W o e n s d a g 2 4 NO V E M B E R 2 0 1 0
o
l a i c e p s s g n i n pe
nog nooit z贸 veel, z贸 mooi en z贸 spannend
Dordrechts Museum overal in de drechtsteden zichtba ar
Wie kust ons wakker? Waar je ook bent in de Drechtsteden, overal kom je het nieuwe Dordrechts Museum tegen. Op grote reclameborden, driehoeksborden en bushokjes, op honderden kussentjes die je op een onverwachte plaats ziet liggen, tijdens reclamespotjes op televisie, films op scholen en zelfs op bierviltjes onder je glas aan de bar.
Aert Schouman (voorpagina, zelfportret) Jacob Cuyps Michiel Pompe van Slingelandt, Ary Scheffers Madame Place en vele andere portretten uit de collectie van het Dordrecht Museum vragen de inwoners van de Drechtsteden om wakker gekust te worden.
‘De muntmeesters’ van Samuel van Hoogstraten figureren in de STER-spot op televisie.
De campagne ‘Wie kust mij wakker’ richt alle schijnwerpers op de heropening van het museum. Vanaf 28 november is iedereen weer welkom. ,,Je kunt zeggen dat we Dordrecht onderdompelen in het Dordrechts Museum. Mensen komen het museum op verschillende onverwachte plaatsen tegen,” vertelt Marije Neggers van de afdeling PR & Marketing. Dat begint al als ze de Drechtsteden binnenrijden. Op grote doeken en panelen, op reclameborden rond lantaarnpalen en op diverse bushokjes vragen portretten uit de vier eeuwen omvattende collectie van het museum om wakker gekust te worden. Zoals Aert Schouman die zichzelf in 1754 portret-
teerde, Michiel Pompe van Slingelandt, die door Jacob Cuyp in 1649 werd vereeuwigd, of diplomatenvrouw Madame Place, die in 1852 door Ary Scheffer werd geportretteerd. De schilderijen zijn bewerkt. Van de afgebeelde personen zijn de ogen gesloten en ze hebben een kusmondje gekregen. ,,Wakker kussen nodigt uit tot actie. We vragen mensen letterlijk om naar ons toe te komen en om deel te nemen aan wat er in het museum allemaal gebeurt. Wakker worden is je ogen open doen. Dan kijk je. Wij willen mensen leren anders naar kunst te kijken. Natuurlijk doen we zelf ook symbolisch onze ogen open na een periode van drie jaar,” legt Neggers uit. In de openingscampagne wordt bewust een onorthodox beeld neergezet. Neggers: ,,De insteek van het Dordrechts Museum is dat we nieuw en anders zijn. Vandaar ook de slogan ‘Nog nooit zó veel, zó mooi, zó spannend’. We zijn niet meer dat traditionele museum. Je kunt kunst op een geheel nieuwe manier beleven in het Dordrechts Museum. Daarom laten we tijdens de campagne mooie details
Iedereen gratis na ar het museum Zondag 28 november is het museum voor iedereen gratis toegankelijk. Het museum roept dan ook alle inwoners van de Drechtsteden op hun familie en kennissen mee te brengen. Inwoners van Dordrecht kunnen het Dordrechts Museum tot en met 31 december 2010 gratis ontdekken. Op alle adressen in Dordrecht wordt een gezinskaart bezorgd waarmee alle bewoners op dat adres gratis een bezoek aan het museum kunnen brengen. Ze worden daartoe namens de stad uitgenodigd door wethouder Ferdinand van den Oever van cultuur.Wie een nee-nee-sticker op de brievenbus heeft, kan voor gratis toegang terecht op de website van het museum, www.dordrechtsmuseum.nl.
van schilderijen zien, maar wel met een knipoog.” In een reclamespotje dat de komende dagen bij Ster & Cultuur te zien is, hebben alle muntmeesters uit het schilderij van Samuel van Hoogstraten uit 1674 hun ogen dicht totdat ze wakker worden en hun ogen openen. Het wakker kussen wordt zelfs letterlijk genomen door in de regio kussentjes van het museum neer te leggen. In het plaatselijke dagblad krijgen inwoners tips over de vindplaats van de kussentjes. Het nieuwe museum appelleert ook aan de jeugd. Op de scholen van het Da Vinci College draait een maand lang een film met de boodschap: ‘Heb jij een museum altijd stomvervelend gevonden? Dan is het tijd dat wij je wakker kussen!’ Dankzij jewelboxen, handcomputers en holografische kasten is een bezoek verrassender dan ooit. ,,Je wordt niet meer meegenomen aan het handje. Je kunt je eigen route bepalen en dingen ontdekken. Op de touchscreens, in de jewelboxen en zelfs thuis vanachter je computer,” aldus Neggers. Het museum dringt zelfs door tot in de horeca. De wakker te kussen portretten staan op duizenden bierviltjes. Neggers benadrukt dat er in het museum elke week iets geor-
W IE KUST M IJ R? WA K K E
nog nooit zó veel, zó mooi en zó spannend
ganiseerd wordt. ,,Iedereen is welkom. Een momentje, een uurtje of een hele middag genieten. Van kunst, het restaurant, de winkel, de activiteiten of de museumlounge. Het is dé culturele ontmoetingsplek. We hopen dat mensen straks vanzelfsprekend even binnen lopen. We willen het boegbeeld van de stad worden.”
Gewijzigde openingstijden
Op speciale bierviltjes staat onder andere het portret van Maria Braets - van der Graeff, dat Jacobus Leveck in 1664 schilderde.
w e z i j n w e e r o p e n va n a f z o n d a g 2 8 n o v e m b e r !
Vanaf 28 november is het Dordrechts Museum van dinsdag tot en met vrijdag open van 11.00 tot 17.00 uur en op zaterdag en zondag van 13.00 tot 18.00 uur. De openingstijden van Huis Van Gijn worden met ingang van 27 november aangepast en zijn dan gelijk aan die van het Dordrechts Museum.
Nog nooit zó veel , zó mooi, zó spannend
Dordrechts Museum teruggegeven a an de stad Het nieuwe Dordrechts Museum heeft nog nooit zó veel van haar collectie kunnen laten zien. De schilderijen en andere kunstwerken waren nog nooit zó mooi en een bezoek was nog nooit zó spannend. Het Dordrechts Museum is ook meer dan een museum. ,,Het is veel meer een culturele ontmoetingsplek van de stad. Steeds ontstaat een wisselwerking tussen bezoekers en kunst,” stelt directeur Peter Schoon.
Na de jaren durende verbouwing en uitbreiding is hij enorm trots op het resultaat. ,,Samen met de architect, interieurarchitect en anderen zijn we al die tijd bezig geweest een museum te maken zoals je dat het liefst zou willen hebben. Het resultaat is waanzinnig. Dit museum is van en voor Dordrecht en nu is het tijd om het terug te geven aan de stad,” stelt Schoon. Volgens conservator oude kunst Sander Paarlberg is het Dordrechts Museum niet alleen groter en professioneler geworden, maar zal het na de heropening ook tot de belangrijkste Nederlandse musea gerekend kunnen worden. Het heeft zelfs internationale allure. ,,Daar mag een stad als Dordrecht heel erg trots op zijn,” stelt hij. ,,Het unieke is ook dat de collectie nog nooit op deze manier getoond is. Alle hoogtepunten zullen altijd te zien zijn, er is altijd een Cuyp-zaal en een Scheffer-zaal. Wat ons ook onderscheidt van andere musea is dat wij echt verhalen vertellen en die kunnen tonen aan de hand van topstukken. Dat zie je nergens.”
Nog nooit zó veel Nog nooit hadden de wereldberoemde schilder Aelbert Cuyp (1620-1691) en zijn familie zo’n mooie eigen zaal met schilderijen. Niet eerder kon ‘s werelds grootste collectie schilderijen, tekeningen en beelden van Ary Scheffer (1795-1858) – de held van de Parijse Romantiek – in volle glorie getoond worden. Dankzij de nieuwe vleugel met zijn hoge zalen is er voor het eerst in de geschiedenis van het Dordrechts Museum een eigen plek voor tijdelijke tentoonstellingen. Het museum heeft na de verbouwing de ruimte om zijn collectie van 600 schilderijen, tekeningen, beelden,
Hedendaagse kunst van Cobra-kunstenaars als Appel, Corneille en Wolvecamp heeft een vaste plek in het nieuwe museum gekregen, net als het plastiek van Lotti van der Gaag.
meubels en andere kunstwerken permanent te tonen. De collectie is de afgelopen drie jaar uitgebreid met enkele topstukken. Werken als ‘Gezicht in de Voorstraatshaven’ van Boudin uit 1884, het 18de-eeuwse portret van de familie Pompe van Meerdervoort door Nicolaas Verkolje en de twee pendanten van een visverkoper en een dienstmeid van Aelbert Cuyp vormen een prachtige aanvulling op het omvangrijke bezit van het museum.
Directeur Peter Schoon kijkt gespannen toe als ‘Gezicht op Dordrecht’ van Adam Willaerts terug wordt gehangen boven de centrale trap: ,,We gaan het museum teruggeven aan de stad.”
Nog nooit zó mooi Tijdens de verbouwing zijn veel schilderijen schoongemaakt, gerestaureerd en zo nodig van een andere lijst voorzien. Topstuk ‘Gezicht op Dordrecht’ van Jan van Goyen uit 1651 kreeg een nieuwe zwarte ebbenhouten lijst, waardoor de kleuren beter uitkomen. De ‘Rustende Ruiters’ van Cuyp, de ‘Mijmering’ van Jozef Israëls en ‘De dood van Dido’ van Arnold Houbraken werden gerestaureerd De wildemannenschouw uit de Kloveniersdoelen staat er weer als nieuw bij. De vergulde wijnkoperslijst uit 1675 blinkt als nooit tevoren. Alle schilderijen en andere kunst wachten met smart op de eerste bezoekers. Mooier heeft het museum er nog nooit uitgezien.
Nog nooit zo spannend Een bezoek aan het Dordrechts Museum is meer dan alleen de schilderijen aan de wand bekijken. In de zalen staan ook sculpturen, zoals het beeld ‘Sneeuwwitje’ van Frans Stracké, beelden van Ary Scheffer-leerling prinses Marie d’Orléans, de buste die Quellinus in 1665 maakte van de beroemde Dordtse staatsman Johan de Witt, maar ook de plastiek van Cobra-kunstenaar Lotti van der Gaag. Oude meubels, keramiek, kasten met bijbelse taferelen, vitrines met penningen of waaiers, opgezette vogels die zo uit de schilderijen van Schouman lijken gevlogen; er is veel meer te zien dan alleen schilderkunst. Helemaal nieuw zijn de zogeheten jewelboxes die interieurarchitect Merkx + Girod voor het Dordrechts Museum ontwierp. In deze sierlijke witte en zwarte ladekasten vindt de bezoeker een schat aan tekeningen en prenten. Iedere lade die de bezoeker opent, biedt weer een verrassing. Van etsen van Rembrandt tot historische ‘stripverhalen’ uit de collectie van
met je ipod door het museum
Conservator Sander Paarlberg in de zaal over Rembrandt en zijn leerlingen: ,,Het nieuwe museum kan tot de belangrijkste musea van Nederland gerekend
een bezoeker en geeft informatie in de vorm van foto’s, filmpjes, spelletjes en animaties via de mobiele telefoon en computerschermen in de zalen. Daarom was een bezoek aan het Dordrechts Museum was met recht nog nooit zo spannend.
worden.”
verzamelaar Simon van Gijn. Van kleurrijke aquarellen van landschappen en watervallen van A. Wüst tot de etsen die Willem Witsen van Dordrecht maakte. Van de atelierstudies van Scheffer tot interieurontwerpen van de gebroeders Van Strij. In de Cuyp-zaal hangen de prenten en tekeningen zelfs in een klein paviljoen. De nieuwe museumbezoeker is jong of oud, houdt van oude of juist van moderne kunst, wil alles weten over de kunstenaar of is juist geïnteresseerd in de schildertechniek en restauraties. Het Dordrechts Museum biedt iedere bezoeker de kans een speciale tour te volgen die is toegesneden op zijn eigen interesses en wensen. Het systeem ‘Mijn Dordrechts Museum’ herkent de voorkeuren van
Art & Dining In het nieuwe museumrestaurant Art & Dining ontvangt Ad Janssen zijn gasten ook buiten openingstijden. Naast het restaurant kunnen bezoekers gebruik maken van de stijlvol ingerichte grote zaal, de glazen serre in de museumtuin en de wijnbar in de museumlounge aan de Vest. De grote zaal is af te huren voor banketten, feesten en trouwpartijen. Het museum organiseert er regelmatig lezingen, concerten en andere activiteiten. In alle ruimtes worden bezoekers geconfronteerd met kunst, vooral in de private diningroom waar exclusief gegeten of vergaderd kan worden tussen de kolossale behangsels van de gebroeders Van Strij.
Oud & Nieuw Het Dordrechts Museum toont vijf eeuwen schilderkunst. Ook de moderne en hedendaagse kunst uit de 20ste en 21ste eeuw heeft een vaste plek gekregen. In twee zalen en twee kabinetten geeft het museum een uitgebreide dwarsdoorsnede van het werk van Cobra, moderne impressionisten en expressionisten, realistische en abstraherende werken. Ouborg, Appel, Corneille, Andriesse, Alechinsky, Schoonhoven en Armando zijn slechts enkele namen die de bezoeker in deze zalen terugvindt. ,,We zijn blij dat moderne kunst in het museum een eigen plek heeft gekregen. Die was er eerder niet. In deze zaal zal regelmatig iets anders te zien zijn. Onze collectie hedendaagse kunst is inmiddels zo omvangrijk dat we vaak kunnen wisselen,” zegt conservator moderne kunst Moniek Peters.
Dordrecht
Op zijn mooist Dordrechts Museum Eeuwenlang kwamen beroemde kunstenaars naar
De Biesbosch: natuur binnen handbereik
Dordrecht om de schoonheid van de stad en zijn omgeving te schilderen. Ook heden ten dage oefent de stad aan het water een enorme aantrekkingskracht uit op zijn bewoners en bezoekers. De collectie van het Dordrechts Museum weerspiegelt die schoonheid. Wilt u meer info over het hedendaagse Dordrecht? Bezoek dan Intree Dordrecht | VVV of vraag brochures en andere informatie op via maggezien@dordrecht.nl.
Nieuw leven voor Groothoofd en Bellevue
Op slechts 20 minuten fietsen van het centrum van Dordrecht begint nationaal park De Biesbosch, het natuurgebied van grillige kreken, zandplaten, grienden en rietkragen dat zich uitstrekt over Zuid-Holland en NoordBrabant. Het Biesboschcentrum organiseert het hele jaar door tentoonstellingen en activiteiten en is het vertrekpunt voor wandeltochten, rondvaarten, boottochtjes met elektrische
fluisterboten en kano’s. Het museum heeft vele schilderijen van landschappen in de collectie, maar ‘Peeschuiten bij Werkendam’ van impressionist Herman Gunneweg uit 1904 toont misschien nog wel het beste het landschap dat zo kenmerkend is voor de Biesbosch. In het museum hangt het imposante werk tussen de Hollandse landschappen uit de 19de eeuw.
Winkelaanbod centrum uitgebreider dan ooit
Het Groothoofd aan het drukbevaren drierivierenpunt is sinds de Middeleeuwen de aanlegplaats voor handelsschepen, lijndiensten en tegenwoordig cruiseschepen en sleepboten. De fraaie Groothoofdspoort uit circa 1400 is een van de twee overgebleven stadspoorten van Dordrecht en een toeristische trekpleister. Sinds 1740 zat er al een herberg op de plek met het mooiste uitzicht van de stad. Sinds eind 19de eeuw draagt het hotel de toepasselijke naam Bellevue. Sinds het voorjaar van 2010 wordt het gedreven door meesterkok Ad Janssen die het heeft omgedoopt in Bel-
levue Groothoofd – hotel culinair. Ook de naastgelegen horecazaken Jongepier en Café Groothoofd zijn met hun terrassen aan het water populair. Vele kunstenaars vereeuwigden poort en kade en het stadsgezicht vanaf het water. Johan Bartold Jongkind schilderde in 1886 zijn ‘Gezicht op het Groothoofd te Dordrecht bij maanlicht’. Tijdens Dordt Kiest begin deze eeuw verkozen Dordtenaren het tot hun favoriete schilderij. In het museum is het te bewonderen in de zalen over de stad in de 19de eeuw.
Grote Kerk bepaalt de skyline
Sinds de Middeleeuwen is Dordrecht een belangrijke handelsplaats. Door haar strategische ligging aan de Merwede en de Maas en door het verkrijgen van het stapelrecht ontwikkelde de stad zich tot een levendig handelscentrum. Ook vandaag de dag trekken de winkels in het centrum bezoekers vanuit de Drechtsteden en daarbuiten. Dat is niet vreemd, want naast de diverse grotere winkelketens met de bekende merken zijn er in Dordrecht ook
vele speciaalzaken. Met de nieuwbouw op het Statenplein, modestraat 3Vriendenhof en Paradium is het aanbod verder uitgebreid. In het 17de-eeuwse Dordrecht ‘winkelden’ mensen vooral op de markt. Bijvoorbeeld op de vismarkt die Jacob Gerritsz. Cuyp – vader van de beroemde Aelbert – in 1627 schilderde. Het doek heeft een plek gekregen in de speciale zaal rond de familie Cuyp en hun schildersbedrijf.
Evenementen verlevendigen de stad
De Grote of Onze Lieve Vrouwekerk met zijn 70 meter hoge toren bepaalt al sinds het begin van de 12e eeuw de skyline van Dordrecht en doorstond menige stadsbrand. Vooraanstaande families liggen er begraven en de houten banken, preekstoel en beschilderde ramen behoren tot het cultureel erfgoed van de stad. De kerk trekt jaarlijks tienduizenden toeristen en andere bezoekers. Tijdens de jaarlijkse Kerstmarkt, dit jaar van 17 tot 19
december, is de tuin rondom de Kerk prachtig ingericht als wintertuin. De toren herbergt een van de grootste beiaards ter wereld en biedt na het beklimmen van de 275 treden een panoramisch uitzicht over de stad. De kerk prijkt op vele stadsgezichten zoals ‘IJsgezicht bij Dordrecht’ van Abraham van Calraet uit 1665. Dit schilderij is in bruikleen van de National Gallery uit Londen en hangt in de Dordrechtzaal.
In Dordrecht vinden jaarlijks vele evenementen plaats. Van de Kerstmarkt tot Dordt in Stoom, van het Big Rivers Festival tot de jaarlijkse Boekenmarkt, van Dordt in de Mode tot tal van andere festivals en activiteiten die de stad verlevendigen en laten bruisen. In de 19de eeuw was Dordrecht meer een stad in ruste, wat te zien is in werken van Boudin,
B e k i j k d e c o l l e c t i e o p w w w. d o r d r e c h t s m u s e u m . n l
Witsen, Schotel en Jongkind. In de 17de eeuw boden straatmuzikanten vermaak. Rembrandt-leerling Nicolaes Maes schilderde deze ‘liereman’ tijdens zijn optreden in de buurt van de Geldersekade, met op de achtergrond de Catharijnenpoort. Het schilderij is te zien in de zaal met Rembrandt-leerlingen.
Dordtse horeca blijft groeien
Het horeca-aanbod in Dordrecht blijft groeien. Steeds meer restaurants en eetcafés openen hun deuren en zorgen voor een gevarieerd culinair aanbod. Steeds meer terrassen bieden bezoekers de kans te genieten van monumenten, pleinen en riviergezichten. De horecaondernemers werken steeds meer samen. Ze hebben ‘de Smaakstraat’ en ‘de Culinaire Singel’ gevormd en in samenwerking met Dordrecht Marketing wordt jaarlijks een gezamenlijke horecagids uitgebracht. Ook presenteren de restaurateurs hun lekkerste gerechten tijdens het jaarlijkse evenement ‘Dordt op je Bord’, waarbij een goed glas wijn gedronken kan worden. Van oudsher speelt Dordrecht een belangrijke rol in de wijnhandel. Enerzijds omdat de Duitse wijngebieden via de rivier goed bereikbaar waren, anderzijds omdat de stad sinds 1299 stapelrecht had gekregen en voorbijvarende wijntransporteurs hun handel in Dordrecht aan
wal moesten brengen en verhandelen. De meeste wijnhandelaren vestigden zich op de Voorstraat en de Wijnstraat. De wijnkopers hadden geen beroepsgilde, maar stelden wel ledenlijsten op. Rond 1675 lieten ze hiervoor een bijzondere vergulde houten lijst maken. Deze Wijnkoperslijst stond lange tijd in het depot, maar wordt voor het eerst sinds jaren aan het publiek getoond in de Dordrechtzaal van het museum.
Scheffersplein vol terrassen en restaurants
Het Scheffersplein is van oudsher hét horecaplein van Dordrecht. Het wordt omringd door monumentale panden en de aangrenzende Voorstraat zorgt voor veel publiek en een gezellige drukte. Rondom het plein en in de zijstraten bevinden zich diverse cafés en restaurants. Onder het oog van het standbeeld van de beroemde Dordtse schilder Ary Scheffer vinden diverse evenementen plaats, van modeshows tot muziekoptredens en kunstmanifestaties. Met Kerstmis komt de jaarlijks kunstijsbaan er te liggen. In de zomermaanden bevolken kunstenaars het plein tijdens het Montmartre-achtige Place ‘d Ary. Daarmee herhaalt de geschiedenis zich, want in de 19de eeuw kwamen veel beroemde
kunstenaars naar Dordrecht. Een van hen was Eugène Boudin die in 1884 het paneel ‘La Place Ary Scheffer’ schilderde. Een juweeltje dat schittert in een van de zalen over de 19de-eeuwse schilderkunst.
In Het Hof ontstond Nederland
Van paardentram tot waterbus
Eeuwenlang ontleende Dordrecht zijn belangrijke handelsstatus aan zijn ligging aan de rivier. Het vervoer kwam in die dagen voornamelijk over het water. Tegenwoordig is de stad op alle mogelijke manieren bereikbaar. Intercity’s stoppen bij het centraal station, busreizigers worden vanuit wijken en omliggende gemeenten naar het nieuwe busstation gebracht, van waaruit een citybus naar de binnenstad vertrekt. Voorop lopen de Drechtsteden met het vervoer over de rivieren door middel van waterbussen,
snelle catamarans die de tijden van veerboten en beurtschippers laten herleven. Toeristen en andere liefhebbers worden in de binnenstad rondgeleid met een paardentram. In het 19de-eeuwse Nederland was dat zelfs een van de belangrijkste vervoersmiddelen, zoals George Hendrik Breitner op zijn schilderij ‘Plein bij avond’ uit 1890 laat zien. In de zalen rond de 19de-eeuw toont het schilderij het contrast tussen het toenmalige Amsterdam en Dordrecht.
Achterom: achterdeur werd voordeur
Vroeger vormde het Achterom – de naam zegt het al - de achterdeur naar de binnenstad. Na een grondige verbouwing is de straat veranderd in een fraai winkelgebied dat een waardige voordeur naar de binnenstad vormt. Paradium heeft het winkelaanbod verrijkt en de nieuwe parkeergarage biedt het winkelend publiek nog meer gemak. Op de hoek met de Spuiboulevard zit Intree Dordrecht | VVV, de ontvangstruimte van
de Drechtsteden waar ook de VVV is gevestigd. Niet alleen informatief voor niet-Dordtenaren, ook voor bewoners van de stad is het een goed idee hier eens naar binnen te gaan. Stadspoorten hebben eeuwenlang het beeld van de stad bepaald, zoals te zien op ‘Gezicht op Dordrecht’ van Jan van Goyen uit 1651. Dit topstuk uit de collectie heeft een prominente plaats gekregen in de Dordrechtzaal.
‘In Dordrecht is onbedoeld een natie geboren’, staat er op de muren van de tentoonstellingsruimte in het Hof. De tekst verwijst naar de Vrije Statenvergadering in 1572, waar twaalf Hollandse steden in het geheim bijeenkwamen en Willem van Oranje als hun aanvoerder kozen in de strijd tegen de Spanjaarden. Daarmee legden ze de basis voor het huidige Nederland legden en elke Nederlander zou dan ook een bezoek aan het Dordtse Hof met zijn Statenzaal moeten brengen. Het Hof wordt tegenwoordig gebruikt als expositieruimte voor diverse tentoonstelling en tot 4 december is het omgebouwd tot het enige echte Sinterklaashuis. In de Augustijnenkerk, maar meer nog in de Kloveniersdoelen die even verderop stonden, vond in 1618 en 1619 de Dordtse Synode plaats, de belangrijkste protes-
tantse kerkvergadering ooit. Niet alleen maakte de synode een einde aan religieuze twisten, ook werd er opdracht gegeven voor de eerste bijbelvertaling in het Nederlands: De Statenbijbel. In opdracht van het stadsbestuur vereeuwigde Pouwel Weyts de synode en zijn deelnemers. Het schilderij van bijna twee bij twee meter hangt in de Dordrechtzaal.
OVEMBER N 8 2 G A D N O op de website k an je een eigen profiel a anmakZ en
Kies je eigen verha al! Bezoeker krijgt op ma at gesneden tour met foto’s, verhalen en films Altijd al willen weten waarom de jas van Michiel Pompe van Slingelandt zo fel rood is? Of hoe Israëls zijn inspiratie voor het schilderij ‘De Essayeuses’ opdeed in Parijse modehuizen rond 1900? Bij de eend van Aelbert Cuyp een aanstekelijk verhaal beluisteren van bioloog Middas Dekkers of bij de Wijnkoperlijst een filmpje bekijken over de roemrijke Dordtse wijnhandel? Het kan allemaal tijdens de nieuwe tour Mijn Dordrechts Museum. Tijdens de ‘Mijn Dordrechts Museum-tour’ krijgen bezoekers via de computerschermen in de zalen of op een iPod van het museum informatie die op hun persoonlijke interesse is toegesneden. Hier bijvoorbeeld bij ‘Rustende ruiters in een landschap’ van Aelbert Cuyp.
Een grote database tjokvol informatie over de collectie stuurt op verzoek foto’s, filmpjes, verhalen, spelletjes en animaties naar de computerschermen in de museumzalen, naar de iPod touch die bezoekers lenen van het museum of naar hun mobiele telefoon. Het enige wat ze hoeven te doen is aan de hand van een paar vragen een persoonlijk profiel aanmaken. Dat kan in het museum, maar binnenkort ook thuis achter de computer via de website van het museum.
DNA-computer Via het persoonlijke profiel stelt de computer het ‘DNA’ van de bezoeker vast. Is iemand romanticus of natuurliefhebber, houdt iemand van mode of van schildertechnieken? Afhankelijk van persoonlijke voorkeuren bestookt de computer de bezoeker met allerlei informatie. Bijvoorbeeld historische achtergrondinforma-
tie: waarom nam de veeteelt rond Dordrecht toe in de 17de eeuw? Of met verhalen over het restauratieproces van schilderijen: moest er nu wel of niet een strook af van ‘Het Herderinnetje’ van Jacob Cuyp? Of over het modebeeld uit de 17de eeuw: waarom droeg Margaretha de Geer op het schilderij van Nicolaes Maes een molensteenkraag? Speciaal voor gezinnen met kinderen is er een tour met spelletjes en opdrachten zoals een kikker zoeken in een stilleven, een lijst bij een schilderij verzinnen of een puzzel leggen. De DNA-computer leert van de keuzes die bezoekers steeds maken en past tijdens het bezoek zelf hun profiel aan. De vertrouwde tekstbordjes hangen er nog steeds, maar de virtuele tour maakt het museumbezoek tot een nieuwe interactieve beleving. ,,De bezoeker krijgt steeds kleine brokken informatie, vaak kijktips. We hopen dat mensen gaan denken: hé, het is eigenlijk verrassend leuk om naar schilderijen te kijken. We willen hen het plezier in kijken naar schilderijen bijbrengen en de kans geven om hun eigen spoor te volgen door het museum,” legt Liesbeth van Noortwijk van de afdeling educatie uit. Als het museum is geopend zal het systeem steeds verder uitgebreid worden.
Door het hele museum staan prachtige jewelboxes, zoals hier in de zaal over de gebroeders De Witt. Daarin ontdekken bezoekers prenten en tekeningen uit de collectie van het museum.
De laden bevatten een schat aan tekeningen, prenten en aquarellen van beroemde kunstenaars en verzamelaars. Tussen de Aert Schoumanzaal en de Van Strijzaal is het een poortachtige vitrinekast in een haakse vorm, waar bezoekers doorheen lopen naar de volgende zaal. In de zaal over de familie Cuyp een manshoog paviljoen waarin tekeningen van de beroemde schilders te zien zijn. In de nieuwe vleugel is een zaal gewijd aan het spelen met perspectief. De 17de-eeuwse Rembrandtleerling Nicolaes Maes was hier een meester in, getuige zijn schilderij ‘De Luistervink’, maar ook een hedendaagse kunstenaar als JCJ Vanderheyden, met zijn ‘Horizon in geel’. In deze zaal staat een kopie van een kastje van Samuel van Hoogstraten, waarin hij een soort 3D-effect wist te creëren.
Pepper’s ghost Jewelbox Het nieuwe Dordrechts Museum biedt zijn bezoekers nog meer verrassingen. Bijvoorbeeld de ‘jewelbox’ of ‘juwelendoos’, een nieuwe interpretatie van het begrip museumvitrine. Bezoekers komen ze in alle formaten en vormen tegen in het museum. De elegante ladekasten zijn aan de buitenkant gegraveerd met kunstwerken en citaten van kunstenaars.
n o g n o o i t z ó v e e l , z ó m o o i e n z ó s pa n n e n d
Hoogtepunt is de pepper’s ghost-kast rond ‘De Luistervink’. Met deze illusietechniek verschijnen beelden uit een film als een soort geesten in de kast. ,,Je ziet het interieur uit het schilderij en het lijkt net alsof de figuren in en uit de kast lopen. Zo wordt het schilderij tot leven gebracht en waan je jezelf ook echt een luistervink,” vertelt Van Noortwijk.
Vereniging Dordrechts Museum beleeft mijlpa al met 1000ste lid DORDRECHT – Terwijl het Dordrechts Museum komend weekeinde een mijlpaal beleeft, beleefde de Vereniging Dordrechts Museum afgelopen vrijdag haar eigen historische moment. Burgemeester Arno Brok mocht Dordtenaar Allan Frame tijdens een korte plechtigheid huldigen als het duizendste lid van de vereniging.
In september schonk de vereniging twee pendanten (tegenhangers) van Aelbert Cuyp, van een visverkoper
Allan Frame werd vrijdag 19 november door burgemeester Arno Brok gehuldigd als 1000ste lid van de Vereniging Dordrechts Museum.
De Schotse ICT’er, getrouwd met een Dordtse en vader van vier kinderen, wilde al langer lid worden van het museum, zeker nadat hij tijdens zijn werk in Engeland in landhuizen in de buurt van Londen de fraaie Dordtse stadsgezichten van Aelbert Cuyp had gezien. Het lidmaatschap was hem cadeau gedaan door zijn schoonmoeder. De huldiging vormde het slotstuk van een intensieve campagne in de afgelopen maanden. Bij de start van de verbouwing in 2007 dacht
de Vereniging Dordrecht Museum na over een cadeau voor het nieuwe museum. Naast de inspanningen voor het terugkopen van ‘Gezicht op Dordrecht’ van Jan van Goyen en de aanschaf en het schenken aan de Dordtse bevolking van twee pendanten van Aelbert Cuyp, had de vereniging een belangrijk ander doel: 1000 leden. Bij de start van de verbouwing waren er 700 leden en de teller staat inmiddels op 1048. ,,We hebben er enorm hard aan gewerkt en
het is meer dan fantastisch dat we nu meer dan duizend leden hebben. Dit bewijst dat je in een sluitingsperiode 300 leden kunt werven, als je maar een prachtig museum in de aanbieding hebt,” stelt voorzitter Geesken Bloemendal van de vereniging. Na drie jaar bouwen en verbouwen wordt de trots van Dordrecht heropend en het bestuur kijkt met de nodige opwinding uit naar dit historische moment. Donderdagavond, twee dagen voor de officiële opening, krijgen alle leden van de vereniging een exclusieve preview. Bloemendal is zeer te spreken over het vernieuwde museum. ,,Het is echt prachtig, sensueel en ontroerend. Je schiet soms vol als je ziet hoe mooi het is geworden,” zegt ze. ,,Ook wil ik alle museummedewerkers van het museum een compliment maken. Die zijn er zo hard tegenaan gegaan de afgelopen tijd.” De vereniging staat aan de basis van het Dordrechts Museum, een van de oudste musea van het land. Ze werd in 1842 opgericht door een groepje Dordtse kunstliefhebbers, met name om schilderijen van Dordtse schilders en andere kunstwerken tentoon te stellen. De rol van de vereniging als bestuur van het museum werd in de jaren ’70 overgenomen door de gemeente Dordrecht, waardoor de
en een dienstmeid, aan het museum.
vereniging meer op afstand kwam te staan. ,,Maar hoewel de zeggenschap er niet meer is voelen de leden zich heel erg betrokken bij het museum. We zijn nu vooral een steunpilaar. Ik zeg altijd zo: het museum heeft met ons meer dan duizend pr-mensen in dienst. Het zijn allemaal ambassadeurs van het museum”, vertelt Bloemendal. De Vereniging Dordrechts Museum heeft haar collectie langdurig aan het Dordrechts Museum in bruikleen gegeven. Tevens beheert de vereniging het Ary Schefferfonds, een legaat van Dr. René Nicolas Marjolin, de schoonzoon van Ary Scheffer. Kunstenaarsprijs De Scheffer en een tweejaarlijkse aankoop worden hieruit gefinancierd. Daarnaast organiseert de vereniging lezingen en excursies en promoot zij het Dordrechts Museum in Dordrecht en daarbuiten. Leden van de vereniging steunen door middel van de contributie het werk van de vereniging en hebben gratis toegang tot het Dordrechts Museum en het Huis van Gijn. Meer informatie: www.verenigingdordrechtsmuseum.nl
Sponsors zien bekendheid Dordrechts Museum toenemen
‘Nieuw museum visitek a artje van de stad’ DORDRECHT - Met het vernieuwde Dordrechts Museum heeft de stad Dordrecht een troef in handen waarmee ze zowel lokaal, regionaal als nationaal en zelfs internationaal bekendheid kan verwerven. De rijke collectie kan in volle omvang getoond worden in een gebouw waar menig museumdirecteur in Nederland jaloers op zal zijn. ,,Mooier dan dit mag Dordrecht zich niet wensen. Alle mensen die eraan gewerkt hebben, van architect tot interieurinrichters, het is allemaal top of the bill. Dit museum kan een visitekaartje worden van de stad waar we met zijn allen ongelooflijk trots op zijn,” zegt voorzitter Wim de Leur van de Stichting Vrienden van de Dordtse Musea, in het dagelijks leven vice-president bij Siemens Nederland.
Tijdens de sluiting was het museum meer dan ooit in het nieuws. Wat volgens De Leur vooral veel impact had was de actie ‘Geef Dordrecht zijn gezicht terug’, waarmee het museum ‘Gezicht op Dordrecht’ van Jan van Goyen wist terug te kopen van de erven Goudstikker. ,,Sinds die actie staat het Dordrechts Museum op het netvlies bij allerlei bekende mensen in Nederland die ook maar een beetje geïnteresseerd zijn in kunst en cultuur. Ik sprak bijvoorbeeld werkgeversvoorzitter Bernard Wientjes die zei: wat een stunt in Dordrecht. Zelfs minister Plasterk had het erover. Daarmee heeft het museum zoveel goodwill gekregen,” vertelt hij. Hoewel ze er volgens De Leur veel voor terugkrijgen ligt de rol van de sponsors toch vooral in het geven. De stichting is er in de eerste plaats om te helpen bij het aanschafbeleid. Zo werden de afgelopen jaren met hulp van de sponsors schilderijen als ‘De hemelse en aardse liefde’ van Ary Scheffer, ‘Portret van de eend Sijctghen’ van Aelbert Cuyp of ‘La place d’Ary Scheffer’ van Eugène Boudin aan-
gekocht. In de tweede plaats kan het museum een beroep doen op de know how van de leden, of dat nu over bedrijfsvoering, financiën of juridische kennis gaat. Ook van belang is volgens De Leur de wisselwerking tussen bedrijfsleven en culturele instelling, waardoor het begrip voor elkaar en voor de betekenis van kunst toeneemt. ,,Ik durf de stelling aan dat de vrienden het museum helpen, maar dat het museum ook de vrienden helpt”, zegt hij. Met de aanstaande opening op 27 november voor de boeg worden ook de leden nieuwsgierig en enthousiast. De Leur ziet veel meer mogelijkheden voor het museum dan vroeger. ,,Het museum was een plek waar je in stilte van kunst kon genieten. Nu hoop ik dat het ook een centrale plaats gaat innemen in het sociale leven van Dordrecht en daarbuiten. Dat het auditorium en het restaurant Art & Dining intensief gebruikt zullen worden. En dat, als je ergens in het buitenland op bezoek gaat, je een souvenir uit de prachtige museumwinkel mee kunt nemen als relatiegeschenk.”
w e z i j n w e e r o p e n va n a f z o n d a g 2 8 n o v e m b e r !
Voorzitter Wim de Leur van de Stichting Vrienden van de Dordtse musea laat zich bijpraten door interieurarchitect Eveline Merkx van interieurontwerpers Merkx + Girod. Volgens hem is het vernieuwde Dordrechts Museum het visitekaartje van de stad Dordrecht.
Dat het museum ook in de toekomst veel financiële steun kan gebruiken spreekt voor zich. De Leur: ,,Net zoals een auto brandstof nodig heeft om te rijden, heeft het museum fondsen nodig om tentoonstellingen te kunnen maken.”