GRENZENLOOS MAGAZINE
Grenzenloos.nl
Voor emigranten, expats en tweedehuisbezitters
NR
29
Juli / Aug 2016 Ella Molen Wonen in Japan
DE GEUR VAN INKT Vier jaren Japan
FRANSE TOLWEGEN TE SLIM AF Bespaar met behulp van handige app
GEZONDHEIDSZORG IN SPANJE Goed maar bureaucratisch ingericht
Uitgeverij
1
Grenzenloos
Welkom
Colofon
GRENZENLOOS MAGAZINE Gratis online magazine voor emigranten, expats en tweedehuisbezitters. Verschijnt 11 x per jaar, rond de laatste vrijdag van de maand. Een uitgave van Uitgeverij Grenzenloos, een imprint van VanDorp Uitgevers Voor meer informatie of adverteren, kijk op www.grenzenloos.nl of mail naar info@grenzenloos.nl In dit nummer staan bijdragen van: Marielle Saegaert Marjan van den Dorpe Stef Smulders Quint Haneveld
DE GEUR VAN INKT
O
ver veel landen hebben we de afgelopen jaren gepubliceerd, maar over het land van de Rijzende Zon hadden we helaas nog niets. Fijn dus dat we deze maand het boek De geur van inkt hebben mogen uitbrengen, het verhaal van de Nederlandse Ella Molen over haar (vier) jaren in Tokio en omstreken. Op pagina 24 kunt het pakkende voorwoord van het boek lezen, ongetwijfeld een uitnodiging om het hele verhaal te willen lezen. Ook vanwege de mooie schrijfstijl van de auteur, die trouwens tegenwoordig in Portugal woonachtig is. Veel leesplezier met alle artikelen in het magazine van deze maand! Uw reacties en tips worden altijd gewaardeerd: info@grenzenloos.nl Grenzenloos Magazine verschijnt 12 x per jaar, rond de laatste vrijdag van de maand.
Eric Jan van Dorp - Uitgever/hoofdredacteur Twitter: @ericjanvandorp
Ella Molen Coverfoto: Kalen Amsley CopyrightŠ2016 VanDorp Uitgevers Op de teksten en foto’s in deze uitgave rust auteursrecht. Niets uit deze uitgave mag worden opgeslagen, gekopieerd of op andere wijze dan ook worden verveelvoudigd en/of verspreid, zonder uitdrukkelijke en schriftelijke toestemming van de uitgever.
2
Inhoudsopgave
Nieuws van over de grens
6
Marielle Saegaert: Junio
Gezondheidszorg in spanje
16
12
Grenzenloos uitzicht
Franse tolwegen te slim af
24
4
18
Japan - De geur van inkt
Stef Smulders: telefoonpaal
28
Nieuws NEDERLANDERS SLAPEN HET LANGST, JAPANNERS HET KORTST GEMIDDELD SLAPEN WE 8 UUR EN 12 MINUTEN
R
aad eens welk volk op aarde het meeste slaapt? Juist, Nederlanders. Amerikaanse wetenschappers ontwikkelden een app waarmee ze het slaapgedrag van 5450 mensen uit honderd landen over de hele wereld hebben kunnen monitoren. Hieruit blijkt dat Nederlanders gemiddeld 8 uur en 12 minuten per nacht slapen. Japanners slapen het minst, slechts 7 uur en 24 minuten.
Daarnaast is er ook nog een verschil tussen mannen en vrouwen, laatstgenoemden slapen overal gemiddeld ongeveer een half uur langer. Mannen van middelbare leeftijd hebben wereldwijd de minste slaapbehoefte. Volgens de onderzoekers zijn met name culturele verschillen de oorzaak van de verschillen tussen diverse landen. Bron: Science Advances
4
Nieuws RTL KOMT MET NIEUW PROGRAMMA ‘HELEMAAL HET EINDE’ KANDIDATEN KUNNEN ZICHT NU AANMELDEN
R
TL 4 gaat drie gezinnen volgen die een totaal nieuw bestaan gaan opbouwen in Zuid-Amerika. Het televisieprogramma wordt volgend jaar uitgezonden. Het programma Helemaal Het Einde biedt drie gezinnen de kans om aan het project deel te nemen.
“Bij aankomst is er helemaal niets. Alles moet volledig van de grond af opgebouwd worden. Daar ben jij, samen met jouw gezin én de andere twee gezinnen verantwoordelijk voor. Jullie leven als buren naast elkaar, maar de drie grondstukken zijn wel heel groot.” “Je kunt dus mét elkaar een minisamenleving opbouwen en samen optrekken, maar iedereen bouwt wel zijn eigen huis op zijn eigen grond. Je kunt dus ook je eigen plan trekken. Wat je ook kiest: één ding is zeker: het wordt een jaar keihard werken en zeker ook afzien… Want een nieuw leven, dat gaat niet vanzelf.”
“Ver weg van alles gaan ze bouwen aan een nieuw en ander leven”, legt een woordvoerster van RTL 4 uit tegenover Nu.nl. ”Ieder gezin krijgt een stuk grond, een startkapitaal en een jaar de tijd om in ZuidAmerika een eigen huis én een nieuw bestaan op te bouwen.” Er wordt gezocht naar kandidaten die voor het programma huis en haard achter willen laten. “Het concept is simpel: drie gezinnen verkopen alles wat zij in Nederland hebben. Het geld dat daarmee vrij komt wordt op een geblokkeerde spaarrekening gezet”, aldus RTL.
Wie interesse heeft om mee te doen kan zicht inschrijven via de website van RTL: http://www.rtl.nl/helemaal-het-einde
5
Een Spaanse maand
JUNIO
MARIELLE SAEGAERT M
is, maar ik begin liever met een opbeurend bericht, ook al gaat het over de ons allen zo welbekende Spaanse zon, dan gelijk maar met diezelfde deur, hoe ‘open’ ook, in huis te vallen. Natuurlijk kan ik het onderwerp van de Spaanse politieke actualiteit niet ontwijken, maar laten we eerst even rustig op gang komen voordat die gevaarlijke stroming van de verkiezingsuitslag ons meesleept. Ver weg van de kust. Daar op open zee, is immers weinig warmte te vinden… Laten we het liever eerst hebben over een
arielle Saegaert woont al jaren in Santiago de Compostela in het Spaanse Galicië. Elke maand doet ze verslag van wat er de afgelopen maand in Spanje in het nieuws was. Achteraf lijkt het allemaal wel mee te vallen. Dat is uiteraard het geval als je optimist bent… Waar we zonder twijfel positief over kunnen zijn, is het weer. Bewust ben ik van het feit dat het weer een wel erg makkelijke ‘open deur’
6
Marielle Saegaert beetje zonneschijn en daarna, na een diepe zucht, overgaan op de regen… Ja, ik weet dat het gezegde precies andersom preekt, maar politieke zonneschijn lijkt hier nog wel even op zich te laten wachten. Politieke regen, dat is wat ons de komende tijd te wachten staat. Met de schouders eronder, gaan we verder… Zoals gezegd: de zomer! Juni is natuurlijk ook hier de maand dat dit heerlijke jaargetijde zich aandient. Ze is nu officieel begonnen en de typische Spaanse hittegolven hebben zich, als altijd trouw aan hun gewoontes, deze maand weer gemeld. Gelukkig maar, we moeten toch
ergens op kunnen rekenen: een beetje zekerheid in barre tijden is welkom! Elk jaar wordt het begin van de zomer gevierd in de nacht van San Juan, die van de 23e op de 24e. Het is een heerlijke nacht vol met lokale tradities, kampvuren en, al naar gelang de autonome regio waar het feest gevierd wordt, specifieke lekkernijen. De enige algemene deler is uiteraard de wijn. ‘Un buen vino, abre el camino’, de reis begint met een goed glas wijn, vrij vertaald. Zeg dat maar aan een van de duizenden pelgrims die jaarlijks door vooral het noorden van Spanje wandelen op weg naar het wereldberoemde bedevaartsoord Santiago de Compostela. Ook in de junimaand is het recordaantal pelgrims weer verbeterd. Ik denk dat ze dat welverdiende glas liever ná de dagelijkse (overwegend wandel of fiets-) route maken, dan vòòr aanvang. Een andere vertaling van dit welbekende Spaanse gezegde zou natuurlijk kunnen zijn: ‘zich een beetje moed indrinken’ en dat is iets waar de Spanjaard zich wel voor kon vinden deze junimaand. De politici moesten er weer aan geloven. Voor de tweede keer in iets meer dan een half jaar was het weer tijd op verkiezingscampagne te gaan. Met scheve grijnzen op hun gezichten die meer
deden denken aan de ‘good ol’ Hollandse boer met kiespijn, dan aan een trotse ‘torero’, legden ze weer duizenden kilometers af, baby’s kussend en lokale lekkernijen proevend. Ondertussen vuurden ze een niet aflatende regen van demagogische kogels af op hun kiezers, waar je als wél doordenkende kiezer ofwel een beetje boos ofwel een beetje moe van wordt. De boodschappen waar de kiezer in moet trappen, tot op de laatste letter voorbereid in de keuken der demagogie. Om dat schaamteloze politieke gepreek gemixt met een niet verbloemde onderschatting van diezelfde kiezer, te doorstaan, wil je je inderdaad wel een beetje moed indrinken!
Sorpasso
Het zouden de verkiezingen van de ‘sorpasso’ worden. Podemos (“We kunnen”) en de al wat oudere IU, Izquierda Unida (“Links Verenigd”) gingen een verkiezingsverbond aan onder de goed gevonden benaming “Unidos Podemos” oftewel: “Samen kunnen we”. De ‘sorpasso’ was het eventuele voorbijstreven door dit nieuwe linkse alternatief van het traditionele boegbeeld van links Spanje, de PSOE. Immers met vereende krachten, zouden hun kiezers misschien ‘en masse’ naar de stembus gaan. Hoop dus op links van het verkiezingspanorama en zenuwen op rechts. De demissionaire regeringspartij, de PP, werd voor de zoveelste keer in verlegenheid gebracht door het zoveelste corruptieschandaal dat aan het licht kwam. Hoewel, ik vraag me af of ‘verlegenheid’ het goede woord is. Meer een blik van “hoe-liegenwe-ons-hier-nu-weer-uit”. De huidige demissionaire minister van Binnenlandse Zaken, van de PP dus, is in een geluidsopname te horen terwijl hij met
7
Een Spaanse maand de directeur van het Catalaanse Anti-Fraude Bureau (!!) spreekt over hoe ze hun politieke tegenstanders, de Catalaanse nationalisten, uit de weg kunnen ruimen met al dan niet verzonnen beschuldigingen. Ik herhaal even voor de duidelijkheid: de minister van Binnenlandse
Zaken van Spanje en de directeur van een Spaanse staatsinstelling tegen corruptie. Deze directeur moest opstappen, uiteraard niet uit eigen beweging. Hij zelf vond dat hem niets te verwijten viel. De minister zelf had het verbolgen over het onrecht dat hem aan werd gedaan en zit nog steeds op zijn plek. Op geen enkel moment was er werkelijk sprake van zijn opstappen. Hij had het over een politiek “complot” om hem in diskrediet te brengen. Volgens hem was het “wel erg toevallig” dat dit nu aan het licht kwam, juist in verkiezingstijd! Ongelovelijk. Nog ongelofelijker was dat hij er mee weg is gekomen.… Waarom? This is Spain. Spain is different. Pijnlijker des te meer voor de miljoenen Spanjaarden die wél bijna hopeloos worden van politici die schijnbaar kunnen doen en laten wat ze willen, toen de uitslag van de
8
verkiezingen bekend werd. De PP heeft 14 zetels méér behaald dan in de verkiezingen van afgelopen december. De “sorpasso” heeft zich niet laten zien en zelfs Ciudadanos, de eens veelbelovende partij van de populaire Albert Rivera, heeft (8) zetels in moeten leveren. De corruptie schijnt te zakken in de top 5 ergernissen van de Spaanse kiezer; de economie en de werkeloosheid blijven het belangrijkst. Daarbij is de kiezer zelf ook bezorgd over het gebrek aan regering en lijkt het erop dat dit de boodschap was: geen
verdere vertragingen meer: aan het werk! Echter de partijen lijken nu nog net zo ver weg van een coalitieregering dan een half jaar geleden. Samenwerken is men hier op politiek gebied niet gewend. Rajoy slaat zich op de borst en herhaalt, wederom tot in den treurnis, dat de PP de partij is “met de meeste stemmen” en dat zij dús verdienen de regering op zijn minst te leiden. Want ook zij hebben geen meerderheid behaalt: óf het wordt een minderheidsregering of hij moet een pact sluiten met andere partijen om weer “presidente” te worden. Het lijkt onwaarschijnlijk dat “aartsvijand” PSOE hem een nieuw mandaat gunt en ook van Ciudadanos kan Rajoy in principe geen steun verwachten mocht het tot die stemming komen. Hun lijsttrekker heeft immers gezegd dat zij “onder geen beding, niet dus, nooit, hoe moet ik het nog duidelijker zeggen: NO!” voor Rajoy zullen stemmen. Eventueel zouden ze wel voor de PP stemmen maar Rajoy zou toch echt moeten opstappen. Laten we dat nog maar even afwachten. Er zijn nu al stemmen te horen die vinden dat er voor Rajoy en de PP
Marielle Saegaert gestemd moet worden: het land kan, zeker in deze economische omstandigheden, niet nog veel langer zonder regering zitten. Ik vind dit een raar standpunt: ok, de PP heeft van de partijen de meeste zetels behaald maar als zeg de PSOE en Podemos, twee linkse partijen, tot een akkoord kunnen komen, hebben zij toch al meer zetels dan de PP?? Maar dit is de Nederlandse in mij die spreekt. Men is hier zo gewend aan het beeld van één enkele partij in de regering, dat het erg moeilijk is voor velen te realiseren dat er nieuwe partijen bij zijn gekomen en dat er met een beetje samenwerking(!!!) het, voor de
eerste keer in deze Spaanse democratie, tot een
neemt weer toe en de Spaanse autoriteiten beschuldigen vooral de Rotterdamse douane ervan niet genoeg voorbereid te zijn om de nieuwe vloedgolf drugsinvoer van tegenwicht te voorzien. Spanje heeft met zijn lange kustlijn een lange geschiedenis van drugsinvoer en de daarbij behorende problemen en vooral in de tachtiger jaren was het vooral de noordwestkust waar de meerderheid van de drugs Europa binnenkwam. Een epidemie van drugsverslaving verwoestte bijna een hele generatie van Spaanse jongeren: een pijnlijke herinnering waar het noordwesten van Spanje met gepast respect en
coalitieregering kan komen. Wat de optelsom van behaalde zetels duidelijk maakt is dat de Spaanse kiezer een linkse coalitieregering wil en niet een herhaling van de rechtse regering van de PP. Waar iedereen het wel over eens lijkt zijn, is dat een derde verkiezingsronde voorkomen moet worden.
werkelijke pijn aan terugdenkt. Dankzij de fjordachtige kust van het groene en prachtige Galicië was het relatief makkelijk voor de plaatselijke drugsbaronnen de vangst te verstoppen. Deze autonome regio met zijn woeste natuur is nog altijd een ‘hotspot’ van de drugshandel. Wellicht vanuit wanhoop, wijst de Spaanse politie vooral naar hun Rotterdamse collega’s: de Nederlandse politie zou niet voorbereid genoeg zijn om de criminele organisaties tegenstand te bieden en daarbij zouden zij corrupt en beperkt zijn in hun middelen. Het is nog al een beschuldiging maar de Spaanse politie heeft een goede reputatie hoog te houden in de drugsbestrijding. Wellicht is er wat waarheid in te vinden? Ik zit op een afstandje dit allemaal gade te slaan. Ondanks mijn meer dan tien jaar werk en wonen in dit bijzondere land, heb ik geen stemrecht. Ja, ik zou de Spaanse nationaliteit nu kunnen verkrijgen maar onder voorwaarde dat ik mijn Nederlandse nationaliteit opzeg. Nunca.
Drugs
Tot julio!
Verder was er veel te doen over het groeiende Europese drugsprobleem: de heroïnehandel
Tekst: Marielle Saegaert
9
DE KANSELIER Nomade voor het vaderland
“In de buitenlandse dienst was het nooit saai, verre van dat,” zegt de schrijver. En al helemaal niet als er ook nog eens een moord plaatsvindt, voegt de verteller daar aan toe. Ronald Aarsen beschrijft gebeurtenissen in de diplomatieke dienst die hij typeert als een nomadische tocht van 40 jaar. Soms hilarisch maar vaak ook met een ernstige ondertoon, als hij geplaatst wordt in ontwikkelingslanden. Aan elk van zijn hoofdstukken voegt hij een gedicht toe, waarin hij zijn gemoedstoestand belicht bij een gebeurtenis die hem raakt. Niet alleen wordt het leven en werken op Nederlandse ambassades in onder andere Duitsland, Indonesië en Kenya beschreven, ook komen diverse misstanden en regelrechte corruptie aan bod. Tussendoor zijn hoofdstukken opgenomen geschreven vanuit het perspectief van voormalige collega’s, die de gebeurtenissen vanuit een andere hoek belichten. En ja, ook die van de moordenaar in Jakarta die uiteindelijk in Kenya wordt ontmaskerd. Over de auteur: Ronald A.R. Aarsen (1940) was vanaf 1967 werkzaam op het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Later plaatsvervangend kanselier en Financial controller op diverse ambassades voornamelijk in Afrika. Hij is sinds 2000 gepensioneerd en woonachtig in Colmschate.
DE KANSELIER Ronald A.R. Aarsen Nu overal verkrijgbaar
10
GRENZENLOOS ACTIE Emigratieboek.nl Parisisennes herken je aan hun benen met 5,- euro korting! Met Parisiennes herken je aan hun benen lanceert En Route hoofdredacteur Andy Arnts opnieuw een prachtige verzameling verhalen, die niet alleen zijn liefde voor Frankrijk en Parijs kenmerken, maar vooral getuigen van zijn rijke fantasie, aanstekelijke humor en buitengewone verteltalent. De bundel is bovendien verfraaid met schitterende zwartwit foto’s van de bekende fotograaf Ferry van der Vliet. Als speciale aanbieding voor Grenzenloos lezers geeft Emigratieboek.nl nu maar liefst 5 euro korting op deze prachtige bundel!
Ga naar Emigratieboek.nl en geef bij het afrekenen de code 6792011 in. U betaalt dan slechts €11,95 ipv €16,95. Uiteraard verstuurd Emigratieboek.nl ook naar het buitenland.
“Heb net het nieuwe boek van Andy Arnts (Parisiennes herken je aan hun benen) in een keer uitgelezen. Een aanrader voor elke Parijs en Frankrijkliefhebber!” - Femke Wolthuis (NOS Journaal) www.emigratieboek.nl
11
Spanje
MARJAN
GEZONDHEIDSZORG IN SPANJE
M
arjan van den Dorpe woont al enige jaren met haar man in Spanje. Regelmatig doet ze verslag van haar dagelijks bestaan in het zonnige zuiden. Van haar columns zijn reeds twee succesvolle bundels verschenen.
Ons Spaans was toen nog niet zรณ goed dat wij direct begrepen wat er op die bus stond. Bleek een onderzoeksbus te zijn voor het maken van een mammografie. Toen we dat uiteindelijk doorhadden bleek de bus al weer weg te zijn. Nou ja geen nood, dachten wij. Volgende keer beter. Toen we toch een keer bij onze huisarts waren vroegen wij hem hoe ik zou kunnen deelnemen aan dit landelijk onderzoek. Oh, geen probleem.. als je de bus ziet staan ga je gewoon naar binnen, laat je kaart zien en dan gaat alles vanzelf.. Ja ja.. het is en blijft Spanje. Twee jaar geleden zagen we de bus weer staan. Er heen dus zoals onze arts had gezegd. Niet dus, want de deur was dicht en nergens een
Deze column is eigenlijk alleen maar voor de vrouwelijke helft van de lezers. Het gaat over het proberen in het systeem te komen voor het laten maken van een mammografie. Dat heeft hier nog best veel voeten in de aarde. Toen wij hier net kwamen wonen, nu zeven jaar geleden, zagen we op een keer een grote bus staan ter hoogte van het Centro de Salud.
12
Gezondheidszorg briefje te vinden met de openingstijden. Ik ben er op diverse tijdstippen langs gelopen, met steeds hetzelfde resultaat. Dat ging me toch, na enkele dagen, knap vervelen en ik stapte het Centro de Salud binnen.
een nummer van een arts. Dat nummer moest ik maar bellen en daarna zou alles wel goed komen. Dat hebben we dus gedaan, de dag erna. We kregen, na verschillende pogingen, eindelijk iemand aan de lijn. Ja hoor het was mogelijk ingeschreven te worden, maar dan moesten we toch wel enige informatie opgeven. Naam, geboortedatum, NIE- nummer etc. Of we dat alles per fax naar hen toe konden sturen. Per fax?? We leven toch in 2014? Wie heeft er dan nog een fax. Had niemand in dat hele ziekenhuis een mailadres?? Oh ja.. haar collega had een mailadres! We konden de informatie dan ook wel naar haar sturen, maar dan wel dezelfde dag, want anders wist de collega er niets meer van.. nou ja? Dus alles gelijk via de mail naar het opgegeven adres gestuurd en nou maar afwachten. En jawel hoor, na enkele weken kwamen er twee enveloppen met bijna identieke inhoud. Waarom twee? We zijn maar opgehouden ons daarover te verwonderen. In de ene enveloppe zat één formulier meer in dan in de andere. Misschien waren ze er achter gekomen dat ze dat vergeten hadden bij te sluiten en dus alles weer toegestuurd.
De bus stond toch voor hun deur, dus zou men binnen wel weten wanneer de openingstijden daarvan waren. Een aardige noodarts stond mij te woord… “een bus?” ‘Stond er een bus voor het maken van een mammografie voor hun deur? Nooit gezien!” Nee het was ook maar een bus van 15 meter lang hoor.. Maar ze wist dus niets van deze bus, laat staan de openingstijden. Na vijf vergeefse pogingen trof ik dan eindelijk de deur open en welgemoed stapte ik naar binnen. Nu zou het toch wel verder zonder problemen gaan? Oh wat naïef gedacht van mij. Er zaten enkele dames te wachten op hun beurt, allen voorzien van de nodige papieren. Ik had alleen maar mijn pasje. Miste ik niet iets? Nou ja die arts had toch verteld dat ik met dat pasje in het systeem zou komen. Wachten dus maar. Na een half uur van het ene been op het andere gehipt te hebben was ik aan de beurt. Ik stelde mij voor en vertelde wat ik wilde. Ja mijn Spaans is in die jaren vooruit gegaan. Maar waar waren mijn papieren? Ik had geen papieren! Zonder papieren geen onderzoek! Ik kreeg een kaartje mee van het ziekenhuis in Albacete. Daarop stond
13
Spanje Maar eindelijk had ik de benodigde papieren en zowaar ook een afspraak! Op de laatste dag dat de bus er zou staan mocht ik mij melden. Op het afgesproken tijdstip meldde ik mij bij de bus. De deur stond open en binnen zaten al diverse dames te wachten. Het duurde nog bijna een uur voordat ik eindelijk aan de beurt was, maar daarna ging het snel. Formulieren afgeven, enkele vragen beantwoorden en ik kon naar een kleed hokje. Ik werd binnengeroepen en er werden drie foto’s per borst gemaakt. Niet eens pijnlijk, zoals dat soms het geval is. Ik hoefde niet te wachten om te zien of de foto’s gelukt waren. Er werd mij gezegd dat als er iets op de foto’s te zien was dat niet goed was, ik gebeld werd en anders kreeg ik een brief. De eerste week was het toch wel spannend. Het was al weer jaren geleden dat er een mammografie gemaakt was, dus je weet het maar nooit. En wat als e de formulieren en de foto’s door elkaar gehaald zouden hebben. Het werd namelijk binnen in die bus nogal rommelig bij elkaar gelegd. Maar mijn ongerustheid was ongegrond. Enkele weken na het onderzoek kreeg ik keurig een brief met daar in de uitslag van het onderzoek. Gelukkig niets aan de hand. Ik werd wel uitgenodigd om elk jaar mee te doen aan dit onderzoek en zou daarvoor elke keer een uitnodiging ontvangen. En dat is ook werkelijk gebeurd. Ben er nu al enkele keren geweest. Het systeem werkt uitstekend en als je er eenmaal inzit dan kom je er niet zo makkelijk meer uit. De gezondheidszorg is hier trouwens op een hoog peil. Alleen de papieren rompslomp is af en toe niet te bevatten.
Dit is een van de verhalen die Marjan van den Dorpe geschreven heeft over haar belevenissen in Spanje. Er zijn reeds twee bundels uitgekomen met haar meest bijzondere ervaringen. Beide bundels zijn overal te bestellen, o.a. bij Bol.com en Emigratieboek.nl
Tekst: Marjan van den Dorpe
14
Toekomst & Tapas EEN EIGEN RESTAURANT AAN DE ZONNIGE COSTA
Robert en Ariane zijn net dertig als zij hun internetbedrijf in Nederland verkopen. Tegen alle verwachtingen in investeren ze hun geld in een Bagles & Salads restaurant in Nerja, Andalusia. In het boek Toekomst & Tapas beschrijft Ariane op meeslepende wijze het avontuur dat volgt. Een absolute must-read voor iedereen met interesse in wonen en/of ondernemen in Spanje. Toekomst & Tapas Ariane van Wijk isbn 978 94 61851 000 Uitgeverij Grenzenloos Te bestellen o.a. via Bol.com Amazon.es Emigratieboek.nl w w w. e m i g r at i e b o e k . n l
15
w w w. g re n z e n l o o s . n l
Grenzenloos uitzicht Foto: Ales Krivec
Spanje
Franse tolwegen te slim af zijn 18
Tolwegen
V
anaf begin juli begint de jaarlijkse volksverhuizing van Nederlanders naar Frankrijk weer. Meer dan 1,3 miljoen reizigers zullen hun favoriete vakantieplek op gaan zoeken in het land dat al jaren lang in de Nederlandse top staat van de populairste vakantiebestemmingen. Naar Frankrijk op vakantie gaan betekent onderweg zijn. Zodra de laatste spullen zijn ingepakt, de auto is gekeurd en de kinderen hun tablet hebben opgeladen, kan de reis echt beginnen. Dat er tolpoorten staan te wachten, neemt de reiziger op de koop toe. Het is het dubbel en dwars waard want het wegennet in Frankrijk is goed en snel. Maar wat kost het eigenlijk aan tol om naar ons favoriete stekje af te reizen? De mensen van de Nederlandse App Péago hebben de moeite genomen om deze rekensom voor ons te maken. De Nederlandse start-up heeft uitgerekend dat 30 procent van de reiskosten aan de Franse tol wordt besteed. Zo kost de rit naar Roses net over de Spaanse grens vanaf Utrecht 233,16 euro, waarvan u 72,40 euro kwijt bent bij de tolpoorten. Snelle rekenaars weten dat dit ruim 31 procent van het budget is. Met de caravan kost de reis u 345,15 euro, waarvan 112,90 euro aan tol. En deze route is naar verhouding nog niet eens de duurste, dat is namelijk die naar Fréjus. Deze rit naar de Côte d’Azur kost je 237,61 euro. Aan de Péage bent u 90,50 euro kwijt en dat is ruim 38 procent van het totaal. Gaat u met de caravan, dan stijgt het percentage van de tol in de reiskosten naar bijna 40 procent. We hebben het hier over een enkele reis, dus bent
u voor een retourtje Fréjus 181 euro aan tol kwijt. Wilt u weten hoeveel tol u kwijt bent naar uw bestemming in Frankrijk? Download dan Péago. Met deze gratis app, die voor iOS en Android smartphones beschikbaar is, kunt u voor uw reis uitrekenen hoeveel tol u moet afrekenen. Maar wist u dat u veel kan besparen door soms van de snelweg af tegaan om er daarna direct weer op te draaien? Kost u nauwelijks tijd maar scheelt wel veel geld. Weten op welke punten u dat precies moet doen? De in-app bespaarfunctie van Péago laat u voor 3,99 euro weten wanneer u de tolweg snel af- en op moet om niet de volle mep te moeten betalen. Door minder af te rekenen, bespaart u 10 tot 25 procent op de tolkosten. Dat kan met de terugreis erbij zeker een verschil uitmaken. Het zorgt er in ieder geval voor dat u dat geld aan iets anders kunt besteden, bijvoorbeeld aan een lekker flesje bij een Frans kaasplankje. Een aanrader! www.getpeago.com
19
Archief
ALLE EDITIES VAN GRENZENLOOS MAGAZINE ALTIJD TERUG TE LEZEN
20
21
GRENZENLOOS MAGAZINE OP FACEBOOK EN TWITTER
Elke maand verschijnt er een nieuwe editie van Grenzenloos Magazine. Maar wist u al dat Grenzenloos Magazine dagelijks actueel interessant nieuws publiceert via Facebook en Twitter? Speciaal uitgezocht voor (potentiele) emigranten, expats en bezitters van een tweede huis over de grens. Nieuws waarmee u op de hoogte blijft van de laatste ontwikkelingen die ook voor u belangrijk kunnen zijn.
Wanneer u de Grenzenloos Magazine Facebook pagina liked blijft u dagelijks op de hoogte van al het belangrijke ‘grenzenloos’ nieuws. U vindt de pagina op dit adres: www.facebook.com/grenzenloosmagazine Daarnaast rapporteert Grenzenloos Magazine al het actuele nieuws ook op Twitter. Volg ons dus ook daar. https://twitter.com/GrenzenloosMag
22
MET DE ZON IN DE RUG Met een Caribische achtergrond leven in Nederland
In hoeverre is de warmte van de tropenzon waarin je bent opgegroeid en die je in je draagt een garantie voor het welslagen overzee? met de zon in de rug bevat de verhalen van mensen die vanuit de Cariben een bestaan opbouwen in de nederlandse maatschappij of op een andere manier nauw betrokken zijn bij de Antillen. voor de één betekent de tropische basis een steun in de rug om talenten vorm te geven. de ander komt door diezelfde zon in zijn eigen schaduw te staan. Maar de reportages samen vertellen ook het verhaal van de verstrengeling van twee samenlevingen die elkaar blijvend wederzijds beïnvloeden. dit uit zich in een professionele samenwerking waar het gaat om zorg, detentie en sociaal maatschappelijke problematiek, maar ook in een waardevolle diversiteit op het gebied van kunst en cultuur, taal, wetenschap en ondernemerschap. een onafscheidelijkheid, gevormd door de tijd en strijd van tweehonderd jaar koninkrijk, die niet meer is weg te denken uit de Nederlandse samenleving.
MET DE ZON IN DE RUG Mineke de Vries Nu overal verkrijgbaar
Het is een eer om ook in dit boek te staan, zonder ooit op de Antillen te zijn geweest. De verhalen in dit boek sterken mij in de gedachte dat een goede inburgering en meer kennis over elkaar cruciaal is om de kansen van deze generatie te verbeteren. Mogen de prachtige verhalen met humor en ontroering uit deze bundel daaraan een bijdrage leveren. Eberhard van der Laan, burgemeester Amsterdam
23
Japan
DE GEUR VAN INKT VIER JAREN JAPAN
H
et kwam door de aardbeving. Negen op de schaal van Richter. Ik woonde inmiddels alweer jaren in Europa en nu werd ik in een klap terug geworpen in de tijd. Een aardbeving; hoe vaak heb ik dat niet meegemaakt? Vaak ‘s ochtends, wanneer ik nog in bed lag. Onder een aanzwellend gerommel dook ik nog verder onder de dekens en zocht mijn heil in de foetus houding die mij in ieder geval een vals gevoel van veiligheid verschafte. Moeder aarde zond trillingen door de muren van mijn huis en rammelde aan mijn bed. Waarschijnlijk duurde het niet langer dan een halve minuut. En het was geen negen. Geen van de aardbevingen in de vier
jaren dat ik in Japan woonde, haalde dit getal. Soms botsten de glazen in de kast onder razend gerinkel tegen elkaar. Of rolde er een balpen van tafel. Een enkele keer liep ik het huis uit, op aandringen van een kunstmatig klinkende stem die onsamenhangende klanken uit een luidspreker over de daken heen spuwde. Geen van mijn buren kwam naar buiten. En één keer zag ik het kantoorgebouw tegenover het onze van links naar rechts zwaaien en verschenen er hoofden met helmen op achter de ramen. Waarom hadden wij geen helmen? Wie in Japan woont, weet waarmee hij te maken krijgt. Drie, vier, vijf, zes, zeven. Maar negen? Daar wachtte men al jaren op. “The Big One” werd hij genoemd. Eens zou hij weer komen.
24
De geur van inkt In maart 2011 is het zover. De getroffenen verschijnen op mijn televisiescherm. Keurig in hun kwaliteitskleding, en netjes in de rij. Voor mij een herkenbaar beeld. Toch is er iets wat niet klopt. De goed gevulde boodschappentassen ontbreken. Het zijn mensen die niets meer hebben, afgezien dan van de kleren aan hun lijf. ‘Japan is het luilekkerland van de wereld’, zei iemand destijds tegen mij. En nu? De tsunami smeet zeewater in het eten en de gekneusde kerncentrale gaf de genadeslag. Ik zap van het ene kanaal naar het andere om geen scène te missen van de horrorfilm waarin het water in één klap alles wegvaagt alsof huis, mens en dier niets meer zijn dan wat vuil dat vergeten op de oever ligt. En dan gebeurt het: opeens komt daar mijn huis aandrijven. Niet op de vloedgolf, maar op de zee van mijn herinneringen. Daar dobbert het rond, rustig en onbekommerd, te midden van al het andere afval uit mijn verleden. De punt van het dak steekt er triomfantelijk bovenuit. Alsof het wil zeggen: maak je geen zorgen over mij, met mij is alles in orde. En ineens komt daar die vraag: hoe zou het met mijn huis zijn? Tokio staat nog overeind, hoor ik de nieuwslezer zeggen. Mijn huis stond daar ten
helemaal als een verrassing. Al had ik er geen idee van toen ik er kwam wonen. Maar al die feitjes interesseren me niet. Ik wil mijn huis zién. Mijn volgende stap is Google Earth. Ik tik het adres in. Gewoonlijk ben je er dan binnen een paar minuten. Maar het adres wordt niet
zuiden van, in een rustige, boomrijke buurt. Vijfentwintig jaar geleden. Internet bestond nog niet. De tijden zijn veranderd. Als ik mijn laptop open, dan heb ik toegang tot de hele wereld. Ik ga naar Google en typ de naam van de wijk waar ik woonde: Denenchoofu, Tokyo, Japan. “Den-en-choofu betekent ‘tuinvoorstad’”, zo lees ik nu. “Het ligt aan de Tama rivier, op tien kilometer afstand van het centrum van Tokio. Het is een van de beroemdste en top-class residentials towns.” Deze mededeling komt niet
begrepen. Nu, ik herinner me nog dat het zelfs ter plekke praktisch onmogelijk was om een adres te vinden, dus zo heel erg vreemd is dat niet. Er zijn geen straatnamen en huisnummers worden niet gehanteerd op de manier waarop wij dat gewend zijn. Wat wij in het westen logica noemen, gaat in Japan niet op. Dat de postbode indertijd wist waar ik woonde getuigt van een bijna bovennatuurlijk vermogen om het ongrijpbare gestalte te geven. Ik heb die gave niet. Ik moet gewoon gaan zoeken.
25
Japan Nu ik zwart op wit heb zien staan hoe belangwekkend mijn voormalige woonplaats wel is, tik ik toch wel met enig ontzag de naam in van het Aerdenhout van Tokio. Ik voel me als een astronaut in de ruimte wanneer ik de aardbol zie die zich langzaam om zijn as draait. Japan komt in zicht en als een parachutist daal ik af naar een plaats tussen Tokio en Yokohama. Ik krijg alleen maar huizen te zien. En dit zou de groenste wijk van Tokio zijn? Ik zoom in en ja, nu zie ik waar het station is. Ik herken het alleen omdat de eerste vijf huizenrijen er als een halve maan omheen zijn gebouwd. Er staat zelfs een foto bij; een dorpsstationnetje met een rood dak en een parkje ervoor met een fonteintje. Er pal tegenover loopt de met ginkgobomen omzoomde straat waar de taxi’s stonden. Ze staan er nog steeds, zie
26
ik nu. Witte taxi’s, ze zijn duidelijk herkenbaar. Soms nam ik zo’n taxi. Vaak was de chauffeur de auto nog aan het afstoffen met een plumeau, wanneer ik aan kwam lopen. Met zijn witte handschoentjes opende hij de deur voor mij, en ik streek neer op de achterbank waar hagelwitte gordijntjes voor de ramen hingen. Alles in de auto was blinkend schoon. Hij zette onmiddellijk de meter aan, ik hoefde slechts ‘migi’, ‘hidari’ of ‘masugu kudasai’ te zeggen, en ik was in een mum van tijd thuis. Maar waar in het gewriemel op de kaart op mijn computerscherm gingen we nu precies ‘rechtsaf’, ‘linksaf’ of ‘rechtdoor?’ Aarzelend zweef ik over de straten en huizen. Hoe liep ik ook alweer, wanneer ik van het station kwam? Ik weet het niet meer. Ik weet alleen nog dat het overal ruim was, en groen. Dat is niet
De geur van inkt meer zo, zie ik nu. Waar, oh waar is mijn huis? Het was een wit hoekhuis met een witte muur erom heen. Met een oud, roestig toegangshek, waarachter ik mijn witte Honda parkeerde, een auto die ik eigenlijk niet nodig had in een stad waar je om de paar minuten op een trein kunt stappen. Er was een tuintje met een vijver waarin goudvissen rondzwommen. En aan de steil aflopende achterzijde van het huis stonden bomen waar je ’s zomers niet tussendoor kon kijken. Dat was heel bijzonder, want wie had er nu een bos in Tokio? Radeloos, als een vogel die zijn nest niet meer terug kan vinden, vlieg ik rond over volgebouwde huizenblokken omlijnt door spaarzame reepjes groen en met hier en daar wat bolgekapte struiken. Ik vind het kanaaltje dat vlakbij was, en dat ik overstak om in mijn winkelstraatje te komen. Bijna een uur lang speur ik de hele omgeving af. Ik strijk neer op ieder hoekhuis. Het blijken stuk voor stuk nieuwe, moderne huizen. En zo te zien hebben ze geen piepende, ijzeren hekken zoals het mijne, maar geluidloos schuivende toegangspoorten. Met afstandbediening. Ik geef mijn pogingen op.
Vier jaar lang woont en werkt Ella Molen in Tokio, waar ze met verwondering, maar ook met groeiende verwarring, wordt meegesleurd in het jachtige bestaan dat heerst in de stad. In een poging om wezenlijk deel uit te maken van haar nieuwe thuisland begint ze haar ontdekkingstocht door het doolhof van de Japanse samenleving: ze buigt zich over de taal, komt terecht in een schildersklas voor tachtig plussers en belandt in een televisieprogramma waarin ze een lied in het Japans ten gehore brengt. Ze knoopt vriendschappen aan die veel vraagtekens oproepen en waarbij ze herhaaldelijk op onzichtbare muren stuit. Tekst en foto’s: Ella Molen De geur van inkt is vanaf half juli over te bestellen, o.a. bij Bol.com
27
Italië
I argare e geografare
STEF SMULDERS
Stef Smulders trakteert de lezers van Grenzenloos Magazine elke maand op prachtige verhalen uit het alledaags leven in het mooie Italie.
ik weet niet hoeveel huizen in een wie weet hoe groot gebied een keer of twee per jaar langs. Tevergeefs, bij ons tenminste, want hoezeer we de beste man zijn inkomen ook gunnen, die slappe Italiaanse ondingen hoeven we niet. Hoe kun je nu fatsoenlijk (op zijn Hollands) een stoep Dingdong! Dingdong! Dingdong! klonk het luid schrobben met een penseel? Want dat zijn het, door ons appartement. Nico keek naar buiten. “De bezemman,” concludeerde hij. “Wat, alweer?” grote penselen met heel aaibaar haar, daar waar harde, onbuigzame staaldraden zouden moeten antwoordde ik verbaasd. “Hij is van de week zitten. Echt goede bezems zijn bijna onvindbaar toch ook al langs geweest?” De bezemverkoper in Italië en dus hebben we bij onze laatste bezoek komt normaal gesproken op zijn ronde langs
28
Stef Smulders aan Nederland bij de Action maar meteen een drietal echte borstels ingeslagen. Die liggen overigens nog steeds in de kelder te smachten naar gebruik, want ik ben te lui om er de stelen voor te kopen. Dat is heel Italiaans, besef ik: formeel is mijn probleem opgelost (ik heb de staalborstels) maar in de praktijk is er niets veranderd. Ik veeg onze stoepjes nog steeds met een Italiaanse ganzenveer. Misschien moest ik de bezemverkoper toch maar eens belonen voor zijn vasthoudendheid en hem klandizie bezorgen? Maar het was de bezemman helemaal niet. “Het is de elektriciteitsman van ENEL,” zei Nico terwijl hij naar beneden liep om te kijken wat de man wilde. Ojee, dacht ik. Die komt de meter niet opnemen want dat gaat tegenwoordig automatisch. Hij komt natuurlijk voor onze boom! Toen we het huis kochten, stond er midden in de voortuin een kleine eik die ik eigenlijk wilde kappen omdat hij niet in mijn tuinontwerpplannen paste. Aannemer Torti, die er weer eens met zijn neus bovenop stond, was meteen tegen. Zo’n mooie boom kap je niet. Ik moest hem alleen snoeien en aftoppen, kijk zo en zo en zo. Aldus Torti. Uiteindelijk heb ik hem niet gesnoeid, noch getopt en ook niet omgehakt. Ieder jaar zagen we hem groter worden en zeiden Nico en ik tegen elkaar, terwijl hem vanuit ons raam op de eerste verdieping zorgelijk bekeken: “We moeten die eik echt eens snoeien.” Waarna we niets deden. En opeens, sinds vorig jaar, of het jaar ervoor? of daarvoor? was de eik zo hoog dat de takken boven de elektriciteitsleiding, die dwars over ons
terrein hangt, uitstaken. Hier op het platteland lopen alle elektriciteits- en telefoondraden nog boven de grond, van paal naar paal. Veel systeem lijkt er niet in te zitten want het is een wirwar van elkaar kruisende leidingen. Bij storm zwiepen de draden flink heen en weer en de stroom valt dan ook nogal eens uit. Maar nu zwiepte er bij stevige wind nog iets vervaarlijk heen en weer: onze eik! Als dat maar goed ging met die draad! Stond er eigenlijk een boete op het veroorzaken van een breuk in de bovenleiding? Wat als de draad zou breken en een deel op de oprit zou hangen met een spanning van ik weet niet hoeveel volt erop? Vergoedt onze Internet-verzekeraar (‘Uw polis geregeld met een enkele muisklik!’) ook de schadevergoeding aan de nabestaanden van geëlektrocuteerde gasten? “We moeten die boom nu echt een keer snoeien,” spoorden we elkaar aan als we weer naar buiten keken en de top van de eik naar ons zagen zwaaien. “Misschien heeft Roberto een kettingzaag en wil hij het wel doen?” Dat laatste was een stap vooruit in de aanpak van het probleem, maar daar lieten we het steeds bij. Het voornemen. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat de staat van
29
Italië onderhoud van de palen en leidingen om ons heen niet direct een stimulans vormden om heel erg proactief te zijn. Een oude houten paal op het terrein van onze buurman Francesco heeft jaren scheef gestaan, tot bijna aan omvallen toe, voordat de mannetjes van ENEL hem kwamen
vervangen. Ook aan sommige van de draden hangt wel eens wat los of aan. Maar het leek erop dat we nu toch opeens de klos waren. De ENELman kwam ons de les lezen en bekeuren. Maar nee, toen ik, heel laf, voorzichtig naar buiten gluurde om te kijken welk drama zich beneden afspeelde, zag ik dat de man een soort klemstrip om ‘onze’ paal bevestigde. Wat deed hij daar? Ik kon het niet goed zien maar toen Nico boven kwam (niet gearresteerd, niet gemolesteerd, geen bon) lachte hij en zei dat de man bezig was met ‘targare e geografare’. Wat zoiets moet betekenen als merken en lokaliseren. Voor een heel uitgebreide database
30
Stef Smulders waarschijnlijk, waar alle elektriciteitspalen een eigen nummer hebben en exact teruggevonden kunnen worden. Ook de onze. Of er nu nog een draad tussen de palen hangt of niet. Of zou het targare en geografare juist bedoeld zijn om in de hypermoderne nabije toekomst heel snel te kunnen vaststellen waar (op wiens terrein?) een kabelbreuk zit? Deze keer komen we nog goed weg. Maar we moeten die eik toch echt eens snoeien. Had Roberto niet een kettingzaag? Tekst en foto’s: Stef Smulders
NIEUW!
Italiaanse toestanden
Meer Italiaanse toestanden
Leven en overleven in Italië
Het dagelijks leven in Italië Humoristische korte verhalen over het emigreren naar Italië en de kennismaking met tal van karakteristieke Italianen.
De nieuste bundel met hilarische verhalen over
Te koop via Emigratieboek.nl
Te koop via Emigratieboek.nl
het leven van alledag in Italië.
31
Het volgende nummer van Grenzenloos Magazine verschijnt de eerste week van september. Schrijf u in op Grenzenloos.nl om op de dag van uitkomen een e-mail als herinnering te krijgen.
Emigratieboek.nl BOEKHANDEL VOOR LANDVERHUIZERS
GIDSEN TAALCURSUSSEN ERVARINGSVERHALEN
Kijk regelmatig op Emigratieboek.nl en ontvang ook onze wekelijkse nieuwsbrief Volg ons op Twitter (@emigratieboek) en Facebook (fb.com/emigratieboek)
32