryjnego (obsługa ręczna).
fot. Nelissen
Brama garażowa schowana na bocznej elewacji to bardzo dobre rozwiązanie dla narożnych działek z wjazdem z dwóch stron – nie szpeci elewacji frontowej
Sentymentalnie – okiennice Okiennice najbardziej popularne są na południu Europy. Stanowią skuteczną ochronę przed słońcem i przegrzaniem pomieszczeń. Także w Polsce mogą pełnić taką funkcję, zimą natomiast sprawdzą się jako bariera przed ucieczką ciepła. Poza walorami praktycznymi, nie można odmówić im walorów estetycznych. Odpowiednio dobrane, mogą dopełniać elewację domu. Materiał, z którego wykonana zostanie okiennica, należy dobrać do stylistyki domu i zastosowanych w nim elewacyjnych materiałów wykończeniowych. Okiennice drewniane mogą wpasować się zarówno w dom nowoczesny, jak i tradycyjny. Aluminiowe z kolei wpisują się najlepiej w budynki o współczesnym sznycie. Wyróżnić można trzy ich typy: ze szczeblinami, płycinowe i gładkie. Przed ucieczką ciepła zimą najskuteczniej chronić będą pełne skrzydła okiennicy. Latem natomiast lepiej sprawdzą się modele ze szczeblinami, ponieważ umożliwią mikrowentylację. Preferowane gatunki drewna do produkcji okiennic to te iglaste: sosna i świerk. To jedyne polskie gatunki, które w znikomym stopniu reagują na gwałtowne zmiany temperatury, wilgotności i długotrwałe naświetlanie. Bezwzględnie drewno musi zostać zaimpregnowane (najskuteczniejsza jest metoda ciśnieniowa, a zaraz po niej zanurzeniowa). Finalną ochronną barierę drewnianych skrzydeł zawsze stanowić będzie lakier lub farba. Jeśli zależy nam na widocznym rysunku drewna i jednoczesnej zmianie jego barwy, warto wykonać malowanie farbą lazurową, czyli transparentną i barwiącą.
fot. Nelissen
fot. Nelissen
nieużywaną bramę garaŻową nie zawsze warto likwidować – mogłoby to zakłócić spójność całej elewacji. W prezentowanym przykładzie jest tłem dla usytuowanej na podjeździe ławki
48
Okiennice latem chronią przed nadmiernym nasłonecznieniem, w zimie zaś stanowią dodatkową barierę dla mrozu, wiatru czy gradu. Poprzez zastosowanie odpowiednich okuć mogą spełniać także rolę antywłamaniową
Własny Dom 4/2014
038-065_TM_nowoczesne.indd 48
3/13/14 1:05 PM
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
ELEWACJE
1
Dużo światła: aluminiowe systemy okienno-drzwiowe Systemy okienno-drzwiowe to sposób na wprowadzenie do wnętrza domu większej ilości światła oraz nawiązanie kontaktu z tarasem, ogrodem lub balkonem. To także jedna z metod nadawania budynkowi lekkości. Są to szklane ściany w systemie słupowo-ryglowym, w których umieścić można okna i drzwi. Ich dobór należy do nas, a gama produktów jest szeroka. Niedoścignione, jeśli idzie o smukłość i elegancję, są systemy aluminiowe. Ościeżnica okna może zajmować całą przestrzeń między podłogą a sufitem, jak również być fragmentem tejże ściany skonstruowanym przy pomocy rygli. Do wyboru są okna otwieralne, uchylne, przesuwne i obrotowe. Podobnie rzecz ma się z drzwiami – ich skrzydła mogą osiągać maksymalne wymiary ok. 2,8 m x 1,8 m. Mogą być otwieralne, przesuwne lub harmonijkowe. Współczynnik przenikania ciepła U dla systemów okienno-drzwiowych spełnia współczesne wymagania dzięki zastosowaniu profili wielokomorowych, pakietów dwuszybowych z ciepłą ramką oraz kilku rodzaju uszczelek.
Duże przeszklenia zapewniają odpowiednie doświetlenie domu oraz wzbogacają pomieszczenia o piękny widok na zewnątrz, zapewniając tym samym dobry nastrój i samopoczucie
fot. Nelissen
fot. Schüco
fot. Schüco
systemy okienno-drzwiowe mogą obejmować całą elewację, nadając jej lekkości i nowoczesności. Stanowią przy tym dobrą izolację – najsłabszym elementem są bowiem ramy okienne, a nie szkło
Okazałe okna i drzwi tarasowe w salonie optycznie go powiększają, dlatego też, już na etapie projektowania nowego domu, warto zaplanować specjalne rozwiązania technologiczne, umożliwiające montaż stolarki o dużej powierzchni szklanej
4/2014 Własny Dom
038-065_TM_nowoczesne.indd 49
49
3/13/14 1:05 PM
2 1
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
DACH
Jeszcze kilkanaście lat temu polski inwestor wybierał między dachówką a blachą. Dziś na polskim rynku dostępnych jest (również cenowo) o wiele więcej materiałów, w tym również te najbardziej szlachetne, odporne, ekologiczne
Pokrycie z blachy – na rąbek stojący czy z blachodachówki? Ściany domu wykończone blachą tytanowo-cynkową. Jest to interesujący pomysł, zwłaszcza dla budynków o nowoczesnej architekturze. Zaletą takie rozwiązania jest wykorzystanie właściwości naturalnej patyny oraz bardzo duża trwałość, szacowana na ponad 100 lat
fot. Rheinzink
Wszystko zależy od naszych preferencji estetycznych, ale warto wspomnieć o dwóch podstawowych różnicach. Po pierwsze, blachodachówka jako materiał jest tańsza od blachy płaskiej. To ważny argument, gdy mowa o dużej powierzchni połaci. Gdy mamy do czynienia ze skomplikowanym, wielopołaciowym dachem, sytuacja się zmienia. Liczba odpadów w przypadku blachodachówki wzrasta, a tym samym ilość zakupionego materiału również. Wówczas korzystniejsze może okazać się kupno blachy płaskiej, ponieważ możliwe jest wykorzystanie wszystkich bieżących ścinków w trakcie wykonywania pokrycia. Po drugie, blachodachówkę układa się na łatach i kontrłatach, natomiast blachę płaską na sztywnym poszyciu z desek, płyt OSB lub wodoodpornej sklejki. Sztywne poszycie jest rozwiązaniem droższym od ażurowej podkonstrukcji z łat.
Najtrwalsza i najdroższa z wymienionych to blacha miedziana. Nie wymaga dodatkowych zabezpieczeń warstwami ochronnymi, ponieważ sama wytwarza w trakcie użytkowania powłokę z tlenków, tzw. patynę. Nie można jej układać na papie jako hydroizolacji dachu, gdyż wskutek kontaktu z nią koroduje. Zaraz po miedzi pod względem trwałości i ceny plasuje się blacha tytanowo-cynkowa. Zawartość cynku w stopie przekracza 90%. Tytan-cynk, podobnie jak blacha miedziana, patynuje, wytwarzając własną powłokę ochronną. Blachy stalowe są najtańsze. Konieczne jest ich wielowarstwowe zabezpieczanie. Pierwsza warstwę wykonuje się z cynku lub alucynku, czyli stopu cynku i aluminium. Warstwę zewnętrzną stanowią powłoki organiczne: poliester lub pural. Opcjonalnie można wierzch blachy pokryć posypką mineralną – wówczas przypomina ona gont bitumiczny.
materiały 50wybierasz Własny Dom 4/2014
038-065_TM_nowoczesne.indd 50
na dach?
pokrycia z blachy na rąbek stojący są klasyczne i proste w swojej formie. Idealnie sprawdzają się na dachach budowli zabytkowych, jak również na nowoczesnych budynkach
fot. Rheizink
Blacha tytanowo-cynkowa, miedziana czy stalowa nierdzewna?
katalog.wlasnydom.pl
3/13/14 1:05 PM
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
DACH
2
Strzecha, gont, łupek – wracają do łask? Gont, czyli drewniane deseczki o wymiarach ok. 10 cm x 40 cm i grubości 1 cm, układa się na sztywnym poszyciu i przybija gwoździami. Jako materiał drobnowymiarowy nadaje się znakomicie jako pokrycie do skomplikowanych geometrycznie dachów oraz obudowy lukarn lub tzw. wolich oczu. Jego zaletą jest niska waga, wadą – konieczność impregnacji przeciwogniowej. Łupek, czyli fragmenty skały osadowej, jest materiałem najtrwalszym spośród wymienionych. Jest ognioodporny, nie wymaga konserwacji i służyć może jako pokrycie nawet kilkaset lat. Jednocześnie jest bardzo ciężki, co wymusza zastosowanie masywnej więźby. Układa się go na sztywnym poszyciu przy pomocy gwoździ. Montaż pokrycia może trwać nawet 2 miesiące.
Dom obłożony łupkiem. Dzięki temu elewacja i dach nie będą wymagały żadnej konserwacji przez... kilkadziesiąt lat
fot. Pizarras
To materiały droższe od popularnych i powszechnie stosowanych dachówek ceramicznych i cementowych, blachodachówek lub blach płaskich. Ich montaż trwa dłużej, a opłata za robociznę jest wyższa ze względu na fakt, że proces układania pokrycia jest żmudny i wymaga znajomości rzadkich technologii (ponadto wykonawców takich pokryć jest niewielu). Strzecha wykonywana jest z trzciny. Wygląda dobrze w kontekście zabudowy wiejskiej, w sąsiedztwie lasów i obszarów niezurbanizowanych. Jest materiałem ciężkim, wymaga zatem zastosowania solidnej konstrukcji więźby. Układa się ją na poszyciu sztywnym lub łatach, a grubość samego pokrycia osiąga ok. 30 cm. Strzechę stosuje się dla połaci o kącie nachylenia powyżej 30º, aczkolwiek najlepiej się prezentuje przy kącie 50º. Ostry kąt nachylenia przedłuża żywotność pokrycia. Ważną jej zaletą jest dobra izolacyjność termiczna i akustyczna. Wadą – konieczność częstej konserwacji oraz łatwopalność. Impregnacja środkami zabezpieczającymi przed działaniem ognia podnosi cenę dachu.
Okna dachowe to najprostszy sposób na doświetlenie poddasza. Zazwyczaj nie wymagają ingerencji w konstrukcję więźby – dlatego też są chętnie wykorzystywane przy remontach i adaptacjach poddasza. Przez dach i okna dachowe ucieka więcej ciepła niż przez ściany i okna elewacyjne. Dlatego też warto zainwestować w okna energooszczędne. Najlepsze parametry w tym zakresie mają okna drewniane lub hybrydy drewniano-aluminiowe. Zamiast pakietu dwuszybowego warto wybrać pakiet trój- lub czteroszybowy. Oczywiście tzw. ciepłe ramki są obowiązkowym elementem takiego pakietu. Jedna lub więcej szyb powinny posiadać powłokę niskoemisyjną, która uniemożliwi ucieczkę ciepła z wnętrza poddasza. Skrzydło należy wyposażyć w nawiewnik higroskopijny, a okucia trzeba dobrać tak, by umożliwiały rozszczelnianie. Okno dachowe należy montować metodą ciepłego montażu. Zakłada on użycie kołnierza paroizolacyjnego, pełniącego jednocześnie funkcję izolacji przeciwwilgociowej po zewnętrznej stronie okna, oraz kołnierza z folii paroprzepuszczalnej po stronie wewnętrznej. Prace w tym zakresie należy wykonać wyjątkowo starannie, bo tylko poprawny montaż gwarantuje skuteczność zastosowanych kołnierzy.
fot. Velux
Okna dachowe
Okna połaciowe na dachu – gdy jest ich więcej niż 1-2, należy dokładnie rozplanować ich położenie, biorąc pod uwagę zarówno funkcjonalność pomieszczeń, jak i wygląd dachu
4/2014 Własny Dom
038-065_TM_nowoczesne.indd 51
51
3/13/14 1:05 PM
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
fot. Velux
okno w wysokiej ścianie kolankowej może być znacznie niższe niż okno piętro niżej. Zapewni jednak widok na ogród i dobrze (choć nie rewelacyjnie) doświetli wnętrza. Płytki podcień przy takim rozwiązaniu nie będzie blokował światła
fot. Internorm
DACH
2
Okno kolankowe zintegrowane z oknem połaciowym, dodatkowo połączone w parze (2 x okno połaciowe oraz 2 x okno kolankowe) zapewni znakomite doświetlenie poddasza
Okna kolankowe Okno kolankowe to kompilacja okna pionowego z połaciowym. Efektem takiej kombinacji jest okno znakomicie doświetlające poddasze oraz dające możliwość podziwiania widoków za oknem. Część pionową okna montuje się w ściance kolankowej, okno połaciowe – w połaci. Producenci zalecają stosowanie tego rozwiązania dla połaci o kącie nachylenia 15-55º. Okno pionowe może
być elementem stałym nieotwieralnym lub wręcz przeciwnie – możliwe jest dobranie modelu rozwieralnego lub uchylnego. Dostępne na polskim rynku okien modele kolankowe wykonane są z drewna klejonego, malowanego lub obłożonego blachą aluminiową. Posiadają jednokomorowy zestaw szybowy, 2 uszczelki obwodowe oraz dedykowane kołnierze uszczelniające. Spełniają kryterium izola-
cyjności termicznej, osiągając wartość U dla szyby 1,1 W/m2K, a dla całości okna 1,3-1,4 W/m2K. Okno kolankowe montowane może być pojedynczo, jak również po kilka w szeregu. To nowy środek wyrazu, kształtujący wygląd nie tylko wnętrza poddasza, ale także elewacji.
Malowniczo – lukarny
fot. Wienerberger
Lukarna spełnia dwie funkcje. Po pierwsze, doświetla poddasze, po drugie, stanowi wyrazisty detal architektoniczny, niejednokrotnie bardzo malowniczy. Dobór jej kształtu i lokalizacji należy koniecznie konsultować z architektem. Wskaże on
52
duże lukarny powiększą przestrzeń użytkową na poddaszu i rozrzeźbią bryłę domu, czyniąc ją bardziej ozdobną. Pionowe okno może być zakończone małym balkonem
odpowiedni jej gabaryty oraz optymalne umiejscowienie na połaci, tak by była elementem wpasowanym w bryłę domu. Budowa lukarny zawsze wiąże się z ingerencją w strukturę więźby. Może się ona wspierać tylko na krokwiach – wówczas jej ściany wykonuje się z elementów drewnianych. Może też posiadać ściany murowane (szczytową i/lub boczne). Daszek lukarny projektuje się jako dwuspadowy lub jednospadowy, z kierunkiem spadku w stronę połaci. Rodzaj przekrycia powinien być kompatybilny z przekryciem dachu budynku. Jakość doświetlenia poddasza oknem lukarny zależy od kilku czynników – przede wszystkim od wielkości okna. Duże znaczenie ma też szerokość ścianek bocznych – im szersze, tym gorsze doświetlenie bocznych partii pomieszczenia. Największą ilość światła dostarcza lukarna, której okno osadzone jest tuż przy posadzce.
Własny Dom 4/2014
038-065_TM_nowoczesne.indd 52
3/13/14 1:05 PM
053_vetrex.indd 53
3/14/14 9:54 AM
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
DACH
2
Dach zielony ekstensywny
fot. ZinCo
Zielony dach jest rozwiązaniem zdrowym i ekologicznym, a przede wszystkim bardzo estetycznym. Dachy zielone realizuje się w technologii dachu odwróconego, co oznacza, że hydroizolacja wykonywana jest bezpośrednio na stropie. Na niej umieszcza się termoizolację w postaci sztywnego styropianu (styropian ekstrudowany), a następnie warstwę drenującą w welonie z geowłókniny (np. żwir). Na geowłókninie układa się warstwę humusu. W przypadku dachu zielonego ekstensywnego warstwa drenażu z humusem to ok. 20 cm. Dach zielony ekstensywny zakłada nasadzenia roślin mało wymagających, dobrze znoszących duże nasłonecznienie i susze. Do tej grupy zaliczają się mchy, trawy i porosty.
dachy ekstensywne wymagają dużo mniejszego zaangażowania i są praktycznie bezobsługowe. Typ ten wymaga bardzo cienkiej warstwy gleby oraz roślinności w rodzaju np. runa leśnego lub kobierca traw
Nasadzenia drzew na dachu zaliczają się do kategorii zieleni intensywnej. Pojęcie „zieleń intensywna” oznacza roślinność wymagającą dużego nakładu pracy, lubiącą stanowiska nasłonecznione oraz żyzne i przepuszczalne gleby. Struktura dachu zielonego intensywnego jest analogiczna do ekstensywnego: hydroizolacja jako spodnia warstwa, na niej termoizolacja, drenaż w welonie z geowłókniny i humus z roślinnością jako warstwa wierzchnia. Drenaż z humusem osiągają grubość powyżej 20 cm, zależnie od rodzaju dobranych roślin. Ten typ dachu generuje duże obciążenia, dlatego też trzeba je wziąć pod uwagę na etapie projektowania konstrukcji budynku. Należy również pamiętać, że w wyniku opadów woda może okresowo gromadzić się w glebie i drenażu, a przez to dodatkowo zwiększać masę całego pokrycia.
54
A może komin stalowy? Stalowy, smukły komin może być ciekawym, industrialnym akcentem elewacji domu. A jeśli budynek reprezentuje industrialną stylistykę – stanowi jej konsekwentne dopełnienie. Czy zewnętrzny komin stalowy jest tożsamy ze stalowym wkładem? Czy montażu stalowego komina dotyczą te same obostrzenia, co w przypadku kominów murowanych i prefabrykowanych? Jednościenne wkłady stalowe umieszcza się wewnątrz istniejących kominów z cegły lub prefabrykatu. Jako kominy zewnętrzne stosować można tylko tzw. kominy dwuścienne. Zbudowane są z trzech warstw: zewnętrznego nośnego płaszcza ze stali nierdzewnej, otuliny z wełny mineralnej oraz wewnętrznego wkładu z wysokogatunkowej stali żaro- i kwasoodpornej. Zadaniem izolacji termicznej z wełny jest niedopuszczenie do tego, by spaliny wykraplały się na wewnętrznym płaszczu stalowym. Takie rozwiązanie przedłuża żywotność komina. Ich zaletą jest fakt, że nie wymagają fundamentu. Dlatego też bywają nieodzowne przy okazji przebudowy instalacji c.o. lub budowy kominka. Zarówno wkłady, jak i kominy stalowe nadają się do odprowadzania produktów spalania z kotłów na paliwo stałe, płynne i gazowe.
fot. Internorm
Dach zielony intensywny
komin na zewnątrz domu – takie rozwiązanie jest do zaakceptowania jedynie w budynkach nowoczesnych; dużym błędem byłoby na przykład zamontowanie takiego komina przy domu architektonicznie wzorowanym na starym dworku
Własny Dom 4/2014
038-065_TM_nowoczesne.indd 54
3/13/14 1:06 PM
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
DACH
2
Ukryte czy odkryte rynny?
fot. Internorm
Współcześni architekci dążą do ukrywania elementów instalacji odwadniających dachy, czyli rynien i rur spustowych. Naprzeciw wychodzi im stosunkowo nowe rozwiązanie – system bezokapowy. Ów system nadaje się do stosowania w przypadku domów, których ściany wykonano w technologii trójwarstwowej wentylowanej. Przegroda trójwarstwowa składa się z części nośnej (bloczki gazobetonowe, silikatowe, ceramika poryzowana), ocieplenia (wełna mineralna lub styropian) oraz zewnętrznej warstwy wykończeniowej (klinkier, okładziny z płyt włókno-cementowych, kamiennych, betonu archtektonicznego, blachy itp.). Jeśli zastosujemy elementy nośne o grubości ok. 40 cm, wykonanie izolacji termicznej nie jest konieczne, a cała przegroda staje się dwuwarstwowa. System bezokapowy składa się z elementów typowych dla systemów rynnowych. Posiada rynnę (ukrytą za maskownicą) wykonaną z ocynkowanej blachy stalowej oraz rury spustowe schowane za częścią wykończeniową przegrody. Ponadto jego nieodzownym komponentem jest osadnik umieszczony w gruncie. Oczyszcza on deszczówkę z dużych zanieczyszczeń i odprowadza ją do gleby. Rury spustowe z PVC i stalowe rynny mają przekrój kwadratowy lub prostokątny, co zwiększa wydajność pracy systemu.
rynny ukryte, rury spustowe widoczne – to przykład domu z elewacją drewnianą, po której poprowadzono odwodnienie. Na drewnianym tle rynny – szczególnie ze szlachetnych materiałów, takich jak tytan-cynk – wyglądają bardzo atrakcyjnie
Rynny kwadratowe i prostokątne lepiej wpisują się w prostopadłościenne bryły budynków. Zainteresowanie inwestorów kształtami odmiennymi do półokrągłych jest coraz większe. Dostępne szerokości takich rynien to 10 cm, 15 cm i 19 cm. Kompatybilne z nimi rury spustowe osiągają szerokości 8 cm, 10 cm i 12 cm. Wykonuje się je z typowych dla systemów rynnowych materiałów. Dostępne są elementy z miedzi czystej lub powlekanej cynkiem, ze stali ocynkowanej lub z aluminium powlekanych organicznym poliestrem. Możliwy jest zakup rur spustowych z PVC. Producenci dla systemów kwadratowych i prostokątnych przygotowali wszystkie niezbędne akcesoria montażowe: haki, obejmy, zaślepki, obejmy i mufy.
fot. Galeco
Rynny kwadratowe i prostokątne
rynny i rury spustowe całkowicie niewidoczne – ukryte są w elewacji, która może być wykonana z klinkieru. Rozwiązanie świetnie nadaje się do domów z dachem ukośnym, ale bez okapów
4/2014 Własny Dom
038-065_TM_nowoczesne.indd 55
55
3/13/14 1:06 PM
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
DACH
2
fot. Velux
baterie fotowoltaiczne zajmują o wiele więcej miejsca niż kolektory słoneczne. Jednak i w tym przypadku ich rozmieszczenie może być pomysłowe i uatrakcyjniające wygląd domu
Już w fazie projektu domu uwzględnijmy wytyczne dla lokalizacji kolektorów. Efektywne pozyskiwanie energii słonecznej wiąże się z montażem kolektorów na połaciach o kącie nachylenia w przedziale 30-60º. Nie można również zapomnieć o skierowa-
niu kolektora na południe, czyli na stronę najbardziej nasłonecznioną w ciągu dnia – tylko wtedy kolektor będzie naprawdę wydajny. Dopuszczalne są odchylenia o 10º na wschód lub zachód.
kolektory słoneczne w tym domu rozłożono parami na dwóch różnych wysokościach na dachu, mimo że taniej byłoby je rozmieścić blisko siebie. Jednak dzięki temu dom nie stracił dobrego wyglądu
56
fot. Viessmann
rozmieszczenie okien połaciowych na dachu zawsze musi uwzględniać funkcjonalność pomieszczeń. W tym przypadku dwa okna połaciowe (jedno nad drugim) dobrze oświetlają biurko
fot. Viessmann
Kolektor słoneczny to urządzenie wykorzystujące energię słoneczną do ogrzewania domu oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej. Produkuje się dwa typy: powietrzne i cieczowe. Typ pierwszy charakteryzuje się małą sprawnością, stąd też jego zastosowanie w budownictwie jest znikome. Do grupy kolektorów cieczowych (czynnik roboczy to glikol lub woda) zaliczają się modele płaskie, próżniowe i skupiające. W budownictwie jednorodzinnym prym wiodą płaskie i próżniowe. Wariant płaski nadaje się jedynie do przygotowania c.w.u. Wychwytuje tylko promieniowanie bezpośrednie, dlatego też latem pokrywa 100% zapotrzebowania domu na c.w.u., a zimą zaledwie 30%. Z kolei kolektory próżniowe mają zdolność wykorzystywania promieniowania pośredniego. Wynika z tego fakt, że zarówno zimą, jak i latem dostarczają wystarczającą ilość energii do ogrzewania i podgrzewania wody. Kolektory montuje się najczęściej na dachu – i tu się zaczyna problem. Jak skomponować je z pozostałymi elementami zlokalizowanymi na połaciach – zwłaszcza z oknami dachowymi? Najefektowniej wyglądać będą okna i kolektory tych samych gabarytów, a zwłaszcza o tej samej wysokości, ułożone w jednej linii. Warto też zadbać, by okna i kolektory znajdowały się w jednej płaszczyźnie. Taki efekt da montaż kolektora bez własnej konstrukcji wsporczej – bezpośrednio na połaci, zamiast fragmentu pokrycia.
fot. Solartime
Kolektory a okna połaciowe (układ, estetyka)
kolektory rurowe umieszczono blisko szczytu dachu. Są to dwa urządzenia przylegające do siebie. Gdy w połaci dachu nie ma wielu elementów po stronie południowej, nie ma też żadnych problemów z umiejscowieniem dodatkowych urządzeń
Własny Dom 4/2014
038-065_TM_nowoczesne.indd 56
3/13/14 2:55 PM
057_hydrotech.indd 57
3/14/14 10:09 AM
3 1
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
OGRODZENIE
Ogrodzenie to jeden z elementów posesji najbardziej niedocenianych przez polskiego inwestora. Pokazujemy, jak – dobrze dobrane i zaprojektowane – potrafi zmienić odbiór całej posesji. Wybieramy spośród najlepszych rozwiązań i materiałów
Gabiony – ekologiczne i estetyczne mienie: granit, gnejs i bazalt. Producenci oferują także alternatywne materiały: butelki, dachówki, płytki ceramiczne, bale drewniane.
fot. Redhen
równo wiejski, jak i miejski. Sprawdzą się jako bariera przed włamywaczem, a także jako naturalny ekran akustyczny. Kosze wykonuje się ze stali ocynkowanej lub nierdzewnej. Ich wypełnienie stanowią najczęściej ka-
fot. Redhen
Gabiony to prostopadłościenne kosze z siatki stalowej, wypełnione zazwyczaj kamieniami. To solidne konstrukcje, wykorzystywane nie tylko jako estetyczne elementy architektoniczne. Doskonale wpisują się w każdy kontekst – za-
gabiony to eleganckie rozwiązanie zabezpieczenia działek, a także budynków. Są to produkty, które mogą być wykorzystane w pomysłowy sposób, dzięki uniwersalności i dużej dowolności w kwestii ich wypełniania. Konstrukcja gabionów charakteryzuje się dużą trwałością, odpornością na uszkodzenia, a także bardzo dobrą izolacją akustyczną. Ważną zaletą, która decyduje o tym, że gabiony zyskują coraz większą popularność, jest szybkość oraz łatwość ich montażu, jak również brak konieczności konserwacji
Żywopłot – 100% naturalnego tworzywa
fot. Husqvarna
To ogrodzenie tanie, estetyczne i pasujące do każdego domu. Ponadto stanowi doskonałą barierę przed hałasem, kurzem i wiatrem. Ma jedną wadę – w początkowej fazie wzrostu wymaga pielęgnacji. Ale wysiłek wart jest zachodu.
ogrodzenie? 58wybierasz Własny Dom 4/2014
038-065_TM_nowoczesne.indd 58
Żywopłot to doskonały sposób na ogrodzenie posesji szczelnym parawanem. W dodatku zyskujemy piękną zieloną ścianę, która osłania nas przed wzrokiem sąsiadów lub hałasem i zanieczyszczeniami z drogi
Znane są dwa typy żywopłotów: nieformowane i formowane. Te drugie w wyniku regularnego strzyżenia zachowują określony przez właściciela kształt. Żywopłoty mogą osiągać różne wysokości: od 30 cm do 3 m. Przed włamywaczem zabezpieczy nas gatunek kolczasty (berberys, głóg, jałowiec pospolity). Cieszyć oko zielonymi liśćmi lub igłami będą gatunki zimozielone (bukszpan, świerk, żywotnik zachodni).
katalog.wlasnydom.pl
3/14/14 2:31 PM
Bramy wjazdowe rozwierne
fot. Wienerberger
Bramy rozwierne stosuje się na działkach głębokich, ponieważ ich skrzydła po otwarciu zajmują sporo miejsca na podjeździe do garażu. Minimalna szerokość bramy wjazdowej to 2,4 m. Ale wygodniejsze są bramy szersze – zwłaszcza gdy miejsca przed bramą od strony ulicy jest bardzo mało i w związku z tym manewrowanie samochodem zakłóca ruch pieszy i kołowy. Brama rozwierna może być jedno- lub dwuskrzydłowa. Maksymalna długość jednego skrzydła to 3 m. Tak więc najszersza jednoskrzydłowa brama ma 3 m, a dwuskrzydłowa – 6 m. Wadą bramy dwuskrzydłowej może być utrudniona obsługa ręczna ze względu na jej duży ciężar. Komfort użytkowania, a także bezpieczeństwo wjazdu w strefach dużego natężenia ruchu zapewni automatyka, która umożliwi otwieranie bramy przy pomocy pilota. Brama powinna pasować do stylistyki domu. Najpowszechniejsze są ażurowe bramy stalowe, ale wybór jest znacznie większy. Producenci oferują także bramy drewniane ażurowe lub pełne, wypełnione blachą lub każdym innym materiałem, w zależności od życzenia inwestora.
Brama skrzydłowa pełna z wykończeniem z drewna, które nawiązuje do podobnych elementów ułożonych na elewacji domu, to przykład kompleksowego projektowania domu i całej posesji, łącznie z ogrodzeniem
reklama
fot. H. Tomasiewicz
bramy skrzydłowe są niezwykle stylowe i nadają zarówno ogrodzeniu, jak i całej posesji elegancki, luksusowy wygląd. Spodobają się więc osobom, które cenią np. wystrój wnętrz w stylu retro
4/2014 Własny Dom
038-065_TM_nowoczesne.indd 59
59
3/13/14 1:09 PM
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
OGRODZENIE
3
Najpierw należy zdecydować się na rodzaj cegły klinkierowej. Dostępne są nie tylko czerwone, ale także w odcieniach brązu, szarości, beżu oraz białe. Ważna jest też faktura: mat czy połysk? Klinkier to materiał długowieczny. Nie wymaga konserwacji. Potwierdzeniem tego są budynki powstałe na przełomie XIX i XX wieku, posiadające do dziś elewację klinkierową w dobrym stanie. Mur posadawia się na betonowym fundamencie, na którym kładzie się izolację przeciwwilgociową z papy. Zapobiega ona podciąganiu kapilarnemu wody z gruntu do cegieł. Dla muru o grubości mniejszej niż 12 cm konieczne jest wykonanie zbrojenia poziomego w postaci prętów lub płaskowników. Cegły klinkierowe układać można na dwa sposoby: na pełną spoinę lub niepełną. Metoda „na pełną” oznacza jednoczesne murowanie i spoinowanie. Wiąże się z nią konieczność zeskrobywania pozostałości zaprawy i czyszczenia cegieł specjalnymi środkami po ułożeniu muru. Druga metoda zakłada wykonywanie muru w 2 etapach. Najpierw odbywa się murowanie z wykorzystaniem listewek dystansowych. Po siedmiu dniach, czyli po związaniu zaprawy, wypełnia się spoiny.
fot. Wienerberger
Mur z klinkieru
Ogrodzenia z cegieł klinkierowych są solidne i trwałe. Nie wymagają konserwacji nawet przez wiele lat. Cegły klinkierowe mają małą nasiąkliwość (poniżej 6%), są więc odporne na warunki atmosferyczne. Nie zmieniają koloru pod wpływem światła i są niepalne
Powrót na wieś, czyli płot drewniany
60
Do wykonania drewnianego ogrodzenia stosuje się sztachety i półwałki o różnych gabarytach, elementy stalowe (np. słupki) oraz kamień (jako cokół). Drewno powinno być impregnowane – zalecana jest metoda ciśnieniowa. Jako wykończenie wykorzystuje się powłoki z lakieru, oleje i olejobejce. Jeśli płot nie ma kontaktu z gruntem, a jego struktura została odpowiednio zabezpieczona – posłużyć nam powinien ok. 15 lat. Najpowszechniej stosowane gatunki drewna na ogrodzenia to gatunki iglaste, a także dąb lub nawet gatunki ozdobne. Jeśli zależy nam na szybkim wykonaniu płotu, warto zakupić gotowy system paneli i akcesoriów montażowych. Uprzednio należy wylać betonowe fundamenty, na których za pośrednictwem obejm będą stać słupki (kantówki o wymiarach ok. 8 cm x 8 cm). słupki z klinkieru, wypełnienie z drewna – to bardzo często stosowane rozwiązanie, gdyż zestawienie tych dwóch naturalnych materiałów (klinkier i drewno) jest bardzo korzystne pod względem estetycznym
fot. Wienerberger
fot. ZCE Gołowczyński
Płoty drewniane są nadal popularne, a ich wybór jest ogromny. To najtańszy typ ogrodzenia, a przy tym ekologiczny i estetyczny. Obok tradycyjnych, sztachetowych modeli dostępne są płoty boazeryjne (wyglądające jak parawan z ażurową kratą jako zwieńczeniem), lamelowe (nieprzezierne, wykonane z poziomych desek), myśliwskie (z półwałków ułożonych w kratę pod kątem 45º względem podłoża) oraz różne ich kombinacje.
Wnęka z klinkieru, w której gustownie ukryty jest... śmietnik. Dzięki takiemu architektonicznemu pomysłowi staje się on w istocie ozdobą ogrodzenia
Własny Dom 4/2014
038-065_TM_nowoczesne.indd 60
3/14/14 2:32 PM
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
OGRODZENIE
fot. WIŚNIOWSKI
fot. RuppCeramika
3
Furtka i brama przy większych działkach mogą zostać przedzielone jednym przęsłem. Między podjazdem a ścieżką na ogół znajduje się wówczas pas zieleni. Inne rozwiązanie: brama i furtka znajdują się przy jednym słupku. Wtedy podjazd i ścieżka do drzwi frontowych często nie są od siebie niczym oddzielone
Brama i furtka – razem czy osobno? Jeśli posesja jest mała, a garaż stanowi część budynku mieszkalnego, brama i furtką znajdują się w bliskim sąsiedztwie. Wówczas często brama i furtka przytwierdzona jest do jednego słupka. Na bardzo wąskich działkach można nawet zrezygnować z furtki na rzecz bramy przesuwnej. Warto wówczas zastosować do niej automatykę z
„funkcją furtki”, umożliwiającą częściowe otwieranie na szerokość 1–1,5 m. Odradzamy natomiast umieszczanie furtki w bramie skrzydłowej. Osłabia to konstrukcję bramy, a furtka ma zawsze niewygodny (i niezbyt bezpieczny) próg. Jednak oba rozwiązania należy uznać za ostateczność, wynikającą z wyjątkowo wąskich działek.
Na posesjach większych lub narożnych może się okazać, że rozdzielenie tych funkcji jest lepsze. Np. z jednej strony jest bliżej do garażu albo ulica jest mniej ruchliwa, szersza itp. i łatwiej wjechać na posesję. A z kolei z innego miejsca w ogrodzeniu bliżej jest do przystanku, sklepu czy wejścia do domu.
To nie tylko wygoda podczas złej pogody, ale także większe bezpieczeństwo, szczególnie wieczorem lub w nocy. Nie trzeba wysiadać i zostawiać niezabezpieczonego samochodu na czas otwierania zamku, narażając się na napad lub kradzież. Nie tracimy też czasu i siły na odsuwanie skrzydeł bramy. Jeśli mieszkamy przy ruchliwej ulicy, a przed bramą nie ma dosyć miejsca na zaparkowanie samochodu, wersja „na pilota” to jedyne sensowne rozwiązanie, żeby nie blokować innym przejazdu. Warto więc już w fazie projektowania przewidzieć instalację elektryczną umożliwiającą założenie automatycznego napędu do bramy. Podzielenie inwestycji na etapy pozwala również rozłożyć w czasie wydatki: I – doprowadzenie kabli, II – montaż bramy otwieranej ręcznie, III – montaż elementów automatyki.
fot. Faac
Otwieranie automatyczne bramy – luksus czy konieczność?
Jednym Pilotem można otworzyć bramę wjazdową i garażową bez wychodzenia z samochodu. Gdy nasz dom znajduje się przy ruchliwej ulicy, to jedyne zalecane rozwiązanie
4/2014 Własny Dom
038-065_TM_nowoczesne.indd 61
61
3/13/14 1:09 PM
4 1
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
NAWIERZCHNIE
Tworzą estetykę strefy wejściowej, uczestniczą w stwarzaniu klimatu w ogrodzie, decydują, czy przemieszczanie się po posesji jest wygodne i bezpieczne. Wybór kolorów i kształtów jest ogromny. Pokazujemy kilka najlepszych przykładów
Jednym z kryteriów zrównoważonego rozwoju jest stosowanie przepuszczalnych nawierzchni wokół budynków. Kryterium to spełnia ażurowa kostka betonowa. Umożliwia ona odprowadzanie wód opadowych do gruntu przez fabrycznie wykonane w niej otwory. Płyty na potrzeby domu jednorodzinnego mają grubość ok. 10 cm oraz wymiar 40 x 60 cm. Płyty wielkogabarytowe, np. 100 x 70 cm, wymagają zastosowania zbrojenia, które przenosić będzie naprężenia rozciągające, a tym samym nie dopuści do ich pękania. Płyty układa się na warstwie piasku o grubości 5-10 cm. Jeśli grunt jest nieprzepuszczalny, konieczne jest zastosowanie warstwy drenującej o grubości 15-20 cm, wykonanej ze żwiru. Otwory w płytach można wypełnić żwirem, tłuczniem lub mieszaniną piasku z humusem jako bazą pod nasadzenie trawy.
fot. Libet
Ażurowe płyty betonowe
Betonowe fantazje – organiczny kształt płyty, pozbawiony ostrych kątów, nie przypomina kostki brukowej w tradycyjnym jej rozumieniu. Ażurowa forma elementu pozwala zintegrować betonową nawierzchnię z elementami natury – trawą, piaskiem lub grysem, a nawet wodą. Dzięki temu zestawienie poszczególnych modułów tworzy spójną, przenikającą się kompozycję
nawierzchnie? 62wybierasz Własny Dom 4/2014
038-065_TM_nowoczesne.indd 62
fot. DuPont
Geokrata to siatka przypominająca wyglądem plaster miodu. Wykonywana jest z polietylenu wysokiej gęstości (HDPE). Składa się z tzw. geokomórek, których średnica jest dobierana do potrzeb klienta. Do jej wypełnienia stosuje się pospółkę, glebę, kruszywa, kamienie lub beton. Układa się ją na uprzednio przygotowanej geowłókninie, a do podłoża przytwierdza za pomocą metalowych kotew. Gdzie stosować geokratę? W strefach skarp, podjazdów lub ścieżek – jako wzmocnienie gruntu. Wypełniona trawą, korą lub drobnym żwirem, może stanowić bardzo estetyczną nawierzchnię w ogrodzie.
fot. DuPont
Geokrata wypełniona żwirem
Geokrata do stabilizacji gruntu – jej wysoka wytrzymałość na rozciąganie oraz struktura plastra miodu zapobiegają przesuwaniu się wypełniacza, uniemożliwiając zapadanie się i tworzenie się kolein. Luźny materiał wypełniacza oraz porowatość materiału bazowego umożliwiają pionową i poziomą penetrację wody
katalog.wlasnydom.pl
3/14/14 2:35 PM
1
Deski czy panele kompozytowe?
mocną stroną desek kompozytowych jest ich piękny, naturalny wygląd. Zastosowanie dedykowanego systemu montażu sprawi, że nie będzie na nich widać żadnych wkrętów, tak jak dzieje się to w przypadku tarasu drewnianego, którego częstą (i wątpliwą) ozdobą są gwoździe
reklama
fot. Decolor
Panele kompozytowe są z założenia imitacją naturalnych desek drewnianych. Zawierają 60% włókien drzewnych, 30% wysokiej gęstości polietylenu oraz 10% dodatków optymalizujących ich właściwości mechaniczne i chemiczne. Są tym samym trwalsze. Jednocześnie nie wymagają impregnacji oraz okresowej konserwacji. Cechują się odpornością na działanie deszczu, owadów i grzybów. Nie blakną na słońcu. Są ponadto stabilne wymiarowo, co oznacza, że nie pęcznieją pod wpływem wilgoci i nie kurczą się podczas suszy. Bezpieczeństwo użytkowania nawierzchni z paneli kompozytowych zapewnia ryflowanie. Jedni uznają za atut, a inni za wadę fakt, że nie posiadają sęków, są jednolite kolorystycznie i fakturowo. Zwolennicy drewna doceniają naturalne deski za ich zróżnicowanie wizualne, a sęki postrzegają jako urocze i autentyczne. Producenci opracowali specjalne systemy montażu desek kompozytowych. Przygotowali dedykowane klipsy, śruby, listwy wykończeniowe i zaślepki. Znacząco skracają one prace. Gdzie można stosować deski kompozytowe? Przede wszystkim na zewnątrz domu: na tarasach, na patio lub jako wykończenie ścieżek.
4/2014 Własny Dom
038-065_TM_nowoczesne.indd 63
63
3/13/14 1:09 PM
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
NAWIERZCHNIE
4
Styl vintage to styl, zwany również retro, który zakłada nawiązanie do przeszłości. Nawierzchnię w stylu vintage wykonać można na dwa sposoby. Pierwsza metoda to wykorzystanie materiałów z odzysku. Mogą to być obtłuczone, wyślizgane i porysowane kostki brukowe, płyty kamienne, cegła lub płytki ceramiczne. Druga to zakup dostępnych produktów stylizowanych. Ze stylem vintage trzeba uważać. Nadmierny eklektyzm, nietrafione zestawienia stylistyczne lub dosłowność mogą otrzeć się o kicz i groteskowość. Paradoksalnie, odpowiednio dobrane i ukształtowane retronawierzchnie dobrze prezentują się na tle architektury minimalistycznej. Domy pozbawione detalu nabierają tożsamości i charakteru w otoczeniu nawierzchni z ‚„własną historią’’. Należy jednak pamiętać, że wykończenie i kształt ścieżek, tarasów i patio powinny kompozycyjnie korespondować z bryłą domu. Nie zaleca się np. stosowania wijących się dróżek wokół eleganckich prostopadłościennych budynków. A co z kolorami? Zdecydowanie najbardziej vintage są odcienie beżu i sepii. Do jakich epok lub stylów nawiązywać? Motywy pochodzące z XX wieku (stylistyka lat 20., 50. lub 60.) wyglądają najbardziej naturalnie. Trudne do wkomponowania we współczesne ogrody i domy są style wcześniejsze (wiek XIX).
fot. Ł. Rajchert
Nawierzchnia w stylu vintage
nawierzchnia z obijanej i nierównej kostki brukowej lub kamienia nada ogrodowi charakteru naturalnego, „starego”, tak jakby ścieżka biegła tędy już od wielu lat. To sposób na takie wykończenie ogrodu, by odejść od nowoczesnego wyglądu
Posadzki „wyciskane” w betonie
64
Krata WEMA to motyw zdecydowanie industrialny. Z powodzeniem wpasuje się w architekturę nowoczesną. Dobrze będą z nią korespondować dachy z blachy płaskiej, metalowe balustrady i duże przeszklenia aluminiowe. Zaletą ażurowych konstrukcji z krat jest ich lekkość oraz brak konieczności odwadniania powierzchni z nich wykonanych Wykonywane są ze stalowych płaskowników i/lub prętów. Dostępnych jest kilka ich typów: kraty zgrzewane (kompilacja płaskowników i prętów), prasowane (tylko z płaskowników) oraz nacinane (antypoślizgowe, z naciętymi ząbkami). fot. Lafarge
Beton wytłaczany, zwany też stemplowanym, to alternatywa dla nawierzchni układanych z drobnych elementów. Imitować może kamień, kostkę brukową, duże płyty betonowe, a nawet drewniane deski. Ma on przewagę nad wymienionymi imitowanymi materiałami w kilku aspektach. Przede wszystkim jest trwalszy. Nie posiada także fug, dlatego też nie ma ryzyka, że pojawi się na jego powierzchni mech lub trawa. Jest łatwo zmywalny, nie chłonie brudu i nie wymaga konserwacji. Posadzka betonowa na bazie cementu i kruszyw wzbogacana jest składnikami optymalizującymi jej właściwości mechaniczne. Możliwe jest jej malowanie lub barwienie w masie – wówczas kolor będzie trwalszy. Warstwa betonu przeznaczona do ruchu pieszego wynosić powinna 8 cm, dla ruchu kołowego – 12 cm. Mieszankę betonową, ułożoną na przygotowanym podłożu, zaciera się łatą, a następnie wciera pigment, wpływający na ostateczną barwę i wzrost wytrzymałości. Kolejny etap prac to wykonanie stemplowania desenia przy pomocy specjalnych szablonów. Na koniec płytę impregnuje się substancjami uszczelniającymi.
Schody i podesty z kraty WEMA
Po rozrobieniu betonu w betoniarce wraz z odpowiednim barwnikiem należy beton przelać do taczki, a następnie delikatnie wylać i wygładzić. Potem można go „stemplować” wg wybranego wcześniej wzorca (bruk, kostka, nieregularny kamień)
Własny Dom 4/2014
038-065_TM_nowoczesne.indd 64
3/13/14 1:10 PM
temat miesiąca | atrakcyjny dom i posesja
NAWIERZCHNIE
4
fot. Buszrem
Bruk drewniany wykonuje się z bali lub kostek drewnianych o wysokości ok. 10 cm. Układa się go na warstwie piasku gr. 5 cm, tak by pomiędzy poszczególnymi elementami zachować odstępy umożliwiające pracę drewna. Jeśli podłoże jest słabo przepuszczalne, należy wykonać pod piaskiem warstwę drenażową ze żwiru. Jako zabezpieczenie ścieżki warto zastosować na jej obrzeżach pas z krawędziaków – uniemożliwi on przemieszczanie się bruku w glebie, zwłaszcza w czasie deszczu. Aby bruk służył nam przez lata, należy go zaimpregnować. W sklepach ogrodniczych można dostać gotowy do użycia produkt, zabezpieczony przed korozją biologiczną metodą ciśnieniową. z betonu można uzyskać imitację starego, spalonego słońcem drewna, wiernie odwzorowując oryginał nie tylko barwą, lecz również fakturą
fot. Buszrem
Ścieżka z bruku drewnianego
bardzo efektownie prezentują się nawierzchnie wykonane z betonu imitujące grube plastry pni dużych drzew lub grube kołki drewniane
Wbrew obiegowym opiniom, nawierzchnie trawiaste lub żwirowe nie są wcale mniej wytrzymałe czy trudniejsze do konserwacji. Łatwiej je natomiast wykonać samodzielnie, są przepuszczalne dla wody, więc z reguły nie wymagają dodatkowego odwadniania, dobrze komponują się z elementami ogrodu i każdym stylem architektonicznym. Grubość podbudowy dla samochodów osobowych powinna wynosić co najmniej 30–35 cm. Jeśli przewidujemy wjazd cięższych aut (materiały budowlane, wóz asenizacyjny itp.), ziemię trzeba wybrać na głębokość 45–50 cm. Dno wykopu musi być utwardzone i zagęszczone (ubite), a brzegi umocnione krawężnikami. Podjazd żwirowy uzyskamy, układając 4 warstwy żwiru o ostrych krawędziach (łatwiej się zazębia, tworząc stabilną powierzchnię) z coraz drobniejszego kruszywa. Każdą kolejną warstwę trzeba wyrównać i zagęścić. Podbudowa pod nawierzchnię trawiastą to 15–25 cm tłucznia, 15-20 cm żwiru i 2–3 cm piasku. Układa się na niej specjalne betonowe lub plastikowe kratki i wypełnia luźnym, nieubitym żyznym podłożem wymieszanym z nasionami traw. W wyniku zraszania i opadów ziemia w kratkach osiada, pozostawiając 1,5–2 cm przestrzeni dla roślin. W ten sposób koła samochodu nie niszczą kępek, a jedynie przycinają dłuższe liście.
fot. H. Tomasiewicz
Nawierzchnie na podjazd
Kostka granitowa „nie trzyma” wymiaru, dlatego szczeliny są nierówne. Dodaje to jej naturalności. To bardzo trwała nawierzchnia
4/2014 Własny Dom
038-065_TM_nowoczesne.indd 65
65
3/13/14 1:10 PM
kronika budowy etap 8
rozbudowa i modernizacja bliźniaka
etap 8
Remont starego dachu i budowa nowego
etap
Opisujemy remont dachu oraz precyzyjne łączenie starej części stropu dachowego z częścią dobudowaną. To lekcja o warstwach izolacji, spadkach i odprowadzaniu wody Tekst: Agnieszka Rudomino Zdjęcia i ilustracje.: A. Rudomino, A. Daczkowski, archiwum rr-a
A
rch. R. Rutkowski: Od początku wiadomo było, że dach będzie remontowany, jednak ostateczna decyzja o zakresie prac miała być podjęta dopiero po rozpoczęciu budowy, kiedy namacalnie można było sprawdzić, w jakiej jest on kondycji. Zakupiony dom posiadał dach płaski, składający się z warstwy stropu nośnego, na którym umieszczona była lekka drewniana konstrukcja przykryta papą. Początkowo poważnie brana była pod uwagę opcja
66
Inwestorzy: Maja i Robert z córeczką
Własny Dom 4/2014
s066-71_WD4_14_kronika8.indd 66
14-03-14 14:26
etap 8 kronika budowy
ścianka attykowa starego dachu
dodatkowej izolacji cieplnej tej struktury poprzez umieszczenie w niej wełny mineralnej – tańsza i mniej pracochłonna. Skończyło się jednak – jak przewidywałem – na gruntownym remoncie dachu. Wierzchnia warstwa została ściągnięta, a na betonowym stropie ułożono warstwy izolacji cieplnej i przeciwwodnej. To zdecydowanie droższy wariant, chociażby ze względu na prace rozbiórkowe, wywożenie „śmieci”, opłaty za kontener, a następnie zakup nowych materiałów i ich układanie.
Dylemat inwestorów – jaki system wybrać? Robert: Pierwszy dylemat, jaki mieliśmy na tym etapie prac – jaki system wybrać (jest ich kilka)? Musieliśmy zdecydować, czy najpierw wylewka w spadku, potem styropian i znowu wylewka, czy może od razu styropian i potem wylewka? Trzeba było rozważyć różne argumenty, dotyczące specyfiki naszej budowy. Od strony wykonawczej położenie nowego dachu płaskiego to relatywnie łatwe i szybkie działanie – wystarczą 2 dni. Wcześniej potrzeba 1-2 dni na usunięcie starych warstw. Ale w naszym wypadku całość trwała 2 miesiące, ponieważ wykonawca po prostu nie zjawiał się na budowie... Choć wykonanie jest łatwe, to aby dach był szczelny, wymaga na pewno dużej staranności na etapie układania folii, a potem papy.
Stary plus nowy ze spadkiem arch. R. Rutkowski: W rzeczywistości ten dach jest połączeniem starego (w większej części) i nowego (nad dobudowaną niewielką częścią z boku domu). Podczas budowy ważne było, by zgrać poziomy stropów nowych i starych, także dachowych. Wierzchnie warstwy części starej zostały ściągnięte do „żywego” stropu, na który położona została folia i płyty styropianowe. Stara attyka została połączona z nową, wybudowaną z pełnych cegieł (powstała „wanna”) i obecnie dach jest jednolity – stanowi całość. Na ścianki attykowe wywinięta zostanie papa dachowa, a na szczycie położona będzie płyta OSB, do której przykręcona zostanie obróbka blacharska równo nad tynkiem – dlatego te prace będą wykonywane dopiero podczas wykańczania elewacji właśnie tynkiem.
dach sąsiada
Stary komin znajdował się na środku dachu, na granicy z dachem sąsiedzkiego domu – tzw. bliźniaka
Tak wygląda zewnętrzna warstwa pokryciowa dachu, który powstał w latach 70. i służył mieszkańcom przez ponad 40 lat
zbrojenie wieńca
Strop dachowy dobudowanej części z boku budynku, która wraz ze starym dachem stworzy całość, przykrytą nowymi warstwami izolacji
Warstwa spadkowa na dwa sposoby arch. R. Rutkowski: Dach płaski nie jest tak zupełnie płaski, tylko pochylony o kilka procent. Występują dachy całkowicie płaskie, wyposażone w specjalne systemy – rury spustowe o mniejszym niż zwykle przekroju, zasysające wodę znajdującą się na dachu. Zazwyczaj jednak trzeba stworzyć niewielki spadek – są na to dwa sposoby. Pierwszy polega na wylaniu dodatkowej, odpowiednio pochylonej warstwy betonu, na której układamy płyty styropianowe tej samej wysokości. Druga metoda jest droższa, ale lżejsza – spadek tworzy się poprzez modelowanie warstwy ocieplenia (wycinanie odpowied-
Splot zbrojenia wieńcowego ze stalowych prętów wokół nowej części dachu, która zostanie jeszcze zalana betonem
4/2014 Własny Dom
s066-71_WD4_14_kronika8.indd 67
67
14-03-14 14:30
kronika budowy etap 8
wieniec i attyka
strop nad salonem – tu będzie taras
stara i nowa część dachu już jako całość
dach sąsiada
nich klinów), która z jednej strony dachu ma np. 20 cm, a z drugiej 15. Właśnie ta druga metoda została przez nas wykorzystana podczas remontu tego dachu.
Odprowadzenie wody arch. R. Rutkowski: Założenie w projekcie było takie, że woda z najwyższej części dachu (na styku z dachem sąsiada bliźniaka) będzie odprowadzana w stronę nowej części dachu nad dobudówką boczną, gdzie zbierać ją będą dwie rury spustowe. By móc uzyskać jedną wspólną płaszczyznę dachu i wymagany spadek, należało wyburzyć ściankę attykową starej części (niewysoki murek dookoła stropu dachowego), która sąsiadowała z nową częścią dachu.
Strop żelbetowy nowej części arch. R. Rutkowski: Nowa część dobudówki bocznej ma żelbetowy strop dachowy. Podobnie jak strop jej pierwszej kondygnacji (dokładnie opisywany w poprzednim odcinku), jest ułożony wzdłuż budynku, a nie wszerz. Zrobiono tak ze względu na konieczną dylatację (oddzielenie) nowej struktury budynku od starej, dzięki czemu obie części – stara i dobudowana – są niezależnymi konstrukcjami, nieopierającymi się na sobie. Strop żelbetowy składa się z odpowiednio przeplecionych stalowych prętów, stanowiących jego konstrukcję, przygotowanych w pełnym szalunku z płyt OSB, który rozbierany jest dopiero po stężeniu be-
Od strony ogrodu. Na dachu nad dobudowanym salonem zgromadzono płyty styropianu, z którego robotnicy układają warstwę izolacji na dachu nad drugą kondygnacją
wyplatanie zbrojonego wieńca
Od ulicy. Wyplatanie wieńca stropu nad nową częścią dachu, jeszcze przed zalaniem betonem i wybudowaniem ścianki attykowej Stara i nowa część domu – połączone, choć zdylatowane. Ścianka attykowa nad obu częściami wybudowana z pełnej cegły
część od strony ogrodu
dobudowana część
taras
ścianka attykowa
pokój dzienny
parter
powierzchnia po przebudowie 91,5 m2 części dobudowane schody kuchnia
spiżarnia
jadalnia
wc
korytarz
gabinet
68
korytarz
wiatrołap
dobudowana część boczna
stara część budynku
Projekt: arch. Roman Rutkowski, Roman Rutkowski Architekci, www.rr-a.pl
Własny Dom 4/2014
s066-71_WD4_14_kronika8.indd 68
14-03-14 10:42
etap 8 kronika budowy
warstwy izolacji
nowa ścianka attykowa
tonu, którym jest zalewany. Dookoła nowej części wypleciony został stalowy wieniec (i również zalany betonem). Oba te elementy usztywniają i wzmacniają zasadniczą konstrukcję.
Nowy dach nad dobudowanym salonem arch. R. Rutkowski: To zupełnie inna historia – rzecz zupełnie od nowa projektowana i budowana. Ma ona też inne zadanie do spełnienia. Ma stanowić taras, z którego będą korzystać mieszkańcy. Na skutek niedopatrzeń został on zbudowany o kilka centymetrów za wysoko w stosunku do podłogi w przylegającym pokoju dziennym. Inaczej mówiąc – za mało miejsca zostało na wykończeniowe warstwy stropu mającego pełnić funkcję tarasu – warstwy spadkowe, ocieplenia, konstrukcji drewnianej oraz desek wykończeniowych. Na szczęście była to odległość do „uratowania” , jednak gdyby było o 2 cm mniej, powstałby poważny problem! Kolejne warstwy na stropie to folia paroszczelna, ocieplenie i warstwa spadkowa z betonu, pokryta papą wywiniętą na ścianki attykowe. Dzięki betonowi w ostatniej warstwie bez problemu będzie można ustawić tutaj drewnianą konstrukcję i po jej wykończeniu tarasowymi deskami otrzymamy stabilną powierzchnię, po której można będzie chodzić. Woda jest odprowadzana do dwóch wpustów w narożnikach tarasu, a rury spustowe – ukryte w styropianie warstwy izolacji.
Rura spustowa odprowadzająca wodę z dachu dobudówki nad salonem, który wkrótce stanie się tarasem
stara ścianka attykowa
strop starej części domu oczyszczony z wszystkich wierzchnich warstw
nowa część
stary dach
płyty styropianowe
ścianka attykowa obłożona płytami OSB
Prace izolacyjne w toku. Płyty styropianowe pokrywają powierzchnię dachu. Do płyt OSB na ściance attykowej przybita zostanie papa i obróbka blacharska – dopiero po położeniu tynku
Gotowy do wywiezienia kontener pełen gruzu i innych odpadów, które w wielkim upale zdejmowane były z dachu
4/2014 Własny Dom
s066-71_WD4_14_kronika8.indd 69
69
14-03-14 10:46
ta
kronika budowy etap 8
odprowadzenie wody Koszt remontu i pokrycia dachu
Robert: Koszt pokrycia można oszacować na ok. 100 zł/m2 przy wykorzystaniu następujących warstw: folia paroprzepuszczalna, styropian, wylewka w spadku, papa termozgrzewalna wywinięta na attyki. Oczywiście potrzebny był przyjazd betoniarki – te koszty podaliśmy sumarycznie we wcześniejszym odcinku.
Rury spustowe w niewłaściwym miejscu! arch. R. Rutkowski: Rury spustowe były dokładnie zaznaczone w projekcie i miały wychodzić w miejscach trejaży, które – porośnięte zielenią – będą ozdobą elewacji, a jednocześnie maskowaniem dla rynien. Wykonawca jednak zrobił je w zupełnie innych miejscach (!?). Powstało więc pytanie – przerabiamy dach, tworzymy spadki od nowa czy dopasowujemy się do miejsc, gdzie wyprowadzenie zostało zrobione? Wykonawcy nie dość, że nie patrzyli na rysunki, ale byli do tego stopnia bezmyślni, że wyprowadzili jedną z dwóch rur spustowych dokładnie nad oknem! Sytuację ratowano – na etapie ocieplania elewacji wykonawcy zakładali tzw. kolana do plastikowych rur spustowych i ominęli okna. Cały system został ukryty w styropianie elewacji i stał się zupełnie niewidoczny na zewnątrz budynku. Minęło już kilka miesięcy od tego momentu i odprowadzenie wody działa prawidłowo.
dzięki zastosowanemu spadkowi woda będzie odprowadzana do narożnika dachu. W ściance attykowej wykonano przebicie na jej odpływ Element odpływowy z ochronnym kołnierzem zapewni dobrą izolację tego newralgicznego miejsca narażonego na szczególną wilgoć
Trzy dachy na jednym zdjęciu. Widoczne jest podwyższenie dachu po remoncie w stosunku do starego dachu sąsiedniego budynku
dach po gruntownym remoncie
odpływ wody wyremontowanego dachu
dach – taras nad salonem
dach sąsiada Przebicie gotowe, rura zamontowana. Następny krok to instalacja rury spustowej
70
Własny Dom 4/2014
s066-71_WD4_14_kronika8.indd 70
14-03-14 10:52
etap 8 kronika budowy
nowy komin i izolacja płynna Woda z czterech rur spustowych znajdujących się w tym domu zbierana jest systemem rur poprowadzonych wokół budynku do studni chłonnej zakopanej w ziemi w ogrodzie. Robert: Chcieliśmy, by nasz nowy dom posiadał jak najbardziej estetyczną elewację, bez widocznych rur spustowych, dlatego umieściliśmy je w warstwie ociepleniowej budynku. Natomiast z dachu do rur spustowych woda jest odprowadzana za pomocą sztucera wpuszczonego w dach, przechodzącego przez attykę do zamontowanej w warstwie ocieplenia rury spustowej. Rury plastikowe wybraliśmy dlatego, że ich nie widać, więc nie ma potrzeby inwestowania w ładniejsze.
Nowy szerszy komin w miejscu starego Robert: Najpierw musieliśmy wyburzyć stary komin. Budowa nowego odbyła się bez większej filozofii. Zewnętrzna, widoczna warstwa wykonana została z klinkieru. Ten etap wymagał od wykonawcy dużej staranności. arch. R. Rutkowski: Wszystkie przewody wentylacyjne zostały usytuowane w tym samym miejscu, w którym były wcześniej w zakupionym domu. Takie rozwiązanie daje znaczne oszczędności. Lokalizacja komina została również ta sama, tylko sam komin został od nowa zbudowany ze specjalnych kształtek kominowych. Ponieważ liczba kanałów się powiększyła (w domu wzrosła liczba pomieszczeń), został on tylko poszerzony. Lokalizacja komina była i jest optymalna – z żadnej strony budynku nie jest on widoczny (ani od strony ulicy, ani z ogrodu), a ja bardzo zwracam na ten efekt estetyczny uwagę. Nowy dach – już nie ma różnicy pomiędzy częścią starą a nową. Warstwy izolacji pokryte zostały specjalną masą izolacyjną – dysperbitem
Nowy komin z cegły– powiększony o nowe kanały, ponieważ taka była potrzeba. Lokalizacja pozostała ta sama
Malowanie dachu i brzegów ścianki attykowej płynną izolacją Dach prawie już gotowy, pokryty papą. Pozostały jeszcze obróbki blacharskie, które zostaną wykonane podczas wykańczania elewacji tynkiem
w następnym odcinku : montaż okien 4/2014 Własny Dom
s066-71_WD4_14_kronika8.indd 71
71
14-03-14 10:55
Z PRAKTYKI budowa domu
lukarna typu wole oko – jedna z czterech na dachu tego domu
dach pokryty panelami z blachy imitującymi gont drewniany
ściany prefabrykowane w technologii szkieletu drewnianego pokryte tynkiem silikatowym
Dlaczego pani Karolina i pan Kamil wybrali
150 zł
miesięcznie za ogrzewanie powierzchni 170 m2 oraz podgrzanie ciepłej wody użytkowej (w sezonie grzewczym)
U=0,12 W/m2K
Współczynnik przenikania ciepła dla całej konstrukcji
Inwestorzy zdecydowali się na dom prefabrykowany w szkielecie drewnianym stylizowany na dworek – a do tego o parametrach mocno zbliżonych do pasywnych
dom prefabrykowany Tekst: Marek Misiak Zdjęcia: Marek Misiak, Tadeks Fertig Haus
72
Własny Dom 4/2014
s072-77_WD4_14_praktyka_prefabrykowany.indd 72
14-03-14 10:58
budowa domu z praktyki
D
om pani Karoliny i pana Kamila nie wygląda jak stereotypowy dom prefabrykowany – ma efektowną strefę wejściową, rozrzeźbiony dach z czterema wolimi okami, taras pokryty modrzewiowymi deskami i efektowny, dworkowy wygląd. Jest też naszpikowany nowoczesnymi rozwiązaniami technicznymi – z pompą ciepła, wentylacją mechaniczną z rekuperacją i odkurzaczem centralnym na czele. – Powodem, dla którego zdecydowaliśmy się na dom prefabrykowany, nie była chęć zaoszczędzenia pieniędzy – wyjaśnia pan Kamil. – Koszty budowy budynku prefabrykowanego w szkielecie drewnianym i tradycyjnego murowanego o podobnym metrażu są porównywalne. Budynek murowany będzie miał jednak większe zapotrzebowanie na energię i jego eksploatacja będzie droższa. Łącznie z dwustanowiskowym garażem i strychem dom ma powierzchnię 265 m2. Co sprawia, że jego eksploatacja jest tania?
1 widok domu od ogrodu. W wyeksponowanej części znajduje się salon. Widoczne są drzwi tarasowe i skrzynki elektrycznie sterowanych rolet nad wszystkimi przeszkleniami (z wyjątkiem lukarn). Na elewacji tynk silikatowy i drewno – świerk malowany firmy Ladenburger
1
2 Ściany domu w hali produkcyjnej jeszcze przed wprawieniem okien. Drzwi zostaną wstawione dopiero na placu budowy. Kontrolowane warunki w hali pozwalają na zachowanie surowego reżimu technologicznego podczas produkcji
2
3 montaż ścian na płycie fundamentowej przy użyciu dźwigu. Ściany są mocowane do płyty fundamentowej i do siebie nawzajem przy pomocy zatrzasków, rygli i metalowych kotew, bez zastosowania jakiejkolwiek chemii budowlanej
3
4 montaż drewnianego stropu. Musi on być odpowiednio wytrzymały – znajdzie się na nim jeszcze cementowa wylewka zawierająca podłogówkę i izolująca akustycznie
4
Konstrukcja Tajemnica tkwi w technologii szkieletu drewnianego, w której dom zbudowano. – Szkielet ścian stanowią belki z certyfikowanego drewna konstrukcyjnego KVH (niem. Konstruktionsvollholz – pełne drewno konstrukcyjne) o wymiarach 18 x 6 cm – tłumaczy Tadeusz Małczak, właściciel firmy Tadeks Fertig Haus, która zbudowała ten dom. – Szkielet ten wypełniony jest wełną mineralną Isover Supermata o wysokich parametrach termoizolacyjnych i gr. 18 cm. Następnie od zewnątrz są: paroizolacja, poszycie z płyt OSB, warstwa elewacyjna z wełny mineralnej Isover Fasotherm o gr. 12 cm, warstwa podtynkowa z siatką zbrojącą (system) i wreszcie tynk silikatowy. Od wewnątrz mamy poszycie z płyt OSB, ruszt instalacyjny (gr. 5 cm), w którym są poprowadzone wszystkie instalacje i wreszcie poszycie z płyt fermacell, które można malować farbami do wnętrz lub mocować do nich okładziny dekoracyjne. Ściany działowe to również szkielet z KVH wypełniony wełną (o gr. 5-7 cm, zależnie od funkcji danej ściany) z poszyciem z płyt g-k – tyle, że cieńszy. Okna z ramami z PVC i trójszybowymi pakietami oszklenia mają współczynnik przenikania ciepła U = 0,6-0,7 W/m2K dla całego okna (w zależności od jego rozmiaru).
4/2014 Własny Dom
s072-77_WD4_14_praktyka_prefabrykowany.indd 73
73
14-03-14 10:58
Z PRAKTYKI budowa domu
5
7
7 wnętrze domu w trakcie prac wykończeniowych. Widoczne są płyty g-k – wodoodporne zielone (w tym miejscu będzie kuchnia) i zwykłe szare. Z podłogi wychodzą wypusty instalacji – tutaj znajdzie się wyspa kuchenna, która musi być podłączona do wody i prądu
8
8 układanie pokrycia dachowego z paneli z blachy aluminiowo-cynkowej firmy Metrotile, imitujących gont drewniany. Inwestorzy uznali, że takie pokrycie będzie najbardziej pasować do dworkowej stylistyki domu
74
szukasz domu prefabrykowanego? Własny Dom 12/2013 74 Własny Dom 4/2014
s072-77_WD4_14_praktyka_prefabrykowany.indd 74
6
5 wodne ogrzewanie podłogowe przed zalaniem wylewką cementową. Zasila je pompa ciepła z gruntowym kolektorem pionowym
6 parter domu po zalaniu ogrzewania podłogowego wylewką cementową o grubości 7 cm. Na wylewce zostanie ułożona posadzka – granitowe płyty
Współczynnik przenikania ciepła całej tej konstrukcji wynosi zaledwie U = 0,12 W/m2K, co sprawia, że dom spełnia dużą część wymogów stawianych domom pasywnym. Wysoce energooszczędne parametry ma nawet płyta fundamentowa – jej współczynnik przenikania ciepła wynosi U = 0,14 W/m2K. – To, że ten dom jest tak szczelny termicznie, wynika z zastosowanej technologii – mówi ekspert z firmy Tadeks Fertig Haus. – Większość grubości ściany stanowi izolacja. W innych technologiach drewno jest izolatorem. My traktujemy je jako potencjalny mostek cieplny i zabezpieczamy.
Jak przebiegała budowa? Wznoszenie budynku rozpoczęto od przygotowania wykopu pod płytę fundamentową i jej wylania, co łącznie trwało ok. tygodnia. Po wylaniu płyta zastyga przez 28 dni. W tym czasie w hali produkcyjnej wytwarzane były ściany budynku i elementy więźby dachowej – trwało to ok. 3 tygodni. Następnie gotowe już ściany zostały ciężarówkami przewiezione na plac budowy, gdzie przy pomocy dźwigu ustawiono je i połączono ze sobą przy pomocy rygli i zaczepów. – Mamy zawsze precyzyjny harmonogram kolejności montażu poszczególnych elementów – mówi Tadeusz Małczak. – W mniejszych domach postawienie ścian i zmontowanie krokwi
trwa 1,5-2 dni. Tu budowa trwała tydzień z racji skomplikowania bryły i rozrzeźbienia dachu. Następnie przez trzy miesiące trwały prace wykończeniowe. Dom nie powstał więc w jeden dzień, ale i tak wyraźnie szybciej niż gdyby stawiać go w tradycyjnej technologii murowanej. Warto też wiedzieć, że ten dom był stawiany zimą. Podczas montażu na placu budowy nie ma bowiem żadnych prac mokrych. – Wylanie płyty fundamentowej wymaga temperatury powyżej 5oC, potem może być nawet mroźna zima – wskazuje Tadeusz Małczak z firmy Tadeks Fertig Haus. – Wszystkie elementy ścian i okien są zamykane na hali, gdzie w kontrolowanych warunkach jesteśmy w stanie zapewnić suchość tych elementów. Prace mokre pojawiają się dopiero na etapie wykończenia – szpachlowanie, wylewki na podłogach, kładzenie płytek – ale są one już wykonywane wewnątrz zamkniętego budynku, który można ogrzewać. Dopiero tynkowanie od zewnątrz znów wymaga dodatnich temperatur.
Szybko, ale nie za szybko W przeciwieństwie do niektórych innych firm budujących domy prefabrykowane w szkielecie drewnianym, Tadeks Fertig Haus nie oczekuje od inwestorów, że na etapie projektu instalacje i wykończenie – zostaną zaplanowane w najdrobniejszych szczegółach.
katalog.wlasnydom.pl
14-03-14 10:59
budowa domu z praktyki
– Podpisując umowę, określiłem ramowy plan przebiegu instalacji, ale po osiągnięciu stanu surowego zamkniętego obszedłem z panem Małczakiem cały dom, dokonałem odbioru, a przy okazji ostatecznie określiliśmy, jak mają przebiegać wszystkie kable i rury – opowiada pan Kamil. – Czasem trudno jest sobie wszystko wyobrazić na planach i wizualizacjach – a tak mogłem planować, stojąc już w realnej przestrzeni domu. – Zdarzają się różne zmiany – mówi Tadeusz Małczak. – Np. drzwi mają się otwierać jednak w inną stronę, gniazdo ma być jednak gdzie indziej. Po to właśnie jest ruszt instalacyjny – żeby była możliwość ingerencji w kable i rury, gdy inwestor zmieni zdanie co do ich przebiegu. Firma Tadeks Fertig Haus doprowadziła ten dom do stanu deweloperskiego. Potem wkroczyły zaufane firmy współpracujące, które przeprowadziły wszelkie prace wykończeniowe – ułożyły granitowe płyty i ceramiczne płytki na podłodze, wyposażyły łazienki i kuchnię, zainstalowały kominek. – Nie ma sensu nadmiernie przyspieszać procesu budowy i prefabrykować czego się da w maksymalnie zaawansowanym stopniu, gdyż może to być nieopłacalne, a w pewnych sytuacjach wręcz obniżać jakość domu – deklaruje ekspert z Tadeks Fertig Haus. – Prefabrykujemy w takim zakresie, w jakim ma to sens – najważniejsze jest dobro klienta.
Dach Elementy więźby dachowej są przygotowywane na hali produkcyjnej, natomiast cała więźba była montowana na placu budowy. – Można by zmontować więźbę w hali produkcyjnej, ale wiązałoby się to z ryzykiem, że dom byłby nieszczelny – tłumaczy Tadeusz Małczak. – Dach trzeba by montować z mniejszych segmentów, a miejsca łączenia byłyby potencjalnymi mostkami cieplnymi z powodu braku ciągłości folii wstępnego krycia. Lepiej, gdy więźba jest montowana na dachu, a dekarze przybijają łaty i kontrłaty oraz kładą poszycie wstępne na miejscu – tak jest dokładniej i szczelniej. Krokwie mają wysokość 18 cm. Przestrzeń między nimi jest wypełniona wełną Isover Supermata.
9 montaż schodów prowadzących z holu na piętro. Takimi pracami nie zajmowali się już pracownicy firmy Tadeks Fertig Haus – powierzono je zaufanym podwykonawcom. Inwestorzy dokonywali odbioru każdego takiego elementu domu osobno i kontrolowali przebieg prac
9
10 układanie kostki granitowej na ganku i na podjeździe. Ganek ma osobne fundamenty punktowe, a modrzewiowe kolumny spoczywają na metalowych stopach (mają też zapewnione odwodnienie na wypadek, gdyby woda dostała się pomiędzy kolumnę a otaczającą ją granitową nawierzchnię)
10
11 kuchnia połączona z jadalnią w wykończonym domu. Zwraca uwagę efektowny drewniany strop – jego stylistyka ma nadawać również wnętrzu domu lekko historyzujący charakter. Pasują też do niego meble kuchenne wykonane z naturalnego forniru egzotycznego drewna palisander z elementami lakieru w kolorze czarnym
11
4/2014 Własny Dom
s072-77_WD4_14_praktyka_prefabrykowany.indd 75
75
14-03-14 10:59
Z PRAKTYKI budowa domu
12
12 duży salon połączony z kuchnią (razem ponad 75 m2) jest otwarty na tylną część działki poprzez duże przeszklenie. Na lewej ścianie ozdobne płyty z betonu architektonicznego – nadają one temu pomieszczeniu bardziej surowy, nowoczesny klimat, przełamywany przez półkoliste okno
13
13 galeria na piętrze domu. Z prawej balustrada, a za nią otwarta przestrzeń (salon ma wysokość dwóch kondygnacji), z lewej łazienka, na wprost drzwi do dwóch sypialni i pokoju telewizyjnego
14
Ogrzewanie Kluczowe dla niskich rachunków za ogrzewanie są też zastosowane źródło ciepła i rodzaj ogrzewania. Dom wyposażony jest w ogrzewanie podłogowe wodne zasilane pompą ciepła firmy Viessmann z kolektorem gruntowym pionowym. Na terenie działki wykonano 7 odwiertów o głębokości 33 m każdy. To niskotemperaturowe źródło ciepła – gdy na zewnątrz jest –20°C, na pompie jest ustawiona temperatura czynnika grzewczego +32-37°C.
15
14 łazienka na piętrze. Uwagę przyciągają dwie efektowne umywalki i wolno stojąca wanna. Duże jak na łazienkę okno doświetla ją nieco naturalnym światłem nawet w pochmurny dzień. To jedyne pomieszczenie na piętrze, gdzie zamontowano ogrzewanie podłogowe – część podłogi pokryto jasnymi płytkami ceramicznymi, część imitującymi drewno
76
Do tego dochodzi jeszcze 12 cm wełny na ruszcie, co w sumie daje izolację dachu o gr. 30 cm. Pokrycie dachowe stanowią panele z blachy aluminiowo-cynkowej firmy Metrotile z posypką powulkaniczną. – Stanowią znakomitą imitację gontu drewnianego – deklaruje inwestor. – Takie pokrycie pasuje do dworkowego stylu domu i świetnie nadaje się do krycia rozrzeźbionych dachów – a tu są cztery wole oka. W dachu nad wolimi okami, gdzie ułożenie izolacji z wełny byłoby trudne i wymuszałoby obniżenie sufitu, zastosowano folię Aluthermo Quattro, która na tak małych powierzchniach jest w stanie skutecznie zastąpić pełną izolację. Odbija ona promienie słoneczne, zapobiegając przegrzaniu pomieszczenia w lecie.
15 pokój telewizyjny na piętrze – telewizor został chwilowo zdemontowany, ale podstawową funkcją tego pomieszczenia jest oglądanie filmów w odpowiednich warunkach i zapewnienie w tym czasie ciszy innym domownikom. Ścianę z prawej strony wykończono takimi samymi dekoracyjnymi płytami g-k, co w salonie
Własny Dom 4/2014
s072-77_WD4_14_praktyka_prefabrykowany.indd 76
14-03-14 11:00
budowa domu z praktyki
– Urządzenie jest praktycznie bezobsługowe – mówi pan Kamil. – Podłogówka zapewnia równomierne ogrzanie pomieszczeń i komfortową odczuwalną temperaturę. Nie powoduje też wzbijania w powietrze kurzu. – Firma Viessmann dostosowała moc pompy do parametrów tego domu – wskazuje Tadeusz Małczak z firmy Tadeks Fertig Haus. – Wyszło im, że pompa musi mieć moc 6 kW – dali 6,8 kW, bo pompę zawsze się trochę przewymiarowuje na wszelki wypadek. Gdyby ten dom wybudować w tradycyjnej technologii murowanej, pompa musiałaby mieć prawie trzykrotnie większą moc. – Ten dom jest na tyle szczelny, że duża liczba osób przebywająca w środku potrafi go w znaczący sposób nagrzać – mówi inwestor. – Gdy organizujemy tu jakieś przyjęcie, trzeba na pompie włączyć tryb „Party”, bo inaczej byłoby zdecydowanie za gorąco. Przy niskotemperaturowym źródle ciepła i wysokiej termoizolacyjności ścian wyposażenie domu w wentylację mechaniczną z rekuperacją było oczywistością – pozwala ona zapewnić w domu czyste i świeże powietrze, a jednocześnie jeszcze bardziej zaoszczędzić na ogrzewaniu. KOSZT!
Tanie ogrzewanie
Koszty eksploatacji tego domu są bardzo niskie (przeciętnie 150 zł miesięcznie za c.o. i c.w.u. w sezonie grzewczym). Sprawność systemu grzewczego wynosi ok. 5:1, tzn: płacimy 1 zł, a otrzymujemy 5 zł. Jest to nie tylko zasługą sprawności pompy ale i bardzo energooszczędnej konstrukcji domu, która nie wymaga wysokich temperatur czy nagrzania w celu oferowania komfortu domownikom. Budowa domu w tradycyjnej technologii murowanej o takiej samej bryle i gabarytach kosztowałaby mniej więcej tyle samo. Gdyby jednak chcieć zbudować dom murowany o takim samym współczynniku przenikanie ciepła, koszt byłby już o 20-30% większy. Przy dowiadywaniu się o szacunkową cenę budowy domu prefabrykowanego warto pamiętać, że podawana suma uwzględnia już koszt całego wyposażenia technicznego domu – np. pompy ciepła, ogrzewania podłogowego, wentylacji mechanicznej z rekuperacją, odkurzacza centralnego czy kominka.
17
16 taras pokryty drewnem modrzewiowym, które w naturalny sposób się starzeje, przyjmując szarą barwę. Posiada on osobne, punktowe fundamenty 17 wole oko na dachu – jedno z czterech. Panele z blachy firmy Metrotile pozwalają bez problemu ułożyć pokrycie dachowe na takim łuku. Samo pokrycie do złudzenia przypomina gont drewniany. Zastosowano rynny z szarego PVC
17
OKIEM REDAKTORA Marek Misiak marek.misiak@wlasnydom.pl
W tempie, ale bez pośpiechu
Dla pani Karoliny i pana Kamila podstawowym argumentem, który przekonał ich do technologii prefabrykowanej w szkielecie drewnianym, nie było tempo budowy, ale parametry termoizolacyjne gotowego domu, mocno zbliżone do pasywnych. Dom wybudowano błyskawicznie (w tydzień), ale wykończono już w tempie, ale bez zbędnego pośpiechu. Kilka tygodni dłużej nie ma aż takiego znaczenia, bo to wciąż jest znacznie szybciej niż w technologii tradycyjnej – a po co ryzykować straty na jakości?
4/2014 Własny Dom
s072-77_WD4_14_praktyka_prefabrykowany.indd 77
77
14-03-14 11:00
Z PRAKTYKI ogrzewanie
Dlaczego dom pani Lucyny ogrzewają
Inwestorka potraktowała grzejniki również jako element dekoracyjny – ozdabiają wnętrza i nie są w żaden sposób ukrywane
grzejniki, podłogówka i 2 kominki
Tekst i zdjęcia: Marek Misiak
stalowy grzejnik o industrialnej stylistyce zasilany wodą ogrzewaną gazowym kotłem kondensacyjnym
400 zł
miesięczny koszt ogrzewania domu o pow. 270 m2 w grudniu i styczniu
ok.
50 tys. zł
CAŁKOWITY KOSZT wykonania instalacji grzewczej wodne ogrzewanie podłogowe pod posadzką z barwionego, polerowanego betonu
78
Własny Dom 4/2014
s078-82_WD4_14_praktyka_grzejniki.indd 78
14-03-14 11:04
ogrzewanie z praktyki
P
ani Lucyna w przemyślany sposób zaaranżowała wnętrza swojego domu – parterowego, z ogromnym salonem, trzema sypialniami, dwoma łazienkami i kuchnią. Dom jest ogrzewany na trzy różne sposoby jednocześnie – grzejnikami firmy Zehnder, ogrzewaniem podłogowym firmy Roth i dwoma kominkami firmy Spartherm (jednym tradycyjnym i jednym gazowym). Dzięki przemyślanemu połączeniu tych urządzeń i parametrom domu zbliżonych do pasywnych rachunki za ogrzewanie – biorąc pod uwagę kubaturę domu – są niewielkie.
Rozmieszczenie grzejników Wielu inwestorów uważa grzejniki za zło konieczne, które zawsze będzie szpecić wnętrza. Pani Lucyna zdaje sobie sprawę z tego, że tak nie jest – wystarczy tylko dobrać je do stylistyki danego wnętrza, a mogą być jego ozdobą. Podstawowym kryterium dla inwestorki przy rozmieszczaniu grzejników było zapewnienie komfortu cieplnego. Estetyka – choć ważna – była na drugim planie. Dlatego grzejniki są przede wszystkim przy oknach. – Kolejność mojego postępowania była następująca: najpierw rozrysowywałam meble, a dopiero potem lokalizowałam grzejniki – opowiada pani Lucyna. – Ustaliliśmy jako rodzina pewne założenia – jakie nasze potrzeby ma spełniać ten dom, jak będziemy żyć. Z tego wynikał układ ścian, wyposażenia stałego i mebli – i dopiero w to wpasowywane były grzejniki, tam gdzie było wolne miejsce. Urządzanie domu w odwrotnej kolejności to moim zdaniem poważny błąd.
Grzejnik, który łączy Dwa efektowne grzejniki zostały zamontowane w sypialni inwestorów i w przylegającej do niej łazience. Między tymi pomieszczeniami nie ma drzwi, dzięki czemu podłużny grzejnik mógł zostać zamontowany na ścianie w połowie w sypialni, a w połowie w łazience. – W sypialni znajduje się kominek gazowy oraz podłogówka w tej części, w której na podłodze są płytki – mówi inwestorka. – Dlatego zadecydowałam, że wystarczy jeden grzejnik – zwłaszcza że jedno pomieszczenie płynnie przechodzi w drugie dzięki podobieństwu materiałów wy-
1 grzejnik w sypialni inwestorów. Za ścianą działową znajduje się łazienka, nieoddzielona od sypialni drzwiami – dzięki temu grzejnik może ogrzewać jednocześnie oba te pomieszczenia i symbolicznie je łączyć. W głębi stojak, na którym (zamiast na grzejniku) suszą się ręczniki – inwestorka uważa, że tak pięknych grzejników nie należy niczym zasłaniać
1
2 poziomy grzejnik stalowy jest dopasowany kolorystycznie do ściany i podłogi. Zastosowano podłączenie dolne w prawym dolnym rogu grzejnika – zasilanie i powrót znajdują się obok siebie. Gładka powierzchnia ułatwia czyszczenie z kurzu
2
3 kominek gazowy w sypialni inwestorów. Sam nie byłby w stanie ogrzać pomieszczenia, ale we współpracy z grzejnikiem, gdy podłogówka jeszcze nie jest włączona, ma istotny wkład w zapewnienie komfortu cieplnego w pomieszczeniu. Jest sterowany pilotem
3
4/2014 Własny Dom
s078-82_WD4_14_praktyka_grzejniki.indd 79
79
14-03-14 11:05
Z PRAKTYKI ogrzewanie
4
5
4 aluminiowo-stalowy grzejnik w drugiej łazience zlokalizowano obok kabiny prysznicowej. Zapewnia on więc ciepło osobie wychodzącej z kąpieli 5 grzejnik w kotłowni musiał zajmować jak najmniej miejsca – dlatego jest płaski, za to szeroki. Biały kolor umożliwia mu wpasowanie się w to czysto użytkowe wnętrze, w którym dominują jasne barwy
6
6 grzejnik w pokoju najmłodszego syna zlokalizowano bardziej tradycyjnie – pod parapetem okna
7
kończeniowych. Grzejnik ten zatem dodatkowo łączy te pomieszczenia. Uwagę zwraca industrialna stylistyka tego grzejnika, eksponująca materiał, z którego został wykonany – stal. – Szukałam grzejników, które byłyby ozdobą, a nie transparentnych stylistycznie – wyjaśnia pani Lucyna. – Ważne było dla mnie, że pokazany jest ich naturalny materiał – nie są pomalowane na żaden kolor, tylko pociągnięte bezbarwnym lakierem. Cenię naturalne kolory i fakturę materiałów – betonu, drewna, żelaza. – Zastosowany tu grzejnik typu Charleston oddaje ciepło zarówno poprzez promieniowanie, jak i konwekcję, z przewagą promieniowania – wyjaśnia Robert Urbańczyk, ekspert z firmy Zehnder. – Promieniowanie to jest przyjemne dla ciała, gdyż grzejnik ma dużą powierzchnię i ciepło nie skupia się nadmiernie w jednym miejscu. Grzejniki te są surowe w wyglądzie i kształcie – zastosowana powłoka Technoline uwidacznia wszystkie procesy technologiczne, które zaszły podczas produkcji tego grzejnika. W tym też celu jest on pomalowany bezbarwnym lakierem.
Grzejniki w łazienkach
7 grzejnik w pokoju dwóch starszych synów umieszczono pod narożnym oknem, aby tworzył przy nim kurtynę cieplną
łasny Dom 12/2013
szukasz grzejników? Własny Dom 4/2014
80
s078-82_WD4_14_praktyka_grzejniki.indd 80
W przylegającej do sypialni łazience zamontowano grzejnik z tej samej serii, co omówiony powyżej – tyle, że pionowy. W przeciwieństwie do większości grzejników łazienkowych nie służy on do suszenia ręczników. – Dzięki ogrzewaniu podłogowemu i sprawnie działającej wentylacji w łazience jest sucho i ręczniki bez problemu schną na drewnianym stojaku obok wanny – mówi pani Lucyna.
Lokalizacja tego grzejnika wynika z tego, że inwestorka chciała, by w całej łazience było ciepło również wtedy, gdy nie pracuje podłogówka – i dlatego umieściła go przy toalecie i umywalce. – Uznałam, że powinno być ciepło przede wszystkim w tym miejscu, bo z wc i umywalki często korzystamy rano, gdy bywa nieco chłodniej – mówi pani Lucyna. – W wannie moim zdaniem potrzeba dogrzewania znajdującej się tam osoby jest mniejsza – myjemy się w ciepłej wodzie, a zaraz potem wycieramy ręcznikiem. W drugiej łazience, należącej do synów inwestorów, zamontowano grzejnik Dualis, zupełnie inny pod względem estetycznym – jego kształt przypomina falę, a faktura – tekturę. – W grzejniku z łazienki synów zakochałam się od pierwszego wejrzenia – mówi inwestorka. – Przypomina tekturę, która dla mnie jest materiałem (przynajmniej w jakimś sensie) naturalnym. – Nazwa tego grzejnika pochodzi stąd, że jest on zbudowany z dwóch materiałów – stali i aluminium – wyjaśnia ekspert. – Zewnętrzna powłoka w kształcie fali wykonana jest z aluminium. Duża powierzchnia oddawania ciepła sprawia, że grzejnik daje przyjemne i bardziej równomiernie rozproszone ciepło, co jest bardzo istotne w pomieszczeniu, w którym często przebywamy rozebrani.
Źródło ciepła I grzejniki, i ogrzewanie podłogowe zasila gazowy kocioł kondensacyjny firmy DeDietrich. Zasila więc i niskotemperaturowe źródło ciepła (podłogówkę) i wysokotemperaturowe. Priorytet na dostarczanie c.w.u. mają zamontowane na dachu kolektory słoneczne – dopiero
katalog.wlasnydom.pl
14-03-14 11:05
ogrzewanie z praktyki
gdy dzień jest zbyt pochmurny, kocioł przejmuje również tę funkcję. Sterowanie ogrzewaniem jest proste – nie ma żadnych czujników. – Po prostu ustawiam na panelu sterowanie kotła temperaturę wody w poszczególnych odbiornikach ciepła – wyjaśnia pani Lucyna. – W słoneczny dzień – dzięki solarom – pobór gazu jest znikomy. Wydatek na kolektory słoneczne na tle innych wydatków na budowie jest niewielki, a inwestycja stopniowo się zwraca.
Jeden dom, trzy rodzaje ogrzewania Postać systemu grzewczego w tym domu wynika z jego powierzchni – jest to rozłożysty, parterowy budynek. Same grzejniki zlokalizowane na ścianach nie ogrzałyby po prostu takiej kubatury. Przy samym grzejniku byłoby gorąco, a na środku salonu (który ma ponad 100 m2) temperatura nie wzrosłaby – i to nawet gdyby były grzejniki kanałowe przy przeszkleniach. Inwestorka zdecydowała się na połączenie grzejników z ogrzewaniem podłogowym z uwagi na różną bezwładność cieplną tych dwóch systemów. Grzejniki szybko się nagrzewają i szybko stygną. Pełne rozgrzanie się podłogówki trwa zaś 48 godzin.
8 tradycyjny kominek w salonie jest duży, bo potężny jest i sam salon (ponad 100 m2). Jego przednią osłonę stanowi blacha w naturalnym kolorze, polewana wodą w trakcie jej obróbki dla nadania jej porowatości. W rozprowadzaniu bijącego od niego ciepła pomaga wentylacja z rekuperacją
8
9 kominek w salonie ma dwustronny wkład – ogrzewa również znajdujący się po drugiej stronie ściany działowej gabinet. Gdy nie płonie w nim ogień, przez szybę widać salon. Inwestorzy palą w tym kominku drewnem bukowym – deklarują, że jest ono najbardziej wydajne
9
na zakupy!
Alcove – radiator elektryczny z termostatem cyfrowym firmy atlantic polska Element grzewczy z żeliwa. Funkcja Wietrzenie umożliwia czasowe obniżenie temperatury w pomieszczeniu. System ASP przeciwdziałający cyrkulacji kurzu. 3 zakresy temperatur pracy: Komfort (10-28oC), Antyzamarzanie (7oC) i Eko (Komfort pomniejszony o 1-4oC) KOSZT! Cena netto: 1400 zł (1000 W), 1700 zł (1500 W) lub 1900 zł (2000 W) www.atlantic-polska.pl
grzejnik Pateo firmy kermi Wysoka moc grzewcza pozwala na montaż również w instalacjach niskotemperaturowych (np. z pompą ciepła). Stworzony w oparciu o technologię therm-x2, zapewniającą optymalne wykorzystanie sprawności energetycznej grzejnika. 9 rozmiarów, różne możliwości przyłączy oraz montażu uchwytu na ręcznik. Wysokość: 1525, 1725 lub 1925 mm, długość: 500, 600 lub 700 mm, głębokość: 66 mm KOSZT! Cena netto: 2 128 zł www.kermi.pl
grzejnik stalowy zehnder charleston Oferowany w bogatej palecie wysokości, długości i głębokości (na zdj. przykład). Wykonywane na życzenie formy specjalne: łuki, zestawienia kątowe. Dostępny w pełnej palecie barw Zehnder KOSZT! Cena netto przykładowego modelu (2060/10/223/ RAL9016): 914 zł www.zehnder.pl
4/2014 Własny Dom
s078-82_WD4_14_praktyka_grzejniki.indd 81
81
14-03-14 11:07
Z PRAKTYKI ogrzewanie
10
10 łazienka synów inwestorki również – podobnie jak łazienka inwestorów – utrzymana jest w szarościach i bieli. Do tego wystroju pasuje falisty grzejnik o fakturze przypominającej tekturę, omówiony wcześniej
11
11 Kotłownia. Od lewej: gazowy kocioł kondensacyjny, rezerwowy ogrzewacz elektryczny, zbiorniki wyrównawcze. Poniżej sprzęgło hydrauliczne (srebrna skrzynka) synchronizujące pracę grzejników i ogrzewania podłogowego
– Gdy raz uruchomi się podłogówkę, to zakręcanie jej, ponowne odkręcanie itp. jest nieekonomiczne – tłumaczy inwestorka. – Dlatego grzejniki w moim domu są zlokalizowane przede wszystkim w pokojach, gdzie śpimy i pracujemy. Grzejniki są również rzecz jasna w łazienkach. Wreszcie są w kotłowni i kuchni – np. po to, by móc suszyć pranie. Taki układ sprawdza się świetnie. Już w październiku można uruchomić grzejniki i zapewniają one komfort. Wtedy na dworze nie ma jeszcze ujemnych temperatur, ale jest już chłodno i wilgotno. W salonie uzupełnia to kominek – dwustronny, co w rewelacyjny sposób usprawnia dogrzanie od razu dwóch pomieszczeń i umożliwia rozprowadzenie ciepła na większej powierzchni domu bez dodatkowych nawiewów. Kominki pełnią funkcję uzupełniającą ogrzewanie podłogówką i grzejnikami oraz wytwarzają przytulny nastrój. Żaden z nich nie ma ani DGP, ani płaszcza wodnego. W zimie rzecz jasna same nie ogrzałyby domu, ale w okresach przejściowych sprawdzają się znakomicie w pomieszczeniach, gdzie grzejników nie ma. KOSZT!
12 zasobnik o pojemności 300 litrów, gromadzący c.w.u. podgrzaną zarówno przez kolektory słoneczne, jak i kocioł (z tego względu wyposażony jest w podwójną wężownicę). Taka pojemność w zupełności wystarcza na potrzeby pięcioosobowej rodziny – nigdy nie zdarzyło się, by inwestorom udało się całkowicie go opróżnić
12
Niskie rachunki
Inwestorka na instalację grzewczą w tym domu wydała łącznie ponad 50 tys. zł. – To sporo, ale przekłada się i na komfort mieszkania, i na niższe rachunki – deklaruje inwestorka. – Rachunek za grudzień i styczeń wyniósł 800 zł za dwa miesiące przy pracujących i grzejnikach, i podłogówce.
OKIEM REDAKTORA Marek Misiak marek.misiak@wlasnydom.pl
Grzejniki, które zdobią
Inwestorka przyjęła kolejność postępowania odmienną niż najczęstsza – najpierw rozmieściła meble, a dopiero później grzejniki. W sypialni i łazienkach zdobią wnętrza, w pokojach synów i kuchni nie przyciągają uwagi, ale też nie są ukryte. Ciekawa jest rezygnacja z grzejników drabinkowych w łazienkach – ręczniki i tak wyschną, a – jak mówi inwestorka – grzechem byłoby zasłaniać tak piękne urządzenia. W tym domu wykorzystano zalety i ogrzewania podłogowego (optymalny rozkład temperatury), i grzejników (mała bezwładność cieplna), łącząc je w sprawnie funkcjonujący system.
82
Własny Dom 4/2014
s078-82_WD4_14_praktyka_grzejniki.indd 82
14-03-14 11:07
083_verano.indd 83
3/14/14 10:00 AM
MODERNIZACJA izolacje
Modernizacja Rodzaje bali • kwadratowe • okrągłe • pełne • klejone • izolowane • półbale
Ocieplenie od wewnątrz – styropian lub wełna mineralna
Ocieplanie domu z bali
fot. T. Augustyn
Ocieplenie od zewnątrz – budowa izolacji i jej montaż
Tekst: arch. Anna Czerwonka
Sygnały do działania: • chęć przystosowania domu letniego do całorocznego użytkowania •zimno ciągnące od ścian (zwłaszcza z kątów i miejsc połączeń bali) •bardzo duże wydatki na ogrzewanie •zakup starego domu z bali – może on nie spełniać współczesnych norm przenikalności cieplnej ścian
84
D
om z drewnianych belek kojarzy się z naturą, otoczeniem pól i lasów – i tam też najlepiej pasuje, oddalony od miejskiego zgiełku, przywołujący na myśl góralskie chaty. Stare domy z drewna zwracają uwagę swoją nietuzinkową bryłą i kunsztowną elewacją. Zachwyceni wyglądem i możliwościami, jakie dają takie budynki, decydujemy, że właśnie w takim domu chcielibyśmy zamieszkać. Następnym krokiem jest dostosowanie takiego domu do codziennego użytkowania. I wtedy
często stajemy przed z koniecznością docieplenia domu, aby był w stanie zapewnić komfort cieplny, a ogrzanie go nie kosztowało fortuny. O tym, czy dom będzie wymagał docieplenia, decyduje grubość litych bali oraz sposób użytkowania – dom letniskowy, użytkowany sezonowo, z powodzeniem może pełnić swoją funkcję, nawet gdy ściany nie są wystarczająco ciepłe, ale ich stan jest zadowalający. Natomiast dom całoroczny musi być ciepły, aby w można było w nim mieszkać.
Własny Dom 3/2014
s084-88_WD4_14_modernizacja_ocieplenie.indd 84
14-03-14 12:07
izolacje modernizacja
Rodzaje bali
półbale – szalunkowa deska elewacyjna. Można jej użyć przy ocieplaniu domu z bali od zewnątrz – ułożona na warstwie ocieplenia, będzie imitować bale pełne
bale okrągłe nie są w przekroju pełnym okręgiem – od dołu są podcięte, aby mogły spoczywać jeden na drugim
fot. Abies Austria
fot. Drew-Pasz
bale kwadratowe łączone na pióro i wpust. Dom z nich zbudowany ma mniej podhalański, a bardziej skandynawski wygląd
kiedy nie dysponujemy materiałem o dużych wymiarach (istnieje jednak niebezpieczeństwo rozwarstwiania się spoin). Minimalna średnica bala pełnego przeznaczonego na ściany powinna wynosić nie mniej niż 20 cm. Wśród rodzajów bali warto jeszcze wspomnieć o balach dwustronnie zaokrąglonych, balach klasycznych (kwadratowych) oraz płazach. Te ostatnie powstają poprzez rozcięcie pnia na pół wzdłuż rdzenia, tak aby sęki układały się w półkola.
fot. Bisek
Zasadniczo można wyróżnić trzy rodzaje bali. Najstarszy typ konstrukcji składał się z bali pełnych, wykonywanych najczęściej z drewna świerkowego. Lite bale mogą mieć przekrój okrągły i prostokątny. Te sprzed lat mogą osiągać grubość do 45 cm. Bale prostokątne mają większą powierzchnię styku ze sobą nawzajem (a więc przegroda ma większą termoizolacyjność), dlatego zwykle ściana z nich ma mniejszą grubość (średnio do 25 cm). Budując dom z bali, możemy także wybrać bale klejone (warstwowe),
fot. Drew-Pasz
Układane poziomo, jedna na drugą drewniane kłody, które tworzą te solidne konstrukcje ścian, zwyczajowo nazywa się balami. Polska norma jako bale określa deski w granicach grubości od 50 do 100 mm. Jednak ta sama norma elementy drewniane w granicach grubości 100-175 mm nazywa krawędziakami, a powyżej 200 mm grubości są to belki. Tak więc budynki określane zwyczajowo mianem „domów z bali” mogą być w rzeczywistości wybudowane z krawędziaków lub belek.
bale klejone tworzy się przez sklejenie ze sobą dwóch lub więcej cieńszych elementów
4/2014 Własny Dom
s084-88_WD4_14_modernizacja_ocieplenie.indd 85
85
14-03-14 12:08
MODERNIZACJA izolacje
Kiedy docieplać, a kiedy nie?
fot. Domy z Natury
bardzo grube bale mogą nie wymagać docieplenia, gdyż zapewniają spełnienie przez dom wymagań co do współczynnika EP (zapotrzebowania na energię nieodnawialną) bez dodatkowej warstwy wełny mineralnej od wewnątrz lub od zewnątrz
Nie tylko współczynnik U Od stycznia 2014 roku obowiązujący w Polsce minimalny współczynnik przenikalności cieplnej U wynosi 0,25 W/m2K. Bale, które byłyby w stanie zapewnić taki parametr, musiałyby być niezwykle grube. Warto jednak wiedzieć, że celem standardu energetycznego jest przede wszystkim ograniczenie całkowitej ilości energii nieodnawialnej pobieranej przez dany dom. Jeżeli któraś z przegród zewnętrznych domu nie spełniałaby zalecanych kryteriów pod względem wartości U, ale wykażemy, że zapotrzebowanie na energię nieodnawialną całego budynku w bilansie rocznym nie przekroczy ustalonej wartości maksymalnej, to cały budynek spełnia wymogi standardu energetycznego i może być całorocznym domem mieszkalnym.
fot. T. Augustyn
fot. Domy Markisz
Co musi być szczelne?
sznury zaplecione z drewnianych wiórów wepchnięty między bale to tradycyjna góralska metoda uszczelniania ściany. Na Podhalu spotkać można domy zbudowane tą metodą 250 lat temu
fot. Drew-Pasz
Ściana z bali okrągłych w wersji z izolacją z wełny mineralnej między balami. Uszczelniane są linie styku bali, co likwiduje potencjalne mostki cieplne – nie ma już potem konieczności docieplania samych bali. Wełna jest precyzyjnie umieszczana w specjalnych rowkach wyciętych w balach
Własny Dom 12/2013
szukasz domów z bali? Własny Dom 4/2014
86
s084-88_WD4_14_modernizacja_ocieplenie.indd 86
Jest możliwe wybudowanie domu z bali niewymagającego docieplania ścian. Zawsze jednak konieczne jest zaizolowanie podłogi i dachu – przez te przegrody może uciekać więcej ciepła niż przez ściany. Bardzo istotna jest też odpowiednio szczelna stolarka otworowa (najlepiej z pakietami trójszybowymi). Znaczenie ma też rodzaj zastosowanego ogrzewania – im mniej jest ono energochłonne, tym większa szansa, że dom osiągnie odpowiednią wartość współczynnika EP. Wentylacja mechaniczna z rekuperacją pozwoli zaś ograniczyć ucieczkę ciepła z wnętrza domu.
Kiedy docieplać? Przy cieńszych balach lub gdy dom ma już swoje lata i ściany mają bardzo słabe parametry, możemy nie mieć wyboru – docieplenie będzie koniecznością, jeśli dom ma być całoroczny. Odpowiedni standard energetyczny pozwolą uzyskać bale o sporej (choć nie monstrualnej) grubości i bardzo starannie ze sobą połączone. Decyzję o dodatkowym zaizolowaniu termicznym ścian domu z bali warto podejmować na podstawie rezultatów fachowych pomiarów i obliczeń, a nie tylko po ustaleniu współczynnika U ścian – aby nie okazało się, że dociepliliśmy dom niepotrzebnie.
katalog.wlasnydom.pl
14-03-14 14:31
izolacje modernizacja
Ocieplenie od zewnątrz Najbardziej korzystne pod względem fizyki budowli w naszym klimacie jest umiejscawianie ocieplenia po zewnętrznej stronie ściany. Jego montaż jest dużo prostszy oraz nie wiąże się ze zmniejszeniem powierzchni użytkowej wewnątrz, jak ma to miejsce przy ocieplaniu od wewnątrz. Największą wadą tego rozwiązania jest konieczność zasłonięcia charakterystycznej elewacji. Widoczne w pomieszczeniach wyeksponowane bale będą za to nadawać ciepłą atmosferę i niepowtarzalny klimat wnętrzu.
Choć najkorzystniejszym rozwiązaniem jest umieszczenie paroizolacji po wewnętrznej stronie ściany, jeśli chcemy pozostawić widoczne belki we wnętrzach, musimy tę warstwę założyć jako pierwszą po zewnętrznej stronie. Konieczne będzie nawiercenie w belkach niewielkich otworów przy podłodze i pod sufitem (co 60-100 cm), które będą pozwalały osuszać ewentualne skroplenia pary wodnej. Paroizolacja jest mocowana do desek przybija-
nych do ściany. Następnie należy zamontować podwójny ruszt z desek – pierwsza warstwa desek w układzie poziomym, druga pionowym (lub na odwrót, ale zawsze na przemian). W wolnych przestrzeniach rusztu umieszczane są dwie warstwy wełny mineralnej (najlepiej stosować rozstaw desek, który umożliwiłyby układanie jej na wcisk, bez docinania). Do rusztu wypełnionego ociepleniem montuje się następnie wiatroizolację.
Zewnętrzna warstwa wykończeniowa może być wykonana z wielu różnych materiałów, dlatego wygląd elewacji ocieplanych domów może się bardzo różnić. Z zewnątrz nie będzie widać, że mamy do czynienia z domem z bali – ale po wejściu do domu naszych gości czeka prawdziwy szok. Niezależnie od tego, czy wybierzemy tynk cienkowarstwowy, czy drewniane deski elewacyjne, układ warstw jest praktycznie taki sam. Różnice pojawiają się dopiero przy warstwie, która jest podkładem dla wykończenia.
rys. A. Czerwonka
Jak będzie wyglądał?
przekrój ściany domu z bali ocieplonej od zewnątrz. Zadaniem paroizolacji jest ochrona wełny przed zawilgoceniem na skutek pochłaniania pary pochodzącej z wnętrza domu. Wiatroizolacja jest konieczna, gdyż cieńsze bale nie są w stu procentach szczelne
Kolejność izolacji Każda poprawnie wykonana drewniana konstrukcja ściany zewnętrznej powinna posiadać dwie warstwy folii izolacyjnych. Należy stosować się do zasady: szczelniej wewnątrz niż na zewnątrz. Aby chronić termoizolację i ścianę przed przenikaniem pary wodnej z wnętrza domu, należy od strony wnętrza domu zastosować folię paroszczelną. Od zewnątrz (przed warstwą ocieplenia) powinna znaleźć się wiatroizolacja (folia paroprzepuszczalna) umożliwiająca odparowanie wilgoci wnikającej z otoczenia.
kuchnia w domu z bali ocieplonym od wewnątrz. Ścianę za kuchenką i zlewem trzeba było wyłożyć płytkami, poza tym jednak wyeksponowano efektowne, grube, pełne bale
Krok po kroku fot. Mazurskie Domy
Przed przystąpieniem do prac ociepleniowych należy zdemontować wszystkie elementy ozdobne i wykończeniowe czy też deski elewacyjne (jeśli były). Po dociepleniu zostaną one ponownie założone.
4/2014 Własny Dom
s084-88_WD4_14_modernizacja_ocieplenie.indd 87
87
14-03-14 12:11
MODERNIZACJA izolacje
fot. Tikkurila
fot. T. Augustyn
Tynk czy deski?
elewacja z desek może być sposobem na dom w rustykalnym klimacie mimo zakrycia bali warstwą izolacji
otynkowany dom z bali nie będzie się z zewnątrz niczym różnił od domów murowanych. Tym większe będzie zaskoczenie po wejściu
fot. Mazurskie Domy
Ocieplenie od środka
przekrój ściany domu z bali ocieplonej od wewnątrz. Przy takiej konstrukcji ściany wiatr nie będzie wychładzał wnętrza, wilgoć nie będzie przenikać do ścian, a wilgoć, która zgromadzi się w wełnie, będzie przez wiatroizolację wypuszczana na zewnątrz
88
Przy wykończeniu deskami (pionowymi lub poziomymi) należy wykonać jeszcze jedną warstwę poziomych lub pionowych desek, do których będą przybijane ostatecznie deski elewacyjne – poszycie z desek (oblicówka drewniana) lub siding. W przypadku oblicówki drewnianej należy stosować gwoździe ocynkowane - zwykłe szybko zardzewieją i na deskach pod nimi pojawią się rdzawe zacieki. Dobrym pomysłem mogą być deski szalunkowe imitujące półbale. Mają one 20-25 cm szerokości i zaledwie kilka centymetrów grubości. Jeśli taka elewacja zostanie prawidłowo wykonana, tylko uważnie patrząca i znająca się nieco na rzeczy osoba będzie miała szansę zorientować się, że w rzeczywistości dom nie został zbudowany z grubych, niewymagających izolacji bali. Dla wykończenia tynkiem za podkład może posłużyć wełna mineralna. Wtedy do drewnianego rusztu montuje się poszycie z płyt (np. OSB), do których przytwierdza się płyty wełny lub styropianu i zaciąga tynkiem. Druga możliwość to wykonanie wyprawki tynkarskiej na wcześniej wspomnianej płycie OSB.
Gdy stawiamy na zachowanie oryginalnej drewnianej elewacji, jedyną możliwością staje się zamontowanie ocieplenia po wewnętrznej stronie ściany. Takie rozwiązanie ma jednak kilka wad. Pierwsza z nich ma charakter estetyczny. Jeśli zależało nam na rustykalnym klimacie wnętrz i wrażeniu przytulności tworzonym przez wszechobecne drewno, to w przypadku ocieplenia od środka uzyskanie takiego efektu nie będzie możliwe. Teoretycznie można by na wewnętrznym ociepleniu położyć jeszcze jedną warstwę półbali, ale jest to niecelowe, gdyż zbyt mocno ograniczałoby przestrzeń użytkową wewnątrz domu. Można jednak na tę wadę patrzeć jako na zaletę. Dobranie mebli i wyposażenia pasujących do bali nastręcza czasem pewnych trudności, wiąże się z zamawianiem mebli według indywidualnych projektów u stolarza – a zatem i z kosztami. Czasem połączenie rustykalnej elewacji z bali i bardziej nowoczesnego wnętrza może być optymalne.
Własny Dom 4/2014
s084-88_WD4_14_modernizacja_ocieplenie.indd 88
14-03-14 12:11
izolacje modernizacja
I tak zresztą trzeba liczyć się z pomniejszeniem powierzchni użytkowej pomieszczeń (dostawiona konstrukcja z ociepleniem może osiągnąć grubość 25 cm) i trudnościami z zachowaniem ciągłości termoizolacji w miejscach łączeń ścian zewnętrznych z wewnętrznymi czy stropami. To z kolei może powodować powstawanie mostków termicznych, a w efekcie – większe straty ciepła, miejscowe zawilgocenia i powstawanie pleśni. Jedną z możliwości jest docieplenie również ścian wewnętrznych lub stworzenie połączenia termoizolacji przez wycięcie szczeliny w ścianie wewnętrznej, która pozwoliłaby zachować ciągłość ocieplenia.
Styropian czy wełna?
Od czego zacząć? Należy stosować tę samą kolejność warstw, co przy ocieplaniu od zewnątrz. Wiatroizolacja powinna znaleźć się od zewnętrznej strony, czyli bezpośrednio na drewnianych balach. Przy zastosowaniu drewnianej konstrukcji należy następnie zamocować do ściany pionowe krawędziaki w rozstawie odpowiadającym szerokości płyt wełny. Zależnie od wymaganej grubości warstwy ocieplenia zastosować należy pojedynczy lub po-
fot. Master-Dom
Do ocieplenia zastosować można wełnę mineralną lub styropian, przy czym bardziej pożądanym materiałem jest paroprzepuszczalna i całkowicie
niepalna wełna. Bale są w znacznym stopniu odporne na ogień dzięki swojej gładkiej powierzchni oraz impregnacji, ale dodatkowa bariera w postaci wełny uczyni dom jeszcze bardziej bezpiecznym w razie pożaru. Co więcej, łatwiej nią szczelnie wypełnić wewnętrzne przestrzenie drewnianego lub stalowego rusztu. Dlatego też większość firm oferujących domy z bali ocieplone od środka posługuje się właśnie wełną.
wnętrze domu z bali z wykonanym już ociepleniem. W głębi ściana pokryta żółtą folią paroizolacyjną, pod którą znajduje się wełna mineralna. Z lewej murowany komin
dwójny (tworzący ruszt) rząd belek. Łączna suma wysokości przekrojów krawędziaków jest równa grubości termoizolacji. Konstrukcję wypełnioną wełną należy od strony wnętrza domu szczelnie zabezpieczyć paroizolacją. Ostatnim etapem jest montaż stelaża lub desek, do których przykręca się płyty wykończeniowe (np. g-k, MFP). Bardzo ważne przy mocowaniu płyt jest wykonanie dylatacji obwodowych wzdłuż podłogi, stropu i ścian. Jest to szczególnie istotne przy domach z bali, gdyż naturalna praca drewna powoduje jego ugięcia, które mogłyby spowodować naprężenia płyt, rysy i pęknięcia. Niektórzy producenci posługują się od niedawna technologią budowy ścian zewnętrznych z dwóch bali o grubości 8 cm, między które wdmuchiwana jest wełna celulozowa. Dzięki temu od razu mamy gotowe dwie ściany: zewnętrzną i wewnętrzną. Domy powstające w ten sposób są energooszczędne.
fot. Master-Dom
Możliwe komplikacje
fot. Domy z Bali Biernacki
ocieplanie płytami z wełny mineralnej ściany szczytowej i stropu w domu z bali. Płyty układane są w drewnianym ruszcie, pod spodem znajduje się wiatroizolacja (szara). Od strony wnętrza na wełnie układana jest folia paroizolacyjna (żółta)
dom z bali otynkowany wewnątrz. Ściany z bali nie będą widoczne, nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by wyeksponować belki stropu. Ciepły, tradycyjny klimat nadają też wnętrzu pokryte bezbarwnym lakierem deski na podłodze i drzwi
4/2014 Własny Dom
s084-88_WD4_14_modernizacja_ocieplenie.indd 89
89
14-03-14 12:11
ARCHITEKTURA projekt: • ścieżki • podjazd • wzory i kolory • stylistyka • materiały realizacja: • polecane produkty
nawierzchnie Projekt
Joanna Skrzypek Libet S.A. Kierownik działu projektowego w firmie Libet, która specjalizuje się w produkcji kostek brukowych; doświadczony architekt krajobrazu i wnętrz
www.libet.pl
90
Własny dom to nie tylko budynek z wygodnymi wnętrzami i komfortowym wyposażeniem. To także otaczający go ogród, który nie tylko stanowi oprawę domu, ale też miejsce, w którym cała rodzina będzie spędzała dużo czasu. Jednym z kluczowych elementów dobrze zaaranżowanej działki są nawierzchnie utwardzone, a więc podjazd oraz różnego rodzaju ścieżki i dróżki. To one zdecydują o tym, czy będziemy wygodnie poruszać się po posesji, a jednocześnie w dużej mierze wpłyną na odbiór wizualny całości. – O aranżacji przestrzeni wokół domu warto myśleć od samego początku, już na etapie wyboru działki i projektu budynku – podkreśla Joanna
fot. Libet
NASZ EKSPERT
Tekst: Sylwia Makowska-Rzatkiewicz
Skrzypek, kierownik działu projektowego firmy Libet. – Pozwoli to nie tylko stworzyć spójną koncepcję domu i ogrodu, ale też wstępnie oszacować koszty i dostosować wizję do warunków panujących w danym miejscu i realnych możliwości inwestorów. Trzeba też pamiętać o tym, że już w projekcie zagospodarowania działki, który składamy w urzędzie ubiegając się o pozwolenie na budowę, trzeba wytyczyć przebieg podjazdu i ścieżki wejściowej. Choć pozornie może się to wydawać zadaniem mało skomplikowanym, w rzeczywistości wymaga ono uwzględnienia aspektów technicznych, funkcjonalnych oraz estetycznych. Warto więc powierzyć je fachowcom.
Własny Dom 4/2014
090-098_arch_nawierzchnie.indd 90
3/13/14 4:06 PM
nawierzchnie ARCHITEKTURA
fot. Libet
Wejście do budynku nie musi znajdować się na wprost furtki. Na większej działce ścieżkę wejściową można poprowadzić np. po łuku
gdy ludzie zamiast po zaplanowanej dróżce chodzą na skróty po trawniku. Ścieżki w różnych częściach posesji mogą być odmienne zarówno pod względem wymiarów, jak i sposobu wykończenia. Główna ścieżka powinna umożliwić swobodne minięcie się dwóch
osób, dlatego jej wygodna szerokość to 1,2-1,5 m. Trakty piesze w głębi ogrodu mogą być węższe. Nie trzeba też całkowicie wybrukowywać takich szlaków – wystarczy ułożyć pojedyncze elementy, np. płyty, w odstępach dostosowanych do długości kroku (średnio co 60 cm).
Taras to przestrzeń, która łączy wnętrze domu z ogrodem. Zamiast drewnianej czy betonowej konstrukcji można po prostu utwardzić nawierzchnię bezpośrednio przy budynku
fot. Libet
Ścieżka wejściowa może łączyć się z podjazdem. Warto wówczas wydzielić ją np. innym kolorem kostki brukowej
fot. Libet
Ogród, podobnie jak wnętrze domu, można podzielić na strefy w zależności od lokalizacji i pełnionych funkcji. – Planowanie nawierzchni powinniśmy zacząć od strefy wejściowej, czyli przestrzeni przed budynkiem – podpowiada Joanna Skrzypek. – To bardzo ważna część posesji. Po ścieżce wejściowej będziemy poruszali się najczęściej – będziemy przechodzić po niej zarówno my, jak i nasi goście. Co więcej, przestrzeń przedogródka jest widoczna z zewnątrz i pełni funkcję reprezentacyjną. Specjalistka od nawierzchni radzi, aby główną ścieżkę zrealizować jeszcze na etapie wykańczania wnętrz. Pozwoli to bez przeszkód poruszać się z materiałami i meblami oraz ograniczy wnoszenie piachu do środka domu. – Ścieżki w części ogrodowej mogą być wytyczone i zrealizowane w późniejszym czasie – dodaje. – Można nawet poczekać z nimi dłuższy czas i przyjrzeć się, którędy w naturalny sposób poruszają się mieszkańcy. Metoda ta bywa wykorzystywana przy planowaniu przestrzeni publicznych i pozwala uniknąć sytuacji,
fot. Bruk-Bet
Ścieżki w różnych częściach działki
Ścieżka w głębi ogrodu może mieć mniej formalny charakter niż wejściowa. Malowniczo wijąca się dróżka doda posesji uroku
4/2014 Własny Dom
090-098_arch_nawierzchnie.indd 91
91
3/13/14 4:06 PM
ARCHITEKTURA nawierzchnie
Wygodny podjazd Współczesna rodzina coraz częściej porusza się samochodem, a w gospodarstwie domowym dwa auta to już swego rodzaju standard. Z tego względu planując dom – zwłaszcza za miastem – trzeba zadbać o komfortowe miejsce do parkowania i jak najbardziej dogodny wjazd na posesję. – Długość i przebieg podjazdu w dużej mierze zdeterminowane będą lokalizacją domu i garażu – mówi Joanna Skrzypek z firmy Libet. – Wszystko zależy od wielkości działki i wytyczonej przez urząd linii zabudowy.
dom
Generalna zasada jest taka, że im krótszy i prostszy dojazd do miejsca postojowego, tym lepiej. Jeśli jednak dysponujemy dużą posesją i chcemy garaż umieścić w głębi działki, możemy sobie pozwolić na bardziej reprezentacyjny i wygodny podjazd po łuku, z rondem lub szerokim placem manewrowym. Pamiętać jednak trzeba, że długi podjazd jest kosztowny w realizacji. Warto też wiedzieć, że ilość wybrukowanej przestrzeni wokół domu nie jest dowolna. Uwzględnić trzeba wymaganą przez miejsco-
wy plan zagospodarowania przestrzennego lub warunki zabudowy minimalną powierzchnię biologicznie czynną, która dla zabudowy jednorodzinnej wynosić musi najczęściej 2040%. – Wykorzystać można kostki ażurowe, które są przepuszczalne dla wody – radzi projektantka. – Przestrzeń pomiędzy nimi można wypełnić trawą lub drobnymi kamykami. W zależności od wybranego wzoru ułożenia można osiągnąć różny procent powierzchni biologicznie czynnej.
garaż 1m
3m
fot. Polbruk
fot. Libet
Plac manewrowy pozwala zawrócić na terenie posesji, by zarówno wjeżdżać, jak i wyjeżdżać z niej przodem
Prosty, krótki podjazd do dwustanowiskowego garażu można bardzo szybko pokonać. W takim miejscu sprawdzi się segmentowa brama garażowa, która – w przeciwieństwie do bramy uchylnej – nie zabiera miejsca na podjeździe
92
fot. Libet
1m
rys. A. Czerwonka
5m
Długi podjazd może pełnić jednocześnie rolę miejsca parkingowego dla gości lub gdy mieszkańcy przyjechali do domu tylko na chwilę i nie chcą wjeżdżać do garażu
Własny Dom 4/2014
090-098_arch_nawierzchnie.indd 92
3/14/14 2:36 PM
nawierzchnie ARCHITEKTURA
fot. Bruk-Bet
Zestaw komplementarnych elementów w kilku formatach pozwala bez trudu ułożyć interesujący wzór. W zależności od wybranego rodzaju wiązania można osiągnąć odmienny efekt
ogrodów dominuje stonowana kolorystyka. W ogrodzie, podobnie jak już od jakiegoś czasu we wnętrzach, króluje teraz szarość. To naprawdę elegancki kolor, który dodatkowo bardzo dobrze wygląda w towarzystwie
zieleni. Odpowiednio zakomponowana szara nawierzchnia wcale nie musi być smutna czy nieciekawa. Ta gama kolorystyczna obfituje bowiem w różnorodne odcienie – od bardzo jasnego popielu po ciemny grafit.
Kolor może posłużyć nie tylko do uzyskania efektów estetycznych, ale też zaznaczenia określonej funkcji, np. wyodrębnienia ścieżki wejściowej czy podjazdu
fot. Polbruk
Małe kostki brukowe mogą posłużyć nie tylko do ułożenia ścieżek, ale także budowy schodów. Łatwo z nich uformować wygięte w łuk linie
fot. Libet
Bogata oferta różnego rodzaju materiałów na nawierzchnie sprawia, że pomysłów na zaaranżowanie przestrzeni wokół domu może być nieskończenie wiele. Łatwo zagubić się w gąszczu możliwości. Z pomocą przyjść nam może profesjonalny projektant – architekt, architekt krajobrazu czy specjalista z działu projektowego producenta materiałów nawierzchniowych. – Dobrze jest dostosować wygląd ścieżek i podjazdu do elewacji domu, a także jego wnętrz – mówi Joanna Skrzypek. – Istotną rolę odgrywa tu kolorystyka. Najbezpieczniej jest trzymać się określonej palety barw. Zastosowanie kontrastów czy intensywnych kolorów może dać ciekawe efekty, ale wymaga wyczucia, łatwo bowiem przekroczyć granicę kiczu. Projektantka przywołuje dobrze znaną zasadę – mniej znaczy więcej. Radzi, by nie przesadzać z ilością wzorów i kolorów. Jeśli chcemy użyć różnych formatów czy ułożyć elementy w określony wzór, wówczas ujednolićmy ich barwę. – Wyraziste wielokolorowe wzory wychodzą już z mody – stwierdza specjalistka z firmy Libet. – Obecnie na nawierzchniach do
fot. Polbruk
Wzory i kolory
Melanż – zestawienie dopasowanych do siebie odcieni – urozmaici nawierzchnię i nada jej niepowtarzalny charakter
4/2014 Własny Dom
090-098_arch_nawierzchnie.indd 93
93
3/13/14 4:07 PM
ARCHITEKTURA nawierzchnie
W jakim stylu? Dobrze zaplanowany ogród posiada określoną stylistykę. Powinna ona być ściśle powiązana z architekturą domu, który otacza. Zwłaszcza iż obecnie dominuje tendencja do zacierania granic między tym, co wewnątrz i na zewnątrz budynku. – Stylistykę ogrodu zwykle narzuca nam bryła budynku – mówi nasz ekspert. – Inaczej zaplanujemy otoczenie domu modernistycznego, a inaczej stylizowanego na dworek. Będzie to
dotyczyło zarówno kolorów, materiałów, form, jak też roślinności. Coraz częściej inwestorzy decydują się na odważną nowoczesną architekturę. Minimalistyczne budynki o zgeometryzowanych bryłach nie mogą zostać przytłoczone nadmiarem ogrodowych detali. – W nawierzchniach przy domu nowoczesnym dominują duże formaty i proste kształty – wymienia Joanna Skrzypek. – Barwy są mono-
chromatyczne i chłodne. Materiały takie jak beton łączy się ze szkłem i metalem. Swoich zwolenników zawsze będzie miał styl klasyczny. W tym wypadku najważniejsza jest elegancja i wysokiej jakości produkty oraz naturalne materiały. Takie uniwersalne rozwiązania nie starzeją się i nie ulegają przemijającym modom.
Elegancki, klasyczny budynek potrzebuje odpowiedniej oprawy. Nawierzchnia nie może stanowić dla niego konkurencji, dlatego najlepiej sprawdzą się jasne, naturalne kolory
94
fot. Libet
fot. Libet
Dom w stylu kolonialnym – z klinkierową elewacją i białą stolarką otworową – będzie dobrze wyglądał na tle postarzanej nawierzchni w ciepłej, beżowo-ceglastej kolorystyce
fot. Libet
fot. Libet
Nowoczesna architektura lubi proste formy również w swoim otoczeniu. Duże, szare płyty tworzą monolityczną powierzchnię. Proste linie fug wpisują się w rytm wytyczony przez poziome i pionowe pasy na elewacji. Również brama garażowa ma na swojej powierzchni podłużne, poziome pasy. Drobna lub kolorowa kostka gryzłaby się mocno z takim domem
Ogród w stylu zen jest uporządkowany i harmonijny. Każdy element ma tu swoje ściśle określone miejsce i znaczenie
Własny Dom 4/2014
090-098_arch_nawierzchnie.indd 94
3/13/14 4:07 PM
095_bruk-bet.indd 95
3/14/14 10:01 AM
ARCHITEKTURA nawierzchnie
Na ciągi piesze wystarczą elementy o grubości 6 cm, a nawet 4 cm. Warto zastanowić się nad wykończeniem powierzchni. Na podjeździe liczy się przede wszystkim antypoślizgowość i odporność
na zabrudzenia. Dobrze sprawdzą się więc w tym miejscu np. kostki z kruszywem naturalnym. Natomiast na taras, po którym biegają małe dzieci, bezpieczniejsze będą materiały o gładkiej fakturze.
Materiał na podjazd musi mieć odpowiednią wytrzymałość. Lepiej zdecydować się na ciemniejszą kolorystykę, gdyż bardzo jasna nawierzchnia mogłaby szybko ulec zabrudzeniu
96
fot. T. Augustyn
Kostka granitowa jest trwała i odporna na uszkodzenia. Ten naturalny materiał pasuje właściwie do każdego ogrodu
fot. Röben
Płyty tarasowe z betonu mogą mieć bardzo duże formaty, różnorodną kolorystykę i wykończenie powierzchni. Bez trudu dopasujemy je do określonej stylistyki budynku
fot. Semmelrock
Dobry projekt to nie wszystko. Aby nawierzchnie wokół domu właściwie spełniały swoją funkcję, trzeba je wykonać z odpowiednio dobranych materiałów. – Powinny łączyć funkcjonalność i estetykę – podkreśla Joanna Skrzypek z firmy Libet. – Musimy zdawać sobie sprawę z tego, że mają one nam służyć przez wiele lat. Ważna jest więc ich trwałość i odporność na warunki atmosferyczne. Nie możemy zbytnio oszczędzać na materiałach. Lepiej na pewien czas wstrzymać się z realizacją nawierzchni niż wykorzystać produkty niskiej jakości. Specjalistka zwraca również uwagę na to, że o trwałości nawierzchni zadecyduje nie tylko warstwa wykończeniowa. Należy też zadbać o prawidłowe wykonanie podbudowy. Błędnie przygotowane podłoże lub niewłaściwy sposób układania mogą spowodować niestabilność nawierzchni. – Uwzględnić też musimy miejsce, w którym wykorzystany będzie dany materiał – dodaje. – Przede wszystkim bierzemy pod uwagę to, czy będzie to ruch pieszy, czy samochodowy. Nie wszystkie produkty, które stosujemy na ścieżki, mogą bowiem posłużyć do budowy podjazdu. W przypadku kostek betonowych na podjazd wybierzmy te o grubości 8-10 cm.
fot. Libet
Dobór materiałów
Cegła klinkierowa może być użyta nie tylko na elewacji, ale także jako materiał nawierzchniowy. Ma różnorodną kolorystykę – od klasycznej czerwieni, poprzez beże, aż do ciemnego brązu i czerni
Własny Dom 4/2014
090-098_arch_nawierzchnie.indd 96
3/13/14 4:07 PM
nawierzchnie ARCHITEKTURA
Wszystkie odcienie szarości
Gigantyczne płyty tarasowe o boku o dł. 80 cm otoczono grysem z kruszonego marmuru. Siłą takiego połączenia jest kontrast
fot. Libet
Kompleksowy projekt nawierzchni uwzględnia nie tylko przebieg ścieżek i podjazdu, ale także konkretne produkty z określeniem ich kolorystyki. Pozwala dokładnie oszacować ilość poszczególnych materiałów
Szara paleta barw decyduje o nowoczesnym charakterze nawierzchni. Współgra z białą elewacją i czarnym dachem
4/2014 Własny Dom
090-098_arch_nawierzchnie.indd 97
rys. Libet
Duża wybrukowana powierzchnia, w dodatku utrzymana w szarej kolorystyce, mogłaby wydawać się nudna czy wręcz przytłaczająca. Nawierzchnie nie zdominowały jednak tego domu, a stały się dla niego interesującą oprawą. Wszystko za sprawą umiejętnego łączenia różnych formatów i faktur. Jako dominujący materiał w strefie frontowej wykorzystano system 3 prostokątnych kostek brukowych, które swoim kształtem przypominają granitowe bloki o równych krawędziach. Choć ścieżka wejściowa stanowi wraz z podjazdem jedną niczym od siebie nieoddzieloną nawierzchnię, wejście zaakcentowano w wyraźny sposób. Trakt pomiędzy furtką a drzwiami do domu symbolicznie zaznaczono przez obramowanie z jasnej, drobnej kostki. Ciemną kostką podkreślono natomiast granicę pomiędzy częścią utwardzoną a trawnikiem. Ewidentnie zgeometryzowana koncepcja została ustawiona przez układ linii prostych, dzielących przestrzeń na określone strefy. Niewielkie elementy trapezowej kostki brukowej skontrastowano z bardzo dużymi kwadratowymi płytami tarasowymi w części ogrodowej posesji.
fot. Libet
dobry przykład
Monochromatyczna aranżacja jest spójna, ale dzięki urozmaiceniu formatów zaskakuje swoją różnorodnością
97
3/13/14 4:08 PM
ARCHITEKTURA nawierzchnie
realizacja: polecamy trwałe i piękne materiały na wygodne nawierzchnie wokół domu Kostka brukowa
płyty tarasowe decco antico Natulit firmy Libet to gładka kostka o prostopadłościennym kształcie. Postarzana powierzchnia pozwala dopasować nawierzchnię do stylu posesji. Możliwość stosowania na ścieżkch, tarasach i podjazdach Wymiary: 208 x 173 mm Grubość: 70 mm KOSZT! Cena netto: 71 zł/m2 www.libet.pl
system kostek brukowych
Decco Colormix nostalit firmy libet
monza elegante firmy Libet to kwadratowe płyty pokryte naturalnym kruszywem w odcieniach szarości lub beżu. Regularne kształty dobrze prezentują się na przestronnych tarasach, ścieżkach i ogrodowym patio. Układanie ułatwiają specjalne wsporniki, które umożliwiają tworzenie nawierzchni wentylowanej Wymiary: 400 x 400 mm Grubość: 40 mm KOSZT! Cena netto: 11 zł/szt.
www.libet.pl
kostka brukowa parkiet firmy bruk-bet wyróżnia się nietypową formą o wydłużonych, smukłych kształtach. Przełamuje klasyczne postrzeganie kostki brukowej jako drobnych, kwadratowych elementów
zawiera elementy o różnorodnych kształtach – dwa trapezy, kwadrat, trzy prostokąty i dwa rodzaje kostek modułowych. Delikatnie wypukła powierzchnia Wymiary: 88-178 x 118 mm
Wymiary: 300 x 120 / 380 x 120 / 530 x 120 / 530 x 180 / 680 x 180 mm
Grubość: 60 mm
Grubość: 80 mm
KOSZT! Cena netto: 47 zł/m2
KOSZT! Cena netto: 58-75,20 zł/m2
www.libet.pl
kostka brukowa
www.bruk-bet.pl
kostka brukowa petra firmy polbruk to kostka o pofałdowanej powierzchni, która fakturą przypomina łupany kamień Wymiary: 364 x 268 mm Grubość: 80 mm Kolory: melanże onyx, alpen, sahara KOSZT! Cena netto: 61 zł/m2
www.polbruk.pl
plato firmy Semmelrock Stein + Design to kostka o dużych, wygodnych formatach i nierównomiernym ubarwieniu. 10 formatów w zestawie - produkt kombi – wszystkie formaty na jednej warstwie palety Grubość: 60/80 mm Kolory: beżowopiaskowy, kasztanowy, stalowobiały KOSZT! Cena netto: 42 zł/m2 www.semmelrock.pl
n
wybierasz nawierzchnie? Własny Dom 4/2014
98
090-098_arch_nawierzchnie.indd 98
katalog.wlasnydom.pl
3/17/14 1:24 PM
prenumerata wyjątkowa oferta
z prezentem!
prenumeraty „Własnego Domu”: z książką wydawnictwa Muza lub z wagą łazienkową firmy MPM Product
prenumerata roczna 12 wydań czasopisma „Własny Dom” + waga łazienkowa w cenie
70 zł
prenumerata roczna 12 wydań czasopisma „Własny Dom” + książka “1000 pomysłów na dom” w cenie
89 zł
Inne propozycje prenumeraty: • prenumerata roczna (12 wydań) z zestawami prysznicowymi FERRO w cenie od 89 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z pakietem 4 wydań specjalnych „Własnego Domu” w cenie 70 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z zestawem wkrętaków marki NEO w cenie 74 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z zestawem akcesoriów łazienkowych Natural w cenie 119 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z kawiarką w cenie 90 zł • prenumerata roczna (12 wydań) z książką „Remont domu i mieszkania. Poradnik dla każdego” w cenie 77 zł • prenumerata roczna (12 wydań) podstawowa w cenie 69 zł • prenumerata dwuletnia (24 wydania) podstawowa w cenie 129 zł Numery archiwalne oraz e-wydania dostępne na www.wlasnydom.pl Zamówienia można składać pod numerem telefonu 71 337 47 40 lub e-mailem sklep@wlasnydom.pl Szczegóły oferty: • oferty są ważne do wyczerpania zapasów • wybrany produkt prześlemy razem z pierwszym zamówionym egzemplarzem w prenumeracie • w przypadku zamówień opłacanych za pobraniem zamawiający zapłaci koszty pobrania pocztowego.
099_pren_WD_ksiazka+waga.indd 99
3/14/14 10:04 AM
Strefa wypoczynku W ogrodzie można stworzyć doskonałe miejsce do relaksu. Podpowiadamy, jak je zaplanować w zależności od działki Własny dom z ogrodem jest marzeniem większości rodzin, ponieważ daje możliwość bezpośredniego kontaktu z przyrodą i zielonym otoczeniem. Ogród powiększa przestrzeń życiową i pozwala na swobodę zamieszkiwania większą niż w budynkach wielorodzinnych. Najbliższe otoczenie domu powinno odpowiadać na ocze-
kiwania i potrzeby wszystkich domowników – każdemu z nich w miarę możliwości stworzyć dogodne miejsce do spędzenia czasu w ogrodzie zgodnie z własnymi upodobaniami. Najważniejszym jest chyba odpowiednie miejsce na wypoczynek, do którego można też zaprosić bliskich i przyjaciół.
fot. Philips Lighting
Tekst: arch. Barbara Trznadel-Kluz
100
Własny Dom 4/2014
100-106_wokol_domu_odpocz.indd 100
3/13/14 2:50 PM
zagospodarowanie działki WOKÓŁ DOMU
Strefy wokół domu
Poszczególne strefy mogą się ze sobą przenikać lub łączyć, niektóre zaś z braku miejsca na działce nie będą wyodrębnione. Miejsca największej aktywności domowników to strefa rekreacji i wypoczynku. Niezależnie od wielkości działki, ta ostatnia powinna pojawić się w każdym ogrodzie. Jej wielkość i aranżacja muszą być dostosowane do liczby mieszkańców, ich upodobań, a także częstotliwości przyjmowania gości.
kuchnia
salon
strefa wejściowa
miejsce parkingowe
ogród, podobnie jak dom, powinien być podzielony na strefy ściśle uzależnione od funkcji. Strefa frontowa przed budynkiem wraz z wejściem do domu i podjazdem pełni rolę reprezentacyjną. Część prywatna to m.in. taras i miejsce do zabaw dla dzieci. Z tyłu domu jest też część gospodarcza
Uwarunkowania dla lokalizacji strefy wypoczynku Na lokalizację strefy wypoczynku wpływ ma kilka czynników: • wielkość i kształt działki, • umiejscowienie wjazdu na działkę i usytuowanie budynku względem ulicy oraz intensywnie uczęszczanych ciągów pieszych, • umieszczenie wyjść ze strefy dziennej domu, • ukształtowanie terenu, • bliskość sąsiedniej zabudowy i elementów zacieniających, • atrakcyjność widoków najbliższego otoczenia. Najważniejszym z tych czynników jest funkcjonalne połączenie z dzienną strefą domu – przede wszystkim z pokojem dziennym i jadalnią oraz ewentualnie z kuchnią. Południe to najbardziej wartościowa strona domu, bo tu ekspozycja na światło jest największa. Właśnie w południowej części budynku najkorzystniej jest usytuować pokój dzienny. Ulokowanie ogrodowej strefy wypoczynku jest więc w dużej mierze konsekwencją rozplanowania strefy dziennej w budynku.
4/2014 Własny Dom
100-106_wokol_domu_odpocz.indd 101
rys. Formio
miejsce wypoczynku i rekreacji
fot. T. Augustyn
fot. Philips Lighting
Czego nie może zabraknąć?
strefa gospodarcza
taras
W zależności od wielkości działki, teren wokół domu przeznacza się na różne cele. Można wyodrębnić następujące strefy: • wejściowa – reprezentacyjna, świadczy o gustach i upodobaniach właścicieli, kształtowana jest za pomocą odpowiednio dobranych materiałów na podjazdy oraz ścieżki i schody zewnętrzne, roślin ozdobnych i krzewów, a także oświetlenia terenowego, • wypoczynkowa – najczęściej powiązana ze strefą dzienną wewnątrz domu, • rekreacyjna – miejsce zabaw dla dzieci, które powinno być łatwe do obserwowania z okien kuchni lub pokoju dziennego i tarasu, oddalone od ulicy, oczek wodnych i trujących czy kłujących roślin; na większych posesjach to również miejsce na basen albo placyk do uprawiania sportu, • uprawna – umieszczana w głębi posesji (ogród owocowo-warzywny, sad, krzewy owocowe), ważna dla miłośników ogrodnictwa i szczególnie przydatna w miejscach odległych od sklepów warzywnych, • gospodarcza – śmietnik, drewutnia, kompostownik, domek narzędziowy – sytuowana w najmniej atrakcyjnym i widocznym miejscu (w głębi ogrodu, na tyłach garażu), za wyjątkiem śmietnika, który musi być jednak dostępny z ulicy, • wydzielony teren dla zwierząt domowych, dający im większą swobodę i który warto odgrodzić, zwłaszcza gdy są małe dzieci.
101
3/13/14 2:44 PM
WOKÓŁ DOMU zagospodarowanie działki
Działka z wjazdem od północy lub wschodu
strefa wypoczynku
lokalizacja działki względem stron świata zdecyduje o tym, gdzie budynek będzie rzucał cień i która część ogrodu będzie najlepiej nasłoneczniona. W przypadku wjazdu od północy najbardziej zacieniona będzie część frontowa, a przy wschodniej orientacji – przestrzeń z boku budynku
rekreacji najlepiej jest umieścić w głębi ogrodu, właśnie po stronie południowej. Równie korzystna jest działka z dostępem do drogi od strony wschodniej. Dom może być ulokowany
102
blisko niej, z pozostawieniem sporego miejsca na ogród w części zachodniej lub – jeśli działka jest dostatecznie szeroka – także po stronie południowej.
E
N
dzi
do ałk
bliski sąsiad m
a
S
W
N pokój gościnny
salon
jadalnia
kuchnia
garaż
proj. arch. arch. K. Woźniczka, A. Panek
dobry przykład
Dom i ogród na wąskiej działce podłużny budynek ustawiony został równolegle do dłuższego boku działki. Jest on ulokowany możliwie najbliżej jej północno-wschodniej granicy – tak, aby możliwie dużą południowo-zachodnią część posesji wykorzystać na ogród. Na tę stronę została też zorientowana ekspozycja prawie wszystkich pomieszczeń mieszkalnych. Od strony wejściowej trafiamy na elewację zamkniętą, surową, z małą liczbą okien. Z drugiej strony dom otwarty jest na wąski, ale dobrze nasłoneczniony ogród. Działka nie była łatwa do zagospodarowania. Jest mała (720 m2), o podłużnym i nieregularnym kształcie zbliżonym do prostokąta o wymiarach 22 x 33 m. Dodatkowo miejsce wjazdu było już dokładnie wytyczone ze względu na styk z drogą wewnętrzną. Potrzebny okazał się projekt domu na indywidualne zamówienie.
rys. A. Czerwonka
strefa wypoczynku
N
Umiejscowienie wjazdu i wejścia na teren posesji jest bardzo istotne dla możliwości aranżacji ogrodu. Zwrócić też trzeba uwagę na wytyczoną przez urząd linię zabudowy (nieprzekraczalną lub obowiązującą), która może zdeterminować położenie budynku na działce. Najdogodniejsza działka posiada wjazd z ulicy po stronie północnej, północno-wschodniej lub północno-zachodniej. Wszystkie pomieszczenia mieszkalne mogą się wówczas znajdować w części nasłonecznionej i zacisznej, z możliwością wyjścia na ogród. Pomieszczenia pomocnicze i wejście mogą być umieszczone od północy. Dzięki temu działkę można najpełniej wykorzystać, bowiem budynek może być usytuowany bliżej drogi, z pozostawieniem większej części ogrodu po stronie południowej. To modelowe rozwiązanie najczęściej stosowane jest projektach gotowych. W takim przypadku strefę wypoczynku i
Własny Dom 4/2014
100-106_wokol_domu_odpocz.indd 102
3/13/14 2:44 PM
zagospodarowanie działki WOKÓŁ DOMU
Działka z wjazdem od południa
Umiejscowienie garażu Jeśli garaż będzie się znajdował w bryle domu, to odsunięcie budynku w głąb działki wiąże się z wykonaniem dłuższego podjazdu,
strefa wypoczynku
który zimą wymaga mozolnego odśnieżania. Można jednak garaż ulokować bliżej ulicy jako wolno stojący i wykorzystać go do zasłonięcia południowej, ogrodowej strefy rekreacyjnej. W przypadku, gdy parcela jest dodatkowo płytka, ale szeroka, dom należy umieścić w jej wschodniej lub północno-wschodniej części, a główna strefa wypoczynku znajdzie się po stronie zachodniej.
N strefa wypoczynku
Jak zapewnić intymność? Aby utrudnić wgląd z ulicy zarówno na taras, jak i poprzez okna do wnętrza domu, warto zastosować pełne ogrodzenie albo szczelny żywopłot z zimozielonych krzewów. Sprawdzą się tu również obrośnięte pnączami trejaże i pergole, które będą także przydatne do oddzielenia strefy relaksu od podjazdu samochodowego, śmietnika czy dojścia do głównych drzwi wejściowych.
rys. A. Czerwonka
Jeżeli ulica i wjazd znajdują się po południowej stronie domu, a działka jest wąska – wówczas budynek dobrze jest usytuować jak najdalej w głębi działki, a taras od strony frontowej. Również sam projekt domu musi uwzględnić lokalizację pokoju dziennego po stronie południowej lub/i zachodniej. Dobrze jest zdecydować się wówczas na projekt indywidualny domu lub wybrać projekt typowy spośród grupy budynków z założenia przeznaczonych na działkę z wjazdem od południa. Umiejscowienie tarasu z tyłu domu po stronie północnej jest w tym wypadku nieodpowiednie, bo budynek będzie rzucał cień na strefę wypoczynku.
od strony ulicy – jeśli najlepiej doświetlona część działki sąsiaduje z drogą, nie musimy rezygnować z wykorzystania jej na strefę wypoczynku. Przewidzieć należy tylko jakiś sposób osłonięcia się przed wzrokiem przechodniów, np. murek lub garaż
Parterówka wpisana w naturę
proj. arch. S. Strzelecka
fot. T. Augustyn
dobry przykład
N projekt tej nietypowo zorientowanej parterówki wynikł z chęci jak najlepszego wpisania się w piękną i dużą działkę w lesie. Udało się nie wyciąć ani jednego drzewa! Ustawienie budynku jest zaskakujące. Tradycyjnie od frontu lokalizowane są garaż i wejście, tu jednak jest na odwrót. Wjazd bowiem zorientowany jest na południe i szkoda było tracić tę część działki, która dodatkowo oferuje piękny widok. Postanowiono więc zrobić w tym miejscu przeszklony salon. Wejście i garaż umieszczone zostały z tyłu domu. Posesja jest bardzo duża (ponad 2,5 hektara), dom można więc było znacznie odsunąć od jej granicy. Podjeżdżając do bramy, trzeba się dobrze przyjrzeć, żeby w oddali ujrzeć dom ukryty za drzewami
4/2014 Własny Dom
100-106_wokol_domu_odpocz.indd 103
103
3/13/14 2:44 PM
WOKÓŁ DOMU zagospodarowanie działki
Działka z wjazdem od zachodu
Osłonięty ogrodem
fot. K. Czaja
bryła budynku wynikła przede wszystkim z układu działki, która jest wąska i leży w pobliżu bardzo ruchliwej drogi. Dom został cofnięty w głąb posesji, która w najwęższym miejscu ma zaledwie 19 m szerokości. Ogród został zaprojektowany częściowo przez inwestorów, a częściowo przez zawodowych projektantów. Dążono przede wszystkim do zatarcia granicy między przestrzenią domu a ogrodu. Ważnym punktem jest więc ogród zimowy, który nie tylko zdobi fasadę, ale też stanowi osłonę akustyczną dla wnętrz. Hałas tłumi też odpowiednio zaplanowana aranżacja przestrzeni wokół domu – dodatkowy wał z ziemi i podkładów kolejowych oraz gęsta roślinność
100-106_wokol_domu_odpocz.indd 104
strefa wypoczynku
rys. A. Czerwonka
dobry przykład
Na ponadprzeciętnie dużych działkach (począwszy od wielkości 3 tys. m2), przydatne okażą się wolno stojące pawilony ogrodowe – z wysokimi oknami od samej ziemi i możliwością szerokiego otwarcia na ogród, zawierające pomieszczenie do wypoczynku i spotkań towarzyskich, aneks kuchenny i ewentualnie toaletę.
proj. arch. M. Rek
W głębi ogrodu
południowo-wschodnie ukierunkowanie strefy wypoczynku może okazać się korzystne, gdy zależy nam na uchwyceniu porannych promieni słonecznych, a po południu nie chcemy być narażeni na bezpośrednią ekspozycję na intensywne słońce
N
cień domu. Umieszczenie tarasu bezpośrednio przy budynku po wschodniej stronie również jest możliwe, ale trzeba pamiętać, że w godzinach popołudniowych, gdy wracamy z pracy, pogrąży się on w cieniu. Kawą w blasku słońca będzie się można delektować raczej w weekendy i dni urlopowe. W każdym przypadku kwestia lokalizacji strefy wypoczynku powinna być analizowana indywidualnie. Niekiedy wschodni widok o wyjątkowych walorach bywa lepszy od południowego słońca, ale z widokiem na brzydkie otoczenie.
N
Na działce z wjazdem od strony zachodniej najlepiej jest usytuować budynek możliwie najbliżej północnej granicy, z pozostawieniem maksymalnej przestrzeni po stronie południowej na miejsce wypoczynku. Jeśli dodatkowo działka jest wąska i rozciągnięta w osi wschód-zachód, wówczas odsuwając budynek dalej od drogi w stronę wschodnią, uzyskuje się połączony z pokojem dziennym teren na relaks i rekreację. W tym jednak przypadku wymaga on zastosowania paru zabiegów z użyciem elementów kształtujących przestrzeń ogrodową, pozwalających na zachowanie prywatności. Jeśli budynek jest lub będzie usytuowany blisko drogi, to taras i strefa wypoczynku znaleźć się mogą po stronie południowo-wschodniej. Przy tak usytuowanej, lecz wąskiej działce inną możliwością (skoro nie ma miejsca od południa) jest ulokowanie strefy wypoczynku w głębi ogrodu po stronie wschodniej działki, ale w takim miejscu, którego nie będzie pokrywał
3/13/14 2:44 PM
zagospodarowanie działki WOKÓŁ DOMU
Elementy kształtujące miejsce wypoczynku Utwardzone nawierzchnie, odpowiednio dobrane do elewacji budynku i do charakteru ogrodu, są jednym z wielu elementów kształtujących strefę wypoczynkową. Kamienne płyty, cegły klinkierowe, drewno naturalne i kompozytowe, kostki brukowe, żwiry, ozdobne płyty chodnikowe, otoczaki – to najczęstsze materiały na ścieżki i placyki ogrodowe. Jeśli teren jest nierówny, formuje się go w układ tarasowy, do czego przydatne będą murki oporowe i skarpy.
Jak dobrać rośliny? Pnącza rosną znacznie szybciej niż drzewa. Z ich pomocą jest się w stanie uzyskać zaciszne i ocienione miejsce w ciągu kilku-kilkunastu miesięcy. Są bardzo plastyczne i dostosowują się do kształtu podpór, które pokrywają. Ich szybki rozrost i duża dekoracyjność sprawiają, że odgrywają szczególną rolę w ogrodzie. Zajmują mało miejsca, a szybko dają efekt dzięki masie wytworzonej zieleni, pięknym kwiatom czy ozdobnym owocom. Osłaniają od wiatru, kurzu i słońca oraz oczyszczają powietrze (np. powojnik, wiciokrzew, winobluszcz). Zamiast wykonywania ochrony przed wglądem bezpośrednio przy strefie wypoczynkowej, można taką barierę stworzyć już wzdłuż frontowego ogrodzenia. Do tego celu nadaje się szpaler z drzew o kulistych koronach, zatrzymujących częściowo kurz i hałas z ulicy,
efektowna kaskada tuż przy drewnianym pomoście, który jest integralną częścią dużej altany, nie tylko zdobi i zapewnia ciekawy widok, ale również uprzyjemnia wypoczynek poprzez szum przelewającej się wody. Uformowano ją z łupanych kamieni z granitu i piaskowca
podsadzany żywopłotem z niskich krzewów, albo szpaler z kolumnowych drzew liściastych. Altana to jeszcze jeden element miejsca wypoczynku – osłoni przed słońcem i deszczem. Ścianki po stronie nawietrznej w razie potrzeby mogą być ruchome lub mieć otwory zasłaniane roletami. Można pomyśleć o wymurowaniu wewnątrz grilla z kominem wyprowadzonym ponad daszkiem – wtedy altana stanie się równocześnie letnią kuchnią. Pamiętajmy o takiej lokalizacji komina, aby dym nie dostawał się do wnętrza domu (naszego ani sąsiadów). Z altany powinien być otwarty widok przynajmniej na część ogrodu, np. na oczko wodne, na miejsce zabaw dzieci albo na inną otwar-
tą przestrzeń. Całość dopełnią atrakcyjne meble ogrodowe.
Woda w ogrodzie Urozmaiceniem każdego ogrodu jest woda. Stwarza w nim niepowtarzalny klimat, potrafi skutecznie zrelaksować, nacieszyć oczy i uszy. Woda w ruchu oddziałuje na zmysły wzroku, słuchu i węchu. Nawet na niewielkiej działce znajdzie się miejsce na szemrzący strumień, a kaskada wodna dostarczy nieco innych wrażeń niż statyczne oczko wodne. Bardziej aktywny sposób korzystania z wody w ogrodzie to jacuzzi i basen ogrodowy. Tu strefa wypoczynku przechodzi już w część rekreacyjną.
drewniana pergola nad tarasem stanowi konstrukcję, po której mogą piąć się rośliny. Tak zaaranżowana przestrzeń po pewnym czasie zyska doskonałą ochronę przed słońcem. Świetnie w tej roli sprawdzi się np. glicynia, która rośnie dość szybko i ma gęste listowie fot. Ł. Rajchert
Ochronę zarówno przed słońcem, jak i niepożądanym wglądem zapewni roślinność, pnącza, murek z żywopłotu, nisko rosnące drzewa. Przyda się to szczególnie na małych działkach, gdzie trudne jest zachowanie prywatności. Miejsca widoczne z ulicy można odizolować na różne sposoby: gęsto ustawionymi wysokimi donicami z niewielkimi krzewami, drewnianymi panelami ogrodowymi, tujami i innymi krzewami, pergolą bądź trejażem obrośniętymi pnączami. Pergola przy okazji będzie stanowić wspornik dla dodatkowych materiałów osłonowych, umożliwiających zacienienie lub rozpostarcie płótna.
fot. Ł. Rajchert
Najskuteczniejsze naturalne przesłony
4/2014 Własny Dom
100-106_wokol_domu_odpocz.indd 105
105
3/13/14 2:44 PM
WOKÓŁ DOMU zagospodarowanie działki
Taras w relacji z ogrodem Taras jest dopełnieniem pokoju dziennego i zazwyczaj głównym elementem ogrodowej strefy wypoczynku. Lokalizuje się go w powiązaniu ze strefą dzienną, czyli z salonem, jadalnią i kuchnią – od strony południowej, zachodniej lub południowo-zachodniej. Dobrze, gdy fragment tarasu zagłębia się w obrys budynku, tworząc loggię, przez co uzyskuje się podcień dający częściowe zadaszenie i jednocześnie po bokach osłonę od wiatru. Nad tarasem można też zamontować markizę cieniującą i chroniącą przed deszczem.
fot. Decolor
Na równi z gruntem
Odsunięty od domu
fot. Decolor
Nie zawsze istnieje możliwość wykonania tarasu na gruncie bezpośrednio przy budynku, np. gdy wjazd jest od południa lub zachodu, a zabudowa musi być ulokowana blisko ulicy, albo z powodu bardzo nieciekawego otoczenia. Wtedy wyjściem z sytuacji jest zlokalizowanie strefy wypoczynku w głębi ogrodu. Ma to oczywiście swoje minusy z powodu konieczności pokonywania dystansu z posiłkami na tacy, ale też znacznie bardziej ułatwia skrycie się i odsunięcie od domu hałasów wieczornych biesiad. W ciągu dnia zaś można tam znaleźć więcej ciszy i spokoju niż przy samym domu. Może to być wybrukowany placyk, osłonięty zacieniającym trejażem lub krzewami. Dodatkowym atutem będzie umieszczenie w tym miejscu altany, która w razie potrzeby uchroni przed deszczem. n
fot. Decolor
taras na poziomie ogrodu to najlepszy sposób na połączenie domu z przestrzenią zewnętrzną. Stanowi strefę przejściową – nie jest już domem, ale też jeszcze nie jest ogrodem
Najlepsze powiązanie z ogrodem umożliwiają tarasy naziemne, które całą powierzchnią spoczywają na gruncie. Nawierzchnia może być wykonana z klinkieru, kostki lub płyt betonowych czy kamiennych, z drewna lub desek kompozytowych albo wykończona płytkami ceramicznymi. Na nierównym terenie zejście do ogrodu dobrze jest poprowadzić łagodną skarpą, z kilkunastoprocentowym nachyleniem. Jeśli taras będzie dzieliła od ogrodu większa różnica poziomów, wymagać on
będzie otoczenia murem oporowym i zabezpieczenia balustradą. Schronienie przed promieniami słońca da rozpostarta nad nim pergola przykryta płóciennymi płachtami lub porośnięta roślinnością.
podcień to dobre rozwiązanie zadaszenia nad tarasem. Zapewnia on zarówno cień latem, jak i osłonę przed deszczem. Ustawione w takim miejscu meble nie są bezpośrednio narażone na działanie czynników atmosferycznych
taras nad stawem lub w innym atrakcyjnym miejscu dużej działki to alternatywa dla wypoczynku bezpośrednio przy domu. Takie miejsce jest zwykle bardziej zaciszne i pozwala oderwać się od gwaru codziennego życia. Dobrze jest umieścić tam wygodne fotele, kanapę lub leżaki
106
Własny Dom 4/2014
100-106_wokol_domu_odpocz.indd 106
3/13/14 2:44 PM
24
ty duk pro i ceny y r t e m
fot. Hörmann
para
raport z rynku wyjaśnienie najważniejszych parametrów: • rodzaj • materiał • wykończenie, kolor • wymiary • współczynnik U płyty lub wbudowanej bramy • zabezpieczenia
bramy
garażowe i wjazdowe
prezentacja produktów: • bramy garażowe • bramy wjazdowe
Tekst: arch. Anna Czerwonka Opracowanie prezentacji produktów na podstawie danych od firm: Sylwia Makowska-Rzatkiewicz
do tego, że posiadanie jednego samochodu okazuje się niewystarczające, zwłaszcza gdy buduje się dom poza miastem.
Lokalizacja garażu Zauważyć można dwa różne podejścia do rozwiązywania strefy parkowania. Najczęstszym jest umieszczanie garażu w budynku – na parterze lub w części podziemnej. Może być to podyktowane niewielkimi rozmiarami działki (zwłaszcza w dużym mieście), dodatkowymi funkcjami pomocniczymi garażu (kotłownia, składzik, pomieszczenie gospodarcze) lub (najczęściej) wygodą korzystania (wysiadanie
fot. Xcel
S
trefa wjazdu w domu jednorodzinnym, bardzo często stanowiąca część strefy wejściowej budynku, to obszar, który powinien być swoistą wizytówką domu, elementem podkreślającym reprezentacyjny charakter wejścia a zarazem spełniającym bardzo ważną funkcję ochrony samochodu i zabezpieczenia posesji. Choć samochód nie jest niezastąpionym środkiem transportu, codzienne dojazdy do pracy, częste wyjazdy i podróże powodują, że korzystanie z niego na stałe wpisuje się w nasz styl życia. Zatem coraz bardziej popularne jest dążenie do powiększania strefy wjazdu. Niezależność członków rodziny i ich różne potrzeby przyczyniają się
4/2012 Własny Dom
107-108_raport_wstep.indd 107
107
3/13/14 2:37 PM
raport z rynku
bramy
z samochodu do ogrzewanego pomieszczenia chroniącego przed śniegiem, deszczem czy wiatrem). Z ekologicznego punktu widzenia miejsce parkowania samochodu, ze względu na pojawiające się spaliny, korzystnie jest planować w oddzielnych, wolno stojących lub ,,dostawionych” do bryły domu garażach.
Podjazd na miarę W projekcie zagospodarowania terenu uwzględnia się położenie wejść i wjazdów na posesję oraz sposób ich otwierania. Współpracując z architektem podczas tworzenia koncepcji domu, warto rozmawiać o tym, jakie mamy oczekiwania. Czy zależy nam na dużym podjeździe, gdzie łatwiej wykonywać manewry lub gdzie można zaparkować dodatkowy samochód? Jest to istotne, jeśli kilka razy w ciągu dnia przemieszczamy się, nie wjeżdżając do garażu, bądź gdy często jesteśmy odwiedzani przez rodzinę i znajomych. Aby wykonać większy podjazd, można np. o kilka metrów odsunąć dom od granicy działki. Jeśli nie ma takiej możliwości (np. w planie miejscowym pojawia się obowiązująca linia zabudowy, na której musi stanąć frontowa ściana budynku), rozwiązaniem okazać się może poszerzenie podjazdu (dla jednego samochodu jest to powierzchnia ok. 2,5 x 6 m).
Pełne czy ażurowe Projektując bramę wjazdową, musimy zastanowić się nad formą i stylem całego ogrodzenia. Niezależnie od tego czy chcemy, aby miało ono charakter bariery wizualnej, czy otwierało dom i ogród na otoczenie, jest zawsze elementem większej koncepcji. Często gdy dom znajduje się w pobliżu ruchliwej ulicy, a jego odległość od granicy działki jest niewielka, zależy nam, aby oddzielić się od wzroku przechodniów, hałasu i zanieczyszczeń. Warto wtedy zastanowić się nad pełnym ogrodzeniem, dającym poczucie prywatności. Lekkie, ażurowe ogrodzenie (a zatem często także i brama) to z kolei świetny sposób na wyeksponowanie ogrodu i bryły domu. Wjeżdżając na posesję mamy wgląd na podjazd, zanim jeszcze otworzymy bramę. Może mieć to duże znaczenie, zwłaszcza gdy na podjeździe mogą przebywać małe dzieci lub gdy posiadamy czworonożnych domowników.
108
Własny Dom 4/2012
107-108_raport_wstep.indd 108
Wyjaśnienie parametrów opisanych w prezentacjach produktów w Rodzaj Zarówno w przypadku bram garażowych, jak i wjazdowych rodzaj zależny jest od sposobu otwierania. Brama rozwierna, nawiązująca do tradycyjnych, dwuskrzydłowych wrót, wymaga najwięcej miejsca przed garażem. Jednocześnie daje najwięcej możliwości zaplanowania wnętrza (przestrzeń pod sufitem garażu można wykorzystać na podwieszenie roweru, zestawu wędkarskiego czy deski surfingowej). Nie ma również problemu z umieszczeniem górnego oświetlenia. Takie same korzyści daje zastosowanie bramy garażowej rolowanej. Tu jednak ze względu na rozmiar skrzyni, w której chowa się brama, wymagana jest odpowiednia wysokość nadproża. Bramy uchylne i segmentowe górne poruszają się po odpowiedniej konstrukcji szyn jezdnych umieszczanych pod sufitem. Dodatkowo te drugie umożliwiają zatrzymanie się samochodu bezpośrednio przed nią. Bramy wjazdowe mogą otwierać się, podobnie jak garażowe, rozwiernie (jedno- albo dwuskrzydłowo) lub przesuwnie. Rozwierne warto stosować, gdy podjazd jest długi, przesuwne, zaś gdy ma znaczną szerokość, a po stronie działki przewidzi się odpowiednio długi, nieprzysłonięty fragment ogrodzenia.
ze stolarką otworową domu. Celowym zabiegiem może być także wtapianie bramy w płaszczyznę ściany. Przy dużych jej rozmiarach, aby nie była wizualnie przytłaczająca, warto zastanowić się nad optycznymi podziałami (pionowymi, skośnymi). Bramy wjazdowe powinny nawiązywać do form ogrodzenia, być powieleniem przęsła bądź przypominać furtkę wejściową.
w Materiał Bramy garażowe wykonywane są z elementów metalowych (blacha stalowa, aluminium). Mogą mieć wypełnienie np. z pianki bezfreonowej lub poliuretanowej, która pełni funkcję izolacyjną (termiczną, akustyczną). Bramy wjazdowe wykonuje się najczęściej z tego samego materiału, co przęsła ogrodzenia. Często są to ażurowe konstrukcje z profili stalowych lub drewna. Przy klasycyzujących domach i rezydencjach mogą pojawić się stylowe bramy żeliwne lub kute żelazne.
w Współczynnik U płyty/wbudowanej bramy Współczynnik przenikania ciepła przez przegrodę dotyczy bramy garażowej i ma znaczenie przy garażu ogrzewanym lub gdy jest on częścią domu. Im jego wartość jest niższa, tym mniej ciepła „ucieka” z budynku. Jest to szczególnie ważne w domach energooszczędnych i pasywnych. Zwykle U bramy jest większe niż samej płyty, ze względu na większe przewodzenie ciepła na obwodzie bramy (w miejscu jej mocowania).
w Wykończenie, kolor Ich wybór jest uzależniony od osiągnięcia pożądanego efektu estetycznego. Brama garażowa stalowa i aluminiowa może być lakierowana, barwiona lub o naturalnym kolorze materiału. Często stosowane są również okleiny: jednolite bądź imitujące rysunek drewna, które mogą być gładkie, perforowane lub kasetonowane. Najlepiej jeśli brama koresponduje materiałem
w Zabezpieczenia Pojawiają się zwłaszcza tam, gdzie brama ma automatyczne sterowanie, chroniące domowników i samochód przed możliwymi urazami i uszkodzeniami. Zamontowanie blokad, fotokomórek, rygli i wyłączników przeciążeniowych zapobiegnie niekontrolowanemu opadnięciu bramy czy przytrzaśnięciu.
w Wymiary Każdy producent oferuje indywidualne wymiary bram garażowych. Aby uniknąć wykonywania bramy na zamówienie, należy dobrać ją jeszcze na etapie projektu (koniecznie przed rozpoczęciem prac murarskich). Wymiary (wys., szer.) liczone są w świetle muru. Przed montażem konieczne jest również podanie wysokości nadproża oraz szerokości przestrzeni bocznej (od krawędzi otworu do płaszczyzny ściany wewnętrznej). Przy dużych rozpiętościach (większych od 3 m) trudne może okazać się zamontowanie bramy uchylnej. Najlepiej sprawdzą się w tym przypadku bramy segmentowe górne i boczne. Te z kolei, powieszone na szynie wzdłuż wewnętrznej ściany garażu, mają najmniejsze wymagania dotyczące wymiarów pomieszczenia (głównie wysokości) i długości podjazdu.
Podajemy orientacyjne ceny netto. Produkty uszeregowane wg cen od najtańszych do najdroższych w ramach danej kategorii
prezentacje 24 produktów 3/13/14 2:52 PM
CMYK WD 4/14 - bramy; strona: 109
1
GARAŻOWA
N 80
Producent: Hörmann Rodzaj: uchylna Materiał: rama - stal; płaszcz - wypełnienie stalowe lub drewniane (świerk skandynawski lub kanadyjski) Wykończenie: różne przetłoczenia, kasetony lub frezy Wymiary (szer. x wys.): 2375 x 2125 mm Automatyka: ProMatic lub SupraMatic Zabezpieczenia: przed przytrzaśnięciem palców i przed opadnięciem płyty bramy Kolory: paleta RAL lub okleina drewnopodobna Golden Oak i Rosewood Gwarancja: 10 lat - brama
CENA
3
(netto):
1238 zł*
GARAŻOWA
2
GARAŻOWA
*cena od; bez napędu
CONNECT
CENA
4
(netto):
1549 zł*
GARAŻOWA
Producent: WIŚNIOWSKI Rodzaj: uchylna Materiał: płaszcz - stalowe panele ocynkowane Wykończenie: folia poliestrowa Wymiary (szer. x wys.): 2380–2980 x 1990–2230 mm Automatyka: napęd MIDO Zabezpieczenia: bezpieczne tuleje osłaniające sprężyny chroniące przed przytrzaśnięciem placów, sprężyny naciągowe równoważące ciężar skrzydła Kolory: ponad 200 z palety RAL Gwarancja: 2 lata Cechy szczególne: nowoczesny wygląd, solidna konstrukcja, min. nadproże 0 mm
Producent: BEDITOM Rodzaj: segmentowa Materiał: płaszcz - podwójna blacha stalowa ocynkowana, wypełniona bezfreonową pianką poliuretanową, gr. 40 mm Wykończenie: gładkie Wymiary (szer. x wys.): 2375 x 2125 mm Współczynnik U płyty: 0,51 W/m2K Współczynnik U wbud. bramy: 1,5 W/m2K Automatyka: Somfy, Sommer, Marantec, Chamberlain Kolory: paleta RAL; okleina antracyt, złoty dąb lub orzech Gwarancja: 2 lata
CENA
CENA
5
(netto):
1840 zł
GARAŻOWA
GERDA STANDARD
Producent: Gerda Rodzaj: segmentowa Materiał: płaszcz - blacha stalowa, wypełniona pianką poliuretanową; rama - blacha stalowa gr. 1,2 mm Wykończenie: powłoka poliuretanowa; struktura woodgrain lub gładka Wymiary (szer. x wys.): 1755–3500 x 1805–3085 mm Współczynnik U wbud. bramy: 0,61 W/m2K Automatyka: napędy szynowe Gerda by Tau Kolory: 9 RAL i 3 drewnopodobne Gwarancja: 2 lata - brama i automatyka; 5 lat - panele
CENA
7
(netto):
1922 zł*
GARAŻOWA
(2014-03-14 14:12:32)
(netto):
2200 zł*
6
(netto):
1883 zł*
GARAŻOWA
*bez napędu; z napędem - 1981 zł
AMSTERDAM
*bez napędu; z napędem - 2315 zł
GERDA CLASSIC
Producent: Gerda Rodzaj: segmentowa Materiał: płaszcz - blacha stalowa, wypełniona pianką poliuretanową; rama - blacha stalowa gr. 1,5 mm Wykończenie: powłoka poliuretanowa; struktura woodgrain lub gładka Wymiary (szer. x wys.): 1755–6000 x 1715–3085 mm Współczynnik U wbud. bramy: 0,61 W/m2K Automatyka: napędy szynowe Gerda by Tau Kolory: 9 RAL i 3 drewnopodobne Gwarancja: 2 lata - brama i automatyka; 5 lat - panele *cena od
VENTE K2 RCS
Producent: Krispol Rodzaj: segmentowa Materiał: płaszcz - blacha stalowa ocynkowana, wypełniona pianką poliuretanową, gr. 40 mm; rama - blacha stalowa ocynkowana Wykończenie: powłoka poliestrowa; powierzchnia gładka; tłoczenie paneli poziome wąskie Wymiary: maks. szer. 5500 mm; maks. wys. 3000 mm Współczynnik U płyty: 0,55 W/m2K Współczynnik U wbud. bramy: 1,05 W/m2K Automatyka: Nice, Marantec, Somfy Kolory: 210 RAL i ponad 40 oklein Gwarancja: 5 lat
CENA
IZOLINE
Producent: BEDITOM Rodzaj: segmentowa Materiał: płaszcz - podwójna blacha stalowa ocynkowana, wypełniona bezfreonową pianką poliuretanową, gr. 40 mm Wykończenie: woodgrain Wymiary (szer. x wys.): 2375 x 2125 mm Współczynnik U płyty: 0,51 W/m2K Współczynnik U wbud. bramy: 1,5 W/m2K Automatyka: Somfy, Sommer, Marantec, Chamberlain Kolory: paleta RAL; okleina złoty dąb lub orzech Gwarancja: 2 lata
CENA
8
(netto):
2091 zł*
GARAŻOWA
*cena od
VENTE K2 RSS
Producent: Krispol Rodzaj: segmentowa Materiał: płaszcz - blacha stalowa ocynkowana, wypełniona pianką poliuretanową, gr. 40 mm; rama - blacha stalowa ocynkowana Wykończenie: powłoka poliestrowa; powierzchnia gładka; tłoczenie paneli poziome szerokie Wymiary: maks. szer. 5500 mm; maks. wys. 3000 mm Współczynnik U płyty: 0,55 W/m2K Współczynnik U wbud. bramy: 1,05 W/m2K Automatyka: Nice, Marantec, Somfy Kolory: 210 RAL i ponad 40 oklein Gwarancja: 5 lat *cena od
CENA
(netto):
2360 zł*
*cena od
CMYK WD 4/14 - bramy; strona: 110
9
GARAŻOWA
VENTE K2 RFS
Producent: Krispol Rodzaj: segmentowa Materiał: płaszcz - blacha stalowa ocynkowana, wypełniona pianką poliuretanową, gr. 40 mm; rama - blacha stalowa ocynkowana Wykończenie: powłoka poliestrowa; powierzchnia gładka; panele bez przetłoczeń Wymiary: maks. szer. 5500 mm; maks. wys. 3000 mm Współczynnik U płyty: 0,55 W/m2K Współczynnik U wbud. bramy: 1,05 W/m2K Automatyka: Nice, Marantec, Somfy Kolory: 210 RAL i ponad 40 oklein Gwarancja: 5 lat
CENA
11
(netto):
2360 zł*
GARAŻOWA
*cena od
VERDOOR BAUHAUS, ARTDECO
Producent: VERDOOR Rodzaj: segmentowa Materiał: płaszcz - blacha stalowa ocynkowana, wypełniona pianką poliuretanową; rama - stal ocynkowana, aluminium Wykończenie: 56 wzorów; pokryta powłoką poliestrową lub lakierowana; struktura gładka, woodgrain, mikrofaza lub fala Wymiary (szer. x wys.): 2530 x 2155 mm Wymiary: maks. 6000 x maks. 5000 mm Współczynnik U płyty: 0,51 W/m2K Automatyka: VERDOOR lub dowolny Kolory: RAL, okleina lub nadruk cyfrowy Gwarancja: 5 lat
CENA
13
(netto):
2450 zł*
GARAŻOWA
15
(netto):
3500 zł*
GARAŻOWA
GARAŻOWA
CENA
12
(netto):
2449 zł*
GARAŻOWA
*cena od, w zależności od wymiarów
HST
CENA
14
(netto):
GARAŻOWA
*cena od; bez napędu
CLASSIC
CENA
16
(netto):
6121 zł*
WJAZDOWA
CENA
CENA
(2014-03-14 14:12:44)
UNIPRO NANO80
ROLLMATIC
Producent: Hörmann Rodzaj: rolowana Materiał: rama - aluminium; płaszcz profile alu. wypełnione pianką poliuretan. Wykończenie: powlekane dwuwarstwowo techniką Coli-Coating lub okleina Wymiary (szer. x wys.): 1900 x 2250 mm Automatyka: napęd RollMatic Zabezpieczenia: przed podważeniem, opadnięciem płyty i przytrzaśnięciem palców, auto. rozłączanie po napotkaniu na przeszkodę Kolory: 9 do wyboru lub okleina drewnopodobna Gwarancja: 10 lat - brama; 5 lat - napęd
Producent: Betafence Rodzaj: rozwierna Materiał: rama z wypełnieniem panelem Wykończenie: ocynk + proszek poliestrowy Wymiary (szer. x wys.): 3000 x 955–2005 mm Elementy systemu: rama z wypełnieniem, system zamkowo-zawiasowy, słup wraz z akcesoriami Automatyka: brak Kolory: antracyt metalizowany; zielony na zamówienie Gwarancja: 2 lata Cechy szczególne: panel Zenturo
12320 zł
*cena od; bez napędu
3180 zł
Producent: Maxbud Rodzaj: rozwierna Materiał: wielowarstwowe płyciny z ociepleniem; rama - drewno sosnowe klejone warstwowo i obłogowane Wykończenie: lakier transparentny lub kryjący Wymiary (szer. x wys.): 2530 x 2155 mm Współczynnik U wbud. bramy: 1,75 W/m2K Kolory: paleta Sigma, Sikkens lub Remmers Gwarancja: 2 lata - konstrukcja i trwałość impregnacji i lakierowania oraz uszczelki; 1 rok - zamki, zawiasy i wkładki (netto):
LPU 40
Producent: WIŚNIOWSKI Rodzaj: segmentowa Materiał: płaszcz - stalowe panele ocynkowane gr. 40 mm z pianką poliuretan. Wykończenie: powłoka poliestrowa Wymiary (szer. x wys.): 2250–5000 x 2000–2500 mm Współczynnik U wbud. bramy: 1,07 W/m2K Automatyka: napęd MIDO Zabezpieczenia: na wypadek pęknięcia linki, zabezpieczenie przeciążeniowe Kolory: ponad 200 z palety RAL Gwarancja: 2 lata Cechy szczególne: min. nadproże 80 mm
Producent: Hörmann Rodzaj: segmentowa boczna Materiał: rama - stal; płaszcz - segmenty stalowe gr. 42 mm, wypełnione pianką poliuretan. Wykończenie: różne przetłoczenia, kasetony i rodzaje powierzchni Wymiary (szer. x wys.): 2000 x 2125 mm Współczynnik U wbud. bramy: 1,9 W/m2K Automatyka: ProMatic lub SupraMatic Zabezpieczenia: przed przytrzaśnięciem palców i przed opadnięciem płyty bramy Kolory: 10 do wyboru Gwarancja: 10 lat - brama; 5 lat - napęd
CENA
10
Producent: Hörmann Rodzaj: segmentowa Materiał: rama - stal; płaszcz - segmenty stalowe gr. 42 mm, wypełnione pianką poliuretan. Wykończenie: różne przetłoczenia, kasetony i rodzaje powierzchni Wymiary (szer. x wys.): 2500 x 2125 mm Współczynnik U wbud. bramy: 1,3 W/m2K Automatyka: ProMatic lub SupraMatic Zabezpieczenia: przed przytrzaśnięciem palców i przed opadnięciem płyty bramy Kolory: RAL, okleina drewnopodobna Gwarancja: 10 lat - brama; 5 lat - napęd
(netto):
*
*cena od; z napędem
ZENTURO DWUSKRZYDŁOWA
*indywidualna wycena
CMYK WD 4/14 - bramy; strona: 111
17
WJAZDOWA
BRAMA PRZESUWNA
Producent: WIŚNIOWSKI Rodzaj: samonośna przesuwna automatyczna Materiał: rama stalowa ocynkowana, szyna jezdna wykonana bezodpadowo, ocynkowana ogniowo Wykończenie: system Duplex - podwójna ochrona przed korozją Wymiary (szer. x wys.): 3000–6000 x 1200–1750 mm Automatyka: napęd w słupie Kolory: paleta RAL Gwarancja: 10 lat ochrony antykoroz. Cechy szczególne: sprawna, płynna i cicha praca
CENA
19
(netto):
*
WJAZDOWA
18
WJAZDOWA
*indywidualna wycena
FORTINET DWUSKRZYDŁOWA
CENA
20
(netto):
*
WJAZDOWA
Producent: Betafence Rodzaj: rozwierna Materiał: rama z wypełnieniem siatką Wykończenie: ocynk + proszek poliestrowy Wymiary (szer. x wys.): 3000–4000 x 950–1950 mm Elementy systemu: rama z wypełnieniem, słupy, zamek cylindryczny, zawiasy, rygiel, klamki Automatyka: brak Kolory: zielony Gwarancja: 2 lata Cechy szczególne: siatka zgrzewana o kwadratowych oczkach
Producent: Betafence Rodzaj: rozwierna Materiał: rama z wypełnieniem panelem Wykończenie: ocynk + proszek poliestrowy Wymiary (szer. x wys.): 3000–4000 x 1230–2030 mm Elementy systemu: rama z wypełnieniem, słupy, zamek cylindryczny, zawiasy, rygiel, klamki Automatyka: na zamówienie Kolory: 8 standardowych, inne kolory RAL na zamówienie Gwarancja: 2 lata Cechy szczególne: panel Nylofor 3D
CENA
CENA
21
(netto):
1240–2566 zł
WJAZDOWA
EGIDIA PALISADA DWUSKRZYDŁOWA
22
(netto):
WJAZDOWA
Producent: Betafence Rodzaj: rozwierna Materiał: rama z wypełnieniem panelem Wykończenie: ocynk + proszek poliestrowy Wymiary (szer. x wys.): 3500 x 1080–1880 mm Elementy systemu: rama z wypełnieniem, słupy, zamek cylindryczny, rygiel, klamka Automatyka: brak Kolory: zielony, czarny, biały Gwarancja: 2 lata Cechy szczególne: panel Decofor Arco, słupy kwadratowe z kapturkiem
CENA
CENA
23
1830–2853 zł
WJAZDOWA
EGIDIA 3D PRZESUWNA
24
(netto):
WJAZDOWA
Producent: Betafence Rodzaj: samonośna przesuwna automatyczna Materiał: rama z wypełnieniem palisadą Wykończenie: ocynk + proszek poliestrowy Wymiary (szer. x wys.): 3500–5000 x 1200–2000 mm Elementy systemu: rama z wypełnieniem, słup prowadzący, pilot, zestaw fotokomórek i lampa ostrzegawcza Automatyka: napęd elektryczny Kolory: 7 standardowych, inne kolory RAL na zamówienie Gwarancja: 2 lata
CENA
CENA
(2014-03-14 13:00:04)
4190–6392 zł
(netto):
EGIDIA 3D DWUSKRZYDŁOWA
DECOFOR DWUSKRZYDŁOWA
3141–4013 zł
Producent: Betafence Rodzaj: samonośna przesuwna automatyczna Materiał: rama z wypełnieniem panelem Wykończenie: ocynk + proszek poliestrowy Wymiary (szer. x wys.): 3500–5000 x 1230–2000 mm Elementy systemu: rama z wypełnieniem, słup prowadzący, pilot, zestaw fotokomórek i lampa ostrzegawcza Automatyka: napęd elektryczny Kolory: 7 standardowych, inne kolory RAL na zamówienie Gwarancja: 2 lata (netto):
*indywidualna wycena
1736–2676 zł
Producent: Betafence Rodzaj: rozwierna Materiał: rama z wypełnieniem palisadą Wykończenie: ocynk + proszek poliestrowy Wymiary (szer. x wys.): 3000–4000 x 1200–2000 mm Elementy systemu: rama z wypełnieniem, słupy, zamek cylindryczny, zawiasy, rygiel Automatyka: na zamówienie Kolory: zielony, inne kolory RAL na zamówienie Gwarancja: 2 lata Cechy szczególne: uniwersalny charakter (netto):
BRAMA DWUSKRZYDŁOWA
Producent: WIŚNIOWSKI Rodzaj: rozwierna Materiał: rama stalowa montowana do słupów stalowych lub murowanych Wykończenie: system Duplex - podwójna ochrona przed korozją Wymiary (szer. x wys.): 3000–6000 x 1200–1750 mm Automatyka: wersja ręczna i z napędem Kolory: paleta RAL Gwarancja: 10 lat ochrony antykorozyjnej Cechy szczególne: szeroka gama kolorystyczna, nie wymaga miejsca wzdłuż ogrodzenia
4190–6392 zł
EGIDIA PALISADA PRZESUWNA
WŁasny dom z konceptem Projekty, Budowa, Eksploatacja, Modernizacja miesięcznik • nr 4 (130)/2014 • kwiecień ISSN 1509-3042 • INDEX 353752
następny numer 5/2014
DziaŁ Prenumeraty: tel. 71/337 47 40 prenumerata@wlasnydom.pl Wydawca Grabek Media sp. z o.o., ul. Bacciarellego 54, 51-649 Wrocław tel. 71/337 47 40, fax 71/337 83 87 Dyrektor Wydawnictwa: Krzysztof Grabek, krzysztof.grabek@wlasnydom.pl
w sprzedaży od
17 kwietnia
adres Redakcji i Biura Handlowego ul. Bacciarellego 54, 51-649 Wrocław tel. 71/348 22 14, fax 71/347 83 87 redakcja@wlasnydom.pl informacje PR: nowosci@wlasnydom.pl
temat miesiąca
Redaktor Naczelna: Agnieszka Rudomino, agnieszka.rudomino@wlasnydom.pl Zastępca Redaktor Naczelnej: Andrzej Daczkowski, andrzej.daczkowski@wlasnydom.pl
fot. Schüco
Stolarka otworowa
Redakcja: Anna Czerwonka, anna.czerwonka@wlasnydom.pl Sylwia Makowska-Rzatkiewicz, sylwia.makowska@wlasnydom.pl Marek Misiak marek.misiak@wlasnydom.pl Korekta: Marek Misiak Projekt graficzny, przygotowanie do druku: Jolanta Paznowicz jolanta.paznowicz@wlasnydom.pl Justyna Wolniewicz-Borkowska, justyna.wolniewicz@wlasnydom.pl Rysunki: Anna Czerwonka anna.czerwonka@wlasnydom.pl Stali współpracownicy: Justyna Bąbarska, Maciej Madeła, Aleksandra Sikora, Barbara Trznadel-Kluz, Rafał Żyła
Okucia drzwiowe i okienne. Drzwi antywłamaniowe i zamki. Rolety, żaluzje i markizy. Stolarka drewniana i preparaty do jej zabezpieczania. Okna i drzwi tarasowe. Okna do łazienki. Wentylacja domu i nawiewniki okienne. Automatyka do sterowania oknami, roletami i żaluzjami. Bramy garażowe i automatyka do nich
DOM z OKŁADKI Otwarty na las
Reklama: tel. 71/348 38 09 Agnieszka Brodala agnieszka.brodala@wlasnydom.pl Dorota Haciuk dorota.haciuk@wlasnydom.pl Marta Piesyk marta.piesyk@wlasnydom.pl
ponadto
Kronika budowy etap 9 • Montaż
okien
Focus
• Pompa
ciepła powietrze-woda • Grzejniki w łazience
fot. L. Kwartowicz
Cała ściana domu została przeszklona – stoi on wśród lasu, który dosłownie wchodzi na działkę (rośnie na niej kilkanaście drzew). Wąska, zgeometryzowana bryła nie zajmuje dużo miejsca, a jednocześnie wnętrza są przestrzenne i komfortowe – kuchnia, jadalnia i salon zostały połączone, podobnie jak sypialnia i łazienka
Raport z rynku Kotły
Przegląd oferty producentów kotłów. Przejrzysta prezentacja ułatwi dokonanie wyboru
Z praktyki
• Przydomowa
oczyszczalnia ścieków • Montaż dachówek i rynien
ZdjĘcia na okŁadce L. Kwartowicz, Libet druk Techgraf © Copyright by Grabek Media Redakcja nie zwraca niezamówionych materia łów oraz zastrzega sobie prawo do ich skracania w przypadku publikacji. Wszystkie materiały są objęte prawem autorskim. Przedruk w ja kiejkolwiek formie bez wcześniejszej pisemnej zgody Dyrektora Wydawnictwa jest zabronio ny. Wszelkie przedstawione projekty podlegają ochronie prawa autorskiego i należą do osób wymienionych przy każdym z nich. Prawa autor skie do opracowania plastycznego czasopisma należą wyłącznie do wydawcy. Powielanie i wy korzystywanie w jakikolwiek sposób bez zgody wydawcy jest zabronione. Sprzedaż bezumowna numerów bieżących i archiwalnych jest zabro niona. Działanie wbrew powyższemu zakazowi skutkuje odpowiedzialnością prawną. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i ma prawo odmówić publikacji bez podania przyczyny. Czasopismo niniejsze nie stanowi oferty w rozumieniu prawa i jest publikowane jedynie dla celów informacyjnych.
Modernizacja • Osuszanie
domu i zabezpieczenie go przed wodą fot. Junkers
Architektura • Kominek
Wokół domu
• Nawadnianie
112_zapo.indd 112
ogrodu 3/14/14 9:13 AM
Twój ulubiony miesięcznik dostępny także w wersjach
elektronicznych!
zobacz
jak łatwo znajdziesz, porównasz
i właściwie
wybierzesz
materiały budowlane QR CODE
internetowy
Wygenerowano na www.qr-online.pl
„Własny Dom” również elektroniczny! Możesz go czytać kiedy i gdzie zechcesz w wersjach na komputery z systemem Windows oraz na iPada. Dostępne są zarówno pojedyncze wydania, jak i prenumerata, a każde wydanie przechowywane jest w Twojej własnej bibliotece. Po ściągnięciu połączenie internetowe nie jest konieczne. Aby kupić „Własny Dom” wejdź na Pojedynczy numer już od
okl_II_III_WD4_14_01.indd 1
www.e-kiosk.pl/wlasny_dom
4,90 zł
14-03-14 14:47
2014
raport z rynku
4
24
bramy ceny i parametry
dom prefabrykowany w wersji komfort s. 72
grzejniki, podłogówka i 2 kominki w jednym domu s. 78
cena 7,99 zł (w tym 8% Vat)
[130] 4/2014
www.wlasnydom.pl
budowa i modernizacja
porady architekta s. 90
temat miesiąca: atrakcyjny dom i posesja • ochrona przed wodą • Kotły • strefa wypoczynku
Prostota i nowoczesność sesja numeru s. 8
temat
m i e s i ą c a s. 38
atrakcyjny dom i posesja
Modernizacja: Ocieplanie domu z bali sztuka poprawnego wykonania s. 84 okl_IV_I_WD4_14_01.indd 1
luksusowe i ekologiczne Nawierzchnie
kronika budowy etap 8 remont starego dachu i budowa nowego s. 66
index 353752 ISSN 1509-3042
04
14-03-14 16:13