Güvenlik Yönetimi Dergisi 65 by Güvenlik Yönetimi

arka kapak

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR

KASIM 2018 SAYI: 65

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

SPOR GÜVENLİĞİ FOKUS: TARİHİ BİNA VE MÜZE GÜVENLİĞİ ÖZEL DOSYA: GÜVENLİKTE RİSK ANALİZİ VE YÖNETİMİ

KASIM 2018 SAYI: 65

TEDARİK ZİNCİRİ GÜVENLİK YÖNETİM SİSTEMİ

ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR

Gu�venlik Y KAPAK-65 ilanlı dikey.indd 1

13.11.2018 00:52

arka kapak

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR

KASIM 2018 SAYI: 65

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

SPOR GÜVENLİĞİ FOKUS: TARİHİ BİNA VE MÜZE GÜVENLİĞİ ÖZEL DOSYA: GÜVENLİKTE RİSK ANALİZİ VE YÖNETİMİ

KASIM 2018 SAYI: 65

TEDARİK ZİNCİRİ GÜVENLİK YÖNETİM SİSTEMİ

ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR

Gu�venlik Y KAPAK-65 ilanlı dikey.indd 1

13.11.2018 00:52

ön kapak içi

arka kapak içi

KASIM 2018 SAYI: 65

Gu�venlik Y KAPAK-65 ilanlı dikey.indd 2

13.11.2018 00:52

ön kapak içi

arka kapak içi

KASIM 2018 SAYI: 65

Gu�venlik Y KAPAK-65 ilanlı dikey.indd 2

13.11.2018 00:52

içindekiler 26

36 10 BAŞKANDAN

12 EDİTÖR

KAPAK KONUSU

ÖZEL DOSYA

Stadyumlarda geçiş kontrol güvenliğinin

Güvenlikte risk analizi

önemi

Risk analizinin önemi

Fulham Stadı’na güvenlik çözümleri

Pelco’nun 3 farklı model kamerası ile

SEKTÖRDEN

stadyumlardaki güvenliğe katkısı

14 GÜNCEL

Sektör ile ilgili kısa haberler

24 KÖŞE / Hayata Bakış

FOKUS

Müzelerde güvenlik unsurları, güvenli

müze, güvenli eser 1

Müzelerdeki güvenlik

Müze güvenliği uzmanlık ister

"Hiçbir projeye imkânsız ve zor gözüyle

bakmıyoruz."

"Güvenliğin önemi artıyor ve artmaya

devam edecek"

ELEKTRONİK GÜVENLİK

Video izleme sistemleri ve pos

entegrasyonu

Nesnelerin interneti

(IOT – Internet of things)

Güvenlik Yönetimi ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

KASIM 2018

AYDA BİR YAYINLANIR

Özel Güvenlik Federasyonu adına imtiyaz sahibi O. Oryal ÜNVER Yürütme Kurulu O. Oryal ÜNVER İsmail UZELLİ Murat KÖSEREİSOĞLU Yusuf Vehbi DALDA Genel Yayın Yönetmeni Devrim BOZKURT devrim@guvenlikyonetimi.com Yazı İşleri Müdürü Ezgi ÖZCAN ezgi@guvenlikyonetimi.com Reklam Koordinatörü Çiğdem ÖZCAN cigdem@guvenlikyonetimi.com Danışma Kurulu Alp SAUL Arzu YÜKSEL Doç. Dr. Gazi UÇKUN Füsun KOCAMAN Gültekin FİŞEK Hakan ÖZALP İsmail UZELLİ Murat KÖSEREİSOĞLU Okyay ŞENTÜRK O. Oryal ÜNVER Osman Levent CELASUN Prof. Abdurrahman KILIÇ Taner ALBAYRAK Yusuf Ziya ÖNCEL

GÜVENLİK HİZMETİ

Tedarik zinciri güvenlik yönetim sistemi

Özel güvenlik görevlileri için önemli iki

konu: Uyku ve dikkat

Güvenlik sektöründeki rekabet

92 ABONE FORMU 93 EDİTÖRYEL TAKVİM 94 REKLAM İNDEKSİ

Grafik Tasarım ve Baskıya hazırlık Derya BOZKURT derya@guvenlikyonetimi.com Yayın Türü Yerel Süreli Yayın. Ayda bir yayınlanır. Yönetim Adresi Arkhe Tanıtım Hizmetleri Perpa Ticaret Merkezi B Blok Kat: 12 No:2049 Okmeydanı / Şişli / İstanbul Tel: (212) 210 54 45 Tel: (533) 413 78 08 Baskı ÖZGÜN OFSET TİC LTD ŞTİ 0212 280 00 09

YANGIN GÜVENLİĞİ

Endüstride kritik güvenlik koşulları

Hava örneklemeli duman dedektörleri

Adreslenebilir gaz algılama sensör

sistemleri

Özel Güvenlik Sektörünün sesi Güvenlik Yönetimi Dergisi, sektörü bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Bu dergide yer alan her türlü haber, bilgi ve yorumlar; güvenilir olduğuna inanılan kaynaklar tarafından hazırlanmış araştırma raporları, değerlendirmeler, atıflar, çeviriler ve istatistikî verilerden derlenmiştir. Dergide yer alan tüm reklamların sorumluluğu firmalara, yazılardaki ve söyleşilerdeki görüşler sahibine aittir. Dergide yer alan yazılar izin alınmadan ve kaynak gösterilmeden hiçbir şekilde kullanılamaz.

tanıtım hizmetleri

Perpa Ticaret Merk. B Blok Kat: 12 No: 2049 Okmeydanı / Şişli / İstanbul Tel: (212) 210 54 45 Faks: (212) 210 54 45 Gsm: (533) 413 78 08

BAŞKAN

Risk göze alabileceğimiz tehlike oranıdır

b Değerli Arkadaşlar,

Bu sayıda sizlerle “risk analizi” kavramına göz atmak istiyorum; Genel olarak, risk göze alabileceğimiz tehlike oranıdır. Özel güvenlikte risk analizi yapmanın amacı, müşterilerinin güvenlikle ilgili ihtiyaçlarını tespit etmek ve müşterilere tavsiye, bilgi ve öneri sağlamaktır. Etkili risk analizinin bütüncül doğasında yatan, günümüzün hızla değişen kurumsal ortamında, acil durum yönetimi ve iş sürekliliğini ortaya koymakta ve çeşitli devlet kurumlarının işlevsel rollerini özlü bir şekilde destek olmaktadır.

O. Oryal ÜNVER ÖGF (Özel Güvenlik Federasyonu) Yönetim Kurulu Başkanı

Her risk içeren konunun risk yöntemi başkadır, yapılan analiz verileri birbirleri ile karıştırılmamalıdır. İSG için yapılmış bir risk analizi verisi tesis güvenliği konusunda kullanılırsa karşımıza bizi felakete sürükleyecek bir yol çıkar. Güvenlik sektöründe risk analizi sonuçlarına göre, kamera sistemi projesi, görev alması gerekli güvenlik elemanı kadrosu, çevre duvar ve çit yapısı, kapı giriş ve çıkış sistemi, yangın sistemleri, kayıp önleyici güvenlik eğitimi ihtiyaçları, güvenlik ekipman sistemi tasarımı gibi önemli konuların karar verme sürecinde bize yol gösterici olacaktır. Şu konuyu da unutmamak gereklidir. Risk analiz süreci devamlılık arz eder. Risk analizinin yapıldığı yerdeki esas alınan veriler değişkendir. Her değişiklik yeni risk analiz sürecini başlatır, bu neden ile de risk analizi devamlılığı sağlanmalıdır. 53 yıllık çalışma hayatımda birçok ekonomik krize şahit oldum, bu ekonomik krizlerin toplumdaki ilk tasarruf reaksiyonu güvenlik sektörü üzerinde oluşmaktadır. Ekonomik kriz dönemlerinde Emniyet Genel Müdürlüğü’nün verilerini incelediğimizde en çok hırsızlık, gasp, dolandırıcılık gibi olayların maksimum seviyeye ulaştığı dönemler olmaktadır. Ekonomik kriz nedeni ile tasarruf yapmak için güvenlik bütçesini azaltıp, kayıp önleme sistemini zayıflatan düşünce toplum psikolojisinin güvenlik bilinçsizliğini ortaya çıkartmaktadır. Yapacakları risk analizi ile kararlarını gözden geçirmelidirler. Sağlıklı ve güvenli günler dilerim.

10 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

Her risk içeren konunun risk yöntemi başkadır, yapılan analiz verileri, birbirleri ile karıştırılmamalıdır.

Kasım 2018 Güvenlik Yönetimi n 11

EDİTÖR

Sporda güvenliğin önemi Dünyada dili, ırkı, dini farklı insanları birleştirmede önemli bir vasıta olan spor oldukça küresel bir yapıya sahiptir. Sporun paylaşma, barış, kardeşlik ve benzer kavramların gelişmesine katkıda bulunması amaç olsa da yapılan spor faaliyetlerin sonucunda her zaman bu amaca ulaşılamamıştır. Sporun bahsettiğimiz bu amaçlara ulaşabilmesi için spor faaliyetlerinde geçerli olan ilke ve kuralların doğru belirlenmesi ve tam olarak uygulanması gerekmektedir. Spor müsabakalarının düzenlendiği statlardaki girişten, maç sonuna kadar orada bulunan herkesin can ve mal güvenliği spor güvenliğinin konusudur. Kasım sayımızda kapağa taşıdığımız spor güvenliği konusu, kamu düzenini de yakından ilgilendirmektedir. Tüm dünyada geçerli güvenlik kurallarını ve spor güvenliği alanında çözüm üreten, güvenlik firmalarının makalelerini ve teknik yazılarını sizler için bir araya getirdik. Fokus konumuz Tarihi Bina ve Müze Güvenliği, yüzbinlerce yıldır medeniyetlere ev sahipliği yapan ülkemizde, tarihin belleklerinin izlerine rastlamamak imkânsız. Anadolu medeniyetlerinden, Bizans’a Osmanlı’dan Cumhuriyet’e farklı kültürlere ait eserler dimdik ayakta durmaktadır. Sıradan bir kazı çalışmasında yüzbinlerce yıl evvel var olan medeniyetlerden bugüne ulaşmaktadır. Tarihi açıdan bu denli zenginliğe sahip ülkemizde müzelerdeki ve tarihi binalardaki güvenliği sizler için mercek altına aldık. Alınan önlemleri ve neler yapılması gerektiğine dair teknik yazı ve makaleleri okus konumuz olan başlığımızda buluşturduk. Özel dosya konumuz; Güvenlikte Risk Analizi ve Yönetimi, risk belirsizliği, şüpheyi, kayıp olasılığını ve zarar ihtimalini ifade eder. Güvenliğin sağlandığı alanda oluşabilecek zarar ihtimalinden faydalanarak sisteme zarar verme olasılığıdır diyebiliriz. Güvenlik risklerinin, bu risklerin ölçeklerinin ve tedbir alınması gereken alanların belirlenmesi süreci, güvenlik risk analizi konusunun temel unsurlarıdır. Özel dosya konumuzda incelediğimiz Güvenlikte Risk Analizi ve Yönetimi’ni sektörün uzmanlarının kalemlerinden okuyabilirsiniz. Sektörden bölümümüzün konukları ise; Western Digital Kanaldan Sorumlu Ülke Müdürü Arkın BALIKÇIOĞLU ve Grundig Satış Müdürü Yalçın DEMİRAK ile güvenlik sektörünün farklı alanlarına dair, bilgilendirici ve keyifli röportajlar gerçekleştirdik.

Kasım sayımızı beğenerek okumanız dileğiyle

12 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

Ezgi ÖZCAN

Spor

müsabakalarının düzenlendiği statlardaki girişten, maç sonuna kadar orada bulunan herkesin can ve mal güvenliği spor güvenliğinin konusudur.

GÜNCEL

İç su seferlerine ilişkin hazırlanan dijital rapor Avrupa Komisyonu, Ekim 2017’den itibaren ‘Dijital İç Su Alanı’ çalışmasının takibine ilişkin Dijital İç Navigasyon (sefer) hakkında bir rapor yayınladı. Raporun ana çerçevesi; iç suyolları taşımacılığının dijitalleşmesi konusunu görevdeşlik arayışında ve Avrupa çapında lojistik ve yük taşımacılığının birlikte çalışabilirliğini iyileştirmektir. Bu rapor, bir önceki çalışmanın bulguları ve devam etmekte olan komisyon girişimleri de dâhil olmak üzere, bölgedeki mevcut girişimlerin ve araçların bütününü açıklamaktadır. Belirtilen problemler, veri taşıma kapasitesinin yetersizliğinden diğer ulaşım yöntemlerine kıyasla iç suyolu taşımacılığı pazarının sınırlı büyüklüğüne kadar uzanmaktadır. Bu araştırma, dijitalleşmenin iç suyolu taşımacılığı için kritik öneme sahip olduğu üç alanı belirlemiştir: • Sefer ve trafik yönetiminin iyileştirilmesi • Özellikle çok modelli olmak üzere diğer ulaşım şıklarının bütün-

leşmesi, • İdari yükün azaltılması. Avrupa Güvenlik Komitesi, taşıyıcılara iç nakliye yapmanın daha cazip hale gelmesine katkıda bulunabileceği için çalışmayı memnuniyetle kabul etmektedir. Yurtiçi nakliye, yollardaki tıkanıklıkların yanı sıra

sürücülerin yokluğunun üstesinden gelmeye ve yayılmanın azaltılmasına yardımcı olabilecektir. Avrupa Komisyonu faaliyetleri ve iç seferlerdeki ilerlemeler hakkında daha fazla bilgi için Avrupa Birliği iç suyolu eylem programında AB orta vadeli ilerleme raporunu inceleyiniz.

ISAF Fuarı’nda on binlerce kişi güvenlikte buluştu

Güvenlik ile ilgili her türlü ürünün, hizmetin, çözüm ve uygulamanın sergilendiği, dünyanın en önemli güvenlik firma ve markalarının

14 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

tamamının yer aldığı, sektöründe sadece Türkiye’nin değil bölgenin en büyük güvenlik fuarı olan ISAF, 11-14 Ekim tarihleri arasında İstanbul Fuar Merkezi’nde gerçekleşti. Dünyanın birçok ülkesinden en önemli güvenlik firmaları, dünya çapındaki en büyük markaların temsilcileri, Türkiye’nin en büyük güvenlik firmaları, distribütörler, en büyük üretici firmalar, RFID ve Kart firmalarının da katıldığı ISAF

2018 on binlerce kişiye ev sahipliği yaptı. Fuarın açılışına kamu kurumlarından ve özel sektörden üst düzey yöneticiler katılırken 245 stantta, 600’den fazla uluslararası markanın, on binlerce farklı ürünü sergilendi. Özellikle şehir izleme sistemleri, sınır güvenliği, araç plaka tanıma sistemlerinin sergilendiği fuarda ülke güvenliği ve sivil güvenliği alanında en yeni ürünler ve hizmetlerin tanıtıldığı ISAF’a ilgi oldukça fazlaydı.

GÜNCEL

Dijital dünyada yeni adım Bankalararası Kart Merkezi (BKM), ziyaretçi girişleri noktasında kişisel verilerin güvenliğini sağlamak amacıyla, sunduğu entegre güvenlik çözümleri ve teknolojileriyle alanının önde gelen şirketleri arasında yer alan Sensormatic ile iş birliği gerçekleştirdi. BKM’den gelen talep doğrultusunda Sensormatic’in uzman yazılım ekibi tarafından hazırlanan Passware çözümü, BKM Express ile yapılan entegrasyon sayesinde bina giriş-çıkışlarında ziyaretçilerin kimliklerini teslim etmeleri zorunluluğunu ortadan kaldırdı ve kişisel verilerin güvenliği noktasında önemli bir yenilik sundu. Bu çözüm sayesinde ziyaretçi giriş-çıkış süreçleri çok daha verimli ve güvenli hale gelirken

Star Rafineri Projesi Cumhuriyet tarihinin tek noktaya yapılan en büyük yatırımlarından biri olan Star Rafineri Projesi, yıllık 10 milyon ton ham petrol işletme kapasitesi ile Türkiye’nin ilk stratejik teşvik belgesini alan proje olma özelliği taşıyor. 21 yıllık sektör tecrübesi, yurtiçi ve yurtdışında gerçekleştirdiği projeler ile yangın sektörüne katkı sağlamaya devam eden Norm Teknik A.Ş., Star Rafineri Projesi kapsamında teknolojik HVAC ekipmanları ile yer almıştır. En iyi mevcut teknikler esas alınarak mühendislik tasarım aşaması tamamlanan proje, Türkiye’nin işlenmiş petrol ürünü ihtiyacının %25’ini tek başına karşılayacak olması ile ülkemizin rekabet gücüne ivme kazandırmayı hedeflemektedir.

16 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

BKM’nin öncülüğünde bir sivil toplum kuruluşuna bağış yaparak giriş yapma özelliği de Passware çözümüne eklendi. Nisan 2018’de tüm özellikleriyle devreye alınan bu yeni çözüm, sivil toplum kuruluşlarına (STK) destek sağlamasıyla da öne çıkıyor. BKM’nin dijital cüzdan çözümü BKM Express’e entegre edilen çözüm, ziyaretçilerin STK’lara doğrudan bağış yapabilmesine olanak tanıyor. BKM ofisine gelen ziyaretçiler, resepsiyon bölümündeki tablette bulunan QR kodu BKM Express uygulaması üzerinden okutarak Darüşşafaka’dan Eğitim Gönüllüleri Vakfı’na kadar çok sayıda STK’ya 1 TL’lik bağış yapabiliyor. Sistem, yapılan bağış sonrası gelen ziyaretçiyi otomatik olarak tanıyor ve herhangi bir kimlik tespitine gerek kalmıyor.

Sahte parmak izi tarihe karışıyor Y3K, dünyanın önde gelen parmak izi tanıma sistemleri üreticilerinden biri olan Virdi’nin iki yeni ürününü pazara sundu. Türkiye pazarına Y3K güvencesiyle sunulan Virdi markasının iki yeni ürünü ISAF Güvenlik Fuarı’nda kullanıcılarla buluştu. Dünyanın önde gelen parmak izi tanıma sistemleri üreticisi Virdi’nin yeni modelleri sahte parmak izini gerçeğinden ayırt etmeyi sağlayan güçlü özellikler içeriyor. Virdi Ar-Ge ekibi tarafından geliştirilen patentli canlı/sahte parmak izi ayırt etme özelliği güvenlik standartlarını yüksek tutan işletmelerin öncelikli tercihleri arasında yer alıyor. Kapasitif algılayıcılara sahip dâhili sensörler ile üç farklı noktadan doğruluk sağlayan ürünler pek çok gelişmiş teknik yeteneğe sahip. Yüksek çözünürlükte optik parmak izi görüntüsü alan ürünler, böylece kâğıt silikon veya plastikle yapılan aldatma girişimlerini önlüyor. İnsan vücudunun sahip olduğu nabız, insan dokusundaki titreşim gibi etkenleri de algılayarak sahte parmak iziyle yapılan denemeleri engelliyor. Parmak izi görüntülerini sıkıştırma algoritması ‘WSQ uygulaması’, NIST (Ulusal Enstitü Standartları ve Teknolojisi) tarafından onay aldıktan sonra ABD Federal Soruşturma Bürosu’ndan (FBI) WSQ sertifikasını aldığını da duyuran Virdi, sıkıştırılmış parmak izi görüntülerinin doğruluğunu ve kesinliğini kanıtlamış oldu.

GÜNCEL

Securitas Türkiye 20 bin çalışanla 2020 hedefine ulaştı

Securitas, 2020 hedefleri arasında yer alan 20 bin çalışan sayısına 2018 yılı itibariyla ulaştı. 20 bin çalışan hedefini yakalayan Securitas, “binlerce datanın analiz edildiği öngörülebilir güvenlik hizmetleri” için çıktığı dijital dönüşüm yolculuğuna devam ediyor. Securitas başlama vuruşu toplantısı, bu yıl 19- 21 Ekim 2018 tarihleri arasında Antalya Papillion Zeugma Otel’de gerçekleştirildi. Securitas Türkiye idari kadrosundan 340 kişinin katılımcı

olarak yer aldığı toplantının ana teması “Birlikte daha güçlüyüz” oldu. Üç günlük organizasyonun ilk gününde 2018 senesi değerlendirilerek, senenin kapanışı gerçekleştirildi. İkinci gününde ise çalışanlara “özel vakalar” verilerek birlikte çözümler üretmelerini teşvik edecek bir workshop gerçekleştirildi. Bölgelerin ve departmanların 2019 hedeflerini anlatan özel sunumlar gerçekleştirdikleri toplantının son gününde konuşan Securitas Türkiye Ülke Başkanı

İstanbul Havalimanı’ndan Dünya’ya hızlı geçiş Cumhuriyet tarihinin en büyük vizyon projelerinden biri olan İstanbul Havalimanı Projesi, 76,5 milyon m² alanda yıllık 200 milyon yolcu kapasitesine sahip terminali ile Dünya’nın en büyük Havalimanı olma özelliğini taşıyor. İstanbul Havalimanı için yerli üretici Tansa tarafından üretimi gerçekleştirilen E-gate pasaport turnikesi ile yolcuların daha

18 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

güvenli ve hızlı geçişleri sağlanıyor. İlk fazın tamamlanması ile 90 milyon yolcu kapasitesine ev sahipliği yapmayı hedefleyen Dünya’nın yeni havacılık merkezi, birbirinden bağımsız 6 pist, kargo şehri, bakım tesisi, hangarlar, genel havacılık ve diğer destek yapılarını da bünyesinde bulundurmaktadır.

Murat Kösereisoğlu kimyadaki moleküllerde olduğu gibi moleküler bir yönetim yapısına doğru ilerlediklerini belirterek, “ Moleküllerin oluşması için tepkime gereklidir. Biz ekip ruhuyla hareket ederek bu tepkimeyi oluşturuyoruz.” dedi. 2018 yılını oldukça verimli geçirdiklerini ve 2020 hedeflerinini pek çoğunu yakaladıklarına dikkat çeken Kösereisoğlu, “Bu yolda şirketimizin iş yapış felsefesi olan anlayış, bağlılık, basite indirgeme, örnek ol ve farkı insan yaratır önceliğimiz oldu. Rekabette üstünlüğü ancak yönetim felsefesi ve biçimi ile gerçekleştirebiliriz” dedi ve entegre güvenlik çözümlerine ağırlık verdiklerini belirtti. Kösereisoğlu, “Teknoloji yatırımımızı her geçen yıl arttırıyoruz. Bu yıl 120 milyon TL’lik elektronik güvenlik çözümü satışı gerçekleştirdik. Bu başarımızı 2019 yılında da sürdürmeyi planlıyoruz. Sunduğumuz hizmetlerimizi teknoloji ile desteklemeye, güvenlikte bilgi liderliği misyonumuz ile sektöre yenilikler katmaya devam edeceğiz.” Dedi.

GÜNCEL

TÜRKLİM ve KÜDENFOR’dan ortaklaşa çalıştay! Deniz sanayisinin 21. Yüzyıl vizyonuna ışık tutması amacıyla Türkiye Liman İşletmecileri Derneği (TÜRKLİM) ve Koç Üniversitesi Denizcilik Forumu (KÜDENFOR) iş birliği ile düzenlenen “21. Yüzyılda Liman Teknolojileri” çalıştayı gerçekleşti. Çalıştayda, Türkiye ekonomisine katkı sağlayan limancılık sektöründe kullanılan teknolojilerin geleceği ve yeni üretilecek teknolojilerde millileşme fırsatları masaya yatırıldı. TÜRKLİM ve KÜDENFOR’un ortaklaşa düzenlediği ’21. Yüzyılda Liman Teknolojileri’ çalıştayına sektör temsilcileri ve üst düzey yöneticiler katıldı. 17 Ekim Çarşamba günü Rahmi Koç Müzesi’nde düzenlenen çalıştay, KÜDENFOR direktörü Amiral Cem Gürdeniz ve TÜRKLİM Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Özgür Soy’un açılış konuşmasıyla başladı. Çalıştayın ilk oturumu, ‘Türk limanlarının bugünü’ başlığı ile Hakan Eraydın moderatörlüğünde başladı. Dokuz Eylül Üniversitesi’nden Prof. Dr. Soner Esmer, Dr. Ersel Zafer Oral, Kumport Co-CCO Jan Zhang

ve TÜRKLİM Genel Sekreteri İrfan Bilgin’in yaptıkları konuşmalarda; Türk limanlarının yapısal özellikleri ve dünya limanları ile karşılaştırması, sektörün darboğazları ve çözümleri, işgücü, eğitim ve mevzuat konuları hakkında bilgiler verdi. Deniz İpek Yolu’nun Türk limanları üzerindeki potansiyel etkisinin de konuşulduğu çalıştayda ilk oturum sona erdi. Çalıştayın son oturumunu yöneten Prof. Dr. Okan Tuna, limancılıkta teknolojik gelişim ve inovasyon başlığı altında konuşmacılara söz hakkı tanıdı. Çalıştayın son oturumunda; Ar- Ge ile yerlileştirmede örnekler sunularak,

yerlileştirme amaçlı teknoloji transferi kavramlar ve uygulamalar, tedarik zinciri 4.0 ve limanlar konuları çalıştayın önemli konu başlıkları arasındaydı. Son oturumun konuşmacıları arasında KÜDENFOR Danışma Kurulu Üyesi Mustafa Özbey, Siforay Genel Müdürü Kubilay Tok, Dokuz Eylül Üniversitesi Prof. Dr. Okan Tuna, Dokuz Eylül Üniversitesi Prof. Dr. Ömür Yaşar Saatçioğlu yer aldı. TÜRKLİM ve KÜDENFOR tarafından düzenlenen 21. Yüzyılda Liman Teknolojileri çalıştayı Amiral Cem Gürdeniz’in genel değerlendirme ve kapanış konuşması ile sona erdi.

Sınavlarda bilgi güvenliği için çözümler

MEB, ölçme, değerlendirme ve sınav hizmetlerinde sahip olduğu bilginin gizliliği, bütünlüğü ve erişilebilirliğini garanti altına alan uluslararası bir standart olan ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi’ne sahip olmak için çalışmalara başladı.

20 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

Yılda, 25 milyon adayın katıldığı sınavlar düzenleyen bakanlık, 2019’da ISO belgesine sahip olmayı hedefliyor. Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Mahmut Özer, MEB Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetimi Sistemi’ne 2023 Eğitim Vizyonu çerçevesinde 2019’da sahip olmasını hedeflediklerini söyledi. Özer, “Bakanlık, eğitim kalitesinin artırılması için ölçme ve değerlendirme yöntemlerini etkinleştirecek. Bu çerçevede,

öncelikle Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, bilgi güvenliğine yönelik uluslararası bir standart olan ve bilgi varlıklarının gizliliğini, bütünlüğünü ve erişilebilirliğini güvence altına almak için oluşturulmuş ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetimi Sistemi’ne başvuruyor. Böylece, Milli Eğitim Bakanlığı’nın bilgi varlıklarının gizlilik, bütünlük ve erişilebilirlik bakımından korunması, sürekliliği ve sistematikliği sağlanmış olacak” diye konuştu.

GÜNCEL

Alarm ve güvenlik sistemlerinin öncü markalarından Prosegur Türkiye’de

Alarm sektöründe dünyanın en hızlı büyüyen markalarından biri olan İspanya menşeli Prosegur, Türkiye pazarına giriş yaptı. 5 kıtada

18 ülkede 2 milyonu aşkın insanın güvenliğini sağlayan ve globalde 4,2 milyar Euro ciro ile dünyanın önde gelen güvenlik şirketlerinden biri olan Prosegur, 4 yıl içinde Türkiye’de 500 kişiye istihdam sağlamayı hedefliyor. Türkiye güvenlik sektöründeki penetrasyonun yüzde 2 civarında olduğunu belirten Prosegur Türkiye Direktörü Metin Kastro “Türkiye’de bireysel ve kurumsal olarak ortalama 20 milyon potansiyel kullanıcı bulunuyor. Ancak alarm hizmeti kullanan kişi ve kurum sayısı bu rakamın yüzde 2’sini geçmiyor. Bu oran Amerika’da yüzde 20, İspanya’da ise yüzde 9, Prosegur Türkiye olarak ülkemizde

bu payı artırarak sektörü büyütmeyi hedefliyoruz” dedi. Türkiye’nin potansiyeline güvendiklerini belirten Kastro “Türkiye; büyük ölçekli global şirketlerin yatırım yapabileceği alt yapıya ve potansiyele sahip bir ülke. Bu sebeple uzun bir süredir Prosegur’un da yatırım hedefleri arasında yer alıyordu. 2016 yılından bu yana yürüttüğümüz fizibilite çalışmalarımız ve pazar araştırmalarımız neticesinde Türkiye pazarına giriş yapmaya karar verdik. Türkiye’nin potansiyeline çok güveniyoruz. Gerçekleştirdiğimiz yatırımlarla hem pazar payını artıracak hem de yerli istihdama katkı sağlayacağız” dedi.

Siber güvenlik cezası kesilecek Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi’ne (USOM) siber güvenlikle ilgili gerekli tedbirleri almayan firmalara yönelik bin liradan 1 milyon liraya kadar para cezası verme yetkisi verildi. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) İdari Yaptırımlar Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle yasal dayanağı da bulunan ulusal siber güvenlikle ilgili yaptırımlar tanımlandı. Düzenlemeyle siber güvenlik alanında önemli ölçüde caydırıcılık sağlanacak. Firmaların hizmet olarak sunduğu altyapılarda, sistemlerde, yazılım ve donanımlarında zafiyet bulunması ve bildirilen önlemleri almamaları durumunda BTK bünyesinde bulunan USOM tarafından para cezası verilebilecek. Son dönemde, siber saldırıları tespit ve önleme kapasitesi teknik imkanlarla üst düzeye çıkarıldı. USOM’un

22 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

yerli olarak geliştirdiği AVCI, AZAD ve KASIRGA altyapılarıyla ülke genelindeki sistemler izleniyor. Siber saldırıların kullandığı zafiyetler önceden tespit edilerek operatörler ve yer sağlayıcı (hosting) firmalara bildirildi ve Türkiye’de saldırıların etkisi hissedilmedi. Son 1 yılda 6 binden fazla zafiyet ve açıklık firmalara

iletildi. Artık bu zafiyetleri gidermeyenlere para cezaları uygulanacak. Özellikle bankaları hedef alan siber saldırılara karşı da özel gündemli bir çalışma yürüten Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, BTK, USOM ve BDDK geçen hafta 50’den fazla banka ve finans kuruluşuyla bir araya geldi, önlemler paylaşıldı.

h HAYATA BAKIŞ

Mesleğini sevmek Her meslekte olduğu gibi öğretmenlikte de başarılı olmanın temel şartı meslek sevgisidir. Mesleğini seven bir öğretmenin birinci derecedeki ilgi ve meşguliyet alanı öğrencileri ve mesleği olur. Mesleğini sevmeyen bir öğretmenin kendisini işine adaması ve sahasında başarılı olması çok zordur. Öğretmenlikte başarısızlığın üç temel sebebi vardır. Bunları söyle sıralayabiliriz; mizacı öğretmenliğe elverişli olmayan kimselerin bu meslekte çalışması, hasbelkader öğretmen olduğu halde kişinin mesleğini bir türlü sevmemesi, mesleğine kabiliyeti olmasına rağmen öğretmenin kendisini yetiştirmemesi, bilgi ve metot bakımından kendisini yenileyememesi. Öğretmenlik mesleğine gönülden ve tutkuyla bağlı olmayan bir insanın öğrencilerini sevebilmesi ve onlara yeterli ilgiyi gösterebilmesi, yaptıkları yanlışları sabırla karşılayabilmesi çok zordur. Öğretmenin öğretmeyi sevmesi onu heyecanlı, coşkulu ve ısrarlı yapar. Onun bu istekli hali öğrencilerine derhal yansır. Öğretmen; çocuğun ‘işlenmeye hazır bir potansiyel’ olduğunun farkında olmalıdır. Eğer bu potansiyel iyi işlenirse ülke adına büyük bir değerdir ama iyi işlenemezse ülke adına bir felaket olur. Herkes aldığı eğitimin eseridir. Öğretmen olarak ne kadar büyük bir hizmet verdiğimizin bilincinde olalım. Her ne kadar olumsuzluklar olsa da kurtarılacak deniz yıldızları bizi beklemektedir. Ayrıca çocukların, anne- babalarının bizlere emaneti olduklarını unutmamalıyız. Hiçbir anne- baba çocuğunu bize aşağılamamız ve dövmemiz için göndermemiştir. Günümüzdeki anne- babalar, öğretmenin çocuğuna neler vereceğini dikkatle takip ediyor. Bundan dolayı öğretmen, onların değerli bir parçası olan evlatlarını, kendi evladı gibi kabul etmeli, öğrencilerine bu gözle bakmalı ve tümüne bu şekilde yaklaşmalıdır. Aslında öğretmen alımlarında, yazılı sınavda başarı göstermiş olmak yeterli görülmemeli öğretmen adayları mülakata da tabi tutulmalı, böylece öğretmenlik idealine sahip olmayanlarla çeşitli özellikleri bakımından mesleğe çok elverişli bulunmayanlar elenmelidir. Şu iyi bilinmelidir ki okulu başarılı yapan sadece yaptırılan güzel binalar ve en son eğitim teknolojilerinin kullanıldığı derslikler ve zengin bir okul bütçesi değildir. Okullarımızdaki başarı grafiğinin yükselmesi için öğretmenlerin maddi sorunlarının çözülmesi de şarttır. Öğretmenlerin sorunları hafifletilmeden eğitim ve öğretimde başarı beklemek sadece hayaldir. Bu durum sadece devlet okullarına mahsus değildir. Birçok özel öğretim kurumlarında bina ve çevre düzenlemesine öğretmenlere yapılan harcamalardan çok daha fazlası yapılmaktadır. Eğer okullarımızdaki eğitimin kalitesini artırmak istiyorsak önce öğretmenin hayat standardını yükseltmeliyiz. İyi öğretmen, iyi öğrenci, iyi gelecek demektir. Bu davranış kalıbını kendimizde gözlemek zor değildir.

Uygulanabilmesi dileğimle…

24 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

Oğuz GÜLAY

Mesleğini seven bir öğretmenin birinci derecedeki ilgi ve meşguliyet alanı öğrencileri ve mesleği olur.

KAPAK SPOR GÜVENLİĞİ

Stadyumlarda geçiş kontrol güvenliğinin önemi Stadyum gibi binlerce kişinin aynı anda giriş çıkış yaptığı kalabalık aktivite alanlarının güvenlik ve bilet kontrolü en önemli konulardan biridir. Yalçın SARI / Genel Müdür TANSA GÜVENLİK SİSTEMLERİ VE SAAT SAN. TİC. A.Ş.

tadyumun tüm girişlerine yerleştirilen elektromekanik tam-boy turnikelerin ve üzerindeki bilet okuma ünitelerinin bir bilgisayar yazılımı altında kontrol edilmesi, dolayısıyla kaçak seyirci sayısının

26 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

sıfıra indirilmesi ve maç gelirlerinin artışını sağlar. Sistem kontrol noktalarından biletli ve kombine kartlı girişlere izin verir ve online olarak kontrol edilir. Yazılım, girişler bittiği anda biletli ve kombine giriş yapanların toplam sayısını anında bildirir. Ayrıca

hangi turnikeden hangi saatte kaç seyirci girdiği, hasılatın ne olduğu vs. gibi çok daha ayrıntılı bilgiler raporlanabilmektedir. Stadyum projeleri bizler için çok önemlidir, ürettiğimiz sağlam mekanizmalar ile şu an Süper lig ve PTT liginde oynanan birçok

sensörler sayesinde kişilerin tek tek geçişini sağlamaktadır. Sensör sayısı arttırılarak valiz, çanta ve çocuklu geçişleri de kontrol altına almaktadır. Swinggateler ise makam girişleri, engelli ve malzeme geçişleri için kullanılır. Tek kanatlı olarak kalabalık geçişleri kontrollü olarak sağlamaktadır.

Vodafone Arene’da kullanılan ürünler ve özellikleri Yalçın SARI

stadyum turnikelerinde markamız bulunmaktadır. Özellikle son dönemde Toki ile startı verilen yaklaşık 30 adet stadyum ile yakından ilgilenmekteyiz. Bunlardan şimdilik Trabzon, Samsun, Antalya, Sivas, Başakşehir gibi stadyumlar teslim edilmiş olup birçok stadyum için üretim devam etmektedir. En son Beşiktaş Vodafone Arena Stadyumu’nun turnikelerini teslim etmiş bulunmaktayız. Ürün yelpazemiz tripod turnikeler, boy turnikeler, optik turnikeler ve Swinggate olarak ayrılmaktadır. Tripod turnikeler, daha çok personel ve yemekhane takip programları için kullanılmaktadır. Tripod turnikeler 3 kollu olup kişilerin tek tek girişlerini sağlar. Boy turnikeleri, stadyumlar ve cezaevi gibi yüksek güvenlik isteyen mekânlar için tasarlanmıştır. Kişilerin boy yüksekliğinde yapılarak kesinlikle kaçak geçişe izin vermemektedir. Optik turnikeler tasarımın daha çok dikkat çekeceği görsele hitap eden yerler için tasarlanmıştır. Daha çok prestiji yüksek olan yerlerde kullanılmaktadır. Optik turnikeler kişiye temas etmeden cam kanatlar ile gövde üzerindeki

Vodafone Arena’da Passolig, TFF, UEFA standartları uygulamasına uygun olarak turnikeler üretilmiştir. Seyirci geçişleri için tam boy turnike kullanılarak kesinlikle 2. kişinin geçişine izin vermeyerek, kişinin geçiş yapmadan önce Passolig uygulaması ile doğru kişi olduğuna karar verdikten sonra geçişini sağlamaktadır. Kullanılan paslanmaz malzeme ve kaynak özel olarak seçilerek dayanıklılık ciddi olarak yüksek seviyelere çıkartılmıştır. Vip girişlerinde kullanılan optik turnikeler Türkiye’de sadece Vodafone Arena Stadyumu’nda kullanılmaktadır. Görsel olarak bir çoğu cam malzemeden üretilen ürün yine passolig uygulaması ile entegre edilmiştir. Vip bilete sahip kişilerin rahat bir şekilde yine sensörler sayesinde tek tek içeri girişleri sağlanmaktadır. Cam kanatlar sayesinde kişiye temas etmeden kontrollü geçişler yapılmaktadır. Tailgating geçiş dediğimiz arka arkaya geçişleri yine sensörler ile kontrol etmektedir. Artık insanlar hiçbir yere temas etmeden geçiş sağlamak istemektedirler. Bu yüzden Tansa Turnike de AR-GE departmanı ile yeni çözümler bulmaktadır.

Hangi turnikeden hangi saatte kaç seyirci girdiği, hasılatın ne olduğu vs. gibi çok daha ayrıntılı bilgiler raporlanabilmektedir. daha da geliştirerek Vodafone Arena’da kullanılan vip geçişlerinde kullanılan Slım Lane diye adlandırdığımız ürünü üretmiştir. Ar-ge personelimiz sürekli yurtdışında gezerek güvenlik konusunda uzman kişilerle görüşerek ürün gamına sürekli yeni ve teknolojik ürünler katmaktadır. Ayrıca şu an tüm dünyayı tehdit eden terör olaylarına karşı da görüştüğümüz güvenlik uzmanları ile farklı çözümler üretmekteyiz.

Pasolig uygulamasına bağlı yeni statlar oluşturmak Bundan 2,5-3 sene önce devlet yaklaşık aüüz30 tane stat yapma kararı aldı. Bunları da TOKİ’nin yapmasına karar verdi. Bu statları yapma sebeplerinden biri de şuydu; Türkiye Pasolig’e geçti. Pasolig kapsamında statlar yapılıyor ve yapıldıktan sonra federasyona gidiliyor. Federasyon’a ben şöyle bir stat yaptım burada 1. Lig ve Süper Lig takımları oynayacaklar. Onlar

Geçiş kontrol sistemlerinde Ar-Ge’nin önemi Optik turnikeler bu çözümlerden sadece bir tanesidir. Bunu

Kasım 2018 Güvenlik Yönetimi n 27

KAPAK SPOR GÜVENLİĞİ

Dünya üzerinde futbolu UEFA yönettiği için Türkiye’de de UEFA standardı olmak zorunda. Türkiye’de, Avrupa’da ve Amerika’da güvenlik standartları

da Pasolig kapsamında olduğu için buranın turnike okuyucuları konusunda sizden destek istiyoruz, diyor. Bizim ürünlerimiz de Türkiye Futbol Federasyonundan onaylı olduğu ve bu okuyucuları üreten firma tarafından onaylı oldukları için bize geliyorlar ve biz de Pasolig kapsamında oynanan tüm statlara talip olduk ve şu anda yaklaşık 26-30 arası statta Türkiye’de bizim turnikelerimiz var. Hepsi de bitmiş durumda. Arena bunların arasında en ilgi çekeni. Bunların dışında bir de yeni yaptığımız Ülker Arena Basketbol var. Geçen sene, Fenerbahçe Eurolig’de şampiyon olmuştu. Onlar da böyle bir sistem yapmak istediler. Orada da bizim turnikelerimiz kullanıldı. Beşiktaş Akaretler Basketbol Sahası’na da böyle bir şey yapmak istediler. Onda da şu an ekiplerimiz çalışıyor. Yani Türkiye’de baktığınız zaman spor salonu ve statlarda belli bir yüzdemiz var. Bir de büyük kulüpler tercih ediyor. En çok tercih edilme sebebimiz de dediğim gibi Pasolig kapsamında turnikelerimizi uygulayabilmek ve

28 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

UEFA kapsamında turnikelerimizin olması. 2022 Dünya Kupası Katar’da yapılacak. Yaklaşık on üç tane stat yapılıyor orada. Oraya davet ettiler bizi. Davet etmelerinin sebebi de Trabzon’un yeni stadını yapmış olmamız. Katar Emiri stadın açılışına geldiğinde ekibiyle birlikte turnikeleri görmüş ve bu konuyla ilgi bilgi vermiş. Bizi özellikle çağırdılar. Fuara katıldık. Fuar sadece statlarla ilgili koltuk, çim, ışık, aydınlatma üzerine bir fuardı. Fuara tüm dünyadaki tedarikçileri topladılar. Bizi de çağırdılar. Biz de orada turnikeleri gösterdik. Hatta şu an bir statla anlaşma yaptık, ikincisi ile de görüşme halindeyiz. Katar’a gidip bütün statları gezdik. Şimdi Katar’daki statların turnikelerini yapmayı planlıyoruz. Hala görüşmeler devam ediyor. Büyük bir örnek de orada Katar Futbol Federasyonu, Vodafone Arena Stadı’nı örnek alıyor. Bu stadı örnek alıyoruz diyen bir ekip kurmuşlar. Oradan da geliyorlar bize. Arena’yı yapmış olmak bizim için bir alternatif oldu, şimdi oraları yapmayı hedefliyoruz.

Dünya üzerinde futbolu UEFA yönettiği için Türkiye’de de UEFA standardı olmak zorunda. Mesela UEFA şöyle bir standart koyuyor. Stadın kapasitesine göre 1 turnikeden 600 kişinin geçmesi lazım. Mesela bir stat 10 bin kişiyse onu 600’e bölüyorsun o kadar turnike koymak zorunda oluyorsun. Onu yapmazsan o statta UEFA maçları oynatılamıyor. Avrupa maçları oynatılmıyor. Liglerde 1 ve 2. Şampiyonlar ligine gider, 3, 4 ve 5. UEFA ligine gider. Takımın o pozisyona geldiği zaman o maçları sana oynatmaz. Onunla ilgili olarak da Vodafone Arena’ya UEFA yetkilileri geliyor. Stadı kontrol ediyorlar ve turnikelerin çok iyi olduğuna ve UEFA standartlarını taşıdığına -hem kalite anlamında hem de geçiş alanı olarak- karar veriyorlar ve bununla ilgili Beşiktaş’a bir yazı gönderiyorlar.

Pasolig sisteminin güvenliğe katkıları Pasoligin çıkma amacı; içeri giren kişiyi kontrol altında tutmak ve daha önce teşhir edilmiş veya problemli biriyse içeri almamaktır. TFF bir kart veriyor. Bu kartın karşılığında ona bilet kesiliyor. Eğer zararlı biriyse o kart verilmiyor ona. Öncelikli amaç buydu ama daha sonra içeriye kişileri birer birer

KAPAK SPOR GÜVENLİĞİ

Pasolig uygulamasından sonra fanatizm ciddi anlamda azaldı. almak amacına döndü. Yani bilet alan 30 bin kişiyse içeride de o kadar kişi olur. Bu tarz turnikelerin en büyük özelliği turnikelerin önüne eklenen sensörlerdir. Kişi kartını gösterip içeri girmeyebilir veya giremeyebilir, bir hengâme çıkabilir. Bu hengâme sırasında o kişi stada girmiş sayılmaz. O yüzden stat çıkışlarına sensör koyarak adımla stada giren kişileri sayıyoruz. Gerçek anlamda o kişi içeri girdi mi girmedi mi? Böylece Beşiktaş şöyle diyebiliyor: benim maçımı 30 bin kişi seyretti. Ve Pasolig de diyor ki evet senin stadına 30 bin kişi girdi. Pasolig uygulamasından sonra fanatizm ciddi anlamda azaldı. Herkes öyle paramı vereyim, biletimi alayım, maça gideyim diyemiyor. Yani bir

30 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

önceki maçta ceza aldıysan bir daha maça giremezsin. Tansa’da Pasolig kapsamında birçok statta var, tercih edilmemizin sebebi de bu standartları yakaladığı içindir. Pasolig ve UEFA onay verdiği sürece bir problemimiz görünmüyor.

Dünyadaki turnikeler ülkelere göre şekillenir Fas’ta iki tane stadımız var. Biri Rabat’ta biri de Marakeş’te. Onlarda da Pasolig standartlarında turnikelerimiz var. Hatta bir ay önce Fas Futbol Federasyonu ziyaretimize geldi. Onları Vodafone Arena’ya götürdük. Onları gösterdik. Oradan da şu an talepler gelecek. Bekliyoruz. Afrika’da Kongo Cumhuriyeti’nde bir tane stadımız var. Yani ihracat

anlamında yurt dışında da iyi durumdayız. Bunun nedeni de ürünün kaliteli olması. Bu çok önemli. Mesela federasyon geldi bizim stadımızda testler yaptı. Ben hep şunu referans gösteririm. Tansa, Beşiktaş’a turnike verdiyse ve tabii ki o stada Çarşı grubu giriyorsa ve eğer bir şey olmuyorsa bu iyi bir şeydir. Dediğim gibi ürünün kaliteli olması, boy turnikemize sonuna kadar güveniyoruz. Çünkü kullandığımız malzeme paslanmaz çelik çok önemli, kaynak teli çok önemli. Orada çalışan personelimizin sertifikalı olması, kaynağı nasıl yapacağı ile ilgili bilgi sahibi olması çok önemli. Mekanizmamız zaten Tansa’nın mekanizması, malzemeyi de kaliteli personeli de kaliteli kullandığınız zaman bunun hepsi birleşince ortaya çok güzel bir ürün çıkıyor. Yurt dışında mesela Amerika’da fastfood kavramından dolayı hayatta pasolig kapsamındaki turnikeyi satamazsın. Çünkü geçemezler. Onlar daha geniş oldukları için. Onların kol uzunlukları yani ürünün daha geniş olması gerekiyor. Avrupa’dan, Fransa’dan gelenlere de öyle bir geniş ürünümüz var. Gelen taleplere göre terzilik yapıyoruz. Bunu yapmak zorundayız.

KAPAK SPOR GÜVENLİĞİ

Fulham Stadı’na güvenlik çözümleri Sahamızı güncel futbol birliği standartlarına getirmenin temel bir yönü yeterli yangın güvenliği koruması sağlamaktı. HONEYWELL TEKNOLOJİ A.Ş.

ondra’nın birinci sınıf futbol kulüplerinin en eskisi Fulham’ın kuruluşu 1879 yılına kadar dayanmaktadır ve aradan geçen zamanda İngiltere kaptanı Johnny Haynes ve 1966 Dünya kupası galibi George Cohen gibi futbol ustalarına ev sahipliği yapmıştır. Ancak, son yıllarda saha emniyeti ile ilgili olarak Taylor raporunu takiben kulübün Craven Cottage sahasının mevcut durumuyla artık devam edilemeyeceği açıklığa kavuşmuş olup, Fulham ya taşınacak ya da şimdiki sahasını geniş ölçüde geliştirecektir. Kulüp nihayet 2003 yılının Kasım ayında planlama onayını almadan önce çok sayıda teklif dizisi yerel makamlarca reddedilmiştir. Dolayısıyla, Queens Park Rangers’ın Loftus Road sahasını paylaşarak yabancı yerlerde ge-

32 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

çen iki yılın ardından Fulham tekrar 2004-5 sezonunun başında Premier Ligi’nde futbol oynamak üzere eve dönmüştür. Stadyum Müdürü Dave Piggott o günleri “Sahamızı güncel futbol birliği standartlarına getirmenin temel bir yönü yeterli yangın güvenliği koruması sağlamaktı” şeklinde anımsıyor. Aynı zamanda, yeni yangın sisteminin 8 milyon sterlinlik gelişimin bir parçası olarak çok sayıda büyük değişiklik içermesi gerekiyordu. Buna iki adet tamamı koltuklu tribün ve kapsamlı bir yiyecek-içecek ve ikram tesisinin inşa edilmesi dâhildi. Ancak, aynı zamanda, miras düzenlemesine tabi olan ve bu nedenle yerine yenisi yapılamayan Fulham’ın eşsiz ahşap Stevenage Road Tribünü’nü de muhafaza etmesi gerekiyordu. Fulham, yeni daha büyük stadyu-

mu koruyacak yeterli kapasiteye ve kulübün eşsiz emniyet gereksinimlerini karşılayacak yeteneğe sahip ısmarlama yapılmış bir sistem geliştirmek amacıyla mevcut uzman yangın koruma yüklenicisi Fire Alarm Solutions (FAS) ile temas kurdu. “Öncelikle, önerilen çözümün tamamen adreslenebilir olması gerekiyordu” diyerek bunu doğrulayan FAS Teknik Müdürü Andy Brunning sözlerine şöyle devam etti: “Aynı ölçüde, mevcut sistem bir Apollo protokolü üzerinde çalıştığı için, yerine getirilen sistemin açık-protokol olması da önemliydi”. FAS, artan gerekli alan sayısını sağlamak için Honeywell Morley‐ IAS tarafından üretilen dört loop her tribün için bir tane- ZX5E kontrol paneli artı repetör önerdi. Aynı zamanda, dört tribüne Apollo’nun XP95 serisi yangın detektörleri kullanılarak bütünüyle tekrar tel döşendi. Ek olarak, Stevenage Road tribününe getirilen çevresel kısıtlamalar detektörlerin koltukların altına yerleştirilmesini ve ayrı bir yağmurlama sistemine bağlantısının yapılmasını gerektirdi. Morley‐IAS Yangın Sistemleri

sağlayarak kullanıcıların sistemi hızlı bir şekilde yönlendirebilmesini sağlar ve ayrıca kullanıcı şifreleri de kazayla yapılan işlemleri önler”.

Birleşik Krallık ve İrlanda satış müdürü Keith Minster bunu “ZX5e kanıtlanmış ve güvenilir bir mikroişlemci teknolojisi çerçevesinde tasarlanmış akıllı bir açık protokol yangın alarm kontrol sistemidir “ diyerek doğruladı ve sözlerine devam etti: “Bu basit yaklaşım, futbol stadyumları ve diğer spor arenaları gibi serbest zaman tesislerini korumak için ideal modüler, ölçeklendirilebilir bir platform sunmaktadır”. ZXe kontrol paneli yangın tespit sisteminin kalbini oluşturur. Çelik bir kasa gerekli tüm bileşenleri içerir -mikroişlemci, güç kaynağı artı net bir sıvı kristal görüntü birimi (LCD), sistem durum göstergesi ve kullanıcı arayüzü olan kontrol düğmeleri.

Minster “Hızlı bir bakış kullanıcıların yangın alarm sisteminin durumunu değerlendirebilmelerini sağlar” diyerek sözlerine şöyle devam etti: “Alarm ve Arıza koşulları LED’ler tarafından vurgulanır ve LCG görüntü biriminde gelişmiş metin açıklamaları ile desteklenir. Anlaşılır şekilde etiketlenmiş düğmeler, işlemin başarıyla tamamlandığına dair hem işitsel hem de dokunsal geri bildirim

Piggott ise “Tüm bunlar hem yüksek dayanıklılığa sahip hem de kullanımı kolay bir yangından korunma sistemi anlamına geliyor ve bu özellikle sahada 22.000 kadar kişinin bulunduğu maç günlerinde son derece önemli” dedi. Hafta boyunca Piggott ve ekibi tehlikeye dikkat çekmek için sistemin kendisinin sahip olduğu sirenler ve iskandillere güveniyor. Ancak maç olduğu günlerde Morley‐IAS merkezi kontrol paneli herhangi bir sorunun kesin kaynağını vurgulamakta ve görevliler, belirlenecek uygun bir karşılık için sebebi doğrulamak amacıyla derhal gönderilmektedir. “Sadece maç günleri için görevlendirilen 200 yangın ve güvenlik görevlisiyle birlikte Morley‐IAS kullanımı ve okuması kolay müşteriye dönük bir panel sunarak tespit, uyarı ve tahliyeyle ilgili katı futbol birliği şartlarını karşılamamıza olanak tanırken hem seyirciler hem de personel için aynı şekilde

güvenli bir ortam sağlıyor”. Planlama izninin Kasım’a kadar gecikmesi nedeniyle Fulham inşaatı Watford’a karşı Temmuz 2004’de oynanacak ilk sezon öncesi dostluk maçından önce vaktinde bitirmek için yoğun baskı altındaydı. Morley ve FAS gerekli Futbol birliği güvenlik sertifikasını elde etmek amacıyla kurulum, işletmeye alma ve testi hızla tamamlayarak Kulübün bu sıkışık programı gerçekleştirmesi için ellerinden gelen her şeyi yaptılar. FAS firmasından Brunning “Morley‐IAS panellerinin diğer bir ana avantajı kolay ve hızlı kurulmalarıdır” diyerek sözlerine şöyle devam etti: “Loopların takılması ve panellerin programlanmasıyla bir kez duvara monte edildiğinde tam olarak yapmaları gerekeni basit ve güvenilir bir şekilde yaparlar”. Sistem ilk sezonunda sorunsuz çalıştığını kanıtladı ve yangın güvenliği korumasını daha da geliştirmek için daha fazla iyileştirmeler de yapılıyor. Süreç boyunca FAS, Morley‐IAS ekibi tarafından sağlanan ve Brunning’in “uzman, esnek ve duyarlı” olduğunu belirttiği desteğinden de memnun kaldı. Kendi adına Piggott da FAS’ın duyarlılığından ve proaktif yaklaşımından eşit ölçüde mutluluk duyduğunu belirterek konuyu şu sözlerle bağladı: “Şüphesiz, Morley‐IAS ve FAS bu birinci lig kulübü için birinci sınıf bir yangın güvenliği sunuyor”.

Kasım 2018 Güvenlik Yönetimi n 33

KAPAK SPOR GÜVENLİĞİ

Pelco’nun 3 farklı model kamerası ile stadyumlardaki güvenliğe katkısı Güvenlik tehditlerini azaltmak için alınabilecek çok sayıda önlem bulunurken, gelişmiş bir video gözetim sistemi olmaksızın kapsamlı bir güvenlik stratejisi oluşturulamayacaktır. Evren ÖZKAN/ Proje Satış Müdürü PELCO BY SCHINDER ELECTRIC

irçok futbol takımı yöneticisi bir futbol maçı sırasında takımlarının ne kadar iyi performans gösterdiğini bilmek ister ancak bir yandan da on binlerce taraftarı ağırlarken bir şeylerin ters gidip gitmediğini... Bu ters giden şeyler taraftarlar arasında yaşanabilecek bir çatışma veya kavga olabileceği gibi bir terör saldırısı da olabilir. Stadyum yöneticileri ve görevli kolluk kuvetleri ister 50.000 kişilik isterse 10.000 kişilik stadyumunu yönetiyor olsun, her zaman özel ihtiyaçlarına uyan ve stadyumun güvenliğini artıran etkili bir plana ihtiyaç duyarlar. Güvenlik tehditlerini azaltmak için alınabilecek çok sayıda önlem bulunurken, gelişmiş bir video gözetim sistemi olmaksızın kapsamlı bir güvenlik stratejisi oluşturulamayacaktır. İşte bu noktada Pelco, yüksek çözünürlüklü çeşitli kamera ve kayıt platformundan oluşan gözetim çözümlerini gelişmiş kural tabanlı analizler ile birleştirerek daha güvenli spor mekânlarına katkıda bulunmaktadır. Örneğin, 2016 yılında Las Vegas’ta T-Mobile Arena açıldığında, düzenli olarak basketbol oyunları, boks maçları veya konserler izleyen 20.000 kişiye güvenlik sağlamak için iki yüz elli Pelco kamera kuruldu. Bunlar üç özellikli modeldi,

34 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

Pelco Spectra geliştirilmiş PTZ Dome Kamera: Full HD 1080p ve saniyede 60 kareye kadar çalışan 30X optik zoom ve 130db True Wide Dynamic Range (WDR) ile Spectra Enhanced, rakipler arasında tercih sebebi oldu. Yüksek tepki veren Pan / Tilt / Zoom mekanizması, kameranın insanlar veya araçlar gibi hareketli nesneler üzerinde sıkı bir görüş sahibi olması ile güvenlik ekibini rahatlattı. Optera Multi- Sensor Panoramik IP Kamera: 180 °, 270 ° ve 360 ° ‘lik görüş açılarında Optera Panoramik kameralar, görüntülenen stadyumda durumsal farkındalık için kullanıldı. Pelco kamera bağlantısı özelliği ile Optera, Spectra’nın 30X zoom yeteneğini panoramik görüntüler ile birleştirerek bir sanal operatör gibi çalıştı. Böylece Optera ile tespit

edilen insanlar veya nesneler saatlerce çevre koruma ya da tribün izleme gibi uygulamalarda otomatik olarak Spectra tarafında takip edildi ve izlendi. Sarix Enhanced Sabit Kamera: Sadece yüksek kaliteli videolar sunmakla kalmayan, aynı zamanda bir stadyumun çeşitli bölümlerinde bulunan zor ve değişen aydınlatma koşulları için dinamik olarak optimize edilmiş, aynı anda parlak ve karanlık alanlardan güvenlik detaylarını çıkarabilen Sarix Sabit kamera ile güvenlik senaryosu dâhilinde ki alanlar izlendi. Stadyumların ve diğer spor salonlarının güvenliğini korumak benzersiz zorluklara sahip olabilir, ancak doğru gözetim çözümleriyle, tüm sezon boyunca taraftarların, personelin ve oyuncuların güvenliğini artırabilisiniz.

FOKUS TARİHİ BİNA VE MÜZE GÜVENLİĞİ

Müzelerde güvenlik unsurları, güvenli müze, güvenli eser 1 Müzeler toplumların hafızası, bellek merkezleridir. Bu merkezlerde yüzlerce, binlerce hatta bazılarında milyonlarca yıla tanıklık etmiş eserler bulunmaktadır. Müzeleri değerli kılan unsurların başında, barındırdıkları eserlerin maddi yönü kadar bilgi merkezleri ve ortak değerler üzerine inşa edilmiş olmaları gelmektedir. Hakan Melih AYGÜN / Genel Başkanı MÜZECİLER DERNEĞİ

ulunduğumuz dönemde müzeciler için sevindirici bir dönem yaşanmaktadır. Günümüzde müze kurma, müze sahibi olmanın popüler bir alan haline geldiği buna bağlı olarak da müze çeşitliliğinin giderek arttığı görülmektedir. Müze çeşitliliğindeki bu artış müzelerin koleksiyonlarındaki çeşitlilik kadar müzelerin yer aldığı yapılarda da farklılaşmaların ortaya çıkmasına neden olmuştur. 1950’li yıllarda tek tip müze planlarının uygulandığı ülkemizde kamunun artık müzeler konusunda cesur, iddialı hatta görkemli olarak tanımlanabilecek müze yapılarını ülkemize kazandırdığı görülmektedir. Aynı şekilde özel müzelerin de bu gelişmeye ayak uydurarak eskiden bir binanın içinde tek odadan oluşan müzelerin bugün devasa

36 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

yapılarla ülkemiz müzeciliğinde yerlerini aldıkları görülmektedir. Arkeoloji Müzeleri, etnografya müzeleri, anıt müzeler ya da açık hava müzeleri ülkemizde akla

gelen ilk müze türlerindendir. Müzelerin barındırdığı ya da içerdiği taşınır ya da taşınmaz kültür varlığına göre belirlenen bu grup dışında ülkemiz müzeleri temel-

de Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı olan müzeler, Bakanlığın denetimindeki (özel) müzeler ve diğerleri olmak üzere üç gruba ayrılmaktadır. Bakanlığa bağlı müzelerde güvenlik unsur ve esaslar mevzuatla belirlenmiş şekil şartına uygun ve teknolojik unsurlardan da olanaklar ölçüsünde en üst seviye yararlanılarak sürdürülmektedir. Bakanlık denetiminde olan (özel) müzeler için ise Özel Müzeler ve Denetimleri Hakkında Yönetmelikle “yangına, sabotaja ve hırsızlığa karşı emniyet tedbirlerinin alınmış olması” zorunluluğu getirilmektedir. Üçüncü grupta yer alan ve kendini müze olarak tanımlayan sergi alanları ise ne yazık ki mevzuata göre “müze” olarak değerlendirilememektedir. Anıtsal müzeler dışında bir yapıya “müze” vasfını kazandıran içinde bulundurduğu koleksiyonu yani eserleridir. O nedenle müze güvenliği denildiğinde aslında önemli ölçüde eser güvenliğinin vurgulanmakta olduğu da unutulmamalıdır. Eser güvenliği eserin geleceğe herhangi bir fiziksel ya da kimyasal bozulmaya maruz kalmadan taşınması anlamına geliyor ise eserlerin iklimlendirme ışık-nem düzeyi olarak sağlıklı koşullarda tutulması, asitsiz kâğıt kullanılması, vitrin ve dolapların depreme dayanıklı şekilde muhafaza edilmesi gibi önleyici koruma tedbirleri aslında eser güvenliği açısından belki de en öncelikli unsurlar olarak karşımızda durmaktadır. Ancak bu konu kültürel mirasın korunması alanında konservasyon ve restorasyon bilimi ve uygulamaları altında ele alındığından bu çalışmada eserin bu yöndeki güvenliğine değinilmeyecektir. Bu bakış açısıyla

müzelerde güvenlik unsurlarını geniş ve kapsayıcı bir yaklaşımla ele almak gerekmektedir. Salt eser güvenliğine odaklanarak mimari unsurdan yoksun bir güvenlik anlayışı ile sağlıklı bir yapı kurulamayacağı unutulmamalıdır. Müzelerde güvenlik konusunu; “Müze/eser güvenlik planı” “Caydırıcı güvenlik”, “Fiziksel güvenlik”, “Teknolojik güvenlik” “Mimari (müze yapısı) açıdan güvenlik” unsurları şeklinde beş temel başlık altında ele almak gerekmektedir. Ayrıca değişken yapısal niteliklerin ortaya çıkardığı ihtiyaçlara bağlı olarak sağlanması gereken güvenlik unsurları da unutulmamalıdır.

Müze/eser güvenlik planları: Her müze ve her eser için mutlaka bir güvenlik seviyesi belirlenmelidir. Aynı metotla salonlar ve depolar için de farklı güvenlik seviyeleri belirlenmeli ve müze güvenlik planları oluşturulmalıdır. Bu planlar yapılırken eserin üniklik (biriciklik) durumunun yanı sıra bozulma ya da temas, hava, ışık, hareket vb. çevresel koşullardan

etkilenme durumları göz önünde bulundurulmalıdır. Müze güvenlik planları altında oluşturulacak eser güvenlik talimatında risk halinde eserin; depoya kaldırılması, başka bir noktaya nakli, ilgili görevlilerce güvenceye alınması vb hususlarda tabi tutulacağı protokoller de yer almalıdır. Sağlıklı bir müze güvenlik planının oluşturulması için müze mimari planlarının, müzenin bulunduğu bölgedeki jandarma, polis gibi kolluk kuvvetlerinin müdahale durumlarının, müzenin mimari olarak risk unsurları gibi çok farklı bileşenlerin de planlama içerisinde göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Müze/eser güvenlik planlarının üst ölçekte ulusal müze/eser güvenlik planı ile ilişkilendirilmesi çok daha sağlıklı olacaktır. Ulusal müze/ eser güvenlik Planının önemli bir bileşeni ise “müze izleme merkezi” oluşturulmasıdır. Bu merkez sayesinde sisteme bağlı tüm müzeler, planlarında belirlenen risk seviyelerine göre sisteme tanımlanacak ve ortaya çıkacak risk anında sürecin yönetilmesi sağlanabilecektir.

Kasım 2018 Güvenlik Yönetimi n 37

FOKUS TARİHİ BİNA VE MÜZE GÜVENLİĞİ

Her müze için oluşturulan risk planları içerisinde hangi personelin nasıl bir görev üstleneceği belirlenmelidir. Müze güvenlik personellerinin güvenlik soruşturmaları özenle yapılmalıdır. Planlara uygun olarak rutin şekilde tatbikatlar gerçekleştirilmeli ve hizmet içi eğitimler verilmelidir. Güvenlik konusunda hizmet içi eğitimler müzede görev yapan tüm personeli kapsamalı ancak eğitim içerikleri görev tanımına uygun olarak detaylandırılmalıdır. Hizmet içi eğitimleri başarı ile tamamlayanlara sertifika ve “müze risk personeli” olarak belirli bir tazminat ve sorumluluk payı ödenmelidir. Ancak bu sayede bu işin ekstra bir yük değil devlet tarafından bedeli ödenen, hizmet alınan ve gerektiğinde hesabı sorulacak bir görev olduğu net bir tavır olarak ortaya konulmuş olacaktır.

Caydırıcı güvenlik: Caydırıcı güvenlik unsurlarını risk güvenlik riskinin oluşmasını önleyici bir tedbir olarak açıklanabilir. Caydırıcı unsurlar tek başlarına

38 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

kullanılabileceği gibi diğer güvenlik unsurları ile iç içe ve ilişkili de olabilmektedir. Bir müze kompleksini oluşturan alanın belirlenmesi için yapılacak bariyer, duvar gibi fiziki güvenlik unsuru bir anlamda caydırıcı nitelik de taşımaktadır. Müze girişlerinde paket, çanta ve üst arama için kullanılan x-ray cihazlarının yer alması önemli bir caydırıcı unsurdur. Bir salonda “eserlere dokunmayınız” ibaresi ile birlikte “bu salon kamera sistemi ile izlenmektedir” ya da “eserler hareket sensörleri ile korunmaktadır” gibi ibarelerin

kullanılması farklı güvenlik unsurlarının yanı sıra riskin oluşmasını azaltacak caydırıcı bir katkı da sağlayacaktır. Eserlerin güvenliği açısından kullanılan teknolojiler hakkında salonda bilgilendirme panoları ya da görünür noktalarda ilgili etiketler yer almalıdır. Müzeleri ziyarete açık oldukları zaman dilimi dışında güvenli bir nokta olarak tutabilmek için müze girişine mutlaka ziyarete açık olduğu saatler belirgin şekilde yazılmalıdır. Müze girişleri aydınlık olmalıdır. Müze giriş ve çıkışlarında, giriş çıkışların denetim altında olduğunu gösteren kameralar, herkesin görebileceği noktalarda bulunmalı, müzenin kamera sistemine sahip olduğu bu noktadan itibaren hissettirilmelidir. Müze girişlerinde kontrollü bir yapı olduğunu gösterecek şekilde kapı portatif şerit bariyeri kullanılması, ziyaretçinin bu bariyerin yönlendirmesiyle müzeye alınması yararlı olacaktır. İlk intibaının önemi hatırlanmalı, sahipsiz bir görüntü yerine, müze girişinde güvenlik personelinin yer almasının ziyaretçide uyandırdığı kurumsal kimlik algısı dikkate alınmalıdır. Müze salonlarında yönlendirme levhaları mutlaka bulunmalıdır. Müzenin

FOKUS TARİHİ BİNA VE MÜZE GÜVENLİĞİ

kuruluş amacının ziyaretçinin içeride serbest zaman geçirmesi olması hali dışındaki durumlarda müze ziyaretinin hangi yönde seyredeceği bu levhalardan net şekilde anlaşılabilir olmalıdır. Eserler hakkında ziyaretçilerle paylaşılan bilgiler ziyaretçinin eserle arasında bulunması istenen mesafeden rahatlıkla okunabilir olmalıdır. Eserle ziyaretçi arasında bırakılması istenilen mesafeye uygun olarak bariyer ya da şerit bulundurulması yararlı olacaktır.

Fiziki güvenlik: Müze yapılarını çevresindeki yapılardan fiziksel olarak ayıracak bir bariyer oluşturulması fiziksel güvenlik unsurlardan ilk basamağını oluşturmaktadır. Caydırıcı nitelikteki bariyerler, çitler bu amaçla kullanılabilir. Ancak toplumsal kullanıma açık alanlarda fiziksel güvenliğin en önemli unsuru her zaman için güvenlikten sorumlu personeller olmuştur. Konusunda iyi eğitimli ve tam donanımlı bir güvenlik personelinin müze güvenliğindeki yeri ve önemi yadsınamaz. Personel güvenliğinde nöbet ve vardiya sistemlerinin sağlıklı bir şekilde işlemesinin yanında gerekli kontrol ve denetimlerin yapılması da verimli bir güvenlik personel hizmeti için

40 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

kaçınılmaz gerekliliktir. Müze sergi salonları ve vitrinleri ile depoları ve dolapları kilitlenebilir olmalıdır. Yetkiye bağlı anahtar, akıllı anahtar, akıllı anahtar dolapları kullanılması müze mekânlarına ve eserlere hem yetki bazlı erişim sağlayacağı hem de erişimin kontrol altında tutulması açısından avantaj sağlayacaktır.

Teknolojik güvenlik: Teknolojinin geldiği nokta sayesinde hem yazılımsal ve hem de donanımsal açıdan neredeyse her gün bir yenilikle karşı karşıyayız. Bu yenilikler kimi zaman salt güvenlik unsurlarına yönelik geliştirilmese de farklı amaca yönelik ürünlerin ihtiyaca göre şekillendirilmesi bu alanda da çokça başvurulan bir durumdur. Müzelerde kullanılabilecek teknoloji destekli güvenlik unsurlarını “hareket algılayıcılar”, “görüntüleme sistemleri”, “ölçüm cihazları”, “konum belirleme ve takip cihazları”, “nano teknolojik unsurlar”, “dijital kontrollü mekanik sistemler”, “ışınsal alarm sistemleri”, “basınca duyarlı alarm sistemleri”, “analiz yazılımları” gibi farklı başlıklar altında toplamak olasıdır. Tabi her bir başlığın

“görüntüleme sistemleri” başlığının “basit izleme sistemleri”, “akıllı görüntüleme sistemleri”, “kızıl ve morötesi görüntüleme sistemleri” gibi farklı alt başlıklar altında ele alınması yararlı olacaktır. Bu teknolojik unsurların müze ve eser güvenliği için farklı şekillerde kullanılacağı unutulmamalıdır. Örneğin hareket algılayıcılar açısından müze güvenliği için PIR dedektörleri kullanılırken, eser güvenliği için daha farklı metotlar tercih edilmelidir. Ayrıca eserler de kendi içinde; eseri meydana getiren malzeme ve eser boyutuna göre farklı teknolojik malzeme, içerik ve yeteneklere sahip güvenlik unsurları ile güvenlik altına alınmalıdır. Örneğin bir eserin

FOKUS TARİHİ BİNA VE MÜZE GÜVENLİĞİ

aktif ya da pasif RFID etiketiyle mi güvenlik altına alınacağı yoksa akıllı dolapta mı muhafaza edilmesi gerektiği tamamı ile eserin malzemesi, boyutu ünikliği gibi farklı unsurlara göre belirlenmelidir. Mimari güvenlik içerisinde kısmen değinilen akıllı kapı sistemlerinin yönetilebilir olması konusu “dijital kontrollü mekanik sistemler” alanıyla doğrudan ilişkilidir. Personel sistemi, hatta müze yapısının dijital mimari tasarımına entegre edilmiş bir kontrollü kapı sistemi müzenin çok güçlü bir “dijital kontrollü mekanik sistemine” sahip olmasını sağlayacaktır. “dijital kontrollü mekanik sistemler” retina, damar, avuç içi vb. biyometrik sistemlerle de entegre edilerek daha güçlü ve kötü niyetli girişimlere karşı daha güçlü güvenlik katmanları oluşturulmasını sağlar. Eserlerin geçici sergiler nedeni ile müze dışına çıkarılması eserin güvenliğinin zafiyete en çok açık olduğu zamanlardır. Geçici sergilerde akıllı dolap uygulamaları ile birlikte GPRS vb teknolojik unsurlardan yararlanılması ya-

42 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

rarlı olacaktır. Müzelerde önemli bir başka güvenlik unsuru ise bilgi güvenliğidir. Eserlere ilişkin yüksek çözünürlüklü fotoğraflar, eser envanter bilgileri, esere ait konum bilgileri gibi yüksek düzeyde güvenlik gerektiren bilgiler bu başlık içerisinde ele alınmalıdır. Müze kamera kayıtları, personel kayıtları, dijital planlar gibi farklı veri içerikleri de yine aynı başlık altında ele alınmaktadır. Bu verilerin nasıl tutulacağı, veriye erişim, depolama, yedekleme gerektiğinde silme gibi konular üzerinde güvenlik planları içerisinde mutlaka yer verilmelidir. Başlı başına ayrı bir çalışma alanı olan bu konuda ayrıntılara girilmeden; sistemin yer alacağı uygun

mekânsal düzenleme, donanımsal ve yazılımsal altyapı, güvenlik duvarı (firewall), yedekleme ve felaket kurtarma merkezi, müzeler arası güvenli ağ (intranet) gibi bileşenlerin detaylarına girmeden sadece adlarını anmakla yetinilecektir. Müzelerde teknolojik olarak yukarıda belirttiğimiz sistemlerin, müze güvenlik planları kapsamında her müzede ihtiyaca bağlı olarak bulundurulması ve kullanılması tercih edilmelidir. Güvenlik unsurları açısından eserlerin hasar görmemesi ve çalınmaması temel amaç olmakla birlikte, bu duruma maruz kalınması halinde eserin tekrar müzeye kazandırılması için esere ait yüksek çözünürlüklü fotoğrafının bulunması önemlidir. Bu sayede aynı dönem üretilen beş bin sikkeden müze envanterine kayıtlı sikke ayırt edilebilecektir. Yine eserin XRF analizinin yapılmış olmasının eser orijinalliğinin tespitinde kullanıla bilinecek önemli bir bileşen olduğu unutulmamalıdır. Günümüzde neredeyse tüm eserler üzerinde eser orijinalliğinin tespitinde DNA Data Trace gibi gözle görülemeyip sadece özel okuyucularla tespit edilebilen eser doğrulama yöntemleri de kullanılmaktadır.

FOKUS TARİHİ BİNA VE MÜZE GÜVENLİĞİ

Müzelerdeki güvenlik Video gözetim sistemlerinden yangın algılamaya, hırsız alarmından kartlı geçiş ve kontrol sistemlerine kadar geniş ürün yelpazesiyle sanat eserleri ve tarihi objelerin güvenliğini sağlayan Bosch Güvenlik Sistemleri, Türkiye’de ve dünya çapındaki müzelerin ihtiyaçları için çözümler üretmeye devam ediyor. BOSCH SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

atay Arkeoloji Müzesi’nde bulunan antik mozaikler güven altında

Türkiye’nin güneyinde bulunan Hatay, tarihi öneme sahip bir bölgedir. Bugün Antakya bölgesinde bulunan antik Antioch şehri, Büyük İskender’in komutanlarından biri tarafından M.Ö. 300 yılında kuruldu ve Roma İmparatorluğu’nun en önemli şehirlerinden biri haline geldi. Bugün Antakya ve Hatay, Roma ve Bizans sanatının zengin mirasına ev sahipliği yapıyor. Bu eserler Hatay Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor. Bosch Güvenlik Sistemleri sahip olduğu kapsamlı ürün portföyü ile Hatay Arkeoloji Müzesi’nde bulunan tarihi mozaiklerin ve diğer sanat eserlerinin güvenliğini sağlıyor. Güvenlik çözümü, sergiler kadar müzenin dış çevresini de kapsıyor. Sistemin gerekliliklerinden biri, yanlış alarm bağışıklığı olan ve acil alarm durumunda tesisin hızlı tahliyesini gerçekleştirecek güvenilir bir yangın algılama ve acil anons sistemiydi. Bosch’un yerel iş partnerlerinden

44 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

Ateksis, müzeye Modüler Yangın Paneli 5000 Serisi ve PLENA Genel Seslendirme & Acil Anons sistemine dayanan IP tabanlı bir güvenlik çözümü sundu. Yangın panelinde yaklaşık 800 detektör ve 83 manüel arama noktasına sahip sekiz döngü bulunuyor. Kurulan 500 hoparlör ile tahliye mesajlarının müze alanında açık ve anlaşılır bir şekilde duyulması sağlanıyor. Dünya çapında 8000’den fazla kurulu sisteme sahip PLENA Genel Seslendirme ve Acil Anons sistemi, küçük ile orta ölçekli uygulamalarda ideal bir çözüm sunuyor. Video gözetim sistemi, 175 DINION IP gece ve gündüz kamerasından oluşuyor. Bu kameralar, ONVIF uyumluluğu ve Bosch Entegrasyon Partner Programı (IPP) sayesinde mevcut farklı marka video yönetim sistemlerine kolayca entegre edilebiliyor. Kamuya açık olmayan alanlar, 7 adet Bosch AMC2 Kartlı Geçiş ve Kontrol Sistemi ve 53 adet kart okuyucu ile denetlenirken, 150’den fazla hareket dedektörü ve 70 perde dedektörü, eserleri hırsızlık ve saldırılara karşı koruyor. Kurulan güvenlik

sisteminin tamamı modüler tasarıma sahip olup sistem ihtiyaç duyulduğunda kolayca genişletilebiliyor.

Dünyanın en iyi sanat eserlerine modern bir koruma Madrid’deki El Museo Thyssen-Bornemisza Müzesi, Rönesans’tan Popüler Sanat’a, Caravaggio’dan Rauschenberg’e kadar dünyanın en nadide sanat eserlerine ev sahipliği yapıyor. Bosch, müzenin analog video izleme sistemini IP tabanlı sistem ile değiştirerek, müzeye bu sanat eserlerinin ait oldukları yerde kalması adına katkıda bulunuyor. Bu değişiklikle, önceki güvenlik

donanımlarından tek bir entegre güvenlik sistemi yaratarak, bütün alarmların merkezi olarak kurulumu ve kontrolü sağlanıyor. Yeni sistem, mevcut donanımları yeni IP kameralar ile değiştirerek ve müzenin değişik sergi salonlarına yerleştirerek hem görsel hem video analizlerinin kayıt ve depolamasını yapıyor. Eksiksiz güvenlik Bosch Video Yönetim Sistemi tarafından yönetiliyor.

Kör noktalar balık gözü lensler ile ortadan kalkıyor Geçici Sergiler Salonu’nda yer alan her eserin güvenliği ve emniyeti için sürekli tetikte olmak ve kör noktaları ortadan kaldırmak için müze tarafından, Bosch IP panoramik kameralar tercih edildi. Bu kameralar, “balık gözü” lens özelliği ile 180 ya da 360 derecelik tam bir alanda bir görüş mesafesi sağlıyor. Kameraya entegre sürekli dönme özelliği, yuvarlak görselleri bozulma olmadan dik açılı görsellere çeviriyor. Böylece 12-megapiksel sensör sayesinde yüksek çözünürlükte görüntüleme sağlanıyor. Seçilen Bosch IP panoramik kameralar, yapısındaki entegre akıllı video analizi özelliği ile sürekli olarak video görüntülerini analiz eder. Önceden tanımlanmış

bir senaryonun gerçekleşmesi durumunda, alarm devreye girer. Güvenlik personeli, görüntüyü seçili bir alana yakınlaştırdığında bile akıllı video analizi tüm görüntü döngüsünü izlemeye devam ederek alarmı devreye sokabilir.

Özel müze modu ile bütünsel durum farkındalığı Tercihe bağlı bir özellik olan “müze modu”, müzelere bir eserin etrafında belirleyecekleri uzunluktaki mesafeden, sanal ve görünmez bir koruma kalkanı olmayı sağlar. Olası bir dokunma veya hırsızlık durumunda eseri çalmak isteyen kişi koruma alanının içine girerse, alarmın devreye girmesiyle anında kontrol merkezine ve güvenlik görevlisinin cep telefonuna uyarı gönderilerek hızla harekete geçmeleri ve aksiyon almaları sağlanır. Bu sanal koruma kalkanı, geleneksel kızılötesi koruma kalkanlarına uygun bir alternatiftir. Ek olarak, müzenin kısa bir zaman önce Moneo Salonu’nda

sergilenen “Bulgari and Rome” gibi düşük aydınlatmalı sergilerde, Thyssen-Bornemisza Müzesi en son Starlight teknolojisine sahip Bosch IP 6000 serisi kameralarını tercih etti. Bosch Starlight IP kameralar, tamamen karanlık ortamlarda bile yüksek kaliteli görüntü sağlama özelliği ile düşük aydınlatmalı ortamlar için idealdir.

Tercihe bağlı bir özellik olan "müze modu", müzelere bir eserin etrafında belirleyecekleri uzunluktaki mesafeden, sanal ve görünmez bir koruma kalkanı olmayı sağlar. Kasım 2018 Güvenlik Yönetimi n 45

FOKUS TARİHİ BİNA VE MÜZE GÜVENLİĞİ

Müze güvenliği uzmanlık ister Eserlerin güvenliğinin ön planda olduğu bu alanda tespit edilen güvenlik çözümleri, müşteri konforunun önüne geçmeyecek ve eserleri güvence altına alacak şekilde kurgulanıyor. SECURITAS GÜVENLİK HİZMETLERİ A.Ş.

üvenliğini sağladığımız müzelerin, öncelikle risk analizi yapılarak riskli bölgeler belirlenip elektronik güvenlik sistemi kurulur. Müze giriş çıkışları güvenlik altına alınarak bina içerisi 7/24 kameralarla izlenir. Bu sayede müze binasında bulunan eserler ile ziyaretçilerin can ve mal güvenliğine gelebilecek zararlar önceden tespit edilerek gerekli tedbirler alınır. Müze ve sanat eserlerin sergilendiği alanların özel güvenlik ihtiyacına en doğru şekilde cevap vermeyi amaçlıyoruz. Güvenlik hizmetleri açısından kendine has ve özel hassasiyetleri barındıran bu tesisler gelişmiş güvenlik çözümleri sayesinde güçlü bir yapıya kavuşuyor. Eserlerin güvenliğinin ön planda olduğu bu alanda tespit edilen güvenlik çözümleri, müşteri konforunun önüne geçmeyecek ve eserleri güvence altına alacak şekilde kurgulanıyor. Güçlü CCTV özellikleri, senaryolu yangın alarmları, profiling çözümleri ve entegre güvenlik çözümleriyle müze güvenliği için en doğru şekilde cevap vermek çok önemlidir. Bu kapsamda “Securitas güvenlik metodoloji esaslarına” uygun olarak yapılan “risk analizi” ile her bir hizmet noktasına özel riskler ölçülebilir değerlerle tespit edilmekte ve çözüm önerileri hazırlanmaktadır. Günümüzde, güvenlik hassasiyetlerinin artışıyla birlikte hem eser-

46 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

lerin korunmasına aynı zamanda misafirlerin “kendilerini güvende hissetme” beklentilerine de katkı sağlayacak bir çalışma ile; prosedür ve kurallar, fiziki tedbirler, elektronik tedbirler ve güvenlik görevlisi entegrasyonu ile; Akıllı kamera sistemleri, Alarm sistemleri, Uzaktan izleme hizmetleri, Özel yazılımlı el terminalleri, Elektronik denetim formları, Sanal devriye sistemleri, Mobil kamera sistemleri ve Biyometrik geçiş kontrol sistemleri gibi teknoloji tabanlı çözümlerden, bir güvenlik mühendisliği yaklaşımıyla personelimiz tarafından oluşturulmaktadır. Teknoloji-

nin gelişimiyle müze güvenliğinde de Securitas’ın entegre güvenlik çözümleri olarak adlandırdığı, teknoloji ile insanlı güvenliği bir araya geldiği çözümler de giderek daha fazla kullanılmaya başladı. Riskleri ve orta vadede maliyetleri azaltan bu çözümler turizm sektörü gibi güvenliğin müşteriyi rahatsız etmeyen ölçüde görünmez, aynı zamanda riskleri ortadan kaldıracak şekilde planlamasına önemli katkılar sağlıyor. Üzerlerindeki akıllı yazılımlar sayesinde kameralar, riskli durumları anında fark ederek operatörlerin önüne getiriyor ve pek çok olay henüz gerçekleşmeden çözülüyor. Her segmente özel sunulan hizmetler bu alanda uzmanlaşmayı getiriyor.

ÖZEL DOSYA GÜVENLİKTE RİSK ANALİZİ VE YÖNETİMİ

“Özel güvenlik alanında nitelikli insan kaynağı yetersiz” Yüzyıl kadar önce Amerikalı toplumsal reformcu, barış yanlısı ve kadın hakları savunucusu Jane Addams ‘'Kendimizi güvensiz ve belirsizlik içinde bulmak istemiyorsak tüm toplum ve ortak hayat için güvenliği tesis etmek gerekir” ifadesi ile aslında toplumsal güvenlik ihtiyacını ortaya koymuştu. Gürel TOPATAN / Mükemmellik Merkezi Direktörü ISS PROSER KORUMA Ve GÜVENLİK HİZMETLERİ A.Ş.

48 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

Gürel TOPATAN

sikolog Abraham Maslow, 1943 yılında, insanların fiziksel ve psikolojik özelliklerinden yola çıkarak oluşturduğu ihtiyaçlar hiyerarşisinde ise, en temel fizyolojik ihtiyaçlar olan yeme, içme, barınma ve uyumadan sonra ikinci sıraya güvenlik ihtiyacını koyarak kişinin kendisini, ailesini, toplumunu, güven, emniyet ve tehlikelerden uzak hissetmesi gerektiğini açıkladı. Ülkemizde saatte 11 ev ve 6 işyeri soyuluyor, günlük rakam ortalama 400’ü aşıyor. Araştırmalara göre, önceki yıllarda 148 binden fazla hırsızlık olayının yaşandığı Türkiye’de hırsızlık kurbanlarının yüzde 80’i masrafları göze alıp evini değiştirmeyi tercih ediyor. İçişleri Bakanlığı verilerine göre ayda yaklaşık 7000 operasyon yapılıyor. Ortalama 2000 kişi terör, 15.000 kişi uyuşturucu ve kaçakçılık, 400 kişi düzensiz göç suçlarında gözaltına alınıyor. Tehditlerin ve suçluların sürekli olarak artış gösterdiği dünyada kişiler ve kurumlarda buna paralel olarak

güvenlik yapılanmasını sahip olduğu risklere göre sürekli olarak geliştirmek ve güçlendirmek zorundadır. O halde risk nedir? Güvenlikte risk: Korunmaya çalışılanın bir zarara uğrama tehlikesi, zarar görme olasılığıdır. Bu tümceden yola çıkacak olursak güvenlik şirketleri olarak biz, öncelikle hizmet verilen hizmet verdiğimiz yerlerde korunması gerekenleri tanımlarız. İkinci aşamada tehdit ve tehlikeleri belirleriz. Sonra tehdit ve tehlike olarak belirlenen olayların yaşanma sıklıkları, gerçekleştiğinde ise etkilerini ortaya çıkarmaya çalışırız. Son olarak da bu tehdit ve riskleri ortadan kaldırabilecek tavsiyeleri raporlarız. Hazırlanan risk analizleri sektörel farklılıklar gözeterek hazırlanır.

1. Korunması gerekenler hedefler İnsanlar, taşınır veya taşınmaz değerli eşyalar, mallar, ürünler, gemiler, uçaklar, kimi zaman değerli tablolar, önemli bilgiler, marka değeri kimi zaman ise devlet başkanlarının katıldığı konferanslar toplantılar olabiliyor. Hizmet verilen yerlerde devamlı gelen veya ikamet edenler olabileceği gibi dışarıdan günlük çalışmalar için veya ziyaret/toplantı amacıyla da gelen kişiler korunması gerekenler içinde önceliklidir. Taşınır kıymetler, nakit, değerli kâğıtlar, ürünler, tablolar, tarihi eserler, mücevherler veya kıymetli ekipmanlar olabilir. Taşınmaz kıymetler/ mülk, tesisler, binalar, fabrikalar, okullar, alt yapı tesisleri, spor tesisleri, havalimanları, santraller, boru hatları vb. olarak sınıflandırabiliriz. Korunması gereken bilgi ise, ticari veriler,

üretilen ürüne yönelik bilgiler, iş yapış biçimleri, prosedürler, kişisel veriler, sözleşmeler vb. tüm değerli bilgileri sayabiliriz. Korunması gerekenlerin neler olduğu bir risk analizi çalışmasında hedef noktasında olması nedeniyle hizmeti satın alanla beraber mutabık kalınarak belirlenmesi ve sözleşme aşamasından önce ortaya çıkarılması gereken bir aşamadır.

2. Tehdit ve tehlikeler Güvenliği tehlikeye düşüren tehdit ve tehlikeleri aşağıdaki gibi gruplandırabiliriz, Doğal afetler/tehlikeler (Deprem, sel, toprak kayması, orman yangını, fırtına, kaya düşmesi, aşırı sıcak veya soğuklar, tornado vb.) İnsan kaynaklı kazalar/tehlikeler (yangın, trafik kazaları, patlama, çevresel sorunlar, üretimi durdurma vb.) a) İnsan kaynaklı kasıtlı tehlikeler (terörist eylemler, suikastlar, bombalı eylemler, sabotajlar,

Hangi risklerin önceliğe alınacağını belirlendikten sonra bu riski ortadan kaldırmayı hedefleyen mevcut güvenlik altyapısı ve alınabilecek ilave önlem ve iyileştirmeler ortaya çıkarılır. Kasım 2018 Güvenlik Yönetimi n 49

ÖZEL DOSYA GÜVENLİKTE RİSK ANALİZİ VE YÖNETİMİ

taciz, tecavüz, hırsızlık, gasp, cinayet, tehditler, mala zarar verme, kaçakçılık, uyuşturucu vb.) b) Toplumsal olaylar (Genel olarak, sosyal, kültürel ve politik değişimlere karşı verilen kolektif tepkiler olarak ifade ediliri zaman zaman şiddete de dönüşebilir)

3. Risklerin değerlendirilmesi Risklerin korunması gerekenlere olan etkisinin ölçülmesi gereken bölüme risk değerlendirmesi adını veririz. Basit bir anlatımla tehdit ve tehlikelerin gerçekleşme olasılığını ve gerçekleşirse yaratacağı etkiyi ölçmeye çalışırız. Risklere bir değer vererek önceliklendirme şansını buluruz. Dolayısıyla önlem alma çalışmalarına, gerçekleşme olasılığı en yüksek ve en çok hasar bırakacak olan risklerin ortadan kaldırılması ile başlarız. Sıralamamız gerçekleşmesi en düşük ve etkisi düşük olan risklere doğru gider.

4. Alınması gereken önlemler/ iyileştirmeler Hangi risklerin önceliğe alınacağını belirlendikten sonra bu riski ortandan kaldırmayı hedefleyen mevcut güvenlik altyapısı ve alınabilecek ilave önlem ve iyileştirmeler ortaya çıkarılır. Alınabilecek güvenlik önlemleri ve geliştirmeleri genellikle 3 ana başlıkla değerlendiririz. 1. Genel altyapı ve sistemler; fiziki ve elektronik güvenlik altyapısını içerir. Ayrıca güvenlik prosedür, politikalar ve genel kuralları bu bölümde değerlendirir ve geliştirici önlemler için tavsiyelerde bulunuruz. Tesis çevresini kaplayan bir güvenlik duvarının bulunması, çevre giriş elektronik algılama sistemleri, tesise giriş noktalarında yaya ve araçlarının güvenlik kontrolleri-

50 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

Elektronik ve fiziki önlemler güvenlik sisteminin ayrılmaz parçasıdır. nin yapılacağı sistem ve ekipmanların sağlanması asgari alınması gereken altyapıdır. Bunlar kısaca, bariyerler, hız kesiciler, plaka tanıma sistemleri, X-RAY cihazları, kapı tipi dedektörler, kartlı/biometrik geçiş sistemleri ve kayar kapılar/turnikelerdir. Yaya kontrolleri dış giriş noktalarında gerçekleştirilemediği durumlarda riski yüksek binaların girişlerine de alınabilmektedir. Tüm tesis çevresi, giriş noktaları, ortak alanlar, kritik bölgeler, depolar, trafolar, su depoları vb. alanlar kamera sistemleri izlenebilir durumda olmalıdır. Elektronik ve fiziki önlemler güvenlik sisteminin ayrılmaz parçasıdır. İnsanlı güvenlik hizmetleri elektronik ve fiziki önlemlerle yeterince desteklenmez ise etkin bir güvenlik hizmet sunulduğu söylenemez. Bilgisayar yazılımlarının hayatımızın her alanına girmesiyle işlerimizi daha hızlı ve etkin yaptığımızı söyleyebiliriz.

Teknolojik sistemler inanılmaz bir hızla büyüyor ve gelişiyor. Bu gelişimi güvenlik hizmetlerine de aktarmak için güvenlik şirketleri yoğun çaba harcıyor. Biz de ISS Proser olarak Güvenlik 4.0 projemizle teknolojiyi doğru ve etkin olarak projelerimizde kullanmayı hedefliyoruz. Bu projeyi 3 aşamada gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. Sektörde kullandığımız bütün güvenlik sistemleri birbirinden bağımsız işletiliyor ve raporlama yapıyor. Örnek verecek olursak bina ID kartımız farklı birinin eline geçti ve ofisten çıktıysa, içeride kartın gerçek sahibini gören kameralar güvenlik departmanına raporlama yapması gerekiyor. “Metin Urla isimli personel kartı ile yönetim kapısından 16:43 te çıkış yapıldı, fakat Metin Urla katında çalışmaya devam ediyor” şeklinde bir raporlama yapılmalı. Dolayısıyla Güvenlik 4.0. projemizin birinci aşa-

ÖZEL DOSYA GÜVENLİKTE RİSK ANALİZİ VE YÖNETİMİ

masında, kullandığımız CCTV sistemleri, akıllı video analiz programları, sensörler, X-RAY cihazları, kartlı geçiş sistemleri ve mobil terminaller birbiriyle ve merkezimizle kesintisiz iletişim gerçekleştirecek. İkinci aşama olan orta vadede drone’larımız ile robotlarımız da katılacak. Son safhada ise bütün bu bileşenleri yapay zekâ yönetecek ve raporlama yapacak. 2. İnsanla sağlanan güvenlik hizmetleri; bu bölüme personel sayıları, görev talimatları, personel seçimi, eğitimler, kontrol ve denetimler girer. Hizmet alımı yapacak bir tesise öncelikli olarak yapılan keşifte en az maliyetle değil en uygun kadro ile teklifler verilmesi uygun olacaktır. Bu şekilde güvenlik şirketleri de risklerini aza indirgeyebilirler. Personel ile ilgili riskleri minimuma indirmek amacıyla yapılacak doğru hamlelerin en başına personel seçimini yerleştiririz. En yalın anlatımla yetkinlik bazlı mülakatları referans kontrolleri ve güvenlik araştırmaları ile güçlendirmek gerekir. Doğru personelin alımı sonrasında

52 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

oryantasyon ve eğitimler gerçekleştirilir. Burada hassas nokta görev yerlerinin risklerinin görevlilere tam olarak aktarılmasıdır. Personelden kabul edilebilir riskleri bilmesi buna göre hareket etmesi beklenir. Görev talimatları içinde kritik durumlar, VIP’ler ve acil durum görevleri de yer almalıdır. Tesisler için belirlenen riskli alanlar baz alınarak drill’ler (tatbikatlar) gerçekleştirilmesi gerekir. Bu personelde çok önemli görev farkındalığı oluşturmaktadır. 3. Kişisel farkındalık ve sorumluluk; kişisel önlemlerin alınması ve zafiyetin yaratılmaması Güvenlik çemberlerinin en önemli bileşenlerinden biri de kişisel farkındalık ve güvenlik uygulamalarına sahiplenme durumudur. Bazı insanlar güvenlik uygulamalarından sıkılır ve rahatsız olabilirler. Bu genele yayılmış bir durum değildir. Örneğin şirket olarak hizmet verdiğimiz İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’nda gelen yolcuların bilgilendirmeye gerek kalmaksızın metal eşyalarından arındığını, üzerinden kemerlerini ve dizüstü bilgisayarlarını çantalarından çıkardıklarını görebilirsiniz. Çünkü herkes uçak içine risk

taşımayan insanların binmesini ister ve buna uygun hareket eder. Bu bilinç ile hareket edilmeyen durumlarda olabiliyor. Blok kapısını açık bırakılması, ofisteki alarmların kurulmaması, bozuk yangın hatlarının tamir ettirilmemesi, araç anahtarının araç üzerinde bırakılması, kontrolden geçmek istenmemesi, çok önemli şirket bilgilerini toplantı tahtalarına yazıp silmeyi unutmak, yine önemli bilgileri içeren çıktı gönderip onu yazıdan almamak vb. vb. listeyi çoğaltmak mümkün. Korunması gereken hedeflerde, can, mal, para, zaman, prestij ve gizli veya değerli bilgi kaybı yaşanma risklerini en aza indirmek için güvenlik risk analizleri yapmalı ve gerekli önlemleri aldırmalıyız. Ayrıca değişen durumlara ve tehdit boyutlarına uygun olarak da sürekli güncellemeliyiz. Son olarak vurgulamak istediğimiz bir hususta, korunanların konut ve iş yerlerindeki güvenlik önlem ve uygulamaları ile kendilerini hapiste hissetmemeleridir. Aşırı güvenlik tedbirlerinin insanlar üzerinde kişisel hak ve özgürlüklerinin kısıtladığı algısı yarattığı da unutulmamalıdır.

Güvenlik çemberlerinin en önemli bileşenlerinden biri de kişisel farkındalık ve güvenlik uygulamalarına sahiplenme durumudur.

ÖZEL DOSYA GÜVENLİKTE RİSK ANALİZİ VE YÖNETİMİ

Risk analizinin önemi Herhangi bir işletme, bina, konut ya da alan olursa olsun, söz konusu güvenlikse, etrafında bulunabilecek tüm risklerinin öngörülmesi başarının sağlanmasında önemli bir faktördür. Gökhan Edge ŞERBETÇİOĞLU/ Proje Koordinatörü İNTEGRAL KURUMSAL TEKNOLOJİ ÇÖZÜMLERİ SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ.

isk analizi, güvenlik yönetiminin temelini oluşturur. Temel ne kadar sağlamsa, üzerine inşa edilecek yapıda, muhtemel risklere karşı o kadar korunaklı ve güvenli olacaktır. Analizin temelini dikkatlice yapılmış bir çevre etüdü oluşturur. Herhangi bir işletme, bina, konut ya da alan olursa olsun, söz konusu güvenlikse, etrafında bulunabilecek tüm risklerinin öngörülmesi başarının sağlanmasında önemli bir faktördür. Güvenlikte de diğer

54 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

yatırımlarda olduğu gibi denge çok önemlidir. Güvenlik sistemleri yatırımlarının maliyeti ve alınabilecek sonuçların maliyetlerine etkileri çok iyi değerlendirilmelidir. İntegral Grup olarak yaklaşık 20 yıllık deneyimimiz ile güvenlik uygulamaları konusunda çok çeşitli sektörlerden iş ortaklarımıza hizmetler sunuyoruz. Beş yüz metrekarelik bir market için de, beş yüz dönümlük alana kurulmuş bir fabrika için de yaklaşımımızda bir fark yoktur. İçeriden dışarıya ve dışarıdan içeri doğru

çift yönlü yapılan tüm risk değerlendirmelerinden sonra, alınması gereken önlemleri belirliyoruz. Daha sonrada sunulabilecek teknolojik seçeneklere odaklanıyor ve optimum çözümleri projemize uyarlıyoruz. Tüm adımları tek tek uyguluyorken, işletme yöneticilerini de risk analizinin her aşamasına mutlaka dahil ediyoruz. Nihayetinde, önerdiğimiz çözümlerin başarıya ulaşması ya da ulaşmaması, bu risklerin işletme tarafından gerçekte idrak edilip edilmemesine bağlıdır. Eğer

Gökhan Edge ŞERBETÇİOĞLU

riskler kabul edilmemiş veya göz ardı edilmişse ne kadar yüksek teknoloji kullanırsanız kullanın, kabuğunuzda her zaman bir delik bulunacaktır. Yani, insan faktörü güvenlik çözümleri için her zaman dikkate alınması gereken baş aktördür. Yurt içi ve yurt dışında yaptığımız projelerden edindiğimiz tecrübe, güvenliğin birinci basamağının dış kabuktan başlamasını gerektiğini gösterir. Çevre veya sınır diye de adlandırdığımız dış kabuğun korunması için akıllı video analiz sistemleri içeren IP CCTV sistemlerinden, çit, sınır veya açık alanda bile güvenlik sağlayabilecek olan toprak altı veya üstü fiber, lazer algılama sistemlerine varan çok çeşitli güvenlik sistemleri kullanılarak dışarıdan içeriye doğru oluşabilecek sızmalar önlenebilir. Akıllı ve entegre yönetim sistemleri kullanıldığında, caydırıcılığın yeterince sağlanabilmesi için günümüzde IP Anons sistemleri, uzak mesafelerde güvenlik birimlerinin yerinden kalkmadan “SOBE” diyebileceği avantajları ve olaylara müdahale etme imkânı sunuyor. Ancak şu sıralar en dikkat çekici

yeniliklerden birisi, üzerinde yüz tanıma sistemleri de barındıran drone uygulamalarıdır. Alanınız çok büyükse ve korumak istediğiniz değerleriniz ne kadar önemli ise, uygulayacağınız çözümler de o kadar yenilikçi olmak durumundadır. Riskler sadece işletme dışından kaynaklanmaz. Aslında günümüzde, kayıpların büyük çoğunluğunun içeriden kaynaklandığı tecrübe ile sabittir. Güvenlik zafiyetlerini fırsata çevirmekten çekinmeyecek art niyetli kişiler, işletmelerin en büyük negatif ortağıdır. Öyle ki, kayıplar bazı işletmelerde kar oranlarını geçebilmektedir. İşletme ne kadar büyükse ve operasyon karmaşık ise, kayıpların kontrolü de o kadar zorlaşmaktadır. Bina sınırları içerisinde, bu gibi kayıpların önlenebilmesi, içeriden dışarıya kontrolsüz mal veya bilgi akışının önlenmesi aynı zamanda iş güvenliği kurallarının uygulanmasının denetlenmesi, yani “bizi kendimizden korumak için” de birçok sistem geliştirilmiştir. Bu risklerin azaltılabilmesi için acil çıkış kapılarının kontrol altına alınması, tüm bilgi akış ve arşiv alanlarının yetkisiz geçişlere kapalı olması, değerli mal kaybının önlenebilmesi için kontrolsüz çıkışların durdurulması gerekir. Hırsız alarm sistemleri, geçiş kontrol sistemleri, acil çıkış güvenliği gibi daha spesifik çözümler ile riskler azaltılabilir. İlk yatırımın yüksek olması sebebiyle, işletmeler bu tür yatırımlar yapmaktan kaçınırlar ve öngörmelerine rağmen, yapılan analizleri dikkate almadıkları için kısa ve orta vadede ciddi zararlara uğrarlar. Esasen yapılması gereken bu yatırımlar; kayıpların azaltılması ve hatta işletmele-

Hangi risklerin önceliğe alınacağını belirlendikten sonra bu riski ortandan kaldırmayı hedefleyen mevcut güvenlik altyapısı ve alınabilecek ilave önlem ve iyileştirmeler ortaya çıkarılır. rin bilgi güvenliğini de dikkate aldığınızda geleceğinin güvene alınmasının ön koşulunu teşkil etmektedir. Zamanında yapılmış ve doğru kurgulanmış bir risk analizi ile birlikte alınan güvenlik önlemleri; kayıplarınızla kıyaslandığınızda, yatırım bedellerinin çok üzerinde ve hızlı bir şekilde mutlaka kazanca dönüşecektir. Yapılması gereken, ana yatırımınızın sigortası niteliği olarak ta değerlendirilebilecek olan güvenlik yaklaşımlarının “testi kırıldıktan sonra” ne kadar anlamlı olacağını hatırlamaktır. Zira önlem kaza olmasın diye alınır ve en büyük kazanç ta kayıpların önlenmesidir.

Kasım 2018 Güvenlik Yönetimi n 55

SEKTÖRDEN

Hiçbir imkânsı “Hiçbir projeye imkânsız ve zor gözüyle bakmıyoruz.”

"Doğru koşullar, doğru ortamlar sağlanırsa hayatta her şeyin yapılabileceğini düşünüyoruz. Verinin olduğu her yerde Western Digital olmak zorunda, her iki veriden biri bizim markamızın içinde." Diyen Western Digital Kanaldan Sorumlu Ülke Müdürü Arkın BALIKÇIOĞLU ile veri depolamanın güvenlik sektörüne katkılarını ve gelişimini konuştuk.

Western Digital’i bize anlatır mısınız?

Western Digital’in tarihçesinden bahsetmek isterim; 1970 yılında kurulmuş yaklaşık 50 senedir pazarda olan, Amerikan menşeli bir firmayız. Western Digital’i holding gibi düşünebiliriz. Altındaki farklı iştirakleri bünyesinde barındırıyor ve her geçen gün büyümeye devam ediyor. Western Digital, SanDisk ve 2011 yılında satın aldığımız HGST ve G-Technology firmalarımız var. SanDisk flash tabanlı çözümler sunuyor. SD kartlar, flash bellekler, USB bellekler, telefonlar için özel ürünler iOS ya da Android tabanlı telefonların hafızalarını boşaltabileceğiniz, ek kapasite belleği gibi düşünebiliriz, piyasaya flash tabanlı ürünler sunmaktayız. Western Digital tarafında, geçmişten gelen mekanik hard disk ürünlerimiz var, değişik segmentlerde pc’ler, notebook’lar, güvenlik

56 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

sistemleri için özel hazırladığımız hard diskler ile bu sene pazara sunduğumuz güvenlik kameralarına özel micro SD kartlar, server diskleri ve SanDisk satın almasından sonra ürettiğimiz SSD flash tabanlı ürünlerimiz ve harici disk ve SSD’lerimiz var. G-Technology ise; üst segmente hitabeden harici diskleri ürettiğimiz markamız; video, post-prodüksiyon, fotoğrafçılar gibi profesyonel / yarı profesyonel segmente hitap ediyoruz. Türkiye’de uzun zamandan beri varız, SanDisk satın almasından sonra SanDisk ekibiyle, Western Digital ekibi birleştik, pazarda kanala hitap eden güçlü bir kadromuz var.

Kamera endüstrisini değerlendirir misiniz? Güvenlik endüstrisi hem Türkiye’de hem dünyada hızla ilerliyor, ama Türkiye’de daha hızlı ilerliyor. Bunun belli başlı

sebepleri var 1) Batılı ülkelerde bir alt yapı var ve büyümeler belli oranlarda yapılabiliyor, Türkiye’de alt yapı son 10- 12 senedir ciddi alt yapı yatırımları oluyor, büyümeler hızlı gelişiyor. 2) Türkiye gelişmekte olan bir ülke olarak her gün yeni projelerle öne çıkıyor, İstanbul Havalimanı bir mega proje, bu altyapı yatırımları da belirli bir güvenlik gereksinimi sağlıyor. Bunlar bize pozitif etkide bulunuyor. 3. Etken ise; yeni çıkan kanunlar; okul servislerinde, otobüslerde, antre depolarda, eskiden 1 aylık antrepo kaydı tutulurken, bugün beş seneye kadar kayıt tutulması isteniyor. Düne kadar okul servislerinde, otobüslerde ya da taksilerde kamera yokken, bugün gereksinimler ve kanunlarla güvenlik kamerası kaydı tutulması da zorunlu hale geliyor, bunlar da bizim için pozitif etki sunuyor,

Arkın BALIKÇIOĞL

ız

Çevresel etkenlerin dışında kameralarda da teknoloji ileriye gidiyor 4k gibi yüksek çözünürlüklü kayıtlar yapabilen kameralar sayesinde, tutmanız gereken datanın da hacmi artıyor.

fırsatlar sunuyor. Türkiye enteresan bir coğrafyada olduğu için Türkiye gibi ülkelerin güvenlik konusunda hassas olması gerekiyor, bu hepimizin ihtiyacı. Doğu Avrupa, Orta Doğu, Türkiye gibi ülkelere baktığımız zaman, güvenlik sektörünün en hızlı ilerlediği ülke Türkiye, o yüzden kamera ve güvenlik sistemleri hızla ilerliyor. Bir faktör daha var, çevresel etkenlerin dışında kameralarda da teknoloji ileriye gidiyor. 4k gibi yüksek çözünürlüklü kayıtlar yapabilen kameralar sayesinde, tutmanız gereken datanın da hacmi artıyor. Eskiden tutmamız gereken data 1 terabayt, 2 terabayt iken; bugün 6, 8, 10, 14 terabaytların ihtiyacı söz konusu, bunlar bizim için olumlu etkiler.

var, büyük düşün, gerçekleştir ve beraber yap. Biz hayallerimizi küçük tutmuyoruz, kendimize bir limit koymuyoruz, bir iş olacaksa onu en kullanıcı dostu olarak yapmak istiyoruz. Hiçbir projeye imkânsız ve zor gözüyle bakmıyoruz. Doğru koşullar, doğru ortamlar sağlanırsa hayatta her şeyin yapılabileceğini düşünüyoruz. Verinin olduğu her yerde Western Digital olmak zorunda. Her iki veriden biri bizim markamızın içinde. Verinin öneminin ve kendimizin çok farkındayız, o hard diskin cıvatası, satış ekibi, son kullanıcıya ulaşan bayi takımımızın bir parçasıdır. Bizim takımımızla kurduğumuz iletişimin başarılı olması, doğru ekiple ilerlemekten geçiyor diyebilirim.

Western Digital’in başarı mottolarından bahseder misiniz?

Türkiye pazarını değerlendirir misiniz?

Bizim şirket olarak üç değerimiz

Kentsel dönüşümden, Kanal

İstanbul’a, özel sektörden kamuya, yatırım yapılan ve alt yapıya gereksinim duyulan bir sektör. Altyapı yatırımlarının hepsinde bizim için yeni bir alan açılıyor. Eski sistemlerin upride edilmesi, ya da yeni baştan sistemler kurulması gerekiyor. Bunun yanında sadece kanunlar ya da pazarı büyütücü etkenler değil. Biz tamamlayıcı ürünüz aslında, nereye bakarsanız bir veri var, verinin depolanması gerekiyor, o biziz verinin bir ev sahibi cihazı olması gerekiyor. DDR’lar, bulut sistemleri, bu alanda da çok marka var ve onların da yaptığı çok fazla atılımlar var. Yazılımsal olarak da farklı firmalarla beraberiz, yüz tanıma, yapay zekâ, veri sıkıştırma teknolojileri olabilir, bunların hepsi bizim işimizi kolaylaştıracak alt yapısal yatırımlardır.

Kasım 2018 Güvenlik Yönetimi n 57

SEKTÖRDEN

venliğin önemi “Güvenliğin önemi artıyor ve artmaya devam edecek”

"Sadece can ve mal güvenliğinden çıkıp, hayat koşullarımızı kolaylaştıracak iş süreçlerimizi optimize edecektir." Diyen Grundig Satış Müdürü Yalçın DEMİRAK ile güvenlik sektörünün bugününü ve geleceğini konuştuk.

Grundig’ten ve sunduğu çözümlerden bahseder misiniz?

Grundig Security olarak köklerimiz Almanya’da, fakat evimizin tüm dünya olduğunu söyleyebiliriz. Şu anda dünya çapında beş kıtada temsil ediliyor ve Almanya’da heyecan verici video güvenlik çözümlerinin çıkış noktasıdır. Grundig Security olarak uçtan uca geniş kapsamlı elektronik güvenlik çözümleri üretiyoruz. Profesyonel video yönetim yazılımı, IP kameralar, TVI kameralar, digital video kaydediciler, endüstiyel monitörler, aksesuarlar vb. daha birçok ürün sayabiliriz. GRUNIDG Security olarak şuna inanıyoruz ki: “Kendini yenileyerek değiştirmek güzeldir. Fakat aynı zamanda değerlerine sadık kalmak daha iyidir.” Böylece aslında yeni ve değişen Türkiye ile birçok yerde değerlerimizin kesiştiğine de inanıyoruz. Basitçe söylemek gerekirse, hem yeni kurulum hem de mevcut bir

58 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

sistemin genişletilmesi için en son teknoloji eksiksiz çözümler (IP ve HD-TVI ) üretiyoruz. Mevcut yapılanmalardan yola çıkarak etap etap yeni kurulumlara geçiş yapabiliyoruz. Böylece eski yatırımlarınızı ve mevcut yapınızı büyüterek ve en son teknolojiye adapte ederek mevcudu da koruyarak ilerleyebiliyorsunuz. Küçük kurulumlar; birçok şube veya kapsamlı video sistemleri için olsun - Grundig Security’nin video yönetim sisteminin her zaman açık olan yapısı ve kolay kullanımı en iyi sonuçları sağlamayı amaçlamaktadır. IP, Analog, HD-TVI, NVR veya DVR lari tek bir yazılımın içinde gerçekleştirerek yönetimini kolaylaştırabiliyoruz. Grundig Ultra HD teknolojisi ve geleceğe hazır görüntü aktarım standardı olan HEVC, sunumda en üst düzeyde ayrıntıya sahip bir görüntü çözünürlüğü oluşturuyor. Son teknoloji ürünü kameralar, kayıt cihazları, video yönetim sistemi ve endüstriyel sınıf moni-

törler, 7/24 yüksek çözünürlüklü görüntü sağlayan çözümlerimizi içermektedir. Kolay kullanım için çözümlerimizi 3 ayrı gruba ayırdık. “Essential” ürün grubu; bir video çözümünün tüm ortak işlevlerini içerir ve çok çeşitli uygulamalar için uygundur. Gelişmiş sistemler için, “Pro” ürün grubu ise uygulamaya bağlı olarak özel ihtiyaçlara, gelişmiş özellikler ve farklı avantajlar sunuyor. Son olarak, “Premium” ürün grubu; en zorlu uygulamalar için geliştirilmiştir. Video yönetim sistemi günümüzde artik sadece izleme icin kullanılmamaktadır. Günümüzde var olan plaka tanıma veya kişi tanima gibi özel adli sistemleri barındırdığı için güvenlik sistemimizin odak noktası haline gelmiş durumdadır. Bunların yanı sıra, video yönetim yazılımımız olan “C-Werk” iş istasyonlarının basit, kullanıcı dostu çalışmasıyla da gurur duyuyoruz. C-Werk ile “yeni standartlar

n Yalçın DEMİRAK

Kapalı devre sistemlerden çıkıp günlük değişen teknolojilere şahit oluyoruz.

belirlendi“. Gereklilikleri ne olursa olsun, C-Werk ile neredeyse her zorluğun üstesinden mantıklı, tutarlı ve kullanıcı dostu olacak şekilde gelinebilir. C-Werk platformu tamamen ölçeklenebilir, modüler ve açık bir sistem mimarisine sahiptir. Basit lisanslama modeli ile bireysel çözümlere izin verir, böylece müşteri yalnızca ihtiyaç duyduğu çözümü satın alır. Sistem temel prensip olarak; karmaşık video sistemleri için IP kamera ve kaydedici yazılımından video yönetim çözümüne kadar tek tip bir yazılım çözümü ile tutarlı bir konsepte sahiptir. Her IP kamera ve her kaydedici ile birlikte “Grundig IP Finder” ve “C-Werk Viewer” ücretsiz yazılımı da teslim edilir. C-Werk Essential, yüksek kullanım kolaylığı ve küçük uygulamalar için şaşırtıcı özellikler sunar. C-Werk Pro, modern video ekipmanlarının çoğunu kapsayan profesyonel bir çözümdür. C-Werk Premium, özel

özelliklere sahip kapsamlı çözümler icerir.

Güvenliğin diğer sistemlerle entegrasyonu nelerdir? Belirtmek istediğimiz önemli bir nokta şu ki; GRUNDIG-Security, tek bir kaynaktan donanım ve yazılım sağlamasının yanı sıra, diğer üreticilerden binlerce sistem ve cihaz ve arabirim için entegrasyon da sağlıyor. Artık kapalı devre sistemlerden çıkıp günlük değişen teknolojilere şahit oluyoruz. Böylece kendini kapalı ve tek tip topolojilerden kurtarıp; daha açık ve esnek, hatta eski kayıtların bile üzerinde çalışmak suretiyle kriminal araştırmalarda kullanabilme imkânı sunuyoruz. Müşterilerimizin elinde hali hazırda var olan bilgileri sistem icinde kullanabilmemiz bize bir eksiklik getirmeyebilir. Fakat bizi çözüm tarafında daha da esnek kılar. 10 senelik eski kayıtlarınızı veya bugünkü kayıtlarınızı analiz edebilmeniz için başka sistemleri kontrol edebilmeli veya üst sistemlerden kontrol edilebilmeniz gerekir. İkisinin de verilerini birleştirerek sisteminizi rahat kontrol edebilirsiniz.

Türkiye’de güvenlik pazarına nasıl bakıyorsunuz? Gelişen ve yeniliklere odaklanan Türkiye olarak baktığımızda bizleri sevindiren güzel gelişmeler gözlemliyoruz. Güvenlik geçmişte de çok değerli bir konu olduğu gibi bugünlerde de artık günlük hayatımızın büyük bir parçasını kapsıyor. Gittikçe güvenliğin önemi artıyor ve artacakta. Artık sadece can ve mal güvenliğinden çıkıp bize hayat koşullarımızı kolaylaştıracak ve aynı zamanda iş süreçlerimizi optimize edecek şekilde yardımcı olmak zorundadır. Aynı zamanda bilgi akışını hızlandıran ve yaşam kalitemizi yükseltecek bir unsur olarak da gözlemliyoruz. Teknolojide ekonomik kriterlere göre değerlendirme eğiliminden daha ziyade yüksek kaliteli, stabil ve çözüm odaklı yaklaşımların yükseldiği bir pazara doğru ilerlediğimize dikkat çekmek isterim. Eskiden daha fazla dünyadaki standart -sıradan ürünleri kullanırken bugün artık dev projelerde en gelişmiş çözümlerin yer aldığını ve bu çözümlerin tartışıldığı ve Türkiye’de uygulandığını görebilmek bizi mutlu ediyor.

Kasım 2018 Güvenlik Yönetimi n 59

ELEKTRONİK GÜVENLİK

Video izleme sistemleri ve pos entegrasyonu Yasal zorunlulukların yanı sıra, kartlı ödeme sistemlerindeki gelişmeler, sayısı hızla artan AVM’ler, super, hiper, mega marketler POS sistemlerinin kullanılmasını kaçınılmaz hale getirmektedir. Cemil ÖZDEMİR / Elektronik – Haberleşme Mühendisi Ceo PCC GRUP

urumsal ya da bireysel güvenliğiniz için firmanıza, dairenize, sitenize ve benzeri alanlara video izleme sistemi kurdurmuş olabilirsiniz. Kapalı devre kamera sistemi (CCTV) olarak da adlandırılan bu sistemlere yönelik teknolojik gelişmeler sayesinde güvenliğinizi sağlamak üzere kamera izleme işlevinin yanısıra video kayıtlarının analizi de mümkün durumdadır. Yedi gün yirmi dört saat kayıt yapabilen bu sistemlerin oluşturduğu video yığınlarının analizi güvenlik faaliyetinin daha etkin yürütülmesini sağlayacaktır. Tesislerinizin etrafında sanal hatlar ve bölgeler oluşturup bunlara yönelik ihlaller olduğunda, yine belirleyeceğiniz alanlarda bilinçli veya bilinçsiz objeler terk edilip gidildiğinde, yangın veya duman mevcudiyeti halinde kullanabileceğiniz değişik analitik türleri ile CCTV sisteminizden maksimum fayda elde etmeniz imkan dahilindedir.

60 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

Resim 1: Sınır ihlali analitiği Bu sistemler için sadece güvenlik amacıyla kullanıldıklarını söylemek haksız bir yaklaşım olacaktır. Elde edilen görüntüler farklı analiz yaklaşımları ile incelenebilecek, ticari anlamda da farklı bir çok senteze varılabilecektir. İnsan veya obje algılama analitiği ile mağazalarınızda hareket yoğunluğunun olduğu yerleri tespit

ve analiz edip mağazanın hangi alanlarının, hangi ürün çeşitlerinin ve reyonların daha çok ilgi gördüğü, ilgi duyan müşteri kitlesinin satış ve pazarlama stratejileri geliştirilebilecek şekilde niteliklerinin yaklaşık olarak neler olduğunu tespit edilebilecektir. Yüz tanıma, POS analitiği gibi yöntemlerle müşteri

Cemil ÖZDEMİR

yelpazenizi inceleyebilir, VIP müşteri grupları oluşturabilir, POS sistemindeki kasiyer hata ve sahtekarlıklarının önüne geçerek müşteri memnuniyeti ve sadakatini artırabilirsiniz. Yasal zorunlulukların yanı sıra, kartlı ödeme sistemlerindeki gelişmeler, sayısı hızla artan AVM’ler, super, hiper, mega marketler POS sistemlerinin kullanılmasını kaçınılmaz hale getirmektedir. Kasaları ve kasiyerleri gören kameralar ile POS sistemlerinin video izleme sistemleri ile ilişkillendirilmesi de satış noktalarında yaşanan olumsuzlukları, çatışmaları analiz ederek

çözüme kavuşturmak hususunda faydalı olmaktadır. Video izleme sistemi ile ilişkilendirilmiş bir POS sistemi sayesinde; Kasa hırsızlıklarından kaynaklanan kayıpları en aza indirgeyebilir, Müşterilerinizin sadakatini ve memnuniyetini artırabilir, Yaşanan çatışma ve sorunlarda yapıcı bir şekilde çözüme giderek çalışanlarınızın sadakatini, disiplinini temin edebilir, Mağazanızın karlılığını ve hizmet kalitesini yükseltebilir, Manuel giriş, iskontolu ürünler, iptaller, iadeler gibi onlarca işlemi otomasyona bağlamış şekilde takip edebilir, Veritabanına kaydedilen bu işlemleri, olayları, ilişkili videoları daha sonra kolayca arayıp bularak inceleyebilir, Sistemden taranan ürünlerde imitasyon durumu, müşteri ile birlikte hareket edilerek komplo kurulması, alışveriş sepetinin götürülmesi gibi ihlalleri tespit edebilir, Hangi kasiyer ne kadar süre için işiyle meşgul değildi, kaç satış iptal işlemi yaptı, kaç iade belgesi oluşturdu gibi istatistiki

Stok, envanter bağlantılı, kuyruk ve ziyaretçi analizi, boş raf tespiti, ziyaretçi sayma yapabilen ilave işyeri analitiği özellikleri ile POS sisteminden elde ettiğiniz yararı azami seviyeye çıkartabilirsiniz. bilgilerle çalışma verimliliğini geliştirebilirsiniz. Stok, envanter bağlantılı, kuyruk ve ziyaretçi analizi, boş raf tespiti, ziyaretçi sayma yapabilen ilave işyeri analitiği özellikleri ile POS sisteminden elde ettiğiniz yararı azami seviyeye çıkartabilirsiniz. Video izleme sistemi ile ilişkilendirilmiş POS sistemini küçük ölçekli işletmelerde lokal ve tekil anlamda kullanabileceğiniz gibi, orta ve büyük ölçekli işletmelerde, mağaza zincirleri için genel merkezden takip edecek şekilde tasarlamanız da mümkündür. Etkin bir şekilde çalışan bir denetim mekanizması kurulabilecektir. Sistem bileşenleri uzaktan takip edilebilecek, proje isterlerinize uygun şekilde konfigürasyonları tasarlanmış video kayıt cihazları ve hibrit cihazlar kullanılabilecek, mobil uygulama, web istemci ve tablet cihazlar üzerinden sisteme erişim imkânınız olabile-

Resim 2: POS sistemi şeması

Kasım 2018 Güvenlik Yönetimi n 61

ELEKTRONİK GÜVENLİK

cektir. Güvenlik operatörlerinin ve amirinin yerinde ve mobil olarak sistemi kontrolü, mağaza müdürünün veya genel merkez ofisinizdeki görevlilerin sistem takibi yapabilmesi %70 düzeyine varan oranlarda çalışan ve müşteri hatalarından kaynaklanan ticari kayıplarınızı önemli ölçüde azaltacaktır. Video izleme, yönetim ve analitik işlevleri açısından öncü ürünlerden biri olarak Trassir bahse konu özellikleri taşıdığı gibi entegre bir şekilde sunulan 60 adetten fazla ihlal algoritmasına yeni ihlal tipleri eklenebilmesine izin veren bir üründür. Trassir ActivePOS olarak adlandırılan bu analitikte detaylı raporlamalar yapılabilmekte, bu raporlar dışa aktarılabilmektedir. Detaylı bir şekilde tutulan istatistiki bilgilerden hareketle, sistemin otomasyon şeklinde sunduğu ihlal bildirimlerine ilave olarak

62 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

sistem operatörleri kendileri de yeni ihlal tespiti yapabilecek şekilde analiz çalışması yapabilecektir. Sistemde tutulan tüm kayıtlar veritabanından sorgulanarak, videolarla ve ses kayıtları ile ilişkilendirilmiş şekilde incelenebilmekte, sistemde tanımlı ihlal/ vukuat algoritmaları ile çalışan, müşteri vb. kaynaklı hata ve sahtekarlıklar tespit edilerek çözüm yoluna gidilebilmektedir. Operatör, güvenlik amiri, mağaza müdürü gibi bir silsile ile ihlal onay, red aşamaları üzerinden kontrol ve denetim mekanizması kurulabilmekte, otomasyonun yanı sıra insan faktöründen de sistemin en iyi şekilde çalışabilmesi için faydalanılmaktadır. Kontrolü ele aldığınız, çalışanlarınızı belli bir disipline koyabileceğiniz, çalışma verimliliğini ve karlılık oranını artırıp kayıplarınızın önüne geçebileceğiniz

anahtar teslim bir sistem için değerlendirmenizi yaparak size kesinlikle avantaj sağlayacak, yapılan yatırımı kısa sürede telafi edecek, ticari anlamda sizi öne çıkaracak POS analitik özelliğini CCTV sisteminize entegre ettirmeniz basiret dolu bir yaklaşım olacaktır. Gelecek onu görebilenlerin olacaktır.

Trassir ActivePOS olarak adlandırılan bu analitikte detaylı raporlamalar yapılabilmekte, bu raporlar dışa aktarılabilmektedir

ELEKTRONİK GÜVENLİK

Nesnelerin interneti (IOT – Internet of things) Yasal zorunlulukların yanı sıra, kartlı ödeme sistemlerindeki gelişmeler, sayısı hızla artan AVM’ler, super, hiper, mega marketler POS sistemlerinin kullanılmasını kaçınılmaz hale getirmektedir. TEKNOMAKS BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ SANAYİ VE DIŞ TİC. LTD. ŞTİ.

ngilizcede Internet of things (kısaca IoT) olarak ifade edilen kavramın karşılığı olarak nesnelerin interneti terimi kullanılabilir. Nesnelerin interneti birbiri ile bağlantılı aygıtlarla ilgilidir. Bu teknolojide algılayıcısı/sensörü olan her çeşit nesnenin internete bağlanarak birbirleri ile haberleşmesi söz konusudur. Nesnelerin birbirleri ile haberleşebilmesi sayesinde insan hayatını kolaylaştırıcı gelişmeler sağlanmaya çalışılmaktadır. Bileğe takılabilen bileklik şeklinde egzersiz takip cihazları (fitness tracker), bebeklerin soluk alıp vermelerini takip edebilen giysiler, akıllı arabalar sensörü olan nesnelere örnek olarak sayılabilir. Tam olarak üzerinde anlaşılmış bir tanımı olmamakla birlikte nesnelerin interneti akıllı nesnelerin oluşturduğu merkezi olmayan ağ şeklinde açıklanabilir. Bu nesneler algılayabilen, kayıt tutabilen, yorum yapabilen, bilgi iletişiminde bulunabilen ve kendi başına ya da diğer nesnelerle birlikte işleyen nesnelerdir.

64 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

Bu nesneler diğer nesneler ile bilgisayarlar ile veya diğer kişiler ile bağlantı kurabilmektedir. Nesnelerin interneti teknolojisinin en çok kullanıldığı alanlar sağlık, otomobil, evler, işyerleri ve akıllı telefonlardır. Nesnelerin interneti (Internet of Things) terimi ilk defa 1999 yılında Kevin Ashton tarafından

yapılan bir sunumda kullanılmıştır. Günümüzde bu terimin yanında bir de her şeyin İnterneti anlamına gelen Internet of everything (kısaca IoE) terimi de kullanılmaktadır. Bu terimi ilk kullanan kişi ise John Chambers’dır. Cisco şirketi’nin yönetim kurulu başkanı (CEO) olan Chambers her şeyin İnter-

netini ağ bağlantılarının daha yararlı olması için tüm insanları, süreci (process), verileri ve nesneleri bir araya getirmek olarak tanımlamaktadır. Artan bağlantılık her şeyi online/çevrimiçi hale getirmektedir. Böylelikle daha önce eşi görülmemiş imkânların işletmeler, bireyler ve devletler için söz konusu olacağı öngörülmektedir. Nesnelerin interneti fiziksel nesnelerin bir ağ üzerinde birbiri ile bağlantılı olmasını ifade etmektedir. İnsanlar ve süreç buna dâhil değildir. Her şeyin İnternetinde ise insanlar ve süreç de bileşen olarak vardır. Bu bakımdan her şeyin İnterneti, nesnelerin İnternetini de içeren bir teknolojidir. Nesnelerin interneti teknolojisinin pek çok avantaj sağlayacağı düşünülmektedir. Bunlara örnek verecek olursak; Plastik damacana kullanımı da IoT teknolojileri izlenebiliyor. Sağlık bakanlığının yaptığı düzenlemeye göre bir damacana en fazla 5 yıl kullanılabiliyor ve maksimum 75 kez kullanılabiliyor. Damacanalarda kullanılacak ufak bir çip ve tesiste kullanılacak sensörler yardımı ile her bir damacananın kullanım sayısı ve ömrü kolayca takip edilebiliyor. Güneş panelleri ile çalışan New York’taki BigBelly adlı şirketin yaptığı akıllı bir çöp konteynırı dolduğu zaman temizlik görevlilerine haber gönderiyor. Konteynırın boyutunun/kapasitesinin değiştirilmesi gibi işlemler; çöp kutularının hareketlilik seviyesini kontrol ederek gerçekleştiriliyor. Tarım alanında da IoT teknolojisi kullanılmaya başlandı. Otomatik bahçe sulama sistemleri uzun zamandır kullanılıyor ama IoT teknolojileri sayesinde bu teknoloji çok daha verimli kul-

lanılmaya başlandı. Artık toprak altına yerleştirilen sensörler ile toprağın nem oranı ölçülüyor. Bu sayede sulama sistemleri ihtiyaç durumunda otomatik olarak çalışıyor. Örneğin yağmur yağdığında sulama sistemleri çalışmıyor; güneşli günlerde ise sistem daha sık çalışıyor. Nesnelerin interneti sadece nesnelerin internet’e bağlanması olarak algılanmamalıdır. RFID12 yongaları/çipleri (chip) okuyabilen sensörlerden oluşan yeni bir ağ modeli de bu kavramın içindedir. Tüm nesneler bir etiket taşımak sureti ile bir sensörün önünden geçerken bilgi alışverişi yapılabilmektedir. Nesnelerin interneti pasif olarak sadece bilgiye ulaşmayı sağlamaktan ibaret değildir. Nesnelerin İnterneti insana karar verme konusunda yardımcı olarak bilgiyi aktif hale getirmektedir. Örneğin akıllı telefonunuz nesnelerin İnterneti sayesinde size acıktığınızda sadece çevredeki restoranların yerini göstermekle kalmayıp en son yediğiniz yemeğin ne olduğunu hatırlatarak diyetinize uygun, misafir sayınıza, onların damak tadına, restorandaki müsait yer durumuna göre ve bütçenize uygun restoranı belirtecektir. Nesnelerin interneti sayesinde nesneler arasında bağlantı sağ-

Nesnelerin interneti sayesinde nesneler arasında bağlantı sağlanması yanında nesneler akıllı hale (smart things) gelmektedir. lanması yanında nesneler akıllı hale (smart things) gelmektedir. Akıllı bir nesne karar alma sürecine yardımcı olmakta veya insan yerine kararı vermektedir. Ancak bu durum bazı sorunlar doğurabilmektedir. Örneğin kendi kendine giden arabalar, akıllı nesneler ile ilgili olarak sorumluluk konusundaki sorunları ortaya çıkarmıştır. Amerika Birleşik Devletleri Nevada Eyaleti’nde 2011 yılında kendi kendine giden arabalar için kanuni zemin oluşturulmuş, ilk izin de Google arabaları için verilmiştir (first self driven car license). Burada gündemde olan sorun herhangi bir kaza olması durumunda sorumluluğun arabanın sahibine mi, arabanın üreticisine mi yoksa akıllı arabaya mı ait olacağı ile ilgilidir. Teknoloji dünyasına dair

Kasım 2018 Güvenlik Yönetimi n 65

ELEKTRONİK GÜVENLİK

pazar araştırmaları yapan ABD merkezli International Data Corporation(IDC)’ın son raporuna göre, nesnelerin interneti’ne yönelik harcamalar bu yıl 674 milyar doları bulacak. Gelecek yıl ise bu kategoride yapılan harcamaların yüzde 14.6 oranında artması ve 772.5 milyar dolara ulaşması bekleniyor. 2020 yılında bu harcamaların 1 trilyon dolara ulaşacağını tahmin eden IDC’nin 2021 yılı için tahmini ise 1.1 trilyon dolar. Rapora göre 2018’de nesnelerin interneti kavramı altında en fazla harcama yapılan alanın 239 milyar dolarlık harcama ile donanım kısmı olması bekleniyor. Nesnelerin interneti’ne yönelik donanım harcamalarını, hizmet sektörü takip ederken en fazla harcama yapılacak üçüncü alanın ise yazılım olması bekleniyor.

66 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

Nesnelerin interneti’ne yönelik yazılımlar önümüzdeki yıl; donanım ve servislerin gerisinde kalsa da IDC, en hızlı büyüyen segmentin yazılım olduğunu vurguluyor. Bu alanda yapılan harcamaların yıllık yüzde 16.1 artacağını tahmin eden IDC’nin raporu 2021 yılında yazılım kategorisinin, harcama miktarı olarak, donanımı yakalamasını bekliyor. Nesnelerin interneti harcamalarının uygulamada karşımıza çıkacağı üç büyük sektör ise üretim (189 milyar dolarlık harcama), ulaşım (85 milyar dolarlık harcama) ve kamu hizmetleri (73 milyar dolarlık harcama) olacağı tahmin ediliyor. İmalat sektöründe nesnelerin interneti’nin ağırlıklı olarak otomasyon ve üretim sürecinde kendini göstermesi beklenirken ulaşım

da ise nakliye ve filo yönetiminde nesnelerin interneti uygulamalarının sıkça kullanılacağı düşünülüyor. Kamu hizmetlerinde ise elektrik, gaz ve su dağıtımında akıllı şebekelerin kullanılmasıyla nesnelerin interneti teknolojisinin ortaya çıkacağı rapor da işaret edilen noktalardan. IDC, nesnelerin interneti’ne yönelik harcama ve sektör tahminlerinin yanı sıra ülkelerin nesnelerin interneti’ne olan ilgisine de raporda yer vermiş. IDC’ye gelecek yıl göre küresel düzeyde nesnelerin interneti’ne en fazla harcama yapacak ülke Çin. 209 milyar dolarlık harcama yapması beklenen Çin’i, 194 milyar dolar ABD takip ediyor. Bu iki rakibinin bir hayli gerisinde kalan Japonya’nın ise nesnelerin interneti’ne 64 milyar dolarlık harcama yapması bekleniyor. Dördüncü sıradaki Güney Kore’nin de büyük bir kısmını imalat sektörüne yönelik harcamaların oluşturacağı 24 milyar dolarlık harcamayla nesnelerin interneti teknolojisine en fazla yatırım yapan ülkelerden biri olacağı düşünülüyor.

Nesnelerin internetine yönelik yazılımlar önümüzdeki yıl; donanım ve servislerin gerisinde kalsa da IDC, en hızlı büyüyen segmentin yazılım olduğunu vurguluyor.

GÜVENLİK HİZMETİ

Tedarik zinciri güvenlik yönetim sistemi & Yetkili ekonomik operatör (AEO) ve uluslararası uygulama standartları Uluslararası ticaret, ekonomik refah için vazgeçilmez bir itici güçtür. Küresel ticaret sistemi, küresel ekonominin tamamına zarar verecek olan terörist hareketlere karşı savunmasızdır. Gümrük idareleri, malların uluslararası hareketlerini kontrol eden ve yöneten hükümet kuruluşları olarak, küresel tedarik zincirine daha fazla güvenlik sağlamak, gelir toplama ve ticareti kolaylaştırma yoluyla sosyo-ekonomik kalkınmaya katkıda bulunmak için eşsiz bir konumdadır. FATİH VARDAR / IMDG YONETİCİSİ ISPS UZMANI & MEHMET YILDIRIM / ISPS SORUMLUSU TEPE SAVUNMA VE GÜVENLİK SİSTEMLERİ

EO konsepti, Dünya Gümrük Örgütü’nün (WCO) getirdiği Gümrükten İşbirliği’ne dayanmaktadır. Geniş bir yelpazedeki kriterleri gönüllü olarak karşılayan ticari işletmeler, tedarik zinciri güvenliğinin ortak hedefini temin etmek için gümrük makamlarıyla yakın işbirliği içinde çalışmaktadır. Her gönderiyi kontrol etmek kabul edilemez ve gereksiz bir yüktür. Aslında, bunu yapmak küresel ticareti durduracaktır. Küresel ticaretin hareketini engellemeyecek bir şekilde güvenceye almak için WCO, ticaretin hareketini kolaylaştırıcı bir strateji ortaya koymuştur. Buna göre, mevcut programların ve uygulamaların güçlendirilmesi ve bunların ötesine geçmek için WCO tara-

68 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

fından Gümrük ve özel sektörün birlikte çalışması ile geliştirilen, küresel ticareti güvenceye almak, kolaylaştırmak ve hükümetler arası diğer gereklilikleri çoğaltmayan veya çeliştirmeyen WCO SAFE Standartları Çerçevesini (bundan böyle “Güvenli Çerçeve” olarak anılacaktır) ortaya çıkarmıştır. Güvenli çerçeve, Haziran 2005’te WCO Konseyi tarafından oybirliğiyle kabul edilmiştir. Haziran 2006’da, WCO Konseyi, güvenli çerçevesinin bir parçası olarak yetkili ekonomik operatörler (AEO’lar) ile ilgili bir belgeyi onaylamıştır. Bu belge, tedarik zincirlerini Gümrük memnuniyetini sağlayacak şekilde güvence altına alan özel sektör kuruluşlarına AEO statüsünün verilmesine ilişkin şart ve koşulları içermektedir.

Bu belge aynı zamanda doğrulanmış bir AEO’nun alacağı Gümrük İdaresi faydalarını da ortaya koymaktadır. 171 WCO üyesinden 144’ü, Güvenli Çerçevesini uygulamak için bir niyet mektubu imzalamıştır. Güvenli çerçeve, gümrük kontrolünün tüm alanlarını kapsayan kapsamlı bir araçtır ve dünya ticaretini artıracak, terörizme ve kaçakçılığa karşı daha iyi bir güvenlik sağlayacak, gümrük ve onun küresel ticaret ortaklarının ekonomik ve sosyal alandaki katkısını artıracak yeni ve birleştirilmiş bir platform sağlar.

Güvenli çerçevenin hedefleri ve ilkeleri Kesinlik ve öngörülebilirliği teşvik etmek için tedarik zincirinin

güvenliğini ve global düzeyde kolaylık sağlayan standartları belirlemek. Tüm ulaştırma modları için entegre tedarik zinciri yönetimini etkinleştirmek, 21. Yüzyılın zorluklarını ve fırsatlarını karşılamak için gümrüklerin rolünü, işlevlerini ve yeteneklerini geliştirmek. Yüksek riskli sevkiyatları tespit etme yeteneklerini geliştirmek için gümrük İdareleri arasındaki işbirliğini güçlendirmek. Gümrük ile özel sektör işbirliğini güçlendirmek.

Güvenli çerçeve dört temel unsurdan oluşmaktadır. Birincisi, gelen elektronik kargo bilgileri gereksinimlerini gelen, giden ve transit gönderilerle

uyumlu hale getirir. İkincisi, Güvenli Çerçevesine katılan her ülke, güvenlik tehditlerini ele almak için tutarlı bir risk yönetimi yaklaşımı kullanmayı taahhüt eder. Üçüncüsü, alıcı ülkenin makul bir talepte bulunarak, benzer bir risk hedefleme metodolojisine dayanarak, gönderen ülkenin gümrük idaresinin, yüksek riskli konteyner ve yükün, tercihen müdahaleci olmayan tespit ekipmanı kullanarak, giden konteynerin muayenesini gerçekleştirir. Örneğin ; X-RAY cihazları ve radyasyon dedektörleri. Dördüncü olarak, gümrüklerin asgari tedarik zinciri güvenlik standartları ve en iyi uygula-

Güvenli çerçeve, Haziran 2005'te WCO Konseyi tarafından oybirliğiyle kabul edilmiştir. maları karşılayan işletmelere sağlayacağı faydaları tanımlamaktadır.

Güvenli çerçevenin İki ana unsuru Daha önce açıklanan dört temel unsura dayanan güvenli çerçeve, gümrükten-gümrüğe ağ düzenlemelerine ve gümrükten-İş

Kasım 2018 Güvenlik Yönetimi n 69

GÜVENLİK HİZMETİ

TAPA kuruluşu tarafından kargo güvenlik standartlarının gerekliliklerine göre başarılı bir sertifika, (A ve B sertifikaları) sertifika sahibi tarafından yüksek düzeyde fiziksel güvenlik standartlarına bağlı kalmayı gerektirir. ortaklıklarına ait ikili anlaşmalara dayanmaktadır. İki ana stratejinin birçok avantajı vardır. Ana unsurlar, kolay anlaşılırlığı ve hızlı uluslararası uygulamayı garanti altına almak için bir araya getirilmiş bir dizi standart içerir. Ayrıca, bu araçlar doğrudan mevcut WCO güvenliğinden ve üye idareler tarafından

70 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

geliştirilen kolaylaştırıcı önlemler ile programlardan yararlanmaktadır. Güvenli uluslararası ticaret amacı, tedarik zincirleri yoluyla malların kesintisiz hareketini teşvik etmektir. Güvenli çerçevesi, uluslararası tedarik zincirlerinin karmaşıklığını kabul eder ve risk analizine dayanan güvenlik önlemlerinin uygulanmasını ve başarılmasını sağlar. Bu nedenle Güvenli Çerçevesi, bir AEO’nun iş modeline dayanan esneklik ve güvenlik planlarının özelleştirilmesini sağlar. Bazı gümrük İdareleri tarafından belirlenen en iyi güvenlik standartları ve en iyi uygulamalar üzerinde tartışılmaktadır. Bunlar, AEO statüsüne girmeyi amaçlayan ticari iş dünyası üyelerinin risk değerlendirmesi ve AEO iş modellerine dayalı olarak rutin kullanıma uyum sağlamalarını beklenen standartlar, uygulamalar ve prosedürlerdir. Bunlar aşağıdaki kategoriler altında gruplandırılmıştır. Gümrük ihtiyaçlarına uygunluk, ticari kayıtların yönetimi için yeterli sistem, finansal canlılık, danışma, işbirliği ve iletişim, tatbikat, eğitim ve farkındalık,

bilgi değişimi, erişim ve gizlilik, kargo güvenliği, iletim güvenliği, tesis güvenliği, personel güvenliği, ticaret ortağı güvenliği, olay ve kriz yönetimi, ölçme, analiz ve iyileştirme. Güvenli çerçevesinde özel olarak belirtilmemiş olsa da, gerçekte üçüncü bir ana unsur, yani sınır kontrol sorumlulukları olan diğer ulusal, bölgesel ve uluslararası hükümet kurumlarıyla Gümrük idarelerinin işbirliği söz konusudur. WCO, Birleşmiş Milletler (BM), Dünya Ticaret Örgütü (WTO), Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO), Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO), Uluslararası Standardizasyon Örgütü (ISO), Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) gibi diğer bölgesel ve uluslararası hükümet kuruluşları ile işbirliği içerisindedir. Uluslararası Standart Organizasyonu (ISO), bu işlemlerin bir standart haline gelmesi için standartlar yayınlamıştır. WCO Güvenli çerçevesinin sağlanabilmesi için uluslararası standartlar ve sertifikalar ISO 28000: 2007 ISO 28000: 2007 uyarınca, şirketler uluslararası tedarik zincirinin güvenliği konusunda yeterli bir güvenlik yönetim sistemine sahip olarak sertifikalandırılabilir. ISO 28000: 2007 bir güvenli çerçeve standardıdır ve bu standarttaki güvenlik ve emniyet gereksinimleri çok genel olarak ele alınmıştır. Bununla birlikte, ISO 28000 serisinde bir başka ISO standardı olan ISO 28001: 2007, çok daha spesifik tedarik zinciri güvenlik gereksinimlerini içerir ve WCO, güvenli çerçevesinin AEO kriterleri ile uyumlu olmasını hedefler. Bu nedenle, ISO 28001 ile uyumluluk, Avrupa Birliği tarafından da,

GÜVENLİK HİZMETİ

kalmayı gerektirir. Ancak, TAPA sertifikalarının tüm şirketler için değil, tek tek sitemler için düzenlendiğini belirtmek önemlidir.

Uluslararası uygulamalar ile ülkemizdeki farklılıklar

AEO yetkisi kapsamında gümrük makamları tarafından dikkate alınması gerektiği belirtilmiştir.

ISO 9001: 2015 sertifikası faydalıdır, Örneğin; iç kontrol sisteminin değerlendirilmesi için.

ISO 27001 ISO 27001, bilgi teknolojisi güvenliği ve elektronik bilgi sistemlerinin korunması için ISO tarafından dünya çapında bir standarttır. Bu standart bilgi teknolojisi, güvenlik teknolojisi ve bilgi güvenliği yönetim sistemleri gereksinimleriyle ilgili düzenlemeleri içerir. Belgelendirilmiş bilgi güvenliği yönetim sisteminin üretim, tanıtım, izleme, bakım ve iyileştirme gereksinimlerini belirtir. Bu nedenle, ISO 27001 sertifikası, farklı sektörlere uygulanabilir. ISO 9001: 2015 (ISO 14001: 2009 ile birleştirildiğinde) ISO tarafından oluşturulan ISO 9001 standardı, işletmelerde kalite yönetiminin iyileştirilmesi için önemli teklifler içermektedir. Bu standardın amacı, şirketin etkinliğini ve kalite güvencesini arttırmaktır. Bu nedenle, müşteri gereksinimleri belirli bir kalite süreci ile karşılanmalıdır. Nihayetinde müşteri memnuniyeti artırılmalıdır. AEO başvuru prosedürü için bir

TAPA sertifikaları

72 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

TAPA, güvenlik ve lojistikten sorumlu kişilerin üretim ve lojistik alanlarında birleşmesidir. Bu uluslararası derneğin amacı, özellikle yüksek fiyatlı mallarını depolama, aktarma ve nakliye sırasında hırsızlığa ve zarara karşı korumaktır. TAPA sertifikaları, TAPA kuruluşu tarafından geliştirilen kargo güvenlik standartlarına göre verilir. Böylelikle, standartlara uygunluk ile ilgili kontroller, tarafsız bir belgelendirme kuruluşu (TAPA sertifikaları A veya B) veya şirket tarafından bir öz değerlendirme (TAPA sertifikası C) tarafından yapılır. TAPA kargo güvenlik standartları, malların depolanması ve nakliyesi sırasında binalara, ekipmana ve işlemlere ilişkin güvenlik talimatlarını içerir. TAPA kuruluşu tarafından kargo güvenlik standartlarının gerekliliklerine göre başarılı bir sertifika (A ve B sertifikaları) sertifika sahibi tarafından yüksek düzeyde fiziksel güvenlik standartlarına bağlı

Ülkemizde yetkili ekonomik operatör sertifikasyonunda (Yetkili Yükümlü Sertifikası (YYS)) ISO 9001 ve ISO 27001 sertifikalarını zorunlu kılınmasına rağmen dünyada kabul gören ve tüm bölgesel ekonomik ortakların benimsediği (TAPA – CTPAT – STP – PIP- APEC gibi) ISO 28000 serisi Tedarik Zinciri İçin Güvenlik Yönetim Sistemleri standardı uygulanmaktadır. Bu durum ileriki dönemlerde Yetkili Yükümlü Sertifikası alan şirketlerin, yurtiçi ve yurtdışında ticaret yaptığı şirketler tarafından gerçekleştirilecek denetimlerinde bir sorun olarak ortaya çıkabileceği değerlendirilmektedir. Şekildeki şema 28000 uygulamalarını içeren uyumluluğun ve muhtemel sertifikasyonun ulusal, bölgesel veya yetkili ekonomik operatör programlarının gerekliliklerini ve belirli endüstri programlarının gereklerini tamamladığını ve doğrulamaları nasıl kolaylaştıracağını göstermektedir. Bu tür programlar, kuruluşlar tarafından AEO sertifikası elde etme amacı olmadan tedarik zinciri güvenlik yönetimini geliştirmek ve belgelemek için ISO 28000 ve ISO 28001’i benimsenmesini önemli kılmaktadır. Referanslar : WCO SAFE World Customs Organisations Safe Framework of Standards to Secure and Facilitate Global Trade AUTHORISED ECONOMIC OPERATORS GUIDELINES Approved by the CCC-GEN (AEO subsection) on 11 March 2016

GÜVENLİK HİZMETİ

Özel güvenlik görevlileri için önemli iki konu: Uyku ve dikkat Güvenlik görevlisi olarak çalışan kişilerin uykuya dalmalarını zorlaştıran etmenleri ortadan kaldırmaya çalışmak önemli bir faktördür. Gözde YANA / Eğitim Sorumlusu, Endüstriyel Psikolog TEPE SAVUNMA VE GÜVENLİK SİSTEMLERİ

nsan vücudunun kendi doğal bir ritmi var. Bir diğer deyişle vücut saati gece uyumak gündüz de etkin olmak için ayarlı fakat özel güvenlik sektörü haftada 7 gün 24 saat hizmet veren bir meslek grubu olduğu için güvenlik personelleri vardiyalı ya da nöbet sistemiyle çalışmaktadır. Bu durum gece ve gündüz çalışma saatlerinde uyku problemleri ve dikkat eksikliği gibi bazı sorunları da beraberinde getirmektedir. Bir gün içindeki biyolojik saatin başlangıcı, güneşin doğuşu ile gerçekleşen uyanma kabul edilir. Bu başlangıç ancak güneşten gelen ilk sinyalle fark edilir. Bu tanım ile başlayacak olursak vardiyalı veya nöbet sistemiyle çalışan güvenlik personelleri için biyolojik saat ayarını yeniden kurmak, üzerinde durulması gereken bir konu çünkü dış faktörler biyolojik saatin olmazsa olmazı. Dış faktörlerin en önemlisi ışık, beyin kendi ritmini belirlerken en fazla ışıktan besleniyor. Bu sebeple gündüzden geceye ve geceden gündüze geçişlerde uyku sağlığını dikkate almamız biyolojik saat ayarının yeniden kurmak için önemli bir faktör olacaktır. Örneğin, vardiyası sabah biten güvenlik görevlileri için koyu bir güneş gözlüğü takmak ve olabildiğince kısa

74 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

süre aydınlığa maruz kalmaya çalışarak bir an önce yatağınızda uyumaya çalışmak iyi bir yöntem. Bu yöntem sayesinde güneş ışığının biyolojik saati düzenleyen hormonların etkisini azaltarak uykuya daha kolay geçiş sağlayabiliriz. Bu gibi önlemler alınmadığı zaman biyolojik saatimizin ayarları kararıyor. Ayarlar bozulduğunda melatonin salgılanması düzensizleşir. Bu hormon karanlıkla birlikte salgılanmaya başlar etkenliğini en iyi uykuda gösterir. Güvenlik görevlisi olarak çalışan kişilerin uykuya dalmalarını zorlaştıran etmenleri ortadan kaldırmaya çalışmak önemli bir faktördür. Özel güvenlik sektöründe çalı-

şan kişiler için: iyi bir uyku nasıl uyunur, koşullar nelerdir, uyku ortamının dizayn edilmesi ve iyileştirilmesi konuları hakkında bilgilendirmelerin/eğitimlerin verilmesi vardiyalı çalışma sisteminde çalışan personeller için fayda sağlayacaktır. Uykunun kalitesini arttırabilmek için uygulanabilecek birkaç yöntem şu şekildedir. Muhakkak tamamen karanlık bir ortamda uyunmalıdır. Bu ortamı sağlamak için kalın perdelerle veya alüminyum kâğıtlarla odayı ışık geçirmez hale getirilebilir. Elektromanyetik dalgaları aza indirmek için yatak odasında televizyon, bilgisayar, cep telefonu benzeri elektronik aletler bulun-

Gözde YANA

durulmamasına özen gösterilebilir. Sigara, alkol ve aşırı kafein tüketiminden uzak durulmalıdır. Özel güvenlik görevlisi olarak çalışan arkadaşlar ile yaptığım görüşmelerde sık karşılaştığım durumlardan biri olan olumsuz düşünce tarzı konusuna da bu noktada bahsetmekte fayda var. Sabah vardiyadan çıkıp akşam tekrar vardiyaya gelecek olan güvenlik görevlisi arkadaşlardan genelde duyduğum cümle “En az 4-5 saat uyumalıyım, şu saatte muhakkak yatakta olmalıyım” gibi düşüncelerden oluşuyor. Bu düşüncelere çok fazla odaklanmak uyumayı daha çok zorlaştırır. Uyuyamadığın zaman neler olacağını düşünmek daha çok kaygı yaşatır ve uykuya dalmak konusunda dirençler gelişmesine sebep olabilir. Uykuya çok fazla odaklanmanın sonucunda ağrılar ya da başka bir nedene dayanan uyku problemleri başlar, sonrasında şekerleme ile uykunuzu almaya çalışırsınız ya da en fazla duyduğumuz ve yaşanan şekliyle yatakta sürekli dönerek uyumaya çalışma durumları artar bu da uyku düzenini daha çok bozar. Bu kısır döngüyü bozmak için

uykusuzluğa yüklenen anlamlar ve uykusuzluktan çıkarılan sonuçların incelemek gerekir. Bunlar: Her şeyi uykusuzluğa yüklemek, yardımcı olamayan düşünce tarzları, uyku sorununun anlamı ve nedeni üzerine en kötüsünü düşünmek, gerçekçi olamayan beklentiler gibi olumsuz düşünce tarzları ile uyku sorunu bir türlü düzelmiyorsa bunları tespit edip, yerlerine daha işlevsel ve gerçekçi düşünceleri benimseme yolları belirlenebilir. Unutulmamalıdır ki kritik görevlerde yer alan özel güvenlik görevlilerinin bu gibi problemler yaşamaları onların performansını, fiziksel ve ruhsal durumlarını etkileyecektir. Uyuyamayan bir insan verimsiz, uyumsuz, sinirli ve alıngan olabilir. ÖGG için bu durum iş birliğini zorlaştıran, çalışma arkadaşları ile olan iletişimde isteksizlik ve tartışmalara, uyumsuzluklara neden olabilir. Bununla birlikte algı düzeyi düşer ve dikkat dağınıklığı artar. İyi uyku yüksek dikkat! Güvenlik olarak çalışanların sahip olma-

sı gereken özelliklerden biri de yüksek düzeyde dikkattir. Dikkat ve uyku konularını beraber ele almamızın nedenlerinden birkaçı çalışanların reflekslerini güçlendirmek, algı düzeylerini arttırmak ve tehlike ve risk seviyelerini düşürmektir. Dikkat süresi yüksek bir insan, birçok ses arasından belirli bir sesi ayırt edebilir, karmakarış görseller ve imgeler içerisinde küçük nesneleri seçebilir ve dikkatini kontrol altında tutabilir. Uykusuzluk arttıkça dikkat seviye-

Kritik görevlerde yer alan özel güvenlik görevlilerinin bu gibi problemler yaşamaları onların performansını, fiziksel ve ruhsal durumlarını etkileyecektir.

Kasım 2018 Güvenlik Yönetimi n 75

GÜVENLİK HİZMETİ

si düşüyor. ÖGG’de bu durumun yansımaları, algılarındaki seçicilik azalır ve risk yaratacak kişilerin ve maddelerin kontrolünü zorlaştırır. İstediğimiz şekilde duygularımıza hükmedemeyiz. ÖGG için zorluk çıkaran müşteri ile iletişim zorlaşarak şiddete eğilim gösterebilir. Kişinin kontrol mekanizması güçsüzleşebilir. Diğer bir yandan uyanık kalmaya ve dikkatlerini toplamak için telefona yoğunlaşmak stres seviyesini arttırarak, öfke kontrol seviyesini düşürebiliyor. Bu sebeplerle dikkat ve konsantrasyon düzeyinde azalma ve bunlarla bağlantılı olarak yapılan işte hataların artması, kişilerarası ilişkilerde bozulma, duyarsızlaşma, iş veriminde düşme, çalışma hızında azalma, sık hastalanma ve rapor alma sıklığında artış dikkati çekmektedir. Dikkat eksikliğine neden olan uykusuzluk ile kısa süreli bellek körelir. Uykusuzken çok daha fazla unutkanlıklar artar: telefon numaralarını unutma, ÖGG için: plakaları akılda tutamama, kişilerin yüzlerini hatırlamada zorluklar, giriş çıkış kayıtlarını yazmada zorlanmalar meydana gelebilir. Uzun süreli bellekteki körelmelerde ise uyku sırasında beynimiz meydana gelen olayları düzene sokar, aralarında ilişki kurup, anlamlandırır. ÖGG için bu durum: yaşanan İSG kazalarında, şüpheli şahısların kontrolünü sağlamakta zorlandıklarını ve yaşanan olaylar arasında bağlantı kuramayıp olumsuz sonuçlar doğurabilir. Bilinç daha düşük seviyede çalıştığında farkındalık azalır. Özel güvenlik görevlisi, araçların, kişilerin, durumların, yaşanan olayların, kazaların tanımının doğru ve net bir şekilde tanımını yapamayabilir. Asıl görevimiz olan suç öncesi hareketleri tespit

76 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

etmemizi zorlaştırabilir. Etkileyici görsel / video çalışmaları ile uykusuzluğun yarattığı dikkat eksikliği konusunda çalışmalar yapılarak çalışanların etkinliğini arttırabiliriz. Son olarak unutulmamalı ki, yaşam kalitesinin önemli bir parçası olan sağlıklı bir uyku güvenlik görevlisi olarak çalışan kişiler için daha disiplin gerektiren bir süreçtir. Bu sürecin daha rahat ve sistemli bir şekilde yürütülmesi kurumlara daha güvenilir bir oram sunarken çalışanların da iş ve özel hayat dengesini kolaylaştıracaktır. Kaliteli uyku, güvenilir ortam sağlamak için uykunuzla ilgili benimsediğiniz her sağlıklı düşünce, sağlıklı bir uykunun ve dolayısıyla yaşam kalitenizin önemli bir parçası haline gelir. Güvenlik görevlilerinin, devriye görevlerinin başarısı, onların dikkatine, devriye güzergâhında dinleme, gözleme ve koku algılama gibi duyularını kullanma becerilerine bağlıdır. Ayrıca, güvenlik görevlilerinin sezgilerini kullanması, bölgelerini çok iyi tanımaları ve muhtemel sorunlara karşı duyarlı olmaları görevin etkinliğini artıracak hususlardır. Bunun yanında, görev sırasında ortaya çıkacak yorgunluk, monotonluk ve

Güvenlik görevlilerinin, devriye görevlerinin başarısı, onların dikkatine, devriye güzergâhında dinleme, gözleme ve koku algılama gibi duyularını kullanma becerilerine bağlıdır. güvenlik görevlisinin kişisel sorunları nedeniyle dikkatinin dağınık olması, devriye görevinin başarısını olumsuz etkileyecek hususlardır. Bu hususların iyileştirmesi amacıyla çalışanlara psikolojik destek vermek, görev ve sorumlulukları ile ilgili eğitimler vermek, kurum ve kişilere sağlıklı bir çalışma ortamı sunabilmek ve mevcut işi sürdürmek için fayda sağlayacaktır. Uykunuzun kaliteli, dikkatinizin yüksek olduğu sağlıklı günler dilerim.

GÜVENLİK HİZMETİ

Güvenlik sektöründeki rekabet Özel güvenlik, günümüzde rekabetin hızla yükseldiği sektörlerden biridir. Bu sektörde çalışanlar sürekli olarak rekabet gücünü korumak için becerilerini geliştirmeye ihtiyaç duymaktadır. Bir risk yönetimi ve eğitim hizmetleri kuruluşu olan The Linx International Group’un yakın tarihlerde yayınladığı bir anket sonucu, profesyonel ve kişisel yaşamda gelişim ile eğitimin ilişkisini bir kez daha ortaya koymuştur. Turgay ŞAHAN TAV GÜVENLİK HİZMETLERİ A.Ş.

017 yazında Linx, ARC Training, Perpetuity Academy ve Tavcom Training adına yapılan bu çalışma, özel sektörde ve kamu sektöründe faaliyet gösteren 1000 güvenlik uzmanı ile yapılmıştır. Bulgular, kariyer ve yetkinlik gelişimini ciddiye alan güvenlik profesyonellerini eğitim almaları için motive eden üç ana faktörün; sürekli mesleki gelişim (yüzde 76), sertifikasyon/eğitim (yüzde 71) ve kişisel gelişim (yüzde 64) olduğu yönündedir. Ayrıca katılımcıların yüzde 81’i kişisel, yüzde 68’i kurumsal ve yüzde 74’ü de endüstriyel olarak nitelikli eğitimle edinilen vasıflarının önemini kabul etmiş ve olumlu etkilerini vurgulamıştır. Aynı araştırmaya göre, titizlikle kişisel ve mesleki gelişime özen gösteren profesyonellerin yarısından fazlasının (yüzde 51) eğitim giderlerini kendilerinin karşıladığını göstermektedir. Eğitim

78 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

platformlarında bireyler; tek bir ders için 81” ile tam kapsamlı bir kurs için 41.000” arası bir maliyet üstlenmektedirler. TAV Güvenlik, eğitim maliyetlerinin ve olumlu etkilerinin farkında bir kurum olarak çalışanların gerek endüstriyel eğitim ve sertifikasyon gereksinimlerini, gerekse kişisel

gelişim eğitimlerini mesai saatleri içerisinde üstlenmekte, çalışanların kendilerine ayrılan izin günlerini daha sağlıklı kullanmalarına imkân tanımakta ve aynı zamanda da kariyer planlamaları konusunda destek olmaktadır. Güvenlik sektörü son derece rekabetçi ve hızlı bir şekilde ilerliyor; bireylerin

Turgay ŞAHAN

değişen tehditlere karşı yetkinliklerini koruyabilmelerini, mevzuat, yeni teknoloji ve uygulamalarla ilgili güncel olmalarını ve mesleki gelişime açık olmalarını gerektiriyor. Resmi ve saygın kuruluşlardan alınan eğitimler, kariyer akışının sağlıklı sürdürebilmesi ve maaş artışının verimli olabilmesi için gerekliyken, sektörün farklı alanlarındaki farklı rolleri üstlenebilmek için yapılan kişisel yatırımlar da çalışanları kalabalıklardan ayırabilmektedır. Özel güvenlik sektörüne farklı sektörlerden geçecek olan ya da asker ve polis gibi kamu hizmetinden geçiş yapacak insanlar da odağı özel güvenlik olan, etkili ve spesifik eğitimleri almalıdırlar. Ticari kuruluşlar da çalışanlarına yatırım yaparak hem profesyonel standartların korunmasına yardımcı olmalı hem de bu rekabetçi pazara katma değer sağlamalıdırlar. Sınıflarda verilen eğitimler günümüzde hala daha popüler, ancak araştırmaya katılan kişilerin yüzde 60’ı halihazırda elektronik eğitim almış bulunuyor ve gelecekte de elektronik/ uzaktan öğrenmenin yüzde 70’lik bir ivme kazanacağı öngörülüyor.

Katılımcıların gelecek beklentilerinde ise uzaktan öğrenimin karma öğrenim ve sanal eğitmenlerle yapılması yönünde. Ayrıca, simülasyon eğitimlerinin öğrenmedeki verimliliğini ölçmek adına yapılan pek çok güncel araştırma, bu platformun gerek öğrencinin öğrenme hevesinde, gerek soyut kavramların daha iyi anlaşılmasında gerekse başarının artmasında olumlu ve kayda değer bir etkisi olduğunu göstermiştir. Günümüz güvenlik profesyonellerinin uzmanlıklarını arttırma ya da ilave uzmanlık kazanma eğilimlerinin odağında ise güvenlik yönetimi (yüzde 63), güvenlik danışmanlığı (yüzde 61), terörle mücadele (yüzde 55) ve kriz yönetimi (yüzde 47) bulunuyor. Özellikle son iki konu açısından bakıldığında, tüm dünyada kurum ve kuruluşlara yönelik tehditlerin değişim halinde olduğu görülmektedir. Güvenlik uzmanları da sürekli olarak bu tehdit ve yöntemlerle ilgili bilgi ve anlayışlarını güncellemek zorundadırlar. “Güvenliğin ihmali” ile ilgili gündeme gelen davalarda artış gözlemlenmesiyle birlikte, güvenlik sektöründe hizmet veren tüm çalışanların gerekli makul önlemleri aldıklarını ve işlerini mevzuat ve yasalara uygun yaptıklarını gösterebilmeleri son derece önemlidir. Kuruluşların

başarı ve verimliliğinin devamı için güvenlik çalışanlarının ve güvenliği ilgilendiren tüm birimlerin insan kaynaklı ya da çevreden doğabilecek krizleri yönetebilmeleri büyük önem taşımaktadır. Nüfusun sürekli arttığı, tehditlerin giderek karmaşıklaştığı bir dünyada güvenlik uzmanlarının riskleri proaktif olarak yönetebilmeleri gerekmektedir. Saygın kuruluşlardan verimli, işe yarar eğitim almak, zaman ve emek yatırımlarını sağlam temeller üzerine kurmak büyük önem taşımaktadır.

Günümüz güvenlik profesyonellerinin uzmanlıklarını arttırma ya da ilave uzmanlık kazanma eğilimlerinin odağında ise güvenlik yönetimi (yüzde 63), güvenlik danışmanlığı (yüzde 61), terörle mücadele (yüzde 55) ve kriz yönetimi (yüzde 47) bulunuyor.

Kasım 2018 Güvenlik Yönetimi n 79

YANGIN GÜVENLİĞİ

Endüstride kritik güvenlik koşulları nelerdir? Yangın ve gaz sistemlerinizin çalışması için en yüksek güvenlik seviyesine sahip olması, tesis güvenliği açısından gereklidir. Jon D. MILLER/ Detronics Onay Mühendisliği Müdürü EMO AYVAZ YANGIN SİSTEMLERİ A.Ş.

n yüksek güvenlik seviyesinden emin olmak için ne yapabilirsiniz? Üretilmiş bir ürünün bağımsız denetleme kuruluşları tarafından değerlendirilmesi üreticinin kendi belirlediği sertifikasyonuna göre daha çok tercih edilir. Ancak bu durumda da akla aşağıdaki sorular gelmektedir;

Hangi bağımsız denetleme kuruluşu seçilmeli? Sertifikalandırmadaki hususlar nelerdir? Ürün sertifikasyonun uygun ve tam yönetilmesi için seçmiş olduğunuz nitelikli şirketlere nasıl güvenebilirsiniz? Yaygın olarak bilinen yanlış inanışlar şöyledir; Yanlış 1: Ürünün üretici nezdinde sertifikalanması; bağımsız denetleme kuruluşunun sağladığı sertifikasyon ile aynı hassasiyet ve özeni gösterir. Yanlış 2: Tüm ürün sertifikasyon kuruluşları eşit yeterliliktedir. Yanlış 3: Ürünün dökümanında belirtilen standartlar; ürünün bir

80 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

sertifikaya sahip olduğu anlamına gelir. Yanlış 4: Yedekli SIL 2 ürünleri ve SIL 2 süreçleri kullanılarak SIL 3 seviyesine ulaşabiliriz. Hatalar genellikle yanlış terminolojiler ile çoğalır. Burada önemli olan birkaç tanımdan bahsedebiliriz. Standart: Uygun sistemin karşılanmasına bağlı olarak doğrulanmış bir kabul tanımıdır. Teknik ve kanıtlanabilir dil kullanır böylece bir endüstri için yerel ve uluslararası gruplar en doğru uygulamaları belirlerler. IEC 61508 ve IEC 60079-29-1 standartlara örnektir. Standartlar asgari kabul edilebilir kriterleri belirler. Güvenlik hedefleriniz daha yüksek bir standarda belirlenmeli. Akreditasyon kurumu; Gerekli bilgi, birikim ve titizliğe sahip, çözümler ile ilgili sertifikalama fonksiyonunu sağlayabilen firmaları tanımlayan kuruluşlardır. ANSI (Amerika Ulusal Standart Enstitüsü) bir akreditasyon onay kuruluşudur.

Ürün sertifika kuruluşu: Ürün kalitesi, hizmet kalitesinin ve sistemlerin standartlar doğrultusunda incelenmesi ve denetlenerek uygun sertifikayı sağlayabilen kuruluşlardır. Exida akredite edilmiş bir fonksiyonel güvenlik(SIL) ürün sertifikatörüdür. Sertifikasyon: Belirli bir çözümün (ürün, hizmet veya sistem) standartları karşıladığını belirler. Değerlendirme testleri sonucunda çözümün güvenli, işlevsel ve beklenen şekilde gerçekleştiği teyit edilir. Uyumluluğun belirlenmesi durumunda, çözüm ile ilgili fonksiyonel güvenlik sertifikası oluşturulur. Geçerli sertifikasyon için onaylayıcı kuruluşun, kullanılan standartlar ile ilgili akredite olmuş olması gerekmektedir.

Firmanın kendi sertifikasyonunu alması riskli olabilir. Güvenlik amacıyla düzgün bir şekilde sertifikalandırılmış alev ve gaz dedektörlerinin seçimi hayati önem taşır. Sürecin her adımının hassas bir şekilde değerlendirmesi gereken birçok husus vardır. Operasyonel verim-

lilik, maksimum verim ve genel güvenlik gerektiren kapsamlı dikkat bu hususlar arasındadır. Sonuç olarak, doğru belgelendirme, doğru kurulum ve bir ürünün günlük işlemlerini en yüksek güvenlik standardına ulaşması gerekmektedir. Bu makale ürün sertifikalanmasının adımlarını anlatmaktadır. Hatta düzgün kurulmuş ve çalışan ürünler ve yasal bir ürün sertifikasyonuna sahip olmadıkça güvenlik özelliklerini sağlaması beklenmemelidir. Genellikle yanlış bilinen, ürün sertifikasyonunun; ekstra ve özel kullanım şartlarında düzgün bir fonksiyonel güvenliğin kabul edilmesinin, güvenlik için çok önemli olduğudur. Fonksiyonel güvenlik tahmin edilebilir bir durumda daha önceden belirlenen başarısızlığı izin verir. Bu nedenle ürün sertifikasındaki yanlışlar bir felaket esnasında kendi kendilerine ortaya çıkacaktır. Tam ve güvenilir fonksiyonel güvenlik sertifikasyonu dikkat gerektirir. Yerel güvenlik standartlarına uyum çok karmaşık bir konudur. Binlerce yerel, bölgesel ve

ulusal standartlar ve çok sayıda ekipman seçeneği, akreditasyon kurumu ve bağımsız denetleme kuruluşları vardır. Ürün sertifikatörünün seçimi (aynı zamanda ürün sertifikasyon kuruluşu veya onaylanmış kuruluşlar olarak bilinirler), tanınmış akreditasyon onay kuruluşu tarafından özel standartlara ve yeterliliklerin değerlendirilmesi gerekir. Akreditasyon kurumu ve ürün sertifika kuruluşları yerel operatörler tarafından genellikle daha az bilinirler. Bir akreditasyon kurumu; (Ör. ANSI, OSHA, CNAS, UKAS) resmi bir süreç üzerinden, ürün sertifika kuruluşunun yeterliliğini, detaylı güvenlik standartlarıyla değerlendirir. Ürünleri sertifikalayan şirketlerin sayıca çok fazladır. (Ör: Exida, FM, SIRA, UL ve TÜVRheinland ve benzeri) Onlar sertifikasyon için gelindiği zaman, ürünün çeşitli yeteneklerini sunabilirler. Bu süreç içerisinde potansiyel bir zayıf nokta vardır. Özel gereksinimlerinizin araştırılması ve saptanması için bir ürün sertifikatörü seçimidir. Ürün sertifikatörünü düşünerek seçmeniz kritiktir.

Güvenlik amacıyla düzgün bir şekilde sertifikalandırılmış alev ve gaz dedektörlerinin seçimi hayati önem taşır. Sürecin her adımının hassas bir şekilde değerlendirmesi gereken birçok husus vardır. Sertifika hedefinizi başarmak ve ürününüzün ilgili standartlara uygunluğunun ispatı için büyük olasılıkla birden fazla ürün sertifika kuruluşunun kullanılması gerekecektir.

Tüm ürün sertifika kuruluşları eşit kaliteye sahip değildir. Akreditasyon kurumları; ürün sertifika kuruluşlarının değerlendirilmesinden sorumludur. Böyle kurumlar; ürünlerin test

Kasım 2018 Güvenlik Yönetimi n 81

YANGIN GÜVENLİĞİ

ve sertifikalarını sağlayan ürün sertifika kuruluşlarının beklenen performans seviyelerini karşılaması için gerekli olan yetkinlik ve uygunluklarına bakarlar. Akreditasyon kurumlarının sorumlulukları, ürün sertifika kuruluşlarının rutin olarak denetiminin ötesindedir. Çalışmaları arasında, önemli poliçe dokümanlarının onayı, değerlendirme sürecinin gözden geçirilmesi ve sertifika kuruluşunun değerlendirme programlarının izlenmesidir. Akreditasyon kurumları ürün sertifika kuruluşlarına, IEC standartlarını da içeren, gösterilen yetkinlik üzerinden baz alınan bir akreditasyon belgesi verirler. Akreditasyon kurumu, ürünlerin düzgün bir şekilde sertifikalandırıldığından emin olmayı hedefler. Bu, şu anlamlara gelmektedir: 1. Ürün, tescilli sertifika işareti ile etiketlenir. 2. Ürün sertifika kuruluşu sertifikasyonu çıkarırken, akreditasyon kapsamı içinde olan ve iyi bilinen bir test standardı uygular. 3. Ürün sertifika kuruluşu, sertifikasyonu bilinen bir tesisinden çıkartır.

82 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

Yukarıdaki 1. ve 3. maddeler genelde iyi anlaşılır ve uygulanır. Ancak, birkaç ürün sertifika kuruluşu, IEC 61508 e göre akreditasyonlarının kapsamı çerçevesinde fonksiyonel güvenlik sertifikaları sunar (madde 2). Bu kritik adım olmadan resmi yeterlilik olamaz ve güvenlik seviyesi tehlikeye atılabilir. IEC 61508 standardı “yeterlilik kanıtı” değerlendirmelerini gerçekleştirenlerin tüm kuruluşlar için gereklidir. Resmi bir yetkili veya akredite olunma durumu gerekmemesine rağmen, IEC 61508 sertifikalı ürünleri sipariş eden birçok müşteri teknik yeterlilik seviyesinin yüksekliğini gösteren bir ürün sertifika kuruluşu talep eder. Biliyor muydunuz? Fonksiyonel güvenlik hedeflerinize ulaşmak için SIL, performans ve tehlikeli bölge akreditasyonunun kontrolü çok önemlidir. Aralık 2015 itibariyle üç alanda da akreditasyon elde eden hiç bir kurum yoktur fakat bazı kurumlar, akredite olmadıkları halde sertifikasyon sunmaktadır.

Örnek olarak bir ürüne, IEC 61508’i karşıladığına dair bir sertifikasyon verebilmek için, ürün sertifika kuruluşu, aşağıdaki örneklerde belirtildiği gibi, fonksiyonel güvenlik alanları içinde tam yeterlilik sahibi olmalıdır: Mekanik tasarım (stres koşulları, kullanım ömrü, sistematik tasarım prosedürleri) Yazılımsal tasarım (Yazılım hata mekanizması ve sistematik tasarım prosedürleri) Elektronik donanım (elektronik donanım hata mekanizması ve sistematik tasarım prosedürleri) Donanım hata modları, etkileri ve teşhis analizi (FMEDA) Donanım olasılıklı hata analizleri (stres koşulları ve kullanım ömrü) Yazılım ve donanım test prosedürleri ve yöntemleri. Kalite prosedürleri, doküman kontrolü ve fonksiyonel güvenlik yönetimi.

Dokümantasyondan ne öğrenebiliriz ve ne öğrenemeyiz Ürünlerin değerlendirilmesi, ürün

YANGIN GÜVENLİĞİ

Kavram Yanılgısı: SIL 2 uyumlu ürün ve süreç yedeklendiğinde sonuç SIL 3 olmamaktadır.

sertifikasının değerlendirilmesi yoluyla geliştirilebilir. Sertifikalar, ürünlerin seçimine yardımcı olmak için ek detaylar sunar. Her sertifika, karşılanan standartları ve sertifika vermek için kullanılan yayın yılını içerir. Fonksiyonel güvenlik sertifikası için standardın belirlendiği tarih, ürünleri doğru bir şekilde karşılaştırabilmek için kritik öneme sahiptir. Örneğin, IEC61508:2000’in (Edition 1) yayımlanan versiyonunda bulunan güvenlik arızası kırılma değerleri, 2010’a (Edition 2) göre daha az detaya sahiptir ve bu yüzden daha az güvenilirdir. İki versiyon arasındaki fark, FMDEA hesaplarının artık güvenlik ile ilişkili olmayan bileşenleri

84 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

içermesi gerekliliğinden kaynaklanmaktadır. Yeni standart, ilgili bileşen değerlendirilmesinin yapılmasını, bilgi amaçlı güvenlik kılavuzunun oluşturulmasını gerekli kılmaktadır. Fonksiyonel güvenlik sertifikasında bir diğer önemli konu, SIL3 üreticisinin süreç kabiliyeti, bir SIL3 kapasite sertifikası düzenlenmesi esnasında göz önüne alındırılmasıdır. Artık SIL 2 üreticisinin, yedekleme ile ürününün SIL 3 uyumlu olduğunu belirtmesi mümkün değildir. Üretici öncelikle SIL3 uyumlu bir gelişim sürecini kanıtlamak zorundadır. Süreç kabiliyeti, ürünün tasarımsal dayanıklılığının sağlanmasının ölçümünü yapabilmek için öncelikli olarak

gereklidir. Fonksiyonel güvenlik sertifikasyonu yetkinliği bulunan ürün sertifika kuruluşları, üreticinin ürününün ve sürecinin yeterliliğini belirleyecektir. Kavram yanılgısı: SIL 2 uyumlu ürün ve süreç yedeklendiğinde sonuç SIL 3 olmamaktadır. Üreticilerin iddia ettiği kabiliyetler üzerindeki ek bilgi, ürün güvenlik kılavuzu incelenerek elde edilebilir. Bu durum, ürünün ve süreç güvenlik sertifikasyonunun sağlamlığının belirlenmesi için gereklidir. Bir ürünün, güvenlik kılavuzunda belirtilen dayanıklılık testi aralığı, düzgün bir devamlılık sağlamak için ürünün kullanımı sırasında gereken bakım

YANGIN GÜVENLİĞİ

ihtiyaçlarını tarif eder. Yüksek SIL kapasiteli bir ürünün saha bakımı pahalı olabilir. Güvenlik kılavuzlarında belirtilen bu detaylar, ürünlerin karşılaştırılması yapılırken detaylı olarak incelenmelidir. Aynı zamanda, ürünün SIL uyumluluk sertifikasının olması, ürünün performansının onaylandığı anlamına gelmemektedir. Ürünün SIL yeterlilik sertifikasında, çeşitli yönetmelikler ve standartlar listelenmiş olabilir. Bu listede belirtilenler, hepsinin uygunluğunun sağlandığı anlamına gelmez. Listedeki yönetmelik ve standartlar, değerlendirmede bunların göz önünde bulundurulduğu anlamına gelir. Yönetmelikler, her kurum tarafından akredite olmuş değildir. Ürünün uygun bir şekilde sertifikalandırılmasının tek yolu, sertifikasyon testi sonuçlarının ilgili standarda uygun olduğunu belirlemekten geçer.

Özet olarak Tehlikeli endüstriyel uygula-

86 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

malarda riskleri azaltmak için tasarlanan ürünler, belirli standartlara göre sertifikalı olmalıdır. Ürün sertifikasyonu sunan kurumlar ürünlerin, fonksiyonel güvenlik gereksinimlerini karşıladığına emin olmak için kontrol edilmesinden sorumludur. Ürün sertifika kuruluşlarının hepsi sizin gereksinimlerinizi karşılayamaz. Ürünlerin fonksiyonel güvenlik sertifikasyonları yapan kuruluşların, IEC 61508’e akredite olmuş olmaları zorunludur. Akredite olmuş sertifika kuruluşu sadece ürünü ve süreci değil, ilgili bilginin güvenlik kılavuzunda bulunmasını da kontrol edecek yeterlilikte olmalıdır. Ürünün ve sürecin güvenli olarak işleyebilmesi için, güvenlik kılavuzu ve üreticinin sağladığı dokümantasyona uyulmalıdır. Ancak o zaman, ürünün ve sürecin en yüksek seviyede güvenilir olarak çalışması sağlanmış olacaktır. Bölgenizdeki sertifikasyon sunan grupların yeteneklerini değerlendirin. İhtiyacınız olan seviyeye göre akredite olmuşlar mı?

Ürünlerin fonksiyonel güvenlik sertifikasyonları yapan kuruluşların, IEC 61508’e akredite olmuş olmaları zorunludur. Akredite olmuş sertifika kuruluşu sadece ürünü ve süreci değil, ilgili bilginin güvenlik kılavuzunda bulunmasını da kontrol edecek yeterlilikte olmalıdır.

YANGIN GÜVENLİĞİ

Hava örneklemeli duman dedektörleri Hava örneklemeli duman dedektör sistemi koruma altında olması istenen bölgelerden çektiği havayı bir boru ağı yardımıyla yüksek hassasiyetli detektöre analiz edilmek üzere yollar ve uyarı sinyali verir. SERKAN CEYLAN / Satış ve Müh. Dept. Ekip Lideri NORM TEKNİK A.Ş.

u sistemler performans, kurulum maliyeti ve rutin bakım açısından avantajlıdır. Geleneksel sistemlerin yeterli olmadığı durumlarda; giriş-bakım problemlerinin olduğu yerlerde, yüksek koruma istenen alanlarda (atrium, yüksek yapılar, yapı boşlukları, karmaşık çatı yapılarında,tozlu alanlarda, soğuk depolarında, sıcak bölgelerde kurulumun görünmesinin istenmediği yerlerde), ekstrem çevre koşulları (toz, kir gibi) olduğunda tercih edilir. 2 tip sistem kullanılır. Birincil örneklemeli sistemlerde 1500 metreküp hacim başına bir detektör kullanılması uygundur. Bazı ekstrem koşullarda temiz oda vs. bu hacim

88 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

dedektör başına daha da küçültülebilir. İkincil örneklemeli sistem kullanılırsa normal detektörlerin kullandığı dedektör başına hacim miktarı kullanılabilir.(yüksek hassasiyet için normal havalandırma koşullarında 3.5 metre aralıklarla boruda delik açılabilir)

Birincil örneklemeli sistem: Korunan bölgedeki herhangi bir

duman taneciğinin havalandırma sisteminden geçeceği varsayımıyla çalışır. Hava hızının 1m/s’den fazla olduğu durumlarda kullanılır. Hava koşullandırma sistemleriyle çalıştığında optimum performans gösterir. (performansı havalandırmayla limitli) Küçük boyutlu bir sorundan kaynaklanıp tavana yükselmeyen yangının ilk anlarında oluşan soğuk duman tespiti avantajıdır. Detektör korunacak mahalin dışına monte edilecekse, detektör çıkışının korunan bölgeye geri döndürülmesi uygundur. Böylece numune havanın –belki de dumanın-diğer bölgeleri kirletmesi ve korunan bölgeyle dedektör yerleşimi arasında basınç dağılımlarının dengelenmesini sağlar. Havalandırmadan giren dış kirlilik yanlış alarm verilmesine neden olabilir. Bunu gözlemleyen bir referans detektör yardımıyla alarmın gereksiz çalışması engellenmektedir.

İkincil örneklemeli sistem: Boru ağının numune delikleriyle analiz gerçekleştirilir. Yavaş hava hareketlerinin olduğu durumlarda kullanılır. Aynı pozisyonda konumlanmış numune deliklerinden oluşur ve normal dedektörlerle aynı tasarım kriterleri kullanılır. Delik çapları hidrolik hesap programı ile belirlenir. Tavan yüksekliğinin fazla olduğu mahallerde (yüksek depolar, atrium) çok seviyeli numune deliklerinin kullanımı tercih edilebilir. LPCB onaylı bir çok detektör sistemi için tasarım kriterleri şunlardır: Max. toplam boru uzunluğu 200m Max. tek boru uzunluğu 100m(numune girişinden detektöre kadar geçen süre 120sn ile sınırlı olmalıdır) Boru malzemesi olarak genelde kırmızı ABS tercih edilir; ancak 20-22 mm nominal çap ve laminar akışın sağlandığı başka malzemeli borularda kullanılabilir. Boru uzunlukları T bağlantıları olmadan birleştirilmelidir. Hassasiyet: Yüksek hassasiyet, can ve mal kaybına neden olabilecek potansiyel yangın durumlarının erken evrelerde tespit edilerek olası zararların önüne geçilmesini sağlar. Duman dedektörü hassasiyeti metre başına inceltme (%obs per meter) birimiyle tanımlanır. Yani verilen bir yüzde için bir metre mesafede bir ışık demetinin ne ölçüde inceltildiğini belirtir. Tanımlanan üç

hassasiyet seviyesi vardır: Normal: Normal noktasal duman dedektörünün hassasiyettir (%5obs per meter) arttırılmış:%2’den daha iyi yüksek:%0.8’den daha iyi bir çok noktasal duman dedektörü kullanılarak sağlanabilen hassasiyeti, tek bir yüksek hassasiyetli hava örnekleme dedektörü ile sağlamak mümkündür. Hava örneklemeli dedektörün noktasal dedektörlere göre sayıca daha az kullanılmasının yanında avantajı çevresel kısıtlamalar nedeniyle noktasal dedektörlerin kullanılamadığı yerlerde de düzenleme yapabilmesidir. Ayrıca boru sistemi dâhil kurulumu ve bakımı noktasal dedektörlere göre ucuz ve kolaydır. Dedektör hassasiyetinin belirlenmesi boru ağındaki numune deliklerinin sayısı ile yakından ilgilidir. Bir dedektör %0.05 duman yoğunluğu için alarm verecek şekilde ayarlandıysa 20 delikli bir sistemde ortalama sistem duyarlılığı %1 olacaktır(0.05x20) Örneğin duman 3 deliğe ulaştığında hassaslık 1/3 için %0.33’e ulaşacaktır. Yani duyarlılık dumanın ulaştığı delik sayısıyla orantılı bir artış gösterecektir. Hava örneklemeli sistemde tercih edilen dedektörler ışık dağıtıcılı detektörlerdir. Herhangi bir kirlenmeye karşı sorunsuz çalışır ve uzun bir ömre sahiptir. Çok kirli ve tozlu ortamlarda ışık dağıtıcılı dedektörden daha iyi bir performans

gösteren dedektör yoktur. Işık dağıtıcılı dedektörler: Tespit alanına giren hava örneği yüksek enerjili ışık kaynağına gönderilir. Havada eğer duman parçacığı varsa ışığın dağılmasına neden olur. Dağıtılmış ışığın miktarı duman miktarıyla orantılıdır ve katı hal ışık alıcısı tarafından analiz edilir. Tozlardan korunmak için karmaşık filtre veya toz engelleyici kullanılmalıdır. Sinyal işleme: Hava örnekleme sistemi içinde kullanılan yapay zekâ sistemi çevredeki duman miktarını göz önüne alarak hassaslığı yeniden ayarlar ve bu hassaslığı çevre koşullarından bağımsız olarak sürdürebilir. Bu bağlamda değişen çevre koşullarına kısa sürede uyum gösterir. Bu ürünler düşük bakım sıklığı gerektirecek şekilde üretilmiş, sorun olduğunda kullanıcıya hatayı gösterecek ara yüzle sunulmuştur. Montaj: Kurulum maliyeti ve kurulum kolaylığı hava örneklemeli sistemlerin büyük avantajıdır. Ayrıca sistemin görünmez olmasının istendiği mahallerde, kapiler başlıklarla bu sorun giderilebilir. Noktasal dedektörler genellikle her 6 ayda bir teste ve bakıma ihtiyaç duymaktadırlar. Çok sayıda noktasal dedekötrün olduğu yerlerde, ya da girişin kısıtlı veya engelli olduğu mahallerde bu hiçte pratik değildir. Hava örneklemeli sistemler korunan mahallerin dışına yerleştirilerek kolaylıkla bakıma tabi tutulabilirler.

Kasım 2018 Güvenlik Yönetimi n 89

YANGIN GÜVENLİĞİ

Adreslenebilir gaz algılama sensör sistemleri

Dedektörler ve ana panel sayesinde ortamda gaz yoğunluğunun izlenmesi, buna bağlı olarak uyarılar vermesi ve havalandırma sistemini devreye alınması sağlanmaktadır. EDS ELEKTRONİK DESTEK SAN. VE TİC. LTD.

az algılama sistemleri, kapalı otopark ve karayolu tünelleri için zararlı gazların ölçülmesi, ölçümler sonucu havalandırma sisteminin devreye alınması, devreden çıkarılması ve gaz limiti aşımlarında uyarılar verecek şekilde tasarlanmıştır. Sistem, dedektör, dedektörlerin bağlı olduğu 4-20mA giriş modülü, giriş modülünden gelen bilgiye göre havalandırmalara tetik verebilmek için çıkış modülü ve ana panelden oluşmaktadır. Dedektörler ve ana panel sayesinde ortamda gaz yoğunluğunun izlenmesi, buna bağlı olarak uyarılar vermesi ve havalandırma sistemini devreye alınması sağlanmaktadır. Panel, adresli yapıdaki her gaz dedektörünü ayrı olarak da izlenebileceği akıllı bir ünitedir. Tasarım ve analizlerle geliştirilmiş sistemin, düşük güç tüketimi ve dâhili aküsü sayesinde elektrik kesilmelerinden etkilenmemesi sağlanarak, elektrik kesilse bile kapalı alanlarda zehirli gazların sürekli izlenmesi ve kontrol edilmesi sağlanmıştır. Ana panel ve sensör sistemleri arasında haberleşme ve besleme gerilimi sadece iki kablo ile yapılarak kurulum kolaylığı ve düşük maliyetli sistem olmasına olanak

90 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2018

tanınmıştır. Havalandırma sistemi bağlantısı sayesinde gerektiğinde havalandırmanın çalışması röleler aracılığı ile sağlanmaktadır. Bu durum elektrik tüketimini azaltıp, motor ömrünü uzatırken motor bakım maliyetlerini de çok aza indirmektedir. . Sürekli olarak havalandırma çalışmayacağı için sessiz bir ortamın sağlanmasına faydası olmaktadır. Bununla birlikte akıllı sensör sistemleriyle bakım sürelerinin ve arızalı sensörlerin takip edilmesiyle, hızlı ve maliyeti düşük servis imkânı sağlanmaktadır. Ürün ailesi, gaz yoğunluğuna bağlı olarak havalandırma sisteminin devreye alınması ya da devreden çıkarılması sayesinde sürekli çalışan havalandırma sistemlerine oranla daha çevreci ve düşük işletim maliyetli bir sistem sunar. Sistemle ilgili standartlar da zorunlu hale getirilmiştir. Daha önce insan sağlığı açısından

zararlı olan, halka açık alanlarda karbon monoksit gazının ölçülmesine yönelik EN 50291 standardı yürürlükteydi. 2012 itibariyle otopark ve tünellerde zehirli gazların (karbon monoksit, azot oksit, azot dioksit) ölçülmesine yönelik EN 50545 standardı yürürlüğe girerek burada kullanılacak gaz ölçüm sensörlerinin bu standartlarda olması zorunluluğu getirilmiştir. EDS, EN 50545 standartlarında dedektör sistemlerini ülkemizde ilk kez geliştirerek bir ilke imza atmış ve ülkemiz adına katma değeri olan sistemi tasarlamıştır. Sistemin EN 50545-1 e göre tasarlanması, araba parkları ve tüneller için özel ölçüm aralığına sahip olması, sistemin çevreye ve insanlara faydalı olmasını sağlamakta, var olan sistemleri regüle ederek doğru ürünün doğru yerde kullanımını sağlayarak, verimliliğin artmasına destek olmaktadır.

ABONE FORMU

ABONELİK BİLGİLERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ DERGİSİNE 1 YILLIK ABONE OLMAK İSTİYORUM. ADI, SOYADI : FİRMA ADI : DOĞUM TARİHİ/YERİ: DERGİ TESLİM ADRESİ ADRES

POSTA KODU / SEMT / ŞEHİR DİĞER BİLGİLER: MESLEK

E-MAİL

TEL

FAX

GSM

FATURA ADRESİ: ADRES:

POSTA KODU / SEMT /ŞEHİR VERGİ NO / DAİRESİ Güvenlik Yönetimi Dergisi’nin 1 yıllık abonelik bedeli 100 TL. + KDV’dir. Abonelik bedelini İş Bankası - Perpa Şubesi - Hesap No: 1188 0542685 IBAN: TR76 0006 4000 0011 188054268 yatırdıktan sonra dekontun fotokopisi ile birlikte bu formu doldurarak 0212 210 54 45’e fakslayabilir ya da info@guvenlikyonetimi.com adresine mail atarak hemen abone olabilirsiniz.

4-5

Insert

2-3

A.K.İ.

6-7

ÖKİ - Banner

29- Insert

23-35-43

A.K.

ÖK