Guvenlik Yonetimi 55

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR

OCAK 2018 SAYI: 55

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

YANGIN GÜVENLİĞİ FOKUS: OTEL GÜVENLİĞİ AKILLI TRAFİK YÖNETİM ÇÖZÜMLERİ

OCAK 2018 SAYI: 55

KRİPTO PARA HEYECANI

ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR

OCAK 2018 SAYI: 55

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

YANGIN GÜVENLİĞİ FOKUS: OTEL GÜVENLİĞİ AKILLI TRAFİK YÖNETİM ÇÖZÜMLERİ

OCAK 2018 SAYI: 55

KRİPTO PARA HEYECANI

ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR

OCAK 2018 SAYI: 55

OCAK 2018 SAYI: 55

içindekiler 26

64

44 10 BAŞKANDAN

12 EDİTÖR

14 GÜNCEL

KAPAK KONUSU

SEKTÖRDEN

26

Kömür konveyörlerinde yangın

50

“Yeterli denetimler yapılmıyor”

söndürme sistemi

52

“Sürdürülebilir sistemler

34

Aktif hava çekmeli çok hassas duman

kurmaya devam edeceğiz.”

dedektörleri

42

IP Geleceğin teknolojisi

44

Kablosuz duman dedektörü

ELEKTRONİK GÜVENLİK

FOKUS

54

Satel hırsız alarmı kontrol panelleri

62

Akıllı trafik yönetim çözümleri

Sektör ile ilgili kısa haberler

24 KÖŞE / Hayata Bakış

46

Otellerde kamera güvenlik sistemleri

64

Küçükyalı Hilltown zayıf akım çözümleri

"Hayata Bakış"

48

Otellerde güvenlik çözümleri

66

Genel seslendirme ve sesli tahliye sistemi

Güvenlik Yönetimi ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

OCAK 2018

70

AYDA BİR YAYINLANIR

Özel Güvenlik Federasyonu adına imtiyaz sahibi O. Oryal ÜNVER Yürütme Kurulu O. Oryal ÜNVER İsmail UZELLİ Murat KÖSEREİSOĞLU Yusuf Vehbi DALDA Genel Yayın Yönetmeni Devrim BOZKURT devrim@guvenlikyonetimi.com Reklam Koordinatörü Çiğdem ÖZCAN cigdem@guvenlikyonetimi.com

68

GÜVENLİK HİZMETİ

68

Dünyada ve Türkiye’de özel güvenlik

sektörünün gelişimi 2

Danışma Kurulu Alp SAUL Arzu YÜKSEL Doç. Dr. Gazi UÇKUN Füsun KOCAMAN Gültekin FİŞEK Hakan ÖZALP İsmail UZELLİ Murat KÖSEREİSOĞLU Okyay ŞENTÜRK O. Oryal ÜNVER Osman Levent CELASUN Prof. Abdurrahman KILIÇ Taner ALBAYRAK Yusuf Ziya ÖNCEL Grafik Tasarım ve Baskıya hazırlık Derya BOZKURT derya@guvenlikyonetimi.com Yayın Türü Yerel Süreli Yayın. Ayda bir yayınlanır.

Yönetim Adresi Arkhe Tanıtım Hizmetleri Perpa Ticaret Merkezi B Blok Kat: 12 No:2049 Okmeydanı / Şişli / İstanbul Tel: (212) 210 54 45 Tel: (533) 413 78 08 Baskı ÖZGÜN OFSET TİC LTD ŞTİ 0212 280 00 09

BİLGİ GÜVENLİĞİ

76

Kripto Para heyecanı 2

Özel Güvenlik Sektörünün sesi Güvenlik Yönetimi Dergisi, sektörü bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Bu dergide yer alan her türlü haber, bilgi ve yorumlar; güvenilir olduğuna inanılan kaynaklar tarafından hazırlanmış araştırma raporları, değerlendirmeler, atıflar, çeviriler ve istatistikî verilerden derlenmiştir. Dergide yer alan tüm reklamların sorumluluğu firmalara, yazılardaki ve söyleşilerdeki görüşler sahibine aittir.

Dergide yer alan yazılar izin alınmadan ve kaynak gösterilmeden hiçbir şekilde kullanılamaz.

92 Editöryel Takvim 94 Reklam İndeksi tanıtım hizmetleri

Perpa Ticaret Merk. B Blok Kat: 12 No: 2049 Okmeydanı / Şişli / İstanbul Tel: (212) 210 54 45 Faks: (212) 210 54 45 Gsm: (533) 413 78 08

e BAŞKAN

Özel güvenlik eğitiminde bu eğitimi veren eğiticilerin eğitimi Değerli okurlarımız; Eğitim süreçlerinin en önemli unsurlarından birisi de hiç şüphesiz eğiticilerdir.

Eğitici performansı, eğitim süreçlerinin sonucuna doğrudan ve bire bir oranda yansımaktadır. Hiçbir eğitim veya öğretim kurumunda; eğitici eğitimi, uzman eğitici eğitimi veya akademik formasyona sahip olmayan kişiye eğiticilik veya öğreticilik görevi verilemez. Yeterli mesleki bilgiye ve tecrübeye sahip olmak ise eğitici görevi alabilmek için yeterli değildir.

5188 sayılı yasanın uygulanmasına ilişkin olarak yönetmelikte yer alan uzman öğreticinin nitelikleri; w Asgari beş yıl meslek tecrübesine sahip mülki idare amiri, hakim, savcı, avukat ve dört yıllık yüksekokul mezunu genel kolluk çalışanları ve emeklileri, w Elektrik veya elektronik mühendisi veya güvenlik sistemleri sertifikası sahibi olanlar, w Doktor veya ilk yardım eğitici sertifikasına sahip dört yıllık yüksekokul mezunu sağlık personeli, w Asgari beş yıllık itfaiyeciler, w Rehberlik ve psikolojik danışmanlık, halkla ilişkiler veya iletişim alanında yüksek okul mezunu olmak, w Dört yıllık yüksekokul mezunu ve genel kollukta asgari beş yıl hizmet tecrübesi sahibi olmak, w Dört yıllık yüksekokul mezunu ve genel kolluk ile T.S.K. muharip sınıflarında asgari beş yıl hizmet tecrübesi veya konuyla ilgili hizmet içi eğitim sertifikası sahibi olmak olarak belirlenmiştir.

Burada yer alan niteliklerin tümü mesleki bilgi ve tecrübe kriterlerini tarif etmektedir.

Eğitici olarak görevlendirileceklerin mesleki yeterliliklerine ek olarak eğitici eğitimi almaları gerekir.

Eğiticinin eğitimi programı aşağıda yer alan temel nitelikleri geliştirecek özellikte olmalıdır. w Eğiticinin vazgeçilemez özellikleri; • Zamanın doğru kullanımı, • Konunun ve anlatımın organize edilmesi, • Sunum, (vücut dili, iletişim becerisi, üslup) becerileri • Eğitim yardımcılarının malzemelerinin ve tahtanın doğru kullanımı, • Eğitim sırasında karşılaşılması muhtemel krizlerde hareket tarzları, w İhtiyaçların ve önceliklerin belirlenmesi, w Hedef yetişkin öğrenci gruplarının öğrenme özellikleri, w Öğrenme-öğretme sürecinde öğrenme işlevinin güçlükleri, w Öğretim stratejileri, w Eğitimin etkinliğinin belirlenmesi, ölçme ve değerlendirmenin esasları, w Başarının değerlendirilmesidir. Özetle; yönetmelikte yer alan niteliklere ek olarak eğitici eğitimi almayanların özel güvenlik eğiticisi olamamasına ilişkin düzenlemesi yapılmalı ve kısa sürede bu ihtiyacı karşılayabilecek bir eğitim planlanmalıdır. Bir başka ifade ile eğitici eğitimi yeterliliğine haiz olmayan ve bu konuda sertifika sahibi olmayanların eğitici olarak görevlendirilmesine son verilmesi uygun bir hal tarzı olarak değerlendirilmektedir.

Sağlıklı, mutlu, huzurlu ve güvenli günler temennisi ile…

10 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

O. Oryal ÜNVER ÖGF (Özel Güvenlik Federasyonu) Yönetim Kurulu Başkanı

Yönetmelikte

yer alan niteliklere ek olarak eğitici eğitimi almayanların özel güvenlik eğiticisi olamamasına ilişkin düzenlemesi yapılmalı ve kısa sürede bu ihtiyacı karşılayabilecek bir eğitim planlanmalıdır.

EDİTÖR

y

2018 yılının ilk sayısından merhaba,

Yenilikçi teknolojilerden alınan ilhamla, güvenlik alanının yakaladığı ivme, yirmi sene evvel telaffuz bile edilemezdi. Yangının çıkmasını önleyen veya çıkan yangınları en hızlı şekilde ve en az hasarla söndürebilen sistemlerin yapısını ve yaratacağı faydaları bu sayımızda bir araya getirdik. Ülkemizde son yıllarda meydana gelen yangınların sebepleri mercek altına alındığında; doğru projelendirilme, standartlara uygun çözüm, bakım, denetleme, sigorta, vb. ihmal zincirini görmek mümkün.

Yüzyıl kadar geçmişe baktığımızda ise; İstanbul’daki yangınların nerede olduğunu tespit etmek ve müdahalede bulunmak için inşa edilen, İstanbul'un tarihsel geçmişinin günümüzde yaşayan sembolleri olan, yangın kuleleri yerini alıyor. Galata ve Beyazıt Kuleleri yangın kulesi olarak inşa edildiği için, hangi penceresinden bakarsak bakalım İstanbul'un eşsiz panoramasını ayaklarımızın altına sermeye devam ediyor.

Fokus konumuz ise; “otel güvenliği”. Son yıllarda dünya turizminin ülkemiz açısından gelişmesi, turistik konaklama hizmetlerinde güvenlik konusunu ön plana çıkarmaktadır. Buna artan terör vb. olaylar da eklenince otellerin güvenlik planlarının çok daha geniş kapsamlı olarak ele alınmasını zorunlu kılmaktadır.

Sektörden sayfamızın konukları yine önemli konukları var; ISS Proser Genel Müdür Yardımcısı Atilla AYDEMİR ve Norm Teknik A.Ş. Makine Mühendisi / Sistem Uzmanı Ali Can UZUN. Elektronik güvenlik, güvenlik hizmeti, bilgi güvenliği gibi disiplin başlıklarımız altında teknik yazılar ve makalelerle dopdoluyuz.

Güvenli günler dileğiyle...

12 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

Devrim BOZKURT

’Ülkemizde son

yıllarda meydana gelen yangınların sebepleri mercek altına alındığında, ihmal zincirinin oluşturduğu büyük bir kayıpla karşı karşıya kalıyoruz.

GÜNCEL

ASIS International Türkiye Birimi son toplantısı yapıldı

Birimimiz Yıllık Yönetim Planı doğrultusunda, 2017 Yılı ASIS International Türkiye Birimi dördüncü

ve son toplantısı 18 Aralık 2017 tarihinde yapıldı. Toplantıda özet olarak aşağıdaki hususlar görüşüldü.

w Toplantılara daha fazla misafir getirilmesi, w Üniversiteler ile seminer ve eğitimler düzenlenmesi, w Güvenlikte yapay zeka konusunda Microsoft Türkiye tarafından bir sunum yapılması, w ASIS aktivitelerine “genç profesyonellerin” davet edilmesi.

Katılan üyelerin tercihleri ile 2018 yılında görev yapmak üzere 2017 yılı yönetim ekibi tekrar seçildi ve ASIS International’a bildirildi.

Buna göre; w President; Alaettin Cangöz w Vice President: İzzet Murat Fert w Secretary: Levent Demirezen olarak görevlerine devam edecekler.

Ayvaz ürünleri Japonya’daki Takahama Nükleer Santrali’nde kullanılacak Ayvaz, 2018 yılının Mart ayından itibaren Japonya’daki çoğu nükleer santralin yapımını üstlenen Mitsubishi Heavy Industries (MHI) ile Takahama Nükleer Santrali’nde Ayvaz ürünlerinin kullanılması için anlaşmaya vardıklarını açıkladı.

Konu ile ilgili açıklama yapan Ayvaz Dış Ticaret Müdürü Yeşim Saraç, Ayvaz’ın 2018 yılının Mart ayından itibaren Japon Mitsubishi Heavy Industries (MHI) firmasıyla yeni ve önemli bir projeye başlama arifesinde olduklarını duyurdu. Türkiye mekanik tesisat sektörü tarihinde bir “ilk” olan bu proje kapsamında Ayvaz, Japonya’daki Takahama Nükleer Santrali’nin soğutma ünitesinin filtrasyon sisteminde kullanılacak hortumları üretecek. Mitsubishi Heavy Industries (MHI) firması ile bir yıl boyunca sürecek bu iş birliği çerçevesinde başka projelerin de gündeme gelebileceğini söyleyen Saraç “Taka14 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

hama Nükleer Santrali’nin herhangi bir tehlike anında en kritik noktası olan soğutma ünitesinde Ayvaz marka ürünlerin tercih edilmesinden dolayı gurur duyuyoruz. Klasik mekanik tesisat uygulamalarının dışında bir proje olması nedeniyle Türk

tesisat sektörü açısından çok önemli bir gelişme olduğunu düşünüyoruz.

Tarihi boyunca “İlk”lerin temsilcisi olan Ayvaz, yerli ve milli ürünleriyle artık nükleer enerji üretimi yapan tesislerin en kritik ünitelerinde tercih edilecek bir noktaya geldi.” dedi.

GÜNCEL

Norm Teknik A.Ş. ISK- SODEX 2018 Fuarı’nda Norm Teknik A.Ş., sektörün liderlerini buluşturan ISK- SODEX 2018 fuarı için tüm hazırlıklarına hız kesmeden devam ediyor.

Sektörün nabzını tutmanın en etkili yollarından birinin fuar katılımları olduğunun altını çizen Norm Teknik A.Ş. Kurumsal İletişi ve Marka Pazarlama Uzmanı Merve Durmuşoğlu; üretici ve yatırımcıları aynı platformda buluşturması açısından fuar katılımları şirketimiz için büyük önem taşımaktadır. 1997

den günümüze değin daha güvenli yaşam alanları için yangın korunum sistemleri tasarlayıp, uygulamasını gerçekleştirdiklerini, yaptıkları işin ciddiyetinin farkındalık gerektirdiğini belirten Durmuşoğlu, “insanların yaşam alanlarında yangın güvenliğini maksimum düzeyde sağlayabilmek yaptığımız işin temel amacıdır” dedi.

7-10 Şubat 2018 tarihlerinde TÜYAP`ta gerçekleşecek olan ISK- SODEX 2018 fuarında; sulu

söndürme sistemleri, gazlı söndürme sistemleri, köpüklü söndürme sistemleri, yangın dolapları, yangın pompa ve damperleri gibi çeşitli ürün gamları, yüzde yüz yerli sermaye ile akıllı bina yönetimi ve otomasyon sistemleri alanlarında hizmete sunacakları yeni ürün tanıtımlarıyla yer alacaklarını söyleyen Durmuşoğlu, yılın en büyük fuarında; salon 12 B08 standında tüm ziyaretçilerini ağırlamayı hedeflediklerini de sözlerine ekledi.

Karadeniz Bayileri Multitek Fabrikasını Ziyaret Etti Sancaktepe Multitek Fabrikası, Karadeniz Bölgesi’nde elektriğe yön veren şirket temsilcilerini ağırladı.

Multitek Trabzon Bölge Müdürü Temel Beşli ve iş ortağı Karadeniz Elektromarket ve Trabzon Elektrik Teknisyenleri Odası Başkanı Rüstem Şal önderliğinde bir araya geldi.

Sancaktepe’de bulunan üretim tesislerinin 4 grup halinde gezilmesi sonrasında, Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Demirkol açılış̧​̧ konuşması yaptı. Yapılan tanıtımda Multitek’in geçmişten bugüne tarihi, firmanın araştırma - geliştirme ve sürekli yenilikçi faaliyetlere verdiği önem, sektördeki yenilikler ve akıllı ev teknolojilerinin yakın geleceği anlatıldı. Ar-Ge Müdürü Şenol Göktaş sektörde ilk ve tek yerli üretim olan IP interkom ürünlerimizi ve onun üstün özelliklerini bayilere tanıttı.

Gerek görsel olarak, gerekse teknik özellikleri itibariyle çok büyük be-

16 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

ğeni ile karşılandı. Fabrika Müdürü Hasan Çelebi analog interkom ürün gamımızdaki son gelişmeleri ve yeni Multibus ürünü olan 7” dokunmatik ekranlı MBT-70 modelini misafirlerine tanıttı. İlk gün Çengelköy Villa Bosphorus Restoran’daki akşam yemeği ile tamamlanan etkinlik, Cumartesi günü gerçekleştirilen Boğaz turuyla sona erdi.

GÜNCEL

Elektral A.Ş. Ar-Ge merkezi oldu

İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi (İAOSB)’nde yüksek teknolojili elektronik cihaz üreten Elektral, ArGe Merkezi oldu. Belgeyi, Elektral A.Ş. adına Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Dr. Erdem Dinçsoy, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Dr. Faruk Özlü’nün elinden aldı.

Devlet Planlama Teşkilatının (DPT) teşviki ile 1978 yılında Yüksek Mühendis M. Sayıl Dinçsoy tarafından kurulan, yazılım, donanım, mekatronik, elektronik, savunma sanayi alanlarında 40 yıldır faaliyet gösteren Elektral A.Ş. İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi’nde 3 adet tesis ve toplam 20.000 m² kapalı alanda, yıllık 1 milyondan fazla yüksek teknolojili elektronik cihaz üretimi yapıyor.

Ankara’da gerçekleştirilen 6. Özel Sektör Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri Zirvesi’nde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Dr. Faruk Özlü’nün elinden Ar-Ge Merkezi Belgesi alan Elektral A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Dr. Erdem Dinçsoy, “Kuruluşumuzdan bugüne 40 yılı aşkın süredir yüksek teknolojili üretimler yapmaktayız. İşin önemli kısmı ‘’teknolojiyle teknoloji yaratan’’ bir fabrikayız. Kilogramı 2-3$ olan malzemeleri, fabrikamızdan kilogramı 100$’a yakın fiyatla dünyaya satıyoruz. A’dan Z’ye tüm

18 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

üretim prosesine sahibiz; Yazılım, donanım, mekatronik tüm disiplinleri kullanan Elektral A.Ş.; insanın dokunduğu, söz komutuyla hareket eden robot makineler üretmektedir. dedi. Ürettikleri güvenlik sistemleri ile yaklaşık 60 ülkeye ihracat yapan Elektral A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Dr. Erdem Dinçsoy, “ Ar-Ge harcamalarımız 2012-2017 yılları arasında cironun ortalama yüzde 8,91’i düzeyinde gerçekleşti.

Bünyemizde 24 Ar- Ge personelimiz ile toplamda yaklaşık 70 proje tamamladık. Bu projelerin ortak özellikleri; müşteri memnuniyeti, uluslararası standartlara uygunluk, çevre dostu tasarımlar, teknolojik üstünlükler, müşteri ihtiyaçlarına uygun olmalarıdır” diye konuştu.

Ar-Ge çalışmalarında hedeflenen stratejilere değinen Dr. Erdem Dinçsoy, en büyük hedefin ortaya çıkan ürünlerden elde edilen cironun, toplam ciroya oranını arttırmak olduğunu söyledi. Dr. Dinçsoy sözlerini şöyle sürdürdü, “Ar- Ge çalışmalarından kısa vadede yeni donanım kart tasarımları ve 2018 yılı içerisinde iki ulusal destekli projeyi bitirmektir.

Orta vadede ise, 1 adet uluslararası patent başvurusu yapmak, geliştirdiğimiz ürünlerle ihracatımızı yüzde 25 arttırmak ve yüksek teknolojili yeni üretimler yapmaktır. Uzun vadede amaçladıklarımız, Ar-Ge harcamasını toplam ciro içerindeki payını yüzde 25’e çıkartmak, dünya markası olmak ve patent ve buluş sayımızda artış sağlamaktır.”

GÜNCEL

AVM yatırımları güvenlik sektörünü hareketlendirecek

2017 yılında 2 milyarın üzerinde kişinin AVM’leri ziyaret etmesi, 2018 yılında da beklentileri yükseltti. Yeni yılda ortalama 2,1 milyar kişinin AVM’leri ziyaret edeceğini söyleyen uzmanlar, AVM sektöründeki cironun da 2018 yılında 125 milyar TL olacağını ön görüyor. Planlanan AVM yatırımlarının yanı sıra mevcut

AVM’lerdeki renovasyonlar ise farklı sektörlere de iş kapısı doğuruyor.

Devam eden projelerde güvenliği de göz ardı etmeyen yatırımcılar kamu güvenliği için çözüm arıyor.

AVM’lerdeki gelişmenin güvenlik sektörüne de katkı sağlayacağını söyleyen Arma Kontrol CEO’su Koray Kartal; “AVM’lerdeki ziyaretçi sayıları geçtiğimiz seneye göre artış gösteriyor. Bu AVM yatırımlarını da etkiliyor. 2017 yılında sektöre genel olarak baktığımızda aldığımız projelerle AVM yönetimlerinin güvenlik konusunu ne kadar önemsediklerini görebiliyoruz. Farklı güvenlik senaryolarını kapsayabilecek sistemlerin alımına yönelen AVM yönetimleri için biz de yerli mühendislerimizle kompakt ürünler geliştiriyoruz.” dedi. AVM ziyaretçilerinin huzurlu ve güvenli bir ortamda vakit geçirmesi gerektiğinin altını çizen Kartal;

AVM yönetimlerince en çok tercih edilen ürünler arasında Mantar Bariyer ve Road Blocker sistemlerinin geldiğini söyledi. AVM’lerin mimari yapılarına göre çözüm üretildiğini belirten Kartal sözlerine şu şekilde devam etti ; “Her AVM’nin farklı mimari yapısı bulunuyor. Bununla birlikte özellikle otoparklardaki ihtiyaçlar da projeye göre çeşitlilik gösterebiliyor. Uzman yerli mühendislerimizle fizibilite çalışmaları yaparak en uygun çözümleri sunuyoruz.

Bunun yanı sıra hem dış mekanda hem zorlu hava şartlarında çalışabilecek giriş - çıkış sistemleri ürünlerini de projelerimize dahil edebiliyoruz.

AVM tasarımına göre ürettiğimiz ürünlerle, tavan yüksekliği veya alt yapı gibi problemlerle karşılaşmıyoruz. Ürünler müşterilerimizin ihtiyaçlarına ve fiziki alanlara göre tasarlanıp üretiliyor.”

İş sağlığı ve güvenliği koruma altında HSE Radar, kullanıcıları çeşitli uyarılar vasıtasıyla bilgilendiren ve yönlendirebilen, ISO 14001 ve OHSAS 18001 Yönetim Sistemleri ile uyumlu, modern yazılım teknolojileri kullanılarak geliştirilmiş web tabanlı bir iş yazılımı. Kullanıcı sayısı hızla artan HSE Radar, etkili bir denetim aracı olarak kullanıcılara İş Sağlığı ve Güvenliği konularında mevzuat açısından uyumsuzluk ya da eksikliklerini ve buna bağlı olarak ceza alma durumlarını Sanal Müfettiş uygulaması ile birlikte raporlayabilme imkanı sunuyor. Sahip olduğu özelliklerle üst yönetimi İSG faaliyetleri hakkında gerçek zamanlı olarak bilgilendiren ve “0 İş Kazası Projeleri”ne destek veren HSE Radar kurumların verimlilik ve karlılığını da artırıyor.

20 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

Kamu ve özel sektör kuruluşlarının, başta insan olmak üzere sahip oldukları kaynaklarının verimli kullanılmasına ve rekabet edebilir yapılara dönüşmesine doğrudan destek verecek, katma değeri yüksek yazılımlar üretme hedefinde olduklarını belirten HSE Global Genel Müdürü Çetin Uygun, şunları söyledi; “Yeni ürünler üzerinde yapılan Ar-Ge çalışmaları ile inovasyonun ve devamlı gelişen özgün tasarımların, işletmelerin başarısında anahtar rol oynadığına inanarak yola çıktık. İş Sağlığı ve Güvenliği çalışmalarını merkezi olarak yöneten, takip eden, denetleyen ve raporlayan, web tabanlı olması sebebiyle kurulum gerektirmeyen iş yazılımımız HSE Radar’ı 2016 yılında piyasaya sunduk.” Uygun, personel bilgilerini

herhangi bir insan kaynakları veri tabanından otomatik olarak güncelleme imkânı sunan HSE Radar’ın uzman ve güçlü saha tecrübesine sahip profesyonel bir kadro tarafından geliştirildiğini ve her sektörde güvenle kullanılabildiğini belirterek sözlerine şöyle devam etti; “HSE Global; her türlü çabaya rağmen İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda istenilen düzeye ulaşamayan ülkemizin iş kazaları ve işçi ölümleri sıralamasında Avrupa’da 1., Dünya’da 3. sıradaki konumunu iyileştirmeyi hedeflemektedir. HSE Global olarak sunduğumuz çözümümüz, OHSAS 18001 ve yeni çıkacak olan ISO 45001 uyumlu olması sebebiyle sadece Türkiye’de değil tüm dünyada İş Sağlığı ve Güvenliği uygulamalarını desteklemektedir.”

GÜNCEL

Loomis Türkiye sağlıklı büyümesini sürdürüyor Her yıl düzenli bir şekilde şube sayısını, işlem sayısını, kadrosunu, hizmet verdiği müşteri sayısını, işlem hacmini ciddi oranlarda arttıran Loomis Türkiye; ülkemizde yüksek güvenli değerli emtia taşımacılığı dendiğinde ilk akla gelen isim oluyor. Yüzde yüz sigortalı değerli emtia transfer, tasnifleme ve kasalama hizmeti sunan Loomis Türkiye; çalışmalarını çok uygun fiyatlar eşliğinde, en ekonomik şekilde gerçekleştirmesiyle de ayrıca dikkat çekiyor.

Loomis Türkiye’nin yeni başarıya imza attığını hatırlatan Yiğit Gürçay “Kuyumculuk sektörü, bankacılık ve perakende alanında ciddi sayıda artan işlem hacmimize karşın operasyonlarımızı en verimli şekilde yöneterek ayda 300 bin noktaya hizmet veriyoruz. Şu an itibariyle 40 şubemizle, 1000’e yakın personelimizle her yıl çok büyük yatırımlar yaparak geleceğe emin adımlarla ilerliyoruz” dedi.

Loomis Türkiye’nin yurtdışı değer-

li emtia transferlerindeki başarılarıyla diğer ülkelerdeki Loomis ofislerinin de ülkeler arası hizmet sunmaya başladığını belirten Gürçay sözlerini şöyle sürdürdü; “Şu anda ihracat yapan kuyumcularımızın bir çoğu Loomis ile ülkeler arası ticaretlerini sıfır risk eşliğinde gerçekleştiriyorlar. Müşteri memnuniyetinde markamız çok başarılı. Son dönemde çek, senet gibi değerli evrak taşımacılığında da artan bir potansiyelimiz var. Bankaların şubeleri arasında ve uluslararası para transferlerinde çalışmalarımız artıyor. Özellikle Loomis’in global sigorta yelpazesi altında müşterilerimizin uluslararası sigorta şirketlerinden aldıkları sigorta fiyatlarından daha uygun fiyatlar alabiliyoruz.

Bu da bizim maliyetlerimizi aşağıya çekiyor ve onlara makul fiyatlar eşliğinde hizmet sunmamıza imkan tanıyor. Loomis Türkiye; büyümeye devam ediyor.

Yakın zaman içinde ülkemizin

her şehrinde ofisimizin olmasını planlıyoruz. Kuyumculuk ve perakende sektörleri; bizim lokomotiflerimiz. Bu sektörlerin markalarına, yüksek kaliteli hizmeti en ekonomik koşullarda sunmaya devam etmeyi planlıyoruz.”

Teknoloji liderleri güçlerini birleştiriyor Red Hat, Inc. (NYSE: RHT), Facebook, Inc. (NASDAQ: FB), Google (NASDAQ: GOOGL), IBM (NYSE: IBM) ve Intel Corporation geçtiğimiz günlerde, açık kaynak lisans uyum hatalarını ve yanlışlarını düzeltmek için genişletilmiş ilave haklarla ilgili taahhüt vererek güçlerini birleştirdiklerini duyurdu.

Böylece açık kaynak lisanslamalarında öngörülebilirlik daha da artacak.

GNU Genel Kamu Lisansı (GPL)

22 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

ve GNU Kısıtlı Genel Kamu Lisansı, Linux ekosisteminin kritik bir parçası olan açık kaynak yazılım lisanslarının en yaygın kullanılanları arasında yer alıyor. GPL Versiyon 3 (GPLv3) çıktığında, kullanıcılara lisans uyumundaki hataları iyileştirmek için fırsatlar sunan açık fesih yaklaşımıyla birlikte piyasaya sürüldü. GPLv3’teki bu açık fesih politikası, genellikle elde olmayan nedenlerle yapılan hata ve yanlışlara karşı daha makul bir yaklaşımı

mümkün kılıyor. Bu yaklaşım, topluluk normlarına paralel bir lisans uyum uygulamasını devreye sokuyor.

Açık kaynak yazılımı kullanıcılarının nerede, neyi, ne kadar yapabileceklerini rahatça görmelerini sağlamak için bir araya gelen Red Hat, Facebook, Google, IBM ve Intel; lisans uyum hatalarına yönelik GPLv3 yaklaşımının kapsamını, her şirketin GPLv2 ve LGPLv2.1 ve v2 lisansladığı yazılım kodunu içine alacak şekilde genişletme taahhüdü verdiler.

i

HAYATA BAKIŞ

“Hayata Bakış” İnsanın hayata bakış açısı, onun yaşamı açısından çok önemlidir. Çünkü süreceği yaşam onun hayat hakkındaki anlayışına göre şekil alır. Temel dinamik ve kişinin hayat hakkında kabul ettiği temel fikir ne olursa, süreceği yaşam da onun üzerine kurulacaktır.

Karşımızda iki pencere var pencerenin birisi iyilik ve güzelliklerle dolu, diğer pencere ise olumsuzluk ve sorunlarla dolu peki sizin hayata bakışınız hangi pencereden olurdu? Tabi ki herkes hayata birinci pencereden bakmak ister ama bakabiliyor mu? Herkes mutlu olmanın sırlarını biliyor ama uygulayabiliyor mu?

Neden elimizdekilerle yetinmeyip sürekli daha fazlasını istiyoruz. Neden hayatın mutlu ve iyi yönlerini göremiyoruz? İşte tam burada hayata bakışımız ortaya çıkar eğer siz hayatınıza yön veren olaylara olumsuz olarak bakarsanız hayat da size her zaman olumsuzluklarını sunacaktır ama kötü bir durum da olsa bu durumdan kendinize olumlu bir sonuç çıkarabilirseniz hayata bakışınızı olumlu olarak değiştirebilirsiniz.

Ama nedendir bilinmez bizler olumluyu düşünmek yerine olumsuzu düşünürüz. Bu düşünce bizim hayatımıza yerleşir.

Oğuz GÜLAY

Tabi ki bu söylediklerim herkes için geçerli değildir. Bazıları gerçekten yaşadığı olaylardan iyi bir sonuç çıkarabiliyor. İşte bu kişiler yaşadıkları hayattan zevk alabilen kişilerdir.

Hayatın bize gülen yüzünü gösteren tarafından baksak, güzel yönlerini görsek hayat nasıl olur acaba? Elbette güzel olacaktır. Ne güzel bir söz vardır. “Güzel gören güzel düşünür. Güzel düşünen, hayatından lezzet alır.” Hayatın iyi ve olumlu yanlarından baktığımız zaman hayatta bize tebessüm edecektir. Biz de yaşamımızdan memnun olur ve bunu kendi çevremize yansıtırız.. Biraz hayatı akışına bırakmak lazım diye düşünüyorum.

Biz de bu hayatın akışından kendimize uygun olanı seçerek yaşamaya çalışalım. İnsan yaşadıkça bazı şeylerin değerini anlıyor ama zaman geçmiş olduğu için geriye dönme şansı olmuyor. Keşke onu öyle değil de şöyle yapsaydım diye kendi kendine üzüntü veriyor. Hayat acısıyla tatlısıyla devam ediyor ve devam edecektir. Önemli olan bu acıdan ve tatlıdan kendinize düşen payı almak ve kendi hayatınızla yoğurarak yaşamak.

Mutlu olmak, neşeli olmak bir şeylere bağlı olmamalı. Bir şeyleri çok fazla zorlamak, olmayacak şeyler için büyük çabalar harcamak ve olmadığı için mutsuz olmak genellikle benimsediğimiz bir davranış biçimi. Tabii bu ideallerimizin, hayallerimizin olmayacağı anlamına gelmez. Olmalı elbet hayaller, fakat bu hayalleri gerçekleştirmek uğruna, başkalarını ve kendimizi mutsuz etmek davranış biçimine dönüşmemeli. En iyi durumda bu ikisinin ortasını bulmalıyız sanırım.

Hayata her zaman güzel bakmanız dileğiyle…

24 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

Eğer siz hayatınıza yön veren olaylara olumsuz olarak bakarsanız hayat da size her zaman olumsuzluklarını sunacaktır ama kötü bir durum da olsa bu durumdan kendinize olumlu bir sonuç çıkarabilirseniz hayata bakışınızı olumlu olarak değiştirebilirsiniz.

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

Kömür konveyörlerinde yangın söndürme sistemi Doğru şekilde tasarlanmış yangın söndürme ve algılama sistemi, yangını doğru şekilde ve doğru noktada algılayarak yangın söndürme sistemini aktive edecek ve olası tehlikelerin büyümesini engelleyecektir.

Sercan Özkan - Mekanik Grubu Proje Müdürü, Hüseyin Karabacak - Satış ve Proje Mühendisi, Güvenç Apaydın - Proje Mühendisi / EMO AYVAZ YANGIN SİSTEMLERİ

G

ünümüz teknolojisinde maden ocaklarında, demir ve çelik fabrikalarında, termik santrallerde, cevher, kömür, sinter gibi malzemelerin harekete geçirilip bir yerden diğer yere taşınmasında konveyörler kullanılmaktadır. En yaygın kullanılan konveyör tipleri ise bant tipi konveyörler ve boru tipi konveyörlerdir.

Yangın ihtimali, kömür konveyörlerinde oluşabilecek tehlikeli durumların en büyüğünü temsil eder. Olası bir yangın sonucunda, konveyörde ve konveyör üzerinde oluşabilecek mal kaybının yanı sıra, konveyörün işleyişinin aksaması sonucunda tesis genelinde üretim kaybına sebep olacaktır.

Doğru şekilde tasarlanmış yangın söndürme ve algılama sistemi, yangını doğru şekilde ve doğru noktada algılayarak yangın söndürme sistemini aktive edecek ve olası tehlikelerin büyümesini engelleyecektir.

Konveyör üzerinde yangınlar genelde iki koşuldan ötürü meydana gelir. Bu koşullardan ilki, konveyör bandının, taşıma esnasında devamlı olarak sürtünmeye

26 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

maruz kalması ve bu sürtünme ile oluşan yüksek ısı sonucunda yanmaya başlamasıdır. Sürtünmenin oluştuğu nokta genelde konveyör hattı boyunca bulunan ve bandın ilerlemesini sağlayan silindir kasnaklardır. Konveyör bandı genellikle yangına dayanıklı bir malzeme olmadığından, normal çalışma esnasındaki sürtünme değerinin çeşitli sebepler sonucu artması durumunda

bant çok hızlı bir şekilde ısınarak tutuşmaya başlayabilir. İkinci koşul ise, konveyör bandı üzerinde bulunan kömür kaynaklı yangınlardır. Kömür, kendi kendine ısınma özelliği olan bir maddedir ve ortamda bulunan oksijen, nem, ısı, basınç gibi unsurlar kömürün sıcaklığının artmasını tetikleyebilir ve kömür bu durumda içten içe yanma durumuna başlayacak kadar ısınabilir.

Resim 1 – Bant yangını - Eagle valley clean energy

Resim 1: Tuticorin Termal Santrali (Hindistan) kömür konveyör yangını - 2012

Ayrıca, kömürün konveyör hattına aktarıldığı transfer noktalarında, normalde soğutulmuş olması gereken fakat konveyöre kızgın kor halinde giren kömür parçaları olabilir. Bu tür kömür parçaları bant üzerinde ilerlerken ya soğumaya devam eder ya da bant üzerinde bulunan diğer kömür parçalarıyla veya bandın kendisiyle etkileşime girerek yangının başlamasına sebebiyet verir.

Kömür konveyörleri üzerinde çıkabilecek yangını söndürmek için tasarlanacak sisteme uluslararası standartlara göre karar verilmesi gerekmektedir.

NFPA 850’ye göre kömür taşıyan konveyörler için otomatik sprinkler sistemi veya su sprey sistemi ile yangın söndürme sistemi tasarlanmalıdır. Şayet su sprey sistemi tasarlanacaksa, sistem tasarımı NFPA 15’e göre yapılması gerekmektedir. Genel olarak bahsi geçen kurallar aşağıdaki şekilde bir söndürme sürecine atıfta bulunurlar.

NFPA 15’e göre sprey nozulların atım eğrileri, konveyör bantının alt ve üst yüzey alanlarını, yanıcı malzemelerin bulunduğu konveyör yüzeylerini, konveyör bantının desteklendiği çelik yüzeyleri

kapsamalı ve uygulama oranı en az 0.25 gpm/ft² (10,2 lpm/m²) olmalıdır.

FM Global 7-11 para.2.3.3.3’e göre yangın riski yüksek olan Bant Genişliği

veya şiddetli kayıplar oluşturacak konveyörlerde hızlı tepki veya daha geniş alanda soğutma gerekiyorsa baskın su sprey sistemi kurulmalıdır. Baskın su sprey sisteminin tasarımında konveyörün tüm alanı için 0.25 gpm/ ft² (10,2 lpm/m²) debi miktarı uygulanmalıdır.

FM Global 7-11 Tablo 4.2.1’e göre eğimi 10º‘nin altında olan konveyörler için açılacak sprinkler adedi 10 adet, eğimi 10º ve üzerinde olan konveyörler için açılacak olan sprinkler adedi 15 adet olacak şekilde hidrolik hesap yapılmalıdır. FM Global’e göre her bir sprinklerden minimum 25 gpm (95 lpm) debi alınması gerekmektedir.

Aşağıda belirtilen tablolar ve tablolardaki değerler, alan ve debi

Sprinkler Sprinkler Tipi Arası Mesafe

Sprinkler Yerleşimi

2 ft (0.6 m) ile Sarkık Tip 6 ft (1.8 m) Duvar Tipi

12 ft (3.7 m) 12 ft (3.7 m)

Bant boyunca ve bant ortasında Bant boyunca ve tek taraftan

> 6 ft (1.8 m)

12 ft (3.7 m) 12 ft (3.7 m)

Bant boyunca ve bant ortasında Bantın her iki yanı boyunca eksenel olarak kaydırılmış

Sarkık Tip Duvar Tipi

Sprinkler İhtiyacı Çalışan Durumdaki Sprinkler Sayısı

Bant Durumu

Sprinkler Sistem Tipi

< 10°

10 Islak, kuru veya Ön tepkimeli 15 Islak, kuru veya Ön tepkimeli Bir bölgedeki Baskın sprinklerlerin tamamı

10° - 30°

> 30°

Islak, kuru İki veya daha fazla veya Ön tepkimeli paralel bant <30°

Sprinkler Başına Debi

Boşaltma Dolap Süresi İhtiyacı

Sprinkler başına 25 gpm (95 L/min) Sprinkler başına 25 gpm (95 L/min) 0.3 gpm/ft2 (12 mm/min) Konveyör alanının tamamı 0.3 gpm/ft2 (12 mm/min) Konveyör alanının tamamı

60 min

250 gpm (946 L/min)

Ocak 2018 Güvenlik Yönetimi n 27

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ Resim 2– Konveyörler için baskın sistem

tabanlı olup, uygulanacak esas su miktarı sistem için seçilen pompa ve sprinkler/nozulların konfigürasyonları ile belirlenmektedir.

Bilindiği üzere sprinkler yada nozuldan akması gereken su miktarı, sprinkler veya nozulun birim basınçta boşalttığı su miktarı (K faktörü) ve sprinkler yada nozul başına gelen su basıncının karekökü ile doğru orantılıdır.

Sistem boyunca bahsi geçen su miktarının integrasyonu ile bulunacak olan su miktarı, sistemin genel su ihtiyacını belirlemektedir. Bu hesaplama yöntemini sprinkler yada nozul tabanlı hesaplama yöntemi olarak adlandıracak olursak; bu hesaplama Resim 2– Konveyörler için baskın sistem ve toz korumalı nozullar

28 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

yöntemi ile bulunan su miktarı, alan tabanlı hesaplama yöntemi ile bulunan su miktarından fazla olması gerekmektedir. Burada hesaplanan her iki su miktarının eşitlenmesi esas mühendislik problemini oluşturmaktadır.

Yukarıda tabloda verilen değerlerin uzun yıllar yapılan test ve deneylerin sonucu olduğu gerçeği göz önünde bulundurulacak olursa, hesaplanan su miktarı bu değerlere yaklaştırılabildiği müddetçe sistem optimize şekilde çalışacaktır. Çünkü ideal söndürme miktarları olan tablo değerlerinden daha fazla debide su tüketilmesi sistemin doğru tasarlanamadığını gösterecektir.

Bahsi geçen tüm hesaplama yöntemleri kuramsal olup pratik hesaplama çözümleri uluslararası bağımsız denetim kurumları tarafınca onaylanmış hidrolik hesap programları ile yukarıdaki hesaplar yinelenerek uygunluğu kontrol edilmelidir.

Konveyörlerin kullanım amaçları gereği alt ve üst noktaları arasında önemli yükselti farkları olabilir. Bu da sistem sonlarındaki sprinkler ya da nozulların gerekenden yada hesaplanandan daha fazla su boşaltmalarına sebep olabilir. Bunun da nedeni sprinkler ya da nozuldan boşaltılacak su miktarının basıncın karekökü ile doğru orantılı olmasıdır.

Bu basınçtan kaynaklanan debi farklılıkları sistemleri kararsız hale getirmektedir. Bundan kaçınmak için baskın sistem tasarımında, konveyör belirli mesafelerle bölümlere ayrılmalı ve basınç dengesi sağlayabilmek için basınç düzenlemeli baskın vanalar kullanılmalıdır. Öte yandan ıslak alarm vanalarının sadece bir alarm vanası olduğu göz önünde bulundurularak yapılan

NFPA 850’ye göre kömür taşıyan konveyörler için otomatik sprinkler sistemi veya su sprey sistemi ile yangın söndürme sistemi tasarlanmalıdır. Şayet su sprey sistemi tasarlanacaksa, sistem tasarımı NFPA 15’e göre yapılması gerekmektedir. hidrolik hesaplar ile birlikte uygun sprinkler sistemi bölümlendirmesi yapılmalıdır.

Konveyörler üzerine kurulan yangın söndürme sistemleri, ancak doğru tasarlanmış yangın algılama sistemleri ile birlikte düzgün çalışabilmektedir. NFPA ve FM standartlarına göre, yangın algılama sistemi ile konveyör mekanizması arasında bir bağlantı sağlanmalı, yangın algılama sistemi tarafından yangın algılandıktan sonra konveyör mekanizmasının durdurulması gerekmektedir. Şayet baskın vanalı su sprey sistemi tasarımı yapıldı ise, baskın vananın aktivasyonu yangın algılama sistemi tarafından yapılması gerekmektedir.

Standartlara ve yönetmeliklere göre tasarlanan bir yangın söndürme ve algılama sistemi ile konveyör üzerinde çıkan bir yangının büyümeden engellenmesi sağlanabilmektedir.

Yangın algılama sistemleri olarak

Resim 2: Çelik telli lineer ısı sensörü iç yapısı

konuyu ele alırsak; yangın, konveyör hattı üzerinde herhangi bir noktada başlayabilir ve konveyör bandı hareket etmeye devam ettikçe, hat üzerinde başlayan yangın da bantla beraber taşınır.

Hareketten oluşan ve/veya dış ortamdan gelen rüzgarın etkisi de yangının yayılarak kısa sürede büyümesine sebebiyet verebilir. Bu tür durumlar da dikkate alınarak kurulacak algılama sisteminin, olabilecek en kötü durum senaryosunda bile görevini eksiksiz bir şekilde yerine getirmesi hedeflenmelidir. Algılama sistemi yangını sorunsuz bir şekilde ve hızlıca algılamalı, yangın kaynağı konveyör üzerinde hangi noktada olursa olsun derhal konveyör hareketinin durdurulması ve söndürme işleminin başlatılması için gereken Resim 3: Konveyör bandı boyunca lineer ısı dedektörlerinin konumlandırılması örneği

tetiklemeleri yapmalı, işitsel ve görsel uyarı cihazlarını aktifleştirerek gerekli uyarıları vermelidir.

Kömür konveyör hattı üzerinde yapılacak olarak algılamanın tipi ve cihazların seçimi, kurulacak sistemin tasarımı ile ilgili yapılacak ilk adımdır. Algılayıcı dedektörlerin seçimi yapılırken dikkat edilecek dört temel unsur vardır: w Algılamanın türü, w Algılamanın doğruluğu, w Algılamanın hızı, w Dedektörün, ortam koşullarında sağlıklı çalışabilmesi.

Konveyör bantlarının fiziksel özellikleri ve uzunluklarından dolayı algılama, çoğunlukla lineer ısı dedektörleriyle yapılmaktadır. Bu tür dedektörler, belirli bir güzergah (konveyör bandı) boyunca devam eden kablo tipi sensörlerdir ve çelik telli ve fiber optik kablolu olarak iki temel kategoriye ayrılırlar. Çelik telli lineer ısı dedektörleri, dış çevresinde yalıtkan madde ile yalıtılmış iki iletken tel bulunan ve belirli bir sıcaklık değerinde yalıtkan maddenin erimesi sonucu iletkenlerin birbirine değerek kısa devre durumu oluşturan sensör kablolarıdır. Bu tür dedektörler, maliyet ve kurulum kolaylığı açıResim 3: Konveyör bandı boyunca lineer ısı dedektörlerinin konumlandırılması örneği

Algılama sistemi yangını sorunsuz bir şekilde ve hızlıca algılamalı, yangın kaynağı hangi noktada olursa olsun derhal konveyör hareketinin durdurulması ve söndürme işleminin başlatılması için, gereken tetiklemeleri yapmalı, uyarı cihazlarını aktifleştirerek gerekli uyarıları vermelidir. sından oldukça avantajlıdır fakat algılamanın yavaş olması ve uzun mesafeli konveyörlerde algılamanın noktasal olarak yapılamaması sebebiyle öncelikli olarak tercih edilmez.

Fiber optik lineer ısı dedektörlerinin çalışma yapısı çelik telli dedektöre göre çok farklıdır. Özel bir fiber optik kablo ve kontrol ünitesinden oluşan bu dedektörün çalışma prensibi, fiber optik kablo üzerinden geçen ışığın, sıcaklık değişimlerine göre karakteristiğinin değişmesidir. Sensör kablolarının bağlı olduğu kontrol ünitesi üzerinden yapılan konfigürasyon ile tek bir sensör kablo yüzlerce farklı bölgeye ayrılabilir.

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

Resim 4: Konveyör bandı üzerine alev dedektörleri konumlandırılması örneği

Böylece algılama noktası çok hassas bir şekilde belirlenerek gerekli aktivasyonların bütün konveyör boyunca değil, bölgesel olarak yapılması sağlanır. Fiber optik lineer ısı dedektörlerin en büyük avantajlarından biri de, algılama parametrelerinin kullanıcı isteğine göre ayarlanabilmesi ve çelik telli lineer ısı dedektörlerine oranla algılamanın çok daha hızlı olmasıdır. Algılama sisteminin detaylı olarak izlenmesi gerektiği durumlarda, bilgisayar ekranı üzerinden grafik arayüzü ile sensör kablo üzerindeki sıcaklık değişimleri anlık olarak takip edilebilir.

Kömür konveyörlerinde sıklıkla birincil algılama elemanı olarak kullanılan lineer ısı dedektörleri ile beraber, gerekli görülen durumlarda alev dedektörleri de

32 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

kullanılmaktadır. Özellikle transfer noktaları gibi, kömürün konveyöre giriş/çıkışının yapıldığı ve ekipman çeşitliliği/yoğunluğu bulunan noktalarda alev dedektörlerinin kullanımı, hızlı ve etkili olarak ilave koruma sağlayabilir.

Isı enerjisini kızılötesi ve/veya morötesi ışık spektrumunda inceleyerek algılama yapan alev dedektörlerinin seçimi ve yerleşimi, konumlandırılacağı bölgenin fiziksel ortam koşullarına ve üreticinin belirttiği teknik özelliklere göre yapılmalıdır.

Son yıllarda CCTV teknolojisinde atılan büyük adımlar, yangın algılama sistemlerinde dedektör olarak kameraların kullanılmasına olanak tanımıştır. Her geçen gün gelişen teknoloji sayesinde kameraların bir yangın algılama elemanı olarak kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır. Kömür konveyörleri gibi güvenliğin en üst seviyede olması gereken bölgelerde bu teknoloji, doğru kullanıldığı takdirde çok etkili bir çözüm olabilir. Gözetleme sistemi olarak kullanım halinde olan CCTV sistemine bağlı kameralar, ufak yazılımsal ve donanımsal ilavelerle, birincil işlevini yitirmeden yangın algılama sistemi dedektörlerine dönüşebilir. Termal görüntüleme ile ısı ve duman algılaması yapabilen bu kameralar aynı anda hem gözetleme, hem de algılama sisteminin bir parçası olabilir ve sisteme gelen bir yangın alarmı durumunda kameranın verdiği görüntü incelenerek, olay yerine gitmeden yangının gerçek olup olmadığı tespit edilebilir.

Kömür konveyörlerinde kurulacak olan yangın algılama sistemi

Son yıllarda CCTV teknolojisinde atılan büyük adımlar, yangın algılama sistemlerinde dedektör olarak kameraların kullanılmasına olanak tanımıştır. Her geçen gün gelişen teknoloji sayesinde kameraların bir yangın algılama elemanı olarak kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır. ekipmanlarının, konveyörün çevresel şartlara ve tehlikeli bölgelerde kullanımla ilgili koruma sınıflarına uygun seçilmesi ve tesisatın da bu sınıflara uygun olacak şekilde yapılması, sistem cihazlarının sağlıklı olarak çalışmaya devam edebilmesi açısından son derece önemlidir.

Yangın algılama sistemi anlık olarak ihtiyaç duyulan bir sistem olduğundan, sistemin işleyişini kontrol etme amaçlı, işletme yetkilileri tarafından yapılacak olan haftalık ve aylık kontroller, tesisin korunmasındaki sürekliliği belirleyecek, yıllık periyodik bakımların eksiksiz ve gecikmesiz olarak yaptırılması sonucunda sistem seneler boyunca ilk günkü performansından ödün vermeden çalışmaya devam edecektir.

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

Aktif hava çekmeli çok hassas duman dedektörleri Günümüzdeki endüstriyel ve ticari amaçlı tesislerde bu değerlerler sıklıkla aşılır olmuştur. Çoğu zaman tavanın yarı yüksekliğine dedektör yerleştirmek de mümkün olmamaktadır.

Volkan AKTAŞ / Elektrik Elektronik Mühendisi - MATRİKS BİNA KONTROL SİSTEMLERİ

N

üfus artışına ve tüketim alışkanlıklarındaki değişime paralel olarak mal ve hizmet üretim kapasitesi her geçen gün artmaktadır. Bu durum; daha geniş alanlarda üretim ve depolama yapan proseslerin kurulması, satış ve pazarlama alanında alışveriş merkezleri gibi büyük yapıların ortaya çıkması, hizmet üzerine daha komplike tesislerin kurulması gibi talepleri ortaya çıkarmıştır. Başta can güvenliği olmak üzere yatırımı koruma ve devamlılık olgusunun oldukça önemli olduğu bu gibi yapılarda, muhtelif sebeplerden ötürü ortaya çıkabilecek bir yangın riski her zaman göz önünde bulundurulması gereken bir durumdur.

34 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

Yangın algılama sistemleri tasarım standardı EN 54-14’e göre noktasal bir duman dedektörü için izin verilen maksimum çalışma yüksekliği 11 metredir.

Işın tipi duman dedektörleri için ise bu değer, tavan yüksekliğinin yarısına da dedektör yerleştirmek kaydıyla 25 metredir. Günümüzdeki endüstriyel ve ticari amaçlı tesislerde bu değerlerler sıklıkla aşılır olmuştur. Çoğu zaman tavanın yarı yüksekliğine dedektör yerleştirmek de mümkün olmamaktadır.

Gün geçtikte bu gibi tesislerde klasik yangın algılama sistemleri yerine, ortam şartlarına göre hassasiyetin ayarlayabilen ve çalışma şartlarına göre duman algılama standartlarının değişimine imkân tanıyan, çok hassas ve

erken algılama yapan, servis ve bakım maliyetleri düşük aktif hava çekmeli duman dedektörleri tercih edilmektedir.

Aktif hava çekmeli dedektörler, noktasal ya da ışın tipi dedektör-

lerin aksine dumanın kendisine ulaşmasını beklemek yerine ortamdan sürekli hava çekerek örnek alan “aktif” cihazlardır.

Noktasal ya da ışın tipi dedektörler gibi dumanın birikmesini sağlayacak yatay bir yüzeye (tavan vb.) ihtiyaç duymazlar. Bu özellikleri sayesinde istenilen her yükseklikte çoklu algılama yapabilirler. Ayrıca noktasal ve ışın tipi dedektörlere kıyasla çok geniş bir hassasiyet aralığına sahiptirler. Örneğin bir aktif hava çekmeli duman dedektörü, mikroişlemci üretimi yapan ultra temiz bir tesiste de, dizel forkliftlerin girip çıktığı bir depoda da kullanılabilir.

Aktif hava çekmeli duman dedektörleri; korunan mahalden bir boru şebekesi vasıtasıyla çektiği havayı, çok hassas bir dedektörde sürekli olarak izleyerek çok küçük miktarlardaki dumanı algılayabilen sistemlerdir. Bu özellikleri sayesinde en ufak duman ve gaz partiküllerini dahi algılayarak yangın başlangıç aşamasında ön uyarılar verebilmektedir.

Teknolojisi gereği aktif hava çekmeli duman dedektörleri EN547’ye uygun olarak üretilmiş noktasal tipte duman dedektörlerinde kullanılan sensörlerden çok daha yüksek hassasiyette sensörlere sahiptir ve yanma sonucunda havada oluşan partikülleri veya hatta tam yanma gerçekleşmeden önce oluşan partikülleri çok

daha düşük seviyelerdeyken algılayabilmektedir.

Neden kullanılır? Çok erken uyarı Dumanın, yüksek değerli, kritik veya stratejik öneme sahip nesnelerin veya operasyonların bulunduğu yerlerde herhangi bir önemli zarar oluşmadan önce önleyici eylemlerin başlatılmasını sağlayacak şekilde en erken bir aşamada bildirilmesi.

Arttırılmış duman hassasiyeti Duman algılamasının zor olduğu uygulamalarda güvenilir duman algılaması için. (Örneğin yüksek hava akışı hareketi olan veya tavanın normalden daha yüksek olduğu yerlerde duman seyrelmesi ile mücadele etmek için) Noktasal ve ışın tipi duman dedektörlerine alternatif olma Bakım amaçlı ulaşım zorluğu, bina yapısı, duman seyrelmesi ve alıcı-vericinin karşılıklı yerleştirme imkânı bulunmaması gibi çok çeşitli fiziki nedenlerden dolayı noktasal ve ışın tipi duman dedektörlerine alternatif olarak kullanılmaktadır.

Nerelerde kullanılır?

Günümüzde aktif hava çekmeli dedektörler; stratifikasyon ihtimali olan endüstriyel depo, üretim alanları, fabrikalar, enerji üretim tesisleri, fuar ve sergi alanları,

Aktif hava çekmeli duman dedektörleri; korunan mahalden bir boru şebekesi vasıtasıyla çektiği havayı, çok hassas bir dedektörde sürekli olarak izleyerek çok küçük miktarlardaki dumanı algılayabilen sistemlerdir. konferans salonları, alışveriş merkezlerindeki atrium ve foodcourd alanları, spor salonları, hava limanları, uçak hangarları, müze ve tarihi yapılar, soğuk hava depoları, data center, server odaları gibi dumanın algılanmadan önce geniş bir alana yayıldığı yüksek tavanlı ve geniş mekanlarda ya da yapay/doğal havalandırma koşullarından ötürü diğer algılama yöntemlerinin yetersiz olduğu alanlarda duman algılama için kullanılır. w İşletme devamlılığı için en erken algılama - fabrikalar, bilgisayar/server odaları, data center, w Gereksiz gaz deşarjlarının önlenmesi - Gazlı söndürme sistemleri, w Güvenli tahliye için ekstra zaman - AVM, gösteri merkezleri, fuar ve sergi alanları, hava limanları, spor salonları w Dumanı algılama zorluğu Endüstiryel depo, atriumlar, w Toz-rutubet gibi zorlayıcı etkenler - Kablo galerileri, soğuk hava depoları.

Çalışma prensibi Algılama yapılacak bölgede belirli

36 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

bir düzen çerçevesince örnekleme boruları yatay ya da dikey

Hassasiyet sınıfları Aktif hava çekmeli duman dedektörlerinin hassasiyet sınıfları EN 54-20 standardına göre üç sınıfa ayrılır. Algılama hassasiyeti; sistemin istenilen performansta ve çoğu zaman istenmeyen alarmlardan etkilenmeden çalışmasını sağlayabilmek için, ayarlar yapılarak belirli bir tipte uygulamaya uygun hale getirilmesidir.

Aktif hava çekmeli duman dedektörlerinin hassasiyet sınıfları projeye uygun tipte planlama ve tasarım yapılabilmek açısından önemli bir faktördür.

Aşağıda genel kabul gören Avrupa ve Amerikan normlarındaki hassasiyet sınıfları ve standart gereksinimleri kısaca özetlenmiştir.

Avrupa normları olarak döşenir ve boruların bir ucu cihaza girilir.

Bu boruların üzerine uygun görülen noktalarda delikler açılır.

Cihaz, içindeki fan sayesinde bu örnekleme noktalarından hava emer.

Her bir borudan gelen hava miktarı cihaza girer girmez sensörler yardımıyla ölçülür. (Hava miktarının gerekenden fazla olması boru tesisatındaki bir çatlağın ya da kopmanın işaretidir. Az olması ise tıkanma anlamına gelir.)

Emilen hava, bu ölçümden sonra havadaki büyük partikülleri tutan bir filtreden geçerek dedektör hücresine ulaşır.

Buraya gelen hava lazer ışını ile taranır. Eğer havada duman partikülü yoksa ışın hücre duvarında sönümlenir. Eğer duman partikülü varsa partikül üzerine düşen ışık ile aydınlanır. İçbükey yansıtıcı bu ışığı toplayıp ışığa duyarlı hücre üzerine düşürür. Bu hücre ışığı elektriksel bir değere dönüştürür.

Böylelikle algılama yapılmış olur.

38 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

EN54-20 Yangın algılama ve yangın alarm sistemleri – Bölüm 20: Aktif hava çekmeli çok hassas duman dedektörleri (EN54-20); Hava çekmeli duman dedektörleri EN 54-20’ye göre üç hassasiyet sınıfına ayrılır.

Aktif hava çekmeli sistemlerde tasarım yaparken, hava emiş borularının mümkün olduğunca kısa tutulması, yön değişikliğinin az yapılması, örnekleme boru adedinin imkanlar ölçütünde mümkün olduğunca fazla olması algılama süresini iyileştirici etkenlerdir.

A sınıfı: Çok Yüksek Hassasiyet – Çok seyreltik dumanın oluştuğu ya da çok erken algılamanın gerektiği alanlar.

B sınıfı: Yüksek Hassasiyet – Erken algılamanın gerektiği alanlar.

C sınıfı: Normal Hassasiyet – Noktasal ya da ışın tipi dedektör seviyesinde hassasiyetin yeterli olduğu genel alanlar.

Amerikan normları National Fire Alarm and Signaling

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

Code (NFPA 72) Standard for the Protection of Information Technology Equipment (NFPA 75) Standard for the Fire Protection of Telecommunications Facilities (NFPA 76) Hava çekmeli duman dedektörleri NFPA 72 ve NFPA 76 ‘ya göre üç hassasiyet sınıfına ayrılır.

A sınıfı: Çok Yüksek Hassasiyet – Çok seyreltik dumanın oluştuğu ya da çok erken algılamanın gerektiği alanlar. (60 saniye) B sınıfı: Yüksek Hassasiyet – Erken algılamanın gerektiği alanlar.

(90 saniye) C sınıfı: Normal Hassasiyet – Noktasal ya da ışın tipi dedektör seviyesinde hassasiyetin yeterli olduğu genel alanlar. (120 saniye)

Tasarım Aktif hava çekmeli duman dedektörlerinin planlama, tasarım, montaj, işletmeye alma, kullanım ve bakım esasları standart ve kodlar tarafından belirlenir. Tasarım sırasında bu standart ve kodlar referans alınmalıdır. Aktif hava çekmeli duman dedektörlerinin tasarım kriterlerinde göz önüne alınan faktörler kısaca aşağıdaki gibidir. w Ulusal montaj kılavuzları doğrultusunda zonlama gereksinimle-

40 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

rine uyularak duman algılaması sağlamak (TS CEN/TS 54-14’e göre maksimum 1600 m² ve tavsiye edilen yükseklik sınırında) w Dedektör Sınıfı – A, B veya C sınıfı hassasiyet w Örnekleme Tipleri veya Yöntemleri • Birincil örnekleme - Dumanın korunan alanda taşınma ya da birikme olasılığının en yüksek olduğu belirli yerlerde örnekleme, • İkincil örnekleme - Noktasal duman dedektörlerine alternatif olacak şekilde yerleşim, • Lokalize Örnekleme – Açık alanda, korunacak ekipmanın belirli bölümlerini denetlemek, • Kabin içi örnekleme – Elektrik ve elektronik v.b ekipman kabinlerinde örnekleme, • Kanal içi örnekleme – Hava kanalları içerisinde örnekleme, w Delik yerleşiminde yatay aralıklandırma yapılırken standart duman dedektörü yerleşimi baz

alınabilir. Eğer ortam koşulanına göre farklı tipte delik yerleşimi gerekiyorsa (dikey algılama, pano içi uygulamaları vb.) yerleşim buna göre yapılmalıdır. (TS CEN/TS 54-14 madde A.6.4.1) w Havayı emiş hızı; borudaki deliklere, dönüş sayısına, dış ortamdaki hava basıncına, boru uzunluğuna, cihazın aspiratör hızına göre değişiklik göstermektedir. Emiş yapılacak delik noktalarını hesaplarken, üreticilerin tasarım yazılımlarından yararlanılabilir. Bu yazılımlar ile deliklerin yerleri, boru uzunlukları, boru güzergahları, delik genişlikleri simule edilebilir ve hesaplanabilir. w Aktif hava çekmeli sistemlerde tasarım yaparken, hava emiş borularının mümkün olduğunca kısa tutulması, yön değişikliğinin az yapılması, örnekleme boru adedinin imkanlar ölçütünde mümkün olduğunca fazla olması algılama süresini iyileştirici etkenlerdir.

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

IP Geleceğin teknolojisi Integral IP, bir yangın algılama panelinden daha fazlasına sahiptir. Yangın durumunda otomatik olarak binadaki önemli sistemlerin kontrolünü üstlenip sistematik çalışmayı koordine etmektedir.

SCHRACK SECONET

S

chrack Seconet firması, yangın algılama sistemleri konusunda teknoloji liderlerinden biri olması nedeni ile sistemlerini ve çözümlerini her zaman geliştirmeyi misyon edinmiştir. Yeni Integral IP yangın algılama paneli ile Schrack Seconet firması yangın algılama sistemlerinde yeni kalite standartları oluşturma başarısını yakaladı. Bu sistem ilk olarak Essen’deki Security fuarında sergilendi. Integral IP geleceğin sistemidir!

42 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

Son on yılda, yangın algılama sistemlerindeki teknolojiler tamamı ile değişti. Sistemdeki iş akış sırası “Algılama-uyarı-kontrol etme-kaydetme” olmuştur. Son on yılda, talepler tamamen değişmiş olsa da Schrack Seconet’in Ar&Ge ekibi sadece taleplerdeki değişimin erkenden farkına varmadı, aynı zamanda teknik artılarını kullanarak kullanıcılara sağlayacağı avantajları geliştirdi. Tabii ki, her zaman yangın algılama sisteminin birincil görevi yangını en hızlı şekilde algılamak olsa

da anons sistemi ile entegre çalışma, havalandırma sisteminin kontrolü, sprinkler sisteminin izlenmesi, basınçlandırma sistemi ve asansörlerin kontrolünün yanı sıra söndürme sistemini aktive etmede diğer görevleridir. Dolayısı ile yangın algılama panelleri kusursuz bir güvenlik koordinatörüdür. Ürün Müdürü Max Strohmeier “Integral IP, bir yangın algılama panelinden daha fazlasına sahiptir. Yangın durumunda otomatik olarak binadaki önemli sistemlerin kontrolünü üstlenip

sistematik çalışmayı koordine etmektedir,” açıklamasını yaptı.

ması mümkündür. Bu sayede yatırım maliyetleri düşmektedir.

Temel IP teknolojisidir

Yaratıcı çeşitlilik

Integral IP yangın algılama paneli Internet teknolojisini standart haberleşme protokolü olarak kullanan ilk yangın algılama sistemidir. Bu teknoloji açık standart olduğu için sistem geliştirme için çok esnek bir yapıya sahiptir. Bu sayede, sistem devamlı olarak gelişmelere ve bunların adaptasyonuna açıktır. Başka bir deyişle, Integral IP sürekli yenilik demektir!

IP teknolojisinin en büyük artılarından biri, kullanıcının hali hazırda mevcut olan network altyapısını kullanabilmesidir. IP teknolojisini kullanarak, partnerlerimizin panelleri network etmek için, ekstra bir kablolama ve entegrasyon çalışması yapmasına gerek kalmadan sistemi çalıştır-

Yeni yangın algılama paneli çok geniş bir opsiyon çeşitliliğine sahiptir. Integral LAN karma network yapısı ile paneller arasında çoklu bağlantı olanağı sunulur.

Yeni Integral X-Line loop teknolojisi sayesinde çevrimdeki limitler

değişmiştir. Bir çevrimde, 3500 metreye kadar çevrim uzunluğu ve 250 adete kadar loop ekipmanı kullanılması mümkündür.

Tabii ki, Integral IP yangın algılama paneli geliştirilirken sesli uyarı konusu da dikkate alınmıştır. Standart sesli uyarı ekipmanlarının yanı sıra istenilen algılama noktasında en yeni teknolojiye sahip farklı ekipmanlar kullanılabilmektedir. Sistem, akıllı yönetim şekli ile değişik seslerde uyarı verme esnekliğine sahiptir.

Schrack Seconet firmasının bütün ürünlerinde standart olarak sunduğu geçmiş ve gelecek uyumluluk özelliği sayesinde Integral IP şu anda çalışan sistemlerin gelecekte çok rahat bir şekilde sisteme dahil edilmesini sağlar. Yeni detektörler eski yangın algılama panelleri ile çalışabilirken yeni paneller de eski detektörler ile çalışabilmektedir.

Yangın algılama sisteminin yenilenmesinde Integral IP panelinin hali hazırda kullanılan kablolar ile çalışması en büyük avantajlarından biridir. Integral IP yangın algılama paneli bütün testleri geçerek yerel ve Avrupa standartlarına uygun olarak onaylanmıştır.

Sistem ve ekipmanları VdS ve CPD sertifikalarına sahiptir.

Ocak 2018 Güvenlik Yönetimi n 43

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

Kablosuz duman dedektörü Panasonic kablosuz adreslenebilir interaktif fotoelektrik duman dedektörü 4611, tüm Panasonic dedektörlerde olduğu gibi algılama işlevselliğini artıran esnek dedektör algoritması sayesinde yapay zeka yeteneğiyle donatılmış olarak satışa sunuluyor.

PANASONIC

P

anasonic, yangın algılama çözümlerinde 30 yılı aşkın deneyimi ile öne çıkıyor.

Marka, çok özel yangın algılama çözümleri ile akıllı teknolojileri hizmetinize sunuyor. Kablosuz fotoelektrik duman dedektörü 4611 de bunlar arasında yer alıyor.

Yangına karşı güvenliği sağlamak için basit bir alarmdan çok daha fazlası gerekiyor.

Panasonic yangın algılama çözümleri, tüm alanlarda çok yönlü koruma sağlamak üzere tasarlanmış bulunuyor. Panasonic kablosuz adreslenebilir interaktif fotoelektrik duman dedektörü 4611, özellikle kabloları saklamanın zor olduğu ve uzatmaların gerektiği binalar için ideal… 85 dB dahili sireni olan ürün, 170 m’ye kadar transmisyon aralığı (açık hava) ve 6 yıllık pil ömrü ile dikkat çekiyor. Ürünün bir diğer özelliği ise yüksek esneklik… Her bir COM devresine 4’e kadar baz istasyonu ve her bir baz istasyonunda 16’ya kadar dedektör konumlandırılabiliyor.

44 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

Panasonic kablosuz adreslenebilir interaktif fotoelektrik duman dedektörü 4611, tüm Panasonic dedektörlerde olduğu gibi algılama işlevselliğini artıran esnek dedektör algoritması sayesinde yapay zeka yeteneğiyle donatılmış olarak satışa sunuluyor. Dedektörün içinde 54 ayrı çalışma modu

bulunuyor ve dedektör ilgili modu çevreden ‘öğrenerek’ otomatik olarak seçebiliyor.

Yüksek doğruluk ve yanlış uyarı vermeme konusundaki başarısı ürünün kanıtlanmış özellikleri arasında... Kurulumu ve bakımı kolayca yapılabildiği için de ürün, toplam maliyette yüksek avantaj sağlıyor.

FOKUS OTEL GÜVENLİĞİ

Otellerde kamera güvenlik sistemleri Doğru tasarlanmış bir kamera güvenlik sistemi; tehditlerin önlenmesinde, adli olayların çözülmesinde, iş güvenliğinin sağlanmasında, verimin ve hizmet kalitesinin arttırılmasında kullanılabilecektir.

Aral Ekrem UZUN / İş Geliştirme Müdürü HIKVISION TÜRKİYE

Y

ılda 30 Milyon turisti ağırlayan Türk turizm sektörü hiç şüphesiz ki ekonomimizin can damarlarından biri. Ülkemizin çevresinde artan güvenlik riskleri ve tehditler yurtiçinde de birtakım risklerin artmasına neden oluyor. Dolayısı ile otellerimizde kullanılan güvenlik sistemlerinin de çalışırlığı ve etkinliği önem kazanmıştır.

Otellerde en sık karşılaşılan güvenlik risklerini hırsızlık, çocuk kaçırma, odadan demirbaş çalınması, çanta/valiz hırsızlığı, yolsuzluk, mahremiyetin ihlali, personele yönelik tehditler ve terör tehdidi olarak sıralayabiliriz. Bu istenmeyen olayların yaşanması durumunda ölüm, yaralanma, yıkım, itibar kaybı, finansal zarar, bölge ve ülke turizminin olumsuz etkilenmesi gibi sonuçlar oluşabilmektedir.

Dolayısı ile otellerde kullanılacak güvenlik sistem ve teknolojilerini profesyonel ekiplerle seçmek, tasarlamak, yönetmek ve işletmek gerekmektedir.

Kullanılan elektronik güvenlik sistemleri arasında kuşkusuz en önemli ve etkin teknolojilerden biri kamera güvenlik sistemidir.

Doğru tasarlanmış bir kamera

46 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

güvenlik sistemi; tehditlerin önlenmesinde, adli olayların çözülmesinde, iş güvenliğinin sağlanmasında, verimin ve hizmet kalitesinin arttırılmasında kullanılabilecektir. Kamera güvenlik sistemlerinin otelin farklı bölgelerinde etkin bir şekilde nasıl kullanılabileceğini inceleyelim.

Araç girişi & çıkışı Özellikle artan terör tehdidi sebebiyle tesise giren araçların altının yüksek çözünürlüklü özel kameralar ile fotoğrafının oluşturulması, operatörün şüpheli bir paket tespit etmemesi durumunda aracın tesis içine alınması sağlanmalıdır. Araç altı görüntüsü, plaka tanıma kamerası ve aracın ve şoförün eşgalini saklayacak ayrı bir kameranın görüntüsü ile birlikte aynı veritabanında eşleştirilerek saklanmalıdır.

Otopark Günümüzde hızla ilerleyen akıllı otopark teknolojileri ile otoparkta boş alan bulmak, park ettiğiniz yeri görüntülemek ve en kısa sürede aracınıza nasıl ulaşacağınızı görüntülemek mümkün olmaktadır. Yönlendirme lambaları ve bilgilendirme kioskları ile otel müşterileri ve çalışanları için araçlarını park etmek ve park ettiği yere ulaşmak kolaylaşmıştır.

Bunun yanı sıra, dolu boş analizi sensör yerine kamera ile yapılarak otoparktaki her araç için 7/24 gözetim sağlanmakta; hırsızlık, kaza gibi durumlarda olay kolaylıkla aydınlatılabilmektedir.

Lobi Lobiden otele giriş yapan kişilerin eşgalleri net olarak kayıt altına alınmalı, danışma bankosu, bekleme holü, bagaj odası vb. yerler 7/24 kayıt altına alınmalıdır.

Kayar kapı, döner kapı gibi noktalarda dışarıdan gelen ve camdan

Otel çevresi

Aral Ekrem UZUN

geçen aşırı güneş ışığı parlamaya yol açarak şahısların net görünmemesine sebep olabilmektedir.

Bu sebeple karşıdan bu noktalara bakan kameralarda mutlaka yüksek WDR (Wide Dynamic Range) değeri olan kameralar tercih edilmelidir.

Koridorlar Misafir odalarının yer aldığı katlarda kameralar koridorları görüntüleyecek ancak mahremiyeti ihlal etmeyecek, oda içerilerini görüntülemeyecek açıda konumlandırılmalıdır. Privacy masking özelliği ile istenmeyen alanların maskelenmesi ve görüntülenememesi sağlanmalıdır. Çift sensörlü kameralarla tek bir kamera ile iki koridorun birden görüntüsü kayıt edilirken, hem kablaj hem de kamera sayısı azaltılarak ekonomi sağlanabilir.

Çevre/çit güvenliği yalnızca oteller değil tüm tesis ve binalar için çok kritiktir. Suçların %70’inin gece karanlığında işlendiği bilinen bir istatistik sonucudur.

Gece tesise çevre duvarını aşarak girecek şahısların tespitinde; duvar/çit boyunca yerleştirilmiş akıllı video analiz yeteneğine sahip kameralar ile sanal çit oluşturulmalı ve bu hattı geçen kişi veya araçlar için kamera güvenlik sistemi alarm üretmeli, güvenlik personelini doğru bölgeye hızla yönlendirerek olası tehditler anında önlenmelidir. Çevre güvenliğinde kullanılacak kameralar çit boyunca ölü alan

bırakmayacak ve kameralar birbirilerinin de güvenliğini sağlayacak şekilde arka arkaya yerleştirilmelidir. Bu kameralar harici koşullara dayanıklı olmalı, muhafazası, ayağı ve IR aydınlatması ile birlikte teslim edilmelidir. Çevresinde yoğun bitki örtüsü ya da deniz olan geniş araziye yayılmış otellerde termal kameralar kullanılarak kamera menzilleri arttırılabilir ve yüksek doğrulukla hareket algılama alarmı verilmesi sağlanabilir.

Sonuç olarak otellerde güvenlik sistemlerinin tasarımı, seçimi, kurulumu ve bakımı; yatırımın, personelin, hotel misafirinin ve ülke turizminin korunması açısından önemlidir. Bu konuda hizmet verecek firmalar dikkatle seçilmeli; oluşturulacak teknik şartname, yönetmelik, standartlar vs. ile kullanılacak ürünler ve alınacak hizmetin özellikleri ihtiyaçları tam olarak karşılayacak şekilde tanımlanmalıdır.

Otellerde güvenlik sistemlerinin tasarımı, seçimi, kurulumu ve bakımı; yatırımın, personelin, hotel misafirinin ve ülke turizminin korunması açısından önemlidir.

Ocak 2018 Güvenlik Yönetimi n 47

FOKUS OTEL GÜVENLİĞİ

Otellerde güvenlik çözümleri Otellerin koruma ve güvenlik planları çok geniş anlamda düşünülmelidir. Özellikle tarafımızca güvenlik sistemleri kurulumu yapmış olduğumuz Dünya'nın sayılı otel zincirleri arasında bulunan.

Zafer BUDAK / Proje ve Satış Yöneticisi NEMESİS ELEKTRONİK LTD. ŞTİ.

S

on yıllarda dünya turizminin ülkemiz açısından gelişmesi, turistik konaklama hizmetlerinde, güvenlik konusunu ön plana çıkarmaktadır. Bu nedenle, Nemesis Elektronik olarak basmakalıp kurallar yerine otel projelerine uygun, Uluslararası standartlar göz önünde bulundurularak güvenlik tedbirleri sağlamaktadır.

Yurtiçi ve yurtdışı misafir konaklama hizmetlerinde, özellikle son dönemlerde ülkemizde ve bölgede yaşanılan bir takım terör eylemleri, güvenliği öncelikli hale getirmektedir.

Otellerin koruma ve güvenlik planları çok geniş anlamda düşünülmelidir. Özellikle tarafımızca güvenlik sistemleri kurulumu yapmış olduğumuz dünyanın sayılı otel zincirleri arasında bulunan Shangri-La Bosphorus, İstanbul Otel projesi bu anlamda Türkiye’ de güvenliğine önem verilen en önemli projeler arasındadır. Projenin Başbakanlık Çalışma Ofisi’nin çok yakınında olması da alınan güvenlik önlemlerini daha da üst seviyeye taşımıştır.

Otel toplam 42 bin metrekare alana sahiptir. 5 yıldız ünvanına sahip Shangri-La Bosphorus Otel’de; 16’sı süit olmak üzere 169 konuk odası, 1 kral suiti dairesi, bu alanlardan bağımsız olarak 11 adet etkinlik alanı yaklaşık 1000 kişi kapasiteli tiyatro alanı, 750 kişilik resepsiyon alanı, 690 kişilik ziyafet alanı ve 545 kişilik toplantı alanı bulunmaktadır.

Kartlı geciş sistemi Kartlı geçiş sistemi için Schneider

48 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

entegre bir şekilde çalışmakta olup, tüm sistem grafik ekran izleme ve kontrol yazılımı üzerinden takip edilebilmektedir.

IP CCTV sistemi

Zafer BUDAK

Continuum serisi panelleri kullanılmıştır. Otelin güvenlik seviyesinin yüksek olan hacimlere kart okuyucu yerleşimi yapılarak bu özel bölümlere müşteri ve izni olmayan kişilerin erişimi engellenmiştir. Personel girişine koyulan 3 adet turnike ile personel takibi sağlanmıştır. Otel içerisinde bulunan önemli noktalarda personel asansörleri içerisinde de kart okuyucu kullanılarak yetki sınırlaması sağlanmıştır. Ayrıca otel içerisinde bulunan yangın çıkış kapıları kapılara koyulan manyetik kontaklar ile kartlı geçiş sistemi tarafından izlenmekte ve bu kapılar kullanıldığında alarm bilgisi sistem tarafından izlenmektedir. Kartlı geçiş sistemi aynı zamanda binada üst entegrasyon platformu olarak çalışmakta olup, binada bulunan diğer güvenlik sistemleri ve yangın algılama ve ihbar sistemi ile de

IP CCTV Sistemi için Scneider Pelco IP serisi kameraları DIGITAL SENTRY serisi doanım ve yazılımıyla birlikte kullanılmıştır. Otel içerisinde yaklaşık 230 adet IP kamera bulunmaktadır.

Otel katları ve genel alanlarda 140 civarı dome tipi kamera, otopark ve bina çevresinde yaklaşık 90 civarı kamera ile güvenlik üst seviyede sağlanmıştır. Bina çevresinde Pelco’ nun video analiz özelliklerine sahip kameralar kullanılarak akıllı görüntü analizi yapılmaktadır. Sistem güvenlik odasında bulunan 6 adet 42” ve 4 adet 22” monitör üzerinden izlenmektedir. CCTV sistemi de Schneider Continuum Kartlı Geçiş sistemi ile tam entegre çalışmaktadır.

Diğer güvenlik çözümleri Otelin ana araç giriş - çıkış noktası 2 adet Automatic Systems kollu bariyer ve 4 adet Pilomat marka Avrupa standartlarına sahip K4 güvenlik sertifikasına sahip bollard üniteleri ile güvenlik altına alınmıştır. Otelin personel ve müşteri girişlerin yapıldığı noktaların tamamı Smiths-Heimann marka X-Ray kontrol sistemi ve CEIA marka metal dedektörler ile üst düzey güvenlik sağlanmaktadır. Ayrıca çevrede fiziksel olarak güvenliğin belirli aralıklar ile kontrolü için bekçi tur sistemi de bulunmaktadır.

SEKTÖRDEN

Güvenlik ümlerin “Güvenlik çözümlerinde çok iyi durumdayız”

Avrupa’da son dönemde güvenlik algısının artmış olsa da Türkiye kadar üst seviyede olmadığını ve fiziksel güvenlikten öte teknolojiye dayalı bir yaklaşım olduğunu belirten ISS Proser Genel Müdür Yardımcısı Atilla Aydemir; bizim daha deneyimli olduğumuzu ve güvenlik çözümleri olarak Türkiye’nin çok daha iyi durumda olduğunu söyledi.

Firmanız hakkında sizden bilgi alabilir miyiz?

Bu yıl 25. kuruluş yılını kutlayan Proser Güvenlik Hizmetleri, 2005 yılında ISS’nin Türkiye’ye girmesi ile birlikte ISS Proser olarak yoluna devam eden en köklü güvenlik firmalarından biridir. Hemen hemen Türkiye’nin her bölgesinde faaliyet gösteren kapasitesi 6000 çalışanı aşan, 650 projeye hizmet veren önde gelen güvenlik firmalarındanız. Bunlar içerisine havalimanı, 40’tan fazla en bilinen alışveriş merkezleri, plaza, site, liman ve fabrikalar olmak üzere her alanda başarılı bir operasyon yürütüyoruz.

ISS Proserde’ki yeni görevinizde gelecek döneme ilişkin planlarınız nelerdir? Öncelikle hedefimiz ISS Global vizyonumuz olan “Dünya’nın en iyi hizmet firması olmak”tan hareketle, güvenlik alanında Avrupa’nın en büyük operasyonu olarak bu liderliğimizi devam ettirerek Türkiye sektöründe de en iyisi olmayı amaçlıyoruz. Buna ulaşırken de en büyük destekçimiz olan geliştirmeye yönelik ilave de50 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

netleme ve teknolojik inovasyonları yapan, Ar-Ge merkezi gibi çalışan mükemmellik merkezimiz, çalışanımızın aidiyetini güçlendiren, geliştiren çalışmaları ile insan kültür ve eğitim departmanımız faaliyetlerini geliştirerek sektörde fark yaratmaya devam edecekler. Planımız Marmara Bölgesi’nde olduğu gibi Anadolu bölgemizde de proje sayımızı arttırmak. Tüm Türkiye için 5 sene içerisinde çalışan sayımızın istikrarlı bir şekilde, doğru projeler ile iki katına yaklaşacağını düşünüyorum. Perakende sektöründe son dönemde başladığımız projelerimize de baktığımızda bu alanda potansiyelin büyük olduğunu biliyoruz. Şehir hastanelerinde faaliyetlerimiz artıyor ve devam edecek. Tüm hizmet alanlarımızda projeye özel teknoloji destekli çözümlere önem veriyoruz ve bu yönde çalışmalarımız artacak.

Yüzde yüz güvenlik sizce mümkün mü? Güvenlik zafiyetleri nasıl minimize edile bilinir?

Maalesef mümkün değil ama

minimize etmek mümkün, örnek olarak adını “Güvenlik 4.0” olarak verdiğim 4. sanayi devrimi olarak düşünülen sanayi 4.0’ın aslında hizmet sektörüne uyarlanması idealini paylaşabilirim. Yani birbiri ile haberleşen teknolojilerin kullanımı ile minimize etmek mümkün. Binalarda CCTV yatırımları, akıllı video analiz programları gibi yatırımlar yapıyoruz, ISS Mobil gibi kontrol ve takip yöntemleri kullanıyoruz.

Drone kullanımına ve hatta güvenlik robotu testlerine başladık. Tüm bunlar bir gün birbiri ile haberleşen, dataları analiz ederek, önceden önleme ve müdahale aksiyon planları yaratan akıllı programlar ile yönetiliyor olacaklar. Bu sayede fiziksel güvenliğe destek vererek riskleri ve müdahale sürelerini azaltmamız mümkün olacak.

Güvenlik sektöründe alan eğitimleri konusunda ne düşünüyorsunuz?

Gelişmesi lazım, sektör olarak yeterli değil maalesef. Kuruluş sermayesi neredeyse gerektirmeyen,

Atilla AYDEMİR

k nde 1800’e yakın güvenlik firması olan bir sektörden bahsediyoruz, eğitim alanında ki sıkıntıları hepimiz biliyoruz, bu olumsuzluğu değiştirmek bu iş için sermaye ayıran ve ekip kuran profesyonel firmalara kalıyor. Biz ISS Proser olarak eğitime çok önem veriyoruz, daha önce bahsettiğim gibi bunun için bir departmanımız ve eğitmenlerimiz var. Online eğitim sistemini kurduk ve görsel eğitimler ile destekledik.

Personellerimiz tarafından aktif kullanılıyor. Sahada driller ile bu eğitimleri pekiştiriyoruz. Turnover %50 lerde olan bir sektör için eğitim daha da önem kazanıyor.

Tüm saha yöneticilerimizin eğitim konusunda hedefleri var ve online olarak aylık bazda bu hedefleri direktörlerimiz tarafından takip ediliyor, eksik olan noktalarda merkez eğitmenlerimiz destek veriyorlar.

Türkiye’deki güvenlik sektörünü nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bulunduğumuz coğrafi konumdan dolayı ve son dönem ülkemizde yaşanan sıkıntıların etkisi ile

Emniyet birimleri ile güvenlik sektörünün denetleme ve ceza kesmeden öte, daha dirsek teması halinde birbirini destekler bir çizgide olmalı. Gerçi son yapılan bildirimler bunun sinyalini verdi.

maalesef talep artmış durumda.

Keşke her şey daha iyi olsa ve talep artmasa diye düşünüyorum, ticari kaygılarımızın bu noktada önemi yok. Sektörün en büyük sıkıntısı %50 civarında olan personel değişimleri. Biz ISS Proser olarak aidiyet çalışmaları ile bunu azaltmayı başardık ama bizler için de halen büyük problem. 5188’de de revize edilmesi gereken noktalar olduğunu düşünüyorum. Emniyet birimleri ile güvenlik sektörünün denetleme ve ceza kesmeden öte, daha dirsek teması halinde birbirini destekler bir çizgide olmalı. Gerçi son yapılan bildirimler bunun sinyalini verdi. Daha önce belirttiğim gibi bir güvenlik firması kurmak izini aldığınız takdirde çok basit, sermayeye gerek yok. İzin belgesi konusunda daha titiz olunmasının sektöre kalite anlamında büyük faydası olacaktır.

ISS Proser için 2017 yılı nasıl geçti?

Bizim için yine başarılı bir yıldı.

ISS olarak ISS Global olarak tüm ülkelerin katılımı ile gerçekleştirilen konferansta 2016 ISS Diamond ödülünü 3. kez aldık ve 2017’nin de ödül ile taçlandırılacağını düşünüyorum. Bu başarıda ailenin önemli bir parçası olan Proser’in de büyük payı var tabiki.

Teknolojik inovasyonlar anlamında hizmet verdiğimiz projelerde

birçok yeniliği gerçekleştirerek farklılık yarattığımızı düşünüyor ve bunu önümüzdeki süreçte tüm müşterilerimize yaymayı planlıyoruz. Müşteri tarafında ise 2017’de perakende devlerini portföyümüze kattık, ayrıca Adana PPP Şehri Hastanesi’nde tüm hizmetlerde ISS olarak start verdik. Hastane segmentinde de bu sene önemli bir yol kat ettiğimizi söyleyebilirim.

Türkiye’deki güvenlik sektörü ile Avrupa’yı kıyaslayacak olursak; değerlendirmeleriniz nelerdir?

Avrupa’da son dönemde algı artmış olsa da Türkiye kadar üst seviyede değil ve algı farklı boyutta, ayrıca fiziksel güvenlikten öte teknolojiye dayalı bir yaklaşım var. Örnek olarak halen Avrupa’da bir AVM’de 3-5 güvenlik personeli ile güvenlik yapılıyor, havalimanlarında malum ilk girişte bizde olduğu gibi kontrol yok, bunun gibi örnekler arttırılabilir. Sonuç olarak biz daha deneyimliyiz ve güvenlik çözümleri olarak Türkiye çok daha iyi durumda. Avrupa’da fiziki güvenliğe dayalı olmayan teknolojik çözümler ile ilgili çok fazla Ar-Ge çalışması yapılıyor. Örnek olarak ISS Güvenlik Almanya şu an kapalı ortam için termal kameralı, video analizi yapabilen ve benzeri sistemleri içeren güvenlik robotu testlerine başlamış durumda.

Ocak 2018 Güvenlik Yönetimi n 51

SEKTÖRDEN

Yeterli enetiml “Sürdürülebilir sistemler kurmaya devam edeceğiz.”

Norm Teknik A.Ş. Makine Mühendisi / Sistem Uzmanı Ali Can UZUN ülkemizde son yıllarda meydana gelen yangınların sonuçları incelendiğinde iş sağlığı ve güvenliğine ait tedbirlerin alınmadığını, yeterli denetimlerin yapılmadığını ve standartlara uygun sistemlerin kurulmadığını belirtti. “Yapılması gereken şeyin yaptırımların, caydırıcı düzeyde olması ve yatırımcıyı “bir sistem kuralım” bakış açısından uzaklaştırarak “gerekli tüm standart ve yönetmeliklere uygun” sistemler inşa etmeye yönelmek olmalıdır” diyen Uzun ile sektörü konuştuk.

Öncelikle kendinizden ve firmanızdan kısaca bahsedebilir misiniz?

w Su Sisi Söndürme Sistemleri w Kuru Kimyasal Söndürme Sis-

1991 Trabzon doğumluyum. Bayburt Üniversitesi Makine Mühendisliği dalında lisans eğitimimi tamamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi MBA Yüksek Lisans Programı eğitimimi tamamladım. 2015 yılından itibaren Norm Teknik A.Ş. bünyesinde Sistem Uzmanı olarak görev almaktayım.

Norm teknik A.Ş. 1997 yılından itibaren yangın korunum sistemleri alanında faaliyet göstermektedir.

Bugünün Türkiye’sine baktığımızda 20 yıllık sektör tecrübesi, alanında uzman çalışan kadrosu, uluslararası standart ve yönetmeliklere bağlı geliştirdiği sayısız başarılı proje ile Norm Teknik A.Ş. sektöre yön vermeye devam etmektedir.

Firmamız İstanbul merkez ofisi başta olmak üzere Ankara`da yer alan branş ofisi ve Kocaeli`de yer alan fabrikası ile yangın korunum sistemleri alanında: w Sulu Söndürme Sistemleri w Yangın Pompaları w Temiz Gazlı Söndürme Sistemleri w Köpüklü Söndürme sistemleri

temleri w CO2 Gazlı Söndürme Sistemleri w Davlumbaz Söndürme Sistemleri w Yangın Dolapları w Yangın Algılama Sistemleri w Yangın Söndürme İstasyonları Teknolojik HVAC ekipmanları alanında: w Patlamaya Dayanıklı Yapısal Ürünler w Yangın/Gaz/Basınç Damperleri gibi geniş ürün ve hizmet hacmi ile endüstrinin taleplerine yönelik çözümler üretmektedir.

52 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

Sunduğunuz çözümler hakkında bilgi verebilir misiniz?

Firmamız ihtiyaç talebinin olduğu birçok alanda hizmet sunmakta olup, genel hatlarıyla bakmak gerekirse; uluslararası platformlarda petrokimya, bilişim, kâğıt ambalaj endüstrileri başta olmak üzere ağır endüstriden (rafineri, kimya tesisleri) konut, iş ve alışveriş merkezlerine kadar süre gelen bir organizasyon yapısına sahibiz.

Norm Teknik A.Ş. olarak danışmanlık, projelendirme, malzeme temini, süpervizörlük, montaj, devreye alma ve kontratlı bakım konularında müşterilerimize çözümler sunarken, geçerliliği olan uluslararası standartlara göre yapılardaki risk sınıflarının belirlenmesi, mahale uygun sistem tasarımının yapılması, güncel hesap programlarıyla detaylı projelendirilmelerin hazırlanması, geniş stok hacmimiz sayesinde de hızlı malzeme teminini sağlayabilmenin yanı sıra başarılı bir imalat sürecini takiben kurulan sistemlerin devreye alma, test ve kontrollerini de sağlamaktayız.

Sürdürülebilir sistemlerin hayata geçirilebilmesi için uyguladığımız “sistemler arası entegrasyon” prensibimiz sayesinde de gönül rahatlığıyla “Norm Teknik`ten bir hizmet aldığınızda, onun gerekli tüm yeterliliklere sahip olduğundan emin olabilirsiniz” diyebiliyoruz.

Sektörde önümüzdeki döneme ilişkin eğilimler sizce nasıl olacak?

Günümüz Türkiye`sine baktığımızda geçmiş yıllara nazaran yangınla

Ali Can UZUN

ler

Yangın sektörü Avrupa ülkelerine kıyasla ülkemizde yavaş gelişim göstermektedir, Bu açıdan bakıldığında, yatırımcıların sektöre bakış açısı ve yapılan işin doğruluğunun denetlenmesi konusunda eksiklikler hala devam etmektedir.

mücadele konusunda pozitif yönde ivme kazandığımızı söyleyebiliriz. Yangın güvenliği sektörü her ne kadar fiyat endeksine bağlı haksız rekabet ortamının yoğun yaşandığı bir pazar olsa da, ülkemizin gelişen sanayisi, insan nüfusunun artışı ve komplike yapıların tercih edilmesinden kaynaklı olarak can ve mal güvenliğine duyulan ihtiyaç talebi artmış ve bu artış yatırımcıları “disiplin” gerektiren yangınla mücadele alanında bilinçlenmeye yönlendirmiştir.

Geçmiş yıllara baktığımızda konunun öneminin algılanmamış olduğunu, bilinçsiz yatırımcı ve üreticinin bir araya gelerek yetersiz sistemlerin kurulmuş olduğunu söyleyebiliriz. Günümüzde ise yangın güvenliği alanında bilinçlendirme çalışmalarına başlanmış olup sayısız sempozyum ve seminer organizasyonları düzenlenmektedir. Biz de Norm Teknik A.Ş. olarak alanında profesyonel mühendis kadromuz ile sektörümüzü bilgilendirmeye ve üretmeye aynı zamanda da üretirken öğrenmeye devam ediyoruz.

Denetleme, kalite ve standartlara ilişkin görüşlerinizi alabilir miyiz?

Kalite ve standartlar özellikle yangınla

mücadele konusunda uygulanması gereken, kurum ve kuruluşların “kalite” düzeylerini ortaya koyabilmeleri ve uygulamaya yönelik yapılması gerekenleri içeren bir rehber niteliğindedir. Ülkemizde son yıllarda meydana gelen yangınların sonuçları incelendiğinde iş sağlığı ve güvenliğine ait tedbirlerin alınmadığı, yeterli denetimlerin yapılmadığı, standartlara uygun sistemlerin kurulmadığı gözükmektedir. Bu konuda yapılması gereken yaptırımların caydırıcı düzeyde olması ve yatırımcıyı “bir sistem kuralım” bakış açısından uzaklaştırarak “gerekli tüm standart ve yönetmeliklere uygun” sistemler inşa etmeye yöneltmek olmalıdır.

Sektör hakkındaki görüşlerinizi alabilir miyiz? Yaşanılan sorunlar ve çözüm önerileriniz nelerdir?

Yangın sektörü Avrupa ülkelerine kıyasla ülkemizde yavaş gelişim göstermektedir, bu açıdan bakıldığında, yatırımcıların sektöre bakış açısı ve yapılan işin doğruluğunun denetlenmesi konusunda eksiklikler hala devam etmektedir. Ancak son dönemlerde yaşanan gelişmeleri de göz ardı etmek çokta gerçekçi bir yaklaşım olmayacaktır.

Amacımız sürdürülebilir sistemler kurmak ise yapılması gereken: yatırımcının bakış açısını ilgili kurumdan onay alarak faaliyete geçirmekten, tesisi doğru mühendislik yaklaşımıyla yangından koruma eğilimine çevirebilmektir. Bu değişimi

sağlayabilirsek, doğru yatırımcı doğru üreticiyle aynı masada yer alabilir ve yatırım yapılan tesisin yangın güvenliği, toplumun can ve mal güvenliğini maksimum düzeyde sağlayabilir.

Eksiksiz tamamlanan denetim süreçleri ve yaptırımlara uyma zorunluluğu sağlayacak yasaların caydırıcı düzeyde olması sistemlerin tasarlanmasından devreye alınma, test ve kontrollerine kadar süregelen işleyişi düzgün kılacaktır. Ancak bu disiplinler arası entegrasyon sağlanabilirse, devreye alınan bir sistemin olası bir yangın anında maksimum performansı göstermesinden söz edebiliriz.

Sektörün dünya pazarındaki yeri hakkında bilgi verebilir misiniz?

Yangınla mücadele dünya genelinde sürekli gelişim göstermekle beraber, çağımızın ve teknolojinin getirdiği gelişimlerle paralel olarak “yangın korunum sistemleri” alanında farklı çözümlerin ortaya çıkmasına olanak sağlamaktadır.

Yaşanan tüm bu gelişmeler yangın sektörünün bugünkü büyüklüğüne katkı sağlarken, sektörde yer alan tüm markaların ortak hedefler doğrultusunda bilinçli olarak ürettikleri sistemleri ülkemize kazandırmasının bir sonucudur. Önümüzdeki dönemlerde sektörümüzün daha da gelişebilmesi için ülkemize ve insanımıza yatırım yapmaya devam edeceğimizi de belirtmek isterim.

Son olarak bu keyifli röportaj için şahsım ve Norm Teknik A.Ş. adına Güvenlik Yönetimi Dergisi`ne teşekkür ederim.

Ocak 2018 Güvenlik Yönetimi n 53

ELEKTRONİK GÜVENLİK

Satel hırsız alarmı kontrol panelleri Satel; sunduğu çözümler ve konfigürasyonlarla dünyanın en gelişmiş kontrol panellerine sahiptir. Bu sayede istenmeyen olayların tespiti ve bildiriminden çok daha fazlasını yapar, güvenliğinizi sağlarken aynı zamanda akıllı ev sistemlerinizin kontrolünü de sağlayarak yaşamınıza konfor katar.

Umut TUĞSAVUL / Satış Müdürü ANOVA GÜVENLİK ve BİNA TEKNOLOJİLERİ A.Ş.

G

üvenlik, evler ve iş yerleri için fazlasıyla önemli bir faktördür.

Yaşam alanlarının seçiminde esas olan maksimum güvenliğin sağlanmış olması ve bundan ödün vermemektir. Bu nedenle “güvenlik” kişiye/yere özgün çözümler üretebilen profesyonel uygulamalar gerektirir. Hırsız alarmı kontrol panelleri Satel ürün portföyünün en önemli ürünlerindendir. Geniş ürün yelpazesi, farklı ihtiyaçlara cevap verebilen konfigürasyon seçenekleri ile “Satel hırsız alarmı kontrol panelleri” küçük bir ev ya da işyerinden, çok şubeli zincir işyerlerine kadar bir çok noktada kullanılabilmektedir. Satel, “Integra Alarm Kontrol Panelleri” ile bu alanda ihtiyaç ve beklentilere yüksek standartlarla cevap vermektedir. Integra Alarm Kontrol Panelleri hem donanım hem de yazılım çözümleri ile birinci sınıf güvenlik gerektiren tüm ev ve işyerlerine uygundur. Satel; sunduğu çözümler ve konfigürasyonlarla dünyanın en gelişmiş kontrol panellerine sahiptir. Bu sayede istenmeyen olayların tespiti ve bildiriminden çok daha fazlasını yapar, güvenliğinizi sağlarken aynı zamanda akıllı ev sistemlerinizin kontrolünü

54 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

de sağlayarak yaşamınıza konfor katar.

Satel Integra alarm panelleri “Integra Alarm Kontrol Panelleri”, birinci sınıf güvenlik sistemlerini sunmasının yanı sıra, “akıllı bina sistemleri” adı verilen cihazlar için erişim kontrolü ve otomatik çalıştırma fonksiyonları sağlayan son teknoloji ürünü gelişmiş panellerdir. Satel, Integra Alarm Kontrol Panellerinde 25 yılı aşkın tecrübe ve deneyim ile birinci sınıf güvenlik sağlayan elektronik güvenlik sistemlerini sunmaktadır. 8 farklı kontrol paneli ve ek donanımları ile “Integra” kişiye/ mekana özgü spesifik çözümler sunarak, maliyetlerinizi de kontrol altına almanızı sağlar.

Güvenlik Integra Alarm Kontrol Panellerinin yüksek güvenlik standartlarına uygunluğu, güvenlik donanımında uygulanan çözümlerin değerlendirilmesinde uzmanlaşan bağımsız kuruluşlar tarafından (Norveç DNV, İsveç SBSC, Çek TREZOR Test veya Belçika INCERT) tescillenmiştir. Integra Plus Alarm Kontrol Panellerinin EN50131 Standartlarında Grade-3 güvenlik derecelendirmesine, diğer Integra

Alarm Kontrol Panellerinin ise EN50131 Standartlarında Grade-2 güvenlik derecelendirmesine uygunluğu sertifikalar ile belgelenmiştir.

Benzersiz teknik çözümler “Integra Alarm Kontrol Panelleri” her durumda en yüksek güvenlik düzeyini sağlayan gelişmiş çözümler (sisteme erişim yetkilerinin sınırlandırılması, sisteme erişimlerin izlenebilmesi, sisteme giriş için çoklu kod girişi gerekliliği vb.) sunar.

Integra diğer panellerden daha gelişmiş bir tasarıma sahiptir. İki bölümlü güç kaynağı sistemi, programlanabilir EOL dirençleri ile sinyal maskeleme, USB port ile kolay programlanabilme vb. çözümler ile Integra, en yüksek risk düzeyindeki tesislerde uyulması/karşılanması zorunlu olan sıkı güvenlik kurallarına uygun bir sistem yaratmayı mümkün kılmaktadır (EN50131 – GRADE 2 ve GRADE 3)

Guardx ile sistem yönetimi ve denetimi Guardx uygulaması ile sistem kullanıcısı uzaktan da sistemin tam kontrolünü ve yönetimini sağlayabilir. Bu işlevsellik, yal-

ELEKTRONİK GÜVENLİK

nızca sistem kullanıcılarının yetki ve kullanım sınırlarını yönetmekle kalmayıp, aynı zamanda grafik modunda ayrı bölümlerin ve bölgelerin durumunu, gerçek zamanlı olarak izlemeye imkân yaratır. İsteğe bağlı olarak, sistemin uygun yetkilere sahip kullanıcılar tarafından uzaktan kontrolü de mümkündür.

Sistemin uzaktan kontrolü, hem telefon bağlantısı hem de TCP/IP iletişimi ile sağlanabilir. Tüm bu özellikler güvenlik yönetim merkezinde (merkezi gözlem istasyonunda) 24 saat denetleme desteği için de kullanılabilir.

İletişim fonksiyonları Uzaktan kumanda Uzaktan sistem yönetiminin kabiliyeti, sisteme doğrudan müdahale gerekmeksizin her türlü ihtiyaca hızla cevap vermeyi mümkün kılar.

Bu tür işlevler sayesinde, örneğin yeni bir kullanıcı eklemek veya sistem yapılandırmasını değiştirmek için internet üzerinden kontrol paneliyle bağlantı kurmak yeterli olur. Guardx’e ek olarak, STAM-2 Pro sistemini kullanarak şirketin farklı bölümlerine kurulan birçok ayrı Integra Alarm Kontrol Panelini

56 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

tek bir merkezden yönetebilir ve denetleyebilirsiniz.

Bu özelliği sayesinde, Integra Alarm Kontrol Panelleri, GuardX ve Stam-2 Pro yazılımlarının birlikte kullanımı ile çok şubeli işyerleri için (bankalar, zincir mağazalar, lojistik firmaları, çok şubeli kamu kurumları, antepolar vb.) tek bir merkezden tüm işyerlerinin kontrolünün sağlanmasını mümkün kılar.

Integra Alarm Kontrol Panelleri GuardX ve Stam-2 Pro ile birlikte kullanılarak tüm şubeler için alarm kurma/kapama, kullanıcı tanımlama/yetkilendirme ve yetki değiştirme, sistemi ve olayları izleme gibi ihtiyacınıza yönelik tüm aksiyonları tek bir kontrol merkezinden yapabilmenizi sağlar. İzleme Alarm izleme merkezlerine etkin bilgi aktarımı güvenlik sisteminin en önemli işlevlerinden birisidir.

“Integra Alarm Kontrol Panelleri” on-board LAN özelliğinin yanı sıra TCP/IP ve GSM/GPRS modülleri ile LAN, VLAN ağları ve internet üzerinden de alarm izleme merkezleri ile iletişim sağlar.

Integra diğer panellerden daha gelişmiş bir tasarıma sahiptir. İki bölümlü güç kaynağı sistemi, programlanabilir EOL dirençleri ile sinyal maskeleme, USB port ile kolay programlanabilme vb. çözümler ile Integra, en yüksek risk düzeyindeki tesislerde uyulması/karşılanması zorunlu olan sıkı güvenlik kurallarına uygun bir sistem yaratmayı mümkün kılmaktadır.

Uzun vadeli kullanım yatırımı Kablolu ve kablosuz sistem genişletebilme Integra, sahip olduğu genişletme modülleri ve/veya kablosuz modülleri sayesinde, her zaman size beklentilerinizden çok daha fazlasını sunar. Bu modüller sayesinde sadece dedektörlerin sayısının arttırılabilmesi ile kalmaz, aynı zamanda sistemin işlevselliğini arttırır ya da artan ihtiyaçlarınızı karşılayabilecek şekilde sistemin genişletilebilmesine imkan verir.

Bu sayede uzun vadeli yatırım ve geliştirme maliyetlerinin kontrol edilebilmesini sağlar. Ürün yazılımını güncelleyerek yeni özellikler ekleyebilme özelliği Satel mühendisleri tarafından yürütülen çalışmalar “Integra Alarm Kontrol Panelleri” için yeni yazılım

ELEKTRONİK GÜVENLİK

sürümlerinin geliştirilmesiyle sonuçlanır. Sürekli geliştirilen yazılımlar sayesinde Integra Alarm Kontrol Panellerine yeni özellikler eklenir, kontrol panelinin desteklediği cihaz sayısı artar ve bu sayede Integra her zaman kendini güncel gerekliliklere göre geliştirmiş, yüksek güvenlikli bir kontrol paneli olarak kusursuz güvenlik sağlar.

Yazılım güncellemelerinin kontrol paneli sökülmeden bilgisayar bağlantısı ile yapılabilmesi işinizi kolaylaştırır, size zaman kazandırır ve sürekli kesintisiz yüksek güvenlik sağlar.

Kullanım kolaylığı Tuş takımları, anahtarlıklar, kartlar, mobil uygulama (burada integra-mobile1 başlıklı görsel) Satel mühendisleri alarm sistemlerinin tasarımındaki en önemli noktanın, “olası kullanıcı hatalarını en aza indirgemek” olduğunun farkındalar. Bu sayede Integra Alarm Kontrol Panellerinin gelişmiş işlevselliğe sahip olması, kullanımının basit olması sağlanmış ve ortaya kullanıcı hatalarını minimalize eden, kullanıcı dostu alarm kontrol panelleri çıkmıştır. Sistem tuş takımları ile programlanabildiği gibi, anahtarlıkla, proximity kartlar ile uzak bağlantı ile ve mobil cihazlarla programlanabilmektedir. Bu sayede kullanıcı kendisi için o an en uygun olan programlama yolunu seçerek panel üzerinde kesintisiz hâkimiyet kurabilir, istediği an program değişikliği yapabilir.

Kullanılabilir fonksiyonlar Sistem yöneticisi kullanıcı-

58 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

lar için işlevleri seçebilir, her kullanıcının farklı bir işleve/yetkiye sahip olmasını sağlayabilir, bunu kontrol edebilir. Bu sayede kullanıcıların sistemi kullanırken hata yapma ihtimalleri azaltılmış olur. Her kullanıcı sadece kendisi için belirlenmiş yetki sınırlarına uygun kullanım imkânına sahip olur. Bu da sistemin kullanıcı hatalarından dolayı zarar görmesini engeller.

Kalite ve güvenilirlik ISO 9001:2000 kalite yönetim sistemi Satel 2002 yılından beri ISO 9001:2000 kalite yönetim sistemine göre çalışmaktadır ve bu “Det Norske Veritas - DNV” tarafından sertifikalandırılmıştır.

Bu sayede Satel, şirket faaliyetlerinde her alanda sürekli gelişme sağladığını, yüksek güvenlik standartlarında cihazlar ürettiğini ve her anlamda tam müşteri memnuniyeti esasına göre çalıştığını belgelemiştir. İleri üretim teknolojisi Integra Alarm Kontrol Panellerinin

üretimi tamamen otomatikleştirilmiş montaj hatlarında ve SMD montaj tekniği ile yapılmaktadır.

Bu Integra’ nın ömrü boyunca sorunsuz ve pratik şekilde çalışmasını ve kullanılabilmesini sağlar.

Tam kapsamlı üretim testleri Satel’in ürettiği Integra Alarm Kontrol Panelleri ve diğer tüm ürünler ve parçaları bilgisayar kontrollü şekilde yüksek hassasiyet ve titizlikle özel testlere tabi tutulur. Bu titiz test ve kontroller müşteriye sunulan üründe üretim kaynaklı hata oranını ortadan kaldırır ve “en iyi ürünün en iyi performansla” müşteriye ulaşması sağlanır.

Çok yönlülük Gelişmiş güvenlik sistemi Integra Alarm Kontrol Panelleri, her şeyden önce büyük bir potansiyele sahip gelişmiş bir güvenlik sistemi anlamına gelir. Satel Integra Alarm Kontrol Panelleri, sunduğu son teknoloji çözümler, genişleme modülleri, gelişmiş iletişim fonksiyonları sayesinde “World’s Best Security Alarms-

ELEKTRONİK GÜVENLİK

dünyanın en iyi güvenlik alarmları” listesinde yer almaktadır.

Access (Geçiş kontrol) sistemleri Integra kontrol panelleri aynı zamanda geçiş kontrol sistemlerini ifade eder. Eklenebilir modülleri ile Integra, aynı zamanda kartlı geçiş sistemi olarak da işlev kazanabilir.

Kartlı geçiş sistemi ile alarm fonksiyonları basit bir şekilde kombine edilebilir. Ve bu sayede tek bir kontrol paneli ile farklı gereksinimler için çözüm sağlanmış olur.

Otomasyon sistemi ve Integra entegrasyonu Kapsamlı Otomatik Kontrol Fonksiyonu” Integra’nın öne çıkan bir diğer özelliğidir. Integra Alarm Kontrol Panelleri, akıllı bina otomasyon sistemlerinin tasarlanmasında kullanılabilen programlanabilir zamanlayıcılar ve fonksiyonlarla

60 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

donatılmıştır. Bu özelliği sayesinde Integra bir alarm kontrol panelinden çok daha fazlasını sunar.

Integra KNX-2 modülü, KNX cihazlarının Integra alarm kontrol paneli ile yönetilebilmesini sağlar. Integra kontrol panellerinin avantajı güvenlik ve otomasyon fonksiyonlarının entegrasyonuna imkân veren bir panel olmasıdır.

Integra alarm kontrol panellerinin açık bir protokol aracılığı ile diğer sistemlerle iletişim kurabilmesi Integra’ nın diğer üreticiler tarafından üretilmiş olan farklı sistemlerle beraber çalışabilmesini sağlar. Anova Güvenlik Ve Bina Teknolojileri A.Ş. olarak Satel ürünlerini ve “Dünyanın En İyi Güvenlik Alarmları” listesine girmiş olan “Integra Alarm Kontrol Panellerini” siz değerli müşterilerimize sunmaktan kıvanç duymaktayız.

Uzaktan sistem yönetiminin kabiliyeti, sisteme doğrudan müdahale gerekmeksizin her türlü ihtiyaca hızla cevap vermeyi mümkün kılar. Bu tür işlevler sayesinde, örneğin yeni bir kullanıcı eklemek veya sistem yapılandırmasını değiştirmek için internet üzerinden kontrol paneliyle bağlantı kurmak yeterli olur.

ELEKTRONİK GÜVENLİK

Akıllı trafik yönetim çözümleri Büyük araç parkları, alışveriş merkezleri ve önemli trafik hareketinin olduğu diğer ticari alanlar için tek alan Wisenet ANPR sunucusu çözümü son derece etkin ve ölçeklendirilebilir bir seçenek sağlar.

HANWHA TECHWIN

H

anwha Techwin, FF Group’la birlikte ANPR tabanlı akıllı trafik yönetim çözümlerinin kapsamlı bir sistemini piyasaya sürdü. Çözümler yelpazesi iş uygulamaları için araç park yeri erişim kontrolünden yerel yönetimlerin insanların emniyetini sağlayabilmelerine yardım eden ve aynı zamanda kural ihlaliyle park edilen araçları ve diğer trafik ihlallerini tespit etmelerini sağlayan büyük ölçekli şehir bazlı sistemlere kadar değişmektedir.

Tüm Avrupa plaka numaraları biçimlerinde etkili olan FF Group plaka numarası tanıma uygulaması iki Wisenet kamerasıyla

62 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

entegre edildi. Bunun sonucunda Wisenet SNO-6095RH/FNP ve XNO-6120R/FNP ANPR kameraları, ortam koşullarına bakmaksızın ve hatta araçlar 150 km/saat’e kadar olan hızlarda hareket ederken bile %95’ten çok tanıma doğruluğu sunabilmektedir.

Tek alanlar için kutusunda hazır Wisenet ANPR çözümü Kullanıcılar, üçe kadar trafik şeridini izleyebilen kameralarla bir alana veya araç parkı alanına erişime otomatik izin vermek veya erişimi reddetmek için bir “siyah ve beyaz” listeye 2000’e kadar plaka numarasını ekleyebilmektedir. Kaydedilen olaylara giriş/ çıkışlar ve araçların yönleri de

dahildir. Petrol istasyonlarındaki ödememe durumlarını azaltmak gibi suç önleme amaçları için uyarılar oluşturulabilir.

Wisenet plaka numarası sunucusu çözümü Büyük araç parkları, alışveriş merkezleri ve önemli trafik hareketinin olduğu diğer ticari alanlar için tek alan Wisenet ANPR sunucusu çözümü son derece etkin ve ölçeklendirilebilir bir seçenek sağlar. Bu çözüm aynı zamanda 32 kameraya kadar araç trafik etkinliğinin görüntülerini eşzamanlı izleyebilmekteyen diğer yararlarıysa çevrimiçi uyarılar, erişim kontrolü ve kullanım analizidir.

Birden çok alan için bulut tabanlı çözümler Wisenet ANPR aynı zamanda birden çok kamera ve birden çok alan uygulamaları için tasarlanmış olan Bulut tabanlı çözümler yelpazesinde de mevcuttur. Akıllı veri analizi ve raporlama sunan bu çözümlere şunlar da dahildir: “Plaka Numarası” bulut: Raporlara plaka numaralarının fotoğrafı, giriş/çıkış zamanları ve bildirimler ve uyarılar dahildir.

“Araç Parkı” bulut: Bu çözüm güvenlik personelinin hangi araçların yükleme alanları gibi duyarlı alanlara erişebileceğini katı bir şekilde kontrol etmelerine yardım eder. Üretilen raporlara araç parkının yoğunluk düzeyi, serbest yerlerin sayısı, araçların kalma süreleri ve ziyaret sıklığı dahildir. Hatta bir takım farklı alanlar arasında veri senkronizasyonu da yapabilmektedir. “Şehir Trafiği” bulut: Şehir merkezi kavşaklarında ve ana yollarda yerleşen Wisenet Şehir Trafiği Bulut çözümü yerel yönetimlere

ve polise trafik şeridi veya park yeri ihlalleri olan araçların plaka numaralarını sağlar. Bu çözüm aynı zamanda yollardaki araçların ortalama hızı ve araçların sayısı gibi gerçek zamanlı trafik akış verilerine erişim sağlar. Belirli alanları gündelik kullanan sürücüler üzerine elde edilen verilerle uzun vadeli planlama için daha derin analiz yapılabilir.

“Bu, Hanwha Techwin’in ‘Güvenle ilerliyoruz’ felsefesine bağlı kaldığının diğer bir örneğidir,” diyen Hanwha Techwin Europe’un Ürün ve Çözümlerden Sorumlu Müdürü Tim Biddulph sözlerine şunları da ekledi: “Gerçek bir ortaklık ruhuyla biz uzman uygulama geliştiricilerle birlikte çalışıyoruz ve yüksek performanslı açık platform kameralarımıza entegre edilen teknolojiden yararlanmayı sağlayan yeni, yenilikçi çözümleri sürekli geliştirme sözümüzü de tutuyoruz.

Analiz çözümlerini arayan danışmanlar ve sistem entegratörleri Hanwha Techwin’in FF Group gibi

Şehir merkezi kavşaklarında ve ana yollarda yerleşen Wisenet Şehir Trafiği Bulut çözümü, yerel yönetimlere ve polise, trafik şeridi veya park yeri ihlalleri olan araçların plaka numaralarını sağlar. teknoloji ortaklarını dikkatli bir şekilde seçtiğinden ve onlarla derin bir entegrasyon düzeyine ulaşmak için yakından birlikte çalıştığından emin olabilirler. Bunun anlamı, son kullanıcı müşterilerimiz pazardaki birçok uzman analiz çözümlerini kendi başlarına incelemelerine gerek kalmadan etkin bir ANPR çözümünün tüm yararlarının tadına varacaklardır.”

Ocak 2018 Güvenlik Yönetimi n 63

ELEKTRONİK GÜVENLİK

Küçükyalı Hilltown zayıf akım çözümleri Netser Grup tarafından, yurtiçi ve yurtdışında gerçekleşen anahtar teslim projeleri, başarıyla uygulanmaya devam ediyor.

Rönesans GY'nin en son açılan yatırımı, Küçükyalı Hilltown AVM’de de zayıf akım ve data altyapısını üstlendi.

NETSER GRUP

O

tel, alışveriş merkezi, gökdelen, karma kompleks, fabrika ve hastane gibi projeleri gerçekleştiren tüm müteahhit ve yatırımcılar tarafından yoğunlukla tercih edilen entegratör Netser Grup, Küçükyalı Hilltown AVM projesinde de yatırımcı ve işletmeci taleplerini başarılı bir şekilde belirleyerek hızlı ve efektif çözümler sundu. Projelendirme, danışmanlık, uygulama ve satış sonrası hizmetlerle çeşitli sistemlere tek noktadan hizmet veren Netser Grup, 250 kişilik kadrosu ve 27 yıllık tecrübesiyle kurumsal iletişim ve zayıf akım sistemleri konusunda müşteri taleplerine komple ve güvenli çözümler sunmaktadır.

Anahtar teslim proje uygulamalarıyla öne çıkan Honeywell Gold partner sertifikasına sahip Netser Grup, zayıf akım sistemleri çözümlerini “One Honeywell” kapsamında tek marka altında gerçekleştirdi. Yangın algılama, acil anons, CCTV ve kartlı geçiş sistemlerinin hepsinde Honeywell ürünleri kullanıldı. Zayıf akım sistemlerinin yanında data altyapısını da Netser Grup gerçekleşti. Bunların yanında, devam eden diğer entegre zayıf akım projeleriyle bu alandaki liderliğini bina otomasyonu, interkom, TV, bariyer sistemlerini de kapsayarak sürdürüyor.

27 Ekim 2017’de resmi açılışı gerçekleşen Küçükyalı Hilltown AVM’de hizmete açıldığı bu süreden sonra

64 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

binlerce ziyaretçiyi ağırladı. İnsan trafiğinin ve dolayısıyla güvenlik riskinin de aynı ölçüde kritik hale geldiği AVM’lerde güvenlik uygulamalarını entegre yapıda olması daha önem taşıyor. Honeywell RED serisi kameralar, Maxpro VMS yazılımı, WINMAG yangın algılama yazılımı, Variodyn D1 acil anons sistemi ve Pro-Watch kartlı geçiş sistemi yazılımları ile tek marka altında entegre bir sistem geliştirildi. Özellikle CCTV ve kartlı geçiş sistemlerinde son trendlere uygun şekilde çalışması ve genişleyebilmesi adına Honeywell ürün portföyündeki üst düzey ürünler tercih edildi. Konuyla ilgili Netser Grup Satış Müdürü Fatih İbiş şunları söyledi; “Teknolojik gelişmeler, güvenlik uygulamalarını tek noktadan ve konforlu şekilde kontrol edebilme imkanı sunuyor. Honeywell ürünleri de bu kapsamda, müşteri deneyimi

ve genişleyebilir yapısı açısından AVM işletmesi, güvenlik yönetimini sağlayan firma ve yatırımcıya büyük kolaylık sağlamaktadır. Özellikle Pro-Watch kartlı geçiş sistemini, çok noktalı veya gelişmiş özellikte fonksiyonlar talep eden kurumlar için ideal bir çözüm olarak sunuyoruz.”

Netser Grup, uzmanlık gerektiren bu gibi durumlarda ürün ve çözüm seçimleriyle can ve mal güvenliğinin yüksek standartlarda korunmasını sağladı. Netser Grup proje sorumlusu Ömer Kestek, grup şirketlerinin ve sahada görevli tüm ekibin koordinasyonunu sağlayarak montaj, test ve devreye alma gibi kritik süreçlerin yönetimini ve kabullerini eksiksiz şekilde yürüttü. Benzer çözümleri Netser Grup’un anahtar teslim olarak üstlendiği, Çamlıca Medipol Hastanesi, İzmir Optimum Outlet Eğlence Merkezi, Polisan Gebkim Fabrikası gibi devam eden projeleri arasında bulunuyor.

ELEKTRONİK GÜVENLİK

Genel seslendirme ve sesli tahliye sistemi IP teknolojisi kullanan PAVIRO, üstün ses kalitesine ve en az gecikmeye sahip, oldukça esnek, sağlam ve güvenli bir sistem çözümü sağlıyor.

BOSCH GÜVENLİK SİSTEMLERİ

B

osch’un pazara yeni sunduğu PAVIRO genel seslendirme ve sesli tahliye sistemi, kullanıcılara gelişmiş kullanabilirlik ve daha geniş uygulamalar için yeni donanım ve yazılım özellikleri sunuyor. EN 54 Sertifikalı bir ses tahliye sistemi olan PAVIRO, profesyonel ses kalitesine ek olarak, oldukça uyumlu sistem mimarisiyle küçük ve orta ölçekli uygulamalar olan ofisler, bölgesel hava alanları, oteller, fabrikalar, okullar ve alışveriş merkezleri için ideal kullanım fırsatı veriyor.

Kurulumcular bina altyapısında mevcut olan ağları kullanabildikleri için daha hızlı ve düşük maliyetle uygulamaları sonuçlandırıyor. PAVIRO ayrıca, IP protokolü üzerinden internet aracılığıyla etkili uzaktan kontrole, tespit ve bakıma izin veren PC’ler gibi uzak cihazlarla da bağlantı kurabiliyor. PAVIRO genel seslendirme ve sesli tahliye sisteminin IP işlevselliği ve bağlanabilirliğine, Bosch tarafından son zaman-

66 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

larda çıkartılmış olan Dante ağ ara-yüzü modulü (OM-1) yoluyla ulaşılıyor. Bağımsız kontrolörler arasında 16 kanallı bir Dante ses ağı oluşturmak bu sayede mümkün hale geliyor. Bu yalnızca boyutu geliştirmekle kalmıyor; IP ağı oluşturma yapısı, kullanıcıların, dört adede kadar merkezi olmayan kontrolör yoluyla, daha geniş alanlar için çoklu kontrolör ağı topolojileri oluşturmalarına olanak sağlıyor. Bu, bazı uygulamalarda daha az kablo ve büyük bir tasarruf faktörü anlamına geliyor. PAVIRO sistemi, maksimum konfigürasyon seviyesinde,

daha fazla alanın ve hoparlörün gerekli olduğu daha büyük cihazlar için sistemi uygun hale getirerek, toplam 164.000 Watt’lık yükseltici güce sahip olan 984 alana hitap edebiliyor. Ayrıca ağ konfigürasyonu, güvenlik amaçları için ihtiyaç dışı kanallar sağlıyor; bir kontrolörün ağ bağlantısı kopsa bile, acil bir durumda, bu kanallar tahliye sinyalleri için daima çalışır durumda kalıyor. PAVIRO artık, hoparlör bölgesini izleme ve tahliyeyle ilgili bağlantının kaydedilmesi için 30 dakikalık kalıcı belleği de içeriyor.

GÜVENLİK HİZMETİ

Dünyada ve Türkiye’de özel güvenlik hizmetlerinin gelişimi 2 Özel güvenlik ve koruma programında eğitim görmekte olan öğrencilerin özel güvenlik sektörüne olumlu baktıkları, fakat sektörde kendilerinin gerek istihdam gerekse de çalışma şartları bakımından yeterli değeri görmedikleri tespit edilmiştir.

Fahri AKBAŞ / Öğr.Gör.

Emre ÜRÜN / Öğr.Gör.

AKSARAY ÜNİVERSİTESİ

T

ürkiye’de Özel Güvenlik hizmetlerinde kaliteyi artırmak ve yeni bir ivme kazandırmak amacıyla üniversite bünyesindeki meslek yüksekokullarında kurulan özel güvenlik ve koruma programındaki öğrencilerin özel güvenlik sektörüne bakış açıları ve algıları değerlendirilmektedir.

Güvenlik hizmetlerinin bir türü olarak özel güvenlik yeni bir iş fırsatı olarak görülmekte ve geliştirilmesi öngörülmektedir.

Bu süreçte her düzeydeki kişi veya kurumun özel güvenliğe destek vermesi beklenmektedir. Özel güvenlik eğitimi veren kurumlar, güvenliğine sağladığı kurumlara ve sektöre sağladığı insan kaynağı ile güvenlik sektörünün şekillenmesinde önemli bir rol üstlenebilecek kuruluşlardır. Bu araştırmada anket tekniği kullanılarak, özel güvenlik hizmetlerinin gelişim sürecine katkı sağlamak amacıyla, ön lisans düzeyinde özel güvenlik eğitimi

68 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

alan öğrencilerin, özel güvenliğe sektörüne bakış açıları ve algıları incelenmiştir. Araştırma kapsamındaki çalışmalarla ilgili olarak, saptanan başlıklarda nicel çözümlemeler yapılmıştır.

Araştırma evrenini, Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Özel Güvenlik ve Koruma Programı öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırma örneklemi 61 denek oluşturmaktadır.

GÜVENLİK HİZMETİ

Örneklem grubuna ait demografik özellikler tablolar halinde verilmiştir. Bu araştırmada 26 yargı yer alırken, yargılar 5’li likert ölçeği formunda hazırlanarak katılımcılara uygulanmıştır. Verilerin analizinde SPSS 21.00 istatistik programı kullanılmıştır. Araştırmaya katılan öğrencilerin yargılara verdikleri cevaplar istatiksel olarak incelenmiş ve ölçekteki her bir maddeye ait cevapların ortalamaları hesaplanmıştır. Görüşlerin demografik verilere dayalı değişkenlerden etkilenme derecesi de t-testi ve tek yönlü varyans analizi ile test edilmiştir. Ölçeğin 26 madde üzerinden güvenirliği (Cronbach Alpha) 0,716 olarak bulunmuş, bu yönü ile ölçeğin güvenilir bir ölçek olduğu anlaşılarak analizler gerçekleştirilmiştir.

Bu bölümde, araştırma sonuçlarına ilişkin elde edilen bulgular tablolar halinde sunulmuş ve değerlendirilmiştir.

70 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

Tablo 3’de görüldüğü üzere ankete katılanların %72,1’ini erkekler oluşturmaktadır. Bu durumda mesleğin gerekleri nedeniyle erkekler tarafından daha fazla tercih edilen bir meslek olduğu sonucuna varabilir.

Tablo 3: Araştırmaya katılan öğrencilerin cinsiyete göre dağılımı FREKANS YÜZDE (%) Kadın 17 27,9 Erkek 44 72,1 Toplam 61 100,0

Tablo4: Araştırmaya katılan öğrencilerin mezuniyete göre dağılımı Lise Süper Lise Anadolu Öğretmen Lisesi Anadolu Lisesi Mesleki ve Teknik Lise Toplam

Tablo 4’de görüldüğü üzere katılımcıların çoğunluğunun %27 genel lise mezunları olduğu tespit edilmiştir. Böylece programı tercih edenlerin büyük çoğunluğunun genel liselerden geldiği tespit edilmiştir.

FREKANS 27 1 1 15 17 61

YÜZDE (%) 44,3 1,6 1,6 24,6 27,9 100,0

Özel güvenlik görevlilerinin genel kültür seviyelerinin mesleğin icrası açısından yeterli düzeyde olmadığı yargısına ulaşılmıştır.

Buna göre; katılımcıların özel güvenlik çalışanlarının almış oldukları mesleki eğitim ve eğitim düzeylerinin yeterli olmamasından dolayı genel kültür seviyelerinin yetersiz olduğu anlaşılmaktadır.

GÜVENLİK HİZMETİ

12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26

Yapılan anket çalışması sonucunda Tablo 5’de ortaya konulan tanımlayıcı istatistik neticesine göre: Katılımcıların 2 nolu soruda; özel güvenlik mesleğine ve özel güvenlik görevlilerine saygı

72 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

23,0 1,6 45,9 14,8 23,0 27,9 21,3

39.3 18 54,1 37,7 19,7 11,5 50,8 9,8 18,0 52,5 9,8 16,3 11,5

3,47 4,18 3,08 3,93 2,40 3,57 2,62

24,6 11,5 16,4 21,3

37,7 24,6 23,0 39,3

26,2 45,9 31,1 29,5

8,2 16,4 26,2 9,8

3,3 1,6 3,3 -

2,78 2,71 2,77 2,27

11,5

29,5

39,3

16,4

3,3

2,70

13,1

24,6

31,1

23,0

8,2

2,88

4,9

14,8

42,6

31,1

6,6

3,19

18,0

34,4

32,8

13,1

1,6

2,45

18,0

45,9

18,0

14,8

3,3

2,39

23,0

29,5

34,4

13,1

-

2,37

54,1

31,1

8,2

3,3

3,3

1,70

47,5 21,3

26,2 19,7

11,5 34,4

11,5 19,7

3,3 4,9

1,96 2,67

21,3

27,9

23,0

23,0

4,9

2,62

11,5

26,2

45,9

9,8

6,6

2,73

16,4

21,3

29,5

24,6

8,2

2,86

4,9

14,8

32,8

39,3

8,2

3,31

18,0

23,0

19,7

34,4

4,9

2,85

4,9

18,0

16,4

52,5

4,00

8,2

duydukları, 4 nolu soruda; özel güvenlik çalışanlarının genel imajlarının olumlu olduğunu değerlendirdikleri, 26 nolu soruda; Meslek Yüksekokulu mezunu özel güvenlik görevlilerinin sektördeki

Aritmetik Ortalama (%)

11.5 1,6 11,5 18,0 41,0 4,9 24,6

Kesinlikle katılıyorum (%)

8,2 4,9 11,5 6,6 18,0 4,9 26,2

Katılıyorum (%)

Kararsızım (%)

8 9 10 11

Genel olarak özel güvenlik personeline güveniyorum Özel güvenlik görevlisine saygı duyuyorum Gerektiğinde özel güvenlik görevlisine destek veririm Özel güvenlik görevlilerinin genel imajı olumludur Özel güvenlik kolay bir meslektir Özel güvenlik saygın ve itibarlı bir meslektir Özel güvenlik hiçbir şey olamayanların tercih ettiği bir meslektir Özel güvenlik görevlilerinin gelir durumu iyidir Yakınlarımın özel güvenlik görevlisi olmasını isterim Özel güvenlik görevlileri yardımseverdir Özel güvenlik görevlileri yaptığı görevle ilgili muhataplarını yeterince bilgilendirmektedir Özel güvenlik görevlileri insanlarla iletişim kurmada başarılıdır Özel güvenlik personellerinin görevleri sırasında kendilerine güvenleri yeterlidir Özel güvenlik görevlileri olaylara müdahale esnasında çok çabuk tahrik olmaktadır Özel güvenlik görevlileri görevlerini yaparken insanlara kaba ve saygısız davranmaktadır Özel güvenlik personelleri görevlerini yaparken nüfuzlu kişilere karşı etkisiz kalmaktadır Özel güvenlik görevlileri davranışlarıyla insanlara iyi örnek olmaktadır Özel güvenlik görevlilerinin araç-gereç ve ekipmanları görevleri için yeterlidir Özel güvenlik görevlilerinin genel kültürü iyidir Özel güvenlik görevlilerinin kılık-kıyafet ve dış görünüşleri genellikle mesleklerine uygundur Özel güvenlik görevlilerinin aldığı mesleki eğitimin yeterli olduğunu düşünüyorum.

Hayatta seçmeyi düşüneceğim en son meslek özel güvenliktir Özel güvenlik olarak çalışmaktansa başka işlerde çalışmayı tercih ederim Özel güvenlik sektörünün kurumsal bir yapısı olduğunu düşünmekteyim 5188 Sayılı Özel Güvenlik Kanunu düzenleyen yasanın yeterli olduğunu düşünmekteyim Meslek yüksekokulu mezunu özel güvenlik görevlilerinin sektörde yeterli değeri görmediklerini düşünmekteyim

Katılmıyorum (%)

1 2 3 4 5 6 7

Kesinlikle katılmıyorum(%)

Tablo5: Ölçeğin aritmetik ortalama bulguları

yeterli değeri görmedikleri yargısına ulaşılmıştır. Buna göre; özel güvenlik ve koruma programında eğitim görmekte olan öğrencilerin özel güvenlik sektörüne olumlu baktıkları, fakat sektörde

GÜVENLİK HİZMETİ

kendilerinin gerek istihdam gerekse de çalışma şartları bakımından yeterli değeri görmedikleri tespit edilmiştir.

Katılımcıların 11 nolu soruda; özel güvenlik çalışanlarının görev esnasında görevleri ile ilgili olarak muhataplarını yeterince bilgilendirmedikleri yargısına ulaşılmıştır.

Buna göre; özel güvenlik çalışanlarının yeterli görev bilinci ve bilgisine sahip olmadıkları görülmektedir.

Katılımcıların 18 nolu soruda; özel güvenlik görevlilerinin araç - gereçve ekipmanlarının görevleri için yeterli olmadığı yargısına ulaşılmıştır.

Buna göre; katılımcılar özel güvenlik çalışanlarının görevlerini eksiksiz yerine getirebilmek için halihazırda kullanılan ekipmanların yetersiz oldukları anlaşılmaktadır.

Katılımcıların 19 nolu soruda; özel güvenlik görevlilerinin genel kültür seviyelerinin mesleğin icrası açısından yeterli düzeyde olmadığı yargısına ulaşılmıştır. Buna göre; katılımcıların özel güvenlik çalışanlarının almış oldukları mesleki eğitim ve eğitim düzeylerinin yeterli olmamasından dolayı genel kültür seviyelerinin yetersiz olduğu anlaşılmaktadır.

Sonuç ve değerlendirme Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Mülkiyet Koruma ve Güvenlik Bölümü Özel Güvenlik ve Koruma Programı öğrencilerinin “Özel Güvenlik Sektörüne Bakış Açıları ve Algıları Üzerine” yapılan çalışma sonucunda; öğrencilerin özel güvenlik sektörünün imajının olumlu gördükleri ve sektöre bakış açılarının pozitif algılara sahip olduğu görülmektedir. Öğrencilerin bu bağlamda sektördeki gelişmeleri yakından takip ettikleri ve sektörün bugünkü konumu hakkında bilgi sahibi oldukları değerlendirilmektedir.

Katılımcıların hâlihazırda sektöre bakış açılarının olumlu olmasına

74 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

Hali hazırda üniversitelerden mezun olan Özel güvenlik ve Koruma öğrencilerinin sayısının yetersiz olması, ayrıca sektörde üniversite öğrencilerine yönelik olarak istihdam olanaklarının kısıtlı olması sektördeki kalite düzeyini olumsuz yönde etkileyecektir. rağmen sektör çalışanlarının gerek eğitim gerekse donanım ve teçhizat bakımından yeterli düzeyde olmadıklarının, bu durumunda görevlerini istenilen düzeyde etkili ve verimli bir şekilde ifa etmelerinin önünde önemli bir engel olduğu kanısına varılmıştır.

Halen sektörde çalışanlarının büyük bir kısmının ilköğretim ve lise mezunu olmaları, özel güvenlik eğitimi veren kurumlarından almış oldukları sertifika ile çalışmalarından dolayı sektör için yeterli olmadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Özel güvenlik sektörüne nitelik ve nicelik kazandırabilmek için alanında uzmanlaşmış öğretici ve çalışanlarının eğitim seviyelerinin en az meslek yüksekokulu seviyesinde olmalıdır. Halihazırda üniversitelerden mezun olan özel güvenlik ve koruma öğrencilerinin sayısının yetersiz olması, ayrıca sektörde üniversite öğrencilerine yönelik olarak istihdam olanaklarının kısıtlı olması sektördeki kalite düzeyini olumsuz yönde etkileyecektir. 5188 Sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerini Düzenleyen Kanunda yapılacak yeni düzenlemede ile Meslek Yüksekokullarında mezun öğrencilerin sektörde istihdam edilmesi sağlanmış olacaktır. Bu bağlamda üniversiteleri sistemin dışında tutmanın özel güvenlik sektörüne olumlu bir katkı sağlamayacağı gibi sektörün gelişmesini de olumsuz yönde etkileyecektir.

Kaynakça Aktaş, N. A. & Polat, M. (2009).

Genel Kolluk Özel Güvenlik ilişkisi.

Ankara: Divan Kitap.

Bakkal, G. (2009). Yeni bir organizasyon: Özel Güvenlik Teşkilatı. Yüksek Lisans Tezi Beykent Üniversitesi, İstanbul.

Dedeoğlu, B. (2002). Uluslararası Güvenlik ve Strateji. Yeniyüzyıl.

Mevzuat. (2017). http://www. mevzuat.gov.tr. adresinden erişildi.

(ET:15.04.2017) EGM.(2017). https://www. egm.gov.tr. adresinden erişildi (ET:17.04.2017).

Keleş, İ. (2010). Güvenlik hizmetlerinin uygulanması çerçevesinde Türkiye’de Özel Güvenlik Hizmetleri.

Yüksek Lisans Tezi Gazi Üniversitesi, Ankara. Özalp, H. (2016). Özel Güvenlik Risk Yönetim Sistemi. Özel Güvenlik Dairesi Başkanlığı (2014). Özel Güvenlik Daire Başkanlığı (2017). http://www.ozelguvenlik.pol. tr /Sayfalar /istatistikbilgiler.aspx adresinden erişildi (ET:15.04.2017).

TDK. (2009). tdkterim.gov.tradresinden erişildi (ET:12.04.2017).

TOBB. (2014). Türkiye Özel Güvenlik Hizmetleri Meclisi Sektör Raporu Ankara.

Uzunçarşılı, İ. (1980) Osmanlı Merkez ve Bahriye Teşkilatı İstanbul.

Yüksek Öğretim Kurumu (2017). https://yokatlas.yok.gov.tr/ index.php adresinden erişildi (ET:12.04.2017).

BİLGİ GÜVENLİĞİ

Kripto para heyecanı 2 Kripto Paranın popülerliği arttıkça, sistemleri ve cihazları etkisi altına alan kötü niyetli yazılımların da arttığını görüyoruz.

Füsun KOCAMAN

E

SET güvenlik topluluğunun, internet haber bülteni welivesecurity’nin 6 Aralık 2017 tarihli haberi, 4 Aralık 2017 tarihinde Hong Kong merkezli Bitfinex isimli Kripto Para madencilik borsasının bir korsan saldırısı sonucu hizmet veremez duruma (denial-of-service) geçtiğini bildiriyor. Firma yetkilileri, sistemin 1 saat içinde normale döndüğünü ancak benzer saldırının 26 Kasım’da da yaşandığını belirttiler. Saldırının amacı açıkça anlaşılamamış olsa da, saldırının Bitcoin fiyatının çok yükseldiği bir sıraya denk gelmesi, saldırganların fiyatı etkilemek istemiş olabileceklerini akla getiriyor. theGuardian’ın 7 Aralık 2017 tarihli haberinde, NiceHash isimli Slovenya merkezli Kripto Para madencilik borsasından “nitelikli” korsan saldırısı sonucu 64 milyon Amerikan Doları çalındığı, firmanın işlemlerini durdurduğundan bahsediliyor.

Korsan saldırılardan korunmak amacıyla dağınık bir yapıyla çalışan, hatta kullanıcının kendi bilgisayarından bile çalıştırabileceği popüler EtherDelta, 20 Aralık tarihinde saldırıya uğradı ve saldırganlar DNS atağı gerçekleştirerek 308 ETH yani 266,789 Amerikan Doları ve beraberinde pek çok jeton çaldılar. İki gün içinde sistem tümüyle toparlandı ve MetaMask

76 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

(1) veya donanımsal cüzdan kullananların ve özel anahtarları saldırganın sahte sitesine hiç girmemiş olanların saldırıdan etkilenmediği anlaşıldı.

Güney Kore Kripto Para borsası Youbit, bu yıl içinde ikinci kez büyük bir saldırı yaşayınca iflas etti. Şirket 8 ay önce saldırganların 4,000 Bitcoin (5.5 milyar Amerikan Doları) çaldığını ve bunun varlıklarının %40’ına karşılık geldiğini ve ikinci saldırıda ise varlıklarının %17’sini kaybettiklerini açıkladılar. Böylece Kripto Para borsasında ilk kez bir iflas olayı yaşandı.

Bu aktardıklarım son aylarda yaşanan hala gündemde olan saldırılar, tabii ki daha önceden de yaşanmış pek çok saldırı ve buna bağlı kayıp var. Bir önceki yazımda, “Kripto Paraların açık anahtar kriptolaması sistemi içinde saklı olduklarından, yalnızca özel anahtarın sahibi Kripto Para gönderebileceğinden şifrenizi çaldırmanız

ya da bilgisayarınızın korsanların eline geçmesi gibi olumsuzluklar olmadıkça güvenli” olduğunu belirtmiştim. Ama eklemiştim: “ama her sistem gibi o da ‘yenilemez’ değil”. Bu yazıda sistemi bekleyen tehlikeler ve saldırganların yöntemlerini anlatacağım.

Kripto Paranın popülerliği arttıkça, sistemleri ve cihazları etkisi altına alan kötü niyetli yazılımların da arttığını görüyoruz. Kripto Para Veri Madenciliği çok yüksek işlem gücü gerektiriyor, saldırganların böyle bir yatırım yapması söz konusu değil ama kullandıkları yazılımlarla başkalarının sistemlerini ele geçirerek kendi amaçları için kullanabiliyorlar. İnternete bağlanan bilgisayarlar, genel olarak ağ bağlantısı açısından yüksek hıza sahip olsalar da işlem kapasiteleri düşüktür; korsanlar da ağ üzerindeki yüksek işlem kapasiteli bilgisayarları tarayacak yazılım geliştirerek bulduklarını zombiye dönüştürüyor-

BİLGİ GÜVENLİĞİ

lar. 2014 yılında Harvard’ın süper bilgisayarı Odyssey ya da aynı yıl ABD Ulusal Bilim Vakfı’nın süper bilgisayarlarını bu şekilde ele geçirdiler ve Bitcoin madenciliği için kullandılar. Bu “ele geçirme” kaynakların ana sahibini hem performans düşmesi hem de enerji tüketimi gibi maliyetlerin artması açısından olumsuz etkiliyor.

Yaşanan saldırı ve kayıplar göstermektedir ki, saldırganların en sık kullandığı yöntem “Sosyal Mühendislik” yaklaşımlarıdır. Korsanlar da pekala bilmektedirler ki, zincirin en zayıf halkası olan insan öğesi alınan tüm teknik tedbirleri boşa çıkarabilir.

Kripto Para piyasasında artan hareketlilik

yararlanma; w Hypertext Preprocessor (PHP) yapay kod enjeksiyonu; w SQL kod enjeksiyonu; w Sunucunun işlem gücünü suni olarak şişirerek BlackNurse hizmet reddi (denial of service) konumuna sokma.

Bu girişimler, bir ağın ya da sistemin taleplere karşılık verme kapasitesi, güvenirliğini ve güvenliğini tehlikeye sokarlar, bunun sonucu olarak da kurumun faaliyetlerinde aksamalar, durmalar meydana gelir. Bilgi hırsızlığı ve sistem ele geçirme eylemleri, cesaret kırma gibi yan etkilere de yol açar.

Nesnelerin İnterneti (IoT) cihazlar, bir dijital video kaydedici (DVR), bir güvenlik kamerası kadar sıradan olsalar bile, Kripto Para madenciliğinde tehlike yaratabilirler.

Bilhassa yönlendiriciler (router) kurumsal bir korunma kalkanı arkasında değil de ev gibi ortamlarda kullanıldıklarında, saldırılara davetiye çıkarırlar.

1 Ocak- 24 Haziran 2017 tarihleri arasında yapılan yukarıda bahsettiğim araştırmanın bir başka yönü de, Bitcoin madenciliğinde gerçekleşen işlem sayısının aylık %40 gibi büyük bir oranla artmakta olduğunun habercisi; Şubat 2017 de günde 1,800 işlem gözlemlenmişken bu rakam Mart 2017’de günde 3,000 işlem mertebesine erişmiş.

Kripto Para madenciliği kurbanlarını sorunun bir parçası haline getirebilir ve kurban üzerinden sis-

1 Ocak - 24 Haziran 2017 aralığında yapılan ve bu tip saldırıların yarattığı zararların incelendiği araştırmada, sorunun yalnızca performans kaybı olmadığı, 4,894 Bitcoin madencisinin bu süreçte 460,259 Bitcoin aktivitesi tetiklediğini ve bu madencilerin %20 den fazlasının aynı zamanda web ve ağ-tabanlı saldırı girişiminde bulunduğu görülmektedir. Fidye saldırısına bile rastlanan bu incelemede öne çıkan saldırılar şu şekilde listelenebilir: w Sitelerarası komut dosyası (Cross-site scripting -XSS): Genellikle kullanıcı girişi kabul edilen web sitelerinde ve/veya web uygulamalarında oluşturulan bir güvenlik zaafıdır. Arama motorları, giriş formları, mesaj panoları ve yorum kutuları bunlara örnek verilebilir.

Korsanlar, bu giriş noktalarına kötü niyetli yazılım yerleştirerek, hedeflenen içeriğe kötücül kodu eklerler. Bu kod ya siteye giriş yapan kurbanları yakalar ya da sitede bir ziyaretçi gibi davranır, ama sonuçta artık site korsanın kontrolüne geçmiştir; w Microsoft’un İnternet Bilgi Sunucusunda (Internet Information Server-IIS) görülen bir zaaftan yararlanarak uzaktan kod çalıştırma; w Kaba kuvvet kullanarak şifre ele geçirme ya da öndeğerleri (default) kullanarak giriş yapma; w Komut arabellek aşımından

78 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

tem performansının düşmesi, son kullanıcı ve işletmelerin bilgilerinin çalınması, sistemin ele geçirilmesi gibi bir çok sorun işin içine girebilir.

Symantec Security Response firmasının Teknik Direktörü, korsanların aslında Windows’un teknik açıklarından çok insan zaaflarını kollayıp kullandıklarını belirtiyor. Yaşanan kötü niyetli yazılım enjeksiyonlarının %3 ünün teknik bir kusurdan yararlanarak yapıldığını, geriye kalan %97’nin insanlara uygulanan sosyal mühendislik yöntemleri ile gerçekleştirildiğini, bu nedenle PC ya da Mac kullanıyor olmanın çok fazla bir şey değiştirmediğini ekliyor.

Sosyal mühendislik Yaşanan saldırı ve kayıplar göstermektedir ki, saldırganların en sık kullandığı yöntem “Sosyal Mühendislik” yaklaşımlarıdır. Kurumların çalışanlarını ya da bireylerini kandırmak için akıl almaz metotlar geliştirmekte ve ustalıkla değerli şirket ya da kimlik bilgilerini ele geçirmektedirler. Korsanlar da pekala bilmektedirler ki, zincirin en zayıf halkası olan insan öğesi alınan tüm teknik tedbirleri boşa çıkarabilir.

Sosyal Mühendislik saldırıları genel olarak psikolojik manipülasyon yoluyla şaşırtarak, merak uyandırarak ya da kişinin güvenini kazanarak, gizli ve hassas bilgileri vermeye ikna etme yolunu kullanır. E-posta ya da diğer iletişim araçları devreye sokularak aciliyet, kaygı ya da benzeri duygular yaratılır ve kurban

BİLGİ GÜVENLİĞİ

En sık yapılan Sosyal Mühendislik saldırısı, % 91 oranla Phishing ya da Kalkan Phishing yöntemiyle gerçekleştirilir. hızlıca bilgileri verir veya tehlikeli bir linke tıklar ya da kötü niyetli bir dosyayı açar. Bu saldırılar insan faktörü üzerine kurulu olduğundan, engellemesi hayli zorludur. Teknik olarak son derece donanımlı kişiler bile, bu hilelerden haberdar değillerse tuzağa düşebilirler. Bir kurban, kendisini Bithumb isimli Kripto Para Madenciliği firmasının yöneticisi olarak tanıtan bir kişinin aradığını, “kurbana yönelik bir korsan saldırısından şüphelendikleri için” kendisine bazı kişisel bilgileri verip (güven kazanmak için yem olarak), daha gizli bilgiler istediğini anlatmaktadır. Çoğunlukla e-posta yoluyla yapılan Sosyal Mühendislik saldırılarının gerçekleşebilmesi için iki önemli gereklilik mevcuttur: Konu bölümünde yazanlar çok masum, rafine ve entellektüel yapıda olmalı ve kullanıcıda merak uyandırmalı, e-postayı açtırmalıdır. İkincisi de, e-posta açıldıktan sonra içinde yer alan link kullanıcıya cazip gelmeli ve tıklaması sağlanmalıdır. Bu link genellikle bedava pornografi, ünlülerin fotoğrafları, videoları veya dedikodularına erişim vaad eder.

En tehlikeli saldırı şirket dışından gelen profil, kimlik kopyalayarak çalışanın güvenini kazanma şeklinde gerçekleşir. Bu noktadan sonra gece “uzaktan bağlantı şifremi unuttum” diyen bir iş arkadaşı kılığında gönderilen mesaj veya şirketin antetli formuna yazılmış bir kötücül dosyayı “şu dosyayı müdüre iletir misin?” talebi korsa-

80 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

nın mesajı kabul eden çalışanın yetki alanından daha derinlere sızıntı gerçekleştirmesini sağlar.

Aslında bu “saf” çalışan korsanın daha büyük hedefleri için sadece bir araçtır.

Sosyal mühendislik teknikleri Phishing: En sık yapılan Sosyal Mühendislik saldırısı, % 91 oranla Phishing ya da Kalkan Phishing yöntemiyle gerçekleştirilir. Güncel olaylar, felaketler, vergi dönemi gibi durumlara uygun temalarla e-posta gönderilir. Mahkeme celbi, vergi iadesi belgesi, iş başvuru formu ya da iş arkadaşından geliyormuş gibi görünen Word dokümanları bu maillerin ekine yerleştirilir ve bu dosyayı açtığınızda bilgisayarınız korsanın eline geçer. Üstelik bu dokümanın açıldığı bilgisayar bir iş arama portalı, banka, polis karakolu gibi yerlere aitse, bu kurumların yaptığı bildirimlerin de bu saldırıdan etkilenmesi ve sistemlerinin ve kullanıcılarının tamamen korsanın eline geçmesi söz konusu olabilir.

Vishing: Phishing işleminin telefonda yapılan modelidir. Hakkınızda biraz bilgi sahibi olan birisi sizi güvenilir bir kurum mensubuymuş gibi arar ve sizinle ilgili sahip olduğu bilgileri aktararak güveninizi kazanır ve eksik bilgileri ona vermenizi sağlar.

Fidye yazılımları: Genellikle “acil hesap bilgileri” gibi konu ve bir pdf.zip ya da pdf.rar uzantılı dosya ile gelen e-postalar, dosyayı açan kişinin tüm diskini şifreler ve daha sonra yolladığı bir mesajla kullanıcıdan diskindeki bilgilere erişebilmesi için fidye istenir. Neredeyse tüm kurbanlar fidyeyi öder, korsanlar bunu bildiği için bu yöntem çok tercih edilir.

Sahte teknik eleman: Teknik eleman ya da ürün teslimine gelmiş biri görüntüsü altında korsanlar kurumun ya da evin cihazlarına

fiziksel olarak yaklaşabilirler.

Sahte Wireless erişim noktası cihazı: Ağın bir yerinde korsanın kontrolü altında bir sahte Wireless Erişim Noktası Cihazı mevcuttur, otel, cafe, gibi halka açık wireless ağlardan geçen bütün kullanıcı adı ve şifreler bu cihazdan geçerek korsanın eline düşer.

Kötücül web siteleri: Bazı kötü niyetli web siteleri, kurumsal ya da kurum ortaklarının sitelerinin kılığına bürünerek, siteye giriş yapanları bazı programları çalıştırmaya ya da bilgisayalarına indirmeye yönlendirirler.

Faks bildirim kandırmacası: Sahte bir telefona sahte bir link konur ve faksı yoğun kullanan sigorta şirketleri gibi firmaların, dokümanlarını bu numaraya fakslamaları sağlanır.

Dropbox link kandırmacası: Sahte bir Dropbox şifresi phishing e-postasını tetikler ve tıklandığında kullanıcıya tarayıcılarının güncel olmadığı bildirilir ve bir güncelleme butonu gösterilir. Bu buton tıklandığında, kullanıcının bilgisayarına bir trojan yüklenir.

Facebook mesajına link kandırmacası: Özellikle ünlü bir kişi öldüğünde kullanılır. Sahte bir Facebook phishing mesajı gönderilerek, ünlünün veda videosunu izleyebilecekleri bir link verilir.

Tabii ki bu link kurbanı videoya değil, korsanın onu beklediği saldırı noktasına taşır.

Arkasına yapışma (Tailgating) ve sırtına binme (Piggybacking): Bu saldırı türünde korsanın giriş yetkisi yoktur ama pek de dikkatli olmayan bir çalışanın arkasına saklanır ve önce alt seviyelere giriş yapar, sonra da içeride yükselir.

Bu genellikle “Giriş kartımı evde unuttum”, “Çok acele bir toplantıya yetişmem lazım” gibi insanların iyi duygularına hitap ederek yasak bölgelere fiziksel erişim sağlama şeklinde gerçekleşir.

BİLGİ GÜVENLİĞİ

Alınabilecek tedbirler Herhangi biri hakkında bilgi edinmek artık çok kolay, örneğin Facebook sadece kişinin kendinin değil aile fertlerinin kişisel bilgilerini bile sergiliyor. Keza LinkedIn bir çalışanın ve onunla temasta olan herkesin bilgilerine erişimi mümkün kılıyor. Dolayısıyla, sırf çok kontağı olan popüler bir kişi görüntüsü vermek adına iyi tanımadığınız kişilerle arkadaş olmayın. Cep telefonu dahil, internete bağlanan tüm cihazlarınızda sıkı güvenlik tedbirleri alın ve erişimi seviyelendirin ki bir şekilde giriş yapabilen kişi en derinlere kadar inemesin.

Genel olarak da, iyi tanıdığınız kaynaklardan gelmeyen e-postaları, eklerini açmayın; güvenilir bir virüs yazılımı kullanın; sık sık backup alın böylece fidye ödemek zorunda kalmayın ve ödemeyin.

Ne yazık ki, şirketler genellikle yazılım ve donanım ile savunmaya çok yatırım yapmalarına rağmen bu saldırılardan zarar görebiliyorlar, çünkü çalışanları internete bağlanarak işlerini yapıyorlar ve eğer yukarıda saydığım tehditlerden haberdar değillerse tüm şirketi savunmasız hale sokabiliyorlar. Bu nedenle, en önemli korunma yöntemi personel eğitimidir ve tercihan yılda iki defa tekrarlanmalıdır.

Personele olası tehlikeler öğretilir ve aldıkları e-postaları açarken nelere dikkat etmeleri gerektiği; kişisel bilgilerin e-posta, telefon ya da https protokolü taşımayan ve tanımadıkları web sitelerine veya pop-up ekranlarına girilmemesi gerektiği; sosyal medya hesaplarında tatil planları, evlerinin fotoğrafları gibi özel bilgileri paylaşmamaları öğretilirse, güvenlik duvarı çok daha büyük ölçüde güçlenmiş olur.

Diğer yandan, kurumların da güvenli web sitesi ve Mobil Cihaz Yönetim Çözümü BYOD kullanması –üst düzey bir yöneticinin şirket verilerini evden takip etmek için

82 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2018

Genel olarak da, iyi tanıdığınız kaynaklardan gelmeyen e-postaları, eklerini açmayın; güvenilir bir virüs yazılımı kullanın; sık sık backup alın böylece fidye ödemek zorunda kalmayın ve ödemeyin. kullanacağı laptopu evdeki gencin de Facebook’a girmek için kullanabileceği unutulmamalı- , ayrılan ya da işten çıkarılan çalışanların kimlik bilgilerini iptal etme ve onların intikam duygusuyla zarar vermek isteyebilecekleri yönünde dikkatli olmaları gerekir. Hala çalışmakta olan personel de sahip olduğu gizli bilgileri yeni bir işe girmek ya da bulunduğu yerde terfi alabilmek için şantaj amaçlı kullanabilir, o nedenle hiçbir personelin tüm bilgilere, üstlerine uyarı gitmeden ulaşmasına izin vermeyecek bir erişim sistemi oluşturulmalıdır. Çalışanların işe alınmadan önce sıkı bir araştırma yaparak geçmişleri hakkında detaylı bilgi edinilmesi de çok yararlı olacaktır. Personele verilen düzenli eğitimlerde şu 4 kural benimsetilmelidir: w Gönderen hakkında kesin bilgi sahibi olmadığınız e-postaları açmayın. Gerekirse göndereni telefonla arayıp teyit alın; w Gönderen hakkında kesin bilgi sahibi olmadığınız e-postaların eklerini açmayın; w Kullanıcı adı ve şifrenizi sık sık değiştirin ve tahmini zor şifreler seçin; w Eğitimlere katılın ve azami yararı elde etmeye bakın.

Kurumların, yalnızca güvenlik duvarlarına, virüs koruma programlarına güvenmekle kalmayarak, güvenlik politikası geliştirmesi, kritik ve en fazla zarar görülebilecek bilgilerini tespit edip, bu bilgilere erişimi özel olarak tasarlamaları ve çalışanların bunu benimsemesi ve

özümsemesi için gereken tedbirleri almaları gerekir.

Bu kötücül yazılımların zararlarından kurtulmak için sihirli bir değnek mevcut değil, ama yukarıdaki tedbirler alınarak olasılıklar ya da etkiler azaltılabilir. Ancak Kripto Para söz konusu olduğunda başka sorunlar da gündeme geliyor: bu sistemin bir düzenleyicisi yok! Başınıza bir felaket geldiğinde kime şikayet edip, kimden yardım isteyeceksiniz? Özellikle Kripto Paranın geçerli olmadığı bir ülkede yaşıyorsanız, hırsızlığa kurban gittiğinizde kime rapor edeceksiniz? İşleri bir nebze olsun düzene koymak için, Kripto Para Güvenlik Konsorsiyumu (CryptoCurrency Security Consortium) Kripto Para kullanan Bilgi Sistemlerinin güvenliğini sağlamaya yardımcı olmak için Kripto Para Güvenlik Standardı geliştirdi.

Bu standart, güvenlik tekniklerini ve metodolojilerini küresel boyutta standardize ederek, son kullanıcıların hangi ürünleri ve hizmetleri alacakları ve kime güvenebilecekleri konusunda rahatça karar vermelerini sağlamayı amaçlıyor. Umut edelim ki, bu standart beklenen etkiyi yaratsın ve kurumların koruma kalkanlarını oluşturma konusunda yol gösterici olsun.

Notlar (1) MetaMask Google Chrome’dan edinilebilen, Ethereum’u tarayıcınıza getiren ve dağıtık uygulamaları doğrudan çalıştırmayı mümkün kılan bir (plugin) araçtır.

R

E

K

L

A

M

I

N

37

D

E

K

57

91

4-5

55

88

19

25

79

77

33

89

81

15

6-7

71

87

35-39

2-3

69

21

49

65

95

23

59

85

45

83

75

41

67

86

13

A.K.

61

73

A.K.İ.

84

Ö.K.

93

90

ö.K.İ

11 - 96

29 - 30

17

1

S