Marketingplan For a new specific clinical product for IBD-patients SanutriĂŤnt
Project group: VD-co-2B: VD-H310-11 Verslag 2 March 2014 Susanne Drienhuizen Margarita Galibardova Martina de Haan Evelien van der Heiden Anita Hellemons Floor Hendriks Maartje Hommeles
12081353 12010707 12099147 12076929 12020044 12089249 12103276
1
Management Summary
Sanutriënt is a medium-sized player on the Dutch enteral nutrition market. For some time, signals have been observed that the market for disease-specific medical nutrition is developing. Sanutriënt would like to enter this market with their first medical nutrition drink bases for inflammatory bowel disease (IBD). IBD is the collective term for Crohn’s disease (CD) and/or ulcerative colitis (UC). Sanutriënt has all the knowledge needed and there has been a lot of research done with excellent outcome. On the specific medical nutrition market, there hasn’t been one player in the field that developed a medical drink for patients with Irritable Bowel Syndrome also known as IBD. To take advantage of this opportunity the marketing team of Sanutriënt propose a product launch plan for a medical nutrition drink, which is developed for patients with IBD. The purpose of the drink is: a useful and in some cases an essential component in the management of the health of IBD patients. This medical drink is not intended to treat the disease, but will be prescribed by doctors and dieticians as a complement to traditional drug therapies, and as a means to support patients in their condition to maintain their strength. The drink contains extra calcium and vitamin D to reduce the risk of osteoporosis by anti-inflammatory drugs (corticosteroids) taken by IBD patients. We recommend that Sanutriënt: - Introduces Cal+Vit to the market: a concentrated drink juice-style with extra calcium and vitamin D3. The first two flavours to introduce: green tea and mocha. - Packages Cal+Vit in the Tetra Top®: which has a unique shape that looks like a bottle, but it has all the advantages of a cardboard juice box. Thereby Sanutriënt already uses Tetra packaging, using the same brand for this new product decreases the costs and the product will be in line with the branding strategy of Sanutriënt. - Uses the following claims: “energy enriched”, “enriched with Calcium” and “enriched with vitamin D”. In addition to these claims also indicate on the packaging: “Medical nutrition for IBD” and “juicestyle”. - Launches a strong marketing campaign to create awareness and a positive image. Focuses on the patient group, but also focuses on doctors and dieticians who prescribe medical nutrition next to traditional drug therapy for their patients, they are the ‘communication target group’. Health insurers are also an important promotion group; they are the ones who need to cover the expenses of the patients using the drink. Promotion activities will exist out of: personal sales, direct emailing, advertising in medical journals. - Provides a promotional gift: the possibility for patients to develop a sleeve for their bottle. The first 100 sleeves are free of charge. In preparation, we conducted a preliminary study, consisting of literature research and market research. During this market research we mapped the competition and competitive products. In the literature research the specific (nutritional) needs and targets were determined and the necessary characteristics that our product development has to meet. To date, there is not any product on the market specific for the target group we chose: adults (from 18 to 40 years old) with IBD, who have the need to take in extra energy, IBD patients with osteoporosis or those at high risk of getting osteoporosis by using anti-inflammatory agents (corticosteroids) and IBD patients who are at risk of malnutrition or IBD patients who need to improve their nutritional status. Cal +Vit is a contemporary product and differs from ingredients, taste and package size. The development of a tetra-pack with a modern packing case will appeal to the patient group. Consequences - If Cal+Vit is able to achieve the target and acquired brand awareness, habit and a good image this has a positive effect for the market position of Sanutriënt. - The goal is to conquer 5% of the market segment within three years of disease-specific sip feeds and therefore the turnover of Sanutriënt will grow.
2
Inhoudsopgave
Inleiding
Het marketingteam van Sanutriënt heeft een nieuwe drank ontwikkeld voor patiënten met IBD. Sanutriënt heeft nog geen ziektespecifieke drinkvoeding en met deze drank begeeft het bedrijf zich op de markt van ziektespecifieke drinkvoedingen. De uitkomsten van het marktonderzoek zijn gebruikt om te bepalen aan welke eisen de drank moet voldoen, er is gekeken naar de concurrentie en welke ziektespecifieke producten er al verkrijgbaar zijn op de drinkvoedingenmarkt. Het literatuuronderzoek heeft als doel gehad de nutriënten in de ziektespecifieke drinkvoeding te onderbouwen, het wijst uit welke nutriënten het belangrijkst zijn voor patiënten met IBD. Met behulp van de confrontatiematrix worden risico’s geanalyseerd en waar nodig maatregelen getroffen. In de promotiestrategie wordt omschreven hoe de communicatie richting de voorschrijver en gebruiker zal verlopen wanneer het product op de markt wordt gebracht.
3
Het marketingplan geeft inzicht in de strategieën die Sanutriënt kan hanteren om de nieuwe ziektespecifieke drinkvoeding voor patiënten met IBD op de markt te brengen.
Huidige situatie
Sanutriënt is een middelgroot bedrijf binnen de enterale voedingsmarkt met een marktaandeel van 3%. Sanutriënt levert sonde- en drinkvoeding binnen de enterale markt. De prijzen van Sanutriënt bevinden zich aan de bovenkant van de markt. De verkoop van Sanutriënt vindt met name plaats aan ziekenhuizen, apotheken en thuissituatie facilitaire bedrijven (de Haagse Hogeschool, 2014). Het bedrijf is opgebouwd uit verschillende afdelingen. De afdeling Nutritional Sciences is verantwoordelijk voor onderzoek en ontwikkeling, op deze afdeling zijn voedingskundigen en diëtisten werkzaam. Op de afdeling Productontwikkeling zijn levensmiddelentechnologen werkzaam, die verantwoordelijk zijn voor de samenstelling van het product en de productontwikkeling. De afdeling Marketing bestaat uit marketeers en voedingskundigen die verantwoordelijk zijn voor de marketing van het product. De afdeling Sales is verantwoordelijk voor het opbouwen van een klantenrelatie. De vijfde en laatste afdeling van Sanutriënt is de afdeling Onderzoek en Ontwikkeling, die de onderzoeksactiviteiten van Sanutriënt ondersteunt (de Haagse Hogeschool, 2014). De marketingdoelgroep van Sanutriënt bestaat uit de gebruikers van enterale voeding oftewel de patiënten. De productontwikkeling wordt afgestemd op de wensen van de patiënt. De voeding wordt voorgeschreven door een arts of diëtist. De communicatie zal met name gericht zijn op deze doelgroep. Het is noodzakelijk dat de voorschrijver op de hoogte is van de werkzaamheid van de producten die Sanutriënt aanbiedt, zodat het vertrouwen in het product optimaal is. De afdeling Sales zorgt ervoor dat de relatie met de voorschrijver wordt onderhouden door middel van regelmatige bezoeken van de buitendienst. Ook vindt er communicatie plaats via directe mailing en advertenties in medische tijdschriften (de Haagse Hogeschool, 2014). Het huidige assortiment van Sanutriënt bestaat uit een reeks enterale sonde- en drinkvoedingen. De drinkvoeding bestaat uit Sanu drink melk, yoghurt en juice. Deze zijn verkrijgbaar in twee tot drie verschillende smaken. Sanutriënt heeft de wens een ziektespecifieke drinkvoeding te ontwikkelen. Momenteel wordt onderzocht welke mogelijkheden hier liggen. De concurrentie heeft reeds diverse ziektespecifieke drinkvoedingen op de markt gebracht (de Haagse Hogeschool, 2014).
Doelgroep De eerste te ontwikkelen ziektespecifieke drinkvoeding van Sanutriënt wordt Cal +Vit, een ziektespecifieke drinkvoeding voor patiënten met IBD. De specifieke doelgroep voor deze drank bestaat in de eerste plaats uit volwassenen (tussen 18 en 40 jaar) met IBD, die extra energie in willen nemen. Daarnaast behoren tot de doelgroep IBD patiënten met osteoporose of IBD patiënten die een grote kans hebben om osteoporose te krijgen, doordat ze ontstekingsremmers (corticosteroïden) gebruiken. Als laatste worden hiertoe gerekend IBD patiënten, die het risico lopen op ondervoeding of IBD patiënten, die hun voedingsstatus moeten verbeteren (Katz & Weinerman, 2010) (Massironi S, 2013) (Lucendo, 2009).
SWOT-Analyse Hieronder is de SWOT-analyse van Sanutriënt te zien. Intern is gekeken naar de sterktes en zwaktes van Sanutriënt. Extern zijn de bedreigingen en kansen van Sanutriënt weergegeven. Voor de totstandkoming van de SWOT-analyse is gebruik gemaakt van een concurrentie analyse en literatuuronderzoek. INTERN Sterkte 1. Eigen fabriek
EXTERN Kansen a. Voor IBD patiënten is er slechts één specifiek
4
2. Sanutriënt heeft nog geen ziektespecifieke drinkvoeding op de markt, nieuwe inkomsten mogelijk 3. Tetraverpakkingen goedkoop en de klanten zijn hierover tevreden³ 4. Uniek en eigentijds zelf te ontwerpen verpakkingshoesje is aantrekkelijk voor jonge mensen 5. Door een uitgebreide assortimentskeuze met verschillende smaken zit er voor elke IBD patiënt wel een smaak tussen die aanspreekt bijvoorbeeld groene thee smaak voor jonge mensen. 6. Drankje kan ook ondervoeding tegengaan of voorkomen, dit maakt het drankje extra zinvol om te gebruiken omdat ondervoeding bij IBD patiënten veel voorkomt Zwakte 7. Zijn de ingrediënten in deze drinkvoeding wel lang houdbaar (misschien zijn er ingrediënten die alleen als droge stof lang houdbaar zijn) 8. Weinig onderzoekers binnen het eigen bedrijf om dit goed te onderbouwen 9. Weinig kapitaal beschikbaar om het bedrijf onder de aandacht te brengen bij voorschrijver en gebruiker. 10. Voor het ontwikkelen van de drinkvoeding is geen contact geweest met een groep patiënten om hun wensen in kaart te brengen.
product op de markt: module IBD van Nutricia² b. er is nog geen drankvoeding voor IBD beschikbaar c. Osteoporose komt voor onder 51-77% van de IBD patiënten die corticosteroïden gebruiken¹ d. Internationale markt e. Zorgen dat we goede contacten met diëtisten, artsen, CCUVN (De Crohn en Colitis Ulcerosa Vereniging Nederland), MLDS (maag lever darm stichting), zorgverzekeraars, ziekenhuisinkopers en apotheken hebben. f. Er komen in Nederland alleen al jaarlijks 1000 mensen met de ziekte van Crohn bij. g. Veel ouderen hebben ook last van osteoporose en ondervoeding, dit is ook een mogelijke afzetmarkt. Bedreigingen h. Onvoldoende bewijs dat ziektespecifieke voeding IBD kan helpen i. Oorzaak IBD is onbekend j. De ernst van de ziekte varieert per patiënt waardoor de behoeftes ook per patiënt verschillen. k. Zorgverzekeraar zal niet meewerken als het geen goede claim is l. Concurrentie, grote spelers hebben al een wereldwijde reputatie en zijn bekend bij artsen en diëtisten. m. Het aanbod drinkvoeding is reeds vrij groot. n. In Nederland ‘slechts’ 55.000 mensen met IBD, kleine afzetmarkt
¹ (Katz & Weinerman, 2010), ² (Nutricia, 2013), ³ (Pak, 1943)
Conclusie: Uit de SWOT kan geconcludeerd worden, dat Sanutriënt een ziektespecifieke drinkvoeding voor IBD patiënten op de markt kan brengen. Tot op heden is er nog geen product op de markt dat specifiek is gericht op deze patiëntengroep. Jaarlijks komen er in Nederland ongeveer 2500 IBD patiënten bij. De afzetmarkt is dan ook vrij klein en hierdoor kan het voor Sanutriënt een mogelijkheid zijn zich te richten op de internationale markt. Tot op heden is er nog geen eigentijds product beschikbaar wat zich richt op de jongere doelgroep. Door het ontwikkelen van een tetraverpakking met een modern verpakkingshoesje kan deze doelgroep aangesproken worden. Daarnaast zal de smaak en verpakkingsgrootte ook van belang zijn voor de doelgroep. Door de vele concurrenten met naamsbekendheid is het echter mogelijk dat er bij succes een concurrerend product op de markt komt. Er is tot op heden echter onvoldoende bewijs of ziektespecifieke voeding voor IBD een gunstig effect op het ziekteverloop heeft. Daarnaast is het mogelijk dat de zorgverzekering het product niet zal vergoeden wanneer deze geen goede claim bevat. Hierdoor kan het gebruik van het product prijzig zijn voor de patiënt. Echter, met het klinische onderzoek trachten wij aan te tonen dat onze
5
drinkvoeding osteoporose, ondervoeding en micronutriënten deficiënties kan voorkomen, hiermee zullen wij proberen de claim hard te maken.
Confrontatiematrix Extern: Kansen Intern Sterktes:
Zwaktes:
Totaal:
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
a + + 0 + ++ + 0 0 0 5
b ++ + 0 0 ++ + ++ 0 0 7
Bedreigingen: c + ++ 0 0 ++ 0 0 0 0 0 5
d + ++ 0 0 0 0 + 0 ++ -4
e 0 + 0 0 + 0 + 0 + 3
f + ++ 0 0 0 0 + 0 0 0 4
g + ++ 0 0 0 0 + 0 0 0 4
h 0 -0 0 -0 0 -0 0 -6
i 0 0 0 0 0 0 0 -3
j 0 -0 0 0 0 0 0 0 3
k 0 -0 0 0 0 0 -0 0 -4
l 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1
m 0 -0 0 0 0 0 0 0 -3
n 0 -0 0 0 -0 ---9
7 -1 0 1 1 0 5 -6 1 -6
Uit de confrontatiematrix blijkt dat het grootste risico is dat Sanutriënt nieuwe inkomsten genereert. Er is onvoldoende wetenschappelijk bewijs dat ziektespecifieke drinkvoeding IBD patiënten kan helpen. Daarnaast verschilt de ziekte per persoon en is de oorzaak onbekend. Hierdoor is het lastig het product exact aan de wensen van de patiënt te laten voldoen. Tevens is de patiëntengroep binnen Nederland laag. Om dit risico voor Sanutriënt in te dekken is het interessant om naar de internationale markt te kijken voor deze ziektespecifieke drinkvoeding. Ook is het interessant om dit product tevens te richten op osteoporose patiënten. Als laatste is Sanutriënt een vrij kleine speler in verhouding tot de concurrerende bedrijven. Hiervoor is het van belang het product goed te profileren en voldoende onder de aandacht te brengen onder voorschrijvers. In het communicatieplan zal hier aandacht aan besteed worden.
Uitwerking productstrategie
Voedingskundige samenstelling Het product dat wij voor Sanutriënt ontwikkelen is een zeer geconcentreerde drinkvoeding op sapbasis met extra toegevoegd calcium (1000 mg) en vitamine D (20 mcg). De National Osteoporosis Foundation beveelt 20 - 25 mcg extra vitamine D aan bij patiënten met osteoporose, er wordt 1000 mg extra Calcium aanbevolen bij patiënten met osteoporose en IBD (Katz & Weinerman, 2010). De Osteoporose stichting in Nederland beveelt maximaal 1000 mg calcium en 20 mcg vitamine D extra aan (Osteoporose Stichting Nederland) voor patiënten met osteoporose. Deze hoeveelheden zijn om osteoporose te voorkomen bij IBD patiënten, of de verslechtering van osteoporose bij IBD patiënten tegen te gaan. Osteoporose komt voor onder 51-77% van de IBD patiënten die corticosteroïden gebruiken (Katz & Weinerman, 2010). Het sap dat Sanutriënt ontwikkeld zal energieverrijkt zijn op een geconcentreerde basis, de reden hiervoor is dat IBD patiënten vaak een verminderde eetlust hebben door misselijkheid en braken (Massironi S, 2013) en dit is tevens de reden dat patiënten extra energie nodig hebben. De keuze voor een extra geconcentreerd sap, pakjes van 125 ml met 2,4 kcal per ml (totaal van 300 kcal per pakje) (Nutricia, 2013) zal de patiënten ondanks het kleine volume, veel energie geven. Deze drank kan ondervoeding en micronutriënten deficiënties voorkomen dan wel verhelpen als hier sprake van is.
6
Samenstelling voeding per 125 ml (1 flesje): Energie 1260 kj/300 kcal Eiwit Koolhydraten Vet Voedingsvezel
12,0 g 36,8 g 11,6 g -
Mineralen Na K Ca P Mg
40 mg 295 mg 1000 mg 218 mg 41 mg
Vitamines A foliumzuur B12 C D E K
260 mcg 80 mcg 1,1 mcg 30 mg 20 mcg 3,7 mg 16 mcg
Spoorelementen Fe 2,1 mg Zn 2,4 mg Se 16 mcg Glutenvrij Melkvrij Lactosevrij
-
ja ja ja
De ontwikkelde drank voor Sanutriënt is gebaseerd op Nutridrink Compact Protein van Nutricia Advanced Medical Nutritio (Nutricia, 2013), en Peptamen van Nestlé Health Science (Science, 2014) drank voor patiënten met een verminderde spijsvertering. Hiervoor is gekozen omdat IBD een ziekte is die invloed heeft op het gehele spijsverteringskanaal.
Wetgeving en Claims Aan de hand van het volgende artikel: beoordelingskader ten behoeve van dieetvoeding voor medisch gebruik (bijlage 1) testen we of de door Sanutriënt ontwikkelde drank onder de medische dieetvoeding valt. Hierbij is vraag 7 een lastig vraag: 7. Is het beoogde effect van het product ook te bereiken met een redelijkerwijs haalbare wijziging in het voedingspatroon? Toch geven wij aan deze vraag het antwoord ‘Nee’, de reden hiervoor is dat de geconcentreerde hoeveelheid energie die de door Sanutriënt ontwikkelde drank heeft moeilijk binnen te krijgen is als de patiënt zich niet goed voelt. Daarnaast heeft het dan ook nog de extra voordelen van calcium en vitamine D, die met medicatiegebruik hard nodig zijn. Vraag 10: Is de beoogde werking aangetoond met aanvaarde wetenschappelijke gegevens? Kunnen we niet volmondig ja op zeggen, de literatuur die wij in het literatuuronderzoek hebben gebruikt bevestigd onze drank, maar kritisch gezien is meer bewijs nodig.
7
De drank valt onder het warenwetsbesluit: Producten voor bijzondere voeding (besluit 16 april 1992 laatst gewijzigd 14 december 2009). Deze warenwetsregeling regelt: aan welke eisen producten als zuigelingenvoeding, dieetvoeding voor medisch gebruik en dieetproducten moeten voldoen. (Nederlandse Voedsel en Warenauthoriteit, 2010) Voor dieetvoeding voor medisch gebruik wordt de volgende warenwetsregeling gehanteerd: Dieetvoeding voor medisch gebruik: Dieetvoeding voor medisch gebruik is speciaal bewerkt of samengesteld. Ze wordt onder medisch toezicht door patiënten gebruikt. Denk bijvoorbeeld aan sondevoeding of speciale voeding die een patiënt na een operatie krijgt. Er is ook een categorie dieetvoeding voor medisch gebruik die speciaal bestemd is voor zuigelingen. (Nederlandse Voedsel en Warenauthoriteit, 2010) De wetgeving waaronder Cal +Vit geregistreerd wordt. Energieverrijkt: de drank bevat een hoger energiegehalte dan energiegehalte ≥ 2,0 kcal/ ml, wat de meeste drinkvoedingen bevatten. (Sorgente - Thuis in Voeding, 2013) Rijk aan calcium en vitamine D: als het product ten minste tweemaal de onder ‘bron van {naam van de vitamine/mineraal}’ bedoelde hoeveelheid bevat. Cal +Vit bevat de hoogst toegestane aanbeveling calcium en vitamine D voor patiënten met (kans op) osteoporose en IBD. (generieke claim) Ziektespecifieke drinkvoeding: de drank valt onder de medische dieetvoeding en is specifiek ontwikkeld en op de markt gebracht voor patiënten met IBD. Vorm van het product Wij hebben ervoor gekozen om het sap in een tetraverpakking te produceren, specifiek de Tetra Top® (Pak, 1943). Dit om de volgende redenen: - Sanutriënt gebruikt al Tetra verpakkingen en hierover zijn de klanten tevreden, zoals is onderzocht. Het bespaart kosten om dezelfde soort verpakking aan te houden. Ook blijven de verpakkingen van Sanutriënt zo in één lijn en klopt het met de branding strategie van het bedrijf. - De Tetra Top® is de unieke vorm heeft veel weg van een fles en biedt alle voordelen van een kartonnen verpakking. (Pak, 1943) Grote opening zorgt voor schenkgemak; hersluitbaar met dop of in kartonnen single shot verpakking voor eenmalige consumptie; de verpakking is volledig te bedrukken. - Sanutriënt ontwikkelt de mogelijkheid om er een leuke hoes bij te bestellen via internet, deze kun je zelf ontwerpen. Mensen om je heen zien niet dat je een ‘medische’ drank drinkt dus je krijgt geen vragen. - De verpakking is licht, eenvoudig mee te nemen en eenvoudig te stapelen in de koelkast. - Tetra verpakkingen zijn voor een groot deel gemaakt van karton dat recyclebaar is. Tetra Top®:
De verpakking Zie bijlage 2 voor een afbeelding van de Sanutriënt drinkvoeding.
8
De naam voor de ziektespecifieke drinkvoeding voor IBD patiënten zal: Cal+Vit worden. Er is gekozen voor Cal+Vit omdat het de extra toegevoegde ingrediënten aangeeft: Calcium en Vitamine D. Daarnaast klinkt ‘vit’ als ‘fit’, de ziektespecifieke drank zorgt voor energie en maakt de patiënt weer fit. Beschrijving USP Sanutriënt heeft met de ontwikkeling van deze ziektespecifieke drinkvoeding een unique selling point ten opzichte van de concurrentie. Er zijn diverse gronden waarop het product zich onderscheidt van de concurrerende producten (Philip J. Kotler, 2009). • Energieverrijkt met calcium en vitamine D3 ter voorkoming van osteoporose. • De smaken groene thee en mokka en het gebruik van een sapbasis i.p.v. melkbasis zijn onderscheidend waardoor deze aantrekkelijk zijn voor de doelgroep. • De patiënt ontvangt een folder over het product bij de eerste aflevering. • De producten zijn eenvoudig te bestellen door de professional en zullen vervolgens thuis bezorgd worden bij de patiënt. • De Medische Voedingsservice van Sanutriënt is eenvoudig te bereiken voor de patiënt. De patiënt zal ter woord gesteld worden door een diëtiste die gespecialiseerd is in drinkvoeding. • De tetra verpakking is licht, eenvoudig mee te nemen en eenvoudig hersluitbaar. • Er is een mogelijkheid zelf een hoes te ontwikkelen. • Wanneer de patiënt ontevreden is over het product kan er contact opgenomen worden met de Medische Voedingsservice: 0800-022 33 22 (Nutricia, 2013). Beschrijving positionering Positioneren vindt actief en passief plaats. Het belangrijkste is de passieve positionering, dit is de plaats die de patiënt/voorschrijver het product zal geven op basis van relevante koopmotieven ten opzichte van de concurrentie. Met behulp van actieve positionering zal Sanutriënt proberen de positie van het product te beïnvloeden. Het bedrijf heeft gekozen voor de introductie van een nieuwe lijn drinkvoeding. Deze lijn is nieuw binnen het merk Sanutriënt met een eigen imago. Het product en imago zijn gebaseerd op kenmerken die de consument belangrijk vindt. Daarnaast is de voedingstechnische inhoud gebaseerd op literatuuronderzoek (Philip J. Kotler, 2009). Sanutriënt heeft er voor gekozen deze nieuwe lijn met ziekte specifieke drinkvoeding een vlot imago te geven. IBD wordt met name vastgesteld bij een wat jongere doelgroep. Om hier op in te spelen is de verpakking aangepast aan de wensen van de patiënt. De verpakking is klein, eenvoudig mee te nemen en hersluitbaar. Daarnaast oogt de verpakking fris en met de eigengemaakte hoes ziet deze er niet uit als een drinkvoeding. Hierdoor heeft de patiënt geen last van schaamte of vragen uit de omgeving. De verpakkingen van concurrerende producten zijn vaak erg kenmerkend en het product van Sanutriënt zal hier van afwijken. Daarnaast is er qua vormgeving gekozen voor tetraverpakking.
Promotiestrategie
Communicatiedoelstellingen Om Cal+Vit snel en effectief onder de aandacht te brengen gaat Sanutriënt zich richten op verschillende communicatie doelgroepen. Vanzelfsprekend gaan wij de gebruikers laten kennismaken met ons product, echter zal de patiënt niet degene zijn die Cal⁺Vit zelf gaat aanschaffen. Artsen en diëtisten kiezen voor een bepaald product en ook de zorgverzekeraars en het inkoopmanagement van het ziekenhuis spelen een belangrijke rol in dit proces. Wij moeten er dus voor zorgen dat zij gaan kiezen voor Cal +Vit, waardoor deze uiteindelijk bij de gebruiker terecht zal komen. Enerzijds kan Sanutriënt via de patiënt vraag naar het product creëren en anderzijds zullen artsen en diëtisten kennis moeten maken met Cal +Vit en voor onze drank kiezen. Sanutriënt zal ook zorgen voor naamsbekendheid onder de verschillende communicatie doelgroepen middels de patiëntenvereniging, CCUVN.
9
Keuze promotiemiddelen Sanutriënt is een kleine, maar bekende speler op de markt en heeft contacten binnen de communicatie doelgroep. De buitendienst van Sanutriënt, bestaande uit 4 accountmanagers met voedingskundige achtergrond, bezoekt op regelmatige basis artsen en diëtisten. Deze buitendienst zal ook bezoeken gaan brengen aan artsen in ziekenhuizen, apothekers en de zorgverzekeraars. Er vindt al regelmatig communicatie plaats via direct mailing en Sanutriënt plaatst advertenties in diverse medische tijdschriften. Wij gaan gebruik maken van de huidige communicatiemethoden en -middelen die Sanutriënt in gebruik heeft, om Cal⁺Vit op de markt te introduceren. Sanutriënt heeft een moderne website, met een apart deel voor patiënten en gebruikers en een apart deel voor professionals. Op deze website is alle productinformatie te vinden en zullen nieuwe producten opvallend worden gepresenteerd en duidelijk onder de aandacht worden gebracht van zowel de patiënten als de artsen, diëtisten en zorgverzekeraars. Activiteitenplan Net voor de daadwerkelijke lancering van Cal+Vit: - een duidelijke aankondiging plaatsen op de website zodat de interesse in deze nieuwe drinkvoeding alvast wordt opgewekt - CCUVN (patiëntenvereniging) benaderen dat er een nieuwe drinkvoeding op de markt zal worden gebracht - daarnaast aandacht voor de leuke hoes die Sanutriënt ontwikkeld heeft - er worden opvallende flyers gedrukt met alle productinformatie voor de professionals - flyers versturen naar artsen, diëtisten, CCUVN, ziekenhuizen, apotheken, zorgverzekeraars en bedrijven die de thuissituatie faciliteren - middels direct mailing worden alle contacten geïnformeerd over Cal +Vit - opvallende advertenties in diverse medische tijdschriften Tijdens en direct nadat Cal+Vit op de markt is gebracht: - accountmanagers gaan alle communicatiedoelgroepen fysiek bezoeken en nemen flyers mee ter promotie van Cal+Vit - zij zullen tevens proefverpakkingen meenemen zodat artsen en diëtisten een duidelijk beeld kunnen vormen van de drinkvoeding - daarbij nemen zij met hun bezoeken ook een aantal hoezen mee (met daarop informatie over ons product/ verwijzing naar de website/ voordelen en promotie van de drinkvoeding) welke als geschenk dienen aan de professionals - opnieuw een direct mailing en vermelden dat ons product vanaf nu te bestellen is - een nieuwe aankondiging op de website om te attenderen op ons nieuwe product - een app lanceren met extra productinformatie en recepten voor smoothies en cocktails en waarop mensen de hoes kunnen personaliseren en bestellen. - wederom aandacht voor de hoes die via de website en de app te bestellen en te personaliseren is. Hierbij lanceren we meteen een eerste actie: de eerste 100 hoezen zijn gratis! - Wederom CCUVN in kennis stellen van de lancering en acties Twee maanden na de lancering: - een artikel over de drinkvoeding middels direct mailing versturen - flyers versturen naar alle contacten die Cal+Vit (nog) niet bestellen - tijdens bezoek aan de communicatie doelgroep opnieuw proefverpakking bestellen - via klantenservice onderzoeken hoe het product wordt ontvangen, verzamelen van de gesprekken bij de Medische Voedingsservice en adequaat reageren op vragen, opmerkingen of klachten.
10
Advertentie Zie bijlage 3
Conclusie
Wij zien een gat in de markt voor ziektespecifieke drinkvoedingen voor Sanutriënt. Er worden steeds meer ziekte specifieke drinkvoedingen ontwikkeld, maar IBD is nog niet meegenomen in het drinkvoedingen portfolio van de grote marktleiders. Sanutriënt kan zich hiermee onderscheiden en zorgen voor meer naamsbekendheid. Sanutriënt is nog niet toegetreden op de markt van ziekte specifieke drinkvoedingen en dit is een uitgewezen kans. De concurrentie op de markt bestaat uit de spelers die specifieke modulen hebben ontwikkeld voor verterings- en darmproblematiek. Een specifieke drinkvoeding voor IBD bestaat echter nog niet. Het gebruik van een sapbasis en de nieuwe smaken, groene thee en mokka, maken het product uniek en onderscheidend van vele andere drinkvoedingen. Sanutriënt richt zich op volwassen patiënten vanaf 18 jaar die vaak een actieve levensstijl hebben en zich niet willen verstoppen. Daarom komt het voor dat de ziektespecifieke drank op werk, de sportclub of in de trein gedronken wordt. Sanutriënt heeft daarom een eigentijdse verpakking ontwikkeld, waarbij ook een leuke hoes besteld kan worden waardoor de drank helemaal niet meer op een medische drank lijkt en anoniem gedronken kan worden. De drank is energieverrijkt en zeer geconcentreerd. Voortkomend uit het sensorisch onderzoek is geconcludeerd dat deze dranken niet altijd lekker gevonden worden door het smaakpanel. Hoe minder volume, des te beter voor de patiënt. Met Cal+Vit zorgt Sanutriënt voor een ziektespecifieke drinkvoeding met extra calcium en vitamine D om osteoporose tegen te gaan, een veel voorkomende bijwerking doo malnutritie en de medicijnen die geslikt worden door IBD patiënten. Daarnaast zorgt Sanutriënt met Cal+Vit voor een unieke smaak en een basis van sap, een onderscheidende verpakking en een bom van energie in een zo geconcentreerd mogelijke hoeveelheid (125 ml). Met deze key-factoren hoopt Sanutriënt zorgverzekeraars, dokters, diëtisten en patiënten te overtuigen de drank te vergoeden, voor te schrijven en te gebruiken.
Discussie Als eerste kan er ter discussie gesteld worden in hoeverre er behoefte is aan een drinkvoeding specifiek voor IBD patiënten. De patiëntengroep in Nederland is vrij klein waardoor het niet realistisch is voor deze groep een winstgevend product te creëren. Daarnaast is voor de ontwikkeling van dit product geen contact geweest met de patiëntengroep. Het product wat tot stand is gekomen is gebaseerd op literatuur- en sensorisch onderzoek. Het sensorische onderzoek heeft plaatsgevonden bij een groep gezonde Nederlanders. Zij maken normaliter geen gebruik van drinkvoeding. Hierdoor is het de vraag of deze proef een correct wensen- en verwachtingen patroon geeft voor de IBD patiënt. Ten tweede is het de vraag in hoeverre een ziektespecifieke drinkvoeding effectief is voor IBD patiënten. Er zijn tot op heden geen onderzoeken die ondersteunen dat ziektespecifieke drinkvoeding voor IBD patiënten een positief effect hebben op het ziekteverloop. Dit is ook uit het klinische onderzoek gebleken. Het vergt echter veel tijd dit te onderzoeken. Het is mogelijk om een eigentijdse hoes te ontwikkelen voor de verpakking. De vraag is echter in hoeverre dit wat betreft kosten haalbaar is. Daarnaast is de kans groot dat de zorgverzekeraar niet akkoord gaat met de vergoeding hiervan. Ook in het communicatieplan wordt het contact met de zorgverzekeraar niet concreet onderhouden. Uiteindelijk is het van belang dat de zorgverzekeraar het product vergoed, zodat het product een grotere afzetmarkt krijgt en daarmee een grotere kans van slagen. Wanneer het product niet vergoed wordt zullen de kosten voor de patiënt zelf zijn.
11
Referenties de Haagse Hogeschool. (2014, februari). Studiehandleiding blok 3. Opgeroepen op maart 22, 2014, van Blackboard de Haagse Hogeschool: https://blackboard.hhs.nl/webapps/portal/frameset.jsp? tab_tab_group_id=_2_1&url=%2Fwebapps%2Fblackboard%2Fexecute%2Flauncher%3Ftype %3DCourse%26id%3D_36187_1%26url%3D K Reenders, T. d. (2004). http://www.stuurgroepondervoeding.nl/. Opgeroepen op maart 7, 2014, van stuurgroepondervoeding: http://www.stuurgroepondervoeding.nl/fileadmin/inhoud/eerstelijn_thuiszorg/literatuur_en_achter grondinformatie/Reenders_2004__Misselijkheid_en_braken.pdf Katz, S., & Weinerman, S. (2010 йил 6-august). Osteoporosis and gastrointestinal disease. Gastroenterology & Hepatology (GASTROENTEROL HEPATOL) , p. 8. Lucendo, A. J. (2009, mei 7). Importance of nutrition in inflammatory bowel disease. World Journal of Gastroenterology , pp. 2081-2088. Massironi S, R. R. (2013). Nutritional deficiencies in inflammatory bowel disease: Therapeutic approaches. Elsevier Ltd and European Society for Clinical Nutrition and Metabolism . Nederlandse Voedsel en Warenauthoriteit. (2010). Teksten Warenwet - Editie 2010. Warenwetbesluit Producten voor bijzondere voeding , 2010. Den Haag , Zuid-Holland, Nederland: Sdu Uitgevers. Nutricia. (2013). Medische voeding. Opgeroepen op maart 25, 2014, van Nutricia Advanced Medical Nutrition: http://www.nutriciamedischevoeding.nl/ Nutricia, N. C. (2013). Nederland. Osteoporose Stichting Nederland. (sd). osteoporose stichting - actief in de strijd tegen broze botten. Opgeroepen op 2014, van http://www.osteoporosestichting.nl/: http://www.osteoporosestichting.nl/calcium-en-vitamine-d.html Pak, T. (1943). Zwitserland. Philip J. Kotler, G. A. (2009). Principes van marketing. Amsterdam: Pearson Education Benelux. Science, N. H. (2014). The Netherlands. Sorgente - Thuis in Voeding. (2013). Overzicht drinkvoedingen 2013 . Overzicht , Sorgente, Drinkvoedingen .
Bijlages
Bijlage 1 Stroomschema
12
Bijlage 2
Verpakking
13
Bijlage 3 Advertentie voor Cal+Vit van SanutriĂŤnt
14
Bijlage 4 Marktonderzoek IBD wordt niet veroorzaakt door bepaalde voedingsmiddelen. Voeding kan de ziekte ook niet genezen. De mate van ernst verschilt per patiënt. Soms kunnen aanpassingen in de voeding invloed hebben op klachten zoals buikpijn en diarree. Wanneer voedingsstoffen als gevolg van de ziekte niet goed worden opgenomen kunnen tekorten ontstaan. Tekorten die kunnen ontstaan zijn: Ijzer, Calcium, Zink, Selenium, Vitamine B12, Foliumzuur en Vitamine A, D, E en K. Het is van belang voldoende energie binnen te krijgen. De klachten van IBD kunnen een verminderde eetlust tot gevolg hebben. Wanneer de patiënt minder gaat eten zal er een groter voedingsstoffen tekort ontstaan. Daarnaast kan het leiden tot ongewenst gewichtsverlies en het verlies van spierweefsel. Patiënten hebben het meeste baat bij kleine porties drinkvoeding. Hiermee moet dus rekening gehouden worden bij de ontwikkeling van het product. Concurrentie: Nutricia, Abbott, Nestlé Nutrition, Fresenius Kabi Speler: Fresenius Kabi
15
Product Fresubin® Energy DRINK
Fresubin® Energy Fibre DRINK
Fresubin® Protein Energy DRINK
Fresubin® Thickened stage 1 DRINK
Smaak Vanille Aardbei Chocolade Cassis Tropische vruchten Cappuccino Banaan Neutraal Lemon Vanille Aardbei Chocolade Banaan Karamel Kers Vanille Bosaardbei Chocolade Noten Tropische vruchten cappuccino Vanille Aardbei
Volume Flesje à 200ml
Hoofd ingrediënten water, maltodextrine, melkeiwit, plantaardige olie, sacharose
claims -volledige, energieverrijkte drinkvoeding -zonder toegevoegde vezels -Glutenvrij -Klinisch vrij van lactose
Flesje à 200ml
Water, maltodextrine, melkeiwit, plantaardige olie, sacharose, tarwedextrine, inuline, cellulose
-Volledige, energieverrijkte drinkvoeding -met toegevoegde vezels -Glutenvrij -Klinisch vrij van lactose
Flesje à 200ml
Water, maltodextrine, melkeiwit, plantaardige olie (zonnebloem, raap), vetarme cacaopoeder*, sacharose Water, melkeiwit, sacharose, zonnebloemolie, raapzaadolie, maltodextrine
-Volledige energie- en eiwitverrijkte drinkvoeding -Zonder vezels -Glutenvrij -klinisch vrij van lactose
Flesje à 200ml
Fresubin® Thickened stage 2 DRINK
Vanille Aardbei
Flesje à 200ml
Water, melkeiwit, sacharose, zonnebloemolie, raapzaadolie, maltodextrine
Fresubin® 2kcal DRINK
Vanille Bosvruchten Cappuccino Karamel Abrikoos/ perzik Neutraal
Flesje à 200ml
Fresubin® 2kcal fibre DRINK
Chocolade Vanille Lemon Cappucino Abrikoos/ perzik
Flesje à 200ml
Fresubin® Jucy DRINK
Appel Sinaasappel Ananas Zwarte bessen Kers
Flesje à 200ml
Water, glucosesiroop, melkeiwit, plantaardige olie, sacharose, aroma’s, maltodextrine, kaliumcitraat, natriumchloride, kaliumcarbonaat, natriumcarbonaat Water, glucosesiroop, melkeiwit, plantaardige olie, sacharose, inuline, vetarme cacaopoeder, maltodextrine, kaliumcitraat Water, glucosesiroop, wei-eiwit, sacharose, maltodextrine
ProvideXtra® DRINK
Sinaasappel-ananas
Flesje à 200ml
Water, maltodextrine, sacharose,
-Volledige energie- en eiwitverrijkte verdikte (siroopdikte) drinkvoeding -Op basis van melkeiwit -Glutenvrij -klinisch vrij van lactose, purine en cholesterol -heeft een laag natrium- en vezelgehalte -Volledige energie- en eiwitverrijkte verdikte (vladikte) drinkvoeding -Op basis van melkeiwit -Glutenvrij -Klinisch vrij van lactose, purine en cholesterol -Heeft een laag natrium- en vezelgehalte -Volledige energie- en eiwitverrijkte drinkvoeding -zonder toegevoegde prebiotische vezels
-Volledige energie- en eiwitverrijkte drinkvoeding -met toegevoegde prebiotische vezels -glutenvrij -klinisch vrij van lactose -Energieverrijkte aanvullende drinkvoeding op sapbasis vet- en vezelvrij -glutenvrij -klinisch vrij van lactose, cholesterol en purine -heeft een laag natriumgehalte -Fruitige en heldere energieverrijkte drinkvoeding op
16
Supportan® DRINK
Cappuccino Tropische vruchten
Speler: Nestlé nutrition Product Smaak Resource® 2.0 Aardbei Abrikoos Vanille
Resource® 2.0 Fibre
erwteneiwithydrolysaat sinaasappelsapconcentr aat Water, melkeiwit, sacharose, maltodextrine, visolie (met sojalecithine), plantaardige oliën, MCT, inuline (van cichorei), tarwedextrine, kaliumcitraat
sapbasis -vet-, soja-, gluten- en lactosevrij -bevat geen melkeiwit of vezels -Volledige of aanvullende drinkvoeding -met vezels -rijk aan visolie (EPA+DHA) -met een hoog energie-, eiwit- en vetgehalte (inclusief MCT) -hoog gehalte aan antioxidanten en vitaminen -glutenvrij -klinisch vrij van lactose en purine
Hoofd ingrediënten Water, Corn Syrup, Canola Oil (with BHA/BHT To Preserve Freshness), Calcium Caseinate (Milk), Sugar, Sodium Caseinate, Natural and Artificial Flavor Water, glucosestroop, melkeiwitten, plantaardige olië, galactooligosachariden, fructooligosachariden
Claims -Kant- en klare, energierijke volledige drinkvoeding op melkbasis -Glutenvrij -Bij (risico op) ondervoeding en verhoogde energiebehoefte
Flesje à 200ml
Volle melk, water, glucosestroop, plantaardige MCT olie, sacharose, melkeiwitten, room
-Volledige, energierijke drinkvoeding op melkbasis -Glutenvrij -Bij (risico op) ondervoeding en verhoogde energiebehoefte -aanvullende energie- en eiwitrijke drank op basis van vruchtensapconcentraat -Bij (risico op) ondervoeding of verhoogde energiebehoefte -Glutenvrij -Kant- en klare eiwit- en energierijke volledige drinkvoeding op melkbasis -Bij (risico op) ondervoeding en verhoogde eiwit- en energiebehoefte -Glutenvrij -Kant- en klare eiwitrijke volledige drinkvoeding op melkbasis -Bij (risico op) ondervoeding of verhoogde eiwitbehoefte -Glutenvrij -aanvullende en volledige drinkvoeding -met toegevoegde vitaminen en mineralen -glutenvrij, kippeneivrij, lactosevrij, tarwezetmeelvrij, lactosearm -past binnen de dieetbehandeling van patiënten met de ziekte van
Flesje à 200ml
Volume Flesje à 200ml
Vanille Neutraal Koffie Abrikoos Aardbei Bosvruchten Chocolade Vanille Chocolade Aardbei-framboos Abrikoos Banaan Koffie Sinaasappel Appel Peer-kers Framboos- zwarte bes
Flesje à 200ml
Flesje à 200ml
Fruit (50%), water, maltodextrine, melkeiwit, raapzaadolie, sacharose, mineralen
Resource® HP/HC
Vanille Chocolade Karamel Aardbei Perzik
Flesje à 200ml
Water, glucosestroop, melkeiwitten, plantaardige oliën, sacharose, verdikkingsmiddelen
Resource® Protein
Vanille Abrikoos Chocolade Aardbei Bosvruchten Poeder, neutraal van smaak
Flesje à 200ml
Water, melkeiwitten, maltodextrine, sacharose, raapzaadolie, mineralen
Blik à 400g
Op basis van caseïne
Resource® Energy
Resource® Fruit
Modulen IBD poeder
-Volledige, zeer energierijke drinkvoeding op melkbasis -Rijk aan vezels -Bij (risico op) ondervoeding en verhoogde energiebehoefte -Glutenvrij
17
Crohn Speler: Abbott Nutrition Product Smaak Ensure® TwoCal Vanille Aardbei banaan
Volume Flesje à 220ml
Hoofd ingrediënten Water, corn syrup, maltodextrin, milk protein isolate, high oleic sunflower oil, sucrose, soy oil
water, suiker, melkeiwitisolaat, plantaardige oliën (soja), zetmeel, maltodextrine, aroma's, emulgator: E322 (sojalecithine), verdikkingsmiddelen: E460, E466, E418, mineralen en vitaminen Water, corn syrup, sodium caseinate (milk protein), sucrose, canola oil, high oleic sunflower oil, milk protein isolate
Claims -Energierijke drinkvoeding -ideaal als ondersteuning bij (risico op) ongewenst gewichtsverlies, of voor mensen met een verhoogde eiwit-en energiebehoefte -Levert vitamines, mineralen en spoorelementen -Bevat het oplosbare vezel FOS -Levert vitamines, mineralen en spoorelementen -energie- en eiwitrijke drinkvoeding -Kan uitkomst bieden bij (risico op) ondervoeding
Ensure Plus HP
Vanille Aardbei chocolade
Flesje à 220ml
Ensure Plus Fibre
Vanille Chocolade Frambozen Banaan Aardbei
Flesje à 220ml
Ensure Plus
Chocolade Aardbei Koffie Vanille Banaan Bosvruchten Neutraal Aardbei Perzik
Flesje à 220ml
Aardbei Citroen Sinaasappel Perzik Appel
Flesje à 220ml
Water, maltodextrine, saccharose, weieiwitisolaat
Smaak Vanille Aardbei Neutraal Chocolade Sinaasappel Banaan Tropical
Volume Flesje à 200ml
Hoofd ingrediënten water, dextrinemaltose, melkeiwitten, sacharose, plantaardige oliën, trikaliumfosfaat, magnesiumchloride, trikaliumfosfaat
claims -Kant-en-klare drinkvoeding -Levert eiwitten, energie en vitamines en mineralen om mogelijke tekorten aan te vullen -Draagt bij aan de verbetering van voedingstoestand - lactose- en glutenvrij
Vanille
Flesje à 125ml
Water, glucosesiroop,
-Kant-en-klare drinkvoeding
Ensure Plus Fresh
Enlive Plus
Speler: Nutricia Product Nutridrink
Nutridrink Compact
Flesje à 220ml
Water, Corn Maltodextrin, Sugar, Milk Protein Concentrate, Canola Oil, Soy Protein Isolate, Corn Oil, Pea Protein Concentrate Water, sucrose, maltodextrin, milk protein isolate, high oleic sunflower oil
-Energierijke drinkvoeding -Verrijkt met vezels -Bevat multivezels, waaronder FOS -Kan een uitkomst bieden bij ongewenst gewichtsverlies of verhoogde energiebehoefte -Levert vitamines, mineralen en spoorelementen -Energierijke drinkvoeding -Levert vitamines, mineralen en spoorelementen -Bij ongewenst gewichtsverlies, verhoogde energiebehoefte of voorbereiding op darmonderzoek -Energierijke drinkvoeding met yoghurtsmaak -Bij ongewenst gewichtsverlies, verhoogde energiebehoefte of voorbereiding op darmonderzoek -Ideaal bij last van slijmvorming in de mond -Energierijke drinkvoeding met fruitsmaak -Bij ongewenst gewichtsverlies, verhoogde energiebehoefte of voorbereiding op darmonderzoek -Ideaal bij last van slijmvorming in de mond
18
Aardbei Mokka Chocolade Abrikoos Banaan Bosvruchten
Nutridrink Protein
Vanille Abrikoos Aardbei Koffie Chocolade Bosvruchten
Flesje à 200ml
Nutridrink Compact Protein
Vanille Aardbei Banaan Mokka
Flesje à 125ml
Nutridrink Multi Fibre
Chocolade Aardbei Vanille Karamel Banaan Sinaasappel
Flesje à 200 ml
Nutridrink Compact Fibre
Vanille Aardbei Mokka
Flesje à 125ml
Nutridrink Juice Style
Appel Citroen Aardbei Sinaasappel Cassis Bosvruchten
Flesje à 200ml
melkeiwitten, plantaardige oliën, trikaliumcitraat, emulgator (sojalecithine), aroma (vanille), magnesiumwaterstoffo sfaat, cholinechloride, kaliumchloride Melkeiwitconcentraat, water, dextrinemaltose, plantaardige oliën, sacharose, zuurteregelaar (citroenzuur), emulgator (sojalecithine), aroma (vanille), Water, melkeiwitten, dextrine-maltose, sacharose, plantaardige oliën, magnesiumwaterstoffo sfaat, emulgator (sojalecithine), aroma (vanille), cholinechloride, Natrium L-ascorbaat Water, dextrinemaltose, melkeiwitten, sacharose, plantaardige oliën, vezels (sojapolysachariden, inuline, oligofructose, resistent zetmeel, arabische gom, cellulose), kaliumcitraat, emulgator (sojalecithine), aroma (vanille), magnesiumchloride Water, glucosesiroop, melkeiwitten, plantaardige oliën, vezels (oligofructose, galacto-oligosacharide (van melksuiker), pectine, polyfructose), trehalose*, trikaliumcitraat, emulgator (sojalecithine), aroma (vanille) water, glucosesiroop, dextrine-maltose, melkeiwitten, sacharose, aroma (aardbei), zuurteregelaar (citroenzuur), cholinechloride, calciumchloride, L-
-Levert eiwitten, energie en vitamines en mineralen om mogelijke tekorten aan te vullen -Draagt bij aan de verbetering van voedingstoestand -Glutenvrij
-Kant-en-klare drinkvoeding -levert extra eiwitten, energie en vitamines en mineralen om mogelijke tekorten aan te vullen -draagt bij aan de verbetering van voedingstoestand -Glutenvrij
-Kant-en-klare drinkvoeding -Levert eiwitten, energie en vitamines en mineralen om mogelijke tekorten aan te vullen -Draagt bij aan de verbetering van voedingstoestand -Glutenvrij
-Kant-en-klare drinkvoeding -Levert eiwitten, energie, vezels en vitamines en mineralen om mogelijke tekorten aan te vullen -Draagt bij om voedingstoestand te verbeteren -Lactose- en glutenvrij
-Kant-en-klare drinkvoeding -Levert eiwitten, energie, vezels, vitamines en mineralen om mogelijke tekorten aan te vullen -Draagt bij aan de verbetering van voedingstoestand -Glutenvrij
-Frisse, kant-en-klare drinkvoeding -Levert eiwitten, energie en vitamines en mineralen om mogelijke tekorten aan te vullen -Draagt bij aan de verbetering van voedingstoestand -Lactose- en glutenvrij
19
Nutridrink Yoghurt Style
Framboos Perzik/ sinaasappel Vanille/ citroen
Flesje Ă 200ml
ascorbinezuur magere yoghurt, water, glucosesiroop, sacharose, weieiwitconcentraat (van melk), plantaardige oliĂŤn, zuurteregelaar (citroenzuur), stabilisator (pectine), trinatriumcitraat, aroma (vanille en citroen)
-Kant-en-klare drinkvoeding op yoghurtbasis -Levert eiwitten, energie en vitamines en mineralen om mogelijke tekorten aan te vullen -Draagt bij aan de verbetering van voedingstoestand. -Glutenvrij
Concurrerende drinkvoedingen voor medisch gebruik Drinkvoeding Fresubin Energie Fibre Fresubin 2 kcal Fibre Supportan Drink Ensure Plus HP Ensure Plus Fibre Nutridrink Multi Fibre Nutridrink Compact Fibre
Energie X
Eiwit
X
X
X X
X X
Vet
Vezels X
Mineralen
spoorelementen
Vitamines
glutenvrij X
X X X
X X
X X X
X
X
X
X
Lactose-vrij X
X X
X
X
X X
X
X
X
X
20