arka kapak
ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR
NİSAN 2019 SAYI: 70
ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ
FOKUS: ŞEHİR İZLEME SİSTEMLERİ ÖZEL DOSYA: GÜVENLİKTE KABLO ÖZEL GÜVENLİĞİN YILDIZLARI ÖDÜL TÖRENİ’NİN ÜÇÜNCÜSÜ İSTANBUL’DA GERÇEKLEŞTİ
NİSAN 2019 SAYI: 70
BİYOMETRİK SİSTEMLER
ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR
Güvenlik Y KAPAK-64 ilanlı dikey.indd 1
03.04.2019 17:44
arka kapak
ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR
NİSAN 2019 SAYI: 70
ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ
FOKUS: ŞEHİR İZLEME SİSTEMLERİ ÖZEL DOSYA: GÜVENLİKTE KABLO ÖZEL GÜVENLİĞİN YILDIZLARI ÖDÜL TÖRENİ’NİN ÜÇÜNCÜSÜ İSTANBUL’DA GERÇEKLEŞTİ
NİSAN 2019 SAYI: 70
BİYOMETRİK SİSTEMLER
ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR
Güvenlik Y KAPAK-64 ilanlı dikey.indd 1
03.04.2019 17:44
ön kapak içi
arka kapak içi
NİSAN 2019 SAYI: 70
Güvenlik Y KAPAK-64 ilanlı dikey.indd 2
03.04.2019 17:44
ön kapak içi
arka kapak içi
NİSAN 2019 SAYI: 70
Güvenlik Y KAPAK-64 ilanlı dikey.indd 2
03.04.2019 17:44
guvenlik yonetim 70.indd 1
03.04.2019 17:46
guvenlik yonetim 70.indd 2
03.04.2019 17:46
guvenlik yonetim 70.indd 3
03.04.2019 17:46
guvenlik yonetim 70.indd 4
03.04.2019 17:46
guvenlik yonetim 70.indd 5
03.04.2019 17:46
guvenlik yonetim 70.indd 6
03.04.2019 17:46
guvenlik yonetim 70.indd 7
03.04.2019 17:46
içindekiler 28
50
42 10 BAŞKANDAN
12 EDİTÖR
KAPAK KONUSU
28
Sizi tanımamıza kendinizi hazırlayın
40 Bizleri koruyan gözler ‘’Şehir izleme sistemleri’’
34
Akıllı yüz tanıma çözümü kalabalık
42 Akıllı şehirlerin temelindeki güvenlik sistemlerinin faydaları
alanların güvenliğine yeni bir boyut
getiriyor
14 GÜNCEL
Sektör ile ilgili kısa haberler
26 KÖŞE / Hayata Bakış
guvenlik yonetim 70.indd 8
36
Artık davranışsal biyometrik
özellikler de tanımlanmaya başladı
44
FOKUS
Akıllı ve güvenli şehirlerin arkasındaki Türk teknolojisi
46 İzmir trafiği ‘Tam adaptif trafik yönetimi'yle’ kontrol altında
ÖZEL DOSYA
38
Bilgi gizliliğini sağlamanın en iyi yolu
48
Yangınlarda tüm suç kablonun değildir!
kimlik doğrulamasından geçer
50
Bakır kaplı alüminyum (CCA) kablolar
03.04.2019 17:46
Güvenlik Yönetimi ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ
NİSAN 2019
86
AYDA BİR YAYINLANIR
Özel Güvenlik Federasyonu adına imtiyaz sahibi O. Oryal ÜNVER Yürütme Kurulu O. Oryal ÜNVER İsmail UZELLİ Murat KÖSEREİSOĞLU Yusuf Vehbi DALDA Genel Yayın Yönetmeni Devrim BOZKURT devrim@guvenlikyonetimi.com Yazı İşleri Müdürü Elif YEŞİL elif@guvenlikyonetimi.com Reklam Koordinatörü Çiğdem ÖZCAN cigdem@guvenlikyonetimi.com Danışma Kurulu Alp SAUL Arzu YÜKSEL Doç. Dr. Gazi UÇKUN Füsun KOCAMAN Gültekin FİŞEK Hakan ÖZALP İsmail UZELLİ Murat KÖSEREİSOĞLU Okyay ŞENTÜRK O. Oryal ÜNVER Osman Levent CELASUN Prof. Abdurrahman KILIÇ Taner ALBAYRAK Yusuf Ziya ÖNCEL
64
SEKTÖRDEN
GÜVENLİK HİZMETİ
52
CCTV sektörü Türkiye’de çok değişken
54
Güvenlik 4.0 ile yeni̇ bir çağ başlatıyoruz
56
Yerli üretici olmanın avantajı
68 72 74 76
Özel Güvenliğin Yıldızları Ödül Töreni’nin üçüncüsü İstanbul’da gerçekleşti 7 en iyi risk uygulaması Güvenli oteller Güvenlik, yaşam merkezlerine entegre olan bir hizmet
YANGIN GÜVENLİĞİ
78 86
Otellerde yangın algılama ve ihbar sistemleri Otellerde yangın nedenleri ve Avrupa Konseyi önerisi
i Türk
mi'yle’
ELEKTRONİK GÜVENLİK
60
Derin öğrenme teknolojisi ile insan algılama
64
Otel CCTV sistemleri ve video analitikler
92 Editöryel Takvim
66
H264-H265 karşılaştırması
94 Reklam İndeksi
90 Abone Formu
Grafik Tasarım ve Baskıya hazırlık Derya BOZKURT derya@guvenlikyonetimi.com Yayın Türü Yerel Süreli Yayın. Ayda bir yayınlanır. Yönetim Adresi Arkhe Tanıtım Hizmetleri Perpa Ticaret Merkezi B Blok Kat: 12 No:2049 Okmeydanı / Şişli / İstanbul Tel: (212) 210 54 45 Tel: (533) 413 78 08 Baskı ÖZGÜN OFSET TİC LTD ŞTİ 0212 280 00 09 Özel Güvenlik Sektörünün sesi Güvenlik Yönetimi Dergisi, sektörü bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Bu dergide yer alan her türlü haber, bilgi ve yorumlar; güvenilir olduğuna inanılan kaynaklar tarafından hazırlanmış araştırma raporları, değerlendirmeler, atıflar, çeviriler ve istatistikî verilerden derlenmiştir. Dergide yer alan tüm reklamların sorumluluğu firmalara, yazılardaki ve söyleşilerdeki görüşler sahibine aittir. Dergide yer alan yazılar izin alınmadan ve kaynak gösterilmeden hiçbir şekilde kullanılamaz.
tanıtım hizmetleri
Perpa Ticaret Merk. B Blok Kat: 12 No: 2049 Okmeydanı / Şişli / İstanbul Tel: (212) 210 54 45 Faks: (212) 210 54 45 Gsm: (533) 413 78 08
guvenlik yonetim 70.indd 9
03.04.2019 17:46
BAŞKAN
g
Sektörün çözüm bekleyen acil sorunları Değerli özel güvenlik sektörü çalışanları; Güvenlik Servisleri Organizasyon Birliği Derneği (GÜSOD) tarafından düzenlen ödül töreni ile özel güvenlik sektörünün fedakar ve başarılı çalışanları ödüllendirildi. “Özel Güvenliğin Yıldızları Ödül Töreni, üçüncü kez oluşturulan bu güzel faaliyeti gönülden kutluyorum.
O. Oryal ÜNVER ÖGF (Özel Güvenlik Federasyonu) Yönetim Kurulu Başkanı
Özel güvenlik sektöründe neler yapılabildiğini, yapılanlarla güvenlik güçlerine nasıl faydalı olduğunun en güzel örneklerini izledik. Özel güvenlik çalışanları başarı öyküleri ile bizlere çok güzel örnekler verdiler. Özel güvenlik tarihine atılan bu imzaların sektörümüzü daha ileriye taşımamızı ivmelendireceğine inanıyorum. Bu kapsamda Sn Levent Güler’in belirttiği: “Sektörün sağlıklı büyümesi için çalışanlarımızın koşullarını düzenlemek ve bu zorlu mesleği yaparlarken çalışanlarının hak ettikleri yıpranma payını almalarını istiyoruz” ifadesine katıldığım gibi bir ilave de ben yapmak istiyorum. Özel güvenlik sektörünün 5188 numaralı kanunun çıktığı günde başlayan bazı sıkıntılarının olduğunu gündeme getirilmesine rağmen bunlardan çok azının çözümlenmiş olması sektörün yönetenleri olarak bizleri üzmektedir. Diğer acil çözümlenmesini beklediğimiz konu da: Görev nedeniyle olaylardan etkilenen özel güvenlik elemanlarının kesinlikle kaza kapsamı içinde değerlendirilmemeleridir. Özel Güvenlik Yasası’nın 21. maddesi mali sorumluluk sigortası ile ilgilidir. Ancak bu madde özel güvenlik görevlilerinin görev esnasında üçüncü kişilere verecekleri zararların tazminini düzenlemektedir. Özel güvenlik personelinin çalıştığı şirket özel güvenlik hizmeti satın alan şirket ve özel güvenlik personelinin kendisi sigorta kapsamı dışındadır. Mali sorumluluk sigortası sadece 3. şahıslara yöneliktir. Diğer 3 bacak eksiktir. A.B.D ve Avrupa’da sigorta konusunda yapılan yasal düzenlemeler tüm tarafları kapsamaktadır. Avrupa standartlarına erişilmesi için 5188 sayılı yasanın 21. maddesinin yeniden tüm tarafları kapsayacak şekilde düzenlenmesidir.
Güvenli günlere Saygı ve sevgilerimle
Özel Güvenlik Yasası’nın 21. maddesi mali sorumluluk sigortası ile ilgilidir. Ancak bu madde özel güvenlik görevlilerinin görev esnasında üçüncü kişilere verecekleri zararların tazminini düzenlemektedir. Özel güvenlik personelinin çalıştığı şirket özel güvenlik hizmeti satın alan şirket ve özel güvenlik personelinin kendisi sigorta kapsamı dışındadır
10 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 10
03.04.2019 17:46
Nisan 2019 GĂźvenlik YĂśnetimi n 11
guvenlik yonetim 70.indd 11
03.04.2019 17:46
ç EDİTÖR
Biyometrik sistemler ve şehir izleme sistemlerinin güvenliğe etkileri
Çok değil 10-15 yıl öncesinin bilim kurgu filmlerinin gözde sahnelerini birebir yaşadığımız bir çağdayız. Hatırlarsınız o filmlerde başrol oyuncuları kilitli kapılara yaklaşıp gözlerini okuturlardı özel mekanizmalara. Ve kapılar ardına kadar açılırdı. O zamanlar çok fantastik gelen bu sahneler artık güncel hayatımızın bir parçası haline geldi. Artık bizim biz olduğumuzu ispatlamak için çok çaba harcamıyoruz. Göz tarayıcılar, parmak izi okuyucuları, el damar okuyucuları ve yüz tanıyıcıları bizi bizden öne tanıyarak geçişimize izin veriyor. Böylece kimse bizim yerimize geçemiyor. Böylece kendimizi tanıtmak için değişik değişik kimlik kartlarına ya da şifrelere ihtiyaç duymuyoruz. Bizi gözümüzden, yüzümüzden, parmağımızdan, damarımızdan tanıyan bu sistemler gün geçtikçe daha da çeşitleniyor. Öyle ki tüm bu sistemlere gerek kalmadan yürüyüş şeklimizden, el hareketimizden bizi tanıyan sistemler pek çok başka alanda da fayda sağlıyor. Okullarda öğrenci devam takip ve veli kontrolü sayesinde okula öğrencisi bulunmayan velinin giriş yapmasının önüne geçebiliyor, hastanelerin yeni doğan ünitelerine erişim kontrolü sayesinde ünitede bulunan bebeklere ailesi dışındaki kişilerin erişiminin önüne geçiyor. Nisan sayımızda yakın gelecekte daha da gelişmesi beklenen “biyometrik sistemleri” kapağımıza taşıdık. Konunun uzmanları pek çoğumuza olmaz gibi gelen bu gelişmeleri ve gelecek öngörülerini yazılarında bizimle ve siz değeri okuyucularımızla paylaştı. Fokus konumuz ise artık hepimize “biri bizi gözetliyor” hissi veren şehir izleme sistemleri. İlk olarak 2005 yılında dünya pazarında uygulamasına başlanılan şehir izleme sistemleri, 2008 yılı itibarı ile giderek tüm ülkelerde tercih edilmeye başladı ve bu konuda ciddi yatırımlar yapıldı. Şu anda İngiltere’de ortalama her 15 kişiye 1 adet kamera düştüğünü söylersek İngiltere’de şehir kameraları ile izlenmeyen kimsenin olmadığı sonucuna ulaşabiliriz. Hırsızlık, kapkaç cinayet gibi suçlar ya da terör olaylarının artışı 24 saat kayıt yapan bu sistemlere olan ihtiyacı da her geçen gün artırıyor. Havalimanları, metro istasyonları, otobüs durakları, tüneller, trafiğe kapalı yürüme yolları, AVM'ler, rezidanslar, endüstriyel tesisler, hatta taksiler ve güvenlik kameralarının olduğu her yer bu mantık çerçevesinde izleniyor ve suç oluşmadan önüne geçilebiliyor. Ya da suçun oluşmasından hemen sonra kolluk kuvvetleri devreye girip suçluları yakalayabiliyor. Özel dosya konumuzun güvenlikte kablo olduğu bu sayımızda sektörün önemli firmaları ile yaptığımız röportajların yanı sıra bu yıl 3. kez düzenlenen Özel Güvenliğin Yıldızları Ödül töreni ile ilgili ayrıntıları da bulabilirsiniz.
Elif YEŞİL
Havalimanları,
metro istasyonları, otobüs durakları, tüneller, trafiğe kapalı yürüme yolları, AVM'ler, rezidanslar, endüstriyel tesisler, hatta taksiler ve güvenlik kameralarının olduğu her yer izleniyor ve suç oluşmadan önüne geçilebiliyor.
Dolu dolu içeriği ile dergimizi keyifle okumanızı dileriz. Güvenli günlerde buluşmak dileğiyle.
12 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 12
03.04.2019 17:46
guvenlik yonetim 70.indd 13
03.04.2019 17:46
GÜNCEL
Alman MKM, Bosch’un AVIOTEC sistemini tercih etti
Almanya’da kurulu bulunan, bakır ve bakır alaşımlı ürünler üzerinde çalışan Mansfelder Kupfer und Messing GmbH (MKM) şirketi de bu ihtiyaçtan hareketle tesislerinde yangın tehlikelerine karşı daha iyi
bir algılama sistemi arayışına girdi. Şirket yöneticileri en iyi çözümü ararken, aralarında geleneksel yangın alarm sistemlerinin de olduğu birçok sistemi test etti ve Bosch’un AVIOTEC video tabanlı yangın algılama sisteminde karar kıldı. Üretim hızı sürekli olarak değiştiği için çalışma alanlardaki koşulların özellikle zorlayıcı olduğunu vurgulayan MKM Yangın ve Alarm Sistemleri Yöneticisi Christoph Dammann, AVIOTEC’i tercih etmelerinin arkasında yatan nedenleri şöyle sıraladı: “Her iki çalışma alanımızın da geniş olması sebebiyle, sadece Bosch’un AVIOTEC video tabanlı yangın algılama sisteminin bu zorluğun üstesinden gelebileceğine karar verdik. AVIOTEC, VdS Schadenverhütung GmbH (VdS) tarafından onaylan-
mış ilk video tabanlı yangın algılama sistemidir. Kameraya entegre edilmiş akıllı algoritmalar, duman ve alevin erkenden tespit edilmesini sağlıyor. Bu yenilikçi teknolojinin maliyet ve etkinlik performansı da üst düzeydedir. Bosch uzmanları, MKM’ye yönelik çözümü planlayıp yapılandırdıktan sonra bu çözümü var olan yangın algılama sistemine entegre ettiler ve tesis itfaiye ekibinin merkezleri izlemesi için bağlantı kurdular. İki çalışma alanından herhangi birinde yangın algılanması durumunda sistem, merkezi yangın algılama sistemine ve doğrudan itfaiye ekibine sinyal gönderiyor. Bu sayede, itfaiye ekibimiz video ekranını kontrol ederek yangını yayılmadan önce söndürebilmek için uygun önlemler alabilme şansına sahip oluyor.”
Dublin Cafe en Sein Hikvision’un güvencesinde Dublin’in muhteşem restoran ve pub mekanı Café en Seine baştan aşağı yenilendi. Mekan müşterileri ve personelinin güvenliği için dıştan dikkat çekmeyen ancak içten son derece kapsamlı bir güvenlik çözümü sunması için Create Security Solutions ile anlaşıldı. Şirket, Café en Seine’ın yüksek kaliteli ve estetik açıdan hoş görünen güvenlik kamerası ağ sistemi ihtiyacını karşılamak amacıyla Hikvision ile işbirliği yaptı. Creata’in Yönetici Müdürü Woods, “Kurulumunu yaptığımız 127 adet kameranın iç mekanla uyum içinde olması, rahatsız edici bir görüntü oluşturmaması ve ihtiyaç duyulan tüm alanları görüntüleyebilmesi gerekiyordu. Burada dikkat etmemiz gereken husus, kameraları en iyi görüntü alabilecekleri ve kameranın kapsama alanında hoparlör,
ağaç, şamdan ve ışıklandırma gibi herhangi bir engelin olmayacağı ideal konuma yerleştirmekti” diyerek süreci anlattı. Projenin baş mühendisi, Create ekibinden Alex Koltunov, 127 adet kamera ile gizli ağ bağlantılı mini dome kameradan oluşan Hikvision sisteminin Café en Seine’ın iç tasarımıyla uyumlu tamamıyla uyumlu
olduğunu belirtti. Kameralardan elde edilen Yemek salonunun üç kat üstündeki iletişim odasında yer alan 4 adet 32-kanallı ağ video kaydediciye iletiliyor. Müdür odasında 32-inç monitör mevcut. Bir fare (mouse) ve anahtarlayıcı (switcher) yardımıyla 127 kameranın tamamını bu odadan kolay ve rahat bir şekilde görüntülemek mümkün.
14 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 14
03.04.2019 17:46
guvenlik yonetim 70.indd 15
03.04.2019 17:46
GÜNCEL
Pronet’in akıllı güvenlik çözümleriyle çocuklar güvende Pronet, elektronik güvenlik sistemlerinin kullanım amaçları ve güvenlik ihtiyacı konusunda gerçekleştirdiği tüketici davranışları araştırmasının sonuçlarını açıkladı. Araştırma, elektronik güvenlik sistemlerinin kullanım amaçları konusunda ilginç sonuçları ortaya koydu. Araştırma sonuçları hem ev hem de iş yerlerinde elektronik güvenlik sistemi kullananların büyük çoğunluğunun bu sistemlerin verdiği güven hissinden dolayı sistemleri tercih ettiğini gösterdi. Çocukların güvenliği, önceden yaşanmış kötü deneyimler ve arkadaş tavsiyesi gibi unsurlar da kullanım amaçları arasında öne çıktı. Evlerinde elektronik güvenlik sistemi kullananların yüzde 58’i alarm sistemi
kullanmanın kendilerine güven hissi verdiğini belirtirken, arkadaş tavsiyesi ile bu sistemleri kullanmaya başladıklarını belirtenlerin oranı ise yüzde 26. Çocuklarının güvenliği için elektronik alarm sistemi kullandığını belirtenler ise yüzde 30 ile listede yerini alıyor. Harekete duyarlı sensörler aracılığıyla çalışan Pronet Plus sistemi, bakıcı zamanında geldi mi, çocuklar eve vaktinde girip çıktı mı, mutfak, balkon gibi tehlike arz edecek yerlerde hareket var mı gibi soruların yanıtlarını ebeveynlerin akıllı telefonuna iletilen anlık bildirimler aracılığıyla ilk elden alabilmesini sağlıyor. Ayrıca, alarm sistemlerini uzaktan kurup
kapatabilme imkanı sunuyor. Pronet Plus’a ek olarak dahil edilebilen Akıllı Video, Akıllı Kilit ve Akıllı Zil çocukları güvende tutan çözümlerin başında geliyor.
Sanayi tesisleri akıllı teknolojiler ile korunuyor Sensormatic CEO’su İsmail Uzelli, tesis güvenliğinde hizmet ya da üretim alanındaki niteliğin, markanın gücü ve menşei ile birlikte belirleyici bir role sahip olduğunu belirtti. Uzelli, risk profilinin ise doğru belirlenmesi gerektiğini vurguladı. Risk profili belirleme noktasında, firmaların kendilerine bazı temel sorular sorması gerektiğini belirten Uzelli, tesiste Ar-Ge çalışması gerektiren ve dolayısıyla sanayi casusluğuna konu olabilecek alanların, patlama ya da alev alma riski bulunan kimyasal madde alanlarının risk analizinde ele alınması gerektiğini ifade etti Organize sanayilerin güvenlik ihtiyaçları farklı Günümüzde pek çok tesis bireysel yerleşkelerden çok, faaliyetlerini çeşitli organize sanayi bölgelerin-
de (OSB) sürdürüyor. Bu bölgeler, tesisin sahibi olan işletmeye enerji yönetimi, ulaşım ve güvenlik gibi ek olanaklar sunuyor. OSB yönetimlerinin sağladığı güvenlik önlemleri riskleri azaltıyor. Ancak uçtan uca korunma isteyen firmalar yine de kendi iç güvenlik ekipleriyle birlikte çalışıyor. Risk profillerinin organize sanayi bölgelerinde değişkenlik gösterdiğini belirten Uzelli’ye göre faaliyet alanları, OSB’lerin konumlandığı il ya da bölgeler, içeride uluslararası
bir şirketin olup olmaması gibi konular, risk profillerinin yapısını tümüyle değiştiriyor. Sistem entegrasyonunun tesis güvenliğinde hızla önem kazanan konulardan biri olduğunu belirten İsmail Uzelli, Sensormatic olarak gerçekleştirdikleri projelerde sistemleri birbirleriyle tam entegre çalışacak şekilde tasarlamaya özen gösterdiklerine dikkat çekti. Uzelli tesis güvenliğinin kapsamlı bir bina yönetimi çözümüne dönüştüğüne de işaret etti.
16 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 16
03.04.2019 17:46
guvenlik yonetim 70.indd 17
03.04.2019 17:46
GÜNCEL
THY güvenlik ihalesini İGA Güvenlik ve United Group Konsorsiyumu kazandı THY’nin güvenlik hizmetleri için açmış olduğu ihaleyi, İGA Güvenlik Hizmetleri A.Ş ve United Group UFS Güvenlik Hizmetleri A.Ş ortak konsorsiyumu kazandı. İstanbul Havalimanı’nın da güvenliğinden sorumlu olan İGA Güvenlik
Hizmetleri A.Ş, THY’nin havalimanında yer alan Crew binası (Ekip), İç Hatlar CIP Yolcu Salonu, THY Apron Bariyer Binası ve Geçici Kargo Hizmet Binası başta olmak üzere tüm hizmet tesislerinde özel güvenlik hizmetini 514 kişi ile verecek.
Hanwha Techwin 2MP Wisenet 55x IR PTZ Dome’u piyasaya sürdü
Proline’a “Akıllı ulaşım sistemleri” alanında prestijli ödül
55x optik yakınlaştırmaya, rüzgarlı koşullarda hassas stabilizasyon için bir Gyro sensöre, optik “Sis Giderme” özelliğine ve geceleyin 500 metreye kadar bir mesafeden yüksek çözünürlüklü görüntüler yakalamak için dahili IR LED’lere sahip Wisenet XNP-6550RH, çevre güvenliği ve büyük açık alan uygulamaları için tasarlanmış olan PTZ kameralar için yeni bir standardı belirledi. “Hanwha Techwin ürün geliştirme ekibi 2 megapiksel Wisenet XNP6550RH’nin güvenlik personelinin havalimanlarında, araç park yerlerinde, sanayi tesislerinde, stadyumlarda ve şehir merkezi tipi ortamlarda uzun mesafelerden şüpheli faaliyetleri tespit etmeleri ve gözlemlemeleri için gereken özelliklerle donatılmasını sağladılar” diyen Hanwha Techwin Europe’un Ürün ve Pazarlama Müdürü Uri Guterman sözlerine şöyle devam etti: “Bu, performansına inanılması için görülmesi gereken kameralardan biridir. Wisenet XNP-6550RH’de bulunan üstün optik Sis Giderme özelliği özellikle etkileyicidir. Hanwha Techwin’e özgü olan Sis Giderme, sisin etkisini azaltmak için kameranın görüntü sensörünün önünde daha yüksek ışık aralığını kabul edebilen bir optik düşük geçiş filtresinin kullanımına dayanmaktadır. Guterman 2MP Wisenet 55x IR PTZ Dome kameranın gündüz koşullarında net, keskin görüntüler yakalayabilme özelliği ile kameradan 170 metreye kadar olan mesafeden yüzlerin tanınabildiğine de dikkat çekti.
Proline, Akıllı Ulaşım Sistemleri alanında yaptığı çalışmalar ve geliştirdiği yazılım platformu ile 1. Uluslararası Akıllı Ulaşım Sistemleri Zirvesi’nde ödüle layık görüldü. Türkiye Akıllı Ulaşım Sistemleri Derneği (AUSDER) tarafından 6-7 Mart’ta Ankara’da düzenlenen zirvede Ulaşımda Aklın Yolu Sektöre Katkı Ödülü alan Proline’ın Akıllı Güvenlik Yönetim Sistemi platformu olan iSIM’e akıllı ulaşım sistemleri alanında yaptığı geliştirmeler ile ortaya çıkan iSIM - ITS, yapay zeka sistemleri ile öngörü ve tahmin yapıp, kullanıcıların hızlı karar almasını destekleyebilmek amacıyla geliştiriliyor. Proline İcra Kurulu Başkanı Mehmet Doğanyiğit, ödül töreni esnasında görüşlerini şöyle paylaştı: “Bir Türk şirketi olarak bu değerli organizasyonda iSIM - ITS ürünümüzle ödül almaktan dolayı gurur duyuyoruz. Şehirlerin giderek karmaşıklaşan sorunlarına çözüm üretme misyonuyla çıktığımız bu yolculukta önemli bir aşamaya ulaştık. Bugün bu alanda gelinen noktada gördük ki, farklı marka ve modellerden oluşan çözümlerin birbirleriyle olan entegrasyonu ve yönetimi, kurum ve kullanıcılar için büyük bir problem oluşturuyor. Bu durum güvenlik sektöründe olduğu gibi ulaşım sektöründe de çok önemli olan hızlı ve doğru karar alabilme mekanizmasını olumsuz yönde etkileyebiliyor. İşte bu noktada iSIM - ITS ile sensörlerden toplanan verilerin tek ekranda görüntülenmesi, bu verilerin analiz edilerek bilgiye dönüştürülmesi, bu sayede de hızlı ve doğru karar alınabilmesi hedefleniyor.”
18 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 18
03.04.2019 17:46
guvenlik yonetim 70.indd 19
03.04.2019 17:46
GÜNCEL
Güvenlik endüstrisi SecuriTex Eurasia 2019’da buluşuyor
Ankara, Tarsus Turkey tarafından düzenlenen SECURITEX EURASIA 2019 Fuarı’na 5. kez ev sahipliği yapıyor. Kamu kurum ve kuruluşları ile güvenlik endüstrisini buluşturacak olan SecuriTex Eurasia 2019, 11 – 14 Nisan tarihlerinde Congresium Ankara – ATO Fuar ve Kongre Merkezi’nde gerçekleşecek. Fuara, güvenlik teknolojileri ve zayıf akım sistemleri sektörlerinde faaliyet gösteren firmalar katılıyor. Fuar hakkında bilgi veren Tarsus Turkey Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Gültekin Gökgül, “Başkent olmasının da etkisiyle Ankara, güvenlik endüst-
risi açısından ülkemizin en büyük pazarına sahip. Biz de Tarsus Turkey olarak bu pazarın tam kalbinde gerçekleştirdiğimiz SecuriTex Eurasia ile, sektör firmalarını, sektörün en büyük alıcısı konumundaki kurum ve kuruluşlarla buluşturuyoruz” dedi. SecuriTex Eurasia 2019 Güvenlik Teknolojileri ve Zayıf Akım Sistemleri ana konularına ilişkin tüm sektörel yenilikleri bir arada sunuyor. Fuarda; CCTV sistemleri, geçiş kontrol sistemleri, alarm, sinyal ve ikaz sistemleri, bina otomasyon sistemleri, güvenlik hizmet ve ekipmanları, konut, mağaza ve işyeri güvenliği, ağ ve veri
güvenliği, bilgi güvenliği teknolojileri, güvenlik yazılımları, şifreleme, yangın algılama, uyarı ve söndürme sistemleri gibi ürün, teknoloji, malzeme ve ekipmanlar sergilenecek. Başta Kamu Kurumları ve Bakanlıklar olmak üzere, askeri kurumlar, elçilik ve ataşelik gibi hassas güvenlik bölgeleri, belediyeler, inşaat ve proje firmaları, elçilik bankalar, fabrika, avm, otel ve hastaneler, lojistik firmaları, ticari konutlar, üniversiteler, sanayi bölgeleri, otoparklar ve tüm özel işletmeler, ihtiyaçları olan güvenlik teknolojilerini bu fuarda bulabilecek.
Cambridgeshire İtfaiyesi 50 aracını Panasonic’in dayanıklı tabletiyle donatıyor Cambridgeshire İtfaiyesi, 50 aracını Panasonic’in dayanıklı tabletleriyle donattı. İtfaiyeciler, yeni tabletleriyle operasyon sırasında önemli bilgilere erişebiliyor. Cambridgeshire itfaiye teşkilatı 13 inç büyüklüğündeki Panasonic TOUGHBOOK CF-D1 tabletlerini itfaiye aracı üzerindeki teçhizatın ön kısmına yerleştirdi. Tıpkı mobil veri terminali gibi çalışan tabletler, halihazırda kullanılan Tetra Network’e bağlandı. Tabletler, yangın çağrısına giden itfaiyecilere hareket halindeyken hayati bilgiler sağlıyor. Tabletin
sunduğu özellikler arasında en hızlı rotayı oluşturulması, komuta ve kontrole durum güncellemelerinin gönderilmesi, risk değerlendirme gerekliliklerine uyumluluğun kontrol edilmesi ve yakınlardaki yangın musluklarının tespit edilmesi yer alıyor. Daha küçük ve daha hafif olan 10 inç büyüklüğündeki Panasonic TOUGHPAD FZ-G1 tabletler de itfaiyecilerin olay yerindeyken aracın içinde veya dışında kullanabilmesi için araçtaki teçhizatın arka tarafına kuruldu. Bu cihazlar günlük olarak ekipmanların ve envanterin takibi
için kullanılıyor. İlerleyen günlerdeyse kaza yapan araçların nasıl kurtarılabileceği gibi olay yerlerinde önemli acil durum bilgileri de sağlayabilecek.
20 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 20
03.04.2019 17:46
guvenlik yonetim 70.indd 21
03.04.2019 17:46
GÜNCEL
ISAF Exclusive’de başarıyla tamamlandı
Güvenlik alanındaki son teknoloji ürünlerin sergilendiği ISAF Exclusive Fuar ve Konferansı 13-15 Mart tarihleri arasında Ankara’da düzenlendi. ISAF Exclusive Fuar ve Konferansı’nda, aralarında gözetim sistemleri, güvenlik alarmları, geçiş kontrol sistemleri, devriye ekipmanları, siber güvenlik, akıllı bina ve bina otomasyon sistemlerinin bulunduğu birçok çözüm tanıtıldı.
Fuara Türkiye genelinden 2 bin 853 ziyaretçi katılırken, ISAF Exclusive Konferans’ı 13 Mart Çarşamba günü açılıştan 15 Mart Cuma günü kapanışa kadar gerçekleşen tüm oturumları dolu salonlarda gerçekleşti. Yerli-Milli Teknolojiler ve Akıllı Devlet-Siber Güvenlik ana başlığında gerçekleşen konferansta 3 gün boyunca her biri birbirinden önemli konulardan oluşan 21 oturum ger-
çekleşti. Gerçekleşen bu 21 oturumda konuşmacı ve panelist olarak yer alan, alanlarında uzman ve söz sahibi 45 konuşmacı ve panelistin sunumları büyük ilgi ile takip edildi. 15 yerli üreticinin yer aldığı ISAF Exclusive’de ayrıca ABD, Bulgaristan, Çin, Güney Kore, Hong Kong, İsrail, Japonya, Kanada, Rusya, Tayland, Tayvan olmak üzere 11 ülkeden üretici firmaların da ürünleri sergilendi.
KABLODER standart dışı kablolara dikkat çekiyor
2000 yılının aralık ayında Türk kablo sektörünü temsil etmek üzere kurulan ve bugün Türk kablo sektörünün önde gelen kablo üreticileri arasında yer alan 20 üyesi ile faaliyetlerine devam eden KABLODER, dernek başkanı Erkan Aydoğdu’nun liderliğinde çalışmalarına hız kesme-
den devam ediyor. KABLODER, T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile gerçekleştirilen görüşmeler sonrasında piyasada bulunan kablolar üzerinde incelemeler yapmaya ve standart dışı kablolar üzerinde aksiyonlar alarak, ilgili resmi kurumlarla iletişime geçmeye başladı. Kablolar, inşaatlarda, tüm yapı malzemeleri içerisinde yaklaşık yüzde 1 gibi düşük bir oranda yer alıyor. Ancak kablolar, başta can güvenliği olmak üzere, enerjinin ve bilginin doğru ve verimli bir şekilde iletimi, kullanıldığı projenin değeri gibi birçok konuda büyük ve çok önemli bir paya sahip. Standart dışı kablolar hem kısa bir süre içerisinde işlevlerini yerine getiremez
duruma geliyor, hem de elektrik kaçaklarına ve dolayısıyla yangınlara yol açabiliyor. Bu kapsamda, KABLODER’in de her daim vurguladığı üzere, performansı yüksek, kaliteli ve doğru kablo seçiminin önemi bir kez daha ön plana çıkıyor. KABLODER, Türk kablo sektörünün en büyük sorunlarından biri olan standart dışı üretime yönelik olarak açtığı savaş ile sektördeki kalite bilincini artırmayı hedefliyor. Bu kapsamda, sektörün tüm ilgililerini de kendileri ile birlikte hareket etmeye ve piyasada görülen standart dışı kabloların KABLODER’e bildirilmesi için harekete geçmeye davet ediyor.
22 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 22
03.04.2019 17:46
guvenlik yonetim 70.indd 23
03.04.2019 17:47
GÜNCEL
Tepe Savunma ve Güvenlik’in mükemmele yolculuğu başladı Tepe Savunma ve Güvenlik, hizmetlerini mükemmellik noktasına getirmek için önemli bir adım atarak Türkiye Kalite Derneği (KalDer) tarafından yürütülen Ulusal Kalite Hareketi (UKH) programına dahil oldu. Program kapsamında Tepe Savunma, Avrupa Kalite Yönetim Vakfı tarafından geliştirilen EFQM Mükemmellik Modeli’nin, Türkiye’de yayılımını misyon edinen KalDer ile “İyi Niyet Bildirgesi”ni imzaladı. İmza töreni, KalDer Yönetim Kurulu Başkanı Görgün Özdemir ve Tepe Savunma ve Güvenlik Genel Müdürü Bora Doğualp’in katılımı ile gerçekleşti. İmza töreninde konuşan Tepe Savunma
ve Güvenlik Genel Müdürü Bora Doğualp “25’inci yılımızı kutlarken, çeyrek asırlık tarihimizdeki en hızlı ve kökten değişimlerin olduğu bir dönemi yaşıyoruz. Sürdürülebilirlik özellikle çevresel, ekonomik ve sosyal alanlarda yaşamın merkezinde temel değer olarak yer alıyor. KalDer’in şirketimizin sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin bir parçası olması bizim için çok değerli. Ulusal Kalite Hareketi İyi Niyet Bildirgesi’ne attığımız imza ile mükemmelliğin temel kavramlarını benimseme, yaşama geçirme konusunda kararlı olduğumuzu belirtiriz. İş süreçlerimizi programın hedefleri ile ilişkilendirerek sürdürülebilir uygulamalarımızı gerçekleştireceğiz” dedi.
İstanbul Havalimanı IoT altyapısı ile kurulan ilk havalimanı oldu Kablosuz endüstriyel IoT alanında faaliyet gösteren Skysens, dünyanın en büyük havalimanı projelerinden İstanbul Havalimanı’na farklı sistemleri tek bir kablosuz ağ üzerinden yönetme imkanı sunuyor. Skysens’in uçtan uca sağladığı bu çözüm ile İstanbul Havalimanı, dünyada kablosuz endüstriyel IoT altyapısı ile kurulan ilk havalimanı oldu. Projenin detaylarına ilişkin açıklamalar yapan Skysens CEO’su Burak Polat, “İstanbul Havalimanı’na Ekim 2018’de başlayan kurulum sürecimiz, artan proje kapsamı dolayısıyla halen devam ediyor. İstanbul Havalimanı gibi devasa büyüklükte bir alana yayılmış bu projede, birbirinden çok farklı çalışma prensibine sahip ve önem dereceleri oldukça yüksek olan çok sayıda sistem ve altyapı bulunuyor. Çeşitli tipte sayaç ve sayaçlara bağlı sistemler, enerji altyapısı ile ilgili sistemler, atık su ile ilgili sistemler, konum takibi gerektiren araçlar gibi takip edilecek noktalara yerleştirilen kablosuz Skysens modülleri ile mümkün oluyor” dedi. Skysens, İstanbul Havalimanı ‘Kablosuz IoT Ağ Sağlayıcısı’ olma imkanı da sunuyor. Bu sayede İstanbul Havalimanı, kendi bünyesindeki birçok farklı firmaya IoT uygulamaları sağlayıcısı olarak hizmet verebilecek bir kurum haline geliyor.
İzmir Sabuncubeli Tüneli yangına karşı BTS’nin güvencesinde
Türkiye Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yaptırılan İzmir-Manisa arasındaki Sabuncubeli Tüneli ve bu tüneli kullananlar BTS’nin güvencesinde. Sabuncubeli Tüneli’nde yangın algılama ve alarm sistemi kurulumunu üstelenen BTS Yangın, kurulan yangın algılama ve alarm sistemini devreye alarak Tünel İşletmesine başarı ile teslim etti. Yangın algılama sistemi tam yedekli (full redundant) 2 kanallı ve 5km menzilli 2 adet DTS cihazı ile 2 adet ZETTLER Yangın kontrol paneli ve tünel içinde 700 adet adresli yangın algılama noktasından oluşmaktadır.
24 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 24
03.04.2019 17:47
guvenlik yonetim 70.indd 25
03.04.2019 17:47
HAYATA BAKIŞ
r
“Teşekkür etmek” Reklam, bir malın veya hizmetin ilginç yönlerini, faydalarını hedef kitlelere veya topluma tanıtmak için girişilen faaliyetlerin bütünüdür. Reklamda amaç ilgilileri ve müşterileri inandırmaktır. Reklamda ticari bir amaç söz konusudur. Bu sebeple reklam, ilandan ayrılır. İlan bir çeşit duyurudur. İlanda, reklamda olduğu gibi bir malı tanıtma ve rekabet söz konusu değildir. Halkla ilişkiler ve reklamcılık arasında birçok ortak nokta olduğu gibi farklı özellikler de vardır. Her ikisinde de yapılan çalışmaların geri bildirimi alınır ve mutlaka değerlendirme yapılır. Halkla ilişkileri reklamcılıktan ayıran özellikler, reklam bütçeleri halkla ilişkilere göre daha büyüktür. Halkla ilişkilerde amaç bir kuruluşu tanıtma veya toplumu etkilemektir. Reklamda ise amaç malı tanıtmaktır. Reklam, bir ücret karşılığında medyada belirli bir yer ve zamanı satın alır. Bu sebeple halkla ilişkiler mesajları reklamlara göre daha inandırıcıdır. Gerçeği olduğundan başka göstererek doğru olmayanı yaymaz. Günümüzde artık satılan ürünler birbirleriyle benzeşen genel özelliklere sahiptir. Pazarda bir ürünü diğer üründen farklı hale getirmek, o ürüne ya da ürünü üreten firmaya ayrı bir değer yükleme yoluyla olmaktadır. Bu faaliyetleri de kurumların halkla ilişkiler birimi yönetir. Halkla ilişkiler, halkın neyi sevdiğini öğrenip onu daha çok yapmak, neden hoşlanmadığını bilip onu yapmamaktır. Halkla ilişkiler karşılıklıdır. Her iki taraf için de yararlıdır. Halkla ilişkilerde iletişim birinci sırada yer almaktadır. Bir konu hakkında hiçbir fikri olmayan kişiyi etkilemek ve o konu hakkında olumlu düşüncelere sahip olmasını sağlamak zor değildir. Daha önceden var olan düşünce ya da fikir yenisini kabullenmeyi zorlaştırır. Kişi kolay kolay mevcut tutumunu değiştirmek istemeyebilir. Burada güvene ihtiyaç duyulur. Güven, kişiler arasında iletişimin olmazsa olmaz koşullarından biridir. İletişim insanın kendini anlamasıyla başlar. Kendini tanımayan, kendisiyle iyi iletişim kuramayan insan, başkalarıyla da iyi iletişim kuramaz. İletişimin belirleyici unsurları dinleme, anlama, aktarma becerisidir.
Başarabilmemiz dileğiyle…
Oğuz GÜLAY
Diğer insanların kendilerine verdikleri değeri yükseltmenin bir adımı da memnuniyetimizi göstermektir. İnsan tabiatının ihtiyaçlarından birisi de memnun olunma isteğidir. “Teşekkür ederim” cümlesi, memnuniyet ifade eden en basit sözcüklerden oluşmuştur. Yaptıkları ve söyledikleri her şeyden dolayı insanlara teşekkür etme alışkanlığı edinelim.
26 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 26
03.04.2019 17:47
guvenlik yonetim 70.indd 27
03.04.2019 17:47
KAPAK BİYOMETRİK SİSTEMLER
Sizi tanımamıza kendinizi hazırlayın Bir kişinin parmak izinin bozulması, parmaktaki yüzük yerinin elin geometrisini bozması, yüzün gün ışığında ve loş ışıklarda farklı gözükmesi sistemin o insanı yanlış tanımasına neden olabilir. Ancak yine de bu sorunların hepsi teker teker aşılıyor ve bu teknoloji yaygınlaşıyor. Ulaş TEKBAŞ/ Kıdemli Yazılım Geliştirici / Takım Lideri BİOBİLİŞİM
E
vlerimize hırsız giriyor, arabalarımız çalınıyor, imzalarımız taklit ediliyor... Kısacası birileri bizim yerimize geçiyor ve makineleri kandırıyor. Peki bunları nasıl engelleyebiliriz? Bir geçiş kontrol sistemine bizim “Doğru insan” olduğumuzu nasıl ispatlayabiliriz? İşte burada yepyeni bir sistem, biyometrik sistemler kendini gösteriyor. Artık kendimizi tanıtmak için kimlik kartlarına, şifrelere, pin kodlarına gerek yok. Sizi gözünüzden, yüzünüzden, parmağınızdan, damarınızdan tanıyan sistemler artık devrede.
Biyometrik sistem nedir? Biyometrik sistem, insanları fiziksel kimlikleri yerine daha yerleşik ve dışsal özelliklerine göre tanımayı amaçlayan ve bu yönde çalışmalar yapan otomatik sistemlerin bütününe verilen addır. Göz tarayıcılar, parmak izi okuyucuları, el damar okuyucuları ve yüz tanıyıcılar bu biyometrik dalda kullanılan alanlarından sadece birkaçıdır.
Bir özelliğin biyometrik sistemler tarafından kullanılabilmesi için bazı kriterlere uyması gerekir. Örneğin: her insanda bulunması, insandan insana değişmesi, yaşlanma gibi koşullarda değişmezliği, kolay ölçülebilir olması vb. Elbette bu kriterlere uygunluk gözetilse bile bazı durumlarda bu sistem bize yanlış cevaplar verebilir. Bir kişinin parmak izinin bozulması, parmaktaki yüzük yerinin elin geometrisini bozması, yüzün gün ışığında ve loş ışıklarda farklı gözükmesi sistemin o insanı yanlış tanımasına neden olabilir. Ancak yine de bu sorunların hepsi teker teker aşılıyor ve bu teknoloji
yaygınlaşıyor.
Biyometrik sistemin seçimi Bir biyometrik sistem seçilmeden önce sistemin gereksinimleri dikkatli bir şekilde değerlendirilmelidir. Bu gereksinimleri şöyle sıralayabiliriz: Gerekli güvenlik seviyesi: Kullanılma amacına uygun sistemin seçilmesi ve istenilen düzeyde güvenlik seviyesinin korunması, Doğruluk: Hem veri tabanına kayıtta hem de sisteme giriş yaparken doğru bilgilerle siteme giriş yapılabilmesi ve bunun için doğru kurulup çalıştırılması, Maliyet ve işlem zamanı: Bir biyometrik sistem tasarlanırken
28 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 28
03.04.2019 17:47
Ulaş TEKBAŞ
en uygun sistemi belirlemek ve gerçekleştirmek için sistemin maliyetini ve işlem zamanını belirli kriterlere uygun olarak değerlendiren bir uzmanla çalışılması, Kullanıcıya uygunluk: Kullanıcıya zorlayıcı gelmeyen ve bilgi kaydetmede sorunlar yaşamasına sebep olmayan ve böylece kullanıcılar açısından sıkıntı yaratmayan sistemin seçilmesi.
Parmak izi tanımaya dayalı biyometrik sistemler Parmak izinin hiçbir insanda aynı olmadığı yıllar öncesinden bilinen bir gerçektir. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yıllarında okuma yazma oranı henüz yaygın değilken insanların kimlik tespitinde ve resmi evraklarda her zaman parmak izi kullanılırdı. Gelişen teknolojiyle birlikte sistemin uygulanışı tanımlanması ve sivil yaşamda kullanılması son derece basit hale geldi. Maliyet bakımından da ucuzlayan bu okuyucular artık gündelik yaşamımızın vazgeçilmez bir güvenlik cihazı haline geldiler. Parmak izi okuma cihazlarını artık birçok firma ya da kurumun kapılarında görebilirsiniz. Sistemin çalışma mantığının te-
meli ise; parmak ucunda yer alan parmak izi dediğimiz milimetrik derecede küçük girinti ve çıkıntılardan oluşan haritaya benzer yapıdır. Parmak izi okuma cihazları parmak ucunu lazer ışıklarıyla tarayarak girinti ve çıkıntıları, bu girinti ve çıkıntıların birbirlerine olan mesafesi ve eğimleri, parmak ucu halkalarının başlangıç ve bitiş noktalarını tespit ederek bu ayrıntı noktalarını referans alır. Sistem çalışması ise; parmak izleri öncelikle parmak izi okuma cihazına tanıtılır. Bu tanımlamayla birlikte yukarda belirttiğimiz referans noktaları belirlenmiş ve cihaz hafızasına kaydedilmiş olur. Daha sonra bu cihaza gelen kişi parmak izini okuttuğunda, referans alınan noktalar taranır ve eğer cihaz içerisinde yer alan ve aynı referans noktalarıyla eşleşen bir kayıt varsa şifre açılır. Eğer referans noktalarının çok azı bile eşleşmiyor ise cihaz bunu kopya olacağını ya da kişiye ait olmayacağını bilir.
Yüz tanımaya dayalı biyometrik sistemler Parmak izinin benzersizliği, hemen hemen herkes tarafından bilinen bir gerçekken, yüzün biyometrik yapısı ve benzersizliği ise parmak izine oranla daha az bilinir. İnsan gözüyle bakıldığında insanlar birbirine benzer hatta insanlar çift yaratılmış denir. Ancak bu bilinenler yanlıştır. Her insanın yüz yapısı birbirinden farklıdır; tıpkı parmak izinde olduğu gibi. Ancak bu farklılığı insan gözünün algılaması son derece güçtür. Bu farklılıklar çok gelişmiş teknolojik cihazların yardımıyla tespit edilebilir. Yüz tanıma sisteminin referans aldığı noktalarda bu farklılıklardır, yani yüzün genel yapısı değildir. Temel mantık olarak; yüzün biyometrisini tarayan cihaz her
Parmak izinin benzersizliği, hemen hemen herkes tarafından bilinen bir gerçekken, yüzün biyometrik yapısı ve benzersizliği ise parmak izine oranla daha az bilinir. İnsan gözüyle bakıldığında insanlar birbirine benzer hatta insanlar çift yaratılmış denir. uzvun birbirine oranını, mesafesini, yüzün şeklini, uzuvların yüz üzerinde kapladığı alanı, uzuvların eğimini ve şeklini milimetrik olarak tespit eder, hesaplar ve her birine noktalar atar. Bu noktalar yardımıyla kimlik tespitinde referans alınacak alanlar belirlenmiş olur. Referans noktaların çok fazla olması ve bu noktalar arasında ki mesafenin sistemin temelini teşkil etmesi nedeniyle, yüzün belli bir kısmının görünmemesi halinde bile (mesela profilden görüntü durumunda), saç veya sakalın uzaması ya da kesilmesi halinde, gözlük takılması ya da çıkarılması gibi suni değişikliklerin yapılması ile sistemin işleyişini etkilemez ve gereken tespit yapılır. Yüz tanıma sistemleri daha önceleri polis tarafından zanlıların takibi yada tespiti için kullanılırken gelişen teknolojiyle düşen üretim maliyetleri sayesinde sivil yaşamda da kullanılır hale gelmiştir. Yüz tanıma sistemlerinin başarısı polis merkezlerinde yoğun şekil-
Nisan 2019 Güvenlik Yönetimi n 29
guvenlik yonetim 70.indd 29
03.04.2019 17:47
KAPAK BİYOMETRİK SİSTEMLER
de kullanılmaya devam etmesiyle ispatlanmıştır. Sivil kurum ve işletmelerde ise genellikle personel geçiş sistemlerinde, yüksek güvenlik gerektiren alanlarda, personelin giriş çıkışını kontrol altına almak amacıyla kullanılmaktadır.
ve zincir mağazalar, uluslararası firmalar, holdingler, konut ve yaşam alanlarına Biyometrik sistem ve raporlama entegrasyonlarımız ile hizmet veriyoruz.
İris tanımaya dayalı biyometrik sistemler
Sahip olduğumuz müşteri portföyünün ihtiyaçları doğrultusunda gelişmiş ve ihtiyaç duyulan çözümler konusunda geliştirilebilen BIONET Personel Devam Takip, Ziyaretçi ve Raporlama sistemimiz Biyometrik sistemler konusunda hem insan kaynakları hem de Güvenlik departmanlarının aktif olarak kullandığı bir çözüm olmuştur. Çoğu küçük ve büyük ölçekli işletmeler için iş gücü yönetimi ve bordro toplam bütçelerinin % 50 kadarını tüketir. Mevcut küresel ekonomik ortam, her sektörde kesintilere neden olmuş, üretkenliğini ve sürdürülebilirliğini sürdürmek için yöneticilere zorlu seçimlerle karşı karşıya kalmış durumdadır. Birçok işletme işten çıkarmalara başvurarak işgücü yönetim maliyetlerini azaltmak zorunda kalırken diğerleri yatırım verimliliğini en üst düzeye çıkarmak için çalışan verimliliğini
Halk arasında parmak izinden sonra benzersiz yapısı en çok bilinen bir diğer biyometrik sistemde göz (iris) tanımadır. Göz içerisindeki kılcal damarlar tıpkı parmak izinde olduğu gibi haritaya benzer bir yapı oluştururlar. Bu yapı insanın biyometrik yapısı içerisinde en gelişmişidir. Bu yüzden güvenirliliği yüksek olduğu gibi göz tanıma ve eşleştirme sürecinde son derece kısadır. Türkiye’nin personel devam sistemleri, ziyaretçi takip sistemleri sektöründe faaliyet gösteren Bio Bilişim Biyometrik Teknoloji Çözümleri Raporlama ve Biyometrik sistemler entegrasyonu konusunda sektörün en köklü şirketleri arasındadır. 12 senelik nitelikli iş gücü ile bu iş gücüne ihtiyaç duyan yurt içi ve yurtdışı bankalar, finans kurumları, maden sahaları, perakende
Doğru biyometrik sistemi seçimi, doğru yazılım…
Tüm zaman kazandıran yazılımlarda olduğu gibi, biyometrik zaman ve devam cihazları da, çalışan verimliliği ve hesap verebilirliği sayesinde kar marjınızı artırabilir. Biyometrik yazılım, çalışanlarınızın verimliliğini artırmanıza yardımcı olur ve yalnızca çalıştığınız zamana para ödersiniz. ve hesap verebilirliğini artırmaya çalışmaktadır. Tüm zaman kazandıran yazılımlarda olduğu gibi, Biyometrik zaman ve devam cihazları da, çalışan verimliliği ve hesap verebilirliği sayesinde kar marjınızı artırabilir. Biyometrik yazılım, çalışanlarınızın verimliliğini artırmanıza yardımcı olur ve yalnızca çalıştığınız zamana para ödersiniz. BIONET zamanı ve katılımı ile etkili bir iş süreci oluşturmak, insan kaynakları çalışanlarınızın ayrılan zaman aralığında daha fazla görevi tamamlamasını sağlar. Birçok şirket, işgücü verimliliğini, verimliliği ve emek yönetimini iyileştirmek için Biyometrik zaman ve personel devam sistemleri benimsiyor. Biyometrik tanımlama yapılmaksızın, şirketler halen çok fazla zaman harcayan elle personel çalışma saatleri yöntemlerine güveniyorlar, ancak aynı zamanda hata riski taşıyorlar. Bu manuel yöntemlere kıyasla, Biyometrik katılım sistemleri hatasız, kurulumu hızlı, kullanıcı dostu ve son derece doğru.
30 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 30
03.04.2019 17:47
guvenlik yonetim 70.indd 31
03.04.2019 17:47
KAPAK BİYOMETRİK SİSTEMLER
Artan doğruluk Biyometrik sistemler devam kaydı ve tanımlama, zaman ve uyum verilerinin Bordro sistemine manuel olarak tekrar girilmesi ihtiyacını ortadan kaldırır veya ortadan kaldırabilir, bu ikisi entegre edildiğinde. Sonuç, ödeme periyodu başına en az 20 dakika sürebilecek doğru ve hatasız bordro işleme işlemidir. Bir iş olarak, odaklanmanın ekip oluşturma, artan üretkenlik ve büyüme üzerinde olması ve çalışanlarınızın zaman ve katılımlarını yönetmemesi gerekir. Gerçekten gerekli bir egzersiz olsa da; Bu, zaman ve emek harcamak zorunda kalmadığınız bir şey. Bu yön, iyi bir katılım yazılımı ve Biyometrik sistemi ile kusursuz bir şekilde halledilebilir.
Yüksek Verim Çalışan verimliliğini artırmak için biyometrik zaman çözümleri kullanmak Bir ödeme döneminin sonunda personel çalışma saatleri ile hesaplanan bordro ve ya raporlamanın tam zamanı geldiğinde, manuel bir süreç kullanıyorsanız, zaman verilerinin toplanması, verilerinizin hesap çözümünüze tekrar girilmesi ve bordroyu tüm
kurum için işlemek için zaman ve zahmet gerekebilir. Manuel personel hareket detayı sorgulama (ilk giriş & son çıkış, normal çalışma, eksik çalışma, fazla mesai, hafta sonu çalışması vb.) personel devam takip işlemleri yapan kuruluşların, her bir ödeme döneminin sonunda beş saatten daha fazla veya daha fazla çalışan ile yapılması süreci ve iş gücünü arttırmakta. Bir kişinin sorumluluğu olsa bile, ücret periyodu başına beş saat, doğrudan masrafla (kişinin saatlik ücreti ile) çok verimlilik saati katmaktadır. Mesele şu ki, elle çalıştırılan zaman ve devamlılık verilerinden faydalanmak için geçen süre, bir Biyometrik süre ve devam sistemi ile birkaç dakika azaltılabilir. Elle işlemlerin bir kısmını ortadan kaldırdıktan sonra, kaydedilen verimlilik saatleri ve ilgili personel ücretleri başka bir yere yeniden tahsis edilebilir. Zaman verilerini toplamanın veri toplama cihazları vasıtasıyla otomatikleştirilmesi, zaman kayıtlarının elektronik bir biçimde yapılmasını sağlar. Bu, o verilerin raporlamaya işlemesi için otomatik olarak Bordro çözümünüze eksiksiz ve hatasız gönderilmesini sağlar. Biz biyometrik sistemler ile toplama yoluyla veri doğruluğunu artırırken, personel çalışma saatlerinin ve ya raporlama çalışması için gereken sürenin azaltılmasını hem üretkenlikte hem de maliyet tasarrufunda artış gerektirecek sonuç odaklı çalışmalarımız ile sorunları çözümler ile buluşturuyoruz. Personelin günlük, aylık çalışma saatlerini Biyometrik sistemler kullanarak raporluyor ve bu datayı otomatik olarak Bordro programına entegre edebiliyoruz. Bu yöntem birçok insan kaynakları personellerinin işlem ve zaman
durumlarının da çözümü oluyor. Ayrıca BİONET yazılımımız tek bir ara yüz ekranından tüm Biyometrik sistemleri yönetiyor. Yani kurulan bir kartlı geçiş, iris, damar tanıma, yüz tanıma sistemleri ile yazılım full entegrasyonunu sağlayıp personel ve ya ziyaretçi için tüm kayıtlar tek bir ekran üzerinden yönetiliyor. Aynı şekilde farklı bir sekmeden de bu sistemler ile ilgili güvenlik ve insan kaynakları raporlamaları alınabiliyor. Biyometrik sistemler hayatımıza daha çok girecek ve biz çözümlerimiz her zaman size destekçiniz olacağız.
Birçok şirket, işgücü verimliliğini, verimliliği ve emek yönetimini iyileştirmek için biyometrik zaman ve personel devam sistemleri benimsiyor. Biyometrik tanımlama yapılmaksızın, şirketler halen çok fazla zaman harcayan elle personel çalışma saatleri yöntemlerine güveniyorlar, ancak aynı zamanda hata riski taşıyorlar. Bu manuel yöntemlere kıyasla, biyometrik katılım sistemleri hatasız, kurulumu hızlı, kullanıcı dostu ve son derece doğru.
32 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 32
03.04.2019 17:47
guvenlik yonetim 70.indd 33
03.04.2019 17:47
KAPAK BİYOMETRİK SİSTEMLER
Akıllı yüz tanıma çözümü kalabalık alanların güvenliğine yeni bir boyut getiriyor Yüz Tanıma Yazılımı, gelişmiş algoritması ile bu videolardaki yüzleri inceliyor ve daha önce kurum tarafından hazırlanmış bir kara liste olması durumunda, bu listedeki kişileri tespit ederek uyarı verebiliyor. SENSORMATIC
giriş-çıkışları özel izne tabi bina ve alanlar için bu çözümden faydalanabiliyor.
Özel geliştirilmiş yüz tanıma sistemi
S
ensormatic tarafından sunulan Yüz Tanıma Çözümü, gelişmiş yüz tanıma algoritması, güçlü şifreleme özelliği ve kamera bağımsız yapısıyla kullanıcılarına büyük avantaj sağlıyor.
Binlerce kişinin olduğu alanlar için de ideal Alışveriş merkezleri ve stad-
yumlar gibi insan trafiğinin yoğun olduğu yerler, güvenlik seviyesi yüksek fabrika ve tesisler için ideal olan bu çözüm, aynı zamanda yakın gelecekte sayıları daha da artacak olan akıllı şehir uygulamalarının vazgeçilmez unsurlarından biri olmaya hazırlanıyor. Örneğin emniyet teşkilatı kalabalık bir meydanda kötü niyetli kişileri ararken; bazı işletmeler ise
Yüz tanıma işlemi sırasında her kişiye ait yüzü 256 basamaklı, değiştirilemez bir kodla tanımlayan sistem, insan yüzünde yer alan dudak ve burun gibi noktaların algoritmasını işleyerek doğruluk oranını en üst seviyeye çıkartıyor. Tanımlanan yüzler, kullanan kurumlar tarafından belirlenen standartlar doğrultusunda geçmişe yönelik ya da canlı kayıtlar üzerinden aranabiliyor. Taranan görüntü kaynağının yalnızca güvenlik kameralarından gelen görüntüler olmasına gerek bulunmuyor. Akıllı telefonlar, kameralar veya YouTube gibi platformlarda bulunan videolar sisteme yüklenerek de tarama yapılabiliyor. Yüz Tanıma Yazılımı, gelişmiş algoritması ile bu videolardaki
34 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 34
03.04.2019 17:47
yüzleri inceliyor ve daha önce kurum tarafından hazırlanmış bir kara liste olması durumunda, bu listedeki kişileri tespit ederek uyarı verebiliyor.
Kamera bağımsız sistem kolaylık sağlıyor Sistemin yazılım tabanlı ve kamera markası yada modelinden bağımsız yapısı kurumlara kullanım kolaylığı sağlıyor. Canlı görüntü aktarımı yapabilme özelliğini destekleyen RTSP protokolüne (Real Time Streaming Protocol) sahip tüm kameralarla kullanılabilen sistem, ister sabit ister hareketli ortamlarda rahatlıkla kullanılabiliyor. Bu kameralar sabit bir güvenlik kamerası, bir webcam ya da güvenlik ekiplerinin kullandığı araçların içindeki kamera da olabiliyor.
isteği ve ihtiyacı doğrultusunda sesli ve pop-up, sessiz ve pop-up ya da sadece log bildirimi olarak verilebiliyor. Beyaz Liste ise daha çok alan güvenliğinde öne çıkıyor. Örneğin, laboratuvarlar, özel depo ya da ofis gibi alanlara giriş için özel olarak yetkilendirilen kişiler bu listeye ekleniyor. Liste dışı birinin bu alanlara giriş yapmayı denemesi durumunda sistem yine gerekli uyarıları veriyor.
Sürekli öğrenen yazılım ile yüksek doğruluk oranı Çözümün doğruluk payının bu denli yüksek olmasında, arka planda çalışan öğrenen bir yazılımın varlığı etkili. Aynı kişinin farklı açılardan çekilmiş kamera görüntülerinin eşleştirilebildiği sistem, bu sayede daha sonraki taramalarda hatalı seçimlerin ve uyarıların oluşmasını engelleyebiliyor. Kullanıcılar, doğruluk oranını daha da yükseltmek için manuel olarak da kişileri sisteme ekleyebiliyor. Manuel olarak ne kadar farklı kaynaktan, ilgili kişiye özel farklı görüntüleri sisteme yüklenirse, yazılımın öğrenme olasılığı ve doğru tanımlama performansı daha yüksek oluyor.
Sensormatic Yüz Tanıma Çözümü’nün en önemli artılarından biri kişi ya da grup bazında listeleme olanağı sunabilmesi. Bu kapsamda Beyaz Liste ve Kara Liste olmak üzere farklı listeler oluşturulabiliyor. Kara Liste’ye kaydedilmiş bir fotoğrafın tarama sırasında tespit edilmesi durumunda sistem otomatik olarak ilgili operatöre uyarı veriyor.
Kişi ve grup bazında ayrı listeler, ayrı uyarı biçimleri Sensormatic Yüz Tanıma Çözümü’nün en önemli artılarından biri de kişi ya da grup bazında listeleme olanağı sunabilmesi. Bu kapsamda Beyaz Liste ve Kara Liste olmak üzere farklı listeler oluşturulabiliyor. Kara Liste’ye kaydedilmiş bir fotoğrafın tarama sırasında tespit edilmesi durumunda sistem otomatik olarak ilgili operatöre uyarı veriyor. Bu uyarılar, kullanıcının
Nisan 2019 Güvenlik Yönetimi n 35
guvenlik yonetim 70.indd 35
03.04.2019 17:47
KAPAK BİYOMETRİK SİSTEMLER
Artık davranışsal biyometrik özellikler de tanımlanmaya başladı İnsanoğlunun gelişimi, nüfusun artışı, teknolojinin her alanda hayata geçtiği günümüzde kişilerin tanımlanması ve o kişinin gerçekten o kişi olduğunu ispatı oldukça önem kazanmıştır. Tunç PINAR/Satış Müdürü ÖLÇSAN TEKNOLOJİ A.Ş.
B
iyometrik Sistemler diye ifade ettiğimiz bu iki kelimelik teknoloji o kadar geniş bir etki alanına sahip ki neredeyse hayatımızın her alanında olmaya aday. Aslında biyometrik teknolojileri anlatmak, bu teknolojiyi hangi alanlarda kullanıyoruz, hayatımızı nasıl kolaylaştırıyor gibi detaylara girmeden önce biyometrinin ne olduğunu kullanıcılara, okurlara anlatmak isterim. Biyometri, yaşayan organizmaların ölçümlerine verilen genel isimdir. Teknolojide ise bireyin ölçülebilir fiziksel ve davranışsal özelliklerini tanıyarak kimlik saptamak üzere geliştirilmiş sistemler için kullanılan bir terimdir. Daha da açmak gerekirse sesimiz, boyumuz, göz rengimiz fiziksel özelliklerimiz bizim biyometrimizdir. Fakat bu biyometrik özelliklerin içinde öyle biyometrik özelliklerimiz var ki sadece ve sadece bize ait olan hiçbir kimse ile eşleşmeyen biyometrik özelliklerimiz var. Parmak izimiz, göz iris ve retinamız, parmak damar izimiz, DNA’mız vb gibi.Bu biyometrik özelliklerimiz bizi milyarlarca insandan farklı
kılan ve sadece bize ait olan özellikler.
Biyometrik özelliklerin kullanılma ihtiyacı Gelelim bu biyometrik özelliklerimizin kullanılma ihtiyacının doğuşuna; İnsanoğlu tarih boyu nüfusu arttıkça kendini tanımlayabilmek için çeşitli yöntemler kullanmak durumunda kalmıştır. İsimle tanımlanması, soyadının hayata geçirilerek bu şekilde tanımlanmaya çalışılması, kişiyi tanıyan kimlik kağıtları oluşturup üzerine fotoğraflar yapıştırılarak tanımlanmasının sağlanması, imzanın bulunması tanımlanması gibi birçok unsur kullanılmıştır. İnsanoğlunun gelişimi, nüfusun artışı, teknolojinin her alanda hayata geçtiği günümüzde ise kişilerin tanımlanması ve o kişinin gerçekten o kişi olduğunu ispatı oldukça önem kazanmıştır. Teknolojinin bu gelişiminde öncelikle akıllı kartlar kullanılmaya başlanmıştır. Sahip olduğunuz akıllı bir kart ile bu bir kimlik kartı olabilir, bir çalışma iş yeri kartı olabilir, kendinizi tanıtarak ya bir resmi işlem yapıyorsunuz ya
da bir iş yerine girişte kullanıyorsunuz veya okul kaydı yaptırıyorsunuz. Belki de bir şirket açıyorsunuz, peki ama bu kimlik kartı gerçekten size ait mi bunu nasıl bilebiliriz. İşte bu noktada biyometrik teknolojiler devreye giriyor. Artık günümüzde güvenli bir noktaya girmeniz için yüksek gü-
36 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 36
03.04.2019 17:47
Tunç PINAR
venlikli bir kapı yada turnikeden parmak izinizi, parmak damar izinizi yada irisinizi teknolojik bir biyometrik okuyucuya okutarak geçiş yapıyorsunuz. Biyometriyi hayatımızın hangi alanlarında kullanıldığını firmamız Ölçsan Teknoloji’nin bir iki projesinden bahsederek aktarmak isterim. Anlaşmalı özel hastanelerde SGK’lı hastalar giderek tedavi olabiliyorlar. Özel hastaneler de SGK’ya “senin sigortalın şu kadar kişi bana tedavi oldu” diye bilgi vererek devletten hak ettiği ödemeyi talep ediyor ve alıyor. Fakat işler her zaman işler bu kadar iyi niyet dahilinde ve düzenli bir şekilde yürümüyor. oraya gerçekten bir hasta geldi mi, tedavi oldu mu gibi bir çok suistimale açık konu devleti milyonlarca lira zarara uğratıyordu. Hastaların hastaneye geldiğini ve gerçekten o kişi olup olmadığını ispat eden ‘Biyometrik Kimlik Doğrulama Sistemimiz’ olan ‘Kim Pozitif’ sistemi ile hastaların Parmak Damar İzlerini okuyucularımız aracılığı ile doğrulayarak, kendi yerli milli yazılımlarımızla SGK serverlarına ulaştırarak gerçek zamanlı doğrulama işlemini yapıyoruz.
Bu işlem sayesinde devletimizin maddi zarar görmesini engellemiş oluyoruz. Yine hayatın başka bir alanından söz etmek gerekirse ülkemizin en önemli projelerinden olan 3’üncü Havalimanı projesinde ülkemizin en büyük havayolu şirketinin tüm çalışanlarının bu önemli lokasyonlarda geçiş kontrollerini yine biyometrik olarak ve yerli milli yazılımımız olan ‘KIMO’ ile sağlamaktayız. Kullanım alanlarına göre bir çok projede biyometrik sistemler kullanılmaktadır. Önemli olan bir biyometrik sistemin kullanılacağı alanda gereken güvenliği sağlarken aynı zamanda yaşamsal konforu da sağlayıp sağlamadığıdır. Bu sebeple her proje kendine özgü değerlendirilip kullanılması gereken biyometriye bu şekilde karar verilmelidir. Bankacılık alanında akıllı telefonlarımızdan göz tanımlama ile hiçbir şifreye gerek duymadan girebilmek hem güvenli hem de konforludur. Ülkemizin iki büyük bankasının göz ile mobil bankacılığa giriş sistemi olan Eyeverify teknolojisini yine Ölçsan olarak bizler gerçekleştirdik. Hayatımızın her alanına girmiş ve gittikçe daha da girecek olan bu teknolojiler devamlı gelişim göstermektedir. Artık öğrenebilen teknolojilerle sabit biyometrik özelliklerimizin dışında davranışsal biyometrik özelliklerimizde tanımlanmaya başladı ve daha da kullanılacak. Örnek vermek gerekirse her gün sizi yüzünüzden tanıyan bir biyometrik kamera sistemi ile işyerinize giriş yapıyorsunuz. Bu sistem sizi her gün izliyor ve sizi öğreniyor, sizin eklem uzunluklarınıza, yürüyüşünüzdeki salınımınıza bakarak sizi tanımayı pekiştiriyor ve bir gün Mission İmpossible filmindeki gibi plastik
Biyometrik Kimlik Doğrulama Sistemimiz’ olan ‘Kim Pozitif’ sistemi ile hastaların Parmak Damar İzlerini okuyucularımız aracılığı ile doğrulayarak, kendi yerli milli yazılımlarımızla SGK serverlarına ulaştırarak gerçek zamanlı doğrulama işlemini yapıyoruz Bu işlem sayesinde devletimizin maddi zarar görmesini engellemiş oluyoruz. makyajı veya maskesi tıpatıp siz olan biri geçmeye kalktığında sistem yüz tanımlaması doğru ama bu kişinin yürüyüşü ve davranışı uymuyor diye alarm üretecektir. Tüm bu teknolojiler dijitalleşen dünyada her şeyimizin bu dijital ortamlarda olması sebebi ile bizi güvence altına almak adına üretilen teknolojilerdir. Adımıza şirket kurmasınlar, sahte kimlikle paramızı çekmesinler, tapuda arsamızı sahte kimlikle satmasınlar, en önemli bilgilerimize ilgisiz kişiler ulaşmasın diye gelişen bu teknolojilerle yaşamayı öğreneceğiz.
Nisan 2019 Güvenlik Yönetimi n 37
guvenlik yonetim 70.indd 37
03.04.2019 17:47
KAPAK BİYOMETRİK SİSTEMLER
Bilgi gizliliğini sağlamanın en iyi yolu kimlik doğrulamasından geçer Biyometrik sistemler sayesinde; şifre çalınma, unutulma riski ortadan kalkar. Yüksek güvenlik düzeyi sağlanmış olur. Kopyalanma olasılığı neredeyse yok denilebilecek düzeydedir POLİMEK ELEKTRONİK
B
iyometrik sistemler, bireyin fiziksel benzersizliğini ortaya koyan ve mevcutta bulunan kayıtlarla karşılaştırarak tanımlama, doğrulama işlemi yapan sistemlerdir. Personel kimlik kartları, manyetik kartlar, şifrelerin dezavantajlarını göz önünde bulundurarak bunların yerine daha kolay ve güvenlik doğrulama yöntemi ile parmak izlerini, yüzlerini, irislerini, avuç içlerini, imzasını, DNA ve retinasını işleme alan sistemlerdir. Biyometrik sistemler, güvenlik sistemlerinin her alanında uygulanmaktadır. Bilginin gizliliğini sağlayabilmenin en iyi yolu kimlik doğrulamasından geçer. Gönderilen bilgiler hedeflenenin dışında başka bir adrese ulaşıyorsa kişinin özel- kişisel bilgileri paylaşılmış olacağından beklenmeyen sonuçlar doğurabilir.
Kimlik doğrulama yöntemleri kendi içinde 3 farklı şekilde sınıflandırılır. Bilgi Temelli Aidiyet Temelli Biyometrik Temelli
38 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 38
03.04.2019 17:47
Biyometrik sistemlerde, herhangi bir nesneye ihtiyaç duyulmamakla birlikte yalnızca bireyin kendisi ile giriş yapılabilmektedir. Biyometrik sistemlerin kullanımı zaman içerisinde gelişerek çeşitliliğini artmıştır. Biyometrik sistemlerin esas amacı, bireyin şifre ya da bilgiye ihtiyaç duymadan kopyalanması imkansız olan kendilerine has özelliklerini kullanmasıdır, bu sayede başkasına devredilmesi, unutulması ve kaybolması gibi dezavantajlar ortadan kalkmış olur. Bu sistemlerde biyometrik ölçüler kullanılmaktadır. Bu ölçülerin kullanımı için Uluslararası Bilgi Teknolojileri Standartları tarafından oluşturulmuş bir standart mevcuttur. Biyometrik sistemler sayesinde; Şifre çalınma, unutulma riski ortadan kalkar. Yüksek güvenlik düzeyi sağlanmış olur. Kopyalanma olasılığı neredeyse yok denilebilecek düzeydedir. Transfer edilemez bir anahtar olarak hizmet vermektedir. Güvenli, kullanıcı ve zaman dostudur. Tüm avantajların yanında; biyometrik sistemlerde de diğer sistemler gibi dezavantajlar söz konusudur. Buradaki en büyük dezavantajı yazılımsal ve donanımsal saldırılardır. Biyometrik sistemlerin kronolojik olarak sıralanması; Parmak izi tanıma-iris tanıma- el geometrisi tanıma-yüz tanıma şeklindedir.
Biyometrik sistemlerin kullanıldığı alanlar Biyometrik sistemler günlük hayatımızın her alanında kullanılmaktadır. Kısaca örnek verecek olursak; Hastanelerin yeni doğan ünitelerine erişim kontrolü sayesinde ünitede bulunan bebeklere ailesi dışındaki kişilerin erişim sağlayamaması; Okullarda öğrenci devam takip ve veli kontrolü sayesinde okula öğrencisi bulunmayan velinin giriş sağlayamaması Elektronik ödeme işlemlerin de yetkisi olmayan kişilerin işlem yapamaması; Personel devam ve takip uygulamaları sayesinde firma girişlerine, üretim alanlarına yetkisiz kişilerin giriş yapamaması; Ulusal kimlik uygulamaları, ehliyet ve pasaportlarda kimlik tespiti gibi hayatımızın her alanında kullanılmaktadır.
Polimek Elektronik’in ilk’leri Polimek Elektronik olarak biz de; güvenlik ve kontrol sektöründe; 1997 yılında Türkiye’nin ilk ve tek parmak izi okuyucusunu üreterek biyometriyi ülkemizde yaygınlaştıran; kullanabilir ve erişebilir hale getiren firma olmaktan gurur duyuyoruz. İlk üretilen parmak izi cihazımızın boyutu eski cep telefonları gibi şu andaki okuyuculardan çok daha büyüktü; zamanla teknoloji geliştikçe; cihazlar da daha estetik bir görünüm aldılar. Bizim sektörümüzde; parmak izli giriş çıkış okuyucuları ile yapılan geçiş kontrol sistemleri biyometrik sistemlerin en basit örneklerindendir. Biyometrik sistemler öncesinde; işveren; çalışanının kartını başka arkadaşına verip geçiş yapmasın-
Biyometrik sistemler öncesinde; işveren; çalışanının kartını başka arkadaşına verip geçiş yapmasından şikayetçi olurken; şimdi yüz tanıma ve parmak izi cihaz kullanımı ile bu sorun ortadan kalkmıştır; yetkisiz kişilerin üretim alanlarına ve firmaya girişi kolayca engellenmektedir. dan şikayetçi olurken; şimdi yüz tanıma ve parmak izi cihaz kullanımı ile bu sorun ortadan kalkmıştır; yetkisiz kişilerin üretim alanlarına ve firmaya girişi kolayca engellenmektedir. Zamanla biyometrik sistemler okullarda da kullanılmaya başlanmış; bu sayede okula yabancı kişilerin girişi engellenmiş ve öğrencilerin giriş-çıkış bilgileri velilere kolayca raporlanmıştır. Bu sistemlerin uygulanma alanları sınırsızdır. Spor salonlarından; apartman girişlerine; cep telefonlarından; bilgisayarlara kadar biyometri artık hayatımızın her yerindedir. Biyometri de bir sonraki etap damar ve ses tanımasıdır. Polimek Elektronik olarak bizde gelişen teknolojiyi takip ederek; ArGe departmanımız da bunlarla ilgili çalışmalara şimdiden başladık.
Nisan 2019 Güvenlik Yönetimi n 39
guvenlik yonetim 70.indd 39
03.04.2019 17:47
FOKUS ŞEHİR İZLEME SİSTEMLERİ
Bizleri koruyan gözler “Şehir izleme sistemleri” Ülkemiz özellikle bulunduğu bölgede Şehir İzleme Sistemleri bakımından diğer ülkelere oranla bir referans niteliği taşıyacak sistemlere sahiptir. Birçok komşu bölge ülkesi, Türkiye’de Şehir İzleme Sistemi ve altyapısını kurma kabiliyetine sahip firma ve kurumlardan danışmanlık almıştır. Engin SOKUR/ Kd. Proje Satış Destek Yöneticisi HIKVISION TURKEY ANKARA
G
ünümüzde tüm dünya genelinde artış gösteren terör ve suç olayları, malesef toplum içerisindeki belli şahıslar tarafından planlı yada plansız bir şekilde gerçekleştirilmektedir. Bu olayların gerçekleştirilmeden önce tespiti ve sonrasında müdahale ve önlenmesi için emniyet unsurlarının sorumlu olduğu bölge ve şehir içerisindeki alanlara hakim olması gerekmektedir. Dünya geneline baktığımızda hiçbir şehirde bölge güvenliği sadece insan kaynakları ile sağlanmamaktadır. Özellikle CCTV sistemlerinin üretim, maliyet ve uygulama açısından güvenlik sektörünün trendi olduğu
günümüzde, en küçük şehirde bile Şehir İzleme Sistemleri bulunmakta ve güvenli bir şehir için kontrol, takip, istihbarat, tespit ve müdahale gibi hizmetler sağlayan en önemli unsurlardan birisi konumundadır. İlk olarak 2005 yılında dünya pazarında uygulanmasına başlanılan Şehir İzleme Sistemleri, 2008 yılı itibarı ile giderek tüm ülkelerde tercih ve yatırım yapılan önemli bir güvenlik gereksinimi olmuştur. Bu konuda teknolojik ve sistem adeti olarak dünyada İngiltere ön plana çıkmış bulunmaktadır. Şu anda İngiltere’de ortalama her 15 insan başına 1 adet kamera bulunduğu bilinmektedir. Ülkemizde özellikle bulunduğu bölgede Şehir İzleme Sistemleri bakımından
diğer ülkelere oranla bir referans niteliği taşıyacak sistemlere sahiptir. Birçok komşu bölge ülkesi, Türkiye’de Şehir İzleme Sistemi ve altyapısını kurma kabiliyetine sahip firma ve kurumlardan danışmanlık almıştır. Özellikle geçtiğimiz yıllarda ülkemizde gerçekleşen olaylarda bu sistemlerin gerekliliği bir kere daha anlaşılmış ve yatırımlarına hala sistemin güncellenmesi, teknoloji yükseltilmesi sağlanarak devam edilmektedir. Artık CCTV sistemleri bir ekstra güvenlik önlemi olmak yerine her alanda; evimizdeki bir beyaz eşya gibi olmazsa olmaz olarak düşünülmektedir. Günümüzde şehirdeki her lokasyonda bir CCTV sistemi bulunmaktadır.
40 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 40
03.04.2019 17:47
Ancak bu sistemler sadece yerel kayıt yapan ve market, ofis, dükkan gibi alanların korunması için kullanılmaktadır. Şehir güvenliğini sağlamak içinse ülkemizde KGYS (Kent Güvenlik Yönetim Sistemi) olarak isimlendirilen izleme sistemleri bulunmaktadır. Bu sistemler şu anda izleme ve kayıt takibi amacına hizmet etmekle beraber bazı alt bileşenler ile (Plaka tanıma v.b.) güvenli şehir amacı ile hizmet vermektedir. Temel olarak hepimizin çevremizde görebileceği izleme sistemleri; bir direk üzerindeki dış ortama uygun kabin üzerinde montajı gerçekleştirilen en fazla 4 adet sabit ve 1 hareketli zoom kameranın görüntülerinin ve kayıtların bölge merkezlerine fiber yada kablosuz veri aktarımı ile gönderilmesi mantığına dayanmaktadır. Günümüze kadar bizlere hizmet veren ve devam eden bu sistem artık 5 ayrı kamera yerine tek bir kamera ile 360 derece görüntü ve hareketli zoom görüntüleme kabiliyetine sahip donanımlara yerini yavaş yavaş bırakmaktadır. Uygulama ve bakım açısından bizlere fayda sağlayan bu güncel sistemler, çözünürlük olarak günümüz trendi olan 4K desteği
bulunduğundan, özellikle izlediğimiz alanlarda detayları incelemek istediğimizde bizlere daha net bir görüntü sağlamaktadır.
Yapay zeka artık şehir güvenliğine hizmet veriyor! Artık her elektronik cihazdan bir bilgi alabilir durumdayız. Uç nokta olarak isimlendirdiğimiz bu cihazlar sensör, geçiş sistemi, yangın algılama, ısı ölçüm detektörleri gibi sistemler olabilir ancak izleme için en önemli unsurumuz kameralardır. Kameraların teknoloji ve çözünürlük değeri olarak ne kadar üst düzey olursa Şehir İzleme Sistemi için o ölçüde iyi olduğu düşünebiliriz ancak, veri yönetiminin sağlıklı, etkili yapılmadığı bir merkez sistemimiz bulunmadığı takdirde bizlere bu değersiz veri olarak geri dönüşür. İşte bu noktada bizlere elimizdeki verilerin arasından sadece nitelikli ve önemli olan verileri bizlere belirtecek yada sadece bu verilerin kayıt edilmesini sağlayacak bir sistem gerekmektedir. Yapay zeka teknolojisinin cep telefonlarımıza kadar ulaşılabilir olduğu günümüzde Şehir İzleme Sistemleri içerisinde yine yapay zeka algoritmalarının kullanıldığı
ve şehir güvenliği için hizmet veren sistemler bulunmaktadır. Bu sistemler yüz tanıma, akıllı trafik sistemleri, kişi nitelik analizleri, davranış analizleri gibi alanlarda bizlere geçmiş yıllarda kullanılabilirlik açısından istediğimiz performansı sağlayamayan ancak gerekliliğini kanıtlamış sistemlerin kullanılmasını sağlamaktadır. Artık, izleme noktaları bizler için gözle gördüğümüz kadar değil, sistem tarafından algılanması desteklendiği kadar farklı nitelikler ile hizmetler sağlamak için çözüm sağlamaktadır. Bu sistemler ile şüpheli bir araç tespiti için mükerrer geçişler, sahte plakalar, hız sınırı aşımları, rota takibi, sürücü tespiti sistem tarafından herhangi bir operatör uygulamasını gerektirmeden sağlanırken, şüpheli kişi takibi için kimlik, suç ortağı tespiti, kıyafet renk bilgileri, cinsiyet, keşif tespiti için kullanılmaktadır. Yapay zeka teknolojisi üzerinde, yer almış olduğu güvenlik sektöründeki ilk çalışmaları başlatan ve sektörün lider üreticisi Hikvision olarak, güvenli şehir ve gözetlemesini sağlamak için kamera, sunucu, yazılım ve diğer ekipmanları son teknoloji ile sağlamaktayız.
Nisan 2019 Güvenlik Yönetimi n 41
guvenlik yonetim 70.indd 41
03.04.2019 17:47
FOKUS ŞEHİR İZLEME SİSTEMLERİ
Akıllı şehirlerin temelindeki güvenlik sistemlerinin faydaları “Akıllı Şehir Çözümleri” birbirleriyle tam uyum sağlayarak yüksek verimlilik sunan, toplumun ve yönetimin ihtiyaçlarını çözümleyebilen son teknolojiye sahip güvenlik sistemleri aracılığıyla enerji, su, sağlık, barınma, ulaşım, haberleşme, güvenlik vb. ihtiyaçların kontrol edilebilmesini sağlamaktadır. Bu sistemlerden birisi de Video Analiz Sistemleri’dir. Engin ÖZER/Teknik Danışman EEC Entegre Bina Kontrol Sistemleri
G
iderek artan nüfusun etkisiyle şehirlerin hem yönetimini kolaylaştırabilmek hem de toplumun hayat standartlarını koruyabilmek ama-
cıyla gelişmiş teknoloji ürünlerinin kullandığı çevre dostu, odağına insanı alan ama yaşayanların etik sınırlarını aşmayan, ilgili tüm kurumların ve paydaşların sorumluluğunda sürekli gelişim halinde
olan şehirler, “akıllı şehirler” ifadesini karşılamaktadır. “Akıllı Şehir Çözümleri” ise birbirleriyle tam uyum sağlayarak yüksek verimlilik sunan, toplumun ve yönetimin ihtiyaçlarını
42 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 42
03.04.2019 17:47
çözümleyebilen son teknolojiye sahip güvenlik sistemleri aracılığıyla enerji, su, sağlık, barınma, ulaşım, haberleşme, güvenlik vb. ihtiyaçların kontrol edilebilmesini sağlamaktadır. Bu sistemlerden birisi de Video Analiz Sistemleri’dir.
Video içerik analiz sistemleri (VCA: Video Content Analysis) Son dönemde terör saldırıları ve asayiş olaylarındaki yüksek artış nedeni ile olay sonrası inceleme yerine olay öncesi otomatik ihbar sistemleri oldukça önemli hale gelmiştir.
Tehlikenin otomatik tespit edilmesi Günümüzde her yerde milyonlarca kamera var. Kamera görüntülerinde anormal bir durum varsa ya da potansiyel tehlikeli bir davranış varsa bu otomatik olarak nasıl tespit edilir? Milyonlarca kameranın nerdeyse tamamı sadece olay sonrası zamanlarda olayın nasıl meydana geldiğini inceleme amaçlı kullanılmaktadır. Birçok tesiste binlerce insan bu kameraları izliyor. Ama bir süre sonra operatörlerde işletme körlüğü oluşuyor ve kameraları bakar-kör bir halde izliyorlar. VCA bu görevlilerin üzerindeki yükü azalmaktadır. Video İçerik Analizleri VCA ile kamera görüntüleri aşağıdaki analizlere tabi tutulmakta ve herhangi bir ön-olay tespit edilirse operatörleri uyarmaktadır:
Özellikle havalimanları, metro istasyonları, otobüs durakları, tüneller, trafiğe kapalı yürüme yolları, AVM'ler, rezidanslar, endüstriyel tesisler ve güvenlik kameralarının olduğu her yerde VCA kullanılabiliyor. VCA'nın görevi, olaylar meydana gelmeden tespit edip erken uyarı sistemi oluşturmaktır. da izin verilenden adetten veya orandan fazla insanın olması Belirli yönde hareket olması Var olma ve yok olma Renk ve hız alarmları Fazla hızlı hareket eden obje Kuyruk oluşma Kuyrukta fazla bekleme Kuyruktaki kişileri sayma Bölgedeki kişileri sayma Kask takmama Kaybolan çocuk bulma Büyüklük Özellikle havalimanları, metro istasyonları, otobüs durakları, tüneller, trafiğe kapalı yürüme yolları, AVM’ler, rezidanslar, endüstriyel tesisler ve güvenlik kameralarının olduğu her yerde VCA kullanılabiliyor. VCA’nın görevi, olaylar meydana gelmeden tespit edip erken uyarı sistemi oluşturmaktır. Ayrıca olay meydana geldikten sonra geçmişe dönük
olarak da çalışabilmektedir. Binlerce kamerada eş zamanlı olarak olayın evrelerini tarayıp raporlayabilmekte, olayların nasıl başlayıp nasıl bittiği kolayca tespit edebilmektedir. VCA insanlar, araçlar ve statik nesnelerle ilgili çok çeşitli olayları tespit edebilir. Birden fazla kaynaktan gelen videoyu paralel olarak analiz eder ve algılama kurallarını farklı kameralardan birbirine bağlayan karmaşık algılama senaryolarına izin verebilir. Bu alarmlar birbiri ile ilişkilendirilebilir ve belli bir sıra ile alarm olunca yeni bir alarm olarak da tespit edilebilir. Günümüzde Video İçeriği Analizi (VCA) alanındaki yeni teknolojiler giderek hareketleri yorumlayıcı ve tahmin edici yeteneklerine odaklanmaktadır. Bu yöndeki gelişmiş algoritmalar her geçen gün sektörü zenginleştirmektedir.
Çizgi geçme ihlali Alan ihlali Nesne sınıflandırma: İnsan, araç ve hayvanı ayırt etme Oyalanma alarmı: Belirli bir alanda izin verilen süreden daha uzun süre kalan objeleri tespit etme İnsan alarmları: Belirli bir alan-
Nisan 2019 Güvenlik Yönetimi n 43
guvenlik yonetim 70.indd 43
03.04.2019 17:47
FOKUS ŞEHİR İZLEME SİSTEMLERİ
Akıllı ve güvenli şehirlerin arkasındaki Türk teknolojisi Özellikle sensörler, kameralar ve benzeri donanımlar aracılığıyla toplanan verilerin hızlı bir şekilde tek noktada toplanması ve analiz edilmesi suç ile mücadelede artık yerel yöneticilere ve kolluk kuvvetlerine çok daha etkin olanaklar sağlıyor. Hakan Metin AKGÜN / Pazarlama & Ürün Yönetimi Direktörü PROLINE
İ
nsan, şehir ve ülke güvenliği artık hiç olmadığı kadar önemli bir hale gelmekte ve güvenlik kaygıları da her geçen gün artmaktadır. Ülkelerin iş birliklerinden, etkileşiminden ve bağlılıklarından güç alan küreselleşme, sorunların da küreselleşmesine neden olmuştur. Bu da güvenlik anlayışında köklü değişikliklere sebep olmuş ve ülke güvenliğinden uluslararası güvenliğe dönüşerek güvenliğin boyutunu genişletmiştir. Güvenlik alanında yaşanan bu köklü değişime en iyi cevabı akıllı şehirler vermektedir. Akıllı şehir terimi; güvenli ve akıllı binalardan merkezi güvenlik yönetim sistemlerine, ulaşımdan kamu güvenliğine kadar birçok fonksiyonu barındıran, insan ve altyapı odaklı şehirler anlamına geliyor. Bilginin ve verinin anlık paylaşımı şehirdeki birçok sorunun daha ortaya çıkmadan engellenebilmesine olanak tanıyor. Özellikle sensörler, kameralar ve benzeri donanımlar aracılığıyla toplanan verilerin hızlı bir şekilde tek noktada toplanması ve analiz edilmesi suç ile mücadelede artık yerel yöneticilere ve kolluk kuvvetlerine çok daha etkin olanaklar sağlıyor.
şehirleri “Akıllı ve Güvenli Şehirler” kriterlerine uygun güvenlik seviyesine yükseltmek ve tek bir noktadan merkezi yönetim sağlamak mümkün olabilmektedir.
Hakan Metin AKGÜN
Akıllı şehirler için entegre çözümler Tüm bunları gerçekleştirebilmek için birçok sistemin entegre bir şekilde çalışabilmesi gerekiyor. Türk mühendisler tarafından Proline Ar-Ge Merkezi’nde geliştirilen ve mevcut sistemlerle entegre olabilen sahip Akıllı Güvenlik Yönetim Sistemi yazılımı iSIM, hem şehir güvenliğinde hem de yüksek güvenlik gerektiren alanların güvenliğinin sağlanmasında kullanılabiliyor. iSIM ile marka ve platformdan bağımsız bir şekilde sensörlerden alınan veriler işlenebilmekte ve bu şekilde temelde farklı sistemlerin entegrasyonu sağlanabilmektedir. Aynı zamanda
Doha’nın güvenliği tek merkezden yönetiliyor Geçtiğimiz yıllarda, Katar’ın başkenti Doha’yı “Akıllı ve Güvenli Şehirler” kriterlerine uygun güvenlik seviyesine taşıyabilmek için yaklaşık 200 km fiber optik altyapı üzerine güvenlik kameraları, sensörler ve video analitik sistemleri içeren güvenlik çözümümüzü konumlandırdık. Ayrıca sistemin komuta & kontrol merkezinde çalışan akıllı yazılım ile desteklenmesini sağlayarak projeyi Katarlı yetkililere başarıyla teslim ettik. Böylece, “Tala’a” olarak adlandırılan proje ile Katar’ın başkenti Doha’nın güvenliğinin tek bir merkezden sağlanması mümkün oldu. Diğer taraftan; iSIM’i yeni eklediğimiz entegrasyonlar ve geliştirilen özelliklerle Akıllı Ulaşım Sistemleri alanında da kullanılabilen bir platform haline getirdik ve bu çalışmalarımız, 1. Uluslararası Akıllı Ulaşım Sistemleri Zirvesi’nde “Ulaşımda Aklın Yolu Sektöre Katkı Ödülü”ne de layık görüldü.
44 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 44
03.04.2019 17:47
guvenlik yonetim 70.indd 45
03.04.2019 17:47
FOKUS ŞEHİR İZLEME SİSTEMLERİ
İzmir trafiği ‘Tam adaptif trafik yönetimiyle’ kontrol altında Tam adaptif trafik yönetim sistemi ile seyahat ve kavşaklarda bekleme süreleri kısalacak, yol kapasitelerinin yüksek verimde kullanılması, sürücü ve yaya trafik güvenliğinin artması, trafik akış ve yoğunluklarının kentli tarafından da izlenebilmesi sağlanacaktır. İZMİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ ULAŞIM DAİRESİ BAŞKANLIĞI
D
ünyanın pek çok gelişmiş kentinde uygulanan akıllı, çevreci, engelli dostu Tam Adaptif Trafik Yönetim, Denetim ve Bilgilendirme Sistemi’ni Türkiye’de ilk kez İzmir Büyükşehir Belediyesi hayata geçirmiştir. Söz konusu proje kapsamında, kent genelinde bulunan 402 adet sinyalize kavşak gerçek zamanlı sinyal planları ile adaptif şekilde yönetilmekte olup iş kapsamında kurulumu yapılmış olan Trafik Kontrol Merkezi’nden gerekli müdahaleler yapılabilmektedir. Ayrıca proje kapsamında; 163 adet kırmızı ışık ihlal sistemi, 116 noktada park ihlal sistemi, 12 adet güzergahta hız koridoru, 16 noktada gabari algılayıcı sistem, 30 adet meteoroloji ölçüm sistemi, 24 noktada 48 adet DMS (Değişken Mesaj Sistemi) ve 110 noktada trafik izleme kamerası, trafik yoğunluk haritasının oluşturulabilmesi için 209 adet trafik ölçüm sistemi, 164 adet İtfaiye aracına ve 100 adet ambulans aracına kavşaklarda öncelik sistemi ve 1500 adet otobüse toplu ulaşım öncelik sistemi kurulmuştur.
Adaptif trafik yönetimi nedir? Kavşak kollarındaki ve bağlantılı kavşaklardaki trafik yüklerinin gerçek zamanlı olarak ölçülmesi ve ölçülen değerlere göre en uygun sinyal planlarının otomatik olarak oluşturulması esasına göre çalışır. Bu sistemleri diğer sistemlerden ayıran en temel özellik; gerçek zamanlı verileri trafik ölçüm sistemlerinden alarak önceden tanımlanmış sinyal zaman planları ile eşleştirmek yerine, online bilgisayar yardımı ile en iyi sinyal zaman planını otomatik olarak oluşturmalarıdır.
Sistem neler kazandıracak? Sistem ile birlikte seyahat ve kavşaklarda bekleme süreleri kısalacaktır. Ayrıca, yol kapasitelerinin yüksek verimde kullanılması, sürücü ve yaya trafik güvenliğinin artması, emisyon salınım oranlarının düşürülmesi, yakıt ve yedek parça harcamalarının azaltılması, trafik akış ve yoğunluklarının kentli tarafından da izlenebilmesi, kural ihlallerinin gözlenerek kontrol altına alınması ile merkezi olarak arıza tespiti ve arızaya kısa sürede müdahalenin sağlanması gibi faydalar sağlayacak.
46 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 46
03.04.2019 17:47
guvenlik yonetim 70.indd 47
03.04.2019 17:47
ÖZEL DOSYA CCTV YÖNETİM YAZILIMI
Yangınlarda tüm suç kablonun değildir! Elektrikten kaynaklanan yangınlar genellikle mühendislik hizmeti almamış yapılarda, yanlış projelendirilmiş ve yanlış uygulama yapılmış yapılarda kaçınılmazdır. Elektrik tesisatlarının periyodik olarak kontrollerinin yapılması gereklidir. Mustafa AYDIN/ Elektrik Mühendisi/ Yönetim Kurulu Sayman Üyesi/ Elektrik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi
E
lektrik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Elektrik Mühendisi Mustafa Aydın, ‘Güvenlikte Kablo’ kullanımı ile ilgili sorularımızı yanıtladı. Aydın, kablo kullanımında önemli olan noktanın kablonun döşendiği yerdeki şartlar ile beslediği yüklerin değişkenliği olduğunu ifade etti. Konumuz güvenlikte kablo, son tüketicinin çok da görmediği bir alandan söz ediyoruz. Güvenlikte kablonun önemini anlatır mısınız? Özellikle yangın güvenliğinde kablolar çok önem arz ediyor görüşü hakim. Siz bu konuda neler söylersiniz? Elektrikten kaynaklanan yangınlarda yanlış kullanılmış kabloların da önemi vardır. Öncelikle kablolar uygun kesitte ve kurallara uygun olarak seçilmeli. Yine kablolar seçilirken taşıyacağı yüke göre gerilim düşümü, ısınma kontrolü ve kısa devre hesapları yapılıp seçilmelidir. Kablolar döşenirken döşendikleri yerin özelliklerine uygun olarak seçilmelidir. Kablolar döşenirken zarar görmemesi ve binadaki diğer inşaat ve mekanik tesisatlardan dolayı zarar görmemesi ve akım taşıma kapasitesini düşürecek sebepler ortadan kaldırılmalıdır. Kablolar özellikle büyük kesitli kablolar döşenip bağlanmadan önce izolasyon testi yapılmalıdır. Kablolar kaç yıl güvenli hizmet verir? Dönem dönem değiştirilmeli midir? Bu konuda bir standart var mıdır?
Kablolar yapısal bozulmalardan ve çevresel dış etkilerden dolayı bazı değişimlere uğrayabilir ve zamanla yıpranabilirler. Bu durum kablo yaşlanması olarak ifade edilir. Kabloların güvenli hizmet verebilmesi için süre tayini gibi standart yoktur. Önemli olan kablonun döşendiği yerdeki şartların ve beslediği yüklerin değiştiği durumlarda (güç artışı ) gerekli önlemleri almaktır. Kabloların standartlarda belirtilen belirli periyotlarda bulunduğu çevre şartları, çektiği akım ve üzerindeki izolasyon kılıflarının kontrol edilmesi gerekir. Yangınlarda sebep olarak tesisat ve kabloyu çok duyarız. Tüm suçlu kablo ve tesisatta mıdır? Yangınlarda tüm suç asla kablo değildir. Asıl problem mühendislik hizmeti almadan yanlış yapılan tesisatlardır. Kablolar ve kabloları koruyan şalt cihazları uygun olarak kullanılmalı. Tesisat yapıldıktan sonra işletme şartlarında kontrol edilmeli ve hesaplamalardan farklı bir durum varsa anında gerekli değişikliğin yapılması gerekir. Türkiye’de tesisat ve kablolamaya gereken önem veriliyor mu? Mühendislik hizmeti almış yapılarda gerekli önem veriliyordur. Ama elektrik tesisatı yapılmadan önce projesinin yapılması, yapının özelliklerine ve de yapı içindeki özelliği olan bölümlerin özel şartlarına uygun kablolar kullanılmasına dikkat edilmelidir. Yangın yönetmeliğinde kablo ve kul-
lanımı hakkında özel hükümler var mı? Yangın yönetmeliğinde yapı özelliklerine göre kullanılacak kablo cinsleri belirtilmiştir. Bu kablolar halojenden arındırılmış kablolar ve halojenden arındırılmış yangına dayanıklı kablolardır. Elektrik tesisatı projelendirilip uygulama yapılırken yürürlükteki yangın yönetmeliğine mutlaka uygun olmalıdır. Eklemek istedikleriniz var mı? Elektrikten kaynaklanan yangınlar genellikle mühendislik hizmeti almamış yapılarda, yanlış projelendirilmiş ve yanlış uygulama yapılmış yapılarda kaçınılmazdır. Elektrik tesisatlarının periyodik olarak kontrollerinin yapılması gereklidir. Elektrik tesisatı periyodik kontrollerinde tespit edilen zararlı koşullar hemen giderilmelidir. Elektrik tesisatlarında artık akım anahtarı mutlaka kullanılmalıdır.
48 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 48
03.04.2019 17:47
guvenlik yonetim 70.indd 49
03.04.2019 17:47
ÖZEL DOSYA CCTV YÖNETİM YAZILIMI
Bakır kaplı alüminyum (CCA) kablolar CCA iletkenler bugün hala kulaklık, hoparlör vb. gibi alanlarda kullanılıyor olsa da, son zamanlarda, piyasada TTR olarak bilinen H05VV-F tipi standart enerji kablolarının yerine, standart dışı CCA iletkenli kabloların piyasaya sürülmesi ciddi bir tehlike arz etmektedir. Can SAĞKOL/ Ürün Müdürü PRYSMIAN KABLO
B
akır kaplı alüminyum (CCA-Copper Clad Aluminum) kablolar, ilk olarak II. Dünya Savaşı zamanında, Almanlar tarafından bakır ihtiyacını karşılanması amacıyla tasarlanmıştır. Daha sonrasında 1960-70 yıllarında Amerika’da yaşanan ekonomik kriz ile beraber, bakır ve türevlerinin kullanıldığı tüm sektörlerde hem maliyetleri düşürmek hem de yaşanan tedarik sorunlarını çözmek için tekrar kullanılmıştır. Her ne kadar CCA iletkenler bugün hala kulaklık, hoparlör vb. gibi alanlarda kullanılıyor olsa da, son zamanlarda, piyasada TTR olarak bilinen H05VV-F tipi standart enerji kablolarının yerine, standart dışı CCA iletkenli kabloların piyasaya sürülmesi ciddi bir tehlike arz etmektedir. Bakır iletkenli kablodan daha ucuz bir kablo elde etmek için kullanılan bakır kaplı alüminyum iletkenler, bugün halen hoparlör, kulaklık, radyofrekans kabloları gibi uygulamalarda kullanılmaktadır. Ancak, IEC, EN gibi uluslararası standartlarda ve ülkemiz standartlarında (TSE), enerji ve haberleşme kablolarında kulla-
nılması gereken iletkenlerin yapıları ve üretim yöntemleri açıkça belirtilmiştir. Örneğin TS EN 60228 standardında kablo iletkenleri, sadece bakır, alüminyum veya alüminyum alaşım olarak tanımlanmaktadır.
kullanıldığı için standart bakır kablolara göre çok daha ucuza üretilebilir. Aşağıdaki kıyaslama tablosundaki teknik değerlerini incelediğimizde;
Daha hafif, daha ucuz Bakır kaplı alüminyum iletken (CCA) iki ayrı metalin fiziksel bağından oluşan bir “bimetal” türüdür. Kesinlikle alaşım olarak nitelendirilemez. Alüminyum iletken üzerine bakır kaplama yapılarak üretilen CCA kablolar, standart bakır kablolara göre daha hafiftir ve daha az bakır
CCA iletkenin alüminyum iletken ile yakın elektriksel değerlerde olduğu, fiziksel olarak incelendiğinde ise ağırlık olarak alüminyum ile benzer, çekme gerilim
50 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 50
03.04.2019 17:47
oluşturmaktadır. Ulusal standardımız olan TS EN 50525 standardına göre üretilmesi gereken H05VV-F tipi kablolarda kullanılan iletkenin sağlaması gereken özelliklerle ilgili hususlar aşağıda belirtilmiştir:
Can SAĞKOL
direnci olarak ise bakır ile yakın davranışta olduğu görülmektedir.
Elektrik tesisatları için tehlike Temelde ağırlık ve maliyetten tasarruf etmek amacıyla kullanılan CCA iletkenin, teoride yüzey etkisi (skin effect) sebebi ile verimli olacağı düşünülmektedir. Ancak CCA iletkenin yapısında bulunan alüminyumun mekanik direnci bakıra göre daha düşüktür, dolayısıyla daha kırılgan bir yapısı vardır; elektriksel direnci ise daha yüksektir, dolayısıyla daha çabuk ısınır ve bu da daha fazla arıza/yangın riski taşıdığı anlamına gelmektedir. Bunlarla birlikte, CCA iletkenin hem enerji hem de haberleşme kablolarında standartlara uygun olmaması; veri kaybı, performans kaybı, aşırı ısınma ve hatta yangın gibi bazı istenmeyen durumların yaşanmasına neden olacaktır. Son zamanlarda, özellikle piyasada CAT5, CAT6 tipi bakır data kabloları ve TTR kablo olarak ta bilinen H05VV-F enerji kabloları, ilgili üretim standartlarında belirtilmiş olmasına rağmen, ne yazık ki bazı üreticiler tarafından bakır kaplı alüminyum iletkenli (CCA) olarak üretilip piyasaya arz edilmekte ve bu durum elektrik tesisatları için ciddi bir tehlike
TS EN 50525-2-11 standardında H05VV-F tipi kablonun yapısı, boyutsal değerleri ve uygulanacak testler tanımlanmaktadır. TS EN 50525-1 standardında harmonize kabloların üretiminde uyulması gereken genel kurallar tanımlanmaktadır. Madde 5.2.1 iletken malzemesini net bir şekilde bakır olarak belirlemiştir. TS EN 60228 standardı madde 6.1 a) fıkrasında, bükülgen iletkenlerin çıplak veya metal kaplı tavlanmış bakır olması gerektiğini net olarak belirtilmiştir. Standartlarda mutlaka saf bakır olması gereken, ancak bakır kaplı alüminyum (CCA) iletken ile üretilen kablolara uygulanan testlerde, kablonun sağlaması gereken iletken direnci uluslararası standartların çok üzerinde çıkmaktadır. Örneğin; 2,5 mm2’lik bakır kaplı alüminyum iletkenin akım taşıma kapasitesi, yaklaşık 1 mm2’lik bakır iletkenin akım taşıma kapasitesi kadardır. Diğer taraftan, alüminyum bakır kadar dayanıklı bir metal olmadığı için, bu tip esnek kablolarda kullanılan CCA iletkenler esneme sırasında çok daha kolay kırılacak, arızalanmaya sebep olabilecek, yüksek direnç sebebi ile daha çabuk ısınacak ve hatta yangın riskini artıracaktır. Bir kabloda CCA iletken kullanılıp kullanılmadığını tespit etmenin çeşitli yöntemleri vardır. Her ne kadar etiketinde sadece H05VV-F yazarak piyasaya sürülen, ancak
CCA iletken kullanılan kablolar mevcut olsa da; bir kabloda CCA iletken olduğunu anlamanın ilk yolu etiketine, dış kılıf baskısına ve fatura bilgilerine bakmaktır. Binalarda kullanılacak kablolar için özellikle Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (CPR) kapsamında hazırlanan CE etiketi ve ilgili performans beyanı (DoP) incelenmelidir. En etkili yöntem ise laboratuvarda yapılacak olan elektriksel testler veya sahada yapılabilecek olan iletken direnci testidir. Her ne kadar alüminyum bakırdan hafif olsa da, kabloları tartarak karşılaştırmak kesin bir sonuç vermeyecektir. Herhangi bir etiketleme ve laboratuvar ortamında test yapma olanağı bulunmayan durumlarda, uygulanabilecek en basit yöntem iletkeni açığa çıkartarak üstteki bakır katmanın kazınmasıdır. Bakırın altından gümüş rengi bir iletken gözükmesi kablonun saf bakır olmadığı ve bakır kaplı alüminyum (CCA) iletken olduğu anlamına gelecektir.
Yapı Malzemeleri Yönetmeliği’ne uygun kablo kullanımı Binalarda meydana gelebilecek yangınlarda can ve mal güvenliği, kullanılan malzemelerin yangın esnasında gösterecekleri performans ile doğru orantılı olarak artmaktadır. Günümüzde inşa edilen yapılarda, yüksek miktarda kullanılan malzemelerden biri olan kabloların seçimi “güvenli” yaşam alanlarının inşa edilmesinde çok önemli bir rol oynamakta ve bu binalarda kullanılan kabloların, uluslararası standartlara ve Yapı Malzemeleri Yönetmeliği’ne (CPR) uygun olarak üretilmesi, test edilmesi ve etiketlenmesi kritik önem taşımaktadır.
Nisan 2019 Güvenlik Yönetimi n 51
guvenlik yonetim 70.indd 51
03.04.2019 17:47
SEKTÖRDEN
sektörü ürkiye’d CCTV sektörü Türkiye’de çok değişken
Han Elektronik Genel Müdür Yardımcısı Melis MADEN, CCTV güvenlik sistemlerinin günümüzde hayatı ciddi anlamda kolaylaştırdığını, güvenlik açısından mutlaka kullanılması gerektiğinin altını çizdi. CCTV sektörünün Türkiye’de çok değişken, iniş ve çıkışlarda seyrettiğine dikkat çeken MADEN, rekabet edebilmek ve sektörde kalabilmek İçin kimi firmaların kaliteden ödün vermesinin handikap olduğunu ifade etti.
Han Elektronik hakkında bilgi verir misiniz?
Han Elektronik 2000 yılından beri uzman proje danışmanları ve profesyonel müşteri temsilcileri ile elektronik ve güvenlik sektöründe müşterilerine geniş çaplı çözümler sunan ithalatçı bir firmadır. Han Elektronik olarak bugün geldiğimiz noktada bünyemizde yer alan birçok farklı markaya ait ürünler, geliştirmekte olduğumuz çözümler ile Türkiye genelindeki 3000’i aşkın bayi ağımız, her gün daha da gelişen dağıtım kanallarımız ve güçlenen yapımızla müşterilerimize daha iyi hizmet verebilmek için çalışıyoruz. Aynı zamanda, televizyon ve medya kuruluşlarına da Türk halkını elektronik ve güvenlik sektöründe bilinçlendirmek amacı ile sektörel yatırımlar yapmaktayız. Ayrıca ürün kalitemiz, satış ve satış sonrası hizmetlerimiz, müşteri memnuniyeti ve çözüm odaklı olmamız dolayısı ile pek çok firma tarafından tercih edilmekteyiz.
“Türkiye’nin Güvenlik çözümü” sloganı altında verdiğiniz hizmetleri anlatır mısınız?
VerDiGi, SPY, Milesight Network IP ve Analiz CCTV Çözümleri; Honeywell Hırsız Alarm ve Yangın sistemleri gibi dünya devi büyük markaların Türkiye distribütörlüğünü yapıyoruz. Bunun yanında partnerlerimize Plaka Tanıma Sistemi, Network Altyapı Sistemleri, Video Analiz ve Yönetim Yazılımları, Bulut Depolama, Nesnelerin İnterneti ve İş Zekası gibi çözümler de sunuyoruz. Giriş orta ve proje segmenti üst seviye ürün çeşitliliğimizle tüm çözüm ortaklarımıza hitap ediyor, satış, pazarlama ve teknik anlamda Türkiye’nin 7 bölgesinde belirli aralıklarla eğitim, bayi ve lansman toplantıları düzenliyoruz. Teknik servis ve desteğin yanı sıra teknik danışmanlık ve özel projelerde proje destek ekiminiz ile Türkiye geneline hizmet vermekteyiz. Bunun dışında ödüllü ve puanlı B2B sistemimiz ile
çözüm ortaklarımıza özel kullanıcı arayüzü sağlayıp 7/24 hizmet imkanı sunuyor ve Türkiye’nin güvenlik çözümü olmaya devam ediyoruz.
Sektörünüz rekabetin yoğun olduğu bir sektör. Bu rekabet içinde neden Han Elektronik’in tercih edilmeli? Han Elektronik olarak 19 yılı aşkın süredir CCTV sektöründe aktif olarak yer almakta ve sürekli yarattığımız farkındalıklarla gün geçtikçe daha da tercih edilen bir marka haline gelmekteyiz. Fakat günümüzde rekabet edebilmek ve sektörde kalabilmek için kimi firmalar ya teknolojilerinden ödün veriyor ya da mal, kalite veya orijinal değerinde olmayan ürünler piyasaya sürüyor. Maalesef en üzücü kısmı da rekabet edebilmek adına düşük beyan ve ya bir takım farklı stratejiler uygulanılması. Tüm bunlara rağmen Han Elektronik rekabetçi, güvenilir, teknolojik, kararlı, hızlı, öncü, modern, kalite-
52 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 52
03.04.2019 17:47
Melis MADEN
ü de
Günümüzde sıkça yaşanan ve ya yaşanabilecek olan bir takım olayların önüne geçmek, bu konuda caydırıcı olmak veya kanıt olarak kullanabilmek, olayları takip etmek açısından CCTV güvenlik sistemi hayatı çokça kolaylaştıran ve veri güvenliği açısından mutlaka kullanılması gereken bir sistem.
li, yenilikçi ve rekabetçi bir marka olarak Türkiye’nin Güvenlik Çözümü’’ olmaya ve tüm müşterilerine profesyonel bir şekilde hizmet vermeye devam etmektedir.
Teknoloji hiç durmadan kendini yeniliyor, son dönemde yaşanan gelişmeler ve yeni ürünler hakkında bilgi verir misiniz? Analog HD kamera sistemlerinde 5MP teknolojisine ek olarak yavaş yavaş 4K Analog HD kamera ve DVR’lar piyasaya sürülüyor. Aynı zamanda Analog HD Sistemlerde Akıllı Analizli H265+ üstün sıkıştırma teknolojisi sayesinde %60-70 oranlılarında kayıt avantajı ile daha uzun süreli kayıt ya da daha az disk kapasitesi kullanımı sağlanıyor. Bununla beraber IP sistemler tarafında mevcutta kullanılan Dahili Akıllı Video Analizli Kameralar, Kameraya Gömülü Plaka tanıma sistemi, Yüz tanıma sistemleri, Kablosuz alarm sistemlerine ek olarak 3. Parti VMS yazılımları, Yapay
Zeka Yazılımları ile sistem entegrasyonu ön planda rol almaktadır.
Güvenlik ihtiyacının bu denli artması ile ilgili düşüncelerinizi alabilir miyiz? Can ve mal güvenliği açısından hayati bir öneme sahip olan güvenlik sektörüne verilen önem küreselleşen dünyada yaşanan teknolojik gelişmeler ve toplum temel gereksinimleri ile her geçen gün katlanarak artmakta… Hızla gelişmekte olan bilgi, altyapı, müşteri ve kişi güvenliği anlayışı ile işletme, çevre güvenliği, bina, kamu binaları, kurum, kuruluş, hastane, üniversite, belediye, tesis, zincir mağazalar, vb. yerlerde duyulan güvenlik ihtiyacını arttırmaktadır. Aslına bakarsanız CCTV kamera sistemleri kullanımındaki en temel amaç evinizi, işyeri personelinizi kontrol altında tutmak, takip etmek ve çevre güvenliğini sağlamaktır. Basitçe örnek verecek olursak günümüzde sıkça karşılaştığımız ve yaşanan iş kazaları, yaralanmalar, soygun, hırsızlık, para alışverişinde ortaya çıkabilecek anlaşmazlıklar, unutulan eşyalar, işyerinde oluşabilecek birçok olumsuz durumlar, vb. gibi olayları eğer CCTV sisteminiz var ise kamera görüntülerini kayıt altına alabilir ve gerekli koşullar-
da kanıt olarak kullanabilirsiniz. Buna ek olarak binlerce kilometre uzakta olsanız bile uzak erişim sayesinde dilediğiniz zaman internet üzerinden CCTV kamera sisteminizi izleyebilir ve mevcut durum kontrolü yapabilirsiniz. Kısacası günümüzde sıkça yaşanan ve ya yaşanabilecek olan bir takım olayların önüne geçmek, bu konuda caydırıcı olmak veya kanıt olarak kullanabilmek, olayları takip etmek açısından CCTV güvenlik sistemi hayatı çokça kolaylaştıran ve veri güvenliği açısından mutlaka kullanılması gereken bir sistem.
2019 yılı ile ilgili değerlendirmeniz alabilir miyiz? Yıl nasıl devam edecek? Her sektörde olduğu gibi maalesef CCTV sektörü de Türkiye’de çok değişken iniş ve çıkışlarda seyrediyor. Biz kurulduğumuz günden bugüne kadar, çizgimizi hiç bozmadan kalite ve fiyat performansı çerçevesindeki stratejimizi korumaya devam ediyoruz. Artan pazar doğrultusunda güvenlik sektörü çok hızlı bir ivme ile gelişmektedir ve biz de bu yeni teknolojileri Türkiye’ye en gelişmiş halde getirmek için elimizden geleni yapıyoruz ve umuyoruz ki bu yıl da bizler için verimli bir yıl olacak. Nisan 2019 Güvenlik Yönetimi n 53
guvenlik yonetim 70.indd 53
03.04.2019 17:47
SEKTÖRDEN
üvenlik yeni bir Güvenlik 4.0 ile yeni bir çağ başlatıyoruz
ISS Proser 8 bini aşkın personeli, hizmet verdiği 630 projesi ve yüzde 35 organik büyümesi ile güvenlik şirketleri arasındaki yerini pekiştirdi. ISS Proser Genel Müdürü Atilla Aydemir ile bu başarının altında yatan faktörleri ve entegre güvenlik hizmeti sunan ISS Proser Güvenlik 4.0 konseptinin sektörde yaratacağı farkları konuştuk.
Proser’in tarihçesini ve bugünkü konumunu anlatır mısınız?
Proser Güvenlik 1995 yılında kurulan ve 2005 yılında ISS’in Türkiye’ye girmesi ile birlikte ISS Proser olarak yoluna devam eden, Türkiye’nin en eski, en köklü güvenlik markalarından biridir. Hemen hemen Türkiye’nin her bölgesinde fiziksel güvenlik alanında faaliyet gösteriyor, 8.000’i aşkın çalışanımız ve hizmet verdiğimiz 630 projeyle ön sıralarda yer alıyoruz. Türkiye’nin üçüncü en kalabalık havalimanı İstanbul Sabiha Gökçen başta olmak üzere 40’tan fazla tanınmış alışveriş merkezinde, prestijli plaza, site, liman ve fabrikalarda başarılı operasyonlar yürütüyoruz. Perakende sektörünün en önemli markalarının Türkiye’deki tüm mağazalarında hizmet veriyoruz. Her sene yüzde 35’lere varan organik büyüme oranları ile emin adımlarla yolumuza devam ediyoruz. Çözümlerimiz içerisinde fiziksel güvenlik haricinde “ISS Proser Güvenlik 4.0” konseptimiz
de öne çıkıyor. Bu kapsamda teknolojik ekipmanların ilave edilmesi ile entegre güvenlik çözümleri, binaların tasarım aşamasından başlayarak risk analizi yapılmasını ve ihtiyaçları tam karşılayan, daha az maliyetli güvenlik çözümleri sunabiliyoruz.
ISS Proser olarak ciro, istihdam gibi başlıklar açısından yılın son çeyreğini nasıl değerlendiriyorsunuz? Türkiye için zor bir çeyrek oldu, malum. Ekonomik verilerin belirsizliği, yükselen enflasyon ve özellikle asgari ücretin yüzde 26,02 oranında artması, Eylül 2018’de hazırladığımız bütçeler için zorlayıcı etkenlerdi. Ancak biz ISS Proser olarak bu tip makroekonomik değişikliklere hazırlıklıyız. ISS Türkiye’nin güçlü temellere oturmuş, sektörde döviz borcu bulunmayan, güçlü müşteriler ve tedarikçilerle çalışan, ülkemizin lider hizmet firması olması sayesinde bunu söyleyebiliyoruz. Bununla birlikte doğal olarak iha-
le ve teklif talepleri bu dönem arttı ve bazı önemli ihaleler de netleşti. ISS Proser olarak önemli ihaleleri rakiplerimizi de geride bırakarak almayı başardık. Bunlardan bizim için en önemlisi Mercedes-Benz’in Hadımköy ve Aksaray fabrikaları ile genel müdürlüğü dahil üç ana lokasyonunu, 170 kişi ile portföyümüze katmamızdı. Bu müşteriyi kazanmamızda en önemli etkenlerden birincisi tüm ekibin heyecanı, projeyi alma isteği ve ikincisi de projelerde uygulamayı planladığımız “Güvenlik 4.0” Entegre Güvenlik Hizmeti inovasyon çalışmaları oldu.
2018 yılı hedeflerine ulaşabildiniz mi? Organik büyüme, müşteri ve personel anketleri memnuniyet sonuçları, kârlılık gibi tüm ana hedeerimizde hedeerimizin üzerine çıkmayı başardık. 6.500 çalışan ile başladığımız yılı 8.000 ile kapattık. Bu sayı istihdam anlamında yüzde 25 büyümeye tekabül ediyor. Alt kırılımlarda ise denetim
54 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 54
03.04.2019 17:47
Atilla AYDEMİR
k r
Yüzde 25 büyüme oranını, tüm negatif piyasa koşullarına rağmen 2019 yılında da sürdüreceğimize inanıyorum. Buna tabii ciro anlamında asgari ücret artışının da etkisi olacaktır ama özellikle bazı bölgelerde büyüme hedeflerimizi daha yüksek koyacağız.
ve eğitim gibi şirket destek departmanlarımızca da takip edilen ortalama başarı puanlamalarında tüm bölgelerde artışlar sağlayarak yüzde 85 ortalamalarını geçtik. Denetim ve Drill sayılarımızı ikiye katladık; tüm projelerimizde toplamda 40.000 adet nokta denetimi gerçekleştirdik. Denetim hizmetini, verdiğimiz hizmetin bir parçası olarak sunuyoruz. Elde ettiğimiz veriler ISS-Mobil online sistemimizle anlık takip ediliyor ve müşterilerimizle paylaşılıyor. Her sene yaptığımız online müşteri anketlerimize bu yıl 145 müşterimiz yanıt verdi. 110 müşterimiz 10 tam puan, diğerleri ise 8-9 puan vererek bizi mutlu ettiler. Hedefimiz 8-9 puan veren müşterilerimizi de en üst memnuniyet noktasına taşımaktır. Benzer şekilde çalışan anketimize de bu sene yaklaşık 4.000 çalışanımız katıldı ve memnuniyet oranlarında 10 üzerinden 8,8 puan aldık. Bence çalışan sirkülasyonunun yüksek olduğu bu sektörde aidiyet konusu en önemli unsur-
lardan biridir. Bu sene bizim için ayrıca ekibe taze kan katmak, çeşitliliği artırmak anlamında hedefler koyduğumuz bir yıldı. Tüm hizmet bölgelerimiz, yani İstanbul, İzmir, Ankara, Bursa gibi ana bölge direktörlüklerimiz de dahil olmak üzere yedi bölgede yönetici adaylarımızı ekibe dahil ettik. Tüm güvenlik hizmet şeflerimizi “beyaz yaka” statüsüne alarak kariyer planlamalarını yaptık, merkez eğitimlerimize dahil etmeye başladık. Bu planlamaları İnsan ve Kültür Departmanımızın desteği ile tek tek, isim isim yapıyor, performans takiplerini düzenli gerçekleştiriyor ve çalışanlarımızın terfilerini sağlıyoruz. 2018 senesinde 162 personelimiz yöneticiliğe terfi etmiştir. Özetleyecek olursak 2018 senesinde ISS Proser ciddi bir yenilenme sürecinden geçti ve her alanda güvenlik sektöründe fark yarattı. Gerek yönetim kadromuz gerekse hayata geçirdiğimiz “Güvenlik 4.0” Entegre Güvenlik Hizmeti projemiz ile önemli bir yeniliğe imza attık. Sektöre de bu yönde liderlik ettik diyebiliriz. Örneğin projenin önemli bir parçası olan, üretimini bizim yaptığımız, markamızın patentini taşıyan “DronISS - Otonom Güvenlik Devriye Dronu” projemiz, sektörde bir ilk olarak tarihe geçti.
2019 yılından beklentileriniz neler? Her şeyden önce ülkemiz, insanlarımız için daha huzurlu, mutlu ve umutlu bir sene olmasını diliyorum. Bunu başarabilecek bir milletiz, asırlardır bunu ispat ettik, zorluklarla daha da güçleniyoruz, büyüyoruz. ISS Proser açısından baktığımızda ise ISS Global’in dünyanın en iyi hizmet organizasyonu olmak misyonu doğrultusunda, entegre güvenlik hizmeti araçlarımızı geliştirerek hizmetlerimizde daha yoğun kullanmaya başlamaktır. Hedefimiz emin adımlarla, doğru sektör ve müşterilerle, çalışanlarımızı güçlendirerek, yetkilendirerek büyümektir. Geliştirmemiz, büyümemiz gereken bazı sektör ve bölgeler var, gelecek yıl bu alanlara odaklanacağız.
2019 yılında hangi oranda büyümeyi hedefliyorsunuz? Son yıllarda yakaladığımız yüzde 25 büyüme oranını, tüm negatif piyasa koşullarına rağmen 2019 yılında da sürdüreceğimize inanıyorum. Buna tabii ciro anlamında asgari ücret artışının da etkisi olacaktır ama özellikle bazı bölgelerde büyüme hedeflerimizi daha yüksek koyacağız. Ciro artışı yanında bahsettiğim iç dinamiklerde de büyüme ve gelişme kaydedeceğiz. Nisan 2019 Güvenlik Yönetimi n 55
guvenlik yonetim 70.indd 55
03.04.2019 17:47
SEKTÖRDEN
yangın rli üretic YG Yangın yerli üretici olmanın avantajını kullanıyor
Kuruluşu 2010 yılında olmasına rağmen, 15 yılı aşkın süredir yangın sektöründe faaliyet gösteren YG Yangın 12 yıl boyunca yangın söndürme topu ithal ettikten sonra 2017 yılında üretici konumuna yükseldi. Türkiye’nin tek yangın mühendisi, YG Yangın Güvenliği Üretim Müdürü Ufuk Can GÜNAYDIN, 2017’den bu yana üretimi YG Yangın tarafından yapılan yangın topu ve halon alternatifi söndürücüler olan temiz Aerosol gazlı söndürücüler hakkında bilgi verdi.
YG Yangın kurulduğundan bu yana sektöre nasıl bir katkı sundu?
YG Yangın 2 yıldır daha önce ithal edilen yangın söndürme topunu üretiyor. Üretime geçmeden önce tam 12 yıl sene boyunca bu topun ithalatını ve satışını yaptık. Şu anda 2 sene önce geliştirdiğimiz elektrikli aktivasyon sistemi ile kendi patentli ürünümüzü Türkiye’de iç pazara sunuyoruz ayrıca yurtdışına ihraç ediyoruz. Bunun yanı sıra PFE1 ve PFE-3 adlı portatif aeorosol gazlı yangın söndürücüleri ve yine aerosol gazlı olan yüksek teknolojili sistemleri HAFEX markası adı altında üretiyoruz. PFE-1, 1 nozullu ve 610gr, PFE-3, 3 nozullu ve 1.720 gr. PFE-1, 5 kiloluk bir karbondioksitli tüpe eşit, PFE-3 de 10 kiloluk karbondioksitli tüpe eşit söndürme yapıyor. HAFEX biraz daha teknik ve detaylı açıklama gerektiriyor
Yangın söndürme topu, portatif söndürücülerin ve HAFEX’in nasıl bir avantajı var? Yangın söndürme topu ve portatif
yangın söndürücülerimizin hem sektör hem de yangın söndürme konusunda onlarca avantajları var. Bunlardan bazıları: Yangın söndürme topu 1.3 kilogram ağırlığında olup 8 metreküplük bir yangını söndürür. Kullanımı kolaydır, katiyen insan ve çevre sağlığına zarar vermez, patlama sesinin desibeli 80-85 arası ve 5 sene bakım onarımı gerektirmez, raf ömrü de 5 senedir. Bor madeninden elde edilen bir söndürücü kimyasalını dünyada yangın toplarında bir tek biz kullanıyoruz ve yangın algılama ve söndürme sistemlerine entegre edilmesi de bu ürünümüzü çok özel kıldı. PFE-1 ve PFE-3 aerosol gazlı yangın söndürme cihazlarının da 10 sene bakım onarıma ihtiyacının olmaması ve insan sağlığına zarar vermemesi en önemli avantajları. HAFEX‘e gelirsek yangın söndürme sistemlerinin yeni Apple‘ı diyebiliriz. Kısacası, uzun vadede maliyetler ciddi anlamda düşüyor ve yangın söndürmek daha kolay bir hale geliyor.
Yangın söndürme topunun çalışma sistemi nasıl? Yangın söndürme topu alev ile temas halinde üzerindeki algılama sistemiyle beraber devreye girer veya herhangi bir panelden 1-24 V arası bir güç aldığımızda da yangına müdahale eder. Bu ikinci aktivasyon yönteminin diğer yangın söndürme toplarına kıyasla avantajı alev yangın topuna temas etmeden de sisteme bağlı olan her hangi bir yangın algılama sistemi sayesinde devreye girmesidir. Yangın topunun bir diğer avantajı da topun içinde kuru kimyevi toz bulunmaktadır. Fakat İzmir’de Borex markası ile bor madeninden
56 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 56
03.04.2019 17:47
hızlı yangını söndürmekle kalmıyor fiyat avantajı da yerli üretim kapasitemizi de arttırıyor.
ici
Ufuk Can GÜNAYDIN
PFE-1 VE PFE-3 nasıl kullanılır?
yangın söndürme tozu üretilmesiyle birlikte biz de bu üretime katkı olarak yangın söndürme topuna özel bu tozu mikronize ettirerek yangın söndürme topumuzu dünyadaki diğer yangın toplarından ayrıcalıklı kılabildik. Bu toz soğutmayı daha iyi yapıyor, yangını daha iyi söndürüyor. Normal tozlar yüzeyi ilk 20 saniye içerisinde 1200 dereceye kadar soğuturken bor madeninden yapılmış bu özel toz yangının nüfuz ettiği yüzeyi ilk anda 800- 900 dereceye kadar soğutuyor. Bu toz yüzde 30 daha iyi etkin ve
PFE-1 ve PFE-3 ürünlerimiz çok portatif ve taşınabilirdir. İçinde aeresol kimyasalı olduğu için ne insana, ne çevreye, ne de elektronik ekipmana zarar vermiyor. Bunun yanı sıra kullanımı çok kolay. PFE-1 ve 3’ün kulpunu çekiyorsunuz. Sonra başlatma düğmesine basmanızın ardından deşarj nozullarından yangın söndürücü aerosol gazı çıkıyor. 13- 15 saniye arasında deşarj oluyor. Ağırlıklı olarak sıvı ve gaz yangınlarında yani B ve C sınıfı yangınlarda yüksek derecede etkilidir ve kesin sonuçlar verir. A sınıfı yangınlarda da etkisi büyüktür. Özellikle elektrik yangınları hem A hem B sınıfı malzemeler yani petrokimya ve hafif iletken metallerden oluşan bir yangın olduğundan Aerosol Gazı bu tür yangınlarda kullanılmak için vazgeçilmezdir. YG Yangın’ın farkı şu: Yangın söndürme topunda elektrik aktivasyonunu dünyada bir tek biz üretiyoruz. Keza PFE-1 ve PFE- 3’ün de tek üreticisi biziz. Bir de HAFEX adında bir markamız var. Hibrit Aerosol Yangın Söndürme Sistemleri de halon gazına alternatif olan bir yangın söndürücü. 0.5 metreküpten 60 metreküpe kadar ve sıralı bağlandığı takdirde sınırsız hacimde A, B, C, F ve elektrik yangınlarını en ufak lokasyonlarda ve büyük alanlarda başarı ile insan, çevre ve ortama zarar vermeden yüksek performans ile söndürebiliyor.
Aerosol gazlı yangın söndürücülerin çalışma sisteminde nasıl bir farklılık var? Aerosol gazlı yangın söndürücüler potasyum bikarbonat, bir miktar karbondioksit, azot, nitrojen ve su
buhar sisi olarak ortama 1 ila 5 mikron boyutunda tanecikler olarak yayılır ve yangına müdahale eder. Aerosol gazı partiküllerinin çok büyük yüzey alanı yangını besleyen havada bulunan serbest radikaller olarak adlandırılan ve aynı zamanda yangının yakıtı olan Hidrojen ve Hidroksil moleküllerini kendine çeker ve absorbe ederek yangının yakıtını ortamdan egale eder. Yangının bozduğu kimyasal zinciri yeniden kurmakta ve yangını hem fiziksel hem de kimyasal olarak söndürmekte. Avantajları, ortamdaki oksijeni azaltmamakta, korozif etkisi bulunmamakta, canlıya, çevreye, elektronik ekipmanlara, ozon tabakasına zarar verme potansiyeli ve küresel ısınmaya etkisi sıfırdır. Borulama ve bulunduğu ortamda %100 sızdırmazlığa gerek yoktur. En ayırıcı özelliklerinden biri olan yüksek söndürme yoğunluğu ile hem canlıları hem de ortamda bulunan her türlü teçhizat ve ekipmanı A,B,C,F ve Elektrik sınıfı yangınlarından 15 sene boyunca bakım onarım gerektirmeden başarılı bir şekilde korur.
Üretiminiz nerede yapılıyor? 4.Levent sanayi bölgesindeki tesisimizde üretimlerimizi yapıyoruz. Dünyada 5 ülkede bu üretim gerçekleştirilebiliyor. HAFEX teknolojimiz ile biz 6. ülke ve 6. üreticiyiz. Diğer ülkeler Rusya, Çin, Almanya, ABD ve Güney Kıbrıs. Teknoloji 1960’lı yıllarda Sovyetler Birliği tarafından SOYUZ uzay programında kullanılmak üzere geliştirilmiştir. Bazı ülkeler kimyasalını hala Rusya’dan temin etmekte, fakat bu temini yapan firmaların kullandığı kimyaNisan 2019 Güvenlik Yönetimi n 57
guvenlik yonetim 70.indd 57
03.04.2019 17:47
SEKTÖRDEN sallar yarım asır önce bulunmuş versiyonudur. Fakat biz yıllardır süren AR-GE çalışmalarımız sonucu en yüksek kalitede, en temiz ve en yüksek söndürme yoğunluğuna sahip bir kimyasal üreterek ve detaylı mühendislik çalışmalarımızla cihazların iç ve dış dizaynını ekstrem seviyelere ulaştırarak yüzde 100 yerli ve olabilecek en yüksek kalitede üretim gerçekleştirmeye başladık. Günlük 100 adet yoğunlaştırılmış aerosol gazlı yangın söndürme jeneratörü, 500 adet yangın söndürme topu üretebiliyoruz. Bu rakamlar çift vardiyada çalışılırsa ihtiyaç halinde 2 katına da çıkarılabilmekte. YG Yangın Güvenliği olarak bugüne kadar 400 ila 500 bin adet arası yangın söndürme topu sattık. 7 farklı ülkeye hatırı sayılır derecede büyük ihracat yaptık. Yangın topunun üretimine geçtikten sonra yıllık ciromuz 4,5 kat arttı ve HAFEX markasını üreterek teknolojimizi bu sektördeki gelinebilecek en yüksek seviyeye çıkarmayı başardık.
İhracat ve iç pazarlarınız hakkında bilgi verir misiniz? Suudi Arabistan, Dubai, Güney Afrika, Somali, Azerbaycan, Irak, Ürdün gibi ülkelere ciddi oranlarda ihracatımız var. Ama şu an ağırlıklı olarak iç pazara satış yapıyoruz. Genel olarak devletkamu ile iş yapıyoruz. Jandarma, Çevik Kuvvet, Devlet Arşivlerini ve çeşitli özel bölgeleri biz koruyoruz. Bunun yanı sıra Vodafone firmasının tek yangın çözüm ortağıyız ve hemen hemen ülkemizin her lokasyonunda bulunan hareketli ve sabit baz istasyonlarını bizim ürünlerimiz yangından koruyor.
HAFEX ile ilgili de bilgi verir misiniz? HAFEX 0.5 m3 ten 60m3 e sıralı bağlandığında sınırsız büyüklükte
kapalı bir hacimde yangın söndürme yapabilen 9 farklı çeşit ürün bulunmakta. Elektrik pano içlerine, sistem odalarına, ana gerilim, orta gerilim panolarına, trafolara, arşiv odalarına ve bunun gibi her boyutta ki lokasyona ihtiyaç ve gerekliliklere göre farklı yangın algılama sistemleriyle entegre ederek yangından korur. HAFEX total flooding dediğimiz toplam hacmi doldurma ile metreküp bazlı yangın söndürme yapar. Diyelim ki, bir sistem odası oda 5 metre genişliğinde 6 metre uzunluğunda 3 metre yüksekliğinde ise 5x6x3= 90 metreküplük HAFEX cihazı gerekir. Bunun için de HFX-6000 dediğimiz 60 metreküplük, HFX 3400 dediğimiz 34 metreküplük yangın söndürücünün bulunması o oda için yeterlidir. Bunun yanı sıra Aerosol gazları 99.32 gr/metreküp olarak söndürme yoğunluğu dünyadaki (NFPA 2010, CEN/TR 15276 1/2, TR ISO15779) standartlar ile belirlenmektedir. Ama biz daha düşük oranda kimyasal kullanarak daha yüksek yoğunluktaki bir yangını söndürmekteyiz. Bununla ilgili test ve deney raporlarımız mevcut ama hali hazırda bulunan standart ve direktifleri şu anlık değiştiremediğimizden evrensel kuralları projelerimizde uyguluyoruz.
TÜRKİYE’NİN İLK VE TEK YANGIN MÜHENDİSİ Türkiye’nin tek yangın mühendisi de sizsiniz, bu alanda eğitim alma fikri nasıl çıktı? Evet ben Türkiye’de YÖK denkliği bulunan lisans diplomalı tek yangın mühendisiyim. İngiltere’de okudum. Babamın yönlendirmesiyle seçtim bu alanı. “Git yurtdışında oku, ufkunu genişlet, dil öğren, yangın mühendisi ol, Türkiye’de tek ol, gel bana destek ol” dedi. Ben de liseyi Kanada’da üniversiteyi İngiltere’de okudum.
Türkiye’deki tek okullu yangın mühendisiyim ama dünyada da herkes yana yakıla yangın mühendisi arıyor, İngiltere de dahil. İngiltere’de 3 üniversitede bu bölüm var. Ben UCLAN Üniversitesi’nde okudum. Dünyada ben okumaya başladığımda 8- 10 tane yangın mühendisliği bulunan üniversite vardı ve en iyisi de Hong Kong’da bulunuyordu. İş yoğunluğundan takip edemiyorum sayılar ve dereceler değişmiş olabilir. Türkiye’de bu bölüm açılmak zorunda. Yangın işinin mühendisine ve uzmanına teslim edilmek zorunda.
Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı? YG Yangın olarak artık siparişe, isteğe göre üretim yapıyoruz. Aslında terzi usulü çalışıyoruz desek yalan söylemiş olmayız. Geçen gün CNC makinasına bir montaj yaptım. Müşterimiz dedi ki: “buraya öyle bir montaj yapalım ki; benim titanyumum yandığında algılasın ve çalıştığı zaman benim cihazımı da durdursun. CNC makinalarında kullanılan yağlara rağmen biz algılama ve söndürme sistemimizi oraya göre entegre ederek bu yüksek maliyetli makinayı koruyabildik. Bu örneği veriyorum çünkü dünyada bu uygulamalar başarısız sonuçlanıyor ama biz yaparız. Bize desinler ki 4 metreküp hacimde yangın söndürülsün, söndürelim. Saniyenin 4 te 1 i zamanda algılasın ve söndürsün desinler söndürelim(Özel projeler yaptık eminiz). Bizim işimiz yangın söndürmek elimizde bir sürü AR-GE çalışması bulunmakta ve bunlara zaman buldukça devam etmekteyiz Şu an Türkiye’de DMO Devlet Malzeme Ofisi’nde yer alan ilk yangın güvenlik firması da biziz, Vodafone’un tek tanımlı yangın söndürme tedarikçisi de biziz. Önemli ülkemizin devletimizin özel lokasyonlarınıda biz yangından koruyoruz. Demek ki biz doğru bir iş yapıyoruz ki karşılığını alıyoruz.
58 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 58
03.04.2019 17:47
guvenlik yonetim 70.indd 59
03.04.2019 17:47
ELEKTRONİK GÜVENLİK
Derin öğrenme teknolojisi ile insan algılama Derin öğrenme teknolojisi en özet haliyle makinelerin, yazılımların kendi kendine öğrenme ilkesine dayanır. Yapay zeka insan gibi düşünüp karar verebilen makine geliştirilmesi odaklı iken, makine öğrenmesi, derin öğrenme teknolojileri bunun alt dalları olarak görülebilir. Cemil ÖZDEMİR/ Elektronik – Haberleşme Mühendisi PCC GRUP CEO
Ü
lkemiz genelinde ve dünya çapında suç oranları artıkça video izleme sistemleri daha da önemli hale gelmektedir. Personel veya vardiya sayısını artırsanız da, kaçırılan önemli olaylar için yaptırımlar öngörseniz de video izleme sistemlerinde oluşan video veri yığınlarının video analiz modüllerinin yardımı olmadan tek başına verimli bir şekilde takip edilebilmesi zordur. Video analiz türlerinde güncel olan eğilimlerden biri ise derin öğrenme (deep-learning) teknolojilerinin adapte edilmeye başlamış olmasıdır. Bilindiği üzere, derin öğrenme teknolojisi en özet haliyle makinelerin, yazılımların kendi kendine öğrenme ilkesine dayanır. Yapay zeka insan gibi düşünüp karar verebilen makine geliştirilmesi odaklı iken, makine öğrenmesi, derin öğrenme teknolojileri bunun alt dalları olarak görülebilir. Makine öğrenmesinde veri yığınlarından hareketle makine doğru ve yanlış tespiti yaparken, yanlış
tespitleri arttığında düzeltme için bir programcının müdahalesi gerekir. Derin öğrenmede yanlış tespitlerin azaltılması işleminin yine makine, yazılım tarafından yapılmasına çalışılır. Video izleme sistemlerinde video veri yığınlarının analiz edilmesi genel itibariyle makine öğrenmesi odaklıdır. Mevcut halde, makine öğrenmesine dayanan video analiz işlevlerinin genel beklentiyi karşıladığı ifade edilebilecektir. Ancak bu yöntemde insan faktörünün gerekliliğini korumaya devam ettiği aşikardır. Örneğin sınır ihlali analizi yaptığınız bir video izleme sisteminde tesisinize yönelik çizdiğiniz sanal sınırları ihlal eden objenin kedi, kuş, ağaç dalları mı yoksa gerçek bir birey mi olduğuna bir insan tarafından karar verilmesi gerekmektedir. İnsan tarafından karar verilme faktörünün tamamen sıfırlanamayacağı, bunun stratejik olmayacağı açıktır ancak bu ihtiyacın azaltılabilmesi üstesinden kolayca gelinemeyecek veri yığın-
Resim 1: Makine öğrenmesi ve derin öğrenme farkı
larının analizinden etkili sonuçlar alınması, personel verimliliğinin artırılması, ticari, kurumsal ve bireysel kazanımlar sağlanması açından oldukça faydalı olacaktır. Bu yüzden derin öğrenme teknolojilerinin video izleme ve analiz sistemlerine adaptasyonu, obje ve insan farkını tespit ederek sınıflandırma yapabilen bir derin öğrenme analiz teknolojisi oldukça önemli bir ilerlemedir. TRASSIR derin öğrenme teknolojisi ile video görüntülerinde belirlenen bir bölgede insan, araç ve bisiklet gibi objelerin tes-
60 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 60
03.04.2019 17:47
Cemil ÖZDEMİR
piti ve sınıflandırılabilmesi, sanal sınırlar oluşturarak sınıflandırılan bu objelerin sayılması, yaptıkları sınır ihlallerine yönelik alarmlar alınabilmesi, bu objelerin hareketlerinin takip edilmesi, oluşan hareketlilik ve yoğunluğun ısı haritası şeklinde kamera görüntüsü veya haritalar üzerinde gösterilebilmesi imkanı bulunmaktadır. Bu şekilde analiz yapabilen bir sistemin çok sayıda faydası olacaktır. Yangın riskine karşı izlenen bir alanda objelerin güvenliğinden daha ziyade insan hayatının korunması açısından insan varlığının tespit edilmesi Ziyaretçi giriş çıkışlarının takip edildiği yerlerde insan harici objelerin sayılmaması Raf veya kasa önlerindeki insan varlığı ve kuyruklarının düzgün bir şekilde tespit edilmesi Güvenlik sorununa neden olabilecek şüpheli davranışlara sahip insanların tespit edilmesi Kalabalık ve kargaşa ortamlarının önlenmesi için insan varlığının tespit edilmesi Engelli, yaşlı, çocuk vb. özel duruma sahip yayaların tespiti ve korunması
Firmanızın, mağazanızın performansının hangi düzeyde olduğunun tespiti, Müşteri akışı yönetiminin iyileştirilmesi, Personel dağılımı ve görevlendirmelerinin uygunluğunun ölçülmesi, Müşteriye dönüşen ziyaretçi oranının tespiti, Satış, pazarlama süreçlerinin iyileştirilmesi, Müşteri memnuniyetinin artması vb. İnsan tespiti özelliği tesislerinizde içeri giren fakat çıkmayarak güvenlik riski doğuran kişilerin tespiti, Vardiya kontrolü yapılması, Belli sayıda kişinin girebileceği alanlara giren fazla kişilerin bulunması, dolayısıyla güvenlik ihlallerinin anlaşılması ve güvenlikle ilgili kişilerin zamanında ikaz edilmesi vb. İnsan, araç vb. sınıflandırmalarla sayısal ve istatiksel analizler yapılması, verimlilik ve güvenlik merkezli politikalar, stratejiler geliştirilmesi. Bu örneklerin sayısını artırmak mümkündür. Araç, eşya, hayvan, insan ayrımı yapmadan tespit ettiği her objeye alarm veren bir video izleme sisteminden ziyade, bahse konu bu objeler arasında ayrım ve sınıflandırma yapabilen, doğru şekilde tespit oranı daha yüksek bir sistem bir çok avantajı beraberinde getirecektir. Sistem daha doğru sonuçlar üretecek, güvenlik personeliniz çok daha az sayıda yanlış alarma ve dikkat dağılmasına maruz kalacak, gerekli olursa sınıflandırılan objelerin hareketleri ve hareket güzergahları takip ve analiz edilebilecektir. Video analiz modülleri derin öğrenme
Derin öğrenme teknolojilerinin video izleme ve analiz sistemlerine adaptasyonu, obje ve insan farkını tespit ederek sınıflandırma yapabilen bir derin öğrenme analiz teknolojisi oldukça önemli bir ilerlemedir.
Resim 2: Trassir derin öğrenme temelli insan algılama analiz modülü “Neuro Tracker”
teknoloji temelinde üretildiği takdirde kent ve kamu güvenliği, suç ve suçlularla mücadele, kamu düzeninin sağlanması gibi alanlarda da bir çok fayda elde edilebilecektir. Video analiz sistemlerine yeni adapte edilmekte olan derin öğrenme teknolojisi güçlü
Nisan 2019 Güvenlik Yönetimi n 61
guvenlik yonetim 70.indd 61
03.04.2019 17:47
ELEKTRONİK GÜVENLİK
Derin öğrenme teknolojisine geçişin en önemli avantajlarından biri bu konuda yapılan yatırımların olumlu geri dönüşleri olacağı gerçeğidir. Daha verimli analizler sonucu oluşturulacak, üretilecek stratejilerin daha çok hedef odaklı ve doğru kitlelere yönelik olması imkanı daha yüksek olacaktır. konfigürasyona sahip makineler gerektirmektedir. Video izleme sistemlerini henüz yeni kuracak veya yenileyecek olanlar hariç bir çok kurum hali hazırda eski veya yeni kendi sistemlerine sahip durumdadır. Derin öğrenme teknolojisine dayanan bir video analiz desteğine geçiş için mevcut bu sistemlerin kullanılabilmesi yani bu sistemlerde yer alan kayıt cihazlarındaki veya kameralardaki görüntülerin alınarak kayıt yapma ihtiyacı duymadan harici olarak işlenebilmesi bir avantaj olacaktır. PCC Elektronik olarak firmamızın distribütörlüğünü yaptığı Trassir derin öğrenme teknolojisine dayanan “Neuro Detector”, “Neuro Tracker”, “Heatmap on the
Resim 3: Kamusal alan insan algılama
Map” gibi ürünleri ile bu alana yönelik çözümlerini kullanıcıların hizmetine sunmuş durumdadır. Bu analitiklerle; Video görüntülerinde belirlenen bir bölgede insan, araç ve bisiklet gibi objelerin tespiti ve sınıflandırılabilmesi, Sanal sınırlar oluşturarak sınıflandırılan bu objelerin sayılması, Sınır ihlallerine yönelik alarmlar alınabilmesi, Objelerin hareketlerinin takip edilmesi, Oluşan hareketlilik ve yoğunluğun ısı haritası şeklinde kamera görüntüsü veya haritalar üzerinde gösterilebilmesi imkanı bulunmaktadır. Bahse konu ürünlerin öne çıkan avantajlarından biri de, yukarıda da değinildiği üzere, bu işlevlerin sağlanması için mevcut kurulu sistemlerin iptali veya değiştirilmesinin gerekmemesi, ilgili kayıt cihazlarından veya doğrudan kameralardan alınan görüntüler ile kayıt yapma ihtiyacı duymak-
sızın, harici olarak video analiz yapılabilmesidir. (offload analysis) Derin öğrenme teknolojisine geçişin avantajlarından biri de bu konuda yapılan yatırımların olumlu geri dönüşleri olacağı gerçeğidir. Daha verimli analizler sonucu oluşturulacak, üretilecek stratejilerin daha çok hedef odaklı ve doğru kitlelere yönelik olması imkanı daha yüksek olacaktır. Verimliliği, doğruluk oranı artmış bir analiz sistemi ile bizzat güvenlik personelinizin sıkça oluşan alarmlarla uğraşma şeklindeki olası sıkıntılarının önüne geçilecek, sistem beklentilere uygun nitelikte alarmlar üretebilecektir. Trassir açısından diğer bir avantaj ise, bu teknolojiye geçişin umulan faydayı sağlayıp sağlamadığını görmek üzere deneyerek karar verebilme imkanıdır. Mevcut sisteminizde bir değişikliğe gitmeden harici bir sunucu makina üzerinde bu teknolojiyi deneyebilir, memnuniyet derecenize göre karar verebilirsiniz.
62 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 62
03.04.2019 17:47
guvenlik yonetim 70.indd 63
03.04.2019 17:47
ELEKTRONİK GÜVENLİK
Otel CCTV sistemleri ve video analitikler İnsan algılama özelliği tesislerde içeri giren fakat çıkmayarak güvenlik riski doğuran kişilerin tespiti, vardiya kontrolü yapılması, belli sayıda kişinin girebileceği alanlara giren fazla kişilerin bulunması, dolayısıyla güvenlik ihlallerinin anlaşılması ve güvenlikle ilgili kişilerin zamanında ikaz edilmesi gibi farklı amaçlar için kullanılabilecektir. Kerem İRTEN/ Görüntülü İletişim ve Güvenlik Sistemleri Direktörü KAREL
K
apalı devre kamera (CCTV) sistemleri, temel video kayıt ve arşivleme özelliklerine ek olarak video arşivlerinde ve canlı video akışlarında olay tespitini kolaylaştırıcı özellikler ile birlikte kullanılabilmelidir. Yüksek çözünürlükte ve kalitede kaydedilerek saklanan video arşivlerinde insan gücü ile geriye dönük izlenme yapmak ve olay analizinde olaya ait video kayıtlarının tespit ederek çıkarmak çok uzun süreler alabilmektedir. Reaktif video izleme senaryolarında, doğru kayıtlara kısa zamanda ulaşabilmek için video kayıt ve yönetim platformunun renk, şekil, büyüklük gibi meta verileri kullanabilen akıllı arama yetenekleri barındırması önemlidir. Ancak en son teknolojik gelişmeler, yaşanmış olay kayıtlarında reaktif analiz yeteneklerine ilave olarak, olası olayların önüne geçmek için proaktif güvenlik izlemesi yapmaya da imkan tanımaktadır. Video akışlarında sınır, alan, obje, yön gibi öğe-
ler ile gerçek zamanlı analizler yapabilen ve bu analizler ile akıllı güvenlik senaryoları işletebilen video izleme sistemlerinde (VMS) yer alması gereken yetenekler aşağıdaki şekilde özetlenebilir: Akıllı Arama: Belki 7/24 kayıt yapan bir sisteminiz var, belki bir, belki birkaç ay sürekli kayıt yapıyorsunuz. VMS platformlarına eklenen akıllı arama özelliği ile video karesinin sadece seçeceğiniz
alanlarında, seçeceğiniz tarih, saat, alan, renk, şekil gibi meta veri kriterler ile daha kısa zaman zarfında hedeflediğiniz verilere erişmeniz mümkün olacaktır. Akıllı PTZ: Farklı yönlere dönebilen, yakına ve uzağa zum yapabilen PTZ kameraları kullanmak oldukça işlevsel bir niteliktir. Bunu daha işlevsel hale getiren ise sabit bir kameranın yaptığı tespitlerin PTZ kamera tarafın-
64 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 64
03.04.2019 17:47
dan otomatik takip edilebilmesi olacaktır. Bu hem sistemin otomatik bir şekilde önemli olayları takibe alabilmesini hem de güvenlik personelinin olaya odaklanmasını, dikkatinin çekilmesini kolaylaştıran bir işlevdir. Hareketli obje analitiği: VMS platformlarının en temel özelliklerinden biri harekete duyarlı kayıt yapabilmektir. Bu nedenle nitelikleri en düşük VMS platformlarında bile hareket algılama ve alarm özelliği bulunur. Son dönem gelişmeler, bu analitik imkanı sadece hareket odaklı olmaktan çıkarmış, hareketli objenin boyu, hareket hızı, süresi, hat veya bölge ihlali, hareket yön bilgisi, hareketli obje sayısı gibi ilave gelişmiş özelliklere kavuşturmuştur. İnsan Algılama Analitiği: İnsan algılama özelliğine sahip bir video izleme sisteminden en az aşağıda sıralanan faydaları elde etmeniz mümkün olacaktır: Yangın riskine karşı izlenen bir alanda objelerin güvenliğinden ziyade, insan hayatının korunması açısından insan varlığının tespit edilmesi Ziyaretçi giriş çıkışlarının takip edildiği yerlerde insan harici objelerin sayılmaması Kalabalık ve kargaşa ortamlarının önlenmesi için insan varlığının tespit edilmesi Engelli, yaşlı, çocuk vb. özel duruma sahip yayaların tespiti ve korunması Bu faydalar insan tespitinin diğer analitiklerle ilişkisi nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak elde edebileceğiniz faydalardır. Mevcut ihtiyaçlarınız ve beklentileriniz doğrultusunda insan tespiti odaklı daha birçok fayda sağlayabileceğiniz proje tasarlamak mümkündür. İnsan algılama
özelliği tesislerde içeri giren fakat çıkmayarak güvenlik riski doğuran kişilerin tespiti, vardiya kontrolü yapılması, belli sayıda kişinin girebileceği alanlara giren fazla kişilerin bulunması, dolayısıyla güvenlik ihlallerinin anlaşılması ve güvenlikle ilgili kişilerin zamanında ikaz edilmesi gibi farklı amaçlar için kullanılabilecektir. Şüpheli nesne detektörü: Bilerek veya bilmeyerek sahipleri tarafından terk edilip gidilen objelerin varlığı halinde bu analitik güvenlik personelinin harekete geçmesini ve gerekli önlemlerin alınmasını temin edecektir. Yangın/duman analitiği: Fiziki bir yangın alarm sisteminin yerini tutamayacak olsa da bu istenmeyen durumun yani yangın halinin video kaydının yapılması, ön bilgilendirme ve tetikleme yapan ilave bir alarm sistemi gibi bu analitiğin kullanılması mümkündür. Sabotaj analitiği: Kameralarınıza yönelik girişimi yapılacak sabotaj fiillerinin (kameranın üstünü örtme, yönünü çevirme, sprey boya sıkma vb.) tespiti ve zama-
nında tedbir alınması gerekli bir analitik özelliktir. Bu tür analitik işlevleri video izleme ve yönetim platformlarını çok daha fonksiyonel hale getirmekte, sistemi bir video yığını modundan çıkartarak değerli verileri, analiz sonuçlarına ulaşabileceğiniz bir cevher madeni haline dönüştürmekte, sistem kendisine yapılan yatırımı kısa sürede telafi edebilmektedir. Analitik zenginliğine sahip bir VMS sahibi olmanız kurumunuz, işletmeniz açısından oldukça doğru bir strateji durumundadır. Gelecek onu görmeyi başarabilenlerin olacaktır. Otel güvenlik sistemleri entegrasyonu: İletişim sistemlerinde pazar lideri olan Karel Türkiye genelinde, eğitimli teknik kadrosu ile anahtar teslim entegre güvenlik çözümleri sunuyor. Karel, %100 kendi teknolojisi olan IP tabanlı iletişim sistemlerini CCTV video izleme, sensör ve interkom sistemleri ile birleştiren entegre güvenlik çözümleri ile işletmelerin çok amaçlı güvenlik ihtiyacını karşılamayı ve projelendirme, satın alma, uygulama ve kullanım süreçlerinde avantaj ve verimlilik sağlamayı hedefliyor.
Nisan 2019 Güvenlik Yönetimi n 65
guvenlik yonetim 70.indd 65
03.04.2019 17:47
ELEKTRONİK GÜVENLİK
H264-H265 karşılaştırması Dijital video içeriğinin kaydedilmesini, sıkıştırılmasını ve dağıtılmasını sağlayan video sıkıştırma endüstri standardı olan H.264 (AVC olarak da bilinir), uzun yıllar hizmet etti. Ancak artık H.264 yüksek çözünürlükler için yeterli değil. Hüseyin BOZPINAR/ Teknik Müdür İNTEGRAL KURUMSAL TEKNOLOJİ ÇÖZÜMLERİ
H
.265, H.264’ten daha gelişmiş bir kodlama yöntemidir. Temel fark, HEVC olarak da adlandırılan H.265 ‘in canlı video akışlarının dosya boyutunu küçültür ve dolayısıyla gerekli bant genişliğinin azaltılmasına yardımcı olur. H.264’ün kullandığı makro bloklarından farklı olarak, H.265, Ağaç Kodlama Birimleri (CTU’lar) adı verilen bilgilerde işlem yapmaktadır. H.264 ün kullandığı makro bloklar 4x4 - 16x16 blok boyutlarını kapsayabilirken, H.265’in kullandığı CTU’lar 64x64 bloklara kadar işlem yapabilir ve bu da bilgileri daha verimli bir şekilde sıkıştırma olanağı sağlar.
Ayrıca H.265 verilerinizi çok daha verimli bir şekilde sıkıştırdığından, video sıkıştırma aracınızın kullanılması bant genişliğinizi ve depolama gereksinimlerinizi kabaca % 50 azaltacaktır. Aşağıdaki tablo da H.264 ve H.265 kodlamaları için önerilen bant genişliklerinin karşılaştırması bulunmaktadır. Birçok yönden, video sıkıştırma alanındaki etkileyici gelişmelerden dolayı 4K yayın artık mümkün. Dijital video içeriğinin kaydedilmesini, sıkıştırılmasını ve dağıtılmasını sağlayan video sıkıştırma endüstri standardı olan H.264 (AVC olarak da bilinir), uzun yıllar hizmet etti. Ancak artık H.264 yüksek çözünürlükler için yeterli değil.
Video sıkıştırma alanındaki gelişmeler H.265’in (HEVC olarak da bilinir) ortaya çıkmasını sağladı ve daha önce görülmeyen video kalitesinin önünü açtı. Evet H.265 (HEVC)’in çalışma şekli inanılmaz derecede karmaşık, fakat temel avantajı olan daha düşük veri hızlarında kayda değer görüntü kalitesi sunuyor. Dolayısı ile H.265 sıkıştırma teknolojisi kullanan sistemlerin tercih edilmesi sayesinde daha az Harddisk, daha az disk yuvalı cihaz ihtiyacı, daha hızlı veri transferi gibi proje ve işletme maliyetlerini doğrudan etkileyecek farklar doğmaktadır.
Örnek bir 4K yayın için gerekli olan bant genişliği karşılaştırması (H.264 vs H.265)
66 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 66
03.04.2019 17:47
guvenlik yonetim 70.indd 67
03.04.2019 17:47
GÜVENLİK HİZMETİ
Özel Güvenliğin Yıldızları Ödül Töreni’nin üçüncüsü İstanbul’da gerçekleşti "Gece gündüz, yaz kış, bayram hafta sonu demeden çalışan ve varlıklarıyla topluma huzur veren özel güvenlik çalışanlarına bu ödül töreni aracılığıyla bir kez daha teşekkür etmek istiyoruz onların yaptıkları işin önemini topluma hatırlatmak en büyük arzumuz..." GÜVENLİK SERVİSLERİ ORGANİZASYON BİRLİĞİ DERNEĞİ
68 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 68
03.04.2019 17:47
Ö
zel güvenlik sektörünün fedakar ve başarılı çalışanları Güvenlik Servisleri Organizasyon Birliği Derneği (GÜSOD) tarafından düzenlen ödül töreni ile ödüllendirdi. Bu yıl üçüncüsü düzenlenen “Özel Güvenliğin Yıldızları Ödül Töreni” İstanbul Barbaros Point Hotel’de 27 Mart 2019 tarihinde gerçekleştirilen organizasyonla gerçekleştirildi. Törende 2018 yılına ilişkin olarak “Sadakat” ve “Başarı” kategorilerinde toplam 26 ödül sahiplerine verildi. Her yıl özel güvenlik görevlilerine verilen ve geleneksel olarak icra edilen “Özel Güvenliğin Yıldızları Ödül Töreni”nin amaçları; sektör emekçileri olan özel güvenlik görevlilerinin moral ve motivasyonu artırmak, başarılarını teşvik etmek, aidiyet duyguları kuvvetlendirmek ve aynı zamanda özel güvenlik sektörünün toplumdaki algısını da güçlü kılmaya yöneliktir. Bu ödüllerin aynı zamanda sektör gelişim sürecine de çok önemli katkılar sağlayacağı da değerlendirilmektedir. Ulu önder Mustafa Kemal ATATÜRK ve aziz şehitlerimizin anısına bir dakikalık saygı duruşu ile başlayan törene; İstiklal Marşımızın söylenmesi ile devam edildi.
için çalışanlarımızın koşullarını düzenlemek ve bu zorlu mesleği yaparlarken çalışanlarının hak ettikleri yıpranma payını almalarını istiyoruz” dedi. GÜLER; konuşmasını “Gece gündüz, yaz kış, bayram hafta sonu demeden çalışan ve varlıklarıyla topluma huzur veren özel güvenlik çalışanlarına bu ödül töreni aracılığıyla bir kez daha teşekkür
etmek istiyoruz onların yaptıkları işin önemini topluma hatırlatmak en büyük arzumuz” diyerek sonlandırdı. Törene Emniyet Genel Müdürlüğünü temsilen katılan Özel Güvenlik Denetleme Başkan Yardımcısı 1.Sınıf Emniyet Müdürü Hüseyin SAĞLAM yaptığı konuşmasında Özel Güvenlik Görevlilerine teşekkür ederek, ödüle layık görülenleri kutladı. Özel Güvenlik Görevlilerini temsilen konuşan Mehmet ÇETİN konuşmasında ödül alan arkadaşlarını kutlamış ve bu tören ile onurlandıklarını ifade ederek sektör gelişim sürecine desteklerini sürdüreceklerini dile getirdi. Tören esnasında ayrıca GÜSOD tanıtım filmi; özel güvenlik faaliyetlerini konu alan GÜSOD animasyon filmi ve geçen yılki törenden görüntüler izlendi. Başarı ve Sadakat ödülleri; hediye çekleri özel güvenlik görevlilerine törenle verildi; tören toplu fotoğraf çekimi ile sona erdi.
“Önceliğimiz yasal altyapı ve çalışan hakları” Açılış konuşmasını yapan GÜSOD Başkanı Levent GÜLER; bu törenin icrasını çok önemsediklerini belirterek, şunları söylemiştir. “Önceliğimiz yasal altyapı ve çalışan hakları oldu. Özel güvenlik sektörü 320 binin üzerinde çalışanı ile istihdamda lokomotif sektörlerden birisidir. Bizler bu sektörün sağlıklı büyümesi
Nisan 2019 Güvenlik Yönetimi n 69
guvenlik yonetim 70.indd 69
03.04.2019 17:48
GÜVENLİK HİZMETİ
2018 YILI ÖZEL GÜVENLİĞİN YILDIZLARI ÖDÜLÜNE LAYIK GÖRÜLEN ÖZEL GÜVENLİK GÖREVLİLERİ Sıra No ADI SOYADI
ŞİRKETİ
1
Emre AYDIN
BANTAŞ Nakit ve Kıy. Mal Taş. ve Güvenlik Hizmetleri A.Ş.
2
Ersin ÖZEL
BANTAŞ Nakit ve Kıy. Mal Taş. ve Güvenlik Hizmetleri A.Ş.
3
Cemali ÇİNER
ÇETİN GROUP
4
Turgay UYSAL
ÇETİN GROUP
5
Oğuzhan GENÇ
DESMER Güvenlik Hizmetleri A. Ş.
6
Kemal AŞÇI
DESMER Güvenlik Hizmetleri A. Ş.
7
Bilal SAVAŞ
G4S Güvenlik Hizmetleri A.Ş.
8
Ramazan OĞUZ
G4S Güvenlik Hizmetleri A.Ş.
9
Salih KAPTAN
ISS PROSER Koruma ve Güvenlik Hizmetleri A.Ş.
10
İbrahim KOCAMAN
ISS PROSER Koruma ve Güvenlik Hizmetleri A.Ş.
11
Yusuf PEYNİRCİ
LOOMIS Güvenlik Hizmetleri A.Ş.
12
Erkan BAŞKÖY
LOOMIS Güvenlik Hizmetleri A.Ş.
13
Yalçın DEMİR
TAV Özel Güvenlik Hizmetleri A.Ş.
14
Hüseyin KINAY
TAV Özel Güvenlik Hizmetleri A.Ş.
15
İrfan METİN
SECURTAS Güvenlik Hizmetleri A.Ş.
16
Nurettin ÖZTEKİN
SECURTAS Güvenlik Hizmetleri A.Ş.
17
Emre MEN
SECURITAS Uzaktan İzleme
18
Harun AKPINAR
SECURITAS Uzaktan İzleme
19
Berkay YILDIZ
PRONET Güvenlik ve Danışmanlık Hizmetleri A.Ş.
20
Kurtuluş KARATAŞ
PRONET Güvenlik ve Danışmanlık Hizmetleri A.Ş.
21
İzzet GÜREL
PRONET AİM
22
Hakkı AYDIN
PRONET AİM
23
İbrahim ÇORBACI
TEPE Savunma ve Güvenlik Sistemleri San. A.Ş.
24
Kadir GÜRBÜZ
TEPE Savunma ve Güvenlik Sistemleri San. A.Ş.
25
Emrah ÖZTÜRK
TEPE Güvenlik A.Ş. AİM
26
Recep AÇIKGÖZ
TEPE Güvenlik A.Ş. AİM
Özel güvenlik sektörü 320 binin üzerinde çalışanı ile istihdamda lokomotif sektörlerden birisidir. Bizler bu sektörün sağlıklı büyümesi için çalışanlarımızın koşullarını düzenlemek ve bu zorlu mesleği yaparlarken çalışanlarının hak ettikleri yıpranma payını almalarını istiyoruz
70 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 70
03.04.2019 17:48
guvenlik yonetim 70.indd 71
03.04.2019 17:48
GÜVENLİK HİZMETİ
7 en iyi risk uygulaması Risk değerlendirme raporlaması için en temel ve en iyi uygulama müşteri odaklı olmasıdır. Müşteriler riski indirgemek ve kaybı önlemek için size iyi para ödüyorlar. Çoğu zaman, uygunlukları sağlamada ve ağır cezalardan kaçınabilmekte size güveniyorlar. Bazıları ise insanlarını saldırılardan korumak için bunu yapıyor. Tayfın BORA/Güvenlik Danışmanı ASSET INTERNATIONAL
Ü
Güvenlik danışmanlığı endüstrisinde kimsenin değinmediği küçük kötü bir giz vardır. Çoğu güvenlik profesyoneli bunu az çok bilir, kimileri bunu yüksek sesle itiraf eder, kimileri ise bu konuda hiçbir şey yapmazlar. Bu gizem hakkında; çoğu güvenlik danışmanı risk değerlendirme raporlamasını göz ardı eder Bu problemin iki hassas yönü vardır. Birincisi, raporlama Best Pratiklerin (İyi uygulama) neyle başlaması gerektiğinin net olmamasıdır. İkincisi ise; bu net bile olsa, çoğu danışmanın isteseler de gereklilikleri karşılayamamasıdır. İlk problem standart oluşturma konusudur. Risk değerlendirmesinde objektif standartlar olmadan raporlama standardını anlayamayız. İkinci problem ise; teknoloji konusudur. Güvenlik danışmanları kâğıda dayalı raporlama metotlarına bağlı kalsalar da, müşterilerinin aradıkları raporlama standartlarını karşılayamazlar. Teknoloji konusunu daha önce ele aldık, yeniden değinmeyeceğiz. Bunun yerine, güvenlik profesyonellerinin sundukları her değerlendirme raporunda karşılamaları gereken 7 temel uygulamaya değineceğim. İlgili Konu: Risk Analiziniz Ger-
çeklere mi, yoksa hayallere mi dayanmaktadır?
1) Müşteri odaklı raporlama
Risk değerlendirme raporlaması için en temel ve en iyi uygulama müşteri odaklı olmasıdır. Müşteriler riski indirgemek ve kaybı önlemek için size iyi para ödüyorlar. Çoğu zaman, uygunlukları sağlamada ve ağır cezalardan kaçınabilmekte size güveniyorlar. Bazıları ise insanlarını saldırılardan korumak için bunu yapıyor. Bu büyük mesele! Her iki halde de, danışmanlar unutmamalı ki; müşteriler kendi işlerini geliştirebilmek üzere oluşturulacak gerçek değer hakkında danışmanlara güvenmektedirler. Müşterilerin üstün güvenlik ihtiyaçlarını karşılamak için raporlarınızı uygun hale getirin.
müşterinin bildiği temel bilgilerle bezenmiş sıkıcı raporları kullanır dururlar: Yıldız Şti. 400 m²‘lik otoparkı olan 6000 m2’lik alan üzerinde 300 m²’lik alanda 3 katlı bir tesisten oluşmakta olup, altı tane çift kapılı girişi, 24 güvenlik kamerası, 18 dış ışıklandırması, 3 acil çıkış kapısı … Bu tür bir rapor müşterilerinizi hiçbir şey ifade etmez ve assetlerini korumaya hiçbir faydası olmaz. Bunun yerine, her bir risk değerlendirme raporunda uygunsuzluğu ifade eden, riski arttıran hususlar listelenmelidir: Uygunsuzluk nedir? Nerededir? Nasıl giderilebilir? Önceliği ne düzeydedir? Bu tür detaylar olmaksızın raporlar müşterinin riskini azaltmaz.
3) Görsel bilgi
2) Detaylı raporlama Hali hazırda bildiklerini onlara söylemeye kimse danışman tutmaz. Yine de danışmanlar defalarca,
Kâğıt temelli raporların bir diğer problemi ise; bir problemin tarifi
72 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 72
03.04.2019 17:48
veya konumu için çokça kelime içermesidir. Bu tür hatalar raporun kullanışlığını azaltır çünkü rapordan alınacak küçük bir bilgi için bile çok fazla enerji gerektirir. Her bir uygunsuzluk için kullanılacak sayfalarca kelime raporu bir klasöre dönüştürür ve içinden küçük bilgilere ulaşma zorlaşır. Diğer taraftan raporda kullanacağınız görsellerle, sayfalarca yazıda verilecek bilgiyi tarif edebilirsiniz. Herbir konu ile ilgili fotoğrafları ve mümkünse jeolojik zemin planlarını içeren görsel bilgi her raporda bulunmalıdır. Resimler sadece etkin iletişimi sağlamaz, aynı zamanda rapora duygusal bağlam (emotional context) da ekler. Yönetsel Liderler zemin planlarında kırmızı noktalar gördükçe bu durum onların acil düzeltici aksiyonları derhal giderme gerekliliklerine yöneltir.
4) Eylemsel öğeler Risk değerlendirme raporlarınızın değeri düzeltici aksiyonları temin etmenizi sağlar. Raporunuzda her konuyu listelemeniz, sorunu nasıl gidereceğini bilmeyen müşteriye fayda sağlamaz. Birçok güvenlik danışmanı detaylı düzeltici aksiyondan bahsetmeden verdikleri raporlarla müthiş bir iş yaptıklarını düşünür. Ancak tedavisiz teşhisler hiçbir hastayı iyileştirmez. Yanlış olan şeyi düzeltecek detaylı aksiyon planlarına yer vermedikçe müşterilere yardım etmiş olunmaz.
5) Proje yönetimi
Açık kalan konulardaki gelişmelerin takibini sağlayarak müşterilerinize işi kolaylaştırın. Raporlarınızı aşağıdaki proje yönetimi detaylarını içerecek şekilde sunun. Konunun önceliği Konunun durumu Sorumlu kişi Çözümleme termin tarihi Çözümleme gideri ve senelik bakım gideri Hazır proje yönetimi araçları (Microsoft Project) müşterilerinize raporlarınızdan daha yüksek kazanım çıkarmalarını öne çıkarır ve her bir konuyu hallettikçe ilerlemelerini takip etmelerini sağlar.
6) Analytics
Birçok güvenlik danışmanı detaylı düzeltici aksiyondan bahsetmeden verdikleri raporlarla müthiş bir iş yaptıklarını düşünür. Ancak tedavisiz teşhisler hiçbir hastayı iyileştirmez. Yanlış olan şeyi düzeltecek detaylı aksiyon planlarına yer vermedikçe müşterilere yardım etmiş olunmaz.
Müşteriler ilerlemelerini zaman zaman gözlemleyebilmelidir. Birden fazla tesisleri varsa, binaları karşılaştırma ve trendleri belirleyebilmelidirler. Arama ve süzme imkanlarını tanıyan raporlar müşterilere tesislerini analiz etme imkânı tanır. Bu durum, kağıtla veya pdf ile verilen raporlarla sağlanamaz. Ancak dijital teknoloji hizmet alan müşterilere zengin analitik imkanlar sunup, başarılarına katkı sağlar.
Bu tür teknolojileri her kullandığınızda müşterinizin hassas verisini riske atarsınız. Bunun yerine, müşterinizin bilgilerini korumak için güvenli Cloud hesaplarına itibar etmelisiniz. Güvenli veri merkezlerince korunan güvenli server’lara raporlarınızı saklayınız. Bu server’lara korunan şifrelerle erişilir. Zaafiyet ve tehditlerle uğraştığınızda, bundan daha azı etik olmaz.
7) Güvenli veri
İlgili Konu: [Exper Röportajı] Müşterinizin verisini yeterince koruyor musunuz?
Ne yapacaksınız?
Bu konunun 2018’de halen gündemde olması bizi şaşırtmaktadır. Güvenlik danışmanları daima güvensiz veriyi güvensiz networklerde paylaşmaktadır. Email’ler, PDF’ler güvensizdir. Laptop’ınız güvenli değildir. Hatta kâğıda geçen notlar da güvenli değildir. WiFi kullandığınızda da güvensiz networklerdesinizdir.
Risk değerlendirme raporlaması için belirlenmiş bir ‘Best Practices’ (İyi Uygulama) yoktur. Bunun için bir endüstriyel standart geliştirilmelidir. Danışmanlık Müşterileri bunu hak ediyor ve ilgili makamlar da bunun beklentisi içindedir. Related original link : https://www. circadianrisk.com/2018/01/17/7best-practices-of-risk-assessmentreporting-that-youre-notdoing/?utm_source=twitter&utm_ medium=blog&utm_ campaign=7+best+practices
Nisan 2019 Güvenlik Yönetimi n 73
guvenlik yonetim 70.indd 73
03.04.2019 17:48
GÜVENLİK HİZMETİ
Güvenli oteller İnsanlar otellerde kendilerini rahat ve güvende hissetmek isteyeceklerdir. Bu nedenle otel güvenliği turizm açısından büyük önem taşımaktadır. Aslında otel güvenliği, turizm güvenliği dediğimiz geniş bir yelpazenin sadece bir bölümünü kapsar. Cihangir TAŞDELEN/ Şirket Yöneticisi PAL GÜVENLİK HİZMETLERİ LTD. ŞTİ
Ü
lkemiz, üç tarafı denizlerle kaplı, tarihi ve kültürel birçok değeri bir arada taşıyan, 4 mevsimi aynı anda yaşayabileceğiniz nadir ülkelerden biri olması nedeniyle dünya turizmi içerisinde önemli bir paya sahiptir. İnsanlar yaşadıkları ortamdan, iş hayatından uzaklaşarak yeni yerler görmek, yeni kültürler tanımak ve dinlenmek amacıyla başka şehirlere ve ülkelere seyahatler ederler, bu seyahatlerin amacı bazen de iş amaçlı toplantılar, konferanslar olabilir. Bu anlamda düşünürsek otelleri müşterilerin ihtiyaçlarını karşılayabilecek, değişik beklentilerine cevap verebilecek, rahat edebilecekleri yerler olarak tarif edebiliriz. İnsanlar otellerde kendilerini rahat ve güvende hissetmek isteyeceklerdir. Bu nedenle otel güvenliği turizm açısından büyük önem taşımaktadır. Aslında otel güvenliği, turizm güvenliği dediğimiz geniş bir yelpazenin sadece bir bölümünü kapsar. Ülkelerin terör açısından tehlike dereceleri, havaalanı, tren ve otobüs terminallerinde başlayarak, şehirlerin ve daha küçük yaşam alanlarının güvenliğine kadar her konu turizm güvenliği
içerisinde yer almaktadır. Otelleri de küçük yaşam alanları olarak değerlendirebiliriz. Oteller müşteri odaklı tesislerdir. Amaç müşterilerin rahatlığıdır. Bu nedenle otel güvenliği sağlanırken müşteriyi rahatsız etmeyecek sistemler kullanılmalıdır. Öncelikle otel güvenliği için olması gereken fiziki ve elektronik güvenlik sistemlerinden bahsedelim. Otel güvenliğinde de diğer kritik tesislerde olduğu gibi güvenlik çemberleri oluşturulmalı ve otel çevresinden itibaren tedbirleri alınması gerekmektedir. Otel çevresi dışarıdan kaçak girişleri engelleyecek şekilde duvar ya da tel örgü gibi fiziki engellerle kapatılmalıdır. Giriş ve çıkışta güvenlik noktaları oluşturulmalıdır. Ancak şehir merkezlerinde bulunan çoğu otellerde bu tür fiziki engel bulunmadığı için bu tür otellerin çevre aydınlatmasının yeterli olması gerekmektedir. Bunun yanında araç durdurma bariyerleri, plaka tanıma sistemleri ve yeraltına monteli araç altı arama sistemlerinin bulunması önemlidir. CCTV sistemi ise otelin çevresini komple görebilecek şekilde olmalıdır. Çemberlerden diğeri ise otel ana girişinde oluşturulmalıdır. Otel
girişinde X ray cihazı, kapı ve el detektörleri, patlayıcı madde detektörleri bulunmalıdır.
Acil önlem planı ve tatbikat yapılmalı Tabi bu arada şunu unutmamak gerekir fiziki ve elektronik güvenlik tedbirleriniz ne kadar iyi olursa olsun bütün bunların koordinasyonunu sağlamak için insan faktörü olmazsa olmazlardandır. Bu da ülkemizde 5188 Sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun gereğince kimlik kartı almış özel güvenlik görevlileri tarafından karşılanır. Otellerde 5188 sayılı yasa gereğince özel güvenlik teşkilatları kurularak, başlarında özel güvenlik görevlilerini sevk ve idare edecek, müşterilerle diyalog kuracak bir güvenlik müdürü olmalıdır. Güvenlik müdürü tarafından koruma planları yapılmalı, otelin risk analizi çıkartılmalıdır. Otel acil eylem planları yapılmalı ve planlar belirli periyotlarla tatbikatlar yapılmak suretiyle güncel tutulmalıdır. Özel güvenlik görevlileri kanunların kendisine tanıdığı yetkiler çerçevesinde otel girişlerinde çanta ve üst arama görevlerini yerine getirirler. Daha öncede belirtti-
74 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 74
03.04.2019 17:48
olmalıdır. İletişimi ve diksiyonu iyi olmalıdır. Takım çalışmasına yatkın olmalıdır. İlk yardım bilgisi olmalıdır. Soğukkanlı olmalı ve çabuk karar verebilmelidir.
Akıllı anahtarlar
Cihangir TAŞDELEN
ğimiz gibi oteller müşteri odaklı konaklama yerleridir. Bu nedenle otel müşterileri kendilerini hem rahat hem de güvenli hissetmek isteyeceklerdir. Otelde görev alan özel güvenlik görevlileri bu ince çizgiye çok dikkat etmelidir. Müşteriyi rahatsız etmeden görevlerini yerine getirmek zorundadırlar. Güvenliğin diğer bir amacı ise caydırıcılıktır. Güvenlik görevlisi kendisini göstermeli ve otelin güvenli olduğu imajını vermelidir. Bunun için güvenlik görevlisi daima uyanık olmalı, çevreyi rahatsız etmeden ve hissettirmeden gözlem altında tutmalı, şüpheli bir durumla karşılaştığında güvenlik müdürünü bilgilendirmelidir. Farklı kültürlerden gelmiş birçok insan otelde konaklamaktadır. Bu nedenle her zaman dediğimiz gibi öncelikle eğitim şart. Otelin konseptine uygun alan eğitimleri almış, yabancı dil bilen güvenlik görevlileri tercih edilmelidir. Otel güvenlik görevlisi; Güler yüzlü, nazik olmalıdır. Her türlü hava şartlarında görev yapacak fiziki dayanıklılığı
Son çember ise otelin katları ve diğer bölümleridir. Buralar mekanın özelliğine göre kameralar ile desteklenmelidir. Kameralar tüm giriş çıkış kapılarını, merdivenleri, asansörleri, toplantı salonlarını, koridorları, varsa kapalı otoparkları ve acil çıkış kapılarını görecek şekilde yerleştirilmelidir. Otel İşletmeleri odaların güvenliği için kapılarda akıllı anahtar sistemleri kullanmalıdır. Böylelikle otelde olabilecek hırsızlıkların önüne geçilecektir. Otellerde sadece konaklayanlar bulunmadığı, bunların yanı sıra yeme içme ve eğlenme hizmetinden faydalanmak isteyen harici konukların ve müşterilerin misafirlerinin olduğunu da düşünürsek, ortak alanlar hariç diğer yerlere misafirlerin girmesi engellenmelidir. Otellerde genellikle odalarda unutulan veya bulunan eşyalar bulunmaktadır. Kat hizmetleri tarafından bulunan bu tür eşyalar otelin özel güvenlik teşkilatı tarafından sahipleri gelip isteyinceye kadar emanete alınırlar. Emanete alınan ya da bulunan eşyalar ‘Lost and Found’ kayıt defterine kayıt edilerek kanunların öngördüğü sürece saklanmalıdır. Otel güvenliği açısından önemli bir konuda yangın ve tahliye konularıdır. Yangın algılama ve ihbar sistemleri bulunmalı, yangın ve diğer acil durumlar için yönlendir-
Otel güvenliğinde de diğer kritik tesislerde olduğu gibi güvenlik çemberleri oluşturulmalı ve otel çevresinden itibaren tedbirleri alınması gerekmektedir. Otel çevresi dışarıdan kaçak girişleri engelleyecek şekilde duvar ya da tel örgü gibi fiziki engellerle kapatılmalıdır. me yapacak acil anons sistemleri oluşturulmalıdır. Acil çıkış kapıları ve merdivenler renkli ve ışıklı levhalar ile belirtilmeli, özel güvenlik görevlileri tarafında gerekli yönlendirme yapılmalıdır. Bir diğer konu ise bilgi hırsızlığıdır. Çok önemli şirketler otellerde toplantılar ve seminerler düzenlemektedir. Otellerin çoğunda bulunan WIFI sistemi hacklenmeye müsaittir. Bunun için VPN kullanılmalıdır. Yine toplantı ve seminerlerde konuşulan şirketlerin gizli bilgileri davetsiz misafirler tarafından ele geçirilebilir. Bu gibi salonlara alakasız kişilerin girişleri önlenmelidir. Unutmamak gerekir ki meydana gelebilecek herhangi bir olumsuzluk o otelin imajını önemli ölçüde etkileyecektir.
Nisan 2019 Güvenlik Yönetimi n 75
guvenlik yonetim 70.indd 75
03.04.2019 17:48
GÜVENLİK HİZMETİ
Güvenlik, yaşam merkezlerine entegre olan bir hizmet Can güvenliğimizin, mal güvenliğimizin ve asayişin sağlanmasında görev alan bu sektörün kalitesi son zamanlarda gerek İçişleri Bakanlığı Özel Güvenlik Daire Başkanlığı’nın yapmış olduğu denetim ve eğitimlerle gerekse de eğitim kurumlarının vermiş olduğu eğitimlerle geçmiş yıllara oranla ciddi bir iyileştirme gösterdi Zafer ELDEM/ Yönetim Kurulu Başkanı ELDEM GROUP
H
ızla globalleşen dünyada güvenlik hayatımızın artık vazgeçilmez bir unsuru haline gelmiştir. Güvenlik denildiği zaman çoğumuzun aklına ilk gelen fiziki güvenliktir. Yani başka bir deyişle özel güvenlik… 80’li, 90’lı yıllarda ülkemizde lüks olarak değerlendirilen özel güvenlik hizmeti 2000‘li yıllarda artık yaşam merkezlerimizde entegre olmuş bir hizmet alanına dönüşmeye başlayıp, günümüzde ise mecburi bir yaşam unsuru haline gelmiştir.
Zafer ELDEM
1 milyon 60 bin özel güvenlik personeli hizmet veriyor
sayısını 5’e katlayıp 1 milyon 60 bin kişiye ulaşmış olup ülkemizin ciddi anlamda istihdam sağladığı bir iş kolu haline gelmiştir.
Bugün avm, fabrika, hastane, site v.b. yaşam merkezlerinde kapıdan girer girmez ilk karşımızda gördüğümüz kişi özel güvenlik personelidir. Günümüzde özel güvenlik personeli sayısı polis
Yaşamımızı sürdürdüğümüz evimizde, iş yerimizde, kısacası bir arada bulunduğumuz yaşam merkezlerinde farklı farklı kültürde, farklı inançlarda, farklı
yaşam standartlarına sahip olan bizlerin bir arada yaşamını sürdürmesinde, komşuluk yapmasında özel güvenliğin çok büyük rolü vardır. Can güvenliğimizin, mal güvenliğimizin ve asayişin sağlanmasında görev alan bu sektörün kalitesi son zamanlarda gerek İçişleri Bakanlığı Özel Güvenlik Daire Başkanlığı’nın yapmış olduğu denetim ve eğitimlerle gerekse de eğitim kurumlarının vermiş olduğu eğitimlerle geçmiş yıllara oranla ciddi bir iyileştirme gösterdi. Lakin sorumluluğu had safhada olan bu sektörde görev alan personellerin hala tam olarak görev tanımlarına ve sahip olmuş oldukları yetkiler konusunda yeterli bilgiye sahip olmadıkları gözlenmektedir. Gözlemlenen bu aksaklıkların giderilmesi ancak bilinçli bir eğitim ile mümkündür.
76 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 76
03.04.2019 17:48
guvenlik yonetim 70.indd 77
03.04.2019 17:48
YANGIN GÜVENLİĞİ
Otellerde yangın algılama ve ihbar sistemleri Otellerde yangın algılama sistemiyle entegre çalışan bir acil anons sistemi ile acil aydınlatma ve yönlendirme armatürleri bulunmalıdır. Yanlış yangın anonsları müşterileri gereksiz yere paniğe sevk etmekte ve otel itibarını zedelemektedir. Serdar ERGİNTÜRK / Bina Teknolojileri Satış Yöneticisi SIEMENS SAN. VE TİC. A.Ş.
O
teller yangın açısından riskli olan farklı özellikteki birçok mahali bünyesinde bulundurmaktadır. İnsan yoğunluğunun fazla olması, farklı kültür ve alışkanlıklara sahip misafirlerin tesiste konaklama yapıyor olması yangın riskini arttıran unsurlardır. Otellerde tesis edilecek yangından korunma sistemlerinde aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurulmalıdır: a) Otelde konaklayan misafirlerin ve otel personelinin can güvenliğinin sağlanması. b) Oteldeki mal varlıklarının korunması - bina restorasyonu ile hasar gören mobilya ve ekipmanların yenilenme maliyeti oldukça yüksektir. c) Otelde iş sürekliliğinin sağlanması – misafirler yanlış alarm ile rahatsız edilmeden yangına karşı korunmalıdır.
güvenli bir şekilde oteli terk etmeleri sağlanmalıdır. Otellerde yangın algılama sistemiyle entegre çalışan bir acil anons sistemi ile acil aydınlatma ve yönlendirme armatürleri bulunmalıdır. Yanlış yangın anonsları müşterileri gereksiz yere paniğe sevk etmekte ve otel itibarını zedelemektedir. Bugün birçok büyük otelde yanlış alarmların çok olması sebebiyle yangın anons tahliye sistemleri otomatik olarak devreye girmemektedir. Bu durum tahliyenin geç başlamasına ve insanların güvenli bir şekilde
tahliye edilememesine neden olabilmektedir. Tablo 1 de Avrupa’ da gelişmiş ülkelerde yaşanan yanlış alarm oranları gösterilmektedir. Herhangi bir yangın durumunda yayılımın engellenerek, yangının büyümesi önlenmelidir. Bunun için yangın zonları oluşturulmalıdır. Yangın zonları arasında kullanılacak yangın kapıları, yangın damperleri, vb. ekipmanlar yangın ihbar sisteminden kontrol edilmelidir. Yangın algılama sistemlerinin havalandırma sistemi, asansörler, geçiş kontrol sistemleri, kamera sistemleri vb. diğer disiplinlerle tam entegras-
Bu kritik unsurların sağlanabilmesi için tesis edilecek yangın algılama sistemi hem güvenilir olmalı hem de yangını çok erken safhada algılayabilmelidir. Yangın durumunda misafirlerin ve otel personelinin
78 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 78
03.04.2019 17:48
Serdar ERGİNTÜRK
yonu sağlanmalıdır.
Otel yangınları Dünya genelinde her 12 otelden birinde yapısal yangın durumu rapor edilmiştir. Amerika’da, oteller ve motellerde tahmini bir yılda ortalama 3,700 yapısal yangında rapor edilen kayıplar: 12 sivil ölümü, 143 sivil yaralanması ve 127 milyon Amerikan Doları maddi hasar. 2003 ile 2007 yılları arasında başlıca otel ve motel yangınlarının nedenleri araştırıldığında şu sonuçlar elde edilmiştir. Yangınların yaklaşık olarak %40’nın mutfak ekipmanlarıyla ilgili olduğu tespit edilmiştir. Yangınların % 11’i otellerde misafir/yatak odalarında çıkıyor. Ancak misafir odalarında başlayan yangınların %70’i ölümle sonuçlanıyor. Otellerde tütün ürünlerinden kaynaklanan yangınların ölümle sonuçlanma oranı ise %72’dir. Araştırmayla ilgili daha detaylı bilgi Tablo 1’ de verilmektedir. 1980 yılı Kasım ayında Amerika’da (Las Vegas) MGM Grand Otel’de çıkan yangın sonucu 85 kişi hayatını kaybetti. Aralarında otel misafiri, çalışan
ve 14 itfaiyecinin de olduğu 650 kişi yaralandı. Yangına 2. kattaki restoranda duvar içindeki tesisatta topraklama hatasının neden olduğu tespit edildi. Yangın 2. katta başlamasına rağmen pek çok kişi üst katlarda duman zehirlenmesinden hayatını kaybetti. Sadece 300 milyon Amerikan Doları binanın tekrar restorasyonuna harcandı. Toplam iş kaybı ve açılan davalarda ödenen tazminatlar da ilave edilince şirketin milyarlarca dolar zarar ettiği açıklandı. Otel 192.000 Amerikan Doları değerinde yangın algılama ve sprinkler söndürme sistemi kurdursaydı tüm bu can kayıpları, yaralanmalar ve maddi kayıplar maalesef yaşanmayacaktı. Tablo 2’ de dünya genelinde yaşanan büyük otel yangınlarından bazı örnekler verilmiştir.
Otellerde yangın güvenliği Otellerde mutfaklar, misafir odaları, otoparklar, restoranlar, teknik hacimler, barlar ve diskolar, yangın açısından riskli olup, yanlış algılamanın en sık yaşandığı mekanlardır. Bu mahallerde tesis edilecek yangın algılama
1980 yılı Kasım ayında Amerika’da (Las Vegas) MGM Grand Otel’de çıkan yangın sonucu 85 kişi hayatını kaybetti. Aralarında otel misafiri, çalışan ve 14 itfaiyecinin de olduğu 650 kişi yaralandı. Yangına 2. kattaki restoranda duvar içindeki tesisatta topraklama hatasının neden olduğu tespit edildi. dedektörleri yangını hızlı şekilde algılayabilmeli, ancak kesinlikle yanlış alarm vermemelidir. Bu nedenle algoritma tabanlı, uy-
Nisan 2019 Güvenlik Yönetimi n 79
guvenlik yonetim 70.indd 79
03.04.2019 17:48
YANGIN GÜVENLİĞİ
gulamaya göre parametreleri değiştirilebilir, kendi parametrelerini ortam koşullarına adapte edebilir yangın dedektörleri kullanılmalıdır. Her mekan için uygulanacak yangın koruması ortam şartlarına göre ayrı ayrı belirlenmelidir. Yangın algılaması yapıldıktan sonra, tahliyenin düzenli bir şekilde standartlara uygun olarak yapılması gerekmektedir. Otellerde yangın anonsunun alarm sirenleriyle yapılması uygun bir çözüm değildir. İnsanların paniğe kapılmasına yol açabilir. Yangın anonsu, yangın algılama sistemiyle entegre olarak çalışan bir acil anons sistemiyle yapılmalıdır. Yangın durumunun alarm flaşörleriyle de görsel olarak ihbar edilmesi gerekir. Yangın algılama sisteminden gelen alarm
bilgisine göre (yer ve alarm seviyesi) daha önceden hazırlamış otomatik sesli mesajlar devreye girer. Bu mesajlar kolay anlaşılabilir, kısa ve net olmalıdır. Bunun yanı sıra farklı dillerde yapılabilen canlı anonslar da insanların paniğe yol açmadan doğru bir şekilde yönlendirilmesi için önem taşımaktadır. Tahliye işleminin yığılma olmaması ve insanların zarar görmemesi için önceden belirlenmiş bir sıra dahilinde yapılması gerekir. Otellerde özellikle kritik hacimlerde uygulanacak yangın güvenliği çözüm önerilerini aşağıda belirtilmektedir.
Mutfaklar Otellerin mutfak bölümünde
pişirme sırasında ortaya çıkan buhar, alev ve duman gibi aldatıcı fenomenler yanlış yangın alarmına sebebiyet verebilir. Davlumbaz ve havalandırma sistemleri nedeniyle yüksek hava akışı burada algılama şartlarını zorlaştıran bir başka etkendir. Otellerin mutfak bölümlerinde algoritma tabanlı hem sıcaklık hem duman algılaması yapabilen, sinyal analiz kabiliyeti yüksek yangın dedektörleri kullanılmalıdır. Kullanılacak dedektör hassas ve güvenilir algılama yapabilmelidir. Birçok otel uygulamasında mutfak bölümlerinde standart sıcaklık dedektörlerinin kullanıldığı görüyoruz. Sıcak yemek buharından dolayı bu dedektörler çoğunlukla yanlış alarm vermek-
80 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 80
03.04.2019 17:48
guvenlik yonetim 70.indd 81
03.04.2019 17:48
tedir. Mutfaklarda, personelinin görmüş olduğu bir yangın tehlikesini haber vermesini sağlayan yangın alarm butonları da muhakkak olmalıdır. Herhangi bir yangın durumunda ocakları besleyen gaz kaynaklarının otomatik olarak kesilmesi gerekir. Bunun için gerekli kontrol modülleri kullanılmalıdır. Yangının yayılımını engelleyecek ve binayı koruyacak sprinkler sisteminin tesis edilmesinde büyük fayda vardır. Davlumbaz yangınlarında otomatik olarak devreye giren bir söndürme sisteminin kurulması önerilmektedir. Davlumbaz söndürme ve sprinkler sistemlerinin mevcut yangın algılama sistemiyle haberleşmesi gerekir. Mutfak bölümünde sesli ve görsel olarak yangın anonsu yapılarak, tehlikeli alanlardaki personelin kademeli tahliyesi sağlanmalıdır.
Misafir odası Yapacağımız yangın korumasının hedefinde şunlar olmalıdır: Otel misafirinin can sağlığının korunması Sistemin yanlış alarm vermemesi Bir yangın durumunda otel misafirinin en kısa sürede haberdar edilmesi Zamanında ve güvenli bir
şekilde misafirin tahliyesi Kaçış yollarının güvenli hale getirilmesi ve yangın yayılımının önlenmesi. Farklı kültürlerden gelen ve farklı özelliklere sahip olan misafirlerin yabancı oldukları bir ortamda konaklayacak olmaları yangın açısından bir risk unsuru oluşturmaktadır. Misafir odalarında banyodan gelebilecek yoğun su buharı ve sigara dumanı yanlış algılamaya sebebiyet verebilecek önemli unsurlardır. Bazen otel odalarında gördüğümüz “buhar nedeniyle banyo kapısını kapalı tutun” gibi uyarılar çözüm olarak düşünülmemelidir. Bunlara ilave olarak havalandırma sisteminden dolayı yüksek hava akışı yangın algılamasını zorlaştırabilmektedir.
Yanlış algılamaya karşı bağışık algoritma tabanlı hem sıcaklık hem duman algılaması yapabilen, sinyal analiz kabiliyeti yüksek yangın kullanılmalıdır. Misafir odalarında genellikle kullanılmakta olan standart duman dedektörleri yanlış alarma sebebiyet verebilmektedir. Yangın algılama dedektörleri havalandırma sistemi üfleme menfezlerinin hemen önüne konulmamalıdır. Aksi takdirde yangın dumanının dedektöre ulaşması engellenmiş olur. Misafir odalarında kullanılan dedektörlerin hem sesli hem ışıklı ikaz verebilen dedektör tabanına sahip olmasında büyük fayda vardır. Bu sayede otelde konaklayan misafirin uyuya
82 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 82
03.04.2019 17:48
Farklı kültürlerden gelen ve farklı özelliklere sahip olan misafirlerin yabancı oldukları bir ortamda konaklayacak olmaları yangın açısından bir risk unsuru oluşturmaktadır. Misafir odalarında banyodan gelebilecek yoğun su buharı ve sigara dumanı yanlış algılamaya sebebiyet verebilecek önemli unsurlardır.
kalması, yüksek sesle müzik dinlemesi, işitme veya görme engelli olması, vb. durumlarda yangın alarmını fark etme şansı olacaktır. Ayrıca misafir odaları ve katların güvenli şekilde tahliyesi sağlanmalıdır. Otel içerisinde yangın yayılımının engellenmesi için yangın kapıları, yangın damperleri ve havalandırma sistemi yangın ihbar sistemi tarafından kontrol edilmelidir. Yangın durumunda resepsiyon telefonun misafir odasından otomatik olarak aranması, oda ışığının otomatik olarak açılması, TV ekranına otomatik sesli ve görsel yangın mesajının gelmesi, vb. uygulamalar yangın algılama ve ihbar sisteminin etkinliğini arttıracak destekleyici önlemlerdir.
Restoran ve bar Restoran ve barlarda masada yapılan alevli pişirmeler yada sunumlar, içerisinde oluşturulan ufak mutfaklar, kullanılan mum, maytap ve benzeri yanıcı materyaller, dekarasyon amaçlı kullanılan yanıcı malzemeler
bu mahalleri yangın açısından riskli duruma sokmaktadır. Bu tür alanların organizasyonlar da farklı amaçlar için kullanılıyor olması bu riski arttırmaktadır. Mekanlarda sigara içilmesi, ortamda bulunabilecek duman veya alev yanlış alarm riski oluşturan unsurlardır. Erken ve güvenilir algılama yapabilen yangın dedektörlerinin kullanılmadır. Eğer mekanda estetik kaygılar nedeniyle noktasal tip dedektörler istenmiyorsa, algılama noktaları gizlenebilen hava örneklemeli duman algılama dedektörleri kullanılabilir. Alarmın manuel olarak ihbar edildiği yangın alarm butonları ile sesli ve görsel yangın ihbar cihazları ayrıca kullanılmalıdır.
Otopark Otoparklar otellerde yangın açısından riskli olan diğer mahallerdir. Arabalarda bulunan elektriksel donanım, olabilecek bir yakıt sızıntısı, çoğunlukla otoparkların içerisinde oluşturulan teknik hacimler yangın riskini arttırmaktadır. Otoparklarda yangın haricinde bir diğer risk de gaz zehirlenmesidir. Benzinli araçların egzost gazının neden olduğu CO (karbonmonoksid) ve dizel araçların sebebiyet verdiği NO2 (nitrojendioksid) gazları insan sağlığı için oldukça zararlıdır. Otoparklarda bu gazların algılamasının yapılıp, tehlikeli bir seviyeye geldiği takdirde havalandırma sisteminin devreye sokularak ortamın temizlenmesi sağlanmalıdır. Otoparklarda araçlardan çıkan egzost gazları doğru yangın algılamayı önleyen en önemli unsurdur. Havalandırma sistemi nedeniyle oluşan yüksek hava akışı algılamayı zorlaştıran bir
Nisan 2019 Güvenlik Yönetimi n 83
guvenlik yonetim 70.indd 83
03.04.2019 17:48
YANGIN GÜVENLİĞİ
başka etkendir. Yangın algılaması için algoritma tabanlı hem sıcaklık hem duman algılaması yapabilen, sinyal analiz kabiliyeti yüksek yangın dedektörleri kullanılmalıdır. Alarmın manuel olarak ihbar edildiği yangın alarm butonları ile sesli ve görsel yangın ihbar cihazları ayrıca kullanılmalıdır. Yangın yayılımının engellenmesi sağlanmalıdır. Bunun için yangın algılama sistemi tarafından kontrol edilen yangın kompartımanları oluşturulmalıdır. Muhtemel bir yangının söndürülmesi ve binanın yapısal olarak korunması için sprinkler sistemi tesis edilmelidir.
Elektrik dağıtım ve server odaları Elektrik dağıtım ve server odaları diğer tesislerde olduğu gibi otellerde de yangın açısından yüksek riskli alanlardır. İşletmenin devamlılığının sağlanması için bu mahallerde olası bir yangın durumunun çok hızlı algılanarak, söndürülmesi gerekir. İyi soğutulması gereken bu odalardaki yüksek hava akış hızı algılama şartlarını zorlaştırmaktadır. Bu mahallerde noktasal yangın dedektörleri çoğu zaman hassas algılama için yetersiz kalmaktadır. Pano içlerinde, havalandırma menfezlerinde ve normal hacim içerisinde hassas hava örnekleme dedektörleriyle yangın algılaması yapmak yangını çok erken safhasında yakalamamıza imkan tanır. Bu mahallerde yangın algılamasının yanı sıra otomatik olarak devreye giren gazlı söndürme sistemlerinin uygulanmasında büyük fayda vardır. Ortama hızla deşarj olan, kısa sürede elektrik yangınlarını söndürebilen, insan sağlığına zararsız
Novec 1230 ve FM200 gazlı söndürme sistemleri tercih edilebilir. Gazlı söndürme sistemlerinin otelin ana yangın ihbar sistemine entegrasyonu sağlanmalıdır. Ön alarm, yangın alarmı, söndürme başladı, tüp boşaldı, gaz kaçağı, vb bilgiler yangın ihbar sisteminden de takip edilebilmelidir. Otelin farklı bölümlerinde uygulanabilecek yangın algılama çözümleri Şekil 1’ de gösterilmektedir.
Sonuç Otel yangınlarının engellenmesinde yangın algılama ve ihbar sistemleri kritik öneme sahiptir. Otellerde uygulanacak yangın algılama sistemlerinde yangının hatasız ve erken safhada algılanması, yangın yayılımının önlenmesi, insanların paniğe yol açmadan güvenli bir şekilde tahliye edilmesi hayati önem taşımaktadır. Etkin bir korumanın sağlanması için otellerin mutfak, misafir odası, otopark, tesisat odası gibi çok farklı kullanım amaçlarına sahip hacimleri bağımsız olarak değerlendirilmelidir. Bu mahallerdeki yangın riskine ve aldatıcı yangın davranışlarına göre algılama, ihbar ve kontrol fonksiyonları tasarlanmalıdır.
Otellerde uygulanacak yangın algılama sistemlerinde yangının hatasız ve erken safhada algılanması, yangın yayılımının önlenmesi, insanların paniğe yol açmadan güvenli bir şekilde tahliye edilmesi hayati önem taşımaktadır.
KAYNAKLAR [1] Siemens Fire Safety in Hotels, Presentation [2] www.nfpa.org/~/media/Files/ Research/Fact%20sheets/Hotelsfactsheet.ashx [3] http://en.wikipedia.org/wiki/ Category:Hotel_fires [4] http://www.iklimnet.com/hotelfires/bighotelfires.html
84 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 84
03.04.2019 17:48
guvenlik yonetim 70.indd 85
03.04.2019 17:48
YANGIN GÜVENLİĞİ
Otellerde yangın nedenleri ve Avrupa Konseyi önerisi Yüzlerce yangında binlerce insanın ölümüyle neticelenen otel yangınlarının çoğunluğu basit bir önlemin alınmaması veya küçük bir tedbirsizliktir. Yangınlarda hasarın ve ölüm sayısının büyük olmasının sebebi, yeterli yangın önlemlerinin olmaması ve otel personelinin önceden eğitilmemeleridir. PROF. DR. ABDURRAHMAN KILIÇ / İTÜ Makine Fakültesi Öğretim Üyesi
A
vrupa’daki kültürlerin ve geleneklerin zenginliği, Avrupa Birliği’ni (AB) dünya turizm potansiyelinin %53’üyle en büyük turizm bölgesi yapmıştır. Avrupa Komisyonu, bu potansiyeli koruyabilmek ve üye ülkelerde konaklayan kişilerin güvenliklerini sağlanmak için müşterilerin maruz kalabilecekleri iki önemli riskin yangınlar ve lokantalarda çıkabilecek yiyeceklerle ilgili sorunlar olduğu vurgulamış, otellerde yangın güvenliği hakkında tedbirleri kabul etmiş, tatil paketleri ve tur paketleri ile ilgili yasalarda asgari standartları belirlemiştir. Avrupa Komisyonu 27 Haziran 2001 tarihinde hazırladığı raporda 22 Aralık 1986 tarihli “Mevcut Otellerde Yangın Güvenliği” hakkındaki Konsey Önerisinin (86/666/ EC) uygulanmasını kararlaştırmıştır. Avrupa Konseyi bu öneriden başka “Yapılarda Kullanılacak Malzemelere İlişkin Üye Ülkelerin Yasa, Düzenleme Ve İdari Yönetmeliklerini Düzenleyen Yönerge (21.12.1988)”, “İş Yerlerinde Güvenlik Ve Sağlık Konularını
Düzenleyen Yönerge (89/654/ EEC4 30.11.1989)”, “Gezi Paketleri, Paket Tatiller ve Paket Turlar Yönergesi (90/314/EEC 13.06.1990)” isimli direktifleri yayınlamıştır. ISO (Uluslararası Standartlaştırma Örgütü) Tüketici Politikaları Komitesi (COPOLCO) aracılığıyla turizm hizmetlerine ilişkin standartların geliştirilmesini planlanmış ve 8 Ekim 2003’te Avrupa Komisyonu CEN’e (Avrupa Standartlaştırma Komitesi) hizmet sektörlerine ilişkin standartlaştırma alanında bir çalışma programı geliştirmesi için yetki vermiştir. Verilen yetki kapsamında CEN hizmet sektöründe olası Avrupa standartları için öncelikli alanları belirlemek için bir çalışma başlatmıştır. Avrupa Komisyonu raporunda esnek bir yaklaşım benimsenmiş ve bu alanda bağlayıcı nitelikli yasal yönetmeliklerin arzu edilir veya etkileyici olmadığına değinilmiştir. Her şeye rağmen komisyon “otellerdeki yangın güvenliği alanında daha fazla gayret
gösterilmesinin doğru olacağını düşündüklerini” belirtmiş ve aşağıdaki hususların Avrupa Parlamento-
86 n Güvenlik Yönetimi Nisan 2019
guvenlik yonetim 70.indd 86
03.04.2019 17:48
PROF. DR. ABDURRAHMAN KILIÇ
su ile Üye Ülkelerde tartışılmasını önermiştir. a) Avrupa Konseyinin 86/666/ EEC referanslı önerisinde yer alan yönergelerin uygulamaya alınamayacağı durum ve yerlerde mevcut oteller için daha ayrıntılı, uygun ve somut şartların yer alacağı yeni bir önerinin arzu edilirliği; b) Tüm otellerde yangın güvenliğin gittikçe artan oranda gözetimi ve izlenirliğinin önerilebilirliği; c) Teknik yönergelerin güncellenmesi ve geliştirilmesi; d) Öneri’nin oteller benzeri diğer yerleşim birimlerine uygulanması; e) Yangın güvenlik yönetimi ve izlenmesi sürecindeki en iyi uygulamaların belirlenmesi ve yaygınlaştırılması. Bu Öneri Kararı ekonomik, teknik ve mimari kısıtlamalara rağmen, yeterli zaman tanındığı takdirde, tüm mevcut otellerde asgari güvenlik standartlarına uygunluğun sağlanabildiğini göstermiştir. Aynı zamanda, Üye Ülkelerden yukarıda belirtilen hususlar çerçevesinde, son iki yıl içerisinde uygulanmış ve gelecek beş yıl içerisinde uygulanması öngörülen güvenlik önlemleri hakkında rapor vermeleri istenmiştir. Komisyon raporu, Öneri Kararı çerçevesinde alınan güvenlik
önlemlerinin yasal düzenleyici sistemler üzerindeki etkilerini ve Üye Ülkelerde pratikte nasıl uygulandığını açıklamakta ve bu alanda ileride gerçekleştirilmesi planlanan etkinlikleri anlatmaktadır. Bu rapor esasen, Üye Ülkelerin Öneri Kararında yer alan gerekleri ne şekilde yorumladıklarını ve bu kararların uygulanması için hangi önlemlerin uygulamaya sokulduğunu da açıklamak üzere hazırlanmıştır. Mevcut bilgi birikimini göz önünde bulundurarak, kararda belirtilen hedeflere ne derece ulaşıldığının ve diğer başka önlemlerin alınmasının gerekli olup olmadığının anlaşılabilmesi için bir çalışma başlatılmıştır. Avrupa Birliği Komisyonun hazırladığı öneride, Avrupa Parlamentosu ile Ekonomik ve Sosyal Komite’nin görüşüne istinaden; a) tüm otellerde yangın güvenlik konusunu kapsayan kuralların gözden geçirilmesine, b)tüm oteller için geçerli olacak asgari düzeyde önlemlerin belirtildiği bir standartta yangın güvenliği tanımının yapılmasına, c) standarda göre tüm otellerin önlem alması ve otellerin periyodik olarak denetlenmeye tabi tutulmasına, karar verilmiştir. Aynı zamanda, Üye Ülkelerin yetkili temsilcilerinden oluşan bir Komisyon tarafından yürütülen bir inceleme raporları ve turizm sektöründe etkinlik gösteren işletmecilerden gelen yorum ve bilgileri de dikkate almıştır.
SONUÇ Yüzlerce yangında binlerce insanın ölümüyle neticelenen otel yangınlarının çoğunluğu basit bir önlemin alınmaması veya küçük bir tedbirsizliktir. Yangınlarda hasarın ve ölüm sayısının büyük olmasının sebebi, yeterli yangın önlemlerinin olmaması ve otel personelinin
Avrupa Birliği Komisyonun hazırladığı öneride, Avrupa Parlamentosu ile Ekonomik ve Sosyal Komite’nin görüşüne istinaden; tüm otellerde yangın güvenlik konusunu kapsayan kuralların gözden geçirilmesine karar verilmiştir. önceden eğitilmemeleridir. Otellerde yangın sayısının azaltılması ve yangına neden olacak faktörlerin ortadan kaldırması için, kaçış yolları uygun olmalı, personel eğitilmeli, otomatik algılama sistemleri ve otomatik yağmurlama sistemi olmalı, yangın korunum sistemleri bakımı yapılarak sürekli çalışır durumda bulundurulmalıdır.
Kaynaklar [1] Report From The Commission to the European Parliament and the Council on the Safety of Services for Consumers, Commission of the European,Communities, Brussels, 2003. [2] Kidd, Stewart; “European Hotel Fire Safety, An Analysis of the Implementation and Impact of the 1986 EC Recomendations on Fire Safety in Existing Hotels” 2000. [3] Avrupa Birliği, Turizm Politikası, “İş Dünyası, İstihdam ve Kalkınma”, Avrupa Komisyonu Türkiye Temsilciliği, 2002. [4] Nuessler, Dieter; “European Harmonisation of Fire Safety in Hotels”, 2003.
Nisan 2019 Güvenlik Yönetimi n 87
guvenlik yonetim 70.indd 87
03.04.2019 17:48
guvenlik yonetim 70.indd 88
03.04.2019 17:48
guvenlik yonetim 70.indd 89
03.04.2019 17:48
ABONE FORMU
ABONELİK BİLGİLERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ DERGİSİNE 1 YILLIK ABONE OLMAK İSTİYORUM. ADI, SOYADI : FİRMA ADI : DOĞUM TARİHİ/YERİ: DERGİ TESLİM ADRESİ ADRES
:
POSTA KODU / SEMT / ŞEHİR DİĞER BİLGİLER: MESLEK
:
:
TEL
:
FAX
:
GSM
:
FATURA ADRESİ: ADRES:
POSTA KODU / SEMT /ŞEHİR VERGİ NO / DAİRESİ Güvenlik Yönetimi Dergisi’nin 1 yıllık abonelik bedeli 100 TL. + KDV’dir. Abonelik bedelini İş Bankası - Perpa Şubesi - Hesap No: 1188 0542685 IBAN: TR76 0006 4000 0011 188054268 yatırdıktan sonra dekontun fotokopisi ile birlikte bu formu doldurarak 0212 210 54 45’e fakslayabilir ya da info@guvenlikyonetimi.com adresine mail atarak hemen abone olabilirsiniz.
guvenlik yonetim 70.indd 90
03.04.2019 17:48
guvenlik yonetim 70.indd 91
03.04.2019 17:48
guvenlik yonetim 70.indd 92
03.04.2019 17:48
guvenlik yonetim 70.indd 93
03.04.2019 17:48
R
E
K
L
A
M
I
N
D
E
91
31
13
23
11
4-5
19
21
1-ÖKİ
27
47
71
A.K.İ.
2-3
95
Ö.K.
15
6-7
25
89
A.K.
81
49
96
93
33-45
77
67
63
guvenlik yonetim 70.indd 94
17
85
K
S
59
03.04.2019 17:49
S
guvenlik yonetim 70.indd 95
03.04.2019 17:49
guvenlik yonetim 70.indd 96
03.04.2019 17:49