Sayı 18 by Güvenlik Yönetimi

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

Organizasyon güvenliği Fokus: Para ve değerli eşya taşıma Hackerlar korunmasız siteleri 17 dakikada avlıyor Geçiş kontrol kartları tarihe karışıyor

ARALIK 2014 SAYI: 18 ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR

ARALIK 2014 SAYI: 18

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

Organizasyon güvenliği Fokus: Para ve değerli eşya taşıma Hackerlar korunmasız siteleri 17 dakikada avlıyor Geçiş kontrol kartları tarihe karışıyor

ARALIK 2014 SAYI: 18 ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR

ARALIK 2014 SAYI: 18

içindekiler 30

40 10 BAŞKANDAN

12 EDİTÖR

14 GÜNCEL

KAPAK KONUSU

Firma etkinliklerinde güvenlik

tedbirleri

Organizasyonlarda tehdit

değerlendirmesi

Sektör ile ilgili kısa haberler

24 KÖŞE / Hayata Bakış

“Çocuklar ve kurallar”

Organizasyonlardaki risk faktörleri

Tehditler risk analiziyle engellenir

Güvenlik maliyetle ölçülemez

FOKUS

38 40 44 46

Nakit taşımada akıllı kasa yöntemi Cash in Transit yüksek güvenlik gerektirir Her antika eşyanın bir hikâyesi vardır Nakit taşımada güvenlik tedbirleri

SEKTÖRDEN

“Sektörde denetimler yetersiz”

“Güvenlik yaşamın bir parçasıdır”

ELEKTRONİK GÜVENLİK

56 58 60 62 64

Geçiş kontrol kartları tarihe karışıyor Akıllı yaşam devri başlıyor Fiber optikte veri kaybı 120 cm uzaklıktan kimlik tespiti CCTV sistemleri hayatımızın bir parçası

Güvenlik Yönetimi ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

ARALIK 2014

AYDA BİR YAYINLANIR

Özel Güvenlik Federasyonu adına imtiyaz sahibi O. Oryal ÜNVER Yürütme Kurulu O. Oryal ÜNVER İsmail UZELLİ Murat KÖSEREİSOĞLU Yusuf Vehbi DALDA Genel Yayın Yönetmeni Devrim BOZKURT devrim@guvenlik-yonetimi.com Yazı İşleri Müdürü Yeşim ÖZDEMİR yesim@guvenlik-yonetimi.com Danışma Kurulu Alp SAUL Arzu YÜKSEL Doç. Dr. Gazi UÇKUN Füsun KOCAMAN Gültekin FİŞEK Hakan ÖZALP İsmail UZELLİ Murat KÖSEREİSOĞLU Okyay ŞENTÜRK O. Oryal ÜNVER Osman Levent CELASUN Prof. Abdurrahman KILIÇ Taner ALBAYRAK Yusuf Vehbi DALDA

BİLGİ GÜVENLİĞİ

YANGIN GÜVENLİĞİ

Hackerlar korunmasız siteleri

Yangınla mücadele “akıllı uzak

17 dakikada avlıyor

izleme sistemi”ile artık daha kolay

GÜVENLİK HİZMETİ

10’uncu Yılın ardından

Eğitim faaliyetlerinde kilit kontrol

ve yönetim

Koruma seviyesini tehdit belirler

10.Yılın sonunda 5188 sayılı özel

güvenlik hizmetlerine dair kanuna

genel bakış

Kırılgan çatılar

92 ABONE FORMU

94 Yıllık Kapak ve

Fokus konuları

95 Reklam İndeksi

Grafik Tasarım ve Baskıya hazırlık Derya BARUTÇU derya@guvenlik-yonetimi.com Yayın Türü Yerel Süreli Yayın Ayda bir yayınlanır. Yönetim Adresi Arkhe Tanıtım Hizmetleri Perpa Ticaret Merkezi B Blok Kat: 11 No:1963 Okmeydanı / Şişli / İstanbul Tel: (212) 210 54 45 Tel: (533) 413 78 08 Baskı SEÇİL OFSET Tel: 0212 629 06 15 Özel Güvenlik Sektörünün sesi Güvenlik Yönetimi Dergisi, sektörü bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Bu dergide yer alan her türlü haber, bilgi ve yorumlar; güvenilir olduğuna inanılan kaynaklar tarafından hazırlanmış araştırma raporları, değerlendirmeler, atıflar, çeviriler ve istatistikî verilerden derlenmiştir. Dergide yer alan tüm reklamların sorumluluğu firmalara, yazılardaki ve söyleşilerdeki görüşler sahibine aittir. Dergide yer alan yazılar izin alınmadan ve kaynak gösterilmeden hiçbir şekilde kullanılamaz.

tanıtım hizmetleri

Perpa Ticaret Merk. B Blok Kat: 11 No: 1963 Okmeydanı / Şişli / İstanbul Tel: (212) 210 54 45 Faks: (212) 210 54 45 Gsm: (533) 413 78 08

BAŞKAN

Özel güvenlik sektöründe mesleki standartlar Değerli okurlarımız;

Bilindiği üzere özel güvenlik sektöründe istihdam için sadece özel güvenlik eğitimi almış olmak yeterli olarak kabul edilmektedir. Sektörde meslek standartları ve yeterlilikleri henüz tanımlanmamıştır. Özel güvenlik sektörünün ulusal meslek standartlarının oluşturulması konusu bugüne kadar değişik platformlarda gündeme getirilmiş olmasına rağmen bu konuda henüz atılmış bir adım bulunmamaktadır. Hâlbuki bu konuda ulusal yeterliliklerin esaslarını belirlemek; denetim, ölçme ve değerlendirme, belgelendirme ve sertifikalandırmaya ilişkin faaliyetleri yürütmek, gerekli ulusal yeterlilik sistemini tesis etmek ve işletmek üzere yasa gereği kurulmuş olan Meslekî Yeterlilik Kurumu ülke genelinde ve diğer farklı sektörlerde faaliyetlerini sürdürmektedir. Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından onaylanan ve Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiş olan değişik sektör ve mesleklere ilişkin şu anda 289 mesleki yeterlilik belgesi mevcuttur.

O. Oryal ÜNVER ÖGF (Özel Güvenlik Federasyonu) Yönetim Kurulu Başkanı

Özel güvenlik sektöründe çok farklı alanlarda istihdam ettiğimiz özel güvenlik görevlileri için çalıştıkları alanlara ilişkin henüz meslek standartlarının ve yeterliliklerinin oluşturulup yazılı hale getirilmemiş olması sektörün önemli sorunlarından birisidir. Sektörde bu konuda bazı ayrıcalıklı uygulamalar da görmekteyiz. Örneğin havalimanları güvenliğinde uygulanan uluslararası denetimler nedeniyle bu husus disiplin altına alınmıştır. Zira uluslararası otoritenin ciddi yaptırımları söz konusudur. Yani havalimanlarında; sektörün genelinden farklı uygulama/eğitim ve denetim sistemleri vardır. Özel güvenlik sektörünün farklı alanlarında istihdam edilen özel güvenlik görevlileri için alt alanların gerektirdiği mesleki standartların ve yeterliliklerin tanımlanması ve yazılı hale getirilmesi sonrası özel güvenlik alt alan eğitimlerinin programlanarak müfredatlarının oluşturulması sektörün gelişim sürecine önemli katkılar sağlayacaktır. Özel güvenlik sektörü alt alanlarının tanımlanarak bu alanlarda meslek standartlarının oluşturulması çalışmaları ve mesleki yeterlilik belgelerinin yazılması konusunda yetkili olan Mesleki Yeterlilik Kurumu ile ortak çalışma platformunun bir an önce tesis edilmesi temennisi ile siz değerli okuyucularımıza sağlık, mutluluk ve huzur dilerim.

10 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

Özel Güvenlik

sektöründe istihdam edilen özel güvenlik görevlileri için çalıştıkları alanlara ilişkin meslek standartlarının ve yeterliliklerinin oluşturulup yazılı hale getirilmemiş olması sektörün önemli sorunlarından biridir.

EDİTÖR

Organizasyon güvenliği ve değerli eşya taşıma... Kurumlar; eğitim seminerleri ve konferanslar başta olmak üzere kurum içi çalışmalar adına da çeşitli etkinlikler düzenlemektedir. Etkinlik planlayıcılarının temel amacı, katılımcılara etkinliğin maksadına uygun bir ortam hazırlamaktır. Çoğu zaman bu faaliyetlerin hazırlık aşamasında güvenlik kaygıları yeterince dikkate alınmıyor. Oysa bu süreç, etkinlik risk analizindan katılımcılara kısa bir sunuma kadar devam eden bir çok konuyu kapsıyor. Yine kurumların rutin faaliyet alanlarından uzakta gerçekleştirilen bu tür etkinliklerde personel güvenliği ve bilgi güvenliği ile ilgili risklerinde gözden kaçırılmaması gerekiyor. Bu tip etkinlikler ayrıca rekabet istihbaratı ve endüstriyel casusluk girişimleri açısından da kurumların en zayıf oldukları zamanlardır. Özetle katılımcı güvenliğinden bilgi güvenliğine bir dizi güvenlik sorunu ortaya çıkmaktadır. Bu sayımızda kapak konumuzu “Organizasyon Güvenliği”ne ayırdık. Konu ile ilgili önemli değerlendirmelerin ve saptamaların yer aldığı yazılarımızı ilgili disiplin başlığımız altında okuyabilirsiniz. Bu sayıda fokus konumuz ise Para ve Kıymetli Eşya Taşıma. Yurtdışında Cash in transit (CIT) olarak tabir edilen bu hizmet, basit haliyle; içerisinde servis barındıran yüksek güvenlik gerektiren bir kargo ve lojistik faaliyeti olarak tarif edilebilir. Buna karşın içerisinde birçok sektör barından ciddi derecede emek, teknoloji yoğun bir iş dalı ve operasyonlar bütünü olduğunun altını çizmek gerekiyor. ATM’ler bu konuya küçük bir örnek olarak gösterilebilir. Yine büyük toptancı ve perakendecilerin faaliyetleri ve kıymetli eşyaların bir yerden bir yere sağlıklı bir şekilde taşınması gibi her biri farklı özen isteyen operasyonlar içermektedir. Ülkemizde de tüm bu sürecin kusursuz bir şekilde yürütülmesi konusunda uzman yerli ve yabancı firmalar mevcuttur ve son derece başarılı bir şekilde faaliyet göstermektedir. Fokus konumuza ilişkin de önemli yazılarımız mevcut. Sektörden sayfalarımızın bu sayıda yine iki konuğu var; Arceon Elektronik Sistemleri Genel Müdürü Selçuk Gökçe ve Euroserve Güvenlik Direktörü Ali Kerim Durmuş. Sektörde yaşanılan sorunlar ve çözüm önerilerinin yanı sıra birçok önemli konuya ilişkin değerlendirmelerin yer aldığı röportajlarımızı da aynı şekilde keyifle okuyacağınızı tahmin ediyorum. Elektronik güvenlik, güvenlik hizmeti, bilgi güvenliği ve yangın güvenliği disiplin başlıklarımız da yine ilginizi çekecek teknik yazılar ve değerlendirmelerle dolu…

Yeni yılınızda yeni umutlarınızla yepyeni ufuklar açmanız dileğiyle… Devrim Bozkurt

12 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

Devrim BOZKURT devrim@guvenlik-yonetimi.com

Kurumların rutin

faaliyet alanlarından uzakta gerçekleştirdikleri etkinliklerde personel güvenliği ve bilgi güvenliği ile ilgili riskler gözden kaçırılmamalıdır. Bu tip etkinlikler ayrıca rekabet istihbaratı ve endüstriyel casusluk girişimleri açısından da kurumların en zayıf oldukları zamanlardır.

GÜNCEL

Dünya Akıllı Şehirler Zirvesi düşüş yaşandığını vurguladı. Türkiye’de MOBESE sistemini 2005 yılında ilk kez kuran ve dünyadaki ilk akıllı devriye olan ekin Patrol teknolojisini geliştiren ekin Technology, akıllı trafik odaklı sunumu ile dikkatleri üzerine çekti. Kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarından temsilcilerin dünyadaki ve Türkiye’deki akıllı şehirler gündemini sundukları Zirve’de ekin Technology, Ekin Technology, Londra merkezli EurA- konuşmacı olarak yer aldı. İki gün boyunca toplam 30 oturumun gerçekleşsia Strategies tarafından bu yıl üçüncüsü tiği Zirve kapsamında konuşmacı olarak 10-11 Aralık 2014 tarihlerinde Conrad yer alan ekin Technology Yönetim İstanbul Otel’de gerçekleşen WICS – Kurulu Başkanı Akif Ekin, akıllı trafik Dünya Akıllı Şehirler Zirvesi’nde akıllı sistemlerinin akıllı şehirlerin öncelikli trafiğin önemini katılımcılara aktardı. şartı olduğunu belirtti. Ekin: “GünüGünümüzde şehirlerin en büyük somüzde şehir hayatının hızı ve artan runlarından biri olan trafik sorununa nüfus, hepimizi yoğun trafikle baş başa sunulabilecek akıllı teknolojilere dikkat çeken ekin Technology Yönetim Kurulu bırakmakta ve büyük bir zamanı trafikte kaybetmemizi sebep olmaktadır. Üstelik Başkanı Akif Ekin, trafikte ihlallerin güvenlik açısından da trafik akışı büyük azalması ile trafik kaza oranlarında da

önem taşımaktadır. Ancak trafik akışının düzenli ve güvenli olduğu, zamanların ve her şeyden önemlisi hayatların kaybolmadığı şehirler akıllı olabilirler. Bu vizyonla, ölüm ve yaralanmaların en önemli sebebi olan trafik kazalarının azaltılmasının akıllı şehirlerin ilk şartı, dolayısıyla da akıllı trafik sistemlerini akıllı şehirlerin olmazsa olmazı olarak görüyoruz.”dedi. Akıllı trafik sistemlerinin daha az enerji tüketimi sayesinde de doğal kaynakların verimli bir şekilde kullanılmasını ve karbon salımının azalmasını sağlayarak yeşil bir gelecek sunduğunu da ifade eden Akif Ekin: “ekin safe Traffic çözümleri ile; hız tespit sisteminden kırmızı ışık ihlal sistemine kadar onlarca teknolojiyi entegre bir yapıda sunuyoruz. Bu sistemler sayesinde trafik ihlallerinin ve dolaylı olarakta kazaların azalması en önemli hedefimiz. Sürdürülebilir bir dünya geliştireceğimiz teknolojilerle ve akıllı şehirlerle mümkün olacak” dedi.

‘Gelişen dünyaya ayak uydurmak lazım!’ Honeywell Black serisine yeni bir ürün gamı ekledi. Piyasanın istekleri ve artan talepler üzerine NVR(Network Video Recorder) cihazını çıkardı. HUS(Honeywell Universal Surveillance) NVR 1032. Şimdilik 32 kanal uygulaması olan bu cihazın; uygun fiyat ve yüksek performansıyla birçok projede çözüm kaynağı olması bekleniyor. Kendi içerisinde LINUX işletim sistemi olan, yüksek performanslı çift çekirdekli mikroişlemciye sahip bu cihaz; aynı anda 32 kullanıcıya hizmet verebiliyor. Kayıt ve canlı izleme tarafında ki standartları ise şöyle; 32 Kanal D1, 16 Kanal 720P ve 8 Kanal 1080P olarak belirlenmiş. Monitör çıkışı olarak üzerinde 1 AD HDMI,VGA ve BNC çıkışı bulunmaktadır. Kolay ve hızlı HDD kurulumu için Hot-Swap özelliğine sahip bu cihaz 8

14 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

adet HDD kapasiteli ve her biri 3TB olan bu yuvalar toplamda 24TB’ a ulaşan kapasitesi ile geniş bir depolama alanı sunmaktadır. Bu sayede orta ve büyük ölçekli projelerde, müşterinin taleplerini önemli bir ölçüde karşılamaktadır. İstenildiği takdirde, USB ile kayıtlar alınabilmektedir. Şebeke gerilimi ile beslenen bu cihaz, -10°C ile 55°C ve %20 ila %80 bağıl nem değerleri arasında bile güvenli bir şekilde çalışabilmektedir. İsteğe bağlı olarak masa üstü veya gerekli aparatlar ile rack kabine montaj yapılarak kullanılabilir. HUS-NVR üzerinde 2 port 10/100M/1000M giriş var. Ve bu sayede belirtilen çözünürlükte ki adetlere de sistemi yormadan ulaşıp, üstün güvenlik hizmeti verebiliyor. Üzerinde bulunan diğer giriş/çıkışlar ise şöyle; 3 x USB2.0 girişi, 1 x RS-232, 1 x RS-485 ve 16 kanal alarm girişi ve 16

kanal da alarm çıkışı mevcut. Gelişen teknoloji sayesinde, IP tabanlı güvenlik sistemleri ile daha esnek ve etkin çözümler üretmek mümkün. Honeywellde gelişen bu teknolojiye kayıtsız kalmadı ve HUS-NVR’ ı piyasaya sürdü.

GÜNCEL

GÜSOD’tan 2014’e veda yemeği

Güvenlik Servisleri Organizasyon Birliği Derneği’nin (GÜSOD) 2013-2015 dönemi sosyal faaliyet programı kapsamında; üyeleri ile

birlikte olduğu yemekli sohbet toplantılarının on üçüncüsü 11 Aralık 2014 günü şans Restaurant’ta G4S Güvenlik Hizmetleri A.Ş.Genel Mü-

dürü ve GÜSOD Yönetim Kurulu Üyesi Sayın Onur KOCA’ nın ev sahipliğinde GÜSOD üyelerinin geniş katılımı ile icra edildi. 2014 yılına veda niteliğinde olan bu yemek öncesinde; GÜSOD genişletilmiş yönetim kurulu toplantısı da yapıldı. GÜSOD Yönetim Kurulu Başkanı Murat KÖSEREİSOĞLU yemekte yaptığı konuşmada; 2014 yılı GÜSOD faaliyetlerinin genel değerlendirmesini yaparak 2015 yılının özel güvenlik sektörüne, çalışanlarına ve GÜSOD üyelerine sağlık ve mutluluk getirmesini temenni etti. Özel güvenlik sektörümüzün güzide sivil toplum kuruluşu GÜSOD’ un değerli üyeleri bu vesile ile birlikte olmanın keyfini ve ayrıcalığın yine hep birlikte yaşadılar.

Kişisel güvenlik önlemlerinizi alıyor musunuz? Son yıllarda, hırsızlık ve kapkaç olaylarında özellikle büyük şehirlerde bir artış söz konusudur. Türk Ceza Hukuku’ndaki boşluklar ve yetersiz cezalar da ayrıca bu eylemlerin devam etmesine göz yummaktadır. Bu eylemler ile karşı karşıya kalındığındaki riskleri en aza indirmek için aşağıdaki önerilerde bulunabiliriz. Evinizde ya da ofisinizde kimlik ve kredi kartlarının, pasaport ve diğer resmi belgelerin kopyalarını saklayın, Günlük giderleriniz için ihtiyacınız olandan fazla nakit taşımayın, Çantanıza cep telefonu koymayın, Çantanızda değerli mücevherleri özel günlerde kullanmak adına taşımayın, Mümkünse fermuarlı çanta tercih edin, Tenha ve riskli alanlarda ve geceleri ATM kullanmayın, Herhangi bir karmaşa ve olayda şüpheli olun.

16 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

Trafiğe ters tarafta çantanızı taşıyın, Çantanızın kapaklı kısmı varsa, bu kısmı vücudunuza bakacak şekilde taşımak daha iyidir.

Alışveriş esnasında, kafe ve restaurantlarda Kapak kısmı vücudunuza bakacak şekilde çantanızı taşıyın, Bir şey denemek istediğinizde çantanızı deneme kabinine yanınıza alın meydan da bırakmayın, Nakit veya kredi kartı ile fatura ödeyeceğiniz zaman çantanın içinde cüzdan aramaya çalışmayın, Cüzdanı geri koyduğunuzdan emin olun ve fermuarı çekin, Yanınızdaki sandalyenin üzerine çantanızı koymayın, oturuyorsanız sandalyeye çantayı asla asmayın, Her zaman “gözlerinizin önünde” çantanızı muhafaza edin, Kısa süreli bile olsa masadan ayrılırken çantanızı yanınıza alın.

Araba sürerken ve park ederken Eğer oturur pozisyondaysanız 5 cm. daha fazla cam açmayın, aracınızın kapılarını kilitleyiniz. Koltuğunuzun altına çantanızı koyun. Yanınızda ki veya arka koltuğa çanta bırakmayın, Kırmızı ışıkta bekleyen, satış yapmaya çalışan çocuklarla konuşmayın, Dikkat çeken herhangi bir olay yaşanıyorsa dikkatli olun, Başka bir araba yavaş yavaş size vurursa, arabadan hemen inmeyin derhal Polisi (155)’i arayın, aracınızdan inmeniz gerekirse camları kapatın ve kapıları kilitleyin, Pencereleri kapatmadan, kapıları kilitlemeden birkaç dakika için bile olsa arabanızı bırakmayın. Yukarıda listelenen öneriler sadece son olaylar için alınacak tedbirler olarak düşünülmektedir. Bizim niyetimiz ise karşılaşabileceğiniz bazı olaylarda riskinizi azaltarak size paranoya yaşatmaması içindir. Günlük hayatta sadece bu basit önlemleri alın.

GÜNCEL

Entpa’dan IP sistemler teknik eğitimi Son yıllarda güvenlik sektöründe her geçen gün daha da ihtiyaç duyulan IP sistemler artık pazarda yoğun bir şekilde tercih edilmektedir. Yılların alışkanlığı analog sistemlerden bu yeni sisteme geçiş entegratör firmalar için beraberinde birçok soru işaretini getirmiştir. Çözüm ortaklarından gelen talepler doğrultusunda ‘Samsung Techwin IP sistemler teknik eğitimini gerçekleştiren Entpa, eğitimin ardından da akşam İstanbul Boğazı’nın muhteşem manzarasında keyifli bir tekne gezisi gerçekleştirdi. Samsung Techwin Ülke Müdürü Yasin ALTAŞ ve SamsungTechwin Teknik Müdürü Devrim ESENTÜRK’ün de katılımıyla güzel bir organizasyona imza atıldı.

Veri kaybımız 10 milyara mal oldu EMC, veri koruma konusunda Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 24 ülke genelinde gerçekleştirdiği araştırmanın sonuçlarını açıkladı. Türkiye’de, veri kaybı ve veriye tekrardan erişebilme süresindeki aksaklıklar, işletmelere ortalama yılda 10 milyar TL’ye mal oldu. Bu zararın %60’ı veri kaybı, %40’ı ise veriye tekrardan erişebilme süresindeki kayıp olarak belirlendi. Dünya genelinde ise işletmelerin zararı, 1,7 trilyon dolar. Türkiye, veri koruma konusunda pazar olgunluğu sıralamasında 24 ülke arasında 23. sırada yer aldı; listenin başında ise Çin, Hong Kong ve Hollanda yer alıyor. EMC sponsorluğunda, Vanson Bourne tarafından gerçekleştirilen Global Veri Koruma Endeksi’ne göre, dünya genelinde 2012’den bu yana veri kayıpları %400 artarken, son 12 ay içerisinde Türkiye’deki şirketlerin %75’i veri kaybı ve kaybolan veriye erişebilme süresinde aksama yaşadı. Buna rağmen araştırmada, işletmelerin %50’sinin veri yedekleme yapmadığı ve kaybolan veriye ancak ortalama 32 saat sonra yeniden erişebildikleri ortaya çıktı.

18 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

Taşınabilir bilgisayarlardaki güvenlik açıkları

Hayatımızın her alanında kullandığımız taşınabilir bilgisayarlarımızla ilgili dijital dünyamızda sıradan ve kişisel belgelerimizin veri akışlarına ilişkin endişelerimiz gün geçtikçe çoğalmaktadır. Genellikle veri toplama tüketici bilgisi olmadan da oluyor. Bilgilerin güvenliği

için sorumluluk sahibi kimdir? Cigital Baş Danışmanı Paco Hope; GPS cihazları ve Google Glass gibi taşınabilir küçük cihazlarda bulunan zayıf noktalar hakkında yaptığı açıklamada bu cihazların diğer ucunda ne olduğunu görmenin ve bilmenin çok sofistike olduğunu ifade etti. Bu cihazların çok küçük olduklarını, iletişimin güvenli olmasının makul bir yolunun var olduğunu ama bir telefona ya da bir PC veya tablet gibi oldukça tam özellikli cihazlarda da çalışabilen saat, güneş gözlüğü veya ayakkabıya fikslenen minik aygıtların var olduğunu ancak böyle bir durumda gücünüzün sınırlandırıldığını belirtmiştir.

GÜNCEL

Özel Güvenlik Hizmetlerinin Geliştirilmesi Çalıştayı Özel Güvenlik Hizmetlerinde 10’uncu Yıl Değerlendirme Semineri 24 Kasım 2014’te ve Özel Güvenlik Hizmetlerinin Geliştirilmesi Çalıştayı 25-27 Kasım 2014 tarihlerinde Afyonkarahisar’da yapıldı.

mniyet Genel Müdürlüğü Özel Güvenlik Daire Başkanlığı’nca düzenlenen “Özel Güvenlik Hizmetlerinde 10’uncu Yılı Değerlendirme Semineri ve Özel Güvenlik Hizmetlerinin Geliştirilmesi Çalıştay’ı 2427 Kasım 2014 tarihlerinde Afyonkarahisar’da icra edildi. Afyonkarahisar Valisi Hakan Yusuf GÜNER Seminer açılışına iştirak ederek katılımcılara hitaben bir konuşma gerçekleştirdi. Budan Termal Otel’de gerçekleştirilen seminer ve çalıştay organizasyonuna Emniyet Genel Müdür Yardımcısı Mustafa GÜLCÜ, Emniyet Genel Müdürlüğü üst düzey yöneticileri, Güvenlik Daire Başkanı Musa TİYEK, Emniyet Müdürleri, illerin özel güvenlik şube müdürleri ve amirleri, T.O.B.B.Özel Güvenlik Hizmetleri Sektör Meclisi Başkanı Hasan

20 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

Gazi ÖZER ile özel güvenlik sektörünün sivil toplum kuruluşu temsilcileri katıldı. Organizasyonun açılışında; 24 Kasım öğretmenler günü nedeniyle seminer ve çalıştay süresince çalışmalara katılacak Prof. Dr. Nuray SENEMOĞLU nezdinde tüm öğretmenlerin 24 Kasım Öğretmenler Günü kutlandı. Organizasyon iki bölüm halinde icra edilmiştir.24 Kasım 2014 günü birinci bölüm için planlanan “Özel Güvenlik Hizmetlerinde 10’uncu Yılı Değerlendirme Semineri”ne özel güvenlik sektörünün sivil toplum kuruluşları da davet edildi. İlk günün programı İstiklal Marşı-Saygı duruşu ve Özel Güvenlik Daire Başkanı Musa TİYEK’ in açılış konuşması ile başladı. Toplu fotoğraf çekimi sonrası ; “5188 Sayılı Yasa’nın 10. yılı değerlendirmesi” Emniyet Genel Müdür Yardımcısı Mustafa GÜLCÜ tara-

fından yapılmıştır. “Özel güvenlik hizmetlerinin ifasında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri” Güvenlik Servisleri Organizasyon Birliği Derneği Başkanı Murat KÖSEREİSOĞLU; ”özel güvenlik sektörünün dünü, bugünü, yarını ve dünyada özel güvenlik uygulamaları” konusu ise Hizmet İşverenleri Sendikası Başkanı Necmettin ŞİMŞEK tarafından sunulmuştur. Programa öğleden sonra devam edilmiş ve kürsüye ilk olarak “özel güvenlik eğitimi sisteminin iyileştirilmesi” konusundaki takdimini sunmak üzere Teknik ve Üst Düzey Mesleki Güvenlik Eğitimcileri Derneği Başkanı Cem ORÇUN gelmiştir. Müteakip sunum olan “özel güvenlik ve sendikalaşma” konusu ise Güvenlik-İş Sendikası Başkanı Bolat ANKARALI tarafından takdim edilmiştir. Verilen ara sonrası günün değerlendirmesi Prof. Dr. Sayın Nuray SENEMOĞLU tarafından yapılmıştır. “Özel Güvenlik Hizmetlerinin Geliştirilmesi Çalıştayı”na Budan Termal Otelde 25-27 Kasım 2014 tarihlerinde devam edilmiştir. Organizasyonun ikinci bölümü olan bu faaliyete ise Özel Güvenlik Dairesi ile illerin özel güvenlik şubelerinde görev alan personel iştirak etmişlerdir.

GÜNCEL

Entpa ile Barcelona keyfi Akdeniz’in gözde kentlerinden biri olan Barcelona’ya Entpa – Samsung iş birliğinde keyifli bir gezi gerçekleştirildi. Gezi güzel bir şehir turu ile başladı. Gezinin ilk gününde Barcelona’nın muhteşem mimarisi keşfedildi. Gezinin ikinci gününde ise; İspanya’nın kendine has mimarisiyle dikkatleri üzerine çeken Girona şehri ve ardından Figueras’ da ünlü sanatçı Salvador Dali’nin göz dolduran eserlerinin sergilendiği müze gezisiyle tura devam edildi. Bir sonraki gün gerçekleştirilen Nou Camp stat gezisi ve günün sonunda Barcelona’nın ünlü tepesi Tibidabo’nun muhteşem manzarasında yenilen yemekle oldukça keyifli dakikalar yaşandı. Bölgenin en iyi dansçılarının sahne aldığı Flamenko gösterisinin taçlandırdığı geceyle gezinin finali yapıldı. Akdeniz’in bu güzel şehrinden ve sıcak kanlı insanlarından birçok keyifli anı ile ayrılırken, Entpa ailesi olarak değerli katılımlarından dolayı çözüm ortaklarımıza bir kez daha teşekkür ederiz.

Kendini imha eden cep! Boeing ve BlackBerry’nin ortak geliştirdiği süper güvenlikli telefon, Görevimiz Tehlike filmindeki gibi kendi kendine patlamasa da, üzerinde oynandığında kendini kullanılmaz hale getirebiliyor. Yüksek güvenlik standartlarına ihtiyaç duyan kişiler için geliştirilmekte olan telefon, Reuters’ın raporuna göre örneğin üzerindeki koruyucu gövde çıkartıldığında içerisindeki tüm verileri siliyor. Telefonun ne zaman piyasada olacağı bilinmese de Reuters’a göre Boeing, onu “potansiyel müşterilere sunmaya başlamış durumda. Recode’a göre telefonun üzerinde biyometrik sensörler, muhtemelen güvenli iletişim için uyduya bağlanma özelliği ve BlackBerry Enterprise Service 12 platformu da bulunuyor.Boeing ve BlackBerry, bu telefonu daha çok devletler için hazırlasa da diğer üreticilerin harekete geçerek, tüketici seviyesinde “kendi kendini yok edebilen” telefonlar geliştirmemesi için sebep yok.

Teknomaks eğitim toplantılarının ilki gerçekleşti Teknomaks, her yıl yenisini yapmayı planladığı ürün ve satış eğitimlerinin ilkini 20 Kasım Perşembe günü Point Hotel’de gerçekleştirdi. Toplantıda, Honeywell Black Serisi CCTV ürün grubu ve Bosch Yangın/ Seslendirme Sistemleri eğitimleri, sektörde faaliyet gösteren birçok firmanın katılımıyla gerçekleşti. Ateksis Genel Koordinatörü Atila ÖZCAN’ın Teknomaks ve partnerleriyle iş ortaklığı yapılarından bahseden, “Güvenilir İş Ortağınız Teknomaks” isimli sunumu ile başlayan toplantı, Satış Yöneticilerinden Erdal İNCİR’in, Bosch Seslendirme ve Yangın Sistemleri sunumu ile devam etti. Teknik Destek Mühendisi Özgün KUŞAKÇI ise, Honeywell

22 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

Black serisi CCTV ürünleriyle ilgili detaylı bilgiler aktardı. Katılımcılar, eğitim sunumlarını izlemenin yanı sıra, salon içerisinde stantlarda sergilenen ürünleri de birebir inceleme fırsatı buldular. Toplantıda aynı zamanda, uzun yıllar firmalara danışmanlık yapan ve halen üniversitelerde pazarlama stratejileri ile ilgili eğitimler veren Gülderen SOMAR, ‘Rekabet ve Karlı Büyümede Stratejiler’ başlıklı bir sunum gerçekleştirdi. Toplantı sonrasında, memnuniyetle-

rini dile getiren katılımcılara teşekkür sertifikaları verilirken, belirlenmiş günlerde Teknomaks teknik eğitim toplantılarının yapılacağı bilgisi paylaşıldı.

HAYATA BAKIŞ

“Çocuklar ve kurallar” Eğitim doğumla başlar, ölüme kadar devam eder. Ana – babalar bebeklere bir şeyler öğrensin diye özgürlük tanırken, bebekler yürümeye, konuşmaya başlayınca “ eğitmeye” ve“ ders vermeye” başlarlar. Ödül ve ceza vererek onları zorlarlar. Ailenin en önemli görevlerinden biri, çocuklarına güvenli bir “ liman”, dış dünyada incindiklerinde; belki de başları derde girdiğinde barınabilecekleri bir “sığınak” olmaktır. Bilgilerin, becerilerin ve davranışların öğretilmesi ve kazandırılması için kullanılan usullere, yollara veya tekniklere “öğretim metodu” denilmektedir. Eğitimin en önemli görevlerinden biri, öğrencilerin karşılaştıkları problemleri çözme becerisini geliştirmektir. Ancak problem çözümünün öğretilmesi kadar, problemi çözmek için yeterli bilginin de verilmesi gerekmektedir. Öğretme, anlat- göster- yaptır metoduyla uygulanmalıdır. Başarılı çocuk yetiştirmenin kuralları, sağlıklı çocuk yetiştirmenin kuralları, çok yönlü çocuk yetiştirmenin kuralları, mükemmel çocuk yetiştirmenin kuralları,terbiyeli çocuk yetiştirmenin kuralları… Peki, çocuklara bu kuralları öğretmenin bir kuralı var mı? Bir çocuğa kural koyulabilir mi? Ya da hayatla ilgili kurallar nasıl öğretilir? Çocuğun her türlü ihtiyacını karşılayabileceği şekilde büyümesine özen göstermelisiniz. Becerileri geliştikçe göreceksiniz ki her türlü ihtiyacını karşılayabilir hale gelecektir. Böylece, kendi sorumlulukları konusunda fazla uyarmanız gerekmeyecek ve itaat problemi yaşama olasılığınız azalacaktır. Bunu sağlamak için kurallar önceden belirlenmelidir. Öncesinde konuşulmamış beklenmedik istekler, çocuklarda kaygı uyandırır ve söyleneni yapmak istemeyebilirler. Bunun yerine önceden belirlenmiş kurallarla ilgili uyarı yapmak, çocuklar üzerinde daha etkili olmaktadır. Kurallar mümkün olduğunca açık ve net olmalıdır. Çocuğunuzdan nasıl davranmasını beklediğinizi belirtmeniz; çocuğunuzun uygun davranma olasılığını artıracaktır. Kurallar tutarlı olmalıdır. Sizin tutarlı olduğunuzu gören çocuğunuz, sözünüzü dinlemeye daha yatkın ve istekli olacaktır. İstediğiniz gibi davrandığında ve sözünüzü dinlediğinde onu ödüllendirin. Ödülün “aferin, sözümü dinlediğin için seninle gurur duyuyorum” vs. gibi özel ödül olması çocuğu daha fazla motive edecektir. Annesi ve babası tarafından kabul gördüğünü ve davranışının beğenildiğini gören çocuk aynı davranışı tekrarlamak isteyecektir. Çocuğunuzla iyi iletişim kurmanız önemlidir. Çünkü ancak iyi iletişim kurduğunuzda çocuğunuz sizi dinlemeye ve istediğinizi yapmaya istekli olacaktır. Aksi halde “söz dinlememek” anne – babaya duyulan öfkenin bir ifadesi olarak ve anne – babaya bir tepki biçiminde ortaya çıkan bir sonuç olabilir. Bağırıp çağırarak, nedeninin anlatmadan yasaklar koyarak, sonrada bunları kural diye adlandırarak bir yere varamazsınız. Ortada kural diye bir şey varsa bunu birlikte yaşayarak ve uygulayarak çocuğa öğretmek şarttır. Uygulamanız dileğimle…

24 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

Oğuz GÜLAY

Ailenin en önemli görevlerinden biri, çocuklarına güvenli bir liman, dış dünyada incindiklerinde, belki de başları derde girdiğinde barınabilecekleri bir sığınak olmaktır.

KAPAK KONUSU

Firma etkinliklerinde güvenlik tedbirleri Firma etkinlikleri, rekabet istihbaratı ve endüstriyel casusluk girişimleri açısından firmaların en zayıf oldukları zamanlardır. Genellikle bu tür etkinliklerde personelin normalden daha rahat davranmaları, hatta firmaların bunun için yeterli ortamı hazırlaması rutin bilgi güvenliği tedbirlerinin gevşemesine neden olur. Hakan ÖZALP\ TESCO KİPA LPS COUNTRY MANAGER

irmaların büyük çoğunluğu kış döneminde, personelin motivasyonunu artırmak, yıllık faaliyetleri gözden geçirmek, yeni dönemde uygulayacakları planları ve stratejileri kararlaştırmak, eğitim ve konferanslar düzenlemek ve

26 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

benzeri birçok maksatlarla çeşitli etkinlikler düzenlemek için hazırlıklara başlamış durumdalar. Etkinlik planlayıcılarının maksadı; katılımcılara etkinliğin maksadına uygun bir ortamı hazırlamaktır. Ama ne yazık ki, bu faaliyetlerin hazırlık aşamasında güvenlik kaygıları genellikle

pek dikkate alınmaz. Ancak, güvenlik müdürleri bu etkinliklerde ilave tedbirler almak durumundadır. Güvenlik müdürlerinin firma etkinliklerindeki görevlerini şu şekilde sıralayabiliriz: Etkinlik risk analizini yapmak, Etkinlik mekânında ön incele-

me ve keşif yapmak, Varsa alınacak ilave tedbirleri belirlemek ve etkinlik mekânındaki güvenlik tedbirleriyle koordine etmek, Katılımcılara güvenlik birifingi vermektir. Personel güvenliği ile ilgili riskler Genellikle konferans ve kongre salonları olan ve şirketlerin normal faaliyet alanlarından uzakta olan otellerde icra edilen bu tür etkinliklerde personel güvenliği ve bilgi güvenliği ile ilgili riskler ön plana çıkmaktadır. Personelleri bekleyen riskleri şu şekilde sıralayabiliriz: Personelin etkinlik mekânına geliş ve dönüşlerinde meydana gelebilecek kazalar, Otelde bulunulan zaman içerisinde ortaya çıkabilecek yangın ve deprem gibi acil durumlara karşı yetersiz hazırlık, Personelin hastalanması veya yaralanması gibi durumlarda acil müdahale tedbirlerinde yetersizlik, Otel çalışanlarından, diğer personelden veya müşterilerden personele yönelik şiddet, hırsızlık vb suç girişimleri, Toplu gıda zehirlenmeleri Endüstriyel casusluk girişimleri Firma etkinlikleri, rekabet istihbaratı ve endüstriyel casusluk girişimleri açısından firmaların en zayıf oldukları zamanlardır. Genellikle bu tür etkinliklerde personelin normalden daha rahat davranmaları, hatta firmaların bunun için yeterli ortamı hazırlaması, rutin bilgi güvenliği tedbirlerinin gevşemesine neden olmaktadır. Diğer taraftan, mekânın izole edilmemiş olması ve giriş kontrol tedbirlerinin yönetim binalarında olduğu gibi alınamaması, yetkisiz kişilerin etkinliğe nüfuz etme imkânlarını artırmaktadır. Güvenlik müdürü; etkinliğin özelliğine göre hangi bilgilerin korunması gerektiğini, bilginin ana sahibi olan ilgili departmanla koordine

etmelidir. Her halukârda korunması gerekli olan bilgiler örnek olarak aşağıdadır. Toplantı gündemi, sunum başlıkları gibi konular Sunumların içerikleri, Alınan kararlar, Katılımcı listeleri,

Etkinlik mekânında ön inceleme ve keşif Firma etkinliğinin planlama aşamasında, güvenlik personeli bir ön inceleme heyeti oluşturmalıdır. Bu heyet, özetle ifade etmek gerekirse, etkinlik yapılacak olan mekânda asgari güvenlik tedbirlerinin alınıp alınmadığını, mekânda bir güvenlik kültürü olup olmadığını araştırmalıdır. Bu tür etkinliklerin sık sık yapıldığı kongre merkezlerinde ve uluslararası zincir otellerde genellikle yeterli güvenlik tedbirlerinin bulunduğu görülmektedir. Ancak, oteller için durum farklılık gösterebilmektedir. Diğer taraftan, otellere yönelik güvenlik sertifikaları veren bazı kuruluşlar da mevcuttur. Bu kuruluşlar, kendilerine başvuran otellerin, belirli bir güvenlik standardına ulaşması konusunda danışmanlık ve eğitim hizmeti verir. Otelin güvenlik tedbirlerinin standartlara uygun olması halinde, bu danışman kuruluşlar tarafından güvenlik sertifikası verilir ve otelin bu sertifikaya sahip olduğu çeşitli şekillerde (web sitesinde listeleme, sertifika logosunun

kullanılması vb.) ilan edilir. Bu kuruluşlardan birisi de ülkemizde bazı otellere sertifika vermiş olan Safe Hotels’dir. Zincir otellerin ve güvenlik sertifikalı otellerin aşağıdaki konularda hazırlıklı oldukları varsayılabilir. Ancak, diğer otellerin bu hususlarda hangi seviyede olduğu araştırılmalıdır. Acil durum planlarının hazırlanmış olması Yangından korunma tedbirlerinin belirlenmiş olması Tahliye ve müdahale planlarının hazırlanmış olması Acil çıkış ve tahliye istikametlerinin yeterli olması ve kolayca görülebilir şekilde işaretlenmiş olması Herkes tarafından kolayca tanımlanabilecek bir toplanma bölgesinin olması Yangın söndürme vasıtalarının mevcut, kullanılabilir ve kolayca erişilebilir olması İlk yardım ve acil sağlık hizmetlerinin bulunması Çalışanların bu planlar ve tedbirler hakkında bilgili ve eğitimli olması Güvenlik ve koruma planlarının hazırlanmış olması ve bunların bir güvenlik amiri tarafından yönetilen güvenlik ekibi tarafından uygulanıyor olması Sığınakların veya güvenlikli bölgelerin belirlenmiş olması Gıda güvenliği, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin alınmış olması

Etkinlik mekânında yeterli seviyede güvenlik tedbirleri, etkili giriş kontrol ve bilgi güvenliği tedbirlerini içerir. Güvenlik müdürü, etkinlik sırasında maruz kalınacak riskleri dikkate alarak ilave tedbirler alınmasını sağlamalıdır.

Aralık 2014 Güvenlik Yönetimi n 27

KAPAK KONUSU

Bu bilgilerin dışında ön keşif çalışmasında araştırılacak hususları ise şu şekilde sıralayabiliriz; En yakın kolluk kuvvetinin yeri ve gerektiğinde mekâna müdahale süresi İtfaiyenin yeri ve en kısa müdahale süresi Acil sağlık hizmetlerinin (ambulans ve doktor gibi) mekâna en kısa ulaşma süresi Karakol, hastane, itfaiye, ambulans ve benzeri acil durum müdahale ekiplerinin iletişim bilgileri Etkinlik zamanında, aynı mekânda başka bir etkinliğin olup olmadığı Etkinlik zamanında bölgede ve ülkede terör olayları veya toplum olayları açısından bir beklenti olup olmadığı Etkinlik zamanında beklenen hava şartları Toplanan bu bilgiler ışığında, etkinlik yapılacak mekânın güvenlik derecesi ve riskleri hakkında bir rapor hazırlanarak ilgili makamlara iletilir. Eğer birden fazla mekân arasında bir seçim yapılacaksa, güvenlik açısından en uygun mekânın hangisi olduğu belirtilir. Etkinlik mekânında yeterli seviyede güvenlik tedbirleri, etkili giriş kontrol ve bilgi güvenliği tedbirlerini içerir. Güvenlik müdürü, etkinlik sırasında maruz kalınacak riskleri dikkate alarak ilave tedbirler alınmasını sağlamalıdır. Örnek olarak; Etkinlik süresince görev yapacak olan bir güvenlik sorumlusu belirlemek, Katılımcılara resimli tanıtım kartı verilmesi, Toplantı ve konferans salonlarında bırakılan müsvette kağıtların ve not defterlerinin toplanması, Toplantı ve konferans salonlarında elektronik dinleme cihazlarının bulunup bulunmadığının kontrol edilmesi,

28 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

Firma için çok kritik bilgilerin korunması gerekiyorsa ses yayın odalarının kontrolünü üstlenmek veya firmanın güvenliği onaylanmış ses yayın teçhizatı kullanması, Personelin kolaylıkla ulaşabileceği bir telefon numarasının belirlenmesi, Kritik personel için ilave koruma tedbiri alınması,

Güvenlik birifingi Firma çalışanlarına en geç etkinliğin başlangıç oturumunda verilmek üzere bir güvenlik brifingi hazırlanır. Süresi en fazla 10 dk veya 1 sayfa uzunluğunda olacak bu brifinge dâhil edilebilecek konular aşağıdadır. Mekânın adresi ve kısa yer tanımlaması Mekânın genel olarak sınırları Bina içinde acil çıkış kapılarının ve tahliye istikametlerinin belirtilmesi veya bu konudaki planların nerelerde bulunabileceği Acil durum sonrasında gidilecek olan toplanma bölgesinin yeri Mekân içindeki acil telefon numaraları veya etkinliğin güvenlik sorumlusunun cep telefonu Kişisel güvenlikle ilgili hatırlatmalar Varsa, güvenlikle ilgili sınırlamalar Mevsime, çevresel özelliklere göre gerekli diğer bilgiler Güvenlik müdürü; genel ülke gün-

demini, şirketin faaliyet alanını, etkinlik programını ve gündemi analiz ederek ilave riskleri belirlemeli ve uygun risk yönetim tedbirlerini almalıdır. Örnek olarak; Faaliyet alanı çevreci kuruluşların tepkisini çeken bir firmanın şirket dışındaki etkinlikleri protesto gösterilerine sebep olabilir. Muhafazakâr bir çevrede yapılan bir etkinlik yakın çevre halkının tepkisine maruz kalabilir. Terör olaylarında artış beklenen bir dönemde icra edilecek bir etkinlik ilave riskler yaratabilir. Etkinlik süresince çevre bölgelere yapılacak kısa ziyaretler için ilave güvenlik tedbiri ihtiyaçları ortaya çıkabilir. Güvenlik müdürü, etkinlik süresince şirketin geride kalan varlıklarının güvenliği için ilave tedbirler almalıdır. Personelin yokluğunu fırsat bilen suçlular tarafından şirketin kayba uğratılması her zaman mümkündür. Güvenlik açısından firma etkinlikleri, personelin şirket binalarından hareket etmesiyle başlar, personelin iş başı yapması ile sona erer. Personelin etkinlik mekânına geliş ve gidişleri, etkinlik planlayıcıları ile koordineli bir şekilde takip edilmelidir. Bu kapsamda, personelin seyahatlerini takip eden bir ulaşım koordinasyon hücresi oluşturulması faydalı olabilir.

Firma etkinliğinin planlama aşamasında, güvenlik personeli bir ön inceleme heyeti oluşturmalıdır. Bu heyet, etkinlik yapılacak olan mekânda asgari güvenlik tedbirlerinin alınıp alınmadığını, mekânda bir güvenlik kültürü olup olmadığını araştırmalıdır.

KAPAK KONUSU

Organizasyonlarda tehdit değerlendirmesi Organizasyon güvenliğinde deneyimsiz planlayıcı plan aşamasında rasyonel düşünemez ve duygularını karıştırır; olmadık tehditler yaratabilir. Deneyimli güvenlik planlayıcısı akıl ve mantığı ayırt edebilir ve yeterli kaynaklarla meşru kaygılar olmadan plan ve yönetimi sağlar. Atilla UCEM / Yönetim Kurulu Başkanı TRM ÖZEL GÜVENLİK

zel bir organizasyon etkinliği; etkili planlama, gerçekçi yaklaşım, karşılaşılabilecek olası olaylara karşı öngörü gerektirir.

30 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

Organizasyon güvenliğinde en önemli faktör eğitimli ve tecrübeli personellerle çalışmaktır. Tehdit değerlendirmesinde ilk yapılması gereken noktalar; analiz yapmak ve potansiyel riskleri ölçmektir.

Olası risklere karşı karşılaşılabilecek ve hayali olabilecek riskleri ayırabilmekte önemlidir. Deneyimsiz planlayıcı plan aşamasında rasyonel düşünemez ve duygularını karıştırır; olmadık tehditler

yaratabilir. Deneyimli güvenlik planlayıcısı akıl ve mantığı ayırt edebilir ve yeterli kaynaklarla meşru kaygılar olmadan plan ve yönetimi sağlar. Gerekli güvenlik önlemlerinin belirlenmesi ve önleminin alınmasının 3 önemli avantajı vardır. Caydırıcı etkisi, saldırgana karşı önleyici tedbirler, oluşabilecek bir eylemde acil müdahale. Etkili bir organizasyon güvenliği sağlanırsa eylemcilere sıkıntı katılımcılara güven verilmiş olur. Bu dengeyi sağlayabilmek için güvenlik müdürü ve güvenlik planyacısının deneyimli olmaları gerekir. Hedef değerlendirme ölçütleri; yapılacak organizasyon niteliği, konusu, katılımcıları ile doğrudan bağlantılıdır. Meydana gelebilecek olası tehditler önceden belirlenmeli ve özel olarak ele alınmalıdır. Tehditler yüksek profili olan bir katılımcının olduğu organizasyonlarda çok yüksektir. Örneğin bir üniversitenin diploma töreninde katılımcı parti başkanlarından biriyse bu diploma töreni genel bir organizasyon güvenliği olmaktan çıkmakta riskler ve tehditler artmaktadır. Bu planlamada istihbarat toplamak ve potansiyel tehditleri değerlendirmek çok önemli bir rol oynar.

Temel güvenlik planının bileşenleri Muhtemel risklerin değerlendirilmesi, güvenlik ve etkinlik planlaması sadece atılması gereken ilk adımlardır. Bu esaslar sağlandıktan sonra uygulama aşamasında yapılması gereken bileşenler vardır. Bunları 4 madde olarak ele alabiliriz: Caydırıcılık: Güvenlik önlemleriyle olası saldırganı caydırmak Önleme: Saldırganın olası bir eylemi gerçekleştirmeden engellenmesi ve durdurulması Çevresel değerlendirme: Gü-

Tehdit değerlendirmesinde ilk yapılması gereken noktalar; analiz yapmak ve potansiyel riskleri ölçmektir. Olası risklere karşı karşılaşılabilecek ve hayali olabilecek riskleri ayırabilmekte önemlidir. venlik personel ve idari amirlerin çevresel faktörleri ve olası bir bomba gibi tehditlere karşı çevreyi tanıması ve korunması, analiz etmesi Giriş kriterleri ve Erişim denetimi: Bu madde en önemli olandır. Halka açık herkesin katılabildiği organizasyonlar tehdit için en açık yerlerdir. Girişlerde x-ray cihazları kullanılmalı, getirilmesi yasak olan maddeler toplanmalıdır. Güvenlik görevlileri bu yüzden olabildiğince iç güvenlik önlemi almalı veya bu organizasyonda en başından önlemler alınmalıdır. Örneğin biletlerin kimlikle alınması passolig buna en iyi örnektir.

Kritik alanların güvenliği Çevre güvenliği çok önemlidir. Mekân içinde bazı kritik alanlar vardır. Bu alanlarda sorunlar ve olayların olması daha muhtemel olduğu için özel denetim ve dikkat gerektirir. Park alanları, anahtar etkinlik odaları, Vip alanlar, medyaya ayrılan alanlar, havalandırma sistemleri, sergi alanlarında daha fazla erişim kısıtlaması, arttırılmış paket kontrolleri, arttırılmış aydınlatma olmalıdır. Park alanları, özellikle bombalı saldırı için savunmasız yerlerdir. Bu sebeple araç giriş çıkışlarının çok itinalı ve sabırlı bir şekilde yürütülmesi gerekir. Anahtar etkinlik odaları; anahtar etkinlik odaları organizasyonu veya etkinliği sabote etmek isteyen kişiler için seçilebilecek yerlerden biridir. VIP

alanlar; eylemin sesini daha yüksek sesle duyurmak için önemli kişiler hedef olarak seçilebilir. Medya için alanlar; bu alanlarda seçilebilecek en başta yerlerden birisidir. Özetlemek gerekirse güvenlik her yere odaklanmalı fakat yüksek risk içeren noktaları bulmalı ve buralarda güvenliği gözlemi ve caydırıcılığı arttırmalıdır. Güvenliğin asıl ve en önemli amacı olayları durdurmak değil; olmamasını sağlamak olmalıdır.

Acil eylem planları Alınan tüm önlemlere rağmen istenmeyen olayların olma olasılığına karşı güvenlik acil servis personelleri, yerel kanun güçleri ve yangın kurtarma güçleri ile ortak bir çalışma geliştirilmelidir. Acil güvenlik planında en önemli unsur iletişimdir. Güvenlik personelleri acil durumlarda kullanılmak üzere kendi iletişim sistemlerini iyi oluşturmalıdır. Bir kriz anında güvenlik personeli tüm birimlerle iletişim içinde olabilecek sistemler kullanmalı, bunlar güvenlik şirketi tarafında sağlanmalıdır. Karşılaşılacak olaylara karşı planlı ve gerçekçi yönetim şarttır. Güvenlik firmasının yöneticileri tecrübeli ve olaya hâkim olmalı ve personeli buna göre eğitmelidir. Konser, sergi, toplantı vb aktiviteler yapacak olan firmaların güvenlik firması seçiminde fiyata odaklı değil sonuca odaklı doğru seçimler yapmaları onlar için hayati önem taşımaktadır.

Aralık 2014 Güvenlik Yönetimi n 31

KAPAK KONUSU

Organizasyonlardaki risk faktörleri Organizasyonlarda ihtiyaç duyulan güvenlik gereksinimlerini, güvenlik eğitimi almış yetkin özel güvenlik personelleri karşılamalıdır. iç ve dış kapı kontrollerinin yanı sıra, K-9 ekipleri ile patlayıcı madde araştırması yapılmalıdır. Seyit KURT / Özel Güvenlik Yöneticisi ANGORA ÖZEL GÜVENLİK VE KORUMA HİZMETLERİ DIŞ TİC.LTD. ŞTİ.

rganizasyonlardaki özel güvenlik hizmetlerinin kalite ve başarısı bu konuda hizmet veren şirketler bazında farklılıklar gösterebilir. Özünde fark olmayan tek şey, 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun ve uygulama yönetmeliğidir. Tüm özel güvenlik hizmetleri bu yasa ve yönetmelik hükümlerine tabidir. Bu faaliyetler yetkili makam olan valiliklere müracaat edilerek gerekli izinler alınıp ve hizmet verilecek yerin bağlı olduğu genel kolluk birimleri ile koordineli olarak

32 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

yürütülmelidir. Özel toplantı, açılış, fuar, konser ve spor faaliyetlerinde genel asayişin sağlanmasına dikkat edilmelidir. Davetsiz misafirlere ya da istenmeyen maddelere karşı davetiye ve bilet giriş kontrolleri yapılmalı; sergilenen ürün ya da eserlerin korunması amacıyla gerekli ekipler oluşturup, donanımları sağlanarak geçici özel güvenlik hizmetleri yürütülmedir. Toplantı, organizasyonlar ve benzeri sosyal etkinliklerde ihtiyaç duyulan güvenlik gereksinimlerini, güvenlik eğitimi almış yetkin özel güvenlik personelleri karşılamalıdır. İç ve dış kapı

kontrollerinin yanı sıra, K-9 ekipleri ile patlayıcı madde araştırması, dinlemeyi önleme “bilgiyi koruma” (özel toplantılar için), giriş-çıkışlar metal ve silah tespit dedektörleri gibi ekipmanlar oluşturulmalıdır.

Kalabalık kontrol altında tutulmalı Kurum ya da kişilerin gerçekleştireceği toplantılarda; toplantının yapılacağı alan, katılımcılar, toplantının konusu, nitelik ve niceliği gibi risk faktörleri bulunmaktadır. Gerçekleşmesi muhtemel olan aksiliklerin önüne geçmek için tam bir koruma

altında olmanız gerekir. Toplantı organizasyonunuzun güvenliği için her türlü teknolojik donanım ve teçhizat kullanılmalı, faaliyet alanında; patlayıcı madde ve kalabalık kontrolü konusunda uzman personeller arama ve yönlendirme yaparak güvenliğinizi garanti altına almalıdır. Herhangi bir konu hakkında bilgi verme amaçlı düzenlenen seminerlerde ise konuşmacılar, katılımcılar, seminer konusunun nitelik ve niceliği, seminerin düzenleneceği alan gibi pek çok faktör seminer organizasyonun güvenliğini doğrudan etkilemektedir. Seminer gerçekleşmeden önce yapılacak risk analizleri doğrultusunda faaliyet alanının taşıdığı riskler belirlenmeli; oluşması muhtemel olaylara karşı fiziki ve elektronik güvenlik önlemleri alınarak organizasyonun başarıyla gerçekleşmesi sağlanmalıdır.

Konserlerdeki risk faktörleri Konserler; katılımcı sayısı ve niteliği, konser verecek sanatçının kimliği, konserin düzenleneceği bölgenin sosyokültürel yapısı gibi pek çok risk faktörünü içerisinde barındırmaktadır. Konser öncesinde yapılacak risk analizi çalışmaları ile tespit edilecek bölgelere manyetik geçiş kapıları ve bariyerler yerleştirerek güvenlik noktaları oluşturulmalı, devriye güzergâhları belirlenmeli, ihtiyaç hâlinde gerekli noktalara kablolu veya kablosuz güvenlik kameraları kurarak konser organizasyonunuzun güvenliği maksimum seviyeye çıkartılmalıdır. Hırsızlık, mala zarar verme, kargaşa, taciz ve kavgalar engellenerek konser güvenliğinin yanı sıra konsere katılan dinleyicilerin de güvenliği sağlanmalıdır.

Konser öncesinde yapılacak risk analizi çalışmaları ile tespit edilecek bölgelere manyetik geçiş kapıları ve bariyerler yerleştirerek güvenlik noktalarının oluşturulması gerekir. yonlardandır. Oluşabilecek terör, hırsızlık, kargaşa ve mala zarar verme suçlarına karşı fuar güvenliği maksimum düzeyde olmalı, elektronik güvenlik sistemleri ve ihtiyaca göre belirlenecek özel güvenlik personeliyle tam bir güvenlik sağlanmalı. Fuar güvenliği görevi öncesinde yapılacak detaylı risk analizleri neticesinde; projede kullanılacak alarm sistemleri, giriş kontrol sistemleri, raporlama sistemleri, izleme sistemleri gibi elektronik güvenlik teçhizatını ve personel sayısını belirledikten sonra, fuar alanında güvenlik noktaları ve devriye güzergâhları oluşturulmalıdır. Kapalı devre televizyon sistemi (CCTV) kontrolü, merkezden izleme, kayıt altına alma ve izleme, giriş çıkış kontrolü, iç ve dış devriye, resepsiyon ve refakat hizmetleri büyük bir özen ve dikkatle gerçekleştirilmelidir.

Katılımcıların güvenliği sağlanmalı Kent, bölge, ulusal veya uluslararası seviyede düzenlenen festivaller; gerçekleştirilen zaman, sosyoekonomik çevre, katılanların sayısı ve niteliği, programda yer alan eserler ya da sanatçılar gibi risk faktörünü

etkileyen pek çok unsur içermektedir. Festivallerde oluşması muhtemel olan hırsızlık, mala zarar verme, kargaşa, taciz ve kavgalara karşı koruyucu ve caydırıcı tedbirler alınmalıdır. Festivallerde organizasyon güvenliğinin yanı sıra katılımcıların güvenliği de sağlanmalıdır. Turizm faaliyetleri, kurumsal ya da özel organizasyonlar çerçevesinde düzenlenen toplu geziler; kargaşa, saldırı ve soygun gibi pek çok risk faktörü altındadır. Gezinin düzenleniş amacı, katılımcılar ve seyir planı doğrultusunda yapılacak analizlerle, güzergâh üzerindeki mola noktalarının uygunluğunu ve taşıdığı risk faktörleri tespit edilerek; koruyucu önlemler alınmalı, toplu gezilerde karşılaşılması muhtemel olan problemler çözümlenmelidir. Maç ve spor organizasyonlarında istenmeyen maddelerin atılmasına karşı gerekli önlemlerin alınması, girişlerde davetiye ve bilet kontrolü, seyirci yönlendirme, kalabalık kontrolü, hakem ve sporcuların, spor malzemelerinin ve tesisin korunması amacıyla gerekli tedbirler alınmalıdır. Spor salonları ve tesislerde ek operasyon ekipleri de hazır bulundurulmalıdır.

Detaylı risk analizi Global ve yerel markaların yer aldığı fuarlar, güvenlik açısından büyük risk altında olan organizas-

Aralık 2014 Güvenlik Yönetimi n 33

KAPAK KONUSU

Tehditler risk analiziyle engellenir Etkinlik güvenliğinde önemli olan etkinlik öncesinde doğru yerde doğru risk analizleriyle, ihtiyaç duyulan önlemlerin alınması ve etkinlik süresince bir aksaklık olmadan güvenlik hizmetini kusursuz sağlamaktır. SECURITAS GÜVENLİK HİZMETLERİ A.Ş.

üvenlik sektöründe birbirinden farklı segmentlerde hizmet veren Securitas Güvenlik Hizmetleri A.Ş, ulusal ve uluslararası etkinliklerde de önemli rol oynuyor. Her şeyin en ince ayrıntısına kadar düşünüldüğü etkinliklerde; bir yandan konuklar için güvenli bir ortam oluşturulması, diğer yandan ev sahibinin bu süreci sorunsuz olarak neticelendirmesi organizasyonun şartları arasında yer alıyor. Dünyanın sayılı organizasyonları arasında yer alan ve ilki 2005 yılında düzenlenen Formula1 Türkiye ayağında güvenlik hizmetlerini başarıyla sağlayan Securitas Türkiye, uluslararası organizasyonlarda güvenlik hizmetlerini başarıyla yerine getirdi. Bu organizasyonlar arasında FİBA Dünya Basketbol Şampiyonası, Boylu Soylu Yelkenli Yarışları ve 2012 WTA Dünya Bayanlar Tenis

34 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

Şampiyonası yer aldı. Uluslararası organizasyonlarla birlikte hizmet verdiği kuruluşların ev sahipliğinde gerçekleşen etkinliklerde güvenlik hizmeti vermeye devam eden Securitas, etkinliklerde aranan isim olmaya devam ediyor.

Etkinlikte risk analizi önemlidir Securitas Kalite ve Risk Koordinatörü Zihni Çelik etkinlik güvenliği sürecini şöyle tanımlıyor: Etkinliklerdeki sağlanacak güvenliğin hazırlık süreci o etkinliğin özelliklerine göre değişkenlik gösterir. Hazırlıklara etkinliğin özelliğine göre aylar veya günler öncesinde başlanır ve etkinliğin son gününe kadar büyük bir heyecanla, hızla yürütülür. Organizasyon öncesi, idari ve saha kadrosu için güvenlik koordinasyonu ve iş bölümü planları kısa sürede tamamlanır ve hazırlık çalışmaları büyük bir hızla başlatılır. Organizasyonun yapılacağı mekânda bölge

ve şube müdürlerinden oluşan bir koordinasyon ekibi kurulur. Özel olarak eğitilmiş güvenlik görevlileri ve uzman idari kadro ile operasyonel anlamda büyük bir ekip ve koordinasyon gerektiren etkinlik çerçevesinde; Gece-gündüz genel güvenlik, Seyircilerin tesislere giriş kontrolü ve düzenin sağlanması, Kapılarda bilet ve akreditasyon kontrol hizmetleri, Otopark ve organizasyonun kapsadığı diğer alanlar Gerek duyulması halinde yakın koruma, eskort, illegal tanıtım, pazarlama faaliyetleri ve karaborsa ile mücadele hizmetleri verilir. Etkinlik güvenliğinde önemli olan etkinlik öncesinde doğru yerde doğru risk analizleriyle, ihtiyaç duyulan önlemlerin alınması ve etkinlik süresince bir aksaklık olmadan güvenlik hizmetini kusursuz sağlamaktır.

KAPAK KONUSU

Güvenlik maliyetle ölçülemez Sektörün en temel problemlerinden biri olan kötü rekabet organizasyon güvenliği alanında da yer alıyor. Güvenlik hizmetinin kalitesinden çok maliyetin ön planda tutulması organizasyonlardaki tehlikeleri arttırıyor. Uğur KISA / Genel Müdür PAL GÜVENLİK HİZMETLERİ

on günlerde medyada sıkça duyduğumuz organizasyonlar da güvenlik ile ilgili olumsuz haberler yer almakta ve bunun bir neticesi olarak özel güvenlik sektörü sert eleştirilere maruz kalmaktadır. Aslında medyada yer alan bu konuları irdelediğimiz de üzülerek belirtmeliyim ki ;ismi güvenlik olan bu önlemler skandallar zinciri olarak görülmektedir. Bunun sebebi ise işinin ehli olmayan ve kuralları hiçe sayan bazı güvenlik firmalarının yaptığı akıl almaz hatalardır. Sektörün en temel problemlerinden biri olan kötü rekabet maalesef organizasyon güvenliği alanında da yer alıyor. İşlerin günlük olması ve organizasyon tarafında güvenlik bölümü ile ilgilenen kişilerin hizmetin kalitesinden

36 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

çok maliyeti ile ilgilenmesi güvenlik zafiyetine yol açmaktadır. Buna örnek olarak geçtiğimiz yıl bir spor müsabakasında seyircilerin sahaya inmesi gösterilebilir. Bu olayda hiç bir can kaybı yaşanmamış olması sadece şanstır. Bu tür olaylardan en fazla can kaybı yaşamış olan İngiltere (Hillsborough faciası 15 Nisan 1999 da 96 seyirci ezilerek ölmüş ve 766 kişi ise yaralanmış) ,kendi ülkesinde bir milat yaparak tüm düzenlemelerini kurgulamış, sporda güvenlik organizasyonu anlamında dünyanın en iyisi olmuştur. Şu anda da hepimizin karşılaştığı üzere her türlü yabancı spor organizasyonun da İngiliz uzmanlar görev yapmaktadır ki; bu onların hem bilgi hem de tecrübe anlamında nerelere geldiğini gösterir.

Sektörde haksız rekabetin önüne geçilmeli Hem müşteri hem de hizmet sağlayan noktasında illaki ingiltere örneğinde olduğu gibi bir facia yaşanmadan önce kötü rekabet koşullarını ortadan kaldırıcı tedbirleri almamız gerekmektedir. Sadece düşük fiyat politikasından vazgeçmek değil aynı zamanda organizasyon güvenliği konusunda güvenlik eğitimini de öne çıkarmamız gerekir. Planlama her alanda olduğu gibi organizasyon güvenliğinde de önemlidir. Geçici güvenlik izinlerinin denetlemesine ağırlık verilmelidir. Denetimler sıklaştıkça bu alanda SGK’sız ve bildirimsiz personel kullanımı azalacak ve düşük rakamlar yerini olması gereken fiyatlara bırakacaktır ki, bu sektörü mutlak surette olumlu yönde etkileyecektir.

FOKUS

Nakit taşımada akıllı kasa yöntemi Safe Point projesinde bankalarla yapılan anlaşma doğrultusunda müşteri satış noktalarındaki kasiyerler tarafından akıllı kasalara yatırılan nakdi anında banka hesabında görebiliyor. İşlemlerin anında doğrulanması sahteciliklerin tespit edilmesinde yardımcı oluyor. Kapalı sistem soygun tehlikesini azaltıyor. LOOMİS GÜVENLİK HİZMETLERİ A.Ş

oomis; nakit ve değerli eşyaların taşınması, işlenmesi ve kasalanması olmak üzere başlıca üç ana alanda hizmet sunuyor. Loomis Türkiye’nin, 2014 Ocak sonu itibarı ile başlattığı akıllı kasa ya da diğer adıyla Safe Point projesi çeşitli Avrupa ülkelerinde 2.000 ve Amerika’da 12.000’den fazla noktada uygulanıyor. Bankalar ile yapılan anlaşma doğrultusunda müşteri satış noktalarındaki kasiyerler tarafından akıllı kasalara yatırılan

38 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

nakdi anında banka hesabında görebiliyor. Böylelikle fazla zaman alan, fazla işçi gerektiren, hata yapmaya açık arka ofis nakit işleme sürecindeki olumsuzluklar ortadan kaldırılmış, nakittin kasaya yatırıldığı an itibarı ile güvenlik riski Loomis’e devredilmiş oluyor. Müşteri kendisine verilen özel kullanıcı adı ve şifresi ile girebildiği internet hesabında eş zamanlı olarak denetlemede bulunabiliyor. İşlemlerin anında doğrulanması sahteciliklerin

tespit edilmesinde yardımcı oluyor. Kapalı sistem soygun tehlikesini azaltıyor. Müşteriler çalışanlarına ve kendi müşterilerine daha fazla odaklanabiliyor.

ATM kasalarında güvenlik seviyesi artırılıyor Kaba elektronik kilit sistemi bir yönetim yazılımı üzerinden, yazılımı kullanan operatörlerle kilit kullanıcıları arasında interaktif olarak şifre alışverişi ile gerçekleştirilen

bir ATM kasa güvenlik sistemi. Para ya da değerli eşya saklanan kasalar için üretilmiş olan kaba elektronik kilit sistemi iş akışını hızlandırıp güvenlik seviyesini önemli ölçüde artırıyor. Loomis her gün 10 milyar Euro değerindeki nakdi işleyip taşıyor, 100 bin adet müşteri noktasına uğruyor. Nakit taşıma hizmetini 6.700’den fazla zırhlı araç ile nakit İşleme hizmetini 220’den fazla merkez veznesi ile sunuyor. Loomis Güvenlik Hizmetleri A.Ş. 15 şehirde, 20 şubesi, 435 çalışanı, 135 zırhlı aracıyla hizmet veriyor. Silahlı güvenlik elemanları eşliğinde, % 100 sigorta güvencesi altında, banknot, madeni para, değerli metal, mücevher, değerli evrak gibi değerli eşyalara yönelik “Taşıma, işleme (sayma + ayrıştırma + paketleme), kasalama hizmetleri’’ veren Loomis Türkiye, 2015’in ilk çeyreğinde çeşitli bölge ve şehirlerde açacağı 16 yeni şube ile şube sayısını 36’ya, zırhlı araç filosuna dâhil edeceği 30 yeni araç ile araç sayısını 165’e çıkarmaya hazırlanıyor.

Geçiş güzergâhlarına dikkat edilmeli Türkiye her gün büyük miktarlarda nakit ve değerli eşyayı perakendeciler, kuyumcular, bankalar ve ATM’ler arasında taşınmakta, araç güzergâhını en iyi şekilde kullanmak ve güzergâh başına durak sayısını en fazla ve en güvenli şekilde artırmak için lojistik sistemini daima gözden geçirip yeniden değerlendirilmesi gerekiyor. Nakit dünyanın en yaygın ortak ödeme metodu olma özelliğini koruduğu ve toplumun elindeki toplam para miktarı sürekli arttığı için Loomis’in en önemli görevi, aynı zamanda nakit akışındaki başlıca rolü, en doğru miktarda nakiti doğru zamanda doğru yerde bulundurmak, bunu

gerçekleştirirken güvenlik konusundaki prensiplerinden taviz vermemektir. Risk Yönetimi başarının en önemli unsurlarından biridir. Risk yönetimi stratejisi hiç can kaybı yaşamamak ve soyguna maruz kalma riski ile şirketin karlılığı arasındaki hassas denge üzerine kuruludur. Riskleri saptama ve yönetme konularında Loomis iyi işleyen bir yapı ve sistematik süreçler oluşturmuş durumda. Süreçleri faydalı kılan en önemli ayrıntı ise; etik değerlerin vurgulandığı bir iş kültürü doğrultusunda eğitilmiş çalışanlar tarafından tüm süreçlerin hayata geçirilip geçirilmediklerinin sürekli denetlenmesi. Buna paralel olarak yeni ve iyileştirilmiş teknolojiler test edilip daha fazla uygulanarak operasyonel riskler azaltılmaktadır.

Gümrüklü değerli maden antreposu Loomis 2014 yılının başlarında Türkiye’nin ilk ve tek gümrüklü değerli maden antreposunu açtığını duyurmuştu. Özellikle Türkiye’nin altın ithalat süreçlerinde büyük avantajlar sağlayacak olan bu girişim uzun vadede İstanbul’un Hong Kong, Dubai, Zürih, Londra gibi dünyanın önemli altın merkezlerinden biri olmasına yardımcı olacak. İlk etapta 10 ton altın kapasitesine sahip olan antrepo-

da Avrupa bankalarının altınları ithal edilmeden saklanarak; yurt dışından altın satın almak isteyen Türk bankalarının çok kısa bir sürede ihtiyaçları karşılanmış oluyor. Loomis Türkiye Ülke Başkanı Sarp Tarhanacı, Türkiye’deki alıcıların yurtdışı altın ithalatındaki uzun sürelerden dolayı geçmişte sıkıntı yaşadıklarını, Loomis’in Antrepo Hizmeti sayesinde yurt dışından altın alım süresinin 1 haftadan 3 saat gibi çok kısa bir süreye inebildiğini belirtiyor. Loomis, ayrıca, 2014 yılı içerisinde nisan ayında dünyada kasalama ve lojistik alanında sektörün en önemli şirketleri arasında yer alan VIA MAT Holding’i satın aldı. Bu satın almayla birlikte VIA MAT Holding’in Hong Kong, Dubai, Zürih, Londra gibi altın merkezlerinde bulunan kasalar, Loomis’in Türkiye’de açtığı değerli maden antreposunun gücüne güç kattı. Küresel bir kasalama zincirinin bir halkası haline gelen gümrüklü değerli maden antreposu, Türkiye’nin altın ticaretinde önemli rol oynayacak. VIA MAT Holding’in Loomis AB tarafından satın alınması, Türkiye’deki gümrüklü antrepoya küresel boyutta altın ticareti yapan müşteriler ve kasalama konusunda VIA MAT’ın uzun yıllara dayanan bilgi birikimi ve tecrübesini kazandırdı.

Aralık 2014 Güvenlik Yönetimi n 39

FOKUS

Cash in transit yüksek güvenlik gerektirir Milyonlarca insan 365 gün 24 saat boyunca neredeyse kesintisiz olarak banka işlemi gerçekleştirmektedir. Peki, tüm bu operasyonlar gerçekleştirilirken bunca paranın nasıl tedarik edildiği, sahtekârlıklarla nasıl baş edildiğini düşündünüz mü? İşletmeler bu karmaşık senaryonun uzmanlık gerektirdiğini görerek, konusunda uzman firmalar tarafından gerçekleştirilmesine yönelmiştir. Turgut BOZKURT / Genel Müdür OTOKOD OTOMASYON VE KODLAMA SİSTEMLERİ SAN.VE TİC.A.Ş.

40 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

urt dışı literatürde Cash in Transit, kısaca CIT olarak anılmakta olup kıymet taşımacılık ve dağıtımı olarak Türkçeleştirebiliriz. Tek ve sade bir cümleyle içerisinde servis barındıran yüksek güvenlik gerektiren bir kargo ve lojistik işlevi olarak tarif edilebilir. Ancak bu tanım elbette son derece yetersiz ve sadedir. Kısa tarifin içerisinde geçen tanımları açtığınızda her birisinin ayrı sektörler olduğunu göreceksiniz; dolayısıyla aslında son derece emek ve teknoloji yoğun bir iş dalından, operasyonlar bütününden bahsetmekteyiz. Elbette bahsi geçen operasyonların içerikleri itibariyle yüksek güvenlik gereksinimini sürekli gündemde tutmak gerekmektedir. Tanımları ve kesişim noktalarını biraz daha yakından tanıyalım. Servislerin içeriğini “Kıymetli” olan her şeyin kargo, güvenlik, lojistik, destek, takip, yönetim ve yönlendirme hususlarını kapsayan, bunlardan bir veya birkaçının aynı servisin içerisinde yer alması olarak tanımlayabiliriz. Para, altın, değerli maden ve evraklar, mücevherat, sanat eserleri ve benzeri “Kıymetlerin” taşınması, lojistik destek verilmesi işin temel öğesini oluşturmaktadır. Bu içeriklerden en yoğun olarak ve kapsamlı olarak paranın piyasada dolaşmasını örnek verebiliriz. Her gün tüm il, ilçe ve köylerde milyonlarca insan banka Şubeleri ve ATM’lerinde para almak, yatırmak, fatura ödemek, havaleler yapmak, vergilerin ödenmesi, ticari işlemlere dair dönen paranın yatırılması ve çekilmesi işlerini 365 gün 24 saat boyunca neredeyse kesintisiz olarak gerçekleştirmektedir. Peki, tüm bu operasyonlar gerçek-

ATM’lerin nasıl sürekli parayla dolu olduğunu, nasıl kesintisiz olarak sizlere hizmet verdiğini düşünün. Banka şubelerinin ve ATM’lerin bir gün hiç çalışmadığını düşünün. Bunun arkasında muazzam bir lojistik destek, ekip ve teknoloji bulunmaktadır. leştirilirken bunca paranın nasıl tedarik edildiği, sahtekârlıklarla nasıl baş edildiği, nasıl organize edildiğini düşündünüz mü? Elbette çoğumuz bunu okurken sadece Türk Lirası olarak algılamışızdır, bir de bu servisin içerisinde döviz cinsinden paranın dolaşımını, üstelik hepsinin alt birimlerinin de desteklendiğini düşünün. Ve şimdi ülkemizi, kara sahasını, il, ilçe, köyler, nahiyeleri düşünerek tüm bu lojistik hizmetin nasıl ve kimler tarafından, hangi şartlarda gerçekleştirildiğini düşünün. Banka şubeleri, ATM denen bilgisayar ve mekanik birleşiminden oluşan, çok iş gören, neredeyse her köşede her caddede gördüğümüz cihazların nasıl sürekli parayla dolu olduğunu, nasıl kesintisiz olarak sizlere hizmet verdiğini düşünün. Banka şubelerinin ve ATM’lerin bir gün hiç çalışmadığını düşünün. Bunun arkasında muazzam bir lojistik destek, ekip ve teknoloji bulunmaktadır. Bu ekip bahsi geçen parayı taşır, ayrıştırır, tekrar birleştirir ve içerik olarak paranın sürekli olarak olması gereken yerde olması için faaliyet gösterir. ATM olarak dilimize geçen bu karmaşık makinelerin sürekli hatasız olarak çalışır durumda olması gerekmektedir. Tüm teknolojik cihazlar gibi bu cihazların da sürekli ve yoğun bir bakıma ihtiyaçları vardır. Kimi

kez bu cihazlar tüm diğer teknolojik cihazlar gibi kendi doğaları dolayısıyla arıza gösterirler, çoğu kez de insan eliyle verilen hasar dolayısıyla hizmet dışında kalırlar. Bu karmaşık makinelerin sürekli çalışır durumda olması için de farklı bir servis türü gerekmektedir. En yoğun kullanıma sahip parayı sadece bankalar, ATM’ler ile sınırlı düşünmeyin, büyük toptancı ve perakendecileri de düşünün ve yapılan işin kapsamını hayal edin. Bir de buna yukarıda özetle bahsettiğimiz diğer “Kıymetleri” ilave edin. Her biri farklı özen isteyen operasyonlar içermektedir. Tüm bu hizmetler ülkemizde önce işletmelerin kendi işlerini yönetmeleriyle ardından yoğunlaşan talep ve kapsama alanı itibariyle bu karmaşık senaryonun uzmanlık gerektirdiğini görerek, konusunda uzman firmalar tarafından gerçekleştirilmesine yönelmiştir. Konusunda uzman yerli ve yabancı firmalar mevcuttur ve son derece başarılı bir şekilde faaliyet göstermektedir. Ve Türkiye bu sektörde de atılımları ile kendini gösterip yurt dışında da gerek operasyon gerekse de çok geniş danışmanlık hizmetleri ile son derece gurur verici şekilde oyunun başrol oyuncusu olmuştur.

Otocıt mobil dağıtım sistemi OTOKOD olarak biz bu oyunun

Aralık 2014 Güvenlik Yönetimi n 41

FOKUS

Yurt dışı literatürde Cash in Transit, kısaca CIT olarak anılmakta olup kıymet taşımacılık ve dağıtımı olarak Türkçeleştirebiliriz. Tek ve sade bir cümleyle içerisinde servis barındıran yüksek güvenlik gerektiren bir kargo ve lojistik işlevi olarak tarif edilebilir. teknolojik tarafını destekleyen projelerle sektöre hizmet vermekteyiz. OTOCIT olarak isimlendirdiğimiz çözümümüz, içeriğe uygun çok farklı modüllerden oluşan bir süit olarak tasarlanmış ve tamamen kendi emeğimiz ile üretilmiştir. Çok kısa ve özet olarak bahsetmek gerekirse bu süitin içerisinde bir iş zekâsına sahip (Business Logic) katmanı, veri tabanı katmanı, planlama katmanı, raporlama katmanı ve çok farklı teknolojik komponentler bulunmaktadır. Bu komponentleri, taşınabilir veri terminalleri, kiosklar, para sayma makineleri, elektronik kilit uygulamaları, GPS’ler, kameralar olarak özetleyebiliriz. Süit farklı firmalar tarafından üretilen bu komponentlerin bir uyum içerisinde günlük operasyon içerisinde kullanılmasını, yönlendirilmesini sağlamaktadır. OTOKOD A.Ş. olarak bu projeye 2009 senesinde dâhil olduk ve OTOCIT son derece yoğun çalışmalarımızla ana ürün gamımızda yer alan ürünlerimizden birisi oldu. Bu konuda yurt içerisinde sektörde çalışan firmalara destek vermenin yanı sıra yurt dışına da hizmet etme olanağı bulduk. Bu konuda son beş sene içerisinde, Yurt dışında büyük rakiplerimizin arasında kendimize önemli bir yer ve piyasa payı edindik. 2013

42 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

itibariyle de bu sektördeki yazılım alanında dünyada söz sahibi ve lider olacağımıza dair hedefimizi oluşturduk ve var gücümüzle bu konuda çalışmalarımıza devam etmekteyiz. Otocıt(Cash in transit)-mobil dağıtım sistemi 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetleri’ne dair kanun çerçevesinde banka ve kurumlara nakit taşıma, işleme, saklama, ATM nakit desteği ve ATM birinci seviye bakım hizmetleri vermekte olan organizasyonlar için tasarlanmış otomasyon sistemidir. Otomasyonda taşınabilir el terminalleri, PC Kiosk’lar, Web tabanlı uygulamalar, Barkod,

RFID, NFC, iBeacon teknolojileri kullanılmaktadır. Çok geniş bir uygulama olup özetle aşağıdaki konuları içermektedir. Kıymet işleme Nakit merkezleri otomasyonu Para sayma makineleri otomasyonu El terminalleri ile saha takip Kıymetli mal taşıma Arka ofis uygulamaları Elektronik kilit otomasyonu OTOMES (Manufacturing Execution Systems) Fabrikalardaki üretimi ve üretim hattını yönlendiren bir takip ve izleme aracıdır. Üretimde izlenebilirlik, Fire analizleri, performans analizleri gerçekleştirir. Ayrıca tam bir ERP tamamlayıcısıdır. Bir üretim tarihçisidir. (Plant Historian). IPK ve 6Sigma için veri altyapısı sağlar. Çok geniş bir uygulama olup özetle aşağıdaki konuları içermektedir. MES (Manufacturing Execution Systems) OEE (Overall equipment effectiveness) TEEP (Total Effective Equipment Performance)

FOKUS

Her antika eşyanın bir hikâyesi vardır Antika eşyalarımız aslında hatıralarımızın çeşitli objeler üzerindeki birer fotoğraf albümüdür. Anılarımızı geleceğe taşımamızın bir yoludur; bu nedenle antika taşımacılığı özen ve dikkat gerektirir. AKLİFE TAŞIMACILIK VE DANIŞMANLIK

ntika eşya denildiğinde aklımıza ilk gelen unsur tarihi değeri olan eşyalardır. Fakat bizim algımız antika eşya denildiğinde anılarımızın geçmiş zamanda yaşadıklarımızın özlediğimiz kimselerin dokunuşlarının bu objeler üzerinde bıraktıkları hatıralardır. Bu sebeple antika eşyalarımız aslında hatıralarımızın çeşitli objeler üzerindeki birer fotoğraf albümü olarak düşünebili-

44 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

riz. Bu objeler elimize aldığımızda veya evimizin bir köşesinde iken seyrettiğimizde anılarımızı ve geçmiş zamanı hatırlamamıza yarayan duygusal bir bağdır. Bu eşyalar zaman olgusu içerisinde hem manevi hem de maddi değerini her gün arttırmaktadır. Anılarımızı geleceğe taşımamızın bir yoludur bu objeler sayesinde geçmişin hikâyelerini geleceğe aktarabiliriz. Her antika eşyanın bir hikâyesi

vardır. Bu hikâye geçmişte olan bazen çok önemli bir olayı anlatırken bazen de aile içindeki çok güçlü bir maneviyatı anlatır bizlere. Bu eşyalara her dokunduğumuzda o anıları tekrar ve tekrar yaşarız yanımızdan ayrılmasını istemeyiz ve gözümüz gibi koruruz. Tozunu alır düzenli bir şekilde temizleriz; gelen misafirlerimize gururla sunar hikâyesini anlatırız. Evimizin en değerli eşyasıdır antikalarımız varlığı

güç verirken yokluğu anılarımızın üstünü toprakla kapatıp ebediyete uğurlamak gibidir. İşte bu sebeplerle çok önemseriz antikalarımızı gerek maddi değeri yüzünden gerekse maneviyatı sebebi ile evimizin değeri anılarımızın yansımasıdır. Peki, bu eşyaları taşırken aynı özeni aynı duyguyu başkaları da sizin adınıza verebilir mi? Cevap tabi ki hayır. Bu sebeple bu duyguları korumanın yollarını öğrenelim. Antika taşımacılığı özen gerektirir Öncelikle antika eşyalarınızı bir noktadan diğerine taşımanız gerektiğinde yapılması gerekenlerin başında her kötü ihtimale karşı gerekli önlemlerin alınması gelir. Bu önlemler ise taşıyıcı firmanın bu konuda profesyonel olup olmadığını araştırarak başlayabilirsiniz. Taşıma işini zamana yaymalısınız sonuçta taşınılan eşyalar sizin hatıralarınız. Bunların yok olması hatıralarınızı yansıtan objelerinde yok olması ve anılarınızı hatırlamakta zorluk çekeceğiniz anlamını taşıyacaktır. Paketleme işlemi taşımanın en önemli noktasını oluşturmaktadır, eşyanın özelliğine göre paketleme yapılmalı ve paketleme işlemi taşınma işleminden birkaç gün önce başlamalıdır. Genelde taşıyıcı firmalar aynı gün gelerek paketlemeyi yapmaya çalıştıklarından hızlı ve güvensiz bir şekilde paketleyebilirler; bu durum antika eşyanızı riske sokacaktır. Taşınma öncesi ekspertiz talebiniz olsun antika eşyanızı yerinde görmelerini sağlayın ve taşınma gününden birkaç gün öncesine paketleme için rezervasyon yaptırın. Paketlemenin başında durun ve sağlamlığından kesinlikle sizde emin olun. Antika eşyanız cam ve türevi olan maddelerden yapılmış ve kırılganlık olasılığı çok yüksek ise bu durumda paketlemenin iki kat özenli ve parçalara ayrılabiliyor ise eşyanızı parçalara ayırarak ve ayrı paket-

lenerek koruma altına alınmasını talep edin. Antika eşyanızın değeri yüksek ise bu eşyayı sigortasını yaptırın. Birçok sigorta firması ev ve ofis taşımacılığı yapan firmalara All risk sigorta yapmamaktadır. Sigorta kapsamı sadece aracın a noktasından b noktasına hareket halindeyken aracın başına bir kaza geldiğinde sigortalıdır; bu durumu göz önünde bulundurun. Fakat bu durumda eşyanızı yarı yarıya güvence altına almanızı sağlayacağından mutlaka taşıyıcı firmadan sigorta poliçesini isteyin ve sigorta poliçesi üzerinde eşyanızın değerini, aracın plakasını ve taşınma tarihini kontrol edin. Mümkünse taşınma sırasında antika eşyalarınızı evinizdeki eşyaların taşındığı araç ile değil farklı bir araç ile taşınmasını talep edin. Güvenlik önlemleri alınmalı Taşınılacak lokasyona ulaşıldığında kesinlikle ilk önce antika eşyalarınızı yerleştirmeyin unutmayın ki taşıma firması çalışanları eşyalarınızı yerleştirirken yanlışlıkla bu

antika eşyalarınıza istemeden zarar verebilirler ve tabi bu durum sigorta kapsamı dışında kalacaktır. Taşınmayı zamana yayın acele etmeyin bırakın ilk önce ana eşyalar yerlerine yerleştirilsin sonrasında antika eşyalarınızı paketlerinden çıkartarak güvenli bir şekilde yerlerine yerleştirin. Taşınma işi zor ve streslidir lütfen stresli olmayın stres yaptığınız durumda psikolojik olarak bunu istemeden karşı tarafa da yansıtmış olursunuz ve buda çalışanların hata yapmasına sebep verebilir. Siz ve taşıma ekibi tüm güvenlik önlemlerini aldığınız sürece taşıma işi keyifli bir hal bile alabilir. Tüm kıymetli eşyalarınızı aynı yolu izleyerek taşımanız mümkün yeter ki gerekli güvenlik önlemlerini alın. Para taşıması yapmanız gerektiğinde para muhakkak kasa içerisinde taşınmalıdır. Kasa kilitli ve anahtarı tarafınızda bulunmalıdır. Her ne koşulda olursa olsun kasayı hiç kimsenin yanında açmayın içindekini de beyan etmeyin.

Aralık 2014 Güvenlik Yönetimi n 45

FOKUS

Nakit taşımada güvenlik tedbirleri Cengizhan DAĞLI / Genel Müdür CD GÜVENLİK

anka, en temel manada insanların nakit para ihtiyaçlarına cevap veren kuruluştur. Ülkedeki tüm bankalarda çok hızlı ve büyük miktarda nakit döngüsü olduğu için nakit para ve değerli eşyaların belirli noktalara sürekli taşınması gerekiyor. Bu noktalar diğer banka şubeleri olabildikleri gibi hepimizin kullandığı ATM’ler de olabiliyor. Neredeyse her sokak başı ATM’lerin olması, bu noktalara her gün belirli zamanlarda nakit para taşınmasını gerektirir. Bu taşımacılığın elbette güvenlik tedbirleri alınarak yapılması gerekiyor. Özellikle profesyonel manada hırsızlık girişimlerinin daha çok, nakit para ve değerli eşya taşıyan kuryelere yönelik olduğunu tahmin etmek güç değil. Bu yüzden bu taşıma işleminin özel güvenlik şirketleri vasıtasıyla yapılması gerekir. Özel güvenlik alanlarının belki de en çok dikkat edilmesi gereken alanı, nakit ve değerli eşya taşımacılığı için güvenlik şirketlerinde zırhlı araç filoları ve tecrübeli çalışanların bulundurulduğunu ve bu alana yönelik çalışmaların sürekli yenilendiğini görebiliyoruz. Bu yenilenmenin, nakit taşımacılığının en çok gerçekleştiği yerlerin başında gelen bankalar için oldukça faydalı olduğunu da yine bankaların bu tarz işlemler için özel güvenlik kuryelerini tercih etmelerinden anlayabiliriz. Ayrıca kendi güvenlik görevlilerinin oryantasyon çalışmaları ile güvenlik şirketlerinden eğitim almaları da bu alanda söz sahibi kurumların özel güvenlik şirketleri olduğunu anlamak için yeterlidir. Pratik çözümler güvenliği artırır Nakit ve değerli eşya taşımacılığında güvenlik önlemi olarak sadece

46 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

zırhlı araçlar kullanılmaz. Özellikle kanunun belirlediği ateşli silahlara sahip korumalar, taşıma güvenliğinde başrol oynamaktadır. Nakit para, altın, gümüş, elmas gibi değerli eşyaların taşınma işlemi; özel güvenlik şirketleri tarafından çoğu zaman herhangi bir sorunla karşılaşmadan halledilebilmektedir. Herhangi bir sorun çıktığında ise pratik çözümler geliştirebilen ve tecrübesi sayesinde soğukkanlı kalabilen çalışanların önemi ortaya çıkacaktır. Bu yeteneklere haiz kişilerle çalışmayı başarabilen bir özel güvenlik şirketinden hizmet almak, yapılacak taşıma işleminin güvenliğini üst seviyelerde sağlamak anlamına gelir. Günümüzde birçok özel güvenlik şirketi, değerli eşya taşıma alanında son derece ciddi adımlar atmayı başarabilmiştir. Özelikle teknolojik gelişmelerden güvenliği sağlamak için her adımda yararlanmak gerektiği fark edilmiştir. Kurumsal yapılar olmayı başaran şirketlerin, değerli eşya taşımacılığı için uçaklardan bile yararlanabildiklerini görmekteyiz. Elbette bu her taşıma için geçerli ve gerekli değildir. Ancak durumun ciddiyetini anlamak açısından iyi bir örnek olacaktır. Risk analizi yapılmalı Nakit ve değerli eşya taşıma işlemi sadece bankalara sunulan bir özel güvenlik hizmeti değildir. Örneğin kuyumculuk alanında da sıklıkla

değerli eşya taşıması yapmak gerekebilir. Altın, elmas vb. değerli eşyaların güvenli bir şekilde farklı alanlara nakledilmesi, kaliteli hizmet vermeyi amaç edinen özel güvenlik şirketleri tarafından hızlı ve güvenli bir şekilde sağlanabilir. Yine başka bir örnek olarak, konser etkinliklerini gösterebiliriz. Konserler, özellikle farklı bölgelere yönelik etkinlikler başta olmak üzere, hızlı nakit döngüsünün gerçekleştiği alanlardır. Bu alanlarda bulunan büyük miktardaki nakit paranın da güvenli bir şekilde belirli noktalara taşınması gerecektir. İşte bu sorumluluğu da yine özel güvenlik şirketlerine vermek gereklidir. Elbette taşıma hizmetinin alınacağı güvenlik şirketinin, bu sorumluluğu alabilecek yeterlilikte olduğundan emin olmak gerekiyor. Yapılacak yanlış seçimlerin birikiminize büyük zararının dokunacağı, güvenlik şirketi seçiminizde her zaman aklınızda olması gereken bir konudur. Son olarak özel güvenlik şirketi seçiminizi etkilemesi gereken birkaç önemli noktaya değinmek istiyorum. Bir özel güvenlik şirketinden hizmet almadan evvel şirketin, yapılacak taşıma işlemleri için olası güzergâhların risk analizini yaptığına emin olmalısınız. Risk analizleri, güvenlik sağlamanın temel taşıdır. Sonrasında ise yapılan risk analizlerinden çıkan sonuçlara yönelik eğitimlerin, çalışanlara verilmesi ve tatbikatların uygulanması gerekiyor ki; güvenlik personeli karşılaşacakları sorunlara hazırlıklı olabilsin.

SEKTÖRDEN

“Sektörd enetiml “Sektörde denetimler yetersiz”

“Sektörde personel yapısı yetersiz, bilgi ve donanımı eksik uygulama firmaları; mutsuz müşteri grubu oluşturmakta buda dolaylı olarak sistem yatırımı yapacak firmaların bu kararı almasını zorlaştırmaktadır” diyen Arceon Teknoloji Genel Müdürü Selçuk GÖKÇE sektörü değerlendirdi. Gökçe; sektörün önündeki en büyük engelin denetim yetersizliği olduğunu söyledi.

Firmanızın elektronik güvenlik sistemlerinde sunduğu çözüm önerileri nelerdir?

Arceon Teknoloji olarak Türkiye ve çevre ülkelerde elektronik güvenlik teknolojileri çözümleri adına olabildiğince kaliteli, katma değerli çözümler sunmaya çalışıyoruz. Genel olarak yüksek güvenlik gerektiren ve işletilebilir tesislerde entegre çözümler tasarlamayı ve uygulamayı tercih ediyoruz. Bu kapsamda havalimanları, endüstriyel tesisler, cezaevleri, kent güvenlik yönetim sistemleri (Mobese), yönetim ofisleri ve binalarında geçiş kontrol sistemleri, turnikeler, CCTV-kamera çözümleri, yangın algılama ve ihbar sistemleri, X-ray kapı tipi metal geçiş dedektörleri, çevre güvenlik, seslendirme ve acil anons, merkezi uydu dağıtım çözümleri ve entegrasyonlarını projelendiriyor ve uygulamalarını gerçekleştiriyoruz. Her sistem

48 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

ve çözümün kullanıcı beklentileri ile tam uyumluluğu bizler için çok önemli. Bu nedenle sistem tasarımından başlayan uygulama sürecinde ulusal ve uluslararası güvenlik standartları ile kullanıcı isteklerinin öğrenilmesi, bunların doğru platformda projelendirilerek standartlarının oluşturulması sistemin en önemli ve ilk adımını oluşturuyor. Bu süreçte kimi zaman sadece danışmanlık hizmeti vererek bu hizmetin üretilmesi aşamasını gerçekleştiriyoruz. Böylece doğru sistem tasarımı ve projelendirilmesi, müşteri beklentilerinin tam olarak ihtiyacı karşılayacak şekilde çözümler ile standartlaştırılması sürecini oluşturmuş oluyoruz. Her ürün ve çözümde olduğu gibi elektronik güvenlik sistemleri çözümlerinde de farklı standartlarda ürünler, farklı bütçelerde çözümleri getiriyor. Bu nedenle doğru tasarım ve standardizasyon işin tasarım

aşamasının en önemli adımını oluşturmaktadır. Bu süreç sonrası işin uygulama ve devreye alma adımına sıra geliyor. Doğru tasarlanmış, standartları ve altyapı parametreleri doğru tariflenmiş çözümler için bu aşama biraz daha kolay sonuçlanıyor. Uygulaması tamamlanan çözümler için son adım, sistemlerin doğru şekilde devreye alınması, özelliklerinin tariflenen şekilde gerçekleştirilmesi ve kullanıcı eğitimlerinin verilerek sistemlerin müşteriye teslimi gerçekleştiriliyor. Bu aşamada kullanıcının sisteme ilgisi ve beklentisi de çözümlerin verimli kullanılması için çok büyük önem taşıyor. Bu nedenle uygulama süreci sonunda kullanıcılara veya bakım/işletme personellerine eğitimlerin verilmesi ve sistemlerin özelliklerinin ve yeteneklerinin net ve tam olarak aktarımı yapılıyor. Arceon Teknoloji olarak verdiğimiz danışmanlık, projelendirme,

Selçuk GÖKÇE Arceon Teknoloji Genel Müdürü

de ler

uygulama ve eğitim hizmetlerinin yanı sıra birçok kuruma ve sisteme de servis ve bakım hizmetleri veriyoruz. Bunların içinde Emniyet Müdürlükleri, il ve ilçelerin mobese çözümleri, cezaevleri gibi Kamu kurumlarının yanı sıra, özel sektörde de birçok endüstriyel tesisin, yönetim binalarının, AVM ve otellerin bakım ve işletme desteklerini veriyoruz.

Güvenlik sektörünü artılarıyla ve eksileriyle değerlendirebilir misiniz? Ülkemizde elektronik güvenlik sektörü son yıllarda hacim olarak çok hızlı büyümesine rağmen standartlaşma ve denetim eksikliği nedeni ile istenilen kaliteye ulaşamamıştır. Özelikle ürün ve çözümlerin son kullanıcı tarafından bilinmemesi, yani bilinçli tüketicinin olmaması sektörümüz için en

Ürün ve çözümlerin son kullanıcı tarafından bilinmemesi, bilinçli tüketicinin olmaması sektörümüz için en önemli dezavantaj. Bu nedenle sistemler ve çözümler arasındaki farklar maalesef ayırt edilemiyor.

önemli dezavantaj. Bu nedenle sistemler ve çözümler arasındaki farklar maalesef ayırt edilemiyor. Sonuçta kullanıcı, istekleri ile tam örtüşmeyen çözümler ile baş başa kalabiliyor. Bununla birlikte ithalat, dağıtım ve kurulum yapan firmalar ile ilgili mevzuatların yetersiz olması sebebi ile ülkemize ithal edilen ürün kalitelerinde, satış sonrası hizmet süreçlerinde de sektörümüz adına olumsuz süreçler yaşanmaktadır. İthalat ve sonrası desteklerde yaşanan bu sorunların yanı sıra sistem entegratörlerinin yani bu ürünleri kullanarak sistemlerin kurulumunu yapan bizim gibi firmalarında herhangi bir standardının bulunmaması sorunların büyümesine sebep olmaktadır. Kullanıcılar ya da müşterilerimiz doğru firmayı seçebilmekte zorlanmaktadır. Personel yapısı yetersiz, bilgi ve donanımı eksik uygulama firmaları; mutsuz müşteri grubu oluşturmakta buda dolaylı olarak sistem yatırımı yapacak firmaların bu kararı almasını zorlaştırmaktadır. Aynı zamanda da haksız rekabet oluşturmaktadır. Son yıllarda artan güvenlik ihtiyacı ve çözümlerinin medyada sıkça yer alması ile birlikte hızla artan bir büyüme getirmiş, kamuoyunda bu çözümlere olan ilginin artmasına neden olmuştur. Bu büyümeye paralel olarak maalesef gerekli

mevzuat, yetkin personel ve sektör firmalarının segmentasyonu aynı hızda yerini alamamıştır.

Sizce sektörde denetimler yeterli mi? Yasal boşluklar olduğunu düşünüyor musunuz? Sistemlerin ithalatı, üretimi, satışı ve satış sonrası hizmet sürecinde bahsettiğim gibi yeterli düzenleme ve denetim bulunmamaktadır. Bu eksiklik ister istemez kalitesiz ürünleri ve kurulumları beraberinde getirmekte. Yeterli düzenlemenin olmaması ithalat ve üretim aşamasından başlayarak sorun oluşturmakta, ürünlerin garanti süreçlerinde yaşanan olumsuzluklarla devam etmekte, kalitesiz altyapı ve kurulumlar ile kısa sürede atıl olan yatırımlar olarak maalesef sektörümüze zarar vermektedir.

Güvenlik sistemlerine karşı toplumda bir bilinç oluştuğunu düşünüyor musunuz? Son yıllarda medyada yer alan haberlerin de etkisi ile kamuoyu özellikle kamera çözümlerine karşı son derece ilgili hale geldi. Ancak bu ilgi ile birlikte artan pazar payı maalesef bilinçli tüketici profili oluşturamadı. Bu nedenle ihtiyaçlar ve çözümler ile kullanıcı beklentileri tam uyuşmuyor. Kamera dışında da diğer çözümler

Aralık 2014 Güvenlik Yönetimi n 49

SEKTÖRDEN

müzde de haksız rekabet var. Özellikle bilinçli tüketici oluşturulması bu süreçte çok önemlidir. Tüketici ne aldığını, kimden aldığını bilirse aradaki fiyat performans ayrımını yapabilirse rekabet biraz daha doğru zemine oturmuş olacak. Bunun yanı sıra bahsettiğim gibi standartların oluşturulması ve uygun mevzuat ile firmalar ve çözümleri arasındaki farklar netleştirilmiş olacak ümidindeyim.

Eklemek istediğiniz bir şey var mı?

(Alarm, geçiş kontrol, vb.) maalesef yeterince ilgi görmüyor.

Sizce Avrupa ile güvenlik sektöründe aynı nokta mıyız? Atılması gereken adımlar nelerdir? Ülkemizde Avrupa normlarının bir bölümü kullanılmakta olsa da Avrupa standartları ile ülkemizde uygulanan normlar arasında ciddi farklar bulunmaktadır. Bu konuda ülkemizde öncelikli olarak meslek odaları ve sektör derneklerimiz kanalı ile ülkemizde uygun mevzuatlar ve standartlar oluşturulmalıdır. Bu standarlar ithal edilen ürünler ve satış sonrası hizmetler, kurulum standartlarını tanımlayacağı gibi, bu çözümleri uygulayan firmalara da standart getirilmelidir. Firmalar personel, sermaye, ekipman yapılarına göre sınıflandırılabilmeli. Ölçeklenebilir bu sınıflamalar firmalar ve iş yapabilirlikleri tanımlanabilip denetlenebilmelidir. Herhangi başka bir sektörde faaliyet gösteren firmanın Elektronik Güvenlik sektöründe çözüm üretebilmesi belirli normları tamamlaması ile mümkün olmalıdır.

50 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

Güvenlik sektörünün geleceğini nasıl görüyorsunuz? Tüm dünyada artan terör vb. riskler nedeni ile elektronik güvenlik çözümleri her geçen gün daha da ilgi çekmekte. Odalar ve Derneklerimizin başlatacağı mevzuat oluşturma süreçlerinin tamamlanması ve bunların kamu ile desteklenmesi durumunda daha sağlıklı, kaliteli ve uzun ömürlü yatırımların yapılabilmesi mümkün olacak. Böylelikle ihtiyaçların sağlıklı çözümü gelen talebi de artıracak ümidindeyim.

Güvenlik sektörü içerisinde haksız rekabet söz konusu mu? Ülkemizde birçok sektörde olduğu gibi maalesef bizim sektörü-

Doğru sistem tasarlamak ve bu sistemleri doğru şekilde uygulayarak memnun müşteri oluşturabilmenin yolları bellidir. Bu nedenle uzun yıllar verimli şekilde kullanılacak sistemlerin kurulumunda, ürün, altyapı ve satış sonrası hizmet gibi bileşenlerin olabildiğince net tariflenmiş olması rekabet adına bizler için bir avantaj. Ancak yine de yeterli değil. Çoğu zaman karşılaştığımız ölü yatırımlar maalesef fiyat odaklı satın alma süreçlerinin sonrasında oluşuyor. Bu tür çözümler, ister istemez bir süre sonra aynı yatırımın tekrar yapılmasına ya da revizyonlarına ihtiyaç oluşturuyor. Hatta bazen kullanıcı yatırımdan bu nedenle vazgeçiyor.

Son yıllarda medyada yer alan haberlerin de etkisi ile kamuoyu özellikle kamera çözümlerine karşı son derece ilgili hale geldi. Ancak bu ilgi ile birlikte artan pazar payı maalesef bilinçli tüketici profili oluşturamadı.

SEKTÖRDEN

Güvenlik yaşamın “Güvenlik yaşamın bir parçasıdır”

Güvenliğin yaşamın vazgeçilmez gereksinimlerinden olduğunu anlatan Euroserve Güvenlik Direktörü Ali Kerim DURMUŞ güvenlik sektörünün artan güvenlik ihtiyaçlarına cevap verebilecek durumda olduğunu vurguladı. Haksız rekabetin sektörün önündeki en büyük engel olduğunun altını çizen Durmuş; sorularımızı şu şekilde yanıtladı.

Firmanız hakkında çok kısa bilgi verebilir misiniz? Euroserve Güvenlik A.Ş.;dünyanın en büyük yiyecek, içecek, servis ve organizasyon kuruluşu olan İngiltere merkezli Compass Group Plc.’nin şirketidir.1987 Yılından bu yana derinlemesine köklü bir hizmet kültürüne sahip Euroserve Güvenlik A.Ş.’nin misyonu; müşterilerinin hem güvenlik ihtiyacına hem de mali parametrelerine cevap veren bir güvenlik planı ve hizmet tecrübesi sunmaktır.5188 Sayılı “Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun” çerçevesinde T.C. İçişleri Bakanlığı tarafından koruma ve güvenlik hizmetleri vermek üzere yetkilendirilmiş bulunan Euroserve Güvenlik A.Ş. koruma ve güvenlik hiz-

52 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

metlerini; 5188 Sayılı kanun ve ilgili yönetmeliği kapsamında personeli koruma ve güvenlik hizmeti (Guarding), elektronik güvenlik,K9 köpekli koruma ve güvenlik, spor müsabakaları ve toplantı güvenliği, eğitim /danışmanlık hizmetleri ana başlıkları altında toplamıştır. Hizmetlerimiz esnasında alanımızda gerçekleşen, insani ve teknolojik tüm gelişmeleri anlık olarak operasyonlarımıza aktarmakta, operasyonlarımızın ilgili birimlerce izlenmesi ve değerlendirilmesi için etkin bir veri havuzu oluşturmakta ve veri paylaşımı yapmaktayız.

Sizce güvenlik sektörü Türkiye’de hak ettiği yerde mi? Kurumların çok önemli bir işlevini yerine getirdiğimizi ancak bunun ülkemizde tam anlamıyla

karşılık bulamadığını belirtmeliyiz. Güvenlik sektörü, gelişen ülkemizin gereksinimlerine cevap verecek düzeyde gelişmektedir. Bu gelişim tamamıyla özel sektör statüsünde faaliyet gösteren kurumların cesur iştirakleri ile yeni atılımlarla gerçekleşmektedir. Müşterilerimizin her geçen gün gelişen ve çeşitlenen taleplerine cevap verilebilmesi için hizmetlerimizi devamlı surette güncellemek ve geliştirmek durumundayız. Bu gayretlerimizin devlet ve özel sektör kurumlarına anlatılması ve benimsetilmesi sürecinde yoğun bir çaba gerektiği belirgin bir kanaattir.

Kurum olarak verdiğiniz güvenlik hizmetlerinden söz eder misiniz? Türkiye çapında 45 ilde,

Ali Kerim DURMUŞ Euroserve Güvenlik Direktörü

k n

4.000’den fazla personelimiz var. Alışveriş merkezleri, iş merkezleri, mağazalar, hastaneler, konutlar, siteler, oteller, limanlar, marinalar ve daha birçok çeşitli tesislerde talebe uygun silahlı ve silahsız olarak personelli koruma ve güvenlik hizmetlerini (Guarding) sürdürmekteyiz. Mobil denetim ekiplerimiz ile 365 gün 24 saat, ileri teknoloji ile donatılmış bir yapı ile operasyonel denetim ve kalite standardizasyonu faaliyetlerini sürdürmekteyiz. Personelli güvenlik hizmetleri ile bütünleşmiş bulunan elektronik güvenlik sistemleri, çevre çit bariyer, otopark sistemleri, kapalı devre kamera sistemleri, yangın tespit, ihbar ve söndürme sistemleri, hırsız algılama ve uyarı sistemleri konusunda

Güvenlik sektörü, gelişen ülkemizin gereksinimlerine cevap verecek düzeyde gelişmektedir. Bu gelişim tamamıyla özel sektör statüsünde faaliyet gösteren kurumların cesur iştirakleri ile yeni atılımlarla gerçekleşmektedir. en son teknolojiyi kullanarak hizmet vermekteyiz. “Euroserve K-9 Team” yine sektöründe ilklerden olan ve sektörel kalite standartları ve müşteri memnuniyetini maksimum düzeylerde sağlamış bulunan stratejik ortakları tarafından eğitimli K-9 Bodyguard köpek hizmetlerini sürdürmekteyiz. Sahip olduğumuz Uluslararası Know-How ve eğitimleri ile 6222 sayılı “Spor Müsabakalarında Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun” ve ilgili yönetmeliği kapsamında; personelli koruma ve güvenlik hizmetleri yanı sıra konusunda özel eğitimli “Steward” kadroları ile her branşta spor etkinlikleri, spor tesislerinde koruma ve güvenlik hizmeti vermekteyiz. Ayrıca ulusal ve uluslararası toplantılarda, şölen, şenlik ve konserlerde personelli koruma ve güvenlik hizmetleri ve “Steward” hizmetleri verilmektedir. Danışmanlık hizmetlerimiz (Security Consultancy services) ise genel güvenlik fizibilitesi, risk analizi, inşai plan proje üzerinde yapılacak olan yenileme ve iyileştirme çalışmalarının yanısıra müşterilerimizin firma işlevini yürüten personelinin

kanunlar tarafından belirlenmiş ve sorumlu tutulmuş olan tesis emniyeti ve güvenlik konularında eğitilmesi ve planlanması çalışmalarıdır.

Güvenlik personelleri sahaya çıkmadan önce hangi eğitimleri alıyor? 5188 Sayılı “Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun” hükümlerine göre; özel güvenlik görevlisi kimlik kartına haiz kişi şirketimize başvurduğunda değerlendirmeye alınır. Yapılan psikolojik testten sonra bizimle çalışmasını düşündüğümüz personele, şirket içi eğitim prosedürüne göre şirketimizin eğitim departmanında eğitim uzmanları tarafından kurumsal ve başlangıç eğitimi verilir. Bu eğitimlerin programlamasında sunulan hizmet türüne göre öncelikli olanlar saptanarak; hizmet yerinin ihtiyaç ve özellikleri gözönünde tutularak zaman planlaması yapılır. Elde bulunan zaman en akılcı biçimde kullanılarak verilecek hizmetin ve görevlinin asgari zaman diliminde göreve hazır hale gelmesi sağlanır.

Aralık 2014 Güvenlik Yönetimi n 53

SEKTÖRDEN

töre ciddi yatırımlar yapılması için önemli bir aşama olacaktır. Ülkemizde güvenlik sektörü her geçen gün artan personel kalitesi ve teknolojik gelişmeler sayesinde çok hızlı bir trendle yol almaktadır. Müşterilerin değişken ve çeşitlenen taleplerine cevap verilebilir durumda kalmak için güvenlik şirketlerince yoğun çaba verildiği izlenmektedir. Güvenlik, ilerleyen zamanlarda da yaşamın vazgeçilmez öğeleri arasında olmaya devam edecektir.

Sektörde giderilmesi gerektiğini düşündüğünüz sorunlar nelerdir? Eklemek istediğiniz bir şey var mı? Güvenlik sektöründeki denetimleri yeterli buluyor musunuz? Yasal boşlukların olduğunu düşünüyor musunuz? Denetimlerin etkin şekilde ilgili kurumlarca yapıldığı kanaatindeyim.5188 Sayılı “ Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun” dâhilinde ve ilgili yönetmeliklerde, sektörün yapısal ve operasyonel gereksinimlerine göre güncellenmesi ve desteklenmesi beklentimiz mevcudiyetini korumaktadır.

Türkiye ile Avrupa’daki güvenlik sektörünü kıyasladığınızda gözlemleriniz nelerdir? Türkiye’nin sosyal, siyasal ve coğrafi konumu nedeniyle güvenlik gereksinimi çok daha öncelik arz etmektedir. Avrupa’da hizmet organizasyonlarının tamamlayıcı bir unsuru olarak öne çıkan güvenlik, ülkemizde yaşamın temel gereksinimlerinden biri durumun-

54 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

dadır. Bu gereksinim bizleri Avrupa’daki meslektaşlarımıza oranla daha etkin ve alternatifli hizmet sunmaya sevketmektedir.

Türkiye’de güvenlik sektörünün geleceğini nasıl değerlendiriyorsunuz? Kurumların güvenlik işine çok daha önem vererek bakması ve burada yaratılan katma değerin öneminin farkına varılması, sek-

Rekabette etik kurallara uyulması ve sektöre yapılan resmi denetlemelerin (özel güvenlik, SSK, maliye) arttırılmasını arzulamaktayız. Eşit şartlarda rekabet edildiği takdirde hem fiyat dengesinin hem de personel kalitesinin artacağını, ücretlerin hak ettiği düzeye ulaşması ile birlikte sektörden çekilen personelin ve yeni adayların sektöre döneceğini, kalifiye ve uzun soluklu çalışma ortamının sağlanacağını düşünüyorum.

Türkiye’nin sosyal, siyasal ve coğrafi konumu nedeniyle güvenlik gereksinimi çok daha öncelik arz etmektedir. Avrupa’da hizmet organizasyonlarının tamamlayıcı bir unsuru olarak öne çıkan güvenlik, ülkemizde yaşamın temel gereksinimlerinden biri durumundadır.

ELEKTRONİK GÜVENLİK

Geçiş kontrol kartları tarihe karışıyor Yüzün benzersiz üç boyutlu şeklini “hatırlayan” ve 3D görüş sistemine sahip olan Broadway 3D, bir milimetreye kadar netlikte incelikli ayrıntıları tespit edebiliyor. Bu sayede tek yumurta ikizi kardeşler bile birbirlerinden ayırt edilebiliyor. PROLİNE İNTEGRATED İNTELLİGENCE

ir sensör yardımıyla kişilerin yüzlerine gönderilen ışınların haritası çıkarılarak tanınabilmesini sağlayan 3 boyutlu yüz tanıma teknolojisi tüm dünyada hızla yaygınlaşıyor. Havaalanı, stadyum, banka ve özel iş yeri gibi tesislerde kullanımı yaygın olan 3 boyutlu yüz tanıma teknolojisi;2 boyutlu atasına kıyasla, farklı açılardan da kimlik tanımlaması yapabiliyor. Böylelikle kişinin sabit bir noktada, belirli bir açıyla ve belirli bir süre durmasına gerek

56 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

kalmıyor. Bunun geçiş kontrol sistemleri açısından avantajı ise bekleme süresini ortadan kaldırması olarak öne çıkıyor. Dolayısıyla havaalanından tesis girişlerine kadar yüz tanımanın güvenlik ve adil hizmet açısından kilit rol oynadığı tüm alanlarda 3 boyutlu yüz tanıma teknolojileri verimli sonuçlar veriyor.Türkiye’de “güvenli şehirler” vizyonu ile faaliyetlerini sürdüren Türk teknoloji şirketi Proline, Artec firmasına ait 3 boyutlu yüz tanıma teknolojisi Broadway 3D ürününün distribü-

törlüğünü ve Türkiye genelinde 81 ilde satış, kurulum ve bakım hizmetini üstlendi.

İkizleri bile ayırt edebiliyor Yüzün benzersiz üç boyutlu şeklini “hatırlayan” ve 3D görüş sistemine sahipolan Broadway 3D, bir milimetreye kadar netlikte incelikli ayrıntıları tespit edebiliyor.Bu sayede tek yumurta ikizi kardeşler bile birbirlerinden ayırt edilebiliyor. Bu çözümle Broadway 3D önceden kayıtlı binlerce yüz arasından yalnızca

3 boyutlu yüz tanıma teknolojisi; 2 boyutlu atasına kıyasla, farklı açılardan da kimlik tanımlaması yapabiliyor. Böylelikle kişinin sabit bir noktada, belirli bir açıyla ve belirli bir süre durmasına gerek kalmıyor. “bir saniyede” tanımlama işlemini gerçekleştirebiliyor. Kişinin sensörün önünden yürüyerek geçip cihaza bakması yeterli oluyor.

dahi kandırılamıyor. Böylelikle “insan unsuru” hatalar en düşük seviyeye indiriliyor.

ATM’lerden havaalanlarına kadar her yerde yüzde 99 isabetli tanıma

Broadway 3D geniş veri tabanlarında bile dakikada 60 kişiye kadar geçiş hızına ulaşabiliyor. Bu da tüm kontrol noktalarının toplam kapasitesini arttırdığı gibi yüksek seviyede güvenliği muhafaza ederken anahtar kartları ve yaka kartlarının gerekliliğini de ortadan kaldırıyor. Yaka kartı veya anahtar kartlarının kullanıldığı durumlarda Broadway 3D kayıp, çalınmış ya da devredilmiş kartların izinsiz kullanımına karşı koruma sağlıyor. Giriş izni verirken

Yüz şekliyle ilgili biyometrik bilgileri okuyan Broadway 3D, bunları veri tabanında kayıtlı biyometrik şablonlarla karşılaştırıyor ve tesislerde (turnike, kilit, geçit vb.) girişi kontrol eden uyarıcılara göndererek anında yüz tanıma sağlıyor. Cihaz; geçiş kontrol noktaları, ATM’ler, elektronik bilgi kioskları, ödeme birimleri ve kimlik doğrulama için müşteri bağlılık programı istasyonları ile birlikte kullanılabiliyor. Diğer pek çok biyometrik cihazın aksine, Broadway3D direkt fiziksel temas ya da tam konumlanma gerektirmiyor. Broadway 3D yürümekte olan insanları yaş ve boyları fark etmeksizin tanıyabiliyor.

Dakikada 60 kişiye kadar yüz tanıma

cihaz sadece kartın orijinal olup olmadığını değil aynı zamanda kartı kullanan kişiyi de kontrol ediyor. ProlineeID&Biyometrik Çözümler Yöneticisi Serdal Karakaş, Broadway 3D ile ilgili şunları söylüyor: “Cihazların, toplumların ve teknolojilerin ‘akıllandığı’ bir dünyada kontrol ve güvenlik sistemleri de akıllanmak zorunda. Bir kişinin kimliğini tespit etmenin güvenli yollarından biri de üç boyutlu yüz tanıma teknolojisidir.Türkiye’de akıllı ve güvenli şehirler vizyonunu benimseyen bir Türk teknoloji şirketi olarak 3 boyutlu yüz tanıma teknolojisini de Türkiye’ye taşıyoruz. Bu alanda dünyaca ünlü Rus firması Artec’in 3 boyutlu yüz tanıma teknolojisi Broadway 3D ürününün distribütörlüğünü yapıyoruz. Güvenli bir günün ardından güvenli yeni bir güne uyanmamız arasında geçen sürede bizleri insandan çok teknoloji koruyor. Broadway 3D ürününün de bu anlamda Türkiye’de önemli bir açığı kapatacağını öngörüyoruz.”

Güvenirlik üst seviyede Broadway 3D’de sadece kişinin yüzü ve veri tabanındaki görüntüsü arasında bir eşleşme olursa giriş izni sağlanıyor. Broadway 3D kamufle olmuş, çalınmış yaka veya anahtar kartı bulunan bir kullanıcı tarafından

Aralık 2014 Güvenlik Yönetimi n 57

ELEKTRONİK GÜVENLİK

Akıllı yaşam devri başlıyor Pronet Plus; mobil iletişim kanalları sayesinde, kullanıcıya, uzak olduğu evinden ve sevdiklerinden an ve an haberdar olup gerekli kontrolleri yapabilme imkânı tanıyor. PRONET

ronet; interaktif güvenlik çözümlerini içeren ‘Pronet Plus’ ile akıllı yaşam devrini başlatıyor. Pronet mevcut hizmetlerine ek olarak; yeni interaktif güvenlik sistemleri, görüntüleme sistemleri, akıllı ev çözümleri ve enerji yönetimini içeren ‘Pronet Plus’ hizmetiyle güvenlik sistemini günlük hayatın vazgeçilmez bir parçası haline getiriyor. İnteraktif güvenlik, görüntüleme sistemleri, akıllı ev çözümleri ve enerji yönetimi gibi hizmetleri içeren akıllı güvenlik sistemi ile yeni bir dönem başlıyor. Mevcut Pronet güvenlik sistemiyle birlikte çalışan Pronet Plus; mobil iletişim kanalları sayesinde, kullanıcıya, uzak olduğu evinden ve sevdiklerinden an ve an haberdar olup gerekli kontrolleri yapabilme imkânı tanıyor. Pronet böylece, abonelerin kendi yaşam senaryolarına göre uyarladığı güvenlik sistemini, hayatı kolaylaştıran yeni servislerle gündelik yaşamın vazgeçilmez bir parçası haline getiriyor. Pronet Plus hakkında bilgi veren Pronet Yönetim Kurulu Başkanı Alp SAUL “Asıl işimiz olan güvenliği, ev ve işyerlerinden devamlı haberdar olabilmeyi

58 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

sağlayacak şekilde interaktif bir hale getirdik. Ayrıca bu hizmetlere akıllı ev çözümlerini de ekleyerek insanların hayatını kolaylaştıran yepyeni bir hizmet tasarladık.”dedi. Pronet Plus ile abonelere son teknoloji güvenlik hizmetlerinden yararlanma imkânı sunduklarını belirten Alp SAUL; “Ana işimiz her zaman güvenlik. Öncelikli amacımız ise Pronet kullanıcılarının içlerini rahat ettirip huzurlu hissetmelerini sağlamak. Bağlantılı cihazlar sayesinde, abonelerimizi ‘akıllı yaşam’ çağına taşıyoruz. Pronet Plus hizmetleriyle, güvenliği mobil hayatın kolaylıklarıyla buluşturuyoruz” dedi.

İnteraktif güvenlikle tek noktadan kontrol İster iş yerinde, ister trafikte veya seyahatte, evin güvenliğinden emin olma konforu sunan interaktif güvenlik hizmetine abone olan kullanıcılar, Pronet Plus mobil uygulamasını ya da web sitesini kullanarak; güvenlik sisteminin kontrolünü tek noktadan gerçekleştirebiliyor. Pronet Plus’ı, AppStore ya da Google Play üzerinden akıllı cihazlarına yükleyen kullanıcılar, diledikleri an ve yerden evlerini ve işlerini kontrol edebilirken; ister mobil cihazlarından, ister web üzerinden evlerinin ve işyerlerinin güvenliğinden

emin olabiliyor. Mekânları ve içinde bulunanları kontrol etme imkânı sunan sistem kullanıcıya aklının evde ya da iş yerinde kalmayacağı huzurlu bir hayat vaat ediyor. Pronet Plus interaktif güvenlik hizmeti ile abonelerine komple bir akıllı güvenlik hizmeti sunmayı hedeflediklerini ifade eden Pronet İş Geliştirme ve Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Yiğit YİĞİTER, bu servisin avantajlarını şöyle aktardı: “Kullanıcılar interaktif güvenlik hizmetiyle alarm sistemini uzaktan kurup kapatabilecek; belirledikleri senaryolara uygun bildirimler ve e-postalarla ev ve iş yerlerinin durumu hakkında bilgi edinebilecekler. Üstelik alarm sistemi kurulu değilken dahi, girilmemesi istenen odaya girilmesi, balkon kapısının açılması gibi durumlarda da anlık bildirimlerle haberdar olabilecekler. Kimi çocuğu okuldan geldiğinde bildirim almak ister, kimi balkon kapısı açıldığında. Bu şekilde, her abonemize, kişiselleştirilmiş bildirim sunuyoruz.”

Evinizde olup biteni takip imkânı Pronet Plus’a özel kameralar

sayesinde; görüntüleme sistemleri alarm sistemini evdeki kameralara entegre ediyor. Aboneler, yüksek çözünürlüklü Pronet Plus kameraları sayesinde, çocuklarını eve geldikleri an görebilecek ya da evlerindeki yardımcılarının gün içinde nasıl çalıştığını gözlemleyebilecekler. Sağlıklı, güvenli ve konforlu bir yaşam hedefiyle sunulan akıllı ev çözümleri; abonelere kombi, priz, kilit ve aydınlatma ayarlarının uzaktan yapılabildiği akıllı bir yaşamın kapılarını açıyor. 2015 yılında Pronet Plus özelliklerine eklenecek akıllı ev çözümleri ve enerji yönetimi hizmetleri, enerji tasarrufu açısından da büyük bir artı değer getirecek. Örneğin; hafta sonu kullanacağı-

nız şehir dışındaki kışlık evinize vardığınızda, evinizi dilediğiniz sıcaklıkta bulabiliyorsunuz. Aydınlatma kontrolü, size dilediğiniz zaman ışıkları uzaktan açıp kapatma imkânı veriyor. Enerji yönetimi hizmetiyle de elektrik ve doğalgaz tüketiminizi kontrol edip gereksiz enerji tüketimini önlemenize, dolayısıyla da tasarruf etmenize yardımcı oluyor. Evdeki yardımcı kadın için paspas altına anahtar bırakma devri de akıllı ev çözümleri ile tarihe karışıyor. Yardımcınızın eve girişi için eğer kendisine anahtar vermek istemiyorsanız, evinizden uzak olsanız dahi, kapınızı bulunduğunuz mekândan açabilirsiniz.

Evin güvenliğinden emin olma konforu sunan interaktif güvenlik hizmetine abone olan kullanıcılar, Pronet Plus mobil uygulamasını ya da web sitesini kullanarak; güvenlik sisteminin kontrolünü tek noktadan gerçekleştirebiliyor.

Aralık 2014 Güvenlik Yönetimi n 59

ELEKTRONİK GÜVENLİK

Fiber optikte veri kaybı Fiber optik kabloların en büyük düşmanı toz ve nemdir. Bu iki unsur her zaman veri aktarımın kalitesini düşürerek veri kaybına yol açabilir. Fiber optik kullanım yöntemlerinde fiber kabloların bu iki tehlikeden korunmalarında yöntemler geliştirilmektedir. Fİ-BER ELEKTRONİK

irçok yerde fiber optik kablolarının çok hızlı bir şekilde veri aktarımı sağlamasından söz ettik. Ama servis, bakım ve her şeyden daha önemli olan temizlik konusuna da değinmeden geçemeyeceğiz. Bakır kabloları önceleri oksit alma tehlikesi ve uzun mesafelerde ısınmadan korumak gerekiyordu; şimdi yeni teknolojide toz ve sudan korumak gerekiyor. Fiber optik kabloların en büyük düşmanı toz ve nemdir. Bu iki unsur her zaman veri aktarımının kalitesini düşürerek veri kaybına yol açabilirler. Bu neden ile fiber optik kullanım yöntemlerinde fiber kabloların bu iki tehlikeden korunmalarında yöntemler geliştirilmektedir. Tozdan korunmak hiç de kolay değil. Zira toz zerrecikler bir mikrondan bir mili mikrona kadar incelebilir ve her türlü izolasyondan geçerek fiber bağlantıların önüne çıkabilirler. Bu sebepten dolayı birinci aşamada izolasyonu çok dikkatli ve bulunan ortamın şartlarına bağlı yapmak gerekiyor.

60 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

Doğru izolasyonun detayları

Swaplar (kulak çubukları)

İlk ve tek toz taşıyıcı hava cereyandır. Bu sebep ile kullandığımız fiber bağlantılarını hava cereyanından uzak tutarak daha tozsuz bir bağlantıya sahip olabiliriz. Bu sonuç standart fiber malzemelerde göz önüne alınmış; kapaklar ve girişlerde conta kullanılarak toz ve nem girişine önlem alınmıştır. Fiber temizlikte özel malzemeler ve teknikler kullanılır. Fiber optik balantların üzerine konan tozları temizleyerek, ışık hızı bağlantının karşısındaki engelleri kaldırıyoruz.

Coplerlerin içlerini temizlemek için kullanılan swaplar pamuktan üretilmelidir. Fenol adaptörların

Fiber sonlandırma kutusunun kapağının çerçevesinde toza karşı kullanılmış conta gösterilmektedir.

Fiber optik temizleme çubuklari

Fiber fenoltemizlığının aşamalarını bez ve sıvı ıle gösteriyor.

Nemden koruma yöntemleri Nemden korunma fiber optik kablolama ve sonlandırmada detaylı ve zor bir işlemdir. Birçok uygulamacı bu hususa dikkat etmeyerek işlem yapar ve kısa bir zaman sonra arızalar, fiber hattında kendini göstermeye başlar. Nem ve ıslaklığa karşı izolasyon formatları genelde İP66 ile tanımlanır. Bu IP seviyesinde birinci aşamada

su geçirilmezlik dikkate alınır. Contalar su ve kireçlenmeye karşı dayanaklı üretilmiştir. Kabinler ve ürünlerin etrafına nem alıcılar ve kurutucular yerleştirerek, nem oranı düşük tutulmaya veya sıfıra indirilmeye çalışılır. Tabi ki dış ortamlarda ve yağmur altında bu standartları korumak mümkün değildir. Çift cidarlı kabinler kullanılarak bu oranlar en düşük seviyeye düşürülmeye çalışılır.

Sonuç

Temiz ve kirli fenolun farklılığını elektronik mikroskop altında göstermekte

uç kısmında bulunan ve fiber corunun coplere bağlanmasını sağlayan kısmıdır. Fenolu ıslatılmış bezin üzerine sürerek, ucunda bulunan tozdan arındırabilirsiniz. Yalnız bu Islaklık su veya alkol olamaz. Profesyonel firmaların geliştirmiş oldukları sıvılar kullanılmalıdır. Bu sıvılar toz parçacıkların beze yapışmasını sağlayarak kuruduktan sonra da herhangi bir birikinti veya kalıntı bırakmazlar. Bu yöntemde fenol bezin kuru kısmı, ıslak kısma ve devamında yeniden kuru kısma sürülerek daha bir etkin sonuç vermektedir. Temizlik konusunun ne kadar önemli olduğunu gösterme açısından, bir fenolun kirli hali ve temizlenmesinden sonraki halinin resimleri altta sunulmaktadır.

Nem düşürme amaçlı kullanılan kimyasal paketler.

Fiber optik yapılarda nem ve toz korumak bu işin başta gelen standartlarıdır. Fiber optik kabloların kılıf ve bağlantılarında, contalar ve izolasyonlar ile sisteme her türlü nem ve toz girişi önlenmelidir. Dış ortamlarda özel malzeme ve rack kabinler kullanarak yağmur ve nemin etkisini en düşük seviyeye indirmek gerekir. Bakım ve temizlik fiber optik sektöründe uzun vadeli bir süreçtir ve sistemlerimiz belli bir aralıkla temizlenmesi gerekir.

Aralık 2014 Güvenlik Yönetimi n 61

ELEKTRONİK GÜVENLİK

120 cm uzaklıktan kimlik tespiti Iris at a Distance (IAD) teknolojisi kişileri 1 saniyeden daha kısa bir sürede iris tabakalarından tanıyabiliyor. 120 cm uzaklıktan bile iris taraması ile kimlik tespiti mümkün oluyor. ÖLÇSAN CAD TEKNOLOJİLERİ A.Ş.

orpho’nun ürettiği teknoloji, sınır kontrol noktalarında kimlik dolandırıcılığını ortadan kaldırmak için tasarlandı. ÖLÇSAN, kimlik doğrulama sektörünün küresel liderlerinden Morpho tarafından geliştirilen Morpho IAD® (Iris at a Distance) çözümünü Türkiye pazarına sunuyor. Biyometri teknolojilerinde küresel pazar lideri Morpho tarafından geliştirilen Iris at a Distance (IAD) teknolojisi kişileri 1 saniyeden daha kısa bir sürede iris tabakalarından tanıyabiliyor. 120 cm uzaklıktan bile iris taraması ile kimlik tespiti mümkün oluyor. Morpho IAD teknolojisi Türkiye’de başta havaalanları ve karasal sınır kontrol noktaları olmak üzere geçiş kontrol sistemlerine gereksinim duyulan her yerde kullanılabilecek. Yüz görüntüsü için özel kamera İris tanıma sistemi en az parmak izi tanımlama yöntemi kadar etkili bir biyometrik teknik olarak biliniyor. Kişilerin irislerini bir metre mesafeden bir dakikadan daha az sürede

62 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

tanıyan Morpho IAD® (Iris At a Distance) çözümünde kullanılan iris tanıma algoritması Morpho’nun ödüllü IREX III ve IREX VI teknolojileri yer alıyor. İris tanıma yöntemi için yıllardır çalışmalar yürüten Morpho bu çalışmaları neticesinde Abu Dhabi Polisi ve Hindistan’daki Aadhaar projesinde kullanılan dünyadaki en büyük iki iris veri tabanını oluşturdu. Iris at A Distance hem irisi hem de yüzü yaklaşık 80 – 120 cm arasındaki mesafelerden, bir saniyeden az süre içerisinde tarayabiliyor. Söz konusu süreç için önceleri 4-7 saniye gerekiyordu. IAD sistemi yüz görüntüsü için özel bir kamera kullanıyor. Kamera kimliği belirlenecek kişinin gerçek zamanlı görüntüsünü ve mekândaki konumunu belirliyor. Bu veriler iris görüntüsü alma sisteminin görüntüyü yakalamak için en ideal zamanı hesaplamasına yardımcı oluyor ve bu sayede tüm işlem bir saniye içerisinde gerçekleşiyor. Üst düzey bir tarama sistemi olan Morpho IAD® öncelikle trafik yoğunluğu yüksek olan bölgelerde kullanılmak üzere tercih ediliyor. Kullanıcının sensöre sadece bir saniye bakması yeterli oluyor. IAD sınır kontrolü için tasarlandı Öncelikli olarak sınır kontrol pazarı için tasarlanan Morpho IAD® bir e-kapıya veya güvenlik noktası masasına kolayca entegre edile-

biliyor. Sistem aynı zamanda belirli bölgelere yolcu profilini baz alarak (hedef liman veya transfer) erişimi sınırlama amacıyla da kullanılabiliyor. İlaç firmaları ve hastanelerin eldiven ve maskeyle görev yapan çalışanları için erişim kontrolü prosedürlerini sadeleştirmek adına bu sistemi kullanabiliyor. Morpho Ürün Müdürü Laurent Lambert, yeni ürünle ilgili şu açıklamayı yapıyor: “Morpho IAD® iki tür dolandırıcılığı tespit etmek adına tasarlanmıştır. Birçok ülke Morpho IAD® çözümünden maksimum düzeyde faydalanmak için bir ön koşul olan iris biyometrik veri tabanını hali hazırda kurmuş bulunuyor. Bu çok özel teknoloji özellikle Körfez ülkeleri nezdinde büyük ilgi görmektedir.” Morpho’nun sensör teknolojisi, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun başlattığı Biyometrik Kimlik Doğrulama Projesi kapsamında özel hastanelerin kullandığı K!M Pozitif cihazında performansıyla fark yaratıyor. Ölçsan tarafından geliştirilen K!M Pozitif cihazı, saniyenin yüzde üçü kadar sürede kimlik doğrulaması yapabiliyor.

ELEKTRONİK GÜVENLİK

CCTV sistemleri hayatımızın bir parçası Kapalı devre televizyon sistemleri (CCTV) bazılarımıza rahatsız edici gelmesine karşın, suçun önlenmesi ve genel anlamda güvenliğin sağlanması için gereklidir. M. Seyda TARTAR/ Products Sistem Satış Mühendisi UTC BIS Fire & Security

ünlük hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline gelen kameralar artık her türlü binada, taşıtta ve sokaklarda kullanılmaktadır. Kapalı devre televizyon sistemleri (CCTV) bazılarımıza rahatsız edici gelmesine karşın, suçun önlenmesi ve genel anlamda güvenliğin sağlanması için gereklidir. Bu sistemler kameralar, bu kameraların görüntülerini izlemek için bulunan monitörler ve kayıt cihazlarından oluşmaktadır. Bunun yanı sıra günümüzde kameraların ve monitörlerin yönetimi için çeşitli görüntü izleme yazılımları bulunmaktadır. Gelişmiş, kolay ve kullanıcı dostu ara yüzü ile LenelPrismaçık bir video yönetim sistemidir. Üç farklı ölçekte sunulan (standart, profesyonel ve kurumsal)Prism, bağımsız bir video yönetim sistemi olarak veya Lenel’in seçkin kartlı geçiş ürünü olan OnGuard® ile entegre çalışarak, ölçeklenebilirliği, esnekliği ve güvenilirliği ile tüm organizasyonların gelişen video yönetim sistemi ihtiyaçlarını karşılamaktadır. En ileri bilgi teknolojileri ve video gözetimi endüstri standartlarını kullanarak üretilen Prism, OnGuard ile sorunsuz olarak entegre olarak olay güdümlü izleme, olay/alarm izleme ve sistem yönetimi sağlamaktadır. Prism, endüstri standartları RTP / RTSP taşıma protokollerini benimseyerek yüksek performanslı video depolayan ve geri çağırabilen modernize edilmiş Lenel NVR ile sıkı bir şekilde entegredir. Lenel NVR sayesinde Prism, yüzlerce üçüncü parti veya Interlogix kamerayı izleyebilir ve kontrol edebilir. Prism hazır standart donanım veya optimize edilmiş komple sistem donanımı çözümleri üzerinde kurulmak için birincil olarak Lenel® NVR

64 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

kayıt motorunu kullanmaktadır. Prism,OnGuard ve Lenel NVR kombinasyonu sektörün lider video/kartlı geçiş entegre güvenlik çözümünü sunmaktadır. Prism basit ve küçük ölçekli kurumlarda, sistem boyutu büyüdükçe, düşük mülkiyet maliyetli video çözümleri sunmakla birlikte aşamalı fiyatlandırma ile uygun maliyetli bir giriş noktası sağlamaktadır. Diğer bir aşamalı fiyatlandırma da OnGuard ile entegre olarak tam özellikli bir entegrasyon deneyimine izin vermektedir. Baz lisans sınırsız Client ve Lenel NVR kayıt yazılımı kullanımını kapsamaktadır. Kamera kanal lisansı tek ve belirlenmiş bir kamera yerine genel bir sistemi kapsamaktadır.

Tüm kaynaklar tek bir sistemde görüntüleniyor Tam birlikte çalışabilirlik ve entegrasyon için açık bir platform olan Prism

kaydedilmiş ve canlı görüntüleri birlikte izlemeye olanak sağlamaktadır. Video merkezli kullanıcı deneyimine ve basit bir kullanıcı ara yüzüne sahiptir. Fly-in menüleri ve boş alanı optimize etmek için şablonları barındırır. Video dizilerinin ve zaman çizelgelerin kullanımı basitleştirilmiştir. Araştırmalar için gelişmiş analiz araçlarına sahiptir. Bunun yanı sıra yüksek ölçeklenebilir sunucu mimarisine sahiptir ve tüm kaynakların tek bir sistem tarafından görüntülenmesini sağlamaktadır. Yüksek performanslı olay / alarm yönetiminin yanında hem IP bazlı hem de analog sistemlerin birlikte izlenmesine olanak sağlamaktadır. Bununla birlikte harita veya ağaç bazlı (tree-based) navigasyonu, entegre video alarm paneli, dinamik zaman çubuğu, kullanıcı tanımlı layoutları, dizileri ve salvoları, ekran üstünde PTZ ve dijital zoom kontrolleri, yerel kayıt, operatörden operatöre video yönlendirme ve kayıt edilmiş görüntü ile canlı görüntünün senkronize izlenmesi gibi birçok operatör izleme özellikleri bulunmaktadır.

BİLGİ GÜVENLİĞİ

Hackerlar korunmasız siteleri 17 dakikada avlıyor Siber dünya Türkiye vatandaşlarının ikincil kimliği oldu. Bu ikincil kimlik gerçek kimlikten daha önemli hale geldi; siber kimlik, siber dünya daha özgür, istediğini yazabiliyor, istediği gibi gözükebiliyor ve yurt dışındaki herhangi bir siteye ziyaret için herhangi bir engele takılmıyor. Huzeyfe ÖNAL / Siber Güvenlik Uzmanı BİLGİ GÜVENLİĞİ AKADEMİSİ

on beş yıldır hayatımıza giren en önemli kelimelerden biri hiç şüphesiz “siber”dir. Siber öyle güçlü öyle etkili bir kelime ki sağına eklediğimiz herhangi bir kelimeye

66 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

anlam katabiliyor; siber dünya, siber savaş, siber silah, siber güvenlik… Siber kelimesinin gücünün temelinde sağladığı ve sunduğu imkânlar yatmaktadır. Sosyal yaşamımız yanında belli bir yaş ortalamasının altındaki

Türkiye vatandaşlarının ikincil kimliği oldu siber dünya. Bu ikincil kimlik çoğu genç için gerçek kimlikten daha önemli hale geldi; çünkü siber kimlik, siber dünya daha özgür, istediğini yazabiliyor, istediği gibi gözükebiliyor ve yurt

İnsanlık yeni bir suç türü ile tanıştı

Huzeyfe ÖNAL

dışındaki herhangi bir siteye ziyaret için herhangi bir engele takılmıyor. Durum böyle olunca çok daha kısa sürede insanlar tarafından benimsendi siber kelimesi ve eklentileri. Teknolojinin gelişimi ve siber dünyanın bizi içine daha fazla çekmesiyle ilk zamanlardaki o pembe dünyanın bulutları azar azar dağılmaya başladı, artık insanlar siber dünyanın büyülü atmosferinde kendilerini bekleyen tehlikelerle karşılaşmaya başladılar. Yapılan araştırmalarda internete korunmasız açılan bir sistemin hackerlar tarafından ele geçirilme süresi 17 dakika olarak kaydedildi. İlk zamanlar belki bir e-posta hesabı çalma olarak gözüken bu suç çeşidi günümüzde dünyanın süper güç olarak tanımladığı bir ülkenin devlet başkanının ulusa sesleniş konuşmasında yer edinecek kadar önemli hale gelmiştir. Amerika 21. yüzyıldaki refah seviyesinin siber saldırılara karşı alacakları önlemlere bağlı olduğunu ve siber saldırıları savaş sebebi sayacağını bir açıklama ile tüm dünyaya duyurmuştur.

Bilişim ve teknoloji dünyasındaki baş döndüren gelişmeleri bir devrim olarak kabul edersek bu devriminin negatif etkilerinden biri de insanlığın yeni bir suç türü ile tanışmış olmasıdır. Bu da siber suçlar(cyber crimes ) dır. Teknolojinin kolaylaştırarak sunduğu altyapı suçların işlenmesinde kolaylık, suçun konusu olabilecek nesnelerde çeşitlilik ve insanların birçok aktivitelerini elektronik ortam üzerine aktarması ile geniş bir platformda birçok hukuki yararın ihlal edilmesine açık bir ortam yaratılmasına neden olmuştur. Siber suçlar; daha önceleri kanunlar tarafından suç olarak tanımlanmış fiillerin siber ortamın genel karakteri ile farklı bir formda işlenmesi ve daha önce suç olarak yaratılmamış bu ortamın karakteristiğe has bir takım ihlallerin bir bütünü olarak tanımlanabilir.

NATO mükemmeliyet merkezi oluşturdu Siber suçlar kavramı özellikle son zamanlarda uluslararası platformlarda yapılan çalışmalarda kullanılmaya başlanmış ve NATO bünyesinde siber saldırılara karşı bir mükemmeliyet merkezi kurulmuştur. İlk zamanlarda bilişim ortamında işlenen suçları karşılamak için bilgisayar suçları “computer crimes”,bilgisayarla

ilgili suç “computer-related crime “ ve bilgisayar ihlalleri “computer abuse “ gibi kavramlar kullanılmaktaydı fakat bu kavramlardaki çeşitlilik ve hepsinde geçen bilgisayar terimi, suçluluğun bilgisayar ve ona bağlı sistemler yolu ile ortaya çıkmasıdır.

Siber suç çeşitleri Siber suç çeşitleri her geçen gün artmakta ve bazı siber suç kavramları kendi içinden başka alt kavramları da doğurmaktadır. Günümüzde en fazla işlenen siber suç çeşitleri aşağıda listelenmiştir. Sosyal mühendislik ve oltalama saldırıları ile kimlik hırsızlığı Siber şantaj Sistemlere sızma (hackleme), içerik değiştirme İstenmeyen ileti (E-posta,SMS) gönderimi Kişilik haklarına aykırı olabilecek içeriklerin oluşturulması ve paylaşımı Siber terörizm Dolandırıcılık (Kredi kartı ve internet bankacılığı)

Güney Kore’de seçimlere siber saldırı Bu konuda henüz Türkiye’de yapılmış ciddi çalışmalar olmasa da dünya gündemini takip eden uzmanlar için çok çarpıcı örnekler son bir kaç senedir oluşmaya başladı. Bunlardan uç iki örnekle konunun önemini aktarmaya

Ülkeler arası siber güvenlik sözleşmesi her ülke tarafından imzalanmadığı için suçlu iadesi yapılamaz. Siber dünyadaki saldırılar yeni bir bakış açısıyla incelenmeli ve önlemler alınmalıdır. Aralık 2014 Güvenlik Yönetimi n 67

BİLGİ GÜVENLİĞİ

Amerika 21. yüzyıldaki refah seviyesinin siber saldırılara karşı alacakları önlemlere bağlı olduğunu ve siber saldırıları savaş sebebi sayacağını bir açıklama ile tüm dünyaya duyurmuştur.

bu saldırıyı yaptığı kesin olarak bilinemez, bilinse de ülkeler arası siber güvenlik sözleşmesi her ülke tarafından imzalanmadığı için suçlu iadesi yapılamaz. Siber dünyadaki saldırılar yeni bir bakış açısıyla incelenmeli ve önlemler alınmalıdır.

Kim bu siber suçlular? çalışacağım. İlk örnek Güney Kore’den; Güney Kore teknolojinin en gelişmiş olduğu ülkelerden biri, Türkiye’de elimizden düşürmediğimiz akıllı telefon ve tabletin üretici firmalarından birinin de anavatanı. Teknolojiyi bu kadar çok kullanan Güney Kore’de seçimler internet üzerinden yapılmaktadır. Siber dünyanın bir nimeti olarak hem çeşitli usulsüzlüklere hem de insanlara kolaylık olması açısından değişik ülkelerde denenen bir yöntem online seçim. Seçimler sonucu iktidar partisinin lideri tekrar başkanlığa oturuyor ve oy sayımlarında muhalefetin oylarının yüksek olduğu şehirlerde oylamaya katılımın oldukça düşük olduğu ortaya çıkıyor. Birkaç gün içinde bir itiraf sonucu veya başka bir nedenle iktidar partisinin seçimlere şaibe karıştırdığı, online oylama sistemlerine siber saldırı düzenleterek muhalefetin oylarının yoğun olduğu noktalarda oy kullanımını yavaşlatmak için bir hackerla anlaştığı ortaya çıkıyor. Seçimle tekrar seçilerek başkanlığını devam ettiren lider bunu gelen somut veriler ve baskılar üzerine itiraf ederek istifa ediyor. Bu da siber dünyanın tarihine siber saldırıyla gelip siber itirafla giden ilk devlet başkanı olarak kayıt edilmiştir.

Hollanda’da siber saldırı iflas ettirdi Diğer bir olay da Hollanda’da

68 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

meydana geliyor. Hollanda’nın en önemli bilişim ve güvenlik firmalarından biri (Bu firma vatandaşlara ve firmalara güvenli işlem yapabilmeleri için dijital imza sağlamaktadır.) İranlı genç bir hacker olduğu söylenen siber saldırgan tarafından gerçekleştirilen bir siber saldırı sonrası iflas ediyor. İflas eden firmanın 2010 yılı mali ve finansal yapısı incelendiğinde 30.000.000 USD’lik bir değeri olduğu ortaya çıkmaktadır. Yıllarca süren bir emek ve çalışma sonrası oluşturulan bir değer bir hafta içinde yapılan bir saldırı sonrası 0’a inmiş oluyor. Bu olay da dünya tarihine siber saldırı sonrası iflas eden ilk firma şeklinde geçmiştir. Diginotar olayında o ülkeye hayatında hiç gitmemiş, dilini, kültürünü ve yapısını bilmeyen bir siber saldırganın uluslararası işleyebileceği suçu göstermesi açısından önemlidir. Kimin

Siber suçluları kategorize eden çeşitli akademik çalışmalar yayınlanmıştır, bunların arasında en gerçekçi sonuçları incelediğimizde üç tip profil karşımıza çıkmaktadır. Birinci tip siber saldırgan profili, zarar verme amacı olmaksızın eğlence amaçlı bu işi gerçekleştirmektedir ve çok tehlikeli değildir. Orta profil olan kısım ise ticari bir amaç gütmeksizin yapılan ve genellikle muhalefet etme şekli olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu profildeki siber saldırganların büyük çoğunluğu gündüz normal işinde başarılı bir IT çalışanı ya da bilişimden anlayan başka bir meslek erbabı, mesai saati sonrası zamanlarda ise profesyonel bir siber saldırgan ya da kendi deyimleriyle Siber aktivist. Bu profile örnek olarak Anonymous ve Red Hack grupları verilebilir. Son profil ise aslında siber

savaş, siber casusluk kelimelerinin anlam bulmasına sebep olacak kişilerdir. Bunlar genellikle bir devlet veya şirket tarafından desteklenen, kimi zaman devlet bünyesinde çeşitli görevlerde çalışan kişilerden oluşmaktadır. İşleri daha çok devletlerarası istihbarat savaşlarında bilgi çalma olarak tanımlanmaktadır.

Siber saldırılarda ilk sıradayız Dünya’da Türkiye olarak en başarılı(!) olduğumuz konular arasında siber saldırılar gelmektedir. Ülkedeki genç nüfusun büyük çoğunluğu bilgisayarla ilk tanışmasından sonra siber dünyaya adımını atarak hackerlık merakıyla işe girmektedir. Bunlardan bir kısmı bu dünyanın cazibesine kapılarak profesyonel suç örgütlerinin ara elemanları ve maşası olarak kullanılmakta, bir kısmı kendisini ilerletip profesyonel olarak bu işi yapmaktadır. 2011 yılına ait veriler incelendiğinde kredi kartı dolandırıcılığının Türkiye’de en fazla işlenen suç olduğu ortaya çıkmaktadır.

Siber saldırılardan korunmak ve suça alet olmamak Uluslararası siber güvenlik firmaları ve işletim sistemi geliştiricisi Microsoft tarafından gerçekleştirilen yıllık düzenli çalışmalarda Türkiye’de bilgisayar kullanıcılarının %60’nın kullandığı sisteme yılda en az bir kere istem dışı

işler yapan zararlı yazılımların çalıştığı raporlanmıştır. Bu oranın bu kadar yüksek çıkmasındaki en temel etken Türkiye’de bilinçli internet ve bilgisayar kullanım oranının çok düşük olmasıdır. Bilgisayara ve internete güvenerek oradan zarar gelmeyeceğini düşünerek yapılan her işlem kullanıcısına zarar verir, bilgisayar programlarının maliyetlerinin yüksek olması ve buna bağlı olarak artan “crackli program” kullanımı da bilgisayarlara zararlı yazılımların bulaşmasını sağlayan önemli etkenlerden biridir.

Hackerlar avladıkları sitelere zombi adını veriyor Bir kullanıcının lisanslı yazılım kullanmadan ve bilgisayarındaki işletim sistemini güncel tutmadan internete çıkması gece karanlığında farsız araba kullanmaya benzer, ne kadar dikkatli olursa olsun mutlaka bir yere çarpacak veya bilgisayarına istem

dışı zararlı yazılım yüklenecektir. Yine yapılan araştırmalarda internete korunmasız açılan bir sistemin hackerlar tarafından ele geçirilme süresi 17 dakika olarak kaydedilmiştir, burada kim benim bilgisayarıma ne yapsın ben gariban bir adamım düşüncesi yeterli olmamaktadır. Dünya üzerinden binlerce hacker, siber saldırgan otomatik olarak internete bağlı sistemleri düzenli taramakta ve buradan korunmasız olanlarını avlamaktadır. Bu avlanan sistemlere zombi adı verilmekte ve avlanan sistemler başkalarına Botnet olarak satılmaktadır ve başka siber saldırılarda aracı sistem olarak kullanılmaktadır. Siber suça maruz kaldığınızda ilk yapılacaklarla ilgili İstanbul Emniyeti siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğünün sitesi (https:\\ sibersuclar.iem.gov.tr\sss.html) yardımcı olacaktır. Emniyetteki birimin ilgilendiği ana başlıklar şu şekildedir: Bilişim Sistemine Girme Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme Veya Değiştirme Haberleşmenin Gizliliğini İhlal Özel Hayatın Gizliliği Kişisel Verilerin Kaydedilmesi Nitelikli Hırsızlık Nitelikli İnteraktif Dolandırıcılık Banka ve Kredi Kartı suçları Çocuk Pornografisi Online Örgütlü Kumar

Bir kullanıcının lisanslı yazılım kullanmadan ve bilgisayarındaki işletim sistemini güncel tutmadan internete çıkması gece karanlığında farsız araba kullanmaya benzer; ne kadar dikkatli olursa olsun mutlaka bir yere çarpacak veya bilgisayarına istem dışı zararlı yazılım yüklenecektir. Aralık 2014 Güvenlik Yönetimi n 69

GÜVENLİK HİZMETİ

10’uncu yılın ardından Türkiye’de özel güvenlik sektöründe mesleki standartlar halen oluşturulamamıştır. Bu standartlar olmadan eğitim planlaması mümkün değildir. Cem ORÇUN TÜMGED YÖNETİM KURULU BAŞKANI

zel güvenlik sektörünün onuncu yılı münasebetiyle, 24 Kasım 2014 tarihinde Afyonkarahisar’ da Emniyet Genel Müdürlüğü Özel Güvenlik Daire Başkanlığı’nca düzenlenen seminere TÜMGED (Güvenlik Eğitimcileri Derneği ) olarak katıldık. Geçtiğimiz on yıl içerisinde yapılan çalışmaların değerlendirilmesi ve gelinen noktadan itibaren yapılması gerekenlerin konuşulması maksadıyla yapılan seminerde; eğitim sistemi hakkındaki düşüncelerimizi, yaşanan sorunları ve geleceğe ilişkin öngörülerimizi gerek kamu yetkilileri ve gerekse sektörümüzün temsilcileri ile paylaşma fırsatı bulduk. Öncelikle her yönüyle yapıcı olduğunu gözlemlediğimiz bu seminer için emeği geçenlere şükranlarımızı sunuyoruz ve ayrıca bu yaklaşımın devamı halinde pek çok konunun kolaylıkla iyileşeceğine, haliyle yaşanan sorunların kısa sürede çözümleneceğine olan samimi inancımızı ifade etmek istiyoruz. Seminer, Özel Güvenlik Dairesi

70 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

Başkanı Sayın Musa TİYEK’ in konuşmaları ile başladı. Ardından Emniyet Genel Müdür Yardımcımız Sayın Mustafa GÜLCÜ, “5188 sayılı yasanın onuncu yılı’’ başlıklı konuşmasında; 5188 sayılı yasanın hazırlık aşamasından itibaren aktif olarak sektörümüzün içinde olan ve halen tüm sıcaklığı ile gündemimizi yaşayan en yetkili ağız olarak,

aradan geçen bu süre içerisindeki gözlemlerini aktardı. Resmi kayıtların özümsenmesi sonucunda ortaya çıkan bu gözlemlerine bir de tarafsız bir pencereden kişisel yorumlarını ilave edince, gerçekten ilgi çekici bir değerlendirme ortaya çıktı. Önümüzdeki günlerde bir doküman haline getirilerek tüm sektöre dağıtımı yapılacağı vaat edilen bu konuşmanın metni-

ni sabırsızlıkla bekliyoruz.

Sektörün son 10 yılı değerlendirildi Sabah oturumunun ikinci konuşmacısı ise GÜSOD Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Murat KÖSEREİSOĞLU idi. Özel güvenlik hizmetlerinin ifasında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri başlıklı konuşmasına; özel güvenlik sektörünün tarihçesini anlatarak başlamış ve özel güvenlik sektörünün son on yılını değerlendirmiştir. Dünya özel güvenlik sektörünün en önemli uluslararası sivil toplum kuruluşları olan CoESS ve Ligue’nin kısa tanıtımından sonra sektörün geleceğine yönelik olarak bir projeksiyon yapmıştır. Özel güvenlik alanında mevzuat kapsamında iyileştirmelerin gerekliliğine vurgu yapan Murat KÖSEREİSOĞLU özellikle özel güvenlik görevlilerinin özlük haklarında yapılacak iyileştirmelerin sektör gelişim süreci için çok önemli olduğu işaret etmiştir. Bu alanda önem arz eden diğer konu başlıklarını ise özel güvenlik görevlilerine verilmesi gereken yıpranma payları ile görev esnasında yaşanan yaralanma ve can kayıplarında şehitlik ve malulen emeklilik haklarının sağlanması olarak ifade etmiştir. Engelli çalışma imkânını yanı sıra özel güvenlik görevlilerinin yetkileri ve görevleri kapsamındaki sorunlarına değinmiş ve denetimler/ceza uygulamaları konusunda yaşanan sıkıntılara dikkat çekmiştir. Konuşmasını;“Yasamız iyi, daha iyileştirilebilecek alanlarımız var. Ancak uygulama da bir o kadar önemli. Maalesef kanunu uygulayıcı taraftaki bürokrasi-

nin merkezde ve illerde sürekli değişmesi, konuya hâkimiyeti zayıflatmaktadır. Her konuda olduğu gibi, bu alanda devamlılığı gerektiriyor, uzmanlaşmayı gerektiriyor. Bu alanda çalışan özel güvenlik şubelerinin ve özel güvenlik görevlilerinin uzmanlaşmasını konuşulurken, uygulayıcı bürokrasiyi bunun dışında düşünemeyiz. Bu sektörün üç önemli ayağı var, hizmete ihtiyaç duyanlar, hizmeti sunanlar, sahayı düzenleyen ve denetleyenler. Hizmeti sunan ve düzenleyen / denetleyenlerin de uzmanlığı şart, dolayısı ile devamlılık şart” diyerek sona erdirmiştir.

Sendikal faaliyetler Sabah oturumunun son konuşmacısı ise, Hizmet İşverenler Sendikası Başkanı Necmettin ŞİMŞEK idi. Özel güvenlik sektörünün dünü, bugünü, yarını ve dünyada özel güvenlik uygulamaları başlıklı konuşmasında sendikal faaliyetler penceresinden diğer ülkelerdeki uygulamalarla mukayeseli olarak sektörümüzü değerlendirdi. Öğleden sonra, bize ayrılan süre içerisinde derneğimizin 2014 yılı özel güvenlik eğitim sisteminin iyileştirilmesi raporunu aşağıdaki başlıklar altında sunduk. 1. Mesleki yetkinlikler ve stan-

dartlar 2. Eğitim planlaması modeli ve yetişkin eğitiminin kuralları 3. Eğiticilerin nitelikleri, eğitimin verimliliğindeki rolü ve eğitici eğitimi 4. Alan eğitimleri uygulamasının önemi ve başlangıç için öneriler. 5. Hizmet içi atış eğitimleri, atış yaptırmaya yetki verilen eğitmenler hakkındaki sorun. 6. Yenileme eğitimleri ve bilimsel yaklaşım ile nasıl olması gerekir. 7. Eğitim kurumları denetleme listeleri konusunda yaşanan sorunlar ve öneriler. 8. Eğitim ücretlerinin alt/üst sınırlarının belirlenmesi ve sektöre katkıları 9. Denetim hizmetinin (Tüm yetki kamu da kalmak kaydıyla) özelleştirilmesi.

Mesleki standartlar oluşturulmalı Her bir başlık için uzun uzun söylenebilecek pek çok şey varken, detayları raporumuza bırakarak tahsisli zaman içerisinde sadece konuların özünü aktarmaya çalıştık. En önemli başlığımız mesleki standartların halen oluşturulamamış olmasıdır. Bu standartlar olmadan eğitim planlamasının mümkün olamayacağını, haliyle

Sektörün üç önemli ayağı var; hizmete ihtiyaç duyanlar, hizmeti sunanlar, sahayı düzenleyen ve denetleyenler. Hizmeti sunan ve düzenleyen /denetleyenlerin de uzmanlığı şart, dolayısı ile devamlılık şart.

Aralık 2014 Güvenlik Yönetimi n 71

GÜVENLİK HİZMETİ

Özel güvenlik alanında mevzuat kapsamında iyileştirmeler yapılmalıdır. Özellikle özel güvenlik görevlilerinin özlük haklarında yapılacak iyileştirmeler sektörün gelişim süreci için oldukça önemlidir. öncelikli işimizin bu olması gerektiğini ifade ettik. Geçtiğimiz aylarda Bolu’da düzenlenen Çalıştay’da bu konuda yapılanların rapor halinde Emniyet Genel Müdürlüğü’ne teslim edilmiş olduğunu öğrenmek bir ölçüde bize doğru yolda olduğumuz mesajını vermiştir. Umarız mesleki standartlar yayınlanır ve tüm eğitimler için temel başlangıç noktasını oluşturur. Eğitimlerin planlanması konusundaki temel düşüncelerimizi paylaştıktan sonra, sektörümüzün eğitim yelpazesinin henüz eksik olduğu, alan eğitimleri, yönetici eğitimleri ve görev başı eğitimlerinin mevcut olmadığı, mevcut olan temel eğitim ile yenileme eğitimlerinin ise amaçlara hizmet etmede yetersiz kaldığı belirtilmiştir. Eğitici niteliklerinin, eğitimin verimliliğine doğrudan katkısının altını çizdikten sonra, istenen standartlardaki eğiticiler için yapılması gereken eğitici eğitiminin bir modelini önerdik. 5188 sayılı yasa eğitici niteliklerini tarif ederken sadece mesleki bilgi kriterlerini ortaya koymuştur, ancak bu kriterler her eğiticinin sahip olması gereken evrensel becerileri kapsamamaktadır. Bu eğitimin en kısa zamanda

72 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

düzenlenmesi ve uygulamanın yaklaşık iki yıllık bir geçiş dönemi sonrasında başlatılması önerilmiştir. Televizyonlarda ve yazılı basında karşılaştığımız istenmeyen görüntülerin, alan eğitimleri olmadan önlenemeyeceği noktasından hareketle; uzun zamandır düzenlemesi beklenen alan eğitimlerinin bir an önce hayata geçirilmesi, halen geçiş kolaylığı bulunması nedeniyle pilot uygulama olarak spor güvenliği ve banka güvenliği eğitimlerinden uygulamaya başlanması önerilmiştir. Ayrıca, alan eğitimi vermek üzere eğitim kurumlarına yeniden bir ruhsatlandırma çalışması yapılmalıdır. Ve her türlü uygulama eğitimi alt yapısının Alan Eğitim ruhsatı verilecek; eğitim kurumlarında aranması ile alan eğitimi vermek adına kurumlar ruhsatlandırılırken, sınıflarda müsaade edilen kursiyer sayılarının en çok 20 olarak sınırlandırılması ilaveten önerilerimiz olarak sunulmuştur.

Hizmet içi atışlar eğitim tekrarıdır Hizmet içi atışlar bir eğitim tekrarıdır. Öncelikle bunun sistem içerisinde doğru yerine konulması gerekmektedir. Hal böyle

olunca bu atışları yaptırabilecek eğitmenler de 5188 sayılı yasa ile tanımlanan eğitmenler olmalıdır. Ancak uygulama maalesef böyle değildir. Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde açılan atış eğitmeni sertifikasına sahip olmayanların hizmet içi atışlarda görevlendirilemeyeceğine ilişkin ek bir düzenleme mevcut olup bu sertifikaya sahip olmayanlar 5188 sayılı yasa gereğince silah eğitmeni olarak görev yapabilmelerine rağmen HİA eğitimlerinde görev alamamaktadır. Tarafımızdan bu ek düzenlemenin iptal edilmesi ya da 5188 sayılı yasa ile yetki verilen tüm silah eğitmenleri için bu sertifika programının açılması, bu suretle hak ihlalinin ortadan kaldırılması önerilmiştir. Yenileme eğitimleri mevcut haliyle ihtiyacı karşılamaktan uzaklaşmıştır. Diğer yandan bu eğitimi alanlar halen çalışmakta olan personeldir ve bu uygulamaya devam edildiği sürece yenileme eğitimlerine devam edebilmeleri hayatın doğal akışına uygun değildir. Önerimiz; sürenin kısaltılması ve 2 güne indirilmesi, içeriğin yeniden düzenlenmesi ve İletişim becerileri ile yetki / sorumluluklar ağırlıklı bir müfredat oluşturulması, eğitim tekrarının 5 yıl yerine 2 yıl olarak değiştirilmesi, sınav şartı kaldırılarak %100 devam şartı aranması şeklindedir.

Eğitim kurumlarında, eğitim kalitesinin arttırılmalıdır. Özel güvenlik personelinin daha donanımlı ve verimli eğitim alabilmelerini sağlamak mak-

GÜVENLİK HİZMETİ

sadıyla; uygulamalı eğitimlerin nerelerde ve hangi materyaller kullanılarak uygulanacağına ilişkin standartların oluşturulması konusundaki düzenlemelerin olumlu bulunduğu belirtilmiştir. Eğitim süreçlerinin çok önemli bir unsuru olan “uygulama’’nın bu şekilde, tüm detayları ile ele alınmış olmasının eğitimin verimini arttıracağına olan inancımız ifade edilmiştir. Ancak yetkinlikler esas alınarak bakıldığında; 1. Temel eğitim ve yenileme eğitimi içerisinde kullanım yeri bulunmayan ve maliyeti, ruhsat harcından daha fazla olan X-ray cihazı gibi cihaz/sistemlerin listeden çıkarılması, 2. Diğer eğitim yardımcı malzemeleri için de benzer değerlendirmeler yapıldıktan sonra uygulama eğitiminde kullanılacak cihaz ve sistemlerin sayıları ile uygulamalı eğitim alanı büyüklüğünün yeniden belirlenmesi, 3. Yetkinliklerden yola çıkarak temel ve yenileme eğitimlerinde uygulamalar için gerçekçi sürelerin ayrılması ve müfredatın yeniden düzenlenmesi, 4. Profesyonel beceri gerektiren ve ağırlıklı olarak Uygulama yapılması şart olan eğitimlerin alan eğitimi olarak yeniden düzenlenmesi;önerilmiştir.

Kayıt dışının önüne geçilmeli Eğitim ücretlendirmelerinde karşılaşılan çeşitliliğin sektörün eğitim kalitesini olumsuz etkilediği gözlemlenmektedir. Bir yandan bulundukları illerde tekel olan eğitim kurumları ve poligonlar, büyük illerdeki ücretlerin

74 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

4-5 katına kadar ücret talep ederek katılımcıları zorlamakta, diğer taraftan fiyat rekabeti yaptığını zanneden ama intihar ettiğinin farkında olmayan, ucuza mal edebilmek için kayıt dışı uygulamalar yapan eğitim kurumları da eğitimin ciddiyetini ve inandırıcılığını sabote etmektedirler. Her ne kadar serbest piyasa gerekçesiyle kamunun eğitim ücretlerine müdahalesi doğru değil ise de, sektörün selameti için bir ölçüde düzenlemelerin yapılması ve alt/üst sınırların piyasa koşullarına ve yerel gerçeklere göre yıllık olarak düzenlenmesi önerilmiştir. Bunun çok güzel örnekleri halen Sağlık Bakanlığınca ilk yardım eğitimlerinde ve Milli Eğitim Bakanlığınca sürücü kurslarında başarı ile uygulanmaktadır. Eğitimin kalitesini sağlayabilmenin en etkili yolu piyasa koşullarına uyumlu düzenlemeler ve tavizsiz denetlemelerdir. Hali hazırda özel güvenlik sektörünün her türlü yasal düzenlemesi Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından yapılmakta, özel sektör uygulamayı yapmakta ve tekrar kamu bütün bu uygulamaları denetlemektedir. Bu sistem kuvvetler ayrılığı ilkesine uygun değildir.

Kamu kendi düzenlemelerinin de denetimini yapmaktadır. Ne kadar yapıcı ve iyi niyetli olursa olsun kamunun denetimi her zaman cari şartların etkisi altında olacak, ihtiyaçların gerçekçi olarak ortaya konulabilmesinde ve gereken yeni düzenlemelerin hayata geçirilmesinde zaman kaybı söz konusu olacaktır. Tarafımızdan; insiyatif her zaman kamuda olmak kaydıyla sektör denetimlerini özelleştirilmesini düşünme vaktinin geldiği belirtilerek bir özel denetim sistemi model olarak önerilmiştir. Günün son konuşmacısı ise, Güvenlik-İş Sendikası Genel Başkanı Bolat ANKARALI idi. Özel güvenlik ve sendikalaşma konulu konuşmasında sendikal faaliyetlerin sisteme sağlayabileceği geri bildirimleri ve sektörümüze yapacağı katkıları özetledi. Özel sektöre açık olan bu bölümün ardından illerin özel güvenlik şubelerinin katılımıyla 2 gün daha sektör değerlendirmesi maksadıyla seminere devam edilmiştir. Bu ve bunun gibi uygulamaların artarak devam etmesinin, sektörümüzün gelişimi açısından çok yararlı olacağını değerlendiriyoruz ve emeği geçenlere bir kez daha şükranlarımızı sunuyoruz.

5188 sayılı yasa eğitici niteliklerini tarif ederken sadece mesleki bilgi kriterlerini ortaya koymuştur, ancak bu kriterler her eğiticinin sahip olması gereken evrensel becerileri kapsamamaktadır.

GÜVENLİK HİZMETİ

Eğitim faaliyetlerinde kilit kontrol ve yönetim Anahtar kontrol ve yönetim sistemleri bir tesis için mekanik ve erişim kartı anahtarlarını depolamak ve korumak için kullanılır. Anahtarlara erişim onaylı bir kullanıcı kodu ile erişim kimlik kartı veya ön-kayıtlı biyometrik parmak ya da el-baskı gibi görünen kimlik sunumu ile yetkili personele verilir. Çeviri: Arzu YÜKSEL

ilitlendi kelimesi acil protokolüne istinaden sadece bir cezaevi ortamında hareketi kısıtlamak için kullanılmaktaydı. Ancak bugün,

76 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

eğitim ve diğer ortamlarda tehdit belirten koşullar altında alınan önlemleri açıklamak için yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu makalede, Fernando Pires(Morse Watchmans’ın Satış ve Pazar-

lama Başkan Yardımcısı)bina tahliye ve barınma işlemleri ile birlikte “kilitlenmeyi”;bir okul için acil durum planının ayrılmaz bir parçası olarak ta hayat kurtarmayı açıklamaktadır.

İlk müdahalenin etkin, verimli olması için olay yönetimini sağlamanın temel mekanizmaları vardır. Bunlar; kilit kontrol ve yönetim sistemlerine ek kaynak sağlayan özel teknolojilerdir. Daha fazla olay yönetimini kolaylaştırmak ve bina sakinlerinin güvenliğini sağlamak amaçlanmaktadır. Anahtar kontrol ve yönetim sistemleri bir tesis için mekanik ve erişim kartı anahtarlarını depolamak ve korumak için kullanılır. Anahtarlara erişim onaylı bir kullanıcı kodu ile erişim kimlik kartı veya ön-kayıtlı biyometrik parmak ya da el-baskı gibi görünen kimlik sunumu ile sadece ön-yetkili personele verilir. Sistem tüm erişim etkinliğini izler. Okul idaresi ya da tesis yönetimi anahtar iade edildiğinde kimin tarafından ve ne zaman kullanıldığını bilir.

Planlama ve önleme Kilit kontrolü ve yönetimi olay yönetimini kolaylaştırır ve bir binanın sakinlerinin güvenliğini sağlamaya yardımcı olur. Herhangi bir spontane olayın önceden hazırlık faaliyetleri bir okulun acil durum planının temelinde olmalıdır. Koridorların boşaltılması, barınakta - kapı kilitleme gibi prosedürler küçük detay gibi görünse de önemli adımların atılabilmesi için gereklidir. Bir eğitim ortamında kapatılma durumunda, K-12 veya yüksek öğretimde, sağlam kilit kontrolü yönetim sistemi için ilk müdahalede güvenliğe ek bir bilgi katmanı sağlayabilir. Örneğin, ilk müdahale ve bir olay halinde dağıtılan rozetler önceden konfigüre edilebilir, bu rozetlerin görüntülenmesi halinde sadece sistem rozeti tarar ve kritik acil durum tuşları açılır. Kilit kontrol

sistemi K-12’yi ve de içeriden kilitlemenin öğretmenlerin barınakta acil durum prosedürlerini yerine getirmelerini kolaylaştırır. Kilitli kapılar sadece anahtar kabinine saklanan bir anahtar ile dışarıdan açılabilir. Bu anahtarlar sadece uygun bir kod, rozet ya da biyometrik tanımlama ile yetkili kişiler tarafından kullanılır. Silahlı bir suçlunun saklandığı varsayılırsa; kilit kontrol sistemleri ile acil durum personeli çocukların ve öğretmenlerin hızlı ve kolayca kilitli sınıf kapılarına, dolaplara ve diğer alanlara erişimini sağlar. Kilit kontrolü; kolej ve üniversite kampüslerinde acil durum planlaması ve hazırlığında daha önemlidir. Kampüsler genelde büyük coğrafi alanları kapsamaktadır; öğrenci ve öğretim personeli her dönem değişir. Akademik tesislere ek olarak hastaneler, araştırma tesisleri, öğrenci yurtları ve gıda servis alanları hepsi bir bütündür ve katalog şeklinde saklanır; izlenmesi gereken tuşlar vardır. Bu özel durumlarda, kontrol ve yönetim sistemi, bir kampüsün acil sorunlarının ele alınmasına yardımcı olup ilk müdahale ihtiyaçlarını kolaylaştırmaya yardımcıdır. Acil durumlar ortaya çıkmadan önce; anahtarların depolanmış olması ve doğru kullanımının izlenmesi

gerekir. Hassas alanlar, özel ofisler ve kısıtlı girişi olan bölümler için yeterli güvenlik önlemlerinin önceden alınması, kilit kontrol sisteminin tuşları ve sınırlarının hesabının iyi yapılması ciddi ihlallere neden olmamak için gereklidir.

Zamanında bilgi akışı eyleme geçişi hızlandırır Kolej ve üniversite kampüsleri tamamen kapalı alanlar değildir; insanlar sürekli giriş-çıkış yapmaktadır. Binalar genellikle 24 saat açık olabilir. Eğer kilitli ise de rozetler ile giriş yapılabilir. Laboratuarlara, bilgi işlem departmanına ve diğer sınırlı alanlara girişler temaslı tuşlar ve giriş kontrol kartları ile gerçekleşir. Sonuç olarak; kilit kontrolü okulun güvenlik platformu için stratejik ve entegral bir unsurdur. Zamanında bilgi akışı işleyiş için önemlidir. Zaman programlı e-posta raporları, hangi kilitlerin açık veya kapalı olduğu konusunda güvenlik yönetiminin güncel tutulmasını sağlar. Bir olay meydana geldiğinde yönetim belirli saatler arasında tüm işlemleri listeleyen bir takibi soruşturma yaparken bu raporu talep edebilir. Ya da hemen olayın ardından rapor ile hangi kilitlerin sisteme dâhil olduğunu

Silahlı bir suçlunun okulda saklandığı varsayılırsa; kilit kontrol sistemleri ile acil durum personeli çocukların ve öğretmenlerin hızlı ve kolayca kilitli sınıf kapılarına, dolaplara ve diğer alanlara erişimini sağlar. Aralık 2014 Güvenlik Yönetimi n 77

GÜVENLİK HİZMETİ

Dokunmatik ekranlar ile tasarlanmış kilit kontrol sistemleri uygun bir ara yüz ile kullanıcıya aktiviteyi sorgulamayı sağlar. Binada ışıklar açıksa ya da silah atışı gibi sesler duyulursa kilit kontrol sistemi önemli ve acil bilgiyi güvenlik görevlisine sağlayabilir. ve son erişimleri listeleyebilir. Erişim kontrol sisteminin denetim verileri ile birlikte raporlama sistemi güçlü bir kanıt sağlanmasına yardımcıdır. Zaman çok önemli olduğundan, güncel ve güvenilir bilgilere önemli bir kontrol sistemi ile hızlıca erişilebilir, güvenli alanlar veya değerli varlıklar için oluşturulan prosedürleri anında uygulayacak personelin yerleştirilmesi de önemlidir. Örneğin; okul araçları sel veya yangın gibi hızlı yayılan durumlarda alandan dışarı çıkartılmalıdırlar. Bu da anahtarların kolayca ulaşılabilir bir bölümde ol-

78 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

masını gerektirmektedir ki hızlıca hareket edilebilsin. Dokunmatik ekranlar ile tasarlanmış kilit kontrol sistemleri uygun bir ara yüz ile kullanıcıya aktiviteyi sorgulamayı sağlar. Binada ışıklar açıksa ya da silah atışı gibi sesler duyulursa kilit kontrol sistemi önemli ve acil bilgiyi güvenlik görevlisine sağlayabilir. Ekrana sadece birkaç dokunuşla, hızlı ve kolayca hangi kilitlerin açık olduğu anlaşılır; bu bilgiler acil durumda yanıt belirlenmesinde hayati olabilir. Böyle bir kısıtlı biyo-tehlike alanına erişim konusunda ilgili bilgiler de gereklidir.

Önemli bir kontrol sisteminde gerekli bilgiler açık ve net olmalıdır, “Giriş için hava gerekli”, gibi örnekler verilebilir, ya da önemli bir kontrol sistemi anahtarı kullanılmalı, bu tek seferlik kod ile programlanmış olabilir.

Sistem verimliliğini arttırma Yangın, kolluk ve acil sağlık hizmetleri personelinin yanı sıra okul personeli ve departmanların ilk müdahalede tamamlayıcı rol oynadığını unutmamak gerekir. Kilit kontrol sistemlerinin stratejik bölümlere yerleştirilerek, ağın kolay kullanılmasının sağlanması ve de bireysel yeteneğinde eklendiği düşünülerek acil duruma müdahale edilmesini sağlamak gerekir. Anahtar kabininin önündeki büyük boyutlu LCD ekranlar kullanıcı tarafından kolay izlenir ve aynı zamanda daha fazla bilgi ilavesinin ekranda görüntülenmesine izin verir. İçerik, yön veya diğer bilgilerin okunabilirliğini daha iyi sağlamak için canlı renkler ve yüksek kontrast çözünürlükte görüntülemektedir. Kullanıcıya giriş tuşlarını görüntülemek ile beraber belirli bir anahtar konumunu kullanıcıya sağlayabilir. Mobil uygulamalar yetkilendirilmiş kullanıcıların geçerli bilgileri geniş bir yelpazede görmesini sağlar, buna ek olarak da kilit kontrol sisteminin uzaktan kumanda edilmesini sağlar. Eğitim faaliyetlerinde, bina ve yükseköğretim kampüslerinde personel ve olaya ilk müdahil olan kişi çeşitli kişisel tehditlerin şiddeti ile karşı karşıya kalmak zorunda olduğundan, kilit kontrol ve yönetimin K-12 acil durum planın bir parçasına dâhil edilmesi gerekmektedir.

GÜVENLİK HİZMETİ

Koruma seviyesini tehdit belirler Silah kullanma, kolluk personelinin zor kullanma tedbirlerinden en ağırıdır. Silah kullanıldığında sadece karşı tarafın hayatının söz konusu olmadığı, onunla beraber yakın çevresinin de zarar göreceği unutulmamalıdır. Barış ÖNDER / Operasyon Müdürü ITGS GROUP

oruma şekillerin hangisinin uygulanacağına, “İl Koruma Komisyonu” ve “Merkez Koruma Komisyonu” karar vermektedir. Koruma şekilleri özel koruma, yakın koruma, konut koruma, işyeri koruma, çağrı üzerine koruma olarak belirlenmiştir. Özel koruma; kişinin yirmi dört saat esasına göre kesintisiz olarak her yerde korunması şeklinde yerine getirilen korumadır. Yakın koruma; korunan kişiye ikameti dışında, kişiye refakat etmek sureti ile uygulanan koruma tedbiridir. Konut koruma ve işyeri koruma ise konut ve iş yerinde nokta tahsis etmek suretiyle yirmi dört saat kesintisiz uygulanan koruma tedbirleridir. Koruma şekilleri korunan kişinin tehdit seviyesine göre belirlenmektedir. Silah kullanma şartları 5188 Sayılı Kanuna göre kurulan özel güvenlik teşkilatı personeli, görevli oldukları yer ve zamanda mülki amirler tarafından kendileri için tanzim edilen özel kimlik belgeleri ile verilen silahlarını görevli oldukları süre içinde taşıma ve şartlar oluştuğunda kullanma yetkisine sahiptir. Silah kullanma, kolluk personelinin

80 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

zor kullanma tedbirlerinden en ağırıdır. Kolluk kuvvetlerinin silah kullanma şartları ve şekilleri kendi yasalarında belirlenmiştir. Silah kullanıldığında sadece karşı tarafın hayatının söz konusu olmadığı; onunla beraber yakın çevresinin de zarar göreceği unutulmamalıdır. Bu nedenle silah kullanmadan önce kolluk personeli ivedilikle mevcut durumu en iyi şekilde değerlendirerek karar vermelidir. Yasalarda belirtildiği gibi silah kullanmada amaç, karşı tarafa en az zarar verecek

şekilde etkisiz hale getirme ve saldırıyı bertaraf etme olmalıdır.

Yakın koruma yöntemleri Tekli Koruma; refakat koruması da denilen tek kişi ile koruma tehdit seviyesi düşük kişilere uygulanmaktadır. Çoklu koruma düzenlerinde korunan kişiler güvenli ortamlarda bulunduğunda korumadan sorumlu amir tek kişi ile de koruma yapmaktadır. İkili koruma da tehdit seviyesi düşük kişilere uygulanan koruma düzenidir. Üçlü korumada

korumadan sorumlu kişi, korunan kişinin sağ arkasında bulunur. Ekibin yürüyüş hızını ayarlar. Bir eleman organizasyonun önünde bulunur. Sorumluluk alanı ön ve yan taraflardır; 120 derecelik koruma yayından sorumludur. Diğer eleman korunan kişinin sol tarafında ve bir adım gerisinde bulunur. Sorumluk alanı 120 derecelik sol yan ve arka taraftır. Beşli koruma; korumadan sorumlu, korunan kişinin sağ arkasında bir adım gerisinde ve korunan kişinin hareketlerini kontrol edebilecek şekilde bulunur. Dikkatini korunan kişiye yöneltir. Ekibin hızını ayarlar. Öncü eleman ekibin önünde, sağ ve sol yancılar ve artçı eleman bulunur. Korumalar 90 derecelik koruma yayından sorumludur. Dörtlü koruma ( Açık V düzeni); korumadan sorumlu korunan kişinin sağ yanında ve bir adım gerisinde bulunur. Diğer ekip elemanları, bir eleman önde bulunur. Diğer elemanlar korumadan sorumlu amirin sağ arkasında ve korunan kişinin sol yanında bulunur. 120 derecelik koruma yayından sorumludur. Bulunan ortama göre elmas düzeni ve kare

düzeni oluşturulabilir. Korumadan sorumlu kişi korunan kişiye daima yakın olmalı ve korunan kişi daima görüş alanında bulunmalıdır

Yürüme düzenlerinde dikkat edilecek hususlar Daima çevre ile ilgili olunmalı, her eleman sorumluluk alanını kontrol etmelidir. Herkesle göz teması sağlanmaya çalışılmalı( Gözler ve eller mutlaka bizim tarafımızdan görülmelidir ) bizi ilgilendiren her hususla ilgilendiğimizi hissettirmeliyiz. Tehdit seviyesi yüksek şahısların yakın koruma organizasyonuna (iç halkaya) yabancı hiç kimsenin girmesine müsaade edilmemelidir. Ortamın durumuna göre, koruma organizasyonu sıklaştırılmalı güvenli ortamlarda genişlemelidir.

Boğma noktası Korunan kişinin bir yerden, bir yere giderken geçmek zorunda olduğu alternatifi olmayan noktadır. Boğma noktaları saldırıların gerçekleşmesi için en uygun noktalardır. Korunan kişinin ikamet giriş ve çıkışları, iş yeri giriş ve çıkışları, köprüler, menfezler, tüneller, trafik lambaları, kavşaklar İdeal boğum noktasıdır. Korunan kişilere saldırılar en çok bu noktalarda gerçekleşmiştir. Koruma sırasında tehlikenin nereden geleceğini tahmin etmek zordur. Bu nedenle hareket halinde iken çevrenin çok iyi gözlemlenmesi gereklidir, bu yapılmadan yaklaşan tehlikeyi görmemiz mümkün değildir. Tehlikeyi tanımak ve değerlendirmek ani karar vermek önemlidir. Yaklaşan kişinin bir tehlike oluşturup oluşturmadığını ve nasıl tepki vereceğimizi bilmememiz gerekir.

Aralık 2014 Güvenlik Yönetimi n 81

GÜVENLİK HİZMETİ

10. Yılın Sonunda 5188 Sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun’a Genel Bakış On yıllık süreç içerisinde özel güvenlik hizmetlerine dair kanun kendi amacında ve ana hatlarında önemli değişiklik olmaksızın, ihtiyaca göre; kanun maddeleri içerisinde değişiklikler yapılarak yürürlüğünü korumuştur. Avukat Yaşar YETİŞ / GÜSOD CIT Çalışma Komitesi Danışmanı yasar.yetis@yetishukuk.com

amu güvenliğini tamamlayıcı mahiyetteki özel güvenlik hizmetlerinin yerine getirilmesi ve bu bağlamda özel güvenlik sektörünün çalışma biçimleri ve koşullarını belirleyen 5188 Sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun; 16 Haziran 2004 tarihinde T.B.M.M.’de kabul edilerek yasallaşmış ve bu yıl itibari ile de on yılını geride bırakmıştır. Kanun ile özel güvenlik hizmetlerinin yerine getirilmesine ilişkin esas ve usuller toplam 29 madde içerisinde ayrı ayrı tanımlanmıştır. Ancak zaman içerisinde, özellikle şirket çalışanlarının niteliklerine yönelik ihtiyaçlar sebebi ile 5335 sayılı yasa ile 21 Nisan 2005 tarihinde bir değişiklik yapılarak çalışanların nitelikleri yeniden düzenlenmiştir. Kanunda daha sonra 5721 sayılı yasa ile 23 Ocak 2008 tarihinde ikinci bir değişiklik yapılmıştır. Yapılan değişiklik ile özel güvenlik görevlilerinin yetkileri genişletilerek zor kullanma, yakalama, işyeri ve konutlara girme, delil toplama gibi hususlarda yeni yetkiler verilmiş; özellikle de özel güvenlik görevlilerine karşı işlenenlerle kendi suçlarında kamu görevlisi nitelendirilmesi açıkça belirtilerek daha nitelikli hal almıştır. Bu değişikliklerden kısa süre sonrada 6215 sayılı yasa ile 29 Mart

82 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

Avukat Yaşar YETİŞ

2011 tarihinde çalışma izninin şekil şartları ile eğitim koşullarının tekrar düzenlenmesi gerekmiştir. Sonuç olarak on yıllık süreç içerisinde özel güvenlik hizmetlerine dair kanunun kendi amacında ve ana hatlarında önemli değişiklik olmaksızın ihtiyaca göre; kanun maddeleri içerisinde üç ayrı değişiklik yapılarak yürürlüğünü korumuştur.

5188 Sayılı Kanun’da düzenleme yapılmalı 5188 sayılı özel güvenlik hizmetlerine dair kanun genel olarak incelendiğinde haklı olarak ayrıntıya çok fazla girmeksizin özel güvenlik hizmetlerini genel olarak düzenleme amacı taşıdığı, ancak yıllar içerisinde çıkan ihtiyaçlara göre

değişiklikler yapıldığını söyleyebiliriz. Kanunun uygulamada özel bir sorun doğurmamakla birlikte, ayrıntılı düzenlenmemiş olması sebebi ile zaman zaman yargılama ve idari mekanizmalarda yoruma dayalı sorunlara sebebiyet verdiği gözlemlenmektedir. Vergi yargılamalarında bazı vergi dilimleri, iş hukuku açısından çalışanların hangi niteliklerini yitirmenin haklı fesih sayılabileceği, ceza hukuku açısından görev tanımı, tazminat ve sorumluluk hukuku açısından sorumluluk alanları, idari olarak hizmet alanlarının sınırlarında bazı sorunlarla karşılaşılmaktadır. Kanunun ayrıntıları içermemesi ve zamana bağlı değişiklikler nedeni ile oluşan yoruma bağlı sorunların giderilebilmesi için yeniden düzenlemeler yapılmasını gerekli kılmaktadır. Sonuç olarak, on yıllık süreç içerisinde özel güvenlik hizmetlerine dair kanun; yapılan kısmi değişiklikler ile yürürlülüğünü sürdürmektedir. Ancak özel güvenlik hizmetinin kendine özgü yapısı ve diğer ticari faaliyetlere göre açık farkı göz önünde bulundurularak ve bazı eklemeler ve değişikliklerinin yapılmasının zamanının geldiğini değerlendiriyorum. Bu yeniden düzenleme sürecinde; özel güvenlik sektörünün tüm taraflarının teklif ve önerilerin de dikkate alınması yerinde bir uygulama olacaktır.

GÜVENLİK HİZMETİ

Kırılgan çatılar Kırılgan yüzeylerden düşme yoluyla meydana gelen ölümler çoğunlukla küçük, kısa vadeli bakım ve temizleme işlerinin gerçekleştirildiği bina bakım sektöründe çalışan işçilerin başına gelmektedir. İngiltere’de her yıl ortalama 7 kişi, kırılgan bir çatıdan ya da çatı ışıklığından düştükten sonra yaşamını yitirmektedir. YANMAR ENDÜSTRİ VE TİCARET A.Ş

şamını yitirmektedir. Pek çok kişi de kalıcı ve vazifeden alıkoyan sakatlıklar yaşamaktadır. Türkiye’de bu durum sadece raporlanmış verilere göre; günde yaklaşık 2,2 kişi gibi olmaktadır. Ülkemizde ölümle sonuçlanan toplam iş kazaları sayısının üçte biri olup bu kazaların %44 ü yüksekten düşme şekilde gerçekleşmiştir. Bu kazalar genellikle fabrikaların, depoların ve çiftlik binalarının çatılarında, çatı onarım işleri ya da temizlik işleri gerçekleştirilirken meydana gelmektedir.

ırılgan çatılar ve çatı ışıklıklarından düşmek ölümlere ve ciddi yaralanmalara neden olmaktadır. İnşaat endüstrisinde yüksek bir yerden düşme sonucunda meydana gelen tüm ölümcül kazaların neredeyse beşte birine tekabül eder. Kırılgan yüzeylerden düşme yoluyla meydana gelen ölümler çoğunlukla küçük, kısa vadeli bakım ve temizleme işlerinin gerçekleştirildiği bina bakım sektöründe çalışan işçilerin başına gelmektedir. İngiltere’de her yıl ortalama 7 kişi, kırılgan bir çatıdan ya da çatı ışıklığından düştükten sonra ya-

84 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

Hangi yüzeyler risklidir? Aşağıdaki yüzeylerin hassas olma ihtimali yüksektir: Eski çatı ışıklıkları, Birleşik levha çatılar üzerindeki eski kaplama paneller; Desteklenmemiş lifli çimento levhalar; Korozyona uğramış metal levhalar; Cam (Telli camlar dâhil); Çürümüş sunta ve kayrak taşları ve fayanslar. Unutmayınız: Kırılgan çatılarda meydana gelen kazalar kaçınılmaz değildir. Özenli planlama, uygun ekipmanlara sahip eğitimli ve deneyimli çalışanların çalıştırılması ve denetim ile bu kazalar önlenebilir.

Bina sahibi ya da mukimi olarak sizin yapmanız gerekenler nelerdir? İş başlamadan önce: Yeterli uzmanlığa sahip bir kişinin güvenli bir çalışma sistemi kullanarak çatıyı değerlendirmesini (aşağıya bakınız), Kırılgan Çatılar üzerinde çalışma konusunda yeterli deneyime sahip bir müteahhit tarafından işin önceden uygun şekilde planlanmasını, Yeni ve değiştirilmiş çatıların kırılgan olmayan tertibatlarının belirlenmesini sağlayınız. Müteahhidin işi güvenli bir şekilde yürütmek için yeterli zamanı ayırdığından emin olunuz. İş başladıktan sonra planlanan güvenli çalışma sisteminin uygulanmasını sağlayınız.

Güvenli çalışma sistemi nedir? Çalışanların, uygun bir çalışma platformu kullanarak profil çatı levhalarını ya da çatı ışıklıklarını değiştirmelerine olanak sağlayan bir yöntemi kullanarak çatıya çıkmalarından kaçınınız. Bu, malzeme tedarikçilerinden temin edilebilen uyarlanmış çatı teçhizatlarının kullanımını da kapsayabilir. Ulusal Çatı Müteahhitleri Federasyonu bu konuda tavsiyelerde

Turkiyede Istatistik Yaralanma Oranları Yıl

Raporlanmış

Yaralanan Kişi Sayısı

Yaralanma Oranı (her 1000 işçi için)

Ölüm Sayısı

5.615.238 6.181.251 6.918.605 7.818.642 2.505.390 38.802.989 9.030.202 10.030.810 11.030.939 11.939.620

13,65 13,56 10,68 11,1 9,48 8,29 7,12 6,27 6,26 6,27

810 841 1.072 1.592 1.043 865 1.171 1.444 1.700 744

Yaralanmalar 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

76.668 83.830 73.923 79.027 80.60 72.96 64.316 62.903 69.227 74.871

bulunabilir (www.nfrc.co.uk).

Önleme Eğer iş çatı alttan yapılamıyorsa ve çalışanların çatının üst kısmına erişmesi gerekiyorsa: Çalışanların çatının üzerinde durmalarına gerek kalmadan sepet içerisinden çalışabilmelerine olanak sağlayan mobil yükseltici çalışma platformu (MEWP) kullanınız. Eğer kırılgan çatının üzerine çıkılması kaçınılmaz ise düşüş mesafesini ve sonuçlarını azaltınız. Perimetre kenar korumalarını tesis ediniz ve yükü yaymak için çatı yüzeyinde kademelendirme uygulayınız. Tüm çalışma ve erişim kademelendirmelerinin ya da platformlarının korkuluklar ile çevrilmesini sağlayınız. Eğer bu mümkün değilse, çatının altına güvenlik ağları geriniz ya da kablo donanımı kullanınız ve kablo donanımlarının kullanıldığı yerlerde bu donanımların yeterli destek noktalarına sahip olmalarını ve bunların uygun disiplin, eğitim ve denetim yoluyla uygun şekilde kullanılmalarını sağlayınız.

Not: Kırılgan malzeme üzerinden geçen ya da bu tip bir malzeme üzerinde çalışan kişilerin düşme-

sini engellemek için geçici ya da kalıcı kurulum görevi görebilen özel kapaklar mevcuttur. Güvenlik önlemlerini alan kişileri korumak için güvenli çalışma sistemleri planlanmalı ve uygulanmalıdır.

HSE tarafından hangi yaptırımlar uygulanabilir? Kırılgan yüzeyler üzerinde çalışmak son derece tehlikelidir ve

önlemler oldukça iyi yapılandırılmıştır. Yasalara göre tüm çatı işlerinizi organize etmeniz ve planlamanız gerekmektedir, böylelikle bu işler güvenli bir şekilde yürütülür. Eğer denetçiler risk kontrolü konusunda her hangi bir eksikliğe rastlarsa, işin yapılması yasaklanacaktır ve ardından adli kovuşturması başlatılabilir. Yapı İşyerlerinde yapılan imalatın birçoğu, yapı işinin doğası gereği Yüksekte çalışma konusuna dahil edilebilir. Ülkemizde maalesef yüksekte Güvenli çalışma konusunda ayrıca bir yasal düzenleme bulunmamaktadır. İş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili bir çok tüzük ve yönetmelikte yüksekte güvenli çalışma konusuna doğrudan veya dolaylı olarak değinilmiştir. Bunlardan bazıları TABLO 1’ de sıralanmıştır

Güvenli çalışma sistemlerine örnekler

Alttan çatı levhası ve çatı ışıklığı değiştirme konusunda güvenli sistemler Mevcut levhadaki kancalı cıvataların çıkarılması Yeni levhaların yerleştirilmesi

Yeni monte edilmiş olan levhaya teçhizatların sabitlenme

Aralık 2014 Güvenlik Yönetimi n 85

GÜVENLİK HİZMETİ

Mobil yükseltici çalışma platformları Bir havalandırma deliğinin denetlenmesi için Mobil Vinç kullanımı

Koruma sağlamak için ağ kullanımı Küçük çatı işleri sırasında çatı ışıklıkları için koruma sağlamak üzere kullanılan güvenlik ağları

Bir oluğun temizlenmesi için Mobil kullanımı

Kapaklar mevcut çatılara monte edilebilir ya da tasarımın bir parçası olarak dâhil edilebilir (Safesite’ın müsaadesi ile kullanılan resim)

Yüksekte Güvenli Çalışma ile İlgili Mevzuat Listesi Mevzuat Adı Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimleri ile İlgili Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Hakkında Yönetmelik Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik İşyerlerinde İşin Durdurulmasına veya İşyerlerinin Kapatılmasına Dair Yönetmelik Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Tehlike Sınıfları Listesi Tebliği Makine Emniyet Yönetmeliği Yapı işlerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü

Resmi Gazete Tarih / Sayı 7/4/2004 25426 23/12/2003 25325 23/12/2003 25325 10/2/2004 25369 11/2/2004 25370 11/2/2004 25370 15/3/2004 25393 16/6/2004 25494 25/11/2009 27417 11.02.2004 25370 02.07.1974 - 7/8602 11.1.1974 14765

KAYNAK: Working on roofs Leaflet INDG284(rev1) HSE Books 2008 (priced packs ISBN 978 0 7176 6288 3) www.hse.gov.uk/pubns/indg284.pdf Health and safety in roof work HSG33 (Fourth edition) HSE Books 2012 ISBN 978 0 7176 6250 0 www.hse.gov.uk/pubns/books/hsg33.htm Safe working on fragile roofs or roofs with fragile elements ACR(CP) 002: 2012 (The Green Book) Advisory Committee on Roofsafety www.roofworkadvice.info Planning minor works Information Sheet No 3: 2012 Advisory Committee on Roofsafety www.roofworkadvice.info (müşteriler ve bina sahiplerine yöneliktir)

86 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

YANGIN GÜVENLİĞİ

Yangınla mücadele “akıllı uzak izleme sistemi” ile artık daha kolay Akıllı Uzak İzleme Sistemi ile itfaiye personeli yangınla ilgili tüm detayları ekranda görebiliyor. Bu sayede 50 metrelik binaya 20 metre merdiven ile gidilmesi gibi olayların da önüne geçiliyor. Volkan ARKALI / Elektronik ve Haberleşme Mühendisi ARNET

kıllı Bina uygulaması olmayan binaların, akıllı uzak izleme ile 24 saat kesintisiz korunması artık mümkün. İtfaiye tarafından bu izleme bilgisayar alt yapısı ve yazılımı ile sağlanmaktadır. Akıllı bina yangınları, akıllı bina uygulaması nedeniyle can kaybı olmadan çok az bir maddi zararla atlatılıyor. Bu gelişmelerden sonra ülkemizdeki birçok binada bu sistemin hiç olmadığı veya çok az sayıda binada bu tip uygulamalar olduğu gerek basın gerek yetkili kurumlar tarafından değerlendirilmektedir. Binaların “Akıllandırılamamasının” temel nedeni ikiye ayrılıyor. 1. Binada farklı marka ve model otomasyon sistemlerin tercih edilerek kullanılması, ancak sistemlerin birbiriyle entegre edilememesi. 2. Entegre çözümü üretmiş az sayıda binanın ilgili idari birimler ile koordinasyonunun olmaması veya standardına göre “Zamanında” denetlenememesi. Bu iki temel soruna çözüm olarak bina otomasyon sistemleri geliş-

88 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

tirildi. Bu otomasyon sisteminin sağlıklı çalışıp çalışmadığının tespiti için de, yangın algılama ve otomasyon sistemin uzaktan izlenmesi sağlandı. Bu yazılım ve donanım, tesis ve işletmelerde kurulumu zorunlu olan ancak zamanla işlevini yitiren farklı marka ve model yangın algılama ve ihbar sistemlerinin gerek internet gerek diğer iletişim yolları ile tek bir merkezden 7/24 online izlenebilmesini mümkün kılmaktadır.

Uzaktan izleme Reasure akıllı uzaktan izleme sistemi sayesinde; Alarm veya arıza bilgileri bina içerisinde bulunduğu nokta adres olarak anında bina içerisindeki yangın panelinden ve akıllı uzaktan izleme merkezindeki bilgisayar ekranında görülür. SMS veya akıllı telefonlar ile ilgili kişilere bilgi verilir ve yetkililer saniyeler içerisinde haberdar edilir. Daha önceden girilen yangın anında uygulanacak acil eylem planı, genel yönetim yazılımı üzerinden ekranda görülür. Ekranı izleyen kişi ne yapacağına bu plan sayesinde karar verir

Yangın anında, daha önceden profesyonelce oluşturulmuş yangın senaryosu ile belirlenen tesis risklerine göre uygun eylemler bir merkezden koordine edilerek, ilk doğru reaksiyon gösterilir. Bina hakkındaki detaylar ekranda görülür, binanın hangi bölümüne nasıl müdahale edileceği belirlenir. Daha önceden belirlenmiş olan en yakın itfaiye birimi olaydan saniyeler içerisinde haberdar olur. İtfaiye personeli; binanın adresi, yangın bilgisi gelen katı, mahalline kadar detayı ekranda görür. Ayrıca yangın çıkan bina ile itfaiye binası arasındaki uzaklığı, binanın detaylarını da ekranda görerek; kaç dakika sonra bina yanında olacağını, binanın neresinden nasıl müdahale edeceğini de binaya gitmeden öğrenmiş olur. Bu sayede 50 metrelik binaya 20 metre merdiven ile gidilmesi gibi olayların da önüne geçilir. Daha önceden belirlenmiş olan kullanıcılar olaydan saniyeler içerisinde akıllı telefonlar aracılığıyla ve SMS ile haberdar olur. Tüm sistemlerin normal çalışması halinde ise yangın senaryosu belirli periyotlarla“Eğitim ve test” amaçlı aktive edilerek

tesisin ve çalışanların reaksiyon süreleri ölçeklendirilebilir. Her türlü olay (yangın veya arıza) ilgililere (itfaiye, teknik müdür, tesis müdürü, mülk sahibi, polis, jandarma vb) süratle bildirilir ve raporlanır. Her marka ve model yangın algılama ve alarm sistemlerine entegre edilebilir.

Yangın algılamada temel sorunlar Kamu kurum ve kuruluş binaları, özel sektör binaları, endüstriyel tesisler de yangın yükü ve riski yüksektir. Yangın halinde ciddi mal ve can kaybı gerçekleşmekte ve itibar kaybı yaşanmaktadır.

Yangını başlangıç aşamasında haber veren, hayati önem taşıyan sistemler, kurulsa bile çalışmamaktadırlar. Çalışan sistemlerde de gelen alarm bilgileri ile ilgilenilmemektedir. İtfaiye geç haber verilmektedir. Bakanlar Kurulu 2009/27344 sayılı kararı BYKHY “Binaların yangından korunması hakkındaki yönetmelik” 09.09.2009 tarih 27344 sayılı resmi gazete yayın-

lanarak yürürlüğe girmiştir. Yangın yönetmeliği ilgili maddesinde: Alarm verme MADDE 76- (1) Bir yangın algılama ve uyarı sisteminin devreye girmesi hâlinde, sesli ve ışıklı olarak veya data iletişimi ile alarm verme; a) Ana kontrol panelinde ve diğer izleme noktalarındaki tali kontrol panellerinde veya tekrarlayıcı panellerde sesli, ışıklı veya alfa nümerik göstergeleri, b) Binanın kullanılan bütün bölümlerinde yaşayanları yangın veya benzeri bir acil durumdan haberdar etmek için sesli ve ışıklı uyarı cihazları, c) Binada bulunan yangın ve acil durum mücadele ekiplerinin uyarılması ve itfaiyeye haber verilmesi için sesli ve ışıklı uyarı cihazları ve direkt hatlar veya diğer iletişim ortamları üzerinden data iletişimi, ile yapılır. Burada bu sistemi kurmanın da yönetmeliğin içerisinde yer aldığını açıkça görmekteyiz. Çözüm bellidir; önemli binalar itfaiye merkezine bağlanır. Yangın ve tesis bilgisi yangın ve arıza anında itfaiye merkezine bildirilir. İtfaiye aldığı sağlıklı bilgiler ile binalara başarılı müdahale eder. Sistem çalışma koşullarını özetleyecek olursak; Tüm önemli tesislerde yangın algılama, cctv, access, gaz algılama sistemleri kurulur. Binalara kurulan yangın algılama santralinin marka ve modelinin önemi

Reasure akıllı uzak izleme sistemine bağlanan tüm binalar akıllı hale geliyor ve yangına profesyonelce müdahale ediliyor. Aralık 2014 Güvenlik Yönetimi n 89

YANGIN GÜVENLİĞİ

yoktur. Kurulan bu sistemler yangın santrali üzerinden Reasure akıllı uzak izleme sistemi ile itfaiyeye bağlanır. Özel izleme merkezi veya bina sahibi güvenlik merkezi de sistemi izleyebilir. Binada kurulu bulunan sistemlerde cihazlar arızalanabilir, kablolar kopabilir, kablolarda kısa devreler olabilir. Her türlü arıza bilgisi merkezi yazılım sayesinde yetkiliye bildirilir. Telefonuna SMS olarak arıza bilgisi gönderilir. Servis firmasına da bilgisayar ekranı yanı sıra telefonlarına SMS olarak arıza gönderilir, servis firması 8 (sekiz) saat içinde arızaya müdahale eder ve arızayı giderir. Böylelikle kurulu bulunan tüm sistemlerin sağlıklı çalışması sağlanır. Binada kurulu bulunan sistemler alarm bilgisi verirse; alarm bilgisi merkezden ki yazılımdan ilgililer tarafından izlenir, İzlemeyi yapan itfaiye yetkilisi ise hemen gerekli koordinasyonu yaparak binaya müdahale eder. İtfaiye binaya müdahale etmeden önce merkezi yazılım ekranında beliren şu bilgileri görür: Binanın google haritasından konumu Binanın yüksekliği, kaplama alanı Binanın itfaiye binasına olan uzaklığı Binada yangın ve gaz algılama sisteminin detaylı bulunup bulunmadığı Binada spring sisteminin bulunup bulunmadığı Binada jeneratörün olup olmadığı Binaya yaklaşmada sorun olup olmadığını Binada yangın merdivenin olup olmadığı Binada acil aydınlatmanın olup olmadığı İtfaiye, aldığı bu bilgiler ile binaya

90 n Güvenlik Yönetimi Aralık 2014

daha hızlı ve özenli müdahale eder. Ayrıca sistem; binadaki mevcut CCTV sisteminden aldığı analog veya İP görüntüyü anında ekranda gösterir. Alarm bilgisini alan yetkili, mahallindeki kamera görüntüsünü izleyebilir. İtfaiye binada kurulu sistem tarafından asılsız alarm nedeni ile binaya gittiğinde, bu asılsızlığa 10 kez müsaade eder. 11. kez

asılsız alarm veren binaya gittiğinde binaya ceza keser. Böylelikle asılsız alarmlardan itfaiye gelir elde eder. Bina sahibi de itfaiyeye ceza ödemek yerine kurulu sistemin bakımını yaptırır veya daha iyi bir marka ile değişimini yapar. Böylelikle asansör gibi yangın sistemlerinin de periyodik kontrollerinin yapılması zorunluluğu doğar.

ABONE FORMU ABONELİK BİLGİLERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ DERGİSİNE 1 YILLIK ABONE OLMAK İSTİYORUM. ADI, SOYADI : FİRMA ADI : DOĞUM TARİHİ/YERİ: DERGİ TESLİM ADRESİ ADRES

POSTA KODU / SEMT / ŞEHİR DİĞER BİLGİLER: MESLEK

E-MAİL

TEL

FAX

GSM

FATURA ADRESİ: ADRES:

POSTA KODU / SEMT /ŞEHİR VERGİ NO / DAİRESİ Güvenlik Yönetimi Dergisi’nin 1 yıllık abonelik (12 sayı) bedeli 60 TL. + KDV’dir. Abonelik bedelini İş Bankası - Beşiktaş Şubesi - Hesap No: 1008 280 52 64 IBAN: TR 5700 0640 0000 1100 8280 5264 yatırdıktan sonra dekontun fotokopisi ile birlikte bu formu doldurarak (0212) 210 54 45’ye fakslayıp yada devrim@guvenlik-yonetimi.com adresine mail atarak hemen abone olabilirsiniz.

2-3

Ö.K.İ

6-7

A.K.

A.K.İ

4-5

13-47

ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR