Własny Dom 2016/05 – fragment wydania

Page 1

W tym numerze

odkurzacz centralny budowa i zalety s. 30

ogrodzenia i bramy wjazdowe s. 40

kamień i klinkier na elewacji i w domu s. 52

cena 7,99 zł (w tym 8% Vat)

[155] 5/2016

budowa i modernizacja

osiedle śląski dom propozycja uporządkowania polskiego krajobrazu s. 98

exclusive! s. 10

łazienki

wzorcowe realizacje, idealne aranżacje

temat miesiąca s. 58

instalacje w domu jednorodzinnym wokół domu: oczka wodne, stawy kąpielowe i baseny s. 90

kronika budowy etap 33 zabudowa meblowa w holu, garderobie i salonie s. 84

index 353752 ISSN 1509-3042

05


Twój ulubiony miesięcznik dostępny także w wersjach

5 2016

W tym numerze

elektronicznych! odkurzacz centralny budowa i zalety s. 30

ogrodzenia i bramy wjazdowe s. 40 cena 7,99 zł (w tym 8% Vat)

[155] 5/2016

ELEKTRONICZNEJ

www.wlasnydom.pl

TWÓJ ULUBIONY MIESIĘCZNIK DOSTĘPNY TAKŻE W WERSJI

budowa i modernizacja

Dostępne są zarówno wydania pojedyncze, jak i prenumerata, a każde wydanie jest przechowywane w Twojej własnej bibliotece. Po ściągnięciu połączenie internetowe nie jest konieczne. Aby kupić Magazyn Rowerowy, wejdź na:

temat miesiąca: instalacje • Łazienki • osiedle śląski dom • odkurzacz centralny • Woda W ogrodzie

MAGAZYN ROWEROWY

TAKŻE W WERSJI ELEKTRONICZNEJ!

Możesz go czytać, kiedy i gdzie zechcesz na komputerach z systemem Windows, na iPadach oraz na urządzeniach z systemem Android.

www.e-kiosk.pl/magazyn_rowerowy lub: www.publio.pl

kamień i klinkier na elewacji i w domu s. 52

osiedle śląski dom propozycja uporządkowania polskiego krajobrazu s. 98

exclusive! s. 10

łazienki

wzorcowe realizacje, idealne aranżacje

temat miesiąca s. 58

instalacje w domu jednorodzinnym wokół domu: oczka wodne, stawy kąpielowe i baseny s. 90

kronika budowy etap 33 zabudowa meblowa w holu, garderobie i salonie s. 84

index 353752 ISSN 1509-3042

05

„Własny Dom” również elektroniczny! Możesz go czytać kiedy i gdzie zechcesz w wersjach na komputery z systemem Windows oraz na iPada. Dostępne są zarówno pojedyncze wydania, jak i prenumerata, a każde wydanie przechowywane jest w Twojej własnej bibliotece. Po ściągnięciu połączenie internetowe nie jest konieczne. Aby kupić „Własny Dom” wejdź na Pojedynczy numer już od

4,90 zł

www.e-kiosk.pl/wlasny_dom


od redakcji zastępca redaktor naczelnej Marek Misiak marek.misiak@wlasnydom.pl

Słuchać znaczy rozumieć

fot. archiwum rodzinne

J

edną z zalet zawodu dziennikarza jest możność spotykania ludzi o inspirującym spojrzeniu na świat, których w innych warunkach nigdy bym nie poznał. Spotkania te wymuszają na mnie wyjście poza mój obraz świata i różnych zagadnień – zarówno szczegółowych, jak i bardzo ogólnych. Tylko wtedy bowiem mogę zobaczyć w poglądach moich rozmówców inspirację dla czytelników – a przy okazji sam poszerzam swoje horyzonty. Aby faktycznie oddać komuś głos, muszę go najpierw zrozumieć. – Uważam, że w ludzkiej myśli od zawsze ton nadawały dwie idee – powiedział Jan Żyła, właściciel spółki Śląski Dom i pomysłodawca osiedla domów jednorodzinnych o tej samej nazwie, które opisujemy w dziale Architektura (s. 98). – Pierwsza: świat jest nienajlepszy – zrozumiemy go i spróbujemy poprawić. Druga: świat jest zły i nie interesuje nas jak on wygląda. Trzeba go zburzyć i na jego ruinach zbudować szklane domy – piękny nowy świat. W polskim społeczeństwie ta pierwsza idea – kontynuacji połączonej z doskonaleniem – jest bardzo słaba. Dlatego prawie każdy, kto buduje dom, nie patrzy na kontekst otoczenia.

I tak podczas wywiadu o architekturze śląskiej dawniej i obecnie zrozumiałem jedną z przyczyn, dla których nasze budownictwo i przestrzeń publiczna często nie zachwycają. Nie dlatego, że Polacy nie mają gustu – powodem jest logika myślenia, często nieuświadomiona (ja sam zacząłem odtąd dostrzegać, jak często jej ulegam). Napisałem artykuł o pięknym osiedlu na Opolszczyźnie – ale z rozmowy wyszedłem mądrzejszy w generalnym tego słowa znaczeniu. W tym numerze Własnego Domu chcemy pokazywać, jak w mądry sposób korzystać z doświadczeń innych (a nie wyważać otwarte drzwi), by uczynić mieszkanie w naszym domu bardziej komfortowym. Dlatego w Temacie Miesiąca (s. 58) piszemy o instalacjach, które dopilnują naszej wygody i bezpieczeństwa. W Focusie o odkurzaczach centralnych (s. 30) wskazujemy na inne niż wygoda zalety takiej instalacji. Zaś w materiale o ogrodzeniach i bramach wjazdowych (s. 40) wyjaśniamy, że zarówno „tradycyjny”, jak i „nowoczesny” może oznaczać „piękny i bezpieczny”. Zapraszam do lektury!

W tym numerze są z nami:

s. 18

pani anna rusiniak-malinowska, właścicielka showroomu malabelle, poleca najlepsze dodatki do łazienki

s. 28

pan mateusz strzałkowski z firmy GTV radzi, jak zaplanować funkcjonalne i piękne oświetlenie łazienki

s. 74

pani agnieszka pitrus z firmy satel wskazuje, jak system inteligentnego domu pozwala zabezpieczyć dom przed intruzami

5/2016 Własny Dom

1


spis treści 26 stro

Recenzja

3

„1000 pomysłów na dom” Stafforda Cliffa i Christiana Sarramona W tym starannie wydanym albumie komentarz zredukowano do minimum – należy nie tyle czytać, co dać się zainspirować

Nowości Na ryNku

4

n!

Materiały i technologie wprowadzone na nasz rynek, wydarzenia branżowe

iNspiracje

fot. Afriso

10 Łazienka

temat miesiąca

58 Instalacje w domu jednorodzinnym

Instalacja wodno-kanalizacyjna. Dobór średnic przewodów kanalizacyjnych. Syfon. Natrysk bez brodzika. Instalacja grzewcza. Dobór średnic przewodów. Rodzaje i sposoby podłączania grzejników. Grzejniki kanałowe. Ogrzewanie z wykorzystaniem kominka. Pompy ciepła. Instalacja elektryczna i inteligentna. Rozmieszczenie gniazd i puszek. Włączniki światła. Systemy sterowania oświetleniem. Czym jest system inteligentnego domu. Systemy alarmowe oraz ich integracja z systemem inteligentnego domu. Instalacja wentylacyjna. Rodzaje wentylacji i zasady jej działania. Rekuperacja. Gruntowy wymiennik ciepła

Kiedyś pomieszczenie to – z wyjątkiem wnętrz pałaców i bardzo luksusowych kamienic – traktowano wyłącznie użytkowo. Współcześnie zdarza się, że jest to jedno z najbardziej starannie zaaranżowanych pod względem wnętrzarskim pomieszczeń w domu – zwłaszcza jeśli ktoś ma w domu master bedroom, czyli sypialnię z łazienką, do której da się wejść tylko z tej pierwszej. Czy zdecydować się na tradycyjne wykończenie płytkami ceramicznymi – a może na drewno, wodoodporne farby lub tapety? Jak w łazience będzie wyglądał kominek? Jak zaaranżować łazienkę na poddaszu, z mocno nachylonymi skosami?

Focus

30 Odkurzacz centralny Instalacja ta ma zalety bardziej oczywiste (wygoda, poprawa warunków życia dla alergików), jak i mniej znane (większa siła ssąca i liczba specjalistycznych końcówek, możliwość łatwiejszego odkurzania trudno dostępnych miejsc, większy komfort dla zwierząt)

40 Ogrodzenie i brama wjazdowa Mają nie tylko wyznaczać granicę naszej posesji i chronić nas przed nieproszonymi gośćmi, ale także upiększać działkę i stanowić spójną całość zarówno z domem, jak i ogrodem. Do wyboru mamy m.in. bariery murowane, metalowe i gabionowe oraz żywopłoty

52 Kamień i klinkier oraz ich imitacje wewnątrz i na zewnątrz domu Te dwa szlachetne materiały mogą upiększać dom zarówno na elewacji, jak i we wnętrzach – i można je spotkać zarówno na i w domach o tradycyjnej stylistyce, jak i ultranowoczesnych

kroNika budowy etap 33

fot. Śląski Dom

84 Garderoba oraz zabudowa meblowa w holu i w salonie

architektura

98 Osiedle Śląski Dom Twórcy tego założenia architektonicznego zadali sobie pytanie: jak wyglądałby tradycyjny śląski dom, gdyby jego ewolucji nie przerwała wojna? A wszystko to z obawy, że polskie regionalne dziedzictwo kulturowe zaniknie – i że młode pokolenie będzie wiedzieć więcej o historii Majów niż swojego regionu

Inwestorzy zdecydowali się na meble na zamówienie, które w 100% realizują ich potrzeby i umożliwiają optymalne wykorzystanie przestrzeni oraz dostęp do instalacji

wokół domu

90 Woda w ogrodzie Oczko wodne, staw kąpielowy lub ozdobny albo basen – nawet niewielkie – będą stanowiły największą (lub jedną z największych) atrakcję naszego ogrodu. W dodatku koszty ich budowy (zwłaszcza basenów) spadły na tyle, że nie są to propozycje wyłącznie dla zamożnych inwestorów

FiNaNse

110 Pozytywna historia kredytowa to mit? Jeszcze do niedawna była ona przez niektórych traktowana jako najważniejszy warunek otrzymania kredytu hipotecznego


„ 1000 pomysłów na dom” Stafforda Cliffa i Christiana Sarramona Tekst: Marek Misiak

Wydawnictwo Muza SA po raz pierwszy opublikowało polską edycję tego albumu osiem lat temu, ale nadal pozostaje on jedną z najważniejszych tego typu publikacji na polskim rynku – zarówno pod względem merytorycznym, jak i czysto typograficznym Zastanawiając się nad tym, jak urządzić wnętrza naszego domu, wielu z nas odczuwa często boleśnie ograniczenia własnej wyobraźni. Gdy sam wykonałem taki eksperyment myślowy (nie mam własnego domu), zdałem sobie sprawę, że pozostawiony sam sobie, wykończyłbym i wyposażyłbym wnętrza w sposób bardzo standardowy – i nie jestem pewien, czy czułbym się w nich dobrze, a na pewno nie mówiłyby o mnie niczego konkretnego (no może poza tym, że jestem człowiekiem nijakim). Dlatego – choć zabrzmi to banalnie – potrzebujemy inspiracji. Może nią być oglądanie domów znajomych – ale zdecydowanie lepiej jest zacząć od sugestii prawdziwych fachowców, choćby z powodów czysto estetycznych. Wtedy będziemy mogli zaskoczyć przyjaciół (w pozytywnym tego słowa znaczeniu) i to my staniemy się dla nich źródłem inspiracji. Album na ponad 200 stronach prezentuje z górą 1000 zdjęć, wykonanych na przestrzeni 30 lat przez francuskiego fotografa Christiana Sarramona, specjalizującego się w fotografowaniu architektury. Komentarzami opatrzył je Stafford Cliff, jeden z najbardziej cenionych angielskich projektantów wnętrz, od ponad 50 lat pomagający inwestorom z Europy Zachodniej, USA i innych krajów w tworzeniu domów ich marzeń. W „1000 pomysłach na dom” najważniejsze jest to, że tekst został zredukowany do minimum – ale to minimum celnie nakierowuje patrzenie czytelnika. Wiele tego rodzaju albumów – wydrukowanych w równie wysokiej jakości, ale mniej starannie przygotowanych – jest oglądana przez większość czytelników mniej więcej w taki sposób, w jaki ogląda się zdjęcia z wakacji: komentujemy „Ładne, ładne...” – i na tym jakakolwiek refleksja się kończy, nic nie zostaje nam w głowie. W „1000 pomysłach na dom” zdjęcia w poszczególnych rozdziałach nie mają już podpisów, ale dzięki przemyślanemu wstępowi do każdego rozdziału wiemy, na co zwracać w nim

uwagę – a w rezultacie dajemy się zainspirować. W jednych rozdziałach istotniejsza jest całość – kolor i faktura ścian, rozmieszczenie okien i wpadające przez nie światło, ogólne wrażenie, jakie robi całe pomieszczenie. W innych – np. w działach „Pokaż mi swoją półkę” czy „Spokojny kącik” – ważniejsze są szczegóły – przedmioty stojące na komodzie,

miniaturowe obrazki wiszące na ścianach – które w albumach prezentujących wizualizacje projektów czy domy pokazowe nie odgrywają większej roli, są tylko „wypełniaczami” przestrzeni. Osobna pochwała należy się Christianowi Sarramonowi za stylistykę zdjęć. Wyraźnie widoczne jest dojrzałe posługiwanie się barwą i światłem –

prezentowane domy są zamieszkiwane na co dzień i choć do zdjęć zostały specjalnie posprzątane, nie sprawiają wrażenia przestrzeni przeznaczonej jedynie do prezentacji. Stafford Cliff we wprowadzeniu do albumu zauważa zresztą, że dom służy do mieszkania – a to tylko pozornie truizm, gdyż wiele wnętrz, które miałem okazję oglądać jako dziennikarz, sprawia wrażenie projektowanych do podziwiania przez znajomych, a nie do życia w nich. Cliff naprowadza pracę wyobraźni oglądającego zdjęcia – chce, żeby nie zatrzymał się on na powierzchni, na podziwianiu estetyki tych wnętrz, ale wyobraził sobie siebie mieszkającego w danym domu – siedzącego w prezentowanym kąciku do pracy, jedzącego śniadanie w kuchni czy rozmawiającego z gronem znajomych w jadalni. To dlatego brak podpisów do zdjęć jest zaletą – w albumach z rozbudowanymi podpisami wiele osób czyta wtedy głównie tekst (tj. podpisy), przelotnie tylko rzucając okiem na zdjęcia, które są tu przecież najważniejsze. Na wielu fotografiach widać psy lub koty – nie są one jedynie elementami ozdobnymi, ale pełnoprawnymi mieszkańcami tych domów. Specyficzną przyjemnością przy oglądaniu „1000 pomysłów na dom” są próby odgadnięcia, gdzie znajdują się prezentowane domy i do jakiej stylistyki nawiązują. Narodowość autora zdjęć podpowiada, że wiele z nich stoi w południowej Francji (a sposób wykończenia wnętrz pasuje do tej tezy). Ponieważ jednak Christian Sarramon podróżował po całym świecie w poszukiwaniu pięknych domów, często zadawałem sobie pytanie: może to Hiszpania? Maroko? Stany Zjednoczone? Republika Południowej Afryki? W ten sposób album prezentujący piękne wnętrza domów pokazuje też, jak bardzo pozbawiony sensu jest lęk przed tym, co obce – wyraźnie widoczna inspiracja wielu pokazanych wnętrz kulturą krajów Maghrebu pokazuje, że kultura arabska ma nam do zaoferowania nie tylko przemoc i zagrożenie.


nowe na rynku

Design, który urzeka Ogrodzenia gabionowe Progress to innowacyjne rozwiązanie, które w prosty, lecz niebanalny sposób wykorzystuje piękno naturalnego kamienia w połączeniu z elegancją stalowej konstrukcji. Gabiony, czyli kosze z kratkami wypełnionymi kamieniem, dostępne są w trzech grubościach, a najcieńszy model ma zaledwie 10 cm. Niewielka grubość ogrodzenia sprawdzi się w przypadku małych ogrodów. Kwarcyt, dolomit, gnejs czy bazalt to kamienie o wyjątkowej mrozoodporności, niskiej nasiąkliwości oraz odporności na porastanie, a ich wysokie walory estetyczne idealnie wpiszą się w ogrodowe aranżacje. Surowy kamień został zamknięty w konstrukcji o specjalnie opracowanym wzorze kratki. Bazuje on na trzech zgrzanych obok siebie drutach profilowych o unikalnym, trójkątnym kształcie. Modułowa budowa systemu umożliwia kreowanie indywidualnych konfiguracji. Dzięki innowacyjnej konstrukcji ogrodzenia gabionowe Progress można dostosowywać do zróżnicowanych wnętrz i ogrodów, podkreślając indywidualny styl i zamiłowanie do architektury na najwyższym poziomie. Dzięki zastosowaniu opatentowanej technologii zgrzewania ogrodzenia gabionowe Progress cechuje wysoka odporność na korozję. Pokrycie drutów powłoką Pro-ZINAL®, czyli stopem cynku i aluminium, eliminuje konieczność konserwacji. Natomiast specjalny profil drutu gwarantuje zachowanie stabilności i wytrzymałości konstrukcji. www.ogrodzenia-progress.pl

Termoizolacja na poziomie Odpowiednia termoizolacja cokołu i fundamentu budynku oraz połączenia ściany zewnętrznej ze stropem nad piwnicą lub z podłogą na gruncie pozwoli na wyeliminowanie mostków termicznych, co jest możliwe dzięki zastosowaniu bloczków termoizolacyjnych Schöck Novomur light. To wyjątkowo oszczędny element do stosowania w domach jednorodzinnych oraz szeregowych. Wyróżnia go skuteczna izolacja cieplna na poziomie U=0,189 W/(mK), łatwa obróbka oraz wysoki poziom stabilności i nośności. Ponadto bloczki Schöck Novomur light nie wchłaniają wody, co jest wadą tradycyjnych porowatych bloczków. Novomur light zapobiega wchłanianiu wilgoci do ścian na etapie budowy, czego następstwa mogą doprowadzić do konieczności wykonania kosztownych remontów. Właściwa izolacja termiczna połączenia ściany zewnętrznej ze stropem nad piwnicą lub z podłogą na gruncie skutecznie ochroni budynek przed uszkodzeniami spowodowanymi wilgocią oraz pozwoli na zmniejszenie kosztów ogrzewania budynku. Bloczki termoizolacyjne Novomur light zapewniają odpowiednią termoizolacyjność ścian osłonowych oraz fundamentowych, co wpływa na energooszczędność nowoczesnego domu. www.schock.pl

Światło wyczuwające ruch Firma Steinel opracowała technologię wysokiej częstotliwości do zastosowania na zewnątrz iHF (intelligent high frequency) i jako pierwsza wprowadziła na rynek zewnętrzne lampy z niewidocznym czujnikiem ruchu. Nowa seria opraw LED L800/L810/L820 w technologii iHF zachwyca innowacyjnym designem, ciekawym efektem świetlnym oraz niezawodnym działaniem. Zastosowany w lampach inteligentny czujnik wysokiej częstotliwości wykrywa osoby poruszające się we wszystkich kierunkach z jednakową skutecznością. Pozwala on wykluczyć zarówno błędne załączanie powodowane przez małe zwierzęta, jak i zakłócenia powstałe w przypadku ruchu ciepłych mas powietrza. W ten sposób można zaoszczędzić nawet do 90% energii elektrycznej. Stosowane przez firmę Steinel diody LED wyróżniają się długą żywotnością wynoszącą do 50.000 godzin. Zintegrowane diody LED o mocy 10 W (440 lm) generują białe i miłe dla oka światło. Zapewniają również niezawodne działanie oraz brak potrzeby wykonywania prac konserwacyjnych związanych z wymianą żarówek. Sensor iHF pozwala na wykrywanie ruchu w promieniu 5 m, niezależnie od temperatury i warunków pogodowych. Cena netto: model L800 LED iHF – 599 zł www.langelukaszuk.pl

Wysokiej jakości zawory równoważące Zawór równoważąco-pomiarowy TacoSetter Inline firmy Taconova umożliwia proste i dokładne nastawienie wymaganego natężenia przepływu w systemach grzewczych, klimatyzacyjnych, geotermalnych i sanitarnych. Hydrauliczne wyrównanie natężeń w instalacji gwarantuje optymalny rozdział przepływającego czynnika i ekonomiczne użytkowanie układu. Za pomocą TacoSetter Inline instalator może w prosty i szybki sposób ustawić dokładny przepływ, bez konieczności korzystania z dodatkowych przyrządów pomiarowych. Korpus zaworu wykonany jest z mosiądzu odpornego na odcynkowanie, uszczelki z EPDM, a element pomiarowy z tworzywa odpornego na podwyższone temperatury i uderzenia. Pomiar przepływu oparty jest o zasadę pływaka i sprężyny kontrującej. Element pomiarowy zintegrowano w korpusie zaworu. Regulację przeprowadzamy za pomocą wkrętaka i śruby nastawczej. Firma Taconova oferuje 2 wersje zaworu: TacoSetter Inline 100 do instalacji wody pitnej oraz TacoSetter Inline 130, odporny na temperatury do 130°C panujące w instalacjach solarnych, dostępny ze skalą na glikol lub bez. Inne zalety: bezpośredni odczyt wartości natężenia przepływu w l/min, montaż w dowolnej pozycji, brak konieczności konserwacji i możliwość odcięcia przepływu. www.taconova.com/pl


nowe na rynku

Przesył ciepła z solarów

Cisza, spokój i komfort

Warunki klimatyczne panujące na naszej szerokości geograficznej sprawiają, że korzystanie z zasobów energii słonecznej staje się opłacalne po wyeliminowaniu strat w trakcie jej przesyłu. Ograniczona ilość ciepła, które do nas dociera, powoduje, że każdy element w systemach solarnych musi charakteryzować się najwyższą wydajnością. Tylko wówczas możliwa jest rzeczywista redukcja kosztów związanych z ogrzewaniem ciepłej wody użytkowej. Firma Armacell dostarcza unikalnego rozwiązania w postaci preizolowanych rur do systemów solarnych – Armaflex DuoSolar. Zastosowana w nich izolacja HT/Armaflex o nowej, mikrokomórkowej strukturze pozwala na minimalizację strat energii. Ponadto innowacyjny materiał izolacyjny zabezpiecza przed dyfuzją pary wodnej. Przekłada się to bezpośrednio na redukcję czasu potrzebnego na dostarczenie ciepłej wody, a tym samym zwiększa opłacalność rozwiązań ekologicznych. Armaflex DuoSolar wyposażony został także we wbudowany przewód czujnika temperatury, co gwarantuje sprawne zarządzanie i nadzór nad całą instalacją. www.armacell.com

Bloczki SILIKAT A PLUS produkowane przez Grupę SILIKATY to rozwiązanie sprzyjające atrakcyjnym ekonomicznie i energooszczędnym budynkom, a zarazem cichym oraz spokojnym wnętrzom. Wpływ hałasu na nasze samopoczucie jest łatwo dostrzegalny. Ciężko bowiem skupić się na pracy bądź dobrze wypocząć, jeżeli do naszych uszu dobiegają różnego rodzaju, niekoniecznie przyjemne dźwięki. Remedium na tego typu problemy mogą być ściany wykonane z bloczków silikatowych SILIKAT A PLUS o podwyższonej izolacyjności akustycznej. Innowacyjna technologia produkcji oraz brak drążeń umożliwiają uzyskanie wysokiej klasy gęstości na poziomie 2,2. Wybudowane przy ich użyciu ściany mają zatem dużą masę powierzchniową, a jednocześnie są stosunkowo cienkie. Bloczki SILIKAT A PLUS w zależności od ułożenia w jednowarstwowej przegrodzie pionowej pozwalają na uzyskanie izolacyjności akustycznej właściwej od 58 do 61 [dB]. Pozwalają zatem na wzniesienie przegród o najostrzejszych wymaganiach normowych w zakresie izolacyjności akustycznej. www.grupasilikaty.pl

Silikonowanie w ekstra kolorach Łazienka jest na tyle specyficznym i trudnym miejscem w domu, że wymaga użycia specjalistycznych preparatów, które będą odporne na wysokie temperatury oraz częsty kontakt z wodą. Silikon Sanitarny Extra firmy Den Braven stworzony został właśnie z myślą o takim przeznaczeniu. To jednoskładnikowy, trwale elastyczny silikonowy kit uszczelniający, stworzony na bazie polisiloksanów z octanowym systemem utwardzania, który skutecznie zabezpiecza szczeliny i wszelkie łączenia przed przedostawaniem się wody i osadzeniem się brudu. Dzięki zawartości skoncentrowanego środka grzybobójczego dodatkowo chroni przed powstawaniem pleśni i grzybów. Jest również wyjątkowo odporny na działanie środków czyszczących w postaci różnego rodzaju detergentów i mydła, które w łazience są bardzo często używane. Zaletą Silikonu Sanitarnego Extra firmy Den Braven jest również bardzo dobra przyczepność do różnego rodzaju gładkich podłoży, jak szkło, ceramika, porcelana, lakierowane drewno oraz powierzchnie szkliwione, glazurowane czy emaliowane. Dzięki temu bez najmniejszego problemu stworzymy trwałą i szczelną fugę wokół umywalki, wanny, brodzika, bidetu czy muszli WC. www.denbraven.pl

Otwieraj bramę pilotem

Siłownik do bram przesuwnych Benninca BULL 8OM w kąpieli olejowej do bram o masie do 800 kg i sile ciągu 940N jest najmocniejszym produktem dostępnym na polskim rynku. Dzięki swoim unikalnym cechom BULL8OM został laureatem w konkursie Produkt Przyjazny Dla Mojego Domu. Przekładnia mechaniczna BULL8OM wykonana jest z brązu i stali oraz zanurzona w kąpieli olejowej, co gwarantuje długą żywotność siłownika. BULL8OM jest standardowo wyposażony w enkoder zabezpieczający przed zgnieceniem osób, zwierząt lub przedmiotów znajdujących się w świetle bramy. W momencie napotkania na przeszkodę siłownik zatrzymuje i cofa bramę. Poza enkoderem w podstawowym zestawie sprzedawane są fotokomórki. Użytkownik BULL8OM otrzymuje więc standardowo aż dwa zabezpieczenia przed ewentualnymi uszkodzeniami. BULL8 OM posiada wiele przydatnych funkcji, np.: częściowego otwarcia bramy tzw. „furtki”, łagodnego startu i zamknięcia bramy, sygnalizacji o stanie bramy, zamknięcia po przecięciu linii fotokomórek, licznika wykonanych cykli i wiele innych. Standardowo wbudowane są magnetyczne wyłączniki krańcowe. Zapraszamy na www.facebook.com/BenincaPolonia2012, gdzie można zobaczyć wnętrze i pracę siłownika BULL8OM. www.beninca.pl 5/2016 Własny Dom

5


nowe na rynku

Nowy wymiar świeżości Elegancka i cicha chłodziarko-zamrażarka Liebherr CBNPes 4858 Premium posiada klasę energetyczną A+++. O długotrwałą świeżość produktów spożywczych dbają szuflady BioFresh z regulacją wilgotności. System DuoCooling pozwala na niezależne sterowanie temperaturą zarówno w komorze chłodziarki, jak i zamrażarki. Natomiast wysoko wydajny system PowerCooling z filtrem FreshAir z węglem aktywowanym dba o prawidłowy obieg powietrza w komorze oraz utrzymanie zadanej temperatury. Wykorzystanie systemu NoFrost w zamrażarce eliminuje konieczność jej manualnego rozmrażania. Ponadto dzięki funkcji SuperFrost istnieje możliwość szybkiego obniżenia temperatury mrożenia nawet do –32oC. Wyjątkowo dużą przestrzeń w zamrażarce można zaplanować dzięki praktycznym szufladom VarioSpace. Szczególny design wnętrza zapewnia krystaliczne oświetlenie LED z funkcją przyciemnienia umieszczone w tylnym panelu chłodziarki, a także eleganckie, szklane półki GlassLine wykończone listwą ze stali szlachetnej. Urządzenie pięknie prezentuje się również z zewnątrz, ponieważ zostało wykonane ze stali szlachetnej pokrytej specjalną powłoką SmartSteel, co poza nowoczesnym wyglądem zapewnia odporność na drobne zarysowania oraz wygodę w utrzymaniu czystości powierzchni. Cena cennikowa brutto: 8399 zł www.liebherr.pl

Trawa pod stopami Nie zawsze i nie wszędzie możemy cieszyć się naturalną trawą. Jednak nawet wtedy mamy szansę na „zieleń pod stopami”. Wystarczy zastosować alternatywę – syntetyczną trawę MultiGrass. Jest dostępna w wielu wersjach, sugestywnie naśladujących naturę – kolorystyką, wyglądem i strukturą. Szeroka oferta pozwala na stworzenie atrakcyjnej i komfortowej aranżacji. Sztuczna trawa sprawdza się przede wszystkim na balkonach, tarasach i w ogrodach. Równie często stosuje się ją na placach zabaw, w miejscach uprawiania sportu i rekreacji oraz przy basenach. Wszechstronne użytkowanie trawy MultiGrass jest bardzo proste. Zarówno jej montaż, jak i pielęgnacja są bezproblemowe. Jest odporna na działanie różnych czynników atmosferycznych. Np. po opadach nie trzeba jej suszyć, ponieważ ma specjalne „odpływy” – otwory dylatacyjne. Jej atuty to przede wszystkim wielosezonowość oraz fakt, że nie trzeba jej zdejmować na zimę. W ramach pielęgnacji wystarczy od czasu do czasu szczotkować trawę, aby przywrócić włókna do pozycji pionowej. Warto też zwracać uwagę na ostre krawędzie przedmiotów (mebli, narzędzi ogrodowych itd.) stawianych na niej. Jeśli trawa jest użytkowana na zewnątrz, w okresie letnim przy bardzo wysokich temperaturach można zraszać ją dla zwiększenia komfortu użytkowania. www.multigrass.pl

Okno dachowe – co daje takie rozwiązanie? Gdy przystosowujemy poddasze do użytku mieszkalnego, jedną z kluczowych kwestii jest zapewnienie właściwej wentylacji oraz doświetlenia wnętrza naturalnym światłem. Ekspert firmy Dobroplast, Jerzy Chrzanowski, wyjaśnia dlaczego okna dachowe stanowią w tym względzie dobry wybór i rozwiązanie, które znacząco podnosi komfort i oraz funkcjonalność pomieszczeń znajdujących się pod skośnym dachem. – Jednym z najpopularniejszych sposobów doświetlenia przestrzeni na poddaszu, zwłaszcza w przypadku budynków o skośnych zadaszeniach, są okna montowane bezpośrednio w połaci dachu. – mówi ekspert. – Doskonale sprawdzają się one zwłaszcza w przypadku mocno zacienionych obszarów, gdzie tradycyjna stolarka nie zapewnia wystarczającej ilości naturalnego światła, oraz tam, gdzie pomieszczenia na poddaszu nie dają możliwości wygospodarowania miejsca na pionowe przeszklenia. Ogromną zaletą okien dachowych i faktem przemawiającym za wyborem tego typu rozwiązania jest możliwość ich montażu praktycz6

Własny Dom 4/2016

nie w niemal każdym dachu. Co najważniejsze – nie ingeruje to w zmianę konstrukcji połaci i nie wymaga skomplikowanych robót budowlanych związanych z przebudową ścian i więźby dachowej. Z powodzeniem taki sposób doświetlenia domu wykorzystywać można zarówno w nowo budowanych obiektach, jak również tych modernizowanych. Specyficzne umiejscowienie tego typu okien pozwala na efektywne wpuszczenie do środka promieni słonecznych, a jednocześnie zapewnia intymność i swobodę bez konieczności zasłaniania szyb. Jest to szczególnie doceniane w przypadku osiedli o dość gęstej zabudowie oraz pomieszczeń typu sypialnia czy łazienka. Warto jednak pamiętać, by zwłaszcza do tych ostatnich wybierać modele okien, które charakteryzują się zwiększoną odpornością na działanie wilgoci, jak np. okna Skylight Premium w ofercie Dobroplast. Skraplająca się na powierzchni okien para wodna mogłaby w innym razie do-

prowadzić do zniszczenia stolarki, a w skrajnych wypadkach – nawet połaci dachu. To, co stanowi zaletę okien dachowych, czyli umiejscowienie wysoko, niekiedy może być postrzegane jako minus, zwłaszcza w aspekcie ich konserwacji. Problem ten można rozwiązać, zwracając uwagę na zastosowany system okuć. Komfort i wygodę użytkowania zapewni np. system wahadłowo-obrotowy, który został również wykorzystany w przypadku propozycji Skylight Premium w ofercie Dobroplast. Umożliwia on nie tylko uchylanie okna, ale również proste odwrócenie całego skrzydła o 120° w pozycji do mycia. Szukając więc odpowiedniego sposobu doświetlenia poddasza, warto skierować uwagę w stronę popularnych obecnie okien dachowych, mając jednak na względzie wybór modelu dopasowanego do funkcji poszczególnych pomieszczeń i naszych potrzeb. www.dobroplast.pl


nowe na rynku

W kwietniu br. powołano do życia „WSPÓLNIE – Fundację LafargeHolcim”. Zgodnie z hasłem: „W pojedynkę jesteśmy tylko kroplą. Wspólnie tworzymy ocean”, fundacja będzie działała w porozumieniu ze społecznościami lokalnymi, instytucjami samorządowymi i kulturalnymi, szkołami, uczelniami i innymi organizacjami, a także z wolontariuszami. Fundacja stawia sobie za cel edukację w zakresie architektury, kształtowania krajobrazu i estetyki miejsc. Zaangażowała się już w pierwszy projekt – konkurs architektoniczno-urbanistyczny „Lider Dostępności”, organizowany przez fundację „Integracja”. „WSPÓLNIE – Fundacja LafargeHolcim” została założona, aby aktywizować społeczności lokalne oraz realizować całościowe i długoterminowe programy, które przyniosą znaczące, trwałe zmiany oraz wymierne rezultaty dla wspomnianych społeczności. Planowane są także projekty ogólnopolskie. – Zależy nam, by dotrzeć z inicjatywą do różnorodnych grup, wielu miejscowości, także tam, gdzie jest bardzo duże rozwarstwienie społeczne – przekonuje Kinga Walczyńska z zarządu fundacji. – Realizujemy projekty, które podniosą jakość życia mieszkańców danego regionu i zaangażują różne środowiska: samorządowe, edukacyjne kulturowe czy biznesowe. Inspirować, edukować i zmieniać otoczenie – to trzy główne obszary działań fundacji. W ich ramach prowadzone będą m.in. kreatywne laboratoria – założone w poszczególnych lokalizacjach LafargeHolcim, służące jako miejsca, w których mieszkańcy, przedstawiciele władz lokalnych i biznesu razem wypracują inicjatywy odpowiadające wyzwaniom dla ich regionu. Planowane są też lekcje architektury dla uczniów przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjów oraz współpraca z uczelniami z zakresie opracowania programów edukacyjnych dotyczących zrównoważonego rozwoju. Fundacja będzie także doradzać instytucjom przy projektach tworzenia wspólnej przestrzeni dla mieszkańców, mających się przyczynić również do wzmacniania lokalnej tożsamości. „WSPÓLNIE” – Fundacja LafargeHolcim będzie udzielała przede wszystkim wsparcia merytorycznego, a także finansowego. Jolanta Bosca z fundacji zaznacza: – Jesteśmy dalecy od zwykłego rozdawnictwa. Zależy nam na tym, aby wspierać te projekty, które odpowiedzą na autentyczne potrzeby miejscowej społeczności, a także wpiszą się w lokalny koloryt. Zamierzamy również prowadzić własne programy autorskie oraz wspierać merytorycznie i finansowo projekty innych organizacji pozarządowych i instytucji oświatowych.

REKL ama

WSPÓLNIE – Fundacja LafargeHolcim


nowe na rynku

Silikonowa ochrona elewacji Nanosilikonowa farba elewacyjna Bolix SIL-P służy do wykonywania dekoracyjnych, renowacyjnych i konserwacyjnych powłok malarskich na zewnętrznych powierzchniach budynków, także tych o charakterze reprezentacyjnym czy zabytkowym. Łącząc hydrofobowość, paroprzepuszczalność oraz odporność na zabrudzenia i działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych, zapewnia ścianom niezbędną ochronę. Zabezpiecza m.in. przed promieniowaniem słonecznym czy porastaniem przez glony i grzyby, a dzięki tzw. efektowi perlenia posiada ona zdolność do samooczyszczenia, wpływając pozytywnie na estetykę i trwałość całej realizacji – spadające krople deszczu lub samodzielne mycie strumieniem wody powodują usuwanie kurzu i brudu z podłoża. Bolix SIL-P stosowana jest na takich powierzchniach, jak beton, płyty cementowe, mury ceglane, tynki cementowe i cementowo-wapienne, cienkowarstwowe tynki mineralne, silikatowe i silikonowe. Stanowi przy tym element systemów ociepleń na styropianie. W każdym przypadku tworzy na elewacji stabilną, atrakcyjną wizualnie powłokę w wybranym kolorze. www.bolix.pl

Drzwi z wysoką inteligencją Platforma Schüco ADS SimplySmart pozwala na wykonywanie dowolnego rodzaju drzwi wejściowych o podstawowej głębokości zabudowy 75 lub 90 mm. W rozwiązaniu zastosowano tzw. płynne, hybrydowe rozwiązanie przekładki termicznej i aluminium, które niweluje efekt bimetaliczny. Dzięki temu można realizować duże drzwi o wysokości nawet do 3 m i ciężarze do 200 kg bez ryzyka ich odkształcania się pod wpływem temperatur. W zależności od indywidualnych wymagań wzorniczych można zastosować różne rodzaje wypełnień: pokrywające skrzydło z jednej lub dwóch stron, a także z wypełnieniem wewnątrz profilu. Bardzo minimalistyczny, nowoczesny design aluminiowej stolarki podkreśla skrzydło zlicowane z ościeżnicą, a także niewidoczne na zewnątrz zawiasy. Drzwi można dodatkowo personalizować, dobierając designerskie klamki i pochwyty. Eleganckiej estetyce drzwi towarzyszą ich doskonałe walory użytkowe. Stolarka oparta na pięciokomorowym profilu z podwójnym wypełnieniem oferuje ochronę cieplną nawet do Ud ≤ 0,8 W/m2K, dlatego może być stosowana w budownictwie niskoenergetycznym. Rozwiązanie spełnia również najwyższe wymagania pod względem bezpieczeństwa – dobierając odpowiednie okucia, można uzyskać klasę antywłamaniową do WK3 włącznie. www.schueco.pl

Dom w Stawigudzie ma już dwa lata 22 maja minęły dwa lata od uroczystego otwarcia pierwszego w Polsce domu zbudowanego w standardzie pasywnym i Saint-Gobain Multi-Comfort. Zaprojektowany w technologii szkieletu drewnianego budynek jest siedzibą inwestora – firmy Brawo Domy Pasywne. Dom prezentuje nowoczesne rozwiązania dla budynków, spełniając surowe kryteria standardu domu pasywnego (określone wg Polskiego Instytutu Budownictwa Pasywnego i Energii Odnawialnej). – Dom w Stawigudzie przy ul. Czereśniowej jest naszym biurem, a jednocześnie pełni funkcję pokazową. Innymi słowy jest miejscem, gdzie każdy może nas odwiedzić, dokładnie wszystko obejrzeć i porozmawiać o wymarzonej inwestycji – mówi Jacek Roćko, właściciel, i dodaje – Dwupoziomowy budynek o powierzchni użytkowej 256 m2 jest wykorzystywany do celów pokazowych i szkoleniowych. Osoby zainteresowane budownictwem w technologii szkieletu drewnianego, a przede wszystkim osoby zainteresowane zakupem takiego domu, mogą zapoznać się tu z technologiami i produktami wykorzystanymi przy realizacji inwestycji, jak również samemu ocenić warunki mieszkania w domu wybudowanym według najlepszych standardów. Dom w Stawigudzie był pierwszą w Polsce inwestycją, która stanowiła ucieleśnienie idei Habitatu Saint-Gobain. – Habitat to strategia udostępnienia każdemu możliwości budowy komfortowej przestrzeni życiowej, odpowiadającej wyzwaniom współczesności, takim jak: rozwój gospodarczy, ochrona środowiska czy oszczędność energii – wyjaśnia Piotr Dąbkowski, lider projektu SaintGobain Multi-Comfort i dodaje – Drogą do osiągnięcia tego celu jest standard Saint-Gobain Multi-Comfort, czyli zbiór parametrów technicznych determinujących metodę wykonania domów, która zapewnia osiągnięcie komfortu w siedmiu wymiarach, w tym czterech podstawowych i niezbędnych do życia: akustyki, izolacji termicznej, estetyki i dobrej jakości powietrza. www.multi-comfort.pl

8

Własny Dom 5/2016


nowe na rynku

Kostka idealna na taras Ochrona przed słońcem Kostka betonowa Polbruk Ideo jest wytrzymała (6 cm grubości) oraz dostępna w bogatej palecie prostokątów umożliwiających tworzenie niepowtarzalnych kombinacji nawierzchniowych. Jej perfekcyjnie regularne kształty i różnorodna kolorystyka sprawiają, że taras zyskuje unikalny, ponadczasowy charakter. Poza fakturą gładką (kolory: indiana, latte, nerino, hawaii, onyx), Polbruk Ideo dostępna jest również w fakturze płukanej w dwóch wersjach kolorystycznych: bianka_D i siena_D. Delikatne odcienie brązu (siena_d) i szarości (bianka_d) oraz ogromny wybór rozmiarów, a także subtelna, chropowata struktura, dają szerokie możliwości aranżacyjne. Dobrany materiał jest więc dostępny w kolorystyce i strukturze nawiązującej do naturalnych surowców, dzięki czemu harmonizuje ze stylistyką całej posesji, a także współgra z intensywną zielenią roślinności i wszelkimi dodatkami w ogrodzie, takimi jak mała architektura czy meble z drewna. Dzięki strukturze szorstkich drobinek kostka Polbruk Ideo jest antypoślizgowa, co jest szczególnie ważne dla bezpiecznego i komfortowego użytkowania. Z kostką Polbruk Ideo bez problemu wykończymy przydomowy taras, a także ogrodowe alejki i ścieżki chodnikowe. www.polbruk.pl

Ilość światła, ale przede wszystkim promieniowania słonecznego dostającego się pod dach można skutecznie kontrolować poprzez zastosowanie dodatkowych akcesoriów. Roleta zewnętrzna Roto została zbudowana z wytrzymałych, dwuściennych lameli. Specjalna konstrukcja pancerza pozwala na ścisłe zwijanie elementów, które chowają się w niewielkim zasobniku górnym. Co istotne, panel nie wymaga dodatkowego miejsca – jest estetycznie zintegrowany z połacią dachu. Roletę zewnętrzną można obsługiwać ręcznie lub z pomocą zdalnie sterowanego napędu elektrycznego. Jeśli rolety instalowane są na dachu po zakończeniu prac wykończeniowych, można wybrać wariant zasilania poprzez moduł solarny umiejscowiony na obudowie rolety. Zaopatruje on w energię akumulator, dzięki czemu możliwa jest obsługa rolety. Montaż całego zestawu jest szybki i prosty, ponieważ przebiega od wewnątrz. Rolety Roto zapewniają niezawodną ochronę przed światłem, upałem, a także zimnem, gwarantując skuteczne zaciemnienie i pełną funkcjonalność również przy otwartym oknie. Dzięki takim zabezpieczeniom poddasze stanie się oazą, w której znajdziemy schronienie przed upałem i słońcem. www.roto.pl

Wszechstronny system okienny Nowy system okienny z PVC-U Schüco LivIng pozwala na łatwiejszą i bardziej ekonomiczną produkcję dowolnego rodzaju okien w standardzie niskoenergetycznym i pasywnym. W systemie zastosowano termozgrzewalną uszczelkę EPDM, która umożliwia tworzenie estetycznych i trwałych uszczelnień obwodowych bez widocznych zgrzewów. Zgrzane uszczelki pozbawione wyczuwalnego w dotyku „szwu” wykazują doskonałą zdolność do tzw. powrotu

elastycznego, co gwarantuje pełną szczelność okien przez cały okres użytkowania. Najwyższej jakości materiał pozostaje elastyczny i wykazuje wysoką odporność na promieniowanie UV oraz skrajne temperatury. W systemie można produkować siedmiokomorowe okna z dwoma (AS) lub trzema płaszczyznami uszczelnień (MD), które gwarantują doskonałą termoizolacyjność. Rozwiązanie z uszczelkami przylgowymi osiąga współczynnik przenikania ciepła

na poziomie Uf=1,0 W/ m2K, zaś z uszczelką środkową – Uf=0,96 W/m2K, dzięki czemu spełnia wymagania budownictwa niskoenergetycznego i pasywnego. W profile o optymalnej głębokości zabudowy można wstawiać potrójne pakiety szybowe o grubości do 52 mm. www.schueco.pl

Fasady w nowej odsłonie

Szkło antyrefleksyjne Guardian Clarity, stworzone z wykorzystaniem najbardziej zaawansowanej technologii powlekania, to idealne rozwiązanie w przypadku oszkleń, gdzie wymagana jest wyjątkowa przejrzystość, a nadmierne odblaski i odbicia stanowią przeszkodę. Szkło antyrefleksyjne Guardian Clarity zapewnia znakomite właściwości optyczne – w przypadku fasad dostarcza więcej światła przy mniejszej ilości odblasków i sprawdza się wszędzie tam, gdzie zapierający dech w piersiach widok stanowi atut. W połączeniu z innymi produktami Guardian® szkło antyrefleksyjne Guardian Clarity, dzięki właściwościom termoizolacyjnym i/lub przeciwsłonecznym, może pomóc w spełnieniu lokalnych przepisów w zakresie wydajności energetycznej. Efekt ten można osiągnąć, łącząc szkło Guardian Clarity z produktami Guardian SunGuard® oraz Guardian ClimaGuard®, które zapewniają izolację termiczną oraz ochronę przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym. Powłoka Clarity jest oferowana jako standard na niskożelazowym szkle bazowym Guardian UltraClear™, dając nieskazitelnie przejrzysty i lekki wygląd szyby. www.guardian.com 5/2016 Własny Dom

9


exclusive

inspiracje

Tekst: Marek Misiak

łazienka Z reguły piszemy o łazience w kontekście jej walorów użytkowych – doboru ceramiki czy montażu instalacji. W tym materiale spojrzymy na nią inaczej – praktycznie wyłącznie pod kątem estetyki

10

Własny Dom 5/2016


exclusIve

fot. Brunner

Inspiracje

3/2016 WĹ‚asny Dom

11


inspiracje

styl retro W

fot. Metropolis

exclusive

spółczesne łazienki mogą nawiązywać do pomieszczeń tego rodzaju spotykanych w XIX-wiecznych pałacach czy eleganckich kamienicach – ale bez ograniczeń ówczesnych technologii związanych np. z przygotowaniem ciepłej wody. Nie ma tak naprawdę jednego stylu retro – może być pałacowo, ale czy nasz wyobrażony pałac stoi w Barcelonie, Londynie – a może w Sztokholmie lub pod Nowym Jorkiem?

12

Własny Dom 5/2016


Inspiracje

exclusIve

fot. Homebook.pl/proj. EG art Autorska Pracownia Architektury Ewa Elżbieta Golińska

1

1

historyzująca stylizacja łazienki nie musi oznaczać przepychu. Można zainspirować się stylem skandynawskim, w którym dominować będą złamana biel, ecru i mniej agresywne odcienie niebieskiego. Dla stylu retro charakterystyczna jest wanna na nóżkach

2

w stylu retro bardzo ważne są szczegóły – źle dobrane lampy czy zegar mogą skupiać na sobie uwagę w złym znaczeniu tego słowa. Duże lustro optycznie powiększa pomieszczenie – choć wiemy, że to iluzja, i tak czujemy się przestrzenniej

fot. Homebook.pl.proj. EG art Autorska Pracownia Architektury Ewa Elżbieta Golińska

2

5/2016 Własny Dom

13


inspiracje

styl nowoczesny Ł

azienka nowoczesna nie musi być ascetyczna – natomiast na pewno musi być przestrzenna, nawet jeśli jest niewielka. Ozdabiać należy przede wszystkim ściany – np. efektownymi tapetami lub imitacjami kamienia. Ceramika i inne sprzęty nie powinny być natomiast efekciarskie.

3

14

łazienka na pograniczu science-fiction – niezwykłe wrażenie robi zwłaszcza przeroczysta wanna, której – jeśli jest pusta – można nawet nie zauważyć. zielone akcenty dodają zaś wnętrzu ekologicznego klimatu – choć przecież roślin tu nie ma Własny Dom 5/2016

4

loftowo, lecz nowocześnie – elementy o historyzującej stylistyce tym bardziej odcinają się na tle szarych ścian ożywionych barwnymi napisami przypominającymi malowane od szablonów murale lub resztki zdartych plakatów. lampy także są raczej nawiązujące niż historyzujące

fot. Uzin

exclusive


exclusIve

fot. Grupa Paradyż

Inspiracje

3

fot. Ceramstic

4

5/2016 Własny Dom

15


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.