Grenzenloos Magazine 36 - September/Oktober 2017 by Grenzenloos Magazine & Books

GRENZENLOOS MAGAZINE

Grenzenloos.nl

Voor emigranten, expats en tweedehuisbezitters

Familie de Ruijter Hongarije

Sept 2017

NAAR DE HONGAARSE POESTA Leven in een Hongaars dorpje

VEILIGHEID IN ZWEDEN Een andere kijk op dingen

DE ZOMER IN SPANJE Marielle houdt ons op de hoogte

Uitgeverij

Grenzenloos

Welkom

Colofon GRENZENLOOS MAGAZINE Gratis online magazine voor emigranten, expats en tweedehuisbezitters. Verschijnt meerdere keren per jaar. Een uitgave van Uitgeverij Grenzenloos, een imprint van VanDorp Uitgevers Voor meer informatie of adverteren, kijk op www.grenzenloos.nl of mail naar info@grenzenloos.nl In dit nummer staan bijdragen van: Lineke Breukel Marielle Saegaert Ludique le Vert Alex de Ruijter Martina de Ruijter Eric Jan van Dorp

NIEUWE PADEN

n dit nummer van Grenzenloos Magazine een verslag van twee landgenoten die van het ene laagland (Nederland) verhuizen naar een ander laagland in Europa: de poesta in Hongarije. Daarnaast ook een opvallend bericht uit Trouw: steeds meer Nederlanders verhuizen naar Hongarije uit angst voor de islam. Ik ben benieuwd of dit een trend is die doorzet. Ook deze maand weer veel afwisselende en lezenswaardige artikelen in Grenzenloos Magazine. Naast Hongarije ook mooie artikelen over Spanje, Frankrijk en Zweden. Veel leesplezier! Uw reacties en tips worden altijd gewaardeerd: info@grenzenloos.nl Grenzenloos Magazine verschijnt 12 x per jaar, rond de laatste vrijdag van de maand.

Eric Jan van Dorp - Uitgever/hoofdredacteur Twitter: @ericjanvandorp

Coverfoto: Milos Simic CopyrightÂŠ2017 VanDorp Uitgevers Op de teksten en fotoâ&#x20AC;&#x2122;s in deze uitgave rust auteursrecht. Niets uit deze uitgave mag worden opgeslagen, gekopieerd of op andere wijze dan ook worden verveelvoudigd en/of verspreid, zonder uitdrukkelijke en schriftelijke toestemming van de uitgever.

Inhoudsopgave

Nieuws van over de grens

Jo napot vanaf de poesta

Marielle Saegaert: Verano

Grenzenloos uitzicht

Ludique: zomerkinderen

Veiligheid in Zweden

Nieuws NIEUW OP TV: VEEL LIEFS UIT HOLLAND EXPATS OP ZOEK NAAR EEN PARTNER

n het nieuwe tv-programma ‘Veel liefs uit Holland’ op Net5 gaan tien Nederlandse expats (mannen en vrouwen) vanaf eind augustus op zoek naar een Nederlandse partner. De avontuurlijke expats zoeken een geliefde met wie ze het ‘Nederlandse gevoel’ kunnen delen. Vinden de expats een partner die bereid is alles achter te laten en te emigreren voor de liefde? In de eerste aflevering worden de tien single expats voorgesteld. Wie zijn ze en wat doen ze? Wat zijn de bijzonderheden van het land waarin ze wonen en wat zoeken ze in een partner? De introductieaflevering van Veel liefs uit Holland is op dinsdag 29 augustus om 20.30 uur te zien bij Net5 en wordt gepresenteerd door Nicolette van Dam. Bron: NET5

EMIGRATIEBEURS 2018 OP 10 EN 11 FEBRUARI DUITSLAND ALS GASTLAND

e Emigratiebeurs in Houten is komend jaar op 10 en 11 februari. Met drie vertrekhallen, een wereld aan kansen. De Europese vertrekhal met emigratie deskundigen en diverse makelaars uit Duitsland, België, Spanje, Italië, Frankrijk, Portugal en Oostenrijk. De Overzeese vertrekhal met bestemmingen als het Caribisch gebied, Canada, USA, Afrika, Australië en Nieuw Zeeland. In de Scandinavische hal meer dan 120 gemeentes, bedrijven en instellingen uit Scandinavie. Dit jaar is Duitsland gastland. Onderzoek uw mogelijkheden bij diverse gemeentes, regio’s en bedrijven. Ga op zoek naar die ultieme baan of onderzoek uw kansen als ondernemer in Duitsland.

Nieuws EMIGREREN UIT ONVREDE ANGST VOOR ISLAM IS OOK EEN REDEN OM VOOR HONGARIJE TE KIEZEN

uropeanen die naar Hongarije emigreren doen dat vaak om de islam te ontvluchten. Alhoewel de stilte, het prettige klimaat en een leven zonder Nederlandse regelgeving een belangrijke rol spelen bij de keuze te verhuizen, speelt de vrees voor islam bij veel Europese immigranten ook mee. Dat schrijft Trouw. Premier Viktor Orbรกn heette in februari alle Nederlanders, Duitsers, Fransen en Italianen die naar zijn land komen al van harte welkom. Vluchtelingen uit het Midden-Oosten zijn dat niet.

rouw sprak met Nederlanders Jacqueline en Jeroen Bastiaensen over hun verhuizing. Ze waren eerst alleen op zoek naar een vakantiehuis, maar kwamen erachter dat ze Boedapest veiliger vonden dan Amsterdam en besloten zich permanent te vestigen. Lees het hele artikel hier: http://bit.ly/2xLErJF

JÃ&#x201C;

T O P A N E D OP

E S R A A G N O H A T S E PO 6

Poesta

lex en Martina de Ruijter van Bijsterveldt hadden al vele jaren de wens om een huis aan het water te bezitten en op de leeftijd van ongeveer 55 jaar te stoppen met werken in loondienst. Tijdens hun vakanties in diverse landen hadden ze al vaak gezien dat culturen op een veel eenvoudiger en rustigere manier hun leven leidde en dat je met minder ook heel tevreden kunt zijn. Ze zijn wel graag bezig dus ze wilden nog wel iets blijven doen, zo mogelijk in de vakantiesfeer en met de natuur. Wat is er leuker dan met anderen te genieten van alles wat de natuur te bieden heeft? Ook een zonniger klimaat leek hen wel fijn en het oog viel daarbij dus vaak op het buitenland. Toen de kinderen zelfstandig waren zouden ze de sprong wel willen maken. Beiden zijn nog vitaal en waarom wachten tot je pensioen? Alex en Martina vertellen hun verhaal aan Grenzenloos Magazine:

Het Tisza-meer “We gingen eens op de emigratiebeurs kijken wat daar geboden werd en wat per land zoal de emigratieregels waren”, begint Alex. “We hebben een broertje dood aan regels maar je kunt er niet omheen. Op de beurs viel ons meteen een heel vrolijke stand op met leuke foto’s van betaalbare huizen. Maar hmmm… Hongarije, waar ligt dat ook al weer? De makelaar had al gauw onze wensen op een rijtje .Wij zijn fervent bootliefhebbers en onze boot moest dus mee kunnen. Het Tisza- meer in Hongarije, dat was helemaal raak.

Het meer is ontstaan in de jaren 70 toen de rivier de Tisza op vele plaatsen is ingekort en een stuwdam is gelegd bij Kiskore. Daarbij liep een gedeelte van de poesta onder water en ontstond het Tiszameer. Dit meer moest water naar de poesta brengen en het land vruchtbaar maken. Je mag er gemotoriseerd varen, de natuur is er buitengewoon divers en er is een sprookjesachtige begroeiing op het wateroppervlak! De huizenprijzen waren laag en de stukken grond groot. Dan konden we altijd onze lang gekoesterde camping starten, dachten wij. Dus eerst eens daarheen met de rugzak. Kijken of het gebied met openbaar vervoer bereikbaar is. Nou, supergoed dus. Vliegen op Boedapest of Debrecen. Omdat lang niet iedereen hier een auto heeft, wordt openbaar vervoer overal nog ingezet, tot in het kleinste dorp.”

Lage prijzen “Het gemiddelde inkomen ligt in deze streek rond de 400 Euro per maand, dus de prijzen van huizen, eten en drinken liggen in het verlengde hiervan. In kleine dorpen verbouwt men zijn eigen groenten en heeft men eigen vee. In de wat grotere plaatsen is er een goede supermarkt en kan je gewoon alles kopen. De makelaar had iets op het oog, maar er waren nog hindernissen te nemen. Het perceel bestond uit drie stukken grond waarvan er twee officieel in het buitengebied lagen. Die kon je als buitenlander niet kopen. Wel als je het bestemmingsplan laat wijzigen, maar daar moet voor betaald worden. Zonder de grond aan de buitenkant wilde we niet kopen omdat er dan iemand in de toekomst in ons uitzicht op de poesta zou kunnen bouwen.”

Hongarije “Dan was er ook nog een kluizenaar in het pand als bewoner met een ex in het buitenland die het samen eens moesten worden over de verkoop van het pand. Dat was nog even wat dus. Maar, we hebben het allemaal gered en op papier gekregen en ook de kluizenaar vertrok uiteindelijk.”

Natuur Camp-inn “Sinds september 2014 zijn wij dus eigenaar van een inmiddels mooie opgeknapte boerderij met liefst 8600 vierkante meter grond, genaamd Natuur Camp-inn Tisza-To. Met kamerverhuur in deze boerderij bieden wij een heerlijke vakantieplek voor natuurliefhebbers. We hebben een minicamping voor in totaal 15 gasten. Dat vinden we genoeg om de rust te waarborgen.

Ook organiseren wij, bij voldoende deelnemers, 10-daagse retraites volgens de technieken van de Vipassana meditatie in bepaalde weken. Onze locatie heeft vrij uitzicht over de poesta. Het Tiszameer (Tisza-To) herbergt een vogelreservaat en maakt deel uit van het nationale park Hortobagy. In onze directe omgeving is verder alles aanwezig om een vakantie compleet te maken. In Tiszaorveny, vlakbij Tiszafured, zijn er zelfs vier grote supermarkten en ontbreekt het aan niets. Wij zitten in een dorpje naast deze stad met de voeten op de poesta. Poesta betekent ‘leeg land’, daar zou niets groeien en bloeien. Nou, niets is minder waar, het is een zee van bloemen en kruiden, vlinders, reptielen, vogels, reeën , konijnen, hazen en vossen…”

Poesta “Onze doelstelling is om mensen te laten genieten van alles wat de natuur te bieden heeft. Op onze plek aan de rand van een dorpje tegen de stad Tiszafured ervaar je nog het authentieke Hongaarse landleven. Er komen nog paarden met karren door de straat en schapenkuddes met herders bepalen hier het beeld. We zijn omringt met schapen en ooievaars, er vliegen roofvogels en je ziet hier reeën lopen. Ook vele vogels die je in Nederland niet ziet kunnen hier gespot worden. Vissers vangen hier grote meervallen in het meer dat omringt is door een fietspad van 75 km waar je ongestoord kunt fietsen.”

Permacultuur “In een recreatietuin die is opgezet volgens de principes van de Permacultuur telen wij zelf onze biologische producten. Deze cultuur is er vooral op gericht dat mens, dier en milieu elkaar dienen. Ook staat deze cultuur ervoor dat de vruchten van de aarde niet ten kosten gaan van de aarde. Dit kan gerealiseerd worden op een wijze waarbij we weer voldoende teruggeven aan de aarde. Op deze manier kan de cyclus van geven en ontvangen in evenwicht blijven en permanent door gaan. De basisprincipes van deze cultuur worden doorgetrokken in de verwerking van ons afvalwater. Dit doen we via een hydrofytenstelsel in de bodem van het perceel. Daarnaast bevatten de gastenkamers een natuurlijke koelkast. Die zit in de hoek van de kamer in de vloer.” “De emigratie is officieel geworden op Koningsdag 2016. We hebben toen de definitieve keuze gemaakt om onze baan op te zeggen en

gewoon te gaan. In 2014 hebben we vier weken gewerkt aan de gastenkamers. In 2015 zijn we met al onze vakantiedagen drie maanden aan het werk geweest om het totaal verloederde pand en perceel schoon te maken, opnieuw te omheinen en de muren van leem te herstellen en schilderen. We hebben alles met zijn tweetjes gedaan want een aannemer zoeken valt hier niet mee. De taal is het grootste struikelblok. Onze generatie kent geen vreemde talen. Sowieso op het platteland. Hier kent een enkeling die in het toerisme werkt slechts wat Duits. Maar het lukt inmiddels aardig om met woorden te communiceren. Zinnen maken is lastiger. De mensen hebben veel geduld en respect voor je pogingen. De uitspraak van woorden die je leest is heel anders en één enkel woord kan door de uitspraak wel vier betekenissen hebben. Klussen en met de handen werken gaat ons in die zin beter af dan de taal leren...”

Hongarije “Op een van de grote graanzolders hebben we een grote meditatiezaal gemaakt met een gigantische glazen pui waardoor je over de poesta kunt uitkijken tijdens je meditatie. We hebben al meditatieworkshops en een klankschalenconcert daar gehouden. Nu is het nog een uitdaging om naast de natuurliefhebbers als gasten eventueel de groepen Vipassana meditatie hierheen te krijgen. Wij hebben uit meditaties zelf in het verleden veel rust kunnen halen om op het werk de hectiek van vandaag het hoofd te kunnen bieden.

Je leert hierbij de gedachten stroom stil te zetten. We hebben nl. ongeveer 40.000 tot 50.000 gedachten per dag. De meeste ervan herhalen we steeds en hebben vaak te maken met iets uit het verleden of wat in de toekomst zou moeten gaan gebeuren. Daarom willen we mensen de gelegenheid bieden om deze techniek ook te leren tijdens een verblijf hier in de natuur. Zodat ze dat regelmatig in hun dagritme kunnen toepassen. Eigenlijk zou dit vanaf de jonge leeftijd in onze cultuur aangeleerd moeten worden omdat de wetenschappelijke bewijzen van het heilzame effect ervan allang bekend zijn. De toekomst zal het leren of ook die doelgroep gaat lopen. Voorlopig ontvangen we al veel liefhebbers van deze natuur en cultuur van Hongarije.”

Leef in het nu! Wij hebben het hier in ieder geval prima naar onze zin. De manier van leven bevalt ons prima. De bureaucratie is groot en traag, daar moet je even doorheen. Dat brengt je dan meteen op Hongaars ritme. Wij zouden tegen mensen met dezelfde wensen willen zeggen pluk de dag en ga ervoor. Het juiste moment komt nooit als je het niet zelf pakt. Leef in het nu zoveel je kan en maak je geen zorgen over morgen, die zorgt wel voor zichzelf!” Tekst & foto’s : Alex & Martina de Ruijter www.natuurcamp.com

Poesta

Een Spaanse zomer

VERANO MARIELLE SAEGAERT M

arielle Saegaert verhuisde jaren geleden naar Spanje en woont sindsdien in Santiago de Compostela. Maandelijks houdt zij ons op de hoogte wat er speelt in haar stad en de Spaanse samenleving. Het was, en is gelukkig nog steeds, een typisch Spaanse zomer: lekkere temperaturen, stranden goed gevuld (waarom gaan mensen altijd naar de volgepakte stranden en niet naar de lege paradijselijke stranden die nog steeds bestaan?),

ijskoude biertjes drinken op ontelbare terrassen en de dorpsfeesten van de provincie aflopen op zoek naar een beetje vertier. Met zijn allen genieten van de gastronomische specialiteit van de regio in kwestie om de avond te eindigen dansend op het dorpsplein. Sommige van die feesten houden nog altijd verwerpelijke tradities in stand zoals het martelen van dieren omdat “dat nou eenmaal de eeuwenoude traditie van ons feest is”…

Marielle Saegaert We kennen allemaal de lijdensweg die vooral vele stieren elke zomer weer moeten afleggen en echt niet alleen tijdens de stierengevechten. Op de Balearische eilanden is er eind juli een wetsvoorstel aangenomen dat verbiedt de stier tijdens deze ‘corridas de toros’ te doden; het spektakel mag per stier nog slechts tien minuten duren voordat het dier terug moet worden gebracht naar de stallen. Ook het gebruik van het zwaard is vanaf nu op deze eilanden niet meer toegestaan. Het zal nog wel even duren voordat de rest van Spanje volgt maar het begin is er, zullen we maar zeggen… De zomer begon ook op politiek gebied veelbelovend… Podemos had een motie van wantrouwen ingediend tegen regeringsleider Mariano Rajoy, omdat volgens hen de premier corrupt is en het niet verdient de regering voor te zitten. Hun eigen lijsttrekker, Pablo Iglesias,

een ja-stem. Om vervolgens de motie een kans van slagen te geven. Maar helaas, het paard werd achter de wagen gespannen. Het was pas de derde ingediende motie van wantrouwen in de historie van de Spaanse democratie en het liep uit op een verplicht schouwspel van debatten en stemmingen waarvan de uitkomst van tevoren al vast stond. Drie maal is dus niet altijd scheepsrecht. Juni was ook de maand dat de regionale regeringsleider van Cataluña, in het Catalaans: “el president”, de officiële datum van het langverwachte referendum bevestigde. Op 1 oktober zullen de Catalanen kunnen stemmen voor of tegen de onafhankelijkheid van Cataluña als republiek. De nationale regering in Madrid houdt voet bij stuk: het referendum is illegaal want het gaat in tegen de Spaanse Grondwet. De Catalaanse regering echter heeft daar hun antwoord, lees: dreigement, al voor klaar liggen. Mocht het niet tot dit bindende referendum komen, dan roepen ze unilateraal de Catalaanse Republiek uit en zullen ze zich

zou dat moeten doen. Het leek er echter op dat ze wat te ongeduldig en voorbarig de motie ingediend hadden; namelijk nog voordat ze geprobeerd hadden de meningen van de andere partijen te peilen. Hadden ze dit wel gedaan dan hadden ze geweten dat ze geen schijn van kans zouden hebben in een eventuele stemming. Ze hadden hun energie kunnen aanwenden om een mogelijke stemonthouding of nee-stem van de PSOE, na hen de grootste oppositiepartij en enige potentiële handlanger, te veranderen in

Een Spaanse maand

losbreken van Spanje. Peilingen laten zien dat een meerderheid van de Catalanen helemaal niet voor maar tegen onafhankelijkheid is. Dus kunnen de Catalaanse “independentistas” nog wel eens met lege handen komen te staan mocht het inderdaad tot een stemming komen. Toch zet de Catalaanse regering door, mede gedwongen door de onverzettelijke houding van een van hun coalitiegenoten: de CUP, een “antiestablishment” partij die hen de meerderheid in het Catalaanse parlement geeft. Mocht het tot een referendum komen… wat kan Madrid doen? Het leger erop afsturen? Daar gelooft niemand in. In juli werd het weer spannend. Dacht men. De dag was aangebroken dat Mariano Rajoy, de premier van Spanje,naar de rechtbank moest om te getuigen in een van de grootste corruptieschandalen die Spanje vandaag de dag ‘rijk’ is: “el caso Gürtel”. Het is even concentreren en je hoofd er bij houden om alle gevallen van corruptie uit elkaar te halen, er zijn er namelijk erg veel, maar een van de bekendste is deze “Gürtel-zaak”. De politie nam het Duitse woord voor “riem” om het onderzoek een gepaste naam te geven: het is de vertaling van de achternaam van de hoofdverdachte: Francisco

Correa. Deze man zou de zogeheten ‘mastermind’ zijn achter een netwerk van bedrijven en politici in Madrid en Valencia die elkaar publieke contracten doorspeelden en elkaar zo hielpen rijk te worden door het witwassen van heel veel publiek geld. Correa heeft het grimmige vooruitzicht 125 jaar de gevangenis in te gaan. De aanklager wil Correa zo lang achter de tralies zien voor onder andere het betalen van smeergeld aan een bont gezelschap van burgemeesters, ondernemers, wethouders en ministers, overwegend allen lid van de conservatieve huidige regeringspartij de Partido Popular waar onze vriend Mariano dus uit voortkomt. Het moeten fantastische jaren geweest zijn voor Correa en zijn kornuiten; de miljoenen stroomden binnen en dit was nog allemaal precrisis dus er leek überhaupt geen financieel vuiltje aan de lucht in Spanje. Jaren van dure merkkleding, overdadige feesten en verre reizen naar exotische landen die allen op indirecte rekening van de staat kwamen te staan. Zorgeloos zakte men steeds verder weg in een moeras van belastingontduiking, fraude en aanverwante illegale praktijken. Zo diep dat ze op een gegeven moment zoveel modder in hun ogen hadden,

Marielle Saegaert dat ze de werkelijkheid niet meer konden zien. Namelijk die van de onontkoombaarheid van het betrapt worden. Dit soort straffeloosheid kan nou eenmaal nooit lang duren, zelfs niet in een, wat naar nu blijkt, behoorlijk corrupt land als Spanje. De daders beginnen slordig te worden. Ze beginnen te geloven dat ze slimmer zijn dan de rest van het land en dan komen de eerste fouten. In april werd ‘el presidente’ opgeroepen om te getuigen in deze zaak. De overgrote meerderheid van de verdachten zijn immers leden van zijn partij en de PP zelf staat ook, als rechtspersoon, terecht. Voor elke andere politicus zou het natuurlijk een schande geweest zijn om als eerste zittende regeringsleider van Spanje te moeten getuigen (!) in een rechtszaal. Daarbij in een van de grootste corruptieschandalen van het land die de eigen partij wel eens zeer duur kan komen te staan. Niet zo voor Rajoy. Arrogant en gewapend met de verraderlijke verbale trucjes die politici zo graag gebruiken tijdens parlementszittingen, stond hij de aanklagers te woord. Arrogante one-liners wisselde hij af met retorische vragen. De rechter greep maar weinig echt in. Het hele land kon de rechtstreekse uitzending van de hoorzitting volgen op de televisie. Alsof hij nog net een paar uurtjes in zijn agenda over had en aanbood mee te werken, leek Rajoy een houding te hebben van “ik ben druk en moet verder.” Zijn verweer was dat hij zich slechts bezig hield met de politiek en geen enkele kennis had over de financiële organisatie van zijn partij. “Dat was niet mijn verantwoordelijkheid.” Dat is dus net zoiets als een willekeurige algemeen-directeur die niet weet hoe de rekeningen van het bedrijf betaald worden. Of ze überhaupt betaald worden. Waar het geld vandaan komt. Hij/zij houdt zich immers alleen bezig met de dagelijkse leiding van

Een Spaanse zomer het bedrijf en daar hoort de boekhouding toch echt niet bij. Leuk gevonden van de spindoctors van de PP. Geen kip die erin trapt natuurlijk maar leuk gevonden. Die strategie heeft natuurlijk alles te maken met de daadwerkelijke boekhouder van de PP in die spekvette jaren: namelijk de voor de PP uiterst gevaarlijke Luís Bárcenas, die hier vaak aangeduid wordt als “Luís el cabrón”. Oftewel: Luís de hufter. Deze koosnaam heeft vele andere vertalingen, maar dit is geloof ik één van de netsten. Hij heeft al de maximale twee jaar in voorlopige hechtenis gezeten en werkt nu vlijtig aan het behouden van zijn vrijheid. Ik vermoed in een serie keiharde onderhandelingen op het hoogste niveau, want

zoals gezegd: de PP kan hard vallen als de gehele waarheid boven tafel komt. En juist Luís weet veel. Rajoy heeft hem in het begin, toen de zaak net aan het licht was gekomen, een SMS gestuurd: “Sé fuerte, Luís”. “Wees sterk, Luís”. Luís zelf heeft deze SMS natuurlijk naar de pers doorgespeeld toen duidelijk werd dat hij niet op de onvoorwaardelijke steun van zijn voormalige collega’s kon rekenen en de bui al zag hangen. Deze SMS blijft Rajoy, terecht, achtervolgen. Zelfs nu, jaren na dato, wordt hij altijd weer herinnerd aan deze schandalige drie woorden die in hun eenvoud lijken te bevestigen wat iedereen denkt. Maar bewijs het maar eens. Het zijn slechts drie woorden. Als ik Bárcenas weer eens op de televisie zie, met die arrogante blik in zijn grijze ogen, moet

Marielle Saegaert ik altijd aan die beroemde scene uit “Silence of the lambs” denken waarin Hannibal Lecter, de magistrale Anthony Hopkins, bereid is om de FBI heldin Jodie Foster te helpen máár er wel aan toevoegt: “quid pro quo, Clarice…” Als Luís weer enkele jaren de gevangenis in zal moeten gaan omdat hij gedwongen wordt zijn mond te houden om te voorkomen dat dit schandaal de PP de regering kost, dan zal hij er wel wat voor terug willen… Misschien wel enkele van die vijftig (50!!!) miljoenen die hij in Zwitserland op een gegeven moment op een bankrekening had staan…. Voor een zorgeloze oude dag als hij de gevangenis weer uitkomt.

De partij mag zijn getuigenis dan afgeschilderd hebben als “een succes” en als “meewerken aan het optimaal functioneren van onze rechtstaat” maar de zorgen zijn voor Rajoy nog niet voorbij. De volgende getuigenis waar het hele land namelijk reikhalzend naar uitkijkt, is die van Luís de hufter himself. Pas dus maar op, Mariano. Quid pro quo. Het zijn slechts drie woorden.

Tekst:Marielle Saegaert Foto: Shutterstock, GettyImages

Waar de regen kunst is Leven in Santiago de Compostela

In het hart van dit wondermooie landschap vol heuvels, kloosters en minuscule dorpjes ligt Santiago de Compostela, een moderne stad waar vroeger zich niet zo gemakkelijk gewonnen geeft... Hier geniet Marielle Saegaert volop van de betoverende straatjes en de eeuwenoude pleinen van het historische deel van de stad waar ze net als de Compostelanen haar dagelijkse leven agendaloos doorbrengt. O.a. te koop via Emigratieboek.nl als paperback en eBook

Wonen in Frankrijk

LUDIQUE ZOMERKINDEREN

udique is het pseudoniem van een ouddocent die na zijn pesionering samen met zijn vrouw Maria (Lief) emigreerde naar Zuidwest-Frankrijk. Het tweetal woont en ‘werkt’ in en rond hun oude boerderij op het Franse platteland. Ludique is een begenadigd verteller/schrijver die anderen laat meegenieten van zijn dagelijkse belevenissen.

van de grange vertelt me dat de zon zo zoetjesaan ondergaat. Gestreeld door een verkoelend fluisterende namiddagbries rook ik een beschouwend pijpje en geniet van een glas goede wijn. Een karaktervolle Chardonnay d’Oc. Voor Lief een Cabernet d’Anjou. Ze zetelt naast me. Fier rechtop en geconcentreerd. Nauwelijks hoorbaar telt ze prevelend de steken. Opdat er haar in d’r schoot niet één ontvalt. Lief borduurt en zwijgt zodoende. Heerlijk! Ik kan het iedereen van harte aanbevelen! Onze honden Sophie en Sammie liggen lui, loom, verveeld en droevig te wezen aan de

Diep in augustus. Ik hang onder de oude linde. Nou ja, ik bedoel, ik ‘zit’ daar. Langs de kronkelend golvende zijlijn van de petite route. Uit het oog van de onverbiddelijk brandende koperen ploert. De schaduw

Ludique voet van het kleine poortje naast de grote toegangshekken. Maison Ludique le Vert is gesloten. Kinderbad, schommel, tractor en overig ongeregelde speelgoedzooi is weer terug op zolder gelazerd. Voor een overwintering. Of twee , drie...? Het doek is gevallen. De spotlights gloeien nog na en de piano zwijgt. De kapstok is leeg en er staan weer gewoon twee stoelen aan de grote tafel in de séjour. Inderdaad, slechts twee. Ze zijn weer verdwenen. Dochter, schoonzoon, kleindochter en kleinzoon. In de onvermoede diepte van een lange trage verre nacht. Terug naar het vlakke land van het Hoge Noorden. Bestemming alledag. Kortom, de zomervakantie zit er weer op. Het feest is geweest. De plotselinge stilte is oorverdovend. Jammer, we missen ze nu al. We hebben zo van ze genoten. Wij, oma en opa, zijn geheel afgeschminkt en weer doodgewoon Lief en Ludique. Afijn, u kent ons.

motorkettingzaag of het op hoog niveau spelenderwijs vervangen van een zootje ontspoorde dakpannen wordt als minder geschikt afgewimpeld. Ik vind dat jammer. Kijk, Lief banjert avontuurlijk met die koters door de rivier alhier en bouwt met hen een hekwerk van takken langs de grillige oevers. Dat is Lief ten voeten uit, geheel zichzelf. Of ze baggeren gedrieën worteltjes uit de moestuinsmurrie en bakken samen pannenkoeken. Er hangen er nog steeds drie aan het plafond. Mijn eigen grootvaders destijds figureerden niet op hun hurken als kind met de kinderen en hingen evenmin de kinderclown uit. Neen, zij hielden kwartier in hun gestreepte pandjesjas, hun zijden vest met

In tegenstelling tot Lief, die kampioen moeder én grootmoeder is, kom ikzelf niet ongeschonden uit de hedendaagse keuring voor het grootvaderschap, de OPK. Althans, niet in de categorie baby’s, peuters en kleuters. En ik kom er rond voor uit, ik kan er ook niet zo heel veel mee. Met die kleintjes, bedoel ik. Neen, zeg nou zelf, een goed debat zit er niet in en een stevig robbertje schaak evenmin. Ook het figuurzagen met de

Wonen in Frankrijk horlogeketting en rookten werelds converserend hun sigaren. Mysterieuze, fascinerende wijze, oude mannen. Kent u ze nog? Welnu, in hun evenbeeld koester ik mijn rol; ik blijf gewoon mijzelf.

grut mij met opa aanspreekt valt te billijken maar zelf begin ik er niet aan. U? “Opa, ik loop achter je aan hoor!” pruttelde mijn bijna vierjarige Grote Vriend achter me. Zo noem ik hem altijd, ‘Mijn Grote Vriend’. “Dat is goed jongen,” zei ik. Let hier even op; ik zei dus NIET (!) “Opa vindt dat goed jongen”. “Waarom doe je dat?” voegde ik er, met het dapper voortstappende manneke in mijn kielzog, aan toe. “Dan ben je niet zo alleen opa,” meende het ventje mij op de voet volgend. Mijn hart smolt.

In Frankrijk bestaat die rolverdeling tussen kinderen, ouders en grootouders nog steeds. Ze zijn dan weliswaar elkanders gelijke, maar bepaald niet hetzelfde. Een volwassene is geen kind en een kind is geen volwassene. Men is hier wat men is; zichzelf. Gelijk, maar anders, net als u en wij. Weet u wat ik ook zo hoogst merkwaardig vind? Bijna hilarisch? Luister en huiver! “Oma! Oma! OOOOOOOOOMA!!! OMA, OMA!” riep er eentje. Dit is maar een voorbeeld. Ze riepen dit allebei alle dagen, maar dat doet er hier nu even niet toe. Dan de reactie van Lief. Let op! “Momentje! OMA moet éérst even héél nodig plassen!” openbaarde Lief veelbelovend terwijl ze zich naar het secreet spoedde. “Zodra OMA klaar is komt OMA metéén bij je!” Hoe vindt u dat? Absurde persoonsvorm, meen ik. Dat is kindertaal! Vindt u ook niet? Als uw man vraagt ‘Truus, wil jij nog koffie?’ zegt u toch ook niet “Nee, Truus wil geen koffie, Truus wil bessenjenever met een dikke stroopwafel.” Waarom doen opa’s en oma’s dat dan wel? Zou het zo zijn dat met de ontwikkeling van het kleinkind het brein van de grootouders omgekeerd evenredig verschrompelt? Zoiets? Nou ja, grappig is het wel. Maar hoe dan ook, ik begin er niet aan. Dat het kleine

Een ander heikel puntje van aandacht en preventieve zorg is het onder kleintjes dikwijls vage onderscheid tussen speelgoed en grootouderlijke huisraad. In de zeer ruimhartige en onbeperkt liefdevolle opvattingen van Lief mag en kan hier alles. En dat klopt zo te zien. Ik zie dat weliswaar iets anders, maar leer evenzogoed nog iedere dag bij. Ik kom gaandeweg uit de speelgoedkast. Aldus kon het gebeuren dat een van die beide kleine sodemieters vervaarlijk hoestend, rochelend en proestend, door de verontruste moeder vanonder de salontafel werd opgevist. Welnu, dat was nadat het een nieuwsgierig trekje van mijn pijp had genomen. Je verwacht het niet, u? Ik in ieder geval niet! Ik heb nog nimmer een smeulende sigaar van tussen de rijk besnorde lippen van een mijner grootvaders weg gerukt. Ook kwam er eentje blij verheugd en zeer triomfantelijk zwaaiend met de slinger

Ludique van onze twee eeuwen oude Franse klok de salon binnen gehuppeld. Reuze blij! Alsof er Olympisch goud was gewonnen. Dergelijke, voor de frisse kinderziel zo uitdagende en hoogst aanlokkelijke, fijnzinnige instrumenten, dient men dus preventief te verwijderen. Net zoals mijn laptop die, als bij toverslag, nu enkel nog in het Chinees schrijft. Stom, ik had er niet aan gedacht. Wel had ik vooraf de pathefoon en twee antieke trekorgels aan het blijmoedig nieuwsgierige blikveld en de grijpgrage klaviertjes van de jongelui onttrokken. Ook de werkplaats was steevast hermetisch gesloten. Te gevaarlijk, loog ik om bestwil.

Het is kortom allemaal heel erg goed gegaan. Lief en ik hebben zo geweldig genoten van het hele stel. En nu zitten wij weer saampjes hier onder de oude lindeboom voor op ons Franse erf. Intens na te sudderen van die ontwapenende oprechtheid, die ongeremde onbevangenheid en verwondering. “Wij wonen dan wel heel ver weg, hier in Frankrijk,” filosofeerde Lief dromerig haar borduurwerk in d’r schoot leggend, “maar eigenlijk is één zo’n korte vakantie hier met elkaar, vele malen intenser en onvergetelijker, dan in Nederland dagelijks of wekelijks bij elkaar op de koffie komen .” Tekst: Ludique le Vert

Lees de bundels van Ludique:

Hilarisch Frankrijk ISBN 9789461850024

Kolderiek Frankrijk ISBN 9789461851768

Kaaskoppen in Frankrijk ISBN 9789461851758

O.a. te koop via vandorp.net en Emigratieboek.nl

Zweden

Veiligheid in Zweden...

ineke Breukel emigreerde samen met haar man en zoon enkele jaren geleden naar Zweden. Over deze emigratie schreef ze twee lezenswaardige bundels met verhalen. Dit is

De bokkenjacht begint rond de twaalfde oktober en een krappe veertien dagen later de elandenjacht. Ik vergeet steeds de exacte data, maar dat komt omdat ik geen Zweed ben. Die hebben die perioden in hun hoofden geprent en net zoals de Zuid- Nederlanders het hele jaar toeleven naar Carnaval, doen vele Zweden dat naar de jacht. Maanden van tevoren, ongeveer nadat de winkels de zomerartikelen gaan wegbergen, komen de jachtartikelen te

een van de verhalen Ik heb eerder over het Zweedse jachtseizoen geschreven, maar ĂŠĂŠn belangrijk aspect ervan wil ik nog aanstippen. Een aspect dat vooral met veiligheid te maken heeft.

Lineke Breukel voorschijn en worden de meeste winkels gevuld met camouflagekleding... in schreeuwende kleuren. Waar je ook kijkt, ieder kledingstuk dat voor de jacht is ontworpen bestaat uit legergroen met vlekken of vegen in diverse andere tinten groen, steevast afgewerkt met reflecterende, knaloranje biezen. Stel je namelijk voor dat je jezelf zo camoufleert dat je niet meer te zien bent, dat kan heel erg gevaarlijk zijn, zeker wanneer je in ogenschouw neemt hoe de gemiddelde Zweed schiet: op alles en zonder na te denken. De gemiddelde buit in Zweden is dan ook de collega-jager en de ongelukken zijn niet van de lucht. Je zou kunnen zeggen dat de Zweedse camouflagekleding een mix is van een poging om ongemerkt door de bossen heen te kunnen struinen en een net zo zwaar wegende poging om daarbij niet in de leden te worden geknald. Dat er nog elanden zijn die hier in trappen, begrijp ik niet. Of ze moeten extreem kleurenblind zijn. Onlangs hebben we een nieuwe buurman gekregen. Krister heet hij en hij is in het geboortehuisje van zijn vader komen wonen, schuin tegenover ons, aan de andere kant van de gruisweg. Krister is een echte jachtfan en heeft zelfs voor de gelegenheid een zwarte labrador aangeschaft, Izaak genoemd. Wij noemen Krister sinds de bijeenkomst over de windmolens steevast ‘Even aan mijn moehoeder vragen’. Hem werd toen namelijk gevraagd of hij over zijn eigen stuk bos een toegangspad wilde afsluiten om het de windmolenbouwers moeilijk te maken. Zijn ijskoude antwoord erop was – ja je raadt het al - dat hij dit eerst even aan zijn moeder moest vragen. Terwijl wij onze glimlachen probeerde

weg te hoesten, blikten of bloosden de andere aanwezigen niet. Degene die in Nederland direct het label ‘moederskindje’ of ‘sukkel’ opgespeld krijgt, wordt hier netjes door de Jantelagen beschermd. Mijn zoon zegt dan steevast dat zo iemand maar eens in Nederland naar school moet komen voor een paar maanden. Dat zuivert dat soort gedrag wel uit, vindt hij. Ikzelf moet zeggen dat ik het wel schattig vindt dat een grote vent van over de vijfendertig zo puur kan zijn en het oordeel van zijn mamma nog steeds laat gelden in zijn eigen leven. Ach, we zijn niet allemaal hetzelfde. Het is erg eenvoudig om te ontdekken wanneer ‘Even aan mijn moeder vragen’ op jacht gaat. Dat is namelijk wanneer we hem aan de overkant zien lopen en dat komt.... je raadt het al, door zijn zo opvallende camouflagekleding. Een gewatteerde jagersjas met reflecterende oranje kraag en biezen rond de mouwen, een camouflagebroek met brede oranje verticale biezen, een paar knal oranje laarzen en een reflecterende oranje pet zijn dan zijn sportieve uitrusting. Volgens mij niet

Zweden de kleding die je in het Zweedse leger terugvindt, want die zijn iets anders ingesteld als het gaat om veiligheid. Ook Izaak draagt trouwens een brede knaloranje band om de nek, het liefst nog met knipperende lampjes erin. “Oh, hij gaat weer jagen.” Mijn zoon ziet hem doorgaans het eerste, hoewel het de keuken in reflecterende oranje licht ons al aangeeft dat hij weer in zijn sportkleding langs loopt. “Kijk hij is gecamoufleerd, zo krijgen de dieren tenminste ook een sportieve kans!” Ja ik weet het, mijn zoon heeft dezelfde humor als ik. Nog verder reflecteren...

Ik werk sinds kort bij een instituut voor uit huis geplaatste jongeren waar de stelregel is dat na zonsondergang op het terrein lopen alleen mag met reflectievesten aan. Nu kan ik mij daar iets bij voorstellen, maar zo’n beetje de hele Zweedse bevolking draagt hier reflectievesten. Zelfs Malin heeft een knalgele reflecterende jas aan wanneer ze haar honden uitlaat. Zo blijft er altijd wel licht schijnen in ‘ons’ verlate bos. Onze buurkindertjes hebben ook allemaal zo’n lichtgevend reflectiepak en als ze buiten spelen is het niet moeilijk om te zien waar ze zich bevinden. Natuurlijk is dat voor moeders een

Lineke Breukel groot voordeel, behalve dan dat ze het erg leuk vinden om in de modder te spelen en er dan van enige reflectie al snel geen sprake meer is. De meest extreme vorm van reflecterende kleding heb ik echter gezien bij een pas geboren kindje dat een neongeel mutsje op had terwijl het tussen de dekentjes lag te slapen in een ruimschoots van reflecterende biezen voorziene kinderwagen.

veiligheid van de fietser staat namelijk voorop. Je bent dan vanzelf geneigd om ook in de auto een helm te gaan dragen.

Nog een voorbeeld van Zweedse voorzichtigheid heeft te maken met een groot respect voor de meer kwetsbare deelnemers aan het verkeer. Iets dat in Nederland nauwelijks nog bestaat. Dat komt wellicht omdat fietsen hier nog niet zo gewoon is als in Nederland en dat heeft vooral te maken met het nogal grillige karakter van het landschap. Hier en daar zijn wel al fietspaden gebouwd, vooral om de stadjes heen. Dit zijn dan doorgaans gruiswegen die een paar kilometer doorlopen en dan vaak in een karrenspoor eindigen of gewoon helemaal doodlopen. Fietsen is dan ook vooral recreatief. Nu vind ik het fietsen met een helm op een goede gewoonte, maar wel eentje die ik zelf niet heb. Wij zijn altijd fervente fietsers geweest, maar een helm draag ik alleen op mijn motor. Hier kan ik mij die neiging echter goed voorstellen, want door het ontbreken van fietspaden fietst men doorgaans op alle autowegen. Dat is trouwens

Ook op straat merk je dat veiligheid voorop gaat. Men houdt zich – natuurlijk met vele uitzonderingen – vooral keurig aan regels die te maken hebben met snelheid en veiligheid. Met het frustratieschuim op mijn lippen zit ik vaak genoeg achter automobilisten die in hun auto’s

ook toegestaan, behalve dan op de paar echte snelwegen die Zweden rijk is. Op provinciale wegen is men gewoon welkom en omdat het verplicht is om tijdens het inhalen de fietser anderhalve meter ruimte te geven, houdt dit in dat er heel wat wordt ‘spook gereden’ op andermans weghelft. Ik heb dan ook heel wat keren een grote vrachtwagen of andere voertuigen op mij af zien komen omdat zij aan hun kant van de weg een fietser aan het inhalen waren. Het is heel normaal om met de auto de berm in te moeten duiken in zo’n geval. De

‘streepje’ veertig rijden, die lange vijf kilometers lang op die verlate bosweg waar die bordjes volgens mij per ongeluk zijn geplaatst. Bij stopstrepen wordt steevast door iedereen tien lange seconden gewacht, ook al is dat al door de voorganger gedaan en is de verlaten weg in beide richtingen zeker een paar kilometers te overzien. Mijn Hollandse neigingen hebben vooral te maken met mijn eigen verkeersopvoeding. Ik heb leren autorijden in Den Haag, daar word je vanzelf assertief (lees agressief) van.

Zweden Auto’s met de sticker ‘Övningskör’ worden met respect behandeld, hoewel die zonder uitzondering voor een grote verkeerschaos zorgen. In die auto zitten een persoon die mag leren autorijden en een begeleider die daarvoor een cursus heeft gevolgd. Die cursus kost vierhonderd kronen, wat ongeveer vijfenveertig euro is en duurt een middag. In die korte tijd heeft opa of oma, of de buurvrouw dan geleerd hoe ze rijles moet geven en ik denk dat het daarom niet anders kan dat Zweden vol zit met echte ‘kruipolie-rijders’. Mensen die zonder uitzondering hun geld uitgeven aan de duurste auto’s met ook nog eens het meeste motorvermogen, maar daar niet harder of sportiever mee rijden dan hun angst en onzekerheid hen ingeven. Dat betekent dat er nogal eens zestig gereden wordt waar negentig wordt aangegeven.

Een Zweed vertelde mij een keer dat zijn landgenoten vooral gewoon de tijd nodig hebben om aan nieuwe situaties te moeten wennen. Dat hield volgens hemzelf in dat een automobilist met een vers rijbewijs op zak zeker tot aan zijn pensioen moet wennen aan het feit dat deze zonder begeleider mag rijden en nog harder dan vijfenveertig km per uur ook. Hij gaf aan dat dit ook geldt voor nieuwe verkeerssituaties. Om dit laatste te illustreren geef ik even een voorbeeld. De eerste rotonde die in het buurstadje werd neergelegd zorgde voor een grote chaos, waardoor de lokale krant het eerste half jaar zijn voorpagina exclusief besteedde aan de ongelukken die veroorzaakt werden door het gebrek aan inzicht van de weggebruikers.

Lineke Breukel De doorsnee boer / bosbouwer rijdt met zijn machines daar waar geen bomen in de weg staan. Zijn die er wel, dan zaagt hij ze om. Dat bepaalt ongeveer het gemiddelde rijgedrag van de gemiddelde Smålandse Hooglander, want er wonen hier vele bosbouwers. De net neergelegde rotonde had in het midden een keurig perkje met kleine struikjes, maar wel binnen enkele uren met een diep dubbel bandenspoor er doorheen. De eerste streekbewoner die de rotonde naderde, scheurde namelijk zoals hij dat gewend was rechtdoor over de kruising, over de verse rotonde en door de struiken heen om daarna midden op de weg zijn zware pick-up truck te parkeren en uit te stappen. Naar achteren lopend, krabde de man zich een keer onder zijn pet en wendde zich tot een omstander. “Wat doet die rare heuvel ineens midden op de weg?”, vragend. Een verandering in een situatie moet nut hebben, want anders wordt hij niet geaccepteerd en er zijn er bij die na decennia nog steeds het liefste over de rotondes heenrijden in plaats van er omheen. Rare jongens, die bosbewoners. Veiligheid in huis is ook een niet onderschat onderwerp en de meeste huizen hebben een goede branduitrusting. Omdat wij op hout stoken en ons huis bovendien van hout is, krijgen wij ieder jaar de Zweedse brandweer op bezoek. Ons huis wordt dan geïnspecteerd alsof het net gebouwd is en men bekijkt de installatie van de schoorsteen, de bouwwerken er omheen en de staat van de kanalen iedere keer opnieuw. Schoorsteen vegen gebeurt minstens drie keer per stookseizoen en er wordt iedere keer een rapport opgesteld voor de verzekering.

In juli van dit jaar gebeurde dit opnieuw en deze keer werden onze rookmelders, de branddekens en de blussers geteld en kregen we een hele preek over het ijzeren trapje op het dak dat vanaf de dakgoot niet recht naar de schoorsteen ging. Die moest voor de volgende inspectie twee dakpannen worden opgeschoven, want anders zouden we een slechte beoordeling krijgen op het volgende rapport. Het viel de man op dat we geen defibrillator in huis hebben, maar dat was alleen maar een hint, zei hij. Ik begon mij direct af te vragen hoe het huis van de man er zelf uit zou zien en wat voor brandoefeningen hij met zijn vrouw en zijn kat maandelijks zou houden. Natuurlijk zijn wij serieus bezig met onze persoonlijke veiligheid, juist omdat we meer dan een uur van de brandweer af wonen in een houten huis, met een grote hout gestookte haard in de keuken, maar je kunt natuurlijk overdrijven. Bovendien blus je met een defibrillator geen branden volgens mij. We kennen alledrie de vluchtwegen en die vertel ik ook altijd aan logés. Iedereen loopt dagelijks langs de brandblussers die op iedere etage in het huis hangen en de branddeken – die volgens de inspecteur te klein is – is groter dan het hele oppervlak van mijn kookplateau en bedekt meer dan de helft van onze lichamen. Toen de man echter vertelde dat de brandweer zich in de regio uitsluitend bezighoudt met het voorkomen van de verspreiding van brand in het bos in plaats van het blussen van een huis, begreep ik zijn professionele bezorgdheid. Voorkomen, maar als het nodig is, het zelf kunnen blussen van brand is hier meer dan noodzakelijk. Vorig jaar had een gezin dat

Zweden een paar kilometer verderop woont, een schoorsteenbrand en dat was midden in een gortdroge periode van het jaar. Je moet er niet aan denken wat er met dat gezin zou zijn gebeurd, maar ook wat er met het direct omringende bos zou zijn gebeurd (ons bos) als de vader des huizes niet de mogelijkheid had gehad om deze crisis in de kiem te smoren. Deze neiging tot veiligheid is dus goed en zeker niet overdreven. Sinds kort vegen wij onze eigen schoorsteen extra, tussen de inspecties door, gewoon omdat voorkomen veel beter is dan genezen, of vanaf de grond opnieuw beginnen met opbouwen...

Ik moet bekennen dat wij in Nederland nogal laconiek omgingen met onze eigen veiligheid. Onze schoorsteen veegden we zelf, want dat scheelde heel wat voorrijkosten van de schoorsteenveger. Met hem hadden we ooit een abonnement afgesloten, maar de man kwam gewoon nooit opdagen. De meestal daarbij horende inspectie en schoonmaak van onze cvketel gebeurde daardoor te onregelmatig en we maakten ons geen zorgen totdat de stoppenkast een keer ontplofte. Niet dat die iets te maken had met de ketel of onze schoorsteen, maar het gevoel dat je ineens de brandweer nodig hebt, verandert iets in je bewustzijn.

Lineke Breukel Toch is de Nederlandse neiging om te rekenen op die professionele hulp een zwak punt, vind ik. Zeker omdat wij Nederlanders denken in termen van snelheid van die toesnellende hulp. Hulptroepen moeten in Nederland binnen een aantal minuten bij de slachtoffers zijn, terwijl wij nu zo afgelegen wonen dat ik met mijn gebroken pols een uur over slecht terrein moest rijden in extreem winterse omstandigheden naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis met een EHBO-afdeling.

Ondanks het feit dat ik de neiging tot veiligheid in de Zweedse cultuur eerst overdreven vond, kan ik niet anders zeggen dan dat ik mij er in kan vinden. Veiligheid is doorgevoerd op alle gebied, zelfs in design van dagelijkse voorwerpen. Zweedse ontwerpers hebben daarom op dat gebied over het algemeen een goede naam. Degelijkheid in ontwerp en bouw zorgt al gauw voor een wat stoffig imago, maar ik heb daar inmiddels geen moeite meer mee. Het gevoel meer bewust om te gaan met onze persoonlijke veiligheid maakt mij ook Aandacht besteden aan je veiligheid en die van je op gevoelsmatig gebied zelfredzamer. Een klein leefgenoten moet niet afhangen van je ervaringen, voorbeeld van die Zweedse invloed is het feit dat ik, maar zou een vanzelfsprekendheid moeten zijn. sinds Geer met grote zaagmachines speelt, naast de De Zweden zijn hierin een stuk serieuzer dan de gewone EHBO-spullen steriele hechtstrips in huis Nederlandse mensen die ik ken en dat komt denk ik heb die net als hechtdraad diepe wonden kunnen doordat de meeste Zweden om ons heen verder weg dichten. Dat scheelt een uur leegbloedend naar de wonen van de hulpinstanties. Er wordt dus heel wat spoedeisende hulp rijden en de aanschaf ervan was meer gevraagd van de eigen zelfredzaamheid en dat zo gepiept. is denk ik een goede zaak. Het drukt je met je neus Ik voel mij een heel stuk stoerder sinds ik weet op de feiten, namelijk je eigen verantwoordelijkheid dat ik de meeste noodsituaties de baas kan zonder als het gaat om je persoonlijke veiligheid en die van afhankelijk te zijn van hulpinstanties. Op dat je gezinsgenoten! gebied ben ik dus echt ingeburgerd en kan ik dat De neiging tot het veilig maken van het leven is stukje ‘afvinken’. daarom in de Zweedse cultuur ingebakken. Als ik vertel dat wij in Nederland doorgaans kookten Tekst: Lineke Breukel op gas, dan worden er onthutste gezichten Foto’s: unsplash.com getrokken. “Dat is koken op een bom!”, is dan doorgaans de reactie. Verwarmingsketels op gas is ook iets ondenkbaars, men verwarmt hier het liefst elektrisch en de gemiddelde Zweed heeft wel een keer een brandcursus gevolgd. Ik heb die in Nederland toevallig ook gehad als gevolg van mijn werk, maar als vrijwilliger bij de fitnessvereniging heb ik die gezellig opnieuw mogen meemaken. De sterke verhalen die de heren in uniform vertelden hadden duidelijk als doel om ons bang te maken en de ernst van veiligheidsrisico’s onder de sportieve neuzen te wrijven.

Het volgende nummer van Grenzenloos Magazine verschijnt begin december. Schrijf u in op Grenzenloos.nl om op de dag van uitkomen een e-mail als herinnering te krijgen.

Emigratieboek.nl BOEKHANDEL VOOR LANDVERHUIZERS

GIDSEN TAALCURSUSSEN ERVARINGSVERHALEN

Kijk regelmatig op Emigratieboek.nl en ontvang ook onze wekelijkse nieuwsbrief Volg ons op Twitter (@emigratieboek) en Facebook (fb.com/emigratieboek)