DE WERELD VAN GEEN DAG HETZELFDE

Als ondernemer komt er veel op je af. De ene dag ben je goed op dreef. De volgende dag moet je opeens een flinke tegenvaller verwerken. Maar hoe het ook loopt, je blijft er voor gaan. Goed om te weten dat er een bank is die graag meedenkt over de uitdagingen van jouw bedrijf. Met onze kennis en expertise weet jij wat er financieel mogelijk is voor je plannen. Zodat je verder kunt. Kijk op abnamro.nl/kennisvanzaken

Metazet Formflex levert, zo schrijven zij, een significante bijdrage aan het voeden en vergroenen van de wereld. Door de inzet van hun systemen worden productie, kwaliteit en (voedsel)veiligheid van bedekte teelten verhoogd, en wordt duurzaam omgegaan met resources zoals water en arbeid. Dat klinkt bekend, maar niet echt vernieuwend en wellicht ook wat abstract. Om te stijgen op deze lijst zien we graag dat een bedrijf toonaangevend is en grenzen verlegt. Bij Metazet FormFlex komt dat nu even niet uit de verf. Het bedrijf heeft de bescheiden ambitie om in 2025 een vooraanstaande rol in vertical farming en robotisering te hebben. En hoe ga je dit realiseren? De nieuwste innovatie, een autonoom rijdend platform, is wellicht een veelbelovende stap in de goede richting. Dit zelfrijdende onderstel dat zelfstandig door het gewas in een kas kan navigeren, ontwikkelde Metazet FormFlex voor roboticatoepassingen in de glastuinbouwsector. Maar gaat dit echt de sector veranderen? Wij kijken uit naar meer aansprekende, schaalbare innovaties, die een paar plekken winst op deze lijst legitimeren.

Dat resulteert in effectieve machines die minder ruimte innemen, schaalbaar zijn en lagere onderhoudskosten kennen. Investeringsfonds Cibus Fund nam in 2021 een meerderheidsbelang in ISO Group. De investeerder stelt zijn ervaring in de agro- en foodsector en kennis op het gebied van investeringen beschikbaar om de groeiambities van ISO te ondersteunen. Met succes. Toch staat ISO nog niet in hetzelfde rijtje als LELY of VDL. Dat zal de mentaliteit van de Bommelerwaard zijn: lekker buiten beeld blijven en ondertussen de markt veroveren op basis van punten.

De exclusieve Vanda orchidee is een graag geziene gast in chique hotels, bij peperdure bruiloften en op spraakmakende feestjes. Toen corona de wereld op z’n kop zette, stortte de markt voor dit juweeltje vrijwel volledig in. ANSU gaf blijk van een sterk staaltje ondernemerschap en switchte ogenschijnlijk stoïcijns naar andere producten en volledige andere verkoopkanalen. Zo veroverden de Tilandsia designframes het hart van menig Lidl-klant. Het is knap als je als ondernemer zo snel de bakens kunt verzetten. In managementboeken heet dit agile of wendbaar; bij ANSU noemen ze het gewoon nuchter en ambitieus ondernemerschap. Wij omschrijven het graag als een ijzersterke combinatie van professioneel vakmanschap, en een zeer goed ontwikkeld gevoel voor markten en marketing. Naast het sterke merk Vanda bouwt ANSU aan een echt consumentenmerk voor groene planten voor de brede Europese markt. Er gebeurt meer: binnen tien jaar wil het bedrijf circulair en klimaatneutraal zijn. En om nog sterker in de markt te blijven, staat ANSU altijd open voor samenwerking. Dit ondernemerschap in een roerige markt resulteert in een stijging op de lijst.

Of het nu gaat om de vertrouwde soorten snijgroen of juist om exclusief decoratiegroen: Adomex International levert het. Om zo’n breed assortiment versproducten, afkomstig uit verschillende landen, te kunnen bieden, moet je de tent goed op orde hebben. En dus investeert de groenspecialist in zijn medewerkers, en in uitgekiende bedieningsconcepten. Adomex ontwikkelt steeds meer datadriven initiatieven, zoals ‘Recommender’. Een algoritme dat op basis van klantdata aanbevelingen in de webshop doet. Maar ook Slim4, dat helpt bij het voorspellen van de vraag, is daarvan een mooi voorbeeld. Zo bouwt Adomex aan een solide positie. Kanttekening daarbij is dat de groen-hype in coronatijd de scoringskans vergrootte en de onderneming deze voorzet alleen nog hoefde in te koppen. De ambities gaan bij deze importeur en exporteur van snij- en decoratiegroen verder dan organische groei. De overname in 2021 van Bloem en Sfeer Producten BV en Bloemensfeer Boeketten BV maakt duidelijk dat de bedieningsconcepten wellicht verder gaan dan alleen decoratiegroen. Nu maar hopen dat de dure dollar en hoge transportkosten het feestje niet gaan verstoren.

Een robot die met uiterste precisie – en ogenschijnlijk veel plezier –het eentonige, maar o zo belangrijke steksteekwerk verricht. Het is een van de innovatieve machines waarvan de ISO Group inmiddels vele honderden leverde. Innovatie is de kern van deze onderneming, die zich concentreert op automatisering van arbeidsintensieve taken binnen de internationale tuinbouwbranche. Het bedrijf uit het Gelderse Gameren zoekt altijd naar manieren om industriële technologie, denk aan robotica, 3D-vision en AI, toepasbaar te maken in de tuinbouw.

BOAL Group groeit sterk als toeleverancier van kassenbouwers en tuinders. Ze bestaat inmiddels uit zeven bedrijven: BOAL Systems, BOAL Extrusie, Holland Scherming, Holland Gaas, Alumat Zeeman, WestNederland en Westland Dak en Wand. Met het Engelse Equistone als investeerder aan boord is er een stevige buy & build strategie ingezet. BOAL Group wil een breed pallet van systemen en oplossingen voor de hightech kas leveren, dit naadloos integreren tot een werkende oplossing om de klant te ontzorgen, en daarmee tot de nummer één in zijn markt behoren. Innovatie richt zich, naast het beter maken van de kas en het klimaat, in toenemende mate op duurzaamheid. Het ETFEfoliedek dat voor een flinke energiebesparing kan zorgen, is hier een mooi voorbeeld van. De BOAL Group werkt verder hard aan een goede ESG-rating (Environmental, Social en Governance). De groep heeft de koppositie in zijn categorie en behoort zelfs bij de beste 1% van de 14.637 onderzochte bedrijven die in totaal beoordeeld zijn volgens de standaard van Morningstar Sustainalytics . Een prestatie om trots op te zijn. Wij zien hier een wereldspeler in de dop.

Aan tafel zitten:

Evert van Helvoort (34, directie chrysantenkwekerij Van Helvoort Company)

Arnold Hordijk (69, bestuurder, adviseur en commissaris)

Anita Schregardus (tekstschrijver)

Martien Penning (59, Strategie-expert Hillenraad Partners en oprichter Hillenraad100)

Jan van den Heuvel (82, ondernemer, oprichter Hagé)

Roy van Vliet (36, algemeen directeur tomatenkwekerij CombiVliet)

Drie generaties aan tafel: Heeft de tuinbouw ook nu weer voldoende veerkracht?

De huidige energieproblematiek zal voor de wat oudere tuinbouwondernemers wellicht een déjà vu zijn. In de jaren tachtig steeg de gasprijs ook schrikbarend en vreesde menig glastuinder voor de toekomst van zijn bedrijf en de sector. Toch overleefde de tuinbouw deze crisis en ook de wasserbombe-crisis, de kredietcrisis, EHEC, Brexit en de recente coronacrisis brachten de tuinbouw niet tot zinken. De sector blijkt te beschikken over ongekende veerkracht. Hoe kijken de oudere en jongere generatie daar tegenaan? Blijven zij optimistisch voor de toekomst?

Arnold Hordijk draait al 45 jaar mee in de sierteelt en ziet een groot verschil tussen de energiecrisis in de jaren tachtig en die van nu. “De energieafhankelijkheid van de tuinbouw is nu vele malen groter. Energie is steeds meer een verdienmodel geworden en ik denk dat we naar een nieuwe balans moeten. Als we het hebben over people, planet, profit – de drie elementen voor duurzame ontwikkelingen –is volgens mij de profit te dominant geworden. Daarin moeten we een nieuw evenwicht vinden.” Evert van Helvoort denkt dat veel ondernemers al bezig zijn met dat zoeken naar een betere balans. Hij signaleert dat bedrijven die zich alleen op profit richten, niet meer zo trendy zijn. “Het gaat veel meer om de toegevoegde waarde die je levert. In de foodtuinbouw is die waarde duidelijk en in de sierteelt leveren we ‘voeding voor de ziel’.”