Grenzenloos Magazine 21 - Okt 2015 by Grenzenloos Magazine & Books

GRENZENLOOS MAGAZINE

Grenzenloos.nl

Voor emigranten, expats en tweedehuisbezitters

Anders Olsson Zweden

Okt 2015

ESCAPE FROM ALCATRAZ Grenzenloos presteren

EEN HUIS IN FRANKRIJK Hoe krijgt u anno 2015 een hypotheek?

SCANDINAVIE XL

Evenement voor Nordic fans

Uitgeverij

Grenzenloos

Welkom

Colofon

GRENZENLOOS MAGAZINE Gratis online magazine voor emigranten, expats en tweedehuisbezitters. Verschijnt 12 x per jaar, rond de laatste vrijdag van de maand. Een uitgave van Uitgeverij Grenzenloos,

SCANDINAVIE IN DE SCHIJNWERPERS

l bijna tien jaar ben ik full-time bezig met het uitgeven van boeken en magazines voor mensen die de wens hebben om, al dan niet tijdelijk, ergens anders te gaan wonen. Weet u welke landen afgelopen tien jaar het meest in trek waren bij onze lezers? Canada, Spanje en... Zweden. Voor die laatste groep goed nieuws, want eind deze maand wordt er een groots Scandinavië evenement gehouden. Lees er alles over op pagina 6. Naast Scandinavië ook onze vaste reportages uit Spanje, Frankrijk en Italië.

een imprint van VanDorp Uitgevers

Veel leesplezier!

Voor meer informatie of adverteren,

Uw reacties en tips worden altijd gewaardeerd: info@grenzenloos.nl

kijk op www.grenzenloos.nl of mail naar info@grenzenloos.nl In dit nummer staan bijdragen van: Ben & Nicole Heerland Marielle Saegaert Ludique le Vert Stef Smulders

Grenzenloos Magazine verschijnt 12 x per jaar, rond de laatste vrijdag van de maand.

Eric Jan van Dorp - Uitgever/hoofdredacteur Twitter: @ericjanvandorp

Eric Jan van Dorp Coverfoto: Joshua Hibbert Copyright©2015 VanDorp Uitgevers Op de teksten en foto’s in deze uitgave rust auteursrecht. Niets uit deze uitgave mag worden opgeslagen, gekopieerd of op andere wijze dan ook worden verveelvoudigd en/of verspreid, zonder uitdrukkelijke en schriftelijke toestemming van de uitgever.

Inhoudsopgave

Nieuws van over de grens

ScandinaviĂŤ XL evenement

Een huis in Frankrijk

Marielle Saegaert: Septembre

Escape from Alcatraz

Ludique: quatrelle cross

Stef Smulders: casa monte calvo

Nieuws PASPOORT EN ID-KAART WORDEN GOEDKOPER GELDIGHEIDSDUUR NU 10 JAAR

et maximale bedrag dat gemeenten mogen vragen voor paspoorten en identiteitskaarten wordt met 2,67 euro verlaagd. Het aanvragen of verlengen van een paspoort kost daardoor voor volwassenen vanaf volgend jaar maximaal 64,44 euro.

Een ID-kaart gaat hooguit 50,40 euro kosten. Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken pakt het maken van de documenten iets goedkoper uit en is dat de reden voor de verlaging. Kinderen betalen een lager tarief, maar dat wordt niet verlaagd. Vorig jaar werd de geldigheidsduur van paspoorten en ID-kaarten verlengd tot tien jaar. Voorheen moesten de documenten iedere vijf jaar worden verlengd. Veel gemeenten vragen de maximale tarieven. Bron: ANP

EMIGRATIEBEURS 2016 OP 13 EN 14 FEBRUARI FRANKRIJK ALS GASTLAND

e Emigratiebeurs in Houten is komend jaar op 13 en 14 februari. Met drie vertrekhallen, een wereld aan kansen. De Europese vertrekhal met emigratie deskundigen en diverse makelaars uit Duitsland, België, Spanje, Italië, Frankrijk, Portugal en Oostenrijk. De Overzeese vertrekhal met bestemmingen als het Caribisch gebied, Canada, USA, Afrika, Australië en Nieuw Zeeland. In de Scandinavische hal meer dan 120 gemeentes, bedrijven en instellingen uit Scandinavie.

Dit jaar is Frankrijk gastland. Onderzoek uw mogelijkheden bij diverse gemeentes, regio’s en bedrijven. Ga op zoek naar die ultieme baan of onderzoek uw kansen als ondernemer op het Franse platteland.

SCANDINAVIË-XL! BIEDT HET BESTE VAN HET NOORDEN ZATERDAG 31 OKTOBER & ZONDAG 1 NOVEMBER

Scandinavië fans kunnen zich een weekend lang onderdompelen in hun favoriete landen op het evenement Scandinavië-XL,op zaterdag 31 oktober en zondag 1 november in De Loods in Nijkerk. Wie op reis wil naar het hoge noorden kan zich laten voorlichten bij allerlei reisorganisaties met hun aanbod van bijzondere reizen. Ook de Baltische staten komen aan bod. Unieke wandeltochten, geweldige kano- en kajaktochten, prachtige winterreizen, cruises, walvissafari’s, snowkite- en noorderlichtreizen. Beide dagen is er een uitgebreid lezingenprogramma. Voor reisinspiratie, maar ook voor mensen die emigratie overwegen is er een lezing door ervaringsdeskundigen en bij verschillende stands kun je in gesprek met emigranten die speciaal voor Scandinavië-XL een weekend naar Nederland komen. Voor mensen die dol zijn op producten van Scandinavische origine is er genoeg te beleven. Er zijn modeshows van Scandinavische modemerken. Denk aan het Finse Nokian, uit Denemarken Ilse Jacobsen en RAINS, het Noorse Windfjord en Baltic Basics met wollen kleding uit de Baltische staten. Daarnaast is er ook een expositie van traditionele Estlandse mittens (wanten) met authentieke patronen. Functioneel Scandinavisch woondesign is er van Elvang, OYOY, Kähler, SEN-SEN, KORBO & Neon Living, Moebe, WhatWeDo, OMM design, KLIPPAN wollen plaids, kandelaren van Bengt & Lotta, Finse design textiel van wol, linnen en katoen, leuke kerstdecoraties en Zweedse natuurverf. Dat is zo maar een greep uit de uitgebreide deelnemerslijst. Het oude träslöjd-ambacht is te zien en te leren tijdens het evenement. Träsjöld is de traditie van Noorse plattelanders om schalen en lepels uit hout te snijden. Ook zijn er leuke kinderactiviteiten. Scandinavië-XL richt zich ook op de Baltische Staten. De ambassade van Estland is aanwezig met een expositie van Baltische mittens (wanten) met authentieke patronen en er is ook andere handvaardigheid en lekkernijen uit Estland te koop. Fotowedstrijd Er zijn ook mooie prijzen te winnen met een fotowedstrijd. De karakteristieke kleurrijke Scandinavische huizen zijn het onderwerp van deze fotowedstrijd. Er zijn ruim 200 foto’s ingezonden die geëxposeerd worden tijdens het event. Bezoekers kunnen stemmen uitbrengen. De eerste prijs is een overtocht met Fjordline van Hirtshals (Denemarken) naar Bergen (Noorwegen). Maar er zijn nog meer mooie prijzen te winnen. Rederij Tallink stelt een overtocht naar Tallinn (Estland) beschikbaar. Literatuur Uiteraard is er ook een rijk gesorteerde boeken- en DVDstand. Bezoekers hoeven zich geen moment te vervelen op Scandinavië-XL! Scandinavië-XL vindt plaats op zaterdag 31 oktober en zondag 1 november, van 10.00 tot 17.00 uur. Dagkaart voor volwassenen: € 7,50, bij voorverkoop via de website € 6,75. Jeugd t/m 12 jaar gratis. Meer informatie: www.scandinavie-xl.nl

EEN HUIS IN

FRANKRIJK RONALD CLAES 6

Onroerend goed

et zal u ongetwijfeld niet zijn ontgaan. De huizenprijzen in Frankrijk zijn de afgelopen jaren steeds interessanter geworden, de rente staat historisch laag en de economie in Nederland trekt langzaam weer aan. Voor velen het moment om (weer) actief te gaan zoeken naar hun droomhuis in Frankrijk.

Met de lage rente en de interessante huizenprijzen is een woning nog nooit zo betaalbaar geweest vergeleken met circa 5 jaar geleden. Wat betekent dit concreet? Dit betekent dat u hetzelfde huis koopt voor minder geld of, bij eenzelfde aankoopprijs als toen, u nu meer waar krijgt voor uw geld. Dit geldt ook voor de hypotheek. U betaalt minder voor de hypotheek of u kunt een hogere hypotheek krijgen met eenzelfde maandlast. Kortom, de verhouding van kosten en lasten ten opzichte van uw inkomen is nog nooit zo gunstig geweest.

Inkomen, inkomen en inkomen Wat u kunt lenen wordt op de eerste plaats bepaalt door uw inkomen. Dit kan zijn, inkomen uit loondienst of eigen onderneming, pensioen en huurinkomsten. Voor de bank is inkomen het belangrijkste beoordelingscriterium. Ook als u slechts 50% van de aankoopwaarde wilt financieren kijkt men naar uw inkomen. Als u de maandlast van zelfs een lage hypotheek niet kan betalen zal de bank u geen hypotheek verstrekken.

Strengere regels De regels zijn bij de Franse banken strenger dan vijf jaar terug. Men vraagt veel informatie en zelfs al men denkt compleet te zijn geweest wordt er toch weer iets extra gevraagd. Reden van de huidige (te) strenge regelgeving is dat sommige banken in het verleden grote risico’s hebben genomen en misschien te makkelijk een hypotheek hebben verstrekt. Het aantal banken dat ‘buitenlanders’ financiert, lees: mensen die niet hun inkomen in Frankrijk hebben, is enorm afgenomen. Dit betekent dat men niet veel keus heeft en dat een hypotheekaanvraag goed moet worden voorbereid. Men krijgt tenslotte maar één kans.

Maximale hypotheek bedrag Als u uw inkomen niet in Frankrijk ontvangt en niet al woonachtig bent in Frankrijk dan kunt u maximaal 85% van de aankoopprijs exclusief notariskosten financieren. U dient minimaal

Frankrijk 15% van de aankoopprijs plus de notaris kosten aan eigen geld te hebben. Reden hiervan is dat de Franse banken geen grip hebben op inkomen in een ander land en dus een extra zekerheid inbouwen. De Franse bank zal ook om deze reden de woning taxeren. De ligging, aard en staat van de aan te kopen zal worden beoordeeld. Dit kan de hoogte van de hypotheek be誰nvloeden. Als de taxatiewaarde lager uitkomt dan de aankoopprijs dan zal de bank 85% van de taxatiewaarde financieren.

Maandlast Uiteraard wordt de maandlast bepaald door hoeveel u leent en daarnaast ook door de rente en de looptijd. De rente staat historisch laag dus dat zit wel goed. Het is dan ook de looptijd die de maandlast sterk be誰nvloedt. Hoe langer de looptijd, hoe langer u er over mag doen om de hypotheek terug te betalen en dus hoe lager de maandlast. De maximale looptijd is 25 jaar. Daarnaast dient in Frankrijk de hypotheek in het algemeen voor het 80e jaar te zijn terugbetaald. De leeftijd bepaalt dus de maximale looptijd en dus de maandlast. Dit betekent niet dat

Onroerend goed voor ‘ouderen’ er geen mogelijkheden zijn. Gezien de lage huidige rente zijn er voldoende mogelijkheden om een goede hypotheek af te sluiten. Bij het kopen van een huis in Frankrijk gaat u niet over één nacht ijs. U zet alle voordelen en nadelen op een rij. Wat op dit moment in ieder geval een voordeel is zijn de huizenprijzen en de lage rente.

Twee argumenten die u kunnen doen besluiten om dit jaar uw droom in Frankrijk te realiseren. Tekst: Ronald Claes Claes Finance – Frankrijk hypotheken www.claesfinance.com / info@claesfinance.com Foto’s : VanDorp Uitgevers

Het Frans Onroerend Goed Woordenboek Verklarend woordenboek met vertalingen en uitleg van woorden en vaktermen die behoren bij de verschillende activiteiten rond aankoop en bouw van onroerend goed in Frankrijk. Met ruim 1500 woorden NL-FR en tevens ruim 1500 woorden Fr-NL. Ook extra informatie over Franse gewoonten, vergunningen, rechten en plichten van de koper en verkoper. Ook bevat het een lijst met afkortingen uit onroerend goed advertenties O.a. te koop via Emigratieboek.nl en Bol.com

Het Frans Juridisch Woordenboek Dit woordenboek is bedoeld als handige taalhulp voor Nederlandstaligen die tijdens hun verblijf of vestiging in Frankrijk of een ander Franstalig land, te maken kunnen krijgen met een civiele of strafrechtelijke procedure. Onvoorziene relatieproblemen, betrokkenheid bij een ongeval of een geschil, valse beschuldiging, terreinkwesties, conflicten op het werk, financiele problemen, enz. belanden meestal in eerste instantie bij de kantonrechter, die niet vanzelfsprekend handelt zoals men gewend is in eigen land. O.a. te koop via Emigratieboek.nl en Bol.com

Een Spaanse maand

SEPTIEMBRE MARIELLE SAEGAERT M

arielle Saegaert verhuisde jaren geleden naar Spanje en woont sindsdien in Santiago de Compostela. Maandelijks houdt zij ons op de hoogte wat er speelt in haar stad en de Spaanse samenleving. Nog even en de zomer is weer voorbij. Vorige maand heb ik al verteld over de traditionele zomermaand hier in Spanje en die titel gaat vooralsnog elk jaar naar augustus. Overvolle stranden en uitpuilende terrasjes en geen klus

die geklaard kan worden want iedereen is weg en komt pas in september weer terug. La vuelta dus. De terugkeer. September was dit jaar de maand van maar liefst twee gevreesde “vueltas”: de door de wielrenners zowel begeerde als geduchte ‘Vuelta de España’ (in deze betekenis natuurlijk: de ronde van Spanje) en die andere vuelta…? Die wordt slechts gevreesd en maar weinig ‘begeerd’ als je het het mij vraagt: ‘vuelta’ in de betekenis van de terugkeer en in september wordt daar

Marielle Saegaert onmiskenbaar de terugkeer naar het kantoor mee bedoeld. Terug naar de routine en het werk na de lange en o zo heerlijke zomervakantie! Dit ‘post-vakantie syndroom’ ontstaat als vreedzame verzoening tussen het einde van de vakantie en het begin van het kantoorleven niet bereikt wordt. Sommige Spanjaarden kunnen zo heerlijk overdrijven: als ze echt op dreef zijn, kom je niet meer bij van het lachen om al de mooie anekdotes en grappen. Ach en wee roepend, flink veel zelfspot (typically Spanish) en dit alles natuurlijk onder het broodnodige genot van een koud drankje… Vaderlijke liefde Is het echt zo zwaar, die terugkeer naar kantoor? Werken kan toch ook leuk zijn? Meer dan leuk, is het voor de meerderheid onder ons bovenal simpelweg noodzakelijk. Dan kom ik toch weer terecht bij dat syndroom. Op het moment dat iets noodzakelijk is, en niet meer uit vrije wil… daar komen syndromen van. Een gepensioneerde heer die geen last had van syndromen maar de stier bij de horens pakte, zette een advertentie in de plaatselijke krant. Hij bood €5.000 voor degene die zijn langdurig werkeloze zoon van 39 een baan aanbood. Zoonlief was aanvankelijk niet enthousiast over zijn vader’s initiatief maar na een lang gesprek was hij overtuigd van de vaderlijke liefde en wederom: die noodzaak… Want, zo merkte de net gekozen president (van Podemos) van de

desbetreffende autonome regio fijntjes op, deze advertentie duidt toch niet op ‘het economische herstel’ waar Rajoy het over heeft de laatste tijd?!

September is traditiegetrouw de maand dat de werkeloosheid meestal weer wat toeneemt door het eindigen van de vele zomercontracten in de horeca. Men is dan ook voorzichtig bij het geloven van al die mooie woorden aan het begin van de zomer: “we hebben meer banen gecreëerd”. Contractjes voor een paar weken, precaire omstandigheden, nog precairder loon… Het is nog lang geen vetpot hier in Spanje. Maar ja… de verkiezingen komen eraan dus dan wordt er weer flink gegoocheld met al die cijfers… San Miguel Er is hoop voor de syndromers onder ons: namelijk het populaire “zomertje van Sint Michaël”. De “veranillo de San Miguel” is een

Een Spaanse maand korte periode van enkele weken aan het eind van de zomer en het begin van de winter (de herfst wordt hier vaak gelijk overgeslagen: koud is koud). San Miguel heeft zijn naamdag 29 september en het is hier op sommige plaatsen prachtig strandweer! Zo wordt die ‘vuelta’ misschien toch iets makkelijker… Verkiezingen De maand september was bovenal natuurlijk de maand van de Catalaanse verkiezingen. De Catalaanse president Artur Mas is het onbetwiste kopstuk geweest van een verkiezingscampagne die naar de mening van de rest van de Spanjaarden behoorlijk ingekort had kunnen worden: de laatste maanden leek het over maar weinig andere onderwerpen te gaan in de pers en dit zal de komende maanden ook wel zo blijven… De generale verkiezingen komen er immers aan en daarin zal de dreigende/mogelijke onafhankelijkheid van deze vooralsnog autonome regio een onbetwiste hoofdrol spelen.

Vrienden van me in Barcelona, overigens zeer trotse Catalanen en tot voor kort zonder twijfel voor onafhankelijkheid, hebben een lichte afstand genomen van het hele verhaal. Ze vinden het onafhankelijkheidsstreven erg “politiek” geworden daar waar het naar hun mening “een kwestie van identiteit” moet blijven. “En waarom is Mas ineens het boegbeeld geworden van onze onafhankelijkheidswens?” Goede vraag. Te meer daar meneer Mas behoorlijk verwikkeld is in enkele financiële schandalen. Hij is net na de verkiezingsuitslag zondag in staat van beschuldiging gesteld in een van die schandalen en zal voor de rechter moeten verschijnen… Gelijk wordt er geprobeerd hem uit te roepen tot “slachtoffer” en de beschuldiging af te schilderen als bekokstoofd door de Spaanse Staat… Retoriek Er lijkt een klimaat gecreëerd waarin je slechts een “echte” Catalaan bent, als je altijd alleen maar Catalaans spreekt en een vurige

Marielle Saegaert voorstander van de onafhankelijkheid bent. Een van die vrienden waar ik het over had, spreekt inderdaad altijd Catalaans maar geeft zonder gewetenswroeging toe dat de voertaal op de middelbare school van zijn zoon onder de leerlingen zelf, Spaans is. Zelfs de Spaanse ministerpresident Mariano Rajoy raakte verstrikt in zijn eigen retoriek. In een interview trok hij in twijfel wat de journalist hem even daarvoor had gezegd: de Catalanen zouden niet hun Spaanse nationaliteit verliezen. Nou, zei Rajoy, dat wist hij nog niet zo zeker… Met een jammerlijk mislukte poging de Catalanen te suggereren dat ze wellicht geen aanspraak meer zouden kunnen maken op hun (Spaanse) uitkeringen mochten zij hun Spaanse nationaliteit niet meer hebben, deed hij er nog een schepje bovenop: “En de Europese (nationaliteit) zouden ze misschien ook wel kunnen verliezen” Rajoy, afgestudeerd Staatsrecht, was even vergeten dat de Spanjaard niet de nationaliteit kan verliezen van het land waarin hij/zij geboren is en dus ook niet de Europese “nationaliteit” kan verliezen… Je zag de journalist moeite doen zijn lachen in te houden, al bijtende op zijn pen, toen duidelijk werd dat Rajoy even niet meer wist hoe hij zich er uit moest redden.

Boerenprotest Ongelofelijk hoe het ook leek de afgelopen weken als je de hoeveelheid media aandacht voor Cataluña moet geloven, er gebeurden veel degelijk meer in september. Het was de maand dat de Spaanse melkveeboeren aandacht opeisten voor hun onhoudbare situatie: de lage prijzen die ze krijgen, dekken bij lange niet hun produktiekosten. Vooral voor de Galicische boeren in het groene noordwesten, die garant staan voor ongeveer 40% van de gehele Spaanse melkconsumptie, was de maat vol. Op hun enorme tractors gezeten, trokken ze aan het begin van de maand naar hun hoofdstad voor een “tractorada”, een demonstratie maar dan met tractors. Na hun koeien gemolken en tevreden achter gelaten te hebben, trokken ze

Een Spaanse maand naar Santiago de Compostela waar ze tegen 10 uur ’s ochtends achter elkaar in een lange rij op de ringweg hun motoren uitzetten om hun doel te bereiken: omsingeling van de stad. In sommige manifestaties liepen zelfs een paar koeien mee (van die mooie Friese koeien!). De strijd ging letterlijk om een paar centen, maar het had nog heel wat voeten in de aarde voordat een voorlopig akkoord werd bereikt en de boeren hun omsingeling ophieven.

De roman gaat over de dood door kanker van haar moeder en de moord door ETA op haar grootvader eind jaren zeventig. Ook tijdens het Internationale filmfestival van San Sebastián van de 8e tot en met de 26e, kwam dit laatste onderwerp aan bod in ‘Lejos del mar’ dat vertelt over de gevoelens tussen een tot inkeer gekomen terrorist en de dochter van zijn slachtoffer. Zwaar materiaal, zeker in Baskenland waar dit onderwerp zeer gevoelig ligt.

ETA Literair fenomeen van deze maand is ‘El comensal’ (de bezoeker, de gast) geschreven door de jonge Baskische schrijfster Gabriela Ybarra.

Het onderwerp ETA is nog immer aanwezig in het land, ondanks de in 2011 in een videoboodschap aangekondigde ontbinding van de terroristische beweging en het einde van de ‘gewapende strijd’

Marielle Saegaert zoals ze de bloedige aanslagen en moorden zelf noemen. Het onderwerp is des te tragischer als je de beelden van de juichende Catalaanse nationalisten ziet op de televisie, dansend en zwaaiend met hun vlaggen. Verkiezingen… zo kan het dus ook. En al wordt de legaliteit van het unilateraal uitroepen van de eventuele Catalaanse republiek in twijfel getrokken, er is geen moord voor gepleegd, geen bom voor geplaatst…Als je dan terugdenkt aan al die onschuldige mensen, ontvoerd, gewond en gedood in de strijd van enkelen voor de ‘onafhankelijkheid van de Spaanse Staat’, dan blijft de ETA op een pijnlijke manier relevant in de actualiteit. Daar is ook de Spaanse veiligheidsdienst van overtuigd: in samenwerking met de Franse politie zijn enkele weken geleden enkele van de laatste nog steeds voortvluchtige kopstukken van deze terroristische beweging in Frankrijk opgepakt en zitten nu in de gevangenis. De Spaanse minister van Binnenlandse Zaken klopte zich op de borst, sprak over de “overlijdensakte van ETA die met

deze arrestaties een feit is”, maar de specialisten houden de overgebleven voortvluchtigen nog altijd in de gaten. Er zijn er nog iets meer dan honderd, verspreid over Europa, Zuid-Amerika… Onafhankelijkheid van Cataluña die steeds dichterbij lijkt te komen maar nog lang geen werkelijkheid is (daar waren de verkiezingsuitslagen niet eenduidig genoeg voor), het post-vakantiesyndroom (in de meeste gevallen) weer overwonnen… Met het oog op de nog altijd hoge Spaanse werkeloosheid, is het hebben van zo’n kantoorritme misschien niet eens zo’n slechte zaak… ¡Hasta octubre!

Tekst:Marielle Saegaert Foto: Shutterstock, GettyImages

Waar de regen kunst is Leven in Santiago de Compostela

In het hart van dit wondermooie landschap vol heuvels, kloosters en minuscule dorpjes ligt Santiago de Compostela, een moderne stad waar vroeger zich niet zo gemakkelijk gewonnen geeft... Hier geniet Marielle Saegaert volop van de betoverende straatjes en de eeuwenoude pleinen van het historische deel van de stad waar ze net als de Compostelanen haar dagelijkse leven agendaloos doorbrengt. O.a. te koop via Emigratieboek.nl als paperback en eBook

P A C S E

M O R F E

Z A R T CA

Grenzenloos presteren 16

Anders Olsson

econcentreerd kijkt Anders naar het beeld dat zich voor hem ontvouwt. Het in de verte uit het water oprijzende eiland heeft decor gestaan voor vele filmopnames. Er zullen weinig mensen zijn die het karakteristieke silhouet van het eiland en het daarop staande gebouw niet in hun gedachten kunnen oproepen. Dat kon hij tot op heden ook, maar nu ziet hij het voor het eerst in het echt! In de verte ligt Alcatraz, ook wel bekend als The Rock. Het gevangeniseiland in de Baai van San Francisco van waaraf ontsnappen onmogelijk werd geacht. Want al zou het iemand lukken om uit de gevangenis zĂŠlf te ontsnappen, dan nog zou het onmogelijk zijn om levend het vasteland te bereiken. Niemand werd in staat geacht om de twee en een halve kilometer ijskoude zee, vol sterke en verraderlijke getijdestromen, zwemmend te overbruggen. Het doen van een poging daartoe, stond volgens iedereen per definitie gelijk aan het plegen van zelfmoord. Ondanks de algemeen geldende opvatting dat ontsnappen vanaf Alcatraz onmogelijk was, zijn er in de geschiedenis van het gevangeniseiland vele ontsnappingspogingen gedocumenteerd. De meest bekende daarvan is die van Frank Morris en de broers Clarence en John Anglin. In de nacht van 11 juni 1962 slaagden deze drie mannen erin om via de ventilatieschachten en het dak uit het gevangenisgebouw te komen. Slechts voorzien van drijvers die ze van regenjassen hadden gemaakt, vertrouwden ze hun lot toe aan de ijskoude zee. Het is onbekend wat er daarna met henÂ is gebeurd. Er is intensief naar ze gezocht en het onderzoek naar de ontsnapping is pas zeventien jaar later neergelegd. Ondanks dat is er echter nooit meer iets van het drietal

vernomen. Later is het verhaal van deze ontsnappingspoging onder de titel Escape from Alcatraz verfilmd. Maar hoewel de film suggereert dat de mannen levend en wel het vasteland hebben bereikt, is het veel waarschijnlijker dat ze hun ontsnappingspoging met de dood hebben moeten bekopen. In 1963 is de gevangenis op Alcatraz gesloten. Sindsdien hebben veel zwemmers geprobeerd om van Alcatraz naar het vasteland te zwemmen. Velen zijn daarin ook geslaagd, sommigen van hen hebben de oversteek inmiddels meer dan honderd keer achter hun naam staan. We mogen daarbij echter niet vergeten dat dit allemaal goed getrainde zwemmers waren, die bijna zonder uitzondering een hen tegen de kou beschermend neopreen pak droegen, de getijdestromen kenden en last but not least door boten werden begeleid zodat ze in geval van nood uit het water konden worden gevist.

Sinds september 2002 wordt er jaarlijks een zwemwedstrijd van het gevangeniseiland naar de kust bij San Francisco gehouden. Daarbij strijden enkele honderden deelnemers om de eer van de overwinning. De opbrengst van het evenement wordt steevast aan een goed doel geschonken. Bij

Zweden

Anders Olsson Twee jaar na onze emigratie naar Zweden kwamen we via een geleend boek in contact met een heel bijzonder persoon: Anders Olsson. Deze toen 42-jarige Zweed was tien jaar daarvoor door enkele medische missers aan beide benen verlamd geraakt en zijn halve longcapaciteit kwijtgeraakt. In de jaren daarna raakte hij verslaafd aan morfine en is hij twee keer bijna aan een medicijnvergiftiging overleden. Ondanks zijn uitzichtloze situatie wist Anders er toch weer bovenop te komen. Geprikkeld door een weddenschap rekende hij geheel zelfstandig met zijn verslaving af en begon te sporten. Ook vandaag de dag bewijst hij nog keer op keer dat er met voldoende doorzettingsvermogen bijna geen grenzen zijn aan wat je kunt presteren.

Anders is naast meervoudig paralympisch- en wereldkampioen zwemmen ook een verdienstelijk duursporter. Onlangs werd hij de eerste sporter met een functiebeperking die de zogeheten Zweedse superklassieker (binnen een etmaal 300 kilometer fietsen/ handbiken, 90 kilometer rolskieĂŤn, 30 kilometer hardlopen/wheelen en 3 kilometer zwemmen) op zijn naam wist te zetten. Uiteindelijk leidde onze ontmoeting met Anders er toe dat we het inspirerende boek dat Eva Wiklund onder de titel Det finns ingen grĂ¤ns - Er is geen grens over hem heeft geschreven naar het Nederlands vertaalden en dat we hem gedurende de jaren daarna bij veel van zijn sportieve prestaties begeleidden.

Anders Olsson de editie van 2011 staat er een bijzonder persoon op de startlijst: de 46-jarige vanaf zijn middel naar beneden verlamde Anders Olsson uit Hagfors in Zweden. Het heeft heel wat voeten in aarde gehad voordat Anders zich van de organisatie voor de wedstrijd mocht inschrijven. In diens ogen had iemand die zijn benen niet kan gebruiken namelijk geen enkele kans om de finish te halen. Uiteindelijk werd Anders pas na lang aandringen van een in Zweden woonachtige Amerikaanse alsmede dankzij zijn indrukwekkende sportieve staat van dienst als deelnemer geaccepteerd. Nu zijn er nog drie dagen tot de wedstrijd te gaan en houdt Anders Alcatraz in zijn blik gevangen. Het is de bedoeling dat hij samen met een groep andere deelnemers als training een rondje gaat zwemmen in de Baai van San Fransisco. Toen hij zojuist in zijn rolstoel kwam aanrijden, fronste menigeen zijn wenkbrauwen en werd hij door een van de deelnemers zelfs openlijk bespot. “Gaat híj proberen om van Alcatraz naar San Fransisco te zwemmen? Laat me niet lachen, dat is voor mensen die hun benen wél kunnen gebruiken al nauwelijks te doen”, hoorde hij achter zich iemand zeggen. Mede door die opmerking aangespoord, houdt Anders zich tijdens de training niet in en weet hij alle aanwezigen ervan te overtuigen dat hij in elk geval toch wel redelijk kan zwemmen.

hij het te veel van het goede zal vinden om twee dagen achtereen zo’n zware inspanning te leveren, maar dat plan pakt anders uit dan verwacht. Anders laat namelijk nooit een gelegenheid om te trainen aan zich voorbij gaan en is dolenthousiast. Vervolgens is hij de enige van de proefzwemmers die de finish haalt. De anderen worden voortijdig door de begeleiders uit het water gehaald. Later die dag is er een officiële briefing voor de pers en de deelnemers aan het evenement. Daar wordt Anders speciaal voorgesteld, want dit wordt de eerste keer dat er iemand met een dusdanig zware functiebeperking zal meedoen. “Houd deze man maar goed in de gaten, want hij kan hard zwemmen”, zegt de speaker en zet daarmee een stevig lachsalvo in gang.

“Houd deze man maar goed in de gaten, want hij kan hard zwemmen!” De organisatie is echter nog niet overtuigd en wil Anders de gelegenheid geven om zich te bedenken. De dag voor de race zal een twintigtal zwemmers bij wijze van proef de oversteek proberen te maken en Anders wordt dringend verzocht om daarbij ook van de partij te zijn. De organisatie hoopt dat

Zweden Op zondag 4 september 2011 om acht uur ‘s ochtends valt het startschot. Het water is koud en gaat behoorlijk tekeer. Anders gaat er met zijn vaste strategie vandoor. Geconcentreerd, zo snel mogelijk en voor de winst. Na 200 meter ligt hij op kop en daarna ziet geen van de deelnemers hem voor de finish nog terug. Anders wint de wedstrijd, eindigt ruim vier minuten voor de nummer twee en zet met 24 minuten en 32 seconden de snelste Escape from Alcatraz ooit neer. Nu zijn er geen sceptici meer die hem uitlachen. Iedereen is met stomheid geslagen en tijdens de huldiging die later volgt wordt er met veel respect over de fenomenale prestatie van The Swedish Torpedo – zoals Anders inmiddels wordt genoemd – gesproken. De ijzervreter uit het Zweedse Hagfors heeft wederom laten zien dat er amper grenzen zijn aan wat hij kan presteren!

Tekst en foto’s: Ben en Nicôle Heerland naardenoorderzon.com

Er is geen grens

Het levensverhaal van Anders Olsson Na een aantal medische missers raakt Anders Olsson vanaf zijn middel naar beneden verlamd. Vijf jaar lang brengt hij bijna al zijn tijd in bed door. Verslaafd aan medicijnen en morfine. Dit is het verhaal over zijn revanche. In twee jaar tijd ontwikkelt Anders zich geheel op eigen kracht van kasplantje tot gouden medaillewinnaar tijdens de Paralympics van 2004. Er is geen grens laat je het hele verhaal meebeleven en leert je dat je van elke situatie toch het beste kunt maken. O.a. te koop via Emigratieboek.nl en Bol.com

De start van je buitenlandse avontuur ... ... doe je samen metVisa4you! Visums voor Australië, Nieuw Zeeland, Canada • Enthousiast team met jarenlange ervaring in emigratie en visumaanvragen • Business visum, Skilled workers visum, Partner visum, Working holidays • Vrijblijvende visumcheck • Gecertificeerde visumspecialisten Australië (Offshore agent) Canada (Certified Immigrations Consultant) Nieuw Zeeland (Licensed Immigration Adviser)

www.visa4you.nl | info@visa4you.nl | 0528 391 118 21

Grenzenloos uitzicht

Foto: S. Gabriel

Wonen in Frankrijk

LUDIQUE QUATRELLE CROSS

udique is het pseudoniem van een ouddocent die na zijn pesionering samen met zijn vrouw Maria (Lief) emigreerde naar Zuidwest-Frankrijk. Het tweetal woont en ‘werkt’ in en rond hun oude boerderij op het Franse platteland. Ludique is een begenadigd verteller/schrijver die anderen laat meegenieten van zijn dagelijkse belevenissen.

van Sneekermeer. Smeuïg tot op de bodem. Er kon ieder moment een Friese platbodem voorbij dobberen. Het hele erf is een zompige modderpoel. Dat kan beter, denken Lief en ik. We hadden daar natuurlijk allang ergens een plasgootje richting petite route moeten uitwroeten. En het ophangen van dakgoten rondom is ook zo’n vaag ideetje, maar ja, in de gortdroge zomer houden wij ons daar doorgaans niet mee bezig.

Zelfs de Corrèze was afgelopen winter waterig, snotterig en snipverkouden. Drijfnat zeg maar. Dweilen met de kraan open. Langs de petite route, zo zag ik, stonden de toegangshekken tot ons erf en het kleine poortje ernaast in een soort

De rode bestelbus staat tot halverwege d’r kuiten verzonken in de blubbersmurrie op de cour en de Quatrelle van Lief heeft er besmuikt, modderig en mopperig, de brui aan gegeven.

Ludique Die staat tussen de boerenkool in de moestuin. Helemaal achter op het erf. Dat zit zo. Lief heeft haar laatst, daar waar de weg pardoes ophield, onbedoeld een terdege verzopen weiland ingejakkerd. Waar een wil is, is een weg, moet Lief gedacht hebben, zelfs als de weg weg is. De Quatrelle eindigde luttele meters verderop onelegant plat op haar Franse buikje in een slordig pruttelend moddergraf. Het machinekamertje in het vooronder stoomde als een hogedrukpan.

en porselein is opgetrokken en best wel eens flink op zijn sodemieter mag hebben, als dat zo eens uitkomt. Ja, je bent rallyrijder geweest of niet. “Geef die koektrommel toch eens flink de sporen!” Ik vrees dat ze dat toen wel heeft verstaan. Lief knalde het gaspedaal met een felle, venijnige trap zowat dwars door de plank heen en klapte tegelijkertijd met wilde armbewegingen het roer om. De wieltjes gierden hysterisch, het motortje brulde als een astmatische Boeing 747 en het hoogbejaarde, tot landbouwvaartuig gedegradeerde Renaultje, kroop zowaar aarzelend en tergend langzaam, centimeter voor centimeter uit de Golf van Moddergat.

Ik stapte uit om, heel toepasselijk, als de beste stuurman aan wal, Lief in haar rol van Nicky Lada ongevraagd van adviezen te voorzien en de dampende Quatrelle een zetje te geven. Ik duwde uit alle macht. Lief gaf plankgas. Voor- en achteruit. De wieltjes gierden vanonder het drassige maaiveld uit volle borst, maar het enig dat werkelijk bewoog was een woeste vloedgolf en ziedende stortregen van modder en graszoden. Alsof ze een waaier van mest aan het uitrijden was. Ik stond daar middenin. Dat kan beter, dacht ik. “Draai de wielen helemaal uit! Naar links of rechts, maakt niet uit!” brieste ik vanonder de modder. “En dan rustig voor- of achteruit proberen uit die verdronken karrensporen en kuilen te komen. Ik geef je nog wel een duwtje!” brulde ik er achteraan. Ze verstond er, geloof ik, geen ene moer van.

Normaliter pakt Lief haar zo dierbare wagentje zoetgevooisd en met zijden handschoentjes aan. Wat mij wel eens de vermanende uitspraak ontlokt dat een auto toch waarachtig niet uit poedersuiker

Wonen in Frankrijk Ik deed enkele stappen achteruit, stak een rustgevend pijpje op en aanschouwde de baggerende, maritieme vorderingen met belangstelling. Dat schiet niet op, dacht ik. Lief ploegde namelijk in een weidse bocht de Franse pré niet uit maar in! Ik zag de snelheid gaandeweg toenemen en het modderige konvooi in de diepte van het glooiend weiland geheel uit het zicht verdwijnen. Richting Toulouse. “Hoe dieper, hoe natter”, mompelde ik, mijn oud-natuurkunde- leraar Jochem Jeuksteertje aan het gymnasium parafraserend. “Eens zien of die halve gare gelijk had.”

de woest draaiende voorwieltjes met deze dodemanssnelheid ineens op het stroeve, smalle reepje asfalt geraken, zo vroeg ik mij af. Een mens moet immers vooruitzien. Een tweede, eveneens urgent, puntje van aandacht was de onvoorziene presentie op het reepje asfalt van een kolossale, ronkende tractor van een kennelijk behulpzame boer met een vooruitziende blik en een meterslange, zware sleepketting in de aanslag. Ook merkte ik op dat alle bewoners van het piepkleine hameautje ‘massaal’ waren uitgelopen en zich elk vol belangstelling of sensatiezucht achter de platanen hadden opgesteld.

Er verstreek een kwartier. Maar ineens zag ik de daklijn van de Quatrelle boven de horizon opkomen. Net als in een film, u weet wel. En in razende vaart kwam het karretje in een kolkende, opspattende fontein van modder en gras, met de ruitenwissertjes op volle toeren, in min of meer rechte lijn op mij afgestoven. Godsakkemejuutje! Ik kon nog net een levensbehoudende zijdelingse salto mortale de greppel in maken, toen de overspannen tornado op volle snelheid rakelings langs mij heen gierde. Vanuit de greppel zag ik hoe Lief haar zigzaggende straaljager met woeste stuurbewegingen op het asfalt van de doodlopende petite route trachtte te koersen. Als een laatste landingsbaan voor angstig voortrazende vliegmachines in nood. Niet veel meer dan een zuinig asfaltstripje – in Nederland zouden ze het een fietspad noemen – ingeklemd tussen een kolossale grange aan bakboordzijde en een rij uit de kluiten gewassen platanen aan stuurboord.

In een ziedende slagregen van modder en gras zag ik nog vaag hoe Lief pal voor de finish het dapper voortrazende Viertje toch nog redelijk op het rechte pad kreeg en in de allerlaatste angstige meters in het goede karrenspoor koerste om weldra het asfalt te raken. Ik baggerde er achter aan. “Splets!” klonk het. Als een kolossale natte dweil die zwaar en ruw op de straat wordt gesmeten. In de bruine mist lichtten vaag twee roodgloeiende rempeertjes op. Er volgde een langdurig schurend, krassend en slippend geluid. Seconden lang. Ineens was het doodstil. De mist trok op en een laatste graspol plofte zwaar en nat, pal naast me, terug op aarde. Het was geschied. Er steeg een luid gejuich op en een aanzwellend daverend applaus volgde. De bevolking dromde rond de Quatrelle die pruttelend, nahijgend en puffend dwars op het asfalt tot stilstand was gekomen. Het portier zwaaide open en Lief stapte doodgemoedereerd uit. “Zo!” sprak ze breeduit grijnzend, “We zijn weer

Ik zag de vooruitzichten met enige zorg tegemoet. Wat zou het effect zijn als straks

Ludique mooi uit de smurrie en de puree. Net zo makkelijk!” De boer met de tractor bleek tevens de burgemeester van het gat te zijn en trok, in die hoedanigheid, een fles gemeentelijke Champagne open. Voor ieder een juichend glaasje. Santé! We namen feestelijk afscheid, bestegen onze mobiele berg modder en graszoden van het merk Renault, en werden vrolijk uitgezwaaid. Terug naar huis. “Kan ik rally rijden of niet?” vroeg Lief, nog een weinig oververhit van het avontuur, blozend. “Dat is geen rally,” verbeterde ik haar een tikkeltje beledigd, “dat was cross! Rally is wereldsport. Cross is provinciaal leedvermaak.” “Whatever!”

sprak Lief mijn sportcorrectie negerend. “Ik heb het knap gedaan, of niet soms?” “Brilliant!” gaf ik toe. “Chapeau!” Lief stopte voor de grote toegangshekken tot ons erf. Ik opende het portier om ze te gaan openen. “Het lijkt hier wel het Paterswoldse Meer”, merkte Lief op. “Laat de Renault maar op de cour staan, hij hoeft niet onder de abri,” zei ik aanbevelend, “we rijden anders het hele erf aan flarden tot een grote vieze, natte, modderpoel.” Ik opende de poorten. Lief gaf plankgas en in een wolk van modder, gras en grind, stoof de Quatrelle brullend de

Wonen in Frankrijk uitgebaggerde cour op. De haakse bocht richting abri mislukte jammerlijk en ik zag hoe de modderkaravaan het hellende erf opploegde en zwaar overhellend de grange rondde en uit mijn zicht verdween. Poezen schoten alle kanten op. Enkele seconden later hoorde ik het gekraak van brekend en splijtend hout. Daarna was het stil, doodstil. “Ik laat haar daar maar staan.” sprak Lief, die even later aan kwam sjokken, bedremmeld en met een brede zwaai van haar arm vaag aangaf waar ‘daar’ zo ongeveer zou kunnen zijn. “Waar is ‘daar’?” vroeg ik een tikkeltje ongerust.

Lief bleef staan, slaakte een diepe zucht, keek me wanhopig aan en zei: “Naast de boerenkool in de moestuin.” “Natuurlijk”, besloot ik. “Wijntje?”

Tekst: Ludique le Vert Foto’s: Maria le Vert

Lees de bundels van Ludique:

Hilarisch Frankrijk ISBN 9789461850024

Kolderiek Frankrijk ISBN 9789461851768

O.a. te koop via Bol.com en Emigratieboek.nl

Alles over emigreren naar Frankrijk voor maar

â&#x201A;Ź 6,95

Nu verkrijgbaar in de boekwinkel of via www.vertreknl.nl/magazine

oom

VERZEKERINGEN RINGEN

Hollandse zekerheid tijdens uw buitenlands avontuur! Kijk op www.oomverzekeringen.nl of bel +31(0)70 353 21 00.

OOM Verzekeringen

Foto:M Mikael Kristenson

Italië

CASA MONTE CALVO

STEF SMULDERS

en leuk klein huisje op een toplocatie onder het kasteel, bij de kerk van Montecalvo Versiggia. Het was eigendom van Livia, zus van onze wijnmaker/vriendin Carla. Ze had het jaren geleden geërfd van een tante en wist eigenlijk niet wat ermee te doen. Eenmaal per jaar nodigde ze er gasten uit, ons ook, om te komen luisteren naar het operaconcert dat de gemeente op het grote plein voor de kerk organiseerde. Maar verder had ze geen idee. Wij wel. Het zou een schitterend vakantiehuisje kunnen zijn met die rustige, pittoreske ligging.

Van binnen zou het wat opgefrist kunnen worden maar dat was alles wat nodig leek. Toen we Carla van ons idee vertelden, raakte ze meteen enthousiast. Livia was moeilijker te overtuigen maar toen ze na een jaar overstag ging, bedacht ze meteen dat er dan wel van alles aan het huis verbouwd moest worden. Er moest een externe trap komen want de bestaande interne was veel te steil en smal. Hoe we Livia ook van dit idee af probeerden te brengen (”Voor toeristen is dit helemaal geen probleem!”, „Heb je wel eens een Amsterdamse trap gezien, zo steil en smal?”), er was geen kruid tegen gewassen. Ze ging haar bouwplan bij de gemeente indienen.

Stef Smulders Lange tijd hoorden we niets meer en toen we eindelijk schoorvoetend aan Carla durfden te vragen hoe het ervoor stond, bleek dat de gemeente moeilijk deed. Zo toeschietelijk als de ambtenaren ten opzichte van ons, buitenlanders, waren geweest, zo moeilijk deden ze tegenover de autochtonen. Iets dat ons al eerder opgevallen was: de ’localo’s’ zien elkaar als lastposten, prutsers, bedriegers, terwijl iedereen die uit het buitenland als veel eerlijker, serieuzer en beter beschouwd wordt. Een omgekeerde xenofobie. Het gebied rond het kasteel en de kerk vormde volgens de gemeente een ’historisch erfgoed’, waar je niet zomaar naar behoefte kon gaan verbouwen. Een trap aan de buitenkant zou het historisch aangezicht van het historische gebied aantasten. Het lag ook wel naast de kerk en het wereldberoemde kurkentrekkermuseum, toegegeven. Dat het huis bij gebrek aan bestemming alleen maar verder in elkaar zou zakken, was kennelijk van geen belang. Livia was boos en begon een procedure tegen de gemeente. Maar Italiaanse procedures zijn als Brabantse nachten ... „Laat die trap toch zitten!” riepen we nog maar eens, tevergeefs. Want Livia voelde zich in haar recht staan, was in haar eer aangetast en ging die lui van de gemeente dus een lesje leren. Jaren gingen voorbij. Jaren waarin we het huis af en toe nog eens voorzichtig bij Carla te berde brachten. „In oktober gaat de verbouwing beginnen!” antwoordde ze een keer op onze plichtmatige vraag. „Oktober?” riepen wij in koor en blij verrast. „Ja, want in het voorjaar heb ik klanten voor het wijnbedrijf en die wil ik daar onderbrengen.” Dus het moest dan klaar zijn, was de boodschap. ’Ik Vertrek’ op zijn Italiaans. Oktober ging voorbij. In een stoute

bui ging ik een keer stiekem bij het huisje kijken. Niets te zien: geen werkzaamheden, geen voorbereidingen, zelfs geen spoor van apparatuur of materiaal. Niets. Het huis stond er nog precies zo bij als in alle jaren dat we het kenden. Carla was kennelijk vals voorgelicht. Of durfde ze ons niet meer te bekennen dat het project niet van de grond kwam?

Gelukkig is 2015 het jaar van de Expo in Milaan en had Carla toch heus echt absoluut een onderkomen voor haar buitenlandse gasten nodig. Ook de gemeente was nu kennelijk onder de indruk en kende opeens heel slagvaardig een bouwvergunning toe. Najaar 2014: er ging gebouwd worden! We konden het nauwelijks geloven. Het verbouwen zelf kon alleen maar soepel verlopen want Livia is architect dus weet van wanten, dachten wij. Maanden gingen voorbij tot het werk ... niet klaar was. De aannemer was vertrokken zonder de klus afgemaakt te hebben. Livia had er geen fiducie meer in. Onze kennis Roberto, ex-restauranthouder en ook aannemer, vertelde ons waarom. Hij werd er door Carla,

Italië wier wijn hij in zijn vroegere restaurant rijkelijk schonk, bijgehaald om te bekijken wat er nog gedaan moest worden om het huis af te maken. Een noodgreep. Toen Roberto het huis bekeek, schrok hij zich als ervaren verbouwer een hoedje. Het was een puinhoop. Geen enkele klus in het huis was afgerond. In elke kamer was op verschillende plaatsen gewerkt, zonder dat er iets klaar was. Chaos alom. Maar het klapstuk was de trap die buiten tegen de gevel geconstrueerd was. Dat wil zeggen, waarvan de onderkant gebouwd was. Een fundament waarop je met gemak een trap naar de top van de toren van Babel bouwen kon. Bakstenen muren van een halve meter dik. Voor een trap van drie meter hoog. Roberto kon er niet over uit. Carla was de wanhoop nabij en wist Livia ervan te overtuigen dat ze Roberto moesten vragen om het werk af te maken. Na alles wat hij gezien had, wist Roberto dat het nog maanden werk zou zijn om het huis op orde te brengen. De fundamenten voor de trap zou hij sowieso moeten slopen: daar viel niets mee te beginnen. Inmiddels was het april. Roberto schatte het project op drie maanden werk voor hemzelf en een assistent. „Nee, nee, het moet eind mei klaar zijn!” riepen Carla en Livia doodleuk. Waarop Roberto nog maar eens in detail uit de doeken deed wat er allemaal gedaan moest worden, iets wat een architect toch ook zelf zou moeten kunnen zien. Carla en Livia keken daarop beteuterd voor zich uit. Na lang wikken en wegen, de weken die zo hard nodig waren verstreken geruisloos, hakten ze dan toch eindelijk de knoop door. Er werden handen geschud en direct de volgende maandag al zou Roberto beginnen. Carla zou hem de sleutels ’s ochtends vroeg komen brengen. Roberto stond in

de startblokken met al het materiaal dat hij nodig had. Maar maandagochtend vroeg verscheen er geen Carla. ’s Middags ook niet. Dinsdag ging voorbij: niemand. Na een week besloot Roberto maar eens zelf bij Carla te gaan informeren. Ze verontschuldigde zich wel honderd maal, maar Livia had zich bedacht... En zo is het ’historische centrum’ van de gemeente Montecalvo nu verrijkt met een half verbouwd ’monument’ met een gedrocht van een fundament tegen de gevel. Voor het jaarlijkse operaconcert op het plein kregen we dit jaar geen uitnodiging van de twee zussen. Tekst en foto’s: Stef Smulders

Italiaanse toestanden Leven en overleven in Italië

Humoristische korte verhalen over het emigreren naar Italië en de kennismaking met tal van karakteristieke Italianen. Vijf jaar na de emigratie, doet de Stef Smulders verslag van zijn belevenissen in tientallen verhalen waarin evenzovele problemen op geheel Italiaanse wijze worden opgelost, wat vaak tot humoristische taferelen leidt.

Te koop via Emigratieboek.nl

GRENZENLOOS ACTIE Emigratieboek.nl Parisisennes herken je aan hun benen met 5,- euro korting! Met Parisiennes herken je aan hun benen lanceert En Route hoofdredacteur Andy Arnts opnieuw een prachtige verzameling verhalen, die niet alleen zijn liefde voor Frankrijk en Parijs kenmerken, maar vooral getuigen van zijn rijke fantasie, aanstekelijke humor en buitengewone verteltalent. De bundel is bovendien verfraaid met schitterende zwartwit foto’s van de bekende fotograaf Ferry van der Vliet. Als speciale aanbieding voor Grenzenloos lezers geeft Emigratieboek.nl nu maar liefst 5 euro korting op deze prachtige bundel!

Ga naar Emigratieboek.nl en geef bij het afrekenen de code 6792011 in. U betaalt dan slechts €11,95 ipv €16,95. Uiteraard verstuurd Emigratieboek.nl ook naar het buitenland.

“Heb net het nieuwe boek van Andy Arnts (Parisiennes herken je aan hun benen) in een keer uitgelezen. Een aanrader voor elke Parijs en Frankrijkliefhebber!” - Femke Wolthuis (NOS Journaal) www.emigratieboek.nl

Het volgende nummer van Grenzenloos Magazine verschijnt rond 31 oktober. Schrijf u in op Grenzenloos.nl om op de dag van uitkomen een e-mail als herinnering te krijgen.

Emigratieboek.nl BOEKHANDEL VOOR LANDVERHUIZERS

GIDSEN TAALCURSUSSEN ERVARINGSVERHALEN

Kijk regelmatig op Emigratieboek.nl en ontvang ook onze wekelijkse nieuwsbrief Volg ons op Twitter (@emigratieboek) en Facebook (fb.com/emigratieboek)