Własny Dom 2016/06 by Grabek Media

w tym numerze

wentylacja, gpwc i klimatyzacja s. 32

drzwi zewnętrzne i wewnętrzne s. 40

kolektory słoneczne energia prawie za darmo s. 48

cena 7,99 zł (w tym 8% Vat)

[156] 6/2016

budowa i modernizacja

Taras piękny i przemyślany s. 100

exclusive! s. 8

Podłogi

wzorcowe realizacje, idealne aranżacje

temat miesiąca s. 56

ogród modernizacja: dobór i wymiana nawierzchni na posesji s. 84

kronika budowy eTap 34 nowa elewacja, balustrada tarasu i ogrodzenie s. 80

index 353752 ISSN 1509-3042

Twój ulubiony miesięcznik dostępny także w wersjach

6 2016

w tym numerze

elektronicznych! wentylacja, gpwc i klimatyzacja s. 32

drzwi zewnętrzne i wewnętrzne s. 40 cena 7,99 zł (w tym 8% Vat)

[156] 6/2016

ELEKTRONICZNEJ

www.wlasnydom.pl

TWÓJ ULUBIONY MIESIĘCZNIK DOSTĘPNY TAKŻE W WERSJI

budowa i modernizacja

Dostępne są zarówno wydania pojedyncze, jak i prenumerata, a każde wydanie jest przechowywane w Twojej własnej bibliotece. Po ściągnięciu połączenie internetowe nie jest konieczne. Aby kupić Magazyn Rowerowy, wejdź na: www.e-kiosk.pl/magazyn_rowerowy

temat miesiąca: ogród • wentylacja i klimatyzacja • drzwi • taras • podłogi • kolektory słoneczne

MAGAZYN ROWEROWY

TAKŻE W WERSJI ELEKTRONICZNEJ!

Możesz go czytać, kiedy i gdzie zechcesz na komputerach z systemem Windows, na iPadach oraz na urządzeniach z systemem Android.

kolektory słoneczne energia prawie za darmo s. 48

lub: www.publio.pl

Taras piękny i przemyślany s. 100

exclusive! s. 8

Podłogi

wzorcowe realizacje, idealne aranżacje

temat miesiąca s. 56

ogród modernizacja: dobór i wymiana nawierzchni na posesji s. 84

kronika budowy eTap 34 nowa elewacja, balustrada tarasu i ogrodzenie s. 80

index 353752 ISSN 1509-3042

„Własny Dom” również elektroniczny! Możesz go czytać kiedy i gdzie zechcesz w wersjach na komputery z systemem Windows oraz na iPada. Dostępne są zarówno pojedyncze wydania, jak i prenumerata, a każde wydanie przechowywane jest w Twojej własnej bibliotece. Po ściągnięciu połączenie internetowe nie jest konieczne. Aby kupić „Własny Dom” wejdź na Pojedynczy numer już od

4,90 zł

www.e-kiosk.pl/wlasny_dom

od redakcji zastępca redaktor naczelnej Marek Misiak marek.misiak@wlasnydom.pl

Ostatni raz...

fot. archiwum rodzinne

iedziałem, że ten moment kiedyś nadejdzie – ale gdy nadszedł, jest trudny i bolesny. To ostatni numer Własnego Domu pod moim kierownictwem. Przez ponad pięć lat pracy w tej redakcji i niecały rok szefowania tytułowi zdążyłem zżyć się nie tylko z wieloma ludźmi, ale także z tematyką. Teraz już zawsze widząc piękny dom, będę oceniał jego bryłę nieco bardziej fachowym okiem. Już zawsze będę rozpoznawał typy dachówek czy materiałów elewacyjnych – chyba że w ciągu najbliższych dziesięcioleci w tej dziedzinie nastąpi taki postęp, że moja wiedza się zdezaktualizuje. Już zawsze będę rozumiał ekologiczne aspekty budowania i eksploatacji domu – i nie będę w stanie myśleć tylko w kontekście siebie i swojej rodziny. W ciągu tych pięciu lat spotkałem zbyt wielu mądrych, inspirujących ludzi, by pozostać tym samym człowiekiem. W tym numerze sporo miejsca poświęcamy nie domowi, ale jego otoczeniu – nadeszło lato i choć ja sam przepracuję je w dużej części w biurowcu, niech ci, którzy mają taką możliwość, jak najwięcej czasu spędzają w ogrodzie, którego różne elementy opisujemy w Temacie Miesiąca (s. 58). Sam chciałbym po nowej, stresującej z racji ogromu nowej

wiedzy do opanowania pracy zrelaksować się na tarasie, o którym traktuje dział Wokół Domu (s. 100). Żeby zaś spacerowanie po ogrodzie nie zakończyło się potknięciem się lub inną katastrofą, warto zadbać o komfortowe i piękne nawierzchnie na posesji, których zasady doboru i wymiany opisujemy w dziale Modernizacja (s. 84). Aby zaś po wejściu do domu nadal mieć pod stopami coś pięknego, warto dać się zainspirować pięknymi zdjęciami podłóg (s. 8). Jeśli zaś w ogrodzie będzie jak dla nas za gorąco, pomoże nam wentylacja lub klimatyzacja (s. 32). Własny Dom zmienia się, ale się nie kończy – kolejny numer trafi do Państwa już pod innym kierownictwem. Wszystko to, co wiązało się z ograniczeniami moich kompetencji czy wyobraźni, ograniczeniem już nie będzie. Uważam, że zostawiam Własny Dom w dobrej kondycji – i że na pewno będzie jeszcze lepiej. Wszystkim czytelnikom, którzy przez tych pięć lat dzielili się ze mną swoimi uwagami, chciałbym tu raz jeszcze podziękować – to czasopismo było, jest i będzie dla Was :-)

W tym numerze są z nami:

s. 18

pan jacek augustyniak z firmy TREBORD wskazuje, jak zestrajać ze sobą wizualnie meble i wykończenie podłóg

s. 28

pani anna rusiniak-malinowska, właścicielka showroomu Malabelle, radzi, jak dobrać do wnętrz piękne dywany

s. 107

pan pawEł chaMpEREk z firmy DakO mówi, na zwrócić uwagę, wybierając okna, drzwi i rolety na taras

6/2016 Własny Dom

spis treści 2 stro 4 n

Nowości Na ryNku

iNspiracje

fot. Stiga

temat miesiąca

Materiały i technologie wprowadzone na nasz rynek Podłogi W każdym pomieszczeniu muszą spełniać inne wymagania co do właściwości (odporności na ścieranie, wodę itp.) – ale w każdym powinny być równie piękne. Prezentujemy piękne aranżacje salonów, łazienek, kuchni i korytarzy z podłogami dobranymi w taki sposób, że wchodzący odruchowo patrzy pod nogi – i podziwia. Możemy wykorzystać deski naturalne lub ich imitacje, parkiet, korek, winylowe panele, płytki ceramiczne, a nawet płyty ze sztucznego kamienia – żaden z tych materiałów nie jest na sztywno powiązany z żadną stylistyką

Focus

32 Wentylacja i klimatyzacja Domy z wentylacją grawitacyjną, która nie daje żadnej kontroli nad wymianą i parametrami powietrza w domu, powoli odchodzą w przeszłość. Czym się różni wentylacja mechaniczna z rekuperacją od klimatyzacji i czy można je łączyć?

58 Ogród dobrze wyposażony

40 Drzwi zewnętrzne i wewnętrzne

Nawierzchnie na podjazd – betonowe płyty i kostki oraz inne propozycje. Odwodnienia liniowe. Kolor nawierzchni. Oświetlenie w ogrodzie. Ścieżki i alejki. Systemy antyoblodzeniowe. Ogrodzenie i brama wjazdowa – jakie role pełnią? Ogrodzenia z PVC, murowane i z innych materiałów. Żywopłot. Bramy wjazdowe przesuwne i rozwierne. Domofony i strefa wejściowa. Domofony, teledomofony, wideodomofony. Urządzenia analogowe i cyfrowe. Zdalne sterowanie bramą wjazdową. Trawnik i jego nawadnianie. Na czym polega działanie linii kroplującej? Zraszacze i spryskiwacze. Przeznaczenie trawnika. Woda w ogrodzie a trawnik. Usytuowanie trawnika. Wysiewanie trawy. Narzędzia ogrodowe. Jak wybrać kosiarkę? Czym jest mulczowanie? Kosiarki traktorowe. Domek na narzędzia. Inne narzędzia ogrodnicze

Te pierwsze muszą pasować do elewacji, te drugie – do wystroju wnętrz. Te pierwsze muszą zapewniać bezpieczeństwo i komfort akustyczny oraz termiczny, te drugie – skutecznie dzielić wnętrze domu tam, gdzie tego potrzebujemy

48 Kolektory słoneczne To jedna z ekologicznych inwestycji w domu jednorodzinnym, której ciężko dziś zarzucić nieopłacalność. Współczesne solary są tak wydajne, że są w stanie w znaczący sposób wspomóc instalację grzewczą w wytwarzaniu c.w.u. i zasilaniu c.o.

kroNika budowy etap 34

80 Wykończenie elewacji oraz wymiana ogrodzenia od ulicy Odpowiednią prezencję w oczach osób przechodzących ulicą nadały domowi Mai i Roberta tynk na elewacji, drewniane trejaże na całym budynku, balustrada tarasu i nowe ogrodzenia

ModerNizacja

84 Wymiana nawierzchni Tylko dziedzińce pałaców i zamków wytrzymują 300-400 lat – nasz podjazd i alejki w ogrodzie prędzej czy później będą wymagały wymiany nawierzchni. Zmieniać na podobną czy wybrać zupełnie inny materiał? Jak pracują brukarze-fachowcy?

fot. Karcher

94 Więcej cienia w lecie

Wokół Domu

100 Taras

Ważne jest zarówno jego usytuowanie, wielkość, jak i sposób wykończenia – wszystkie te kwestie należy dokładnie omówić z architektem. Dokonanie odpowiedniego wyboru zależy głównie od sposobu, w jaki chcemy użytkować taras

W zimie marzymy o letnim słońcu – jednak w lecie dobrze jest korzystać z niego tylko w takim stopniu, w jakim mamy na to ochotę i w jakim jest to bezpieczne dla naszego zdrowia

FiNaNse

110 Budowa domu na działce rolnej utrudniona Odrolnienie działki jest w świetle nowego prawa znacznie trudniejsze – z tego powodu wiele banków nie udziela kredytów pod zastaw takich działek

nowe na rynku

6/2016 WÅ&#x201A;asny Dom

nowe na rynku

Wienerberger Brick Award 2016 Wienerberger Brick Award to unikalne przedsięwzięcie, które od 2004 r. nagradza wybitną architekturę ceglaną, spełniającą najwyższe, międzynarodowe standardy jakości. Zastosowanie produktów Wienerberger nie jest warunkiem udziału w konkursie. Nagroda obejmuje kilka kategorii, które mogą być modyfikowane w zależności od obecnych trendów czy poruszanych kwestii. W 2016 r. nagrody zostały przyznane w następujących kategoriach: Residential Use (Budynek mieszkalny), Public Use (Budynek użyteczności publicznej), Re-Use (Modernizacja), Urban Infill (Budynek w zabudowie uzupełniającej) oraz Special Solution (Specjalne zastosowanie). We wszystkich tych kategoriach przyznano nagrody pieniężne o łącznej wartości 31 500 Euro. Do konkursu zostało złożonych ponad 600 projektów z 55 krajów. Z uwagi na ogromną różnorodność projektów wytypowanie 50 kandydatów do nagrody nie było łatwym zadaniem. Z listy nominowanych Jury składające się z wybitnych architektów światowej sławy, wyłoniło laureatów. W tym roku Nagrodę Główną otrzymały dwa projekty. Jedna z nich została przyznana budynkowi biurowemu 2226, który mieści się w Lustenau w Austrii, zaprojektowanemu przez architekta Dietmara Eberlego. Doskonale zastosował w nim swoje motto: „Powrót do korzeni!”, a jego główną cechą jest koncepcja energetyczna. Cały budynek funkcjonuje bez żadnej wentylacji, bez kli-

Własny Dom 6/2016

matyzacji, bez ogrzewania. Już sama nazwa wskazuje na temperaturę panującą w pomieszczeniach, która przez cały rok pozostaje na komfortowym poziomie – między 22 a 26oC. Jest to możliwe, dzięki solidnej strukturze muru szczelinowego o grubości całkowitej 76 cm. Jedynym źródłem energii jest ciepło emitowane przez ludzi, komputery i punkty świetlne. To rewolucyjne rozwiązanie zyskało również uznanie w kategorii Special Solution. Zdobywca drugiej Nagrody Głównej House 1014 – znajduje się w historycznym centrum Granollers w Barcelonie i stanowi doskonały przykład tego, jak wykorzystać przestrzeń nieużytkowaną, często występującą w mia-

stach. Bardzo długi i wąski teren o szerokości zaledwie 6,5 m tworzy ekstremalne warunki lokalizacyjne. Aby sprostać wymaganiom klienta i stworzyć dwie niezależne strefy domu, hiszpańska pracownia architektoniczna HARQUITECTS stworzyła sekwencję naprzemiennych przestrzeni wewnętrznych i zewnętrznych, składających się na przytulny dom, część gościnną, tarasy i atria. Wykorzystanie cegły jest swoistym splotem tradycji i modernizmu, co w sposób znaczący wpływa na całokształt estetyki i wyglądu nieruchomości. Oprócz Nagrody Głównej, projekt ten również został zwycięzcą w kategorii Urban Infill. Układ wewnętrzny termitiery posłużył jako inspiracja dla projektu z Wietnamu, który zwyciężył w kategorii Residential Use. Sama

nazwa Termitary House wyjaśnia układ wewnętrzny, składający się z jednego centralnego pomieszczenia, w którym spotykają się wszystkie korytarze, galerie i małe pokoje. By sprostać ekstremalnym warunkom pogodowym, zespół architektów z pracowni Tropical Space do budowy całego obiektu wybrał cegłę. Zwycięzcą w kategorii Re-Use jest Marília project, autorstwa pracowni SuperLimão Studio z São Paulo w Brazylii. Posiadłość przy Rua Marília pochodząca z 1915 r. jest jednym z ostatnich historycznych ceglanych obiektów w okolicy. Zamiast opowiedzieć się za najbardziej ekonomicznym wariantem wyburzenia i rozbiórki dawnego budynku mieszkalnego, architekci wraz z właścicielem terenu postanowili zachować obecną jego strukturę. – W przypadku Marília mieliśmy możliwość przygotowania projektu, który będzie szanował tradycję, materiał, środowisko i otoczenie – podkreśla architekt. Nagrodę Specjalną otrzymał duet architektów z Duplex Architekten ze Szwajcarii za projekt Cluster House w Zurichu. W ramach tej nowej koncepcji mieszkańcy rezygnują z niektórych udogodnień, takich jak własne miejsca parkingowe, zamiast czego otrzymują zadośćuczynienie w postaci różnorakich usług, jak „car sharing” (wspólne korzystanie z samochodu), otwarte, wspólne kuchnie, szklarnie, a nawet pokoje hotelowe dla gości. www.brickaward.com

nowe na rynku

Konkurs GIA – zapraszamy do udziału! Do końca lipca br. można zgłaszać salony z branży wyposażenia wnętrz do polskiej odsłony międzynarodowego konkursu Global Innovation Awards. Konkurs wyłania najciekawsze koncepcje sklepów wnętrzarskich z całego świata, doceniając m.in. misję i strategię, design sklepu, visual merchandising, marketing, szkolenie pracowników, jakość obsługi klienta i innowacyjność. Chętne firmy mogą dodatkowo zgłosić do konkursu sklepy internetowe. Konkurencja odbywa się w dwóch etapach – krajowym i globalnym. Aby wziąć udział w polskiej odsłonie konkursu, należy wypełnić formularz dostępny pod adresem: www.promedia.biz.pl/pl,aktualnosci-z-branzy,46/konkurs-gia-zapraszamy-do-udzialu,d908.html i wraz ze zdjęciami dostarczyć go na nasz adres do 31 lipca 2016 r. Zwycięzcę polskiej edycji poznamy 14 września 2016 r. podczas „Interior Design Forum” w Warszawie. Zwycięzcy światowych rozgrywek („Global Honorees”) zostaną ogłoszeni 18 marca 2017 r. na uroczystej gali w Chicago. Dodatkowo najlepsza wystawa sklepowa zostanie wyróżniona nagrodą „Martin M. Pegler Award for Excellence in Visual Merchandising”. Zwycięzcy zarówno krajowych, jak i światowych eliminacji będą szeroko promowani na międzynarodowych targach wnętrzarskich „International Home + Housewares Show” w Chicago (18-21.3.2017.), gdzie będą mieć okazję wziąć udział w interesujących wykładach, korzystać z indywidualnych konsultacji oraz odwiedzić najlepsze sklepy ze swojej branży. Globalnym organizatorem konkursu jest stowarzyszenie IHA (International Housewares Association). Sponsorem i organizatorem polskiej edycji jest firma Promedia, wydawca magazynu „Ambiente”. Konkurs patronatem medialnym objęły: Biznes.Meble.pl, Foorni.pl, Meblarstwo, Meble.pl, Liderbudowlany.pl, Mieszkaniezpomysłem.pl, Polskie Stowarzyszenie Projektantów Wnętrz, Świat Rezydencji Wnętrz i Ogrodów, Toto Design i Własny Dom.

Monitoring w aplikacji Nawet będąc poza domem, można mieć oko na to, co się w nim dzieje. Umożliwiają to nowoczesne rozwiązania – już w formie aplikacji na telefon. W ten sposób zabezpieczymy mieszkanie przed złodziejem, a nawet przypilnujemy pozostawionego samotnie pupila. Nowością dla bezpieczeństwa domu jest nowoczesne połączenie monitoringu i urządzenia do komunikacji. Takie rozwiązanie sprawdzi się też w garażu, biurze i każdym innym pomieszczeniu, które należy chronić. Mowa o debiutującej właśnie kamerze Yi Home. Działanie kamery opiera się na dostępnej w języku polskim aplikacji, kompatybilnej z systemami iOS i Android, która jest dostępna w App Store, Google Play i na oficjalnej stronie marki. – Dzięki niej zarządzanie kamerką jest możliwe za pomocą jednego palca – mówi Jakub Tomasiczek z firmy JBTS, oficjalnego

dystrybutora w Polsce marki Xiaoyi. - Po zainstalowaniu program sam prowadzi użytkownika przez kolejne etapy konfiguracji kamery oraz umożliwia kontrolę nad kilkoma urządzeniami jednocześnie i zarządzanie dziennikami zdarzeń czy chronologicznymi zapisami monitoringu. Aplikacja odpowiada też za komunikacyjne możliwości Yi Home. Dzięki dwustronnej komunikacji audio w czasie rzeczywistym urządzenie może posłużyć do uspokojenia niesfornego psa pozostawionego w domu czy nawet spłoszenia niepożądanego gościa. Pod względem funkcji Yi Home to przede wszystkim bardzo wygodne i nowoczesne urządzenie monitorujące – kamerka wykryje każdy ruch w pomieszczeniu, a informację o tym wyśle na urządzenie mobilne. W kamerce zastosowano: – szerokokątny obiektyw 111°, – 4-krotny zoom,

– obiektyw wysokiej rozdzielczości (720p HD). Kamera może pozostać w trybie czuwania przez 24 godziny dzięki zastosowaniu nieinwazyjnego czujnika podczerwieni 940 mm – pozwala to na podgląd dowolnego pomieszczenia o każdej porze dnia i nocy. Ponadto użytkownik może wybrać tylko szczególnie interesujący obszar z przekazywanego przez kamerę obrazu – na przykład garażowe drzwi czy wejście od strony tarasu lub balkon. Pozwala to Yi Home na reakcję na ruch jedynie w wybranym punkcie, gdy przebywamy w innej części domu lub mieszkania.

www.xiaoyi.pl

6/2016 Własny Dom

nowe na rynku

Rozcieńczanie farb i tynków Szybsze malowanie Arsanit L8R Lejter to preparat służący do rozcieńczania farb i tynków silikonowych oraz akrylowych. Równocześnie z działaniem rozcieńczającym opóźnia czas, w którym użytkowana ciecz tężeje – nie pogarszając przy tym właściwości technicznych wymienionych wyrobów. Producent zaleca, aby stosować preparat w połączeniu z innymi produktami marki Arsanit, gdyż uzyskamy dzięki temu lepszy efekt końcowy. Przy dodawaniu L8R Lejter do farb i tynków, zalecane jest stosowanie się do zasad opisujących ilości cieczy jakiej należy użyć przy konkretnym preparacie – informacje zawarte są w kartach technicznych dostępnych na stronie internetowej producenta. Dane techniczne: barwa: biała; gęstość objętościowa: ok. 1,0kg/dm3; pH: 5-7; temp. stosowania: +5°C do +30°C. www.arsanit.pl

Nowość w ofercie firmy Den Braven, Akryl Natychmiast Malowalny, to niekwestionowana rewolucja na rynku uszczelniaczy. Ten innowacyjny, trwale plastyczno-elastyczny uszczelniacz akrylowy stworzony został z myślą o jak największym uproszczeniu i przyspieszeniu prac remontowo-wykończeniowych. Perfekcyjnie sprawdzi się on wszędzie tam, gdzie niezbędne jest wykonanie różnego rodzaju uszczelnień i wypełnień rys, szczelin czy połączeń w ścianach i sufitach. Doskonale spisze się również, jako materiał do tworzenia precyzyjnych fug pomiędzy materiałami budowlanymi a elementami wykończeniowymi – np. wokół drzwi, okien, przy listwach itp. – a wszystko w maksymalnie krótkim czasie. Najnowsza propozycja z oferty Den Braven to bowiem specjalistyczny uszczelniacz akrylowy przeznaczony do malowania metodą „mokre na mokre”, który można pokrywać farbą natychmiast po jego nałożeniu. Dzięki temu nie musimy czekać godzinami, aż akrylowane miejsca się utwardzą, a już od razu przystąpić do ich malowania, bez obaw o trwałość pokrywanych powierzchni czy ryzyko powstania rys skurczowych. Akryl Natychmiast Malowalny daje nam więc dużo więcej niż tylko skuteczne pozbycie się nieestetycznych ubytków i gruntowne przygotowanie podłoża do malowania. Oferuje nam bowiem znaczne przyspieszenie prowadzonych prac i oszczędność czasu. www.denbraven.pl

Ekskluzywny kominek gazowy Seria innowacyjnych kominków gazowych LEO firmy Kratki.pl została wzbogacona o najnowszą wersję z długim, dwumetrowym horyzontalnym wkładem, który gwarantuje maksymalną wizję ognia i zapewnia większe możliwości aranżacyjne w przestronnych wnętrzach. To także alternatywa dla użytkowników, którzy nie mogą wybrać urządzeń opalanych drewnem lub nie mają możliwości podłączenia do tradycyjnego komina. LEO 200 idealnie sprawdzi się jako dodatkowe źródło ciepła w nowoczesnym salonie. Wkład gazowy LEO 200 to zamknięte urządzenie grzewcze zasilane gazem ziemnym – NG lub skroplonym gazem propan butan – LPG. Zaprojektowano go w czterech wersjach przystosowanych do rozma-

itych warunków architektonicznych – z frontalnym, dwustronnym, a także trójstronnym przeszkleniem. Dzięki temu wkład można umieścić zarówno przy ścianie, jak i w rogu pomieszczenia. Urządzenie wyposażono w dekoracyjną szybę, odporną na działanie temperatury w wysokości nawet 800o. Wykorzystanie minimalnej ilości elementów stalowych wokół szyby i ukrycie ramki fasady pozwala na podziwianie niezakłóconego przekroju płomieni. Cena: 14 000–16 000 zł www.kratki.pl

Dynamiczne wzornictwo i neutralna kolorystyka

Kolekcja podtynkowego osprzętu elektrycznego AS firmy Ospel to propozycja, która łączy w sobie wygodę, funkcjonalność i bezpieczeństwo. Bogata gama produktów, obejmująca klasyczne gniazda wtykowe, gniazda specjalistyczne (komputerowe, antenowe, głośnikowe, teleinformatyczne), różnego rodzaju łączniki, ściemniacze, czujniki i regulatory temperatury, pozwala na kompleksowe wyposażenie domu w osprzęt i urządzenia elektroniczne. W kolekcji AS znaleźć można również gniazda z uziemieniem DATA lub schuko IP-44, a także bryzgoszczelne lub posiadające przesłony torów prądotwórczych, dlatego spełniają najwyższe standardy bezpieczeństwa i mogą być montowane nawet w tak wymagających miejscach, jak kuchnia, pokój dziecięcy czy łazienka. Warto podkreślić, że wszystkie produkty firmy Ospel w całości wytwarzane są w Polsce. Dzięki zastosowaniu najnowszej technologii, kontroli na każdym etapie produkcji, a także korzystania ze światowych rozwiązań w dziedzinie designu, odbiorcy zawsze otrzymują osprzęt doskonałej jakości i cechujący się najwyższą starannością wykonania. 6 www.ospel.pl Własny Dom 6/2016

nowe na rynku

IX Interior Design Forum – już we wrześniu! 14 września 2016 r. w Galerii stadionu PGE Narodowy, w Warszawie odbędzie się dziewiąta edycja targów Interior Design Forum, prezentujących najszerszą ofertę tekstyliów domowych w Polsce. Udział w tym wyjątkowym wydarzeniu jest dla odwiedzających bezpłatny. Organizator, firma Promedia Jerzy Osika, zamieściła na stronie targów: www.interiordesignforum.pl formularz zgłoszeniowy, który wystarczy wypełnić i poczekać na potwierdzenie wpisania na listę gości. Corocznie wśród uczestników targów dominują sklepy, salony i sieci detaliczne z branży wyposażenia wnętrz; pracownie i salony dekoracji okien; dekoratorzy i styliści wnętrz; projektanci i architekci; producenci mebli tapicerowanych oraz przedstawiciele sektora HoReCa. Interior Design Forum to platforma wymiany informacji i pomysłów wśród profesjonalistów z branży. Warto odwiedzić wystawców, by poznać oryginalne produkty i inspiracje do aranżacji wnętrz, jak też wziąć udział w interesujących wykładach, by zapoznać się z najnowszymi, światowymi trendami w wyposażeniu wnętrz, sprzedaży i marketingu. Bogata oferta wystawiennicza i ciekawy program edukacyjny za każdym razem przyciągają uwagę profesjonalistów. Targi odbędą się w prestiżowej lokalizacji, cenionej przez wystawców i zwiedzających – na terenie PGE Narodowego. Warto pamiętać, że PGE Narodowy daje gwarancję łatwego i szybkiego dojazdu z centrum Warszawy, i to zarówno autem, jak też komunikacją miejską. Ponadto wszyscy zmotoryzowani uczestnicy spotkania – jak zawsze – będą mieć zapewniony bezpłatny, przestronny parking. Patronat medialny nad Interior Design Forum objęły liczne magazyny i portale: Ambiente, Ambiente International, Biznes.meble.pl, Decoration&Design, Dom Idealny, Foorni.pl, Infoarchitekta.pl, Living Room, Liderbudowlany.pl, Meblarstwo Komponenty i Technologie, Meble.pl, Mieszkaniezpomysłem.pl, Nowy Magazyn, Polskie Stowarzyszenie Projektantów Wnętrz, Świat Rezydencji Wnętrz i Ogrodów, Toto Design, Własny Dom oraz Wnętrze i Ogród. 14 września 2016 r. to data, którą już dzisiaj warto zaznaczyć w swoim kalendarzu.

Centrala Pelican HP eAir Enervent HP firmy Ensto to rozwiązanie, które łączy w sobie technologię powietrznej pompy ciepła oraz centrali wentylacyjnej z wymiennikiem obrotowym. Pelican HP eAir w zależności od potrzeb chłodzi lub grzeje powietrze nawiewane, zapewniając czyste i świeże powietrze o optymalnych parametrach przez cały rok. Wydajność maksymalna dla filtrów F5 przy 125 Pa: +576/-576 m³/h. Maks. spręż dyspozycyjny: 300 Pa. Zalecana powierzchnia domu: 60-160 m². Funkcje: sterowanie odbywa się przez wybór jednego z trybów pracy; programator czasowy – 20 pro-

gramów tygodniowych, 5 programów rocznych; zdalne sterowanie centralą przez Internet (eAir Web), Ethernet, Modbus, KNX (opcja); nocne chłodzenie latem; funkcja nadciśnienia; tryb okapu i odkurzacza centralnego; informacja o alarmach i serwisie; współpraca z glikolowym wymiennikiem ciepła Enervent CHG; współpraca z GWC. www.ensto.com

Drzwi z wysoką inteligencją Platforma Schüco ADS SimplySmart pozwala na wykonywanie dowolnego rodzaju drzwi wejściowych o podstawowej głębokości zabudowy 75 lub 90 mm. W rozwiązaniu zastosowano tzw. płynne, hybrydowe rozwiązanie przekładki termicznej i aluminium, które niweluje efekt bimetaliczny. Dzięki temu można realizować duże drzwi o wysokości nawet do 3 m i ciężarze do 200 kg bez ryzyka odkształcania pod wpływem temperatur. W zależności od indywidualnych wymagań wzorniczych można zastosować różne rodzaje wypełnień: pokrywające skrzydło z jednej lub dwóch stron, a także z wypełnieniem wewnątrz profilu. Bardzo minimalistyczny, nowoczesny design aluminiowej stolarki podkreśla skrzydło zlicowane z ościeżnicą, a także niewidoczne na zewnątrz zawiasy. Drzwi można dodatkowo personalizować, dobierając designerskie klamki i pochwyty. Eleganckiej estetyce drzwi towarzyszą ich doskonałe walory użytkowe. Stolarka oparta na pięciokomorowym profilu z podwójnym wypełnieniem oferuje ochronę cieplną nawet do Ud≤0,8 W/m2K, dlatego może być stosowana w budownictwie niskoenergetycznym. Rozwiązanie spełnia również najwyższe wymagania pod względem bezpieczeństwa – dobierając odpowiednie okucia ,można uzyskać klasę antywłamaniową do WK3 włącznie. www.schueco.pl 6/2016 Własny Dom

exclusive

inspiracje

Tekst: Marek Misiak

podłogi Podłoga nigdy nie może być wyłącznie na pokaz – nie da się jej nie używać. Można natomiast dobrać taki materiał i o takiej barwie i fakturze, aby nawet po latach nie nosił śladów zużycia, a jednocześnie zachwycał gości 8

Własny Dom 6/2016

exclusIve

fot. Tubądzin

Inspiracje

3/2016 Własny Dom

exclusive

inspiracje

fot. Kaczkan

salon J

eśli w jakimś pomieszczeniu jest szansa, że goście świadomie spojrzą pod nogi i będą podziwiać nasz udany wybór, to właśnie w salonie. Jest to też pomieszczenie największe, przez co możemy pozwolić sobie na użycie np. długich desek czy wielkoformatowych płyt kamiennych lub gresowych, które wszędzie indziej byłyby nie na miejscu.

Własny Dom 6/2016

Inspiracje

exclusIve

fot. Nobifloor

w salonie o traDycyjnej stylistyce dobrze będą prezentować się duże deski o naturalnym wyglądzie (w rzeczywistości są to deski warstwowe, co zwiększa ich trwałość). Można tu mówić zarówno o nawiązaniach do stylu rustykalnego, jak i skandynawskiego

inny traDycyjny salon z nawiązaniem innego typu – fantazyjne zgeometryzowane wzory na podłodze kojarzą się z XIX-wiecznymi pałacami i dworkami. Pasują one do wykończenia stropu, stolarki otworowej oraz mebli

fot. Parkiet.pl

6/2016 Własny Dom

inspiracje

fot. fot.Mohowk Ventana

exclusive

fot. Wineo

WĹ&#x201A;asny Dom 6/2016

Inspiracje

fot. Interstone

exclusIve

podłoga w salonie wyłożona miękką wykładziną wręcz zachęca do tego, żeby na niej usiąść lub nawet się położyć – to salon dla rodziny z dziećmi. Jednocześnie kolor i faktura wykładziny pasuje do miękkich, jasnych mebli

podłoga Jako tło dla kolorowych mebli, a jednocześnie interesująca całość sama w sobie – laminowane panele tak dobrze imitują naturalne deski, że stają się ozdobą wnętrza. takie pokrycie podłogi można wpasować w różne stylistyki

nikt nie powiedział, że wnętrza muszą być wizualnie "ciepłe". ten połączony z kuchnią salon utrzymany jest w ultranowoczesnej stylistyce, zatem zimny i ciężki wizualnie, użyłowany ciemny kamień znakomicie do niego pasuje. takie wykończenie nadaje wnętrzu luksusowy wygląd bez popadania w kiczowaty przepych. w tym salonie to podłoga najbardziej przyciąga uwagę – gdyby np. ściany były bogato udekorowane, skutkowałoby to wizualnym nadmiarem i dezorientacją obserwatora

parkiet o głębokieJ, ciemneJ barwie jest w tym wnętrzu odpowiednio wyeksponowany – doświetlają go duże okna połaciowe

fot. Jawor Parkiet

6 8

6/2016 Własny Dom

inspiracje

sypialnia P

odłoga w sypialni musi spełniać przede wszystkim jeden podstawowy wymóg – umożliwiać komfortowe chodzenie po niej boso. Można to osiągnąć, wybierając odpowiednie, ciepłe w dotyku wykończenie lub przykrywając obszar wokół łóżka dywanami.

wykładzina dywanowa powoduje, że do poruszania się po sypialni w ogóle nie potrzebujemy żadnego obuwia. Jednocześnie dodaje ona przytulności wnętrzu nawiązującemu do stylistyki lat 60. poprzez meble i dekorację ścian

Własny Dom 6/2016

pałacowa sypialnia wymaga pałacoweJ podłogi – parkiet o tradycyjnym wzorze w jodełkę z ekskluzywnego drewna, sam w sobie już luksusowy, częściowo przykryto eleganckim dywanem. kolor klepek desek przełamuje biel wnętrza

fot. Kaczkan

exclusive

exclusIve

fot. VOX

Inspiracje

fot. Kaczkan

6/2016 WÅ&#x201A;asny Dom

exclusive

inspiracje

Jak dobrać meble do podłogi? Aranżując mieszkanie, zapomnij o przypadkowych wyborach. Raz kupionych mebli nie zmienisz bowiem tak szybko. Wybrane modele muszą więc pasować – do stylu wnętrza, w tym oczywiście podłóg. Na jakie postawić, by współgrały z panelami i drewnem, a jakie by uzupełniały nowoczesne pokrycie z betonu strukturalnego czy żywicy? Doradza w tym Jacek Augustyniak, ekspert z firmy Trebord

To znajdziesz w mieszkaniu skandynawskim We wnętrzach skandynawskich dominują jasne kolory, najczęściej biel i jej kremowe odmiany. Tak samo podłoga, jak i meble mają podkreślać zamiłowanie do naturalnych rozwiązań. Dlatego pokrycie podłogi często wykonane jest z litego drewna, w kolorze natury lub bielonego. Świetnym uzupełnieniem drewnianej podłogi we wnętrzu skandynawskim będzie więc stół jadalniany, koniecznie wykonany ręcznie z litego drewna orzechowego. Mebel przyciągnie uwagę nie tylko grubym na kilka centymetrów blatem, ale także nietypowymi, złożonymi na ukos nogami wykonanymi ze stali nierdzewnej satynowanej. Harmonijnym dodatkiem będą białe krzesła na subtelnie cienkich, metalowych nogach, które oddzielą drewnianą podłogę od drewnianego blatu.

To znajdziesz w nowoczesnym wnętrzu Dziś jednym z ciekawszych trendów w aranżacji wnętrza jest kontrastowe łączenie wzorów oraz barw jasnych z ciemnymi. Nierzadko w takich domach znajdziemy podłogi wyłożone płytkami, białymi lub czarnymi, które świetnie komponują się z wielobarwnymi meblami. Może to być czarno-brązowa, drewniana komoda i utrzymany w tym samym stylu stół o nieregularnym kształcie, wykonany z litego drewna – o dębowym blacie oraz czarnych, stalowych nogach

Własny Dom 6/2016

w kształcie litery V. Nowoczesnym dodatkiem będą krzesła ustawione naprzemiennie – czarne i białe, a także wzorzysty dywan i ściana pomalowana na jeden z dominujących na podłodze kolorów. Jeżeli podłoga wyłożona jest dębem, ciekawym pomysłem aranżacyjnym stanie się unikalny regał, wykonany z tego samego drewna, którego cechą są wyglądające jak klocki, nieregularnej wielkości wnęki.

To znajdziesz w mieszkaniu pełnym awangardy Kolejnym inspirującym stylem jest awangarda, w której nie znajdziesz masowo wykorzystywanych rozwiązań. W takim wnętrzu dominuje indywidualizm i ekstrawertyzm, a wszystkie meble i dodatki stanowią wyraz odwagi oraz dobrego smaku urządzającego. Podłoga najczęściej wyłożona jest betonem strukturalnym lub żywicą, a meble wykonane z litego drewna. To np. komoda o frontach posiadających unikalne pęknięcia w powierzchni drewna, a także biurko, którego blat wykonano z jednego kawałka drewna dębowego. Inspiracji na urządzenie wnętrza jest tak samo dużo, jak pomysłów podsuwanych przez projektantów, producentów i samych domowników. Jaki styl wybrać dla siebie? Na pewno bliski sercu – nie tylko modny w tym sezonie, ale zachowujący pewien uniwersalizm, tak by cieszył przez wiele lat.

Inspiracje

exclusIve

12 13

10 do nowoczesnych mebli biurowych dobrze pasuje ciemna podłoga z desek lub imitujących je paneli. Ciemniejsze kolory dają wrażenie powagi, a jednocześnie proste deski lepiej komponują się z prostymi meblami niż np. wykładziny

z drewnianymi, ale niehistoryzująCymi meblami dobrze komponuje się podłoga o loftowej stylistyce

jeśli meble są silnie zgeometryzowane, podłoga może być jednolitą płaszczyzną, np. w salonie lub w holu. w kuchni w głębi po lewej zdecydowano się już na ożywienie jej dywanem

dywan o żywym, geometryCznym wzorze paradoksalnie pozwala lepiej wyeksponować proste meble

dywan nie jest zbyt wyeksponowany na podłodze – jego kolor jest bardziej zbliżony do wykończenia podłogi niż mebli

fot. Trebord

6/2016 Własny Dom

exclusive

inspiracje

fot. Wineo

łazienka

ak jak wszystko inne w łazience, również podłoga musi być przede wszystkim odporna na wodę. Kiedyś skazywało to inwestorów na zimne i śliskie płytki ceramiczne. Współcześnie za pomocą podłogi – np. z desek, korkowej lub wyłożonej panelami w dowolnym kolorze – możemy uczynić łazienkę zarówno bardziej stylową, jak i bezpieczniejszą (nie mówiąc już o możliwości komfortowego chodzenia boso).

Własny Dom 6/2016

Inspiracje

exclusIve

fot. Quickstep

fot. Metropolis

deski na podłodze w łazience to szczególnie dobry wybór, jeśli wnętrze to jest historyzujące, pałacowe lub rustykalne. na takim pokryciu podłogi szczególnie dobrze będzie się prezentować wanna na nóżkach i wolno stojąca bateria wannowa

łazienka w podobnym stylu, ale wyglądająca zupełnie inaczej – m.in. dzięki podłodze z wzorem w szachownicę (mogą tak wyglądać zarówno płytki kamienne lub ceramiczne, jak i panele winylowe). łazienka powyżej tchnęła ciepłem, ta – powagą

6/2016 Własny Dom

exclusive

inspiracje

odłoga w kuchni może umownie dzielić pomieszczenie na dwie strefy – roboczą (gdzie wykończono ją tradycyjną w tym pomieszczeniu ceramiką) i jadalnianą (gdzie wykończenie jest już całkowicie dowolne).

fot. Jawor Parkiet

kuchnia kuchnia wystylizowana na hipsterską kawiarnię wymaga odpowiedniej podłogi – winylowych paneli imitujących zniszczoną podłogę drewnianą (np. w starym mieszkaniu, sklepie czy magazynie). wnętrze jest pełne barwnych szczegółów, więc takie wykończenie podłogi nie dekoncentruje

Własny Dom 6/2016

pozostanie przy tradycyjnej ceramice nie musi oznaczać banału – ta podłoga ma tak ciemną barwę i matowe wykończenie, że w pierwszej chwili nie przyciąga uwagi. Łączy w sobie solidność kojarzącą się z pomieszczeniem użytkowym oraz ekskluzywność

exclusIve

fot. Wineo

Inspiracje

fot. Cerrad

6/2016 WÅ&#x201A;asny Dom

exclusive

inspiracje

fot. Uzin

hol i korytarzE

eszcze niedawno podłogę w holu i podłogi w korytarzach traktowano po macoszemu – były to strefy przejściowe lub ciągi komunikacyjne, nie wymagały zatem – poza pałacami i dworkami – szczególnie pięknego wykończenia podłóg. Współcześnie projektanci traktują te przestrzenie jako wyzwanie – jak dobrać pokrycie, które będzie niezwykle wytrzymałe, a jednocześnie będzie pasowało do reszty wystroju domu?

Własny Dom 6/2016

Inspiracje

exclusIve

fot. Designflooring

hol w domu w stylu skandynawskim – w Szwecji lub Norwegii na podłodze można zobaczyć bielone deski, ale w takim miejscu wymagałyby one częstego mycia. Jasnoszary kolor jest neutralny na tle ścian, mebli i stolarki, a jednocześnie mniej widać na nim brud

korytarz o podłodze bardzieJ efektowNeJ niż w niejednym salonie – paradoksalnie w domu o tradycyjnej stylistyce to tu możemy sobie pozwolić na dużą efektowność, gdyż w korytarzu nigdy nie przebywamy długo i przyciągający uwagę wzór nie będzie nas tu dekoncentrował – nie pracujemy tu, nie czytamy itp.

fot.Dunin

6/2016 Własny Dom

exclusive

inspiracje

Dywany okiem eksperta Dywany to jeden z elementów wystroju wnętrza, który wyjątkowo często pada ofiarą negatywnych skojarzeń – w jego przypadku z tradycyjnie, bez polotu, PRL-owsko urządzonymi wnętrzami gierkowskich “kostek” lub mieszkań w blokach. Tymczasem dywany nie powiedziały jeszcze ostatniego słowa – w kolejnych wcieleniach wciąż są obecne w koncepcjach doświadczonych dekoratorów wnętrz – od perskich isfahanów po zgeometryzowane wzory rodem z “Lśnienia” Stanleya Kubricka. O tym, jak umiejętnie się nimi posługiwać, tworząc piękne pomieszczenia, opowiada Anna Rusiniak-Malinowska, projektantka wnętrz i właścicielka showroomu Malabelle

Czasy idealnie dopasowanych wykładzin już dawno za nami. Dzisiaj dywany przeżywają swój renesans i wpisują się wprost idealnie w obecne trendy. Jak ważną rolę odgrywają w naszych wnętrzach? Mówi się, że okna i podłoga są jak tło obrazu. W pełni zgadzam się z tą tezą. Dywany podkreślają podłogi zarówno kamienne, jak i drewniane, a dodatkowo porządkują przestrzeń, wyznaczając jej odpowiedni obszar. Obecnie mamy tak szeroką ofertę na rynku, że można nabyć dywany, które idealnie wypełnią zarówno industrialne, klasyczne, jak i skandynawskie przestrzenie.

Znaczenie dywanu Czemu dywan jest tak ważny? Otóż jest on jednym z największych nośników wzorów i kolorów w naszym wnętrzu, a dodatkowo jest bardzo praktyczny i podnosi nasz komfort. Ważnymi elementami jakie powinniśmy brać pod uwagę przy wyborze dywanu są: wzór, kolor, materiał oraz oczywiście rozmiar.

Wzór Wzór dywanu warto dopasować do reszty dodatków. Przestrzenie z dużą liczbą wzo-

Własny Dom 6/2016

rów obecnych na tkaninach i innych dekoracjach zaprzyjaźnią się z jednolitym dywanem, który wyciszy naszą przestrzeń. Z kolei, monochromatyczne pomieszczenia lubią wzory. Więc jeśli zastosujemy je z umiarem, dywan będzie wnosił energię do wnętrza. Drugim wskaźnikiem, jaki powinniśmy wziąć pod uwagę, jest stylistyka wzoru, którą dobieramy do stylu, jaki mamy w naszych domach, aby wzór na podłodze nie odcinał się na tle całego wnętrza.

Kolor Podobnie jest z zastosowaniem koloru. W monochromatycznych wnętrzach mocny akcent w postaci kolorowego dywanu stworzy osobowość wnętrza. Efektownie zaprezentuje się kolor mocno kontrastujący: na przykład czerwony dywan pięknie podkreśli ciemne wnętrze z dużą ilością koloru szarego i czarnego. Do kolorowych wnętrz, natomiast dobór dywanu jest bardzo prosty – wystarczy wybrać jeden z kolorów które mamy już we wnętrzu. Oczywiście pamiętajmy o powszechnej zasadzie, że jasny dywan powiększy optycznie wnętrze, a ciemny odwrotnie – pomniejszy je.

Anna Rusiniak Malinowska – projektantka wnętrz i właścicielka Showroomu Malabelle

Materiał i rozmiar Przy zakupie dywanu warto również zwrócić uwagę na materiał, z jakiego został wykonany. Po pierwsze, dobre gatunkowo materiały pozwolą na łatwość w codziennym korzystaniu (czyszczenie). Po drugie, należy sprawdzić czy dywany mają sylikonowe podbicie – dzięki niemu nie przesuwają się na podłodze. Ostatnim krokiem przy wyborze dywanu, ale nie mniej ważnym od reszty, jest dobór jego rozmiaru. Często to tutaj popełniamy błędy, które w konsekwencji zaburzają estetykę naszego wnętrza. Zasady są proste: przynajmniej dwie nogi naszych mebli – zarówno sof jak i foteli powinny znajdować się na dywanie. Błędem jest umieszczenie dywanu tylko pod stolikiem kawowym – wtedy nasz dywan nie jest dopasowany do wnętrza i wygląda, jakby był za mały. Przy uwzględnieniu tych wszystkich wskaźników decyzja dotycząca wyboru dywanu powinna być już tylko przyjemnością :–)

Inspiracje

dywan nawiązujący do wykończenia podłogi – sprawia wrażenie jej wyróżnionego, rozjaśnionego fragmentu

w obszernym i dość skąpo umeblowanym pomieszczeniu dywan w kontrastowym, ciepłym kolorze definiuje strefę przeznaczoną do spotkań i spożywania posiłków

w ultranowoczesnym salonie zastosowano podwójny kontrast – ciemna podłoga wychylająca się spod dywanu kontrastuje z jasnym dywanem, a on z kolei z ciemnym umeblowaniem

dywan podobny jak na zdjęciu obok, ale zupełnie inaczej wpasowany we wnętrze – nawiązuje kolorystycznie do wykończonej cegłą rozbiórkową ściany

szary dywan w parze z bardzo ciemną ścianą pomagają wyeksponować kanapę jako strefę relaksu

exclusIve

22 23

fot. Malabelle

6/2016 Własny Dom

inspiracje

drewno W

fot. Kopp

exclusive

arto tu obalić jeden ważny mit – podłogi drewniane spotkać można nie tylko w domach o tradycyjnym wykończeniu i wyposażeniu wnętrz. Drewno to chyba najbardziej uniwersalny materiał na podłogi – można go dopasować do każdej stylistyki i każdych warunków użytkowania. Może ono zmieniać charakter wnętrza lub dopasowywać się do niego.

Własny Dom 6/2016

Inspiracje

deski w historyzującym wnętrzu zostały sztucznie postarzone, co dodaje wieku i powagi nowo wybudowanemu domowi. jednocześnie podłoga nie skupia na sobie uwagi – nie miałoby to zresztą sensu, bo tego typu wnętrza są często bogato umeblowane

deski w nowoczesnym wnętrzu wchodzą w dialog z imitującymi kamień płytami, którymi wykończono wolno stojącą ścianę. taka podłoga ma nadawać klimat i stanowić piękne tło dla każdego szczegółu skromnie wyposażonego wnętrza

fot. Balticwood

exclusIve

fot. Balticwood

6/2016 Własny Dom

fot. Chapel Parket

fot. fot. Chapel VentanaParket

exclusive

inspiracje

WĹ&#x201A;asny Dom 6/2016

Inspiracje

szarość nie musi być brzydka czy nijaka – duże klepki parkietowe w tym kolorze mogą – w połączeniu z meblami w podobnym kolorze – nadać wnętrzu intrygujący wygląd

zupełnie inne oblicze parkietu – klepki są nieco mniejsze i lekko błyszczące, a ich ciepła brązowa barwa szczególnie dobrze wygląda, gdy przez duże okna wpadają promienie słońca. obszerne i wysokie wnętrze nieoczekiwanie staje się przytulne

podłoga z korka to znakomity wybór do sypialni – ten materiał jak żaden inny nadaje się do tego, by chodzić po nim boso. pasuje też doskonale do skromnego, nowoczesnego wnętrza – nie jest efekciarski

matowy korek podzielono na niewielkie kwadraty, które będą lepiej pasować do mniejszego i bogaciej umeblowanego wnętrza. korek to materiał bardzo uniwersalny pod względem estetycznym – o ile trudno byłoby go sobie wyobrazić we wnętrzu pałacowym, o tyle już w każdą inną stylistykę da się go wpasować. wystarczy jedynie dobrać sposób wykończenia powierzchni (połysk lub mat) i efekt wizualny (duża, niepoprzedzielana płaszczyzna czy mniejsze elementy)

fot. Wicanders

exclusIve

fot. Wicanders

31 8

6/2016 Własny Dom

exclusive

inspiracje

fot. Grupa EGA

kamień T

o materiał ekskluzywny, warto jednak zastanowić się nad markowymi imitacjami – sztuczny kamień może nie ustępować pięknem naturalnym skałom, występuje natomiast w szerszej palecie barwnej i jest tańszy.

kamień w nowoczesnym wnętrzu – niektórzy malkontenci mówią, że duże, jednolite powierzchnie wyglądają jak lotniska, ale wystarczy przyjrzeć się temu wnętrzu. konsekwentna prostota wcale nie czyni go mniej przyjaznym

Własny Dom 6/2016

kamień we wnętrzu historyzującym – producenci oferują wyroby, które można ułożyć na podłodze we wzory otwarcie nawiązujące np. do starych kamienic (zwłaszcza do ich holi i przedpokojów w mieszkaniach)

exclusIve

fot. Grupa EGA

Inspiracje

fot. Grupa EGA

6/2016 WÅ&#x201A;asny Dom

wentylacja i klimatyzacja

s cu fo

focus

fot. Zehnder

Wentylacja i klimatyzacja Tekst: Marta Stankiewicz, arch. Anna Czerwonka, Marek Misiak

Dobrze zaizolowany dom ze sprawną wentylacją to podstawa w racjonalnym podejściu do oszczędności w zakresie energii potrzebnej do ogrzewania i chłodzenia. Zarówno wentylacja mechaniczna z rekuperacją, jak i klimatyzacja zapewnią nam komfort.

odpowiednio sprawna wymiana powietrza wewnątrz domu to jeden z podstawowych warunków komfortowego mieszkania w nim. Współcześnie możliwe jest przede wszystkim wietrzenie budynku w zimie bez

Własny Dom 6/2016

konieczności otwierania okien, a stolarka otworowa nie musi być lekko nieszczelna – możemy w stu procentach kontrolować mikroklimat w naszym domu, zarówno pod względem temperatury, jak i wilgotności.

Więcej informacji www.zehnder.pl www.rekuperatory.pl www.ensto.com/pl www.nikol.pro www.bartosz.com.pl

panasonic.com/pl www.daikin.pl clima-comfort.com.pl www.pro-vent.pl www.dospel.com

wentylacja i klimatyzacja

focus

Wentylacja

Wentylacja mechaniczna W zależności od sposobu wymuszania przepływu powietrza, wentylację mechaniczną można podzielić na trzy typy. Wentylacja nawiewna polega na zapewnieniu powietrza z zewnątrz do wnętrza za pomocą wentylatorów nawiewnych. W wyniku takiego działania w pomieszczeniu wytwarza się nadciśnienie, powodujące naturalny wywiew. Drugim rozwiązaniem jest wentylacja wywiewna. Polega na zastosowaniu wentylatorów wywiewnych, które ,,wyciągają” nieświeże powietrze z wnętrza. W wyniku ich działania powstaje podciśnienie, które „zasysa” powietrze z zewnątrz poprzez nieszczelności przegród lub specjalne kratki wentylacyjne. W połączeniu dwóch pierwszych rozwiązań otrzymamy system nawiewno-wywiewny. Sercem takiego systemu jest centrala wentylacyjna zarówno tłocząca, jak i usuwająca powietrze z pomieszczeń, która powoduje ciągłą cyrkulację.

Porównanie Oba sposoby wentylacji mają swoje zalety, wyraźną przewagę ma jednak ten drugi. Wentylacja grawitacyjna – cyrkulacja powietrza działa na zasadzie wyrównania ciśnień, wynikającego z róż-

komputerowo sterowany system wentylacji mechanicznej – nawet bez rekuperacji – może przyczynić się do znaczącej poprawy komfortu mieszkania w domu i wyraźnego obniżenia rachunków za ogrzewanie

nicy temperatur wewnątrz i na zewnątrz. Napływające nieszczelnościami lub nawiewnikami powietrze zostaje ogrzane i odprowadzone przewodem wentylacyjnym; – dzięki wytworzeniu w nim ciągu kominowego ,,uciekające” przez komin ciepło nie jest kontrolowane, a przez straty termiczne zwiększają się koszty ogrzewania domu. Wentylacja mechaniczna – powietrze doprowadzane i odprowadzane z pomieszczeń jest rozprowadzonymi w domu kanałami wentylacyjnymi; – dzięki temu również bez otwierania okien jesteśmy w stanie zapewnić sobie świeże powietrze i przyjemny mikroklimat wnętrza; – dzięki zastosowaniu rekuperacji czy dodatkowo instalacji GWC (gruntowy wymiennik ciepła) można zniwelować straty ciepła i podnieść temperaturę, dlatego zalecane jest wybudowanie domu szczelnego (okna, ściany). Dzięki temu również bez otwierania okien jesteśmy w stanie zapewnić sobie świeże powietrze i przyjemny mikroklimat wnętrza; – urządzenie wymaga okresowej konserwacji (czyszczenie i wymiana filtrów).

fot. Vilpe

Najczęściej stosowanym rozwiązaniem w budownictwie mieszkaniowym pozostaje nadal wentylacja grawitacyjna. Usuwanie powietrza odbywa się poprzez system pionowych kanałów wentylacyjnych. Różnica temperatur we wnętrzu i na zewnątrz wymusza cyrkulację powietrza. Sprawność działania tego rozwiązania w dużej mierze zależy od warunków atmosferycznych panujących na zewnątrz. Jeśli chcemy mieć kontrolę nad działaniem wentylacji, nie możemy ograniczyć się jedynie do zbudowania przewodów wentylacyjnych. Wentylację grawitacyjną można usprawnić na kilka sposobów, jednak możliwość pełnej kontroli nad systemem zapewni jedynie wentylacja mechaniczna.

rys. Zehnder

Wentylacja grawitacyjna

wentylację grawitacyjną warto wspomóc nasadami kominowymi i wentylatorami w kuchni oraz w łazience

6/2016 Własny Dom

focus

wentylacja i klimatyzacja

Wentylacja naturalna to na ogół zbyt mało, by dom był zabezpieczony od wilgoci, a użytkownikom nie dokuczały nieprzyjemne zapachy, gazy spalinowe z pieców i kotłów, kurz, grzyby czy roztocza. Przy wyrównanych temperaturach wewnątrz i na zewnątrz budynku wentylacja grawitacyjna po prostu nie działa. Zbyt duże stężenie dwutlenku węgla w powietrzu upośledza sprawność intelektualną i powoduje senność, zaś mykotoksyny obecne w grzybach rozwijających się w zawilgoconych pomieszczeniach osłabiają układ odpornościowy, powodują alergie, grzybice, a niekiedy nawet śmiertelne zatrucia. Nieszczelności i niedociągnięcia w izolacji termicznej budynku skutkują natomiast niepożądaną ucieczkę ciepła, którego wytworzenie przy obecnych cenach energii kosztuje niemało. Montaż dodatkowych wentylatorów – łazienkowych i kuchennych, specjalnych nasad kominowych, czy nawiewników w oknach – to półśrodki, które wprawdzie poprawiają wentylację, zużywają jednak prąd i zwiększają straty ciepła.

Czym jest rekuperacja Najlepszym rozwiązaniem jest szczelna izolacja (o dwukrotnie zawyżonych normach niż dopuszcza rozporządzenie o warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki) połączona z wentylacją mechaniczną z odzyskiem ciepła, czyli rekuperacją. Rekuperator to urządzenie z wbudowanym wymiennikiem ciepła, w którym stykają się (lecz nie mieszają) dwa strumienie powietrza – ciepły, tzw. brudny (z kuchni, ła-

rys. Ensto

Rekuperacja

połączenie centrali rekuperacyjnej z pompą ciepła – agregat skraplający montowany jest na zewnątrz budynku. powietrze nawiewane będzie schładzane lub ogrzewane przez pompę ciepła, co wpłynie na znaczne oszczędności energii i przyjemniejszy klimat w domu

zienek), wywiewany z wnętrza, z chłodnym, świeżym, nawiewanym z zewnątrz do tzw. pomieszczeń czystych, czyli salonu, sypialni i pokoi. Świeże powietrze przejmuje tu ciepło od powietrza wywiewanego, dzięki czemu nie musi być wciąż podgrzewane. W ten sposób możliwe jest odzyskanie nawet 95% energii potrzebnej do ogrzewania. W okresie letnim dzięki automatycznym ustawieniom i czujnikom temperatury urządzenie działa odwrotnie – świeże i ciepłe powietrze z zewnątrz jest chłodzone przez strumień z wnętrza, dzięki czemu nie ma potrzeby używania klimatyzacji. W budynku z systemem rekuperacji nie trzeba otwierać okien, temperatura w pomieszczeniach jest stała i komfortowa przez cały rok, a powietrze stale odświeżane.

(do 75%). Ruch powietrza wywołują tu wentylatory, jednak strumienie powietrza z kanałów świeżych i brudnych nie mieszają się ze sobą. Wymiennik obrotowy (zwany też rotacyjnym) to stale obracający się bęben z otworami, przez które przepływają równolegle obydwa strumienie. Jego masa akumulacyjna znajduje się na przemian to w jednym, to w drugim strumieniu, które wprawdzie nie mieszają się, lecz może dochodzić do przemieszczania się

obrotowy wymiennik ciepła charakteryzuje się wysoką sprawnością w każdych warunkach w przeciwieństwie do wymienników płytowych, gdzie stopień odzysku ciepła spada wraz z temperaturą powietrza zewn.

Własny Dom 6/2016

Centralnym elementem systemu nawiewno-wywiewnej wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła jest centrala wentylacyjna, w skład której wchodzą rekuperator i wentylatory – nawiewny (zasysający strumień z zewnątrz) oraz wywiewny (usuwający powietrze z wnętrza). Istnieją cztery rodzaje wymienników ciepła. Rekuperator z wymiennikiem krzyżowym jest nieruchomy i ma stosunkowo niską sprawność

fot. Ensto

rys. Ensto

Centrala

bezprzewodowy panel sterujący z ekranem dotykowym pozwala na sterowanie wszystkimi funkcjami wentylacji z rekuperacją

wentylacja i klimatyzacja

zanieczyszczeń i zapachów. Wydajność tego wymiennika może dochodzić do 90%. Niekiedy bęben pokryty jest higroskopijną substancją, która pochłania wilgoć z wywiewanego powietrza, a następnie oddaje ją wraz z powietrzem nawiewanym.

Bardziej zaawansowane wykorzystanie wilgoci ma miejsce w wymiennikach entalpicznych, wykonanych z polimerowej membrany, których sprawność określa się nawet na 127%. Energia jest bowiem przekazywana nie tylko z ciepła szczątkowego (co daje spraw-

focus

ność ok. 85%), ale dodatkowo z cząsteczkami pary wodnej. Wymienniki przeciwprądowe natomiast mają wydajność ok. 96%. Ich budowa jest podobna do krzyżowych, przy czym powietrze przepływa w przeciwbieżnych kierunkach.

nasZ EKsPERT

Do czego może w lecie służyć centrala rekuperacyjna połączona z pompą ciepła? Spoglądając na słupki rtęci w maju i w czerwcu, możemy spodziewać się, że tegoroczne lato będzie upalne. W takich warunkach bardzo często temperatura w domu jest wyższa niż na zewnątrz. Zazwyczaj w takich przypadkach montowana jest klimatyzacja, ale podobny efekt schłodzenia powietrza można uzyskać za pomocą centrali z powietrzną pompą ciepła. Warunkiem poprawnego działania takiego urządzenia jest jego odpowiedni dobór. Na polskim rynku dostępne są centrale kompaktowe z wbudowaną powietrzną pompą ciepła lub z jednostką zewnętrzną, która jednak

może szpecić elewację budynku. Innym sposobem na schłodzenie powietrza jest też gruntowy wymiennik ciepła (GWC) – zarówno powietrzny, jak i glikolowy. Automatyka wielu central współpracuje z GWC oraz z chłodnicą wtórną. W gorące wakacje pomocna będzie również funkcja nocnego chłodzenia, jeśli automatyka naszej centrali ją posiada. Funkcja ta jest aktywowana w nocy i umożliwia nawiewanie chłodnego, świeżego powietrza i obniżenie temperatury w domu. Urządzenia z odzyskiem ciepła i zintegrowaną powietrzną pompą ciepła mogą być wyposażone w dodatkowy wymiennik ciepła, który odzyskuje

Krzysztof Szczygieł Ensto Pol „energię odpadową” generowaną w czasie pracy pompy, a następnie wykorzystuje ją np. do ogrzewania ciepłej wody użytkowej, ogrzewania lub chłodzenia powietrza nawiewanego. Schładzanie powietrza w domu to oczywisty komfort, który jednak wiąże się z wydatkami, więc warto korzystać z tej funkcji umiarkowanie.

r Ekl am a

Podgrzewanie wody użytkowej

Centrale wentylacyjne z odzyskiem ciepła

www.enervent.com.pl rekuperacja@ensto.com tel. +609 510 884

Szukasz porad? Masz pytania? Odwiedź nasz profil na Facebooku „EnstoEnerventPL”

6/2016 Własny Dom

focus

wentylacja i klimatyzacja

Gruntowy wymiennik ciepła Jak działa

Można wyróżnić kilka rodzajów gruntowych wymienników, każdy jednak wymaga wykonania wykopu. Wymiennik rurowy jest kanałem powietrznym wbudowanym pod powierzchnią gruntu. Składa się on z długiego rurociągu zbudowanego z rur PVC bądź też innych tworzyw sztucznych. Wymiennik tego typu jest wymiennikiem przeponowym, ponieważ między gruntem a przepływającym powietrzem istnieje ścianka rury. W zależności od wielkości terenu jaki jest do zagospodarowania, zagłębienia oraz warunków cieplnych gruntu, wymienniki rurowe układać można w postaci jednego długiego rurociągu – często o długości przekraczającej obwód budynku – lub w układach rozdzielonych. Istnieją rozwiązania, w których na drodze przepływu powietrza konstruuje się złoże ze żwiru bądź kruszywa łamanego o du-

Własny Dom 6/2016

płytowy gruntowy wymiennik ciepła można wykonać również na działce, na której dom już stoi

żej granulacji (wymiennik bezprzeponowy żwirowy), które rozwija znacznie zwiększa powierzchnię wymiany termicznej. Duża powierzchnia termiczna powoduje dużą pojemność cieplną samego złoża oraz zwiększa jego przewodność cieplną. Z tego powodu istotną rolę odgrywa prawidłowy dobór złoża do strumienia powietrza. Wymiennik jest najbardziej efektywny podczas pracy cyklicznej - to jego główna zaleta gdyż może pracować 24 godziny na dobę. Wymiennik płytowy składa się ze specjalnych płyt z tworzywa sztucznego, układanych w rzędach, w układzie zwartym bądź z rozstawem między rzędami płyt. Płyta uniesiona jest ponad zagęszczoną podsypkę na specjalnych klockach dystansowych. Powstaje wówczas szczelina między gruntem a płytą. Przestrzenią między gruntem a płytą przepływa powietrze – szczelina ma wysokość zapewniającą optymalne warunki do wymiany ciepła. Oprócz płyt, wymiennik składa się z dwóch kolektorów oraz rurociągu doprowadzającego powietrze z czerpni terenowej do kolektora wlotowego i odprowadzającego powietrze z kolektora wylotowego do budynku. Wymienniki płytowe przystosowane są do wbudowania w gruncie na głębokości od 0,7 m. Warunkiem

Istotnym przy wykonywaniu gruntowego wymiennika ciepła jest umieszczenie go minimum 20 cm poniżej głębokości przemarzania gruntu, przy czym badania prowadzone nad gruntowymi wymiennikami wykazały,że największe zyski energetyczne uzyskuje się przy wkopaniu wymiennika na głębokość pomiędzy 4-5 m Dla podniesienia sprawności wymiennika umieszcza się nad nim warstwę izolacji termicznej. Termoizolacja, w zależności od grubości warstwy, symuluje posadowienie wymiennika na głębokości 4-5 m poprzez oddzielenie czynnej objętości gruntu od wpływów warunków atmosferycznych. Powoduje to podniesienie izoterm w gruncie i stabilne warunki pracy wymiennika. System rur zajmuje znaczną powierzchnię, której nie należy obsadzać roślinami (krzewy, drzewa) o głębokim systemie korzeniowym.

rys. Rehau

Rodzaje wymienników

Ważna głębokość fot. Pro-Vent

Mechanizm działania gruntowego wymiennika ciepła opiera się na zdolności gruntu do całorocznej stabilizacji temperatury na określonej głębokości – średnia temperatura gruntu na głębokości ok. 1,5 m wynosi w przybliżeniu 4°C. Wprowadzone do wymiennika powietrze zewnętrzne ogrzewa się wstępnie zimą zanim trafi ono do centrali wentylacyjnej, latem zaś gruntowy wymiennik ciepła spełnia rolę najtańszego klimatyzatora – obniża temperaturę powietrza wprowadzanego do budynku o kilka stopni. Najczęściej jest to system połączony z wentylacją mechaniczną budynku i rekuperatorem, ewentualnie z powietrznym systemem grzewczym (np. pompą ciepła). System musi być wyposażony w by-pass, który pozwoli regulować wielkość strumienia i przekierowywać go w zależności od panującej na zewnątrz temperatury. Gdy nie ma potrzeby dogrzewania powietrza lub jego chłodzenia (temp. na zewn. ok. 10-20oC), by-pass automatycznie doprowadza powietrze bezpośrednio z zewnątrz.

jest zastosowanie izolacji termicznej ułożonej nad wymiennikiem. Zwarta konstrukcja umożliwia także umieszczenie wymiennika wewnątrz obrysu fundamentowego budynku, pod płytą fundamentową (pod budynkiem). Wbudowanie wymiennika płytowego wymaga wykonania wykopu o dużej powierzchni lecz niewielkiej głębokości.

gruntowy wymiennik ciepła zlokalizowany pod budynkiem to rozwiązanie na bardzo małe działki

wentylacja i klimatyzacja

focus

Klimatyzacja

Kompakt Typowym przykładem urządzenia kompaktowego, mającego w jednej obudowie parownik i skraplacz, jest klimatyzator okienny. Część powietrza pobranego z mieszkania przepływa przez parownik, gdzie się ochładza, a część omywa skraplacz, odbierając od niego ciepło. Ciepłe powietrze wyrzucane jest za pośrednictwem rury na zewnątrz domu, a w jego miejsce napływa świeże. Urządzenie montuje się zazwyczaj w oknie. Rozwiązanie to jest dość inwazyjne, co wiąże się z trwałymi uszkodzeniami ramy okiennej. Alternatywę stanowi montaż instalacji w ścianie, jednak i wtedy niezbędne jest

fot. Daikin

Z wentylacją mamy do czynienia praktycznie zawsze, gdy znajdujemy się w jakimkolwiek pomieszczeniu z oknami czy kanałami wentylacyjnymi. Oczywiście nie zawsze przebiega ona w prawidłowy sposób, niemniej jednak wystarczy chociażby niewielki przepływ powietrza, żeby można było stwierdzić występowanie zjawisk dotyczących wentylacji. W praktyce jej główna rola polega na dostarczeniu nowego powietrza do pomieszczenia lub budynku i usunięciu zużytego lub zanieczyszczonego. Powietrze do wnętrz powinno się przedostawać przez nawiewniki lub uchylone okna, zaś wypływać przez kanały wentylacyjne. Tym, co charakteryzuje tradycyjną wentylację, jest brak wpływu na parametry powietrza. Dopiero montaż modułów rekuperacyjnych zmienia tę sytuację – wówczas wywiewanego powietrza odzyskiwane jest ciepło. Łatwo się domyślić, że bez odpowiedniej wentylacji w miarę komfortowe przebywanie w jakimkolwiek wnętrzu jest niemożliwe. Zadania klimatyzacji są odmienne. Odpowiada ona za utrzymanie w pomieszczeniu mikroklimatu charakteryzującego się pożądanymi właściwościami, takimi jak temperatura czy wilgotność. Innymi słowy, klimatyzacja odpowiada przede wszystkim za utrzymanie komfortu cieplnego oraz odpowiedniego poziomu wilgotności w danym wnętrzu. W tym ujęciu komfort cieplny oznacza najczęściej taką temperaturę, która jest obniżona względem temperatury na zewnątrz. Dzieje się tak, ponieważ klimatyzacja o wiele częściej jest stosowana w miesiącach letnich, głównie do tego, żeby obniżyć temperaturę w pomieszczeniu. Łatwo się zatem domyślić, że w niektórych przypadkach jednoczesne działanie wentylacji i klimatyzacji jest błędem z ekonomicznego punktu widzenia. Dzieje się tak na przykład w letnich miesiącach w sytuacji, gdy klimatyzacja obniża temperaturę w pomieszczeniu, natomiast gorące powietrze

napływające przez otwarte okna ciągle tę temperaturę podnosi. Dlatego ważne jest, żeby wentylacja i klimatyzacja dobrze ze sobą współpracowały – dopływ świeżego powietrza jest oczywiście konieczny, ale nie może być go zbyt dużo, ponieważ działanie klimatyzacji będzie mało efektywne.

splity klimatyzacji mają coraz mniejsze rozmiary, przez co coraz łatwiej jest wkomponowywać je we wnętrza

wykonanie w niej otworu odpowiadającego średnicą rurze, czyli minimum 10 cm. Do zalet systemu okiennego należy zaliczyć brak konieczności łączenia jednostek, a co za tym idzie – posiadania specjalistycznego sprzętu i wykonania skomplikowanych operacji.

rys. Armacell

Różnica między wentylacją a klimatyzacją

przewody prowadzące z jednostki zewnętrznej do splitów wewnątrz domu warto odpowiednio zaizolować – np. wyrobami na bazie kauczuku. niektórzy producenci izolacji oferują dedykowane produkty

6/2016 Własny Dom

wentylacja i klimatyzacja

split klimatyzacji przeznaczony do montażu w podwieszanym suficie – takie rozwiązanie spotyka się częściej w biurach i sklepach

Jednak na tym kończą się zalety. Klimatyzacja taka nie wygląda estetycznie, a montaż związany jest z naruszeniem ściany lub cięciem okien, dlatego coraz rzadziej instaluje się ją w domach. Działanie urządzenia wiąże się też z dużym hałasem uniemożliwiającym sen.

Split

Montaż klimatyzacji Decydując się na zakup klimatyzatora, po pierwsze powinniśmy określić miejsce i sposób jego montażu. Przy budowie nowego domu nie powinno raczej nastręczać to specjalnych kłopotów. Powinien to za nas rozwiązać projektant/architekt. Ale już przy doborze klimatyzatora do pomieszczeń w starszych budynkach trzeba zasięgnąć opinii fachowca, który nie tylko określi miejsce montażu, ale i dopasuje moc klimatyzatora do wielkości pomieszczeń, jakie mają być klimatyzowane. W skrócie – dla poprawnego efektu należy na godzinę założyć dwu-, a nawet trzykrotną wymianę powietrza w pomieszczeniu. Po wstępnym określeniu mocy należy sprawdzić, jak pracuje klimatyzator, który zamierzamy sterowanie klimatyzacją może się odbywać poprzez pilota, może być też ona jednak włączona w system inteligentnego domu – wówczas możemy sterować nią za pomocą smartfona lub komputera albo wielofunkcyjnych paneli ściennych, służących też do regulacji oświetlenia i wielu innych czynności

klimatyzacja to instalacja skomplikowana, wymagająca regularnej konserwacji – szczególnie jednostka zewnętrzna

Własny Dom 6/2016

fot. Unical

fot. Daikin

W klimatyzatorach przenośnych typu split skraplacz oraz parownik mieszczą się w dwóch obudowach, połączonych ze sobą jedynie przewodami transportującymi freon. Średnice takich przewodów są niewielkie w porównaniu

do rozmiarów rur powietrznych, dzięki czemu otwory w ścianie, którymi można wyprowadzić je na zewnątrz, ewentualnie stopień naruszenia okna jest znacznie mniejszy. Pracy mechanizmu nie towarzyszy też niekorzystne zjawisko napływu ciepłego powietrza w miejsce wyprowadzanego, wykorzystywanego do chłodzenia skraplacza, ponieważ ten znajduje się poza klimatyzowanym pomieszczeniem. Na czas montażu obie jednostki – zewnętrzna i wewnętrzna są rozdzielane, przez co praca idzie sprawniej, a zamieszanie panujące w domu, związane z zakładaniem instalacji, nie trwa zbyt długo.

kupić. Dopuszczalna granica hałasu wentylatora to 30 dB w porze nocnej i 40 dB w dzień. Producenci mają obowiązek podania wartości natężenia hałasu swoich urządzeń. Szczególnie ważne jest to w sytuacji, gdy klimatyzator będzie stał w pomieszczeniach mieszkalnych. Wybierając urządzenie klimatyzacyjne, trzeba też zwrócić uwagę na panel sterowania. Powinien on zapewniać łatwość i poprawność obsługi. Panel musi charakteryzować się prostotą i czytelnością, szczególnie, jeśli chodzi o system sygnalizacji wymiany filtrów. Większość nowoczesnych klimatyzatorów posiada również funkcję grzania, tzw. funkcję pompy ciepła. Przy wykorzystaniu technologii inwerterowej można ogrzać pomieszczenia nawet przy temperaturze zewnętrznej do –25°C. W ten sposób ogrzewanie klimatyzatorem może stać się alternatywą dla powszechnie stosowanych systemów ogrzewania. Zaletami takiego systemu są: nieprzerwany dostęp świeżego ogrzanego powietrza, duża sprawność oraz oszczędność i mniejsza bezwładność niż ogrzewania grzejnikowego. Niestety, takie klimatyzatory należą do najdroższych rozwiązań. Na koniec trzeba przypomnieć, że klimatyzatory jak wszystkie urządzenia – wymagają serwisowania i przy wyliczaniu kosztów należy także uwzględnić koszty eksploatacyjne związane z corocznym przeglądem.

fot. Remko

fot. Zymetric

focus

jednostka zewnętrzna musi być odpowiednio zabezpieczona przed szkodliwymi czynnikami atmosferycznymi

wentylacja i klimatyzacja

focus

Klimatyzacja w domu

nie musi być droga

Aby uchronić się przed nadmiernym upałem coraz więcej osób decyduje się na zainstalowanie w domu klimatyzacji. Wbrew dość częstym opiniom, wcale nie musi ona wiązać się z przesuszonym powietrzem ani ogromnymi rachunkami za prąd. Wręcz przeciwnie, wybierając odpowiednie urządzenie możemy poprawić jakość powietrza i komfort domowników, nie rujnując przy tym domowego budżetu. ArTykuł SPONSOrOWANy

Nowoczesne klimatyzatory oferują szereg technologii, które pozwalają obniżyć zużycie energii i utrzymać pożądaną temperaturę. Są to m.in. inteligentne czujniki, które automatycznie dostosowują pracę jednostki do obecności i aktywności domowników, technologia Inverter+ zmniejszająca zużycie energii aż do 38 proc. czy też aplikacje pozwalające zdalnie kontrolować urządzenie za pomocą smartfonu czy tabletu. Wszystkie te funkcje łączą w sobie jednostki naścienne Panasonic Etherea Z i jednostki TZ. Pierwszy parametr na jaki należy zwrócić uwagę to klasa efektywności energetycznej systemu klimatyzacji. To ona informuje o zużyciu prądu generowanym przez urządzenie i pozwala porównać ze sobą produkty różnych producentów, gdyż zasady etykietowania są ustalone odgórnie. Modele Etherea Z charakteryzuje najwyższa klasa energetyczna A+++ (w trybie chłodzenia), zaś urządzenia TZ spełniają standard A++. Co ważne, jedne i drugie jednostki są w stanie efektywnie działać przez cały rok, nawet wtedy, gdy temperatury na zewnątrz spadają do

Z kolei dzięki drugiemu czujnikowi, system dopro-

Czyste powietrze w domu gwarantuje system Nanoe,

-15°C (w trybu grzania) lub -10°C (w trybie chło-

wadzi do obniżenia temperatury wtedy, gdy wykry-

który usuwa aż 99 proc. szkodliwych bakterii, wi-

dzenia).

je wyższą aktywność osób. Dodatkowo nadmuch

rusów oraz pleśni znajdujących się zarówno w po-

Na niskie zużycie energii klimatyzatorów Panasonic

powietrza zostanie skierowany w stronę obecnych

wietrzu, jak i tych pokrywających powierzchnie.

wpływa między innymi system EcoNavi, składający

osób, co pozwoli odpowiednio zredukować wydaj-

W przypadku klimatyzatorów z linii TZ rolę tę spełnia

się z dwóch czujników – jeden z nich kontroluje

ność klimatyzacji w pozostałych częściach pomiesz-

w filtr PM2.5, umożliwiający skuteczne usuwanie

poziom nasłonecznienia w pomieszczeniu, a drugi

czenia.

zawieszonych w powietrzu drobnych cząstek i pyłów

obecność i aktywność osób. Dzięki temu jednostka

Istotnym parametrem dla domowych urządzeń kli-

o średnicy mniejszej niż 2,5 mikrometra.

automatycznie dostosowuje swoją wydajność do

matyzacyjnych jest też natężenie dźwięku, jakie

Z myślą o zwiększeniu oszczędności Panasonic

faktycznego zapotrzebowania na ogrzewanie lub

generuje jednostka wewnętrzna podczas pracy. Dla

umożliwił także korzystanie z aplikacji IntesisHome.

chłodzenie, zapewniając optymalną temperaturą.

nowych systemów Panasonic jest to jedynie 20

Zapewnia ona zdalne sterowanie klimatyzacją za

Przykładowo, jeśli urządzenie pracuje w trybie chło-

db(A) w przypadku modeli TZ i 19 db(A) w przypad-

pomocą smartfonu bądź tabletu z systemem Android

dzenia, a warunki pogodowe ulegną zmianie z nasło-

ku modeli Etherea Z, co oznacza praktycznie niesły-

i iOS lub komputera z dostępem do Internetu.

necznienia na zachmurzenie/noc, to system zidentyfi-

szalny szum. Ponadto konstrukcja jednostek została

Aplikacja pozawala monitorować zużycie energii

kuje mniejsze zapotrzebowanie na chłodzenie i ogra-

tak zaprojekowana, by zajmowały one jak najmniej

w cyklu tygodniowym, miesięcznym i rocznym,

niczy wydajność klimatyzatora tak, by temperatura

miejsca i można je było je łatwo dopasować do wy-

a także zarządzać pracą urządzenia. To oznacza wy-

zadana podniosła się o 1°C.

stroju zarówno domowego, jak i biurowego wnętrza.

godę i pełną kontrolę nad jednostką.

6/2016 Własny Dom

focus stolarka otworowa

zewnętrzne i wewnętrzne

Drzwi – zarówno wejściowe, jak i wewnętrzne – można stosunkowo łatwo wymienić. Nie oznacza to jednak, że ich wybór nie powinien być przemyślany – choćby z uwagi na koszty

Tekst: arch. Iwona Engel

każdym projekcie budowlanym (w zestawieniu stolarki okiennej i drzwiowej) mamy podany przez projektanta rodzaj drzwi wejściowych – wymiary w świetle ościeży i ościeżnic oraz rysunek skrzydła/skrzydeł. Propozycja architekta jest obowiazująca w zakresie kształtu i wielkości, ale drzwi możemy

Własny Dom 6/2016

wybrać sami. Co do drzwi wejściowych, mamy praktycznie całkowitą dowolność – ważne jest jedynie, by według nas pasowały one do wnętrz naszego domu. Wybieramy zarówno wśród różnych estetyk i stylów, jak i materiałów – od tradycyjnego drewna, poprzez aluminium, na PVC i szkle skończywszy.

Więcej informacji www.hormann.pl www.dierre.pl www.invado.pl www.piudesign.pl www.dako.eu

www.pol-skone.pl www.drzwi-cal.pl www.yalelock.pl www.vikking.eu www.porta.com.pl

fot. Pol-Skone

s cu fo

Drzwi

stolarka otworowa focus

Drzwi zewnętrzne – najważniejsze cechy Wejście do domu musi być wygodne, łatwo dostępne i na tyle szerokie, aby można było wnosić przez nie meble i duże zakupy. Na ogół ma przynajmniej 90 cm szerokości i 2 m wysokości w tzw. świetle ościeżnicy, czyli między framugami. Jednak wymurowany otwór musi być zawsze większy, zależnie od rodzaju wybranych drzwi. Zwykle na montaż ościeżnicy trzeba doliczyć ok. 10 cm, tzw. naświetla i dostawki to kolejne 30-40 cm w bok lub w górę. Razem tworzą wymiary w świetle ościeży (w „surowym” murze). Warto zatem wcześniej ustalić, jakie ościeżnice i drzwi zastosujemy, aby przygotować odpowiedni otwór i jego ewentualne wzmocnienie (np. dla masywnych drzwi antywłamaniowych).

Izolacja – ciepło i cisza

fot. Oknoplus

Drzwi powinny być ciepłe, choć zawsze będą zimniejsze od ścian. Wymagany jest współczynnik U<2,6 W/m 2K, są jednak skrzydła gdzie U=0,8 W/m2K! Na straty ciepła mają wpływ m.in. duże rozmiary skrzydeł i przeszklenia. Ocieplone skrzydła jednocześnie wystarczająco chronią przed hałasem. Wysoki

fot. Dierre

Wygoda

najlepsze drzwi zewnętrzne nie pomogą, jeśli nie zadbamy o odpowiedni zamek – np. elektroniczny. aby go otworzyć, należy jedynie zbliżyć do niego kartę magnetyczną – klucz elektroniczny w formie karty zawierający wbudowany mikrochip – do wyświetlacza

współczynnik izolacyjności akustycznej, np. R w=42 dB, świadczy o bardzo dobrym wyciszeniu skrzydeł. Jednak oba parametry izolacyjne będą zachowane, jeśli drzwi zostaną także odpowiednio zamontowane i uszczelnione ocieplonym progiem i uszczelkami obwiedniowymi (z akrylu, powlekanej pianki PVC czy syntetycznego kauczuku EPDM). Chronią przed wnikaniem wilgoci, zimna i zanieczyszczeń.

Wytrzymałość Ponieważ drzwi są narażone na uszkodzenia użytkowe (także próby włamania) oraz działanie zmiennych warunków atmosferycznych, muszą mieć mocną konstrukcję oraz wytrzymałe i trwałe wykończenie. Standardowo wyposażane są w dwa zamki: podklamkowy i wpuszczany, z wymiennymi wkładkami i pokrętłami od wnętrza. Dzięki zamkom i bolcom antywyważeniowym drzwi zewnętrzne będą także bezpieczne.

wielopunktowe ryglowanie sprawia, że pokonanie drzwi staje się dla złodzieja bardzo trudne, gdyż płyta drzwi nie ma „słabego punktu”, gdzie można by wcisnąć łom lub elektronarzędzie i w ten sposób próbować wyłamać zamek lub wypchnąć drzwi z zawiasów. a im dłużej złodziej mocuje się z drzwiami, tym większe prawdopodobieństwo, że zostanie wykryty fot. Roto

dobrą izolacyjność termiczną drzwi gwarantuje fakt, że większość ich grubości stanowi właśnie termoizolacja

6/2016 Własny Dom

focus stolarka otworowa

fot. Dako

– z drewna Najpopularniejsze są drzwi z drewna litego i klejonego lub tańsze, drewnopochodne. Ich konstrukcję stanowi rama z gatunków iglastych, czasem uzupełniona płytą MDF. Wnętrze wypełnia szczelnie termoizolacja ze

fot. Hörmann

drzwi aluminiowe zawierają wewnątrz izolację termiczną i akustyczną z pianki poliuretanowej. Również próg ma własności izolacyjne

z kolei drzwi stalowe mogą zostać bez problemu dobrane do domu o tradycyjnym stylu lub wręcz remontowanego zabytku

Własny Dom 6/2016

styropianu, wełny mineralnej lub bezfreonowej, samogasnącej pianki poliuretanowej. Może być obustronnie chronione blachą aluminiową gr. 0,5 mm z naklejoną ozdobną płytą ze sklejki, pokrytą kilkakrotnie lakierem. Fornir z drewna liściastego gatunków rodzimych lub egzotycznych nadaje drzwiom niepowtarzalny rysunek i kolor. Do takich skrzydeł stosuje się zwykle ościeżnice z litego lub klejonego drewna. – ze stali Drzwi o gr. 40-70 mm stanowią komplet ze stalowymi ościeżnicami. Drewniana rama ocieplona pianką poliuretanową lub styropianem, obita jest ocynkowaną blachą gr. 0,6-0,8 mm. Powierzchnię często profiluje się i zdobi frezem jak przy drzwiach drewnianych. Wykończenie stanowi wtedy drewnopodobna folia PVC w naturalnych odcieniach, dodatkowo zabezpieczona folią ochronną. Drzwi mogą być też lakierowane. – z aluminium „Ciepłe” profile (z wkładkami termicznymi) gr. 80 mm są lżejsze, odporne na korozję i trwałe, ale łatwiej uszkodzić je mechanicznie. Wnętrze skrzydła wypełnia się styropianem lub pianką. Wytłaczana bądź gładka blacha aluminiowa, obustronnie wykańczająca drzwi, jest malowana proszkowo lub pokryta folią.

drzwi drewniane mogą mieć nowoczesną, zgeometryzowaną stylistykę, a jednocześnie emanować ciepłem naturalnego materiału

Ich odmiana to drzwi drewniano-aluminiowe ze wzmocnionych kasetonów, z aluminiowymi nakładkami na drewnianej ościeżnicy. Wykończone są blachą aluminiową na zewnątrz i płytą drewnopochodną od wnętrza domu. – z PVC Do wyrobu drzwi stosuje się 3-4-komorowe PVC. Wzmocnione stalą profile gr. 70 mm są ocieplone, a płyciny posiadają wytłoczenia imitujące drewno. Mają jednak sporą rozszerzalność cieplną i mniejszą odporność na promienie UV. Uszkodzenia mechaniczne powierzchni są trudne do usunięcia.

drzwi drewnianoaluminiowe to połączenie drewna z pianką termoizolacyjną i aluminium. Łączą w sobie zalety drewna (tj. dobre parametry termoizolacyjne oraz wysoką izolacyjność akustyczną) z trwałością aluminium, które odznacza się dużą odpornością na warunki pogodowe. Ich współczynnik U nie przekracza 0,75 W/m²K fot. Internorm

Z czego mogą być wykonane?

fot. Pol-Skone

Materiały i montaż

stolarka otworowa focus

fot. Dierre

drzwi wejściowe z dużymi Przeszkleniami nie są wcale mniej bezpieczne – współcześnie oferowane modele wyposażone są w szyby bardzo trudne do pokonania dla złodzieja

– ze szkła Wykonuje się je jako zespolone: ze szkła hartowanego gr. 4 mm, płaskiego lub wypukłego antisolu (barwione w masie, pochłania promieniowanie słoneczne) lub refleksu (pokryte odbijającymi promienie związkami metali), szkła ornamentowego lub witrażowego. Są więc nie tylko piękne i praktyczne, ale również bezpieczne i ciepłe – szkło niskoemisyjne (termofloat) ma U=1 W/m2K.

Prawidłowy montaż

staranny montaż drzwi zewnętrznych ma znaczenia zarówno ze względu na bezpieczeństwo domu, jak i masę drzwi. Przez wadliwie zamontowane drzwi złodziej łatwiej dostanie się do naszego domu, a ewentualny wypadek z udziałem skrzydła o masie nawet kilkuset kilogramów może być tragiczny w skutkach

reKl aMa

fot. Hörmann

Drzwi (zwłaszcza drewniane) wstawia się dopiero po zakończeniu prac tynkarskich i podłogowych. Jedynie ościeżnice stalowe można montować przed wylaniem posadzki – są w niej wtedy zagłębione na ok. 3 cm. Muszą być idealnie wypoziomowane i unieruchomione w otworze za pomocą klinów i rozpórek. W ścianie jednowarstwowej ościeżnice mocuje się kołkami montażowymi wkręcanymi ukośnie pod uszczelkę - w połowie grubości muru. W dwuwarstwowej – przy zewnętrznej krawędzi ściany nośnej – kołkami wkręcanymi w środek ościeżnicy. Drzwi w ścianie trójwarstwowej ustawia się w grubości ocieplenia i mocuje do muru za pomocą blach łącznikowych (ciesielskich). Ustawienie skrzydła reguluje się na zawiasach. Szczeliny między ościeżnicą a ścianą wypełniane są pianką montażową i uszczelniane rozprężnymi taśmami paroszczelnymi. Warto skorzystać z usług montażystów wyszkolonych przez producenta. Mamy wówczas zapewniony serwis i gwarancję – od 1 do 3 lat.

6/2016 Własny Dom

focus stolarka otworowa

fot. Internorm

fot. Ronkowski

Wygląd na elewacji

nowe drzwi zamontowane w starej wiejskiej chacie krytej strzechą – każdy przysiągłby, że takie były tu zawsze

drzwi do nowoczesnego domu mogą w niewielkim tylko stopniu przyciągać uwagę – nie są ukryte, ale też nie wyeksponowane

wpasowanie drzwi w elewację może także obejmować odpowiednie ich zaaranżowanie pod względem świetlnym po zmroku

Drzwi wejściowe są ważnym elementem kompozycyjnym elewacji – zwłaszcza gdy znajdują się na froncie domu. Zaakcentowane wnęką, daszkiem lub balkonem (w wersji dworkowej wspartym na kolumnach), są dobrze chronione przed słońcem i opadami. Zawsze powinny być projektowane wraz z pozostałą stolarką (szczególnie bramami garażowymi!), detalami wykończenia ścian i dachu – tworzyć z nimi spójną stylistycznie całość. Pamiętajmy również o wewnętrznej strefie wejściowej. W dużym, otwartym holu drzwi zewnętrzne będą dobrze widoczne!

W nowoczesnych

ścianami i szerokimi oknami, bez wyraźnego podziału na otwory i mur. Wykorzystują szlachetne zestawienia szarości, bieli, czerni i brązów naturalnych materiałów. Albo przeciwnie - kontrastowy czerwony czy pomarańczowy lakier – stanowią wtedy mocny akcent kolorystyczny na elewacji.

Takie budynki lubią surowe zestawienia materiałów i proste formy, szczególnie połączenie drewna i szkła z metalem. Dlatego bardzo dobrze wpisują się w ich styl drzwi stalowe i aluminiowe o gładkich płycinach z przeszkleniami. Mogą tworzyć jednolitą płaszczyznę ze

Najlepiej wyglądają profilowane drzwi płycinowe. Często stosuje się w nich kasetony, łuki i fantazyjne kształty, fazowania i ozdobne okucia. Są zwykle pojedyncze, jednak w założeniach rezydencjonalnych mogą być bardziej reprezentacyjne – półtora – lub dwuskrzydłowe. Taki charakter nadają skrzydłom również nieotwierane, boczne i górne dostawki (pełne) i naświetla (przeszklone). Białe, rozrzeźbione drzwi zawsze wyglądają elegancko, są jednak trudniejsze do utrzymania w czystości. Styl rustykalny czy dworkowy dobrze współgra z drewnianym wykończeniem w naturalnych odcieniach lub ze skrzydłami pomalowanymi lakierem kryjącym w stonowanych kolorach (brązowym, niebieskim, zielonym).

Własny Dom 6/2016

fot. Dierre

W domach tradycyjnych

elewacja tego domu łączy tradycyjną stylistykę i nowoczesność, a osoba dobierająca drzwi poszła tym samym tropem – drzwi przypominają te z lat 60. czy 70., ale mają duże przeszklenie. szkło niskoemisyjne zapobiega przenikaniu temperatury z zewnątrz do wewnątrz

stolarka otworowa focus

Drzwi wewnętrzne Rodzaje drzwi wewnętrznych Mimo że drzwi montuje się w końcowej fazie wykańczania domu, ich usytuowanie musi być zaplanowane już w projekcie. Trzeba to zrobić, zanim w domu zostaną wzniesione ściany działowe, ponieważ wykonane w nich otwory muszą później pasować do wymarzonej stolarki. Od tego, ile miejsca zapewnimy w świetle ościeży i wokół nich, zależy możliwość zastosowania różnych typów drzwi. Odpowiednie skrzydło umożliwi otwieranie ich w różnych, nawet najtrudniejszych warunkach. Wszystkie mogą też być wykonane na zamówienie w odpowiadających nam wymiarach, stylu i kolorze

drzwi rozwierne jednoskrzydłowe wybierane są zdecydowanie najczęściej. Mają prostą i niezawodną konstrukcję, nie wymagają otworów drzwiowych o niestandardowych parametrach i w razie potrzeby można je łatwo wymienić

drzwi rozwierne dwuskrzydłowe najczęściej prowadzą do reprezentacyjnego pomieszczenia – np. z holu do salonu. na co dzień możemy używać tylko jednego skrzydła

fot. Pol-Skone

fot. Pilkington

Otwierają się na jedną stronę otworu. Są najbardziej popularne i uniwersalne, ale trzeba im zapewnić sporo miejsca – co najmniej przestrzeń zakreśloną łukiem skrzydła. Z tego powodu nie powinny otwierać się do niewielkich, wąskich pomieszczeń. Przylgowe mają wyfrezowane krawędzie nachodzące na ościeżnicę; proste, bez takiego podcięcia –

fot. Invado

Rozwierane

drzwi wahadłowe stosowane są najczęściej w hotelach i restauracjach, nic jednak nie stoi na przeszkodzie, by zamontować je w domu jednorodzinnym

6/2016 Własny Dom

fot. Pol-Skone

focus stolarka otworowa

drzwi składane okażą się niezastąpione przy bardzo małych pokojach – np. schowkach lub garderobach

licują się z nią. Oba typy skrzydeł pozwalają na użycie uszczelek (np. z EPDM) na obwodzie ościeżnicy. Producenci oferują same skrzydła lub razem z ościeżnicą (futryną).

Wahadłowe To odmiana drzwi rozwieranych, o wyłącznie prostych krawędziach. Dzięki specjalnym zawiasom i ościeżnicy można odchylać je na całą szerokość w obie strony. Jeśli nie zablokujemy skrzydeł, samoczynnie wracają do pozycji zamkniętej. Są mniej szczelne od klasycznych-rozwieranych, więc stosuje się je w pomieszczeniach, do których powinien być łatwy dostęp (także z zajętymi rękoma), pomimo że drzwi pozostają przymknięte – w kuchni, jadalni, holu.

kach jezdnych poruszających się wzdłuż prowadnicy z ogranicznikami. Prowadnicę montuje się do sufitu lub nadproża nad otworem i zamaskowuje listwą lub pozostawia widoczną. Cichą pracę skrzydeł zapewniają wózki z łożyskowanymi rolkami z tworzywa, np. teflonu. Do podłogi mocowany jest niewielki trzpień stabilizujący drzwi od dołu – wsunięty w rowek skrzydła pozostaje niewidoczny. Mogą wsuwać się w ścianę lub przesuwać po ścianie.

drzwi przesuwne naścienne to konstrukcja prostsza, jak również łatwiejsza do montażu w modernizowanych domach

Mają skrzydła podzielone na dwie lub więcej części (zależnie od szerokości otworu), połączone dyskretnymi zawiasami. Dla zachowania stabilności przytrzymywane są przez górne szyny-prowadnice. Potrzebują mniej miejsca do otwierania od tradycyjnych drzwi rozwieranych. Zaprojektowane w formie paneli sięgających sufitu, mogą całkowicie podzielić duże pomieszczenie na dwa mniejsze. Po zamknięciu tworzą jednolitą płaszczyznę-ścianę.

fot. Pol-Skone

fot. Invado

Składane (łamane)

drzwi prowadzące do mniej typowych pomieszczeń – np. krytego basenu – muszą spełniać specyficzne wymogi

Harmonijkowe Zbudowane są z wielu wąskich elementów połączonych w pionie. Przesuwa się je w bok w świetle otworu, więc nie zabierają miejsca w pomieszczeniu. Natomiast po otwarciu zmniejszają przejście, dlatego powinno się przygotować dla nich odpowiednio szerszy otwór. Na ogół stosowane są do zamykania ciasnych pomieszczeń pomocniczych (garderoby, schowki, wc), w których zamontowanie zwykłych drzwi jest utrudnione.

drzwi przesuwne wsuwające się w ścianę wymagają więcej pracy, ale pięknie się prezentują w gotowym wnętrzu

Własny Dom 6/2016

Nie zabierają miejsca we wnętrzu, jednak potrzebują przestrzeni po bokach. Ich otwory nie muszą być wykończone ościeżnicą, jak przy innych typach drzwi. Wykorzystują skrzydła bezprzylgowe, zawieszane na wóz-

fot. Pol-Skone

fot. Luce

Przesuwne

drzwi przesuwne dwuskrzydłowe pozwalają jednym ruchem połączyć dwa pomieszczenia w jedno

stolarka otworowa focus

Sposoby otwierania i montażu

Przesuwne – w ścianie czy na niej? Skrzydła chowane w ścianie wymagają kasety, którą montuje się na poziomie posadzki w ścianie o grubości min. 10-15 cm. Po otwarciu widoczny jest tylko wąski, pionowy pas skrzydła z zamocowanym uchwytem. Drzwi takie mogą być równie szczelne, jak te rozwierane (mają uszczelki i tzw. zamek hakowy), więc stosuje się je praktycznie wszędzie, gdzie na to pozwala szerokość i konstrukcja ściany – murowanej lub z płyt g-k. Naścienne poruszają się podobnie, jak chowane, jednak pozostają cały czas widoczne. Przesunięte skrzydła zasłaniają ścianę, a odpowiednio dobrane – stanowią często jej oryginalną ozdobę. Są lekko odsunięte od ściany i mają gorszą izolacyjność, najlepiej sprawdzają się więc we wspólnie użytkowanych pomieszczeniach: salonie, holu, kuchni albo w wewnętrznych garderobach i łazienkach.

Takie rozróżnienie nie zawsze jest możliwe przy drzwiach przesuwnych czy wahadłowych. Ich skrzydła zwykle są uniwersalne.

Wygodne wymiary Wymiary drzwi w świetle ościeżnicy, czyli w otworze wewnętrznym, to zwykle 80x200 cm. Do pomieszczeń pomocniczych, łazienek, wc stosuje się czasem mniejszą szerokość

– 70 cm. Możemy też zamontować szersze skrzydła: 90 lub 100 cm albo drzwi dwuskrzydłowe o szerokości 90-200 cm. Aby je łatwiej dopasować do naszych potrzeb, firmy oferują skrzydła w wysokościach przekraczających 2 m, np. 203, 206 lub 211 cm. Poszerzone ramy pozwalają na skracanie drzwi u dołu nawet o 5 cm. Skrzydła na zamówienie mogą sięgać sufitu.

drzwi oTwieraJące się do wewnąTrz to dobry wybór w przypadku pomieszczenia mieszkalnego – nie ma ryzyka, że wychodząc z niego, przypadkowo uderzymy skrzydłem osobę idącą korytarzem. Jeśli sypialnia bądź inny pokój, do którego prowadzą te drzwi, jest w miarę dużym pomieszczeniem, ryzyko, że ktoś w nim zasłabnie i zablokuje drzwi swoim ciałem, jest małe

drzwi do łazienki, kuchni lub kotłowni muszą obowiązkowo otwierać się na zewnątrz – zwłaszcza gdy pomieszczenie, do którego prowadzą, jest niewielkie. To właśnie w tych trzech rodzajach pomieszczeń jesteśmy najbardziej narażeni na omdlenie fot. PIU Design

Lewe czy prawe? Przed zakupem drzwi musimy ustalić, w jakim kierunku chcemy je otwierać, a więc czy mają być lewe czy prawe. Takie oznaczenie (używane zarówno w projektach, jak i przez producentów) określa, którą ręką otwieramy skrzydło do siebie i po której stronie znajdują się widoczne zawiasy. W przypadku drzwi dwuskrzydłowych decyduje skrzydło otwierane jako pierwsze (tzw. aktywne) – w nim znajduje się klamka.

wybór prawych lub lewych drzwi rozwiernych zależy główniej od naszej oceny, jak będzie nam wygodniej – nie ma przepisów, które by to regulowały. Jeśli dwoje drzwi jest zlokalizowanych blisko siebie na jednej ścianie, warto zadbać o to, by otwierały się na zewnątrz w stosunku do siebie nawzajem, aby przy otwarciu obu skrzydeł naraz nie było ryzyka, że jedno skrzydło uderzy w drugie

fot. PIU Design

Przy planowaniu usytuowania drzwi należy kierować się wygodą i estetyką. Skrzydło nie może uderzać przechodzącej osoby, zasłaniać sąsiednich drzwi oraz utrudniać dostępu do innych pomieszczeń czy sprzętów. Dlatego najczęściej drzwi otwiera się do środka pokoi tak, aby zajmowały jak najmniej miejsca, albo montuje inne drzwi – składane, przesuwne itp. Przepisy zalecają, by drzwi łazienek i wc otwierały się na zewnątrz (ze względów bezpieczeństwa). Jednak w praktyce ma to sens tylko w wypadku bardzo małych pomieszczeń.

fot. Pol-Skone

Rozwierane – do środka czy na zewnątrz?

6/2016 Własny Dom

focus

solary

s cu fo fot. Wienerberger

Kolektory słoneczne Pomogą nam zaoszczędzić na ogrzewaniu c.w.u. – a mają też inne zastosowania, również skutkujące niższymi rachunkami Tekst: Marek Misiak

olary (potoczna nazwa kolektorów słonecznych) można coraz częściej zobaczyć w Polsce na dachach domów lub na stelażach w ogrodach. Nie jest to moda, ale racjonalne działanie inwestorów – inwestycja, która po pewnym czasie zwróci poniesione koszty, a zacznie generować oszczędności na ogrzewaniu domu i ciepłej wody użytkowej. Solary pozwolą nam też częściowo uniezależnić się od dostaw paliwa do źródła ciepła (np. kotła) – do pracy jest im potrzebny tylko prąd. Dofinansowanie ze strony państwa jest jedynie dodatkowym

Własny Dom 6/2016

argumentem – władze nie kupią nam kolektorów, mogą jedynie wziąć na siebie pewną część kosztów, i to tylko po spełnieniu jasno określonych warunków. Kolektory zamieniają energię ze słońca na energię cieplną, dzięki czemu mogą odciążyć główne źródło ciepła w domu – zarówno wysoko-, jak i niskotemperaturowe. Da się je zamontować praktycznie na każdym budynku jednorodzinnym lub posesji wokół niego – chyba, że dane miejsce jest zacienione całą dobę, ale takie sytuacje zdarzają się rzadko. Wbrew obiegowym opiniom nasz

klimat nie czyni ich nieopłacalnymi – nie pozyskamy może takich ilości ciepła, jak mieszkańcy Hiszpanii czy południowej Francji, ale wydajność nowoczesnych urządzeń tego typu czyni inwestycję w nie racjonalną nie tylko w Polsce, ale nawet w Szwecji.

Więcej informacji www.vaillant.pl www.hoven.pl www.solartime.pl www.bachus.com.pl www.hewalex.pl

www.watt.pl pl.rotex-heating.com www.fakro.pl www.monier.pl www.buderus.pl

solary

focus

Jakie wybrać kolektory?

fot. Vaillant

fot. M. Misiak

z lewej kolektor płaski, z prawej próżniowy. jeżeli będziemy latem zużywać duże ilości ciepłej wody, to powinniśmy wybrać kolektory płaskie. jeżeli jednak zużycie wody latem i zimą jest porównywalne, a chcemy oszczędzać energię cieplną również zimą, to należy wybrać kolektory próżniowe. nie ma jednoznacznego i ogólnego zalecenia co do wyboru typu kolektora słonecznego

Rodzaj kolektorów

estetycznych zależy nam na tym, by kolektory nie miały dużych rozmiarów, warto wybrać próżniowe. Kolektory płaskie są z kolei bardziej odporne na grad – inna sprawa, że gdy już zostaną uszkodzone, nie ma możliwości wymiany uszkodzonych elementów, trzeba wymienić całe lustro kolektora. Różne rodzaje kolektorów lepiej sprawdzają się w różnych zastosowaniach. Kolektory

płaskie są polecane do ogrzewania wody w basenie i ciepłej wody użytkowej – ze względu na swoją budowę lepiej funkcjonują się w instalacjach pracujących w okresie wiosennym i letnim. Nie oznacza to jednak, że nie sprawdzają się w okresie jesienno-zimowym. W tym okresie ich sprawność jest nieco gorsza od kolektorów próżniowych – gorzej radzą sobie, gdy między temperaturą czynnikolektory rurowopróżniowe wykonane z odpornego szkła borokrzemowego, które jest bardzo wytrzymałe i eliminuje ryzyko zbicia. w razie jednak gdyby doszło do uszkodzenia niektórych rur (np. w wyniku wichury lub gradu), bez przeszkód można wymienić pojedyncze rury, podczas gdy cały system będzie nadal funkcjonował poprawnie

przekrój kolektora płaskiego – obudowa z profili aluminiowych, szyba ze szkła strukturalnego, absorber z blachy aluminiowej

fot. Hoven

rys. Hewalex

Dobór kolektorów uzależniony jest od kilku czynników. Pierwszym jest po prostu cena. Najtańsze są zwykłe kolektory płaskie, kolektory próżniowe (rurowe lub płaskie) są średnio 2,5 razy droższe, ale też bardziej wydajne – ten sam efekt wydajności cieplnej jak dla kolektorów płaskich o powierzchni 5 m2 uzyska się z kolektora próżniowego o powierzchni 3 m2. Oznacza to mniejszą powierzchnię zabudowy – kolektory próżniowe o porównywalnej mocy zajmą na posesji, ścianie lub dachu mniej miejsca. Jeśli więc mamy do dyspozycji ograniczoną przestrzeń lub ze względów

kolektory płaskie – choć to one w razie uszkodzenia wymagają wymiany całego lustra kolektora – rzadziej są zaopatrywane w osłony

6/2016 Własny Dom

solary

ka grzewczego w kolektorze a temperaturą otoczenia jest duża różnica. Kolektor próżniowy zdecydowanie lepiej wybrać do wspomagania centralnego ogrzewania (c.o.) oraz w przypadku, gdy chcemy zaoszczędzić na kosztach ogrzewania c.w.u. w jesienią i zimą. Ten typ kolektora efektywniej niż kolektor płaski pracuje w „zimnych” porach roku dzięki próżni, która zapobiega utracie części promieniowania dostarczanego do kolektora oraz stanowi doskonałą izolację cieplną. Dzięki temu kolektory próżniowe mogą podgrzać wodę do wyższej temperatury i możliwe staje się jej wykorzystanie do wspomagania c.o. Nie jest zatem tak – a z takim mitem można się czasem zetknąć – że kolektory płaskie są tańsze, bo są gorsze. Dostępne na rynku rodzaje solarów lepiej sprawdzają się w różnych zastosowaniach i może być w pewnych sytuacjach tak, że płaskie będą nie tylko tańsze, ale również lepsze – ale może się też zdarzyć tak, że aby inwestycja miała sens, będziemy musieli wybrać droższe próżniowe.

Wielkość kolektorów W instalacjach solarnych przeznaczonych do wspomagania ogrzewania c.w.u. w budynkach jednorodzinnych kierujemy się następującymi wytycznymi: powierzchnia czynna kolektora na jedną osobę w rodzinie nie powinna przekraczać 1,5 m2. Wartość ta dotyczy instalacji najmniejszych, składają-

fot. Watt

focus

temu inwestorowi zależy na pozyskaniu jak największej ilości ciepła ze słońca – nie dość, że wybrał bardziej wydajne kolektory rurowo-próżniowe, to w dodatku zamontował ich tak dużo, jak tylko się dało na najbardziej nasłonecznionej połaci dachu

cych się z dwóch kolektorów. W instalacjach przeznaczonych dla rodzin wieloosobowych wskaźnik ten nie powinien być wyższy niż 1 m2/osobę. Pojemność podgrzewacza najprościej jest dobrać, kierując się następującym: wskaźnikiem: na każde 100 l pojemności wody w podgrzewaczu przypada jeden kolektor. Warto jednak pamiętać, że sprawność oferowanych na rynku kolektorów wciąż rośnie

fot. Vaillant

fot. Wienerberger

jeśli zdecydujemy się na ustawienie kolektorów na wolno stojących stelażach w ogrodzie lub na dachu, ich powierzchnia może być naprawdę duża – jeśli dysponujemy np. sporym płaskim dachem, ograniczają nas tak naprawdę głównie koszty. stelaż na zdjęciu jest ustabilizowany betonowymi blokami, aby kolektorów nie porwała wichura

Własny Dom 6/2016

i dobór zwłaszcza kolektorów próżniowych może nie być tak prosty. Najlepiej albo dokładnie zapoznać się z wytycznymi producenta dotyczącymi doboru liczby i wielkości kolektorów danego rodzaju, albo poprosić o pomoc specjalistę. Doświadczony i polecany przez producenta instalator dobierze rozmiary urządzeń indywidualnie do warunków na naszej posesji.

dwa kolektory płaskie mogą wystarczyć do znaczącego wsparcia systemu grzewczego, jeśli dom jest niewielki i zamieszkują go np. 2 osoby

focus

Coraz więCej inwestorów decyduje się na montaż kolektorów od razu z roletami osłaniającymi. nie ma jednak również przeszkód, aby takie rolety zamontować przy pracujących już kolektorach

Ochrona kolektorów

rolety osłaniająCe zasuwają się automatycznie w razie opadów (będziemy czuć się pewniej, gdy będzie nimi sterował system inteligentnego domu). możemy też rzecz jasna uruchomić je ręcznie

wysokiej, że śnieg stopnieje, a nie grozi to uszkodzeniem urządzeń. Największym zagrożeniem dla solarów jest grad, który może spowodować zbicie rurek w kolektorach rurowych lub pęknięcie lustra w kolektorach płaskich. Dlatego na rynku dostępne są kolektory zaopatrzone w specjalne rolety, przypominające te do okien połaciowych. Mogą być one sterowane zdalnie (np. pilotem lub smartfonem) lub

współpracować ze stacją pogodową podłączoną do systemu inteligentnego domu, która w razie wykrycia opadu lub silnego wiatru prześle taką informację do centrali systemu, a ten osłoni kolektory. Warto też zasłaniać kolektory, jeśli nie zamierzamy używać ich w okresie jesienno-zimowym (np. jeśli służą tylko do ogrzewania wody w basenie lub ogrzewania c.w.u. tylko latem).

kolektory umoCowane do śCiany są wprawdzie nieco mniej wydajne, ale też szansa ich uszkodzenia jest mniejsza

fot. Braas

fot. Viessmann

Solary to urządzenia bardziej podatne na uszkodzenia niż pokrycie dachowe. Zalegający śnieg na ogół nie stanowi dla nich problemu, choć warto – jeśli zdecydowaliśmy się na kolektory płaskie – dokonywać podczas śnieżnej zimy co jakiś czas odwrócenia kierunku przepływu czynnika grzewczego. Powierzchnia kolektorów rozgrzeje się wówczas do temperatury na tyle

fot. Solartime

fot. PPHU Bachus

solary

zimą należy dbać o to, by na kolektorach nie zalegał zbyt długo śnieg – zwłaszcza zmrożony, którego masa może być spora. Co jakiś czas można odwrócić bieg czynnika grzewczego w solarach – wtedy śnieg i lód na nich same stopnieją (nie trzeba będzie wchodzić na dach)

6/2016 Własny Dom

focus

solary

fot. Dom Dobrej Energii

Gdzie zamontować kolektory? ingerencji dekarza w konstrukcję dachówek – zdejmowanych jest tylko kilka z nich, aby umocować nogi stelaża do konstrukcji dachu (nie można ich przykręcać do pokrycia). Stelaż musi być mocno przymocowany, gdyż podczas silnych podmuchów wiatru dochodzi do tzw. efektu żagla – wiatr może próbować oderwać całą konstrukcję od dachu. W dachu spadzistym. Kolektory posadowione są na kontrłatach konstrukcji dachowej i mają oblachowanie podobne do okien dachowych. Tak można zamontować jedynie kolektory płaskie – pod warunkiem że nachylenie dachu wynosi min. 25°. Wprawdzie

montaż w połaci dachu można przeprowadzić zarówno już podczas budowy domu i układania pokrycia dachu, jak i dużo później – będzie to jednak wówczas wymagało demontażu fragmentu pokrycia. takiego kolektora wiatr nie będzie za to w stanie oderwać od połaci

zewnątrz przewody rurowe, do których podłączone będą kolektory. Montaż kolektorów na dachu wykonuje się szybko, a koszty z tym związane są stosunkowo niewielkie. Wadą takiego umiejscowienia są straty ciepła – większe niż przy kolektorach zamontowanych w połaci dachowej. Przez wzgląd na łatwość montażu, jest to metoda najpowszechniejsza – nie wymaga sposobem na zaoszczędzenie miejsca na dachu są kolektory płaskie zintegrowane z oknami

fot. Rotex

Można je instalować wszystkie w jednym miejscu lub w grupach w kilku miejscach – instalacja drugiego typu będzie bardziej skomplikowana i okres jej zwrotu będzie dłuższy, ale jeśli jesteśmy skłonni zaczekać, możemy zdecydować się na większą liczbę kolektorów. Najważniejsze, by wybrać miejsce niezacienione przez drzewa lub inny budynek – kolektory pracują również wtedy, gdy znajdują się w cieniu, ale ich sprawność jest wtedy bardzo niska (niższa niż gdy słońce schowa się za chmurami). Dlatego na posesji znajdującej się w lesie, pod lasem lub w gęstej zabudowie znalezienie odpowiedniego miejsca nie jest proste i może się zdarzyć, że np. najbardziej nasłonecznione miejsce nie będzie optymalne pod względem stron świata. Trzeba wtedy starannie przekalkulować, czy montaż danego typu kolektora jest opłacalny, czy też trzeba wybrać urządzenie o wyższej sprawności.

kolektor zamontowany na połaci – widoczne są ocieplone rury doprowadzające i odprowadzające czynnik grzewczy

Na dachu spadzistym. Tak można umieścić każdy rodzaj kolektora. Wystarczy podczas układania pokrycia dachu zamontować uchwyty dachowe i wyprowadzić na

Własny Dom 6/2016

fot. Fakro

Lokalizacja kolektora

fot. Hoven

kolektory płaskie na ścianie nieoczekiwanie pełnią dodatkową funkcję ocieniającą drzwi tarasowe

kolektory rurowo-próżniowe zamontowane na tarasie na piętrze, a do tego ukośnie do ściany domu, aby lepiej absorbowały ciepło ze słońca

kolektory rurowo-próżniowe zamontowane na stelażach w ogrodzie – ich serwis jest dzięki temu dziecinnie prosty

kolektor zastępuje wówczas część pokrycia (np. dachówek), ale musimy zapłacić więcej za montaż, gdyż kolektory ze wszystkich stron muszą być zabezpieczone przed przedostawaniem się wody. Takie rozwiązanie zapewnia zdecydowanie mniejszy opór dla wiatru, znacznie mniejsze jest również obciążenie z powodu gromadzącego się zimą śniegu. Warto wiedzieć, że montaż zintegrowany zapewnia także niższe straty energii. Na ziemi, na balkonie lub na dachu płaskim. Tak usytuowany kolektor można optymalnie ustawić względem słońca, co zapewni maksymalną wydajność urządzenia. Takie ulokowanie kolektorów, zwłaszcza wolno stojących, powiększa ich straty na przesyle ciepła do instalacji wewnątrz budynku; straty te są częściowo rekompensowane przez dodatkowe, odbite od ziemi promieniowanie. Zaletą umieszczenia kolektorów na ziemi lub na dachu płaskim jest niższy koszt montażu niż w połaci dachu, ale część tych oszczędności pochłoną koszty konstrukcji wsporczej i zabezpieczenie konstrukcji przed burzą. Gdy kolektory zamontowane są na powierzchni ziemi, dużo łatwiej można je umyć lub odśnieżyć. Takie systematyczne zabiegi zwiększają ich wydajność, czyli efektywność systemu przygotowywania c.w.u. W razie awarii łatwiejsza (a zatem tańsza) jest również ich naprawa.

kolektory rurowopróżniowe zlokalizowane na stelażu na płaskim dachu. warto zwrócić uwagę, że są w taki sposób ustawione w stosunku do budynku w głębi, że o żadnej porze doby nie będą przez niego zacieniane. to ważne – zdarza się, że inwestorzy nie przewidzą, że stojące wokół domy też rzucają cienie

Na lub przy południowej ścianie budynku. Montaż na ścianie jest łatwiejszy technicznie niż na dachu, a zawieszony na ścianie kolektor jest też mniej narażony na chłodzące działanie wiatru (zwłaszcza na ścianie południowej). Ponadto może pochłaniać dodatkowe promieniowanie, które odbija się od ziemi i obiektów znajdujących się w pobliżu kolektora – a zatem takie usytuowanie może zapewnić większą wydajność kolektora, a nam – większe oszczędności w kosztach przygotowania ciepłej wody. Gdy ustawimy kolektory na powierzchni ziemi lub przy ścianach budynków, to im większy jest kąt nachylenia, tym więcej pada na nie promieniowania odbitego od otaczających go powierzchni. Ważne jest, aby – jeśli to tylko możliwe – montować solary wyłącznie

fot. Vaillant

fot. Hoven

focus

fot. Vaillant

solary

na ścianie południowej. Warto pamiętać, że nie każdy kolektor da się tak zamontować – ze względu na większe opory przepływu możliwość ta dotyczy jedynie urządzeń przystosowanych do montażu w pozycji pionowej.

Miejsce na dachu Połać dachu powinna być w takim stanie, aby po montażu kolektorów nie była konieczna jej renowacja, podczas której należy zdemontować urządzenia. Powierzchnia dachu powinna umożliwiać montaż całego zestawu kolektorów, tak aby poszczególne urządzenia wzajemnie się nie zacieniały. Dach powinien mieć minimalną liczbę elementów utrudniających instalację kolektorów (tj. kominów, nadbudówek, szybów

6/2016 Własny Dom

fot. PPHU Bachus

solary

fot. Watt

focus

kolektory rurowo-próżniowe na dachu mansardowym – nie jest to optymalne ich nachylenie, ale zapewne jest to rekompensowane długim pełnym nasłonecznieniem w ciągu doby

Kolektor wypełniony cieczą ma pewną masę, więc konstrukcja dachu musi mieć odpowiednią wytrzymałość. W przypadku montażu kilku kolektorów może być konieczne wykonanie dodatkowej konstrukcji wsporczej lub – w nowych domach – dostosowanie projektu konstrukcyjnego dachu. Często zapomina się o tym, że kolektor to tylko urządzanie i wyma-

ga zapewnienia swobodnego dostępu do niego na wypadek awarii. Taki dostęp serwisowy jest niezbędny i montując kolektor słoneczny, trzeba go uwzględnić.

Strony świata Dla optymalnej wydajności pracy kolektorów najważniejsze jest ich nachylenie oraz to, by kolektory

dla zapewnienia instalacji solarnej lepszej wydajności możemy zdecydować się na montaż dwóch zestawów kolektorów na dwóch różnych połaciach dachu z dwóch stron budynku

Własny Dom 6/2016

fot. Hoven

fot. Solartime

Dach powinien mieć minimalną liczbę elementów utrudniających instalację kolektorów (tj. kominów, nadbudówek, szybów wentylacyjnych, świetlików), ponieważ ich mnogość może powodować konieczność rozbicia zestawu kolektorów na małe pola, co podraża inwestycję i obniża jej sprawność.

kolektory rurowo-próżniowe zlokalizowane na dachu budynku gospodarczego – może to być np. domek narzędziowy, drewutnia albo wolno stojący garaż

jeśli dach ma zbyt małe nachylenie dla zapewnienia optymalnego wykorzystania możliwości kolektorów, możemy zamontować je na specjalnych stelażach korygujących

solary

Lustro kolektora nie musi być skierowane dokładnie na południe, gdyż urządzenia te wyłapują również promienie padające pod kątem. Sprawność tego wyłapywania zmniejsza się zauważalnie dopiero wtedy, gdy kolektor jest odchylony od kierunku południowego pod kątem większym niż 45o – i o tyle maksymalnie solary mogą być odchylone od południa, aby pracowały jak najwydajniej. Jeśli płaszczyzny dachu są zorientowane w kierunku wschód – zachód, można zastosować dwie oddzielne baterie kolektorów, pracujące wówczas naprzemiennie, bądź też powiększyć baterię kolektorów zainstalowanych na jednej połaci – najlepiej zachodniej, aby zrekompensować niekorzystne ustawienie względem promieniowania słonecznego.

Nachylenie Producenci i dystrybutorzy kolektorów słonecznych sugerują, by montować je z nachyleniem 30-45o, choć technicznie możliwy jest

montaż w każdym nachyleniu – od 0o do 90o. Z punktu widzenia efektywności urządzenia w skali całego roku nachylenie kolektora do poziomu nie ma większego znaczenia. Trzeba jednak brać pod uwagę to, że przy niższych kątach nachylenia zysk energetyczny większy będzie latem, natomiast przy wysokich kątach nachylenia (nawet 60o), zysk energetyczny będzie większy zimą. Kąt nachylenia między 30o a 45o jest kompromisem pomiędzy warunkami letnimi i zimowymi i jest korzystny w instalacjach przewidzianych do pracy całorocznej. Należy zwrócić tu uwagę na to, że przy kątach nachylenia niższych niż 30o zimą kolektory przykrywa śnieg, który całkowicie hamuje odbiór energii słonecznej. Przy wyższych kątach nachylenia śnieg osuwa się zaś samoczynnie z powierzchni kolektora. Jeżeli kolektor montowany jest jako zlicowany z połacią, nie mamy wpływu na jego nachylenie – jest ono takie, jak nachylenie samej połaci. Jeśli więc zależy nam na możliwie du-

focus

żej sprawności urządzenia, montaż w połaci ma sens tylko wtedy, gdy sam dach ma spadek 30-45o. Natomiast montaż na połaci na stelażu, na ścianie lub na gruncie umożliwia uzyskanie właściwego nachylenia dzięki odpowiedniej budowie stelaża. Dzięki temu na dachu o niewielkim nachyleniu (np. 15o) kolektory i tak mogą być ustawione optymalnie – po prostu będą stać ukośnie, a nie równolegle w stosunku do płaszczyzny połaci. Niektóre typy kolektorów próżniowych pozwalają na montaż bez konieczności zapewnienia minimalnego i maksymalnego dopuszczalnego nachylenia wynikającego ze względów eksploatacyjnych. Może być to więc montaż na elewacji budynku lub też płasko na dachu poziomym. Kąt ustawienia absorbera może być dodatkowo regulowany poprzez obrót rur próżniowych w tego typu kolektorach (kolektory płaskie nie dają niestety takich możliwości).

Kolektory na istniejącym budynku

4 wsporniki umożliwiają korektę nachylenia kolektora. przykręcamy do nich metalowe szyny, które utworzą stelaż do przykręcenia kolektora

fot. Braas 3 do montażu na połaci producenci oferują wsporniki do przykręcenia do dachówek – wyciągamy kilka dachówek, przykręcamy wsporniki i układamy dachówki ponownie

5 większość kolektorów można zamontować, wnosząc je ręcznie na dach i przykręcając do przygotowanych tam wcześniej szyn, uchwytów lub stelaża

fot. Viessmann

fot. Atlantic Polska

2 podobieństwo do okien dachowych przy montażu w połaci polega również na konieczności wykonania równie starannego uszczelnienia wokół całego kolektora

fot. Braas

1 montaż kolektorów w połaci dachu przypomina montaż okien dachowych – z tym ułatwieniem, że nie musimy przechodzić na wylot przez całą konstrukcję dachu

fot. Braas

Montażu kolektorów słonecznych na stojącym już i zamieszkanym budynku można dokonać zarówno na, jak i w połaci dachu – druga opcja wymaga większej ingerencji w połać, ale również jest możliwa. Decyzja zależy od naszych upodobań estetycznych, ale należy ją też skonsultować ze specjalistą.

6 montaż z użyciem podnośnika pozwala na szybsze i bezpieczniejsze wykonanie prac – zwłaszcza jeśli zdecydowaliśmy się na większe lub cięższe modele kolektorów

6/2016 Własny Dom

temat miesiąca kształt dachu 1 Więźba, stropy, temat miesiąca | Dom ekologiczny

OGRÓD DOBRZE WYPOSAŻONY Lato to czas, kiedy nie tylko z przyjemnością przebywamy w ogrodzie, ale wykonujemy w nim również wiele prac. Pamiętajmy, że jest to także doskonały moment np. na wykonanie tarasu czy konserwację bramy wjazdowej, które są niezbędnymi elementami eleganckiej i funkcjonalnej posesji Tekst: Mateusz Kozłowicz

1 nawierzchnia i podjazd Płyty czy kostka – nawierzchnia na podjazd. Brukowanie podjazdu. Odwodnienie liniowe. Kolor nawierzchni. Lampki w ogrodzie. Ścieżki i alejki. System antyoblodzeniowy 56

str.

Własny Dom 6/2016

2 ogrodzenie i brama wjazdowa Jakie zadanie pełni ogrodzenie. Parkany z PVC. Jak dobrać ogrodzenie do posesji. Materiał na drzwi zewnętrzne. Żywopłot. Ogrodzenia kute. Furtka. Wideodomofon. Bramy przesuwne i rozwierne str.

3 domofony i strefa wejściowa Domofon, wideodomofon, teledomofon. Urządzenia analogowe i cyfrowe. Zdalne sterowanie bramą wjazdową str.

temat miesiąca | Dom ekologiczny

Więźba, stropy, kształt dachu

fot. Fiskars

trawnik i nawadnianie Na czym polega działanie linii kroplującej.Zraszacze i spryskiwacze – sposoby nawodnienia ogrodu. Przeznaczenie trawnika. Woda w ogrodzie a trawnik. Usytuowanie trawnika. Wysiewanie trawy str.

5 narzędzia ogrodowe Jak wybrać kosiarkę. Czym jest mulczowanie. Kosiarki traktorowe. Rodzaje kosiarek. Domek na narzędzia. Inne narzędzia ogrodowe str.

76 6/2016 Własny Dom

temat miesiąca | ogród

nawierzchnia i podjazd

Trwała i elegancka, a zarazem łatwa do ułożenia i w przystępnej cenie. Czy to możliwe? Czy nawierzchnia na podjeździe może spełniać wszystkie te warunki? Owszem – może, ale wymaga to szerokiej wiedzy inwestora co do właściwości poszczególnych nawierzchni

Płyty czy kostka? Nawierzchnia na podjazd Nawierzchnia na podjeździe i w ogóle całej posesji musi spełniać oczekiwania estetyczne inwestora. To jednak nie wszystko, bo oprócz tego musi być trwała i odporna na działanie surowych warunków atmosferycznych, które są normą w naszych szerokościach geograficznych. Do dwóch najpopularniejszych rodzajów nawierzchni wykorzystywanych w Polsce należy bez wątpienia taka wykonana z kostki (kamiennej lub betonowej) lub płyt (betonowych lub ażurowych). Kostka betonowa – zdecydowanie tańsza od kostki kamiennej, a przy tym dostępna w wielu formatach i kształtach. Zaleca się pokrywanie jej spe-

cjalnym impregnatem, który zwiększy jej trwałość. Najczęściej na podjeździe kładzie się produkt o grubości 8 cm, który wytrzyma obciążenie nawet więcej niż jednego samochodu. Kostka kamienna – z powodzeniem można ją opisać czterema przymiotnikami: uniwersalna, elegancka, szlachetna i trwała, a także – droższa niż kostka betonowa. Wynika to z tego, że poszczególne elementy wytwarza się oddzielnie, co zwiększa jej cenę. Dostępna w wielu kolorach, ale już w mniejszej liczbie kształtów niż kostka betonowa. Płyty ażurowe – najlepsze na podjazd są płyty o wymiarach około 40 x 60 cm i grubości około zachowanie w ogrodzie jak największej powierzchni biologicznie czynnej będzie możliwe, gdy wybierzemy odpowiedni rodzaj kostki z linii ekologicznej producenta

10 cm. Po ułożeniu obsiewa się je trawą lub przestrzenie pomiędzy nimi wypełnia żwirem. Jest to nawierzchnia, której atutem jest duża powierzchnia biologicznie czynna. Płyty zapewniają dobre odwodnienie podjazdu, dlatego warto się zastanowić nad ich położeniem tam, gdzie nie ma możliwości zainstalowania odwodnień liniowych. Płyty betonowe – mają bardzo duże rozmiary, przez co kładzie się je trochę trudniej – najlepiej, gdy pracami tego typu zajmuje się doświadczony brukarz. Doskonale nadają się do kładzenia na dużych powierzchniach. Ich wadą jest to, że – w przypadku ich niestarannego ułożenia – może dojść do klawiszowania. Pamiętajmy – zawsze warto kupić od kilku do kilkunastu metrów kwadratowych więcej produktu, na wypadek, gdyby posesja miała zostać w przyszłości np. przebudowana.

Własny Dom 6/2016

inna metoda na nawierzchnię PrzePuszczalną dla wody – między prostokątnymi płytami rośnie trawa, a po bokach podjazdu wysypano również przepuszczalne kruszywo

fot. Libet

fot. Polbruk

duże Płyty łatwiej będzie kłaść na długich i szerokich podjazdach. Po ich ułożeniu podjazd zyska charakter eleganckiego wnętrza ogrodowego

temat miesiąca | ogród

nawierzchnia i podjazd

Powlekana DACHÓWKA ceramiczno-metalowa z kruszywem wulkanicznym Odporna na korozję Odporna na porosty Wytrzymała mechanicznie Odporna na ekstremalny wiatr Stabilna termicznie Lekkie pokrycie dachowe Nie obciąża konstrukcji Cicha

Piękno kruszywa odporność stali

www.gerardroofs.pl 6/2016 Własny Dom

temat miesiąca | ogród

nawierzchnia i podjazd

Dostępne dziś kolory, formaty i wzory materiałów na nawierzchnie sprawiają, że ich umiejętne zaplanowanie, bez popadania w przesadę związaną z doborem kolorów czy wzorów, może być bardzo trudne. Dlatego dobrze jest się w tej kwestii posiłkować opiniami doświadczonego brukarza, a nawet architekta. Jeśli jednak decydujemy się na wykonanie wszystkiego samemu, powinniśmy przede wszystkim pamiętać o wymaganej przez warunki zabudowy minimalnej powierzchni biologicznie czynnej. Oznacza to, że nie możemy całej działki pokryć np. kostką betonową, ponieważ będzie to niezgodne z obowiązującymi przepisami. Jeśli zaś chodzi o dobór koloru nawierzchni, to najlepiej by kontrastowała ona z elewacją. Dobrze jest, gdy ma także zupełnie inny kolor niż sto-

larka otworowa. Doda to uroku całej posesji – ale tylko wtedy, jeśli bramy będą umiejętnie dobrane. Najpopularniejszymi kolorami są szary, beżowy, brązowy oraz ich odcienie, których dostępność w ofercie różnych producentów jest tak duża, że pozwala nawet na skomponowanie całego podjazdu w jednym kolorze, ale np. w trzech różnych odcieniach. Popularnością cieszy się dziś także kostka w nietypowych kolorach, takich jak delikatny róż czy żółć. Można ją pomysłowo wykorzystać na jednolitej kolorystycznie, dużej posesji, wyznaczając z jej pomocą drogę do garażu dla gości. Dzięki takiej nawierzchni dodatkowe efekty uzyskamy, jeśli skomponujemy taką „ścieżkę” razem z oświetleniem najazdowym.

fot. Polbruk

kolor nawierzchni

nawierzchnia wykonana z wielokolorowej kostki w różnych formatach, stanowi znakomite tło dla żółtej elewacji budynku

jednolita kostka może upodobnić nasz podjazd do ulicy – jeśli jest on długi, może to być pożądany efekt

fot. Polbruk

fot. Libet

fot. Buszrem

kostka ułożona na posesji w miejscu przeznaczonym do zawracania. warto podkreślić, że została położona równo po okręgu, którego środek wyłożono „klasycznie”, a dodatkowo zastosowano dwa różne, dobrze kontrastujące kolory. takie wykonanie nawierzchni wymaga wielu godzin pracy doświadczonego brukarza

Własny Dom 6/2016

ułożenie nawierzchni z materiału o nieregularnym kształcie wymaga dużej precyzji. szerokie przerwy pomiędzy poszczególnymi elementami pozwalają na wypełnienie ich drobnoziarnistymi kamieniami, co ułatwia przenikanie wody do gruntu

temat miesiąca | ogród

nawierzchnia i podjazd

lampki na podjeździe

– np. tych, których używamy do wyprowadzania roweru z posesji

rekl am a

fot. Philips Lighting

fot. Steinel

Oświetlenie podjazdu to nie tylko kwestia mody, ale przede wszystkim bezpieczeństwa i wygody. Ułatwia ono poruszanie się po długim i szerokim podjeździe nie tylko domownikom, ale przede wszystkim gościom. Wyróżniamy dwa główne sposoby oświetlenia podjazdu. Lampki najazdowe. Bardzo praktyczne, ale stosunkowo trudne do wykonania – wynika to z tego, że Lampki słupkowe rozświetlą nawet umieszcza się je w gruncie. podjazd znajdujący się w gęstym mroku, po Może to być problematycz- którym trudno byłoby się poruszać nie tylko ne, gdy mamy już gotowy domownikom, ale przede wszystkim gościom podjazd, na który sporo wydaliśmy. Dlatego też zaleca się ich montaż na etapie wykonywania podjazdu, a najlepiej w czasie, gdy dopiero go projektujemy. Lampki wykonuje się z wytrzymałych materiałów – najczęściej ze stali nierdzewnej ich element naziemny ma kształt koła lub kwadratu. Charakteryzuje je odporność na obciążenie, ściskanie i surowe warunki pogodowe. Dodatkowo uszczelniane są specjalnym kołnierzem, który zapobiega przedostawaniu się do nich wody i niweluje nierówności. Wewnątrz lampek najazdowych znajdują się żarówki typu LED bądź klasyczne lampki halogenowe. Lampki słupkowe. Łatwiej je zamontować w sytuacji, gdy mamy już położoną nawierzchnię na podjeździe. Mają do 50 cm wysokości, dobrze zamontowane bez problemu wytrzymują silny wiatr, ale jednocześnie – dzięki temu że nie są wyższe – nie oślepiają kierowcy. Można je również wykorzystać jako sposób na oświetlenie tych części ogrodu (niekoniecznie podjazdu), które wydają się nam szczególnie atrakcyjne. Dostępnych jest wiele modeli lamp słupkowych, począwszy od kształtu (proste, dekoracyjne), poprzez sposób zasilania (prądem, energią słoneczną), aż na sposobach montażu kończąc. Interesującym rozwiązaniem wciąż pozostają produkty posiadające czujniki ruchu lub niewymagające instalacji, które po prostu bardziej ozdobne Lampki można zainstalować przy węższych alejkach w ogrodzie wbija się w podłoże.

5/2016 Własny Dom

ogrodzenie i brama wjazdowa

Zarówno ogrodzenie, jak i brama wjazdowa mają ważne funkcje ozdobne oraz znacząco wpływają na bezpieczeństwo domowników. Na ich niezawodność i trwałość ma wpływ prawidłowy montaż, a także wybór produktów wysokiej klasy Jak dobrać ogrodzenie do posesji? W związku z tym, że ogrodzenie wykonuje się na ostatnim etapie inwestycji, inwestor ma wiele czasu, aby zastanowić się nad tym, jak chce ogrodzić swoją posesję. Przy wyborze produktu warto wziąć pod uwagę wysokość domu, kolor elewacji i stolarki otworowej, a także występowanie na posesji takich elementów, jak basen, oczko wodne czy mała architektura. Jeśli na posesji znajduje się basen, to warto będzie się jednak odgrodzić od ulicy przed osobami postronnymi. Z kolei w sytuacji, gdy inwestor posia-

fot. Progress Architektura

Dobór ogrodzenia ma istotne znaczenie dla samopoczucia mieszkańców oraz tego, jak właściciele są widziani przez gości i przechodniów. Jego wybór w dużym stopniu determinuje powierzchnia działki i dystans, jaki musi pokonać domownik od momentu wejścia na posesję do dotarcia do drzwi. Dwie istotne cechy ogrodzenia to sposób wypełnienia (pełne, częściowe) i wysokość – zgodnie z polskimi przepisami ogrodzenie nie może być wyższe niż 2,2 m.

fot. Joniec

temat miesiąca | ogród

da dużo małej architektury, będącej integralnym elementem wystroju działki, warto ją zaprezentować, montując ogrodzenie, przez które na posesję będą mogli zajrzeć przechodnie. Dominującym trendem jest decydowanie się przez inwestorów na ogrodzenie składające się z betonowych słupków pokrytych takim samym materiałem lub kolorem, jak elewacja domu. Przestrzeń pomiędzy słupkami wypełnia się szczebelkami lub sztachetami wykonanymi np. z drewna.

podświetlenie ogrodzenia może wykorzystywać jego strukturę – inaczej oświetla się gładki mur, inaczej porowaty, inaczej gabiony, a jeszcze inaczej metalową siatkę

ogrodzenie łupane łupane to elegancka i efektowna wizytówka domu. Możliwość dowolnego łączenia elementów systemu daje ogromne możliwości aranżacyjne, pozwalające na dopasowanie go do każdej posesji

temat miesiąca | ogród

ogrodzenie i brama wjazdowa

OGRODZENIA SYSTEMOWE LEGI POLSKA Ponad 60-letnie doświadczenie firmy sprawia, że systemy LEGI są doceniane na całym świecie. Firma oferuje ogrodzenia dla infrastruktury publicznej, obiektów przemysłowych, deweloperskich, sportowych i posesji prywatnych. W sprzedaży znajdują się także ogrodzenia agresywne dedykowane obiektom wojskowym oraz lotniskom. W ofercie LEGI POLSKA znajduje się niezwykle szeroki wybór systemów ogrodzeń panelowych. Firma poleca także wysokiej jakości kraty, gabiony, konstrukcje ogrodowe (takie jak np. pergole) oraz bramy wjazdowe i furtki wejściowe o różnorodnych rozwiązaniach konstrukcyjnych. Ogrodzenia Legi zdobią i chronią w Polsce obiekty sportowe, wojskowe, przemysłowe i użyteczności publicznej, a także dużego ryzyka.

LEGI Polska Sp. z o.o. ul. Warszawska 160, 05-300 Mińsk Mazowiecki tel. 25 758 84 63, faks 25 758 84 64, www.legi-polska.pl, e-mail: biuro.minsk@legi-polska.pl

temat miesiąca | ogród

ogrodzenie i brama wjazdowa

5 2

sztuka na posesji. ogrodzenia kute

fot. Kowalstwo Artystyczne Krzysztof Janowicz

wjazdowej bądź furtki do wiaty śmietnikowej, co znacznie zmniejszy koszty takiego przedsięwzięcia, a jednocześnie pozwoli na nadanie ogrodzeniu niepowtarzalnego charakteru. Ogrodzenie przygotowane w dobrym zakładzie będzie wykonane z wysokiej jakości stali i zabezpieczone przed korozją specjalnymi farbami podkładowymi oraz nawierzchniowymi, co znacznie przedłuży jego żywotność. Jeszcze innym sposobem na oryginalne ogrodzenie jest zamówienie poszczególnych elementów w odlewni. Będą one wykonane z żeliwa i odlewane w specjalnych formach według wzoru, jakim dysponuje dana odlewnia lub pracownia. Istnieje oczywiście, bardziej kosztowna, możliwość realizacji ogrodzenia według własnego projektu. furtka wykonana w taki sposób, aby przechodzień miał wrażenie, że została zrobiona z jednego kawałka metalu i uformowana w kształt liściastej gałęzi fot. Kowalstwo Artystyczne Krzysztof Janowicz

Ogrodzenia tego typu można kupić w marketach budowlanych, gdzie są tańsze, ale jednocześnie – ze względu na masową produkcję – mniej starannie wykonane. Prawdziwe, niepowtarzalne i piękne kute ogrodzenie najlepiej jednak wykonywać na zamówienie w zakładzie zajmującym się kowalstwem artystycznym. Produkty tego typu mogą być ozdobione w dowolny sposób (często nawet same w sobie są już ozdobą), który zależy od inwencji twórczej artysty-kowala i potrzeb inwestora. Dominujące są motywy zwierzęce lub florystyczne, ale nie ma też przeciwwskazań, aby stworzyć każdy inny wzór. Ogrodzenia kute z racji tego, że są rękodziełem, będą bardzo drogie, najczęściej długi jest też termin ich przygotowania. Można jednak zdecydować się na wykonanie w ten sposób tylko jednego elementu ogrodzenia, np. furtki, bramy

wykonana na zamówienie rozwierna brama wjazdowa ozdobiona motywem zwierzęcym. Jej wykonanie wymaga wielu godzin pracy artystykowala. Szczególną uwagę zwraca wygięte w łuk łączenie obu skrzydeł bramy oraz różnica w ich wielkości

jak dobrać furtkę do posesji?

Własny Dom 6/2016

metal – furtki metalowe zwykle wykonuje się jako prostokątną ramę, która wypełniona jest prętami o różnym kształcie, grubości czy kolorze. Podobnie jak brama wjazdowa nie musi znajdować się na wprost garażu, tak i furtka nie musi się znajdować tuż przy wejściu do domu. Gdy jest umiejscowiona na wprost wejścia lub daleko od niego, pamiętajmy, aby ułatwić domownikom i gościom dostanie się do domu po oświetlonej ścieżce. Furtka powinna też umożliwić swobodne wydostanie się z posesji rowerem bądź wyjechanie wózkiem. Standardowe produkty mają szerokość od 90 cm do 1,1 m. nowoczeSna, zgeometryzowana furtka i ogroDzenie zostały dopasowane do domu w podobnym stylu. inna jest kolorystyka – ogrodzenie nie ma być niewidzialne

fot. Xcel

Dobrze jest, gdy furtka – pod względem koloru, kształtu czy materiału – dobrana jest do elewacji domu i stolarki otworowej. Zwykle producenci bram mają w swojej ofercie jednocześnie furtki i bramy garażowe, co znacznie ułatwia zakup tego typu produktów. W sytuacji kupna obu elementów zadaniem inwestora jest dobranie ich odpowiednio do ogrodzenia lub odwrotnie. Furtki mogą być wykonane na różne sposoby, mogą mieć różne kształty kolory i rozmiary, ale niezmiennie wykonuje się je z dwóch najbardziej popularnych materiałów. Drewno – furtki drewniane wykonuje się z pionowych sztachet zamocowanych na dwóch lub więcej poziomych poprzeczkach. Elementy drewniane mogą mieć różny kolor i kształt. Furtki tego typu wymagają okresowej konserwacji. Sztachety i poprzeczki najczęściej są montowane pomiędzy murowanymi słupkami.

temat miesiąca | ogród

ogrodzenie i brama wjazdowa

ogrodzenie z drutu i kamienia. gabiony

masywna wiata śmietnikOwa z zadaszeniem wykonana z gabionów i drewna – element użytkowy, a jednocześnie piękny

lub mniejszej gramaturze, co pozwala uzyskać interesujące efekty estetyczne. Ogrodzenie z gabionów nie pasuje do każdego rodzaju domu i posesji, ponieważ jest dość masywne i potężne. Może okalać cała posesję, bądź stanowić tylko fragment ogrodzenia zasłaniający np. tę część ogrodu, w której znajduj się basen. Ogrodzenie z gabionów jest zwykle szerokie i – oczywiście – bardzo masywne, co za tym idzie, dobrze chroni przed dostawaniem się do posesji hałasu czy przenikaniem pyłu lub kurzu z ruchliwej ulicy. Gabiony – ze względu na swoją masę – wymagają uprzedniego przygotowania odpowiednio wytrzymałego fundamentu. Może być z nich wykonana także mała architektura, nie ma również przeciwwskazań, aby zainstalować w nich ławkę lub posadzić rośliny w taki sposób, aby mogły się piąć po siatce, co sprawi, że ogrodzenie będzie efektowne.

fot. Progress Architektura

fot. Forgarden

Gabiony są rodzajem ogrodzenia, które wykonuje się ze stalowej siatki, wykonanej z odpowiednio zgrzewanych drutów, wypełnionej jedno- lub wielokolorowymi kamieniami o różnej gramaturze. Kosz na kamienie nie koroduje i jest odporny na działanie czynników atmosferycznych, ponieważ wykonuje się go ze stali ocynkowanej lub nierdzewnej. W zależności od tego, jak duże są oka w siatce, ogrodzenie można wypełnić kamieniami o większej

OgrOdzenie nie musi być wykOnane z kamieni w jednakowym kolorze. Ciekawe efekty estetyczne daje wykorzystanie różnokolorowego wypełnienia

r e kl am a

6/2016 Własny Dom

temat miesiąca | ogród

ogrodzenie i brama wjazdowa

mieć przeciwwagę, co znacząco zwiększa jej masę całkowitą i podnosi zarówno koszty zakupu, jak i montażu. bramy szynowe – rolki po których porusza się brama przesuwają się w specjalnej szynie, mogącej ulec zabrudzeniu na wiosnę i jesienią, co wymaga jej systematycznego czyszczenia. Szyna montowana jest w nawierzchni od strony domu. Jej wmontowanie wymaga wykonania bruzdy w podjeździe, a następnie jej odpowiedniego zabezpieczenia, tak by pod ciężarem własnym bramy i przy częstym otwieraniem szyna nie zaczęła się ruszać. Bramy szynowe mogą być – zupełnie jak samonośne – otwierane ręcznie lub automatycznie. Trwałość mechanizmów, po których poruszają się skrzydła bram, przy ich odpowiedniej konserwacji jest bardzo wysoka, a dodatkowo jej przedłużeniu sprzyja ich regularne czyszczenie czy choćby regularne sprawdzanie i – ewentualnie – korygowanie pionu bramy.

fot. Somfy

fot. Joniec

Najistotniejsze podczas kupna bramy przesuwnej jest dokładne sprawdzenie, czy jej skrzydło po rozsunięciu schowa się w całości za ogrodzeniem. Skrzydła bram przesuwnych są bardzo długie i dedykowane do posesji szerokich, ale niekoniecznie głębokich. Bramy przesuwne najczęściej występują w wersji jednoskrzydłowej, trochę rzadziej – dwuskrzydłowej. Ze względu na sposób otwierania dzielimy je na samonośne i szynowe. bramy samonośne – ich skrzydło znajduje się kilkadziesiąt centymetrów nad ziemią. Nie grozi im zabrudzenie liśćmi, śniegiem lub innymi zanieczyszczeniami. Przy słupie takiej bramy znajduje się rolka, po której przesuwa się brama, która może być otwierana ręcznie bądź automatycznie. Ze względu jednak na to, że ma ona mniej punktów podparcia niż brama przesuwna szynowa, musi

Własny Dom 6/2016

fot. Faac

bramy przesuwne

siłownik do bramy przesuwnej dobieramy odpowiednio do wagi skrzydła, które – o czym dobrze pamiętać – może ważyć nawet kilkaset kilogramów

brama przesuwna samonośna jednoskrzydłowa, dyskretnie chowająca się za murowane ogrodzenie, żywopłot i drzewa

pilot do otwierania bram automatycznych może zostać zastąpiony przez smartfon – ryzyko, że zapomnimy pilota jest znacznie większe niż że zostawimy gdzieś smartfon

temat miesiąca | ogród

ogrodzenie i brama wjazdowa

bramy rozwierne tylko otwarta na oścież brama, ale również samochód. Gdy wziąć pod uwagę że brama jednoskrzydłowa może mieć 5-6 m, a samochód około 5 m, to brama tego typu nie nadaje się do podjazdów krótszych niż 10 m. Bramy tego typu nie są tak popularne, jak bramy dwuskrzydłowe Bramy dwuskrzydłowe – zasada ich działania jest taka sama – z tym, że otwierane jest nie jedno skrzydło, lecz dwa. Dzięki temu bramy tego rodzaju nadają się do krótszych podjazdów. W przypadku bram rozwiernych popularne jest zarówno otwieranie ich w sposób automatyczny na pilota, jak i ręczny.

fot. Faac

klasyczna BraMa rozwierna o niewielkich gabarytach wykonana z delikatnych kawałków metalu. znakomicie spełnia swoją funkcję i estetycznie wygląda

fot. Nice

fot. Faac

poruszającym się po chodniku i ulicy. Dzielimy je na jedno- i dwuskrzydłowe. Bramy jednoskrzydłowe – dedykowane do posesji bardzo długich, na których zmieści się nie

dwa rodzaje siłowników do bram rozwiernych. Pierwszy z nich posiada łamane ramię, a drugi – proste. Można je dobrać w zależności do tego, ile miejsca jest przy słupie bramowym i jaką ma on szerokość

fot. WIŚNIOWSKI

Bramy tego typu stosowane są na posesjach wąskich i długich – ich kąt rozwierania przekracza 90o. Każda brama musi otwierać się na posesję, aby nie zagrażać osobom i pojazdom

wejściowa BraMa na Posesję. interesująco zaprojektowana i przeznaczona raczej dla pieszych i rowerzystów, choć po jednoczesnym otwarciu obu skrzydeł może przez nią wjechać również samochód, który będzie miał do sforsowania niewysoki krawężnik

6/2016 Własny Dom

temat miesiąca | ogród

Domofon i strefa wejściowa

Urządzenia kontrolujące strefę wejściową również można włączyć do systemu inteligentnego domu. Dzięki temu bramy będziemy otwierać telefonem, a wideodomofon stanie się częścią systemu monitoringu posesji

Własny Dom 6/2016

montaż elektronicznego systemu sterującego napędem bramy wjazdowej. Przebiega on szybko, bez konieczności zmiany ustawień, a urządzenie działa od chwili zainstalowania

fot. Nice

automatyczne otwieranie bramy wjazdowej jest bardzo wygodne – skrzydło bramy przesuwnej może ważyć kilkaset kilogramów

zdalne sterowanie bramą wjazdową przydaje się szczególnie w czasie opadów i w zimie – nie trzeba opuszczać auta

fot. Somfy

Automatyka sterowania bramą wjazdową, garażową czy fur tką wejściową jest przydatnym uzupełnieniem inteligentnych systemów zainstalowanych w naszym domu. System zdalnego otwierania i zamykania bram wyręcza nas w wielu uciążliwych czynnościach. Bez opuszczania samochodu, przy pomocy jednego przycisku, dostaniemy się na teren naszej posesji. Zdalne otwieranie bramy możliwe jest dzięki zainstalowaniu napędu wyposażonego w zdalną centralę sterującą. Zestaw napędowy składa się najczęściej z wyłączników krańcowych, pary fotokomórek, pilota generującego dynamicznie kod (zabezpieczając go jednocześnie przed potencjalnym skopiowaniem) oraz kompletu kluczy do awaryjnego odblokowania siłowników. Całość tworzy bezpieczny układ sterowania, który możemy rozbudować o popularne systemy GSM Control. Są to sterowniki umożliwiające kontrolę za pomocą sieci GSM oraz sieci internetowej. Pilot zastąpiony jest w tym przypadku telefonem lub tabletem z odpowiednią aplikacją. W przypadku sterowania GSM system umożliwia stworzenie autoryzowanej listy numerów mających dostęp do centrali. Dodatkową wygodą i zabezpieczeniem są moduły zamykające, takie jak panele z kodem, czytniki linii papilarnych czy kar ty magnetyczne. Zastosowanie takich rozwiązań pozwoli zapomnieć nam o znanym problemie wymiany wszystkich zamków, gdy zgubimy klucze. Najlepszym rozwiązaniem zabezpieczającym przed zgubieniem kluczy są czytniki linii papilarnych.

fot. Somfy

Sterowanie bramą wjazdową i furtką

temat miesiąca | ogród

Domofon i strefa wejściowa

Wideodomofony – czy warto w nie zainwestować?

monitor 2

fot. Xcel

SyStemy wideodomofonowe można kupić w różnych konfiguracjach. dla osób, które nie chcą wydać dużej kwoty, dostępne sa systemy w zestawie „monitor + kamera”. Z kolei dla tych, którzy chcą wydać więcej, zaplanowano zestawy z czterema czy nawet sześciona kamerami

kamera 3

unifon

fot. Elfon

kamera 1

fot. Elfon

Nowoczesne domofony posiadają opcję podglądu poprzez kamerę zamontowaną w panelu bramofonu. Systemy te, znane jako wideodomofony, umożliwiają obserwację osoby dzwoniącej bez konieczności prowadzenia rozmowy, zapewniając dodatkowe bezpieczeństwo i komfort użytkowania. Zlokalizowana przy furtce kamera CCD, która „widzi” nawet w nocy, przekazuje obraz do unifonu wyposażonego w specjalny monitor LCD. Podgląd z kamery uruchamiany jest w dowolnym momencie z panelu sterującego wewnątrz budynku lub w chwili wciśnięcia przycisku w bramofonie. Systemy różnią się od siebie rodzajem kamer, jakością wyświetlacza oraz wytrzymałością na warunki atmosferyczne. Optymalną ostrość obrazu gwarantują diody podczerwieni oraz system automatycznego dopasowania widoczności do warunków panujących na zewnątrz – zarówno w dzień, jak i w nocy. Wideodomofony posiadają funkcję rejestracji obrazu w postaci zdjęć odwiedzających nas osób, która uruchamia się automatycznie, gdy jesteśmy nieobecni w domu.

kamery wideodomofonów mogą być jednocześnie częścią systemu monitoringu posesji, zapewniając podgląd i rejestrację tego, co dzieje się przed furtką

kamera 2

panel bramowy

sterownik bramy automatycznej

fot. Elfon

monitor 1

wideodomofon można połączyć z kamerami telewizji przemysłowej zainstalowanymi w domu. dzięki temu poprzez panel wideodomofonu możemy sprawdzić, czy dziecko śpi w swoim pokoju i czy nikt niepowołany nie przebywa w ogrodzie

6/2016 Własny Dom

temat miesiąca | ogród

domofon i strefa wejściowa

fot. Somfy

system można zainstalować w dowolnym miejscu w domu, tak aby domownicy mieli do niego łatwy dostęp i w każdej chwili mogli zareagować w sytuacji, gdy ktoś dzwoni do drzwi lub bramy

fot

.E lfa

Teledomofon jest urządzeniem łączącym funkcję domofonu, przeznaczonego do komunikacji pomiędzy słuchawką a panelem zewnętrznym zainstalowanym przy bramie, z funkcją telefonu, umożliwiającego połączenie z zewnętrzną siecią telefoniczną. Zestaw sterujący otwarciem elektroenergetycznego rygla w fur tce wejściowej składa się z trzech elementów. Pierwszy z nich to zewnętrzna kaseta bramofonu zasilana na prąd lub baterie, drugi – bezprzewodowa baza teledomofonu wpięta do sieci telefonicznej i trzeci – to przenośna słuchawka. Obustronna komunikacja pomiędzy kasetą a słuchawką zewnętrzną oraz bazą odbywa się za pośrednictwem cyfrowego kanału radiowego. Słuchawka teledomofonu, oprócz możliwości prowadzenia rozmów telefonicznych i sterowania ryglem w furtce, posiada bardzo interesujące funkcje, takie jak zapisywanie numerów i identyfikacja osoby dzwoniącej, a także tryb głośnomówiący, przydatny w domach, których jest wielu domowników – w tym przede wszystkim dzieci.

fot. Fermax

Telefon i domofon – teledomofon

UrząDzenie Do obsłUgi teleDomofonU swoim wyglądem przypomina zwykły, stacjonarny telefon

Własny Dom 6/2016

Drzwi mogą być też otwierane dzięki breloczkowi z czipem, który mamy zawsze przy kluczach

temat miesiąca | ogród

domofon i strefa wejściowa

Domofony – analogowe i cyfrowe

fot. Yale

obudowy domofonów wykonywane są często z nierdzewnej stali lub bardzo wytrzymałych tworzyw sztucznych. Dzięki temu są odporne zarówno na czynniki atmosferyczne, jak i na próby zniszczenia ich przez wandali

fot. Yale

Najbardziej popularne domofony montowane w domach jednorodzinnych to modele analogowe. Ich podstawową wadą jest brak możliwości połączenia bezprzewodowego, a liczba kabli odpowiada liczbie centrali i słuchawek (unifonów) umożliwiających obustronną komunikację. Natomiast zaletą zestawów analogowych jest stosunkowo niska cena oraz dobra jakość dźwięku. Są to urządzenia proste, przez co współpraca z nowoczesną automatyką jest utrudniona. Zdecydowanie mniej kłopotliwe w montażu są domofony cyfrowe, które łączą się z panelem zewnętrznym tylko jednym przewodem, a otwieranie odbywa się poprzez wprowadzenie kodu lub przeciągnięcie kar ty magnetycznej w kasecie bramofonu. Na rynku dostępne są również systemy mieszane, gdzie dobra jakość dźwięku w analogowym unifonie połączona jest z cyfrowym bramofonem. Najprostsze jednak w montażu są wciąż systemy sterowane drogą radiową. Bezprzewodowe zestawy różnią się od tradycyjnych domofonów możliwością otwierania drzwi lub fur tki przy pomocy pilota lub słuchawki o zasięgu nawet do 400 m. Domofony, oprócz funkcji kontroli wejścia, mogą również pełnić rolę interkomu wykorzystywanego do komunikacji pomiędzy mieszkańcami domu. Inteligentne domofony sygnalizują przypadkowe niedomknięcie fur tki lub drzwi wejściowych, a także włączają automatycznie światło przy bramie, uruchamiają system alarmowy w przypadku kilkukrotnego błędnie wprowadzonego kodu i posiadają wiele innych, równie przydatnych funkcji.

Drzwi moga być teraz otwierane za pomocą kodu, który dla każdego z domowników może być inny – wszystko zależy od konfiguracji

6/2016 Własny Dom

temat miesiąca | ogród

trawnik i nawadnianie

O trawnik należy zadbać już wczesną wiosną, kiedy grabimy pierwsze liście na posesji i zastanawiamy się, jaką mieszankę traw posadzić, aby szybko się przyjęła. Jest to jednak dopiero początek prac. Czekają nas jeszcze długie godziny spędzone w ogrodzie, żeby wyglądał jak ten wymarzony

Na czym polega działanie linii kroplującej?

linia kroplująca jest interesującym rozwiązaniem w ogrodach, w których znajduje się rzadka, delikatna i rozłożysta roślinność lubiąca, gdy podlewa się ją bezpośrednio na grunt, a nie od góry

Własny Dom 6/2016

prosto (w przypadku bardzo długiego ogrodu). W tym ostatnim wypadku trzeba jednak zadbać o to, aby ciśnienie było jednakowe na całej podlewanej długości – zapewni to kroplownik z kompensacją ciśnienia. Nie ma ściśle określonych wskazówek, jeżeli chodzi o odległości pomiędzy poszczególnymi liniami kroplującymi. Najczęściej powinna być ona uzależniona od wielkości działki i całego systemu, terenu, jaki nawadniamy, czy też zapotrzebowania na wodę poszczególnych roślin. Warto jednak mieć na uwadze, że linie oddalone od siebie zbyt mocno (np. na 1-1,5 m) mogą nie spełnić swojego zadania w taki sposób, jakbyśmy sobie tego życzyli. Lepiej będzie zatem jeśli umieścimy je w odległości ok. 40-70 cm od siebie.

fot. Gardena

kroplowników znajdowały się z boku, a nie pod spodem linii. Produkuje się dziś węże z kroplownikami wewnątrz rury, które można umieszczać na gruncie lub pod powierzchnią ziemi na głębokości – w zależności od ukorzenienia roślin – od kilku do kilkunastu centymetrów. W przypadku żywopłotów czy też innych roślin z dobrze rozwiniętym systemem korzeniowym, można je umieścić głębiej. Jeśli zaś chodzi o rośliny delikatne i ze słabszym systemem korzeniowym, umieszcza się je płyciej lub kładzie na gruncie, co najwyżej przykrywając warstwą drobnych kamyczków lub kory. Linie kroplujące, w zależności od wielkości działki i liczby rabatek, układa się spiralnie, faliście z wykorzystaniem większej lub mniejszej „amplitudy” lub

fot. Gardena

Jednym ze sposobów nawadniania ogrodu jest wykorzystanie tzw. linii kroplującej, która jest systemem rur wyposażonych w kroplowniki i doprowadzających wodę do roślin – najczęściej bezpośrednio do ich korzeni. Ze względu na to, że woda trafia od razu tam, gdzie powinna, rozwiązanie tego rodzaju świetnie sprawdza się w przypadku roślin rozłożystych, posiadających duże liście. Dzięki linii kroplujacej woda dociera bowiem bezpośrednio do korzeni i jest wykorzystywana najbardziej efektywnie, co ma przełożenie zarówno na wzrost roślin oraz wygląd ogrodu, jak i oszczędność pieniędzy. Aby woda mogła płynąć systemem rur, konieczne jest zadbanie o jej odpowiednie ciśnienie (od 0,5 do 4 bara). Istotne jest też jej odżelazienie i odfiltrowanie. Dodatkowo warto zwrócić uwagę, by otwory

większe krzewy i niektóre rodzaje traw można podlewać od góry do czego doskonale nada się zraszacz niewynurzalny, który można w każdej chwili postawić w ogrodzie

temat miesiąca | ogród

trawnik i nawadnianie

zraszacze i spryskiwacze. SpoSoby nawadniania ogrodu ustawienie zraszania, np. na 0-90o, jest bardzo pomocne. Pozwala np. na nawodnienie tylko tych roślin, które znajdują się już w cieniu

fot. Gardena

mencie zaś, gdy dopływ wody zostanie zamknięty, zraszacz chowa się w taki sposób, że jest zlicowany z powierzchnią gruntu i praktycznie niewidoczny. Rozwiązanie takie warto zastosować, gdy ogród porośnięty jest w większości trawą i niewielkimi roślinami, lub też wtedy, gdy bawią się na nim dzieci. Drugi rodzaj zraszaczy to typ niewynurzany, który nie chowa się pod ziemię, tylko jest na stałe zamontowany w jednym miejscu w ogrodzie. Rodzaj samego zraszacza nie jest jednak tak ważny, jak strumień wody, jaki przez niego przepływa, i rodzaj dyszy, jaki został w nim zainstalowany. To on bowiem decyduje o tym, czy np. ogród będzie zraszany w linii prostej, czy też po okręgu. Najczęściej inwestor ma możliwość wyboru kąta zraszania (od ok. 40 do 360o), a także – dzięki prostej regulacji – rodzaju strumienia, jakim ma być zraszany trawnik.

rys. Gardena

Nie tylko ogród, w którym są byliny, kwiaty doniczkowe czy nawet warzywa, wymaga systematycznego nawadniania. Jeśli inwestor zdecydował się na posadzenie w nim tylko trawy, to również musi o nią dbać i pielęgnować, ponieważ nie podlewana i nie koszona zarośnie chwastami i wyschnie. Do nawadniania ogrodu znakomicie nadają się różnego rodzaju zraszacze i spryskiwacze, a w niektórych wypadkach dobra jest również klasyczna... konewka. W ogólnym rozumieniu instalacja nawadniająca to przewody podłączone do źródła wody, które umieszczone są w różnych miejscach ogrodu na powierzchni ziemi lub kilkadziesiąt centymetrów pod nią, dodatkowo zakończone są zraszaczem, który może być wynurzalny bądź niewynurzany. Pierwszy z nich unoszony jest pod wpływem ciśnienia wody, która przez niego przelatuje. W mo-

fot. Secret Garden

lePsze systemy zraszająca mają wiele funkcji. jedną z nich jest możliwość wybrania sobie obszaru, jaki ma być podlewany, dzięki czemu jednym zraszaczem nawodnimy tereny znajdujące się w różnej od niego odległości

przewody pod zraszacze jak i linię kroplującą, można kłaść jeszcze przed położeniem darni lub posianiem trawy

6/2016 Własny Dom

temat miesiąca | ogród

trawnik i nawadnianie

przeznaczenie trawnika a dobór trawy

fot. MultiGrass

Jeśli chcemy, żeby trawnik w naszym ogrodzie pięknie się prezentował, musimy włożyć w niego dużo pracy już na etapie projektowania, a potem systematycznie go pielęgnować. Przed jego stworzeniem warto zastanowić się, jak będzie użytkowany. Jeśli ma być tylko elementem cieszącym oko, to nie musimy się specjalnie rozważać, na jaką mieszankę traw się zdecydować. W sytuacji natomiast, gdy mają się na nim bawić dzieci – np. na przenośnym placu zabaw – czy biegać psy, wybór odpowiedniej mieszanki może mieć ogromne znaczenie. Im wcześniej sobie to uświadomimy, czyli już na etapie projektowania ogrodu i trawnika, tym lepiej, ponieważ innych gatunków traw używa się do trawnika ozdobnego, a innych do terenów sportowo-rekreacyjnych. W sprzedaży jest wiele mieszanek traw, wśród których można wyróżnić mieszanki uniwersalne, zwane też parkowymi, dywanowe, sportowe – odporne na duże obciążenia, wolno odrastające (typu golf), kwiatowe (tzw. łąka naturalna) oraz mieszanki traw przeznaczone do terenów zacienionych. Ich dobór warto podjąć, sugerując się uwagami specjalisty, który – w zależności od potrzeb inwestora – doradzi odpowiedni produkt. Pamiętajmy również, że trawa trawie nierówna. Przed kupnem mieszanki sprawdźmy jej zdolność kiełkowania i datę ważności oraz świadectwo kwalifikacji stwierdzające skład.

syntetyczna trawa to wybór dość radykalny i nietypowy – może się jednak okazać trafny, jeśli dany trawnik ma być wykorzystywany przede wszystkim jako plac zabaw dla dzieci. Sztuczna trawa nie wymaga podlewania, koszenia ani nawożenia, a także jest odporniejsza na zniszczenie – nie będą powstawać „łyse” fragmenty, gdzie odsłonięta jest goła ziemia

Trawnik powinien być nawadniany taką wodą, jaką mamy w kranie. Rozwiązanie tego typu będzie najbezpieczniejsze. Jeśli posiadamy basen kąpielowy na posesji, powinniśmy zadbać o to, aby znajdował się w znacznej odległości od niego. Wynika to z tego, że woda, w której pływamy, może zawierać różnego rodzaju substancje, jak np. popularny chlor, utrzymujące ją w stanie odpowiednim do pływania, a które niekoniecznie dobrze wpłyną na nasz trawnik, a już na pewno nie nadają się do jego nawadniania. Basen powinny okalać na całym obwodzie deski, płytki bądź inna nawierzchnia, która szybko schnie i jest odporna na działanie wody i palących promieni słońca. W sytuacji, gdy zdecydujemy się na trawnik zbyt blisko basenu, będzie on cały czas mokry w wyniku chodzenia po nim lub mimowolnych rozprysków wody. Jest to bardzo niekorzystne dla trawy, która prędzej czy później po prostu zgnije, a przed basenem będzie się zbierało błoto, które w bardzo łatwy sposób będzie potem przenieść pod stopami do basenu.

Własny Dom 6/2016

fot. Gordo Studio

woda w ogrodzie a trawnik i jego nawadnianie

najlepsze do posadzenia niedaleko basenu będa mieszanki traw lubiące wilgoć. Nie oznacza to jednak, że trawa tego typu i grunt, na którym została wysiana, przyjmą każdą ilość wody – mimo wszystko warto w tej kwestii zachować umiar

temat miesiąca | ogród

trawnik i nawadnianie

fot. Secret Garden

jakie usytuowanie trawnika jest najlepsze?

Wielkość traWnika uzależniona jest od wielkości posesji. Jeśli jest to posesja z wieloma drzewami i o dużym spadku, lepiej w miejscach zacienionych wyłożyć ściółkę. Dobrym rozwiązaniem jest też kupienie trawy w rolce, która wymaga właściwie tylko przygotowania pod nią gruntu i równego ułożenia.

Na tyłach czy przed domem? W miejscu o delikatnym spadku czy na terenie całkowicie płaskim? Na gruncie bardzo wilgotnym czy suchym i wystawionym na ciągłe działanie promieni słonecznych? Między innymi na te pytania musimy sobie odpowiedzieć, planując usytuowanie trawnika. Jedno jest pewne: trawnik wymaga od właścicieli przemyślanej decyzji co do jego lokalizacji i powierzchni, a później mozolnej pracy przy jego utrzymaniu. Główne zasady jego planowania mówią o tym, że trawa (w zależności od mieszanki) źle rośnie w miejscach silnie zacienionych, o dużych spadkach (powyżej 30%) i bardzo wilgotnych. Jeśli gleba, na której posadzimy trawę, jest wilgotna i sezonowo silnie nawadniana, konieczne będzie założenie rurek drenarskich na głębokości 40-70 cm i odległości co 5 m (gleby ciężkie) i 10 m (gleby lżejsze). Bardzo ważne podczas planowania trawnika jest sprawdzenie poziomu pH gleby, który powinien być lekko kwaśny (pH od 5,5 do 6,5), a także oczyszczenie powierzchni terenu z kamieni, chwastów, zasilenie gleby (np. kompostem lub nawozem), jej napowietrzenie, a w miarę potrzeby – zakwaszenie.

czyszczenie podłoża i wysiewanie trawy Etap czwarty to zagrabienie obsianego terenu i przykrycie go cieniutką warstwą świeżej ziemi, następnie ugniecenie i podlanie. W okresie kiełkowania i krzewienia się traw należy podlewać trawnik dwa razy dziennie. Pamiętajmy, że posianą trawę po raz pierwszy powinniśmy skosić po 4-6 tygodniach od wysiewu nasion, gdy tylko wyrośnie do 8-10 cm, a po dalszych 7-10 dniach kosimy ją do wysokości 3-4 cm. Skoszoną trawę delikatnie grabimy i – co bardzo ważne – usuwamy.

spulcHnienie gleby przed wysiewem trawy, a także jej zagrabienie już po wysianiu nasion, można wykonać za pomoca najprostszych narzędzi – nawet na większych działkach. Ważne jest, aby nie pominąć tej czynności, dzięki niej nasiona zostaną przemieszane i równomiernie rozprowadzone po całej powierzchni

fot. Fiskars

Przed wysianiem trawy konieczne jest dokładne oczyszczenie podłoża. Należy pamiętać o starannym wyzbieraniu z gleby kamieni, gałązek, resztek budowlanych, chwastów czy śmieci, które mógł przywiać wiatr. Na trawnik należy przeznaczyć teren o niewielkim spadku i zakładać go wiosną, późnym latem lub wczesną jesienią (sierpień, wrzesień). Ziemia, na której wysiewamy trawę, musi być spulchniona i dobrze odżywiona. Warto w tym celu nawieźć na nią nawóz na kilka dni przed wysiewem. Drugim etapem po oczyszczeniu gleby i jej przygotowaniu jest dobór mieszanki trawy w zależności od rodzaju gleby, nasłonecznienia miejsca przeznaczonego na trawnik oraz jego rodzaju. Etap trzeci to wysiewanie. Nasiona najczęściej wysiewamy albo ręcznie, idąc w dwóch kierunkach na krzyż, aby równomiernie pokryć glebę. Można to także zrobić ręcznie,w wykorzystując do tego specjalny siewnik.

6/2016 Własny Dom

temat miesiąca | ogród Dom ekologiczny

Więźba, stropy, narzędzia ogrodowe kształt dachu

1 3

Brak odpowiednich narzędzi uniemożliwia dbanie o ogród, a – z drugiej strony – ich nadmiar skutecznie zniechęca, nie wspominając już o tym, że nie ma ich gdzie trzymać. W jakie narzędzia warto się zaopatrzyć?

Jak wybrać kosiarkę?

Własny Dom 6/2016

fot. Honda

kosiarki automatyczne dają się zaprogramować w taki sposób, aby kosiły trawę przez określony czas, gdy nie ma domowników

fot. Fiskars

wydajność kosiarki ręcznej jest niższa niż spalinowej, ale w zupełności wystarczy do małego ogrodu i prac wykonywanych nawet raz na kilkanaście dni

kosiarka żyłkowa spalinowa – zwana też kosą spalinową. sprawia wrażenie sprzętu przeznaczonego tylko do przydomowych trawników. w rzeczywistości jednak można nią kosić nawet duże i gęsto porośnięte tereny. jej minusem jest głośność i fakt, że przez cały czas koszenia trzeba ją trzymać w rękach, wykonując charakterystyczne ruchy, jak przy używaniu klasycznej kosy

fot. Husqvarna

Dobór kosiarki powinien być przede wszystkim uzależniony od wielkości trawnika. O ile powierzchnię 100 m2 stosunkowo łatwo będzie skosić, wykorzystując do tego kosiarkę ręczną, o tyle już do trawników o powierzchni 500 m2 przyda się urządzenie elektryczne, a nawet spalinowe. Mimo wszystko często jest tak, że mając nawet stosunkowo mały trawnik, warto zdecydować się na urządzenie bardziej zaawansowane, ponieważ dzięki niemu prace będzie można wykonać szybciej, a ponadto bez trudu poradzi sobie ono z wysoką trawą, którą zastaniemy na posesji np. po dłuższym urlopie. Pamiętajmy o zasadzie mówiącej, że mały trawnik bez problemu skosimy dużą kosiarką, ale nie odwrotnie. Ponadto kosiarki bardziej zaawansowane technologicznie posiadają kosze, do których automatycznie zbierana jest skoszona trawa, co znacznie skraca pracę w ogrodzie, ponieważ skoszonej trawy nie trzeba grabić. Przed zakupem konkretnego urządzenia dobrze jest się dowiedzieć, czy w promieniu kilkudziesięciu kilometrów od miejsca naszego zamieszkania znajduje się autoryzowany serwis, który zreperuje sprzęt, gdy się zepsuje. Inwestorzy posiadający, niekoniecznie duży, ale długi i kręty ogród, powinni zdecydować się na kosiarkę spalinową, ponieważ ciągnięcie za sobą kabla może być niewygodne, a czasami nawet niebezpieczne. Dodatkowo, przed zakupem konkretnego urządzenia, dowiedzmy się, jaki ma promień koszenia. Większy przyspieszy całość prac, a mniejszy – spowolni. Dodatkowymi elementami, na które warto zwracać uwagę podczas zakupu kosiarek, są składane rączki (szczególnie ważne, jeśli mamy niewiele miejsca w garażu), możliwość mulczowania trawy (czyli rozdrabniania jej, a potem ponownego wykorzystania jako nawóz), czy też rodzaj obudowy (najlepsze są wykonane z tworzywa lub/i aluminium), ewentualnie waga (jeśli urządzenie będzie obsługiwała drobna osoba, która może mieć problemy z wydobyciem ciężkiego sprzętu z garażu).

temat miesiąca | ogród temat miesiąca | Dom ekologiczny

narzędzia ogrodowe Więźba, stropy, kształt dachu

Przez wiele lat osoby zajmujące się ogrodami nie wiedziały, co właściwie zrobić ze skoszoną trawą. Produkowane dziś kosiarki (niekoniecznie te z najwyższej półki cenowej) dają możliwość mulczowania skoszonej trawy, czyli rozdrobnienia pokosu na drobiny, które następnie można położyć na skoszonym trawniku. Mulczowanie to ekologiczny sposób utrzymania trawy w dobrej kondycji i systematycznego jej odżywiania. Pozostawiony na trawie pokos ulega procesowi rozkładu i jest naturalnym nawozem dla trawnika. Co więcej, mulczowanie trawy, zmniejsza parowanie wody z gleby i darni, zapobiega erozji gleby, a także znacząco przyczynia się do wolniejszego wzrostu chwastów. Aby pokos spełniał swoje zadanie, musi być kładziony na regularnie koszonym trawniku. Jego warstwa nie może być zbyt gruba, ponieważ grozi to jego zgniciem, a nie „kontrolowanym” rozkładem, na którym nam zależy. Mulczowanie trawy, oprócz korzyści związanych z dodatkowym odżywieniem trawnika, skraca również czas pracy w ogrodzie. Skoszonej trawy nie trzeba bowiem grabić czy wybierać z kosza. Wystarczy ją jedynie pozostawić na skoszonej powierzchni, aż ulegnie rozkładowi. Pamiętajmy, że przed pierwszym zabiegiem w sezonie, trawnik trzeba oczyścić; pokos służący do mulczowania musi być dobrze pocięty na małe drobinki. Na glebach bardzo wilgotnych nie należy tego zabiegu wykonywać zbyt często, bo może to grozić zgniciem pokosu.

fot. Honda

co to jest mulczowanie?

Koszenie trawy i innych roślin na brzegach zbiornika wodnego (zwłaszcza naturalnego lub imitującego naturalny) może wymagać zastosowania ręcznej podkaszarki – wiele tradycyjnych kosiarek nie poradzi sobie z terenem o takim nachyleniu i nie zapewni dostatecznie precyzyjnej regulacji roślin innych niż trawa w strefie brzegowej. Ponadto istnieje niebezpieczeństwo, że ciężka kosiarka na kołach mogłaby po prostu zsunąć się do wody

Zdarzają się ogrody o ogromnej powierzchni, których koszenie nawet kosiarką spalinową o potężnej mocy byłoby uciążliwe. W takiej sytuacji konieczne jest wykorzystanie kosiarki traktorowej, czyli połączenia niewielkiego traktora z kosiarką. Zarówno moc, jak i obszar roboczy urządzeń tego typu pozwalają bez trudu utrzymać w odpowiednim stanie nawet bardzo duże powierzchnie trawiaste. Kosiarki traktorowe posiadają silnik o dużej mocy, dochodzącej nawet do 20 KM, który napędza zarówno ostrza, jak i samą kosiarkę. Ich zaletą jest, że najczęściej są w stanie zbierać skoszoną trawę do pojemnika, a wysokość koszenia może w nich być regulowana w dużych zakresach.

fot. Honda

Duże kosiarki Do Dużych powierzchni. KosiarKi traKtorowe

KosiarKa traKtorowa może być wyposażona w wiele dodatków, najbardziej przydatny z nich to kosz na pokos

6/2016 Własny Dom

temat miesiąca | ogród

narzędzia ogrodowe

łatwość i bezpieczeństwo koszenia. rodzaje kosiarek Wyróżniamy cztery podstawowe typy kosiarek, które możemy bez problemu nabyć w renomowanych salonach. Ich ceny zaczynają się już od kilkuset złotych, ale w przypadku najlepszych modeli mogą być bez problemu nawet kilkunastokrotnie wyższe (powyżej 3000 zł). Kosiarki ręczne – podstawowy typ kosiarki do małego ogrodu. Ich zaletami są niewygórowana cena, niewielkie gabaryty i prosta, wręcz intuicyjna obsługa, a także brak silnika. Sercem urządzenia jest bęben tnący z nożami, które wprawiane są w ruch w momencie pchania kosiarki. Koszenie trawy jest podobne do jej ścinania za pomocą nożyczek. Skoszoną trawę trzeba grabić. Niektóre modele kosiarek ręcznych mają możliwość regulacji wysokości koszonej trawy. Kosiarki elektryczne zasilane z sieci – dostępne są w różnych wersjach – mniej lub bardziej zaawansowanych. Wszystkie mają jednak tę samą

cechę, a mianowicie – jak wskazuje ich nazwa – wymagają źródła zasilania. Silnik jest w nich połączony z nożami tnącymi, które są w stanie sprostać dłuższej pracy przy niewymagającym ogrodzie ze stosunkowo krótką trawą. Silniki kosiarek tego typu powinny posiadać zabezpieczenia przed przegrzaniem. Kosiarki elektryczne z akumulatorem – bardziej zaawansowany model kosiarki opisywanej wyżej. Jej najważniejszym elementem jest akumulator, który możemy ładować, a dzięki temu korzystać z urządzenia, gdy nie mamy dostępu do źródła prądu. Niestety – akumulator, po wielu latach użytkowania, należy wymienić, ponieważ traci on swoje właściwości. Te modele kosiarek mają oczywiście możliwość podłączenia do sieci w momencie wyczerpania się akumulatora (dlatego też często nazywa się je hybrydowymi). Przed ich kupnem sprawdźmy, ile metrów kwadratowych trawnika można skosić, wykorzystując do tego jedno ładowanie akumulatora.

Kosiarki spalinowe – zdecydowanie najpotężniejsze, zarówno jeśli chodzi o ich gabaryty, jak i – przede wszystkim – posiadaną moc i obszar roboczy możliwy do obsłużenia. Pozwala to na wykorzystywanie ich w ogrodach oraz na placach i polanach porośniętych roślinami o grubych łodygach. Kosiarki spalinowe posiadają silniki o mocy dochodzącej nawet do 5 KM, co w zupełności wystarcza do wykonania nawet bardzo wymagających prac. Solidne podwozie i obudowa wykonana ze stali chroni je przed uderzeniami kamieni, które mogą być wyrzucane przez ostrza z dużą siłą. Z racji wagi sprzętu tego typu i trudności w manewrowaniu powinny z nich korzystać osoby silne, mające doświadczenie w pracy z tego typu sprzętem. Kosiarki spalinowe włącza się, wykorzystując do tego rozrusznik, który można uruchomić ręcznie poprzez mocne pociągnięcie linki bądź automatycznie. precyzyjne prace związane z koszeniem młodego trawnika lub tzw. „wykończeniówką” w ogrodzie wykonamy z powodzeniem za pomocą niewielkiej kosiarki żyłkowej – wykaszarki

Własny Dom 6/2016

Koszenie trawniKa porośniętego przez młode drzewa czy delikatne rośliny lepiej wykonać sprzętem, który pozwala na większą precyzję fot.Honda

fot. Secret Garden

fot. Bosch

najbardziej popularnym typem kosiarki jest urządzenie (spalinowe lub elektryczne), które pchamy przed sobą, a pokos wyrzucany jest na bok lub zbierany do kosza

temat miesiąca | ogród

narzędzia ogrodowe

domek na narzędzia Co zrobić, gdy mamy duży ogród i sporo narzędzi, a nie mamy gdzie ich trzymać? Rozwiązaniem może być domek na narzędzia, który – jeśli tylko odpowiednio go dobierzemy – może być ładnym elementem ogrodowej architektury. Domki na narzędzia wykonuje się z drewna, metalu lub plastiku. Czasami mogą być bardziej rozbudowane i pełnić również funkcję drewutni czy też miejsca do przechowywania rowerów. Do domków na narzędzia, w zależności od modelu, można dokupić np. drewnianą podłogę lub gont dachowy. Większość domków przeznaczona jest do samodzielnego montażu na podstawie instrukcji dostarczanej przez producenta – to wszystko

w sytuacji, gdy decydujemy się kupić konstrukcję już gotową. Istnieje oczywiście możliwość wykonania domków ogrodowych na wymiar oraz budowy domku zgodnie z projektem inwestora.

fot. Fiskars

DOmek Na NaRzęDzia jest znakomitym miejscem do trzymania wszystkich rzeczy niezbędnych nam podczas pracy w ogrodzie. zmieszczą się w nim nie tylko łopaty, grabie, ale często również urządzenia elektryczne czy spalinowe, jak kosiarki, piły lub dmuchawy do liści

fot. Stiga

rozdrabniacze umożliwiają szybkie pozbycie się uciążliwych gałęzi i wytworzenie cennego kompostu, który idealnie nadaje się do nawożenia grządek oraz kwiatów

Dmuchawa DO liści to idealne narzędzie pozwalające w prosty sposób „zagrabić” liście czy też po prostu posprzątać po wykonywaniu innych prac

fot. Honda

Wraz ze wzrostem naszego ogrodu i naszego zaangażowania w jego pielęgnację, rośnie również potrzeba posiadania coraz bardziej skomplikowanych narzędzi. Oto lista kilku, które ułatwią prace ogrodowe. Dmuchawa do liści – urządzenie potrzebne szczególnie na wiosnę, gdy trzeba pozbierać liście z posesji. Zasada jej działania polega na wyrzucaniu strumienia powietrza przez specjalnie uformowany wylot rury, pozwalający na ich zdmuchnięcie w jedno miejsce i łatwe zebranie bez konieczności grabienia. Dostępne są w wersji spalinowej i elektrycznej. Nożyce i sekatory – od prostych, przeznaczonych tylko do przycinania delikatnych kwiatów i gałązek, aż po duże, mogące z powodzeniem ścinać gałęzie o dość dużej średnicy lub służące do przycinania żywopłotu. Nożyce mogą być elektryczne lub prostsze – ręczne. Glebogryzarki – służą do przygotowania gleby pod wysiew. Przydatne raczej inwestorom, którzy mają np. ogród warzywny. Dostępne w przystępnych cenach. Przed ich kupnem warto sprawdzić ich wagę, obszar roboczy i liczbę biegów. Rozsiewacze – urządzenie bardzo przydatne do utrzymania ogrodu w dobrym stanie. Służy do łatwiejszego siania kwiatów lub warzyw czy też rozrzucania nawozów. Okrzesywarki – urządzenia elektryczne o mocy nawet 1,5 KM przeznaczone do wszystkich rodzajów cięcia i okrzesywania na wysokości bez konieczności stosowania drabin. Posiadają teleskopowy, regulowany wysięgnik, dzięki któremu można uzyskać zasięg nawet do 5 m, co ułatwia pielęgnację np. drzewek owocowych.

fot. Husqvarna

inne narzędzia ogrodowe

jeśli w OGRODzie mamy OczkO wODNe lub staw, przydadzą się nam pompy umożliwiające wymianę lub usunięcie wody z takiego zbiornika w razie konieczności

6/2016 Własny Dom

kronika budowy etap 34

rozbudowa i modernizacja bliźniaka

PRojekt: arch. Roman Rutkowski, Roman Rutkowski Architekci, www.rr-a.pl

etap 34.

Tekst: Agnieszka Rudomino Zdjęcia i ilustracje: A. Rudomino, archiwum rr-a

Wykończenie elewacji oraz wymiana ogrodzenia od ulicy Ten etap prac to tynkowanie elewacji, montaż drewnianych trejaży na całym budynku, wykonanie balustrady przy tarasie na piętrze oraz wymiana wypełnienia płotu Wykończenie elewacji pełni funkcje ochronną oraz estetyczną, przez co dla każdego inwestora jest ważnym etapem tworzenia własnego domu. Na opisywanej tu budowie wykonanie elewacji z przyczyn praktycznych podzielone zostało na dwa etapy. Pierwszy etap, czyli docieplenie elewacji styropianem aż do gruntowania powierzchni pod strukturę przeprowadzony został wcześniej. Zawarły się w nim następujące prace: ustawienie rusztowań elewacyjnych systemowych, oczyszczenie powierzchni pod ocieplenie, skucie luźnych tynków, nadmiaru zaprawy itp., gruntowanie przygotowanej powierzchni, montaż elementów stalowych pod trejaże, przyklejenie styropianu i kołkowanie, wykonanie warstwy zbrojącej na styropian – klej plus siatka z włókna szklanego, przyklejenie narożników na szpaletach okien i drzwi, wykonanie drugiej warstwy kleju wraz z wygładzeniem powierzchni, montaż parapetów oraz gruntowanie powierzchni pod strukturę. Jednak etap ostateczny, czyli wykonanie struktury, zrobiono w późniejszym czasie.

80 Własny Dom 6/2016

Inwestorzy: Maja i Robert z córeczką

etap 34 kronika budowy

daszek nad drzwiami Co spowodowało przerwę w pracach elewacyjnych? Robert, inwestor: Po prostu nałożyły nam się jednocześnie prace elewacyjne i ziemne – konkretnie układanie kostki brukowej na podjeździe z boku domu, wzdłuż nowo dobudowanej części. Ponieważ działka jest niewielka, a podjazd bardzo wąski, rusztowania przeszkadzałyby w wykonywaniu podjazdu – dlatego postanowiliśmy je rozebrać na pewien czas. Robert, inwestor: Całość prac i materiałów zapewniała firma – łącznie z przywiezieniem, montażem i demontażem rusztowań. Było to dla nas wygodniejsze. Wybierając materiał, braliśmy pod uwagę takie cechy, jak trwałość tynku, łatwość czyszczenia oraz odporność na mikroorganizmy i wilgoć. Oglądaliśmy różne próbki, przykładaliśmy do elewacji i tak ostatecznie wybraliśmy obecny grafitowy kolor elewacji naszego domu. Do niego dopasowywaliśmy też kolor parapetów oraz obróbek blacharskich.

konStrukcja DaSzku naD Drzwiami wejściowymi do domu została wykonana na pierwszym etapie prac elewacyjnych

arch. Roman Rutkowski, projektant domu: Cała elewacja została docieplona styropianem i otynkowana szarym tynkiem. Na elewacji od ulicy została wstawiona listwa dylatacyjna między częścią istniejącą i dobudowaną (baliśmy się pękania), od ogrodu natomiast jej nie ma (wykonawca stwierdził, że na pewno nie będzie pękać). W zamyśle budynek miał być prosty w sensie estetycznym i budowlanym, dlatego elewacja też miała taka być. Zdecydowaliśmy się nie odróżniać części istniejących od dobudowanych. Grafitowe są ramy okien z PVC, drzwi wejściowe (typowe z katalogu), oraz obróbki blacharskie i daszek nad wejściem.

dylatacja

Robert, inwestor: Daszek był niezbędny. Po pierwsze – w deszczowe dni jako ochrona mieszkańców otwierających lub zamykających drzwi wejściowe. Poza tym, co równie ważne, był to określony przez producenta i sprzedawcę warunek gwarancji na drzwi wejściowe – ich ochrona przed zacinającym deszczem lub śniegiem oraz nadmiernym nasłonecz-

Dylatacja pomiędzy istniejącą (z lewej strony), a dobudowaną (z prawej) częścią budynku zapobiega pękaniu tynku

próbki tynku – pierwsze przymiarki do wyboru koloru elewacji. w podjęciu decyzji o wyborze materiału pomagał wykonawca

Styropian pokryty zoStał warStwą zbrojącą (klej plus siatka z włókna szklanego), a następnie powierzchnia zagruntowana pod tynkowanie

6/2016 Własny Dom 81

kronika budowy etap 34

tynkowanie nieniem. Takie są wymogi i chcieliśmy się do nich dostosować, stąd daszek. Stanowi on także dekoracyjny element elewacji.

Trejaże na budynku

podjazd

tynkoWanie eleWacji po powtórnym montażu rusztowania po dwumiesięcznej przerwie od zakończeniu pierwszego etapu

Montaż parapetóW z blachy powlekanej odbył się również podczas pierwszego etapu, w drugim należało je estetycznie wykończyć w miejscach połączeń ze ścianą

Wykończenie ostateczne krawędzi ścian wokół okien było zajęciem wyjątkowo czaso- i pracochłonnym

82 Własny Dom 6/2016

arch. R. Rutkowski, projektant domu: W celu ozdobienia i urozmaicenia elewacji budynku na jego narożnikach zaprojektowano trejaże pod zieleń pnącą – z krawędziaków drewnianych bejcowanych na szaro albo pozostawionych w kolorze naturalnym. Podobne formalnie i materiałowym mają być też balustrady na tarasie od ogrodu. Maja, inwestorka: Projekt trejaży przygotował już dawno projektant naszego domu, arch. Roman Rutkowski. W późniejszym czasie jego wykonaniem i zamocowaniem zajął się mój mąż oraz jego ojciec. Montaż dlatego przeprowadziliśmy później, bo zbieraliśmy siły i środki. Roślin jeszcze nie wybraliśmy. Chcemy, żeby coś się pięło, ale jednocześnie żeby nie rozrastało się za szybko – wciąż szukamy odpowiedniej rośliny. Robert, inwestor: Trejaży nie zrobiliśmy na etapie wykańczania elewacji, ponieważ chcieliśmy jak najszybciej się wprowadzić do nowego domu. Poza tym byliśmy już zmęczeni budową i nie mieliśmy na to siły. Sporo czasu upłynęło od tamtego momentu do ich wykonania – widocznie musieliśmy dobrze odpocząć i dojrzeć do tej decyzji. Wykonaliśmy je samodzielnie z moim ojcem z zaimpregnowanego drewna sosnowego. Zastanawiamy się, jakie posadzić rośliny. Ostatnio na pytanie skierowane do fachowca w tych sprawach otrzymałem odpowiedź, że najlepsze, bezproblemowe będą... z poliuretanu (śmiech).

Nowe ogrodzenie od ulicy Maja, inwestorka: Stare ogrodzenie okazało się niepraktyczne (szybko się brudziło i trudno się je czyściło) i nie podobało się nam, bo wyglądało

GotoWe! elewacja pokryta tynkiem, czeka na montaż trejaży. zamontowano również ogrodzenie z betonowych płyt

etap 34 kronika budowy

trejaże i nowy płot za ciężko. Nowe ogrodzenie współgra z trejażami i jest lżejsze optycznie. Wykonanie i projekt: mój mąż – Robert. Robert, inwestor: Ogrodzenie niezbyt przypadło nam do gustu, już od samego początku nie podobało się mojej żonie. Z czasem postanowiliśmy więc je zmienić na drewniane. Lubimy drewno i prostotę – inspirowaliśmy się wyglądem włoskich domów wykończonych drewnem. Ponieważ zrobienie ogrodzenia było wymagające, zdawałem sobie sprawę (mając wcześniejsze doświadczenia), że musiałbym sporo czasu i energii poświęcić na pilnowanie fachowców, dlatego po namyśle postanowiłem zrobić je sam. Przeliczyłem więc wszystko, zaprojektowałem, zakupiłem w tartaku drewno i trzykrotnie jej zaimpregnowałem. Poza tym zdemontowałem betonowe płyty stanowiące dotychczasowe ogrodzenie. Następnie zabrałem się za montaż sztachetek (kantówek). Miały być mocowane do ramy dwustronnie – od strony ulicy oraz od ogrodu. Jednak po wykonaniu pierwszej, czyli przykręceniu 270 kantówek, każda po 2 śruby, zrezygnowałem z drugiej warstwy (śmiech).

Płot okazał się zbyt masywny i izolujący posesję od otoczenia – dlatego inwestorzy zdecydowali się na wymianę

Koszt etapu Robert, inwestor: Za całość zapłaciliśmy ok. 47 tys. zł. W tym: przygotowanie i montaż elementów stalowych, przygotowanie i montaż daszku nad wejściem, zakup i montaż rur spustowych, zakup i montaż całego ocieplenia (styropian gr. 15 cm, Lambda 0,04 W/ mk), zakup i wykonanie obróbek blacharskich attyk, ogniomuru i attyki tarasu oraz zakup i montaż parapetów zewnętrznych (z blachy powlekanej). Dodatkowo: trejaże – materiał ok. 5 tys. zł. Robocizna – bezcenna, bo własna moja i ojca (śmiech). Nowe wypełnienie płotu z przodu domu, od strony ulicy – materiał ok. 2 tys. zł. Robocizna – moja własna (śmiech).

brama wjazdowa w nowej odsłonie – lżejszej, bo ażurowej i z drewna zamiast betonu

Projekt trejaży wykonał architekt – autor modernizacji i przebudowy, realizacją zajęli się inwestor oraz jego ojciec.

Gotowy daszek nad wejściem oraz trejaże, które oczekują na rośliny

6/2016 Własny Dom 83

MODERNIZACJA nawierzchnia

fot. Libet

Modernizacja

1 2 3

Wybór materiału • • • • • • • •

kostka betonowa naturalny kamień klinkier drewno drewno z betonu kompozyty beton wylewany materiały sypkie

Inne decyzje

• kolory, wymiary i kształty alejek • mały i duży ogród • system antyoblodzeniowy • schody • koszty

Jak układać kostkę

Tekst: Marek Żelkowski, arch. Barbara Trznadel-Kluz

Wymiana nawierzchni Nawierzchnie w ogrodzie zużywają się szybciej niż podłogi w domu czy elewacja i po 15-20 latach wymiana może być konieczna. Jaką nową nawierzchnię wybrać i jak ją ułożyć?

G Sygnały do działania: • zapadający się podjazd lub alejki w ogrodzie • zniszczone, nieestetyczne nawierzchnie • ciągi komunikacyjne na posesji pokryte materiałami utrudniającymi korzystanie z nich (np. śliskimi po deszczu, uniemożliwiającymi jeżdżenie taczką)

Własny Dom 6/2016

dy podejmiemy decyzję o wymianie części lub wszystkich nawierzchni w ogrodzie, możemy wymienić je na podobne lub zupełnie inne. Czasem będzie ograniczał nas budżet – np. nasi rodzice lub dziadkowie kilkadziesiąt lat wcześniej ułożyli ścieżki ogrodowe z naturalnego kamienia, ale dziś jest on już na tyle drogi, że po prostu nie stać go na niego i chcemy użyć jego imitacji z betonu. Może się też jednak zdarzyć, że – nie urządzając od nowa całego ogrodu – będziemy chcieli wybrać zupełnie inne nawierzchnie, z innych materiałów i w innych kolorach – i w ten sposób zmienić odbiór wi-

zualny posesji. Przy okazji możemy też zadbać o bezpieczeństwo w ogrodzie i łatwość jego użytkowania – nowe nawierzchnie mogą być mniej śliskie po deszczu, mniej wchłaniać zabrudzenia (np. oleje samochodowe na podjeździe) i dawać się łatwiej czyścić.

WięceJ informacji www.libet.pl www.polbruk.pl www.bruk-bet.pl superbruk.com.pl semmelrock.pl

www.roben.pl www.buszrem.pl www.lafarge.pl www.pozbruk.pl www.jadar.pl

nawierzchnia modernizacja

Kostka betonowa – to już plamy po benzynie, oleju itp. mogą być trudne do wyczyszczenia. Jeżeli kostka nie jest zabezpieczona warstwą ochronną, to preparaty

ropopochodne mogą bardzo szybko przeniknąć w głąb betonu, a wówczas usunięcie plam może okazać się niemożliwe.

kostka betonowa o niewielkich, równych rozmiarach dobrze nadaje się na węższe alejki. obrzeża podkreślać można innym kolorem

fot. Polbruk

fot. Superbruk

Materiał ten jest zdecydowanie najpopularniejszy i można go spotkać w największej liczbie ogrodów. Na taki stan rzeczy ma wpływ kilka czynników. Po pierwsze, kostka brukowa jest wytwarzana przez bardzo wielu producentów w kraju. Panuje zatem duża konkurencja, co wpływa na dobrą jakość większości wyrobów oraz ich umiarkowaną cenę. Po drugie, kostka brukowa jest materiałem trwałym i stosunkowo łatwym do ułożenia oraz pielęgnacji. Po trzecie, o popularności tego rodzaju nawierzchni decyduje duży wybór kształtów (kwadraty, prostokąty, sześciokąty, „kości”, trapezy – kostka taka umożliwia układanie wzorów kolistych), wielkości, a także kolorów (od szarości i beżów po brązy i czerwienie), a także faktur (kostka tzw. odbijana imituje z powodzeniem bruk, a kostka płukana jest szorstka i stanowi doskonałą nawierzchnię antypoślizgową). Kostki betonowe produkowane są w odmianach jedno- oraz dwuwarstwowych. Pierwsze barwione są w masie (cały element ma ten sam kolor), drugie kolor mają jedynie w warstwie licowej (w kostce dobrej jakości powinno to być przynajmniej 5 mm). Obie warstwy muszą być dobrze związane z warstwą spodnią wykonaną ze zwykłego betonu konstrukcyjnego. W wielu poradnikach sugeruje się, że kostkę betonową należy zaimpregnować tuż po ułożeniu odpowiednim preparatem, który uchroni ją przed trwałymi plamami i wniknięciem zanieczyszczeń głęboko w strukturę poszczególnych elementów, a przy okazji uwypukli barwę zastosowanego materiału. Zdania w tej materii są jednak podzielone. Niektórzy specjaliści uważają bowiem, że kostka brukowa bardzo dobrej jakości może obyć się bez tego rodzaju chemicznych dodatków, a kostce złej jakości niewiele one pomogą. Analizując ten spór, warto jednak pamiętać, że o ile zabrudzenia pochodzenia naturalnego (ziemia, roślinność itp.) można usunąć z kostki stosunkowo małym nakładem pracy – nawet wówczas, gdy nie jest ona zaimpregnowana

nieregUlarne płyty betonowe imitujące naturalny kamień – podobnie jak on trwałe, a wyraźnie tańsze

fot. Superbruk

Jaki materiał wybrać?

podjazd i ścieżka do drzwi ułożone z płyt betonowych o nieregularnych rozmiarach, choć regularnych kształtach (prostokąty różnej wielkości i o różnych proporcjach). Umiejętne zestawianie tych elementów ożywia nawierzchnię, ale nie daje wrażenia chaosu

6/2016 Własny Dom

MODERNIZACJA nawierzchnia

Alejki o takiej nawierzchni są z pewnością bardzo efektowne i trwałe. Mogą też przyjmować różną formę wzorniczą w zależności od rodzaju użytego kamienia oraz kształtu wykorzystanych elementów. Najbardziej popularnymi elementami kamiennymi wykorzystywanymi do tworzenia alejek w ogrodach są kostki granitowe, ale na rynku dostępne są również kostki bazaltowe (bardzo śliskie po deszczu), marmurowe, kwarcytowe, porfirowe, a także wykonane z 1, piaskowca (który wymaga impregnacji specjalistycznymi środkami) i serpentynitu.

Kostka kamienna ma kształt regularnych sześcianów, ale w przeciwieństwie do kostki betonowej nie jest idealnie równa. Powstaje bowiem nie w wyniku cięcia, a łupania skał. Wymiary poszczególnych kostek mogą różnić się nawet do 3 cm. W ofercie rynkowej spotykana jest także kostka nazywana rustykalną – o zaokrąglonych krawędziach. Drobne elementy kamienne mogą mieć powierzchnię gładką, surowo-łupaną albo szorstką (uzyskuje się ją dzięki procesom płomieniowania, groszkowania lub piaskowania). Z kamienia wykonuje się nie tylko kostkę, ale również płyty o różnych rozmiarach. Małe przy-

fot. Baumit

Kamień naturalny

płyty z naturalnego kamienia ułożone na wewnętrznym dziedzińcu kojarzą się z południem europy

pominają wielkością cegły, natomiast duże porównywalne są z elementami wykorzystywanymi do tworzenia miejskich chodników i mają grubość około 5 cm.

fot. Ł. Rajchert

Łupek

naturalny kamień użyty w bardziej surowej formie – kształt poszczególnych kamieni nie został ujednolicony, a wolną przestrzeń pomiędzy nimi wypełniono żwirem – jasnym, dla podkreślenia ciemniej barwy kamieni

Za niezwykle efektowne uznawane są nawierzchnie alejek wykonane z rozmaitych odmian łupków (np. chlorytowo-serycytowy – kolor srebrnorudy, lub fyllitowy – kolor grafitowy). Duże uznanie budzą również płyty łamane z piaskowca lub marmuru. Najczęściej elementy te układa się stosunkowo „luźno”, a przestrzeń pomiędzy kamieniami zasypuje mieloną korą (nie zarastają wówczas trawą lub chwastami). Zbliżony wzorniczo efekt można uzyskać, stosując płyty ażurowe wykonane z betonu lub tworzywa sztucznego, jednak są one mnie trwałe niż naturalny łupek.

Własny Dom 6/2016

klinkierowa alejka w ogrodzie – wybrano kolor szary, gdyż czerwony lub brązowy zbyt bardzo odwracałby uwagę od zieleni

fot. Röben

Materiał ten ma piękne, szlachetne barwy (od tradycyjnej czerwieni, poprzez żółć i pomarańcz, po brąz i grafit oraz odmiany cieniowane), cenione przez wielu projektantów ogrodów. Za szczególną zaletę klinkieru należy też uznać jego odporność na działanie substancji ropopochodnych. Jeżeli zatem elementem ogrodu jest podjazd do garażu, to kostka klinkierowa jest doskonałym, wprost wymarzonym materiałem. Klinkier ma także szereg innych zalet – odporność na ścieranie, małą nasiąkliwość oraz możliwość stosunkowo łatwego usuwania zanieczyszczeń z jego powierzchni. Bruk klinkierowy nie traci

fot. Röben

Bruk klinkierowy

podjazd wyłożony brukiem klinkierowym połączonym z imitującą kamień kostką betonową w ciemniejszym odcieniu szarości

nawierzchnia modernizacja

klinkier w naturalnym kolorze daje mocny efekt wizualny – ale jeśli będzie pasował do roślinności i elewacji domu, to dobra inwestycja, gdyż nawet po wielu latach będzie można podziwiać jego żywy kolor. wystarczy tylko co jakiś czas umyć alejki z brudu naniesionego na butach i przyniesionego przez wiatr. warto zauważyć, że poszczególne cegły rozmyślnie mają nieco inny odcień – nie chodziło o uzyskanie jednolitej płaszczyzny fot. Röben

swej barwy nawet po wielu latach, ponieważ jest ona efektem procesu wypalania, a nie dodanych barwników. Na nawierzchnię ścieżek ogrodowych doskonale nadają się cegły klinkierowe, ale z materiału tego wykonywana jest również kostka brukowa o przekroju kwadratu, rombu lub trapezu. Warstwy podjazdu z cegły klinkierowej są następujące: – ubite podłoże ze zdjętym humusem; – zagęszczona podbudowa od 20 cm (podłoża piaskowe) do 40 cm (podłoża gliniaste) z mieszanki żwirku i piasku o wielkościach ziaren 0/45, 0/32 i 0/16 – uziarnienie wraz ze wzrostem nanoszonych warstw maleje; spadek 1,52,5%; – podsypka z piasku lub miału kamiennego 0/5 o grubości 3-5 cm. – klinkierowa cegła brukowa. Żadna z tych warstw (oprócz zamocowanych obrzeży) nie może zawierać cementu.

Drewno najlepiej jest wypełnić np. zmieloną korą. Warto również zabezpieczyć boczne krawędzie alejki przed rozsuwaniem się bruku. Takie obrzeża mogą być również wykonane z drewna albo – dla kontrastu – z innego materiału. Rzadziej wykorzystywanym i nieco trudniej dostępnym materiałem na alejki ogrodowe są podkłady kolejowe. Inwestorzy cenią je za trwałość oraz efektowny wygląd. Warto jedynie pamiętać, że prawdziwe podkłady w upalne dni emitują silny zapach kreozotu. Jeśli komuś

fot. Introflor Agnieszka Kurleto

Nawierzchnie alejek wykonane z drewna znakomicie współgrają z szatą roślinną ogrodu, a przy okazji są stosunkowo tanie. Z tych też powodów bywają chętnie stosowane przez inwestorów (pomimo niższej trwałości niż kamień lub beton). Drewno do wykonania alejek ogrodowych pozyskiwane jest najczęściej z robinii, sosny, dębu albo też gatunków egzotycznych. Minusem tego rodzaju nawierzchni jest to, że po deszczu są one wyjątkowo śliskie. Trzeba też pamiętać, że elementy drewniane wymagają regularnej oraz starannej konserwacji. Jedną z wielu możliwości wykonania alejek przy wykorzystaniu drewna jest bruk drewniany. W ofercie rynkowej znajdują się różne produkty, ale warto pamiętać, że szczególną odporność na warunki atmosferyczne wykazuje dębina. Bruk drewniany oferowany jest w formie kostek o bokach 6 cm (najczęściej). Poszczególne elementy są powtarzalne i regularne, dzięki czemu powierzchnia alejki jest równa i bez prześwitów. Do wykonywania alejek ogrodowych nadaje się również inny rodzaj bruku drewnianego, który ma postać klocków o przekroju okrągłym. Ich grubość wynosi przeważnie około 10 cm. Wolną przestrzeń pomiędzy takimi elementami

okrągłe drewniane plastry pozwolą cicho przemieszczać się po ogrodzie, gdyż tłumią odgłosy kroków

on nie odpowiada, dostępne są też betonowe imitacje podkładów. Równie atrakcyjnie prezentują się alejki wykonane z grubych elementów, które powstają w wyniku rozcięcia pni dużych drzew. Taki materiał inwestor może kupić, albo też przygotować go we własnym zakresie. Elementy powinny mieć wymiary zbliżone do wartości: średnica – 40 cm, grubość – 20 cm. Zagwarantuje to przede wszystkim ich większą trwałość. Jeszcze inną możliwość zaaranżowania alejek ogrodowych dają drewniane kołki (sosnowe lub akacjowe) o wymiarach: wysokość ok. 15 cm, średnica – 4-10 cm. Są one impregnowane ciśnieniowo i zabezpieczone przed niszczącym działaniem grzybów. Takie kołki należy ustawić pionowo (bardzo ściśle jeden przy drugim), a następnie – przy pomocy gumowego młotka – lekko zagłębić w ziemi. W powstałe szczeliny trzeba nasypać drobnego żwiru lub piasku i zagęścić go wodą. Przyjmuje się, że nawierzchnie drewniane, jeżeli zostaną prawidłowo wykonane oraz zabezpieczone przed wpływem środowiska, mogą pełnić swoją rolę przez około 10 lat (w przypadku dębiny z całą pewnością dłużej).

6/2016 Własny Dom

MODERNIZACJA nawierzchnia

Drewno z betonu

fot. Buszrem

beton może udawać drewno tak perfekcyjnie, że dopiero po dotknięciu zorientujemy się, z czym mamy do czynienia

ścieżka od furtki do drzwi wejściowych ułożona z betonowej kostki do złudzenia imitującej drewniany parkiet. taki sposób wykończenia nawierzchni nawiązuje do XiX wieku, kiedy wiele bram wyjazdowych z dziedzińców kamienic w miastach miało nawierzchnię z drewna, aby okute żelazem koła towarowych wozów konnych nie hałasowały nad ranem, gdy rozwożono zaopatrzenie do sklepów

we „drewno” posiada wyraziste słoje, sęki, pęknięcia, (a nawet dziury po gwoździach!), a do tego wygląda na wypłowiałe od słońca i wilgoci. Takie drewno (np. w postaci udającej podkłady kolejowe) wykorzystuje się jako palisady, obrzeża trawnika lub ścieżki, stopnie schodów,

fot. cobbleSTONE

Drewno jest chętnie stosowane w aranżacjach przydomowych ogrodów. Wymaga ono jednak systematycznej konserwacji i często nie jest materiałem trwałym. Rozwiązaniem są imitacje drewna z betopnu. Na pierwszy rzut oka może są trudne do odróżnienia za sprawą technologii postarzania – wykonane w ten sposób betono-

obwódki rabatek czy oczek wodnych. Układa się też z nich pełne lub ażurowe ścieżki – możliwości jest wiele, w zależności od pomysłowości projektanta czy właściciela ogródka. Drewno z betonu może przypominać także deski, bale, bruk drewniany lub krążki cięte z całych pni.

Deski z kompozytu

fot. Windoor

fot. Nowodvorski Lighting

Są odporne na zmienne warunki atmosferyczne i bardzo trwałe. Najczęściej stosuje się je do układni nawierzchni tarasu (występują także jako ryflowane – z wyżłobieniami zapobiegającymi poślizgom). Produkuje się je z włókien drzewnych, polietylenu oraz chemicznych dodatków i substancji wiążących. Są łatwe

deski kompozytowe z drobnym ryflowaniem antypoślizgowym – ich ciemny kolor kontrastuje z białymi kamykami po bokach ścieżki

Własny Dom 6/2016

ścieżka do drzwi wejściowych z desek kompozytowych może być dopasowana kolorystycznie do drzwi, do których prowadzi. materiał ten jest stosowany najczęściej na tym właśnie ciągu komunikacyjnym na posesji, gdyż tu antypoślizgowość jest najważniejsza

w montażu, nie wymagają impregnacji ani konserwacji. Zastosowanie desek kompozytowych jako nawierzchni alejek jest rzadsze, ale to dobry

pomysł – prawdopodobieństwo poślizgnięcia się na nich po deszczu jest bliskie zeru. Nie można jednak zamontować pod nimi systemu antyoblodzeniowego.

nawierzchnia modernizacja

Beton architektoniczny Pressbeton to innowacyjna technologia wykonywania dekoracyjnych posadzek, która umożliwia wykonanie z betonu imitacji skał, piaskowca, kostki granitowej, drewna, łupków, otoczaków i innych kształtów. Wykonane w ten sposób nawierzchnie mogą mieć róż-

nego rodzaju wzory i kolory. W ten sposób uzyskuje się dekoracyjne posadzki odciskane lub stemplowane. Stosowany jest w ogrodach przydomowych na tarasy lub podjazdy, ponieważ jest bardzo trwały i odporny na warunki atmosferyczne.

fot. Bauart

pressbeton – zwany również betonem odciskanym lub stemplowanym – może naśladować np. kostkę betonową lub kamienną. Zastosowanie odpowiedniego podkładu betonowego umożliwia zaadaptowanie technologii do niemalże każdych warunków – materiałem tym można wykańczać zarówno podłogi w domu czy tarasy, jak i podjazdy, po których będą jeździć samochody dostawcze

fot. Pressbeton SRL

pressbeton może służyć do tworzenia łudzących imitacji – to nie kamienna kostka i fuga, to jednolita płaszczyzna

Najpierw na podjeździe wylewa się beton, a następnie za pomocą specjalnej formy odciska się wzory będące imitacją kostki, płyty kamiennej, kamienia naturalnego lub innego materiału. Po wysuszeniu impregnuje się ją impregnatem chroniącym przed wnikaniem wody, oleju czy benzyny, które mogą rozlać się na podjeździe.

Materiały sypkie ścieżek nie należy wybierać żwiru rzecznego. Jego ziarna są bowiem wyoblone. Tymczasem do wykonania alejek najlepiej nadaje się kruszywo o krawędziach nieregularnych, ostrych. Dzięki temu znacznie lepiej się klinuje i ciąg komunikacyjny jest znacznie bardziej stabilny. ścieżki wysypane żwirem lub grysem dobrze prezentują się, jeśli w przemyślany sposób oświetlimy je po zmroku. efekt może być szczególnie ciekawy po deszczu, gdy krople wody osiadające na drobnych kamykach będą odbijać lub rozpraszać światło w różnych kierunkach, jednocześnie nie oślepiając patrzącego fot. Arrtemix

Do wykonania ścieżek w ogrodzie można użyć na przykład żwiru, ale także grysów: marmurowego (białego) lub bazaltowego (czarnego), tłucznia, a także klińca. Decydując się na pierwszy z tych materiałów, inwestor powinien pamiętać, że do wykonania

Wśród zalet ścieżek ze żwiru oraz innych materiałów sypkich można wymienić: – łatwość samodzielnego wykonania, – stosunkowo niewielki koszt, – dobre współgranie wizualne z innymi materiałami wykorzystywanymi w ogrodzie (kamieniami, drewnem, cegłami) oraz roślinami. Podejmując decyzję o wykonaniu ścieżek ze żwiru, grysu, tłucznia lub klińca, trzeba jednak pamiętać, że materiały te mają również swoje wady. Wymienić należy chociażby: – stosunkowo niewielką trwałość takiej alejki (w porównaniu z innymi materiałami), – potrzebę okresowej pielęgnacji oraz dosypywania i ubijania użytego materiału, – konieczność usuwania chwastów zarastających alejkę, – pylenie w okresach suszy oraz namakanie podczas intensywnych opadów; – fakt, że nawierzchnia taka słabo nadaje się do jazdy na rowerze.

6/2016 Własny Dom

MODERNIZACJA nawierzchnia

Kolory alejek

Warto pamiętać, że jasne, jednokolorowe lub zbliżone odcieniem nawierzchnie alejek są doskonałym tłem dla ogrodowej flory. Ścieżki tego rodzaju nie rzucają się tak bardzo w oczy i dzięki temu w doskonały sposób podkreślone zostaje bogactwo oraz różnorodność zgromadzonych roślin. Jasne barwy alejek powiększają również ogród optycznie. W przypadku ciemnych kolorów nawierzchni efekt jest odwrotny i dlatego nie jest wskazane wykorzystywanie ich na małych przestrzeniach. Inwestorzy powinni bardzo uważać, jeżeli marzą o różnokolorowych alejkach w kontrastowych kolorach i wzorach. Takie bogactwo może nie tylko zdominować cały wystrój ogrodu i sprawić, że roślinność stanie się jakby mniej ważna, ale również wprowadzić w otoczeniu domu przestrzenne zamieszanie (optyczny chaos). Projektowanie wielokolorowych, wzorzystych alejek najlepiej oddać w ręce doświadczonego specjalisty od urządzania ogrodów.

fot. Polbruk

Inne decyzje

alejki w żywych kolorach nie będą dawać wrażenia chaosu, jeśli szeroka paleta odcieni będzie imitować naturalne przebarwienia skały. wszystkie elementy dodatkowe (stopnie, murki) zaakcentowane są zupełnie innym kolorem – jednolitą szarością

Dobierając kolorystykę nawierzchni, warto zachować umiar, polegający na łączeniu maksimum dwóch, trzech kolorów (najlepiej w pokrewnych odcieniach). Takie rozwiązanie

będzie zawsze modne. Natomiast eksperymentalne zestawianie kolorów bywa ryzykowne optycznie i często już po kilku sezonach jest passe.

Wymiary i kształty alejek

ścieżka do drzwi i podjazd wyraźnie różnią się szerokością

Własny Dom 6/2016

Bardzo istotnym elementem przy planowaniu, a następnie wykonywaniu alejek jest zapewnienie optymalnych kierunków odpływu wody opadowej. W tym celu należy zapewnić tzw. spadek poprzeczny na powierzchni ścieżek (minimum 2%). Warto też zamontować korytka odwodnieniowe (chyba, że woda ma wsiąkać w trawnik).

fot. Bruk-Bet

wzdłuż linii prostych, a w przypadku ogrodów naturalistycznych – łagodnymi, lekko falującymi, „miękkimi” liniami. Ich szerokość powinna wynosić około 80 cm. Projektant z doświadczeniem, zanim rozrysuje przebieg alejek w ogrodzie, stosuje starą i sprawdzoną metodę – odnajduje te miejsca, które inwestorzy wydeptali najintensywniej.

fot. Jung

fot. Dako

Główne ciągi komunikacyjne w ogrodzie zapewniają wygodę użytkowania, jeżeli ich szerokość wynosi przynajmniej 120 cm. Poza wyjątkowymi przypadkami najlepiej jest wytyczać główne alejki wzdłuż linii prostych oraz możliwie jak najkrótszych. Ścieżki leżące w głębi ogrodu w przypadku ogrodów regularnych należy prowadzić raczej

na ścieżce do drzwi powinny móc minąć się dwie osoby

najwęższa możliwa ścieżka przeznaczona tylko do chodzenia piechotą

nawierzchnia modernizacja

Mały i duży ogród Warto, aby kolor alejek był odpowiednio dobrany do koloru elewacji domu, wystroju tarasu, wyglądu ogrodzenia, a nawet dachu budynku. W dużych ogrodach jako materiał na alejki lepiej sprawdzają się elementy duże (regularne lub

fot. Buszrem

przykładowa koncepcja przebiegu alejek na frontowej części mniejszej posesji. 1. wejście na działkę. 2. wjazd na działkę. 3. podniesiony krawężnik. 4. wjazd pod wiatę. 5. dojście do wiaty. 6. wjazd do garażu. 7. boczne pasy z kostki o ostrzejszej fakturze przy wjeździe do garażu

fot. Polbruk

W małych ogrodach najlepiej sprawdzą się alejki wykonane z drobnych elementów (cegła klinkierowa, albo kostki kamienne, lub betonowe). Duże elementy na małej powierzchni będą ją deformować i uwidaczniać jej małe rozmiary.

jeśli dysponujemy dużą działką, podjazd może być szeroki niczym ulica

nieregularne), np. kamienne płyty. Warto zadbać, aby ciągi komunikacyjne nawiązywały kolorystycznie i fakturowo do architektury, z którą sąsiadują – ale również o to, aby miały szansę „wtopić się” w zieleń ogrodu.

System antyoblodzeniowy oscylować w granicach 250-300 W/m2. Warto też zadbać o instalację antyoblodzeniową na schodach wejściowych.

fot. El-Tom Tomasz Walczak

brukową jak w przypadku podjazdów z zaprawy betonowej – w warstwie wylewki. Moc jednostkowa na m2 powinna w tym wypadku

Nawierzchnię, szczególnie na podjeździe, można wyposażyć w bardzo praktyczne ogrzewanie przeciwoblodzeniowe – pod całą powierzchnią albo wzdłuż pasów jezdnych pod kołami samochodu. Kable lub maty grzejne można układać zarówno w podsypce piaskowej pod kostką

fot. El-Tom Tomasz Walczak

podgrzewać warto także pozostałe alejki w ogrodzie – np. te opasujące dom

montaż instalacji antyoblodzeniowej na ścieżce wiodącej od furtki do drzwi wejściowych (po lewej) i w głąb ogrodu (po prawej). kable grzewcze ułożone na podsypce piaskowej zostaną zatopione w betonowej wylewce, a na nich zostanie ułożona nawierzchnia (np. betonowe płyty)

6/2016 Własny Dom

MODERNIZACJA nawierzchnia

Jak układać kostkę?

fot. Lafarge

rys. Buszrem

Brukowanie to najważniejszy moment prac. Bardzo ważne jest staranne przygotowanie wszystkich warstw w odpowiedniej kolejności, co gwarantuje stabilność i trwałość nawierzchni. Dlatego warto, by układaniem nawierzchni w naszym ogrodzie zajmowali się doświadczeni wykonawcy.

układanie nawierzchni z betonowych elementów o różnej wielkości

alejka bez krawężnika. 1. Grunt rodzimy. 2. usunięta warstwa humusu (jeśli tego nie zrobimy, istnieje ryzyko że rozwój roślin szybko zniszczy ścieżkę). 3. Podsypka piaskowa 4. Geowłóknina – warstwa separacyjna. 5. żwir – wykończenie ścieżki 6. kotwy z tworzywa do mocowania listew obrzeżowych. 7. listwa obrzeżowa

fot. Libet

Korytowanie

PodsyPka Piaskowa o grubości ok. 10 cm po korytowaniu, z zaznaczonymi poziomami brukowania. Pełni ona rolę warstwy stabilizującej

Własny Dom 6/2016

Przed rozpoczęciem robót związanych z wykonaniem nawierzchni należy najpierw rozprowadzić wszystkie instalacje podziemne lub w miejscach, gdzie będą miały przebiegać, pozostawić pod ścieżkami przepusty z ułożonych poziomo rur. Prace rozpoczyna się od zdjęcia warstwy humusu grubości ok. 30-40 cm z trasy wytyczonych ścieżek. Tę czynność nazywa się korytowaniem. Na małych powierzchniach wykop można wykonać ręcznie, do większych robót ziemnych trzeba wynająć spycharko-ładowarkę. Dno kształtuje się z lekkim spadkiem w zaplanowanym kierunku (spadek poprzeczny 1-4% i podłużny ok. 0,5-3%). Na spodzie można rozłożyć geowłókninę, która uniemożliwi przerastanie korzeni, następnie układa się podbudowę grubości 1520 cm z kruszywa łamanego o uziarnieniu 10-30 mm.

nawierzchnia modernizacja

Podsypka piaskowa

mieszanie podsypki piaskowej z cementem (worek cementu na ok. 5 m2)

wyrównywanie poziomu podsypki według wyznaczonych poziomów

fot. Libet

nawierzchniowy ułożony na podsypce przed zawibrowaniem musi znajdować się o 1 cm wyżej od planowanego poziomu – o tyle obniży się ona po zawibrowaniu.

fot. Libet

z nawierzchni oraz ułatwia przeprowadzenie drobnych prac remontowych lub przeróbek. Podsypka powinna być wyprofilowana tak, aby zachować wcześniej ustalone spadki. Materiał

fot. Libet

Piasek umożliwia wyrównanie nieuniknionych różnic w wysokościach kostek brukowych i płyt, pozwala na zniwelowanie niedokładności podbudowy, przyspiesza usuwanie wody

zagęszczanie podsypki poprzez jej zawibrowanie (co obniży jej poziom o ok. 1 cm)

fot. Libet

Układanie kostki i spoinowanie

Na podsypce układa się kostkę brukową z zachowaniem szczelin 2-3 mm pomiędzy poszczególnymi elementami. W przypadku układania płyt ażurowych i płyt chodnikowych szczeliny te powinny mieć 4-5 mm. Do spoinowania najlepiej użyć drobnego żwirku 1-2 mm, ewentualnie płukanego piasku o uziarnieniu 0-2 mm. Po wstępnym zaspoinowaniu nawierzchnię należy dokładnie zamieść i ubić wibratorem płytowym zabezpieczonym nakładką z tworzywa sztucznego. Na koniec spoiny wypełnia się jeszcze raz i zamiata. Po spoinowaniu należy natychmiast sprzątnąć piasek, który bardzo często zostawia żółtawe plamy nawet po krótkim zaleganiu, po czym spłukać nawierzchnię czystą wodą.

fot. Libet

kostkę układa się ciasno, stojąc na ułożonej już nawierzchni (inaczej zniszczy się podsypkę) i przycinając elementy skrajne szlifierką kątową z diamentową tarczą. Wzdłuż brzegu, który nie będzie narażony na obciążenia, zamiast krawężnika można zastosować oporowanie

po ułożeniu kostki za pomocą wibratora powierzchniowego z gumową nakładką ochronną dobija się ją do podłoża i koryguje nierówności

6/2016 Własny Dom

MODERNIZACJA przesłony przeciwsłoneczne

Modernizacja Zacieniająca dobudowa • ogród zimowy i weranda • zadaszenie Przesłony na okna i duże przeszklenia • zewnętrzne • wewnętrzne

Więcej cienia w lecie

fot. Krispol

Automatyka i sterowanie

Tekst: arch. Anna Czerwonka

Sygnały do działania: • niezacienione okna na nasłonecznionych elewacjach, niezadaszony taras •przegrzewanie pomieszczeń przez zbyt duże nasłonecznienie •chęć zwiększenia poczucia prywatności i bezpieczeństwa •zmiana charakteru elewacji lub aranżacji wnętrza domu

Własny Dom 6/2016

ystawiać się na działanie słońca czy przed nim osłaniać? Przebywanie w doświetlonym pomieszczeniu wprowadza w dobry nastrój oraz zapewnia komfortowe warunki do pracy i odpoczynku. Dobre doświetlenie powinno docierać do całego pomieszczenia, nie oślepiać nas, ale też nie przegrzewać pokoju. Przed uciążliwym promieniowaniem chronimy się na wiele sposobów. Różnego rodzaju przesłony przeciwsłoneczne są nieodłączym elementem każdego domu. Możliwości jest bardzo wiele. Jakie będą najodpowiedniejsze do istniejącego lub modernizowanego domu?

zalety i wady dużych okien Z biegiem czasu okna zaczęły się charakteryzować coraz lepszymi parametrami termicznymi.

Cieplejsze szyby i ramy okien pozwoliły budować domy z imponującymi przeszkleniami. Duże okna są bardzo efektowne i dają niczym niezakłócony wgląd w otoczenie oraz poczucie bliskości przyrody. Co więcej, okna od strony południowej i zachodniej pozwalają również dogrzać pomieszczenia w zimie. Takie rozwiązanie ma jednak również słabe strony, z których nie zawsze zdajemy sobie sprawę, a które ujawniają się wraz z pierwszymi słonecznymi dniami lata. Aby uniknąć montażu klimatyzacji lub ograniczyć jej koszty, należy rozważyć kilka innych możliwości, które poza ochroną przeciwsłoneczną mogą pełnić również inne funkcje – zapewniać większe bezpieczeństwo, ograniczać straty ciepła czy też stać się prawdziwą wizytówką domu.

przesłony przeciwsłoneczne modernizacja

Zacieniająca dobudowa

Ogród zimowy czy weranda? Zamknięta ścianami szklana dobudowa (nieogrzewana) osłania ścianę budynku od zimna i wiatru, co ma odzwierciedlenie w bilansie cieplnym domu. To rozwiązanie, które daje wiele korzyści nie tylko zimą, ale także latem, gdy ogranicza dostęp promieni słonecznych bez konieczności zasłaniania okien. Bardzo istotna jest szerokość dobudowywanej części. Przyjmuje się, że światło dociera na 6 m w głąb pomieszczenia. Pozwala to zweryfikować, czy lepiej wybudować werandę, czy całkowicie przeszkloną oranżerię.

Zbyt szeroka dobudowa może jednak za bardzo zaciemnić wnętrze domu. Za werandę uznaje się przylegającą do domu dobudówkę, która może być albo należącym do powierzchni użytkowej ogrzewanym pomieszczeniem, albo zadaszoną i otwartą konstrukcją. Dodatkową zaletą przemawiającą za murowaną werandą jest możliwość wykonania tarasu na jej dachu.

Zadaszenie Wykonanie zadaszonego tarasu może skutecznie ograniczyć przegrzewanie domu. Warto zastanowić się nad zadaszeniem, które da cień w upalne dni i umożliwi przebywanie na nim także podczas niepogody. By uniknąć zbytniego zaciemnienia znajdującego się przy nim pomieszczenia nie musimy wykonywać pełnego zadaszenia. Pozostawiając odsłoniętą drewnianą konstrukcję, będziemy mogli obsadzić ją pnącą roślinnością. Jeśli zależy nam, aby nie czekać długo na efekt, najlepiej wybierać szybko rosnące gatunki. Zadaszeniem nieograniczającym dopływu światła będą również lekkie i wytrzymałe płyty z poliwęglanu.

Pergola na lato i zimę

Dobudowa werandy czy zadaszenia nad tarasem wymaga projektu, aby można było starać się o pozwolenie na budowę. W przypadku przydomowej oranżerii o powierzchni do 25 m2 wymagane jest wyłącznie zgłoszenie w urzędzie. Jeśli w przeciągu 30 dni starosta nie wniesie sprzeciwu, możemy rozpocząć prace budowlane.

NieogrzewaNa oraNżeria zabezpieczy przed zimnem, pozwoli przezimować rośliny, a w lecie zacieni i będzie służyć także podczas niepogody

fot. Markilux

Przeszklenia po południowej stronie domu, jeśli nie będą odpowiednio zacienione, mogą okazać się bardzo uciążliwe. Planując budowę ogrodu zimowego czy werandy, można również stworzyć komfortowe warunki w przylegających do nich pomieszczeniach. Dobierając zadaszenie lub werandę do formy budynku, należy pamiętać, że im mniejsza różnorodność, tym większa spójność wizualna. Dlatego kształt dachu i kąt jego nachylenia powinien nawiązywać do formy i stylu domu.

Pozwolenie czy zgłoszenie?

dobry Przykład

fot. Vidaron

Drewniana ażurowa konstrukcja sprawia, że w zimie dociera tu wystarczająco dużo słońca. W lecie porastające ją pnącza dają zaś cień Ogromne znaczenie dla przyszłego zadaszenia ma jego usytuowanie względem stron świata. Taras z pergolą po stronie południowo-wschodniej jest dobrym rozwiązaniem dla osób, które po południu wracają po pracy do domu. Wtedy na tarasie pojawia się przyjemny cień. W weekend można jeść śniadania przy porannym i niepalącym jeszcze słońcu. Pergola po stronie zachodniej może mieć pionowe, ażurowe ,,ściany”, które ochronią przed silnym i nisko znajdującym się słońcem. Gdy zależy nam na większym zacienieniu, możemy częściowo wykonać pokrycie na krokwiach lub zasadzić pnącza, które gęsto porosną konstrukcję. Gdy zależy nam na szerokim widoku ogrodu i nie chcemy zaciemniać wnętrza, warto ułożyć na krokwiach transparentne płyty (np. z poliwęglanu), które zapewnią dopływ światła, a ochronią przed deszczem.

6/2016 Własny Dom

MODERNIZACJA przesłony przeciwsłoneczne

W ogrodzie zimowym Przeszklona oranżeria może być wykonywana z profili aluminiowych lub stalowych albo drewna. Umieszczona po stronie północnej, nie będzie wymagała zacieniania i montażu klimatyzacji. Nie jest to jednak lokalizacja odpowiednia dla roślinności lubiącej nasłonecznione stanowiska. Rozproszone światło w takim pomieszczeniu powoduje, że świetnie sprawdza się ono jako pokój pracy czy gabinet. Oranżerię po południowej stronie korzystnie jest ob-

sadzić wysoką liściastą roślinnością, która w lecie wystarczająco ją zacieni, a w zimie po opadnięciu liści zapewni dopływ światła. Przy wykonywaniu osłon warto zamontować zacienienia od góry (płachty rozwieszane w oranżerii lub rolety, markizy osłaniające dach). Lokalizacja wschodnia (podobnie jak zachodnia) jest narażona na duże nasłonecznienie, ale przez krótką część dnia. Słońce znajduje się wtedy nisko, a promienie wpadają głębiej do pomieszczeń, dlatego warto zainwestować w pio-

nowe przesłony (refleksole, rolety, żaluzje). Całkowicie przeszklone i duże oranżerie są stosunkowo drogie w utrzymaniu. Gdy są częścią domu, najszybciej wychładzają się w zimie, najtrudniej utrzymać w nich wymaganą temperaturę w lecie. Powinny mieć zapewnioną dobrą wentylację. Wybierając ogrzewanie, najlepiej zastosować podłogówkę. Wartym uwagi rozwiązaniem są też promienniki ciepła – zwłaszcza gdy oranżeria stanowi wydzielone pomieszczenie, użytkowane czasowo.

Okna i duże przeszklenia Roleta natynkowa (adaptacyjna) może być zamontowana na ścianie lub we wnęce istniejącego okna (wtedy zmniejsza o kilka centymetrów jego światło)

fot. Krispol

Najprostszym sposobem zacienienia wnętrza domu są montowane przy oknach ruchome przesłony, które w razie potrzeby osłonią przed uciążliwym słońcem. Możliwości jest bardzo wiele. Każda inaczej wpływa na charakter i styl, ale też użytkowanie domu. Dlatego warto zapoznać się z całą gamą produktów i wybrać najbardziej odpowiadający nam sposób ochrony przed słońcem.

Rolety Największą zaletą rolet zewnętrznych jest fakt, że wpływają na poziom bezpieczeństwa domu. Są osłoną, która jest w stanie całkowicie odciąć dopływ światła. Stanowią także dodatkową izolację termiczną. Tworząca się w przestrzeni między roletą a szybą okna ,,poduszka powietrzna” zmniejsza straty ciepła w zimie, a tym samym obniża koszt ogrzewania domu. Ponieważ znajdują się po zewnętrznej stronie okna, nie powodują także przegrzewania pomieszczenia w lecie. W istniejących domach jest kilka możliwości montażu rolet. Gdy nie będziemy wymieniać

Własny Dom 6/2016

okien, możemy zastosować rolety natynkowe montowane na elewacji lub we wnęce okiennej. Przy wymianie stolarki można wykonać rolety nadstawne zintegrowane z oknem. Ich kaseta umieszczana jest pod nadprożem okna po wewnętrznej stronie ściany. Zmniejszają wysokość okna, co może niekorzystnie wpłynąć na ilość światła w pomieszczeniu. Trzecim typem rolet, który nie zmniejsza światła otworu okna i może być zastosowany w istniejących domach, są rolety podtynkowe. Dogodnym momentem ich montażu jest termomodernizacja lub remont elewacji. Kaseta umieszczana jest po zewnętrz-

fot. Vertex

Zabezpieczenie przed słońcem od zewnątrz

przesłony przeciwsłoneczne modernizacja

fakro 6/2016 Własny Dom

MODERNIZACJA przesłony przeciwsłoneczne

go typu jest zależny od efektu wizualnego, jaki chcemy osiągnąć i tego, jak użytkowane będzie pomieszczenie.

Markizy okienne

fot. Filar

fot. A. Czerwonka

min. 15 cm

wymiana okien jest okazją do zamontowania niewidocznych z zewnątrz rolet naokiennych. Świetnie sprawdzą się tam, gdzie możemy zmniejszyć wysokość okna o wysokość skrzynki rolety

fot. Internorm

Żaluzje fasadowe to efektywny sposób zacienienia okna, ponieważ (podobnie jak rolety) zatrzymują promieniowanie słoneczne przed szybą, a dodatkowo nadają elewacji nowoczesnego charakteru

nej stronie okna w warstwie ocieplenia ściany, dlatego warunkiem ich montażu jest odpowiednia grubość izolacji termicznej (większa od szerokości kasety).

Żaluzje fasadowe Ciekawym elementem nowoczesnej elewacji mogą być zewnętrzne żaluzje. Nadają industrialnego charakteru, świetnie sprawdzą się w modernizowanej ,,kostce”. Wybierać można spośród wielu rodzajów – od pionowych lub poziomych stałych żaluzji, przez obracalne, aż do podnoszonych, analogicznych do tych stosowanych we wnętrzach. Dobór konkretne-

Analogiczne do markiz tarasowych, zacieniają jednak konkretne okna na elewacji. Dodają lekkości elewacji i pasują do wielu stylów, niekoniecznie tradycyjnych. Są dostępne w dwóch wersjach: jako tradycyjne jednoczęściowe lub z dodatkowym pionowym (roletowym) odcinkiem. Takie rozwiązanie powoduje, że zasłaniają tylko górną część okna. Dolny fragment jest uniesiony i nie zaciemnia całkowicie pomieszczenia. Okna mogą być także otwarte, dając przyjemny przewiew.

Refleksole To tekstylne rolety do stosowania zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz pomieszczeń. Od rolety materiałowej różnią się konstrukcją. Tkanina może być w różnym stopniu transparentna, dzięki czemu ograniczony jest dopływ promieniowania UV bez zaciemniania wnętrza. Przy całkowicie zasłoniętym refleksolu możliwy jest wgląd w otoczenie. Minusem jest fakt, że przy zapalonym świetle po zmroku widoczne jest wnętrze domu. Świetnie sprawdzają się jako osłony oranżerii.

Przesłony wewnętrzne Tu wybór jest ogromny – decyzja zależna jest od efektu estetycznego, jaki chcemy osiągnąć. Wewnętrzne osłony mają dwie zasadnicze wady – zmniejszają widoczność otoczenia i powodują nagrzewanie wnętrza (ponieważ pochłaniają promieniowanie). Zaciemnienia do wnętrz należy wybierać zgodnie z możliwościami montażowymi, funkcjonalnością i stylem wystroju.

fot. Anwis

Żaluzje

Rolety wewnętRzne najkorzystniej jest dobierać w jasnych barwach, aby pochłaniały jak najmniej promieniowania. Gładka, barwna roleta może stać się ważnym elementem wystroju

Własny Dom 6/2016

Te montowane do sufitu lub ściany najwygodniej jest stosować przy nieotwieralnych oknach i tam, gdzie chcemy uzyskać efekt prywatności, a nie zależy nam szczególnie na widoku na zewnątrz. Te o aluminiowych lamelach będą dobrze wyglądać w pomieszczeniach do pracy lub salonach o industrialnym stylu. Białe i czarne żaluzje

przesłony przeciwsłoneczne modernizacja

wpiszą się w proste, nowoczesne wnętrza. Szerokie drewniane lamele nadadzą pomieszczeniu śródziemnomorskiego charakteru.

Rolety

wyrazu zarówno stylizowanym, jak i minimalistycznym aranżacjom. Rolety dzień-noc to nowość na rynku producentów zaciemnień. Pozwalają dostosowywać ilość wpadającego promieniowania i regulować natężenie światła. Przy podnoszeniu lub opuszczaniu rolet poziome pasy (pełne i transparentne) mogą nachodzić na siebie, dając efekt ,,żaluzji”, lub całkowicie zaciemniać wnętrze.

fot. Dormax Design/Somfy

Są elementem ozdobnym i funkcjonalnym. Różne rodzaje rolet można dostosować do każdej potrzeby. Gdy brakuje miejsca na montaż we wnęce albo nie wchodzi w grę umieszcze-

nie jej poza nią, sprawdzą się rolety naokienne, mocowane do ramy okna, dzięki czemu można uchylać i otwierać okno niezależnie od położenia rolety. Rolety wolno wiszące (umieszczane we wnęce lub poza nią) są lżejsze wizualnie i zasłaniają całe okno. Bardzo eleganckim rodzajem osłony są rolety rzymskie, które nadają romantycznego

roleta dzień-noc to roleta i żaluzja w jednym. zależnie od położenia poziomych pasów (przeziernego i nieprzeziernego materiału) stanowią przesłonę pełną lub częściowo transparentną, dając ciekawe efekty aranżacyjne

Automatyka i sterowanie

Rolety Zautomatyzować możemy zarówno istniejące rolety, jak i nowo montowane. Siłowniki podnoszące i opuszczające roletę mogą łączyć się z włącznikami ściennymi za pomocą kabli lub bezprzewodowo, dzięki czemu unikniemy wykuwania bruzd w ścianach. Korzystnie jest poza sterowaniem każdej z rolet z osobna, posiadać włącznik lub pilot, który może opuścić wszystkie rolety jednocześnie. Gdy zależy nam na dodatkowym usprawnieniu i możliwościach, warto zainwestować w programator i sterownik pogodowy, które przy

dużym nasłonecznieniu automatycznie o określonej godzinie podniesie i opuści rolety. Będzie to również informacja dla nieproszonych gości, że właściciele mogą być w domu.

wiatru i deszczu zapewnią dłuższą jej żywotność i wygodne użytkowanie. Oszczędzimy czas i nie będziemy musieli pamiętać o zwinięciu markizy przy każdym wyjściu z domu.

Markizy O ile automatyka rolet znacząco ułatwia obsługę, to siłowniki i sterowanie markiz są już pewnym standardem, który może ustrzec przed ich uszkodzeniem. Markiza ze względu na znaczną powierzchnię jest narażona na podmuchy wiatru, co może skutkować uszkodzeniem konstrukcji. Markizy oferowane są w trzech klasach wiatrowych (trzecia, najwytrzymalsza powinna być składana dopiero przy wietrze, który porusza dużymi drzewami). Nie są one również przeznaczone do ochrony przed deszczem. Mokry i zwinięty do kasety materiał będzie butwiał, dlatego po deszczu należy rozwinąć markizę do wyschnięcia. Czujniki

fot. Fakro

Automatyka osłon (rolet, żaluzji) to nie tylko duże ułatwienie ich codziennej obsługi. Dzięki dodatkowym programatorom automatyka może dać wymierne korzyści, ochraniając okna przed silnym wiatrem lub zimnem czy zapobiegając przegrzaniu pomieszczeń.

rolety na okna połaciowe ochronią przed przegrzewaniem poddasza w upalne dni. ich sterownik może być zasilany baterią słoneczną

6/2016 Własny Dom

wokół domu komfortowy taras

fot. Bruk-Bet

woKół domu

Komfortowy taras

Tekst: Agnieszka Rudomino

Dodatkowy pokój na lato – tak można myśleć, projektując taras przy swoim przyszłym domu. Czego oczekujemy od tego miejsca – co chcemy tam robić, ile osób naraz będzie najczęściej korzystało, czy lubimy słońce czy raczej wolimy chłód, o jakiej porze dnia będziemy najczęściej spędzać czas na tarasie?

o przemyślenia są te i wiele innych kwestii, które postaramy się naświetlić w tym artykule – po to, byśmy podczas spotkania z architektem mieli już świadomość, które ze spraw związanych z budową tarasu przy domu jednorodzinnym trzeba dość szczegółowo przeanalizować. Zdarzają się bowiem domy, w których tarasy lub balkony – planowane przez inwestorów intuicyjnie, a nie na podstawie fachowej wiedzy – choć pięknie wyglądają, praktycznie nie są wykorzystywane. Wynika to najczęściej albo z ich niewłaściwego usytuowa-

100

Własny Dom 6/2016

nia, jeśli chodzi o strony świata, albo z nieprzemyślanego doboru materiału wykończeniowego, albo z braku odpowiedniego zadaszenia. To ostatnie sprawia, że zlokalizowany od najbardziej nasłonecznionej, południowej strony taras jest w słoneczne letnie dni miejscem tak upalnym, że nie sposób tam przebywać (chyba że chcemy się tam opalać, ale takie sesje w promieniach słońca nie mogą trwać długo i przez większość np. słonecznej soboty taras i tak pozostaje niewykorzystany). Podobnie bywa w przypadku balkonów – potrafią one

znakomicie pasować do bryły domu, ale nikt z domowników nie chodzi tam żadnego ranka, by wypić kawę – bo np. woli to zrobić na tarasie na parterze. Podpowiadamy, jak uniknąć najważniejszych błędów.

Więcej informacji www.bruk-bet.pl www.schock.pl www.altax.pl www.libet.pl www.dlh.pl

www.vidaron.pl superbruk.com.pl akademiadrewna.pl www.paradyz.com www.klinkier.pl

komfortowy taras wokół domu

Czym jest taras?

Co będziemy tam robić?

Najważniejsze aspekty, które należy przemyśleć, by w przyszłości cieszyć się komfortem na tarasie, to: lokalizacja, kształt, powierzchnia, zadaszenie i materiał wykończeniowy – tyle na początek. W kolejnym etapie trzeba będzie dobrać odpowiednią technologię budowy i zwrócić uwagę na wyjście na taras oraz elementy dodatkowe – oświetlenie, roślinność wokół czy zejście z tarasu do ogrodu. Na koniec zostanie nam jego umeblowanie. Najmniejszy taras powinien mieć wymiary 3 x 3 m. By swobodnie ustawić stół z krzesłami, potrzebujemy ok. 20 m2.

taras służy przede wszystkim do wypoczynku – wielu inwestorów używa go głównie do mniej aktywnego spędzania wolnego czasu – np. czytania. warto pamiętać, że takie korzystanie z tarasu nie wymaga tego, by był on nasłoneczniony – często wygodniej będzie poczytać w cieniu

fot. Bruk-Bet

Cechy komfortowego tarasu

fot. Bruk-Bet

Dążymy do tego, by oprócz tego, że funkcjonalny, nasz przyszły taras był także estetyczny, cieszył oko i spełniał możliwie najwięcej oczekiwań przyszłych mieszkańców. Na tarasie możemy relaksować się leżąc, spotykać z rodziną i przyjaciółmi jedząc posiłki, zlokalizować swoje przenośne biuro (wyposażenie – telefon i laptop), możemy spędzać czas z małym dzieckiem lub oddawać się swojemu hobby. Wszelkie pomysły powinny być uwzględnione i przekazane w konkretach projektantowi domu. Najlepiej, byśmy znali odpowiedzi na te pytania już na etapie poszukiwania działki. Inna możliwość to szczegółowa analiza projektów gotowych, jeśli na taki zamierzamy się zdecydować.

taras można połączyć z innymi elementami ogrodu – w tej realizacji są to basen i zewnętrzny kominek. dzięki temu możemy zorganizować w naszym ogrodzie spotkanie towarzyskie, podczas którego niektórzy goście będą przebywali w basenie, inni siedzieli na fotelach i leżankach na tarasie, a jednocześnie obie grupy będą mogły cieszyć się widokiem żywego ognia

rys. arch. Karolina Popiel

nie ma jednej recepty na właściwe minimalne wymiary tarasu – istnieją parametry absolutnie minimalne (3 x 3 m), ale wiele zależy od tego, ile osób mieszka w naszym domu i jak duże spotkania rodzinne lub towarzyskie będziemy chcieli organizować z wykorzystaniem tarasu

6/2016 Własny Dom

101

wokół domu komfortowy taras

fot. Schüco

Dobry architekt powinien dostosować lokalizację tarasu, połączenie z pomieszczeniami i ogrodem oraz jego kształt i wymiary do warunków istniejących na działce, bryły domu oraz stylu życia mieszkańców. Taras może być wkomponowany w bryłę domu, stanowiąc konstrukcję dołączoną do jednej ze ścian, może wystawać poza obrys budynku lub mieścić się w jego wcięciu. Popularne są tarasy budowane na styku ścian budynku w kształcie litery L. Najłatwiejszy do wykonania jest prostokątny, jednak zdarzają się również zaokrąglone lub nieregularne kształty. Wyjście z domu na taras umiejscawia się zazwyczaj w strefie dziennej – w salonie, kuchni połączonej z jadalnią lub holu. Taras staje się wtedy naturalnym przedłużeniem tego pomieszczenia, które dzięki temu zyskuje na atrakcyjności i optycznie powiększa się. W niektórych wypadkach, na większych działkach, warto przeanalizować zlokalizowanie wyjścia na taras z kilku różnych pomieszczeń, np. z salonu kąpielowego lub sypialni, by prosto z łóżka wyjść na świeże powietrze i pospacerować.

fot. Bruk-Bet

Połączenie domu z ogrodem

zadaszony pergolą i umeblowany taras przylegający do jednej ze ścian domu może być odczuwany raczej jako jeszcze jeden pokój niż część ogrodu

taras może być zlokalizowany tak, że wyjście na niego będzie prowadziło z dwóch pomieszczeń na raz – np. z salonu połączonego z kuchnią i z sypialni

Skoro stanowi on przedłużenie np. salonu, trzeba odpowiednio obie te części ze sobą połączyć. Istotna jest lokalizacja wyjścia, rodzaj drzwi (bez progu, o który będziemy się potykać)

i szerokość przejścia (min. 90 cm). Warto mieć na uwadze, w jaki sposób otwierają się drzwi i jak w przyszłości ich lokalizacja wpłynie na aranżację salonu.

Działka a strony świata Architekci zazwyczaj proponują lokalizację tarasu w strefie wypoczynkowej ogrodu, z tyłu domu ze względu na większą intymność i spo-

lokalizację tarasu powinien zaplanować architekt – jego wykończenie może być kwestią naszego gustu, gdyż można je zmienić. natomiast jego kształt, wielkość i umiejscowienie trzeba omówić z architektem, gdyż tych cech nie będzie już można potem zmodyfikować

rys. arch. Karolina Popiel

102

kój tego miejsca. Część inwestorów chciałoby mieć taras częściowo nasłoneczniony w godzinach popołudniowo-wieczornych. Jeśli działka

Własny Dom 6/2016

posiada wjazd od północy, nietrudno spełnić to oczekiwanie. W przypadku lokalizacji tarasu względem stron świata największą popularnością cieszą się strony: południowo-wschodnia lub południowo-zachodnia. Wybierając lokalizację domu z tarasem na działce, wyobraźmy sobie również widok z tarasu – czy taki na pewno chcemy mieć (np. na warsztat sąsiada), a jeśli nie, co można zrobić, by go zniwelować, ukryć? W niektórych wypadkach możliwe jest zrealizowanie tarasu okalającego budynek. W ten sposób można wydzielić strefy o różnym przeznaczeniu i mieć słońce niemal o każdej porze dnia. Tak pomyślany taras staje się mocnym elementem elewacji, dlatego należy zwrócić uwagę na harmonijne dopasowanie tych elementów.

komfortowy taras wokół domu

6/2016 Własny Dom

103

wokół domu komfortowy taras

podłużne ozdobne płyty betonowe imitujące jasny granit. można zastosować elementy o takiej samej lub różnej długości – to ostatnie rozwiązanie pozwoli ożywić powierzchnię tarasu. warto zwrócić uwagę, że kolorystyka tego wykończenia stanowi ciekawy kontrast z drewnem na elewacji

nak nie nagrzewa się w słońcu. Wygląd drewna z roku na rok zmienia się – zazwyczaj szarzeje, chyba że materiał jest specjalnie konserwowany. Gatunki egzotyczne są trwalsze od krajowych, jednak droższe. Do rodzimych zaliczymy sosnę, świerk i dąb. Do tych drugich – tatajubę, bangkirai, meranti, massarandubę, cumaru, ipe i teak. Odmiany egzotyczne w sposób naturalny zabezpieczone są przed działaniem wilgoci oraz zmiennych temperatur ze względu na zawarte w nich oleje, żywice i garbniki, a także związki o działaniu antybakteryjnym. Są one twardsze,

fot. Grupa EGA

Własny Dom 6/2016

oraz bardziej odporne na uszkodzenia mechaniczne, zarysowania czy ścieranie. Odmiany krajowe są tańsze, jednak mniej trwałe. Poza tym wymagają konserwacji. Nie są tak odporne, dlatego w zakładzie produkcyjnym impregnuje się je ciśnieniowo. Dzieki temu zabiegowi preparat chemiczny wnika głęboko w warstwy deski i dobrze go zabezpiecza. Deski na tarasy są ryflowane, co oznacza, że posiadają wyżłobione rowki, które zapobiegają pośliźnięciu się nawet na mokrej powierzchni. Warto wspomnieć o termodrewnie – jest to drewno poddane obróbce termicznej, która ma za zadanie zwiększenie odporności na rozwój grzybów i działanie wilgoci – największych wrogów nawierzchni tarasowych.

fot. Bruk-Bet

płyty betonowe imitujące deski – nie ukrywają one jednak w pełni swojego charakteru, gdyż raczej mocno nawiązują do drewna niż w pełni je naśladują. nadadzą ogrodowym aranżacjom stylowy charakter, ale uwolnią nas także od kłopotu związanego z pielęgnacją i utrzymaniem nawierzchni w czystości

104

rys. Bruk-Bet

Najczęściej stosuje się drewno, kamień, beton, klinkier, płyty tarasowe, a także kostką brukową. Analizując je kolejno (najlepiej ze specjalistą), warto także wziąć pod uwagę estetykę, koszt materiału i budowy oraz konieczność późniejszej konserwacji. Wybór materiału decyduje o wyglądzie, trwałości i funkcjonalności naszego przyszłego tarasu. Istotny jest także rodzaj konstrukcji. Dobrym pomysłem jest dokładniejsze przyjrzenie się tarasom u sąsiadów i znajomych, by zobaczyć w rzeczywistości, jak prezentuje się dane wykończenie – względem budynku, ogrodu i najbliższego otoczenia. Jeśli się da, warto popytać użytkowników, na co oni zwracali uwagę przy projektowaniu i realizacji swojego tarasu i na co szczególnie radziliby zwrócić uwagę. Co najważniejsze – jak dana nawierzchnia i konstrukcja sprawdza się w eksploatacji. Doświadczenia innych osób są dla przyszłych inwestorów najczęściej bezcenne! Drewno to materiał naturalny, który stosowany jest chętnie na tarasy w domach tradycyjnych i nowoczesnych. Jest materiałem „ciepłym”, jed-

zarówno naturalny, jak i sztuczny kamień dorównują trwałością betonowym płytom, a jednocześnie oferują niepowtarzalne walory estetyczne. kamień sztuczny jest znacznie tańszy, a niemniej piękny

fot. Bruk-Bet

Wykończenie nawierzchni

beton może też imitować parkiet – najczęściej gdy widzimy na tarasie lub alejce parkiet ogrodowy, w rzeczywistości jest to łudząco do niego podobny beton

płyTkI ceramIczne są na tarasach spotykane najczęściej w formie mniejszych elementów w jednolitym kolorze, z widocznymi fugami. producenci oferują jednak również wyroby przypominające płyty kamienne

naTuralne egzoTyczne drewno należy odpowiednio zabezpieczyć – nada mu to jeszcze głębszy kolor i zwiększy jego trwałość

Taras z drewna kraJowego – inwestorzy zdecydowali się na tańszą polską sosnę głównie ze względu na jego rozmiary (ponad 120 m2)

fot. Semmelrock

fot. Deceuninck

fot. arch. S. Brzezowski

fot. Altax

fot. Grupa Paradyż

bruk klinkierowy na Taras drewniany szczególnie dobrze prezentuje tym tarasie jest dopasowasię, jeśli w pomieszczeniu, do którego przylega, ny kolorystycznie – ale nie na podłodze również ułożone są deski. do elewacji, ale do dachu. Deski kompozytowe. Jak wskazuje nazwa, jest Inwestor wyraźnie chciał uniknąć efektu, gdy eleto imitacja drewna powstała na bazie mączki wacja płynnie przechodzi drzewnej i PVC. Najczęściej wybierają je inwew taras dzięki podobieństorzy, którzy z różnych względów obawiają się stwu kolorów i faktur. Taki drewna na tarasie. Charakteryzują się wysoką efekt może być zamierzoodpornością na zmienne warunki atmosferycz- ny – jednak tu uznano, że lepsze będzie wzbogacenie ne, a ich montaż jest prosty. Nie wymagają palety barw konserwacji. Trwałość tego materiału określa się na 20-25 lat. Są mniej odporne na uszkodzenia mechaniczne i ścieranie. Płyty tarasowe. Ich wybór jest ogromny – najczęściej jednak inwestorzy wybierają kolory zbliżone do natury. Ich powierzchnia może imitować drewno, kamień lub być zupełnie gładka. Wykończenie tarasu płytkami jest jednym z tańszych sposobów – pod warunkiem, że położone zostaną starannie i z wykorzystaniem odpowiedniego podłoża. Oczywiście płyty powinny być mrozoodporne i najlepiej antypoślizgowe. Kostka betonowa cieszy się dużą popularnością ze względu na duży wybór kształtów, kolorów i faktur. Potrafi również do złudzenia imitować materiał naturalny, z efektami podrewno starzenia. kompozyTowe znaCegły klinkierowe. Ich odporność można ocekomicie sprawdzi się zwłaszcza wtedy, gdy tanić na szóstkę! Można je układać w jodełkę, ras sąsiaduje z basenem, blokowo lub płytkowo. Dobrze komponują się stawem lub kaskadą. Jest z domem w stylu rustykalnym, tradycyjnym, bowiem bardzo odporne na wilgoć i przeważnie a nawet nowoczesnym. Wszystko zależy od jest od razu ryflowane, co koncepcji architektonicznej. zwiększa bezpieczeństwo Kamień naturalny może występować jako korzystania z takiego tarasu – nie bez powodu kostki – np. granitowe, sjenitowe lub bazaltowykorzystuje się je do we, w formie naturalnej jako równe lub nierewykańczania obrzeży gularne bloki lub płyty, jako małe oraz większe basenów formaty. To jeden z najdroższych sposobów wykończenia tarasu.

fot. CRH Klinkier

komfortowy taras wokół domu

Taras z podkładów koleJowych – a właściwie z ich betonowej imitacji, co powoduje, że nie emitują zapachu kreozotu

6/2016 Własny Dom

105

wokół domu komfortowy taras

Balkon i elementy dodatkowe

stałe zadaszenie w formie pergoli może częściowo przepuszczać promienie słońca, jeśli konstrukcja nie jest niczym obrośnięta. Jeśli chcemy więcej cienia, okrywamy ją tkaniną

fot. Somfy

fot. Bruk-Bet

sie meble nie zamakały, zadaszenie musi mieć min. 4-5 m szerokości. Można też zdecydować się na popularne markizy, które dzięki wyposażeniu w napęd elektryczny mogą dowolnie regulować stopień zacienienia tarasu. Wyposażone w automatykę, sama się zamkną podczas silnego wiatru.

rozkładana markiza może być sterowana elektronicznie – wówczas aby zadaszyć taras, wystarczy użyć pilota/smartfonu. system inteligentnego domu sam złoży ją w razie silnego wiatru

Inwestorzy często decydują się również na zadaszenie – pergolę z drewna, która latem porośnięta jest np. pnączami (winorośl, glicynia). Dzięki temu taras harmonijnie wtapia się w ogród. Można także zastosować płótno rozpięte na linkach lub zdecydować się na zasadzenie drzew liściastych dających cień. Zadaszenie umożliwia komfortowe przebywanie na mocno nasłonecznionym tarasie, choć zdarza się, że zapomina się o nim w natłoku innych ważnych spraw budowlanych. Jednak lepszym rozwiązaniem jest przemyślenie i zaprojektowanie odpowiedniego zadaszenia z odroczonym na później montażem całości. W trakcie budowy wyposażmy dom wyłącznie w konieczne elementy lub po prostu przewidżmy miejsce na późniejszy montaż wybranego przez nas zadaszenia. Jeśli nie weźmiemy zadaszenia pod uwagę na etapie projektowania, możemy mieć potem kłopot z dobraniem rozwiązania lub będziemy skazani na zdecydowanie droższe lub mniej estetyczne.

Analizując możliwości, warto wziąć pod uwagę, że stałe zadaszenie tarasu może utrudniać doświetlenie przylegających doń wnętrz, należy zatem projektować je rozsądnie. Tarasy zagłębione mogą być w całości lub częściowo osłonięte przez podcień oraz ściany budynku. Ten typ swą popularność zawdzięcza także większej przytulności i ochronie przed wiatrem, co jest nie do pogardzenia w naszym klimacie. Jednak uwaga! Najczęściej zabiera on fragment powierzchni, która mogłaby być mieszkalna, trzeba więc w konkretnym przypadku przeanalizować za i przeciw – szczególnie, jeśli powierzchnia zaprojektowanego domu nie jest dla nas satysfakcjonująca. Zadaszenie stałe może stanowić fragment dachu domu lub dołączony do budynku dach wykonany z nowoczesnej imitacji szkła odpornej na gradobicie. By ustawione na tara-

106

Własny Dom 6/2016

fot. Śnieżka

Zadaszenie

na dużym, wolno stoJącym tarasie w roli zadaszenia zastosowano ustawioną na nim ozdobną altanę. może być ona w jakiś sposób przymocowana do nawierzchni tarasu albo być tylko przywiązana do barierki widocznej za nią, co umożliwia łatwe przestawienie jej na trawnik

komfortowy taras wokół domu

Oświetlenie

Balkon

fot. Dako

Inwestorzy, którzy chcą mieć dom energooszczędny, a do tego wybudować go oszczędnie, zazwyczaj nie decydują się na balkon. Dzieje się tak dlatego, że najczęściej staje się on przyczyną

utraty ciepła z domu poprzez płytę balkonową (na styku stropu i płyty balkonowej łatwo o przerwanie izolacji termicznej domu i tzw. mostek termiczny). Wtedy więcej trzeba zapłacić za ogrzewanie w przyszłości. Kolejne niebezpieczeństwo to skraplanie się pary wodnej pod i nad stropem, co przy braku odpowiedniej wentylacji skutkuje utworzeniem się pleśni na zawilgoconej ścianie. Jeśli więc

fot. Dako

Oprawy muszą być wodoszczelne i przeznaczone do stosowania na zewnątrz budynku. Nie musimy od razu mieć gotowego planu zagospodarowania tarasu, na etapie projektowania warto jednak pamiętać o niezbędnych instalacjach elektrycznych. Warto rozważyć także zakup owadobójczych lamp na komary. Wieczorową porą atrakcyjny widok

z tarasu tworzą podświetlone w ogrodzie rośliny lub choćby jeden krzew lub drzewo.

komfortowe i bezpieczne drzwi tarasowe to rzecz jasna drzwi bezprogowe – nie ma się o co potknąć, można zaś np. wjechać wózkiem

drzwi tarasowe podnoszono-przesuwne pozwalają połączyć salon z tarasem zarówno wizualnie, jak i komunikacyjnie – drzwi można odsunąć jednym ruchem ręki (lub może to za nas zrobić automatyka). Jednocześnie w chłodniejsze dni nie będzie tędy uciekać ciepło

nasZ EKsPERT

Na co zwrócić uwagę, wybierając okna, drzwi i rolety na taras?

Paweł Chemperek ekspert marki DAKO

Projektowanie wymarzonego tarasu warto rozpocząć od odpowiedniego doboru drzwi tarasowych, najlepiej takich z dużymi przeszkleniami. Duże powierzchnie szyb zapewnią nam rozległe widoki, dostęp dużej ilości światła dziennego, a także optycznie powiększą przestrzeń mieszkalną. Na rynku dostępne są różne rodzaje drzwi tarasowych, jednak jednym z najczęściej wykorzystywanych w realizacji wielkoformatowych przeszkleń jest model HST, będący synonimem elegancji i wygody. Drzwi tego typu działają w oparciu o okucia podnoszono-przesuwne, które umożliwiają ich cichą i komfortową obsługę. Dodatkowo wyrównanie progu z poziomem posadzki umożliwia domownikom wygodne poruszanie się między salonem a tarasem. W modelach typu HST specjalny mechanizm pozwala na przesunięcie lewej lub prawej kwatery. Istnieje także możliwość automatycznego

zaczepy antywłamaniowe z podwójnym ryglowaniem w skrzydłach. Montuje się w nich blokadę obrotu klamki z podnośnikiem, co utrudnia wyważenie. Dodatkową ochroną będą również odpowiednio dobrane rolety zewnętrzne. Gwarantują one ochronę naszej prywatności, pozwalają kontrolować ilość światła wpadającego do pomieszczeń oraz polepszają właściwości cieplne okien. Decyzję o montażu rolet nadstawnych i nadprożowych powinno się podjąć już na etapie projektowania domu, natomiast dla budynków już istniejących idealnym rozwiązaniem są rolety elewacyjne i podtynkowe.

sterowania drzwiami za pomocą pilota lub zintegrowania ich z systemem inteligentnego zarządzania na odległość. Decydując się na konkretne rozwiązania w zakresie stolarki, warto zwrócić uwagę, aby oprócz efektywnego wyglądu i funkcjonalności zapewniała także termoizolację na odpowiednim poziomie. Najwyższe parametry izolacji cieplnej gwarantują okna wyposażone we wkładki termoizolacyjne zarówno w ramie, jak i w skrzydle. Komfort termiczny, ale też dużą odporność na działanie czynników zewnętrznych gwarantuje innowacyjna technologia umożliwiająca produkcję okien wielokomorowych z wciąganymi uszczelkami. Okna i drzwi tarasowe – ze względu na duże rozmiary, a także stosunkowo łatwo dostępne umiejscowienie – należą do najchętniej wybieranych celów ataku włamywaczy. Dlatego też dla okien na parterze szczególnie ważny jest dobór okuć. Odpowiednie zabezpieczenie okien gwarantować będą co najmniej dwa

6/2016 Własny Dom

107

fot. Osram

wokół domu komfortowy taras

decydujemy się na balkon, potrzebujemy szczegółowego rysunku wykonawczego oraz sprawdzonej ekipy, która zrobi to zgodnie ze sztuką budowlaną. Bardzo istotny jest rodzaj konstrukcji oraz materiału, z którego zostanie on wykonany. Trzeba też pomyśleć o balustradzie. Należy zwrócić uwagę na to, by słupki nie przecinały warstwy izolacji przeciwwilgociowej. Pamiętać należy o spadku 1,5% od ściany domu do zewnętrznej krawędzi, by woda spływała do zamontowanych tam rynien. Dodatkowo balkon zwiększa koszt budowy, a jak wynika z relacji osób, które posiadają dom z balkonem – rzadko się z niego korzysta. Przecież dom jednorodzinny posiada wokół ogród! Zdarza się jednak, że jest on tak mały lub z innych przyczyn budowa tarasu nie jest możliwa – wtedy balkon z powodzeniem może go zastąpić. Balkon lub balkony mogą być elementem ozdobnym elewacji, jednak mogą też ją szpecić – zwłaszcza jeśli będziemy je dobudowywać później.

fot. Schöck

stylowe oświetlenie tarasu za pomocą opraw ledowych umieszczonych w deskach stanowiących wykończenie jego nawierzchni. pełni ono rolę zarówno dekoracyjną, jak i praktyczną – lampy nie oślepią nas, a jednocześnie o nic się nie potkniemy

umieszczenie tarasu na piętrze na dachu garażu to rozwiązanie często stosowane w domach zlokalizowanych na niewielkich działkach albo jeśli inwestorzy chcą dwóch tarasów

Rośliny w donicach Można je mieć na tarasie i na balkonie, a w zależności od pory roku przenosić z miejsca na miejsce. Dzięki temu można cieszyć się urokiem egzotycznych gatunków, które będą wymagały zimą schronienia w cieplejszym miejscu. Warto pamiętać, że niektóre rośliny

są trujące – warto zapytać o to sprzedawcę (szczególnie jeśli mamy dzieci). Poza tym trzeba mieć świadomość, że wymagają one systematycznego podlewania, żyznej ziemi itp. Wybierając rośliny, dostosujmy je do naszego trybu życia i ilości pracy, którą chcemy im poświęcić.

Jego nawierzchnie wykończyć można na kilka sposobów, jednak najczęściej stosuje się płytki o małej nasiąkliwości. Zaliczyć tu można gres, terakotę mrozoodporną oraz klinkier. Na specjalnych podkładkach dystansowych ułożyć można płytki ceramiczne. Dostępne są także bezspoinowe masy chemoutwardzalne (np. farba wodoszczelna w różnych odcieniach). By powierzchnia nie była śliska po deszczu, stosuje się posypki lub piasek kwarcowy.

108

Własny Dom 6/2016

fot. Schöck

Wykończenie balkonu

duży basen umieszczony w efektownym zagłębieniu terenu sprawił, że architekt projektujący ten dom nie zdecydował się już na taras – zamiast niego widoczne są dwa balkony z przeszklonymi balustradami, oba zapewniające widok właśnie na basen

komfortowy taras wokół domu

Sekret balkonu idealnego Balkon, poza funkcjami użytkowymi, stanowi również element dekoracyjny każdego domu. Jednak każda, nawet najciekawsza aranżacja potrafi stracić swój urok przy nieprawidłowym projekcie oraz wykonaniu. Ważne jest, by balkon spełniał wszelkie wymagania dotyczące funkcjonalności oraz jakości. Odpowiednio zaprojektowany balkon to sposób na wieloletnią wygodę i komfort korzystania Maciej Kowalczyk, ekspert marki Schöck

Okno na świat Kiedy myślimy o tym, jaki powinien być balkon, zdecydowana większość naszych myśli kieruje się ku jego użyteczności. Dobrze, gdyby jego powierzchnia pozwalała na ciekawą aranżację z możliwością wystawienia stolika, przy którym można spędzać letnie popołudnia i wieczory. A gdy już z niego w ten sposób korzystamy, ważne by balkon gwarantował nam intymność oraz bezpieczne użytkowanie. Ponadto, jego wygląd zewnętrzny musi pasować do konceptu całego budynku. Ważnym aspektem jest umiejscowienie balkonów względem kierunków świata. Nadmierna ilość promieni słonecznych lub ich całkowity brak negatywnie wpływają na komfort mieszkańców. Od północy światło jest równomiernie rozproszone, natomiast balkon otwarty na wschód wpuszcza promienie słońca tylko w godzinach porannych, co sprawia, że nie będzie przegrzany. Z kolei południowy balkon to najintensywniej doświetlone miejsce w ciągu całego dnia, stąd powinien zostać wyposażony w daszek lub markizę, by uniknąć żaru w upalne lato oraz ostrych promieni słonecznych zimą. Natomiast balkon skierowany na zachód daje gwarancję intensywnego oświetlenia ciepłym słońcem w godzinach popołudniowych.

Projekt to podstawa Z uwagi na korzyści płynące z posiadania balkonów istotne jest, by już na etapie projektowania zapobiec powstawaniu mostków termicznych, migracji wody w warstwy konstrukcyjne płyty balkonowej lub do wnętrza budynku. Są to najczęściej wymieniane problemy, które wiążą się ze złym wykonaniem konstrukcji balkonowych.

– Balkony narażone są na silne działanie czynników zewnętrznych, które mogą negatywnie wpłynąć na parametry termoizolacyjne całego obiektu, dlatego ważne jest wykonanie właściwej izolacji termicznej. Łączenie płyt balkonowych ze stropem, a właściwie z wieńcem, to miejsce, w którym powstają mostki termiczne, czyli przerwanie ciągłości izolacji termicznej. Mostki cieplne są często przyczyną zwiększonej utraty ciepła. W miejscu powstałego mostka cieplnego temperatura powierzchni wewnętrznych ścian i stropów spada tak nisko, że w zetknięciu z ciepłem otoczenia skrapla się w tych miejscach para wodna zawarta w powietrzu pomieszczenia. Nierzadko powstające w ten sposób grzyby, pleśń czy wilgoć nie tylko naruszają wizualny aspekt ściany, ale – co najważniejsze – są bardzo groźne dla zdrowia domowników – mówi Maciej Kowalczyk, Kierownik Działu Doradztwa Technicznego z firmy Schöck. Bardzo ważne jest również zadbanie o właściwą izolację przeciwwilgociową. Odpowiednia hydroizolacja ochroni balkon przez szkodami związanymi ze złym odpływem wody. Jest to problem, który może skutkować nie tylko zalaniem pomieszczeń przylegających do balkonu i znajdujących się poniżej. Nieodpowiednia hydroizolacja może doprowadzić do degradacji warstw wykończeniowych na balkonie, co skutkować będzie nie tylko niskim komfortem użytkowania, ale przede wszystkim dodatkowymi kosztami naprawy. Ważne jest również odpowiednie zaprojektowanie balustrady tak, by jej montaż nie uszkodził warstwy izolacji przeciwwilgociowej balkonu.

Balkon idealny – Aby uniknąć niepotrzebnych szkód spowodowanych nieodpowiednią izolacją, warto zdecydować się na użycie sprawdzonych produktów. Połączenie płyty balkonowej z budynkiem za pomocą specjalnych łączników, czyli nośnych elementów termoizolacyjnych do oddzielenia wystających elementów konstrukcyjnych, pozwoli na zachowanie ciągłości izolacji. Dedykowane są one wszystkim rodzajom balkonów, w połączeniach żelbet-żelbet, żelbet-drewno, żelbet-stal oraz stal-stal. Montowane są w pionowej warstwie izolacji termicznej ściany a więc stanowi jej naturalną kontynuację. Łącznik Isokorb przenosi obciążenia z płyty balkonowej na konstrukcję budynku oraz umożliwia oddzielenie ciepłych i zimnych elementów całej konstrukcji. To materiał bezproblemowy w montażu. Można je docinać lub dostosowywać do indywidualnych rozwiązań połączeń balkonów z budynkiem. Zapewniają ciągłość izolacji termicznej oraz dają możliwość wykonania płyty balkonowej, której nie trzeba dodatkowo ocieplać. To rozwiązanie sprawia, że konstrukcje balkonów można kształtować w dowolny sposób, co korzystnie wpływa na końcowy efekt wizualny budynku – dodaje Maciej Kowalczyk, Kierownik Działu Doradztwa Technicznego z firmy Schöck.

www.schock.pl

6/2016 Własny Dom

109

Budowa domu na działce rolnej utrudniona Tekst: Katarzyna Wojewoda-Leśniewicz

NASZ EKSPERT

Katarzyna Wojewoda-Leśniewicz Redaktor obszaru finanse osobiste w portalu Bankier.pl. Ekspert produktów bankowych dla klientów indywidualnych. Specjalizuje się zarówno w bankowych produktach oszczędnościowych (lokaty, konta oszczędnościowe), jak i kredytowych, w tym szczególnie w kredytach hipotecznych i kredytach w ramach preferencyjnych programów państwa. Autorka cyklicznych rankingów produktów bankowych. Z zainteresowaniem śledzi również współpracę banków i ubezpieczycieli w ramach bancassurance.

Ustawa regulująca obrót nieruchomościami rolnymi, która weszła w życie z początkiem maja, wprowadziła zapisy będące niemałym wyzwaniem także dla banków. Ze względu na niejasności interpretacyjne odrzucają one wnioski kredytowe osób ubiegających się o finansowanie budowy domu na działkach rolnych. Skala problemu może być bardzo duża

nioski osób ubiegających się o kredyt na budowę domu na działkach o charakterze gruntów rolnych zostają odrzucone, ponieważ banki, w świetle nowych przepisów, nie mają możliwości ustanowienia odpowiedniego zabezpieczenia hipotecznego takiego zobowiązania. Problem dotyczy działek rolnych, które nie są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego (mpzp) lub z planu wynika ich przeznaczenie na cele rolnicze.

W czym dokładnie tkwi problem Ustawa z 14 kwietnia o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu

110

Własny Dom 6/2016

Państwa zmienia też inne ustawy, w tym ustawę o księgach wieczystych i hipotece. Zmieniony zapis mówi o tym, że suma hipoteki na nieruchomości rolnej nie może przewyższać wartości tej nieruchomości na dzień ustalania hipoteki. Dla banków oznacza to tyle, że w przypadku nieruchomości rolnych nieobjętych mpzp (lub jeśli w mpzp określony jest charakter rolny działki) nie będzie można ustanowić hipoteki np. na 300 000 zł, jeśli w dniu ustanawiania zabezpieczenia działka warta jest mniej. Dotąd przy określaniu sumy hipotek, również w przypadku kredytu na budowę domu na działce rolnej, banki mogły przyjmować przyszłą wartość działki,

PKO BP czasowo wstrzymuje przyjmowanie wniosków – Intencją banku jest kontynuowanie możliwości finasowania budowy domów na gruntach rolnych. Ustawa z dnia 14 kwietnia ma jednak wpływ na skuteczność i płynność zabezpieczania się na nieruchomościach rolnych. Bank, z uwagi na brak jednoznacznych interpretacji i ukształtowanej praktyki w postępowaniu sądów wieczysto-księgowych w zakresie ustanawiania hipoteki na gruntach rolnych oraz nie chcąc narażać klientów na zbędne koszty, czasowo wstrzymał przyjmowanie części wniosków kredytowych do momentu wyjaśnienia tej sprawy – wyjaśnia w rozmowie z redakcją Bankier.pl Agnieszka Krawczyk, dyrektor Departamentu Produktów Bankowości Hipotecznej. – W związku z powyższym obecnie PKO Bank Polski przyjmuje na zabezpieczenie kredytów hipotecznych działki przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową (tzw. działki budowlane), a w przypadku działek rolnych wymagane jest udokumentowanie przeznaczenia pod zabudowę mieszkaniową na odstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Bank

działka rolna, którą zamierzamy odrolnić i zbudować na niej dom, przez wiele banków nie będzie już traktowana jako zabezpieczenie kredytu

natomiast czasowo nie przyjmuje na zabezpieczenie kredytu nieruchomości, które w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego mają charakter rolny (niezależnie od powierzchni nieruchomości) lub są przynajmniej częściowo przeznaczone pod użytkowanie rolne – dodaje Agnieszka Krawczyk. Pozostałe instytucje niechętnie wypowiadają się na ten temat, co tylko potwierdza, że nowe przepisy są dla nich niemałym wyzwaniem. Np. BGŻ BNP Paribas tłumaczy, że pracuje nad wypracowaniem odpowiedniego rozwiązania, które stosowane byłoby w takich sytuacjach, natomiast Bank Pekao zapewnia, że do każde-

go przypadku podchodzi indywidualnie. Sporo zależy zatem od tego, w którym banku zamierzamy ubiegać się o kredyt – w niektórych instytucjach można dojść do porozumienia.

fot. GAF Gonty Asfaltowe Fachowo

uwzględniając, że powstanie na niej budynek mieszkalny. Jest to niemały problem nie tylko dla banków, ale też sądów wieczystoksięgowych. Nie ma bowiem jednoznacznej interpretacji zapisów ustawy i określenia, do których dokładnie nieruchomości rolnych odwołują się zmienione zapisy ustawy o księgach wieczystych i hipotece. – W ujęciu celowościowym zapisy dotyczące hipoteki nie będą dotyczyć nieruchomości rolnych do 3000 m2. Jednak według wykładni literalnej – tymi zapisami objęte będą wszystkie nieruchomości rolne. Sądy wieczystoksięgowe zapewne będą korzystały z tego drugiego podejścia i nowymi zapisami o hipotece obejmować będą wszystkie nieruchomości rolne – wyjaśnia Bolesław Meluch ze Związku Banków Polskich. Jeśli wnioski o wpis hipoteki na nieruchomości rolnej będą odrzucane przez sądy wieczystoksięgowe, banki przestaną udzielać kredytów na budowę domów na takich działkach, ponieważ nie będą mogły ustanowić na nich odpowiedniego zabezpieczenia. Pierwsze już to robią.

fot. Baumit

działka rolna FINANSE

w przypadku starszych domów zdarza się, że sam dom nie stoi na działce rolnej, ale część posesji dookoła ma taki status

6/2016 Własny Dom

111

FINANSE działka rolna

Twój ulubiony miesięcznik dostępny także w wersjach

Co może zrobić klient?

wy. Wątpliwości w środowisku bankowców Rozwiązaniem w takiej sytuacji może być wzbudza też nowe podejście do procesu winustanowienia zabezpieczenia kredytu na innej dykacji należności i zaspakajania wierzycieli z tego typu nieruchomości. Niedoprecyzowaną nieruchomości. – Klient posiadający działkę rolną, na któ- kwestią, zdaniem Bogusława Melucha z ZBP, rej chciałby wybudować dom jednorodzinny, pozostaje to, czy wierzyciel, którym w tym może wnioskować o kredytowanie takiej in- kontekście jest bank lub SKOK, będzie mógł westycji, proponując zabezpieczenie kredytu zająć taką nieruchomość, czy też pierwszeńna innej nieruchomości akceptowalnej przez stwo w tym zakresie będzie miała Agencja bank. Jest to rozwiązanie tymczasowe, przyjęte Nieruchomości Rolnych. w związku z koniecznością wyjaśnienia powyż- Dlatego Związek Banków Polskich występuje szych wątpliwości – podpowiada Agnieszka z prośbą o przedstawienie właściwej interpretacji przepisów, co ułatwiłoby pracę bankom Krawczyk z PKO Banku Polskiego. – Klient ma możliwość ubiegania się o kredyt i sądom wieczystoksięgowym. przeznaczony na inwestycje mieszkaniowe pro- – W związku z wątpliwościami występujewadzone na gruntach objętych nową ustawą, wentylacja, my do Ministerstwa Rolnictwa z prośbą o indrzwi zewnętrzne kolektory słoneczne prawie za darmo i klimatyzacja i wewnętrzne jednak nie możemy przyjąć tych nieruchomo- gpwcterpretację zapisów ustawy. energia Związek Banków ści jako zabezpieczenia kredytu hipotecznego. Polskich będzie też próbował zaproponować TWÓJ ULUBIONY MIESIĘCZNIK Klient może otrzymać kredyt, jeżeli przedstawi swoje brzmienie zapisów, aby doprecyzoDOSTĘPNY TAKŻE W WERSJI inną nieruchomość, która spełni wymogi za- wać obowiązujące w tym zakresie regulacje bezpieczenia zobowiązania – wyjaśnia ING – wyjaśnia Bolesław Meluch. Taras Bank Śląski. b u d o w a i m o d e r n i z a c j a piękny i przemyślany Podobny problem mogą mieć również osoby, Nowe prawo martwi też exclusive! które chciałyby kredytem lub pożyczką hipodeweloperów Podłogi teczną sfinansować remont już posiadanego Nowe regulacje są nie tylko problemem dla domu postawionego na takiej działce. W takim banków – martwią również deweloperów. przypadku również może być konieczne usta- Część z nich obawia się pogorszenia wanowienie zabezpieczenia na innej nierucho- runków na rynku. Zdaniem 55,6% specjalimości. Nie wszyscy kredytobiorcy będą jednak stów biorących udział w comiesięcznym badadysponować kilkoma nieruchomościami, aby niu przeprowadzonym przez Cenatorium dla MAGAZYN ROWEROWY TAKŻE W WERSJI ELEKTRONICZNEJ! móc taką alternatywę bankowi przedstawić. temat miesiąca

Bankier.pl i „Pulsu Biznesu” warunki gospodarcze dla rynku gruntów pod zabudowę mieszkaniową w ciągu kolejnych sześciu miesięcy ulegną pogorszeniu, i ma to związek właśnie z nowymi regulacjami. – Biorąc pod uwagę liczbę brakujących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego z przeznaczeniem gruntów na cele inne niż rolnicze, znowelizowana ustawa zmniejszy dostęp do działek, które mogłyby być zagospodarowane przez budownictwo mieszkaniowe. Może to powodować wzrost cen ziemi, a to zaś może przełożyć się na ceny mieszkań – oceniała Agnieszka Szefer, produkt manager Budimeksu Nieruchomości w opublikowanym 18 maja na łamach „Pulsu Biznesu” artykule pt. „Ustawa rolna namiesza w gruntach inwestycyjnych”. Z kolei Jacek Bielecki reprezentujący Marvipol Development dodaje, że przynajmniej przez rok do czasu upowszechnienia interpretacji łagodzących restrykcyjne zapisy, obrót gruntami bez mpzp będzie wstrzymany. Wśród ekspertów badanych przez Cenatorium jest też spora grupa, która dostrzega pozytywny wpływ nowych regulacji na rynek. Choć 44% respondentów spodziewa się wzrostu cen gruntów budowlanych, to drugie tyle uważa, że ceny powinny spadać lub utrzymać się na dotychczasowym poziomie.

6 2016

w tym numerze

elektronicznych! s. 32

s. 48

www.wlasnydom.pl

ELEKTRONICZNEJ

s. 40

cena 7,99 zł (w tym 8% Vat)

[156] 6/2016

s. 100

Dostępne są zarówno wydania pojedyncze, jak i prenumerata, a każde wydanie jest przechowywane w Twojej własnej bibliotece.

temat miesiąca: ogród • wentylacja i klimatyzacja • drzwi • taras • podłogi • kolektory słoneczne

Możesz go czytać, kiedy i gdzie zechcesz na komputerach z systemem Windows, na iPadach oraz na urządzeniach z systemem Android.

s. 8

wzorcowe realizacje, idealne aranżacje

s. 56

ogród

Problem poważny i nie jedyny

Po ściągnięciu połączenie internetowe nie jest konieczne. Aby kupić Magazyn Rowerowy, wejdź na:

Pytanie, ilu klientów banków może mieć dziś modernizacja: dobór kronika budowy eTap 34 problemy z finansowaniem budowy lub re- i wymiana nawierzchni nowa elewacja, balustrada na posesji s. 84 tarasu i ogrodzenie s. 80 montu domu na działkach rolnych, jest pytaniem otwartym i ściśle wiąże się z liczbą brakujących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w samorządach. – Choć zgodnie z ustawą z 2003 r. każda gmina w Polsce powinna być objęta planem zagospodarowania przestrzennego, obecnie obowiązuje on jedynie na około 30% powierzchni kraju – ocenia Urszula Machi, M.&L. Lipińscy Biuro Projektowe. Przedstawiciel ZBP w rozmowie „Własny Dom” również elektroniczny! Możesz go czytać kiedy i gdzie zechcesz w wersjach na komputery z Bankier.pl nie podaje skali zjawiska, określa z systemem Windows oraz na iPada. Dostępne są zarówno pojedyncze wydania, jak i prenumerata, a każde wydanie jednak tę kwestię jako poważną. przechowywane jest w Twojej własnej bibliotece. Po ściągnięciu połączenie internetowe nie jest konieczne. Możliwość ustanawiania zabezpieczenia hiwww.e-kiosk.pl/wlasny_dom Aby kupić „Własny Dom” wejdź potecznego na gruntach rolnych to niena jedyny zmiana prawa regulującego obrót gruntami rolnymi może spowodować, że niektórzy inproblem dla banków z nowej Pojedynczy numer wynikający już od 4,90 zł usta- westorzy nie zdołają zrealizować swoich marzeń o własnym domu jednorodzinnym www.e-kiosk.pl/magazyn_rowerowy

index 353752 ISSN 1509-3042

fot. Röben

lub: www.publio.pl

112

Własny Dom 6/2016

WŁASNY DOM Z KONCEPTEM Projekty, Budowa, Eksploatacja, Modernizacja miesięcznik • nr 6 (156)/2016 • czerwiec ISSN 1509-3042 • INDEX 353752

następny numer 7/2016

DZIAŁ PRENUMERATY: tel. 71/337 47 40 prenumerata@wlasnydom.pl WYDAWCA Grabek Media sp. z o.o., ul. Belwederczyków 29, 51-688 Wrocław tel. 71/337 47 40, fax 71/337 83 87 Dyrektor Wydawnictwa: Krzysztof Grabek, krzysztof.grabek@wlasnydom.pl

w sprzedaży od

26 lipca

ADRES REDAKCJI I BIURA HANDLOWEGO ul. Belwederczyków 29, 51-688 Wrocław tel. 71/337-47-40, fax 71/337 83 87 redakcja@wlasnydom.pl informacje PR: nowosci@wlasnydom.pl

TEMAT MIESIĄCA

Redaktor Naczelna: Agnieszka Rudomino agnieszka.rudomino@wlasnydom.pl Zastępca Redaktor Naczelnej: Marek Misiak marek.misiak@wlasnydom.pl

fot. Decolor

Komfortowy dom i posesja latem

Chłodzenie domu w upały – pompa ciepła jako instalacja chłodząca, klimatyzacja, wentylacja z rekuperacją, gruntowy wymiennik ciepła. Ogrzewanie płaszczyznowe jako element chłodzący. Rola izolacji ścian i dachu. Ściany jedno-, dwui trójwarstwowe. Stolarka otworowa chroniąca przed słońcem, a jednocześnie zapewniająca piękne widoki

PONADTO

Redakcja nie zwraca niezamówionych materiałów oraz zastrzega sobie prawo do ich skracania w przypadku publikacji. Wszystkie materiały są objęte prawem autorskim. Przedruk w jakiejkolwiek formie bez wcześniejszej pisemnej zgody Dyrektora Wydawnictwa jest zabroniony. Wszelkie przedstawione projekty podlegają ochronie prawa autorskiego i należą do osób wymienionych przy każdym z nich. Prawa autorskie do opracowania plastycznego czasopisma należą wyłącznie do wydawcy. Powielanie i wykorzystywanie w jakikolwiek sposób bez zgody wydawcy jest zabronione. Sprzedaż bezumowna numerów bieżących i archiwalnych jest zabroniona. Działanie wbrew powyższemu zakazowi skutkuje odpowiedzialnością prawną. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i ma prawo odmówić publikacji bez podania przyczyny. Czasopismo niniejsze nie stanowi ofer ty w rozumieniu prawa i jest publikowane jedynie dla celów informacyjnych.

ARCHITEKTURA do budowy ścian

Z PRAKTYKI

Dom prefabrykowany

Technologie prefabrykowane coraz mniej ograniczają architektów przy projektowaniu domów jednorodzinnych

• Rynny • Taras

kryty płytkami

poddasza

WOKÓŁ DOMU • Koszenie

trawy

fot. Tadeks Fertig Haus

MODERNIZACJA • Adaptacja

Aleksandra Bojko aleksandra.bojko@wlasnydom.pl Monika Karpińska monika.karpinska@wlasnydom.pl

fot. GTV

Za pomocą przemyślanego oświetlenia można nie tylko upiększać wnętrza, ale też do pewnego stopnia zmieniać ich wygląd – np. ten sam salon może inaczej wyglądać za dnia, a inaczej po zmroku. Zwykła łazienka po zapaleniu odpowiednio dobranych opraw oświetleniowych stanie się strefą relaksu niewiele ustępującą profesjonalnym SPA. Zaś na zewnątrz dom można wyróżnić z otoczenia, a ogród zamienić w magiczny zakątek. Zaprezentujemy inspirujące możliwości wykorzystania oświetlenia żarowego, ledowego i świetlówkowego w różnych wnętrzach oraz w strefie wejściowej i ogrodzie

• Materiały

REKLAMA: tel. 71/348 38 09

druk Techgraf

Światło

• Okna

Stali współpracownicy: Agnieszka Kubit, Rafał Żyła

ZDJĘCIA NA OKŁADCE Bosch, Libet

INSPIRACJE

FOCUS

Korekta: Marek Misiak Grafik: Dominik Pędziwol dominik.pedziwol@wlasnydom.pl

TWÓJ ULUBIONY MIESIĘCZNIK DOSTĘPNY TAKŻE W WERSJI

ELEKTRONICZNEJ

MAGAZYN ROWEROWY

TAKŻE W WERSJI ELEKTRONICZNEJ!

Możesz go czytać, kiedy i gdzie zechcesz na komputerach z systemem Windows, na iPadach oraz na urządzeniach z systemem Android. Dostępne są zarówno wydania pojedyncze, jak i prenumerata, a każde wydanie jest przechowywane w Twojej własnej bibliotece. Po ściągnięciu połączenie internetowe nie jest konieczne. Aby kupić Magazyn Rowerowy, wejdź na: www.e-kiosk.pl/magazyn_rowerowy lub: www.publio.pl