Güvenlik Yönetimi 67 by Güvenlik Yönetimi

arka kapak

ön kapak

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR

OCAK 2019 SAYI: 67

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

YANGIN GÜVENLİĞİ FOKUS: AVM GÜVENLİĞİ ÖZEL DOSYA: VERİ YEDEKLEME VE DEPOLAMA

OCAK 2019 SAYI: 67

GÜVENLİK SEKTÖRÜ 2019’DA YÜZDE 10 BÜYÜYECEK

ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR

Güvenlik Yonetimi KAPAK-67 SON.indd 1

10.01.2019 15:03

arka kapak

ön kapak

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR

OCAK 2019 SAYI: 67

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

YANGIN GÜVENLİĞİ FOKUS: AVM GÜVENLİĞİ ÖZEL DOSYA: VERİ YEDEKLEME VE DEPOLAMA

OCAK 2019 SAYI: 67

GÜVENLİK SEKTÖRÜ 2019’DA YÜZDE 10 BÜYÜYECEK

ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR

Güvenlik Yonetimi KAPAK-67 SON.indd 1

10.01.2019 15:03

ön kapak içi

Güvenlik Yonetimi KAPAK-67 SON.indd 2

arka kapak içi

10.01.2019 15:03

ön kapak içi

Güvenlik Yonetimi KAPAK-67 SON.indd 2

arka kapak içi

10.01.2019 15:03

guvenlik yonetim 67.indd 1

10.01.2019 14:58

guvenlik yonetim 67.indd 2

10.01.2019 14:58

guvenlik yonetim 67.indd 3

10.01.2019 14:58

guvenlik yonetim 67.indd 4

10.01.2019 14:58

guvenlik yonetim 67.indd 5

10.01.2019 14:58

guvenlik yonetim 67.indd 6

10.01.2019 14:59

guvenlik yonetim 67.indd 7

10.01.2019 14:59

içindekiler 26

56 10 BAŞKANDAN

12 EDİTÖR

KAPAK KONUSU

FOKUS

“Yönetmelikte mevcut yapılarla ilgili değişiklik şart”

Günümüz “Çarşı-Pazarı” AVM’ler ve güvenlik sistemleri

“Türkiye’de sorun uygulamadan kaynaklanıyor”

Güvenlik algısı ölçeğinde AVM’ler

AVM güvenlik sistemleri entegrasyonu

Perakende güvenlik yatırımla eş zamanlı ele alınmalı

Alışveriş merkezlerinde plaka tanıma sistemi

48 EN54-23 uyumlu görsel alarm cihazları (VAD)

ÖZEL DOSYA

Güvenlik bir seçenek değil, ihtiyaç

Yol tüneli korumasında düşük basınçlı su sisi sistemleri

14 GÜNCEL

Mutfak davlumbazı söndürme sistemleri

Üniversite ve öğrenci yurt binalarında yüksek teknolojili yanlış alarm yönetimi

Sektör ile ilgili kısa haberler

24 KÖŞE / Hayata Bakış

guvenlik yonetim 67.indd 8

Yangın güvenliğinde kilometre taşları

Geleceğimiz verilerden etkilenir

10.01.2019 18:38

nlı ele

sistemi

rini

Güvenlik Yönetimi ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

OCAK 2019

AYDA BİR YAYINLANIR

Özel Güvenlik Federasyonu adına imtiyaz sahibi O. Oryal ÜNVER Yürütme Kurulu O. Oryal ÜNVER İsmail UZELLİ Murat KÖSEREİSOĞLU Yusuf Vehbi DALDA Genel Yayın Yönetmeni Devrim BOZKURT devrim@guvenlikyonetimi.com Yazı İşleri Müdürü Elif YEŞİL elif@guvenlikyonetimi.com Reklam Koordinatörü Çiğdem ÖZCAN cigdem@guvenlikyonetimi.com Danışma Kurulu Alp SAUL Arzu YÜKSEL Doç. Dr. Gazi UÇKUN Füsun KOCAMAN Gültekin FİŞEK Hakan ÖZALP İsmail UZELLİ Murat KÖSEREİSOĞLU Okyay ŞENTÜRK O. Oryal ÜNVER Osman Levent CELASUN Prof. Abdurrahman KILIÇ Taner ALBAYRAK Yusuf Ziya ÖNCEL

SEKTÖRDEN

Güvenlik sektörü 2019’da yüzde 10 büyüyecek

“AVM güvenliği konusunda çok hassasız”

88 Abone Formu

ELEKTRONİK GÜVENLİK

CCTV sistemleri 2019 yılı trendleri

Akıllı güvenlik çözümleri

GÜVENLİK HİZMETİ 80

Güvenlik sektöründe kurum içi eğitimlerin önemi

Yakın koruma (VIP) hizmetleri

BİNA OTOMASYON BIM nedir ve hangi amaca hizmet eder?

90 Editöryel Takvim 94 Reklam İndeksi

Grafik Tasarım ve Baskıya hazırlık Derya BOZKURT derya@guvenlikyonetimi.com Yayın Türü Yerel Süreli Yayın. Ayda bir yayınlanır. Yönetim Adresi Arkhe Tanıtım Hizmetleri Perpa Ticaret Merkezi B Blok Kat: 12 No:2049 Okmeydanı / Şişli / İstanbul Tel: (212) 210 54 45 Tel: (533) 413 78 08 Baskı ÖZGÜN OFSET TİC LTD ŞTİ 0212 280 00 09 Özel Güvenlik Sektörünün sesi Güvenlik Yönetimi Dergisi, sektörü bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Bu dergide yer alan her türlü haber, bilgi ve yorumlar; güvenilir olduğuna inanılan kaynaklar tarafından hazırlanmış araştırma raporları, değerlendirmeler, atıflar, çeviriler ve istatistikî verilerden derlenmiştir. Dergide yer alan tüm reklamların sorumluluğu firmalara, yazılardaki ve söyleşilerdeki görüşler sahibine aittir. Dergide yer alan yazılar izin alınmadan ve kaynak gösterilmeden hiçbir şekilde kullanılamaz.

Fiziki güvenlik tanıtım hizmetleri

Perpa Ticaret Merk. B Blok Kat: 12 No: 2049 Okmeydanı / Şişli / İstanbul Tel: (212) 210 54 45 Faks: (212) 210 54 45 Gsm: (533) 413 78 08

guvenlik yonetim 67.indd 9

10.01.2019 14:59

BAŞKAN

METPROM Projesi

2 Değerli Arkadaşlar,

2019 yılının toplumumuza evrensel hukuk süreçlerinin çerçevesinde iyi bir yıl olması dileği ile GÜSOD’un oluşturduğu faydalı bir faaliyetini sizlerle paylaşmak istiyorum; ’SOLAS-74 Bölüm II-2, Uluslararası Gemi ve Liman Tesisi Güvenlik Kodu (ISPS Code) kapsamında: Uluslararası Gemi ve Liman Tesisi Güvenlik Kodu Uygulama Yönetmeliği’ne istinaden, ülkemizde ki gemilere ve liman tesislerine yönelik olarak, Avrupa Birliği tarafından LEONARDO Projesi olarak desteklenen ve Piri Reis Üniversitesi koordinatörlüğünde WISMAR/Almanya ve BORAS/ İsveç Üniversiteleri ile STS GROUP/Hollanda ve Türkiye'den Güvenlik Servisleri Organizasyon Birliği Derneği (GÜSOD) katılımı ile gerçekleştirilen METPROM Deniz Arttırılmış Uzaktan Erişimli Eğitim Projesinin başarılı bir şekilde tamamlanmıştır.

O. Oryal ÜNVER ÖGF (Özel Güvenlik Federasyonu) Yönetim Kurulu Başkanı

GÜSOD'un METPROM proje kullanım hakkını alarak programı Türkçeleştirdiği ve güncellediği, Haziran 2018 tarihi itibarıyla da sistem testlerinin tamamlanarak Türk kullanıcıların istifadesine açılmıştır. METPROM/Türkiye Projesinin içeriği nedeniyle, T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nca yapılan değerlendirme neticesinde; öncelikle ISPS Kod uygulamaları kapsamında yer alan liman tesislerimizde görev yapan özel güvenlik personelinin, ISPS Kod ve Deniz Güvenliği konusundaki eğitimleri ile bilgi, görgü ve farkındalığını arttırıcı nitelikte olmasıyla birlikte, personelin kendi inisiyatifi ve planlaması ile internet üzerinden uzaktan erişimle bu eğitim programını tamamlayabileceği görülmüştür. Bu itibarla; uluslararası faaliyet gösteren deniz limanlarında görev yapan özel güvenlik personelinin ISPS Kod ve Deniz Güvenliği konusundaki eğitimlerini tamamlayıcı nitelikte olduğu değerlendirilen ve GÜSOD yönetiminde "http://www.gusod.org.tr/index.html#" linki üzerinden, her zaman ulaşılabilir tamamlayıcı eğitim projesi olarak sürdürülen "METPROM/Türkiye projesi" T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından da denizcilik sektöründe görev yapan tüm özel güvenlik personeline tavsiye edilmektedir.’’ Ülkemiz için çok verimli olacağını değerlendirdiğim bu faaliyetin hayırlı olması dileği ile İyi yıllar dilerim. Güvenli günlere.

10 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 10

10.01.2019 14:59

Ocak 2019 GĂźvenlik YĂśnetimi n 11

guvenlik yonetim 67.indd 11

10.01.2019 14:59

y EDİTÖR

Bir kıvılcım yeter…

Yazımızın başlığı “Bir kıvılcım yeter.” Evet bir kıvılcım yeter evinizin, işyerinizin, maç izlediğiniz stadnı, sağlık hizmeti aldığınız hastanenin ya da konakladığınız otelin yanmasına. Tabii gerekli önlemler alınmadıysa… Tam donanımlı bir şekilde yangın güvenlik sistemleri devreye alınmadıysa istisnasız herkes bu riskler ve sonuçları ile her yerde karşı karşıya kalmaya aday. Bu sayımızda herkesi yakından ilgilendiren bu konuyu; “Yangın Güvenliğini” kapak konumuz olarak seçtik ve konuyu bilenlerine danıştık. Türkiye’de yangın ve yangın güvenliği denince ilk akla gelen isim, duayen eğitimci İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç ile yaptığımız röportajı keyifle okuyacağınızı düşünüyoruz. Diğer taraftan da sektörün içinde bulunduğu son durumu Türkiye Yangından Korunma ve Eğitim Vakfı Başkanı Taner Kaboğlu ile konuştuk. Konuyu sektörün önce gelen firmalarının teknik makaleleri ile de destekledik.

Elif YEŞİL

Ocak sayımızın fokus konusu ise artık boş zamanlarımızı geçirdiğimiz tek yer haline gelen AVM’lerin güvenliği konusu. Alışveriş, yemek ve eğlence ihtiyaçlarımızı tek elden karşılayan AVM’lerde kendimizi ne kadar güvende hissetmeliyiz? Bu sorunun yanıtı da uzmanlarını kaleme aldığı makalelerimizde. Özel dosya konumuz “Veri Yedekleme ve Depolama.” Yaşı yetenlerimizin hatırlayacağı disketlerden kişisel tarihinizi bile saklayabileceğiniz harici hard disklere uzanan veri depolama ve saklama macerasında son gelinen noktayı da uzmanları değerlendirdi. Sektörden bölümümüzde ise sektörün önce gelen firmalarından Koyuncu Elektronik’in Genel Müdür Yardımcısı Ali Yipelli geride bıraktığımız 2018’i sektörel açıdan değerlendirip 2019 beklentilerini açıkladı. Güvenliğe ilişkin daha pek çok konunun işlendiği 2019’un bu ilk sayısını keyifle okumanız dileğiyle.

Güvenli günlerde buluşmak üzere…

Tam donanımlı

bir şekilde yangın güvenlik sistemleri devreye alınmadıysa istisnasız herkes riskle ve sonuçları ile her yerde karşı karşıya kalmaya aday.

12 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 12

10.01.2019 14:59

guvenlik yonetim 67.indd 13

10.01.2019 14:59

GÜNCEL

Hint Kazlarına kameralı takip

Hikvision, dünyanın en yükseğe uçabilen kuş türlerinden olan Hint kazlarına yönelik çevre koruma faaliyetlerini destekleyip düzenleyen Çin merkezli bir STK olan Green River ile işbirliği yaptı. Çin’in batısındaki Bender Gölü ve Yangtze Nehir kaynağı Hint kazları için yüksek irtifalı doğal bir yaşam

alanı sunuyor. Kaçak avcılarla yumurta hırsızlarının tehdidi altında olan Hint kazlarının bölgedeki sayısı neredeyse 1.000’e kadar düştü. 2012 yılında Hint kazlarını takip edip korumak amacıyla bir proje başlatan Green River, kuşların ve yerel bölgenin aralıksız takibi ve korumasını üstlenmiş durumda. Green River, bu programı için yılın

başında Hikvision güvenlik kameralarına başvurdu. Bu yüksek irtifalı vahşi yaşam alanının her türlü hava şartlarında 7/24 izlenmesi için düzinelerce gözlem noktası kuruldu. Hikvision video teknolojisi sayesinde klasik devriye gezme ihtiyacı giderilerek kuşların doğal ortamlarına yönelik insan müdahaleleri de giderilmiş oluyor. Canlı video görüntülerini yüksek çözünürlüklü bir şekilde ilgililere aktaran Hikvision cihazlarını kullanan Green River, Hint kazları da dahil olmak üzere her türlü vahşi yaşamın korunmasına ilişkin bilinci de arttırıyor. Hikvision video teknolojilerinin birçok çevre koruma projesinde kullanıldığına dikkat çeken Hikvision kıdemli başkan yardımcısı Cai Changyang, şirketin çevre koruma faaliyetlerine destek veriyor olmaktan son derece mutlu olduğunu belirtti.

Securitas ile eviniz de güvende Securitas, akılı kamera sistemleri, Uzaktan İzleme Merkezi gibi teknoloji çözümler ile evinizde de güvenli bir ortam sağlıyor. Ağırlıklı olarak siteler ve müstakil konutlar için tercih edilen bu sistemler için öncelikle risk analizi yapılarak ihtiyaçlar belirleniyor. Analiz sonuçlarına göre gerekli olan yerlere özel kameralar yerleştirilerek, Uzaktan İzleme Merkezi sisteme entegre ediliyor. Securitas Türkiye Güvenlik Süreçleri Kalite Koordinatörü Hüseyin Erim konut sektörüne sundukları güvenlik çözümlerini şöyle özetliyor: “Her konutu ya da siteyi bir proje gibi ele alıp, ona özel çözümler üretiyoruz. Süreci, doğru güvenlik sistemleri ve onu tamamlayacak güvenlik görevlilerinin seçimi ile başlatıyoruz. Güvenlik görevlilerine verilen özel eğitimlerle oluşturulan güvenlik paketi birbirini tamamlayarak riskleri minimum indiriyoruz. Herhangi bir risk unsuru ortaya çık-

tığında emniyet yetkilileriyle irtibata geçerek gerekli bilgilendirmeleri kendilerine yapıyoruz.” Son yıllarda kamera izleme sistemleriyle birlikte uzman güvenlik görevlilerinin önem kazandığına dikkat çeken Erim “Etkin, fonksiyonel kamera ve alarm sistemleri, PDA cihaz uygulamalarının yanı sıra hizmet alanına özel eğitimler alan uzman güvenlik görevlileri ile oluşturulan entegre güvenlik çözümleri, site sa-

kinlerini rahatsız etmeden, onlar için güvenli ve huzurlu ev ortamı sağlıyor. Bilgi, insan ve teknolojinin bir araya getirildiği güvenlik çözümleri ile güvenli ortamlar oluşturuluyor. Uzaktan devriye hizmet, alarm sistemi, video doğrulama ve akıllı yazılımlarla bir verilen güvenlik hizmetleri anında müdahalenin ötesinde risk teşkil edebilecek bir olayın gerçekleşmesinin önüne geçiyor, olası tehditleri ortadan kaldırıyor” dedi.

14 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 14

10.01.2019 14:59

guvenlik yonetim 67.indd 15

10.01.2019 14:59

GÜNCEL

Prosegur evinizi yangına karşı koruyor Kişilerin günlük hayatlarını etkileyen güvenlik zaafiyetleri arasında hırsızlık ön planda olsa da veriler yangınların da en az hırsızlık kadar yoğun yaşandığını gösteriyor olacak. Yangın vakalarının yüzde 45’inin konutlarda gerçekleştiğine işaret eden Prosegur Alarm Türkiye Direktörü Metin Kastro, bireylerin önlem olarak yangın riskine karşı da güvenlik hizmeti satın alması gerektiğinin altını çiziyor. Yangın vakaları çoğunlukla elektrik kontağı ya da gaz kaçağı sonucu yaşanıyor. Türkiye’de yılda ortalama 25 bin kadar yangın olayının meydana geldiğine ve yangın faktörünün hırsızlık ile eşit oranda risk unsuru taşıdığına değinen Kastro, “Yangın esnasında evde yaşlı ve hasta kişilere bakanlar, küçük çocukları olan kişiler daha büyük sorumluluk taşıyorlar. Özellikle gece uyurken elektrik kaçağına bağlı

oluşabilecek yangınlar çoğu zaman farkedilmeyerek hızla yayılabiliyor. Prosegur’un ‘Standart Paket’i içerisinde duman algılayıcı yangın dedektörü de yer alıyor. Kişileri sadece hırsızlığa karşı değil, aynı zamanda yangın tehlikesine karşı da koruyor” dedi. Yangın ile ilgili güvenlik önlemlerinin sadece kaçmaya yönelik olduğunu belirten Prosegur Alarm Türkiye Direktörü Metin Kastro, “Yangın faktörü pek çok kişi için hırsızlıktan daha az öneme sahip olsa da can ve mal kaybına doğrudan etkisi olan bu tatsız vaka için gerekli önlemler öncesinde alınmalıdır. Örneğin, elektrik tesisatınızı kontrol ettirip sorunsuz çalıştığından emin olmak, çocuklu hanelerde yanıcı ve yakıcı maddeleri çocukların erişemeyeceği alanlarda saklamak tedbirlerin başlıcaları arasında yer alıyor. Ama

en önemlisi sizi uyaracak ve anında müdahale etmenizi sağlayacak yangın dedektörünüzün olmasıdır. Türkiye’de elektrik kaçağına bağlı oluşan yangınların oranı yüzde 30 iken, sigara kaynaklı vakaların oranı ise yüzde 29. Bu oranlar düşünülürse özellikle mutfak ve sigara içilen başlıca yanıcı maddelerin bulunduğu alanlara takılacak duman algılayıcı yangın dedektörü hayatınızı güvende tutmanızı sağlayacaktır” diye konuştu.

Veri koruma yasaları şirketleri zorlayacak

Siber güvenlik dünyası, 2018’i cryptojacking gibi nispeten yeni öne çıkan sorunların dışında fidye yazılımlar gibi devam eden birçok tehdidin eşliğinde kapattı. 2019’da IoT cihazların ağır saldırı hattında kalacağı, bankacılık ve finansal teknoloji sektörlerine yönelik güvenlik risklerinin artacağı ve veri koruma

kanunlarının şirketleri zorlayacağı gibi önemli öngörülerde bulunan uzmanlar, 2019’a yönelik tahminlerini paylaştı. Bu tahminlere göre; fidye yazılımları hayatımızda olmaya devam edecek. IoT cihazlar saldırı ateşi altında kalacak. MacOS’a yönelik saldırılar geliştirilecek. Microsoft Office’ye bağlı saldırılar geçmişte kalmayacak. Cryptojackerler, masum gözüken uygulamaları kullanarak sunuculara yerleşecek. Ağ ve donanım güvenliğini daha fazla savunmak şart olacak. Bankalar, fark edilmesi oldukça zor olan saldırılarla hedeflenecek. Seçim ortamının etkisi siber güvenliğe de yansıyacak. Buna göre Türkiye’de 31 Mart’ta gerçekleşecek yerel seçimlerde de çeşitli oltalama saldırılarının yaşanacağı öngörülüyor. Son olarak

da mobil cihazlar, siber saldırganlar için daha çekici olacak. Diğer taraftan siber güvenlik dünyasını bekleyen tüm zorluklara rağmen, 2019’da olumlu değişimler de yaşanacak. 2018’in Mayıs ayında devreye giren GPDR başta olmak üzere çeşitli veri koruma kanunlarının önümüzdeki yıl kişisel bilgilerin üzerindeki korumayı daha da artırarak ciddi yaptırımlar uygulayacak olmasıyla şirketler, veri sızıntısı ihtimaline karşı daha çok dikkat edecek. Bu kanunların yaptırımları, şirketlerin yıllık gelirinin %4’ünü kapsayan cezalar içerecek. GDPR’nin Türkiye’deki karşılığı olan KVKK ile ilgili de birçok kurum henüz uyum sürecini tamamlamadı ve uyum süreci 2019 yılı boyunca devam edecek gözüküyor.

16 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 16

10.01.2019 18:46

guvenlik yonetim 67.indd 17

10.01.2019 14:59

GÜNCEL

Her eve güvenlik

Somfy’nin en yeni güvenlik çözümlerinden biri olan Home Alarm ile evinizi izinsiz girişlere karşı

koruma altına alabilirsiniz. Somfy Home Alarm, evinize giriş yapılmaya çalışıldığını tespit ettiği anda, yabancıların içeriye girmesine fırsat bile vermeden, 110dB siren ile onları caydırıyor. Ayrıca eş zamanlı olarak akıllı telefonunuza da bir bildirim göndererek sizi anında durumdan haberdar ediyor ve gerekirse müdahale etmenizi sağlıyor. Somfy Home Alarm, her eve son derece kolay bir şekilde kurulabiliyor. WiFi bağlantısı ile kolayca ayarlanıyor. IOS yazılımlı cihazlarla kurulum yapıldığında şifrelemeye de gerek kalmıyor. Yedek pilleri bulun-

duğundan elektrik kesintilerinde çalışmaya devam ederek evinizi yine güvende tutuyor. Kutuya dahil olarak gelen 2 anahtarlık kumanda sayesinde, evinize yaklaştığınızda sizi algılayarak sireni kapatıyor ve evinize rahat bir şekilde giriş yapmanızı sağlıyor. Kapı/pencere ve hareket sensörleri sayesinde de eve izinsiz bir giriş olduğunda anında tespit ediyor. Somfy Home Alarm paketinde; 3 adet IntelliTag™ kapı ve pencere güvenlik sensörü, 2 adet anahtarlık kumanda, 1 adet siren ve 1 adet de hareket sensörü yer alıyor.

Varnost Access Kontrol Sistemleri 6 yaşında Geçis Kontrol Sistemleri ve tüm zayıf akım sistemleri çözümleri ile hizmet veren Varnost Access Kontrol Sistemleri yeni yıl ile birlikte 6. yaşını da kutladı. Varnost Access Kontrol Sistemleri Genel Koordinatörü Musa Kazancı değişmez prensiplerinin daima kaliteli hizmet, doğru ürün, doğru fiyat ve müşteri memnuniyeti olduğunu altını çizdi. Kazancı, “Kurulduğun ilk günden itibaren kaliteli hizmete verdiği önem ve zoru başarma isteğine sahip olan kadromuz sayesinde, sektörümüzde kısa sürede tanındık. Önemli projeler için güven vererek bu projelere imza atar hale geldik. Bu başarının arkasında kadromuzun özverili ve geleceğe dönük çalışma mantığı yatıyor” diye konuştu. Kazancı sözlerine “Böylesine büyük bir pazarda gerçekleştirdiğimiz projeleri göz önüne aldığımızda daha yapılacak çok iş ve alınacak çok yol olduğunu görüyoruz”

diyerek son verdi. Dahua, Varnost, Vians markalarının dağıtıcılık ve distribütörlüklerini de yapan Varnost, turnike ve otopark bariyer sistemleri, kilit sistemleri, X-Ray sistemleri, PDKS sistemleri, kamera sistemleri, acil anons ve genel seslendirme sistemleri, yangın sistemleri, güvenlik sistemleri, intercom sistemleri, pasif network altyapı çözüm sistemleri gibi zayıf akım sistemlerinin satış ve satış sonrası desteğini de veriyor. Varnost’un hizmetleri proje ve

projelendirme desteği, sistem çözümleri konusunda danışmanlık, yurt içi ve dışı satış sonrası destek konularını da içeriyor.

18 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 18

10.01.2019 14:59

guvenlik yonetim 67.indd 19

10.01.2019 14:59

GÜNCEL

Prysmian Kablo’ya yabancı ana ortak desteği Geçtiğimiz yılın Ağustos ayında döviz kurlarında yaşanan yüksek volatilite ile başlayan olumsuz makroekonomik gelişmeler neticesinde, faiz oranlarında %40’a varan ve forward sözleşme maliyetlerinde %35-37’yi bulan artışlar dolayısıyla, döviz bazlı hammadde ve operasyonel giderlerinden ötürü Türk Prysmian Kablo’nun sermaye ihtiyacı ortaya çıkmıştı. Prysmian Group, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) tarafından belirlenen faiz oranlarını objektif bir veri olarak kabul etti ve iştirakini desteklemek amacıyla, Türk Prysmian Kablo’ya kolaylık sağlamak üzere harekete geçti. Bu doğrultuda, faiz oranlarının 2018 yılı için yıllık, 2019 yılı için çeyrek bazlı ortalamasının yüzde 15

veya yüzde 15’in üzerinde olması durumunda, Prysmian Group lisans ve hizmet sözleşmelerinden kaynaklanan alacaklarından 2018 yılı için tamamen, 2019 yılında ise çeyrek bazlı değerlendirmeler yapılmak suretiyle vazgeçmeye karar verdi. Prysmian Group’un aldığı finansal destek kararı ile ilgili Türk Prysmian Kablo CFO’su Ercan Gökdağ şunları söyledi: ‘‘Bu karar, Şirketimizin 2018 mali yılı sonuçlarına olumlu etki edecektir. Son çeyrek sonuçları henüz belirlenmemiş olduğundan, 2018 yılına ilişkin olumlu etkinin toplamını ortaya koyan bir rakam paylaşamıyoruz. Ancak 30 Eylül 2018 mali sonuçları dikkate alındığında, bu kararın 9 aylık vergi öncesi net kar üzerindeki olumlu

etkisi 21.289.335 TL olarak hesaplanıyor. Dünya lideri ana ortağımızın isim hakkı ve know-how gücünün yanı sıra, finansal pozisyonumuzu bu şekilde desteklemesi bizler ve yatırımcılarımız için son derece değerli. Prysmian Group’un yarattığı sinerjinin olumlu etkisini, bir kez daha görmekten büyük mutluluk duyuyoruz.”

Norm Teknik’ten iki yeni ürün

Ekin Teknoloji bilişim ihracatında Türkiye lideri

Norm Teknik A.Ş., 2019 yılına ürün ve hizmet kalitesine ivme kazandırabilecek yeni ürünleri portföyüne ekleyerek merhaba dedi. Günümüzde yükselen bir trend içerisinde kullanım alanı bulan ve geleceğe dönük performans tabanlı yangın söndürme sistemleri konusunda lider olması öngörülen Yüksek Basınçlı Yangın Söndürme Sistemleri`ne (High Pressure Water-Mist System) 1 Ocak 2019 itibarı ile DANFOSS SEM-SAFE ürünlerini de dahil ederek Türkiye pazarına sunan NORM TEKNİK A.Ş., yüksek kaliteye sahip ürünler ve çözüm yöntemlerinin sektörümüze nitelikli yangın projelerinin kazandırılması için oldukça önemli olduğunu belirtti. Firma ürün portföyüne ayrıca gazlı söndürme sistemleri alanında KIDDE UK ürünlerini de ekledi. Özellikle hızlı bağlantılı pnömatik hatları ve fix konnektörlü elektriksel bağlantıların montaj ve bakım sürelerinde avantaj sağlayacağı öngörülüyor.

Türkiye İhracatçıları Meclisi’nin (TİM) 500 Büyük Hizmet İhracatçı Araştırması’na göre Ekin Teknoloji, Bilişim Hizmetleri İhracatında Türkiye Lideri oldu. Ekin Teknoloji Yönetim Kurulu Başkanı Akif Ekin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla gerçekleşen törende sektör liderliği ödülünü Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’tan aldı. Bugüne kadar 10’dan fazla ülkede güvenli şehir teknolojileri sistemleri kurduklarını söyleyen Ekin, “Yazılımı, donanımı ve tasarımı yüzde 100 yerli mühendislik ile geliştirdiğimiz güvenli şehir teknolojileri hizmeti veriyoruz. Yüz tanıma, plaka tanıma, hız tespiti, park ihlal tespiti, akıllı kavşak kontrolünde sabit ve mobil donanımlar üretiyoruz. Sistem kontrol yazılımları ve tüm bunların birbiriyle entegre çalışmasını sağlayan işletim sistemlerini geliştiriyoruz” diye konuştu. Plaka tanımada yüzde 100, yüzde tanımada ise yüzde 99 doğruluk oranları bulunduğunu ifade eden Ekin, “Dünya standartlarını yerli ve milli olarak Türkiye’den belirliyoruz. Yapay zekayla şehir güvenliğinde dünyanın ilklerini dünyaya ihraç ediyoruz. Türk mühendislerimizin gücü sayesinde dünyada pazara yön veriyoruz” dedi.

20 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 20

10.01.2019 14:59

guvenlik yonetim 67.indd 21

10.01.2019 14:59

GÜNCEL

Bimsa yenilendi Sabancıdx oldu

Sabancı Topluluğu bünyesinde 43 yıldır, teknoloji çözümleri üreten Bimsa, yeni yapılanmasıyla ‘SabancıDx’ olarak yenilendi. Bu kapsamda SabancıDx’e İleri Veri Analitiği, Robotik İşgücü ve Siber Güvenlik çözümleri de eklendi. Şirketin

genel müdürü ise daha önce Intel Türkiye’nin CEO’luğunu yürüten Burak Aydın oldu. SabancıDx’in lansmanı için yapılan basın toplantısında konuşan Sabancı Holding CEO’su Mehmet Göçmen, SabancıDx’in teknolojiye dayalı, yüksek katma değerli üretime katkı sağlayacağını ifade etti. Göçmen, “Türkiye’nin bugünün ve yarınının dünyasında daha güçlü bir toplum olmasının yolu teknolojiye dayalı, katma değerli ürün ve hizmet üretiminden geçiyor. Biz, Sabancı Topluluğu olarak, geçmişte Türkiye’nin sanayileşmesinde üstlendiğimiz liderliği, en az sanayi devrimi kadar güçlü olan bu dönüşüm çağında da sürdüreceğiz. SabancıDx, yepyeni vizyonu, gelişen hizmet ve çözüm-

leri, üstlendiği misyon ile Sabancı Topluluğu ve Türkiye’ye dijital dönüşümde yol gösterecek. Bunu da içten dışa doğru genişleyen bir yol haritasıyla gerçekleştireceğiz. Şirketlerimizin rekabet gücünü arttıracak yüksek katma değerli alanlara yatırımlar, Topluluk sinerjisinden doğacak iş modelleri ve diğer paydaşlarımızı da içine alan bir modelle sektör spesifik çözümleri küresel boyuta taşımak bu yol haritasının ana hatlarını oluşturuyor” diye konuştu. Yeni dönemde kendi üretimleri olan yazılım sayısını kısa zamanda iki katına çıkaracaklarını anlatan Göçmen, aynı zamanda 2019 yılı itibariyle de yazılım ihracatına başlamayı hedefledikleri belirtti.

Türk Telekom Siber Güvenlik Merkezi açıldı Türk Telekom 2009 yılından beri müşterilerine sunduğu Kurumsal Güvenlik hizmetlerini Ankara’da açtığı Siber Güvenlik Merkezi ile genişlettiğini duyurdu. Şirketten yapılan açıklamaya göre Türk Telekom’un 1500 metrekarelik “Siber Güvenlik Merkezi”, kritik veri ve altyapıya sahip kamu kurumları ve kurumsal şirketlere uçtan uca siber güvenlik çözümleri sunacak. Türk Telekom Siber Güvenlik Merkezi’nin açılışıyla ilgili düzenlenen toplantıda konuşan Türk Telekom Teknoloji Genel Müdür Yardımcısı Yusuf Kıraç, dünyada siber suçların dağılımı incelendiğinde, ilk sırada yüzde 23 ile ABD’nin geldiğini belirterek, “Türkiye yaklaşık yüzde 3 ile 9’uncu sırada. Dünya genelinde atak oranı her geçen gün artıyor. 2017’de yüzde 2.1 atak ülkemizi hedef almış. 2018’in ilk yarısında dünyada ise 2.8 milyon DDoS atak gerçekleşmiş. Aylık oranda

bunlar artmaya başladı” dedi. Küresel bilişim pazarının yüzde 20’sinin yazılım harcamalarına gittiğine işaret eden Kıraç, “Güvenlik yazılım harcamaları da bunun yüzde 2’si oranında ve 35 milyar dolar civarında. Türkiye’de ise güvenlik yazılım harcamaları bilişim harcamalarının yüzde 1’ini oluşturuyor. Bu da yaklaşık 100 milyon dolar civarına tekabül ediyor” diye konuştu. Siber saldırıyı tek noktadan engellemenin çok zor hale geldiğine dikkati çeken Kıraç, bunun kademeli çözümle engellenmesi gerektiğini ve Türk Telekom’un da bu yapıya geçtiğini bildirdi. Kıraç, şöyle konuştu: “Şu an yaklaşık bini aşkın kurumsal müşterimize siber güvenlik hizmetleri sunuyoruz. Türkiye’nin en büyük siber güvenlik operatörü olarak, ülkenin en büyük siber güvenlik merkezinde Türkiye’yi günümüzün ve geleceğin siber saldırılarına karşı korumaya devam edeceğiz. Siber

saldırıların boyutları artmaya başladı. Seçim döneminde ya da bazı sosyal olaylar zamanında saldırılar oluyor ama bunlar artık rutin hale geldi. Biz günlük yaklaşık 15-20 müşterimize belli boyutlarda saldırı geldiğini görüyoruz.” Türk Telekom’un verdiği bilgiye göre siber güvenliğe dünya çapında harcanan tutar 600 milyar doları buldu. Günde 2.7 milyon kişi siber saldırılardan etkilenirken, dakikada 1274 yeni “malware” türevi ortaya çıkıyor ve 23 “phishing” e-posta atağı yapılıyor.

22 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 22

10.01.2019 14:59

guvenlik yonetim 67.indd 23

10.01.2019 14:59

HAYATA BAKIŞ

“Okul sevgisi”

Kişi nerede yaşarsa orayı sevmeli, neyi yaparsa ondan mutlu olmalıdır. Çünkü sevilmeyen bir yerde ve işte başarı ve huzurdan pek söz edilemez. Okulunu sevmeyen öğrencilerin derslerine yeterli ilgiyi göstererek başarılı olmaları pek mümkün değildir. Okullarımızın birçoğunda yaşanan çirkin olayların; başarısızlıkların, disiplin olaylarının en önemli nedeni öğrencilerin okullarına karşı sevgi duymamalarıdır. Bunun örnekleri pek çoktur. Oturduğu sırayı hor kullanan, sınıfın kapısına ve duvarlarına zarar veren, çöpleri rastgele atan, yazısına özen göstermeyen, fiziksel temizliğine dikkat etmeyen, derslerine ve sınavlara yeterli hazırlık yapmayan, derslerin akışını bozan vb.. gibi olaylarla başta kendisine, öğretmen ve idarecilere, arkadaşlarına sıkıntı veren, ailesini üzen pek çok öğrenci var. Liselerin pek çoğunda okul disiplin kurullarına intikal eden olayların içinde dersin akışını bozmak, öğretmenlerine ve arkadaşlarına kaba davranmak, okul araç ve gereçlerine zarar vermek başta gelmektedir. Bunun nedeni okula duyulan antipati ve soğukluktur. Disiplin olaylarının şüphesiz başka nedenleri de vardır ancak birinci sebep genel olarak okulu sevmemektir. Sevginin olduğu yerde bu tarz davranışların olmayacağı bir gerçektir. Yapılması gereken gayet açık ve nettir. O da öğrencilere okulu sevdirmek. Okulu sevmenin önündeki engelleri tespit ederek kaldırmak günümüzde zorunluluktur. Bu engellere bir göz atarsak şöyle sıralayabiliriz: Bazı öğretmen ve idarecilerin öğrencilere karşı pedagojik ilkelere uymayan tavır ve yöntemleri, okul-dershane ikilemi, ezberci öğretim anlayışı, öğretmen-öğrenci diyaloğunun yetersizliği, başarılı öğrencilerin yeterince ödüllendirilememesi, okul binalarının ders dışı eğitim çalışmalarında kullanılamayışı, meslek okullarının azlığı, medya yayınlarının eğitim amaçlı olmaktan uzak kalışı, gençlerin ergenlik sorunları vb.. Ayrıca sorumluluk çocuğa sorumluluk kazandırılması da önemlidir. Bunu yaparken takınılan tavır, aile içi etkileşim ve özellikle ailedeki disiplin anlayışının özel bir rolü vardır. Disiplin, çocuğa istenilen davranış ve alışkanlıkları öğretmek, kendi kendini denetlemek ve ahlak gelişimini sağlamaktır. Bu da dıştan zorlama ile olmaz, önemli olan içselleşmiş bir sorumluluk duygusunun oluşturulmasıdır. Sevgi zorla değil gönülle ve istekle ortaya çıkan insani bir duygudur. Bu sebeple öğrencileri okula bağlamak için baskıcı, zorlayıcı, katı kuralcı değil; özgürlükçü, demokratik, çağdaş ve bilimsel bir yaklaşım içinde olunmalıdır. Şunu asla unutmamalıyız: Eğitim, her yönüyle insanı geliştirmektedir. Gelişim ise sevgi ve özgürlük ortamında mümkündür.

Uygulanabilmesi dileği ile…

Oğuz GÜLAY

Liselerin pek çoğunda okul disiplin kurullarına intikal eden olayların içinde dersin akışını bozmak, öğretmenlerine ve arkadaşlarına kaba davranmak, okul araç ve gereçlerine zarar vermek başta gelmektedir. Bunun nedeni okula duyulan antipati ve soğukluktur. Disiplin olaylarının şüphesiz başka nedenleri de vardır ancak birinci sebep genel olarak okulu sevmemektir.

24 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 24

10.01.2019 14:59

guvenlik yonetim 67.indd 25

10.01.2019 14:59

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

“Yönetmelikte mevcut yapılarla ilgili değişiklik şart” İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Fakültesi Öğretim Üyesi ve Türkiye Yangından Korunma Eğitim Vakfı kurucu ve Onursal Başkanı Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç Güvenlik Yönetimi Dergisi’nin sorularını yanıtladı. Prof. Dr. Kılıç Türkiye’nin yangın güvenliği konusunda “Gelişmeye aday ülke” konumunda olduğunu söyledi. Prof. Kılıç binaların yangından korunması hakkındaki yönetmelikte de acil olarak mevcut yapılarla ilgili bölümün değiştirilmesi gerektiğini vurguladı. Prof. Dr. Abdurrahman KILIÇ / İTÜ Makine Fakültesi Öğretim Üyesi

26 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 26

10.01.2019 14:59

ve gücü de çok önemli. Bütün şehirlerimizde olmasa da büyükşehirlerimizde İtfaiyelerimize alınan araçlar yeni, ancak bu da yeterli değil. Önce o aletleri kullanacak, onlarla nerde, nasıl, ne yapacağını iyi bilecek eğitim seviyesi yüksek olan bir itfaiye teşkilatı lazım.

İtfaiye özerk olmalı

Prof. Dr. Abdurrahman KILIÇ

ürkiye’nin yangın güvenliği açısından gelişmişlik düzeyi hangi aşamada?

Yangın güvenliği sadece alınan araçlar gereçler, itfaiyenin gücü değil, yangın güvenliği aslında kültür olayıdır. Öyle ki insana değer veren, önce insan diyen ülkelerde yangın güvenliği daha önemlidir. Medeniyet ve kültür alanında gelişmemiş ülkelere baktığınız zaman yangınla ilgili herhangi bir gelişme olmamıştır. Ama insana değer verilen ülkelerde bu gelişmiştir. Bir ülkenin yangın güvenliğini seviyesi gelişmişliğin ve medeniyetin seviyesi ile doğru orantılıdır. Türkiye bu açıdan gelişmeye aday ülkedir. Yangın güvenliği dediğiniz zaman şehrin alt yapısı da çok önemlidir. Binalarda alınan önlemler çok önemli bir faktör. Ayrıca yol durumu, trafik durumu, su durumu önemli etkenlerdir. Belki Türkiye ekonomik açıdan, teknolojik açıdan gelişmekte olan bir ülke ama insana verilen değer açısından Türkiye henüz gelişmekte olan ülke değil gelişmeye aday ülke konumunda. Ayrıca itfaiyenin eğitim seviyesi

Siz 1989- 1994 yılları arasında İstanbul İtfaiyesi’nin başındaydınız. Son 24 senede eğitim, makine teçhizatı vb. açılardan ilerlemeyi nasıl değerlendirirsiniz? İstanbul için özellikle büyükşehirler için baktığımızda 2000 yılından sonraki araç gereç bakımından ilerleme, gelişme var. Ama eğitim bakımından aynı gelişme olduğunu söylemek mümkün değil. Aslında İtfaiyelerin özerk bir yapıda olması lazım. Politikadan bağımsız, belediyelerden bağımsız olması gerekir itfaiyelerin. Diğer taraftan da en önemlisi itfaiye okulundan mezunların itfaiyelere alınması lazım. Şu anda 8 tane itfaiye okulu var Türkiye’de. Bu okulların mezunları işe alınmıyor. Bu nedenle itfaiyelerin özerk bir yapıya sahip olması lazım. İtfaiye, asker gibi polis gibi 24 saat görev yapan bir kurum. Onlardan daha çok özerk olması lazım. Şu anda Japonya’da olan sistem daha iyi. İtfaiye öncelikle belediyelere bağlı olmalı ama şu anki gibi tamamen belediyelerde olmamalı. Eğitim, organizasyon, koordinasyon, atama bakımından tamamı bir genel müdürlük çatısı altında toplanmalıdır. Japonya’da özlük hakkı belediyede, parasını belediyeden alıyor ama ataması, rütbe değişimi, eğitim sistemi tamamen genel müdürlük tarafından yapılıyor. Okul okumadan asla kimse

Bir ülkenin yangın güvenliği seviyesi gelişmişliğin ve medeniyetin seviyesi ile doğru orantılıdır. Türkiye bu açıdan gelişmeye aday ülkedir. itfaiyeci olamıyor. Terfi etmek için mutlaka üst kursları tamamlaması gerekiyor. Türkiye’de bina stokunun yüzde 20’si yangın güvenliğine uygun Türkiye’de itfaiye araçlarını kullanan insanlar ve binalar var ama itfaiye kurumu yok Türkiye’de. Bir şehrin itfaiyesinin yeterli olup olmadığını nasıl anlarız? Birincisi binalarda alınan yangın güvenliği önlemlerine bağlı. Yangın sistemlerine bağlı. Binadaki kaçış merdivenleri, söndürme, algılama sistemleri, yangın zonları kaçış koridorları vs’ye bağlı. Yeni yapılan binaların çoğunda nispeten bu önlemler var. Genelde baktığınızda ise bu tarzdaki binaların yüzde 80’inin yeterli olmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Konutlar, iş yerleri, oteller, eğitim binaları vb’nin yüzde 20’si yangın güvenliği anlamında güvenli. İtfaiye olması için itfaiyenin kurumsallaşması lazım. İtfaiyenin eğitim sisteminin, organizasyonunun, koordinasyonunun olması lazım, hastanesi olması lazım. Yıpranma payının olması lazım. Birçok meslekte yıpranma payı olmasına rağmen itfaiyecilikte yok. İtfaiyeci bir yangına gidiyor o dumanı soluyor, ciğerlerini dolduruyor.

Ocak 2019 Güvenlik Yönetimi n 27

guvenlik yonetim 67.indd 27

10.01.2019 14:59

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

Taşıma suyla yangın söndürülmez Yangın güvenliğinin gelişmesi için şehrin altyapısı da gelişmeli dediniz, İstanbul özelinde Türkiye’deki şehirler yangın güvenliğine uygun mu? Türkiye’de bu anlamda en gelişmiş şehir hangisidir? Türkiye’de yangın güvenliği noktasında gelişmiş bir şehir yok. İstanbul’dan başlarsak; 1870 İstanbul yangınından sonra Sultan Abdülaziz Avrupa kentlerini inceletmiş. O zaman en riskli şehir İstanbul olarak ortaya çıkıyor. İstanbul için en önemli faktörlerden biri tarihi ahşap binaların varlığı. Bunun yanında 2 bin civarında sokağa itfaiye aracı giremiyor. Bunların bir kısmı dar, bir kısmı dik bir kısmı merdivenli. Çoğunluğuna da park eden araçlar nedeniyle giremiyor. Gittiği zaman suyu bulamıyor. Su taşıyarak yangın söndürülmeye çalışılıyor. Taşıma suyla değirmen dönmez yangın da sönmez. İstanbul’da ayrıca

Boğaz’ın riski var. Geçen tankerler nedeniyle yaşanan risk çok yüksek.

İstanbul’un risk haritası Şu an İstanbul’da en riskli alanlar Beyoğlu Pera bölgesindeki barlar, gece klüpleri. Buralarda çıkacak bir yangında çok sayıda insan ölebilir. Çıkışlar yok. Panik olsa kimse çıkamaz. En önemli nokta kaçış yollarının olmasıdır. İstanbul yangın risk haritasına göre en riskli bölgeler TahtakaleSultanhamam civarı. İkinci riskli bölgeler Pera- Galata -Beyoğlu tarafları. Üçüncü riskli bölgeler ticaretin, atölyelerin fazla odluğu Bayrampaşa gibi bölgeler. Yangın Güvenliği konusunda kamu ile özel sektörü karşılaştırırsak nasıl bir tablo ortaya çıkar? Özel sektör aldığında bir binayı yenileme yapıyor yangın önlemlerini alıyor. Daha güvenli olmuş oluyor. Özellikle tarihi bina yangınlarının tamamı resmi dairelerdir. Adliye Sarayı, Cemile Sultan Sarayı, Zeynep Hanım Konağı, Adile Sultan Konağı,

İtfaiyenin itfaiye olabilmesi için kurumsallaşması lazım. Bunun için de itfaiye özerk bir yapıya kavuşturulmalı. Fehime Sultan Yalısı, Haydarpaşa Garı, Galatasaray Üniversitesi, Sait Halim Paşa Yalısı, Fuat Paşa Konağı ve daha bir çok nadide tarihi eser yandı.

Yönetmelikte değişmesi gereken en acil şey sizce nedir? Yönetmelikte kısa süre içinde açıklamaların getirilmesi, yeni maddelerin ilave edilmesi, vatandaşın eziyetten kurtarılması için mevcut yapılarla ilgili bölümün geliştirilmesi lazım. Mevcut yapılarda doğrudan dışarıya çıkış isteniyor. Bu madde için mevcut yapıyı yıkmak gerekir. Bizde yönetmelikte olmayan şeyleri vatandaşın lehine uygulamıyorlar. Yorumu yaparken kişilerin yangın riskine göre yorum yapmıyorlar. Vatandaşın kendine pay çıkarma kısmı da var. Yönetmelikte şöyle yazıyor: Yüksek binalarda bulunan bir merdivenden istenen özellikler aşağıdadır. Vatandaş “1“ merdiven isteniyor diyor. Yönetmelikte ilk yapılması gereken nokta derseniz yönetmelik uygulama esasları diye el kitapçığının hazırlanması gerekiyor. Bir madde nasıl kullanılacak, neyi kast ediyor, madde ne demek istiyor onu açıklayıcı bir doküman olmalı bu. Şu anda kullandığımız yönetmelik 2007 yönetmeliği. 2009 ve 2015’de bazı maddeler değişti. İngiliz yönetmeliği 1666’daki

28 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 28

10.01.2019 14:59

guvenlik yonetim 67.indd 29

10.01.2019 14:59

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

Fabrika sanayi tesis yangınlarında bir artış yaşandı mı? Bu tip endüstriyel tesislerde her yıl 130- 180 arası yangın olur İstanbul’da. Bu sene de bu sayıdan daha fazla değil. Yanan fabrikaların sadece yüzde 40’ı sigortalı. Yananların yüzde 10-12’si kasıtlı yangın sonucu yanıyor.

Yangınların sebebi nedir?

yangından sonra çıkarıldı. Şimdi de 2 yılda bir yönetmelikte değişlik yapıyor İngilizler. Çünkü yeni malzemeler yeni teknolojiler, yeni trendler oluşuyor. Ona göre değişim gerekiyor.

Otellerdeki yangın güvenliği konusunda neler diyebilirsiniz? Otellerin güvenliği noktasında çok farklı faktörler etkendir. Kalan kişiler yaşlı olabilir, dil farklıdır, kültür farklıdır ya da jet lag olmuştur. Bu nedenle otel güvenliği çok çok önemlidir. Bir otel yangını sadece ülkenin turizmini etkilemez, uluslararası bir boyut kazanır. Normal bir bina yangını

gibi değildir. Bir turistin yangında ölmesi çok farklı olaylara neden olur. Avrupa Parlamentosu’nun aldığı kararlar var bu konuda. Mesela bir –iki katı olan otellerde mutlaka iki çıkış ister. İki çıkış varsa insanlara bir şey olmaz. Bir çok otel oldukça riskli. Bina bazında ele alınırsa büyük zincir oteller dışında içinden çıkılamayacak pek çok otel var. Bu konuda baktığınızda zaman dünyada da İstanbul’daki otellerin sicili pek iyi değil.1983’deki Washington Oteli yangınında 38 kişi hayatını kaybetti ve 56 kişi yaralandı,. Laledeki Tozbey Otelinde 1996 yılında meydana gelen yangında 18 kişi yandı ve 41 kişi yaralandı. Otellerde uyunan-yatılan yerler çok riskli. Kişi yabancı olduğu için öncelikle kendi eşyasını kurtarmaya çalışır. Ne dendiğini anlamaz diğer taraftan. Her şey tamamen farklıdır, yönlendirmeleri okuyamaz. Oteller öncelikle üzerinde durulması ve ele alınması gereken yerlerdir yangın yönetmeliği konusunda.

Birinci sebebi bu fabrikaların çoğu 1980’lerde çalışmaya başlamış fabrikalar. Gittikçe eskiyor sistemler. Cihazlar yıpranıyor, kablolar tozlanıyor yıpranıyor, zaman içinde malzeme yorulması meydana geliyor. Bizde yenileme ya da bakım yeterli olmadığı gibi aynı cihaza aynı kabloya yeni makinalar bağlanıyor. Tozlanma olsun, bazı kemiricilerin artması olsun, yağlanma olsun yangına sebep olacak faktörlerdir. Bina ve malzemeler eskidikçe yangın riski artar. Diğer taraftan İstanbul’un içindeki pek çok fabrika İstanbul’un dışına taşınıyor ve arsasına gökdelen yapıyorlar. Taşınacağı için de eski fabrikada yeni bir yatırım yapmıyor. Yeni yatırım yapmaması yangın riskini artırıyor. En büyük faktörlerden biri bence

İstanbul’da 2 binden fazla sokağa itfaiye giremiyor. Bu da yangın güvenliğini tehdit eden en büyük etkenlerden biri olarak karşımıza çıkıyor.

30 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 30

10.01.2019 14:59

guvenlik yonetim 67.indd 31

10.01.2019 14:59

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

bizde tedbir diye bir şey yok. Bakıyorsunuz sünger fabrikası. O fabrika o kadar riskli bir fabrika ki. Küçücük bir ihmal tamamen yok eder. Ayrıca kundaklamalar olabilir. Patrona kızıp fabrika yakan çalışanlar var. Kasıtlı yakanlar da olabilir yüzde 10 gibi sigortadan para almak için yapanlar olabilir. Sigortalı ise yanmışsa sigorta mutlaka parayı ödemeli. Her işletme sigortalanırken yönetmeliğe uygun mu değil mi kontrol edilmeli. Bunu da sigorta şirketleri yapacak. Ama yapmıyor. Bakmadan sigortalıyorlar. Konya Şeker’e ait Panogra Et ve Süt Entegre Gıda Kompleksi yangını milat oldu mesela 55 milyon euro’luk tazminat ödediler. Türkiye’de uluslararası nitelikteki fabrikaları her yıl baştan aşağı kontrol ediyor sigortacılar. Küçücük bir risk görse primini artırıyor. Böyle olunca da yangın çıkmıyor çıksa da hemen söndürülüyor. Sigorta şirketleri denetim mekanizması olmalı. Eksik varsa prim artar, prim artmasın diye patron önlem alır.

süre çalıştığım konu deprem sonrası yangınlar. Kobe depreminde zarar yangınlar nedeniyle oldu. Deprem sonrası yangının çıkışı ve yaratacağı hasar depremin günü ve saatine bağlı. Diyelim ki yazın gece saatinde çıkarsa İstanbul’da 20 civarında önemsiz yangın çıkıyor. Kışın ama akşam saatinde yemek saatlerinde ocakların açık olduğu bir saatte 7.5 şiddetinde bir deprem olursa 3109 yangın çıkıyor. Isıtma olup olmamasına bağlı, sobaydı mangaldı kömürdü buna bağlı. O saatteki yemek ocakların açık olup olmamasına bağlı. Bizde az yangın çıkmasının nedeni depremin gece olmasıdır. Gece olunca açık elektrik yok, doğalgaz yok. Akşam saatinde kışın olursa çok vahim sonuçları

Binaların yangından korunması hakkında yönetmelikte kısa süre içinde açıklamaların getirilmesi, yeni maddelerin ilave edilmesi, vatandaşın eziyetten kurtarılması için mevcut yapılarla ilgili bölümün geliştirilmesi lazım. Mevcut yapılarda itfaiyeler doğrudan dışarıya çıkış istiyor ki bu mevcut binanın yıkılması anlamına geliyor. olur. Depremle ilgili olmazsa olmaz birincisi bina sağlam olacak, ikincisi yangına karşı güvenli olacak.

Doğal felaketlere mesela depreme hazırlık açısından durumumuz ne? Benim üzerine durduğum ve uzun

32 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 32

10.01.2019 15:00

guvenlik yonetim 67.indd 33

10.01.2019 15:00

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

“Türkiye’de sorun uygulamadan kaynaklanıyor” Türkiye Yangından Korunma ve Eğitim Vakfı (TÜYAK) Başkanı Taner KABOĞLU Türkiye’deki yangın güvenliği sektörünün teknolojik anlamda dünya ile entegre bir sektör olduğunu; asıl sorunun uygulamada olduğunu ifade etti. Güvenlik Yönetimi Dergisi’nin sorularını yanıtlayan Kaboğlu 2002 yılında yayınlanan ve 2015 yılında güncellenen yangın yönetmeliğinin, oluşan ihtiyaçlar neticesinde sürekli yenilenmesi gerektiğini belirtti. Taner KABOĞLU/ Genel Başkan Türkiye Yangından Korunma ve Eğitim Vakfı

ürkiye’deki ‘Yangın Güvenliği’ sektörünü nasıl değerlendirirsiniz? Dünyadaki teknolojik gelişmeler bu sektörü nasıl etkiliyor?

Türkiye’de yangın sektörü 25 yıldır hem pazar büyüklüğü olarak büyüyor, hem de dünyadaki teknolojik gelişmelere paralel olarak gelişiyor. Yangın konusunda kullanılan teknolojiler çok kısa süre içinde Türkiye’ye geliyor ve kullanılmaya başlanıyor. Türkiye’de yatırım yapan çok uluslu şirketler dünyada kullandıkları yangın güvenliği teknolojilerini Türkiye’ye de transfer ediyor. Sektör de buna çok hızlı cevap veriyor. Zaten dünyada yangın güvenliği konusunda üretim yapan, iş geliştiren, teknoloji geliştiren firmaların neredeyse hepsinin Türkiye’de mümessillikleri veya ofisleri var. Dolayısıyla yangın güvenliği

sektörü Türkiye’de teknolojiye ayak uydurma konusunda güçlük çeken bir sektör değil.

Altyapı konusunda dünya standartlarındayız Teknolojiye bu kadar yatkın bir sektör yaşanan olumsuz bir gelişme ya da tehdit karşısında ne kadar sürede reaksiyon verip tehlikeyi ortadan kaldırabilecek nitelikte? Altyapı olarak bu noktada da dünya standartlarındayız. Bizim Türkiye’deki sıkıntımız uygulamada. Teknoloji, ürüne ulaşabilme, o ürünün sahaya, tesise adapte edilmesi konularında altyapısal hiçbir sıkıntı yok. Aslında mevzuat açısından baktığınızda da pek çok Avrupa ülkesinden daha sıkı yangın standartlarımız var. Avrupa’da pek çok ülkede, binada zorunlu olmayan sistemler mevzuat gereği bizim ülkemizde

zorunlu. Ancak bizim ilk yönetmeliğimiz 2002’de çıktığı için özelikle yerel otorite, yani belediyeler ve itfaiye teşkilatları, yönetmeliği, ulusal ve uluslararası kuralları öğrenme sürecinin içindeler. Dolayısıyla denetleme mekanizması konuya çok hakim olmadığı zaman uygulamada zafiyetler olabiliyor. Çünkü neticede yatırımcı parayı harcarken kanuni zorunlulukları öncelikle göz önünde bulunduruyor. Bu nedenle de maliyeti düşürme gayesiyle uygun olmayan sistemler, uygun olmayan malzemeler kurulabiliyor. Uygun olan sistemler kurulsa bile onlar doğru işletilemiyor. Onun için yangına tepki verme süresinde sektör olarak bir sıkıntı yok. Ancak bu sektör içinde olmayıp, yangın sektörü büyüdüğü için, pazar büyüdüğü için, genel tesisat sektöründe de kriz olduğu dönemlerde ehil olmayan kişi ve kurumların

34 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 34

10.01.2019 15:00

Taner KABOĞLU

bu işi yapması ucuz maliyetlerle uygulaması söz konusu olabiliyor. Sektördeki handikapların tamamı da bundan kaynaklanıyor diyebiliriz.

Sigortacılık sektörüne büyük görev düşüyor Ekonomik kriz dönemlerinde yatırımcının ilk vazgeçtiği “Güvenlik“ mi oluyor bu durumda? Yangın güvenliğini genel güvenlik kavramından ayırmak lazım. Yangın güvenliği konusunda da sorunuza sadece ‘evet’ diyebilirim. Bir kere bize bir şey olmaz, Türk’üz biz, Allah bizi korur nasıl olsa diyen bir kültürümüz var. Diğer taraftan yangın güvenliği konusunda yaptığınız yatırımı, bunun için harcadığınız parayı geri alma mekanizması yok. Sigortacılık sektörü de yangın sistemlerinin kurulmasında hala yeterli düzeyde zorlayıcı olmuyor. Dünyada bu sistemlerin kurulmasında ve standartların geliştirilmesinde hep sigortacılık sektörü önayak olmuş. Zira yanan bina yatırımcının değil sigortalayanın malıdır, çünkü parayı o ödüyor. Dolayısıyla sigortacılar güvenlik önlemlerini almazsanız binanızı

sigortalamayız veya primlerinizi yükseltiriz şeklinde bir takım kıstaslar geliştirmişler. Türkiye’de bu mekanizma tam olarak oturmuş değil. Öyle bir baskı olmayınca bir boya fabrikası rahatlıkla fabrika binasını sigortalayabiliyorken ekstradan para harcayıp yangın güvenliği kurmaya gerek görmüyor. Yasal mevzuat da tam olarak uygulanamadığı zaman, onu kontrol eden kişiler baskıcı olamadığı zaman ortaya bu sonuç çıkıyor. Yangın güvenliği sistemi yangın çıkana kadar uykudadır. Ancak yangın çıktığı zaman performansının doğru olup olmadığı ölçülebilir. Bu handikap olduğu için de yangın güvenliği sistemine “Ölü Yatırım“ gözüyle bakılır. Cirolar 2014 rakamlarına döndü

Yaşanan bir kriz de var, sektör nasıl etkilendi? Bizim sektörümüzün taahhüt kanadı krizden muazzam etkilendi. Satış firmaları dövizin dalgalanmasından müthiş etkilendi. Yerli üretim yapan firmaların hammaddeleri ithal. Bu nedenle dövizdeki dalgalanma herkesi çok ciddi etkiledi. Sonra TL’ye dönüş yasasının çıkamaması işleri iyice durgunlaştırdı. Taahhüt tarafında durum daha da kötü. Taahhüt tarafında ne yazık ki çok sayıda batan, çok zor durumda kalan firma oldu. Onun için kriz bizi etkilemedi demek çok zor. Sektörümüzde ana yükleniciler genellikle inşaat firmaları olduğu için onların zor duruma düşmesi domino etkisi ile altındaki bütün taşeron firmaları da etkiliyor. Onun için biz de bir darboğazdan geçiyoruz. 2017’nin iyi geçtiğini kimse iddia edemez. Ciro bazında 2014’e, 2015’e döndük, 5 sene geriye gittik… 2019’dun ilk yarısından da çoğu

Türkiye’deki bina stokunun belki de yüzde 90’ı şu andaki yönetmeliğin şartlarını yerine getirmiyor. kimse umutlu değil. Ama yangın güvenlik sistemi pazarı büyüdüğü için hareket her zaman oluyor ve olacaktır. Zira Türkiye’deki bina stokunun belki de yüzde 90’ı şu andaki yönetmeliğin şartlarını yerine getirmiyor. Devlet kendine bağlı olan kuruluşları dönem dönem inceliyor. Çıkan yangınlarla, kötü hadiselerle, ölümlü vakalarla bu işle biraz daha odaklanabiliyor ve bir takım taleplerde bulunuyor. Sonuçta uygunsuz olan tesisler uygun hale gelmek için yatırım yapıyor. Bu nedenle yangın sektöründe hareket hep var, çok kötüye gitmesi söz konusu değil ama diğer senelerle kıyaslarsak bu sene herkes biraz daha zor bir yıl geçirdi.

Yönetmelik 2002’de çıktı, 16 yılda nasıl bir mesafe alındı? 16 yılda büyük aşama kaydedildi. 16 yıl önce konuştuğumuz konuları şu anda konuşmuyoruz. Ama yangın güvenliği konusu dinamik bir konu. 11 Eylül saldırıları sonrasında Amerikalılar yangın kaçış merdivenlerini genişlettiler. Her olay sizin standartlarınızı yeniden gözden geçirmenize neden oluyor. Amerikalılar yangınla ilgili standartlarını 3 yılda bir gözden geçirme ve revize etme kararı aldılar ve 2007’den bu yana bunu gerçekleştiriyorlar. Avrupa biraz daha yavaş bu konuda. Algılama konusunda standartlar biraz daha oturmuş durumda.

Ocak 2019 Güvenlik Yönetimi n 35

guvenlik yonetim 67.indd 35

10.01.2019 15:00

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

Söndürme ile ilgili standart en son 2015 yılında güncellenmiş durumda. Bizim standardımız da Avrupa standardı. Teknolojinin de gelişmesi ile sürekli kendinizi güncellemeniz lazım, uluslararası literatürü takip etmeniz lazım. Sektör olarak biz bunu yapabiliyoruz. Yerel otoriteye de bunu olabildiğince aktarmaya çalışıyoruz. Öte yandan bilgi düzeyi sürekli yükseliyor. Pek çok ilde itfaiye teşkilatları mühendisler çalıştırmaya başladı. Ruhsat meselesi İtfaiyelerden ilçe belediyelerine geçti. İlçe belediyeleri teknik personel çalıştırmaya başladı. Bizim aldığımız soruların kalitesi sürekli yükseliyor, derinleşiyor.

Yangın güvenliği konusunda kamu mu daha hazırlıklı ve

Yangın güvenliğinde işin ciddiyetini yangının sıcaklığını yüzünde hissetmiş insanlar daha net anlıyor. etkin yoksa özel sektör mü? Özel sektör daha hazırlıklı. Özel sektörde de daha çok yabancı ortaklı veya çok uluslu şirketler kendine ait standartları olduğu için daha hazırlıklı. Mesela kendine ait standartları olan otel zincirleri var Türkiye’de otelleri var. Dünyada, Afrika’da, Avustralya’da, Güney Amerika’da, Avrupa’da uyguladığı kurallarını Türkiye’de de uyguluyor. Veya bir yerli teşebbüs bir yabancı ortaklığa girdiği zaman o ortağın standartlarına uyuyor. Mesela bir halı üreticisinin müş-

terisinin Amerika’daki en büyük alışveriş merkezi zinciri olduğunu düşünelim. Amerikalı bir müşteriniz olduğu zaman, onun tedarikçisi olduğunuz zaman o kendi bazı şartlarını size dayatabiliyor. Bu tür durumlarda da tedbirler daha doğru olabiliyor. Burada personel yönetiminden, yangın tatbikatı yapmaya kadar, otomatik söndürme sistemine, algılama sistemine kadar her konuda bu böyle. Amerika 120 yıldır bu işle haşır neşir, İngiltere öyle. Avrupa’da 100 yıla yakın süredir standart-

36 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 36

10.01.2019 15:00

guvenlik yonetim 67.indd 37

10.01.2019 15:00

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

lar var. Bizde de Osmanlı zamanında padişah fermanları olmuş ama Türkiye Cumhuriyeti açısından bakarsak milat 2002’dir bizde. Pek çok şeyi hazır aldık kullandık ama büyük bir hızla adapte olmaya çalışıyoruz. Tedbirler yaşanan kötü olaylara göre güncelleniyor

Önlemler neye göre alınıyor, standartlar neye göre belirleniyor hazır aldığımız standartlar dışında? Ne yazık ki beslendiğimiz kaynaklar yaşanan elim vakalar. Dünyada da böyle bu durum Büyük Chicago yangını çıkmış bütün şehir yanmış. Sonra oturup planlayalım bu sokakları, caddeleri itfaiye nereye girer, nereye giremez demişler. 1929 buhranı çıkmış demişler ki yer altına ana dağıtım şebekesi yapalım, yangın sistemlerini de buradan besleyelim. İnsanoğlu başına kötü bir durum gelmeden gereken ciddiyeti göstermiyor. Bizde de böyle. Adana Aladağ’da yurt yangını oldu 11 yavrumuzu kaybettik. Milli Eğitim Bakanlığı bu olaydan sonra yönetmelik yayınladı. Milli Eğitim Bakanlığı’nın ekipleri okulları yurtları dolaşmaya başladı.

Yangını çıkarmamak mı yoksa yangın çıktıktan sonra müdahale edip söndürmek konusunda mı başarılıyız? Biz göreceli olarak yangını çıkarmamak konusunda daha başarılıyız. Çıkan yangınlar çok kısa sürede çok daha az hasarla atlatılabileceği halde 3 fabrika zincirleme yanabiliyor. Bizde gerçekten az yangın çıkıyor. Amerika’da çıkan yangın sayısı çok çok fazla. Ama can kaybı da bir o kadar az Amerika’da çıkan yangınlarda.

Biz yangını çıkarmama konusunda bir şekilde şanslıyız. Ama yangın çıktıktan sonra söndürme konusunda ne yazık ki binalarımız alt yapı olarak uygun değil. İtfaiye donanım olarak, eğitim olarak çok yeterli değil. Şehirlerimizi itfaiyenin erişimi açısından uygun değil. Halkımız yeterli bilinçte değil.

2019 yılından beklentileriniz nelerdir? Neticede her şey sürekli kötüye gidemez. Dibi gördükten sonra tekrar çıkışa mutlaka geçilecek. Türkiye böyle dönemlerden çok geçti. Bunu da atlatacağımız kesin. Ama kim dayanacak kim dayanamayacak, kim ayakta kalacak, kim yeniden yol haritası çizecek onu söylemek mümkün değil. Şu an an herkes kendini kurtarmaya çalışıyor. Finansal olarak güçlü firmalar daha az etkileniyor doğal olarak. Bu dönemlerde merdiven altı firmalardan kendini sakınmalı herkes. Yatırımcıdan bu anlamda bilinç beklemek çok zor. Yangının sıcaklığını yüzünde hissetmiş insanlar işin ciddiyetini anlayabiliyor. Ve ona göre de aksiyon alabiliyor.

TÜYAK’ın projelerinden söz eder misiniz? Şu an öncelikli ve hayata geçmesini istediğimiz en önemli projemiz; çalışmasını başlattığımız Yangın Yönetmeliği el kitabı çalışmamız var. Bu kitabın yönetmelikteki hatalı ifadeleri düzelten, eksikleri tamamlayan, flu noktalara açıklık getiren yanları olacak. Bunu yayınladığımız zaman bir sonraki yönetmelik revizyonunda etkin bir dokuman olabileceğini düşünüyoruz. 2020 Nisan’ına kadar bunu tamamlamayı hedefliyoruz.

Yangın güvenlik sistemi yangın olmadığı sürece uyur ve bu nedenle de ölü yatırım gözüyle bakılır Yönetmelikte yapılması gereken en acil 3 değişiklik sizce nedir? Bizim Yönetmeliğimiz can güvenliğini göz önünde bulunduran bir yönetmelik. İnsanları binadan tahliye etmek en önemli konu. Yönetmelikte alınması zorunlu tutulan bütün önlemler insanların doğru zamanda, etkilenmeden tahliye edilmesine yönelik. Burada da doğru tahliye etmek için gereken esas konu binanın mimari unsurları, kaçış yolları, kaçış merdivenleri gibi konular aslında. Bu konudaki yönetmelik maddeleri de yetersiz değil ama doğru uygulanamayan, akıl karıştıran bazı hükümler var. Bir de yeterince detaylandırılmamış bazı hükümler var. Dolayısıyla mimari konular can güvenliğini birinci derecede etkilediği için en önemlisidir. Onların bir an önce açıklanması ve detaylandırılması gerekmektedir. Bir hastaneden yangın sırasında insanları nasıl kaçıracağız konusuyla ilgili başlı başına bir bölüm olması gerekiyor. Devlet, şehir hastaneleri yapılırken konuyu çok ciddiye aldı. Yangın danışmanları ile beraber çalışıldı. Ciddi önlemler alındı ama, özel hastanelerin, mahalle aralarında kurulan hastanelerin mevzuata uygunluğu çok tartışılır.

38 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 38

10.01.2019 15:00

guvenlik yonetim 67.indd 39

10.01.2019 15:00

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

Yol tüneli korumasında düşük basınçlı su sisi sistemleri Araştırma kuruluşları 2000’li yılların başından beri mal sahipleri, yangın söndürme sistemi firmaları, onay kuruluşları ve bölgesel itfaiye ekipleriyle iş birliği içinde çeşitli araştırmalar ve testler yaparak bu test sonuçlarını periyodik olarak yayınlamaktadırlar. Ersin SAYIN / Satış ve Mühendislik Departmanı Ekip Lideri NORM TEKNİK A.Ş.

ol tünellerinde meydana gelen kazalar açık yollarda meydana gelenden az gibi görünse de son yıllarda yaşanan birçok büyük kaza işletmeleri, mal sahiplerini ve kullanıcıları tünellerdeki yangın söndürme sistemlerinin iyileştirilmesi konusunda araştırmalara yöneltmiştir. Bu araştırmaların asıl amacı ölüm ve yaralanma oranı, mal kaybı, hizmet kaybı risklerini kabul edilebilir bir çerçeve içinde tutmaktır. Yol tünellerinin korunmasına yönelik yerleşik tasarım kriterleri eksik olduğu için performans tabanlı tasarımlar geliştirilip test edilmektedir. Bu bağlamda sus sisi sistemleri uygun bir çözüm olarak ön plana çıkmıştır. Bu çalışmada Norveç’teki Runehamar tünelinde yapılan düşük basınçlı su sisi sistem testleri ve sonuçları yer almaktadır. Bu testler aşağıdaki kuruluşların desteği ile gerçekleştirilmiştir: UPTUN ( UPgrading methods for fire safety in existing TUNnels) , SOLIT ( Safety Of LIfe in Tunnels), FIT (Fire In Tunnels)

Bu araştırma kuruluşları 200’li yılların başından beri mal sahipleri, yangın söndürme sistemi firmaları, onay kuruluşları ve bölgesel itfaiye ekipleriyle iş birliği içinde çeşitli araştırmalar ve testler yaparak bu test sonuçlarını periyodik olarak yayınlamaktadırlar. Üretici firmalar bu yayınlar doğrultusunda halen ürünlerini ve sistem çözümlerini geliştirmekte olup onay kuruluşlarına başvurarak onay alma çalışmalarına devam etmektedirler. Yangının kontrol altına alınamamasının nedenleri ve alınan dersler Yüksek yangın yükü Havalandırma sisteminin yetersizliği nedeniyle CO miktarının 1000 ppm seviyelerine çıkması ve insanların CO dumanından zehirlenerek kaçamaması Yangının çok hızlı bir şekilde yayılması ve insanların kaçacak zaman bulamaması Tünelde bulunan yangın söndürme ekipmanlarının ulaşılamaz durumda kalması ve kullanılamaması

Alınan önlemlerin planlı ve bir bütün şeklinde değerlendirilmemiş olması Farklı senaryo ve parametrelerin(havalandırma, tünel kesit boyutu, tünel uzunluğu, yanıcılar, yangın yükü…) etkilerinin göz önüne alınmamış olması Yol Tünellerinde Düşük Basınçlı Su Sisi Sistemleri: Aşağıda farklı parametreler dikkate alınarak yapılmış olan düşük basınçlı su sisi sistemleri testleri ve sonuçlarıyla ilgili bilgiler ayrıntılı bir şekilde yer almaktadır. Modüler Sistemlerin montaj kolaylığı nedeniyle otomatik algılama ve söndürme sistemi 10.5 m genişliğinde 5-7 m yüksekliğindeki tünel için kurulmuş ve 1m aralıklarla modüler nozul yerleşimi yapılmıştır. (Genişliği 10.5 m’i açan tünellerde ilave nozul yerleşimi gereklidir.)

Şekil 1. Düşük basınçlı su sisi sistemi

40 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 40

10.01.2019 15:00

Tünel korumasında düşük basınçlı su sisi sistemlerinin yüksek basınçlı su sisi sistemlerine göre avantajları Daha az elektrik güç tüketimi; Yol tünelleri çok uzak noktalarda bulunduklarından hem havalandırma sisteminin hem de yüksek basınçlı su sisi sisteminin elektrik gücünü aynı anda sağlamak çok zordur. Özel pompa sistemine ihtiyaç duyulmaması; Düşük basınçlı su sisi sistemi mevcut pompa sistemine bağlanabilir. Düşük basınçlı su sisi sistemlerinin geleneksel sprinkler sistemlerine göre avantajları Yol tünellerinde yangın yükü parametrelerinin değişken olması nedeniyle Japonlar tarafından yapılmış olan geleneksel sprinkler sistemi testlerinin yeterli olmaması durumu söz konusudur. Japonlar bu testleri 25MW yangına kadar yapmışlardır. Nihonzaka tüneli yangınında (11 Temmuz 1979) sprinkler sistemi su tükeninceye kadar 1 saat boyunca yangını kontrol altına almayı başarmıştır fakat daha sonra yangın kontrolden çıkmış ve 7 gün boyunca devam etmiştir. Modüler düşük basınçlı su sisi sistemi çözümleri; hizmet vermekte olan tünellerde kurulduğunda kurulum maliyetini ve tünel hizmetinin bölünme süresini azaltarak sistem kurulumunu kolaylaştırır.

Farklı yangın senaryolarının test edilmesi için test tünelinin hazırlanması

Şekil 2. Runehamar test tüneli şeması

Mavi bölge: Fanların bulunduğu havalandırma kesiti.

Turuncu bölge: Düşük basınçlı su sisi sisteminin bulunduğu yerdir (0 noktası) Şekil 3. Test tüneli kesiti

Yangın senaryoları test sonuçları 30 MW havuz yangını testi Test edilen ilk senaryoya göre 6 adet dizel havuz yangını yapılandırıldı. Havuzların her biri 4 ve 5 MW ısı çıkışlı 1.2 X 1.6 m boyutundaydı. Su sisi sisteminin yangının yayılmasını önleme kapasitesini ve tanklı araçların tehlikeli sıcaklık artışını önleyen radyasyon zayıflatmasını değerlendirmek için dizel havuzlarının 6m aşağısına hedef tahta paletler ve 2,5 m aşağısına su kovası yerleştirildi. Yangın başlatıldı ve sistem boşaltılmadan 3 dakika boyunca yanmasına izin verildi. Grafiklerden su sisi boşaltımından hemen sonra yangın çevresinde ve tünel içinde tüm kesitlerde çok hızlı bir sıcaklık azalışı olduğunu görebiliriz (Şekil 8).

-40 m: Üst kesitlerde sıcaklık ve hava hızı ölçüm cihazları +5 m: Alt kesitte sıcaklık ölçüm cihazları +840 m: Alt kesitte sıcaklık, hava hızı, O2 ve CO konsantrasyonu ve nem ölçümü Düşük basınçlı su sisi sitemi 5.2 m yükseklikte ve 50 m uzunluğunda bir bölgeye yerleştirilmiş ve 50 m uzunluğundaki sistemin tamamı tetiklenerek devreye sokulmuştur. Şekil 8. Dizel havuz yangın yapılandırması (üstten ve yandan görünüm)

Şekil 4. -40 m kesit Şekil 5. +5 m kesit

Şekil 6. +840 m kesit

Şekil 7. Su sisi sistemi

Yangın başlatıldı ve sistem boşaltılmadan 3 dakika boyunca yanmasına izin verildi. Grafiklerden su sisi boşaltımından hemen sonra yangın çevresinde ve tünel içinde tüm kesitlerde çok hızlı bir sıcaklık azalışı olduğunu görebiliriz (Şekil 9).

Bu araştırmaların asıl amacı ölüm ve yaralanma oranı, mal kaybı, hizmet kaybı risklerini kabul edilebilir bir çerçeve içinde tutmaktır. Şekil 9. +5 de zamana bağlı sıcaklık değişimi

Ocak 2019 Güvenlik Yönetimi n 41

guvenlik yonetim 67.indd 41

10.01.2019 15:00

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

Şekil 10. -40m kesitte dizel havuz yangın sıcaklık hava hızı

30 MW havuz yangını test sonuçları Hedef tahta palet tutuşması yangının yayılmasını önleyecek derecede çok düşüktü Su kovası içindeki sıcaklık artışı yangının yayılışını önleyecek derecede çok düşüktü. Yangın sistem boşaldıktan sonra yaklaşık 20 saniye içinde tamamen söndürüldü ve görüş net bir şekilde iyileşti.Hava hızındaki düşüş nedeniyle yangın dumanları katman şeklinde asılı kaldığından yayılarak tehlike oluşturmamıştır. 50 MW tahta kafes yangın testi Toplam uzunluk: 4,2 m yükseklik 2,6 m olacak şekilde paletler yerleştirilmiştir. Hedef tahta paleti ve su kovası bir önceki testle aynı konuma yerleştirilmişti. Yangın başlatıldı ve sistem boşaltılmadan önce 5 dakika boyunca yanmasına izin verildi (tavan sıcaklığı hızlı bir şekilde 1000ºC’ye ulaştı) (Şekil 11). Isı çıkışı, su sisi sistemi boşaltılmadan önce 45 MW civarına ulaştı, bu yüzden yangın tamamen genişledi. Grafiklerden su sisi boşaltımından hemen sonra yangın çevresinde ve tünel içinde tüm kesitlerde çok hızlı bir sıcaklık azalışı olduğunu görebiliriz.

Şekil 11. +5 m kesitte 50 MW Tahta kafes yangın sıcaklığı profili

50 MW tahta palet yangını test sonuçları Hedef tahta paleti tutuşmadı. Su kovası içindeki sıcaklık artışı yangının yayılışını önleyecek derecede çok düşüktü.Yangın başarılı bir şekilde bastırıldı ve görüş net bir şekilde iyileşti. 100 MW tahta kafes yangın testi Toplam uzunluk: 8,4 m yükseklik 2,6 m olacak şekilde paletler yerleştirilmiştir. Çıkan ısı miktarı 50 MW ‘a ulaşacak şekilde yanmaya izin verilmiş ve akabinde sistem boşaltılmıştır. Daha önceki testlerdeki gibi hedef tahta paleti ve su kovası yerleştirilmiştir (şekil 12). Yangın başlatıldı ve sistem boşaltılmadan önce 5 dakika boyunca yanmasına izin verildi (tavan sıcaklığı hızlı bir şekilde 1000ºC’ye ulaştı). Grafiklerden sistemin boşalmasından hemen sonra yangın çevresinde ve tünel içinde tüm kesitlerde çok hızlı bir sıcaklık azalışı olduğunu görebiliriz (Şekil 13). Isı çıkışı, su sisi tahliyesinden önce güçlü bir artış oranı gösterir (Şekil 14). Su sisi sistemi, yangının büyümesini durdurma ve yangını kontrol altına alma konusunda mükemmel bir performans gösterdi.

Şekil 12. 100 MW Tahta kafes yangın yapılandırması (yandan görünüm)

Şekil 13. +5 m kesitte 100 MW Tahta kafes yangın sıcaklığı profili

Şekil 14. 100 MW Tahta kafes yangın Isı Çıkışı

100 MW tahta palet yangını test sonuçları Hedef tahta paleti tutuşmadı.Su kovası içindeki sıcaklık artışı yangının yayılışını önleyecek derecede çok düşüktü.Yangın başarılı bir şekilde bastırıldı ve görüş net bir şekilde iyileşti. Sonuçlar Düşük basınçlı su sisi çözümü başarılı bir şekilde test edildi ve yol tünellerinin korunması için uygun olduğu kanıtlanmıştır. Bu çözüm yüksek basınçlı su sisi çözümleriyle ve geleneksel sprinkler sistemleriyle karşılaştırıldığında büyük avantajları olduğu görülmüştür. Yapılan testler tünellerde karşılaşılabilecek en büyük olası yangın senaryoları dikkate alınarak yapıldığından sistemin uygunluğu başarılı bir şekilde kanıtlanmıştır.

Düşük basınçlı su sisi çözümü başarılı bir şekilde test edildi ve yol tünellerinin korunması için uygun olduğu kanıtlandı. Bu çözüm yüksek basınçlı su sisi çözümleriyle ve geleneksel sprinkler sistemleriyle karşılaştırıldığında büyük avantajları olduğu görüldü.

42 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 42

10.01.2019 15:00

guvenlik yonetim 67.indd 43

10.01.2019 15:00

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

Mutfak davlumbazı söndürme sistemleri 2009 tarihli Yangın Yönetmeliği’nde topluma açık yapılarda ve 100 kişiden daha fazla kapasiteli restoranlarda mutfak davlumbazı söndürme sistemleri zorunlu hale getirilmiştir. Davlumbaz söndürme sistemi bulunmayan restoranlara itfaiye/belediye tarafından işletme ruhsatı verilmemektedir. Okan YÜCE /Proje Müdürü YCS TEKNİK

utfak davlumbazı yangınları sadece bulunduğu ortamı değil, içinde yer aldığı topluma açık binaları komple tehdit eden ve su ile söndürülemeyen ciddi boyutlu yangınlardır. Günümüze kadar yaşanan deneyimler ve alınan dersler dikkate alınarak bu sistemlerin zorunlu hale getirilmesi kaçınılmaz olmuştur. 2009 tarihli Yangın Yönetmeliği’nde bu sistemler topluma açık yapılarda ve 100 kişiden daha fazla kapasiteli restoranlarda zorunlu hale getirilmiştir. Davlumbaz söndürme sistemi bulunmayan restoranlara itfaiye, belediye tarafından işletme ruhsatı verilmemektedir. Bu sistemler otomatik sistemler olup aynı zamanda manuel olarak da çalıştırılabilen sistemlerdir. Sistem ısıya duyarlı algılama tesisatı ve özel sıvı söndürücü içeren silindir ve boşaltma hattından oluşmaktadır.

Sistemde kullanılan sıvı söndürücü kızgın yağ yangınları için özel olarak geliştirilmiş olan potasyum tabanlı sıvı ve su karışımından oluşmaktadır. Bu özel karışım nedeniyle boşaltma hattı boruları siyah yada galvanizli boru ile yapılmaktadır. Mutfak ekipmanı ile uyum ve uzun kullanım süresi dikkate alınarak günümüzde sadece paslanmaz çelik boru kullanımı yaygınlaşmıştır. Sistem ön mühendislik çalışmaları yapılmış modüler bir sistemdir. UL300 standardı dikkate alınarak tasarlanan mutfak davlumbazı söndürme sistemleri üretici firmanın tasarım ve montaj dokümanlarına uygun bir şekilde kurulur. Nozul adetleri ve nozul akış sayıları üretici firma dokümanlarına göre önceden hesaplanır ve sistem kapasitesi bu değerlere göre belirlenir. Sistem kapasitesi doğrultusunda boru çapları üretici firma dokümanlarından seçilir. Sistem performans ve akış testleri YCS TEKNİK firması tarafın-

dan ve yetkilendirilmiş firmalar tarafından yapılır. Koruma yapılacak bölgeler; 1. Davlumbaz baca çıkış ağızları 2. Plenum içi (filtreler) 3. Davlumbaz altı pişirme ekipmanları (fritöz, ocak, ızgara vs…) Mutfak davlumbaz yangınları genellikle gözden uzak noktalarda ve yağ birikintisi oluşan bölgelerde başlamaktadır ve personel durumu fark ettiğinde yangın kontrolden çıkma noktasına gelmektedir. Bu nedenle baca çıkış ağızları ve plenum içi nozullar gereklidir. Mutfak yangını sonucu oluşacak kayıplar; 1. Binanın tümü hasar görebilir 2. İş gücü kaybına neden olur 3. Maddi hasara yol açar, prestij kaybına neden olur Yasal sorumluluklar nedeniyle sıkıntılar doğar. Yağ yangınlarının yakın çevreye sıçrama

44 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 44

10.01.2019 15:00

Mutfak davlumbaz yangınları genellikle gözden uzak noktalarda ve yağ birikintisi oluşan bölgelerde başlamaktadır ve personel durumu fark ettiğinde yangın kontrolden çıkma noktasına gelmektedir. ihtimali çok yüksektir. Yağ yangınlarının söndürülmesi zordur ve yeniden alevlenme ihtimali yüksektir! Sadece su ile söndürmeye çalışmak yangının yayılmasına ve daha zor söndürülebilir hale gelmesine neden olur. Yağ yangınlarını diğer yangınlardan ayıran başlıca özellikler; Kendiliğinden tutuşur, hızla alev alır. Tutuşma ile birlikte ısı hızla yükselir. Yangın sırasında açığa çıkan yanıcı gazlar yangının büyümesine yardımcı olur. 1 1,5 2 5 6 7,5 10 11 12,5 43,5 0 20 40 60 80 100 Diğer ısı kaynakları, doğal sebepler, açık alev ocağı, sigara vb. Uygulama cihazları, ısıtma ekipmanları, diğer ekipmanlar, kasıtlı olarak elektriksel pişirme üniteleri (%) olarak Yangın sebepleri -yağ yangınları nasıl söndürülür? Yangının oksijenle temasını keserek… Yanma ısısını alev alma ısısının altına düşürerek soğutma yangına neden olabilecek potansiyel riskler; Izgaraların üzerindeki yağ birikintileri Açık ocaklar ve kızartma tavaları içindeki yağlar Aşırı ısınan fritöz ve wok tavalar

Döner ocakları, salamander ve açık ızgaralar Plenum ve baca içleri otomatik davlumbaz söndürme sistemlerinin özellikleri; Yağ yangınlarını söndürebilecek özellikte olmalı Yangına hızlı cevap vermeli 24 saat, gece/gündüz koruma sağlamalı Baca içi koruma olmalı Pişirme ekipmanlarının enerjisini otomatik kesebilme özelliği taşımalı En zor noktaları koruyabilmeli Diğer sistemlerden bağımsız olmalı Yerel otorite, sigorta taleplerini karşılamalı (Onaylar & Standartlar) Mutfak personelini kazalara karşı korumalı Çevre mutfakları ve binayı korumalı Kolay temizlenebilir olmalı Çevreye duyarlı olmalı İşin aksamasını minimize edecek özelliklere sahip olmalı Mutfak dekoru ve hijyeni ile uyum içinde olmalı. Sistem kontrol mekanizmasından alınacak olan tek ya da çoklu kuru kontaklar aracılığıyla ilgili ekipmanların elektriğini kesmek, gaz vanasını kapatmak ve merkezi kontrol sistemine sistem boşaldı bilgisini göndermek mümkün olabilmektedir.

İlgili Standartlar NFPA 17 Dry Chemical Extinguishing Systems NFPA 17A Wet Chemical Extinguishing Systems NFPA 96 Standard for Ventilation Control and Fire Protection of Commercial Cooking

Ocak 2019 Güvenlik Yönetimi n 45

guvenlik yonetim 67.indd 45

10.01.2019 15:00

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

Üniversite ve öğrenci yurt binalarında yüksek teknolojili yanlış alarm yönetimi Bir üniversite kampüsünü ve öğrenci yurdunu korumak için yangın algılama sistemi tasarlarken karşılaşılan temel zorluklardan biri, ilgili tehdidin erken tespit edilmesi ve bina sakinlerinin en kısa zamanda tehditten haberdar edilerek güvenli bir şekilde tahliye edilmeleri için yeterli zamanın sağlanmasıdır. Erdem DENGEL/İş Geliştirme Müdürü JOHNSON CONTROLS YANGIN ALGILAMA SİSTEMLERİ

angın Güvenliği Endüstrisi Kurumu’na (FIA) göre, sadece İngiltere’de son on yılda yanlış alarm çağrılarında genel bir düşüş olmasına karşın bu sorun ve sebep olduğu maliyetler varlığını sürdürüyor. Bu yüzden, itfaiyeler ve acil durum müdahale hizmetleri, yanlış ve gerçek yangın durumlarını daha doğru saptamalarına yardımcı olması için yangın algılama teknolojisine güvenmektedir. Johnson Controls tarafından sunulan üstün teknoloji, yangın algılama doğruluğunu ve güvenilirliğini iyileştirerek yanlış alarm durumlarının sayısını azaltmak için tasarlanmıştır. Johnson Controls olarak en son tekonoloji ürünü yangın algılama ve korunum sistemlerini sunmak bizim uzmanlık alanımızdır. Bu sayede bina yönetim sistemlerine entegre edilebilen endüstriyel, konaklama amaçlı ve ticari alanların korunmasını sağlamak üzere tasarlanan çözümler sunuyoruz. Geniş çaplı araştırma, ürün geliş-

tirme ve sürekli yatırım konusundaki kararlılığımızla, dünyanın en prestijli binalarında kullanılan en üst seviyede yangın korunumu için tasarlanmış bir dizi çözüm geliştirdik.

Üniversite kampüslerinde karşılaşılan temel zorluklar Yangın durumunda kişisel güvenliği sağlamak ve zararı azaltmak için kapsamlı bir yangın güvenliği sistemi gereklidir. Bu sistemin temel ögesi, erken ve güvenilir bir yangın tespiti sağlayan ve gerçek bir yangın olduğunda alarm cihazlarını ve ilgili yangın güvenliği kontrollerini anında çalıştırabilen etkili bir yangın algılama sistemidir. Bir üniversite kampüsünde yangın algılama sistemi tasarlanırken göz önünde bulundurulması gereken çeşitli zorluklar vardır, bunlardan üçü:

1- Erken uyarı Üniversite kampüslerinin doğası gereği çeşitli kullanım alanlarına sahip binalar genellikle farklı büyüklüktedir ve geniş alanlara

dağılır. Bu yüzden, bir üniversite kampüsünü ve öğrenci yurdunu korumak için yangın algılama sistemi tasarlarken karşılaşılan temel zorluklardan biri, ilgili tehdidin erken tespit edilmesi ve bina sakinlerinin en kısa zamanda tehditten haberdar edilerek güvenli bir şekilde tahliye edilmeleri için yeterli zamanın sağlanmasıdır. Özellikle gün içinde kalabalık olan yüksek binalarda bazen aşamalı tahliye tercih edilmektedir. Çoğu durumda sesli alarm yeterlidir; ancak sistem EN54-23 standartlarına uyumluysa ek bir görsel alarm gereklidir. Örneğin, öğrenciler kütüphanede ders çalışırken ya da başka bir iş üzerinde çalışırken kulaklık takarlar ve müzik dinlerler; bundan dolayı kütüphanelerde veya tek başına sesli alarmın etkisiz olduğu odalarda görsel alarm cihazlarının kullanılması gerekmektedir.

2- İşletme maliyetleri ve maddi kayıplar Günümüzde çoğu üniversite, büyük oranda kendi kendini finanse eder ve öğrencilerin eğitim ücreti

46 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 46

10.01.2019 15:00

alarmlar, bina sakinlerine doğru Güvenlik bilgilendirmeleri yapılarak ve en son teknoloji yangın algılama teknolojisi kullanılarak önlenebilir.

Teknoloji, yanlış alarmların azalmasına nasıl katkıda bulunabilir?

ödemesiyle ticari kurumlar gibi yönetilir. Bu da eğitim ücretlerini üniversitelerin ana gelir kaynağı haline getiriyor. Sonuç olarak, ticari faaliyetlerin etkin bir biçimde sürdürülebilmesinde varlıkların ve binaların korunması kritik bir önem taşıyor. Yangından zarar gören binaların doğrudan sebep olduğu masrafların yanı sıra bazı derslerin verilememesi ve yangının üniversite itibarı üzerindeki kaçınılmaz etkisi gibi nedenlerden kaynaklanan gelir kaybı da üniversiteye aynı oranda zarar verebilir.

3- Yanlış alarmlar Yanlış alarm, üniversite binaları ve öğrenci yurtlarında karşılaşılabilecek bir durumdur. Yanlış alarm durumları genellikle alarmın kasıtlı olarak etkinleştirilmesi ya da yangın algılama sisteminin yönetiminin ve bakımının iyi yapılmamasından kaynaklanabilir. Yanlış alarmlar maliyetlidir ve insanlarda gerçek alarmlara karşı kayıtsızlığa neden olabilir. Yanlış

Çoklu sensör dedektörü Bu dedektörlerde bulunan çoklu algılama teknolojisi bu sorunların üstesinden gelmek için tasarlanmıştır. Çoklu sensor dedektörleri gerçek yangınların doğru tespit edilmesine yardımcı olmak için yangınların olası sonuçlarından sadece birini değil, çok daha fazlasını izler. Bu çok yönlü dedektörler havadaki ısı, duman ve karbonmonoksit seviyelerini algılayabilir. Akıllı ve çoklu algılama becerilerini tek bir dedektörde birleştirmek amacıyla karbonmonoksit, optik duman ve ısı sensörlerini yangın algılama sistemine entegre ederek daha akıllı bir sistem yaratmak yanlış alarmlara daha doğru ve uygun maliyetli çözümler sunar. Dedektörlerde bulunan sensörler, gerçek yangınları doğru tespit etme ve yanlış alarmları reddetme becerilerini arttırmak için aynı anda duman, karbonmonoksit ve ısı seviyelerini okumaya programlanmıştır. Örneğin, buharın neden olduğu duman karbonmonoksit içermez. Bu durumda dedektör duman seviyesini kaydeder ve yangın kontrol paneli ile etkileşime girerek ortamda karbonmonoksit olmadığı için yangın riskinin düşük olduğunu saptar. Dedektör, sistemi alarma geçirmeden önce gerçek bir yangın riski olup olmadığını belirlemek için odadaki ısı, duman ve karbonmonoksit seviyeleri hakkındaki bilgileri bu bilgiyi kullanan panele sürekli olarak göndermeye programlanmıştır.

Duyarlılığın ayarlanması Dedektörün duman, ısı ve karbonmonoksite duyarlılığı, ortama ve günün saatine uyacak şekilde ayarlanarak ortam koşulları için en etkili koruma sağlanabilir. Çoklu sensor dedektörleri, yanlış alarm direncini önemli ölçüde artırmak amacıyla tasarlanmış olan çok boyutlu algoritmalarımızdan yararlanır. Farklı ortamlar ve gereksinimler için doğru mod seçilmelidir. Farklı algılama modları arasında seçim yapma imkânı, sözgelimi evrensel veya esnek moda ayarlama, algılamayı ve yanlış alarm esnekliğini daha da artırabilir. Dedektörler, duman makinelerinin kullanılabildiği etkinlik mekânları gibi hassaslığın değiştirilebileceği ortamlarda kullanıldığında gündüz / gece geçişi, ısı ve dumanın tüm sistem için alan ayarları veya genel ayarlara göre seçilebilmesine olanak sağlar. Örneğin, bir öğrenci yurdunun koridorunda bulunan çoklu sensör dedektörü ortama uygun bir koruma sağlar. Koridor, mutfaktan yayılan ısıya veya banyodan yayılan buhara maruz kalabilir. Buna bağlı olarak koridordaki çoklu sensör dedektörü esnek mod kullanılarak ortam koşullarını dikkate alacak şekilde programlanacaktır. Üniversite kampüsleri ve öğrenci yurtlarıyla ilgili temel zorluklardan biri, oda tipleri ve odaların kullanım amaçlarının muazzam çeşitliliğidir. Yangın algılama açısından bakıldığında, bunlar sınıflar ve ofisler gibi nispeten basit uygulamalardan, özelleşmiş laboratuvarlar (temiz oda gibi) ya da etkinlik mekânları (bir gün bir seminere ev sahipliği yaparken ertesi gün bir rock konserine ev sahipliği yapabilen alanlar) gibi karmaşık uygulamalara kadar farklılık göstermektedir.

Ocak 2019 Güvenlik Yönetimi n 47

guvenlik yonetim 67.indd 47

10.01.2019 15:00

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

EN54-23 uyumlu görsel alarm cihazları (VAD) Günümüz insanının yaşam tarzından dolayı kulaklık kullanımının artmış olması VAD cihazlarının önemini arttırmıştır. Bu nedenle görsel alarm cihazları için Avrupa genelinde bir standart yakalamak amacıyla 1 Ocak 2014’ten itibaren CPR (Construction Products Regulation – Yapı Malzemeleri Yönetmeliği) altında EN54-23 standardı yürürlüğe konmuştur Baturhan Kerim KURT / Teknik Destek Müdürü HONEYWELL YANGIN VE ACİL ANONS ÇÖZÜMLERİ

angın algılama sistemlerinin, en kritik görevlerinden birisi insanların tehlikeli durumlarda bulundukları bölgelerden güvenli bir şekilde tahliye edilmeleridir. Sistemler ilgili bölgelerde yangın daha büyümeden algılama yaparak insanların güvenli bir şekilde tahliye edilebilmesi için, alanda bulunan insaları uyarmak amacıyla görsel ve işitsel alarm cihazlarını kullanırlar. Sesli alarm cihazları için Avrupa ülkelerinde geçerli bir standart olan EN54-3 kullanılmaktayken görsel alarm cihazları (VAD) için tek başına geçerli bir yönetmelik ise bulunmamaktaydı.

Neden EN54-23 standartı yürürlüğe girmiştir? Geleneksel olarak birincil yangın alarmı uyarı mekanizması, sesli sirenler olmuştur. Son zamanlarda ise sirenleri destekleyecek ikincil bir uyarı olarak görsel alarm cihazları kullanılmakta.

Ancak işitme engelli vatandaşlarımız için görsel alarm cihazları ikincil değil birincil uyarı cihazlarıdır. Ortam gürültüsü yüksek alanlarda da birincil uyarı kaynağı görsel alarm cihazlarıdır. Günümüz insanın yaşam tarzından dolayı kulaklık kullanımının artmış olması da VAD cihazlarının önemini arttırmıştır. Bu gibi sebeplerden dolayı görsel alarm cihazları için Avrupa genelinde bir standart yakalamak amacıyla 1 Ocak 2014’ten itibaren CPR (Construction Products Regulation – Yapı Malzemeleri Yönetmeliği) altında EN54-23 standartı yürürlüğe konmuştur. Bu standart ile çakma yapan, kendi yazılımı ile çalışan LED, Xenon v.b. gibi uyarı amaçlı görsel sinyaller kullanılan cihazlarda ortak bir uygulama ve kalite elde edilmesi amaçlanmıştır. EN54-23 sayesinde daha önce yaşanılan projelendirme ve kurulum sıkıntılarının, sirenlerde

EN54-3 gibi, önüne geçilmesi sağlanmıştır. Bu sayede yerleşim ve bağımsız performans değerlendirmesi görsel alarm cihazları için sunulmuştur.

EN54-23 standardı nelere değinir? Standartta cihazlar iki ana tipte toplanmıştır; Tip A: İç ortamlar için tasarlanmıştır, ancak korumalı dış ortamlarda da kullanılabilir. Tip B: Dış ortamlar için tasarlanmıştır, ancak zorlu koşullardaki iç ortamlarda da kullanılabilir.

48 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 48

10.01.2019 15:00

EN54-23’ü geliştiren komite, uyarı cihazlarından gelen ışık çıktısının dikkat çekmek için yeterince parlak olmasını sağlamak amacıyla görünür alarm teknolojisinde köklü bir değişiklik yapılmasını gerektiren bir yaklaşım izlemiştir. Çözümleri üç kategori altında toplanmışlardır: “W” duvar; “C”, tavan ve “O” açık. Cihazın çıkışının bir kandeladan (cd) daha büyük ve 500’den az olması gerektiği, flaş oranın 0.5 ila 2.0 Hz arasında olması gerektiği gibi performansta belirleyici tanımlamalar yapılmıştır. Üreticinin bakış açısından kritik gereklilik, her modelin standardın gerekliliklerine uygunluğunu göstermek için test edilmesi gerektiğidir. Tavana monte edilen cihazlar için, üretici, 3, 6 veya 9 metre standartlarına göre kurulabileceği maksimum yüksekliği tanımlamalıdır. Duvar tipi bir cihaz, bir siren ile aynı şekilde zeminden en az 2.4 metre mesafede kurulmalıdır. Üretici tarafından belirlenen kapsama hacmi, kaynağa dik bir yüzey üzerinde 0.4lümen/m2 (lux) asgari aydınlatma gereksinimi karşılamalıdır. W sınıfı cihazların kapsadıkları ışık küpünün boyutları açısından değerlendirilmelerine ve C cihazlarının ise bir ışık silindirinin çapı olarak değerlendirilmesine kara verilmiştir. O sınıfı ise cihazın kapsama alanının üretici firmanın belirlediği ışık küpünde ilgili değerlere erişmesi olarak tanımlanmıştır.

Resim 1: Duvara monte VAD ışık saçılımı (W-x-y)

Bir başka önemli husus, risk değerlendirmesinin belirli bir alan için bir VAD belirtmemesi durumunda, bir sirene ek bir gösterge olarak uyumlu olmayan bir flaşör hala kabul edilebilir olacaktır.

projelerde farklı looplardan beslenen cihazların da aynı anda ve aynı frekansta çakmaları sağlanmaktadır. Bu sayede rahatsızlığı bulunan vatandaşlarımızın tahliye sırasında, nöbet geçirmeden güvenle tahliyesi gerçekleşmektedir. Bu özelliği konvasiyonel ürünlerde sağlamak ilave senkronizasyon modülleri ile mümkünken, Honewyell adresli cihazları dışında başka bir ürün kullanmadan bu hizmeti sağlayabilmektedir.

Honeywell olarak Esser by Honeywell bünyesinde IQ8Alarm Plus ürünlerimiz ile EN54-23’e tam uyumlu yeni loop beslemeli adresli görsel alarm cihazlarımız ile çözüm sunmaktayız. Panellerimizde bulunan senkronizasyon özelliği ile panel bazında alarm cihazlarının senkronizasyonunu sağlayarak, büyük ölçekli

Ana hatlarıyla ürün ve özellikleri aşağıdaki listede bulabilirsiniz:

Sınıflandırma Sınıfı Montaj Oda genişliği Işık Rengi Çakma Hızı Etkili Işık W-x-y W: Duvar Yüksekliği /derinliği K: Kırmızı [Hz] Yoğunluğu O: Açık x [m] y [m] B: Beyaz [cd] W-2,4-5 W-3,2-7 W-3,6-8 OW-1,6-3,5 W-2,4-5 W-2,8-6 W-2,4-5 W-3,2-7 W-3,6-8 OW-1,6-3,5 W-2,4-5 W-2,8-6

W W W O W W W W W O W W

2,4 3,2 3,6 1,6 2,4 2,8 2,4 3,2 3,6 1,6 2,4 2,8

Ürün Açıklaması

5 7 8 3,5 5 6 5 7 8 3,5 5 6

K K K K K K B B B B B B

0,5 0,5 0,5 1 3,2 1 6,6 1 9,6 0,5 0,5 0,5 1 3,2 1 6,6 1 9,6

6,6 13 17

Ürün Kodu

IQ8Alarm Plus / F Görsel Alarm Cihazı (VAD) EN 54-23 cat. W, kırmızı flaş IQ8Alarm Plus / F Görsel Alarm Cihazı (VAD) EN 54-23 cat. W, beyaz flaş

807214RR 807214WW

Resim 2: Tavana monte VAD ışık dağılımı (C-x-y)

Ocak 2019 Güvenlik Yönetimi n 49

guvenlik yonetim 67.indd 49

10.01.2019 15:00

KAPAK YANGIN GÜVENLİĞİ

Yangın güvenliğinde kilometre taşları Erken uyarı sistemleri yangını ufak ve kolay söndürülebilir durumdayken haber verir, daha çok insanın zarar görmesinin önüne geçer. Ömür Şansal ÇENBERLİ / Proje Yöneticisi KEKOVA ELEKTRİK ELEKTRONİK İLETİSİM SİSTEMLERİ DIŞ TİC. LTD. ŞTİ

nsanoğlunun ateş yakmayı bulması yani ateşi kontrol etmesi insanlık için bir dönüm noktasıydı. Ateş; sıcaklık, koruma, yiyecek pişirmede, gecenin karanlığından ve soğuktan korunmada insanlığa büyük kolaylıklar sağladı. Bu nedenle insanoğlunun vazgeçilmezleri arasındaki yerini aldı. Fakat bu kolaylık aynı zamanda insanoğlu için büyük bir tehlike taşıyordu. Bu kolaylığı kontrol edememek büyük bir riskti. İnsanoğlu modernleşirken riski de azaltmak için çözümler bulmuştur. Yaşadığımız coğrafyada hepimizin de yakından bildiği Galata ve Beyazıt Kulesi, oluşan bu yangınların habercisi olmuştur. Gece yakılan fenerlerle, gündüz asılan bayrak ve İcadiye Kulesi’nden yapılan top atışları ile yangın tüm İstanbullulara duyurulurdu.

Dönüm noktası 1900’ler Teknolojinin gelişmesiyle yangın tehlikesi için, ilk alarm butonu 1900’da, ilk elektrikli siren 1914 yılında, klasik yangın algılama ve uyarı sistemleri ise 1930’lu yıllarda binalara ve fabrikalara kurulmaya başlanmıştır. Mikroişlemci teknolojisinin 1980’li yıllardan sonra büyük bir gelişme göstermesiyle adreslenebilir yangın algılama ve uyarı sistemleri geliştirilmiştir. Böylece elektronik

olarak yaşam alanlarımızın yangın tehlikesine karşı korumaya, kendimizi daha da güvende hissetmeye başlamışızdır. Türkiye’de yangın güvenliği konusunda en önemli gelişme 2002 yılında yayınlanan ‘’Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik‘’tir. Bu yönetmelikte 2009 ve 2015 yıllarında kapsamlı revizyon yapılmıştır. Binalarda alınacak aktif ve pasif önlemler belirtilmektedir. Ancak bilgisizlikten dolayı maalesef bu yönetmelik doğru uygulanamamaktadır. Yapılarda alınacak önlemler binanın tipi, uzunluğu, alanı içinde bulunacak kişi sayısı, kullanılan ve depolanan maddelere göre çeşitli önlemler bulunmaktadır. Pasif sistemler binanın kaçış yolları, yangın merdivenleri, tesisat şaftları, duman tahliye bacaları olarak sayılabilir. Pasif sistemler mimari tasarıma etki eden kısımlardır. Mimarlar binanın kullanım alanını belirleyen kişiler olduğu için pasif önlemleri dikkate alarak tasarımını dikkate almalıdır. Aktif sistemler yangın dolapları, gazlı söndürme sistemi, sprinkler, algılama ve uyarı sistemleridir. Isı ve dumanı algılayabilen dedektörlü erken uyarı sistemleri, yangını ufak ve kolay söndürülebilir durumda iken haber verir. Küçük yangınlar daha çok insanın zarar görmesini engeller. Adreslenebilir

alarm sistemleri, dedektör tipine odanın içinde bulunduğu konumu bildirecek şekildedir. Böylece yangının çıkış noktasını net olarak bilebiliriz. Yangın güvenlik sistemleri herhangi bir yangın durumunda can ve mal güvenliğinizin sigortalarıdır. Başlangıçta yapılacak bu yatırım tesisinizi, malınızı, binanızı sevdiklerinizin canını riske karşı koruyarak güvenliğini sağlayacaktır. Yangın güvenliğinde en önemli faktörlerden biri de eğitimdir. Müdahale personeli ve halk yangın anında neler yapılması gerektiğini bilir ise kayıplar en aza indirilecektir.

50 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 50

10.01.2019 15:00

guvenlik yonetim 67.indd 51

10.01.2019 15:00

FOKUS AVM GÜVENLİĞİ

Günümüz “Çarşı-Pazarı” AVM’ler ve güvenlik sistemleri AVM güvenliğinde CCTV, kartlı geçiş (Ziyaretçi yönetimi ve PDKS), interkom, acil durum sesli görüntülü çağrı, alarm, asansör yönetim, yangın algılama, otopark yönetim, giriş çıkış plaka okuma, iş zekası (Kişi sayma, yüz algılama, yüz tanıma, ısı haritası v.b.), dijital reklam (Signage), kontrol odası VideoWall’lar ve bunları tek bir merkezden yönetebilen çatı yönetim yazılımı çözümleri gibi pek çok bileşen yer almaktadır. Serkan TUNALI/ Kd. Satış Sonrası Proje Müdürü HIKVISION TURKEY A.Ş.

on kullanıcı ve perakendeciliğe hitap eden, günümüzün kaçınılmaz ticaret merkezleri kısa adıyla AVM’ler… Bu yapılar gıdan tekstile, teknolojiden kozmetiğe kadar çok çeşitli alanlarda hizmetleri bir araya topladıkları için pek çok farklı ihtiyaçla birlikte bir cazibe merkezi haline gelmektedirler. Dolayısıyla böylesine büyük ve içerik çeşitliliği içeren yapılarda da enerjiden havalandırmaya, aydınlatmadan güvenlik sistemlerine kadar çok çeşitli bina yönetim çözümleri yer alıyor. Şüphesiz bu sistemlerin hepsi iş akışı için çok önemli ama bir tanesi var ki iş akışının dışındaki, insan yoğunluğuna maruz kalan bu yapılarda tehdit ve tehlike unsurlarıyla ilgileniyor; Güvenlik Sistemleri… Her ne kadar bu sistemler tek kelimeyle tanımlansa da, güvenlik parametresinin altı tamamen ihtiyaçlarınız ve AVM işletmesinin ufkuyla alakalı. Fakat böylesine

Serkan TUNALI

büyük bir yapıdan bahsetmeye başladığımız zaman, ilk aklımıza gelen elektronik sistemler ve buna bağlı bileşenler oluyor. Bunları ise genel başlıklar olarak aşağıdaki şekilde toplayabiliriz. CCTV, kartlı geçiş (Ziyaretçi yönetimi ve PDKS), interkom, acil durum sesli görüntülü çağrı, alarm, asansör yönetim, yangın algılama, otopark yönetim, giriş çıkış plaka okuma, iş zekası (Kişi sayma, yüz

algılama, yüz tanıma, ısı haritası v.b.), dijital reklam (Signage), kontrol odası VideoWall’lar ve bunları tek bir merkezden yönetebilen çatı yönetim yazılımı çözümleri gibi pek çok bileşen yer almaktadır. Bunlara elektromekanik sistemlerde eklendiğinde aslında tek çatı altıda ne kadar büyük ve karmaşık bir yapının yönetilmesi gerekliliği rahatlıkla gözükmektedir. Fakat teknolojinin de hızlı gelişimi ve yazılımsal olarak farklı sistemlerin bir arada kullanılabilmesine bağlı olarak günümüzde artık entegre güvenlik çözümlerinden bahsedebilir hale geldik. Elektronik güvenlik sistemleri üreticisi Hikvision, bu vb büyük ölçekli yapılarda kullanılmak üzere çok farklı çözümler üretmekte ve gereğinde projeye bağlı terzi-işi çözümler geliştirebilmektedir. Bu çözümler müstakil olarak kurgulanabileceği gibi ihtiyaca bağlı olarak da tam entegre bir şekilde sunulabilmektedir. Bu sistemlerden şüphesiz en önemlisi ise CCTV ve iş zekası sistemleri... Şüphesiz marka, model, teknoloji

52 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 52

10.01.2019 15:00

olarak pazarda pek çok farklı ürünler konumlanmakta. Kapalı devre kamera görüntüleme sisteminin asıl çıkış noktası yıllar önce sadece kaydetmek ve izlemek üzerine kuruluyken, günümüzde ise konu görüntü kaydetmekten çok ileri geçmiş durumda. Kısaca görüntü kaydedilirken o görüntüde ne ile ilgilendiğimize dair anlık sonuçlar ve aksiyonlar alınması beklenmekte. İşin özetinde olay(lar) olmadan önce bunu ne çerçevede önleyebileceğimizin mantığı yer almakta. Bu sebeple Hikvision olarak sektöre yapay zaka (AI) tabanlı ürünlerimizi sunarak uç noktalarda gerekli analizlerin yapılıp, sistemden daha fazla verim elde edilebilmesini amaçladık. Bu çerçevede AVM’lerde standart kamera mimarisinden ziyade bu vb. çözümler kullanılarak güvenlik en üst seviyede tutulmaya çalışılıyor. Örnek olarak, Yüz tanıma: Aranan kişi mi, personel mi, VIP müşteri veya ziyaretçi mi? Akılır Sınır/Alan İhlali: Sınır ihlali alarmı doğrumu, bu gerçek bir insan, araç mı yoksa herhangi bir dal, yaprak, vb bir objemi? Kişi Sayma: Eş zamanlı kişi girişinde kaç kişi sayıldı. Giriş ve çıkış ayrıca sayılabildi mi? Plaka Tanıma: Doğru araç plakası mı, geçişe izin verilecek mi, otopark müsait mi?

dilimizde kartlı geçiş sistemleri olarak adlandırılsa da, kapı, bariyer, turnike vb. ihtiyaç olan her noktada artık kartlı sistemlerin yanı sıra, parmak izi okuma, damar okuma, retina tarama, yüz tanıma, rfid sistemleri gibi çözümlerde yapılara dahil olmuştur. Bu çözümleri de kapsayarak Hikvision olarak yapay zekada geliştirilen ödüllü algoritmalar, doğruluk oranı klasik sistemlere göre çok yüksek bir şekilde bu sistemlerde de kullanarak sektöre öncülük eden çözümler sağlanabilmektedir.

Alarm sistemleri AVM gibi çok noktalı kullanıcıya sahip yapılarda, ayrı ayrı her noktanın kullanımına sunulabilen alarm sistemleri de yer alabilmektedir. Her kullanıcı kendi müstakil alarm sistemini kurabileceği gibi, AVM işletmesi de ilgili mağazalar için kurup merkezi bir şekilde kontrol odasından Alarm haber alma merkezi gibi çalışabilmektedir. Hikvision ürettiği alarm sistemi ürün çözümleri ve bunları merkez çatıda diğer sistemlerle beraber toplayacak yazılım mimarisi sayesinde en efektif alarm yönetim çözümlerini AVM’ler için sağlayabilmektedir.

Geçiş kontrol sistemleri Diğer taraftan elektronik güvenlik sistemleri olarak akla gelen ilk birkaç sistemden bir tanesi de kartlı geçiş (Access control) sistemleridir. Her ne kadar adı

işletmeleri barındıran entegre binalar da olsa gerekli durumlarda güvenlik merkezi, yönetim ofisi vb. dahili noktalarla sesli görüntülü iletişime geçebilmek içi interkom sistemleri ihtiyaçlarımıza cevap verebilmektedir. Bu sayede her işletme kendi ünitesi üzerinden merkezle bağlantılı hale gelebilirken, diğer taraftan yönetim duyuruları, mesajları ilgili ünitelere iletilebilmekte ve diğer CCTV Asansör sistemleri gibi alt bileşenler yapıya dahil edilebilir hale gelmektedir. Yine interkom sistemi dediğimizde bunun farklı bir versiyonu olan acil durum çağrı istasyonları da, büyük yapılarda, açık-kapalı otoparklar, AVM katları, koridorları v.b. direkt olarak güvenlik merkezine sesli görüntülü bağlantı için ziyaretçilerin kullanımına sunulan alternatif çözümler arasında yerini almaktadır.

Interkom ve acil durum çağrı sistemleri AVM’ler her ne kadar müstakil

Plaka okuma (Giriş-Çıkış) ve otopark yönetim ödeme sistemleri AVM’lerin yasa bazında yeni düzenlemelerle beraber plaka okuma sistemleri kurması zorunluluk hale geldi. Bu sayede araçların önceden yerel olarak kaydedilen plaka arşiv bilgileri artık EGM ile ilişkili bir yapıya taşınarak, emniyet güçlerimiz tarafından alınabilecek tedbirlerin ve görevlerin hızlanması amaçlandı. Konu görüntü ve görüntü üzerinden OCR yoluyla yazı bilgisi etmek olduğu için, dolayısıyla

Ocak 2019 Güvenlik Yönetimi n 53

guvenlik yonetim 67.indd 53

10.01.2019 15:00

FOKUS AVM GÜVENLİĞİ kurulacak plaka okuma sistemi ve verimi oldukça önem taşımaktadır. Bu noktada ise pek çok yazılımla uyumlu çalışabilen Hikvision IP kameralar rahatlıkla kullanılabilmekte ve aynı kameralar gerektiğinde mevcut CCTV sisteminde standart güvenlik kamerası gibi de kayıt altına alınabilmektedir. Yine müstakil olarak çalışabilen ürünler de çözümler arasında mevcut olup yazılıma gerek kalmadan belli bir adete kadar (en az 5000+) plaka bilgileri, beyaz liste, kara liste kontrolleri de yapılabilmektedir. AVM’ler için otopark(lar) ve yönetimi de oldukça önem taşıyan bir husustur. Özellikle yapının büyüklüğü otoparkların fiziksel olarak ve/veya kat olarak ayrı yerlerde bulunması, doluluk oranı, araç park yeri adedi, müsaitlik durumu, aracın otoparka giriş anından itibaren ilgili boş park yerine akıllı tabelalarla yönlendirilmesi, hangi plakalı aracın otopark içerisinde nerede bulunduğu, çok büyük ve karmaşık AVM’lerde müşteri tarafından aracın nerede bırakıldığının bulunabileceği akıllı uygulamalar, ödeme sistemleri (kullanılan AVM’lerde) vb pek çok çözümü Hikvision entegre bir şekilde sağlayabilmekte ve ihtiyaca bağlı alternatifler çözümler geliştirebilmektedir.

edebilmesini görüntüleyebilmesini sağlayabilmelidir. Kontrol odalarında sistem bağımsız en önemli bileşenlerden biri kesinlikle Wideo Wall’lardır. Bu bir araya getirilmiş monitör grupları çeşitli kontrolör ve yazılımlar vasıtasıyla pek çok farklı kaynaktan, ağdan görüntü alıp, bunu istediğiniz ebatta ve istediğiniz yapıda görüntülenebilmesini sağlayan çözümlerdir. İster konu görüntü olsun, ister otomasyon sistemi, reklam sistemi vb. içerikler olsun, her tür Video Wall konusunda dünya lideri Hikvision tarafından endüstriyel kullanıma uygun, entegre bir şekilde 4 monitörden 144 monitöre kadar rahatlıkla kurgulanabilen çözümler sağlanabilmektedir.

Merkezi çatı yönetim yazılımı (PSIM) ve 3. parti diğer sistemler Physical Security Information System olarak dünya genelinde kabul gören terim aslında birden fazla güvenlik sisteminin entegre bir şekilde çalıştığı yapıya verilen isimdir. AVM’lerdeki sistemlerin çeşitliliği de göz önüne alındığında sistem(ler)in tek bir noktadan efektif bir şekilde yönetimi, birbiri arasındaki etkileşimi, bu yazlım aracılığıyla sağlanabilmektedir. HIKVISION, dünya genelinde donanım ve yazılım üretici olmanın kudretiyle, CCTV’den otopark yönetimine, iş zekası modüllerinden, TV Wall yönetimine kadar ilgili mimari şemasında da görebileceğiniz halihazırdaki sistemleri ve 3. Parti olarak adlandırılan dış sistemleri de (yangın algılama, havalandırma, DCS, Scada vb.) yazılım ve ilgili senaryolara dahil edebilmektedir.

Dijital yayın (Digital Signage) Video wall / görüntü duvarı çözümleri AVM vb. büyük yapılarda güvenliğin sürekli kontrol altında tutulması tartışılmaz en önem taşıyan konudur. Bu noktada ise kontrol odalarının önemi çok büyüktür. Düzgün tasarlanmış bir kontrol odası ilgili operatörlerin ihtiyaç duyulan her sisteme oturduğu yerden müdahil

Günümüzün tartışılmaz en büyük pazarlama stratejisi gerekli kitleye en doğru yerde ve en doğru bilgilerle ulaşmaktır. Hikvision olarak AVM’lere bu konuda da hizmet verebilecek çeşitli medya içeriklerini yayın, reklam, duyuru ve bilgilendirme amacıyla kullanılabilecek çözümler diğer sistemlerle entegre olarak çalışacak şekilde üretilmektedir.

54 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 54

10.01.2019 15:00

guvenlik yonetim 67.indd 55

10.01.2019 15:00

FOKUS AVM GÜVENLİĞİ

Güvenlik algısı ölçeğinde AVM’ler Sosyal yaşamın etkileşimi içerisinde; bireysel ve toplumsal algı kaybına göre güvenlik tanımı şekillenmiştir. Süreli ve sınırlı yaşam alanlarında güvenlik kavramı sadece özel güvenlik görevlisini kapsamaktadır. Teknoloji de ekonomi karşısında tek düze kalmıştır, önleyici vasfını yitirmiştir. Aslında ‘GÜVENLİK’ statik değil, dinamik bir kavramdır. Böyle olduğu gibi toplumun bütün aksiyonlarında yer alır… Özer ÖZBEN/ E.Emniyet Müdürü/ Güvenlik Uzmanı / Analist

üvenlikte algı çıkmazı

Kavramsal açıdan bakıldığında “Güvenlik“ tanımına birçok anlam yüklemek mümkün görünüyor, hangi seviyeden baktığınıza da bağlı; Akademik mi bakıyorsunuz? Meslek olarak mı bakıyorsunuz?

Suç açısından mı bakıyorsunuz? Korunma amaçlı mı bakıyorsunuz? Bu soruları her konum için ayrı ayrı sorabiliriz, ama nereden bakarsanız bakın algıda bir değişiklik yoksa… Güvenlik bir ihtiyaç değildir, gerçekte; bir sorun, bir ekonomi olursa, gerek duyulan popülist bir kavram ve eylemdir…

Aslında bu kavramı şekillendiren sosyal hayatın kendisi, karşılıksız yaşama hakkı veya alan gaspı, kişisel ego, toplumsal ego, kurumsal ego ve pragmatizm’dir... Kurallar, uygulanması için kurallar, uygulanmadığında uygulanacak kurallar, kuralları koruyacak kurallar ve kabullenilmiş kurallar

56 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 56

10.01.2019 15:00

vs. bu böyle sürüp gider ve adı GÜVENLİK olur. Kuralların getirdiği güvenlik kuralları ve sistematik güvenlik azalması… Kuralların ihlali Kuralların uygulanmaması Kuralların geçersizliği Kuralların dönüşümü Yeni kuralların konulması Karşılıksız kurallar Basit kurallar Kuralların alışkanlığa dönüşmesi Kuralsız kural koyucular İşlevsiz kurallar Kişiye özel kurallar Kuralların suça dönüşmesi ve kuralsız güvenlik. AVM’ler yukarıda yapılan negatif analizin tipik özelliklerini taşır. Bir AVM de profesyonel güvenliğin tesis edilebilmesi için paydaşların algısı çok önemlidir. Paydaşlar; müşteriler, ziyaretçiler, çalışanlar, işletme sahipleri ve güvenlik unsurları, her bir paydaşın AVM’de oluş sebepleri farklıdır. Alış- veriş, vakit geçirme, sosyal ihtiyaç ve etkinlik, yeme -içme, ticaret vb. gibi. Kendi pozitif kuralları olan bu yaşamsal faktörler, fiziksel olarak kapalı ve sınırlı bir yapı içerisinde, sosyolojik anlamda psikolojik ve iletişim boyutlardan geçmek durumundadır. AVM’leri diğer toplumsal yaşam alanlarından fiziki olarak ayıran özelliklerden birincisi ve en önemlisi; 4 yaşam ortamından oluşmasıdır: Yakın çevre Otopark iç – dış Giriş-çıkış ve bağımsız alan Ticaret alanları Burada dikkat edilmesi gereken; her yaşam alanında güvenlik ikliminin farklı olmasıdır. Ancak bir zincir halkası gibi birbirine de bağlıdır. Örnek: Büyük bir alışveriş merkezindeki bir dükkan sahibi, kendi dükkanı için en üst düzeyde yangın önlemleri alsa da aynı çatı altındaki diğer dükkanların ne yaptığını kontrol edemez. Herhangi birindeki büyük bir yangın

bütün alışveriş merkezinin zarar görmesine ve haftalarca veya aylarca kapalı kalmasına neden olur. AVM’ler belirli saatler arasında toplumsal yaşamın aksiyon halinde olduğu küçük şehirler gibidir. Mağazalar Yemek ve kafeler Otopark Etkinlikler Kritik nokta giriş-çıkış kapıları Bir AVM’nin en kritik noktası girişçıkış kapılarıdır, sorunun başlangıcı burasıdır. Sonrasında diğer bölümler gelir, aynı zamanda konumlandığı ilçe, sokak, cadde gibi alanların demografik durumu ile etkileşim halindedir. Aslında AVM’lerde güvenlik kavramı alışılmış ve süregelen bir anlayış ve algının karşılığıdır. AVM’ler ticari bir kaygı ile güvenlik algısı arasında sıkışıp kalmış yaşam alanlarıdır. Ancak benzer yaşam alanları gibi tercihini ticari kaygıdan yana kullanmıştır, bu göre göre yaşanan bir çelişkidir. Yoğun ve süreli yaşamların bulunduğu alanlarda güvenlik algısını birden çok statik ile paylaşmak toplumun olağan alışkanlığıdır. Alışkanlıkların kurallara dönüşmesi, güvenliğin anlamsız tekrarıdır. Eğer bir otoritenin etkisi ve emredilen bir kural yoksa veya temayül haline gelmişse orada güvenlikten bahsedilemez, önlem sadece görüntüden ibarettir. Nitekim AVM‘ler, bu tespitin en belirgin özelliklerini taşır, bütün paydaşların tek ortak noktası görüntüde kalmış, tekrar edilen etkisiz kurallardır. Bunun kullanılan terminolojisi “caydırıcılık” tır. Genel güvenliğin de açmazlarından olan “caydırıcılık” güvenlik algısının zayıf veya olmadığı toplumlarda sığınmacı bir önlem ve etkisiz elemandır. AVM girişinde yapılan aramalar, x ray geçişleri, otoların arka bagajlarının açılıp,

Eğer bir otoritenin etkisi ve emredilen bir kural yoksa veya temayül haline gelmişse orada güvenlikten bahsedilemez, önlem sadece görüntüden ibarettir. Genel güvenliğin de açmazlarından olan “caydırıcılık” güvenlik algısının zayıf veya olmadığı toplumlarda sığınmacı bir önlem ve etkisiz elemandır. kapanması vb. gibi Alışverişe yönelmiş bir kalabalığın kurallar ile entegrasyonu nasıl sağlanır? Rahat ve istedikleri bir alış veriş veya sosyal yaşam sunmak; nerede güvenlik kavramı ile buluşacak ve nerede çelişecektir? AVM’ler ve benzeri süreli ve sınırlı yaşam alanları; ticari kaygı ve marka değeri oluşturma amacı ile güvenliği daha doğrusu emniyette olma durumunu, basit ve etkisi azalmış veya yok olmuş gündelik yöntemlerle suistimal etmektedirler, ekonomik amaçlı olarak paydaşlar bu süreci yaşamak zorundadır. Aslında bu alışkanlığın geri dönüşümü ekonomik kayıp olarak ağır olacaktır. En basit anlamı ile AVM girişinde güvenlik prosedürleri kendisine uygulanmayan bir ziyaretçinin; özel güvenlik görevlisini ikaz ederek, uygulamayı hatırlatması veya kurallara uyması ‘Güvenlik Algısı’nın zirve noktasıdır… Kuralların uygulanamamasının / uygulanmamasının veya seçici davranılmasının, AVM’de ‘Emniyette Olmamanın’ başlangıcı

Ocak 2019 Güvenlik Yönetimi n 57

guvenlik yonetim 67.indd 57

10.01.2019 15:00

FOKUS AVM GÜVENLİĞİ

olduğunu fark edebilen bilinç, iklim ve kültür… Bagaj bakmanın, AVM dışında trafik kurallarını ihlal etmesi ve başka bir risk oluşturması da bir bilinç, iklim ve kültür… Otoparklarda olmayan devriye görevi… Bu yetmezmiş gibi sorumluluk kabul etmeyiz levhaları… Kapalı otoparklardaki ışık seviyesinin yetersizliği… Toplanma yerleri vs… İşte kuralsızlığın kuralları… Alışılagelmiş bir yönetim modelinin hüküm sürdüğü AVM‘lerde “güvenlik” algısı düşük bir süreç yaşamaktadır. Güvenlik kavramının gerek teorik gerekse pratik tanımlaması AVM’nin yönetim şekline göre yapılmaktadır, güvenlik unsurları ile işletme sürekli çatışma halindedir. Bu çatışmadan güvenlik etkilenmiş ve mutasyona uğramıştır. Bu yüzden ziyaretçilerin ve toplumun gözünde rutin haline dönüşmüş güvenlik önlemleri bir süre sonra etkisizleşir, alışkanlık olur, alışkanlıklar suçların sızma yerleridir. AVM girişindeki rutin kontroller, ziyaretçi tarafından önemsiz karşılanır, karşı tepkiler oluşabilir, önleyici güvenlik prosedürleri ortadan kalkmış yerini anlamsız kurallara bırakmıştır.

Güvenlik dinamik bir kavramdır …telefonunuzu ve üzerinizdeki metal eşyaları her girişte yan tarafa bırakın, x ray den vs. geçin… AVM’ de her türlü suçu işleyebilirsiniz. İçeri girerken girmesi veya taşınması yasak çoğu maddeyi içeride bulabilirsiniz; silah olabilecek her şey, bomba yapmak için gerekli kimyasallar vb. gibi. O halde AVM’deki güvenlik pratiği nedir ? Marka değeri önceleştirilmiş bir yönetim güvenliği sağlayabilir mi? AVM girişindeki kontrolün hangi

amaçla yapıldığını paydaşların tamamının bilmesi ve algılaması gerekiyor… Güvenlik için yapıldığına inanması gerekiyor… AVM kapısındaki x ray vs. aramasının olabilecek veya olacak saldırıları, suçları engellediğini kim söyleyebilir? AVM’de bir çok güvenlik noktası ve alınması gereken önlem vardır, ÖGG’nin bulunmadığı… Güvenlik yaşamsal fonksiyonların tamamını kapsar… Sosyal yaşamın etkileşimi içerisinde; bireysel ve toplumsal algı kaybına göre güvenlik tanımı şekillenmiştir. Süreli ve sınırlı yaşam alanlarında güvenlik kavramı sadece özel güvenlik görevlisini kapsamaktadır. Teknoloji de ekonomi karşısında tek düze kalmıştır, önleyici vasfını yitirmiştir. Aslında ‘GÜVENLİK’ statik değil, dinamik bir kavramdır. Böyle olduğu gibi toplumun bütün aksiyonlarında yer alır… AVM‘lerdeki güvenlik faaliyetleri AVM iklimi ile entegre olmak zorundadır. Ekonomik kaygı için alınan önlem veya üstü örtülen olay ve değerlendirmeler güvenlik faaliyetlerine katılmalı, bilgilendirme yapılmalıdır. Gerçek güvenlik düzen ve düzensizlik içerisinde sağlanmalıdır. Örnek; x ray, kapı dedektör, el dedektörünün verdiği ikaz sesi bir şeyleri değiştirmiyorsa, engellemiyorsa, durdurmuyorsa, sonuç alınmıyorsa bu önleyici faaliyetin daha ne kadar etkili olacağı sanılır? Güvenlik önlemi artarsa suç oranı azalır Güvenlik ayrı, idari yapı ayrı hareket ederse sorun oluşur. Ayrıca müşteri algılarının incelenmesi, değerlendirilmesi güvenlik mekaniği ile paylaşılması gerekmektedir. AVM paydaşlarından kadın ve yaşlı müşterilerin emniyet ve güvenlik kaygıları daha büyüktür vb. gibi.

Pazarlama stratejisi / güvenlik stratejisi ile aynı seviyede olmalıdır. Bilinmeyen veya ısrarla kabul edilmeyen bir konu da, toplumsal yaşamın her aşamasında güvenlik kavramının mutlak olduğudur. Toplum psikolojisi ile ilgili güvenlik ve idari personel ve diğer alanlarda çalışan personelin mutlak eğitilmesi ile entegre edilerek ‘GÜVENLİK YÖNETİŞİMİ’NİN oluşturulması gerekir. Bina iç dekorasyonu ve planlaması meydana gelebilecek olaylar ve acil durumlar için çok önemlidir. Güvenlik özelliği olmayan fiziki yerleşmeler, güvenlik riskleri oluşturur ve tehdit eder. AVM’lerde güvenlik problemlerini ortadan kaldırmak veya azaltmak için iyi eğitim almış ve algısı kuvvetli personelin istihdam edilmesi gerekmektedir; ancak daha fazla ve daha iyi eğitim maliyetlidir. AVM’lerdeki güvenlik önlemleri profesyonel anlamda artırıldığında suç faaliyetlerinin azaldığı, satışların arttığı görülmüştür. AVM’ler deki iç ve dış sirkülasyonlar kesin bir analize tabi tutulmalıdır. Oluşturulacak sentez AVM’nin her açıdan güvenlik kültürünü gösterecektir. Bu da alınacak önlemlerin alt yapısıdır. Emniyet ve güvenlik kaygıları, önleyici faaliyetleri artıracaktır. Bu aksiyon ‘Marka değeri’ ile doğrudan ve mutlak ilişkilidir. Müşteriye yönelik alınan her türlü güvenlik önlemi; Makul ve inandırıcı olmalı. Gerekçeli, öncelikli, süreli, sınırlı veya kalıcı olmalı. Algısı olmalı. Tek taraflı olmamalı. Aşamalı olmalıdır. Ülkenin güvenliği; şehirlerin yaşamı, şehirlerin güvenliği, süreli ve sınırlı yaşam alanlarının güvenliği ile doğru orantılıdır.

58 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 58

10.01.2019 15:00

guvenlik yonetim 67.indd 59

10.01.2019 15:00

FOKUS AVM GÜVENLİĞİ

AVM Güvenlik Sistemleri Entegrasyonu Ülkemizdeki alışveriş merkezlerinin sayısının artması, sevilerek alışveriş yapılan bu noktaların ekonomik gelir açısından büyük fırsatlar doğurması ile beraber, önlem alınması gereken çeşitli riskli durumların da oluşmasına neden olmuştur. İnsanların yoğunluklu olarak tercih ettikleri dolayısıyla yaya ziyaretçi ve araç girişinin yoğun yaşandığı AVM’lerdeki güvenlik hizmetleri ekonomik fırsatlar kadar önemli hale gelmiştir. Kerem İRTEN / Görüntülü İletişim ve Güvenlik Sistemleri Direktörü KAREL

VM’lerde Güvenlik Yönetim Sistemlerinin Önemli Süreçleri

AVM Otopark Yönlendirme: Otopark alanlarının verimli kullanılması, sürücülerin gereksiz vakit ve enerji harcamadan en uygun park yerine ulaşmasını sağlayan akıllı bir yönlendirme sistemidir. Otoparktaki park yeri doluluğu, kameralı ve/veya sensörlü sistemler vasıtası ile takip edilebilir. Kameralı otopark yönlendirme sistemlerinde, birkaç park yeri için bir kamera önerilir ve bu kameralar plaka tanıma prensibi ile çalışır. Özellikle büyük otopark alanlarında ziyaretçiler kiosklardan ya da cep telefonu uygulamalarından araçlarının park yerini bulabilirler. Ayrıca bu sistemler aynı zamanda güvenlik izleme sistemi olarak da kullanılabilir. Sensörlü sistemlerde ise, otoparkta her araç için ayrılmış bir araç algılayıcı sensör bulu-

nur. Park yerinin dolu veya boş olduğunu ultrasonik dedektör mesafe ölçerek tespit eder ve ışıklı indikatör ölçülen mesafeye bağlı kırmızı veya yeşil renk olarak yanar. Park yeri dolu ise park yerinin üzerinde bulunan lamba kırmızı, park yeri boş ise yeşil yanmaktadır. Sistem, mevcut araç sayısını, boş otopark sayısını, otopark katlarında tespit eder ve boş alan sayısını dijital göstergeler-

de sürücüye bildirir. Bu sayede sürücü, otopark girişlerinde boş alan bulunan otopark katlarına yönlendirilir. Ayrıca koridor girişlerine dijital ekran göstergeleri ilave edilerek koridorda boş alan sayısı gösterilebilir. AVM Plaka Tanıma Sistemi: AVM plaka tanıma sistemleri, dijital görüntüler üzerinden karakter tanımlaması yaparak araçlara ait plakaların okunması için kullanı-

60 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 60

10.01.2019 15:00

lan yazılım tabanlı teknolojilerdir. Araç takiplerinin yapılması için kullanılmakta olan birçok sistem mevcuttur. Fakat farklı uygulamalar için farklı donanımlar gerekebilir. Bütün araçların plaka bulundurma zorunluluğu olduğu göz önüne alındığında, plaka tanıma sistemlerinin kullanılması büyük kolaylık sağlamaktadır. AVM plaka tanıma sistemlerinde, bir kamera tarafından alınan araç görüntüsü içerisinden plakaya ait kısım seçilir. Daha sonra plakaya ait bu görüntü, kullanılan yazılımlar ile işlenir ve plaka üzerindeki karakterler bir yazı dizisine dönüştürülür. Alışveriş Merkezileri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik çerçevesinde AVM Plaka Tanıma sisteminin kurulması ve işletilmesi zorunlu hale getirilmiştir. Sisteme işlenen datalar direkt olarak Emniyet Müdürlüğü tarafından takip edilmektedir ve bu sayede ikiz plaka, çalıntı, aranan, hacizli araç tespiti gibi alarmlara göre Emniyet Müdürlüğü tarafından işlemler başlatılmaktadır.

taşıması yapılan patlayıcı, şüpheli, uyuşturucu ve silah gibi yasal olmayan nesnelerin kontrolünde kullanılan denetleme sistemleridir. Araç kontrol kameraları kontrol noktalarında aracı ortalayacak şekilde zemine yerleştirilir. Kontrol edilecek araçlar kontrol noktalarından geçerken araç altında farklı açılardan alınan görüntüler bir database üzerine kaydedilir. Araç altı kontrol kameraları aracın altına ait her açının görülebileceği şekilde tasarlanır. Bu sayede aracın altı ve tekerleklerin iç yüzeyleri de etkili şekilde kontrol edilebilir. Bu görüntüler daha sonra incelenebilir veya anlık incelemeler yapılabilir. Anlık incelemeler, gerek görevli kişiler tarafından gerekse yazılımlar tarafından yapılabilir. Karel, T.C. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü’nün “AVM Plaka Tanıma Sistemi Kurulumu” konulu emir yazısının teknik gerekliliklerine uygun olarak AVM’lerde plaka tanıma sistemi ve araç altı görüntüleme sistemi projesi ve kurulumu yapmaktadır.

AVM Araç Altı Görüntüleme: AVM Araç altı görüntüleme sistemleri, araç altlarını etkili şekilde inceleyebilen, araç altı

AVM Video Analiz: Video izleme sistemleri CCTV kamera görüntülerinin dijital veya analog kayıt cihazları üzerine

veya sunucu tabanlı donanımlar üzerine kaydedildiği, belirlenen erişim yetkileri dahilinde kullanıcıların arşiv kayıtlarını ve canlı görüntüyü izleyebildiği sistemlerdir. CCTV izleme merkezlerinde yapılan testlerde, iki veya daha fazla monitörün, 12 dakika süreyle döngüler halinde izlenmesi durumunda güvenlik personelinin ekranda olan aktivitenin %45’ini kaçırdığı görülüyor. 22 dakika sonra ise bu oran %95’e çıktığı tespit edilmiş durumda. Bu da ciddi bir güvenlik açığı oluşturuyor. İşte bu noktada, güvenlik sistemindeki video analiz özelliği

CCTV izleme merkezlerinde yapılan testlerde, iki veya daha fazla monitörün, 12 dakika süreyle döngüler halinde izlenmesi durumunda güvenlik personelinin ekranda olan aktivitenin %45’ini kaçırdığı görülüyor. 22 dakika sonra ise bu oran %95’e çıktığı tespit edilmiş durumda. Ocak 2019 Güvenlik Yönetimi n 61

guvenlik yonetim 67.indd 61

10.01.2019 15:00

FOKUS AVM GÜVENLİĞİ

büyük önem kazanıyor. Bu özellik sayesinde tüm sunucu, kamera ve kullanıcıların merkezden kontrolü sağlanırken, alarm ve aktivite yönetimi yapılabiliyor. Tehditleri, şüpheli olayları ya da gerçek zamanlı davranışları algılamak ve tanımlamak için video görüntülerini sayısal olarak analiz eden video analiz sistemiyle, alarm durumu olmadığı sürece, aktif olarak görüntülerin izlenmesine gerek kalmıyor. Logları tutulmuş olan alarm durumları, hareket algılama, kişi ve araç sayma, kayıp ve yabancı nesne gibi çeşitli arama kriterlerine göre aratılabiliyor. Akıllı arama adı verilen bu sistemden elde edilen raporlarla operatörler ölçülebilir bilgiye ulaşabiliyor. İşletme güvenliğini artıran bu uygulamalar sayesinde verilerin raporlanması katma değerli bir işlev haline geliyor. Video analitikler oldukça çeşitlilik göstermektedir. Geniş alanların, kalabalık bölgelerin kontrolü ve ziyaretçi takibi için; yasak bölgelere giriş tespiti, kişi sayma, araç sayma, sahipsiz paket algılama, çalıntı obje algılama gibi video analiz uygulamaları sıklıkla kullanılmakta, işletme güvenliğini artıran bu uygulamalar aynı zamanda işletmeye raporlanabilir, katma değerli veri kaynağı sağlamaktadır. Yangın ve duman tespiti, güvenli bölge ve hat ihlali, sabotaj tespiti, yoğunluk/ısı haritaları oluşturma, insan tespit ve sayma, plaka veya yüz tespit ve tanıma vb. birçok analiz modülü örnek olarak verilebilecektir. Cinsiyet belirleme, bölge ihlali, kuyrukta insan sayma, ziyaretçi sayma gibi analitik modüllerinin ortak paylaşım noktalarından biri “insan tespiti” özelliğidir. Bu özellik video izleme sistemlerinin

insan harici objelere yönelik hatalı tespitlerini en aza indirgemek için oldukça önemli bir özelliktir. Perakende sektöründe mağaza deposuna, kabinlere, kasalara, danışma ve servis masalarına, reyonlara, vitrinlere, değişik görsellere (broşür, reklam, afiş vb.), mağaza giriş ve çıkışlarına yönelik kişi sayılarının tespiti, verilerin analizi ile bu alanlara yönelik iyileştirme ve geliştirmelerin yapılması gibi imkanlar da sunar.

de tüm sistemi tek elden kontrol edebilmek gibi önemli avantajlar sağlamak mümkün. Birbiriyle entegre olma yeteneğine sahip çözümler ile tek tek sağlanan verimin çok daha üstüne çıkılabiliyor. Karel, alışveriş merkezlerinin güvenlik yönetim sistemlerini içeren süreçleri, her ilde, eğitimli teknik kadrosuyla ve anahtar teslim sunmaktadır.

AVM Güvenlik Sistemleri Entegrasyonu: İletişim sistemlerinde pazar lideri olan Karel, ses, data ve görüntüyü birleştiren ve kendi geliştirdiği IP tabanlı iletişim sistemlerine, CCTV güvenlik sistemleri, sensörler ve interkom sistemlerini de entegre ederek, işletmelerin çok amaçlı güvenlik ihtiyacını karşılayacak çözümler sunuyor. Birbirinden farklı altyapı ihtiyaçlarının ve kullanılacak sistemlerin birbiriyle uyumlu olarak projelendirilmesi, satın alma süreçleri, uygulamaya konması ve desteklenmesi projelerdeki en büyük zorluklarından biri. İletişim sistemleri ile entegre edilmiş güvenlik çözümleriyle ilave katma değer yaratarak, gerek proje firmalarına, gerekse kullanıcılara hem maliyet hem

Geniş alanların, kalabalık bölgelerin kontrolü ve ziyaretçi takibi için; yasak bölgelere giriş tespiti, kişi sayma, araç sayma, sahipsiz paket algılama, çalıntı obje algılama gibi video analiz uygulamaları işletme güvenliğini artırdığı gibi işletmeye raporlanabilir, katma değerli veri kaynağı da sağlamaktadır.

62 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 62

10.01.2019 15:00

guvenlik yonetim 67.indd 63

10.01.2019 15:00

FOKUS AVM GÜVENLİĞİ

Perakende güvenlik yatırımla eş zamanlı ele alınmalı Yatırım aşamasında ciddi kamera ve benzeri elektronik güvenlik yatırımları yapılırken, elemanlı güvenlik genellikle işletme safhasında devreye girmekte ve entegre olarak çalışması gereken sistemler ayrı ayrı kurgulandığında verimli olamamaktadır. Hüseyin ERİM/Güvenlik ve Risk Koordinatörü SECURITAS GÜVENLİK HİZMETLERİ A.Ş.

ünümüzde hangi sektörde olursa olsun güvenlik planlamasının yatırımla eş zamanlı gerçekleştirilmesi gerekir. Henüz yatırım aşamasında ilgili segmente özel riskler göz önüne alınarak yapılacak “Risk Analizi” çalışması, elektronik ve fiziki güvenlik sistemlerinin entegre edilmesini kolaylaştırır. Bu uzun vadede ciddi kazanımlar sağlar. Perakende segmentine baktığımızda ise başta AVM’ler olmak üzere bu segmentte faaliyet gösteren tüm işletmeler için bu konu daha da önem kazanmaktadır. Hali hazırda yatırım aşamasında ciddi kamera ve benzeri elektronik güvenlik yatırımları yapılırken, elemanlı güvenlik genellikle işletme safhasında devreye girmekte ve entegre olarak çalışması gereken sistemler ayrı ayrı kurgulandığında verimli olamamaktadır. Bu da bazı durumlarda maliyetleri arttırıcı bir unsurdur.

Görünmeyen önlemler ön planda Teknolojinin gelişmesi ile perakende segmentinde görünür önlemlerin

dışında, görünmeyen ve arka planda çalışan sistemlerin kullanılması ön plana çıkmıştır. Güvenlik hizmetimizin kurgulanmasında ana yapı taşlarımızdan biri olan “Securitas Güvenlik Metodolojisi” adım adım söz konusu hizmette optimizasyonun sağlana-

bilmesi için yapılması gerekenleri tarif etmektedir. Henüz yatırım aşamasında başlayan planlama , işletmenin faaliyete geçmesiyle birlikte her aşamadaki risklerin dikkate alarak değişken bir güvenlik yapılanması sunar. Örneğin bir

64 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 64

10.01.2019 18:55

yız. “Öncelikle muhtemel riskleri ve bunlara karşı alınması gereken önemleri belirliyoruz. Entegre Güvenlik Çözümleri olarak adlandırdığımız modelimiz ile daha güçlü ve daha uzun süreli iş birlikteliklerini sağlıyoruz.

Hüseyin ERİM

AVM inşaatının ilerleyen safhaları ile birlikte oluşabilecek farklı risklere karşı dinamik güvenlik çözümlerinin oluşturulması son derece önemlidir. Sonrasında, ilk açılış anındaki risklerin minimize edilmesine imkan veren çözümler, işletmenin ilerleyen sürecleri boyunca oluşan yeni rislere göre etkin olarak devam ettirilmelidir. Bu kapsamda Securitas olarak, günümüz teknolojisinin sağladığı imkanlar güncel olarak takip edilmekte “Üzerinde özel yazılımlar bulunan kameralarla tarama yapılarak şüpheli paketlerin, şüpheli şahısların anında tespit edilmesi sağlanmakta, kritik noktalarda oluşturulmuş senaryolarla oluşan riskler anında görülmekte ve bu görüntüler eş zamanlı olarak başta “Uzaktan İzleme Merkezi” ndeki ilgili personelin personel olmak üzere ilgililerin önüne getirilmektedir. Böylece anında müdahale edilebilmekte, pek çok olay henüz gerçekleşmeden önlenebilmektedir. Bu da maliyetlerde ciddi tasarrufa neden olmaktadır Securitas olarak tüm güvenlik çözümlerine AVM ve mağaza güvenliği de dahil olmak üzere bütünleşik olarak yaklaşmakta-

Entegre güvenlik hizmetleri

sadece risklerin ortadan kaldırılması olarak görmemek gerekir. Oluşabilecek bir olay nedeniyle yaşanacak duraksama, şirketlerde hem itibar hem de maddi kayba neden olur. Dolayısıyla iş sürekliliği önemlidir. Bu da işinde uzman, riskleri doğru analiz eden bir güvenlik şirketi ile yapılabilir.

Tek çözüm, tek sözleşme, tek muhatap bilinciyle geliştirilen ‘Entegre Güvenlik Çözümleri’, iş ortaklarına uzman güvenlik hizmeti, danışmanlık, resepsiyon, itfaiye, güvenlik alanındaki teknoloji yatırımları ve teknik destek konularını tek bir çözümde birleştirerek sunuyor. Böylece iş ortaklarının ihtiyaçları dışında bir yatırım yapmalarının önüne geçilerek hem riskleri hem de maliyet optimize ediliyor. Diğer taraftan, güvenlik hizmetinin sağlanmasında ana kriterlerden biri olan “Veri Analizi” işlemi ile yaşanan her türlü güvenlik olayının derinlik analizi tarafımızdan yapılmakta bu sayede gelecekte yaşanacak olası hadiseler detayları ile görülebilmekte ve alınacak tedbirler söz konusu analizlerden elde edilen veriler sayesinde etkin ve verimli olarak alınabilmektedir. Özetle güvenlik hizmetlerini

Güvenlik hizmetlerini sadece risklerin ortadan kaldırılması olarak görmemek gerekir. Oluşabilecek bir olay nedeniyle yaşanacak duraksama, şirketlerde hem itibar hem de maddi kayba neden olur. Dolayısıyla iş sürekliliği önemlidir. Bu da işinde uzman, riskleri doğru analiz eden bir güvenlik şirketi ile yapılabilir.

Ocak 2019 Güvenlik Yönetimi n 65

guvenlik yonetim 67.indd 65

10.01.2019 15:00

FOKUS AVM GÜVENLİĞİ

Alışveriş Merkezlerinde Plaka Tanıma Sistemi Alışveriş merkezleri yoğun kullanımları sebebiyle güvenlik açısından oldukça önemli alanlardır. Bu nedenle alış veriş merkezlerinin güvenliği üst seviyelerde olmalıdır. Plaka tanıma sistemleri, AVM otoparklarının giriş-çıkış noktalarında trafik yoğunluğu oluşturmadan güvenliğin sağlanması için kullanılan en işlevsel çözümlerden biridir. Ozan DARENDELİ / Genel Koordinatör Hobi Bilişim Bilgisayar Güvenlik Sist. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti.

laka tanıma sistemi hakkında genel bilgiler: Plaka tanıma sistemi, kameralardan elde edilen araç görüntüsünün üzerinde plaka bölgesi tespit edilerek ve ayrıştırılarak, plaka üzerinde bulunan karakterlerin optik karakter tanıma (görüntü İşleme) yöntemleri ile okunması işlemidir. Projeye göre değişik uygulamaları olup, uygulamaya özel algoritma ve donanım yapısının bir araya getirilmesi ile oluşturulan bir sistemdir. Ayrıca diğer sistemler ile entegre olarak çalışabilmektedir. Alışveriş merkezlerinde plaka tanıma sistemlerinin kullanımı: AVM otoparkları için plaka tanıma sistemlerini iki ana başlık altında inceleyebiliriz; Yönetmelik gereği kurulması zorunlu olan plaka tanıma sistemi AVM otopark yönetimi için kullanılan plaka tanıma sistemi Yönetmelik gereği kurulması zorunlu olan plaka tanıma sistemi: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın, “Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” Resmi Gazete‘de yayımlandı. 26.02.2016 tarih ve 29636 sayı

ile Resmi Gazete’de yayımlanan Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmeliğin 19’uncu maddesinde 30.12.2016 tarihinde yapılan değişiklik ile hüküm altına almış, 21.02.2017 tarihinde Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmeliğin 2. Maddesinin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık oluru ile yayınlanmıştır. Buna göre, Alışveriş merkezlerinde araçla giriş çıkış yapılan açık ve kapalı otopark gibi kontrollü alanların giriş ve çıkışlarına AVM yönetimi tarafından plaka tanıma sistemi kurulması ve işletilmesi sağlanacak. Bu sistemden elde edilen veriler kolluk birimlerine anlık olarak iletilecektir. Bu yönetmelik kapsamında Hobi Plaka Tanıma Sistemleri Türkiye’nin dört bir yanında bulunan birçok AVM’de kullanılmaktadır. AVM otopark yönetimi için kullanılan plaka tanıma sistemi: AVM’lere, otopark yönetimi için kurulan plaka tanıma sistemleri, müşteri yoğunluk analizleri, otopark yoğunluk ölçümleri, ücretli otopark yönetimi, araçların boş alanlara yönlendirilmesi gibi birçok amaçla kullanılabilmektedir. Ayrıca

güvenlik için büyük bir fayda sağlamaktadır. Hobi Plaka Tanıma Sistemi sayesinde AVM’lerin otopark giriş-çıkış noktaları kontrol altına alınır. Otoparka giriş ve çıkış yapan her aracın yüksek çözünürlüklü fotoğrafı, plaka bilgisi, giriş-çıkış zamanı sistem tarafından kayıt altına alınarak yıl, ay, gün, saat bazlı veri tabanında saklanır ve gerektiği durumlarda ayrıntılı raporlar verilir. Raporlar yazıcıdan çıktı alınabilir ve resimli PDF, Word, Excel formatlarında arşivlenebilir. AVM tanıma sistemi başlıca özellikleri: Kara liste uygulaması AVM otoparkına giriş veya çıkış yapmasını istemediğiniz araçlar olması durumunda Kara Liste menüsünden sisteme bu araç plaka bilgilerinin girilmesi yeterlidir. Sistem Kara Listeye kayıtlı bir araç plakası tespit ettiğinde otomatik olarak sesli ve görsel alarm üretir. Otopark doluluk oranı ölçümleri Anlık olarak AVM otoparkının % yüzde kaçının dolu olduğu ve içerideki araç sayısı görülebilmektedir. Acil durum desteği Plaka Tanıma Sistemine otopark bariyerlerinizin entegre edilmesiyle;

66 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 66

10.01.2019 15:00

Terör Olayı, Sel, Yangın, Deprem vb. durumlarda otopark bariyerlerinin otomatik olarak açık kalmasını sağlayabilirsiniz, bu durum otoparkın hızlı tahliye edilmesine olanak verir. Bu geçişler ayrıca raporlanabilmektedir. Plaka Tanıma Sistemi bu gibi durumlarda, mevcutta bulunan yangın alarm sistemi, deprem tespit cihazı gibi sistemlerle entegre olabilir ve bu cihazlardan tetik gelmesi durumunda Acil Durum oluşturarak bariyerlerin tamamını açık pozisyona getirir. Fazla giriş / Geçiş alarmı Yönetim tarafından belirtilmiş olan süre içerisinde (saat veya gün) belirtilen adet kadar veya daha fazla geçiş yapan aynı plakalı araç olması durumunda sistem sesli ve görsel olarak alarm üretir. (otoparka sürekli giriş çıkış yapan bir aracın tespit edilmesi) AVM etrafındaki yolların üzerine konumlandırılacak olan Plaka Tanıma Kameraları olması durumunda AVM etrafından sık aralıklarla geçiş yapan araçlar da tespit edilebilir. Raporlama işlemi (AVM otopark istatistik ve grafik raporlar) AVM “Alışveriş Merkezi” Plaka Tanıma Sisteminin ayrıntılı raporlar menüsü sayesinde Araç giriş-çıkış bilgileri, abone/ otomatik geçiş, misafir araçlar, fotoğraf ve plakaları ile beraber raporlanabilir. Bu bilgiler istenildiği zaman plaka, tarih, saat bazlı sorgulama ile istenilen saatte sisteme girilen E-mail adreslerine fotoğrafları ile beraber otomatik olarak gönderilir. Gelişmiş genel raporlar, istatistik

ve grafik raporları sayesinde aşağıdaki verilerin tamamına kolayca ulaşabilirsiniz. AVM otoparkı plaka tanıma sistemi genel raporlar: Plaka bilgileri, araçların HD çözünürlükte fotoğrafları, tarihsaat bazlı sorgulama, araçların abonelik bilgisi Araçların Hangi Yönde Hareket Ettiği Bilgisi (Ters Yön Alarmı) AVM otoparkına giriş-çıkış yapan araçların hızları Giriş-çıkış yapan araçların hangi kapıdan (Noktadan) geçiş yaptığı Kara listeye kayıtlı olan araçların raporlanması Tüm Bilgilerin Word, PDF, Excel olarak kaydedilebilmesi ve yazıcıdan çıktı olarak alınabilmesi Bilgilerin fotoğraflı olarak belirlenen mail adresine belirlenen saatlerde otomatik olarak gönderilmesi AVM otoparkı plaka tanıma sistemi içerideki araçlar raporu: Plakaya göre rapor alabilme (Joker karakterlerle)

Araçların parklanma sürelerine göre rapor alabilme (Uzun süre park eden araçları tespit etme) İçerideki araçların hangi otopark noktasından ve hangi tarihte giriş yaptığının raporlanması Araçların en çok kullandıkları otopark katları (Kat geçiş noktalarına plaka tanıma kamerası takılmalıdır) AVM otoparkı plaka tanıma sistemi istatistik & grafik raporu: Yıllık ve aylık araç giriş adetleri (Hangi yıllar ve hangi aylarda ne kadar yoğunluk olmuş) Saatlere göre araç giriş Adetleri (Hangi saatler daha çok araç girişi oluyor) Parklanma süreleri ve ortalama parklanma (Araçlar otopark içerisinde ne kadar kalıyorlar) İllere göre giriş adetleri (Hangi ilin plaka kodundan araç adet araç giriş yapmış)

Ocak 2019 Güvenlik Yönetimi n 67

guvenlik yonetim 67.indd 67

10.01.2019 15:00

ÖZEL DOSYA ÖZEL DOSYA KONUSU/ VERİ YEDEKLEME VE DEPOLAMA

Güvenlik bir seçenek değil, ihtiyaç Türkiye’de güvenlik sektörünün büyüyerek ilerlemeye devam edeceği uzun bir yolu var. Western Digital olarak ülkemizin bu yolu en hızlı şekilde kat edebilmesi için kameraların ve gözetim araçlarının ihtiyaçlarına özel ürettiğimiz WD Purple serisi ürünlerimizle güvenlik sektöründe yer alıyoruz. Arkın BALIKÇIOĞLU/Kanaldan Sorumlu Ülke Müdürü Western DIgItal

lgi çekici bir haber ortaya çıkınca, kamera görüntüleri dünya üzerindeki tüm gazeteciler için paha biçilemez bir öneme sahip olur. Bu durum neredeyse tüm dünyada böyledir. Ortalama olarak, dünya üzerinde her yirmi dokuz kişi için bir kamera düştüğü göz önünde bulundurulduğunda, ısrarlı bir gazetecinin veya araştırmacının kamera görüntülerini ortaya çıkarabilmesi işten bile değil. Bu rakamın ABD ve İngiltere gibi olgun pazarlarda her on bir kişi için bir kamera kadar yüksek olduğu tahmin ediliyor. Akıllı şehirler de özellikle yapay zekâ ve nesnelerin internetiyle beraber gitgide yaygınlaşıyor. Gerek bireysel gerek toplu taşıma araçlarında mobil kayıt cihazları ve bunlara uygun veri depolama cihazları oldukça hız kazanmış durumda. Nerede olursa olsun, bu kadar çok gözetim sistemi, yüksek miktarda ham veri üretir.

Depolanması gereken verinin hacmi artıyor Gözetim kameralarının sayısı

artmaya devam ettikçe CCTV sistemlerinin karmaşıklığı da bir o kadar artıyor. Ayrıca 4K gibi yüksek çözünürlüklü kayıtlar yapabilen kameralarla depolanması gereken verinin hacmi de artıyor. Eskiden depolamamız gereken veri 1 veya 2 terabayt seviyelerindeyken; bugün 6, 8, 10 ve hatta 14 terabayt kadar yüksek depolama ihtiyacı söz konusu. Bu yüzden tedarikçilerin mevcut farklı seçenekler hakkında bilgi sahibi olduklarından ve müşterilerinin talep ettiği güvenilirlik, maliyet ve performansı almalarını sağlamak için en iyi desteği sağladıklarından emin olması gerekiyor. Western Digital olarak yaptığımız her faaliyet, üç değer çerçevesinde şekilleniyor: büyük düşün, gerçekleştir ve beraber yap. Hayallerimizi küçük tutmuyoruz, kendimize bir limit koymuyoruz, bir iş olacaksa onu en kullanıcı dostu şekilde yapmak istiyoruz. Hiçbir projeye imkânsız ve zor gözüyle bakmıyoruz. Doğru koşullar, doğru ortamlar sağla-

nırsa her şeyin mümkün olduğunu düşünüyoruz. Verinin olduğu her yerde Western Digital olmak zorunda. Her iki veriden biri bizim

68 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 68

10.01.2019 15:00

Arkın BALIKÇIOĞLU

markamızın içinde ve verinin öneminin de fazlasıyla farkındayız. Bu yüzden her gün daha da dijitalleşen dünyanın ve gittikçe artan verilerin ihtiyaçlarını karşılayacak çözümler sunuyoruz.

Güvenlik sektörü çift haneli büyüme gösteriyor Peki, ülkemizin güvenlik sektörü hangi aşamada? Yeni altyapı ve üstyapı çalışmaları, kamu ve özel sektör projeleri, mevcut sistemlerin güncellenmesi, dünyadaki trendlerin yakalanması, daha yüksek görüntü kalitesine ihtiyaç, her alanda yapay zekânın ve nesnelerin internetinin daha çok yer alması, kentleşmenin ve nüfusun her geçen gün artması gibi bir sürü etkenin sonucu olarak ülkemizde güvenlik sektörü çift haneli büyümeler gösteriyor. Türkiye’de güvenlik sektörünün büyüyerek ilerlemeye devam edeceği uzun bir yolu var. Biz de Western Digital olarak ülkemizin bu yolu en hızlı şekilde katedebilmesi için kameraların ve gözetim araçlarının ihtiyaçlarına özel ürettiğimiz WD Purple serisi ürünlerimizle güvenlik

sektöründe yer alıyoruz. Pazardaki en yüksek depolama alanına sahip olmanın yanında yüksek çözünürlüklü kameraların oluşturduğu videoları kolayca depolayabilen ve derin öğrenme teknolojisini destekleyen ürün serimiz, aynı zamanda AllFrame AI teknolojisiyle video gözetiminde bir dönüm noktası haline geliyor, 4K ve HD video gibi gelecekte de kullanacağımız dosya formatlarını da destekliyor. Western Digital olarak, sistemin en ucundaki kameralara bile yine güvenlik sistemleri için özel üretilen WD Purple microSD kartlarını pazara sunarak uçtan uca bir çözüm oluşturuyoruz. 7 gün 24 saat kesintisiz çalışma imkânı, standart hafıza kartlarına göre çok daha yüksek yazma ömrü ve sıcaklık ile nem gibi dış koşullara üst düzeyde dayanaklılık sunan bu kartlar, güvenlik sektöründe hem mobil cihazların hem de IP kameraların depolama ihtiyaçlarını en pratik ve en doğru şekilde çözmek için tasarlandı. Purple serisi, gözetim ve güvenliğin ötesinde birçok farklı alanda kullanılabiliyor. Ultrastar® HDD serisiyle birlikte kullanıldığında gözetim verilerinin gerçek zamanlı analitiğini de yapabiliyor. Yani bir market, müşterilerinin alışveriş alışkanlıklarını gözlemlemek isterse, ürünlerimiz analitik özellikleri sayesinde buna dair verileri çok rahat bir şekilde elde edebiliyor. Bu işlenmiş veriler sayesinde bahsettiğim market kullanıcılarına özel kampanyalar sunarak müşteri bağlılığını artırma şansını elde ediyor.

Güvenlik ile ilgili yapılacak her türlü yatırım ve satın alımda hiçbir şeyin şansa bırakılmaması ve her zaman en güvenilir seçeneğin tercih edilmesi, güvenilirliğin yanında ürünlerin ve çözümlerin fonksiyonelliğinin de göz önünde bulundurulması gerekiyor. Güvenlik bir seçenek değil, bir ihtiyaç. Dolayısıyla güvenlik ile ilgili yapılacak her türlü yatırım ve satın alımda hiçbir şeyin şansa bırakılmaması ve her zaman en güvenilir seçeneğin tercih edilmesi, güvenilirliğin yanında ürünlerin ve çözümlerin fonksiyonelliğinin de göz önünde bulundurulması gerekiyor.

Ocak 2019 Güvenlik Yönetimi n 69

guvenlik yonetim 67.indd 69

10.01.2019 15:00

ÖZEL DOSYA ÖZEL DOSYA KONUSU/ VERİ YEDEKLEME VE DEPOLAMA

Geleceğimiz verilerden etkilenir Günümüzde, 5 milyardan fazla tüketici her gün verilerle etkileşim kuruyor. 2025’e kadar, bu rakam 6 milyar veya dünya nüfusunun %75'i olacak. 2025'te, ağa bağlı her insanın her 18 saniyede en az bir etkileşimi olacak. İlknur BAYDAK/ Ülke Müdürü SEAGATE TECHNOLOGY

ayatımız artık veri yedekleme ve bunun depolanmasının çok çok ötesinde. Hem kişisel hem kurumsal verilerin yaratılması ve bunun işlenmesi, analiz edilmesi bizi çok farklı bir dünyaya sürükleyecek. İşletme olarak baktığımızda 2018’de 33 zettabayt olan küresel veri dünyası, 2025’te 175 zettabayta çıkacaktır. Dünyadaki verilerin neredeyse %30’unun gerçek zamanlı olarak işlenmesi gerekiyor. Burada kendinize sormanız gereken soru işletmeniz tüm bu değişime hazır mı? Ve

nasıl hazır hale getireceğinizdir. Günümüzde, 5 milyardan fazla tüketici her gün verilerle etkileşim kuruyor. 2025’e kadar, bu rakam 6 milyar veya dünya nüfusunun %75’i olacak. 2025’te, ağa bağlı her insanın her 18 saniyede en az bir etkileşimi olacak. Bu etkileşimlerin çoğu, tüm dünyada ağa milyarlarca IoT cihazının bağlı olmasından kaynaklanacak. Bu cihazların, 2025’te 90 ZB’tan fazla veri oluşturması bekleniyor. Sağlık alanında küresel sağlık hizmetleri sektörü; verilerle ilgili güvenli EMR, PACS işletme sistemleri, 4K video ve deva-

sa görüntüleme dosyaları gibi ürkütücü zorluklarla karşı karşıya. Finans sektöründeyse şifrelenmiş güvenliğin katmanlarında dakikada gerçek zamanlı olarak milyarlarca işlem yapılıyor, sayısız güvenlik kamerası 7 gün 24 saat kayıt yapıyor, yapay zeka teknolojileri her şeyi izliyor. Güvenlik endüstrisi akıllı gözetlemeye geçerken, depolama teknolojisinin karar vermek ve daha hızlı hareket etmek için daha zengin veri kaydedilmesi ihtiyacına ayak uydurması gerekmektedir. Hayatımıza elektrik kadar yaygın kullanıma girecek olan Yapay

70 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 70

10.01.2019 18:53

Güvenlik endüstrisi akıllı gözetlemeye geçerken, depolama teknolojisinin karar vermek ve daha hızlı hareket etmek için daha zengin veri kaydedilmesi ihtiyacına ayak uydurması gerekmektedir.

Zeka’ya yakından bakarsak, yapay zeka iki önemli teknolojiyi kapsar- makine öğrenimi ve derin öğrenme. Makine öğrenimi, bir şeyleri öğrenmek, karar vermek ve tahmin etmek için algoritma kullanma pratiğidir fakat karmaşık, zaman alan manuel kodlama ve mühendislik gerektirir. Derin öğrenme ise, nöronların insan beynine bağlanma şeklini gevşek biçimde yansıtan yapay sinir ağlarını kullanır. Temel olarak yazılım simülasyonları katmanları olan bu ağlar, desenleri sürekli olarak tanımak, geribildirime dayalı şeyleri öğrenmek ve eğilimlere dayalı olarak insan benzeri bir şekilde kararlar vermek için eğitilmektedir. Yapay zeka, video güvenlik pazarında nasıl bir devrim yaratabilir? Tipik güvenlik izleme çözümleri, temel hareket, ses yakalama ve yüz algılama özelliklerini barındırır ancak derin öğrenme zengin bir arama yelpazesi sağlar. Renk, boyut, yol, hız, yüz tanıma, sahne analizi, nesne tipi ve daha fazla-

sı. Görüntülerdeki sahneleri bu bilgi ve kavrayışla yakalayabilme yeteneği, daha doğru uyarılar ve adli birimlere olanak sağlayarak, harekete geçme süresini önemli ölçüde azaltır. Yapay zeka analizleri ile işletmeler akıllı kararları daha hızlı bir şekilde verebilirler. Her alanda olduğu gibi bu alanda da öncülüğü elden bırakmayan Seagate, gelişen pazar trendlerine en hızlı cevabı vererek, daha önce eşine rastlanmamış iş yüklerini ve güvenilirlik taleplerini karşılamak için tasarlanmış ilk diski olan Seagate SkyHawk AI’yi piyasaya sürdü.

Veri üretilme hızı ve çeşitliliği çok fazla Veri çağı ilerledikçe, daha büyük depolama kapasitesi için ortaya çıkan talep muazzam bir hızla artıyor. İleri düzey mühendislik ekibimiz, daha yüksek kapasitelerdeki bir sonraki aşama için HAMR’yi (Isı Destekli Manyetik Kayıt) geliştirmiştir. Advanced Storage Technology Consortium’a

(İleri Düzey Depolama Teknolojisi Konsorsiyumu - ASTC) göre, HAMR depolama için kullanılan mevcut alanda bu diskin “alan yoğunluğu” olarak bilinir ve veri depolama miktarını artırmak için en önemli depolama teknolojisi yeniliği olacaktır. Alan yoğunluğundaki bu artış, önümüzdeki on yılda sabit disk ürünlerinde geliştirmeleri ve büyümeyi teşvik edecektir. Çünkü tüm kişisel, kurumsal, IOT, yapay zeka, güvenlik etkileşimlerinden çok büyük bir veri oluşuyor. Verinin üretilme hızı ve çeşitliliği o kadar fazla ki, veri depolama cihazlarının teknolojileri ve üretilme hızları, bu hızın cidden gerisinde kalıyor. Depolama ve veri işlemenin birim maliyetleri azalsa da, hızla artan veriyi saklamak ve işlemenin toplam maliyeti de artıyor. Veriyi depolarken unutmamamız gereken en önemli noktalardan birisi veri çöplüğü yaratmadan yani “Veri Diyeti” uygulayarak saklamak. Lütfen data evrenini koruyalım.

Ocak 2019 Güvenlik Yönetimi n 71

guvenlik yonetim 67.indd 71

10.01.2019 15:00

SEKTÖRDEN

Güvenlik sektörü Güvenlik sektörü 2019’da yüzde 10 büyüyecek

Koyuncu Elektronik Genel Müdür Yardımcısı Ali Yipelli güvenlik sektörünün Türkiye’de 2019’da yüzde 10’lar civarında büyüyeceğini öngördüklerini dile getirdi. Koyuncu Elektronik’in CCTV pazarında genel ortalamanın üzerinde büyüdüğüne de işaret eden Yipelli ile elektronik güvenlik sektöründeki gelişmeleri konuştuk. Yipellli’ye göre sektörün teknolojik anlamda ilerlemesinin önü çok açık.

Öncelikle Koyuncu Elektronik hakkında bilgi verir misiniz? Sektördeki yeri nerededir Koyuncu Elektronik’in?

Koyuncu Elektronik A.Ş, bilişim teknolojileri, elektronik güvenlik sistemleri ve tüketici elektroniği alanlarında faaliyet gösteren bir teknoloji dağıtım firmasıyız. 1996 yılında kurulduk ve her biri kendi alanında önde gelen uluslararası markaların Türkiye resmi distribütörlüğünü yapıyoruz. Özellikle CCTV ve IT ürünlerinde yıllardır bulunduğumuz sektörlerde lider şirketlerden sayılıyoruz. Koyuncu Elektronik olarak her alanda daha iyi katma değer yaratma hedefiyle tüm iş ortaklarının ve kullanıcıların satışı yapılan ürünlerden en iyi değeri alması amacıyla faaliyetlerini yürütmektedir. Firmamız kuruluşundan bu yana hem iş ortağı hem de son kullanıcı memnuniyeti yaratma misyonuna sahiptir. Bizler kaliteli ürün, istikrarlı ve uzun vadeli satış-pazarlama politikaları, iş ortakları ile birlikte değer yaratma ve üstün satış sonrası hizmetler sunulması vizyonu ile hareket etmekteyiz. Ayrıca her geçen gün büyümeye devam eden portföyümüzde önde gelen global markalara ait yenilikçi ve güvenilir ürün grupları bulunmaktadır.

Elektronik güvenlik nedir? Elektronik güvenlik dendiğine ne anlaşılmalıdır?

ile Türkiye’de güvenlik sektörünün karşılaştırmasını yapar mısınız?

Elektronik güvenlik görüntü, ses, ışık, ya da hareket bilgilerini algılayan elektromekanik cihazlar vasıtasıyla sağlanan güvenlik şekli olarak tarif ediliyor. Kullanılacak güvenlik cihazları, olası iç ve dış tehditler dikkate alınarak güvenlik açıklarının belirlenmesi, gerekli risk analizlerinin yapılmasını sağlamakta. Buna ek olarak elektronik güvenlik kavramı IoT teknolojilerinin gelişmesi ile artık “algılama” cihazları işlevlerini de üstlenmiştir. Hatta büyük data dediğimiz bilgilerin analizine kadar giden sürecin en önemli parçası olmuştur. Güvenlik, farklı kategorilerde olası tüm tehditlere karşı alınması gereken önlemler bütünüdür. Elektronik güvenlik ise korunması gereken mekanlar için gerektiğinde somut delil olarak sunulabilecek veya analiz edilebilecek verileri sağlayan teknolojiler olarak tarif edilebilir. Elektronik güvenlik, fiziksel güvenlik açıklarının daha net ve kesin olarak kontrol altına alınması için artık zorunlu bir ihtiyaçtır.

Büyüyen nüfus ve teknolojik gelişmeler paralelinde elektronik güvenlikteki ihtiyaç da büyüyor. Özetle dünyada elektronik güvenlik işini büyüten 3 önemli faktör var diyebilirim. Birincisi tehditlere karşı korunma ihtiyacı, ikincisi mevcut sistemlerin akıllı ve yönetilebilir entegre olma ihtiyacı, üçüncüsü ise fiziksel iş yapılan alanların büyümesi. Bu sebeplerden çeşitli ülkelerde çok çeşitli büyüme fırsatları gözlemliyoruz. Örneğin gelişmiş ülkelerde artık inşaat sektöründeki büyüme yavaş olsa da mevcut sistemlerin geliştirilmesi sektörü büyütüyor. Gelişmekte olan coğrafyalarda hem fiziksel alanların artması hem de tehdit algılarının artması ilgili yerdeki sektörü geliştiriyor. Genel manada tüm dünyadaki iş alanlarının çeşitlenmesi ve gelişmesi de elektronik güvenlik pazarını büyütmekte. Dünya’da ki gelişmelere hızla adapte olmak için ülkemiz güvenlik sektöründe tüm segmentlerde tüketicilerin ihtiyaçlarına yönelik çözümler artık bulunuyor. Türkiye güvenlik sektörü şu an dünya pazarının %1-1.2’si kadar. Dünyada ise CCTV olarak 12-13 Milyar USD’lik bir pazar var. Global oyuncular arasında aşağı lig ve

Türkiye’nin ve dünyanın güvenlik ihtiyacını değerlendirir misiniz? Dünya

72 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 72

10.01.2019 18:40

sız

Ali YİPELLİ

içinde, yeni trendler hakkında bilgi verir misiniz?

yukarı lig arasında hacim farklılıkları bu yıl daha da artmış görünüyor. Bizim de distribütörü olduğumuz Hikvision firması pazar liderliğini devam ettiriyor. Aynı şekilde distribütörü olduğumuz Axis markası da sadece IP ürünleri sunmasına rağmen çok ciddi bu alanda liderliğini devam ettiriyor. Sonuç itibariyle Hikvision, Dahua, Axis gibi 3 büyük oyuncu CCTV tarafını domine etmiş durumda. CCTV dışı ürünlerde ise toplam pazar düşüş grafiğini devam ettirmektedir. Güvenlik artık günlük hayatımızın vazgeçilmezi ve bu anlamda sadece fiziki mal ve can güvenliği yanında hayatımızı ve işimizi kolaylaştıran önemli bir unsura dönüştü. Bilgi akışı ve daha büyük dataların yönetimi ve analizinde güvenlik bize her anlamda gelişmiş çözümler sunmakta. IoT ile birlikte gerçekleşen cihaz entegrasyonu ve cihazlar arası bilgi alışverişi sebebiyle güvenlik ihtiyacı, buna bağlı olarak güvenlik için yapılan harcamalar, Türkiye ve Dünya’da artacaktır.

Sektör artan güvenlik ihtiyacını karşılamak adına nasıl bir ilerleme

Teknoloji ve elektronik son yıllarda hayatımızı kaçınılmaz bir şekilde etkilemiştir, Bundan 20 yıl öncesine kadar cep telefonları lüks olarak görülürken bugün daha da ileri teknolojili akıllı telefonlar hayatımızın en önemli ihtiyacı haline gelmiştir. Teknolojideki bu gibi yenilikler doğal olarak güvenlik sistemlerini de yenilemiştir. Gelişen elektronik ve yazılım bilgi birikimi, güvenlik sistemlerinin fonksiyonel bir parçası halini almıştır. Sadece geleneksel olan çözümlerin yerine örneğin yanlış alarmı önlemek için güvenlik sistemlerinin işlevsel kabiliyeti artırılmış, çevre donanımları ile merkezi istasyonun haberleşmesi hızlandırılmış ve bina giriş-çıkışları akıllı kartlarla daha da özellikli hale getirilmiştir. Günümüzde internet teknolojileri elektronik marketlerden kolaylıkla alabileceğimiz CCTV sisteminin aracı haline gelmiştir. Yakın bir gelecekte sınırlı internet olan bölgelerde internet penetrasyonu büyüyecek, ileri teknolojili sistemler için önümüzdeki yıllarda teknoloji şirketleri için büyük büyüme fırsatlarını getirecektir. Gelişen internetle birlikte teknolojik ürünlerin ve bu ürünlere ait yazılımların, karşılaştıkları belli durumlarda, insan zekasına benzer şekilde çözüm üretebilme kabiliyeti olan yapay zeka ürünleri pazara hakim olacaktır. Yapay zeka CCTV sektörü için henüz emekleme aşamasında diyebiliriz, ilerleyen yıllarda yapay zeka özellikli yüz tanıma, ANPR (Plaka tanıma), veri toplama ve analiz, görüntü arama, olay tespit ve trafik veri istatistiği gibi pek çok gelişmiş ürünler hayatımıza girecektir, Yapay zeka ve derin öğrenme; sistemleri sektör profesyonelleri için ise daha fazla iş fırsatı sunacaktır.

Sektörün teknolojik anlamda ulaşacağı limit noktası sizce var mı? İlerleme nereye kadar devam eder? Söz konusu teknoloji olduğunda günümüz koşullarında limit koymak mümkün değildir. Çünkü teknoloji hem dikey hem de yatay gelişebilen bir yapıdır. Dikey gelişmelerin ardın-

dan teknolojinin tüketiciler tarafından kullanılabilirliğinin sağlanması, hem yeni ihtiyaçların belirlenmesine imkan sunmakta hem de yeni gelişmelerin önünü açmaktadır. Bu da teknolojik gelişmelerdeki limit anlayışını geliştirmekte, ilerlemenin çok yönlü ve sınırsız olmasına imkan sağlamaktadır. Güvenlik teknolojileri, diğer sektörlerdeki gibi teknolojinin geliştirilip sunulması şeklinde değil de ihtiyaçlara bağlı gelişme gösterdiğinden, uygulama alanı çok büyük öneme sahiptir. Bu da bize limitlerin ve ilerlemenin ihtiyaçlar ile doğru orantılı ilerleyeceğini gösterir. Ayrıca eskiden ilerleme denilince sadece donanımsal ilerleme kast edilirdi. Şimdi ve gelecekte ilerleme kavramı uygulama alanlarının birbiri içine geçtiği hibrit sistemlerin artması olarak tanımlanabilir. Bu da elektronik güvenlik sektöründe oldukça önü ve ucu açık bir ilerleme demektir.

Yeni bir yılı karşıladık, 2018 nasıl geçti, 2019’dan beklentileriniz nelerdir? CCTV sektörü dünyada olduğu gibi ülkemizde de her yıl büyüme trendinde, genel olarak dünyada CCTV sektörü yıllık %7-8 civarında bir büyüme gösteriyor, ülkemizde bu oran diğer ülkelere göre bir miktar daha fazla, bunun temel sebebi ülkemizde güvenlik ihtiyacının daha fazla olması, çevresel etkenler, yapı sektörünün büyüklüğü ve devlet yatırımlarının diğer ülkelere göre daha yüksek olmasıdır. Tüm bu pozitif etkenlere rağmen 2018 yılında yaşanan kur dalgalanmasından dolayı sektör ciddi anlamda etkilenmiştir. Daha fazla büyüme öngörülmesine rağmen sektör yaklaşık %10 oranında bir artış sağlayabilmiştir. Biz şirket olarak CCTV işimizde 2018 yılında genel ortalamanın ciddi üzerinde büyüme gösterdik ve bu alandaki yatırımlarımızı arttırdık. 2019 yılında sektörümüz her ne kadar büyüme trendinde olsa da ekonomik ve finansal etkenlerin göz önünde bulundurulacağı nispeten temkinli yatırımların yapılacağı bir yıl bekliyoruz. Ortalama büyüme rakamlarının da yine %10’lar civarında olmasını öngörüyoruz. Ocak 2019 Güvenlik Yönetimi n 73

guvenlik yonetim 67.indd 73

10.01.2019 15:00

SEKTÖRDEN

Yetişmiş netimind Yetişmiş ekipler süreçlerin doğru yönetiminde çok önemli

Zamanımızın önemli bir bölümünü geçirdiğimiz AVM’lerde ne kadar güvendeyiz? Yangın, terör saldırı, doğal afet ya da hırsızlıklara karşı nasıl korunuyoruz? AVM yönetimleri her gün binlerce kişiyi ağırladıkları bu merkezleri daha güvenli hale getirmek için ne gibi önlemler alıyor? Tüm bu soruların cevabını alışveriş merkezlerine danışmalık ve kiralama hizmeti veren Mall Mark CEO’su Aytaç ÖZÇİÇEK ile konuştuk. Özçiçek, “Ziyaretçilerimize ve paydaşlarımıza güvenli bir yaşam alanı oluşturmak için bu konudaki yatırımlarımız artarak devam edecek” dedi.

Alışveriş merkezinize 2018 yılında gelen ziyaretçi sayısı hakkında bilgi verir misiniz? 2019 yılı için öngörüleriniz neler?

2019 Yılı için kapı girişlerinin irtifa kazanma sürecinde olacağını düşünüyorum. Son dönem artan AVM sayıları yanı sıra açılan tema parklarda artık AVM hayatının ülkemizde bir kültüre dönüştüğünü söyleyebilirim.

Alışveriş merkezinizdeki güvenlik sistemleri ile ilgili bilgi alabilir miyiz? Özellikle yaşanabilecek bir yangın sırasında

Kaynak AYD, AVM Endeksi

yangını algılama, söndürme vb konularda önlemleriniz nelerdir?

AVM’ler için güvenlik sistemleri son derece önemli bir konu. Bizim de özellikle hassas davrandığımız konu başlıklarından bir tanesi. AVM içi ve dış alanlar 24 saat sürekli olarak kameralar ile izlenerek takip ediliyor. Bu takip merkezleri ile güvenlik ve teknik ekiplerimiz arasında iletişim çift yönlü olarak ta 24 saat esasında yapılıyor. Bu sistem dışında her katta ve alanda yangın sensörleri ve manuel yangın alarmları mev-

cut. Ayrıca her katta ve alanda m2 bazlı acil ilk müdahale için yangın söndürme cihazlarımız ve itfaye için gereke bilecek su hortumlarının bulunduğu kutularımız yer alıyor. Biz yönetim şirketi olarak merkezimizde deneyimli ve tecrübeli kadroları istihdam ediyoruz. Yönetimini yaptığımız projelerde teknik müdür olarak da yetişmiş kadroları görevlendiriyoruz. Bu arkadaşlarımız her türlü doğal afet ile ilgili görev tanımı ile her hangi bir olumsuz durum karşısında süreçleri yönetecek bilgi birikimi ve Know-How’a sahipler. Rutin toplantılar ile alt kadrolarını eğitiyor karşılaşılabilecek her senaryoya karşı aksiyon planlarını hazırlıyor belli periyotlarda da tatbikatlar yapıyorlar. Bünyemizde mevcut kadrolarımız ve lokalde istihdam ettiğimiz tüm personel bu bağlamda yaşanabilecek bir yangın durumunda görev tanımlarına hakim bir şekilde koordineli

74 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 74

10.01.2019 15:00

Aytaç ÖZÇİÇEK

iş nde bir şekilde çalışıyorlar. Kiracılarımızı da bu konuda bilgilendirme toplantıları ve sunumlar ile konu hakkında her zaman hazırlıyoruz. Son olarak da özellikle yangın için yerel yönetimler yani belediyeler ile her durum için nasıl birlikte ve berber çalışırız noktasında istişare halinde çalışıyoruz.

Herhangi bir doğal afet ya da bir terör saldırısı sırasında kişilerin tahliyesi noktasında ne gibi tedbirleriniz var? Projelerimizin merkezinde insan olduğu için tüm projelerimiz 24 saat kamera sistemleri ile izleniyor. Kendi bünyemizde yetiştirdiğimiz uzman takım liderleri yönetimini devraldığımız projelerde sürekli eğitimler ile alt kadrolarını yetiştiriyor bu da kalifiye bir kadro oluşumuna neden oluyor. Yetişmiş ekipler süreçleri doğru yönetmemiz için en önemli kriterimiz. Projelerimizde teknik olarak her hangi bir olumsuz bir durumda ki tahliye ve müdahale

AVM’leri ziyaret edenlere tüm görevlilerin ikaz ve uyarılarını dikkate almalarını, olası bir şüpheli durumu en yakın güvenlik görevlisi ya da danışma personelimiz ile paylaşmasını öneririm. planlarını oluşturuyor ve zaman zaman da tatbikat ve eğitimler ile 24 saat ne yapacağımız konusunda tüm aksiyon planlarımızı hazırlıyoruz. Acil çıkışlarımız bu yönde daha önceden planladığımız tahliye yollarımız bilgilendirme tabelaları ve anons sistemleri ile olumsuz tüm durumlar için hazırız. Yerel yönetim ve emniyet birimleri ile de koordineli çalıştığımızı da eklemek istiyorum.

AVM içinde yaşanacak herhangi bir hırsızlık gasp gibi olaylara karşı nasıl önlemler alınıyor? Kendi bünyemizde yer alan uzman güvenlik personelimiz yanında ayrıca emniyet birimlerinden özellikle etkinlik günleri ve yoğun alışveriş günlerinde ( bayram alışverişi-yeni yıl alışverişi gibi yoğun insan trafiğinin olduğu günlerde) güven timlerinden destek alıyoruz. Kamera sistemlerimiz sayesinde yaptığımız izlemelerde tespit ettiğimiz şüpheli şahısları da anında izlemeye alarak gerekli kontrolleri yapıyoruz. Güvenlik sistemleri konusu çok güncel sürekli yeni trendlerin olduğu bir konu. Siz de bu gelişmeleri yakından takip ediyorsunuzdur. Bu bağlamda 2019 yılında güvenlik sistemlerinizde yeni yatırımlar olacak mı? Güncel olarak yenilikleri sürekli takip ediyoruz. En önemli amaçlarımızdan biri projelerimize gelen ziyaretçilerimize güvenli bir

yaşam alanı sağlamaktır. Örnek olarak plaka tanıma sistemi gündeme geldiğinden beri tüm projelerimizde yatırımcılarımıza bu konuda bilgilendirme ve sunum yaparak konunun hassasiyetini ve önemini anlattık. Teknolojik olarak tüm yenilikleri takip ediyor ve uygulamaya alıyoruz. Ziyaretçilerimize ve paydaşlarımıza güvenli bir yaşam alanı oluşturmak için bu konuda ki yatırımlarımız artarak devam edecektir.

AVM’leri hangi nedenle olursa olsun ziyaret eden kişilere güvenlik anlamında neler önerirsiniz? En önemli konu bu alanlar kamusal alanlardır. Tüm görevlilerin ikaz ve uyarılarını dikkate almaları ile başlayabilirim. Olası bir şüpheli durumu en yakın güvenlik görevlisi ya da danışma personelimiz ile paylaşmasını öneririm. Alışveriş çantaları ve özel eşyalarını kısa sürede olsa bir yere bırakıp eşyalarının yanlarından ayrılmamalarını özellikle belirtmek istiyorum, bu durumda bu çanta ve paketler şüpheli kategorisinde değerlendirilebilir. Bir diğer konuda kalabalık alanlar oldukları için özellikle küçük çocuklarının kontrolleri dışında yanlarında ayrılmama noktasında hassas olmalarını rica ediyorum. Yoğunluk sırasında çok fazla kayıp çocuk anonsu ve bulunan çocuk anonsu talebi ile karşı karşıya kalıyoruz.

Ocak 2019 Güvenlik Yönetimi n 75

guvenlik yonetim 67.indd 75

10.01.2019 15:01

ELEKTRONİK GÜVENLİK

CCTV sistemleri 2019 yılı trendleri 2018 yılının da önemli inovasyon konu başlıklarından biri olan Analiz ve Kimlik Tanımlama Teknolojileri alanında yeni yılda hızlı gelişmeler olacağı öngörülebilecektir. HiSilicon veya Nextchip gibi firmaların geliştirdiği analiz ve kimlik tanımlama teknolojisine dayanan video kamera işlemci serileri ümit vaad eder durumdadır. Bu tür işlemcilerin artık daha fazla düzeyde insan beyni sinirler arası iletişimine benzer bir mimaride çalışma mantığına kavuşturulduğu gözlemlenebilmektedir. Cemil ÖZDEMİR / Elektronik – Haberleşme Mühendisi PCC GRUP CEO

cısıyla, tatlısıyla geride bıraktığımız 2018 yılı ardından yeni yılın daha pozitif gelişmelere müjdeci olması temennisiyle başlayalım. Beklendiği gibi 2018 yılında da CCTV sistemleri alanında pazar gelişme göstermiş, global ve ulusal anlamda yaşanan ekonomik sıkıntılara rağmen güvenlik ihtiyacından fazla ödün verilmemiş durumdadır. Bu yazımızda geçmişe ışık tutmaktan ziyade, 2018 yılı içindeki gelişmeler, teknoloji fuar ve etkinlikleri, teknik ve teknolojik yenilikler baz alınarak 2019 yılının olası trendlerine dair bir kaç tespitimiz söz konusu olacaktır. 2018 yılının da önemli inovasyon konu başlıklarından biri olan Analiz ve Kimlik Tanımlama Teknolojileri alanında yeni yılda hızlı gelişmeler olacağı öngörülebilecektir. HiSilicon veya Nextchip gibi firmaların geliştirdiği analiz ve kimlik tanımlama teknolojisine dayanan video kamera işlemci serileri ümit vaad eder durumdadır. Bu tür işlemcilerin artık daha fazla düzeyde insan beyni sinirler

arası iletişimine benzer bir mimaride çalışma mantığına kavuşturulduğu gözlemlenebilmektedir. 2018 yılında donanımsal video analitiklerinin yani kameralara gömülü analitik işlevleri için bir trend gözlemlenmiş olsa da istenen hızda ilerlemediği söylenebilecektir. Analitik tabanlı yeni işlemci serileri ile bu trendin 2019 yılında da devam etmesi yüz tanıma, plaka tanıma gibi analitiklerin gömülü olduğu daha fazla kamera marka ve modelinin çıkması beklenebilecektir.

Resim-1: Yüz tanıma analitiği Analitik alanında başı çeken firmaların bu konudaki motivasyonları dikkate alındığında yeni yılda mevcut analitik türlerinde bir çok gelişme ve iyileştirme yaşanacağı ve yeni analitik türlerinin, işlevlerinin geliştirileceğini söylemek

isabetli olacaktır. Analiz ve kimlik tanımlama teknolojilerinin “Cloud” yani bulut mimarisi ile kullanılması yönünde bir trend olduğu, bu trendin yeni yılda da devam edeceği öngörülebilecektir. Artık sadece Hikvision, Dahua gibi CCTV sektörünün önde gelen firmaları tarafından değil daha az bilinen üreticiler tarafından da bulut servisleri kullanıcıların hizmetine ve beğenisine sunulmaya başlamıştır. Bu konuda yükselen bir trend olarak, video izleme sistemlerine bulut mimarilerinin eklenmesinin yanı sıra yangın alarm ve güvenlik sistemlerinin, kartlı geçiş (erişim) kontrol sistemlerinin, belli bir ölçüye kadar “akıllı ev” sistem ve ürünlerinin birbiri ile bütünleşik, entegre bir şekilde çalışabilmesi aranan bir özellik olmaya başlamıştır. Yüz tanıma ile geçişe izin veren turnike modelleri buna örnek olarak verilebilecektir. Akıllı sıkıştırma teknolojilerinin 2019 yılında gelişimini devam ettireceği söylenebilir. H.265 sıkıştırma konusunda yaşanan değişimler, bitrate oranında % 70-80’ler düzeyine çıkabildiği

76 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 76

10.01.2019 15:01

Resim-2: “Deep learning” esaslı insan algılama analitiği Cemil ÖZDEMİR

söylenen sıkıştırma oranlarının hem kullanıcı ihtiyaçları bazında hem de mali avantajlar açısından beklentilere daha fazla cevap vermeye başlayacağı görülmektedir. Yüksek diyaframlı lenslerin rağbet kazanması, tüketici elektroniği kameralarında 4G ana akışının bir özellik olarak sunulmaya başlaması, analog kameralardaki 4K gelişmeleri ve 8K yönündeki beklenti, PVR yani kişisel video kayıt cihazlarına yönelik çok fazla sayıda yeni model çıkmış olması, yeni ürünlerde parmakizi, yüz tanıma gibi biyometrik koruma araçlarının daha fazla kullanılması 2019 yılı trendlerine dair ipuçları taşımaktadır. CCTV sistemlerine, özellikle video analizine yönelik görülen gelişmelerden bir tanesi de CPU işlemciden ziyade GPU işlemci kaynaklarının daha fazla tercih edilmeye başlanmasıdır. Daha kolay ve etkin bir şekilde grafik işlemek üzere tasarlanmış bu ünitelerin video analitiği için kullanılması analiz sonuçlarını daha verimli hale getirmeye başlamış durumdadır. Bu alanda önemli bir gelişmeler kaydedileceği öngörülmektedir. Bu gelişmelerden hareketle nöral ağlar kurma mantığıyla çalışan, “deep learning” denilen makinelerin öğrenmesi ilkesi ile geliştirilen analitiklerin pazarda önemli bir yer kazanması beklenebilir.

IP tabanlı sistemler oldukça hızlı gelişme göstermektedir. Nesnelerin interneti (IOT) teknololojisini destekleyen ürünler de her geçen gün artış göstermektedir. Teknoloji geliştiren üreticilerin başa çıkmak zorunda olduğu konulardan biri de bu sistemlerin, cihazların ürettiği oldukça büyük hacimli veri yığınlarının analizidir. Yapılan araştırmalara göre video izleme pazar payının 2018 yılında % 10 civarında artarak global anlamda 18.5 milyar dolar düzeyine çıktığı anlaşılmaktadır. Bu büyüme video izleme sistemi ve ekipmanı üreticilerinin kartlı geçiş sistemleri, POS sistemleri, hoparlörler, yangın alarm sistemleri, akıllı bina otomasyonları, alarm güvenlik sistemleri ile IOT ağı şeklinde kullanılabilecek entegrasyonlar yapmaya çalıştıkları dikkate alınacak olursa önemli bir orandır. Gelecekte veri yığınlarının daha verimli ve hızlı bir şekilde analizi kaçınılmaz bir ihtiyaç olarak görünmektedir. Süregelen trendlerden biri de yapay zeka teknolojilerinin geliştirilmesi olmakla birlikte bu teknolojinin daha fazla hayatımıza girmesi için hala vakit gerektiği görülmektedir. CCTV sistemleri açısından yüz tanıma, plaka tanıma, kuyruk analizi vb. her gün biraz daha gelişen teknolojiler kullanılmaya başlansa da, yapay zekanın farklı amaç ve konsepte sahip olduğu vurgulanmalıdır. Özellikle insanımsı robotlar, alışveriş asis-

tanları gibi ürünlerde öne çıkan yapay zekanın CCTV sistemleri açısından kullanımı için henüz erken olduğu söylenebilecektir. Ancak üreticilerin 2019 yılında da bu konuda çalışmaya devam edecekleri aşikardır.

Resim-3: Yapay zeka çalışmaları Son olarak 2019 yılı trendlerinden biri olarak CCTV sistemlerinin siber güvenliğinin sağlanması hususu dile getirilebilecektir. Bu konuda da çalışmaların artarak devam edeceği söylenebilir. Son dönem geliştirilen video izleme yazılımlarının kriptolu kayıt ve aktarım desteğinin olması, SSL vb. sertifikasyonların kullanılması bunun göstergelerinden biri durumundadır. Bu bağlamda PCC Elektronik olarak distribütörlüğünü yaptığımız Trassir video izleme sistem ve yazılımlarının söz konusu trend ve teknolojileri takip ettiği, “deep learning” teknolojisi tabanlı insan algılama analitiği ile bu konuda öncülük yapan üreticilerden biri olduğu belirtilmelidir. Geleceği takip etmek için bizimle kalmaya devam edin. Ocak 2019 Güvenlik Yönetimi n 77

guvenlik yonetim 67.indd 77

10.01.2019 15:01

ELEKTRONİK GÜVENLİK

Akıllı güvenlik çözümleri Teknolojik gelişmeler, bugün güvenlikle birlikte konfor da sağlayan çözümleri hayata geçirebilme imkânı tanıyor. Kullanıcılar, artık mobil cihazlar üzerinden, uzakta olduklarında bile evlerinin veya iş yerlerinin güvenlik yönetimini yapabilmek istiyor. Ediz HABİP /İş Geliştirmeden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı PRONET

ronet alarm sistemi, en temel haliyle alarm paneli, siren, tuş takımı ve dedektörlerden oluşur. Mekan içerisindeki dedektörler, mekandaki tehlike durumunu algılar (yangın, su baskını, gaz kaçağı veya hırsızlık) ve panele bir uyarı sinyali gönderir. Bu alarm sinyali, anında Pronet Alarm Haber Alma Merkezi’ne iletilir. Pronet Alarm Haber Alma Merkezi, ortalama 10 saniye içerisinde sistem kullanıcısına ve yakınlarına ulaşır, tehlike durumunu ve detayını bildirir. Hızlıca aksiyon alarak ilgili birimi yönlendirerek süreç takibi yapar. Teknoloji trendleri, güvenlik sektörünü de doğrudan etkiliyor. Akıllı teknolojiler, platformlar arası uygulamalar, nesnelerin interneti gibi gelişmeler Pronet ürünlerinin de gelişimine yön veriyor. Üstelik teknolojik gelişmeler, bugün güvenlikle birlikte konfor da sağlayan çözümleri hayata geçirebilme imkânı tanıyor. Kullanıcılar, artık mobil cihazlar üzerinden, uzakta olduklarında bile evlerinin veya iş yerlerinin güvenlik yönetimini yapabilmek istiyor. Akıllı Güvenlik Çözümleri sayesinde alarm sisteminizi uzaktan kontrol edilebiliyorsunuz. Güvenlik sisteminize farklı akıllı güvenlik ürünleri ekleyerek kapı zilinizden kilidinize, kombinizden prizinize kadar pek çok farklı noktayı orada olmasanız da yönetebiliyorsunuz. Üstelik bu sistemlerin kablosuz

Ediz HABİP

şekilde kurulması, sistemlerin kişiselleştirilerek ihtiyaca göre tasarlanmaları ve teknolojik yenilikler bu sistemleri her zamankinden daha güvenli ve kullanıcı dostu hale getiriyor.

Pronet Plus nedir? Pronet Plus, Türkiye’nin ilk akıllı güvenlik hizmetidir. Sistem sayesinde Pronet’in 5 korumalı güvenlik hizmeti, uzaktan kontrol edilebiliyor. Pronet Plus kullanıcıya, alarm sistemini kurmayı unutup evden veya iş yerinden ayrıldığında uzaktan cep telefonu ile sistemi kurup kapatma imkanı veriyor. Evlerinde veya işyerlerinde olup bitenlerden anında haberdar olan kullanıcılar, Pronet Plus ile entegre çalışan Akıllı Güvenlik Çözümleri ile de hem güvenlik hem de konforlarını sağlıyorlar. Kullanıcılar, hem Pronet alarm sisteminin 5 Korumalı Güvenlik Hizmetinden (hırsızlık, acil sağlık, yangın, gaz kaçağı, su baskını), hem de Akıllı

Güvenlik Çözümlerinin hayatlarına kattığı kolaylıklardan faydalanabiliyor. Akıllı kilit, akıllı video, akıllı priz ve akıllı zil ile de kişisel güvenlik ihtiyaçlarına en uygun çözümü sunan hizmetlerden yararlanabiliyorlar. Örneğin, evlerinde herhangi bir hareket algılandığında anlık video klip bildirimleri ile çocuklarının okuldan eve geldiklerini görebiliyorlar. Pronet Plus kullanıcıları, uzaktayken Akıllı Termostat ile evlerinin sıcaklığını ayarlayabiliyor, Akıllı Zil sayesinde kapıya gelip zili çalan kişiyi akıllı telefon üzerinden görüntüleyerek kontrol edilebiliyor ve hatta zili çalan kişi ile karşılıklı olarak konuşulabiliyor ve Akıllı Kilit ile evde olmasa bile kapıyı uzaktan açabiliyor. Akıllı Priz sayesinde ise kullanıcı, evde ütüyü prizde bıraksa da uzaktan prizin elektrik akımını kesebiliyor. Elektronik alarm sisteminin uzaktan kontrol edilebilmesini sağlayan güvenli ve kişiye özel bir deneyim sunan Pronet Plus’ı tercih eden kullanıcı sayısı gün geçtikçe artış gösteriyor. Yeni kullanıcılar arasında akıllı güvenlik çözümlerini tercih edenlerin oranı %70 seviyesine ulaşmış durumda. Aynı şekilde, Akıllı ürün ailesindeki; Akıllı Zil, Akıllı Kilit, Akıllı Termostat gibi çözümlerin kullanımı da artmaya devam ediyor.

78 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 78

10.01.2019 15:01

guvenlik yonetim 67.indd 79

10.01.2019 15:01

GÜVENLİK HİZMETİ

Güvenlik sektöründe kurum içi eğitimlerin önemi Özel güvenlik görevlilerinin yaşadıkları problemleri inceleyerek, güvenlik sektörünü tanıyarak, personele uyarlanan eğitimler hem kurumlara hem de özel güvenlik görevlilerine fayda sağlayacaktır. Gözde YANA/Psikolog TEPE SAVUNMA

ünümüzde kurum içi eğitim veya diğer adıyla personel eğitimi hak ettiği değeri tam olarak göreme-

mektedir. Güvenlik sektöründe de genel olarak zayıf içeriklere sahip, alışılagelmiş konu başlıkları ile yapılan eğitimler olduğunu gözlemliyorum. Ayrıca yapılan eğitimlerin etkinliğini ölçtüğümüzde bir hayli düşük sonuçlarla karşılaşıyoruz. Yaşanılan problemlerle baş etmek konusunda yetersiz kalınırken; çalışan memnuniyeti ve müşteri memnuniyeti anket sonuçlarında çoğu zaman istediğimiz başarıları elde edemiyoruz. Özel güvenlik sektöründe çalışanların örgütsel bağlılık, iş motivasyonu ve iş performansını arttırmanın bir yöntemi de verilen eğitimlerdir. Bu konunun değerlendirmesini yapacak olursak; öncelikle eğitimlere yüklediğimiz anlamı ortaya koymak gerekir. Ki bu da genel olarak “çalışanlarımıza eğitim verdik” anlayışının hâkim olduğu gerçeğini karşımıza çıkarır. Bununla birlikte, özel güvenlik hizmeti alan kurumlar, aldıkları hizmetin performans kalitesi beklentisi ile sağlanan güvenlik hizmeti yanında iç ve dış müşteri memnuniyetine önem vererek

marka değerlerinden ödün vermek istememektedirler. Bu durum özel güvenlik sektöründe çalışanların, tükenmişlik sendromu, duygusal işçilik ve buna benzer psikolojik problemler yaşamasına neden olmaktadır. Bu kişilerle birebir ilgilenmek ve süreçleri izlemek gerekiyor fakat, personel sayısının çok fazla olması, yeterli zamanın olmaması ve bütçe gibi nedenlerden dolayı gerekli destek verilemiyor. Ancak grup halinde belli periyotlarda verilen eğitimler çalışanların yaşadıkları psikolojik problemlerin çözümlenmesi ve kurum içi verimliğin artması konusunda fayda sağlayacaktır. Özel güvenlik görevlilerinin yaşadıkları problemleri inceleyerek, güvenlik sektörünü tanıyarak, personele uyarlanan eğitimler hem kurumlara hem de özel güvenlik görevlilerine fayda sağlayacaktır. Güvenlik hizmetinin kalitesinde büyük rol oynayan çalışanın moral ve motivasyonu devamında kuruma bağlılığı, çalışanın iş performansında kritik bir öneme sahiptir. Özel güvenlik görevlisi olarak çalışan kişilere verilecek olan eğitimlerin kalitesini arttırmak için, eğitim ihtiyaç analizlerinin yapılması, eğitimin süresi ve tarihinin net bir şekilde planlanması,

eğitime katılacak personelin eğitime hazırlanması, eğitim materyalleri, eğitim türünün belirlenmesi, eğitim öncesi ve sonrası eğitimin etkinliğinin ölçülmesi, belli aralıklarla eğitimlerin tazelenmesi gerekmektedir. Bu özverili süreçten geçtikten sonra eğitimin faydalarını çalışanlar üzerinde net bir şekilde gözlemleyebiliriz. Öncelikle çalışanlara verilen kişisel gelişim eğitimlerinin derinleştirilmesinin ve güvenlik alanına uyarlanmasının önemini vurgulamak gerekiyor. Örneğin, bu sektörde çalışan kişilerin vardiyalı çalışma sistemi, sosyal hayatlarının kalitesini düşüren bir faktör olarak ortaya çıkıyor. Derinleştirilecek olan kişisel gelişim eğitimleri onların sosyal hayatlarında daha etkili, verimli,

80 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 80

10.01.2019 15:01

güçlü kılmanın yollarından biri, bilgilerinin yapılandırılmasındadır. Psikoloji alanında yapılacak eğitimlerle nitelikleri gelişen ve kendini tanımak yolunda atacağı adımlarla çevresiyle olan etkileşim ve iletişimde daha başarılı olacaktır. Verilen eğitimlerin teorik bilgilerden çıkarak uygulanabilirlik alanlarının çeşitlendirilmesi de ekinliğini arttıracaktır. Bu faydayı sağlayabilmek için farklı tekniklerden yararlanılabilir. Bu yöntemlerden bir örnek olarak psikodramanın öneminden bahsedebiliriz. Çok fazla teknik bilgiler yerine olaylar, yaşanmışlıklar ve gelecekle ilgili yaşanmış veya yaşanması öngörülen durumlarla çalışmalar yapılabilir. Bu eğitimlerin, özel güvenlik sektöründe çalışan kişilere kazanımları hem iş hayatının hem de özel hayatının kalitesini arttırmaya yönelik olacaktır. Örneğin iş hayatında, uzun çözümlemeler yerine yaşanmakta olan krizlerin çözümüne katkı sağlayacak tutumlar bireyin daha çok ilgisini çekmekte, aktif katılımlarını sağlamaktadır. Bunu sağlamak için psikodrama tekniklerinin, duyguların eyleme dönüşmesi, somutlaştırma, duygusal ve bilişsel iç görü kazanma gibi kargaşa içindeki kişinin kendi sınırlarını tanıma ve kabullenme sürecindeki önemli katkısı yapılan uygulamalarda da görülmüştür. Şu an verilen eğitimlerde bilgiler özel güvenlik görevlilerine hap gibi sunulmakta olup ezberlerle yürütülerek uygulama alanlarına geçişleri kısıtlı kalmaktadır. Vardiyalı sistemlerle çalışan özel güvenlik görevlileri eşlerine, çocuklarına, yakın çevrelerine vakit ayıramadıklarından dolayı suçlu hissediyorlar ve bu duygu bazı durumlarda öfke, stres, korku, endişe, pişmanlık, üzüntü gibi kendini gösterebiliyor. Bu durum çalışanların aile yaşantıları üzerin-

de olumsuz etkiler yaratabiliyor. Psikodrama eğitimleri ile duygularını tanımak konusunda atılan adımlar kişinin sosyal hayatının kalitesini arttırarak iş performansını olumlu yönde etkileyecektir. Kurum içi eğitim türlerini belirleyebilmek için hizmete yeni giren personele yönelik düzenlenen eğitimleri, iş başı eğitimleri, uygulama yerine göre eğitimler, seminer, panel, örnek olaylar, duyarlılık eğitimi gibi çeşitli sınıflandırmalar yapmak mümkündür. Kurum ihtiyacına uygun eğitimler seçmek önemlidir. Eğitim görecek personelin ihtiyaçlarına yönelik olarak tespit edilen, uygulanan ve devamı sağlanan eğitimlerin özel güvenlik hizmeti alan kurumlara ve bu kurumlarda çalışan özel güvenlik görevlilerine sağlayacağı faydalardan birkaç madde aşağıda sıralanmıştır. Özel güvenlik hizmeti alan kurumlar yönünden faydaları İşte güçlüklerle karşılaşma oranı azalır ve gereksiz ayrıntılarla uğraşması engellenerek ana sorunlara yoğunlaşma imkânı sağlanır. Kurumun ilişkide bulunduğu kişi ve kuruluşlar arasındaki itibarı artar. Verim yükselir, maliyetler düşer ve kazanç artar. Çalışanların kuruma bağlılığı artarak işe giriş-çıkış oranlarında azalış gözlemlenir.

kendisine olan güvenini artarak geleceğe güvenle bakmasını sağlar. Çalışmakta oldukları kurum ve yapmakta oldukları işe karşı bakışlarında olumlu bir yaklaşım kazanmalarını sağlar. Özel güvenlik görevlilerinin işteki performanslarının yüksekliği, müşteri memnuniyetini arttırarak kurum amaçlarının gerçekleştirilmesini sağlayacağından bu noktada yöneticilerin çalışanların gelişimine katkı sağlayacak eğitimlere ayrı bir önem vermeleri önerilmektedir.

Çalışanlara verilen kişisel gelişim eğitimlerinin derinleştirilmesinin ve güvenlik alanına uyarlanmasının önemini vurgulamak gerekiyor. Örneğin, bu sektörde çalışan kişilerin vardiyalı çalışma sistemi, sosyal hayatlarının kalitesini düşüren bir faktör olarak ortaya çıkıyor.

Özel güvenlik görevlisi olarak çalışan kişilere faydaları Yaptıkları işlerin amirleri tarafından beğenilmesi neticesinde çalışma saatleri çabuk ve eğlenceli geçer, sıkıcı olmaz. İşlerini tam zamanında, eksiksiz ve kusursuz yapmaları onların işten zevk ve heyecan duymalarını sağlar, motivasyonlarını artırır. Yetişmiş olan personelin Ocak 2019 Güvenlik Yönetimi n 81

guvenlik yonetim 67.indd 81

10.01.2019 15:01

GÜVENLİK HİZMETİ

Yakın Koruma (VIP) hizmetleri Yakın koruma hizmetinin bir özel güvenlik şirketinden alınması ek bir maliyet getirse de riskleri minimum düzeyde tutarak etkin ve sürekli bir koruma sağlar. Yakın koruma personelinin özgeçmişinde almış olduğu eğitimler göz önünde bulundurulmalı ama yeterli görülmemeli, bunları referans veya yaptığı görevlerde uygulayabilip, uygulamadığına dikkat edilmelidir. Bülent YURDÇU/ Güvenlik Şirket Müdürü ATALIAN GLOBAL SERVICES

akın koruma konusu ülkemiz genelinde özellikle iş ve sanat dünyasında uygulanan bir özel güvenlik

hizmetidir. Yakın koruma bilinen adıyla VIP kişi koruma hizmetleri; korunma sağlanacak önemli kişinin; ikametgahında ve çalışma ofisinde; araçlı veya yaya olarak yapacağı planlı ya da ani gelişen program ve seyahatlerinde güvenliğinin; Koruma personeli, Teknolojik cihazlar Fiziki önlemler ile 24 saat esasına göre sağlanması ve

kontrol altında bulundurulması amacıyla yapılan faaliyetlere denir. Bu hizmet verilirken koruma sağlamada çeşitlilik yapılabilmektedir. Bu tip koruma hizmetlerini şu şekilde sıralayabiliriz. Özel Koruma: VİP (korunacak ) kişinin can ve mal emniyetini sağlamak maksadıyla alınacak koruma tedbirlerinin tümüdür. Yakın Koruma: Korunacak kişiye bulunması gereken alanlarda yanında bulunarak yapılan korumadır. Konut ve iş yeri koruma: Koruna-

cak kişinin evinin veya işyerinin etrafında nokta hizmeti veya devriye görevlisi ile sağlanacak koruma tedbirleridir. Çağrı üzerine koruma: Korunmaya alınmamış kişilerin tehlike anında çağrı merkezinden talepte bulunmaları üzerine sağlanacak geçici korumadır. Bu listelenen koruma şekillerinin profesyonel olarak yapılmasının önemi kesinlikle göz ardı edilmemelidir. Yakın koruma personeli ise önemli kişileri, VIP (Very Important Person) yaya, araçlı, seyir hallerinde, iş ve ikamet

82 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 82

10.01.2019 15:01

Bülent YURDÇU

adreslerinde, hayatını, vücut bütünlüğünü bilinen ve muhtemel gelebilecek tüm tehlikelere karşı koruyan, savunan kişidir. Yakın Koruma ya da halk arasında bodyguard diye bilinen personel, işletmenin genel çalışma prensipleri doğrultusunda, araç, gereç ve ekipmanları etkin bir şekilde kullanarak, işçi sağlığı, iş güvenliği ve çevre koruma düzenlemelerine ve mesleğin verimlilik ve kalite gereklerine uygun olarak: a. Korunacak kişi hakkında ön bilgi almak, b. Gelebilecek olan muhtemel tehditler hakkında önlemler almak, c. Diğer koruma görevlileri ile irtibatta olmak, d. Kişi açık alanda iken sürekli gözetleme yapmak, e. Araç takiplerinde eşlik etmek, f. Gerektiğinde yakın koruma teknikleri kullanmak, g. Olası bir saldırıda kişiyi korumak, h. Koruma için istihbarat toplamak, toplanılan istihbaratları değerlendirmek, i. Gerektiğinde kolluk kuvvetlerine bilgi vermek, gibi görevleri yapmak zorundadır. Bu hizmetleri sağlayacak personelin bulunması taktir edileceği gibi zor olmaktadır. Personelin

yetişmesi gerekli tecrübeyi kazanması süreç isteyen bir durumdur. Dolayısıyla uzun yıllar bu konuda deneyim sağlamış kişilerin eğitimli olması ve tecrübelerini kullanması belirli bir maliyeti de beraberinde getirmektedir. Yakın koruma hizmeti asla hata kabul etmeyecek bir meslek olduğundan; en ufak bir zafiyetin, mal ve hatta can kaybına kadar riskler taşıması nedeniyle ücret yönünden ekonomik olması mümkün olmamaktadır. Bu nedenle; Yakın koruma hizmetinin bir özel güvenlik şirketinden alınması ek bir maliyet getirse de riskleri minimum düzeyde tutarak etkin ve sürekli bir koruma sağlar. Yakın koruma personelinin özgeçmişinde almış olduğu eğitimler göz önünde bulundurulmalı ama yeterli görülmemeli, bunları referans veya yaptığı görevlerde uygulayabilip, uygulamadığına dikkat edilmelidir. Gerek referans gerekse mesleki geçmiş önemli olsa da bunlar kadar önemli bir konu da koruma personelinin kişiliğidir. Bir firma ile çalışan özel koruma, özellikle firma yöneticileri tarafından test edilmiş, kişilik ve güvenlik teknikleri açısından olumlu özellikleri görülmüş ve kabul edilmiş, güvenle size tavsiye edebilecek bilgi donanımına sahip kişidir. Ayrıca araçlı koruma yapılacaksa, yakın korumaya ek olarak bir de ileri sürüş tekniklerini bilen özel şoför tutulmalı, mümkünse her ikisinin de koordinasyonlu çalışabilmesi yönünden aynı firmada çalışıyor olmasını da dikkat edilmelidir. Neden özel güvenlik şirketi ile çalışmalıdır konusunda yarar sağlayacak diğer konular ise aşağıda belirtilmiştir: Firma tarafından görevlendirilen kişi özel güvenlik kimlik

kartına sahip olduğundan vermiş olduğu hizmet yasal olacaktır. Koruma sağlanan kişinin başına herhangi istenmeyen bir olay geldiğinde yasadan tam olarak yararlanabilir, yasanın korumasından eksiksiz yararlanma olanağı doğmaktadır. Tahsis edilmiş görevlinin değişmesi gerektiğinde veya herhangi bir nedenle mazereti bulunması halinde durumunda bir başka yakın koruma görevlisi ile değiştirmek daha kolay olacaktır. Bu durumda sürekli olarak hizmetin devamı sağlanacaktır. Aradığınız özelliklerde korumayı en kolay güvenlik firmaları bulabilir, size uygun olup olmadığını istekleriniz doğrultusunda kolayca tespit edebilir. VIP yakın korumanın size veya malvarlığınıza bir zarar vermesi durumunda özel güvenlik şirketlerinin yapmak zorunda olduğu mMali mesuliyet sigortasından yararlanma olanağı olur. Çalışan kişi herhangi bir olay neticesinde genel kolluk birimlerinde rahatlıkla ifade vererek şahit olabilir. Çünkü yapılan hizmet tamamen hukukidir.

Personelin yetişmesi gerekli tecrübeyi kazanması süreç isteyen bir durumdur. Dolayısıyla uzun yıllar bu konuda deneyim sağlamış kişilerin eğitimli olması ve tecrübelerini kullanması belirli bir maliyeti de beraberinde getirmektedir. Ocak 2019 Güvenlik Yönetimi n 83

guvenlik yonetim 67.indd 83

10.01.2019 15:01

GÜVENLİK HİZMETİ

Fiziki güvenlik Ülkemizde 2004 yılında yürürlüğe giren 5188 sayılı "Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun’’ ile Özel Güvenlik Eğitim Kurumları kurulmaya başlanılmış ve adayların eğitim alarak sınavda başarı sağlamak şartı ile Özel Güvenlik Görevlisi olmalarına imkan sağlanmıştır. Cihangir TAŞDELEN/ Şirket Yöneticisi PAL GÜVENLİK HİZMETLERİ LTD. ŞTİ.

üvenlik kısaca can ve malın tehdit ve tehlikelere karşı korunmasıdır. Güvenlik Hizmeti ise bina ve tesisler ile ikametlerin içerisinde bulunan insanların (personel, ziyaretçi, sakinler) ve önemli kişilerin, tehdit ve tehlikelere karşı (terör saldırısı, sabotaj, yangın, hırsızlık, soygun, gasp, yağma, suikast vb.) korunması için fiziki ve teknik imkanlar kullanılarak verilen hizmetlerdir. Fiziki güvenlik belirli bir bölgeyi güvenlik görevlileri ile koruma altına almaktır. Fiziki güvenliğin ana unsuru İnsandır. Ülkemizde 2004 yılında yürürlüğe giren 5188 sayılı ‘’Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun’’ ile Özel Güvenlik Eğitim Kurumları kurulmaya başlanılmış ve adayların eğitim alarak sınavda başarı sağlamak şartı ile özel güvenlik görevlisi olmalarına imkan sağlanmıştır. Ancak, görev alanlarının çeşitliliği ve her görev alanının kendine özgü bir takım özellikleri bulunması nedeniyle bu eğitimlerin ne kadar başarılı olduğu ayrıca tartışılabilir. Çünkü eğitim kurumlarında verilen eğitimler genel kapsamlıdır. Tüm özel güvenlik adaylarına müfredat gereği aynı eğitim verilmektedir. Burada en büyük sorumluluk özel güvenlik şirketlerine düşmektedir. Personele iş yerinin özelliğine göre

oryantasyon eğitimi ve görev başı eğitimler ile belirli zamanlarda tekrarlanacak hizmet içi eğitimler verilerek bu açık kapatılmalıdır. Tabi ki başarılı bir güvenlikten söz edebilmek için insan unsurunun elektronik sistemler tarafından desteklenmesi gerekmektedir. Bu nedenle uluslararası teknolojiler yakından izlenmelidir. Elektronik sistemlerin başlıcaları; fiziki engeller, giriş kontrol sistemleri, alarm sistemleri, kapalı devre kamera sistemler (CCTV) yangın alarm sistemleri ve güvenlik teçhizatlarıdır. Fiziki güvenlik hizmetinin amacı: Güvenli bölgeler oluşturmak İzinsiz girişleri engellemek, engellenmediği durumlarda zorlaştırmak ve giriş süresini uzatarak Kolluk Kuvvetlerinin müdahale şansını arttırmak, Suç aletlerinin korunan yere gizlice sokulmasını önlemek, Caydırıcılık diyebiliriz. Tabi ki, önemli unsur olarak saydığımız insan faktörünü devamlı olarak zinde tutmak için denetimlerin ve eğitimlerin aksatılmaması gerekmektedir. Ülkemizin modüs operandisi de göz önünde bulundurularak, konusunda uzman eğitimcilerle verilecek alan eğitimleri ve hizmet içi eğitimlerle güvenlik görevlilerinin göreve uyumları sağlanmalıdır.

Fiziki güvenlikte personel seçimi de çok önemlidir. Örneğin kritik tesislerde veya kişi korumasında görev alacak personeller, kritik tesislerin ve VIP’in güvenlik konseptine uygun görev yapabilecek, silah kullanma becerilerine sahip, psikolojik ve fiziksel testlerden geçirilerek ‘’ciddi ve titiz’’ bir çalışma ile belirlenmelidir. Teknoloji her ne kadar en üst seviyede olursa olsun onu en iyi kullanacak ve yönetecek kişi insan unsurudur ve bu gerçek hiçbir zaman değişmeyecektir.

84 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 84

10.01.2019 15:01

guvenlik yonetim 67.indd 85

10.01.2019 15:01

BİNA OTOMASYONU

BIM nedir ve hangi amaca hizmet eder? BIM'in temel dayanak noktası, paydaşların rollerini desteklemek ve yansıtmak için BIM'deki bilgileri eklemek, çıkarmak, güncellemek veya değiştirmek için bir tesisin yaşam döngüsünün farklı aşamalarında farklı paydaşlar tarafından iş birliği yapmaktır. Engin ÖZER/ Mühendislik Müdürü EEC ENTEGRE BİNA KONTROL SİSTEMLERİ

skiden mühendisler çizimlerini T cetveli ile yapardı. Bilgisayar teknolojilerinin gelişmesi ile 2D çizim programları ile çizimler dijital olarak yapılmaya başladı ve T cetveli önemini yitirdi. Zamanla bu yazılımlar ihtiyaçlara paralel olarak gelişti ve 3D yazılımlar ile her türlü ürün, yapı ve tesisat üç boyutlu olarak çizilmeye başladı. Buraya kadar her şey çok güzeldi ama aynı konumda çok sayıda farklı kişi farklı ürün ve tesisatlar çizmesi gerektiğinde ayrı ayrı katmanlara gereksinim duyulmaya başlandı. Bu da sağlandı ama bilgi çok fazlaydı ve okunması gittikçe güçleşiyordu. Ayrıca sistemlerin ortak bilgi paylaşımı yapabileceği bir platform yoktu! Bu noktada BIM (Bina Bilgi Modellemesi) adında tüm paydaşların ortak olarak kullanabileceği çok boyutlu bir bilgi paylaşım süreci doğdu. Süreç üç boyutlu gibi görünmesine rağmen zaman, doküman, güvenlik, maliyet, geçmiş hareketler vb. çok sayıda boyutu bünyesinde barındırmaktadır. Günümüzde birçok büyük projede standart olarak kullanımı zorunlu hale geldi. Ulusal BIM Standartları

Enstitüsü’ne göre BIM, bir tesisin fiziksel ve fonksiyonel özelliklerinin dijital bir temsilidir. Bir BIM, bir tesisin yaşam döngüsü boyunca alınacak kararlar için güvenilir bir temel oluşturan paylaşıma açık bir bilgi kaynağıdır. BIM’in temel dayanak noktası, paydaşların rollerini desteklemek ve yansıtmak için BIM’deki bilgileri eklemek, çıkarmak, güncellemek veya değiştirmek için bir tesisin yaşam döngüsünün farklı aşamalarında farklı paydaşlar tarafından iş birliği yapmaktır. BIM’de her bir tasarım nesne (object) olarak tanımlanır. Her bir nesne diğer nesneler ile ilişkilendirilir. Bu nedenle bir nesnedeki değişim diğer bağımlı ya da bitişik nesneleri otomatik olarak değiştirir ve ayarlar. Bu özellik ile daha doğru maliyet tahminleri, malzeme takibi ve ürün sipariş zamanlamaları yapılabilir.

Hangi tip projelerde tercih edilir, kullanım alanlarında bir kısıtlama var mıdır? BIM, irili ufaklı tüm yapı çizimlerinde kullanılabilir. Henüz üreticiler arasında yaygın olmadığından ancak kalbur üstü üreticiler ürünlerinin BIM modellerini yayınlamaktadır. Bu nedenle kendiniz modeller üretmek durumunda kalıyorsunuz, bu da zaman ve maliyet getirmektedir. Ayrıca ürün güncellemeleri ve değişen modellerinde yeni iş yükleri getirmektedir.

BIM ile ilerlemenin projenin uygulama aşamasına sağladığı kolaylıklar nelerdir? BIM alternatif bir düşünme şeklidir ve satın almalar ve teslimatlar için farklı bir yaklaşım imkânı sağlar. Geleneksel yöntemlerden farklı olarak, ayrı ayrı bilgi havuzlarına ve uyumsuz yazılım

86 n Güvenlik Yönetimi Ocak 2019

guvenlik yonetim 67.indd 86

10.01.2019 15:01

teknolojilerine karşı, katılımcıların aynı bilgileri paylaşabilecekleri ve ortak çalışabilecekleri bir platformla bütünleşmelerine imkân veren en iyi araçtır. Sektörlerde BIM çözümlerinin kullanılması, ortak veri tabanı nedeni ile daha kaliteli iş, eş zamanlı çalışma nedeni ile daha fazla hız ve binaların tasarımı, inşası ve işletilmesi açısından daha küçük bir ekip tarafından yönetilebildiğinden daha düşük maliyetlerle projelerin sonuçlanmasına imkân sağlar. Dijital olarak bitmiş tasarımı görmenize imkân verdiğinden paydaşların görsel beğenisini dijital ortamda almayı sağlar. Paydaşlar birbirinden bilgi istemesine gerek kalmaz, doğrudan BIM’den bilgilere bakabilirler.

Projede BIM ile ilerlemenin maliyete olumlu veya olumsuz etkisi görülür mü? Her türlü yapıda BIM kullanımı verimliliği ciddi şekilde arttırır. Zira proje dijital ortamda mühendisler, danışmanlar, mimarlar, tasarımcılar, taşeronlar, işverenler vb. çok sayıda paydaşın ortak kullanımına açık olduğundan herkes birbirinin çalışmalarını görerek ilerleyebilir ve sahada sıkça karşılaşılan karmaşa meydana gelmeden çözülmüş olur. Bu durum verimliliği 2-3 kat arttırabilmektedir. Olumsuz tarafı inşaat sektörü için çok yeni olması nedeni ile endüstride standart hale gelmesi zaman alacaktır. Ama bu süreçte bile projelere çok fazla değer katacaktır.

Yurtdışında ihale şartnamelerinde yer alan BIM’ın ülkemizde gelişimi ne aşamadadır? BIM kavramı 70lerden beri planlanan ama ancak 3D çizim programlarının gelişimi ile ancak yaygınlaşan bir süreçtir. Dünyada yaklaşık 10 yıldır yükselen bir

ivmeye sahiptir. Dünyadaki birçok ülke kamu ihalelerinde BIM’in kullanımını zorunlu tutmuştur. Ülkemizde ise son 2-3 yıldır aktif projelerde kullanılmaya başladı. Özellikle 3.Havalimanı ve Metro projeleri gibi büyük ölçekli işlerde kullanımı zorunludur. Önümüzdeki yıllarda standart olarak her türlü yapı imalatında standart olarak kullanılacaktır.

BIM uygulamasını, yaşanan kolaylıklar ve sağlanan faydaları EEC’nin bir referans bir projesi üzerinden örneklendirebilir misiniz? EEC olarak Mahmutbey – Mecidiyeköy – Kabataş (M7) Metro ihalesinde 20 adet peronun tüm Yangın Alarm, Geçiş Kontrol, CCTV ve Ses sistemlerini yaparken kullandık. Sözleşmemizi yapar yapmaz tüm mevcut projeleri kontrol edip, hatalarından arındırıp, sistemlerimize uygun hale getirmemiz gerekiyordu. Şantiyenin teslimat süreleri de oldukça sınırlıydı. BIM kullanabilen Autodesk® Revit® CAD isimli çizim programı ile tüm peronlar çiziliyordu. Bu aşamada tüm kullandığımız ürünlerin Akıllı Nesneleri sağlandı ve projelere işletildi. Tüm firmalar, tüm ürünlerinin BIM modellerini Revit’e ekletti. Günün sonunda tüm peronun üç boyutlu gerçekçi bir modeli ortaya çıktı. İçinde gezerken farklı firmaların ürünleri de olması gereken yerlerde olup olmadığı, görsellerinin uygun olup olmadığı kontrol edildi. Benzer şekilde yerleştirilen tesisatların mimariye ve diğer firmaların tesisatlarına uygun olup olmadığı gözlemlendi. Ürünlerin BIM modellerine bakıldığında model numarası, teknik özellikleri, bakım gereklilikleri, yedek parçaları, montaj aksesuarları, güç tüketimi vb. her türlü bilgiyi içerisinde tutabildiği bir ortam oluştu.

Kablolama ve montaj yapacak ekipler içinde tüm peronların Autocad çizimleri üzerine tüm cihazlar işlendi. Bu sırada oluşan tereddütlerde Revit üzerinden detaylar kontrol edildi. Özellikle proje isteklerinden biri olan kamera sisteminin %100 kapsama alanına sahip olması gerekliliği için çok işimize yaradı. Tüm kameralarımızı ekonomik adetler ile peronların her noktasını görecek şekilde yerleştirmemize imkân sağladı. Kameraların bina düzenine tam olarak nasıl uyduğunu kontrol ederken, kameranın görüş alanının sütunlar veya duvarlar tarafından engellenip engellenemeyeceğini kolayca tespit edebildik ve beklenmedik kör noktaları görebilecek şekilde kameraların yerlerini değiştirdik. Benzer projelerde sıkça karşılaşılan Yönlendirme Tabelalarının görüş alanını kesmesi sorunlarını daha meydana gelmeden bertaraf ettik. Kablo tesisatlarımızı da gene Revit üzerine işli olan kablo tavaları üzerinden nasıl elektrik odalarına gittiğini diğer sıhhi tesisat, enerji kabloları vb. tesisatlar ile nasıl etkileştiğini görebildik. Bu kullanacağımız kablo ve kablo işçiliklerini daha projeye başlamadan görmemize imkân sağladı. Bu sayede maliyetlerimizi büyük oranda işe başlamadan netleştirdik. Bu veri tabanını sadece binanın planlanması ve inşasında değil, aynı zamanda önümüzdeki yıllarda uhdemizde olan bakım ve yönetim inisiyatiflerini planlamak için de binanın tüm ömrü boyunca kullanacağız. Big Data’yı yönetebilmek ve maliyetleri kontrol altında tutabilmek için önümüzdeki yıllarda irili ufaklı tüm projelerde BIM modellemenin kullanılacağını düşünüyoruz.

Ocak 2019 Güvenlik Yönetimi n 87

guvenlik yonetim 67.indd 87

10.01.2019 15:01

ABONE FORMU

ABONELİK BİLGİLERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ DERGİSİNE 1 YILLIK ABONE OLMAK İSTİYORUM. ADI, SOYADI : FİRMA ADI : DOĞUM TARİHİ/YERİ: DERGİ TESLİM ADRESİ ADRES

POSTA KODU / SEMT / ŞEHİR DİĞER BİLGİLER: MESLEK

E-MAİL

TEL

FAX

GSM

FATURA ADRESİ: ADRES:

POSTA KODU / SEMT /ŞEHİR VERGİ NO / DAİRESİ Güvenlik Yönetimi Dergisi’nin 1 yıllık abonelik bedeli 100 TL. + KDV’dir. Abonelik bedelini İş Bankası - Perpa Şubesi - Hesap No: 1188 0542685 IBAN: TR76 0006 4000 0011 188054268 yatırdıktan sonra dekontun fotokopisi ile birlikte bu formu doldurarak 0212 210 54 45’e fakslayabilir ya da info@guvenlikyonetimi.com adresine mail atarak hemen abone olabilirsiniz.

guvenlik yonetim 67.indd 88

10.01.2019 15:01

guvenlik yonetim 67.indd 89

10.01.2019 15:01

guvenlik yonetim 67.indd 90

10.01.2019 15:01

guvenlik yonetim 67.indd 91

10.01.2019 15:01

guvenlik yonetim 67.indd 92

10.01.2019 15:01

guvenlik yonetim 67.indd 93

10.01.2019 15:01

4-5

6-7

A.K.İ.

2-3

ÖKİ - Banner

A.K.

33-43

guvenlik yonetim 67.indd 94

10.01.2019 15:01

guvenlik yonetim 67.indd 95

10.01.2019 15:01

guvenlik yonetim 67.indd 96

10.01.2019 15:01