InFo U N u mme r 4 d e s e mb e r 2 0 1 0 å r g a n g 2
InFoU
Senter for helseforsking Nyhendeskriv nummer 4 desember 2010 årgang 2
INNHALD
Julebrev s.2
kan livsstilsbehandling hjelpe overvektige?
s. 3
Fedmeoperasjon gjev best langtidseffekt
s. 4
Vil hjelpe elevar å meistre angsten
s. 6
Nye behandlingsmetodar for angst
s. 7
Forskingsresultat vekkjer interesse i USA
Så ville eg ha lagt inn litt skryt: Artiklar i vitskaplege tidsskrift, kronikkar, masteroppgåver - forskings- og utviklingsarbeid som bidreg til betre helsetenester. Eg ville nok også ha lurt inn ei setning om at den første som har fullført heile PhD-løpet ved Avdeling for helsefag disputerte dette året.
s. 8
Stipendiat til Helse Førde
s. 8
Interessert i å forske på kvalitet og pasienttryggleik?
s. 9
Gjertsen tilsett som stipendiat
Bak linjene over ligg arbeid – mykje arbeid. Eg ville ha skrive om hardt arbeidande forskarar, leiarar som legg til rette for FoU og kollegaer som bidreg. Så ville eg ha fortalt om søknadsskriving og samtalar om ferske funn.
s. 9
Vann pris for beste poster
s. 10
- Kunst bidreg til betre helse
s. 11
Mot tettare samarbeid om eldre og teknologi
s. 12
Kvalitet og kvalitetsproblem for demensråka
s. 13
Makt og motmakt i sykehjem
s. 14.
Publisert siden sist
s. 15
Delta i Kvalitativt forum
s. 16
Forskingspris til Geir Kåre Resaland
Julebrevet frå med adresse HF og HSF - korleis skulle så det sjå ut? Som for andre brev vil det vere avhengig av kven som skriv. Familien er mangfaldig. På Forskingsdagane i haust var 11 av avdelingane i HF og alle dei fem avdelingane ved HSF representerte med presentasjonar innan helse. Om eg var brevskrivaren ville eg fortalt om dette mangfaldet!
På baksida av brevet: Bilete av køen framfor mikroskopet på Forskingsdagane. Bøker tilsette har vore involverte i, med hint om kjøpe. Til slutt i brevet ville eg teke med eit sitat frå ein disputas i haust: På eit av spørsmåla om materialet - blod - kom det spontant frå doktoranden: Med desse orda ønskjer eg dykk alle god jul! Beste helsing Marit Solheim
1
e mb InFo U N u mme r 34 sdeeps te mbeerr 22001100 åårrggaanngg 22
O VER VEKT
Kan livsstilsbehandling hjelpe overvektige?
Foto: sxc.hu
På eit kontor i lettbygget på Vie sit doktorgradsstipendiat Randi Jepsen og analyserer ei mengd variablar. Ho skal finne ut kven livsstilsbehandling kan fungere for. Skulle ho stå fast i arbeidet kan ho banke i veggen med SOS-signal. - Det er positivt å ha den eine rettle-
– Vi skal sjå på variablar som fysisk
kome seg opp av sofaen?, seier
iaren så nært, men eg håpar vel at eg
form, vekt, matvanar, blodprøver, kor
Jepsen.
slepp å ta i bruk desse bankesignala,
fysisk aktive dei har vore i tida før og
sjølv om eg har tenkt på det, seier ho.
etter at dei kom til Hauglandssenteret
Randi Jepsen er den nyaste doktor-
og korleis dei opplever eigen situasjon
gradsstipendiaten i gruppa som
og livskvalitet, fortel Jepsen.
forskar på sjukleg overvekt.
Randi Jepsen og teamet er difor nøye med datainnsamling og metode. –Forskinga skal vere etterprøvbar. I og med at dette er ein
Utfordrande metode
veldig open studie, er det ekstra
To år med innsamling
Det er knytt uvisse til resultata av
viktig. Vi ynskjer å finne ut så
Ho skal sjå nærare på helserelatert
livsstilsbehandling for sjukleg over-
mykje som mogleg om kva som er
livskvalitet før og etter livsstilsbehan-
vekt. – Hovudspørsmålet vårt er kven
fellesnemnarar for at livsstilsbe-
dling for sjukleg overvekt. I desember
denne behandlinga kan hjelpe, seier
handling skal fungere. Analysane
var ho og idrettspedagogen Eivind
Jepsen. Spelar det noko rolle om du er
våre blir veldig omfattande fordi vi
Aadland ferdig med kvinne eller mann, høgt eller lågt ut-
må inkludere alle moglege
den første innsam-
variablar og så luke ut etter kvart,
danna, kor fort du går ned i vekt og
linga av datamateri- korleis du trenar? Avanserte metodar
RANDI JEPSEN
ale frå 50 pasientar.
blir nytta for å sjå om det let seg gjere å
Den siste gruppa
dele pasientane inn i subgrupper med
med pasientar er
felleskjenneteikn.
nettopp ferdige
med eit seksvekers opphald på Hauglandssenteret. Jepsen og Aadland har fått eit nytt sett med datamateriale å analysere. I løpet av to år skal pasientane inn til behandling fire gonger, og dei to doktorgradsstipendiatane skal følgje dei heile vegen.
seier ho. Kva er målet? Det er ikkje berre metodane og analysane som er skapar hovudbry
Jepsen fortel at ein del tidlegare stu-
for den tidlegare kreftsjukepleiar-
diar er vanskelege å etterprøve på
en, høgskulelektoren, studieleiaren
grunn av svakheiter med design og
og internasjonale koordinatoren.
innsamling. – Det er ikkje alltid så greitt å vite kva tidlegare studiar har meint med livsstilsbehandling. Meiner dei at pasienten har fått eit tilrettelagt opplegg, eller har legen berre sendt pasienten heim med klar melding om å
Som elles i helsefremjande arbeid er det ei stor utfordring er å konkretisere kva resultat som er bra og kva som er dårleg. Er målet at pasientane skal bli normalvektige
2
e mb InFo U N u mme r 34 sdeeps te mbeerr 22001100 åårrggaanngg 22
O VER VEKT
eller kan ein seie at livsstilsbehan-
Tverrfagleg samarbeid
For Randi er det motiverande å
dlinga fungerer dersom nokre pasien-
Randi Jepsen fortel ivrig om arbeidet og
arbeide tett med ei forskings-
tar går ned 10 prosent, normaliserer
målsettingane. Sjølv hadde ho aldri
gruppe. – Vi kan arbeide saman
blodtrykket, blir kvitt diabetesen eller
trudd dette skulle bli forskingsemnet.
og halde kvarandre oppe. Å ta ei
dei kjenner at dei meistrar kvardagen på ein ny og betre måte?
- Eg har ikkje spesialisert meg på dette feltet tidlegare, men det er utruleg span-
doktorgrad er ikkje berre enkelt, det kan bli tunge dagar, men det er målet at dei kjekke dagane
- Ein ting er også kva mål vi som for-
ande. Ikkje minst er eg særs glad for det
skarar set oss for studien, men det vik-
tverrfaglege samarbeidet, seier ho. Det
tigaste er kanskje kor tid eller kva skal
tette samarbeidet ho har med fagmiljøet
til for at pasientane får det bra og au-
innan fedmebehandling og forsking i
– Vi som forskar på andre sin
kar livskvaliteten sin?, seier Randi
Sogn og Fjordane styrkar prosjektet trur
livskvalitet må jo hugse på vår
Jepsen.
ho . – No blir problemstillingane granska eigen livskvalitet opp i det heile
Dei første resultata frå studien skal leggast fram på ein stor internasjonale konferanse i Istanbul i mai.
frå ulike vinklar og alle som er med
skal vege opp for dei litt tyngre, seier Jepsen.
også, avsluttar Randi Jepsen.
lærer utruleg mykje av kvarandre og dei
eva.marie.felde@hisf.no
fagfelta vi representerer.
Fedmeoperasjon gjev best langtidseffekt Debatten om fedme er sjukdom eller ikkje har rasa i media den siste tida. Forskarar frå høgskulen er sentrale i eit av landets få fagmiljø på fedmeforsking. Den siste tida har det vore ein høglydt
om livsstilsbehandling faktisk fungerer
debatt om fedme er ein sjukdom eller
for å redusere vekta. Så langt er forsk-
ikkje. Det heile starta med eit blog-
ingsresultata i tilknyting til denne be-
ginnlegg av Kari Jaquesson, som er ein
handlingsforma nedslåande. Slik
John Roger Andersen, stipendiat ved HSF
aktiv meiningsytrar på emne som kost- behandling fungerer dårleg på lengre
til å meistre dette i tilegg til
hald, trening og livsstil. «Fedme er
sikt, og berre for eit fåtal pasientar, for-
mykje fysisk trening/aktivitet og
ikke noe du HAR!», skriv ho i blog-
tel Andersen.
ein del som går på ernæring.
Nettverk for fedmeforsking som HSF
Forsking syner at med kirurgi får
- For dei som har ein KMI over 40, så
og Helse Førde er sentrale partar i, har
om lag 80 % av pasientane gode
er fedmen definerert som sjukdom.
tre doktorgradsstudentar knytt til seg i
langtidseffektar i høve vekttap,
Det kan også gjelde dei som har KMI
tillegg til to som er i oppstartsfasen
medan det for livsstilsbehandling
på 35 og i tillegg har fedmerelaterte
med slikt arbeid. Forskinga er i hovud-
i beste fall er om lag 10 % suk-
sjukdommar som til dømes diabetes.
sak knytt opp mot Helse Førde og
sess.
Der KMI står for kropssmasseindeks
overvektsoperasjonane som skjer der
og seier noko om balansen mellom
samt to prosjekt som er knytt til stu-
høgde og vekt, seier John Roger An-
diar av livsstilsbehandling ved Haug-
dersen. Han er ein av forskarane knytt
landssenteret.
ginnlegget.
til fagmiljøet.
- Forskinga tilseier at dei fleste som er sjukleg overvektige og som treng vesentleg vekttap bør velje operasjon. Eit mål med for-
Livsstilsbehandling
skinga vi gjer no, er at vi prøver å
Kva behandling fungerer?
Behandlinga på Hauglandssenteret in-
forutsjå kven som kan ha nytte
Andersen har nett avslutta si doktor-
neheld kognitiv terapi for å påverke
av livsstilsbehandling. Då får ein
gradsavhandling om "Helserelatert
åtferda. - Mange har negative tankar
målretta behandling av fleire,
livskvalitet før og etter kirurgisk be-
og kjensler knytt til åtferda og sabot-
som også vil påverke suksess-
handling for sjukleg overvekt". – I for-
erer seg sjølve, fortel Andersen. I tilbo-
raten av behandlingane, seier
skargruppa ser vi no grundigare på
det om livsstilsbehandling får dei hjelp
John Roger Andersen. eva.marie.felde@hisf.no
3
e mb InFo U N u mme r 34 sdeeps te mbeerr 22001100 åårrggaanngg 22
PSYKISK H EL SE
Vil hjelpe elevar å meistre angsten
Illustrasjonsfoto: sxc.hu
Fleire norske studiar dei siste åra har vist at talet på born som slit med ulike typar angst er relativt høg. Ein studie gjennomført i Nord-Trøndelag syner at nesten fem prosent av elevane i sjette til niande klasse har plager av ein slik grad at det kan kvalifisere til diagnosen sosial angst, og Barn i Bergen-undersøkinga viser at blant skulebarn er angst meir vanleg enn utagerande atferd. - Behovet for hjelp til angstmeistring
mykje om resultatet av treninga enda.
er godt dokumenter og vi ønskjer no å
Men nokre inntrykk har ho danna seg:
prøve ut eit treningsprogram for angstmeistring som kan nyttast i skulen, seier spesialpedagog Kirsten Flaten ved Høgskulen i Sogn og Fjordane og Førde BUP.
- Angst er meir vanleg enn ein trur, men fordi den ikkje er synleg for andre vert ein like overraska kvar gong dette vert tatt opp. I klassa som eg gjennomførte treningsprogrammet i
Samarbeid med skulen
skil elevane seg ikkje noko vesentleg
Flaten har saman med professor Einar
frå andre elevar. Dei kjem frå heimar
Heiervang utvikla eit treningspro-
som heller ikkje skil seg ut på noko
gram for angstmeistring som med
vis, men angst er ikkje fråverande av
støtte frå Regionalt forskningsnettverk
den grunn. Dette bilete samsvarar
for angstlidelser har vore prøvd ut i ei
godt med kartleggingar som mellom
femte klasse i Sunnfjord denne haust-
anna Barn i Bergen-undersøkinga
en. Programmet består av fem trening-
også finn, seier Flaten.
søkter på 45 minutt kvar og inneheld undervisning, øvingar og avspenning. I tillegg fyller elevar og foreldre ut eitt spørjeskjema før dei byrjar og eitt når dei er ferdig. I desse dager held Flaten på med å gå i gjennom spørjeskjemaene og kan derfor ikkje seie så
Imponert over elevane
Fakta om angst: Utbreidd liding, antatt at 10% av befolkninga slit i så stor grad at det burde vore behandla. Vanligste angsttyper hos barn; separasjonsangst, sosial angst og generalisert angst. Kun 13% av barn som slit med angst får behandling. I motsetning til det ein trudde før veks ein ikkje av seg angst. Fører til mykje unngåing og vegring, noko som over tid vil vedlikehalde angsten. Vanskelig å oppdage, også for foreldre. Barn med angst prøver gjerne å skjule at dei har angst, og vegrar seg for å oppsøke eller be om hjelp. Kan over tid føre til depresjon og einsemd. Kognitiv terapi har vist å være svært effektiv i behandling av angst.
Det var også knytt litt spenning til ko-
- I det heile har det vore ein fin
rleis elevane ville reagere på trening-
prosess der skulen, foreldre og ele-
sprogrammet, men elevane som
var har vore positive. Eg vart im-
deltok imponerte forskaren:
ponert over kor raskt elevane forstod programmet og kor posi-
4
e mb InFo U N u mme r 34 sdeeps te mbeerr 22001100 åårrggaanngg 22 tive dei var til å delta. Men evna til å
Etter års arbeid med angstterapi fann
konsentrere seg over lengre tid vari-
ho at visse fobiar er forbunde med
erte sterkt og av den grunn var det til
prestisje:
tider utfordrande å halde på merksemda deira. Det var knytt litt spenning til korleis elevane takla å fortelje om sine kjensler, men dette gjekk også veldig fint, fortel Flaten og legg til at gjennomføringa av undervisninga med samarbeidsvillige og ivrige elevar viser at elevane er mottakeleg for å snakke om kjensler. Det vart ikkje opplevd som flaut eller rart å snakke om dei tema som vart tatt opp. Ikkje berre ulemper med angst - Men ein må også hugse på at det ikkje berre er ulemper med angst, og då særskilt sjenanse, legger Flaten til. Ho
Populær fobi - Eg har oppdaga at blant fleirtalet av jentene er det populært å vere redd for edderkoppar. Sjølv om denne skrekken er relativt enkel å kurere vil dei ikkje gjere noko med det fordi det er knytt til ein oppleving av status og prestisje. For jentene er det eit fellesskap i denne fobien, og kanskje ein del av utviklinga inn i ein kvinneidentitet, seier Flaten med eit smil. Når data frå pilotprosjektet er ferdig bearbeida og analysert er målet å utvide prosjektet til ein doktorgrad. Berre eit fåtall får hjelp
gar er ein føremon:
- Det er berre dei seinaste fem til ti åra
sialt, og er heilt naudsynt i nokre samanhengar fordi det heng saman med evna til empati og forståing. Her vil litt angst gjere oss betre til å fange opp sosiale signal og å tilpasse eigen åtferd i dei ulike situasjonane. Men nokre slit meir enn andre og målet med treninga er å nå desse med eit program som vi veit kan hjelpe. Ein viktig del av treninga er at alle elevane skal delta, slik at det ikkje vert ekstra belastande for dei som slit mest frå før.
KIRSTEN FLATEN er høgskulelektor ved Høgskulen i Sogn og Fjordane og spesialpedagog ved Førde BUP.
trekker fram at det i nokre samanhen-
- Ein sunn sjenanse gjer oss betre so-
PSYKISK H EL SE
at forsking på angst hos barn har fått mykje merksemd. Store undersøkingar har kartlagt problematikken på ein god måte. Vi veit no at berre eit
Ho har mastergrad i spesialpedagogikk frå University of St. Thomas, Minnesota, og hovudfag i psykologi frå NTNU.
fåtal av barna som treng det vert henvist til BUP for behandling. I skulen er
Flaten har publisert ei rekke
fokuset i stor grad retta mot barn med
artiklar om sosial angst og sjen-
utagerande åtferd, samtidig som vi
anse hos born. Ho arbeider også
veit at følgjene av angst kan verte
med terapi, både individuelt og i
store seinare i livet. Målet no er å
gruppe, med born, unge og
skaffe finansiering til at treningsprogrammet kan prøvast ut i større skala
vaksne med sosial angst.
som grunnlag for eit doktorgradsprosjekt, avsluttar Flaten.
Tekst: runar.tengel.hovland@helse-forde.no
Om Regionalt forskningsnettverk for angstlidelser Prosjektet har som mål å realisere følgende: 1. Fremme utviklingen av regionale, nasjonale og internasjonale forskernettverk. 2. Legge grunnlaget for rekruttering til forskning med høy internasjonal kvalitet. 3. Utvikle en modell for integrasjon av klinisk praksis og forskning ved poliklinikker i det psykiske helsevern, Helse Vest RHF. 4. Etablere et metodebatteri for diagnostikk og behandlingsevaluering for klinisk virksomhet som kan danne grunnlag for effektivitetsforskning og pasientnær helsetjenesteforskning. 5. Gjennomføre en fokusert utprøving og videreutvikling av evidensbasert behandling for angstlidelser. 6. Utvikle egne metodepakker og forskningsdesign for barn/ungdom og voksne.
Professor Einar Heiervang (bilete) er leiar for nettverket saman med professor Odd E. Havik. Heiervang har vore tilsett i Helse Førde dette året.
Teksten er saksa frå strategidokumentet til forskingsnettverket.
5
e mb InFo U N u mme r 34 sdeeps te mbeerr 22001100 åårrggaanngg 22
PSYKISK H EL SE
Nye behandlingsmetodar for angst Overlege i Helse Førde, Einar Heiervang, er positiv til nye lavterskeltilbod for personar med angst og depresjonar. Han viser til Storbritania, der erfaringane er gode. 200 deltakarar møtte opp då Regionalt forskingsnettverk for angstlidingar i Helseregion Vest arrangerte Nasjonal Illustrasjonsfoto: sxc.hu
kunnskaps- og erfaringskonferanse i byrjinga av desember arrangerte kon-
tanke på å få langtidssjukemelde
over 100 000 britar fått betra si
feransen. Temaet var: Kva er effektiv
tilbake i arbeid
mentale helse. Nær halvparten av
behandling? Korleis nå dei
"Metoden
som trenger det? Synleggjere norsk angstfor-
har vore så god
sking
at sjølv i eit land
Nettverket vert leia av over-
kor ein kuttar
- I Storbritannia er det etablert fleire lavterskeltilbod for personar med angst og depresjonar gjennom
desse igjen har vorte heilt kvitt lidinga, i følgje det britiske helsedepartementet sine eigne tal. Lønsam
såkalla Increased access to lege Einar Heiervang ved Un- kraftig i offentleg psychological treatment gdomsavdeling for psykisk sektor har IAPT (IAPT). Denne ordninga helsevern i Helse Førde, sasom professor David M.
investering
man med dr. philos Odd E.
fått auka of-
Heiervang meiner at vi har mykje å lære av
Clark ved University of
erfaringane frå
Havik ved Universitetet i Ber- fentleg støtte."
London tok initiativ til, har
Storbritania:
gen. Heiervang fortel om ein
gjort at tilgangen til hjelp
vellukka og inspirerande kon-
har auka kraftig og særs
feranse, mellom anna med workshops
mange langtidssjukemelde kjem at-
ved internasjonale ekspertar om be-
tende i arbeid. Metoden har vore så
handling av psykiske lidingar. Det var
god at sjølv i eit land der ein kuttar
god deltaking frå VOP og BUP klinik-
kraftig i offentleg sektor har IAPT fått
kar i heile landet, også frå Helse
auka offentleg støtte, fortel Heiervang.
Førde.
- Når ein veit kor mange som slit med angst og depresjonar i Noreg bør ein diskutere liknande tiltak
Professor Einar Heiervang har i 2010 vore tilsett som overlege ved Ungdomspsykiatrisk hus i Helse Førde. Neste år byrjar han i professorstilling ved Universitetet i Oslo.
Terapi utan ventetid
her også. Ein
- Målet med konferansen var å synleg-
IAPT går ut på å gje kognitiv terapi og
må også vege kostnadane med å
gjere norsk angstforsking, diskutere
assistert sjølvhjelp som lavterskeltil-
ha personar under stønadsordnin-
kva som er effektiv behandlingsme-
bod utan ventetid til personar som slit
gar mot å gje eit effektivt tilbod
tode og korleis ein kan nå dei som
med angst og depresjonar. Helsede-
som får folk tilbake i arbeid. Bri-
treng behandling, seier Heiervang.
partementet i Storbritannia har som
tane har rekna på det og funne det
mål å utdanne 3 600 helsearbeidarar
lønsamt, avsluttar Heiervang.
Budsjettauke tross dramatiske kutt i offentleg sektor Han trekkjer fram eit døme frå Storbritannia kor ordninga med IAPT-programmet har vore ein suksess med
som igjen skal behandle 900 000 britar innan utgangen av 2011, då programmet skal vere etablert i full skala. I lø-
Tekst: runar.tengel.hovland@helse-forde.no
pet av programmets to første år har
6
e mb InFo U N u mme r 34 sdeeps te mbeerr 22001100 åårrggaanngg 22
PSYKISK H EL SE
Forskingsresultat vekkjer interesse i USA – Tekniske psykoterapiintervensjonar er ikkje piller, seier Christian Moltu, psykolog ved Psykiatrisk klinikk, Helse Førde, og doktorgradskandidat ved Universitetet i Bergen. Nyleg vart forskinga hans lagt merke til av USA sitt mest prestigetunge fagmagasin innafor psykoterapi, ”Psychotherapy Networker”. Årsaka er ein vitskapleg artikkel Moltu har publisert i tidsskriftet ”Psychotherapy Research” i mai i år. Her legg han fram resultat frå djupneintervju med 12 erfarne psykoterapeutar frå ulike ”skuleretningar” – om korleis dei handterer og meistrar dei vanskelegaste terapiane. Det amerikanske fagbladet skriv at heilt sidan Freuds tid har det vore ei semje om at terapeutar skal trenast og spesialiserast innanfor ein teknikk og orientering for å halde behandlinga på rett spor. Resultata til Moltu viser derimot at terapeutane finn lita støtte i etablerte diagnostiske metodar og behandlingstiltak når terapien vert vanskeleg. Terapeutane vil i staden på ulikt vis prøve å reetablere ein empatisk og tillitsfull relasjon med pasienten. – Eg er ikkje heilt samd i det som ”Psychotherapy Networker” skriv, seier Moltu. Det er riktig at den klassiske psykoanalysen var veldig teknikkorientert, og at nokre retningar, som kognitiv terapi og fokusert psykodynamisk terapi, spesielt utover 80-tallet, blei veldig opphengde i teknikk - i alle fall i teorien. I praksis trur eg psykoterapeutar har vore retta inn mot relasjonsprosessar heile vegen, men det har vore få tilgjengelege fagomgrep for denne forma for kunnskap. Dei seinare tiåra har dette endra seg mykje, og både psykoanalyse, kognitiv terapi og andre terapiformer har gått gjennom det som kan kallast en relasjonell dreiing i teoriane sine. Men det betyr ikkje at teknikk og
«Den viktigaste metoden er terapeuten sjølv, korleis han eller ho er til stades og regulerer seg sjølv og samspelet i vanskelege terapiar.»
Christian Moltu. psykolog og forskar teoriprinsipp ikkje er viktig. Vi må berre forstå betre kva teknikk er, og viktigare, kva det ikkje er, seier Moltu og legg til: – Tekniske psykoterapiintervensjonar er ikkje piller. Med det meinar eg at den lineære tanken om at ei viss mengde intervensjonar retta mot til dømes negative automatiske tankar ved depresjon vil ha ein effekt i seg sjølv. Dette er ein fordummande og for enkel tanke som har prega ein del forsking på psykoterapi opp gjennom åra. No er dette eit tilbakelagt stadium, fortel Moltu. Psykoterapiteori og psykoterapiteknikk er metaforar som skal støtte både terapeut og pasient i arbeidet med å skape ei meiningsfull forståing av lidinga som pasienten søkjer hjelp for, og for kva som skjer i endringsprosessen. Moltu meiner det finst velfungerande metodar når terapiane vert vanskelege. – Men ein skal vere forsiktig med å snakke om lausrivne metodar, for då
er det så lett å skulde på metoden viss det ikkje går. Den viktigaste metoden er terapeuten sjølv, korleis han eller ho er til stades og regulerer seg sjølv og samspelet i vanskelege terapiar. Kor godt han eller ho kjenner seg sjølv og sine sterke og svake sider, og kor fleksibelt og godt teoritilfang han eller ho har for å forstå kva som skjer når det vert vanskeleg. I forhold til dette finst både gode teoretiske omgrep, viktig erfaringsbasert kunnskap og empirisk forsking. Metodar for å reparere vanskelege terapirelasjonar kan ikkje forståast lausreve frå terapeuten sjølv. Kva er det som gjer at det skjer seg mellom pasient og terapeut? – Forsking har vist at det kan vere ulike forhold. Nokre kan vi bli betre på, og nokre er utanfor vår kontroll. Det kan vere eigenskapar ved lidinga i seg sjølv som blir for sterk for den terapeutiske relasjonen, og i slike tilfeller er det særleg viktig at terapeutar er godt forankra i eit teoretisk og fagleg
7
e mb InFo U N u mme r 34 sdeeps te mbeerr 22001100 åårrggaanngg 22 rammeverk som dei kan regulere seg gjennom. Det kan også vere terapeutar som vert fanga av vanskelege reaksjonar i seg sjølve og ikkje klarer å vere godt tilstades i terapien. Forsking viser at det finst gode og dårlege terapeutar uavhengig av kva terapiretning dei høyrer til. Ofte går dette på personlegdomsvariablar, og evne til å kjenne seg sjølv og bruke kjensler konstruktivt heller enn destruktivt. Det er vel rimeleg å anta at det for pasienten er uheldig om relasjonen til
terapeuten vert broten, eg tenker på at det kan ta tid både å finne ein ny terapeut, og ikkje minst bygge opp att relasjonen på nytt til ein annan. Er det i dag for liten fokus på desse vanskelege prosessane? – Nei, tvert i mot, vil eg seie. Den relasjonelle dreiinga som skjer i alle psykoterapiretningar er ofte motivert av nettopp ønskje om å betre kunne jobbe med vanskelege terapiprosessar, saman med pasientar med ulike grad og type liding. Her ligg det mykje forskingsinnsats, før, no, og truleg framover.
Stipendiat til Helse Førde Kristin Laugaland (bilete) har fått stipend frå Helse Vest til Ph.d.-
within elderly health and care services – the role of transitions and
– I psykoterapiforsking vert dette likevel sett på som eit svært viktig punkt. Safran og Muran, to svært anerkjende psykoterapiforskarar, har sagt at relasjonsbrot og reparasjon ikkje berre er forventa delar av ein terapi, det er sjølve terapien i mange samanhengar, avsluttar Moltu Tekst: runar.tengel.hovland@helse-forde.no
Interessert i å forske på kvalitet og pasienttryggleik?
Frå 1. januar startar ein nasjonal pasientsikkerhetskampanje som inkluderar alle helseforetak.
interactions”. Prosjektet er forankra i Helse Førde.
Prosjektet til Laugaland har sitt utspring i tryggleiksmiljøet ved Universitetet i Stavanger og er eit delprosjekt innan ein større
noko om kvaliteten på Laugaland sitt
samanliknande studie om samhan-
prosjekt. Vi gleder oss over tildelinga
dling, eldre og pasienttryggleik.
og noko som kan vere starten på eit godt og fruktbart samarbeid mellom
Marit Solheim, leiar for Senter for
Stavanger og fag- og forskingsmiljø i
helseforsking er lukkeleg over
vårt fylke, seier Solheim. Ho legg til at
tildelinga:
slik forsking er svært viktig for å for-
stor, og det er fleire år sidan Helse
Moltu kjenner ikkje til at det eksisterer noko nasjonalt oversyn eller statistikk som handlar om for tidleg avslutta terapiar.
I helsetenesta i dag er det eit aukande fokus på kvalitetssatsing og pasienttryggleik.
prosjektet: “Quality and safety
- Konkurransen om stipendmidlane er
D O KTO R G R AD SPR O SJ EKT
betre samhandlinga om eldre pasientar.
Førde har fått tildelingar frå dei opne
Laugaland byrjar sin stipendperiode i
utlyste forskingsmidlane. Av 113 dok-
Helse Førde 1. januar 2011.
Frå Helse Førde er det mellom anna plukka ut tre personar som skal arbeide med Global Trigger Tool - eit verktøy for å identifisere og måle førekomst av skader i helsetjenesten basert på gjennomgang av pasientjournalar i to år framover. Fagdirektør Hans Johan Breidablik i Helse Førde ser på dette arbeidet som svært viktig, og ønskjer å kome i kontakt med tilsette som er interessert i å forske på kvalitet og pasienttryggleik i Helse Førde.
torgradssøknadar var det berre 16 som i år fekk tilslag - og det fortel
8
InFo U N u mme r 4 d e s e mb e r 2 0 1 0 å r g a n g 2
D O KTO R G R AD SPR O SJ EKT
Gjertsen tilsett som stipendiat - Vi har behov for meir kunnskap om korleis eldre kreftpasientar i palliativ fase erfarar sin situasjon, slik at vi kan gje pasientane god lindrende behandling, pleie og omsorg når livet nærmar seg slutten, seier Gjertsen. I følgje Samhandlingsreforma skal pasientane vere heime lengst muleg, og eventuelt også dø heime. Dette krev at pårørande kan stille opp for dei sjuke og døyande, seier Gjertsen og viser til at nære relasjoner er særs viktig for kreftpasienter i palliativ fase:
Marianne Gjertsen ved Avdeling for helsefag er tilsett i stipendiatstilling ved same avdeling. Ho skal forske på eldre kreftpasientar i palliativ fase. - Dei neste 20-30 åra vil vi få fleire eldre i Norge, og dermed også flere eldre med kreft i palliativ fase, seier Gjertsen. Gjertsen forel at det er gjort lite forsking som er direkte retta inn på eldre og kreft, både internasjonalt og nasjonalt.
- Nære relasjonar gjev håp, meining, livskvalitet og vørdnad ved livets slutt. Dette temaet har eg utforska tidlegare i masterstudiet, men då i forhold til pasientar i alderen 45-65 år. I doktorgradsarbeidet vil eg arbeide vidare med samme tema, no fokusert mot eldre kreftpasientar i palliativ fase. Gjertsen kjem frå stillinga som fagleg leiar ved vidareutdanning i Lindrande behandling, pleie og omsorg, Høgskolen i Sogn og Fjordane.
Tekst: runar.tengel.hovland@helse-forde.no
Vann pris for beste poster - Det var veldig overraskande å vinne, og veldig gledelig, seier Marianne Gjertsen. - Det gir motivasjon og inspirasjon til vidare arbeid med forsking innan palliasjon, seier ein nøgd vinnar. Gjertsen vann med posteren: ”BETYDNINGSFULLE RELASJONER – Hvordan personer som lever med kreft opplever forholdet til sine nærmaste”. I tillegg til diplom for beste poster fekk ho med seg ein premie på 3000 kroner. I vurderinga av posteren har juryen lagt vekt på at dette er eit viktig tema med stor betyding for mange. Studien er presentert på ein ryddig og oversikteleg måte med godt samsvar mellom tekst og bilete. Juryen meiner at Gjertsen presenterer noko nytt når ho legg fram korleis den sjuke strevar i forhold til unge vaksne barn. Prisen vart delt ut under forskingsdagane tidlegare i haust. Tekst: runar.tengel.hovland@helse-forde.no
9
EL D R E
InFo U N u mme r 4 d e s e mb e r 2 0 1 0 å r g a n g 2
- Kunst bidreg til betre helse Å få balanse på veggane og i heile huset sett under eitt har vore eit mål for Astrid Wittersø. – Form og farge påverkar folk. Tenk deg eit tilvære der alle bileta rundt deg var foto i gråtonar. Truleg er det, dessverre, normalen på mange sjukeheimar, seier ho. Ein må ikkje undervurdere dei eldre, dei treng andre impulsar enn det å mimre om gamle dagar, seier Wittersø. Ho peikar på eit stort fargerikt måleri i felleskantina og understrekar kor viktig fargar og former Foto: Runar Tengel Hovland Kunstnaren Astrid Wittersø syner fram kunstverka på Helsetunet i Førde
er for folk si sinnsstemning. Ein kan skimte eit slags landskap i eit mylder av fargar. – Mange er vel-
- Mange av bebuarane reagerar særs positivt på kunsten. Kunsten
dig glade i dette måleriet og blir
har hengt her i mange år, men det er først no den kjem skikkeleg
glade av å sjå på det.
fram og folk legg merke til den. Det gjer noko med dei, seier ein
Førde kommune kan vere stolt
sjukepleiar på Førde Helsetun.
Det skal også lagast ein kunstguide som losar deg gjennom kun-
Ho som har fått kunsten opp og fram er Astrid Wittersø. Sjukeheimen i Førde leigde ho inn for å få fram kunsten i bygget.
jande å få oversikt over alle verka, in-
stverka og dei ulike kunstnarane i
nhente informasjon om dei og så sette
bygget. – Det er ein positiv aktiv-
det saman til noko som skal oppfattast
itet som kanskje kan vere med å
som ein heilskap i bygget, seier Wit-
lette tankane til dei som er innom
- Mange av bileta, åkla og dei andre
tersø. Kommunen har og fått alle kun-
sjukeheimen, samstundes som det
kunstverka var gøymt bak plantar og
stverka registrert og lagt inn på data.
er noko bebuarar kan gjere saman
dører eller hang høgt opp på veggen. Korleis skal bebuarane, tilsette og pårørande få med seg kunsten når det er umogleg å sjå den, spør Wittersø og peikar på tre store plantar som tidlegare skjulte ein vev med Stabben fyr som motiv. - Kunstsamlinga her er jo særs variert. Noko er utsmykking av det nye tilbygget, noko har dei fått frå samlarar, anna kunst er kjøpt inn og ein del er gåver frå tidlegare bebuarar og pårørande. Det har absolutt vore krev-
med tilsette eller pårørande, seier Balanse i tilværet
Astrid Wittersø.
Wittersø har samla verk frå same kunstnarar og avdelingane har sine eigne
- Kommunen kan verkeleg vere
kunstseksjonar. Astrup-kunsten er på
stolt over arbeidet dei har sett i
ei avdeling, åkla heng på ein stad og
gang. Samstundes må dei hugse
akvarellar av til dømes Agnes Bjørbæk
på at det er dei som no er ans-
heng for seg.
varlege for å drifte prosjektet vidare. No kan ein ikkje berre ta fram
– Fleire spør om vi har fått nye bilete
hammar og spikar og henge opp
eller om det er ei utstilling, seier ein
bileta i all hast. Det vil krevje ein
tilsett på dagsenteret der bileta til
ekstra innsats frå kommunen si
mellom anna Ferdinand Finne og
side om dei ynskjer å vedlikehalde
Anna Sofie Viken prydar veggane.
dette, avsluttar Wittersø. Tekst: eva.marie.felde@hisf.no
10
InFo U N u mme r 4 d e s e mb e r 2 0 1 0 å r g a n g 2
EL D R E
Mot tettare samarbeid om eldre og teknologi
Senter for helseforsking samla helsearbeidarar og teknologar til seminaret "Kan vi mekke oss til betre omsorg".
Sekstiåtterane vert dei nye gamle, i dobbel forstand. Dei er neste generasjons eldre, men på mange måtar ein ny type eldre. Dei er mange, har sterk økonomi, høg utdanning, er aktive i samfunnslivet og erfarne forbrukarar - også når det gjeld teknologi. Utfordringar som kjem med elGode forutsetningar i Førde drebølga Mykje ligg til rette for at Førde kan I november møttest teknologar og utvikle god kompetanse på helse- og helsefagarbeidarar kvarandre på sem- omsorgsteknologi. På Vie ligg sjukeinaret ”Kan vi mekke oss til ei betre huset tett i lag med høgskulen som på omsorg” i regi av Senter for helseforsi side har sjukepleieutdanninga og sking. Her diskuterte eit breitt saingeniørutdanninga under same tak. mansett panel om helse- og Leiaren for Senter for helseforsking, omsorgsteknologi er vegen å Marit Solheim, understreka gå for å løyse utfordringane «Eit vilkår for å denne mulegheita: som kjem med eldrebølga og samarbeide er at - Når ingeniørutdanninga fleire kronisk sjuke. Dei fleste vart flytta frå Førde sentrum ein utviklar eit er einige i at teknologi kan gjere livet enklare både for språk som begge og samlokalisert med sjukepleiarutdanninga på Vie den som treng hjelp og omfagdisipliner snakka vi nettopp om denne sorgsarbeidaren gjennom til mulegheiten av å kople dømes intelligent overvaking forstår.» teknologifaga med helsefaav pasientar og smarthustega, fortalde Solheim. knologi. Men det reiser seg også ein del etiske spørsmål ved bruken. - Er det eit gode eller ei krenking av vørdnaden når alarmen går etter at fru Jensen ikkje er tilbake i senga etter eit nattleg toalettbesøk som har vart lenger enn 30 minutt? Spør høgskulelektor Joanna Galek og legg til at teknologi er viktig, men ein må ikkje gløyme Kari Martinsen sine ord om at omsorg er eit mål i seg sjølv.
Med 13 000 nye eldre kvart år i landet og eit fylke med høg andel av eldre i befolkninga må ein sjå på mulegheitene som byr seg, men som Marcin Fojcik, høgskulelektor ved ingeniørutdanninga påpeikte: - Eit vilkår for å samarbeide er at ein utviklar eit språk som begge fagdisipliner forstår. Ofte er det slik at ein tek med seg sin fagterminologi i møte
med andre og det skapar ofte unødvendige hinder for samarbeid, sa Fojcik til forsamlinga. I følgje Galek ønskjer Sjukepleiarforbundet meir teknologi inn i utdanninga. - På den måten vil kompetansen og forståinga for teknologifaget senke barrierane for samarbeid og forståing mellom faga. Krevjande datatekniske løysinga Avdelingsjef for Medisinsk teknisk avdeling i Helse Førde, Jon Erik Skei, skildra ei utvikling innan den medisinske teknologien som meir og meir går i retning av samansette og integrert datatekniske løysingar som krev mykje av personellet. Men ein har også lukkast i mange tilfelle å tilpasse teknologien slik at det vert intuitivt forståeleg for brukaren. Maria Ljungløf som er fysioterapeut ved Lærings- og meistringssenteret gav eit illustrerande døme på korleis Hjelpemiddelsentralen kan skreddersy teknologiske løysingar til pasientar med store lammelsar:
11
EL D R E
InFo U N u mme r 4 d e s e mb e r 2 0 1 0 å r g a n g 2 - Vi har pasientar med store lammelsar som har problem med å kommunisere. Det kan vere at pasienten berre klarar å bevege ein muskel i andletet. Ved å kople denne til ein sensor som registrerar rørsla kan pasienten utløyse ein alarm som påkallar personalet. Ytterlegare utvidinga av tilbodet kjem når pasienten kan nytte auge til å kommunisere med via ei datamaskin. Dette viser kor viktig og avgjerande teknologi kan vere for kontakt med omverda, fortalde Ljungløf. Nærare samarbeid mellom ingeniørog helsefag Studieleiar ved ingeniørutdanninga, Eli Nummedal var i ettertids særs nøgd med utbytte av seminaret:
–Ingeniørutdanninga inneheld mykje prosjektarbeid og dette gjev mulegheit for å ta tak i ulike problemstillingar innan helseteknologi, gjerne i samarbeid med sjukepleiestudentar. Ein kan også ha stort utbytte av felles undervisning ingeniørane kan til dømes inspirere sjukepleiarane gjennom sin teknologitryggleik og sjukepleiarane kan gje viktige innspel om brukarperspektiv og rettleiing. Ingeniørstudentane som var til stades syntes det var eit interessant seminar – og det gledar meg, avsluttar Nummedal.
Dekan Eva Marie Halvorsen ved Avdeling for helsefag avslutta seminaret med ein inspirerande appell. Ho viste mellom anna til forsking som viser at brukarane er nøgde og kjenner seg trygge ved bruk av teknologi, og at det no vert sett i gang nærare samarbeid mellom ingeniør- og helsefag. Tekst og foto: runar.tengel.hovland@helse-forde.no
Kvalitet og kvalitetsproblem for demensråka Høgskulelektor Toril Midtbø er ute med ein fagutviklingsartikkel som handlar om demens i heimetenesta i siste utgåve av Norsk tidsskrift for sykepleieforskning. Saman med førsteamanuensis Gro Kvåle ved Institutt for statsvitenskap og ledelsesfag ved Universitetet i Agder, skriv Midtbø artikkelen "Perspektiv på samspel, kontinuitet og kvalitet i omsorgstenester for pasientar med demens i heimetenesta". Føremålet med artikkelen er å gje eit empirisk og teoretisk bidrag til å forstå kvalitet og kvalitetsproblem i Toril Midtbø omsorgstenestene for demensråka som bur heime og deira pårørande. Viktige spørsmål Forfattarane drøftar følgjande spørsmål i studien: · Opplever pårørande til heimebuande demenspasientar ein yn-
skjeleg kvalitet i helse og omsorgstenestene? · Korleis kan teoretiske perspektiv på samanhengen mellom organisering, kontinuitet og kvalitet kaste lys over kva som gir gode helse- og omsorgstenester til demente og pårørande? Empirien baserer seg på ein studie av seks pårørande til demente som bur heime sett i lys av tidligare studiar og kjent basislitteratur om temaet. Manglande kontinuitet Den empiriske studien til Midtbø og Kvåle og anna forsking om korleis kvaliteten i tenestene overfor heimebuande demente vert opplevd av dei pårørande, syner at det manglar kontinuitet i tenestene og at det er vanskeleg å verte sett og få hjelp. Opplevinga av manglande kontinuitet kan sjåast som eit internt samordningsproblem i den tenesteytande eininga.
Illustrasjonsfoto: sxc.hu
Samtidig kan det tyde på at kontinuitetsproblema vert forsterka ved at brukaren sine pårørande ikkje vert rekna med. Både organisatorisk og definisjonsmessig fell desse tilhøva utanfor samordningsmekanismane som finst og vert tekne i bruk i dei tenesteytande einingane. (forts. på neste side)
12
EL D R E
InFo U N u mme r 4 d e s e mb e r 2 0 1 0 å r g a n g 2 (forts. frå førre side) Eit organisasjonssystem som bygger system nedanfrå og opp - rundt pasienten - kan bidra med å synleggjere at relasjons- og kunnskapskontinuitet er minst like viktig som dei formelle kontinuitetsformene. Forfattarane argumenterer for eit systemteoretisk samordningsperspektiv som tek omsyn til ein kompleks situasjon med ei rekkje aktørar både innan den private sfæren til pasienten og innanfor dei som tilhøyrer den offentlege omsorgstenesta og sambandet mellom desse. Eit slikt system vil gjere oss i stand til å sjå og forstå både kva som må reknast som kvalitet i tenestene og brestar i kvaliteten. Artikklen i sin heilskap kan lesast i Norsk tidsskrift for sykepleieforskning, nr 3, 2010, årgang 12. Tekst: bjorn.leirdal@hisf.no
Makt og motmakt i sykehjem
Høgskolelektor Bente Gunn Melheim har dette som tema i en fagutviklingsartikkel i Norsk tidsskrift for sykepleieforskning, nummer 3 - 2010. Foto: Runar Tengel Hovland
SEMINAR Aldring av befolkningen og solidariteten mellom generasjonene 7.januar frå 11.30 – 14.30, Kulturhuset, Avdeling for samfunnsfag, HSF,Sogndal v/ Svein Olav Daatland forskar ved NOVA og cand.psychol. Ingen seminaravgift, men ein betaler for lunsjen om ein ønskjer lunsj, Gje melding ved påmelding om du ønskjer lunsj. Påmelding innan 4. januar til Rosa Marie Øyrehagen: rosa.marie.skovli.oyrehagen@hisf.no Kontaktperson: margun.thue@hisf.no
Sammen med førsteamanuensis Solveig Hauge ved Universitetet i Oslo har Melheim skrevet artikkelen "Makt og motmakt i sykehjem". Refleksjoner over pasienters mulighet for maktutøvelse i sykehjem i lys av Michel Foucalts tankesett." Hensikten med artikkelen er å utforske hvordan makt utøves i relasjoner mellom pasienter og pleiere i et institusjonelt miljø. Maktballanse Over tid har det festet seg en oppfatning om at i sykehjem er det pleierne som har makt til å bestemme hva og hvordan. En slik måte å tenke om maktballansen mellom pleiere og pasienter på er beskrevet i en rekke kjente og banebrytende studier, samt teoretiske arbeider. Annen forskning sitller spørsmål ved om pleieren har en så entydig og sterk makt i den daglige samhandlingen med Bente Gunn Melheim pasientene som vi til nå har tenkt. Artikklelen til Melheim og Hauge fokuserer på hvordan pasienter i ett sykehjem bidrar inn i slike skiftende maktrelasjoner. Kan det være at pasienter i hverdagen skaper maktmessige handlingsrom som ikke alltid er like synlige, spør forfatterene. Gjensidig avhengighetsforhold Forfatterene peker på noen måter pasienter kan utøve makt på innenfor et begrenset felt i ett sykehjem. Makten framstår som asymmetrisk og skiftende, der pasienter i begrenset grad utøver motstand i forhold til hva pleierne legger opp til. Ved å tilpasse seg, framstå fornøyde og vise omsorg for pleierne, knytter pasientene seg nærmere pleierne. Utfordringen for pleierne er å gi pasientene flere muligheter til å vise seg fram og reagere, slik at pasientenes integritet og verdighet lettere kan ivaretas. De er gjensidig av hengig av hverandre i dette. Artikkelen i sin helhet kan leses i Norsk tidsskrift for sykepleieforskning, nr 3 - 2010, årgang 12. Tekst: bjorn.leirdal@hisf.no
13
e mb InFo U N u mme r 34 sdeeps te mbeerr 22001100 åårrggaanngg 22
PU BL ISER T
PUBLISERT: Acta Radiol. 2010 Nov;51(9):962-8. Screen-film mammography versus full-field digital mammography in a population-based screening program: The Sogn and Fjordane study. Juel IM, Skaane P, Hoff SR, Johannessen G, Hofvind S. Department of Radiology, Forde Central Hospital, Forde, Norway. inger.marie.juel.@helseforde.no Acta Ophthalmol. 2010 Nov 2. doi: 10.1111/j.1755-3768.2010.02020.x. [Epub ahead of print] Visual function in 6 to 7 year-old children born extremely preterm: a population-based study. Haugen OH, Nepstad L, Standal OA, Elgen I, Markestad T. Department of Ophthalmology, Haukeland University Hospital, Bergen, Norway Department of Clinical Medicine, University of Bergen, Bergen, Norway Department of Ophthalmology, Førde Central Hospital, Førde, Norway Department of Pediatrics, Haukeland University Hospital, Bergen, Norway. Acta Obstet Gynecol Scand. 2010 Jul;89(7):975-9. Camera trocar lifting in office gasless laparoscopic sterilization under local anesthesia. Bergström BS. Department of Obstetrics & Gynecology, Nordfjord Hospital, Nordfjordeid, Norway. bosbergstrom@comhem.se
Michael 2010; 7: 234-43. Mennesket i DRG-systemets bilde – helt eller stykkpriset og delt? Kyte, Lars (1), Hauge, Solveig (2) Høgskulen i Sogn og Fjordane, Avdeling for Helsefag (1), Universitetet i Oslo,Institutt for helse og samfunn, Avdeling for sykepleievitenskap og helsefag (1,2)
Michael 2010; 7: 190-7. Når menneske vert «kalkulerbare ting» – om Skjervheim si tenking og geriatrisk helseteneste Midtbø, Toril (1), Hauge, Solveig (2) Høgskulen i Sogn og Fjordane, Avdeling for Helsefag (1), Universitetet i Oslo,Institutt for helse og samfunn, Avdeling for sykepleievitenskap og helsefag (1,2)
Saknar du din artikkel på lista? send ein e-post til: runar.tengel.hovland@helse-forde.no
14
InFo U N u mme r 4 d e s e mb e r 2 0 1 0 å r g a n g 2
Delta i kvalitativt forum Forumet skal være en arena med spesiell fokus på kvalitativ metode, på tvers av de tematiske forskningsnettverkene. Hensikten med Forumet er å styrke den kvalitative forskningen og bidra til økt publisering. Forumet skal være et sted hvor forskere og studenter som har planer om, eller er i gang med FoU-prosjekter med kvalitativt design, har mulighet til å diskutere sine ideer og prosjekter i de ulike stadier: ·
den spede begynnelse med utvikling av prosjektbeskrivelse og forskningsplan
·
problemstillinger som dukker opp underveis for eksempel i dataproduksjonsfasen og i analysefasen
·
i forbindelse med at resultater skal publiseres
Forumet tenkes arrangert to ganger pr semester og vil vare i to-tre timer. Programmet vil hver gang bestå av at en-to forskere/studenter legger fram
Anne Grethe Halding (bildet) er høyskolelektor ved Avdeling for helsefag og doktorgradsstipendiat ved Universitetet i Oslo, Institutt for sykepleievitenskap og helsefag med prosjektet: Pasienterfaringar frå kronisk obstruktiv lungesjukdom og rehabilitering med fokus på livskvalitet og meistring.
sine arbeider for diskusjon. I tillegg vil en hver gang ta opp et spesielt tema knyttet til kvalitativ forskning. Det kan også være aktuelt å benytte eksterne forelesere. Forumet vil ledes av Kari Kvigne og Anne Grethe Halding.
Møter våren 2011 Mandag 31. januar: - Eli Natvik legger fram analysen hun har benyttet i sin masteroppgave. - Andre som er interessert i legge frem arbeid kan ta kontakt med Halding elller Kvigne. - Endelig program kommer senere. Mandag 11. april: - Toril Midtbø:
- Andre som er interessert i legge frem arbeid kan ta kontakt med Halding elller Kvigne. - Endelig program kommer senere.
Kari Kvigne (bildet) er ansatt i 20 % stilling som førsteamanuensis II ved Avdeling for helsefag der hun arbeider med videreutdanningen i hjerneslag. Hun er til daglig FoUleder i 60 % stilling ved Høgskolen i Hedmark, Institutt for sykepleievitenskap. De restrerende 40 % bruker hun til Post.doc arbeidet ved Universitetet i Oslo.
15
InFo U N u mme r 4 d e s e mb e r 2 0 1 0 å r g a n g 2
Forskningspris til Geir Kåre Resaland
Notiser HELSE FØRDE LYSER UT FORSKINGSMIDLAR Helse Førde lyser ut forskingsmidlar for 2011 primo januar. følg med på intranettsidene for meir informasjon.
WOLFF GJEV SEG SOM FORSKINGSKOORDINATOR Brita Sangolt, kommunikasjons-direktør i Nycomed deler ut prisen. Fotograf: Stian Engen. Geir Kåre Resaland, førsteamanuensis ved Avdeling for lærarutdanning og idrett, vann Nycomedprisen ved årets idrettsmedisinske høstkongress. Nycomedprisen for 2010 blei laurdag 6. november delt ut på Idrettsmedisinsk Høstkongress i Kristiansand. Av seks nominerte føredrag vann Resaland saman med medforfattarane Asgeir Mamen, Ingar Holme Lars Bo Andersen og Sigmund Anderssen prisen for beste frie føredrag:
Anette Susanne Bøe Wolff har vore forskingskoordinator ved Avdeling for helsefag sidan 2008. Ho tek til i ny stilling som forskingsleiar ved Haugland Internasjonale Forsknings- og Utviklingsselskap i Fjaler.
OMORGANISERING AV FoU I HELSE FØRDE
"60 minutt dagleg fysisk aktivitet i skulen over to år” Nycomedprisen består av eit reisestipend på 15.000 kroner som skal nyttast til deltaking på den årlege konferansen til American College of Sports Medicine (ACSM) i 2011 i Denver, Colorado, der Resaland også får presentere studien som prisvinnarføredrag. Tekst: Ingebjørg Vikesland, HSF
Frå og med 1. januar 2011 vil Fagavdelinga overta ansvaret for FoU i helseføretaket. I tillegg vil fagavdelinga få det overordna ansvaret for smittevern, EPJ og fagbiblioteket. FoU har tidlegare vore organisert som ein seksjon under Administrasjonsavdelinga.
SENTER FOR HELSEFORSKING ER: Marit Solheim, forskingsleiar . tlf 57 72 25 31 . marit.solheim@hisf.no, Runar Tengel Hovland, seniorrådgjevar . tlf 57 72 25 66 runar.tengel.hovland@helse-forde.no
od
l u J
G
Ta kontakt med oss dersom du treng hjelp til noko i samband med forskinga di.
www.helseforsking.no 16