79. sayı

arka kapak

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR

OCAK 2020 SAYI: 79

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

KAPAK:

YANGIN GÜVENLİĞİ

FOKUS: AVM GÜVENLİĞİ OCAK 2020 SAYI: 79

ÖZEL DOSYA: VERİ YEDEKLEME VE DEPOLAMA

ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR

Güvenlik Y KAPAK-79 ilanlı dikey.indd 1

08.01.2020 05:07

arka kapak

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR

OCAK 2020 SAYI: 79

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

KAPAK:

YANGIN GÜVENLİĞİ

FOKUS: AVM GÜVENLİĞİ OCAK 2020 SAYI: 79

ÖZEL DOSYA: VERİ YEDEKLEME VE DEPOLAMA

ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR

Güvenlik Y KAPAK-79 ilanlı dikey.indd 1

08.01.2020 05:07

ön kapak içi

arka kapak içi

OCAK 2020 SAYI: 79

Güvenlik Y KAPAK-79 ilanlı dikey.indd 2

08.01.2020 05:07

ön kapak içi

arka kapak içi

OCAK 2020 SAYI: 79

Güvenlik Y KAPAK-79 ilanlı dikey.indd 2

08.01.2020 05:07

guvenlik yonetim 79.indd 1

08.01.2020 19:03

guvenlik yonetim 79.indd 2

08.01.2020 19:04

Projelerrnnzdekk khttyaçlarınız ççn Axxs ssze yeter

guvenlik yonetim 79.indd 3

08.01.2020 19:04

28 YIL GÜVENLİK SEKTÖRÜ

Elektronik Güvenlik ihtiyaçlarınızda 28 yıldır hep yanınızdayız Okisan Plaza, Mahmut Şevket Paşa Mah. Odesa Bulvarı, Ersan Sk. No:24 Okmeydanı / İST.

guvenlik yonetim 79.indd 4

Merkez 444 1 309

Ankara Bölge (0312) 482 40 00

İzmir Bölge (0232) 449 15 16

www.okisan.com Okisan güvenlik teknolojileri

08.01.2020 19:04

• Temel CCTV İhtiyaçlarından, Çok Özel Çözüm Gerektiren Elektronik Güvenlik Sistem İhtiyaçlarına Kadar “Ürün ve Projelendirme’’ Desteği.

• Akıllı Video Analiz Destekli Ürün ve Sistemler.

• Uzun Menzilli Lazer ve Termal Görüntüleme sistemleri.

• Mobil CCTV ve Araç Takip Sistemleri.

• Toplu Taşıma CCTV Takip, Kayıt ve Kontrol Sistemleri.

• Petrokimya, Liman, Antrepo, AVM, Otopark,.. için özel çözümler.

• Kent, Orman, Tarım, Yaban Hayatı Takip ve Güvenlik Çözümleri.

Okisan Plaza, Mahmut Şevket Paşa Mah. Odesa Bulvarı, Ersan Sk. No:24 Okmeydanı / İST.

guvenlik yonetim 79.indd 5

Merkez 444 1 309

Ankara Bölge (0312) 482 40 00

İzmir Bölge (0232) 449 15 16

www.okisan.com Okisan güvenlik teknolojileri

08.01.2020 19:04

guvenlik yonetim 79.indd 6

08.01.2020 19:04

guvenlik yonetim 79.indd 7

08.01.2020 19:04

içindekiler 28

70

46 10 BAŞKANDAN

KAPAK KONUSU

FOKUS

28 Güç transformatörleri için erken

46 Ticari binalarda yangın zonları ve elektrik

yangın algılama

tesisatı üzerinden yayılımın önlenmesi

52 AVM güvenliği için plaka

12 EDİTÖR

32 Yangın güvenliğinde yangın algılama ve

tanıma sistemi

uyarı sistem teknolojileri 58 Alışveriş merkezlerinin güvenliğinde

teknoloji büyük önem taşıyor

36 Tarihi, yangından korumak 62 AVM’lerde entegre güvenlik sisteminin

14 GÜNCEL

önemi

40 Yangını önlemenin yenilikçi teknolojisi

Sektör ile ilgili kısa haberler

64 Idenfit’in yeni nesil çözümleri ile

AVM güvenliği ve denetimi

42 Işın tipi duman dedektörleri BEAM

26 KÖŞE / Hayata Bakış

guvenlik yonetim 79.indd 8

66 Nijerya Palms AVM için güvenli ve emniyetli 44 Yangın sistemlerine akılcı çözüm

alışveriş senaryosu

08.01.2020 19:04

Güvenlik Yönetimi ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

OCAK 2020

88

AYDA BİR YAYINLANIR

Özel Güvenlik Federasyonu adına imtiyaz sahibi O. Oryal ÜNVER Yürütme Kurulu O. Oryal ÜNVER İsmail UZELLİ Murat KÖSEREİSOĞLU Levent Güler Alp Saul Genel Yayın Yönetmeni Devrim BOZKURT devrim@guvenlikyonetimi.com Yazı İşleri Müdürü Ezgi ÖZCAN ezgi@guvenlikyonetimi.com Reklam Koordinatörü Ergin KAPDAN ergin@guvenlikyonetimi.com Danışma Kurulu Alp SAUL Arzu YÜKSEL Doç. Dr. Gazi UÇKUN Deniz Gürkan Gültekin FİŞEK Hakan ÖZALP İsmail UZELLİ Murat KÖSEREİSOĞLU Okyay ŞENTÜRK O. Oryal ÜNVER Osman Levent CELASUN Prof. Abdurrahman KILIÇ Taner ALBAYRAK Yusuf Ziya ÖNCEL

84

ÖZEL DOSYA

GÜVENLİK HİZMETİ

70 Dijital dönüşüm ve veri 88 Güvenlik hizmeti kavramına genel

SEKTÖRDEN

76 “Ülke olarak güvenlik sektöründe sürekli

artan bir ivmemiz olduğunu düşünüyorum”

bakış

90 Atış poligonlarında ek güvenlik

önlemleri

ELEKTRONİK GÜVENLİK

92 Abone formu

82 Eğitim kurumlarında alınabilecek

7 güvenlik önlemi

Yayın Türü Yerel Süreli Yayın. Ayda bir yayınlanır.

Yönetim Adresi Arkhe Tanıtım Hizmetleri Perpa Ticaret Merkezi B Blok Kat:6 No:672 Okmeydanı / Şişli / İstanbul Tel: (212) 210 54 45 Tel: (533) 413 78 08 Baskı Kültür Sanat Basımevi (0212) 674 00 21

80 “Büyümemizi sürdürmeye devam edeceğiz”

Grafik Tasarım ve Baskıya hazırlık Derya BOZKURT derya@guvenlikyonetimi.com

93 Editöryel takvim

Özel Güvenlik Sektörünün sesi Güvenlik Yönetimi Dergisi, sektörü bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Bu dergide yer alan her türlü haber, bilgi ve yorumlar; güvenilir olduğuna inanılan kaynaklar tarafından hazırlanmış araştırma raporları, değerlendirmeler, atıflar, çeviriler ve istatistikî verilerden derlenmiştir. Dergide yer alan tüm reklamların sorumluluğu firmalara, yazılardaki ve söyleşilerdeki görüşler sahibine aittir.

Dergide yer alan yazılar izin alınmadan ve kaynak gösterilmeden hiçbir şekilde kullanılamaz.

84 Video izleme sistemleri ile biyometrik

sistemlerin kullanımı

94 Reklam indeksi tanıtım hizmetleri

Perpa Ticaret Merk. B Blok Kat: 6 No: 672 Okmeydanı / Şişli / İstanbul Tel: (212) 210 54 45 Faks: (212) 210 54 45 Gsm: (533) 413 78 08

guvenlik yonetim 79.indd 9

08.01.2020 19:04

BAŞKAN

a

Önemli gelişmelere ortak olduk!

Değerli arkadaşlar,

Aralık 2012’de yayın hayatımıza başladık, Aralık 2019’da 78. sayımızı sizlerle buluşturduk, Özel güvenlik sektöründe 7 yayın yılı…

O. Oryal ÜNVER GÜSOD- GESİDER ONURSAL BAŞKANI

Özel güvenlik sektörü; 30 yıldır faaliyette, 5188 Numaralı kanunumuzun 16 yılı, Sektör çalışanları 380.000 bine ulaştı, GÜSOD’un kuruluşunun 16. yılı, Özel Güvenlik Federasyonu’nun kuruluşunun 9. yılı, Liman ve gemi güvenliğinin (ISPS 2004) yürürlüğe girmesinin 15. yılı, "Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik"in 18. yılı, Kurmalı saatlerle devriye atmadan barkot okutmaya, analogdan IP ye, kablolu alarmdan kablosuza, adımlı devriyeden kamera ile izlemeye, oradan da dron devriyesine, video analizle veri, kanıt bulmaya, yangın algılama - söndürme sistemleri ve bina otomasyonunda geldiğimiz yer, özel güvenlikte risk analizinin öncelik alması, eleman eğitimlerinde uzaktan eğitimin devreye girmesi.

Güvenlik yönetimindeki gelişmelerin hızını sizlerin değerlendirmesine bırakıyorum.

Tüm bu gelişmelerin içinde olmanın mutluğunu yaşıyorum. Olumsuz gelişmeler yok mu? Var. Ancak 2020’ye başlarken bu olumsuzlukların yarattığı tecrübeyi kullanarak yeni günlere başlayalım.

2020 yılında sektörümüz paylaşanlarının; insanlığın, sağlıklı yaşamın adalet ve demokrasinin, dürüst ticaretin egemen olduğu günler dilerim.

Kurmalı saatlerle devriye atmadan barkot okutmaya, Analogdan IP ye, kablolu alarmdan kablosuza, adımlı devriyeden kamera ile izlemeye, oradan da dron devriyesine, video analizle veri, kanıt bulmaya, yangın algılama - söndürme sistemleri ve bina otomasyonunda geldiğimiz yer, özel güvenlikte risk analizinin öncelik alması, eleman eğitimlerinde uzaktan eğitimin devreye girmesi.

10 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 10

08.01.2020 19:04

Ocak 2020 GĂźvenlik YĂśnetimi n 11

guvenlik yonetim 79.indd 11

08.01.2020 19:04

EDİTÖR

g

2020’nin ilk sayısından merhaba

Güvenliğe dair birçok konuyu sizler için bir araya getirdiğimiz Ocak sayımızda kapak konumuz, yangın güvenliği. Yangın geçmişten bu zamana çok sayıda can ve mal kayıplarına sebep olan afet çeşitlerinden biridir.

Artan nüfus ile birlikte oluşan yüksek katlı binalar, elektrik ve kabloların yoğunlukta olduğu sanayi tesisleri gibi alanlarda yangın riski çok büyüktür.

Bu gibi alanların mimari aşamasında yangın güvenliği açısından çalışmalar yapılmalı ve yangın güvenliği senaryoları oluşturulmalıdır.

Kayıpları ve hasarı önlemek için, yangının çıkma olasılığını azaltmaya yönelik önlemler kurtarıcıdır. Yangın güvenliği önlemleri inşaat sürecinde ele alınabildiği gibi, var olan bir yapıya daha sonra da uygulanabilmektedir.

Yangın güvenliğinde her zaman öncelik yangının hızlı algılanması ve yangına hızlı müdahale edilmesi konularıdır. Yangın güvenliği ile ilgili bu sistemler sayesinde yangın hızlı olarak algılanmakta ve hızlı müdahale edilerek oluşacak maddi ve manevi kayıpların önüne geçilebilmektedir.

Kapak konumuz olan yangın güvenliği bölümümüzde, konuya dair uzmanların kaleminden makale ve teknik yazıları okuyabilirsiniz.

Fokus konumuz ise; AVM güvenliği; AVM’ler alışverişten, sosyalleşmeye birçok seçenek sunan küçük yaşam merkezleridir. AVM’ler toplumsal yaşamın yoğun olarak bulunduğu kapalı ve sınırlı alanlardır. Bu yüzden risk ve tehlikenin tehdit olarak görüldüğü yerlerin başında gelmektedir. Aynı zamanda kendi içerisinde etkileşim içerisinde olan güvenlik alanlarından oluşmaktadır. Bu alanların birbirlerinden etkilenmemeleri güvenlik açısından çok önemlidir.

Alışveriş merkezine gezmeye veya alışveriş yapmaya gelen kişilere güvenli, emniyetli ve rahat bir ortam sağlamak önceliktir. AVM güvenliğini derinlemesine incelediğimiz Fokus başlığımızdaki konuya hâkim uzmanların güvenliğe dair çözümlerini okuyabilirsiniz. Özel Dosya konumuz ise: Veri yedekleme ve depolama, bir varlık türü olan verinin, erişim, ulaşım, yok edilme, değiştirilme, hasar verilmesi gibi riskleri, özel dosya konumuzda sizler için mercek altına aldık.

Ezgi ÖZCAN

Kayıpları ve hasarı önlemek için, yangının çıkma olasılığını azaltmaya yönelik önlemler kurtarıcıdır.

Sektörden bölümümüzün bu ay ki konukları; Hikvision Türkiye A.Ş. Kanal Satış Müdürü Bayram BOYAM ve Securitas Güvenlik Süreçleri ve Kalite Koordinatörü Hüseyin ERİM ile güvenlik sektörüne dair bilgilendirici röportajlar gerçekleştirdik.

İyi okumalar dilerim.

12 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 12

08.01.2020 19:04

guvenlik yonetim 79.indd 13

08.01.2020 19:04

GÜNCEL

TÜYAK 2019’a 3000 kişi katıldı

TÜYAK - Türkiye Yangından Korunma ve Eğitim Vakfı ve Yangından Korunma Derneği ev sahipliğinde 4-5 Aralık 2019 tarihleri arasında altıncısı gerçekleşti.

TÜYAK 2019 Uluslararası Yangın ve Güvenlik Sempozyumu ve Sergisi, TÜYAK Onursal Başkanı ve TÜYAK 2019 Uluslararası Yangın ve Güvenlik Sempozyum ve Sergisi, Sempozyum Yürütme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç, TÜYAK Yönetim Kurulu Başkanı Taner Kaboğlu’nun açılış konuşmalarının ardından düzenlenen açılış töreniyle başladı.

TÜYAK Onursal Başkanı Prof.

Dr. Abdurrahman Kılıç, ülkemizde yılda, kayıtlara geçen yaklaşık 400 büyük fabrika yangınının yaşandığını söyleyerek “Bu yangınların 160 tanesi İstanbul’da gerçekleşiyor. Büyük mal kaybının yanı sıra, can kaybına da neden olan bu yangınlarda yılda ortalama 25 kişi hayatını kaybediyor” şeklinde bilgi verdi. “Fabrika yangınları, özellikle tekstil, plastik, gıda, metal, boya ve petrokimya tesislerinde, genellikle elektrik tesisatındaki sorunlar, gaz sızması, malzeme ya da ekipmanın aşırı ısınması, uygun şekilde depolanmayan yanıcı gaz ve sıvılar, tamirat sırasında kurallara uyulmaması ve periyodik bakımların ihmal edilmesi

nedeniyle gerçekleşiyor” dedi.

80 akademisyen, bilim adamı ve yangın uzmanı, 10 oturum, panel ve konferansta “endüstriyel tesisler ve yangın” konuları tartıştı. 4-5 Aralık 2019 tarihleri arasında Etix Events organizasyonuyla Lütfi Kırdar Konferans Merkezi –Rumeli Salonu’nda düzenlenen TÜYAK 2019’de yangın güvenliği alanında en son teknolojilerden oluşan yangın güvenliği çözümlerini sergileyen firmalar da yeni iş fırsatları yaratma şansı buldu.

TÜYAK 2019’ u iki gün boyunca üç bin kişi ziyaret etti ve sergi alanında ulusal ve uluslararası firmaların stantlarını görme imkânı buldu.

Kardemir Sürekli Döküm Tesisi Elektrik Binası Yangın algılama ve ihbar sistemi devrede!

Karabük Kardemir Sürekli Döküm Tesisi içinde yeni kurulan elektrik binası için sipariş edilen ZETTLER yangın algılama ve ihbar sisteminin devreye alma çalışmaları başarıyla tamamlanmıştır. Elektrik odaları ve kablo yollarında ZETTLER Ther mocable doğrusal yangın algılama sensör kablosu ile yangını doğru ve hızlı yakalayabilme kabiliyetine sahip. Sistemde; ZETTLER 3oTech kombine dedektör (CO Gaz,optik duman ve sıcaklık sensörleri) tercih edilmiştir. 3oTech dedektör kendi hafızasındaki yangın algoritmalarını kullanarak sıfır hata ile gerçek yangına karar verebilmektedir.

14 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 14

08.01.2020 19:04

guvenlik yonetim 79.indd 15

08.01.2020 19:04

GÜNCEL

Securitas’a Turizmde En İyi Outsource Servis Yönetim Ödülü

Türk turizminin en başarılı kurum ve kuruluşlarının ödüllendirildiği QM Awards 2019’da Securitas Türkiye turizm sektörünün “En İyi Outsource Servis Yönetim Şirketi” seçildi. Antalya HotelSu’da düzenlenen törende ödülü Securitas Türkiye Akdeniz Bölge Müdürü ve Havacılık Segment Lideri Seçkin Özdemir aldı. Ödülü değerlendiren Seçkin Özdemir, ‘Securitas olarak dördüncü kez ödüle layık görülmenin gururunu yaşıyoruz. Türk

turizminin öncü markalarına sunduğumuz entegre güvenlik çözümlerimiz ile iş ortaklarımızın işlerine katkı sağlamaya ve ek değer yaratmaya devam ediyoruz. Amacımız dünyanızın daha güvenli hale gelmesini sağlamak.

Securitas olarak, amacımıza hizmet etmeye ve iş ortaklarımızın en yakın çözüm ortaklarından birisi olmaya devam edeceğiz’ dedi.Bu yıl 10. yılını kutlayan ve turizm sektöründe yönetim kalitesinin önemini vurgulamak amacıyla GM Turizm ve Yönetim Dergisi tarafından düzenlenen QM Awards 2019, turizmin en iyilerini 11 Dalda 58 kategoride ödüllendirdi. İnternet üzerinden gerçekleşen oylama ile de QM Awards bu yıl bir rekora imza attı. Oylama sayfasını 100 Bin 254 kişi ziyaret etti. Eskişehir Ticaret Odası, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi, Erzurum Büyükşehir Bele-

diyesi, KKTC Turizmi’nin önde gelen temsilcileri, turizm sektörüne yönelik hizmet veren firmaların yönetim kurulu üyeleri ve tüm turizm paydaşları törende yer aldı.

Ayrıca AKTOB-Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği-TÜRSAB Türkiye Seyahat Acentaları Birliği, Antalya İl Kültür Müdürlüğü, ATSO (Antalya Ticaret ve Sanayi Odası, QM’in Kurumsal Destekçisi olan POYD-Profesyonel Otel Yöne-

Western Digital Türkiye veri marketine olan bağlılığını güçlendirdi 17 Aralık tarihinde Western Digital’in Wydham Grand Levent’te düzenlemiş olduğu basın toplantısında Western Digital Dahili Depolama ve Platform Ürünlerinden Sorumlu Kıdemli Müdürü Arkın Balıkçıoğlu ve Western Digital Türkiye Satış Müdürü Yosi Rafael şirketin kurumsal ve son kullanıcı çözümleri ile önümüzdeki dönemlerde piyasaya çıkması planlanan ürünleri ve şirketin 2020’de genişleyecek Türkiye ürün portfolyosundan bahsetti. Western Digital Dahili Depolama ve Platform Ürünlerinden Sorumlu Kıdemli Müdürü Arkın Balıkçıoğlu düzen-

lenen etkinlikte; “Uçtan çekirdeğe gözetim çözümlerimiz ile özellikle güvenlik sistemleri, IT, akıllı binalar ve bina otomasyonu sektörlerine yönelik WD çözümlerimize 2020 yılında da ilgi giderek artacak” dedi.

2020’deki SSD planları hakkında da konuşan Balıkçıoğlu; “Odak noktamız ürün ailesi özelinde WD Purple gibi gözetim, normal masaüstü sürücülerin 10 katı kapasiteye sahip Ultrastar HDD gibi kurumsal ve SSD ürünleri üzerinde olacak. SSD’ lerle ilgili olarak da gücümüzü NAS SSD ve NVMe SSD’ler üzerinde yoğunlaştıracağız.” dedi. Western Digital Türkiye Satış Müdürü Yosi Rafael ise “5 TB’a kadar kapasitelerde bulunan ve üst düzey bir harici HDD olan WD Black P10 Game

Drive’ın konsol veya kişisel bilgisayarların potansiyelini arttırmak isteyen oyunculara özel üretildiğini belirtti.

WD Black D10’un da özelliklerinin altını çizen Yosi Rafael; “Ürün, oyuncuların oyun konsolu veya kişisel bilgisayarlarını bir sonraki seviyeye taşıyacak ve kazanmaları için gereken rekabet üstünlüğünü korumaya yardımcı olacak” dedi. 2020 yılının daha iyi ve sağlıklı bir IT yönetimi yılı olacağına inandığını belirten Rafael; “WD Black oyun portfolyomuzdan olan P10 ve D10 gibi oyun çözümleri ve SanDisk Extreme Portable SSD gibi taşınabilir saklama çözümleri 2020’de de ana büyüme kategorilerimizden olacak.” dedi.

16 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 16

08.01.2020 19:04

guvenlik yonetim 79.indd 17

08.01.2020 19:04

GÜNCEL

Okisan yeni hizmet binasına taşındı Elektronik güvenlik sektörünün 28 yıllık güvenilir kurumlarının başında gelen Okisan Güvenlik Teknolojileri A.Ş., 2019 yılında satın alarak, baştan başa yenilediği Okmeydanı/ Odessa Bulvarındaki, 3.500 m²Okisan Plaza’ya taşındı.

Yeni Okisan Plaza’da; satış, pazarlama, ithalat, muhasebe, finansman ve idari birimlerin yanı sıra ‘400 m² uygulamalı show room alanı, teknik destek, hizmet Merkezi, proje destek hizmetleri merkezi, tamir-bakım merkezi, inovasyon Ar-Ge hizmet merkezleri, depolama ve lojistik hizmet merkezi yer alıyor. Yeni Okisan Plaza’nın, Okisan Ailesi’ne ve sektörümüze hayırlı olmasını diliyoruz.

Kombilerdeki olası elektrik problemleri hayati risk oluşturuyor

Bugün hemen hemen her evde bulunan kombiler, ısıtma ve soğutma tesisatlarının en önemli öğesi durumunda. Hem mekanik hem de elektrik/elektronik parçalara sahip olan bu cihazlarda yaşanabilecek arızalar,

kışın yaşam kalitesini düşürebileceği gibi hayati risk de oluşturabiliyor.

Bu gibi hayati risk taşıyan bir arıza durumu söz konusu olduğunda akla ilk gaz kaçağı gibi arızalar gelse de olası ani elektrik kesilmelerinin ve

yüksek akım çekimleri gibi durumların doğurabileceği sonuçlara da en az o kadar dikkat edilmesi gerekiyor. Çünkü kombilerde olabilecek elektrik kesintisi, yüksek akım gibi durumlar telafisi zor ve maliyetli sonuçlara neden olabiliyor. Çözüm ise kombi ve klimalara özel koruyucu ürünlerle zamanında önlem almaktan geçiyor. Panasonic Life Solutions Türkiye tarafından pazara sunulan VİKO markalı otomatik sigorta ve sigorta kutusu kombinasyon ürünü, bu konuda ileri teknoloji deneyimi sunuyor. İçinde istenilen akım değerinde ve karakteristikte otomatik sigorta, sigorta kutusu ve montaj elemanları bulunan kombinasyon çözüm paketi, her kombinin montajında bulunması gereken koruma ekipmanı olarak dikkat çekiyor. Cihazlar ile birlikte kullanılması durumunda, ani elektrik kesintisi ve yüksek akıma sebep olabilecek herhangi bir durumda koruma sağlıyor.

18 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 18

08.01.2020 19:04

guvenlik yonetim 79.indd 19

08.01.2020 19:04

GÜNCEL

Akıllı park özelliğiyle park çilesinin nasıl sona erdiğini keşfedin

Akıllı park özelliğiyle park çilesinin nasıl sona erdiğini keşfedin ‘’İster bağımsız bir işletme, ister-

se bir alışveriş merkezi, hastane, süpermarket, ulaştırma sahası ya da halka mahsus bir park alanı olsun iyi bir deneyim edinmek, iş sürekliliği sağlamak ve sadık müşteri yelpazesi oluşturmanın anahtarı yüksek kaliteli hizmet sunumudur.

Park yeri bulma sorunu sürücülerin günlük yaşamlarında karşılaştıkları en büyük sorunlardan biri. Park yeri avına çıkmak zaman ve benzin kaybı ve bol egzoz dumanı anlamına geliyor ve sinir bozucu olmanın yanı sıra çevre için de zararlı. Kent yaşamında araç sahipleri sayısı giderek

artmakla beraber, park alanlarının sayısı aynı hızda artmıyor. Bu nedenle de, kentlerdeki park yeri sayısı her zaman kısıtlı kalıyor. Arsa ve mülk maliyetlerinde görülen artış, başarılı park işletmecilerinin sahip oldukları alanları ekonomik açıdan en iyi şekilde değerlendirmelerini gerektiriyor. Park alanlarının her bir karışının etkin bir biçimde değerlendirilmesi giderek daha fazla önem arz ediyor.

Bu bağlamda sağlıklı işleyen bir park deneyiminin önemi de yadsınamaz.

Hikvision akıllı park çözümüyle bu sorunlara çözüm olmayı hedefliyor.

Yapay zeka sayesinde daha fazla emniyet ve rahatlık Stuttgart, Almanya – Küçük uyku atakları, dikkat dağınıklığı, bir emniyet kemerinin takılmaması gibi araç içinde yaşanabilecek birçok durum daha kapsamlı sonuçlara yol açabilir.. Bu gibi kritik sürüş durumlarının ve kazaların önüne geçebilmek için, gelecekte otomobillerin sensörleri sadece yolu değil, aynı zamanda sürücüyü ve diğer yolcuları da takip etmek için de kullanması planlanıyor. Bu amaç doğrultusunda Bosch, kameralar ve yapay zeka barındıran yeni bir araç içi takip sistemi geliştirdi. Bosch Yönetim Kurulu Üyesi Harald Kroeger, “Otomobil sürücünün ve yolcuların ne yaptığını bilirse sürüş daha emniyetli ve daha rahat bir hal alır” diyor. Bosch sisteminin, 2022 yılında üretime geçebileceği öngörülüyor. Avrupa Birliği, 2022 yılında, sürücüleri uyuklama ve dikkat dağınıklığı gibi konularda uyaran emniyet teknolojisini yeni araçlarda standart bir özellik haline

getirecek. AB Komisyonu, 2038 yılı itibarıyla araçlara yönelik yeni emniyet gereksinimlerinin 25.000’den fazla hayat kurtarmasını ve en az 140.000 ciddi yaralanmanın önüne geçmeye yardımcı olmasını bekliyor.

Aracın içinde neler olduğuna göz kulak olarak, sürücüsüz otomobillerin

temel bir sorununun çözülmesi ümit ediliyor. Örneğin; otobanda otonom sürüşün ardından sürüş sorumluluğu tekrar sürücüye aktarılacağı zaman otomobilin, sürücünün uyumadığından, gazete okumadığından ya da akıllı telefonunda e- posta yazmadığından emin olması gerekiyor.

20 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 20

08.01.2020 19:04

guvenlik yonetim 79.indd 21

08.01.2020 19:04

GÜNCEL

Sensormatic, Extreme Networks tarafından “Yılın İş Ortağı” seçildi

Kablolu ve kablosuz ağ çözümleri alanında lider şirketlerden biri olan Extreme Networks, geçtiğimiz ay Atina’da Avrupa, Ortadoğu ve Afrika bölgesindeki iş ortaklarına yönelik bir etkinlik düzenledi. 175’in üzerinde iş ortağının katıldığı etkinlikte, yeni ürünler, demolar, iş ortağı programındaki yenilikler, satış ve pazar-

lama stratejileri katılımcılara aktarılırken, aynı zamanda ülkelere göre yılın en başarılı ve yenilikçi iş ortakları da belirlendi. Türkiye’de “Yılın İş Ortağı” olarak kamu ve özel sektörde birçok başarılı projeye imza atan Sensormatic seçildi.

Türkiye’de bilişim sektörüne öncülük eden kuruluşlardan biri olmaktan gurur duyduklarını belirten Sensormatic CEO’su İsmail Uzelli, “Kurulduğumuz 1994 yılından bu yana gelişen teknolojilerle birlikte kendimizi yeniliyor, bilişim sektörü ve Türkiye için yeni nesil ürün ve çözümlerle değer üretiyoruz. Extreme Networks tarafından Türkiye’de ‘Yılın İş Ortağı’ olarak seçilmemiz doğru yolda olduğumuzun en önemli göstergelerinden biri” dedi.

ATM’ler kimlikle para çekme dönemine hazırlanıyor

Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi’nin kimlikle para çekme dönemine ilişkin açıklamasının ardından EGA tarafından üretilen Türkiye’nin ilk onaylı kimlik doğrulama cihazı olan biOnay ATM entegrasyonunu başlattı. ATM üreticisi firmalarla ilk pilot çalışmalara başlayan ve yeni kimlik kartlarını hızlı ve güvenli şekilde doğrulayan biOnay cihazı sayesinde parmak iziyle para çekmek mümkün olacak. EGA iştiraki olan biOnay’ın Kurucu Ortağı Ümit

Yaşar Usta, ATM üreticisi firmalarla yeni döneme hazırlandıklarını belirterek “Birlikte şube dışı bankacılık için yeni bir dönemi başlatmanın heyecanını yaşıyoruz” dedi. Banka kartı taşıma döneminin kapanacağını ifade eden Usta; “Kimlik kartının yetkili kurum tarafından verilip verilmediğini, kişiye ait olup olmadığını tespit eden biOnay cihazları yeni çipli kartlarda yer alan parmak izi, PIN ve dijital sertifika unsurlarını kullanarak 3-faktör kimlik doğrulama gerçekleştirebiliyor. biOnay teknolojisini ATM’lerde kullanmaya başladığımızda banka ya da kredi kartına ihtiyaç duymadan tüm vatandaşlar güvenli bir şekilde çipli kimlik kartları ve parmak iziyle para işlemlerini gerçekleştirebilecek. Böylece insanların ceplerinde birden fazla banka kartı taşıdığı dönem de geride kalıyor.” Dedi

CHEP’in dijital izleme sisteminde pilot uygulama başladı

Paylaşıma ve yeniden kullanıma dayalı sürdürülebilir iş modeliyle tedarik zincirine yönelik çözümler sunan CHEP, BXB Dijital aracılığıyla sağladığı dijital izleme sisteminin pilot uygulamalarına Türkiye’de de başladı. Taşınan ürünlerin 360 derece görünürlüğünün yanı sıra gerçek zamanlı veri alma imkânı da sunan sistemin, hizmet verdiği tüm müşteriler tarafından kullanılabilmesi için çalışmalarına hızla devam ediyor. Standart ebattaki yüksek kaliteli paletleri, plastik konteyner ve kasaları ile tedarik zincirine yönelik yenilikçi çözümler geliştiren CHEP, teknoloji yatırımlarıyla da sektörde adından söz ettiriyor. Brambles tarafından kurulan BXB Dijital aracılığıyla büyük veriye dayalı iş zekası uygulamaları ve nesnelerin interneti teknolojisine yatırım yapan CHEP, fiziksel ekipmanlarını dijital çözümlerle donatarak daha bağlı, akıllı ve verimli tedarik zincirleri yaratmayı hedefliyor.

22 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 22

08.01.2020 19:04

guvenlik yonetim 79.indd 23

08.01.2020 19:04

GÜNCEL

Yapay zeka, BT operasyonlarında otomasyon sürecini dönüştürüyor

Yapay zeka, BT operasyonlarında otomasyon sürecini dönüştürüyor Tüm dünyada ve ülkemizde özel kuruluşlardan kamu kuruluşlarına kadar büyük bir dijital dönüşüm yaşanıyor. Ancak bu dijital dönüşüm BT operasyonlarını daha karmaşık ve izlenmesi zor bir hale getiriyor. Diğer taraftan toplanan verilerin miktarı da her geçen gün artıyor ve devasa bir boyuta geliyor. Yapay zekanın BT operayonlarındaki önemine dikkat

çeken Micro Focus Türkiye ve Yunanistan Genel Müdürü Deniz Kırca, “Yapay zeka, milyonlarca veri kümesini herhangi bir insan müdahalesi olmadan inceleyebilme kapasitene sahip. Dolayısıyla, gelişmiş analitik teknikler ve algoritmalar kullanan AIOps, çok daha büyük ve karmaşık veri kümeleriyle çalışılabilmesine ve insan gözüyle görülmesi neredeyse imkânsız olan kalıpların görülebilmesine olanak tanıyor. Bu kadar büyük verilerin işlenmesi ve karmaşıklaşan BT operasyonlarının daha iyi bir şekilde yönetilebilmesinde AIOps büyük önem taşıyor ve BT süreçlerinde otomasyonun geleceği olarak görülüyor“ diyor. Yapılan araştırmalar da AIOps’un giderek popülerlik kazanan bir teknoloji

olduğunu gösteriyor.

Böylece ilgili ekiplerinin meydana gelen olayın asıl sebebini belirleyebilmelerine yardımcı olurken geçmişteki bilgileri kullanarak ne yapmaları gerektiği doğrultusunda önerilerde bulunuyor. Bilişim teknolojileri alanında otomasyon uzun zamandır kullanılıyor, ancak günümüz yapay zeka teknolojisi, bu otomasyon düzeyini çok daha öteye götürüyor.

Uygulamaya hazır yapay zeka araçları kullanan BT departmanları, görev kritik sistemlerde beklenmeyen hizmet dışı kalma sürelerinde önemli düşüşler elde ediyor. Yapay zekaya dayalı araçlar, BT operasyonlarında sorunların saatler yerine dakikalar içinde çözülebilmesine olanak tanıyor ve müşteri deneyiminin hem işletme hem de müşteriler için en üst düzeye çıkmasını sağlıyor.

Endüstriyel kurumların üçte ikisi siber güvenlik vakalarını yetkililere bildirmiyor A.A.’nın haberine göre; Kaspersky araştırmacıları, endüstriyel kurumların üçte ikisinin (yüzde 67) siber güvenlik vakalarını yetkililere bildirmediğini tespit etti. Kaspersky açıklamasına göre, yönetmeliklere uyumlu faaliyet göstermenin modern endüstriyel kurumlar için şart olmasına ve yatırımların önünü açmasına rağmen şirketlerin uyum kurallarını uygulama şekillerini etkileyen birçok faktör bulunuyor. Siber suçluların endüstriyel şirketlere sızmak için karmaşık saldırı yöntemlerine başvurduğu bu dönemde, sağlam siber güvenlik politikaları uygulamak ve yönetmeliklere uymak önemli hale geldi. Endüstriyel kurumların General Data Protection Regulation’dan (GDPR), International Electrotechnical Commission’ın (IEC) belirlediği standartlara kadar birçok şartı yerine

getirme zorunluluğu bulunuyor.

Kaspersky’nin Endüstriyel Siber Güvenliğin Durumu 2019 adlı raporu, çoğu şirketin raporlama yönergelerini görmezden geldiğini ortaya koydu. Araştırmaya katılanların yarısından fazlası (yüzde 52) yaşadıkları vakaların yönetmelik ihlaline neden olduğunu, yüzde 63’ü ise bir sızıntı olduğunda yaşanacak müşteri güveninin büyük bir sorun olduğunu belirtti.

“Endüstriyel yönetmelikler hafife alınmamalı” Ankette ayrıca, şirketlerin yönetmelikleri çok ciddiye aldığı, katılımcıların yalnızca beşte birinin (yüzde 21) zorunlu endüstriyel yönetmeliklere uyum sağlamadığı belirlendi. Daha da önemlisi, şirketlerin raporlama konusunda çok istekli olmasalar da

yönetmeliklerdeki taleplerin karşılanması gerektiğini çok iyi anladığı ortaya çıktı. Ankete katılanların yüzde 55’i siber güvenlik yatırım stratejilerinde uyumluluk konusunun en büyük etken olduğunu belirtti. Bu da gerçek tehditlerin göz ardı edilmesine neden oluyor. Ankete katılan kurumların yalnızca yüzde 28’inin bütçe belirlerken tehdit alanını dikkate alması da bunun bir göstergesi olarak öne çıkıyor.

24 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 24

08.01.2020 19:04

guvenlik yonetim 79.indd 25

08.01.2020 19:04

HAYATA BAKIŞ

ö

Özgüven ve duyarlılık Özgüven, bireyin düşünce ve davranışlarını kendi iradesiyle ortaya koyması ve yaşama dair bağımsız kararlar alabilmesidir. Duyarlılık ise, kişinin etrafındaki olay ve kişileri duyarak, fark ederek, hissederek, yerinde ve olumlu tepkiler geliştirmesi olarak tarif edilebilir. Özgüven bir kişinin kendisine yönelik iyi duygular geliştirmesi sonucu kendisini iyi hissetmesi demektir. Başka bir deyişle kendisi olmaktan memnun olması ve bunun sonunda kendisi ve çevresiyle barışık olması demektir. Kişi, nasıl bir ortamda kendini değerli hisseder ve özgüvenli olur?

Daha küçük yaşlarda kişilerin kendilerine yönelik iyi duygular geliştirmeleri, hayatlarındaki önemli insanlar(anne-baba, öğretmen veya daha sonraki yıllarda arkadaşları) tarafından nasıl değerlendirildiklerine bağlıdır. Çocukluğundan itibaren büyükleri tarafından sevgi gören, gereksinim duyduğunda beklediği yakınlık ve ilgiyi bulan, fikirlerine değer verilen ve önemsenen, güven duyulan ve sorumluluk verilen, iyi yaptığı şeyler için övülen, gurur duyulan, yaptıklarında hataya yer verilen ve olduğu gibi kabul edilen kişinin, hangi yaş grubunda olursa olsun kendisine özgüveni olur.

Buna karşılık sevildiğini, önemsendiğini hissetmeyen, beklediği yakınlık ve ilgiyi görmeyen, sürekli eleştirilen ve olduğu gibi kabul edilmeyen kişi kendini değerli hissetmez ve özgüveni olmaz. Bu değersizlik duygusu ve özgüven eksikliğinin en önemli yan etkilerinden biri de hiç şüphesiz kişinin kendine ve etrafına duyarsızlaşmasıdır. Kendini değerli görmeyen (özgüveni olmayan)kişi, yaşadığı aile, çevre, okul ve toplum içinde problemlere sebep olur.

Bireylerin özgüven ve duyarlılık geliştirmesinin önündeki en büyük engeller, kimi yaşantılar sonucu kendi kendilerine koydukları psikolojik ve sosyal engellerdir. Bu engeller, çocuklukta yaşanan kimi iz bırakıcı olaylar, annebabanın olumsuz konuşmaları, çevresel baskılar, sosyal olaylarla fazla karşı karşıya gelmemiş olmak, kişisel veya toplumsal ön yargılar, dünyaya ve olaylara bakışta kullanılan düşünce kalıpları olarak örneklendirilebilir.

Oğuz GÜLAY

Daha küçük yaşlarda kişilerin kendilerine yönelik iyi duygular geliştirmeleri, hayatlarındaki önemli insanlar tarafından nasıl değerlendirildiklerine bağlıdır.

Özgüven, yaşamınızdaki sorunları çözümleyebilme yeteneğidir. Çabayla artan gelişen bir yetenek. Güven, alçakgönüllülük, umut ve cesaret karışımından oluşan bir sihirdir.

Alçakgönüllülük nedir? Bugünün yepyeni bir gün, bu anın yepyeni bir an olduğunun bilinciyle kendimizi ve başkalarını geçmişteki anların deneyimiyle yargılamamak demektir.

Umut nedir? Umut, olasılıkları ve olanakları görebilmek demektir. Umut imkânları görebilme ve değerlendirebilme kapasitesidir.

Cesaret nedir? Cesaret, onurlu bir şekilde kendine güvenerek bilinmeyene doğru gidebilme yeteneğidir.

Uygulanabilmesi dileğimle…

26 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 26

08.01.2020 19:05

guvenlik yonetim 79.indd 27

08.01.2020 19:05

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

Güç transformatörleri için erken yangın algılama Konut, işyeri, fabrika gibi yapılara elektrik sağlayan güç şebekesinin başlıca bir unsuru olan transformatörlerde oluşacak olası bir arıza tüm güç şebekesinin savunmasız kalmasına sebep olacağından, transformatörler sistemin potansiyel zayıf halkası olarak kabul edilebilir.

Can ÖNDER/ Kıdemli Satış Destek Uzmanı EEC ENTEGRE BİNA KONTROL SİSTEMLERİ

E

lektrik iletim ve dağıtım sistemleri, bir ülkenin ekonomisi için hayati öneme sahiptir. Ülkenin gelişmesine ve endüstriyelleşmesine paralel olarak, elektrik enerjisine olan talep de artmaktadır. Konut, işyeri, fabrika gibi yapılara elektrik sağlayan güç şebekesinin başlıca bir unsuru olan transformatörlerde oluşacak olası bir arıza tüm güç şebekesinin savunmasız kalmasına sebep olacağından, transformatörler sistemin potansiyel zayıf halkası olarak kabul edilebilir. Şebekedeki bir güç dalgalanması sonucu bir veya birden fazla transformatörün devre dışı kalması, birçok evi ve işyerini etkileyen elektrik kesintilerine ve milyonlarca lira zarara sebep olabileceği gibi elektrik şebekesinde aylarca, belki de yıllarca sürecek zayıflıklara yol açabilir. Transformatör üniteleri büyük, pahalı ve sipariş üzerine özel imal edilen cihazlar olduğundan, kullanılamayacak hale gelmiş bir transformatörün yerine yenisinin gelmesi çok uzun süreler alabilmektedir. Bu yazıda transformatörlerde meydana gelecek

yangınların sebepleri ve transformatörleri yangından korumak için uygulanabilecek erken algılama çözümleri anlatılmaktadır.

Arızaları engellemek ve arıza sonucu oluşacak hasarları en aza indirmek amacıyla, transformatörler koruyucu röle ve izleme tertibatı ile donatılır. Ancak transformatör yangınlarının yaklaşık yarısı geçit izolatörleri kaynaklıdır ve bu koruyucu ekipmanın uzağında kalmaktadır. Çünkü geçit izolatörleri porselenden yapılmaktadır ve porselen gövdeye yalıtım özelliklerini tahrip etmeden herhangi bir ekipman takmak mümkün değildir.

Porselen gövdeli geçit izolatörleri çatlayıp içerisindeki yağı sızdırabilir ve olası bir ark oluşumu nedeniyle alev alabilir. Ayrıca yaşlanmaya bağlı olarak geçit izolatörleri

yalıtım özelliklerini kaybedebilir, gaz biriktirebilir ve ark oluşumu sonucu patlayabilir. Bu da transformatör tankının her yerine yayılan yağ tabakasının yanması ile sonuçlanır. Böyle bir durumda saniyeler içerisinde transformatörü şebekeden koparmak ve yangını söndürmek gereklidir. Bu da ancak çok hızlı tepki verebilen sıcaklık veya alev dedektörleri ile gerçekleştirilebilir. Bu dedektörler bir yangının vereceği hasarın büyük ölçüde önüne geçerler.

Yaşlanma kaynaklı riskler ve düzenli bakımların önemi Transformatörlerde çıkan yangınlar incelendiğinde, yaklaşık yarısı geçit izolatörleri kaynaklı olup, geri kalanı yük kademe değiştiricileri ve transformatör tankındaki arızalardan kaynaklandığı görülmektedir.

Transformatör ömrü boyunca, elektriksel yalıtım için kullanılan malzemelerin yapısal dayanımı ve yalıtım özellikleri bozulur. Yaşlanma mekanik ve dielektrik gücü zayıflatır. Uygun şekilde ve düzenli yapılacak bakımlar ile yangın hasarının önüne büyük ölçüde geçilebilir.

28 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 28

08.01.2020 19:05

Transformatörlerde çıkan yangınlar incelendiğinde, yaklaşık yarısı geçit izolatörleri kaynaklı olup, geri kalanı yük kademe değiştiricileri ve transformatör tankındaki arızalardan kaynaklandığı görülmektedir.

Can ÖNDER

Örneğin, geçit izolatörleri transformatör yangınlarının en birincil sebebi olduğundan, yaşlanmış geçit izolatörlerinin yenileriyle değiştirilmesi yangın riskini önemli ölçüde azaltacaktır. Benzer şekilde,transformatör bütünlüğünün frekans tepkisi analizi yapılarak sık sık kontrol edilmesi, bobin ve kademe değiştirici bileşenlerindeki problemlerin başlangıç aşamasında saptanmasını sağlayacaktır.

bulunur. Bucholz koruması, minör arızalardan kaynaklanan ve arıza noktasından, transformatörün en üst noktasına yükselen gazların, röle muhafazası içerisinde bir gaz kabarcığı oluşturup röleleri aktive etmesi ile hızlı ve hassas bir erken uyarı sağlamaktadır.

Bucholz Rölesi, pivot kanatçıktan oluşan ikinci bir tetikleme cihazına sahiptir. Bu kanatçık, toprak arızası veya fazlar ve sargılar arası arızalar gibi majör arızalarda sıkça görülen çok hızlı bir basınç birikmesi durumunda transformatörün kapatılmasını tetikler. Bu gibi arızalar, hemen dağılamayan büyük miktarda gaz ve yağ buharı üretir ve bu da transformatörden koruyucuya doğru hızlı bir yağ akışına yol açar. Bucholz kanatçığı, bu yüksek yağ akışına, cıvalı

anahtarı kapatarak tepki verir.

Her iki Bucholz anahtarı (minör arızalarda tetiklenen erken uyarı anahtarı ve majör arızalarda tetiklenen kanatçık) söndürmeyi başlatma amaçlı kullanılabilir.

Geçit izolatörü kaynaklı arızalara karşı önlemler Bütün transformatör yangınlarının %50’ye yakını içerisinde yağ bulunan geçit izolatörlerinde meydana gelen arızalardan kaynaklanmaktadır. Bu tip arızaların temel sebepleri: Sızıntı (kusurlu contalar) Yalıtımın bozulması Mekanik hasar (porselen gövdedeki çatlaklar) Geçit izolatörlerindeki sızıntılar, transformatörün ana gövdesine yağın sıçramasına sebep olur.

Transformatör tankı ve kademe değiştirici kaynaklı arızalara karşı önlemler Transformatör tankı ve kademe değiştirici içerisindeki elektriksel arızalar, bir gaz rölesi olan Bucholz Rölesi ile algılanır. Genellikle biri transformatör ana tankı ile yağ koruyucu haznesi arasında, diğeri kademe değiştiricinin üzerinde olmak üzere 2 Bucholz Rölesi

Ocak 2020 Güvenlik Yönetimi n 29

guvenlik yonetim 79.indd 29

08.01.2020 19:05

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

Transformatör tankı ve kademe değiştirici içerisindeki elektriksel arızalar, bir gaz rölesi olan Bucholz Rölesi ile algılanır.

Bu yağ kısmen buharlaşacak ve bir anahtarlama işleminden kaynaklanan ark tarafından tutuşturulacaktır. Bunun sonucunda meydana gelecek yangının etkisi, söndürmenin derhal başlaması durumunda kısıtlı olacaktır. Ancak bu durum, ısıyla etkinleştirilen standart sprinkler başlıkları için çoğu zaman gerçekleşmez. Çünkü ısı algılayıcıları, transformatörün birkaç metre uzağına yerleştirilen söndürme tesisatında bulunmaktadır. Özellikle harici ortam uygulamalarında, yağmur ve rüzgar, söndürme sistemindeki tetikleyicileri etkisiz hale getirebilmektedir.

Bu yüzden, söndürmeyi tetiklemek için yangının ateşleme bölgesi yakınında algılanması zorunluluktur. Buda, endüstriyel tipte alev ve sıcaklık dedektörleri ile yapılabilir.

Sıcaklık algılama için gereksinimler Bir su püskürtmeli söndürme sistemi genellikle sıcaklık dedektörleri ile aktif olup püskürtmenozullarına su sağlayan bir mekanik valf içerir.Standart sıcaklık dedektörleri nispeten yavaş tepki sürelerine sahip olmanın yanında, transformatörlerin bulunduğu alanlardaki zorlu dış ortam koşullarına da (çalışma sıcaklığındaki değişimler (gece/gündüz, yaz/kış), nem seviyesinde değişiklikler, yıldırım düşmeleri, kar, sis, ağır yağmur, toz/kir vb ) uygun değildir. Trans-

formatör yangınlarını algılayacak dedektörler bu zor şartlarla başa çıkabilecek ve olay anında hızlı tepki verebilecek özellikte olmalıdır.

Dedektör potansiyel alev bölgesine yakın monte edilmek zorunda olduğundan, algılama elemanı yüksek sıcaklıklara dayanabilmelidir.

Çok hızlı tepki verebilen sıcaklık dedektörleri Transformatörlerin yangından korunması için, zorlu ortam koşullarında çalışmayı uygun ve sıcaklık artışlarına en hızlı tepki verebilecek sıcaklık dedektörü Securiton’un ADW 535 lineer tip sıcaklık dedektörüdür. Bu dedektör ile yangın başlangıcı, sıcaklık artış hızı algılaması ile birkaç milisaniye içerisinde tespit edilip söndürme sistemi anında aktive edilebilir. Algılama, sızdırmaz bir metal bir tüp içerisindeki havanın basıncının, sıcaklık yükselmesinde artması prensibine dayanır. Tüpün içindeki hava basıncı, saniyede 2000 numune ile ölçülerek, 0.2°C hassasiyetle sıcaklık artışı tespit edilir.

Algılama tüpü, transformatör tankının mümkün olduğunca yakınına, tercihen geçit izolatöründen sızan yağın toplanacağı, transformatörün en üstüne yerleştirilir. Algılama tüpünün, transformatördeki bobin sargısı arızalarından kaynaklanan ve yangın başlangıcı olabilecek sıcaklık artışlarını algılamak amacıyla, cihaz gövdesine sarılması da

uluslararası uygulama kodları ve standartları dahilinde uygulanabilecek bir algılama şeklidir.

Algılama tüpü, bakır veya paslanmaz çelik malzemeden olabileceğinden, transformatörün basınçlı hava veya temizlik kimyasalları ile temizleme esnasında özel bir dikkat gerektirmez.

Yıldırımdan korunma, toprağa bağlanan bir tüp ile kolayca gerçekleştirilir. Gaz ve petrol endüstrisi üzerine üretim yapan tesisler, kimyasal üretimi yapan tesisler ile araç bakım veya yükleme alanları,kablo tünelleri, karayolu tünelleri gibi çok çeşitli ve zorlu alanlarda da kullanılan ADW 535 Dedektörü, endüstriyel uygulamalar için Serbest programlanabilir algılama özellikleri EN 54 ve UL uyumlu tasarım ve konfigürasyon ayarları Dinamik Isı İzleme algoritması sayesinde hatalı alarmların önlenmesi özellikleriyle gerekli tüm esneklikleri sağlamaktadır.

30 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 30

08.01.2020 19:05

guvenlik yonetim 79.indd 31

08.01.2020 19:05

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

Yangın güvenliğinde yangın algılama ve uyarı sistem teknolojileri Yangın algılama ve alarm sistemleri adından da anlaşılacağı üzere hem malın hem de canın korunmasını sağlayarak yangın ilerlemeden başlama aşamasında yangını algılayıp müdahale etmek için uyarı veren sistemdir.

Tevfik ERKİN/ Satış Direktörü TTEKNOLOJİ BİLİŞİM SAN. TİC. LTD. ŞTİ.

Y

angın algılama sistemlerinin tarihçesi 1900’lü yıllara uzanır.

Eski zamanlarda acil durumlarda madeni çanlar uyarı olarak kullanılırdı.

1900’lü yılların başında yangın algılama sistemlerinde ilk alarm butonu daha sonraki yıllarda ilk elektrikle çalışan siren kullanılmaya başlanmıştır. İlk yangın algılama sistemleri 1930 yıllarında endüstriyel tesislerde ve binalarda kullanılmaya başlanmıştır.

Yangın algılama sistemlerinde ısı dedektörleri 1970 yıllarında ilk kullanılmaya başlandı. Takip eden yıllarda yangın algılama sistemlerinde ionize duman dedektörleri tasarlandı ve kullanıldı.

1980’li yılların başlarında ise devre elektroniğin ve mikro işlemcilerin devreye girmesi ile birlikte adreslenebilir yangın algılama sistemleri büyük bir gelişme göstermiştir.

1 – Yangın algılamada kullanılan sistemler 1.1 –Konvansiyonel sistemler Yangın bölgelerine ayırma (Zonlama) ilkesi ile çalışan bu sistemler, kontrol panelinden yangın bölgesine götürülen

bir çift kabloya paralel olarak bağlanan detektörler bu iki telli hattan hem enerjiyi alırlar, hem de uyarı sinyalini panele gönderirler. Klasik sistemlerde karar yetkisi detektörlerindir. Belirli bir bölgede bulunan detektörler ve/ veya butonlar birbirine paralel bağlanarak kontrol paneline tek bir bilgiyi iletecek şekilde bağlanırlar. Bu bölgedeki detektörlerin hangisi alarm verirse versin, kontrol panelinden o bölgeye ait uyarı alınacaktır.

Eğer o bölgede 20-32 detektör var ise arıza ya da alarm bilgisinin hangi detektörden geldiğini öğrenmek, o yangın bölgesine gitmeden öğrenebilmek mümkün değildir. Bu yaklaşım yangına müdahale açısından ilk bakışta

yanlış olmayabilir. 20 Detektörün bulunduğu geniş bir alandan yangın uyarı sinyali geldiğinde o bölgeye ulaşmak itfaiye ekibi için yeterlidir. Olaya arıza açısından bakıldığında hattaki herhangi bir kopukluğun yerini saptamak hiç kuşku yok ki zaman ve enerji kaybıdır. Klasik sistemlerin bazı olumsuzluklarını saymak adreslenebilir yangın algılama ve uyarı sistemlerinin getirdiği olanakları daha iyi anlamamıza yardımcı olur. Klasik sistemlerde her bir ihbar hattından merkezi panele kablo çekilir. Bu da kontrol panelinden çevreye yayılan çok sayıda kablo demektir. Yangın zonları bir kere belirlenip ihbar hatları tesis edildikten sonra bu bölgelerde yapılabilecek yenilemeler,

32 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 32

08.01.2020 19:05

Adresli sistemlerde marka ve modele bağlı olarak, her bir bölgeye 120-250 adet kadar dedektör bağlanabilmektedir.

Tevfik ERKİN

tesisatta yapılacak değişikliklerle mümkündür. Ayni hatta bağlanan çeşitli tipte detektör ve butonlardan gelen sinyaller birbirinden ayırt edilemez. Detektörler elektronik olarak basit bir karşılaştırıcıdan oluşurlar.

Fiziksel bir büyüklük elektriksen bir büyüklüğe dönüştürülerek önceden belirlenmiş bir referans değer ile karşılaştırılmaktadır.

Bu değer alarm limitini asarsa ‘Yangın var…!’ sinyali kontrol paneline gönderilmektedir.

1.2 – Adreslenebilir sistemler 1.2.1 – Dijital adreslenebilir sistemler Bu tip sistemlerde her bir dedektörün panel tarafından tanınan kimlik kodu bulunmaktadır, bu sayede alarm durumunda algılama yapan dedektörün tam olarak yeri panel üzerinden görülebilmektedir. Adresli sistemlerde marka ve modele bağlı olarak, her bir bölgeye 120-250 adet kadar dedektör bağlanabilmektedir.

Dedektörlerle panel tarafından bire bir haberleşmesi sayesinde hat kopuklukları ve arızaların hangi dedektörden kaynaklandığı panel üzerinden görülebilmektedir. Sistem maliyeti Konvansiyonel sistemlerle kıyaslandığında oldukça yüksektir.

Dijital adreslenebilir sistemlerin en temel özellikleri asağıdaki gibidir: a) Aynı bir çift kabloya bağlı çok sayıda detektörün her birinden bağımsız sinyaller alınır. Yani detektörlerin ve butonların her biri bireysel bir adrese sahiptirler. b) Yangın zonları yazılım aracılığıyla tamamlandığından detektör ve butonlar bulundukları yerler dikkate alınmaksızın, kablo tesisatı açısından en uygun şekilde çevrim hattına bağlanırlar. c) Aynı çift kabloya çok sayıda detektör bağlandığından kablo miktarından büyük tasarruf sağlanmaktadır. d) Yangın algılama ve uyarı sistemlerinden bilgi aktarılması ya da bilgi alınması gerekiyor ise giriş/çıkış modüllerinin bağlanmasına olanak tanır. e) Dijital adresli sistemlerde detektörlerin çalışma ilkesi klasik

detektörlerde olduğu gibidir. Yani, yangın kararı detektör tarafından verilir.

Dijital adreslenebilir sistemler sadece adreslenebilme özellikleri dolayısıyla kolaylıklar getirirler. Ancak duman detektörlerinin bulunmasından sonra yangın görevlilerini en fazla uğraştıran yalancı alarmlara karşı akıllı olarak nitelenebilecek çözümler sunamamışlardır.

1.2.2 – Analog adreslenebilir sistemler Konvansiyonel ya da adresli sistemlerde dedektörler iki konumlu çalışırlar, bir başka deyişle, dedektör ya normal konumdadır ya da algılama yapmıştır (alarm durumundadır). Oysa Analog Adresli sistemlerde dedektörler algıladıkları duman yada ısı miktarını panele bildirirler. Panel sürekli olarak tüm dedektörlerle haberleşerek ölçülen değerleri alır ve bunları panel önceden tanımlanmış olan referans değerleriyle karşılaştırıp, alarm durumuna gerek olup olmadığına karar verir. Her dedektör için ayrı bir referans (üst sınır) değeri tanımlanabilmekte, bu sayede de sistem farklı kondisyonlardaki mekanlarda hassasiyetini koruyabilmektedir. Örneğin tozsuz ve klimalar ile otomatik olarak ısısı kontrol altında tutulan odadaki

Ocak 2020 Güvenlik Yönetimi n 33

guvenlik yonetim 79.indd 33

08.01.2020 19:05

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

dedektörün algılayacağı veriler arasındaki değişim oranı ile, kafeterya / dinlenme odası gibi sigara içilebilen ortamlarda bulunan dedektörlerin algılayacağı veriler arasındaki değişim oranı aynı olmayacaktır. Bu sayede sistem daha kararlı çalışacak ve yanlış alarm ihtimali yok denecek kadar azalacaktır, ayrıca panel ölçülen değer, üst sınıra yaklaştığında ön uyarı vererek müdahalenin anında yapılmasına da olanak sağlamaktadır.

Panel sürekli olarak dedektörlerden gelen verileri kontrol ettiği için, zaman içinde dedektörlerde oluşan tozlanma sebebiyle değişen ölçüm değerlerini algılar ve temizlenmesi gereken dedektörleri göstererek bakım uyarısı verir.Analog Adresli sistemler yukarıda anlattığımız özelliklerinden dolayı büyük ölçekli uygulamalarda oldukça rağbet görmektedirler.Bu sayede piyasada yaygınlaşmış ve maliyetleri dijital adresli sisteme yaklaşmıştır.

1.3 – Akıllı adreslenebilir sistemler (Interaktif) Yangın algılama ve uyarı sistemlerinde teknolojik evrimin bugün geldiği nokta hem kontrol panellerinin, hem de sahada kullanılan detektör, modül ve butonların tamamen mikroişlemcili olarak üretilmeleridir. Bu gelişme yangın algılama ve uyarı sistemlerinde devrim olarak kabul edilmektedir.

Analog adreslenebilir sistemlerde akilli olan sadece panel iken, bu akillilik elektronik adreslenebilir sistemlerde saha elemanları-

Arıza kodları hakkında bilgiler.

Mikro işlemcilerin sahada kullanılan tüm ekipmanlara indirgenmiş olmasının amacı sistemde verimliliği ve sürekliliği sağlayacak olan bilgilerin teknik personele sağlıklı aktarılmasını sağlamak, bakim ve işletme kolaylığı getirmektedir.

Kontrol paneli, detektör, modül ve butonlarda hem yayın, hem de tarama yöntemi ile haberleştiğinden, haberleşme yoğunluğu az olmakta, böylelikle sistemde blendajlı özel kabloların kullanımı gerekmemektedir.

Sahada kullanılan detektörler, modüller ve butonlar mikroişlemci kontrollü, elektronik adreslenebilir Kontrol paneli, geçmişe dönük belleğe detektör, modül ve sahiptirler. butonlarda hem yayın, hem de tarama yöntemi na dağıtılmıştır. Bu sistemlerle birlikte detektör kavramı yeniden ile haberleştiğinden, gündeme gelmiştir. Karar verhaberleşme yoğunluğu me yetkisi tekrar detektörlere verilmiştir. Bu sistemlerde panel az olmakta, böylelikle kendisine bağlı elemanlarla hem sistemde blendajlı özel yayın, hem de tarama yöntemini kullanarak haberleşir. Sahada kabloların kullanımı kullanılan detektörler, modüller ve butonlar mikroişlemci kontrollü, gerekmemektedir. elektronik adreslenebilir geçmişe dönük belleğe sahiptirler. Her bir detektör, modül ve buton sadece kendilerine ait geçmişe dönük, aşağıda tanımlanan bilgileri belleklerinde saklayabilmektedirler.

Cihaz adresi, Cihazın tipi ve çalışma modu, Sistem içinde sürekli çalıştığı süre, Çalıştığı zaman içinde arıza geçirdiği ve alarm sayısı, Eğer var ise son girilen alarmın tarihi ve zamanı, En son bakim tarihi, Eğer var ise en son alarm sırasında detektörün kaydettiği değerler, Detektörün hassasiyet değerleri,

2 – Yangın alarm sisteminin yapısı Bir yangın alarm sistemi üç ana bölümden oluşur bunlar; 1. Algılama (giriş) üniteleri Duman dedektörleri Gaz Dedektörleri Sıcaklık Dedektörleri Alev Dedektörleri Işın Tipi Dedektörler Yangın İhbar Butonları 2. Değerlendirme ünitesi Yangın Alarm Paneli 3. Çıkış ünitesi Siren ve kornalar Flaşörler Söndürme Sistemleri Tekrarlayıcı Panel

34 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 34

08.01.2020 19:05

guvenlik yonetim 79.indd 35

08.01.2020 19:05

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

Tarihi, yangından korumak Tarihi mirasların korunması için kendilerine has özelliklerine uygun yangın koruma çözümlerinin bulunması gerekmektedir.

SIEMENS TÜRKİYE

T

arihi binaların ve müzelerin korunması, diğer çoğu bina tipi için gereken korumadan farklıdır. Sıklıkla her ikisi olmak üzere, bazı durumlarda amaç yapının korunması iken diğer durumlarda, paha biçilmez sanat eserleri ya da tarihi öneme sahip diğer eşyalar en önemli endişe kaynağıdır. Bundan dolayı, tarihi mirasların korunması için kendilerine has özelliklerine uygun yangın koruma çözümlerinin bulunması gerekmektedir: Asgari kurulum gerekliliklerine sahip mümkünse kablosuz, yangının erken aşamasında hızlı ve güvenilir bir yangın algılama ve değerli sanat eşyalarına zarar vermeyecek uygun yangın söndürme tedbirleri alınmalıdır.

Yalnızca zorunlu ve temel yangın koruma kurallarına uyumluluk, özellikle eşsiz varlıklar ve değerlerin korunması açısından, uygun bir yangın koruması sağlayamayabilecektir. Bu sebepten, kaleler, kiliseler, müzeler ya da kütüphaneler gibi tarihi miraslar, kendilerine has zorluklara sahip olduklarından, özel tedbirler gerektirmektedirler: Örneğin, antik bir yapı, el değmeden korunmak zorundadır. Tarihi yapılarda, modern binaların aksine, yangın korumasının kolaylaştırılmasına yardımcı olacak bölümler sıklıkla bulunmamaktadır ve çoğunda yeterli kaçış yolları da yoktur.

Resimler, tarihi mobilyalar, goblenler, duvarlarda asılı eşyalar, halılar ve ahşap parke zeminler ile diğer yanıcı malzemeler, yangın yükünün oldukça artmasına yol açmaktadırlar. Ve bütün bu zorluklara ilave olarak, bu yapılarda yaşayanlar ile ziyaretçilerin güvenliği, elbette her zaman garanti altına alınmalıdır.

Dünya Kültürel Miras yapıları olarak belirlenmiş birçok tarihi yapıda, estetik görünüm ve hissin korunmasına yönelik talepler başka bir ilave zorluk oluşturmaktadır: eşsiz duvar dekorasyonları, kaplamalı tavanlar ve freskler gibi yeri doldurulamaz mimari iç detayların bütünlüğünün korunması, gerek bu binaların sahipleri ve sorumluları gerekse bunlardan keyif almak için gelen halk açısından büyük öneme sahiptir.

Tarihi binaların sunduğu bu özel zorluklar, modern yangın güvenliliği gereklilikleri ile tarihsel karakterin korunması amacını bir araya getirebilecek yenilikçi yangın güvenliği sistemlerine yönelik talebi arttırmaktadır. Otomatik yangın söndürme sistemleri ile birlikte, korudukları ortamın estetik yapısı üzerinde açıkça görünür bir etki oluşturmayan, yüksek performanslı yangın algılama sistemleri bu konuda aranan cevabı sunmaktadır.

Yangın güvenliğinden taviz vermeden, estetik bütünlüğü korumak Siemens, tarihi değere sahip binaların yangından kaynaklanan tehditlere karşı korunmasına yönelik ihtiyaçlara uygun olarak tasarlanmış, kapsamlı akıllı çözümler sunmaktadır. Kablosuz

36 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 36

08.01.2020 19:05

teknoloji, kabloların oluşturduğu estetik sorunlar göz önüne alındığından dolayı, bu gibi uygulamalarda büyük oranda kabul görmekte olup Siemens’in kablosuz yangın algılama sistemi Swing, tarihi miras uygulamalarında en gelişmiş kablosuz sistemlerden biridir: dedektör yerleşiminde büyük bir özgürlük sağlarken, aynı zamanda yanlış alarmları ortadan kaldıran ve insanlar ile tarihi varlıkların korunması için çok erken aşamada yangın algılaması sağlayan ASAtechnology (Gelişmiş Sinyal Analizi) teknolojisine sahiptir.

Swing aynı zamanda, iki optik ve iki ısı sensörü içeren dedektör sistemiyle, hızlı ve yüksek derecede güvenilir yangın algılama olanağı sunmaktadır. ASA technology, dedektörün, uygulamaya özel bir parametre setinin seçilmesi yoluyla, çevresine optimum bir şekilde adapte edilmesine imkan tanır. Bu da dedektörün, toz ya da tiyatrolarda kullanılabilecek olan özel efektler gibi aldatıcı fenomenlerden etkilenmemesi ve böylelikle yanlış alarmların önlenmesi anlamına gelmektedir.

Swing sistemi, haberleşme yedekleme kapasitesini en üst seviyeye çıkaran ve böylelikle kablolu bir tesisatın emniyet ve güvenilirlik seviyesine ulaşan, kablosuz örgü (mesh) teknolojisine dayanmaktadır. Örgü ağı içerisinde, her bir kablosuz cihaz yakınındaki diğer cihazlarla haberleşmekte olup bu da bilgilerin iletilmesi için her zaman en az iki adet yedek yolun bulunduğu anlamına gelmektedir. Güvenilirlik seviyesinin daha da arttırılması için, her bir cihazın çok sayıda kanala sahip iki frekans bandı bulunmaktadır.

Ağ, bir dedektörün arıza yapması durumunda, kanalları ve/

Örgü ağı içerisinde, her bir kablosuz cihaz yakınındaki diğer cihazlarla haberleşmekte olup bu da bilgilerin iletilmesi için her zaman en az iki adet yedek yolun bulunduğu anlamına gelmektedir. veya frekans bantlarını otomatik olarak değiştirerek ya da bilgileri yakındaki bir cihazla ileterek kendisini “onarmaktadır”. Bu da bilgilerin her zaman ağ geçidine ve nihai olarak yangın kontrol paneline ulaşmasını sağlayarak her zaman maksimum sistem kullanılabilirliği sunmaktadır. Örgü teknolojisi, şebekeye benzer haberleşme modeli sayesinde, aynı zamanda özellikle, tarihi binalarda sıklıkla bulunan çok kalın duvarla gibi engellerin üstesinden gelinmesinde yardımcı olmaktadır. Örgü teknolojisinin başka bir faydası da, büyük kablosuz ağların kurulması sırasında ortaya çıkar.

Her bir yangın dedektörünün

komşuları ile haberleşmesinden dolayı, merkezi ağ geçidinin dedektörlerin her biriyle doğrudan telsiz teması içerisinde bulunmasına artık gerek yoktur. Bir ağ, tek bir ağ geçidi kullanılması yoluyla, 90 metreye kadar yarıçap içerisinde ve yerel düzenlemelere bağlı olmak üzere beş kata yapılacak biçimde kurulabilmektedir.

Dumanı koklayan ve hızlı tepki veren sensörler Sanat eserleriyle dekore edilmiş duvarlar ve tavanlar gibi yüksek oranda süslemelerin bulunduğu uygulamalar için, başka bir yangın algılama tipi bulunmaktadır.

Etkin, görünmez yangın koruması sağlamak için hava çekmeli duman algılama (ASD) yöntemi kullanılır. ASD yönteminde, tavan boşluklarında gizlenebilen borular kullanılmaktadır ve dedektörler duman parçacıklarını tespit etmek için havadan örnekler alarak bir yangın durumunda, alevlerin ortaya çıkmasından çok önce güvenilir bir şekilde tepki vermektedirler.

Tarihi binalar ile müzelerdeki dekoratif özellikler üzerindeki etkinin en aza indirilmesi açısından bu çok önemli bir avantajdır.

ASD, kiliseler, katedraller, kütüphaneler ve yüksek tavanların ve geniş açık alanların bulunduğu binalar dahil olmak üzere tarihi miras kapsamındaki birçok bina

Ocak 2020 Güvenlik Yönetimi n 37

guvenlik yonetim 79.indd 37

08.01.2020 19:05

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

için ideal bir duman algılama yöntemidir. Bu gibi uygulamalar, küçük bir yangından kaynaklanan dumanın yüksek tavanlara monte edilen kiriş tipi ya da geleneksel detektörlere ulaşmak için yeterli termal kaldırma sağlamamasından dolayı sıklıkla duman katmanlaşmasına yol açacaktır.

Siemens ASD ürünlerinde, aldatıcı fenomenlere karşı yüksek seviyede bağışıklık sağlamasının yanı sıra yangına karşı erken aşamada uyarı veren, yenilikçi, optik çift dalga boylu yangın algılama teknolojisi kullanılmaktadır.

Otomatik yangın söndürme sistemleriyle, eşsiz sanat eserleri güvende tutulur Koruma amacı ile uygulamaya bağlı olmak üzere, yangınların söndürülmesi için farklı sistemler ve maddeler kullanılabilmektedir. Örneğin, bina yapısının korunması ve yangının diğer binalara yayılmasının önlenmesi için sıklıkla otomatik sprinkler sistemleri kullanılmaktadır.

Sprinkler sistemleriyle kullanılan suyun miktarı, tarihi koleksiyonlara zarar verebilecek seviyede önemli bir sorun olabilir. Gazlı yangın söndürme teknolojileri ise hiçbir atık bırakmayıp varlıklara zarar oluşturmamaktadır ve

bundan dolayı değerli ve sıklıkla eşi bulunmaz varlıkların korunması için idealdir. Gaz esaslı teknolojiler için, odanın belirli bir hava sızdırmazlık seviyesine sahip olması gerekmektedir. Bu, yangın söndürme yönteminin etkinliğini sağlamaktadır.

Siemens, uygulamanın kendine has gerekliliklerine hassas bir şekilde uyarlanabilecek akıllı, otomatik yangın söndürme sistemleri sunmaktadır. Bunların arasında, yangının hızlı ve güvenilir bir biçimde söndüren ikili bir etki sağlamak için doğal yangın söndürme kaynakları olan azot ve suyu bir araya getiren Sinorix H2O Gaz sistemi yer alır. Azot, boşaltım bölgesindeki oksijen konsantrasyonunu azaltıp yangını derhal söndürürken, su sisi, sıcaklığı yanıcı malzemenin yeniden tutuşabileceği noktanın altında bir seviyeye indirmektedir.

Hassas püskürme teknolojisinin kullanılması sayesinde, açıkta kalan yüzeyler sadece çok ince bir su tabakasıyla kaplanmaktadır, bu tabaka, dakikalar içerisinde buharlaşacağından dolayı, hassas sanat eserleri ya da belgelere hasar vermeyecek kadar incedir.

Doğal yangın söndürme maddeleri olan azot ve su, çevre ve insan için güvenlidir1.

Sinorix Compact, elektronik ve elektrikli ekipmanların bulunduğu küçük odaların (132 metreküpe kadar) korunması için uygulanması kolay bir seçenektir. Yangın algılama, alarm verme ve kontrolden yangın söndürmeye kadar bütün yangın koruma disiplinlerini tek bir kabin içerisinde bir araya getirmektedir. Sinorix Compact sistemi içerisinde Sinorix Sessiz Nozül ve temiz kimyasal madde 3M Novec 1230 Yangın Koruma Sıvısı kullanılmaktadır ve böylelikle, özellikle sunucular ve makine daireleri için, sessiz, emniyetli ve sürdürülebilir bir çözüm sağlanmaktadır. Bütün parçalar, bir kabin içerisinde önceden kurulu, elektrik bağlantısı yapılmış ve yorucu bir kurulum çalışmasına gerek olmadan kullanıma hazır olarak temin edilmektedir. Bu çözüm, aynı zamanda daha büyük yangın koruma ya da hatta tehlike yönetim sistemleri içerisinde bile entegre edilebilmektedir.

Yangın algılama, alarm verme ve kontrolden yangın söndürmeye kadar bütün yangın koruma disiplinlerini tek bir kabin içerisinde bir araya getirmektedir.

1 Dünyanın atmosferinin yaklaşık %78’i azot ve %21’i oksijenden oluşmaktadır. Yangın sadece oksijen miktarının hacim olarak %13’e düşmesi durumunda söndürülmektedir ve bu seviye insan sağlığı açısından hiçbir risk oluşturmamaktadır.

38 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 38

08.01.2020 19:05

guvenlik yonetim 79.indd 39

08.01.2020 19:05

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

Yangını önlemenin yenilikçi teknolojisi Mikro kapsüllerin polimerik kabuğu, yangın söndürücü bileşiği 5 yıl boyunca çalışır durumda tutar ve kesin olarak aktivasyon sıcaklığına ulaşmasını önler. Yangın oluştuğunda etken gazı serbest bırakır ve her bir mikro kapsül birer ‘mikro yangın söndürücü’ haline gelir.

FİPRON

F

ipron teknolojisi ile üretilen plaka ve kordon tipi ürünler bekleme modunda yıllarca kalabilir ve ihtiyaç olduğu anda alevin büyümesine izin vermeden, meydana geldiği anda söndürür. Çok etkili, çok amaçlı tek başına yangın söndürücü bileşik materyallerin oluşturulmasını sağlar.

Mikrokapsülasyon endüstride yaygın olarak kullanılan bir tekniktir. Fipron teknolojisi ise yangın söndürme alanında uygulanan mikro kapsülleme tekniğinin ilk ve tek örneğidir. Fipron bazlı ürünlerin tümünde yangın söndürme malzemesini depolayan ve aktivasyon anında yangını durdurmayı garanti eden on binlerce mikron seviyesinde kapsül bulunur. Mikro kapsüllerin polimerik kabuğu, yangın söndürücü bileşiği 5 yıl boyunca çalışır durumda tutar ve kesin olarak aktivasyon sıcaklığına ulaşmasını önler. Yangın oluştuğunda etken gazı serbest bırakır ve her bir mikro kapsül birer ‘mikro yangın söndürücü’ haline gelir. Ürünlerin avantajları; montajı çok kolaydır. Küçük ve kapalı alanlar için ideal yangın önleyicilerdir.

Aktivasyon için uyarı veya elektrik bağlantısına ihtiyaç duymaz. Gö-

rüntü kirliliği oluşturmaz ve bakım gerektirmez. Yangın söndürücü etken gaz Ozon dostu olduğundan çevre dostudur ve canlılara zarar vermez.

Fipron Sticker (Plaka tipi ) ürünü elektrik buatlarından, güç dağıtım ile kontrol ve kumanda panolarında 60 desimetreküpe kadar kapalı alana sahip elektrikli cihazlar, bilgisayar sistemleri vb. alanlarda kullanılır. Elektrik buatları için P modeli ile koruma altına alan hacminin litre değerini gösterir 15,25,40 ve 60 modelleri vardır.

FipronCord (Kordon Tipi) ürünü elektrik pano ve kablo kanalla-

ında, dağıtım kutularında, güç kaynakları, elektrikli ev aletleri ile endüstriyel tesisler ile gemi sanayisinde kullanılmaktadır.

Koruma altına aldığı hacim itibarı ile Cord 1, Cord 2 ve Cord 3modeli vardır. Cord 1 modelinin 1 metresi 50 dm3’lük hacmi, Cord 2 modelinin 1 metresi 150 dm3’lük hacmi ve Cord 3 modelinin 1 metresi 300 dm3’lük hacmi koruma altına alabilir.

Cord modeli Sticker modellerine göre daha ekonomik olarak kullanılabilir. Cord modelleri alev ile temas ettiği anda kendini tamamen imha ederek yangını söndürür.

40 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 40

08.01.2020 19:05

guvenlik yonetim 79.indd 41

08.01.2020 19:05

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

Işın tipi duman dedektörleri BEAM Beam dedektöler; endüstriyel depo, üretim alanları, fabrikalar, enerji üretim tesisleri, fuar ve sergi alanları, konferans salonları, alışveriş merkezlerindeki atrium ve foodcourd alanları, spor salonları, hava limanları, uçak hangarları, müze ve tarihi yapılar gibi, dumanın algılanmadan önce geniş bir alana yayıldığı yüksek tavanlı ve geniş mekanlarda kullanılmak üzere tasarlanmış duman algılama sistemidir.

MATRIKS BİNA KONTROL SİSTEMLERİ

Ç

alışma prensibi

Işın tipi duman dedektörü, alıcı ve vericiden oluşmaktadır. Çalışma prensibi olarak, vericiden çıkan kızılötesi ışığın engellenmesi prensibine dayanmaktadır.

Alıcı, sistemin kurulum aşamasında üzerine düşen ışık miktarını referans almaktadır. Çalışma durumunda alıcı, ışık miktarındaki azalmayı sürekli referans değerle karşılaştırarak ışığın engellenme yüzdesini bulur.

Vericiden çıkan kızılötesi ışın normalde hiçbir engele takılmadan alıcı üzerine düşer. Yangın esnasında çıkan dumanın, alıcı üzerine düşen ışın miktarını azaltması sonucunda dedektör yangın alarmı verir.

Alarm eşiği üreticiye göre değişmekle birlikte 12%, 25%, 35%, and 50% gibi farklı alarm seviyelerinde hassasiyet ayarı yapılabilmektedir.

Alıcı ile verici arasındaki mesafe üretici sınırlarına göre değişiklik göster-

mektedir. (Genel olarak 5-100 m) EN 54-14 tarafından izin verilen maksimum uygulama tavan yüksekliği 25 m’dir.(Yarı kota 2.dedektör) Hacimsel görüntüleme metodu ile çalışan ışın tipi duman dedektörler, standart ışın tipi duman dedektörden farklı olarak IR’nin yanısıra UV ışınını da kullanır.

Emitter (verici) UV/IR ışık veren bir LED. Imager (alıcı) Lens ile ışığı üzerinde toplayan bir CMOS devresi.

ışını miktarı azalıyorsa ortamda büyük partikül (muhtemelen toz) vardır.

Hata oluşur.

Alıcıya hem UV hem de IR ışını ulaşmazsa hata oluşur. (Vinç vb. cisimlerin girmesi durumu ya da verici arızası) Açık alanlarda ve yüksek tavanlı alanlarda yangının duman etkisi noktasal dedektörler ile algılanabilir.

(11 m ye kadar.)

Bu mekanlarda çok sayıda dedektör için kablo tesisatının yapılmasının zorluğu, cihazlarının montaj zorluğu ve sonrasında test, temizlik ve bakım ile ilgili işletme sorunları ortaya çıkabilmektedir. Birçok noktasal dedektör ile yapılacak algılama yerine, ışın tipi tek bir dedektör ile koruma yapılabilmektedir.

UV/IR çalışma prensibi: UV ışını hem büyük hem küçük partiküllerden etkilenir.

IR ışını genellikle büyük partiküllerden etkilenir.

Alıcıya ulaşan UV ışını miktarı IR’ye oranla daha fazla azalıyorsa ortamda küçük partikül (muhtemelen duman) vardır. Alarm oluşur.

Alıcıya ulaşan hem UV ışını hem de IR

42 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 42

08.01.2020 19:05

guvenlik yonetim 79.indd 43

08.01.2020 19:05

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

Yangın sistemlerine akılcı çözüm Yangın sistemlerinden gelen veriler tek başına anlamlı değildir.

KIMO, bu zamanlarda yangın sistemleri için tamamlayıcı bir platform olma özelliğiyle, kurumlarda alanların terk edilmesi için geçiş kapılarını otomatik olarak açmaktadır.

Tunç PINAR/ Satış Müdürü ÖLÇSAN TEKNOLOJİ A.Ş.

T

oplu yaşam alanlarında güvenlik ihtiyaçlarının artmasıyla geçiş kontrol sistemlerinin önemi artmaktadır. Güvenlik sistemleri içinde kartlı geçiş sistemleri, biyometrik sistemler, kamera sistemleri, yangın alarm ve güvenlik sistemleri yer almaktadır. ÖLÇSAN’ın hayata geçirdiği KIMO Geçiş Kontrol ve Personel Devam Kontrol Platformu, kurulan sistemler aracılığıyla kullanıcılara iş yerlerinde, binalarda, sitelerde güvenliği kontrol edebilme imkanını sağlamaktadır.

KIMO Geçiş Kontrol ve Personel Devam Kontrol Platformu hem insan kaynakları hem de geçiş kontrol alanlarında sahip olduğu modüllerle ve kullanıcı dostu ara yüzü ile müşterilerimize fırsatlar sunmaktadır. Geçiş kontrol sistemleri, alanlar arasında geçişi denetleyen, yetkisiz geçişleri engelleyen, yetkili geçişlere izin veren ve tüm bu süreci kayıt altına alarak, raporlama fırsatı sunan KIMO platformu tarafından yönetilmektedir. Tüm bunların yanında, KIMO geçiş kontrollerinin gerçekleştirildiği alanlar içinde yangın sistemleriyle entegre çalışarak, yangın zamanlarında tahliyelerin hızlı olmasını olanaklı kılmaktadır.

Yangın sistemlerinden gelen ve-

Tunç PINAR

riler tek başına anlamlı değildir.

KIMO, bu zamanlarda yangın sistemleri için tamamlayıcı bir platform olma özelliğiyle, kurumlarda alanların terk edilmesi için geçiş kapılarını otomatik olarak açmaktadır.

Yangın dedektörlerinden gelen

verileri, KIMO yorumlamakta ve geçiş kapılarının otomatik olarak açılmasını sağlamaktadır.

Bazı kurumlarda kartlı geçişlerin olduğu sistemlermevcuttur. Yangın anındaki kapıların otomatik açılımı, panikle kaçan personelin kartı yanına almaması durumunda da kurumdan hızlı tahliyeyi sağlamaktadır. Böylece panikanında, geçiş kapılarında birikme, yığılma gibi sorunlar ortadan kalkmaktadır. Ayrıca, tahliye olan personeller el terminal ile tanımlanabilmekte, eksik olanlar bulunabilmektedir.

KIMO kullanan müşterilerimiz tek platformda entegre olmuş birçok modülü tek alandan kontrol etme, yönetme ve raporlama imkanına sahiptirler. Böylece, geçiş kontrol güvenliği, insan kaynakları, kamera sistemleri ve yangın sistemlerinin kontrolü sağlanmaktadır.

44 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 44

08.01.2020 19:05

guvenlik yonetim 79.indd 45

08.01.2020 19:05

FOKUS AVM GÜVENLİĞİ

Ticari binalarda yangın zonları ve elektrik tesisatı üzerinden yayılımın önlenmesi Gelişen teknoloji ile birlikte kullanımı artan ekipman ve cihazlar, alışveriş merkezlerinin teknik alanlarında (elektrik odaları, sistem odaları vb.) bulunmasına rağmen, yangın anında hızla yayılan alev ve duman bina içerisinde bulunan herkesi kısa süre içerisinde etkileyerek can ve mal kayıplarına neden olmaktadır.

BTS YANGIN GÜVENLİK YAPI TEKNOLOJİLERİ LTD. ŞTİ.

S

on yıllarda, ülkemizde alışveriş merkezleri sayısı giderek artmaktadır. Birçok farklı seçeneği bir arada bulunduran ve tüm ihtiyaçlara cevap veren özellikleri ile tüketicilerin en çok tercih ettiği mekanlar

arasında ilk sıradadırlar. Alışveriş merkezleri günümüzde sosyal hayatın bir parçası ve popülerliğini giderek arttıran merkezler haline gelmiştir. Çok sayıda insanın bir arada bulunduğu bu merkezler yangın güvenlik risklerini de beraberinde getirmektedir.

Gelişen teknoloji ile birlikte kullanımı artan ekipman ve cihazlar, alışveriş merkezlerinin teknik alanlarında (elektrik odaları, sistem odaları vb.) bulunmasına rağmen, yangın anında hızla yayılan alev ve duman bina içerisinde bulunan herkesi kısa süre içerisinde

46 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 46

08.01.2020 19:05

Yangını belli bölgelerde hapsetmek için bina içinde belli zonlar (yangın zonları) oluşturulmalıdır. etkileyerek can ve mal kayıplarına neden olmaktadır. Yangın anında binanın tahliye edilebilmesi ve yangına müdahale edilebilmesi için duman ve alevin yayılması engellenmelidir. Bu nedenle yangın zonları oluşturularak, yangın riski yüksek hacimlerde bulunan şaft boşlukları ve tesisat açıklıkları yangın durdurucu malzemeler ile kapatılmalıdır.

Yangın yükü ve riski Ticari binalarda elektromekanik sistemler ve yanıcı maddeler bulunduğu sürece bu mekanlarda her an yangın çıkması mümkündür. Bina içinde yangın çıkma ihtimali (Yangın riski) binanın

yapısına ve bina içindeki yanıcı madde oranına bağlı olarak artar.

Binalarımızın gittikçe büyüyerek kompleksler haline gelmesi, modernleşmesi, içinde karmaşık birçok elektromekanik sistemlerin kullanılması, enerji ve kumanda kablolarının yoğunluğunun çok artmasına neden olmuştur.

Yangınla karşılaştığımızda yangına karşı savaşmamıza yardımcı olacak yangın algılama ve söndürücü ekipmanlardan derhal faydalanabiliyorsak yangını erken yakalayabilir ve başlangıç aşamasında yangını durdurabiliriz.

Fakat yangını başlangıç aşamasında söndüremezsek, yangın bina içindeki elektrik tesisatını (kablolar, borular vs) kullanarak, tesisat boşlukları, dilitasyon aralıkları, şaftlar, kapı aralıklarından faydalanarak çok hızlı bir şekilde genişler. Yangını başlangıç aşamasında yakalayıp söndürsek bile ilk aşamada oluşan duman binada ki bu boşluklarda ilerleyip, işletme ve kullanıcılara çok büyük zararlar verebilir.

Binalarda bölümlendirme (Yangın zonları) Bu nedenle bina içinde yangını hapsetmek ve yayılmasını geçicide olsa durdurmak için tüm önlemleri almamız gerekmektedir.

Yangını belli bölgelerde hapsetmek için bina içinde belli zonlar (yangın zonları) oluşturulmalıdır.

Bu zonlarda tüm bina boşlukları yangını belli sürelerde durdurmak ve yangın ile savaşacak kişilere (itfaiye) zaman kazandırmak için özel olarak imal edilen yangın geciktirici sistemler ile doldurulmalıdır.

Bina içindeki yangın zonların da yangını geciktirmek için binanın mimari yapısına bağlı olarak birbirine destek olacak birçok farklı malzeme kullanılmalıdır. Örneğin yangın duvarı, yangın kapıları bunlardan bazılarıdır.

Elektrik tesisatı ve şaftlarda yangın riski Bir bina içinde veya geniş bir alana yayılan komplekslerde yangına en hassas bölgelerden birisi elektrik tesisat yolu (kablo kanalları) ve elektrik tesisat geçişleri yani şaftlarıdır. Zira yangının bina içinde çok hızlı bir şekilde yayılmasına neden olan yerlerin başında elektrik ve mekanik şaftlar gelmektedir. Elektrik şaftları bina içine bir örümcek ağı gibi yayılmış olan elektrik kuvvetli akım ve zayıf akım kablolarını dar bir alan içinde muhafaza etmektedir. Aynı zamanda elektrik şaftları mimari yapısı nedeni ile bina içlerinde galeriler oluşturmakta ve doğal baca görevi de görmektedir.

Bu nedenle bina içinde herhangi bir bölgede çıkan yangın elektrik tesisatı üzerinden şaftlarda çok hızlı bir şekilde ilerleyerek bina içinde farklı bölgelere atlayabilir, yayılabilir.

Ocak 2020 Güvenlik Yönetimi n 47

guvenlik yonetim 79.indd 47

08.01.2020 19:05

FOKUS AVM GÜVENLİĞİ

Bina içindeki tüm metal malzemeler hızla korozyona uğrar ve bina taşıma elemanlarında ciddi hasarlar yaratır.

Ayrıca elektrik kablolarında çeşitli nedenlerden dolayı yangın çıkma riski de çok fazladır. Zira elektrik kablolarda genellikle yanabilen plastik kaplamalar veya izolasyon malzemeleri kullanılmaktadır.

Kablo yangınlarındaki tehlikeler Kablo üreticileri elektrik kablolarının imalatında plastik içerikli kılıflar veya izolasyon malzemeleri kullanmaktadırlar. Bunlar içinde; PVC polvinyl chloride PE Polyethylene PP Polypropylene Sentetik lastik, en çok kullanılanlarıdır.

Tüm bu plastikler yanabilir malzemelerdir. Dolayısı ile elektriksel olarak çıkan bir yangında (kısa devre, aşırı yük gibi) ortaya çıkan ısı ve alev bu kablolar üzerinde çok hızlı bir şekilde yürür ve yayılır. Çok önemli bir gerçeği hatırlatmakta fayda vardır. Bina içinde dikey olarak döşenen PE kablo demeti üzerinde yangının ilerleme hızı 20 m/dk’dır. Bu veri bağımsız laboratuvarlardan birisi olan İngiliz kuruluşu CEGB tarafından belirlenmiştir. PE ve PP malzemeleri içeren kablolar çok kolay yanabildikleri gibi ayrıca eriyen damlaların oluşturduğu sıcaklık ile mahal içindeki diğer komşu malzemeleri de (halı, perde vs) kolayca yakabilirler.

Elektrik kabloları sadece yangının yayılmasına neden olmazlar.

Aynı zamanda yoğun koyu renkte

dumana da neden olurlar. Bu duman tahmin edileceği gibi; -İtfaiyecilerin kurtarma ve söndürme çalışmalarını çok zorlaştırır, -İçerdiği toksik ve kanserojen maddeler insanlara zararlıdır, Çok miktarda HCl (Hydrochlorine) gazı içerdiği için söndürme çalışmaları sırasında kullanılan su ile karşılaştığında Hidroklorik asit’i oluşturur. 1 kg yumuşak PVC %35 klorin içerir, buda 360 gr HCl gazının ortaya çıkmasına neden olur. HCl’nin su ile karşılaşması durumunda yaklaşık 1 lt Hidroklorik asit meydana çıkmaktadır.

Hidroklorik asidin bina içindeki taşıyıcı malzemelere ne kadar zarar verdiğini herkes bilmektedir. Bina içindeki tüm metal malzemeler hızla korozyona uğrar ve bina taşıma elemanlarında ciddi hasarlar yaratır. Bu hasarların maliyeti binada direk olarak yangının neden

olduğu hasarlardan daha fazla olabilir. PVC ürünlerinin yanması neticesinde ortaya çıkan zararlı gazlar içinde bulunan kimyasal bileşimlerin listesi aşağıda belirtilmiştir. (Bk. Tablo 1) PVC’ni içinde bulunan HCl’nin zararları bilindiği için son yıllarda binalarda Halojenden arındırılmış elektrik kabloları kullanılmaya başlanmıştır. Türkiye Yangından Korunma Yönetmeliği kablolar ile ilgili maddelerde halojenden arındırılmış elektrik kablolarının kullanılmasını özellikle istemektedir. Ancak unutmamak gerekir ki halojenden arındırılmış kablolarda yanabilir özelliktedir. Bu nedenle halojenden arındırılmış kablo kullanılsa bile binalarda elektrik tesisatının yangın zon geçişlerinde ve uygun olacak elektrik tesisatı yolu üzerinde yangına karşı izole edilmesi gereklidir.

Tablo 1: PVC’nin yanması sonucu ortaya çıkan kimyasal bileşimler Bileşim

Oranı

Açıklama

Su buharı Büyük oranda Karbondioksit Büyük oranda Karbonmonoksit Büyük oranda Toksik Büyük oranda Toksik, asidik, korozif Hidrojen klorit

Benzen Küçük oranda Toksik, kanserojen

Tolün Küçük oranda Toksik

Fhosgene Az miktarda Toksik

Vinilyklorit Az miktarda Kanserojen Hekzaklorobenzen Az miktarda Toksik 3,4-Benzopyrene Az miktarda Kanserojen 1,2-Benzo-antirasen Az miktarda Kanserojen 9,10-Dimetil-1,2-Benzo Az miktarda Kanserojen antirasen Klorinat dibenzofuranes Az miktarda Toksik, kanserojen Klorinat dibenzodioksin Az miktarda Toksik, kanserojen Büyük Oranda : > 50 mg/g PVC tamamen yanmış Küçük Oranda : 1 –50 mg/g PVC tamamen yanmış Az Miktarda : < 1 mg/g PVC tamamen yanmış

48 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 48

08.01.2020 19:05

Elektrik yolları ve şaftlarında izolasyon İşte bu temel nedenler dolayısı ile elektrik şaftlarının bir disiplin altında standartlara uygun belli yangın zonlamaları yapılarak bölümlendirilmesi gerekmektedir. Bu bölümlendirmelerde özel olarak imal edilerek yangına karşı dayanıklı olan, sıcaklık ve ateş ile karşılaştığında karşı direnç gösteren, yangının yayılmasını ve genişlemesini belli bir süre geciktiren Yangın Geciktirici Sistemler (Fire returdant, fire stopping) kullanılmalıdır.

Yangına karşı koruma sistemleri Mortar (Harç tipi)

Harç tipi mortar, kablo şaftlarında yangın ve duman geçişini engellemek için özel olarak imal edilen bir yangın geciktiricidir.

Toz halinde 25 kg’lık torbalar içinde saklanan Mortar, kablo şaftına uygulanacağı zaman su ile belli oranda karıştırılarak harç haline getirilir. Harç haline getirilen Mortar kablo şaftına mala ile perdahlanır.

Mortar şaftlara perdahlanırken hacmini belli bir oranda %3 oranında genişleterek kablolar arasındaki boşlukları doldurmaktadır.

Bu genişleme esnasında hiçbir şekilde çatlama, kırılma veya büzüşme gibi fiziksel bozulmalara maruz kalmamalıdır.

Mortar özel kimyasal karışımı sayesinde uygulandığı ortam sıcaklığına bağlı olarak hacmi-

ni genişleterek gaz ve duman geçişini engellediği gibi yaklaşık 600oC’de katılaşarak yangının kablo üzerinden yürümesine engel olur.

Mortar uygulamadaki kalınlığına göre 90-120-240 dakikaya kadar yangına karşı dayanabilir. Bu konuda Avrupa’da uluslararası test laboratuvarlarından alınmış test raporlarına ve onaylarına sahip olmalıdır.

Hacmini genişletme özelliği olmayan ve kablo şaftlarındaki yangını test edebilen uluslararası laboratuarlardan alınmış test raporu olmayan malzemeler (perlit gibi) bu sınıfa girmezler.

Mortar hem düşey şaftlara hem de bel vermeyen özelliğinden dolayı yatay şaftlara da uygulanabilir.

Mortar kablo şaftlarına uygulandıktan sonra ihtiyaç durumunda hafif yoğunluk yapısı nedeni ile ileri de kendi üzerinden elektrik tesisatında oluşabilecek kablo değişimi veya yeni kablo çekilmesi işlemlerine kolaylıkla izin verebilir. Böyle bir ihtiyaç olması durumunda tornavida veya matkap ile kolaylıkla içinde delik açmak mümkündür.

Sealbags (Yastık tipi)

Yastık tipi yangın durdurucu malzemeler kablo şaftlarında zaman zaman yeni kablo çekimi yapılan veya değiştirilen mahallerde (meselâ telefon santralleri, bilgi

işlem merkezi, operasyon merkezleri gibi) özellikle temiz olması istenen ortamlarda kullanılmak için özel olarak imal edilmiştir.

Yastık tipi bu malzeme (Sealbag) sıkıca bir araya getirilmiş mineral elyaf lifleri, yanmaz malzemeler, suda erimeyen özel karışımlar ve çok özel yangını geciktiren katkı maddelerinin cam elyafı kumaş torba içine sıkıştırılmasından oluşmaktadır.

Sealbag özel kimyasal karışımı sayesinde uygulandığı ortam sıcaklığına bağlı olarak hacmini yaklaşık %45 oranında genişleterek gaz ve duman geçişini engellediği gibi yaklaşık 800ºC’ de katılaşarak kabloları dahi koparır ve yangının kablo üzerinden yürümesine kesinlikle engel olur.

Sealbag su ve hava şartlarına karşı dirençlidir. Özelliğini tüm kötü hava ve çevre koşullarında kesinlikle kaybetmez.

Sealbag kansere neden olan asbestos veya diğer toxic maddeler içermemektedir.

Sealbag uygulandığı yerde, hiçbir şekilde zaman içinde büzüşerek hacminden bir şey kaybetmez.

Endüstriyel ortamlardaki vibrasyonlardan etkilenmez. Bu konuda en az 7 yıl vibrasyon testine maruz kalmış resmi test raporlarına sahiptir.

Sealbag yüksek seviyede elektriksel dirence sahiptir. Islak olmamak kaydı ile akım geçirmez.

Sealbag kablo şaftlarına kolaylıkla yerleştirilir veya tekrar geri alınabilir, böylelikle yeni kablo çekilmesi kolaylıkla yapılabilir.

Sealbag çeşitli kalınlıklarda 240 dakikaya kadar yangını geciktirebildiğini gösteren enternasyonel test raporlarına sahiptir. Sealbag’lerin hem yatay hem düşey kablo şaftlarına montajı mümkündür.

Ocak 2020 Güvenlik Yönetimi n 49

guvenlik yonetim 79.indd 49

08.01.2020 19:05

FOKUS AVM GÜVENLİĞİ

Sealbag’ler farklı boyutlar ve hacimlerdeki seçenekleri ile kablo şaftlarındaki küçük boşlukları dahi doldurmak mümkündür.

Sealbag’ler istenirse PVC veya çelik boruların oluşturacağı küçük mekanik şaftların yanı sıra havalandırma kanalları gibi geniş mekanik boşluklara veya şaftlara da uygulanabilir.

Coating (Kaplama Tipi)

Kaplama tipi yangın durdurucu malzeme su bazlı bir kaplama olup, özellikle kablo ve kablo demetleri üzerinde ve kablo şaftlarında yangını durdurmak için özel olarak üretilmiştir.

Kaplama’nın (coating) kullanılmasının ana amacı dikey veya yatay kablo yollarında muhtemel bir yangın durumunda alevin kablo üzerinden yayılmasını önlemektir.

Coating ayrıca yangın ve sıcaklıktan dolayı kablo üzerinde oluşabilecek kısa devreyi de geciktirmektedir.

Coating hem fırça hem de sprey boya tabancası ile kullanılabilir.

Coating ayrıca Panel tipi kaplamalar ile birlikte kullanılabilir. Mineral yün panel üzerine uygulanan “coating “ ile kablo şaftlarında yangın geçişini engellemek mümkündür.

Coating uygulandığı elektrik kablolarında kablonun akım taşıma kapasitesine (ampacity) hiçbir etki yapmaz.

Coating’in insan vücuduna ve derisine hiçbir yan etkisi yoktur.

Asbestos, fosfat gibi zararlı maddeler içermez.

Coating elektrik kablolarını sadece yangına karşı korumakla kalmayıp, aynı zamanda kötü hava şartlarına ve çevredeki korozyona karşı da üzerine uygulandığı elektrik kablolarının direncini ve kullanım ömrünü de arttırır.

Coating’ in LOI (Limiting Oxygen Index- yanma indeksi) değeri 90 veya üzeri olmalıdır. ASTM D 2863 testine göre tüm plastik malzemelerin yanma karakteristikleri hakkında bilgi alınabilir. Bu testte cam silindir içine verilen O2 / N2 karışım gazı ile plastik malzemenin bir alev ile karşılaştığındaki durumu izlenmekte ve belli O2 / N2 gaz karışımlarında tutuşup tutuşmadıkları araştırılmaktadır. Aşağıdaki Tablo 2 de görüleceği gibi Naylon’ un LOI değeri 20, Teflon’ un ki 9095’ dir. Bu nedenle elektrik kablo ve tesisatında kullanılacak olan Coating’in LOI değerinin 95 üstü olması gereklidir.

Tablo 2: Farklı plastik malzemelerin LOI değerleri MALZEME

LOI DEĞERİ

Poliethilen (PE) Karışık PE Polipropilen Naylon Yumuşak PVC Sert PVC Teflon

% 17,5 % 19,0 % 17,5 % 20 % 14 – 35 % 40 – 45 % 90-95

Sonuç: Yukarıda kısaca anlatılan yangın geciktirici malzemeler ve sistemlerin özellikle alışveriş merkezleri, iş merkezleri ve hotellerdeki, elektrik ve mekanik şaftlarda uygulanması gereklidir.

Binalarımızda ve işletmelerimizde yangına karşı önlem alırken hiçbir zaman unutmamamız gereken en önemli şey, küçük bir yangının kısa bir sürede insan hayatı ve binanın içindeki maddi ve manevi değerlere karşı felakete neden olmasıdır.

50 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 50

08.01.2020 19:05

guvenlik yonetim 79.indd 51

08.01.2020 19:05

FOKUS AVM GÜVENLİĞİ

AVM güvenliği için plaka tanıma sistemi Alışveriş merkezleri yoğun kullanımları sebebiyle güvenlik açısından kritik alanlardır. Bu sebeple alış veriş merkezlerinin güvenliği üst seviyelerde olmak zorundadır.

Plaka tanıma sistemleri, AVM otoparklarının giriş-çıkış noktalarında güvenliğin sağlanması için kullanılan en işlevsel çözümlerden biridir.

Ozan DARENDELİ / Genel Koordinatör Hobi Bilişim Bilgisayar Güvenlik Sist. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti.

P

laka tanıma sistemi hakkında genel bilgiler: Plaka tanıma sistemi, kameralardan elde edilen araç görüntüsünün üzerinde plaka bölgesi tespit edilerek ve ayrıştırılarak, plaka üzerinde bulunan karakterlerin optik karakter tanıma (görüntü İşleme) yöntemleri ile okunması işlemidir. Projeye göre değişik uygulamaları olup, uygulamaya özel algoritma ve donanım yapısının bir araya getirilmesi ile oluşturulan bir sistemdir. Ayrıca diğer sistemler ile entegre olarak çalışabilmektedir.

Alışveriş merkezlerinde plaka tanıma sistemlerinin kullanımı: AVM otoparkları için plaka tanıma sistemlerini iki ana başlık altında inceleyebiliriz; 1- Yönetmelik gereği kurulması zorunlu olan plaka tanıma sistemi 2- AVM otopark yönetimi için kullanılan plaka tanıma sistemi / ücretli otopark otomasyonu

Yönetmelik gereği kurulması zorunlu olan plaka tanıma sistemi: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın, “Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” Resmi Gazete ‘de yayımlandı.

26.02.2016 tarih ve 29636 sayı ile Resmi Gazete’de yayımlanan Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmeliğin 19’uncu maddesinde 30.12.2016 tarihinde yapılan değişiklik ile hüküm altına almış, 21.02.2017 tarihinde Alışveriş Merkezleri hakkında yönetmeliğin 2. Maddesinin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık

oluru ile yayınlanmıştır.

Buna göre, alışveriş merkezlerinde araçla giriş çıkış yapılan açık ve kapalı otopark gibi kontrollü alanların giriş ve çıkışlarına AVM yönetimi tarafından plaka tanıma sistemi kurulması ve işletilmesi sağlanacak. Bu sistemden elde edilen veriler kolluk birimlerine anlık olarak iletilecektir.

Bu yönetmelik kapsamında Hobi Plaka Tanıma Sistemleri Türkiye’nin dört bir yanında bulunan birçok AVM’de kullanılmaktadır. AVM’lerin otopark giriş ve çıkış noktalarında plaka tanıma sistemi kullanılarak geçiş

52 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 52

08.01.2020 19:05

Ozan DARENDELİ

yapan tüm taşıtların plakaları tanımlanır. Text bilgiye çevrilen plaka bilgisi ile birlikle taşıtların fotoğrafları online olarak emniyet teşkilatının veri tabanına iletilir, bu plakalar anlık olarak Polnet sistemi üzerinden sorgulanır, suça karışmış veya herhangi bir sebepten ötürü aranan bir aracın bu noktadan geçiş yapmak istemesi durumunda sistem sesli ve görsel olarak alarm üretir ve emniyet ekiplerinin hızlı bir şekilde müdahale etmesini kolaylaştırır.

bazlı veri tabanında saklanır ve gerektiği durumlarda ayrıntılı raporlar verilir. Raporlar yazıcıdan çıktı alınabilir ve resimli PDF, Word, Excel formatlarında arşivlenebilir. Ayrıca bir başka kullanım alanı olarak da AVM otoparklarında ücret otomasyon sistemi olarak plaka tanıma tercih edilebilmektedir. Plaka tanıma sisteminin kullanım alanlarından biride ticari olarak işletilen ücretli otoparklardır; Ücretli otoparklarda giren-çıkan araçların takip edilmesi ve ön muhasebenin tutulmasına yönelik bilgisayar kontrollü yazılım sistemidir. Ücretin otopark girişinde araç tipine göre peşin alınması ya da otopark çıkışında içeride kalınan süre doğrultusunda ücret alınması şeklinde değişik uygulamalar vardır. Otoparkın çalışma şekline göre sistem adapte edilebilmektedir. Ücretli otoparka giriş yapan aracın plakası girişte otomatik olarak okunur ve giriş saati bilgileri veri tabanına kayıt edilir, çıkışta araç plakası yeniden okunur ve içeride

kalınan süre otomatik olarak hesaplanarak operatör ve müşteri bilgilendirme (led pano) ekranında ücret bilgisi gösterilir.

Plakası olmayan ve ya okunamayacak seviyede plakası kötü durumda olan araçların manyetik araç algılama cihazı veya operatör vasıtasıyla fotoğrafları çekilerek sistemin aksamadan işletilmesi sağlanmaktadır.

Sistemin kurulumu ve kullanımı

AVM otoparkına giriş veya çıkış yapan tüm araçların plakaları online olarak kolluk birimlerine aktarılmaktadır ve anlık olarak kara liste sorguları yapılmaktadır.

AVM otopark yönetimi için kullanılan plaka tanıma sistemi AVM’lere, otopark yönetimi için kurulan plaka tanıma sistemleri, müşteri yoğunluk analizleri, otopark yoğunluk ölçümleri, ücretli otopark yönetimi, araçların boş alanlara yönlendirilmesi gibi birçok amaçla kullanılabilmektedir. Ayrıca güvenlik için büyük bir fayda sağlamaktadır. Hobi Plaka Tanıma Sistemi sayesinde AVM’lerin otopark giriş-çıkış noktaları kontrol altına alınır.

Otoparka giriş ve çıkış yapan her aracın yüksek çözünürlüklü fotoğrafı, plaka bilgisi, giriş-çıkış zamanı sistem tarafından kayıt altına alınarak yıl, ay, gün, saat

Ocak 2020 Güvenlik Yönetimi n 53

guvenlik yonetim 79.indd 53

08.01.2020 19:05

FOKUS AVM GÜVENLİĞİ

çok kolay olduğu için ve üstelik işletme maliyeti (bilet, fiş vs.) sarf malzeme kullanılmadığı için son yıllarda çok fazla rağbet görmektedir. Ayrıca sistemimiz piyasada yaygın olarak kullanılan birçok marka yeni nesil POS yazar kasa ile GİB onaylı entegrasyona sahiptir. PTS sistemi üzerinden ödeme alındığında tek tuş ile yazar kasadan mali fiş “üzerinde plaka bilgisi var olarak” basılmaktadır.

Bunun haricinde hâlihazırda kurulu olan biletli otopark sistemlerine de Hobi PTS entegre olabilmektedir. Girişte alınan otopark bileti üzerine aracın plakası yazıldığı için müşteri biletini kaybetse bile plaka bilgisi üzerinden aynı bilet tekrar basılabilmektedir. Bilet ID numarası ile plaka bilgisi eşleştiği için ödemesini yapan müşteri çıkış bariyerine gittiğinde plakası okunur ve otomatik olarak bariyer açılır. Abone araçların plakaları okunduğunda bariyer otomatik olarak açılır kart, HGS etiketi vb. ürünlerin kullanımına gerek kalmaz, giriş – çıkışlar hızlanır ve işletme maliyet aşağıya düşer.

AVM plaka tanıma sistemi başlıca özellikleri; Kara liste uygulaması: AVM otoparkına giriş veya çıkış yapmasını istemediğiniz araçlar olması durumunda Kara Liste menüsünden sisteme bu araç plaka bilgilerinin girilmesi yeterlidir. Sistem Kara Listeye kayıtlı bir araç plakası tespit ettiğinde otomatik olarak sesli ve görsel alarm üretir.

Otopark doluluk oranı ölçümleri: Anlık olarak AVM otoparkının % yüzde kaçının dolu olduğu ve içerideki araç sayısı görülebilmektedir.

Acil Durum Desteği: Plaka tanıma sistemine otopark bariyerlerinizin entegre edilmesiyle; terör olayı, sel, yangın, deprem vb. durumlar-

da otopark bariyerlerinin otomatik olarak açık kalmasını sağlayabilirsiniz, bu durum otoparkın hızlı tahliye edilmesine olanak verir.

Bu geçişler ayrıca raporlanabilmektedir.

Plaka tanıma sistemi bu gibi durumlarda, mevcutta bulunan yangın alarm sistemi, deprem tespit cihazı gibi sistemlerle entegre olabilir ve bu cihazlardan tetik gelmesi durumunda acil durum oluşturarak bariyerlerin tamamını açık pozisyona getirir.

Fazla giriş / geçiş alarmı: Yönetim tarafından belirtilmiş olan süre içerisinde (saat veya gün) belirtilen adet kadar veya daha fazla geçiş yapan aynı plakalı araç olması durumunda sistem sesli ve görsel olarak alarm üretir. (otoparka sürekli giriş çıkış yapan bir aracın tespit edilmesi) AVM etrafındaki yolların üzerine konumlandırılacak olan plaka tanıma kameraları olması durumunda AVM etrafından sık

Plaka tanıma sistemlerimiz, acil durumlarda (deprem, sel, yangın vb.) tüm bariyerlere otomatik olarak açılma tetiği gönderir ve bu esnada geçiş yapan tüm araçlar içinde ayrıca rapor verir. aralıklarla geçiş yapan araçlar da tespit edilebilir.

Raporlama işlemi (AVM otopark istatistik ve grafik raporlar): Alışveriş merkezi plaka tanıma sisteminin ayrıntılı raporlar menüsü sayesinde araç giriş-çıkış bilgileri, abone/otomatik geçiş, misafir araçlar, fotoğraf ve plakaları ile

54 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 54

08.01.2020 19:05

guvenlik yonetim 79.indd 55

08.01.2020 19:05

FOKUS AVM GÜVENLİĞİ

Plaka tanıma sisteminin ayrıntılı raporlar menüsü sayesinde araç girişçıkış bilgileri, abone/ otomatik geçiş, misafir araçlar, fotoğraf ve plakaları ile beraber raporlanabilir. beraber raporlanabilir. Bu bilgiler istenildiği zaman plaka, tarih, saat bazlı sorgulama ile istenilen saatte sisteme girilen e-mail adreslerine fotoğrafları ile beraber otomatik olarak gönderilir.

Gelişmiş genel raporlar, istatistik ve grafik raporları sayesinde aşağıdaki verilerin tamamına kolayca ulaşabilirsiniz.

AVM otoparkı plaka tanıma sistemi genel raporlar; Plaka bilgileri, araçların HD çözünürlükte fotoğrafları, tarih-saat bazlı sorgulama, araçların abonelik bilgisi Araçların hangi yönde hareket ettiği bilgisi (ters yön alarmı) AVM otoparkına giriş-çıkış yapan araçların hızları Giriş-çıkış yapan araçların hangi kapıdan (noktadan) geçiş yaptığı Kara listeye kayıtlı olan araçların raporlanması Tüm Bilgilerin Word, Pdf,Excel olarak kaydedilebilmesi ve yazıcıdan çıktı olarak alınabilmesi Bilgilerin fotoğraflı olarak belirlenen mail adresine belirlenen saatlerde otomatik olarak gönderilmesi

AVM otoparkı plaka tanıma sistemi içerideki araçlar raporu; Plakaya göre rapor alabilme (joker karakterlerle) Araçların parklanma sürelerine göre rapor alabilme (uzun süre park eden araçları tespit etme) İçerideki araçların hangi otopark noktasından ve hangi tarihte giriş yaptığının raporlanması Araçların en çok kullandıkları otopark katları (kat geçiş noktalarına plaka tanıma kamerası takılmalıdır)

AVM otoparkı plaka tanıma sistemi istatistik & grafik raporu; Yıllık ve aylık araç giriş adetleri (hangi yıllar ve hangi aylarda ne kadar yoğunluk olmuş) Saatlere göre araç giriş adetleri (hangi saatler daha çok araç girişi oluyor) Parklanma süreleri ve ortalama parklanma (araçlar otopark içerisinde ne kadar kalıyorlar) İllere göre giriş adetleri (hangi ilin plaka kodundan kaç adet araç giriş yapmış)

56 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 56

08.01.2020 19:05

guvenlik yonetim 79.indd 57

08.01.2020 19:05

FOKUS AVM GÜVENLİĞİ

Alışveriş merkezlerinin güvenliğinde teknoloji büyük önem taşıyor Alışveriş merkezlerinin ziyaretçilerini, bünyesinde bulunan mağazaları, işletmeleri ve çalışanları her türlü tehdide karşı koruması ve gerekli önleyici tedbirleri alarak geniş ve kapsamlı bir güvenlik ağı oluşturması büyük önem taşıyor. İsmail UZELLİ/ Ceo SENSORMATIC GÜVENLİK HİZMETLERİ A.Ş.

A

lışveriş merkezlerini insanların sadece alışveriş yapmak değil sosyalleşmek için de geldiği, alışverişten eğlenceye kadar her türlü ticari faaliyetin gerçekleştiği yerler olarak görmek gerekiyor. Hem ülkemizde hem de dünyada alışveriş merkezlerinin sayısı hızla artıyor.

Alışveriş Merkezleri Yatırımcıları Derneği’ne göre 2019 Temmuz ayı itibarıyla Türkiye’de toplam 432 alışveriş merkezi bulunuyor.

Bu sayının 2021 yılında 469’u bulması bekleniyor. İçinde birçok eğlence ve sosyalleşme unsurunu barındıran ve çok sayıda insanı ağırlayan alışveriş merkezleri, yangın, hırsızlık ve toplumsal olaylar gibi çeşitli istenmeyen risklerle de karşı karşıya. Bu nedenle, alışveriş merkezlerinin ziyaretçilerini, bünyesinde bulunan mağazaları, işletmeleri ve çalışanları her türlü tehdide karşı koruması ve gerekli önleyici tedbirleri alarak geniş ve kapsamlı bir güvenlik ağı oluşturması büyük önem taşıyor. Alınan güvenlik önlemleri ile müşteri deneyimini olumsuz etkilemeden insanların kendilerini güvende hissetmeleri sağlanıyor. Bu sebeple fiziksel güvenlikle birlikte

teknolojinin ön planda olduğu elektronik güvenlik çözümleri alışveriş merkezlerinin güvenliğinde kritik bir yere sahip.

Tüm dünyada yaşanan dijital dönüşümün en çok etkilediği alanlardan olan güvenlik teknolojileri Yapay Zeka ve Nesnelerin İnterneti ekseninde çok hızlı bir gelişim gösteriyor. Akıllı güvenlik kameraları, video yönetim sistemleri, biyometrik teknolojiler, yangın algılama teknolojileri artık güvenliğin temel taşları haline

geldi. Bu doğrultuda, alışveriş merkezlerinin de ziyaretçilerin, çalışanların, mağazaların ve diğer işletmelerin güvenliğini en iyi şekilde sağlamak için standart güvenlik çözümlerinin bir adım ötesine geçerek algıladıklarına anlam katabilen, akıllı sistemleri kullanmaları önem kazanıyor.

Video izleme Günümüzde en çok yatırım yapılan teknolojilerin başında video izleme çözümleri geliyor. Yüksek çözünürlüklü görüntü kalitesine

58 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 58

08.01.2020 19:05

İsmail UZELLİ

sahip video izleme teknolojileri ile geçiş kontrol, yangın algılama ve alarm sistemlerinin entegre şekilde çalışmaları sağlanabiliyor. Ayrıca yeni nesil yazılımlar ve video izleme sistemine entegre olan gelişmiş video analiz çözümleri sayesinde, basit izlemenin dışında gelişmiş görevleri tanımlayarak, isteğe yönelik aramalarla amaca daha kolay ulaşım sağlanıyor.

Yüz tanıma Yüz tanıma çözümlerimiz, gelişmiş yüz tanıma algoritması, güçlü şifreleme özelliği ve kamera bağımsız yapısıyla insan trafiğinin yoğun olduğu alışveriş merkezlerine büyük avantaj sağlıyor.

Yüz tanıma işlemi sırasında her kişiye ait yüzü 256 basamaklı, değiştirilemez bir kodla tanımlayan sistem, insan yüzünde yer alan dudak ve burun gibi noktaların algoritmasını işleyerek doğruluk oranını en üst seviyeye çıkartıyor. Tanımlanan yüzler, kullanan kurumlar tarafından belirlenen standartlar doğrultusunda geçmişe yönelik ya da canlı kayıtlar üzerinden aranabiliyor. Taranan görüntü kaynağının yalnızca güvenlik kameralarından gelen görüntüler olmasına gerek bulunmuyor. Akıllı telefonlar, kameralar veya YouTube gibi platformlarda bulunan videolar sisteme yüklenerek de tarama yapılabiliyor. Yüz tanıma yazılımı, gelişmiş algoritması ile bu videolardaki yüzleri inceliyor ve daha önce kurum tarafından hazırlan-

Yüz tanıma çözümlerimiz, gelişmiş yüz tanıma algoritması, güçlü şifreleme özelliği ve kamera bağımsız yapısıyla insan trafiğinin yoğun olduğu alışveriş merkezlerine büyük avantaj sağlıyor. mış bir kara liste olması durumunda, bu listedeki kişileri tespit ederek uyarı verebiliyor. Bu şekilde, kötü niyetli kişiler AVM’ye girdiğinde haberdar olunuyor. Üstelik istenirse görüntüde yer alan diğer kişilerin yüzleri buzlu olarak analiz edilebilmektedir.

Yüz tanımanın bir diğer uygulaması da VIP müşterileri tanıma. AVM yönetimi sürekli gelen müşterileri tanıyıp, o kişilere özel hizmet sunabilme imkanına sahip oluyor.

Acil durum ve danışma kiosku Sensormatic olarak hem AVM yönetimlerinin hem de ziyaretçilerin güvenlik ihtiyacına cevap vermek üzere geliştirdiğimiz Acil durum

Ocak 2020 Güvenlik Yönetimi n 59

guvenlik yonetim 79.indd 59

08.01.2020 19:05

FOKUS AVM GÜVENLİĞİ

ve danışma kiosku, üzerinde yer alan hareketli kamera ile AVM’de olup biteni kontrol edebiliyor.

‘Sanal Devriye’ hizmeti ile ortamı kontrol altına alıyor ve böylece güvenlik görevlisinin konuya en doğru şekilde müdahale etmesini sağlıyor. Örneğin AVM ziyaretçisinin güvenlik endişesi var ya da bir şey danışmak istiyor. Kiosk üzerindeki ilgili düğmeye basıyor ve AVM’deki görevli anında bu çağrıyı alıyor. Ardından iki yönlü konuşma başlıyor. Konu anlaşıldıktan sonra duruma göre AVM’deki görevli hemen olay yerine intikal ediyor. Gerekiyorsapolis ya da ambulans çağrılıyor.

Yangın varsa yangınla ilgili önlemler alınabiliyor.

Video tabanlı yangın algılama Video tabanlı yangın algılama çözümü, mevcut sistemlerin hatalı ya da geç algılayabileceği yangınları doğru bir şekilde ve daha erken tespit edebiliyor.

AVM gibi büyük alanlarda oluşabilecek yangınlar, içerideki misafir, çalışan ve mağaza sayısı ve değeri yüksek olduğu için daha büyük risklere sahip.

Video Tabanlı Yangın Algılama (VFD) çözümü, standart yangın

algılama sistemlerine oranla çok sayıda avantaja sahip. Geleneksel sensör bazlı sistemlerde yangın algılama sensör içerisinde yapıldığından alarm oluşması için dumanın sensöre kadar ulaşması gerekiyor. VFD çözümü ise yangın oluşmaya başladığı anda yangını kaynağında algılıyor. Bununla birlike, bu tip büyük alanlarda kullanılan yangın algılama sistemleri daha fazla sensör kullanımına ihtiyaç duyulurken VFD çözümündeki her bir kameranın 300 metrekareye varan alanlardaki yangınları net ve daha erken bir şekilde tespit edebilmesi maliyet ve yönetim kolaylığı sağlıyor.

Trafik analiz platformu Türkiye’deki alışveriş merkezlerinin hizmetine sunduğumuz gelişmiş trafik analiz platformu üç boyutlu kameralarla elde ettiği görüntüleri bulut tabanlı bir platform üzerinden analiz ediyor.

AVM ziyaretçilerinin akıllı telefonlarından gelen Wi-Fi ve Bluetooth sinyallerini de algılayabilen bu entegre çözüm, ziyaretçilerin AVM içindeki konumlarını da analiz sürecine dahil edebiliyor. Platform üzerinden alınan veriler hem AVM yönetimleri hem de AVM içinde

AVM ziyaretçilerinin akıllı telefonlarından gelen Wi-Fi ve Bluetooth sinyallerini de algılayabilen bu entegre çözüm, ziyaretçilerin AVM içindeki konumlarını da analiz sürecine dahil edebiliyor. bulunan mağazalar için kritik fayda sağlıyor. Müşterilerin AVM içindeki hareketlerini gösterebilen sistem, ilk ziyaret edilen mağaza, ziyaretçilerin hangi sıra ile hangi mağazalarda bulundukları, ziyaret sıklıkları, müşteri trafiğinin yoğun olduğu saatler gibi verilerin doğru bir şekilde raporlanmasına yardımcı oluyor. Bu veriler, AVM içindeki hangi koridorların diğerlerine oranla daha yoğun olduğu gibi bilgilerle desteklenirken, ziyaretçilerin mağazalara giriş oranlarını tespit etmek de mümkün hale geliyor.

Böylece güvenlik ya da temizlik ekipleri veriye dayalı olarak alışveriş merkezleri içinde doğru saatlerde doğru noktalarda konumlandırılabiliyor.

60 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 60

08.01.2020 19:05

guvenlik yonetim 79.indd 61

08.01.2020 19:05

FOKUS AVM GÜVENLİĞİ

AVM’lerde entegre güvenlik sisteminin önemi Son yıllarda özellikle büyükşehirlerde sayısı gittikçe artan alışveriş merkezleri (AVM’ler) birçok insanın ihtiyaçlarını gidermek, sosyalleşmek, eğlence ve kültür sanat etkinlikleri için kullandığı uğrak yerlerin başında gelmektedir.

Burhan ACAR/ Teknik Servis Müdür Yardımcısı OKİSAN GÜVENLİK TEKNOLOJİLERİ A.Ş.

A

AVM’ler birbirinden farklı içeriği bünyesinde barındırmasıyla birlikte, yapılan araştırmalarda yılda ortalama 2.4 milyar insanın ziyaret ettiği alanların büyüklüğü, ortalama 60 bin metrekareyi bulmaktadır.

Veriler göz önüne alındığında bu denli büyük bir alanın güvenliğini sağlamak fiziki güvenlik ile belli oranlarda sağlanabilse de, elektronik güvenlik sistemleri ile daha verimli bir hale getirilebilmektedir.

Bu bağlamda öncelikle entegre bir güvenlik sistemi kurulması yönetim ve kontrolü kolaylaştıracağını göz önünde bulundurarak hangi sistemlerin kullanılabileceğine başlıklar halinde değinebiliriz.

Otopark güvenliği: Otopark girişlerinde kullanılacak plaka tanıma sistemleri ile araçların plakaları veri tabanına kaydedilerek otoparkta kalış süresi ile otopark ücretleri hesaplanmaktadır. Araçların otopark girişlerinde altları bir ayna yardımı ile aranmakta her ne kadar bu işlemler her araç için yapılsa da yapılan aramanın çok da sağlıklı olmadığı unutulmamalıdır. Araç altı tarama sistemleri aracın geçtiği alanın zeminine yerleştirilen yüksek çözünürlüklü ve geniş açılı lense sahip kamera

ile aracın altı tamamen görüntülenerek, patlayıcı madde tanımlama özelliği bulunan sistem olası bir saldırı girişimi engelleyebilmektedir. Park alanlarında kullanılan kameralar ve bu kameralarla eşlenik çalışan uyarı led’leri ile park alanlarının boş veya dolu olduğu görülebilmekte hatta otoparklara konulan Kiosklar ile aracın park edildiği alanın krokisi çıkartılabilmektedir. Misafirler araçlarını park ettikleri yerleri bu krokiler sayesinde kolaylıkla bulabilmeleri sağlanabilmektedir.

Elbette yüzlerce aracın kapalı bir alanda bulunması yangın riskini de düşündüğümüzde yangın algılama ve söndürme sistemleri bu

sistemlerin kamera ve kartlı geçiş sistemleri ile entegrasyonu olası bir yangın halinde olayın olduğu bölgenin anlık görüntülenmesi ve olay anında otopark kapılarının açık konuma getirilmesi bu entegrasyon ile sağlanabilmektedir.

Mağaza ve ortak kullanım alanlarının güvenliği: AVM içerisinde birbirinden farklı yüzlerce ürün satılmak ile beraber, bu ürünlerin içerisinde risk barındıran yanıcı patlayıcı ürünlerde bulunmaktadır.

Bu sebeple mağazaların merkezi sisteme bağlı veya bağımsız yangın ihbar sistemlerinin bulunması sinema salonlarında, yemek yeme alanlarında, yine yangın

62 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 62

08.01.2020 19:06

Burhan ACAR

ihbar sistemi ile birlikte söndürme sistemlerinin bulunması olası olumsuz olayların önüne geçilmesi için kritik önem arz etmektedir.

Mağazaların bağımsız kullandıkları yangın ihbar sistemleri merkezi yangın ihbar sistemlerine entegre edilerek hızlı müdahale imkanı tanımaktadır.

Bu denli büyük bir alan düşünüldüğünde elbette kamera sayısının da fazlalığı dikkat çekmekle birlikte takibi zor bir hal almaktadır. CCTV izleme merkezlerinde yapılan analizde güvenlik odasında bulunan personelin iki veya daha fazla monitörü 12 dakikadan fazla sürede izlediğinde olayların %45’ini yani neredeyse yarısını kaçırdığı, sürenin 22 dakika ve üstüne çıktığında ise %95’ini yani neredeyse tamamını kaçırdığı tespit edilmiştir. Bu da ciddi bir güvenlik açığı oluştur-

maktadır. Bu gibi durumlarda kamera sistemleri için geliştirilen video analiz özellikleri devreye girmekte, olay bazlı ekranlarda oluşturulan uyarı sinyalleri ile personelin dikkatinin ilgili kameraya çekilmesi sağlanmakta gelişmiş video analiz sistemlerinde kişi sayma, izinsiz alan girişi takibi, bölge ihlali takibi, kayıp unutulmuş nesne analizi, yüz tanıma ve algılama sistemi, kalabalık algılama analizi, şüpheli paket analizi, gibi analizler ile verilerin logları kayıt altına alınarak bu log’lar sayesinde veri tabanında geriye dönük aramalar vasıtasıyla olayla ilgili kayıtlara hızlı bir şekilde ulaşılmaktadır. Renk ve nesne analizi sayesinde kişinin elbise renkleri, sakal, bıyık, gözlük ve şapka gibi detayları analiz edilerek veri tabanına kaydedilmekte, olumsuz durumlarda bu bilgiler filtre edilerek şüpheli şahısların kamera kayıtlarında hızlıca bulunabilmesi sağlanmaktadır.

Ayrıca mağazalarda kullanılan kişi sayma analizi ile günlük aylık ya da yıllık olarak mağazaya gelen ziyaretçi sayıları analiz edilebilmekte, yoğunluk haritası analizi ile hangi alanların veya hangi reyonların daha çok ziyaretçi çektiği yine günlük, aylık ve yıllık olarak raporlanabilmektedir.

Alarm sistemleri: Hem AVM içinde hem de AVM çevresinde oluşabilecek hırsızlık olaylarında caydırıcılık anlamında en etkin yöntem olarak alarm sistemleri kullanılmaktadır.

Kamera sistemleri ile entegre bir şekilde kullanıldığında fiziki kanıt olarak kullanılabilmektedir.

Acil anons sistemleri ile yoğun kalabalıkların uyarı tabelaları ile birlikte acil çıkışlara yönlendirilmesi kartlı geçiş sistemleri ile acil çıkış kapılarının kontrolü, olası karmaşayı ve kaosu kontrol etmek için uygulanabilecek bir diğer

AVM içerisinde birbirinden farklı yüzlerce ürün satılmak ile beraber, bu ürünlerin içerisinde risk barındıran yanıcı patlayıcı ürünlerde bulunmaktadır. entegre güvenlik sistemi olarak ön plana çıkmaktadır.

Bu sistemlerin etkin ve verimli kullanılabilmesi için öncelikle bütün sistemlerin entegre edildiği merkezi bir yazılım kullanılması, kontrolün tek bir noktada toplanması, olası olaylarda hangi sistemin devreye girdiğini uyarı ekranlarında hızlı bir şekilde görerek ilgili alanda müdahaleyi hızlandıracaktır. Sistemin kontrol ve yönetiminin merkezi entegrasyon üzerinde bir yazılıma devredilmesi olası insani hata risklerini ortadan kaldıracağı gibi, güvenlik personelinin karşılaşabileceği olumsuzlukları ve riskleri asgari düzeye indirecektir. Ülkemizde hızla gelişen ve sayısı gün geçtikçe artan AVM’ler insanların uğrak noktaları olmakla beraber, ziyaretçiler için tercih edilen firmaların barındırılması, sosyal alanların ve eğlence alanlarının fazlalığıdır. Özellikle son yıllarda AVM gibi büyük kalabalıkların bulunduğu alanlarda, saldırı ve tehdit unsurlarının arttığı, bu sebeple insanların kendilerini güvende hissedeceği alanları tercih ettiği gerçeğini göz ardı etmeden, insanların huzur içerisinde bu alanlarda bulunması için elektronik güvenlik sistemlerinin etkin bir şekilde kullanılması önem arz etmektedir.

Ocak 2020 Güvenlik Yönetimi n 63

guvenlik yonetim 79.indd 63

08.01.2020 19:06

FOKUS AVM GÜVENLİĞİ

Idenfit’in yeni nesil çözümleri ile AVM güvenliği ve denetimi Toplumsal olaylar, hırsızlık, gasp, terör olayları ve benzeri birçok tehdit, tehlike potansiyelinin ortaya çıkması AVM güvenliği kavramını gündeme getirmiştir.

MEYER BİOMETRİK & GÜVENLİK A.Ş.

A

lışveriş merkezleri günümüz modern kent yaşamında insanlar tarafından oldukça rağbet gören yerlerdir ve sayıları her geçen gün gittikçe artmaktadır.

Neredeyse küçük bir şehir kadar insan yoğunluğuna ve mekânsal yapılara sahip olmasından dolayı beraberinde birçok risk de barındırmaktadır. Toplumsal olaylar, hırsızlık, gasp, terör olayları ve benzeri birçok tehdit, tehlike potansiyelinin ortaya çıkması AVM güvenliği kavramını gündeme getirmiştir. Alışveriş merkezlerinin büyüklüğü göz önünde bulundurulduğunda, denetimin en öncelikli konulardan biri olması gerekmektedir.

Idenfit, yeni nesil güvenlik ve denetim çözümleri ile AVM’ler gibi büyük mekânlarda güvenliğin ve denetimin kusursuz bir şekilde yürütülmesi için olanak sağlamaktadır.

Güvenlik modülü ile birlikte; Sürekli ya da belirli periyotlar ile kontrol edilmesi gereken güvenlik noktalarını denetlemeye olanak sağlar. Gerçek zamanlı GPS takibi ile personellerin anlık olarak nerede oldukları takip edilebilir ve yönetilebilir. Böyle-

likle sahadaki tüm olaylara hakim olunur. En önemli özelliklerinden biri olan “acil bildirim” özelliği ile, AVM güvenlik personeli karşılaştığı acil durumları IP68 sertifikalı, su geçirmez ve düşmeye dayanıklı el terminali fotoğraf, video ve ses aracılığı ile anında bildirebilir.

Yöneticilerin durumlardan anında haberdar olması, erken müdahale için oldukça önemlidir. Toplanan tüm bilgileri gelişmiş bulut sistemine kaydeder ve istenilen formatta raporlama yapar.

Idenfit güvenlik modülünün bir diğer önemli özelliklerinden biri de push to talk / bas-konuş özelliğidir.

Güvenlik personellerinin gerekli durumlarda birbirleri ile iletişim

64 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 64

08.01.2020 19:06

halinde olabilmeleri için geliştirilmiş bu özellik ile tek bir tuş ile istenildiği kadar kişi ya da gruplar ile sesli ve görüntülü olarak hızlı bir şekilde iletişime geçilebilir.

Peki, AVM gibi büyük mekânlarda personellerin görevlerini yerine getirdiklerinden nasıl emin olunabilir?

Idenfit görev yönetimi modülü ile birlikte görevlerin, kim tarafından nerede, ne zaman ve nasıl yapılacağını belirlenebilir. Temizlikten, denetime kadar birçok farklı görevin doğru bir şekilde düzenlenmesi ve takip edilmesi hem zamandan tasarruf sağlar hem de işgücünün verimli kullanılmasını sağlar.

zamanda görevleri kategorilere ayırabilir ve görevlere lokasyon tanımlayabilirler. Personeller mobil uygulama üzerinden bağlı bulundukları takıma atanan görevleri, kendilerine özel atanan görevleri veya genel görev listesine atanan görevleri görebilirler. Genel görev listesinden kendi üzerlerine görev alabilirler. Personeller görev sırasındayken oluşan acil durumları anında yöneticilerine bildirebilir.

Tüm bu veriler Idenfit’in bulut tabanlı sistemine kaydedilir ve istenilen formatta raporlama yapılabilir. Görev yönetimi ile birlikte süreçler daha düzenli ve şeffaf bir şekilde ilerler. Yöneticiler istedikleri her yerden kolayca mobil aracılığıyla veya web üzerinden görev takibi yaparken, Idenfit’in denetim yönetim modülü ile birlikte değerlendirmede bulunabilirler.

Denetim yönetimi modülü ile birlikte;

Yapılan görevler esnek soru tipleri ile puanlama veya evet-hayır cevapları üzerinden değerlendirilir.

Böylelikle yalnızca görev takibi yapmış olunmaz, yapılan işin veya

Yönetici personelden yerine getirdiği görevi fotoğraf, video veya ses ile desteklemesini talep edebilir. hizmetin kalitesini kontrol edilebilir ve iyileştirme yapılabilir. Denetim kuralları fotoğraf,video, ses ve benzeri eklerle desteklenebilir.

Yönetici personelden yerine getirdiği görevi fotoğraf, video veya ses ile desteklemesini talep edebilir.

Personel görevi yerine getirdikten sonra görevin türüne göre fotoğrafını/videosunu çekebilir veya sesli olarak yöneticisi ile paylaşabilir.

Yönetici böylelikle görevin istenilen şekilde yerine getirip getirilmediğinden emin olur.

Idenfit, geliştirdiği modüller ile daha güvenli bir mekân sunarken, verilen hizmetin veya yapılan işin kalitesinin artırılmasını da sağlar.

Personellere anlık, rutin ve sürekli görevlendirmeler verilebilir. Görevlendirmeler, yöneticiler tarafından yetki ataması yaparak ve takımlar oluşturarak yapılır. Yöneticiler aynı

Ocak 2020 Güvenlik Yönetimi n 65

guvenlik yonetim 79.indd 65

08.01.2020 19:06

FOKUS AVM GÜVENLİĞİ

Nijerya Palms AVM için güvenli ve emniyetli alışveriş senaryosu Kalabalık bir şehirdeki alışveriş, ticaret ve buluşma merkezinin, her zaman için sıkı bir güvenlik mekanizmasına ihtiyaç duyduğu da bir gerçektir.

HIKVISION TÜRKİYE

P

alms Alışveriş Merkezi (Lekki Shop rite) Nijerya Lagos Victoria Adası’nın aşağı bölgesinde yer alan ünlü bir alışveriş merkezidir. Bu büyük eğlence ve alışveriş merkezi yüzlerce mağazaya ev sahipliği yapıyor olup, binlerce kişinin düzenli olarak ziyaret ettiği bir cazibe merkezidir. Kalabalık bir şehirde böylesine yoğun bir alışveriş, ticaret ve buluşma merkezinin her zaman için sıkı bir güvenlik mekanizmasına ihtiyaç duyduğu da bir gerçektir.

Merkezin önceki sistemi artık eskimişti ve iyileştirilmesi gerekiyordu. Bu nedenle, yerel sistemler entegratörü Totalnet Technologies Services Ltd. Şirketi’nden aranan özelliklerin bir listesini çıkarıp alışveriş merkezi için gelişmiş bir sistem tasarlaması istendi. Şirket bu doğrultuda bütüncül bir çözüm ortaya koyarak eski sistemin genel kalitesini iyileştirmek adına Hikvision CCTV güvenlik ürünlerini tercih etti. Hikvision, AVM’nin güvenliğini sağlamanın ötesinde, öngörü kazanmasına ve sunduğu güvenlik unsuruna değer katacak yönetim verileri sağlama gibi akıllı işlevlere sahip olan, model kameralarının kurulumu yapıldı.

Bu kapsamda Hikvision, kamu alanlarının güvenliğini sağlamak adına 50 adet IP kamera temin etti. Giriş çıkışlar için bir ANPR çözümü, ana giriş için kişi sayma teknolojisi, giriş kontrol cihazları ve

çok daha fazlasını sundu. Bu çözüm sayesinde alışveriş merkezinin güvenliği sağlanarak hırsızlık olayları azaltıldı, işletme verimliliği arttırıldı.

Dış mekanlar için ultra serisinden Hikvision 3 MP Smart IP Vandalproof Bullet Kamera (model no.

DS-2CD4635F-IZ) seçildi. Ürün, şiddet eylemlerine ve olumsuz hava şartlarına karşı dayanıklı oluşu ve mükemmel 3 Megapiksel gece-gündüz görüntüleme yeteneği ile ideal seçenek olduğunu kanıtladı. Performans özellikleri ve dayanıklı gövdesinin yanı sıra 128 GB SD hafıza kartı desteğiyle şebeke kesintilerinde de kaydetmeye devam edebiliyor.

Hikvision Ultra serisinin bir diğer üyesi 2 MP düşük-ışık akıllı kamerası (model no. DS-2CD4126FWDIZS), iç mekanda kompakt bir kullanım sunmak adına küçük bir gövdeye sahip. Bu küçük ama güçlü cihaz en kritik görüntüleri açık ve net bir şekilde elde ederek en ihtiyaç duydukları anda güvenlik personeli ve polisin imdadına yetişiyor. Ana yollarda görüntü ve video kaydı için 2 MP düşük-ışık akıllı bullet kamera (model no. DS-2CD4A26FWD-IZS) tercih edildi. 1/1,8” ProgresifScan CMOS sensörü, full HD 1080P video görüntüleme ve 50-metre IR aralığıyla en kritik bölgede güvenilir bir cihaz olarak kendini kanıtladı. Yüksek performanslı görüntüleme teknolojilerinin yanı sıra IP67 hava şartlarına karşı koruma özelliği ve akıllı fokuslu motorlu lens özelliklerine sahip.

Son ancak bir o kadar önemli bir

ürün olan Hikvision çift-lensli kişi sayma kamerası (model no. iDS2CD6810F/C), kişi sayımı için ideal bir çözüm olarak kendini gösterdi.

Alışveriş merkezine giren, çıkan ve önünden geçen kişi verilerinin yanı sıra ayarlanabilir zaman aralıklarıyla (günlük/ haftalık/ aylık/ yıllık) trafik istatistiklerini de rapor halinde sunabilen bu kamera, tüketici işindeki karar vericilere bambaşka düzeyde bir istihbarat sağlamış oluyor. Aynı zamanda hem akıllı hem de güçlü olan, kişi sayma cihazı, elde ettiği verileri flash belleğinde muhafaza ederken, smart codec yüksek-bant verimliliği, düşük zaman gecikmesi ve ideal bit oranı ile böyle bir tesis için göz ardı edilemeyecek bir kamera olarak karşımıza çıkıyor.

Güvenlik sistemi günde 24 saat çalışmaktadır. Sistemin ileride güncellenmesi ve genişletilmesine yönelik planlar arasında gelişmiş otomatik güvenlik işlevlerine yönelik yapay zeka teknolojisi ve ulaşım ile park alanlarına yönelik hız limiti tespit sistemi vardır.

66 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 66

08.01.2020 19:06

guvenlik yonetim 79.indd 67

08.01.2020 19:06

FOKUS AVM GÜVENLİĞİ

AVM’lerde giriş güvenliğinin önemi AVM ziyaretçilerinin ofis veya residence bölgelerine geçişleri veya AVM personeline özel alanlara giriş güvenliği önemini korumaya devam etmektedir.

TANSA GÜVENLİK SİSTEMLERİ

A

VM giriş güvenliği kendine has özellikleri sebebi ile diğer giriş kontrollü alanlara göre farklılık göstermektedir. Gelen ziyaretçileri uzun süre bekletmeden ve rahatsız etmeden istenilen ölçüde giriş güvenliğini sağlamayı amaçlar. Bu nedenle girişlerde tam bir kontrol sağlamak zaman zaman mümkün olmayabilmektedir.

Son dönemlerde AVM-ofisresidence şeklinde iç içe geçmiş, mimari olarak bağlantılı projelerin artması giriş kontrolündeki güvenlik ihtiyacını arttırmıştır. AVM ziyaretçilerinin ofis veya residence bölgelerine geçişleri veya AVM personeline özel alanlara giriş güvenliği önemini korumaya devam etmektedir.

Genel AVM ziyaretçileri ile bu bölgelere giriş yetkisi olan kişileri ayırt edebilmek ve sadece yetkisi olan kişilere geçiş sağlamak amacıyla turnikeli geçiş kontrol sistemleri önemli rol üstlenirler.

Personele özel bölgelere geçişlerde genellikle klasik üç kollu turnikeler kullanılmakta olup, ihtiyaç duyulan güvenlik seviyesine göre yarım boy, tam boy ya da yüksek camlı optik hızlı geçiş turnikeleri de bu giriş bölgelerinde değerlendirilebilir.

AVM otopark bölgelerinden residence ve ofis katlarına geçişlerde güvenlik personeli konumlandırma imkânı yoksa veya tercih edilmi-

yorsa boy turnikeler en güvenilir çözümü sunmaktadır. Yüksek camlı optik hızlı geçiş turnikeleri de yine bu noktalarda giriş ihlallerine karşı caydırıcı bir çözüm sunmanın yanında şık ve prestijli bir çözüm olmaktadır. Sensör teknolojisi ile desteklenerek yetkisiz girişler güvenlik personeline en hızlı biçimde iletilmektedir.

AVM-Residence ve AVM-Ofis bağlantıları için yine optik hızlı geçiş turnikeleri kullanım rahatlığı, mimari uyum ve sağladığı güvenlik seviyesi ile tercih edilmektedir.

Servo motor ve gelişmiş sensör teknolojileri ile desteklenebilen optik hızlı geçiş turnikelerinin kullanım alanı her geçen gün artmaktadır.

AVM’lerin yoğunluğu ziyaretçiler yanında, ofis ve residence kulla-

nıcıları ile birlikte artmakta bu da deprem, yangın gibi acil durumlarda risk seviyesini etkilemektedir.

Acil durumlarda binaların en hızlı ve güvenli biçimde boşaltılabilmesi için turnike sistemlerinin acil durum alarm sistemleri ile entegre çalışması da önem arz etmektedir. Alarm durumunda turnikelerin otomatik olarak boşa düşerek ya da açılarak tahliyeyi hızlandırması genel olarak tercih edilen uygulamadır. Bu tip uygulamalarda hem girişin hem de çıkışın serbest hale gelmesi özel güvenlik sebebi ile tercih edilmiyorsa belirli bazı turnike tiplerinde sadece çıkış yönünün boşa düşerek serbest çıkışa imkân vermesi fakat girişlerin kontrollü olarak yapılmaya devam edilmesi imkânı da bulunmaktadır.

68 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 68

08.01.2020 19:06

guvenlik yonetim 79.indd 69

08.01.2020 19:06

ÖZEL DOSYA VERİ YEDEKLEME VE DEPOLAMA

Dijital dönüşüm ve veri Özellikle son yıllarda dijital dönüşümün hayatımıza etkisi yoğun olarak gözleniyor. Günümüzde pek çok kurumun iş yapmaşekli, muhtemelen bir daha asla eski haline dönmeyecek şekilde radikal olarak değişti diyebiliriz.

Egemen YILMAZ / Kıdemli Sistem Mühendisi DELL TEKNOLOJİLERİ

Ç

evremizde teknolojiye entegre olmayan ya da dijitalleşmenin fark yaratmadığı bir iş kolu neredeyse kalmadı. Çok yakın geçmişe kadar bir kurumun toplam değerini belirleyen en önemli unsurlar, sahip olunan insan kaynağı (humancapital), tecrübe, birikim, patentler ya da iş süreçlerinin girdisi olan tesisler olarak nitelendirilirken, günümüz dünyasında bir şirketin en değerli varlığı “sahip olduğu veri ve bu veriyi rekabete karşı avantaj yaratabilecek şekilde işleyebilme kabiliyeti” olarak değerlendiriliyor.(Data Capital)Uzmanlar bu dönüşüme ayak uyduramayan firmaların çok yakın zaman içerisinde rekabet sahnesinden silineceğini ve bu dönüşüme en hızlı şekilde ayak uydurabilenlerin ise mutlak rekabet üstünlüğünü ele geçirerek fark yaratacakları konusunda hem fikirler.

Aslında durum biz son kullanıcılar için de pek farklı değil.Oyun oynamaktan gazete okumaya, televizyon izlemekten alışverişe kadar pek çok alışkanlığımız köklü olarak değişiyor. Artık internet üzerinden alıyor, satıyor, sosyalleşiyor, seviyor, kavga ediyor hatta ayrılıyoruz.İş başvu-

rularımızı internet üzerinde yapıp, maaşlarımızı internet bankacılığıüzerindenkontrol ediyoruz. Fatu-

ralarımız ve kira ödemelerimiz için bankaya gittiğimiz günler ise çok ama çok gerilerde kaldı...

70 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 70

08.01.2020 19:06

Farkettiğiniz üzere bir parçası olduğumuz ve kaçınılmaz olan buköklü dönüşümün merkezinde hep veri var. Değişimimiz tamamen veriye hızlı şekilde erişebilmek, onu işleyebilmek ve en etkin şekilde kullanabilmek ile doğru orantılı. Bu konuda yapılmış ve çok çarpıcı sonuçları olan bir çalışma mevcut: “İstatistiklere göre insanlık , tüm medeniyet tarihi boyunca üretilmiş verinin 2 katından fazlasını son 2 yıl içerisinde üretmiş!Kimileri bütün bu yaşananları korkutucu olarak nitelendirse de bu değişim aslında kaçınılamaz ve heyecan verici. Örnek vermek gerekirse, sizleryazının bu kısmınagelene kadar geçen süre zarfında; popüler sosyal medya mecrası Instagram’da yaklaşık 277 bin paylaşım yapıldı, Youtube üzerinden 4,5 milyon farklı video izlendi ve muhtemelen 188 milyondan fazla e-posta gönderildi!

Tüm bahsettiklerimize ek olarak, yeni yeni hayatımıza giren otonom sürüş kabiliyetine sahip araçlar, ev otomasyon sistemleri, akıllı şehirler, giyilebilir teknolojiler ve Nesnelerin İnterneti (IOT) iş yükleri ve daha fazlası eklendiğindeveriyi korumak ve depolamak daha önce hiç olmadığı kadar karmaşık bir hal alıyor.Gartner’in son yayınladığı araştırmalardan birinin bulgularına göre; 2019 yılı itibarıylayaklaşık14,2 milyarnesne birbiriyle etkileşim içerisindeve bu sayı 2021 yılında 25 milyarı aşacak!

Veri bu derece hızlı ve kontrolsüz şekilde büyürken, saklanması, korunması ve ihtiyaç anında en hızlı şekilde analiz edilebilmesi teknik açıdan çok iyi planlanması gereken bir husus ve geçmiş pratiklerin çok da işe yaramadığı bir ihtiyaç olarak hayatımıza giriyor.

Sözün özü; Tarihin hiçbir döne-

minde olmadığı kadar fazla veri üretiyoruz ve tüketiyoruz!

Peki bu veriler nerede tutuluyor?

Cevap aslında çok basit, veri depolama sistemlerinde. Bu bölümde veri depolama teknolojilerinden, gözlemlenen değişimlerden vetrendlerden bahsedeceğiz.

Veri depolama sistemleri / Geleneksel veri depolama sistemleri (SAN) Flash Son yıllarda, verinin bu baş döndürücü dinamikliğine ve yaşam döngüsüne ayak uydurabilmek adına depolama teknolojilerinde bazı önemli değişimlermeydana geliyor, özellikle SAN temelli veri depolama sistemlerinde artık Flash temelli sistemler neredeyse sektör standardı haline gelmişdurumda. Çok özel ihtiyaçlar ve bazı iş yükleri hariç (arşiv ve dip arşiv ihtiyaçları, CCTV iş yüklerivb.) dönen disklerin (SAS, SATA, NL-SAS, FCvb.) SAN temelli depolama sistemlerinde gitgide daha az kullanıldığını ve hibrit depolama sistemlerinin yerini hızla Flash temelli sistemlere bıraktığını(AFA)rahatlıkla söyleyebiliriz.

Aslında bu değişim,çözüm gerektiren önemli bir sorunu da beraberinde getiriyor.Her ne kadar son yıllarda Flash temelli sistemlerde, teknolojinin gelişimi ile birlikte bir maliyet düşüşü gözlemleniyor olsada,hala bu sistemler dönen disk içerenbir önceki nesil sistemlere göre maliyet açısından bir miktar dahayukarıda. Üretici firmalar, hem bu maliyet dezavantajınıkullanıcılarına daha azyansıtabilmek hem de verinin daha efektif depolanmasına olanak sağlayabilmenin önünü açabilmek adına birtakım servislere ve teknolojilere ciddi

Depolama teknolojilerinde bazı önemli değişimlermeydana geliyor, özellikle SAN temelli veri depolama sistemlerinde, artık Flash temelli sistemler neredeyse sektör standardı haline gelmiş durumda. yatırımlar yapmaya devam ediyorlar. Özellikle depolama sistemleri üzerinde verinin çok daha az yer tutmasına yardımcı olan veri tekilleştirme ve veri sıkıştırmateknolojilerioldukça revaçta. Bu özelliklere sahip Flash temelli sistemler,hem daha verimli şekilde depolama yapabilmekte hem de toplam kullanılan fiziksel alan ve enerji tüketimi konularında kurumlara ciddi tasarruf imkanları sağlıyor. Toplam sahip olma maliyetinde yaratılan bu ciddi avantaj, kurumların yüksek maliyetler ile karşılaşmadan son teknolojiyikullanabilmesinin de önünü açıyor.

Storage Class Memory (SCM) Storage Class Memory (SCM) Günümüzde depolama sistemlerindeki bu hızlı dönüşüm devam ederken, bazı çok özel uygulamalar ya da servisler ise Flash sistemlerden bile daha düşük erişim sürelerine ve performanslara ihtiyaç duyuyor. Üretici firmalar buradaki özel ihtiyacı adresleyebilmek adına hafıza hızında yeni nesil depolama bi-

Ocak 2020 Güvenlik Yönetimi n 71

guvenlik yonetim 79.indd 71

08.01.2020 19:06

ÖZEL DOSYA VERİ YEDEKLEME VE DEPOLAMA

rimlerini geliştirme çalışmalarını sürdürmekte ve bu çözümleri en hızlı şekilde markete sunabilme konusunda adeta birbirleri ile yarışıyor. Üreticiler arasında bu sert rekabet devam ederken, Dell Technologies,SCM destekli ürünlerini herkesten önce pazara sunarak, pazara öncü olarak rekabet üstünlüğünü ele geçirmişdurumda.

Storage Class Memory (SCM) olarak bilinen bu yenidepolama çözümü, kullanıcılara neredeyse bilgisayar hafıza birimi (RAM) hızında erişim ve çok düşük erişim sürelerivaat ediyor. Özellikle yüksek frekansa sahipama düşük erişim süreleri gerektiren finansal servislerde, yapay zeka, ML ve AI gibi iş yüklerinde fark yaratması beklenen SCM, doğal olarak diğer medya tiplerinden daha maliyetli bir teknoloji.Üretici firmalar başlangıçta karşılaşılması olası yüksek maliyet riskini azaltmak hedefiyle,veri depolama sistemlerindeki SCM dönüşümünün kademeli olarak gerçekleşeceği ve uzunca bir dönem SCM ve Flash veri depolama birimleri arasında otomatik veri katmanlama (tiering) teknolojilerinin birlikte kullanılacağı çözümler üzerinde çalışıyor. Tiering yani verinin ihtiyaç duyduğu anda en doğru-

katmana otomatik olarak taşınması her ne kadar konsept olarak çok eski bir teknoloji olsa da aslında arka planda yürütülen operasyon müthiş bir analitik hesaplama ve yapay zekâ algoritması ile yönetilmekte. Uzmanların yorumlarına göre daha önce hibrit disklerde bu teknolojiye yatırım yapmış, tecrübe biriktirmiş üreticiler (Flash ve dönen diskler arasındatiering yapmış olan firmalar), markete görece daha geç girmiş yeni üreticilere göre tecrübe ve birikimleri ile fark yaratacaklar. Zira özellikle son yıllarda sektöre yeni adım atmış ve sadece Flash temelli disk sistemleri üretimi konusunda uzmanlık sahibi pek çok üreticinin, tiering konusunda yeterli tecrübesi ne yazık ki mevcut değil ve bu konudaki birikimin oluşabilmesi de doğal olarak zaman alacaktır.

geçmişimizdeki uygulamalar, yöntemler ve teknolojiler yerini bu konuda özelleşmiş daha yetenekli çözümlere bırakmak durumunda.

Günümüzde ortalama bir kurumda bile artık Petabyte seviyelerine ulaşan yapılandırılmamış veriyi en güvenli şekilde yaşatabilmek, yedekleyebilmek ve yeri geldiğinde kesintisiz ve en hızlı şekilde bir sonraki nesil yeni bir sisteme aktarabilmek her kurumun ilk yatırım anından başlayarak doğru şekilde planlaması ve adreslemesi gereken önemli riskler olarak karşımıza çıkıyor. Bu ihtiyacı adresleyen veri depolama sistemlerinde mutlaka olması gereken özellikleri sıralamak gerekirse, aşağıdaki 4 başlık mutlaka kendilerine ilk sıralarda yer bulacaktır: Verinin en doğru ve en üst seviye koruma yöntemiyle saklanması (RAID yerine alternatif koruma yöntemi: ErasureCoding) Verinin bulunduğu depolama sisteminin hem çok yüksek erişilebilirlik yeteneklerine sahip olması hem deyüksek ölçeklenebilir bir mimariye sahip olması (Scale-out Mimari) Sistemin, basit, güvenlive en etkin şekilde yönetilebilir olması ve gelişmiş veri servislerine sahip olması (Worm, Retention, Multi Tenancy, Multi Protocol, HDFS) Yüksek entegrasyon yetenekleri

Yapılandırılmamış Veri (Unstructured Data) Dünyası

Erasure Coding

Yapılandırılmamış veri dünyasında ise durum daha da karmaşık bir hal almış durumda. Zira görsel içerikler, kamera kayıtları, dokümanlar, PACS,sensör verisi gibi çeşitli kaynaklardan gelen bu dağınık verinin büyüme oranı ve hızı diğer tüm veri tiplerine göre çok daha fazla. Bu nedenle TB’ların büyük kapasiteler olarak göründüğü yakın

Konu, kapasite olarak hızla artan veri olunca, bu veriyi üzerinde tutan sistemlerden en üst seviyede veri tutarlılığı beklentisinin olması aslında oldukça normal. Geleneksel disk sistemleri için tasarlanmış vesadece 1 ya da 2 disk kaybını tolere edebilen koruma yaklaşımı yani RAID mimarisine yazık ki bu ölçekte veri barındı-

72 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 72

08.01.2020 19:06

ran sistemlerin ihtiyaç duyduğu seviyede veri koruma esnekliğine sahip değildir.Buyeni nesil sistemlerdedaha çok tercih edilen yöntem, sadece disk kaybını tolere edebilen klasik RAID yaklaşımı yerinebirkaç disk kaybını hatta bir ya da bir kaç disk çekmecesini (shelf/node)aynı anda tamamen kaybettiğiniz durumda bile veri kaybını engelleyen bir çözüm olan – ErasureCoding (ya da RAIN) yaklaşımıdır.

Erasurecoding’i çok kısaca tanımlamak gerekirse, bütünün bazı parçaları eksik olması durumunda bile orijinal verinin tekrar yeniden oluşturulmasına olanak veren bir matematiksel model, algoritmalarbütünü diyebiliriz.Erasurecoding ile çalışan bir sistem üzerinde disk ya da disk çekmecesi kaybetmeniz durumunda, sistem kalan bileşenlerden topladığı bilgiler ile eksik parçaları tekrar oluşturarakolası bir veri kaybının önüne geçer.

Yapılandırılmamış verinin tutulduğumodern disk sistemlerinde veriyi korumak için büyük çoğunlukla erasurecoding yöntemi kullanılır.

Yatayda ölçeklenebilme yeteneği (Scale-Out Mimari) Üzerinde petabaytlarda veri tutan (tutma potansiyeli olan) bu özel sistemlerin olmazsa olmaz özelliklerinde biri ise yatayda ölçeklenebilme yeteneğidir. Scale-out yani yatayda ölçeklenebilme, sistem üzerine eklenen her kapasite ile birlikte performansı direkt etkisi olan diğer kaynakların da (cache, cpu, bellek vb.)arttırma esasına dayanan bir mimaridir. İyi tasarlanmış ve eksiksiz bir scaleoutyapıda, sistem mevcut tüm sistem kaynaklarını tek bir havuz gibi yönetebilir ve kullanabilir.

Bu durumu basit bir analoji ile anlatmaya çalışalım, depolama

aygıtını arkasına dorseler bağlı bir tır gibi düşünün. TIR’ın motorunun ve şoförünün bulunduğu ana kısım aslında disk depolama sisteminizin tüm operasyonunu yöneten, performansını belirleyen kontrol birimiyani kontrolcüdür.

Arkaya takılan dorseler ve içerilerinde bulunan yükler ise depolama sisteminin yönetmek zorunda olduğu kapasiteyi ve üzerinde barındırmak zorunda olduğu verileritemsil eder. Tırınız ne kadar güçlü bir motora sahip olursa olsun mutlaka bir kapasitesi ve performans limitinesahiptir.

Motorunda bir değişlikyapmadığınız ve arkaya sürekli dorse/yük eklenmesi durumunda yani tırakapasitesinin üzerinde yükleme yapıldığında, muhtemelenartık yükünü çekemez duruma gelecektir. Bu örnek dikeyde büyüyen sistemlerin (genelde giriş ve orta seviye depolama sistemleri) yani Scale-up sistemlerin çalışma yöntemine çok benzer.

Eğer koşulları biraz değiştirme imkânımız olsaydı vetırımızın arkasına takılan her ek dorse beraberinde kendi ek motoru ile gelmiş olsaydı ve biz de bunları tırın ana motoruna destek olacak şekilde hep beraber bir uyum içerisinde çalıştırabilmenin yolunu bulsaydık, eklenen dorse sayısının performansa etkisi oldukça minimal olacak ve tırımız ilk senaryodakinden kat be kat daha fazla yük çekebilir durumda olacaktı.Bu ikinci bahsettiğimiz yöntem ise scale-out yani yatayda büyüyen sistemlerin çalışma mantığına oldukça yakındır.

Yapılandırılmamış veri barındıran sistemlerinscale-out yani yatayda büyüyebilir mimaride olması hem mevcut hem de ileride karşılaşmamız olası iş yüklerine şimdiden hazır olabilmekadına önemlidir.

Yapılandırılmamış verinin tutulduğu modern disk sistemlerinde veriyi korumak için büyük çoğunlukla erasurecoding yöntemi kullanılır.

Güvenli, basit ve etkin yönetilebilme ve gelişmiş veri servisleri Güvenli, basit ve etkin yönetilebilme ve gelişmiş veri servisleri Yapılandırılmamış veri barındıran sistemlerin veri güvenliği ve veri güvenilirliği ile ilgili teknolojilere sahip olması, kolay yönetilebilmesi ve zengin veri servisleri sunabilmesi kurumlar açısından önemli kriterlerdir. Moden bir disk sistemi üzerinde Şifreleme, Politika temelli saklama (retention ve worm), Çoklu yönetim yetenekleri (multitenancy) gibi özellikler mutlaka bulunmalıdır.

Şifreleme (Encryption) Verinin olduğu her yerde hem güvenlik ve güvenilirlik daimaön plandadır, özellikle yapılandırılmamış veri depolaması konusunda özelleşmiş sistemlerden veri ile ilgili bu beklentileri eksiksiz karşılaması beklenir. Pek çok iş

Ocak 2020 Güvenlik Yönetimi n 73

guvenlik yonetim 79.indd 73

08.01.2020 19:06

ÖZEL DOSYA VERİ YEDEKLEME VE DEPOLAMA

birimi depolama sistemleri üzerinde tutulan verinin şifreli halde (encrypted) tutulmasını talep eder. Sistemlere fiziksel müdahale yapılıp, disklerin sökülüp başka bir ortamda çalıştırılmak istenmesi durumunda bile verinin asla okunamayacağını garanti edebilen teknolojiler günümüzde mevcuttur.

Saklama süresi boyunca silinmezlik ve değişmezlik garantisi (Retention ve WORM) Çağrı merkezleri gibi, ses kayıtlarının belirli bir dönem boyunca saklanmasının ve değişmezlik garantisinin elzem olduğu işkollarında, veriyi tutan sistemlerden, belirli bir dönem boyunca verinin değişmezliğinin garanti edilmesi beklenebilir. Hatta bazı durumlarda bu verinin sistem yöneticisi tarafından bile silinemez/değiştirilemez olması gibi zorunluluklar ya da kanuni yükümlülükler olabilir. bu bahsettiğimiz özelliğe Retention denir. Verinin bir kere yazılıp, çoklu defa okunması (WORM – Write Once, Read Many) gibi bir ihtiyacın olduğu iş yüklerinde politika temelli bu saklama politikaları yoğun olarak kullanılır.Yapılandırılmamış veri tutan modern bir veri depolama sisteminde mutlaka Retention ve WORM özellikleri olması beklenir.

Çoklu kullanım ve izolasyon (Multi Tenancy) Çok büyük kapasitelere çıkabilen bu özel sistemlerin birçok kuruma/departmana aynı anda ve tam bir izolasyon ile hizmet verebilmesi önemli bir yetenektir. Özellikle fiziksel ayrıştırmanın mümkün olmadığı bazı durumlarda, disk sistemi talep halinde ve yetkiler dahilinde çoklu kullanıma

olanak sağlayarak (güvenli ve izole şekilde) kuruma hem maliyet hem de yönetimsel anlamda avantaj yaratabilir. Bu çoklu kullanım özelliğine Multi tenancy denir.

Yapılandırılmamış veri tutan modern bir veri depolama sisteminde Multi Tenancymutlaka olması gereken ve yaygın kullanılan bir özellik olmakla beraber, pek çok üreticin çözümlerinde henüz tam ve fonksiyonel olarak çalışan Multi-Tenancy yeteneği yer almamaktadır.

Çoklu protokol desteği (Multi Protocol) Verinin disk sistemi üzerine pek çok farklı protokol ile yazılması ve okunabilmesi belki de günümüzde en sık rastlanan iş gereksinimidir. Özellikle kurumlarda Veri Gölü olarak pozisyonlanan ve adeta tüm kurumsal hafızayı barındırmak gibi bir misyonu olan depolama sistemlerinde, pek çok farklı kaynaktan veri toplanmakta ve bu veriler farklı protokoller kullanılarak sisteme aktarılmaktadır. Örnek vermek gerekirse doküman yönetim sistemi CIFS üzerinden veri yazarken, güvenlik yazılımlarıkayıtlarını NFS ile aynı sisteme atabilir ya da uç şubelerden merkeze FTP üzerinden düzenli dosya kopyalaması yapılabilir. Etkin ve yetenekli bir depolama sistemi üzerindeki veriye birden fazla protokol ile aynı anda erişime olanak sağlamalıdır.

(Sadece verinin oluşturulduğu protokol ile değil, aynı veri setine farklı protokollerle de erişim imkânı)

Veri gölünün özellikleri nasıl olmalıdır?

Son söz olarak yazımıza konu olan ve istatistiklere göre kurum içerisindeki toplam verinin muhtemelen %80’ninden fazlasını tutacak olan veri gölünüzde aşağıdaki

özellikler mutlaka bulunmalıdır.

Büyümeye uygun (Scaleout) mimaride olması Çoklu kullanımı (Multi Tenancy) desteklemesi Çoklu protokol yeteneklerine sahip olması Erasurecoding gibi yetenekli bir veri koruma mimarisi ile gelmesi Kesintisiz ve hızlı şekilde yazılım/kapasite güncellemesine olanak sağlaması Çok geniş bir uyumluluk ve entegrasyon yeteneğinin olması (geniş uygulama ve ISV desteği) Kolay yönetilebilmesi Günümüz dünyasında iş birimleri veriyi en hızlı şekilde ve mümkünse yerinde analiz edebilmeyi ve bu analiz sonuçlarından rekabet avantajı yaratabilecekleri çıkarımlara en hızlı şekilde çevirebilmeyi hedeflemektedir. Bu nedenle üzerinde bulunan veride hızlı şekilde analiz yapılmasına imkân sağlayan yani standart olarak HDFS desteği barındırarak analitik ve büyük veri entegrasyonuna çözümler, kurumları rekabette bir adım öne geçirecektir.

74 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 74

08.01.2020 19:06

guvenlik yonetim 79.indd 75

08.01.2020 19:06

SEKTÖRDEN

Ülk olara güvenlik “Ülke olarak güvenlik sektöründe sürekli artan bir ivmemiz olduğunu düşünüyorum”

Hikvision Türkiye A.Ş. Kıdemli Kanal Satış Müdürü Bayram BOYAM Ülkemizde güvenlik sektörünün sağlıklı olarak büyüdüğünü kaydetti.

BOYAM, "15 Yıllık güvenlik sektöründeki tecrübeme dayanarak, sürekli bir şekilde insanlarımızı hayati önem taşıyan bu konuda elimden geldiğince bilinçlendirmeye devam ediyorum ve bunların meyvesini görünce kendi halkımız için çok mutlu oluyorum." Dedi.

Hikvision hakkında bilgi verir misiniz?

Hikvision, 2001 yılında Çin’de kurularak yenilikçi güvenlik kamerası ürün ve çözümlerinin dünya lideri tedarikçisi olmayı başarmış güçlü yapısı bulunan bir elektronik güvenlik sistemleri şirketidir. Dünya genelinde 34.000 + personeli bulunan, 16.000 + Ar & Ge çalışanı olan, 46 farklı ülke ofisi bulunduran ve 500 + teknolojik iş ortağına sahip dev bir şirket yapısına sahiptir.

Sektörün en büyük Ar & Ge gücüne sahip olan Hikvision, ses ve görüntü kodlama, video görüntüsü işleme ve veri depolama gibi kilit teknolojilerin yanı sıra bulut bilişim, büyük veri ve derin öğrenme gibi geleceğin parlak teknolojilerinde de ilerlemeye

devam etmektedir. Güvenlik kamerası sektörünün yanı sıra akıllı ev teknolojileri, endüstriyel otomasyon ve otomotiv elektroniği sektörlerine de uzanan Hikvision, uzun-vadeli vizyonunu karşılamayı hedefliyor. Her zaman müşterileri için değer yaratan Hikvision, tüm dünyada varlığını göstermek adına yüz binlerce partnerlerle iş ortaklığı kurmuştur ve bu sayı gün geçtikçe artmaya devam etmektedir.

Tecrübe alanlarınızdan biri olan yapay zekanın güvenlik teknolojisine sunduğu çözümler nelerdir?

Hikvision, kendi kendine öğrenme yeteneğine sahip Yapay Zeka (AI) ürün ve teknolojilerini içeren sektör lideri yeniliklerini, dikey çözümleriyle birlikte sergiledi.

DeepinView serisi kameraları, göze çarpan ürünlerinden yalnızca

biriydi. Yüksek performanslı GPU ve derin öğrenme algoritmalarından güç alan bu derin-öğrenme kapasiteli güvenlik kameralarında, yanlış alarm filtresi, yüz tanıma ve kişi sayma gibi yapay zeka işlevleri mevcut. Bunun yanı sıra, yenilikçi Akıllı Trafik Sistemi (ITS) çözümünü de ziyaretçilerin huzuruna çıkaran Hikvision, veri-tabanlı akıllı ürünün trafik sıkışıklığını azaltmadaki etkinliğini, trafik ihlali yapanların ortaya konulması ve şüpheli araçların tespitindeki başarısını gözler önüne serdi.

Bugünün organizasyonlarının ihtiyaç duyduğu bilgileri sunma konusunda Hikvision, güvenlik ve ötesinde bir öncüdür. Yapay zeka teknolojisiyle tasarlanan sektör lideri akıllı kameralar ve altyapı çözümlerimiz, insan sayımı ve yüz tanımadan araç tanıma ve otomatik güvenlik uyarılarına kadar

76 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 76

08.01.2020 19:06

Türkiye’de güvenlik her geçen yıl önemi daha iyi anlaşılarak sürekli olarak yeni teknolojileri talep ederek ilerliyor.

Bayram BOYAM

rak ik

daha akıllı karar almayı desteklemek için bir dizi araç entegre ediyor.Hikvision’ın akıllı teknolojileri için başvuru neredeyse sınırsız.

Bankaların çalışanları, müşterileri, şube ofislerini ve ATM’leri korumalarına yardımcı oluyoruz.

Perakendecilerin mağazalarındaki ayak izlerini anlamalarına ve satış stratejilerini optimize etmelerine yardımcı oluyoruz. Akıllı trafik yönetimi çözümleri ile şehir yetkililerinin tıkanıklığı ve kirliliği azaltmasına yardımcı oluyoruz.

Hikvision, kuruluşların yapay zeka ve derin öğrenme teknolojilerine sahip yeni nesil kameralardan buluttaki akıllı ‘altyapı’ ve derin veri analizi özelliklerine kadar daha akıllıca çalışmalarına yardımcı olmak için gereken geniş bir teknoloji yelpazesi sunuyor.

Bu nedenle, kuruluşunuzun daha akıllıca çalışmasına yardımcı

olmak ve çok önemli bir şekilde, çalışanlarınızı ve varlıklarınızı güvenlik tehditlerinden korumak için size bir bakış açısı dünyasına erişim noktası sağlıyoruz.

Güvenlik sektörü odağında Türkiye ve dünya pazarını değerlendirir misiniz? Ülke olarak güvenlik sektöründe sürekli olarak artan bir ivmemiz olduğunu düşünüyorum. Çünkü son yıllarda hayatımızda güvenliğin ne kadar önemli olduğunu daha iyi anladığımızdan pazar sürekli olarak büyümeye devam ediyor. Ülkemizdeki büyümenin, global pazar ile birlikte doğru orantılı bir büyüme olduğunu görüyorum. Sadece bu yıl ülkemizin ekonomisinde yaşanan kriz belli bir seviyede her sektörü etkilediği gibi bizim sektörü de olumsuz yönde vurduğunu unutmamız gerekiyor. Eğer ki bu yıl bu olumsuz

koşulları görmeseydik daha fazla ve verimli bir büyüme olacaktı.

Dünyadaki güvenlik sektöründe zamanla başrollerdeki oyuncuların sıralamaları değişiyor. Bunun nedeni ise zamanın teknolojisine ve yeniliğe açık olmak ile ilgili olduğunu düşünüyorum. Hangi markalar yeniliklere, yeni ihtiyaçlara, teknolojilere ayak uydurabilirse her zaman ileriye geçerek diğer markaları geçiyor ve bunu son yıllarda çok açık bir şekilde gözlemliyoruz. Dünyada bulunan bir çok global marka sanırım en çok isimlerine güvendiği için ve Ar-Ge departmanlarına gerekli özeni göstermedikleri için sürekli gerilemeye devam ettiğini gözlemliyoruz.

Güvenlik denilince ilk başta insanların hayatlarını tehlikeden uzaklaştırmak ve kendilerine ait eşyaların çalınmasını önlemek ile

Ocak 2020 Güvenlik Yönetimi n 77

guvenlik yonetim 79.indd 77

08.01.2020 19:06

SEKTÖRDEN

tüm yaşam alanlarının korunmasına dair önlemlerinin önceden alınmasını sağlamak şeklinde düşünebiliriz. Türkiye’de güvenlik her geçen yıl önemi daha iyi anlaşılarak sürekli olarak yeni teknolojileri talep ederek ilerliyor. İnsanlarımız bu konuda sürekli olarak eğitimler alarak bilinçleniyor ve etrafındaki kesimlere bildiklerini aktararak toplumun daha iyi bir şekilde bilgilenmesini sağlıyor. 15 Yıllık güvenlik sektöründeki tecrübeme dayanarak, sürekli bir şekilde insanlarımızı hayati önem taşıyan bu konuda elimden geldiğince bilinçlendirmeye devam ediyorum ve bunların meyvesini görünce kendi halkımız için çok mutlu oluyorum.

Türkiye güvenlik sektöründen çok aşamalar kaydetti ama halen ciddi bir uzun yolu olduğunu da söyleyebilirim. Çünkü çok eski kurulan analog sistemleri kullanan son kullanıcılar olduğu gibi hiç bu tarz önlem almayan bir kitlenin de olduğunu çok iyi biliyorum. Biz ülke olarak dünyanın farklı ülkeleri ile kıyasladığımız zaman genelde Avrupa ülkelerinin gerisinde kaldığımızı söyleyebilirim. Ama onun dışındaki bir çok farklı ülkenin de ilerisinde olduğumuzu rahatlıkla söyleyebilirim.

Türkiye coğrafi bölge olarak Orta Doğu’nun en önemli noktasıdır ve bu bölgede parlayan bir yıldızdır diyebilirim. Orta Doğu’nun içerisinde ise güvenlik pazarında çok ciddi bir payı olduğunu asla görmezden gelemeyiz.

Sektördeki yeni trendler nelerdir? Çok yakın zamanlardan itibaren sektörümüzün ana kalemi olan

CCTV’den ayrı olarak yeni ürün gruplarıyla daha çok zenginleşiyor ve daha farklı isteklere cevap verebilir pozisyona gelmiş durumdayız. Sektörümüzdeki yeni trendlerden en önemlilerinden bazılarını sizler için aşağıda sıralayabilirim; 1-) IoT (Nesnelerin konuşması), 2-) AI (Yapay zeka), 3-) Drone’lar (Havasız insan araçları), 4-) Robotik ürünler, 5-) Video analitik yazılım çözümleri, 6-) Cloud (bulut) çözümleri, 7-) Big data (büyük veri depolama) 8-) Araç altı tarama sistemleri, 9-) Termal, lazer ve antikorozyon özellikli kameralar, 9-) Otopark ve plaka okuma sistemleri…

Firmanız için 2019 nasıl bir yıldı, 2020 gelecek planınız nedir?

HIKVISION olarak 2019 yılını yine hem Türkiye’de hem de dünyadaki en çok satılan başarılı marka ve firma olarak bitirmenin haklı gururunu yaşıyoruz. Tüm ekibimizle birlikte gerçekten çok fazla çalışarak tüm iş ortaklarımıza ve partnerlerimize her anlamda destek vererek sürekli büyüyen bir yapıda olduğumuzu söyleyebilirim.

Bunu bir bina inşaatı yapıyor gibi düşünebiliriz ve sürekli üst katları yaparak büyümeye devam ediyoruz. Her bir üst kata çıktığımızda görüş açımıza yeni yerler girdiği için bizlerde bunları çok iyi işleyerek yeni fikirler üretmeye, tanıtmaya ve benimsetmeye el birliğiyle de-

Her zaman dinamik ve çalışkan yapıdaki ekibimizde sürekli sahalarda olmaya devam edeceğiz. vam ediyoruz. Çünkü bizler yine hiç durmadan sürekli olarak yenilikler üzerinde yoğun çalışma tempomuza devam ederek, sürekli yeni yıldaki planlamalarımızı tamamlıyoruz. Hep birlikte beyin fırtınaları yaparak özellikle katma değerli işlerle ve gelişmelerle daha fazla büyüyeceğimizin farkında olarak tüm planlarımızı bu çerçevede yapmaya devam ediyoruz. 2020 yılından beklentilerimiz tabii ki her yıl olduğu gibi sürekli büyümek olduğu için bu çizgide daha fazla ve akıllı planlamalar yaparak sektörümüze öncü olmaya devam etmek istiyoruz. Tüm partnerlerimiz ve iş ortaklarımıza sürekli olarak katma değerli işler yaptırıp hep birlikte kazan-kazan şeklinde ticaretimizi geliştireceğimizden emin olabilirsiniz. Her zaman dinamik ve çalışkan yapıdaki ekibimizde sürekli sahalarda olmaya devam edeceğiz. Şu konuda hepinizin içi her zaman çok rahat olabilir; hep beraber olduktan sonra ve birbirimizi iyi dinleyip gerekenleri zamanında yapınca her zaman yukarıya doğru büyümeye, kazanmaya ve iyi bir işbirliğimizin devamlı olarak ilerlemesini sağlayacağımızdan asla şüpheniz olmasın…

78 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 78

08.01.2020 19:06

guvenlik yonetim 79.indd 79

08.01.2020 19:06

SEKTÖRDEN

sürdürm devam “Büyümemizi sürdürmeye devam edeceğiz”

"Türkiye pazarına girdiğimiz tarihten bu yana sektör ortalamasının üzerinde bir büyüme kaydettik."

Diyen Securitas Güvenlik Süreçleri ve Kalite Koordinatörü Hüseyin ERİM ile güvenlik sektöründeki sürecin ve ekibin önemini konuştuk.

Firmanız ve sunmuş olduğunuz çözümler hakkında bilgi alabilir miyiz?

Securitas markasının Türkiye’deki yerini sağlamlaştıran proje ve yatırımlar nelerdir?

İsveç kökenli Securitas dünyanın en büyük güvenlik şirketlerinden biri. Halen 58 ülkede 370 bin den fazla çalışanımızla 150 bin den fazla müşteriye hizmet veriyoruz.

Securitas Türkiye bugün 78 ilde, 11 Bölge Müdürlüğü ile 2.500 hizmet noktasında 1.000’in üzerinde projede yaklaşık olarak 20 bin çalışan ile faaliyet gösteriyor.

Telekomünikasyondan turizme, havacılıktan madenciliğe, enerji sektöründen endüstriyel tesislere kadar pek çok farklı sektöre akıllı ve önleyici güvenlik çözümleri sunuyoruz.

Hizmetlerimizin odağında iş ortaklarımız ve değişen ihtiyaçları var.

Bizler teknoloji ve veri inovasyonları sayesinde sektörde önemli fırsatlar görüyoruz. İş ortaklarımızın taleplerini entegre güvenlik çözümlerimiz ile karşılamaya çalışırken, aynı zamanda ilk tercihleri olduğumuzdan emin olmak istiyoruz.

Dünyada güvenlik sektöründe bir değişim ve dönüşüm söz konusu. Geleneksel güvenlik yaklaşımından Entegre Güvenlik Çözümleri’ne doğru bir geçiş var. Güvenlik hizmeti çözümlerinde akıllı teknolojiler kullanılarak hem daha kaliteli hizmet verilebiliyor hem de daha az güvenlik görevlisi ile daha etkin çözümler üretilebiliyor.

Securitas hem dünyada hem de Türkiye’de güvenlik sektöründeki bu değişime, Entegre Güvenlik Çözümleri ile liderlik ediyor.

Tek sözleşme, tek çözüm, tek muhatap felsefesiyle iş ortaklarına hem daha kaliteli hem de daha düşük maliyetlerle güvenlik hizmetini optimum bir şekilde sunuyor. Biz 2013 yılından bu yana teknolojiye ciddi yatırım yapıyoruz. Bu yıl insan ve teknolojiye yaklaşık 18 milyon TL’lik bir yatırım yaptık, önümüzdeki

yıl bu rakamı daha da arttırmayı planlıyoruz. İş ortaklarımızın farklı güvenlik ihtiyaçlarına çözüm üretmek amacıyla oluşturulan Entegre Güvenlik Çözümlerimiz kapsamında Güvenlik Hizmetleri, Uzaktan İzleme Hizmetleri, Kontrol Hizmetleri, Güvenlik Teknolojileri ve Danışmanlık Hizmetleri ile hizmet vermekteyiz. Çözümlerimiz arasında yer alan Uzaktan İzleme Hizmetleri’nde rutin görev takibi, olası bir alarm durumunda doğrulama ve takiben müdahale adımlarından oluşan güvenlik kurgusu ile mekanlar özel yazılımlı akıllı kameralar tarafından izleniyor. Bu özel kameralar sıra dışı bir durum tespit ettiğinde ilgili görüntüyü anında Securitas Uzaktan İzleme Merkezi’ne ulaştırıyor. Merkezdeki operatör de gerekli ihbarı ya da yönlendirmeyi yaparak olayı sonuçlandırıyor. Gereksiz müdahale ortadan kalkarken, erken uyarı ile pek çok olay daha gerçekleşmeden önleniyor.

80 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 80

08.01.2020 19:06

me Hüseyin ERİM

Teknolojiyi kullanmak kadar teknoloji aracılığıyla toplanan bilgiyi analiz etmek de önemli hale geldi, Büyük veri hem bugün hem de yarınımız için önemli bir hazine.

Securitas’ın Araştırma – Geliştirme (AR-GE) birimi hakkında bilgi alabilir miyiz?

Dünyanın en büyük güvenlik şirketlerinden biri olarak kendimizi “güvenlikte bilgi lideri” olarak tanımlıyoruz. İşimizi geliştirmek için teknolojiden yararlanmak önceliklerimizi arasında.

Securitas’ın AR-GE çalışmaları merkezimiz İsveç’ten yönetiliyor.

Ayrıca, dünyanın çeşitli yerlerinde farklı AR-GE merkezlerimizde geleceğin teknolojisini şekillendirmek üzerine çalışmalar yürütüyoruz.

Dijitalleşen ve hızlanan dünyada müşterilerimiz bizden daha gelişmiş güvenlik çözümleri talep etmeye başladı. Bu da bizim rolümüzü değiştirerek, elektronik güvenlik, kurumsal risk yönetimi gibi daha geniş bir yelpazede hizmetlerimizi sunmaya doğru yönlendirdi.

Uzun yıllara dayanan deneyimimiz ve derin güvenlik bilgi birikimimizle müşterilerimizin gelişen

güvenlik ihtiyaçlarına, içerisinde bulunduğu sektörü ve gelecekte oluşabilecek ihtiyaçlarını öngörerek en etkin güvenlik çözümlerini üretmek bizim ana görevimiz.

Teknolojiyi kullanmak kadar teknoloji aracılığıyla toplanan bilgiyi analiz etmek de önemli hale geldi. Büyük veri hem bugün hem de yarınımız için önemli bir hazine. Gelecek bu veriyi analiz edip, doğru kullanan şirketlerin olacak. Biz de bu konudan hareketle, Securitas globalde pek çok proje yürütüyoruz. Tüm bu projelerden toplanan bilgiler merkezde toplanıyor. Şu an bu bilgileri anlamlandırma üzerine çalışıyoruz. Gelecekte, örneğin, ocak ayında, akşam saatlerinde, X projesinde güvenlik ihlalleri olacağını tahmin edebilecek, daha olay gerçekleşmeden önlem alabileceğiz. Hatta yapay zekâ ile durumu yorumlayıp, gerekli önlemleri anında alabileceğiz.

Ülkemizdeki ve dünyadaki güvenlik sektörünü değerlendirir misiniz?

Türkiye ve dünyada güvenlik sektörü hızla büyüyor. Regülasyonlar açısından baktığımızda

Türkiye bu konuda pek çok ülkeden önde. Sektöre özel, çalışma şartlarımızı belirleyen 5188 sayılı bir kanunumuz var. Elbette daha alınacak çok yol var, bu konuda bizimde üyesi olduğumuz GÜSOD başarılı çalışmalar yürütüyor. Büyüme potansiyelimiz çok yüksek, ekonominin lokomotif sektörleri arasındayız.

Securitas için 2019 senesini değerlendirip, 2020 yılına dair hedeflerinizi bizimle paylaşır mısınız?

2019 tüm sektörlerde olduğu gibi güvenlik sektörü açısından da zorlu bir yıl oldu. Özellikle finansal yapısı güçlü olmayan şirketleri epey zorladı. Bizim açımızdan ise yeni satışlar tarafında güçlü bir sene geçirdiğimizi söyleyebiliriz. Öte yandan krizi bir bakıma fırsata da çevirdik. 2018’in ikinci yarısında Pronet Güvenlik Hizmetleri’nin Elemanlı Güvenlik Bölümü’nü de bünyemize kattık ve hem iş hacmi hem de çalışan sayısıyla 2019’u oldukça güçlü bir şekilde karşıladık. Sektör ortalamasının üzerinde büyüdüğümüzü söyleyebilirim. Önümüzdeki sene için de oldukça umutluyuz, büyümemizi sürdürmeye devam edeceğiz.

Ocak 2020 Güvenlik Yönetimi n 81

guvenlik yonetim 79.indd 81

08.01.2020 19:06

ELEKTRONİK GÜVENLİK

Eğitim kurumlarında alınabilecek 7 güvenlik önlemi Güvenlik kameralarının kullanımında en çok düşülen hata, birlikte kullanılan kameraların görüş alanlarının yeterince değerlendirilmemesi ve kör noktaların gözden kaçırılmasıdır. Eğitim kurumlarında kullanılan kameraların görüş alan ve açılarının uygun olarak ayarlanması ve kör noktalara yer verilmemesi önemlidir.

KAREL ELEKTRONİK SANAYİ VE TİC. A.Ş.

G

üvenlik önlemleri ve güvenlik tehditleri ile ilgili çözümler üretilirken, öncelikle kalabalık insan gruplarının bir arada bulundukları bölgeler göz önüne alınır ve bu bölgelerde meydana gelebilecek güvenlik sorunları değerlendirilir. Çünkü kalabalık ortamlarda dikkat dağıtıcı ve değişken unsurlar fazla olmakta ve bu ortamlarda meydana gelebilecek tehdit sebepleri çok beklenmedik veya çok göze çarpar nitelikte olmayabilir.

Kalabalık insan gruplarının bulunduğu bölgelerden bahsedecek olursak, hastaneler, alışveriş merkezleri, meydanlar veya stadyumlar örnek verilebilir. Hırsızlık, adam yaralama, gasp gibi gazete haberlerinde, televizyon kanallarında gözümüze çarpan olayların bir çoğu bu tip mekanlarda gerçekleşmektedir. Ve ne zaman bu tip ortamlarda bulunsak çevremizi uyarma ihtiyacı duyarız çünkü biliriz ki bu tip ortamlarda bir araya gelen insanlar rastgele insanlardır ve orada bulunma sebeplerini her zaman bilemeyebiliriz. Peki ya içerisinde bulunduğumuz başka kalabalık ortamları ne kadar değerlendirdiğimizi sorgulasak? Her gün bir araya geldiğimiz insanların olduğu, tanınırlığımıza ve güve-

nilirliğine inandığımız insanların bir arada bulunduğu, kendimizi güvende hissettiğimiz ortamları düşünsek, bu ortamlarda güvenlik önlemlerine ihtiyacımız var mı sorusunu nasıl cevaplardık?

Daha önemlisi, yeterli güvenlik önlemleri alındı mı sorusuna cevabımız ne olurdu?

Kazalar, öngörülemezdir ve sonuçları tahminimizden çok daha kötü sonuçlar doğurabilir. Örneğin bir ofis ortamı, herkesin birbirini tanıdığı, güvenilir olduğuna inanabileceğimiz bir ortamken, hiç beklenmeyen bir müşteri veya çalışanların sebep olabileceği bir ihmal sonucu işler iyiye gitmeyebilir.

Peki ya okullar? Her sabah ailemizin en genç bireylerini sadece okul yönetimine ve öğretmenlere emanet etmek bizleri rahat hissettirecek yeterli bir sebep midir?

Bu yazıda öğrencilerimizi ve öğretmenlerimizi, kısaca ülkemizin geleceğini ilgilendiren güvenlik sorunlarından ve alınabilecek önlemlerden bahsedeceğiz.

Eğitim kurumlarında alınacak güvenlik önlemleri nelerdir?

Güvenlik kameraları ile kör noktaların izlenmesi Güvenlik kameralarının kullanımında en çok düşülen hata, bir-

likte kullanılan kameraların görüş alanlarının yeterince değerlendirilmemesi ve kör noktaların gözden kaçırılmasıdır. Eğitim kurumlarında kullanılan kameraların görüş alan ve açılarının uygun olarak ayarlanması ve kör noktalara yer verilmemesi önemlidir. Bu kameraların kullanılmasının en gerekli olduğu bölgelere değinecek olursak: Kapı girişleri ve kapı çıkışları, yangın çıkışları Koridorlar ve kat girişleri Kantin ve yemekhane bölgeleri Kütüphane Bilgisayar ve fen laboratuvarları Konferans salonları Park alanları Spor salonları ve beden eğitimi alanları Oyun alanları Yerleştirilen bu kameralar sayesinde öğrenciler arasında gerçekleşebilecek hırsızlık, darp, sataşma, düzeni bozma gibi disiplin suçları, park alanlarına giriş çıkış yapan

82 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 82

08.01.2020 19:06

m un

çalışırken uzun vadeli düşünülmeli, ileri dönemde tamir ve yenilenme masrafları da göz önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca güvenlik kameralarının sadece çözünürlük, zoom gibi özelliklerinin yanı sıra dış ortamlara olan dayanıklılıkları da önemsenmelidir.

eğitim görevlisi ve velilerin takibi gibi birçok takip işlemi gerçekleştirilebilir.

Monitörlü görüntüleme ile takipte kalınmalı Güvenlik kameralarının bağlı olduğu monitörler ile eş zamanlı izleme yapılabilmektedir. Bu sayede istenilen bölgeler monitör aracılığı ile kontrol edilebilir, kaydedilebilir ve ihtiyacı duyulan herhangi bir durumda görsel kanıt olarak sunulabilir.

Okullarda meydana gelebilecek olan kasıtlı, görünür veya görünmez kazaların sonucu okul yönetimi veya aileler hukuksal süreçlere ihtiyaç duyabilmektedir. Böyle bir durumda kişilerin kullanabileceği görsel kanıtların bulunması oldukça faydalıdır.

Monitörlü ve video görüntüleme sistemleri ile bu tip görüntüler kaydedilebilmekte ve kanıt olarak sunulabilmektedir.

Güvenlik kameralarının ihtiyacınızı karşıladığından emin olun Eğitim kurumlarının bütçeleri, kurumların bütün ihtiyaçlarını en iyi derecede karşılayabilecek kadar geniş olmayabilir. Böyle bir durumda en düşük maliyetli çözüm yolları aramaya gidilebilir fakat şu unutulmamalıdır ki, bütün güvenlik kameraları aynı özelliği taşımaz veya aynı özelliği taşıdığı söylenen iki farklı üretim kamera aynı sonuçları vermeyebilir. Kamera seçiminde fiyat-performans dengesini sağlamaya

Otomatik ve uzaktan kapı kontrol sistemleri kullanılmalıdır Okul girişleri ve çıkışları gibi yabancıların giriş ve çıkış yapabileceği kritik noktalarda uzaktan kontrollü kapı kontrol sistemlerinin kullanılması, aciliyet ve tehlike barındıran senaryolarda hızlı bir şekilde müdahale edilebilmesine yardımcı olmaktadır.

Aynı zamanda yangın, deprem gibi acil çıkış yapılması gereken durumlarda hızlı şekilde gerekli kapıların kullanıma açılması ve kullanımı tehlikeli olan bölgelerin kapatılması için kullanılabilecek bir sistemdir. İnternet tabanlı kullanılabilen bu kontrol sistemleri okul içerisinde ve dışarısındayken kullanılmaya devam edilebilir, idari birimler okul dışından da okul güvenliğini sağlamaya devam edebilirler.

Okul çevresinde güvenlik önlemleri Okul binaları içerisinde her ne kadar gerekli güvenlik önlemleri sağlansa da, okulların bahçeleri ve bahçe giriş ve çıkışları, okul servislerinin bulunduğu park alanları gibi alanların güvenlikleri de oldukça önemlidir. Bu alanların gözlemlenmesi için portatif kamera sistemleri kullanılabilir veya yakınlarda bulunan yüksek yapıların üzerlerine kamera sistemleri kurulabilir. Ayrıca öğrenci servis sahiplerinin de aynı derecede ilgili olması ile servis içi kameraların kullanımı da yaygınlaştırılmalı ve öğrenciler okul ve eve dönüş yolunda güvenliği sağlanmalıdır.

Her zaman acil durum planının bulunması ve hazırlıklı olunması gerekir Güvenlik kameraları ve kapı kontrol sistemleri yüksek oranda güvenlik sağlasa da sağlayabilecekleri hizmet bir yere kadardır.

Her durumda ortamda bulunan kişilerin ve güvenlikten sorumlu bireylerin bilgili ve hazırlıklı olması gerekir. Bu yüzden idarecilerin ve öğretmenlerin acil durumda yerine getirilmesi gerekenlere dair acil durum planları olmalı ve bu plan doğrultusunda yapılması gerekenler konusunda bilgilendirilmelidirler. Ayrıca öğrencilerin de bu planlardan haberdar edilmesi ve gerekli sorumluluklarının hatırlatılması gerekilmelidir.

Aynı zamanda polis, itfaiye gibi acil durumda iletişime geçilecek kurumlarla daha önceden anlaşılmalı ve acil durum esnasında sahip olmaları gereken bilgilerin birçoğu önceden kendilerine iletilmelidir.

Güvenlik amacı ile alınabilecek diğer önlemler Okul ve okul çevresi alanların güvenliğinin sağlanması için güvenlik kameraları ve kapı kontrol sistemlerinden farklı olarak diğer güvenlik önlemleri de değerlendirilmelidir. Bunların başında yangın alarm sistemleri gelmektedir.

Ayrıca okul bahçelerine yerleştirilecek olan araç altı kontrol ve plaka tanıma sistemleri ile okul giriş çıkışlarının güvenlik altına alınması gerekmektedir.

Ocak 2020 Güvenlik Yönetimi n 83

guvenlik yonetim 79.indd 83

08.01.2020 19:06

ELEKTRONİK GÜVENLİK

Video izleme sistemleri ile biyometrik sistemlerin kullanımı Biyometrik erişim kontrol sistemleri, kişilerin fiziki ve davranışsal özelliklerini tanıyıp kimliklerini belirleyerek kontrollü geçiş sağlamak üzere geliştirilmiş sistemlerdir.

Cemil ÖZDEMİR/ Ceo PCC ELEKTRONİK

B

iyometrik sistemlerde yüz, iris, retina, damar, parmak izi, DNA gibi değişmez niteliklere sahip kişisel unsurlar kullanılır. Kamu veya özel tüm kurum ve binalarda, tesislerde bu sistemlerden faydalanmak mümkündür.

Bu sistemlerle gelen giden kişilerin takibi, denetimi, sayılması, sayısal analizler yapılması ayrıca belli bölgelere istenmeyen kişilerin giriş, çıkışlarının önlenmesi veya sadece belirli kişilerin giriş ve çıkışına izin verilmesi gibi işlevler sağlanabilir. Bu sistemlerin kapalı devre kamera sistemleri ve

yazılımları ile entegre edilmesi, birlikte çalışabilir hale getirilmesi değişik avantajlar sağlayacaktır.

Biyometrik erişim kontrol sistemi ile kaydedilen tüm olaylar (kapının, bariyerin vb. açılması, girişin reddedilmesi gibi) video izleme sistemine de transfer edilebilecek böylece bu olaylar, ilgili biyometrik cihaz ile ilişkilendirilmiş kamera, bu kameraya ait video arşiv bir bütün olarak incelenebilecektir. Örneğin bir okul için bu tür bir sistemin video izleme sistemi ile entegre bir şekilde kullanıldığı düşünüldüğünde; bir öğrencinin biyometrik kontrolden geçtikten sonra biyometrik geçiş

bilgisine ilaveten kameradan alınan ekran görüntüsünün operatöre veya aileye gönderilmesi öğrencinin devamlılık durumu ve güvenliği için faydalı olabilecektir.

Biyometrik sistemler ile video izleme sistemlerinin entegre edilmesinin en önemli avantajı farklı ara yüzlere sahip bu sistemleri tek bir ara yüz üzerinden video izleme sisteminden takip edilebilir hale getirmesi olacaktır. Özellikle doğal afet veya yangın, kaza vb. tehlike hallerinden kaynaklanan durumlarda yetkililerin ve operatörlerin zamanında haberdar olması, durumun ivedilikle teyit edilmesi ve gerekli tedbirlerin derhal alınabilmesi örneğin giriş ve çıkışların hemen serbest hale getirilebilmesi gibi işlevler daha kısa sürede yapılabilir gelebilecektir.

Ancak gerek biyometrik erişim kontrol sistemlerinin gerekse video izleme sistemlerinin piyasadaki ürün çeşitliliği düşünüldüğünde entegrasyon işlemleri için gerekli yazılım iş sürecinin, personel ve zamanın doğru bir şekilde planlanması elzemdir, göz ardı edilmemelidir.

Her ne kadar biyometrik sistemler sadece kişilere özgü parmak izi, iris, retina gibi biyometrik niteliklere bağlı olsa da tehditle giriş yaptırma, cihazları aldatacak yöntemler kullanmaya çalışma

84 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 84

08.01.2020 19:06

Cemil ÖZDEMİR

gibi riskleri hala taşımaktadır. Örneğin yüz tanıma bazlı cihaz ve sistemlerde yüze farklı makyajlar uygulama, yüz görünümlü maske ve benzeri kıyafetler takma, yazılım korsanlığı (hacking) yöntemleri ile aldatma veya kontrolleri bir şekilde pas geçme gibi bazı yöntemlerin bu cihaz ve sistemlerin güvenliğini geçebildiğine dair bilgi ve vakalar mevcuttur. Biyometrik sistem ve video izleme yazılımı geliştiricileri bunları aşmak için yine örneğimizden hareketle yüzün canlı bir kişiye ait olduğunun doğrulanması, aldatmaya yönelik yöntemlerin bertaraf edilmesi gibi güncellemeleri cihaz ve sistemlerine uygulamaya çalışmaktadır.

(GDPR) adındaki düzenlemelerin kişilere özgü biyometrik verilerin korunmasına yönelik hükümler getirmiş ve yaptırımlar öngörmüş olmasıdır. Bu düzenlemelere göre kişilerin isim, adres, sağlık, kullanıcı giriş bilgileri, eposta adresi, IP adresi, dini tercihleri, ruh sağlığı vb. çok sayıda kişisel verilerinin doğrudan veya dolaylı olarak alınması, saklanması daha sonra tekrar kullanılması gibi hususların kişilerin rızası ve yasal zorunluluklar kapsamında yapılması gerekli hale gelmiştir. Üreticiler bu tür değişimleri takip etmekte, ürünlerine adapte etmekte, yeni teknolojiler geliştirmektedir. Biyometrik sistemlerde veya video izleme sistemlerindeki bu yeni teknolojiler arasında yapay zeka, derin öğrenme gibi teknolojilerin yeri yadsınamayacaktır. Özellikle bu teknolojilere sahip video izleme sistemleri ile entegre edilerek bütünleşik şekilde çalışabilir hale getirilen kartlı geçiş, yangın alarm, biyometrik erişim kontrolü vb. sistemlerin daha güvenilir ve verimli hale geldiklerini düşünmek yanlış olmayacaktır.

Günümüzde nöral ağlar üzerinde çok büyük veri yığınlarının analizi neticesinde video analiz işlemleri çok daha etkin hale gelmiş durumdadır. Bilindiği üzere nöral ağlar insan beyninden esinlenerek geliştirilmiş, birbirine ağlarla

Biyometrik sistemler sadece kişilere özgü parmak izi, iris, retina gibi biyometrik niteliklere bağlı olsa da tehditle giriş yaptırma, cihazları aldatacak yöntemler kullanmaya çalışma gibi riskleri hala taşımaktadır. bağlanan biyolojik sinir ağlarını taklit eden bilgisayar programlarıdır. Nöral ağlar sayesinde makinelerin öğrenme kabiliyetleri artmış, güvenlik amaçlı yazılımların ürettiği, operatörlerin dikkatlerinin asıl yoğunlaşması gereken konulardan uzaklaşmasına neden olan “false alarm” denen hatalı alarmların % 8090’lar seviyesinde azaltılabildiği görülmüştür. Bu teknolojiler ile hatalı alarmların başta gelen sebeplerinden biri olan insan harici unsurların (araç, hayvan, bitki vb.) algılanmaması imkânı da önemli bir etken olmuştur.

Biyometrik sistemlerin video izleme sistemleri ile birlikte olmasının getirilerinden diğeri çift taraflı kontrol, durum teyidi alma imkânıdır. Biyometrik sistem-

Bu teknolojilerle ilgili önemli diğer gelişme ise farklı ülkelerde değişik isimler ile kabul edilerek uygulamaya konulmuş olan General Data Protection Regulation

Ocak 2020 Güvenlik Yönetimi n 85

guvenlik yonetim 79.indd 85

08.01.2020 19:06

ELEKTRONİK GÜVENLİK

ler kişiye özgü niteliklerle işlem gördüklerinden, ayrıca kişinin yanında kart, etiket, kumanda vb. ayrı bileşenler taşıması gerekmediğinden bu sistemlerin nispeten güvenliği artırdığı düşünülebilir.

Parmak izi, retina vb. niteliklerin taramasını yapan cihazlar ile geçiş yapan kişinin girişe yetkili kişi ile aynı kişi olması, başkasına ait bir kartı veya benzer bir ekipmanı kullanan bir kişi olmaması hususları doğrulanmış olur.

Ancak yukarıda da değinildiği gibi bu sistemlerin bazı yöntemlerle aldatılmaya çalışılması, kişiye zorla, tehditle giriş yaptırılması gibi riskler söz konusu olabilecektir.

Video izleme sistemi ile entegrasyon, ilgili cihazların aynı zamanda kamera görüntüleri ile ilişkilendirilebilmesi, biyometrik sistemden geçiş yapan kişinin görüntülü olarak doğrulanması bu riskleri elimine edecek, geçişin gerçekleşmiş olması halinde durumun delillendirilmesini sağlayacaktır.

Biyometrik sistemler video izleme yazılımlarının analiz özellikleri ile birlikte kullanıldığında bir çok avantaj ortaya çıkacaktır. İnsan, yüz, plaka vb. tespitler yapan analizlerle, biyometrik sistemden geçen kişinin bina, tesis vb. içinde nerelerde dolaştığı, ne yaptığı denetlenebilir.

Bu kişilerin herhangi bir objeyi terk etmeleri, baret/kask/üniforma/barkodlu eşya vb. ile dolaşması gereken kişilerin bu kurallara uymamaları, sadece insanların değil kullandıkları araçların tespiti, takibi, sayılması, gelişmiş hareket algılama, takip analitik türleri ile sadece insan, sadece araç algılama gibi özel analiz imkanları, alttan, üstten, sürünerek geçme gibi durumları algılayabilme, boş boş gezinme, belli bir hızda hareket etme durumlarını tespit,POS sistemi ile entegrasyon, ziyaretçi sayımı gibi analizler-

le ticari stratejilerin geliştirilmesi, satışa dönüş, yatırım geri dönüşü analizlerinin yapılması gibi çok sayıda işlev artı imkanlar olarak kullanılabilecektir.

Biyometrik sistemlerin video izleme sistemleri ile entegre edilebilirliği için ilgili video izleme ürününün bu tür entegrasyonlara elverişli, açık bir mimariye sahip olması gerekir. SDK, API tarzı kütüphanelerin varlığı, makro veya değişik programlama dilleri ile yazılımda ilave özellikler çalıştırabilme işlevi bir video izleme yazılımı için aranması gereken özelliklerdendir.Video izleme yazılımı, sunucu üzerinden direkt veya istemci uygulaması üzerinden entegre edilmiş tüm sistemleri görebilecek, yönetebilecek merkezi bir sistem olarak kullanılabilmelidir.

PCC Elektronik olarak distribütörlüğünü yapmakta olduğumuz Trassir video izleme ve yönetim yazılımı biyometrik veya kartlı geçiş sistemleri, yangın ve alarm güvenlik sistemleri vb. ile entegrasyon imkanı, SDK/API vb. kütüphaneleri ile üçüncü taraf uygulamaların geliştirilmesine izin vermesi, bu sistemlerle uyum içinde ve verimli analizler üretebilecek çok sayıda analitik türüne sahip olması, Phyton programlama dili ile Trassir üzerinde çalış-

Biyometrik sistemlerin video izleme sistemleri ile entegre edilebilirliği için ilgili video izleme ürününün bu tür entegrasyonlara elverişli, açık bir mimariye sahip olması gerekir. tırılabilecek ek modüller, skriptler geliştirilebilmesi itibariyle sahip olduğunuz veya temin etmeyi düşündüğünüz biyometrik erişim kontrolü sistemleri ile maksimum performansta çalışabilecek profesyonel bir yazılımdır.

Gelecek daha akıllı, teknolojik uygulamalara gebedir. Bu değişim ve gelişime ayak uydurulması, gerisinde kalınmaması gittikçe daha çok önem kazanmaktadır. Video izleme yazılımlarında bu sürece gereken düzeyde değer verildiği, teknolojinin takip edildiği ve yepyeni teknolojilerin geliştirilmeye devam edildiği görülmektedir. Her zaman söylediğimiz gibi; gelecek onu görebilenlerin ve ona hazırlananların olacaktır

86 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 86

08.01.2020 19:06

guvenlik yonetim 79.indd 87

08.01.2020 19:06

GÜVENLİK HİZMETİ

Güvenlik hizmeti kavramına genel bakış Güvenlik kavramını en iyi anlatan ve kabul gören yaklaşımı anlamak için, bu kavramın insan psikolojisinde ve sosyal psikolojideki karşılığının ne olduğuna dair birçok kavram mevcuttur.

Bülent YURDCU/ Güvenlik Şirket Müdürü ATALIAN ÖZEL GÜVENLİK HİZMETLERİ A.Ş.

Ö

zel güvenlik hizmeti hakkında bilgi sahibi olmak için öncelikle bu hizmet ihtiyacının neden ortaya çıktığına bakmamız gerekmektedir.

Son zamanlara kadar devletler tarafından sağlanan güvenlik ihtiyacının bazı alanlarda yeterince uygulanmaması nedeniyle kişi, kuruluş ve firmalar güvenlik önlemlerini kendileri sağlamak zorunda kaldıkları bir ortam yaratmıştır. Güvenlik hizmetlerinin bir bölümünden devletin çekilmesi yasal olarak bir boşluk olup olmayacağı endişesini de beraberinde getirmiştir. Yasal açıdan bir düzenlemeye geçilmesine kadar tam anlaşılamayan ve olumsuz algılama özel güvenlik hizmeti 5188 sayılı yasanın ve bu yasaya dayalı yönetmeliğin yayımlanması ile bir yasal sorunu çözmüştür.

Güvenlik kavramını en iyi anlatan ve kabul gören yaklaşım anlamak için bu kavramın insan psikolojisinde ve sosyal psikolojideki karşılığının ne olduğuna dair birçok kavram mevcuttur. Bu kavramlardan en yaygın olanı ve kabul göreni Maslow’un ihtiyaçlar teorisine göre bütün insan ihtiyaçları

aşağıdan yukarıya doğru beşli bir kademe içinde incelenebilir.

Fizyolojik ihtiyaçlar: Yeme, içme, barınma, hayatı devam ettirme.

Güvenlik ihtiyaçları: Hastalık, yaşlılık vb. gibi hallerde geleceği garantiye almak, güvenli bir çalışma ortamı, eşit fırsatlar Ait olma ve sevgi İhtiyaçları: Kendi kendini anlama, şefkat çalışma arkadaşları tarafından kabul görme, yakın dostluklar vb.

Değer İhtiyaçları: Prestij, başarı, saygı görme, etkileyici unvan, büyük ofis vb.

Kendini gerçekleştirme İhtiyaçları: Yapma tamamlama arzusu, kişisel tatmin, kişisel başarı, bilimsel buluşlar, otonomi ve kendini geliştirmesini sağlayacak bir iş imkânı.

Bu teoriye göre bir kişi, teorideki tüm ihtiyaçları aynı anda hissetse dahi, ilk önce fizyolojik ihtiyaçlarını sonra da güvenlik ihtiyaçlarını gidermek isteyecektir.

Bu ihtiyaçlara bakıldığında hayatta kalmayı başaran kişi ilk olarak güvenlikli bir ortam oluşturma çabası içine girmektedir. Bu çaba bir sonuca ulaştıktan sonra diğer ihtiyaçlar ortaya çıkmakta ve

buna bağlı olarak diğer gelişmeler mümkün olabilmektedir.

Güvenlik sektörü; asıl sermayesi insan olan, insanlar tarafın-

88 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 88

08.01.2020 19:06

Bülent YURDCU

dan insanlar için oluşturulan ve faaliyetlerini buna göre düzenleyip yürütmek durumunda olan bir çalışma alanıdır. Dolayısıyla sektörün gelişmesinin ve kurumsallaşmasının, öncelikle, çalışanlarına yapılacak yatırımların çokluğu ve niteliğiyle doğrudan ilişkili olduğu değerlendirilmelidir. Özel güvenlik sektörü yarattığı istihdam imkânı ile devletin imkan sağlayamadığı gençlere önemli bir fırsat sunmuş ve küçümsenmeyecek bir sosyal işlevi yerine getirmiştir. Bu nedenle özel güvenlik sektörünün hak ettiği ilgiyi, saygıyı görmesi için başta kendi firma-

ları olmak üzere gereken özeni göstermeli, kanun uygulamaları hakkında müşterilerini sürekli bilgilendirmeli, personelin özlük haklarını zamanında ve yasal mevzuat çerçevesinde ödemeleri gerekmektedir. Özel güvenlik hizmeti alan firmalar ise kendi güvenlik hizmetini sağlayan personeli kendi firmalarındaki çalışanlar olarak görmelidirler. Özel güvenliğin yaratmış olduğu iş gücü çok önemlidir. Özel güvenlik faaliyeti güvenlik kolluk kuvvetlerinin bir anlamda yardımcı kuvvetidir. Özel güvenlik faaliyeti genellikle toplum fertlerinin yoğun olarak yaşadıkları AVM, site, fabrika, konser ve etkinlik alanları gibi her zaman risk teşkil eden yerlerdir. Bu kadar geniş bir alana yayılan güvenlik ihtiyacının sadece kolluk kuvvetleri ile yapılması da oldukça güçtür. Bu nedenle özel güvenlik hizmetinin çok önemli bir boşluğu doldurduğu aşikârdır. Özel güvenlik personelinin bu kadar önemli bir görevi yerine getirmesinde eğitim ayrıca önemli bir tutmaktadır. Bu eğitimler başta etkili iletişim olmak üzere,

Özel güvenlik hizmeti, yaratmış olduğu istihdam ve önemli sayılacak koruyucu güvenlik hizmeti ile toplumun güvenlik ihtiyacının büyük bölümünü karşılamaktadır. genel kolluk kuvvetleri ile ilişkiler, adli olaylara müdahale, şüpheli şahıs ve paketler ile eşkal tarifi, kalabalık yönetimi gibi toplumsal olaylara müdahale konularını kapsamaktadır. Sonuç olarak özel güvenlik hizmeti yaratmış olduğu istihdam ve önemli sayılacak koruyucu güvenlik hizmeti ile toplumun güvenlik ihtiyacının büyük bölümünü karşılamaktadır.

Bu nedenle önümüzdeki yıllarda da vazgeçilmez bir meslek olarak görülmeye devam edecek ve saygınlığı da giderek artacaktır.

Ocak 2020 Güvenlik Yönetimi n 89

guvenlik yonetim 79.indd 89

08.01.2020 19:06

GÜVENLİK HİZMETİ

Atış poligonlarında ek güvenlik önlemleri Poligonlarda yapılacak herhangi bir hata, bir anlık dikkatsizlik işletmeyi zor duruma sokabileceği gibi insan hayatına, yaralanmalara mal olabilir.

Deniz GÜRKAN Atış Poligonu Sahibi – Poligon Atmaca Atış Poligonu Tasarımcısı – Aksiyon Poligon Tic. Ltd. Şti.

U

zun senelerdir ülkemizde bulunan önemli bir iş kolu olan atış poligonları son dönemde yatırımcılar tarafından tutulan, yatırım yapılan işletmeler haline gelmiştir. Ancak kimsenin göz ardı etmemesi gereken önemli bir husus vardır ki atış poligonları herhangi bir işletme koluyla kıyas kabul etmez. Poligonlarda yapılacak herhangi bir hata, bir anlık dikkatsizlik işletmeyi zor duruma sokabileceği gibi insan hayatına, yaralanmalara mal olabilir.

Atış poligonları atış sporuna ve silahlara meraklı kişiler için vazgeçilmez mekanlardır. Atış sporunun gözle görülür şekilde bünyede sakinleştirici etkisi olduğuna tanık olunmuştur. Atış poligonlarını şiddet eğilimi yanlı değil, bu eğilimi kontrol altına almak ve spor için kullan bir mekan olarak kabul etmek en doğrusu olacaktır.

Poligon ruhsatı alınırken zorunlu koşulan güvenlik önlemleri mevcuttur. Bu koşulları yerine getirmeyen işletmeler ruhsat hakkı kazanamaz. Peki biz poligon sahibi olarak poligonlarımızda çalışan personelleri, müşterilerimizi ve kendimiz hangi ek güvenlik önlemleri ile koruyabiliriz?

1 Personel seçimi Atış hocası, nezaretçi ve ilkyar-

dımcıları seçerken mutlaka CV ve referanslarına özen göstermeliyiz. Atış hocalarının eğitimleri ve tecrübesi en önemli konulardan biridir. Atış hocaları atış yapan müşterinin kim olduğu önemli olmaksızın mutlaka her atışta bizzat bulunmalıdır. Atı hocaları müşterinin kasti ya da bilmeden yapabileceği risk taşıyan herhangi bir hareketi önceden sezmeli ve durdurmalıdır. Bu hareketleri tekrar eden müşterilerin atışına kendi gerekli görürse inisiyatif kullanarak son verip nazikçe poligonu terk etmesini rica etmelidir.

Atış hocalarının atışa son verme inisiyatifini kullanması, gözlerinin

her zaman müşterinin üzerinde olması ve atışa gelen müşteriyi seçmesi önemlidir.

2 Müşteri seçimi: Atış poligonları önemli bir iş koludur ve kâr amacı gütmektedir. Ancak poligona gelen her müşterinin kabul edilmesi doğru bir seçenek değildir.

Gelen müşteri herhangi bir madde etkisinde, alkolün etkisinde ya da intihar eğilimli olmamalıdır.

Peki gelen müşteriyi nasıl analiz etmeliyiz? Eğer müşteri kimliğini vermekten kaçınıyorsa, kaydının alınmasını istemiyorsa müşterinin poligona alınması doğru bir seçim olmaz. Poligonlar atış sporu

90 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2020

guvenlik yonetim 79.indd 90

08.01.2020 19:06

Deniz GÜRKAN

içindir, içeride herhangi gizli bir şey yapılmamaktadır. Bu nedenle kimliğin saklanması, kayıt alınmasının istenmemesi şüpheli bir durumdur. Alkol ya da madde etkisini anlamak için ise müşteri ile yapacağınız kısa ve hoş bir sohbet size müşterinin akli durumu, madde kullanımı, alkollü olması ve silah kullanım sıklığı ve seviyesi ile ilgili birçok ip ucu verecektir. Bu sohbetin sonunda müşteri hakkında edineceğiniz fikre bağlı olarak müşteriyi kabul edebilir ya da nazikçe poligonunuzda atış yapamayacağını açıklayabilirsiniz.

Peki devamlı müşterileriniz için de bu durum geçerli midir? Maalesef ki geçerlidir. Devamlı müşteriniz o gün daha agresif, alkol ya da madde kullanmış bir şekilde gelir ise doğru olan onu ileriki zamanlarda beklediğinizi belirterek nazik bir şekilde poligondan çıkartmanızdır. Bu konuların kararını kim vermeli? İlk maddede bahsettiğim personel seçiminin önemi bu maddede önümüze gelmektedir.

Personelinizin tecrübesi ve bu gibi durumlarda insan hayatının kazanç sağlamaktan daha önemli olduğunu bilmesi müşterinizi, personelinizi ve işletmenizi korumak için çok önemlidir.

1 Silah ve mühimmat teslimi: Silah ve mühimmat mutlaka poligonun içerisine atış hocası tarafından getirilmelidir. Atış hocası kısa bir eğitim vermelidir. Bu eğitim esnasında müşterinin seviyesi ve silah kullanma rutini hakkında bilgi sahibi olacaktır. Daha sonra silah ve mühimmatı atıcı sehpasına bırakarak müşterinin arkasında yerini almalı, atış süresi boyunca olabilecek herhangi bir kazayı önlemek için atış süresi boyunca yerini korumalıdır.

2 Elektronik Sistemler: Kendi poligonumuzda uzun senelerdir kullanılan en önemli elektronik güvenlik sistemi kartlı geçiş sistemidir. Kartlı geçiş sisteminin amacı müşterilerin veri tabanına kaydedilmesi değil (istenirse buda yapılabilir) poligona izdiham şeklinde kontrolsüz bir şekilde girilmesinin önlenmesidir. Peki bu kartları müşteriye nasıl teslim etmeliyiz?

Her gelen müşteriye kayıt masasından bir kart verebileceğimiz gibi eğer atıcı yeleği mevcutsa bu kartları yeleklerin cebine koyabiliriz. Bu şekilde her atıcının bir kartı olacaktır.

3 Atıcı yeleği ve kulvarların numaralandırılması: Atıcı yeleklerinin arkasında numara bulunması önemli bir husustur. Atıcıların arkasında duran atış hocaları yeleğin sırtına bulunan numaralar sayesinde atıcıları devamlı kontrol altında

tutacaktır. Poligonda bulunan atıcı kulvarlarının numaralandırılması da yine atış hocasının kontrolünü kolaylaştırması adına yapılır. Bu şekilde herhangi bir karışıklık çıkmadan kaç numaralı atıcı hangi atış kabininde atış yapıyor belirlenmiş olur.

Atış poligonlarında yukarıda bahsettiğim konular ve bunlar gibi birçok güvenlik önlemi alınabilir.

Kâr amacı güden bu tür işletmelerde öncelik müşterinin memnuniyeti olduğunu kabul ediyorum ancak bu güvenlik önlemleri müşteriyi zora sokmak ya da işini zorlaştırmak için değil müşterilerimizin, personelimizin ve işletmemizin güvenliği içindir. Biz istediğimiz kadar güvenlik önlemlerini arttıralım beklenmeyen, anlık her açığın önene geçebildik diyebilir miyiz?

Maalesef hayır. Ancak bize düşen her konuda olduğu gibi güvenlik önlemleri için de elimizden gelenin en iyisini yapmaktır.

Güvenlik önlemleri müşteriyi zora sokmak ya da işini zorlaştırmak için değil müşterilerimizin, personelimizin ve işletmemizin güvenliği içindir.

Ocak 2020 Güvenlik Yönetimi n 91

guvenlik yonetim 79.indd 91

08.01.2020 19:06

ABONE FORMU

ABONELİK BİLGİLERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ DERGİSİNE 1 YILLIK ABONE OLMAK İSTİYORUM. ADI, SOYADI : FİRMA ADI : DOĞUM TARİHİ/YERİ: DERGİ TESLİM ADRESİ ADRES

:

POSTA KODU / SEMT / ŞEHİR DİĞER BİLGİLER: MESLEK

:

E-MAİL

:

TEL

:

FAX

:

GSM

:

FATURA ADRESİ: ADRES:

POSTA KODU / SEMT /ŞEHİR VERGİ NO / DAİRESİ Güvenlik Yönetimi Dergisi’nin 1 yıllık abonelik bedeli 120 TL. + KDV’dir.

Abonelik bedelini İş Bankası - Perpa Şubesi - Hesap No: 1188 0542685 IBAN: TR76 0006 4000 0011 188054268 yatırdıktan sonra dekontun fotokopisi ile birlikte bu formu doldurarak 0212 210 54 45’e fakslayabilir ya da info@guvenlikyonetimi.com adresine mail atarak hemen abone olabilirsiniz.

92 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 79.indd 92

08.01.2020 19:06

guvenlik yonetim 79.indd 93

08.01.2020 19:06

R

E

K

L

A

M

I

N

D

E

K

S

a

75

87

25

17

41

31

79

1-ÖKİ

55

27

69

57

51

A.K.İ.

2-3

61

43

ÖK

11

4-5

45

39

13

A.K.

21

35

23

96

95

6-7

67

19

15

guvenlik yonetim 79.indd 94

08.01.2020 19:06

guvenlik yonetim 79.indd 95

08.01.2020 19:06

guvenlik yonetim 79.indd 96

08.01.2020 19:06