Holistic Life Τεύχος 87 by Etra Publishing

Holistic Life explore THE ALTERNATIVE

ΔΙΑΤΡΟΦΗ / ΥΓΕΙΑ / ΜΗ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ / ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ / ΑΥΤΟΒΕΛΤΙΩΣΗ / ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ

holisticlife.gr

ΤΕΥΧΟΣ 87 / ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2018

SPECIAL REPORT Ενισχύστε την εγκεφαλική λειτουργία & αντιμετωπίστε την απώλεια μνήμης Τα αντιβιοτικά της φύσης Τέλεια όραση σε κάθε ηλικία

Προβιοτικά, όχι στατίνες: Το υγιές έντερο είναι το κλειδί για την υγεία της καρδιάς

Καταπολεμήστε τις ημικρανίες Παλαιολιθικές ουτοπίες & πραγματικότητα

2 Holistic Life

Το αφέψημα χαμομηλιού μπορεί να "ελέγξει" τον διαβήτη.

ΧΡΟΝΙΑ

15 ΜΑΖΙ

Τώρα έχουμε έναν ακόμη λόγο να πίνουμε ένα ζεστό φλιτζάνι χαμομήλι πριν από τον ύπνο. Πρόσφατα αποκαλυφθηκε ότι αυτό το βότανο μπορεί να ελέγξει ή ακόμα και να αποτρέψει τον διαβήτη. Σε άρθρο στο The Conversation, Βρετανός ερευνητής που ειδικεύεται στη μελέτη βαφών σε αρχαία υφαντά εντόπισε τις συγκεκριμένες ενώσεις που καταπολεμούν το διαβήτη και οι οποίες βρίσκονται στο βότανο. (online / holisticlife.gr)

ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ

Ιατρικοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι παρασκευαστές των εμβολίων HPV «παίζουν βρώμικα». Ιατρικοί ερευνητές κατηγορούν τους παρασκευαστές φαρμάκων ότι παίζουν βρώμικα παιχνίδια προκειμένου να αποκρύψουν την πραγματική ζημιά που προκαλείται από τα εμβόλια HPV (ενάντια του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων) που χορηγούνται σε έφηβες. (online/ holisticlife.gr) Η χημική βιομηχανία μπλοκάρει αναφορές για συνδέσεις με τον καρκίνο Μια κρίσιμη έκθεση σχετικά με τους κινδύνους της φορμαλδεΰδης που βρίσκεται στα δομικά υλικά (όπως το κόντρα πλακέ και η μόνωση από αφρώδες υλικό) έχει αποκρυφτεί από τη χημική βιομηχανία. Η Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ καθυστέρησε την κυκλοφορία των εγγράφων που συνδέουν αυτή τη χημική ουσία με τη λευχαιμία καθώς και με άλλους καρκίνους. (online / holisticlife.gr)

Δώστε στο σώμα σας καρδιαγγειακή “ώθηση”

 Ο οργανισμός μας παράγει φυσικά το Συνένζυμο Q10 (CoQ10), το οποίο μετατρέπει τα λίπη και τα σάκχαρα σε κυτταρική ενέργεια. Αλλά αν είστε άνω των 40 ετών ή λαμβάνετε φάρμακα στατίνης (που μειώνουν την ικανότητα του οργανισμού να μετατρέπει το Q10 σε QH*), η συμπλήρωση μπορεί να είναι αναγκαία. * Ubiquinol (QH)

Σχετικό άρθρο σελ.

Το BBC News αρνείται να αναφέρει τη σύνδεση εμβολίου MMR - αυτισμού Οποιοσδήποτε σύνδεσμος μεταξύ του εμβολίου MMR και της επιδημίας του αυτισμού αποτελεί ζήτημα για σοβαρό προβληματισμό, κυρίως για τους γονείς που πρέπει να αποφασίσουν εάν θα εμβολιάσουν τα παιδιά τους. Όταν ένας πρώην Επικεφαλής Επιστήμονας κάνει αυτές τις παρατηρήσεις, γίνεται σίγουρα θέμα εθνικής, ή ακόμα και διεθνούς σημασίας. (online / holisticlife.gr)

holisticlife.gr - εγγραφείτε στο newsletter

Από τη MedMelon

Holistic Life®

ISSN 1790-1510 Ιδιοκτήτης: Etra Publishing © Έδρα: Ευεργετών 7, Π. Φάληρο, 17563 τηλ.: 210 9811753 Εκδότης: Γεράσιμος Κατραμάδος Υπεύθυνη ύλης: Βάλλυ Καλοζούμη holisticlifenews@gmail.com Διαφήμιση: Star & Mountain Φωτογραφία: Depositphotos Επιστημονικοί συνεργάτες: Πέτρος Αργυρίου (Ιατρική έρευνα) Βαγγέλης Ζαφειρίου (Ομοιοπαθητική) Βάλλυ Καλοζούμη (Ομοιοπαθητική) Άρτεμις Καρνέζη (Βελονισμός, Ρεφλεξολογία) Χρυσούλα Κωνσταντιανού (Bach Remedies, Ομοιο/κή)) Ευθύμης Λαζάρου (Naturopathy) Κων/νος Λιάτσικος (Naturopathy) Βασίλης Μαυρομάτης (Υoga, Naturopathy) Κασάνδρα Μουγιάκου (Βιοσυντονισμός) Λύσανδρος Μυγιάκης (Ομοιοπαθητική) Μυρτώ Μυλωνά (Διατροφολογία) Μ. Παπαδημητρίου - Βοulenger (Οστεοπαθητική) Κων/νος Πίσιος (Ομοιοπαθητική) Μαρία Ρίτσου (Διατροφολογία) Θεανώ Ρέντζη (Ομοιοπαθητική) Μηνάς Ρηγάτος (Ομοιοπαθητική) Ε. Καραμάνη - Σκαρπαθάκη (Χειροπρακτική) Γεράσιμος Στουραΐτης (Ομοιοπαθητική) Στέλιος Συρόπουλος (Φυσιοθεραπεία) Αλέξανδρος Τηλικίδης (Π.Κ.Ι.) William Tyler (Νaturopathy) Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική ή περιληπτική, η κατά παράφραση ή διασκευή απόδοση του περιεχομένου του περιοδικού με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. (Ν.2121/1993 και κανόνες διεθνούς δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα). Οι απόψεις των αρθρογράφων δεν αποτελούν κατ΄ανάγκη και θέσεις του περιοδικού. Οι πληροφορίες που παρέχονται δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη γνωμάτευση ιατρού ή άλλου ειδικού της υγείας. Πάντα χρησιμοποιείτε τα βότανα ή φυσικά σκευάσματα υπό την επίβλεψη ενός ειδικού ιατρού και ποτέ μόνοι σας με δική σας πρωτοβουλία. Οι φυσικές θεραπείες και δεν αποτελούν υποκατάστατο ιατρικής περίθαλψης. Παρακαλούμε συμβουλευτείτε απαραιτήτως τον ιατρό σας για οποιοδήποτε θέμα υγείας και πριν την χρήση οποιουδήποτε βότανου ή θεραπείας. Μην χρησιμοποιείτε ποτέ βότανα ή οποιαδήποτε θεραπεία κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης μόνα τους ή σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα, ακόμα και συμπληρώματα χωρίς την συνταγή ειδικού ιατρού.

Holistic Life 3

4 SEASONS - FLOWIDITY ΟΜΙΛΙΕΣ - ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ Παρασκευή 26/10/2018 19:00-21:00

Παραδοσιακά και σύγχρονα διατροφικά μοντέλα και εσύ

Στην ομιλία θα μάθεις: Πώς μπορούν να οργανωθούν όλα τα διατροφικά μοντέλα σε ένα σύστημα που μπορεί να γίνει κατανοητό; Ποιό μοντέλο διατροφής υποστηρίζει την υγεία σου και σε βιολογικό και σε ψυχοδιανοητικό επίπεδο; Είναι αυτό το μοντέλο αμετάβλητο για όλη τη ζωή ενός ανθρώπου ή όχι; Πόσο απαραίτητη είναι η πρωτεΐνη, το λίπος και ο υδατάνθρακας στην διατροφή σου; Τι ισχύει για το κρέας, το γάλα, τις φυτικές πρωτεΐνες; Υπάρχουν υπερτροφές και αν ναι ποιες είναι; Ποια η θέση των συμπληρωμάτων διατροφής στην διατροφή σου; Θα υπάρξει χρόνος για να απαντηθούν ερωτήσεις που σχετίζονται με το θέμα της ομιλίας. Δευτέρα 19/11/2018, 19:00-21:00

Μύθοι και αλήθειες για τις αποτοξινώσεις

Όλο και περισσότεροι άνθρωποι αναζητούν, επιθυμούν ή εφαρμόζουν ήδη κάποιας μορφής αποτοξινωτική διατροφή ή detox. Υπάρχουν δε διάφορες θεωρίες, απόψεις, δίαιτες, χαπάκια, προϊόντα τοπικής χρήσης, «ομοιοπαθητικές» φόρμουλες, μείγματα βοτάνων και ακόμη περισσότεροι ισχυρισμοί για την σημασία όλων αυτών των μεθόδων. Τι ισχύει από όλη αυτή την πληροφορία; Στην ομιλία θα μάθεις: Τι είναι οι τοξίνες; Τι είναι η αποτοξίνωση; Ποια όργανα είναι υπεύθυνα για την αποτοξίνωση του οργανισμού; Ποιοι είναι οι ισχυρισμοί για αυτού του τύπου την διατροφή; Πόσο κατάλληλη είναι και για ποια άτομα; Τι μέθοδοι υπάρχουν; Τι μπορείς να κάνεις εσύ; Από που και πώς μπορείς να ξεκινήσεις; Εισηγητής: Ευθύμης Λαζάρου ND, DO, BsC(hOns) Ost.Med οστεοπαθητικός, φυσικοπαθητικός, σωματικός ψυχοθεραπευτής. Έχει διδάξει βιοχημεία, διατροφή, εφαρμοσμένες μεθόδους φυσικής θεραπευτικής και οστεοπαθητικής στο BCOM (Un. Westminster) και έχει διατελέσει επιμελητής της πανεπιστημιακής κλινικής του BCOΜ. Δημιουργός της Ροϊκότητας (Flowidity), μιας μεθόδου ψυχοσωματικής ανάπτυξης. Διδάσκει δε διάφορα μέρη στο κόσμο και η βασική αρχή της δουλειάς του είναι η ενότητα του ψυχοδιανοητικού, σωματικού και πνευματικού εαυτού και η δυνατότητα της αυθεντικής έκφρασης του κάθε ατόμου. Διοργάνωση : 4 Seasons Bio – Organic Food Market Οι ομιλίες θα πραγματοποιηθούν σε συνεργασία με το κατάστημα βιολογικών προϊόντων 4 Seasons, στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο Flowidity, στο 2ο όροφο της οδού Νίκης 30 στο Σύνταγμα. Κλείστε θέση τηλεφωνικά στο 210-3229078 ή με email στο info@4seasonsbio.com

Naturaltherapy.gr

η πρώτη πλατφόρμα αναζήτησης “Φυσικών Θεραπειών” στην Ελλάδα Το Naturaltherapy.gr είναι η πρώτη πλατφόρμα αναζήτησης “Φυσικών Θεραπειών” στην Ελλάδα που δημιουργήθηκε για να καλύψει την ανάγκη του σύγχρονου ανθρώπου σε μία Ολιστική προσέγγιση του εαυτού του αλλά και του κόσμου γενικότερα. Σκοπός μας είναι η γρήγορη και εύκολη εύρεση εξειδικευμένων επαγγελματιών , στον τομέα των Ολιστικών Θεραπειών, της Ψυχικής υγείας και άλλων Φυσικών Υπηρεσιών και Προϊόντων σε όλα τα μέρη της χώρας. Η ιδέα αυτή γεννήθηκε για να ανοίξει τον δρόμο στις γνώσεις των αρχαίων και παραδοσιακών θεραπειών και τεχνικών διάφορων πολιτισμών οι οποίες αντιμετωπίζουν τον άνθρωπο ως “ ΌΛΟΝ “ σε όλα δηλαδή τα επίπεδα που τον συνθέτουν: ψυχικό, σωματικό, διανοητικό, συναισθηματικό, πνευματικό, κοινωνικό αλλά και σε αυτό που αφορά στη σχέση του με την μητέρα φύση καθώς η επιστροφή στην αγκαλιά της αποτελεί την έναρξη για την επίτευξη του απώτερου ‘’ΕΥ ΖΗΝ’’ . Όραμά μας είναι να αναβιώσουν οι χαμένες γνώσεις της ψυχοσωματικής υγείας γιατί όταν ‘’θεραπευόμαστε’’ εμείς αυτόματα θεραπεύεται και ένα μέρος του οικοσυστήματος, αφού αποτελούμε κομμάτι ενός αδιαίρετου συνόλου… Ευελπιστούμε η πλατφόρμα μας να σας οδηγήσει στο ‘’ κλειδί ’’ που θα ξεκλειδώσει την πόρτα στην ολοκληρωμένη Υγεία και Ευεξία που ο καθένας μας αξίζει να απολαμβάνει!!! Η ομάδα του Naturaltherapy.gr 4 Holistic Life

Holistic Life 5

ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ ΤΕΣΣΕΡΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ (Τα καλύτερα tips) με τον ομοιοπαθητικό ΛΥΣΑΝΔΡΟ ΜΥΓΙΑΚΗ. Συνταγές με τα ΚΑΛΥΤΕΡΑ TIPS ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ διεθνώς, ΑΛΑΤΑ ΣΟΥΣΛΕΡ, ΑΝΘΟΪΑΜΑΤΑ, ΓΕΜΜΟΘΕΡΑΠΕΙΑ κλπ. 1. Τετάρτη 30 Μαΐου 2018. 2. Τετάρτη 27 Ιουνίου 2018. 3. Τετάρτη 25 Ιουλίου 2018. 4. Τετάρτη 29 Αυγούστου 2018. Τα σεμινάρια θα αρχίζουν στις 4.00 το απόγευμα και θα τελειώνουν στις 7.30. Τέσσερα σημαντικά σεμινάρια που δεν πρέπει να χάσετε, με ότι καλύτερο υπάρχει διεθνώς για μια πληθώρα ασθενειών. Η απάντηση στο ερώτημα: «Τι θα δώσω άμεσα στον ασθενή μου;» Για επαγγελματίες υγείας, εναλλακτικούς θεραπευτές, ψυχολόγους, σπουδαστές της ομοιοπαθητικής, ομοιοπαθητικούς. Για νέους και παλιούς

στην ολιστική θεραπεία. Θέσεις πολύ περιορισμένες. Απαιτείται έγκαιρη προεγγραφή στα τηλέφωνα: 210 -76 43 963 και στο 6978 – 87 59 28. Κόστος εκάστου σεμιναρίου: 50 ευρώ. Σε όσους εγγραφούν και για τα τέσσερα σεμινάρια γίνεται έκπτωση 10%. Επίσης θα χορηγείται Πιστοποιητικό παρακολούθησης και θα γίνεται έκπτωση 20% στα βιβλία Ομοιοπαθητικής των εκδόσεών μας. Πληροφορίες: «ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ» Περικλέους 2. Άνω Ηλιούπολη. Αθήνα. Τηλ: 210 -76 43 963 και 6978 – 87 59 28. Facebook: ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ

«Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια Ομοιοπαθητικής» του Λ. Μυγιάκη Είναι πλέον διαθέσιμο στους σπουδαστές μας και το πολυαναμενόμενο έργο των δέκα χιλιάδων σελίδων Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια Ομοιοπαθητικής [Codex Homeopathica Hellenica]. Περιέχει αλφαβητικά από το Α μέχρι το Ω στην ελληνική γλώσσα όλη την θεραπευτική γνώση της Ομοιοπαθητικής. Δηλαδή: 1. Το ολοκαίνουριο τετράτομο Ελληνικό Repertory Ομοιοπαθητικής. 2. Τις καλύτερες και αποτελεσματικότερες συνταγογραφήσεις της Ομοιοπαθητικής επί όλων των θεμάτων. Τι συνιστούν οι καλύτεροι ομοιοπαθητικοί διεθνώς. 3. Πληθώρα από μοναδικού ενδιαφέροντος θεραπευμένα κλινικά περιστατικά. 4. Εκατοντάδες συνταγές με άλατα Σούσλερ ανά

ασθένεια. 5. Εκατοντάδες θεραπευτικά πρωτόκολλα γεμμοθεραπείας ανά ασθένεια. 6. Εκατοντάδες συνταγές με βάμματα βοτάνων. Με στοιχεία Repertory, συνταγές και περιστατικά!!Δεκαπέντε χρόνια συγγραφής! Από το έργο αυτό μπορούν να ωφεληθούν τόσο οι καινούριοι στην ομοιοπαθητική όσο και οι προχωρημένοι. Μεγάλο μέρος του τεράστιου αυτού έργου των δέκα χιλιάδων σελίδων θα το αποκτήσουν οι σπουδαστές μας στα τριετή εκπαιδευτικά μας προγράμματα Ομοιοπαθητικής: Silver, Gold και Premium (τετραετές). Η «Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια Ομοιοπαθητικής» προς το παρόν διατίθεται μόνο στους σπουδαστές μας.

Το Ελληνικό Repertory Oμοιοπαθητικής Ομοιοπαθητικό αλφαβητικό λεξικό συμπτωμάτων και ομοιοπαθητικών φαρμάκων. Πρώτη έκδοση στην ελληνική γλώσσα. (Σελίδες: 1300).

Δέκα χρόνια έρευνα και υπεύθυνη συγγραφή από τον Λ. Μυγιάκη. Χιλιάδες λήμματα (rubrics) συμπτωμάτων παρουσιασμένα πλήρως στην ελληνική γλώσσα (και με την αγγλική τους ονομασία). Αλφαβητική κατάταξη για εύκολη ανεύρεση του συμπτώματος και των φαρμάκων. Περιέχει επίσης κατάλογο με συμπληρωματικά φάρμακα, αντίδοτα, ασύμβατα και δύο εργασίες των Kent και Roberts για ζητήματα ανάλυσης του περιστατικού με τη βοήθεια του Repertory. Ένα βιβλίο με το οποίο εργάζονται καθημερινά εκατοντάδες ομοιοπαθητικοί, σπουδαστές και μελετητές της Ομοιοπαθητικής. Περιέχει και CD-ROM με ένα σεμινάριο Ομοιοπαθητικής του Λύσανδρου Μυγιάκη. Αναζητήστε το στον «Πoλυχώρο Ομοιοπαθητικής Αθηνών» μαζί με ακόμη 50 βιβλία και CD-ROMs Ομοιοπαθητικής στην ελληνική γλώσσα. (Προσοχή: Το Ελληνικό Repertory Ομοιοπαθητικής κυκλοφορεί μόνο σε βιβλίο!) Πληροφορίες: τηλ. 210- 76 43 963 και 6978 – 87 59 28 • www.altersimilia.gr

ΕΙΔΙΚΗ ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΤΟΥ HOLISTIC LIFE

Εορτάζοντας φέτος δέκα χρόνια από την έναρξη λειτουργίας του «ΠΟΛΥΧΩΡΟΥ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ», αυτό το δίμηνο θα χορηγήσουμε μια μοναδική έκπτωση 20% σε δέκα αναγνώστες του HOLISTIC LIFE που θα αγοράσουν το «ΕΛΛΗΝΙΚΟ REPERTORY ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ», το απαραίτητο βιβλίο καθημερινής χρήσης για τον σπουδαστή της Ομοιοπαθητικής και για τον επαγγελματία ομοιοπαθητικό. Καλέστε στο τηλ: 210-76 43 963 είτε 6978-87 59 28. 6 Holistic Life

Holistic Life 7

“ Όσο πιο κοντά έρχεται ο άνθρωπος στη φύση και συντονίζεται με τους φυσικούς νόμους, τόσο πιο υγιής είναι. Όσο απομακρύνεται, τόσο πιο πολύ νοσεί και στα τρία επίπεδα, στο σώμα, το πνεύμα και την ψυχή. Δεν είναι τυχαίο ότι η διάδοση των εναλλακτικών θεραπειών συνδέεται με την ανάγκη του ανθρώπου να βρει λύσεις και να επαναφέρει τη χαμένη του ισορροπία, αφού έχει βάλει τον εαυτό του σε ένα επίπεδο εγρήγορσης, προκειμένου να αποκτήσει περισσότερα υλικά αγαθά και να ανταπεξέλθει στον εξοντωτικό ρυθμό της πόλης και του δυτικού τρόπου ζωής. Για μένα άλλωστε μία από τις ρίζες της παρούσας κρίσης είναι και αυτό. „ (Απόσπασμα από συνέντευξη της Α. Καρνέζη)

Traditional Chinese Medicine

Γράφει η Άρτεμις Καρνέζη

Eκπαίδευση στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική

εκδοτικός οίκος ETRA PUBLISHING, από το 2004, εκδίδει βιβλία, όπως επίσης και το έντυπο που κρατάτε στα χέρια σας. Πρόκειται για εκδόσεις οι οποίες υποστηρίζουν και προωθούν τον φυσικό τρόπο θεραπείας, την προληπτική αφάρμακη ιατρική αλλά και την ανθρωποσοφία. Με αφορμή λοιπόν την επανέκδοση των βιβλίων μου από τον συγκεκριμένο οίκο και τη νέα μου συνεργασία με έναν ξεχωριστό και δυνατό ενεργειακά χώρο, τον πολυχώρο «Εγχείρημα Χείρωνας», έφτασε η στιγμή να ξεκινήσει ένα ταξίδι μύησης σε ένα από τα αρχαιότερα θεραπευτικά συστήματα, την Παραδοσιακή Κινεζική Ιατρική (ΠΚΙ). Μέσα από μια διαδρομή χιλιάδων χρόνων, η ΠΚΙ διατηρεί τη ζωντάνια της και σήμερα, με τη συνεχόμενη πρακτική της, τόσο στην Ανατολή όσο πλέον και στη Δύση. Εξάλλου, η φιλοσοφία και η πρακτική της βρίσκουν εφαρμογή σε όλο το φάσμα της φυσιολογίας και παθολογίας του ανθρώπινου οργανισμού. Η αυξανόμενη δημοτικότητά της οφείλεται στη σταθερή και διακριτή επιβεβαίωση των αρχών της στην καθημερινή ζωή, μέσα από την παρατήρηση και την κατανόηση των φυσικών νόμων, καθώς και στην αποτελεσματικότητα που έχει μία θεραπεία, όταν εφαρμόζεται στη βάση των αρχών αυτών. Η παρατήρηση των φυσικών νόμων και η ενσωμάτωσή τους στο σωματικό και ψυχολογικό μας πεδίο, μας προσφέρει τη δυνατότητα να βιώνουμε την ύπαρξή μας ως μέρος του όλου, δηλαδή της πλάσης. Η συνειδητότητα η οποία αφυπνίζεται τότε, γίνεται η κινητήριος δύναμη που μας οδηγεί σε έναν ευεργετικό τρόπο ζωής, που ωφελεί την ατομική ευημερία, όπως επίσης την κοινωνία και το οικολογικό περιβάλλον. Μέσα από την ενοποίηση σώματος, νου και ψυχής μπορούμε να βιώσουμε μια μακρόχρονη και ουσιαστική εμπειρία υγείας με ενεργητικό τρόπο. Μπορούμε να εκφράσουμε τις ατομικές ικανότητες και τα ταλέντα μας. Έτσι έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε μια ζωή με μεγαλύτερη αρμονία και ευεξία. Σωματικά βιώματα, συναισθήματα, τρόπος σκέψης, προσωπική ιδιοσυγκρασία, κληρονομικότητα, διατροφή, καθημερινές συνήθειες, ηλικία, γεωγραφικό μήκος και πλάτος, κλιματολογικές και περιβαλλοντικές συνθήκες, αλλά και οι κινήσεις και θέσεις των πλανητών αποτελούν τα κομμάτια του παζλ που συνθέτουν τον προσωπικό μας χάρτη υγείας κατά το πέρασμα του χρόνου. Κι έτσι, το βαθύτερο και το αόρατο αλληλεπιδρά με την επιφάνεια και τα ορατά φυσικά μας πεδία, κάνοντας δυνατή την αίσθηση της ολότητας. Από την πρώτη κιόλας επαφή με την ΠΚΙ αφυπνίζεται η, κατά πολύ ξεχασμένη, σύνδεση του ατόμου με τη φύση και την κυκλικότητα των φυσικών φαινομένων. Σταδιακά επανέρχεται η γνώση του πώς να παρατηρούμε τη φύση και να τοποθετούμε τους φυσικούς νόμους και μέσα στο ίδιο το σώμα. Περιγράφουμε την ύπαρξη, τη σωματική και την ψυχολογική μας διάσταση, αλλά και ό,τι μας συμβαίνει, σύμφωνα με τη νομοτέλεια της φύσης. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, η οποία από μόνη της και εξαρχής έχει θεραπευτική επίδραση, το κάθε άτομο νιώθει αναπόσπαστο μέρος 8 Holistic Life

του περιβάλλοντος και βιώνει με αποδοχή τους συμπαντικούς νόμους. Επιπλέον, αναγνωρίζουμε τα σωματικά συμπτώματα και τις ψυχολογικές τάσεις, μέσα από την ατομική ιδιοσυγκρασία, τον τρόπο ζωής (διατροφή, επαγγελματική δραστηριότητα, καθημερινές συνήθειες κ.ά.) και το κλίμα που επικρατεί σε κάθε εποχή και τοποθεσία. Αποκτάμε επίγνωση των αιτιών που προκαλούν πολλές ενοχλήσεις και προβλήματα υγείας, τόσο στο σωματικό όσο και στο ψυχολογικό επίπεδο και φτάνουμε στο σημείο έτσι να μπορούμε πλέον να γνωρίζουμε τι πρέπει να αλλάξουμε, ώστε να επαναφέρουμε και να διατηρήσουμε την υγεία μας. Η ΠΚΙ μας διδάσκει εκείνον τον τρόπο σκέψης και ζωής που μας φέρνει σε αρμονία με τη φύση, προκειμένου να βιώνουμε πιο ολοκληρωμένα τους λόγους της ύπαρξής μας. Με τη γνώση αυτή, που ουσιαστικά πρόκειται για αφύπνιση της συνείδησης με σκοπό να ενθυμηθεί η ψυχή, το άτομο βιώνει, μέσα από την ολιστικότητα, την πληρότητα και την ευδαιμονία. ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ:  Σε όλους όσοι ασχολούνται με οποιοδήποτε κλάδο της υγείας και επιθυμούν να διευρύνουν τις γνώσεις τους, να εμπλουτίσουν την πρακτική τους και να βοηθήσουν ακόμη περισσότερο τους θεραπευόμενους. Συγκεκριμένα: γιατρούς, οδοντίατρους, φυσικοθεραπευτές, ολιστικούς θεραπευτές, βελονιστές, ρεφλεξολόγους, θεραπευτές μαλάξεων,

χειροπράκτες, βοτανοθεραπευτές, ενεργειακούς θεραπευτές, ψυχολόγους, ψυχοθεραπευτές, αισθητικούς, διατροφολόγους.  Σε ανθρώπους που εργάζονται και ζουν σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον (επιχειρηματίες, στελέχη επιχειρήσεων κ.ά.) οι οποίοι χρειάζονται αυξημένη ζωτική ενέργεια για να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις της καθημερινότητας. Η γνώση των αρχών της Παραδοσιακής Κινεζικής Ιατρικής θα τους βοηθήσει να δημιουργήσουν έναν πιο ισορροπημένο τρόπο ζωής, τόσο σε σωματικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο.  Σε ανθρώπους που ζουν στους γρήγορους ρυθμούς της πόλης και είναι αποκομμένοι από τον φυσικό τρόπο ζωής και τους φυσικούς νόμους.  Σε ανθρώπους που ζουν κοντά στη φύση (αγρότες, κτηνοτρόφοι κ.λπ.) οι οποίοι θα ήθελαν να κατανοήσουν περισσότερο τους φυσικούς νόμους και την κυκλικότητα των φυσικών φαινομένων, μέσα από την Ταοϊστική σκέψη και αντίληψη.  Σε ανθρώπους που αποζητούν μια δραστική αλλαγή και χρειάζονται έμπνευση, ώστε να βρουν νέα κατεύθυνση και να δημιουργήσουν νέους στόχους στη ζωή τους.  Σε όλους όσοι νιώθουν την ανάγκη να έρθουν πιο κοντά στο σώμα τους και στον ψυχισμό τους και να ασκήσουν θεραπευτική επιρροή, τόσο στους ίδιους όσο και στους γύρω τους.

Η ρεφλεξολογία συναντά τα πέντε στοιχεία & τους μεσημβρινούς Αυτοί οι δύο τόμοι της Άρτεμις Καρνέζη αποτελούν σημείο συνάντησης της ρεφλεξολογίας και του βελονισμού, με συνδετικό κρίκο τη βασική θεωρία της Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής. Τα βιβλία μπορούν να διαβαστούν τόσο από τον αρχάριο όσο και από τον προχωρημένο στο αντικείμενο αυτό. Χάρη στην εξαιρετική δομή και μεταδοτικότητα της συγγραφέα, (καθώς επίσης και στην αναλυτική και πλούσια έγχρωμη εικονογράφησή του), ανοίγει ακόμη και στον εντελώς αμύητο το δρόμο της κατανόησης της ολότητας και της θεραπευτικής της Ρεφλεξολογίας.

Εκδόσεις Etra Τηλ.: 2109811753 www.etra.gr (Πλούσια έγχρωμη εικονογράφηση)

Holistic Life 9

Ο Αλέξανδρος Τηλικίδης μετά την ειδικότητά του στη Φυσική Ιατρική και Αποκατάσταση ξεκίνησε τις σπουδές του στο βελονισμό και σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής στο Tianjin της Κίνας, Βασική Θεωρία της Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής, βελονισμό και Κινέζικη Βοτανοθεραπεία με τους καθηγητές Liu Gongwang και Zhong Qiangwei. Από το 1997 ασκεί τον βελονισμό και την Κινέζικη Βοτανοθεραπεία και διδάσκει τη βασική θεωρία της Παραδοσιακής Κινέζικης ιατρικής, βελονισμό και Κινέζικη Βοτανοθεραπεία. Το 2004 ίδρυσε την ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ & ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΚΙΝΕΖΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ, με στόχο την διάδοση και προώθηση της παραδοσιακής κινέζικης ιατρικής και τον συγκερασμό της Π.Κ.Ι. με την Αρχαία Ελληνική Ιατρική.

Συνέντευξη

Η Holistic Life συναντάει τον Αλέξανδρο Τηλικίδη

Τι γνώμη έχεις για το πλήθος των σχολών εναλλακτικής ιατρικής που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα; Πράγματι στην χώρα μας τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια άνθιση του φαινομένου της λεγόμενης εναλλακτικής ιατρικής ή των λεγόμενων εναλλακτικών θεραπευτικών μεθόδων. Παρά την οικονομική κρίση που μαστίζει την χώρα μας οι χώροι εκπαίδευσης που παρέχουν την εκπαίδευση αυτή αυξάνονται και πληθύνονται. Επίσης οι απόφοιτοι των Σχολών αυτών βλέπουμε να εξασφαλίζουν τον βιοπορισμό τους, κατά μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό απ’ την εφαρμογή των γνώσεων που αποκτούν μέσα στις σχολές εναλλακτικών θεραπευτικών τεχνών. Ακόμα περισσότερο οι ίδιοι απόφοιτοι, εκτός απ’ ότι εξασφαλίζουν τα προς το ζην ασκώντας τις εναλλακτικές θεραπευτικές τέχνες, βλέπουμε να βοηθάνε πραγματικά τους ασθενείς τους, χωρίς να τους βλάπτουν ή να τους κακοποιούν. Άρα κάτι σοβαρό συμβαίνει εδώ. Κάτι το οποίο οφείλουμε να το επισημάνουμε και αν δυνατόν να το αναλύσουμε και να το κατανοήσουμε. Παρά το γεγονός ότι η σύγχρονη Δυτική επιστημονική ιατρική θεωρείται απ’ τους περισσότερους ανθρώπους ως απόλυτα πλήρης και ανώτερη απ’ όλες τις ιατρικές που έχουν υπάρξει μέχρι τις μέρες μας, οι περισσότεροι δεν την εμπιστεύονται ούτε για τους εαυτούς τους, ούτε για τους οικείους τους. Έφτασαν δε να μην την εμπιστεύονται αφού δοκίμασαν πρώτα τις αντιβιώσεις της και τις χειρουργικές της επεμβάσεις, τις αλλεπάλληλες εξετάσεις και την ανηθικότητα κάποιων ιατρικών λειτουργών. Αφού τη δοκίμασαν για καλά στο πετσί τους, στράφηκαν σε εναλλακτικές θεραπευτικές μεθόδους με αβεβαιότητα και επιφύλαξη στην αρχή. Αργότερα όμως, όταν είδαν τα αποτελέσματα πείστηκαν και εμπιστεύτηκαν όλο αυτό που ονομάζεται εναλλακτική ιατρική. Άρα λοιπόν ένας σοβαρός λόγος είναι η αποτυχία του επίσημου ιατρικού συστήματος να προσφέρει ανακούφιση στην οδύνη. Αν το επίσημο ιατρικό σύστημα ήταν αποτελεσματικό και ανεβλαβές, δεν θα υπήρχε ούτε εναλλακτική ιατρική ούτε σχολές εναλλακτικής 10 Holistic Life

ιατρικής στην Ελλάδα και πουθενά στον κόσμο. Άρα οι σχολές αυξάνονται γιατί υπάρχει κενό το οποίο αυτές τείνουν να το καλύψουν. Ως προς την άποψή μου για την εξέλιξη αυτή, τολμώ να πω ότι είναι ιδιαίτερα ευχάριστη η αύξηση του αριθμού των σχολών εναλλακτικής θεραπείας. Δείχνει ότι ο απλός άνθρωπος όσο κι αν τον βομβαρδίσουν με ψευδαισθήσεις μεγαλοπρέπειας για τα επιτεύγματα της σύγχρονης Ιατρικής, μπορεί μια χαρά να καταλάβει τι ακριβώς συμβαίνει και να ακολουθήσει τον δικό του δρόμο. Αυτό είναι ελπιδοφόρο και ενθαρρυντικό. Άρα αντιμετωπίζω με πολύ μεγάλη ευχαρίστηση την εξέλιξη αυτή. Πιστεύεις ότι το επίπεδο εκπαίδευσης των σχολών αυτών και ιδιαίτερα των νεοεμφανιζόμενων, είναι αυτό το οποίο αντιστοιχεί στην σοβαρότητα του έργου που επιτελούν οι απόφοιτοί τους; Όσο θα υπάρχουν ιατρικές σχολές και πανεπιστήμια που βγάζουν τέτοιους γιατρούς, σαν αυτούς που ξέρουμε, τότε οι απόφοιτοι των σχολών εναλλακτικής θεραπείας θα είναι σαφώς πιο ασφαλής και ακίνδυνη επιλογή. Παρ’ όλα αυτά εχθρός του καλού είναι το καλύτερο. Σαφώς και το επίπεδο σπουδών που παρέχουν οι σχολές εναλλακτικής θεραπείας οφείλει διαρκώς να βελτιώνεται και να ανεβαίνει. Αυτό είναι κάτι που οι ίδιοι οι σπουδαστές οφείλουν να το επιζητούν και να το διεκδικούν, απ’ τις σχολές εναλλακτικής θεραπείας που φοιτούν. Οι ίδιοι οι σπουδαστές πρέπει να αναζητούν διαρκώς το καλύτερο, περισσότερη γνώση, περισσότερη ελευθερία πνεύματος και λόγου, κ.ο.κ. Οι ίδιοι οι σπουδαστές με την επιμέλεια και την διακριτική τους πίεση βοηθούν τις Σχολές στις οποίες φοιτούν να βελτιωθούν και αυτές. Ούτως ή άλλως όλα αυτά βρίσκονται υπό διαρκή αλλαγή και μεταμόρφωση. Πριν από 30 χρόνια δεν υπήρχαν σχολές εναλλακτικής θεραπείας. Άρα δεν υπάρχουν διδάσκοντες αυθεντίες. Όλα βρίσκονται σε μια διαρκή μεταβολή και εξέλιξη και αυτή είναι η αλήθεια της ζωής. Όποιος δεν μπορεί να την ακολουθήσει μένει στάσιμος και τελικά μαραίνεται. Ποια είναι η γνώμη σου για την στάση της Ελληνικής πολιτείας απέναντι στις σχολές εναλλακτι-

κής θεραπείας και την εκπαίδευση που παρέχουν αυτές; Αν και το προφανές θα ήταν να γκρινιάξω για την στάση της Ελληνικής πολιτείας δεν θα απαντήσω γκρινιάζοντας σε ένα τέτοιο ερώτημα. Σαφώς και η πολιτεία οφείλει να θέσει ένα πλαίσιο λειτουργίας. Παρ’ όλα αυτά, όσο δεν το κάνει για δικούς της λόγους, μάλλον γραφειοκρατικής αγκύλωσης, αδράνειας και υπολειτουργίας, επιτρέπει μια κινητικότητα η οποία δεν θα υπήρχε αν είχε προκύψει ένα αυστηρό πλαίσιο λειτουργίας. Έτσι λοιπόν όσο κι αν φαίνεται παράξενο, σαφώς και επικροτώ την απουσία της πολιτείας, την απουσία νομοθετικού πλαισίου και κανόνων λειτουργίας των σχολών εναλλακτικής θεραπείας. Επιδιώκοντας την πολυπόθητη αναγνώριση ως εναλλακτικοί θεραπευτές είναι σαν να επιδιώκουμε τον πνευματικό μας μαρασμό. Η Ελληνική πολιτεία όταν θα έρθει να επιβάλλει κανόνες, οι κανόνες αυτοί θα μαράνουν τα μπουμπούκια που τώρα αναπτύσσονται και ανθίζουν άναρχα και ανεξέλεγκτα. Αυτή είναι η γνώμη μου. Χαίρομαι που ζω στην Ελλάδα, μια χώρα ελευθερίας και δημοκρατίας, μια χώρα που ο γραφειοκρατικός μηχανισμός αδρανεί και έτσι αφήνει ανεξέλεγκτη την κατάσταση ν’ αναπτύσσεται και να εξελίσσεται. Οι ίδιοι οι σπουδαστές ας κρίνουν το επίπεδο εκπαίδευσης των σχολών στις οποίες φοιτούν. Αν δεν τους κάνει ας αλλάξουν σχολή ή ας διακόπτουν τις σπουδές τους. Κανείς δεν τους υποχρεώνει να βρίσκονται εκεί, είναι ελεύθεροι να πράξουν κατά βούληση. Όταν το κράτος επιβάλλει κανόνες αναγνωρίζοντας όλα αυτά που συμβαίνουν στις σχολές εναλλακτικής θεραπείας, τότε κατ’ ανάγκη η ελευθερία θα χαθεί και οι περιορισμοί θα πάρουν το πάνω χέρι. Ας χαρούμε λοιπόν την ανέμελη αυτή κατάσταση όσο υπάρχει. Πώς σου φαίνεται η πιθανότητα συνεργασίας μεταξύ των σχολών εναλλακτικής θεραπείας; Μου φαίνεται όνειρο θερινής νυκτός. Εδώ όταν ο Ιπποκράτης έγραφε τα περίφημα έργα του, υπήρχε εντονότατη κριτική και πολεμική μεταξύ της ιατρικής σχολής της Κνίδου και της Κω. Είμαστε Έλληνες, ο καθένας είναι ευκολότερο να είναι καπετάνιος παρά ναύτης, άρα θεωρώ εξωπραγματική κάθε περίπτωση ουσιαστικής συνεργασίας. Παρ’ όλα αυτά βλέπω σπουδαστές να έρχονται από άλλες σχολές, όπως επίσης να πηγαίνουν μετά τις σπουδές στην Ακαδημία σε άλλες σχολές. Αυτό νομίζω ότι είναι το πιο υγιές το οποίο μπορεί να συμβεί μεταξύ των σχολών εναλλακτικής θεραπείας. Ν’ αναγνωρίζουν τις σπουδές που έχουν λάβει χώρα σε άλλες, ενδεχομένως ανταγωνίστριες σχολές και να επιτρέπουν αυτήν την κινητικότητα. Η ΑΚΑΔΗΜΙΑ ιδρύθηκε το 2004 και φέτος κλείνει τα 14 χρόνια λειτουργίας, τι θα είχες να πεις σχετικά μ’ αυτό; Είμαι ευτυχής που ο Θεός με αξίωσε να ζήσω μια τέτοια εμπειρία, της ίδρυσης και λειτουργίας μιας Σχολής εναλλακτικής θεραπείας όπως αυτής της Ακαδημίας Αρχαίας Ελληνικής και Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής. Έχουν γίνει πάρα πολλά όλα αυτά τα χρόνια. Σημαντικότερο απ’ όλα θεωρώ ότι είναι η αναβίωση της αρχαίας Ελληνικής Ιατρικής.

Holistic Life 11

Σεμινάριo Ομοιοπαθητικής

«ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΓΡΙΠΗΣ ΚΑΙ ΚΡΥΟΛΟΓΗΜΑΤΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ» με τον Γεράσιμο Στουραΐτη στις 3 και 4 Νοεμβρίου 2018, στην Αθήνα Διοργάνωση: Ιπποκράτειο Κέντρο Κλασσικής Ομοιοπαθητικής (IKKO) με την υποστήριξη του Συλλόγου Ομοιοπαθητικών Ελλάδος (ΣΟΕ)

ταν κοιτώ πίσω στο χρόνο, περισσότερο αναπολώ τους ανθρώπους που μοιράστηκα μαζί τους τις αναμνήσεις μου. Σημαντική θέση ανάμεσά τους κατέχουν οι μαθητές μου στο Ιπποκράτειο Κέντρο Κλασσικής Ομοιοπαθητικής από το 1993 μέχρι και σήμερα. Τους θυμάμαι να έρχονται γεμάτοι ενθουσιασμό να γνωρίσουν την Ομοιοπαθητική, να την κατανοήσουν και να την ασκήσουν όσο γίνεται πιο γρήγορα. Στα χρόνια που είναι κοντά μας βιώνουν αυτά που καλούνται να μάθουν και βαδίζουν δειλά στην αρχή, αλλά σταθερά στη συνέχεια το δρόμο της εκπαίδευσης και της εξέλιξής τους σε Επαγγελματίες Ομοιοπαθητικούς. Στην αποφοίτησή τους διαβάζω στα μάτια τους αυτό που τους είχα πει στην αρχή της πορείας τους: «Η μελέτη στην Ομοιοπαθητική δεν τελειώνει ποτέ. Το γρήγορα δεν υπάρχει. Ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και οφείλουμε να τον βοηθήσουμε κατανοώντας την μοναδικότητά του. Δύσκολο; Ίσως. Αλλά η Ομοιοπαθητική μπορεί να το πετύχει. Στον κάθε έναν από εμάς μένει να προσπαθήσει να την γνωρίσει και να την ασκήσει και αυτό γίνεται μόνο με συνεχή μελέτη και εμβάθυνση στις αρχές και τα δεδομένα της». Στην κατεύθυνση αυτή, η ύλη του παρόντος σεμιναρίου πιστεύω ότι θα δώσει στους Επαγγελματίες Ομοιοπαθητικούς, αλλά και στους σπουδαστές της Ομοιοπαθητικής περισσότερα εφόδια που τα χρειάζονται στην πρακτική τους για την επιτυχή αντιμετώπιση των συμπτωμάτων γρίπης και κρυολογημάτων με την Ομοιοπαθητική. Πρόθεσή μου είναι όχι μόνο να μοιραστώ μαζί τους την εμπειρία μου αλλά να τους δώσω περισσότερες πληροφορίες για τον τρόπο εμβάθυνσης που απαιτεί η Ομοιοπαθητική για την πλήρη κατανόησή της. Οι ασθένειες από γρίπη είναι μια ομάδα ασθενειών που οφείλονται σε διαφόρους μολυσματικούς διεγέρτες με κοινό χαρακτηριστικό τη συνήθως γρήγορη εξέλιξή τους και την προσβολή κυρίως των ανώτερων αναπνευστικών οδών. Παρατηρούμε ότι εκδηλώνονται συνήθως με επιδημικό τρόπο και όχι σποραδικά. Η έναρξή τους είναι απότομη με κακουχία, πυρετό, ρίγος, βήχα, κόρυζα, μυαλγίες, οπισθοστερνικό ερεθισμό, δυσκαταποσία, κεφαλαλγία, ρινική συμφόρηση, περιστασιακά και με ναυτία. Επίσης μπορεί να παρατηρηθεί φαρυγγικός ερεθισμός, εξέρυθρο πρόσωπο, ενημμένοι επιπεφυκότες. Στις εργαστηριακές εξετάσεις διαπιστώνεται λευκοπενία, μπορεί και πρωτεϊνουρία. Αν δεν αντιμετωπισθούν έγκαιρα έχουμε συχνές επιπλοκές σε οξεία παραρινοκολπίτιδα, μέση ωτίτιδα, πυώδη μηνιγγίτιδα, πνευμονία. Επίσης, μπορεί να υπάρξει νέκρωση του αναπνευστικού επιθηλίου, που προδιαθέτει σε δευτεροπαθείς βακτηριακές λοιμώξεις. Σπανιότερα περικαρδίτιδα, μυοκαρδίτιδα, θρομβοφλεβίτιδα. Τέλος, το σύν-

12 Holistic Life

δρομο Reye, σπάνια αλλά σοβαρότερη επιπλοκή, ιδιαίτερα σε παιδιά, που συνίσταται από ταχέως επιδεινούμενη ηπατική ανεπάρκεια και εγκεφαλοπάθεια, με περίπου 30% θνητότητα. Πριν από χρόνια και για ένα μακρύ χρονικό διάστημα, θεωρείτο ότι με την αποστείρωση θα μπορούσε να ελεγχθεί το πρόβλημα της γρίπης και ότι με αντιστοίχως επιλεγμένα χημικά φάρμακα θα μπορούσαν να εξοντωθούν μολυσματικοί διεγέρτες στο ανθρώπινο σώμα. Είναι ίσως πολύ δύσκολο να γίνει αντιληπτό ότι «σκοτώνοντας» δεν μπορεί κανείς να επιφέρει θεραπεία. Αυτό που βλέπουμε είναι απλά η καταπίεση του συμπτώματος. ‘ Όμως αυτός ο τρόπος σκέψης, η νίκη δια της βίας, είναι βαθειά ριζωμένος στον άνθρωπο και δεν μπορεί εύκολα να απαλλαχθεί απ’ αυτόν. Έτσι επί ολόκληρες δεκαετίες ο ανθρώπινος οργανισμός υφίσταται έναν πραγματικό βομβαρδισμό από τα χημικά φάρμακα. Τα κύματα των επιθέσεων των αντιβιοτικών, διαδίχονται το ένα το άλλο. Και αν οι μολυσματικές αρρώστιες είχαν γίνει εξαιτίας αυτών των βομβαρδισμών σπανιότερες, θα λέγαμε ότι στις επιθέσεις αυτές υπάρχει κάποιο αποτέλεσμα. Όμως έχουν γίνει σπανιότερες; μήπως ισχύει το αντίθετο; Και εκτός απ’ αυτό, πόσοι άνθρωποι που έχουν υποστεί τον φοβερό βομβαρδισμό των αντιβιοτικών και που εξαιτίας ακριβώς αυτού του βομβαρδισμού έχουν υποστεί καταπίεση της μόλυνσης, εξακολουθούν να αρρωσταίνουν διαρκώς; Είναι απορίας άξιο που δεν είχε δοθεί η αναμενόμενη σημασία σε αυτό που ο Pasteur είχε τονίσει σαν κύριο παράγοντα που προστατεύει τον άνθρωπο από την μετάδοση των ασθενειών λέγοντας ότι «η υγεία του εξαρτάται από την ατομική αμυντική ικανότητα του οργανισμού του, παρά από τα βακτηρίδια». Έτσι, τον πρώτο τεράστιο ενθουσιασμό για την χρήση των αντιβιοτικών, διαδέχθηκε ο σκεπτικισμός και τώρα συστήνεται η αποφυγή ή η με μεγάλη προσοχή χρήση τους. Στο σημείο αυτό η επιλογή της Ομοιοπαθητικής για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων γρίπης και κρυολογημάτων έρχεται να δώσει λύση, γιατί τα αντιμετωπίζει χωρίς να τα καταπιέσει ενισχύοντας την ατομική αμυντική ικανότητα του οργανισμού και συμβάλλει θετικά στο συνολικό επίπεδο της υγείας του. Γεράσιμος Στουραΐτης Ιδρυτής του Ιπποκράτειου Κέντρου Κλασσικής Ομοιοπαθητικής (ΙΚΚΟ) Επίτιμος Πρόεδρος του Συλλόγου Ομοιοπαθητικών Ελλάδος (ΣΟΕ) Πληροφορίες για το Σεμινάριο και δηλώσεις συμμετοχής στο: info@ikko.gr και στο τηλέφωνο: 6945977575

Holistic Life 13

Η Εθνική Εταιρεία Ομοιοπαθητικής Ιατρικής Συνεργασίας (ΕΕΟΙΣ) είναι μία Επιστημονική Ιατρική Εταιρεία, μη κερδοσκοπική, η οποία εκπροσωπεί τους Έλληνες Ομοιοπαθητικούς γιατρούς στη διαρκή προσπάθειά τους για: α) αναβάθμιση των συνθηκών και της ποιότητας της ομοιοπαθητικής περίθαλψης/φροντίδας, β) πλήρη θεσμοθέτηση της Ομοιοπαθητικής σε νοσοκομειακό, πανεπιστημιακό και ασφαλιστικό επίπεδο κάλυψης, γ) ποιοτικότερη εκπαίδευση και διαρκή μετεκπαίδευση όλων των Ομοιοπαθητικών γιατρών.

Ομοιοπαθητική

Ομοιοπαθητική Εκπαίδευση: Η εξέλιξη της Ιατρικής Σκέψης Γράφουν οι Βαγγέλης Ζαφειρίου, Ψυχίατρος, Πρόεδρος Ε.Ε.Ο.Ι.Σ, Φλώρα Πρόκου, Ιατρός, Υπεύθυνη Οργάνωσης του Εκπαιδευτικού Προγράμματος των Ιατρών στην Ομοιοπαθητική (Ε.Ε.Ο.Ι.Σ)

Ομοιοπαθητική είναι ένα θεραπευτικό σύστημα συγκλονιστικής αποτελεσματικότητας, ταχύτατης δράσης και απουσίας παρενεργειών (φυσικές ουσίες, απειρομικρές δόσεις) με παγκόσμια ιστορία και θεσμοθέτηση άνω των 2 αιώνων. Η Εκπαίδευση των γιατρών στην Ομοιοπαθητική θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο αν άρχιζε στο Πανεπιστήμιο από τα πρώτα χρόνια των ιατρικών σπουδών.

Αυτό θα συνεισέφερε: 1) στη θεαματική αύξηση των μελλοντικών θεραπευτικών τους δυνατοτήτων 2) στην πληρέστερη κατανόηση και προσέγγιση της λειτουργίας του ανθρώπινου οργανισμού ως ενιαίου συνόλου, αλλά κυρίως των πρακτικών συνεπειών της κατανόησης αυτής στο θεραπευτικό πεδίο 3) στην πληρέστερη κατανόηση και αντιμετώπιση πτυχών, δυνατοτήτων και υπαρκτών αδιεξόδων της κλασσικής ιατρικής πρακτικής 4) στην εξέλιξη προς νέους ορίζοντες του ιατρικού ερευνητικού πεδίου. Η κλασσική ιατρική εκπαίδευση (και η θεραπευτική πρακτική και η έρευνα) είναι κυρίως προσανατολισμένη στην όλο και λεπτομερέστερη γνώση για το κάθε τμήμα του οργανισμού ξεχωριστά (ιατρικές ειδικότητες) και στους τρόπους επιδιόρθωσης της κάθε επιμέρους δυσλειτουργίας. Πρόκειται για παρόμοια προσέγγιση με αυτή που έχουν και οι τεχνικοί του αυτοκινήτου (με τις αντίστοιχες δικές τους ειδικότητες) όπου επίσης ο κάθε ‘ειδικός’ επιχειρεί να αποκαταστήσει κάθε τοπική βλάβη ξεχωριστά. Το αυτοκίνητο, όμως, όπως και κάθε μηχάνημα, είναι εξαρχής πολλά, διαφορετικά και εντελώς ανεξάρτητα μεταξύ τους εξαρτήματα, που μεταφέρθηκαν σε κοινό χώρο όπου τεχνίτες τα συναρμολόγησαν. Επειδή ακριβώς η φύση του αυτοκινήτου είναι εξαρτήματα (που τεχνικά συγκολλήθηκαν), όταν αυτό δυσλειτουργεί, μόνο με τοπικές παρεμβάσεις σε κάθε εξάρτημά του μπορεί αυτό να αποκατασταθεί (ειδικότητες αυτοκινήτου). Ο άνθρωπος αντίθετα, είναι από κατασκευής του, εξ ρχής, από τη σύλληψή του δηλαδή, ΕΝΑ πράγμα: είναι το ένα κύτταρο που αυτο-πολλαπλασιάστηκε και αυτο-διαφοροποιήθηκε στα πολλά κύτταρα όργανα και συστήματα που αποτελούν την κάθε ανθρώπινη 14 Holistic Life

ύπαρξη, χωρίς ποτέ να χάσει το ενιαίο (το ένα) της οντότητας και της ολότητάς του. Αυτή η φυσική - βιολογική πραγματικότητα έχει πρακτικές προεκτάσεις: αυτό το ΕΝΑ, όταν είναι αδύναμο (α-σθενής) ΜΠΟΡΕΙ με ΕΝΑΝ παράγοντα (ένα θεραπευτικό μέσον, ένα φάρμακο δηλαδή) να γίνει συνολικά ισχυρότερο, δηλαδή υγιέστερο. Η ανακάλυψη αυτή ανήκει στο Γερμανό γιατρό S. Hahnemann, ιδρυτή της Ομοιοπαθητικής (1755-1843). Υγιέστερο σύνολο συνεπάγεται υγιέστερα μέλη και λειτουργίες, σημαίνει δηλαδή πρακτικά βελτίωση πολλών και διαφορετικών μεταξύ τους παθήσεων του ίδιου ασθενούς με ΕΝΑ φάρμακο. Το φαινόμενο αυτό συνιστά παραδοξότητα για τα κλασσικά ιατρικά δεδομένα. Είναι όμως γνωστό ότι και στην κλασσική ιατρική μεθοδολογία, η μελέτη των μερών οδηγεί τελικά στην αποκάλυψη της ενότητάς τους, όπως υποδηλώνουν και οι όροι “ψυχοσωματική ιατρική”, “ψυχο-νευρο-ενδοκρινολογία”, “βιο-ψυχο-κοινωνική οντότητα” κτλ). Παρά ταύτα, τα θεραπευτικά εργαλεία που εξακολουθεί μέχρι σήμερα η κλασσική ιατρική να χρησιμοποιεί, να ερευνά και να εξελίσσει είναι τοπικής το καθένα εμβέλειας. Η κομβική αλλαγή που χρειάζεται για την ολοκλήρωση της ιατρικής σκέψης συνίσταται 1) στη μεγαλύτερη εστίαση στο πάσχον όλον (αντί του μέρους) 2) στην ως εκ τούτου αναγκαιότητα λήψης ολιστικού ιστορικού πριν και μετά την οποιαδήποτε θεραπευτική παρέμβαση (για την αξιολόγηση του αποτελέσματος της παρέμβασης αυτής στη λειτουργία του συνόλου, αντί του μερικού ιστορικού και της μερικής αξιολόγησης που εφαρμόζει η κάθε ειδικότητα) 3) στην ενσωμάτωση της γνώσης ότι μπορεί με ένα φάρμακο να βελτιωθεί η συνολική υγεία του ασθενούς και κατ’ επέκταση τα ποικίλα και διαφορετικά μετα-

ξύ τους προβλήματα των διαφόρων οργάνων του 4) στη γνώση ότι η θεραπεία δεν είναι υποχρεωτικό να συνοδεύεται ούτε από παρενέργειες ούτε από υψηλό κόστος. Η ολοκλήρωση της ιατρικής σκέψης με την ενσωμάτωση των παραπάνω δεδομένων είναι φανερό ότι θα συνεισέφερε εξίσου καταλυτικά τόσο στη δημόσια υγεία όσο και στην εθνική οικονομία. Στην υπηρεσία των παραπάνω στόχων και δεδομένων και στην παροχή (δωρεάν) αυτής της πρόσθετης και αναγκαίας ιατρικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα, είναι εξειδικευμένη και αφιερωμένη η λειτουργία της Εθνικής Εταιρίας Ομοιοπαθητικής Ιατρικής Συνεργασίας, Ε.Ε.Ο.Ι.Σ. (www.HomeopathyInGreece.gr, info@HomeopathyInGreece.gr,), επιστημονικής, μη κερδοσκοπικής ιατρικής εταιρίας. Στο ολοκληρωμένο θεωρητικό, πρακτικό και κλινικό Εκπαιδευτικό της Πρόγραμμα έχει ενσωματωθεί και η συνεχιζόμενη διδακτική εμπειρία της διδασκαλίας μας σε 2 Ιατρικές Σχολές του Εξωτερικού. Το Πρόγραμμα αυτό στο οποίο διδάσκουν εκπαιδευτές υπερτριακονταετούς εμπειρίας, έχει αναγνωριστεί και πιστοποιηθεί επίσημα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ομοιοπαθητικής, E.C.H., με το European Diploma of Homeopathy η οποία και το χορηγεί στους αποφοίτους γιατρούς, οδοντιάτρους και κτηνιάτρους της ΕΕΟΙΣ. Η ΕΕΟΙΣ παρέχει επιπλέον τη δια βίου Μεταπτυχιακή εκπαίδευση στους διπλωματούχους Ομοιοπαθητικούς κάθε μήνα, και την πολύτιμη επαγγελματική και κλινική υποστήριξη στο έργο που επιτελούν για τους ασθενείς τους.

ΕΘΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ Η πληρέστερη ομοιοπαθητική εκπαίδευση δωρεάν για Ιατρούς, Οδοντιάτρους, Κτηνιάτρους, Φαρμακοποιούς και φοιτητές των αντίστοιχων σχολών. Χορηγείται ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΔΙΠΛΩΜΑ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ (από την Ευρωπαϊκή E.C.H., κοινό για όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες). Παρέχονται επίσης δωρεάν ενημερωτικά σεμινάρια Ομοιοπαθητικής 45 ωρών για παραϊατρικά επαγγέλματα και ψυχολόγους, βιολόγους Στην εκπαίδευση συμμετέχουν στελέχη της Ελληνικής Εταιρείας Ομοιοπαθητικής Οδοντιατρικής και της Ελληνικής Εταιρείας Ομοιοπαθητικών Φαρμακοποιών. Διεπιστημονική υποστήριξη: Σύλλογος Επιστημόνων για την Προώθηση της Ομοιοπαθητικής Συντονιστής: Βαγγέλης Ζαφειρίου, Ψυχίατρος, Μέλος του ΔΣ του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, εκπρόσωπος του Ι.Σ.Α στον Π.Ι.Σ. Μέλος της Εκπαιδευτικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής E.C.H. Πληροφορίες: τηλ: 210-7222284, 6932-981719, homeopathyingreece.gr

Holistic Life 15

Η μανία για την paleo diet μπορεί να μετρά λίγα χρόνια, η ιδέα για τη δημιουργία της όμως ξεκίνησε γύρω στο 1970 από τον γαστρεντερολόγο Walter Voegtlin, αναπτύχθηκε και από άλλους επιστήμονες και το 2002 ο Loren Cordain την έκανε γνωστή σε όλους, δημοσιεύοντας το βιβλίο “The Paleo Diet”. Από τότε έχει γίνει μία από τις διασημότερες δίαιτες του κόσμου (σύμφωνα με την Google το 2013 είχε τις περισσότερες αναζητήσεις ανάμεσα στους τρόπους απώλειας βάρους).

Naturopathy

Γράφει ο Ευθύμης Λαζάρου, φυσικοπαθητικός, οστεοπαθητικός, σωματικός ψυχοθεραπευτής

Παλαιολιθικές ουτοπίες & πραγματικότητα

νας καθηγητής του Πανεπιστημίου του Κολοράντο που ονομάζεται Loren Cordain το 2002 έγραψε (και αναθεώρησε το 2011) ένα από τα πρώτα βιβλία για την παλαιολιθική διατροφή με το όνομα The Paleo Diet. Από εκεί και μετά έχουν γραφτεί μερικά αξιόλογα ακόμη βιβλία και πάρα πολλά που απλώς αναμασούν τις αρχικές ιδέες ή που έχουν “ξεφύγει” εντελώς…

Οι γονιδιακές μας αλλαγές είναι πολλές και οι επιγονιδιακές επιδράσεις (το πώς το περιβάλλον επηρεάζει το πώς τα γονίδιά μας εκφράζονται ή όχι) έντονες. Το “νέο” περιβάλλον μας εδώ και 10000 χρόνια “πατάει” πολλά “κουμπιά” και άλλα έχουν ήδη πατηθεί από προηγούμενες γενιές. Όχι μόνο δεν έχουμε ένα γενετικό πατρόν από την παλαιολιθική εποχή που να μπορεί να εφαρμοστεί σε όλους, αλλά, όπως η έρευνα αποδεικνύει στα τελευταία 10000 χρόνια έχει επιταχυνθεί πολύ ο ρυθμός της εξέλιξης του είδους μας. (John Hauks et al. 2007. Recent acceleration of human adaptive evolution. PNAS 104(52):20753-20758) Η θεωρία της παλεο-δίαιτας λέει επίσης ότι οι άνθρωποι δεν έχουμε προσαρμοστεί στο να τρώμε άμυλα, δημητριακά και γαλακτοκομικά. Αυτό όμως δεν είναι σωστό διότι αρκετοί άνθρωποι παράγουν λακτάση (ένζυμο που διασπά τη ζάχαρη του γάλακτος, λακτόζη) ως ενήλικοι και στο σάλιο μας παράγουμε μεγάλες ποσότητες αμυλάσης, ενός ενζύμου που ξεκινάει τη χώνεψη των αμύλων από το στόμα μας. Και ενώ είναι γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι δεν τα πάνε καλά με μία διατροφή, η οποία περιέχει μεγάλες ποσότητες από δημητριακά ή και γαλακτοκομικά, αυτό δεν έχει όμως να κάνει με την εξελικτική μας ιστορία, αλλά με την υγεία του πεπτικού, με τις συνολικές φλεγμονές, με την λειτουργία του συκωτιού ή με αντιδράσεις του αμυντικού συστήματος.

Τι έτρωγαν οι άνθρωποι της παλαιολιθικής περιόδου;

Ο όρος «παλαιολιθική διατροφή» είναι πάρα πολύ ευρύς και ουσιαστικά η δίαιτα αυτή συμπεριλαμβάνει οτιδήποτε σχεδόν εκτός από δημητριακά, όσπρια, γαλακτοκομικά, και όλα τα μοντέρνα υπέρ-επεξεργασμένα τρόφιμα. Η βασική υπόθεση, η οποία στην ιδανική της μορφή θέτει και ζητήματα ύπνου και ξεκούρασης και έκθεσης στο φως και τον ήλιο και επαφή με τη φύση και συγκεκριμένους τύπους εξάσκησης είναι πολύ απλή: Λέει λοιπόν ότι, τα τελευταία δυόμισι εκατομμύρια χρόνια καθώς τα ανθρωποειδή εξελίχθησαν και το δικό μας κλαδί της εξέλιξης έφτιαξε τον Homo sapiens sapiens, και επειδή ως είδος περάσαμε σε αυτές τις συνθήκες πάνω από 100 με 180 χιλιάδες χρόνια, το DNA μας περιέχει μία ιδανική συνταγή ας πούμε, για τη βέλτιστη υγεία μας, “φτιαγμένη” εκείνη την χρονική περίοδο. Και μετά ήρθε η αγροτική επανάσταση και πάρα πολλές τροφές οι οποίες δεν υπήρχαν πριν, εμφανίστηκαν και ακόμα πιο μετά, ελάχιστο χρόνο μέσα στην εξελικτική μας ιστορία δηλαδή, οι μοντέρνες τροφές έκαναν την εμφάνισή τους. Και εμείς ενώ έχουμε το DNA των ανθρώπων των σπηλαίων ζούμε στον 21 αιώνα… Αυτές οι αλλαγές είχαν ως αποτέλεσμα να δημιουρ16 Holistic Life

γήσουν δυσαρμονία ανάμεσα στις γονιδιακές πληροφορίες μας και στο φαγητό μας με αποτέλεσμα την αύξηση των χρόνιων νόσων και της γενικευμένης μείωσης της υγείας και της ζωτικότητας των ανθρώπων. Η συζήτηση για την παλαιολιθική διατροφή, ακόμα και μέσα στους κόλπους των ανθρώπων που την ακολουθούν, δεν έχει τελειώσει και υπάρχουν πάρα πολλές παραλλαγές και διαφωνίες ακόμα και στον βασικό σκελετό που έγραψα παραπάνω.

Λίγο από εξέλιξη

Αυτή η νοσταλγική διάθεση για το απλούστερο παρελθόν που όλα ήταν καλύτερα και το γρασίδι ήταν πιο πράσινο από εκείνη τη μεριά του χρόνου, που το DNA μας είχε βρει ένα τέλειο σταθερό περιβάλλον και που οι άνθρωποι είχαν πλήρως προσαρμοστεί στις σπηλιές παίζοντας με μικρά μαμούθ είναι ίσως όμορφη και σίγουρα «πιασάρικη» θεωρία. Μόνο που η πλήρης προσαρμογή των ανθρώπων σε κάποιο ιδανικό παρελθόν είναι απλώς ουτοπική φαντασίωση κάποιου χαμένου παράδεισου. Η εξέλιξη δεν είναι κάτι που έχει σταματήσει… και γι’ αυτό δεν είμαστε γονιδιακά ίδιοι με τους προγόνους μας και δεν έχει συγκεκριμένο σκοπό και τα αποτελέσματά της που βλέπουμε και ζούμε σήμερα είναι πειραματισμοί που αποδείχθηκαν χρήσιμοι.

Η σύντομη απάντηση είναι: Ό,τι έβρισκαν…. Γιατί; Διότι το φαγητό δεν ήταν αρκετό και ο καιρός μέσα στις χιλιάδες χρόνια άλλαζε έντονα. Οι άνθρωποι έπρεπε να μετακινούνται από τις σαβάνες στα δάση, από κρύο σε ζέστη και αντιμετώπιζαν συνεχώς νέες εξελικτικές προκλήσεις. Μελέτες και έρευνες για την διατροφή των προγόνων μας εκείνης της περιόδου και των συγγενών μας Νεάντερταλ έχουν δείξει ότι η τροφή τους προσαρμοζόταν με βάση τον τόπο και το κλίμα και ίσως οι άνθρωποι είχαν μεγαλύτερη ικανότητα προσαρμογής από τα ξαδέλφια τους. (Neandertal versus Modern Human Dietary Responses to Climatic Fluctuations. Sireen El Zaatari et al. in PLOS ONE, Vol.11, No. e0153277; April 27, 2016) Αυτή η διατροφική ευελιξία επέτρεψε την εξάπλωση του Homo sapiens sapiens σε όλο τον πλανήτη, όπως συμπεραίνει ο Peter S. Ungar παλαιοδοντολόγος του πανεπιστήμιου του Αρκάνσας (Evolution’s Bite, Princeton University Press, 2017) Η άποψη ότι η “Παλαιολιθική διατροφή” είναι ο τρόπος με τον οποίο οι πρόγονοί μας έτρωγαν, αν και ελκυστική ως ιδέα δεν ισχύει. Και εδώ που τα λέμε, το να πάω στο υγιεινάδικο και να αγοράσω “γάλα”, αλεύρι και λάδι καρύδας από μία τροπική περιοχή, σολωμό Νορβηγίας σε πλαστικό, λαχανίδες από την Θήβα, καθαρισμένα καρύδια Καλιφόρνιας, γλυκοπατάτες Περού, ένα κομμάτι βιολογικό μοσχάρι που έχει φάει βιολογικό καλαμπόκι και βιολογική σόγια και για επιδόρπιο μία γκοφρέτα πάλεο και να νομίζω ότι βγήκα και από την σπηλιά μου μάλλον είναι ανοησία… Τι λες; Μία ακόμη θεωρία η οποία δεν ισχύει είναι ότι οι υδατάνθρακες γενικά ανεβάζουν και κρατούν ψηλά το ζάχαρο και τα επίπεδα της ινσουλίνης στο αίμα και

Holistic Life 17

αυτό οδηγεί σε χρόνιες νόσους. Αυτή η υπόθεση έχει κάνει πολλά άτομα να υποφέρουν από “υδατανθρακοφοβία”. Η κατανάλωση υδατάνθρακα δεν είναι από μόνη της αιτία χρόνιας αύξησης της γλυκόζης του αίματος ούτε αιτία αντίστασης της ινσουλίνης. Αυτή δεν είναι η αιτιολογία του μεταβολικού συνδρόμου το οποίο δεν έχει κατανοηθεί με πληρότητα ακόμη. Για το συγκεκριμένο θέμα θα γράψω σε επόμενο άρθρο.

Συμπεράσματα

Μήπως λοιπόν σου προτείνω να δεθείς στον καναπέ σου, χωρίς να βλέπεις ποτέ ήλιο, παρακολουθώντας σαπουνόπερες και “αντικειμενικές ειδήσεις”; Μήπως υπονοώ ότι τα ψεύτικα χρώματα και αρώματα, οι ψεύτικες τροφές και τα υπερ-ραφιναρισματα είναι ό,τι καλύτερο για την υγεία σου; Σαφώς και όχι!!! Για την ακρίβεια, οι περισσότερες από τις διατροφικές αρχές της παλαιολιθικής διατροφής είναι και ορθές και μπορεί να είναι ιδανικές για κάποιους ανθρώπους, για κάποιο χρονικό διάστημα, για κάποιες δυσκολίες της υγείας τους. Πάρα πολλοί άνθρωποι πρόκειται να βιώσουν σίγουρες βελτιώσεις στη σωματική τους και στην ψυχοδιανοητική τους υγεία, κυρίως τους πρώτους έξι μήνες με ενάμιση χρόνο τρώγοντας περισσότερο ζωική πρωτεΐνη και λαχανι-

κά και λιγότερες ζάχαρες και δημητριακά. Κυρίως δε, αν αφήσουν πίσω τους μια διατροφή η οποία ήταν γεμάτη με υπερεπεξεργασμένα συστατικά, άδειες θερμίδες, γεμάτη με ραφιναρισμένα λάδια και τρανς-λιπαρά η ωφέλεια θα είναι ακόμα περισσότερη! Θα σου πρότεινα μάλιστα, πάλεο ή όχι, να ξεκινήσεις να αφαιρέσεις αυτές τις «σαν-τροφές» ή τις «μη-τροφές» από τη διατροφή σου τώρα γιατί μόνο καλό θα κάνεις στο σύστημά σου. Παρ’ όλα αυτά πολλές από τις υποθέσεις κάποιων από τους θεωρητικούς αυτού του τύπου διατροφής είναι λανθασμένες και δυστυχώς οδηγούν ακολούθους της “παλαιολιθικής διατροφής” σε θρησκευτικού τύπου φανατισμούς και διατροφικές ουτοπίες, που τελικά βλάπτουν… Επιπρόσθετα η εμπορευματοποίηση και αυτού του διατροφικού υποδείγματος έχει κάνει πάρα πολλούς ανθρώπους να χάσουν ακόμη για μια άλλη φορά την επαφή με την “μικρή» και την “μεγάλη” τροφή τους και να βασίζονται σε σακουλάκια, σε λίστες, σε βιβλία και σε επιτρεπόμενα συστατικά. Όταν βασίζομαι στο ίντερνετ για να μου πει αν το αλεύρι καρύδας Ταϊλάνδης είναι πάλεο ή όχι και μόνο τότε θα πανάρω το ψάρι μου για να το φάω, αποκόπτομαι και χάνω την εσωτερική μου πληροφορία για

το τι και το πώς της υγείας μου, το πώς να αναγνωρίζω και να υποστηρίζω τη βέλτιστη λειτουργία μου. Ένας πολύ σημαντικός εκπρόσωπος της πάλεο ο Robb Wolf, που αξίζει τον κόπο να διαβάσεις, ορθά αναφέρει στο τελευταίο του βιβλίο (2017) Wired to Eat: “ Η πρόσφατη έρευνα έχει ρίξει φως στην ανάγκη να πάμε πέρα από το δόγμα για να βρούμε τι δουλεύει για μας ατομικά…. δεν υπάρχει μια “πάρα πολύ καλή δίαιτα” που να ταιριάζει σε όλους, αλλά τεράστιες παραλλαγές, από άτομο σε άτομο και στους τύπους των τροφών που αντιδρούν θετικά ή αρνητικά.” Φίλη και φίλε μου, το κεντρικό θέμα μας είναι η κατάλληλη λειτουργία παρά η όποια θεωρία ή φιλοσοφία. Ξεκίνα από τη βάση που σχετίζεται με την διαχείριση του στρες σου, περπάτα, ασκήσου, ανάπνευσε όσο περισσότερο μπορείς στη φύση, φρόντισε να βελτιώσεις την ποιότητα του ύπνου σου και συντονίσου με μία διατροφή που υποστηρίζει τον μεταβολισμό σου. Ελπίζω τώρα ότι μπορεί να ξεκινάς να ξεχωρίσεις την “ήρα από το στάρι” ή στην περίπτωση της πάλεο-δίαιτας το αλεύρι σταριού από το αλεύρι καρύδας… Έχουμε πολλά να πούμε ακόμη και μέχρι την επόμενη φορά: Στην υγειά σου!

Healthy Eating - Healthy Living 4 Seasons Bio – Organic Food Market Νίκης 30, Σύνταγμα, Αθήνα 10557, τηλ. 210 3229078 www.4seasonsbio.com • info@4seasonsbio.com

ερικά χρόνια μετά την είσοδο μας στον 21ο αιώνα, η γνώση και η επιστήμη βρίσκονται στην μεγαλύτερη ακμή τους, σε όλους τους χώρους και ειδικά στον τομέα της διατροφής. Η ποσότητα της διαθέσιμης πληροφορίας είναι τεράστια και αυτό μας δυσκολεύει στο να εντοπίσουμε την αξιόπιστη, αξιόλογη, εφαρμόσιμη και κατάλληλη πληροφορία για μας. Για αυτό το λόγο, πολλοί άνθρωποι έχουν επιλέξει να ακολουθούν συγκεκριμένους τύπους διατροφής, είτε επειδή κάποιος τους έχει προτείνει ή κάπου έχουν διαβάσει για αυτούς, είτε απλά επειδή επιθυμούν να αλλάξουν τον τρόπο που τρέφονται. Αυτό έχει οδηγήσει στη δημιουργία πολλών τύπων διατροφής με ορκισμένους ακόλουθους και ορκισμένους εχθρούς. Υπάρχουν διαθέσιμα σεμινάρια και πληροφορίες, που μπορούν να σε βοηθήσουν να ξεχωρίσεις το διατροφικό σου τοπίο. Η πολυετής εμπειρία μας και η συνεργασία μας με επιστήμονες του χώρου, μας έχει δείξει ότι οι διατροφικές μόδες αλλάζουν γιατί ο κανόνας λέει ότι δεν υπάρχει απόλυτος κανόνας. Το καλό της υπόθεσης είναι, πως οι πληροφορίες υπάρχουν διαθέσιμες, το κάθε διατροφικό υπόδειγμα έχει κάτι να δώσει και απλώς χρειάζεται ένας τρόπος να καταλάβει κάποιος, ποιές πρακτικές εφαρμογές ταιριάζουν στον εαυτό του. Το πρώτο πράγμα που πιστεύουμε πως θα καταλάβεις μόλις επιλέξεις να φροντίσεις τον εαυτό σου με ένα ολιστικό τρόπο, είναι πως χρειάζεται να έχεις μια σαφή εικόνα για το σώμα σου και τις ανάγκες του. Η κίνηση του σώματος είναι ζωτικής σημασίας για τη καλή λειτουργία και διατήρηση μιαςικανοποιητικής φυσικής κατάστασης. Επιτυγχάνεται μέσω της συχνής άσκησης, με στόχο την επαρκή συντήρηση του μυοσκελετικού μας συστήματος. Αρκεί αυτό; Η επαφή με τον ήλιο και τη γη είναι ένας τρόπος να γίνει η διαδικασία της άσκησης πιο απολαυστική και δημιουργική. Συγκεκριμένα, η επαφή με τη φύση, είναι ένα από τα σημαντικά συστατικά που θα σε οδηγήσουν πιο κοντά στην ευεξία και στη καλή διάθεση. Είναι όμως αρκετό; Με τους γρήγορους ρυθμούς της καθημερινότητας, ακόμα και οι ανθρώπινες σχέσεις δοκιμάζονται. Πράγμα που παίζει και αυτό με τη σειρά του ρόλο στη συναισθηματική και ψυχολογική υγεία του καθενός μας. Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, υπάρχει ανάγκη για καλή διαχείριση του στρες. Είναι γεγονός πως η καλή ψυχολογική κατάσταση είναι άμεσα συνδεδεμένη με τον ποιοτικό ύπνο και τη σωστή ξεκούραση του σώματος και του πνεύματος. Όμως φτάνει; Ένας χρήσιμος χάρ-

18 Holistic Life

της που μας δείχνει τη θέση που βρισκόμαστε και τη κατεύθυνση που πρέπει να πάρουμε με τη διατροφή μας είναι οι εξειδικευμένες ιατρικές εξετάσεις, πάντα σε συνεργασία με έναν ειδικό σε θέματα υγείας. Από αυτή την ενέργεια, προκύπτει ένα σύνολο χρήσιμων πληροφοριών που προσδιορίζει τις ανάγκες του σώματός σου. Αρκεί; Όλα τα προηγούμενα, συνθέτουν ένα συνδυασμό κάποιων βασικών αρχών, που αποτελούν μια επιλογή για ένα καλύτερο επίπεδο υγείας και είναι ο συνδυασμός αυτών των αρχών που φέρνει καλύτερα αποτελέσματα. Η διατροφή αποτελεί μια θεμελιώδη βασική ανάγκη και το μυστικό είναι να επιλέγουμε ποικιλία τροφών έτσι ώστε, το σώμα μας, να μπορεί να λαμβάνει τα απαραίτητα ιχνοστοιχεία, βιταμίνες και μέταλλα. Η επιλογή αυτή έχει άμεση σχέση με τις 4 εποχές. Είναι συγκεκριμένη η εποχή που ευδοκιμούν συγκεκριμένα φρούτα και λαχανικά κατά τη διάρκεια του έτους. Οι μήνες που έρχονται, Σεπτέμβρης και Οκτώβρης, μας προσφέρουν μια μεγάλη ποικιλία από φρούτα όπως σταφύλια, μήλα αχλάδια και το ρόδι, που έχει υψηλή περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες. Τα πολύτιμα λαχανικά εποχής, που έχουν μεγάλη διατροφική αξία, όπως λαχανίδα, σπανάκι, πράσο, λάχανο, αντίδια και φινόκιο, καθώς και ρίζες όπως ραπανάκια, παντζάρια και φρέσκο κουρκουμά. Αξίζει να παρατηρήσουμε εδώ, τη θρεπτική αξία των ριζών, διότι, ο λόγος που υπάρχουν οι ρίζες, είναι να θρέψουν όλο το υπόλοιπο φυτό. Τα άγρια μανιτάρια του φθινοπώρου, ξεκινάνε να κάνουν την εμφάνιση τους στις πλαγιές αυτή την εποχή και έρχονται να εμπλουτίσουν τη διατροφή μας με σπάνια θεραπευτικά συστατικά. Έτσι λοιπόν, είναι σημαντικό να επιλέγεις τα σωστά συστατικά της διατροφής σου, την κατάλληλη εποχή. Στη 4 Seasons, για να πετύχουμε την κάλυψη των αναγκών μιας ολοκληρωμένης διατροφής, αναζητήσαμε και βρήκαμε βιολογικά, φρέσκα και φυσικά προϊόντα από παραγωγούς με υψηλά ιδανικά και αξίες. Με την ίδια λογική, προσφέρουμε μια ευρεία γκάμα από προϊόντα, που καλύπτουν πολλά επίπεδα αναγκών, όπως γαλακτοκομικά, κρέας, βότανα, συμπληρώματα, καλλυντικά κ.α. Το αποτέλεσμα είναι μια πλούσια συλλογή στο κατάστημά μας από εκλεκτά προϊόντα, που θα σας φέρει πιο κοντά σε έναν υγιεινό τρόπο ζωής, που καλύπτει όλους τους τύπους διατροφής, εντελώς προσαρμοσμένα στις ανάγκες του ανθρωπίνου σώματος.

Holistic Life 19

Ο ανθρώπινος οργανισμός αποτελείται από: 10 τρισεκατομμύρια κύτταρα, (προϊόντα 23.000 γονιδίων) και 100 τρισεκατομμύρια βακτήρια εκατοντάδων ειδών (3 εκατομμύρια μη ανθρώπινων γονιδίων). Έτσι μπορούμε να μιλάμε όχι για έναν ενιαίο οργανισμό, αλλά για έναν υπερ-οργανισμό, ο οποίος αποτελείται από πολλούς άλλους. Άρθρα στα περιοδικά Economist, Nature και Science εστιάζουν σε αυτή τη θεώρηση των βακτηριδιακών κυττάρων όχι ως παρασίτων ή «φιλοξενούμενων επισκεπτών», αλλά ως αναπόσπαστων κομματιών μιας οργανικής κοινότητας στην οποία ο φιλοξενών δεν είναι παρά ένα ακόμη μέλος. Μία θεώρηση που θα βοηθήσει στην εξέλιξη της ιατρικής επιστήμης και πρακτικής.

ΣοεψιαλFocus nutrition

από τον Μπράιαν Χάμπαρτ

Προβιοτικά, όχι στατίνες:

Το υγιές έντερο είναι το κλειδί για την υγεία της καρδιάς

να είναι ένα σύμπτωμα του τεράστιου χάσματος που χωρίζει τις ανακαλύψεις που γίνονται στα ερευνητικά κέντρα και τον τρόπο με τον οποίο η νόσος εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται. Η ιατρική επιμένει με τη θεωρία ότι τα κορεσμένα λίπη από το βούτυρο, την κρέμα γάλακτος, το τυρί και τα λιπαρά κρέατα αυξάνουν τα επίπεδα χοληστερόλης που με τη σειρά τους αρχίζει να φράζει τις αρτηρίες μας και τελικά προκαλεί καρδιακή ανεπάρκεια. Ως εκ τούτου, η συνήθης θεραπεία είναι μια αλλαγή διατροφής σε συνδυασμό με συνταγογράφηση φάρμακων στατίνης. Η βιομηχανία τροφίμων έχει κάνει δισεκατομμύρια από τα προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και η φαρμακευτική βιομηχανία έχει κερδίσει παρόμοια ποσά από τις στατίνες που μειώνουν τη χοληστερόλη - και όλα αυτά βασίζονται σε μια θεωρία που έχει υποτιμηθεί πλέον πολλές φορές.

Προβιοτικά και φυτικές ίνες

ι καρδιακές παθήσεις είναι άλλο ένα πρόβλημα υγείας που ανακαλύφθηκε ότι σχετίζεται με το έντερο: ερευνητές υποστηρίζουν ότι αντί να παίρνουν στατίνες, οι καρδιοπαθείς θα μπορούσαν αντ’ αυτού να υποβληθούν σε θεραπεία με προβιοτικά που αναπληρώνουν τα υγιή βακτήρια του εντέρου. Αυτή η ανακάλυψη έρχεται να προστεθεί σε έναν αυξανόμενο κατάλογο άλλων φλεγμονωδών προβλημάτων, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η ψωρίαση, η φλεγμονώδης νόσο του εντέρου (IBD) και η σκλήρυνση κατά πλάκας, τα οποία έχουν επίσης την προέλευσή τους στο έντερο. Ερευνητές από το King’s College του Λονδίνου διαπίστωσαν ότι τα άτομα με χαμηλή ποικιλία βακτηρίων του εντέρου - γνωστά ως μικροβίωμα - είναι πιθανότερο να υποφέρουν από σκλήρυνση των αρτηριών, το πρώτο στάδιο της αθηροσκλήρωσης ή των καρδιαγγειακών παθήσεων.

Ο επαναπληθυσμός του εντέρου με υγιή βακτήρια θα μπορούσε να αναστρέψει την πιο θανατηφόρα ασθένεια στον κόσμο, λένε οι ερευνητές και τα προβιοτικά που περιέχουν τους ζωντανούς μικροοργανισμούς Bifidobacterium και Lactobacillus είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά στην καταπολέμηση της αθηροσκλήρωσης. Δεδομένου ότι τα προβιοτικά έχουν αποδειχθεί ότι μειώνουν την αρτηριακή πίεση, οι ερευνητές πι20 Holistic Life

στεύουν ότι τα συμπληρώματα προβιοτικών θα μπορούσαν να έχουν παρόμοια θετική επίδραση στην αρτηριακή υγεία.1 Πρόκειται για μια ανακάλυψη που θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά τον τρόπο που βλέπουμε και αντιμετωπίζουμε τις καρδιακές παθήσεις. Όπως και με τον καρκίνο, υπάρχουν πολύ λίγα θετικά σημάδια ότι η ιατρική κερδίζει τον πόλεμο - και αυτό θα μπορούσε

Σύμφωνα με τη νέα αναπτυσσόμενη θεωρία της συσχέτισης εντέρου-καρδιάς, τα λιπαρά τρόφιμα θα μπορούσαν να παίζουν ρόλο στην καρδιακή νόσο, αλλά όχι με τον τρόπο που πιστεύει η σημερινή κυρίαρχη άποψη. Μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά μπορεί να συμβάλει στη δυσβίωση του εντέρου - όπου διαταράσσεται η υγιής βακτηριακή ισορροπία - και αυτό μπορεί να προκαλέσει αθηροσκλήρωση και υπέρταση, υποστηρίζουν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο McMaster στον Καναδά.2 Αλλά αντί για ακριβά φάρμακα, οι ερευνητές του King’s College λένε ότι η λήψη προβιοτικών - και η αλλαγή της δίαιτας προσθέτοντας φυτικές ίνες - θα μπορούσαν να είναι τα μόνα που χρειάζονται για την αναστροφή των καρδιακών παθήσεων. Οι φυτικές ίνες είναι φυτικοί υδατάνθρακες που βρίσκονται στα δημητριακά, τα φρούτα, τα λαχανικά και τους ξηρούς καρπούς – σημαντικά στοιχεία της μεσογειακής διατροφής που προωθήθηκε ως επιλογή για την προστασία της καρδιάς. Παρακολούθησαν 617 γυναίκες μέσης ηλικίας, όλες τους δίδυμες, και αξιολόγησαν την υγεία των αρτηριών τους και τη βιοποικιλότητα του εντέρου. Αν και η φλεγμονή και η αντίσταση στην ινσουλίνη είναι και τα δύο χαρακτηριστικά της σκλήρυνσης των αρτηριών, αυτά θα μπορούσαν να είναι και δευτερογενείς αιτίες που μοιράζονται την κοινή πηγή χαμηλής εντερικής ποικιλίας. Oι ερευνητές είχαν υποψιαστεί ότι το έντερο μπορεί να παίζει ρόλο στην αρτηριακή νόσο, αφού έχει ήδη αποδειχθεί ότι είναι ένας σημαντικός ρυθμιστής της φλεγμονής, της ανοχής της γλυκόζης (του σακχάρου στο αίμα) και της ευαισθησίας στην ινσουλίνη, όλα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του διαβήτη τύπου 2, που αποτελεί από μόνος τους πρόδρομος καρδιακής ασθένειας. Στη μελέτη τους, οι ερευνητές του King’s College ανακάλυψαν ότι υπάρχει μια αντίστροφη σχέση μεταξύ των ποικιλιών των βακτηρίων του εντέρου και της αρτηριακής σκλήρυνσης. Με άλλα λόγια, οι γυναίκες με τη μικρότερη μικροβιακή ποικιλομορφία είχαν τις πιο σκληρές αρτηρίες. Αυτό παρατηρήθηκε σε όλες τις γυναίκες, ανεξάρτη-

Holistic Life 21

τα από το βάρος τους ή αν ήταν παχύσαρκες. Η ανακάλυψή τους βασίζεται σε έρευνα που δημοσιεύθηκε πέρυσι και ανακάλυψε μια άμεση σχέση μεταξύ της απώλειας ωφέλιμων βακτηρίων στο έντερο και καρδιακής ανεπάρκειας. Αυτό μπορεί να προκληθεί από ασθένειες όπως ο διαβήτης τύπου 2 ή από φαρμακευτικές αγωγές, ανέφεραν ερευνητές του πανεπιστημιακού νοσοκομείου Schleswig-Holstein.3 Εξετάστηκαν δείγματα κοπράνων από υγιή άτομα και ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια και παρόλο που και οι δύο ομάδες είχαν παρόμοιες διατροφικές συνήθειες, οι καρδιακοί ασθενείς είχαν «σημαντικά χαμηλότερα» επίπεδα βακτηριακών στελεχών που είναι γνωστό ότι ελέγχουν τη φλεγμονή. Προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει ότι το TMAO (Ν-οξείδιο της τριμεθυλαμίνης), ένα μεταβολικό προϊόν βακτηρίων του εντέρου, ήταν ένας παράγοντας κινδύνου για καρδιακές παθήσεις και κυρίως για καρδιακή ανεπάρκεια, αλλά φαίνεται ότι τα ίδια τα βακτήρια προκαλούν καρδιακές παθήσεις.

Η σύνδεση με την καρδιά

Είναι μια ιδέα που κερδίζει όλο και περισσότερους οπαδούς στον επιστημονικό κόσμο. Συζητήθηκε πριν από 10 χρόνια, όταν ερευνητές άρχισαν να θεωρούν ότι η αλλαγή του μικροβιώματος του εντέρου μέσω διατροφής και προβιοτικών, θα μπορούσε να είναι η απάντηση στην επιδημία καρδιακών παθήσεων. Όπως το έθεσε μια ερευνητική ομάδα: «Ο δρόμος προς μια υγιή καρδιά μπορεί να είναι μέσα από μια υγιή μικροβιοκοινότητα» - αν και τα στοιχεία είναι ακόμα ελλειπή.4 Ένα πρόβλημα ήταν ότι οι ερευνητές δεν είχαν την τεχνολογία να δοκιμάσουν τη σκλήρυνση των αρτηριών. Αυτό άλλαξε τα τελευταία χρόνια με την εισαγωγή της ταχύτητας σφυγμικού κύματος (PWV), η οποία γρήγορα καθιερώθηκε ως το χρυσό πρότυπο μέτρησης της αρτηριακής υγείας και πρόβλεψης μελλοντικών καρδιακών παθήσεων. Ακόμα και χωρίς PWV, οι ερευνητές άρχιζαν να βλέπουν μια σύνδεση. Μια ερευνητική ομάδα από το Ινστιτούτο Γενετικής του Πεκίνου στην Κίνα συνέκρινε δείγματα κοπράνων από 218 καρδιακούς ασθενείς και 187 υγιείς και διαπίστωσε ότι το εντερικό μικροβίωμα των καρδιακών ασθενών δεν ήταν υγιές. Τα δείγματα καρδιακών ασθενών

Βακτήρια και καρκίνος του μαστού

κεφτείτε το μικροβίωμα και θα σκεφτείτε το έντερο. Αλλά αυτό μπορεί να μην είναι όλη η ιστορία: οι ερευνητές έχουν ανακαλύψει ότι το στήθος έχει το δικό τους μικροβίωμα, και αυτό θα μπορούσε να ισχύει και για άλλες περιοχές του σώματος. Στην πραγματικότητα, ο καρκίνος του μαστού θα μπορούσε να προκληθεί από μια βακτηριακή ανισορροπία στο μίνι-μικροβίωμα, λένε οι ερευνητές στην Cleveland Clinic. (Oncotarget, 2017; 8: 88122-38) Ο υγιής ιστός του μαστού έχει περισσότερα από τα «καλά» βακτήρια, Methylobacterium, όπως ανακάλυψαν ερευνητές όταν ανάλυσαν δείγματα ιστών από 78 γυναίκες που είχαν υποβληθεί είτε σε μαστεκτομή λόγω καρκίνου του μαστού είτε σε αισθητική χειρουργική επέμβαση μαστού χωρίς υποκείμενα προβλήματα υγείας. Τα δείγματα ούρων που εξέτασαν επίσης έδειξαν αυξημένα επίπεδα άλλων τύπων βακτηρίων, συμπεριλαμβανομένων των Staphylococcus και Actinomyces, σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού. Όπως και με την καρδιακή νόσο, η ανακάλυψη υποδηλώνει ότι στη μάχη κατά του καρκίνου του μαστού θα μπορούσαν επίσης να βοηθήσουν τα πρε- και προβιοτικά.

22 Holistic Life

Holistic Life 23

Πολυδύναμα προβιοτικά BIO-KULT ® Original Προβιοτικό συμπλήρωμα με 14 είδη φιλικών βακτηρίων για την ενίσχυση της βακτηριακής χλωρίδας. Τα φιλικά βακτήρια που περιέχονται στα προϊόντα Bio-Kult επικαλύπτονται με ειδικό τρόπο κατά τη διαδικασία παρασκευής ώστε να εξασφαλισθεί η σταθερότητα του προϊόντος. Τα στελέχη των βακτηρίων είναι λυοφιλοποιημένα για να εξασφαλιστεί η διάρκεια ζωής τους και η σταθερότητά τους. Περιέχεται εξασφαλισμένη ποσότητα τουλάχιστον 2 δις ζωντανών βακτηρίων ανά κάψουλα. ΗΕΑLTHCODE: τηλ: 210 9408880, healthcode.gr

Αληθινά προβιοτικά από την Udo’s Choice

περιείχαν δύο είδη βακτηρίων - Enterobacteriaceae και Streptococcus - τα οποία παρεμβαίνουν στο φυσιολογικό μεταβολισμό που υποστηρίζει την καρδιαγγειακή υγεία.5 Η επιστήμη που αναγνωρίζει τον ζωτικό ρόλο του εντέρου και την ικανότητά του να ρυθμίζει πολλές φυσιολογικές λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένης της φλεγμονής, έχει τώρα ένα όνομα: ανοσομεταβολισμός. Εξηγώντας τη νέα επιστήμη, η κ. Natalia Shulzhenko στο κρατικό πανεπιστήμιο του Όρεγκον δήλωσε: «Ανακαλύπτουμε ότι στη βιολογία υπάρχουν πολλαπλές συνδέσεις και επικοινωνίες, οι οποίες είναι πολύ σημαντικές με τρόπους που μόλις αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε.» Η Shulzhenko και η ομάδα της έχουν εξερευνήσει το ρόλο της δυσβίωσης του εντέρου και του διαβήτη τύπου 2 και του μεταβολικού συνδρόμου, που περιλαμβάνει τον διαβήτη, την παχυσαρκία και τις καρδιακές παθήσεις. Ουσιαστικά, αυτές οι ασθένειες εμφανίζονται όταν διασπάται η «διεπικοινωνία» μεταξύ του ανοσοποιητικού συστήματος, των βακτηρίων του εντέρου και του μεταβολισμού της γλυκόζης, αναφέρει. Τα προβιοτικά είναι ένας τρόπος για την αναστροφή του διαβήτη και του μεταβολικού συνδρόμου.6 Αλλά τι προκαλεί τη δυσβίωση του εντέρου εξαρχής; Μπορεί να υπάρχουν πολλές αιτίες, αλλά όπως

αποκαλύπτει η Shulzhenko έχουν εντοπιστεί τέσσερις που περιλαμβάνουν τη δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, την έλλειψη διαιτητικών ινών, όπως από λαχανικά, καρπούς με κέλυφος και φρούτα, το χρόνιο στρες και τα αντιβιοτικά. Όπως ανακάλυψε με τους συνεργάτες της μετά από σειρά δοκιμών σε ποντίκια, ένα κοκτέιλ αντιβιοτικών καταστρέφει τη μικροβιοκοινότητα του εντέρου, το οποίο επηρεάζει την ικανότητά του να ρυθμίζει τις φυσιολογικές ανοσολογικές αντιδράσεις. 7 Ο ζωτικός ρόλος που διαδραματίζει η υγεία του εντέρου στην καρδιαγγειακή υγεία έχει πλέον επιβεβαιωθεί από τους ερευνητές. Με άλλα λόγια, τα προβιοτικά θα κάνουν τη δουλειά καλύτερα από τις στατίνες.

Βιβλιογραφικές αναφορές 1 2 3 4 5 6 7

Eur Heart J, 2018; doi: 10.1093/eurheartj/ehy226 Nutrients, 2017; 9, pii: E859 ESC Heart Failure, 2017; doi: 10.1002/ehf2.12155 Proc Nutr Soc, 2014; 73: 172-85 Nat Commun, 2017; 8: 845 Nature Commun, 2016; 7: 13329 Gut, 2015; 64: 1732-43.

Μικροβίωμα και υγεία του εγκεφάλου Η Flora έχει δημιουργήσει τη σειρά 7 προβιοτικών Udo’s Choice, ειδικά σχεδιασμένα για να καλύψουν όλες τις ανάγκες μας. Υποστηρίζουν το ανοσοποιητικό και αποκαθιστούν τη βακτηριακή χλωρίδα. Ομαλοποιούν την κινητικότητα του εντέρου, προστατεύουν από παθογόνα (E.Coli, Salmonella κ.ά.), συμβάλλουν στην σύνθεση βιταμινών Β και την απορρόφηση βιταμινών-μετάλλων-αμινοξέων, βελτιώνουν την ανοχή στη λακτόζη και συμμετέχουν στη μείωση της χοληστερόλης. MED MELON: τηλ. 2310 449441, www.medmelon.gr

Ultra probiotics από τη Νatures Plus Πλήρης προβιοτική υποστήριξη με ζωντανά κύτταρα που ξεπερνούν τα εμπόδια των υψηλών θερμοκρασιών και των στομαχικών οξέων Το ισχυρότερο και πληρέστερο προβιοτικό που έχει παρασκευαστεί ποτέ με 12 είδη συμβιωτικών φιλικών βακτηρίων που καλύπτουν όλο το γαστρενερικό σύστημα (και στόμα / λαιμό) και με δύο πρεβιοτικά: συμπυκνωμένο ACAI και FOS. Πρωτοποριακό σύστημα Viashield για εγγυημένη παροχή 40 δις ζωντανών κυττάρων ανά κάψουλα κατά τη στιγμή της αγοράς, οποτεδήποτε και αν γίνει αυτή! Το σύστημα Viashield, το οποίο περιλαμβάνει πάνω από 100 στάδια προετοιμασίας, χρησιμοποιεί διάφορες μεθόδους για την εξασφάληση της επιβίωσης των προβιοτικών, μεταξύ των οποίων δύο μεθόδους που τα ίδια τα προβιοτικά χρησιμοποιούν: το λήθαργο (”χειμερία” νάρκη) και την σποριοποίηση. Η σποριοποίηση είναι τόσο αποτελεσματική που σπόρια ηλικίας άνω των 10.000 ετών αναπαράχθηκαν κανονικά, όταν τοποθετήθηκαν σε ευνοϊκό περιβάλλον! APOLLONIAN NUTRITION: τηλ. 210 6134604, www.apolloniannutrition.gr 24 Holistic Life

εν είναι μόνο το καρδιαγγειακό σύστημα που ρυθμίζεται από το έντερο, επηρεάζονται επίσης ζητήματα υγείας που αφορούν την υγεία του εγκεφάλου. Η κατάθλιψη, το άγχος, ο αυτισμός, η νόσος του Αλτσχάιμερ και ακόμη και η νόσος του Πάρκινσον θα μπορούσαν όλοι να έχουν την προέλευσή τους στο έντερο. Ο κοινός σύνδεσμος με όλα αυτά τα προβλήματα -και πολλά άλλα εκτός από αυτά- είναι η φλεγμονή, ο θεραπευτικός και προστατευτικός μηχανισμός του σώματος ενάντια στους τραυματισμούς ή τις λοιμώξεις. Αν και η φλεγμονή θεωρείται διαδικασία του ανοσοποιητικού μας συστήματος, αυτό με τη σειρά του ρυθμίζεται από σύνθετες αλληλεπιδράσεις με το έντερό μας. Ο Δρ Alejando Aballay στο Ιατρικό Κέντρο του πανεπιστήμιου του Duke λέει ότι η σχέση είναι πιο πολύπλοκη και περιλαμβάνει ένα τρίτο στοιχείο: το νευρικό μας σύστημα. Υποστηρίζει ότι ο

αγγελιοφόρος μεταξύ των τριών είναι η ντοπαμίνη, ένας νευροδιαβιβαστής που ρυθμίζει τα αισθήματα ανταμοιβής και ευχαρίστησης του εγκεφάλου. Το 2009, εξέτασε τη θεωρία σε μια απλή μορφή ζωής - τον νηματώδες σκουλήκι C. elegans, το οποίο έχει μόλις 302 νευρώνες σε σύγκριση με τα 100 δισεκατομμύρια που έχουν οι άνθρωποι και επιπλέον διαθέτει ένα βασικό ανοσοποιητικό σύστημα. Σε μια σειρά μελετών, ο Abally ανακάλυψε ότι η φλεγμονή στο έντερο των σκουληκιών θα μπορούσε να διαχειριστεί μεταβάλλοντας τα επίπεδα ντοπαμίνης στα σώματά τους. (Curr Biol, 2016; 26: 2329-34) Αυτό έδειξε μια σύνδεση μεταξύ του ανοσοποιητικού και του νευρικού συστήματος, που ρυθμίζεται από τα βακτήρια του εντέρου - μια σχέση που υποτίθεται ότι δεν υπάρχει, σύμφωνα με τα τρέχοντα βιολογικά μοντέλα.

Holistic Life 25

26 Holistic Life

Holistic Life 27

Η μικροβιακή αντοχή θεωρείται ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα της δημόσιας υγείας. Τα βακτήρια που είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά έχουν αυξηθεί την τελευταία δεκαετία. Πολλές βακτηριακές λοιμώξεις έχουν γίνει ανθεκτικές στις θεραπείες των πιο συχνών συνταγογραφούμενων αντιβιοτικών. Η κατάχρηση των αντιβιοτικών θέτει σε κίνδυνο τη χρησιμότητα των φαρμάκων που είναι πραγματικά ουσιώδη και χρήσιμα. Η μείωση της αλόγιστης χρήσης των αντιβιοτικών είναι ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπιση της ανθεκτικότητας.

ΝατθρNatural healing

από τον Γουίλιαμ Τάιλερ (N.D.)

Τα αντιβιοτικά της φύσης Η λαϊκή και η παραδοσιακή ιατρική χρησιμοποιούν εδώ και αιώνες διάφορες φυσικές ουσίες για να καταπολεμήσουν τους παθογόνους μικροοργανισμούς. Εδώ παρουσιάζουμε όλα τα φυσικά συστατικά που στηρίζουν την αποτελεσματικότητά τους και από επιστημονικά στοιχεία.

ανακαλύψει ότι το μέλι παρεμβαίνει στην ανάπτυξη των τριών ειδών βακτήριων: Pseudomonas aeruginosa, Streptococci και MRSA (Χρυσίζων σταφυλόκοκκος ανθεκτικός στη μεθικιλλίνη).15

Σκόρδο Το σκόρδο και η δραστική του ουσία, η αλλισίνη έχει ερευνηθεί διεξοδικά περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο φυσικό αντιβιοτικό και περίπου 5000 μελέτες που έχουν δημοσιευτεί για αυτό σε επιστημονικά περιοδικά. Ωφελεί το αίμα και το έντερο και λειτουργεί ως αντιβιοτικό. Η αλλισίνη είναι γνωστό ότι η αλισίνη, δρα εμποδίζοντας την παραγωγή λιπιδίων του μύκητα κάντιντα σταματώντας την ανάπτυξή του. Σε μία μελέτη, ερευνητές ανακάλυψαν ότι ήταν πολύ πιο αποτελεσματική από δύο διαφορετικά αντιβιοτικά στην αντιμετώπιση του βακτηρίου Campylobacter, το οποίο είναι μία από τις πιο κοινές αιτίες στομαχικών προβλημάτων. 3

Έλαιο tea tree Το έλαιο του tea tree (Malalauca alternifolia) περιορίζει την εξάπλωση των μυκητιασικών μολύνσεων από τον Candida, ειδικά σε κολπικές μυκητιάσεις. Λειτουργεί σε χαμηλές συγκεντρώσεις για κάποια στελέχη και σε μεγαλύτερες ποσότητες όταν χρειάζεται για την αντιμετώπιση άλλων στελεχών του Candida, όπως τα C. crusei και C. norvengensis, υποστηρίζουν οι ερευνητές από το πανεπιστήμιο Charles στην Πράγα.4

Τζίντζερ

α αντιβιοτικά είναι ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της σύγχρονης ιατρικής. Σε πολλές περιπτώσεις μπορούν να σώσουν ζωές. Όμως, η υπερχρήση και πολλές φορές η κατάχρησή τους μέσω της υπερσυνταγογράφησης έχει οδηγήσει στη δημιουργία υπερ-μικροβίων που είναι ανθεκτικά σε αυτά. Τα Αμερικανικά Κέντρα για τον Έλεγχο και την Πρόληψη ασθενειών υπολογίζουν ότι κάθε 2 εκατομμύρια Αμερικανοί μολύνονται από υπερ-μικρόβια και περίπου 23000 άνθρωποι πεθαίνουν από αυτές τις λοιμώξεις. Παρά την υπερσυνταγογράφησή τους, τα αντιβιοτικά δεν είναι για όλους. Περίπου το 10% των ανθρώπων υποφέρουν από σοβαρές αντιδράσεις σε κάποιο αντιβιοτικό, και ένας στους 15 από εμάς είναι αλλεργικός σε αυτά και δεν μπορεί να τα πάρει εξαρχής. Πέρα από τα γαστρεντερικά προβλήματα που μπορούν να προκαλέσουν οι αντιβιώσεις, νέα έρευνα έχει ανακαλύψει ότι μπορούν επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο νεφρολιθίασης, ειδικά μεταξύ παιδιών και εφήβων.1 Υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις και πολλά φυσικά φάρμακα έχουν χρησιμοποιηθεί πολλούς αιώνες πριν την ανακάλυψη των αντιβιοτικών τη δεκαετία του 1940. Όμως καθώς η βιομηχανία φαρμάκων κυριαρχεί στην ιατρική έρευνα, η έρευνα που αφορά στα φυσικά αντιβιοτικά είναι λίγη ως και σπάνια. Οπότε, εδώ περιγράφονται κάποια από αυτά που έχουν αποδειχθεί επιστημονικά ότι λειτουργούν. Μέλι Το μέλι έχει χρησιμοποιηθεί ως τοπικό αντιμικροβιακό, αλλά οι επιστήμονες πιστεύουν ότι θα μπορούσε να παίξει πολύ μεγαλύτερο ρόλο στην αντιμετώπιση λοιμώξεων. Το μέλι έχει τη μοναδική ικανότητα 28 Holistic Life

να πολεμά λοιμώξεις σε πολλαπλά επίπεδα, λένε οι ερευνητές από το πανεπιστήμιο Salve Regina στο Rhode Island. Επίσης εμποδίζει τη διαμόρφωση βιοφιλμ βακτηρίων, οπότε θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί επίσης και ως προληπτικό μέσο.2 Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Ουαλίας έχουν

Το Τζίντζερ βοηθά να αντιμετωπιστεί η ναυτία και τα στομαχικά προβλήματα, και έχει επίσης χρησιμοποιηθεί για τη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης. Όμως μία μελέτη ανακάλυψε ότι μπορεί να αντιμετωπίσει το βακτήριο Streptococcus mutans όπως και τα στελέχη του Κάντιντα και του Εντερόκοκκου, που όλα συμβάλλουν στην τερηδόνα των δοντιών.5

Εκχύλισμα φύλλων ελιάς Οι επαγγελματίες υγείας στις ΗΠΑ χρησιμοποιούν το εκχύλισμα φύλλων ελιάς από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, και μελέτες έχουν ανακαλύψει ότι μπορεί να αντιμετωπίσει προβλήματα που προκαλούνται είτε από ιούς ή από βακτήρια (σε αντίθεση με τα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται κυρίως για βακτηριακές λοιμώξεις). Συγκεκριμένα, έχει χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση λοιμώξεων στα δόντια και τα αφτιά αλλά και για λοιμώξεις της ουροποιητικής οδού.6

Υδραστίδα / Αστράγαλος Η υδραστίδα (Hydrastis canadensis), ένα φυτό που προέρχεται από τον Καναδά, και ο Αστράγαλος (Astragalus propinquus), ένα βότανο που χρησιμοποιείται ευρέως στην Κίνα, αποτελούν και τα δύο διεγερτικά του ανοσοποιητικού συστήματος και χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση λοιμώξεων. Σε μία δοκιμή, ερευνητές ανακάλυψαν ότι επίσης λειτουργούν στη μείωση της φλεγμονής.7 Η υδραστίδα έχει αποδειχθεί επίσης ότι αποτελεί αποτελεσματικό αντίδοτο ενάντια σε μερικά από τα πιο γνωστά μικρόβια, όπως τα χλαμύδια, το E. coli, η Salmonella και το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού.13,14

Holistic Life 29

Kyolic Garlic 600 Το Kyolic Garlic 600mg Aged Garlic Extract της Quest παρέχει σημαντική υποστήριξη στο καρδιαγγειακό και ενίσχυση στο ανοσοποιητικό. Μειώνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, διατηρεί τη χοληστερόλη σε καλά επίπεδα και μειώνει τα τριγλυκερίδια. Είναι ένα μοναδικό και αποτελεσματικό αντιοξειδωτικό και συμβάλλει στην αποτοξίνωση του ήπατος. Επίσης, βελτιώνει τη λειτουργία της μνήμης, ενισχύει τη σωματική δύναμη, μειώνει το άγχος και την κόπωση και έχει αντιμικροβιακές ιδιότητες.

Βερβερίνη

Κράνμπερι

Η βερβερίνη είναι ένα ενεργό αντιβακτηριακό συστατικό που βρίσκεται σε διάφορα φυτά όπως η υδραστίδα, η ξανθόριζα, η μαόνια και το Coptis chinensis. Πρόκειται για ένα ισχυρό φάρμακο για ανθρώπους με καρδιαγγειακές παθήσεις και έχει χρησιμοποιηθεί από ασθενείς που έχουν υποστεί καρδιακή προσβολή.

Αυτά τα μούρα που λαμβάνονται ως χυμός, εκχύλισμα, κάψουλα ή ταμπλέτα, χρησιμοποιούνται συχνότερα για λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος. Έχουν επίσης δοκιμαστεί κατά της λοίμωξης από ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, που μπορεί να προκαλέσει πεπτικά έλκη. Αν και είναι μια δοκιμασμένη μέθοδος πρόληψης της ουρολοίμωξης, η απόδειξη ότι μπορεί επίσης να καταπολεμήσει τη λοίμωξη είναι ακόμα ασαφής.16

Επίσης έχει χρησιμοποιηθεί ως αντιβακτηριακό, όπως στην περίπτωση αντιμετώπισης του τραχώματος, μίας σοβαρής μόλυνσης του ματιού που μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση.8

DΟUNI Health Products: τηλ. 210 9941451, www.douni.gr

Πρόπολη Ευρωπαϊκή Βιολογική Smile Η Ευρωπαϊκή Βιολογική πρόπολη εξαιτίας των αντιβακτηριακών και αντιφλεγμονοδών ιδιοτήτων της, ενδείκνυται για τις περισσότερες παθήσεις μικροβιακής προέλευσης.Ενδείκνυται ιδιαίτερα για τις αναπνευστικές παθήσεις και κυρίως για τη μείωση της συχνότητας και της έντασης των κρίσεων άσθματος, όπως και ενάντια στη χρόνια βρογχίτιδα. ΑΜ HEALTH: τηλ. 210 5136008, www.amhealth.biz

Πρόπολη Η πρόπολη καλύπτει μεγάλο φάσμα ιών. Μπορεί να είναι χρήσιμη για την πρόληψη κρυολογήματος ή για να συντομευθεί η διάρκειά του όταν εκδηλωθεί. Σε μια δοκιμή που διεξάχθηκε στη Ρουμανία σε παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας, δόθηκε ένα υδατικό παρασκεύασμα με βάση την πρόπολη καθ’ όλη τη διάρκεια της εποχής των ιώσεων. Το αποτέλεσμα ήταν ότι τα παιδιά αυτά είχαν λιγότερες περιπτώσεις οξέων ή χρόνιων συμπτωμάτων, καθώς επίσης και μείωση του αριθμού των παθογόνων μικροοργανισμών που μεταφέρονται μέσω των αεραγωγών του άνω αναπνευστικού.17 Σε μια άλλη μελέτη, που πραγματοποιήθηκε στην Πολωνία σε 50 ασθενείς που είχαν υποβληθεί σε θεραπεία με πρόπολη, αποδείχθηκε ότι τα συμπτώματα του κοινού κρυολογήματος διαρκούσαν μόνο για μία έως τρεις ημέρες σε σύγκριση με τις σχεδόν πέντε ημέρες ασθένειας μεταξύ εκείνων που λάμβαναν εικονικό φάρμακο.18 Επίσης, η παράλληλη χορήγηση της πρόπολης με τα αντιβιοτικά μειώνει τις βλάβες, που προκαλούν τα τελευταία στον οργανισμό.

Έλαιο ρίγανης

Bio-Kult Candea Το Bio-Kult® Candéa® περιέχει μοναδικό συνδυασμό από 7 είδη προβιοτικών φιλικών βακτηρίων για την ενίσχυση της εντερικής χλωρίδας ο οποίος βοηθάει στην προστασία από την υπερανάπτυξη της κάντιντα. Περιέχει επίσης εκχυλίσματα σκόρδου και σπόρων γκρέϊπφρουτ. Tο δραστικό συστατικό του σκόρδου, η αλισίνη, δρα παρεμποδίζοντας την μετατροπή του κάντιντα από την αδρανή, μονοκυττάρια μορφή «μαγιάς» στην παθογόνο, πολυκύτταρη, νηματοειδή του μορφή. Σταματά έτσι την ανάπτυξή της, ενώ το εκχύλισμα των σπόρων του γκρέϊπφρουτ καταστρέφει τη μικροβιακή μεμβράνη του μύκητα, με αποτέλεσμα η κάντιντα να μην μπορεί να προσκολληθεί στα τοιχώματα του εντέρου. HEALTHCODE: τηλ. 210 9408880, www.healthcode.gr

Organic Astragalus Βιολογικός Αστράγαλος από τη Viridian. Μειώνει την ένταση και τη διάρκεια των συμπτωμάτων των ασθενειών και των ιώσεων, ενώ αυξάνει τα λευκά αιμοσφαίρια στο αίμα. Ενεργοποιεί πολλούς τομείς του ανοσοποιητικού, όπως τη φαγοκυτταρική δραστηριότητα, τα Τ-λεμφοκύτταρα, την παραγωγή ιντερφερόνης και άλλους αντιβιοτικούς μηχανισμούς. Έχει αντιβιοτικές ιδιότητες και καταπολεμά τον πολλαπλασιασμό του ιού κοξάκι(coxsakie B3), ο οποίος σχετίζεται άμεσα με την εμφάνιση μυοκαρδίτιδας. BOTANICA: τηλ.2310238880 - www.botanica.gr 30 Holistic Life

Εχινάκεια Η Echinacea purpurea, ένας είδος της οικογένειας των ηλιανθών, είναι άλλο ένα φυσικό αντιβιοτικό που έχει μελετηθεί αρκετά, με πάνω από 1000 δημοσιευμένες μελέτες που αφορούν τις αντι-ιικές και αντιμυκητιασικές της ιδιότητες. Μία πρόσφατη μελέτη ανακάλυψε ότι αποτελεί αποτελεσματικό φάρμακο και στο ατοπικό έκζεμα.10 Χρησιμοποιώντας το εμπορικά διαθέσιμο προϊόν Echinaforce, ερευνητές του Πανεπιστημίου British Columbia στο Βανκούβερ ανακάλυψαν ότι θα μπορούσε να καταπολεμήσει λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού, που είναι συχνά αποτέλεσμα ιογενούς επιπλοκής. Ανακάλυψαν επίσης ότι η Echinacea purpurea έχει αντιφλεγμονώδη δράση.12 Σε μελέτη με τη συμμετοχή 10 παιδιατρικών κλινικών της Ελβετίας, η πλειοψηφία των παιδιών (90%) που χρησιμοποίησαν το ίδιο σκεύασμα εχινάκειας δεν εμφάνισε λοιμώξεις του αναπνευστικού και ανέφερε 32,5% λιγότερα επεισόδια κρυολογημάτων και γρίπης σε σχέση με την ομάδα ελέγχου και 67,3% μείωση των ημερών πυρετού. 19

Εκχύλισμα σπόρων γκρέιπφρουτ Το εκχύλισμα σπόρων γκρέιπφρουτ είναι ένα αντιβακτηριακό που έχει χρησιμοποιηθεί σε πολλές κοινές λοιμώξεις. Έχει βρεθεί ότι καταστρέφει τη μικροβιακή μεμβράνη του μύκητα κάντιντα με αποτέλεσμα αυτός να μη μπορεί να προσκολληθεί στα τοιχώματα του εντέρου. Σε μία δοκιμή, ελέγχθηκε για τη δράση του ενάντια σε 67 διαφορετικά βακτηριακά δείγματα και συγκρίθηκε έναντι 5 άλλων αντιβακτηριακών που χρησιμοποιούνται τοπικά απευθείας πάνω στο δέρμα. Σε κάθε περίπτωση, οι ερευνητές κατέληξαν ότι το εκχύλισμα ήταν τόσο αποτελεσματικό όσο τα άλλα φάρμακα σε όλα τα δείγματα βακτηρίων.11

Σύμφωνα με έρευνα από το πανεπιστήμιο Τζορτζτάουν τα αιθέρια έλαια και τα συστατικά της θυμόλη και καρβακρόλη, μπορούν να βοηθήσουν στην αναστολή της ανάπτυξης πολλών βακτηρίων και μυκήτων, συμπεριλαμβανομένων αυτών που προκαλούν τροφιμογενείς λοιμώξεις. Η μελέτη έδειξε πως η ρίγανη σκοτώνει τα μικρόβια με τον ίδιο περίπου τρόπο που το κάνουν τα αντιβιοτικά όπως η πενικιλίνη, η στρεπτομυκίνη και η βανκομυκίνη. Επιπλέον, το έλαιο της ρίγανης αναστέλλει την ανάπτυξη των ζυμομυκήτων, συμπεριλαμβανομένου του candida albicans, που μπορεί να προκαλέσει κολπίτιδα ή στοματικές λοιμώξεις.

Βιβλιογραφία 1. JAmSOcNephrol, 2018;ASN.2017111213 2. 247th National Meeting of the American Chemical Society, March 16, 2014 3. JAntimicrobial Chemother,2012;67:1915-26 4. CeskaGynekol,2005;70:395-9 5. IndianJDentRes,2013;24:397-400 6. JPharmPharmacol,1999;51:1305-12 7. JMedFood,2008;11:493-8 8. PhytotherRes,2008;11;493-8 9. InterfaceFocus,2018;8:20170059 10. JDermatolSci,2017;88:67-77 11. JAlternComplementMed,2002;8:325-32 12. Phytomedicine, 2010;17: 563-8 13. Antibiotics, 1976; 3: 577–88; 14. Phytother Res, 2003; 17: 217–21 15. Society for General Microbiology Spring Conference, Harrogate, England, April 13, 2011 16. Cochrane Database Syst Rev, 2008; 1: CD001321. 17. Rom J Virol, 1995; 46: 115-33 18. Otolaryngol Pol, 1989; 43: 180-4 19. JAMA. 1998;279(11):875-7.

Holistic Life 31

Πείραμα που διεξήχθη στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και αφορούσε παιδιά ηλικίας 6-11 ετών με μαθησιακές δυσκολίες ή σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας έδειξε ότι η λήψη ωμέγα-3 και ωμέγα-6 λιπαρών οξέων σε συνδυασμό με βιταμίνη Ε βελτίωσαν τις ικανότητες ανάγνωσης κατά 3 φορές περισσότερο από τη συνήθη κλίμακα προόδου και την ικανότητα γραφής (ορθογραφίας) κατά 2 φορές περισσότερο μέσα σε μόνο 3 μήνες θεραπείας. Καταγράφηκε επίσης σημαντική βελτίωση στα συμπτώματα διάσπασης προσοχής και υπερκινητικότητας.

ΗεαλHealth & healing

από την Aimée Benbow | BSc (Hons) ANutr Technical services manager - Viridian Nutrition

[Παιδική διατροφή]

Ποια είναι τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για την υγιή ανάπτυξη των παιδιών;

ους βασικότερους παράγοντες για υγιή και χαρούμενα παιδιά αποτελούν η ισορροπημένη διατροφή μαζί με τον άφθονο καθαρό αέρα, την άσκηση, την αγάπη και την προσοχή. Μία φροντισμένη και υγιεινή διατροφή σε συνδυασμό με ένα ποιοτικό πολυβιταμινούχο σκεύασμα, εξασφαλίζουν σωστή θρέψη χωρίς σημαντικές διατροφικές ελλείψεις για τα παιδιά. Απαραίτητα για τη σωστή λειτουργία του παιδικού οργανισμού είναι τα παρακάτω:

Σίδηρος. Σύμφωνα με έρευνες, η ανεπάρκεια σιδήρου σε παιδιά 4 με 14 ετών είναι ικανή να προκαλέσει μη φυσιολογική λειτουργία των νευροδιαβιβαστών και παθοφυσιολογία που σχετίζεται με το σύνδρομο διάσπασης προσοχής και υπερκινητικότητας. Κατά τη διάρκεια της εφηβείας, η ανάγκη του οργανισμού για σίδηρου είναι εξαιρετικά υψηλότερη. Ασβέστιο. Συμμετέχει σε πολλές ζωτικές λειτουργίες του οργανισμού, όπως ο σχηματισμός των οστών, η διάσπαση πρωτεϊνών και λιπών, η παραγωγή ενέργειας και η νευρομυϊκή δραστηριότητα. Μαγνήσιο. Αποτελεί μέταλλο ζωτικής σημασίας για πολλές κυτταρικές λειτουργίες, όπως η παραγωγή ενέργειας, ο σχηματισμός των πρωτεϊνών και η αντιγραφή των κυττάρων. Ψευδάργυρος. Σε περιπτώσεις ανεπάρκειας ή έστω μερικής έλλειψης ψευδαργύρου, ο αριθμός των φονικών Τ-κυττάρων μειώνεται, τα επίπεδα των ορμονών του θυρεοειδούς αδένα πέφτουν και πολλά ερυθρά αιμοσφαίρια σταματούν την ανοσοπροστατευτική τους δράση. Β-καροτίνη. Η β καροτίνη δρα ως πρόδρομος της βιταμίνης Α. Βιταμίνη Β5. Πρόκειται για μία υδατοδιαλυτή βιταμίνη, εξαιρετικά σημαντική στην παραγωγή των ορμονών των επινεφριδίων και τον σχηματισμό των αντισωμάτων. Καθώς συμμετέχει στη σύνθεση της χοληστερόλης και των στεροειδών ορμονών, θεωρείται 32 Holistic Life

εξαιρετικά χρήσιμο στην αντιμετώπιση της ακμής. Βιταμίνη Β3. Δρα στο σώμα ως στοιχείο συνενζύμων, τα οποία συμμετέχουν σε σχεδόν 200 ενζυμικές αντιδράσεις. Χολίνη Συμβάλλει στην υγεία των κυτταρικών μεμβρανών και την κίνηση των λιπών εντός και εκτός των κυττάρων. Είναι απαραίτητη για την ομαλή λειτουργία του εγκεφάλου, ιδιαιτέρως στα βρέφη. Χαλκός. Η έλλειψη χαλκού προκαλεί ανεπάρκεια σιδήρου και αναιμία, αφού ο χαλκός συμβάλλει στην απορρόφηση και χρήση του σιδήρου από τον οργανισμό. Ο χαλκός επίσης είναι απαραίτητος για την υγεία του δέρματος, των μαλλιών, των νυχιών, των αιμοφόρων αγγείων και των συνδέσμων. Βιταμίνη D. Η μεγαλύτερη βιολογική αξία και λειτουργία της βιταμίνης D είναι η διατήρηση φυσιολογικών επιπέδων ασβεστίου στο αίμα, γεγονός που το κατορθώνει αυξάνοντας την απορρόφηση του ασβεστίου από την τροφή και μειώνοντας την αποβολή του μέσω της διούρησης. Κάλιο. Είναι ένας σημαντικός ηλεκτρολύτης, ο οποίος συντελεί στην ισορροπία και διανομή των υγρών στο σώμα, στην εξισορρόπηση των οξέων, στη λειτουργία των μυών, των νευρικών κυττάρων, της καρδιάς, και των νεφρών. Βιταμίνη Ε. Αποτελεί την πιο σημαντική λιποδιαλυτή, αντιοξειδωτική βιταμίνη στους ανθρώπινους ιστούς. Εμφανίζεται στις λιπώδεις περιοχές των κυττάρων,

όπως οι κυτταρικές μεμβράνες και ο εγκέφαλος. Σε αυτές τις περιοχές η βιταμίνη Ε προστατεύει από την οξειδωτική δράση των ελευθέρων ριζών, των βαρέων μετάλλων και των περιβαλλοντολογικών τοξινών. Μαγγάνιο. Δρα πρωτίστως ως στοιχείο του αντιοξειδωτικού ενζύμου υπεροξείδιο δισμουτάσης, το οποίο αποτρέπει την καταστρεπτική για τα κύτταρα δράση των ελευθέρων ριζών. Χρώμιο. Δρα στο σώμα ως παράγοντας-κλειδί της ανοχής γλυκόζης του οργανισμού. Το χρώμιο συνεργάζεται με την ινσουλίνη για την απορρόφηση της γλυκόζης από τα κύτταρα. Ινοσιτόλη. Ανήκει στις βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Είναι απαραίτητη για την σύνθεση των κυτταρικών μεμβρανών και τη μεταφορά των λιπών στο σώμα. Βιταμίνη Β2. Απαραίτητη για τη σύνθεση δύο σημαντικών για το σώμα συνενζύμων, τα οποία συμβάλλουν στον μεταβολισμό της γλυκόζης, των λιπαρών οξέων, της γλυκερόλης και των αμινοξέων με σκοπό την παραγωγή ενέργειας. Βιταμίνη Β6. Απαραίτητη για την σωστή λειτουργία 60 και πλέον διαφορετικών ενζύμων. Επίσης συμμετέχει ενεργά στο σχηματισμό πρωτεϊνών, δομικών συστατικών, νευροδιαβιβαστών, ερυθρών αιμοσφαιρίων και προσταγλανδινων. Η βιταμίνη 6 παράλληλα, αποτελεί ζωτικό παράγοντα για την διατήρηση της ορμονικής ισορροπίας και την σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Βιταμίνη Β1. Είναι απαραίτητη για την διαδικασία τροφοδότησης του κύκλου του Kreb. Η θειαμίνη είναι απαραίτητη για την κατάλληλη παραγωγή ενέργειας στον εγκέφαλο. Βιοτίνη. ρόκειται για μία υδατοδιαλυτή βιταμίνη που δρα συνδυαστικά με βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Συμβάλλει στον μεταβολισμό των υδατανθράκων, των πρωτεϊνών και των λιπών. Είναι εξαιρετικά σημαντική για την υγεία του δέρματος και των νυχιών. Ιώδιο. Αποτελεί ένα ιχνοστοιχείο, από το οποίο ο ανθρώπινος οργανισμός έχει ανάγκη μόνο μικρή ποσότητα για την διατήρηση της υγείας του. Το ιώδιο στο σώμα είναι απαραίτητο για τη σύνθεση των ορμονών του θυρεοειδούς οι οποίες ρυθμίζουν τον μεταβολικό ρυθμό. Φυλλικό οξύ. Συμβάλλει στην κυτταρική διαίρεση και τη σύνθεση του DNA. Χωρίς το φυλλικό οξύ τα κύτταρα δεν διαιρούνται φυσιολογικά. Το φυλλικό οξύ αποτελεί συστατικό ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος του εμβρύου και την παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Μολυβδαίνιο . Αποτελεί ένα αμινοξύ απαραίτητο για την εκτέλεση πολλών ενζυματικών διεργασιών του σώματος, όπως ο μεταβολισμός του σιδήρου. Βιταμίνη Β12. Συνεργάζεται με το φυλλικό οξύ σε πολλές περιπτώσεις, όπως στη σύνθεση του DNA, των ερυθρών αιμοσφαιρίων και το μυελικό περίβλημα (γύρω από τα κύτταρα των νεύρων). Επομένως, συχνά συνδέεται με νευρολογικές διαταραχές και αυτισμό. Τέλος, είναι γνωστή η σπουδαιότητα των ωμέγα λιπαρών οξέων ιδιαίτερα κατά την παιδική ηλικία. Σύμφωνα με έρευνες που παρουσιάστηκαν στην τηλεοπτική εκπομπή του Dr Robert Winston, η επάρκεια ωμέγα–3 λιπαρών οξέων κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας παίζει σημαίνοντα ρόλο τόσο στην σχολική απόδοση του παιδιού όσο και στην συμπεριφορά του.

ΑΝΑΖΗΤΗΣΤΕ ΤΑ ΣΕ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪOΝΤΩΝ Αποκλειστική διάθεση: BOTANICA Organic Products™ Θεσ/νίκη : Αλ. Σβώλου 46, τηλ.: 2310 238224, Χονδρική: τηλ.: 2310 238880 • www.botanica.gr (Τα συμπληρώματα διατροφής δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατο μίας ισορροπημένης δίαιτας. Τα προϊόντα αυτά δεν προορίζονται για την πρόληψη, αγωγή ή θεραπεία ανθρώπινης νόσου)

Holistic Life 33

Αντιμετωπίστε το σύνδρομο BURNOUT ή Χρόνιας Κόπωσης από την επιστημονική ομάδα metapharm

ο Σύνδρομο Burnout ή Σύνδρομο Ολοκληρωτικής Εξάντλησης οδηγεί στη γρήγορη κατανάλωση των ενεργειακών αποθεμάτων, στον επηρεασμό της σωματικής και ψυχικής υγείας και τελικά στην εξάντληση και τη χαμηλή αυτοεκτίμηση του ατόμου. Εκφράζεται με συναισθηματική απομάκρυνση, αδιαφορία, προσβλητική συμπεριφορά και κυνισμό προς τους ανθρώπους αλλά και την εργασία. Τα τελευταία χρόνια το φαινόμενο της απόλυτης σωματικής και ψυχικής εξάντλησης έχει εξαπλωθεί. Στην εποχή μας με τον γρήγορο ρυθμό ζωής, όλο και πιο νέοι άνθρωποι φτάνουν στα όρια της σωματικής και ψυχικής τους αντοχής. Εάν η δυνατότητα προσαρμογής ξεπεραστεί και εξαντληθεί, τότε το διαρκές στρες επιβάλει το τίμημά του με πολύπλευρα συμπτώματα. Τα μεμονωμένα συμπτώματα κατατάσσονται σε τέσσερις κατηγορίες σύμφωνα με αναρίθμητες μελέτες. Η εμφάνιση των περιπτώσεων Burnout έχει πολλές αιτίες, αλλά ακολουθεί πάντοτε μια καθορισμένη πορεία. 1. Ψυχική εξάντληση. Αυτή χαρακτηρίζεται από αυξημένη έλλειψη ενεργητικότητας μαζί με απογοήτευση. Οι πάσχοντες αμβλύνονται ψυχολογικά και πέφτουν συνεχώς σε μια απαισιόδοξη και καταθλιπτική άποψη για τη ζωή. 2. Κοινωνική οπισθοχώρηση. Οι περισσότεροι ασθενείς κατά κανόνα εξειδικεύουν υπερβολικά τις καθημερινές απαιτήσεις, με αποτέλεσμα απλές κοινωνικές δραστηριότητες να γίνονται για αυτούς κουραστικές. Στη διάρκεια της εξέλιξης του συμπτώματος, η μείωση της ικανότητας αυτοσυγκέντρωσης τους αναγκάζει τελικά σε οπισθοχώρηση. 3. Σωματική εξάντληση. Στη συνέχεια πολλοί ασθενείς αναγκάζονται να περνούν τον περισσότερο χρόνο τον οποίο θα έπρεπε να είναι ξύπνιοι, κοιμώμενοι. Η αυξημένη υπερφόρτωση του οργανισμού καταπονεί επίσης το ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτό οδηγεί σε αυξημένη τάση για λοιμώξεις, επιδεινώνοντας τη γενική κατάσταση της υγείας. 4. Μείωση της διανοητικής ικανότητας και απόδοσης. Χαρακτηριστικό του Burnout, είναι η δραστική μείωση της ικανότητας αυτοσυγκέντρωσης και της διανοητικής ικανότητας απόδοσης. Ως επακόλουθο, οι επαγγελματικές και ιδιωτικές καθημερινές υποχρεώσεις γίνονται μία όλο και πιο δύσκολη υπόθεση, οδηγώντας σε αδιέξοδο. Έρευνες εντοπίζουν μεγαλύτερη επίπτωση του συνδρόμου σε νεότερες ηλικίες, γεγονός που αποδίδεται στη σημαντική διαφορά των προσδοκιών για επαγγελματική αποκατάσταση, σε σχέση με την πολύ λιγότερο ικανοποιητική πραγματικότητα που βιώνουν. Μία από τις πιο βασικές συνισταμένες για την αποτελεσματικότητα των θεραπευτικών ουσιών, αποτελεί η ιδιότητά τους ως προσαρμογόνες ουσίες, καθώς περιέχουν μία πληθώρα φυσικών, βιοενεργών ουσιών που βοηθούν το σώμα να προσαρμοστεί σε καταστάσεις άγχους. Το άγχος σε κυτταρικό επίπεδο, επιδρά αρνητικά στα αποθέματα ενέργειας. Μία νέα κατηγορία ουσιών, οι προσαρμογόνες ουσίες, επιδρούν θετικά σε κάθε κύτταρο του σώματος και το βοηθούν να ανακτήσει την ισορροπία του, να αυξήσει το δυναμικό της ενέργειάς του και να ρυθμίσει το ανοσοποιητικό σύστημα. Οι προσαρμογόνες ουσίες είναι τα μοναδικά γνωστά φυσικά συστατικά, που μπορούν να αυξήσουν την ικανότητα αντίστασης του σώματος κατά του άγχους. Σπουδαίο ρόλο παίζει η Σεροτονίνη που ονομάζεται «ορμόνη ευτυχίας» και η έλλειψή της οδηγεί σε σοβαρές διαταραχές του κεντρικού νευρικού συστήματος. Ο οργανισμός την παράγει από το αμινοξύ Τρυπτοφάνη. Για αυτό είναι πολύ σπουδαίο να προσλαμβάνει θρεπτικές ουσίες για την παραγωγή της όπως είναι η 5-ΗΤΡ. Μία σπουδαία προσαρμογόνα ουσία είναι η Griffonia (Αφρικανικό Μαύρο Φασόλι) που περιέχει 99,5% 5–ΗΤΡ (5 – Υδροξυ-Τρυπτοφάνη). Είναι μία πρόδρομη ουσία από την οποία ο εγκέφαλος μαζί με τη βιταμίνη Β6, τη Νιασίνη και το Μαγνήσιο παράγει Σεροτονίνη. Η διαδικασία αυτή είναι περιορισμένη σε πολλούς ανθρώπους ιδιαίτερα με την αύξηση της ηλικίας ή σε μεγάλο και παρατεταμένο στρες. Η έλλειψη σεροτονίνης δημιουργεί μελαγχολία, φόβους, επιθετικότητα, όρεξη για γλυκά και υδατάνθρακες, αδυναμία μάθησης, ημικρανίες κ.ά. Επίσης σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η Rhodiola rosea στην αντίσταση στο σωματικό και ψυχολογικό στρες, βελτιώνει την συγκέντρωση και τη μνήμη και προλαμβάνει τη νοητική εξάντληση. Είναι πολύ χρήσιμη σε περιπτώσεις κατάπτωσης μετά από έντονο σωματικό ή ψυχικό στρες. Μπορεί να αντιμετωπίσει τις συνέπειές του όπως: αίσθημα κόπωσης, μείωση απόδοσης στην εργασία, αϋπνία, ανορεξία, ευερεθιστικότητα, υπέρταση, πονοκέφαλο κ.ά. Ουσίες όπως η εσπεριδίνη, οι βιταμίνες Β, τα κιτρικά βιοφλαβονοειδή και το Φολικό οξύ φαίνεται να έχουν σημαντική δράση στη μικρο-κυκλοφορία, μειώνοντας τον αγγειοσπασμό από το στρες και κατά συνέπεια και τον πόνο από αγγειοκινητικούς ή παρόμοιους σπασμούς με άμεση ωφέλεια στις ημικρανίες. Η χρήση φυσικών ουσιών στη σύγχρονη φαρμακολογία μπορεί να δώσει άμεσα και μακρόχρονα θετικά αποτελέσματα στο καταπονημένο νευρικό σύστημα του σύγχρονου ανθρώπου, υποστηρίζοντας την αντοχή του και μάλιστα χωρίς παρενέργειες. 34 Holistic Life

Holistic Life 35

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά μπορεί να βοηθήσει στην καθυστέρηση της γήρανσης του εγκεφάλου, δεδομένου ότι βοηθούν στην καταπολέμηση των ελευθέρων ριζών. Οι ελεύθερες ρίζες είναι ακανόνιστα μόρια, τα οποία εμφανίζονται φυσικά στο σώμα, ή εξωτερικά από περιβαλλοντικούς παράγοντες (όπως η ρύπανση, ο καπνός του τσιγάρου, τα παρασιτοκτόνα κ.α.), επιτίθενται στα κύτταρα, προκαλώντας την διάλυση των ιστών και παίζουν ρόλο σε διάφορες ασθένειες από τον καρκίνο μέχρι την άνοια.

Health & healing

Γράφει ο Λι Νόου, Δρ Φυσιοπαθητικής

Ενισχύστε τα μικρά γκρίζα κύτταρα Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, δίνοντας μία ώθηση στην πηγή ενέργειας των εγκεφαλικών κυττάρων μπορείτε να αντιμετωπίσετε τη νόσο του Αλτσχάιμερ, του Πάρκινσον και άλλες ασθένειες.

νώ ο εγκέφαλος αποτελεί μόνο το 2% του σωματικού βάρους ενός ατόμου (ανάλογα με το άτομο), σε κατάσταση ηρεμίας καταναλώνει περίπου το 20% της συνολικής ενέργειας που χρειάζεται το σώμα. Οι ιστοί με μεγάλη ζήτηση ενέργειας εξαρτώνται απόλυτα από τα μιτοχόνδρια - τις δομές εντός των κυττάρων που ευθύνονται για το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής ενέργειας του σώματος - και συνεπώς έχουν επίσης το χαμηλότερο όριο για την εμφάνιση σημείων μιτοχονδριακής δυσλειτουργίας. Δεδομένου ότι απαιτούνται μεγάλες ποσότητες ενέργειας από τους νευρώνες (νευρικά κύτταρα) για την εκτέλεση των εξειδικευμένων λειτουργιών τους, το κεντρικό νευρικό σύστημα είναι συχνά ένα από τα πρώτα συστήματα που εμφανίζουν εμφανή συμπτώματα ενεργειακών ελλείψεων. Ο εγκέφαλος είναι ένα τεράστιο σύνολο αμέτρητων νευρώνων, οπότε είναι λογικό να επηρεάζεται σημαντικά από κάθε μιτοχονδριακή δυσλειτουργία και πιθανόν να ανταποκριθεί καλά στα μιτοχονδριακά θρεπτικά συστατικά. Μιτοχόνδρια και νευροεκφυλισμός

Ήδη από το 1999, οι επιστημονικές επισκοπήσεις άρχισαν να συνοψίζουν τον αυξανόμενο όγκο στοιχείων σχετικά με το ρόλο των μιτοχονδρίων στο νευροεκφυλισμό. Σύμφωνα με μια επισκόπηση που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές στο Κέντρο Κλινικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια, «Γίνεται σαφές ότι οι λεπτές λειτουργικές αλλοιώσεις σε αυτά τα βασικά κυτταρικά δυναμικά μπορεί να οδηγήσουν σε ύπουλες παθολογικές αλλαγές στους νευρώνες.»1 36 Holistic Life

Οι συγγραφείς περιέγραψαν μια θεωρία νευροεκφυλισμού που βασίζεται σε έναν φαύλο κύκλο μετάλλαξης του DNA, στην πτώση της ενέργειας και στη βλάβη εξαιτίας των ελεύθερων ριζών - κάτι που παρατηρείται τώρα σε πολλές άλλες διαταραχές και επιβεβαιώνεται από περαιτέρω μελέτες τα τελευταία 20 χρόνια. Μελέτες όπως αυτές υποστηρίζουν τώρα το ρόλο της μη φυσιολογικής μιτοχονδριακής δυναμικής στο θάνατο νευρωνικών κυττάρων και την εμφάνιση νό-

σων όπως του Αλτσχάιμερ, του Πάρκινσον, του Χάντιγκτον και άλλων νευροεκφυλιστικών διαταραχών. Αν και πολλές παθήσεις, αλλαγές που σχετίζονται με την ηλικία και ο νευροεκφυλισμός έχουν παρόμοιες βασικές αιτίες, η φυσιολογία του εγκεφάλου είναι μοναδική και οι παθολογίες του παρουσιάζουν μερικούς ενδιαφέροντες μηχανισμούς και χαρακτηριστικά.

Ο ευαίσθητος εγκέφαλος

Ο εγκέφαλος είναι ιδιαίτερα ευάλωτος στις βλάβες λόγω των ελεύθερων ριζών (εξαιτίας της υψηλής παροχής οξυγόνου και της υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά), οπότε μπορεί να φαίνεται λογικό να υποθέσουμε ότι το αντιοξειδωτικό αμυντικό σύστημα του εγκεφάλου θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα ισχυρό. Δυστυχώς, δεν είναι, και αυτό το ευαίσθητο όργανο είναι σχετικά ανυπεράσπιστο από τις βλάβες των ελεύθερων ριζών. Ως αποτέλεσμα, με την πάροδο του χρόνου τα κύτταρα του εγκεφάλου αποκτούν βαθμιαία οξειδωτική βλάβη. Αυτό ισχύει για όλους, αλλά είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό για εκείνους με γενετική ή περιβαλλοντική προδιάθεση για νευρολογικό εκφυλισμό. Το μεγαλύτερο μέρος των λιπιδίων του εγκεφάλου περιέχεται στις κυτταρικές μεμβράνες, στους άξονες και τους δενδρίτες που εκτείνονται από το κυτταρικό σώμα και τα μιτοχόνδρια. Καθώς γερνάμε, περισσότερα από αυτά τα λιπίδια οξειδώνονται λόγω της έκθεσης σε υψηλά επίπεδα οξυγόνου του εγκεφάλου και των ελευθέρων ριζών και έτσι αυξάνεται η ευπάθεια του εγκεφάλου στις εκφυλιστικές νόσους. Η διατήρηση της υγείας των μιτοχονδρίων είναι σημαντική για την αποτροπή αυτής της αργής μείωσης των νοητικών μας ικανοτήτων καθώς μεγαλώνουμε. Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, επιστήμονες από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας πρότειναν ότι η διεγερτική τοξικότητα (η τοξικότητα από την υπερδιέγερση των νευρικών κυττάρων) αναπτύσσεται όταν μειώνεται το ενεργειακό επίπεδο των νευρώνων.2 Ο νευροδιαβιβαστής γλουταμινικό οξύ μεταδίδει κανονικά διεγερτικούς παλμούς από τον έναν νευρώνα στον άλλο. Ωστόσο, στον νευροεκφυλισμό, ο εγκέφαλος καθίσταται υπερευαίσθητος στο γλουταμινικό οξύ, το οποίο τότε γίνεται μια «διεγερτική τοξίνη» βραδείας δράσης στα κύτταρα του εγκεφάλου. Για τα μιτοχόνδρια, αυτό σημαίνει ότι βρίσκονται συνεχώς στη διαδικασία να παράγουν περισσότερη ενέργεια - περισσότερο από όσο πραγματικά χρειάζονται οι νευρώνες. Με αυτόν τον υψηλότερο ρυθμό δραστηριότητας δημιουργείται ένα υψηλότερο ποσοστό παραγωγής ελεύθερων ριζών και με την πάροδο του χρόνου αυτό οδηγεί στην επιτάχυνση της κατάρρευσης αυτών των μιτοχονδρίων. Τελικά αυτή η αλυσίδα συμβάντων οδηγεί σε δυσλειτουργία στους νευρώνες. Με βάση την ανακάλυψή τους ότι η παρουσία μιτοχονδρίων κοντά σε μια σύναψη επηρεάζει την ισχύ της σηματοδότησης των νευρώνων, οι ερευνητές χειρίστηκαν την μιτοχονδριακή κίνηση μεταβάλλοντας τα επίπεδα της συνταφιλίνης, μιας πρωτεΐνη που βοηθά να αγκιστρωθούν τα μιτοχόνδρια στους άξονες. Η απομάκρυνση της συνταφιλίνης είχε αποτέλεσμα στα μιτοχόνδρια που κινούνταν γρηγορότερα και οι ηλεκτρικές εγγραφές από αυτούς τους νευρώνες έδειξαν ότι τα σήματα που έστελναν παρουσίαζαν διακυμάνσεις σε μεγάλο βαθμό.

Holistic Life 37

Αντίθετα, η αύξηση των επιπέδων της συνταφιλίνης επιβράδυνε τη μιτοχονδριακή κίνηση και οδηγούσε σε σήματα με σταθερή ισχύ. Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι η δέσμευση της μιτοχονδριακής παραγωγής ATP, του μορίου που είναι υπεύθυνο για την αποθήκευση της κυτταρικής ενέργειας, μείωνε τη δύναμη των σημάτων που στέλνονταν, ακόμη και αν τα μιτοχόνδρια ήταν κοντά στις συνάψεις. Τα προβλήματα με την παραγωγή μιτοχονδριακής ενέργειας και τη μετακίνηση σε όλους τους νευρώνες φαίνεται να εμπλέκονται στο Αλτσχάιμερ, το Πάρκινσον, στην πλάγια μυατροφική σκλήρυνση (ALS) επίσης ονομαζόμενη νόσο του κινητικού νευρώνα και άλλες σημαντικές νευροεκφυλιστικές ασθένειες. Αυτή η έρευνα του 2013 προσθέτει ένα βασικό κομμάτι στο παζλ και μας δίνει περισσότερους λόγους να στοχεύουμε στα μιτοχόνδρια και την κυτταρική ενέργεια σε αυτές τις ασθένειες.3

Πώς εκφυλίζεται ο εγκέφαλος

Σε κυτταρικό επίπεδο, οι εγκέφαλοι που έχουν προσβληθεί από τη νόσο του Αλτσχάιμερ δείχνουν εκτεταμένη απώλεια νευρώνων και υψηλά επίπεδα αδιάλυτων ινωδών αποθέσεων γνωστών ως γεροντικές πλάκες και νευροϊνιδιακά πλέγματα. Στον πυρήνα των πλακών είναι μια τοξική πρωτεΐνη που ονομάζεται βήτα αμυλοειδές -το χαρακτηριστικό γνώρισμα του Αλτσχάιμερ - που προσβάλλει τα κύτταρα. Το βήτα αμιλοειδές δημιουργεί ελεύθερες ρίζες, καταστρέφει το μιτοχονδριακό DNA, εμποδίζει την κυτταρική βιοενέργεια και μεταβάλλει τη σωστή αναδίπλωση άλλων πρωτεϊνών που συνεχίζουν να σχηματίζουν νευροϊνιδιακά πλέγματα. Ωστόσο, υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι ο σχηματισμός βήτα αμυλοειδούς είναι ο τρόπος του εγκεφάλου να αμυνθεί ενάντια στο οξειδωτικό στρες. Με άλλα λόγια, το βήτα αμυλοειδές είναι συνέπεια της νόσου του Αλτσχάιμερ, όχι η αιτία. Η πιο πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι χρειαζόμαστε μεγαλύτερη εστίαση στα μιτοχόνδρια για την πρόληψη και τη θεραπεία της νόσου. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα μελετών, ο βαθμός αναπηρίας στη νόσο του Αλτσχάιμερ συσχετίζεται με το επίπεδο βιοενεργειακής εξασθένησης στον εγκέφαλο. Στην πραγματικότητα, μια πρόσφατη επισκόπηση δείχνει ότι η παραγωγή κυτταρικής ενέργειας μπορεί να είναι σημαντικότερος δείκτης της σοβαρότητας της νόσου του Αλτσχάιμερ από ότι οι γεροντικές πλάκες.4 Σε μία μελέτη από το Νευρολογικό Ινστιτούτο του Μπέργκ, ο βαθμός κλινικής αναπηρίας των ασθενών δεν σχετίζεται με την πυκνότητα των γεροντικών πλακών αλλά με μια μιτοχονδριακή ανωμαλία που εμπλέκεται στην κυτταρική ενεργειακή ικανότητα.5 Μια σημαντική πηγή οξειδωτικού στρες στον εγκέφαλο είναι μια ισχυρή ελεύθερη ρίζα που ονομάζεται υπεροξυνιτρώδης ρίζα (που σχηματίζεται από νιτρικό οξείδιο), που οξειδώνει τα λιπίδια στις μεμβράνες των νευρικών κυττάρων. Αυτό δημιουργεί το εξαιρετικά τοξικό υποπροϊόν hydroxynonenal (HNE), το οποίο βρίσκεται σε περίσσεια σε πολλές περιοχές του εγκεφάλου ασθενών με Αλτσχάιμερ. Το HNE σκοτώνει τα εγκεφαλικά κύτταρα όχι μόνο άμεσα αλλά και έμμεσα, καθιστώντας τα πιο ευαίσθητα στη διεγερτική τοξικότητα. Η τρέχουσα έρευνα δεν έχει εντοπίσει μία υποκείμενη αιτία της νόσου του Αλτσχάιμερ, όμως μια ενδιαφέρουσα θεωρία πολλαπλών παραγόντων προτάθηκε από τον Γουάν Τάο Γινγκ του πανεπιστημίου στο Νέο Μεξικό το 1997.6 Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, η ασθένεια του Αλτσχάιμερ αναπτύσσεται από την αλληλεπίδραση τεσσάρων αιτιών: ανισορροπίες στην ΑΡΡ (πρόδρομη πρωτεΐνη αμυλοειδούς), ασβέστιο, βλάβη λόγω ελεύθερων ριζών και έλλειψη ενέργειας. Η έρευνα του Γινγκ αναφέρει μελέτες που δείχνουν ότι κάθε παράγοντας ενισχύεται από τους άλλους παράγοντες.

Νόσος του Πάρκινσον: πέρα από το L-dopa

Πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι η μιτοχονδριακή δυσλειτουργία και η εξασθενημένη παραγωγή κυτταρικής ενέργειας διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην πρόοδο της νόσου του Πάρκινσον. Μελέτες σε ζωικά μοντέλα της νόσου του Πάρκινσον δείχνουν ότι το συνένζυμο Q10 (CoQ10), ένα αντιοξειδωτικό με εξέχοντα ρόλο στη λειτουργία των μιτοχονδρίων, μπορεί να προστατεύσει τα εγκεφαλικά κύτταρα από τη νευροτοξικότητα και τη διεγερτική τοξικότητα, ακόμη και σε περιπτώσεις όπου άλλα ισχυρά αντιοξειδωτικά δεν μπορούν. Στη νόσο του Πάρκινσον, ο κυτταρικός θάνατος εμφανίζεται κυρίως μεταξύ των νευρώνων στη μέλαινα ουσία - ένα μέρος του εγκεφάλου που συντονίζει την κίνηση. Αυτοί οι νευρώνες παράγουν το νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνη. Ο θάνατος αυτών των κυττάρων εξαντλεί τα επίπεδα ντοπαμίνης και τελικά οδηγεί σε μυϊκή ακαμψία, τρέμουλο και δυσκολία στην έναρξη της κίνησης. Έρευνες έχουν δείξει ότι η μέλαινα ουσία είναι το τμήμα του εγκεφάλου που έχει τον μεγαλύτερο αριθμό μεταλλάξεων στο μιτοχονδριακό DNA και τα μιτοχόνδρια ασθενών με νόσο του Πάρκινσον εμφανίζουν αρκετές ανεπάρκειες. 7 Άλλες μελέτες σε πειραματόζωα έχουν δείξει δοσοεξαρτώμενη αύξηση των ελεύθερων ριζών στα μιτοχόνδρια όταν χορηγήθηκε στα ζώα L-dopa (λεβοντόπα), πρόδρομος της ντοπαμίνης που αποτελεί την κύρια φαρμακευτική θεραπεία για τους ασθενείς με Πάρκινσον.8 Αυτές οι μελέτες ήταν η πρώτη ένδειξη ότι η αύξηση της ποσότητας μιας ουσίας που πιστεύουμε ότι είναι ανεπαρκής ίσως να μην είναι η λύση στο πρόβλημα. Η έρευνα για τη μιτοχονδριακή δυσλειτουργία στη νόσο του Πάρκινσον έθεσε σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τη συμβατική χρήση του L-dopa στη θεραπεία της διαταραχής. Το L-dopa συνταγογραφείται στη συμβατική ιατρική για την ικανότητά του να βελτιώνει τα συμπτώματα του Πάρκινσον (τουλάχιστον προ38 Holistic Life

Holistic Life 39

Ενέργεια και σηματοδότηση του εγκεφάλου

ο δίκτυο των νευρώνων σε όλο το σώμα ελέγχει τις σκέψεις, τις κινήσεις και όλες τις αισθήσεις μας με την αποστολή και λήψη ποικίλων νευροδιαβιβαστών (εγκεφαλικών χημικών σημάτων) στα σημεία επικοινωνίας μεταξύ των κυττάρων που ονομάζονται συνάψεις. Αυτοί οι νευροδιαβιβαστές απελευθερώνονται από μικροσκοπικές προεξοχές ευθυγραμμισμένες κατά μήκος του άξονα ενός νευρώνα, που ονομάζονται προσυναπτικά άκρα (προσυναπτικές απολήξεις), και στη συνέχεια δεσμεύονται με υποδοχείς στη μεμβράνη ενός γειτονικού κυττάρου. Αλλά αυτό δεν είναι μια διαδικασία που ταιριάζει σε όλα τα εγκεφαλικά κύτταρα που επικοινωνούν μεταξύ τους σε ένα εύρος ισχύος ή έντασης. Μερικές φορές φωνάζουν δυνατά, ενώ άλλες φορές ψιθυρίζουν ή μουρμουρίζουν. Για χρόνια, οι επιστήμονες αναρωτιόνταν γιατί και πώς οι νευρώνες αλλάζουν τόσο έντονα την έντασή τους. Μια μελέτη από ερευνητές από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας που δημοσιεύθηκε το καλοκαίρι του 2013 έδειξε ότι τα ταχέως κινούμενα μιτοχόνδρια εκπέμπουν εκρήξεις ενέργειας, που φαίνεται να ρυθμίζουν την επικοινωνία των νευρώνων.1 Οι προσυναπτικές απολήξεις βοηθούν στον έλεγχο της ισχύος των σημάτων που στέλνονται με τη ρύθμιση της ποσότητας των απελευθερωμένων νευροδιαβιβαστών καθώς και του τρόπου με τον οποίο απελευθερώνονται. Η παραγωγή νευροδιαβιβαστών, η συγκέντρωση και η απελευθέρωσή τους, καθώς και η λήψη ή η αφαίρεση αυτών των χημικών ουσιών απαιτούν ενέργεια. Προηγούμενες μελέτες έδειξαν ότι τα μιτοχόνδρια μπορούν να κινηθούν γρήγορα κατά μήκος των νευραξόνων, μεταφερόμενα από το ένα προσυναπτικό άκρο στο άλλο. Οι ερευνητές πήγαν αυτή την παρατήρηση ένα βήμα παραπέρα αποδεικνύοντας ότι αυτά τα κινούμενα μιτοχόνδρια θα μπορούσαν να ελέγξουν τη δύναμη των σημάτων που στέλνονταν από τις προσυναπτικές απολήξεις. Χρησιμοποίησαν προηγμένες τεχνικές για να παρακολουθήσουν τα μιτοχόνδρια να κινούνται μεταξύ των απολήξεων, ενώ απελευθερώνονταν οι νευροδιαβιβαστές και βρήκαν ότι αυτές έστελναν σταθερά ισχυρά σήματα όταν τα μιτοχόνδρια βρίσκονταν κοντά. Όταν τα μιτοχόνδρια απουσίαζαν ή απομακρύνονταν από τα τις απολήξεις, η ένταση του σήματός τους παρουσίαζε διακύμάνσεις. Αυτά τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι η παρουσία στατικών μιτοχονδρίων στις συνάψεις βελτιώνει τη σταθερότητα και τη δύναμη των νευρικών σημάτων. Προηγουμένως, είχε αποδειχθεί ότι περίπου το ένα τρίτο όλων των μιτοχονδρίων στους άξονες κινούνται, τα υπόλοιπα είναι ακίνητα.2 Η επικοινωνία των νευρικών κυττάρων προφανώς ελέγχεται στενά από εξαιρετικά δυναμικά γεγονότα που συμβαίνουν σε πολυάριθμες συνάψεις. Αυτή η ανακάλυψη θα είναι εξαιρετικά πολύτιμη στην κατανόηση του τρόπου με τον οποίο εμπλέκονται τα μιτοχόνδρια όχι μόνο στη νευροεκφυλιστική ασθένεια αλλά σε οποιαδήποτε νευρολογική κατάσταση στην οποία μεταβάλλεται η σηματοδότηση των νευρικών κυττάρων, όπως η κατάθλιψη και η Διαταραχή Ελλειματικής Προσοχής / Υπερκινητικότητας.

σωρινά), αλλά δεν βελτιώνει την υποκείμενη παθολογία της νόσου. Υπάρχουν ολοένα και περισσότερες ενδείξεις ότι το L-dopa ενδέχεται να επιδεινώσει ορισμένες από τις υποκείμενες αιτίες της νόσου του Πάρκινσον. Στην πραγματικότητα, είναι γνωστό ότι η θεραπεία με L-dopa τελικά χάνει την επίδρασή της και τα συμπτώματα επιστρέφουν ακόμη χειρότερα από πριν. Ως εκ τούτου, ίσως είναι καιρός να επανεξετάσουμε το κόστος και τα οφέλη της θεραπείας με L-dopa. Τα μιτοχόνδρια των ασθενών με νόσο του Πάρκινσον εμφανίζουν επίσης κάποια αναστολή δραστηριότητας, αν και σχετικά ηπιότερη από αυτή που παρατηρείται στο Αλτσχάιμερ, μαζί με ένα σχετικό έλλειμμα του συμπλόκου αφυδρογονάσης του άλφα-κετογλουταρικού (KGDHC), ενός βασικού ενζύμου που βρίσκεται στο μιτοχονδριακό πλέγμα. Το KGDHC παράγει δινουκλεοτίδιο νικοτιναμιδίου-αδενίνης (NADH), ένα μόριο μεταφορέα ηλεκτρονίων, κρίσιμο για την κυτταρική αναπνοή (και συνεπώς τη μιτοχονδριακή λειτουργία) που μειώνεται σημαντικά σε ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου των ασθενών με νόσο του Πάρκινσον.9 Είναι ενδιαφέρον ότι έχουν παρατηρηθεί μειώσεις στα επίπεδα του KGDHC και στον φλοιό των ασθενών με Αλτσχάιμερ. Ο Φλιντ Μπιλ εξέχων νευρολόγος και καθηγητής νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ, έχει ξοδέψει χρόνια έρευνας αποδεικνύοντας ότι το CoQ10 έχει νευροπροστατευτικές ιδιότητες που μπορεί να βοηθήσουν ασθένειες όπως οι νόσοι του Πάρκινσον και του Χάντιγκτον και ένα αυξανόμενο σύνολο επιστημονικών στοιχείων υποστηρίζει την υπόθεσή του. Η ερευνητική ομάδα του έδειξε ότι η χορήγηση CoQ10 σε μεσήλικες και γηραιά πειραματόζωα θα μπορούσε να αποκαταστήσει τα επίπεδα της θρεπτικής ουσίας σε αυτά των νεότερων ατόμων. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα επίπεδα του CoQ10 αυξήθηκαν κατά 10-40% στα μιτοχόνδρια του εγκεφαλικού φλοιού, όπου 40 Holistic Life

παρατηρείται η υψηλότερη σκέψη. 10 Σε μια μεταγενέστερη μελέτη σε πειραματόζωα, η συμπλήρωση με CoQ10 επιβράδυνε τις τοξικές επιδράσεις ενός δηλητηρίου που είναι γνωστό ότι προκαλεί σύνδρομο Πάρκινσον σε ζώα. Μετά από μερικές εβδομάδες έκθεσης στο χημικό που επάγει το Πάρκινσον, οι συγκεντρώσεις ντοπαμίνης και η πυκνότητα ντοπαμινεργικών αξόνων στην περιοχή που περιβάλλει την μέλαινα ουσία έπεσαν σε όλα τα πειραματόζωα που εξετάστηκαν, αλλά τα επίπεδα σε ζώα που είχαν προηγουμένως υποβληθεί σε θεραπεία με CoQ10 ήταν πολύ υψηλότερα (37% και 62% αντίστοιχα) σε σύγκριση με εκείνα στα οποία έδωσαν μόνο το δηλητήριο, επιβεβαιώνοντας ότι ένα βιοενεργειακό έλλειμμα είναι ένα συστατικό της ασθένειας.11

Μιτοχόνδρια: οι μετασχηματιστές του κυττάρου

Τα μιτοχόνδρια είναι τα εργοστάσια ισχύος ή τα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας του κυττάρου. Είναι οργανίδια (εξειδικευμένες δομές όπως τα μικροσκοπικά όργανα μέσα σε κάθε κύτταρο) που δρουν σαν ένα κυτταρικό πεπτικό σύστημα για να πάρουν θρεπτικά συστατικά, να τα σπάσουν και να δημιουργήσουν την ενέργεια που χρειάζεται να λειτουργήσει το κύτταρο. Αυτή η διαδικασία δημιουργίας ενέργειας είναι γνωστή ως κυτταρική αναπνοή και οι περισσότερες χημικές αντιδράσεις που ενέχονται στην κυτταρική αναπνοή λαμβάνουν χώρα στα μιτοχόνδρια. Τα μιτοχόνδρια είναι πολύ μικρά, όμως εξελίσσονται τέλεια για να μεγιστοποιήσουν τη σκληρή δουλειά τους - έχουν ακόμη και το δικό τους DNA, που ονομάζεται μιτοχονδριακό DNA (mtDNA), το οποίο κωδικοποιεί τις εξειδικευμένες πρωτεΐνες που χρειάζονται για την κυτταρική αναπνοή. Κάθε κύτταρο περιέχει εκατοντάδες έως μερικές χιλιάδες μιτοχόνδρια. Ο αριθμός εξαρτάται από το τι πρέπει να κάνει το κύτταρο. Για παράδειγμα, τα μιτοχόνδρια είναι ιδιαίτερα άφθονα στην καρδιά και στους σκελετικούς μύες (που απαιτούν μεγάλες ποσότητες ενέργειας για μηχανική εργασία) και στα περισσότερα όργανα (όπως το πάγκρεας, με τη βιοσύνθεση της ινσουλίνης και το ήπαρ, όπου λαμβάνει χώρα αποτοξίνωση), ιδιαίτερα στον εγκέφαλο, όπου απαιτούνται τεράστιες ποσότητες ενέργειας από τα νευρικά κύτταρα.

Ο μεγάλος προστατευτικός παράγοντας: κινόνη πυρρολοκινολίνης (PQQ)

Στις αρχές του 2010, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η κινόνη πυρρολοκινολίνης (PQQ), ένας συμπαράγοντας ενζύμων που θεωρείται τώρα μια μη αναγνωρισμένη βιταμίνη Β, όχι μόνο προστατεύει τα μιτοχόνδρια από οξειδωτικές βλάβες, αλλά επίσης διεγείρει την ανάπτυξη νέων μιτοχονδρίων.1 Πολλές ιδιότητες έχουν αποδοθεί στο PQQ, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των νευρικών κυττάρων, της προαγωγής της ανάπτυξης των νεύρων και της μιτοχονδριακής βιογένεσης. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι το PQQ μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην κυτταρική σηματοδότηση. Μελέτες σε ζώα έχουν δείξει ότι το PQQ προστατεύει τα νευρικά κύτταρα από εκφυλισμό και βλάβη και ακόμη προάγει την ανάπτυξη των νευρικών κυττάρων και βοηθά στη δημιουργία νέων συνάψεων μεταξύ των νευρικών κυττάρων που είναι σημαντικές για τη μνήμη. Τώρα, η προκαταρκτική έρευνα στον άνθρωπο αρχίζει να επιβεβαιώνει τα πιθανά οφέλη του PQQ για την υγεία. Μελέτες υποδεικνύουν επίσης ότι το PQQ μπορεί να έχει αντιφλεγμονώδη δράση, είναι αποτελεσματικό νευροπροστατευτικό (μειώνοντας την εγκεφαλική βλάβη κατά τη διάρκεια του εγκεφαλικού επεισοδίου και προστατεύοντας τα εγκεφαλικά κύτταρα έναντι της διεγχειρητικής υπερδιέγερσης) και να είναι διεγέρτης του αυξητικού παράγοντα των νεύρων, μια βασική πρωτεΐνη που εμπλέκεται στην ανάπτυξη και την επιβίωση των νευρικών κυττάρων).2 Προτεινόμενη ημερήσια δόση: Σε μία μελέτη, τα 20mg PQQ που λαμβάνονται από το στόμα καθημερινά βελτιώνουν τη βραχυπρόθεσμη μνήμη, την προσοχή, τη συγκέντρωση, την ταυτοποίηση πληροφοριών και την ικανότητα επεξεργασίας σε υγιείς ενήλικες. Τα αποτελέσματα ενισχύθηκαν σημαντικά όταν προστέθηκε συμπλήρωμα CoQ10.

Περιεχόμενη PQQ σε διάφορες τροφές (σε mg) ΦΡΟΥΤΑ

ΛΑΧΑΝΙΚΑ

ΟΣΠΡΙΑ

Κίουι 27

Μαϊντανός 34

Τόφου 24

Παπάγια 27

Πράσινο τσάι 30 Φάβα 18

Ντομάτα 9

Πράσινη πιπεριά 28

Πορτοκάλι 7 Καρότο 17 Μήλο 6

Σόγια 9

ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΖΥΜΩΣΗΣ

ΖΩΙΚΑ ΠΡΟΪΌΝΤΑ

Σκόνη κακάο Ανθρώπινο μητρικό γάλα 140-180 Νάτο (σόγια Κρόκος υπό ζύμωση) αβγού 7 Ασπράδι αβγού 4 Αγελαδινό γάλα 3

Λάχανο 16 Σέλινο 6 Holistic Life 41

A.Vogel Omega-3 complex Ω3 λιπαρά οξέα 100% φυτικής προέλευσης που περιέχουν το βέλτιστο μείγμα DHA και ALA λιπαρών οξέων με την ομαλή λειτουργία και τη διατήρηση της καλής υγείας του οργανισμού. Το Ω3 complex της A.Vogel είναι το πρώτο και μοναδικό φυτικό μίγμα Ω3 λιπαρών οξέων που συνδυάζει όλες τις ευεργετικές ιδιότητές τους, τις υψηλότερες προδιαγραφές καθαρότητας, την απορρόφηση και βιοδιαθεσιμότητα των δραστικών συστατικών.

Ενισχυτές της υγείας του εγκεφάλου Συμπληρώματα διατροφής που βοηθούν στη σωστή λειτουργία του

HEALTHCODE: τηλ. 210 9408880, www.avogel.gr

SMILE Q10 200mg Το συνένζυμο Q10 είναι γνωστό για τις αντιοξειδωτικές του ιδιότητες, προσφέροντας σημαντικά οφέλη στο καρδιαγγειακό σύστημα, ενώ παράλληλα συμβάλει στην αύξηση της παραγωγής κυτταρικής ενέργειας και στην καταπολέμηση των ελεύθερων ριζών που δημιουργούνται στον οργανισμό εξαιτίας του σύγχρονου τρόπου ζωής. Ταυτόχρονα το συνένζυμο Q10 μειώνει σημαντικά τις συνέπειες του χρόνου, της περιβαλλοντικής μόλυνσης και του σύγχρονου τρόπου ζωής, λειτουργεί αντιγηραντικά, μειώνει τα σημάδια της κόπωσης, χαρίζει ενέργεια και προάγει την ζωτικότητα και την ευεξία όλου του οργανισμού. Είναι χρήσιμο στην ενδυνάμωση του καρδιαγγειακού και του ανοσοποιητικού συστήματος. AM HEALTH: τηλ. 210 5136008, www.amhealth.biz

O-KRILL 3 ™ (Brain Support) Το O-KRILL 3 ™ Brain Support είναι μια ολοκληρωμένη φόρμουλα για τη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου, την υποστήριξη της πνευματικής και ψυχικής υγείας και τη νοητική απόδοση. Περιέχει Ω3 λιπαρά από έλαιο KRILL (πλούσιο σε EPA & DHA), από τα αμόλυντα νερά της Ανταρκτικής, συμπυκνωμένα & αειφορικά, 45% πιο απορροφήσιμα από τα ιχθυέλαια, και χωρίς επίγευση ψαρίλας. Επίσης περιέχει Ω3 λιπαρά από Άλγη (40% DHA), Κουρκουμίνη (στην πατενταρισμένη μορφή CurcuWin® και βιταμίνες Β5, Β6, Β9 (φυλλικό οξύ) και Β12, σε κάψουλες από ζελατίνη ψαριού. MED MELON: τηλ. 2310 449 441, www.medmelon.gr

UBIQUINOL Qu10 της Quest Premium προϊόν με 100mg Q10 στη μορφή της ουμπικινόλης. Η ουμπικινόλη έχει υψηλή βιοδιαθεσιμότητα και βέλτιστη απορρόφηση και είναι πολύ πιο αποτελεσματική στην αύξηση των επιπέδων του Q10 στο σώμα από οποιαδήποτε άλλη μορφή Q10. Ενισχύει τα επίπεδα της ενέργειας, μειώνει τη χρόνια κόπωση, συμβάλλει στην υγεία της καρδιάς και έχει αντιοξειδωτική δράση. Απαραίτητο για τα άτομα που λαμβάνουν στατίνες. DΟUNI Health Products: τηλ. 210 9941451, www.douni.gr 42 Holistic Life

CoQ10

Το συνένζυμο Q10 (CoQ10), ένα μόριο που μοιάζει με βιταμίνη και είναι φυσικά παρόν σε σχεδόν κάθε κύτταρο στο σώμα μας, είναι ένα αντιοξειδωτικό, ένας σταθεροποιητής μεμβράνης και ένα ζωτικό συστατικό της διαδικασίας παραγωγής ενέργειας στα μιτοχόνδρια. Έχει επίσης νευροπροστατευτικά αποτελέσματα. Μελέτες έχουν δείξει ότι το CoQ10 μπορεί να αυξήσει τον αριθμό των μιτοχονδρίων στον εγκέφαλο και προστατεύει τα ζώα από το νευροεκφυλισμό που προκαλείται είτε από δηλητήριο ή από γονιδιακή μετάλλαξη.1 Παρόλο που παίρνουμε κάποιες ποσότητες CoQ10 από το φαγητό μας, αυτές ανέρχονται σε λίγα μόνο χιλιοστόγραμμα ημερησίως - όχι αρκετά για τα κλινικά μας οφέλη, και η συμπλήρωση γίνεται ολοένα και πιο σημαντική όσο μεγαλώνουμε. Οι ερευνητές αναπτύσσουν νέα συστήματα χορήγησης για να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα του CoQ10.2 Οι συνθέσεις με βάση το έλαιο (συνήθως μαλακές γέλες) πιστεύεται ότι απορροφώνται πιο εύκολα από το σώμα και τα λιποσωμιακά ή προ-γαλακτωματοποιημένα σκευάσματα είναι ακόμα καλύτερα. Η ουμπικινόλη φαίνεται να προσφέρει πολύ καλύτερη απορρόφηση από την ουμπικινόνη και η υδατοδιαλυτή (διαλυτοποιημένη) ουμπικινόλη απορροφάται ακόμη καλύτερα. Προτεινόμενη ημερήσια δόση: Για νευρολογικές παθήσεις, από 600-3000mg, που λαμβάνονται σε μικρότερες δόσεις καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας με τροφή.

D-ριβόζη

Αυτό το απλό σάκχαρο είναι σημαντικό για την ενεργειακή σύνθεση (ως δομικό συστατικό του ΑΤΡ, του μορίου που είναι υπεύθυνο για την αποθήκευση της ενέργειας). τη δεκαετία του 1980, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα συμπληρώματα D-ριβόζης, όταν χορηγούνται πριν ή αμέσως μετά από ισχαιμικό επεισόδιο στην καρδιά, η καρδιά μπορούσε

να ανακτήσει τα κυτταρικά επίπεδα ενέργειας.3 Προτεινόμενη ημερήσια δόση: από 3 -5 g

L-καρνιτίνη

Η L-καρνιτίνη (λεβοκαρνιτίνη), μια φυσικά απαντώμενη ένωση που βρίσκεται σε όλα τα είδη θηλαστικών, μεταφέρει λίπη στα μιτοχόνδρια για να παράγει ΑΤΡ. Η διατροφική λήψη L-καρνιτίνης επιτυγχάνεται σε μεγάλο βαθμό μέσω της κατανάλωσης ζωικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων των κόκκινων κρεάτων, των πουλερικών, των ψαριών και των γαλακτοκομικών προϊόντων, ενώ σε φυτικές τροφές υπάρχουν αμελητέες ποσότητες. Η συνήθης διατροφή με ζωικά παρέχει 6-15 χιλιοστομόρια ανά χιλιόγραμμο την ημέρα και η τυπική χορτοφαγική διατροφή παρέχει λιγότερο από 1 χιλιοστόλιτρο ανά χιλιόγραμμο την ημέρα. Η L-καρνιτίνη απαιτεί και άλλα θρεπτικά συστατικά, συμπεριλαμβανομένου του σιδήρου, της βιταμίνης C, του οξυγόνου, της 5-φωσφορικής πυριδοξάλης (της βιολογικώς δραστικής μορφής βιταμίνης Β6) και της βιταμίνης Β3, προκειμένου να συντίθεται σωστά. Προτεινόμενη ημερήσια δόση: 500-2.000 mg

Μαγνήσιο

Το μαγνήσιο είναι ένας κρίσιμος συμπαράγοντας σε πάνω από τριακόσιες βιοχημικές αντιδράσεις στο σώμα, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής του ΑΤΡ.Τα μιτοχόνδρια δρουν ως τα ενδοκυτταρικά μας αποθέματα μαγνησίου και μεγάλο μέρος του μαγνησίου στο σώμα βρίσκεται δεσμευμένο σε ΑΤΡ, το οποίο βοηθά στη σταθεροποίηση του μορίου και το καθιστά ικανό να χρησιμοποιηθεί από το σώμα. Προτεινόμενη ημερήσια δόση: 400-800 mg

Αλφα λιποϊκό οξύ

Το αλφα-λιποϊκό οξύ (ALA), ένα αντιοξειδωτικό που βρίσκεται στα μιτοχόνδρια, μπορεί να παρασκευαστεί από τον οργανισμό για τις μεταβολικές του λειτουργίες κάτω από τις βέλτιστες συνθήκες, αλλά το πρόσθετο ALA που παρέχεται από συμπληρώματα λειτουργεί ως

υδατοδιαλυτό και λιποδιαλυτό αντιοξειδωτικό. Το σώμα μπορεί να χρησιμοποιήσει μόνο μία μορφή, που ονομάζεται μορφή R (+), η οποία πρέπει να διατηρείται στο ψυγείο. Αποφύγετε την έκθεση του ALA σε πηγές θερμότητας. Προτεινόμενη ημερήσια δόση: 300-600 mg

Κρεατίνη

Το ανθρώπινο σώμα δημιουργεί κρεατίνη από τα αμινοξέα μεθειονίνη, γλυκίνη και αργινίνη. Κατά μέσο όρο, το σώμα ενός ατόμου περιέχει περίπου 120 γραμμάρια κρεατίνης αποθηκευμένα με τη μορφή φωσφορικής κρεατίνης (επίσης γνωστή ως φωσφοκρεατίνη). Ορισμένα τρόφιμα (όπως το βόειο κρέας και τα ψάρια) έχουν σχετικά υψηλή περιεκτικότητα σε κρεατίνη. Ένας αυξανόμενος αριθμός μελετών έχει ανακαλύψει ότι η κρεατίνη μπορεί να προστατεύσει τον εγκέφαλο από νευροτοξικούς παράγοντες και ορισμένες μορφές εγκεφαλικού τραυματισμού. Μελέτες έχουν επίσης βρει ότι η κρεατίνη είναι εξαιρετικά νευροπροστατευτική έναντι διαφόρων νευροτοξικών παραγόντων.4 Προτεινόμενη ημερήσια δοσολογία: 2-25g, ανάλογα με το σωματικό βάρος (0,1 g / kg σωματικού βάρους)

Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα

Περίπου το 70% του εγκέφαλου αποτελείται από λίπη, ένα μεγάλο μέρος του οποίο είναι τα Ωμέγα 3, τα οποία είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη και τη φυσιολογική λειτουργία του. Συγκεκριμένα, τα DHA αποτελούν απαραίτητο συστατικό του εγκεφάλου και των ματιών. Είναι τόσο απαραίτητα ώστε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης το σώμα τροφοδοτεί το έμβρυο με τα DHA της μητέρας και στη συνέχεια διατηρεί αυξημένα τα επίπεδα τους, ακόμη και στο μητρικό γάλα. Η ποσότητα των DHA στον εγκέφαλο αυξάνεται κατά 30 φορές μεταξύ των πρώτων 24 εβδομάδων και των 2 ετών ζωής. Ωστόσο, τα περισσότερα παιδιά δεν προσλαμβάνουν αρκετά DHA από τη διατροφή τους. Επιστημονικές μελέτες υποδεικνύον μια άμεση σχέση μεταξύ των χαμηλών επιπέδων DHA και της κακής μάθησης και συμπεριφοράς. Συγκεκριμένα η μελέτη Dolab που έγινε το 2012 διαπίστωσε ότι τα DHA είναι ένας ασφαλής τρόπος για τη βελτίωση της μνήμης και της συμπεριφοράς σε υγιή, αλλά με χαμηλές σχολικές επιδόσεις παιδιά. Επίσης, μια προηγούμενη μελέτη, από τους ίδιους ερευνητές που έγινε αυτή τη φορά στο Durham, διαπίστωσε ότι η αύξηση των επιπέδων σε Ωμέγα 3, σε παιδιά μεταξύ 5 και 12 ετών, βελτίωσε σημαντικά την ανάγνωση, την ορθογραφία και τη συμπεριφορά τους σε διάστημα τριών μηνών.

Ρεσβερατρόλη και πτεροστιλβένη

Οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει τώρα έναν άλλο στενό συγγενή της ρεσβερατρόλης που βρίσκεται στο κόκκινο κρασί και είναι γνωστή για τα οφέλη που προσφέρει στην υγεία του εγκεφάλου, η οποία ονομάζεται πτεροστιλβένη. Η πτεροστιλβένη βρίσκεται κυρίως στα μύρτιλλα, τα οποία περιέχουν μεγάλες ποσότητες, καθώς και στα σταφύλια και το φλοιό του ινδικού δέντρου kino (που χρησιμοποιείται για αιώνες στην παραδοσιακή ιατρική της Αγιουρβέδα) και φαίνεται να έχει συνεργιστική δράση με την πτεροστιλβένη στον εγκέφαλο.5 Η πτεροστιλβένη παράγει ευεργετικές αλλαγές που συμπεριλαμβάνουν αυξημένη ρύθμιση συγκεκριμένων πρωτεϊνών του εγκεφάλου που σχετίζονται με βελτιωμένη μνήμη. Φυσικά, πολλά από αυτά τα οφέλη σχετίζονται με τα μιτοχόνδρια. Προτεινόμενη ημερήσια δόση: 150-500 mg ρεσβερατρόλη. 100-500 mg πτεροστιλβένη (Το άρθρο αποτελεί προσαρμοσμένο απόσπασμα από το βιβλίο του Λι Νόου με τίτλο Mitochondria and the Future of Medicine.)

Βιβλιογραφικές αναφορές Κυρίως άρθρο 1 Brain Res Brain Res Rev, 1999; 29: 1-25 2 Brain Res,1988; 451: 205-12 3 Cell Rep, 2013; 4: 413-9 4 Curr Pharm Des, 2013; 19: 6440-50 5 J Mol Neurosci, 2001; 16: 41-8 6 Gerontology, 1997; 43: 242-53 7 Nat Commun, 2016; 7: 13548 8 Neuroreport, 1994; 5: 1009-11 9 Ann Neurol, 1994; 35: 204-10 10 Ann Neurol, 1994; 36: 882-8 11 Brain Res, 1998; 783: 109-14 Ενέργεια και σηματοδότηση εγκεφάλου 1 Cell Rep, 2013; 4: 413-9 2 Cell, 2008; 132: 137-48

Ο μεγάλος προστατευτικός παράγοντας: κινόνη πυρρολοκινολίνης (PQQ) 1 J Biol Chem, 2010; 285: 142-52 2 Biosci Biotechnol Biochem, 2016; 80: 13-22 Ενισχυτές της υγείας του εγκεφάλου 1 Proc Natl Acad Sci U S A, 1998; 95: 8892-7 2 Curr Drug Deliv, 2016; 13: 11841204 3 J Thorac Cardiovasc Surg, 1982; 83: 390-8 4 Amino Acids, 2011; 40: 1305-13 5 Neurochem Int, 2015; 89: 227-33. Holistic Life 43

Ο ομαλός λειχήνας του στόματος είναι μια αυτοάνοση κατάσταση και συνήθως οφείλεται σε κάποια παρενέργεια φαρμακευτικής αγωγής, σε αλλεργιογόνες ουσίες σε οδοντιατρικά υλικά (πχ οδοντόκρεμα), σε κάποιο τραύμα, σε κάποια ιογενή μόλυνση ή στο στρες. Αν και δεν είναι μεταδοτικός, ο ομαλός λειχήνας του στόματος μπορεί να δημιουργήσει επώδυνες πληγές στο στόμα που κάνουν την κατανάλωση τροφών δύσκολη. Επίσης έχει παρατηρηθεί ότι ο ομαλός λειχήνας είναι πολλές φορές προπομπός καρκίνου του στόματος και γι’ αυτό δεν πρέπει ποτέ να τον αγνοούμε.

ΗολιστιHolistic dentistry

Γράφει ο Μηνάς Ρηγάτος - χειρουργός οδοντίατρος, ειδικός εμφυτευματολόγος - περιοδοντολόγος - ομοιοπαθητικός (www.homeodentist.gr)

O oμαλός λειχήνας του στόματος και η ολιστική - ομοιοπαθητική θεραπευτική του αντιμετώπιση

ομαλός λειχήνας είναι ένα χρόνιο αυτοάνοσο νόσημα που προσβάλλει τους βλεννογόνους του στόματος, Συνήθως παρατηρείται στο εσωτερικό τοίχωμα των παρειών και έχει τη μορφή διαβρώσεων ή ελκών ερυθρού χρώματος που περιβάλλονται από ένα σχηματισμό που θυμίζει υπόλευκο δίχτυ. Όπως κάθε αυτοάνοσο νόσημα παρουσιάζει υφέσεις και εξάρσεις σε ακανόνιστα χρονικά διαστήματα. Εμφανίζεται αιφνίδια σε ηλικία από 30 έως 60 ετών και αφορά περισσότερο τις γυναίκες.

Αν και η αιτιολογία της νόσου είναι άγνωστη, παρατηρούμε σε μεγαλύτερη συχνότητα την εμφάνιση του ομαλού λειχήνα σε άτομα που φέρουν στο στόμα τους οδοντιατρικά αμαλγάματα ή συνυπάρχουν στη στοματική τους κοιλότητα οδοντιατρικά αμαλγάματα και προσθετικές εργασίες από παλλάδιο, χρυσό ή πλατίνα. Οι εξάρσεις της νόσου συνοδεύονται από έντονο κνησμό ή αίσθημα καύσου στο σημείο της εμφάνισης των βλαβών και διαρκούν μήνες ή χρόνια. Η κλασική ιατρική αντιμετώπιση περιλαμβάνει χορήγηση τοπικών κορτικοστεροειδών αλοιφών για την ανακούφιση από τον κνησμό και ανοσοκατασταλτικά – κορτικοστεροειδή από το στόμα. Δυστυχώς τα παραπάνω φάρμακα αν και προσωρινά ανακουφίζουν τις περισσότερες φορές τον ασθενή, έχουν πολύ σοβαρές παρενέργειες, όταν χορηγούνται για μεγάλα χρονικά διαστήματα. 44 Holistic Life

Η ολιστική αντιμετώπιση των ασθενών με ομαλό λειχήνα έχει δώσει πολύ καλά αποτελέσματα – στερούμενη εντελώς τις παρενέργειες των αλλοπαθητικών φαρμάκων. Το πρωτόκολλο που ακολουθείται είναι τοπαρακάτω: 1. Λήψη ιατρικού – οδοντιατρικού ομοιοπαθητικού ιστορικού για να διαπιστωθεί αν το πρόβλημα του λειχήνα είναι πρωτογενές ή είναι μια δευτερογενής εκδήλωση κάποιας καταπιεσμένης με φάρμακα νόσου (π.χ. η καταπίεση της ακμής με αντιβιοτικά μπορεί να προκαλέσει την εμφάνιση της νόσου). 2. Απομάκρυνση από το στόμα όλων των εμφράξεων από αμάλγαμα (μαύρα σφραγίσματα) που περιέχουν υδράργυρο. 3. Απομάκρυνση από το στόμα μεταλλικών γεφυρών που περιέχουν νικέλιο ή παλλάδιο. Μετά την απομάκρυνση των μεταλλικών στοιχείων

συνταγογραφείται ειδική θεραπεία αποτοξίνωσης – απομάκρυνσης των μετάλλων από τον οργανισμό. Η λήψη του ομοιοπαθητικού ιστορικού επιτρέπει την επιλογή κατάλληλων φαρμάκων που ταιριάζουν με την ιδιοσυγκρασία του ασθενή και την ιδιαιτερότητα του στοματικού του προβλήματος. Συνήθως τα φάρμακα τέτοιων νοσημάτων είναι αυτά που ανήκουν στη «συκωτική» ή τη «συφιλιδική» προδιάθεση ή μίασμα. Τα φάρμακα που έχω συνταγογραφήσει μέχρι τώρα είναι: nitri acidum, kali bichromicum, thuja, apis, cortisone, astacus, mercurius cyanatus, mercurius corrosivus, dulcamara, ammonium muriaticum, natrium causticum. Για την ανακούφιση του ασθενή από τον κνησμό και το κάψιμο συνιστούμε: α) λάδι υπερικού (βαλσαμόχορτο), β) μέλι (εναιώρημα), γ) πρόπολη σε μητρικό βάμμα, δ) συνδυασμό από λάδι υπερικού, καλέντουλα και μαστιχέλαιου, ε) στοματοπλύσεις με ηλιέλαιο βιολογικό ψυχρής συμπίεσης. Πιστεύουμε ότι η ολιστική αντιμετώπιση του ομαλού λειχήνα του στόματος απαλλάσσει τον ασθενή μόνιμα από το βασανιστικό αυτό νόσημα, βελτιώνοντας την ποιότητα της ζωής του. Είναι μια ήπια θεραπεία που στερείται τις παρενέργειες των ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων.

Η πάθηση εμφανίζει εξάρσεις και υφέσεις. Οι δύο σημαντικότερες μορφές του ομαλού λειχήνα του στόματος είναι η δικτυωτή και η διαβρωτική. Στη δικτυωτή μορφή, που είναι η συχνότερη, παρατηρούνται λευκές γραμμές που διαπλέκονται και σχηματίζουν χαρακτηριστικό δίκτυο και εντοπίζονται κυρίως στην οπίσθια περιοχή του βλεννογόνου των παρειών. Μπορεί να εμφανίζονται ταυτόχρονα βλάβες στις πλάγιες επιφάνειες της γλώσσας, τα ούλα και το ερυθρό κράσπεδο των χειλιών. Η διαβρωτική μορφή, η οποία εμφανίζεται λιγότερο συχνά από τη δικτυωτή, έχει μεγαλύτερη σημασία για τους ασθενείς γιατί είναι επώδυνη. Οι ασθενείς παραπονούνται για πόνο, καυσαλγία, δυσκολίες στη μάσηση και την κατάποση. Στη μορφή αυτή παρατηρούνται ερυθηματώδεις και ατροφικές περιοχές στο κέντρο των οποίων μπορεί να υπάρχουν ελκώσεις (πληγές) ποικίλου μεγέθους. Στην περιφέρεια των βλαβών αυτών παρατηρούνται λευκές ακτινωτές γραμμώσεις.

www.homeodentist.gr

Holistic Life 45

Οι ημικρανίες αποτελούν κυρίως πρόβλημα των γυναικών, καθώς τις επηρεάζει με διπλάσια έως τριπλάσια συχνότητα συγκριτικά με τους άνδρες. Είναι γνωστό ότι στις ημικρανίες στις γυναίκες εμπλέκονται οι γυναικείες ορμόνες, τα οιστρογόνα. Σύμφωνα με τα ευρήματα νέας μελέτης, οι συγκεκριμένες ορμόνες ενδεχομένως ευθύνονται και για τις ανδρικές ημικρανίες. Ο W.P.J. van Oosterhout από το Leiden University Medical Centre στην Ολλανδία, δήλωσε ότι προηγούμενες έρευνες ανακάλυψαν ότι τα επίπεδα οιστρογόνων μπορούν να επηρεάσουν τον χρόνο εκδήλωσης και τη σοβαρότητα των ημικρανιών στις γυναίκες, λίγα όμως είναι γνωστά σχετικά με το αν οι συγκεκριμένες ορμόνες επηρεάζουν και τις ημικρανίες στους άντρες.

Natural Medicine

Γράφει η Τζοάνα Έβανς

τρόποι για να καταπολεμήσετε τις ημικρανίες

Βάλτε ένα τέλος στους ενοχλητικούς πονοκεφάλους με αυτές τις πέντε απλές λύσεις.

ημικρανία είναι η τρίτη πιο κοινή ασθένεια στον κόσμο και η έβδομη όσον αφορά τη μείωση της ποιότητας ζωής.1 Εκτός από τους σοβαρούς πονοκεφάλους, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ναυτία, έμετο, κοιλιακό άλγος και αυξημένη ευαισθησία στο φως και τον ήχο. Ενώ είναι διαθέσιμα συνταγογραφούμενα φάρμακα όπως η μεθυσεργίδη, η σουματριπτάνη και η εργοταμίνη για τη θεραπεία της πάθησης, αυτά ακολουθούνται από έναν μακρύ κατάλογο ανεπιθύμητων ενεργειών, από ζάλη και υπνηλία έως πόνο στο στήθος και υψηλή αρτηριακή πίεση. Η μεθυσεργίδη έχει ακόμη συσχετιστεί με ίνωση, όπου συσσωρεύεται ουλώδης ιστός στα όργανα.2 Παρακάτω ακολουθούν πέντε φυσικοί τρόποι να νικήσουμε αυτή την πάθηση.

ημέρα ενός τυποποιημένου εκχυλίσματος του βοτάνου, που περιέχει τουλάχιστον 15 % πετασίνες, τα κύρια δραστικά συστατικά.

4. Χρησιμοποιήστε 5-ΗTP Η 5-υδροξυτρυπτοφάνη, πιο γνωστή ως 5-ΗΤΡ, είναι ένα φυσικώς απαντώμενο αμινοξύ που μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη χρόνιων πονοκεφάλων διαφόρων τύπων, συμπεριλαμβανομένων των ημικρανιών, των πονοκεφάλων έντασης και των πονοκεφάλων στα παιδιά.12 Σε μελέτη, τα συμπληρώματα 5-ΗΤΡ ήταν εξίσου αποτελεσματικά με το φάρμακο μεθυσεργίδη που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση της ημικρανίας - και ήταν ιδιαίτερα καλά στη μείωση της έντασης και της διάρκειας των κρίσεων.13 Προτεινόμενη δόση: 200-600mg καθημερινά (20mg για κάθε σωματικό βάρος 4.5Kg για τα παιδιά).

5. Δοκιμάστε την Υψηλής Έντασης Διαλειμματική Άσκηση

1. Ανακαλύψτε πιθανές διατροφικές αλλεργίες Ορισμένες χημικές ουσίες στα τρόφιμα έχουν συνδεθεί με ημικρανίες, ειδικά σε παιδιά και εφήβους,3 έτσι προσπαθήστε να κρατήσετε ένα ημερολόγιο για τα τρόφιμα και τις κρίσεις ημικρανίας για να εντοπίσετε τυχόν πιθανούς παράγοντες ενεργοποίησης. Μια μελέτη που συμπεριέλαβε περίπου 600 άτομα που έπασχαν από ημικρανία διαπίστωσε ότι η ευαισθησία στο τυρί, τη σοκολάτα, το κόκκινο κρασί και την μπύρα είχε τις πιο ξεκάθαρες συνδέσεις με κρίσης ημικρανιών.4 Η εξάλειψη των βασικών υπόπτων από τη διατροφή σας μπορεί ακόμη και να οδηγήσει σε πλήρη ανάκαμψη, όπως συνέβη στο 93% των παιδιών σε μια δοκιμή,5 και το 87% σε μια άλλη.6

2. Διορθώστε διατροφικές ελλείψεις Η μη λήψη αρκετών θρεπτικών συστατικών μπορεί να είναι αιτία ημικρανίας. Έτσι ο εντοπισμός και η αντιμετώπιση τυχόν ελλείψεων μπορεί να βοηθήσει στην επίλυση του προβλήματος. Η έλλειψη μαγνησί46 Holistic Life

ου, για παράδειγμα, έχει συνδεθεί με ημικρανίες,7 και αρκετές μελέτες υποδεικνύουν ότι η συμπλήρωση με το στοιχείο αυτό μπορεί να μειώσει τη συχνότητα των κρίσεων.8 Το συνένζυμο Q10 (CoQ10) είναι επίσης συνήθως χαμηλό σε πάσχοντες από ημικρανία.9 Η λήψη αυτού του αντιοξειδωτικού τύπου βιταμίνης μπορεί να μειώσει τη συχνότητα της ημικρανίας κατά το ήμισυ.10 Προτεινόμενες δόσεις: 200-600mg / ημέρα μαγνήσιο. 150mg / ημέρα CoQ10.

3. Δοκιμάστε το butterbur (πετασίτης) Αυτό το δημοφιλές βότανο που χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση της ινομυαλγίας λειτουργεί επίσης κατά των ημικρανιών, όπως δείχνουν αρκετές μελέτες. Όταν δοκιμάστηκε έναντι εικονικού φαρμάκου, ένα τυποποιημένο εκχύλισμα butterbur (Petasites hybridus) μείωσε σημαντικά τη συχνότητα των κρίσεων ημικρανίας, χωρίς να αναφερθούν ανεπιθύμητες ενέργειες ή με ήπιες ανεπιθύμητες ενέργειες (π.χ. ερυγές).11 Προτεινόμενη δοσολογία: 50-75mg δύο φορές την

Τα αυξανόμενα στοιχεία δείχνουν ότι η άσκηση μπορεί να είναι εξαιρετικά ωφέλιμη για τη θεραπεία της ημικρανίας, αλλά ένας συγκεκριμένος τύπος άσκησης γνωστός ως υψηλής έντασης διαλειμματική προπόνηση - όπου κάνετε εναλλαγές περιόδων έντονης άσκησης με λιγότερο έντονες περιόδους ανάκαμψης - μπορεί να είναι καλύτερος από τα υπόλοιπα είδη άσκησης. Οι επιστήμονες συνέκριναν πρόσφατα τις επιδράσεις των προπονήσεων HIIT δύο φορές την εβδομάδα με μέτρια συνεχή άσκηση και μια παρέμβαση ελέγχου και διαπίστωσαν ότι η HIIT είχε τα πιο ευεργετικά αποτελέσματα, μειώνοντας σημαντικά τον αριθμό των ημικρανιών μεταξύ των πασχόντων.14 Υπάρχουν πολλές δυνατότητες για προπονήσεις HIIT, αλλά να έχετε κατά νου ότι η άσκηση μπορεί να είναι η ίδια μια αιτία ημικρανίας για μερικούς ανθρώπους.

Βιβλιογραφικές αναφορές 1 J Headache Pain, 2013; 14: 1 2 N Engl J Med, 1966; 274: 359-68 3 Pediatr Neurol, 2003; 28: 9-15 4 Headache, 1995; 35: 355-7 5 Lancet, 1983; 2: 865-9 6 Nutr Health, 2017; 23: 47-50 7 Cephalalgia, 1993; 13: 94-81; Int Clin Psychopharmacol, 2016; 31: 287-92 8 Cephalalgia, 1996; 16: 257-63; Headache, 1991; 31: 298-301 9 Headache, 2007; 47: 73-80 10 Cephalalgia, 2002; 22: 137-41; Neurology, 2005; 64: 713-5 11 Neurology, 2004; 63: 2240-4; Altern Med Rev, 2001; 6: 303-10 12 Altern Med Rev, 1998; 3: 271-80 13 Eur Neurol, 1986; 25: 327-9 14 Scand J Med Sci Sports, 2018; 28: 1103-12.

Ημικρανία και Κβαντική Βιοανάδραση Γράφει η Δρ Βιολέττα Αννίνου, Ph.D Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (2016) εκτιμά ότι : • 303 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν τακτικά από ημικρανίες. Ο πονοκέφαλος ή κεφαλαλγία είναι μεταξύ των πιο κοινών διαταραχών του νευρικού συστήματος. • Σχεδόν το ήμισυ του ενήλικου πληθυσμού είχε τουλάχιστον έναν πονοκέφαλο μία φορά μέσα στο τελευταίο έτος. • Οι διαταραχές κεφαλαλγίας, οι οποίες χαρακτηρίζονται από υποτροπιάζουσα κεφαλαλγία, συνδέονται με τα προσωπικά και κοινωνικά βάρη, την αναπηρία, την έλλειψη ποιότητας ζωής και το οικονομικό κόστος. Σύμφωνα με έρευνα του Harvard (2013) η ανίχνευση της αιτίας, σύμφωνα με τη βιοχημική ταυτότητα του ατόμου, μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της συχνότητας και της έντασης της ημικρανίας. Επίσης, έρευνα των Mullally, Hall και Goldstein (2009), συγκεκριμένα αναφέρει πως η Κβαντική Βιοανάδραση είναι αποτελεσματικό εργαλείο στη θεραπεία της ημικρανίας και των πονοκεφάλων από ένταση ή στρες. Άλλες μελέτες δείχνουν ότι υπάρχουν διαφορές στη ροή του αίματος στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια τη ημικρανίας και των περιόδων χωρίς πόνο. Με τη χρήση της Κβαντικής Βιοανάδρασης, ένα άτομο μπορεί να αλλάξει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο και να διαχειριστεί καλύτερα έναν πονοκέφαλο. Οι περισσότερες μελέτες σχετικά με την Κβαντική Βιοανάδραση δείχνουν ότι οι πονοκέφαλοι καθίστανται ηπιότεροι και συμβαίνουν λιγότερο συχνά σε παιδιά και ενήλικες. Ενώ τα προληπτικά φάρμακα είναι διαθέσιμα για τους πάσχοντες από έντονες ημικρανίες, μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές, τοξικές και δυσάρεστες επιδράσεις. Η Κβαντική Βιοανάδραση μπορεί να λειτουργήσει προληπτικά με την επανεκπαίδευση των αντιδράσεων του νευρικού συστήματος στο άγχος – στρες, καθώς βοηθά στη χαλάρωση της έντασης των μυών και στην ανακούφιση από τον πόνο, δύο συνιστώσες των ημικρανιών. Εκπαιδεύει τις νοητικές λειτουργίες στο να ελέγχουν τις οργανικές αντιδράσεις, όπως ο καρδιακός ρυθμός, η αρτηριακή πίεση και η ένταση των μυών. Οι λειτουργίες του σώματος - όπως ο καρδιακός ρυθμός, η θερμοκρασία του δέρματος και η αρτηριακή πίεση - ελέγχονται ακούσια από το νευρικό σύστημα. Για παράδειγμα, δεν υπάρχει προσωπική θέληση ή επίγνωση στο να χτυπά η καρδιά με πιο γρήγορο ρυθμό. Αυτό συμβαίνει σε ασυνείδητο επίπεδο ως απάντηση στο περιβάλλον που μπορεί να προκαλέσει ένταση, νευρικότητα ή ενθουσιασμό. Η αξιολόγηση της κβαντικής βιοανάδρασης δίνει τη δυνατότητα ανάλυσης μέσα από 35 σελίδες, των παραγόντων που πυροδοτούν τους πονοκεφάλους ή τις ημικρανίες. Μέσα από την ανάλυση δίνονται οδηγίες για τον έλεγχο ορισμένων σωματικών διαδικασιών που όπως αναφέρθηκε γίνονται σε ασυνείδητο επίπεδο. Ο έλεγχος των λειτουργιών κάνει εφικτή την χαλάρωση, την ανακούφιση του πόνου και την βελτίωση της γενικής υγείας του οργανισμού. Μια περίοδος συνεδριών με Κβαντική Βιοανάδραση είναι βοηθητική επίσης στην επίτευξη της κατάλληλης χαλάρωσης με σκοπό τη μετατροπή των εγκεφαλικών κυμάτων, από κύματα beta (κατάσταση ανησυχίας) σε κύματα alpha ή theta (κατάσταση χαλάρωσης) για την αποτροπή του πονοκεφάλου ή της ημικρανίας. Το πρόγραμμα της Κβαντικής Βιοανάδρασης μειώνει την αντίδραση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος, το οποίο είναι υπεύθυνο για την ανταπόκριση στο στρες. Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα εμπλέκεται στη ρύθμιση του καρδιακού ρυθμού, της αρτηριακής πίεσης, της συστολής και διαστολής των αιμοφόρων αγγείων, της παραγωγής ιδρώτα, του ύπνου και της εγρήγορσης. Κατά τη διάρκεια του στρες, ο καρδιακός ρυθμός, η αρτηριακή πίεση και η παραγωγή ιδρώτα αυξάνονται, η αναπνοή γίνεται γρήγορη και η αδρεναλίνη όπως και άλλες ορμόνες απελευθερώνονται προκαλώντας τη συστολή των αιμοφόρων αγγείων και τη σύσπαση των μυών. Η βαθιά χαλάρωση αντιστρέφει πολλές από τις φυσικές απαντήσεις στο στρες που μπορούν να προκαλέσουν πονοκεφάλους. Επιπλέον, κατά τη βαθιά χαλάρωση, ο άνθρωπος παίρνει λιγότερες αναπνοές ανά λεπτό, αλλά αναπνέει πιο βαθιά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το «κολύμπι» των κυττάρων του αίματος σε οξυγόνο, πράγμα που σημαίνει ότι περισσότερο οξυγόνο φτάνει στους μυς και στον εγκέφαλο. Αυτή η αύξηση της παροχής οξυγόνου στον εγκέφαλο φαίνεται να βοηθά στην πρόληψη πονοκεφάλων. Επίσης η βαθιά χαλάρωση αλλάζει την ανταπόκριση του σώματός στην αδρεναλίνη και σε άλλες ορμόνες πίεσης, και με αυτόν τον τρόπο ο πονοκέφαλος απαιτεί αρκετά έντονη διαταραχή για να προκληθεί, συνεπώς συμβαίνει δυσκολότερα. Η βαθιά χαλάρωση δεν βοηθά μόνο στη μείωση της συχνότητας της κεφαλαλγίας, αλλά μπορεί να δώσει μεγαλύτερη αίσθηση αυτοέλεγχου καθώς και να μειώσει την ευερεθιστότητα, το άγχος, την κατάθλιψη, την αϋπνία και την αρτηριακή πίεση. Προτείνεται για τη συνεδρία της Κβαντικής Βιοανάδρασης, η πλήρης ανάλυση μικροβιολογικών εξετάσεων καθώς και μια μαγνητική τομογραφία (εξέταση που κάνει σαφείς τις εικόνες του εγκεφάλου χωρίς τη χρήση ακτινών Χ) για τη βεβαίωση ότι τα συμπτώματά των ατόμων δεν προέρχονται από παθολογικές αιτίες. Holistic Life 47

Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν υποφέρει έστω και μία φορά στη ζωή τους από πονοκέφαλο , αν και κάποιοι πάσχουν πολύ συχνότερα. Έτσι συχνά αναζητούν λύση σε ολιστικές μεθόδους αντιμετώπισης όπως ο βιοσυντονισμός που αποτελεί μία μηεπεμβατική, μη-επιβαρυντική, ανώδυνη, ακίνδυνη και χωρίς παρενέργειες μέθοδο.

Βιοσυντονισμός

Βιοφυσική θεραπεία για την κεφαλαλγία Γράφει η Κασσάνδρα Μουγιάκου, Ιατρός - Παθολόγος

ι κεφαλαλγίες (κοινώς πονοκέφαλοι) είναι ένα από τα πιο συχνά συμπτώματα που συναντάμε στην παθολογία. Μπορεί να οφείλονται σε κάποια ακίνδυνη επιβάρυνση ή σε κάποια πιο σοβαρή οξεία διαταραχή. Επομένως, είναι αναγκαίο να ολοκληρωθεί μια διεξοδική νευρολογική εξέταση πριν από τη θεραπεία. Όταν ο πονοκέφαλος είναι σύμπτωμα μιας σοβαρής διαταραχής όπως όγκοι, μεταστάσεις, εγκεφαλική αιμορραγία, μηνιγγίτιδα ή κάποια συνέπεια καρδιαγγειακών ή μεταβολικών διαταραχών, πρέπει να χρησιμοποιείται συμβατική ιατρική θεραπεία. Η βιοφυσική θεραπεία μπορεί να παρέχει υποστήριξη για τη βασική οργανική διαταραχή ή να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει στην ανακούφιση του πόνου και των συμπτωμάτων.

Οι τύποι των κεφαλαλγιών που συνήθως καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε είναι: ημικρανίες, κεφαλαλγίες τάσεως και νευραλγίες. Η βιοφυσική αξιολόγηση μπορεί να αποκαλύψει και, στις περισσότερες περιπτώσεις, να βοηθήσει στην εξάλειψη της πραγματικής αιτίας των συμπτωμάτων.

Τί είναι η βιοφυσική ρύθμιση;

Η βιοφυσική ρύθμιση βασίζεται στην αρχή της κβαντικής φυσικής σύμφωνα με την οποία η ύλη αποτελείται τόσο από μόρια όσο και από ενέργεια. Έχει αποδειχθεί ότι και τα κύτταρα του σώματός μας εκπέμπουν και λαμβάνουν ηλεκτρομαγνητικά σήματα. Όταν όμως η φυσιολογική ηλεκτρομαγνητική επικοινωνία των κυττάρων διαταραχθεί, π.χ. λόγω της «παρεμβολής» ενός παθογόνου μικροοργανισμού ή μιας τοξίνης, το αποτέλεσμα είναι η εκδήλωση ασθενειών. Για την διεξαγωγή της χρησιμοποιείται η γερμανική συσκευή BICOM, η οποία σκανάρει τις ηλεκτρομαγνητικές δονήσεις του σώματός μας, τις επεξεργάζεται και τις αποστέλλει πίσω στο σώμα τροποποιημένες, βοηθώντας το σώμα να απαλλαγεί από τα παθογόνα «παράσιτα». Η εξουδετέρωση ενός παθολογικού σήματος γίνεται με την αποστολή του ιδίου σε αντεστραμμένη φάση. 48 Holistic Life

Πρόκειται για μία ολιστική φυσική μέθοδο, μη-παρεμβατική, μη-επιβαρυντική, ανώδυνη, ακίνδυνη και χωρίς παρενέργειες. Με προσεκτική έρευνα για τα αίτια και συνεπή εφαρμογή, οι προοπτικές για την επιτυχή εξάλειψη των πονοκεφάλων είναι πολύ καλές, φτάνοντας το 80% των περιστατικών.

Ενεργειακή εκτίμηση

Στην ολιστική αντιμετώπιση των πονοκεφάλων, είναι απαραίτητη η διεξαγωγή μιας «ενεργειακής διάγνωσης», καθώς και η λήψη του πλήρους ιστορικού του ασθενούς. Παρακάτω συνοψίζονται τα πιο σημαντικά αίτια των χρόνιων πονοκεφάλων.

Αίτια που προκαλούν χρόνιο πονοκέφαλο • Προβλήματα στον αυχένα (αυχενικό σύνδρομο, άλατα, κακή κυκλοφορία του αίματος προς το κεφάλι). • Μπλοκάρισμα της κροταφογναθικής άρθρωσης. • Τροφικές δυσανεξίες (π.χ. γαλακτοκομικά, σιτηρά, κακάο, κόκκινο κρασί, γλυκαντικές ουσίες, πρόσθετα και συντηρητικά τροφίμων), αλλεργία σε εισπνεύσιμους μύκητες μούχλας, αρώματα.

• Ένταση (άγχος, στρες). • Επιβάρυνση των νευρικών κυττάρων από παθογόνους μικροοργανισμούς (βακτήρια, ιοί όπως ερπητοιοί, παράσιτα). • Τοξική επιβάρυνση (αμάλγαμα, βαρέα μέταλλα, συντηρητικά ξύλου, φορμαλδεΰδη, μούχλα). • Ορμονικές διαταραχές (π.χ. πονοκέφαλος κατά την εμμηνορρυσία). • Αρτηριακή υπέρταση. • Πεδία παρεμβολών (ουλές, οδοντιατρικές εστίες, παραρρίνιοι κόλποι, κοιλιά). • Αρνητική ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία (υπόγεια ρεύματα νερού, ασύρματα δίκτυα, πολύπριζα κ.α.). • Μπλοκαρισμένα κανάλια ή/και κέντρα ροής ενέργειας. • Έλλειψη ιχνοστοιχείων ή/και βιταμινών (μαγνήσιο, ασβέστιο, βιταμίνη Β2, Β6, Β9 ή φολικό οξύ, Β12, σύμπλεγμα βιταμινών Β, βιταμίνη D, βιταμίνη E). • Παρενέργειες φαρμάκων. • Έλλειψη ύπνου. • Νεοπλασίες (όγκοι).

Αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση των χρόνιων κεφαλαλγιών γίνεται με τα ίδια κριτήρια που ισχύουν σε όλες τις χρόνιες παθήσεις. Έτσι, ο σκοπός της θεραπείας είναι, από τη μια πλευρά η αφαίρεση των μπλοκαρισμάτων και των χρόνιων επιβαρύνσεων και από την άλλη, η αναζωογόνηση και η σταθεροποίηση της διαταραγμένης λειτουργίας των οργάνων. Εκτός από την εξισορρόπηση των κύριων μπλοκαρισμάτων (περιοχών δηλαδή όπου δεν ρέει σωστά η ενέργεια) έμφαση δίνεται και στην εξισορρόπηση των ενεργειακών καναλιών σύμφωνα με την παραδοσιακή κινέζικη ιατρική. Ανάλογα με την περιοχή που εκδηλώνεται ο πονοκέφαλος μπορεί να εμπλέκονται διαφορετικά ενεργειακά κανάλια – «μεσημβρινοί». Αυτά μπορεί να χρειάζονται είτε τόνωση είτε κατευνασμό. Όσον αφορά τις επιβαρύνσεις, αυτές εξαλείφονται έτσι ώστε να μην παρενοχλούν τη λειτουργία των επιμέρους οργάνων, του ανοσοποιητικού και γενικότερα του οργανισμού. Στην περίπτωση που διαπιστωθεί έλλειψη βιταμινών ή ιχνοστοιχείων διερευνείται εάν αυτό προέρχεται από πραγματική έλλειψή τους ή κακή απορρόφησή τους, και η αντιμετώπιση γίνεται αντίστοιχα.

Κλινικά περιστατικά

Η Νάσια Κ., 16 ετών, έπασχε από κεφαλαλγίες για περίπου ενάμιση χρόνο. Εμφανίζονταν 1-2 φορές την εβδομάδα, συνήθως στην αριστερή πλευρά του κεφαλιού και τις περισσότερες φορές συμπεριλάμβαναν και το αριστερό μάτι. Η ίδια περιέγραφε τον πόνο σαν πριόνισμα του κεφαλιού. Η ενεργειακή εξέταση έδειξε δυσανεξία στην πρωτεΐνη του αγελαδινού γάλατος. Συστήθηκε πλήρης αποχή από όλα τα γαλακτοκομικά και όλα τα προϊόντα που περιέχουν αγελαδινό γάλα. Από την πρώτη κιόλας εβδομάδα δεν επανήρθε ο πονοκέφαλος, ενώ μετά από τρεις συνεδρίες απευαισθητοποίησης από την πρωτεΐνη επανεισήγαγε τα γαλακτοκομικά στη διατροφή της. Μετά την εφαρμογή της μεθόδου τα γαλακτοκομικά δεν της προκαλούν πλέον πονοκέφαλο ενώ ο αποκλεισμός τους από τη διατροφή της διήρκησε σχεδόν ένα μήνα. Ο Χαράλαμπος Φλ., 53 ετών έπασχε από ημικρανία και ιλίγγους από την ηλικία των 15 χρόνων. Εξαιτίας των συμπτωμάτων του ακολουθούσε καθημερινή φαρμακευτική αγωγή. Στο πρώτο ραντεβού βρέθηκαν και εξισορροπήθηκαν μπλοκαρίσματα στην κροταφογναθική άρθρωση και στη βάση του κρανίου καθώς και στο 4ο και 6ο ενεργειακό κέντρο. Στο δεύτερο ραντεβού δήλωσε ότι τα συμπτώματά του ήταν όλα μειωμένα και δεν χρειάστηκε να πάρει κανένα φάρμακο. Επαναλήφθηκε το ξεμπλοκάρισμα της κροταφογναθικής άρθρωσης και του 6ου ενεργειακού κέντρου. Εντοπίστηκε επιβάρυνση από ένα παράσιτο και κάντιντα και έγινε πρόγραμμα εξισορρόπησής τους. Στο τρίτο ραντεβού δήλωσε ότι δεν είχε πλέον καθόλου συμπτώματα ούτε ημικρανίας ούτε ιλίγγου στο διάστημα των 2,5 εβδομάδων που μεσολάβησαν ενώ τη συγκεκριμένη ημέρα τον είχε πιάσει ένας ελαφρύς πονοκέφαλος. Αυτή τη φορά έγιναν ξεμπλοκαρίσματα σε ψυχολογικό επίπεδο και συνεχίστηκε η εξισορρόπηση των επιβαρύνσεων. Από τότε δεν είχε ούτε ημικρανία ούτε ίλιγγο. Η Έλενα Σ., 29 ετών έπασχε από καθημερινούς πονοκεφάλους τα τελευταία 8 χρόνια. Ακολουθούσε αγωγή που είχε συστήσει νευρολόγος αλλά ήθελε να τη διακόψει. Στο πρώτο ραντεβού ανιχνεύτηκαν κάποιες τροφικές δυσανεξίες, μπλοκάρισμα στην κροταφογναθική άρθρωση και στο πάνω μέρος του κεφαλιού. Βρέθηκε επίσης επιβάρυνση από βακτήριο, παράσιτο και τον ζυμομύκητα κάντιντα. Στο δεύτερο ραντεβού, μία εβδομάδα μετά, η γυναίκα ανέφερε ότι πέρα από την επομένη μέρα της θεραπείας όπου είχε έντονο πονοκέφαλο, την υπόλοιπη εβδομάδα δεν είχε κανένα σύμπτωμα. Συνεχίστηκε η απευαισθητοποίηση από τις τροφικές δυσανεξίες και η εξισορρόπηση του μπλοκαρίσματος στην περιοχή του κεφαλιού, του ορμονικού συστήματος, καθώς οι πονοκέφαλοι ήταν πιο έντονοι κοντά στην περίοδό της. Στο τρίτο ραντεβού, όπου είχε αδιαθετήσει στο ενδιάμεσο, ανέφερε έναν πονοκέφαλο με μειωμένη ένταση λίγο πριν την περίοδο ενώ οι υπόλοιπες μέρες ήταν χωρίς συμπτώματα. Οι εφαρμογές δεν είχαν ολοκληρωθεί κατά την σύνταξη του παρόντος άρθρου. Holistic Life 49

Η ημικρανία είναι μια νευρολογική διαταραχή, η οποία χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες κρίσεις πονοκεφάλου (με τον πόνο να εκδηλώνεται συνήθως στην μία πλευρά του κεφαλιού), που συνοδεύονται από ποικίλους συνδυασμούς συμπτωμάτων, όπως η ναυτία, ο εμετός και η ευαισθησία στο φως και στον θόρυβο. Υπολογίζεται ότι το 18% των γυναικών και το 6% των ανδρών ταλαιπωρούνται τακτικά από ημικρανία.

Health & healing

Γράφει η Δρ. Ανδρούλλα Σπίριτου Κοντίδου M.D.

Ημικρανία και Φυσική Αγγειακή θεραπεία

ημικρανία συγκαταλέγεται μεταξύ των νευρολογικών προβλημάτων. Οι χημικές και ηλεκτρικές διεργασίες των νευρικών κυκλωμάτων στα τριχοειδή αγγεία του εγκέφαλου δημιουργούν φλεγμονή με αποτέλεσμα να προκαλείται αγγειοσύσπαση ή αγγειοδιαστολή. Κύριο σύμπτωμα της ημικρανίας είναι ο πονοκέφαλος, συνήθως με μονόπλευρη ενόχληση. Ταλαιπωρεί πολλούς ανθρώπους, ιδιαίτερα προσβάλει τις γυναίκες και επηρεάζει την ποιότητα ζωής τους. Μπορεί να εξελιχθεί σε χρόνια πάθηση και επηρεάζεται από ψυχολογικούς, ορμονικούς και γονιδιακούς παράγοντες. Η διατροφή, η αυπνία, το αλκοόλ, ο καφές, συγκεκριμένες τροφές, το κάπνισμα και η χρήση φαρμάκων πυροδοτούν την κρίση. Συνήθως όταν εκδηλώνεται με ισχυρό πονοκέφαλο παραπονιούνται ότι νοιώθουν τον παλμό στο κεφάλι. Μπορεί να συνυπάρχει ναυτία, χλομάδα ή ζέσταμα με κοκκινίλα, μέχρι και εμετός. Μερικές φορές συνυπάρχουν μυϊκοί πόνοι, έλλειψη συγκέντρωσης, κακή διάθεση, και υπνηλία. Υπάρχουν περιπτώσεις που τους ενοχλεί το φως, οι ήχοι, οι μυρωδιές. Μπορεί να επηρεαστεί η όραση και να υπάρχει λάμψη, θάμπωμα, ή και σκοτείνιασμα. Υπάρχουν άτομα που υποφέρουν και με μουδιάσματα στα άκρα με δυσκολία στις κινήσεις, ακόμη και με μουδιάσματα στο πρόσωπο με δυσκολία στην ομιλία και στην συγκέντρωση. Σε πιο βαριές μορφές ίσως να συνυπάρχει διάρροια ή πολυουρία, ή και παροδικά πρηξίματα. Η διάρκεια της ημικρανίας συνήθως κρατά κάποιες ώρες έως λίγα εικοσιτετράωρα. Η συχνότητα και οι επαναλήψεις της ποικίλλουν. Μπορεί να είναι σποραδικές ή και καθημερινές ή ακόμα να είναι χρόνιο πρόβλημα. Η διάγνωση και η αντιμετώπιση είναι πολύ σημαντικές. Χρειάζεται να αποκλειστούν παθολογικές καταστάσεις και να γίνει κλινικός και εργαστηριακός έλεγχος.

50 Holistic Life

Η θεραπεία ποικίλει ανάλογα με την σοβαρότητα. Εκτός από τα παυσίπονα και τα αντιεμετικά, σημαντική είναι η αποφυγή διαφόρων τροφών ιδιαίτερα πριν τον ύπνο όπως η σοκολάτα. Σε άτομα με σοβαρούς μυϊκούς πόνους ή και σπασμούς μπορούν να επωφεληθούν με τις θεραπείες με ενέσιμα αλλαντικής τοξίνης το γνωστό Botox. Σήμερα υπάρχει η δυνατότητα χρήσης της επιστημονικά τεκμηριωμένης μεθόδου, της Φυσικής Αγγειακής θεραπείας. Πρόκειται για θεραπευτική μέθοδο χωρίς περιορισμούς και παρενέργειες. Δρα άμεσα στην μικροκυκλοφορία, στα τριχοειδή αγγεία υποβοηθώντας την καλυτέρευση της αιμάτωσης και οξυγόνωσης του οργανισμού. Μέσω της αγγειοκίνησης βοηθά και τροφοδοτεί όλα τα όργανα και τους ιστούς, δημιουργώντας ανανέωση και αποτοξίνωση. Εξισορροπεί τις λειτουργίες του οργανισμού, βελτιώνει το μεταβολισμό των κυττάρων, τις ορμόνες, αυξάνει την ΑΤΡ, την ενέργεια του κυττάρου. Ανανεώνει το ήπαρ, τα νεφρά, το γαστρεντερικό σύστημα κι εξισορροπεί τις λειτουργείες τους. Βοηθά τις φλεγμονές, τους μυϊκούς πόνους κ σπασμούς. Βελτιώνει την διάθεση και την γενική υγεία. Αποδεδειγμένα μετά από έρευνες σωρεία περιστατικών με σοβαρά προβλήματα ημικρανιών και πονοκεφάλων με τη φυσική αγγειακή θεραπεία αποτρέ-

πονταν οι κρίσεις ή και αποθεραπεύονταν, και βελτιωνόταν γενικότερα οι λειτουργίες του οργανισμού. Είναι χρήσιμο για όλους και όλες τις ηλικίες. Βιβλιογραφία

Banzer, W. (2001) Good quality management of BEMER 3000 application – referring to a multi – centric study. In: Wolf A Kafka (editor), 2nd Int. World Congress Bio-Electro-MagneticEnergy-Regulation, Emphyspace 2:24-6 Michaelis, H. (2001) The (placebo-controlled) effect of pulsed (BEMER 3000 typed) electromagnetic fields on human peripheral blood flow characteristics. In: Wolf A Kafka (editor), 2nd Int. World Congress Bio-Electro-Magnetic-Energy- Regulation, Emphyspace 2:29-31 The effectiveness of Physical vascular therapy BEMER® in supporting wound healing by increased tissue oxygenation in the wound area Prof. Dr. med. Bruno Schmied, PD Dr. med. Sascha A. Müller Department of Surgery Kantonsspital St. Gallen/Swizerland The effectiveness of Physical vascular therapy BEMER® in supporting wound healing by increased tissue oxygenation in the wound area Klopp, R. and Niemer, W. (2007); The effect of a pulsed electromagnetic field with special vasomotoric stimulation on a functional disorder in microcirculation. komplement.integr. med. 08, 47-53 summary: By treatment with BEMER plus system characteristics of microcirculation become decisively positive changed. Klopp r (2008); The effect of different application time and different intensity levels within the flux density range of the used BEMER 3000 system on the amount of change in characteristics in microcirculation and the decay behavior. isbn 978-3-033-01464-0; p425-431 summary: Prolonged application time increases the amount of change in characteristics in microcirculation and prolongs the decay, changes of intensity cause different results. Klopp r (2008); Comparison between immediate effect of an electromagnetic BEMER-field and an electromagnetic BEMER plus-field on change of characteristics within the superficial microvessels network in the subcutis of elderly male volunteers.; isbn 978-3-033-01464-0; p454-455

Holistic Life 51

Για οκτώ χρόνια, ο Chung-Jung Chiu, επιστήμονας από το Πανεπιστήμιο Tufts, έχει εργαστεί πάνω σε μια θεωρία που θα μπορούσε να αλλάξει όλα όσα σκεφτόμαστε σχετικά με τη γήρανση και την υγεία των ματιών. Η έρευνα του Chiu αποκαλύπτει ότι η μείωση της όρασης σχετίζεται ελάχιστα με την ηλικία ενώ έχει μεγάλη σχέση με τη διατροφή. Η ποσότητα των επεξεργασμένων, υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη, τροφίμων που καταναλώνουμε, δεν επηρεάζει μόνο τη σιλουέτα μας˙ επίσης συμβάλλει στην απώλεια της όρασής μας. Υπάρχει ωστόσο και η πρόληψη: μόνο μερικές αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η διατροφή χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη και η τακτική άσκηση, θα μπορούσαν να αποτρέψουν τα περισσότερα από τα οφθαλμικά προβλήματα, που για πολύ καιρό πίστευαν ότι είναι μέρος της φυσιολογικής διαδικασίας της γήρανσης.

Health & Healing

Από την Λιν ΜακΤάγκαρντ

Τέλεια όραση σε κάθε ηλικία Μπορείτε να διατηρήσετε την όρασή σας - και ακόμη και να αντιστρέψετε το γλαύκωμα ή τον καταρράκτη - μόνο με αλλαγές στη διατροφής σας

τη σύγχρονη ιατρική, ο καταρράκτης και το γλαύκωμα είναι για τα μάτια ό, τι είναι το γκρι χρώμα για τα μαλλιά: ένα αναπόφευκτο σημάδι της γήρανσης. Ένα μέτρο του πόσο στενά είναι συνδεδεμένες με τη γήρανση τέτοιες παθήσεις όπως ο καταρράκτης, είναι η ορολογία που χρησιμοποιείται: η πιο κοινή μορφή καταρράκτη στη Δύση είναι αυτή που αναφέρεται ως «γεροντικός καταρράκτης» που αναπτύσσεται μετά την ηλικία των 50 ετών. Καθώς γερνάμε, αυτή η επιδείνωση της όρασης θεωρείται αναπόφευκτη. Με τα τρέχοντα στατιστικά στοιχεία, σχεδόν τα δύο τρίτα των ηλικιών άνω των 50 ετών αναπτύσσουν καταρράκτη και το 90% αναπτύσσουν την ασθένεια πάνω από την ηλικία των 60 ετών. Επίσης, 2% των ατόμων ηλικίας 40 έως 50 ετών και το 8% άνω των 70 ετών αναπτύσσει γλαύκωμα.

Οι γιατροί συχνά δεν λένε στην πλειονότητα των ασθενών με καταρράκτη ότι αναπτύσσουν την ασθένεια μέχρι την πλήρη εξέλιξή της. Ο λόγος είναι κυρίως ότι έχουν διδαχθεί στην ιατρική σχολή πως, καθώς δεν μπορεί να γίνει τίποτα άλλο εκτός από τη χειρουργική επέμβαση, μπορούν να αφήσουν το πρόβλημα να προχωρήσει μέχρι ο ασθενής να μην βλέπει πια και μετά να ακολουθήσει η χειρουργική αποκατάσταση. Όμως νέα στοιχεία δείχνουν ότι ασθένειες όπως ο καταρράκτης και το γλαύκωμα μπορούν να προληφθούν, καθώς σχετίζονται με τη διατροφή, τη διατροφική κατάσταση και την πρόσληψη ορισμένων περιβαλλοντικών τοξινών. Στην πραγματικότητα, νέα συγκλονιστικά στοιχεία έχουν πλέον συνδέσει την ανάπτυξη καταρράκτη με ένα από τα πιο ευρέως διαδεδομένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται από τα άτομα άνω των 50 ετών: τις 52 Holistic Life

στατίνες. Μια ομάδα στο Πανεπιστήμιο Columbia στο Βανκούβερ του Καναδά, εξέτασε δύο βάσεις δεδομένων για άνδρες ηλικίας άνω των 40 ετών: η πρώτη περιλάμβανε πάνω από 162.000 περιπτώσεις οπτικής αδιαφάνειας ή καταρράκτη, σε σύγκριση με περισσότερους από 650.000 υγιείς μάρτυρες, ενώ η δεύτερη περιλάμβανε περίπου 45.000 ασθενείς με καταρράκτη και περίπου 450.000 υγιή άτομα ελέγχου. Η ομάδα του Βανκούβερ ανακάλυψε ότι ο κίνδυνος αυξανόταν κατά 27% σε ασθενείς που λάμβαναν οποιοδήποτε από τα φάρμακα στατίνης για περισσότερο από ένα χρόνο,1 και η ζημιά του φακού του ματιού ήταν αρκετή για να απαιτηθεί χειρουργική επέμβαση. Αυτό ακολουθεί τα ευρήματα προηγούμενων μελετών που συγκρίνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καταρ-

ράκτη μεταξύ των ασθενών με διαβήτη τύπου 2 και των ασθενών που λαμβάνουν στατίνες. Ενώ οι ασθενείς με διαβήτη διατρέχουν κίνδυνο 82%, ο κίνδυνος του χρήστη στατίνης αυξάνεται κατά 57%. Σε μια μελέτη, καναδοί ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Waterloo στο Οντάριο εξέτασαν 6.397 ασθενείς που υποβλήθηκαν σε θεραπεία για καταρράκτη σε οφθαλμική κλινική. Από αυτούς, 452 είχαν διαβήτη και 56% από αυτούς λάμβαναν επίσης φάρμακο στατίνης.2 Η ομάδα του Οντάριο πιστεύει ότι, όταν ισορροπούν όλοι οι άλλοι δυνητικοί παράγοντες, ο κίνδυνος καταρράκτη που σχετίζεται με την ηλικία είναι παρόμοιος και για τους δύο τύπους ασθενών. Αυτό θέτει τις στατίνες στην ίδια κατηγορία κινδύνου με μία από τις κύριες γνωστές αιτίες καταρράκτη. Οι φαρμακευτικές αγωγές εμπλέκονται επίσης στο γλαύκωμα. Στοιχεία που βασίστηκαν σε περισσότερες από 3.400 γυναίκες, ηλικίας 40 ετών και άνω, που συμμετείχαν στην τριετή αμερικανική έρευνα για την υγεία και τη διατροφή NHANES (US National Health and Nutrition Examination Survey 2005-2008), ανακάλυψαν ότι όσες λάμβαναν το αντισυλληπτικό χάπι για περισσότερα από τρία χρόνια είχαν διπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν γλαύκωμα.3 Ωστόσο, ίσως περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο μέρος του σώματος, οι γιατροί ενεργούν λες και τα μάτια να έχουν μια δική τους ζωή που δεν συνδέεται με το υπόλοιπο σώμα μας. Η ιατρική τείνει να βλέπει τα προβλήματα των ματιών ως καθαρά μηχανικά ένας αμφιβληστροειδής που κάπως αποκολλήθηκε, ένας βολβός που με κάποιο τρόπο έχει υποστεί βλάβη ή που αρνείται πεισματικά να λειτουργήσει σωστά ή να αντισταθεί στο θόλωμα, μια κακή τύχη, κάτι που «απλώς συνέβη». Συνεπώς, η επικρατούσα ιατρική προσέγγιση είναι η χειρουργική ή χημική αποκατάσταση των φακών ή των μυών των ματιών, ώστε να διορθωθεί η όραση προσπαθώντας να θεραπεύσει τα συμπτώματα, αλλά όχι την υποκείμενη αιτία. Όμως στις περισσότερες περιπτώσεις, η υποκείμενη αιτία δεν είναι κατανοητή και σίγουρα δεν συνδέθηκε ποτέ με τη διατροφή ή με άλλα φάρμακα που ενδεχομένως λαμβάνονται. Ωστόσο, τουλάχιστον ένας γιατρός στο Ηνωμένο Βασίλειο αμφισβήτησε αυτή την προσέγγιση. Ο οφθαλμίατρος Στάνλεϊ Έβανς πήγε στην Αφρική το 1964 για ένα ερευνητικό πρόγραμμα σχετικά με τις αιτίες και την πρόληψη της τύφλωσης στην Αφρική. Σχεδίαζε να παραμείνει για πέντε χρόνια, αλλά κατέληξε εκεί για 17 χρόνια σε ένα εκτεταμένο ερευνητικό πρόγραμμα για τις αιτίες, την πρόληψη και τη διατροφική διόρθωση της τύφλωσης και πολλών οφθαλμικών παθήσεων. Ο Έβανς συγκέντρωσε επίσης αμέτρητες περιπτώσεις ασθενών στην Αφρική και το Ηνωμένο Βασίλειο (και μάλιστα από πολλές άλλες χώρες), οι οποίες βοηθήθηκαν ή θεραπεύθηκαν απλώς μέσω της διατροφής, της χρήσης συμπληρωμάτων και κάποιων ασκήσεων για τα μάτια. Ο Έβανς έκανε τη σύνδεση ανάμεσα σε πολλές οφθαλμικές διαταραχές και διατροφικές ανεπάρκειες και, αφού μελέτησε ποιες θρεπτικές ουσίες επηρέαζαν συγκεκριμένα μέρη του ματιού, ανέπτυξε μια διαιτητική θεραπεία που βοήθησε χιλιάδες ασθενείς με ένα πλήθος υποτιθέμενων αθεράπευτων ασθενειών. Όταν ο Έβανς επέστρεψε στη Βρετανία στις αρχές της δεκαετίας του ‘80, δημοσίευσε μεγάλο μέρος της

έρευνάς του σε σημαντικά περιοδικά οφθαλμολογίας όπως το The Optician. Ακόμη και στη δεκαετία του 1990, ο Έβανς υποστήριζε ότι η έρευνα που διεξήγαγε και δημοσίευσε για περίπου 44 χρόνια επιβεβαιώθηκε απλώς από άλλες πηγές. Στην πραγματικότητα, ανέφερε με χιούμορ, ότι η φαρμακευτική εταιρεία Roche κάποτε διοργάνωσε συνέδριο για τη μελέτη των βιταμινών Ε, C και Α και του ρόλου τους στην πρόληψη του καταρράκτη, όταν το τμήμα συμπληρωμάτων της Roche είχε ήδη αναπτύξει τις βιταμίνες που είχε χρησιμοποιήσει για τους ασθενείς του για πολλά χρόνια. Πολλοί ορθομοριακοί γιατροί έχουν επανειλημμένα αντιγράψει την εμπειρία του Στάνλεϊ Έβανς, αντιμετωπίζοντας επιτυχώς τις εκφυλιστικές ασθένειες των ματιών με μια απλή συνταγή για σωστή διατροφή και συμπληρώματα διατροφής. Όπως έχουν επιβεβαιώσει όλοι στη δουλειά τους, ο κύριος λόγος για τις οφθαλμικές ασθένειες καθώς γερνάμε είναι το οξειδωτικό στρες. Αυτό μπορεί να προκληθεί από περιβαλλοντικές τοξίνες όπως το κάπνισμα και τα φυτοφάρμακα, τα φάρμακα, αλλά κυρίως λόγω της κακής διατροφής.

Αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα

Η κύρια άμυνα του ματιού ενάντια στο οξειδωτικό στρες είναι τα αντιοξειδωτικά, ιδιαίτερα η βιταμίνη C, η βιταμίνη Ε και η γλουταθειόνη. Η βιταμίνη C είναι ιδιαίτερα σημαντική γιατί, όταν εισέρχεται σε ένα κύτταρο, εμποδίζει τις ελεύθερες ρίζες να βλάψουν το DNA του πυρήνα του κυττάρου καθώς και τις πολυάριθμες μεταβολικές οδούς στους ιστούς που περιβάλλουν τα κύτταρα. Όταν ένα κύτταρο έχει επαρκή βιταμίνη Ε, η κυτταρική μεμβράνη μπορεί να λειτουργήσει ως φρουρός, αποτρέποντας την οξείδωση και μειώνοντας τη βλάβη,4 ακόμη και σταματώντας οποιαδήποτε βλάβη στους φωτοϋποδοχείς. Η βιταμίνη Ε που βρίσκεται στο λιπαρό στρώμα της κυτταρικής μεμβράνης μπορεί να αποτρέψει την οξείδωση των λιπαρών οξέων και των πρωτεϊνών της,5 και μπορεί ακόμη και να μειώσει την πίεση στο μάτι, την αιτία του γλαυκώματος. Αυτές οι βιταμίνες μπορούν επίσης να βοηθήσουν περίπτωση της ωχράς κηλίδας, στο κεντρικό τμήμα του αμφιβληστροειδούς που είναι γνωστό ότι εκφυλίζεται καθώς μεγαλώνουμε και φαίνεται να λειτουργεί σε συνέργεια.6 Όμως η οξειδωτική βλάβη από το φως καταναλώνει τεράστιες ποσότητες αυτών των αντιοξειδωτικών. Στην πραγματικότητα, η συγκέντρωση της βιταμίνης C στο μάτι είναι 20 φορές υψηλότερη από τη συγκέντρωσή της στο αίμα.7 Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να παίρνουμε τεράστιες ποσότητες αυτής της βιταμίνης και των άλλων αντιοξειδωτικών για να επιτύχουμε οποιοδήποτε πραγματικό όφελος, ιδιαίτερα εάν έχουμε ήδη δείξει σημάδια εμφάνισης των οφθαλμικών παθήσεων. Εντούτοις, σύμφωνα με τον ορθομοριακό επιστήμονα Ρόμπερτ Σμιθ, τόσο ισχυρές είναι αυτές οι βιταμίνες, που τα γερασμένα μάτια δείχνουν βελτίωση σε περιοχές όπως ο αμφιβληστροειδής, το οπτικό νεύρο και τα αιμοφόρα αγγεία που θρέφουν τα μάτια μετά από μόλις δύο εβδομάδες λήψης 600mg βιταμίνης C (στην περίπτωση που δεν έχουν ανεπάρκεια της βιταμίνης).8 Οι παρακάτω είναι οι κύριες ασθένειες της γήρανσης του ματιού και οι τρόποι καταπολέμησής τους με τη διατροφή.

Γλαύκωμα

Αποτελώντας μια από τις κύριες αιτίες τύφλωσης στο Ηνωμένο Βασίλειο, το γλαύκωμα εμφανίζεται όταν αυξάνεται η πίεση του ματιού λόγω απόφραξης της εκροής του υδατικού υγρού (του υγρού μεταξύ του φακού και του κερατοειδούς) και τελικά προκαλεί βλάβη στο οπτικό νεύρο. Οι γνωστές μέθοδοι αντιμετώπισης του γλαυκώματος είναι συνήθως η χειρουργική επέμβαση ή μια ποικιλία φαρμάκων που στοχεύουν στη σύσφιξη της κόρης του οφθαλμού, αναστέλλουν την έκκριση του υδατικού υγρού, βοηθούν στην υδατική εκροή και / ή ακόμα και στη μείωση της υπέρτασης στο μάτι - με διαφορετικά επίπεδα επιτυχίας. Η χειρουργική επέμβαση θεωρείται απαραίτητη αν η πίεση στο μάτι είναι πολύ υψηλή και τα φάρμακα δεν έχουν καταφέρει να τη μειώσουν. Ο Έβανς υποστηρίζει από την εμπειρία του ότι πολλές περιπτώσεις γλαυκώματος είναι αποτέλεσμα διατροφικής ανεπάρκειας. Ειδικότερα, η ανεπάρκεια βιταμίνης Α προκαλεί την μαλάκυνση του κερατοειδούς και η υφή του μεταβάλλεται από την υαλώδη όψη σε μια ματ επιφάνεια. Μπορεί ακόμη και να προκαλέσει την πλήρη κατάρρευση του κερατοειδούς. Εκτός από τη έλλειψη αρκετών καροτενοειδών στη διατροφή, το υπερβολικό οινόπνευμα καταστρέφει τη βιταμίνη Α και μπορεί να είναι υπεύθυνο για την αλλαγή της διαπερατότητας των συνδετικών ιστών κατά τις πρώιμες αλλαγές του κερατοειδούς που προκαλούνται από ανεπάρκεια βιταμίνης Α. Οι άλλοι κύριοι ένοχοι είναι τα φάρμακα και η διατροφή που αποτελείται από επεξεργασμένες τροφές που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη.

Καταρράκτης

Μετά από υπερβολική οξειδωτική βλάβη, αναπτύσσεται θολότητα στον κρυσταλλικό φακό του οφθαλμού ή της κάψας του φακού, καθώς απορροφά νερό και πρήζεται. Ποικίλλοντας σε βαθμό από ήπια έως πλήρη αδιαφάνεια που εμποδίζει τη διέλευση του φωτός, ο καταρράκτης είναι η κύρια αιτία τύφλωσης στις υποανάπτυκτες χώρες. Ωστόσο, περίπου 11 εκατομμύρια Αμερικανοί έχουν καταρράκτη, όπως και ένας στους τρεις Βρετανούς. Κατά το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μας, ο ιστός του φακού μπορεί να επιδιHolistic Life 53

Minami Nutrition MorDHA Ω-3 και ειδικά DHA για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου και των ματιών αλλά και απαραίτητο διατροφικό στοιχείο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού καθώς υποστηρίζει την ανάπτυξη, την λειτουργία, την όραση, και την εγκεφαλική ανάπτυξη του εμβρύου. Έχουν απομακρυνθεί ο υδράργυρος, ο μόλυβδος, τα εντομοκτόνα, τα ζιζανιοκτόνα, οι διοξίνες και οι λοιπές περιβαλλοντολογικές μολύνσεις που βρίσκονται στα ψάρια, με μια φιλική προς το περιβάλλον επεξεργασία. Το ΜοrDHA είναι μια φυσική πηγή άνω του 75% υψηλής καθαρότητας συμπυκνωμένου Ω-3 που προέρχεται από φαρμακευτικής καθαρότητας ιχθυέλαιο. Με φυσική βιταμίνη Ε. ΑΜ HEALTH: τηλ. 210 5136008, www.amhealth.biz

A.Vogel VISION COMPLEX Συμπλήρωμα διατροφής με αντιοξειδωτική δράση, πλούσιο σε λουτεΐνη, βήτα-καροτένιο ψευδάργυρο και ζεαξανθίνη για τη διατήρηση της υγείας των ματιών και της όρασης. Βελτιώνει την όραση, την αιματική ροή στη μικροκυκλοφορία και τα τριχοειδή, προστατευει τα μάτια από τις βλαβερές ηλιακές ακτίνες στις εσωτερικές δομές του αμφιβληστροειδούς, προλαμβάνει παθήσεις των ματιών. ΗΕΑLTHCODE: τηλ: 210 9408880, www.avogel.gr

ULTRA LUTEIN από τη Natures plus

Μελέτες έχουν δείξει ότι όσοι λαμβάνουν υψηλές ποσότητες καροτενοειδών (ιδίως τα δύο ισχυρότερα: την λουτεΐνη και την ζεαξανθίνη) έχουν πολύ μικρότερα ποσοστά προσβολής από καταρράκτη και εκφυλισμό της ωχρής κηλίδας, σοβαρές παθήσεις των ματιών, πολύ διαδεδομένες σε ηλικίες άνω των 60-65. Ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες: γυναίκες, καπνιστές, έχοντες μπλε μάτια, έχοντες ιστορικό υπέρτασης και καρδιαγγειακών παθήσεων, παχύσαρκοι, όσοι εκτίθενται πολύ στον ήλιο, όσοι τρώνε μικρές ποσότητες φρούτων και λαχανικών. APOLLONIAN NUTRITION: τηλ. 210 6134604, www.apolloniannutrition.gr

VISIONACE Vitabiotics

Original

από

τη

Eξειδικευμένη σύνθεση θρεπτικών συστατικών με αποδεδειγμένη ωφέλιμη δράση στην υγεία των ματιών. Περιέχει εστέρες λουτεΐνης με λουτεΐνη και ζεαξανθίνη, καροτενοειδή ιδιαίτερα ωφέλιμα για την υγεία των ματιών, την καθυστέρηση της εκφύλισης των ιστών των ματιών και την καθυστέρηση της εξέλιξης παθήσεων των ματιών που σχετίζονται με την ηλικία, αντιοξειδωτικά, όπως οι βιταμίνες C και E, βιοφλαβονοειδή, εκχύλισμα Bilberry (μύρτιλλο), βιταμίνη Α, ψευδάργυρο, σύμπλεγμα βιταμινών Β και ιώδιο. DΟUNI Health Products: τηλ. 210 9941451, www.douni.gr 54 Holistic Life

ορθώνεται για να διατηρεί άθικτες τις πρωτεΐνες του φακού, αλλά με τη γήρανση και τις βλάβες λόγω οξείδωσης από την απορρόφηση των υπεριωδών ακτίνων και της ιονίζουσας ακτινοβολίας ο ιστός των φακών δεν μπορεί να διατηρηθεί σε καλή κατάσταση9 η κρυσταλλική πρωτεΐνη τους καθίσταται θολή και το απορροφημένο νερό προκαλεί διόγκωση. Εκτός από το διαβήτη και φάρμακα όπως οι στατίνες, άλλοι παράγοντες που προκαλούν ή επιβαρύνουν την πάθηση περιλαμβάνουν τις τοξίνες, το τραύμα, την ακτινοβολία, τα συνταγογραφούμενα και μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, το αλκοόλ και τη χρήση καπνού. Αν και η ηλικία μπορεί να είναι ένας παράγοντας αρχικά, δεν είναι σίγουρα η αιτία. Όπως επεσήμανε συχνά ο Έβανς, πολλοί άνθρωποι στην ηλικία των 90 ετών είναι απαλλαγμένοι από καταρράκτη και το έργο του στην Αφρική τον έπεισε ότι πρόκειται βασικά μια διατροφική διαταραχή. Πράγματι, αυτός όπως και άλλοι γιατροί είχαν αρκετή εμπειρία αποδεικνύοντας ότι, όταν ένα άτομο ακολουθεί μια καλή διατροφή, δεν είναι πιθανό να δημιουργηθεί καταρράκτης. Όταν ξεκινά ο καταρράκτης, τα πρωτεϊνικά κύτταρα του φακού αρχίζουν να αλλάζουν σταδιακά. Όταν η πρωτεΐνη του φακού ολοκληρώσει αυτό το μετασχηματισμό, η βλάβη είναι μη αναστρέψιμη, όμως εάν βελτιώσετε τη διατροφή σας και πάρετε τα κατάλληλα συμπληρώματα έγκαιρα πριν από αυτό, τα κύτταρα που βρίσκονται ακόμα στη διαδικασία αλλαγής μπορούν να αντιστραφούν και να αποκατασταθεί η διαφάνεια του φακού. Σύμφωνα με τον Έβανς, ακόμη και όταν έχει αρχίσει ο καταρράκτης, αν ληφθούν τα μέτρα αυτά, η ανάπτυξή του μπορεί σε πολλές περιπτώσεις να αποτραπεί. Έτσι, ακόμη και αν ο καταρράκτης αναπτύσσεται εδώ και χρόνια πριν ξεκινήσετε τη διατροφική σας θεραπεία, μπορείτε να βελτιώσετε την οπτική οξύτητά σας απλώς διατηρώντας μια καλή διατροφή. Ο καταρράκτης δεν θα αναπτυχθεί περαιτέρω και μπορείτε να αποφύγετε ή τουλάχιστον να καθυστερήσετε τη χειρουργική επέμβαση για αρκετά χρόνια. Αυτό είναι πάντα προτιμότερο για τη χειρουργική επέμβαση επειδή, μόλις αφαιρεθεί ο κρυσταλλικός φακός, θα χρειαστείτε έναν τεχνητό φακό με τη μορφή γυαλιών, φακούς επαφής ή εμφύτευμα - κανένα από τα οποία δεν έρχεται χωρίς μειονεκτήματα ή κινδύνους. Τα γυαλιά περιορίζουν σημαντικά την όραση, ενώ οι φακοί επαφής μπορεί να προκαλέσουν έλκος του κερατοειδούς και γλαύκωμα καθώς και άλλες επιπλοκές που απειλούν τη θέα. Ακόμη και όταν η χειρουργική επέμβαση καταρράκτη είναι επιτυχής, υπάρχουν εγγενείς κίνδυνοι με τη χρήση εμφυτευμάτων φακών, συμπεριλαμβανομένου του γλαυκώματος, της ενδοφθάλμιας φλεγμονής και της βλάβης του υαλοειδούς κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης, πιθανώς προκαλώντας αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς.

Η επιβάρυνση από φαρμακευτικές αγωγές

Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι οι ασθενείς που παίρνουν φάρμακα στατίνης έχουν αυξημένο κίνδυνο καταρράκτη - όπως οι ασθενείς με διαβήτη τύπου 2. Σε μία μελέτη, οι πάσχοντες από διαβήτη τύπου 2 είχαν 82% αυξημένο κίνδυνο, ενώ οι λήπτες στατίνης είχαν 57% αυξημένο κίνδυνο.

Άλλα πιθανά αίτια του καταρράκτη

• Σταγόνες πιλοκαρπίνης, που χρησιμοποιούνται για το γλαύκωμα. • Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο καταρράκτη κατά 40%.1 • Υπερβολική ηλιοθεραπεία (εάν η διατροφή είναι ανεπαρκής στις κατάλληλες βιταμίνες). • Χειρουργική με λέιζερ για διόρθωση της μυωπίας. • Κορτιζόνη και άλλα στεροειδή. •Βαριά μέταλλα. Αν καπνίζετε, το κάδμιο πηγαίνει κα-

τευθείαν στον φακό,2 και η έκθεση σε μόλυβδο έχει επίσης συνδεθεί με καταρράκτη.3

Διατροφή για την πρόληψη των οφθαλμικών ασθενειών

Το ακόλουθο διατροφικό πρόγραμμα έχει αποδειχθεί ότι επιβραδύνει ή εμποδίζει το σχηματισμό καταρράκτη και γλαυκώματος. Στην πραγματικότητα, αναφέρει ο Σμιθ, ολόκληρη η οικογένεια των καροτενοειδών αποτελεί εκπληκτική τροφή για τα μάτια, αλλά η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη που βρίσκονται στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, αποτελούν τα κύρια συστατικά του φίλτρου που εμποδίζει το μπλε φως να περάσει στον αμφιβληστροειδή. Επιλέξτε μια δίαιτα πλούσια σε πρωτεΐνες. Ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους οι Αφρικανοί ανέπτυσαν καταρράκτη και άλλες οφθαλμικές παθήσεις, αποκαλύπτει ο Έβανς, ήταν η σημαντική έλλειψη πρωτεϊνών. Στόχος τα 70-80 g πρωτεΐνης καθημερινά, όπου θα πρέπει να περιλαμβάνονται πολλά ψάρια. Τα θαλασσινά με κόκκινο χρώμα όπως τα καβούρια, ο αστακός, οι γαρίδες και ο σολομός είναι πλούσια σε ασταξανθίνη, ένα αντιοξειδωτικό που είναι γνωστό ότι βελτιώνει την οπτική οξύτητα όταν καταναλώνεται σε μέτριες ποσότητες. Μόνο 6 mg / ημέρα μπορούν να βελτιώσουν την οπτική οξύτητα.10 Τρώτε πράσινα και μπλε φρούτα και λαχανικά. Όλα τα καροτενοειδή αντιοξειδωτικά είναι ωφέλιμα για τα μάτια σας, αλλά το σπανάκι, το λάχανο και η λαχανίδα είναι ιδιαίτερα πλούσια σε λουτεΐνη, το βασιλιά της οικογένειας των καροτενοειδών όσον αφορά την υγεία των ματιών.11 Οι ανθοκυανίνες, που βρίσκονται στα μπλε και μωβ φρούτα όπως τα βατόμουρα, τα κόκκινα σταφύλια και τα μπλε μούρα, μπορούν να βοηθήσουν τη νυχτερινή όραση.12 Αγνοήστε τη συνήθη συμβουλή που δεν επιτρέπει τα αβγά λόγω χοληστερόλης. Οι κρόκοι αβγών είναι πλούσιοι σε λουτεΐνη, όπως τα ακτινίδια, τα σταφύλια και το καλαμπόκι. Προτιμήστε τη Μεσογειακή διατροφή. Μαγειρέψτε με φρέσκα προϊόντα που περιλαμβάνουν πολλά φρέσκα, οργανικά φρούτα και λαχανικά, ελαιόλαδο, όσπρια και πρωτεΐνες καλής ποιότητας. Πιείτε με μέτρο. Ένα ή δύο ποτά την ημέρα μπορεί να μειώσουν κατά το ήμισυ τον κίνδυνο ανάπτυξης καταρράκτη σε σύγκριση με όσους δεν πίνουν καθόλου ή εκείνους που πίνουν περισσότερο.13 Κόψτε το κάπνισμα. Δεν είναι καλό για τους πνεύμονές σας, αλλά είναι σχεδόν εξίσου κακό για τα μάτια σας.11 Μειώστε τα φάρμακα. Εκτός από τις στατίνες, τα στεροειδή και τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα όπως η ασπιρίνη, τα αντικαταθλιπτικά, τα αντιπηκτικά, τα αντιόξινα, τα αντιβιοτικά, ορισμένα αντιψυχωσικά και ακόμη και τα αντιισταμινικά φάρμακα έχουν συνδεθεί με οφθαλμικές διαταραχές. Ασκηθείτε. Η άσκηση έχει αποδειχθεί ότι βοηθά στην πίεση του ματιού, στον καταρράκτη και ακόμη και στην μυωπία. Μόλις 25 λεπτά περπατήματος κάθε μέρα μπορεί να κάνει τη διαφορά. Φορέστε καπέλο και γυαλιά όταν ο ήλιος είναι έντονος. Η συνεχής έκθεση των ματιών σας σε έντονο ηλιακό φως συνδέεται με υψηλή συχνότητα εμφάνισης καταρράκτη.14 Κάντε διαλείμματα από τον υπολογιστή σας. Ας το παραδεχτούμε: το μπλε φως που εκπέμπεται από τους υπολογιστές, τα τάμπλετς και τα κινητά τηλέφωνα σίγουρα δεν είναι ό,τι καλύτερο για τα μάτια σας.

Συμπληρώματα για υγιή μάτια

Τα αντιοξειδωτικά έχουν αποδειχθεί ότι έχουν συνεργιστικές επιδράσεις στην αποκατάσταση ή πρόληψη της οξειδωτικής βλάβης. Και εκτός από τις ευεργετικές επιδράσεις των βιταμινών Α και C, έχει αποδειχθεί ότι η βιταμίνη Ε μειώνει την πίεση στο μάτι και προστατεύει τους φωτοϋποδοχείς από την οξειδωτική βλάβη. Βιταμίνη Α (ως βήτα-καροτίνη)

Ο ρόλος του φωτός

Ρόμπερτ Σμιθ, συγγραφέας του The Vitamin Cure for Eye Disease (Basic Health Publications, 2012), υποστηρίζει ότι ένας άλλος μεγάλος ένοχος του οξειδωτικού στρες του οφθαλμού είναι το υπερβολικό φως, το οποίο παράγει ελεύθερες ρίζες - δηλαδή μόρια με μη δεσμευμένο ηλεκτρόνιο που είναι εξαιρετικά αντιδραστικά και μπορούν να βλάψουν τη βιοχημεία μέσα σε ένα κύτταρο. Τα μάτια είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα επειδή βρίσκονται στην επιφάνεια του σώματος. Όπως έγραψε ο Σμιθ: «Πιστέψτε το ή όχι, κάθε φορά που βγαίνουμε στο φως του ήλιου, σχεδόν όλη η χρωστική ουσία στους φωτοϋποδοχείς λευκαίνεται μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα και πρέπει να αναγεννηθεί πριν ξαναβρεθούμε στο σκοτάδι. «Αυτή η χρωστική ουσία αναγεννάται με βιταμίνη Α, την οποία πρέπει να προμηθευτούμε από τις τροφές. Μετά από πολλές δεκαετίες έξω στο λαμπρό φως του ήλιου (και με ανεπαρκή θρεπτικά συστατικά από τη διατροφή), μπορεί να δημιουργηθεί οξειδωτική βλάβη και να προκαλέσει δυσλειτουργία των κυττάρων ή και το θάνατό τους.» Καθώς τα χρόνια περνούν, το οξειδωτικό στρες μπορεί να κατακλύσει τις αντιοξειδωτικές άμυνες του ματιού και να γίνει ένας σημαντικός παράγοντας στις οφθαλμικές παθήσεις που συνδέονται με την ηλικία.1 Από την άλλη πλευρά, λέει ο Σμιθ, ορισμένες τροφές όταν καταναλώνονται τακτικά, βοηθούν να κρατήσετε την καλή όρασή σας ακόμα και σε προχωρημένη ηλικία.

Προτεινόμενη ημερήσια δοσολογία: 5000-25.000 IU (αλλά με επίβλεψη). Βιταμίνη C, που σε υψηλές δόσεις φαίνεται να μειώνει την πίεση των ματιών Προτεινόμενη ημερήσια δόση: 1-10 g. Βιταμίνη Ε Προτεινόμενη ημερήσια δόση: 400-500 IU. Ιχθυέλαια (ωμέγα-3) Προτεινόμενη ημερήσια δοσολογία: τουλάχιστον 1.400 mg ΕΡΑ και 1.000 mg DHA. Σύμπλεγμα βιταμινών Β (Β1, Β2, Β6, Β12) σε υψηλές δόσεις, αλλά συχνά χαμηλότερες σε ασθενείς με γλαύκωμα. Προτεινόμενη ημερήσια δοσολογία: κάψουλες Β-100 complex. Φολικό (L-μεθυλφολικό, όχι φολικό οξύ) Προτεινόμενη ημερήσια δόση: 1.000 mcg. Αλφα λιποϊκό οξύ Προτεινόμενη ημερήσια δόση: 150 mg. Χρώμιο, καθώς οι ασθενείς με γλαύκωμα έχουν συχνά έλλειψη σε αυτό. Προτεινόμενη ημερήσια δοσολογία: 200 mg. Ψευδάργυρος Προτεινόμενη ημερήσια δόση: 50 mg. Μαγνήσιο Προτεινόμενη ημερήσια δόση: 400 mg. Vaccinium myrtillus (μύρτιλλο ή ευρωπαϊκά βατόμουρα) φυτικό εκχύλισμα που φαίνεται να βελτιώνει το γλαύκωμα. Προτεινόμενη ημερήσια δοσολογία: 200 mg. Βάμμα Ginkgo biloba, το οποίο μπορεί να βελτιώσει τη ροή του αίματος στα μάτια σε ασθενείς με γλαύκωμα.15 Προτεινόμενη ημερήσια δόση: 40 mg τρεις φορές την ημέρα.

Βιβλιογραφικές αναφορές

Κύριο άρθρο 1 Can J Cardiol, 2014; 30: 1613-9 2 Optom Vis Sci, 2012; 89: 1165-71 3 www.sciencedaily.com/releases/2013/11/ 131118091418.htm 4 Free Radic Biol Med, 2007; 43: 16-21; Mol Vis, 2009; 15: 855-60 5 Ocul Surf, 2009; 7: 176-85 6 Br J Nutr, 2004; 91: 809-29 7 Eperjesi F, Beatty S, eds. Nutrition and the Eye: A Practical Approach, 1st edn. ButterworthHeinemann, 2006 8 J Orthomol Med, 2010; 25: 67-76 9 Graefe’s Arch Clin Exp Ophthalmol, 1996; 234: 2-11 10 Altern Med Rev, 2011; 16: 355-64 11 Arch Ophthalmol, 2007; 125: 1225-32 12 Photochem Photobiol, 2005; 81: 529-36 13 Am J Ophthalmol, 2010; 150: 434-40.e1 14 Invest Ophthalmol Vis Sci, 2003; 44: 4210-4 1 5 Can J Ophthalmol, 2008; 43: 351-5 Ο ρόλος του φωτός 1 R. G. Smith, ‘Nutrition and Eye Diseases,’ in The Orthomolecular Treatment of Chronic Disease, A. W. Saul, ed. (Basic Health, 2014) end box Άλλα πιθανά αίτια του καταρράκτη 1 Ophthalmology, 1998; 105: 1751-8 2 Arch Ophthalmol, 1997; 115: 1296-303 3 JAMA, 2004; 292: 2750-4

Holistic Life 55

Σε αντίθεση με το γονιδίωμα (γενετικό υλικό) που γενικά παραμένει αναλλοίωτο κατά τη διάρκεια της ζωής μας και είναι κοινό κατά 99,9% σε όλους τους ανθρώπους, το μικροβίωμα είναι ρευστό, αλλάζοντας συνεχώς. Μεταξύ δύο ατόμων μπορεί να διαφέρει δραματικά ακόμη και αν πρόκειται για ομοζυγωτικούς διδύμους! Κάθε άνθρωπος έχει μοναδικό βακτηριακό περιβάλλον. Παρά το ότι γενικά κουβαλάμε παρόμοια στελέχη στα σώματα μας, υπάρχουν μοναδικές μικροβιακές παραλλαγές – τόσο μοναδικές όσο τα δακτυλικά μας αποτυπώματα.

Safe

Γράφει ο Πέτρος Αργυρίου

Ο άξονας Εγκεφάλου-Μικροβιώματος Τα μικρόβια μέσα μας δεν είναι μόνο εχθροί αλλά κι ένα ρυθμιστικό και προστατευτικό σύστημα

ε προηγούμενα άρθρα έχουμε καταδείξει πολλές φορές ότι η ανθρωποκεντρική αρχή στην ιατρική είναι ελλιπής και ως εκ τούτου οδηγεί σε λανθασμένες θεωρίες και θεραπείες: Στην πραγματικότητα, ο άνθρωπος δεν ορίζεται μόνο από το πυρηνικό του DNA, το οποίο ούτως ή άλλως δεν διαφέρει και τόσο πολύ από τον γενετικό κώδικα άλλων ειδών όσο θα θέλαμε να πιστεύουμε. Ακόμη και στο ίδιο του το DNA υπάρχει σημαντικό ποσοστό εξωγενούς DNA που μέσω μιας ιδιαίτερης εξελικτικής διαδικασίας ενσωματώθηκε στο ανθρώπινο. Πολλές όμως ακόμη βιολογικές οντότητες εντός του ανθρώπου με σημαντικότατη λειτουργία δεν είναι καν ανθρώπινες. Οι σημαντικότερες εξ αυτών είναι το ενεργειακό δίκτυο των μιτοχονδρίων και το μικροβίωμα, η μικροβιακή χλωρίδα του ανθρωπίνου συστήματος. Έτσι, ο άνθρωπος δεν είναι απλά μια βιολογική μονάδα, αλλά ένα ολόκληρο οικοσύστημα. Στο παρόν άρθρο θα εξετάσουμε μια πολύ σημαντική πτυχή του μικροβιώματος, τον άξονα μικροβιώματος-εγκεφάλου.

Ο άξονας εγκεφάλου- μικροβίων.

Τα μικροβιακά είδη που αποτελούν το μικροβίωμα ποικίλουν από άνθρωπο σε άνθρωπο. Τα κύτταρα αυτά σε συνολικό απόλυτο αριθμό μπορεί να ξεπερνούν τον απόλυτο αριθμό των συνολικών ανθρωπίνων κυττάρων του σώματός μας. Ειδικότερα το μικροβίωμα του εντέρου αλληλεπιδρά με την ανάπτυξη και τη λειτουργία του εγκεφάλου με μια σωρεία τρόπων που μέχρι σήμερα μας είναι σχετικά αδιερεύνητοι και που μέσω πέντε οδών αμοιβαίας επικοινωνίας δημιουργούν τον εγκεφαλομικροβιωμικό άξονα. Αυτές οι πέντε οδοί είναι οι εξής: Το νευρικό δίκτυο εγκεφάλου-εντέρου, ο ενδοκρινικός άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης, το ανοσοποιητικό σύστημα του εντέρου, νευροϋποδοχείς και νευρορυθμιστές που εκκρίνονται από τους μικροοργανισμούς του μικροβιώματος καθώς και οι λεγόμενους φραγμοί εντός του ανθρωπίνου σώματος, βιολογικά φίλτρα που επιτρέπουν σε κάποια μόρια και μικροοργανισμούς να περνούν από μέσα τους, όπως είναι 56 Holistic Life

ο εντεροεπιθηλιακός φραγμός και ο αιματοεγκεφαλικός φραγμός. Στην ουσία, το μικροβίωμα αποτελεί ένα σύστημα από μόνο του που επηρεάζει αρκετά και με ποικίλους τρόπους πολλά από τα υπόλοιπα συστήματα του ανθρωπίνου σώματος. Οι μικροοργανισμοί του μικροβιώματος έχουν κύκλο ζωής εντός του ανθρωπίνου σώματος. Έτσι, παράγουν μεταβολικά προϊόντα τα οποία μπορεί ανάλογα με το είδος των μικροβίων και τις περιβάλλουσες συνθήκες, να είναι ουδέτερα, επωφελή αλλά και επικίνδυνα. Μπορεί δηλαδή να παράγουν χρήσιμες ορμόνες, βιταμίνες, να αποδίδουν ιχνοστοιχεία ή να παράγουν επικίνδυνες τοξίνες και να εξαντλούν σε κάποιες περιπτώσεις τις αποθήκες ιχνοστοιχείων του οργανισμού, διαταράσσοντας τις ισορροπίες του οργανισμού και συμβάλλοντας ακόμη και στην εμφάνιση μεταβολικών συνδρόμων που με τη σειρά τους επηρεάζουν προς το χειρότερο τη σύσταση του μικροβιώματος του ανθρωπίνου σώματος, δημιουργώντας έναν καταστροφικό φαύλο κύκλο. Τα μεταβολικά σύνδρομα, ούτως ή άλλως επηρεάζουν τη λειτουργία του εγκεφάλου. Το μικροβίωμα όμως επηρεάζει τον εγκέφαλο με ακόμη πιο άμεσους τρόπους, παράγοντας ορμόνες, βιταμίνες, νευρομεταβιβαστές και νευρορρυθμιστές και επηρεάζοντας τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και τον εντεροεπιθηλιακό φραγμό που με τη σειρά του επηρεάζει την σύνθεση και τη λειτουργία του μικροβιώματος και ούτω καθεξής. Αρκετές έρευνες σε ζωικά μοντέλα, έχουν δείξει πως η βελτίωση του μικροβιώματος μπορεί να βελτιώσει εγκεφαλικές νόσους. Η αλληλεπίδραση εγκεφάλου-μικροβιώματος είχε παραγκωνιστεί ερευνητικά μέχρι και το 2011. Σήμερα αποτελεί επιτέλους καυτό ερευνητικό θέμα για τις νευροεπιστήμες. Προσωπικά δεν θα μου κάνει καθόλου μεγάλη έκπληξη αν το μικροβίωμα συνδεθεί αιτιολογικά με νευροεκφυλιστικές νόσους, ακόμη και με τον αυτισμό, ενώ η σχέση του με το ανοσοποιητικό είναι ήδη δεδομένη. Πιθανόν λοιπόν να δούμε το μικροβίωμα να σχετίζεται όχι μόνο με το πώς και γιατί αναπτύσσονται

λοιμώξεις αλλά και με αυτοάνοσα νοσήματα.

Μικροβίωμα και ανοσοποιητικό.

Το μικροβίωμα βοηθά στην ωρίμανση αλλά και την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Από την άλλη, μόλις πρόσφατα βρέθηκε πως το νευρικό σύστημα αλληλεπιδρά με το ανοσοποιητικό πολύ πιο άμεσα από ότι γνωρίζαμε. Το ανθρώπινο σώμα είναι λοιπόν ένα πεδίο πολυάριθμων αλληλεπιδράσεων όπου το μικροβίωμα κρατάει ρόλους κλειδιά. Το πρακτικό ερώτημα είναι λοιπόν, τι να κάνουμε για να κρατήσουμε υγιές το μικροβίωμα μας; Το μικροβίωμά μας μάς συμπεριφέρεται εντελώς αναλογιστικά. Μας συμπεριφέρεται όπως του συμπεριφερόμαστε: Το υποβαθμίζουν διατροφικές και φαρμακευτικές καταχρήσεις με πρώτη απ’ όλες την μάστιγα της κατάχρησης των αντιβιοτικών που μετά από δεκαετίες έχει ήδη δώσει μη αντιστρέψιμα και άκρως επικίνδυνα αποτελέσματα. Από την άλλη υπάρχουν πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να επαναφέρουμε σε μια ισορροπημένη κατάσταση το μικροβίωμά μας: η χρήση προβιοτικών, κεφίρ, φυτικών ινών, είναι φιλική προς το μικροβίωμά μας και μπορούν να το επαναφέρουν ως ένα βαθμό σε μια υγιή σύνθεση. Σε αυτό το σημείο όμως πρέπει να τονισθεί κάτι: Όσον αφορά το μικροβίωμα, μπορεί να υπάρχουν κάποιες γενικές κατευθυντήριες γραμμές, ένας μπούσουλας, δεν υπάρχει όμως πανάκεια. Κι αυτό γιατί, υπάρχουν τόσα ξεχωριστά ανθρώπινα μικροβιώματα όσο και άνθρωποι. Και για κάθε άνθρωπο, με την πάροδο του χρόνου, το μικροβίωμά του αλλάζει. Ακόμη και μονοζυγωτικοί δίδυμοι που ζουν μαζί, θα έχουν σε κάποια στιγμή της ζωής τους έστω κι ελαφρώς διαφορετικά μικροβιώματα. Για δεκαετίες, το μικροβίωμα είχε παραγκωνιστεί από την ιατρική έρευνα και τη φιλολογία υπό την αντίληψη ότι όλοι οι μικοργανισμοί είναι κακοί. Σήμερα που το μικροβίωμα αρχίζει να παίρνει την πρέπουσα θέση του στην ιατρική επιστήμη, έχουμε να αντιμετωπίσουμε τη μεγάλη δυσκολία που αναφέραμε προηγουμένως: Κανένα μικροβίωμα δεν είναι ταυτόσημο με κανένα άλλο, όπως κανένα δάσος δεν είναι απολύτως ίδιο με κανένα άλλο. Αυτή η βιοποικιλότητα είναι κανόνας στην οικολογία και τη βιολογία και θα πρέπει να γίνει κανόνας και της ιατρικής. Και αυτό θα έχει επιπτώσεις στην κρίσιμη αποκατάσταση της υγείας αυτού του εσωτερικού μας οικοσυστήματος. Νέα, φθηνά, εξωταμοικευμένα μα μαζικά προσβάσιμα διαγνωστικά και θεραπευτικά εργαλεία πρέπει να ανακαλυφθούν, ιδιαίτερα τώρα πλέον που οι ανθεκτικοί σε αντιβιοτικά παθογόνοι μικροοργανισμοί έχουν αρχίσει να παίρνουν το αίμα τους πίσω από την ικανότατη μα επιπόλαια και άπληστη ανθρωπότητα και το μικροβίωμά μας αποτελεί μια από τις τελευταίες γραμμές άμυνας απέναντί τους. Ο Πέτρος Αργυρίου είναι ένας ξεχωριστός λογοτέχνης κι ένας από τους κορυφαίους Έλληνες αναλυτές, ιδιαιτέρως στο πεδίο του παρασκηνίου των παγκόσμιων πολιτικών δημόσιας υγείας. Είναι επίσης μέλος της ένωσης δημοσιογραφίας της επιστήμης Science View και μόνιμος συνεργάτης του Holistic Life. Από τις εκδόσεις ETRA κυκλοφορούν τα σχετικά βιβλία του: «Τι δεν σας λένε οι γιατροί», 2009, «Θανάσιμες Θεραπείες. 2011» και «Παρά Φύση», 2014, όλα τους μοναδικά στο είδος τους στην ελληνική εκδοτική πραγματικότητα και όχι μόνο. Το προσωπικό του blog είναι το agriazwa.blogspot.com.

Το ασκησιογενές άσθμα είναι μία μορφή άσθματος η οποία εμφανίζεται κατά την έντονη άσκηση. Η άσκηση είναι ένας από τους αναγνωρισμένους παράγοντες που μπορεί να οδηγήσει σε παρόξυνση του άσθματος. Σε καμία περίπτωση όμως το άσθμα δεν πρέπει να αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα για άσκηση. Πρέπει να αναφέρουμε πως υπάρχουν περιπτώσεις ατόμων που παρουσιάζουν άσθμα μόνο κατά την άσκηση. Τα ποσοστά ανάμεσα στους επαγγελματίες αθλητές κυμαίνονται στις διάφορες μελέτες μεταξύ 4-10%. Σε αθλήματα όμως που διενεργούνται σε πάγο (πχ χόκεϊ σε πάγο, σκι) τα ποσοστά μπορεί να φθάσουν μέχρι και το 50%.

Health & healing

του Στέλιου Συρόπουλου PT-Msc / cardiophysiotherapy.gr

Ασκησιογενές άσθμα (επαγόμενη από άσκηση βρογχοσυστολή) Θεωρείται η ανταγωνιστική κολύμβηση προδιαθεσικός παράγοντας; Ποιός ο τρόπος αντιμετώπισής του;

επαγόμενη από άσκηση βρογχοσυστολή περιγράφει τη μεταβατική στένωση των αεραγωγών μετά από άσκηση, ένα φαινόμενο που εμφανίζεται συχνά στους αθλητές αντοχής όπως είναι οι κολυμβητές οι οποίοι μπορεί να μην έχουν διάγνωση άσθματος ακόμη και αν έχουν κάποια αναπνευστικά συμπτώματα. Το ασκησιογενές άσθμα όπως αναφέρεται στην καθομιλουμένη είναι μια ξεχωριστή μορφή υπεραντιδραστικότητας των αεραγωγών που ορίζεται ως η τάση τους να συστέλλονται πιο εύκολα και περισσότερο ισχυρά από τους φυσιολογικούς ως απάντηση σε μια μεγάλη ποικιλία βρογχοσυσπαστικών ερεθισμάτων. Πολλοί μηχανισμοί θεωρούνται ότι εμπλέκονται στο ασκησιογενές άσθμα. Ο υπεραερισμός κατά τη διάρκεια της άσκησης προκαλεί θέρμανση μεγάλου όγκου αέρα και γρήγορη υγροποίησή του που διέρχεται από τους αεραγωγούς. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας η απώλεια νερού μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωσή τους και μια επακόλουθη αύξηση της οσμωτικότητάς τους. Αυτό μπορεί να προκαλέσει απελευθέρωση φλεγμονωδών κυττάρων όπως η ισταμίνη και οι προσταγλαδίνες. Τα κύτταρα αυτά ενθαρρύνουν τη συστολή από λεπτές μυϊκές μάζες καθώς και το οίδημά τους. Εναλλακτικά η ψύξη των αεραγωγών επηρεάζει το βρογχικό αγγειακό σύστημα έτσι ώστε η ταχεία ανανέωσή τους μετά από άσκηση μπορεί να οδηγήσει σε αντιδραστική υπεραιμία και οίδημά τους, φαινόμενο που θα συνέχιζε να συμβάλλει στη στένωσή τους. Η άσκηση υψηλής έντασης μπορεί να συμβάλλει

στην ανάπτυξη του άσθματος που προκαλείται από την άσκηση, τη βρογχοσυστολή και υπεραντιδραστικότητα των αεραγωγών. Οι κολυμβητές που ασκούνται σε χλωριωμένες πισίνες είναι επιρρεπείς διότι ο ξηρός αέρας μπορεί να προκαλέσει επιθηλιακή βλάβη, φλεγμονή και παρόμοια αναδιαμόρφωση με αυτή που παρατηρείται σε ασθματικούς αεραγωγούς. Οι ελίτ κολυμβητές που συμμετέχουν σε παγκόσμια πρωταθλήματα κολύμβησης και ολυμπιακούς αγώνες έχουν υπεραντιδραστικότητα των αεραγωγών σε ποσοστό 20% η οποία σχετίζεται περισσότερο με την αντοχή και όχι αναγκαστικά λόγω του χλωρίου της πισίνας. Ο βρογχόσπασμος που προκαλείται από την άσκηση είναι πιο συχνός μεταξύ των κολυμβητών από ότι στο γενικό πληθυσμό. Η πρόωρη διάγνωση του ασκησιογενούς άσθματος σε έναν αθλητή κολύμβησης μπορεί να αποτρέψει τη μειωμένη απόδοση που μπορεί να προκύψει αν δεν

ληφθούν προληπτικά μέτρα. Στους αθλητές αυτούς η διάγνωση μπορεί να γίνει με βάση ένα ιστορικό χαρακτηριστικών προτύπων αναπνευστικών συμπτωμάτων, τα οποία έχουν κακή προγνωστική αξία. Μερικά από αυτά είναι η χρόνια ρινίτιδα, το φτάρνισμα, τα ερεθισμένα ρινικά ιγμόρια, η καταρροή, η ρινική απόφραξη, η ιγμορίτιδα, η δυσκολία στην αναπνοή, ο αναπνευστικός συριγμός, ο βήχας και η μη φυσιολογική σπιρομετρία. Δυστυχώς οι αθλητές αγνοούν ή δεν αναφέρουν αναπνευστικά συμπτώματα. Στόχοι της θεραπείας είναι η διατήρηση ελέγχου του άσθματος, βελτιώνοντας την πνευμονική λειτουργία και προλαμβάνοντας παράγοντες κινδύνου για οξεία επεισόδια όπως οι παροξύνσεις. Σε αθλητές κολύμβησης υψηλού επιπέδου, ελαχιστοποιώντας τις πιθανές βλαβερές συνέπειες της άσκησης για τη λειτουργία των αεραγωγών βοηθάμε στην άμεση επιστροφή τους στη βέλτιστη απόδοση. Ένα αποτελεσματικό μέσο τροποποίησης της σοβαρότητας του ασκησιογενούς άσθματος σε συνδυασμό με παραδοσιακές φαρμακολογικές θεραπείες αποτελεί η αναπνευστική φυσικοθεραπεία μέσω της άσκησης των εισπνευστικών αναπνευστικών μυών. Ο μηχανισμός μέσω του οποίου η αναπνευστική άσκηση μπορεί να έχει αντίκτυπο στο ασκησιογενές άσθμα είναι απλός. Αυξάνεται η διατομή του διαφράγματος και η αναλογία μυϊκών ινών τύπου ii στους μεσοπλεύριους μυς (επικουρικοί εισπνευστικοί μύες) με αποτέλεσμα αύξηση της εισπνευστικής μυϊκής δύναμης και αντοχής. Παράλληλα μειώνεται ο υπεραερισμός του πνεύμονα με επακόλουθη μείωση της δύσπνοιας. Αυτό οδηγεί σε μείωση της χρήσης των βρογχοδιασταλτικών φαρμάκων αφού μειώνονται τα αναπνευστικά συμπτώματα. Επίσης παρατηρείται αύξηση της αναπνευστικής μυϊκής οικονομίας με μείωση του ρυθμού πρόσληψης οξυγόνου στους πνεύμονες. Η μειωμένη συγκέντρωση οξυγόνου σε ολόκληρο το σώμα κατά τη διάρκεια της άσκησης και ασυνήθιστα βαθιάς ή ταχείας αναπνοής αυξάνει την αντοχή στην άσκηση. Αυτό μπορεί να οφείλεται εν μέρει στη μεταβολική ζήτηση του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος ή σε μείωση της νευροκινητικής οδού του αναπνευστικού μυϊκού συστήματος. Τα παραπάνω δεδομένα που αφορούν τους μηχανισμούς υποστηρίζουν την αποτελεσματικότητα της αναπνευστικής φυσικοθεραπείας ως στρατηγική διαχείρισης του ασκησιογενούς άσθματος που θα μπορούσε να μειώσει τη σοβαρότητα της νόσου και να αποτελέσει συμπληρωματική στρατηγική για τις παραδοσιακές θεραπείες. Επομένως απαιτείται ένα απλό και αποτελεσματικό πρωτόκολλο εφαρμογής της από αναπνευστικό φυσικοθεραπευτή το οποίο θα αναδείξει το σημαντικό του ρόλο σε ανταγωνιστικά αθλήματα όπως η κολύμβηση. Holistic Life 57

Η Χάθα γιόγκα θεωρείται η βάση όλων των συστημάτων γιόγκα και λόγω του ήπιου χαρακτήρα της ενδείκνυται για άτομα προχωρημένης ηλικίας ή άτομα που έχουν υποστεί τραυματισμούς. Αποτελείται από παραδοσιακές ασάνες – μία σειρά από δυναμικές και στατικές σωματικές στάσεις εμπνευσμένες από τις φυσικές κινήσεις των ζώων και τη σοφία της φύσης -, αναπνοές, τεχνικές χαλάρωσης, διαλογισμού και αποτοξίνωσης. Οι ασκήσεις της πραγματοποιούνται με ήπια ένταση, αργά και σταδιακά, με στόχο τον απόλυτο έλεγχο των κινήσεων του ασκουμένου.

Yoga & health

Γράφει ο Βασίλης Μαυρομμάτης, Ομοιοπαθητικός, Φυσικοπαθητικός, Yoga instructor - Hatha Yoga (email: bmavromatis@gmail.com)

Ustrasana (Η θέση της καμήλας)

πλωμένα στο πάτωμα). Αρχικά τοποθέτησε τα χέρια σου στο πίσω και πάνω μέρος της λεκάνης σου, με τις παλάμες σου να ακουμπούν στις κορυφές των γλουτών σου. Άνοιξε τους ώμους σου προς τα πίσω. Ξεκίνησε να αναπνέεις βαθιά και σταθερά από τη μύτη. Ενεργοποίησε το κέντρο σου γυρίζοντας ή κατεβάζοντας την ουρά σου προς το πάτωμα. Ταυτόχρονα μαγνήτισε τους μηρούς σου μεταξύ τους, δηλαδή η μυϊκή σου δύναμη να τους φέρνει να συναντηθούν μεταξύ τους, χωρίς όμως να ανασηκωθούν τα γόνατά σου από το έδαφος. Η αίσθηση που θα έχεις με αυτή τη διαδικασία είναι ότι η μέση σου και το κέντρο σου θα είναι πλέον πολύ δυνατά. Αυτή η προετοιμασία θα σου δώσει τη σιγουριά για να μπεις βαθιά στη θέση χωρίς να φοβάσαι, αλλά και να μην χτυπήσεις. Δοκίμασε δύο-τρεις φορές όλη αυτή την προετοιμασία της ενεργοποίησης του κέντρου σου. Όταν φθάσεις ξανά στην πλήρη ενεργοποίησή του, τότε γλίστρησε τα χέρια σου όσο πιο πίσω μπορείς προς τις φτέρνες σου. Δεν είναι υποχρεωτικό να τις πιάσεις. Αν τα καταφέρεις καλώς, αν δεν τα καταφέρεις πάλι καλώς! Αν δεν τα καταφέρεις τότε τα χέρια σου μπορούν να παραμείνουν στην αρχική τους θέση στη μέση. Θυμήσου ότι στη Γιόγκα δεν υπάρχει ανταγωνισμός ούτε «πρέπει» όπως συμβαίνει σε άλλα αθλήματα, επειδή η Χάθα Γιόγκα ακολουθείται από βαθιά φιλοσοφία και δεν είναι μόνο ιδανική άθληση, αλλά και υποδειγματική στάση ζωής. Άλλωστε μία βασική συμβουλή στη γιόγκικη φιλοσοφία είναι η Ahimsa που σημαίνει “μη βία”, ούτε σε κάποιο άλλο έμβιο ον, ούτε φυσικά στο σώμα σου.

Τελική φόρμα της θέσης

ταν μέσα σε μία συνεδρία γιόγκα έρχεται η στιγμή (μετά από κάποια συγκεκριμένη προετοιμασία) και ανοίγω το σώμα μου στην Ustrasana ή Camel Pose (στα ελληνικά θέση της καμήλας), έχω την αίσθηση ότι η καρδιά μου θα ανθίσει σαν ένας λωτός και θα αγκαλιάσει την πλάση ολόκληρη. Για όσους από εσάς ασχολείστε με τη γιόγκα αναρωτηθείτε για την εμπειρία σας μέσα στην Ustrasana. Σίγουρα θα είναι διαφορετική, επειδή κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και θα έχει την δική του ξεχωριστή αίσθηση μέσα από την εμπειρία της Ustrasana , αλλά και της κάθε θέσης. Για όσους δεν έχετε την ξεχωριστή εμπειρία της Ustrasana (ή θέση της καμήλας) κάντε κάτι άλλο: Κλείστε τα μάτια σας και φανταστείτε το σώμα σας γονατιστό με τον κορμό σας όρθιο με τις παλάμες σας να πιάνουν τους αστραγάλους σας, ενώ ταυτόχρονα από το κέντρο της λεκάνης σας να προεκτείνετε το θώρακά σας όσο πιο μπροστά και προς τον ουρανό γίνεται. Το πρώτο συναίσθημα που θα σας κατακλύσει είναι πιθανότατα ο φόβος! Φόβος να μην τραυματιστεί η μέση σας, να μην πονέσετε... Ξανακλείστε τα μάτια σας και φανταστείτε τώρα ότι η μέση σας είναι συμπαγής και η σπονδυλική σας στήλη πολύ ελαστική και ότι στο αποκορύφωμα της θέσης και του ανοίγματος του θώρακά σας, μία χρυσή μεταξωτή χοντρή ακτίνα σαν ενέργεια εκτείνεται από το κέντρο της καρδιάς σας επάνω προς τον ουρανό. Η σύνδεση αυτή του πιο συναισθηματικού σημείου του σώματός σας με τον ουρανό ανοίγει νέους δρόμους για την επαφή σας με το όλον. Αφιερώστε λίγο χρόνο για να παρατηρήσετε τι μπορεί να κάνει αυτή η φανταστική εικόνα για εσάς... Η Ustrasana, είναι μία βασική θέση-asana οπίσθιας 58 Holistic Life

κάμψης στη Hatha Yoga. Η θέση αυτή όπως θα δούμε μπορεί να είναι φυσικά προκλητική, δύσκολη, αλλά και πολύ ευεργετική. Σε συναισθηματικό επίπεδο μπορεί να δημιουργήσει μία μεγάλη αλλαγή. Η Ustrasana είναι όπως μια καμήλα που ταξιδεύει στη Σαχάρα, γι’ αυτό απαιτεί δυνατό κέντρο, τόλμη, αντοχή και δέσμευση για εσωτερική συνειδητότητα. Η Ustrasana είναι ένα ταξίδι και όχι ένας προορισμός, όταν φτάσετε τελικά στη δική σας μοναδική τοποθεσία (αφού διασχίσετε τη δική σας Σαχάρα), θα αισθανθείτε ότι πραγματικά άξιζε τον κόπο η προσπάθειά σας.

Περιγραφή της θέσης

Γονάτισε στο πάτωμα, με τα γόνατα, την πλάτη, το ιερό σου οστό και τους μηρούς σου να είναι κάθετα προς το πάτωμα. Βάλε τις κνήμες σου και τα πέλματά σου να είναι σε παράλληλη θέση μεταξύ τους, ενώ τα γόνατά σου να είναι στο άνοιγμα της λεκάνης σου. Για αρχή γύρισε τα δάχτυλα των πελμάτων σου να πατάνε στο πάτωμα (σε πιο προχωρημένους ασκούμενους τα κουτεπιέ των πελμάτων μπορεί να είναι ξα-

Συνέχισε να αναπνέεις βαθιά και σταθερά από τη μύτη. Έχοντας μπει μέσα στο πρώτο αυτό σχήμα και έχοντας πιάσει τις φτέρνες σου, ξεκίνησε να πιέζεις με τις παλάμες σου τις φτέρνες σου και τα δάχτυλα των πελμάτων σου στο πάτωμα. Αυτό θα σου δώσει την ώθηση να ανοίξεις το θώρακά σου όσο πιο πολύ μπορείς. Βεβαιώσου ότι οι βουβώνες της λεκάνης σου δεν φουσκώνουν προς τα εμπρός. Αν αυτό συμβαίνει φέρε μαλακά τη λεκάνη σου προς τα πίσω. Θυμήσου να κρατήσεις δυναμικά την πλήρη ενεργοποίηση του κέντρου σου αλλιώς θα μπεις σε περιπέτειες... Η Ustrasana όσο υπέροχη αίσθηση απόλαυσης μπορεί να σου δώσει, τόσο εύκολο είναι να σε τραυματίσει. Εισέπνευσε βαθιά, άνοιξε την καρδιά σου προς τον ουρανό, ενώ οι ωμοπλάτες σου ενώνονται μεταξύ τους στο κέντρο της πάνω πλάτης σου (θωρακική περιοχή). Το κεφάλι σου μπορεί να οδηγηθεί προς τα πάνω και πίσω (προς τα κάτω μπορεί να τραυματιστεί ο αυχένας σου) και το πηγούνι σου προς το στέρνο, χωρίς να σκληρύνεις το λαιμό σου. Ένας αρχάριος πιθανότατα δεν θα είναι σε θέση να μπει κατευθείαν σε αυτή τη στάση, αγγίζοντας με τα χέρια τις φτέρνες του, πόσο μάλλον τις σόλες του (όταν τα κουτεπιέ των πελμάτων είναι ξαπλωμένα στο πάτωμα). Κι ενώ έχετε φθάσει σε ένα πολύ βαθύ αποτέλεσμα δοκιμάστε να στρίψετε τους βραχίονές σας προς έξω κάνοντας έξω στροφή. Αυτό θα σας ανοίξει ακόμα πιο πολύ... Μείνε σε αυτή το στάση αναπνέοντας βαθιά για δέκα είκοσι δευτερόλεπτα, μισό ή ένα λεπτό, πάντα ανάλογα με την δυναμική σου αλλά και την κατάσταση της συγκεκριμένης μέρας που βρίσκεται το σώμα σου. Καλό θα είναι να είσαι κάτω από την καθοδήγηση της/του δασκάλας/-ου σου (εκτός κι αν είσαι πλέον

αρκετά προχωρημένος στη Χάθα Γιόγκα). Για να βγεις από τη θέση εισέπνευσε βαθιά πιέζοντας με τα χέρια σου προς τα κάτω, σηκώνοντας ταυτόχρονα τον κορμό σου και το κεφάλι σου προς τα εμπρός. Ξεκουράσου στη Virasana για λίγες αναπνοές. Εάν αισθάνεσαι ότι μπορείς, επανέλαβε άλλη μία φορά την διαδικασία.

Φυσικά οφέλη

Η σπονδυλική στήλη προορίζεται από τη φύση μας να λυγίζει και προς τις δύο κατευθύνσεις. Κατά τη διάρκεια της ημέρας πιθανότατα αυτό γίνεται μόνο προς μία κατεύθυνση, προς τα μπροστά. Οι οπίσθιες κάμψεις όπως η θέση της καμήλας, μπορούν να επιστρέψουν ή να αποκαταστήσουν τη φυσική ευελιξία της σπονδυλικής στήλης και την τάση για κύφωση, που τόσο πολύ χαρακτηρίζει το δυτικό κόσμο. Ξεκινώντας με το πιο επιφανειακό επίπεδο παροχών, η Ustrasana αυξάνει την ευελιξία στη σπονδυλική στήλη, διεγείρει το νευρικό σύστημα, ανοίγει το στήθος και τους ώμους, βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος και όλων των υγρών του σώματος, βοηθάει την πέψη και διεγείρει τον θυρεοειδή. Ενισχύει τους μυς της πλάτης, τους μυς του λαιμού και βελτιώνει τη στάση του σώματος. Ανανεώνει και αυξάνει τα επίπεδα ενέργειας στο σώμα και μειώνει την αρτηριακή πίεση. Αυξάνει τη ροή του αίματος στο πρόσωπο για να δημιουργήσει μια όμορφη χροιά. Επίσης βοηθά σε αναπνευστικές παθήσεις, σε ήπια οσφυαλγία και βοηθά την εμμηνορροϊκή δυσφορία. Διεγείρει τα όργανα της κοιλιάς και του αυχένα. Τεντώνει ολόκληρο το μπροστινό μέρος του σώματος, τους αστραγάλους, τους μηρούς και τις κοιλότητες. Τέλος είναι θέση αποκατάστασης μετά από μία κουραστική μέρα.

Διανοητικά και ψυχικά οφέλη

Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα οφέλη της θέσης της καμήλας και των άλλων οπίσθιων κάμψεων, είναι η ανακούφιση του άγχους και του στρες. Το μυαλό μας ακολουθεί συχνά το σώμα μας, έτσι αυξάνοντας την ευελιξία στη σπονδυλική μας στήλη και ανακουφίζοντας την ένταση στο λαιμό, την πλάτη και τους ώμους, αυξάνουμε την ευελιξία στο μυαλό μας.. Η θέση της καμήλας λέγεται επίσης ότι αυξάνει τη δημιουργικότητα και την επίλυση προβλημάτων χάρη σε μια αλλαγή προοπτικής, λόγω ανοίγματος του anahata chakra, του τσάκρα της καρδιάς. Σύμφωνα με τη φιλοσοφία της γιόγκα το anahat chakra (το τέταρτο από τα επτά τσάκρα του σώματος μετρώντας από κάτω προς τα πάνω) είναι το ενεργειακό κέντρο της αγάπης, υπεύθυνο για την αίσθηση της φροντίδας και της συμπόνιας και βρίσκεται ακριβώς πίσω από την καρδιά. Μέσα από τη δυναμική της θέσης το κέντρο αυτό ανοίγει για να κυκλοφορήσει ελεύθερα η ενέργεια-prana μέσα στο σώμα δημιουργώντας υγεία και ευεξία. Όταν το τσάκρα της καρδιάς είναι ανοικτό και η ενέργεια ρέει ελεύθερα, λειτουργούμε μέσα από έναν τόπο αγάπης. Αν αγαπάς τους άλλους, μπορείς να αγαπήσεις και τον εαυτό σου. Ανάλογα με την τρέχουσα συναισθηματική μας κατάσταση, η καμήλα μπορεί να αναδείξει βαθιές συγκινήσεις που νομίζαμε ότι αντιμετωπίζαμε κατά το παρελθόν. Όμως το σώμα ξέρει καλύτερα. Κι όπως ανέφερα προηγουμένως, το μυαλό συχνά ακολουθεί το σώμα, ως συγκοινωνούντα δοχεία. Θυμηθείτε να είστε ευγενικοί με τον εαυτό σας σωματικά, ψυχικά και συναισθηματικά, ακολουθώντας την αρχή της ahimsa-μη βίας.

Αντενδείξεις και προφυλάξεις

Υψηλή ή χαμηλή αρτηριακή πίεση, ημικρανία, αϋπνία, κακώσεις πλάτης, μέσης, ή αυχένα, οσφυαλγία.

Τροποποιήσεις και στηρίγματα

Η Ustrasana μπορεί να είναι μια πολύ δύσκολη στάση για τη μέση αν έχεις ευαισθησία στη μέση και τον αυχένα, επίσης εάν οι ώμοι σου είναι σφιχτοί. Έτσι μπορείς να χρησιμοποιήσεις τον τοίχο ως στήριγμα. Προετοιμάσου για την πόζα με την πλάτη σου στον τοίχο, με τα δάχτυλα των ποδιών σου στραμμένα προς τα κάτω και φέρε τα πέλματα και τις φτέρνες σου όσο πιο κοντά στον τοίχο γίνεται. Τα χέρια σου ακούμπησέ τα στο πίσω μέρος της λεκάνης σου ψηλά. Ενεργοποίησε το κέντρο σου όπως ανέφερα προηγουμένως. Πάρε μία βαθιά εισπνοή, εκπνέοντας σπρώξε προς τα πίσω. Πίεσε μαλακά το στέμμα του κεφαλιού σου στον τοίχο. Κράτησε τα χέρια σου στη λεκάνη σου ή γύρισέ τα για να πιέσεις με τις παλάμες σου στον τοίχο.

Προπαρασκευαστικές θέσεις - asanas

Virasana, urdhva mukha svanasana, bhujangasana, dhanurasana, salabasana, setu bandha, supta virasana. Αν και στην αρχή η Ustrasana είναι μια δύσκολη asana σωματικά και συναισθηματικά, στην πορεία θα γίνει μια θαυμάσια ευαίσθητη και καθαρκτική θέση, που ωφελεί τόσο ψυχικά όσο και σωματικά. Θυμήσου να αναπνέεις βαθιά καθώς η εστίασή σου αρχικά θα κινείται από την ελαφριά σωματική δυσφορία (λόγω της σχετικής δυσκολίας της θέσης) στη μικρή συναισθηματική ενόχληση (λόγω του ανοίγματος της καρδιάς), ώσπου να καταλήξει στην αποκατάσταση της σπονδυλικής στήλης, στον έντονο συναισθηματικό καθαρισμό και τη διανοητική σαφήνεια που θα προκύπτει από την δική σου και μόνο επιμονή. Εμπρός λοιπόν, μην αναβάλεις άλλο την εξάσκηση στη Χάθα Γιόγκα. Η εμπειρία που σε περιμένει είναι πραγματικά συγκλονιστική... Holistic Life 59

Holistic Life Ρεπορτάζ Αγοράς CAL/MAG/VIT D3/VIT K2

DYSPESYN για πεπτικά προβλήματα

Το CAL/MAG/VIT D3/VIT K2 αποτελεί μία εξαιρετική φόρμουλα με σημαντικότατα συστατικά για την ενίσχυση των οστών και του σκελετού, ενώ προσφέρει ταυτόχρονα ένα αίσθημα ζωτικότητας και ευεξίας. Προϊόν υψηλών προδιαγραφών με εγγύηση ανεξάρτητου εργαστηρίου (με ποιοτική/ποσοτική ανάλυση). Διαθέσιμο σε καταπινόμενες και μασώμενες ταμπλέτες (γεύση σοκολάτα ή βανίλια).

Το DYSPESYN με την συνεργική δράση των βοτάνων και πεπτικών ενζύμων που περιέχει βοηθά πολύ αποτελεσματικά σε ενοχλήσεις και πόνο στο στομάχι, στο αίσθημα πληρότητας ακόμα και με μικρό γεύμα, καθώς και στην υπεροξέωση του στομάχου. Κατάλληλο για προβλήματα δυσπεψίας, μετεωρισμού, τυμπανισμού και αχλωρυδρίας, προσφέρει λύση σε προβλήματα που απασχολούν καθημερινά. Διευκολύνει την λειτουργία της πέψης και ανακουφίζει άμεσα από τα ενοχλητικά συμπτώματα της δυσπεψίας.

GI NATURAL

META•PHARM: τηλ. 2310 234768 www.metapharm.gr

κατά της οστεοπόρωσης

Διατροφική υποστήριξη για υγιές πεπτικό σύστημα Το GI Natural από τη Natures Plus αποτελεί μία πρωτοποριακή φόρμουλα, με φυσικά συστατικά που βελτιώνουν τη διαδικασία της πέψης, συμβάλλουν στην αποτελεσματικότερη απορρόφηση και αξιοποίηση των θρεπτικών συστατικών, και παράλληλα βοηθούν στην αναδόμηση και την ενίσχυση της λειτουργίας του γαστρεντερικού βλεννογόνου. Παρέχει αντιοξειδωτικές βιταμίνες, μέταλλα, γλουταμίνη, φυτικά ένζυμα, προβιοτικά και πρεβιοτικά, που βοηθούν στην εξυγίανση του πεπτικού συστήματος και την αντιμετώπιση των ενοχλητικών συμπτωμάτων της ατελούς πέψης (καούρα, αέρια, φούσκωμα, διάρροια, μετεωρισμός), προσφέροντας στον οργανισμό πολλαπλά οφέλη (αυξημένα επίπεδα ενέργειας, έλεγχο του σωματικού βάρους, ενίσχυση ανοσοποιητικού συστήματος, βελτίωση του ύπνου, ανάκτηση αυτοπεποίθησης και ανεβασμένη διάθεση, δύναμη και αντοχή, λιγότερο στρες). APOLLONIAN NUTRITION: τηλ. 210 6134604, www.apolloniannutrition.gr

MOLKOSAN & FLORA BALANCE Βιολογικό πρεβιοτικό ρόφημα από ορό τυρογάλακτος Το Molkosan είναι εξαιρετικά φυσικό μέσο ισορροπίας για όσους υποφέρουν από φούσκωμα, δυσανεξία σε τροφές και λακτόζη και από δυσκοιλιότητα. Περιέχει L+ γαλακτικό οξύ που συμβάλει στη διάσπαση των πρωτεϊνών και της λακτόζης ενώ βοηθά στην απορρόφηση πολύτιμων μετάλλων και ενζύμων αυξάνοντας τη βιοδιαθεσιμότητά τους. Χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό και την ενίσχυση της εντερικής χλωρίδας σε άτομα που υποφέρουν από υπερανάπτυξη του μύκητα Κάντιντα. Ενεργοποιεί την καύση του λίπους και τονώνει τον οργανισμό. Έχει ευεργετική επίδραση σε διαβητικές και προδιαβητικές καταστάσεις, σε υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων και χοληστερίνης στο αίμα, σε αρτηριοσκλήρωση, υπέρταση, αρθρίτιδα κ.α. . HEALTHCODE: τηλ. 210 9408880, www.avogel.gr 60 Holistic Life

DEPRENOV για την καταθλιψη Το DEPRENOV συμβάλλει στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης, της ομαλοποίησης της συναισθηματικής λειτουργίας και της ψυχικής κόπωσης. Με επιστημονικά τεκμηριωμένη σύνθεση και ποιότητα, έχει δράση στους νευροδιαβιβαστές, με αποτέλεσμα να προκαλεί υψηλότερη διαθεσιμότητα της σεροτονίνης, της νοραδρεναλίνης και της ντοπαμίνης. Επίσης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί χωρίς παρενέργειες για την βελτίωση της σεξουαλικής επιθυμίας και επίδοσης, εξισορροπώντας τις παρενέργειες από την χρήση αντικαταθλιπτικών. META•PHARM: τηλ. 2310 234768 www.metapharm.gr

ΜΙLK THISTLE

από τη Nature’s Plus Εξαιρετικό τονωτικό - αποτοξινωτικό του συκωτιού από συμπυκνωμένο εκχύλισμα σπόρων γαϊδουράγκαθου. Πολλές από τις ιδιότητές του οφείλονται στο ισχυρό αντιοξειδωτικό Sylimarin. Διεγείρει την αναγέννηση των ηπατικών κυττάρων, προστατεύει από βλάβες που προκαλούν στο συκώτι ιοί, ελεύθερες ρίζες και διάφορες τοξίνες. Μειώνει τα ηπατικά ένζυμα, αυξάνει την παραγόμενη γλουταθειόνη, εμποδίζει την εναπόθεση λίπους στο συκώτι.

ECOVAG BALANCE

Αποκατάσταση και διατήρηση υγιούς κολπικής χλωρίδας από τη FREZYDERM Κολπικά υπόθετα γαλακτοβακίλλων για την αποκατάσ ταση και τη διατήρηση της υγιούς κολπικής χλωρίδας. Ενισχύουν τη χλωρίδα που διαταράσσεται από λήψη αντιβιοτικών, ακατάλληλα τοπικά καθαριστικά ή πλημμελή καθαριότητα. Παρέχουν ανακούφιση από κνησμό (φαγούρα), καύσο και δυσάρεστη οσμή, που οφείλονται σε βακτηριακή ή μυκητιασική κολπίτιδα. Αποκαθιστούν τη φυσιολογική κολπική χλωρίδα, σταθεροποιούν το κολπικό pH σε φυσιολογικά επίπεδα και ενισχύουν τους φυσικούς μηχανισμούς άμυνας κατά των κολπικών μολύνσεων. Είναι ασφαλή κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Δεν περιέχουν ζελατίνη, μόρια ζωϊκής προέλευσης και συντηρητικά. Προϊόν CE. Κατάλληλα για Ομοιοπαθητική αγωγή. FREZYDERM: τηλ. 210 5246900 www.frezyderm.com

NASOPURE® - Τώρα ο ρινικός καθαρισμός γίνεται παιχνίδι! Η συσκευή ρινικής πλύσης Nasopure® έχει σχεδιαστεί από τη Dr Hana, Αμερικανίδα παιδίατρο με 25 χρόνια εμπειρία στη θεραπεία παιδιών και ενηλίκων με χρόνιες παθήσεις της μύτης και των αυτιών. Προσφέρει τη δυνατότητα χρήσης ενός εναλλακτικού στα χημικά φάρμακα συστήματος ρινικού καθαρισμού ώστε να καταστεί η ρινική πλύση τόσο εύκολη και απλή όσο το πλύσιμο των δοντιών. Ο καινοτόμος συνδυασμός του βοηθάει τον καθαρισμό των ιγμορείων εύκολα και με φυσικό τρόπο, μειώνοντας την ανάγκη για συνεχή χρήση φαρμάκων. HEALTHCODE: τηλ. 210 9408880, www.healthcode.gr

APOLLONIAN NUTRITION: τηλ. 210 6134604, www.apolloniannutrition.gr

ΠΡΟΒΙΟΤΙΚΑ VIVOMIXX Το Vivomixx ™ είναι ένα προβιοτικό συμπλήρωμα διατροφής που βοηθά την εύρυθμη λειτουργία του γαστρεντερικού σωλήνα και ενισχύει το ανοσοποιητικό καθότι το 70% του ανοσοποιητικού συστήματος βρίσκεται στο έντερο. Αποτελείται από 450 δισεκατομμύρια από τα παρακάτω φιλικά βακτήρια. Τα βακτήρια αυτά έχουν δοκιμασθεί για πολλά χρόνια και είναι ασφαλή και φιλικά για τον άνθρωπο. AMHealth: τηλ. 210 5136008, www.amhealth.biz

WELLKID της Vitabiotics Μασώμενες ταμπλέτες που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για παιδιά στην ανάπτυξη, ηλικίας 4-12 ετών. Κάθε ταμπλέτα παρέχει εύρος 21 απαραίτητων συστατικών, όπως βιταμινών Α, B, C, D, E και σημαντικών μετάλλων όπως μαγνήσιο, σίδηρο και ψευδάργυρο, σε περιεκτικότητες κατάλληλες για παιδιά. Επιπλέον, περιέχει φυσική πηγή ωμέγα-3 λιπαρών οξέων από λιναρόσπορο. DΟUNI Health Products: τηλ. 210 9941451, www.douni.gr

Βιβλιοπροτάσεις PURITY PLUS & ECHINACEA Ο συνδυασμός αυτός είναι ένας πολύτιμος σύμμαχος για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του κρυολογήματος και της γρίπης. Συγχρόνως βοηθάει στην ανακούφιση μολύνσεων. Κατάλληλο για όλους, ακόμη και για παιδιά. Περιέχει συνδυασμό από εκχύλισμα του σπόρου του grape-fruit, Echinacea, uncaria tomentosa, ribes nigrum και rosa canina. Το εκχύλισμα του grape-fruit ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. Η Echinacea είναι ένα φυσικό αντιβιοτικό. Το cat’s claw με την αντιοξειδωτική του δράση, προστατεύει από μολύνσεις και επουλώνει τις φλεγμονές και το rose hip καταπολεμά τη σωματική κόπωση.

ΛΑΔΙ ΑΒΟΚΑΝΤΟ

για όλα τα δέρματα Θρεπτικό λάδι πλούσιο σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία που βοηθούν τα ένζυμα στην παραγωγή νέων υγειών κυττάρων. Δίνει στο δέρμα τροφή και ισορροπία, επαναφέροντας τη φυσική του κατάσταση. Χρησιμοποιείται στο πρόσωπο και τον λαιμό, μετά τον καθαρισμό. Η χρήση γύρω από τα μάτια και το στόμα είναι ευεργετική για τις ρυτίδες. Η αποτελεσματικότητά του είναι τόσο εμφανής που θα σταματήσετε να ψάχνετε για κάτι καλύτερο. MATERNATURA: τηλ. 210 8235625, 210 8225976

ΓΥΑΛΙΝΗ ΚΑΝΑΤΑ ΜΕ ΦΙΛΤΡΟ Οι πρακτικές & έξυπνες κανάτες Dafi, τώρα και γυάλινες! Απολαύστε καθαρό νερό, χωρίς να ανησυχείτε πια για το χλώριο & τις οργανικές ουσίες. Διατηρείστε τα μαγειρικά σας σκεύη καθαρά, με λιγότερα άλατα στον πάτο & τα τοιχώματά τους. Το εμπλουτισμένο φίλτρο της κανάτας Dafi, αποτελείται από ένα μείγμα Ενεργού Άνθρακα & Ριτίνης Ανταλλαγής Iόντων. Αφαιρεί από το πόσιμο νερό: • Το χλώριο (που επηρεάζει τη γεύση & τη μυρωδιά) • Ορισμένα βαριά μέταλλα (όπως είναι ο χαλκός & ο μόλυβδος) • Οργανικές ουσίες • Επιπλέον, βοηθά στη μείωση των αλάτων, βελτιώνοντας την ποιότητα & τη σκληρότητα του νερού.

Herbal Elea Λάδι Μασάζ κατά της Τριχόπτωσης 100ml Tονωτικό λάδι μαλλιών κατά της τριχόπτωσης με φυτικά βιολογικά λάδια και αιθέρια έλαια για υγιή, πιο πυκνά και δυνατά μαλλιά. Προλαμβάνει και περιορίζει την τριχόπτωση, αυξάνοντας τον χρόνο ζωής των μαλλιών χάρη στα βιολογικά λάδια ελιάς, άργκαν και αμυγδάλου. Τονώνει το τριχωτό, δυναμώνει τη ρίζα της τρίχας και δίνει ζωντάνια στα μαλλιά χάρη στο λάδι ροδιού και το καστορέλαιο που περιέχει. Εξυγιαίνει το τριχωτό και ρυθμίζει τη λιπαρότητα διευκολύνοντας την υγιή ανάπτυξη των μαλλιών με τη δράση των φυσικών αιθέριων ελαίων δεντρολίβανου, λεβάντας, θυμαριού και κέδρου. Τρόπος εφαρμογής: τοποθετείστε μικρή ποσότητα προϊόντος στο χέρι σας ή κατευθείαν στο τριχωτό της κεφαλής κάνοντας ελαφρύ μασάζ. Απλώστε το προϊόν από την ρίζα έως τις άκρες. Αφήστε το προϊόν να δράσει για 1-2 ώρες και στη συνέχεια λουστείτε κανονικά. Εναλλακτικά μπορείτε να το αφήσετε για όλη την διάρκεια της νύχτας. ΒΙΟLEON: τηλ. 210 2321395, www.bioleon.gr

Α. Vogel Dormeasan

Βοηθά στην αποκατάσταση του φυσικού ύπνου. Βάμμα από συνδυασμό των φρέσκων βοτάνων: Valeriana officinalis και Humulus lupulus. Ο λυκίσκος καταπραϋνει την ένταση, το άγχος και τον πόνο. Η βαλεριάνα είναι χαλαρωτικό νευροτονωτικό που έχει αναγνωριστεί και από την κλασική ιατρική και περιλαμβάνεται σε πολλούς ιατρικούς κώδικες ως ηρεμιστικό. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια για τη μείωση της έντασης, του άγχους και την υπερδιέγερση του νευρικού συστήματος. Εξαιρετικά αποτελεσματική ως βοήθημα για την αντιμετώπιση της αϋπνίας, συμβάλλοντας σε φυσικό ύπνο.

Χριστίνα Οικονομίδου

ANTICANCER

Οδηγός διατροφής για να μειώσετε τον κίνδυνο του καρκίνου Η προληπτική δύναμη των τροφών Σύγχρονες έρευνες έχουν εντοπίσει μια εκτενή λίστα τροφών, βοτάνων,ελαίων και φυσικών βιοενεργών ουσιών με αποδεδειγμένες αντικαρκινικές ιδιότητες. Συγκεκριμένα, ενεργούν επαναπρογραμματίζοντας τα γονίδιά μας ώστε να προλάβουν ή ακόμα και να καταπολεμήσουν τον καρκίνο. Η Χριστίνα Οικονομίδου, μας δίνει διατροφικές συμβουλές ώστε να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα, να αυξήσουμε την αντιοξειδωτική μας προστασία και να ελαχιστοποιήσουμε την έκθεσή μας σε τοξίνες ώστε να εμποδίσουμε το σχηματισμό ή ακόμα και την εξέλιξη του καρκίνου.

ΔΙΟΠΤΡΑ: τηλ.:210 3302828, www.dioptra.gr

ΗΕΑLTHCODE: τηλ: 210 9408880, www.avogel.gr

Συμπληρώματα PRANALIFE

LIFEGREEN: τηλ. 2107788885, www.lifegreen.gr

Jay Lombard

Ο ΝΟΥΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

ΑΝΘΟΪΑΜΑΤΑ Dr EDWARD BACH από την Healing Herbs

H εταιρία Healing Herbs κατασκευάζει ανθοϊάματα με τα υψηλότερα πρότυπα και σύμφωνα με τις αρχικές κατευθύνσεις του Dr E. Bach. Η συλλογή της παραγωγής των ανθοϊαμάτων γίνεται στην επαρχία Herefordshire, με όλες τις προϋποθέσεις φυσικού περιβάλλοντος και κλίματος για την παρασκευή ανθοϊαμάτων σύμφωνα με τις οδηγίες και το πνεύμα του Dr E. Bach.

Σκοπός της σειράς Pranaline είναι η εξισορρόπηση των κέντρων ενέργειας/τσάκρα και των αντίστοιχων οργανικών συστημάτων. Η χρήση των φυτών με το σύστημα εκχύλισης, που εφαρμόζει η Equisalud, κατορθώνει να αιχμαλωτίσει το περίπλοκο ενεργειακό μοτίβο των φυτών προκειμένου να μεταφέρει το υλικό/πληροφορία εξισορρόπησης στα ενεργειακά κέντρα του οργανισμού μας.

BOTANICA: τηλ.2310238880 - www.botanica.gr

BOTANICA: τηλ.2310238880, www.botanica.gr

Υπάρχει Θεός; Ποια είναι η φύση του; Έχει η ζωή μας κάποιο σκοπό; Ποιο το νόημα της ύπαρξής μας; Είμαστε ελεύθεροι; Τι συμβαίνει όταν πεθαίνουμε; Όπως υποστηρίζει ο συγγραφέας, ο τρόπος που εμείς και ο εγκέφαλός μας ερμηνεύουμε ό,τι συμβαίνει γύρω μας μπορεί να μας οδηγήσει σε μια βαθύτερη και περισσότερο ικανοποιητική πίστη, η οποία στηρίζεται στην επιστήμη αντί να την αντιμάχεται. Σε αυτό το βιβλίο, συνδυάζοντας μερικά από τα πιο παράδοξα της επαγγελματικής του ζωής, ως συμπεριφορικός νευρολόγος, με μια ενορατική προσέγγιση της πνευματικής εμπειρίας, ο Lombard έχει πολλά να μας πει για τη φύση και τη δύναμη της πίστης, αλλά και για το τι μπορούμε να κάνουμε ώστε οι πεποιθήσεις μας να στραφούν προς μια θετική κατεύθυνση. Εκδόσεις ΠΕΔΙΟ: τηλ. 210-3390204/5/6, www-e-pediobooks.gr Holistic Life 61

62 Holistic Life

Holistic Life 63