Güvenlik yönetimi 75

Page 1

arka kapak

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR

EYLÜL 2019 SAYI: 75

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

DRONE TEKNOLOJİSİ

EYLÜL 2019 SAYI: 75

FOKUS: KRİTİK TESİS GÜVENLİĞİ ÖZEL DOSYA: ARAÇ TAKİP SİSTEMLERİ GÜVENLİĞİN KONSEPTİ SON 20 YILDA DEĞİŞTİ ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR

Güvenlik Y KAPAK-75 ilanlı dikey.indd 1

10.09.2019 13:13



arka kapak

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR

EYLÜL 2019 SAYI: 75

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

DRONE TEKNOLOJİSİ

EYLÜL 2019 SAYI: 75

FOKUS: KRİTİK TESİS GÜVENLİĞİ ÖZEL DOSYA: ARAÇ TAKİP SİSTEMLERİ GÜVENLİĞİN KONSEPTİ SON 20 YILDA DEĞİŞTİ ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR

Güvenlik Y KAPAK-75 ilanlı dikey.indd 1

10.09.2019 13:13


ön kapak içi

arka kapak içi

EYLÜL 2019 SAYI: 75

Güvenlik Y KAPAK-75 ilanlı dikey.indd 2

10.09.2019 13:13



ön kapak içi

arka kapak içi

EYLÜL 2019 SAYI: 75

Güvenlik Y KAPAK-75 ilanlı dikey.indd 2

10.09.2019 13:13


guvenlik yonetim 75.indd 1

10.09.2019 01:10


guvenlik yonetim 75.indd 2

10.09.2019 01:10


guvenlik yonetim 75.indd 3

10.09.2019 01:10


guvenlik yonetim 75.indd 4

10.09.2019 01:10


guvenlik yonetim 75.indd 5

10.09.2019 01:10


guvenlik yonetim 75.indd 6

10.09.2019 01:10


guvenlik yonetim 75.indd 7

10.09.2019 01:10


içindekiler 30

52

34 10 BAŞKANDAN

KAPAK KONUSU

ÖZEL DOSYA

52 Filo yönetimi ile sürüş güvenliği 26 Drone’lar yakın gelecekte hayatımızda daha

12 EDİTÖR

çok yer alacak

56 Araç takip sistemleri hayatımızda olmaya devam edecek

30 Güvenlik görevlisinin yarım saatte yaptığını

5 dakikada yapabilen drone’lar

SEKTÖRDEN

58 “Güvenliğin konsepti son 20 yılda değişti“ 32 Geleceğin teknolojisi drone

14 GÜNCEL

34 Kritik tesis güvenlik yönetimi

Sektör ile ilgili kısa haberler

FOKUS

42 Kritik tesis güvenlik sistemleri 48 Kritik tesislerin güvenliği için yerli ve milli

24 KÖŞE / Hayata Bakış

guvenlik yonetim 75.indd 8

radar çözümü

ELEKTRONİK GÜVENLİK

62 7/24 ATM Güvenliği 64 66 68

Özelleştirilmiş, öğrenebilen hassaslıkta video analizi 4K kameralar ve H.265+ teknolojisinin öncüsü Kişiselleştirilmiş ve akıllı güvenlik seçenekleri

10.09.2019 01:10


Güvenlik Yönetimi ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

EYLÜL 2019

80

AYDA BİR YAYINLANIR

Özel Güvenlik Federasyonu adına imtiyaz sahibi O. Oryal ÜNVER Yürütme Kurulu O. Oryal ÜNVER İsmail UZELLİ Murat KÖSEREİSOĞLU Levent Güler Alp Saul Genel Yayın Yönetmeni Devrim BOZKURT devrim@guvenlikyonetimi.com Yazı İşleri Müdürü Elif YEŞİL elif@guvenlikyonetimi.com Reklam Koordinatörü Çiğdem ÖZCAN cigdem@guvenlikyonetimi.com Danışma Kurulu Alp SAUL Arzu YÜKSEL Doç. Dr. Gazi UÇKUN Füsun KOCAMAN Gültekin FİŞEK Hakan ÖZALP İsmail UZELLİ Murat KÖSEREİSOĞLU Okyay ŞENTÜRK O. Oryal ÜNVER Osman Levent CELASUN Prof. Abdurrahman KILIÇ Taner ALBAYRAK Yusuf Ziya ÖNCEL

62

GÜVENLİK HİZMETİ

70 Fiziksel güvenlik tedbirleri

74 “Çalışma ilkelerimizin temelinde müşteri

memnuniyeti var”

76 Güvenli kampüs kaliteli eğitim

YANGIN GÜVENLİĞİ

Grafik Tasarım ve Baskıya hazırlık Derya BOZKURT derya@guvenlikyonetimi.com

80

Yayın Türü Yerel Süreli Yayın. Ayda bir yayınlanır.

Yangın stratejilerinin oluşturulması için istatistik veri türlerinin İstanbul örneğinde seçilmiş ülkeler ile karşılaştırılması

86 Yangın alarm butonu nasıl çalışır? Nerelerde kullanılır? 88 Üsküdar Üniversitesi 90 Gazlı söndürme sistemleri

BİNA OTOMASYONU

92 Abone formu 93 Editöryel takvim

78 Bina yönetim sistemlerinin yeni köprüsü

Yönetim Adresi Arkhe Tanıtım Hizmetleri Perpa Ticaret Merkezi B Blok Kat:6 No:672 Okmeydanı / Şişli / İstanbul Tel: (212) 210 54 45 Tel: (533) 413 78 08 Baskı ÖZGÜN OFSET TİC LTD ŞTİ 0212 280 00 09 Özel Güvenlik Sektörünün sesi Güvenlik Yönetimi Dergisi, sektörü bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Bu dergide yer alan her türlü haber, bilgi ve yorumlar; güvenilir olduğuna inanılan kaynaklar tarafından hazırlanmış araştırma raporları, değerlendirmeler, atıflar, çeviriler ve istatistikî verilerden derlenmiştir. Dergide yer alan tüm reklamların sorumluluğu firmalara, yazılardaki ve söyleşilerdeki görüşler sahibine aittir. Dergide yer alan yazılar izin alınmadan ve kaynak gösterilmeden hiçbir şekilde kullanılamaz.

94 Reklam indeksi tanıtım hizmetleri

Perpa Ticaret Merk. B Blok Kat: 6 No: 672 Okmeydanı / Şişli / İstanbul Tel: (212) 210 54 45 Faks: (212) 210 54 45 Gsm: (533) 413 78 08

guvenlik yonetim 75.indd 9

10.09.2019 01:10


BAŞKAN

d

Dron teknolojisi

Değerli arkadaşlar,

Dron teknolojisinin gelişmesi, kameralı dron marka ve modellerinin yaygınlaşması, havada kalma sürelerinin artışı ve daha uzun mesafelerde uçuş yapabilmeleri karşısında güvenlik kameralı dron helikopter teknolojisinin güvenlik sektöründe kullanıldığını görmekteyiz. Dronlar ve İHA'lar toplumun daha fazla sektörüne nüfuz etmeye devam ettikçe, Hükümet, Avrupa, dronların güvenlik ve savunma alanındaki potansiyel uygulamaları hakkında araştırmalara başladı. Güvenlik ve savunma alanındaki dronlar için yeni uygulamalar ortaya çıkmaya devam ediyor. Dronların savaş alanına sunduğu imkanlar keşfedilmişken, güvenliği arttırma potansiyelleri hakkında daha fazla araştırma yapılmaktadır. Avrupa Komisyonu; bu güçlü cihazların güvenlik zorluklarının karşılanmasında nasıl yardımcı olabileceğini anlama konusunda bilgi edinmek için Avrupa Havacılık Güvenliği Ajansı (EASA) ile birlikte çalışmaktadır. Dronlar, savunma ve güvenlik sektöründe (insansız hava araçları) nasıl kullanılıyor? Diğer teknolojilere ne gibi avantajlar getiriyorlar? Halen şu an dronlar için kesin bir kanaate ulaşmak için erkendir. Bu nedenle güvenlik açısından kullanımı oldukça sınırlıdır. Test edilen birçok yeni proje var, ancak yeterli bir altyapı koruması yok. Dronlara ait çok fazla ilgi var, bu ilgi de, hızla ticari bir ürüne ve / veya hizmete dönüştürüyor. Önümüzdeki beş ila on yıl içinde bu yaklaşımda büyük bir değişiklik göreceğimize inanıyorum. Yatırımcılarla ve şirketlerle konuşmak söz konusu olduğunda, maliyet ve güvenlik ve savunmadaki dronların gerçekten gerekli olup olmadığı gibi soruların etrafında toplanmıştır. Pil ömürleri nedeni ile menzil problemleri, tabii engeller, kaide ihlalleri, uçma izinleri ve dronları uçuranların ehliyet ve yetki sorunu (Şu anda, İHA emriyle dronun pilotundan 500 metreden daha fazla uçmanıza izin vermiyorlar. Bu, menzilde faydalı bir şey yapmak açısından gerçek bir engeldir.), yırtıcı (kartal, şahin gibi ) kuşlara ve kuş sürülerine karşı savunmasızlığı, kullanım esnasında projenin ve hizmet alanların mahremiyetine zarar gelmeyecek, kişisel hayat ve ticari sır kavramlarına uyulmamasını doğuracağı hukuki sorunlar dronların çözülmesi gereken önemli konular olarak karşımıza çıkmaktadır. Bence bu sisteme ihtiyacımız var ve güvenlik ve savunma alanındaki dronların zorluklarına kesinlikle çözüm var. Ancak, her sorunu kapsayan hiçbir çözüm yoktur. Radar çözümleri çok maliyetli olabilir. Potansiyel çözümler var, bazıları çok pahalı, bazıları çok egzotik; hala yapılması gerekenleri öğreniyoruz. Bir drone'a bağlayabileceğiniz herhangi bir şey, potansiyel olarak yerdeki herkes için bir tehlikedir. Dron saldırgan bir silah olmak zorunda değildir; drone kontrolden çıktığında pek çok insanı yaralayabilir. Bu, dikkate alınması gereken bir tehdittir. Diğer insanlar devriye gezmek için dron sistemleri kuruyor; formasyonda uçabilecek çok sayıda dron inşa ediyorlar. Dronları farklı yönlere göndermek, farklı şeyler yapmak, amacına bağlı olarak, saldırı ya da savunma için güçlü bir araç olacaktır. Güvenlik ve savunmadaki dronlar daha sofistike ve daha zeki olacaklar ve daha yetenekli olacaklar. Uçuş sırasında olumsuz hava koşullarına dayanabileceklerdir; daha fazla yük taşıyabilecekler; daha hızlı uçabilecekler ve daha ileri uçabilecekler. Teknoloji çok hızlı hareket ediyor; drone teknolojisindeki tüm gelişmeler son 10 yılda yaşandı. Elektronik eşyaların fiyatı düştüğü için istihbarat arttı ve insanlar insansız hava araçlarını kullanmaya başladı. Teknolojik gelişmeler oldukça, daha akıllı olacaklar ve özerk olarak uçacaklar. Sonunda, artık bir pilot bile gerektirmeyebilir. Güvenlik ve savunma alanındaki dronlar için kendi araştırmalarımız açısından nihai amaç, insanları taşıyabilecek bir İHA oluşturmaktır. Muhtemelen yaralıları bir alandan çıkarmak ve hastanelere götürmek için kullanılabilirler. Veya kazazedelere yardım götürmek, veya malların teslimatını yapmak için kullanılabilirler. İnsanları sabahları çalışmaya, hatta trafik sıkışıklığı veya gecikme yaşamaları gerekmeyecekleri için yönlendirmek için bile kullanılabilir. Bu sektörde yer almak ilginç bir zamandır.

O. Oryal ÜNVER GÜSOD- GESİDER ONURSAL BAŞKANI

Test edilen birçok yeni proje var, ancak yeterli bir altyapı koruması yok. Dronlara ait çok fazla ilgi var, bu ilgi de, hızla ticari bir ürüne ve / veya hizmete dönüştürüyor. Önümüzdeki beş ila on yıl içinde bu yaklaşımda büyük bir değişiklik göreceğimize inanıyorum. Yatırımcılarla ve şirketlerle konuşmak söz konusu olduğunda, maliyet ve güvenlik ve savunmadaki dronların gerçekten gerekli olup olmadığı gibi soruların etrafında toplanmıştır.

Güvenli günler dilerim.

10 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 10

10.09.2019 01:10


Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 11

guvenlik yonetim 75.indd 11

10.09.2019 01:10


y EDİTÖR

Gelecek drone’larda

Yazımızın başlığı çok iddialı gibi gelse de değil aslında. Günümüzde insansız hava araçları yani drone’lar hemen her sektörde ve alanda karşımıza çıkmaya başladı. Dünyayı baştan aşağı değiştirebilecek bir teknoloji olarak görünen drone’ların özellikle önümüzdeki 10- 15 yıl içinde sosyal yaşamda daha da fazla kullanılmaya başlanacağı öngörülüyor… Savunma sanayisi başta olmak üzere, medya sektörü ve film endüstrinde, taşımacılıkta, yangın söndürme, tarım alanlarının ekimi ve daha bir çok spesifik alanda kullanımı artarken, Amazon paket teslimatını dronlar ile yapmak için çalışmalara başladı. Diğer taraftan işin güvenlik boyutu da farklı bir kulvara taşınıyor. Ülkeler sınır güvenliklerini koruma noktasında drone’lardan yardım alıyor. Yol kontrollerinde, bomba yerleştirme yönünde birtakım emareler görüldüğünde, güvenlik noktalarında ve çevrede neler olup bittiğinin tespiti amacıyla drone'lar kullanılıyor.

Elif YEŞİL

Suçluların sıcak takibi ve yaşanan kovalamacalarda drone'lar, güvenlik güçlerine katkı sağlıyor. Orman teşkilatı da teknolojinin sunduğu bu olanaktan yararlanmaya başladı. Özel güvenlikte de drone’ların kullanımı da oldukça görmeye başladığımız uygulamalardan oldu. Bu açıdan baktığımızda drone’ların yakın gelecekte daha da çok kullanılacağını, kullanım alanlarının daha da artacağını bugünden söylemek çok da iddialı bir söylem olmaz. Bu sayımızın kapak konusunda drone teknolojisi ve geldiği noktayı irdeleyen yazılarımızda da bu iddiamızı güçlendiren ayrıntıları bulabilirsiniz. Fokus konumuzda ise kritik tesis güvenliğini mercek altına aldık. Bir enerji santralinin, özel öneme sahip bir devlet kurumunun ya da petrol rafinerisi gibi öncelikli tesislerin güvenliği nasıl olur, nasıl olmalıdır? sorusunun yanıtını konunun uzmanı kurumlar verdi. Son yılların trend konusu araç takip sistemleri de bu sayımızın özel dosya konusu. Artık sadece araçları takip eden bir sistem olmaktan çıkan ve yakıt sarfiyatını, aracın sürüşücüsünün niteliklerini ortaya koyan bir sitem olan araç takip sistemleri güvenliğin ayrılmaz bir parçası oldu. Örneğin bir araç kiralama firması araçlarının çalınmasını önlemek amaçlı bu cihazları kullanırken, bir nakliye veya kargo şirketi araçlarının kapılarının kendi belirledikleri yerler dışında açılıp açılmadığını tespit edip taşıdığı yükün güvenliğini bu sistemler sayesinde sağlıyor. Ayrıca her sayımızda olduğu gibi yangın güvenliği, elektronik güvenlik fiziki güvenlik disiplin başlıklarımızda ilginizi çekeceğini düşündüğümüz yazılar sizleri bekliyor.

Suçluların sıcak takibi ve yaşanan kovalamacalarda drone'lar, güvenlik güçlerine katkı sağlıyor. Orman teşkilatı da teknolojinin sunduğu bu olanaktan yararlanmaya başladı. Özel güvenlikte de drone’ların kullanımı da oldukça sık görmeye başladığımız uygulamalardan oldu.

Keyifli okumalar ve güvenli günler dileğiyle…

12 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 12

10.09.2019 01:10


guvenlik yonetim 75.indd 13

10.09.2019 01:10


GÜNCEL

Care Protect rotasını Hikvision Hikcentral’a çevirdi

Care Protect, sağlık bakım güvenlik ve takip hizmetlerini geliştirmek istediğinde rotasını, Manything Pro’nun çevrimdışı bulut video depolama çözümüyle birlikte Hikvision Hikcentral video yönetim yazılımına çevirdi. Care Protect BT & Sistem Müdürü Andy Johnson, Care Protect’in yöneticilerinin bakım sektöründe önemli bir geçmişe sahip olduklarını söyleyerek şirketin kullanmakta olduğu izleme sistemi hakkında bilgi verdi. Johnson

şöyle konuştu: “Uygulamaların kalitesine ilişkin tavsiyelerde bulunmak adına sosyal işçi ve hemşirelerin kaydettiği video görüntülerinin incelenmesine dayalı bir sistem geliştirdik. Özel sağlık bakım şirketiyle yapılan sözleşmeye, kendi kendine zarar verme açısından riskli hastalara yönelik operasyonlarımızda yaptığımız değişiklik dahil edildi. Hastaların sağlığını korumada bu izlem sürecinin önemi göz önünde bulundurulduğunda, hem canlı izleme hem de saha dışı video depolama süreçlerinin etkili bir şekilde yönetebilmemiz kritik öneme sahipti.” HikCentral gelişiyor HikCentral kapsamlı ve akıllı bir

güvenlik kamerası platformudur. Yeni geliştirilen HikCentral, kullanıma hazır standart sunuculara önceden kurulumu yapılmış VMS aracılığıyla bilgi ve veri akışı sağlar; Care Protect’te de kullanımda olan gelişmiş canlı görüntü ve playback, termal görüntüleme, kuyruk tespit, düşük bant aralık uyum, erişim kontrollü video bağlantı, gelişmiş alarm ve akıllı duvar operasyonu özelliklerini içeriyor. HikCentral ile kameralar, akıllı duvar monitörleri ve görüntüleri Belfast merkezdeki çoklu ekranlara gönderen video dekoderler yönetiliyor. Bu ekranların kapsama alanında, Care Protect’in özel sağlık hizmeti sunucusu müşterisinin 21 ayrı hastane sahası yer alıyor.

TÜYAK Başkanı uyardı: “Deprem sonrası yangınlar tahmin edilenden fazla olabilir TÜYAK Vakfı ve Derneği adına Başkan Taner Kaboğlu 17 Ağustos Marmara depreminin 20. Yıldönümüne ilişkin bir açıklama yaptı. Yüksek binalar ve endüstriyel tesislerde yangın riskine dikkat çeken Kaboğlu, muhtemel Marmara Bölgesi depremi sonrası yangın sayısının tahmin edilenin çok daha üzerinde olabileceğine dikkat çekti. Modernleşen şehirlerle birlikte ülkemizde güvenli ve nitelikli binaların sayısı hızla artarken; diğer yandan gelişen endüstrileşme sürecinde deprem afeti sonrası çıkabilecek yangınlar en önemli tehlikeyi oluşturuyor. Bilindiği gibi, “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik”in gerçekleşen son revizyonu Temmuz 2015’te yayınlandı. Yangın korunum sistemlerinin tasarımı, uygulaması, test edilerek devreye alınması ve sonrasında peri-

yodik kontrol ve bakım proseslerinin doğru ilerlemesi ile ilgili zorunluluklara yönetmelikten ulaşılabilir. “Yangınla mücadele deprem öncesinde başlayan bir hazırlık sürecidir” Yangın algılama ve söndürme sisteminin çalışması doğru tasarımı ve uygulanmasıyla mümkün olur. Sistemin kurulmasıyla beraber bakımının

sağlanması ve bilinçli tüketicinin/ kullanıcının olması bir diğer önemli adımdır. Deprem sırasında şehirlerde meydana gelebilecek olan en büyük risk gaz kullanımı kaynaklı yangınlar olacaktır. Yüksek binalar ve endüstriyel tesislerde yangın tesisatlarının deprem sırasında özelliğini koruması, boruların kırılmaması, bina ile birlikte hareket etmesinin sağlanması, gaz geçişinin durdurulması, kaçak akım rolelerinin olması gibi önlemler alınmalıdır. Tüketici, yaşadığı binayı ve güvenliğini sorgulayıp sistemin çalışma durumu ve bakım işlerinin yürüdüğünü takip edebilmelidir. Yangın güvenliğinin yanısıra enerji verimliği ve çevreye daha az zarar veren ürün kullanımının önem kazandığı bugünlerde yangın korunum sektörü ve bilinçli tüketicilerle güvenli yapılara ulaşmak mümkün olacaktır.

14 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 14

10.09.2019 01:10


guvenlik yonetim 75.indd 15

10.09.2019 01:10


GÜNCEL

Hanwha’dan perakende uygulamaları için Wisenet Süper Küçük Dome kameralar Hanwha Techwin tarafından üretilen ve çapı sadece 99 mm olan yeni süper küçük 2 ve 5 megapiksel Wisenet Q mini dome kameralar son kullanıcıların kendilerinin kameralı güvenlik çözümlerinden maksimum yarar elde etmelerini sağlayan özelliklerle donatıldı. Önceki modellerden %40 daha küçük olan yeni H.265 mini dome kameralar, çok çeşitli son kullanıcılara ve özellikle de kapalı alanlarda duvarlara ve tavanlara kurulmak üzere estetik olarak çekici kameralar isteyen perakendecilere gerçek yaşamda pratik yararlar sunuyor. Lisanssız insan sayma analiz aracı ve aynı zamanda odak bozulması, hareket ve kurcalama algılaması tüm dört yeni modelde standart olarak bulunurken yeni açık platform yonga seti, üçüncü taraf uygulamaların kameralarda bütünleşik çalışması için fırsat sunmaktadır.

Daha akıllı perakende için ticari bilgi toplama Yeni Wisenet Q mini dome kameralarda bulunan insan sayma işlevselliği perakendecilere ziyaretçi sayısı ile gerçek satışlar arasında mağaza etkinliğini ölçme fırsatı vermektedir. Perakendeciler yakalanan verileri aynı zamanda çevrimiçi promosyonların ve diğer pazarlama faaliyetlerinin kendi mağazalarına giren insanların sayısı üzerindeki etkisini ölçmek ve kasalarda müşteri akışının zirveye ulaştığı saatleri yönetmek üzere insan kaynaklarından en iyi şekilde yararlanmak için kullanabilirler. Ek olarak yeni mini dome kameralar kullanıcıların ayrı olarak satın alabilecekleri ve uygun maliyetli merkezileştirilmiş gösterge paneli yazılımı çözümü üzerinden İstatistiksel Analiz Bilgileri sağlamak için insan sayma, kuyruk yönetimi ve ısı

haritalama uygulamalarını kullanan, yakında piyasaya sürülecek iş bilgisi toplama çözümü Retail Insight ile entegre edilmiştir. Ağ üzerinde herhangi bir yerden erişilen Retail Insight 500’e kadar kameranın yakaladığı verileri birleştirebilecek ve onları iş yöneticilerinin müşterilerle ilgili faaliyetler üzerine daha derin anlayış elde etmelerini sağlamak için kolay anlaşılabilen bir panel üzerinde sunacak.

ISAF 2019 Ekim’de gerçekleşecek Güvenlik sektörünün buluşma noktası ISAF 17-20 Ekim 2019’da İstanbul Fuar Merkezi’nde açılıyor. Uluslararası üreticisinden yerli üreticisine, distribütöründen bayisine, uygulayıcısından sistem entegratörüne, son kullanıcısından meraklısına kadar sektörün en üst seviyesinden en altına kadar herkesi buluşturan

yurt içindeki tek etkinlik olan ISAF için geri sayım başladı. 2019 yılında çok daha geniş bir kesime hitap etmesi beklenen Güvenlik, İş Güvenliği, Yangın, Akıllı Bina ve Siber Güvenlik sektörlerinin buluşma noktası olan fuarı 18 bin kişinin ziyaret etmesi bekleniyor. 2018 yılında 20 bin metrekare alan üzerinde 219 stantta, 45 ülkeden 600’ün üzerinde katılımcı, 68 ülkeden 17 bin 395 ziyaretçiyi ağırlayan ISAF, bir önceki yıla göre ziyaretçi sayısında yüzde 10’luk bir büyüme yaşamıştı. Güvenlikte yeni teknolojilerin görücüye çıkacağı ISAF’ın bu yıl daha da kalabalık olması bekleniyor.

16 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 16

10.09.2019 01:10


guvenlik yonetim 75.indd 17

10.09.2019 01:10


GÜNCEL

BTS’den iki yeni proje BTS Yangın iki önemli projeye daha imza atıyor. Projelerden ilki Deva Holding’in Çerkezköy binasında hayata geçirilecek. Çerkezköy Deva Holding Binasında yangın algılama sisteminin montaj ve devreye alma çalışmaları BTS Yangın Güvenlik ekibince başlatıldı. Böylelikle işletmede yangına neden olabilecek tüm olaylar zamanında tespit edilerek tesiste çalışanların güvenli bir şekilde tahliyesi sağlanacak. Diğer taraftan Gaziantep Karan Tekstil Fabrikalarında f/o Doğrusal Yangın Algılama ve Yangın İhbar Sistemleri de BTS Yangın tarafın-

dan kurulacak. Gaziantep Karan Tekstil Karan-1, Karan-3, Karan-4 ve Karan-5 Fabrikalarında f/o Doğrusal Yangın Algılama ve Yangın İhbar Sistemlerinin siparişini alan BTS Yangın, montaj ve devreye alma çalışmalarını başlattı. Bu sayede Karan Tekstil fabrikalarında yangına neden olabilecek tüm olaylar erkenden tespit edilerek fabrikaların can ve mal güvenliği için gerekli önlemler zamanında alınabilecek ve çalışanların güvenli bir şekilde tahliyesi de sağlanacak.

Tatilciler ‘akıllı’ evleri tercih ediyor

Yaz sezonunda artış gösteren kiralık ev rezervasyonları misafirlerine keyifli bir deneyim yaşatarak olumlu değerlendirmeler almak isteyen ev sahipleri, akıllı sistemlere odaklanıyor. Yale’in akıllı kapı kilitleri; kapıda kalma, anahtarı kaybetme veya anahtarın başkasına verilmesi gibi olası durumlara karşı kesin ve güvenli çözümler sunuyor. Özellikle son yıllarda internet üzerinden ev kiralama imkânı sunan sitelerin yükselişiyle birlikte, pek çok

kişi yaz tatillerini kiralık evlerde geçirmeye başladı. Bu durum karşısında ev sahipleri de hem misafirlerine güvenli bir ortam sunmak hem de olumlu değerlendirmeler alarak evlerini tekrar kiralayabilmek için akıllı çözümlere yönelmeye başladı. Kilit çözümleri ve akıllı güvenlik sistemleri alanında dünyanın lider markalarından Yale, sunduğu çözümler ile ev sahiplerine ve kiracılara keyifli bir deneyim yaşatıyor. Misafirlere anahtar kopyalamanın veya temizlik personeli bulundurmanın ev sahipleri tarafından genellikle tercih edilmediğini söyleyen Yale Türkiye Genel Müdürü Hasan Mavuş, “Yale’in dünya genelinde yaptığı araştırmaya göre, evlerini kiraya verenlerin yüzde 70’i anahtar sorununa en uygun çözümün akıllı kapı kilidi olduğunu düşünüyor ve buna yatırım yapıyor. Akıllı kapı kilitleri sayesinde kapıda kalmak, anahtarı kaybetmek ve anahtarın başkasına verilmesi gibi en yaygın endişeler

de gideriliyor. Yale’in son iki yılda akıllı kapı kilitleri satışlarının büyük bir kısmını, mülklerinin genel olarak güvenliğini artırmak isteyen deneyimli ev sahiplerine yapması da bu durumu kanıtlıyor” dedi. “Akıllı çözümler maliyetleri azaltıyor” Akıllı kapı kilitlerinin hem ev sahipleri hem de kiracıların hayatını kolaylaştırdığına dikkat çeken Mavuş, “Elimizdeki verilere göre hem ev sahiplerinin hem de kiracıların tatil deneyimleri akıllı kilit ürünleri ile iyileşiyor. İki taraf için de daha özgür ve en önemlisi daha güvenli bir tatil süreci yaşanıyor. Ev sahipleri, yönetim ücretlerini azaltarak, kapıyı açmak için beklemeyerek ve anahtarları toplamak zorunda kalmayarak değerli zamanlarını harcamıyor. Kiracılar ise gecikme olmadan ve şifrelerin kişiye özel olmasının rahatlığı ile daha konforlu bir tatil geçiriyor” diye konuştu.

18 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 18

10.09.2019 01:10


guvenlik yonetim 75.indd 19

10.09.2019 01:10


GÜNCEL

Tatil güvenlik önlemleri Huzurlu ve güvenli bir tatil için bazı güvenlik önlemlerini de unutmamak gerekiyor. Securitas, bu nedenle “Kişisel Güvenlik Rehberi”nde seyahat güvenliğine ilişkin pratik ancak önemli kayıpları önleyebilecek ipuçlarını bir araya getirdi. Tatil öncesi alınabilecek en önemli önlem, evinizi 24 saat izleyebilen bir elektronik güvenlik sistemi ile donatmaktır. Böylece nerede olursanız olun, sensörler, kameralar ve operatörlerin evinizin güvenliğini sağladığını bilerek hareket edebilirsiniz. Evde kasanız varsa, içinde yüklü para ve ziynet eşyası bulundurmadığınızdan emin olun. Bu tarz değerli eşyalarınızı banka kasasında muhafaza etmeye özen gösterin. Çiçekleri sulamak veya evcil hayvan bakımı için biri evinize uğrayacaksa, anahtarınızı doğrudan ona teslim edin. Paspas altı, saksı kenarı, elektrik ve su saatine saklamayın. Evin pencerelerini kapatın, pencerelerinizde perde ve kepenk gibi örtücü malzemeler kullanın.

Evden ayrılmadan doğalgaz, musluk ve vanaları kapatın. Tatil süresince kapınızın önünde ya da posta kutunuzda biriken gazete, fatura ve benzeri evrakları almaları için komşularınızdan yardım isteyin. Seyahate çıkarken alınması gereken önlemler ise şöyle; Seyahate çıkmadan önce gideceğiniz ülkenin güvenlik kurallarını, uygulamalarını ve sağlık tedbirlerini kontrol edin. Pasaportunuzu, uçak biletinizi, paranızı ve seyahat çeklerinizi güvenli bir yere saklayın. Bunun için özel olarak üretilen bel çantalarından yararlanabilirsiniz. Çanta ve bagajınız görebile-

ceğiniz bir alanda bulunsun. Mümkünse aktarmasız uçuşları tercih edin, halka açık bölgelerde geçireceğiniz zamanı en aza indirgeyin, bilet ve bagaj işlemleri kontrolünde çok zaman harcamadan güvenli bir bölgeye geçin. Yurt dışı seyahatlerinde, yardıma ihtiyacınız olduğunda, bulunduğunuz ülkenin dilinde kendinizi/yardım istediğinizi ifade edebilecek birkaç kelime, cümle öğrenin. Tehlikeli bir durumla karşılaştığınız takdirde neler yapabileceğinizi önceden planlayın. Para, anahtar ve diğer kıymetli eşyalarınızı potansiyel hırsızların dikkatini çekecek şekilde taşımayın.

Biznet, Securrent ve Taxim Capital’den siber güvenlikte yılın birleşmesi Biznet Bilişim ile Securrent firmaları; Türkiye’nin lider siber güvenlik platformunu oluşturmak amacıyla, “FTA Bilişim Hizmetleri” şirketi çatısı altında birleşmek için Rekabet Kurumu’na başvuruda bulundu. Yapılan açıklamada, birleşik yapıya Taxim Capital’in de (Taxim Capital Özel Sermaye Fonu) dahil olduğu belirtildi. Açıklamada, Biznet Bilişim ve Securrent firmalarının bu birleşmeyle, Türkiye siber güvenlik sektöründe, danışmanlık, servis, denetim, ürün entegrasyonu ve teknik destek alanlarında, uçtan uca bütünleşik

çözümlerini çok daha yetkin bir şekilde sunacağı belirtildi. Birleşme sayesinde, iki şirketin Türkiye’deki lider konumlarının çok daha güçlü bir liderlik çıkartacağı ve global arenaya çok daha güçlü bir yapıyla çıkılacağı vurgulandı. Açıklamada ayrıca, her iki firmanın var olan Avrupa ve Ortadoğu’daki yapılanmalarının güçlendirilip; uluslararası pazarlardaki satış ve hizmet gücünün artırılmasının planlandığı belirtildi. Birleşmeyle, hem Türkiye’de hem de global pazarlarda şirket satın alımlarıyla büyüme hızının artırıl-

masının da hedeflendiği ifade edilerek; yeni yapının, tecrübeli ve vizyoner yönetim, güçlü sermaye yapısı ve yetkin insan kaynağıyla, siber güvenlik uzman ve yöneticilerinin en çok çalışmak isteyeceği firma olacağına duyulan inancın da altı çizildi.

20 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 20

10.09.2019 01:10


guvenlik yonetim 75.indd 21

10.09.2019 01:10


GÜNCEL

Antalya Havalimanı’na radar tabanlı çevre güvenlik sistemi Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürü Hüseyin Keskin, Antalya Havalimanı’nda Radar Tabanlı Çevre Güvenlik Sistemi’nin hizmete girdiğini bildirdi. Keskin, “Faaliyetlerini “önce güvenlik” anlayışıyla yürüten kuruluşumuz, başta uçuş emniyeti ve güvenliği yanı sıra yolcu konforu için havalimanlarımızı yüksek teknolojili cihaz ve sistemlerle donatmaya devam ediyor. Bu kapsamda çok önemli bir proje de Antalya Havalimanında gerçekleştirildi. Radarlar, toprak altı fiber optik algılama, IP ve

termal kameralar, acil durum müdahale merkezleri ve komuta kontrol merkezinden oluşan “Radar Tabanlı Çevre Güvenlik Sistemi” hizmete girdi” dedi. Keskin, açıklamasında “DHMİ’nin yakaladığı bu yüksek standart, ülkemizin uluslararası denetimlerde mükemmel sonuçlar almasına katkı sağlıyor. Temmuz 2019’da Türkiye’ye verilen “ICAO Başkanlık Konseyi Havacılık Güvenliği Sertifikası”, başarılarımızın küresel otoritelerce tescil edildiğini gösteriyor. Sivil havacılıkta tarih yazan

Türkiye’nin güzide bir kuruluşu olarak, ulusal ve küresel havacılığın “uçuş emniyeti ve güvenliği” temelinde büyümesine katkıda bulunmaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.

Okullar gerçekten güvenli mi? Bir anlamda okul güvenliğindeki yenilikçi yaklaşımlar, çözümleri de beraberinde getiriyor. Peki, tüm bunlar ne anlama geliyor? Gerçekten okullarda güvenliği tam anlamıyla sağlamak mümkün mü?

Son yıllarda yaşanan bazı olaylar, okul güvenliği konusunda velilerin kaygılarını artırdı. ISS Proser, 2019-2020 eğitim-öğretim yılının arifesinde en değerli hazinemiz çocuklarımızın emanet edildiği okulların güvenliği hakkında önemli bilgiler verdi. Okullardaki güvenlik uygulamaları planlanırken, çocukların kendilerini aynı zamanda rahat ve sıcak bir ortamda hissetmeleri oldukça önemli.

Güçlü işbirliği, güvenli gelecek ISS Proser’in Koruma ve Güvenlik Hizmetleri Genel Müdürü Atilla Aydemir de yeni eğitim-öğretim dönemi yaklaşırken personel donanımının ve eğitimin bu konuda kilit rol oynadığını belirterek şunları söyledi: “Çocuklarımızın günün büyük bir kısmını geçirdikleri okullarda güvenliği tam anlamıyla sağlamak için personel eğitimlerimize çok yoğun emek harcıyoruz. Genel eğitimlerin yanı sıra her ay ISS Mükemmeliyet Merkezi tarafından hazırlanan eğitimler, okullarda görev yapan personellerin tümüne veriliyor. Bunun yanı sıra yılda dört geniş çaplı toplantı düzenlenerek tüm güvenlik personellerinin katılımı sağlanıyor. Bu toplantılara ISS Proser tarafından okul yöneticileri de misafir olarak davet ediliyor.

Denetim mekanizması da bu süreçte eksiksiz işliyor. Personelin kılık kıyafet, kişisel bakım ve diğer prosedürlere uyup uymadığı farklı setler ile gündüz ve gece denetlenerek sürekli hazır halde olmaları sağlanıyor. Denetim sonuçları ilgili kurumlarla da paylaşılıyor. Genel itibariyle ise güvenlik personelleri, çocukların muhtemel suistimallere karşı korunmaları ve buna dair uygun tedbirlerin hayata geçirilmesi için kişi veya gruplara daha fazla dikkat ve özen gösterilmesi gerektiğinin bilincinde olarak görevlerini yürütüyor.” Aydemir, okul güvenliğinin 4 temel unsurunun saha çalışması, hassasiyet, konumlandırma ve nitelikli işgücü olduğunun da altını çizdi.

22 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 22

10.09.2019 01:10


guvenlik yonetim 75.indd 23

10.09.2019 01:10


ç

HAYATA BAKIŞ

“Çocuğu iyi tanımak” Çocuklarımızı, değişik özellikleriyle ayrıntılı olarak ne kadar iyi tanırsak, çocuk yetiştirmede doğru hareket etmemiz o derece kolaylaşır. Çocuklarımızı genel olarak tanısak, birçok özelliklerini bilsek de onları her şeyleriyle yeterince tanıyor muyuz? Onları, kendilerine has özellikleriyle daha iyi tanımak için, anne ayrı, baba ayrı, ya da anne-baba birlikte, çocuklarımızın çeşitli özelliklerini aklımıza geldikçe ilave edebiliriz. Çocuğumuz nelerden hoşlanır, nelerden hoşlanmaz, yapısı set midir, yumuşak mı, inatçı mı, uysal mı, hırslı ve azimli mi yoksa gevşek ve çabuk pes edenlerden mi, sabırlı mı, yoksa aceleci ve tahammülsüz mü, çalışkan mı, tembel mi, müsrif mi, tutumlu mu, sosyal mi, içine mi kapanık, kaba mı, zarif mi, hareketli mi, yavaş mı, kuvvetli ve zayıf yönleri nelerdir. Neleri severek yapar, neleri istemeyerek yapar, nelere karşı yetenekli nelere daha yatkın, insan ilişkileri nasıl, ilginç özellikleri neler, onları olumlu yönde etkilemek ve sonuç almak için nasıl hareket etmek gerekir?

Oğuz GÜLAY

Bütün bu gözlemler, tespitler yapılıp çocuk bütün özellikleriyle ortaya çıktığında, çocuğumuz hakkında daha önce yeterince fark edemediğimiz çok ilginç şeyler görebiliriz. Bunlar bize çocuğumuza karşı davranışlarımızda rehber olacak. Aile, kendi hatalarını görüp, çocuğuna yaklaşım tarzını değiştirmek ihtiyacını hissedecek; çocuğun bazı güçlü taraflarını daha çok destekleyip geliştirmeye, fark ettiği zayıf yönlerini ise tamamlamaya çalışacak. Sonunda mutlaka daha faydalı sonuçlara ulaşacak. Bizim için kolay olmasa da, çocuklarımız için yanımızda küçük bir not defteri taşıyabilir ve onlarla ilgili her şeyi tek tek bu deftere not edebiliriz. Defterin başına “Çocuğumla ilgili hedeflerim” yazıp aklımıza geldikçe buna ilavelerde bulunabiliriz. Daha sonra “benim yanlışlarım” yazıp çocuklarımıza karşı yaptığımız hataları oraya yazıp kendimizi değerlendirebiliriz. Sonraki sayfanın başına “Doğrularım” yazıp bu defa da çocuklarımıza karşı yaptığımız doğru davranışları yazabiliriz. En son olarak da “Aldığımız neticeler” yazarak öncekileri değerlendirebilir, sonuçları karşılaştırabiliriz. Çocuklarımızı yaratılış özelliklerini ve yeteneklerini araştırarak, onları engellemeden o özelliklerini en olumlu şekilde geliştirmeye çalışmalıyız. Bütün çocuklar, iyilik ve güzellikler verilip güzel örnek olunca istenilen gibi olurlar. Bazı çocuklar yapı itibariyle daha ağır, sakin ve soğukkanlıdır. Bazıları ise daha hızlı, hareketli, heyecanlı ve pratik. Bazılarında sertlik, bazılarında yumuşaklık ya da başka özellikler hâkimdir.

Çocuklarımızı yaratılış özelliklerini ve yeteneklerini araştırarak, onları engellemeden o özelliklerini en olumlu şekilde geliştirmeye çalışmalıyız. Bütün çocuklar, iyilik ve güzellikler verilip güzel örnek olunca istenilen gibi olurlar.

Bizler o özellikleri kendi içlerinde en güzel şekilde gelişmelerini sağlamalı ve en faydalı şekilde değerlendirilmesine gayret etmeliyiz.

Uygulayabilmemiz dileğiyle…

24 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 24

10.09.2019 01:10


guvenlik yonetim 75.indd 25

10.09.2019 01:11


KAPAK DRONE TEKNOLOJİSİ

Drone’lar yakın gelecekte hayatımızda daha çok yer alacak Huma Eğitim ve Danışmanlık Genel Müdürü Naci Cansun insansız hava araçları ve drone’lar konusunda merak edilenleri anlattı. Geleceğin mesleğinin drone sistem operatörlüğü olduğunu vurgulayan Cansun, 10-15 yıllık yakın gelecekte dronle’ların çok daha geniş bir alanda kullanılmaya başlanacağını ifade etti. Naci CANSUN/Genel Müdür HUMA EĞİTİM VE DANIŞMANLIK

H

uma Eğitim ve danışmanlık insansız araçlar konusunda neler yapıyor?

Bizim konu ile ilgimiz iki şekilde. Geleceğin tüm taşıması ve aslında sadece taşıma ile sınırlı kalmayarak insan hayatının tüm lojistiğinden birçok alana kadar insansız araçları yollarda, evimizde, havada, denizde aslında her yerde göreceğiz. Bu araçlar uzaktan kumanda edildiği için otonom olsun olmasın kullanıcıların mutlaka ne fayda elde edeceklerini iyi bilmeleri lazım. Bu yüzden insan kaynağı ile işe başladık ve öncelik eğitim dedik. Aracın kendisi insansız olabilir ama kullanan bir insan sonuçta. Biz de 7’den 77’ye herkesi Drone teknolojilerine en iyi şekilde hazırlayabilecek eğitim ve sistem programlarıyla eğitimler veriyoruz. ‘Ticari Drone Pilot Lisansı’ İHA0-İHA1 seviyesinden başlıyor, özelde de farklı sektörlere odaklanan geniş bir yelpazede eğitim hizmetlerimizi sunuyoruz.

İkinci olarak da bu araçlar nasıl fayda sağlayabilir teknoloji olarak nerelere kadar gidebilirler ona göre çözümler üretiyoruz.

Türkiye’nin insansız araçlar konusunda geldiği nokta hakkında bilgi verir misiniz? Hazırlıklı mıyız, yoksa hazırlıksız mı yakalanıyoruz? Genel olarak dünya hazırlıksız bu konuya. Bu konuda eşitiz

dünya ile. Bir teknoloji zirveye ulaştığında hadi ben de yapayım dediğinizde olmuyor. En başında bir mücadeleye girip bir platformda yer almak lazım. Dünya ile karşılaştırıldığında Türkiye iyi bir noktadayız. Erken yola çıkılmış. 2004’den itibaren özellikle savunma sanayi alanında çok güzel yatırımlar oldu. İnsansız araçlar dediğimizde bunun temelinde sürücüsü içinde

26 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 26

10.09.2019 01:11


olmayan uzaktan kumanda edilen araçlardan bahsediyoruz. Şu an biraz daha reklam amaçlı kullanılıyor. İnsansız taksi, pizza teslim eden araçlar vs. ama bu iş şu anda çok pratik çalışmalar değil. Ama çok hızlı bir şekilde o noktaya gelecek ve 3-5 sene içinde çok değişik uygulamalar göreceğiz. 10- 15 sene içinde şehirlerin değiştiğini göreceğiz. Bunların alt yapısının hazırlanması çok önemli. Bu konuyu teknoloji ile çok ilgisi olmayanlar sorduğunda şöyle açıklıyorum. Nasıl 1905’de biri diğerinin karşısına geçip ya ben bir araba gördüm önünde at yok dediyse insansız araçlar bugün öyle.

İnsansız araçlara kimler hazırlanmalı sıradan insanlar mı firmalar mı? Firmaların yapacağı atılımlar olacak. Firmalar bu teknolojileri ne kadar erkenden bünyelerine katmaya başlarlarsa o kadar iyi. Zira teknolojilerin kullanımı daha da artacak ama halkın da bu anlamda bilinçli olması gerekiyor. Eğitimlerimizin ilk amacı bu bilinci yerleştirmek. İnsanlara doğru kaynağın nerede olduğu, bu işin nere-

ye gideceğini anlatıyoruz. İnsansız hava araçları ya da drone’lar sizin hayatınızı birkaç sene sonra ne noktada ilgilendirmeye başlayacak konusunda bilgilendirmeler yapıyoruz. Belki siz drone pilotu olmayabilirsiniz ama yanınızda drone pilotu çalıştırmanız gereken bir işiniz olabilir. Ve en önemlisi çocuklarımız. Bugün doğan çocuklar 15-17 yaşına geldiklerinde insansız araçların içinde bulacaklar kendilerini. Bugünden onları doğru kaynaklara yönlendirmeliyiz.

İnsansız araç eğitimleri neleri kapsıyor? Adı genelde böyle bilindiği için drone eğitimi diyoruz biz verdiğimiz eğitimlere. Ama sektörel olarak baktığınızda yaptığımız iş insansız araçlar eğimi. Hatta insansız araç sistemleri. Çünkü burada konu sadece uçan, yüzen, giden araç değil. Bir de onun arkasında çalışan devasa bir operasyon var. İletişiminden kontrolünden havada hangi araç ne yapıyor gibi. Bu sistemler gittikçe de komplikeleşiyor. örneğin medya sektörü droneları yani uçan kameraları ilk tanıyan

Amerika’da 1 milyon 200 bin kişiye drone pilotu lisansı verildi. Bunların yüzde 80’i hobi amaçlı. Yüzde 20’si ticari amaçlı ki, bu sayı da 250 bin kişi yapar. Türkiye’de drone pilotu lisansı olan kişi sayısı 5 binin altında. sektör mesela. Amerika’dan örnek verecek olursak Amerika’da 1 milyon 200 bin kişiye drone pilotu lisansı verildi. Bunların yüzde 80’i hobi amaçlı. Yüzde 20’si ticari amaçlı ki, bu sayı da 250 bin kişi yapar. Türkiye’de drone pilotu lisansı olan kişi sayısı 5 binin altında.

Nasıl işliyor bu sistem? Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü drone lisansı veriyor. Eğitimlere katılıyorsunuz, eğitimler drone’un kilosuna kalkış ağırlığına göre kategorilendiriliyor. İHA 1 ,İHA 0 gibi sınıflandırması var. 500 gr’ın altında ise drone hiç bir şeye gerek yok, o oyuncak statüsünde. 4 kiloya kadar İHA 0, fotoğraf ve kamera çekimlerinde kullanılan İHA 1’dir. Kalkış izninin alınması onu kullanan pilotu el kitabının olması vs. var. Bunlarla ilgili eğitimlerimiz var 36 saat sürüyor. Sonrasında bir pratik eğitimimiz var. Hatta meslek grubuna göre spesifik verilen kamera eğitimi, uzaktan ölçümleme

Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 27

guvenlik yonetim 75.indd 27

10.09.2019 01:11


KAPAK DRONE TEKNOLOJİSİ

İnsansız araçta neden pilot var? Bilimkurgu olarak o kadar gerçekdışı şeyler önümüze konuluyor ki her şey çok kolaymış gibi geliyor ama değil. En kötü ihtimalle birinin enter tuşuna basması lazım. Bugün İstanbul’dan Newyork’a kendi başına gidebilen uçaklar da var o zaman neden pilot var. Kendi kalkıp inebiliyor bu uçak. Neden pilota ihtiyaç var. Sorumluluk alma anı geldiğinde hukuken orada birinin olması lazım. Hukuken makine bozuldu uçak düştü diyemezsiniz. Drone pilotu da bu mantıkta gerekli.

İnsan faktörü hep olacak yani?

gibi eğitimler var. Drone’u neden kullanıyorsanız onun eğitimleri var. Eğitim sonunda da sertifika veriyoruz.

Drone’lar önümüzdeki 10- 15 yıl içinde hayatımızda nasıl yer alacaklar? Drone pilotları ne gibi işler yapacak bu aldıkları sertifikalarla? Şöyle bir örnek verelim. Geleceğin şehrini düşünelim. İstanbul’un genelinde yükselen vinçler görüyoruz. 15 sene sonra o vinçler yükselmeyecek, çünkü drone’lar gelecek binaları çıkacak. Baktığınızda Boing 500 kilo kaldıran endüstriyel drone yapıyor bugün. Doğru planlayıp kontrol ettiğinizde hele bir de otonom tarafı gelişiyorsa çok abartı belki ama siz autocad’i yükleyeceksiniz araçlar size binanın kabasını yapacak. Vinç operatörü diye bir meslek kalmayacak mesela. Drone operatörü onun yerini alacak.

21. yüzyıl içinde insan faktörünün teknolojinin dışında düşünülmesi mümkün değil. Bu teknolojiler bizim için yapılan teknolojiler. İnsan hayatı faydası için yapılıyor. Bir insan her zaman karşısında muhatap alacağı birini arayacak. Yapay zeka daha o seviyede değil. Makinanın sorumluluğu nasıl belirlenecek?

Drone eğitimi ve pilot lisansı almak isteyenler neler yapmalı? Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün web sitesine girildiğinde gerekli yönlendirmeler yapılıyor. Talimatname ve bu eğitimleri veren bütün şirketlerin listesi var. Zorlu bir şey değil, maliyetli bir şey değil. Drone’larla haşır neşir olmak için illa bir drone almaya gerek yok. Bizim genç arkadaşlara tavsiyemiz şu: bilgisayara simülasyonunu indirin. Teknolojiyi yakından tanıyın ve konuya aşina olun, pratiğini bilgisayardan yapın. Yolda drone uçurmak başka şey. Pahalı aletler bunlar ve çok kolay kırılabiliyor. Mutlaka herkes bu işi takip etsin. Çünkü yakın bir zamanda 3-5 yıl içinde hayatımızın ayrılmaz bir parçası olacak

İstanbul’un genelinde yükselen vinçler görüyoruz. 15 sene sonra o vinçler yükselmeyecek, çünkü drone’lar gelecek binaları çıkacak. Baktığınızda Boing 500 kilo kaldıran endüstriyel drone yapıyor bugün. dronelar. Bundan siz nasıl faydalanacaksınız, size ürün sunanlar bu işi drone’la yapıyorum dediğinde acaba gerçekten öyle mi yapıyor? Yoksa farklı bir yol mu kullanıyor? Artık yeni bir meslek doğuyor. Hatta birçok çalışmaya göre geleceğin ilk 10 mesleğinin arasında drone sistem operatörlüğü var. Olay sadece drone pilotluğu değil, tasarımı, kurgulanması ve işletilmesi. Amerika’da insansız hava araçları üniversitesi kuruldu. Master, doktora programları yakında başlayacak. Drone okuryazarlığı diye bir kavram olacak. Bu konuya ne kadar erken başlanırsa o kadar yol alınır.

Drone üretiyor muyuz? Bizde montaj tarafı var. Üretim Türkiye’de yok. Zaten dünyada bir elin parmakları ile gösterebilirsiniz bu işin üretimini yapan firmaları. O kadar basit teknolojiler değil. Biz de o yönde çaba harcıyoruz Son olarak neler diyebilirsiniz? İnsansız araçları yakından takip edin. Sosyal medyada, İngilizce, Türkçe çok kaynak var. Çok kısa sürede hayatımızın tam içine girecekler.

28 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 28

10.09.2019 01:11


guvenlik yonetim 75.indd 29

10.09.2019 01:11


KAPAK DRONE TEKNOLOJİSİ

Güvenlik görevlisinin yarım saatte yaptığını 5 dakikada yapabilen drone’lar Genellikle uzaktan kumanda ile kontrol edilebilen bu cihazlar aynı zamanda tamamen kumandadan bağımsız olarak otonom uçuş yaparak önceden tanımlanan uçuş faaliyetini otomatik olarak gerçekleştirebilmektedir. Fatih DÖNDÜR/ DJI Turkey Enterprise TERMAL DRONE

İ

nsansız hava araçları diğer adıyla drone’ların tarihi aslında 1850 yıllarına kadar uzanıyor. İlk drone’lar Avusturyalılar tarafından Venedik şehrini bombalamayı, 1915 yıllarında İngilizlerin 1. Dünya Savaşı’nda Alman siperlerinin 1500’den fazla fotoğraf çekmeyi başarmıştı. ABD’nin 1930’lu yıllarda yaptığı çalışmalar ve denemeler sonucunda telsizle kontrol edilebilen Curtiss N2C-2 adı verilen drone ortaya çıktı. Hızla ilerleyen insansız hava araçları günümüzde artık güvenlik, hobi, ticari havadan görüntüleme, askeri, itfaiye, haritalama, tarım gibi birçok alanda kullanılmaktadır. Örnek vermek gerekirse televizyonlarda izlediğimiz tüm dizi ve sinema filmlerindeki havadan görüntüler için, yangın anında termal görüntüleme yaparak insan hayatı kurtarmada, havadan tarım alanları ilaçlamada yaygın olarak faaliyet göstermektedir. Genellikle uzaktan kumanda ile

kontrol edilebilen bu cihazlar aynı zamanda tamamen kumandadan bağımsız olarak otonom uçuş yaparak önceden tanımlanan uçuş faaliyetini otomatik olarak gerçekleştirebilmektedir. Örneğin tarım ilaçlaması yapılacak alan harita üzerinden belirlenerek ne kadar

sıklıkla, nasıl bir yol izlemesi ne kadar yüksekten gitmesi gibi bilgiler girilerek tüm alandaki ilaçlamayı otonom uçuşla tamamlayıp görevi bittiğinde kalkış yaptığı noktaya iniş yapabilir. Veya bir alan etrafında belirli aralıklarla istenilen rotada istenilen aralıklarla uçuş yaparak

30 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 30

10.09.2019 01:11


kullanıcıların ürünleri birbirlerine yakın verilere sahiptirler. Genellikle 30 dakika uçuş süresi 3-5 km. menzil 500 mt. yükseklik, otomatik takip, otomatik eve dönüş gibi temel özellikleri bulundurmaktadır.

Güvenlikte drone kullanımı

Fatih DÖNDÜR

çevre gözetimi yapabilmektedir. Henüz yeni olmakla birlikte birkaç fabrika bu şekilde dronelar kullanarak, güvenlik görevlisinin yarım saatte dolaşması gereken alanı 5 dakika içerisinde izleyebilmektedir.

Ülkemizde sivil kullanım için satın alma anlamında hiçbir şart gerektirmemektedir. Herhangi bir elektronik marketten rahatça satın alabilirsiniz. Kullanım için uçuş yeri iznine ve ehliyete ihtiyacınız bulunmaktadır. Kalkış ağırlığı 500gr-5kg olan drone’ların kullanımı için İHA 0, 5-25kg için İHA 1 sınıf sertifikaya sahip olmalısınız. Sertifikaları birçok özel ve resmi kurum vermektedir. Sertifikanız varsa https://iha.shgm.gov.tr adresinden kullanıcı kaydı yaptıktan sonra uçuş bilgilerinizi girerek izin talebinde bulunabilirsiniz. Teknik olarak birçok farklı özellikler barındırsa da özellikle son

Şüphesiz ki en fazla ihtiyaç görüldüğü yerler ise güvenlik güçleri faaliyetleridir. Düşman faaliyetlerini gözetleme, termal görüntüleme, devriye, lojistik gibi alanlarda birçok devlet tarafından kullanılmaktadır. Birçok yabancı kaynaklı dergilerde de en etkili savunma sisteminin drone teknolojileri olduğu belirtilmektedir. Tüm dünyada olduğu gibi Türk Silahlı Kuvvetleri’nde de aktif bir şekilde kullanılan drone’lar son derece etkili ve önemli bir yere sahip. Zorlu hava şartlarında dahi hizmet verebilen bu cihazlar, termal görüntüleme, ileri seviye zoom, 50 km menzil, 4 saat uçuş süresi gibi teknik verilerle başarılı şekilde terörle mücadelede hedefi bulmak, tehditleri engelleme alanlarında faaliyet göstermektedir. Bizler de bu anlamda tüm güvenlik gücü personelimize 5 yıldır 24 saat destek vermekteyiz.

Teknolojisinin ilerlemesiyle ebatları da küçülen birçok drone’lar artık cepte taşınabilecek seviyeye kadar gelmiş bulunmakta. Güvenlik güçleri için cihazların küçülerek rahatça taşınabilmesi operasyonel hizmetlerde büyük fayda sağlamaktadır.

Günümüzde vazgeçilmez bir savunma aracı haline gelen droneların teknolojisi her geçen gün daha fazla artmaktadır. Son birkaç yıldır savaş ortamında lojistik destek amacıyla çok daha gelişmiş, daha fazla yük kaldırabilen otonom uçuş yapabilen cihazlar üzerinde birçok firma çalışmalar yapmaktadır. Her ne kadar güvenlik güçleri için vazgeçilmez ve faydalı olan bir teknoloji olsa da maalesef tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de terör unsurları da bu cihazları kullanmaktadır. Özellikle sınır bölgelerimizde dronelar ile patlayıcı bırakma veya patlayıcı olan drone patlatma gibi eylemler görülmektedir. Bunlara tespiti ve imhası için yeni cihazlar üretilmektedir.

Örneğin dünya drone piyasasının %70-75 gibi bir rakamını oluşturan markanın çıkartmış olduğu cihaz sayesinde yaklaşan dronu canlı olarak ekrandan görebilmekte hatta kullanıcısının konumunu tespit edebilmektedir. Tespit işlemini 5-25km arasında yapabilecek kadar gelişmiş cihazlardır.

Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 31

guvenlik yonetim 75.indd 31

10.09.2019 01:11


KAPAK DRONE TEKNOLOJİSİ

Geleceğin teknolojisi drone Özellikle son yıllarda popülerlik kazanmayı başaran drone'lar; reklamcılıktan kargo taşımacılığına kadar çeşitli görevler üstlenebiliyor. Her ne kadar son yıllarda tanınmaya başlansa da drone veya “İnsansız Hava Araçları”nın mazisi 20.yüzyılın başlarına dayanıyor. Umut MERİÇ/İdari Koordinatör ROBOTZADE

T

ürkçe “Uçangöz”, İngilizce drone denir. İngilizce kelime anlamı “Erkek işçi arı” demektir. Aslında insansız mini hava aracı demek en doğrusudur. 1-2-3-4-6-8-12-vs motor pervane kombinasyonlu aerodinamik gövde yapısına sahip olan veya olmayan modelleri mevcuttur. 2000’li yıllardan sonra otopilot yazılımındaki gelişmelerle paralel olarak çok hızlı bir yayılma ve adaptasyon göstermiştir.

Drone nedir? Drone İngilizce erkek işçi arı anlamına gelmektedir.

Uçangöz nedir? Uçangöz Türk Dil Kurumunun “Drone” İngilizce kelimesine karşılık türettiği bir kelimedir.

Drone kullanım sahaları Uçangöz-Drone ya da İnsansız Hava Araçları (İHA), günümüzde birçok farklı sektör tarafından aktif şekilde kullanılıyor. Özellikle son yıllarda popülerlik kazanmayı başaran drone’lar; reklamcılıktan kargo taşımacılığına kadar çeşitli görevler

üstlenebiliyor. Her ne kadar son yıllarda tanınmaya başlansa da drone veya İnsansız Hava Araçları’nın mazisi 20. yüzyılın başlarına dayanıyor. Öncelikle savunma sanayiinde gözlem aracı olarak kullanılan drone’lar, 20.yüzyılda ulaşımın zor olduğu bölgelerde analizler yapmak amacıyla tercih edilmişti. Askeri alanda kullanılmasıyla birlikte, büyük bir kitlenin dikkatini çeken drone’lar; artık bireysel kullanımın dışında ticari amaçlı olarak da aktif şekilde tercih ediliyor.

Drone’lar nasıl kontrol ediliyor? Drone ve İHA pilotları, bu ürünleri uzaktan kontrol ederek uçurabiliyor. Temel uçuş tekniklerini öğrendikten sonra kısa bir süre içerisinde drone’ları havalandırmak mümkün oluyor. Temelde uzaktan kumandayla kontrol edilebilen bu sistemler, kullanım alanına göre birçok farklı teknolojiyi barındırdığından dolayı karmaşık bir yapıyla karşınıza çıkabiliyor. Drone ve İHA’lar, çoğunlukla teknik olarak 2.4 GHzfrekans bandında dört kontrol kanalıyla kablosuz şekilde çalışıyorlar. Bu

32 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 32

10.09.2019 01:11


Frekans sisteminin tercih edildiği kumandalar şifreleme sistemiyle birbiriyle eşleşiyor. Üstelik bir kez eşleşme yapıldığında her seferinde kumandayla bağlantı otomatik şekilde sağlanıyor.

Taşımacılık Drone’lar, özellikle kısa mesafelerde taşımacılık ve teslimat alanlarında da kullanılıyor. Bu ürünlerle posta dağıtımları birkaç farklı ülkede başlatılmış durumda. Benzer şekilde internet üzerinden verilen yemek siparişlerinin dağıtımı da bu ürünlerle yapılabiliyor. Amazon başta olmak üzere e- ticaret sektöründeki birçok şirket de taşımacılık için drone’lara yatırımlar yapıyor.

Yangın söndürme İHA’lar, uzunca bir süredir hava-

dan yangın söndürme işlemlerinde de aktif rol üsteleniyor. Daha çok sık ağaçlık ve orman gibi bölgelerde yani normal imkanlarla yangın söndürmenin, müdahalenin aktif şekilde yapılamadığı durumlarda drone’lar devreye giriyor. Uzaktan kontrol edilen drone’lar, özel haznelerindeki suyu havadan boşaltarak, yangın söndürmede aktif rol üstlenebiliyor.

havadan kolayca tespit edebiliyor. Elbette bu sistem şu an aktif olarak pek sık tercih edilmiyor. Ancak gelecekte özellikle karadan takibin zor olduğu sıkış trafikte polisler de drone’ları sık kullanacak gibi görünüyor.

Arama - kurtarma çalışmaları Yangın söndürmede olduğu gibi yine ulaşılması zor bölgelerde arama - kurtarma faaliyetlerinde de drone’lar özel olarak tercih ediliyor. Full HDkayıt yapabilen bir kamera ve manyetik dalgaları algılayabilen bir sensörden oluşan modül yardımıyla her drone bir arama kurtarma cihazına dönüşebiliyor.

Kolluk kuvvetleri Kara trafiği sebebiyle polisler kimi zaman kuralları ihlal edenlerin tespit etmekte güçlük çekebiliyor. Ancak drone’lar burada da imdada yetişiyor ve polislerin görevini üstleniyor. Böylece kuralları ihlal edenler

Atmosferik çalışmalar

Çeşitli sensörlerle donatılan drone’lar, atmosferik çalışmalar sırasında da tercih edilebiliyor. Elbette bu İnsansız Hava Araçları’nın özel olarak kalibre edilmesi gerekiyor.

Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 33

guvenlik yonetim 75.indd 33

10.09.2019 01:11


FOKUS KRİTİK TESİS GÜVENLİĞİ

Kritik tesis güvenlik yönetimi Kuzey Irak ile Azerbaycan’dan çıkarılan petrolü, boru hatlarıyla uluslararası alıcılara ileten ve içinde bulunduğu bölgedeki doğalgaz kaynaklarını da dünyanın en büyük ikinci doğalgaz pazarı olan Avrupa’ya iletmek isteyen Türkiye’de, mevcut iletim hatları üzerinde saldırılar söz konusu olmaktadır. Özcan GÜRLER /Satış Müdürü ERB Teknoloji

K

ritik tesis güvenlik sistemleri standartların üstünde, kapsamlı güvenlik sistemleri olmakla beraber, ticari binalar, devlet daireleri, askeri tesisler, cezaevleri, endüstriyel tesisler ve havalimanları gibi kritik işletmeleri hedef alır. Harici ve dahili tehlikeler ya da resmi kurallar hemen hemen her yerde, etkili bir güvenlik programı gerektirmektedir. Temel mantık olarak Kritik tesis güvenliği tasarımı, bir bölgede oluşacak kaza ya da güvenlik ihlali, büyük can ve mal kaybına sebep verme ihtimali söz konusu olan lokasyonları hedefler Yanıcı patlayıcı madde barındıran tesisler, akaryakıt üretim dolum ve depolama tesisleri, enerji üreten ve dağıtan tesisler, kimyasal madde üreten tesisleri, savunma sanayi askeri tesisler, ulaşım ve iletişim sağlayan tesisler ve bunların türevleri olan kamu ve özel kurumlar kritik bölgelerin başında gelir. Bu bölgelerdeki güvenlik zafiyeti

ciddi anlamda kayıplara sebebiyet vermektedir. Herhangi bir kavramın kritik olmasını ise, yine bu kavramın hassaslığı, zarar görebilirliği ya da kesintiye uğratılabilirliği belirler. Bu hassaslığın da bazı seviyeleri vardır. Örneğin; 24 saate varan elektrik kesintisi

metropollerde kaos ve terör sebebi iken, petrol boru hatlarındaki 1 haftalık bir kesinti görece daha küçük zararlara neden olabilir. Bu sebeple kritik enerji altyapılarına yapılan saldırılarla verilen zararlar o altyapının kritikliğine göre de değişiklik göstermektedir. Saldırılarda, Ülkenin planlarına

34 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 34

10.09.2019 01:11


Tel çit üstü çevre güvenlik sistemleri güvenliğin ilk aşamasını oluşturan ve yetkisiz geçişi algılayan ilk sistemdir. Eğer tehdit tel çitleri tespit edilmeden aşarsa tehdidin tesis içinde tespit edilmesi ve yakalanması arazi derinliği dolayısıyla güçleşiyor.

Özcan GÜRLER

ve amaçlarına verilen zararlar, bireyler ya da ülkeler için var olan yapıya verilen zarar kadar önem arz etmektedir. Eşsiz coğrafi konumunun da yardımıyla gelecekte doğu ve batı arasında bir enerji koridoru hatta enerji ticaret merkezi olmayı amaçlayan Türkiye açısından bakıldığında; petrol ve doğalgaz boru hatlarına ya da elektrik iletim altyapısına yapılan saldırılar, uzun vadede Türkiye’ye uluslararası anlamda ciddi bir güç katabilecek yeni boru hatlarının ya da iletim altyapılarının oluşturulmasına karşı da bir engel teşkil etmektedir. Bu sebepledir ki Türkiye’nin dünya enerji arenasındaki hedeflerine ulaşabilmesi için, ‘Kritik Enerji Altyapıları Güvenliği’ konusunda tedbirler alarak amaçlarını da emniyete alması gerekmektedir. Kuzey Irak ile Azerbaycan’dan çıkarılan petrolü, boru hatlarıyla uluslararası alıcılara ileten ve içinde bulunduğu bölgedeki doğalgaz kaynaklarını da dünyanın en büyük ikinci doğalgaz pazarı olan Avrupa’ya iletmek isteyen Türkiye’de, mevcut iletim hatları üzerinde saldırılar söz konusu

olmaktadır. Türkiye’nin çoğunlukla doğusunda son 30 yıldır yaşanan terör eylemleri ise, son yıllarda Türkiye’nin enerji alanında artırmaya çalıştığı rolüyle birlikte, enerji altyapılarına doğru bir değişim sürecine girmiştir. Proje kapsamında kritik tesisler çevresindeki tüm güvenlik ihlallerini algılayacak, değerlendirecek, görüntüleyecek ve kaydedecek bir güvenlik sisteminin bütünleşik bir yapı içerisinde birbiri ile uyumlu çalışacak şekilde temin ve tesisi amaçlanmaktadır. ERB Teknoloji ve Bilişim Hizmetleri olarak akaryakıt üretim dolum ve depolama tesisi olan SOCAR Aliağa Rafineri Tesisinin birçok kritik güvenlik sistemiyle güvenliğini sağlıyoruz. Kritik Tesis Güvenliği kapsamında uzman kadromuzla Sabit, PTZ, Termal ve Exproof Kamera Sistemleri , Tel Çit Üstü Elektronik Algılayıcı Sistemler, Yangın

İhbar ve Acil Anons Sistemleri, Araç Altı Tanıma Sistemleri, Plaka Tanıma Sistemleri, Yüz Tanıma Sistemleri, Yapay Zeka Akıllı Analiz Sistemleri başlıkları altından yüksek teknoloji çözümler sunuyoruz. Bu sistemlerin tamamının entegre edilerek tek bir noktadan yönetilmesi için komuta kontrol merkez kuruyoruz.

Tesislerin cinsi ne olursa olsun ilk savunma hattı tesislerin çevre sınırlarıdır. Fiziksel koruma planı, tasarım kriterleri ve performans kriterleri baz alınarak, Erb Teknoloji sizi destekleyecek ve elektronik izinsiz giriş algılama sistemlerinde doğru teknolojiyi belirleyecektir. Erb, çok geniş bir yelpazedeki teknoloji çözümlerini sunar; bunlar sınırlarınızı tarihi bir çitin ötesine geçiren radar video izleme ve tel örgü algılama sensörleri, titreşim ya

Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 35

guvenlik yonetim 75.indd 35

10.09.2019 01:11


FOKUS KRİTİK TESİS GÜVENLİĞİ

Termal kamera sistemleri, bir görüntüleme yöntemi biçimindeki gözle görülü olmayan ısının yaydığı enerjiyi baz alarak görüntüdeki genel yapıyı IR enerjisine göre oluşturulmakta olan renk ve şekillerin belirlenmekte olduğu bir görüntüleme sistemidir.

da mikrodalga gibi, biyometrik sensörler veya elektrostatik teller olabilir. Tel çit üstü çevre güvenlik sistemleri güvenliğin ilk aşamasını oluşturan ve yetkisiz geçişi algılayan ilk sistemdir. Eğer tehdit tel çitleri tespit edilmeden aşarsa tehdidin tesis içinde tespit edilmesi ve yakalanması arazi derinliği dolayısıyla güçleşiyor. Bu yüzden tel çit üstü çevre güvenlik sistemlerinde süreklilik, güvenlik stratejisi açısından en önemli kriterlerden birisi oluyor.

yaydığı enerjiyi baz alarak görüntüdeki genel yapıyı IR enerjisine göre oluşturulmakta olan renk ve şekillerin belirlenmekte olduğu bir görüntüleme sistemidir. Sınır güvenliğinde ve farklı kullanım amaçlarında tercih edilmektedir. Gece veya gündüz olması görüntüde önem arz etmez ve her koşulda ısıyı yayan tüm cisimleri kütlesel olarak yaydığı ısıya göre görüntüler. Aynı zamanda temassız ölçüm cihazları olan termal kameralar, nesnelerin yaydıkları bu görün-

mez enerjiyi algılar ve elektronik sinyale dönüştürülmesinin ardından kamera ekranın termal bir görüntü biçiminde gösterilir. Termal kamera sistemler, göz ile görülmeyen ancak oldukça ciddi risklere sebebiyet verebilecek tehditlerin net bir biçimde görülmesine yardımcı olur. Termal kameralar çok daha derin boyutlardaki bilgiler sunarak durumun ciddiyetinin ne denli önemli olduğunu gösterebilir. Gelişen teknoloji sayesinde termal kamera ile ısı değeri ölçebildiğinden birçok alanda kullanım olanağı sunmaktadır. Yangın riski bulunan alanlarda belirlenen düzeyin üzerinde ısı artışı olduğu anda vaziyet sistem tarafından tespit edilip, gerekli alarm uyaranları ile bilgilendirme yapılır. Yılın her gününde ve her saatinde faaliyet gösteren sanayi tesisleri gerek çevre güvenlik,

Kritik Tesisler çevresinde kurulması düşünülen radar tabanlı çevre güvenlik sisteminde nihai amaç herhangi bir saldırı girişiminin erken algılanması ve hareket halindeki canlı cansız objelerin otomatik olarak takip edilmesi ve kayıt altına alınmasıdır. Termal kamera sistemleri, bir görüntüleme yöntemi biçimindeki gözle görülü olmayan ısının

36 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 36

10.09.2019 01:11


guvenlik yonetim 75.indd 37

10.09.2019 01:11


FOKUS KRİTİK TESİS GÜVENLİĞİ

gerek imalat güvenliğine yönelik belirli ve uygun ekipmanları vasıtası ile stabil olarak işletme takibi yapılabilmektedir. Bu tarz sistemler, İşletmelerdeki çalışma dinamiklerinde karşılaşılacak, tehlike barındıran kazaların önlemi ve önceden müdahalesi için can ve mal kaybını minimum seviyeye indirmek için tasarlanmışlardır. Ex proof kamera tehlikeli ve patlama tehlikesi olan bir ortamda kullanılabilen özel muhafazaya sahip, patlamaya karşı korumalı özel bir kameradır. Kameraların en önemli özelliği, patlamaya karşı dayanıklı oluşları değil, kameranın mekanik ve elektronik aksamının patlamaya neden olmayacak şekilde tasarlanmasıdır. Patlamaya karşı korumalı kamera modelleri ortamı çevreleyen gazların veya tozun tutuşmasını önlemek için tasarlanmıştır. Normalde, kıvılcımlar için endişelenmemiz gerekmez. Örneğin, ev tipi bir lamba anahtarı, anahtarlama sırasında küçük ve zararsız bir görünür kıvılcım yayabilir. Sıradan bir atmosferde, bu kıvılcım herhangi bir soruna yol açmaz, ancak ortamda yanıcı bir buhar varsa, kıvılcım bir patlamaya neden olabilir. Patlayıcı ortamlar

petrol ve gaz tankerleri, kimyasal işleme tesisleri, hastane ameliyathaneleri, uçak yakıt ikmali, kömür madeni veya petrol rafinerileri, kanalizasyon arıtma tesisleri, tahıl işleme, şeker rafinerileri ve baskı endüstrisi gibi bir çok yerde bulunabilir. Bu ortamlar, aseton, propan, metan, hidrojen veya kömür tozu gibi yanıcı gazlar içerebilir. Kaza Önleme: Bir felaketle baş etmenin en iyi yolu, olayın gerçekleşmemesini sağlamaktır. Güvenlik kameraları, uygulamaları gerçek zamanlı olarak gözlemlenebildiğinden daha fazla güvenlik sağlar. Video analizleri, kameralar tarafından belirli tehlikeli eylemler gözlemlendiğinde canlı yayının görüntülenmesini sağlayabilir. Güvenlik: Terörizm ve diğer şiddet içeren suçlarla dolu bir dünyada, tehlikeli materyallerle uğraşan şirketlerin sabotajlara karşı yüksek güvenlik önlemleri almaları gerekmektedir. İzlenen video, diğer güvenlik önlemlerinin tatsız bireyi hassas alanlardan uzak tutamaması durumunda, eylemdeki bir kötü adamı yakalamaya ve bir felaketi

Ex proof kamera tehlikeli ve patlama tehlikesi olan bir ortamda kullanılabilen özel muhafazaya sahip, patlamaya karşı korumalı özel bir kameradır. Kameraların en önemli özelliği, patlamaya karşı dayanıklı oluşları değil, kameranın mekanik ve elektronik aksamının patlamaya neden olmayacak şekilde tasarlanmasıdır.

önlemeye yardımcı olabilir. Uzaktan Erişilebilirlik: Video yayını hem canlı hem de kayıtlı olarak herhangi bir yerden görüntülenebilir. Bu, kameraları sürekli izleyen bir güvenlik görevlisi bulundurmak zorunda olmadığınız anlamına gelir. Acil bir durumda, HD kameralar nelerin olup bittiğine dair net bir görüş açısı sunar. Video Oynatma: En kötü senaryoda, patlamaya dayanıklı kamera, felaketten sonra bile çalışır halde olacaktır. Kameranın çalışır olması, neyin ters gittiğine dair bir açıklama sağlayabilir ve olayın tekrar olmasını önlemek için gelecekteki güvenlik önlemleri için bir temel sunabilir.

Patlama korumalı kameralar nerede kullanılır? Oldukça tehlikeli maddeleri içeren herhangi bir senaryoda patlamaya dayanıklı güvenlik kamerası modellerinden yararlanabilir. Örneğin, şirketiniz LNG’nin (sıvılaştırılmış doğal gaz) taşınmasıyla ilgileniyorsa, kamerada güvensiz bir uygulamanın yakalanması ve hemen rapor edilmesi, can kaybıyla sonuçlanabilecek olası bir felaketi önleyebilir. Teknolojinin için diğer uygulanabilir uygulamalar şunları içerir: Petrol veya gaz platformları, sondaj kuleleri veya tankerleri Rafineriler Boru hatları Askeri tesisler Kimyasal veya farmasötik bitkiler Tehlikeli endüstriyel üretim ortamları

38 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 38

10.09.2019 01:11


guvenlik yonetim 75.indd 39

10.09.2019 01:11


FOKUS KRİTİK TESİS GÜVENLİĞİ

Seslendirme ve acil anons sistemleri, binalarda müzik yayını ve acil durumlarda insanların tahliyesi için kullanılırlar. Müzik yayınında amaç insanların bulunduğu hacimlerde hoş bir ambians sağlamak iken, acil anonsta amaç insanların güvenli bir şekilde ortamdan tahliye edilmesini sağlamaktır. Tehlikeli operasyon türünden bağımsız olarak, patlamaya karşı korumalı kameralar en değerli ve yeri doldurulamaz varlıklarınız olan çalışanlarınızın yaşamları dahil, değerli varlıklarınız için üstün bir koruma sunabilir. Seslendirme ve acil anons sistemleri, binalarda müzik yayını ve acil durumlarda insanların tahliyesi için kullanılırlar. Müzik yayınında amaç insanların bulunduğu hacimlerde hoş bir ambians sağlamak iken, acil anonsta amaç insanların güvenli bir şekilde ortamdan tahliye edilmesini sağlamaktır.

Araç Altı Görüntüleme (Tarama) Sistemi - AAGS, güvenlik gereksiniminin yoğun olduğu askeri birimlerde, kamusal kurumlarda ve güvenliğine önem veren özel kuruluşların giriş kontrol noktalarında kullanılmak üzere tasarlanmış bir güvenlik sistemidir. Yerleştirildiği araç giriş kontrol noktalarında araçların tanınmasını, altlarının kontrol edilmesini, elde edilen araç altı görüntülerinin daha önceki geçişlerine ait görüntülerle operatör tarafından karşılaştırarak farklılıkların tespit edilmesini, ekrana gelen bilgiler ışığında Onay/Ret kararının verilmesini, girişlerin kayıt altına alınması ve raporlanabilmesini sağlar. Herhangi bir aracın plakasından, belli bir zaman aralığındaki geçişleri, alt görünümleri, kullanıcı bilgileri vb. daha bir sürü detay sorgulanabilir. Araç altı görüntüleme sistemine, kollu bariyer, mantar bariyer ve yol kesici - blok bariyer (Road Blocker) entegrasyonları geçiş senaryosuna göre yapılabilir. Günümüzde çok sayıda teknoloji tedarikçisi olması nedeniyle, tüm bu çelişkili detaylar arasında yol almak ve kendinize özgü gereksinimleriniz en iyi çözümü

seçmek güçtür. Bu yüzden Erb Teknoloji güvenlik çözümleri olarak, size daha derin ve daha stratejik bir ilişki sunar. Size sadece bir ürün sunmaktansa gereksinimlerinizi gerçekten anlamak için sizinle birlikte çalışır ve yüksek teknolojiler kullanarak tamamen size özel ve entegre bir çözüm geliştiririz. Geniş bir yelpazedeki endüstrilerde edindiğimiz deneyim, sizin gereksinimlerinize özel çözümler tasarlamamızı sağlar. İster mevcut bir tesisteki sistemleri yeniliyor olun, ister sıfırdan yeni bir sistem tasarlıyor olun, tüm güvenlik teknolojilerinizi ve süreçlerinizi sorunsuz çalışan tek bir operasyon altında birbirine bağlayan güçlü platform yaratabiliriz. Açık platformumuz çevreye yetkisiz giriş algılama, erişim kontrolü, video izleme, can güvenliği, süreç kontrolü, bina yönetimi, İnsan kaynakları ve diğer sistemleri daha iyi performans, güvenilirlik ve işletme kolaylığı için rahatça entegre etmemize olanak tanır. Entegrasyon tek başına yüksek performans sağlamaya yetmez. Kritik durumlarda, operatöre büyük resmi hızlı ve doğru şekilde kavramalarına yardımcı olan doğru verilerin sunulması gerekir. ERB Teknoloji, Kritik Bölge Güvenlik Sistemleri alanında tüm sistemi tek bir işletim sistemi altında çalışmasını ve uzaktan kontrol edilebilmesini sağlar. Müşterinin alan farkındalığına sahip olmasına olanak tanır. Bunun taşıdığı kritik önem algılama seviyesini artırmasına olanak tanımasıdır. Bunun da daha önemlisi acil durumlara müdahale yeteneğini de arttırmasıdır.

40 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 40

10.09.2019 01:11


guvenlik yonetim 75.indd 41

10.09.2019 01:11


FOKUS KRİTİK TESİS GÜVENLİĞİ

Kritik tesis güvenlik sistemleri Kritik tesis güvenlik sistemlerinin temel işlevleri; tehdidin tespiti ve tanımlanması, durumsal farkındalığının sağlanması, bilgi yönetimi, karşı tedbir/müdahale birimleri yönetimi ve tesis içi ve dışı ile haberleşme ağının sağlanmasıdır. ASELSAN

S

avunma sanayi çözümleri üretmekten gelen tecrübe ile ASELSAN; kent güvenliği, sahil, sınır, askeri üs, bölge, karakol ve kritik tesis ile boru hatları gibi önemli unsurlar için ileri teknoloji entegre güvenlik sistem ve çözümleri üretmektedir. Bu kapsamda milli ve ulusal ihtiyaçlar için görev almakta olan ASELSAN’ın sunmuş

olduğu çözümlerin büyük ihracat potansiyelleri bulunmaktadır. ASELSAN Kritik Tesis Güvenlik Sistemleri; tesise gelebilecek her türlü tehdidin tespiti, tanımlanması ve takibinin yapılmasını sağlar. Sistem; Tesisin bulunduğu bölgeye ve müşteri ihtiyaçlarına göre seçilecek Elektro-Optik, Gözetleme Radarı, Akustik Atış Yeri Tespit Sistemi, Çevre Güvenlik Kameraları, Fiber-Optik Algılayıcı

Sistemi, Plaka Tanıma Sistemleri, Biyometrik Tanıma Sistemleri, RF Karıştırıcı gibi algılayıcılar aracılığıyla bölgenin ve olası tehditlerin durumsal farkındalığını arttırmaktadır. ASELSAN Kritik Tesis Güvenlik Sistemleri, elektronik güvenlik çiti gibi fiziki bariyerler ve gözetleme kulesi gibi unsurlarla Tesisin güvenliğini sağlarken, insansız hava/kara araçları ve RF Karıştı-

42 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 42

10.09.2019 01:11


rıcı gibi sistemler vasıtasıyla da karşı tedbir ve müdahale imkânı yaratmaktadır. ASELSAN Kritik Tesis Güvenlik Sistemlerinin temel işlevleri; tehdidin tespiti ve tanımlanması, durumsal farkındalığının sağlanması, bilgi yönetimi, karşı tedbir/müdahale birimleri yönetimi ve tesis içi ve dışı ile haberleşme ağının sağlanmasıdır. Algılayıcılardan elde edilen tüm verinin ASELSAN Güvenlik Yönetim Sistemi’ne kablolu / kablosuz haberleşme sistemleri vasıtasıyla aktarılması ile gerek algılayıcıların gerekse karşı tedbir birimlerinin kontrolü gerçekleştirilebilmektedir Enerji Tesisleri, Enerji İletim Altyapıları, Kamu Tesisleri, Ulaşım Tesisleri ve İletişim Altyapıları ASELSAN Kritik Tesis Güvenlik Sistemleri’nin temel uygulama alanlarını oluşturmaktadır. Operasyonel yetenekler Tespit / Teşhis / Takip Veri Transferi ve Füzyonu Veri Yönetimi Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) Tabanlı Durumsal Farkındalık Karar Destek Müdahale Unsurları ile Koordinasyon Kayıt ve Yeniden Oynatma Geçmiş Veri Analizi ve Raporlama Kullanıcı Dostu ve Kolay Anlaşılır Arayüzler Açık Sistem ve Yazılım Mimarisi ile Dış Sistemlerle Kolay Entegrasyon

Enerji tesisleri, enerji iletim altyapıları, kamu tesisleri, ulaşım tesisleri ve iletişim altyapıları ASELSAN Kritik Tesis Güvenlik Sistemleri’nin temel uygulama alanlarını oluşturmaktadır. Ekipmanları Müşteri Odaklı Ürün Ömür Devri Yönetimi Minimum Ömür Devri Maliyeti Minimum Onarım Süresi Yüksek Kalitede Satış Sonrası Hizmetleri Sistem birimleri Güvenlik Yönetim Merkezi Algılayıcılar • Gözetleme Radarı • Elektro-Optik Sistemleri - Termal Kameralar - Düşük Işık Kameraları - Gündüz Görüş Kameraları - Lazer Mesafe Bulucular - Yönlendirme Birimi • Akustik Atış Yeri Tespit Sistemi • Fiber-Optik Algılayıcı Sistemi RF Karıştırıcı Sistemleri Plaka Tanıma Sistemleri

Biyometrik Tanıma Sistemleri Müdahale Unsurları Haberleşme Sistemleri

Kent güvenlik sistemleri ile kentler artık daha güvenli ASELSAN, Kamu Güvenliği başlığı altında; güvenli şehirler, toplumsal olaylar, terörle mücadele, havacılık güvenliği, doğal ve suni felaketler, kara taşımacılığı güvenliği, kritik altyapıların güvenliği gibi konularda ortaya çıkan ihtiyaçlara yönelik uygun çözümler üzerine araştırmalar yürütmektedir. ASELSAN’ın askeri alanda kendini ispatlamış teknolojik birikimi, saha tecrübesi ve sistem entegrasyon kabiliyetlerinin getirdiği çift kullanım imkanı, Kent Güvenliği Sistemlerinde de güvenilir ve son teknoloji (state-of-the-art) sistem çözümleri

Eğitim yetenekleri Simülasyon Tabanlı Eğitim Bakım / onarım yetenekleri Kendi Kendine Test Yeteneği Arıza Tespiti için Saha Test

Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 43

guvenlik yonetim 75.indd 43

10.09.2019 01:11


FOKUS KRİTİK TESİS GÜVENLİĞİ

İl, ilçe, boru hattı, kritik tesis, havalimanı, okul, AVM, kışla ve karargah alanları için ASELSAN, özgün sistem tasarımı, sistem bileşenleri, altyapı inşa, sistem kurulum, idame ve entegre lojistik destek gücü ile güvenilir, son teknoloji ve yaşam döngüsü maliyeti etkin çözümler sunmaktadır. oluşturmasını sağlamıştır. İl, İlçe, Boru Hattı, Kritik Tesis, Havalimanı, Okul, AVM, Kışla ve Karargah alanları için ASELSAN, özgün sistem tasarımı, sistem bileşenleri, altyapı inşa, sistem kurulum, idame ve entegre lojistik destek gücü ile güvenilir, son teknoloji ve yaşam döngüsü maliyeti etkin çözümler sunmaktadır. Savunma Sanayii Başkanlığı ve ASELSAN arasında yürütülen “Kent Güvenlik Yönetim Sistemi (KGYS) ve Plaka Tanıma Sistemi (PTS) Projesi” Sözleşmesi kapsamında; Türkiye’nin 81 ili 900 ilçesinde Emniyet Genel Müdürlüğü’nün (EGM) belirlediği noktalara 30.000 adet yeni Sabit Kamera, 10.000 adet yeni Hareketli Kamera ve 10.000 şerit yeni Plaka Tanıma Sistemi tesisi, Mevcut KGYS Sistemlerinin entegre edilmesi, modernizasyonu ve genişletilmesi faaliyetleri, KGYS Merkezleri ile Ana ve Ek Hizmet Binaları veya Polis Merkez Amirliklerinde İzleme ve Kayıt Sistemleri tesisi gerçekleştirilmektedir. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından öncellikli olarak belirlenen 117 pilot okul başta olmak üzere, toplam 762 okulun çevre güvenliği için KGYS ve PTS Projesinde kullanılan görüntüleme birimleri ile

izleme ve kayıt yapılması amacıyla yürütülen Güvenli Okul Projesi ve EGM’nin ek talepleri ile birlikte Proje’nin kapsamı genişlemiş durumdadır.

AViYS video yönetim sistemi ASELSAN AVİYS, IP tabanlı Video görüntüleme, aktarım, depolama, izleme, yönetim ve güvenlik ihtiyaçları için uçtan uca ASELSAN özgün donanım ve yazılımlarıyla oluşturulan, dağıtık mimariye sahip, ölçeklendirilebilir ve güvenilir entegre bir sistem çözümüdür.

EKİNOKS - görüntüleme sistemleri ASELSAN özgün EKİNOKS görüntüleme birimleri

Tüm IP CCTV ihtiyaçları için yüksek performanslı çözümler

ASELSAN - Güvenlik Yönetim Yazılımı Görüntü Yönetim Alarm Yönetim IP Tabanlı Dağıtık Sistem Mimarisi Modüler ve Ölçeklenebilir Entegrasyona Açık Tak-Çalıştır Yetenekler Otomatik Geçişli Tam Yedeklilik EN 62676 GRADE-4 ve NATO Standartlarına Uyumlu Yaygın birçok 3. Parti IP kamera desteği IVY - IP video yönlendirici (Router) Ağ altyapısından bağımsız çoklu akış (multicast) Geniş alan ağlarda bulunan (WAN)IP video birimlerinin yerel ağlara bölünerek (LAN) yönetilmesi Tüm IP video trafiğini yönetimi ile güvenlik ve performans kontrolü

KÖKNAR - Sistem yöneticisi IP ağda yer alan bileşenlerin otomatik bulunması Bileşenlerin yetkilendirmesi ve yönetilmesi Yönetici ve kullanıcıların yetkilendirmesi ve yönetilmesi Video akışlarının (verilerin) yetkilendirilmesi ve yönetilmesi Sistem hata ve olay kayıtlarının tutulması

44 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 44

10.09.2019 01:11


guvenlik yonetim 75.indd 45

10.09.2019 01:11


FOKUS KRİTİK TESİS GÜVENLİĞİ

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından öncellikli olarak belirlenen 117 pilot okul başta olmak üzere, toplam 762 okulun çevre güvenliği için KGYS ve PTS Projesinde kullanılan görüntüleme birimleri ile izleme ve kayıt yapılması amacıyla yürütülen Güvenli Okul Projesi ve EGM’nin ek talepleri ile birlikte Proje’nin kapsamı genişlemiş durumdadır. Geliştirme Arayüzü RTSP, HTTP, ONVIF Profile S

Midas fiber optik algılayıcı ihlal tespit sistemi

ÇINAR - Ağ video kayıt birimi Yüksek kapasite (Maks. 256 Tera Byte ) Yüksek performans (400 Mbit akış) RAID 6 ve Aktif yedekleme (Fail-over) Pro-aktif kayıt (Alarm klipleri baştan ayrılır, bu sayede rakipsiz bir hızda alarm klipleri dışa aktarılır.)

MİDAS Fiber Optik Algılayıcı İhlal Tespit Sistemi Dağıtık Akustik Algılama teknolojisiyle geliştirilmiştir. İhlal tespiti ve sınıflandırılması (İnsan – yürüme ve kazı, araç, iş makinası vb.), toprağa gömülü fiber optik kablodan ihlal tespiti, tel çit üstü ihlal tespiti, kaçak tespiti, PIG takibi ve sismik hareket tespiti gibi birçok kabiliyete sahiptir. Standart fiber optik kablo kullanımı, kolay kurulum, düşük bakım ve kurulum maliyeti, düşük güç tüketimi ve diğer algıyıcılar ile yüksek entegre edilebilirlik

avantajlarıyla birlikte Kritik Tesis, Sınır, Boru Hattı, Demiryolu ve Şehir İçi Altyapı Güvenliğinin tesis edilmesi adına geniş kullanım alanına sahiptir.

SEDA akustik atış yeri tespit sistemi SEDA Akustik Atış Yeri Tespit Sistemi, her türlü hava koşulunda, gece/gündüz, mobil/sabit birliklere olarak gerçekleşebilecek süpersonik özellikteki silahlı saldırılara karşı atıcı yeri tespit ihtiyacını karşılamak üzere üç farklı konfigürasyonda (Sabit Tesis – Araç Üzeri ve Tek-Er Giyilebilir) ASELSAN tarafından geliştirilmiş bir sistemdir. Sistem, güvenlik birimlerince gerçekleştirilen operasyonlar, kritik tesis güvenliği, personel güvenliği, konvoy güvenliği gibi geniş bir yelpazede kullanım alanı bulmaktadır.

DEFNE - İzleme Ve Yönetim İstemcisi Tek bir kullanıcı ara yüzüyle tüm sistem bileşenlerine erişim Kullanıcı dostu arayüz Sistem yönetimi için kullanıcı arayüzü Temel alarm ve olay yönetim kullanıcı arayüzü Dışa aktarım kullanıcı arayüzü

KOZALAK - API Endüstri standartlarında yüksek performanslı Uygulama

46 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 46

10.09.2019 01:11


guvenlik yonetim 75.indd 47

10.09.2019 01:11


FOKUS KRİTİK TESİS GÜVENLİĞİ

Kritik tesislerin güvenliği için yerli ve milli radar çözümü Güvenlik kameralarının menzilleri çok düşük olduğundan, tehdide cevap verecek güvenlik birimlerine, hazırlık için yeterli zaman kazandırmaları pek mümkün olmuyor. Radarlar ise bu tehditleri kilometrelerce öteden algılayabiliyor ve önlem almak için gereken zamanı kazandırabiliyor. METEKSAN SAVUNMA

D

ünya’da ve Türkiye’de gelişen güvenlik ihtiyaçları incelendiğinde; havaalanları, elektrik santralleri, boru hatları, rafineriler ve limanlar gibi tüm “Kritik Tesislerin Çevre Güvenliği”nde; yayaların, araçların ve küçük ve mini insansız hava araçlarının (İHA’ların) tesis sınırlarına yaklaşmadan önce tespit edilmesi, kritik noktalar olarak öne çıkıyor. Güvenlik kameralarının menzilleri çok düşük olduğundan, tehdide cevap verecek güvenlik birimlerine, hazırlık için yeterli zaman kazandırmaları pek mümkün olmuyor. Radarlar ise bu tehditleri kilometrelerce öteden algılayabiliyor ve önlem almak için gereken zamanı kazandırabiliyor. Radar ile tespit edilen hedeflere kameraların yönlendirilmesi ile de uzak mesafelerden gözetleme yapılmış oluyor. Sınır güvenliği söz konusu olduğunda ise çok uzun ve çok geniş alanlardaki hareketliliğin izlenmesi gerekiyor. Radar kullanımı sayesinde; izinsiz geçişlerin, kaçakçılık girişimlerinin ve silahlı

tehditlerin de aralarında sayılabileceği hareketliliklerin, tüm sınırlar boyunca tespit edilebilmesi mümkün hale geliyor. Tüm bunlar dikkate alındığında; güvenlik güçlerinin veya sivil güvenlik personelinin, çeşitli ortam ve arazi şartlarında, her türlü hava koşulunda kolaylıkla kullanabileceği, geniş alanlardaki hareketliliği tespit edebilen ve en önemlisi, insan-hayvan ayrımı yapabilen bir sisteme ihtiyaç duyulduğu görülüyor. Meteksan

Savunma tarafından tamamen yerli ve milli olarak geliştirilen ve üretilen Retinar Çevre Gözetleme Radar Ailesi de tam olarak bu ihtiyaçlara cevap veriyor. Meteksan Savunma’nın, hava platformları için geliştirdiği MİLDAR projesi ile 2007 yılında başlayan milimetre dalga radar çalışmaları, Retinar çevre gözetleme radarlarının teknolojik altyapısını oluşturuyor. Meteksan Savunma algılayıcılar konusunda elde ettiği bilgi ve tecrübe

48 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 48

10.09.2019 01:11


ile çevre güvenliği konusundaki ihtiyacı görerek yaklaşık 6 yıl önce çalışmalara başladı. Bu süreçte, yurt içindeki potansiyel kullanıcılarla görüşerek projenin teknik gereksinimlerini belirledi. Retinar radar ailesinin ilk ürünü olan Retinar PTR, 2014 yılının sonunda ortaya çıktı. Retinar, potansiyel bir kullanıcının ihtiyacına yönelik başlatılmış bir proje kapsamında değil, Meteksan Savunma’nın kendi inisiyatifi ile geliştirilmiş bir ürün olarak öne çıkıyor. Türkiye’deki süreçler sonlanmadan, 2017 yılında Retinar, dost ve müttefik bir ülkenin silahlı kuvvetleri tarafından sipariş edildi. Bu sipariş öncesinde, söz konusu ülkede, Dünya genelinden 12 farklı radar ile rekabet etti. 2 tane Avrupalı rakibi ile son 3 aday arasında kaldı ve onları da hem teknik hem de maliyet değerlendirmelerinde geride bırakıp ihaleyi kazandı. Retinar, ardından 2018 yılı içinde, Türk Silahlı Kuvvetlerinin ve Jandarma Genel Komutanlığının envanterlerine girdi. Ayrıca, sivil alandaki ilk siparişini de bu süreçte aldı. Bir Avrupa ülkesinin başkentinde yer alan bir havalimanı için yine uluslararası rekabette önce çıkarak seçilen Retinar, başarısını bir kez daha kanıtladı. Meteksan Savunma, ülkemizde de havaalanları başta olmak üzere kritik tesislerin güvenliği için çalışıyor.

Kritik Tesisler için ideal Çözüm Retinar PTR-X ve Retinar OPUS Retinar ürün ailesinin insan tespitine yönelik modelleri hâlihazırda; Retinar PTR, Retinar PTR-X , Retinar OPUS’tan oluşuyor. Ailenin üyeleri, kullanım alanlarına göre farklı özellikler taşıyor. Örneğin, kırsal arazide

Kritik tesislerin ve bölgelerin güvenliği için ihtiyaç duyulan entegre güvenlik çözümlerinde, radarların, kamera sistemleri ile aynı konumda veya ayrı noktalarda, birbirini tamamlayacak şekilde entegre kullanımı ihtiyacı söz konusu olduğunda, Retinar PTR-X öne çıkıyor. mobil olarak gözetleme yapılması gerektiğinde, en uygun çözüm olarak Retinar PTR öne çıkıyor. Pille çalışan Retinar PTR, 2 adet sırt çantasında taşınabilecek kadar küçük ve hafif. Kritik tesis güvenliği söz konusu olduğunda, Retinar PTR-X devreye giriyor. Retinar OPUS’ta ise termal ve gündüz kamera sistemi, radar ile birlikte kullanılıyor. Retinar Çevre Gözetleme Radar Ürün Ailesini oluşturan Retinar PTR, Retinar PTR-X ve Retinar OPUS: küçük boyutları, hafifliği, milimetre dalga frekansında çalışan radarı sayesinde yüksek çözünürlüğü, çok kısa bir eğitimle kullanılabilen kullanıcı dostu arayüzü ve İnsan-hayvan ayrımı yapabilme gibi özellikleri ile yurt içi ve dışındaki muadillerinden ayrılıyor ve özellikle yurt içinde yatırım tekrarı yaratmadan, çevre gözetleme radarı ihtiyacına yönelik boşluğu dolduruyor. Retinar ürün ailesinin kullanabileceği Kritik Tesisler şöyle sıralanabilir; havaalanları, elektrik santralleri, boru hatları, rafineriler, limanlar, rüzgar ve güneş enerjisi üreten tesisler ve güvenliğin çok kritik olduğu, tüm tesis ve altyapılar.

radarların, kamera sistemleri ile aynı konumda veya ayrı noktalarda, birbirini tamamlayacak şekilde entegre kullanımı ihtiyacı söz konusu olduğunda, Retinar PTR-X öne çıkıyor. Kısa ve uzun menzil için farklı açısal dönme hızlarının seçilebildiği kullanım modlarına sahip olan sistemde, yakın menzilde açısal dönme hızı yükseltilerek hedef takip performansı iyileştiriliyor; uzak menzilde ise daha yavaş tarama suretiyle menzil arttırılabiliyor. Retinar PTR-X sayesinde, terörist saldırıların tüm dünyada ilk hedefleri arasında yer alan kritik tesislerin, sınırlarının çok ötesinden başlayarak, her an ve maliyet etkin bir şekilde izlenmesi mümkün oluyor.

Retinar OPUS Çevre Gözetleme Sistemi Retinar ailesinin bir diğer üyesi Retinar OPUS, Retinar radarlarının gündüz / termal kamera sis-

Retinar PTR-X Çevre Gözetleme Radarı Kritik tesislerin ve bölgelerin güvenliği için ihtiyaç duyulan entegre güvenlik çözümlerinde,

Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 49

guvenlik yonetim 75.indd 49

10.09.2019 01:11


FOKUS KRİTİK TESİS GÜVENLİĞİ

temleri ile entegrasyonu sonucu ortaya çıktı. Kendi bağımsız yönlendirme birimlerine sahip Retinar radarları ve uzun menzilli gündüz / termal kameraları, yere sabit veya araç üzerinde, aynı eksen etrafında dönecek şekilde, tek bir mast üzerine yerleştiriliyor. OPUS’un kameraları, gelişmiş entegre arayüz üzerinden, ize yönlendirme ile radar tarafından tespit edilen hedeflere angaje edilebiliyor. Radar ve kamera sistemi, aynı dikey dönme eksenini paylaştığından, birbirlerinin görüş hatlarını engellemediği gibi tek direk kullanılması sayesinde, özellikle silah taşıyan araçlarda, silahın etki alanı üzerinde bir kısıtlama da yaratılmamış oluyor. Aynı zamanda; gündüz / termal kamera sistemi, yönlendirme birimi sayesinde, istenen yatay ve dikey açıya döndürülebiliyor ve bu esnada, taşıdığı radar sistemi ise 360 derece sürekli dönerek tarama faaliyetine devam edebiliyor. Yüksek yakınlaştırma kabiliyetine sahip termal ve video kameraların devreye girmesi sayesinde, radardan gelen koordinattaki olası tehdidin ne olduğu kolayca teşhis edilebiliyor. Retinar OPUS’un en önemli özelliklerinden biri de belirli bir marka veya modele bağımlı olmadan, kullanıcı isterleri doğrultusunda, çeşitli kameralar ile entegre edilebilmesidir. Retinar OPUS, gelişmiş 3-boyutlu radar ekranı ve gelişmiş radar ve kamera tabanlı otomatik hedef tanıma algoritmaları ile dünyadaki benzer ürünlerden ayrılıyor.

farklı ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde, gelişimini sürdürüyor. Meteksan Savunma, özellikle kritik tesislerin önümüzdeki yıllarda en önemli tehditlerinden biri haline gelecek dronlar ile gözetleme / saldırı tehditlerine karşı komple bir Dron Savar Sistemi çözümüne de sahip. KAPAN adı verilen Dron Savunma Sistemi içerisinde radar, elektrooptik, RF karıştırıcı alt sistemlerini barındırmakla birlikte müşteri ihtiyaçlarına göre konfigüre edilebiliyor. Sistemde; radar drona yönelik ilk tespit ve takipten sorumlu. Dron boyutlarına göre farklılık gösteren menzile sahip radar sistemi 9 km’ye kadar olan hedefleri tespit ve takip etmeye başlayabiliyor. Takip edilmeye başlanan hedef dron, Retinar’ın termal/ gündüz kameralarıyla kimliklendiriliyor ve devamında, daha hassas pozisyonlama ve takip yapılıyor. Retinar tarafından sağlanan, hedef dron yön ve pozisyon bilgisi, sistemin diğer unsuru olan, RF karıştırıcı sistemine iletiliyor. RF karıştırıcı sistemi de hedefe angaje olarak dronu etkisiz hale getiriyor.

Retinar OPUS, Retinar radarlarının gündüz / termal kamera sistemleri ile entegrasyonu sonucu ortaya çıktı. Kendi bağımsız yönlendirme birimlerine sahip Retinar radarları ve uzun menzilli gündüz / termal kameraları, yere sabit veya araç üzerinde, aynı eksen etrafında dönecek şekilde, tek bir mast üzerine yerleştiriliyor.

Kritik Tesis Güvenliğinde Yeni Tehdit Dronlara karşı Yenilikçi Çözüm: KAPAN Dron Savunma Sistemi Retinar ürün ailesi, kullanıcının

50 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 50

10.09.2019 01:11


guvenlik yonetim 75.indd 51

10.09.2019 01:11


ÖZEL DOSYA ARAÇ TAKİP SİSTEMLERİ

Filo yönetimi ile sürüş güvenliği Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği Birliği (NHTSA), Trafik Güvenliği İçin İşveren Ağı (NETS) ve ABD Mesleki Güvenlik ve Sağlık İdaresi (OSHA) tüm şirketlerin personeli için oluşturduğu bir güvenlik politikasının olması gerektiğine inanmaktadır. Mustafa TEKER/Genel Müdür AUSİS AKILLI ULAŞIM SİSTEMLERİ

N

eden güvenlik?

Bir şirketin en büyük varlığı çalışanlarıdır. Trajik bir şekilde, motorlu taşıt kazaları, tüm yaş grupları için ölüm veya yaralanmaların başlıca sebebidir. Filolar için de bu ciddi bir endişe kaynağıdır. Kazalar; çalışanlar, işarkadaşları, aileleri ve işverenler üzerinde geniş kapsamlı finansal ve psikolojik etkiler oluşturmaktadır. Bu nedenle çalışanlarınızın güvenliğine ve iyiliğine yatırım yapmak esastır. Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği Birliği (NHTSA), Trafik Güvenliği İçin İşveren Ağı (NETS) ve ABD Mesleki Güvenlik ve Sağlık İdaresi (OSHA) tüm şirketlerin personeli için oluşturduğu bir güvenlik politikasının olması gerektiğine inanmaktadır. Güvenlik politikasının amacı;

1) Hayat kurtarmak ve yaşamı etkileyecek yaralanmaları azaltmak 2) Kuruluşunuzun insan ve finansal kaynaklarını korumak 3) Kaza sonrası olası şirket ya da personel yükümlülüklerine karşı koruma sağlamaktır.

Sürücü güvenliği Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre “Dünya genelinde motorlu araç kazalarında her 24 saniyede bir kişi hayatını kaybediyor.” Her yıl; 1,35 milyon insanın öldüğü, 20 ile 50 milyondan fazla insanın sakatlık derecesinde yaralandığı ve bu kazaların maliyetinin de ülkelerin milli gelirlerinin yaklaşık %3’üne karşılık geldiği belirtiliyor. En endişe vericisi ise, bu olayların birçoğunun işte veya günlük işe giderken meydana gelmesidir. Hangi boyutta bir filoya sahip olursanız olsun, işverenler genellikle işle ilgili motorlu taşıt kazalarının maliyetini karşılamaktadır. Güvenli sürüş politikaları ge-

liştirerek, işverenler risklerini azaltabilirler. Bir sürücünün kazaya yol açan eylemleri, sonuç üzerinde en büyük etkiye sahiptir. NHTSA, araç kazalarının %94’ünün sürücünün yaptıklarından veya zamanında yapmadıklarından kaynaklandığını tespit etmiştir. Bu, uygun koçluk ve güvenlik önlemleri alındığında, kazaların çoğunun önlenebileceği anlamına gelir. NETS’e göre, karayolu güvenliğine yatırım yapmak filonun kaza oranını %50 azaltabilir ve bu da çalışanların ve yoldaki diğer sürücülerin hayatını koruyabilir. Sürücü güvenliği programları bir şirketin filo güvenliğini arttı-

52 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 52

10.09.2019 01:11


Mustafa TEKER

rırken aynı zamanda pozitif bir çalışan ilişkileri aracı olarak da hareket edebilir. Filo boyutu veya türü ne olursa olsun, sürüş güvenliği filolar için önemli bir önceliktir. Yıllar geçtikçe, sürüş güvenliği filolar için sürekli sağlanması gereken bir hedef halini almıştır. Filo yöneticileri bu sorunu nasıl çözebilir ve sürüş güvenliğini ve performansını nasıl iyileştirebilir? Sürücü puantaj hesabı bu hedefe ulaşmak ve sürekliliği sağlayabilmek için tek çözümdür.

Sürücü puantajı nedir? Bir sürücü puanı, filo yönetim sistemi aracılığıyla ölçülen, hızlanma, rölanti, emniyet kemeri

kullanımı, yakıt tüketimi gibi belirli sürüş ölçütlerine dayanan sürücü performans değerlendirmesi türüdür. Filo ve güvenlik yöneticileri riskli davranışları izlemek ve hangi sürücülerin ek eğitim alması gerektiğini belirlemek için puan kartlarını kullanabilir. Ayrıca filodaki en iyi sürücüleri belirlemek için puantaj hesabı kullanabilirler, böylece bu sürücüler ödüllendirilebilir. Ausis Sürücü puan kartı iki bileşen içerir: 1. Sürücü / Araç Raporu- Farklı sürücüleri veya araçları listeler ve ölçülen her kategorideki puanlarını gösterir. 2. Özet Grafik- Genel performansı gösterir (şirket hedefine ulaşıp ulaşmadığı veya beklentilerin üstünde veya altında

kalma durumunu gösterir).

3. En İyi / En Kötü – Puanlamadan en iyi derece alan ya da en kötü derece sahibi sürücüleri gösterir. Sistemden hem sürücü hem de araç bazında puanlama alınabilmektedir. Sürücü ID tanıma sistemi eklendiğinde sürücüler aynı aracı bile kullansalar sistemde kendi kullanımlarına ilişkin farklı puanlara sahip olurlar.

Sürüş performansını değerlendirmek için temel kriterler Güvenlik veya filo verimliliği gibi belirlenen filo hedeflerine bağlı olarak, sürücü puan kartınıza ölçebileceğiniz ve dahil edebileceğiniz farklı kriterler vardır. Aşağıdaki tabloda sürücü performansını değerlendirmede

Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 53

guvenlik yonetim 75.indd 53

10.09.2019 01:11


ÖZEL DOSYA ARAÇ TAKİP SİSTEMLERİ

Filo hedefine göre puan kartı kriterleri Filo Odak Alanı

Kriterler

Verimlilik

• Geç Başlangıçlar • Sürüş süresi- Müşteri süresi • Motor çalışma süresi

Güvenlik

Filo Optimizasyonu

Uygunluk

• • • • • • • •

Yol bazlı hız limit aşımları Şirket maksimum hız limiti ihlalleri Ani hızlanma Ani fren Ani manevra (sert viraj alma) Emniyet kemeri kullanımı İlk harekette geri manevra Mobileye ölçümleri o FCW – Şehir dışı Önden çarpışma Uyarısı o UFCW – Şehir içi Önden çarpışma Uyarısı o PCW – Yaya/Bisikletli çarpışma Uyarısı o HWM (ya da HW) – Takip Mesafesi Uyarısı o LDW– Şeritten Çıkma Uyarısı

• • • •

Motor arıza ışığı ve hata kodu Motor istismarı, devir aşımlı kullanım Yakıt tüketimi Mesai saatlerinden sonraki kullanımlar

• Günlük, haftalık, iki haftalık Sürüş ve Dinlenme saatleri limitlerine uyum • Dijital Takograf veri indirme, arşiv ve analiz • Hizmet Saatleri sürüş ihlalleri

yardımcı olabilecek bazı ölçümler gösterilmektedir. Filo puan kartı stratejileri Ausis Filo Yönetim Sistemi ile tamamen esnek bir şekilde puan kartınızı tasarlayabilir ve raporlarınızı Excel ile alabilirsiniz. Puantaj hesabı için uygulayabileceğiniz çeşitli stratejiler vardır.

koyun, ör. sert fren ve viraj almayan lastiklerde aşınma ve yırtılma veya 65 km/sa üzerinde hızlanma Her kurala bir ağırlık ekleyin, ör. toplam puandaki hıza daha fazla ağırlık koyarak (+ %30) hedeflenen hızlanmayı hedefleyin Kendi kategorilerinizi yapın Toplamın 100 puan olduğundan emin olun.

NETS'e göre, karayolu güvenliğine yatırım yapmak filonun kaza oranını %50 azaltabilir ve bu da çalışanların ve yoldaki diğer sürücülerin hayatını koruyabilir. Sürüş puanları ne kadar etkili? Sürüş puanlarında hedeflenen amaca ve odak noktasına göre daha önce bahsettiğimiz farklı kriterlere göre ölçümleme yapılabilir, hatta her bir odak noktası kriterleri için farklı puan tabloları da oluşturulabilir. Ancak aşağıdaki örnek, tek bir rapor ile birçok farklı kriterin değerlendirilmesi sonucunda sürücülerin gerçek sürüş performanslarının değerlenmeye girmesini sağlayan güzel örneklerden biridir. Puan hesabındaki kriterler özetle şunlardır: Hızlanma ihlalleri: %10 Birçok sistem sadece bu kriterleri kullanarak puan oluşturmaktadır. Oysaki bu kriterler sonucu filolarda aynı puanı alan çok sayıda sürücü olacaktır, sürü-

Sürücü puantaj hesabı önerileri Her sürücüye genel filo ortalamasına göre puan verin Sürücüleri filo hedefleriyle karşılaştırın Yatırımın getirisine odaklanın. Her davranışa bir maliyet

54 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 54

10.09.2019 01:11


cüler arasındaki karşılaştırma yapmaya yeterli olmayacaktır. Mobileye uyarıları: %10 Mobileye, kaza ve çarpışma uyarı sistemidir ve dünyada 40 milyondan fazla araçta 25’in üzerindeki araç üreticisi tarafından araçla entegre bir şekilde sunulmaktadır, aynı üreticinin satış sonrası sistemi araçla entegre olmamasına rağmen tüm hayat kurtaran anlık uyarıları sürücünün dikkatsizliği sırasında sesli ve görsel olarak sağlar. Bu şekilde örneğin şerit takip ile sürücü sinyal vermeden sık sık şerit değiştiriyorsa, sistemden daha kötü puan alacaktır. Mobileye takip mesafesi 1sn altında %10 Uygunsuz takip mesafesi tüm arkalı-önlü kazaların temel sebebidir. Bu kriter ile öndeki araca bulunulan hızla belirlene süreden daha düşük yaklaşmalarda sistem kullanıcıya negatif puan vermekte ve böylece trafikte takip mesafesi ihlali de puan hesabının bir parçası olabilmektedir. Sürücü emniyet kemeri kullanımı %20 Model yılı çok eski olmayan hemen hemen her araçta bu bilgi anlık alınabilmekte ve sürücünün emniyet kemer kullanımı ölçülebilmektedir. Yol bazlı hız aşım %30 En yüksek katsayıya sahip bu ihlal aslında hız aşımıdır. Ancak hız aşımını tek bir değere göre yapmaz, aracın bulunduğu yol parçasının hız limitlerine göre yapar. Aşırı hız ve mobileye takip mesafesi 0.5sn altında %20 Tek bir değere göre (araç tipine uygun olan değere göre 120, 90 gibi) hız aşımını kontrol eder, aynı zamanda yüksek hızlarda

öndeki araca çok yakın takiple kullanım durumlarında da hata puanı oluşturur.

Sürücü puanı kullanım örnekleri Gerçek filolara dayanan bu iki vaka çalışması, puan sisteminin ciddi işe yaradığını göstermektedir. Örnek bir filoda, sürücü davranışlarını ve risklerini yönetmek ve sürücüleri motive etmek için Ausis’in sunduğu araç takip ve filo yönetim sistemi kullanılıyor. Bu şirket 5000’den fazla araca bu cihazı kurdu ve hızlanma, emniyet kemeri kullanımı ve zorlu sürüş konularında sürüş verilerini topladı. Bir yıl sonra, şirket yüksek risk kategorisindeki sürücü sayısını filonun %33’ünden sadece %3’üne düşürdü.

Arttırılmış güvenlik ve daha az kaza Bir başka örnek filoda ise, risk altındaki sürücülerin belirlenmesine yardımcı olmak için özel bir puan kartı geliştirildi. Sürücü güvenliği puanları her ay denetçilere, yönetime ve ayrıca çalışanlara rapor edildi. Sürücü puan kartları ve politika değişiklikleri sayesinde, şirket ortalama filo güvenliği puanlarını %28 artırdı ve kaza oranlarını milyon km başına 5-3 kaza seviyesine düşürdü. Yüksek riskli sürücülerin sayısı da %87 oranında azaltıldı. Sürücü puan kartlarının kullanılmasının bir numaralı nedeni, sürücü güvenliğini arttırmaya yardımcı olmak ve kaza sayılarını azaltmaktır. Buna ek olarak, puan kartları filo verimliliğini artırmak, araç ömrünü uzatmak, servis maliyetlerini azaltmak ve

uyumluluğu arttırarak ceza ve yaptırımları azaltmak için etkilidir. Sürücü puantaj sistemi, bir kuruluşun en fazla risk taşıyan sürücülerini görmesini sağlar ve bunların sürüş alışkanlıklarını iyileştirmek için fırsat ve kolaylık sağlar. Puantaj sisteminin sürücü davranış yönetimi için çeşitli avantajları vardır. Bir puan kartının esnekliği, bireysel filonun ihtiyaçlarına göre uyarlanabileceği anlamına gelir. Aynı zamanda, tüm sürücülerin adil bir derecelendirmesini sağlayan objektif ölçümlerdir.

Mobileye, kaza ve çarpışma uyarı sistemidir ve dünyada 40 milyondan fazla araçta 25’in üzerindeki araç üreticisi tarafından araçla entegre bir şekilde sunulmaktadır, aynı üreticinin satış sonrası sistemi araçla entegre olmamasına rağmen tüm hayat kurtaran anlık uyarıları sürücünün dikkatsizliği sırasında sesli ve görsel olarak sağlar. Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 55

guvenlik yonetim 75.indd 55

10.09.2019 01:11


ÖZEL DOSYA ARAÇ TAKİP SİSTEMLERİ

Araç takip sistemleri hayatımızda olmaya devam edecek Oğuz CANDEVİR/Yönetici Ortak GOBLIN SYSTEM

G

üvenlik ihtiyacı ve isteği insanın varoluşundan bu yana içinde taşıdığı en güçlü dürtüsüdür. İlk başlarda doğa olaylarının, vahşi hayvanların yarattığı tehlikelerden korunmaya çalışan insanlar, zamanın geçmesiyle günümüzde öncelikle diğer insanlar başta olmak üzere, çevre koşulları, yaşamın içindeki araçlar, ekonomik baskılar gibi tanımı değişen birçok tehlikeden korunma ihtiyacı hissetmekte. Kendini güvende hissedeceği çözümler geliştirmekte. Bu çözümlerden birisi de değişen yapısı sebebi ile ülkemizde 1990’lı yıllarda başlayan Araç Takip Sistemi uygulamalarıdır. Firmaların ilk başlarda kendi yürüttükleri operasyonlarının verimliliği için araçlarının nerelerde olduklarını bilmek istemeleri ile başlamış ve günümüzde araçların bilgisayar sistemlerine entegre çalışan ve araçlardan aldıkları bilgiler ile firmalar için ekonomi, güvenlik, verimlilik gibi birçok konuda fayda sağlayacak modeller oluşturulmasını sağlayan komplike sistemler haline gelmiştir. 1990’lı yılların başlarında uydu teknolojileri ile başlayan serüven, sonrasında GSM şirketlerinin altyapı teknolojilerini geliştirmeleri, kapsama alanlarını arttırmaları, iletişim maliyetlerini düşürmeleri sebepleri ile GSM operatörlerinin iletişim altyapısı hizmetlerini verdikleri hale gelmiştir.

coğrafik lokasyon tanımlaması yapabilen ve tüm bunları istenildiği şekilde ve zamanda genelde GSM iletişim altyapısı üzerinden merkezdeki sunucuya ileten bir veri hizmet cihazı (veri toplayan ve ileten) olmuştur.

Sektörlere özel çözümler

Oğuz CANDEVİR

Sürücünün niteliği bile anlaşılmaya başlandı İletişim altyapısı, araç takip cihazının araçtan elde ettiği bilgileri merkezde bulunan sunucuya aktarmak için kullanılan yolu ifade eder. GSM şirketlerinin bu altyapılarını (2G, 3G, 4G gibi) geliştirmeleri araç takip sistemlerinin de gelişmesine ve hatta ilave sensörler gibi çevresel algılayıcılar ile araçtan farklı bilgilerin aktarılmasını sağlayan teknolojik çözümler haline gelmesini sağlamıştır. Artık sadece araçların takibini yapan ve hızını ölçen cihazlar olmaktan çıkmış, araçların bilgisayar sistemlerinden sürücünün iyi veya kötü sürücü olup olmadığını tespit edebilecek ani hızlanma, ani durma, frene / gaza basma oranları, hız limit aşımına kadar birçok bilgiyi alabilen, bağlı sensörler ile sıcaklık, nem, kapı kontak gibi çevresel algılayıcı bilgileri ile içindeki GPS modülü sayesinde

Hal böyle olunca günümüzde her sektör ve firma bu cihazları ve sistemi kendi farklı güvenlik ihtiyaçları için kullanmaya başlamışlardır. Bir araç kiralama firması araçlarının çalınması önlemek amaçlı bu cihazları kullanırken, bir nakliye veya kargo şirketi araçlarının kapılarının kendi belirledikleri yerler dışında açılıp açılmadığını tespit edip taşıdığı yükün güvenliğini sağlamak için, bir lojistik şirketi yakıt ekonomisi ve lojistik operasyonu için, okul servis araçları ise kendilerine belirlenmiş rotalardan sapan veya tehlikeli araç kullanan sürücüleri tespit ederek yolcusu olan öğrencilerin güvenliği sağlamak amaçlı kullanmaktadırlar. Artık her şeyin daha akıllı olacağı bir geleceğe doğru gidiyoruz. Önümüzde Akıllı Ulaşım Çözümleri, Akıllı Şehirler gibi kavramların konuşulmaya ve bu konularda çözümlerin üretilmeye başlandığı, sahadan elde edilen Veri’nin çok kıymetli olduğu dönemlere girdik. Araç takip cihazları da iyi birer veri hizmet cihazı oldukları sürece bir süre daha bizlere güvenlik, ekonomik, operasyon verimliliği gibi konularda hizmet etmeye devam edeceklerdir.

56 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 56

10.09.2019 01:11


guvenlik yonetim 75.indd 57

10.09.2019 01:11


SEKTÖRDEN

konsept son 20 Güvenliğin konsepti son 20 yılda değişti

Nemesis Elektronik Genel Müdürü Onur Akkaya Güvenlik Yönetimi Dergisi’nin sorularını yanıtladı. Sektörün son 20 yıldaki gelişimini değerlendiren Akkaya, korku ve kaygı arttıkça güvenlik sektörüne duyulan ihtiyacın da arttığına dikkat çekti. Akkaya sektörü de zayıf akım sistemleri sektörü olarak tanımladı ve “Güvenliğin anlamı, konsepti ve önemi baştan aşağı değişime uğradı. Eskiden can ve mal güvenliği ile ilgili bir hizmetti. Artık bunların yanında, bir işletmenin faaliyetinin bir yan kolu haline geldi” dedi.

Öncelikle Nemesis Elektronik hakkında bilgi alabilir miyiz?

1993 yılında kurulan bir zayıf akım proje ve taahhüt firmasıyız. Sektörde 25 yılı aşkın bir geçmişimiz ve tecrübemiz oldu. Güvenliğin kamera sistemleri, yangın algılama, acil anons, çevre güvenlik, hırsız ihbar sistemleri, data ve network ile bina otomasyon sistemleri kanadında etkin bir şekilde faaliyet gösteriyoruz. Bu süreçte hem kamu hem de özel sektörde çok özel ve önemli projelere imza attık. Bugüne kadar fabrikalar, sanayi tesisleri, havalimanları, süpermarketler- zincir marketler, oteller, bankalar, turistik tesisler, toplu ulaşım araçları, belediye binaları, siteler, adliye binaları, konutlar ve daha birçok alanda hizmet verdik. Müşterilerimizin ihtiyacı olan güvenlik sistemini onlara özel çözümler üreterek sunduk.

Satış sonrası servis periyodik bakım ve onarım hizmetleri de veriyoruz. Satışı yapıp geri çekilmiyoruz. Her zaman müşterilerimizin yanındayız. Öte yandan yurtdışında da gerçekleştirdiğimiz projelerimiz var. Irak International Bank’ın zayıf akım sistemleri de tarafımızca yapıldı. Ben de şahsen 21 yıldır Nemesis Elektronik kanalıyla güvenlik sektörünü içindeyim. 21 yılda güvenlik sektörünün ve Nemesis Elektronik’in gelişimine tanıklık ettim. Şu an grup içinde 4 şirketimiz var. Bu 4 şirket de Nemesis Elektronik’in içinden doğdu.

21 yılda sektörün gelişimine tanık oldum dediniz, nasıl bir gelişim gösterdi sektör bu sürede? Öncelikle teknoloji ve güvenlik sektörü hantallığı kaldırmıyor bunun altını çizeyim. 21 sene

ne değişti? Bu sürede güvenliğin anlamı, konsepti ve önemi baştan aşağı değişime uğradı. Eskiden kendine özel bir hizmetti. Artık bir işletmenin faaliyetinin yan kolu haline geldi. Mesela bir süpermarkete güvenlik hizmeti verirken aynı zamanda müşteri de sayıyoruz. Bu hizmet ile günün hangi saatinde kimler geliyor, neler alıyor hepsi öğrenilebiliyor ve kurum bu bilgilere göre pozisyon alıyor. Örneğin İETT için metrobüslerde kişi sayma hizmeti veriyoruz. Böylece hangi saatlerde hangi duraklarda yoğunluk var, o saatte ek sefer gerekiyor gibi bilgileri iletiyoruz ve kurum buna göre otobüs azaltarak ya da çoğaltarak hizmet veriyor. Bina otomasyon sistemleri ile akıllı binalar ortaya çıktı. Bunlar hep güvenliğin anlamının değişmesi ve bir adım öteye taşınmasıdır. Güvenlik eskiden sadece can ve mal güvenliği sağlanırken

58 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 58

10.09.2019 01:11


Onur AKKAYA

pt artık şirketlerin para kazandığı, enerji tasarrufu sağlatan bir yan kol haline geldi. Güvenlik algısının değişiminde pek çok unsur etkili oldu. Şahsi fikrim korku ve kaygı arttıkça güvenlik ihtiyacının da arttığı yönünde. Artık gündelik bir ihtiyaç bir oldu güvenlik. Bu ihtiyacı zenginleşmeye bağlayanlar oluyor bu fikre de kısmen katılıyorum ama korku bence en önemli faktör güvenlik sistemlerinin tercih edilmesinde. Evine hırsız giren bir kişi alarm sistemleri kurduruyor, endüstri tesisleri ya da fabrikalar son dönemlerde sıkça yaşanan yangın olaylarına karşı önlemlerini alıyor, hemen her yerde güvenlik kameraları her anı kayıt alıyor ve böylece pek çok sorun da çözülüyor. Öte yandan hızlı kentleşmenin yanı sıra son yıllardaki göç dalgası da güvenlik ihtiyacını ciddi anlamda artırdı.

Bizim güvenlik sistemlerimizin amacı ve ortaya çıkışı caydırıcılık, teşhis ve tespit edilirlik aslında, olay yaşanmadan önüne geçmek. Önleyici bir tedbir olarak kullanılıyor bizde güvenlik. İşe de yarıyor çoğunlukla. Kanıt mekanizması olay yaşandıktan sonra devreye giriyor.

Sonuç olarak güvenlik günlük hayatımızın kaçınılmaz, vazgeçilmez bir ihtiyacı oldu.

Çözülen sorunlara vereceğiniz örnekler var mı? İstanbul metrobüslerinin güvenlik kameralarını ve anons sistemlerini biz kurduk. Bu sistemler bir kanıt mekanizması olarak işlev görüyor. Araç içindeki bu kameralar metrobüslerde yaşanan olayların daha çabuk sonuca ulaşmasını sağlıyor. Hemen herkesin hatırlayacağı şoföre şemsiye ile saldıran yolcu vakası vardı. Orada şoförün bir kusuru olmadığı kayıtlar sayesinde ortaya çıkarıldı. Son dönemde sıkça gündeme gelen araç içi taciz vakalarının ortaya çıkarılmasında ve çözülmesinde da kamera sistemlerimizin önemli bir payı var. Hoş olaylar değil bu söz ettiklerimiz ama ya hiç kanıt olmasaydı ortada,

o zaman ne olacaktı?

Güvenlik sistemlerinin en önemli artısı bu mu oldu, kanıt ortaya çıkarmak mı? Bir anlamda öyle diyebiliriz ama bizim güvenlik sistemlerimizin amacı ve ortaya çıkışı caydırıcılık, teşhis ve tespit edilirlik aslında, olay yaşanmadan önüne geçmek. Önleyici bir tedbir olarak kullanılıyor bizde güvenlik. İşe de yarıyor çoğunlukla. Kanıt mekanizması olay yaşandıktan sonra devreye giriyor.

Sektörün yeni trendleri hakkında bilgi verir misiniz? Sektörün en yeni ve belki de en uzun sürecek trendi zayıf akım sistemleri entegre çalışarak ortak bir hedef için çalışması. Hatta sektörü zayıf akım sistemleri sektörü olarak tanımlamak bile mümkün. Artık akıllı evler, telefonla her şeyi yönetme gibi özellikle hayatımıza girdi. Bu kolaylıkların tadını

Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 59

guvenlik yonetim 75.indd 59

10.09.2019 01:11


SEKTÖRDEN

alıp keyfini süren kimse kolay kolay da bırakamaz. Zayıf akım sistemlerinin kullanımı dünyada da aynı şekilde yükselen değer. Amerika, İsrail ve Avrupa zayıf akım sistemleri kullanımında ön planda. Sadece Yunanistan’da Türkiye’ den daha fazla alarm sistemi kullanılıyor. Bu noktada Yunanistan ve diğer ülkelerin sigorta sistemi itici güç oluyor. Eğer önlemler alınmazsa sigortacılar sigorta yapmıyor. Bu nedenle sektör çok iyi konsolide olmuş durumda.

söndürme teknolojilerinde önemli gelişmeler yaşanıyor. Sensör teknolojileri çok hassas hale geldi. Kamera ile algılama yani görüntü üzerinde çalışan algoritmalar ile algılama çok başarılı noktalara geldi. Söndürmede kimyasallar ve sulu söndürmelerin basınçlı buhar şeklinde uygulanan teknolojiler çok gelişti. Fakat baştan da söylediğim gibi Yangın ile mücadele komple yapılması gereken bir mücadeledir. Bu mücadele tesisin her biriminde bilinçli bir biçimde ve kesintisiz uygulanıyor olmalı.

Türkiye’de sigortacılık sistemi entegre olabildi mi güvenlik sektörüne?

2019 yılını nasıl değerlendirirsiniz, herkes için zor bir yıl oldu galiba?

Bizde tam anlamıyla böyle bir konsolide olma durumu yok. Ama yavaş yavaş başlıyor diyebiliriz Sigortacılar güvenlik sisteminin var olup olmamasına göre poliçe bedelleri belirlemeye başladı. Olması gereken saydığımız ülkelerdeki gibi güvenlik sisteminin olmadığı durumlarda sigorta yapılmamasıdır. Bu gerçekleşirse yaşanan olumsuz olaylarda ciddi bir azalma yaşanacağına inanıyorum.

Bir ekonomik kriz yaşıyoruz geçen yılın Ağustos ayından bu yana. 2018 ‘i bu kriz ile geride bırakırken, 2019 yılı için hepimiz çeşitli öngörülerde bulunduk. Ben bu yılın ilk 6 ayı zor geçer, ikinci 6 ay daha kolay olur diyordum. Ama öyle olmadı. Cirolar ciddi anlamda düştü, tahsilat problemleri yaşanmaya başladı. Sektör içi rekabet had safhaya çıktı ve fiyat kıran firmalar yüzünden kar marjları düşmeye başladı. Yurtdışından ürün getiremeyenler oldu. Ama her kriz kendi fırsatını da içinde barındırıyor. Mali yapısı daha güçlü olan firmalar bu krizi fırsata dönüştürdü.

Güvenlik sektörünün gelişiminde itici güç kamu mu yoksa özel sektör mü?

Benim bu dönemden beklentim, ticaret ahlakına uymayan, rekabette her şey mubahtır diyenlerin ve gelişime, hizmet kalitesine önem vermeyen firmaların sektörden elenmeleridir. Çünkü bizim sektörümüze giriş için sadece şirket kurulum bedeli gerekiyor. İsteyen herkes sektöre

Kamu her sektör için itici güçtür. Sonuçta devlet en büyük alıcı ülkemizde. Fakat özel sektör de sektörün gelişimi, yeni teknolojileri denemek ve performanslarını test etmek açısından ve sektöre kalifiye insanların kazandırılması açısından önemli. Kamu ve özel sektörün ayrı ayrı önemli etkileri var.

Son dönemde yaşanan fabrika yangınları konusu ile ilgili neler söyleyebilirsiniz? Son dönemde çok sık bir şekilde fabrika yangınları yaşanıyor. Ne yazık ki neredeyse her gün bir fabrika yangını haberini duyuyoruz, okuyoruz ya da izliyoruz. Yangınla mücadele elektronik ve mekanik sistemler, kurumun bu konuda eğitimli ve bilinçli personelleri, belediye, devlet, sigorta şirketlerini de içine alan komple bir mücadeledir. Bizim sektörümüz olan algılama ve

Ne yazık ki neredeyse her gün bir fabrika yangını haberini duyuyoruz, okuyoruz ya da izliyoruz. Yangınla mücadele elektronik ve mekanik sistemler, kurumun bu konuda eğitimli ve bilinçli personelleri, belediye, devlet, sigorta şirketlerini de içine alan komple bir mücadeledir. girebiliyor. Onay, sertifika, lisans gibi belge ya da izin konularında yasal düzenlemeler çok eksik. Bizce “esas olan sürekliliktir.” süreklilik kaliteyi getirir biz bu sloganımıza güveniyoruz ve bu slogan eşliğinde yolumuza devam ediyoruz.

60 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 60

10.09.2019 01:11


guvenlik yonetim 75.indd 61

10.09.2019 01:11


ELEKTRONİK GÜVENLİK

7/24 ATM Güvenliği ATM Endüstrisi Derneği (ATMIA), tüm dünyada nakit ihtiyacı olanlara yılın 365 günü 7/24 hizmet eden yaklaşık 3,5 milyon ATM olduğunu belirtiyor. Bu durumda ATM’lerin güvenliğinin sağlanması da zorlu bir mesele olarak karşımıza çıkıyor. HIKVISION TÜRKİYE

G

ünümüzde ATM’ler milyonların günlük yaşantısının temel taşlarından biri haline gelmiş olmakla beraber, saldırı eylemlerine de açıktırlar. Global ATM Endüstrisi Derneği, 2017 yılında ATM suçla-

rında %12’lik bir artış olduğunu bildirdi. Bu saldırıların birçoğu ATM kullanıcılarına da yönelik olup onlara zarar verebilmekte ve travmaya sebep olabilmektedir. ATM’ler genellikle bina dışlarında yer alıp gündüz ve gece kullanıldıklarından, güvenliklerinin sağ-

lanması da başlı başına bir mesele olduğundan – bankalar da akıllı çözümlerden giderek daha fazla faydalanmaktadırlar.

Dış mekan hassasiyeti ATM Endüstrisi Derneği (ATMIA), tüm dünyada nakit ihtiyacı olan-

62 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 62

10.09.2019 01:11


lara yılın 365 günü 7/24 hizmet eden yaklaşık 3,5 milyon ATM olduğunu belirtiyor. Bu durumda ATM’lerin güvenliğinin sağlanması da zorlu bir mesele olarak karşımıza çıkıyor. Verimli olabilmeleri için ATM’lerin çoğunun kamusal alanlarda yer alıp günün her saati açık olmaları gerekir. Tüm bunlar, nakit para içerdikleri gerçeğiyle de birleşince son derece cazip bir hedef niteliği kazanmaları kaçınılmaz oluyor. Suçlular bu makineleri, diğer bir ifadeyle, bu makineleri kullanan kişileri çeşitli yollarla hedef alırlar. Örneğin, ATM müşterilerinin dikkatini dağıtarak kartlarını veya nakitlerini almak veya daha sonradan kullanmak üzere PIN kodlarını çalmak gibi. Ayrıca, müşteri kart bilgilerini çalmaya yönelik sahte kart okuyucu sistemi kurmaya çalışmak da bu çabalar arasında yer alıyor. Öte yandan, bankaların müşteri ihtilaflarıyla başa çıkmaları gerekiyor. Cüzi bir oranda olsa da, bazı ATM işlemlerinde müşteriler işlemin istediği şekilde gerçekleşip gerçekleşmediği konusunda şüpheye düşebiliyor, hatta para çekme işlemine ilişkin itirazlarda dahi bulunabiliyor. Dolayısıyla, ATM makinelerinin güvenliğine yönelik tedbirler, mali kuruluşun güvenlik çözümünün önemli bir parçası olarak yerini koruyor.

durumda, çerçevede başka bir yüz daha görünüyorsa (örneğin, kullanıcının omzundan bakan biri), veya kişi maske takmışsa, güvenlik merkezine alarm gönderilebiliyor. Güvenlik sistemi aynı teknolojiyi kullanarak, rakam paneline PIN kodlarını çalmaya yönelik bir bant yerleştirildiğinde veya kart bilgilerini çalmaya yönelik sahte kart okuyucu konulduğunda da bilgilendirme yapabiliyor. Tüm bu ‘akıllı’ alarmlar sayesinde güvenlik takip sürecine ilişkin veriler güvenlik personeline aktarılarak, olaylara anında müdahale etmeleri sağlanıp yanlış alarmların sebep olduğu vakit kaybının önüne geçiliyor. Elde edilen video görüntülerle olay sonrası incelemeye yönelik delil de elde edilmiş oluyor. Buradaki Derin Öğrenme motoru Hikvision DeepinMind NVR, bilgiyi kameradan alarak Derin Öğrenme algoritmaları aracılığıyla analiz ediyor. Diğer NVR cihazları ve tüm çözüme ait bu parçayı diğer parçalarla bir araya getirerek güvenlik ve iş zekasına dair güçlü bir araç seti ortaya koyan video yönetim sistemi ile birlikte kamera görüntülerinin ‘yönetimi-

Bir ATM makinesinde, biri kullanıcıya diğeri ATM ekranına dönük iki adet kamera gizlidir. ATM güvenlik sistemi içerisinde yer alan Derin Öğrenme teknolojisi, mevcut veri yapılarına dayalı olarak önündeki yüz şekline ilişkin ‘anormallikleri’ tespit edebilir. ni’ de sağlayabiliyor. Güvenlik çözümünün en uç noktalarında varlıklarınızın güvenliğini sağlamak, Derin Öğrenme teknolojisi ile çok daha kolay. Bu sayede bina dışı ATM’leriniz dahi güvende olacak, sahtekarlığın önüne geçilecek ve müşterilerinizin güvenliği haftanın yedi günü sağlanacak.

Derin öğrenme teknolojisi Bir ATM makinesinde, biri kullanıcıya diğeri ATM ekranına dönük iki adet kamera gizlidir. ATM güvenlik sistemi içerisinde yer alan Derin Öğrenme teknolojisi, mevcut veri yapılarına dayalı olarak önündeki yüz şekline ilişkin ‘anormallikleri’ tespit edebilir. Bu

Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 63

guvenlik yonetim 75.indd 63

10.09.2019 01:11


ELEKTRONİK GÜVENLİK

Özelleştirilmiş, öğrenebilen hassaslıkta video analizi Kurulumcular halihazırda kullanılan sistem ile merdiven kullanmak veya kameraları yüksek yerlere yetiştirmek için kaldırma ekipmanı kiralamak zorundadır. Bu kamera sistemi sayesinde merdiven, kaldıraç gibi malzemelere gerek olmadan, kameraları hizmete alma kablosuz olarak yapılabiliyor ve kurulumcular daha etkili ve kolay çalışabiliyor. BOSCH

B

osch, güvenlik cihazlarının performansını arttırmak ve kullanıcılar ile kurulumculara avantajlar sağlamak için son teknoloji özellikleri kullanmaya devam ediyor. Bu amaçla yeni FLEXIDOME IP Starlight 8000i sabit dome kameralar, kolay kurulum, uzaktan kablosuz devreye alma, zorlu ışık koşullarında detaylı görüntü alma, daha iyi güvenlik sağlama ve daha iyi öngörü sunmak için veri analizi yapma gibi işlevlere sahip olacak şekilde geliştirildi. FLEXIDOME’un yenilikçi konsepti ilk planlama aşamasından ve kurulumdan hizmete almaya kadar olan bütün süreci kolaylaştırıyor. IP kameralarını kurmak ve çalıştırmak için ise gereken süreyi %75 kısaltıyor. FLEXIDOME IP Starlight 8000i kameralarını kurmak ise son derece kolay. FLEXIDOME’un ürün konsepti sadece üç basit adım ile kuruluma olanak sağlıyor: montaj desteğini kurma, kabloları bağlama ve kamera modülünü kurma. Gromet tasarımı sayesinde ise konnektörleri ayırmak zorunda kalmadan yama

kablo kullanmak da mümkündür. Kablosuz uzaktan hizmete alma avantajı sayesinde toz ve kir birikimi gibi olumsuz durumlar, kamera modülünün tüm kurulum ve yapılandırma süreci boyunca yalıtımlı kalması sayesinde ortadan kalkıyor. Kurulumcular halihazırda kullanılan sistem ile merdiven kullanmak veya kameraları yüksek

yerlere yetiştirmek için kaldırma ekipmanı kiralamak zorundadır. Bu kamera sistemi sayesinde merdiven, kaldıraç gibi malzemelere gerek olmadan, kameraları hizmete alma kablosuz olarak yapılabiliyor ve kurulumcular daha etkili ve kolay çalışabiliyor. Bosch Project Assistant uygulaması ile kablosuz bağlantı kurabilecek bir tablet veya akıllı telefon ile

64 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 64

10.09.2019 01:11


yatay, düşey hareket, döndürme ve yaklaştırma (PTRZ) işlevi ayarlanarak kamera veya lense dokunmak zorunda kalmadan istenilen görüş açısı sağlanabiliyor. Kurulum sonrasında herhangi bir ayar gerekirse ilk kurulum sonrasında zaman, efor ve kaynaktan tasarruf ederek uzaktan yapılabiliyor.

‘Camera Trainer’ sayesinde kişiselleştirilmiş hassaslıkta Video Analizi FLEXIDOME IP Starlight 8000i kameralarını diğerlerinden ayıran temel özellik ise ‘Camera Trainer’ fonksiyonu ile dahili Akıllı Video Analizidir. Bu, video analizinin gelişiminde bir sonraki adım olarak “Makine öğrenimini” Bosch kameralar aracılığıyla duyurur. ‘Camera Trainer’, Bosch dahili video analizini müşterilerin en çok önemseyeceği obje veya durumları saptamasını sağlayacak şekilde kişiselleştirilmesini sağlar. Daha da fazla esneklik ve doğruluk için yeni kullanıcı ayarlı obje ve olay takibi yeteneğini Bosch kameralarının dahili Akıllı Video Analizinin hali hazırda var olan önceden ayarlanmış alarm kuralları ve obje filtreleriyle (örneğin alışveriş arabasıyla yürüyen kişiler) birleştirmek de mümkündür. İnsanlar ve nesneler için bir yandan güvenlik seviyesini önemli ölçüde arttırırken diğer yandan, hareketten bağımsız olarak trafik ışıklarının önünde birikmiş araçların ayrıştırılması veya bir aracın ne kadar uzun süredir park halinde olduğu gibi yeni kişiselleştirilmiş kullanım ve uygulama fırsatları sunar. ‘Camera Trainer’ ile, video kameralar sadece hareket tarafından tetiklenmenin dışında, belli başlı durumları veya durağan objeleri tanımayı ve saptamayı öğrenebilir.

Zorlu ışık koşulları altında maksimum görüntü detayı Yüksek çözünürlük ayarları ve kare hızı, daha iyi dinamik aralık ve ışık hassasiyeti kişileri veya objeleri ayırt etmek ve kanıtlar yaratmak için olmazsa olmazdır. Yeni FLEXIDOME IP Starlight 8000i serisinin diğer bir eşsiz özelliği de Bosch’un Starlight teknolojisinin çözünürlük farketmeksizin standart olarak dahil edilmesidir. Bu da tüm FLEXIDOME IP Starlight 8000i modellerinin: HD 1080p, 6 megapiksel ve 4K ultra HD çözünürlük sayesinde düşük ışıklarda bile eşsiz detaylar sunabildiği anlamına geliyor. Saniye başına 60 kareye çıkan kare hızı ile hızlı hareket eden objeler kolayca yakalanırken, diğer yandan 134 dB’ye kadar olan Yüksek Dinamik Aralık görüntüdeki karanlık ve aydınlık noktalar da dengeleniyor. IP66 su geçirmezlik, korozyona karşı koruma için çift katmanlı, yüksek kalite kaplama, IK10+ darbe direnci, ve -50 ve +60 derece arası hava şartlarında çalışabilmesi ile yeni, dayanıklı FLEXIDOME IP Starlight 8000i hem iç hem dış mekan uygulamaları için son derece uygundur. Yeni FLEXIDOME IP Starlight

Daha da fazla esneklik ve doğruluk için yeni kullanıcı ayarlı obje ve olay takibi yeteneğini Bosch kameralarının dahili Akıllı Video Analizinin hali hazırda var olan önceden ayarlanmış alarm kuralları ve obje filtreleriyle (örneğin alışveriş arabasıyla yürüyen kişiler) birleştirmek de mümkündür. 8000i yeni kullanım avantajları sunmak ve güvenliği daha da geliştirmek üzere kameraları eğitmek için makine öğrenimi özelliğini sunarak dahili video analizine bir sonraki adımı getiriyor. Bosch’un sunduğu üstün görüntü ve kalite ile beraber FLEXIDOME IP Starlight 8000i kameraları kullanıcı ve kurulumcular için önemli avantajlar sunuyor.

Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 65

guvenlik yonetim 75.indd 65

10.09.2019 01:11


ELEKTRONİK GÜVENLİK

4K kameralar ve H.265+ teknolojisinin öncüsü Milesight 5 Megapiksel, 4K gibi yüksek kaliteli kamera görüntülerini kendi özel sıkıştırma teknolojisi ile depolayıp, yeni veritabanımız sayesinde minumum bandwith, maksimum piksel kalitesi esasında saklayabilmektedir. Büyük ölçekli projelerinizde disk maliyetlerini ve network bandwith genişliklerini büyük oranda azaltabilmekteyiz. Kaan KANDEMİR/Ürün Yöneticisi HAN ELEKTRONİK

I

P Video Gözetim Çözümleri alanında 4K ve H.265+ Teknolojisinin öncülerinden olan Milesight Mühendislerinden Yenilenmiş bir ‘4K Network Kayıt Cihazı Serisi.’ Görüntü çözünürlüklerinin artması ile beraber depolama ve yazılım üzerinden izleme çözümlerine de inovatif yaklaşımlar oldu. Daha kaliteli görüntüyü depolamak, sıkıştırmak ve aktarmak artan band genişlikleri sebebiyle daha da zorlaştı. Tabii ki artan görüntü kalitesi sayesinde güvenlik kameralarının önemi çok önemli derecede arttı. Artık Yüz Tanıma Sistemi, Plaka Tanıma Sistemi, Renk Algılama, vb. Akıllı Çevresel Analizleri kullanan birçok kurum ve işletme bulunmakta. Artan görüntü kalitesi görüntüyü işlemeyi kolaylaştırdı ve yeni bir sektör yarattı. Tabii ki endüstriyel projelerde veya geniş alanlarda birçok IP Kamera bir arada kullanılmaktadır. Network tarafında her ne kadar siste-

matik bir şekilde yönetilebilir switchlerle, VLAN gibi oluşumlarla IP Kameralarımızı kontrol edebilsek de, en önemli konulardan biri kayıpsız şekilde veriyi kaydedebilmek, arşivleyebilmektir. CCTV Kullanım oranlarında anlık alarm durumları hala çok yaygın değil; bütün sistemler tehlikeli bir olay olduktan sonra ‘Video Kaydı izleme’ esasına dayalı. Çevresel veya olayın şekline bağlı olarak

kameralardan her zaman olayın işlendiği saati bulmak, kaybolan eşyayı bulmak, şüphelileri geçmiş kameralardan takip etmek ve araştırmak saatler sürebiliyor. Teknoloji her alanda talepler ve ihtiyaçlar doğrultusunda gelişmektedir. Yeni nesil güvenlik kameralarında da ihtiyaca dayalı bu özellikleri görmekteyiz. Güvenlik Teknolojileri Sektörü şüphesiz ki mobil teknolojiler beraberinde en

66 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 66

10.09.2019 01:11


Kaan KANDEMİR

hızlı gelişen sektörlerin başında geliyor. Tüm bu ihtiyaçlarınız doğrultusunda, Dünyanın her yerinden Milesight Global Çözüm ortaklarının talepleri doğrultusunda, Milesight Ekibi olarak kayıt cihazı yazılımımızın veri tabanı yapısını günümüz teknolojilerinin daha aktif ve daha rahat olarak kullanılabileceği yapıda geliştirdik.

Veri kayıplarının önüne geçiliyor Milesight 5 Megapiksel, 4K gibi yüksek kaliteli kamera görüntülerini kendi özel sıkıştırma teknolojisi ile depolayıp, yeni veritabanımız sayesinde minumum bandwith, maksimum piksel kalitesi esasında saklayabilmektedir. Büyük ölçekli projelerinizde disk maliyetlerini ve network bandwith genişliklerini büyük oranda azaltabilmekteyiz. Yine yukarıda bahsettiğimiz risk faktörlerinden biri olan veri kaybı gibi sorunların önüne geçebilmek için video veri koruma yapımızı geliştirdik. Orta ve Büyük Ölçekli Projeleriniz için Milesight Kayıt Cihazlarında RAID, Hotspare, N+1 Yedekli Cihaz Failover

gibi Fonksiyonlar ücretsiz olarak yer almaktadır. Özellikle N+1 Failover dediğimiz yedekli sistem sayesinde, Projede yer alan kayıt cihazları arasında sanal köprü oluşturulur. Master-Slave yapısı kurularak Sisteminizde yer alan herhangi bir kayıt cihazı, herhangi bir sebepten ötürü devre dışı kaldığı anda, Slave modunda çalışan cihaz kameraları ivedi bir şekilde kendi üzerine ekleyerek kayıt görevini devir almakta, veri kaybını minimuma indirgemektedir. Daha Sonra Master cihaz düzeltildiğinde kayıtları aynı tarih ve saat şeklinde köle cihaz üzerinden yükleme yapmaktadır. Yine yeni bir özellik olan, Milesight Kamera ve Kayıt Sistemini birlikte kullandığınız projelerinizde Akıllı Arşiv arama özelliği sayesinde sadece alarm ve hareket olan anların izlemesini yaparak sonuca daha hızlı ulaşabilir ve verimliliği arttırabilirsiniz. Akıllı arşiv izleme özelliği sayesinde sadece insan algılanmış alanları, sınır-bölge ihlali yapılmış alanları izleyebilirsiniz. Sistemde dahili olarak bir çok video analiz bulunmaktadır örn: kişi sayma, oyalanma ihlali, tek ve çift yönlü Sınır ihlali, çevresel Alan ihlali, kameraya sabotaj ihlali, kayıp nesne ve yabancı nesne algılama. Milesight Kayıt Cihazları 9 Kanaldan başlayıp Mini Seride Poeli ve Poesiz olarak iki gruba ayrılmaktadır. 16 Kanal, 32 Kanal, 64 Kanal gibi her türden projeye cevap veren çözümleri bulunmaktadır. Daha büyük Projelerde Milesight Vide Server Yazılımlarını kullanabilirsiniz.

Sistemde dahili olarak kişi sayma, oyalanma ihlali, tek ve çift yönlü Sınır ihlali, çevresel Alan ihlali, kameraya sabotaj ihlali, kayıp nesne ve yabancı nesne algılama gibi bir çok video analiz bulunmaktadır. hizmeti sağlamaktayız. Bu sayede Mobile izleme veya Uzak Network üzerinden kameralarınızı izlemek istediğiniz çok hızlı bir şekilde bağlanabilir, daha düşük ping süreleri ile izleyebilirsiniz. NVR üzerinden HDMI üzerinden izleme yapacaksanız, PRO Serisinde HDMI 1 ve 2 Çıkışını ayrı ayrı kullanabilir, dilediğiniz kanalı dilediğiniz ekrana gönderebilirsiniz. Network üzerinden izleme yapmak isterseniz kayıt cihazının ücretsiz client yazılımı olan CMS Programını indirebilirsiniz. İntel i5 üzerinde 64 Kanala kadar canlı izleme yapabilir, i7 gibi bir işlemcide 150 Kanala kadar izleme yapabilirsiniz. CMS Yazılımının 4 Monitör desteği bulunmaktadır. E-map özelliği ile kameraları harita üzerinde yerleştirebilir alarm olan kameralara pop-up bildirim özelliğini kurabilirsiniz. Milesight CMS üzerinden kayıt cihazının fonksiyon ve ayarlarını da yönetebilirsiniz.

Ayrıca tüm Milesight kullanıcılarına Türkiye lokasyonlu P2P Server

Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 67

guvenlik yonetim 75.indd 67

10.09.2019 01:11


ELEKTRONİK GÜVENLİK

Kişiselleştirilmiş ve akıllı güvenlik seçenekleri Günümüzde kullanımı her geçen gün artan mobil uygulamalar, beklentilerin üzerinde avantajlar sağlıyor. Bunun en başarılı örneklerini de, mobil uygulamalarla kontrol edilebilen ev güvenliği sistemlerinde görmek mümkün. YALE

K

ilit çözümleri ve akıllı güvenlik sistemleri alanında dünyanın lider markalarından Yale, geliştirdiği yeni ürünler, mobil uygulamalar ve yaptığı iş birlikleri ile tüketicilerini yalnızca evlerinde değil, evlerinden binlerce kilometre uzakta dahi güvende hissettiriyor. Akıllı ev piyasası Türkiye’de dikkat çekici bir artış gösteriyor. İşteyken, okuldayken veya evden

binlerce kilometre uzakta bir gezideyken yaşam alanının güvende olduğunu bilmek, istenmeyen misafirleri caydırabilmek veya evdeki minik dostları kontrol edebilmek tüketicilere büyük bir rahatlık sağlıyor. Kilit çözümleri ve akıllı güvenlik sistemleri alanında dünyanın lider markalarından Yale, yeni ürün ve iş birlikleri ile hem üst düzey güvenlik sağlıyor hem de kontrolü tamamen kullanıcılara

bırakarak kişiselleştirilmiş bir deneyim sunuyor.

Akıllı ev güvenlikleri akıllı telefonlardan yönetiliyor Günümüzde kullanımı her geçen gün artan mobil uygulamalar, beklentilerin üzerinde avantajlar sağlıyor. Bunun en başarılı örneklerini de, mobil uygulamalarla kontrol edilebilen ev güvenliği sistemlerinde görmek mümkün. Yale Smart Living serisindeki

68 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 68

10.09.2019 01:11


ürünler, evde bağlantılı bir güvenlik sistemi oluşturup güvenliği tamamen akıllı telefonundan kontrol etmeyi sağlayan çözümler sunuyor. Geçmişte güvenliği kontrol etmek için ayrı bir kilit, anahtar, izlenebilir alarm sistemi ve ayrı bir CCTV sistemi gerekirken şimdi tüm bu unsurlar birleştirildi ve ortaya akıllı bir cihazla tek noktadan kontrol edilebilen bağlantılı bir sistem çıktı. Tüketiciler akıllı kapı kilitleri ve alarmları ile iç mekan ve dış mekan kameralarını bir araya getirerek kendi ihtiyaçlarına uygun bir ekosistem yaratabiliyor.

Bugüne kadarki ‘en akıllı’ uygulama Yale’in yenilenen ana kontrol paneli Yale Smart Living Home App, kapıları kilitleyip açarken alarm durumunu kontrol etmeyi ve alarmı kurmayı zahmetsiz hale getiren kilit özellikleri barındırıyor. Kullanıcı deneyimini çok daha basit hale getiren yeni uygulama, mevcut Yale View App’e bağlanabiliyor ve bağlı Home View kameralarından canlı yayın sunuyor. Yeni eklenen bağlantılı akıllı prizleri ve programlanabilen eylemleri kontrol etme özelliği sayesinde ev güvenliği artık yalnızca her zamankinden daha akıllı olmakla kalmıyor, aynı zamanda ev sahiplerinin içini daha çok rahatlatıyor.

liler asma kilitleri açarak valizin kontrolünü yapıyor. Ancak bazı kilitler yalnızca kırılarak açılabildiği için bir daha kapanmıyor ve bu durum valiz güvenliği için risk oluşturuyor. Dünyanın en çok tercih edilen kilit markası Yale ise havaalanı güvenliği tarafından zarar görmeden açılabilen kilitlerin üretim sürecini denetleyen Travel Sentry asma kilitleri ile valiz güvenliğini en üst seviyeye taşıyor. Travel Sentry onaylı Yale asma kilit çeşitleri, valizlerin korunması ve yolcuların gönül rahatlığı ile seyahat etmesini sağlamak amacıyla tasarlandı. Kilit, normal kilitlerden beklenen tüm korumayı sağlıyor ve buna ek olarak, gerekli durumlarda güvenlik görevlileri tarafından hiçbir hasar olmadan açılıp yeniden kilitlenebiliyor. Travel Sentry onaylı Yale asma kilit çeşitleri Red Diamond (Kırmızı Elmas) logosu taşıyor.

Havaalanı güvenliğinde artan önlemler nedeniyle valizlerin tümü uçaklara yüklenmeden önce kontrolden geçiriliyor. Valiz içerisinde yer alması yasak bir maddenin tespit edilmesi durumunda ise görevliler asma kilitleri açarak valizin kontrolünü yapıyor. bazı kilitler yalnızca kırılarak açılabildiği için bir daha kapanmıyor ve bu durum valiz güvenliği için risk oluşturuyor. Bu logo kilidin Travel Sentry onaylı olduğu anlamına geliyor. Travel Sentry sistemi günümüzde, 35 ülkede ve 650 havaalanında kabul görüyor.

Yale’in Travel Sentry onaylı asma kilitleriyle valizler de koruma altında Günümüzde havaalanı güvenliğinde artan önlemler nedeniyle valizlerin tümü uçaklara yüklenmeden önce kontrolden geçiriliyor. Valiz içerisinde yer alması yasak bir maddenin tespit edilmesi durumunda ise görev-

Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 69

guvenlik yonetim 75.indd 69

10.09.2019 01:11


GÜVENLİK HİZMETİ

Fiziksel güvenlik tedbirleri Erişim kontrolü güvenlik alanınızın dış kenarından başlar. Tesisinize olan mevcut erişimi izlemek, özellikle tesiste park yeri veya başka bir dış kaynak varsa, dış mekân alanlarını korumak için kamera gözetimi sağlanmalıdır. Uğur UÇAR/ Genel Müdür SECURITEAM ÖZEL GÜVENLİK VE KORUMA HİZMETLERİ

F

iziksel güvenlik tedbirleri, tesisler için oluşturulacak olan güvenlik stratejisinin en önemli parçası hatta yapı taşıdır, ancak bu genel planın tamamını değil büyük bir bölümünü oluşturur. Güvenlik uzmanları, bir fiziksel güvenlik planının en önemli üç bileşeninin, alanınızı daha güvenli hale getirmek için birlikte çalışan erişim kontrolü, gözetim ve elektronik güvenlik sistemleri olduğunu kabul eder. Erişim kontrolü güvenlik alanınızın dış kenarından başlar. Tesisinize olan mevcut erişimi izlemek, özellikle tesiste park yeri veya başka bir dış kaynak varsa, dış mekân alanlarını korumak için kamera gözetimi sağlanmalıdır. Kapsamlı bir erişim kontrolü ve stratejisi için ayrıca gelişmiş otomatik geçiş sistemleri, yeni nesil kilitler, erişim kontrol kartları veya biyometrik kimlik doğrulama ve yetkilendirme sistemlerinin kullanımı şarttır. Giriş kontrolü, access kartları ile veya biyometrik kontrollerle giriş yapılan ön kapıda başlar. Oradan, kart okuyucuları ofisler, konferans salonları ve hatta mutfak kapıları da dahil

olmak üzere hemen her kapıya yerleştirebilir. Günün sonunda, her çalışan ya da ziyaretçi aynı işlemi yaparak girer ve çıkar, binanın içinde personel ya da ziyaretçi olup olmadığı takip edilir. Her binanın istenmeyen kişileri dışarıda tutacak bir sisteme ihtiyacı vardır, çoğu kuruluş kendi bünyesindeki belirli alanlara erişimin önceden davet edilmiş olan kişilere ve hatta kendi bazı personellerine bile kısıtlaması gerekir. Bu nedenle, yalnızca yetkili personele ve bu ayrıcalık için seçilmiş olan kişilere, korunan olanaklara

erişim sağlamak için bir dizi güvenlik önlemi almanız gerekir. Bu güvenlik önlemleri, ekipmanınızı, kaynaklarınızı ve bir üretim tesisi veya ofis alanındaki diğer varlıkları korumak için tasarlanmış daha geniş bir plana uygun olarak kurgulanmalıdır. Tüm bu önlemler, birlikte çalışarak fiziksel güvenlik stratejinizi oluşturur.

Davetsiz misafirlere karşı En iyi, en uygulanabilir fiziksel güvenlik stratejileri, güvenlik hedeflerine ulaşmak için hem teknolojiden hem de özel dona-

70 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 70

10.09.2019 01:11


veya ticari sır niteliğindeki gizli bilgilerle ilgili çalışan kuruluşlar için hayati önem arz eder. Fiziksel güvenlik önlemleri ve doğru planlama ile herhangi bir alan daha güvenli hale getirilebilir.

Teknoloji ile her şey mümkün

Uğur UÇAR

nım ve yazılımlardan yararlanır. Varlıklarınızı davetsiz misafirlere, iç tehditlere, siber saldırılara, kazalara ve doğal afetlere karşı korumanız gerekir; bu, sırayla güvenlik personelinin ve diğer kullanımına ihtiyaç duyulan donanımın dikkatle planlanmasını ve yerleştirilmesini gerektiren bir teknolojiye ihtiyaç duyar. Önleyici önlemlerin ve karşı önlemlerin etkili olması için, özel gereksinimlerinize ve tesisinize yönelik olası tehditlere bağlı olarak büyüklüğü ve kapsamı değişebilecek bir güvenlik alanı da eklemeniz gerekir. Fiziksel güvenlik tedbirleri birçok gereksinimi bir araya getirir, bu nedenle alanınızı ayrı parçalar olarak değil, bir bütün olarak kabul etmeniz gerekmektedir. Bütün tesisler farklı olsa da en temel uygulamalar farklı fiziksel güvenlik stratejilerine uygun olarak bu yapılara entegre edilebilir. Özellikle erişim kontrolü, alanınıza kimin girdiğini ne kadar süre kaldığını ne zaman çıktığını ve içeride bulunduğu süre dahilinde ne yaptığından haberdar olmanın en temel yoludur. Önemli varlıklarınızı ve hassas verilerinizi korumak, önemli müşterilerle

Yetkisiz erişime karşı son savunma noktanız, yalnızca kimliği doğrulanmış yetkili personelin sınırlı bir alana girmesini veya belirli bir olanaktan yararlanmasını sağlamak için akıllı kartların, biyometrik tanımlamanın ve gerçek zamanlı elektronik sistemlerin kullanılmasıdır. Her durumda, mümkün olan tüm senaryoları değerlendirmeniz ve tesisleriniz için uygulanabilir karşı önlemler almaya başlamadan önce başarılı fiziksel güvenlik prosedürlerinin geçmiş örneklerini incelemeniz gerekir. Birden fazla kimlik doğrulama katmanı ekleyerek, yalnızca onayladığınız kişilerin tesisinizin belirli bölümlerine erişebildiğinden emin olabilirsiniz. Teknolojideki dev sıçramalar sayesinde, artık her şey mümkün. Fiziksel güvenlik sisteminiz, ortamdaki hareketleri ve değişiklikleri, özellikle anlık izleyen, program-

Varlıklarınızı davetsiz misafirlere, iç tehditlere, siber saldırılara, kazalara ve doğal afetlere karşı korumanız gerekir; bu, sırayla güvenlik personelinin ve diğer kullanımına ihtiyaç duyulan donanımın dikkatle planlanmasını ve yerleştirilmesini gerektiren bir teknolojiye ihtiyaç duyar. lanabilir gözetim kameraları ve sensörleri içermelidir. Ayrıca, izlenen tüm alanların herhangi bir anda görünür olmasını sağlamak için uygun güvenlik aydınlatması kurmanız gerekir. Güvenlik görevlileri tesisinizdeki tüm giriş noktalarını düzenli olarak izlemeli, aynı zamanda önemli bölümler veya sunucu odaları gibi iç mekanlarda kri-

Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 71

guvenlik yonetim 75.indd 71

10.09.2019 01:11


GÜVENLİK HİZMETİ

Önemli varlıklarınızı ve hassas verilerinizi korumak, önemli müşterilerle veya ticari sır niteliğindeki gizli bilgilerle ilgili çalışan kuruluşlar için hayati önem arz eder. Fiziksel güvenlik önlemleri ve doğru planlama ile herhangi bir alan daha güvenli hale getirilebilir. tik iş alanlarını da gözlemlenmelidir. Su, duman ve ısı dedektörlerinin yanı sıra bir yağmurlama sistemi de, duman birikmesi ve yangın gibi afetlere karşı koruma sağlar. Sağlam bir fiziksel güvenlik sistemi oluştururken uygulamanız gereken en belirli güvenlik uygulamaları her zaman tesisinizin özelliklerine ve işinizin doğasına bağlıdır. Ancak birçok fiziksel güvenlik planı bazı temel unsurları içerir. Güvenlik stratejisinin çalışma örnekleri ve fiziksel güvenlik unsurları ile oluşturulacak karşı önlemler ile güvenlik riskleriniz minimize edilebilir. İlk savunma hattınız, ortalama bir yoldan geçen kişinin güvenlik alanınıza girmesini önlemeye çalışan çitle çevrili duvarlar veya jilet telleri içerebilir. İnsan veya araçların zorla girilmesini önlemek için koruyucu bariyerler kullanılır ve daima kapılar, güvenlik görevlileri ve diğer önleyici güvenlik unsurları ile

tamamlanmalıdır. Ana binaya girdikten sonra, kilitler, yapılması oldukça basit olan daha kapsamlı bir güvenlik izleme sistemine bağlanabilir. Bulut tabanlı erişim kontrol sistemleri, bir günün belirli saatlerinde kapıların kilidinin açık kalması için bir takvime göre programlanabilir veya entegre edilebilir- örneğin, bir yoga stüdyosu, dersin başlamasından önce 5 dakikaya kadar kapının kilidini açık tutmaya yardımcı olabilir. Daha sonra kapılar, öğretmenin sınıfı veya geç gelenleri kesintiye uğratmasını engellemek için otomatik olarak kilitlenebilir. Sürveyans, mekanınızda göz önünde bulundurulması gereken önemli bir unsurdur. Modern güvenlik sistemleri, aynı şekilde izinsiz giriş ve kazalara karşı koruma için hareket, ısı ve dumanı tespit eden sensörler de dahil olmak üzere birçok sensör türünden faydalanabilir. Bu sensörler doğrudan alarm sisteminize bağlanabilir, böylece alarmları tetikleyebilir ve sizi ve diğer sistem yöneticilerinizi herhangi bir insan müdahalesi olmadan uyarmalarına izin verir. Doğal olarak, güvenlik stratejiniz aynı zamanda

monitörde suçları yakalayabilen ve failleri çok daha kolay bulmanızı sağlayan gözetim kameralarının ve bildirim sistemlerini de içermelidir. Bulut tabanlı erişim kontrol sistemleri, internet ağı üzerinden güncelleme yapar ve sistemi mobil kontrol panelinizden izlemenizi sağlayan gerçek zamanlı raporlar sunar. Tabi afet ve yangın çıkması gibi durumlarda, hızlı ve benimsemiş olduğunuz prosedürlere uygun hareket etmeniz gerekir. Bu nedenle acil durum planınızı hem teknolojik düzeyde hem de insan düzeyinde düzenli olarak test etmeniz gerekir. Tatbikatlar hem doğal afetlere hem de verileri veya kişisel güvenliği tehdit edebilecek iç veya dış tehditlerin neden olduğu acil durumlara tepki verme yeteneğinizi test etmelidir. Erişim kontrol sistemleri, binanızda hala kimin bulunduğunu ve tahliye gerektiren bir acil durumda kimin dışarıda olduğunu görmenizi sağlar. Ayrıca, sunucu odaları, veri merkezleri, üretim hatları, enerji ekipmanı ve günlük işlemlerinizi etkileyebilecek kritik iş kaynaklarına erişim ile ilgili zayıf noktalarınızı da kontrol etmelisiniz.

72 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 72

10.09.2019 01:11


guvenlik yonetim 75.indd 73

10.09.2019 01:11


GÜVENLİK HİZMETİ

“Çalışma ilkelerimizin temelinde müşteri memnuniyeti var” Tepe Savunma ve Güvenlik Operasyonel Mükemmellik Müdürü Taylan Çakır, şirket bünyesinde kurulan “Operasyonel Mükemmellik Departmanı” hakkında bilgi verdi. Güvenlik Yönetimi Dergisi’nin sorularını yanıtlayan Çakır, birimin 3 yıllık bir çalışmanın ürünü olduğunun altını çizdi. Taylan ÇAKIR/ Operasyonel Mükemmellik Müdürü TEPE SAVUNMA VE GÜVENLİK

T

epe Savunma Güvenlik Türkiye’nin en büyük markalarından biri. Büyük olmak nasıl bir sorumluluk yüklüyor?

Tepe Savunma ve Güvenlik olarak kurulduğumuz günden bugüne Türk ekonomisine ve faaliyet gösterdiğimiz güvenlik sektörüne büyük katkılar sağlarken bireylerin olduğu kadar toplumun güvenliğini de tamamlayıcı oldukça hassas sorumluluklar üstleniyoruz. Biz, Tepe Savunma ve Güvenlik’i sadece bir güvenlik şirketi olarak görmüyoruz. Müşterilerimizin hayatlarının merkezinde yer alıp, birlikte yol almak, işlerinin vazgeçilmez bir parçası olmak istiyoruz. Bu amaçla da şirketimizin 25 yıllık geçmişinde hep yenilenme ve yaratıcı düşünce ile hareket ettik. Bugün ve gelecekte güvenliği daha etkili yöntemlerle sağlamak için de kendimizi geliştirmeye devam edeceğiz.

Tepe Savunma’nın gelecek ve çalışma stratejileri nasıl belirleniyor, göz önünde bulundurulan

kriterler nelerdir? Tepe Savunma ve Güvenlik, deneyimli güvenlik kadrosu ile yurt genelinde, bankalar, iş ve alışveriş merkezleri, üniversiteler, fabrikalar, lojistik ve sanayii kuruluşlarına özel güvenlik hizmeti sağlamaktadır. Özel Güvenlik Hizmetleri, Güvenlik Otomasyonu Yönetimi, Yangın, Deprem Tatbikatları, Acil Durum Senaryolarının Oluşturulması, Güvenlik Risk Analizi Raporlaması, Koruma Planları Hazırlanması, 5188 Yasa Kapsamındaki Bildirimler, Güvenlik Denetimleri, Güvenlik Danışmanlığı, Özel Güvenlik Personelinin Eğitimi hizmet alanlarımız arasında yer alıyor. Şirketimiz, stratejik açıdan öneme sahip konu ve faktörlerin neler olduğunu saptamak, bu unsurlara odaklanmak ve değişimi önceden planlamak; belirsizliği giderip verimi arttırmak amacıyla da 3 yıllık stratejik planlamalar yapmaktadır.

Müşteri memnuniyeti bu stratejinin neresinde yer alıyor? 25’inci yılımızı kutlarken, çeyrek

asırlık tarihimizdeki en hızlı ve kökten değişimlerin olduğu bir dönemi yaşıyoruz. Şirketimizi sürekli yeniliğe ve üretime sürükleyen itici güç, müşterilerimizin sadakati ve devamlılığıdır. Bu sürekliliğin sağlanması ancak müşteri memnuniyeti ile mümkün olabilir. Bu yüzden çalışma ilkelerimizin temelinde müşteri memnuniyeti yer almaktadır.

OPEX hangi düşünce ile hayata geçirildi? Şirketimizin ana hedeflerimiz doğrultusunda, paydaş girdileri göz önünde bulundurularak stratejiler tespit ettik ve bu stratejilerin hayata geçebilmesi için durum analizi, aksiyon planı ve hedef göstergeleri planladık. Bu doğrultuda stratejilerin gerçekleşmesi için 3 senelik kaynak ve zaman planı yaptık. Bu kapsamda, özellikle müşteri ve çalışan memnuniyetlerini artırmak üzere Tepe Savunma ve Güvenlik Operasyonel Mükemmeliyet Birimi kurulmasına karar verdik. OPEX yaklaşımından bahsede-

74 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 74

10.09.2019 01:11


çözmek için hazırlıklı olmalıdır. Operasyonel Mükemmellik yüksek düzeyde bağlılık, güçlü bir iş birliği ve sahiplik kültürü gerektirir.

Soyut bir kavram olan “memnuniyetten” söz ediyoruz OPEX ‘in çalışmalarının ana hatları neler olacak?

Taylan ÇAKIR

bilir misiniz?OPEX’in problem çözme yaklaşımı: “tanımla, ölç, analiz et, iyileştir ve kontrol et” tir. Operasyonel mükemmellik, Standardizasyon sağlayarak çalışma alanının organizasyonu, İş analizi yapılması yolu ile doğru personel çalıştırarak doğru hizmet verilmesi, Yazılı prosedürler yaratarak ve bunları düzgün işleterek operasyonel yeterlilik sağlanması, Müşteri odaklılık doğrultusunda hizmet geliştirme, Bölümler arası etkin koordinasyon yolu ile etkin hizmet planlama yönetimi Her kademede yöneticilerin stratejik planlama sürecine katılımı ile yönetim ve organizasyon sağlar. Operasyonel mükemmellik, süreçlerde müşteri memnuniyeti ve performans artırılması yoluyla değişiklikler yapılması anlamına gelmektedir, iş amacına ilişkin doğru anlayışı yaratmak için, organizasyondaki herkesin çabalarını uyumlu hale getirme gereksiniminden yola çıkmıştır. Süreçlerde yer alan herkes, işiyle ilişkili müşteri gereksinimlerini açıkça görmeli ve akış kesintisini veya gecikmeyi

Tepe Savunma ve Güvenlik OPEX departmanının çalışmalarının ana hatları; standart operasyon talimat/ prosedürlerinin oluşturulması, proje ziyaretleri, şirket içi süreçlerin incelenmesi, raporlamalar, süreç iyileştirmeleri ve iyileştirmelerde koordinasyon oluşturulmadır.

Tepe Savunma ve Güvenlik’in hali hazırdaki müşteri memnuniyet oranları ve sektörün genelinin bu konudaki durumu hakkında bilgi verebilir misiniz? 2019 başında OPEX departmanımızın kurulması ile birlikte 55 adet projede, personel ve müşteri temsilcileri ile görüştük. Şu ana kadar ziyaret ettiğimiz projelerimizde tespit edilmiş olan hususlar Operasyon, Entegre Güvenlik Çözümleri, Lojistik, İK, Risk Eğitim Denetim ve Muhasebe departmanları ile paylaşılmış ve iyileştirme çözümleri için işlemler başladı. Müşterilerimize ziyaretlerimizi tekrarlayarak sonuçları da gözlemleyeceğiz. Bundan sonraki süreçte operasyon yöneticileri ile de görüşülerek şirket içi yönetimsel uygulama süreçlerinden iyileştirme ihtiyacı bulunanları tespit edip ilgili departman yöneticileri ile koordinasyon kurularak şirket içi süreçler geliştirilecek/yeni süreçleri başlatacağız.

2019 başında OPEX departmanımızın kurulması ile birlikte 55 adet projede, personel ve müşteri temsilcileri ile görüştük. Şu ana kadar ziyaret ettiğimiz projelerimizde tespit edilmiş olan hususlar Operasyon, Entegre Güvenlik Çözümleri, Lojistik, İK, Risk Eğitim Denetim ve Muhasebe departmanları ile paylaşılmış ve iyileştirme çözümleri için işlemler başladı. Eklemek istedikleriniz var mı? Daha verimli olabilmek için yalın hizmet prensipleri ışığında süreç iyileştirilmeleri için “6 Sigma mükemmeliyet” prensiplerini uygulamak üzere projelendirme çalışmaları başlatılmıştır. Bu kapsamda eşzamanlı olarak uygulama ve eğitimlere devam edilmektedir. Şirketimizin vizyonu, “Toplum, çalışan, müşteri ve tüketiciler nezdinde değer yaratıp hizmet kalitesinde norm oluşturan lider bir şirket olmak. Bu ilkemizle mükemmellik için “yalın yönetim” prensiplerinin güvenlik sektöründeki ilk uygulayıcısı olarak sektöre liderlik etmeye devam edeceğiz ve güvenlik hizmeti sunumu anlayışını da yenilikçi yaklaşımımızla şekillendirmeyi sürdüreceğiz.

Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 75

guvenlik yonetim 75.indd 75

10.09.2019 01:12


GÜVENLİK HİZMETİ

Güvenli kampüs kaliteli eğitim Ege Üniversitesi Koruma ve Güvenlik Şube Müdürlüğü bünyesinde Şube Müdürü, Güvenlik Amiri, Grup Şefleri, İdari Ofis, Kayıp ve Buluntu Eşya Birimi, Motorize Güvenlik Timi (Şahinler), yaya ve araçlı devriyeler, kamera ve güvenlik sistemler ve 356 Koruma ve Güvenlik Görevlisi ile hizmet üretiyor. EGE ÜNİVERSİTESİ

E

ge Üniversitesi’nde; eğitim, öğretim faaliyetlerinin yanı sıra çalışanların, öğrencilerin ve misafirlerin can ve mal güvenliğini temin etmek, huzurlu ve güvenli bir ortam oluşturmak için “Plaka Okuma ve Araç Tanıma Sistemi”nden 112 Ambulans İstasyonu”na, “Acil Panik Butonu”ndan Koruma ve Güvenlik Şube Müdürlüğünün yeniden yapılanmasına kadar uzanan bir dizi proje uygulanıyor. İzmir’in merkezinde, anayolların kavşak noktasında yer alan Ege Üniversitesi, şehirle bütünleşmiş bir kampüse sahip. Bölgenin en kapsamlı tıp ve diş hekimliği fakültelerinin yanı sıra temel bilimlerden mühendislik bilimlerine, teknoparktan farklı konularda hizmet veren laboratuvarlara kadar değişik alanlarda pek çok birimi bünyesinde barındırıyor. Bu birimler her gün binlerce kişiye kesintisiz hizmet veriyor. Ayrıca öğrenci ve çalışan sayısı da göz önüne alındığında ülkemizin en yoğun insan ve araç sirkülasyonunun yaşandığı kampüslerinden birisi. Ege Üniversitesinde, daha huzurlu ve güvenli bir kampüs ortamı oluşturmak amacıyla; Rektör Prof. Dr. Necdet Budak öncülüğünde son iki yılda önemli proje ve uygulamalar hayata geçirildi. Ege Üniversitesi kampüsü araç yoğunluğundan arındırılarak, yaya ve bisiklet yolları ile donatıldı. Metruk ve güvensiz yapılar temizlenerek, sürdürülebilir bir kampüs hedefi

ile başlatılan çalışmalarla yeşil alanlar artırıldı. Kurulduğu tarihten itibaren hep göz ardı edilen ve ertelenen Koruma ve Güvenlik Şube Müdürlüğü, ilk defa Üst Yönetim tarafından ciddiyetle üzerinde durulan yeniden yapılandırılan bir birim oldu. Ege Üniversitesi İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı bünyesinde yeniden teşkilatlandırılan Koruma ve Güvenlik Şube Müdürlüğü, yeni hizmet binasında hizmet vermeye başladı.

Ege’nin güvenliği her yönüyle iyileştirildi Ege Üniversitesi kampüsünün bir yandan fiziki tedbirler artırılırken diğer yandan Ege Üniversitesi kampüsü anagiriş kapılarına, trafik akışının yayalar ve sürücüler için güvenli bir biçimde sağlanması amacıyla “Plaka Okuma ve Araç Tanıma Sistemi” yerleştirildi. Sağlıkta şiddetin önüne geçebilmek amacıyla özel güvenlik görevlilerinin yanı sıra polis ve jandarma da Ege Üniversite Tıp Fakültesi Hastanesi ile Çocuk Hastanesi Acil Servislerinde 7 gün 24 saat görev yapmaya başladı. Ege Üniversitesi kampüsünde herhangi bir olumsuzluk yaşanması durumunda mağdurların güvenlik görevlilerine en hızlı şekilde ulaşmasını sağlamak amacıyla “Acil Panik Butonu” sistemi kuruldu. Ege Üniversitesi kampüsünde öğrenci ve öğretim üyeleri ile idari çalışanların karşılaşabilecekleri sağlık sorunlarına hızlı müdahale edilebilmesi için 112 Ambulans İstasyonu hizmet vermeye başladı. Ege Üniversitesi Koruma ve Güvenlik

Şube Müdürlüğü, ana ve hastane kampüsünün yanı sıra Lojmanlar ve Rektörlük Bölgesi ile Öğrenci Köyü, Atatürk Kültür Merkezi ve periferideki meslek yüksekokullar dahil geniş bir alanda hizmet veriyor. Çalışanlar 7/24 kesintisiz, gece gündüz demeden görevlerini icra ediyorlar. Ege Üniversitesi Koruma ve Güvenlik Şube Müdürlüğü bünyesinde Şube Müdürü, Güvenlik Amiri, Grup Şefleri, İdari Ofis, Kayıp ve Buluntu Eşya Birimi, Motorize Güvenlik Timi (Şahinler), yaya ve araçlı devriyeler, kamera ve güvenlik sistemler ve 356 Koruma ve Güvenlik Görevlisi ile hizmet üretiyor. Ege Üniversitesi Koruma ve Güvenlik Şube Müdürlüğü personeli; uygulamaları, iletişimi, görev bilinci, eğitimi ve yaklaşımları ile hem Ege Üniversitesi personelinden hem öğrencilerden hem de sağlık başta olmak üzere değişik sebeplerle gelen misafirlerden tam not almaya başladı.

76 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 76

10.09.2019 01:12


guvenlik yonetim 75.indd 77

10.09.2019 01:12


BİNA OTOMASYONU

Bina yönetim sistemlerinin yeni köprüsü Sistem kesintisiz takip ve kontrol sağladığı için, bina giriş çıkışları, şirketi ziyaret eden kişilerin gelme sıklıkları, unvanları ve buna benzer pek çok veri kurumsal hafızayı besleyen bir bilgi havuzu oluşturuyor SENSORMATİC

B

ina yönetim teknolojilerinin hızla gelişmesi, her geçen gün yeni ürün ve çözümlerin sektöre merhaba demesini sağlıyor. Parmak izi okuma, iris okuma, yüz tanıma sistemi, acil durum senaryosu ve asansör entegrasyonu gibi modern binaların olmazsa olmazı haline gelen

teknolojileri uçtan uca bir entegrasyonla hayata geçirmek verimlilik açısından kritik önem taşıyor. Sensormatic’in güvenlik teknolojileri alanındaki güçlü deneyimiyle, müşterilerinin ihtiyaçları doğrultusunda geliştirdiği PASSLOGIC yazılımı geçiş kontrolden video izlemeye, biyometrik sistemlerden RFID teknolojilerine kadar birçok

çözümle entegre çalışarak işletme güvenliğini ve verimliliği artırıyor. Üç yıl önce Passware adıyla geliştirilen ve belirli markalarla entegre çalışan personel ve ziyaretçi takip çözümü, geliştirme konusunda sahip olduğu esneklik sayesinde yeni özellikler ve farklı üreticilerin zengin ürün portföylerini destekleyecek şekilde geliştirildi ve

78 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 78

10.09.2019 01:12


PASSLOGIC olarak yenilendi. PASSLOGIC, asansör entegrasyonu, bina yönetim sistemleri, kartlı geçiş sistemleri, parmak izi ve iris okuma, VMS entegrasyonları ve acil durum senaryosu gibi bina güvenliği ve yönetiminin kritik bileşenlerini oluşturan farklı üreticilerin çözümlerine entegre olarak, bunların birbiriyle haberleşmesini sağlıyor. Böylelikle personel ve ziyaretçi takibi kolaylaşırken işletmeler bina güvenliği uçtan uca tek bir yerden kontrol altına almış oluyor.

Bordrolama sistemleri ile tam entegre çalışıyor İK birimleri için personelin aylık toplam çalışma ve ek mesai sürelerini hesaplamayı kolaylaştıran PASSLOGIC, ay boyunca bina içindeki aktivitelerini takip altında tuttuğu personelin mesai sürelerini her ayın tanımlanan gününde otomatik olarak ilgili birimlere raporluyor. Bordrolama sistemine doğrudan entegre çalışabilen Sensormatic çözümü, otomasyon teknolojisi sayesinde insan müdahalesiyle gerçekleşen takip ve denetimdeki hataları ortadan kaldırıyor. Vardiya sistemi ile çalışan iş yerlerine de uygun yapısı ile farklı çalışma modelleri için çözüm oluşturuyor. Raporlama sisteminin kapsamlı özellikleri ve esnek yapısı, her kullanıcının kendi raporlarını oluşturmasına imkan tanıyor.

Kurumsal hafızada kilit rol oynuyor PASSLOGIC kesintisiz takip ve kontrol sağladığı için, bina giriş çıkışları, şirketi ziyaret eden kişilerin gelme sıklıkları, unvanları ve buna benzer pek çok veri kurumsal hafızayı besleyen bir bilgi havuzu oluşturuyor. IT yöneticileri, bu havuzdan veriyi

Tek kişinin kart okutup, birden fazla kişinin giriş sağlayabildiği geçiş ve asansör sistemleri, yeni nesil personel kartlarının stratejik noktalara konumlandırılmış belirli cihazlarla PASSLOGIC üzerinden haberleşmesiyle %100 kontrol ve takip sağlıyor ve gerekli durumlarda alarm üretebiliyor. hızlıca çekip, VIP listesi ya da kara liste oluşturabiliyor. Bu şekilde tanımlanan kişiler tekrar binaya geldiğinde, yetkililere otomatik olarak SMS veya e-posta ile bildirim yaparken aynı zamanda ilgili operatörün önüne uyarı ekranı çıkmasını sağlıyor. Kamera izleme sistemlerinin geçiş kontrol sistemleri arasında kesintisiz bir haberleşme köprüsü kuran PASSLOGIC, geçiş noktalarına kurulu tüm kameralardan, ilgili kişinin geçiş anının görüntüsünü alıp yetkililere iletebiliyor. Yetki kontrol ve onay mekanizması, herhangi bir giriş noktası için belirlenen yetkilendirmenin aktif hale gelmeden önce farklı yöneticilerin onayından geçmesini kolaylaştırıyor.

Bu sayede çok katmanlı bir takip ve yönetim gerçekleştirmek mümkün oldu. Örneğin tek kişinin kart okutup, birden fazla kişinin giriş sağlayabildiği geçiş ve asansör sistemleri, yeni nesil personel kartlarının stratejik noktalara konumlandırılmış belirli cihazlarla PASSLOGIC üzerinden haberleşmesiyle %100 kontrol ve takip sağlıyor ve gerekli durumlarda alarm üretebiliyor. Benzer şekilde, çok katlı binalarda personel ve ziyaretçi kartlarına kat ve gerektiği durumda kapı bazlı bir yetkilendirme yapılıyor. Bu sistem asansör yönetim çözümüyle PASSLOGIC üzerinden entegre edildiğinde, kart okutulduğunda kişinin gideceği kata özel asansör çağrılıyor.

Akıllı binalar için akıllı modüller Sürekli inovasyon yaklaşımıyla PASSLOGIC çözümünü üç yıldır güncelleyen ve geliştiren Sensormatic, eklenen yeni özellik ve modüllerde de hizmet sunduğu müşterilerinin ihtiyaçlarını esas aldı. Ziyaretçi ve çalışan profili değişen, ayrıca mimarisi büyük farklılık gösterebilen binalarda Sensormatic güvencesiyle kullanılan PASSLOGIC, bu süreçte gelişmiş raporlama, yemekhane takibi, harita alarm yönetim, vardiya/çizelge kontrolü, POS entegrasyon modülü, cihaz sağlık raporu ve ziyaretçi takibi gibi pek çok ek modülle zenginleştirildi.

Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 79

guvenlik yonetim 75.indd 79

10.09.2019 01:12


YANGIN GÜVENLİĞİ

Yangın stratejilerinin oluşturulması için istatistik veri türlerinin İstanbul örneğinde seçilmiş ülkeler ile karşılaştırılması İstatistiğe duyulan ihtiyacın büyüdüğünün ve öneminin arttığı görülmesine rağmen yangın verilerinin tutulmasına ise yeterli önem verilmemiştir. Bu da Türkiye’nin yangın istatistiklerini değerlendirmesine, etkin ve etkili bir şekilde analiz etmesine olanak tanımamıştır. Erhan Bakırcı / İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa, Teknik Bilimler MYO, Mülkiyet Koruma ve Güvenlik Bölümü Buket Karatop/ İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa, Teknik Bilimler MYO, Motorlu Araçlar ve Ulaştırma Teknolojileri Bölümü Sümeyye Bayındır/ Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü

D

oğal ve insan kaynaklı afetlerin sonrasında meydana gelen yangınlar ve yarattığı can-mal kayıplarının toplum üzerinde yarattığı son derece travmatik sonuçları bilinmektedir. İnsanların yaşam kaliteleri ve standartlarının sürdürülebilir olması istenci şehirleşme ve toplu yaşamı zorunlu hale getirmektedir. Bu durumda afetler ve yaratacağı olumsuz sonuçlarına karşı şehirleşme, şehir alt ve üst yapı elemanlarının, yüksek yapıların, yüksek teknik ve teknolojinin kullanıldığı üretim ve depolama alanlarının her durumda hizmet verebilir olması günümüzün afet yönetim stratejilerinin belirlenmesinde önem arz etmektedir. İnsan veya doğal kaynaklı afetlerin yaratacağı zararların en az olması, risklerin önceden belirlenmesine ve böylece afet sonuçlarının yönetilebilir olmasına bağlıdır.

Afetler ve yaratacağı zararların önceden bilinir olması afete süratle müdahale edecek sistem/ araç-gereç ve mekanizmaların oluşturulması ve geliştirilmesi ile mümkündür. Özellikle yangın gibi insan kaynaklı afetlerde risklerin önceden bilinir olması bu risklere karşı insanların farkındalığını, risklerin tespitine dönük teknik ve teknolojik ekip-ekipmanın kul-

lanılmasını ve daha ileri teknik ve teknolojik sistemlerin geliştirilmesinde son derece önemlidir.

Yangın ve istatistik Yangın, genel anlamda, doğal ortamda bulunan kendiliğinden yanabilen maddeler ile hava arasında kontrol edilemeyen ekzotermik yani dışarıya doğru ısıveren kimyasal reaksiyon olarak ortaya

80 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 80

10.09.2019 01:12


çıkan bir tehlikedir. Teknolojinin gelişimi ile insanların günlük hayatları kolaylaşırken, yaşam alanı farklı özellikler içeren organik maddelerle zenginleşmiş ve bu durum yangına neden olabilecek parlayıcı ve yanıcı madde sayısında ciddi artışa neden olmuştur. Özellikle kentsel alanlarda çok katlı yapılaşmaların benimsenmesi ile yangın kavramı can ve mal güvenliğinin sağlanmasında çok önemli bir sorun haline gelmiştir. (Üstündağ ve Boyraz 2008) Özkan (2002)’ın bildirdiğine göre; Türkiye’de 1927 yılında “Devlet İstatistik Umum Müdürlüğü” olarak kurulan ve 1963 yılında “Devlet İstatistik Enstitüsü” şeklinde teşkilatlanan kurumun, planlı dönemine girildikten sonra istatistiğe duyulan ihtiyacın büyüdüğünün ve öneminin arttığı görülmesine rağmen yangın verilerinin tutulmasına ise yeterli önem verilmemiştir (Bekem vd. 2011). Bu da Türkiye’nin yangın istatistiklerini değerlendirmesine, etkin ve etkili bir şekilde analiz etmesine olanak tanımamıştır. Yangın istatistik analizinin ve sonuçlarının değerlendirilmesinin yangın riski yönetiminde karar verme konusunda yol gösterici olacağı açıktır. Yangın istatistikleri, temel veri yığını ile birlikte yangın bilimi araştırmalarını ve uygulamasını sağlamaktadır. Bu yüzden yangın istatistikleri ve yangın istatistiklerine dair analiz büyük önem taşımaktadır (Wang vd. 2005). Yangınlarda her yıl çok fazla insan ölmekte veya yaralanmakta bu da çok büyük maddi kayıplara neden olmaktadır. Gelişen teknoloji, sanayileşme ve enerji tüketiminin yaygınlaşması, nüfusun giderek büyümesi yangın riskinin ve buna bağlı olarak yangın afetinin maddi ve manevi zararlarının artışına sebep olmaktadır (Bekem vd. 2011).

Seçilmiş ülkelerde yangın istatistikleri AB ülkelerinin ulusal yangın istatistiklerini tutmak için Avrupa Yangın Veri Tabanı olarak bir sistem geliştirmiştir ve bu veri tabanında tarihsel yangın verilerinin dönüşüm sonuçları, veri tabanındaki her ülke için detaylandırılmıştır. Bu verilerin sınıflandırılması konusu ele alınmış ve 22 AB ülkesinin kendi ulusal yangın sınıflandırmasına karşılık gelen standart sınıfa dönüştürme çalışması yapılmıştır (Camia vd. 2013). Burada fark edilmesi gereken çoğu ülkenin 1980 yılları civarında ve hatta daha erken yıllarda veri tutmaya başlamış olmasıdır. Avrupa yangın veri tabanı Türkiye’den 2005 yılından sonra verileri sistemine dahil etmeye başlamıştır. Buradan görülmektedir ki; Türkiye’nin yangın istatistiklerini tutma konusunda diğer ülkelere göre geri planda kaldığı söylenebilir. Çin, yaklaşık 1,3 milyar nüfuslu gelişmekte olan bir ülkedir. Reform politikası ve dünyaya açılmasından bu yana büyük değişiklikler ve önemli kazanımlar elde ettiği görülmektedir. Bununla birlikte, Çin, yangın olayları riski de dâhil olmak üzere, dünyadaki diğer ülkelerle birçok sorunu paylaşmaktadır. Çin’de son yıllarda artan yangın felaketleri sayısı, ülke çapında ve hatta dünya çapında dikkat çekmektedir (Wang vd. 2005). Wang vd. (2005), Çin’in Yangın İstatistikleri çalışmasında yangın frekans ve yangın kayıplarını incelemiş, bu analizi yapabilmek için yangın olaylarının ve yangın direkt kayıplarının sayısı, yaralanma sayısı, yangının ekonomik büyümeye etkisini gayri safi milli hasıla verileri ele alınmıştır. Bunun sonucunda farklı bina kategorilerine göre yangın frekansı belirlenmiş, istatistiksel ve regresyon analizle-

Yangın sayılarının büyük oranda enerji tüketimi ve nüfus ile ilişkili olduğu görülmüş, yangınlara sebebiyet veren faktörlerin başında “sigara” ve “elektrik tesisatını” geldiği tablolarda gösterilmiştir. Sigara yasağından önce sigaradan kaynaklı yangınların sayısının fazla olduğu bu yasakla beraberinde bu oranda ciddi oranda artışlara rastlandığı belirtilmiştir. riyle Çin için sosyal risk kriterleri oluşturulmuştur. Kobayashi (1984),“Japonya’da deprem sonrası yangınlar ile ilgili makalesinde; Japonya’da yangın sayısının fazla olması mevcut evlerin ahşap olması ile ilişkilendirilmiştir. Deprem sonrası meydana gelen yangınların incelendiği bir çalışmada, yangın çıkma oranının yıkılan binalarla değil de deprem şiddeti ile alakalı olarak analiz edilmesi gerektiğinin daha doğru olduğu tespit edilmiştir. Şiddeti 6.0 ve daha az olan depremler sonucu çıkan yangınların toplam yangınlara oranının 0.0002 geçmediği, bunların 0.00015 genel yangın, 0.00005 kimyasal yangınlar olduğu görülmektedir. Deprem şiddeti 7.0 olduğunda yangın çıkma ihtimalinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Bu bağlam-

Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 81

guvenlik yonetim 75.indd 81

10.09.2019 01:12


YANGIN GÜVENLİĞİ

Japonya’da yangın sayısının fazla olması mevcut evlerin ahşap olması ile ilişkilendirilmiştir. Deprem sonrası meydana gelen yangınların incelendiği bir çalışmada, yangın çıkma oranının yıkılan binalarla değil de deprem şiddeti ile alakalı olarak analiz edilmesi gerektiğinin daha doğru olduğu tespit edilmiştir. da Japonya’da şiddetli depremler sonrasında birçok yangın çıktığı görülmüştür (Koraltürk 2000). ABD için yapılan yangın verilerinin raporlama formlarında incelendiğinde (FEMA 2015); yangında yaralanan, ölen sivil insan ve itfaiye elamanı, yangının nerede nasıl çıktığı, binayı yapıyı tanıma, insanın ruh hali, yaralanmasına sebep olacak nedenler, hangi departmanın yangın bölgesine gittiği, yangının haber veriliş anı, varış anı gibi detaylı veriler tutulmakta ve sonradan hata ya da eksik olması durumunda raporlar tekrar düzeltilmekte ya da iptal edilmektedir. NFPA (Ulusal Yangından Korunma Kurumu), 1977’den bu yana ABD’nin yıllık yangın deneyimini ölçmek için kamu itfaiyesini araştırmış, ABD yangın departmanlarının bu araştırması NFPA’nın yerel itfaiye teşkilatlarının katıldığı yangınların sayısı ve bu olaylarda meydana gelen ölümler, yaralanmalar ve maddi kayıplar ile ölçülen ulusal yangın sorunu tahminlerini yapmalarını sağlamıştır. Bu rapor, 2016 yılındaki ABD yangın davası için yangın departmanlarının NFPA araştırmasına dayanan temel bulguları özetlemekte ve 1977’den 2016’ya kadar yangın

kaybı eğilimleri sunulmaktadır. Bu yangın verilerini kullanarak örnek seçimi, bilgi toplama ve tahmin metodolojisi kullanılarak yangın sonucu meydana gelen sonuçlar elde edilmiştir (Haynes 2017). Uluslararası Yangın ve Kurtarma Hizmetleri Birliği (CTIF) Yangın İstatistikleri Merkezi (CFS), birçok CTIF ülkesinin yangın istatistiklerini ve 2015 için büyük şehirleri ve 2011-2015 eğilimlerini içeren son raporunu yayınlamıştır. Bu raporda yangınlar, yangınlar nedeniyle meydana gelen ölümler, yaralanmalar ve yangınlar ile ilgili itfaiyecilerdeki ölüm ve yaralanmaların sayıları ve oranları hakkında istatistiklere yer almaktadır. Raporda ayrıca, yangın olayı dışı acil müdahale sayıları, büyük bir olay türü ve itfaiyeciler, itfaiye cihazları ve istasyonların sayıları ve oranları hakkında istatistikler de yer almaktadır. 2015 yılı yangın ve kayıp istatistikleri, 31 ülkeden ve dünyadaki 35 şehirden elde edilen verilere dayanmaktadır. 2011-2015 döneminde yangın ve kayıplara ilişkin veriler, 2011-2015 döneminde beş yıldan bir veya daha fazlasına veri sağlayan 43 ülkeden sağlanmıştır (Brushlinsky vd. 2017). Bu ülkeler arasında Türkiye’nin

verisine rastlanmamaktadır. Bunun nedeninin Türkiye’nin yangın istatistik verilerini sağlıklı tutmaması ve yangın istatistiklerine daha yeni yeni önem vererek veri ambarları tutması gerektiği düşünülmektedir. Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (UNECE) Avrupa için yıllık yangın ölüm sayısının on binlerce olduğunu bildirmekte ve bu artışı en aza indirmenin en etkili yolunun tüketici eğitimi ile birlikte yangın önleme olduğu belirtilmektedir. Bu çabaları koordine etmek için devletin yangın istatistiklerini ve analizlerini toplamak ve ulusal bir yangın güvenliği stratejisi geliştirmek gibi acil eylemlere ihtiyaç duyulduğunu raporda belirtmiştir (GAIN 2009).

İstanbul yangın istatistikleri Ülkemiz genelinde sanayi ve insan yoğunluğu, alt yap-üst yapı etkinliği açısından Marmara Bölgesi stratejik öneme sahiptir. Tüm bu faktörler için stratejik bir yerleşim olmanın ötesinde dünya mirası ve kültürel hazinemiz olan ve ülke nüfusunun dörtte birini temsil eden İstanbul ili bu açından büyük önem taşımaktadır. Bu özellikleri itibarıyla ülkemiz genelinde en gelişmiş itfaiye teşkilatının İstanbul ilinde bulunduğu ve yangın istatistiklerinin belirli bir düzende tutulduğu görülmektedir. Bu çalışmada İstanbul İtfaiye İstatistikleri 2008-2012 ve 2013-2018 yılları için beşer yıllık iki dönemde veriler ele alınarak incelenmiştir. Yangınların istatistiki analizi yapılmamış, çalışmanın amacı gereği sadece yangın istatistiklerini tutma çeşitliliği ve bu verilerden yangın risklerini azaltma stratejilerini belirlemeye yönelik olup olmadığı üzerine odaklanılmıştır. İstanbul Büyük-

82 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 82

10.09.2019 01:12


şehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı’nın yayınladığı rapor incelenmiştir (İBB İtfaiye Daire Başkanlığı 2018). Rapordaki veri çeşitliği incelendiğinde (Tablo 1) yangınların yapısal olan ve yapısal olmayan yangınlar olarak iki başlıkta toplandığı; yapısal yangınların dört alt başlıkta (konut, fabrika, diğer bina, araç), yapısal olmayanlar ise üç başlık (ot, çöp, orman-fundalık) altında tutulduğu görülmektedir. Tablo 1’de veri çeşitliliğini göstermek amacıyla sadece 2013-2018 yılları arasındaki veriler sunulmuştur. Tablo 1 de görülen veriler derinlemesine çeşitlendirilmediği zaman esaslı verilerin tutulduğu ve incelendiği görülmektedir (Tablo 2 ve Tablo 3). Şöyle ki, yapısal ve yapısal olmayan yangın türleri aylara göre çeşitlendirilmiş (Tablo 2) aynı yangın türleri saate göre de tutulmuştur (Tablo 3). Çalışmada yangın türleri üzerinde durulduğu için Tablo 2’de sadece 6 aylık rakamlar verilmiştir. Aynı zamanda tutulan istatistiklerin kapsam ve derinliği itibarıyla yangın güvenliği kapsamında ülke stratejisi oluşturma amacına çok da uygun ve yeterli kapsamda

olmadığı söylenebilir. Örneğin konutların tipi, malzemesi, yaşı ve benzeri özellikler bulunmamaktadır. Benzer şekilde diğer bina olarak çok geniş bırakılan bir alanın daha daraltılması geleceğe yönelik tedbir almakta ve karar vermede uzmanlara ve araştırmacılara daha etkili ve verimli analizler yapmalarına yardımcı olacağı söylenebilir. Bunlara ek olarak yangınlar sınıflandırılmadan genel olarak varış süreleri (Tablo 4) ve yangın nedenleri (Tablo 5) de tutulmaktadır. Yangın nedenleri; Elektrik kontağı, sigara, kıvılcım sıçraması, baca, kasıt, elektrikli ev aletleri, diğer, kızışma (yüksek ısı ile), tespit edilemedi, çocukların ateşle oynaması, parlama (yanıcı sıvı, yemek parlaması vb.) olarak sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırmanın içinde “diğer” ve “tespit edilemedi” başlıklarından artış olmasına izin verilmeyecek bir sistem kurulması gerektiği yadsınamaz bir gerçektir. Bu tür belirsizlik taşıyan veri türlerinde rakamsal olarak yığılmaların olması verilerin analizi ve değerlendirmelerde gerçek sonucu bulmamıza engel olacağı için istenmeyen bir

durum olarak göze çarpmaktadır. Bu bağlamda son 5 yıllık veriler incelendiğinde bu iki veri türünün (tespit edilemedi ve diğer) giderek arttığı görülmektedir. 2013 yılında 707 adet ve %2,48’lik oranla toplam içinde yer alan “diğer” başlığı 2017 yılında 1014 adet ve %4,04 oran ile neredeyse 2 kat artmıştır. Bunun anlamı 2017 yılında gerçekleşen 1014 adet olayın yangın çıkış nedeni Tablo 5’de yer alan sebeplerden hiçbiri değildir. Ancak bu nedenlerin dışında olup 1014 farklı neden olamayacağına göre sınıflandırmanın çeşitlendirme ihtiyacı olduğu sayısal değerler incelendiğinde çok net görülmektedir. 2013 yılında 762 adet ve %2,67’lik oranla toplam için-

Yangınlarda her yıl çok fazla insan ölmekte veya yaralanmakta bu da çok büyük maddi kayıplara neden olmaktadır. Gelişen teknoloji, sanayileşme ve enerji tüketiminin yaygınlaşması, nüfusun giderek büyümesi yangın riskinin ve buna bağlı olarak yangın afetinin maddi ve manevi zararlarının artışına sebep olmaktadır.

Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 83

guvenlik yonetim 75.indd 83

10.09.2019 01:12


YANGIN GÜVENLİĞİ

Çin'de son yıllarda artan yangın felaketleri sayısı, ülke çapında ve hatta dünya çapında dikkat çekmektedir. de yer alan “tespit edilemedi” başlığı 2017 yılında 1824 adet ve %7,27’lik oran ile 3 kata yakın artmıştır. Belirsizliği artıran bu iki başlığın 2017 yılındaki toplamı 2828 adet ile toplam içinde %8,8ile önemli bir yer tutmaktadır. Sistemli bir şekilde toplanan sayısal gerçekleri ifade eden istatistik, bir konu hakkında araştırma yapılmasını sağlamasının yanında ve sıkça sürekli iyileştirme çalışmalarında kullanılmaktadır. Bu sebeple verilerde belirsizliklerin olmaması gerçek nedenlere inilerek bu rakamların iyileştirme için kullanılması çok önem arz etmektedir. Yangın istatistikleri; yangın sayıları, yangın çıkış sebepleri, yangınlarda meydana gelen can kayıpları ve yangınların sebep olduğu maddi zararlar acısından incelendiği bir çalışma sonunda, yangın sayılarının büyük oranda enerji tüketimi ve nüfus ile ilişkili olduğu görülmüş, yangınlara sebebiyet veren faktörlerin başında “sigara” ve “elektrik tesisatını” geldiği tablolarda gösterilmiştir. Sigara yasağından önce sigaradan kaynaklı yangınların sayısının fazla olduğu bu yasakla beraberinde bu oranda ciddi oranda artışlara rastlandığı belirtilmiştir. Türkiye’de ilk olarak yangın istatistikleri konusunda en detaylı çalışmaların İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından

veri ambarı projesi ile başladığı, oluşturulan bu veri tabanının tüm Türkiye’ye uyarlanması ve Türkiye genelinde yangın istatistikleri konusunda bir dil birliğinin oluşturulması gerektiği çalışmalarda belirtilmiştir (Bekem vd. 2011). Dünyada yangın istatistikleri ile ilgili uzun yıllardır detaylı çalışmalar yapılmaktadır. Buna karşın ülkemizde yangın istatistiklerine ait resmi bir kurum tarafından yayınlanmış yönlendirici, bilgilendirici bir doküman bulunmamaktadır. Her ilde belediyesinde bulunan İtfaiye Daire Başkanlıkları veya İtfaiye Müdürlükleri tarafından yangın istatistikleri tutulmakta ve web sayfalarında yayınlanmaktadır (Bekem Kara 2017). Artvin ili merkezinde meydana gelen bina yangınlarını inceleyen Bekem Kara (2018) çalışmasında itfaiye tarafından tutulan yıllık istatistiklerde yangınların mevsimlere, çıkış saatlerine, şehir merkezi ya da köylerde çıkması gibi özelliklere ait veri ve yangın olaylarında hayatını kaybeden veya yararlanan kişilere ait yaş ve

cinsiyet gibi bilgileri de bulunmadığını vurgulamaktadır. Bekem Kara (2018)’e göre “Özellikle bina yangınlarında yangının çıkış noktası olan mahal oldukça önemlidir. Bu konuda da herhangi bir bilgiye rastlanmamıştır. Bu doğrultuda, tutulan yıllık istatistik cetvellerinin bahsedilen özellikler eklenerek İtfaiye Müdürlükleri tarafından güncellenmesi gerektiği düşünülmektedir”. Yangın istatistiklerinin güvenilir, derinlikli bir sistem içinde tutulması ve yangın güvenliği stratejilerinin oluşturulması, Nitelikli insan kaynağı, Ülkemize özgü yangın güvenliği standartları, Yangın ekonomisi, Yangın güvenliği bilimi, Yangın güvenliği teknolojilerinin oluşturulması ve teknolojilerin etkin bir şekilde kullanılması, Yangın sigortacılığı, Yangın hukuku (Ceza Hukuku, İdari Hukuku, …), gibi konularda gelişme ve değişim yaratacak, yeni teknik ve teknolojilerin ülkemizde kullanıla-

84 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 84

10.09.2019 01:12


bilir olması ve/veya geliştirilmesi temelli bakış ile insan kaynağımızın yangın güvenliğine özgü özellik ve nitelikler çerçevesinde eğitilmesini sağlayarak ülkemize özgü çözümler oluşturulmasını amaçlamalıdır.

Yangın istatistik veri türlerinin Türkiye ve seçilmiş ülkeler ile karşılaştırılması Yangın istatistikleri ülkelere, yıllara, meydana gelme sebeplerine göre incelendiğinde insan kaynaklı yangınların daha fazla olduğu görülmektedir. Yangın istatistikleri ne kadar çok çeşitlilikte ve derinlikte olursa bu konuda kesin sonuçlar çıkartılabilmektedir. Bu bağlamda yangın güvenliği ve risk azaltma stratejileri için çeşitli veri türlerinden oluşan istatistikleri ve eğilimlerini incelemek gerekmektedir. Yangın istatistiklerinin amaca dönük kullanılabilmesi, yangın güvenliği stratejileri oluşturmak, yangın ekonomisi çerçevesinde etkinliğin incelenmesinde temel olarak kabul edilebilecek 43 başlık altında İstanbul özelinde Türkiye Yangın İstatistik verileri ile ABD, Çin, AB Ülkeleri, Kanada ve CTF Ülkeleri yangın istatistikleri karşılaştırılmıştır (Tablo 6). Bu çerçevede, 43 ana başlığın 15’i ülkemiz yangın istatistiklerinde tutulurken, bu sayının ABD’de 43, AB’de 11, Çin’de 12, Kanada’da 11 olduğu, CTIF istatistiklerinde ise bu sayının 19 olduğu görülmektedir. Fakat önemli olan istatistiklerin çeşitliliği değil bu çeşitliliğin stratejiye yansımasıdır. Tablo 6’ya genel olarak bakıldığında, ABD’de tutulan yangın istatistiklerinin veri çeşitliliği açısından en kapsamlı verilere sahip olduğu görülmektedir. CTIF her yıl 70 ayrı ülkenin yangın istatistiklerini

raporlayarak kümülatif yangın istatistiği oluşturmaktadır. Bu tutulan istatistiklerin ülkelerin büyük şehirlerindeki yangın eğilimlerini, yangınlar nedeniyle meydana gelen ölümleri, yaralanmaları, ülke itfaiye istatistikleri gibi hususları kapsadığı görülmektedir. Yangın ekonomisi çalışmalarına yön verecek maliyet unsurlarını kapsayan veri türlerinin Tablo 6’da görüldüğü gibi genel olarak az olduğu, bunun dışında Türkiye’de itfaiyecilerle ilgili verilerin eksik olduğu kanısı ortaya çıkmıştır. Yangın ekonomisi açısından ülkelerin yangın güvenliği ve yangın kayıplarının incelenmesini sağlayacak veri çeşitliliğinin yeterince bulunmadığı göze çarpmaktadır.

Sonuç ve tartışma Türkiye’de sadece tutulan ya da yayınlanan verilerde yangın çıkış nedenleri, aylara ve saatlere göre ne sıklıkta yangın çıktığı varsayımlarına ulaşılabilmesine rağmen insan yaralanma ve/veya kayıplarına ki TÜİK tarafından yayınlanan ölüm istatistiklerinde ölüm nedenlerinde yangından ölümlere yer verilmediği gözlemlenmiştir. Diğer ülkelerde yangın istatistikleri ile GSYİH değerlerinin bile değerlendirildiği, yangın ölümleri ve trafik kaynaklı ölümlerin karşılaştırılıp belli metodojilerle araştırmalar yapıldığına rastlanmıştır. İstanbul ili verileri ile ABD, Çin ve AB ülkelerinde tutulan yangın istatistik veri türleri karşılaştırıldığında ülkemizde tutulan yangın istatistiklerinin yeterli olmadığı gözlemlenmiştir. Sonuç olarak Türkiye’de yangınların azaltılması, toplumda bilinçlendirmenin yapılması, farkındalık sağlanması gibi birçok stratejilerin belirlenmesine ve

Türkiye’de yangınların azaltılması, toplumda bilinçlendirmenin yapılması, farkındalık sağlanması gibi birçok stratejilerin belirlenmesine ve bu konuda hedeflerin gerçekçi oluşturulmasına yardımcı olacak analitik yaklaşım için istatistiklerin önemi büyüktür. Bu bağlamda veri çeşitliliğinin artırılması gerekmektedir. bu konuda hedeflerin gerçekçi oluşturulmasına yardımcı olacak analitik yaklaşım için istatistiklerin önemi büyüktür. Bu bağlamda veri çeşitliliğinin artırılması gerekmektedir. “Diğer” ve “tespit edilemedi” gibi belirsizlik taşıyan veri türlerindeki artış, veri çeşitliği ile verilerin gerçekçi analiz ve değerlendirilmesin önünde engel oluşturacaktır. Belirsizliği artıran veri türlerinin artışına izin vermeyen bir sistem kurulmalıdır. Kritik olan can kayıpları ve yaralanmalar (ki tüm detaylarıyla istatistiklerde yer almalı) maliyetlerle ilgili verilerin strateji belirlemede büyük önemi olduğu söylenebilir.

Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 85

guvenlik yonetim 75.indd 85

10.09.2019 01:12


YANGIN GÜVENLİĞİ

Yangın alarm butonu nasıl çalışır? Nerelerde kullanılır? Sistemin hızlı alarma geçirilebilmesi için yangın alarm butonlarının sahadaki sıklığı önemlidir. EN 54-14 standardına göre bir yangın alarm butonunun herhangi bir noktadan yatayda maksimum 30m uzaklıkta olması gereklidir. Can ÖNDER/ Kıdemli Satış Destek Uzmanı EEC ENTEGRE BİNA KONTROL SİSTEMLERİ

Y

angının başlangıcı bazen, detektörlerden önce insanlar tarafından fark edilir. Böyle durumlarda, yangını fark eden kişinin en yakındaki yangın alarm butonuna basarak, yangın alarm sistemini alarm durumuna sokması gerekmektedir. Ayrıca aşırı toz, kir vs. gibi ekstrem ortam şartlarından ötürü herhangi bir algılama ekipmanı kullanılmasının mümkün olmadığı ortamlarda sistemi alarma geçirmek sadece yangın alarm butonu ile mümkün olabilmektedir. Bu sebeple yangın alarm butonları bir yangın alarm sisteminin en önemli ve vazgeçilmez unsurlarındandır.

Butonlar kaçış güzergahında olmalı EN 54-14 standardında butonların kaçış güzergahlarında bulunması, kaçış merdivenlerine açılan kapılarda ve dış ortama çıkışlarda bulunması gerektiği belirtilmiştir. Sınırlı hareket yeteneği olan, engelli veya bakıma muhtaç insanların bulunduğu alanlarda, butonların yerleşimine özellikle dikkat gösterilmelidir. Yangın alarm butonlarının açıkça görünür, tanımlanabilir ve kolay erişilebilir olması şarttır. EN 54-11 standardında yangın alarm butonlarının sağlaması gereken özellikleri ve performans kriterleri

belirtilmekte olup, bunları sağlayabilen ürünler uluslararası akredite kuruluşlar tarafından sertifikalandırılmaktadır. EN 54-14 standardına göre, yangın alarm butonları duvarda yerden 0,90 - 1,40m arası bir yükseklikte bulunmalıdır. (2015 tarihli yönetmelikte bu yükseklik 1,10 - 1,30m arası olarak belirtilmektedir.)

Hastane ve huzurevlerine dikkat Sistemin hızlı alarma geçirilebilmesi için yangın alarm butonlarının sahadaki sıklığı önemlidir. EN 54-14 standardına göre bir yangın alarm butonunun herhangi bir noktadan yatayda maksimum 30m uzaklıkta olması gereklidir. (2015 tarihli yönetmelikte bu mesafe 60m olarak belirtilmiştir.) Hastane, huzurevi gibi hareket alanı kısıtlı ve yavaş hareket eden insanların bulunduğu ortamlarda bu mesafe daha kısa tutulmalıdır.

Yangın alarm butonlarına bir yangın olmadığı halde bilinçsizce veya kötü niyetle basılması, hatalı alarmlara sebep olacaktır. Bunun önüne geçmek

için binada bulunanların yangın alarm butonlarının kullanımı konusunda bilinçlendirilmesi, kötü niyetle basanların cezalandırılması sağlanmalıdır. Butona yanlışlıkla basmak da hatalı alarma sebebiyet vereceğinden, yanlışlıkla butona basılma riskinin bulunduğu yerlerde tek harekette (Ör: camı kırma) aktive edilen değil, 2 harekette (Ör: kapağı açma + kolu çekme) aktive edilen butonlar kullanılabilir. Yangın alarm butonları iç ortamlarda kullanıldığı gibi, gerektiği durumlarda dış ortamlarda da IP66/IP67 koruma sınıfına sahip butonlar kullanılabilir. Ayrıca patlayıcı riski bulunan (ex-proof) ortamlarda da, ortamın patlayıcılık derecesi göz önüne alınarak uygun koruma sınıfına sahip, alev sızdırmaz (Ex d) veya kendinden emniyetli (Ex i) özellikte butonlar kullanılabilir. Eski tip yangın alarm butonları basıldıktan sonra değiştirilen tek kullanımlık ürünlerdi. Günümüzdeyse, resetlenebilir butonlar kullanılmaktadır. Resetleme, genelde butonun üzerinde bulunan anahtarla yapılmaktadır. Yangın alarm butonları, yangın alarm sistemi için önemli ve vazgeçilmez bir unsur olduğundan, tasarımda ve ürün seçiminde ilgili standartlara ve yönetmeliklere uygunluk göz önüne alınmalı, yapılacak hataların, yangının zamanında fark edilemeyerek can ve mal kaybına sebep olması ile sonuçlanabileceği unutulmamalıdır.

86 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 86

10.09.2019 01:12


guvenlik yonetim 75.indd 87

10.09.2019 01:12


YANGIN GÜVENLİĞİ

Kampüs yangın güvenliği Kampüsteki tüm binaların, tüm bölümlerine uygun ve yeterli taşınabilir söndürme cihazları ile birlikte, otomatik söndürme sistemi kurulması gereken tüm hacimlerine uygun tipte otomatik söndürme sistemlerinin kurulması gerekir. Dr. Öğretim Üyesi Rüştü UÇAN - Öğretim Grevlisi Abdurrahman İNCE ÜSKÜDAR ÜNİVERSİTESİ

Ü

niversite kampüslerinde çoğu zaman tüm sınıflarda ders işleniyor. Bazen ders işlemek için bir boş sınıf bulamıyorsunuz. Bu sınıflar bazen büyük anfi şeklinde de olabiliyor. Ayrıca konferans ve seminer salonlarında da hınca hınç dolu programlar yapılıyor. Üniversite kampüslerinde yangın güvenliği denilince öncelikle kaçış güvenliğini dikkate almak gerekiyor. Tüm sınıf ve salonların dolu olduğu bir vakitte çıkacak bir yangından dolayı binayı boşaltmak yani tahliye etmek gerektiğinde kaçış yollarının mevcut olup olmadığı, yeterli olup olmadığı, dumana maruz kalmadan herkesin dışarı çıkabilme imkanlarının oluşturulmuş olup olmadığına bakmak gerekir. Öncelik kaçış güvenliğidir. İyi bir tahliye planı yapmak da gerekir. Ayrıca bir yangın çıktığında erken algılamak tıptaki erken teşhis kadar önemlidir. Bu nedenle tüm hacimlere uygun tipte yangın algılayıcılar, detektörler ve bunların takip ve kontrol panellerinin tesis edilmiş olması ve aksaksız çalışması gerekir. Yangın kontrol panellerinin karşısında her zaman eğitimli bir görevli bulunmalı, gelen sinyali derhal değerlendirebilmelidir. İtfaiye gelene kadar müdahale yapabilecek acil durum söndürme

Dr. Öğretim Üyesi Rüştü UÇAN

ve kurtarma ekiplerinin kurulması, yeterlilik eğitimlerinin verilmiş olması, kişisel koruyucu donanımlarının temin edilmiş olması, yapılan tatbikatlarla her zaman müdahale edebilme becerilerinin kazandırılmış olması zarar ve kayıp azaltma açısından önemlidir. İyi bir müdahale planı yapmak da gerekir.

Otomatik söndürme sistemleri kurulu olmalı Mevzuatta binanın diğer kısımlarından en az 120 dakika yangına dayanıklı olarak ayrılması gereken mutfaklar, kazan daireleri, yakıt depoları, trafo ve jeneratör odalarına ayrıca uygun otomatik söndürme sistemleri kurulmuş olmalıdır. Kampüsteki tüm binaların, tüm bö-

lümlerine uygun ve yeterli taşınabilir söndürme cihazları ile birlikte, otomatik söndürme sistemi kurulması gereken tüm hacimlerine uygun tipte otomatik söndürme sistemlerinin kurulması gerekir. A1 sınıfı yanmaz çatı ve dış cephe yalıtım ve kaplama malzemeleri kullanılmalı, yangının büyümesine ve dumanın yayılmasına katkı sağlayacak tüm unsurlar bertaraf edilmelidir. Proaktif önlemler olarak; yangın çıkmasına sebebiyet verebilecek tüm tehditler bertaraf edilmeli, bertaraf yapılamıyorsa asgariye indirilerek minimize edilmelidir. Elektrik pano dolaplarında, çoğunlukla gevşek bağlantı sebebiyle meydana gelen yangınları önlemek için, gevşeyen bağlantılar periyodik kontrol ve test edilerek sıkılmalıdır. Birçok yangın bu bağlantılarda elektrik kullanıldıkça oluşan vibrasyon etkisi ile meydana gelen gevşemeden kaynaklanmaktadır. Bu nedenle periyodik gevşeklik kontrolü yapılması ve gevşeyen bağlantıların sıkılaştırılması gerekmektedir. Elektrik pano dolaplarında periyodik kontrol için “Termal Kamera” kullanılması önerilir. Böylece işlem hem daha seri ve sağlıklı olarak yapılabilecek ve hem de proaktif olarak daha gevşemenin başlangıcında erken teşhis mümkün olacaktır.

88 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 88

10.09.2019 01:12


guvenlik yonetim 75.indd 89

10.09.2019 01:12


YANGIN GÜVENLİĞİ

Gazlı söndürme sistemleri Temiz söndürücülerle sağlanan teknik gelişmelerle birlikte halokarbon grubu söndürücüler Halon 1301 karşısında, çevresel etkileşim parametrelerinde önemli bir iyileşme sağlamaktadır. Bu iyileşmeler sonucu 1301 çevreye verdiği zarardan dolayı Montreal protokolü çerçevesinde, ülkemizin de içinde bulunduğu ülkelerden yasaklanmıştır. Okan YÜCE/ Proje Müdürü YCS TEKNİK

3

M Novec 1230 Temiz Gazlı Söndürme Sistemleri bugün dünyada bir çok uluslararası Standart ve Organizasyon tarafından onay görmüş tercih edilen alternatif haline gelmiştir. Faydaları: Ozon tabakasına sıfır zarar Küresel ısınma potansiyel değeri birdir Temiz, renksiz, kokusuz gaz Kolay tekrar dolum 10 saniyede boşalma Uygulamalar: Enerji üretim tesisleri Telekomünikasyon merkezleri, Bilgi İşlem ve Veri Merkezleri (DATA CENTER) Sunucu-Sistem Odaları, Özel Elektronik Kontrol Odaları Elektrik (AG-OG) Odaları Müzeler, Arşiv ve Kütüphaneler Petrol ve gaz endüstri tesisleri Askeri ve sivil marinalar Trafo Merkezleri Nitelikli Laboratuvarlar ve Kimya Depoları Raylı Sistem, Demiryolu, Metro, Hava alanı, Liman projeleri ( Ulaştırma Sektörü) Temiz söndürücülerle sağlanan teknik gelişmelerle birlikte halokarbon grubu söndürücüler Halon 1301 karşısında, çevresel etkileşim parametrelerinde önemli bir iyileşme sağlamaktadır. Bu iyileşmeler sonucu 1301 çevreye verdiği zarardan dolayı Montreal protokolü çerçevesinde, ülkemizin de içinde

bulunduğu ülkelerden yasaklanmıştır. Artık 3M™ Novec 1230 çıtayı daha yukarı çıkaran bazı değişiklikleri söndürücü piyasalarına getirmiştir. 3M™ Novec 1230 söndürücüsü özel tehlike sınıflarındaki yangın koruma için uzun ömürlü, sürdürülebilir çözümdür. Bu ikinci nesil Halon alternatifi, yüksek insan güvenliği ve üstün söndürme performansı sağlarken çevreye minimum etki yapmaktadır. Ozon tabakasına delme katsayısı(ODP) sıfırdır. Sadece 5 günlük atmosferik ömre sahip ve sera etkisi katsayısı (GWP) 1’dir.

3M Novec Gazlı Söndürme Sistemleri ne tür yenilikler getiriyor? Sıvı halde bidonlarda depolanmasından dolayı, depolama kolaylığı ve havayolu ile sınırlama ve yasaklamaya uğramadan kolay nakledilebilme imkanı sunuyor. Karmaşık dolum tesislerine ihtiyaç duyulmadan çok basit bir işlemle gerekirse, yerinde dolum imkanı sunuyor. Yasaklanmış halon ve mevcut diğer söndürme sistemlerinde, standardına uygunluk durumuna göre basit değişikliklerle kullanabilme imkanı sunuyor. 3M firması gazı üretmesine karşın kendisi direkt olarak Yangın söndürme piyasasına sunmamaktadır. Amerika rekabet kurulu tarafından kontrol edilen markette bir çok yangın firması gazı kullanarak kendi sistemlerine uygun hale getirmiş ve gerekli sertifikaları alarak piyasaya rekabetçi olarak sunmaktadır. Kıymetli Sistemleriniz ve ürünleriniz için yangın söndürme

sistemleri 3M™ Novec 1230 Sistemleri, 3M™ Novec 1230 içerir ve kıymetli eşyalarınızın bulunduğu ortamları korumada bir çözüm alternatifi olarak yaratılmıştır. 3M Novec 1230 Gazlı Söndürme Sistemleri çevre dostu olduğu kanıtlanmış temiz gazlı söndürme sistemidir. Bugünün ihtiyacı çabuk söndürme, sürdürülebilirlik, insan bulunan mahallerde düşük emisyon değerli ve ozon tabakasına sıfır etkisi olan bir temiz gazdır. 3M™ Novec 1230 sistemi LPCB, UL ve FM onaylarına sahiptir ve EN15004, NFPA 2001, ISO 14520 içinde yer almaktadır. ızlı ve Etkili Koruma 3M™ Novec 1230 sistemleri hızlı çalışma ve ısıyı absorbe etme prensibine göre dizayn edilmiştir. Aktive edildiğide 10 saniye içerisinde A,B,C sınıfındaki yangınları durdurur ve yayılmasına olanak vermez. Tekrar dolum Yüksek kaynama sıcaklığından dolayı (49C) 3M™ Novec 1230 sistemleri basınçlı silindirler yerine düşük ağırlıklı bidonlar ile taşınılabilir. Diğer gazların aksine, basınçlandırılmamış novec silindirleri taşımak için hava taşımacılığı kabul edilebilir bir yöntemdir. Düşük basınç teknolojisi 3M™ Novec 1230 Sistemleri, 25 barda ve 42 barda çalışması ve bu basınçta homojen bir dağılıma ulaşması sayesinde uluslararası onaylar edinmiştir.

90 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 90

10.09.2019 01:12


guvenlik yonetim 75.indd 91

10.09.2019 01:12


ABONELİK BİLGİLERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ DERGİSİNE 1 YILLIK ABONE OLMAK İSTİYORUM. ADI, SOYADI : FİRMA ADI : DOĞUM TARİHİ/YERİ: DERGİ TESLİM ADRESİ ADRES

:

POSTA KODU / SEMT / ŞEHİR DİĞER BİLGİLER: MESLEK

:

E-MAİL

:

TEL

:

FAX

:

GSM

:

FATURA ADRESİ: ADRES:

POSTA KODU / SEMT /ŞEHİR VERGİ NO / DAİRESİ Güvenlik Yönetimi Dergisi’nin 1 yıllık abonelik bedeli 100 TL. + KDV’dir. Abonelik bedelini İş Bankası - Perpa Şubesi - Hesap No: 1188 0542685 IBAN: TR76 0006 4000 0011 188054268 yatırdıktan sonra dekontun fotokopisi ile birlikte bu formu doldurarak 0212 210 54 45’e fakslayabilir ya da info@guvenlikyonetimi.com adresine mail atarak hemen abone olabilirsiniz. 92 n Güvenlik Yönetimi Eylül 2019

guvenlik yonetim 75.indd 92

10.09.2019 01:12


ABONE FORMU

Eylül 2019 Güvenlik Yönetimi n 93

guvenlik yonetim 75.indd 93

10.09.2019 01:12


a

R

E

K

L

A

M

I

N

D

E

87

39

21

11

4-5

17

19

89

15

1-ÖKİ

45

47

73

A.K.İ.

2-3

96

25-37

61

6-7

41

Ö.K.

57

95

A.K.

29

23

91

77

K

S

13

51

guvenlik yonetim 75.indd 94

10.09.2019 01:12


guvenlik yonetim 75.indd 95

10.09.2019 01:12


guvenlik yonetim 75.indd 96

10.09.2019 01:12


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.