HĠJYA POPÜLER SAĞLIK BÜLTENĠ Eylül – Ekim’18
Sayı:77
ġARBON HASTALIĞI HAKKINDA YetmiĢ yedinci sayımızda yeniden buluĢtuğumuz için mutluyuz, bu ayki bültenimizde bugünlerde gündemimize giren ġarbon konusuna açıklık getirmek istiyoruz.
tarafından gerçekleĢtirilir, sporlar vücuda girdiklerinde açılarak enfeksiyon geliĢimine yol açarlar.
ġarbon Hastalığı Tipleri ġarbon hastalığı vücuda giriĢ yoluna göre üç farklı hastalık türüne yol açar. Bunlar:
ġarbon Bacillus Anthracis isimli bakterinin özellikle büyük ve küçük baĢ hayvanlarda yapmıĢ olduğu bir hastalıktır. Özellikle hayvanların enfekte dokuları ile temasta bulunan kiĢilerde de hastalığa yol açabilir, ancak insandan insana geçiĢ olmaz (solunum, kan, temas vb..). Bakteri olumsuz koĢullar karĢısında kendini korumak için spor (bir tür kapsül) oluĢturur, sporlar sayesinde bakteri sıcaklığa, dezenfektanlara, kurutulmaya karĢı belli bir direnç kazanmıĢ olur. Genellikle enfeksiyon bakterinin spor formu
Deri ġarbonu: Bu hastalık özellikle Ģarbon hastalığına yakalanmıĢ olan hayvanın dokuları, postu ile temas halinde olan veteriner, çoban, kasap gibi kiĢilerde görülmektedir. Ülkemizde her yıl bu tür vakalar görülmektedir. Akciğer Ģarbonu: Hasta hayvanın postunda bulunan bakteri sporlarının özellikle hayvanın kırpılması esnasında solunması veya Ģarbonlu bir hayvanın postunun 1
kullanılması sonrasında ortaya çıkabilir. Genellikle ölümcül olarak seyreder.
edilmemesi ve etlerinin tüketilmemesi gerekmektedir. Gıda yolu ile alınması riskine karĢılık da et yenilmemesi gibi bir önlem gerçekçi olmayacaktır, etlerde bakterinin varlığının tespiti gibi bir yöntem dünyada da dahil olmak üzere uygulanmamaktadır, bu nedenle etlerin her zaman iyi piĢirilmesi özellikle de çiğ tüketiminden kaçınılması Ģarbondan korunmak için önem arz etmektedir.
Gastrointestinal Ģarbon: Bakterinin bulaĢmıĢ olduğu etlerin piĢirilmeden (ör: çiğ köfte) veya iyi piĢirilmeden tüketilmesi sonucunda bağırsakların etkilenmesi ile ortaya çıkan ve kanlı ishal vb. gibi belirtilerle seyreden bir hastalıktır.
Türkiye’de ġarbon Kaynaklar
ġarbon Türkiye’nin doğusunda endemik (yaygın) bir hastalıktır ve hayvanlardan insanlara geçmektedir. Sağlık Bakanlığı verilerine göre 1990 – 2005 yılları arasında 6861 kiĢide ġarbon hastalığı saptanmıĢ olup bunların tamamına yakını deri Ģarbonu Ģeklinde olmakla birlikte nadiren de olsa bağırsak ve akciğer Ģarbonu da görülmüĢtür.
1. https://www.cdc.gov/anthrax/ basics/how-people-areinfected.html 2. https://www.cdfa.ca.gov/ahfss/ Animal_Health/pdfs/Anthrax_ Fact_Sheet.pdf 3. ġarbon Meningoensefaliti: Bir Olgu Sunumu Ve Türkiye Literatürünün Derlenmesi, Mikrobiyol Bul 2009; 43: 671676
Sonuç Sonuç olarak, ülkemizde Ģarbon hastalığı hayvanlarla doğrudan ilgili mesleklerde çalıĢanlar için risk oluĢturmakta, bundan korunmak için de özellikle hastalıktan ölmüĢ bir hayvanın dokuları ve postu ile korunmasız olarak temas
Bülten hakkında görüĢ ve önerileriniz için: drmahmutsansal @gmail.com adresine e-posta yollayabilirsiniz.
“DAHA ETKĠN HĠZMET ĠÇĠN SAĞLIKLI GÜNLER DĠLERĠZ.” 2