arka kapak
ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR
ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ EKİM 2020 SAYI: 88
Güvenlik Y KAPAK-86 ilanlı dikey kopya.indd 1
EKİM 2020 SAYI: 88
FOKUS: HAVALİMANI GÜVENLİĞİ ÖZEL DOSYA: GÜVENLİK İNCELEMESİ
CCTV VE ÇEVRE BİRİMLERİ 22.10.2020 16:25
arka kapak
ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR
ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ EKİM 2020 SAYI: 88
Güvenlik Y KAPAK-86 ilanlı dikey kopya.indd 1
EKİM 2020 SAYI: 88
FOKUS: HAVALİMANI GÜVENLİĞİ ÖZEL DOSYA: GÜVENLİK İNCELEMESİ
CCTV VE ÇEVRE BİRİMLERİ 22.10.2020 16:25
ön kapak içi
arka kapak içi
EKİM 2020 SAYI: 88
Güvenlik Y KAPAK-86 ilanlı dikey kopya.indd 2
22.10.2020 16:25
ön kapak içi
arka kapak içi
EKİM 2020 SAYI: 88
Güvenlik Y KAPAK-86 ilanlı dikey kopya.indd 2
22.10.2020 16:25
guvenlik yonetim 87.indd 1
22.10.2020 16:24
guvenlik yonetim 87.indd 2
22.10.2020 16:24
guvenlik yonetim 87.indd 3
22.10.2020 16:24
guvenlik yonetim 87.indd 4
22.10.2020 16:24
guvenlik yonetim 87.indd 5
22.10.2020 16:24
içindekiler 24
46
38 8
BAŞKANDAN
KAPAK KONUSU
24 IP CCTV sistemlerinin kompleks yapılardaki tasarım ve uygulama problemleri, çözüm önerileri
10 EDİTÖR
30 Bosch Bina Teknolojileri, verileri Intelligent Insights ile görünür kılar 32 Güvenliğiniz bizi ilgilendiriyor
ÖZEL DOSYA
46 Türkiye özel güvenlik sektörüne dönük yeni bir hizmet stratejisi I
52 "Özel güvenlik teknoloji tabanlı entegre
34 CCTV ve çevre güvenliği
güvenlik anlayışıyla bir bütün olarak ele
36 Akıllı kameralar ile akıllı önleyici güvenlik hizmetleri
alınmaktadır."
12 GÜNCEL
FOKUS
Sektör ile ilgili kısa haberler 38 Havalimanı güvenliği 42 Havalimanı güvenlik çözümleri
22 KÖŞE / Hayata Bakış
44 Sistem hem zaman hem insan gücü tasarrufu sağlıyor.
SEKTÖRDEN
54 "2021 yılının ilk 6 ayında olumlu yönde her şeyin düzeleceğine inanıyoruz."
6 n Güvenlik Yönetimi Ekim2020
guvenlik yonetim 87.indd 6
22.10.2020 16:25
Güvenlik Yönetimi ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ
Ekim 2020
70
AYDA BİR YAYINLANIR
Özel Güvenlik Federasyonu adına imtiyaz sahibi O. Oryal ÜNVER Yürütme Kurulu O. Oryal ÜNVER İsmail UZELLİ Murat KÖSEREİSOĞLU Levent Güler Alp Saul Genel Yayın Yönetmeni Devrim BOZKURT devrim@guvenlikyonetimi.com Yazı İşleri Müdürü Ezgi ÖZCAN ezgi@guvenlikyonetimi.com Danışma Kurulu Alp SAUL Arzu YÜKSEL Doç. Dr. Gazi UÇKUN Deniz Gürkan Gültekin FİŞEK Hakan ÖZALP İsmail UZELLİ Murat KÖSEREİSOĞLU Okyay ŞENTÜRK O. Oryal ÜNVER Osman Levent CELASUN Prof. Abdurrahman KILIÇ Taner ALBAYRAK Yusuf Ziya ÖNCEL
58
ELEKTRONİK GÜVENLİK
GÜVENLİK HİZMETİ
56 "Radar cihazımız, frekans modülasyonlu sürekli dalga yayılımı teknolojisine sahiptir."
68 Güvenlik hizmeti danışmanlığı
58 Ateksis tecrübesi Bursa Şehir Hastanesi’nde
YANGIN GÜVENLİĞİ
60 İşletmeler Passlogıc hes kodu entegrasyonu ile virüse geçit vermeyecek
72
Yangın güvenliğinde, yangın algılama ve uyarı sistem teknolojileri
Yayın Türü Yerel Süreli Yayın. Ayda bir yayınlanır.
62 Hikvision kablosuz alarm çözümleri için Ax Pro’yu tasarladı 64 Stadyumların ortak tercihi TANSA Turnike
Grafik Tasarım ve Baskıya hazırlık Derya BOZKURT derya@guvenlikyonetimi.com
Yönetim Adresi Arkhe Tanıtım Hizmetleri Perpa Ticaret Merkezi B Blok Kat:6 No:672 Okmeydanı / Şişli / İstanbul Tel: (212) 210 54 45 Tel: (533) 413 78 08 Baskı Net Copy 444 0 708
74 Editöryel takvim
BİLGİ GÜVENLİĞİ
76 Abone Formu
66 Zincir mağazalarda standart ve kaliteyi sağlamada trend: Görev ve denetim yazılımları
78 Reklam indeksi
Özel Güvenlik Sektörünün sesi Güvenlik Yönetimi Dergisi, sektörü bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Bu dergide yer alan her türlü haber, bilgi ve yorumlar; güvenilir olduğuna inanılan kaynaklar tarafından hazırlanmış araştırma raporları, değerlendirmeler, atıflar, çeviriler ve istatistikî verilerden derlenmiştir. Dergide yer alan tüm reklamların sorumluluğu firmalara, yazılardaki ve söyleşilerdeki görüşler sahibine aittir. Dergide yer alan yazılar izin alınmadan ve kaynak gösterilmeden hiçbir şekilde kullanılamaz.
tanıtım hizmetleri
Perpa Ticaret Merk. B Blok Kat: 6 No: 672 Okmeydanı / Şişli / İstanbul Tel: (212) 210 54 45 Faks: (212) 210 54 45 Gsm: (533) 413 78 08
guvenlik yonetim 87.indd 7
22.10.2020 16:25
BAŞKAN
Hayat devam ediyor…
ü Değerli Dostlar,
COVİD – 19 Salgını normale geçiş dönemindeki suskunluğunu yaz sezonunun bitimine yakın sanki bozmuş gibi, hasta sayımız artış eğiliminde görülüyor. Kuruluşların salgınla mücadele önlemlerinde acaba bir kabulleniş mi var eğer öyle ise çok tehlikeli bir yaklaşım geçmişte İngiltere’de kısa süreliğine uygulamadaki serbestliğin bedelinin çok ağır olduğunu yaşayarak görmüş olduk. Bizler yine önlemlerimizi çok sıkı bir şekilde almaya devam etmeliyiz. İşletme girişlerinde el ölçme aletleri ile yaptığımız kontrollerin doğruluğu konusunda şüphelerimiz var ise bu şüphelerimizi giderici tedbirleri iş işten geçmeden maliyet konusunu çok fazla büyütmeden öncelikle almalıyız. Bu konudaki eksikliklerimizden bir tanesi de ölçüm yapan görevlilerin (çoğunlukla bu görevi güvenlik görevlilerinin yaptığı görülmektedir.) konu ile ilgili eğitimlerinin yetersizliğidir. Ölçüm sürecinde davranış şeklinden başlayıp, ölçme cihazının doğru kullanılması, ortam faktörleri ve en önemlisi potansiyel bir hasta ile karşılaşılması durumunda hem bulaşın önlenmesi hem de kişinin kendisini koruyucu tedbirleri alabilmesi başlı başına önceden planlanmış ekipman yönünden eksiksiz bir hazırlık gerektiriyor. Sadece liman tesislerimizi ele alacak olursak: Bu sezonu neredeyse sıfır gemi hareketi ile geçiren yolcu limanlarımız önümüzdeki sezon için hazırlıkları ne durumda “Salgın liman yönetim planı” ve bu planın gerektirdiği görevli kişilerin belirlenmesi, prosedürler, iletişim noktaları ile irtibatlar, koruyucu önlemlerin alınması, yeni yerleşimler vb. önlemler alınmış ve uluslararası denetimlere hazır durumda olmaları gerekir. Limanların yanı sıra başta eğitim kurumları olmak üzere birçok tesis işletme, kuruluş salgına karşı almış oldukları tedbirleri aksaksız sürdürmek, yeni önlemleri almak, gerekli ekipmanları tedarik ve kullanmak en önemlisi de kanaatimizce konu ile doğrudan/dolaylı ilişkili personelin eğitimi ve tatbikatlara katılımlarının sağlanması olmalıdır.
O. Oryal ÜNVER GÜSOD - GESİDER ONURSAL BAŞKANI
Bizler yine önlemlerimizi çok sıkı bir şekilde almaya devam etmeliyiz.
Sağlıklı ve güvenli günler dilerim.
8 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 8
22.10.2020 16:25
Ekim 2020 GĂźvenlik YĂśnetimi n 9
guvenlik yonetim 87.indd 9
22.10.2020 16:25
EDİTÖR
e
Ekim sayımızdan merhaba
Ekim sayımızda, Kapak Konumuz CCTV ve Çevre Birimleri. Artan suç ve çevremizdeki hırsızlık nedeniyle güvenlik sistemi giderek daha önemli hale geliyor. Kameralar mülkiyetimiz içinde, canlı veya kaydedilmiş de olsa, bize video görüntüleri sağlayabilmeleri sayesinde bize güven sağlamaktadır. Ayrıca güvenlik sistemlerinin varlığı sayesinde, inkâr edilemez video delilleri birçok suçlunun yakalanmasında önemli rol oynuyor. Güvenlik kameralarının popülaritesi son on yılda artmıştır ve teknolojideki gelişmeler nedeniyle, artık birçok şekil ve boyuta gelmiş bulunmaktadır. Sistemlerinin kablolu ve kablosuz versiyonları da vardır. Kablosuz versiyonlar, neredeyse her yere yerleştirilebildiklerinden çok daha fazla kolaylık sağlamaktadır. CCTV kameralar ve çevre birimlerinin bugünü ve geleceğini uzmanların kalemlerinden okuyabilirsiniz. Fokus Konumuz ise; Havalimanı Güvenliği, havalimanları güvenlik açısından son derece riskli alanlar olup, stratejik öneme sahiptir. Bu nedenle havaalanı güvenliği üst düzey olarak sağlanması gereken bir konudur. Havalimanı güvenliğinin zaafiyete uğraması hem uluslararası itibarı sarsacağı gibi can ve mal kaybına uğratabilecek toplumsal veya uluslararası sansasyonel eylem yapmak isteyenler için kritik noktalardır. Havalimanlarında güvenlik çözümleri sunan firmaların havalimanı güvenliğine dair teknik yazılarını okuyabilirsiniz. Özel Dosya Konumuz; Güvenlik İncelemesi; özel güvenlik sektörü geleneksel güvenlik anlayışından sıyrılarak teknoloji tabanlı entegre güvenlik anlayışıyla bir bütün olarak ele alınmaktadır. Özel güvenlik sektöründeki yenilikleri, gelişmesini sağlayacak yenilikçi yaklaşımları, röportajlar ve makalelerle bir araya getirdik.
Ezgi ÖZCAN
Güvenlik sistemlerinin varlığı sayesinde, inkâr edilemez video delilleri birçok suçlunun yakalanmasında önemli rol oynuyor.
Güvenliğin birçok alanındaki uzmanların kaleminden, makale, teknik yazı ve röportajları Ekim sayımızda sizler için buluşturduk.
İyi okumalar, sağlıklı günler dilerim.
10 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 10
22.10.2020 16:25
guvenlik yonetim 87.indd 11
22.10.2020 16:25
GÜNCEL
TANSA Inovasyon Projesi’ni tanıttı TANSA Inovasyon Projesi’ni tanıttı Tansa Turnike Teşvik Uzmanı Eylem Celep ‘’Tansa kuruluşundan itibaren inovasyon kültürü ile gelişmiş, büyümüş ve globale yayılmış bir firmadır. Başarısının sürekliliği için inovasyon odaklı kültürünü tüm bölümlere ve yeni ekiplere yayması sürekli canlı tutması ve sistemli hale getirmesi gerekmektedir. Her birimdeki her bir arkadaşımız kendi iş sürecinde inovatif olabilir ve bütünde Tansa Kurumsal İnovasyon Sistemi’ ne katkı sağlayabilir.’’ Dedi Celep, projenin yol haritasını şöyle aktardı: Bu çerçevede, Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TIM) üniversite ve sanayi iş birliğini geliştirmek üzere oluşturduğu ve yönettiği “İnoSuit-İnovasyon Odaklı
Mentorluk” programına başvuru yaparak, Mayıs ayı itibari ile İstanbul Okan Üniversitesi Öğretim Üyesi Sn. Dr. Edin Güçlü Sözer’in mentorluğunda programa katılım sağlamış olduk. InoSuit programının temel hedefi şirket içerisinde inovasyon yönetimi yetkinliğinin sürdürülebilir şekilde arttırılması, inovasyon yönetimi altyapısının oluşturulması, güçlendirilmesi, her bir kurumun kendi hedeflerine, yapısına ve ihtiyaçlarına uygun kurumsal inovasyon sistemlerinin tasarlanması ve hayata geçirilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda “İnoSuit-İnovasyon Odaklı Mentorluk” Programı sürecinde her bir Tansa çalışanımızın düşüncesi bizim için önemlidir.’’ Dedi
Avrupa ve ABD’ye ticaret yapacakların konsolosluklardan sonra ikinci adresi Loomis…
Geçtiğimiz günlerde İMMİB tarafından ülkemizin kuyum ihracat ve ithalat rakamları açıklandı. Has maden ithalatı bu yıl rekor seviyeye çıkarken, bitmiş ürün ve mücevher ihracatımızda %50’ye varan azalma dikkat çekiyor. Pandemi krizi özellikle lüks tüketim ve zorunlu tüketim kategorisinde olmayan ürün gruplarını daha da derinden etkiledi. Loomis Uluslararası Hizmetler
Müdürü Selçuk Çolak; artık hemen hemen tüm ülkelerin gümrük kapılarının açıldığını ancak bazı bölgelerde kuyum ürünlerine talebin çok düşük olması nedeniyle, ihracat rakamlarına hala pandeminin etkilerinin devam etmesi, firmaların kısmi personel çalıştırması ve sefer sayılarındaki daralma nedeniyle olumlu yansımaların olmadığını ifade etti. Bu yıl Loomis’in uluslararası kuyum gönderilerinde pandemi kaynaklı olarak firmaların belirli süre kapanması, karantina süreçleri, yurt dışında pandeminin etkisi sebebiyle alıcı firmaların da taleplerinin azalması kaynaklı %30’un üstünde azalma olduğunu kaydeden Selçuk Çolak; “Tüm olumsuzluklara rağmen özellikle Avrupa ve ABD’ye yönelik ticarette açık ara Loomis’in liderliği devam
ediyor. Bu yıl bitmiş ürün alım ve satımından daha çok has maden ticaretine aracılık ettik. Ülkemizin en önde gelen değerli maden ticaret firmaları yine Loomis kalitesi ile yurtdışı ticaretlerini sürdürdüler” diye konuştu.Yılın ilk 9 ayında uluslararası ticarette sıfır hasar ile çalışmalarını sürdürdüklerini vurgulayan Çolak; açıklamasına şöyle devam etti: “Covid 19’a yönelik aşı ve ilaç bulunmasıyla birlikte çok hızlı bir toparlanma olacağını ve ertelenen birçok talebin tekrar sıraya gireceğini düşünüyoruz. Her zaman olduğu gibi bu yıl da ilk kez yurtdışı ticaret yapan birçok kuyum firmamıza yardımcı olduk. Mikro paket hizmetimizin yurtdışı ayağı yine etkin çalışmalar yapıyor. Dünyada 150’den fazla ülkeye bizim aracılığımızla gönderi yapılabiliyor.”
12 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 12
22.10.2020 16:25
guvenlik yonetim 87.indd 13
22.10.2020 16:25
GÜNCEL
SECURITAS İtfaiye uyarıyor AVM’lerde yangın büyük risk Son aylarda AVM’lerde artan yangın vakalarına dikkat çeken Securitas İtfaiye Hizmetleri Genel Müdürü Uğur Yertut, İstanbul’un önde gelen AVM’lerin üst düzey yöneticileri ile biraraya geldi. Toplantıda yangına ilk müdahalenin mutlaka profesyonel bir ekip tarafından yapılması gerektiğine dikkat çeken Yertut, “6331 sayılı İş Sağlığı Güvenliği Kanunu ve Binaların Yangından Korunma Yönetmeliği doğrultusunda AVM’lerdeher vardiyada çalışanlardan oluşan bir “Söndürme Ekibi” bulundurulması gereklidir ancak asıl işleri yangın söndürme olmayan çalışanlar ile yangına ilk müdahale oldukça zordur. Yanlış müdahale AVM’lerdeciddi hasarlara yol açabilir. Bu nedenle AVM’nin büyüklüğüne göre mutlaka profesyonel itfaiye ekipleri bulundurması
gerekir.” dedi. AVM’lerin yangın mühendisleriyle birlikte itfaiye mühendislerinden de danışmanlık almalarınınönemini belirten Yertut, “Yangına ilk müdahale hizmeti “İtfaiye Mühendisliği” başlığı altında ele alınmalıdır. Ülkemizde “Yangın Danışmanı ve/veya Yangın Mühendisi” olarak çok yetkin ve değerli kişiler çalışmaktadır. Bu kişiler inşaat aşamasından başlayarak tesiste oluşabilecek yangın risklerini minimize etmek üzere sistemler tasarlar. “İtfaiye Mühendisleri” ise bu tasarımlar olsa bile oluşabilecek yangınlara nasıl, ne ile ,ne şekilde ilk müdahaleyi yapılacağını planlar. “Yangın Danışmanlığı” ve “İtfaiye Mühendisliği” birbirini destekleyen ve birbiri ile karıştırılmaması gereken iki daldır” dedi.
Securitas, 31 ülkede 7500 İtfaiye personeli ile “Özel İtfaiye” hizmetini başarı ile sürdürmektedir. Hizmet vermiş olduğu tesislerde global bilgi birikimini kullanmakla birlikte, Kalite Politikası kapsamında (KPI/SLA) performans yeterlilikleri, tesise özel yetkinlik ve yeterlilik başlıklı yangın eğitimleri de vermektedir.
Kontrol odalarına özel güvenli ve düşük maliyetli ekran yazılımı
Günümüzde komuta ve kontrol tesislerindeki veri kaynaklarının ve ağa bağlı cihazların çoğalması karmaşık ve hızlı değişen koşulları beraberinde getiriyor. Bu noktada gelecekteki gereksinimlere uyum
sağlayabilecek kadar esnek ve çok yönlü bir görüntü yönetim sisteminin tasarlanması ve sürdürülmesi gittikçe daha önemli hale geliyor. LED ekran teknolojisi alanındaki köklü deneyimi ışığında inovatif ürünler geliştiren 99 yıllık teknoloji markası Mitsubishi Electric, tasarladığı S-SF yazılım paketiyle videowall ekran sistemlerinin daha verimli ve daha büyük ölçeklenebilirlikle çalışmasına imkân tanıyor. Daha güvenilir, düşük maliyetli ve esnek sistem Daha etkili komuta ve kontrol odası
operasyonları için daha verimli ve daha esnek karar verme ortamları tasarlamayı mümkün hale getiren Mitsubishi Electric S-SF yazılım paketi, bu sayede kontrol odası video duvarları için özel ekran duvar işlemcisi ve özel donanım ihtiyacını ortadan kaldırıyor. Tamamen Ethernet IP üzerinde çalışan, daha güvenilir ve düşük maliyetli bir sisteme imkân tanıyan S-SF yazılım paketi, bakır görüntü kablolarının mesafe limitlerini ve aşırı yüksek fiber görüntü kablosu maliyetlerini ortadan kaldırmasıyla da dikkat çekiyor.
14 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 14
22.10.2020 16:25
guvenlik yonetim 87.indd 15
22.10.2020 16:25
GÜNCEL
Petrol, gaz ve bina otomasyonu sektörlerine yönelik siber saldırılar 2020’nin ilk yarısında Sanayi kuruluşlarına yönelik saldırılar, üretimin kesintiye uğraması ve neden olduğu mali kayıplar nedeniyle her zaman büyük bir yıkım potansiyeline sahiptir. Buna ek olarakendüstriyel işletmelere yönelik saldırılaryalnızca finansal kazancı değil, aynı zamanda siber casusluğu amaçlayan zengin kaynaklara sahip gelişmiş tehdit aktörlerinin katılımıyla daha ciddi ve öncelikli hale geldi. Geçtiğimiz kış, ilkbahar ve yazın başlarında, saldırılara en yatkın endüstriler bina otomasyonu,petrol ve gaz oldu. Pandeminin bir sonucu olarak halihazırda maruz kalınan büyük mali kayıplar göz önüne alındığında, petrol ve gaz endüstrisine yönelik saldırılar büyük yıkıcılık potansiyeli taşıyor. Kötü amaçlı yazılımların engellendiği ICS bilgisayarlarının yüzdesi 2019’un ikinci
yarısında %38 iken, bu oran bina otomasyon endüstrisinde 2020’nin ilk yarısında %39,9’a, petrol ve gaz endüstrisinde %37,8’e yükseldi Çoğu sektörde saldırıya uğrayan ICS bilgisayarlarının yüzdesinindüştüğüne dikkat çeken Kaspersky Güvenlik Uzmanı Evgeny Goncharov,bununla birlikte hala mücadele edilmesi gereken tehditler olduğunu söylüyor. Goncharov,“Saldırılar hedefli ve karmaşıksa, daha az sıklıkta meydana gelseler bile önemli hasara neden olma potansiyeli artar” diyor. “Uzaktan çalışmaya ve evden kurumsal sistemlerde oturum açmaya zorlanan birçok kuruluşta ICS doğal olarak siber tehditlere daha açık hale geldi. Olası bir saldırıya yanıt vermesi gereken
personelin savunma alanı genişlerken sayıları azaldı. Bu da saldırıların daha yıkıcı olabileceği anlamına geliyor. Petrol, gaz ve bina otomasyon altyapılarının saldırganlar arasında popüler bir hedef haline geldiği göz önüne alındığında, bu sistemlere sahip olanlarınek güvenlik önlemleri alması çok önemli.”
Panasonic yapay zeka tabanlı güvenlik
Panasonic i-PRO X Serisi kameralar, daha düşük TCO ve daha hızlı
işlemenin avantajlarına sahip olan derin öğrenme yapay zeka uygulamalarını çalıştırıyor.Panasonic bugün yazılım şirketi A.I. Tech ile işbirliğini duyurdu. Bu işbirliği, COVID-19 ortamında derin öğrenmeye dayalı uygulanabilir birçok kurumsal çözüm sağlamak amacıyla i-PRO’nun sektörün önde gelen güvenlik kameralarını yerleşik yapay zeka özellikleri ve akıllı uygulamalarla bir araya getiriyor. Derin öğrenme uygulamaları doğrudan kameralarda çalışarak analitik hesaplamalar için ek sunuculara olan ihtiyacı ortadan
kaldırıyor ve bunun yanı sıra aynı yüksek hassasiyet seviyelerini de koruyor. Sistemin sağladığı avantajlar arasında güvenlik altyapısı için daha düşük toplam satın alma maliyeti, daha hızlı işleme ve uygulamalardan daha fazla anında alarm, bildirim veya bilgi yer alıyor. Birçok derin yapay zeka uygulaması, içinde bulunduğumuz küresel salgın sürecinde sosyal mesafenin sağlanmasına, doluluk seviyelerinin takip edilmesine ve yüz maskelerinin takılmasına yardımcı olmak için kullanılabiliyor.
16 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 16
22.10.2020 16:25
guvenlik yonetim 87.indd 17
22.10.2020 16:25
GÜNCEL
Pandemi yerli buluta geçişi hızlandırdı
Pandemi döneminde verileri ele geçirmeye yönelik bulut tabanlı siber saldırılar 7’ye katlandı. Salgın süreci, bulut hizmetlerinin yerli ve milli kaynaklarla
geliştirilen çözümlerle sağlanmasının önemini bir kez daha ortaya koydu. Teknoser Genel Müdürü Ozan İnan, “Bulut hizmeti veren şirketlerin büyük bölümünün sunucularının yurt dışında olması hem verilerin yurt dışına çıkmasına neden oluyor hem verilerin güvenliğinin sorumluluğunu tamamen müşteriye bırakarak ek maliyet ve güvenlik riski doğuruyor. Bulut bilişimde ek maliyetlere katlanmayın, verilerinizi yerli ve milli kaynaklarla geliştirilen bulut hizmetlerinde saklayın” diyor. Bulut bilişim, teknolojinin sunduğu en
TestIstanbul’da gelecek test edildi YazılımTest ve Kalite Derneği tarafından bu yıl 11’inci kez gerçekleştirilen Uluslararası TestIstanbul Konferansı tamamlandı. Pandemi nedeniyle bu kez online olarak hayata geçirilen konferans, 8 Ekim 2020 tarihinde sektörün önde gelen profesyonellerini ağırladı. Bu yılki sloganı “Yapay Zeka İle Geleceğin Yazılım Testine Hazırlan!” olan konferansta ana tema olarak Test ve Test Otomasyonunda Robotik Süreç Otomasyonu(RPA) işlendi. Alt tema olarak Sürekli Test, Sürekli Entegrasyon ve Dev Opskonuları ele alındı. Dünyanın dört bir yanından katılan 6 keynote ve 30 konuşmacı 25’in üzerinde oturumda sektör profesyonelleriyle buluştu. Güney Doğu Avrupa ve Orta Doğu’nun en büyük yazılım test etkinliği olan Uluslararası TestIstanbul Konferansı, Yazılım Test ve Kalite Derneği Başkanı Koray Yitmen’in “Sihire Karşı Test: Test Odaklı Geliştirme (TDD) Kodunuzdaki İllüzyonu Nasıl Bozacak?” başlıklı açılış konuşmasıyla başladı. Konuşmasında TDD’nin, başarının en önemli unsurlarından biri olduğunun altını çizen Yitmen, “TDD mantığıyla işimizi yaparsak hem hayat hem iş daha kolay olur. Çünkü başarısız olduğumuz yeri hızlı buluruz. TDD kritik bir kaya tırmanışında olduğu gibi küçük ama güvenli adımlarla ilerlememizi sağlar. Gaza basıp gitmemizi engeller. TDD ‘eğer bozuk değilse, tamir etme’ sendromunu aşmamızı sağlar, TTD kodlamanın temiz ve düzgün olması için bizi motive eder” dedi.
önemli verimlilik ve maliyet çözümlerinden biri. Birçok şirket ve kullanıcı, verilerini cihazlarında ya da şirket içi konumlarda tutmak yerine sağladığı kolaylık, bağlantı hızlarının artması ve maliyet avantajı nedeniyle bulut hizmetlerinde tutmayı tercih ediyor. Ancak bu hizmeti veren şirketlerin büyük bölümünün sunucularının yurt dışında olması hem verilerin yurt dışına çıkmasına neden oluyor hem verilerin güvenliğinin sorumluluğunun tamamen müşteride olması nedeniyle veri güvenliğiyle ilgili pek çok risk ortaya çıkıyor.
Güvenle okula dönüş
Pandemi döneminde uzaktan çalışma ve uzaktan eğitim gibi dijitalleşen iletişim süreçleri devam ederken okula dönüş özellikle büyük şehirlerde trafiği yeniden hatırlattı. Zaman kaybına neden olan ve stresi tetikleyerek yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen büyük şehir trafiği, otoriterlerin de çözüm bulmaya çalıştığı bir konuyken, uzaktan gerçekleşen operasyonlar bu zorluğu biraz olsun hafifletmişti. Ülkemizde 12 Ekim tarihinde kapılarını kısmi olarak yeniden açacak olan eğitim kurumları beraberinde daha fazla ulaşım aracını trafiğe dahil ederek, yoğun nüfusa sahip şehirlerde trafik tartışmalarını yeniden gündeme taşıyacak. Ancak gelişen teknoloji hem otoriteler hem de vatandaşlar için kördüğüm haline gelen trafik sıkıntısına çözüm olabilecek formüller içeriyor.
18 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 18
22.10.2020 16:25
guvenlik yonetim 87.indd 19
22.10.2020 16:25
GÜNCEL
Siber saldırganlar, sesli asistanlara sızabilir Şirketlerin güvenlik açıklarını bulma ihtiyacını platforma kayıtlı bağımsız araştırmacı topluluğuyla hızlı ve etkin bir şekilde gideren BugBounter, sesli asistanların sebep olabileceği veri ihlallerine karşı uyarıyor. Araştırma şirketi Canalys’in raporuna göre sadece 2017’de 56 milyon sesli asistan cihazı satıldı. Bu istatistik, sesli asistanların hayatımızda çok önemli bir yer kapladığını gösteriyor. Bu durum, Microsoft’un Nisan 2019’da yayınladığı Voice raporuna göre kullanıcıların yüzde 80’inin sesli asistanlardan memnun olduğunu belirtmesiyle daha da güçleniyor. Ancak yüzde 41’i de güvenlik ve gizlilik açısından endişeli olduklarını dile getiriyor. Rapor için görüşlerini paylaşanların yüzde 52’si
kişisel bilgilerin veya verilerin güvenliğinden emin olmadığını söylüyor. Konuyla ilgili görüşlerini belirten BugBounter Kurucu Ortağı Murat Lostar, şunları söyledi: “Sesli asistanlara yönelik yüksek memnuniyet oranına karşı güvenlik endişeleri öne çıkıyor. Bugün birçok uygulama, kullanıcısına kolaylık sunmak için sesli asistanlarla entegre oluyor ve kullanıcılarının sesle giriş yapmasına olanak tanıyor. Siber saldırganlar, bir açık üzerinden sesli asistana sızdığında kullanıcıların giriş için paylaştığı bilgileri ele geçirebiliyor ve bunları erişim kazanmak için kullanabiliyor. Bu yüzden sesli asistan teknolojisi işleten firmaların ve asistanları kendi sistemlerine entegre eden gelişti-
ricilerin dijital ortamlarını mutlaka konunun uzmanı olan araştırmacılara test ettirmesi gerekiyor. Şirketler, doğru kontroller yapılmadığında karşı karşıya kalabileceği maddi ve manevi kayıpların binde birinden düşük bir maliyeti olan ve doğrudan sonuç elde etmeye odaklı bağımsız araştırmacılar ile hizmet veren platformları kullanarak sistemlerini sürekli test ettirebiliyor.”
Masdaf, yangınla mücadelede farkındalık yaratmaya devam ediyor
Masdaf, 25 Eylül - 1 Ekim tarihleri arasında kutlanan İtfaiye Haftası’na özel olarak Sakarya Büyükşehir İtfaiye Müdürlüğü ile birlikte düzenlediği “Yangınla Mücadele” webinarında yangınlar nedeniyle yaşanan can ve mal kayıplarının önüne geçebilmek adına alınabilecek önlemleri masaya yatırdı. Sakarya Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı Önleme ve Eğitim Şube Müdürlüğü ile ortak düzenlenen webinarda özellikle konutlarda ve endüstriyel tesislerde yaşanan yangınlardaki ihmallerin altı çizildi. Türkiye’de her yıl yaklaşık 400 büyük fabrika yangını yaşandığını ve bu yangınlarda yılda ortalama 25 kişinin
hayatını kaybettiğini belirten Sakarya Büyükşehir İtfaiye Dairesi Başkanlığından Makine Mühendisi M. Zahit Akkaya, binaların ve endüstriyel tesislerin yangın tehlikesine karşı hazırlıklı inşa edilmesi gerektiğini vurguladı. Akkaya sözlerine şöyle devam etti: “Bu süreç binanın veya endüstriyel tesisin mimari projesiyle başlayıp, mekanik projesiyle devam eden bütünleşik bir süreç. Binalar ve endüstriyel tesisler henüz mimari proje aşamasındayken bina veya tesis işler duruma geldiğinde oluşabilecek yangın durumları öngörülebilir olmalı ve gerekli önlemler alınmalıdır. Bu konuda öncelikle “binaların yangından korunması hakkındaki yönetmeliğe” uyulması ve bu kapsamda binanın yangın sınıflandırmasının yapılması gerekiyor. Proje bir endüstriyel tesise ait ise hangi tehlike sınıfındaki endüstriyel tesise ait olduğu dikkate alınarak tasarlanmalıdır. Burada binanın işlevi, yangın yükü, yanıcılık yükü dikkate alınmalıdır. Örneğin yönetmelik; 2000 metrekare ve
üzerindeki katlı mağazalarda ve 1000 metrekare üzerinde kolonya, boya gibi yanıcı madde ihtiva eden işletmelerde yağmurlama zorunluluğu getiriyor. Bu tür projelerde binanın yapısına göre kaçış yolu, havalandırması ve pompa sistemleri tercih edilmesi gerekiyor. Dolayısıyla tüm bunları tasarım aşamasında öngörebilmek önemli; ancak bizde ki işleyiş biraz farklı, biz önce binanın inşasına başlıyoruz ve zamanla yangın tesisatı hariç aklımıza gelen her şeyi binaya uyguluyoruz. Zorunluluk olursa şayet yangın tesisatını uygulamayı tercih ediyoruz. Ancak yabancı yatırımlar özellikle sigorta şirketleri Avrupalı olan yatırımlarda ya da yabancı ortaklı yatırımlarda “binaların yangından korunması hakkında yönetmelik” biraz daha nizami olarak uygulanıyor. Yapıların inşası aşamasında standartlara uygun üretim her geçen gün artmaya devam ediyor; fakat burada mevzuatında eş zamanlı olarak bu standartlara entegre edilmesi gerekiyor.”
20 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 20
22.10.2020 16:25
guvenlik yonetim 87.indd 21
22.10.2020 16:25
t
HAYATA BAKIŞ
“Çocuk ve televizyon” Televizyon giderek günlük hayatımızda vazgeçilmez bir alışkanlık olmuştur. Aileler günlük zamanlarının büyük çoğunluğunu televizyon karşısında geçiriyorlar. İzleme alışkanlığı bir bağımlılık halini alıyor. Televizyon karşısında çok fazla zaman geçirmek yetişkin insanların ve çocukların zihinsel gelişimini olumsuz etki altına almaktadır. Nerede ise sigara bağımlılığı gibi televizyon bağımlılığı da tedavi altına alınacak. Bu alışkanlık kişinin konsantrasyon becerisini bozmakta, beyni tembelleştirmekte ve gelişimini pasifize etmektedir. Çünkü televizyon beyni yormadan bilgi verir. Aslında beyni en çok geliştiren konuşmak ya da dinlemek değil; düşünmek, geliştirmek, yorum yapmaktır. Televizyon çocukların zihinsel gelişimi ve dil gelişimini engellemektedir. Konuşamayan, hece kuramayan milyonlarca çocuk var. Araştırmalar sonucunda iki buçuk yaşında olmasına rağmen beş kelime bilemeyen çocukların varlığı tespit edilmiş durumda. Nedenler olarak da bakıcısı veya annesi çocuğu gün boyu televizyon karşısında bırakıyor. Dolayısıyla çocuk da etkileşim ile ilgili beyin alanları gelişemiyor. Dokunarak, oynayarak öğreneceği beceriler gelişmiyor. Çocuğun sosyal gelişiminin olabilmesi için çevresindekilerle oynaması, onlara dokunması, onlarla konuşması yani etkileşimin içinde olması gerekir. Ne yazık ki sürekli televizyon izleyen çocuklarda bu olamıyor. A.B.D’ de çocuklar üzerinde yapılan bir araştırmada; “babanızın mı, televizyonun mu evden gitmesini istersiniz?” diye sorulduğunda çocukların yüzde yetmişi “ Televizyon kalsın, baba gitsin” diyor. Hoş Türkiye’de de bundan farklı bir sonuç görülmüyor. Bu araştırma çocuğun üzerinde televizyonun ne derece etkili olduğunu gösteren bir örnektir. Mühim olan bu etki gücünü olumsuzdan olumluya çevirebilmektir. Gelelim ne yapacağımıza; bir çocuğun sağlıklı bir kişilik geliştirebilmesi için yetiştiği ortamda sevgi kadar, disiplinin de uygulanması gerekmektedir. Televizyon seyretmenin kötü sonuçları uzun vadede ortaya çıkar. İlk anda görülmeyen bu sonuçlar hakkında baştan bilinçli olup ailenin ona göre davranması gerekir. Anne babalar bu konuda hassas olmalıdır. “ Çocuk televizyonun karşısında çok iyi vakit geçiriyor, ben de rahat ediyorum” şeklinde düşünmek çok yanlıştır. Televizyon dünyayı tanımak ve anlamak için kullanılmalıdır. Doğru kullanılması halinde faydalı olabilir. Televizyon program rehberini alıp çocukla beraber hangi programı seyretmek veya seyretmemek gerektiği belirlenir. Bunun nedenleri çocuğa anlatılmalıdır. Çocuğa söylediklerinizi kendiniz de uygularsanız; televizyonu kaldırmak, yasaklamak gibi uygulamalara gerek kalmaz. Kaldı ki yasaklar bütün insanlarda her zaman merak uyandırmıştır.
Oğuz GÜLAY
Televizyon izleme alışkanlığı kişinin konsantrasyon becerisini bozmakta, beyni tembelleştirmekte ve gelişimini pasifize etmektedir. Çünkü televizyon beyni yormadan bilgi verir.
Ailelere düşen çocuğa seçici olmayı, doğru kullanmayı gösterebilmektir. Yani televizyon bizi değil, biz onu kontrol etmeliyiz. Kontrol edebilmek dileğimle…
22 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 22
22.10.2020 16:25
guvenlik yonetim 87.indd 23
22.10.2020 16:25
KAPAK CCTV VE ÇEVRE BİRİMLERİ
IP CCTV sistemlerinin kompleks yapılardaki tasarım ve uygulama problemleri, çözüm önerileri Okan USLU Satış Müdürü/ PELCO BY SCHNEIDER ELECTRIC
2
007 yılından bu yana CCTV (Closed Circuit Television) sistemlerinde analog’dan IP(Internet Protocol)’ye doğru hızlı bir geçiş yaşamaktayız. Özellikle büyük CCTV sistemlerinin ihtiyaç duyulduğu havalimanları, büyük alışveriş merkezleri, ofis kompleksleri ve üniversite kampüsleri gibi yerlerde IP sistemlerine geçiş çok hızlı bir şekilde yaşanmıştır.Bu tip yapılarda halihazırda bir ağ yapısı vardır veya ağ yapısı kurmaya zorunluluk vardır ve ekstra bir altyapı maliyetine girmeden bu yapı üzerinde bir IP CCTV sistemi inşa etmek çok daha kolay ve daha zahmetsiz olmaktadır. Bununla birlikte bu sistemlerin büyüklüğünden dolayı hem yerel ağ sistem mimarisi hem de IP CCTV sistem mimarisi kuruluş öncesi doğru bir şekilde tasarlanmalı ve düşünülmelidir. Düzgün tasarlanmayan ve düşünülmeyen sistemlerde çıkacak problemleri çözmek çok zor olacağı gibi problemlerin çözümü için sistemde yapılması gerekecek değişikliklerin maliyeti de çok büyük olabilmektedir. Bu bildiride kompleks yapılarda kurulacak olan IP CCTV sistemlerinin tasarımında ve tasarım sonrası uygulamada dikkat edilmesi gereken noktalar ele alınmaya çalışılmıştır. GİRİŞ IP CCTV sistemlerine geçiş 2007 – 2010 seneleri arasında büyük bir
ivme kazanmıştır. Özellikle 2009 senesiyle birlikte, üretici firmaların H.264 kodlamayı destekleyen megapixel kameraları pazara sürmüş olması bu geçişi çok hızlandırmıştır. Özellikle megapixel kameraların getirdiği daha yüksek çözünürlüklü görüntülerin, meydana gelen olayların çözümünde, olaya karışan şahısların, araçların tespitinde, olayın oluş şeklinin açıklanmasında sivil ve adli kurumlara büyük bir kolaylık getirmesi bu geçiş sürecine daha da ivme kazandırmıştır. Bunun yanında özellikle, alışveriş merkezi, ofis, rezidans gibi büyük komplekslerde, havalimanı, üniversite kampüsü gibi geniş alana yayılmış olan kampüslerde IP CCTV sistemleri gerçekleştirmek analog sisteme göre çok daha ko-
lay hale gelmiştir. Bu tür yapılarda halihazırda bir ağ yapısına ihtiyaç vardır ve bu ağ yapısının CCTV sistemi için de kullanılabiliyor olması sistemi gerçekleştirmede büyük kolaylıklar getirmiş, merkezi sistemler yapılabilir hale gelmiştir. Bu tür yapılarda analog sistemler yapmak büyük altyapı maliyetleri getirmekte, sistemlerin merkezi yapıdan çıkıp dağıtık yapıda olmasına sebep olmaktadır. Bu tip yapılarda halihazırda bir ağ yapısı bulunmakta veya yeni inşa edilen bir yapı ise bir ağ yapısına ihtiyaç duyulmaktadır. Kurulacak ağ yapısının da aynı zamanda data, IP telefon, IP TV, e-mail ve internet trafiği için kullanılabilirken, bu yapılarda bulunması zorunlu olan CCTV, kartlı geçiş, BMS (Building Management System
24 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 24
22.10.2020 16:25
-Bina Yönetim Sistemi), havalandırma, ısıtma ve soğutma sistemleri, ağ zaman sunucusu (NTP – Network Time Protocol), aydınlatma otomasyonu, asansör kontrolü ve bu sistemlerin birbiriyle entegrasyonları için kullanılıyor olması yatırımcıya da altyapı maliyetlerinin azaltılmasında avantaj sunmakta, sistemlerin tek bir merkezden yönetiminin sağlanmasında kolaylıklar getirmektedir. Bununla birlikte IP sisteminin tasarlanması, kurulması ve uygulanması aşamalarında analog sistemlere göre çok daha fazla ve farklı uzmanlıklar gerekmektedir. Özellikle kurulacak olan ağ yapısının yukarıda saydığımız gibi birçok sistem tarafından kullanılacak olması, ağ yapısının çok daha iyi tasarlanması ve yönetilmesi gereksinimini doğurmaktadır. Aynı zamanda bu ağ’ın yedekli şekilde tasarlanması ve kurulması tek hata noktasını (single point of failure) ortadan kaldırarak ağ’da oluşabilecek bir arızada onun üstünde çalışan sistemlerin büyük oranda veya tamamiyle çalışmaya devam etmelerini sağlayacaktır. Bu saydığımız sistemler arasında ağ’a en büyük yükü getiren sistem IP CCTV sistemidir. Büyük işletmelerde, kampüslerdeki IP CCTV sistemlerinde yapının değişik yerlerinde çalışan 4CIF (704x576) çözünürlükten Full HD 2.1 Megapixel (1920x1080) hatta 5 Megapixel (2592x1944) çözünürlüğe kadar görüntü verelebilen yüzlerce kameradan alınan görüntüler 7/24 ağ üzerinden hem kayıt sistemlerine hem de izleme noktalarına taşınmaktadır.
CCTV sisteminin tasarlanması Büyük yapılarda, işletmelerde, kampüslerde ihtiyaç duyulan kamera adedi çoğu zaman yüzlerle
ifade edilmektedir. Bu kadar büyük sistemlerde IP CCTV sisteminin baştan kontrollü ve amaca uygun tasarlanması sistemin başarılı olmasındaki birinci etkendir. IP CCTV sistemleri son yıllarda hızla gelişmekle birlikte henüz tam olarak bir standarta oturmuş değildir. IP’ye geçiş standartlaşma çalışmalarına hız verse de henüz bu istenilen düzeyde değildir. Şu anda üreticiler tarafından kabul görmüş ve yaygın olarak uygulanan standart ONVIF (Open Network Video Interface Forum, www.onvif. org)’dir. Öncelikle tasarlanacak sistemin standartları sağlıyor olması ilerde yapılabilecek değişikliklerde, eklemelerde işletmelere büyük kolaylık sağlayacaktır. Kamera, kayıt ve izleme sistemleri olacak şekilde 3 parçaya ayırabileceğimiz CCTV sistemlerinin en önemli parçası kayıt sistemleridir. Bir yerde gerçekleşek olan kavga, kaza, hırsızlık gibi vakalarda operatörlerin olayı gerçekleştiği anda yakalaması, yüzlerce kameranın olduğu bir sistemde oldukça zordur. Çoğunlukla bir olay güvenlik ekiplerine rapor edilir ve olayın gerçekleştiği yerdeki kayıtlı kamera görüntüleri incelenmeye başlanır. Bundan dolayıdır ki sistemin en önemli parçalarından biri kayıpsız, erişilebilir ve kolay yönetilebilir bir kayıt sistemidir. Özellikle değişik çözünürlüklerde yüzlerce kameranın olduğu bir sistemde kayıt edilecek data miktarı çok büyüktür ve tasarlanan kayıt sisteminin bu yükü kaldırabilecek seviyede olması sistemin başarılı ve sorunsuz çalışması için en büyük etkendir. Özellikle alışveriş merkezi, rezidans ve ofis gibi komplekslerde kolay yönetilebilen sistemlerin seçilmesi sistemin idame ettirilebilmesi için önemli etkendir. Çünkü büyük IP CCTV sistemlerinin ve onların üzerinde çalıştığı ağ’ların
Yüzlerce kameradan alınan görüntüler 7/24 ağ üzerinden hem kayıt sistemlerine hem de izleme noktalarına taşınmaktadır. yönetilebilmesi için profesyonel Bilgi İşlem bölümlerine ihtiyaç vardır ve bu tip büyük yapılarda gördüğümüz Bilgi İşlem bölümlerinin çok profesyonelleşmediğidir. Bundan dolayı seçilecek CCTV sisteminin kolay yönetilebilir olması hem işletme maliyetleri açısından hem de sistemin sürekliliği açısından önemlidir. Ayrıca seçilecek kayıt sistemlerinde yedekliliğe dikkat edilmesi ilerde yaşanacak problemlerde oluşabilecek görüntü kayıplarını en aza indirgemek için önemlidir. Kayıt platformlarının yedekli güç ünitelerinin olması, yedekli soğutma sistemlerinin olması, disk arızalarına karşı RAID (Redundant Array of Independent Disk) disk yapılarının olması, mümkünse kayıt cihazlarının yedekli mimaride kurulması oluşabilecek arızalarda kayıpları en az seviyeye indirmek için gereklidir. RAID mimarisi 1990’lı yıllardan başlayarak hızlı bir şekilde kullanımı artan, birden fazla diskin kullanıldığı sistemlerde disk yedekliliğini sağlayan mimaridir. RAID yapısı RAID0’dan başlar ve 1, 2, 3 4, 5, 6 ve RAID10 şeklinde farklı disk ve data yedekliliklerini tanımlar. Bu seviyelerden; RAID0’da disk yedekliliği mevcut değildir. Çoğunlukla kişisel PC’ler ve kritik bilgi tutulmayan sunucu-
Ekim 2020 Güvenlik Yönetimi n 25
guvenlik yonetim 87.indd 25
22.10.2020 16:25
KAPAK CCTV VE ÇEVRE BİRİMLERİ
larda kullanılır, RAID1’de bire bir disk yedekliliği mevcuttur ve çoğunlukla önemli sunucularda kullanılır, RAID5 en az 4 diskin kullanıldığı sistemlerde 1 adet disk yedekliliği, RAID6 ise en az 5 diskin kullanıldığı sistemlerde 2 adet disk yedekliliği sağlar. RAID5 ve RAID6 sistemlerde diske yazma hızları diğer RAID seviyelerine göre daha hızlı olduğundan dolayı CCTV üreticileri tarafından kayıt sistemlerinde çoğunlukla tercih edilmektedir. Özellikle büyük sistemlerde disk yedekliliğini sağlamak için kayıt sistemlerinde tercih edilmesi önemlidir. Her bir Şekil 1’de örnek bir yedekli sistem yapısı verilmiştir.
Şekil 1. Yedekli IP CCTV Yapısı
Sistemin üçüncü parçası olan izleme sistemi yine baştan sistem tasarımı esnasında düşünülmelidir. Eğer sistem üzerinde çok noktadan izleme yapılıyorsa özellikle canlı görüntülerin multicast paketler olarak gönderildiği sistemler seçilmesi, hem sistem üzerine gelecek yükü azaltacak, hem de ağ üzerinde oluşacak yüksek video trafiğini düşürecektir. Multicast video yayınlarının yapıldığı sistemlerde aynı kamera birçok kişi tarafından izlense bile kameradan 1 adet görüntü çıkar ve ağ üzerinde kopyalanarak ilgili yerlere gönderilir. Böylece hem sistem üzerine hem de ağ üzerine yüksek bir trafik yüklenmemiş olunur. Ayrıca bu tip sistemlerde canlı görüntüler direkt olarak kamera üzerinden alındığından dolayı kayıt cihazlarında oluşabilecek bir hatada bile operatorler canlı görüntülere her zaman ulaşabilir. IP CCTV sistemlerinde izleme 2 şekilde yapılmaktadır. Genelde küçük sistemlerde izleme doğrudan kayıt cihazları üzerinden yapılır. Bu tür yapılarda kayıt cihazının arızalanması sonucu, kameralar çalışsa bile canlı görüntülere ulaşılamaz. İkinci yöntemde ise canlı görüntüler direkt kamera üzerinden yapılır ve kayıt cihazlarının arızalanması canlı görüntüleri etkilemez. Ayrıca canlı görüntü izleme bu yöntemde kayıt cihazlarına yük getirmediği için yoğun izleme yapılan sistemlerin bu şekilde tasarlanmasının avantajları vardır. İzleme sistemleri ile ilgili ikinci önemli nokta ise kameraların farklı çözünürlüklerde yayın yapabilmesidir. Özellikle H.264 kodlanmış megapixel çözünürlükte kameraların kullanılmasıyla birlikte izleme yapılan PC’lerin yüksek performanslı PC’ler olmasına ihtiyaç duyulmuştur. Kameralar tarafından H.264 kodlanan görüntüler,
izleme PC’lerinde çözülerek monitörlerde gösterilmektedir. H.264 kodlanmış görüntünün çözülmesi, özellikle megapixel için yüksek CPU güçlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Operatorün kendi monitörünü 4-8-9 veya 16 ekrana bölüp buralarda megapixel görüntü izlemeye çalışması izleme PC’sinin CPU’sunu %100’e getirecektir. Bundan dolayı kameralar üzerinden izleme amaçlı birden fazla video görüntüsü (düşük ve yüksek çözünürlüklerde, multistreaming veya dualstreaming) alınabilmesi ve izleme sistemininde bu görüntülere ulaşıp bölünmüş ekranlarda düşük çözünürlüklü, tek ekranlarda yüksek çözünürlüklü görüntü gösterebilmesi, hem izleme sistemlerinin kararlı çalışmasını sağlayacak hem de ağ üzerindeki video trafiğini azaltacaktır. IP CCTV sistemlerinde dikkat edilmesi gereken noktalardan birisi de tüm kameraların, kayıt cihazlarının ve izleme PC’lerinin aynı zamanı göstermesidir. Eğer kameralar, kayıt cihazları ve izleme cihazları arasında zaman farkı olursa, meydana gelen bir olayda geriye dönük kayıtlara bakıldığında cihazlar arası zaman farkından dolayı olayı tam tespit etmek hem çok zor olacak hem de aradaki zaman farklarından dolayı olay delil niteliğini kaybedecektir. Bundan dolayı bu tip kompleks sistemlerde mutlaka zaman bilgisi dağıtan ağ zaman sunucusu kullanmak mutlaka gereklidir. Ağ yapısının tasarlanması Her IP CCTV sistemi kameralar, kayıt sunucuları, izleme cihazları ve bunların bir arada çalışmasını sağlayan IP ağından oluşur. IP CCTV sistemlerinin problemsiz çalışabilmesi için en büyük gereksinimlerden biri doğru tasarlanmış ve kurulmuş bir ağ yapısıdır. Sistemde ne kadar kaliteli,
26 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 26
22.10.2020 16:25
yüksek çözünürlüklü kameralar kullanılırsa kullanılsın, eğer ağ’da problemler varsa, bu görüntülerde bozukluğa sebep olacak, görüntü kayıplarına yol açacak ve bir memnuniyetsizlik yaratacaktır. Ağ yapısının doğru tasarlanıp kurulmamasından dolayı ortaya çıkabilecek problemler; Kamera, kayıt cihazı ve izleme cihazlarıyla ilgili bağlantı problemleri Kameraların kayıttan çıkması Görüntülerde kayıplar olması ve bunların operatorlere piksellenme şeklinde yansıması Kayıtlarda boşluklar Canlı veya kayıtlı görüntülere bağlanamama, dışa görüntü aktaramama Bu tip problemlerin önüne geçebilmek için IP CCTV sisteminin ve ağ yapısının dizayn aşamasında doğru tasarlanması ve kurulması gerekmektedir. Bu bildiride büyük ve kompleks sistemler hakkında bilgi veriyoruz. Bu sistemlerde yüzlerce kamera, çok sayıda izleme noktası ve uzun kayıt zamanları olabileceğinden dolayı öncelikle yapılması gereken iş tasarlanan CCTV sistemi için gereken band genişliği hesabının yapılmasıdır. Bu hesaptan yola çıkarak; Bu trafiği kaldırabilecek uygun kenar ağ anahtarlarının belirlenmesi Uygun merkez ağ anahtarının belirlenmesi Ağ anahtarları arası bağlantı hızlarının belirlenmesi gerekir. Bunların yanında IP CCTV sisteminin çalışması için gerekli protokollerinde önceden belirlenmesi, kullanılan sistemlerde Multicast protokolü kullanımı gibi isterler varsa, yine ağ anahtarlarının seçiminin buna göre yapılması zorunludur.
guvenlik yonetim 87.indd 27
Kompleks yapılardaki ağ tasarımının en önemli parçasından biriside sistemin yedekli tasarlanmasıdır. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi bu tür yapılarda data, internet, e-mail, IP Telefon, IP TV, kartlı geçiş, BMS (Bina Yönetim Sistemi), aydınlatma otomasyonu, asansör kontrolü ve IP CCTV gibi birçok sistem ağ üzerinde çalışmaktadır. Ağ’da oluşacak bir arızada tüm bu sistemlerde kesinti yaşanması olasıdır. Sistemlerin kesintisiz sürekliliği düşünülerek ağ yapısının yedekli bir şekilde tasarlanması gerekmektedir. Ağ yapılarında yedeklilik genelde merkez ağ anahtarının yedekliliği veya merkez anahtar ve anahtarlar arası bağlantıların yedekliliği (full redundant) olarak 2 farklı tasarım şeklinde düşünülebilir. Merkez ağ anahtarının yedekliliği ile anahtar üzerinde yedekli CPU kartları, yedekli bağlantı portları ve yedekli şekilde çalışan güç kaynakları ile fan’lar ifade edilirken (Şekil 2) Tam yedekli tasarımda merkezde birbirini yedekleyen 2 adet merkez ağ anahtarı ve her 2 merkez anahtara kenar anahtarlardan yedekli bağlantılar kastedilmektedir (Şekil 3).
Şekil 2. Merkez Yedekli Ağ Topolojisi
Şekil 3. Tam Yedekli Ağ Topolojisi Ağ cihazları ile ilgili bir diğer tasarım konusu ise ağ üzerine bağlanan cihazların PoE (Power over Ethernet) ağ anahtarları üzerinden beslenmesidir. Bir IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers) standartı olan 802.3af PoE protokolü 2003 senesinde standart hale gelmiştir. Bu standarta göre ağ anahtarlarına bağlı, PoE çalışabilen cihazlar otomatik olarak anahtarlar tarafından algılanarak enerji verilmekte ve cihazlar çalışabilmektedir. 802.3af standartı port başına 15.40W (48V - 350 mA) güç tanımlar. İlerleyen yıllarda bu standart geniş şekilde kabul gördükçe çalışmalar devam etmiş ve 2009 senesinde 802.3at PoE+ (PoE plus) standartı yayınlanmıştır. Bu standart port başına 34.20W (48V - 600 mA) güç tanımlamaktadır. Bu standartla birlikte PoE üzerinden beslenebilen cihaz çeşitliliğide artmıştır. Şu anda pazarda bulunan cihazlardan IP telefonlar, IP kameralar, kablosuz erişim cihazları, thin client PC’ler, ağ anahtarları, kartlı geçiş sistemi okuyucuları, endüstriyel alanda kullanılan birçok sensörler artık ekstra enerji kablosu kullanmadan ağ anahtarları üzerinden beslenebilmektedir. PoE ağ anahtarı kullanmanın faydalarını; Ekstra enerji kablosu olmadığından kablolama maliyetinin ve karışıklığının azalması, Kablolamayla birlikte kullanılacak güç
22.10.2020 16:25
KAPAK CCTV VE ÇEVRE BİRİMLERİ
adaptörlerinin, trafoların, prizlerin ortadan kalkması, Ağ anahtarı üzerinden DC enerji sağlandığından dolayı dalgalanmanın yaşanmadığı çok daha temiz bir enerji ile cihazlarda enerjiden dolayı yaşanabilecek problemlerin ortadan kalkması, Topraklama problemlerinin ortadan kalkması, Ağ anahtarları UPS üzerinden beslendiğinden dolayı otomatik olarak ağ anahtarları üzerinden beslenen tüm cihazların UPS üzerinden beslenmiş olması, Ağ anahtarları yönetilebilir olduğundan dolayı üzerine bağlı yönetilebilen – yönetilemeyen tüm cihazların özellikle problem anında uzaktan kapatılıp açılabilmesi sıralayabiliriz. Son senelerde PoE destekleyen ağ anahtarlarının port başına maliyetleri iyice düştüğünden dolayıda özellikle büyük projelerde PoE destekleyen anahtarlar kullanmak proje, işcilik ve elektrik maliyetlerinin düşmesinde, ayrıca kuruluş sonrası operasyonel giderlerin de azalmasında önemli bir etkendir. Ağ yapısının kurulmasındaki en önemli aşamalardan bir tanesi de temin edilen ağ anahtarları üzerinde ihtiyaca göre yapılması gereken konfigurasyonlardır. Sistem kurulumu yapılırken öncelikle ağ yapısı üzerinde çalışacak olan sistemlerin belirlenerek her sisteminin ihtiyacına göre uygun ağ konfigurasyonlarının yapılmasıdır. Bunların başında VLAN (Virtual LAN) tasarımı gelmektedir. Yönetilebilen bütün ağ anahtarlarının VLAN desteği vardır. VLAN, fiziksel ağ üzerinde birden fazla sanal ağlar yaratılarak her bir sanal ağın sanki ayrı bir fiziksel ağ gibi çalıştırılmasıdır. Böylelikle ağ üzerinde çalışan IP telefon, IP kamera, data, kartlı geçiş gibi sistemler ayrı VLAN’lar üzerinde çalıştırılabilir ve her bir sistemin trafiği birbirini etkilemeden aynı fiziksel ağ üzerinde
28 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 28
ayrıştırılabilir. Ayrı sistemler için ayrı VLAN’lar oluşturmanın başlıca faydaları; Farklı sistem trafiklerini birbirinden ayırmak ve bir sistemde oluşabilecek bir problemin diğer sistemin trafiğini engellemesini sağlamak, Ağ üzerinde sanal ağlar yaratarak farklı sistemler üzerinde istenildiği gibi yetkilendirmeler yapabilmek, Data ve sistem güvenliğini sağlamak, Yalnızca birbiriyle görüşmesi gereken sistemleri ağ üzerinde birbiri ile görüştürerek güvenlik sağlamaktır. VLAN konfigurasyonlarının yanında ağ üzerinde çalışan sistemler için gerekli diğer konfigurasyonların yapılmasıda zaruridir. Böylelikle uygun konfigurasyonlar yapılarak ağ anahtarları üzerine düşen yük de hafifletilmiş ve sistemin devamlılığı sağlanmış olur. Örneğin IP CCTV sistemi için gerekli multicast konfigurasyonu ağ anahtarları üzerinde yapılmazsa, IP kameralardan çıkan multicast paketler ağ üzerinde aşırı bir trafiğe neden olur ve bu da ağ anahtarlarının yüksek CPU utilizasyonlarına çıkmasına, ağ üzerinde çalışan sistemlerin yavaşlamasına, ağda paket kayıplarına sebep olarak sistemlerde kararsızlığa yol açabilir. IP CCTV sistemini ağ üzerinde ayrı bir VLAN olarak çalıştırmak burada anlattığımız problemin diğer VLAN’larda çalışan sistemlere etkisini belli bir oranda engeller.
Tasarım ve uygulama hataları Buraya kadar bahsettiğimiz öneriler IP CCTV sistemlerinin kompleks yapılarda tasarım ve problemlerin önüne geçilmesi ve kolay çözülebilmesi için gereken adımlardan oluşmaktaydı. Genelde bu tür yapılarda gördüğümüz problemler;
IP CCTV sisteminin kurulacak yapıya ve ihtiyaca uygun şekilde tasarlanmaması, Gerekli band genişlik hesaplarının yapılmaması, Bu hesaplara uygun ağ çözümünün oluşturulmaması, CCTV sistemi ve ağ sisteminde yedekli yapıların düşünülmemiş olması, Ağ cihazlarının konfigurasyonlarının gerektiği gibi yapılmaması, Yapılan IP CCTV ve ağ sisteminin düzgün bir şekilde dökümante edilmemesi ve neticesinde çıkacak problemlerde ağ ve CCTV sisteminin tasarım ve fiziksel bağlantıları hakkında doğru bilgiye ulaşamamak, Özellikle ağ tasarımlarında ve konfigurasyonlarında uzman firmalarla çalışmamak, Sistemi yöneten kişilerin özellikle IP teknolojileri hakkında yetişmiş olmaması olarak sıralanabilir.
Sonuç Yukarıda da bahsettiğimiz üzere son yıllarda kompleks yapılarda kurulan sistemler büyük oranda IP tabanlı sistemler olmakta ve bahsedilen birçok sistem kurulan ağ üzerinde çalışmaktadır. Sistemlerin devreye alınmaları esnasında ve işletim esnasında mümkün olduğunca az problemle karşılaşmak veya karşılaşılan problemi kısa sürede çözmek için bu sistemlerin tasarımında mutlaka uyulması gereken noktalar bulunmaktadır. IP CCTV sistemi büyüdükçe sistem karmaşıklaşmakta, yönetilmesi gereken çok büyük bir server yapısı ortaya çıkmakta ve ağ üzerinde çok büyük bir video trafiği oluşmaktadır. Bu tip sistemleri yönetmek için öncelikle sistemlerin olması gerektiği gibi tasarım adımlarından geçmesi ve tasarıma uygun kurulması, ayrıca sistemi yöneten insan gücünün IP teknolojisi konusunda yetişmiş olması sistemlerin olabilecek minumum kesintiyle çalışması için öncelikli şartlardandır.
Kaynaklar 1. PELCO web sitesi tenik bültenler 2. CISCO web sitesi, IP Video Surveillance Design Guide 3. CISCO web sitesi, Design Considerations for IP Video Surveillance 4. CISCO web sitesi, Architecture for Voice, Video and Integrated Data (AVVID)
22.10.2020 16:25
Ekim 2020 GĂźvenlik YĂśnetimi n 29
guvenlik yonetim 87.indd 29
22.10.2020 16:25
KAPAK CCTV VE ÇEVRE BİRİMLERİ
Bosch Bina Teknolojileri, verileri Intelligent Insights ile görünür kılar Intelligent Insights, video görüntülerini yorumlamak için Bosch kameralarının dahili zekasını (Video Analytics) kullanır ve hareketli nesneler, kişi sayımı ve kalabalık algılama gibi durumlardan kamera meta verilerini yakalar. BOSCH SANAYİ VE TİC. A.Ş.
B
osch Intelligent Insights, akıllı kameralardan elde edilen video verilerinin yakalanmasını ve yorumlanmasını sağlayan, verilerin görselleştirilmesi ve raporlanmasına kadar her unsuru sahneden ekrana tek bir genel bakışta bir araya getiren yeni bir yazılım aracıdır. Güvenliği ve iş kararlarını iyileştirmek için verileri kullanmak, pazar için giderek daha önemli hale geliyor. Bosch, müşterilerin verileri yeni biçimlerde kullanmasına olanak tanıyan, uygun fiyatlı yazılım çözümü ‘Intelligent Insights’ı piyasaya sundu. Bu yazılım aracı, sahneden ekrana veri yolculuğunu tamamlayabiliyor ve kullanıcıların çeşitli durumların bağlamını hızlı bir şekilde anlamalarına yardımcı olarak bilinçli kararlar vermelerini sağlayabiliyor. Örneğin, bir alanda bulunmasına izin verilen maksimum kişi sayısına ulaşıldığında, Intelligent Insights kullanıcıları anında bilgilendirebiliyor. Intelligent Insights, durumsal farkındalığı daha da artırmak için bağımsız olarak kullanılabiliyor veya diğer sistemlerle sorunsuz bir şekilde entegre edilebiliyor.
tics) kullanır ve hareketli nesneler, kişi sayımı ve kalabalık algılama gibi durumlardan kamera meta verilerini yakalar. Yazılım aracı daha sonra, kullanıcıların basit bir genel bakış ekranından tam bir sahneyi görselleştirip değerlendirmesine olanak tanıyan bir dizi önceden tanımlanmış widget kullanarak bu bilgileri toplar, birleştirir ve görüntüler. Buna dayanarak, kullanıcılar hem daha hızlı hem de daha verimli tepki vererek daha bilinçli kararlar alabilir ve genel güvenliği artırabilir.
Sahneden ekrana
Kullanılabilir veriler iki şekilde sunulur
Intelligent Insights, video görüntülerini yorumlamak için Bosch kameralarının dahili zekasını (Video Analy-
Kullanılabilir veriler iki şekilde görselleştirilebilir: Widget ve rapor olarak. Tüm widget öğeleri, kulla-
nıcıların herhangi bir zamanda yalnızca ihtiyaç duydukları araçları seçmelerine ve görüntülemelerine olanak tanıyan basit, okunması kolay bir gösterge panosunda görüntülenir. Rapor, daha ayrıntılı bir analiz sonrası işlev görerek, kullanıcıların gelecekte eylemleri ayarlamasına ve değiştirmesine yardımcı olur.
Bir dizi yetenek Intelligent Insights, tümü belirli güvenlik ve emniyet gereksinimlerine katkıda bulunan bir dizi widget ile sunulur. Boş alan tespiti ve takibi, kalabalık algılama özelliği, kalabalıkları doğru bir şekilde izleme, algılama; bireyleri ve nesneleri sayma
30 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 30
22.10.2020 16:25
yeteneği sunar. Kullanıcı, belirli bir süre içinde o alanda bulunmasına izin verilen maksimum kişi sayısını belirleyerek alanın istediği doluluk oranını belirleyebilir. Özellikle boş alan tespiti ve takibi, eşiğe ulaşıldığında harici bir çıkış cihazını etkinleştirip tetikleyebildikleri için giderek daha uygulanabilir hale geliyor. Bu basit bir uyarı, girişteki monitörde ziyaretçilere girmelerine izin verilip verilmediğini bildirmek için görüntülenen bir mesaj veya genel bir duyuru olabilir. Bu, COVID-19 gibi virüslerin çok sayıda insanın bulunduğu yerlerde hızlı yayılması gibi halk sağlığı sorunları düşünüldüğünde çok yararlıdır. Intelligent Insights ayrıca nesne sayma ve kişi sayma olanağı da sunuyor. Nesne sayma, kullanıcıların bir veya daha fazla kameranın görüş alanı içindeki araç sayısını veya müşterinin tanımlı nesneleri doğru bir şekilde saymasını sağlar. Yoğun veya düşük trafik periyotları gibi verileri belirlemek için trafik frekansı oranlarının izlenmesi gereken yollar veya kavşaklar gibi hızlı hareket eden nesnelerin bulunduğu durumlar için idealdir. Kişi sayma, örneğin bir binaya girerken veya çıkarken bireyleri saymak için kullanılır. Bu widget, birden fazla kameradan gelen sayım bilgilerini bir araya getirerek, ani bir insan artışı algılandığında kullanıcılara erken uyarı sağlayarak olası bir güvenlik sorununa işaret edebilir. Intelligent Insights, yalnızca kameralardan gelen anonim verileri kullanarak insanların gizliliğinin her zaman korunmasını sağlar. Nesne konumlandırma aracı ile kullanıcılar, belirli bir alanda hareket eden tüm nesnelerin gerçek zamanlı bir genel görünümünü elde edebilir. Bu, özellikle çevre koruması gibi uygulamalar için faydalıdır. Dahili Video Analizi özelliğine sahip kameralar tarafından
belirlenebilen GPS konumlarına bağlı olarak, nesneler bir harita üzerinde işaretlenir ve simgelerle sınıflandırılır.
Geleceğe yönelik bir çözüm Intelligent Insights, tüm widgetları ve 16 widgetı görüntüleyen bir panoyu içeren temel bir lisansla başlar. İhtiyaç duyulduğunda, müşteri ihtiyaç ve gereksinimlerine göre gösterge tabloları ve widgetlar eklenebilir. Ayrıca, müşteriler Bosch Intelligent Video Analytics kullandığında, müşteriye özel nesnelerin sayım istatistikleri gibi Camera Trainer teknolojisinden (Intelligent Video Analytics’e dahil edilmiştir) çıktı ve veriler hem görselleştirilebilir hem de raporlanabilir. Tüm bunlar, gelecekteki güncellemelerde ve sürümlerde yer alan yeni widgetlar ve işlevlerle birleştiğinde, Intelligent Insights’ı geleceğe yönelik bir çözüm haline getirir.
BVMS ile entegrasyon Intelligent Insights yalnızca güçlü bir bağımsız yazılım paketi değildir, aynı zamanda sorunsuz entegrasyon için tasarlanmıştır. Bosch video yönetim sistemi (BVMS) ile entegre edildiğinde, kullanıcılar canlı ve kaydedilmiş
Intelligent Insights, tüm widgetları ve 16 widgetı görüntüleyen bir panoyu içeren temel bir lisansla başlar. video akışlarını ve Intelligent Insights verilerini tek bir birleşik grafik kullanıcı arabirimi (GUI) içinde yönetebilirler. Bu entegrasyon, durumun tam bir resmini elde etmek için birden çok uygulama arasında geçiş yapma ihtiyacını ortadan kaldırır. BVMS ile entegrasyonun bir diğer avantajı, müşterilerin video güvenlik çözümlerini B ve G Serisi Hırsız Alarm Sistemi ile algılamayı ve Kartlı Geçiş Kontrol Sistemi 3.0 ile kartlı geçiş yönetimini kapsayan entegre bir güvenlik çözümüne yükseltebilmesidir. Bosch, Intelligent Insights’ın piyasaya sürülmesiyle, güvenlik sektörüne yeni iç görüler getiren yeni bir yazılım çözümünü tanıttı. Bu, bugün zaten değer katan, ancak gelecekte hiç şüphesiz daha fazlasını katacak olan bir çözümdür.
Ekim 2020 Güvenlik Yönetimi n 31
guvenlik yonetim 87.indd 31
22.10.2020 16:25
KAPAK CCTV VE ÇEVRE BİRİMLERİ
Güvenliğiniz bizi ilgilendiriyor Ticari güvenlik kameralarımız, şirketinizin modern gereksinimlerine uygun hale getirilmiş kapsamlı bir güvenlik sistemi sunar, güvenliğinize ve geleceğinize yatırım yapmanızı sağlar ve video altyapınız profesyonel şekilde yönetilirken temel görevlerinize odaklanmanıza yardımcı olur. MOBOTIX TÜRKİYE
D
ünyanın dört bir yanındaki küçük ve orta ölçekli işletmeler yangın, hırsızlık, kırılmazlık ve diğer zararlı olaylardan her gün muzdarip oluyor, oysa ki bunlar kolaylıkla önlenebilir. Ofis alanları ve ambarlar hırsızlar için kolay hedef olarak gözükebilir ve ticari güvenlik kamerası sistemi hasarın önlenmesine yardımcı olmadan büyük fark yaratabilir. MOBOTIX güvenlik kameraları, suç alanını çok keskin biçimde kaydetmenizi ve çok daha fazlasını sağlar. Bir adım atın ve şirketinizin geleceğini güvenlikli hale getirin! Mobotix güvenliğe bakış açınızı değiştirecek çözümler sunar. 360° görüş, termal algılama, otomasyon, yüksek kalite, net görüntüleme, hemisferik görüş, e-posta bildirimi ve çok daha fazlasından yararlanmanıza olanak tanırken içinizi rahat ettirecek şekilde tasarlanmış olan yüksek kalitede video altyapısına güvenmenizi sağlarlar. Ticari güvenlik kameralarımız, şirketinizin modern gereksinimlerine uygun hale getirilmiş kapsamlı bir güvenlik sistemi sunar, güvenliğinize ve geleceğinize yatırım yapmanızı sağlar ve video altyapınız profesyonel şekilde yönetilirken temel görevlerinize odaklanmanıza yardımcı olur.
Ticari güvenlik kamerası çözümünde aşağıdaki özellikler vardır: Net, keskin görüntüler sunarak daha iyi kanıtlar sağlar. Daha az bakım gerektirir (ve nihayetinde genel sahip olma maliyetini düşürür), böylelikle daha yüksek yatırım getirisi sağlar. En düşük enerji tüketimi – Yeşil IP Video. Şifreli iletişim sayesinde siber güvenliklidir
Her şey tek bir kaynaktan MOBOTIX güvenlik sistemi ek altyapı gerektirmez. Ticari kamera izleme sistemine yatırım yaptığınızda ayrı destek sistemleri, yazılımlar veya merkezi bir sunucu edinmeyi düşünmeniz gerekmez. Uygun öğeleri aramak için harcayacağınız zaman ve enerjiden tasarruf yapmanızı sağlamakla birlikte, uygun maliyetli ve mali açıdan şeffaf bir çözümdür ve birden fazla öğeli sistemlerden çok daha güvenilirdir. Olay ve alarm yönetimi, kayıt ve görüntü işleme gibi tüm prosesler, güvenlik kamerasının içinde tamamlanır.
Standart bir çözümden çok daha fazlası MOBOTIX kameraları çok farklı alanlarda kullanılabilir ve dünya çapında üstün güvenilirlikleriyle bi-
linmektedir. Üstün enerji verimliliği ve en yüksek seviyede doğruluk sunarlar. Tek bir kamera, bütün bir alanı kör nokta olmadan tedbirli bir biçimde izleyebilir.
Video Yönetimi Sistemi – her şey tek bir kaynaktan MOBOTIX Video Yönetimi Sistemi (VMS), video yönetimi, video analizi ve cihaz denetimine yönelik sezgisel ve esnek bir MOBOTIX yazılım çözümüdür. VMS yönetim sunucusu gerektirmez ve ihtiyacınız olan her şey tümleşiktir, böylelikle yeni çözümler yüklemeyi düşünmeniz gerekmez.
Mükemmel bütünsel paket Sürecin her aşamasında yanınızda olarak, her şeyi kapsayan kusur-
32 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 32
22.10.2020 16:25
suz güvenlik çözümleri konseptinden yararlanmanızı sağlıyoruz. Tesis incelemesini ve analizini içeren ayrıntılı danışmanlıkla başlayarak, şirketinizin spesifik gereksinimlerini karşılayacak size özel çözümü belirleyip bütün video altyapınızı optimize ediyor ve geliştiriyoruz. Doğru proje yönetimi çözümü, profesyonel kurulumu, ardından BT altyapısı ile ağ durumunu denetlemek üzere uzaktan izleme hizmetlerini ve güvenlik kamerası sisteminizin sorunsuz çalışmasını sağlamak üzere bakımı içerir.
Eksiksiz bağımsız çözüm MOBOTIX kameralar bütün görüntü işleme prosesinde büyük bir gelişimdir. Nesneler hızlıca hareket ettiğinde veya yetersiz aydınlatma koşullarında dahi kayıtlar çok iyi kalitede olur. Sağlanan görüntülerin keskinliği sayesinde yerleşkenizde neler olduğunu her zaman tam olarak görebilirsiniz. Yüksek kalitede görüntüleme, en küçük detayları dahi görmenizi sağlarken, yenilikçi hareket algılama, nereye bakmanız gerektiğini tam olarak anlamanızı sağlar. MxActivity sensörü rüzgarı veya kuşların hareketini gerçekten şüpheli aktivitelerden ayrıştırıp, yanlış alarmları %90 seviyesinde azaltır. Sistemin saptanan aktiviteye
verdiği yanıtı hızlı ve kolay bir biçimde otomatik hale getirebilir ve yetkili arabalar için bariyerleri açacak ve günün belirli bir zamanındaki şüpheli hareketlere sesli mesajla yanıt verecek şekilde sistemi yapılandırabilirsiniz. Seçenekler sonsuzdur; tek yapmanız gereken, ticari güvenlik kameralarının çok sayıda özelliğini, kişisel gereksinimlerinize uygun hale getirmek. Sizin kararınız. Bu çok işlevli bağımsız güvenlik sistemi, ofisinizin veya deponuzun güvenliğini sağlamanın en iyi yöntemidir. MOBOTIX güvenlik kameraları yüksek seviyede sezgiseldir ve kolay öğrenilir, ancak gerekirse ekibimiz rehberlik sağlamaktan memnuniyet duyacak ve sistemi organizasyonunuzun gereksinimlerine uygun hale nasıl getireceğinizi size gösterecektir.
Neden Mobotix? Mobotix, 1999 yılında Almanya’da kurulmuş bir şirkettir. Şirketin merkezi Almanya’nın Langmeil şehrindedir. Mobotix olarak, sektörde videolu güvenliğin gerektiği her yerde bulunmaya çalışıyoruz. Ürünlerimize baktığınızda temel farklılıklarımız ve yaklaşımımızla beraber neden Mobotix’in kendisini, donanımını yazılımına göre üreten bir yazılım şirketi olarak lanse ettiğini he-
men görebilirsiniz. Mobotix, 2000 yılında 0,8 milyon Euro ciro yapmış bir firmadır. 2007 yılından bu zamana da borsada bulunmaktadır. Mobotix AG, 2011/2012 yılını bir önceki yıla oranla %12 büyüyerek 81,6 milyon Euro ciro yapmış bir şirket olarak yoluna devam etmektedir. Hem satışa hem de kurulumlara yönelik eğitimlerimiz bulunmaktadır. Bütün partnerlerimizin en iyi şekilde eğitilmesi, ürünlerimizin doğru şekilde tanıtılması ve yapılandırılması için tarafımızca, vazgeçilmez olarak nitelendirilen bir konudur. En sık aralıklarla bu eğitimleri yapmaya çalışıyoruz. Mobotix’ten bizim 1. kademe Mobotix partneri dediğimiz distributöre, distributörden de 2. kademe Mobotix partneri olan bayilere, sistem entegratörleri ve kurulum yapan firmalara ve oradan da son kullanıcıya giden bir akış söz konusudur. Bu yapı sayesinde hem kanalımızı koruyor hem de bu kanalda yer alan bütün firmaların kendi sorumluluklarını en doğru şekilde yapmasını hedefliyoruz. 2020 yılından itibaren önümüzdeki dönem için planlamakta olduğumuz ve en büyük hedefimiz diye nitelendireceğimiz konu, ürünlerimizin bilinirliğinin ve tanıtımının daha üst seviyelere çıkararak, her çaptaki videolu güvenlik ve kapı otomasyonu sektörünün içerisinde bulunmak, şirketimizin cirosunu ve pazar payını daha da artırmaktır.
Ekim 2020 Güvenlik Yönetimi n 33
guvenlik yonetim 87.indd 33
22.10.2020 16:25
KAPAK CCTV VE ÇEVRE BİRİMLERİ
CCTV ve çevre güvenliği Belli bir mesafe aralığında kullanacağımız CCTV kamera sayısı; arazi yapısı, tesisin faaliyet özellikleri ve yerleşim yerleri gibi bir çok olumsuz faktörlere rağmen önceki kullanımlara oranla oldukça azaltılmaktadır. H. Sefa BAŞATLI/ RSO Müdürü Tepe Savunma ve Güvenlik Sistemleri San. A.Ş.
T
esislerimizin çevre güvenliği konusunda önemli seçeneklerimizden biri olan CCTV ile izleme kalitesinin gelişimi son 20 yılda çok hızlı bir şekilde artarak devam ediyor. Kabul edilmelidir ki birçok faydasının yanı sıra özellikle CCTV ile izleme sayesinde etkinlik arttı, kayıt ve saklama özelliği ile cezalandırmada çok önemli bir faktör, delil oluşturulması ve saklanması kolaylaştı, önemli sayıda güvenlik personeli tasarrufu da sağlanmış oldu. Tüm bu teknolojik ve operatif gelişmeler paralelinde artık tesis güvenliğini tamamen CCTV kameraları ile bütünleşik sistemlere devredebilir miyiz? Bu
yazımızda sadece CCTV kameraları ile izleme yerine olası sistemler ile birlikte etkili kullanımdan bahsetmek istiyorum. CCTV kameralarının operatif yönden gelişmelerinde önemli başlıklardan birisi izleme mesafeleridir. CCTV kameraları ile izlemede 30 – 40 metreler yerine artık çok daha uzun mesafeler ile ifade edilmeye başlandı. Bu bir avantaj mıdır? Şüphesiz avantajdır. Belli bir mesafe aralığında kullanacağımız CCTV kamera sayısı; arazi yapısı, tesisin faaliyet özellikleri ve yerleşim yerleri gibi bir çokolumsuz faktörlere rağmen önceki kullanımlara oranla oldukça azaltılmaktadır.
Bir diğer önemli gelişme de kameraların görüş açısı ve yaklaştırma yeteneği ile daha net görüntü alabilme seçeneğidir ve önemli operatif ihtiyaçların başında gelmektedir. Yapısal nedenlerle oluşan kör sahaları, trafik şeritlerini, giriş noktalarını, bitişik kapıları, park yerlerini ve araçları, birbirine yakın çalışan makine/personeli gibi bir çok yerde 2-3 kamera ile izlemek yerine geniş açı ile gören yaklaştırma özelliği olan tek bir kamera ile izlemek çok daha efektif ve ekonomik olacaktır. Kameralara kazandırılan bazı özellikler sayesinde ; hareketi algılama, ısı artışını algılama, hatta
34 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 34
22.10.2020 16:25
H. Sefa BAŞATLI
son günlerde popüler uygulama vücut ısısını ölçme, sesli uyarı, bazı analizler (giriş/çıkış sayıları, kadın/erkek/çocuk/yaşlı oranları, alışveriş tespitleri gibiçeşitli analizler ile güvenlik uygulamalarının çoğu ihtiyacını fazlasıyla karşılar duruma gelmiştir. Tüm bu analizler için ne kadar iyi eğitilmiş olurlar ise olsun güvenlik görevlilerinin performanslarının yetersizliği söz konusu olabilmektedir. Burada artık yapay zeka ile CCTV kameralarının izlenmesi, yorumların ve hatta kararlar alınmasının yapay zeka ile işletilen sistemler ile müşterek çalışmayla daha sağlıklı olacağı değerlendirilmektedir. Yeni nesil kameraların fonksiyon ve performanslarının artması maliyet faktörünü de beraberinde getirmesine rağmen kullanıcılara sağladığı yukarıda saydığımız kullanım kolaylıkları, avantajlar nedeniyle işletmelerin büyük çoğunluğunun tercih ettikleri doğru bir seçenektir. Tüm yukarıda değindiğimiz başlıca özellikler nedeniyle tercih edilen CCTV sistemleri birçok tesis başta hastaneler, eğitim kurumları, ulaştırma bağlantı noktaları, hava
limanları ve liman tesisleri olmak üzere çok sayıda işletme tarafından kullanılmaktadır. Ancak bu durum tesislerin aynı anda 200 – 300’ün üzerinde CCTV kameranın izlenmesini zorunlu kılmıştır. Bu kadar çok sayıda kameranın az sayıda (genellikle 2-3 çok ender durumlarda bu sayı aynı anda 5 personele çıkan nadir tesisler mevcuttur. ) Güvenlik personeli ile izlenmesi uygulamada etkinliğin zafiyete uğramasına neden olmaktadır. Beklenti doğal olarak personel sayısının arttırılması yerine bu konunun teknik olarak çözümlenmesi yönündedir. AB Güvenlik sektörünün yeni güvenlik uygulama beklentileri içerisinde artık tesis sınırları içerisinde güvenlik uygulamalarının yanı sıra tesis sınırları ötesinin de ilgi alanları içerisine alınması gelmektedir. Özellikle liman tesislerinin deniz yaklaşma alanlarında ciddi kontrol eksikliği vardır. Uzak olmayan, yakın tarihlerde kamera sayısının artmasından kaynaklanan izleme problemini çözmek, özellikle analiz süreçlerindeki karmaşık istekleri daha doğru çözümlemek ve bilhassa sınır ötesi olayların tespit, analiz ve önleme uyarı ve tedbirleri konularının hassas ve süratli bir şekilde yerine getirilmesini sağlamak üzere şimdilik kısmen kullanılan yapay zeka çözümlerinin çok daha yoğun şekilde kullanımının kaçınılmaz olduğunu görüyoruz.
yor. Yaptığınız her şey algoritmalarla çözümleniyor ve sizlere puan veriliyor. Üstelik sistemin tüm dünyada uygulanmaya başlanması kesin gibi. Bu sistemin en önemli yardımcısı ise tüm ülkeyi sarmalayan yapay zeka destekli 200 milyondan fazla kamera. Yapay zekası olan kameralar Çin’de yüz tanıma sistemine sahip kameralar ile her yerde. Yapay zekanın da yer aldığı sistem korkutucu. Bilim kurgu gibi gelse de her şey gerçek. Sistem aynı anda yüzlerce kişiyi analiz ediyor. En önemli kısım sistemin psikolojik analizler yapabilmesi. Kamera görüş alanında bulunan bütün insanları tanımlıyor. Sakin mi sinirli mi olduğunu, yüzündeki mutluluk oranını, üstünde nasıl bir elbise olduğunu, saç rengini, cinsiyetini, adını soyadını (önceki kayıtların analizinden olacak Y.N.) ırkını bile anında tespit edebiliyor. Sistem herkesi izliyor, tanıştıkları diğer kişileri belirliyor ve iki hafta boyunca takipte kalabiliyor. Üstelik sistem sadece yüzünü gördüğü kişileri değil, arkası dönük ve çok uzakta bulunan kişileri de tanımlayabiliyor. Bunu da şahsın hareketlerinden anlıyor. Herkesin yürüme şekli, kol ve bacak koordinasyonunun farklı olduğu bilgisi üzerinden hareket eden sistem“
Yazımıza halen Çin’ de ŞHANGAY Üniversitesi’nde akademisyen olarak görev yapan Sn. Nurettin AKÇAY’ın tespitleri ile son verelim. “Şöyle bir şey hayal edin, sokağa çıktığınız andan itibaren milyonlarca kamera her anınızı gözetli-
Ekim 2020 Güvenlik Yönetimi n 35
guvenlik yonetim 87.indd 35
22.10.2020 16:25
KAPAK CCTV VE ÇEVRE BİRİMLERİ
Akıllı kameralar ile akıllı önleyici güvenlik hizmetleri Uzaktan Video İzleme Çözümleri (RVS) ile güvenlik bir üst seviyeye taşınıyor. Video analiz kabiliyetine sahip akıllı kamera sistemleri, proaktif güvenlik sağlıyor. Tehditleri ilk anda algılayarak uzaktan müdahaleye ve alanın güvenliğinin sağlanmasına imkân veriyor. Serdar İNCE/ Teknoloji Yönetimi Direktörü SENSORMATIC
G
üvenlik kameralarının ilk çıktığı dönemlerde birbiri ile konuşamayan ve kapalı devre çalışan sistemler kullanılırdı. Güvenlik kameraları kurulur ve herhangi bir güvenlik ihlali sonrası, kamera görüntüleri delil olarak kullanılırdı. Zaman içinde çözünürlükleri gelişen kameralar bugün 30 megapixele kadar çözünürlük sağlayabilir duruma geldi. Ancak asıl devrim kameraların özel yazılımlarla akıllı hale getirilmesi oldu. Bugün reaktif değil proaktif güvenliğe hizmet eden bu sistemler sayesinde, erken uyarı ile pek çok olay gerçekleşmeden önleniyor. Akıllı, önleyici güvenlik hizmeti sağlayan Sensormatic, uzaktan Video İzleme (RVS) temeline dayalı akıllı önleyici güvenlik hizmetleri,işletmeleri veya mülkleri korurken, hiçbir ayrıntıyı gözden kaçırmıyor ve riskleri en aza indiriyor. Kameralar üzerlerindeki akıllı yazılımlar sayesinde izinsiz giriş, şüpheli bir paket ya da boş dolaşan biri anında fark edilerek, ihlal görüntüsü alarm olarak uzaktan izleme merkezine ulaştırılıyor. Operatörler gerekli önlemi anında alıyor. Bu şekilde pek çok olay henüz gerçekleşmeden önlenebiliyor.
Sistem işletmenin kendi risklerine uygun olarak tasarlanıyor Bir güvenlik sistemi tasarımı yapmadan önce tesis ya da işletmede
görevlileri müdahale için olay yerine gidiyorlar.
Öğrenen yapay zeka her vakada gelişiyor
Serdar İNCE
risk analizi yapılıyor. Riskli bölgelere video analiz özelliğine sahip güvenlik kameraları yerleştirildikten sonra işletmenin kendi risklerine özel çeşitli senaryolar belirleniyor ve kurallar konuyor. Bu akıllı kameralar, günlük hayatta olan her şeyi kaydediyor. Sürekli hareket halinde ortamı takip ediyor. Sistem, önceden belirlenen kurallardan birinin ihlal edildiğini tespit ettiğinde alarm veriyor. O alarm, 7/24 çalışan Uzaktan İzleme Merkezine ulaşıyor. O andan itibaren ilgili alanın görüntüsü de ekrana düşüyor ve ortam izlenmeye başlanıyor. Gerçekten bir ihlal olduğu görülürse görevli hemen devreye giriyor ve sesli anons sistemi ile uyarı yapıyor. Sesli uyarı yapıldığı halde kötü niyetli kişi ilgili alandan uzaklaşmaz ise, güvenlik
Bugün amacına uygun, doğru kurgulanmış bir kamera sistemiyle video analizi son derece etkili bir tespit sistemi olarak kullanılabiliyor. Yapay zeka tabanlı video analiz sistemleri farklı olaylardan öğrenerek kendini geliştiriyor. Örneğin, bir tesiste paket bulunduğunda, o paketin kim tarafından, ne zaman bırakıldığını, paket sahibinin daha sonra hangi alanlarda dolaştığını tespit etmek sadece saniyeler sürüyor bu sayede olaylara en hızlı şekilde yanıt vermek mümkün oluyor. Görüntüleri sürekli işleyip ‘öğrenen’ yapay zeka, böylelikle her seferinde daha iyi, daha doğru ve daha etkin kararlar alabiliyor.
Operasyona destek oluyor Sistem yalnızca güvenlik değil operasyonel destek için de kullanılabiliyor. Örneğin; sistemin bulunduğu bir otoparktauygun olmayan bir yere park edildiğinde alan ihlal uyarısı oluşuyor. Söz konusu araç uygun olmayan bölgede 30 saniyeden fazla durduğu zaman görevliler anlık olarak olaya müdahale edebiliyor. Bu şekilde otopark genelindeki ihlaller daha az mesai harcanarak çözüme kavuşturuluyor.
36 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 36
22.10.2020 16:25
e
Ekim 2020 GĂźvenlik YĂśnetimi n 37
guvenlik yonetim 87.indd 37
22.10.2020 16:25
FOKUS HAVALİMANI GÜVENLİĞİ
Havalimanı güvenliği Havalimanında çalışılan alanlarda yetkisiz ve izinsiz girişçıkışlar olumsuz sonuçlar vereceği için bilişim teknolojisinin ve biyometrinin genel olarak ilgilendiği; doğrulama ve/veya kimlik tespiti için güvenliği üst düzeye çıkardığı cihazlar kullanılmaktadır. Tunç PINAR/ Satış Müdürü ÖLÇSAN TEKNOLOJİ A.Ş.
S
tratejik öneme sahip olan havalimanları güvenlik açısından son derece riskli alanlar olmaları sebebiyle, üst düzey korunmanın sağlanmasının gerektiği kritik yaşam alanlarındandır. Güvenlik açıkları hem can ve mal kaybı hem de ülke itibarının uluslararası boyutta sarsılmasına neden olmaktadır. Bu sebeple, havalimanları üst düzey fiziksel güvenlik yöntemlerine gereksinim duymaktadırlar. Havalimanlarına, içinde barındırdıkları farklı alanlar için farklı güvenlik yöntemleri uygulanmaktadır. Yolcular, personel, çevre, kontrol odaları, tesisler için özel geliştirilmiş sistemlerle fiziksel güvenlik sağlanmaktadır. Geçiş kontrol sistemleri, video analiz sistemleri ve obje tespit sistemleri birlikte ya da ayrı olarak kullanılan sistemlerden bazılarıdır.
Havalimanı geçiş kontrol sistemleri Geçiş kontrol sistemi gereksinimi, insanlığın gelişmesi ile birlikte önemli alanlara, doğru ve yetkili kişilerin girişini kontrol etmek, bu girişleri yapan herkesi kayıt altında tutmak ve bu kayıtlarla bir nevi güvenliği sağlamak amacı ile ortaya çıkmıştır.
Havalimanında çalışılan alanlarda yetkisiz ve izinsiz giriş-çıkışlar olumsuz sonuçlar vereceği için bilişim teknolojisinin ve biyometrinin genel olarak ilgilendiği; doğrulama ve/veya kimlik tespiti için güvenliği üst düzeye çıkardığı cihazlar kullanılmaktadır.Geçiş kontrol sistemlerinde önemli diğer unsur arka planda çalıştırmış olduğunuz yazılımdır. Uçtaki donanımlardan bağımsız işin temelinde bütün sistemi çalıştıran ve anlamlandıran, kullandığınız yazılım olmaktadır. Burada ki birinci güvenlik unsuru bütün bu sistemleri kontrol edecek yazılımın yüzde yüz yerli ve milli olmasıdır. Güvenliğin yabancı bir yazılımla yönetilmesinde, bu programın herhangi bir şekilde nasıl bir açık verebileceğininyönetilmesinin zorluğu görülmektedir. Oysa ki ülke menfaati ve çıkarları için yüzde yüz yerli, milli, Türk mühendisleri tarafından yazılmış kaynak kodlarına sahip olunan bir yazılım seçmek doğru olandır. ÖLÇSAN TEKNOLOJİ A.Ş. olarak birinci hedefimiz tüm yazılımlarımızı yerli ve milli olarak Türk mühendis kadromuzla hayata geçirmektir. Bu hedefimizi şu ana kadar birçok kurum ve kuruluşta çalıştırdığımız ürün ve yazılımlarımızla gerçekleştirmekteyiz. Burada yazılım ile
donanım arasındaki tüm yolun güvenliği, kriptolaması gibi unsurları da yerli milli algoritmalarla sağlamaktayız. Geçişleri kontrol eden ve yönetimini sağlayan platform KIMO (Geçiş Kontrol ve Personel Devam Kontrol Sistemi Yazılımı), ÖLÇSAN’ın marka bağımsız
38 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 38
22.10.2020 16:25
Tunç PINAR
çalışan, birden fazla teknolojinin aynı anda kullanılabildiği yerli ve milli yazılımıdır. Online ve anlık hareketleri takip edebilmesi, anlık ekran görüntüleri ile geçiş anlarını kayıt altına alabilmesi ile geçiş kontrol sistemi alanında büyük avantaj oluşturmaktadır. ÖLÇSAN olarak ülkemizin en önemli projelerinden olan 3’üncü Havalimanı projesinde ülkemizin ve dünyanın sayılı büyük havayolu şirketlerinden olan Türk Hava Yolları’nın tüm çalışanlarının, önemli lokasyonlarda geçiş kontrollerini yine biyometrik olarak ve yerli milli yazılımımız olan ‘KIMO’ ile sağlamaktayız. Türk Hava Yolları, IDEMIA SIGMA LITE cihazları ile KIMO platformunda geçiş kontrol sistemleri adına kart yaşam döngüsü, yangın tespit sistemlerinden gelen verileri yorumlayarak geçiş kapılarını açan ve geçiş kapılarını yöneten modülleri, ayrıca PDKS adına IK modüllerini kullanmaktadır.
Havalimanı kart yaşam döngüsü Türkiye havayolları için son derece önemli olan Türk Hava Yolları’nın tüm personelinin çalış-
ma alanlarına giriş-çıkışları hem kart hem debiyometrik doğrulama ile kontrol edilmektedir. Kişisel Verileri Koruma Kanunu (KVKK) Genelgelerine uygun olarak süreç yönetilmektedir. Personel yetkisi olduğu alana giriş için hem kartı hem de parmağını okuyuculara okutarak sistemin giriş doğrulamasını sağlamaktadır. Böylece kartta yaşanılabilecek zafiyetin önüne geçilmektedir. KIMO’nun sahip olduğu “Kart Yaşam Döngüsü Modülü” ile kartlara yetkilendirme, kart tasarım ve baskısı kullanıcı tarafından yapılmaktadır. Hangi kartın hangi yetkili tarafından yetkilendirileceğinin, tasarlanacağının ve basılacağının KIMO tarafından kontrol ve yönetilebilir olması, güvenlik zafiyetlerinin önüne geçmektedir. Böylece, hem kart hem de biyometri okuyucular ile geçişler fiziksel güvenlik anlamında çift kontrolü gündeme getirerek, oluşabilecek olumsuzlukların önüne geçmektedir. Ayrıca, personelin vardiya kontrolleri, giriş-çıkış saatleri gibi İnsan Kaynakları Müdürlüğü tarafından takip edilecek bir çok başlık, KIMO’nun sahip olduğu modüller sayesinde yönetilmektedir.
Havalimanı yangın algılama ve müdahale KIMO, hem insan kaynakları hem de geçiş kontrol alanlarında sahip olduğu modüllerle ve kullanıcı dostu ara yüzü ile müşterilerimize fırsatlar sunmaktadır. Geçiş Kontrol Sistemleri, alanlar arasında geçişi denetleyen, yetkisiz geçişleri engelleyen, yetkili geçişlere izin veren ve tüm bu süreci kayıt altına alarak, raporlama fırsatı sunan KIMO platformu tarafından yönetilmektedir. Tüm bunların yanında, KIMO geçiş
Yangın anındaki kapıların otomatik açılımı, panikle kaçan personelin hızlı tahliyesini sağlamaktadır. kontrollerinin gerçekleştirildiği alanlar içinde yangın sistemleriyle entegre çalışarak, yangın zamanlarında tahliyelerin hızlı olmasını olanaklı kılmaktadır. Havalimanlarında yangın sistemlerinden gelen veriler tek başına anlamlı değildir. KIMO, bu zamanlarda yangın sistemleri için tamamlayıcı bir platform olma özelliğiyle, havalimanının ilgili alanlarının terk edilmesi için geçiş kapılarını otomatik olarak açmaktadır. Yangın dedektörlerinden gelen verileri, KIMO yorumlamakta ve geçiş kapılarının otomatik olarak açılmasını sağlamaktadır. Yangın anındaki kapıların otomatik açılımı, panikle kaçan personelin hızlı tahliyesini sağlamaktadır. Böylece panik anında, geçiş kapılarında birikme, yığılma gibi sorunlar ortadan kalkmaktadır. Ayrıca, tahliye olan personeller el terminali ile tanımlanabilmekte, eksik olanlar bulunabilmektedir. Böylece kritik öneme sahip havalimanlarında yangın gibi olumsuz bir durumun personel açısından daha fazla krize dönüşmeden önlenmesi mümkün olmaktadır.
Havalimanında geçiş kapılarının yönetimi Havalimanında kullanılan geçiş kapıları yetkililer tarafından tek bir platformdan yönetilmektedir. Personele geçiş izni KIMO üzerinden verilip-alınabilmekte,
Ekim 2020 Güvenlik Yönetimi n 39
guvenlik yonetim 87.indd 39
22.10.2020 16:25
FOKUS HAVALİMANI GÜVENLİĞİ
Havalimanı çalışma alanları içinde güvenliği tehdit eden bir diğer unsur da Drone’lardır. personelin geçişleri takip edilebilmekte ve raporlanmakta, ilgili kişilere iletilmektedir. Ayrıca personel de kapı geçişlerini KIMO Mobil uygulamasıyla kendi akıllı cihazından kontrol edebilmektedir. Ayrıca, kapılarda cihazların yönetimi de KIMO platformunda yapılmaktadır. Harita ve plan modülü ile KIMO, katlardaki tüm geçiş kapılarının çalışma durumunu göstermektedir. Bunun dışında, acil tahliye gerekli durumlarda kalabalıkta paniğin ve tehlikenin artması söz konusu olmaktadır. Bu durumda güvenli tahliyelerin olması için KIMO’da geçiş kapılarının açılması yönetilmektedir. ÖLÇSAN yerli ve milli yazılımı KIMO ileFortune 500 Türkiye Araştırması verilerine göre belirlenen Türkiye’nin en büyük ilk 3 şirketinden 2’sinin tercihi olmaktan gurur duymaktadır. Havalimanı projesi, 7/24 sağlıklı ve başarılı yönetilmektedir. KIMO kullanan müşterilerimiz tek platformda entegre olmuş bir çok modülü tek alandan kontrol etme, yönetme ve raporlama imkanına sahiptirler. Böylece, geçiş kontrol güvenliği, kamera sistemleri ve yangın sistemlerinin kontrolü sağlanmaktadır. Yukarıda anlatılan KIMO platformu dışında farklı havalimanlarında uygulanabilen sistemleri kapsayan; drone tespiti ve tehditi
önleyebilen diğer yerli ve milli yazılımımız K!M STMS, fiziksel güvenlik alanında oluşabilecek tehditleri önleyebilen bir platformdur.
Havalimanı çevre güvenliği Geçiş kontrollerde kullanılan kameralar, kişiler art arda geçmek isteselerde bunları tespit etmeyi olanaklı kılmakta ve yetkili kişiye bilgilendirme yapmaktadırlar. Böylece havalimanları için bir güvenlik açığı daha kapatılmış olmaktadır. Ayrıca obje tespit sistemleri aracılığıyla, havalimanı içerisinde tanımlı alanlarda farklı nesneye rastlanması ya da sabitlenen nesnelerin yer değiştirmesi hızla tespit edilerek olumsuz sonuçların önüne geçilmektedir.
Drone tespiti Havalimanı çalışma alanları
içinde güvenliği tehdit eden bir diğer unsur da Drone’lardır. Yerli ve milli yazılım platformumuz K!M STMS bir çok alarm üretebilecek tehdit ve unsuru kontrol eden teknolojilerin tek yazılım üzerinden kontrol edilerek anlamlandırılmasını sağlamaktadır. Bunun içerisinde Drone tehditi için oluşturulan modüller mevcuttur. Böylece, kullanıcının Drone’ları kendi amaçları için kullandığı yazılımları olduğu gibi; farklı yazılımlarımızla da hem siber hem de fiziksel güvenlik açısından kullanıcıyı uyaran modüllerin yer aldığı sistemlerimiz mevcuttur. K!M STMS, Drone için kullanılan bir platform olmasının yanında geçiş kontrolleri, yangın alarmları ve bunlar gibi farklı modüllerle her türlü yönetimi tek platformdan farklı sistemler hakkında bilgi edinme ve yönetme kolaylığını sağlamaktadır.
40 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 40
22.10.2020 16:25
Ekim 2020 GĂźvenlik YĂśnetimi n 41
guvenlik yonetim 87.indd 41
22.10.2020 16:25
FOKUS HAVALİMANI GÜVENLİĞİ
Havalimanı güvenlik çözümleri Yüksek yakınlaştırma kabiliyetine sahip hareketli kameralar ile büyük alanlar taranabilmektedir. OKİSAN GÜVENLİK TEKNOLOJİLERİ A.Ş.
T
eknolojinin gelişimi, yükselen ekonomik refah seviyesi özellikle insanların kırsaldan kentlere yerleşimine zeminhazırlayarak ulaşım-seyahat, ticaret-ekonomi, zaman ve ücret skalasını cezbedici hale getirmiştir. Dünya genelinde havayolu taşımacılığı son 10 yıl içerisindeciddi artış sağlamıştır ve bu duruma paralel ülkemizde de devlet hava meydanları işletmesi (DHMI) ve Türkiye istatistik kurumu (TUİK) ortak verilerine göre % 101.8 gibi
bir oranda artış göstermiştir. Yine iki kurumun verilerine göre 2019 yılında 208 milyon kişi havayolu taşımacılığını tercih etmiştir. 2020 yılı içerisinde dünyada ve ülkemizde ortaya çıkan corona virüs, Covid19 pandemisine rağmen 2020 yılı içerisinde bu iki kurumun verilerine göre tahmini olarak yıl sonuna kadar 77 milyon kişinin yine hava taşımacılığını kullanacağı tahmin edilmektedir. İnsanların bu denli yoğun kullandığı bir alandaki riskleri düşündüğümüzde terörist saldırı tehdidinin
kaçakçılık faaliyetlerinin yıllardır önüne geçilmek için bir dizi önlemler alınmaktadır. Özellikle uçak gibi hareket kabiliyetinin az olduğu yerler terörist saldırılar için uygun alanlar olarak ön plana çıkmaktadır. Bununla birlikte uluslararası bir alan olan havalimanları terörist bir saldırı için dünyada hızlı bir şekilde gündem oluşturabilecek konumlarda bulunmaktadır. Elbette 2019 yılı sonunda patlak veren Corona virüs pandemisi ile birlikte insan hareketliliğinin bu kadar fazla yoğunlukta olduğu
42 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 42
22.10.2020 16:25
havalimanlarındaki güvenlik unsurunun önemi farklı ve çok daha kapsamlı bir boyut kazanmaya başlamıştır. Sistematik olarak havalimanlarında uygulanan güvenlik önemleri havalimanına girişten başlayarak uçağa biniş yapılana kadar havaalanlarının anlaşmalı fiziki güvenlik firmaları tarafından sağlanmakta ayrıca kaçakçılık ve uyuşturucu sevkiyatının önlenmesi adına özel yetiştirilmiş köpekler ile kontrol edilmektedir. Bu güvenlik tedbirlerine ek olarak olası bir tehdit ve olumsuzlukta havalimanı polisleri de müdahale etmek adına hazır beklemektedir. XRAY cihazları ile yapılan taramalar genel kamera sistemleri ile izleme ve yüz tanıma özellikli kameralar ile kişi tespitine varan CCTV sistemleri, fiziki güvenlik elamanlarının ve havalimanı polislerinin işlerini kolaylaştırmaktadır. Havaalanlarının fiziki olarak büyük bir alanda kurulu olduğu ve toplam güvenlik ve tedbir önlemleri düşünüldüğünde çevre güvenliğin sağlanması da stratejik olarak elzem bir yükümlülüktür. Yüksek yakınlaştırma kabiliyetine sahip hareketli kameralar ile büyük alanlar taranabilmektedir. Yine uzun mesafelerde tanıma algılama yapabilen termal kameralar çevre güvenliğinde kullanılabildiği gibi Video analiz özellikli yüksek teknolojiye sahip kameralar ile de yasak bölgeye giriş ihlali tespit edilebilmektedir. Fastfood ve bekleme alanlarında oluşan kalabalık tespiti kişi sayma özellikleri olan kameralar ile veri analizi yapabilmek güvenlik önlemleri arttırılabilmekte hava limanı içerisinde unutulan bir valizin yada bir paketin yine kayıp eşya analizi ile şüpheli bir durum yaratmasında güvenlik birimlerinin hızlı müdahalesi sağlanmaktadır. Bununla birlikte apron
güvenliğinde kullanılabilecek yüksek çözünürlüklü 180 derece 360 derece gibi geniş görüş açılarına sahip panaromik kameralar kullanılabilmektedir. Havalimanlarının otoparklarında kullanılan plaka tanıma sistemleri ile araçların plaka kaydı tutulabilmekte aynı şekilde yüz tanıma kamerası ile kişinin yüzü ve aracın plakası bir birleri ile eşleştirilebilmektedir. Yangın ihbar ve söndürme sistemleri ile olası bir yangın tehlikesine karşı önlemler alınmaktadır. Bu noktada 2020 yılı içerisinde Corona Virüs salgınına karşı insan hareketliliğinin yoğun olduğu havalimanlarında bir dizi önlemler alınmıştır. Hastalığın ilk belirtisi olan yüksek ateş tespiti için havalimanlarının özellikle girişlerinde kullanılan termal kameralar ile yüksek ateşi olan virüs tehdidi taşıyan yolcular önceden tespit edilmekte ve kişilerin havalimanlarında insanlar ile temas ederek virüsü yayma olasılığı ortadan kaldırılmaya çalışılmaktadır. Ayrıca virüsün yayılmasını engellemek amacı ile kullanılan maskelerin kontrolü için geliştirilen termal kamera sistemleri yine maskesiz yolcular için güvenlik birimlerini uyarmakta kullanılmaktadır. Yüzyılda bir karşılaşılan bulaşıcı hastalık pandemisi ülkelerin ekonomilerine ciddi hasarlar vermekle
Güvenliğin kampüs girişinden itibaren sağlanmasının esas sebebi araçlı girişlerdir. birlikte sosyal hayatı da olumsuz yönde etkilemektedir. Hastalığın insandan insana bulaştığı gerçeğini göz önüne aldığımızda yoğun insan temasının olduğu havalimanlarında bu hastalığa karşı alınacak önlemler ilk sıraya yerleşmektedir. Kullanılacak bu güvenlik sistemleri ileyüksek ateşi olan yolcuları kalabalık gruplardan ayırarak gerekli kontrollerinin yapılması için sağlık birimlerine yönlendirmek, havalimanlarında oluşan bu yeni güvenlik tehdidini ortadan kaldırmak için oldukça önemlidir. Ülkemizde ki bütün havalimanlarında ateş ölçer, termal sıcaklık ölçüm kamerası, maske kullanımı tespit kameraları vb. cihazlar aktif olarak kullanılmaktadır. Riskleri minimize edecek çalışmalar yapmak, tedbirleri mevcut teknolojinin imkânları ile sağlamak ulusal ve uluslararası anlamda kontrollü olmamıza olanak sağlayacaktır.
Ekim 2020 Güvenlik Yönetimi n 43
guvenlik yonetim 87.indd 43
22.10.2020 16:25
FOKUS HAVALİMANI GÜVENLİĞİ
Sistem; hem zaman, hem insan gücü tasarrufu sağlıyor Turnikeden geçiş esnasında yapmış olduğunuz pasaport kontrol, parmak izi ve fotoğraf işlemlerinin tamamı emniyetin veri tabanıyla kapalı devre sorgulama yaparak ilerliyor. Murat DEMİRHAN/ Yurtiçi Satış Müdürü / TANSA TURNİKE
T
ansa markası bugün hayatımızın her alanında olduğu gibi havalimanlarında da geçiş kontrol sistemleri denince ilk sırada akla geliyor. Bu algıyı sağlayan en temel sebebin tamamen havalimanlarına özel olarak tasarlanan ürün ve çözüm yelpazesinin çok geniş olmasını gösterebiliriz. Tansa, bugüne kadar birçok projeye imza attı. Bu projelere imza atarken de bazı branşlarda ileri seviyede uzmanlık kazandı. Özellikle metro ve raylı sistemler, stadyumlar ve spor kompleksleri, hava limanları gibi tesisleri bu branşlara örnek olarak gösterebiliriz. Bugün bir havalimanında ihtiyaç duyulabilecek tüm alanlar özelinde Tansa’ nın o alan ve kullanım amacına uygun bir ürün modelini bulabilirsiniz. Personel ve ziyaretçi geçişi gibi olağan geçiş senaryolarını bir kenara koyalım; şu anda İGA’ da memur desteği olmadan pasaport kontrol işlemlerinin yapıldığıE-GATE model pasaport kontrol turnikeleri, uçağa girişten önceki son kontrol noktasında bilet okuma ve yolcu tanımlama işlemine özel olarak tasarlanan B-PASS model boarding gate turnikeleri gibi hassas ve kritik işlemler için özel olarak tasarlanan ürünleri örnek olarak gösterebiliriz. Bildiğiniz üzere dünyanın sayılı havalimanı projeleri arasında gösterilen ve içinde yer almaktan gurur
Murat DEMİRHAN
duyduğumuz İGA’ da çok sayıda ilklere imza attık. Daha önce kriter ve standartları karşılayacak şekilde yerli imalatı bulunmayan ve maalesef yüksek bedeller ödenerek yurtdışından ithal edilen pasaport kontrol sistemleri alanında tamamen yerli tasarım ve işçilikle çözümler ürettik. E-Gate model Pasaport Kontrol Turnikelerimiz tüm yurdışına çıkış işlemlerinizi hiçbir memur ve insan desteğine ihtiyaç duymadan kısa sürede gerçekleştirmenizi sağlıyor. Turnikeden geçiş esnasında yapmış olduğunuz pasaport kontrol, parmak izi ve fotoğraf işlemlerinin tamamı emniyetin veri tabanıyla kapalı devre sorgulama yaparak ilerliyor. Sistem size hem zaman hem insan gücü tasarrufu sağlarken
aynı zamanda da hatasız bir işlem süreci sunuyor. Bütün bu ilklerin dünyadaki diğer havalimanlarından önce Yeni İstanbul Havalimanında olması ve bizim de bu sürece Tansa olarak dahil olmamız gerçekten paha biçilemez bir gurur kaynağı oldu. Aynı şekilde pandemi çözümleriyle ilgili de hem havalimanında faaliyet gösteren mevcut ürünlerimiz üzerinde hem de proje kapsamında gelen taleplere yönelik çözümler üretiyoruz. Temmuz ayı itibariyle bu çözümler kapsamında LTS 100 UVC model bagaj dezenfeksiyon sistemlerimizi de aktif hale getirerek yolcuların kullanımına sunduk. X-ray cihazına entegre olabilen ürün konveyörlü bir sisteme sahip. Tamamen kapalı ve ışık sızdırmaz şeklinde tasarlanan kabin içerisinde bulunan UVC florasanlarla yolcu valizini 360 derece dezenfekte edebiliyor. Böylece bagaj ve valiz üzerindeki bulaş riskini tamamen ortadan kaldırıyor. Bu ürünün de tasarım ve yazılım çalışmaları yine Tansa’ nın kendi bünyesinde faaliyet gösteren Ar-Ge Tasarım Merkezi ve Ür-Ge Mühendislik Ofisi tarafından gerçekleştirildi. İlerleyen süreçte de pasaport dezenfeksiyonu, eşya tepsi dezenfeksiyonu, kart dezenfeksiyonu gibi nesne ve eşya hijyenine yönelik çözümlerimizi havalimanı bünyesinde kullanılırken görebileceksiniz.
44 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 44
22.10.2020 16:25
Ekim 2020 GĂźvenlik YĂśnetimi n 45
guvenlik yonetim 87.indd 45
22.10.2020 16:26
ÖZEL DOSYA Güvenlİk İncelemesİ
Türkiye özel güvenlik sektörüne dönük yeni bir hizmet stratejisi I Özel güvenlik konusunda araştırma yaparken; Güvenlik Bilimleri Dergisi, Kasım 2018, 7 (2), 175 – 202 DOI:10.28956/ gbd482048 Makale Geliş Tarihi: 10.02.2018 Makale Kabul Tarihi: 14.05.2018 Türkiye özel güvenlik sektörüne dönük yeni bir hizmet stratejisi* Menderes ALPKUTLU’nun bir çalışmasını okudum, sizlerle paylaşmak istedim, aynen yayınlıyorum. Menderes ALPKUTLU
B
u çalışma, güvenlik disiplinine ilişkin nitel bir konuyu içermektedir. Çalışmada, konuya içkin literatür birikimi, özel güvenlik bileşenleri (işveren-yönetici-özel güvenlik personeli) ile halktan oluşan 434 katılımcıyla gerçekleştirilmiş yarı yapılandırılmış mülakat verileri ve basın-yayın kanallarına yansıyan demeçlerden yararlanılmıştır. Sürecin amacı ve ilişkili hedefleri ise hizmetin içinde olduğu sorunlu bazı başlıklara tahsis edilmiştir. Bu başlıklar; sektörün iç güvenlikteki pozisyonu, sermaye ve ücret bağlamındaki algısı, reel olmayan istihdam ayrışması, teröre dönük rolü, eğitim çeşitliliği ile uygulamadaki uyuşmazlık, disiplin ve denetim yetersizliği, güvenlik felsefesiyle uyuşmayan üniforma çeşitliği ve negatif özel güvenlik imajı şeklide sıralanabilir. Sonuç olarak, bu çerçevede özel güvenlik sorunsalına dönük ortaya konulan tespitlerle yeni bir özel güvenlik stratejisinin kapısı aralanmaya çalışılmaktadır. Bu makale, “Türkiye’de Özel Güvenlik Politikasının Analizi”
başlıklı doktora tez çalışmasından üretilmiştir. ** Dr., Adıyaman Üniversitesi, SBMYO-Özel Güvenlik ve Koruma, https://orcid.org/0000-0003-4292-9136 Menderes ALPKUTLU 176 GİRİŞ Güvenlik, oksijen kadar anlık ve bir o kadar da hayati öneme haiz bir ihtiyaçtır. Hatta denilebilir ki güvenlik, oksijen ihtiyacına ulaşılabilirlik düzeyinin bile kendisini içermektedir. Ne var ki güvenliğin bu öneminin anlaşılırlık düzeyi; ülkeden ülkeye, toplumdan top-
luma ve bireyden bireye farklılık arz et(miş)mektedir sektörün iç güvenlikteki pozisyonu, sermaye ve ücret bağlamındaki algısı, reel olmayan istihdam ayrışması, teröre dönük rolü, eğitim çeşitliliği ile uygulamadaki uyuşmazlık, disiplin ve denetim yetersizliği, güvenlik felsefesiyle uyuşmayan üniforma çeşitliği ve negatif özel güvenlik imajı şeklide sıralanabilir.. Daha açık bir ifadeyle, kimi ülke ve vatandaşı, bu ihtiyacını, stratejik yönetim süreciyle geliştirdikleri
46 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 46
22.10.2020 16:26
performans ve ödüllendirici ön alıcı tedbirlerle giderirken, farklı kulvarda yer alan kimi ülke ise güvenliği; risk, tehdit ve tehlike vukuundan sonra meydana gelen ardıl gelişmeleri top(ar)layıcı yaklaşımla karşılayabilmektedir. Bu tutum değişkenliği, güvenlik boyutuyla gelişkin marka değeri olan hizmet olmanın da bir ölçütü olarak Türkiye özel güvenlik tedarik usulünde de tezahür etmektedir ki bunun anlaşılması önem arz etmektedir. Bu bağlamda Türkiye’de de nicel bakımdan kapsamı fevkalade geniş olan bir özel güvenlik tablosu, nitelik bakımından ise içerisinde çok çeşitli sorunlar barındırdığı anlaşılmaktadır. Bunların temelinde ise hizmetin ruhuna yeterince uygun olmayan sektörel yaklaşım öne çıkmaktadır. Bu farkındalığın bir yansıması olarak gelişen bu çalışma da uluslararası bir güvenlik yöntemine dönüşmüş olan özel güvenlik hizmetinin Türkiye’de ne olduğu ve ne olması gerektiğine projeksiyon sunma gayreti taşımaktadır. Bu adım atılırken, sektörün dününe ait bir arka planı olduğundan, özel güvenliğin bugünü ile yarınına odaklanılmaktadır. Bu eksende yol alınırken, ilgili literatürün yanı sıra, Türkiye genelinde 204 özel güvenlik önlisans mezunu, 127 şirket yöneticisi, eğiticisi ve özel güvenlik görevlisi ile halktan 103 kişiden müteşekkil toplam 434 kişiyle yapılan yarı yapılandırılmış bir mülakat çalışmasıyla da çalışmanın bilimselliği desteklenmiştir. Bu özde geliştirilen çalışma stratejisi, Türkiye özel güvenliği hizmetini beş “N” bir “K” soru dizgesi etrafında irdeleyerek sorunsalından çıkış adına alternatif yollar önerilmektir. Tabii, bu tasarım yapılırken süreçte, Türkiye özel güvenlik uygulamasına
Güvenlik, oksijen kadar anlık ve bir o kadar da hayati öneme haiz bir ihtiyaçtır. ve önemine dair yer yer göndermelerde de bulunulmaktadır. Çıkılan yolda bu ilişki kurulurken geliştirilen ilintili kanallar ise “özel güvenliğin kısa yoldan sermaye ve kâr artırma yolu, Türkiye Özel Güvenlik Sektörüne Dönük Yeni Bir Hizmet Stratejisi 177 işsizliğe arızi çözüm, boş zaman geçirme faaliyeti ve danışmanlık hizmeti veren sektör” olduğu iddiası/iddiaları veya mevcut algısına (perception) dönük çıkış yolları aranmaktadır. Kısaca, özel güvenlik hizmeti, farklılaşan insan beklentisinden ötürü, bir daha polisiye hizmete dönüştürülemeyecek bir potansiyele ulaşmıştır. Ancak, Türkiye özel güvenlik uygulamasının çeşitli eksiklikleri vardır. Bunlar, bu çalışmanın da temasını oluşturmaktadır. Dolayısıyla, çalışmada, mevcut özel güvenlik uygulamasına açıklık getirilerek, mesleki çerçevesinin yeniden nasıl şekillendirileceğine dönük çeşitli tespitler yapılmaktadır. Böylece, özel güvenliğin, Türkiye’de de etkin bir uygulamaya nasıl geçebileceğine yönelik bazı ipuçları verilerek güvenlik olgusuna katkı sağlanmaktadır. 1. TÜRKİYE’DE ÖZEL GÜVENLİK HIZMETİ Özel güvenliğin tarihsel arka planı, Orta Çağ’da Roma ve Osmanlı gibi bazı imparator devletlerde halkın mülklerini, alışveriş sahalarını koruma ve yangına karşı korunmaya ilişkin aldıkları çeşitli tedbirlere dayandırılabilir. 19. yüzyılda ise Batı merkezli modern formu ortaya çıkan bu hizmetin, iç güvenliğe yansısı, imtiyaz ve gelir oranında güvenlik külfetinin vatandaşla/kurumlarla payla-
şımın adı olmuştur (Yıldız, 2009: 1). Böylece özel güvenlik hizmeti, gerek kamu güvenliğini ve gerekse “kişisel çıkarı korumayı” (the self-interestprotection), şahsi bütçeyle finanse etmenin bir yöntemi olarak bugüne dek değişip dönüşerek hızla yaygınlaşmıştır (Nemeth, 2012: 7). Özel güvenlik hizmetinin, Türkiye Cumhuriyeti’nin güvenlik repertuarında yer alarak güncel boyutta tartışılmasına gelince, bu süreç, 20’nci yüzyılın ikinci yarısından başlatılabilir. Özellikle 1950’li yıllarda başlayan “…büyükşehirlere taşradan akın eden toplulukların kontrol edilmesi” (Eraslan, 2014: 631) arayışı, özel güvenlik hizmeti çalışmalarını hızlandırmıştır. Bilahare, şehirlerin varoşlarını kontrol, sabotajlara ve banka saldırılarına karşı önlem çerçevesinde ilgi gören bu hizmet sahası; zamanla artan terör, hırsızlık ve benzeri suçlar ile türevi yeni suçlara dönük güvenlik Menderes ALPKUTLU 178 arayışına içkin geliştirilen çözüm arayışlarının da odağında yer almıştır (Kurt, 2015: 468). Bu çerçevede, politikacıların da kâh yüksek tonla, kâh düşük tonla çözüm adına gündeme taşıdıkları başlıklardan biri özel güvenlik hizmeti olmuştur. Zira, 1920’den 1950’lere kadar geçen zamana göre daha dinamik iç ve dış politika sürecine giren Türkiye’de, sosyal açıdan da riskli toplumsal hareketlilikler ve güvenlik çıktıları hızlanmıştır. Bu arayışlar çerçevesinde özel güvenlik, Milli Güvenlik Kurulu’ndan baraj güvenliği odaklı çıkan tavsiye kararını (31 Ocak 1966
Ekim 2020 Güvenlik Yönetimi n 47
guvenlik yonetim 87.indd 47
22.10.2020 16:26
ÖZEL DOSYA Güvenlİk İncelemesİ
tarih ve 97 sayılı karar) müteakiben, Enerji Bakanlığı tarafından çalışma konusu olmuştur. Bu çerçevede, “Müesseselerde Özel Muhafaza Teşkilatı Kanun Tasarısı” hazırlanmışsa da bu taslak kanunlaşamamıştır. Müteakiben süreç, “Sabotajlara Karşı Korunma Kanunu’na” (30.04.1953) dayandırılarak hazırlanan “Barajları Koruma Yönetmeliği” (6/5968 sayılı karar) etrafında yapılan bir değerlendirmeyle sınırlı kalmıştır (Hünler, 2010: 61). Ne var ki özel güvenlik, 1970’li yıllarda ülke içinde artan güvenlik ve asayiş odaklı olaylar sebep gösterilerek 1971 Muhtırasından sonra ‘banka güvenliği özelinde’ tekrar gündemdeki yerini korumuş ve dönemin hükümeti tarafından kanuni bir zemine oturtulmaya çalışılmıştır. Lakin, bu doğrultuda hazırlanan “Banka ve Diğer Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanun Tasarısı” da kanunlaşamadan gündemden kalkmıştır. Bir süre sonra, İçişleri Bakanlığı, “Müesseselerde Özel Koruma Teşkilatı Kurulması Hakkında Kanun Tasarısı” hazırlamıştır. Bu Tasarı’nın kanunlaşmasına gayret gösterilmişse de eşit güvenlik hizmeti anlayışına aykırılık iddiaları ve 1977 yılın erken seçim kararı sebep gösterilerek çalışma kanunlaşamadan rafa kaldırılmıştır. Bu süreçten sonra ise ülke, kaotik bir güvenlik sorunsalıyla yüz yüze kalacağı 12 Eylül 1980 Darbesi koşullarına gireceğinden özel güvenlik üzerinde yapılan çalışmalar bir kez daha ertelenmiştir (Zürcher, 2009 ve Aslan, 2008). Bu yöndeki arayışlar, 1980 Darbesi sonrası süreçte yeniden üst perdeden konuşulmaya başlanılmıştır. Ancak, bu dönem başlatılan çalışmalar, önceki arayışların aksine, sonuç vermiş
ve çıkarılan 2495 sayılı “Bazı Kurum ve Türkiye Özel Güvenlik Sektörüne Dönük Yeni Bir Hizmet Stratejisi 179 Kuruluşların Koruması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanun” ile süreç sonuçlanmıştır. Böylece özel güvenlik, ilk defa müstakil hukuki zemine kavuşturulmuştur. Ne var ki, bu Kanun ve uygulamasının, özel güvenlik hizmetinin özel boyutuna yeterince kapı araladığını söylemek güçtür. Dolayısıyla 2004 yılında, 5188 sayılı Kanun ile daha liberal bir özel güvenlik hizmeti tanımlaması getiren kanuni sürece geçilerek özel güvenlik yeniden formüle edilmiştir. Ne var ki gelişmiş Batı ülkelerinde, önemli oranda, özel sektör üzerinde yürütülerek meslekleşmesini kotaran özel güvenlik, Türkiye’de hâlâ devlet desteğiyle ayakta kalan iş sahası renginden yeterince arınamamıştır. Diğer yandan, özel güvenlik hizmeti; “özel polis” ve “özel koru(n)ma hizmeti” şeklinde de nitelenerek güvenlik hizmetinin devlet dışı aktörlerle paylaşımının adı olmaya her geçen gün artan bir nicelikle hitap etmeye devam etmiştir (Özdevecioğlu, 2002). Türkiye özel güvenlik hizmetinin özetlenen bu anatomisine karşın, içinde bulunulan küresel
dünya koşullarının birer yansısı olan mevcut yeni risk, tehdit ve tehlikeler, bu ihtiyacı gün be gün dinamik kılmıştır. Öyle ki bireyin can, ırz, mülk ve değer statüsüne konulan yeni hassasiyetlerine yönelik çeşitlenen tehditlere dönük rol edinen özel güvenlik; bugün de “hazır bulunma, caydırma ve gözetleme” gibi tedbirlerle kamu güvenliğinde boşluk doldurmaya devam etmektedir (Kaya, 2008: 57). Bu yelpazede Türkiye, Özel güvenlik hizmetine dönük talep artışını tetikleyen çeşitli gerekçeler sıralanabilir ki bunlar: ⎫ Vatandaşın, devletten, her kesime eşit güvenlik hizmeti sunma talebindeki artış, ⎫ Hükümetlerin, ayrıntılı güvenlik talepkârlarına yönelik formül arayışı, ⎫ Artan güvenlik ihtiyacının kamu bütçesinde yol açtığı maliyet artışı, ⎫ Müteşebbislerin güvenliğe yönelik hızlı ve az emekle ulaşılan kazanç algısı, ⎫ Güvenlik hizmetinde gelişen teknolojiyle artan prestij artışı (Paker, 2012: 46) Menderes ALPKUTLU 180 ⎫ Daha nitelikli bir kamu güvenliği için dünyada artan özelleştirme politikaları, ⎫ Kamusal güvenliğin gittikçe pahalı ve karmaşık hizmet yapısına dönüşmesi, ⎫ Vatandaşın bir kısmının genel ve yardımcı kolluğa karşı beliren mesafeli tavrı, ⎫ Ser-
48 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 48
22.10.2020 16:26
best piyasa ekonomisinin tüm hizmet alanları gibi güvenlik hizmetinin de özelleşmesini baskılayan sonuçları (Hünler, 2010; Paker, 2009) gibi farklı ardışık noktalar sıralanabilir. Kısaca, Türkiye’de son yıllarda iyiden iyi artan güvenlik ihtiyacı ve kaliteli özel güvenlik beklentisine; hukuksal, teorik ve pratik dönüşümle yeterince cevap henüz verilememiştir. Bu durağan tutumdan ötürü, özel güvenliğin tanımında, algılanışında ve kalitesinde mutlaklık ve yeknesaklık olmadığı gibi, uygulanan mevzuat yönünden de sektörü “tamamıyla iyi veya kötü şeklinde nitelemek” mümkün olamamaktadır. Bu da sektörün, güvenliğe özgü bir felsefeyle belirlenecek yeni bir stratejiye olan ihtiyacının mevcudiyetini doğrulamaktadır. 2. YENİ BİR FELSEFE İHTİYACI Felsefe, tasarlanan ürün ve eylemin ortaya çıkış sürecinin öncesi ve devamına ilişkin geliştirilen düşünsel süreçtir (Küçükali, 2011: 157). Dolayısıyla, bir hizmet türü olan özel güvenliğin temellerinin sağlamlığı veya zayıflığı, hizmetin öncesi ve sonrasına ilişkin güçlü düşünsel emekle de orantılıdır. Ancak, bu hassasiyet, şuan faaliyet gösteren birçok şirketçe yeterince içselleştirilmediğinden sektör, profesyonel uygulamadan ziyade kısa süreli uğraş görüntüsü vermektedir. Nitekim Türkiye’nin hızla büyüyen aktüel hizmeti özel güvenlik hizmetinden yalnız birkaç kaliteli şirketin ön plana çıkabilmesi, uygulamadaki bu felsefi zayıflığın bir neticesi görülebilir. Böyle bir manzara ise, özel güvenlikte de iş görenin de yaptığı hizmet ile özdeşleşip, o işin değerlerini kabul etmesini güçleştirmektedir (Derdiman, 2013: 113). Ne var ki güvenlik hizmetinde en küçük ayrıntının dahi göz ardı edilemeyeceği postmodern dünyaya ait güvenlik fenomeni, özel güvenliği
Türkiye Özel Güvenlik Sektörüne Dönük Yeni Bir Hizmet Stratejisi 181 hayatın pek çok yerine konuşlandırmıştır (Ercan, 2015: 88-90). Dolayısıyla, nasıl ki eğitim, sağlık, ulaşım ve iletişim gibi hizmet alanlarının tamamını, devletin sunma imkânı olsa bile, özel sektör eliyle çeşitlendirilişi kaçınılmaz ise, mevcut Türkiye koşullarının da bir gerçeği olarak özel güvenlik hizmeti, modern güvenlik ihtiyacının kaçınılmaz bir açılımı ve ihtiyacıdır. Bu hizmet, her geçen gün demokrasisini güçlendirme çabasında olan Türkiye’nin özgün ve kaliteli iç güvenlik uygulamasının demokratik imajı için de önemli bir ölçüt görülebilir ki bu, başka bir çalışmanın konusu olmaya adaydır. 2.1. Özel Güvenlikte Misyon ve Vizyon İnsan hayatının kalıcı mal ve hizmet üretiminde öne çıkmış faaliyet ve meslekler, dinamik bir seyir izleyerek süregelmiştir (www.artitercih.com, 2016). Bu yolda zamana direnen meslekler, sürdürülebilir bir misyon ve vizyonla ancak ayakta durabilmişlerdir. Modern yaşam süreciyle de bu realite, felsefi alt yapısı oluşturulmuş meslekler ile kısa süreli beklentilerle ortaya konulmuş hizmet uygulamaları şeklinde tasnif edilebilmiştir ki bu ilişki, üç aşamalı tasnifle sıralanabilir: ⎫ Özel güvenlik hizmetini, profesyonel özel hizmet gören yaklaşım, ⎫ Özel güvenlik hizmetini, ekonomik beklentiye eklemleyip, onu kolay kazanç kapısı yapan yaklaşım, ⎫ Güvenlik hizmetini, hem temel bir hizmet aracı hem de ondan para kazanmanın bir yolu şeklinde gören bakıştır. Bu özden bakıldığında denilebilir ki Türkiye’de özel güvenlik işini, bir tarafta güven/ lik öncelikli faaliyet gören sınırlı bir kesim varken, öteki tarafta
Özel güvenlik hizmeti, farklılaşan insan beklentisinden ötürü, bir daha polisiye hizmete dönüştürülemeyecek bir potansiyele ulaşmıştır. özel güvenliği, süreli ekonomik teşebbüs olarak, kâr marjını maksimize etme sektörü olarak algılayan bir çoğunluk vardır. Bu gerçeğe karşın, güncel özel güvenlik uygulaması, kimi kriz anlarında ancak, politikacıların ve güvenlik bürokrasisinin gündemine gelebilmektedir. Bu durum da ortaya koymaktadır ki özel güvenliğin yeni bir özel güvenlik stratejisini destekleyen misyon ve vizyona acilen ihtiyacı vardır. Menderes ALPKUTLU 182 Bu doğrultuda ilk olarak güvenlik politikacıların iş düşmektedir. Bu yönde devlet, özel güvenliği, sırtındaki pek çok yükü hafifletici unsur yaklaşımından uzaklaşarak, daha profesyonel bir tutumla sektörü yeniden organize etmesi gerekir. İkinci olarak, özel güvenlik hizmetinin yönetimi ve sunumundaki kısa süreli faaliyet yaklaşımında düğümlenmektedir. Nitekim bu, özel güvenlik sektörü işverenlerinin algısını ve yaklaşımı tespit etmek amacıyla 127 işveren, yönetici ve işgören (özel güvenlik personeli) üzerinde (2016 yılı) yapılan yarı yapılandırılmış mülakat sonuçlarıyla da doğrulanmıştır (Alpkutlu, 2017: 170). Dolayısıyla, kaliteli bir özel güvenlik için müteşebbislerin,
Ekim 2020 Güvenlik Yönetimi n 49
guvenlik yonetim 87.indd 49
22.10.2020 16:26
ÖZEL DOSYA Güvenlİk İncelemesİ
kısa sürede sermayeyi karşılama veya kârı maksimize etme arayışından da uzaklaşması kaçınılmazdır. Üçüncü olarak, özel güvenlik çalışanlarının önemli bir kısmında vizyon ve misyon eksikliği öne çıkmaktadır. Bu da özel güvenlik hizmetine dâhil olan personelin yaptığı işi sahipleniş ve emeklilik düşüncesi yerine, sektörü, boş vakti bir miktar para veya üniforma cazibesiyle değerlendirme eğiliminde olduğunu göstermektedir. Dördüncü olarak, mülakatın vatandaş odaklı evresinden (103 kişi) dikkat çekici şekilde özel güvenliği; “danışma memurundan, yardımcı personele ve ondan özel polise kadar” farklı algılayan bir çeşitlilik öne çıkmıştır (Alpkutlu, 2017: 184). Sektöre içkin bu resim, farklı cephelerden hizmetteki felsefi sığlığın bir gösterimidir ki kaliteli bir özel güvenlik stratejisiyle ancak bu aşılabilir. 2.2. İç Güvenlik Piramidindeki Konumlanmasıyla Etkisiz uygulama örnekleriyle zaman zaman gündem olan Türkiye özel güvenlik hizmetinin kurumsal konumu, yeni özel güvenlik stratejisine dönük bir diğer adım görülebilir. Zira, hiyerarşik yönetim ve denetim mekanizmasıyla da sektörün yeniden yapılandırılma ihtiyacı vardır. Bu bağlamda, iç güvenlik hiyerarşisi etrafında kamu güvenliğine eklemlenecek (Yılmaz, 2012b: 21) özel güvenlik hizmetinin, hem hizmet niteliği hem de kanuni çerçevede sektörel sorunları azaltılabilir. Bu yönde, aşağıdaki satırlarda yer alan örnek iç güvenlik şeması da bu başlığa dönük yaklaşımı anlaşılır kılabilir. Türkiye Özel Güvenlik Sektörüne Dönük Yeni Bir Hizmet Stratejisi 183 Şekil 1. Özel Güvenlik Hizmetine İlişkin Eğitim ve Yönetim Hiyerarşisi Örneği Bu örnek şemada, özel güvenlik hizmetinin iç güvenlik
kurumsal yapılanmasındaki olası hiyerarşik konumu ile eğitim ilişkisi bağlamında belirgin bir fikir verebilir. (Şekil.1) Bu şemada da konumlandığı gibi özel güvenlik hizmetinin İçişleri Bakanlığı’na bağlı bir müdürlük şeklinde düzenlenmesi, hizmetin nitelik-nicelik dengesinin sağlanması için de ön açıcı bir yol aralayabilir. Bir diğer vurgu ise özel güvenliğin eğitim koordinasyonun uzmanlık alanı güvenlik olup, alanında ön lisans, lisans ve lisansüstü düzeyde müfredatla memur, amir ve yönetici yetiştirmek olan Polis Akademisi bünyesinde öngörülmesidir (Polis Yüksek Öğretim Kanunu, madde: 3). Bu yönde olası yeni bir kurumsal yapılanmanın neticesinde, sektörde kalite odaklı personelin istihdamı da daha istikrarlı hale getirilebilir. Not * Menderes ALPKUTLU 198 KAYNAKÇA Alaç, A. E. (2014). İnsan kaynakları yönetiminde eğitim ve geliştirme: kavramlar, modeller, uygulamalar. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Alkan, N. (2002). Gençlik ve terörizm. Ankara: TEMUH Dairesi Başkanlığı Yayınları. Alpkutlu, M. (2017). ÖGH’nin mevcut imajını anlamaya dönük nitel bir çalışma (3. bölüm), Türkiye’de özel güvenlik
politikasının analizi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Polis Akademisi, Güvenlik Bilimleri Enstitüsü, Güvenlik Stratejileri ve Yönetimi Anabilim Dalı. Aslan, Ş. (2008). 1 Mayıs mahallesi: 1980 öncesi toplumsal mücadeleler ve kent. İstanbul: İletişim Yayınları. Balcıoğlu, İ. (2001). Şiddet ve toplum. İstanbul: Bilge Yayıncılık. Bayraktaroğlu, S. ve Yılmaz, S. E. (2012). İnsan kaynakları yönetiminde iş etiği uygulamaları ile örgütsel performans arasındaki ilişki: fortunetürkiye en büyük 500 şirket örneği. İş Ahlâkı Dergisi (TurkishJournal of Business Ethics), 5(10), pp.117148 Besler, S. ve TonuS, H. Z. (Ed.), (2012). Yönetimde güncel yaklaşımlar. Eskişehir: Açıköğretim Yayınları. Coşkun, R. (2008). Kente ve yerele dair. İstanbul: Okutan Yayıncılık. Çağlar, İ. ve Kılıç, S. (Ed.), (2016). Genel, teknik ve etkili iletişim. 2. Basım, Ankara: Nobel Yayınları. Derdiman, C. (2013). Özel güvenlik hizmetlerinin niteliği ve etkin bir şekilde yürütülmesi için yapılması gereken düzenlemeler. 3. Ulusal Özel Güvenlik Sempozyumu (1-2 Mart 2013/ Gaziantep), Fıstık Basın Yayın Reklamcılık ve Tic Ltd. Şti. ss. 37-56: Gaziantep. Devrim, Y. (2013). İstihbarat örgütleri. Beşinci Baskı, İzmir: Kod Yayıncılık, İlya İzmir Yayınevi Not ** Bu yazı, Güvenlik Bilimleri Dergisi’ne referans verilerek akademik amaçlarla kullanılabilir** Sayın Menderes ALPKUTLU’ya teşekkürlerimle Oryal ÜNVER
50 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 50
22.10.2020 16:26
Ekim 2020 GĂźvenlik YĂśnetimi n 51
guvenlik yonetim 87.indd 51
22.10.2020 16:26
ÖZEL DOSYA Güvenlİk İncelemesİ
“Özel güvenlik teknoloji tabanlı entegre güvenlik anlayışıyla bir bütün olarak ele alınmaktadır.” “Güvenlik, yeme içme ve barınma ihtiyacından sonra ilk sırada yer aldığından güvenliğe duyulan ihtiyaç hiçbir zaman son bulmayacaktır. G4S olarak güvenliği İnsan, makine, hizmet ve sistem 4 bileşeniyle tanımlıyoruz.“ diyen G4S Türkiye Güvenlik Uzmanlığı Birim Müdürü Bülent Ak’a Özel güvenlik alanına dair merak edilenleri sorduk. Bülent AK- Güvenlik Uzmanlığı Birim Müdürü G4S TÜRKİYE
1
-Özel Güvenlik Görevlisi nasıl olunur?
5188 Sayılı Kanun 10. Maddesi gereği Özel Güvenlik Görevlisi olabilmek için gerekli şartlar: TC vatandaşı olmak Silahsız görev için en az ortaöğretim, silahlı görev için en az lise mezunu olmak 18 yaşını doldurmuş olmak ve Adli sicil kaydı bulunmamasıdır. Bu şartları sağlayan adaylar kurs eğitimlerini tamamlayıp, sonrasında yapılacak sınavdan 60 ve üzeri aldıklarında sertifika almaya, akabinde Özel Güvenlik Kimlik Kartlarını çıkararak da görev almaya hak kazanırlar.
2- Özel güvenlik görevlilerinin görev ve yetkileri nelerdir? ÖGG güvenliliğini sağladığı alana girecekleri duyarlı kapıdan geçirebilir, dedektörle üstlerini arayabilir, eşyalarını X Ray vb. cihazlardan geçirebilir. Toplantı, konser, gösteri gibi
özel davetiyeli konuk kabul eden yerlerde ya da ulaşım istasyonunda görevliyse davetiye ya da bileti karşılaştırma amaçlı kimlik sorma yetkisine sahiptir. Üst aramalarında aranan ve arayan aynı cinsiyette olmalıdır. Haklarında yakalama, tutuklama, mahkûmiyet kararı olan şahıs tespit ederse yakalama ve arama hakkına sahiptir. Giriş çıkışlarında insan ve
araçları kontrol eder. Koruduğu alan içerisinde mal varlığı, insan hayatı ve sağlığı ve huzur ortamını korur. Kolluk kuvvetlerine teslim etmek üzere suç unsuru olabilecek eşyaları ve kayıp eşyaları emanete alma yetkisine sahiptir. Suçla karşılaştığında suçu sonlandırmak için meşru müdafaa unsurlarına göre zor kullanma yetkisine sahiptir.
52 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 52
22.10.2020 16:26
Suç işlendiğinde olay yerine genel kolluk kuvveti gelene kadar koruma yetkisine sahiptir Yangın deprem sel gibi durumlarda ya da içeriden imdat istenmesi halinde işyeri ve konutlara girme yetkisine sahiptir. Kendisine veya koruduğu alan içerisinde cana ve mala zarar verenleri ya da intihar girişiminde bulunanları yakalama ve genel kolluk kuvvetleri gelene kadar muhafaza etme yetkisine sahiptir.
3- Yakın koruma ve özel güvenlik arasında ne gibi farklar vardır? Yakın koruma olabilmek için önce özel güvenlik olması gerekir. Sonrasında G4S yakın koruma eğitimi alınması gerekir. Yakın Koruma için valilikten özel izin alınır. Özel güvenlik görevlilerinin yetkileri korudukları bina, tesisle sınırlıyken; Yakın Koruma güvenliğini sağladığı kişi ile birlikteyken yetki alanı tüm Türkiye’dir. Görevini ülke içinde her yerde ifa edebilir, silah taşıyabilir. Yakın koruma hizmetinin sürekli olarak verildiği şahıslar olmakla birlikte G4S güvenli seyahat hizmetimizde olduğu gibi yurt dışından ülkemize gelen üst düzey yöneticiler için havaalanı karşılamasından, zırhlı araçlarla otel transferi ve ülkede kaldığı süre boyunca tüm seyahat planı dâhilinde kendisine eşlik edilmesi şeklinde geçici süreli olarak da verilebilen bir hizmettir.
4- Türkiye’de özel güvenlik alanında ne gibi değişimler, gelişmeler var? Özel güvenlik sektörü geleneksel güvenlik anlayışından sıyrılarak teknoloji tabanlı entegre güvenlik anlayışıyla bir bütün olarak ele alınmaktadır. Özellikle, yaklaşık bir yıldır tüm dünyanın yaşadığı pandemi ile uzaktan erişim, sosyal mesafe, verilerin toplanması ve
takibi, lojistik, dijitalleşme gibi öne çıkan başlıklarla beraber sektörümüz ve iş yapış şekillerimiz de buna uyum sağlamak zorunda kalmıştır. Bir özel güvenliğin kullanması gereken teknoloji destekli cihazlar, bunları destekleyen yapay zeka yazılımlar, uzaktan izleme ve anlık ve şeffaf raporlamalar bir tesisin güvenliğinin sadece orada görev alacak özel güvenlik görevlileri ile sağlanamayacağını da göstermektedir. Gelişen teknoloji ve başkalaşan ihtiyaçlar doğrultusunda, yapılan uzman risk analizleri tesisin 360° güvenliği için gerekli olanı artık “entegre güvenlik” olarak ortaya çıkarmalıdır.
5- G4S, özel güvenliğin geleceğini nasıl görüyor? Güvenlik, yeme içme ve barınma ihtiyacından sonra ilk sırada yer aldığından güvenliğe duyulan ihtiyaç hiçbir zaman son bulmayacaktır. G4S olarak güvenliği insan, makine, hizmet ve sistem 4 bileşeniyle tanımlıyoruz. Tüm bu teknolojileri tasarlayan, gereklilikleri tespit eden, sonuçları analiz eden insan, her zaman sektörün baş faktörü olacaktır. Yaşadığımız enformasyon çağında nasıl ki bilgi güvenliği de önemli bir hal almışsa, bugün dünyanın her yerinde en üst düzey güvenlik tedbirlerinin alındığı Veri Merkezleri kurulmuşsa gelecekte de korunması gereken varlıklar farklılık gösterebilecek, koruma yöntemleri teknolojiyle daha fazla desteklenecek; ancak korunma ihtiyacı hiçbir zaman ortadan kalkmayacaktır. Bu doğrultuda teknoloji merkezi de bulunan bir küresel güvenlik firması olarak biz teknolojik gelişmeleri yakından takip etmeye ve hizmetlerimize entegre etmeye özen gösteriyoruz. Aynı şekilde bunları kullanacak insanların da yetkinliklerinin arttırılması için
eğitimlerini önemsiyoruz. Teknolojik, sektörel ve mesleki birçok ana başlık altında verdiğimiz sürekli eğitimler G4S’yi güvenlik sektörü içerisinde ayrıcalıklı kılan özelliklerden biri oluyor.
6- Bu gelişime G4S’nin katkıları nedir? Eğitim, G4S’nin en önemli değerlerinden biri. Uygulamalı eğitimlerin yanında G4S My Learning sistemi ile Türkiye’nin tüm noktalarındaki özel güvenlik görevlilerine aynı portal üzerinden genel ve yer aldıkları projelere özel onlarca farklı eğitimler tanımlıyoruz. Eğitimlerini çevrimiçi tamamlayan çalışma arkadaşlarımız yine çevrimiçi olarak sınava giriyor. Tüm girişler, alınan ve eksik kalan eğitimler, sınav sonuçları anlık olarak kontrol edilip raporlanabildiğinden hızlı aksiyon alınarak ilgili projelerin ya da personellerin ihtiyaç duyduğu ek eğitim tanımlamaları hemen yapılıyor.
7- G4S’de bir özel güvenlik görevlisinin kariyer yolu nasıldır? Ülkemizde özel güvenlik eğitimi için üniversitelerin ilgili bölümleri bulunmaktadır. Bu bölümlerden mezun olan öğrenciler sektörde bir tesisin güvenlik ihtiyacını analiz edecek bilgiye sahip olmakla birlikte görev aldıkları sahalardaki keşifleriyle bilgilerini uygulamaya da geçirmektedir. Bunun dışında özel güvenlik görevlisi olarak çalışmakta olanlar için de özellikle firmamızın kariyer planlaması oldukça etkindir. Bugün G4S ‘de önemli roller alan yöneticilerimiz gibi şirketimizde göreve başladıklarından itibaren hem sektörel hem genel eğitimlerini sürekli almış, mesleki gelişimlerini sürdürmüş çalışma arkadaşlarımız için de aynı kariyer yolu açıktır.
Ekim 2020 Güvenlik Yönetimi n 53
guvenlik yonetim 87.indd 53
22.10.2020 16:26
SEKTÖRDEN
yılının ilk ında “2021 yılının ilk 6 ayında olumlu yönde her şeyin düzeleceğine inanıyoruz.”
"Türk Standartları Enstitüsünün (TSE) talepte bulunan alışveriş merkezlerine (AVM) vereceği "TSE Güvenli Hizmet Belgesi", Covid19salgınına karşı yeni bir dönem başlatmış durumda."diyen PALLADIUM AVM yöneticisi Ayşen Yerşen ile Covid19 döneminde AVM’lerin güvenliğini ve sürecin işleyişini konuştuk.
Öncelikle sizi tanımak isteriz. Eğitiminizden ve iş hayatına atılma sürecinizden bahsedebilir misiniz?
20 yıldır bu sektörde görev yapmaktayım. Boğaziçi Üniversitesi Turizm İşletmeciliği Bölümü’nden mezun olduktan sonra, eğitim hayatımı İngiltere’de tamamladım. İstanbul doğumluyum. Kariyer hayatıma 1997 yılında
İremtur’da Outgoing Departman Şefi olarak başladım. 19982010 yılları arasında Profilo Alışveriş Merkezi’nde devam ederek sırasıyla; Satış ve Sistem Geliştirme Sorumlusu, Pazarlama Grup Sorumlusu ve Pazarlama Grup Müdürü olarak görev aldım. 2010 yılından bu yana Alışveriş Merkezi Müdürlüğü yapıyorum. AVM’lerde farkındalık yaratmak
amacıyla 2012 yılında Beyaz Cadde konsept Projesi’ni hayata geçirdim. Yönetimini üstlendiğim AVM’lerde, birçok proje ile sektörel ödül platformunda ödüllere layık görüldük. 2012 yılından beri de Palladium Ataşehir’de AVM Müdürlüğü görevime devam etmekteyim.
Palladium AVM hakkında bilgi verir misiniz? 2008 yılında Tahincioğlu Gayrimenkul tarafından 230 milyon dolarlık yatırım ile hayata geçirilen Palladium Ataşehir, Anadolu Yakası’nın önemli bir yaşam merkezi. Gerek ulusal ve gerekse uluslararası birçok markaya ev sahipliği yapıyoruz. Palladium Ataşehir 2020 yılı sonuna kadar bünyesine yeni markaları katmaya devam ediyor. Dolayısıyla her geçen gün gelişen, büyüyen elit bir yaşam merkezi olmanın mutluluğunu yaşıyoruz. Ziyaretçi memnuniyetini her şeyin üstünde tutan yönetim anlayışımızla sadık
54 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 54
22.10.2020 16:26
Ayşen YERŞEN
a
Hizmet kalitesinin arttırılması yönünde gerekli takipler ve iyileştirmeler ivedi bir şekilde yapılmaktadır.
bir kitle oluşturduk bu durum bizim için çok değerli. Ziyaretçilerimiz ile aramızdaki bu samimi ilişkiyle burası tam bir yaşam merkezi haline gelerek hafta içi ve hafta sonu sosyalleşme adına tercih edilen önemli bir nokta. Ayrıca Çoğu Türkiye’de ilk kez gerçekleşen etkinliklere ev sahipliği yaptı. Eylül 2020’de 12. yılını dolduran Palladium Ataşehir olarak ilk günkü heyecanımızla çalışmalarımıza devam ediyoruz.
Covid 19 öncesi ve sonrası ziyaretçilerinizi risklerden korumak adına aldığınız güvenlik önlemleriniz nelerdir? Covid-19 salgını, dünyada ve Türkiye’de yaşam tarzı, iş yapış şekilleri ve alışkanlıkları ciddi oranda değiştirdi ve bu değişiklikler devam edecek gibi duruyor. AVM’ lerde Sağlık Bakanlığı’nın belirttiği hususlar dikkate alınarak COVID-19 tedbirleri şu şekilde uygulanmaya devam etmekte; AVM’nin neredeyse her noktasın-
da sosyal mesafe ile ilgili uyarılar, kapı girişleri, ortak alanlarda el dezenfektanları, girişlerde ateş ölçümleri, WC’lerde temassız uygulamalar ve kabin düzenlemeleri, asansör butonlarının temassız olması, maskesiz kesinlikle ziyaretçi kabul edilmemesi, AVM genelinin düzenli olarak Nano-Teknoloji gümüş iyon uygulaması ile dezenfekte edilmesi gibi daha birçok işlem yapılıyor.AVM’lerde özel Salgın ekipleri oluşturuldu. Bu ekipler tarafından AVM ve AVM içindeki tüm mağazalar belli periyotlarda denetlenmektedir. Hizmet kalitesinin arttırılması yönünde gerekli takipler ve iyileştirmeler ivedi bir şekilde yapılmaktadır. Bunlardan en önemlisi ve olmazsa olmazı %100 taze hava ile AVM’nin iklimlendirilmesi ki bu konuda oldukça hassas davranıyoruz. Klima santral ve filtrelerimizin bakımlarının takibini özenle yapıyoruz.
2020 ve 2021 yılına dair görüşlerinizi paylaşır mısınız? Hiç birimizin tecrübe edinmediği, 100 yılda bir karşılaşılabilecek salgının etkilerinden Global anlamda başa çıkmaya çalışıyoruz. Tüm dünyanın sorunu olan salgının küresel ve yerel ekonomilerde ağır tahribatlara yol açtığı aşikardır. Ticaretin normale dönmesi ise çok daha uzun zaman alacak gibi gözüküyor. Hemen her sektörde olduğu gibi perakendede de ana çerçeveyi makro ekonomik noktalar belirlemekte. Maliyetler ve satın alma gücü faktörlerinden hızlıca etkilenen sektör için2020’nin,önceki yıllardan
daha iyi geçeceği tahmin ediliyordu. Ancak Corona virüsü salgınından dolayı üretim, perakende ve ticarette yaşanan duraksama, belirlenen hedefleri yakalamayı zorlaştırmış durumda. Küresel anlamda normalleşme sürecine girilmesi 2021 yılının ilk 6 ayında olacağı öngörülüyor biz de olumlu yönde her şeyin düzeleceğine inanıyoruz.
Covid19 sonrası AVM güvenliği gelecek yıllarda sizce nasıl şekillenecek? Türk Standardları Enstitüsünün (TSE) talepte bulunan alışveriş merkezlerine (AVM) vereceği “TSE Güvenli Hizmet Belgesi”, yeni tip corona virüs (Covid-19) salgınına karşı yeni bir dönem başlatmış durumda.AVM’lerde yeme içme merkezlerindeki masa mesafelerinden asansörlerin kullanımına, dezenfeksiyondan lavaboların temizliğine kadar belirlenen yeni standartlar geçerli olacak, kurallara uyulup uyulmadığı denetimlerle kontrol edilecek. Buradaki amaç AVM’leri belgelendirilerek halka güven vermektir. Bu belgeyi alan AVM yönetimi, oluşturduğu kendi denetim ekibiyle ve yine TSE yetkilileri ile birlikte sürekli kendisini geliştirerek bu tedbirleri kontrol etmek yükümlülüğündedir. Sürekli değişim için de olan bu denetim sistemi daimi takip edilecek ve gelişime ayak uydurulacak. TSE Güvenli Hizmet Belgesi süreli belgelerdir, AVM yönetimleri belgeyi aldıktan sonra bunu kendileri denetleyeceklerdir. Belgenin sürekliliği açısından bu denetimler çok önem arz etmektedir.
Ekim 2020 Güvenlik Yönetimi n 55
guvenlik yonetim 87.indd 55
22.10.2020 16:26
ELEKTRONİK GÜVENLİK
“Radar cihazımız, frekans modülasyonlu sürekli dalga yayılımı teknolojisine sahiptir” Kritik bölgelerin güvenliğinde, radar teknolojileri, tespit ve teşhis sistemlerinin önemini EFIKS BİLGİSAYAR TEKNOLOJİLERİ LTD. ŞTİ. Elektrik Mühendisi Deniz ÖZKOÇ ile konuştuk. Deniz ÖZKOÇ/ Elektrik Mühendisi EFIKS BİLGİSAYAR TEKNOLOJİLERİ LTD. ŞTİ.
K
ritik bölgelerin güvenliği için geliştirdiğiniz sistemi anlatır mısınız?
Kritik tesislerde koruma ve güvenliğin üst düzeyde tutulmasını temin etmek amacıyla, güvenlik ihlali olayları karşısında farklı algılama teknolojilerinin bir arada kullanıldığı bir güvenlik çemberi sistemi oluşturulması gerekmektedir. Sistem; olay oluşmadan hazırlık yapabilen, teşebbüsü anında engelleyen ve çıktığı anda haber veren hassas ve akıllı algılama mekanizmalarına sahip, uyarıcı, önleyici bileşenlerden oluşmalıdır. Sistemimiz, korunacak bölgeye içeriden ve dışarıdan gelebilecek saldırıları öncesinde algılayabilen radar ve diğer güvenlik ekipmanlarından oluşmaktadır. Oluşabilecek fiziki ihlaller, radar tarafından otomatik tespit edilir. Amaç, tesise yetkisiz girişlerin tespiti ve girişimlerin engellenmesidir. Radardan gelen sinyal ile birlikte hedefe yönelen kamera görüntülerinin alınması ve ayrıca istendiğinde ilgili yerlere iletilmesi sağlanır. Sistem mo-
düler mimarisi sayesinde, diğer güvenlik ve kontrol sistemlerine kolayca bağlanabilir.
olarak e-harita ekranında kullanıcı karşısına düşerek sürekli monitör izlemeyi gerektirmez.
Radar sisteminizin özellikleri nelerdir?
RADAR nasıl çalışır?
Radar cihazımız, frekans modülasyonlu sürekli dalga yayılımı teknolojisine sahiptir. Çevre güvenliği için tasarlanmış bir aradadır. Farklı iklim ve ortam şartlarında performansı değişmez, bu nedenle yanlış alarmlar yok denecek kadar azdır. Radarın montajı belli bir yüksekliğe yapılır. Her yöne 200 m menziliyle 360 derece kapsama alanındaki hareketleri tespit eder. Tespit yapıldığında, radar otomatik olarak hedef bölgeyi görüntülemek ve yerel kayıt cihazlarına veya uzaktan kumanda merkezlerine alarm göndermek için bir PTZ kamera ile entegre çalışır. Varlık bir güvenlik tehdidi olarak kabul edilirse siren, aydınlatma veya benzeri uyarıcı sistemler devreye girer. Sistemin saldırı noktasını ve hızını belirleme hassasiyeti, kişi tespiti, araç tespiti için ayarlanabilir. Alarm durumları, otomatik
RADAR, Radyo Algılama ve Menzil (Radio Detection And Ranging) anlamına gelir. Nesneleri algılamak ve aralıkları ölçmek için radyo dalgalarını kullanır. Çok yüksek frekanslı radyo dalgalarına ise mikrodalga denir. Radarın temel prensibi bir mikrodalga sinyalini iletmek ve görüş alanındaki nesnelerden yansıyan “eko” sinyallerini ölçmektir. Radar sinyalleri sabit bir hızda hareket eder, böylece sinyal iletimi ve alımı arasındaki süre nesneden menzilin ölçülmesine izin verir. Büyük nesneler tipik olarak küçük nesnelerden daha fazla sinyal yansıtır, böylece radar nesnenin boyutunu tahmin edebilir. Radarın hareket ettirilebilen dar bir görüş alanı varsa, radar yankı yansımasının görüldüğü yönü göstererek algılanan nesnenin yönünü ölçebilir. Tüm nesneler mikrodalgaları yansıtır, bu nedenle başarılı bir radar, arka plan ortamından
56 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 56
22.10.2020 16:26
Deniz ÖZKOÇ
gerçek hedefleri filtrelemek için çeşitli sinyal işleme teknikleri kullanır.
İnsan sağlığına olumsuz bir etkisi var mıdır? İnsan sağlığına etkisi yoktur. Mikrodalgalar ve radyo dalgaları iyonize olmayan, güvenli radyasyondur. Bu, nükleer kaynaklardan gelen tehlikeli iyonlaştırıcı radyasyondan tamamen farklıdır. Tipik bir ev tipi mikrodalga fırın, yiyecekleri ısıtmak için 1000W yayar. Ekipmanımız sadece 0,10W yayar, bu yüzden 10.000 kat daha düşüktür ve insan maruziyeti için güvenlidir.
Radar sistemlerinin oldukça pahalı sistemler olduğu bilinmektedir. Güvenlik sistemlerinde kamera yerine radar kullanımı tercih edilir mi? Kamera tabanlı güvenlik sistemlerinde bir alanın korunması için çok sayıda kamera kullanılmaktadır. Kamera sayısının çok olması nedeniyle kablolama, kayıt platformları ve çeşitli yardımcı ekipmanların maliyeti de proje bütçelerine eklenmektedir. Radar
sistemleri kamera kullanımına olan ihtiyacı azaltacağından daha az kurulum ve bakım maliyeti sağlayarak yatırımını daha kısa sürede amorti eder. Radar kullanımı, güvenlik personellerinin çok sayıda kamerayı izleme zorluğunu da ortadan kaldırarak güvenlik izleme merkezlerinde kolaylık ve katma değer sağlar. Kamera sistemlerinde bir diğer önemli konu da aydınlatmadır. Profesyonel ve oldukça maliyetli kameralar kullanılmadığı takdirde kameralardan daha iyi bir görüntü elde etmek için ortamın aydınlatılması gerekir. Aydınlatma bir maliyet olduğu kadar aynı zamanda güvenlik açığıdır. Korunacak bölgenin aydınlatılması dışarıdan gözlenmesini kolaylaştırır. Radar sistemlerinin çalışması için ortam aydınlatmasına gerek yoktur, sıfır ışıkta çalışır. Bu da hem maliyeti azaltacak bir kalemdir hem de üst düzey güvenlik sağlanır. Özellikle kritik tesislerin güvenliğinde konuyu sadece maliyet açısından değerlendirmek doğru bir yaklaşım değildir. Radar sistemlerinin konvansiyonel sistemlere göre avantajlarını göz önünde bulundurmak gerekir. Radar sistemleri her türlü hava koşulunda çalışabilir. Sis, yağmur, nem, ortam sıcaklığı veya herhangi bir ısı kaynağından etkilenmez. Radar; hareket, hız, yön, mesafe ve açı tespiti yapabilir ki bunlar kamera sistemlerinden elde edilebilecek bilgiler değildir. Bu veriler sayesinde güvenlik ihlali öncesinde önlem alınabilir. Dünyada farklı teknolojilerle geliştirilmiş, geniş bir fiyat aralığında birçok radar markası bulunmaktadır. Bir radarın fiyat performans değerlendirmesi parametreler arasındaki optimizasyona daya-
Sis, yağmur, nem, ortam sıcaklığı veya herhangi bir ısı kaynağından etkilenmez. nır. Farklı üreticilerin farklı radarlarını karşılaştırırken, tasarımda hangi özelliklerin öne çıktığına ve amaçlanan uygulama ile uyumlu olup olmadığını dikkate almak önemlidir.
Son olarak 2021 yılı için beklentileriniz nelerdir? 2020 yılı pandemi nedeniyle çoğu sektörde daha önceki yıllara göre durağan geçmesine rağmen güvenlik sektörü büyük ölçüde hedeflerini tutturmuş ve bu zor dönemden az hasarla çıkmayı başarmıştır. Biz bu süreci yeni ürün ve çözümler geliştirmek için bir fırsata dönüştürmeye çalıştık. Radar tabanlı güvenlik sistemini çözümlerimiz arasına kattık. Sistemi tanıtmaya başlamamızla birlikte gelen talep gün geçtikte artıyor. EFİKS olarak 15 yıldır güvenlik sektöründe yer alıyoruz. Bu süre zarfında müşterilerimize son teknoloji çözümleri üretmeye ve bu standardı ülkemize kazandırmaya çalıştık. Geliştirdiğimiz sistemler ve yer aldığımız projelerde her zaman katma değerli işler yapmayı hedefledik ve bunu gerçekleştirdik. 2021 yılında, entegre güvenlik sistemleri çözümlerimiz arasında bulunan radar tabanlı güvenlik sistemininözellikle kritik tesislerde kullanımının artacağını öngörüyoruz. Dünyadaki gelişmeleri ve yeni teknolojileri sürekli takip ederek kendimizi geliştirmeyi sürdüreceğiz.
Ekim 2020 Güvenlik Yönetimi n 57
guvenlik yonetim 87.indd 57
22.10.2020 16:26
ELEKTRONİK GÜVENLİK
Ateksis tecrübesi Bursa Şehir Hastanesi’nde Bursa Şehir Hastanesi’nin yangın algılama ve ihbar, acil anons ve seslendirme, kartlı geçiş, video gözetim sistemleri, itfaiyeci telefonu ve karbonmonoksit sistemleri için tasarım, projelendirme, test ve devreye alma işleri Ateksis tarafından yapılmıştır. ATEKSİS AKILLI TEKNOLOJİLERİ VE TİC LTD. ŞTİ.
R
önesans Sağlık Yatırım’ın yapım işlerini üstlendiği, 745.500m2 alan üzerine kurulan ve 465.000m2 kapalı alana sahip Kamu Özel İşbirliği modeli ile gerçekleştirilen Bursa Şehir Hastanesi projesi, bölgenin yeni sağlık üssü olmuştur. 1.055 yatak kapasiteli Ana Hastane, 200 yatak kapasiteli Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi ve 100 yatak kapasiteli Yüksek Güvenlikli Adli Psikiyatri Hastanesi olarak üç ayrı bina ile 2019 yılında hizmet vermeye başlamıştır. Dünyanın en ileri teknolojisine sahip deprem izolatörleri sayesinde, Bursa Şehir Hastanesi de olası en şiddetli deprem sırasında ve sonrasında dahi tüm operasyonel faaliyetlerini, herhangi bir aksama yaşanmadan yerine getirmeye devam edecek şekilde tasarlanmıştır. Bursa Şehir Hastanesi’nin yangın algılama ve ihbar, acil anons ve seslendirme, kartlı geçiş, video gözetim sistemleri, itfaiyeci telefonu ve karbonmonoksit sistemleri için tasarım, projelendirme, test ve devreye alma işleri Ateksis tarafından yapılmıştır. Kampüs içinde yaklaşık 24.000 dedektör ile algılama yapılırken 42.000 nokta ile de alarm sistemleri yönetilmektedir. Modüler yapıdaki
Bosch FPA 5000 yangın panelleri ile 450 döngülü bir sistem kurulmuş ve olası genişlemelere kolaylıkla uyum sağlayacak esnek bir sistem merkezi tasarlanmıştır. Acil Anons ve Seslendirme Sistemi Bosch ürün ailesinin Praesideo serisi ile çalışılmıştır. 8.500 adet hoparlör kullanılarak yapılan tasarımlarda öncelik, mahal koşulları ve gürültü seviyelerine uygun ses şiddetinin sağlanması ve yapılan tüm yayın ve anonsların yüksek anlaşılabilirlik ile duyulması olmuştur. Kullanım amacına göre bölgelere ayrılan ve her bir bölgeye bağımsız anonslar yapılmasına olanak sağlayacak şekilde sistem altyapısı tasarlanmıştır. Kolay kullanım ara yüzü ile binanın komuta ve yönetim noktalarına yerleştirilen 55 adet
mikrofon ünitesiyle canlı ve kayıtlı anonsların yapılması sağlanmıştır. Sistem merkezi ve tüm saha ekipmanları EN54 standartlarına uygun ürünler ve tasarım kriterleri ile çalışılmıştır. Personel ve hasta güvenliğinin üst seviyede tutulması ve izole alanların güvenle ayrılması için yaklaşık 2.500 adet kart okuyucu ile kontrollü geçiş alanları oluşturulup, Bosch kartlı geçiş kontrol panelleri ile giriş ve çıkış bilgileri raporlanmaktadır. Poliklinik ve hasta yatak katlarında dolaşım saatleri dışında otomatik olarak kilitlenen kapılar ile belirli saat aralıklarında kontrolsüz dolaşım ve bu saatlerin dışında kontrollü geçişlerin yapılması sağlanmıştır. Asansör entegrasyonu ile sedye asansörleri-
58 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 58
22.10.2020 16:26
nin sadece yetkili personel eşliğinde acil durumlar ve yatan hastalar için kullanılması sağlanmıştır. Kontrollü geçiş planlanan kapıların yetkisiz kullanımı durumunda BIS (Bina Entegrasyon Sistemi) yazılımı ile güvenlik merkezinde bulunan alarm ekranlarında uyarı mesajları oluşması sağlanmıştır. Hemşire bankoları ile yoğun ve kritik alanlar için planlanan panik butonlar üzerinden alınan beyaz kod, alarmın lokasyon bilgisi ile HBYS (hasta bilgi yönetim sistemi) üzerinden en yakın personele ait dect telefonda alarm oluşturması ve ilgili alana destek ekibinin mümkün en kısa sürede ulaşması sağlanmaktadır. Bina içi dolaşım alanları ve tüm yerleşke alanı toplam 1650 adet Bosch marka kamera ile izlenmektedir. Kameralar, yüksek kalitede görüntü veren ve üzerinde yaptığı analizler ile işletme operatörleri için kullanıcı dostu bir sistem sunmaktadır. Bina entegrasyon sistemi ile yönetilen kampüste, dedektör ya da buton ile bir yangın alarmı oluşmasını takiben, bölgede bulunan kameralar güvenlik odası alarm ekranlarında aktif olacaktır. Senaryonun aktif olması ile acil anons devreye girerek tahliyeyi başlatacak, ışıklı uyarı cihazları aktif olacak, kaçış güzergahında bulunan kapılar serbest kalacak, asansörler tahliye katına gidip kapılarını açacak, mekanik cihazlar yangın anında olması planlanan konuma gelerek çalışacak ya da duracaktır. Şehir hastanesi projelerimizde en önemli sistemlerimizden biri de RFID üzerinden yönetilen bebek kaçırma sistemi ve beraberinde kurgulanan senaryolardır. Yeni doğan ünitesinde bebeklerin bulunması planlanan alanlar belirlenir ve bölgeler RFID sistem ile takip edilir. Bu alandan alınan alarm ile birlikte oluşturulacak aksiyon planı için bölgeye ait kameralar ve alana
giriş çıkış yapılabilen yangın kaçış merdivenleri dahil tüm kapılar kontrollü geçişin sağlanabilmesi için kartlı geçiş sistemine uygun olarak planlamıştır. Birden fazla servis tarafından kullanılan ve bağlı koridorları bulunan katlarda giriş çıkışları kontrol altında tutmak, hasta yatak katlarını kontrol altında tutmaktan daha zordur. Ortak koridorlar ve bağlı servisler bulunan katlarda sistem tasarımı sırasında sanal zone’lar oluşturularak gerekli ise bağlantı kapıları eklenerek güvenliği arttırmak mümkündür. Bebeğin belirlenen bu alan dışına çıkarıldığına dair oluşan alarm mesajı ilgili dect telefonlara iletilir ve güvenlik merkezinde bulunan sistem bilgisayarında da alarm oluşturur. Sisteme alarmın düşmesi ile eş zamanlı olarak sistem odasında bulunan siren ve flaşör aktif olarak görevlinin mutlak uyarılması sağlanır. Alarmın oluştuğu ve ilgili personel tarafından onaylandığı saatler sistemde log olarak kaydedilmektedir. Bölge içinde tanımlanan kamera görüntüleri alarm ekranlarında otomatik olarak açılır, alandan çıkış için kullanılan yangın merdivenleri ve buton ile kontrolsüz çıkış yapılabilen kapılar
da dahil tüm kapıların otomatik olarak kilitlenmesi sağlanmaktadır. Senaryo devreye girdiği andan itibaren personel kartları dâhil çıkış için kullanılabilecek tüm kartlar devre dışı kalacaktır. Eş zamanlı olarak başka bir bölgeden daha alarm alınması durumunda, bu alan için de senaryo devreye girmektedir. Bebek kaçırma önlemine ek olarak, hastanede önemli ve kritik demirbaş materyallerin de RFID üzerinden takibi yapılarak belirlenen alanlar içinde tutulması mümkündür. Ekipmanın senaryo dahilinde belirlenen alan sınırlarının dışına çıkarılması durumunda kapıların kilitlenmesi, bariyerlerin devre dışı bırakılması, kameraların alandaki görüntüleri alarm ekranına getirmesi sağlanabilmektedir. Tüm bu algılama, alarm, güvenlik ve önlem senaryoları ihtiyaca göre geliştirilebilir ve düzenlenebilir esnek bir yazılım ile yönetilmektedir. Bebek kaçırma sistemi de BIS çatısı altında yönetilen yangın algılama ve ihbar, acil anons ve seslendirme, kartlı geçiş ve video gözetim sistemlerini kapsayan bina güvenlik sistemlerinin tamamı ile entegre çalışmaktadır.
Ekim 2020 Güvenlik Yönetimi n 59
guvenlik yonetim 87.indd 59
22.10.2020 16:26
ELEKTRONİK GÜVENLİK
İşletmeler Passlogic HES kodu entegrasyonu ile virüse geçit vermeyecek Sensormatic, Passlogic personel devam takip yazılımına HES (Hayat Eve Sığar) kodu sorgulama modülü ekledi. Çözümü kullanan kurumlar bu özellik sayesinde personel ve ziyaretçilerinin HES kodunu Passlogic üzerinden sorgulayabilecek. Çözüm sayesindeçalışma alanlarına temaslı kişiler giremeyecek. SENSORMATIC GÜVENLİK HİZMETLERİ TİC. A.Ş.
P
asslogic personel devam takip yazılımı, Sensormatic’in bina otomasyon ve güvenlik sistemlerinin birbiriyle kolayca iletişim kurmasını sağlayan en önemli yazılım çözümlerinden biri. Kurumlar bu çözümü kullandıklarında hem personel hem de ziyaretçiler için uçtan uca kayıt ve yönetim olanağına sahip oluyor. Sensormatic, ihtiyaca göre geliştirilebilme özelliği ile öne çıkan Passlogic yazılımına son olarak HES (Hayat Eve Sığar) kodu sorgulama modülü ekledi. Bu özellik sayesinde çözümü kullanan kurumlar personel ve ziyaretçilerinin HES kodunu Passlogic üzerinden sorgulayabilecek. Pandemi döneminde iş yerinde çalışan sağlığının korunması bu teknolojik çözümle kolaylaşacak.
Sisteme kolay erişim Sağlık Bakanlığı kısa bir süre önce en az 500 çalışanı olan iş yerlerinin kullanabilmesi için HES kodu kurum entegrasyonu servisini hayata geçirdi. 500 ve
üzeri çalışana sahip iş yerleri Sağlık Bakanlığı’na başvurarak HES kodu sorgulama iznini alabiliyor. Passlogic uygulamasını kullanan iş yerleri de sisteme kolaylıkla girebiliyor.
Üst düzey koruma sağlıyor Sistemin işleyişiyle ilgili bilgi veren Sensormatic Teknoloji Direktörü Dr. Serdar İnce, sürecin çok basit olduğunun altını çiziyor. İnce konuyla ilgili şöyle konuşuyor: “Hali hazırda kullanılan Passlogic yazılımına eklenen alan sayesinde sorgulama basit şekilde yapılabiliyor. Personel için günlük otomatik, ziyaretçiler için ise anlık yapılan sorgulama sonrasında henüz ana giriş noktasındayken riskli grupta bulunan kişilerin iş yerlerine girmeleri engelleniyor.”
Riskli dolaşım engelleniyor Riskli dolaşımın engellenmesi için; personel HES kodunu yetkiliye bildiriyor. Passlogic yazılımında ‘çalışan bilgileri’ kısmındaki ilgili alana kod giriliyor. Sistem ek bir işleme gerek kalmadan Sağlık Bakanlığı sistemi üzerinden
günlük olarak otomatik sorgulama yapıyor. Bu şekilde personelin sağlık durumu güncel şekilde takip ediliyor. Riskli grupta olan personelin geçiş yetkileri otomatik olarak bloke edilirken ilgili birimlere durum raporu iletiliyor. Benzer şekilde ziyaretçiler de HES kodunu danışmaya iletiyor. Yazılım üzerinden yapılan anlık sorgulama sonrasında riskli grupta bulunan kişiler için sistem uyarı veriyor ve bu sayede riskli görünen kişilerin iş yerlerinde dolaşımının önüne geçiliyor.
60 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 60
22.10.2020 16:26
Ekim 2020 GĂźvenlik YĂśnetimi n 61
guvenlik yonetim 87.indd 61
22.10.2020 16:26
ELEKTRONİK GÜVENLİK
Hikvision kablosuz alarm çözümleri için Ax Pro’yu tasarladı IoT çözüm sağlayıcısı olan Hikvision, hem konut hem de ticari uygulamalar için kapsamlı alarm çözümleri sunan yeni nesil kablosuz alarm sistemlerini (AX PRO) duyurdu. HIKVISION TÜRKİYE
I
oT çözüm sağlayıcısı olan Hikvision, hem konut hem de ticari uygulamalar için kapsamlı alarm çözümleri sunan yeni nesil kablosuz alarm sistemlerini (AX PRO) duyurdu
Kapsamlı ve entegre alarm çözümleri Yeni piyasaya sürülen AX PRO ürün ailesi; izinsiz giriş algılama, video doğrulama, duman algılama, su baskını algılama ve ev otomasyonunu kapsayan çok çeşitli dedektörler ve çevre birimleri için kompakt bir panel içerir. Hem kurucu hem de kullanıcı düşünülerek geliştirilen sistem, çeşitli ihtiyaçlara göre yapılandırılabilir. Kurulum karmaşıklığı minimumdur, böylece son kullanıcı, kullanıcıara yüzü ile sistemi kolayca yönetebilir.
Çift RF çip tasarımlı AX PRO panel AX PRO kablosuz entegrasyon için çeşitli protokolleri destekler ve 210 çevre birimine kadar olan bağlantıları karşılar. Panel, kanallar arasındaki paraziti engellemek ve alarm mesajlarının aynı anda yüksek hızda ve güvenilir bir şekilde iletilmesini sağlamak için Tri-X ve CAM-X kablosuz teknolojileri içeren çift RF (radyo frekansı) yongaları ile tasarlanmıştır.
Kapsamlı dedektör ve çevre birimi seçenekleri Panelin yanısıra Hikvision, PIRCam Kırılma dedektörü, güvenlik dedektörleri, kapı kontakları, duman sensörü, su sızıntısı dedektörü gibi farklı kurulum ihtiyaçlarına göre uyarlamak için kapsamlı bir dedektör ve sensor yelpazesi geliştirmiştir.
İzinsiz giriş doğrulaması Ayrıca, 12 metrelik bir aralıkta kızılötesi sinyalleri algılayan ve herhangi bir hareketli nesnenin anlık görüntülerini toplayan kablosuz pasif kızılötesi PIRCAM dedektörü de mevcuttur. PIRCAM ile kullanıcılar, alarm bildirimlerini doğrulamak için tespit edilen faaliyetin anlık görüntülerini görüntüleyebilir ve davetsiz misafirlerin videoya kaydedildiğini fark etmeden önce uyarılar alabilir. PIRCAM ayrıca karanlıkta yüksek kaliteli görüntüleme için LED aydınlatma ile donatılmıştır. Hikvision, güvenliği en üstdüzeye çıkarmak ve kullanıcıların günlük faaliyetlerine yardımcı olmak için çok çeşitli çevre birimleri yarattı. Bu tür cihazlar, yolcuları güvende tutmak için statik ve taşınabilir panik düğmesi seçeneklerini içerirken, kablosuz LED tuş takımı veya ergonomik anahtarlık, kullanıcının tercihlerine uyacak şekilde birden fazla control seçeneği sunar.
Müşteriler tercih ederse, AX PRO paneli,İzinsiz Giriş Doğrulamasını (IVaaS) başlatmak için bulut veya bir alt akış üzerinden IP kameralarına bağlanabilir. Bu hizmet, kullanıcıların sistemdeki alarm olaylarını hızlı ve verimli bir şekilde onaylamaları için canlı video doğrulama veya 7 saniyelik video kaydı sağlar.
Uygulama uyumluluğu Hikvision’ıntescilliHik-Connect uygulamasıyla tamamen uyumlu olduğu için kullanıcılar AX PRO’yukullanarak bağlantıda kalacaktır. Uygulama, kullanıcılar için sesli ve video klip bildirimleri sağlar ve alarm sistemlerini uzaktan kontrol etmelerine ve izlemelerine olanak tanır. AX PRO, kurulumcular için tam konfigürasyon yardımı sağlayabilen ve müşterinin yetkilendirmesiyle bulut tabanlı güvenlik çözümleri ve hizmetleri sunmalarına olanak tanıyan Hik-ProConnect uygulamasını da destekler.
62 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 62
22.10.2020 16:26
Ekim 2020 GĂźvenlik YĂśnetimi n 63
guvenlik yonetim 87.indd 63
22.10.2020 16:26
ELEKTRONİK GÜVENLİK
Stadyumların ortak tercihi Tansa turnike Tansa’nın üretmekte olduğu stadyum tipi turnikelerin UEFA ve FIFA tarafından belirtilen tüm kriterleri eksiksiz olarak karşılaması, stadyumlarda aktif kullanılan Passolig vb. ödeme sistemleriyle entegre olabilmesi ve maalesef her ne kadar görmek istemesek de taraftar vandalizmine karşı dayanıklı ve caydırıcı nitelikte olması tercih sebeplerinin başında geliyor. TANSA TURNİKE
T
ansa Turnike, gerek yurt içerisinde gerek yurtdışında birçok prestijli stadyum ve spor kompleksi projesinde, kullanım ve dayanıklılık ömrü uzun, aynı zamanda da estetikten ödün vermeden göze hitap eden ürünleri ile tercih edilmiştir. Özellikle 2016 yılından sonra TFF’ nin Yeni Nesil Stadyumlar projesi kapsamında yapımı tamamlanan projelerin tamamına yakınında Tansa’ nın ürünleri tercih edildi. Öyle ki bu yıl Süper Lig ve TFF 1. Lig’ te mücadele edecek toplam 38 kulübün 30’ u Tansa ürünlerinin yer aldığı stadyumlarda mücadele edecek. Yurt içerisinde Vodafone Park ve Trabzon Şenol Güneş Spor Kompleksi başta olmak üzere Kocaeli, Sakarya, Eskişehir, Antalya, Gaziantep, Malatya, Batman, Çorum, Ordu, Samsun, Sivas, Akhisar, Tire, Bandırma, İzmir Doğanlar, İzmir Alsancak, Ankara Eryaman, Ankara Asaş, Karagümrük Vefa, Başakşehir Fatih Terim gibi birçok stadyumda ürünlerimizle yer aldık. Yurtiçe-
risindeki bu başarımız globalde de niş projelere imza atmamızı sağladı. Asya Olimpiyatlarına ev sahipliği yapan ve 2017 yılında bir çok tasarım ödülü alan Aşkabat Olimpik Stadyumu, Maccabi Tel Aviv ve Hapoel Tel Aviv’ in maçlarına ev sahipliği yapan Bloomfield Stadyumu ve son olarak ta Katar’ da düzenlenecek 2022 Dünya Kupası maçlarına ev sahipliği yapacak olan AlThumama Stadyumu da yurtdışı projelerimize verilecek başlıca örneklerdir. Tansa’ nın üretmekte olduğu stadyum tipi turnikelerin
UEFA ve FIFA tarafından belirtilen tüm kriterleri eksiksiz olarak karşılaması, stadyumlarda aktif kullanılan Passolig vb. ödeme sistemleriyle entegre olabilmesi ve maalesef her ne kadar görmek istemesekte taraftar vandalizmine karşı dayanıklı ve caydırıcı nitelikte olması tercih sebeplerinin başında geliyor. İlerleyen süreçte de başta stadyumlar ve spor kompleksleri olmak üzere sporun olduğu her alanda Tansa markası, kalite ve çözüm odaklı ürünleriyle yer almaya devam edecektir.
64 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 64
22.10.2020 16:26
Ekim 2020 GĂźvenlik YĂśnetimi n 65
guvenlik yonetim 87.indd 65
22.10.2020 16:26
GÜVENLİK HİZMETİ
Güvenlik hizmeti danışmanlığı Güvenlik danışmanlığı hizmetleri, kurumunuzun değişen yapısına, çalışma alanınızın farklılık göstermesine, çalışan sayınızın artmasına, risk faktörlerinin artmasına ve dış etkenlere bağlı olarak sürekli yeniden değerlendirilmesi gereken bir hizmettir. GLM GRUP
G
üvenlik danışmanlığı hizmetimiz, temel olarak kurumunuzun risk analizlerinin yapılması ve bu analizlerden elde edilen bilgiler doğrultusunda güvenlik planının oluşturulup üst yönetime sunulması ve gerekli görülen fiziki ve elektronik güvenlik tedbirlerinin alınması süreçlerini kapsamaktadır. Kurumunuz için gerekli gördüğünüz güvenlik hizmetlerini satın almaya karar vermeden önce güvenlik risklerinin belirlenmesi ve bu risklere göre en uygun fiziki ve elektronik güvenlik tedbirlerinin alınması kurulumunuzun güvenliği ve güvenlik hizmetlerine ayrılan bütçe bakımından büyük önem taşımaktadır. Risk analizlerinin yapılması süreçleri, 5188 sayılı kanun ve yönetmeliğe uygun olarak, konusunda eğitimli ve deneyim sahibi personelimiz tarafından titizlikle yürütülmektedir. Güvenlik danışmanlığı hizmetleri, kurumunuzun değişen yapısına, çalışma alanınızın farklılık göstermesine, çalışan sayınızın artmasına, risk faktörlerinin artmasına ve dış etkenlere bağlı olarak sürekli yeniden değerlendirilmesi gereken bir hizmettir. Güvenlik
danışmanlarımız ile sürekli olarak yürüteceğiniz bu değerlendirmeler ile güvenlikte sürekliliği saylayabilirsiniz. Fiziki güvenliğin yanı sıra elektronik güvenlik planlamaları da günümüz koşullarında büyük öneme sahiptir. Bu çerçevede CCTV kapalı devre kamera kayıt sisteminin kurulması, erişim kontrol sisteminin kurulması, acil çıkış kapıları sisteminin kurulması, yol kapan ve bariyer sisteminin kurulması, X-RAY dedektörlerinin temini ve kulla-
nımı, metal kontrol dedektörlerinin temini ve kullanımı ile çevre güvenlik sisteminin planlaması hizmetleri de tarafımızdan gerçekleştirilmektedir. Kişiler, kurum ve kuruluşlar için danışmanlık hizmetleri 5188 sayılı kanun ve yönetmeliğin 3. maddesine göre özel güvenlik izin belgesi alınması Özel güvenlik biriminde görevlendirilmesi düşünülen şahısların 5188 sayılı kanun ve yönetmeliğin 14.maddesine göre eğitim almalarının sağlanması
66 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 66
22.10.2020 16:26
Özel güvenlik eğitim sertifikası bulunan şahısların 5188 sayılı kanun ve yönetmeliğin 11. maddesine göre çalışma izin belgesi (Kimlik Kartı) almalarının sağlanması için işlem takibinin yapılması Özel güvenlik personelince kullanılacak kıyafet ve teçhizatın belirlenmesi Özel güvenlik personeli tarafından kullanılacak kıyafet ve teçhizat için valilik makamından onay alma işleminin takibi Silah kadrosu bulunması durumunda silah satın işlemlerini yürütmek isteğe göre silah satın alma işlemini gerçekleştirmek Alınan silah için zamanında silah taşıma/bulundurma belgesi çıkartılması işlemini yapmak Özel güvenlik personelinin seçimi ve personelden istenilecek belgelerin belirlenmesi Göreve başlayan ve görevden ayrılan özel güvenlik personelinin 5188 sayılı kanun ve yönetmeliğin 11. ve 12. maddeleri gereği zamanında valilik makamına yazılı olarak bildirimlerinin yapılmasını sağlamak Özel güvenlik personeli 5188 sayılı kanun ve yönetmeliğin 21. maddesi gereği zorunlu olan mali sorumluluk sigortasının yaptırılmasını sağlamak ve zamanında valilik makamına yazılı olarak bildirim işlemini yapmak Özel güvenlik personeli ile 2006/47 sayılı genelge gereği yapılması gereken sözleşmenin hazırlanması 5188 sayılı kanun ve yönetmelik uygulanmasına ilişkin yönetmeliğin 12.maddesine göre koruma ve güvenlik planının hazırlanması ve onay alınma işleminin yapılması Özel güvenlik personelinin gündüz ve gece olarak kontrolü
(denetlenmesi) Özel güvenlik personelin denetlenmesi için kurulacak sistemler hakkında bilgi verilmesi ve sistem seçiminin sağlanması Özel güvenlik şube müdürlüğünce yapılacak olan denetlemelerde tespit edilen eksikliklerin giderilmesinin sağlanması Denetleme sonucunda eksiklikler ile ilgili yapılan uyarı veya istenilen savunma için gerekli savuma işlemin yapılması için evrak hazırlanma Özel güvenlik şirketlerinden hizmet alan kişi, kurum ve kuruluşlar adına sözleşme taslağının hazırlanması Hizmet satın alan kişi, kurum ve kuruluşları adına 5188 sayılı kanun ve yönetmeliğe göre özel güvenlik şirketi tarafından işlemlerin yapılıp, yapılmadığı kontrol edilmesi ve işlemlerin takip edilmesi Özel güvenlik şirketleri için danışmanlık hizmetleri 5188 sayılı kanun ve yönetmeliğin 5. maddesine göre “Özel Güvenlik Şirket Faaliyet İzin Belgesi” alınması için gerekli evrakların hazırlanması ve belgenin alınması için gerekli işlemlerinin yapılması 5188 sayılı kanun ve yönetmeliğin 5. maddesine göre yöneticinin temini 5188 sayılı kanun ve yönetmeliğin 14. maddesine göre yönetici olacak şahsın eğitim almasının sağlanması Mevzuata göre valiliğe yapılacak olan tüm bildirileri takip etme ve zamanında bildirimin yapılmasının sağlanması 5188 sayılı kanun ve yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin yönetmeliğin 12. maddesine göre hizmet verilen projeler ile
Eğitim programına göre eğitimciler temin edilmelidir. ilgili koruma ve güvenlik planının hazırlanması 5188 sayılı kanun ve yönetmeliğin 21. maddesine göre hatasız şekilde mali sorumluluk sigortasının yapılmasının sağlanması Özel güvenlik personelinin kontrolünün (Denetlemesinin) gündüz ve gece olarak yerine getirilmesi Özel güvenlik personeline atış eğitimi de dahil olmak üzere hizmet içi eğitim ve seminerlerin verilmesi Özel güvenlik eğitim kurumları için danışmanlık hizmetleri 5188 sayılı kanun ve yönetmeliğin 5. maddesine göre “Özel Güvenlik Eğitim Kurumu Faaliyet İzin Belgesi” alınması için gerekli evrakların hazırlanması ve belgenin alınması için gerekli işlemlerinin yapılması 5188 sayılı kanun ve yönetmeliğin 5. maddesine göre yöneticinin temini 5188 sayılı kanun ve yönetmeliğin 14. maddesine göre yönetici olacak şahsın eğitim almasının sağlanması Eğitim kurumu binasının mevzuata göre hazırlanması Eğitim programına göre eğitimciler temin edilmelidir. GLM Güvenlik yılların vermiş olduğu tecrübe ve günümüz şartlarına uyum sağlayan yenilikçi yapısı ile güvenlik konusunda sizlere rehber olmaya devam etmektedir.
Ekim 2020 Güvenlik Yönetimi n 67
guvenlik yonetim 87.indd 67
22.10.2020 16:26
BİLGİ GÜVENLİĞİ
Zincir mağazalarda standart ve kaliteyi sağlamada trend: Görev ve denetim yazılımları Pandemi sürecinde dahi operasyonlarını normal zamanlarda olduğu gibi sorunsuz işletmeye çalışan zincir mağazalar hijyen, uzaktan çalışma gibi durumlar dolayısıyla dijital dönüşüm ya da yazılım desteğini zorunlu buluyor. GLOBME BİLİŞİM HİZMETLERİ SAN. DIŞ. TİC. A.Ş.
G
örev ve denetim yazılımlarının son dönemdeki hızlı yükselişi
Perakende sektöründe özellikle zincir mağazalarda operasyonel iş süreçlerini yönetmek - ki buna iş süreçlerinin planlaması, görev atamaları ve yapılan işin denetlenmesi gibi örnekler verilebilir, çok fazla zaman ve emek gerektirir. Farklı şubelerde aynı koşulların sağlanması, işin yapılışında ve ik politikalarında belli bir standart ve kalitenin her şubede benzer oranda karşılanması beklenir. Elbette bu derece büyük projeleri ve insan kaynağını dijital dönüşümle değişen dünyada geleneksel yöntemlerle yönetmek hemen hemen imkânsızdır. Bu noktada sektörün gelişen teknolojiyle manuel işlerini kolaylaştırmak adına görev ve hizmet yazılımlarına büyük bir talebi olduğu görülüyor. Operasyonel iş süreçlerinin otomatik ve veri odaklı olarak değişim göstermesine “dijital dönüşüm” adı veriliyor. Bu değişim süreci bir yandan operasyon planlamayı diğer yandan ise işgücü yönetme ve iş yapma biçimini dönüştürmeyi hedefliyor. Yeni normalde geçmişe oranla
dijital dönüşüm her alanda olduğu gibi perakende sektöründe çok daha hızlı yaşanıyor çünkü perakende sektörü sürekliliği olan bir sektör. Pandemi sürecinde dahi operasyonlarını normal zamanlarda olduğu gibi sorunsuz işletmeye çalışan zincir mağazalar hijyen, uzaktan çalışma gibi durumlar dolayısıyla dijital dönüşüm ya da yazılım desteğini zorunlu buluyor.
“Ne iş yapacağını, görevini bilen personelle işler daha hızlı yürüyor.” Günümüzde çalışma hayatımız ve işyeri günlük rutinlerimiz yerine getirmemiz gereken görevlerden oluşuyor. Ya bu görevleri biz yerine getiriyoruz ya da bu görevleri ekip arkadaşlarımızla paylaşıyoruz. Bu görevleri ise işin uygunluğuna göre çeşitli araçlarla yönlendiriyor ya da yapıyoruz. E-posta, tablolar, mesaj uygulamaları ya da yüz yüze iletişim en çok tercih ettiğimiz yöntemler. Perakende sektöründe özellikle zincir mağazalarda bu yöntemler bir yere kadar işe yarasalar da bu şekilde atanan ve denetlenen görevlerin işin verimliliği, kurumsal iletişim ve kalite ölçümünde büyük sorunlara yol açtığı düşünülüyor.
Bu sorunlardan en büyüğü ile başlayacak olursak, farklı kanal ve sistemlerle oluşturan operasyonel iş süreçlerinin takibi ve ölçümünde sağlıklı veri toplanamıyor. Çalışanlara sistemsiz bir şekilde atanan görevlerin durumunu, hangi aşamada olduğunu ya da görevle ilgili ne tür problemler yaşadığını takip etmek ya da bilmek pek de mümkün olmuyor. Ya da bu konuları bilsek bile farklı yollardan elde ettiğimiz bu bilgileri bir araya getirmek çok zahmetli oluyor. Kurumsal iletişim kısmında yaşanan en büyük problemse kime hangi görevi atayacağımız, bu görevin o kişide kalmasını sağlamak en
68 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 68
22.10.2020 16:26
sonunda da takibini yapmak. Ancak işler her zaman planladığımız gibi gitmeyebiliyor. Proje veya görev esnasında kişiler değişebiliyor ve görevin devrindeki son durumu yeni atanacak kişiye aktarmamız gerekebiliyor. Yeni atanan kişi devam edebilmek adına görev süreçlerinin son halini görmek istiyor; ne iş yapacağını, görevini bilen personelle işler daha hızlı yürüyor. Son olarak da işin verimliliği konusunda görev ataması yapılan çalışan, iş temposuna bağlı olarak, verilen görevi unutabiliyor ya da süreci iyi yönetemediği için verimli sonuç alamayabiliyor. Sonuç olarak birçok şirket ya da kurum; raporlanabilir, takip edilebilir ya da ölçülebilir görev verme aracı olmadığı için bu tür sorunlarla karşılaşıyor. Bu noktada Idenfit görev yönetim yazılımı Task, kişilerin, işletmelerin ve kurumların görev yönetimlerini tek platformdan yönetebilmelerinin yanında izlenebilirlik, ölçülebilirlik, koordinasyon, hız ve güvenli iletişim sağlıyor. Idenfit görev yönetim yazılımı Task ile oluşturulan görevlerin kim tarafından, ne zaman ve ne kadar sürede yapılacağını belirleyebilir ve bu görevlerin beklenen sürelerde yapılıp yapılmadığını takip edebilir-
siniz. Hatta aylar sonra bile geriye dönüp ilgili görevi kimin yaptığını görebilirsiniz. Idenfit Task verimliliğinizi arttırır, maliyetlerinizi azaltır ve olası hataları engellemeye yardımcı olur.
Zincir mağazalarda denetim hizmetleri kalite ve standartları yükseltiyor Zincir mağazalarda görev yönetimiyle birlikte gelen ölçülmesi gereken bir diğer konu ise işin kalitesidir. İşin kalitesinin direkt nihai tüketiciye yansıdığı perakende ve hizmet sektöründe denetim yönetimine fazlasıyla ihtiyaç duyulur. Sadece işin kendisi değil bunun yanında müşteri bir markanın tüm şubelerinde aynı operasyonel standartları ve kaliteyi görmeyi bekler. Bunlara mağaza temizliği, ışıklandırma, ekipman ve teçhizatın tam olması gibi örnekler verilebilir. Bu standart ve kaliteyi koruyan, yükselten denetim hizmetleridir. Denetimin yapılabilmesinin ilk şartı, denetmenin denetim yapılacak alana fiziki olarak gitmesidir. Manuel işlemlerle yapılan denetlemeler görev yönetiminde olduğu gibi ölçülemez ve iletişim yönünden eksik kalırlar. Kalite ve standartı bir çok şubede aynı benzerlikte sürdürmek için işletmeler dijital
dönüşüm araçlarından ve denetim yazılımlarından faydalanabilirler. Bu noktada Idenfit denetim yazılımı Audit, gps özelliği sayesinde mağaza sınırları içerisinde denetime başlama seçeneği sunmaktadır. Örneğin, mağaza içerisinde kamera kayıt cihazlarının durumu, kayıt kapasiteleri, kıymetli ürünlerde alarm olup olmadığı, teşhir düzeni, kasa personelinin durumu, kasalarda alarm sökmek için gerekli tertibatın bulunup bulunmadığı, sahte kamera kullanımı gibi konular ve risklerine dair bilgilendirmeler ve sonucunda da denetimler anlık olarak yapılabilmektedir.Tüm görevlendirme sistemlerine entegre çalışabilen Idenfit ürün ailesinin denetleme ve raporlama yazılımı olan Idenfit Audit günümüz çok şubeli kurumsal mağazacılığın olmazsa olmazı gizli müşteri, ani denetim gibi işlemleri yerine getirerek tüm süreçten yetkilileri anında haberdar eder. Idenfit denetim yazılımı Audit mobil uygulama ile çalışanlar kendilerine özel oluşturulan denetim görevlerini takvim üzerinden görebildikleri gibi kendi üzerlerine alabilecekleri genel denetim görev listesini de görebilirler. Yöneticiler mesaj alanı ile çalışanları ile iletişim kurabilirler. Idenfit Task ve Audit yazılımları hakkında ve daha fazla bilgi almak için idenfit.com’u ziyaret edin.
Ekim 2020 Güvenlik Yönetimi n 69
guvenlik yonetim 87.indd 69
22.10.2020 16:26
YANGIN GÜVENLİĞİ
Yangın güvenliğinde, yangın algılama ve uyarı sistem teknolojileri Yangın bölgelerine ayırma (zonlama) ilkesi ile çalışan bu sistemler, kontrol panelinden yangın bölgesine götürülen bir çift kabloya paralel olarak bağlanan detektörler bu iki telli hattan hem enerjiyi alırlar, hem de uyarı sinyalini panele gönderirler. Tevfik ERKİN / Satış Direktörü TTEKNOLOJİ BİLİŞİM SAN. TİC. LTD. ŞTİ.
Y
angın algılama ve alarm sistemleri adından da anlaşılacağı üzere hem malın hem de canın korunmasını sağlayarak yangın ilerlemeden başlama aşamasında yangını algılayıp müdahale etmek için uyarı veren sistemdir. Yangın algılama sistemlerinin tarihçesi 1900’lü yıllara uzanır. Eski zamanlarda acil durumlarda madeni çanlar uyarı olarak kullanılırdı. 1900’lü yılların başında Yangın Algılama Sistemlerinde ilk alarm butonu daha sonraki yıllarda ilk elektrikle çalışan siren kullanılmaya başlanmıştır. İlk yangın algılama sistemleri 1930 yıllarında endüstriyel tesislerde ve binalarda kullanılmaya başlanmıştır. Yangın algılama sistemlerinde ısı dedektörleri 1970 yıllarında ilk kullanılmaya başlandı. Takip eden yıllarda yangın algılama sistemlerinde ionize duman dedektörleri tasarlandı ve kullanıldı. 1980’li yılların başlarında ise devre elektroniğin ve mikro işlemcilerin devreye girmesi ile birlikte adreslenebilir yangın algılama sistemleri büyük bir gelişme göstermiştir.
1 – Yangın algılamada kullanılan sistemler 1.1 –Konvansiyonel sistemler Yangın bölgelerine ayırma (zonlama) ilkesi ile çalışan bu sistemler, kontrol panelinden yangın bölgesine götürülen bir çift kabloya paralel olarak bağlanan detektörler bu iki telli hattan hem enerjiyi alırlar, hem de uyarı sinyalini panele gönderirler. Klasik sistemlerde karar yetkisi detektörlerindir. Belirli bir bölgede bulunan detektörler ve/ veya butonlar birbirine paralel bağlanarak kontrol paneline tek bir bilgiyi iletecek şekilde bağlanırlar. Bu bölgedeki detektörlerin hangisi alarm verirse versin, kontrol panelinden o bölgeye ait uyarı alınacaktır. Eğer o bölgede 20-32 detektör var ise arıza ya da alarm bilgisinin hangi detektörden geldiğini öğrenmek, o yangın bölgesine gitmeden öğrenebilmek mümkün değildir. Bu yaklaşım yangına müdahale açısından ilk bakışta yanlış olmayabilir. 20 Detektörün bulunduğu geniş bir alandan yangın uyarı sinyali geldiğinde o
bölgeye ulaşmak itfaiye ekibi için yeterlidir. Olaya arıza açısından bakıldığında hattaki herhangi bir kopukluğun yerini saptamak hiç kuşku yok ki zaman ve enerji kaybıdır. Klasik sistemlerin bazı olumsuzluklarını saymak adreslenebilir yangın algılama ve uyarı sistemlerinin getirdiği olanakları daha iyi anlamamıza yardımcı
70 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 70
22.10.2020 16:26
Tevfik ERKİN
olur. Klasik sistemlerde her bir ihbar hattından merkezi panele kablo çekilir. Bu da kontrol panelinden çevreye yayılan çok sayıda kablo demektir. Yangın zonları bir kere belirlenip ihbar hatları tesis edildikten sonra bu bölgelerde yapılabilecek yenilemeler, tesisatta yapılacak değişikliklerle mümkündür. Ayni hatta bağlanan çeşitli tipte detektör ve butonlardan gelen sinyaller birbirinden ayırt edilemez. Detektörler elektronik olarak basit bir karşılaştırıcıdan oluşurlar. Fiziksel bir büyüklük elektriksen bir büyüklüğe dönüştürülerek önceden belirlenmiş bir referans değer ile karşılaştırılmaktadır. Bu değer alarm limitini asarsa ‘Yangın var…!’ sinyali kontrol paneline gönderilmektedir.
ve modele bağlı olarak, her bir bölgeye 120-250 adet kadar dedektör bağlanabilmektedir. Dedektörlerle panel tarafından bire bir haberleşmesi sayesinde hat kopuklukları ve arızaların hangi dedektörden kaynaklandığı panel üzerinden görülebilmektedir. Sistem maliyeti Konvansiyonel sistemlerle kıyaslandığında oldukça yüksektir. Dijital adreslenebilir sistemlerin en temel özellikleri asagidaki gibidir: a) Ayni bir çift kabloya bağlı çok sayıda detektörün her birinden bağımsız sinyaller alınır. Yani detektörlerin ve butonların her biri bireysel bir adrese sahiptirler. b) Yangın zonları yazılım aracılığıyla tamamlandığından detektör ve butonlar bulundukları yerler dikkate alınmaksızın, kablo tesisatı açısından en uygun şekilde çevrim hattına bağlanırlar. c) Ayni çift kabloya çok sayıda detektör bağlandığından kablo miktarından büyük tasarruf sağlanmaktadır. d) Yangın algılama ve uyarı
sistemlerinden bilgi aktarılması ya da bilgi alınması gerekiyor ise giriş/çıkış modüllerinin bağlanmasına olanak tanır. e) Dijital adresli sistemlerde detektörlerin çalışma ilkesi klasik detektörlerde olduğu gibidir. Yani, yangın kararı detektör tarafından verilir. Dijital adreslenebilir sistemler sadece adreslenebilme özellikleri dolayısıyla kolaylıklar getirirler. Ancak duman detektörlerinin bulunmasından sonra yangın görevlilerini en fazla uğraştıran yalancı alarmlara karşı akıllı olarak nitelenebilecek çözümler sunamamışlardır.
Bu tip sistemlerde her bir dedektörün panel tarafından tanınan kimlik kodu bulunmaktadır.
1.2 – Adreslenebilir sistemler 1.2.1 – Dijital adreslenebilir sistemler Bu tip sistemlerde her bir dedektörün panel tarafından tanınan kimlik kodu bulunmaktadır, bu sayede alarm durumunda algılama yapan dedektörün tam olarak yeri panel üzerinden görülebilmektedir. Adresli sistemlerde marka
Ekim 2020 Güvenlik Yönetimi n 71
guvenlik yonetim 87.indd 71
22.10.2020 16:26
YANGIN GÜVENLİĞİ
1.2.2 – Analog adreslenebilir sistemler Konvansiyonel yada Adresli sistemlerde dedektörler iki konumlu çalışırlar, bir başka deyişle, dedektör ya normal konumdadır ya da algılama yapmıştır (alarm durumundadır). Oysa Analog Adresli sistemlerde dedektörler algıladıkları duman yada ısı miktarını panele bildirirler. Panel sürekli olarak tüm dedektörlerle haberleşerek ölçülen değerleri alır ve bunları panel önceden tanımlanmış olan referans değerleriyle karşılaştırıp, alarm durumuna gerek olup olmadığına karar verir. Her dedektör için ayrı bir referans (üst sınır) değeri tanımlanabilmekte, bu sayede de sistem farklı kondisyonlardaki mekanlarda hassasiyetini koruyabilmektedir. Örneğin tozsuz ve klimalar ile otomatik olarak ısısı kontrol altında tutulan odadaki dedektörün algılayacağı veriler arasındaki değişim oranı ile , kafeterya / dinlenme odası gibi sigara içilebilen ortamlarda bulunan dedektörlerin algılayacağı veriler arasındaki değişim oranı aynı olmayacaktır. Bu sayede sistem daha kararlı çalışacak ve yanlış alarm ihtimali yok denecek kadar azalacaktır, ayrıca panel ölçülen değer, üst sınıra yaklaştığında ön uyarı vererek müdahalenin anında yapılmasına da olanak sağlamaktadır. Panel sürekli olarak dedektörlerden gelen verileri kontrol ettiği için, zaman içinde dedektörlerde oluşan tozlanma sebebiyle değişen ölçüm değerlerini algılar ve temizlenmesi gereken dedektörleri göstererek bakım uyarısı verir. Analog Adresli sistemler yukarıda anlattığımız özelliklerinden dolayı büyük ölçekli uygulamalarda
oldukça rağbet görmektedirler.Bu sayede piyasada yaygınlaşmış ve maliyetleri dijital adresli sisteme yaklaşmıştır. 1.3 – Akıllı adreslenebilir sistemler (interaktif) Yangın algılama ve uyarı sistemlerinde teknolojik evrimin bugün geldiği nokta hem kontrol panellerinin, hem de sahada kullanılan detektör, modül ve butonların tamamen mikroişlemcili olarak üretilmeleridir. Bu gelişme yangın algılama ve uyarı sistemlerinde devrim olarak kabul edilmektedir. Analog adreslenebilir sistemlerde akilli olan sadece panel iken, bu akillilik elektronik adreslenebilir sistemlerde saha elemanlarına dağıtılmıştır. Bu sistemlerle birlikte detektör kavramı yeniden gündeme gelmiştir. Karar verme yetkisi tekrar detektörlere verilmiştir. Bu sistemlerde panel kendisine bağlı elemanlarla hem yayın, hem de tarama yöntemini kullanarak haberleşir. Sahada kullanılan detektörler, modüller ve butonlar mikroişlemci kontrollü, elektronik adreslenebilir geçmişe dönük belleğe sahiptirler. Her bir detektör, modül ve buton sadece kendilerine ait geçmişe dönük, aşağıda tanımlanan bilgileri belleklerinde saklayabilmektedirler. Cihaz adresi, Cihazın tipi ve çalışma modu, Sistem içinde sürekli çalıştığı süre, Çalıştığı zaman içinde arıza geçirdiği ve alarm sayısı, Eğer var ise son girilen alarmın tarihi ve zamanı, En son bakim tarihi, Eğer var ise en son alarm sırasında detektörün kaydettiği değerler,
Panel kendisine bağlı elemanlarla hem yayın, hem de tarama yöntemini kullanarak haberleşir. Detektörün hassasiyet değerleri, Arıza kodları hakkında bilgiler. Mikroişlemcilerin sahada kullanılan tüm ekipmanlara indirgenmiş olmasının amacı sistemde verimliliği ve sürekliliği sağlayacak olan bilgilerin teknik personele sağlıklı aktarılmasını sağlamak, bakim ve işletme kolaylığı getirmektedir. Kontrol paneli, detektör, modül ve butonlarda hem yayın, hem de tarama yöntemi ile haberleştiğinden, haberleşme yoğunluğu az olmakta, böylelikle sistemde blendajlı özel kabloların kullanımı gerekmemektedir
2 – Yangın alarm sisteminin yapısı Bir yangın alarm sistemi üç ana bölümden oluşur bunlar; 1. Algılama (Giriş) üniteleri Duman dedektörleri Gaz Dedektörleri Sıcaklık Dedektörleri Alev Dedektörleri Işın Tipi Dedektörler Yangın İhbar Butonları 2. Değerlendirme Ünitesi Yangın Alarm Paneli 3. Çıkış Ünitesi Siren ve kornalar Flaşörler Söndürme Sistemleri Tekrarlayıcı Panel
72 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 72
22.10.2020 16:26
Ekim 2020 GĂźvenlik YĂśnetimi n 73
guvenlik yonetim 87.indd 73
22.10.2020 16:26
E d i t ö r y e l KAPAK KONUSU
FOKUS KONUSU
ÖZEL DOSYA KONUSU
Yangın OCAK Güvenliği
AVM Güvenliği
Veri Yedekleme ve Depolama
Geçiş Kontrol ŞUBAT Sistemleri
Endüstriyel Tesis Güvenliği
Alarm İzleme Merkezleri
Para ve Kıymetli Eşya MART Taşıma Faaliyetleri
Otel Güvenliği
CCTV Yönetim Yazılımı
T a k v i m FUARLAR
6-9 ŞUBAT 2020 Entegre Tesis Yönetim Fuarı 04-07 MART Avrasya Kapı Pencere Cam Fuarı 11-13 MART 3. ISAF Exclusive Fuarı ve Konferansı
NİSAN
Biyometrik Sistemler
Şehir İzleme Sistemleri
Güvenlikte Kablo
19-22 MART İstanbul JEWELRY SHOW 50. İstanbul Mücevherat, Saat ve Malzemeleri Fuarı
MAYIS
Bilgi Güvenliği
Tünel Uygulamaları
Mağaza Güvenlik Sistemleri
08-09 NİSAN ICSG İstanbul 2020 8. Uluslararası İstanbul Akıllı Şebekeler ve Şehirler Kongre ve Fuarı
Duman Kontrol Spor HAZİRAN ve Tahliye Güvenliği Sistemleri
Güvenlik Sektöründe Alan Eğitimleri
Ulaşım TEMMUZ Güvenliği
Okul Öğrenci ve Kampüs Güvenliği
Toplumsal Davranış Psikolojisi ve Özel Güvenlik
Deniz ve Liman Güvenliği
Hemşire Çağrı Sistemi
DRONE Teknolojisi
Kritik Tesis Güvenliği
Araç Takip Sistemleri
CCTV ve Çevre Birimleri
Havalimanı Güvenliği
Fiziki Güvenlik ve VIP Koruma
Tarihi Bina Ve Müze Güvenliği
Çevre Güvenliği
Hastane Güvenliği
Sektöre Yön Verenler
Bina AĞUSTOS Otomasyon Sistemleri EYLÜL
EKİM
Acil Anos ve KASIM Seslendirme Sistemleri Güvenlikte ARALIK Risk Analizi ve Yönetimi
guvenlik yonetim 87.indd 74
30 NİSAN - 03 MAYIS IDEF 2020 15.Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı
"8-11 EKİM 24. Uluslararası ISAF Security Fuarı - 8-11 Ekim 2020 ISTANBUL JEWELRY SHOW Uluslararası Mücevherat Saat ve Malzemeleri Fuarı" 21-23 EKİM Bina Tesis Yönetim Çözümleri Hizmetleri Ekipmanları Fuarı &Konferansı 02-05 ARALIK Anayurt Güvenliği, İç Güvenlik Ekipmanları ve Teknolojileri Fuarı
22.10.2020 16:26
Ekim 2020 GĂźvenlik YĂśnetimi n 75
guvenlik yonetim 87.indd 75
22.10.2020 16:26
ABONE FORMU
ABONELİK BİLGİLERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ DERGİSİNE 1 YILLIK ABONE OLMAK İSTİYORUM. ADI, SOYADI : FİRMA ADI : DOĞUM TARİHİ/YERİ: DERGİ TESLİM ADRESİ ADRES
:
POSTA KODU / SEMT / ŞEHİR DİĞER BİLGİLER: MESLEK
:
:
TEL
:
FAX
:
GSM
:
FATURA ADRESİ: ADRES:
POSTA KODU / SEMT /ŞEHİR VERGİ NO / DAİRESİ Güvenlik Yönetimi Dergisi’nin 1 yıllık abonelik bedeli KDV dahil 150 TL. dir. Abonelik bedelini İş Bankası - Perpa Şubesi - Hesap No: 1188 0542685 IBAN: TR76 0006 4000 0011 188054268 yatırdıktan sonra dekontun fotokopisi ile birlikte bu formu doldurarak 0212 210 54 45’e fakslayabilir ya da info@guvenlikyonetimi.com adresine mail atarak hemen abone olabilirsiniz. 76 n Güvenlik Yönetimi Ekim 2020
guvenlik yonetim 87.indd 76
22.10.2020 16:26
Ekim 2020 GĂźvenlik YĂśnetimi n 77
guvenlik yonetim 87.indd 77
22.10.2020 16:26
R
E
K
L
A
M
I
N
D
E
K
S
a
75
21
29
13
61
17
79
ÖKİ
63
ÖK
73
19
2-3
51
11
9
4-5
37
AK
45
20
guvenlik yonetim 87.indd 78
15
65
1
80
22.10.2020 16:26
guvenlik yonetim 87.indd 79
22.10.2020 16:26
guvenlik yonetim 87.indd 80
22.10.2020 16:26