Gy 53

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR

KASIM 2017 SAYI: 53

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

ULAŞIM GÜVENLİĞİ

KASIM 2017 SAYI: 53

FOKUS: KRİTİK TESİS GÜVENLİĞİ ÖZEL DOSYA: GÜVENLİKTE RİSK ANALİZİ VE YÖNETİMİ ÖZEL GÜVENLİK HİZMETLERİNİN GELİŞİMİ ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ n AYDA BİR YAYINLANIR

KASIM 2017 SAYI: 53

ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

ULAŞIM GÜVENLİĞİ

KASIM 2017 SAYI: 53

FOKUS: KRİTİK TESİS GÜVENLİĞİ ÖZEL DOSYA: GÜVENLİKTE RİSK ANALİZİ VE YÖNETİMİ ÖZEL GÜVENLİK HİZMETLERİNİN GELİŞİMİ ÖZEL GÜVENLİK FEDERASYONU YAYINIDIR

KASIM 2017 SAYI: 53

KASIM 2017 SAYI: 53

içindekiler 22

58

28 6

8

BAŞKANDAN

KAPAK KONUSU

22

Güvenli ulaşımda son teknoloji ürünü

araçlar ve mobileye

EDİTÖR 26

Ulaşımda otonom araçlara geçiş başlıyor

10 GÜNCEL

Sektör ile ilgili kısa haberler

FOKUS

28

Endüstride kritik güvenlik koşulları

nelerdir?

20 KÖŞE / Hayata Bakış

“Tenkitlere dikkat!”

36

Kritik tesislerde akıllı güvenlik ve proses

takibi

ÖZEL DOSYA

38

Güvenlikte risk analizi ve yönetimi

SEKTÖRDEN

46

"Entegrasyonla tüm sistemler bir omurgada birleşir"

54

"Güvenlik çözümleri akıllı ve daha güvenli bir dünya sağlıyor"

ELEKTRONİK GÜVENLİK

58

Elexus Hotel-Casino-Convention Center Projesi

64

Ataköy Towers Projesi

66

Maysan Kurmick Otel Projesi

Güvenlik Yönetimi ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜNÜN SESİ

KASIM 2017

78

AYDA BİR YAYINLANIR

Özel Güvenlik Federasyonu adına imtiyaz sahibi O. Oryal ÜNVER Yürütme Kurulu O. Oryal ÜNVER İsmail UZELLİ Murat KÖSEREİSOĞLU Yusuf Vehbi DALDA Genel Yayın Yönetmeni Devrim BOZKURT devrim@guvenlikyonetimi.com Yazı İşleri Müdürü Yeşim ÖZDEMİR yesim@guvenlikyonetimi.com Reklam Koordinatörü Çiğdem ÖZCAN cigdem@guvenlikyonetimi.com Danışma Kurulu Alp SAUL Arzu YÜKSEL Doç. Dr. Gazi UÇKUN Füsun KOCAMAN Gültekin FİŞEK Hakan ÖZALP İsmail UZELLİ Murat KÖSEREİSOĞLU Okyay ŞENTÜRK O. Oryal ÜNVER Osman Levent CELASUN Prof. Abdurrahman KILIÇ Taner ALBAYRAK Yusuf Ziya ÖNCEL

68

GÜVENLİK HİZMETİ

68

Dünyada ve Türkiye’de özel güvenlik

hizmetlerinin gelişimi 1

88 Abone Formu

76

Suç teşkil eden videoları paylaşırken iki

90 Reklam İndeksi

kez düşünün

YANGIN GÜVENLİĞİ

78

Duman ve yangın

86 Editöryel Takvim

Grafik Tasarım ve Baskıya hazırlık Derya BOZKURT derya@guvenlikyonetimi.com Yayın Türü Yerel Süreli Yayın. Ayda bir yayınlanır.

Yönetim Adresi Arkhe Tanıtım Hizmetleri Perpa Ticaret Merkezi B Blok Kat: 12 No:2049 Okmeydanı / Şişli / İstanbul Tel: (212) 210 54 45 Tel: (533) 413 78 08 Baskı İZFORM MAT. KAĞ. REK. SAN. Ve TİC. LTD. ŞTİ.

0 (212) 429 0202 Özel Güvenlik Sektörünün sesi Güvenlik Yönetimi Dergisi, sektörü bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Bu dergide yer alan her türlü haber, bilgi ve yorumlar; güvenilir olduğuna inanılan kaynaklar tarafından hazırlanmış araştırma raporları, değerlendirmeler, atıflar, çeviriler ve istatistikî verilerden derlenmiştir. Dergide yer alan tüm reklamların sorumluluğu firmalara, yazılardaki ve söyleşilerdeki görüşler sahibine aittir.

Dergide yer alan yazılar izin alınmadan ve kaynak gösterilmeden hiçbir şekilde kullanılamaz.

tanıtım hizmetleri

Perpa Ticaret Merk. B Blok Kat: 12 No: 2049 Okmeydanı / Şişli / İstanbul Tel: (212) 210 54 45 Faks: (212) 210 54 45 Gsm: (533) 413 78 08

a BAŞKAN

Özel güvenlik sektörünün belli başlı sorunları Değerli okurlarımız;

Avrupa ülkelerinde olduğu gibi ülkemizde de özel güvenlik sektöründe hızlı bir değişim ve gelişimle birlikte hizmet kalitesi artmakta, kamu/özel güvenlik işbirliğinde de etkin ve gelişen uygulamaları görmekteyiz. Ülkemiz milli politikası çerçevesinde Avrupa Birliği üyelik sürecinde Avrupa özel güvenlik sektöründe oluşan, değişim ve gelişimleri yakinen takip etmek ve Avrupa ülkelerindeki kamu /özel güvenlik işbirliği uyumunu referans alma zorunluluğumuz vardır. Her ne kadar Avrupa ülkeleri halihazır da birlik şemsiyesi altında her ülke kendi değerlerine ve ulusal kimliklerine uygun hareket etme politikası güdüyorlarsa da nihai hedeflerinin bu alanda “Tek Avrupa Özel Güvenlik Sektörü” olduğu bilinmektedir. Ülkemizin Avrupa Birliği üyeliği hedefini dikkate aldığımız da - ki bu sürecin kesintisiz devamından yanayım - bizim de özel güvenlik alanında mesleki eğitim, mesleğe erişim ve standartlar konusundaki yasalarımızı; Avrupa ülkeleri ile uyumlu hale getirme ihtiyacımız ön plana çıkmaktadır. Ülkemizde özel güvenlik sektörüne ilişkin sorunları kısaca aşağıdaki maddeler halinde ifade edebiliriz.

O. Oryal ÜNVER ÖGF (Özel Güvenlik Federasyonu) Yönetim Kurulu Başkanı

Sektörde kayıt dışı çalışan firmaların olumsuz etkiler zaman zaman gözlenmektedir. Yani KDV’sini, gelir vergisini, SSK primini, çalışan ücretini ödemekten kaçınan veya geciktiren firmaların olumsuz yansımaları sektörde hissedilmektedir.

Sektörde düşük ücretle özel güvenlik görevlisi istihdamı nedeni ile personel temininde sorunlar yaşamakta ve sürekli iş değiştirme ve hızlı sirkülasyon, nitelikli insan gücünün oluşmasına mani bir husus olarak görülmektedir.

Kamu ihalelerinin de ihaleyi alan şirketlerin takibi ve ödedikleri KDV ve kurumlar vergilerinin denetlenmesi önemlidir. Bu alanda önemli diğer bir konuda; maliyet hesaplamasında dikkate alınmayan kıdem tazminatı paylarıdır. Bu husus mağduriyetlere sebep olmaktadır. Ülkemizde okullarda ve Milli Eğitim Bakanlığı’ndan ruhsatlı eğitim kurumlarında ve kurslarda KDV oranı % 8 olarak uygulanmaktadır. Özel güvenlik temel eğitimi ve yenileme eğitimi dâhil, özel güvenlik eğitimi veren kurumların eğitim ve öğretim faaliyetleri ise % 18 KDV’ye tabidir. Bu oran ile özel güvenlik görevlisi olmak isteyen gençlere % 10 ilave maliyet yüklendiği ortadadır. % 10’luk KDV farkının kaldırılarak özel güvenlik eğitimi veren kurumların da % 8 KDV’ye tabi olması uygun olacaktır.

Aslında çalışanların özlük haklarının iyileştirilmesi ile çalışma sürelerinin etkin olarak denetlenmesi sonrası sektör; çalışanlar için cazip hale gelecektir. Çıtayı biraz daha yükselmemiz gerekirse; özel güvenlik sektörüne mahsus çalışma hayatını düzenleyecek tıpkı basın iş yasası, tıpkı deniz iş yasası benzeri bir özel güvenlik iş yasasının hayata geçirilmesi asıl hedef olarak değerlendirilmelidir.

Sağlıklı, mutlu, huzurlu ve güvenli günler temennisi ile…

6 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

Ülkemizin

Avrupa Birliği üyeliği hedefini dikkate aldığımız da - ki bu sürecin kesintisiz devamından yanayım bizim de özel güvenlik alanında mesleki eğitim, mesleğe erişim ve standartlar konusundaki yasalarımızı; Avrupa ülkeleri ile uyumlu hale getirme ihtiyacımız ön plana çıkmaktadır.

g EDİTÖR

Ulaşım güvenliği

Geleceğin şehirleri teknoloji odaklı modern çözümlerle kurulmaktadır. Bu çözümlerin başında da akıllı ulaşım sistemleri yer alıyor. Akıllı ulaşım sistemleri taşıtlar, malzeme, kontrol sistemleri, algılayıcılar, kameralar, yazılımlar, bilgi gösterim sistemleri vb. bileşenlerden oluşuyor. Akıllı ulaşım sistemlerinin amacı yol güvenliğini, yol kapasitesini, hareket kabiliyetini, seyahat konforu ve hızını artırmak, ulaşımın insan, çevre ve enerji kaynakları üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmaktır. Devlet kurumlarına göre, geçen yıl ABD'de yaklaşık 40 bin kişi; Türkiye’de ise 7 bin kişi ve dünya genelinde 1.25 milyon kişi trafik kazasında hayatını kaybetti. Trafik kazaları, gençler için önde gelen ölüm nedenidir. Ölümlerin üstünde ve ötesinde, kazalarla bağlantılı çok daha fazla sayıda yaralanmalar ve çok yüksek onarım, tamir maliyetleri oluşuyor. Yapılan araştırmalara göre trafik kazalarının çok büyük bir oranı insan hatasından kaynaklanıyor. Bu sayımızda Kapak Konumuzu “Ulaşım Güvenliği” oluşturuyor. Kapak konumuzda yer verdiğimiz teknik makalelerimizde “Ulaşım Güvenliği”ndeki güncel gelişmeleri takip edebilirsiniz.

Fokus Konumuz ise “Kritik Tesis Güvenliği” . Kritik altyapılar kendi içlerinde oldukları kadar birbirleri ile entegrasyon içinde çalışan yapılar olmalarından ötürü hepsinin birden aynı güvenlik konsepti içinde korunması gerekmektedir. Nasıl enerji kaynaklarının yönetimi telekomünikasyon sistemi olmadan gerçekleştirilemiyorsa; ortak güvenlik şemsiyesi her iki yapıyı da korumalı ve güvence altına almalıdır. Kritik tesislerde fiziki güvenlik tek başına yeterli olamamaktadır. İnsan algısını 7/24 açık olması imkansızdır. Kritik tesislerde entegre sistemler güvenlik zafiyetini minimize etmekte önem teşkil etmektedir. Özel Dosya Konumuz ise “Güvenlikte Risk Analizi ve Yönetimi”. Sektörden sayfamızın bu sayıda iki konuğu var; Axis Communications Orta Doğu Afrika Bölgesi Direktörü Philippe KUBBİNGA ve Matriks Bina Kontrol Sistemleri Proje Satış ve Uygulama Yöneticisi Umut Y.ŞENEL. Elektronik güvenlik, güvenlik hizmeti, yangın güvenliği disiplin başlıklarımız da yine ilginizi çekecek teknik yazılar ve makalelerle dolu…

İlgiyle okumanız dileğimle

8 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

Yeşim ÖZDEMİR

Akıllı ulaşım sistemleri

taşıtlar, malzeme, kontrol sistemleri, algılayıcılar, kameralar, yazılımlar, bilgi gösterim sistemleri vb. bileşenlerden oluşuyor. Akıllı ulaşım sistemlerinin amacı yol güvenliğini, yol kapasitesini, hareket kabiliyetini, seyahat konforu ve hızını artırmak, ulaşımın insan, çevre ve enerji kaynakları üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmaktır.

GÜNCEL

Axis Communications Turkey ofis açılışı gerçekleşti

Axis Communications Turkey 19 Ekim 2017 tarihinde Kuzey Nida Kule Ataşehir’de ofis açılışını gerçekleştirdi. Katılımın oldukça yoğun olduğu etkinlikte Axis Communications çözümleri hakkında bilgi verildi. Açı-

devam edeceğiz. Axis olarak; şehir güvenliğinden hastanelere, kritik tesislere, parekende uygulamalara kadar ekonominin pek çok farklı alanındaki oyuncularla dikey marketlerle çalışıyoruz. Atatürk Havalimanı’nda pasaport kontrollerinden geçerken, hepimiz yüz hizasında Axis kameraları görmüşsünüzdür. Bu projeyi üçüncü havalimanıyla da taçlandırmayı hedefliyoruz. Üçüncü havalimanında tüm terminal lışta kurdele kesen AXİS Turkey Orta Doğu Afrika Bölgesi Direktörü Philippe ve çevre güvenliği dâhil olmak üzere Kubbinga yaptığı basın açıklamasında projenin tamamında Axis ürünleri kullanılıyor. Bu bizim için çok güçlü şu ifadelere yer verdi: Yeni ofisimizde bir referans. Açılış basın mensuplarına ana stratejimiz doğrultusunda yenilikyapılan ikramların ardından sona erdi. çi ve daha güvenli ürünler sunmaya

Securitas Türkiye 2020 yılına teknolojik dönüşümle girecek

Securitas başlama vuruşu toplantısı, bu yıl 20-22 Ekim 2017 tarihleri arasında Antalya Granada Hotel’de gerçekleştirildi. Securitas Türkiye idari kadrosunun katılımcı olarak yer aldığı toplantının ana teması hayaller oldu.

“Teknolojik dönüşüm” “mutlak bilgi” ve “hayal gücü” kavramlarıyla destekleyerek şirketin 2020 yılı yolculuğunda çalışanlara “hayal kurma” ve “hayallerini gerçekleştirme” yönünde mesajlar verildi. 2017 yılının değerlendirilip, 2018 yılı hedeflerinin ele alındığı üç günlük toplantının ilk gününde 2017 senesi değerlendirildi ve senenin kapanışı gerçekleştirildi. Securitas Grup COO ve CTO’su Aime Lyagre top-

10 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

lantıda, güvenlik sektörünün dünyadaki yeri ve Securitas’ın bu pazardaki konumuna dair bilgilendirmeler yaptı. Toplantının ikinci gününde ise konularında uzman üç farklı konuşmacıyla hayallerin gereceğe nasıl dönüştürüldüğü ele alındı. İlk olarak Dijital Dönüşüm Danışmanı Kozan Demircan, teknolojinin gelişimini ve evrimi anlatarak katılımcıların vizyonunu açtı. İkinci konuşmacı Nöro Sağlık Beyin Araştırmaları ve Uygulamaları Merkezi, Kurucusu Dr.Kerem Dündar, beynin davranışlardaki etkisi, bilişsel esneklik, dijital dönüşüm ve inovasyon konularını ele aldı. Son olarak ise Fotoğraf Sanatçısı Mehmet Turgut, kendi kariyerinden örneklerle zenginleştirdiği işini severek yapanların hayallerini nasıl gerçekleştirdiği üzerine bir konuşma gerçekleştirdi. Başlama vuruşu toplantısının son günü Securitas Türkiye Ülke Başkanı Murat Kösereisoğlu 2020 yılı hedeflerine doğru yola çıktıklarını belirterek, “Securitas Türkiye için 2017 yılı

oldukça verimli geçti, beklentimizin de üzerinde büyüdük. Bu hızla devam edersek 2020 yılı hedeflerimizi revize etmek durumunda kalacağız. 2020 hedeflerine bir adım daha yaklaştı. Şu an grubunun içinde Avrupa’nın en büyük 10. ülkesi konumundayız. Yol haritamızdaki hedeflere giderek yaklaşıyoruz” dedi. Entegre Güvenlik Çözümleri’ne ağırlık verdiklerini dikkat çeken Kösereisoğlu, “Teknolojiye yatırımlarımız her yıl katlanarak artıyor. 2017 yılında elektronik güvenlik çözümlerinin cirodaki payını ise ikiye katladık. Bu başarımızı 2018 yılında da sürdürmeyi planlıyoruz. Sunduğumuz hizmetlerimizi teknoloji ile desteklemeye, güvenlikte bilgi liderliği misyonumuz ile sektöre yenilikler katmaya devam edeceğiz.” dedi. Telekomünikasyondan finansa, havacılıktan madenciliğe, enerji sektöründen endüstriyel tesislere kadar 21 farklı sektörden 736 kurum ve kuruluşa, 74 ilde, 2284 hizmet noktasında güvenlik hizmeti veren Securitas Türkiye’nin 9 bölge müdürlüğü, 51 şube müdürlüğü ve 13 bin 900 çalışanı bulunmaktadır.

GÜNCEL

“Türkiye’deki binaların yüzde 95’i deprem sonrası yangınlara karşı güvenli değil” Türkiye Yangından Korunma ve Eğitim Vakfı ve Yangından Korunma Derneği1 Kasım 2017 tarihinde The Marmara Taksim’de gerçekleştirdiği basın toplantısında Uluslararası Yangın ve Güvenlik Sempozyumu ve Sergisi’nin duyurusunu yaptı. 9-10 Kasım 2017 tarihlerinde, Grand Cevahir Otel Convention Center’da düzenlenecek sempozyum öncesi bilgi veren İTÜ Makine Fakültesi Öğretim Üyesi, Türkiye Yangından Korunma Vakfı Kurucu Başkanı ve Onursal Başkanı Prof.

Dr. Abdurrahman Kılıç, halkı ve yetkilileri deprem sonrası yangınlarla ilgili uyardı. Yüksek binalardaki yangın riskine de dikkat çeken Kılıç, muhtemel İstanbul depremi sonrası çıkacak yangın sayısını 3 bin olarak işaret ederken, yüksek katlı binaların yüzde 80’inde yeterli yangın güvenliği bulunmadığını savunuyor. Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç, basit önlemlerle engellenebilecek yangın felaketinin yaratabileceği etki ile ilgili bilgi verdi. Deprem sonrası oluşacak yangın sayısının ve bu yangınların vereceği zararların o anda, o ortamda bulunan açık ocak, açık ateş sayısına bağlı olarak değiştiğini söyleyen Prof. Dr. Kılıç;

“En büyük korkumuz beklenen İstanbul depreminin kış aylarında gerçekleşmesi” dedi. Prof. Dr. Kılıç sözlerine şöyle devam etti; “Deprem olduğu sırada açık ocak sayısı fazlaysa, deprem sonrası yangınların görülme oranı büyük ölçüde artıyor. Özellikle yemek zamanı olan sabah ve akşam saatlerinde yaşanan depremler bu anlamda büyük risk yaratıyor. Muhtemel İstanbul depremi sobaların, kombilerin yandığı, ocakların açık olduğu bir zamanda olursa çok sayıda yangına da sebep olacaktır. İstanbul’da kış aylarında, akşam saatlerinde bir depremin olduğunu varsayarsak, deprem sonrası meydana gelecek yangın sayısını yaklaşık 3.000 adet olarak öngörebiliriz” diye konuştu.

Türkiye’deki yüksek binaların yüzde 95’inin depremde yangın güvenliği açısından uygun olmadığını söyleyen Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç “Binaların yüzde 95’i deprem sonrasında oluşabilecek yangınlara karşı güvenliği olmayan binalar. Uygun olan yüzde 5’lik kısım da son dönemde yapılmış binalar arasından çıkar. Binaların ve tesisatların eski, binaların sık,

insanların fazla, yolların dar, yanıcı maddelerin fazla olduğu bölgeler yangın açısından en riskli bölgeler.

Bu bölgelerde bir de şiddetli deprem yaşanırsa yangın riski daha da artar” dedi. Yangının yayılmasını önlemede ve söndürmede en büyük etkenin tasarım olduğunu belirten Prof.

Dr. Abdurrahman Kılıç “Yangın tasarımla önlenir, bina tasarımla söndürülür. Binaların proje aşamasında yangın tehlikesi düşünülerek tasarlanmış olması gerekir. Bu bilincin başta idareci ve yöneticiler olmak üzere toplumun her kesiminde olması gerekir. Ancak bu şekilde yangınlar ve yangınlar nedeniyle oluşan kayıplar en aza indirilebilir” dedi.

Tüm kablosuz ağlar “krack” saldırısı riski taşıyor Araştırmacılara göre dünya genelindeki tüm kablosuz (Wi-Fi) bağlantılar eşi benzeri görülmemiş bir güvenlik açığı taşıyor ve hepsinin ‘hacklenme’ riski var. Açığın son 14 yıldır tüm kablosuz ağlarda kullanılan modern şifreleme tekniklerinde bulunduğunu belirten araştırma sonuçlarına göre teoride bir kablosuz ağ menzilindeki bir

12 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

hacker/saldırgan internet ağlarına bilgisayar virüsü bulaştırabilir, şifre, kredi kartı numarası veya internet üzerinden gönderilen fotoğraflar gibi iletişim unsurlarını okuyabilir.

Surrey Üniversitesi Siber Güvenlik Merkezi’nden Alan Woodward tüm Wi-Fi ağların bu saldırıdan etkilenebileceğini gösteriyor. Temeldeki protokollerden birinde bulunan bir

açık ve herşeyi doğru yapmış olsanız bile güvenliğiniz ihlal edilebilir durumda” dedi. Yani ağınıza güvenseniz bile bilgisayar ile modem arasındaki bağlantıda açık olduğundan riskin devam ettiği belirtiliyor. Uzmanlar yapılacak en doğru hazırlığın modemi güncellemek olduğunu modem üreticisi şirketlerin web sitelerinden en güncel yamaların yüklenmesini salık veriyor.

GÜNCEL

Hanwha Techwin ve TDSi teknoloji ortaklığı Hanwha Techwin ve TDSi, Wisenet SSM video yönetim yazılımını (VMS) EXgarde® PRO erişim yönetim PC yazılım uygulamasıyla başarılı bir şekilde entegre etti. “TDSi erişim kontrolü ve Hanwha Techwin gözetim çözümleri aynı projeler için gittikçe daha çok aranıyor” diyen Hanwha Techwin Europe’un Ürün ve Çözümler Müdürü Tim Biddulph açıklamasına şu şekilde devam etti: “Bunu göz önünde tutan sistem entegratörleri anlaşılır bir şekilde son kullanıcılarına tam ve etkin bir çözüm sunmak için iki teknoloji arasında yüksek düzeyde bir etkileşimi bekliyorlar. Ortak müşterilerimize katma değer sunmak için TDSi teknik ekibiyle ortak olarak çalışmış olmaktan çok memnunuz.”

Entegrasyon, Wisenet SSM VMS’nin bir parçası olup erişim kontrol aktivitesini Wisenet kameraların yakaladığı ilgili videoyla ilişkilendiren bir işlem sunucusu modülü ile elde edilmektedir. Bir binanın duyarlı bir alanına girmeye

çalışan herhangi yetkisiz bir kişi derhal bir uyarı oluşturulmasına ve olayın görüntülerinin bir kontrol odası video duvarında veya spot monitörde görüntülenmesine yol açacaktır. Diğer olası eylemler, operatörlerin ne olup bittiğini tam olarak anlayabilmelerini sağlamak için çevre alanların önceden ayarlanmış bir turunu ve binanın haritasında ilgili erişim kontrol noktasının görüntülenmesini başlatmak üzere yakın PTZ dome kameralarının tetiklenmesini kapsayabilir. EXgarde® PRO, çok az sayıda kullanıcısı bulunan bir alandaki tek bir kapıyı veya binlerce kullanıcısı bulunan birden çok alanlardaki binlerce kapıyı kontrol etmek için kullanılabilecek çok özellikli erişim yönetim PC yazılım uygulamasıdır. Tek bir veritabanı ve tek bir kullanıcı arayüzünü kullanarak bir güvenlik ve bina yönetim sisteminin birçok yönünü sorunsuz

entegre etmek için tasarlanmıştır. Bunlara yangın, izinsiz giriş, bina otomasyonu ve yönetimi, aktif dizin ve biyometrik teknolojiler ve aynı zamanda video gözetimi dahildir.

Wisenet SSM, Hanwha Techwin tarafından kullanıcıların, erişim kontrolü ve izinsiz giren alarmları gibi üçüncü taraf sistemlerle entegrasyonu kolaylaştırması bir yana Wisenet IP ağ kameraları, kayıt cihazları ve sunucularının kapsamlı yelpazesinden maksimum yarar elde etmelerini sağlamak için geliştirildi.

Wisenet SSM aynı zamanda Wisenet kameralarda çalıştırılabilecek özel analiz uygulamalarını da desteklemektedir.

“Red Hat Forum” gerçekleşti

Red Hat tarafından her yıl dünyanın pek çok ülkesinde düzenlenen Red Hat Forum bu yıl İstanbul’da da gerçekleşti. 31 Ekim’de Swissotel Bosphorus İstanbul Lausanne Salonu’da basın mensuplarıyla bir araya gelen Red Hat Türkiye Genel Müdürü Haluk Tekin ve Red Hat Türkiye, İtalya, İsrail, Yunanistan

14 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

Bölge Direktörü Gianni Anguiletti; dijital dönüşümde açık kaynağın gücü, bulut altyapısı, mobil uygulama geliştirme, DevOps, OpenShift, ara katman, veri depolama gibi başlıkları ele aldı. Toplantıda kısa bir konuşma yapan Tekin; “Türkiye’de ciddi bir hızla büyüyoruz. 2017 için ise hedefimiz Türkiye’de yine hatırı sayılır bir büyüme ile yılı kapatmak” dedi. Tekin; açıklamasını şu şekilde sürdürdü: Sanallaştırma uygulamaları ve bulut teknolojileri gittikçe daha çok yatırım yapılan konular oldu. Kamu tarafında ise genel olarak ihtiyaçlar ve mevcut durum değerlendirmeleri; sürekli kısılan

bütçeler ve buna rağmen sağlanması gereken ortak hizmetler, güvenlik artırımı ve acil durumlara hazırlık gibi konular etrafında toplanıyor. Red Hat bu ihtiyaçları son derece güvenilir ve emniyetli Red Hat açık kaynak çözümleriyle karşılıyor. Red Hat teknolojilerinin bir diğer avantajı da savunma ve istihbarat gibi alanlarda kritik BT taleplerini karşılarken ve daha iyi hizmet sağlamayı kolaylaştırırken tedarikçi bağımlılığını da ortadan kaldırmasıdır. Anguilletti ise Red Hat’in geliştirme stratejisinden bahsetti. Toplantı soru-cevap bölümünün ardından sona erdi.

GÜNCEL

Ayvaz bayileri ile Kıbrıs’ta buluştu Ayvaz, Türkiye genelindeki bayileriyle 16-19 Ekim tarihleri arasında Kıbrıs’ta buluşarak sektör ve firma hakkındaki son gelişmeleri paylaştı. Ayvaz İç Satış Müdürü Süleyman Alço’nun açılış konuşmasıyla başlayan ilk gün, Ayvaz İcra Kurulu Başkanı Serhan Alpagut’un firma hakkında genel bilgiler verdiği sunumuyla devam etti. Serhan Alpagut; sunumunda Ayvaz’ın sektördeki mevcut konumundan, son dönemde uluslararası arenada yer aldığı prestijli projelerden ve Ayvaz’ın ürün gamına eklediği yeni ürünlerden bahsetti.

Alpagut’un ve ürün müdürlerinin sunumlarının ardından ilk gün gala yemeği ile sonlandı. İkinci gün ise bayiler Kıbrıs şehir turu organizasyonuna katılarak hoşça vakit

geçirdiler. Etkinlik esnasında bolca dinlenmeye de fırsat bulan Ayvaz bayileri organizasyondan oldukça memnun ayrıldılar.Konuyla ilgili bilgi veren Ayvaz İç Satış Müdürü Süleyman Alço; Ayvaz’ın mekanik tesisat sektöründe dünya çapında bir marka olma yolunda devam ederken yurt içinde de pazar payını büyütüğünün altını çizdi.

Alço açıklamasını şu şekilde sürdürdü: “Yurt genelinde 78 bayi ve 10 bölge müdürlüğümüz; sahada görev yapan 40’ı aşkın makine mühendisi arkadaşımız ile ciddi bir satış organizasyonu yürütüyoruz.

Bayilerimiz, üretici ve son tüketici arasındaki en önemli iletişim ve hizmet birimidir. Bunun bilincinde olarak, bayilerimizle kol kola veriyor sadece Türkiye’nin değil,

dünyanın takip ettiği projelere imza atıyoruz. Bu sene gündemdeki projelerin en önemlilerinden biri olan 3.

Havalimanı’nın yapım aşamasında Ayvaz A’dan Z’ye tüm mekanik tesisat ürünleriyle yer alıyor.”

Alço, yıllık bayi buluşmalarına Kıbrıs’ta yeniden başlamaktan mutluluk duyduklarını ifade etti.

2M Kablo V. Elektrik Tesisat Ulusal Kongre ve Sergisi’ne katıldı

2M Kablo, Elektrik Tesisat Ulusal Kongre ve Sergisi’ne katılım sağladı.

Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) tarafından “akıllı şehirler/güvenli tesisler” temasıyla İzmir Tepekule Kongre ve Sergi Merkezi’nde, 18-21 Ekim 2017 tarihleri arasında 4 gün süren elektrik, elektronik, enerji, aydınlatma gibi önemli sektörlerin yer aldığı Elektrik Tesisat Ulusal Kongre

16 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

ve Sergisi’nin 5.si gerçekleştirildi.

Kongrede ulusal ve uluslararası düzeyde çok sayıda akademisyen ve uzman bir araya gelerek bilgi ve deneyimlerini paylaştı. Kongrenin açılışında, bilimsel eğitimlerin önemine ve teknolojik gelişmelerin kamu yararına kullanılmasına değinildi. Kongre kapsamında aydınlatma, güç ve enerji sistemleri ile yapı elektronik sistemleri konusunda 3 ayrı sempozyum düzenlendi. Endüstri 4.0 toplantısı ve yapılarda elektrik tesisatı ile ilgili önemli oturumlar gerçekleştirildi. Türkiye’nin birçok bölgesinden elektrik, elektronik, enerji, otomasyon, aydınlatma alanında çözümler üreten sektörlerinin lider firmaları bir araya geldi.

Teknolojik ve bilimsel gelişmelerin katılımcılar ile buluştuğu etkinlikte, 2M Kablo, sektörlere özel mühendislik çözümleriyle ziyaretçilerini bilgilendirdi. Elektrik-Elektronik mühendisleri, proje firmaları, kamu kuruluşları ve sektör temsilcileri ile kablolar hakkında bilgi alışverişi yapıldı. Kontrol kabloları, enstrümantasyon kabloları, koaksiyel kablolar, bilgi iletişim kabloları, bus kablolar, dahili telefon ve yangın alarm kabloları, enerji ve tesisat kabloları, gemi ve yat kabloları, ses ve görüntü kabloları, yangına dayanıklı kablolar gibi ürünleriyle bir çok farklı sektörün ihtiyacını karşılayan 2M Kablo, ziyaretçilerine sektör uygulamalarını ve tecrübelerini aktardı.

GÜNCEL

Teknolojiye davet bilişim etkinliği yapıldı

Teknolojiye Davet Bilişim Etkinliği yaptığı fuar ve seminer organizasyonlar ile kamu, STK, özel sektör, akedemisyenler gibi bir çok yapıyı bir araya getirerek Türkiye’nin değişik bölgelerinde teknoloji ve bilişim alanında hizmet veren bölgenin teknolojik gelişimi, ekonomik kalkınması ve istihdam sağlanması açısından büyük önem taşıyor. 14 Ekim 2017 tarihinde Van Hilton Otel’de Vişad, Teknokent, Tübifed,Teklink Telekom A.Ş. ve VBD tarafından organize edilen ve 350 bilişim

firmasını bir araya getirerek; Doğu Anadolu Bölgesi’nde en büyük bilişim zirvesini gerçekleştirdi. Düzenlenen “Teknolojiye Davet Bilişim Etkinliği 2” programında açılış konuşmasını Van İş Adamları Derneği(Vişad) Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Fatih Hatunoğlu yaptı. Hatunoğlu; yaptığı açılış konuşmasında bölgenin kalkınması açısından bilişim zirvesinin doğu ile batıyı birleştiren büyük bir organizasyon olduğunu belirterek; Van’da açmayı planladıkları AR-GE merkezi projesinin müjdesini verdi. Bakan

yardımcısı Fatih Çiftçi ise teknolojik gelişmeleri ve inovasyonu ciddi şekilde takip edip önemsediklerini belirtti.

Teknolojik gelişmeleri Türkiye’deki iç ticarette de kullanmanın önemine dikkat çeken Çiftçi, “Ticaret ve iş dünyasının önünü açmak adına bu tarzdaki ugulamalarımız devam etmektedir.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı olarak bu çalışmaları yaparken aynı zamanda Ar-Ge çalışmaları ve tasarımları işbirliklerimiz söz konusudur.” ifadesini kullandı. Etkinlik Ticaret odası ve Van Teknokent konuşmaları ile devam etti.

Loomis İstanbul Jewelry Show’un güvenliğini sağladı

2000 yılından bu yana İJS’nin hem mart hem de ekim ayağında, yüksek güvenlikli kasalama hizmetini önemli yatırımlar yaparak sağlayan ve bugüne kadar hiçbir güvenlik sorunu yaşatmayan değerli emtia taşımacılık, tasnifleme ve kasalama hizmeti sunan Loomis; yine sıfır hata ile İJS’yi tamamladı. Profesyonel kadrosuyla Loomis; başarılı bir organizasyona imza attı. Loomis Değerli Kargo Satış Yöneticisi Ali Atatoprak; fuar anlayışının son yıllarda 18 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

ciddi bir değişim geçirdiğini, katılımcı firmaların çok fazla ürün sergilemek yerine üretim tarzlarını yansıtan, yeni koleksiyonlarına fuarda yer verdiklerini ifade etti. Bu değişime rağmen yine her fuarda milyonlarca dolarlık değerli taş, takı ve mücevherin Loomis ile yakın korunmaya alındığını hatırlatan Ali Atatoprak; “Loomis’in dev kasası sürekli genişlemeye devam ediyor. 48 ton ağırlığında ve 21 metrelik uzunluğu, 2.5 metre yüksekliği bulunan kasamız, Dünyanın en büyük kasaları arasında yer alıyor. İJS’nin yıllardır çok güvenli bir fuar olmasında Emniyet Müdürlüğümüzün de çok önemli katkıları olduğunu vurgulamak istiyorum” diye konuştu. Loomis için İJS’ye katılmanın tamamlayıcı bir hizmet anlamı taşıdığını kaydeden Atatoprak; “Ülkemizde düzenlenen fuarlara İstanbul’dan ve Anadolu’dan

katılan firmalar için kasalama hizmetimizin yanı sıra fuarda sergileyecekleri ürünlerin Loomis vasıtasıyla fuar alanına nakliyesi, fuar sonunda ise ürünlerin adreslerine %100 sigortalı olarak teslimatları yapılmaktadır. Loomis ismi, birçok firmamız açısından huzurlu ticaretin olmazsa olmaz unsuru olarak kabul edilmektedir” dedi. Önümüzdeki yıl düzenlenecek Mezopotamya Diyarbakır, Antalya Jewelry Expo ve Ortadoğu Mücevher Fuarı Gaziantep, Samsun Jewelry Show ile dört yeni lokasyonda hizmet sunacaklarını belirten Atatoprak; “Ülkemiz içinde düzenlenen her türlü takı ve mücevher fuarında önce organizatörler bizimle iletişime geçiyorlar. Kuyumculuk sektörü bizim için çok önemli. İlerleyen dönemde fuar tecrübemizi, yurtdışına da taşıyabiliriz” diyerek açıklamasını noktaladı.

HAYATA BAKIŞ

k

“Tenkitlere dikkat!”

Araştırma ve çalışma duygularını olumlu yönde geliştiremediğimiz çocuklardan pasif, çekingen, yetersiz gençler yetişir. Çocuğa beklenmedik başarısızlıkları karşısında anlayışla yaklaşmak daha fazla yakınlık göstermek gerekir. Çocuklar genellikle anne ve babalarının beklentilerine göre hareket ederler; öyleyse onlara güzel sözlerle hitap edip güzel beklentiler içine girin, güzel insanlar olsunlar.

Unutmayalım ki çocuklara karşı ailenin vazifesi ceza memurluğu değil, küçük kusurlar onlarda olabilecek büyük değerleri görmeyi engellememeli. Hangi büyük insanın çocukluğuna bakılsa küçük kusurlar görülebilir. Baba oğlunu haksız yere dövünce çocuk “baba bana vurma, ben suçsuzum biri bana eziyet edecek olursa koşup sana gelir onu şikâyet ederim. Şimdi seni kime şikâyet edeyim” der.

Bu olayda da çocuklara karşı ne kadar titiz davranmamız gerektiği daha iyi anlaşılıyor. Orada her şeyi ölçen-biçen bir dünya var ve siz o dünyaya vuruyorsunuz. Çocuklarımıza donuk ve soğuk bir yüzle değil gülen bir yüzle yaklaşmalıyız. O ortamı hazırlamaz buna fırsat vermezsek çocuk nasıl öyle olsun ve öyle yetişsin? Olaylara hep olumlu yönden yaklaşmalı hatalarına da hoş görü ile bakmalı en azından bakmaya gayret etmeliyiz. Çocukta hoşa gitmeyen bazı şeyleri fark etmez görünmek; her şeye müdahale etmemek lazım fakat “çocuğunuz kendisine söylenmeden yararlı bir iş yapmışsa mutlaka teşekkür edin”.

Bu onu daha güzel şeyler yapmaya teşvik eder. Çocuklara karşı nasıl davranacağımız konusunda bazen tereddüde düşebiliriz. Çocukların kusurları sonucunda başlarına gelen kazalarda çoğunlukla hemen feryat edilir. “Niye böyle yaptın?” , “Niye dikkat etmedin?” , “Gözün görmedi mi?” gibi… Hâlbuki önce süratle çocuğa yardımcı olmalı onun bozuk olan moralini daha da bozmadan yapılması gerekeni yapmalı. Ondan sonra illa bir şey söylemek gerekiyorsa yine söylemeli.

Bir çocuk yıkanmak için göle girer su derin olduğu ve yüzmeyi bilmediği için çırpınmaya, bağırıp imdat istemeye başlar. Oradan geçmekte olan biri “a çocuk madem yüzme bilmiyordun niye böyle derin suya girdin, niçin kendini tehlikeye attın” diyerek çocuğa kızmaya başlar. Çocuk; “Önce beni kurtar sonra ne söyleyeceksen söyle” der. Çocuklarda da düşenin elinden tutup kaldıracak güzel anlayışlara ihtiyacımız var, ayıplamayı değil ayıp örtmeyi öğreten, kusur arayan değil kusur örten insanlara ihtiyacımız var. Çocuklarımıza kişilerin ve olayların olumsuz ve kötü yanlarını gösterip tenkitçi ve karamsar insanlar yetiştirmek yerine iyi taraflarını öne çıkararak; hayata tebessüm eden insanların ve olayların iyi taraflarını da görebilen kişiler olarak yetiştirmeliyiz.

Yetiştirebilmek dileğimle…

20 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

Oğuz GÜLAY

Araştırma ve çalışma duygularını olumlu yönde geliştiremediğimiz çocuklardan pasif, çekingen, yetersiz gençler yetişir. Çocuğa beklenmedik başarısızlıkları karşısında anlayışla yaklaşmak daha fazla yakınlık göstermek gerekir.

KAPAK ULAŞIM GÜVENLİĞİ

Güvenli ulaşımda son teknoloji ürünü araçlar ve mobileye Trafik kazalarının çok büyük bir oranı insan hatasından kaynaklanıyor (bazı tahminlere göre %90’dan fazlası), bu nedenle sürücülerin araçlarını daha güvenli bir şekilde kontrol etmelerini sağlayacak yardımcı teknolojiler, ölümleri, yaralanmaları ve hasarları azaltmak için en etkili çözüm olacaktır.

Mustafa TEKER / Genel Müdür AUSİS AKILLI ULAŞIM SİS.TİC. A.Ş.

F

ütüristler, uzunca süre kendi kendine giden araç hayalleri kurdu. Uzaktan kontrol deneyleri neredeyse bir yüzyıl öncesine dayandı ve 1939 New York Dünya Fuarı, “Yarının Dünyası”’nda otonom otoyolları konu ediyordu.

Fakat tam otonom araçların varlığı, son zamanlardaki yeni teknolojik gelişmelerle ancak gerçekleşebilir oldu. Birkaç büyük şirketin ve büyük otomobil üreticilerinin otonom yani kendi kendine sürüş teknolojisi konusunda geliştirmeler yaptıklarını tahminen çoğumuz biliyoruz.

Bununla birlikte, aslında daha az bilinen, gelişmiş sürücü destek sistemleri (ADAS-advanced driver assistance systems) konusunda yapılan yoğun çalışmalardır. Bu teknolojiler otomobil tasarımlarını sürekli değiştiriyor, evrim niteliğindeki bu yenilikler yarı-otonom araçları yollarda görebilmemizi sağlarken, tam-otonom araçların da çok değil birkaç yıl içinde hayatımıza girmesini mümkün

22 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

kılıyor. Gelişmiş elektronik algılama ve bunları işleme tabanlı yarı ve tam otonom kontrol birimleri, teknolojik bir atılımdan ile gelen heyecandan çok daha fazla faydalar sunuyor. Yakıt tasarrufu, hareket kabiliyeti ve kolaylığı, seyahat süresi ve yollarının etkin kullanımı konusunda gerçek avantajlar sağlıyor. Bununla birlikte en önemlisi, sadece sürücüler ve yolcular için değil diğer

savunmasız yol kullanıcılarını da güvenlikli bir çevre sunuyor.

Otomotivde aktif güvenliğine olan ihtiyaç Devlet kurumlarına göre, geçen yıl ABD’de yaklaşık 40 bin kişi; Türkiye’de ise 7 bin kişi ve dünya genelinde 1.25 milyon kişi trafik kazasında hayatını kaybetti. Trafik kazaları, gençler için önde gelen ölüm nedenidir. Ölümlerin üstün-

leri kazaları en aza indirgemek, yaralanmaları önlemek ve hayat kurtarmak için yardımcı olacaktır.

Mobileye teknolojisi nedir?

Mustafa TEKER

de ve ötesinde, kazalarla bağlantılı çok daha fazla sayıda yaralanmalar ve çok yüksek onarım, tamir maliyetleri oluşur. Trafik kazalarının çok büyük bir oranı insan hatasından kaynaklanıyor -bazı tahminlere göre %90’dan fazlası-, bu nedenle sürücülerin araçlarını daha güvenli bir şekilde kontrol etmelerini sağlayacak yardımcı teknolojiler, ölümleri, yaralanmaları ve hasarları azaltmak için en etkili çözüm olacaktır.

Ek güvenlik önlemlerinin ileri teknolojiye bağlılığı Güvenli araç kullanımına yardımcı olmak için tasarlanmış bir dizi elektronik tabanlı teknolojiye sahip Gelişmiş Sürücü Destek Sistemleri (ADAS) ile araçlarda aktif güvenlik sağlanır. ADAS, sürücüleri tehlikeli koşullara karşı uyarır, arabada bulunanların ve sokaktaki kişilerin kötü sürüş alışkanlıklarına karşı korunmasını sağlar ve otomobilleri birbirinden güvenli mesafelerde tutarak kazaları önlemeye yardımcı olur.

ADAS ayrıca gelecekte bilgisayar kontrollü otonom sürüşün önemli unsurları olacak işlevleri de sunmaktadır. ADAS özellik-

Mobileye, otonom araç pazarında oldukça etkin durumda bir oyuncudur. Şirket, BMW ve Intel ile 2021 yılında satın alınmaya hazır tam-otonom araçları üretmek için ortaklık kurdu. Mobileye, Tüketici Elektroniği Fuarı’nda (CES), Las Vegas üzerindeki 6,3 mil’lik bir test sürüşünde otonom sürüş teknolojisinin bir gösterimini sundu.

Mobileye; ADAS ve çarpışma önleme sistemlerinin önde gelen sağlayıcısıdır. Mobileye’nin EyeQ cipsleri dünya otomobil üreticilerinin 27’sinde kullanılmaktadır.

Yaya, bisikletli çarpışması, sinyal vermeden şerit değiştirme ihlalleri, araç motosiklet çarpışma uyarıları, akıllı uzun hüzme far kontrolü ve ayrıca trafik tabelaları algılama ve hız limit uyarıları için sesli, görüntülü ve titreşimli uyarılar ekleyerek sürücü güvenliğini arttırır. Bu uyarılar, çarpışma olasılığını ve ilgili maliyetleri büyük ölçüde azaltır ve hasarları önceden uyarılar ile en aza indirir. Sistem, otomobiller, otobüsler, kamyonlar dahil olmak üzere her türlü araca entegre edilebilir.

Sadece üretim aşamasındaki araçlar için değil, kullanımda olan herhangi bir araca haricen takılabilir ve mobileye ile bu araç kaza, çarpışmalara karşı son derece güvenli bir hale gelir. Gece veya gündüz kesintisiz çalışır ve neredeyse tüm hava koşullarında algı kaybı yaşamadan uyarı oluşturur. Bir araç takip sistemi cihazıyla eşleştirildiğinde, filolar, seyir alışkanlıklarını geliştirmek için zengin verilere gerçek zamanlı olarak sahip olurlar. Filo

Güvenli araç kullanımına yardımcı olmak için tasarlanmış bir dizi elektronik tabanlı teknolojiye sahip Gelişmiş Sürücü Destek Sistemleri (ADAS) ile araçlarda aktif güvenlik sağlanır. ADAS, sürücüleri tehlikeli koşullara karşı uyarır, arabada bulunanların ve sokaktaki kişilerin kötü sürüş alışkanlıklarına karşı korunmasını sağlar ve otomobilleri birbirinden güvenli mesafelerde tutarak kazaları önlemeye yardımcı olur. ve güvenlik yöneticileri, mobileye ile doğru takip mesafesini, sinyal kullanımını ve şerit değişimlerini izleyebilir ve sürücülerin sürekli olarak tehlikeli durumlara girmesini aktif olarak önleyebilirler.

Mobileye sistem nasıl çalışır Mobileye sistemin çekirdek bileşeni, yüksek dinamik aralık CMOS (HDRC) kamera, görüntü işleme kartı ve yüksek kaliteli sesli uyarı sinyali içeren aracın

Kasım 2017 Güvenlik Yönetimi n 23

KAPAK ULAŞIM GÜVENLİĞİ

ön camına sabitlenen küçük bir görme sensörü ünitesinden oluşur. Sistem ayrıca EyeWatch® adı verilen uyarıların farkedilmesini kolaylaştıran küçük bir ekrana sahiptir. EyeWatch görsel uyarıların anlık gösterilmesi ve takip mesafesi bilgisinin güncel olarak sunulmasından sorumludur.

Beklenen kazanç Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA) ‘na göre, tek araç kazalarının %60’ından fazlasının yol dışına çıkılması nedeniyle meydana geldiği bilinmektedir.

Maverick taşımacılık firması, şerit takip uyarısı ile toplam 110 milyon mil ve 1000 kamyonda sistemi test etti. Sonuçlar çok

24 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

şaşırtıcıydı. Maverick, şerit takip ile yoldan çıkma kazalarında %65’lik bir azalma gerçekleştirdi. Peki diğer kaza türleri? Arkadan çarpışmalar, ABD’de toplam araç çarpışmalarının %40’ını oluşturur - Ulusal Emniyet Komisyonu tarafından belirtildiği üzere, sekiz saniyede bir bir arkadan çarpışma gerçekleşir. Daimler benz, yarım saniyelik erken uyarı süresinin arkadan kazaların %60’ını ve bir buçuk saniyelik bir uyarının ise kazaların %90’ını engellediğini gösteren bir araştırma yaptı. Dish Networks firması mobileye çarpışma önleme teknolojisi kurulduktan sonra şoför güvenliğini arttırdı ve uyarılarda % 40-65 azalma sağladı. Utah merkezli taşıma şirketi C.R. İngiltere, mobileye ile, çarpışmalarla ilgili maliyetlerini önemli ölçüde azalttı (yolculuk edilen mil başına kaza maliyetde %37’lik bir azalma sağladı).

Dahası, Karayolu Güvenliği Sigorta Enstitüsü (IIHS) tarafından yapılan araştırmalar, çarpışma uyarı sistemlerinin arkadan çarpışmaları %23 oranda azalttığını

Mobileye; ADAS ve çarpışma önleme sistemlerinin önde gelen sağlayıcısıdır.

Mobileye'nin EyeQ cipsleri dünya otomobil üreticilerinin 27'sinde kullanılmaktadır. Yaya, bisikletli çarpışması, sinyal vermeden şerit değiştirme ihlalleri, araç motosiklet çarpışma uyarıları, akıllı uzun hüzme far kontrolü ve ayrıca trafik tabelaları algılama ve hız limit uyarıları için sesli, görüntülü ve titreşimli uyarılar ekleyerek sürücü güvenliğini arttırır. tespit etmiştir. Kazanın önlenmesi için mobileye kullanmanın, sigorta maliyetlerinin düşürülmesiyle potansiyel tasarruf sağladığı ve çarpışma başına maliyeti düşürdüğü görülmüştür. Araç takip sistemleri ile eşleştirildiğinde, yakıt maliyetlerini düşürmek ve sürücüleri değerlendirmek için kullanılan zengin veriler sağlayabilir. Şirketler aynı zamanda kurumsal imajlarını geliştirmek için de bu teknolojiyi kullanabilirler. Mobileye, dünya lideri olarak tanınmış ve önde gelen otomobil üreticileri tarafından seçilmiştir.

Ford, GM, Chrysler, BMW, Volvo, Hyundai, Honda hepsi yanlış olabilir mi?

KAPAK ULAŞIM GÜVENLİĞİ

Ulaşımda otonom araçlara geçiş başlıyor Akıllı şehir kavramı, şehirdeki tüm verilerin toplanarak, merkezden teknoloji yardımı ile yönetilmesini sağlayan, enerjiden güvenliğe, ulaşımdan eğitime ve sağlığa kadar birçok noktayı içine alan bir sistem olarak karşımıza çıkıyor. Gelecekte daha fazla insanın mega kentlerde yaşayacağı düşünüldüğünde, artan nüfusun ortaya çıkaracağı enerji ihtiyacı, ulaşım, güvenlik gibi sorunların tek çözümü; şehirleri, akıllı hale dönüştürmek.

Erdem AKÇIL / Başkan KAMU TEKNOLOJİ PLATFORMU

Ş

ehirlerdeki temel sorunların çözümü ancak bilişim teknolojileri sayesinde çözümlenebilir, bu konsepte artık “Akıllı Şehirler”

26 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

diyoruz. Sınırlı kaynakların aşırı tüketimi ile şehirleşme arasında belirgin ve doğrusal bir ilişki bulunuyor. Şehirlerin kendi kendine yeten, sürdürebilir olması için bir dönüşüme ve verimlilik

hareketine ihtiyacı var. Akıllı şehir kavramı, şehirdeki tüm verilerin toplanarak, merkezden teknoloji yardımı ile yönetilmesini sağlayan, enerjiden güvenliğe, ulaşımdan eğitime ve sağlığa kadar birçok

Ulaşımda otonom araçlara geçiş başlıyor, hazırlıklar yapılıyor, bisiklet kullanımı için ciddi bir alt yapı ve planlanıyor.

Yenilenebilir enerji, rüzgar güneş bir alanda enerji üretiyor, artık yeni yapılan tüm kamu binalarında bunlar zorunluluk olmalı.

Erdem AKÇIL

noktayı içine alan bir sistem olarak karşımıza çıkıyor. Gelecekte daha fazla insanın mega kentlerde yaşayacağı düşünüldüğünde, artan nüfusun ortaya çıkaracağı enerji ihtiyacı, ulaşım, güvenlik gibi sorunların tek çözümü; şehirleri, akıllı hale dönüştürmek.

Bu alanda birçok teknoloji var, konuyu iki kısma ayırmakta fayda var; ilk olarak yeni kurulan uydu şehirlerin-büyük projelerin öncelikle master planları ile geleceğe dönük iyi bir alt yapı ile birlikte hayata geçirilmesi. İkincisi ise; mevcut nüfusu 1.000.000’dan fazla olan şehirlerde-bölgelerde ise artık oranın trafik, alt yapı, enerji, atık yönetimi sorunlarını küçük dokunuşlarla iyileştirmelerle çözmek yerine, daha teknoloji odaklı bir anlayışa geçmek. O şehir için sürdürülebilir o bölgeye özel bir politikanızın olması gerekir. Bu politika oluşursa zaten bilişim teknolojilerini her alanda kullanırsınız. Örneğin artık bu şehirlerde; Trafik kontrol merkezleri kuruluyor Alt yapıda “akıllı şebekeye” geçiliyor, tasarruf ve verimlilik sağlanıyor.

Atık yönetim tesisleri ile önemli derecede dönüşüm sağlanıyor

Kamu Teknoloji Platformu olarak; konuya ilişkin çözümler üretirken, yerel yönetimler ile birlikte sivil toplum kuruluşları, teknoloji kuruluşları ve akademik dünyayı bir araya getirerek, çok yönlü bir eko-sistem oluşturduk. Şu anda akıllı şehirler konusunda proje yatırımlarına başladığımız ilk pilot proje ise Kayseri’de. Kayseri Büyükşehir Belediyesi ile birlikte bu konuda Türkiye’nin en kapsamlı çalışmalarından birine imza atıyoruz. Kamu-özel sektör işbirliği ile şehir meydanında büyük bir yatırım gerçekleşecek. Şehir meydanında enerji, ulaşım, teknoloji ve çevre alanında 23 farklı proje hayata geçirilerek küresel ölçekte örnek olmasını bekliyoruz. Bir yıl gibi kısa sürede hayata geçirilecek çalışmanın, Türkiye’deki diğer belediyelere de örnek olacağını düşünüyoruz.

Dolayısıyla buradan elden edilen deneyimi ilgili kurumlarla paylaşılacağız böylece Türkiye’nin yeni şehirleşme politikasına önemli bir katkı sunacak, projenin daha sonra il genelinde ve Türkiye’de yaygınlaştırması için çalışmalar yürüteceğiz.

Dünyada neler yapılıyor?

Yurtdışında da akıllı şehirler uygulamasını başlatan örneklere rastlamak mümkün. Amsterdam, Barselona, Londra ve Dubai bu konuda oldukça ileri noktadalar. Özellikle Barcelona’nın başarılı bir konumda olduğunu söyleyebilirim.

Ama her şehir, farklı uygulamalarla öne çıkıyor. Londra güvenlik açısından, Barselona trafik bakımından akıllı uygulamalarda

Londra güvenlik açısından, Barselona trafik bakımından akıllı uygulamalarda gelişmiş durumda. İsveç’te ise iklim değişikliği ve çevre konusuna önem veriliyor. Budapeşte ise su, çevre ve arıtma teknolojileri açısından iyi durumda. Türkiye'ye bakıldığında öncelikle trafik ve a enerji sorunlarının ele alınması düşünülüyor. gelişmiş durumda. İsveç’te ise iklim değişikliği ve çevre konusuna önem veriliyor. Budapeşte ise su, çevre ve arıtma teknolojileri açısından iyi durumda. Türkiye’ye bakıldığında öncelikle trafik ve a enerji sorunlarının ele alınması düşünülüyor. Önümüzde iki senaryo var: Şehirler ya ekonomik inovasyonun kaynağı, yoksulluğu azaltmanın yolu, katlanarak artan nüfusun freni, iklim değişikliğinin çaresi olacak ya da ekonomik soyutlanmayı destekleyen, çevresel etkilerini yükseltip, sosyal çatışma yaratacak. Bu soruların cevaplarını aramak, gündeme taşımak ve akıllı şehirleri konseptinin bu sürece liderlik etmesi ana hedefimiz. Her bir şehrin sorunları ve çözümleri kendilerine özgü olsa da en iyi kentsel gelişim stratejileri evrenseldir. Türkiye bir an önce şehir yönetiminde teknoloji daha iyi kullandığı makro çözümler üreten birbirine entegre sistemlere geçmelidir.

Kasım 2017 Güvenlik Yönetimi n 27

FOKUS KRİTİK TESİS GÜVENLİĞİ

Endüstride kritik güvenlik koşulları nelerdir? Ürün sertifika kuruluşu; ürün kalitesi, hizmet kalitesinin ve sistemlerin standartlar doğrultusunda incelenmesi ve denetlenerek uygun sertifikayı sağlayabilen kuruluşlardır.

Exida akredite edilmiş bir fonksiyonel güvenlik(SIL) ürün sertifikatörüdür.

EMO AYVAZ YANGIN SİSTEMLERİ A.Ş.

28 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

FOKUS KRİTİK TESİS GÜVENLİĞİ

Ü

rünün üretici nezdinde sertifikalanması; bağımsız denetleme kuruluşunun sağladığı sertifikasyon ile aynı hassasiyet ve özeni gösterir. Tüm ürün sertifikasyon kuruluşları eşit yeterliliktedir. Ürünün dokümanında belirtilen standartlar; ürünün bir sertifikaya sahip olduğu anlamına gelir. Yedekli SIL 2 ürünleri ve SIL 2 süreçleri kullanılarak SIL 3 seviyesine ulaşabiliriz. Hatalar genellikle yanlış terminolojiler ile çoğalır. Burada önemli olan birkaç tanımdan bahsedebiliriz.

Standart: Uygun sistemin karşılanmasına bağlı olarak doğrulanmış bir kabul tanımıdır. Teknik ve kanıtlanabilir dil kullanır böylece bir endüstri için yerel ve uluslararası gruplar en doğru uygulamaları belirlerler. IEC 61508 ve IEC 60079-291 standartlara örnektir. Standartlar asgari kabul edilebilir kriterleri belirler. Güvenlik hedefleriniz daha yüksek bir standarda belirlenmelidir.

Akreditasyon kurumu Gerekli bilgi, birikim ve titizliğe sahip, çözümler ile ilgili sertifikalama fonksiyonunu sağlayabilen firmaları tanımlayan kuruluşlardır. ANSI (Amerika Ulusal Standart Enstitüsü) bir akreditasyon onay kuruluşudur.

30 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

Ürün sertifika kuruluşu: Ürün kalitesi, hizmet kalitesinin ve sistemlerin standartlar doğrultusunda incelenmesi ve denetlenerek uygun sertifikayı sağlayabilen kuruluşlardır. Exida akredite edilmiş bir fonksiyonel güvenlik(SIL) ürün sertifikatörüdür.

Sertifikasyon: Belirli bir çözümün (ürün, hizmet veya sistem) standartları karşıladığını belirler.

Değerlendirme testleri sonucunda çözümün güvenli, işlevsel ve beklenen şekilde gerçekleştiği teyit edilir. Uyumluluğun belirlenmesi durumunda, çözüm ile ilgili fonksiyonel güvenlik sertifikası oluşturulur. Geçerli sertifikasyon için onaylayıcı kuruluşun, kullanılan standartlar ile ilgili akredite olmuş olması gerekmektedir.

Firmanın kendi sertifikasyonunu alması riskli olabilir Güvenlik amacıyla düzgün bir şe-

kilde sertifikalandırılmış alev ve gaz dedektörlerinin seçimi hayati önem taşır. Sürecin her adımının hassas bir şekilde değerlendirmesi gereken birçok husus vardır. Operasyonel verimlilik, maksimum verim ve genel güvenlik gerektiren kapsamlı dikkat bu hususlar arasındadır. Sonuç olarak, doğru belgelendirme, doğru kurulum ve bir ürünün günlük işlemlerini en yüksek güvenlik standardına ulaşması gerekmektedir. Bu makale ürün sertifikalanmasının adımlarını anlatmaktadır. Hatta düzgün kurulmuş ve çalışan ürünler ve yasal bir ürün sertifikasyonuna sahip olmadıkça güvenlik özelliklerini sağlaması beklenmemelidir. Genellikle yanlış bilinen, ürün sertifikasyonunun; ekstra ve özel kullanım şartlarında düzgün bir fonksiyonel güvenliğin kabul edilmesinin, güvenlik için çok önemli olduğudur.

Fonksiyonel güvenlik tahmin edilebilir bir durumda daha önceden belirlenen başarısızlığı izin verir.

Bu nedenle ürün sertifikasındaki yanlışlar bir felaket esnasında kendi kendilerine ortaya çıkacaktır. Tam ve güvenilir fonksiyonel güvenlik sertifikasyonu dikkat gerektirir. Yerel güvenlik standartlarına uyum çok karmaşık bir konudur. Binlerce yerel, bölgesel ve ulusal standartlar ve çok sayıda ekipman seçeneği, akreditasyon kurumu ve bağımsız denetleme kuruluşları vardır. Ürün sertifikatörünün seçimi (aynı zamanda ürün sertifikasyon kuruluşu veya

FOKUS KRİTİK TESİS GÜVENLİĞİ

onaylanmış kuruluşlar olarak bilinirler), tanınmış akreditasyon onay kuruluşu tarafından özel standartlara ve yeterliliklerin değerlendirilmesi gerekir.

Akreditasyon kurumu ve ürün sertifika kuruluşları yerel operatörler tarafından genellikle daha az bilinirler. Bir akreditasyon kurumu (Örneğin; ANSI, OSHA, CNAS, UKAS) resmi bir süreç üzerinden, ürün sertifika kuruluşunun yeterliliğini, detaylı güvenlik standartlarıyla değerlendirir. Ürünleri sertifikalayan şirketlerin sayıca çok fazladır (Ör: Exida, FM, SIRA, UL ve TÜVRheinland ve benzeri). Onlar sertifikasyon için gelindiği zaman, ürünün çeşitli yeteneklerini sunabilirler. Bu süreç içerisinde potansiyel bir zayıf nokta vardır. Özel gereksinimlerinizin araştırılması ve saptanması için bir ürün sertifikatörü seçimidir. Ürün sertifikatörünü düşünerek; seçmeniz kritiktir. Sertifika hedefinizi başarmak ve ürününüzün ilgili standartlara uygunluğunun ispatı için büyük olasılıkla birden fazla ürün sertifika kuruluşunun kullanılması gerekecektir.

Tüm ürün sertifika kuruluşları eşit kaliteye sahip değildir Akreditasyon kurumları; ürün sertifika kuruluşlarının değerlendirilmesinden sorumludur. Böyle kurumlar; ürünlerin test ve sertifikalarını sağlayan ürün sertifika kuruluşlarının beklenen performans seviyelerini karşılaması için gerekli olan yetkinlik ve uygunluklarına bakarlar. Akreditasyon kurumlarının sorumlulukları, ürün sertifika kuruluşlarının rutin olarak denetiminin ötesindedir. Çalışmaları arasında, önemli poliçe dokümanlarının onayı, değerlendirme sürecinin gözden

32 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

geçirilmesi ve sertifika kuruluşunun değerlendirme programlarının izlenmesidir. Akreditasyon kurumları ürün sertifika kuruluşlarına, IEC Standartları’nı da içeren, gösterilen yetkinlik üzerinden baz alınan bir akreditasyon belgesi verirler. Akreditasyon kurumu, ürünlerin düzgün bir şekilde sertifikalandırıldığından emin olmayı hedefler. Bu, şu anlamlara gelmektedir: Ürün, tescilli sertifika işareti ile etiketlenir. Ürün sertifika kuruluşu sertifikasyonu çıkarırken, akreditasyon kapsamı içinde olan ve iyi bilinen bir test standardı uygular. Ürün sertifika kuruluşu, sertifikasyonu bilinen bir tesisinden çıkartır.

Yukarıdaki 1. ve 3. maddeler genelde iyi anlaşılır ve uygulanır. Ancak, birkaç ürün sertifika kuruluşu, IEC 61508’e göre akreditasyonlarının kapsamı çerçevesinde fonksiyonel güvenlik sertifikaları sunar (madde 2). Bu kritik adım olmadan resmi yeterlilik olamaz ve güvenlik seviyesi tehlikeye atılabilir. IEC 61508 Standardı “yeterlilik kanıtı” değerlendirmelerini gerçekleştirenlerin tüm kuruluşlar için gereklidir.

Resmi bir yetkili veya akredite olunma durumu gerekmemesine rağmen, IEC 61508 Sertifikalı ürünleri sipariş eden birçok

müşteri teknik yeterlilik seviyesinin yüksekliğini gösteren bir ürün sertifika kuruluşu talep eder.

Biliyor muydunuz?

Fonksiyonel güvenlik hedeflerinize ulaşmak için SIL, performans ve tehlikeli bölge akreditasyonunun kontrolü çok önemlidir.

Aralık 2015 itibariyle üç alanda da akreditasyon elde eden hiç bir kurum yoktur fakat bazı kurumlar, akredite olmadıkları halde sertifikasyon sunmaktadır. Örnek olarak bir ürüne, IEC 61508’i karşıladığına dair bir sertifikasyon verebilmek için, ürün sertifika kuruluşu, aşağıdaki örneklerde belirtildiği gibi, fonksiyonel güvenlik alanları içinde tam yeterlilik sahibi olmalıdır: Mekanik tasarım (stres koşulları, kullanım ömrü, sistematik tasarım prosedürleri) Yazılımsal tasarım (Yazılım hata mekanizması ve sistematik tasarım prosedürleri) Elektronik donanım (elektronik donanım hata mekanizması ve sistematik tasarım prosedürleri) Donanım hata modları, etkileri ve teşhis analizi (FMEDA) Donanım olasılıklı hata analizleri (stres koşulları ve kullanım ömrü) Yazılım ve donanım test prosedürleri ve yöntemleri.

Kalite prosedürleri, doküman kontrolü ve fonksiyonel güvenlik yönetimi.

FOKUS KRİTİK TESİS GÜVENLİĞİ

Dokümantasyondan ne öğrenebiliriz ve ne öğrenemeyiz? Ürünlerin değerlendirilmesi, ürün sertifikasının değerlendirilmesi yoluyla geliştirilebilir.

Sertifikalar, ürünlerin seçimine yardımcı olmak için ek detaylar sunar. Her sertifika, karşılanan standartları ve sertifika vermek için kullanılan yayın yılını içerir.

Fonksiyonel güvenlik sertifikası için standardın belirlendiği tarih, ürünleri doğru bir şekilde karşılaştırabilmek için kritik öneme sahiptir. Örneğin, IEC61508:2000’in (Edition 1) yayımlanan versiyonunda bulunan güvenlik arızası kırılma değerleri, 2010’a (Edition 2) göre daha az detaya sahiptir ve bu yüzden daha az güvenilirdir. İki versiyon arasındaki fark, FMDEA hesaplarının artık güvenlik ile ilişkili olmayan bileşenleri içermesi gerekliliğinden kaynaklanmaktadır. Yeni standart, ilgili bileşen değerlendirilmesinin yapılmasını, bilgi amaçlı güvenlik kılavuzunun oluşturulmasını gerekli kılmaktadır. Fonksiyonel güvenlik sertifikasında bir diğer önemli konu, SIL3 üreticisinin süreç kabiliyeti, bir SIL3 kapasite sertifikası düzenlenmesi esnasında göz önüne alındırılmasıdır. Artık SIL 2 üreticisinin, yedekleme ile ürününün SIL 3 uyumlu olduğunu belirtmesi mümkün değildir. Üretici öncelikle SIL3 uyumlu bir gelişim sürecini kanıtlamak zorundadır.

Süreç kabiliyeti, ürünün tasarımsal dayanıklılığının sağlanmasının ölçümünü yapabilmek için öncelikli olarak gereklidir.

Fonksiyonel güvenlik sertifikasyonu yetkinliği bulunan ürün sertifika kuruluşları, üreticinin ürününün ve sürecinin yeterliliğini belirleyecektir.

34 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

Kavram yanılgısı: SIL 2 uyumlu ürün ve süreç yedeklendiğinde sonuç SIL 3 olmamaktadır. Üreticilerin iddia ettiği kabiliyetler üzerindeki ek bilgi, ürün güvenlik kılavuzu incelenerek elde edilebilir. Bu durum, ürünün ve süreç güvenlik sertifikasyonunun sağlamlığının belirlenmesi için gereklidir. Bir ürünün, güvenlik kılavuzunda belirtilen dayanıklılık testi aralığı, düzgün bir devamlılık sağlamak için ürünün kullanımı sırasında gereken bakım ihtiyaçlarını tarif eder. Yüksek SIL kapasiteli bir ürünün saha bakımı pahalı olabilir. Güvenlik kılavuzlarında belirtilen bu detaylar, ürünlerin karşılaştırılması yapılırken detaylı olarak incelenmelidir.

Aynı zamanda, ürünün SIL uyumluluk sertifikasının olması, ürünün performansının onaylandığı anlamına gelmemektedir. Ürünün SIL yeterlilik sertifikasında, çeşitli yönetmelikler ve standartlar listelenmiş olabilir.

Bu listede belirtilenler, hepsinin uygunluğunun sağlandığı anlamına gelmez. Listedeki yönetmelik ve standartlar, değerlendirmede bunların göz önünde bulundurulduğu anlamına gelir. Yönetmelikler, her kurum tarafından akredite olmuş değildir. Ürünün uygun bir şekilde sertifikalandırılmasının tek yolu, sertifikasyon testi sonuçlarının ilgili standarda uygun olduğunu belirlemekten geçer.

Akreditasyon kurumlarının sorumlulukları, ürün sertifika kuruluşlarının rutin olarak denetiminin ötesindedir. Çalışmaları arasında, önemli poliçe dokümanlarının onayı, değerlendirme sürecinin gözden geçirilmesi ve sertifika kuruluşunun değerlendirme programlarının izlenmesidir.

Sonuç Tehlikeli endüstriyel uygulamalarda riskleri azaltmak için tasarlanan ürünler, belirli standartlara göre sertifikalı olmalıdır. Ürün sertifikasyonu sunan kurumlar ürünlerin, fonksiyonel güvenlik gereksinimlerini karşıladığına emin olmak için kontrol edilmesinden sorumludur. Ürün sertifika kuruluşlarının hepsi sizin gereksinimlerinizi karşılayamaz. Ürünlerin fonksiyonel güvenlik sertifikasyonları yapan kuruluşların, IEC 61508’e akredite olmuş olmaları zorunludur. Akredite olmuş sertifika kuruluşu sadece ürünü ve süreci değil, ilgili bilginin güvenlik kılavuzunda bulunmasını da kontrol edecek yeterlilikte olmalıdır. Ürünün ve sürecin güvenli olarak işleyebilmesi için, güvenlik kılavuzu ve üreticinin sağladığı dokümantasyona uyulmalıdır. Ancak o zaman, ürünün ve sürecin en yüksek seviyede güvenilir olarak çalışması sağlanmış olacaktır.

FOKUS KRİTİK TESİS GÜVENLİĞİ

Kritik tesislerde akıllı güvenlik ve proses takibi Eğer kritik proses takibi yapılıyorsa verilen senaryonunun uygulanması kadar sistemin raporlama ve monitörleme fonksiyonlarının da üst düzey olması gerekir. Kayıt sisteminin çalışmasının denetlenmesi, donanımların sağlık durumu ve sıcaklıklar elektronik olarak takip edilebilir olmalıdır.

Engin ŞAHİN / İş Geliştirme Yöneticisi MOBOTIX AG

K

ritik proseslerin olduğu endüstriyel tesisler risklerini düşürmek için sürekli olarak çözümler aramakta, yeni arayışlara yönelmektedirler. Bu tesislerde can ve mal kaybının önlenmesi esas motivasyondur. Akıllı teknolojilerin geldiği noktada, tesis güvenliği sorumluları, iş güvenliği uzmanları, verimlilik analistleri bu noktada bizlerden projeler üretmemizi

36 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

talep etmektedirler. Mobotix olarak akıllı güvenlik çözümlerimizle bu tip tesislerde değişik noktalarda çözümler üretiyoruz.

Yapı itibariyle bu tip tesislerde elektronik cihazlar açısından zor çalışma koşulları bulunmaktadır.

Yazılımı ve donanımı tamamen Almanya’da üretilen Mobotix kameralar, hem çok kararlı çalışmaları hem de kamera içinde koşan akıllı yazılımları sayesinde bu tip zor koşullarda dahi 7/24 kesin-

tisiz olarak istenilen senaryoyu uygulamaya devam etmekte ve yüksek katma değer sağlamaktadır. Mobotix kameralar bu tip tesislerde birçok görevi aynı anda icra edebilmektedir. Güvenlik tarafında 3 boyutlu hareket ve yön analizi ile sanal çit uygulamasından, yüksek çözünürlüklü proses takibine, termal kamera ile akıllı yangın önlemeden entegre davranış analizi ile performans ölçümü uygulamalarına ve kritik

Engin ŞAHİN

proses takibi ve otomasyona kadar sistem, tesisisin değişik noktalarında birçok görevi başarıyla uygulamaktadır. Eğer kritik proses takibi yapılıyorsa verilen senaryonun uygulanması kadar sistemin raporlama ve monitörleme fonksiyonlarının da üst düzey olması gerekir. Kayıt sisteminin çalışmasının denetlenmesi, donanımların sağlık durumu ve sıcaklıklar elektronik olarak takip edilebilir olmalıdır. Bu noktada dahi Mobotix kameralar ek bir donanıma ihtiyaç duymadan kamera içinde entegre olarak bu fonksiyonları kullanıcıya sunabilir. Depolama sunucusunun durumunu, diğer cihazların açık veya kapalı olmasını, hatta diğer kameraların verilen senaryoyu doğru uygulayıp uygulamadığını denetleyip alarmlama oluşturabilir, bu durumu elektronik posta ile hatta akustik olarak dahili hoparlör üzerinden anons ile bildirebilir. Bu sayede sisteme en kısa sürede müdahale edilip tüm senaryonun kesintisiz şekilde uygulanabilir olması sağlanır. Mobotix’ in dağıtık mimari yapısı sayesinde tüm kameralar birbirinden bağımsız olarak kendi sorumluluk alanla-

rını kontrol ederler. Merkezi bir yazılımdaki tek noktalı arıza sorunu MOBOTIX dağıtık mimari yapısında elimine edilmiş olur ve bu sayede sistemin kararlılığı noktasında her zaman bir adım önde kalınmış olunur. Bunun yanında Mobotix kameralar otomasyon altyapısı da sunmakta ve algıladığı duruma uygun olarak otomasyon ile el değmeden bir aksiyon başlatabilmektedir. Örneğin tek bir termal kameramız, 20 farklı noktada, kritik çalışma sıcaklıkları farkı 20 makinayı kontrol edebilir, birbirinden bağımsız alarmlama yapabilir ve örneğin 3 numaralı makinanın yanmadan önce durdurulmasını veya soğutma mekanizmasının otomatik olarak devreye alınmasını sağlayabilir. Bu noktada Mobotix arka planda başka hiçbir sunucu ve yazılıma ihtiyaç duymadan tek başına bu işlemi kendi kendine uygulayabilecek yapıdadır.

Tüm bu noktalar birleştirildiğinde aslında temel amaç: Bu tip tesislerde risklerin

Mobotix’ in dağıtık mimari yapısı sayesinde tüm kameralar birbirinden bağımsız olarak kendi sorumluluk alanlarını kontrol ederler. minimize edilebileceği akıllı bir sistemin kurulması 7/24 ve uzun yıllar arızasız çalışır yapıda olması Gerekirse kendi kendini kontrol edecek şekilde yapılandırılabilmesi Verilen senaryonun her koşulda uygulanabilir ve doğruluk derecesinin yüksek olması şeklinde özetlenebilir.

Mobotix yazılım ve kameraları bu açılardan tek sistem içinde bu yapıyı tek barındıran bir yapıda olmakta kalmayıp tüm bu yazılımların ücretsiz şekilde sunulması ve yine ücretsiz şekilde güncellenebilmesiyle gelecek garantili olarak da nitelendirilmektedir.

Kasım 2017 Güvenlik Yönetimi n 37

ÖZEL DOSYA GÜVENLİKTE RİSK ANALİZİ VE YÖNETİMİ

Güvenlikte risk analizi ve yönetimi MÖ.544 – MÖ. 496 yılları arasında yaşamış Çinli Komutan Sun Tzu’nun Savaş Sanatı (Art of War) adlı kitabında belirttiği gibi “Her şeyi korumaya çalışırsan, hiçbir şeyi koruyamazsın.” Bu bakımdan korumanın bir stratejiye bağlı olması gerekir ve bu stratejiyi de bize risk analizleri gösterir.

S. Tayfun BORA / Genel Müdür ASSET INTERNATIONAL

G

üvenlik; sözlüklerde güvende olma hali olarak yer almakta, tehlike, korku ve endişeden uzak olma mahiyetindedir. Güvenlik; insanları, varlık ve değerleri (Asset), bina, operasyon ve ticari süreçleri korumak üzere, kurum ve kuruluşların her birinin özelliklerine göre geliştirilen metodoloji ve stratejilerle sağlanır. Bunlar yapılırken güvenlik yönetim planları, uygulamaları, gözlemleri, değişik alternatiflerle kullanılan insan gücünü, giriş kontrol tekniklerini ve alarm sistemleri ile tahkikatlar gibi koruma stratejileri kullanılır.

Bu olguları birbiri ile bağdaştıran nokta ise prosedürlerdir. Dolayısıyla prosedürleri de bu stratejiler arasında saymak gerekir. Ortaya konulan tüm yapılarda akıldan çıkarılmaması gereken en önemli olgulardan biri; güvenliğin sadece bir güvenlik yöneticisi veya ekibinin bu işi üstlenmesi ile yürütülmemesidir: Güvenlik topyekûn bir faaliyettir. Güvenlik yöneticileri bu faaliyette yönlendirici, eğitici ve değerlendirici koordinatör vasfında çalışmalıdırlar. Çeşitli yönetim fonksiyonlarının ne tür

38 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

S. Tayfun BORA

saldırılar altında kalabileceği güvenlik bakış açısına sahip kadrolarca netleştirilebilir çünkü onlar suçlu yaklaşımları konusunda araştırmacı ve geniş bilgi sahibi insanlardır. Ancak; bu kadrolar da yönetim ve imalat süreçlerini tam bilmezler. Onun için iş kolları ile birlikte çalışmalıdırlar. Bu durum aynen, bilgisayarcıya iş süreçlerinde kullanılacak yazılımı yazdırmak gibidir. Güvenliğin hayata geçirilebilmesi için birkaç çeşit uygulama bulunmaktadır. Hepsinin kendince farklı yararlılıkları vardır ve en yaygın dört tanesi şunlardır:

Temel güvenlik Paket güvenlik Güvenlik zaafiyeti ve analizi Güvenlik risk analizine dayalı güvenlik önlemleri Araştırmacı Broder 2006 yılında yayımlanan çalışmasında güvenlik risk analizinin faydalarını; hangi bölgelerin daha fazla veya daha az güvenlik gerektirebileceğini belirlemek ve uygun maliyetli karşı tedbirler geliştirebilmek ve bunun için makul gerekçeler toplamaya destek olmak olarak tanımlar. Risk analizleri hazırlanırken; topyekûn faaliyet bakış açısıyla, sürdürülecek faaliyetlerde organizasyonun iş kolları ile iş birliğine dayalı kapsamlı yaklaşımın sergilenmesi ön plana çıkar. Dolayısıyla güvenlik; ekibin elinde silah, korumayı sadece kendi yapmaktan ziyade, herkese nasıl korunulabileceği mantığını öğretmekle yürütülmelidir. Bu bilgi ile tüm personel kendi riskini kendi azaltır. İşte o zaman karşı korunma tedbirleri, diğer tüm personelin de katkılarıyla topyekûn bir faaliyet olur: 10 kişilik bir güvenlik ekibinin görmesi ve duyması veya algılayıp müdaha-

ÖZEL DOSYA GÜVENLİKTE RİSK ANALİZİ VE YÖNETİMİ

le etmesinin ötesinde, güvenlik faaliyeti o organizasyonda kaç kişi varsa (100, 1000, 10.000 vs.) o kadar fazla algı ve tepki ile yürütülür.

M.Ö. 460 – M.Ö. 395 yıllarında yaşamış Atinalı filozof, tarihçi ve General Thucydides “Bir şehrin güvenliği kuvvetlendirme faaliyetlerinden ziyade, içinde oturanların ruh durumu ile ilgilidir.” demiştir. Bu durum organizasyon içindekilerin organizasyona bağlılığı ve korunma konusunda göstereceği azim ile tasvir edildiğinden, çalışan katkısının gerekliliği topyekûn olabilme olgusunun korunmada ne kadar önemli olduğunun göstergesidir.

Başarılı bir güvenlik risk analizi sağlamak için temel şartlardan birisi yönetim kademeleri ile varlık (Asset) sorumluları arasındaki tutarlı ilişkidir. Bu iki yolla edinilebilir: İlki; üst yönetimden tüm yöneticilerin katılımıyla güvenlik risk analiz süreci ile ilgili resmi, onaylı bir yönergenin tüm organizasyona tebliğ edilmesi gerekmektedir. Böylece tüm organizasyon içinde herkes yönetimin bu konuya çok değer verdiğini görerek istekli ve katılımcı davranacaklardır. Aksi takdirde bu şuna benzer: Hastasınızdır ve kendinizi hastalıktan uzak tutmak ve tedavi için doktor temin edersiniz, çağırır veya ona gidersiniz ama verdiği ilaçları almazsınız.

Hiç faydası olmaz. İkinci olarak; güvenlik yöneticisi tüm bağlı bölüm müdürleri ve varlık sorumlularıyla önceden hareket ederek irtibat halinde olabilir ve bazı güvenlik risk analiz toplantıları düzenleyebilir.

Bu toplantılar çoğu zaman beyin fırtınası oturumu şeklinde olur (yorumların analiz sonuçlarının geri dönüşümü için muhtemelen her üç ayda bir yineleme gerekir). Bu noktada beyin fırtınası sayesinde katılımcılar kendi tehditlerini kendileri tespit etmiş ve karşı tedbirleri

40 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

de kendileri bulmuş gibi hissedeceklerinden güvenlik programlarına daha katılımcı davranacaklardır. Güvenlik müdürü bu sürece liderlik eder, detaylı perde arkası analizini yürütür ve bu metodoloji için sistemler üretir.

Temel güvenlik önlemleri Temel güvenlik önlemlerinin birçok alternatif içerisinden kullanılması çoğu yanlış ve anormal davranışı, suçu belirler.

Kullanılabilecek bu alternatifler; giriş kontrol sistemleri, engeller (bariyerler), gözetleme, nöbetçiler, prosedürler vb.dir.

“Asla % 100 güvenlik diye bir şey yoktur” İfadesini çok sık kullanırız. Aynı durum risk değerlendirmede de benzer şekilde ifade edilir.

Riskler, önceliklendirme ve öncesinden analiz edilme ile azaltılabilir.

Asla tam olarak ortadan kaldırılamaz.

Paket güvenlik Paket güvenlik, kurumun politikaları ile ve bina türlerine göre ne tür güvenliğin ticari güvenlik için kullanılabileceğinin belirlendiği, çok kullanılan bir yaklaşımdır.

Bunda, şirket politikası uyarınca zorunlu olan güvenlik önlemleri de içerilebilir. Paket güvenlik genellikle tam zamanlı güvenlik yöneticisi yerine temas kurulan güvenlik noktası bulunan yerlerde bulunur. Dağınık tesisli büyük kuruluşlar için paket güvenlik düzgün çalışabilir.

Güvenlik zaafiyet analizi Operasyon, iş ya da tesiste; suça fırsat veren güvenlik açıklarının tespit edilmesini sağlayan bir yöntemdir. Bunun etkili olabilmesi için, mevcut yerel suçların bilinir olması gerekmektedir.

Güvenlik risk analizi sürecinin ayrılmaz bir parçası olan teorik yaklaşımlarla yürütülür. Temel güvenlik önlemleri; güvenliğin temelini ve güvenlik risk analizini oluşturur ve ek güvenlik önlemlerinin nerede ve ne zaman gerekli olduğunu belirler. Bu ortak çalışmaya dayalı ve tekrarlı bir metodolojidir, tüm varlık sorum-

lularını kapsar, güvenlik riskleri; sürekli olarak gözden geçirilir ve özel, uygun, risk orantılı güvenlik önlemleri temel standartlar üzerine inşa edilmiştir (Yani tüm kapılar kilit gerektirir, fakat bir suç tehdit oluşturuyorsa ve kapıların alarma ihtiyaç olması yönünde bir önlem gerekiyorsa bunu güvenlik risk analizi belirler). Örneğin; çoğu petrol (gaz) istasyonlarında standard temel güvenlik önlemleri bulunur (CCTV, kasa, panik düğmeleri, kilitler, sızma detektörleri vs.).

Fakat ne zaman ki risk analizleri soygun riskinin arttığını gösterir, o zaman özellikle gece saatlerinde otomatik dükkân kitleme, kurşungeçirmez bir bölmeden servis verme gibi daha gelişmiş tedbirlere gerek duyulur. Bilindiği gibi biz güvenlikçiler “Asla % 100 güvenlik diye bir şey yok-

ÖZEL DOSYA GÜVENLİKTE RİSK ANALİZİ VE YÖNETİMİ

tur.” İfadesini çok sık kullanırız.

Aynı durum risk değerlendirmede de benzer şekilde ifade edilir.

Riskler, önceliklendirme ve öncesinden analiz edilme ile azaltılabilir. Asla tam olarak ortadan kaldırılamaz. Bu risk azaltması da, güvenlik önlemlerinin uygulanması, faile suçu daha riskli hale getirmek için çevrenin yeniden şekillendirilmesi (dizayn), bir ticari faaliyeti yürütmek için daha az riskli bir yol bulunması, olasılıkları ve doğal iş zafiyetlerini ortadan kaldırma ve sigorta gibi bir takım yöntemlerle elde edilebilir. Güvenlik risk analizi, önemli bir kurumsal yönetim aracı olan güvenlik risk yönetiminin genel sürecindeki ilk aşamadır.

Güvenlik risk analizi; istenmeyen, genellikle kötü niyetli olayların olasılığını değerlendirme ve potansiyel etkisi ve zafiyetlerine karşı önlemlerin alınma metodolojisini sağlar.

Varlıkları tanımlamak ve var olan içeriklerini karakterize etmek Olası istenmeyen olayları (tehditler) tanımlamak Her tehdidin olasılığını hesaplamak Tehdit oluştuğu zaman varlığa (asset) olası etkilerini belirlemek Bir grafik üzerinde ‘ham’ riskin seviyesini (IRV ya da orta risk değeri olarak da bilinir) belirleyen olasılıkları ve etkileri göstermek.

Koruma önceliklerini belirlemek için zafiyete ve kontrol edilebilirliğe karşı ‘ham’ riskin ölçülmesi.

Risk hesaplaması yukarıdaki ölçütlerin yerine getirilmesi ile ortaya konur. Risk değerlendirmeleri yapılırken genelde bazı hatalara düşülür. Bunların başında riskin tanımlanması gelir. Risk tanımlanırken tanımın içerisinde

3 olgunun tanım içerisinde yer alması gereklidir. Bu üç olgu; saldırgan, Asset (Korunması gereken değer) ve saldırganın davranışı (niyeti ve hareket tarzı) dır. Saldırgan; “Kim varlığa zarar vermek isteyebilir?” sorusunun cevabıdır. Asset (Değer); “Hangi organizasyonel veya kişisel varlık (hedef) risk altındadır?” sorusunun cevabıdır. Davranış ise; “Saldırgan ne ve nasıl elde etmeye çalışır?” sorusunun cevabıdır.

Görüldüğü gibi bu olguların yan yana getirilerek oluşturulacak risk tanımlaması aslında saldırının senaryosu gibidir. Kurtuluş savaşı esnasında stratejisini belirlerken Atatürk’ün büyük sözü “Hattı Müdafaa yoktur. Sathı Müdafaa vardır. O satıh; bütün vatandır.” savunma sanatında, güvenlik açısından da korunma uygulamalarında iki yaklaşımı ortaya koyar.

Bir noktanın (hat) korunması ve genel (satha yaygın) korunma. Özellikle terör tehditleri bağlamında genel koruma devletin icraatları ile sürdürülmektedir. Ancak devlet, her noktaya kendi birlikleri ile bizzat koruma sunamayabilir.

Bu noktada görev, şirket güvenlik yöneticilerinin yaklaşımlarına ve özel güvenliklerin işlerini iyi yapmalarına yönelir. Bu iki olgu (Devlet ve özel güvenlikler) birleştiğinde her yer (daha geniş alan) korunur olabilir. Aksi takdirde, MÖ.544 – MÖ. 496 yılları arasında yaşamış Çinli Komutan Sun Tzu’nun Savaş Sanatı (Art of War) adlı kitabında da belirttiği gibi “Her şeyi korumaya çalışırsan, hiçbir şeyi koruyamazsın.” Bu bakımdan korumanın bir stratejiye bağlı olması gerekir ve bu stratejiyi de bize risk analizleri gösterir.

Risk analizleri; ihtiyaca göre iki yaklaşımla hazırlanır, jeopolitik analiz ve suç risk analizi. Jeopolitik analizlerin içerisinde bulunması gereken olgular şunlardır:

Yolsuzluk, siyasi istikrar, militan hareketi, işçi sömürüleri, insan hakları ihlalleri, terörizm ve isyan, toplumsal gerilim ve çatışma, iç huzursuzluk ve sosyal bozukluk, nüfus sayımı ve işsizlik, bölgesel istikrar (komşu ülkelerle istikrar).

Suç risk analizi: Bazen sokak seviyesinde olmakla da birlikte suç patlama durumunu veren hükümet ya da polis istatistikleri bu tür bilgileri içerir. Ancak ne yazıktır ki güvenlik Müdürlerine yön verebilecek nitelikte, suçların sokak suçu ve ticarete yönelik suç olarak ayrıştırılmaması güvenlik müdürlerine her zaman sorun oluşturur. Yine de her iki istatistik de aynı zamanda çalışanların veya taşeron çalışanların hedefi olma ve bu yönlü suçluluk durumunu içermez. Organizasyonlarda suçluluk genelde kara rakam olarak kalmaktadır. Buna rağmen suç risk analizlerini ele alırken hem iç hem de dış saldırılar ele alınmalıdır. İçeride çalışanların dışarıdaki suçlularla iş birliği içerisinde olabilecekleri de göz ardı edilmemelidir. İç saldırganlar özellikle çalışan ve taşeron gruplarından çıkar ki bazı sektörlerde suçluluğun çoğunluğunu onlar oluşturur. Riskler belirlendikten ve önceliklere göre aksiyon planları oluşturularak riskler minimize edilmeye çalışılırken bu aşamada bazı risk azaltma uygulamaları vardır. Bunlar; riski transfer etme, elimine etme, risk alma ve risk indirgemedir.

Transfer: En basit şekliyle bir risk sigortaya transfer edilebilir.

Güvenlik tedbirleri almaktan daha ucuz olabilir. Pratikte hem sigorta hem güvenlik tedbir kombinasyonu olabilir. Sigorta genelde varlığın defter değerini karşılar.

Sigorta kuruluşun varlığının gerçek değerini öngörmez ve sonuç-

Kasım 2017 Güvenlik Yönetimi n 43

ÖZEL DOSYA GÜVENLİKTE RİSK ANALİZİ VE YÖNETİMİ

ta maruz kalınan kayıp mevcut olmaz. Güvenlik riski sözleşme imzalanan alt şirkete transfer edilebilir (Örnek CIT [Cash in Transit];Para Nakil Sözleşmeleri).

Eliminasyon: Bir güvenlik riski bir güvenlik tedbiri ile ortadan kaldırılamaz. En iyi haliyle, risk azaltılabilir. Her şeye rağmen, bir riskin ortadan kaldırılması gerekirse, tek yapılacak şey saldırganı cezbeden mekânı veya uygulamayı bırakmak / terk etmektir. Örneğin: Gidilen yerdeki güvenlik tedbirlerine bağlı kalmaksızın bir ülkede kilit personelin kaçırılması yüksek riskli değerlendiriliyor ve bu risk kabul edilemez ise oraya gidecek yöneticinin gideceği alternatif yerlere bakılması düşünülmelidir.

Risk alma: Bazı güvenlik riskleri etki bakımından önemsiz ve olabilirlik bakımından da düşüktür ki bu tür riskler sadece kabul edilebilir. Etkisi önemsiz olan bir risk; örneğin kalem silgi çalınmasıdır. Bu gibi durumlarda çıkış esnasında personelin aranması gerekmez. Düşük olasılıklı ve bu sebeple kabul edilen (tedbir alınmayan) bir örnek ise hoşnutsuz personelin iş yerinde şiddet sergilemesidir. İngiltere’de bu nadirdir. Bazı uzak ülkelerde ise bu çok yoğun yaşandığı için tedbir planında yer alması gereklidir.

Risk indirgeme: Risk indirgemenin en yaygın kullanımı, risk seviyesinin uygun maliyetle hayata geçirilmesidir (İngilizcede ALARP [As Low As Reasonably Practicable ] olarak bilinir). Bu yaklaşım, suç önleme tedbirleri veya fırsatı ortadan kaldıran güvenlik uygulamaları ile sağlanabilir. Bu süreçlerin çoğu riski indirgeme için kuvvetli güvenlik dizayn prensiplerine dayalı güvenlik önlem-

44 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

lerinin uygulanması yöntemleri ile olur. Risk indirgemelerinin; müşteri erişimi ve beklentileri, Sağlık, Güvenlik ve Yangın/Can güvenliği Yönetmelikleri ve bütçe sınırlamaları ile yerel şartlar gibi uygulama kısıtlamaları vardır.

Planlar yapılırken bunlar da mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. Yukarıda değişik birçok yerde değindiğimiz gibi güvenlik, içinde bulunulan çevre, yerel olgular ve konumuz insan olduğu için yerel kültürle çok alakalıdır. Dolayısıyla bir bölge içerisinde koruma yapacak koruma müdürü o bölgenin tüm yerel dinamiklerini bilmek durumundadır. İlgili birimlerle beyin fırtınası yaparken de doğru yönlendirmeleri yapabilmelidir.

Bu yerellik bilgisi, ilgili birimlerle iyi ve tutarlı ilişkiler bu faaliyetler sürdürülürken can alıcı nokta olurlar. İş kolları ile iletişim, işin sahibi organizasyonun işi bilen personelleri ile tehdidi belirleme noktasında öne çıkar. Güvenlik yöneticileri içine girdikleri organizasyonun işe dayalı dinamikleri öğrenmeleri her zaman ve genelde mümkün olmaz. Bir bankacılık veya lojistik alanında çalışan bir şirketin güvenlik müdürü o şirketin dinamiklerini tam anlayabilmek için bazen IK, bazen operasyon, bazen satınalma vs. gibi olabilmelidir. Olamayacağı için bu iletişimi sağlamak üzere hem eğiterek bilgi aktarıcı hem de açık fikirlerle bilgi alıcı vasıf taşımalıdırlar.

Sonuçta risk analizi için elimize kâğıdı kalemi aldığımızda da şöyle çalışırız. Risk; yukarıda bahsettiğimiz 3 olgu ile belirle-

nen senaryonun (tehdidin) gerçekleşme olasılığı ile gerçekleştiği zaman etkisinin ne olacağının bir grafik üzerinde gösterilip önceliklendirilmesidir. Her kurumun kendince grafikler kullanmasına karşın en basitinde gösterge yandaki şekilde verilir. Bu şekil en alt satırında alınan tedbirlerin (kontrol) düzeyini de içermektedir. Bu tabloda 14 ayrı asset, saldırgan, eylem varyasyonu bulunmaktadır.

Artık bu tür bir tablodan hareketle önceliklendirme yapabilir ve hepsini engellemek için ayrı ayrı stratejiler belirleyebiliriz. Bu stratejiler şu olguları içermelidir. Caydırma, (Caymıyorsa) algılama, geciktirme ve etkisizleştirme.

Algılama, algı ihtimali ile ölçülür (Pd), ondalık rakamla ifade edilir. Probability of Detection, geciktirme sızma süresine dayalı ölçülür, etkisizleştirme ise olaya tepki süresi ve bertaraf etme ihtimali ile ölçülür (Pn) Probability of Neutralisation.

Bu noktada başarımızın düzeyini ortaya çıkarmada karşımıza çıkacak olumsuzluklardan biri de caydırmanın başarısıdır. Kaç girişimin caydığını rakamsal olarak ifade etmek imkansızdır.

Bu süreç zor ve detay gerektiren bir iştir; iletişim becerileri iş kolları ile ilişkilerde en önemli unsurdur çünkü kişisel negatif yaklaşımlar ve egolar çok ön plana kayabilir.

SEKTÖRDEN

isyonla stemler “Entegrasyonla tüm sistemler bir omurgada birleşir”

Türkiye'de güvenlik sektörünü değerlendiren Matriks Bina Kontrol Sistemleri Proje Satış ve Uygulama Yöneticisi Umut Y. ŞENEL; 2018 yılına dair beklentilerini anlattı. Akıllı bina sistemlerindeki güncel gelişmeleri de aktaran Şenel; sistemlerin üst düzey mühendislik gerektirdiğinin altını çizdi.

Firmanız hakkında bilgi alabilir miyiz?

Matriks, 20 yılı aşan bilgi birikimi, yenilikçi çözümleriyle ve akıllı bina projelerinde doğrudan ya da dolaylı olarak içinde bulunduğu her projeye günümüz ihtiyaçlarını ve standartları karşılayacak doğrultuda projelendirme hizmeti vermektedir. Ayrıca sektörde kendini ispatlamış üst entegrasyon çözümleri ile fark yaratmaktadır. Matriks, konusuna hakim kadrosu ile tasarım aşamasından, uygulamaya, sistem eğitimlerinden, servisbakım çalışmalarına kadar projelerin başından sonuna tüm süreçleri yönetmektedir. Matriks içinde bulunduğu projelerde aşağıdaki hizmetleri sağlayarak yatırımcıya önemli faydalar sağlamaktadır: Uygulama projelerinin hazırlanması

46 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

Sistemler için optimizasyon ve değer mühendisliği Sektörel yeniliklerde hızlı adaptasyon sağlanması için mühendislik çalışmaları Sürdürülebilir can güvenliği, mal güvenliği ve konfor şartları için benzer proje deneyimlerinin yansıtılması Enerji verimliliği için gerekli tedbirler Yerel ve uluslararası standartlara göre acil durum kontrol fonksiyonlarının belirlenmesi, cause ve effect tablolarının hazırlanması Projedeki zayıf akım ve otomasyon sistemleri ile ilişkili disiplinlerin koordinasyonu Servis bakım hizmetlerinde stoktan yedek parça sağlanması ve hızlı servis ile işletme sürekliliği.

Türkiye genelinde yaygın çözüm ortağı yapısı ile hızlı ve

ekonomik servis-bakım hizmetleri

Sunmuş olduğunuz çözümlerden bahsederek, öne çıkacak yeni teknoloji ve çözümleriniz neler olacak anlatır mısınız?

Bu sorunuzu faaliyet alanlarımız olarak sınıflandırmak istiyorum çünkü ürün gamımız binleri aşmış durumdadır.

HVAC mekanik otomasyon sistemi; ısıtma soğutma ve iklimlendirme sistemlerinin verimli ve ekonomik olarak çalıştırılmasını sağlayan sayısal tabanlı sistemdir. Mühendislik ön plandadır eğer projelendirme ve senaryo yanlış yapılırsa sistem bina tarafından kabul edilmeyecektir, bu durumda enerji sarfiyatı ortaya çıkacaktır.

KNX aydınlatma otomasyonu; bu sistem binalarda aydınlatma sistemini belli bir senaryo

la er

ile en optimum şekilde kullanılmasını sağlayarak beraberinde enerji tasarrufu ettirir. Bu sistem on7off veya oransal olarak yapılmaktadır, ayrıca binanın durumuna göre gün ışığı faktörü hesap edilerek sistemin optimizasyonu sağlanmalıdır.

Yangın alarm sistemi; interaktif yangın alarm sistemleri ile binalarda peer to peer haberleşen olası yangın risklerini daha oluşma aşamasında haber veren ayrıca can güvenliği öncelikli giydirilmiş senaryolar ile binalarda yaşamı güven altına alan sistemlerdir.

CO karbonmonoksit sistemleri; binalarda daha çok otopark katlarında CO gazlarının süpürülmesine yardımcı olan adresli ve konvansiyonel olan sistemlerdir.

Biz projelerimizde adresli CO sistemi kullanmaktayız; bu durum yatırımcıya daha fazla avantaj

48 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

Umut Y. ŞENEL

SEKTÖRDEN

Akıllı ev ya da bina konsepti belli bir ürün kabiliyetini destekleyen üst seviyede mühendislik tasarımıdır; bu konuda en çok basit mantıklı mühendislik değeri olmayan sistemlerin tasarladığımız sistemler ile alakasız olduğunu anlatma savaşını vermekteyiz.

sağlamaktadır (örneğin panelden 2*1,5 kablo çıkışı yapılmaktadır CO dedektörlerine).

Acil anons sistemleri binalarda yangın alarm sistemleri ile fiziksel entegrasyon ile bütünlüğü sağlayan sistemdir.

CCTV sistemleri binaların gözü diyebiliriz, bu sistemler artık yaygın olarak IP CCTV olarak kurulmaktadır. Sistemin kurulacağı binaya göre projelendirme ve senaryo yine bir organ nakli operasyonu gibidir bu yüzden doğru bir çözüm tecrübe ile eş değerlidir, CCTV sisteminiz risk analizleri doğru yapılmadan uygulanırsa kör noktalarınız artar ve illegal unsurların veya tehditlerin hedefi olursunuz. IP oluşundan dolayı sürekli gelişen bir teknoloji olmakla beraber ilerleyen dönemlerde birçok sistemin yerini alacağını düşünmekteyim (iklimlendirme, aydınlatma, geçiş

sistemleri vb.).

ACCESS sistemi; ülkemizde bu sistem genellikle bina giriş çıkışlarında kontrol ve takip için kullanılmakta biz projelendirirken binaların diğer ihtiyaçlarınıda karşılayacak düzeyde çalışmalar yaparak örneğin toplantı organizasyonu, toplantı odaları, asansör yönetimi, biometrik cihazlar, anti passback, global anti passback vb. uygulamalar yapıyoruz. Bu arada bu sisteme PDKS uygulamaları yapılabilmektedir.

Akıllı bina sistemlerindeki güncel gelişmeler nelerdir?

Bu sorunuza cevap olarak günlerce konuşabilirim; güncel gelişmeler artık hayaller ile sınırlı; günümüzün en yeni isteği sistemler arası entegrasyon; yani binada ne kadar sistem uygulandıysa bunların hepsinin

SEKTÖRDEN

bir omurgada birleştirildikten sonra çatı sistemi ile taçlandırılması günümüzde ön planda durmaktadır.

Entegrasyon büyük yapılarda önemli avantajlar sağlamaktadır, çok sayıda personele gerek kalmaz, raporlama kolaylığı, dünyanın her yerinden ulaşılma imkanı, kolay kontrol edilebilirlik, kullanıcı istasyonları ile yerleşik düzene hakimiyet, yetkilendirmeler ile riskleri minimize etmek, açık protokol ile oluşturulan omurga ile peer to peer haberleşme imkanı…vb. kolaylıklar güncel gelişmelerden bazılarıdır.

Bu arada yazılı ve görsel basında ülkemizde akıllı bina ya da akıllı ev tanımı şu şekilde aktarılmaktadır; telefonla uzaktan musluk açmak, aydınlatma açıp kapamak, kombi kontrolü gibi algı aldanması yapılarak hem yatırımcı hem de kullanıcılar bu konuda kanaatimce kandırılmaktadır. Akıllı ev ya da bina konsepti belli bir ürün kabiliyetini destekleyen üst seviyede mühendislik tasarımıdır; bu konuda

en çok basit mantıklı mühendislik değeri olmayan sistemlerin tasarladığımız sistemler ile alakasız olduğunu anlatma savaşını vermekteyiz. Ayrıca tablete veya PC’ye gerek kalmadan telefonunuzla bu sistemleri yaşamımıza konfor için kullanmaya adapte olduk, bu sistemi destekleyen

HVAC mekanik Otomasyon sistemi; ısıtma soğutma ve iklimlendirme sistemlerinin verimli ve ekonomik olarak çalıştırılmasını sağlayan sayısal tabanlı sistemdir. Mühendislik ön plandadır; eğer projelendirme ve senaryo yanlış yapılırsa sistem bina tarafından kabul edilmeyecektir, bu durumda enerji sarfiyatı ortaya çıkacaktır.

50 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

ama yeni olmayan temel unsurları sistemlere ekleyerek (varlık yönetimi, gün ışığı, dış hava sıcaklığına göre ısı transferi, rüzgar ve güneş gibi hava koşullarına göre perde panjur kontrolü vb.) güncel olan gelişmeleri ilgili senaryoların uygulanacağı yeni ürünlerle projelendirebiliyoruz. Ülkemizde önceleri yapılar için akıllı bina sistemleri lüks olarak algılanırdı; bu yüzden yüzeysel olamayacak seviyede sözde akıllı yapılar yapılıyordu. Şimdilerde yapıların akıllı sistemler ile donatılma işlemi olmazsa olmazı olmuş durumda bu sistemler, enerji sarfiyatınızı önlüyor, insan imkanına bırakılmış hataları ortadan kaldırıyor, söz konusu güvenlik ve konfor senaryolarını, optimizasyonunu tamamlayarak yaşanılabilir bir ortam sunmaktadır. Ne var ki söz konusu bu gelişmeleri

SEKTÖRDEN

çeşitli nedenlerden dolayı uygulayamıyoruz (en belirgin nedeni ekonomik konjonktür).

StruxureWare platformunun kullanıcılara sağladığı avantajlardan söz eder misiniz?

StruxureWare platformu, merkezi kontrol ve olay yönetiminde yeni jenerasyon scada yazılımıdır. Gelişmiş hareketli grafik ekranlar, detaylı raporlama, grafik gösterim ekranları ve yazılım/donanım arabirimlerine ihtiyaç duymadan native network kontrolü. Aydınlatma otomasyonu, enerji otomasyonu, HVAC mekanik otomasyon, yangın-güvenlik sistemleri entegrasyonu, audio/visual sistemler entegrasyonu tek platformda çözülmektedir.

Kullanıcı ekranlarına dokunmatik paneller, IPAD, akıllı telefon veya PC üzerinden erişim sağlanabilmektedir. Uzak erişim yetenekleri, log bazında sms/ email gönderebilme yetenekleri de işletmede destekleyici fonksiyonlar sağlamaktadır.

StruxureWare ile yapılandırılacak yüksek performanslı çözümler kullanıcıya şu avantajları sağlamaktadır: Her sistem için ayrı touch paneller veya yazılımlar kullanılmasına gerek kalmadığından hem ekonomi hem de tam entegrasyon sağlamaktadır.

Enerji yönetimi ve tasarrufu için tek elden yönetim sağlandığından daha yüksek enerji tasarrufu ile amortisman süreleri azaltılmaktadır. İşletme senaryoları ve talep edilen fonksiyonlar ek bir maliyet getirmeden yazılım revizyonları ile kolaylıkla uyarlanabilir.

Entegrasyonda arabirim

52 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

Günümüzün en yeni isteği sistemler arası entegrasyon; yani binada ne kadar sistem uygulandıysa bunların hepsinin bir omurgada birleştirildikten sonra çatı sistemi ile taçlandırılması günümüzde ön planda durmaktadır. olarak third party donanım ve yazılımlar kullanılmadığından olası versiyon değişikliklerinde sistemin etkilenmesinin önüne geçilmektedir.

Türkiye’de güvenlik sektörünün geleceğini nasıl görüyorsunuz? Ülkemizde güvenlik sektörünün belli yasa ve kanunlarca devlet tarafından yaygınlaştırılıp kalıcı kılınmaması halinde sektöre ait yurt içi ve yurt dışı merdiven altı üretici diye tabir ettiğimiz üreticilerin karmaşık ürünleri ile daha karmaşık bir hal alarak sistemin amacından çok fiyatının konuşulduğu bir dönemin içine gireceğiz.

Biz Matriks olarak bu tarz kargaşadan uzak durarak güvenlik sistemleri entegratörü olduğumuz Schneider, Detnov, Detectomat markalarımızla kendi kulvarımızda duraksamadan hızla koşuyoruz, bu maratonun temposunu uyguladığımız yaşam alanlarında aldığımız geri dönüşler ile keyifle karşılıyoruz. Güvenlik sektörü çok hızlı ilerlemekte ve yeni teknolojilere ayak uyduramadığınızda maalesef ileriye gidemezsiniz inovasyon sektörün en temel değeridir.

Konuya en uygun örnek CCTV sistemlerinde analog sistemler 15 yıl önce altın çağını yaşıyordu ama günümüzde artık üretimi

sonlandırılmış durumdadır.

2018 yılına dair projeleriniz ve beklentileriniz nelerdir?

Matriks olarak belli hedefleri olan ve bu hedeflere sağlam adımlar ile kurumsal bir bakış açısı içerisinde ilerlemeye çalışan bir mühendislik firmasıyız. Mevcut ekonomik konjonktür hedeflerimizi belirleyen en temel etken projelerimizde en ileri teknolojiyi uyguladığımız için bir projeye yaklaşırken veya ilgilenirken finans durumunu incelemeden hedef listemize almıyoruz. Sonuçta yatırımcıya, son kullanıcıya veya müteahhit tarafına yaptığımız projelerin bizlere maliyetleri var ve biz bu maliyetleri karşı taraftan alamadığımızda sorunlar yüzeye çıkmaya başlıyor. Hedeflerimizi şöyle sıralayabiliriz entegrasyon amaçlı paket projeler, nitelikli yaşam merkezleri, endüstriyel üretim tesisleri, fabrikalar, yeni nesil A plus konutlar ve A plus ofisler ve çok yönlü AVM olarak adlandırılan yapılardır. Sonuç olarak beklentimiz ekonomik kaygısı olmayan, refah düzeyi yüksek bilinçli yatırımcı, bilinçli tüketicilerin var olduğu ve her şeyden önce insana, doğaya ve doğadaki diğer canlılara yaşam hakkı sunulmasıdır.

SEKTÖRDEN

Güvenlik özümler “Güvenlik çözümleri akıllı ve daha güvenli bir dünya sağlıyor”

"IP'ye hızlı geçişin önümüzdeki birkaç yıl içinde devam edeceğinden eminiz. Ayrıca, güvenlik endüstrisi, bütün donanım/yazılımlara uyan bir boyuttan ziyade, sorunlara daha özellikli çözümler sunma eğilimindedir. " diyen Axis Communications Orta Doğu Afrika Bölgesi Direktörü Philippe KUBBİNGA sorularımıza şu şekilde yanıt verdi:

Axis Communications hakkında bize bilgi verebilir misiniz?

2018 hedefiniz nedir? Axis Communications’ın küresel olarak ve Türkiye’de ki konumunu bize anlatır mısınız?

Axis; akıllı ve daha güvenli bir dünya sağlayan güvenlik çözümleri sunmaktadır. Axis pazarda, ağ video konusunda liderdir ve açık bir platforma dayalı yenilikçi ağ ürünleri ile sektörü yönlendirmektedir; dünya çapında bir iş ortağı ağı aracılığıyla müşterilere yüksek değerler sunmayı hedefleyen Axis, ortaklarıyla uzun vadeli ilişkilere sahip olup, müşterilerine mevcut ve yeni pazarlarda bilgi ve çığır açan ağ ürünleri sunmaktadır. Axis’in 90.000’in üzerinde ortağı vardır ve küresel bir ağ tarafından desteklenmektedir. Dünya çapında 50’den fazla

54 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

ülkede 2.700’den fazla çalışanı bulunmaktadır.

Axis 2018’in gerçek zamanlı analitik ile birleştirilen yeni kamera özelliklerinin, yüz tanıma, adli analiz ve çevre koruması da dahil olmak üzere çeşitli güvenlik sorunlarını ele alacağı çözümlerin yılı olacağını düşünüyor. IHS’ye göre kritik önem taşıyor; 2020 yılına kadar ağ kamerası satışlarının toplam güvenlik kamerası satışlarının yaklaşık% 95’ini hesapladığı tahmin ediliyor.

2015’te oran %80’di. Perakende çözümlerinde devam eden bir odaklanma ve büyüme bekliyoruz. Perakendecilerin çoğu kayıp önlemiyle mücadele etmek, karlı bir iş ve yaşam döngüsü yaratmak için akıllı analitik çalışmalar yapmak niyetindeler. Türkiye’de eğitim, perakende, ulaşım ve

kritik altyapı bölümlerinde yüksek talep görüyoruz.

Türkiye güvenlik sektörünü değerlendirir misiniz? Sektörde ki son trendler ve IP gözetimi hakkında bilgi verebilir misiniz, güvenlik sektörünün geleceğini nasıl görüyorsunuz ve sektör nereye gidiyor?

Axis, 2000 yılından bu yana Ortadoğu Bölgesi’nde var oldu.

Axis olarak analogtan IP’ye geçişte öncülük ettik. IP’ye hızlı geçişin önümüzdeki birkaç yıl içinde devam edeceğinden de eminiz. Ayrıca, güvenlik endüstrisi, bütün donanım/yazılımlara uyan bir boyuttan ziyade, sorunlara daha özellikli çözümler sunma eğilimindedir. Sonuç olarak iş ortaklarımız herhangi bir fotoğraf makinesi ya da bir

Philippe KUBBINGA

k ri

video yönetim sistemi (VMS) satın almak istemiyor – mağaza hırsızlığını azaltmak ya da sadece belirli kişilerin kasaya erişimini sağlamak ya da havaalanında potansiyel tehditleri takip etmek isteyebiliyor. Çözümler kelimesi teknoloji şirketleri tarafından çok sık kullanılsa da bu bir kereliğine de olsa en uygun terimdir. Yükleme öncesi ve kurulum sonrası araçların uçtan uca çözümlere dönüştürülmesi, donanım ve yazılım haricinde belirli güvenlik sorunlarına çözüm bulabilecektir.

Bunlar, video yönetimi ve analiz araçları ile sıkı bir şekilde entegre edilmiş yüksek performanslı kameralar, depolama ve erişim kontrollerinden oluşacaktır. Bu, müşterilerin satın alımlarını, kurulum ve uygulamalarını kolaylaştıracak ve yatırımlarına çok iyi

IoT’un adaptesi ile entegrasyon ayrı aygıt kategorilerinin ötesine taşınacaktır. Tek bir yönetim konsolu ile birden çok sistemi yönetmek için büyük bir fırsat oluşuyor.

Duman ve gaz sensörlerinden video gözetleme, fiziksel erişim kontrolü, hoparlörler, klima ve ısıtma, yürüyen merdivenler ve asansörlerden pencere tonlarına, ışık anahtarlarına ve otomatik kapılara kadar tüm bu cihazlar IoT ile birlikte yönetilebilmektedir.

getiri sağlayacaktır.

IoT (Nesne interneti): Uygun özellikler ile faydalı çözümler Nesne İnternetinin talep ve onayı olumlu bir şekilde büyümeye devam ediyor. Bunun önümüzdeki yıllarda önem kazanmasını beklerken, aynı uygulama bölgede görülmekte, kamera ve kapı denetleyicileri gibi IP tabanlı video gözetim ve fiziksel erişim kontrol cihazlarının her türü aslında IoT’tur. Bağlamalı bu cihazlar, kullanıcıların istedikleri ve sınırsız olarak diğer cihaz ve yazılımlarla entegre olmasına izin verir ve patentli değildir.

IoT’un adaptesi ile entegrasyon ayrı aygıt kategorilerinin ötesine taşınacaktır. Tek bir yönetim konsolu ile birden çok sistemi yönetmek için büyük bir fırsat

Kasım 2017 Güvenlik Yönetimi n 55

SEKTÖRDEN

oluşuyor. Duman ve gaz sensörlerinden video gözetleme, fiziksel erişim kontrolü, hoparlörler, klima ve ısıtma, yürüyen merdivenler ve asansörlerden pencere tonlarına, ışık anahtarlarına ve otomatik kapılara kadar tüm bu cihazlar IoT ile birlikte yönetilebilmektedir.

Hizmet olarak güvenlik: “Bulut” oluşumu: Bulut tabanlı bilgi işlem, hemen her endüstride vardır, güvenlik ve gözetim sektörünü yeniden şekillendirmeye de devam edecektir. Güvenlik, uzaktan yönetilen bir hizmet olarak sunulabildiğinden göz önüne alınması gereken her yerde sitede bulunmayı gerektirmeyen, önemli insan kaynaklarını ve sermaye kaynaklarını serbest bırakmaktadır. Güvenlik sistemlerine güvenli uzaktan erişim, kullanım kolaylığı isteyen son kullanıcılar ve fiziksel olarak sunum yapmak zorunda kalmadan mülkleri ve olayları izleyebilmenin gerçek zamanlı faydaları da dahil olmak üzere kullanımı artacaktır.

Bitmeyen sorgulamaya ilişkin detaylar: Güvenlik operatörleri, video gözetim sistemleri tarafından üretilen görüntülerde daha netlik ve ayrıntı için çok talepkardır.

Akıllı video analizinin benimsenmesin de artış devam ettiği için bu özellik doğrudur. Bu nedenle,

56 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

megapiksel teknolojide sürekli gelişme kesinlikle gelecekte olacaktır. Düşük aydınlatma koşullarıyla yeni yollarla baş etmek için geliştirilmiş teknikler piyasaya çıkıyor, kameraları daha geniş bir uygulama yelpazesinde daha kullanışlı hale getiriyor ve modeller kullanıyor. Kameraların geniş dinamik aralık (WDR) kapasitesini genişletmeye odaklanan bu gelişmeler, deşifrelemeye yardımcı olmak için analitikler için gelişmiş bilgi sağlamaktadır. Ağ kameralarının daha fazla ayrıntı görmesini sağlayan 4K Ultra HD’nin benimsenmesi bekleniyor. HDTV veya megapiksel ağ kamerasıyla çözünürlük, bir analog CCTV kameradan en az üç kat daha iyi.

Ve 4K Ultra HD, HDTV 1080p’den dört kat daha fazla çözünürlük sunuyor.

Bununla birlikte, daha yüksek çözünürlükler de depolama tüketiminde artışa neden olur. Axis’in zipstream teknolojisi gibi akıllı video sıkıştırma algoritmaları, depolama gereksinimlerini ortalama% 50 veya daha fazla azaltmaya olanak tanır. Bu, bir ağ kamerasının video akışını gerçek zamanlı olarak analiz ederek ve optimize ederek gerçekleştirilir. İlginç ayrıntılar içeren sahneler tam görüntü kalitesinde ve çözünürlükte kaydedilirken, diğer alanlar mevcut depolama alanını optimum düzeyde kullanmak için filtrelenir. Yüzler, dövmeler veya plakalar gibi önemli adli bilgiler, izole edilmekte ve korunmaktadır; beyaz duvarlar, çimenler ve bitki örtüsü gibi alakasız alanlar, daha iyi bir depolama tasarrufu sağlamak için yumuşatma yoluyla yok edilmektedir.

Analytics daha akıllı sistemler sağlamaktadır: IoT cihazları giderek birbirine bağlı sistemlerin

Ağ kameralarının daha fazla ayrıntı görmesini sağlayan 4K Ultra HD'nin benimsenmesi bekleniyor. HDTV veya megapiksel ağ kamerasıyla çözünürlük, bir analog CCTV kameradan en az üç kat daha iyi. Ve 4K Ultra HD, HDTV 1080p'den dört kat daha fazla çözünürlük sunuyor. gözleri ve kulaklarıysa, analitik teknoloji bir beyindir. Güvenlik sistemlerinin pasif izleme ile akıllı ve uyarlanabilir tanıma, durumsal farkındalık ve analiz sistemleri arasında gelişmesine yardımcı olarak, önümüzdeki yıl gelişmiş video ve ses analitiklerinin benimsenmesini arttırmayı umuyoruz. Analytics, güvenlik kullanımlarının çok ötesine geçmektedir. Örneğin, perakendeciler, satış kat planlarını, ürün tanıtımını veya ödeme kuyruk yönetimini optimize etmelerini sağlayan ticari istihbarat analizleri elde etmek için daha çok video analizi kullanmaktadır. Bu, video gözetimi için tamamen yeni kullanıcı grupları oluşturur. Örneğin, mağazadaki trafik akışı ve davranış analizi, reklamcılık ve tanıtım kampanyalarına rehberlik etmeye yardımcı olabilmektedir.

ELEKTRONİK GÜVENLİK

Elexus Hotel-Casino-Convention Center Projesi Nemesis Elektronik tarafından yakın zamanda tüm teslimleri gerçekleştirilen, Kıbrıs’ın benzersiz doğasında, yılın 9 ayı boyunca tatil yapılabilen, Girne merkeze 10 dk, Ercan Havalimanı’na ise sadece 25 dakika uzaklıkta ve 277.000 metrekare alana sahip, adanın en güzel koyunda özel bir otel projesini gerçekleştirdik.

Mustafa GÜRKAN / Proje ve Satış Yöneticisi NEMESİS ELEKTRONİK SİSTEMLER LTD.ŞTİ.

N

emesis Elektronik tarafından yakın zamanda tüm teslimleri gerçekleştirilen, Kıbrıs’ın benzersiz doğasında, yılın 9 ayı boyunca tatil yapılabilen, Girne merkeze 10 dk. Ercan Havalimanı’na ise sadece 25 dakika uzaklıkta ve 277.000 metrekare alana sahip, adanın en güzel koyunda özel bir otel projesini gerçekleştirdik.

Tesiste 12 farklı oda tipinde 867 oda mevcut olup, adanın en gözde casinosu ile Convention Center projelerini de içeriğinde bulundurmaktadır. Projenin toplamında aşağıda yer alan sistemler sorunsuz bir uyum içerisinde çalışacak şekilde kurgulanmış ve uygulanmıştır.

Pelco Marka IP CCTV Sistemi (VideoExpert ve Endura Merkez, 750 Kamera) Schneider Continuum marka kartlı geçiş sistemi (Parmak izi okuyuculu 50 kapılık kilit sistemleri) Bosch marka acil anons sistemi (2 Praesideo merkez, 3500 hoparlör)

58 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

Yangın algılama sistemi detectomat marka (16 Loop Panel 4 adet, 6000 saha ekipmanı) CISCO – HCS marka Data Network aktif pasif sistemi (2 ayrı merkez ve yedekli yapı 27.000 Uç sayısı) Schneider marka HVACaydınlatma otomasyonu-enerji izleme otomasyonu (2 ayrı merkez, 5000 nokta sayısı) Kathrain-TRIAX Marka TV sistemi (50 kanal kapasiteli, 40 izleme noktalı sistem) Projenin otel kısmında; Uygula-

ması yapılan IP CCTV sisteminde Schneider Pelco marka tercih edilmiş olup, merkezde uygun kayıt süresine göre ENDURA Platformu dizaynı sunulmuş, 350 kamera ile tüm iç alanlarda Pro serisi dome kameralar, çevre çit alanları, proje sınırın tamamı ve çevredeki kritik tüm alanlar Pro serisi IR bullet kameralar ile güvenlik altına alınmıştır. Tüm işletme alanlarında Schneider Contınuum marka kartlı geçiş sistemi kullanılmış olup, elektrik odaları, IT odası ve mekanik alanlar kartlı geçiş sistemine

ELEKTRONİK GÜVENLİK

Mustafa GÜRKAN

bağlanmış ve kontrollü hale getirilmiştir. Seslendirme ve acil anons sisteminde Bosch marka kullanılmış olup, Praesideo merkez ile 100 zone 3000 hoparlör,2 anons merkezi ile tüm alanlar (Otel içi, çevrede yer alan; çamaşırhane, çocuk oyun alanları, trafo merkezi, beach bar vb.) kontrol ve hakimiyet altına alınmış olup, yangın algılama sistemi ile entegrasyonu sağlanmıştır.

Yapılan bu entegrasyon ile ilgili alanlarda yangına algılamaya bağlı bölgesel otomatik anonslar ve/ veya operatör tarafından istenen bölgeye anons yaptırılarak binanın tahliyesi sağlanacak şekilde senaryolar yazılmıştır. Yangın algılama sistemi Detectomat marka kullanılmış olup; 3 adet 16 Loop kapasitesine sahip yangın algılama panelleri ile 5000 adet (Dedektör, modül, buton, siren vb.) saha ekipmanı kullanılarak tüm alanlar(Otel içi, çevrede yer alan; çamaşırhane, çocuk oyun alanları, trafo merkezi vb.) kontrol altına alınmıştır. Nizamiye, teknik ofis ve call center alanlarında bulunan tekrarlama panelleri ile tesis herhangi bir alarm durumunda yönetilebilecek şekilde proje

60 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

kurgusu yapılmıştır.

Proje kapsamında güvenlik sistemleri yanı sıra kapsamımızda bulunan, konfor ve verimlik sağlayan Schneider marka aydınlatma otomasyonu (Lobby ortak alanlar, suit odalar), HVAC otomasyonu (3500 nokta ile ısıtma-soğutma işlemleri, mekanik takip elemanlarının izlenmesi, taze hava ve karışım havanın ayarlanması işlemleri vb.) ve enerji izleme sistemleri dâhil olmak üzere tüm DDC, MCC ve dağıtım panoları mühendislik, ürün tedariği ve devreye alma işlemleri tarafımızdan yapılmıştır.

Projede uygulaması yapılan tüm sistemlerin üzerinde çalıştığı data network sistemi aktif tarafta CISCO, pasif ve yapısal kablolama da ise HCS marka kullanılarak uçtan uca çözüm sağlanmıştır. Yapılan bu çalışmada merkezde Yedekli Şase kullanılmış olup, yaklaşık 20.000 uç saha noktası ile Otelin tüm sistemlerinin üzerinde çalıştığı bir sistem kurulmuştur. Projenin Convention Center alanında, otelde kullanılan ekipman ve markaların aynıları kullanılmış olup, Tüm Sistemler Otel merkezlerine bağlanmıştır. Projede, Casino’nun tüm sistemleri otelden bağımsız, kendi lokalinde özel uygulamalarla sonlandırılmıştır. Güvenliğin en üst seviyede olduğu Casino IP CCTV uygulaması için Schneider Pelco markası tercih edilmiş olup, merkezde casino uygulamalarında üst seviye çözüm sunan VideoExpert platform kurulumu yapılmıştır.

Kamera yerleşimlerinde santimlerin dahi oldukça önemli olduğu projede, masa yerleşimlerine göre oldukça özel bir mühendislik çalışması yapılmış olup, bu çalışmada üreticinin sektördeki üstün

Kamera yerleşimlerinde santimlerin dahi oldukça önemli olduğu projede, masa yerleşimlerine göre oldukça özel bir mühendislik çalışması yapılmış olup, bu çalışmada üreticinin sektördeki üstün deneyimi ve uzmanlığı ile birleştirilerek toplamda 300 adet sabit dome tipi ve 100 adet PTZ dome hareketli Enhanced serisi kamera ile tüm masa ve alanlarda güvenlik ve izleme sağlanmıştır. deneyimi ve uzmanlığı ile birleştirilerek toplamda 300 adet Sabit Dome tipi ve 100 adet PTZ Dome Hareketli Enhanced Serisi kamera ile tüm masa ve alanlarda güvenlik ve izleme sağlanmıştır.

Aynı anda 40 kadar Client’ın (Kullanıcı), kamerada canlı görüntü izlemesi, tam bu sırada bir veya birkaç kameranın kayıtlarının, bir veya birkaç kullanıcı tarafından izlendiği, yapılan tüm bu işlemlerinde kullanıcı bazlı loglandığı, Kayıt ve Canlı izlemenin oldukça önemli bu sistemde kullanılan; Kayıt Platformundan kullanılan HDD’ lere, kamera seçimlerinden izleme yapılan Monitörlere kadar

ELEKTRONİK GÜVENLİK

hepsinde en üst düzey ürünler ile proje uygulaması yapılmıştır. İşletmesel olarak da güvenliğin oldukça önemli olduğu, tarafımızdan uygulaması yapılan Kartlı geçiş sisteminde Schneider Contınuum marka tercih edilmiştir.

Yapılan bu uygulamada, Sistem odaları, izleme odası ve önem arz eden tüm alanlarda, kapı girişlerinde parmak İzi tanıma cihazları konumlandırılarak, kapı detaylarına göre uygun kilitleme sistemleri ile saha güvenlik altına alınmıştır.

Seslendirme ve acil anons sistemi olarak yine otelde tercih edilen Bosch markası seçilmiş olup, tavan dekorasyonuna uygun, ortamın Db Ses ölçümleri yapılarak uygun tasarım ve yerleşimler ile Yangın Algılama Sistemi ile entegre yapı kurgulanmıştır. Yangın algılama sisteminde, Otelde tercih edilen Detectomat marka kullanılmıştır.

Yapılan uygulamada casino uygulamaları için özel üretim, sigara

62 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

dumanını algılamayan özel tipte ve estetikte dedektörler seçilmiş olup, Konfordan ödün vermeden gerekli algılama sistemi kurulmuştur. Casino kısmında yer alan otomasyon sisteminde en önemli detayın aydınlatma ışık şiddeti, havalandırma ve iklimlendirme olduğu kısmı da yine otelde kullanılan Schneider marka sistem çözümleri tercih edilmiş olup, 1500 noktanın analizlenmesi ve senaryolanması ile KNX aydınlatma otomasyonu, HVAC otomasyonu ve enerji izleme otomasyonu çözümleri tarafımızdan sağlanmıştır. Yapılan bu çalışmadan otomasyona bağlı aydınlatma ile hem verimlilik hem de Konfor sağlanmış olup, HVAC sistemine bağlı olarak da ortamda bulunan yoğun dumanın tahliyesi yapılırken bir yandan ortam sıcaklığı ve taze hava konfor koşulları en üst seviyede sağlanmıştır. Enerji izleme analizleri sayesinde de tüm tüketim detaylarına hâkim olup, gerekli analizler yapılması

sağlanmıştır. Dinlenme ve Oyun alanları ile işletme odalarında izlenecek TV sistemi uygulaması da tarafımızdan KATHRAIN-TRIAX markası ile istenen kanal taleplerine göre gerçekleştirilmiştir.

Tüm bu sistemlerin üzerinde koştuğu data network sistemi aktif pasif işleri de Aktifte CISCO Pasif ve Yapısal Kablolamada ise HCS markası tercih edilmiştir. Merkezde kullanılan Yedekli şase sistemi ile 7000 saha noktası, oldukça yoğun mühendislik ve saha çalışması ile sonlandırılmıştır. Yukarıda görüleceği üzere, önemin en üst seviyede olduğu, farklı markalar ile entegre edilmiş bir yapının uygulandığı bu projede, sloganımızın imzamız olduğu “Esas olan sürekliliktir’’ anlayışı ile bir projeyi daha layıkıyla sonlandırmanın ve Bakım Çalışmalarına başlamış olmanın gururunu yaşıyoruz. Sonraki tüm projelerimizde sektörde bu anlayış ve bakış ile var olmaya devam edeceğiz.

Güvenliğin en üst seviyede olduğu casino IP CCTV uygulaması için Schneider Pelco markası tercih edilmiş olup; merkezde casino uygulamalarında üst seviye çözüm sunan videoexpert platform kurulumu yapılmıştır.

ELEKTRONİK GÜVENLİK

Ataköy Towers Projesi Alarm yönetimi sayesinde hızlı bir şekilde sorunlardan haberdar olunduğundan son kullanıcılar sorunu fark etmeden problem ortadan kaldırılmaktadır. Tesiste bir adet jet fan sistemi-Modbus RTU (200 adet), yedi adet klima santrali, 3 adet kazan, 2 adet HAWK, 350 fiziksel nokta ve 200 sanal nokta sayısı yer almaktadır.

NETSER GRUP

N

etser Grup, Centraline BMS çözümleriyle zayıf akım sistemlerine tamamlayıcı çözümler sunuyor. Önde gelen bina otomasyon sistemi markalarından Centraline by Honeywell, ülkenin önde gelen entegratörlerinden NETSER Grup tarafından, yurtiçi ve yurtdışı gerçekleşen anahtar teslim projelerinde başarıyla uygulanmaya devam ediyor. Anahtar teslim proje uygulamalarıyla öne çıkan Honeywell Gold partner sertifikasına sahip NETSER Grup, zayıf akım sistemleri çözümleriyle beraber bina otomasyon sistemlerini de sunmaktadır. Folkart Towers, Point Bornova gibi gözde projelerdeki BMS uygulamalarından sonra, NETSER Grup İstanbul’un birleşim noktasında yer alan Ataköy Towers projesindeki bina otomasyon sistemlerini de Centraline by Honeywell ürünleriyle gerçekleştirmiştir. Bunların yanında, devam eden diğer iki otomasyon projesiyle (5.Levent ve Mall of Antalya) zayıf akım sistemlerindeki liderliğini diğer alanlara da taşımaktadır. Centraline by Honeywell bina otomasyonu sistemleri, binadaki mekanik ekipmanları izlemekte ve kontrol etmektedir. Farklı katlardaki istasyonlar ile bina otomasyonu sistemi, Honeywell Centraline Webs Supervisor AX açık mimarisi sayesinde farklı haberleşme protokollerine sahip mekanik ve elektrik cihazlar ile haberleşebilmektedir. Ataköy Towers’ın mekanik ekipmanlarının daha etkin, verimli ve bakımlı kullanılmasını sağlamaktadır. Alarm yönetimi sayesinde hızlı bir şekilde sorunlardan 64 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

haberdar olunduğundan son kullanıcılar sorunu fark etmeden problem ortadan kaldırılmaktadır. Tesiste bir adet jet fan sistemi-Modbus RTU (200 adet), yedi adet klima santrali, 3 adet kazan, 2 adet HAWK, 350 fiziksel nokta ve 200 sanal nokta sayısı yer almaktadır. NETSER Grup mühendislerinin uygulamasını ve devreye almasını gerçekleştirdiği bina otomasyon sistemleri, projedeki diğer tüm sistemlerle entegre çalışarak markanın ve grubun derin uzmanlık tecrübesinin ortak gücünden yararlanılmıştır. Bina ekipmanlarının mümkün olan en iyi şekilde çalışmasını sağlayan sistem, tesis yönetiminde, geleneksel yaklaşıma kıyasla zaman ve para tasarrufu sağlamaktadır.

Honeywell’in bağlantılı sistem çözümleri, Honeywell Prowatch serisi kartlı geçiş sistemi merkezi izleme ve kontrol yazılımı ile asansör merkezi kontrol yazılımı arasındaki entegrasyon sayesinde geçiş kartı tanımlı her bina kullanıcısı binaya, girişteki turnikeler üzerinden giriş yaptığında bina kullanıcısının ikamet ettiği kat

için asansör kabini zemin kata gelip bina kullanıcısını aldıktan sonra ilgili kata kendiliğinden gitmektedir. ETA Melco Mitsubishi asansörleri ve Tansa turnikelerle entegre olarak geliştirilen Honeywell prowatch kartlı geçiş uygulaması, anahtar çözüm projelerde kullanıcı ve güvenlik için kolaylık sağlamaktadır. Türkiye’de bu ürün grubunu satma yetkisi olan sadece iki firmadan biri olan Netser Grup, zayıf akım sistemlerindeki farkını her alanda, müşterilerine sağlamaktadır.

Entegre otomasyon sistemleri sayesinde Ataköy Towers tesis personeli ve kullanıcıları, güvenliğin, emniyetin, konforun ve verimliliğin tadını çıkarmaktadırlar.

ELEKTRONİK GÜVENLİK

Maysan Kurmick Otel Projesi Tüm sistemlerde Bosch marka ürünlerin kullanıldığı projede 12 loop kapasiteli 2500 algılama noktasına sahip yangın algılama sisteminde Bosch’un kullanıcı dostu, genişletilmiş harita yönetimine sahip grafik izleme yazılımı olan FSM-2500 kullanıldı.

ATEKSİS AKILLI TEKNOLOJİ SİSTEMLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.

İ

smini, yatırımcısı olduğu Kurmick A.Ş ’den alan, toplamda 15.000 m²’lik alana kurulu, Amara’nın Maysan Bölgesinde, Dicle Nehri kıyısında yer alan Maysan Kurmick Otel, bölgenin ilk ve tek 5 yıldızlı oteli olma özelliğiyle konuklarını ağırlıyor. Kurmick Otel içerisinde; 128 oda, 4 toplantı salonu, yüzme havuzu, spa, konferans salonu, dünya mutfağından restoranlar, balo salonu, çeşitlik mağazalar ve Business Center kapsamında iş ofisleri bulunuyor.

Uluslararası standartlara uygun donanımı ile misafirlerine eşsiz bir konaklama imkânı sağlayan otel, alakart restoranları ile farklı damak zevklerine uygun seçenekler sunuyor. Çeşitli büyüklükteki toplantı odaları, iş dünyasının ihtiyaçlarına karşılık verirken, birbirinden farklı organizasyonların yapıldığı balo salonu, kaliteli servis anlayışıyla konuklarını ağırlıyor. Otelin birinci katında, business center kapsamında, farklı büyüklük ve özelliklerde, ihtiyaca uygun kiralık ofisler de bulunuyor. Kurmick A.Ş’nin öncülüğünde, üst seviye konaklama anlayışıyla hizmet veren Maysan Kurmick Otel’in, yangın algılama sistemi, seslendirme sistemi, kartlı geçiş sistemi ve IP CCTV sistemleri de yine üst seviye hizmet anlayışıyla Ateksis tarafından hayata geçirildi.

66 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

Tüm sistemlerde Bosch marka ürünlerin kullanıldığı projede 12 loop kapasiteli 2500 algılama noktasına sahip yangın algılama sisteminde Bosch’un kullanıcı dostu, genişletilmiş harita yönetimine sahip grafik izleme yazılımı olan FSM-2500 kullanıldı.

Seslendirme ve acil anons sisteminde uluslararası acil anons standartları EN54-16 ve ISO-7241-16 sertifikalarının tüm gerekliliklerini karşılayan Bosch Plena sistemi kullanıldı. Sistemde toplam 24 adet zone, bu zonelara güç veren 5 adet Plena serisi 1000W ve 240W amplifikatörler vardır. Ve tüm zonelara anons yapabilmemizi sağlayan bir adet acil anons çağrı istasyonu mevcuttur.

Kartlı geçiş sisteminde, otelin kapı üzerinde izlenen ve kontrol edilen ekipmanların kontrolü, Bosch’un kartlı geçiş panelleri ve yazılımı ile sağlandı. ACCESS PE

yazılımı ile veri tabanında 10.000 adede kadar kaydın yönetimi ve güveliğini sağlandı.

Otelin CCTV sisteminde tüm kamera, kayıt cihazları ve izleme yazılımında Bosch markası kullanıldı. DIVAR IP 7000 ve 6000 serisi kayıt ve depolama cihazı ailesi ile tüm kameraların kayıt ve yönetimi sağlanmaktadır. Bosch marka Autodome, Box, Bullet ve Dome kameralar otelin çeşitli yerlerine güvenliği kusursuz hale getirecek şekilde konumlandırılmıştır. Bosch Autodome 7000 pan-tilt-zoom ( PTZ ) serisi kameralar, net görüntü sağlayan HD 1080p çözünürlük ile otelin iç-dış güvenliğini arttırmıştır. Ek olarak, otelin dış kısımlarında, değişken odak lensli kızılötesi aydınlatıcı bulunan 1080p dış mekân bullet kameralar kullanılmıştır. Otel içi koridorların güvenliği dome kameralar ile sağlanmıştır.

Giriş kısmındaki risk bölgesi yüksek noktalara yüksek çözünürlüklü Box kamera kullanılmıştır.

Kasım 2017 Güvenlik Yönetimi n 67

GÜVENLİK HİZMETİ

Dünyada ve Türkiye’de özel güvenlik hizmetlerinin gelişimi 1 İsviçre Cenevre Üniversitesi Uluslararası Mezunlar Enstitüsü ve Kalkınma Araştırmaları tarafından hazırlanan raporda, özel güvenlik sektörünün dünyada hızla büyüdüğünü ve ülkelerin polis istihdamlarının iki katından daha kişinin özel güvenlik şirketleri tarafından güvenlik görevlisi olarak istihdam edildiklerini göstermektedir.

Fahri AKBAŞ / Öğr.Gör.

Emre ÜRÜN / Öğr.Gör.

AKSARAY ÜNİVERSİTESİ

E

n ilkel ve sadesinden en karmaşık toplumdan en gelişmişine kadar, insan toplulukları siyasal ve sosyolojik anlamda ortak bir yaşam sürdürebilmek ve toplum olabilmek için, belirli bir düzene ve kurallara uymak zorundadır (Aktaş & Polat, 2009, s. 9) Bu ihtiyaçların en temellerinden birisi de güvenlik ihtiyacı olarak karşımıza çıkmaktadır. Savaşlar bir yandan güvenlik kaygılarını bir yandan da barış arayışlarını getirirken, uluslararası sistemleri de anlamayı zorunlu hale getirmiştir (Dedeoğlu, 2002, s. 19)Tarihsel gelişim içinde güvenlik teminde yeni yöntemlerin ortaya çıktığı görülmektedir. Özellikle son on yılda dünyada ve ülkemizdeki gelişmelere bağlı olarak güvenliğin özel şirketler tarafından hizmet alımı şeklinde teminin artığı görülmektedir.

Bu bağlamda resmi ve yarı resmi kurumlar tarafından özel

68 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

güvenlik firmalarının, aslında devletlerin temel sorumluluğundaki insan haklarının korunması konusunda sorumluluk üstlendikleri, devletlerinde bu minvalde düzenleme yaptıkları görülmektedir. Bu durumda aslında özel güvenlik firmalarının “özel” olmadığını, aksine işlerini yaparken ülke yönetim-

lerinin kontrolün de olduklarını ve genel kolluğun tamamlayıcı bir parçası olduğunun açık bir göstergesidir (Özalp, 2016, s. 3) Özel güvenlik hizmetlerini düzenleyen 5188 Sayılı Kanunu’nun 16. maddesindeki “Özel güvenlik birimleri ve görevlileri, görev alanında bir suçla karşılaştığında suça el koymak, suçun devamı-

GÜVENLİK HİZMETİ

En ilkel ve sadesinden en karmaşık toplumdan en gelişmişine kadar, insan toplulukları siyasal ve sosyolojik anlamda ortak bir yaşam sürdürebilmek ve toplum olabilmek için, belirli bir düzene ve kurallara uymak zorundadır (Aktaş & Polat, 2009, s. 9) Bu ihtiyaçların en temellerinden birisi de güvenlik ihtiyacı olarak karşımıza çıkmaktadır. nı önlemek, sanığı tespit ve yakalama ile olay yerini ve suç delillerini muhafaza ve yetkili genel kolluğa teslim etmekle görevli ve yetkilidir. Bunlar genel kolluğun olaya el koymasından itibaren araştırma ve delil toplama faaliyetine genel kolluğun talebi halinde yardımcı olur.” şeklindeki düzenleme ile özel güvenliğin genel güvenliğin temin edilmesi hususunda genel kolluk güçlerine yardımcı olarak bir nevi genel kolluğun parçası olduklarını göstermektedir (http://www.mevzuat.gov. tr). İsviçre Cenevre Üniversitesi Uluslararası Mezunlar Enstitüsü ve Kalkınma Araştırmaları tarafından hazırlanan raporda, özel güvenlik sektörünün dünyada hızla büyüdüğünü ve ülkelerin polis istihdamlarının iki katından daha kişinin özel güvenlik şirketleri tarafından güvenlik görevlisi olarak istihdam edildiklerini göstermektedir.

Dünyada kayıtlı özel güvenlik görevlisi sayısının son 20-30 yılda yüzde 200-300 oranında bir artış göstererek 20 milyonu bulduğu tespit edilmiştir. Yeryüzündeki özel güvenlik firmaları dünya piyasalarında, 2011 yılı ortalama verilerine göre 100 milyar dolardan fazla bir pazar

70 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

payına sahiptir. Hâlihazırda Avrupa Birliği ülkelerinde özel güvenlik sektörü 1,7 milyon çalışanı, 50.000 şirketi ve 15 milyar € yıllık geliri ile önemli bir sektördür. İngiltere 220 bin kişi ile güvenlik sektöründe istihdam açısından Avrupa lideridir.

(TOBB, 2014, s. 1-2) Türkiye’de özel güvenlik sektörü 3 milyar dolarlık bir pazar oluşturmakta, 213.718 bin kişi ile istihdama önemli katkılar sağlamakta ve Avrupa’da ikinci sırada bulunmaktadır. Türkiye özel güvenlik sektörünün 2012 yılında 10 bin kişiyi daha iş imkânı sağladığı tahmin edilmekte ve bu büyüme hızıyla çok yakın bir gelecekte Avrupa lideri olacağı değerlendirilmektedir (TOBB, 2014, s.

2) Elimizdeki veriler bize özel

güvenlik sektörünün istihdam ve ekonomi açısından ne kadar önemli olduğunu göstermektedir.

Ayrıca hizmetin niteliği açısından, ülke güvenliği açısından ekonomik verilerin dışında hassas bir konu olduğunu göstermektedir.

Bu çalışmada; özel güvenlik sektörünün istihdam kaynaklarından meslek yüksekokulu mülkiyet koruma ve güvenlik programlarının özel güvenlik ve koruma programlarında eğitim faaliyetlerine devam eden öğrencilerin, özel güvenlik sektörüne bakış açıları ve algıları üzerine anket uygulaması gerçekleştirilmiş, elde edilen veriler uygun istatistik yöntemleri ile analiz edilerek sonuçları aktarılmıştır. Ülke yönetimlerinin günümüzdeki güvenlik hizmetlerine yönelik algısı, sanal tehditlerle mücadele etmek yerine, vatandaşlarının huzur ve güvenliğini olumsuz etkileme ihtimali asimetrik tehditlere yönelik tedbirlere yönelmiştir. Yönetenlerin temel hedefi, toplumun yaşam kalitesini bozabilecek iç istikrarsızlıklarla mücadele etmek şeklinde belirlenmiştir (Özalp, 2016, s. 4) Bu bağlamda güvenlik kelimesi; TDK (Türk Dil Kurumu) Büyük Türkçe Sözlüğünde, “Toplum yaşamında yasal düzenin aksamadan yürütülmesi, kişilerin korkusuzca

GÜVENLİK HİZMETİ

yağlayabilmesi durumu, emniyet” olarak tanımlanmaktadır. Emniyet kavramı; “güven, inanma, itimat”, “polis işleri” şeklinde tanımlanmaktadır. (TDK, 2009) Köken olarak Latince, Securitas kelimesinden türeyen securite yani güvenlik kavramı; garanti, güven, rahatlık ve huzur, düzen, emin olmak, güvenirlilik gibi anlamlara sahiptir. Güvenlik kelimesi zengin bir kelime kaynağına sahip olan Arapça da ise “emniyet” kelimesi ile ifade edilmektedir (Keleş, 2010, s. 30). Günümüzdeki anlamıyla güvenlik ve polislik kavramı XV. yüzyıl Kıta Avrupa’sında ortaya çıkmaya başlamıştır. Yerel düzeyde bir örgütlenmeye sahip Avrupa da sosyal, ekonomik ve siyasal yapısı feodalizmin çöküşüyle birlikte yeni bir hal almaya başlamıştır.

Sosyal, siyasal ve iktisadi hayatta başlayan dönüşüme ek olarak yasal reformlarında gerçekleştirilmesi temel bir ihtiyaç olmuştur.

Avrupa’da Sanayi devrimi, coğrafi keşifler, buluşlar, reformlar ve Rönesans’ın etkisiyle ortaya çıkan sanayileşme, zenginleşme ve kent kültürü suç oranlarının hızla artmasına sebep olmuştur.

Devletler zaman içerisinde kişi ve kurumsal güvenlikler konusunda yetersiz kalmaya başlamıştır.

Bunun sonucu olarak insanlar kendi güvenliklerini sağlamak için alternatifler üretmeye başlamışlardır. Bunun sonucu olarak özel güvenlik ortaya çıkmıştır. Özel Güvenlik Teşkilatı ihtiyaç-

72 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

tan doğmuştur. 1950’li yıllarda, toplumsal refahın artışına ters orantılı olarak suç oranı da artmış, bu duruma devletin güvenlik güçleri yetersiz ve hazırlıksız yakalanmış, iş gücü ve kaynak sıkıntıları yaşanmıştır. Bu sıkıntı, o dönemde farklı özel güvenlik organizasyonları ile doldurulmaya çalışılmıştır. Bu organizasyonlar uzun yıllar varlıklarını sürdürmüşlerdir. İlk olarak özel güvenlik kavramı Amerika’da 1850 (Pinkortonlar) ve İngiltere’de 1935’de (Sccuricor) kurulmuştur. Özel güvenlik şirketlerinin yararı ve polis güçlerine olan katkıları, İngiliz Polis Federasyonu gibi bazı karşıt örgütlere rağmen, günümüzde kabul edilmektedir (Bakkal, 2009, s. 7). Türkiye’de özel güvenlik teşkilatının tarihsel gelişimi; Osmanlı Devleti döneminde güvenlik hizmetlerinden askerden faydalanılmış, bunun yanı sıra geceleri mahalli bekçileri(asesler) esnaftan aldıkları belirli bir ücret karşılığında yerine getirmişlerdir.

Ayrıca “Muhtesiplik” özel güvenlik hizmetlerine dâhil edilebilir (Uzunçarşılı, 1980, s. 121). Türkiye’nin sahip olduğu jeopolitik konumu itibarıyla iç ve dış tehditlerin hedefi haline gelmiştir. Özellikle 1960’lı yıllardan itibaren şekil ve anlam değiştirerek, artan ve azalan büyüklükteki terör saldırıları ülkemizi zayıf düşürmeyi hedeflemiştir. Bu amaçla hedef olarak insanların yoğun olarak bulundukları alanları ve stratejik konuma sahip hedefleri tercih ettikleri görülmektedir. Kamu düzenin birinci koruyucu unsuru genel kolluğun(Polis ve Jandarma) son yıllarda artan kentleşmenin etkisiyle genel kolluğa yeni yükler getirmeye başlamıştır. Böylelikle Genel kolluğun herkesin kişisel güvenliğini sağlamayacağı gibi

Türkiye’de özel güvenlik teşkilatının tarihsel gelişimi; Osmanlı Devleti döneminde güvenlik hizmetlerinden askerden faydalanılmış, bunun yanı sıra geceleri mahalli bekçileri(asesler) esnaftan aldıkları belirli bir ücret karşılığında yerine getirmişlerdir.

Ayrıca “Muhtesiplik” özel güvenlik hizmetlerine dâhil edilebilir. her yerde de olamayacağı anlaşılmış ve özel güvenlik sektörü gelişmeye başlayarak; sayısal manada bazı ülkelerdeki polis sayısının üç katına çıkan özel güvenlikçi kitle ortaya çıkmıştır (Aktaş & Polat, 2009, s. 57) 12 Eylül 1980’de Askeri darbe sonucunda ülke yönetimine el koyan Milli Güvenlik Konseyi kararı sonucunda, 27.10.1981 tarih ve 2495 Sayılı Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkındaki Kanun yürürlüğe girmiştir.

Böylece Özel Güvenlik ilgili sorunlar Amerika esaslı bir mevzuat ile çözüme kavuşturulmaya çalışılmıştır. Günümüzde Özel Güvenlik Hizmetleri 10.06.2004 tarih

GÜVENLİK HİZMETİ

ve 5188 Sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun ve ilgili yönetmelik ile yürütülmeye çalışılmaktadır. Fakat bahse konu kanun ve yönetmelik hızla büyüyen özel güvenlik sektörünün ihtiyaçlarına cevap verememektedir.

Türkiye’de özel güvenlik eğitimi Geleceğe yönelik olarak sektörün analizi yapıldığında, en önemli sorunun nitelikli çalışan bulabilmek olduğu görülmektedir. Mevcut düzenlemelere göre insan kaynağı iki önemli kaynaktan sağlanmaktadır. Bunlardan birincisi hizmet sağlayıcı olarak sektörün lokomotifi durumundaki özel güvenlik şirketleri tarafından verilen temel eğitim, ikinci sayıları son yıllarda hızla artan meslek yüksekokullarındaki özel güvenlik ve koruma bölümleridir. Ayrıca genel kolluktan emekli olan ve beş yıl çalıştıktan sonra kendi istekleri ile

ayrılan kişilerde diğer istihdam kaynağını oluşturmaktadır. Üniversiteler ülkemizdeki güvenlik konusundaki ihtiyaca duyarsız kalmayarak meslek yüksekokulları bünyesinde nitelikli özel güvenlik elemanı ve eğitmenleri yetiştirebilmek amacıyla , “Savunma ve Güvenlik” ve “Özel Koruma ve Güvenlik” isimleri adı altında iki yıllık programlar bölümler açmaya başlamıştır.

2009 yılında ismi değiştirilerek “Özel Güvenlik ve Koruma” adıyla, özel güvenlik personelini yükseköğretim düzeyinde yetiştiren ilk eğitim programı olmuştur (TOBB, 2014, s. 16).

Tablo 2’deki veriler bize halen Yükseköğretim kurumlarında eğitim faaliyetlerine devam eden özel güvenlik ve koruma programı öğrencilerinin sayılarının sektörün ihtiyaçlarının çok gerisinde olduğunu göstermektedir.

Yeryüzündeki özel güvenlik firmaları dünya piyasalarında, 2011 yılı ortalama verilerine göre 100 milyar dolardan fazla bir pazar payına sahiptir. Hâlihazırda Avrupa Birliği ülkelerinde özel güvenlik sektörü 1,7 milyon çalışanı, 50.000 şirketi ve 15 milyar € yıllık geliri ile önemli bir sektördür.

Tablo -1: 2004-2014 yılları arasında faal olarak eğitim faaliyetlerine devam eden eğitim kurumları sayısı.

2004 Faal eğitim kurumları Sertifika alan özel güvenlik sayısı Mevcut özel güvenlik sayısı

27

2005 306

2006 408

2007 504

2008 562

2009 632

2010 640

2011 617

2012 587

2013 557

2014 57

76.587 137.584 97.854 103.446 138.883 136.192 142.267 125.379 108.589 80.460 1.147.241 23.458 32.547

24.978 24.663

30.270

22.901

8.825

Kaynak: (Özel Güvenlik Dairesi Başkanlığı, 2014)

Tablo -2:Üniversitelerdeki özel güvenlik eğitimi Özel güvenlik ve koruma programları Devlet üniversiteleri Özel Üniversite Açık Öğretim Toplam

Kurum sayısı 25 1 2 28

Kaynak: (Yükseköğretim Kurumu, 2017)

74 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

KIZ 977 - 458 1435

ERKEK 2713 4 3419 6226

TOPLAM 3690 4 3877 7761

23.118

19.036

7.506

217.302

GÜVENLİK HİZMETİ

Suç teşkil eden videoları paylaşırken iki kez düşünün Güvenlik kameralarının dikkatli incelemeleri olmasaydı; kapkaç, otomobil hırsızlıkları, çarpma ve düşme gibi kazalar çözülememiş olabilirdi. Ancak; “Puget Sound” polisi, insanları sosyal medyada kanıt paylaşmadan önce iki kez düşünmeleri konusunda uyarıyor; bunun sebebi soruşturmanın başlamadan önce bitmiş olabileceğindendir. Çeviri: Arzu YÜKSEL

V

ideo gözetim çağında yaşamaktayız. Ne yazık ki, içimizden birilerinin dolandırıcılığa maruz kaldığını çok sık görebiliyoruz. Güvenlik kameralarının dikkatli incelemeleri olmasaydı, kapkaç, otomobil hırsızlıkları, çarpma ve düşme gibi kazalar çözülememiş olabilirdi. Ancak; “Puget Sound” polisi, insanları sosyal medyada kanıt paylaşmadan önce iki kez düşünmelerini önermekte; bunun sebebi aksi takdirde soruşturma başlamadan önce bitmiş olabileceğindendir. Doğu Tacoma Eyaleti’nden Ed ve Donna, dizüstü bilgisayarlarındaki güvenlik videolarını incelerken suçlunun kayıtsız şartsız yürüdüğünü ve arabaların gidişini izlediğini ifade etti. Çiftin gözetleme kameraları geçen yıl Pierce Eyaleti’nde ki evlerinden çalındı. Ancak; Washington

76 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

Polisi’nin “En Çok Aranan” suçlu için verdiği ipuçları sayesinde, izleyiciler şüpheliyi yakalamak için polise yardım etti. Ancak, bazen suçluları polisi çağırmadan önce sosyal medyada paylaşıyorlar.

Tacoma polisi, bunun bazen geri tepen bir strateji olduğunu ifade etmektedir. Tacoma polis memuru Loretta Cool, “Bunu yaptığınızda, adamı yakaladığımızda temelde elimizi bağlamış oluyorsunuz çünkü mahkemede suçluya karşı bir şey kullanmamız gerekli “ dedi.

Cool, savunma avukatlarının davaları raydan çıkarabildiğini çünkü cinayet videosunun ilk defa sosyal medya da paylaşılabiliyor olabileceğini belirtti.

Cool, bütün polis teşkilatlarının önünde birden çok engel oluşturulduğunu, ayrıca kanıtın sosyal medyada yayınlanması ile bölümün tarafsız tanıklarını belirleme kabiliyetinin kırılabileceğini, bir savunma avukatı, facebookta tespit edilen kişi için; müvekkilinin tanınabileceğini ve o gün o saatte orada olmadığını savunabilir, işte o zaman mahkemenin durduğunu, davayı kaybedeceklerini ifade etmektedir. Fakat Pierce ilçesi savcısı, savunma avukatlarının hep bu yolu izlemediğini vurguladı. Lindquist ifadesinde “Vatandaşların

ev ile ilgili videolarını Facebook’a veya YouTube’a koyduklarını sıkça gördüklerini, savunma avukatlarının bunların dışında da bir tartışma yaratabileceğini, ancak savunma avukatlarının argümanıyla uğraşmanın işlerinin bir parçası olduğunu belirtmektedir ve “Savcı olarak benim durumumda, bir dava güçse, güçlü kalır.” ifadesini kullanmaktadır.

Snohomish Eyaletinde, suçlu Scotty Becktell adlı kişiyi felce uğratan bir çarpma olayını itiraf etmesinin ardından 8 ay hapis cezasına çarptırıldı. Bunun üzerine Bectell “İstediğim kadar değil, ama ona iyi bir ders vermek için yeterli olmalı” ifadesini kullandı. Becktell’in gözlem videosu, adaletin yerini bulmasına yardımcı olan ipucunu sağladı.

Buradaki fark, araştırmacılar diğer ipuçlarını yorumladıktan sonra videonun yayınlanmasını serbest bıraktı. Cool “Sonuç olarak, online paylaşımda bulunmak isterseniz, polisin sizi dava ile çalışan memur ile görüştürmesini, soruşturmaların zaman alabileceğini ve mağdurların polisin görevini polise bırakmaları gerektiğini anlamasını öneririm.

Ayrıca bu tip durumlarda çalışmamıza izin verildiği takdirde, istedikleri memnuniyeti elde edeceklerdir” şeklinde açıklamada bulundu.

YANGIN GÜVENLİĞİ

Duman ve yangın Yangından kaynaklanan zehirli ürünler 1970'li ve 1980'li yıllarda yangın kurbanları için büyük bir tehdit olarak görülmeye başlandı ve yangın bilimi ile ilgilenenlerin bu tehlikeyi incelemesi ve analiz etmesinin önemi oluştu.

Fikret KIR / Yangın Güvenlik Uzmanı DEMOFİRE YANGIN SÖNDÜRME SİSTEMLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.

H

ayatın kaynağı olarak ateş, insanlığın en büyük keşiflerinden biri ve tartışmasız hayatımızı en fazla etkileyen buluştur. Hayatımızı kolaylaştıran bu buluş beraberinde bazı tehlikeleri de getirmiştir. Başlarda kontrol dışına çıkmış ateşin getirdiği tehlike sadece ısıydı ancak uygarlıkta ilerleme ve nüfusun artmasıyla insanların yaşam alanları değişti; evlerin yapıları, tavan yükseklikleri, yalıtım malzemeleri ve havalandırma sistemleri ciddi Fikret değişimlere uğradı ve tehlikelerin sayısı ve çeşidi de o oranda çoğaldı. Son yüzyılda yangınlarda ortaya çıkan toksik duman yangına maruz kalan kurbanlar için büyük bir tehdit halini aldı.

Sıklıkla meydana gelen yangın kaynaklı ölümlerin temel nedeni nedir? Yangın bizi nasıl öldürüyor, canlıları öldüren yangının çıkardığı duman; dumanın içindeki gazlar mı yoksa yangın sebebi ile ortaya çıkan ısıya maruz kalmak mı? Sorularına cevap aslında ilginç; duman dünyadaki yangından kaynaklı ölümlerin ilk sırayı oluşturan nedenidir. Ayrıca duman yayılımı binalarda meydana gelen yangınların toplam % 75’inden sorumludur, yangın toksisitesinin hemen hemen herkes için ölüm nedeni olduğu birçok büyük yangın kazası meydana gelmiştir. Ülkemizde ciddi bir istatistik yok ancak; ABD ve İngiltere’de geçmiş on yıl boyunca yangın kayıplarının istatistiksel değerlendirmelerine bakarsak, yangın toksisitesinin yangın kurbanları için en önemli ölüm nedeninin olduğunu

78 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

görebiliriz. Duman derken; CO – karbonmonoksit - ve ahşap bazlı yangın yan ürünü olan C3H4O alhedit-akrolein’in ana ölümcül duman bileşenidir. Yangın güvenliği mühendisliğinin ilerlemesinin bu aşamasında; toksik tehlikeleri ölçmek ve ölçmek için etkili yöntemlere duyulan ihtiyaç çok önemlidir.

Yangın bilimi, değişen modern yaşam tarzımızın güvenli bir şekilde çeşitli konularını çözmektedir.

Yangın biliminin asıl amacı, daha güvenli bir ortam sağlamak ve bu amaca ulaşabilecek pratik çözümKIR ler üretmek için bilimsel kanıtlar kullanarak kayıpları azaltmaktır.

Kapalı bina yangınları Yangınları incelemenin en büyük zorluklarından biri, yangınların rastlantısallığıdır. Yanma deneyleri çoğunlukla, hedeflenen uygulama ve yakıta bağlı olarak performansın iyileştirilmesi için önceden tasarlanmış sistemler için geçerlidir. Yangın deneylerine bağlı çalışmalar ile yangını anlamayı mükemmelleştirilecek ama mutlak rastgelelik için tasarlanmış hiçbir sistem mevcut değildir. Yangın biliminin başlıca görevi, farklı koşullardaki yangın gelişimini anlamak ve farklı aşamalardaki tehlikeleri değerlendirmektir.

Sonrasında da bu tehlikeleri kabul edilebilir düzeylere taşıyabilecek pratik çözüm önermektir. Yanma ile ilgili olarak yapılan temel çalışmalar, deneyler, yangını anlamak için önemli bazı kuralları belirlememizi sağlar. Bu temel kurallar daha sonra yangın

YANGIN GÜVENLİĞİ

daha karmaşık deneyleri ve araştırmaları anlamak üzere geliştirilebilir. Yangın ölümlerinin çoğunluğu binalar içinde (% 75’den fazla) meydana gelir.

Kapalı bina yangınları genellikle küçük bir ateş ve küçük bir yangınla başlar, daha sonra daha fazla ısı ve duman oluşarak yangın ilerlemeye başlar.

Başlangıç aşaması denilen erken aşamada, yakıt az olduğu için yangın çok büyük değildir. Sonra yakıt türü ve havalandırma koşullarına bağlı olarak yangın yavaş veya hızlı bir şekilde büyür. Türüne ve ortama göre yangın bazen çok uzun bir büyüme periyodu gösterebilir ve yüksek alevli bir ateş genellikle flashover yaşadıktan sonra tamamen gelişmiş bir yangına dönüşür. Flashover, büyüme dönemi ile tamamen gelişen yangın sahnesi arasındaki geçiştir. Flashover “basit bir yangın durumundan toplam yüzey yangınına geçiş” olarak ta adlandırılır. Flashover’da tavan sıcaklığının 500 - 600 ˚C olduğu, bölmenin zemin seviyesindeki radyasyonun 15 - 20 kW/m2’ye ulaştığı görülür.

Flashover sonrası yangında ısı salınım hızı doruklara çıktığından ve çoğunlukla oksijeninin miktarına bağlı olarak yangın büyüklüğünün olduğu bir evrededir, bu aslında havalandırma - hava kontrollü bir yangındır. Yanmamış gazlar tipik olarak bu aşamada tavan seviyesinde birikir. Bu sıcak (700-1200 ˚C) yanmamış gazlar genişledikçe ve yayıldıkça alev dilleri oluştururlar. Bu aşamada, toksik ürünlerin çokluğu genellikle yakıtla kontrol edilen yangın koşullarında olduğundan daha fazladır. Yangın yüklerinin, yanmamış gazların çoğu, tamamen tüketilmektedir. Yakıt tüketilirken ısı salınım hızı düşer ve yangın yavaşlama evresine girer. Tipik olarak bu evrede yangın, havalandırma kontrollü bir yangından yakıt kontrollü bir yangı-

80 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

Flashover "basit bir yangın durumundan toplam yüzey yangınına geçiş" olarak ta adlandırılır. Flashover’da tavan sıcaklığının 500 - 600 ˚C olduğu, bölmenin zemin seviyesindeki radyasyonun 15 - 20 kW/m2'ye ulaştığı görülür. na dönüşür. Toksisite gazların en yoğun olduğu dönem flashover’a kadar olan dönem ile Decay yavaşlama dönemi başladığından sonraki dönemdir. Yangından kaynaklanan zehirli ürünler 1970’li ve 1980’li yıllarda yangın kurbanları için büyük bir tehdit olarak görülmeye başlandı ve yangın bilimi ile ilgilenenlerin bu tehlikeyi incelemesi ve analiz etmesinin önemi oluştu. Bu önemin nedeni, yangın kurbanlarının büyük çoğunluğunun toksik duman soluyarak ölümüyle sonuçlanan yangın afetleriydi. Yangın ölümleri ile ilgili yapılan istatistiksel incelemeler, yangın ölümlerinde duman ve toksik etkilerin fazlalığını da kesinleştirmiştir. Dünya ve ülke tarihindeki bazı facialar ki en çok iz bırakanları; 1980 yılında Suudi Arabistan havayollarına ait bir uçakta meydana gelen yangında 163 kişi hayatını kaybetti ve bu kayıplar toksik duman nedeni ile oluştuğu anlaşılan faciadır.

Yine 22 Ağustos 1985’de Boeing 737-236, havaalanında yana uçakta 54 kişi hayatını kaybetti, olay sonrası raporlarda bu kayıpların temel nedeni uçak içerisindeki atmosferde hızlı toksik gaz yayılımı olduğu belirtilen faciadır.

Yakın zamanda ülkemizde; Adana’nın Aladağ ilçesinde 11’i öğrenci 12 kişinin hayatını kaybettiği kız yurdu yangınının ölümlerin toksik gaz zehirlenmesi sonucu olduğu anlaşıldı. Yine hepimizin hatırladığı; bölücü terör örgütü PKK 13 Mart 1999’da İstanbul Mavi çarşıya molotof kokteyli bir terör saldırısı düzenledi. Teröristler, çarşının içindeki iş yerlerinin vitrinlere de molotof kokteyli attı. Çıkan alevler bir anda binayı sardı. Yangın merdiveni bulunmayan çarşıdaki yangının büyümesi sonucu çıkan yangında 10 kişi yoğun duman sebebiyle zehirlenerek

YANGIN GÜVENLİĞİ

Ülkemizde ciddi bir istatistik yok ancak; ABD ve İngiltere'de geçmiş on yıl boyunca yangın kayıplarının istatistiksel değerlendirmelerine bakarsak, yangın toksisitesinin yangın kurbanları için en önemli ölüm nedeninin olduğunu görebiliriz.

Veriler İngiltere DCLG 2016

hayatını kaybettiği facialar yangın toksitisesinin neden olduğu iz bırakan yangın olaylarıdır.

Bildiğimiz üzere ülkemizde TUİK tarafından bir yangın istatistiği verileri tutulmamaktadır. Tam olarak ülkemizde yangınlar için sonuç verilere sahip değiliz. Ancak İngiltere de yayınlanmış olan istatistikleri baz alırsak, ölümlerin% 41’i duman solunumu ile olduğunu ve yaralanmaların% 46’sı (ilk yardım ve ihtiyati muayene hariç) şekilde gösterildiği gibi duman teneffüsüyle oluştuğunu görebiliriz. Benzer bulgular, ABD Yangın İdaresi tarafından açıklanan veriler ile değerlendirildiğinde konut binalarındaki yangın ölümlerinin % 39’unda duman teneffüsünün en önemli neden olduğunu, duman soluma nedeni ile yangın yaralanmalarının ise % 46 olduğunu görmekteyiz. İstatistiksel verilere bakıldığında son yıllarda duman toksisitesi tarafından ölümlerin arttığı görülmektedir. Asında gerek yangın önleme ve korunmada meydana gelen bilimsel yenilikler ve gerekse itfaiyenin farkındalığının, itfaiye hizmetlerinin daha modern ve teknolojik olmasına rağmen meydana gelen bu artışın “istatistiksel anomali” olarak düşünülebilir. Bu bir anomali değil aslında bu artışın olduğu bir realite olarak önümüzde duruyor, duman toksisitesi sebebi ile ölümlerin artmasının birkaç sebebi vardır. İlk olarak binalarda artık kompleks materyallerin kompleks yanma emisyonları üreten polimerlerin ve daha bir çok petrol tabanlı ürünlerin kullanılmasıdır. İkincisi ise modern

Veriler US FEMA 2016

82 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

YANGIN GÜVENLİĞİ

mimaride enerjinin etkin verimli kullanıldığı bina tasarımlarının yapılmasıdır, daha küçük odaları ve daha düşük tavan yükseklikleri gibi tasarımlar ise minumum enerji ile maksimum ısınma – enerji kullanımı sağlanmak istenmektedir.

Yine günümüz mimari tasarımlarındaki havalandırma kısıtlamaları yangının yayılmasını engellemekle beraber de yanma sürecini zorlaştırır ve yanmaya hazır toksik gaz ürünlerinin çokluğunu meydana getirir. Yapılı çevrelerdeki mobilya miktarındaki artış (yangın yükleri), mobilya tefrişat ta kullanılan malzemelerin içerikleri ve malzeme bileşimi gibi unsurlar toksik dumanın temel nedenidir. Bu faktörlere dayanarak, yangın toksisitesi araştırma ile ilgili belirli yönergeler izlenmelidir. İlk olarak, binalarımızda kullandığımız farklı malzemelerin toksisite potansiyelini anlamalı ve ölçmeliyiz. Bu malzemelerin toksisite üretme düzeylerinin yangın bölmesinde azaltılmasına olanak tanıyan uygun modeller geliştirmeliyiz. Kullanılan her malzemenin ne kadar toksik ürün üreteceğini belirlemeliyiz. Böylece insanların zararlı olmayan seviyelere toksisiteye maruz kalmasını sağlayacak duman kontrol önlemleri alabiliriz. İkinci olarak ise daha yavaş bir yanma oranı ve

84 n Güvenlik Yönetimi Kasım 2017

düşük toksik üreten daha doğal ve doğası gereği daha güvenli materyalleri ürünleri geliştirmeye yönelik ürünler üretmeye yönelik çalışmalar yapmalıyız. Yangının yan ürünü olarak ortaya çıkan zehirli türlerin bileşimi çok karmaşık olabilir ve her bileşenin insanlar üzerinde farklı etkileri vardır. Yangından kaynaklı toksisite değerlendirmesi için ilave modeller, ölüm eşik sınırları gibi, bilinç kaybı sınırları ve minumum etkilenme sınırları gibi değerleri tespit edebilecek bilimsel çalışmalar yapılmaktadır. Ancak ucuz malzeme üretmek için kompleks ve karmaşık mataryel bileşimleri bu çalışmaları çok zor bir hale getirmektedir. Yangında ciddi bir öldürücü etken olan duman ve dumanla beraber duman toksisitesinin etkilerini azalmak uzun süreli disiplinli bir çalışma sonucu en aza indirgenebilir. Her bir yaşanabilir yapılı çevre için tüm tasarım modelleri göz önüne alınarak her bir tasarım için yangın güvenliği risk yönetimi tasarımı da yapılmalıdır.

Yapılan yangın güvenlik tasarımı sürdürülebilir olarak yönetilmelidir.

Kaynaklar; Conference University Of Leeds verileri, NFPA verileri, FEMA verileri, DCLG verileri, internet haberleri.

ABONE FORMU

ABONELİK BİLGİLERİ GÜVENLİK YÖNETİMİ DERGİSİNE 1 YILLIK ABONE OLMAK İSTİYORUM. ADI, SOYADI : FİRMA ADI : DOĞUM TARİHİ/YERİ: DERGİ TESLİM ADRESİ ADRES

:

POSTA KODU / SEMT / ŞEHİR DİĞER BİLGİLER: MESLEK

:

E-MAİL

:

TEL

:

FAX

:

GSM

:

FATURA ADRESİ: ADRES:

POSTA KODU / SEMT /ŞEHİR VERGİ NO / DAİRESİ Güvenlik Yönetimi Dergisi’nin 1 yıllık abonelik bedeli 85 TL. + KDV’dir.

Abonelik bedelini İş Bankası - Perpa Şubesi - Hesap No: 1188 0542685 IBAN: TR76 0006 4000 0011 1880542685 yatırdıktan sonra dekontun fotokopisi ile birlikte bu formu doldurarak 0212 210 54 45’’ye fakslayıp yada yesim@guvenlik-yonetimi.com adresine mail atarak hemen abone olabilirsiniz.

R

E

K

L

A

M

I

N

D

E

K

83

2-3

57

92

63

65

29

31

95

13

79

1

ö.K.İ

25

41 - 42

45

53

85

71

33

21

19

69

67

47

59

81

75

15

35

73

61

11

49

51

S

7 - 96

17 77

39

89

9

A.K.

91

87

A.K.İ.

93

Ö.K.

17