Sayı 46

Page 1

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR

NİSAN 2017 SAYI: 46

FOKUS:

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

GEÇİŞ KONTROL SİSTEMLERİ

TÜNEL UYGULAMALARI ÖZEL DOSYA: ACİL DURUM AYDINLATMA SİSTEMLERİ YANGIN GÜVENLİĞİNDE ACİL DURUM YÖNETİMİ

NİSAN 2017 SAYI: 46 ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR



ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR

MART 2017 SAYI: 45

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

PARA VE KIYMETLİ EŞYA TAŞIMA FAALİYETLERİ

MART 2017 SAYI: 45

FOKUS:

ENDÜSTRİYEL TESİS GÜVENLİĞİ ÖZEL DOSYA: FİZİKİ GÜVENLİK VE VIP KORUMA YANGIN GÜVENLİĞİNE ÖNEM VERİLMİYOR ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR


MART 2017 SAYI: 45


MART 2017 SAYI: 45




içindekiler 20

56

44 4

6

8

BAŞKANDAN

EDİTÖR

GÜNCEL Sektör ile ilgili kısa haberler

18 KÖŞE / Hayata Bakış

“Çalışan anneler”

KAPAK KONUSU

FOKUS

20

KTMD’lerde hatalı alarmlar önlenebilir

44

Tünel uygulamalarında maksimum

26

Algılanan her yüz kimlik numarası ile

güvenlik

kayıt altında

46

Tünellerde yangın güvenliği

48

Tünel uygulamalarında güvenlik

32

Acil durumlarda işletmeniz kontrol

kriterleri

altında

ÖZEL DOSYA

34

İnsan gözü eşsizdir

36

Güvenlik zafiyetinin önüne geçen

sistemler

50 52

Acil aydınlatma ve yönlendirme sistemlerinin önemi Acil durum aydınlatması ve güvenlik armatürleri

38

MasterPark plaka okuma sistemi

40

Geçiş kontrolde entegre sistemler

SEKTÖRDEN

54

“Yangında ilk önlem proje aşamasında

42

PDKS ile işletmeniz kontrol altında

alınmalı”


Güvenlik Yönetimi ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

NİSAN 2017

80

AYDA BİR YAYINLANIR

Özel Güvenlik Federasyonu adına imtiyaz sahibi O. Oryal ÜNVER Yürütme Kurulu O. Oryal ÜNVER İsmail UZELLİ Murat KÖSEREİSOĞLU Yusuf Vehbi DALDA Genel Yayın Yönetmeni Devrim BOZKURT devrim@guvenlik-yonetimi.com Yazı İşleri Müdürü Yeşim ÖZDEMİR yesim@guvenlik-yonetimi.com Reklam ve Satış Sorumlusu Bahar GÜLERYÜZ bahar@guvenlik-yonetimi.com Danışma Kurulu Alp SAUL Arzu YÜKSEL Doç. Dr. Gazi UÇKUN Füsun KOCAMAN Gültekin FİŞEK Hakan ÖZALP İsmail UZELLİ Murat KÖSEREİSOĞLU Okyay ŞENTÜRK O. Oryal ÜNVER Osman Levent CELASUN Prof. Abdurrahman KILIÇ Taner ALBAYRAK Yusuf Ziya ÖNCEL

66

BİLGİ GÜVENLİĞİ

YANGIN GÜVENLİĞİ

56

Siber suçlular ile müşteri ayırt

72

Yangın güvenliğinde acil durum

edilemiyor

yönetimi

58

Türkiye’de siber güvenliğe gerekli

80

Tüm hava koşullarında optimum

yatırım yapılmıyor

koruma

84

Buhar tüketen cihazlarda

BİNA OTOMASYONU

kondens tahliyesi

60

Zipatile ile kapsamlı güvenlik

88

İstanbul Sanayi Odası Odakule

64

Hassas elektronik cihazlarda güvenlik

Projesi

GÜVENLİK HİZMETİ

66

Ortak akıl ve insan

90 Abone form

68

Kaçırılan Alman denizci Filipinlerde

öldürüldü

92 Editöryel Takvim

70

Terör ve canlı bomba

Grafik Tasarım ve Baskıya hazırlık Derya BOZKURT derya@guvenlik-yonetimi.com Yayın Türü Yerel Süreli Yayın Ayda bir yayınlanır. Yönetim Adresi Arkhe Tanıtım Hizmetleri Perpa Ticaret Merkezi B Blok Kat: 12 No:2049 Okmeydanı / Şişli / İstanbul Tel: (212) 210 54 45 Tel: (533) 413 78 08 Baskı İZFORM MAT. KAĞ. REK. SAN. Ve TİC. LTD. ŞTİ. 0 (212) 429 0202 Özel Güvenlik Sektörünün sesi Güvenlik Yönetimi Dergisi, sektörü bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Bu dergide yer alan her türlü haber, bilgi ve yorumlar; güvenilir olduğuna inanılan kaynaklar tarafından hazırlanmış araştırma raporları, değerlendirmeler, atıflar, çeviriler ve istatistikî verilerden derlenmiştir. Dergide yer alan tüm reklamların sorumluluğu firmalara, yazılardaki ve söyleşilerdeki görüşler sahibine aittir. Dergide yer alan yazılar izin alınmadan ve kaynak gösterilmeden hiçbir şekilde kullanılamaz.

94 Reklam İndeksi tanıtım hizmetleri

Perpa Ticaret Merk. B Blok Kat: 12 No: 2049 Okmeydanı / Şişli / İstanbul Tel: (212) 210 54 45 Faks: (212) 210 54 45 Gsm: (533) 413 78 08


BAŞKAN

g

“The Ligue” Değerli okurlarımız;

Geçen sayımızda; dünyada ve ülkemizde güvenlik sektörünün önemli bir sivil toplum kuruluşu olan ASIS International’dan bahsetmiştim. Bu sayımızda özel güvenlik sektörünün dünya çapındaki diğer bir sivil toplum kuruluşu ve organizasyonu olan “The Ligue”i kısaca tanıtmak istiyorum. Avrupa’da özel güvenlik sektöründe etik değerleri önemseyen ve sektörün yüksek standartlara erişmesini hedefleyen özel güvenlik şirketlerinin bir araya gelerek 1934 yılında İsviçre’de kurdukları “The Ligue”; sektörün en eski sivil toplum kuruluşu olmasının yanı sıra; üstlendiği misyonu kararlılıkla sürdürmesi nedeniyle günümüzde de saygınlığı süre gelen ve özel güvenlik şirketlerinden oluşan bir üst organizasyon / kuruluştur. The Ligue özel güvenlik sektöründe eğitim kalitesinin yükselmesini hedeflemekte aynı zamanda dünya genelinde sektörde meydana gelen ilginç ve önem arz eden olayları da inceleyerek, üyelerini bilgilendirmekte bu bağlamda özel güvenlik şirketlerinin karar alma süreçlerine etkin destek vermektedir. Merkezi İsviçre’de bulunan The Ligue’in dünyada 34 ülkeden üyesi mevcuttur ve Başkanı Alf Göransson’dır. Ülkemizden “The Ligue” ve aynı zamanda Güvenlik Servisleri Organizasyon Birliği Derneği (GÜSOD) üyesi olan özel güvenlik şirketlerimiz; G4S Güvenlik Hizmetleri A.Ş. Securıtas Güvenlik Hizmetleri A.Ş. Pronet Güvenlik ve Danışmanlık Hizmetleri A.Ş. Tepe Savunma ve Güvenlik Sistemleri Sanayi A.Ş. Sensormatıc Güvenlik Hizmetleri A.Ş.’dir.

Sağlıklı, güvenli ve mutlu yarınlar dileklerimle…

4 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

O. Oryal ÜNVER ÖGF (Özel Güvenlik Federasyonu) Yönetim Kurulu Başkanı

Avrupa’da özel

güvenlik sektöründe etik değerleri önemseyen ve sektörün yüksek standartlara erişmesini hedefleyen özel güvenlik şirketlerinin bir araya gelerek 1934 yılında İsviçre’de kurdukları “The Ligue”; sektörün en eski sivil toplum kuruluşudur.



ş EDİTÖR

Geçiş kontrol sistemleri

Şehirleşme oranı hem dünyada hem de Türkiye genelinde hızla artarken; insan kaynağı şehirleşmenin yarattığı güvenlik ve çevre sorunları ile baş etmekte zorlanıyor. Kalabalık da bu sorunların en önemlilerinden birisi olarak karşımıza çıkıyor. Türkiye’de ve dünyada yaşanan terör saldırılarını göz önünde bulundurursak; sadece fiziki güvenlik önlemleriyle alınan güvenlik tedbirlerinin bir noktada yetersiz kaldığını göreceğiz. Dolayısıyla insan sirkülasyonun yoğun olduğu yerlerde güvenlik önlemlerinde üstün teknolojilerden de yararlanmak gerekiyor. Geçiş kontrol sistemleri de bu noktada devreye giriyor. Geçiş kontrol sistemleri bir kişiye ya da gruba, belli bir yere girişi kontrol altında tutma ve sınırlandırma imkânı verir. Sistemler insan sirkülasyonun fazla olduğu yerlerde giriş-çıkışların denetlenmesi, yetkili olmayan kişilerin engellenmesi, yüksek güvenliğin sağlanması ve bu bilgilerin elektronik ortamda raporlanabilmesini sağlayarak; maksimum güvenlik sağlamaktadır. Bu sayımızda Kapak Konumuzu “Geçiş Kontrol Sistemleri” oluşturuyor. Gerek kullanım alanları ve gerekse güvenlik çözümü adına sağladığı avantajları ile daha çok yaygınlaşan geçiş kontrol sistemleriyle ilgili teknik yazılarımızda merak ettiğiniz tüm soruların yanıtı bulabilirsiniz. Fokus Konumuz ise “Tünel Uygulamaları”. Yapılan araştırmalara göre; Türkiye’deki tünellerde 2014 yılında 908 ölümlü/yaralanmalı trafik kazası gerçekleşmişken; 2015 yılında bu sayı %22 artarak 1.110’a ulaşmıştır. Tünel uygulamalarında güvenlik tedbirleri hayati önem arz ediyor. Gelişmiş tünel olay algılama sistemleri; tünel içerisindeki kaza, duran araç, duman, ters yönde giden araç, yaya, şüpheli paket vb. hadiseleri %95 doğruluk oranıyla anında tespit edip, operatöre, sesli ve görsel uyarı ile bildiriyor. Fokus konumuzda yer alan makalelerimizi de ilgiyle okuyacağınızı düşünüyoruz. Bu sayıda Özel Dosya Konumuz ise “Acil Durum Aydınlatma Sistemleri”. Sektörden sayfamızın bu sayıdaki konuğu YCS TEKNİK VE ELEKTRİK TİC. LTD. ŞTİ. Satış Müdürü Okan YÜCE. Elektronik güvenlik, bilgi güvenliği, bina otomasyonu, güvenlik hizmeti, yangın güvenliği disiplin başlıklarımız da yine ilginizi çekecek teknik yazılar ve makalelerle dolu… İlgiyle okumanız dileğimle

6 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

Yeşim ÖZDEMİR

Geçiş kontrol

sistemleri insan sirkülasyonun fazla olduğu yerlerde giriş-çıkışların denetlenmesi, yetkili olmayan kişilerin engellenmesi, yüksek güvenliğin sağlanması ve bu bilgilerin elektronik ortamda raporlanabilmesini sağlayarak; maksimum güvenlik sağlamaktadır.



GÜNCEL

Güvenlik sektörü artık size bir tık uzaklıkta nuz tüm ürünlere fiyat karşılaştırması yaparak ulaşabileceğiniz sitenin içeriği ise şu şekilde;

Güvenlik sektörüne ürün ve hizmet sunan firmalarla nihai kullanıcının buluştuğu bir online alışveriş ve tanıtım sitesi olan guvenliktedarik.com hizmete açıldı. Güvenliğin ihtiyaca uygun şekilde tesis edilmesi adına tüm ilgililerin ürün / hizmet alımı ve satımını hedefleyen guvenliktedarik.com; en son teknolojiye uygun ürün ve çözümlerden herkesi haberdar ediyor. Güvenlik sektöründeki en son teknoloji trendlerini takip edebileceğiniz; ihtiyaç duyduğu-

CCTV ve video kontrol sistemleri, Yangın algılama ve ihbar sistemleri, Yangın söndürme sistemleri, Geçiş kontrol sistemleri, Hırsız alarm sistemleri, Mobil takip sistemleri, Alarm izleme merkezleri, Apartman konuşma sistemleri, Drone

Güvenlik sektörünü yakından takip edebilmek için guvenliktedarik. com’u ziyaret etmenizi öneririz.

“ISAF Exclusive Güvenlik Fuarı ve Konferansı” gerçekleşti

“ISAF Exclusive Güvenlik Fuarı ve Konferansı” bu defa yeni bir yaklaşımla Ankara’nın merkezindeki Sheraton Otel’de 7-9 Mart 2017 tarihleri arasında gerçekleşti. Fuar ve konferans etkinliklerine 2328 ziyaretçi,690 dinleyici katıldı. Etkinliğin konferans bölümünde dijital yaşam akıllı şehir, teknolojik

8 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

güvenlik, siber güvenlik ve güvenlik konularında 6 panel ve geniş bir yelpazeyi içeren konularda 38 sunum gerçekleştirildi. Sunumlar kamu kurumu, sivil toplum kuruluşu, üniversite ve özel sektör temsilcililer tarafından yapıldı. 150 Kişilik salon tam kapasite ile

dolu olarak ve dinleyicilerin büyük ilgisiyle konferans sonuna kadar izlendi. Konferans soru-cevaplarla enteraktif bir şekilde gerçekleşti. Fuar alanında 33 seçkin firma stant açtı ve çeşitli ürünler sergilendi.



GÜNCEL

“Wisnet Konferansı” yapıldı

Hanwha Techwin;14 Mart 2017 tarihinde Barselona’da düzenlediği konferansta Hanwha Techwin step ortakları için genişletilmiş garanti desteğinin tanıtımını yaptı. Anında etkiyle gümüş, altın ve elmas düzey step ortakları, 3 yıl olarak kalacak olan yakınlaştırma/odaklama işlevi, pan/ tilt motor düzenekleri, kayar bilezikler ve HDD’lerin garantisi hariç tüm Hanwha Techwin IP kameraları ve NVR’larının parçalarını ve işçiliğini kapsayan yeni bir 5 yıllık garanti programından yararlanacaklar. Step programına katılan şirketler video

çözümleri pazarındaki paylarını artırmalarına yardım etmek üzere tasarlanmış olan geniş bir fayda yelpazesinden yararlanabilecekler. Avantajlara düzenli satış iskontosu, proje fiyatlandırması, pazarlama desteği, teknik araçlar ve ücretsiz eğitimde dâhil edildi. Hanwha Genel Müdürü Dr. Bob konferansta yaptığı sunumda şu ifadelere yer verdi: Bizim Wisenet kamera ve kayıt çözümleri yelpazemiz sıradışı güvenilirliğini kanıtladı. Step ortaklarımızın bu sadakatini onlara son kullanıcı müşterilerine sunabilecek-

leri; artırılmış garanti süreleri şeklinde ek bir rekabet üstünlüğü sağlamak yoluyla ödüllendirmeye karar verdik. Bu ürünlerimizin sağlamlığına olan güvenimizi göstermektedir ve yüksek performanslı uçtan uca kameralı güvenlik çözümlerinin tek kaynaktan tedarikçisi olma yönünde güvenilebilecek bir marka olmak için itibar oluşturma çabalarımızdan birçoğundan sadece biridir. 5 yıllık garanti gümüş, altın ve elmas düzey step ortakları için tasarlanmış olsa bile diğer herkes mevcut 3 yıllık garanti süresinden yararlanmaya devam edecektir.

Hikvision Montreal’de araştırma enstitüsü kuracak Hikvision, yenilikçi, ödüllü video gözetleme ürünleri ve çözümlerinde uzmanlığına devam ediyor. Hikvision’un Montreal, Kanada’da bir Ar-Ge Merkezi ve California’daki Silicon Valley’de bir araştırma enstitüsü kurmayı planladığını duyuruldu. Hikvision CEO’su Yangzhong Hu, “Bu iki büyük yatırım, Hikvision’un Ar-Ge küreselleşme stratejisini ve dünya çapındaki ortaklarımızın ve müşterilerimizin ihtiyaçlarına göre yenilikçi, üstün teknoloji ürünleri

10 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

sunma taahhüdünü ortaya koyuyor.” dedi. 2017 yılında açılması beklenen Montreal Hikvision Ar-Ge Merkezi mühendislik geliştirme üzerine yoğunlaşmayı planlıyor. Silikon Vadisi Hikvision Araştırma Enstitüsü geniş teknoloji araştırmasına odaklanacaktır. Montreal, mükemmel yetenek havuzu ve iş dostu çevre nedeniyle yeni AR-GE merkezi için ideal bir konumdadır. Aynı şekilde, Siklon Vadisi’nin yüksek teknoloji merkezi Hikvision Araştırma Enstitüsü için mantıklı bir yer olduğu söy-

leniyor. Çin’in Hangzhou kentinde bulunan Hikvision, video gözetim sektöründe en büyüklerinden biri olup 8000’den fazla AR-GE mühendisine sahip ve gelirlerinin% 7’sini Ar-Ge’ye ayırmaktadır. Kuzey Amerika’daki AR-GE merkezi ve araştırma enstitüsü, Çin dışında kurulan ilk kuruluş olacak. Bu hareket, “Hikvision’un Çin dışındaki bölgelerdeki yerel desteğini ve hizmetini ilerletme amaçlı küresel stratejisinin bir parçası olacağı düşünülüyor.



GÜNCEL

İstanbul Jewellery Show’da 17 ton kasalama İstanbul Jewelery Show 2017 ana kasa sponsoru Loomis bu yıl 17 ton mücevher ve altının kasalanmasını gerçekleştirdi. Geçen yıl bu rakam 10 ton olmuştu. Nakit ve değerli mal taşımanın lider şirketi Loomis Türkiye, Jewelery Show 2017’e katılan firmaların değerli takıları, kıymetli taşları ve madenlerinin fuar alanında kasalanmasını üstlendi. Loomis güvencesiyle fuar alanına transferi gerçekleştirilen mücevherler; 16 - 19 Mart tarihleri arasında, İstanbul Fuar Merkezi’nde (CNR Expo) gerçekleştirilen 43. İstanbul Jewelry Show da sergilendi. Sektör için oldukça başarılı geçen fuara bu yıl İran, Birleşik Arap Emirlikleri, Cezayir ve Hindistan başta olmak üzere 111 ülkeden 28.500 alıcı katıldı. Fuarda sergilenen ürün miktarında da artış meydana gelirken, geçen yıl iki kasayla 10 ton mücevher ve altın kasalayan Loomis, bu yıl 4 kasa ile toplam 17 ton kasalama yaptı. İstanbul Jewelry

Show’un vazgeçilmezi haline gelen Loomis yüksek güvenlikli kasalama hizmeti ve tam donanımlı silahlı personeliyle, 2000 yılından bugüne fuarın güvencesi olmaya devam ediyor. İstanbul Jewelery Show’da 17 yıldır katılan, katılımcıların sergiledikleri tüm değerli takılarını, kıymetli taşlarını ve madenlerini yüksek güvenlik eşliğinde koruyan Loomis; yine fuar alanındaki tüm riskleri sıfırladı. Hizmetlerini yüzde yüz sigortalı bir şekilde gerçekleştiren Loomis’in 17 yıllık İJS karnesi hep sıfırlarla dolu. Şimdiye kadar hiç bir İJS’de en ufak bir hasar ve kayıpla tanışmayan Loomis; sıfır hata payıyla çok güvenli. Loomis ile İJS, dünyanın en güvenlikli takı fuarlarından biri oluyor. Loomis Satış Direktörü Demir Bükülmez; Loomis’in yer almadığı bir İJS’nin artık düşünülemez olduğunu, yıl içinde kendileriyle sürekli çalışan fuar katılımcılarının, stantlarındaki

milyon dolarlık ürünlerin güvenliğinde Loomis’i tercih ettiklerini söyledi. Ana kasa sponsorluğu kapsamında; fuar boyunca gerekli güvenlik önlemlerini alarak, devasa büyüklüğe sahip, ekstra güvenlik donanımlarının bulunduğu özel kasaları fuar alanına taşıdıklarını dile getiren Bükülmez; kasalamak için kendilerine verilen tüm ürünlerin sigortalı bir şekilde muhafaza edildiğini, ürün teslim alırken ve teslim ederken özel mühürleme yaparak tüm riskleri ortadan kaldırdıklarını sözlerine ekledi.

Elektronik etiketler tek merkezden yönetiliyor

Japonya’nın büyük perakende zincirlerinden Miniso, geniş ürün yelpazesini yönetebilmek ve fiyat değişiklerini anında gerçekleştirebilmek için Sensormatic’in sunduğu elektronik fiyat etiketi çözümlerini tercih etti. Kullanılan elektronik etiketler sayesinde fiyatlar bir kaç saniye içinde güncellenirken, stok takibi kolaylaşıyor, elle

12 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

yazılan ya da basılan kağıt etiketler tarihe karışıyor. Uygulama, fiyatların merkezden anlık olarak değiştirilmesine olanak verirken; fiyat yenilenmesi için kullanılan iş gücünde de önemli oranda tasarruf sağlıyor. Kampanya ve promosyonların fiyat etiketlerinde anlık görüntülenmesine olanak sunuyor, satışları artırıyor. Sensormatic Pazarlama Direktörü Pelin Yelkencioğlu, Miniso gibi geniş ürün çeşitliliğine sahip perakende zincirlerinde; anlık fiyat değiştirebilme yeteneğinin, ürün portföyünü doğru zamanda doğru şekilde yönetebilmeyi sağladığına dikkat çekiyor. “Karlılığın ön plana çıktığı günümüz rekabet koşullarında,

fiyatları doğru yöneten kazanır.” diyen Yelkencioğlu, hızlı fiyat değiştirmek kadar, raftaki fiyatların her zaman kasa ile aynı olması gerektiğine değinerek, müşteri hassasiyetinin yüksek olduğu bu alanda güven oluşturmanın önemini özellikle vurguluyor. Elektronik etiketler tek merkezden yönetilebiliyor. Fiziksel mağazalar ve online mağazalar aynı anda fiyat güncelleyebiliyor. Anlık müdahalelerle yönetilmesi gereken fiyat etiketleri, elektronik olarak tek merkezden yönetilebiliyor. Merkezin şehir dışında ya da mağaza içinde olması sistemin çalışmasına herhangi bir etkide bulunmuyor. Tek bir konsoldan gerçekleştirilen değişiklikler fiziksel mağazalara ve online mağazalara eş zamanlı olarak yansıyor.



GÜNCEL

Siber güvenlik mücadelesi güçleniyor

IBM Kognitif Güvenlik Operasyonları Merkezi sayesinde Watson, güvenlik teknolojileriyle şimdiden 40’ı aşkın şirketin siber güvenlik mücadelesini destekliyor. Watson destekli sohbet edilebilen robot özelliği Chat-

bot gibi fark yarattığı inovasyonlar sayesinde siber güvenlikte yeni bir dönem başlıyor. IBM Security, kognitif güvenlik operasyonları merkezlerini (SOC) desteklemek üzere tasarlanan ilk zenginleştirilmiş istihbarat teknolojisi Watson Siber Güvenlik çözümünü hayata geçirdi. Son bir yılda bir milyonun üzerinde güvenlik belgesini kullanarak siber güvenlik diliyle ilgili olarak eğitilen Watson, artık güvenlik analistlerine daha önce modern güvenlik araçlarının erişemediği binlerce araştırma raporunu ayrıştırma konusunda yardımcı olabilecek. IBM araştırmalarına göre güvenlik ekipleri

Vault 7 sistemlerin kontrolünü ele geçiriyor ABD merkezli telekomünikasyon devi Cisco Systems, yaptığı resmi açıklamada 300 switch (ağ anahtarı) modelinde CIA tarafından basit bir kodla cihazların uzaktan tüm kontrollerinin ele alınabileceği bir açık bulunduğu bilgisini paylaştı. Bilgisayarların ve diğer tüm ağ öğelerinin birbirlerine bağlanmasına olanak veren donanım olan bu dağıtıcılarla veri trafiğinin nereye ve ne şekilde yönlendireceği ayarlanabiliyor. Ev kullanımından ziyade kurumsal ağlar için çok kritik bir öneme sahip olan switchler üzerindeki bu yazılım açığı ciddi riskler taşıyor. Cisco araştırmacıları, iki hafta önce sızan Wikileaks ile sızdırılan CIA dokümanlarını analiz ederek durumu fark ettiklerini belirtti. Vault 7 ismi verilen sızıntılarda CIA’in sadece Cisco değil Apple, Samsung, Microsoft gibi diğer büyük bilişim markalarının açıklarını da aradığı belirtiliyor.

14 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

günde ortalama 20 binin üzerinde güvenlik olayını gözden geçiriyor. Yanlış alarmlar ise yılda 20 bin saat kaybettiriyor. Gelecek 5 yılda güvenlik olaylarının ikiye katlanması beklenirken, dünya genelinde artan düzenlemelere uyum sağlama kaygısı da göz önüne alındığında güvenlik operasyonları merkezlerinde kognitif teknolojilerin önemi daha da artıyor. IBM’in kognitif çağda siber güvenlik konusunda yaptığı araştırmaya göre güvenlik uzmanlarının yalnızca yüzde 7’si kognitif araçları kullandığını belirtirken, gelecek 2-3 yıl içinde bu kullanım oranının üçe katlanması öngörülüyor.

Twitter binlerce hesabı askıya aldı

Twitter, 2015’in ortasından 2016 sonuna kadar 636 bin 248 hesabı “şiddet ve teröre teşvik” iddiasıyla askıya aldı. Sadece 2016’nın ikinci yarısında bu gerekçeyle askıya alınan hesap sayısının 376 bin 890 olduğu belirtildi. Twitter, 2015 yılının ortasından 2016 sonuna kadar 636 bin 248 hesabın “şiddet ve teröre teşvik” içeren paylaşımlar nedeniyle askıya alındığını duyurdu. Şirketten yapılan “şeffaflık raporu” açıklamasında, sosyal medya üzerinden terör ve şiddeti öven paylaşımlarla mücadele edildiği belirtilerek, şeffaflık gereği de bu faaliyetlere ilişkin bilgi verildiği ifade edildi. Bu kapsamda geçen yılın ikinci 6 ayında “şiddet ve terörün teşviki” nedeniyle 376 bin 890 hesabın askıya alındığı kaydedilen açıklamada, bu uygulamanın başladığı 2015’in ortasından 31 Aralık 2016’ya kadar toplam 636 bin 248 hesabın askıya alındığı bildirildi. Raporda, kuruluşa hükümetler ya da diğer kuruluşlardan gelen içerik kaldırma talebi sayılarına da yer verildi.



GÜNCEL

Yapay zeka suçluyu tespit ediyor ABD’deki Virginia Tech Üniversitesi’nden bilim insanları, bir kişinin düşüncelerini okuyarak suç işleyip işlemediğini tespit edebilen bir yapay zeka programı geliştirdi. Sonuçları akademik çalışmalarıyla bilinen National Sciences dergisinde yayınlanan çalışmaya göre, 40 gönüllüden bazılarına içerisinde uyuşturucu bulunan bir çanta verildi. Yapay zeka programından da bu kişilerden hangilerinin uyuşturucu bulunan çantayı taşıdığını tahmin etmesi istendi. Söz konusu program ise kimlerin uyuşturucu dolu çantayı taşıdığını doğru olarak tespit etti. Geliştirilen yapay zekânın beyin taraması yaptığının altını çizen araştırma ekibinin başındaki Dr. Read Montague, “Bu sayede kimin suçlu, kimin masum olduğunu daha kolay anlayacağız” dedi.

Teknoloji devi hackerlerin hedefi oldu

ABD’de yapılan Phishing saldırısında teknoloji devi 100 milyon dolarını kaptırdı. ABD Adalet Bakanlığı uluslararası büyüklükte iki şirketin internet dolandırıcılığına kurban olduğunu açıkladı. Şirketlerin adı belirtilmezken toplamda 100 milyon doları Litvanyalı dolandırıcıya kaptırdıkları belirtildi. Litvanya’da yakalanan 48 yaşındaki Evaldas Rimasauskas’ın dolandırıcılığı tek başına yaptığı açıklandı. Şirketlerden birinin sosyal medyada varlık gösterdiği vurgulandı. Çin’de görünen bir şirket kuran Rimasauskas, phishing (yemleme) yöntemiyle iki şirkete mesajlar göndererek ödeme almayı başardı. 2013 yılından 2015 yılına kadar devam eden süreçte 48 yaşındaki Rimasauskas toplamda 100 milyon dolarlık bir vurguna imza attı. Yetkililer Evaldas Rimasauskas’ın Çin’deki bir tedarik şirketiyle aynı ismi taşıyan yeni firma kurduğunu ve yapılacak ödemelerin kendi hesaplarına aktarılmasını sağladığını belirtti. Paranın çoğunun geri alındığı açıklanırken siber suçla mücadelenin devam edeceği ifade edildi.

“Sprinkler Sistemleri” semineri yapıldı Türkiye Yangından Korunma ve Eğitim Vakfı ve Derneği’nin düzenlediği 2016/17 eğitim seminerlerinin 6.sı 18 Mart 2017 tarihinde Kozyatağı Hilton Hotel’de gerçekleşti. “Sprinkler Sistemleri” konu başlığında gerçekleşen seminerde açılış konuşmasını Dernek Başkanı Filiz Mumoğlu yaptı. Eğitim seminerlerine gösterilen ilgiden memnun olduklarını dile getiren Mumoğlu; 8 Mart dünya Emekçi Kadınlar Gününü de unutmadı. Bu konuda ülkemizin daha çok yol al-

16 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

ması gerektiğinin altını çizerek; fırsat eşitliği, can güvenliği, eğitimin önemi ve devletin acil önlemler alması gereken konulara değindi. Seminerin ilk sunumunu “Sprinkler Sistemlerinde Test ve Devreye Alma” konu başlığı ile Emo Ayvaz Genel Müdürü Hatice Zehra Tonyalı yaptı. Seminerin ikinci sunumunu ise “NFPA 25 Sprinkler Sistemlerinin İşletme ve Bakımı” konu başlığı ile Duyar Vana İş Geliştirme Müdürü Mehmet Çim gerçekleştirdi. Oturum Başkanlığını Taner Kaboğlu’nun yaptığı seminer,

soru cevapların ardından tamamlandı. Bir sonraki Seminer 15 Nisan 2017 tarihinde “Yangın Pompaları” konu başlığında Kozyatağı Hilton Hotel’de gerçekleşecek.



s

HAYATA BAKIŞ

“Çalışan anneler” Dünyanın bu gün geldiği nokta ekonomik olarak kadınların da işgücünün içinde yer almasını gerektiriyor. Değişen yaşam ve tüketim anlayışı çağın getirdiği yeni ihtiyaçlar bir yandan kadının ekonomik yaşamdaki rolünü artırırken diğer yandan annelik kimliğini daha zorlu bir hale sokuyor. Kadınların iş yaşamı içinde daha etkin yer almaları çocuklu kadınlar için kimi zaman bazı problemleri de beraberinde getiriyor. Yapılan araştırmalar gebeliğin son aylarından itibaren çocuğun duygusal belleğinin olduğunu ve çocuğun sevilip sevilmediğini, istenip istenmediğini belleğine kaydettiğini gösteriyor. Beynimiz düşünce ve bilgileri hafızamıza kaydettiği gibi duygularımızı da kaydeder. Çocukluk dönemlerinde de sevilip sevilmemek, istenip istenmemek çocuğun beynine sürekli yazılır. Çocuk bir yaşına kadar hep kaydeder. Konuşmaz ama konuşuncaya kadar olanları kaydeder. Çocuk doğduktan sonra kendisini annesinin bir parçası olarak görür. “Annem ve ben” demeğe başlar. “Annem, ben ve diğerleri” kavramı ise çok daha sonra şekillenir. Yani bu dönemde annenin ilgisini şefkatini hissetmesi kişilik gelişimi açısından çok önemlidir. Çocuğun kişilik gelişimi ve duygusal gelişimi açısından ilk dört yılın hayati bir önemi vardır. Deyim yerinde ise bu süre zarfında çocuğun beyninde kişiliği ile ilgili bir değişim oluşur, kişiliğinin temel özellikleri oturur. İlk dört yıl çocuğun anne ile duygusal alışveriş ve paylaşım içinde olması çocuğun kendini güvende hissetme ihtiyacını karşılamanın en kolay ve en emin yoludur. Annenin çocuk okul çağına geldikten ve çocukta gerçeklik kavramı geliştikten sonra çalışmaya başlaması çocuk açısından çok daha uygundur. Bu durumda bile dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. O ana kadar çalışmayan annesinin bir anda çalışmaya başlaması çocuk açısından yeni bir durumdur. Bunu kabullenmekte zorluk çekebilir, dahası çocuğun bunu annesinin kendisini terk ettiği şeklinde yorumlaması ve sebebini de kendinde araması söz konusu olabilir. Aslında çocuğu duygusal açıdan zedeleyen şey hayatın gerçekleri değil anne-babanın ona karşı olan tutumudur. Çocuğu büyük bir insan gibi kabul etmek gerekir; ona hayatı, gerçekleri, acıları ciddi ciddi anlatmazsak çocuk gibi davranmaya devam edersek çocuk kendini aptal gibi hisseder. Oysa büyük insan gibi gerçekleri ona açık bir şekilde anlattığımız zaman kendisine değer verildiğini düşünür. Anne çocuğa karşı sakin ve soğukkanlı olabilirse çocuk durumu daha kolay kabul edebilir. Aksi halde sinirli, heyecanlı bir üslup çocuğun da aynı hisleri taşımasına ve olayı kabullenmekte zorlanmasına yol açabilir. Çocuk anlamaz diye düşünüp ona ciddi bir açıklama yapılmadığı zaman belirsizliğin çocuğa verdiği zarar daha fazla olur. Ona anladığı dille gerçekleri söylemek gerekir. Uygulayabilmek dileğimle…

18 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

Oğuz GÜLAY

Beynimiz düşünce ve bilgileri hafızamıza kaydettiği gibi duygularımızı da kaydeder. Çocukluk dönemlerinde de sevilip sevilmemek, istenip istenmemek çocuğun beynine sürekli yazılır.



KAPAK KONUSU GEÇİŞ KONTROL SİSTEMLERİ

KTMD’lerde hatalı alarmlar önlenebilir Ziyaretçilerin kontrolü için tesis girişlerinde güvenlik kaygıları ile orantılı olarak bir dizi tedbir alınmalıdır. Bu tedbirler kurum ve işletmelerce takdir edilebileceği gibi, zaman zaman mülki idare amirlerinin tavsiye ve talimatları doğrultusunda gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Sevan YÜCECAN / Genel Müdür LUKAS GÜVENLİK TEKNOLOJİLERİ LTD. ŞTİ.

20 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017


H

er kurum ya da işletme tesislerinde güvenli bir ortam yaratmak, tesislerinin, çalışan ve ziyaretçilerinin can ve mal güvenliğini sağlamak ve aynı zamanda dijital çağın getirdiği güvenli veri depolama ve network ağları oluşturulması gibi bir dizi önlem almak ihtiyacı içerisindedir. Kurumların tüm önleyici güvenlik tedbirlerini bir bütün halinde değerlendirerek ihtiyaçlarına cevap verecek makul bütçeli ve aynı zamanda rahatça uygulanabilir, bir güvenlik konseptine dönüştürmesi büyük önem taşımaktadır. Gerçekçi bir yaklaşım ile oluşturulan genel güvenlik konseptinde öncelikli olarak karmaşık olmayan, çalışan ve ziyaretçilerin kolayca uyum sağlayabileceği bazı temel hususlara dikkat etmek kolaylık sağlayacaktır. Örneğin; tesisin her kademe çalışanının bilinmesi gereken kuralına bağlı kalarak, sorumluluk ve görev tanımlarına uyar nitelikte doğru bilgiler ile donatılması ve ilgili kurum içi eğitimlerden geçirilmesi gerekmektedir. Günümüzde birçok güvenlik teknolojisinin pasif güvenlik tedbirlerinden oluştuğu yani insandan bağımsız önleyici aksiyonlar gerçekleştirmediği düşünülür ise, insan faktörünün önemi anlaşılacaktır. Tesis ziyaretçi ve çalışan giriş/çıkış noktaları, yaklaşma istikametleri, atık, mal kabul ve depolama alanları, enerji kontrol, otopark, havalandırma noktaları, bekleme alanları vb. alanlarda ziyaretçi trafik akışının düzenlenmesi önemlidir. Ayrıca karışıklığa meydan vermeyecek şekilde yönlendirme bariyerleri, işaret ve yönlendirici levhalar, tümsek aynalar vb. kullanılarak

ilgili bölüm sorumlularının görev alanlarında bulunmaları önem taşımaktadır. Bu basit önlemler büyük ölçüde kontrollü bir alan yaratılmasını olanaklı kılacaktır. Etkin bir iletişim sistemi özellikle saha personelinin tüm ilgili birimler ile anında iletişim kurabilmesini sağlayacaktır. Çalışanların yetki kontrollü alanlara kontrollü olarak giriş ve çıkış yapabilmesini sağlamak üzere günümüzde oldukça yaygın olarak kullanılmakta olan biyometrik (parmak izi, avuç içi tarama, yüz tanıma, iris kontrol vb.) kontrol sistemleri bulunmaktadır. Yine tesisin sürekli olarak izlenebilmesini olanaklı kılan oldukça gelişmiş web tabanlı IP Kamera Kayıt ve İzleme Sistemleri bulunmaktadır. Yangın riski için adreslenebilir, yangın ikaz ve otomatik söndürme sistemleri bulunmaktadır. Deprem ve sel gibi doğal afetler ve ani müdahale ilk yardım ihtiyaçları için alınması gereken tedbirler ilgili yönetmelikler çerçevesinde değerlendirilmelidir. Ziyaretçilerin kontrolü için ise tesis girişlerinde güvenlik kaygıları ile orantılı olarak bir dizi tedbir alınmalıdır. Bu tedbirler kurum ve işletmelerce takdir edilebileceği gibi, zaman zaman mülki idare amirlerinin tavsiye ve talimatları doğrultusunda gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Günümüzün artan küresel terör tehdidi nedeni ile özellikle ziyaretçilerin kesici, delici, parçalayıcı, ateşli silah ve patlayıcı düzenekler ile tesise giriş yapmaması temel amaç haline gelmiştir. Bu yönde farklı teknolojiler ve uygulamalar bulunmaktadır. Her geçen gün yeni teknolojiler geliştirilmekte olsa da en yaygın kullanım alanı bulan, uzun yıllardır denenmiş

Birçok tesiste doğru cihaz ya da ayar kullanılmadığından KTMD’lerin hemen hemen her ziyaretçiye alarm verdiğine tanık olmuşuzdur. Bu durum ya KTMD’nin fonksiyon itibari ile çevresel manyetik etkileri kompanze edemeyerek; boş geçişlerde dahi alarm vermesinden yani yetersiz olmasından ya da doğru güvenlik seviyesinin kullanılmamasından kaynaklanmaktadır. ve netice alınabilir X-Ray sistemleridir. Kapı tipi metal dedektörleri ve çanta-bagaj arama için ise X-Ray çanta ve bagaj kontrol cihazları ön plana çıkmaktadır.

Kapı Tipi Metal Dedektörü (KTMD) Gizlenmiş tehdit objeleri algılanmak istendiğinden KTMD ile birlikte ziyaretçilerin üzerlerinde bulunan eşyaları bırakabilecekleri bir sehpa ve personel nezaretinde cihaz içerisinden rahatça ve tek tek geçebilmelerini sağlayacak

Nisan 2017 Güvenlik Yönetimi n 21


KAPAK KONUSU GEÇİŞ KONTROL SİSTEMLERİ

uygun fiziksel çevrenin oluşturulması gerekmektedir. Cihaz önünde ve arkasında yığılmaları önlemek üzere uygun yönlendirme levhaları ve şeritli bariyerler kullanılarak, düzen sağlanmalıdır. Personelin kolayca müdahale edebileceği ve gerektiğinde elle arama yapılabilmesini ve eşya geçişini olanaklı kılacak bir sahanlığa ihtiyaç bulunmaktadır. KTMD’lerin monte edileceği alanlarda zeminin vibrasyon yapmayan ve metal olmayan bir zemin olması gerekmektedir. Özellikle büyük hareketli metallerden 1,5-2 m uzaklıkta bir konum tercih edilmeli ve yan yana birden fazla cihaz çalışacak ise birbirlerini etkilemeden yani hatalı alarm vermeden ve kablo senkronizasyonu, manuel ayar gerektirmeden istenen performansta algılama yapabilecek (farklı frekans kanallarında çalışabilen) cihazlar tercih edilmelidir. KTMD’lerin istenen algılama performansı için doğru olarak ayarlanabilir bir ayar skalasına sahip olması önem taşımaktadır. Birçok tesiste doğru cihaz ya da ayar kullanılmadığından hepimizin gözlemleyebildiği üzere KTMD’lerin hemen hemen her ziyaretçiye alarm verdiğine tanık olmuşuzdur. Bu durum ya KTMD’nin fonksiyon itibari ile çevresel manyetik etkileri kompanze edemeyerek, boş geçişlerde dahi alarm vermesinden yani yetersiz olmasından ya da doğru güvenlik seviyesinin kullanılmamasından kaynaklanmaktadır. İyi bir KTMD hangi güvenlik seviyesine ayarlanır ise ayarlansın hatalı alarm vermemelidir. Başka bir deyişle, sadece ateşli silahların algılanmasının istendiği ve fakat tehlikesiz olarak kabul edilebi-

22 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

lecek anahtarlık, kemer tokası, gözlük, yüzük, kalem hatta telefonlar dahil kişisel eşyalar için alarm vermeyecek bir ayarda kararlı bir şekilde tehdit objelerini algılayabilmeli fakat zararsız kabul edilen nesneler için alarm vermemelidir. Böylelikle personelin ilgisi dağılmayacak ve oluşan alarmların sıradan olarak algılanmasının önüne geçilecektir. Büyük tehdit objeleri için olağandan farklı bir alarm uyarısı verebilen KTMD’lerin tercih edilmesi personelin verimliliğini büyük ölçüde artıracaktır. Geleneksel cihazlar sadece tek bir güven-

lik seviyesi için sesli ve ışıklı alarm verebiliyor iken; yeni nesil KTMD’ler bir ziyaretçiyi aynı anda iki farklı alarm eşiği için kontrol edebilmekte ve hatta kablosuz sinyal arayüzü kullanarak silah vb. büyük tehdit objeleri için taşınabilir; aygıt üzerinde titreşim alarmı verebilmektedir. Nitekim bu tip performans sergileyebilecek KTMD’ler gelişmiş teknolojik donanıma sahip Dijital Algılama Algoritmaları kullanan ve DSP (Sayısal İşaret İşleme) teknolojisi kullanan sistemler ile mümkün olabilmektedir. Çoklu KTMD Kullanımlarında KTMD’lerin istatistik raporlama için, dışarıya dosya aktarımı ve cihaz ayarlarının bir diğer cihaza klonlanması gibi gelişmiş uygulamaları bir tak-çıkar USB aygıtı ile yapabilen bir cihazın sağlayacağı kullanım kolaylığını güvenlik sektörü profesyonelleri çok iyi bilmektedir. Birden fazla KTMD yan yana kullanılacak ise, farklı alarm tonlarında sesli alarm vermesi hangi cihazdan algılama yapıldığının tespitini kolaylaştıracaktır.

KTMD’ler konusunda bir muamma haline gelen bölge sayısı KTMD’ler konusunda bir muamma haline gelen bölge sayısı hak-



KAPAK KONUSU GEÇİŞ KONTROL SİSTEMLERİ

Geleneksel cihazlar sadece tek bir güvenlik seviyesi için sesli ve ışıklı alarm verbiliyorken; yeni nesil KTMD’ler bir ziyaretçiyi aynı anda iki farklı alarm eşiği için kontrol edebilmekte ve hatta kablosuz sinyal arayüzü kullanarak silah vb. büyük tehdit objeleri için taşınabilir, aygıt üzerinde titreşim alarmı verebilmektedir. kında değerlendirmemiz aşağıda ki gibidir; KTMD’lerin algılanan tehdit unsurunun yerini yan paneli üzerinde yer alan ışıklı göstergede göstermesi personelin işini kolaylaştıracaktır. Bununla birlikte tek zonlu, 3, 6, 8, 9, 15, 18, 33, 66 vb. bölge sayılı cihazların piyasada bulunduğu gözlemlenmektedir. Çeşitli firmaların bu hususu bir pazarlama aracı ya da teknik şartname kısıtı olarak kullanmakta olduklarını değerlendirmekteyiz. Burada asıl olanın cihazın galip fonksiyonu olan metal dedeksiyonunu kararlı bir şekilde gerçekleştirerek üç boyutlu cihaz geçiti X, Y ve Z Eksenlerinde homojene yakın bir dedeksiyon alanının oluşturulması, hatalı alarm vermemesi, cihaz geçitinde ölü bölge bulunmaması (kontrol paneline yakın üst kısım, dedektör geçiti orta bölgesinin orta kısmı, dedektör zemin bölghesi vb.) ve bölge karıştırmadan algılanan metalden yapılma tehdit objelerinin yerini yan panel yapısı üzerinde gösterebilmesidir. Zira pek çok üretici ve otorite tarafından insan vücudunun ilk bakışta tespit edilebilecek çok fazla bölgeye bölünebilmesi

24 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

ve bölge karıştırmaya olanak tanıyan alarm indikasyonları pek tutarlı bir yöntem olarak değerlendirilmemektedir. Yoğun ziyaretçi trafiği olan tesislerde, toparlanma süresi hızlı olan ve dakikada yaklaşık 60 kişinin detektörden geçişine olanak tanıyan sistemler yığılmaları önleyecektir. KTMD’lerin ziyaretçileri sayması isteniyor ise, giriş yoğunluğuna bağlı olarak 6 haneli sayaç ve Türkçe Menü diline ve LCD ekrana sahip bir KTMD tercih edilmesi ayar ve istatistiki kontrolleri kolaylaştıracaktır. KTMD’lerin normal çalışma ve hata durumlarına işaret eden kolayca görülebilir bir indikatöre sahip olması her seviye kullanıcının kolaylıkla cihazın sağlıklı çalışması hakkında bilgi sahibi olabilmesini sağlayacaktır. Sabotaj ve elektrik kesintisine karşı dahili batarya ünitesi ile kesintisiz çalışma sağlayabilen cihazlar tercih edilmesi güvenlik uygulamasını sekteye uğratmayacaktır. Sahadan gelen geri bildirimlerden tespit edilen bir diğer husus ise kontrol noktalarında görev yapan personellerin yetkilerini aşarak sıklıkla KTMD ayarlarına müdahale etmesi

sonucu KTMD’lerin aslında istenenden farklı bir ayarda çalıştırılabildikleridir. Bu durumu önlemek için farklı seviye kullanıcılar için yetki tanımlaması yapılmasına olanak tanıyan ve farklı kullanıcı seviyeleri için şifre korumasına sahip, hatta bir elektronik donanımsal kilit kullanılarak yetkisiz kişilerin KTMD ayarlarına erişimini kısıtlayabilen KTMD’lerin kullanımı tercih edilmelidir. Bununla beraber KTMD’lerin rahat bir geçişe olanak tanıyacak ve uluslararası standartlarda kabul gören net fiziki geçiş ebatlarına sahip olmasına dikkat edilmelidir; dar alanlarda kullanılan KTMD’lerde net geçiş genişliğinin 76 cm olması engelli vatandaşlarımızın geçit içerisinden tekerlekli sandalye ile kolayca geçebilmesini sağlayacaktır. KTMD’ler sağlam fiziksel özelliklere sahip olmalı ve yere sağlam basmalıdır; böylelikle çarpma ve hava sirkülasyonuna bağlı vibrasyon ve hatalı alarm durumları minimize edilmiş olacaktır. Dedektör elektronik donanımı, ziyaretçi ve operatörlerin güvenliği açısından KTMD’lerin enerji beslemesinin norm topraklı şehir şebekesi üzerinden sağlanması gerekmektedir. Scanmaster Kapı Tipi Metal Dedektörleri Türkiye Distribütörü olarak bizler, pazara en iyi fiyat/performans rasyosunu sunabilmek için yukarıda saydığımız temel hususları göz önünde bulunduran minimalist bir yaklaşım ile İzmir-Türkiye’de üretilmekte olan KTMD’ler ile pazarda çıtayı ve beklentileri yükselttiğimize ve pazarın gelişen ihtiyaçlarına daha iyi cevap verebildiğimize inanmaktayız.



KAPAK KONUSU GEÇİŞ KONTROL SİSTEMLERİ

Algılanan her yüz kimlik numarası ile kayıt altında Tamamı Türk mühendislerce geliştirilen Ekin Face sadece şüpheli ve kayıtlı kişiler için yüz tanıma yapabilen mevcut sistemlerden farklı olarak, sistem kameraları tarafından tespit edilen her yüzü numaralandırarak kayıt altına alıyor. EKİN TEKNOLOJİ SAN VE TİC A.Ş.

S

ınır kapılarından gümrüklere, havaalanlarından alışveriş merkezlerine, stadyumlardan metro istasyonlarına

26 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

kadar tüm toplumsal yaşam alanlarında güvenliğin sağlanması için kontrol sistemlerine ihtiyaç var. Küresel boyutta artış gösteren terör ve asayiş olayları ile dünya

siyasetinin gündeminde yer alan sınır güvenliği ve serbest dolaşım sorunları, mevcut sistemlerin yeterliliğinin sorgulanmasına neden oluyor. Türkiye’nin yazılım ihracatı-



KAPAK KONUSU GEÇİŞ KONTROL SİSTEMLERİ

nın dörtte birini tek başına karşılayan Ekin Teknoloji’nin imzasını taşıyan yüz tanıma sistemi Ekin Face, güvenlik alanında yeni bir dönem başlatıyor. Tamamı Türk mühendislerce geliştirilen Ekin Face sadece şüpheli ve kayıtlı kişiler için yüz tanıma yapabilen mevcut sistemlerden farklı olarak, sistem kameraları tarafından tespit edilen her yüzü numaralandırarak kayıt altına alıyor. Halka açık ya da özel alanların sürekli güvenliğini sağlayan, yüksek doğruluk oranına sahip hızlı bir yüz tanıma ve algılama sistemi olan Ekin Face, görüş alanına giren tüm yüzleri aynı anda tespit ediyor. Algıladığı her yüzü bir kimlik numarası ile kayıt altında tutan sistem gerektiğinde canlı görüntü üzerinden ya da veri bankasından sorgulama yapabiliyor. Ekin Face geriye dönük kayıtlı görüntü arşivinden, veri akışı sırasında canlı görüntülerden ya da kullanıcı tarafından yüklenen yeni görüntüler üzerinden gerçek zamanlı sorgulama yapıyor; veri bankasıyla eşleştirilen yüzler için benzerlik oranlarının dökümünü çıkarıyor. Sistem, aranan kişileri yüksek doğruluk oranıyla tespit edebiliyor.

Filtreleme ve alarm özelliğine sahip Ekin Face, gelişmiş bir yüz analiz özelliğine sahip. Sistem, ‘cinsiyet’, ‘yaş’ ya da ‘grup halinde bulunma’ gibi farklı kriterlere göre tarama yaparak veri tabanında kayıtlı bir yüzü olmasa dahi, aranan şahısla ilgili en yakın sonucu elde ediyor. Örneğin ihtiyaca uygun filtrelerle arama yapıldığında, seçilen bir bölgede belli bir zaman diliminde, kırmızı giymiş tüm kadınların, üç kişilik

28 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

grup halinde hareket eden tüm erkeklerin ya da otuz yaşın altındaki tüm kadınların listesini çıkarabiliyor. Ekin teknoloji mühendislerince geliştirilen Ekin Face ayrıca, önceden tanımlanmış beyaz ya da kara listede yer alan kişiler için sesli ve görsel uyarı da verebiliyor. Sistem, arşiv kayıtlarından tarama yaparak şüpheli bir şahsın daha önce söz konusu bölgeye ne zaman geldiği, ne kadar kaldığı, varsa suç ortaklarının kimler olduğu gibi bilgilerin anında dökümünü çıkarıyor. Eş zamanlı olarak canlı görüntüleri yüz araması ile tarayan sistem, şüpheli şahsın o an şehrin veya binanın neresinde bulunduğunu tespit ediyor. Bu sayede insan gözünün tespit edemediği her ayrıntı, yüksek çözünürlüklü Ekin Face kameralarınca yakalanıyor ve yüksek doğruluk oranlı sonuçlara ulaşılması sağlanıyor. Sistem sayesinde, şüpheli şahıslara kısa sürede müdahale şansı oluşuyor.

Sistem; ihtiyaca uygun filtrelerle arama yapıldığında, seçilen bir bölgede belli bir zaman diliminde, kırmızı giymiş tüm kadınların, üç kişilik grup halinde hareket eden tüm erkeklerin ya da otuz yaşın altındaki tüm kadınların listesini çıkarabiliyor. Giriş çıkışlarda anında müdahale imkanı Mevcut sistemlerde sadece aranan/kayıtlı kişiler için yüz tanıma yapılabilirken, Ekin Face ile sistemin algıladığı her yüz



KAPAK KONUSU GEÇİŞ KONTROL SİSTEMLERİ

arşivlenebiliyor. İnsan akışının yoğun olduğu turnike, bariyer ya da kapıların yüz tanıma kontrolü ile bütünleşik çalışmasını destekleyen Ekin Face, gerektiğinde giriş çıkışları engelleme komutu vererek, bu bölgelerde güvenliğin sağlanmasına önemli bir katkı sunuyor. Ekin Face ile giriş çıkışlar ihtiyaca göre sınırlanabiliyor; istenilen alanlara belirlenen kişilerin erişmesi ya da erişmemesi sağlanabiliyor. Çok sayıda giriş noktasının olduğu alanlarda bile en üst seviyede güvenlik kontrolü oluşturularak güvenlik seviyesi maksimum düzeyde tutuluyor. Ekin Face, hem tekil bir uygulama olarak, hem de halihazırda kullanılan üçüncü parti gözetim sistemleriyle entegre biçimde çalışabiliyor. Böylece ekstra yatırım maliyeti olmadan, mevcut sistemlere yüz tanıma özelliği eklenmesiyle, maksimum verim elde ediliyor.

EKİN Face dinamik bir veri yönetimine sahip Ekin Teknoloji’nin geliştirdiği ve yüz tanıma sistemlerinde çığır açan Ekin Face, bant genişliği optimizasyonu ile de fark yaratıyor. Kayıt yedekleme, sunucular arası yük devretme ve dengele-

30 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

me imkanına sahip sistem, tek merkezden yönetilecek sınırsız kamera desteğini mümkün kılıyor. Windows, Linux bağımsız platform desteği ile dikkat çeken Ekin Face, yetkilendirilen kişilerin IOS ve Android işletim sistemli mobil cihazlarından da kontrol edilebiliyor.

Yüzde yüz yerli yazılım, yerli donanım Bugüne kadar dünyanın çeşitli ülkelerinde 100’e yakın şehirde 500’den fazla güvenlik komuta kontrol merkezi kuran Ekin Teknoloji’nin geliştirdiği yazılım ve donanımlar, yüzde yüz Türk mühendislerin eseri. Ankara Cyberpark ve İstanbul merkez ofisteki Ar-Ge ekipleri ile Ekin Teknoloji, dünyadaki gelişmelere, taleplere ve beklentilere göre modern şehirlerin daha güvenli, daha akıllı ve daha verimli olması için teknolojik çözümler üretiyor. İstanbul merkez olmak üzere, Stuttgart, Abu Dhabi, Ankara, Bakü, Dubai, New York’ta ofisleri bulunan Ekin Teknoloji, 10 ülkede faaliyet gösteriyor. Türkiye’de 40 farklı şehrin kent güvenlik sistemlerini kuran şirket, 2004 NATO Zirvesi ve 2006 yılında Al-

manya FIFA Dünya Kupası’nın güvenlik teknolojilerini de başarıyla geliştirdi. Ürettikleri özel tasarımlı ürünlerle dünyanın en prestijli yarışmalarında çok sayıda ödüle sahip olan, Ekin Teknoloji, güvenlik sistemlerinde mobil devriye dönemini başlatan öncü ürünleri Ekin Patrol ve Ekin Bike Patrol ile üst üste ‘Stevie Awards Best New Product-Bronze’ ödülleri kazandı.2014’te New York’ta belirlenen Dünya Teknoloji Ödüllerinde (WTN) Google Glass, LinkedIn gibi dünya devlerinin yer aldığı 5 finalistten biri oldu. Ekin, Las Vegas’ta dünyanın en büyük teknoloji fuarlarından biri olan CES 2017’de, tasarım ve mühendislik açısından teknolojiye yön veren ürünlerin ödüllendirildiği CES Innovation Awards Vehicle Intelligence kategorisinde ‘CES Innovation Awards Honoree’ seçildi. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından düzenlenen ‘Türkiye’nin 500 Büyük Hizmet İhracatçısı Ödül Töreni’nde Bilişim Hizmetleri alanında Türkiye’nin en büyük ikinci ihracatçı şirketi olan Ekin, İstanbul Uluslararası Buluş Fuarı ISIF’17’de de Ekin Bike Patrol ile ‘Gümüş’ ödüle değer görüldü.



KAPAK KONUSU GEÇİŞ KONTROL SİSTEMLERİ

Acil durumlarda işletmeniz kontrol altında Passware’in yaptığı analiz sonucunda, sistemde tanımlanan mesai saatlerine göre, çalışanlarınızın saat kaçta, hangi kapılardan giriş-çıkış yaptığını gösteren raporu, günlük, haftalık, aylık ve yıllık filtrelere göre oluşturabiliyorsunuz. SENSORMATİC GÜVENLİK HİZMETLERİ TİC. A.Ş.

32 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017


İ

ş yerinize her gün çok sayıda çalışan ve ziyaretçi giriş çıkış yapıyor. Peki; ne kadarını takip edebiliyorsunuz? Sensormatic tarafından geliştirilen yeni bir yazılımla sadece giriş çıkışları takip etmekle kalmıyor; bordrolamaya veri sağlıyor, kişilerin ofis içindeki yol haritalarını görüyor, lokasyonlarını belirliyor, acil durumda yoklama yapabiliyor, gelen ziyaretçiden anında e-posta ile haberdar oluyor ve hatta otopark yönetimi bile yapabiliyorsunuz. Yeni yazılım hakkında bilgi aldığımız Sensormatic Pazarlama Direktörü Pelin Yelkencioğlu “Sensormatic olarak çözüm tasarlarken önceliğimiz işletmelerin karlılığına ve verimliliğine pozitif katkıda bulunmasıdır. Passware’i de son dönemde artan güvenlik ve verimlilik ihtiyacına paralel olarak geliştirdik. Passware, elektronik güvenlik sistemleri ile entegre çalışarak giriş-çıkış güvenliğini sağlamanın yanı sıra, ek raporlamaları ile de verimliliğe katkı sağlıyor.” dedi. Passware isimli yeni yazılımın ana özelliklerine kısaca bir göz atalım.

Ziyaretçi bilgileriniz e-postanızda! Günlük akış içinde iş yerinize gelen ziyaretçileriniz genellikle resepsiyondan gelen bir telefonla bildirilir. Passware ile ziyaretçiniz geldiği anda, isim bilgisi ve fotoğrafının yer aldığı bir e-posta ile anında bilgilendiriliyorsunuz. Hem size ulaşılamayan durumlarda misafirinizden anında haberdar oluyor hem de istediğiniz

Passware yazılımı, otopark bariyer sistemi ile entegre edilebiliyor. İş yerinizde bulunan ziyaretçi trafiği ile otopark trafik bilgilerini karşılaştıran sistem sayesinde gelen ziyaretçilerinizi uygun otopark alanlarına yönlendirebiliyorsunuz. zaman aralığında kabul ettiğiniz ziyaretçi bilgilerinizi raporlayabiliyorsunuz. Raporda personel, departman, tarih ya da ziyaretçinin firması bazında filtreler uygulayabiliyorsunuz.

Passware raporları ile bordrolamanızı kolayca yapın Passware’in yaptığı analiz sonucunda, sistemde tanımlanan mesai saatlerine göre, çalışanlarınızın saat kaçta, hangi kapılardan giriş-çıkış yaptığını gösteren raporu, günlük, haftalık, aylık ve yıllık filtrelere göre oluşturabiliyorsunuz. Çalışanların ofis içi ve ofis dışında kalma sürelerini görüntüleyebiliyor, yönetici, personel, departman ve kapı bazında detaylı filtre uygulanabiliyorsunuz. Bu sayede, bir yandan bordrolama işlemlerinizi kolaylaştırıyor bir yandan da işyeri verimliliğinizi artırmak için gerekli aksiyon kararları almak üzere detaylı veri elde edebiliyorsunuz. Çalışanlarınıza olduğu gibi, ziyaretçilerinize de işyeri içinde dolaşım için belirli kapılardan kullanıcı giriş-çıkış yetkileri tanımlayabiliyorsunuz. İhtiyaç halinde, geriye dönük olarak ziyaretçilerinizin hangi saatte kapıları kullandığı raporunu edinebiliyorsunuz. Bu özellik ile bir yandan ziyaretçileriniz sizin belirlediğiniz alanlarda

özgürce dolaşabilirken diğer yandan güvenlik için gerekli giriş çıkış bilgilerini de raporlayabiliyorsunuz. Acil bir durumda, çalışan ve ziyaretçilerinizin tahliyesini sağladınız. Ama içeride hala birisi kaldı mı, emin olamıyorsunuz. Bina tahliyesinden sonra Passware, yetkili personele içeride kalan kişilerin kimler olduğu bilgisini lokasyonu ile birlikte anında e-posta olarak bildiriyor. Benzer şekilde acil durum sonrası binayı terk eden kişiler, toplanma alanında istenilen konuma yerleştirilebilen mobil okuyuculara kartlarını okutabiliyorlar. Bu sayede de dışarıya çıkan ve içeride kalan personel bilgisini çift taraflı kontrolle kesinleştirilmiş oluyor.

Otoparkınızı ziyaretçilerinize göre yönetin Passware yazılımı, otopark bariyer sistemi ile entegre edilebiliyor. İş yerinizde bulunan ziyaretçi trafiği ile otopark trafik bilgilerini karşılaştıran sistem sayesinde gelen ziyaretçilerinizi uygun otopark alanlarına yönlendirebiliyorsunuz. Bu şekilde özellikle VIP ziyaretçileriniz için özel uygulamalar gerçekleştirebiliyorsunuz.

Nisan 2017 Güvenlik Yönetimi n 33


KAPAK KONUSU GEÇİŞ KONTROL SİSTEMLERİ

İnsan gözü eşsizdir Kişiyi kendisine özel kılan irisin, her insan için ayrı karakteristik yapısı vardır. Dünya üzerinde bulunan her insan gözü eşsizdir. Dünyada aynı irisin olma olasılığı 1/1078’dir. Tek yumurta ikizleri bile aynı DNA yapısına fakat farklı iris yapısına sahiptir. SENKRON GÜVENLİK VE İLETİŞİM SİSTEMLERİ A.Ş.

E

ntegre elektronik güvenlik sistemlerinin, vazgeçilmez bir parçası olan geçiş kontrol sistemleri; kamusal binalarda, çeşitli işletme, hastane, okul, yurt, laboratuvar, alışveriş merkezleri vb. insanların yoğun olduğu

34 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

alanlarda giriş-çıkışların denetlenmesi, yetkili olmayan kişilerin engellenmesi, yüksek güvenliğin sağlanması ve bu bilgilerin elektronik ortamda raporlanabilmesi amacı ile oluşturulmuştur. Bu sistemler, binanın güvenilirliğini arttırırken, çalışma saatlerinin

değerlendirilmesiyle çalışma disiplininin oluşması açısından da somut veriler sunmaktadır. Bilgisayar tabanlı veya bilgisayara bağlı olmaksızın, güvenlik düzeyine ve önemine bağlı olarak kartlı ve biyometrik sistemlerle uygulanan geçiş kontrol sistemleri aynı zamanda


izleme sistemleriyle de entegre olabilme özelliklerine sahiptir. Güvenlik ve puantajlama (PDKS) alanında önemli bir uygulama haline gelen geçiş kontrol sistemleri, iş verimliliği ve düzenin oluşturulmasına ilişkin hizmet özellikleriyle de öne çıkmaktadır. Geçiş kontrol sistemlerinde, güvenlik amaçlı kullanımda daha çok Proximity ve Mifare olmak üzere, manyetik, barkodlu ve üzerine kredi yüklenebilen akıllı okuyucular, hiç karta gerek duymadan şifre yöntemi ile çalışan cihazlar ayrıca parmakizi, yüz tanıma ve damar tanıma sistemleri ile de geçiş sistemi kullanılabilmektedir. Bir merkezden yazılım vasıtası ile kontrol edilebildikleri gibi bağımsız çalışabilen modelleri de vardır. Bu sistemler ile dead-man (bölgede bulunan kişinin hareketsizliği), last-man (boş bölgede hareket algılama) ve man-trap (bölgede yetkisiz kişi algılama) gibi senaryolar bölge güvenliği için kullanılabilmektedir.

Biyometrik sistemler Giriş kontrol sistemlerinin özellikle son yıllarda konfigürasyonları içine giren biyometrik sistemler, entegre veya bağımsız olarak kullanılabilen, insanın ölçülebilir fiziksel ve davranışsal karakteristik özelliklerini tanıyarak kimlik saptamak ve doğrulamak üzere geliştirilmiş çözümlerdir. Kart kullanımında olabilecek güvenlik açıkları nedeniyle geliştirilen biyometrik çözümler, bilgi olarak bireyin fiziksel ve davranışsal karakteristiklerini tanıyarak geçiş kontrole izin verir. Başta temassız sistemler olmak üzere, fiziksel özelliklerden tespit eden parmak izi, el, avuç içi damar, yüz, iris, ses tanıma vb. ölçülmesi gibi biyometrik uygulamalar artık daha çok tercih ediliyor. Biyometrik sistemlerin diğer geçiş kontrol sistemlerine göre başlıca

Kart kullanımında olabilecek güvenlik açıkları nedeniyle geliştirilen biyometrik çözümler, bilgi olarak bireyin fiziksel ve davranışsal karakteristiklerini tanıyarak geçiş kontrole izin verir. iki avantajı, daha yüksek bir güvenlik düzeyine sahip olması ve pratik kullanımıdır. Kaybedilme, unutulma ve başkasının kullanımına izin verme riski taşımaması yüksek güvenlik düzeyinde oldukça önem taşımaktadır. Bunun yanı sıra, yoğun kullanılan geçişlerde daha hızlı bir sürede daha çok insana geçiş kontrolü sağlaması ve kaybedebilecekleri “kart gibi” veya unutabilecekleri “şifre gibi” bir girdi olmadığı için kullanımda kullanıcı için de pratik bir çözüme dönüşmektedir. Yüz tanıma: Geçiş sistemi üzerinden veya bağımsız olarak çalışmaktadır. Giriş güvenliğinin önemli olduğu yerlerde kullanılan yüz tanıma sistemi son yıllarda oldukça yaygın kullanılmaya başlanmıştır. Cihaz, kayıt esnasında değişik açılardan aldığı kişi görüntüsünü matematiksel değerlere dönüştürerek kişileri tanıma eşleştirmesi yapmaktadır. Yetkisiz ya da kara listede bulunan kayıtlı kişi sistem tarafından fark edildiğinde, yazılım ya da mobil uygulama ile bilgilendirme yapılabilmektedir. Son yıllarda teknolojinin ilerlemesi ile kilo alıp verme, gözlük, şapka, bıyık vb. değişikliklerden doğan hata oranları ciddi oranda azalmıştır. El ve avuç içi damar tanıma: Geçiş kontrolünde kullanılan bir diğer cihaz, palm (avuç içi) damar tanıma cihazıdır. Diğer teknolojilere göre en büyük avantajı elin kesilmesi, zedelenmesi durumlarında damar yapısı etkilenmeyeceği için çalışmaya

devam etmesidir. Avuç içi damar tanıma teknolojisi, avuç içinde bulunan kan damarlarının her insanda farklı olmasından yola çıkılarak keşfedilmiş bir teknolojidir. İris tanıma sistemleri: Kişiyi kendisine özel kılan irisin, her insan için ayrı karakteristik yapısı vardır. Dünya üzerinde bulunan her insan gözü eşsizdir. Dünyada aynı irisin olma olasılığı 1/1078’dir. Tek yumurta ikizleri aynı DNA yapısına fakat farklı iris yapısına sahiptir. İnsanın yaşamını yitirmesinin ardından canlılığını en çabuk (3sn) kaybeden organdır. İris tanıma işlemi; irisin fotoğraflanması, iris bölgesine özel algoritma kodlarının oluşturulması ve iris kayıtlarının veri tabanında saklanması ile başlatılır. Kimlik saptanmasında iris fotoğrafının çekilmesi veri tabanında bulunan kayıt ile karşılaştırılarak ve uyumlu ise kullanıcı erişimine izin verilmesi işlemi ile tamamlanır.

Nisan 2017 Güvenlik Yönetimi n 35


KAPAK KONUSU GEÇİŞ KONTROL SİSTEMLERİ

Güvenlik zafiyetinin önüne geçen sistemler Etrafı iyi kapatılan bina ve tesislerin korunmasında giriş noktalarında oluşturulan izinli geçiş sistemleri, koruma tedbirlerini tamamlayıcı mahiyette, tehdit ve tehlike derecesiyle doğru orantılı kuvvette olmalıdır. G4S GÜVENLİK HİZMETLERİ A.Ş

B

ir tesisin güvenliği bina içine girmeden çok daha önce, çevrili olduğu duvar ya da çitlerin, giriş/çıkış noktalarının da güvenliği ile başlar. Giriş noktaları, etrafı kapatılan bina ve tesislerde insanların, araçların ve eşyaların kontrollü geçişlerine izin verilen noktalardır. Güvenlik görevlilerinin en çok zafiyet yaşayabileceği alanlar da bu noktalardır. Etrafı iyi kapatılan bina ve tesislerin korunmasında giriş noktalarında oluşturulan izinli geçiş sistemleri, koruma tedbirlerini tamamlayıcı mahiyette, tehdit ve tehlike derecesiyle doğru orantılı kuvvette olmalıdır. Kapılar veya hareketli bariyerler yeterli sağlamlıkta olmalı, gerekli durumlarda zorla araç girişlerini önleyen, yere monte edilen yol kesiciler (road blocker) kullanılmalı, bakımları düzenli yapılmalı ve asla kontrolsüz bırakılmamalıdır. Bina ve tesislerin giriş noktalarında yapılan görevlerde, dışarıdan gelen insanların ve araçların izinsiz girişlerini önlemek ve suç oluşturabilecek eşyalardan arındırılmasını sağlamak için fiziki tedbirlere ek olarak kullanılabilen elektronik tedbirler genel olarak şunlardır:

36 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

Kapı ve el detektörleri: Bu cihazlar kişilerin üzerlerinde ya da paketlerin içerisinde gizlenmiş, görünmeyen metalleri hissederek sinyal veren elektromanyetik alan prensibiyle çalışan aletlerdir. Özellikle FMD (Ferromanyetik Dedektör), hem estetik görünümü hem kurulum kolaylığı ile diğer dedektörlerden ayrılmakta, metal tüm objeleri tespit edebilmektedir. X-RAY cihazları: Paket ve çantaların açılıp bakılmasına gerek olmadan, röntgenini çekerek içerisindeki eşyaları gösteren, maddeleri yoğunluklarına göre tanımlayıp, görüntüsünü monitöre aktararak analiz edilmesini sağlayan radyasyon teknolojisiyle çalışan aletlerdir. G4S, olarak en yüksek görüntü çözünürlüğünü en

düşük radyasyon değerine sahip cihazlarla sağlamaya özen gösteririz. Kapalı devre televizyon sistemleri (CCTV): Korunan bina, tesis veya araçların uygun yerlerine, kör nokta bırakılmayacak şekilde yerleştirilen kameralardan gelen görüntülerin, monitörlerle seyredilmesi ve ileride ihtiyaç olduğunda kullanılabilmesi için belirli bir süre kayıt altında tutulmasıdır. Bu sistemlerin kullanıldığı yerlerde görevlilerin her noktada işlenebilecek suçlara karşı anında müdahale edebilme ve önleme; işlenmiş olan suçlarda ise fail, mağdur ve delilleri elde edebilme avantajları olur. Video analiz sistemleri: Bu sistemle korunan tesislerin dış alan-


Saldırgan veya sabotajcılar için kolay hedef olan araç altları, bu iş için özel tasarlanmış aynalar veya kameralar ile görüntü alıp, monitörlere aktaran özel elektronik sistemler vasıtasıyla kolaylıkla kontrol edilebilmektedir.

larında sanal güvenlik koridorları oluşturularak, bu koridorlarda herhangi bir güvenlik ihlali olduğunda izleme yapılan ekranda uyarı çıkması ile izleme yapan kişinin dikkatini çekmesi sağlanır. Bu sayede uzun süre monitör izlemesi yapan görevlilerin dikkatinin dağılarak, algısının düşmesi önlenir ve anında müdahale için avantaj sağlanır. İzinli (yetkilendirilmiş) geçiş sistemleri: Korunan bina tesis veya araçlarda oluşturulan güvenlik çemberlerinin giriş noktalarında kurulan; hangi insanın, aracın ya da eşyanın nereye kadar girebileceğine izin veren, yetkisiz girişlerde kapıları açmayan ve sinyal vererek görevlileri uyaran sistemlerdir. Girişlerde; Önceden belirlenmiş ve yetkilendirilmiş kişilere verilen şifre tuşlanarak, Kapılarda manyetik kart, parmak izi ya da göz retinası okutularak, Giriş noktalarında yüz ve plaka tanıma sistemleri kullanılarak, kontroller sağlanabilir. Örneğin G4S Amag Symmetry; güvenlik yazılımları yönetim siste-

mi ile bugün dünyanın en büyük ofis binası olan Pentagon’da 600.000 üzerinde kart kullanıcı, 8.000 üzerinde kart okuyucu, 10.000 üzerinde alarm girişi sorunsuz şekilde yönetilerek korunmaktadır. Yüz ve plaka tanıma sistemleri: Korunan bina tesis ve araçlarda kurulan kapalı devre televizyon sistemlerinin içerisinde oluşturulan; insanların yüzlerini veya araçların plakalarını ayırt eden, kaydedilmiş olanları kimlik veya tescil bilgileriyle eşleştiren, izinsiz veya yetkisiz girişlerde sinyal vererek görevlileri uyaran ve daha sonra bu kişilerin veya araçların hareketleriyle ilgili bilgilere kolay ulaşma avantajı sağlayan sistemlerdir.

mi gerçekleştirebilir. Saldırgan veya sabotajcılar için kolay hedef olan araç altları, bu iş için özel tasarlanmış aynalar veya kameralar ile görüntü alıp, monitörlere aktaran özel elektronik sistemler vasıtasıyla kolaylıkla kontrol edilebilmektedir. Tarama hızı saatte 40 km olan ve 1 mm’ye kadar yakınlaşabilen yüksek görüntü çözünürlüklü araç altı tarama cihazlarımız bulunmaktadır. Zırhlı güvenlik kulübesi: Tüm bunlarla birlikte G4S’te girişleri kontrol eden güvenlik görevlilerinin kendi güvenlikleri için de gerekli olan, ihtiyaca göre tasarlanabilen, NATO Standartları’na uyumlu, zırhlı güvenlik kulübeleri de bulunmaktadır.

Araç altı arama sistemleri: Araçların alt kısımları, ulaşması kolay olduğundan patlayıcı ya da kaçak madde yerleştirmek için sıkça kullanılan bölgelerden biridir. Saldırgan ya da sabotajcı, aracın altına ulaşabilmek için hiçbir kilidi zorlamaya gerek duymadan yapmak istediği eyle-

Nisan 2017 Güvenlik Yönetimi n 37


KAPAK KONUSU GEÇİŞ KONTROL SİSTEMLERİ

MasterPark plaka okuma sistemi Ücretlendirme modülü araç tipine göre farklı ücretlendirme yapabilir. Sınırsız ücret tipi tanımlanabilir. Tarih ve ücret bazlı abonelik sistemi vardır. Kullanımı son derece kolay ve başarılıdır. SENTEZ BİLGİSAYARLI ZAMAN KONTROL GÜVENLİK SİSTEMLERİ VE MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ LTD. ŞTİ.

B

üyüyen ve gelişen ülkemizde herkesin günlük olarak ihtiyaç duyduğu her geçen gün yenilerinin açıldığı otoparkların tüm geçiş ve ücretlendirme otomasyonlarında hizmet veriyoruz. Ürettiğimiz başlıca otopark otomasyonlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

Başarı oranı: %98 başarı oranına sahip, Okuma yapabildiği plaka tipleri: Normal plaka, resmi plaka (mavi beyaz, siyah zeminli, kırmızı yazılı), tüm latin alfabeli plakaları okuyabilen (yabancı plaka), kare plaka, motorsiklet plakası (küçük

38 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

karakterli plaka) Kullanım alanları: Otogar, site, ofis, kamu kurumları, ücretli otoparklar, AVM otoparkları, şantiyeler (Kantar kullanımı), otobanlar, mobil araç içi bilgi toplama, araç sayımı ve raporlama Standart olarak sunulan özellikler: Sınırsız abone tanımlama, MSSQL database, karaliste ve uyarı sistemi, uyarı ve raporları otomatik mail gönderim, dış ortama data transferi (xls,xlsx,csv,pdf,rtf), araç yön tespiti, araç tahmini hız tespiti Ücretli otoparklar için: Standart plaka tanıma sitemi ve ücretlendirme modülü kullanılır. Ücretlendirme modülü araç tipine göre

farklı ücretlendirme yapabilir. Sınırsız ücret tipi tanımlanabilir. Tarih ve ücret bazlı abonelik sistemi vardır. Kullanımı son derece kolay ve başarılıdır. Ücret ve bilgi gösterimi için Led paneller kullanılmaktadır. Şanlıurfa Otogarı MasterPTS Plaka Tanıma sistemini tercih etmiştir. Sistem başarılı bir şekilde çalışmaktadır. Bariyer ve kapı açmak için IO kart kullanılmaktadır. Siteler için: Standart plaka tanıma sistemi kullanılır. Abone tanımlamaları yapılır. Okunan plaka eğer sistemde abone olarak kayıtlıysa kapı veya bariyer otomatik olarak açılır. Sistemde kayıtlı değilse ziyaretçi olarak kaydedilir veya kayıtsız araç olarak raporlanır. İsteğe bağlı


bilgilendirme amaçlı led tabela kullanılabilir. Resmi kurumlar: Standart plaka tanıma sistemi kullanılır. Genel olarak okunan plakalar kaydedilir ve raporlanır. Kurum talebi doğrultusunda Polnet entegrasyonuyla Polnet’e veri sağlanır. İsteğe bağlı bilgilendirme amaçlı led tabela kullanılabilir.

Biletli otopark sistemi: MasterPark Kullanım alanları: Otogar, site, ofis, kamu kurumları, ücretli otoparklar, AVM otoparkları Standart olarak sunulan özellikler: Sınırsız abone tanımlama, MSSQL database, dış ortama data transferi (.xls,.xlsx,.csv,. pdf,.rtf) Sistem çalışması: Sistem bilet verme kabini tahsilat noktası ve bilet yutma kabininden oluşur. Sistemde Proximity veya Mifare teknolojili kartlar kullanılır. Bilet verme kabini 100- 350 kart kapasitelidir. Araba, otobüs, kamyonet kamyon tipindeki araçlar rahatlıkla kullanabilir. Bilet verme noktasına gelen araç sistem tarafından algılanır ve bilet hazırlanır; bilet al butonu kullanılarak bilet alınır ve sisteme bağlı giriş kapısı veya bariyeri açılır. Çıkış yapmak isteyen araç çıkış noktasına gelir ve oparatöre bileti verir. Oparatör bileti, bilet okuma cihazına okutur

Sistemde Proximity veya Mifare teknolojili kartlar kullanılır. Bilet verme kabini 100- 350 kart kapasitelidir. Araba, otobüs, kamyonet kamyon tipindeki araçlar rahatlıkla kullanabilir. ve yazılım otomatik olarak ücreti hesaplayıp operatöre bildirir. İstenirse led panelde geçen süre ve otopark ücreti gösterilir. Ücretlendirme modülü araç tipine göre farklı ücretlendirme yapabilir. Sınırsız ücret tipi tanımlanabilir. Tarih ve ücret bazlı abonelik sistemi vardır. Kullanımı son derece kolay ve başarılıdır.

Mobil ücretlendirme ve vale sistemi: ParkPos Kullanım alanları: Tüm vale sistemlerinde ve tüm otoparklarda kullanıma uygundur. Ücretli otopark kullanım şekli: Giriş yapan aracın plakası ve ücret tarifesi sisteme girilir ve sitem terminalden otomatik olarak karekodlu bir barkod yazdırır. Bu barkodda otoparkın adı, telefonu, Karekodlu barkod, logosu, araç plakası ve giriş yaptığı tarih bulunur. Araç çıkışında barkod cihaza okutulur sistem otomatik olarak ücret hesaplar ve ücret plaka bilgilerinin bulunduğu fiş yazdırılır. Tüm bu bilgiler gün sonunda raporlanabilir ve yetkiliye mail gönderilebilir. Vale kullanım şekli: Giriş yapan aracın plakası ve ücret tarifesi sisteme girilir ve sistem terminalden otomatik olarak karekodlu

bir barkod yazdırır. Bu barkodda otoparkın adı, telefonu, Karekodlu barkod, logosu, araç plakası, ücreti ve giriş yaptığı tarih bulunur. Araç çıkışında barkod cihaza okutulur sistem otomatik olarak çıkış fişini yazdırır. Tüm bu bilgiler gün sonunda raporlanabilir ve yetkiliye mail gönderilebilir.

UHF etiket sistemi (HGS-OGS):MasterHGS Kullanım alanları: Otogar, site, ofis, kamu kurumları, ücretli otoparklar, AVM otoparkları Sistem çalışması: Sistem araçlara takılan UHF teknolojili etiketleri okuyarak çalışır. Etiket okuyan antenler 7m-10m-15m-20m mesafeden okuma yapabilir. Sistem etiket okunduğunda paneller aracılığıyla yetki kontrolünü yapar ve kapı veya bariyer açılır. Geçiş bilgileri yazılımdan raporlanıp çıktı alınabilir.

Nisan 2017 Güvenlik Yönetimi n 39


KAPAK KONUSU GEÇİŞ KONTROL SİSTEMLERİ

Geçiş kontrolde entegre sistemler Sistem kamera sistemleri ile entegre çalışmakta, belirli saatler arasında kişilerin giriş çıkışlarını sağlamakta, anti pass back özelliği olay raporları vardiya planlaması ve daha fazlası ile piyasada yer alan ürünlerin önüne geçmektedir. VARNOST ACCESS KONTROL SİSTEMLERİ ELEKTRONİK SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.

G

ünümüz gelişen teknoloji dünyasında önemini vurgulayabileceğimiz başlıca unsurlardan biri geçiş kontrol ve yönetim mekanizmalarıdır. Bu doğrultuda oluşan ihtiyaçlara Varnost ailesi olarak hem butik yazılım çözümleri hem de donanımsal çözümler ile cevap vermek adına geçiş kontrol gurubunda Türkiye distiribitörü olduğumuz DAHUA markamızın profesyonel anlamda sahip olduğu tecrübeler ACS1204B – ASC1204C - ASC1208C - ürünlerimizle açıkça ortaya çıkmaktadır. Ürünlerimizin kamera sistemleri ile entegre çalışmaları, okutmadan önce okuttuğu an ve sonrasında giriş ve çıkışları kayıt altına alması, belirli saatler arasında kişilerin giriş çıkışlarını sağlaması, anti pass back özelliği olay raporları vardiya planlaması ve daha fazlası piyasada yer alan ürünlerin önüne geçmemizi kolaylaştırmaktadır. Bugüne kadar sorumluluğunu üstlendiğimiz projelerden birinde yaklaşık 1000 noktanın yönetimini sorunsuz olarak sağlamış olması bizim markaya, müşterilerimizin de bize ve markaya olan güvenini sağlam temellere oturtmuştur. Ürün gruplarımızda bulunan bu paneller ikili, dörtlü, sekizli şeklinde, giriş - çıkış veya sadece giriş şeklinde kapı kontrollerine ve yönetimine olanak sağlamaktadır. Montaj ve bağlantı açısından, ileri derecede

40 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

son kullanıcıya hitap eden kolaylık olanağıyla tercih edilme konusunda üst seviyelerdedir. Müşterilerin memnuniyeti konusunda aldığımız olumlu geri dönüşler ürünlerin estetik açıdan oldukça başarılı bir tasarıma sahip olduğu ve stabil çalıştığı yönündedir. Bu bağlamda markamız ürün grubunda, bina teknolojilerinin tamamı için sunacağımız hizmetin fazlasıyla güven vermesi, müşteri memnuniyeti konusunda Varnost ailesini rahatlatmaktadır. Teknik ve yazılımsal özelliklerine değinecek olursak Maks. 100.000 kart ve 300.000 olay kapasitesi, çoklu kart desteği, okuyucular için Wiegand veya RS-485 arayüzü (2/4 kapı). Kapı zaman aşımı alarmı, hırsız alarmı, zorlama alarmı ve sabotaj alarmı, Anti-Pass Back, çoklu kapı kilitleme. Girişler: 4x kapı sensörü / 4xçıkış butonu / 8xalarm girişi

Çıkışlar: 4xkapı kiliti / 4xalarm çıkışı, 8x okuyucu gibi teknik olanaklar sağlanmaktadır. Yazılım kısmı ile ilgili olarak ücretli ve ücretsiz yazılımları ile işletmelerin özel istekleri sorunsuz olarak karşılanmaktadır. Sonuç olarak bina teknolojilerinde istekleri karşılaması konusunda sorunsuz hizmet verebilmektedir. DAHUA ürün grupları ile Varnost ailesinin isteklere cevap verebilmenin kanıtı olarak görebildiğimiz ürünleri ile bina teknolojilerinde gerekli görünen minimum ve maksimum gereklilikleri karşılayabilmesi, sektörde tercih edilme sebebimizdir. Her türlü çözüm ortaklığında Varnost olarak yapıcı ve uyumlu hizmetin önünde var olmaya hazırız. Çözüm ortaklarımız, işverenlerimiz, son kullanıcılarımız ve iş ilişkili veya olmayan dostlarımız ile birlikte sektörde hizmet vermekten mutluluk duyuyoruz. Firmamızın ve markalarımızın verdiği güvenle sektörde yer almaya devam edeceğiz.



KAPAK KONUSU GEÇİŞ KONTROL SİSTEMLERİ

PDKS ile işletmeniz kontrol altında Personel devam kontrol sistemi; yazılıma entegre edilmiş parmak izi, yüz tanımlama ya da kart okuyucular tarafından elde edilen bilgilerin bilgisayar ortamında işlenmesiyle gereken şablonların ve puantajın oluşturulması için üretilmiştir. Ekin POLAT/ Pazarlama Yöneticisi POLİMEK ELEKTRONİK SAN. VE TİC. AŞ.

P

olimek Elektronik 1995’te İzmir’de kurulmuş, Türkiye ve dünya genelinde; birçok kamu kurum ve kuruluşuna; personel devam kontrol ürünleri ve geçiş kontrol uygulamaları sunan bir teknoloji firmasıdır. Bizim esas işimiz; size personele bağlı iş gücü kaybından ve bundan doğabilecek maliyetlerden kurtarmaktır. Ürünlerimizin hem donanım hem yazılımı, Polimek bünyesinde geliştirilmekte; kurulum ve teknik servisi de yine Polimek elemanlarınca yapılmaktadır. Bu konuda Türkiye’de bir ilki başaran firmamız; 22 yıldır yaptığı yüzlerce başarılı personel takip ve geçiş kontrol projesinin verdiği tecrübe ve piyasa hakimiyeti ile sektör lideridir. Müşterinin ihtiyacının belirlenmesi; gerekli sistemin oluşturulması ve kurulumun yapılması ile başlayan süreç; ürünlerin yerinde ve uzaktan teknik servisinin verilmesi ile devam eder. Ar-ge ve inovasyona verdiği önemi bu konuda kazandığı ödüllerle taçlandıran Polimek; aynı önemi müşteri memnuniyetinde de sağlamayı ilke edinmiştir. Müşterilerimizin; sistemlerimizi sorunsuz ve kolayca kullanabilmesi bizim en büyük ödülümüzdür.

Neden personel devam kontrol sistemi kullanmalıyız? Personel devam kontrol sistemi; yazılıma entegre edilmiş parmak izi, yüz tanımlama ya da kart

42 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

okuyucular tarafından elde edilen bilgilerin bilgisayar ortamında işlenmesiyle gereken şablonların ve puantajın oluşturulması için üretilmiştir. Pdks sistemi ile personellerin giriş-çıkışlarını, fazla veya eksik mesailerini, devamsızlıklarını raporlar halinde tek seferde word, excel, pdf, jpeg vb. formatlara dönüştürebilirsiniz. Alınan bu raporlar işletmelerin üst yönetimine yol gösterir ve geleceğe yönelik personellerle ilgili alınacak kararlara yardımcı olur. Çalışanlarınızın yıllık izinlerini bir sonraki yıla devredebilir, geriye dönük 5 yıla kadar izin kullanımları hakkında bilgi arşivleyebilirsiniz. Netsis, Logo, Canias, SAP gibi bordrolama programlarıyla eşleştirmeler yapabilir, elde edilen bilgiler sonucunda maaş hesaplamaları yapabilirsiniz. Böylelikle bordrolar hazırlanırken insan faktöründen kaynaklanan hatalar en aza indirgenir. Manuel hesaplama yapılan işletmelerde hesaplamalarda yapılan hatalardan ve zaman kaybından dolayı işletme

ekonomisine verilen zararların önüne geçilir. Tüm vardiyalarınızı otomatik olarak programa tanımlatabilir; ücretli-ücretsiz, geç veya erken gelen personellerinizi, yıllık rapor, evlilik vb. izin günlerini kayıt altına alabilirsiniz. Personel çalışma saatlerini ve maliyetlerini kontrol eden işletmeler rekabetin yoğun olduğu pazarlarda daha etkin rol oynamaktadırlar. Sizlerde her geçen gün artan rekabet ortamında yerinizi almak istiyorsanız; personelinizin çalışma saatlerini kontrol ederek buna başlayabilirsiniz.



FOKUS TÜNEL UYGULAMALARI

Tünel uygulamalarında maksimum güvenlik Ulaşım sektöründeki gelişmelerle birlikte mesafeler kısalırken; otomobil kullanıcılarının sayısı gün geçtikçe artıyor. 2025 yılına kadar yaklaşık 1,6 milyar aracın trafikte olacağı tahmin ediliyor. Bu gelişmeler şehir içi ve şehirlerarası ulaşım için daha etkili, verimli, konforlu çözüme duyulan ihtiyacı artırıyor. SIEMENS A.Ş.

D

ünya nüfusu hızla çoğalırken trafik de yoğunlaşıyor ve karmaşıklaşıyor. Ulaşım sektöründeki gelişmelerle birlikte mesafeler kısalırken; otomobil kullanıcılarının sayısı gün geçtikçe artıyor. 2025 yılına kadar yaklaşık 1,6 milyar aracın

44 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

trafikte olacağı tahmin ediliyor. Tüm bunlar şehir içi ve şehirlerarası ulaşım için daha etkili, verimli, konforlu çözüme duyulan ihtiyacı artıyor. Siemens de bu ihtiyaca akıllı ulaşım sistemleri ile karşılık veriyor. Sunduğu inovasyonlarla ulaşım sektörüne uzun yıllardır hizmet veren Siemens,

günümüzün ve muhtemelen geleceğin de en sorunlu alanlarından biri olan trafik yönetimi için yalnızca ulaşım çözümlerine yeni fikirler getirmekle kalmıyor, aynı zamanda insanlara ve bireysel ulaşım ihtiyaçlarının dönüşümlerine de odaklanarak uzun vadeli yanıtlar sunuyor. Hem demiryolu


hem karayolu ulaşım sistemlerinde şehir içi ve şehirlerarası yolculuklara uzun yıllardır konforlu, ekonomik, sürdürülebilir ve inovatif çözümler yaratıyor. Kent içi raylı sistemlerde metro, tramvay, tren ve vagonları ile bunların altyapısı, sinyalizasyonu ve elektrifikasyonu Siemens tarafından kapsamlı bir yaklaşımla gerçekleştiriliyor. Şehirlerarası ulaşım sistemlerinde de Siemens aynı şekilde hem trenin kendisini üretiyor hem de trenlerin ve ray hatlarının elektrifikasyon ve altyapısını tamamlanıyor. Saatte 300 km hıza ulaşan yüksek hızlı tren hatları ve sinyalizasyonun yanı sıra karayolu ulaşımı için de yollara yenilikçi ve akıllı teknolojiler sağlıyor. Tünellerin ve köprülerin otomasyonu da yine Siemens’in uzmanlık alanları arasında yer alıyor. Aralarında Berlin ve Londra gibi büyük metropollerin de olduğu 900 şehirde 1000’in üzerinde akıllı ulaşım sistemi projesini hayata geçiren Siemens, Türkiye’de de pek çok önemli projeye imza atıyor.

Osman Gazi Köprüsü Bu projelerin en sonuncusu, açılışı 30 Haziran 2016’da gerçekleştirilen Osman Gazi Köprüsü. İstanbul ve İzmir’i birbirine bağlayacak otoyol projesinin bir parçası olan altı şeritli köprü, her gün 40.000 aracı taşıyabilecek kapasiteye sahip. Siemens, tüm köprü yapısının, trafik kontrol bileşenleri ve sistemlerinin geliştirilmesi, montajı ve devreye alınmasından sorumlu. Tamamen çelikten inşa edilen ve ana açıklığı 1550 metre olan köprü, İstanbul’un güneyinde, yani deprem olasılığı olan bir bölgede, Marmara Denizi üzerinde 64 metre yükseklikte asılı duruyor. Bu nedenle sarsıntıyı, hareketi ve yükü sürekli ölçerek normalin dışındaki tüm olayları köprü operatörüne bildiren özel bir teknolojiyle donatılmış yapıya

sahip. Siemens köprüyü, durumu sürekli izleyen ve aşırı sarsıntıda alarm veren 390’a yakın sensörle donattı. Sensörler ana açıklığa giden yol kesitlerindeki stres yükünü ve dikey ve yanal gerilimi devamlı olarak ölçüyor. Köprüde bulunan özel GPS sensörleri, köprü kazıklarındaki tüm salınımı milimetrik olarak kaydediyor; bunun yanında rüzgâr ve sıcaklık ölçümü birimleri de sunuluyor. Siemens’in kurduğu sistem sayesinde köprüdeki değişimler ve potansiyel hasarlar da anında sensörler tarafından tespit ediliyor. Sistem, çeliği paslanmaktan korumak için havadaki nemi kontrol ediyor ve yüzde 40’ın altında kalmasını sağlayacak şekilde düzenliyor.

Osman Gazi Köprüsü Marmara Denizi üzerinde 64 metre yükseklikte asılı duruyor. Bu nedenle sarsıntıyı, hareketi ve yükü sürekli ölçerek normalin dışındaki tüm olayları köprü operatörüne bildiren özel bir teknolojiyle donatılmış yapıya sahiptir.

Yavuz Sultan Selim Köprüsü Boğaziçi Köprüsü, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nün de elektrik elektromekanik işlerini üstlenen Siemens, yapım çalışmaları süren boğazın üçüncü köprüsü Yavuz Sultan Selim’de de uzmanlığını ortaya koyuyor. Enerji ve veri kabloları ile kablo taşıma ve dağıtım sistemleri, orta gerilim sistemleri, alçak gerilim dağıtım panoları, transformatörler, dizel jeneratörler, kesintisiz güç kaynakları olmak üzere tüm güç sistemlerini Siemens gerçekleştiriyor. Ayrıca; deck üstü yol ve deck içi güvenlik aydınlatma sistemleri ile uçak ikaz aydınlatma sistemlerinin; CCTV, kartlı geçiş, acil çağrı sistemleri, yangın algılama ve alarm sistemlerinin; veri network altyapısı ile tüm otomasyon ve SCADA sistemleri ile trafik kontrol sistemlerinin malzeme temini, montaj ve devreye alma işlerini de Siemens yürütüyor.

Türkiye’deki tünellerin 82 km’sinde Siemens imzası Siemens’in ulaşım dünyasına yönelik zengin portföyü içinde hem şehir içi hem de şehirlerarasın-

da kullanılan tüneller için tünel otomasyon sistemleri de yer alıyor. Siemens, tünel otomasyonu kapsamında tünele enerjinin getirilmesi ve dağıtımı, aydınlatma, havalandırma, tünel içi radyo sistemleri, güvenlik kameraları, sulu yangın söndürme sistemleri, yangın algılama ve ihbar sistemleriyle ilgili donanım ve yazılım sunuyor. Siemens, bugüne kadar Türkiye’de 82 km’lik tünelin otomasyon sistemini kurarak tünellerde maksimum güvenlik sağladı. Tünel Otomasyonu çözümlerinde Siemens’in global yetkinlik merkezleri arasında bulunan Siemens Türkiye tarafından devreye alınan Espiye – Sarp Otoyolu Tünel Otomasyonu Projesi, dünyanın en modern tünel otomasyon projelerinden biri olarak kabul ediliyor. Bununla birlikte Osmangazi Köprüsü ile birlikte açılışı gerçekleştirilen İzmir-İstanbul otoyolundaki üç şeritli Samanlı Tüneli’nde de Siemens teknolojisi kullanıldı. Samanlı Tüneli 3,7 km ile Türkiye’nin en uzun otoyol tüneli konumunda bulunuyor. Nisan 2017 Güvenlik Yönetimi n 45


FOKUS TÜNEL UYGULAMALARI

Tünellerde yangın güvenliği Karbon monoksit (CO), Nitrik oksit (NO), Hidrojen sülfür (H2S), Karbondioksit (CO2) gibi zehirli gazlar ve Metan (CH4) gibi patlayıcı gazlar tünellerde en çok birikme eğilimi gösteren gazlardır. PROSENSE TEKNOLOJİ SANAYİ LTD. ŞTİ

T

üneller gerek yapımları sırasında gerekse kullanıma alınmalarının ardından zehirli ve patlayıcı gazların muhtemel birikme alanlarını oluşturmaktadır. Bu yüzden hem yapımları hem de kullanımları sırasında tehlikeyi oluşturabilecek gazlara yönelik gaz algılama sistemlerinin kurulması, bu sistemlerin sürekli olarak izlenmesi ve konsantrasyonların yükselme ihtimaline karşı havalandırma ve acil uyarı sistemlerine bağlanarak çalıştırılması gereklidir. Özellikle Karbon monoksit (CO), Nitrik oksit (NO), Hidrojen sülfür (H2S), Karbondioksit (CO2) gibi zehirli gazlar ve Metan (CH4) gibi patlayıcı gazlar tünellerde en çok birikme eğilimi gösteren gazlardır. Zaman ağırlıklı eşik değerleri Karbon monoksit (CO) için 50ppm, Nitrik oksit (NO) için 25ppm, Hidrojen sülfür (H2S) için 20ppm, Karbondioksit (CO2) için 5000ppm’dir. Prosense tarafından üretilen zehirli gaz algılama dedektörleri bu eşik dedektörlerinin tamamını kapsamaktadır. Bu sayede Prosense gaz dedektörleri kullanılarak; hedeflenen gazın tehlikeli

46 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

seviyeye gelmesinden önceki ve sonraki durumları rahatlıkla takip edilebilir. Aynı şekilde Prosense Metan gaz dedektörleri tünellerde kullanılarak patlama seviyesi %5 Vol olan Metan gazı 0 - %100 LEL aralığında ölçülebilir, bu sayede patlamaya neden olabilecek muhtemel bir birikmenin önceden tespiti sağlanabilir. Prosense Metan ve Karbondioksit dedektör modelleri için Infrared sensör teknolojisini Karbon monoksit, Nitrik oksit ve Hidrojen sülfür dedektör modelleri için elektrokimyasal sensör teknolojisini kullanmaktadır. Bu sayede kullanıcılara uzun ömür ve yüksek performans garanti edilebilmektedir. Prosense’in tünellerde kullanılan gaz dedektörü modellerinin 3 ayrı Atex Belgesi’ne sahip olmasının yanında diğer üstün özellikleri de şöyle sıralanabilir: Zorlu koşullar için tasarlanmış IP65 alüminyum dış gövde. 4-20mA analog çıkış Ayarlanabilir 2 alarm ve 1 fault röle çıkışları Laboratuar ortamında uluslararası izlenebilir gazlar ile kalibrasyon ve kalibrasyon belgesi



FOKUS TÜNEL UYGULAMALARI

Tünel uygulamalarında güvenlik kriterleri Türkiye’deki karayolu tünellerinin mevcut durumları analiz edilerek; Avrupa Birliği’nin direktiflerine uygun hale getirilmesi için çalışmalar yapılmış ve bu tünellerde trafik güvenliğinin sağlanabilmesi için yapılması gerekenler ortaya konulmuştur. ISSD BİLİŞİM ELEKTRONİK EĞİTİM SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.

Ü

lkemizin coğrafi şartları göz önüne alındığında ulaşımın sürdürülebilirliğinin sağlanması ve seyahat süresinin kısaltılması için tüneller avantaj sağlamaktadır. Son yıllarda tünellere yapılan yatırımlarla birlikte tünel güvenlik kavramının önemi bir kez daha vurgulanmıştır. Tünel güvenliği konusunda Avrupa Birliği 2004 yılında karayolu tünelleri için minimum güvenlik kriterleri direktifini yayınlayarak yürürlüğe koymuştur. Türkiye’deki karayolu tünellerinin mevcut durumları analiz edilerek; Avrupa Birliği’nin direktiflerine uygun hale getirilmesi için çalışmalar yapılmış ve bu tünellerde trafik güvenliğinin sağlanabilmesi için yapılması gerekenler ortaya konulmuştur. Bu

48 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

kapsamda özellikle tünel içerisinde yaşanan trafik kazaları, yangın, araç duraklamaları vs. olayların en kısa sürede tespit edilmesi ve olaylara müdahale edilebilmesi için farklı sistemler geliştirilmiştir. Son yıllarda tüneller için yapılan yatırımlarla birlikte ülkemizde 241 adet olmak üzere toplam 185.715,46 metre uzunluğunda tünelimiz bulunmaktadır (2016 KGM Tünel Envanter Bilgileri). Mevcut tünellerin iyileştirilmesi ve yeni yapılacak tünellerin güvenlik önlemlerinin alınması için tünel olay algılama sistemlerinin de kullanılması önem arz etmektedir. Türkiye’deki tünellerde 2014 yılında 908 ölümlü/yaralanmalı trafik kazası gerçekleşmişken; 2015 yılında bu sayı %22 artarak 1.110’a ulaşmıştır. Tünellerde gerçekleşen kazaların büyük kısmı

tünel içi hız sınırına uymamaktan kaynaklanmaktadır. Bunun dışında hatalı sollama, arkadan çarpma, park etme, alkollü araç kullanma, şeridinde gitmeme, yolcu indirmek, park etmek, kaza mahallinde tedbir almamak, yola düşen nesne, yangın, ters yönde giden araç, aşırı yüksek araç vb. nedenler de kazaya sebep olmaktadır. Ayrıca tünel içlerinde meydana gelen kaza sonrası ikinci kazanın olma ihtimali çok yüksektir. Bu nedenle tünel içerisinde gerçekleşen kazalara anında müdahale edilebilmesi için gerçekleşen kazaların ilgili operatörlere anlık olarak bildirilmesi kritiktir. Gelişmiş tünel olay algılama sistemleri, tünel içerisindeki kaza, duran araç, duman, ters yönde giden araç, yaya, şüpheli paket vb. hadiseleri %95 doğruluk oranıyla anında tespit edip, operatöre, sesli ve görsel uyarı ile bildirmektedir. Böylece gerçekleşen olaylara anında müdahale edilebilmektedir. Tünel olay algılama sistemleri, tünellerdeki beklenmedik durumları algılayabilmenin yanı sıra, araç yoğunluğunu ve geçen araç sayısını ölçmekte ve raporlamaktadır. Tespit edilen beklenmedik durum ve trafik değişkenlerine ait tanımlayıcı veri ve görüntüler, platforma ait veritabanına kaydedilmektedir. Bununla birlikte, kaydedilen bu verilerin operatör ekranından geçmişe yönelik sorgusu yapılabilmektedir.



ÖZEL DOSYA ACİL DURUM AYDINLATMA SİSTEMLERİ

Acil aydınlatma ve yönlendirme sistemlerinin önemi Acil durum aydınlatması normal aydınlatmanın kesilmesi durumunda en az bir saat süreyle sağlanmalıdır. Ayrıca, acil durum çalışma süresi kullanıcı yükü 100’den fazla olduğu takdirde 2 saat, 500’den fazla olduğu takdirde 3 saat olmalıdır. ZBS ELEKT.ELEK.MEK.YAN.TEKNO.A.Ş.

A

cil durum aydınlatma sistemi; şehir şebekesi veya benzeri bir enerji kesintisi durumunda yangın, deprem gibi nedenlerle bina ya da yapının elektrik enerjisinin güvenlik amacıyla kesilmesi, bir devre kesici veya sigortanın açılması nedeniyle normal aydınlatmanın kesilmesi durumunda otomatik devreye giren cihazlar ve sistemlerdir.

Acil aydınlatma ve yönlendirme sistemleri nerelerde uygulanmalıdır? Küçük konutlar (bir bodrum kat hariç en fazla üç katlı müstakil konutlar, ikiz evler, sıra evler ve özel binalar) hariç aşağıda sınıflandırılan tüm topluma açık binalarda acil aydınlatma sistemi tesis edilmelidir. Konutlar: Barınma amacıyla kullanılan ve uyuma maksadıyla bölümleri olan küçük konutlar kapsamı dışındaki konutlardır. Apartmanlar Toplu konutlar

50 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

Toplanma amaçlı binalar Toplanma amaçlı binalar, konaklama, tören, ibadet, eğlence, yeme, içme, ulaşım, araç bekleme gibi nedenlerle 50 veya daha fazla kişinin bir araya gelebildiği tüm binalar veya bunların bu amaçla kullanılan bölümlerini kapsar. Herhangi bir binada toplanma amaçlı olarak kullanılan ancak; 50’den az kişinin toplanmasına uygun olan bölümler, esas binanın kullanım sınıflandırılmasına tabi olmalıdır. Konaklama tesisleri: Konaklama hizmeti veya konaklama hizmeti ile birlikte beslenme, eğlence ve gösteri, animasyon gibi hizmetlerden biri veya birkaçının sunulduğu yerlerdir. Oteller, moteller, termal tesisler, tatil köyleri, pansiyonlar, kampingler, öğrenci yurtları, kamplar ve benzeri yerler bu sınıfa girer. Yeme ve içme tesisleri: Beslenme ve ilgili hizmetlerin sunulduğu yerleri kapsar. Kahvehaneler, kafeteryalar, pastaneler, lokantalar, lokaller, fırınlar, simit fırınları ve benzeri yerler bu sınıfa girer.

Eğlence yerleri: Eğlence hizmeti veren yerleri kapsar. Sinemalar, tiyatrolar, pavyonlar, gazinolar, tavernalar, barlar, kokteyl salonları, gece kulüpleri, diskotekler, düğün ve nikah salonları ve benzeri yerler bu sınıfa girer. Müzeler ve sergi yerleri: Sanat ve bilim eserlerinin muhafaza ve teşhir edildiği yerleri kapsar. Müzeler, sergi yerleri, müzayede yerleri, fuarlar ve benzeri yerler bu sınıfa girer. İbadethane ve spor alanları: Camiler, kiliseler, sinagoglar vb. ibadet yerleri ile açık ve kapalı spor alanları ve benzeri yerler bu sınıfa girer. Terminaller, garlar, havaalanları ve limanlar: İlgili araçlarının yolcu ve yüklerini indirip, bindirdikleri yerlerdir.

Kurumsal binalar Eğitim tesisleri, sağlık hizmet kuruluşları ile ceza ve tutuk evleri bu kapsama girer. Eğitim tesisleri: Eğitim ve öğretim faaliyetlerinin yürütüldüğü yerlerdir. İlköğretim ve ortaöğretim kurumları, anaokulları, kreşler,


çocuk kulüpleri, özel eğitim kurumları, dershaneler, kütüphaneler, yetiştirme yurtları ve yatılı bölge okulları, yükseköğretim kurumları ve benzeri yerler. Sağlık hizmeti amaçlı binalar: Hastaneler, huzurevleri, çocuk bakım ve rehabilitasyon merkezleri, dispanserler, sağlık ocakları, özel klinikler, revirler, teşhis ve tedavi merkezleri, tıbbi laboratuvarlar ve benzeri yerler. Tutukevi, cezaevi, ıslahevi ve nezarethanelerin topluma açık bölümleri

Büro binaları Büro binaları; iş amacıyla her türlü büro hizmetlerinin (ticaret amaçlı binaların kapsamına giren işler hariç) yürütüldüğü, hesap ve kayıt işlemlerinin ve benzer çalışmaların yapıldığı binalardır. Başka bir binanın bünyesinde büro hizmetleri için kullanılan bölümler, ana binanın kullanım sınıflandırılmasına tabi olmalıdır. Bankalar Borsalar Kamu hizmet binaları Genel büro binaları Muayenehaneler

Ticaret amaçlı binalar Ticaret amaçlı binalar; gıda, giyim ve diğer ihtiyaç maddelerinin toptan ve perakende olarak satıldığı yerlerdir. Ticari malların satışı ile bağlantılı olarak kullanılan ve aynı binanın içinde bulunan büro, depo ve hizmet amaçlı bölümler ticaret amaçlı bina sınıflandırmasına girer. Esas olarak başka bir kullanım sınıfına giren bir binada bulunan küçük ticaret amaçlı bölümler, binanın esas kullanım sınıflandırmasına tabi olmalıdır. Mağazalar, kapalı çarşılar, pasajlar Marketler, süpermarketler Toptancı siteleri, sebze ve meyve halleri, balık halleri, et borsaları Tamirhaneler, yedek parça ve malzeme satış yerleri ile benzer yerler

Endüstriyel tesisler Endüstriyel yapılar; her çeşit ürünün yapıldığı fabrika ve işleme, montaj, karıştırma, temizleme, yıkama, paketleme, depolama, dağıtım ve onarım gibi işlemlere mahsus bina ve yapıları kapsar. Fabrikalar, üretim tesisleri, işleme tesisleri, dolum ve boşaltım tesisleri Enerji üretim tesisleri, maden işleme tesisleri, rafineriler

Depolama amaçlı tesisler Depolama amaçlı tesisler; her türlü mal, ürün, araç veya hayvanların depolanması veya muhafazası için kullanılan tüm bina ve yapıları kapsar. Başka bir binanın içerisinde bulunan 50 m²’den küçük depolama amaçlı bölümler

ana binanın bir parçası olarak kabul edilir. İçinde insan bulunmayan depolama tesislerine acil aydınlatma yapılması şart değildir. Depolar: İhtiyaç maddelerinin gereğinde kullanılmak üzere muhafaza edildiği yerlerdir. Silolar, tank çiftlikleri, depolar, matbaalar, antrepolar, ahırlar, ambarlar, eşya emanet ve muhafaza yerleri, arşivler ve benzeri yerleri kapsar. Otoparklar: Motorlu araçların bekletildiği ve muhafaza edildiği yerlerdir. Kapalı otoparkları, bina otoparkları, oto galerileri ve benzeri yerlerdir.

Aydınlatma süresi Acil durum aydınlatması normal aydınlatmanın kesilmesi durumunda en az bir saat süreyle sağlanmalıdır. Acil durum çalışma süresi kullanıcı yükü 100’den fazla olduğu takdirde 2 saat, 500’den fazla olduğu takdirde 3 saat olmalıdır. Acil durum aydınlatması şarj edile bilir, bataryasını içinde bulunduran bu amaçla tasarlanmış cihazlara ya da hazırda bulunan aydınlatma sistemi armatürleri içerisine yerleştirilecek konvertör kitleri ile yapılabilir.

Nisan 2017 Güvenlik Yönetimi n 51


ÖZEL DOSYA ACİL DURUM AYDINLATMA SİSTEMLERİ

Acil durum aydınlatması ve güvenlik armatürleri Arıza, deprem, yangın vb. gibi nedenlerden ötürü kesilen şebeke geriliminde otomatik olarak devreye giren acil durum aydınlatması tesisin hızlı ve güvenli bir şekilde tahliye edilmesini sağlar. CESA TEKNOLOJİ ELEKTRONİK SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.

A

cil durum aydınlatma sistemi 30 Kasım 2000 tarih ve 24246 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği Madde 23, Madde 25 ile zorunlu hale getirilmiştir. Acil durum aydınlatması tesiste şebeke geriliminin kesilmesi ile otomatik olarak devreye giren aydınlatma sistemidir. Arıza, deprem, yangın vb. gibi nedenlerden ötürü kesilen şebeke geriliminde otomatik olarak devreye giren acil durum aydınlatması tesisin hızlı ve güvenli bir şekilde tahliye edilmesini sağlar. Acil durum aydınlatmasında istenilen aydınlatma değerleri Çıkış yollarında; yatay eksende 1m yükseklikte en az 5 lux Kolaylıkla panik olunabilecek alanlarda en az 2 lux Yüksek risk taşıyan alanlar-

52 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

da 15 lux’ten en az olmamak üzere genel aydınlatmaların %10’u olmalıdır. Acil durum aydınlatması ve güvenlik işareti armatürleri aşağıda sayılan yerlerde zorunlu olarak tesis edilmelidir. Acil durum çıkış yeri Merdivenler Döşeme seviyesi değişimi Exit işareti Yön değişimi Koridorlar boyunca Koridorların kesişme noktaları Yangın alarm butonu Yangın söndürme ekipmanları Çıkışlar İlk yardım kutusu Elektrik pano odalar Tehlike riski yüksek alanlar Cesa Teknoloji sektörde 27 yılı aşkın görev yaptığı firmalarda edinilmiş; bilgi ve tecrübenin buluştuğu kurumsal bir yapı ile ticari hayat bulduğu limited

şirkettir. Binaların yönlendirme armatürü ihtiyaçlarına cevap vermek ve acil aydınlatma armatürü problemlerine çözüm sunmak firmamızın ana ilkesidir. 2013 yılına kadar mühendislikte edindiği bilgi ve iş tecrübesini birleştirerek; sektörde öncü olma hedefi ile iki kurucu üye tarafından kurularak ticari hayatına başlamıştır. Dürüstlük ve güveni ilke olarak benimsemiştir.



SEKTÖRDEN

Yangınd ilk önlem “Yangında ilk önlem proje aşamasında alınmalı”

Yangın güvenliğinde Avrupa ile Türkiye arasında kıyaslama yapılamayacağını, Avrupa’nın ileri bir noktada olduğunu ifade eden YCS TEKNİK VE ELEKTRİK TİC. LTD. ŞTİ. Satış Müdürü Okan YÜCE “Sigorta şirketlerinin firmalara yangın güvenliğinde gerekli önlemleri alması için yaptırım uygulaması gerekiyor” dedi.

Firmanız hakkında sizden bilgi alabilir miyiz?

YCS Teknik yaklaşık 4 yıldır yangın sektöründe hizmet veriyor. Firmamız, ileri teknolojinin gerektirdiği mühendislik ve taahhüt hizmetlerine yönelerek özellikle yangın algılama ve söndürme alanında, ihtiyacı olan firmalara taahhüt, proje, bakım, ürün satış, servis ve işletim hizmetlerini de kapsayacak şekilde hizmet veriyor. Yangın güvenliği konusunda ülkemizde ilk olarak NFPA ve/ veya buna benzer FM, UL, VDS, LPCB Kodlarına ve Standartlarına uygun projelendirme, danışmanlık, malzeme temini, montaj ve yedek parça konularında hizmet veren mühendislik ve taahhüt firmasıyız. Mühendislerimiz kendi alanlarında uzmanlar; yer aldığımız projelerde danışmanlık hizmetleri, yangın eğitimi, risk analiz raporlandırması, yangın korunum sistemleri temini vb. uygulamalarda destek sunuyoruz.

54 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

Türkiye’de yangın güvenliği sektörünü değerlendirebilir misiniz?

Türkiye’de yangın güvenlik sektöründe yaşanan en büyük sorun denetimlerin yetersizliğidir. Eğitimlerin yetersizliği ise sürekli dile getirilen ve bilinen bir konu. TÜYAK (Türkiye Yangından Korunma Ve Eğitim Vakfı), TMMOB Makina Mühendisleri Odası, TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası yangın güvenliği konusunda eğitimler veriyor. Her sene düzenlenen seminerler, sempozyumlar sektör içerisinde faaliyet yürüten firmaları gerçekten geliştiriyor. Tabi bu eğitimleri projeyi onaylayacak olan kurumlarında alması gerekiyor. Firmaların şirket içi eğitimleri de etkili oluyor. Hiçbir aşamada aldığımız eğitimin üstüne bir şey katmamıza gerek yok diyemeyiz; çünkü yangın güvenliğinde her gün yeni bir teknoloji gelişiyor. Standartlar konusunda Yangın Yönetmeliği’nde yer alan bazı

maddelerde, açıklık getirilemeyen noktalarda “NFPA’ya bakınız” ifadesini görüyoruz. NFPA’yı tüm kullanıcılar; bilecek diye bir kaideye varamayız. Yangın Yönetmeliği’ne bakan kişi sonu açık olan bir maddeye göre değerlendirme yaparak; çalışma yapıyor. Onayını da bu şekilde alıyor. Birçok projede maddiyat ön planda tutuluyor. Tabi standartları harfiyen uygulayan firmaları da göz ardı edemeyiz. Onlar olduğu sürece sektör iyi bir noktaya gelecektir.

Yangın güvenliği konusunda ne kadar bilinçliyiz? Adana’da Aladağ’daki bir kız öğrenci yurdunda yangın çıktı; yurt yangınından bir hafta sonra sektörümüz hareketlendi. Ama 15 gün sonra yaşanan facia unutuldu. Bir felaket yaşanmadan, hayatımızın söz konusu olduğu yangın güvenliğinde gerekli önlemleri almıyoruz. Yurt dışında durum böyle değil. Açılacak olan kurumun ilk


Okan YÜCE

da m

önce yangın sistemine bakıyorlar. Yangın sistemleri faal olarak çalıştığında kurumun açılışına izin veriyorlar. Belediyelerin, itfaiyenin, sigorta şirketlerinin firmalara yangın güvenliği konusunda gerekli önlemleri alması için yaptırım uygulaması gerekiyor.

Son kullanıcı hizmet alırken nelere dikkat etmeli?

Yangın Yönetmeliği’nde yer alan bazı maddelerde, açıklık getirilemeyen noktalarda “NFPA’ya bakınız” ifadesini görüyoruz. NFPA’yı tüm kullanıcılar, bilecek diye bir kaideye varamayız. Yangın Yönetmeliği’ne bakan kişi sonu açık olan bir maddeye göre değerlendirme yaparak; projelendirme yapıyor.

Bahreyn’de hayata geçirilen projelerde yer aldık. Yangın güvenliğinde Türkiye ile kıyaslanamayacak kadar iyi bir konumdalar. Yangın güvenliğindeki süreç onlarda çok katı; projeyi çizen yetkili bir mercii, FM Belgesi istiyorlar. Türkiye’de ucu bucağı açık bir sektör var. Sadece itfaiyeden onay almak için sistem-

lerin kalitesini sorgulamadan uygulayan birçok firma var. Avrupa’da sadece uluslararası onayı olan sistemler kullanılıyor. Yangın tasarım aşamasında söndürülür. İtfaiyelerde yangın firmalarından danışmanlık hizmeti alabilir. Özellikle riskli yerlerde daha hızlı çözüm sağlanacaktır.

FM 200, UL ve FM sertifikalı bir üründür. Merdiven altı dediğimiz işletmeler sertifikası olmadan bu ürünü satabiliyor. Firmanın satış sonrası yeterlilik belgesini, garanti belgesini sorması gerekiyor. Türkiye’de merdiven altı firmaların önüne geçmeniz çok zor. Bu konuda yasal bir yaptırım da yok. Firma 1 yıl satış yapıp sonrasından piyasadan çekilebiliyor. Bu durum sektöre olan güveni de sarsıyor.

Avrupa ile Türkiye’yi kıyaslarsanız aradaki farklıklar nelerdir? YCS Teknik olarak Arabistan ve

Nisan 2017 Güvenlik Yönetimi n 55


BİLGİ GÜVENLİĞİ

Siber suçlular ile müşteri ayırt edilemiyor Şirketler dijital dünyadaki varlıklarını artırdıkça; iş devamlılığını sağlamak ve siber tehditlere karşı korunmak da bir o kadar önem kazanacak. Çevrimiçi işlem sayısı arttıkça, çevrimiçi dolandırıcılık seviyesi de artıyor ki söz konusu ankete katılan finansal hizmet kuruluşlarının %50'si de çevrimiçi finansal dolandırıcılığın artmakta olduğuna inanıyor. KASPERSKY LAB GÜVENLİK TEKNOLOJİLERİ

56 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017


K

aspersky Lab ve B2B International tarafından yürütülen bir anket, bankaların ve ödeme kuruluşlarının, bugünün bağlantılı ve karmaşık teknoloji dünyasında çevrimiçi finansal sahtekârlığı yönetmekte zorluk çektiklerini ortaya koydu. Kuruluşların üçte birinden fazlası (%38), bir işlemin sahte mi yoksa gerçek mi olduğunu anlamanın gittikçe zorlaştığını itiraf ediyor. Elektronik ödeme sistemlerinin çok hızlı bir biçimde büyümesi, yeni teknolojik gelişmeler ve iş dünyasının değişen ihtiyaçlarıyla birlikte, son yıllarda şirketleri iş süreçlerini daha etkili bir hale getirmeye zorladı. Şirketler bunu çoğu durumda tedarikçiler, müşteriler ve benzerleriyle etkileşim kurmak için e-akış sistemleri kullanarak elde etti. Her tür e-ödeme günümüzde o kadar yaygınlaştı ki, işletmelerin herhangi bir elektronik işlemden tamamen kaçınabilmesi kesinlikle imkânsız bir hale geldi. Şirketler dijital dünyadaki varlıklarını artırdıkça; iş devamlılığını sağlamak ve siber tehditlere karşı korunmak da bir o kadar önem kazanacak. Çevrimiçi işlem sayısı arttıkça, çevrimiçi dolandırıcılık seviyesi de artıyor ki söz konusu ankete katılan finansal hizmet kuruluşlarının %50’si de çevrimiçi finansal dolandırıcılığın artmakta olduğuna inanıyor. Finansal kurumların, işlerini ve müşterilerini siber suçlulardan korumak için her türlü çabayı göstermesi gerektiği açıktır. Anket, işletmelerin %41’inin kurum içi bir siber güvenlik çözümü kullandığını ve %45’inin ise riskleri azaltmak için bankalarından gelen üçüncü şahıs bir çözüme güvendiğini gösteriyor. Buna rağmen, şirketlerin

%46’sı finansal dolandırıcılıkla mücadele eden bir çözümü ya kısmen kullanmış, ya da hiç tercih etmemiş. Finansal kuruluşlar arasında yalnızca %57’sinin dolandırıcılığa karşı özel bir güvenlik çözümü var. Bu bulgulara göre, e-ödemeler alanında çalışan kuruluşların yaklaşık yarısı, istatistiklere göre dolandırıcılığa karşı güvenilir olmayan ve yüksek oranda yalancı pozitif sonuçlar gösteren çözümler kullanıyor. Güvenlik sistemlerinin yanlış kullanımı ödeme işlemlerinin bloke olmasına da neden olabilir. Ayrıca, ödemelerin yanlış yapılması, müşteri ve nihayetinde kâr kaybına neden olabilir. Dolayısıyla bu her işletme için kritik bir konudur. Tek sorun dolandırıcılığın kendisi değildir; finansal kurumların mümkün olan en iyi müşteri hizmetini sunmak için sistemlerindeki yanlış alarm sayısını da azaltması gerekir. Kaspersky Lab Türkiye Genel Müdürü Sertan Selçuk yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi: Günümüzün zorlu finansal hizmetler piyasasındaki saldırgan rekabet ve geleneksel olmayan hizmet sağlayıcılardan kaynaklanan büyük değişim göz önüne alındığında, müşteriler ve finansal kuruluşları arasındaki güvenilir ilişki, herhangi bir şirketin uzun vadeli refahı için belirleyici bir

faktördür. Tüm finansal hizmetler pazar oyuncuları arasındaki dijital ilişkilerin birbirine bağımlılığı da, değer zincirindeki herhangi bir organizasyonun (dolandırıcılık, ihlal, siber saldırı gibi nedenlerle) dijital bir hizmet sorunu yaşaması durumunda, bu zararın, dijital finansal hizmet değer zincirindeki diğer organizasyonlara hızla yayılabileceği anlamına gelir. Çevrimiçi işlemler için müşteri talebi hacmi artmaya devam ettikçe, tüm şirketler (müşterisine yönelik dijital platformlar, altyapı, veri ve çalışanlar bakımından) güvenli, kullanışlı ve hazır hale gelmelidir. Bu nedenle, müşterilere mümkün olan en kolay, en güvenli hizmeti sunacak olan ve dolandırıcılıkla mücadele konusunda uzman çözümleri kullanmak çok önemlidir.” Kaspersky Lab uzmanları, bankaların ve ödeme servislerinin, müşterilerini çeşitli seviyelerde korumak için kapsamlı çevrimiçi sahtekarlıktan koruma yöntemleri kullanmasını tavsiye ediyor. Örneğin müşteri cihazlarına yüklenmiş tehdit kontrol araçlarının yanı sıra, bankanın bilgi altyapısında bulunan sunucu bileşenini içeren Kaspersky Fraud Prevention platformu gibi. Kaspersky Fraud Prevention platformu, çevrimiçi ve mobil bankacılık için çok katmanlı koruma sağlar.

Güvenlik sistemlerinin yanlış kullanımı ödeme işlemlerinin bloke olmasına neden olabilir. Ayrıca, ödemelerin yanlış yapılması, müşteri ve nihayetinde kâr kaybına neden olabilir. Dolayısıyla bu her işletme için kritik bir konudur. Nisan 2017 Güvenlik Yönetimi n 57


BİLGİ GÜVENLİĞİ

Türkiye’de siber güvenliğe gerekli yatırım yapılmıyor Kullandığımız kişisel cihazlardan, ülkemizin kritik alt yapılarına kadar her segmentte dijitalleşen dünyada siber tehditlerin ne kadar önemli olduğunu görmeye başladık. Yaşanan birçok olay bu konuda yatırım yapılması gerektiğini idari/siyasi yöneticilere açıkça söylüyordu. Tarık KOBALAS / Teknoloji Direktörü CRYPTTECH

Evet ama yetmez” diye cevaplayarak başlamak gerekir konuya. Hatta “Evet” cevabının güvenliği kullanma kısmını kapsadığını vurgulamakta yarar var. “Evet” yatırım yapılmaya baş-

58 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

landı; güvenlik duvarları, saldırı önleme sistemleri, uç nokta güvenlik yazılımları, zafiyet tarama araçları satın alma, kullanma konusunda adımlar atıldı, atılıyor. Ancak asıl yatırım yapılması gereken nokta “Siber Güvenliğin

Üretilmesi” yönünde olmalıdır. Ülkemizde siber güvenlik, sadece bilişim sistemlerini; kurum ve kuruluşları ilgilendiren bir alan olarak görülüyordu. Bireysel farkındalıklarımızın artmaya başlamasıyla güvenliğin ha-


Tarık KOBALAS

yatımızın her alanında olması gerektiğini anladık. Kullandığımız kişisel cihazlardan, ülkemizin kritik alt yapılarına kadar her segmentte dijitalleşen dünyada siber tehditlerin ne kadar önemli olduğunu görmeye başladık. Yaşanan birçok olay bu konuda yatırım yapılması gerektiğini idari/ siyasi yöneticilere açıkça söylüyordu. Geçtiğimiz birkaç yıla kadar; uluslararası bağımsız şirketlerin yaptığı araştırmalarda, güvenlik üreticisi firmaların yazdığı raporlarda, araştırma kuruluşlarının sunduğu istatistiklerde, Türkiye çoğu zaman olumsuz anlamda ilk sıralarda alıyordu. Zararlı yazılım bulaşma oranları, kötücül program barındıran bilgisayar sayısı, oltalama sitesi host eden sunucu sayısı, güncelleştirilmesi geçilmemiş cihaz adetlerine baktığımızda maalesef Türkiye’nin imajı pek de iyi değildi. Genç nüfusun ve teknoloji kullanım oranının yüksek olması güvenlik zaafiyetlerinin daha çok ortaya çıkmasına neden oldu. Rus uçağının düşürülmesi ile bankalarımıza yapılan saldırılarda DDOS’un ne kadar kuvvetli olduğunu gördük. Operatörler trafiği inceleyip göndermeyi denediler.

Bankalar kendi DDOS önleyicilerine alternatif çözümler aradılar. TC Kimlik verileri sızdırıldığında, yetkisiz erişim önleme yöntemleri, veri şifreleme algoritmaları, SQL açıklıkları üzerine düşünmeye yatırım yapmaya başladık. Ülke çapında enerji kesintileri, ulaştırma sinyal problemleri örneklerini okuyunca yasal zorunluluklar devreye girmeye başladı. Nitekim regülasyonlar ile Siber Olaylar Müdahale Ekipleri kurmaya başladık. 2016-2019 Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ile atılması gereken adımları ve öncelikleri belirledik. Stratejik adımlar çok önemliydi. Süreçlerimizin bir alt başlığı da her zaman güvenlik olmak zorundaydı. Artık bunları sadece kurum için süreçlerimize değil ulusal kararlarımıza, yönetmeliklerimize eklemek zorundaydık.

Tabi ki yetmez! Siber güvenlik bilincimiz oluşmaya başladı. Bunu sağlayan süreçlerimizi oturtmaya ve ürünlerini kullanmaya başladık. Savunma Sanayi Sistemleri geliştiren şirketlerin öncelik verdiği konular arasına bir anda yükseldi. Ancak artık zaman; üretme, yenilikçi fikir katma,

geliştirme zamanı. Diğer teknolojilerde olduğu gibi Siber Güvenlikte de dünyanın en büyük üreticileri bu alandaki firmaları satın alma yoluna girerek, bu konudaki projelere odaklanmaya başladılar. “Top Defence 100”, “Cybersecurity 500” listelerini incelediğimizde birçoğunu Amerika, İsrail, Rusya, Japonya menşeili firmaların oluşturduğunu görüyoruz. Bu firmaların çoğu özel şirket, az sayıdaki kısmı devlet iştiraki olan kurumlar. Milyar dolarlık cirolar ile kendi ülkerine hizmet eden firmalar. 2016 yılında öngörülen zarar 300 milyar dolar civarlarında olurken, pazarın kendisi 100 milyar dolar civarlarında kalabildi. Saldırı hızlarının Tbps seviyelerine çıkabildiği, atakların bitcoin ile satın alınabildiği, siber zararların sigortalanabildiği bir dünyada yaşıyoruz. Bir zamanlar raporlarda siber tehditlere inanma oranı %25 olarak gösterilen Türkiye’den, uluslararası geçerli, başarısını kanıtlamış, üstüne sürekli katan firmalar, ürünler, teknolojiler çıkaran bir Türkiye’ye dönüşmek zorundayız. Bu konuda, herkes az da olsa, süreklilik arz eden bir şüphe ile yaşamak zorundadır. Şüphe duygusunun gelişime katkısını göreceğiz.

Rus uçağının düşürülmesi ile bankalarımıza yapılan saldırılarda DDOS’un ne kadar kuvvetli olduğunu gördük. Operatörler trafiği inceleyip göndermeyi denediler. Bankalar kendi DDOS önleyicilerine alternatif çözümler aradılar. TC Kimlik verileri sızdırıldığında, yetkisiz erişim önleme yöntemleri, veri şifreleme algoritmaları, SQL açıklıkları üzerine düşünmeye yatırım yapmaya başladık.

Nisan 2017 Güvenlik Yönetimi n 59


BİNA OTOMASYONU

Zipatile ile kapsamlı güvenlik Zipatile tek başına tam kapsamlı güvenlik sistemi sunmaktadır. Bir güvenlik paneli olmasının yanı sıra; üzerinde entegre hareket sensörü, gürültü sensörü, sarsıntı sensörü ve alarm sireni bulunmaktadır. Mesut ARSLAN/Türkiye Genel Distribütörü ZİPATO AKILLI EV SİSTEMLERİ

A

kıllı ev sistemleri günlük yaşamımızın bir parçası haline gelirken; Zipato tüm akıllı ev kontrol özelliklerini üzerinde toplayan yeni nesil akıllı dokunmatik kontrol paneli Zipatile; geçtiğimiz aylarda Amerika’nın önde gelen tüketici elektroniği ve teknolojisi fuarlarından olan CES 2016’da pazara lanse edildi. Zipatile ilk bakışta sıradan bir tablet veya dokunmatik panel gibi gözükse de alışagelmiş çözümlerden çok farklı özelliklere sahip bir ALL-IN-ONE akıllı dokunmatik paneldir. Sahip olduğu bir çok entegre sensör ve fonksiyon sayesinde, mevcutta ayrı ayrı kullanılan tüm güvenlik, alarm, termostat, otomasyon paneli, IP kamera, interkom ve diafon gibi sistemlerin yerini alacak ve hepsini tek bir cihazda bir arada göz alıcı, estetik ve akıllı bir şekilde kullanıcılarına sunuyor.

Güvenlik Zipatile tek başına tam kapsamlı güvenlik sistemi sunmaktadır. Bir güvenlik paneli olmasının yanı sıra; üzerinde entegre hareket sensörü, gürültü sensörü, sarsıntı sensörü ve alarm sireni bulunmaktadır. Üstelik sürekli olarak

60 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

ücretsiz 7/24 otomatize alarm sistemi ile takip ederek; beklenmedik bir durumda kullanıcıya haber verir. Sahip olduğu IP kamera ile size fotoğraf veya video gönderebilir ve bu sayede acil durumlar hakkında güvenilir bilgiye ulaşırsınız. Zipatile’ın kendisi bir kontrol ünitesi olduğu için harici Z-wave kablosuz veya kablolu sensörler ile sisteme eklemeler yapıp genişletmek mümkündür. Bir başka deyişle, harici bir akıllı kontrol ünitesine ihtiyacınız olmaz.

Akıllı termostat Zipatile her türlü kontrol özelliğine sahip donanımlı bir akıllı termostat görevini de görür. Dört farklı ısıtma/soğutma mod seçeneği, kombi ve yerden ısıtma için kontak çıkışları ve harici sıcaklık sensörü bağlantısı da mevcuttur. Üstelik bu iklimlendirme termostatına istediğiniz yerden uzaktan cep telefonu ile bağlanabilirsiniz. Zipatile’a ekleyeceğiniz harici termostatik radyatör vanaları, anahtarlar ve sıcaklık sensörleri ile evinizin


tamamının ısıtma/soğutma sistemini kontrol edebilirsiniz. Harici bir termostata da artık ihtiyacınız olmayacaktır.

Kamera ile takip Zipatile’ın sahip olduğu entegre IP kamerası ile her zaman evinizi uzaktan takip edebilirsiniz ve gözünüz arkada kalmaz. Zipatile’a özel gürültü sensörü evin içerisinde oluşabilecek bir beklenmedik gürültüyü veya yangın, duman, gaz gibi standart sensörlerin ürettiği alarm sirenini anında algılar. Böyle bir alarm durumu oluştuğunda, size uyarı mesajları iletilir (sms, telefon, e-mail, popup); üstelik dilerseniz evinizden bir fotoğraf ya da kayıtlı video da mesaj olarak alabilirsiniz. Bununla birlikte evinizde bulunan diğer IP kameraları da Zipatile’a entegre ederek her zaman takip ve alarm fonksiyonlarını kullanabilirsiniz.

İnterkom Zipatile harici bir interkom paneli veya diafon ihtiyacını ortadan kaldırır ve kendisi bir ev içi interkom paneli görevi görür. Üstelik SIP tabanlı birçok kapı önü interkom cihazları ile de uyumludur. Bulut tabanlı Zipato sunucuları sayesinde; Zipatile siz evde yokken kapınıza gelen misafirlerinizi direkt olarak telefonunuza yönlendirir ve her durumda onları karşılarsınız. Eğer evinizde birden fazla odada veya binanızda birden fazla dairede Zipatile varsa, bunların hepsi ile hızlı ve rahat şekilde iletişime geçebilirsiniz. Zipatile SIP sunucusu, Zipato sistemi ile de entegre olduğu için, istediğiniz her türlü otomasyon kuralını tanımlayabilirsiniz. Örneğin, evde yokken kapı çaldığında kamera kaydına başlamak, kapıyı açmak vb.

Zipatile'ın sahip olduğu entegre IP kamera ile her zaman evinizi uzaktan takip edebilirsiniz ve gözünüz arkada kalmaz. Zipatile'a özel gürültü sensörü evin içerisinde oluşabilecek beklenmedik bir gürültü veya yangın, duman, gaz gibi standart sensörlerin ürettiği alarm sirenini anında algılar. Emniyet

Bilgi paneli

Zipatile evinizde emniyeti birçok farklı şekilde sağlar. İster kablolu isterseniz de kablosuz duman, su basma, gaz vb. sensörleri sisteme kuru kontak girişi veya Z-wave/ Zigbee kablosuz protokolü üzerinden başlayabilirsiniz. Bu sayede oluşabilecek her türlü olumsuz durumda, hem ilgili aksiyon alınır (su vanası kapama, fan çalıştırma, siren çalma) hem de cep telefonunuza uyarısı anında iletilir. Bunun yanı sıra, Zipatile’a bağlı olmasa bile, evinizde bulunan emniyet sensörlerinin ürettikleri alarm sirenleri, Zipatile’ın sahip olduğu gürültü sensörü ile anında tesbit edilir, uyarı sistemi devreye alınabilir.

Sahip olduğu 8’ IPS HD ekran, sürekli ethernet bağlantısı ve Android 5.0 işletim sistemi ile Zipatile eviniz için mükemmel bir bilgi paneli olarak evinize renk katacak. Günlük ve anlık hava durum bilgisi, mevcut trafik yoğunluğu, randevu ve özel günlerinizin kayıtlarına ulaşabileceğiniz takvim, güncel haber ekranı gibi birçok bilgiyi anlık olarak Zipatile üzerinden alabilirsiniz. Bunun yanı sıra, evinizin içi hakkında da sıcaklık, nem, alarm durumu, enerji tüketimi gibi bilgilere de kolayca ulaşabilecek ve evinizi kontrol edebileceksiniz.

Nisan 2017 Güvenlik Yönetimi n 61


BİNA OTOMASYONU

Kontrol paneli Zipatile evinizi kontrol etmenin en rahat yolunu size sunuyor. Sahip olduğu HD dokunmatik ekran ile evinizi yönetmenin yanı sıra, sağ ve sol tarafında toplam 6 adet dokunmatik butona sahiptir. Her bir buton 3 ayrı şekilde kontrol edilebilir (tek tıkla, çift tıkla, basılı tut) ve ekran kapalı olsun olmasın dokunmatik butonlar aktif olarak çalışırlar. Zipatile, eşi benzeri olmayan el hareketleri ile kontrol özelliğine sahiptir. Ekran kapalı durumdayken, 50 farklı el ve parmak hareketine istediğiniz aksiyonu atayabilir ve evinizi kontrol etmeyi daha da basit hale getirebilirsiniz. Örneğin; iki parmağınızı basılı tutarak, ekran üzerinde yukarı çekince tüm ışıkları açıp, aşağı indirince kapatabilirsiniz. Tek, çift veya üç parmağınızı sağa veya sola çekip evinizdeki aydınlatma, panjur, müzik, alarm vb. tüm cihazları dilediğinizce kontrol edebilirsiniz.

Güvenlik alarm sistemi ve hırsızlığa karşı sağladığı caydırıcı etkilerinin yanı sıra, Zipatile'ın kendi tasarladığı özel bir mantıksal yazılım sayesinde evinizdeki yaşlı bireylerin bakımı için aktive alarmı çalıştırabilir. algılanmadığında Zipatile alarm durumu oluşturur. Zipatile’a bağlanacak harici sensörler ile de bu yaşlı bakım desteği sistemi kapsamlı hale getirilebilir.

Uzaktan kontrol Zipato uygulamasını Apple Store veya Google Play Store’dan indirin ve dünyanın neresinde olursanız olun evinizi kontrol etmeye başlayın. ZipaTILE’a tanımlanmış olan diğer tüm cihazları da (aydınlatma, panjur, kombi, klima, vanalar, vb.) uzaktan yönetmek çok kolay ve eğlenceli.

Yaşlı bakım desteği

Ev otomasyonu

Güvenlik alarm sistemi ve hırsızlığa karşı sağladığı caydırıcı etkilerinin yanı sıra, Zipatile’ın kendi tasarladığı özel bir mantıksal yazılım sayesinde evinizdeki yaşlı bireylerin bakımı için aktive alarmı çalıştırabilir. Bu sistem aktive edildiğinde, belirli bir süre boyunca hareket veya aktivite

Tatildeyken ya da evde olmadığınız herhangi bir durumda evinizi otomatik pilot moduna alabilirsiniz. Örneğin siz tatildeyken sanki evdeymişsiniz gibi evinizin ışıklarını gündelik hayattaki gibi belirli sürede açık ya da kapalı konumda tutabilir, müzik sisteminizi evdeymişsiniz hissi vermek amacıyla açabilirsiniz. Birçok komutu tek bir butonla senaryolarla yönetebilirsiniz. Örneğin tasarlayacağınız bir “Eve Hoş Geldin” senaryosu ile istediğiniz formatta ışıklandırmayı açabilir; istediğiniz odanın sıcaklığını dilediğiniz şekilde tanımlayarak evinizin sıcaklığını ayarlayabilir, güvenlik modülünü otomatik olarak pasife çekebilir veya perdelerinizi otomatik olarak açabilirsiniz. Zi-

62 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

patile eşi olmayan çok kapsamlı bir akıllı ev ürünüdür. En yenilikçi ve modern teknolojilere dayalı sınırsız bağlantı, güvenlik ve otomasyon yetenekleri ile evinize kesinlikle değer katacak ve daha fazla konfor, daha fazla güvenlik, daha fazla enerji verimliliği sunacak. Hepsi bir arada: Güvenlik, interkom, termostat, ev otomasyonu, hepsi tek bir cihazda… Her zaman bağlı: Zipatile ile nerede olursanız olun; evinizi cep telefonundan kontrol edebilirsiniz. Şık ve estetik tasarım: Zipatile her duvara uyum sağlar, eşsiz tasarımı ile evinizle bütünleşir. Teknoloji bağımsız ve uyumlu: Android tabanlı sistem ile her isteğe uygun şekilde özelleştirilebilir. Üstelik Z-wave, Zigbee, Bluetooth, IP ve diğer popüler protokol ve standartları destekler. Yüksek performans ve güvenilir: Mesh network ve iki yönlü iletişim ile yüksek kapsama alanı ve 7/24 destek servisi. Geleceğe hazır: Zipato sürekli olarak Zipatile’a yeni özellikler; fonksiyonlar ve hizmetler ekleyerek gelişmektedir. Ekonomik: Tüm entegre sensör ve fonksiyonları düşünüldüğünde, pazardaki en uygun ve kaliteli ürün.



BİNA OTOMASYONU

Hassas elektronik cihazlarda güvenlik Elektrik hattına yakın yerlere yıldırım düşmesi, binada veya dairede yüksek gerilime ihtiyacı olan birtakım cihazların çalışması, yanlış kablo bağlantıları ve elektrik kesintileri nedeniyle voltajda yaşanan değişimler elektronik cihazların bozulmasına neden oluyor. SCHNEIDER ELECTRIC

A

PC by Schneider Electric tarafından geliştirilen akım korumalı prizler, hassas elektronik cihazlara kalıcı zarar getirebilecek aşırı gerilime karşı içerisindeki devre mekanizması ile aşırı yüke karşı ise içerisindeki sigorta ile koruma sağlar. Aynı zamanda cihazın kullanım ömrünü azaltabilecek olan elektrik hattı üzerindeki parazit ve gürültülere karşı elektromanyetik, radyo frekans gürültü filtresi ile hassas elektronik cihazların kullanım ömrünün azalmasına engel oluyor. Entegre kritik güç ve soğutma hizmetlerinde global bir lider olan APC by Schneider Electric, elektronik cihazların kullanım ömrünün kısalmaması ve kalıcı hasarlara maruz kalınmaması için aşırı gerilim, elektriksel gürültü ve parazitlere karşı koruma sağlayan akım korumalı priz serisini sunu-

64 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

yor. Elektrik hattına yakın yerlere yıldırım düşmesi, binada veya dairede yüksek gerilime ihtiyacı olan birtakım cihazların çalışması, yanlış kablo bağlantıları ve elektrik kesintileri nedeniyle voltajda yaşanan değişimler elektronik cihazların bozulmasına neden oluyor. Özellikle LCD ekranlar, yüksek performanslı bilgisayarlar, ses sistemleri, projektörler büyük güç dalgalanmalarıyla akım korumalı prize bağlı olmadığı takdirde kullanılmaz hale gelebiliyor. APC by Schneider Electric’in geliştirdiği akım korumalı prizler, hızla kullanımı artan hassas elektronik mekanizmaya sahip olan cihazları bu tip cihazı kullanılamaz hale getirebilecek gerilim dalgalanmaları aşırı yüke karşı koruyor. Akım Korumalı Prizler tekli, 5’li, 6’lı ve 8’li modelleriyle hassas elektronik cihazların aşırı gerilim

ve uzun vadede kullanım ömrünü̈ azaltan elektriksel gürültüler nedeniyle bozulmalarına engel oluyor. Bu prizler, içerisindeki özel devre mekanizması ile aşırı gerilim durumlarında kullanılarak kendisine bağlı olan sistemleri koruma altına alıyor. Yeniden kullanılabilme özelliğine sahip termik sigorta ile aşırı yüke karşı ve Elektromanyetik, radyo frekans gürültü filtresi ile elektrik hattı üzerindeki parazit ve gürültülere karşı koruma da sağlıyor. Üzerine basılarak yeniden kullanılabilme özelliğine de sahip olan akım korumalı priz içerisinde bulunan filtre ile bağlı olduğu ekipmanı elektromanyetik ve radyo frekansını parazitlerden de koruyor. Akım korumalı prizlerin 5’li, 6’lı ve 8’li modellerinde üzerlerinde bulunan “Ground Ok” LED’i sayesinde bina toprak hattı kontrolünü de gerçekleştirir. APC akım korumalı prizler aşırı gerilim durumunda kendi içerisinde devre mekanizması zarar görse bile hassas elektronik cihazlara aşırı gücün ulaşmasını engelleyerek hassas elektronik cihazlarınız için kusursuz korumayı bu sayede tamamlamış olur. Akım korumalı prizlerin 6’lı ve 8’li modellerinde telefon, network veya coax hattı giriş̧-çıkışı sayesinde veri hattında oluşabilecek aşırı gerilime karşı da koruma sağlayabiliyor. 5’li ve 6’lı prizlerin USB çıkışa sahip modellerinde de cep telefonu vb. cihazlar şarj edilebiliyor.



GÜVENLİK HİZMETİ

Ortak akıl ve insan Türkiye’de özel güvenlik mesleğine insanların bakış açısı “hiçbir şey yapamazsam, özel güvenlik olurum” şeklindedir. 2017 yılı itibariyle 1 milyon 300 bine yakın özel güvenlik sertifikalı, 800 bin özel güvenlik kimliğine sahip kişi vardır ve bunların 300 bine yakını kamu ve özel sektörde aktif olarak görev yapmaktadır. Musa BEKTAŞ / Güvenlik Müdür Yardımcısı CROWNE PLAZA HOTELS & RESORTS

66 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017


Musa BEKTAŞ

K

anun, yönetmelik vs. gibi konuların dışında sahada meydana gelen mesleki gerçeklikler, sorunlar, çözüm önerileri bu yazının ana temasını oluşturacaktır. Bu temanın ana mesajı “ortak akıl ve insan” olacaktır. “Özel güvenlik” tanımı 10 Haziran 2004 yılında 5188 Sayılı Kanunun kabulü ile resmi bir çerçeveye oturtulmuş ve bu sayede özel güvenlik kavramı firmalar ve çalışanlar açısından ciddi bir boyut kazanmıştır. Bu Kanunla birlikte özel güvenlik personeli çalıştıran veya çalıştırmak isteyen gerek kamu gerek özel sektördeki kurum ve kuruluşların özel güvenlik kavramına bakış açısı değişmiş, mesleki anlamda ciddi bir yer kazanmıştır. Sektör kendi dinamiklerini oluşturarak, özel güvenlik personeli yetiştiren eğitim kurumlarının açılmasının ardından meslek yüksekokullarından mezun güvenlik personelleri yetiştirilmesine olanak sağlamış ve mesleki anlamda kaliteyi yükseltmiştir. Ancak tüm bu ilerlemelere rağmen sahada, uygulamada çalışan özel güvenlik personelinin görevini yapması açısından ciddi zorluklar ve sıkıntılar vardır.

Maalesef ülkemizde özel güvenlik mesleğine insanların bakış açısı “hiçbir şey yapamazsam, özel güvenlik olurum” şeklindedir. 2017 yılı itibariyle 1 milyon 300 bine yakın özel güvenlik sertifikalı, 800 bin özel güvenlik kimliğine sahip kişi vardır ve bunların 300 bine yakını kamu ve özel sektörde aktif olarak görev yapmaktadır. Bu tablo bizlere her 4 güvenlik sertifikasına sahip kişiden yalnızca 1 tanesinin bu görevi icra ettiğini göstermektedir. Geriye kalan kısım ise başka bir iş yaptığı halde ikinci bir ihtimal olarak özel güvenlik sertifikasını alıp, mesleği yapmamaktadır. Mesleğini icra edenlerin işle alakalı memnuniyet oranı ise oldukça düşüktür. Bunların nedenlerine yazımızın ilerleyen bölümlerinde detaylı olarak değineceğim. Bu karamsar tabloya rağmen, küçük dokunuşlarla 5188 Sayılı Kanun’da ve sahada yapılacak değişiklikler ve iyileştirmelerle, sayısı emniyet teşkilatının bile üzerine çıkmış olan bir organizmanın hak ettiği değeri bulacağına inanmaktayım. Bu konuda izlenebilecek yollardan bir kaçı şöyle sıralanabilir; Yetki ve sorumluluk açısından daha ciddi ve yaptırımı kuvvetli görev tanımının yapılması, Sosyal ve özlük hakları açısından düzenleme yapılması, göreve başladıktan sonra hizmet içi eğitimin standart ve düzenli hale getirilmesi, Mesleki anlamda genel kolluk kuvvetleriyle iletişim ve koordinasyonun arttırılması, Güvenliğin teçhizat ve donanım bakımından günümüz teknolojik şartlarına entegrasyonunun sağlanması ve en önemlisi işin taşeron mantığından çıkarılıp,

Ortak akıl, insanın iletişim yeteneği sayesinde vücut bulacak, bu işi ifa edenler ile kanun yapıcıların bir araya gelerek güvenlik mesleğinin daha ileriye taşınabilmesi için yeni fikirler üretmesiyle ve mevcut sorunlara çözüm önerileri getirmeleriyle oluşacaktır. çalışanların gelecekle alakalı kaygılarını ortadan kaldırılmasıdır. Başta da belirttiğimiz gibi, ortak akıl ve insan tüm bu sorunların çözümü için nirengi noktası olacaktır. Ortak akıl, insanın iletişim yeteneği sayesinde vücut bulacak, bu işi ifa edenler ile kanun yapıcıların bir araya gelerek güvenlik mesleğinin daha ileriye taşınabilmesi için yeni fikirler üretmesiyle ve mevcut sorunlara çözüm önerileri getirmeleriyle oluşacaktır. Gerek özel güvenlikle ilgili kurulmuş olan sendikalar ve konfederasyonlar, gerek sosyal medyada binlerce üyesi bulunan özel güvenlik platformları, gerekse yazılı basında faaliyet gösteren dergi ve gazeteler bu ortak akla hizmet etmektedir. Bu ve benzeri çabalar mesleğimizin geleceğinin son derece parlak olduğunu göstermektedir. Ümitsizliğe kapılmadan, sahada görevlerimizi her ne şart olursa olsun en iyi şekilde yapmaya çalışan bir teşkilatın çalışanları olarak mesleğimizin hak ettiği değeri kazanacağına inancım tam.

Nisan 2017 Güvenlik Yönetimi n 67


GÜVENLİK HİZMETİ

Kaçırılan Alman denizci Filipinlerde öldürüldü Ebu Seyyaf, Rockall'a baskın yaptığı yere yakın olan Filipinlerin güneyindeki onlarca Endonezyalı ve Malezyalı denizciyi kaçırmaktan sorumlu tutuldu. Bu gemicilerin çoğu, fidye ödemeleri yapıldığı bildirildiğinde serbest bırakıldı. Çeviri: Arzu Yüksel

F

ilipin Askeriyesi yaptığı açıklamada; fidye için adam kaçırma konusunda uzman İslamcı militanların bir Alman kadın denizciyi öldürdüklerini ve yaşlı erkek arkadaşını Güney Filipin’lerden gelen yat ile kaçırdıklarını bildirdi. Bölgesel askeri sözcü Filemon Tan, AFP’ye verdiği demeçte; fidye taleplerinden sonra yabancıları kaçırarak milyonlarca dolar kazanan ve diğerlerini öldüren Ebu Seyyaf grubundan bir komutanın en son olayların sorumluluğunu üstlendiğini belirtti. Kurbanlar, 2008 yılında Aden Körfezi’ndeki Somalili korsanlar tarafından kaçırılanlarla aynıydı ve 52 gün rehin kalmışlardı. Karı koca, fidye ödenince o tarihte serbest bırakılmışlardı. Filemon Tan, çiftin yatının Rockall adını taşıdığını ve kadın olanının vurularak öldürüldüğünü ve kadını çıplak bulduklarını, ayrıca, Ebu Seyyaf ile Alman yat sahibi ile yapılan telefon konuşmalarını dinlediklerini ifade etti. Rehin tutulan Alman’ın 70 yaşında Jurgen Kantner adında bir denizci olduğu

68 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

ve kendisine eşlik eden eşinin adının Sabine olduğu öğrenildi ve pasaportları yatta bulundu. Ancak, ölen kadının cesedinin incelenerek tespit yapılmasının gerektiği ifade edildi. Alman Hükümeti, Berlin’de basın raporlarının henüz doğrulanmamış olduğunu söyledi. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Martin Schafer gazetecilere verdiği demeçte (ne olduğunu) tespit etmek için Filipinli makamlarla birlikte çalıştıklarını “Gerçeklerin ne olduğunu anlamak, medyanın söylediklerinin gerçek olup olmadığını bilmek zorundayız.” şeklinde ifade verdi. 2009 yılında Merz ve eşi Somalili korsanlar tarafından rehin alınmış ve korsanlar tarafından sahte bir idam gösterisine maruz kalmıştı. Somali’de verdiği demeçte yatına dönmüş ancak bu rehin alınma sonrası denizcilikten vazgeçmeyeceğini ifade etmişti. “Yatım benim hayatım ve onu kaybetmek istemiyorum, korsanlar ve hükümet beni ilgilendirmiyor” şeklinde Berbera’da AFP’ye ifade vermişti Kartner. Ayrıca bir daha böyle bir kaçırılma olduğunda altından kalkamayacağını korsanlara çok para ödediğini belirtmişti. Ümit ediyorum ki bir daha korsanlar tarafından yakalanmam çünkü ödeyecek kuruşum kalmadı demiş, bu söylediği de korsanlara iletilmişti.

Büyüyen tehdit Güney Filipinlerdeki uzak ada-

lara kadar uzanan bir militan ağı olan Abu Sayyaf, ABD tarafından desteklenen orduya on yıldan fazla meydan okuyor ve son yıllarda kârlı bir adam kaçırma çılgınlığı yaşatıyor.2014’te militanlar güney Filipinlerde bir yattan başka bir Alman çifti kaçırdı. Çiftten 250 milyon peso (5,1 milyon dolar) fidye aldılar ve tam altı ay sonra serbest bırakıldılar. Ebu Seyyaf, bu yıl milyonlarca dolarlık taleplerin karşılanmasının ardından iki Kanadalı denizciyi de hemen serbest bırakmadı. Ebu Seyyaf ayrıca, Rockall’a baskın yaptığı yere yakın olan Filipinlerin güneyindeki onlarca Endonezyalı ve Malezyalı denizciyi kaçırmaktan sorumlu tutuldu. Bu gemicilerin çoğu, fidye ödemeleri yapıldığı bildirildiğinde serbest bırakıldı. Malezya’nın doğu Sabah bölgesinde iki Endonezyalı balıkçı kaçırıldı. Filipin askeri yetkilileri, Cumhurbaşkanı Rodrigo Duterte’nin grubun ortadan kaldırılması için Ağustos ayında talimat verdiğini ve sonrasında Ebu Seyyaf’a bir saldırı başlattığını bildirdiler. Fakat Ebu Seyyaf, yetersiz donanımlı birliklerin uzak ve dağlık güney adalarını ya da çevredeki suları alamamış olması nedeniyle, baskın düzenlemeye devam ediyor. Yabancılar, kaçırma tehdidi yüzünden genellikle o bölgeden uzak dururlar. Ancak; ABD hükümeti, geçen hafta İslami militanların, Filistin merkezindeki turistleri kaçırmayı planladıklarını belirtti.



GÜVENLİK HİZMETİ

Terör ve canlı bomba II. Dünya Savaşı’ndan sonra 1980 yılına kadar yalnızca birkaç tane intihar saldırısı söz konusuyken, 1981’den 2015 yılına kadar 40’tan fazla ülkede toplam 4.814 intihar saldırısı gerçekleşmiş ve 45.000’den fazla insanın ölümüne sebep olmuştur. DSCS GÜVENLİK DENETİM VE DANIŞMANLIĞI HİZMETİ

Ö

nce otobüse binmekten tedirgin oluyorsunuz. Sonra bir alışveriş merkezine gidip gitmemekte tereddüt ediyorsunuz. Ardından en sevdiğiniz kafede uzun uzun oturup keyif yapmak konusunda iki kere düşünüyorsunuz. Ve nihayet hiçbir yer güvenli gözükmüyor. Terörist grupların bir stratejisi var – insanların özgürce hareket ettikleri alanları alabildiğine küçültmek – ve hem ucuz hem de ziyadesiyle ölümcül intihar bombacıları, onların en yeni silahları…

Tarihten günümüze intihar saldırıları Bir intihar saldırısı saldırganın bu süreçte ölmeyi umduğu şiddetli saldırıdır. İntihar saldırıları genellikle askeri harekâtın bir parçası olarak; tarih boyunca meydana gelmiştir. İkinci Dünya Savaşı’nın Japon Kamikaze pilotları gibi… II. Dünya Savaşı’ndan sonra 1980 yılına kadar yalnızca birkaç tane intihar saldırısı söz konusuyken, 1981’den 2015 yılına kadar 40’tan fazla ülkede toplam 4.814 intihar saldırısı gerçekleşmiş ve 45.000’den fazla insanın ölümüne sebep olmuştur. Yürek burkan ve korkunç intihar saldırılarının pek azında bombacıların motivasyonlarının altında

70 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

yatan nedenleri anlaşılabilmektedir. Günlük bomba haberlerindeki ölü ve yaralı bilançoları bunu anlama konusunda pek yardımcı değildir. Ama Avustralya’nın Flinders Üniversitesi’nde 1981’den bu yana derlenmiş kapsamlı bir veri tabanı (The Suicide Terrorism Database) bu tür motivasyonların ne olabileceğini anlamamıza ilişkin ışık tutabilir. İntihar saldırısı üzerine bir kitap yazan Profesör Riaz Hassan’ın belirttiği sonuçlar oldukça şaşırtıcıdır. Örneğin bir tanesi, geleneksel bir düşünce olan bombacıların çılgın ya da dindar fanatikler olduğu fikrinin yanlış olmasıdır. Bireysel bombacılar hiçbir kişilik bozukluğu göstermiyorlar ve saldırılar sıklıkla siyasi amaçlı ve daha fazla taviz ya da daha fazla destek oluşturmak gibi belirli stratejik hedefleri elde etmeye yönelik oluyorlar. Ayrıca; motivasyonları karmaşıktır: “Aşağılama, intikam ve fedakârlık tümü bireyleri hedefe yönlendirebilen ve toplulukları intihar saldırılarına göz yummaya itebilen sebepler. Nitekim Hassan’ın belirttiği gibi, intihar saldırılarına katılmak “kişiselden toplumsala” bir dizi anlamları ve amaçları karşılayabilir. Bu motivasyonları anlamadıkça ve irdelemedikçe, intihar saldırılarını sona erdirmenin yollarını arayan hükümetlerin

veya kuruluşların hayal kırıklığına uğramaları muhtemeldir. Veri tabanından elde edilen bulguların başında saldırıların temel nedeninin intihar bombacılarının kişiliği ya da dinleriyle alakalı olduğu ortak algısını çürütmesi gelmektedir. İntihar saldırılarını teşvik eden alt kültürü şekillendirme konusunda örgütsel ve bireysel düzeylerde aşağılanma, intikam alma ve fedakârlık yapma duygularının çok kilit bir rol oynadığı görülmektedir. İntihar saldırılarının yüksek bir sembolik değeri vardır; çünkü faillerinin ölmeye karşı istekliliği onların “nedenlerine” –yani amaçlarına– karşı olan yüksek kararlılıklarının ve adanmışlıklarının göstergesi olmaktadır. İntihar saldırıları temelinde toplumun yer aldığı motive bireyler tarafından gerçekleştirilmektedir. Bir birey için bir intihar görevi sadece ölmekle ve öldürmekle ilgili değildir ve bir kişiden koca bir topluma yönelik birden fazla amaca ulaşmak gibi çok daha büyük bir öneme sahiptir. Yani intihar saldırılarının altında yatan gerçek nedenler bireysel psikopatolojiyle değil; çok daha geniş toplumsal koşullarla alakalıdır. Bu koşulları bilmek ve anlamak, halkı korumak üzere uygun kamu politikalarının geliştirilmesi için hayati önem taşımaktadır.



YANGIN GÜVENLİĞİ

Yangın güvenliğinde acil durum yönetimi Risk tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma, çevre kirliliği ya da başka zararlı sonuçların meydana gelme ihtimalidir. Kuruluşta var olan ya da dışarıdan gelebilecek; insanı, kuruluşu veya çevreyi etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelidir. Veyis ŞİMŞEK / Yangın Eğitim Uzmanı ve Danışman DETAM ŞİRKETLER GRUBU

A

cil durum; iş yerinin tamamında veya bir kısmında dikkatsizlik, tedbirsizlik, ihmal, kasıt ve çeşitli sebeplerle meydana gelebilecek yangın, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım, doğal afet gibi acil müdahale, mücadele, ilk yardım veya tahliye gerektiren olaylardır. İş yerinde kaza, yangın, doğal afet ve bunun gibi acil müdahale gerektiren durumların belirlenmesi, acil durum planının hazırlanması, ilk yardım ve acil müdahale bakımından yapılması gereken uygulamaların organizasyonu ile ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapılması işverenin sorumluluğundadır. Acil durum planlarının hazırlanması, önleme, koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım vb. konularda çalışmalar yapılması, acil durumların güvenli olarak yönetilmesi, çalışanların görevlendirilmesi, acil durumlarda işin durdurulması ile ilgili usul ve esasların belirlenmesi gerekmektedir. Acil durum planı; iş yerlerinde meydana gelebilecek acil du-

72 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

rumlarda yapılacak müdahale, koruma, arama-kurtarma, tahliye ve ilk yardım vb. işlemlerin nasıl ve kimler tarafından yapılacağını gösteren ve acil durum öncesinde hazırlanması gereken planlardır.

Veyis ŞİMŞEK

“Acil durum plan krokileri, iş yerinde tüm çalışanların kolayca görebileceği panolara asılır.” Güvenli yer: Acil durumların olumsuz sonuçlarından çalışanların etkilenmeyeceği mesafede belirlenmiş yerlerdir. Acil durum ekibi: Yangın, dep-


rem, sabotaj, sel, fırtına, heyelan vb. afetlerde binada bulunanların tahliyesini sağlayan, olaya ilk müdahaleyi yapan, arama-kurtarma ve söndürme işlerine katılan ve gerektiğinde ilk yardım uygulayan ekiptir. Acil servis hizmetleri: Büyük endüstriyel kazalarda, kuruluşta ve civarında konuşlanmış, kolluk güçleri, itfaiye, ambulans, sahil güvenlik, sivil savunma ve aramakurtarma hizmetleri dâhil sağlık ve güvenlik hizmetleridir.

Acil durum asansörü (itfaiye asansörü): Binalarda bulunan, kullanımı doğrudan yangın söndürme ve kurtarma ekiplerinin veya itfaiyenin denetimi altında bulunan ve ek korunum uygulanmış olan özel asansördür. Üst seviyeli kuruluş: Mevzuatta belirtilen tehlikeli madde listelerindeki eşik değerlere eşit veya üzerindeki miktarlarda tehlikeli madde bulunduran kuruluşlardır. Büyük endüstriyel kaza: Her-

hangi bir kuruluşun işletilmesi esnasında, kontrolsüz gelişmelerden kaynaklanan ve kuruluş içinde veya dışında çevre ve insan sağlığı için anında veya daha sonra ciddi tehlikeye yol açabilen bir veya birden fazla tehlikeli maddenin sebep olduğu büyük bir yayılım, yangın veya patlama olayıdır. Risk: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma, çevre kirliliği ya da başka zararlı sonuçların meydana gelme ihtimalidir. Kuruluşta var olan ya da dışarıdan gelebilecek; insanı, kuruluşu veya çevreyi etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelidir.

İşverenin acil durumlarla ilgili yükümlülükleri Çalışma ortamı, kullanılan maddeler, iş ekipmanı ve çevre şartlarını dikkate alarak meydana gelebilecek; çalışan ile çalışma çevresini etkileyecek acil durumları önceden değerlendirerek muhtemel acil durumların belirlenmesi, Acil durumların olumsuz etkilerini önleyici ve sınırlandırıcı tedbirlerin alınması, Acil durumların olumsuz etkilerinden korunmak üzere gerekli ölçüm ve değerlendirmelerin yaptırılması, Acil durum planının hazırlanması ve tatbikatların yapılmasının sağlanması, Acil durumlarla mücadele için, yapılan işin niteliği, çalışan sayısı ile iş yerinde bulunan diğer kişileri dikkate alarak; koruma, arama – kurtarma - tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım vb. konularda uygun donanıma sahip ve eğitimli yeterli sayıda çalışanı görevlendirmesi, Acil durumla ilgili, ekip, maki

Nisan 2017 Güvenlik Yönetimi n 73


YANGIN GÜVENLİĞİ

ne ve cihazların kullanıma sürekli hazır bulunmalarının sağlanması, Özellikle ilk yardım, acil tıbbi müdahale, kurtarma ve yangınla mücadele konularında, iş yeri dışındaki kuruluşlarla irtibatı sağlayacak gerekli düzenlemelerin yapılması, Acil durumlarda enerji kaynaklarının ve tehlike oluşturabilecek sistemlerin olumsuz durumlar oluşturmayacak ve koruyucu sistemleri etkilemeyecek şekilde devre dışı bırakılması, Alt işveren ve geçici iş ilişkisi kurulan işverenin çalışanları ile müşteri ve ziyaretçi gibi iş yerinde bulunan diğer kişileri acil durumlar konusunda bilgilendirilmesi, Yangın önleyici ekipman ve araç-gereçlerin periyodik bakım ve kontrolünü yapılması, gerekli kayıtların tutulması, Acil çıkış kapılarının doğrudan dışarıya veya güvenli bir alana açılması ve önlerinde ya da arkalarında çıkışı önleyecek hiçbir engel bulunmaması, Acil durumda çalışanların iş yerini derhâl ve güvenli bir şekilde terk etmelerini mümkün kılacak şekilde düzenleme yapılması, Mevzuatta belirtilen düzenli tatbikatlar yaptırılması, Acil çıkış yollarının sayısı, nitelikleri, boyutları ve yerleri; yapılan işin niteliğine, iş yerinin büyüklüğüne, kullanım şekline, iş yerinde bulunan ekipmana ve bulunabilecek azami kişi sayısına göre belirlenmesi,

Acil çıkış kapısı olarak raylı veya döner kapılar kullanılmaz Acil çıkış kapılarının, acil durumlarda çalışanların hemen ve kolayca açabilecekleri şekilde olmasının sağlanması, Acil çıkış yolları ve kapılarında çıkışı zorlaştıracak hiçbir engel

74 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

bulunmaması, acil çıkış kapılarının kilitli veya bağlı olmamasının sağlanması, Acil çıkış yolları ve kapıların uygun şekilde işaretlenmesi, işaretlerin uygun yerlere konulması ve kalıcı olmasının sağlanması, Acil çıkış yolları ve kapılarında, elektrik kesilmesi hâlinde yeterli aydınlatmayı sağlayacak ayrı bir enerji kaynağına bağlı acil aydınlatma sistemi bulundurulması.

Acil çıkış yolları, ayrı bir enerji kaynağıyla beslenmelidir Aynı çalışma alanını birden fazla işverenin paylaşması durumunda, işler için diğer işverenlerin yürüttüğü işler de göz önünde bulundurularak acil durum planı işverenlerce ortaklaşa hazırlanır. Birden fazla iş yerinin bulunduğu iş merkezleri, iş hanları, sanayi bölgeleri veya sitelerinin iş yerlerince hazırlanan acil durum planlarının koordinasyonu yönetim tarafından yürütülür. Bir iş yerinde bir veya daha fazla alt işveren bulunması hâlinde acil durum planlarının hazırlanması konusunda iş yerinin bütünü için asıl işveren, kendi çalışma alanı ve yaptıkları işler ile sınırlı olmak üzere alt işverenler sorumludur. Bir aydan kısa süreli işlerde, iş yerinin veya yapılacak işin mahiyeti itibarıyla çalışanları doğrudan etkilemesi muhtemel acil durumlar için mevzuat kapsamında yapılan özel görevlendirmeler işveren tarafından yapılır ve çalışanlar, özel görevi bulunanlar acil durumlar ile ilgili bilgilendirilir. Çalışanların acil durumlarla ilgili yükümlülükleri: Acil durumlarla ilgili özel görevlendirilen çalışanların sorumlulukları işverenlerin

konuya ilişkin yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz. Çalışanların yükümlülüklerini şu şekilde sıralayabiliriz; Acil durum planında belirtilen hususlar dâhilinde alınan önleyici ve sınırlandırıcı tedbirlere uymak, İş yerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalarda kendileri ve diğer kişilerin sağlık ve güvenliğini tehlikeye düşürecek acil durum ile karşılaştıklarında; hemen en yakın amirine, acil durumla ilgili görevlendirilen sorumluya veya çalışan temsilcisine haber vermek, Acil durumun giderilmesi için, işveren ile işyeri dışındaki ilgili kuruluşlardan olay yerine intikal eden (itfaiye, Ambulans, vb.) ekiplerin talimatlarına uymak, Acil durumlar sırasında kendisinin ve çalışma arkadaşlarının hayatını tehlikeye düşürmeyecek şekilde davranmaktır. İşveren, çalışanların kendileri veya diğer kişilerin güvenliği için ciddi ve yakın bir tehlike ile karşılaştıkları ve amirine hemen haber veremedikleri durumlarda; istenmeyen sonuçların önlenmesi için, bilgileri ve mevcut teknik donanımları çerçevesinde müdahale edebilmelerine imkân sağlar. Böyle bir durumda çalışanlar, ihmal veya dikkatsiz davranışları olmadıkça yaptıkları müdahaleden dolayı sorumlu tutulamaz.

Acil durum planları Acil durum planı, iş yerinde meydana gelebilecek acil durumlar dikkate alınarak belirlenir. Yangın, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım ve patlama ihtimali, Risk değerlendirmesi sonuçları, İlk yardım ve tahliye gerektirecek olaylar,



YANGIN GÜVENLİĞİ

Doğal afetlerin meydana gelme ihtimali, Acil durum planı, iş yerleri için tasarım veya kuruluş aşamasından başlamak üzere acil durumların belirlenmesi, bunların olumsuz etkilerini önleyici tedbirlerin alınması, görevlendirilecek kişilerin belirlenmesi, acil durum müdahale ve tahliye yöntemlerinin oluşturulması, tatbikat ve acil durum planının yenilenmesi aşamaları izlenerek hazırlanır. Acil durumların olumsuz etkilerinden korunmak üzere tedbirler belirlenirken gerekli olduğu durumda ölçüm ve değerlendirmeler yapılır. Alınacak tedbirler, risklerden korunma ilkelerine uygun olur ve toplu korumayı esas alır.

Acil durumda müdahale ve tahliye yöntemleri Yangın gibi önlenemeyen tehlikenin meydana gelmesi durumunda işveren; Çalışanların işi bırakarak derhâl çalışma yerlerinden ayrılıp güvenli bir yere gidebilmeleri için; önceden gerekli düzenlemeleri yapar ve çalışanlara gerekli talimatları verir, Acil durumun devam etmesi hâlinde, zorunluluk olmadıkça, gerekli donanıma sahip ve özel olarak görevlendirilenler dışındaki çalışanlardan işlerine devam etmelerini isteyemez. İşveren; çalışanların ciddi, yakın bir tehlike ile karşılaştıkları ve amirine hemen haber veremedikleri durumlarda; istenmeyen sonuçların önlenmesi için, bilgileri ve mevcut teknik donanımları çerçevesinde müdahale edebilmelerine imkân sağlar. Acil durumda çalışanlar, ihmal veya dikkatsiz davranışları olmadıkça yaptıkları müdahaleden dolayı sorumlu tutulamaz. İşveren tarafından acil durum-

76 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

Bir aydan kısa süreli işlerde, iş yerinin veya yapılacak işin mahiyeti itibarıyla çalışanları doğrudan etkilemesi muhtemel acil durumlar için mevzuat kapsamında yapılan özel görevlendirmeler işveren tarafından yapılır ve çalışanlar, özel görevi bulunanlar acil durumlar ile ilgili bilgilendirilir. ların meydana gelmesi hâlinde uyarı, ihbar, arama, kurtarma, tahliye, haberleşme, ilk yardım ve yangınla mücadele, müdahale yöntemleri belirlenir ve yazılı hâle getirilir. Tahliye sonrası, iş yeri dâhilinde kalmış olabilecek çalışanların belirlenmesi için süratli ve seri bir şekilde sayım yapılır. İşveren, iş yerinde acil durumların meydana gelmesi hâlinde çalışanların korunması için bulundukları yerden güvenli bir yere gidebilmeleri amacıyla izlenebilecek uygun tahliye düzenlemelerini acil durum planında belirtir ve çalışanlara önceden gerekli talimatları verir. Acil durum müdahale ve tahliye yöntemleri oluşturulurken mevzuata uygun hareket edilir. Yaşlı, engelli, gebe vb. kişilere tahliye esnasında refakat edilmesi için tedbirler alınmalıdır Acil durum müdahale ve tahliye yöntemleri oluşturulurken çalışanlar dışında müşteri, ziyaretçi gibi iş yerinde bulunması muhtemel diğer kişiler de göz önünde bulundurulur. İşveren; işyerlerinde tehlike sınıflarını tespit eden mevzuatta belirlenmiş olan çok tehlikeli sınıfta yer alan iş yerlerinde 30 çalışana, tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 40 çalışana ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 50 çalışana kadar;

Arama, kurtarma ve tahliye, yangınla mücadele, konularının her biri için uygun donanıma sahip ve özel eğitimli en az birer çalışanı destek elemanı olarak görevlendirir. İş yerinde bunları aşan sayılarda çalışanın bulunması hâlinde, tehlike sınıfına göre her 30, 40 ve 50’ye kadar çalışan için birer destek elemanı daha görevlendirir. İşveren, ilk yardım mevzuatına göre destek elemanı görevlendirir. Her konu için birden fazla çalışanın görevlendirilmesi gereken iş yerlerinde bu çalışanlar konularına göre ekipler hâlinde koordineli olarak görev yapar. Her ekipte bir ekip başı bulunur. İşveren tarafından acil durumlarda ekipler arası gerekli koordinasyonu sağlamak üzere çalışanları arasından bir sorumlu görevlendirilir. 10’dan az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan iş yerlerinde yukarıda belirtilen yükümlülüğü yerine getirmek üzere bir kişinin görevlendirilmesi yeterlidir. Acil durum planında; İş yerinin unvanı, adresi ve işverenin adı Hazırlayanların adı, soyadı ve unvanı



YANGIN GÜVENLİĞİ

Gerçekleştirilen tatbikat neticesinde aksayan yönler ve kazanılan deneyimlere göre acil durum planları gözden geçirilerek gerekli düzeltmeler yapılır. Birden fazla işyerinin bulunduğu iş merkezleri, iş hanlarındaki işyerlerinde tatbikatlar yönetimin koordinasyonu ile yürütülür. Hazırlandığı tarih ve geçerlilik tarihi Belirlenen acil durumlar Alınan önleyici ve sınırlandırıcı tedbirler Acil durum müdahale ve tahliye yöntemleri Aşağıdaki unsurları içeren işyerini veya işyerinin bölümlerini gösteren kroki (plan): Yangın söndürme amaçlı kullanılacaklar da dâhil olmak üzere acil durum ekipmanlarının bulunduğu yerler. İlk yardım malzemelerinin bulunduğu yerler. Kaçış yolları, toplanma yerleri ve bulunması hâlinde uyarı sistemlerinin de yer aldığı tahliye planı. Görevlendirilen çalışanların ve varsa yedeklerinin adı, soyadı, un-

78 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

vanı, sorumluluk alanı ve iletişim bilgileri. İlk yardım, acil tıbbi müdahale, kurtarma ve yangınla mücadele konularında işyeri dışındaki kuruluşların irtibat numaraları. Acil durum planının sayfaları numaralandırılacak, hazırlayan kişiler tarafından her sayfası paraflanıp, son sayfası imzalanır ve söz konusu plan, acil durumla mücadele edecek ekiplerin kolayca ulaşabileceği şekilde iş yerinde saklanır. Tatbikat hazırlanan acil durum planının uygulama adımlarının düzenli olarak takip edilebilmesi ve uygulanabilirliğinden emin olmak için iş yerlerinde yılda en az bir defa olmak üzere tatbikat yapılır, denetlenir ve gözden geçirilerek gerekli düzeltici ve önleyici faaliyetler yapılır. Gerçekleştirilen tatbikatın tarihi, görülen eksiklikler ve bu eksiklikler doğrultusunda yapılacak düzenlemeleri içeren tatbikat raporu hazırlanır. Gerçekleştirilen tatbikat neticesinde aksayan yönler ve kazanılan deneyimlere göre acil durum planları gözden geçirilerek gerekli düzeltmeler yapılır. Birden fazla işyerinin bulunduğu iş merkezleri, iş hanlarındaki işyerlerinde tatbikatlar yönetimin koordinasyonu ile yürütülür. İşyerinde, belirlenmiş olan acil durumları etkileyebilecek veya yeni acil durumların ortaya çıkmasına neden olacak değişikliklerin meydana gelmesi hâlinde etkinin büyüklüğüne göre acil durum planı tamamen veya kısmen yenilenir. Belirtilen durumlardan bağımsız olarak, hazırlanmış olan acil durum planları; tehlike sınıfına göre çok tehlikeli, tehlikeli ve az tehlikeli iş yerlerinde sırasıyla

en geç iki, dört ve altı yılda bir yenilenir. Tüm çalışanlar acil durum planları ile arama, kurtarma ve tahliye, yangınla mücadele ve ilk yardım konularında görevlendirilen kişiler hakkında bilgilendirilir. İşe yeni alınan çalışana, iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerine ilave olarak acil durum planları ile ilgili bilgilendirme yapılır. Acil durumda hayati bir tehlike oluşturması durumunda, tehlikeden doğabilecek riskin etkileyebileceği çalışanlar ve çalışma sahası dikkate alınarak, iş yerinin bir bölümünde veya tamamında iş durdurulur.

Kaynaklar • 6331 Sayılı İş sağlığı Güvenliği Kanunu • 7126 sayılı Sivil Savunma Kanunu • 9.12.2007 / 26735 Son Değ.09.07.2015/29411 Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik • 17.07.2013 tarihli ve 28710 sayılı İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişin Yönetmelik • 23.Aralık.2003 tarihli ve 25325 sayılı Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği • 18.06.2013 tarihli ve 28681 sayılı İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik • 30.03.2013 tarihli ve 28603 sayılı İşyerlerinde İşin Durdurulmasına Dair Yönetmelik • Acil Durum, 30.05.2016 Tarihinde, http://www.isguvenligi. com/acil-durum-ve-kriz-yonetimi. html adresinden alınmıştır. • 30.05.2016 Tarihinde, http:// www.isaretlevhalari.org/urun/acildurum-telefonlari/1679 adresinden alınmıştır.



YANGIN GÜVENLİĞİ

Tüm hava koşullarında optimum koruma FlameVision dedektör ailesi, alev ve alev dışı kaynakları ayrı ayrı tespit eden gelişmiş patentli Solar Blind (Güneş ışınlarından etkilenmeyen) Array tipi (16x16) ve 3 ışınlı infrared (IR) teknolojilerini kullanarak son derece güvenilir ve uygun maliyetli yangın algılama çözümleri sunar. TYCO YANGIN KORUNUM SİSTEMLERİ ANONİM ŞİRKETİ

P

etrol ve gaz, petrokimya ve enerji üretimi gibi yüksek tehlike altındaki endüstriler tüm dünyada hayati önem taşıyan kaynakları sağlar. Bu tesisler, hidrokarbonların sahada işlendiği, depolandığı veya ilgili proseslerin yüksek yangın riski altına girdiği diğer birçok endüstride olduğu gibi sınıfının en iyi yangın koruma

80 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

ürünlerine ihtiyaç duyar. Çözümlerin uygulanması kolay olmalıdır. Alev dedektörleri birçok değişik uygulama alanında kullanılabilir. Bir rafineriden kereste deposuna veya uçak hangarından alışveriş merkezlerindeki atık alanlarının izlenmesine kadar farklı uygulamada alev dedektörlerine ihtiyaç duyulabilir. Tesisin uygulama alanı her ne pahasına olursa olsun

günlük faaliyetleri için hepsinin ortak noktaları vardır: Yönetmeliklerle belirlenen güvenlik standartlarının karşılandığından emin olunmalı Çalışanların ve çevrenin sağlık ve güvenliği sağlanmalı Risk faktörleri minimize edilmeli Personel verimliliği ve etkinliği en üst düzeye çıkarılmalı


Kurumsal sürdürülebilirlik politikalarına uyulmalı Yukarıda da görüldüğü gibi tesis sorumluları, risk yöneticileri ve yangın korunum danışmanları için dikkate alınması gereken pek çok şey bulunmaktadır. FlameVision dedektör ailesi ile Tyco; bu endüstrilerin gereksinimlerini karşılamaktadır. FV400 3IR uygulama ihtiyaçlarına kusursuz bir biçimde cevap veriyor. En güncel teknoloji ile donatılan ürün yelpazesi, üstün algılama yetenekleri ile bir adım öne çıkarak tercih sebebi olurken, kullanıcılar için kolay kullanım ve zahmetsiz bakım ve servis imkânı da sunuyor. Kızıl ötesi (Infrared) alev dedektörlerinden oluşan FlameVision ailesi, herhangi bir tahmin işlemini ortadan kaldırarak güvenilir bir şekilde bir yangın kaynağını hızlı ve kesin olarak tespit eder. FlameVision dedektör ailesi, alev ve alev dışı kaynakları ayrı ayrı tespit eden gelişmiş patentli Solar Blind (Güneş ışınlarından etkilenmeyen) Array tipi (16x16) ve 3 ışınlı infrared (IR) teknolojilerini kullanarak son derece güvenilir ve uygun maliyetli yangın algılama çözümleri sunar. FlameVision, hızlı müdahale gereken ve doğru alev saptamasının gerekli olduğu, tüm hava koşullarında ve tüm aydınlatma koşullarında üstün performans sağlayan Array tipi IR teknolojisi ile yangın olayı konum bilgisini sağlar, kusursuz bir çözüm sunar.

lir. Doğrulama amacıyla detektör ile bütünleşik olarak entegre video kamera bulunmaktadır. Kurulum ve bakım prosedürleri kolaydır. İşletme maliyetini en aza indirger. Böylelikle karmaşık test ekipmanı ihtiyacını ve üst düzey operatör eğitim ihtiyacını azaltır. Sıcak CO2 ve alev titreşimini tespit etmek için tasarlanan FlameVision dedektörleri,3IR ve Array tipi IR sensörlerine ek güvenilirlik sunmak için arka plan radyasyon sensörü kullanarak yangının yerini tespit eder ve birden fazla alevi aynı anda tespit edebilir. Yaklaşık 65 metre mesafeden 30 cm x 30 cm alandaki alevi algılayabilir. Birçok üretici dedektör algılama sürelerini değişik mesafelerden sadece belirli büyüklükteki yanan alev (genelde 30 cm x 30 cm’lik bir alanı ve petrol türevi) ile yapılan testlere dayandırmaktadır. Bu

testler gerçek hayatta karşılaşılabilecek olan olaylardan tamamen farklı olarak dedektörün önünün kapatılıp, alevin en büyük hacme ulaştığı anda önünün açılmasından sonra algılama yapılan süreyi hesaplamaktadır. FlameVision metan gazı alevine karşı 3 saniyede tepki verebilmektedir. Hızlı müdahale: Bir yangın bir tesise büyük hasar verebilir ve üretim kaybına ve yüksek maliyetli onarımlara neden olabilir. Bir yangının hızlı bir şekilde algılanması, büyük bir hasar meydana gelmeden önce harekete geçilebileceği anlamına gelir. FlameVision, yangın etkisini en aza indirgeyebilmek, can güvenliğini artırmak ve tesisteki kesintileri minimize etmek için görev yapar. Güvenilirlik: Gelişmiş patentli

FlameVision teknolojisinin faydaları FlameVision detektör ailesi, patlama riski olan veya olmayan bölgelerde tüm hidrokarbon bileşenli yangın risklerine karşı kullanılabi-

Nisan 2017 Güvenlik Yönetimi n 81


YANGIN GÜVENLİĞİ

Petrol ve gaz, petrokimya ve enerji üretimi gibi yüksek tehlike altındaki endüstriler tüm dünyada hayati önem taşıyan kaynakları sağlar. Bu tesisler, hidrokarbonların sahada işlendiği, depolandığı veya ilgili proseslerin yüksek yangın riski altına girdiği diğer birçok endüstride olduğu gibi sınıfının en iyi yangın koruma ürünlerine ihtiyaç duyar. Solar Blind (Güneş ışınlarından etkilenmeyen) Array tipi ve 3 Işınlı infrared (IR) algılama teknolojileri istenmeyen alarmları en aza indirir. Örneğin, UV tipi dedektörler ışık değişimlerine (florasan lamba gibi) çok ciddi maliyetlere sebep olacak kesintilerle sonuçlanabilecek, yanlış alarmlar verir. FlameVision bu riski en aza indirir. Dinamik maskeleme: Yanan camın kalıplandığı veya cam şişe üretilen bir tesiste alev görülmesi çok doğaldır. Bu gibi durumlarda, geleneksel koruma yöntemleri, dedektörün alevin bulunduğu alandan uzakta konumlandırılması veya işlem sırasında dedektörlerin kapatılması gerekir. FlameVision, görüş alanındaki devamlı alev üretilen ve beklenen bu durumun elektronik olarak maskelenmesine izin verir ve eğer kontrol sistemine bağlanırsa, maskenin çalışmasıyla eşleşecek şekilde açılıp kapatılabilir. Her zaman maksimum koruma sağlanır. Kolay entegrasyon: FlameVision dedektörleri, sağladığı bir dizi standart endüstriyel arayüzleri aracılığıyla (Modbus

82 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

ve 4-20mA analog çıkış) PLC sistemlerine bağlanır. PLC kontrol sistemi ile yangın algılama sisteminin izlenmesinin gerekli olduğu büyük petrol ve gaz siteleri veya endüstriyel kompleksler için FlameVision sensörleri bu sistemlere kolayca entegre edilebilir, alternatif olarak Tyco adresli yangın algılama sistemlerine doğrudan bağlanabilirler. Çevrimden beslemeli ve adresli olması sayesinde toplanan veriler, kontrol paneli tarafından işlenir ve talep edilen safety sistemlerine bilgi akışı bacNET yada Modbus üzerinden sağlanabilir. Hassasiyet: Array tipi (16x16) IR sensörleri sayesinde olay yeri bilgisi kullanılarak yapılan algılama ile söndürme sistemleri başlatılabilir. Birden çok kompresöre sahip bir kompresör alanında bir yangın tespit edildiğinde, hangi ünitenin alevlendiği tespit edilerek; etkilenen makineyi durdurup ve söndürme uygulanması başlatılabilir. Ayrıca etkilenmesi muhtemel olan diğer ekipmanların kontrollü olarak kapatılmasına olanak tanır. Bu, işleyen endüst-

riyel proses için daha az kesinti demektir. Operatör doğrulama: İsteğe bağlı entegre CCTV kamera, operatöre olayı doğrulamasına ve uygun eylemleri gerçekleştirmesine yardımcı olur. Ek olarak olay sonrası kayıtlar üzerinden analiz yapılabilir. Herhangi bir çalışanın olmadığı diğer bir tesiste, operatörler birkaç km uzaktayken bile yangın olayını doğrulayabilir ve uygun acil eylemi uygulamaya koyabilir. Her türlü hava koşulunda optimum koruma: FlameVision; şiddetli yağmur, kar, sis ve sabah çiğinden gelişmiş patentli IR sensörleri kullanarak aynı hassasiyet ile çalışmaya devam eder. Yükleme iskelesinde veya diğer dış uygulamalarda, günün hangi saati veya hava koşulları ne olursa olsun algılamanın sürdürülmesi önemlidir. Tehlikeli patlayıcı ortamlar: FlameVision, tüm alan sınıflamaları için toz ve gaz tehlikelerinden korunum için onaylıdır. Aynı dedektörler, bir tesisin tüm alanlarında tasarım sürecini basitleştirmek için kullanılabilir. Basit kullanım: Mekanik montaj ve kablolama düzenlemeleri sayesinde FlameVision kurulumu gayet kolaydır. Cep boyutunda kendinden emniyetli (IS) bir test aracı, FlameVision sensörlerinin basit ve etkili bir şekilde test edilmesini sağlar ve bakım teknisyenlerinin, ikinci bir kişinin varlığına ihtiyaç duymaksızın saha genelinde test yapmasını mümkün kılar. Ayrıca dedektör içerisinde otomatik veya manuel olarak window (pencere) ve IR testi yapabilmektedir.



YANGIN GÜVENLİĞİ

Buhar tüketen cihazlarda kondens tahliyesi Flaş buhar ve gazlar havalık ile tahliye edilir. Kondens yer çekimi etkisi ile pompaya akar. Minimum doldurma ağzı yüksekliği göz önünde bulundurulmalıdır ve pompa performansı için bu durum önemlidir. Ersun GÜRKAN / ARI-Armaturen Türkiye Ürün Müdürü AYVAZ ENDÜSTRİYEL MAMULLER SAN. VE TİC. A.Ş.

N

ormal şartlarda kondens tahliyesi, geleneksel buhar kapanları ile P1 > P2 olduğu sürece yapılabilir ve şunlarla garanti altına alınır; yüksek fark basıncı, dolum ağzı yüksekliği ile atmosfere tahliye, sürekli çalışmada yüksek karşı basınca sahip olmayan tesisat, daha yüksek bir noktaya kaldırılmayan kondens, kondens tarafında kontrollü ısı değiştirici kullanımı.

Şekil-I: Normal durumda bir kontrole sahip olmayan proseste geleneksel kondens tahliyesi Buhar tarafında bir kontrole sahip proseslerde kondens boşaltma problemleri nedenleri şunlardır;

84 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

kapanan kontrol vanası nedeniyle basınç düşümü, sıra dışı bir durumda ısı değiştirici içinde vakum oluşması, kesikli çalışma, değişken kondens yükü, P1’in P2‘nin altında düşmesiyle sistemde ‘stall’ durumu oluşması, kondensin boşaltılamaması ve ısı değiştirici içine dolması. Not: Stall kelimesi; hız kaybedip düşme, durağan hale gelme, durma anlamına gelmektedir.

Şekil-II: Normal durumda bir kontrole sahip proseste geleneksel kondens tahliyesi Buhar tarafında kontrollü proseste kondensin geri gelmesi durumunda, kondens boşaltı-

lamaz veya kaldırılamaz; statik yükseklik nedeniyle buhar kapanı önünde yetersiz basınç ve yüksek karşı basınç ile P1 ≤ P2 olduğunda ‘stall’ durumu oluşabilir. Kondens boşaltılamaz ve ısı değiştirici içine dolar (su bloğu), sistem kontrol dışına çıkar. Koç darbesi riski nedeniyle ısı değiştirici zarar görebilir.

Şekil-III: Bir kontrole sahip proseste kondens tahliyesi sorunu Aşağıda şekil-IV’te ısı değiştirici sisteminde ikincil devredeki akışkanın istenen sıcaklığa çıkarılabilmesi için buharın gereken seviyede geçmesi kontrol vanasının tam açılması ile sağlanmaktadır. Bunun sonucu olarak buhar kapa-


nının kondensi tahliye edebilmesi için gereken fark basıncı oluşturulabilmektedir.

Şekil-IV: Bir kontrole sahip proseste normal kondens tahliyesi durumu (kontrol vanası açık durumda) Aşağıda Şekil-V’te ısı değiştirici sistemi, ikincil devredeki akışkanı istenen sıcaklığa çıkarmıştır. Sistem, çok fazla buhar girişine ihtiyaç duymamakta ve kontrol vanasını neredeyse tamamen kapalı konuma getirmektedir. Bunun sonucu olarak buhar kapanı, kondensi tahliye etmeye yetecek fark basıncına sahip olmadığı için kondens geri gelmekte ve kondens uzaklaştırılamamaktadır. Bu da ısıl verimsizliğe ve koç darbesi sonucu ısı değiştiricinin zarar görmesine yol açabilmektedir.

Şekil-V: Bir kontrole sahip proseste kondens tahliyesi sorunu (kontrol vanası neredeyse tamamen kapalı durumda) ‘Stall’ problemi çözümü; itici basınçlı Conlıft mekanik kondens pompası ile kondensin kaldırılarak

tahliye edilmesi sonucu gerçekleştirilir. Karşı basınç ile itici basınç arasındaki fark maksimum 2 bar, dolum ağzı yüksekliği ise minimum 600 mm olması önerilir. Conlıft şamandıra kontrollü kondens pompası (elektriksiz), akışkanları düşük seviyeli bir noktadan düşük basınçla daha yüksek bir noktadaki daha yüksek basınca sahip alanlara ve tesisatlara kaldırmak için kullanılır. Gaz fazındaki akışkanların itici basıncı kullanılarak (taşıma ilkesi) gerçekleştirilir. itici basınç için akışkan; buhar, sıkıştırılmış hava, inert gaz (örn. azot). Atmosfere açık sistemler; pompa havayı atmosfere gönderir, kondens basınçsızdır ve havalığa sahip bir toplayıcıya toplanır. Pompa önündeki kondens basıncı, pompa çıkışındaki karşı-basıncı aştığında uygulanmamalıdır. Atmosfere kapalı sistemler; egsoz hattı tesisat içine döndürülerek dengelenmiştir (toplayıcı veya ısı değiştirici çıkışı). Manometre basıncından vakuma ve tam tersi değişken basınç koşulları oluştuğunda, buhar alanı (ısı değiştirici) tahliye edilir. Pompa önündeki kondens basıncı, pompa çıkışındaki karşı-basıncı aşabilir. Vakum durumunda buhar ve diğer akışkanların buharlarından kondensin uzaklaştırılabilir.

Pompa çapı Toplayıcı hacmi Taşma Toplayıcı için havalık Pompaya gelen kondens hattı Pompadan sonra kaldırma hattı Pompa egzos hattı İtici basınç hattı

Atmosfere açık pompa sistemleri – toplayıcı; Tahliye döngüsü esnasında, kondens pompa içine akmayabilir. Tahliye döngüsü esnasında, kondens yükü için tampon olarak toplayıcı gerekli olabilir. Değişik tahliye noktalarından kondens ve flaş buhar toplanabilir. Çok sayıda kullanıcıdan gelenler tahliye edilebilir. Flaş buhar ve gazlar havalık ile tahliye edilir. Kondens yer çekimi etkisi ile pompaya akar. Minimum doldurma ağzı yüksekliği göz önünde bulundurulmalıdır ve pompa performansı için bu durum önemlidir. Aşağıdaki tabloda önerilen ölçüler bulunmaktadır: Pratik öneriler Pompaya gelen kondens hattı, kısa ve anma çapı pompa giriş çapından ufak olmamalıdır. Dolum kafası yüksekliği: CONLIFT’in taban seviyesinden toplayıcının çıkışına ve ısı değiştiriciye tanımlanmış bir yüksekliktir. Yer çekimi ile hidrostatik basınç, pompa içine kondens akışına izin verilmesi ve giriş çek vanasının açılması için gereklidir. Daha büyük dolum ağzı mesafesi pompa debisini arttırır. Pompadan sonra kaldırma hattı, kısa ve anma çapı pompa çıkış çapından ufak olmamalıdır. Aksi halde uzun dönüş hatlarında

DN 25/25 65 Litre DN 40 DN 50 DN 25 DN 25 DN 25 DN 15

DN 40/40 65 Litre DN 50 DN 65 DN 40 DN 40 DN 25 DN 15

DN 50/50 80 Litre DN 65 DN 80 DN 50 DN 50 DN 25 DN 15

DN 80/50 80 Litre DN 80 DN 100 DN 80 DN 50 DN 25 DN 15

Tablo-I: Toplayıcı ve bağlantılar önerilen ölçüler

Nisan 2017 Güvenlik Yönetimi n 85


YANGIN GÜVENLİĞİ

sürtünme kayıpları göz önünde bulundurulmalıdır. Doğru kondens pompasının seçimi Doğru pompa çapı seçimi için gereken veri; toplam karşı basınç (kondens basıncı + kaldırma yüksekliği + boru hattı sürtünme kaybı), itici basınç, akışkan, gereken akış miktarı (kondens yükü), dolum ağzı yüksekliği. Çapın belirlenebilmesi için 4’te 3’ünün bilinmesi gerekir. İtici basınç toplam karşı basınçtan maks. 2 bar büyük olmalıdır.

İtici basıncın 2,5 bar’a düşümü ile talep edilen kondens tahliyesi gerçekleştirilmektedir. TabloII’den tahliye kapasiteleri kontrol edilebilir.

Tablo-II: CONLIFT kondens tahliye kapasiteleri Şekil-VI: Atmosfere açık sistem kondens pompası istasyonu şeması Örnek seçim, açık sistem - kısa kondens hattı Kaldırma yüksekliği (H2): 10 m Kondens dönüş hattı içindeki basınç (4): 0,5 bar(g) Boru hattı sürtünme kaybı: ihmal edilebilir (kısa kondens hattı) İtici basınç (pT): 6,0 bar(g) İtici akışkan: doymuş buhar Kondens yükü: 1.800 kg/saat Dolum ağzı yüksekliği (H1): 1.000 mm Toplam karşı basınç: pG = 10 m x 0,0981 bar/m + 0,5 bar(g) = 1,48 bar(g) Sonuç: DN40/40 Alternatif: DN 50/50

86 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

Aşağıda Tablo-III’te 1.000 litre kondens başına karşı basınca bağlı CONLIFT’in ihtiyaç duyduğu buhar tüketimi görülebilir.

Tablo-III: Pompalanan akışkanın 1.000 litresi basına tükettiği itici akışkan miktarı

Buhar tarafında kontrollü proseste kondensin geri gelmesi durumunda, kondens boşaltılamaz veya kaldırılamaz; statik yükseklik nedeniyle buhar kapanı önünde yetersiz basınç ve yüksek karşı basınç ile P1 ≤ P2 olduğunda ‘stall’ durumu oluşabilir.



YANGIN GÜVENLİĞİ

İstanbul Sanayi Odası Odakule Projesi Proje kapsamında; mahal sınıflandırılması baz alınarak; FM 200 ve NOVEC 1230 Gazlı Söndürme Sistem tasarımı; tüm hidrolik hesap, borulama, kablolama, montaj, test, devreye alma ve eğitimleri, Norm Teknik A.Ş. tarafından gerçekleştirilmiştir. NORM TEKNİK MALZEME TİC. İNŞ. SAN. A.Ş.

İ

stanbul Sanayi Odası Odakule Projesi, İstanbul’un ilk gökdelenlerinden biri olma özelliğinin yanı sıra 40 yılı aşkın süredir tarihe tanıklık eden özel yapılardan biridir. İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından alınan kararla Odakule binasının yenilenme çalışmalarında; Norm Teknik A.Ş. sulu söndürme sistemleri, yangın pompaları, temiz gazlı söndürme sistemleri, yangın dolapları gibi çeşitli ürün grupları ile yer almıştır. Sulu söndürme sistemleri grubunda; projenin sulu söndürme sistem tasarım ve ürün tedariği Norm Teknik A.Ş. tarafından karşılanmıştır. Sprinkler sisteminde; UL listeli FM onaylı Norm Teknik A.Ş.’nin distribütörlüğünü yaptığı GLOBE markası tercih edilmiştir. Proje kapsamında; mahal sınıflandırılması baz alınarak; FM 200 ve NOVEC 1230 Gazlı Söndürme Sistem tasarımı; tüm hidrolik hesap, borulama, kablolama, montaj, test, devreye alma ve eğitimleri, Norm Teknik A.Ş. tarafından gerçekleştirilmiştir. FM 200 ve NOVEC 1230 Temiz Gazlı Söndürme Sistemlerinde; LPCB onaylı LPG markası kullanılmıştır. İstanbul Sanayi Odası Odakule Projesi için yangın pompa grubunda; Norm Teknik A.Ş.’nin distribütörü olduğu XYLEM-AC Fire Pumps markalı CE Belgeli, UL listeli FM onaylı elektrikli ve jokey tip pom-

88 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2017

pa tedariği sağlanmıştır. Odakule Projesinde; tasarım, üretim ve montaj proseslerinin Norm Teknik A.Ş.’nin tescilli markası olan Normeks, tarafından sağlanan yangın dolapları tercih edilmiştir. Proje kapsamına uygun olarak özel tasarım ve gömme yangın dolabı seçimleri yapılmıştır. İstan-

bul Sanayi Odası Odakule Projesi; tarihimize tanıklık eden Beyoğlu Pera Bölgesi’nin sembolik yapılarından biri olmanın yanı sıra önemli bir iş merkezi konumundadır. Proje kapsamında yapılan yenilenme çalışmaları ile daha modernize bir alt yapı ile hizmet vermeye devam edecektir.



ABONE FORMU

ABONELİK BİLGİLERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ DERGİSİNE 1 YILLIK ABONE OLMAK İSTİYORUM. ADI, SOYADI : FİRMA ADI : DOĞUM TARİHİ/YERİ: DERGİ TESLİM ADRESİ ADRES

:

POSTA KODU / SEMT / ŞEHİR DİĞER BİLGİLER: MESLEK

:

E-MAİL

:

TEL

:

FAX

:

GSM

:

FATURA ADRESİ: ADRES:

POSTA KODU / SEMT /ŞEHİR VERGİ NO / DAİRESİ Güvenlik Yönetimi Dergisi’nin 1 yıllık abonelik bedeli 85 TL. + KDV’dir. Abonelik bedelini İş Bankası - Perpa Şubesi - Hesap No: 1188 0542685 IBAN: TR76 0006 4000 0011 1880542685 yatırdıktan sonra dekontun fotokopisi ile birlikte bu formu doldurarak 0212 210 54 45’’ye fakslayıp yada yesim@guvenlik-yonetimi.com adresine mail atarak hemen abone olabilirsiniz.





R

E

K

L

A

M

I

N

D

96

11

1

29

87

31

77

63

25

27

17

71

65

41

9

15

89

13

23

19

49

83

47

91

7

A.K.

53

69

75

A.K.İ.

Ö.K.

93

43

95

79

ö.K.İ

5

E

K

S




Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.