Holistic Life τεύχος 58 by Etra Publishing

Τεύχος 58 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2013

Holistic Life Press: Εκδόσεις ETRA - Ευεργετών 7, Π. Φάληρο, 17563 - τηλ./fax: 210 9811753 - www.holisticlife.gr - e-shop: etra.gr - email: holisticlifenews@gmail.com

ΕΝΘΕΤΗ Ε Ν ΟΤ Η ΤΑ SAFE

14 τρόποι ύγετε για να αποφές τις καρδιακ ασθένειες

Επτά βήματα για να μεγαλώσετε έξυπνα παιδιά [Αγιουρβέδα]

[Ομοιοπαθητική]

Αντιμετώπιση των προβλημάτων της καρδιάς με τη θεραπευτική μέθοδο της Αγιουρβέδα

Η θεραπεία αφθώδους στοματίτιδας σε ένα παιδί οκτώ ετών με τη βοήθεια της ομοιοπαθητικής

άθε dosha στο σώμα αντιπροσωπεύει συγκεκριμένα συναισθήματα της καρδιάς. Το vata αφορά την επικοινωνία, τον ενθουσιασμό, το ενδιαφέρον και τη μύηση. Το pitta αντιπροσωπεύει το πάθος, τη δέσμευση και τη συγκέντρωση. Το kapha σχετίζεται με την ευελιξία, τη σταθερότητα, την υπομονή και την κατανόηση. Σύμφωνα με την αγιουρβέδα, η καρδιά είναι επίσης ένα marma ή ενεργειακό σημείο που συγκρατεί συναισθήματα. Δίνουμε μεγάλη έμφαση στην ανάγκη να θρέφουμε τα θετικά συναισθήματα και τις ενέργειες για να εμποδίσουμε οποιαδήποτε ανισορροπία ή υπερβολή σε κάποιο από τα doshas. Είτε πρόκειται για υπέρταση, ιστορικό καρδιακής προσβολής ή απλώς για μία αδύναμη καρδιά, οι ακόλουθες συμβουλές θα μπορούσαν να βοηθήσουν... (σελίδα 18)

[Health & Healing]: Απελευθερώστε τις δυνάμεις αυτοΐασης. Οι πικρές ουσίες ήταν ανέκαθεν μέρος της διατροφής των ανθρώπων. Αυτό το διατροφικό δεδομένο έχει διαταραχθεί τα τελευταία τουλάχιστον 50 χρόνια. Η συνήθεια πλέον της γλυκιάς γεύσης μάς έχει οδηγήσει στην απομάκρυνση αλλά και στην αποφυγή της φυσικής πικρής ουσίας. Με την παροχή των πικρών ουσιών ως επιπρόσθετο στοιχείο στη δίαιτα, η απώλεια αυτή μπορεί να αντισταθμιστεί. (σελίδα 30)

Διαβάστε ακόμα:

• Αντιμετώπιση της υπέρτασης • Ζάχαρη καρύδας: το πιο υγιεινό υποκατάστατο της εμπορικής ζάχαρης • Ομοιοπαθητική και παχυσαρκία • Hollywood, φαρμακευτικές, HPV και η “καρκινογόνος” σεξομανία του Michael Douglas

Holistic Life

14 τρόποι για να αποφύγετε τις καρδιακές ασθένειες

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 8 HISTORY MEDICINE 8 Η ιστορία της Ελληνικής Ιατρικής

10 SAFE

10 14 τρόποι για να αποφύγετε τις καρδιακές ασθένειες 16 Αντιμετώπιση της υπέρτασης: Φάρμακα ή τρόπος ζωής; 50 Hollywood, φαρμακευτικές, HPV και η “καρκινογόνoς”σεξομανία του Michael Douglas 52 Οι ακτινοβολίες της κινητής τηλεφωνίας και τα όρια ασφάλειας

18 THE AYURVEDIC WAY

18 Αντιμετώπιση των καρδιακών προβλημάτων 32 Υγεία το χειμώνα με τη βοήθεια της Αγιουρβέδα

Όσο αναπτύσσεσαι σε πνευματική δύναμη και κατανόηση, θα διαπιστώνεις ότι πολλοί εξωτερικοί νόμοι και κανόνες γίνονται περιττοί. Αυτό όμως θα συμβαίνει επειδή τους έχεις υπερβεί εσύ ο ίδιος. Αυτό το σημείο στην εξέλιξη σου, όπου η κατανόηση σου για την Αλήθεια σου επιτρέπει να μην έχεις πια ανάγκη από εξωτερικά στηρίγματα και ρυθμίσεις, είναι η Πνευματική Ωρίμανση. Αυτή όμως η Πνευματική Ωρίμανση δεν είναι κάτι που μπορεί να επιβληθεί ή να επισπευτεί, αλλά κάτι που έρχεται όταν η συνειδητότητα είναι έτοιμη, όπως ακριβώς το μπουμπούκι ανθίζει σαν αποτέλεσμα της φυσικής ωρίμανσης. Πρέπει ν’ αποδείξεις σε ποιο στάδιο βρίσκεσαι. Το να επιζητείς ν’ αποδείξεις πράγματα που εκτείνονται πέρα από την κατανόηση σου, δεν είναι πνευματικό. Σταθεροποίησε την προσοχή σου πάνω στα πνευματικά θέματα και χωρίς να προσπαθείς να επισπεύσεις τα πράγματα, θα διαπιστώσεις με μεγάλη έκπληξη ότι ι ψυχή σου έχει επιταχύνει τα δικά της βήματα. Έμμετ Φοξ

20 AROMATHERAPY

20 Κλινική Αρωματοθεραπεία - Αρωματολογία

22 ΤΕΨΗTRADITIONAL CHINESE MEDICINE 22 Ίαση και αυτογνωσία στην Κινέζικη Ιατρική 24 Η σελήνη και ο έμμηνος κύκλος

26 HOMEOPATHY

26 Η θεωρία των επιπέδων υγείας κατά την Ομοιοπαθητική 27 Η Ομοιοπαθητική σε προβλήματα ύπνου και ονειρικής ζωής 28 Ομοιοπαθητική και παχυσαρκία

HOLISTIC LIFE ΙSSN 1790-1510 Έδρα: Ευεργετών 7, Π. Φάληρο, 17563 τηλ./fax: 210 9811753 Εκδότης - Ιδιοκτήτης: Γεράσιμος Κατραμάδος Μέλος των ΕΔΙΠΤ, ΕΜΜΑ, FIPP holisticlife.gr - etra.gr holisticlifenews@gmail.com - info@etra.gr Υπεύθυνη ύλης: Βάλλυ Καλοζούμη Δημοσιογραφική ομάδα: Γεράσιμος Κατραμάδος, Πέτρος Αργυρίου Εικονογράφηση: Γιώργος Πετρίδης Διαφήμιση: Γεράσιμος Κατραμάδος Νομικός σύμβουλος: Στέλιος Μόμιτσας

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Αθήνα: 20€ - Υπόλοιπη Ελλάδα: 25€

ΤΕΥΧΟΣ 58 • Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2013

29 Η θεραπεία αφθώδους στοματίτιδας με τη βοήθεια της Ομοιοπαθητικής 54 Η υπερ-ιατρικοποίηση της πρώιμης παιδικής ηλικίας και η εναλλακτικής της Ομοιοπαθητικής

30 HEALTH & HEALING

19 Στεφανιαία νοσος: Τι την προκαλεί και πώς αντιμετωπίζεται 30 Απελευθερώνοτας τις δυνάμεις αυτοΐασης 34 Εφτά βήματα για να μεγαλώσετε έξυπνα παιδιά 38 Η επίδραση των μυκήτων μούχλας στον ανθρώπινο οργανισμό 40 Μικροκυκλοφορία και φυσική αγγειακή θεραπεία με το Ρυθμιστή Ηλεκτρομαγνητικής Ενέργειας

42 NUTRITION

42 Η υγεία της καρδιάς γεννιέται στο τραπέζι 43 Νέα διατροφής 44 Ζάχαρη καρύδας: το πιο υγιεινό υποκατάστατο της εμπορικής ζάχαρης 45 Gluroreductase: το ένζυμο μου ρυθμίζει το ζάχαρο 46 Ο ρόλος του Κολλαγόνου στον ανθρώπινο οργανισμό

48 CHIROPRACTIC

48 Πόνος στο γλουτό - Ισχιαλγία

56 SPIRIT MATTERS

56 Είσοδος στα μυστήρια του ύπνου και της νύχτας

EXPLORE THE ALTERNATIVE Επιστημονικοί συνεργάτες: Μάριος Δημόπουλος (Διατροφολογία) Μαίρη Ζώρζου (Κλινική Αρωματοθεραπεία) Κων/νος Κωνσταντόπουλος (Ομοιοπαθητική) Κων/νος Λιάτσικος (Naturopathy) Κασάνδρα Μουγιάκου (Βιοσυντονισμός) Λύσανδρος Μυγιάκης (Ομοιοπαθητική) Μ. Παπαδημητρίου - Βοulenger (Οστεοπ/τική) Γιώργος Παντούλας (Οστεοπαθητική) Εμ. Παπαμιχάλης (Π.Κ.Ι.) Κων/νος Πίσιος (Ομοιοπαθητική) Θεανώ Ρέντζη (Ομοιοπαθητική) Μηνάς Ρηγάτος (Ομοιοπαθητική) Νίκος Ρωτσιάμης (Ομοιοπαθητική) Ε. Καραμάνη - Σκαρπαθάκη (Χειροπρακτική) Σταύρος Σκαρπαθάκης (Χειροπρακτική) Γεράσιμος Στουραΐτης (Ομοιοπαθητική) Αλέξανδρος Τηλικίδης (Π.Κ.Ι.) Παρασκευή Φωτάκη (Π.Κ.Ι.)

Στο τεύχος συνεργάστηκαν οι: Γιάννης Μαρούδας, Ιλάειρα Μπουρατίνου, Ελένη Μπόρση, Μανώλης Μυλωνάκης, Νίκος Παπαϊωάννου, Μάριος Πρωτόπαπας, Α. Σπίριτου - Κοντίδου. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική ή περιληπτική, η κατά παράφραση ή διασκευή απόδοση του περιεχομένου του περιοδικού με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. (Ν.2121/1993 και κανόνες διεθνούς δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα) Οι απόψεις των αρθρογράφων δεν αποτελούν κατ΄ανάγκη και θέσεις του περιοδικού. Οι πληροφορίες που παρέχονται δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη γνωμάτευση ιατρού ή άλλου ειδικού της υγείας.

Holistic Life

Μαθήματα - Σεμινάρια - Ομιλίες

Φεστιβάλ Ενάλλαξη / 23 - 24 Νοεμβρίου Aikido Academy, Θράκης 30, Ελληνικό Το φεστιβάλ ενάλλαξη είναι μια συνάντηση πληθώρας πνευματικών πρακτικών και εναλλακτικών θεραπειών, η οποία γίνεται δύο φορές το χρόνο στην Αθήνα. Μέσα από ομιλίες, ενημερωτικό υλικό και εργαστήρια με διακεκριμένους δασκάλους και εισηγητές οι συμμετέχοντες μαθαίνουν και έρχονται σε επαφή με πολλές από τις σύγχρονες τάσεις στο χώρο της προσωπικής εξέλιξης.

VΕRTU ESSENIA Οίκος Εσσαϊκής Σοφίας Οκτώβριος-Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2013: Κύκλος μελέτης: «Οι 22 Κινήσεις Ενέργειας και η εσσαϊκή τέχνη της σύνδεσης με το Ιερό της Μητέρας» Μέσα από αυτόν τον κύκλο, ανοίγουμε έναν ενεργό χώρο δύναμης και αγνότητας με σκοπό τη δημιουργία μιας νέας εσωτερικής οικολογίας, ενός νέου τρόπου ζωής, αφιερωμένη στο Φως, στη μελέτη, στη μόρφωση και στην καλλιέργεια των αρετών μέσα στη γη του είναι μας. Βασικοί άξονες διδασκαλίας: -«Οι 22 Κινήσεις Ενέργειας», 22 βήματα διαμόρφωσης, εκπαίδευσης και εξαγνισμού του Σώματος Νερού (αύρα) -τοποθέτησης του Σώματος Γης (φυσικό σώμα) -Ιερές κινήσεις καθετότητας – αφύπνισης του Δέντρου της Ζωής -Ιεροί χοροί και μελωδίες -Διαλογισμοί μέσα από την Εσσαϊκή Παράδοση. Πληροφορίες: www.essenia.gr τηλ 211 0144616, 6948538744, 6957088071

Πρακτικές όπως η γιόγκα, ο διαλογισμός, ο βιοσυντονισμός, η θεραπεία θήτα, η θεραπευτική αρχιτεκτονική και το τσι γκονγκ είναι μερικές από τις διαφορετικές μεθόδους που έχουν προβληθεί και θα συνεχίζουν να προβάλονται κατά τη διάρκεια των συναντήσεων της ενάλλαξης. Πληροφορίες: info@enallaxi.com τηλ. 6936009477

Σεμινάρια από τη Better World 23-24/11: Εργαστήριο Βελτίωσης της Όρασης του Martin Brofman, με τον Philippe Hannetelle - Εκπαιδευτής του Brofman Foundation for the Advancement of Healing Ξενοδοχείο Στράτος Βασιλικός 30/11 - 1/12: Ανιχνεύοντας το μαργαριτάρι της Ύπαρξης στο κέλυφος της Ανατροπής, Θεραπεία μέσω των Εικαστικών Τεχνών - Art Therapy” Με την Ιωάννα Κιλίμη Ζωγράφος-Ψυχοθεραπεύτρια μέσω των εικαστικών τεχνών Ξενοδοχείο Στράτος Βασιλικός Μιχαλακοπούλου 114, Αθήνα 7-8 /12: Body Mirror System με τον Philippe Hannetelle - Εκπαιδευτής του Brofman Foundation for the Advancement of Healing Ξενοδοχείο Golden Age 14 -15/12: Βασική Εκπαίδευση στα Ανοίγματα του χρόνου με τον Φυσικό Jean-Pierre Garnier Malet Ξενοδοχείο Golden Age Πληροφορίες: Better World Θεοδώρα Παπαντωνάκη 6936 527.527 http://www.better-world.gr

«ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΜΑΣ» με την Elizabeth Ann Morris

Η Elizabeth Ann Morris θα είναι στην Αθήνα τον Δεκέμβριο για ένα ολοήμερο εργαστήριο με τίτλο: « ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΜΑΣ» H Elizabeth Ann Morris, αναγνωρισμένη πνευματική δασκάλα, έρχεται στην Ελλάδα για να πραγματοποιήσει ένα ολοήμερο εργαστήριο με τίτλο: «Διαμορφώνοντας τη νέα μας πραγματικότητα» , στις 7 Δεκεμβρίου. Σε αυτό το εργαστήριο θέλει να βο-ηθήσει τους ανθρώπους που θα το παρακολουθήσουν, να βρουν ένα καλύτερο τρόπο να βλέπουν τον εαυτό τους και τα προβλήματά τους. Έτσι αυτό το εργαστήριο θα εστιάζεται στο να δημιουργήσει εσωτερική σοφία και κατανόηση και να δείξει πώς μπορούμε να αλλάξουμε τις αντιλήψεις μας σε άλλες που θα μας ενδυναμώσουν περισσότερο. Η Elizabeth Ann λέει χαρακτηριστικά: «Χρειαζόμαστε να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε και να συμπεριφερόμαστε διαφορετικά. Η Ελλάδα είναι μια χώρα με αρχαία κοσμική σοφία που περιέχεται στα χερσαία και εσωτερικά επίπεδα. Βλέπω την Ελλάδα ως έναν τόπο ξεχωριστής σοφίας και φωτός που οδηγούν τον κόσμο σε μια νέα συνει-δητότητα. Έχω 100% εμπιστοσύνη στο λαό και την ικανότητά τους να το κάνουν και αυτός είναι ο λόγος που έρχομαι ξανά και ξανά στην Ελλάδα. Έχω πάρει καθοδήγη-ση να το κάνω και εμπιστεύομαι την καθοδήγησή μου. Οι εμπειρίες του ελληνικού λαού είναι εκείνες της μαζικής κάθαρσης, γιατί η ειλικρίνεια, η ακεραιότητα και η αλήθεια είναι ο δρόμος προς τα εμπρός, στη νέα Χρυσή Εποχή της Φώτισης». To σεμινάριο θα πραγματοποιηθεί στις 7 Δεκεμβρίου 2013. Η Elizabeth Ann θα είναι διαθέσιμη για ατομικές συνεδρίες από 1-6 Δεκεμβρίου. Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με την κ. Καλλιόπη Πατέρα στο τηλ. 6936 161111.

Κυκλοφόρησε το 31ο βιβλίο του Ρόμπερτ Ηλία Νατζέμυ ΘΕΡΑΠΕΥΟΝΤΑΣ ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΠΑΙΔΙ, ΤΟ ΥΠΟΣΥΝΕΙΔΗΤΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΜΑΣ ΜΝΗΜΕΣ ISBN 978-960-89652-1-8, 337 σελίδες Πληροφορίες: Στα γραφεία της Αρμονικής ζωής στο Χαλάνδρι (τηλ΄. 210 6818151, 210 6818220), στη Μυρρινούντα (τηλ. 22990 40314, 5, 6) ή στο Π. Φάληρο. Holistic Life

Holistic Life

Holistic Life Μαθήματα - Σεμινάρια - Ομιλίες ΕΘΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ Δωρεάν Ομοιοπαθητική Εκπαίδευση.

Δωρεάν πλήρη Εκπαίδευση στην Ομοιοπαθητική Πιστοποιημένη με Δίπλωμα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ομοιοπαθητικής (European Committee for Homeopathy, E.C.H), για γιατρούς, οδοντιάτρους, κτηνιάτρους, φαρμακοποιούς και φοιτητές των αντίστοιχων Σχολών. Για βιολόγους, ψυχολόγους και παραϊατρικά επαγγέλματα παρέχεται επίσης δωρεάν πλήρης σειρά εισαγωγικώνενημερωτικών σεμιναρίων και Πιστοποιητικό Παρακολούθησης. Συντονιστής Εκπαίδευσης: Βαγγέλης Ζαφειρίου, Ψυχίατρος, Μέλος Δ.Σ. Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, Μέλος της Εκπαιδευτικής Επιτροπής της European Committee for Homeopathy, E.C.H. Πληροφορίες: 210 7222284, 6975425842, 6932981719, http://homeopathyingreece.gr

ΟΜ- ORIENTAL MEDICINE & SHIATSU TRAINING CENTER

1, 2 & 3/11: Rebirthing: Αυτοεκτίμηση και το Προσωπικό Ψέμα Έναρξη Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Rebirthing 2 & 3/11: Eντατικό Εισαγωγικό Σεμινάριο Σιάτσου Έναρξη 18μηνης Εντατικής Eπαγγελματικής Eκπαίδευσης Σιάτσου 2 & 3/11: Eντατικό Εισαγωγικό Σεμινάριο Μάλαξης Aromassage Έναρξη μονοετούς Eπαγγελματικής Eκπαίδευσης Ολιστικής Μάλαξης 4/11: Ανοικτό μάθημα και παρουσίαση, είσοδος ελεύθερη: Flow Yoga 5/11: Eισαγωγικό Πρακτικό Mάθημα Pεφλεξολογίας 6/11: Έναρξη απογευματινού Προκαταρτικού Σεμιναρίου Σιάτσου 8/11: Έναρξη μαθημάτων Αναζωογόνησης και Ζωτικότητας με Φυσικά Μέσα 8/11: Εισαγωγικό Πρακτικό Μάθημα Rejuvance 9 & 10/11: Έναρξη εντατικού Εισαγωγικού Σεμιναρίου Ρεφλεξολογίας. Έναρξη Eπαγγελματικής Eκπαίδευσης Ρεφλεξολογίας 9 & 10/11: Έλαια Αρωματοθεραπείας για Ομορφιά και Υγεία 11/11: Έναρξη Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Rejuvance 15/11: Έναρξη Εντατικού Σεμιναρίου Πρακτικής Bελονισμού 15/11: Έναρξη Εντατικού Σεμιναρίου Bελονισμού για Αισθητική 16 & 17/11: Έναρξη Ιατρικών Μαθημάτων Level-1 Έναρξη 18μηνης Εντατικής Eκπαίδευσης Σιάτσου 16 & 17: Εντατικό σεμινάριο Stone Massage 23 & 24/11: Σεμινάριο Συμβουλευτικής για Επαγγελματίες 23 & 24/11: Σεμινάριο Μάλαξης Κεφαλής, Ώμων & Αυχένα 30/11 & 1 - 2/12: Eντατικό σεμινάριο Ταϊλανδικής Μάλαξης Ποδιών 5/12: Έναρξη σεμιναρίου Aυτομασάζ Oμορφιάς & Γυμναστικής Προσώπου 6, 7 & 8/12: Rebirthing: Κύηση, Tοκετός και το Tραύµα της Γέννησης 6, 7 & 8/12: Eντατικό σεμινάριο Ταϊλανδικής Μάλαξης Ποδιών 7 & 8/12: Εισαγωγικό σεμινάριο Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής Έναρξη εκπαίδευσης Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής 7 & 8/12: Εντατικό σεμινάριο Μοξαθεραπεία & Βεντούζες 13/12: Eιδικευμένο μάθημα Αναζωογόνησης και Ζωτικότητας με Φυσικά Μέσα 14 & 15/12: Eντατικό webinar για επαγγελματίες Διατροφή & TCM Πληροφορίες: τηλ. 210 6440023 www.shiatsu.gr

ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ

Νέες Υπηρεσίες Skype για εξυπηρέτηση του κοινού από όλη την Ελλάδα. 1. Συνεδρίες Ομοιοπαθητικής «Σήμερα κιόλας ή αύριο» στον Πολυχώρο αλλά και μέσω Skype. 2. Συνεδρίες Εναλλακτικών Θεραπειών «Σήμερα κιόλας ή αύριο». 3. «Σεμινάρια Ομοιοπαθητικής στο Skype» με τον Λύσανδρο Μυγιάκη (πεντάωρα πακέτα μάθησης για να μάθετε αποκλειστικά αυτά που σας ενδιαφέρουν). 4. Σεμινάρια Skype για Ομοιοπαθητική στα μυοσκελετικά, στα δερματολογικά προβλήματα, στον καρκίνο. 5. «Τα καλύτερα tips Ομοιοπαθητικής από όλο τον κόσμο» για Ομοιοπαθητική συνταγογράφηση επιπέδου. Δια βίου συνεχιζόμενη εκπαίδευση τώρα μέσω Skype. 6. «Ομοιοπαθητική σε ιατρούς ειδικοτήτων». Μέσω Skype μαθαίνετε τα ζητήματα της ειδικότητάς σας. 7. Εκπαίδευση «Όλα σε ένα». Τριετές πλήρες πρόγραμμα εκμάθησης Ομοιοπαθητικής και εναλλακτικών θεραπειών (ανθοϊάματα, άλατα Σούσλερ, γεμμοθεραπεία, συμπληρώματα διατροφής, Drainage, αποτοξίνωση, βοτανοθεραπεία) για τον αυριανό ολιστικό ιατρό ή θεραπευτή. Το καλύτερο ίσως πρόγραμμα σε παροχές και σχέση αξίας-κόστους (value-cost) στην Ευρώπη. 8. Σεμινάρια Skype:διατροφικά συμπληρώματα. 9. Σεμινάρια Skype για Γεμμοθεραπεία. 10.Σεμινάρια Skype για Ανθοϊάματα Bach, Σκωτίας, Αυστραλίας, Gurudas. Πληροφορίες: τηλ. 210-7643963, 6978 875928 www.altersimilia.gr Holistic Life

Holistic Life

“Οι ασθένειες εφόσον δεν είναι πολύ επικίνδυνες δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται με φάρμακα. Γιατί η φύση των ασθενειών μοιάζει με εκείνη των ζωντανών όντων, διότι και εκείνων η κατασκευή είναι τέτοια, ώστε να έχουν μία ορισμένη διάρκεια ζωής... Επίσης το ίδιο συμβαίνει και για τη φύση των νόσων˙ αν κάποιος προσπαθεί να τις κατανικήσει με φάρμακα ανεξάρτητα από τον απαιτούμενο χρόνο, τις επιδεινώνει και τις πολλαπλασιάζει. Γι΄αυτό θα πρέπει να τις αντιμετωπίζουμε με τον κατάλληλο τρόπο ζωής, τόσο όσο ο άνθρωπος μπορεί να βρει το χρόνο και να μην ερεθίζουμε με τα φάρμακα έναν δύστροπο εχθρό. “ Πλάτωνας - Τίμαιος (88-89b-d)

History of Medicine

Η ιστορία της Ελληνικής Ιατρικής Γράφει ο Αλέξανδρος Τηλικίδης, Ιατρός – Βελονιστής – Βοτανοθεραπευτής, Υπεύθυνος εκπαίδευσης στην Ακαδημία Αρχαίας Ελληνικής & Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής

Μέρος 6ο

’ αυτό το 6ο και τελευταίο μέρος του αφιερώματός μας στην ιστορία της Ελληνικής Ιατρικής, θα ασχοληθούμε με την περίοδο απ’ την άλωση της Πόλης μέχρι τις μέρες μας. Αμέσως μετά την επιβολή του Οθωμανικού ζυγού, πολλές απ’ τις κοινωνικές δομές που είχαν διαμορφωθεί κατά την διάρκεια της Βυζαντινής περιόδου, αδρανοποιούνται και διαλύονται. Ως προς το θέμα που μας απασχολεί, δηλαδή την Ελληνική ιατρική, τέτοιες δομές είναι οι ξενώνες, τα Βυζαντινά νοσοκομεία. Εξαίρεση αποτελούν οι ξενώνες των μοναστηριών, στα οποία ο Οθωμανός κατακτητής δείχνει σεβασμό. Έτσι το Άγιον Όρος, αποτελεί κατά την περίοδο αυτή σημαντικότατο κέντρο ιατρικής περίθαλψης. Σε πολλά απ’ τα μοναστήρια της χερσονήσου του Άθω συνεχίζουν να λειτουργούν οι ξενώνες. Το 1494 γίνεται μοναχός στο Άγιον Όρος ο περίφημος Αντώνιος Πυρόπουλος, ιατρός ο οποίος αναφέρεται και ως αντιγραφέας και συντηρητής πολλών Ιπποκρατικών κειμένων. Βρισκόμαστε πλέον σε μια περίοδο κατά την οποία η Ελληνική ιατρική γραμματεία κινδυνεύει και στα μοναστήρια Δύσης και Ανατολής γίνονται σημαντικότατες προσπάθειες αντιγραφής και συντήρησης των αρχαίων κειμένων. Τα ιατρικά κείμενα τα οποία συγγράφονται κατά την εποχή αυτή, είναι τα λεγόμενα ιατροσόφια, όρος ο οποίος χρησιμοποιείται περιφρονητικά σήμερα. Παρ’ όλα αυτά τα ιατροσόφια είναι αξιολογότατα ιατρικά έργα, τόσο για την μελέτη της ιστορίας της λαϊκής ιατρικής και βοτανοθεραπείας, όσο και για την μελέτη της γλώσσας. Στα ιατρικά κείμενα που συγγράφονται κατά την περίοδο αυτή, εξακολουθεί να είναι κυρίαρχη η σκέψη του Ιπποκράτη και του Γαληνού. Ένα χαρακτηριστικό ιατροσόφιον είναι το περίφημο Γεωπονικό του Αγάπιου Λάνδου ή Κρητός (1580 – 1656). Ο Αγάπιος ήταν μοναχός, ιεροκήρυκας και πλανόδιος γιατρός. Ταξίδεψε στα νησιά του Αιγαίου και αναφέρεται ότι βοήθησε πολλούς ασθενείς. Στο τέλος κατέληξε σε κάποιο απ’ τα μοναστήρια του Αγίου Όρους όπου και συνέγραψε τόσο το Γεωπονικόν, όσο και το πολύ σημαντικό έργο Αμαρτωλών Σωτηρία, στο οποίο αναλύονται τα πάθη της ψυχής, το πώς αυτά γεννάνε τη σωματική και ψυχική ασθένεια και πώς μπορεί κανείς να θεραπευθεί. Το 1669 γεννιέται στην Κωνσταντινούπολη ο Εμμανουήλ Τιμόνης. Η ιστορία του έχει ενδιαφέρον γιατί είναι ο πρώτος γιατρός ο οποίος εισάγει την ιδέα των εμβολιασμών. Ο Εμμανουήλ Τιμόνης σπούδασε ιατρική στην Πάδοβα και στην Οξφόρδη. Μετά τις σπουδές του επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη και άρχισε να ασκεί την ιατρική. Την εποχή εκείνη ήταν οξύτατο το πρόβλημα της ευλογιάς. Ο Τιμόνης λόγω επαφών που είχε με Θεσσαλούς βοσκούς, άρχισε να μελετά μία μέθοδο εμβολιασμού την οποία οι βοσκοί εφάρμοζαν στα ζώα τους και με την οποία αντιμετώπιζαν επιτυχώς τη μάστιγα της ευλογιάς. Το 1713 παρουσίασε τα αποτελέσματα της μελέτης του στη Βασιλική Ιατρική Εταιρεία του Λονδίνου. Το 1714 εξελέγη καθηγητής στην Πάδοβα και λίγο αργότερα διορίστηκε από τον Σουλτάνο ως προσωπικός του ιατρός. Την ίδια πάνω κάτω περίοδο έζησε και ο Ιάκωβος Πυλαρινός. Σπούδασε και αυτός ιατρική στην Πάδοβα και η ιατρική του φήμη ήταν τόσο μεγάλη ώστε έφτασε να διοριστεί προσωπικός γιατρός του Μέγα Πέτρου της Ρωσίας. Ασχολήθηκε και αυτός με την ίδια μέθοδο εμβολιασμού, την οποία και παρουσίασε και αυτός στην Βασιλική Ιατρική Εταιρεία του Holistic Life

Λονδίνου. Η επιστημονική όμως ιατρική της εποχής, είχε ενδοιασμούς, με αποτέλεσμα η προτεινόμενη απ’ τους Τιμόνη – Πυλαρινό μέθοδος εμβολιασμού κατά της ευλογιάς να απορριφθεί. Ογδόντα χρόνια μετά, ο Άγγλος Ιατρός E. Jenner παρουσίασε την ίδια ακριβώς μέθοδο στην Βασιλική Ιατρική Εταιρεία του Λονδίνου και έγινε αποδεκτή. Έτσι ο E. Jenner έμεινε στην ιστορία ως ο εφευρέτης του εμβολιασμού κατά της ευλογιάς. Το ενδιαφέρον είναι ότι ο ίδιος ο E. Jenner είχε εμβολιαστεί σε ηλικία επτά ετών με την μέθοδο Τιμόνη – Πυλαρινού. Ως προς το Πανεπιστήμιο της Πάδοβας το οποίο αναφέρθηκε, αξίζει να σημειωθούν τα εξής: Ο Pietro Abano καθηγητής του Πανεπιστημίου αυτού, το 1260 ταξίδεψε στην Κωνσταντινούπολη όπου μελέτησε Ελληνικά, έκανε γραπτές προσθήκες στο «περί ύλης Ιατρικής» του Διοσκουρίδη και μετέφρασε έργα του Γαληνού στα λατινικά. Η εργασία του Pietro Abano αποτέλεσε την βάση για την ανάπτυξη αυτού του σπουδαίου Πανεπιστημίου και της περίφημης Ιατρικής σχολής που κρατάει την φήμη της, ακόμα και μέχρι τις μέρες μας.

Κατά τον 17ο αιώνα έδρασε μια εξέχουσα ιατρική φυσιογνωμία ο Νικόλαος Ιερόπαις. Την επωνυμία Ιερόπαις την πήρε εξαιτίας του πατέρα του που ήταν παππάς. Ο Ιερόπαις σπούδασε την Ιατρική σε διάφορες σχολές της Τουρκοκρατούμενης Ελλάδας (Καρπενήσι, Λάρισα, Αθήνα). Ο ίδιος δίδαξε στις ιατρικές σχολές του Τυρνάβου και του Αιτωλικού. Φαίνεται ότι κατά την διάρκεια της περιόδου που έζησε ο Ιερόπαις (από 1630 – 1703) υπήρχε έντονη ιατρική εκπαιδευτική δραστηριότητα, σε διάφορες περιοχές της Τουρκοκρατούμενης Ελλάδας. Ο Ιερόπαις έχει συγγράψει 8 πολύ σημαντικά έργα, ανάμεσα στα οποία και την «Πραγματεία περί φυσιολογίας και Παθολογίας», έργο το οποίο έχει φέρει στην επιφάνεια και έχει επιμεληθεί της σύγχρονης απόδοσής του, ο παλαιογράφος και συνεργάτης της Σχολής μας, Αγαμέμνων Τσελίκας (Εκδόσεις Πανεπιστημίου Θεσσαλίας). Στο έργο αυτό φαίνεται ξεκάθαρα ότι 22 αιώνες μετά τον θάνατό του, ο Ιπποκράτης συνεχίζει να ζει. Το έργο αυτό, όπως και τα υπόλοιπα της συλλογής, φαίνεται ν’ απευθύνεται σε μαθητές γιατρούς, τους οποίους ο Ιερόπαιδας δίδασκε στις ιατρικές σχολές που αναφέρθηκαν. Η περίπτωση του Ιερόπαιδα, δασκάλου της ιατρικής, αποτελεί την εγγύτερη στα δικά μας χρόνια περίπτωση, επίσημης διδασκαλίας της ιατρικής με βάση τον Ιπποκράτη. Μετά τον Ιερόπαιδα, τα ίχνη της Ιπποκρατικής σκέψης μοιάζουν σιγά-σιγά να εξασθενούν. Η Ελλάδα αγωνίζεται να αποτινάξει τον Οθωμανικό ζυγό, γεγονός το οποίο καθιστά μάλλον πολυτέλεια την όποια ενασχόληση με την αρχαία Ελληνική ιατρική γραμματεία. Παρ’ όλα αυτά η Ιπποκρατική σκέψη εξακολουθεί να καθορίζει τα ιατρικά πράγματα και για τους 3 επόμενους αιώνες, μέχρι τις μέρες μας. Η ομοιοπαθητική, η οποία γεννιέται από τον Samuel Hahnemann περί το 1790 έχει ως βάση την Ιπποκρατική σκέψη. Επίσης η Φυσικοπαθητική (Naturopathy) σχολή ιατρικής σκέψης που γεννιέται στην Αμερική (περί το 1895, Thomas Allinson, John Scheel), στηρίζεται στην Ιπποκρατική σκέψη. Αλλά και η σύγχρονη Δυτική Ιατρική έτσι όπως ασκείται σήμερα, σε όλο τον κόσμο, χρησιμοποιεί την ιατρική γλώσσα και τους ιατρικούς όρους που πρώτοι οι αρχαίοι Έλληνες γιατροί χρησιμοποίησαν. Ακόμα και οι Κινέζοι, οι Ινδοί ή οι Θιβετανοί για να μεταφέρουν στην Δύση τις ιατρικές τους παραδόσεις, είναι υποχρεωμένοι να χρησιμοποιήσουν την αρχαία Ελληνική ιατρική ορολογία. Μπορεί βέβαια η ορολογία της σύγχρονης Δυτικής ιατρικής να προέρχεται απ’ τον Ιπποκράτη, η ηθική όμως, βάσει της οποίας ασκείται, απέχει μακράν απ’ την Ιπποκρατική ηθική. Το γεγονός αυτό είναι και η αιτία της ανάπτυξης του λεγόμενου κινήματος της εναλλακτικής ιατρικής σ’ όλο τον Δυτικό κόσμο. Το κίνημα της εναλλακτικής ιατρικής στο δυτικό κόσμο αναζητεί φιλοσοφικά και θεωρητικά ερείσματα στις ιατρικές παραδόσεις άλλων λαών, όπως στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική ή την Ayurveda. Καθήκον των Ελλήνων εναλλακτικών θεραπευτών είναι να επιστρέψουν στις ρίζες τους, να γνωρίσουν την αρχαία Ελληνική ιατρική γραμματεία, να αναβιώσουν την Ιπποκρατική σκέψη και να μπολιάσουν το διεθνές κίνημα την εναλλακτικής ιατρικής με τις ηθικές αρχές των προγόνων μας. Οι πληροφορίες που αναφέρονται στο παρόν άρθρο προέρχονται απ’ το έργο του Κωνσταντίνου Γρίβα «Ελληνικά Βότανα» εκδόσεις Ακαδημία Αρχαίας Ελληνικής και Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής. Holistic Life

Η εξάρτηση της υγείας από την οικονομική κατάσταση του ασθενούς δεν αποτελεί είδηση. Εντούτοις, είδηση αποτελεί αυτό που μέτρησαν οι Βρετανοί: Υπολόγισαν επακριβώς τις ταξικές διαφορές στην καρδιοπάθεια. Διαπίστωσαν συγκεκριμένα ότι όσοι ζουν σε φτωχογειτονιές έχουν 2,5 φορές μεγαλύτερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιά ή εγκεφαλικό σε σύγκριση με όσους ζουν στις «καλές γειτονιές».

Safe

14 τρόποι για να αποφύγετε τις καρδιακές ασθένειες Χρειάζεστε χειρουργική επέμβαση Αορτοστεφανιαίας Παράκαμψης (bypass); Πρόκειται για μία επέμβαση που μπορεί να θέλετε να παρακάμψετε και να επιλέξετε μια πιο συντηρητική θεραπεία.

επέμβαση ήταν επιτυχής, αλλά ο ασθενής πέθανε. Έτσι ξεκίνησε το 1962 η χειρουργική επέμβαση της αορτοστεφανιαίας παράκαμψης, το γνωστό bypass, όταν ο διάσημος Αμερικανός καρδιοχειρουργός David Sabiston, πρόεδρος του τμήματος χειρουργικής στην πανεπιστημιακή ιατρική σχολή του Duke, χρησιμοποίησε μόσχευμα που λήφθηκε από το πόδι του ασθενούς και το σύνδεσε με την ανιούσα αορτή για να παρακάμψει την φραγμένη δεξιά στεφανιαία αρτηρία κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης ανοιχτής καρδιάς. Ο Sabiston ήταν ικανοποιημένος όταν πήρε το μόσχευμα, πιο ικανοποιημένος από τον ασθενή του, ο οποίος πέθανε μόλις τρεις ημέρες αργότερα από κάτι που αναφέρθηκε ως «μη σχετιζόμενη επιπλοκή». Παρά το δυσοίωνο ξεκίνημα, περίπου 50 χρόνια αργότερα η χειρουργική επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης ή επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης με μόσχευμα (CABG), όπως την αποκαλούν οι γιατροί, έχει γίνει η πιο συχνή κοινή επέμβαση, καθώς πραγματοποιούνται περίπου 450.000 τέτοιες επεμβάσεις κάθε χρόνο μόνο στις ΗΠΑ και 28.000 στη Βρετανία. Περίπου το 10 τοις εκατό των ασθενών με καρδιακά προβλήματα θα υποστούν τελικά επέμβαση στεφανιαίας παράκαμψης, ιδιαίτερα αν έχουν μία ή περισσότερες καρδιακές αρτηρίες, που είτε έχουν

μπλοκάρει ή έχουν στενέψει σοβαρά. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι είναι μία θαυματουργή χειρουργική επέμβαση για κάποιους, αλλά εκτός του ότι είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους λόγους για τους ασθενείς για να μπούνε στο χειρουργείο, το bypass είναι επίσης ένα από τα πιο περιττά χειρουργεία. Οι καρδιοχειρουργοί το είχαν υποψιαστεί αυτό από το 1970, όταν αρκετές μεγάλες μελέτες έδειξαν ότι η χειρουργική επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης δεν βελτιώνει την επιβίωση, εκτός από τους ασθενείς με σοβαρή στεφανιαία νόσο, ιδιαίτερα της αριστερής κοιλίας.

Πώς λειτουργεί

Κατά τη διάρκεια της επέμβασης ο χειρουργός αφαιρεί φλέβες από το πόδι, το αντιβράχιο ή το στήθος του ασθενούς, και τις μεταμοσχεύει επάνω σε ένα υγιές τμήμα μιας από τις κύριες στεφανιαίες αρτηρίες για να μπουν γύρω από το τμήμα που έχει φράξει. Η παραδοσιακή μέθοδος πραγματοποιείται ενώ η καρδιά σταματά και ο ασθενής και η παροχή αίματός του συνδέονται με μια αντλία, η οποία οξυγονώνει το αίμα και το αντλεί ξανά στον ασθενή. Λόγω του υψηλού κινδύνου να πάει κάτι στραβά, οι χειρουργοί ολοένα και περισσότερο επιλέγουν την τεχνική γνωστή ως «χειρουργική επέμβαση παράκαμψης με πάλλουσα καρδιά», όπου η καρδιά συνεχίζει

να χτυπά και σταθεροποιείται με τη χρήση ειδικού εξοπλισμού, μία διαδικασία που οι χειρουργοί επιμένουν ότι είναι πολύ ασφαλέστερη.

Αυτό που σας λένε οι γιατροί

Από το 1978, η αγγειοπλαστική με μπαλονάκι έχει αντικατασταθεί με τη χειρουργική επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης που θεωρείται ως η λιγότερο επεμβατική μέθοδος για να αποφευχθεί μια καρδιακή προσβολή σε ασθενείς με φραγμένες στεφανιαίες αρτηρίες. Η διαδικασία περιλαμβάνει το πέρασμα ενός μικροσκοπικού μπαλονιού μέσα από φραγμένες αρτηρίες, το οποίο διογκώνεται για να τις καθαρίσει, συνήθως πιέζοντας τις λιπαρές πλάκες κατά του αρτηριακού τοιχώματος και εισάγοντας ένα μικρό κομμάτι μεταλλικής σκαλωσιάς που ονομάζεται «stent» για να κρατήσει την αρτηρία ανοικτή. Οι γιατροί έχουν την τάση να συμβουλεύουν υπέρ του bypass αντί της αγγειοπλαστικής, εάν: - και οι τρεις αρτηρίες της καρδιάς έχουν μπλοκάρει ή έχουν στένωση (δύο αρτηρίες, αν έχετε διαβήτη) - η αριστερή σας κύρια αρτηρία της καρδιάς, ειδικότερα, είναι πολύ στενή - θα πρέπει να επιδιορθώσετε ή να αντικαταστήσετε μια καρδιακή βαλβίδα ούτως ή άλλως - η καρδιά σας δεν αντλεί αποτελεσματικά. Έχει αποδειχτεί ότι η αγγειοπλαστική είναι η ασφαλέστερη επιλογή, μέχρι που μία πρόσφατη αμερικανική μελέτη του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας που αναλύει τα αρχεία από 189.000 ασθενείς, μετά από τέσσερα χρόνια, αυτοί που είχαν κάνει επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης είχαν 21 τοις εκατό χαμηλότερο ποσοστό θνησιμότητας σε σχέση με την αγγειοπλαστική.1

Αυτό που δεν σας λένε οι γιατροί

• Και οι δύο διαδικασίες φέρουν ένα υψηλό ποσοστό θνησιμότητας. Σε απόλυτους όρους, οι διαφορές μεταξύ των δύο επεμβάσεων είναι μικρές˙ στη μελέτη του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας, το 16 τοις εκατό των ασθενών με bypass πέθαναν κατά τη διάρκεια των τεσσάρων ετών, σε σύγκριση με 21 τοις εκατό των ασθενών που έκαναν αγγειοπλαστική. Όταν συνδυάζονται όλες οι μεγάλες μελέτες σύγκρισης των δύο επιλογών, δεν υπάρχει σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο διαδικασιών, όταν πρόκειται για θανάτους και αρνητικές συνέπειες.2 • Η «χαμηλή θνησιμότητα» του bypass δεν είναι χαμηλή. Σύμφωνα με μια ανασκόπηση όλων των μεγάλων μελετών, οι τρεις στους 100 ανθρώπους που έχουν κάνει την επέμβαση πεθαίνουν, και ένας στους τέσσερις υποφέρει από επιπλοκές.3

Τι άλλο δεν σας λένε οι γιατροί

Τα οφέλη από τη χειρουργική επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης (bypass) είναι απρόβλεπτα και μπορεί ακόμη και να φέρουν τα ίδια τα προβλήματα που έπρεπε να αποφευχθούν. • Το bypass δεν μπορεί να κάνει την καρδιά σας να λειτουργεί καλύτερα. Μια ανασκόπηση από 37 μελέτες χειρουργικής επέμβασης αορτοστεφανιαίας παράκαμψης κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η λειτουργία της καρδιάς του ασθενούς βελτιώνεται μόνο στο ένα τρίτο έως το μισό όλων των περιπτώσεων.4 Το υπόλοιπο είχε ουσιαστικά την ίδια καρδιακή λειτουργία που είχαν πριν από την επέμβαση. • Η καρδιά σας μπορεί να αναπτύξει μη φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό. Περισσότερο από το ένα τέταρτο 10 Holistic Life

Holistic Life 11

του συνόλου των ασθενών υποφέρουν από κολπική μαρμαρυγή (ασταθής καρδιακός ρυθμός) μετά από χειρουργική επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης, ακόμη και όταν χορηγήθηκε ενδοφλέβια μαγνήσιο που υποτίθεται βοηθά να το αποτρέψει αυτό.5 • Μπορεί να υποστείτε στηθάγχη. Αν και η χειρουργική επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης υποτίθεται ότι θα εξαλείψει την πάθηση, που προκαλείται συνήθως από φράξιμο αρτηρίας, περίπου ένας στους πέντε ασθενείς αορτοστεφανιαίας παράκαμψης υποφέρει από πόνο της καρδιάς, ακόμη και μετά την επέμβαση.6 • Θα μπορούσατε να υποστείτε εγκεφαλικό επεισόδιο. Ένας στους έξι ασθενείς με επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης παθαίνουν ένα εγκεφαλικό επεισόδιο ή άλλες παθήσεις στον εγκέφαλο, συμπεριλαμβανομένων του εγκεφαλικού θανάτου.7 • Θα μπορούσατε να βιώσετε πνευματική εξασθένηση («σύνδρομο postperfusion», όπως είναι επίσημα γνωστό). Μετά από ένα χρόνο, περίπου το ένα τρίτο του συνόλου των ασθενών με επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης υποφέρουν από κάποια επιδείνωση των διανοητικών ικανοτήτων τους,8 κυρίως λόγω του υψηλού κινδύνου χιλιάδες μικροσκοπικοί θρόμβοι στο αίμα να αποσπαστούν και να βρουν το δρόμο τους προς τον εγκέφαλο.9 • Ίσως αναπτύξετε προβλήματα του εντέρου, όπως συμβαίνει στον ένα στους 20 ασθενείς που έχουν κάνει bypass.10 • Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να έχετε μελλοντικά δυσκολίες στην αναπνοή. Περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς που έχουν κάνει επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης παραπονούνται για πόνο στο στήθος και δυσκολία στην αναπνοή μετά από πέντε χρόνια, ποσοστό που αυξάνεται σχεδόν στα τρία τέταρτα των ασθενών μετά από 15 χρόνια.11 • Η διαδικασία θα μπορούσε να προκαλέσει μόνιμη βλάβη στον εγκέφαλο9 και έχει έξι φορές τον κίνδυνο τα μοσχεύματα να μην γίνονται δεκτά και να αποβληθούν.12 • Θα μπορούσατε να πεθάνετε μέσα σε ένα χρόνο, όπως κάνουν πάνω από το 6 τοις εκατό, ή ένας στους 17 ασθενείς. 13 • Είναι πιθανό να χρειαστεί επανάληψη της εγχείρισης για να παρακαμφθεί η αρχική παράκαμψη. Οι πιθανότητές σας να χρειάζεστε μια δεύτερη χειρουργική επέμβαση αυξάνονται κατά 5 τοις εκατό περίπου κάθε χρόνο. Οι καρδιολόγοι αναγνωρίζουν ότι οι φλέβες με μόσχευμα στενεύουν μέσα σε 10 χρόνια στο 40 τοις εκατό των ασθενών, ενώ άλλες αρτηρίες στενεύουν στο υπόλοιπο 60 τοις εκατό. Τελικά: Οι περισσότεροι ασθενείς που έχουν κάνει επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης θα χρειαστούν περαιτέρω χειρουργική επέμβαση μέσα σε μια δεκαετία για να επιδιορθώσουν την εργασία που έχει ήδη γίνει ή να επιτρέψουν για πρώτη φορά να λειτουργήσουν διαφορετικές φλέβες.

Τι να κάνετε, εναλλακτικά

Παραδόξως, εκείνοι που δεν κάνουν τίποτα ή που ελέγχουν το πρόβλημα με φάρμακα ή με τη διατροφή μπορεί να πάνε εξίσου καλά, αν όχι καλύτερα, από ό, τι εκείνοι που έχουν περάσει από το τραύμα μιας διαδικασίας που περιλαμβάνει τομή ανοικτού θώρακα και διακοπή της καρδιάς για αρκετές ώρες. «Η κοινή πρακτική των ασθενών να σπεύδουν στα επείγοντα περιστατικά ή σε επείγουσα χειρουργική επέμβαση, λόγω μιας έντονης στένωσης στεφανιαίων αρτηριών είναι εντελώς περιττή, και άσκοπα φοβίζει τον ασθενή και την οικογένειά του», λέει ο Dr Howard Wayne του Κέντρου Επεμβάσεων Καρδιάς στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια. Αυτή η άποψη υποστηρίζεται από πολλές μελέτες που δείχνουν ότι οι πιθανότητες επιβίωσης μετά από μια ήπια καρδιακή προσβολή είναι μεγαλύτερες αν το νοσοκομείο δεν λειτουργήσει αμέσως, αλλά αντ’ αυτού υιοθετήσει μια συντηρητική προσέγγιση. Σε μια Αμερικανική μελέτη, περισσότερο από τριπλάσιοι ασθενείς με επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης έχασαν τη ζωή τους σε σύγκριση με εκείνους που το διαχειρίζονται μέσω της «προσεκτικής αναμονής». Τρία χρόνια αργότερα, σχεδόν ένα τέταρτο λιγότεροι ασθενείς είχαν πεθάνει με συντηρητική διαχείριση και όχι με χειρουργική επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης.14 Ωστόσο, απραξία δεν σημαίνει να το ρίξετε στο χάμπουργκερ και τις πατάτες. Σημαίνει ριζική αλλαγή του τρόπου ζωής, ιδιαίτερα της διατροφή σας, και όλων των άλλων παραγόντων που πιθανότατα είχαν ως αποτέλεσμα την καρδιακή νόσο.

Τι μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε τον εαυτό σας 1. Αφήστε το σώμα να αυτο-επιδιορθωθεί. Στα τρία τέταρτα των περιπτώσεων, μια καρδιά με μπλοκαρίσματα των κύριων φλεβών θα αναπτύξει νέα αιμοφόρα αγγεία για να σχηματίσουν τη δική του φυσική παράκαμψη των παρεμποδιζόμενων αρτηριών. 2. Επιλέξτε καρδιολογικά φάρμακα κατά των φραγμένων αγγείων αντί για χειρουργείο. Οι ασθενείς με στηθάγχη ή καρδιακή προσβολή που αντιμετωπίζονται επεμβατικά με αγγειοπλαστική ή χειρουργική επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης έχουν διπλάσιο κίνδυνο καρδιακής προσβολής και 1,7 φορές κίνδυνο αιμορραγίας, από αυτούς στους οποίους δίνονται απλώς τα φάρμακα, σύμφωνα με μία πενταπλή μελέτη επανεξέτασης.15 3. Αλλάξτε τη διατροφή σας. Όλο και περισσότερο, οι καρδιακές παθήσεις συνδέονται με ραφιναρισμένα, επεξεργασμένα και υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη τρόφιμα. Τρώτε βιολογικά τρόφιμα ολικής που καλλιεργούνται σε τοπικό επίπεδο και στην εποχή τους και μαγειρεύονται με παραδοσιακές μεθόδους, και επικεντρωθείτε στους υδατάνθρακες με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη. Επίσης αποκλείστε το βούτυρο, όλες τις υδρογονομένες μαργαρίνες και τα άλλα υδρογονομένα έλαια, τα υψηλής περιεκτικότητας σε φρουκτόζη σιρόπια. 12 Holistic Life

4. Προτιμήστε τη Μεσογειακή διατροφή, πλούσια σε φρούτα και λαχανικά και ελαιόλαδο, με ελάχιστο κρέας και όχι στο επίκεντρο των γευμάτων, και με αφθονία ψαριών. Αυτή η διατροφή, όταν ακολουθήθηκε από καρδιοπαθείς χωρίς καμία άλλη παρέμβαση, απέδωσε περισσότερο και δύο φορές καλύτερα από τα πολύ καλύτερα αποτελέσματα που επιτυγχάνονται από τη θεραπεία με φάρμακα μείωσης της χοληστερόλης. Οι νέες καρδιακές προσβολές και οι θάνατοι μειώθηκαν κατά 70 τοις εκατό μεταξύ ασθενών με καρδιακή προσβολή που ακολουθούσαν μεσογειακή δίαιτα σε σύγκριση με εκείνους με τη συνήθη «συνετή» διατροφή που προβλέπεται εν γένει σε καρδιακούς ασθενείς . Είναι σημαντικό: Υψηλότερη πρόσληψη των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων από τα ψάρια και έλαια λιναρόσπορου, χαμηλότερη πρόσληψη των ωμέγα-6 λιπαρών οξέων από το καλαμπόκι, τον ηλιόσπορο και έλαια σόγιας, καθώς και υψηλότερη πρόσληψη των αντιοξειδωτικών βιταμινών C και Ε.16 5. Πάρτε βιταμίνη C. Αυτή η βιταμίνη μειώνει την ποσότητα της υψηλής ευαισθησίας C - αντιδρώσας πρωτεΐνης στο σώμα, ένα δείκτη φλεγμονής και μία από τις κύριες αιτίες των καρδιαγγειακών παθήσεων. Οι καρδιοπαθείς έχουν διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν μέσα σε ένα χρόνο, εάν τα επίπεδα βιταμίνης C είναι χαμηλά. Ακόμη και τρώγοντας πέντε μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα δεν παρέχεται αρκετή βιταμίνη C για να μειώσει τον κίνδυνο της θανατηφόρου καρδιακής ανεπάρκειας κατά 2,4 φορές.17 Δοσολογία: 1-3g/ημέρα ή περισσότερο, με την καθοδήγηση ενός εκπαιδευμένου θεραπευτή διατροφολόγου. 6. Χρησιμοποιήστε συμπληρώματα με αντιοξειδωτικά. Καρδιοπαθείς βελτιώθηκαν με συμπληρώματα αντιοξειδωτικών, βιταμινών του συμπλέγματος Β, συνένζυμο Q10 και άλλα συμπληρώματα. 7. Εξετάστε το ενδεχόμενο θεραπείας αποσιδήρωσης. Χρησιμοποιείται από πολλούς ιατρούς στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο. Στον ασθενή δίνονται ενδοφλέβιες εγχύσεις δινατρίου ΕDTA (αιθυλενοδιαμινοτετραοξεικό οξύ, μία όξινη μορφή ενός άλατος νατρίου), μαζί με τις βιταμίνες C και Β, ηλεκτρολύτες, προκαϊνη και ηπαρίνη για να «αρπάξουν» χημικώς τα λιπαρά υπολείμματα στα τοιχώματα των αρτηριών. Στην αποσιδήρωση δόθηκε ένα πρόσφατα επιφυλακτικό μπράβο από την καρδιολογική σχολή του πανεπιστημίου του Columbia (Columbia University College of Cardiology), αφού είχε αποδειχθεί ότι μειώνει ελαφρώς τις πιθανότητες μιας δεύτερης καρδιακής προσβολής.18 8. Διαλογιστείτε. Αυτό έχει αποδειχθεί ότι βοηθά ασθενείς με καρδιακά προβλήματα να μειώσουν τον κίνδυνο της μειωμένης παροχής αίματος προς την καρδιά που οφείλεται στη στένωση των αγγείων του αίματος και μοιραία της καρδιακής προσβολής.19 9. Κάντε βελονισμό. Οι ασθενείς που δέχονται βελονισμό είναι σε θέση να αυξήσουν σημαντικά την ικανότητα λειτουργίας της καρδιάς τους.20 Ο βελονισμός αυξάνει επίσης την συγκέντρωση ωμέγα- 3 λιπαρών οξέων στην καρδιά.21 10. Πάρτε Ginkgo biloba. Μειώνει τον πόνο σε ασθενείς με καρδιακά προβλήματα, βοηθώντας τους να κάνουν περίπατο με τα πόδια σε μεγαλύτερες αποστάσεις, καθώς επίσης και «αραιώνει» το αίμα των ασθενών με «σκλήρυνση των αρτηριών».22 11. Επισκεφτείτε ένα βοτανολόγο που μπορούν να συνταγογραφήσει: - Βρομελίνη, που προέρχεται από τον ανανά και μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της στηθάγχης, όπως μπορεί επίσης το εκχύλισμα hawthorn (Crataegus pinnatifida ) - Τζίντζερ, ένα γνωστό βελτιωτικό του αίματος που αναστέλλει επίσης την ανάπτυξη της αθηροσκλήρωσης (λιπαρές αποθέσεις στα τοιχώματα των αγγείων) - Terminalia Arjuna, η οποία μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα και τα σημάδια της καρδιακής ανεπάρκειας.23 12. Κοιτάξτε προς την Ανατολή. Μια σειρά από κινέζικα βότανα μπορούν να ασκήσουν βαθιά επίδραση στην καρδιά. Ένα από αυτά, που ονομάζεται Andrographis paniculata Nees έχει αποδειχθεί χρήσιμο για την πρόληψη υποτροπιάζουσας απόφραξης των αρτηριών μετά από αγγειοπλαστική. 13. Ανακαλύψτε ξανά τα πάθη σας. Αλλάξτε τη δουλειά σας ή οποιαδήποτε άλλα κομμάτια της ζωής σας που δεν είστε ευχαριστημένοι με αυτά. 14. Συνδεθείτε. Αυτό μπορεί να είναι το καλύτερο φάρμακο όλων. Αναφορές: 1. NEnglMEd,2012;366:1467-76 2. JAmCollCardiol,2011;58:1426-32 3. VascHealthRiskManag,2006;2:477-84 4. JAmCollCardiol,1997;30: 1451-60 5. JAMA,1996;276:300-6;Health TechnolAssess,2008;12:iii-iv,ix-95 6. AnnInternMed,2001,135:616-32 7. Stroke,1999;30:514-22 8. JAMA,2002;287:1405-12 9. Stroke,2000;31:707-13 10. AnesthAnalg,2004;98:1610-7 11. EurJCardiothoracSurg,2010;37:112-8 12. NEnglMed,2004;350:21-8 13. NEnglMed,2012;366:1467-76 14. NEnglMed,1998;338:1785-92

15. Cochrane Database SystRev,2010;3: CD004815 16. AmJClinNutr,1995;61:1360S-7S 17. http://newsroom.heart.org/news/lowvitamin-c-levels-may-rise-217754 18. JAMA,2013; 309:1241-50 19. BrMedJ,1985;290:1103-6 20. AutonNeurosci,2011;161:11620;JCardFail,2002;8:399-40621 21. Anaesthetist,1997;25:235-8 22. WienMedWochenschr,1989;139:92-4 23. BiotechnolResInt,2012;2012;976203;JTraditC hinMEd,1984;4:293-4;Medhypotheses,1984;4;2 93-4;MedHypotheses,1986;20:271-8;IntJCardiol ,1995;49;191-9 24. JTongjiMeduniv,1993;13:193-8

Holistic Life 13

A.VOGEL CRATEGISAN: Φυτικό αντιυπερτασικό από εκχύλισμα κράταιγου

Ο κράταιγος είναι το αποτελεσματικότερο βότανο για την ενδυνάμωση της καρδιάς και την ισορροπία του κυκλοφορικού, για την υψηλή αρτηριακή πίεση, τις καρδιαγγειακές παθήσεις, την προστασία από τα αρχικά στάδια καρδιοπάθειας, την εξασθένηση των καρδιακών μυών, την πίεση και το σφίξιμο στο στήθος, για την ήπια αρρυθμία, και σαν καρδιοτονωτικό. Εμποδίζει την οξείδωση της χοληστερίνης και τη σκλήρυνση των αρτηριών. Διάθεση: ICP – Τ:210 9408880

HEART SUPPORT™ Enteric Coated (Vegetarian) Το NOW Heart Support περιέχει L - καρνιτίνη, βιταμίνες B, καθώς και CoQ10 και άλφα λιποϊκό οξύ, δύο ισχυρά αντιοξειδωτικά στοιχεία απαραίτητα για την κυτταρική προστασία και την καταστροφή των ελευθέρων ριζών στις καρδιακές μυϊκές ίνες. JMN Pharmaceutical Τ: 210 8027880

DIABECINN CHOLESTEROL

Για υγιή επίπεδα χοληστερίνης! Το Diabecinn® Cholesterol βασίζεται στη δράση του ζυμωμένου κόκκινου ρυζιού και του αποστάγματος κανέλλας που αποδεδειγμένα έχουν θετική επίδραση στα επίπεδα της Συνολικής Χοληστερόλης, στην LDL-Χοληστερόλη, στο επίπεδο των τριγλυκεριδίων (λιπίδια) καθώς και στο επίπεδο σακχάρου στο αίμα. ΕΛΟΒΑΡΗ ΑΓΓΕΛΙΚΑ Α.Ε. Τ: 2310856233

HYPERTROL

ΑΠΟ ΤΗ NATURE’S PLUS

Το Hypertrol είναι μία φυσική φόρμουλα για τον έλεγχο της πίεσης και την καλή λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος. Προϊόν Nature’s Plus, USA. Εισαγωγή APOLLONIAN NUTRITION (πρώην Natural Plus ) τηλ. 210 6134604 www.apolloniannutrition.gr

ΚΑΡΔΙΑ - ΕΜΑΘΕΣ; ΣΩΘΗΚΕΣ! Συγγραφέας: Βασίλης Σπανός

Ο συγγραφέας που έχει ειδίκευση στην επεµβατική καρδιολογία µάς εξηγεί µε απλά λόγια τις παθήσεις των αρτηριών της καρδιάς και µας παρουσιάζει τις µεθόδους, επεµβατικές και µη, που εφαρµόζονται για την αντιµετώπιση των παθήσεων αυτών. Συνοπτικές αλλά σωτήριες συµβουλές για τη διατήρηση της καλής υγείας της καρδιάς ώστε να µη χρειάζεται η επεµβατική καρδιολογία. Εκδόσεις Διόπτρα - Τ: 210 3805228 14 Holistic Life

Η αυτοΐαση της καρδιάς Τ ο καλύτερο φάρμακο μπορεί να είναι να μην κάνετε τίποτα, αρχικά. Νέα στοιχεία δείχνουν ότι, όταν αφεθεί στην τύχη της, μια καρδιά με πρόβλημα στις κύριες φλέβες, έχει κατά κάποιο τρόπο την εξαιρετική ευφυΐα να ξέρει ότι δεν παίρνει αρκετό οξυγόνο και έτσι θα ξεκινήσει τη δική της θεραπεία. Στα τρία τέταρτα των περιπτώσεων, η καρδιά θα αρχίσει την ανάπτυξη νέων αιμοφόρων αγγείων για να σχηματίσουν τη δική τους φυσική παράκαμψη των φραγμένων αρτηριών. Αυτά τα «παράπλευρα» αιμοφόρα αγγεία διατηρούν τη ροή του αίματος προς την καρδιά, όταν οι κύριες φλέβες δεν λειτουργούν σωστά. Μέσα σε τρεις έως έξι μήνες, οι ασθενείς που δεν κάνουν απολύτως τίποτα, θα βιώσουν την ανακούφιση του πόνου στο στήθος τους. Τα παράπλευρα αγγεία τείνουν να αυξάνονται όταν η αρτηριακή στένωση και οι αποφράξεις προκύπτουν αργά κατά την πάροδο του χρόνου. Μία φλέβα που είναι μόνο ελαφρώς μειωμένη, αλλά στη συνέχεια ξαφνικά μπλοκάρει εντελώς, είναι πιθανό να προκα-

Συμπληρώματα για υγιή καρδιά

κτός από μια γενναιόδωρη παροχή βιταμίνης C, δουλέψτε με έναν έμπειρο εξειδικευμένο επαγγελματία για να καθορίσει πόσο από τα παρακάτω θα πρέπει να πάρετε. Βιταμίνες του συμπλέγματος Β: Η Β6 προστατεύει την καρδιά σας από κάθε περαιτέρω βλάβη και η θειαμίνη ( Β1) μπορεί να βοηθήσει στην αντλητική λειτουργία της καρδιάς σας. (Δοσολογία: 50-100mg βιταμίνης Β6 και 50 mg θειαμίνης.)1 Η L - Carnitine μπορεί να βοηθήσει στη σταθεροποίηση της καρδιάς μετά από καρδιακή προσβολή.2 (Δοσολογία: 250-750mg / ημέρα) Η βιταμίνη Ε προστατεύει την καρδιά, όταν λαμβάνεται πριν από την επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης και με υψηλές δόσεις βιταμίνης C.3 (Δοσολογία: 400 IU άλφα –τοκοφερόλη) -Το σελήνιο μπορεί να βοηθήσει στην προστασία των ιστών της καρδιάς κατά του οξειδωτικού στρες.4 (Δοσολογία: έως 200mcg / ημέρα σεληνίου και 5000 IU βιταμίνης Α.) - Το συνένζυμο Q10 μπορεί να αποτρέψει τις αρρυθμίες στον κτύπο της καρδιάς και προλαμβάνει την κυτταρική βλάβη στην καρδιά κατά τη διάρκεια μιας καρδιακής προσβολής.5 Επιλέξτε έναν τύπο που περιέχει ubiquinol, που απορροφάται καλύτερα.6 (Δοσολογία: 60-100mg / ημέρα (ή μεγαλύτερη με επίβλεψη)) - Τα Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα είναι γνωστό ότι είναι προστατευτικά της καρδιάς.7 (Δοσολογία: 1000-1500mg ιχθυέλαιου / ημέρα) - Το μαγνήσιο μειώνει την αρτηριακή πίεση.8 (Δοσολογία: Μεταξύ 200-600mg / ημέρα.) Αναφορές:

1. AmJMed,1995;98:485-90 2. EurHeartJ,1989;10: 502-8 3. JThoracCardiovascSurg,1994;108:302-10 4. MolNutrFoodRes,2012;56:1106-21 5. TohokuJExpMed,1983;141Suppl:453-63;JClinPhar macol,1990;30:5696-608 6. RegulToxicolPharmacol,2007;47:19-28 7. AmJCardiol,1995;76:459-62 8. EurJClinNutr,2012;66:411-18

λέσει καρδιακή προσβολή, και μια τέτοια περίπτωση ο οργανισμός δεν μπορεί να την αποτρέψει. Παρ’ όλα αυτά, αυτά τα παράπλευρα αγγεία εξαφανίζονται σε έναν ασθενή που κάνει χειρουργική επέμβαση bypass. Αν δεν γίνει η αορτοστεφανιαία παράκαμψη, οι ασθενείς στη συνέχεια είναι σε μεγαλύτερο κίνδυνο από ό, τι αν είχαν κρατήσει ανέπαφη την προσωρινή «παράκαμψη» των φλεβών τους. Αυτό υποδηλώνει ότι η καρδιά έχει το δικό της μηχανισμό αυτοΐασης, ο οποίος διακόπτεται όταν οι γιατροί βιάζονται πάρα πολύ να επέμβουν αφού ο ασθενής έχει υποστεί οξεία καρδιακή προσβολή. Σε μια Αμερικανική μελέτη, περισσότεροι από τριπλάσιοι ασθενείς με επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης έχασαν τη ζωή τους, σε σχέση με εκείνους που το διαχειρίζονταν μέσω της «προσεκτικής αναμονής». Τρία χρόνια αργότερα, σχεδόν ένα τέταρτο λιγότεροι ασθενείς είχαν πεθάνει από πιο συντηρητική αντιμετώπιση από το bypass. Πηγή: NEnglMed,1998;338:1785-92

Αρρωσταίνοντας από μια ραγισμένη καρδιά

ειδικός καρδιολόγος από την Καλιφόρνια, Dr Dean Ornis, έχει ανακαλύψει ένα εξαιρετικό στατιστικό στοιχείο: όλοι οι συνήθεις παράγοντες κινδύνου για καρδιακή νόσο, το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή και μια υψηλή σε λιπαρά διατροφή λαμβάνονται υπόψη μόνο για το ήμισυ του συνόλου των καρδιακών παθήσεων. Στην έρευνα Ornish, κανένας παράγοντας κινδύνου δεν φαίνεται πιο επικίνδυνος από την απλή απομόνωση, από άλλα άτομα, από τα δικά μας αισθήματα και από μια ανώτερη δύναμη. Σε μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο Σαν Φρανσίσκο και μία άλλη στην ανατολική Φινλανδία, από τα περίπου 20.000 άτομα που παρακολουθούνταν για εννέα χρόνια, εκείνοι που ήταν μόνοι και κοινωνικά απομονωμένοι είχαν δύο έως τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιακή νόσο και άλλες αιτίες σε σχέση με εκείνους που αισθάνονταν συνδεδεμένοι με τους άλλους. Τα αποτελέσματα αυτά αποδείχθηκαν ότι είναι ανεξάρτητα από παράγοντες κινδύνου, όπως τα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης και το ιστορικό υψηλής αρτηριακής πίεσης, το κάπνισμα, η διατροφή και το οικογενειακό ιστορικό.1 Μελέτες άλλων πληθυσμών, όπως η Ιαπωνέζοι της Αμερικής, έχουν επίσης αποδείξει ότι τα κοινωνικά δίκτυα και η κοινωνική υποστήριξη τούς προστατεύουν από τις καρδιακές νόσους, ανεξάρτητα από το αν καπνίζουν ή έχουν υψηλή αρτηριακή πίεση. Όποια και αν είναι η ιαπωνική διατροφή - αν είναι tofu και σούσι ή ένα Big Mac – δεν είχε καμία επίπτωση στη ροπή τους προς τις καρδιακές παθήσεις εφόσον διατηρούνται ισχυροί οι κοινωνικοί δεσμοί.2 Αναφορές: 1. Am J Epidemiol,1979;109:186-204;AmJEpidemiol,1988;128: 370-80 2. AmJEpidemiol,1983;117:384-96

Holistic Life 15

Αντιμετώπιση υπέρτασης: Φάρμακα ή τρόπος ζωής;

Μέρος 1ο

Είναι τα φάρμακα ή καλύτερη δυνατή επιλογή που έχουμε; Γράφει ο Μάριος Πρωτόπαπας, Φυσικοπαθητικός – Ομοιοπαθητικός (mdiatrofi@yahoo.gr)

ταν μιλάμε για αρτηριακή πίεση εννοούμε την τάση που ασκεί το αίμα (το πλάσμα για να ακριβολογούμε) στα τοιχώματα των αγγείων μας. Για αυτό και όταν αυτή η τάση γίνεται υπερβολική καλείται «υπέρταση». Στον μετρητή με τον οποίο μετράτε την πίεσή σας, υπάρχουν δύο αριθμοί. Ο μεγαλύτερος αφορά την συστολική πίεση(‘μεγάλη’) και ο μικρότερος την διαστολική (‘μικρή’). Η συστολική αφορά την πίεση όταν η καρδιά συσπάται. Η διαστολική όταν η καρδιά χαλαρώνει. Η μικρή πίεση θεωρείται πιο σημαντικός δείκτης, καθώς δείχνει την κατάσταση των αγγείων μας, αλλά και οι δύο αριθμοί είναι σημαντικοί για την συνολική μας υγεία. Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές; Οι τιμές της πίεσης έχουν να κάνουν με πολλούς παράγοντες, όπως η ηλικία, το φύλλο, η ιδιοσυγκρασία, η εποχή του χρόνου, η συναισθηματική μας κατάσταση και πολλοί άλλοι. Τα τελευταία χρόνια τα όρια που θέτουν αρκετοί οργανισμοί υγείας για τη λεγόμενη «φυσιολογική πίεση» έχουν πέσει πολύ, με αποτέλεσμα αρκετοί ιατροί να ζητούν η πίεση να μην υπερβαίνει το 11-12 (μεγάλη) και 7 (μικρή). Το αν αυτή η οδηγία έχει αδιάσειστη επιστημονική τεκμηρίωση αποτελεί μεγάλο θέμα, παρ’ όλα αυτά αξίζει εδώ να αναφέρω τις Βρετανικές οδηγίες προς τους γενικούς ιατρούς και παθολόγους για την αρτηριακή πίεση στα έτη 20042007: Σύνοψη: 1. «Όλοι όσοι βρίσκονται να έχουν υψηλή πίεση στα όρια ή ψηλότερα θα πρέπει να λαμβάνουν οδηγίες για αλλαγές στον τρόπο ζωής και διατροφής τους» (13) Στους επόμενους οδηγούς έως και το 2013 αναγράφονται συγκεκριμένα: μείωση ή αποφυγή του καφέ και καφεΐνης, άσκηση, μείωση του αλκοόλ, περιορισμός του αλατιού σε φανερές και κρυφές πηγές του στην διατροφή, τεχνικές χαλάρωσης. 2. «ξεκινήστε αντί-υπερτασική αγωγή με φάρμακα όταν η συστολική πίεση παραμένει στο 16 ή πιο πάνω και η διαστολική στο 10 ή πιο πάνω» (13) – Σημείωση: στους επόμενους οδηγούς έως και το 2013, το όριο μειώνεται στο 14/9. Φυσικά αν ρωτήσω πόσοι από όσους έχουν υπέρταση έλαβαν σαφείς προτάσεις για αλλαγές στον τρόπο ζωής και διατροφής τους ως πρώτο μέτρο για την αντιμετώπιση της πίεσης θα λάβω κατά 99% την απάντηση «κάτι μας είπαν για το αλάτι και μας έδωσαν φάρμακα». Επιπλέον η λέξη «παραμένει» σημαίνει πως κάποιος ΔΕΝ πρέπει να θεωρείται υπερτασικός όταν μία στο τόσο έχει αυξημένη πίεση για μια στιγμή ή έστω για κάποιες ώρες ή ακόμη και για 1-2 ημέρες λόγω π.χ. κάποιου ψυχικού στρες ή αναστάτωσης ή πολυφαγίας κ.λ.π. Γιατί είναι σημαντικό να έχουμε πίεση μέσα σε φυσιολογικά όρια; Η υπέρταση έχει συνδεθεί με αύξηση των εμφραγμάτων και των εγκεφαλικών, γι’ αυτό θεωρείται σημαντικός δείκτης κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα. Είναι όμως εξίσου σημαντικό να κατανοήσουμε πως δεν είναι η υπέρταση που προκαλεί τα προβλήματα, αλλά είναι δείκτης. Με άλλα λόγια δεν είναι ασθένεια, αλλά σύμπτωμα ασθένειας, ή αλλιώς δεν είναι η αιτία για το εγκεφαλικό ή το έμφραγμα αλλά μια ένδειξη που λέει πως κάτι δεν πάει καλά με τα αγγεία μας και άρα πιθανώς κινδυνεύουμε από εγκεφαλικό ή έμφραγμα. Η κατανόηση αυτή μπορεί να ξεκαθαρίσει πολλές παρανοήσεις σε σχέση με το ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να αντιμετωπίσουμε την υπέρταση. Τι κάνουν τα αντι-υπερτασικά φάρμακα; Τα φάρμακα για την αντιμετώπιση της υπέρτασης ανήκουν σε διάφορες κατηγορίες, οι πιο συχνές είναι: ανταγωνιστές ασβεστίου (calcium channel blockers), Βαναστολείς, ανταγωνιστές υποδοχέων αγγειοτασίνης, διουρητικά. Τα φάρμακα αυτά όντως μειώνουν τη συστολική και διαστολική πίεση. Ωστόσο οι επιστημονικές έρευνες δείχνουν πως δεν μειώνουν τον κίνδυνο θανάτου από καρδιακή νόσο και μειώνουν λίγο τον κίνδυνο εγκεφαλικού. Και τα αποτελέσματα αυτά είναι λογικά καθώς η πίεση ΔΕΝ είναι η αιτία για τις νόσους αυτές αλλά απλώς ένας δείκτης, μια πινακίδα. Με τα αντι-υπερτασικά φάρμακα ο δείκτης αυτός μειώνεται αλλά η πραγματική ασθένεια – που είναι η κακή κατάσταση των αγγείων, οι σπασμοί στα αγγεία, η αρτηριοσκλήρυνση, η αθηρωμάτωση των αγγείων, στενώσεις των αγγείων, αίμα που πήζει υπερβολικά κ.α. – μένει ανέγγιχτη. Φυσικά όσοι λαμβάνουν τα φάρμακα αυτά γνωρίζουν καλά πως έχουν αρκετές παρενέργειες: κόπωση, πονοκέφαλοι, ανικανότητα σε άνδρες, ζαλάδες, ακόμα και προδιάθεση σε καρδιοπάθειες (!), που στο κάτω-κάτω είναι αυτό ακριβώς που επιδιώκουμε να αποφύγουμε παίρνοντας τα φάρμακα αυτά. Ας δούμε μερικές δημοσιεύσεις από επιστημονικές έρευνες (στο τέλος του άρθρου παραπέμπω στην επιστημονική βιβλιογραφία που τις τεκμηριώνει): 16 Holistic Life

«Στο τεύχος του Δεκεμβρίου 2004 του Journal of the American Medical Association οι ερευνητές βρήκαν πως η πρόσληψη συγκεκριμένης κατηγορίας αντι-υπερτασικών φαρμάκων – calcium channel blockers - που συνταγογραφούνται συχνά, διπλασιάζει τον κίνδυνο θανάτου από καρδιοαγγειακές νόσους (καρδιακή προσβολή, καρδιακή ανεπάρκεια και άλλες καρδιαγγειακές παθήσεις» (7) «Η επιθετική αντιμετώπιση της υπέρτασης μπορεί να σκοτώσει. Για πάνω από 22 χρόνια πολλές έρευνες έχουν δείξει πως η επιθετική αντιμετώπιση της υπέρτασης με στόχο να κάνουμε τα νούμερα να φαίνονται φυσιολογικά (110/70mmHg ή λιγότερο), αυξάνει τις πιθανότητες του ασθενούς για καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό, εγκεφαλική βλάβη ή / και θάνατο. Το φαινόμενο είναι γνωστό ως ‘καμπύλη θνησιμότητας J’, που σημαίνει πως το να χαμηλώνουμε την πίεση μέχρι ένα σημείο φαίνεται ωφέλιμο αλλά πέρα από αυτό το σημείο περισσότερη μείωση βλάπτει τον ασθενή.» (8) «Τον Ιούνιο του 2006 δημοσιεύτηκαν τα αποτελέσματα μακρόχρονης έρευνας με 22.576 ασθενείς με καρδιαγγειακή νόσο και υπέρταση. Όταν η υπέρταση αντιμετωπιζόταν με φαρμακευτική αγωγή, τα περιστατικά καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού ή θανάτου ήταν 3 φορές περισσότερα σε ασθενείς με διαστολική πίεση μικρότερη ή ίση με 60mmHg σε σύγκριση με όσους είχαν 80-90mmHg.» (8, 9) Σημείωση: Η έρευνα μιλάει για όσους είχαν μειωμένη διαστολική πίεση στο 6 εξαιτίας της φαρμακευτικής αγωγής και όχι για όσους έχουν αυτήν την διαστολική πίεση φυσιολογικά. «Αποτελέσματα 10χρονης έρευνας που έγινε σε γυναίκες που χρησιμοποιούσαν αντι-υπερτασικά φάρμακα της κατηγορίας ‘calcium channel blockers’ έδειξαν πως αυτές είχαν σημαντικά περισσότερες πιθανότητες (2μιση φορές παραπάνω ή 250%) για καρκίνο του στήθους» (10) «Η έντονη αντι-υπερτασική αγωγή μπορεί να μειώνει τις υγιείς εγκεφαλικές λειτουργίες ηλικιωμένων ανθρώπων.» (14) Βλέπουμε λοιπόν πως το να «ελέγχει» κάποιος την υπέρτασή του μέσω των αντι-υπερτασικών φαρμάκων μπορεί να κρύβει δυσάρεστες εκπλήξεις για την υγεία του και την μακροημέρευσή του, πέρα από τις γνωστές παρενέργειες των φαρμάκων αυτών (μερικές αναφέρω πιο πάνω). Τι σημαίνει τελικά «η υπέρτασή μου ελέγχεται με τα φάρμακα»; Αυτό που σημαίνει πραγματικά είναι πως έχεις ακόμα υπέρταση. Γιατί αν δεν είχες γιατί να παίρνεις φάρμακα; Όταν κάτι ελέγχεται σημαίνει πως συνεχίζει να υπάρχει. Άρα μπορεί να κατανοηθεί εδώ πως τα φάρμακα δεν θεραπεύουν τον υπερτασικό, απλώς κρατάνε την πίεσή του χαμηλά. Αυτό σημαίνει πως θα πρέπει να παίρνει φάρμακα εφ όρου ζωής, και φυσικά να έχει και μόνιμο συνοδό τις παρενέργειές τους. Και αν τα φάρμακα δεν είναι η καλύτερη δυνατή επιλογή τι μπορώ να κάνω για την υπέρταση; Μετά την μελέτη των επιστημονικών δεδομένων προκύπτει καθαρά το συμπέρασμα πως για την αντιμετώπιση της υπέρτασης η πρώτη και καλύτερη επιλογή είναι οι αλλαγές στον τρόπο ζωής και διατροφής. Με την επιλογή αυτή μπορεί κάποιος – και μιλώ για την πλειοψηφία των πασχόντων και όχι ίσως για όλους - όχι απλώς να μειώσει την συστολική και διαστολική πίεσή του φυσικά, αλλά και να απαλλαγεί από το σύμπτωμα αυτό οριστικά. Μπορεί να μην χρειάζεται να εξαρτάται από τα φάρμακά του. Να απαλλαγεί από τις παρενέργειες τους που υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής του. (π.χ. είναι λίγοι οι άντρες που δεν έχουν στυτικές δυσκολίες μετά από την χορήγηση αντι-υπερτασικής αγωγής). Το βασικότερο όμως όλων είναι πως με τις αλλαγές στον τρόπο ζωής και διατροφής ο άνθρωπος απευθύνεται στην αιτία του προβλήματος – στην υγεία των αγγείων του – και βελτιώνει έτσι και το επίπεδο υγείας του αλλά και τις πιθανότητες του να μην αντιμετωπίσει στο μέλλον καρδιακό ή εγκεφαλικό πρόβλημα. Ο σωστός τρόπος ζωής και διατροφής είναι και θα είναι η ουσιαστική του πρόληψη και ασφάλεια από τις ασθένειες αυτές που σκοτώνουν. Με το ποιες είναι οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν και με τα άλλα φυσικά μέσα που μπορούν να ακολουθηθούν, θα ασχοληθούμε στο επόμενό 2ο μέρος του άρθρου. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. JAMA, 254 (1985), pages 2097-2012 – The Oslo study 2. American Journal Medicine, Τεύχος 69, σελ, 725-732 3. US public Health Service Hospitals “ Treatment of mild hypertension-Results of Ten years Trial” 1977, page 1981105 4. Wilcox, R. Treatment of high blood pressure: should clinical practice be based on results of clinical trials? Br Med J 293:433, 1986 5. Cruickshank, J. Benefits and potential harm of lowering blood pressure. Lancet 1:581, 1987 6. Nelson, L. Effect of changing levels of physical activity on blood-pressure and haemodynamics in essential hypertension. Lancet 2:473, 1986 7. Wassertheil-Smoller S, Psaty B, Greenland P, Oberman A, Kotchen T, Mouton C, Black H, Aragaki A, Trevisan M. Association between cardiovascular outcomes and antihypertensive drug treatment in older women. JAMA. 2004 Dec 15;292(23):2849-59. 8. Messerli FH, Mancia G, Conti CR, Hewkin AC, Kupfer S, Champion A, Kolloch R, Benetos A, Pepine CJ. Dogma disputed: can aggressively lowering blood pressure in hypertensive patients with coronary artery disease be dangerous? Ann Intern Med. 2006 Jun 20;144(12):884-93. 9. The July 2004 McDougall Newsletter: http://www.nealhendrickson.com/mcdougall/2004nl/040700pubp.htm 10. Li CI, Daling JR, Tang MT, et al. Use of Antihypertensive Medications and Breast Cancer Risk Among Women Aged 55 to 74 Years. JAMA Intern Med. 2013 Aug 5. doi: 10.1001/jamainternmed.2013.9071. 11. Chlorthalidone vs other low-dose diuretics. Choi KL, Chua D, Elliott WJ. JAMA. 2004 Oct 20;292(15):1816-7. 12. Cheng JW, Behar L. Calcium channel blockers: association with myocardial infarction, mortality, and cancer. Clin Ther. 1997 Nov-Dec;19(6):1255-68. 13. British Hypertension Society guidelines for hypertension management 2004 (BHS-IV): summary. BMJ. 2004 Mar 13;328(7440):634-40. 14. Maxwell CJ, Hogan DB, Ebly EM. Calcium-channel blockers and cognitive function in elderly people: results from the Canadian Study of Health and Aging. CMAJ. 1999 Sep 7;161(5):501-6.

Holistic Life 17

Κάθε dosha στο σώμα αντιπροσωπεύει συγκεκριμένα συναισθήματα της καρδιάς. Το vata αφορά την επικοινωνία, τον ενθουσιασμό, το ενδιαφέρον και τη μύηση. Το pitta αντιπροσωπεύει το πάθος, τη δέσμευση και τη συγκέντρωση. Το kapha σχετίζεται με την ευελιξία, τη σταθερότητα, την υπομονή και την κατανόηση. Σύμφωνα με την αγιουρβέδα, η καρδιά είναι επίσης ένα marma ή ενεργειακό σημείο που συγκρατεί συναισθήματα. Δίνουμε μεγάλη έμφαση στην ανάγκη να θρέφουμε τα θετικά συναισθήματα και τις ενέργειες για να εμποδίσουμε οποιαδήποτε ανισορροπία ή υπερβολή σε κάποιο από τα doshas

The Ayurvedic way

Αντιμετώπιση των καρδιακών προβλημάτων

Γράφει η Dr Deepa Apté

Η Dr Deepa Apté εξηγεί πώς η αρχαία θεραπευτική μέθοδος της Αγιουρβέδα αντιμετωπίζει τα προβλήματα που σχετίζονται με την καρδιά Είτε πρόκειται για υπέρταση, ιστορικό καρδιακής προσβολής ή απλώς για μία αδύναμη καρδιά, οι ακόλουθες συμβουλές θα μπορούσαν να βοηθήσουν να βελτιωθεί οποιαδήποτε πάθηση που αφορά την καρδιά. χρήση του τριαντάφυλλου. Είναι κατευναστικό, ΔΙΑΤΡΟΦΗ:

• Αποφύγετε να τρώτε υπερβολικά αλατισμένα, πικάντικα ή ξινά φαγητά. • Επικεντρωθείτε περισσότερο στις πικρές και στυφές γεύσεις. • Αποφύγετε συνδυασμούς φρούτων με γαλακτοκομικά, καθώς οι τοξίνες που παράγονται ίσως μπλοκάρουν τα κανάλια των φλεβών και των αρτηριών. • Τρώτε αμύγδαλα μουσκεμένα σε ζεστό νερό. • Πίνετε βουτυρόγαλα με σπόρους κύμινου και φύλλα κόριανδρου μετά από κάθε γεύμα. • Οι σπόροι τριγωνέλλας που λαμβάνονται το πρωί ενώ έχουν αφεθεί να μουλιάσουν όλη τη νύχτα, είναι γνωστοί ότι βελτιώνουν τις καρδιακές παθήσεις.

ΜΑΣΑΖ:

• Η αγιουρβέδα μιλά για μία εκπληκτική θεραπεία με έλαια για την καρδιά, που ονομάζεται Hridaya Basti. Κατά τη διάρκεια αυτής της εξαιρετικά ηρεμιστικής θεραπείας, γίνεται ήπια μάλαξη στην περιοχή της καρδιάς και ακολουθείται από απαλή έκχυση ζεστού ελαίου σε έναν κυκλικό δακτύλιο που έχει φτιαχτεί από ένα είδος ζύμης, πάνω στο τσάκρα της καρδιάς στο οποίο γίνεται μάλαξη.

ΑΝΘΗ:

• Στην αγιουρβεδική παράδοση είναι γνωστή η

γλυκό και στυπτικό και έχει καρδιοτονωτικές ιδιότητες που βοηθούν στην ενδυνάμωση της καρδιάς. • Αν υποφέρετε από υπέρταση, τοποθετήστε στα μάτια μία κομπρέσα ροδόνερου. Αυτό βοηθά να απομακρύνετε την υπερβολική θερμότητα από τα μάτια και επομένως από το σώμα, και επίσης βοηθά στη διατήρηση της πίεσης του αίματος. • Το Gulkand, ή αλλιώς μαρμελάδα τριαντάφυλλου, είναι μία πανάρχαια συνταγή που χρησιμοποιείται σε πολλά ινδικά νοικοκυριά. Παρασκευάζεται από πέταλα κόκκινου τριαντάφυλλου (χωρίς φυτοφάρμακα και χημικά λιπάσματα) που τοποθετούνται σε στρώσεις σε ένα βάζο με ευρύ στόμιο, το οποίο στη συνέχεια κλείνεται αεροστεγώς με μεμβράνη και μένει κάτω από τον ήλιο για λίγες μέρες. Μπορεί κάποιος να προσθέσει επίσης μπαχαρικά όπως κάρδαμο και κανέλα στο μίγμα. Συνιστάται για άτομα που υποφέρουν από οποιαδήποτε καρδιακή πάθηση.

ΒΟΤΑΝΑ:

• Ένα από τα καλύτερα βότανα για την καρδιά είναι ο κρόκος. Ένα απλό τσάι που φτιάχνεται από αυτό το φυτό κάθε μέρα, θα βοηθήσει στην ανακούφιση από κάθε καρδιακό στρες και επίσης βοηθά στην τόνωση του ανοσοποιητικού συστήματος.

• Το arjuna είναι άλλο ένα βότανο που επιλέγεται στην αγιουρβεδική βοτανοθεραπεία για περιπτώσεις καρδιακών προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένης της υπέρτασης. • Τo guggul είναι πολύ ευεργετικό αν υπάρχει καρδιακή πάθηση που επίσης περιλαμβάνει προβλήματα υψηλής χοληστερόλης. • Για άτομα που υποφέρουν από συμφόρηση και κατακράτηση νερού, το triphala είναι πολύ ευεργετικό. • Το brahmi είναι ιδανικό ω ηρεμιστικό για το καρδιαγγειακό και το νευρικό σύστημα και κατά συνέπεια εξασφαλίζει έναν καλό βραδινό ύπνο, ενώ ρίχνει την πίεση.

ΑΝΑΠΝΟΗ:

• Το πράνα ή οξυγόνο είναι το καύσιμο για υγιή, ισορροπημένα συναισθήματα και ιστούς. • Οι ηρεμιστικές αναπνευστικές ασκήσεις, όπως η αναπνοή με εναλλαγή των ρουθουνιών και η αναπνοή από το δεξί ρουθούνι, βοηθούν να ισορροπήσει το vata dosha, και έτσι να ρυθμιστεί η πίεση του αίματος, οι παλμοί της καρδιάς και η δύσπνοια. • Οι ευεργετικές pranayama, που περιλαμβάνει την δροσιστική αναπνευστική άσκηση και την αναπνοή από το αριστερό ρουθούνι, ρυθμίζει το pitta dosha στο σώμα, και έτσι βοηθά στην υπέρταση και σε παθήσεις της καρδιάς που σχετίζονται με το στρες. • Οι αναζωογονητικές pranayama (καθαριστική αναπνευστική άσκηση και αναπνοή της φωτιάς, για παράδειγμα) βοηθά στη ρύθμιση του kapha dosha, και έτσι εξαλείφει την υπερβολική χοληστερόλη από το σώμα. Η Dr Deepa Apté είναι διαπιστευμένη ιατρός της ινδικής ιατρικής, καθηγήτρια γιόγκα και θεραπεύτρια αγιουρβέδα. Κάνει συχνά διαλέξεις για την αγιουρβέδα και τη γιόγκα και διευθύνει το δικό της ιατρείο στο Λονδίνο (ayurvedapura.com)

ORGANIC ARJUNA & HAWTHORN FORMULA

από την Pukka

Οργανική αγιουρβεδική φόρμουλα για συμπτώματα καρδιοπάθειας και ταχυπαλμίας. Χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση των συνήθωνκαρδιακών προβλημάτων με συμπτώματα συμφόρησης, πόνους και αίσθημα βάρους στο στήθος. Τα βότανα συμβάλλουν στην καλύτερη ροή του αίματος στην καρδιά και δυναμώνουν τον καρδιακό μυ. BOTANICA: τηλ. 2310 238880 www.botanica.gr 18 Holistic Life

Στεφανιαία νόσος: Τι την προκαλεί και πώς αντιμετωπίζεται; Από το βιβλίο του Βασίλη Σπανού: ‘Καρδιά. έμαθες; σώθηκες!’ Τι προκαλεί τη στεφανιαία νόσο; Τα αίτια του σχηματισμού αθηρωματικής πλάκας δεν έχουν πλήρως διευκρινιστεί. Σε πρακτικό επίπεδο, γνωρίζουμε μια σειρά από παράγοντες που αυξάνουν τον σχετικό κίνδυνο εμφάνισής της και γι’ αυτό ονομάζονται παράγοντες κινδύνου. Η ύπαρξη σακχαρώδους διαβήτη, υψηλών τιμών πίεσης του αίματος, υψηλών τιμών χοληστερίνης, το κάπνισμα και η κληρονομικότητα είναι οι σημαντικότεροι από τους παράγοντες κινδύνου. Πώς μπορούμε να διαπιστώσου με την ύπαρξη στεφανιαίας νόσου; Συνήθως μας βοηθά η εμφάνιση του ενοχλήματος στο στήθος (στηθάγχη). Όταν το αίμα εμποδίζεται στις στεφανιαίες αρτηρίες δεν μπορεί να τροφοδοτήσει ικανοποιητικά το αντίστοιχο τμήμα της καρδιάς. Ως αποτέλεσμα, οι πάσχοντες νιώθουν «πλάκωμα», «σφίξιμο», «κάψιμο» ή «βάρος» πίσω από το στέρνο και προς τα αριστερά του στήθους, που μπορεί να αντανακλώνται στην πλάτη ή στον αριστερό ώμο και αγκώνα. Είναι χαρακτηριστική η εμφάνιση στηθάγχης όταν αυξάνονται οι ανάγκες έργου της καρδιάς, όπως στην αυξημένη σωματική δραστηριότητα. Λιγότερο συχνά, αντί για στηθάγχη μπορεί να παρουσιάζεται «φούσκωμα» ή λαχάνιασμα. Όταν τα ενοχλήματα είναι χαρακτηριστικά, η στεφανιαιογραφία, εξέταση κατά την οποία σκιαγραφούνται οι στεφανιαίες αρτηρίες, θα επιβεβαιώσει αλάνθαστα την ύπαρξη στεφανιαίας νόσου. Με τη στεφανιαιογραφία προσδιορίζεται επίσης η έκταση της νόσου, αν δηλαδή πρόκειται για μία ή περισσότερες βλάβες και σε πόσες και ποιες στεφανιαίες αρτηρίες εντοπίζονται σημεία με αυτές τις βλάβες. Στο πλαίσιο της στεφανιαιογραφίας, άλλωστε, μπορούν να αντιμετωπιστούν οι βλάβες των στεφανιαίων αρτηριών με θεραπευτική διάνοιξη με «μπαλονάκι» και τοποθέτηση stent. Σε περιπτώσεις που τα συμπτώματα δεν είναι πειστικά, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε λειτουργικές δοκιμασίες, με τις οποίες διαπιστώνεται ανεπαρκής αιμάτωση ή μειωμένη αποδοτικότητα ενός τμήματος της καρδιάς, όταν προκαλούμε αύξηση του καρδιακού έργου. Η δοκιμασία κοπώσεως είναι η απλούστερη από τις λειτουργικές δοκιμασίες. Ακριβέστερες και πιο ειδικές πληροφορίες μπορούμε να πάρουμε από το σπινθηρογράφημα καρδιάς με θάλλιο ή το υπερηχογράφημα καρδιάς υπό stress (stress-Echo). Οι λειτουργικές δοκιμασίες ανιχνεύουν τις επιπτώσεις που έχει μια σοβαρή στένωση των αρτηριών στην αιματική ροή και στη λειτουργικότητα της καρδιάς, προσπαθώντας έτσι με έμμεσο τρόπο να διαγνώσουν την ύπαρξη στεφανιαίας νόσου. Στενώσεις στις στεφανιαίες αρτηρίες, που δεν περιορίζουν σε ικανό βαθμό την αιματική ροή, ούτε επηρεάζουν την καρδιακή λειτουργία, δεν ανιχνεύονται με τις δοκιμασίες αυτές. Υπάρχει, όμως, και ένα ποσοστό γύρω στο 10 - 20% όπου οι λειτουργικές δοκιμασίες δεν καταφέρνουν να αναδείξουν υπάρχουσα σοβαρή στένωση, καθώς και ένα ποσοστό δοκιμασιών, περίπου 10 τοις εκατό, όπου υποδεικνύουν στένωση χωρίς να υπάρχει. Τα τελευταία χρόνια, χάρις στην αξιοσημείωτη πρόοδο της τεχνολογίας, τόσο η αξονική όσο και η μαγνητική τομογραφία έχουν χρησιμοποιηθεί στην απεικόνιση των στεφανιαίων αρτηριών. Ειδικά η αξονική στεφανιαιογραφία έχει σήμερα ποσοστά ακριβείας εφάμιλλα με το σπινθηρογράφημα και το stress-Echo στην ανίχνευση της ύπαρξης στεφανιαίας νόσου, τουλάχιστον στους ασθενείς στους οποίους είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί. Δικαιούμαστε να ελπίζουμε ότι η συνεχιζόμενη εξέλιξη της αξονικής στεφανιαιογραφίας θα επιτύχει τελικά τη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου με ακρίβεια στην πλειονότητα των αρρώστων. Πώς αντιμετωπίζεται η στεφανιαία νόσος; Η πρόληψη είναι ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης. Η αεροβική άσκηση, η σωστή διατροφή με διατήρηση ιδανικού σωματικού βάρους, καθώς και η αποφυγή του καπνίσματος θα μειώσουν την πιθανότητα προσβολής από τη νόσο. Οι κανόνες αυτοί αποκτούν ακόμα μεγαλύτερη αξία σε όσους έχουν κάποιον από τους παράγοντες κινδύνου, όπως κληρονομικό ιστορικό στεφανιαίας νόσου ή υψηλές τιμές αρτηριακής πίεσης. Στο πλαίσιο της πρόληψης, άλλωστε, αντιμετωπίζονται παράγοντες όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και η υψηλή αρτηριακή πίεση, με μεταβολή του τρόπου ζωής και φαρμακευτική αγωγή. Στην περίπτωση ασθενών που έχουν ήδη εκδηλώσει στεφανιαία νόσο είναι ακόμα πιο σημαντική η αντιμετώπιση των παραγόντων κινδύνου, δηλαδή διακοπή του καπνίσματος, μείωση της χοληστερίνης, αντιμετώπιση υψηλών τιμών αρτηριακής πίεσης, καταπολέμηση της παχυσαρκίας, με υιοθέτηση σωστής διατροφής και καθημερινή σωματική δραστηριότητα. Οι επεμβάσεις στις αρτηρίες της καρδιάς («μπαλονάκι», stent, μπαϊπάς) χρησιμοποιούνται είτε για να αντιμετωπίσουν τα συμπτώματα, προσφέροντας καλύτερη ποιότητα ζωής, είτε για να αυξήσουν την πιθανότητα μακροημέρευσης των αρρώστων. Σωτήρια είναι η επέμβαση καρδιάς σε ασθενείς με οξύ στεφανιαίο σύνδρομο ή κατά την εξέλιξη ενός εμφράγματος του μυοκαρδίου. Holistic Life 19

Το 1665 στο Λονδίνο που οι άνθρωποι πέθαιναν από την επιδημία της πανώλης, ο μόνοι που δεν κόλλησαν την θανατηφόρο ασθένεια ήταν όσοι ασχολούνταν με φυσικά αιθέρια έλαια στα αρωματοπωλεία. Πειράματα που έγιναν αργότερα για το βάκιλο του τυφοειδούς πυρετού είχαν εντυπωσιακά αποτελέσματα. Τον εξόντωσαν σε 25 λεπτά με το γαρυφαλέλαιο, σε 50 λεπτά με συνδυασμό των αιθέριων ελαίων βερβένα & γεράνι και σε 12 ημέρες με το αιθέριο έλαιο κανέλλας.

Aromatherapyεαλτη εαλτη

Κλινική Αρωματοθεραπεία - Αρωματολογία Γράφει η Μαρία Ζώρζου, Κλινική Αρωματοθεραπεύτρια

Κλινική Αρωματοθεραπεία βρήκε την θέση της στη σημερινή πραγματικότητα μέσα από την αποτελεσματικότητα των πρωτοκόλλων θεραπείας. Έχει αποδειχθεί επιστημονικά αλλά και πρακτικά, ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση που απασχολεί το σώμα – το μυαλό και την ψυχή που τα αιθέρια έλαια δεν μπορούν ανακουφίσουν ή να θεραπεύσουν. Η κλινική αρωματοθεραπεία, γνωστή και ως ιατρική αρωματοθεραπεία, βασίζεται στην ιατροφαρμακευτική εφαρμογή των αιθέριων ελαίων. Οι προγονοί μας χρησιμοποιούσαν τα αιθέρια έλαια και τα βότανα για να θεραπεύσουν. Ο Ιπποκράτης τα είχε κατατάξει στα φάρμακα της φύσης και οι Αρχαίοι Έλληνες τα θεωρούσαν ως την ανώτερη πηγή ενέργειας και θεραπείας για τον άνθρωπο. Δεν έχουμε εφεύρει τίποτα καινούργιο, απλά την πρακτική γνώση, επιβεβαίωσε η επιστημονική κοινότητα. Γνωρίζουμε ότι το μεγαλύτερο θεραπευτικό οπλοστάσιο βρίσκεται στη φύση και έχει αποδειχθεί ότι τίποτα δεν είναι πιο αποτελεσματικό και πιο ισχυρό από τα αιθέρια έλαια. Αυτό που πρέπει να προσέχουμε είναι να χρησιμοποιούμε μόνο 100% αγνά αιθέρια έλαια. Ο κραδασμός και η δόνηση του αγνού αιθέριου ελαίου δεν μπορεί να παραχθεί σε κανένα εργαστήριο. Ο ιατρός και αλχημιστής Alexander Von Bernus είχε πει «Όποιος θεραπεύει δικαιώνεται». Τα αιθέρια έλαια έχουν δικαιώσει τον εαυτό τους και είναι εντυπωσιακός σε παγκόσμιο επίπεδο ο αριθμός των επιστημονικών ανακοινώσεων σε άρθρα, σχετικά με την αποτελεσματικότητα των αιθέριων ελαίων. Οι μελέτες για την κλινική αρωματοθεραπεία επικυρώνουν τις πολλαπλές εφαρμογές της. Στο εξωτερικό η κλινική αρωμα-

20 Holistic Life

τοθεραπεία εφαρμόζεται σε κλινικές και νοσοκομεία. Στην χώρα μας πολλοί γιατροί, ιδιαίτερα ομοιοπαθητικοί, παιδίατροι, οφθαλμίατροι, δερματολόγοι και γυναικολόγοι την έχουν εντάξει συμπληρωματικά στις θεραπείες τους. Η μοριακή πολυπλοκότητα των αιθέριων ελαίων προσφέρουν άμεση και ιδιαίτερα αποτελεσματική δράση. Η ανακούφιση των συμπτωμάτων είναι γρήγορη και γρήγορα αντιμετωπίζεται και η αιτία της δυσαρμονίας του σώματος, του πνεύματος και της ψυχής. Ο ασθενής μαζί με τον αρωματολόγο επιλέγουν τα αιθέρια έλαια από μια γκάμα αιθέριων ελαίων που θα προτείνει ο αρωματολόγος και έτσι ο ασθενής συμμετέχει στην θεραπεία του από την πρώτη στιγμή. Η αρωματολογία είναι κλάδος της κλινικής αρωματοθεραπείας και χρησιμοποιείται για να περιγράψει την πρακτική της κλινικής αρωματοθεραπείας χωρίς το μασάζ. Η αρωματολογία περιλαμβάνει την εσωτερική χρήση των αιθέριων ελαίων μέσω του κόλπου και του ορθού εντέρου. Είναι επίσης η εντατική χρήση των αδιάλυτων αιθέριων ελαίων που εφαρμόζονται τοπικά από αρωματολόγο. Η εφαρμογή αυτή έχει εκπληκτικά

αποτελέσματα σε πολλά αυτοάνοσα νοσήματα και όχι μόνο. Η πρακτική του αρωματολόγου χρησιμοποιείται στη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο και από ιατρούς αρωματολόγους. Είναι καιρός να κατανοήσουμε τον ακριβή όρο και τη χρήση της αρωματοθεραπείας / αρωματολογίας. Μπορεί να αποτελέσει μια ολοκληρωμένη θεραπεία και όχι απλά ένα απολαυστικό μασάζ. Περιπτωσιολογικές μελέτες εφαρμογής της Κλινικής Αρωματοθεραπείας – Αρωματολογίας Είναι δεκάδες τα περιστατικά που έχουμε αντιμετωπίσει στη χώρα μας. Το κάθε περιστατικό είναι προσωπικό, ιδιαίτερο και μοναδικό. Η κάθε συνταγή είναι μοναδική, καθώς τα αιθέρια έλαια και τα έλαια βάσης επιλέγονται για τον καθένα ξεχωριστά, βάσει του ιατρικού του ιστορικού και τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή που βρέθηκε κοντά μας. Μπορεί για την ίδια πάθηση να συστήσουμε διαφορετικά σκευάσματα ή να εφαρμοστούν διαφορετικές θεραπείες. Ενδεικτικά σας παραθέτουμε κάποια από τα περιστατικά που έχουμε αντιμετωπίσει: 1. Χρόνιες μυρμηγκιές εξαφανίστηκαν σε νεαρή 28 χρονών μετά από καθημερινή χρήση αρωματοθεραπευτικού σκευάσματος, σε διάστημα 3 εβδομάδων. 2. Αγοράκι 9 ετών με χαμηλό σίδηρο και χαμηλή φερριτίνη χρησιμοποίησε κάψουλες με αιθέρια έλαια και τα αποτελέσματα στις εξετάσεις έδειξαν αύξηση του σιδήρου και της φερριτίνης μετά από διάστημα 2 μηνών. 3. Νέος 27 ετών μάς επισκέφθηκε γιατί είχε έντονη φαγούρα και κοκκινίλα στην περιοχή των γεννητικών οργάνων για 2 εβδομάδες. Ο δερματολόγος διέγνωσε δερματίτιδα και έδωσε κορτιζόνη. Ο νεαρός προχώρησε χωρίς κορτιζόνη, μόνο με αρωματοθεραπευτικό σκεύασμα και μετά από 3 ημέρες είχε υποχωρήσει τελείως η φαγούρα και η κοκκινίλα «άνοιγε». Σε 2 εβδομάδες ήταν τελείως καλά. 4. Κυρία 37 ετών με περιττό λίπος στην κοιλιακή χώρα, ήρθε σε εμάς για να δουλέψουμε το τοπικό πάχος γύρω από την περιοχή της κοιλιάς. Χρησιμοποιήσαμε κάψουλες με αιθέρια έλαια, πόσιμα ανθόνερα & μείγμα ελαίου για καθημερινή επάλειψη από την ίδια μετά το λουτρό της. Τα αποτελέσματα ήταν εξαιρετικά σε λιγότερο από δύο μήνες, έχοντας χάσει 4 κιλά, 7 πόντους & οι λιποαποθήκες γύρω από το συκώτι παρουσίασαν μείωση της τάξεως του 35%. 5. Αγοράκι τριάμισι ετών υπέφερε από το σύνδρομο Gianniotti – Crosti με υπερβολική φαγούρα και πόνο σε όλο του το κορμάκι. Δουλέψαμε με καλαμίνη – αλόη ενισχυμένες με αιθέρια έλαια. Από την 1η κιόλας χρήση η φαγούρα είχε εξαφανιστεί τελείως, ενώ μετά από 2 εβδομάδες το δερματάκι του ήταν πάλι λείο και λαμπερό, χωρίς κανένα σημάδι κοκκινίλας ή ερεθισμού. 6. Κοριτσάκι 9 ετών το τσίμπησε θαλάσσια ανεμώνη και υπέφερε από κοκκινίλα και φαγούρα στην περιοχή του τσιμπήματος. Επίσης, το δερματάκι του ήταν ερεθισμένο και σημαδεμένο. Μέσα σε 17 ημέρες καθημερινής – τακτικής θεραπείας με μια κρέμα για τη δερματίτιδα, η φαγούρα και η κοκκινίλα πέρασαν τελείως και τώρα είμαστε στο στάδιο της ανάπλασης της περιοχής με εξαιρετικά αποτελέσματα. 7. Αγοράκι 4 ετών υπέφερε από σταφυλόκοκκο το καλοκαίρι στις διακοπές. Η γιατρός που το είδε συνέστησε 500mg αντιβίωση, ενώ εμείς δουλέψαμε μόνο με μια κρέμα καλαμίνης – αλόης ενισχυμένη με αιθέρια έλαια, καθώς και αδιάλυτο αιθέριο έλαιο Tea Tree τοπικά στην πάσχουσα περιοχή. Τα αποτελέσματα ήταν εξαιρετικά μετά από μόνο 3 ημέρες. 8. Κοριτσάκι 10 ετών ήταν φορέας του ιού του σταφυλόκοκκου στις 13/9 και μετά από 30 κάψουλες με αιθέρια έλαια επανέλαβε τις εξετάσεις στις 29/10, οι οποίες βγήκαν τελείως καθαρές. 9. Κύριος 46 ετών υπέφερε από ψωρίαση για 7 χρόνια σε αγκώνες, κεφάλι και πόδια. Ξεκινήσαμε θεραπεία αρωματολογίας και μαζί με μια κρέμα με αιθέρια έλαια για χρήση στο σπίτι, μέσα σε οκτώ μήνες είχε εντυπωσιακά αποτελέσματα. Η φαγούρα και τα σημάδια μειώθηκαν αισθητά, η ψυχολογία ανέβηκε και το χαμόγελο φώτισε τα χείλη! Σήμερα είναι τελείως καλά! 10. Γυναίκα 32 ετών μας επισκέφθηκε μετά από τη γέννα της, με μια βαθιά πληγή (διαμέτρου 1cm περίπου), που προήλθε μετά την καισαρική, όπου μολύνθηκε με σταφυλόκοκκο. Δουλέψαμε σε απόλυτη συνεργασία με τη νέα μητέρα με αιθέρια έλαια και η πληγή, ήδη μετά την 1η εβδομάδα, άρχισε να συρρικνώνεται και να θεραπεύεται. Έτσι η μητέρα μπόρεσε να θηλάσει το νεογέννητο μωρό της. Αξίζει να γνωρίζουμε ότι τα αποτελέσματα της θεραπείας είναι διαχρονικά και μόνιμα, εφόσον ο ασθενής συμμετέχει στη θεραπεία του.

Holistic Life 21

Η κινέζικη ιατρική στα τουλάχιστον 3000 χρόνια που χρησιμοποιείται έχει αποδείξει τη μεγάλη αποτελεσματικότητά της στη θεραπεία σωματικών, ψυχολογικών και νοητικών προβλημάτων. Η επιτυχία αυτή μπορεί να εξηγηθεί στο ότι βλέπει τον άνθρωπο ως μία ενιαία ύπαρξη, δηλαδή δε διαχωρίζει το σώμα από τη ψυχή και το νου.

Traditional Chinese Medicine

Ίαση και Αυτογνωσία στην Kινέζικη Iατρική Η θεραπεία ως δίαυλος επικοινωνίας της ψυχής του ανθρώπου με το σώμα του (Μέρος B’) Γράφει ο Εμμανουήλ Παπαμιχάλης, βελονιστής, πτυχιούχος του πανεπιστημίου του Portsmouth και μέλος του British Acupuncture Council, (www.nafsikos.com)

“Το σώμα είναι η ορατή ψυχή, και η ψυχή είναι το αόρατο σώμα.” Osho

ολιστική προσέγγιση που ακολουθεί η κινέζικη ιατρική, επιτρέπει όχι μόνο τη θεραπεία των συμπτωμάτων των ασθενειών αλλά γενικά και μία σταδιακή βελτίωση της ποιότητας της ζωής του θεραπευόμενου. Η βελτίωση αυτή μπορεί να είναι από το να αρχίζει πλέον να αισθάνεται και να σέβεται περισσότερο το σώμα του και τον εαυτό του, μέχρι και καλυτέρευση των προσωπικών και εργασιακών του σχέσεων και επιδόσεων. Μπορούμε εύκολα να παρατηρήσουμε ότι η μεγαλύτερη ασθένεια της σημερινής εποχής είναι ο διαχωρισμός του νου από την καρδιά και το σώμα. Ο σύγχρονος άνθρωπος, ως μέρος της κοινωνίας μέσα στην οποία ζει, αντιμετωπίζει τα ίδια προβλήματα με αυτή. Μέσα στους φρενήρεις ρυθμούς έχουμε μάθει να χρησιμοποιούμε υπερβολικά το νου για να λύσουμε τα καθημερινά προβλήματα, αγνοώντας όμως τη σοφία που βρίσκεται μέσα στην καρδιά μας αλλά και τη νοημοσύνη που

22 Holistic Life

έχει το σώμα μας. Ο άνθρωπος βιώνει αυτό το διαχωρισμό ως αποξένωση, θλίψη και υπαρξιακή αγωνία καθώς δε βρίσκεται σε επαφή με το μέρος εκείνο το οποίο του δίνει αγάπη, χαρά και ζωντάνια. Η δυστυχία έρχεται ως φυσικό επακόλουθο καθώς όσο και αν ικανοποιεί περιστασιακά κάποιες επιθυμίες του, αυτές του δίνουν μόνο προσωρινή ευχαρίστηση, όχι όμως και πληρότητα. Πώς φτάνουμε λοιπόν στο να δούμε τη θεραπεία του βελονισμού εκτός από ένα εξαιρετικό θεραπευτικό εργαλείο επίσης και ως ένα εργαλείο έρευνας και γνώσης του εαυτού; Ας πάρουμε μερικά απλά παραδείγματα. Η χρησιμοποίηση του βελονισμού στη διακοπή του καπνίσματος, εκτός από το ότι ηρεμεί το θεραπευόμενο σωματικά αλλά και ψυχολογικά, έτσι ώστε να μη χρειάζεται πλέον τη χαλαρωτική αίσθηση που παίρνει με την εισπνοή της νικοτίνης, τον βοηθά στο να γίνει περισσότερο συνειδητός σε σχέση με αυτή τη βλαβερή συνήθεια. Το κάπνισμα οδηγεί σε αποδυνάμωση των αισθήσεων της γεύσης και της οσμής, με αποτέλεσμα ο καπνιστής να μη μπορεί να διακρίνει τη γεύση και τη μυρωδιά που έχει πραγματικά ένα τσιγάρο. Ακόμα και μετά από την πρώτη θεραπεία βελονισμού, οι δύο αυτές αισθήσεις δυναμώνουν, με αποτέλεσμα η γεύση του τσιγάρου και η εισπνοή του καπνού να γίνουν δυσάρεστες και απωθητικές. Παρόμοιο παράδειγμα είναι και αυτό της ρύθμισης της όρεξης για την απώλεια σωματικού βάρους. Σε αυτή την περίπτωση ενεργοποιούνται αντίστοιχα ενεργειακά κέντρα, τα οποία, εκτός από το να δυναμώνουν τον μεταβολισμό, βελτιώνουν τη λειτουργία του στομάχου και της σπλήνας. Ως αποτέλεσμα, το μήνυμα του κορεσμού πηγαίνει τη σωστή στιγμή από το στομάχι στον εγκέφαλο, ο άνθρωπος αρχίζει να αισθάνεται πληρότητα, ικανοποίηση και σταματάει να τρώει, λαμβάνοντας έτσι την ποσότητα τροφής που χρειάζεται πραγματικά το σώμα του και όχι αυτή με την οποία καλύπτει ψυχολογικά προβλήματα, όπως άγχος, βαθιές φοβίες, θλίψη αλλά και ανικανοποίητες επιθυμίες. Σε ένα άλλο παράδειγμα τώρα, το άγχος και η ανησυχία δύναται να δημιουργήσουν ασθένεια σε διάφορες περιοχές του σώματος, όπως πόνο στο στομάχι, πονοκεφάλους, σπαστική κολίτιδα, αϋπνία κ.α. Η περιοχή όπου θα εκδηλωθεί το πρόβλημα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, ο βασικότερος εκ των οποίων είναι ο μηχανισμός ο οποίος δημιουργεί το άγχος. Έτσι, στην περίπτωση που το άγχος ακολουθείται από πόνο στο στομάχι, ο ασθενής μπορεί να αισθάνεται ότι δε μπορεί να βάλει όρια στη ζωή του και δυσκολεύεται να διαχειριστεί τις σχέσεις του με τους άλλους ανθρώπους. Εκείνος που θα έχει πονοκεφάλους μπορεί να πει «έχω τόσες πολλές σκέψεις στο μυαλό μου που το κεφάλι μου πάει να σπάσει», εκείνος με το πρόβλημα στο έντερο θα πει «δε μπορώ να σταματήσω να σκέφτομαι αυτά που συνέβησαν στο παρελθόν» και αυτός με την αϋπνία «δε μπορώ να αφεθώ και να αφήσω το σώμα μου να ξεκουραστεί, νιώθω πως πρέπει να βρίσκομαι σε συνεχή εγρήγορση». Έτσι σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις στο βελονισμό μπορούν να χρησιμοποιηθούν σημεία τα οποία όχι μόνο θα θεραπεύσουν το αντίστοιχο σύμπτωμα στο σώμα, αλλά θα διοχετεύσουν την βλαβερή ενέργεια του άγχους, του φόβου και της θλίψης έξω από τον οργανισμό, όπως επίσης και θα επιτρέψουν στο θεραπευόμενο να δει και να παύσει το μηχανισμό εκείνο ο οποίος δημιούργησε το πρόβλημα. Το τελευταίο οπωσδήποτε εξαρτάται και από την προσέγγιση που έχουν ο βελονιστής και ο θεραπευόμενος, δηλαδή από το πλαίσιο μέσα στο οποίο λαμβάνει χώρα η θεραπεία, όπως και τη θεραπευτική σχέση η οποία αναπτύσσεται μεταξύ των δύο. Σε όλες τις περιπτώσεις, η ίαση επιτυγχάνεται χωρίς να υπάρξει ουσιαστικά κάποια σημαντική προσπάθεια από πλευράς του θεραπευόμενου. Το απαραίτητο στοιχείο είναι η θέληση για θεραπεία και αυτό είναι κάτι το οποίο έχω παρατηρήσει να συμβαίνει με μαθηματική ακρίβεια. Όταν κάποιος είναι πραγματικά αποφασισμένος να αφήσει πίσω του το παρελθόν και τους μηχανισμούς εκείνους οι οποίοι δημιούργησαν την ασθένεια, αρκούν μερικές θεραπείες για να υπάρξει ένα θεαματικό αποτέλεσμα. Όταν η αγάπη και η χαρά για τη ζωή έχει αντικατασταθεί από πόνο, φόβο, θυμό και αρνητικές σκέψεις τότε συμπτώματα και ασθένειες στο σώμα (συνέχεια στη σελ.23)

Ο βελονισμός αποδεικνύεται καλύτερος από τα στεροειδή για το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα

ία ομάδα από την Ταιβάν απέδειξε πως η θεραπεία με σύντομης διάρκειας βελονισμό παρουσιάζει μακροπρόθεσμα αποτελέσματα στο σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα και επίσης παρουσιάζει καλύτερα αποτελέσματα από τη θεραπεία με στεροειδή που χορηγούνται από το στόμα. Εβδομήντα-εφτά ασθενείς με ήπιο ως μέτριο ιδιοπαθές σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα επιλέχθηκαν τυχαία για θεραπεία 4 εβδομάδων, είτε με χορήγηση prednisolone δια στόματος, ή με συνεδρίες βελονισμού 2 φορές την εβδομάδα. Οι ασθενείς συνέχισαν να παρακολουθούνται κατά τον 7ο και 13ο μήνα, χρησιμοποιώντας την αξιολόγηση των παγκόσμιων μετρήσεων συμπτωμάτων (GSS) και μελέτες ηλεκτροφυσιολογικής, νευρικής αγωγιμότητας. Συγκρινόμενο με τα αρχικά επίπεδα, το ποσοστό των ασθενών που επέδειξαν καθόλου, μέτρια ή καλή βελτίωση ήταν σημαντικά διαφορετικό υπέρ του βελονισμού. Κατά τον 7ο μήνα τα ποσοστά για το βελονισμό ήταν 10,5% καμία βελτίωση, 2,6% μέτρια βελτίωση και 86,8% καλή βελτίωση έναντι 33,3%, 7,7% και 59% για τα στεροειδή. Αντίστοιχα κατά τον 13ο μήνα τα ποσοστά ήταν 15,8%, 2,6%, 81,6% για το βελονισμό σε αντίθεση με 51,3%, 0% και 48,7% για τα στεροειδή. η ομάδα βελονισμού απέδειξε σαφώς μεγαλύτερη βελτίωση στην αξιολόγηση GSS και στον περιφερικό, κινητικό και αισθητηριακό χρόνο ανταπόκρισης, σε σχέση με την ομάδα λήψης στεροειδών, καθ’ όλη τη διάρκεια του ακόλουθου έτους (Πηγή: J pain, 24/11/2010)

Η γιόγκα μειώνει το άγχος

συμμετοχή σε τάξεις γιόγκα μπορεί να οδηγήσει σε αξιοσημείωτη μείωση του στρες σε γυναίκες που υποφέρουν από αγχώδεις διαταραχές. 65 γυναίκες που υπέφεραν από κατάθλιψη και άγχος χωρίστηκαν τυχαία σε δύο ομάδες. Η πειραματική ομάδα μετείχε σε δύο εβδομαδιαίες 90λεπτες τάξεις γιόγκα επί δύο μήνες. Ο μέσος όρος κατάθλιψης στην πειραματική ομάδα δεν μειώθηκε σημαντικά ούτε πριν, ούτε μετά τη συμμετοχή στις τάξεις, αλλά οι γυναίκες που μετείχαν στις τάξεις εμφάνισαν αξιοσημείωτη μείωση του γενικού άγχους προδιάθεσης και του άγχους που σχετίζεται με ένα γεγονός, σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. (Πηγή: Complementary Therapy Clinical Practice, May 2009)

Ο βελονισμός είναι πιο αποτελεσματικός από τα συμβατικά φάρμακα για τις χρόνιες κεφαλαλγίες

ια συστηματική μελέτη επιβεβαίωσε τα οφέλη του βελονισμού στην αντιμετώπιση των χρόνιων κεφαλαλγιών. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε από Αμερικανούς ερευνητές και βασίστηκε σε μετα-ανάλυση 31 ερευνών. Στην πλειονότητα των ερευνών που συνέκριναν τον πραγματικό από τον ψευδή βελονισμό, διαπιστώθηκαν ικανοποιητικά αποτελέσματα υπέρ του βελονισμού. Το συνολικό ποσοστό ανταπόκρισης στα άτομα που υποβλήθηκαν σε πραγματικό βελονισμό ήταν σημαντικά υψηλότερο συγκριτικά με τα άτομα που υποβλήθηκαν σε ψευδή βελονισμό, τόσο στην πρώτη επαναληπτική εξέταση, όσο και στην τελευταία. Επιπλέον, ο συνδυασμός των στοιχείων αποκαλύπτει ότι ο βελονισμός είναι πιο αποτελεσματικός από τα συμβατικά φάρμακα όσον αφορά τη μείωση της έντασης της κεφαλαλγίας, τη συχνότητα των κεφαλαλγιών και το ποσοστό ανταπόκρισης στη θεραπεία. (Πηγή: Acupuncture for the management of chronic headache: a systematic review. Anesth Analg. 2008 Dec; 107 (6): 2038-47) (συνέχεια από σελ.22) έρχονται ως μηνύματα. Δε πρέπει να αντιμετωπίζουμε την ασθένεια ως τιμωρία, αλλά ως ένα μάθημα το οποίο απαιτεί την προσοχή και τη μελέτη μας, το οποίο αν καταφέρουμε να κατανοήσουμε τότε ακόμα και το πιο σοβαρό πρόβλημα υγείας παύει να έχει λόγο ύπαρξης και υποχωρεί. Ας αρχίσουμε λοιπόν να βλέπουμε το σώμα ως αυτό που πραγματικά είναι, η έκφραση της ψυχής. Τότε θα μπορέσουμε να παρατηρήσουμε, να αποδεχτούμε και εντέλει να θεραπεύσουμε εκείνα τα κομμάτια μας που έχουμε αρνηθεί και που η ψυχή μας λαχταρά να εκφράσει. Με αυτό τον τρόπο δε βοηθάμε μόνο τον εαυτό μας, αλλά και ολόκληρη την κοινωνία καθώς τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κάθε άνθρωπος ξεχωριστά είναι τα ίδια ή παρόμοια με αυτά τα οποία αντιμετωπίζει και η ανθρωπότητα συλλογικά. Θεραπεύοντας ένα μικρό κομμάτι του συνόλου, θεραπεύουμε αυτόματα και ολόκληρο το σύνολο! Holistic Life 23

24 Holistic Life

Holistic Life 25

“Το ύψιστο ιδανικό της θεραπείας είναι η ταχεία, ήπια, μόνιμη αποκατάσταση της υγείας, η άρση και εξολοθρευση της ασθένειας σε όλη της την έκταση με το συντομότατο, ασφαλέστατο και αβλαβέστατο τρόπο, σύμφωνα με τις αρχές που κατανοώνται σαφώς.” (ΟΡΓΑΝΟ της θεραπευτικής τέχνης- Samuel Hahnemann)

Homeopathy εαλτη εαλτη

Η Θεωρία των Επιπέδων Υγείας κατά την Ομοιοπαθητική Γράφει ο Νικόλαος Ι. Ρωτσιάμης, Iατρός, M.Sc. στην Κλασσική Ομοιοπαθητική, Κέντρο Κλασσικής Ομοιοπαθητικής OMIASIS, www.omiasis.gr (e-mail: nikosrotsiamis@omiasis.gr)

άθε οργανισμός διαφέρει από τους άλλους ως προς την ικανότητά του να αντιμετωπίζει τα διάφορα ερεθίσματα που επηρεάζουν την υγεία του. Η ικανότητα αυτή χαρακτηρίζει το επίπεδο υγείας του οργανισμού. Έτσι, οι οργανισμοί σύμφωνα με το επίπεδο υγείας τους χωρίζονται σε τέσσερις κατηγορίες (από την ιδανική κατάσταση υγείας έως τις βαρύτατες παθολογίες): Group 1 (levels 1-2-3):

Κατά το πλείστον έχουμε λειτουργικές διαταραχές. Τα συμπτώματα δίνουν καθαρή εικόνα φαρμάκου και το φάρμακο που θα δώσουμε, θα έχει δράση για πολλά χρόνια. Στο πρώτο επίπεδο δεν έχουμε αρχική

επιδείνωση. Από το 2o επίπεδο έχουμε επιδείνωση αλλά πολύ σύντομη σε διάρκεια. Από το 2ο επίπεδο αρχίζουν τα οξέα περιστατικά που γίνονται πιο συχνά στο 3ο επίπεδο. Σε αυτό το group συνήθως βλέπουμε κυρίως μικροβιακές μολύνσεις (σταφυλόκοκκο, στρεπτόκοκκο κ.τ.λ.) που δεν είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά, πονοκέφαλοι ελαφριάς μορφής (όχι καθημερινοί), εκζέματα (όχι νευροδερματίτιδα), προεμμηνορυσιακό σύνδρομο (χωρίς ενδομητρίωση), ισχιαλγίες, αρθριτικά ελαφριάς μορφής κ.τ.λ. Στο group 1 χρησιμοποιούμε δυναμοποίηση έως 50Μ.

Group 2 (levels 4-5-6):

Σε αυτό το group το αμυντικό σύστημα έχει κατέβει και οι ασθενείς έχουν μία προδιάθεση να προσβάλλονται πιο εύκολα και πιο συχνά από οξείες ασθένειες. Όσο κατεβαίνουμε σε επίπεδο τόσο πιο σοβαρές και συχνές λοιμώξεις θα έχουμε. Αυτές οι υποτροπιάζουσες λοιμώξεις είναι ένδειξη ότι ο οργανισμός κάνει μια προσπάθεια να απαλλαγεί από την αρχική του αδυναμία. Οι λοιμώξεις σε αυτό το group είναι συνήθως πιο ανθεκτικές στα αντιβιοτικά (π.χ. πρωτέας, πυοκυανικός βάκιλλος κ.λ.π.). Για να έχουμε μια ολοκληρωμένη

ΔΙΑΒΑΘΜΙΣΗ ΕΠΙΠΕΔΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ L1

Ιδανική κατάσταση υγείας

L2 L3 L4 L5 L6 L7 L8 L9 L10 L11 L12

Βαρύτατες παθολογίες Μέγιστος βαθμός εντροπίας

θεραπευτική αντίδραση θα χρειαστούνε 2-5 φάρμακα. Στο 2ο group χρησιμοποιούμε δυναμοποίηση έως 10Μ στο επίπεδο 4 και έως 1Μ στα επίπεδα 5 και 6.

Group 3 (levels 7-8-9):

Στο 7ο επίπεδο μπορούν να υπάρχουν λίγες οξείες καταστάσεις που περνάνε γρήγορα. Στα κατώτερα επίπεδα δεν έχουμε πια εμφάνιση οξέων νοσημάτων. Σε αυτό το group οι ασθένειες είναι πιο σοβαρές και έχουμε οργανικές βλάβες π.χ. νόσο του Crohn, ελκώδης κολίτιδα, βρογχικό άσθμα, νοσήματα του κολλαγόνου, επιληψία, ψυχικές ασθένειες (κατάθλιψη, αγχώδεις καταστάσεις, φοβική νεύρωση κ.λ.π.), αρτηριοσκλήρυνση, νόσος του Meniere, νευροδερματίτιδες, νόσο του Parkinson κ.λ.π. Στο 3ο group χρησιμοποιούμε δυναμοποίηση έως 200CH.

Group 4 (levels 10-11-12):

Σε αυτό το group δεν θα δούμε καθόλου οξέα περιστατικά. Εδώ οι ασθένειες είναι πολύ σοβαρές και είναι όλες με εκτεταμένες οργανικές βλάβες, π.χ καρκίνος με μεταστάσεις, Aids, νεανικός διαβήτης, νόσος του Αλτσχάιμερ, τελικές καταστάσεις χρόνιων ασθενειών, κίρρωση του ήπατος, νευρομυϊκές παθήσεις (π.χ. πλάγια αμυοτροφική σκλήρυνση), σχιζοφρένεια, βαριές καρδιοπάθειες, βαριές επιληψίες. Στο group αυτό ξεκινάμε από χαμηλές δεκατιαίες δυναμοποιήσεις ή εκατοστιαίες, 3 φορές την ημέρα και ανεβαίνουμε μια ή δυο δυναμοποιήσεις ανά 15 ήμερο περίπου πχ. 3Χ ή 12CH X 3 φορές ημερησίως Χ15 ημέρες στην συνέχεια 13CH Χ3 φορές Χ15 ημέρες κλπ. Μπορούμε όμως ανάλογα με την περίπτωση να ξεκινήσουμε και με 30CH Χ1 φορά ημερησίως για 15 ημέρες κλπ. 26 Holistic Life

Η Ομοιοπαθητική σε Προβλήματα Ύπνου και Ονειρικής Ζωής Γράφει ο Λύσανδρος Μυγιάκης Ομοιοπαθητικός (Diploma British Institute of Homeopathy), διευθύνων στον Πολυχώρο Ομοιοπαθητικής Αθηνών - www.altersimilia.gr

Ω! Εσύ που ξέρεις τι υποφέρουμε εδώ, μην μας ξεχνάς στα όνειρά Σου. Frank Herbert: «Heretics of Dune».

Ομοιοπαθητική εδώ και πολλά χρόνια έχει αναπτύξει μια δική της μεθοδολογία για να προσεγγίζει θεραπευτικά τα προβλήματα του ύπνου. Επίσης αξιολογεί τα περιεχόμενα των ονείρων και τα συνδέει με συγκεκριμένα ομοιοπαθητικά φάρμακα που μπορεί να λάβει ο ασθενής. Το μεγάλο πρόβλημα πολλών ανθρώπων, δηλαδή η αϋπνία, αναλύεται με μεγάλες λεπτομέρειες προκειμένου να επιλυθεί γρήγορα και ορθά. Οι λεπτομέρειες ως γνωστόν αποτελούν το Α και το Ω της Ομοιοπαθητικής. Απλά μπορούμε να πούμε ότι είναι η επιστήμη και τέχνη της λεπτομέρειας. Για την Ομοιοπαθητική δεν υπάρχουν όρια. Για τον καθένα συγκεκριμένο ομοιοπαθητικό υπάρχουν όρια που βέβαια σχετίζονται με το επίπεδο της γνώσης του. Όμως για την ίδια την Ομοιοπαθητική τα όρια είναι μόνο οι ανοικτοί ορίζοντες μιας γνώσης που διαρκώς αυξάνεται. Αναφορικά λοιπόν με την αϋπνία έχουμε: αϋπνία από άγχος, από αδυναμία, από αναστάτωση, από ανησυχία, διαβητικών, από εκνευρισμό, από εξάντληση, αϋπνία των ηλικιωμένων, ηπατικών προβλημάτων, μετά από θυμό, σε καρδιοπαθείς, από κατάθλιψη, από κνησμό, από κοιλιακές διαταραχές, μεταγριπική ή μετεγχειρητική αϋπνία, πλήρη αϋπνία, από πονόδοντο, από πονοκέφαλο, προεμμηνορυσιακή, από επίμονες σκέψεις, από στεναχώριες, από ταπείνωση, από φόβο, από φροντίδες, κλπ. Εκατοντάδες ομοιοπαθητικά φάρμακα ταιριάζουν σε όλα αυτά, όπως η Coffea, τo Carcinosinum, το Kali phosphoricum, το Phosphoric acid, το Arsenicum κλπ. Με την ευκαιρία θα πρέπει να ειπωθεί ότι η Coffea δεν αποτελεί την πανάκεια για την αϋπνία που νομίζουν πολλοί. Συχνά μπορεί να χρειαστεί κάποιο άλλο ομοιοπαθητικό φάρμακο. Αλλά δεν είναι μόνο η αϋπνία που προβληματίζει πολλούς. Επίσης υπάρχει ο ανήσυχος ύπνος, ο ύπνος που δεν ξεκουράζει, ο διακεκομμένος ύπνος, το ροχαλητό, η υπνική άπνοια. Για όλα αυτά υπάρχουν καλές λύσεις με την Ομοιοπαθητική, όμως δεν είναι δυνατόν να τις αναλύσουμε εδώ λόγω έλλειψης χώρου. Απλά αναφέρουμε τι μπορεί να κάνει η Ομοιοπαθητική, όπως πολύ συχνά μας

ρωτούν πολλοί ασθενείς. Όσον αφορά τα όνειρα είχα γράψει παλαιότερα ένα άρθρο σε περιοδικό το 2008 με τον τίτλο «Όνειρα και Ομοιοπαθητική» που μπορεί πλέον κάποιος να βρει στο www.altersimilia.gr. Συνεπώς δεν προτίθεμαι να επαναλάβω εδώ τον εαυτό μου. Όμως η ύπαρξη του ύπνου, πέρα από τα καθαρώς θεραπευτικά ζητήματά της, εγείρει και βαθειά φιλοσοφικά και οντολογικά ερωτήματα. Η κινηματογραφική ταινία «Inception» στην οποία πρωταγωνιστούσε ο Leonardo Di Caprio έθεσε αρκετά από αυτά. Επίσης η ποίηση προσπάθησε από το υψηλό σημείο της να εκφράσει τη δική της θέαση. Ο ποιητής Γιάννης Θεοδωράκης μας δίνει τους παρακάτω στίχους του: Στα μάτια σου καθρέφτιζες την ομορφιά του κόσμου κι η ομορφιά ήσουν εσύ κι ο κόσμος τ’ όνειρό σου. Κάποιος άλλος ποιητής επίσης έγραψε: Μήπως δεν είναι τάχα αυτό το Σύμπαν ένας σταθμός μεταγωγών κι εμείς οι έγκλειστοι ονειρευτές του; Όσο τ’ ονειρευόμαστε εμείς, τόσο μας ονειρεύεται κι εκείνο. Όνειρα, μέσα σε όνειρα, μέσα σε όνειρα. Παρόμοιες γραμμές σκέψης πιθανώς έκαναν τον μεγάλο λογοτέχνη Fyodor Dostoyevsky να αναρωτηθεί: Και μήπως είναι τίποτε άλλο από ένα όνειρο η ζωή μας; Κάπου εδώ όμως θα πρέπει να τελειώσουμε για σήμερα και θα ήταν πιστεύω ταιριαστό να γίνει, όπως το συνηθίζω τελευταία, με μερικά λόγια σοφίας: «Η μισή ζωή είναι παραδομένη σε μια μυστηριώδη κατάσταση που δεν έχει ερμηνευτεί από την επιστήμη. Το ουσιώδες μέρος της ανθρώπινης ύπαρξης βρίσκεται στο διάστημα των νυχτερινών ωρών. Οι άνθρωποι πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι ο ύπνος τους φέρνει σ’ επαφή με έναν λεπτοφυή Κόσμο, αυτόν ακριβώς τον Κόσμο τον οποίο αρνούνται να πιστέψουν. Κάθε νύχτα μάς δίνεται η ευκαιρία να ακολουθούμε ωραία μονοπάτια. Τα όνειρα είναι πέρα από το χρόνο, δείχνουν τη σχετικότητα των γήινων μέτρων. Όλα τα πράγματα είναι σαν όνειρο, σαν οφθαλμαπάτη, σα φυσαλίδα και σκιά, είναι σαν σταγόνα δροσιάς, σαν λάμψη αστραπής. Έτσι θα έπρεπε να θεωρούνται». Μια πληρέστερη έκδοση του παρόντος άρθρου θα βρει μελλοντικά ο αναγνώστης στην ιστοσελίδα μας: www.altersimilia.gr

Λ. ΜΥΓΙΑΚΗ: «ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ REPERTORY ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ» Ομοιοπαθητικό αλφαβητικό λεξικό συμπτωμάτων και ομοιοπαθητικών φαρμάκων Πρώτη έκδοση στην ελληνική γλώσσα. (Σελίδες: 1300) Το απαραίτητο βιβλίο που έλειπε εδώ και 35 χρόνια. Δέκα χρόνια έρευνα και υπεύθυνη συγγραφή. Χιλιάδες λήμματα (rubrics) συμπτωμάτων παρουσιασμένα πλήρως στην ελληνική γλώσσα (και με την αγγλική τους ονομασία). Αλφαβητική κατάταξη για εύκολη ανεύρεση του συμπτώματος και των φαρμάκων. Περιέχει επίσης κατάλογο με συμπληρωματικά φάρμακα, αντίδοτα, ασύμβατα και δύο εργασίες των Kent και Roberts για ζητήματα ανάλυσης του περιστατικού με τη βοήθεια του Repertory. Ένα βιβλίο με το οποίο εργάζονται καθημερινά εκατοντάδες ομοιοπαθητικοί, σπουδαστές και μελετητές της Ομοιοπαθητικής. Περιέχει και CD-ROM με ένα σεμινάριο Ομοιοπαθητικής του Λύσανδρου Μυγιάκη. Αναζητήστε το στον «Πoλυχώρο Ομοιοπαθητικής Αθηνών» μαζί με ακόμη 50 βιβλία και CD-ROMs Ομοιοπαθητικής στην ελληνική γλώσσα. (Προσοχή: Το Ελληνικό Repertory Ομοιοπαθητικής κυκλοφορεί μόνο σε βιβλίο!)

Πληροφορίες: Εκδόσεις ALTER-SIMILIA τηλ. 210 7643963, 6978875928 - www.altersimilia.gr

Έκπτωση 15% για περιορισμένο αριθμό αντιτύπων (5 βιβλία)! Holistic Life 27

Παχυσαρκία & Ομοιοπαθητική Δεν μπορώ να κάνω δίαιτα, τι κάνω; Γράφει ο Κωνσταντίνος Πίσιος, Ειδικός Παθολόγος – Ομοιοπαθητικός (wwwhomeoathens.com)

χώρα μας συγκαταλέγεται ανάμεσα στις χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας, ενώ στους εφήβους, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας του HBSC το 2010, βρίσκεται στην 2η θέση. Πολλές διεθνείς, αλλά και ελληνικές μελέτες έχουν επιχειρήσει να προσδιορίσουν τα αίτια της παχυσαρκίας. Τα ευρήματα των μελετών αυτών συγκλίνουν στο ότι η παχυσαρκία είναι φαινόμενο πολυπαραγοντικό, αποτέλεσμα τόσο γενετικών όσο και περιβαλλοντικών παραγόντων. Σύμφωνα με τις έρευνες η παχυσαρκία αυξάνει την πιθανότητα νόσησης από διάφορες ασθένειες, όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης, η οστεοαρθρίτιδα, η χολολιθίαση, καθώς και πολλές καρδιαγγειακές παθήσεις. Τελευταία έχει ενοχοποιηθεί και για κάποιες μορφές καρκίνου (στήθους, ωοθηκών), την υπνική άπνοια, τη στυτική δυσλειτουργία κ.α. Εκτός από το σώμα, η παχυσαρκία επηρεάζει και την ψυχολογία του ασθενή. Η κατάθλιψη είναι πολύ συχνή ανάμεσα στους παχύσαρκους, όπως επίσης και η μειωμένη αυτοπεποίθηση. Το άγχος είναι επίσης σε πόλη υψηλοτέρα επίπεδα στους παχύσαρκους, αφού ανησυχούν πολύ για την εικόνα που δείχνουν στους άλλους. Σε έρευνες που έγιναν σε παιδιά διαπιστώθηκε ότι οι υπέρβαροι/παχύσαρκοι έφηβοι: − αναφέρουν σε σημαντικά υψηλότερο ποσοστό συγκριτικά με τους υπόλοιπους συνομηλίκούς τους ότι είναι δυσαρεστημένοι με την εξωτερική τους εμφάνιση και ότι δεν είναι ικανοποιημένοι από τη ζωή τους. − συχνά πέφτουν θύματα σχολικού εκφοβισμού ή δεν αισθάνονται αποδεκτοί από τους συμμαθητές τους. − ασχολούνται υπερβολικά (περισσότερες από 3 ώρες την ημέρα) με το διαδίκτυο, την παρακολούθηση τηλεόρασης και με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Διαβάζοντας όλα αυτά φαίνεται καθαρά πόσο αναγκαίο είναι να καταφέρει κάποιος να απαλλαγεί από τα περιττά κιλά. Αν θα ρωτούσατε κάποιον πώς θα γίνει αυτό, θα σας απαντούσε φυσικά να αρχίσετε να κάνετε δίαιτα και άσκηση. «Eύκολο να το λες και πιο δύσκολο να το εφαρμόσεις», θα μου πείτε. Σε όλα τα περιοδικά, στο διαδίκτυο, ειδικοί διαιτολόγοι και διατροφολόγοι δίνουν διάφορες συμβουλές που συχνά είναι αντικρουόμενες: Ο ένας συμβουλεύει να φάτε κρέας, ο άλλος να μη φάτε, να φάτε μόνο λαχανικά, να φάτε μόνο φρούτα. Να φάτε μόνο πρωτεΐνες, ή και να μην φάτε τίποτα (να το ράψετε κοινώς). Διάσημες δίαιτες που εφαρμόζουν διάσημοι από όλο τον κόσμο, όπως η δίαιτα Άτκινς, η δίαιτα της ζώνης, η δίαιτα ομάδας αίματος, η δίαιτα της σούπας και πολλές άλλες, είναι γνωστές πλέον για τους περισσότερους. Φυσικά, όλοι ξεχνούν να αναφέρουν ότι ο διάσημος/διάσημη που κάνει αυτές τις δίαιτες, έχει βάλει πρωταρχικό στόχο να αδυνατίσει, πιέζεται πάρα πολύ, κάνει και άσκηση σύγχρονως, δεν έχει τόσο άγχος για την καθημερινότητα, έχει ψυχολογική υποστήριξη από ειδικούς, κάνει εναλλακτικές θεραπείες, και άμα ζοριστεί, πάει και σε σπα, κάνει shopping therapy ή κανένα ταξιδάκι για να ξεσκάσει. Τι γίνεται όμως με τους κοινούς θνητούς, που δεν τα έχουν όλα αυτά ή που δεν μπορούν να εφαρμόσουν αυτά που τους λένε οι διατροφολόγοι και οι γυμναστές; Πώς μπορεί κάποιος να βρει βοήθεια για το δικό του πρόβλημα, με φυσικό τρόπο και να βρει τη δύναμη να κάνει καλύτερη διατροφή και άσκηση και να διορθώσει το μεταβολισμό του; Μια καλή λύση είναι η Ομοιοπαθητική. Αντιμετωπίζει τον κάθε ασθενή ξεχωριστά και βοηθά όχι μόνο στη βελτίωση του μεταβολισμού και τη μείωση του βάρους αλλά και θεραπεύει άλλα προβλήματα υγείας που συνυπάρχουν (π.χ. άγχος, γαστρεντερικές διαταραχές, αλλεργίες κ.α.) Πώς γίνεται αυτό; Ο ασθενής αντιμετωπίζεται ολιστικά, δηλαδή εκτός από τα συμπτώματα της αυξημένης όρεξης και της διαταραχής του μεταβολισμού, συνυπολογίζονται και το άγχος, η στεναχώρια και γενικά όλα τα σωματικά και ψυχοδιανοητικά προβλήματα που έχει. Η Ομοιοπαθητική θεωρεί ότι δεν υπάρχουν ξεχωριστά συμπτώματα αλλά ότι όλα είναι αλληλένδετα. Έτσι η θεραπεία βοηθά στο χάσιμο βάρους μέσω της μείωσης της όρεξης, της επιθυμίας για γλυκά ή υπερβολικό φαγητό, βοηθά στη βελτίωση του μεταβολισμού αλλά και μειώνει το άγχος, την κατάθλιψη και ανεβάζει την αυτοπεποίθηση (που είναι και η αίτια για αρκετό κόσμο να το ρίξει στο φαγητό ή το πότο). Σαν συμπέρασμα, για να χάσετε κιλά η Oμοιοπαθητική είναι μια εναλλακτική μέθοδος που μπορεί να βοηθήσει στην σωστή κατεύθυνση και να ενισχύσει τη δίαιτα και την άσκηση με πολύ καλύτερο και γρηγορότερο αποτέλεσμα. 28 Holistic Life

Η θεραπεία αφθώδους στοματίτιδας σε ένα παιδί οκτώ ετών με τη βοήθεια της ομοιοπαθητικής Γράφει ο Μηνάς Ρηγάτος, Χειρ. οδοντίατρος, ειδικευμένος στο Παρίσι στην Ομοιοπαθητική - Εμφυτευματολογία - Περιοδοντολογία- www.homeodentist.gr

αφθώδης στοματίτιδα είναι μία φλεγμονή της στοματικής κοιλότητας και του κόκκινου των χειλιών. Επώδυνα έλκη στρογγυλού ή ωοειδούς σχήματος καλύπτουν την εσωτερική επιφάνεια των χειλιών, τον ουρανίσκο, τα ούλα και το εσωτερικό των παρειών. Η περίοδος της φλεγμονής είναι συνήθως μία με τρείς βδομάδες. Η συχνή εμφάνισή τους είναι εξαιρετικά επώδυνη για τον ασθενή. Το στόμα του καίει, τσούζει και η λήψη τροφής είναι αδύνατη. Η αιτιολογία της αφθώδους στοματίτιδας είναι άγνωστη αλλά έχουν ενοχοποιηθεί διάφοροι παράγοντες όπως το έντονο ψυχοσωματικό στρες, η ψηλός πυρετός, οι συνεχείς τραυματισμοί στη στοματική κοιλότητα από την ύπαρξη κατεστραμμένων μεταλλικών σφραγισμάτων ή γεφυρών με αιχμηρά άκρα κλπ. Η κλασσική οδοντιατρική δεν προτείνει κάποια λύση για την αντιμετώπιση της αφθώδους στοματίτιδας. Τοπικά αναισθητικά, ασπιρίνη και μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα έχουν χρησιμοποιηθεί για την ανακούφιση του πόνου. Η ομοιοπαθητική σαν ολιστική επιστήμη έχει εξαιρετικά αποτελέσματα τόσο στην ανακούφιση όσο και στην αποφυγή επανεμφάνισης της νόσου. Τον Μάιο του 2010 ένας ασθενής μου έφερε τη μικρή του κόρη, 8 ετών, που είχε προσβληθεί από αφθώδη στοματίτιδα. Ήταν ένα ζωντανό παιδί που του αρέσει να χορεύει και να τραγουδάει, πολύ επικοινωνια-

κό. Του αρέσει να ζωγραφίζει λουλούδια και ζωάκια με έντονα χρώματα. Του αρέσουν πολύ τα γλυκά, τα οποία όμως δεν χωνεύει γιατί του προκαλούν «ξινίλες» στο στομάχι. Είναι τρυφερό και χαδιάρικο παιδί. Από τότε που άρχισε τα εμβόλια έχει γίνει φιλάσθενο. Η συνήθης παθολογία του είναι παθήσεις του αναπνευστικού, κυρίως βρογχίτιδες με ψηλό πυρετό και έντονο βήχα. Το παιδί πέντε χρόνια τώρα έχει χρόνια ακροαστικά. Παθαίνει 5-8 φορές το μήνα κρίσεις βρογχίτιδας που αντιμετωπίζεται με τη λήψη αντιβίωσης ευρέως φάσματος, αποχρεμπτικά, αντιβηχικά και μάσκες οξυγόνου. Ένα μήνα πριν εκδηλωθεί η αφθώδης στοματίτιδα το παιδί είχε ιαθεί από μία ακόμη κρίση βρογχίτιδας με τη βοήθεια των παραπάνω αλλοπαθητικών φαρμάκων. Το ομοιοπαθητικό φάρμακο Borax 12Χ έκανε τη στοματίτιδα να εξαφανιστεί σε τρεις ημέρες. Το παιδί έπαιρνε 3 pills του φαρμάκου κάθε 3 ώρες. Τις τρεις αυτές μέρες έκανε στοματοπλύσεις με βάμμα από θυμάρι και υπερικό. Ο λόγος που διαλέξαμε το Borax ήταν και το γεγονός ότι εμφάνιζε διάρροιες δύσοσμες που συνοδεύονταν από αίσθημα καύσου στον πρωκτό. Ήταν καλύτερα μετά της 11 το βράδυ. Οι άφθες του αιμορραγούσαν εύκολα και εστιάζονταν κυρίως στη γλώσσα και στο εσωτερικό των παρειών. Ήταν προφανές ότι η αφθώδης στοματίτιδα ήταν

αποτέλεσμα της καταπίεσης της χρόνια βρογχίτιδας. Η βρογχίτιδα επανεμφανίστηκε μετά από 10 μέρες και αντιμετωπίστηκε με Antimonium tartaricum και αργότερα με Τurberculinum. Στη μικρή μας ασθενή συνταγογραφήσαμε Thuja και Silicea για έξι μήνες για την ουδετεροποίηση του αποτελέσματος των εμβολίων. Η ασθενής έκανε μόνο μικρές κρίσεις βήχα έξι μήνες μετά τη θεραπεία. Το ομοιοπαθητικό φάρμακο Pulsatilla ήρθε να κλείσει τον κύκλο της ταλαιπωρίας του μικρού κοριτσιού που εδώ και δύο χρόνια ζει απαλλαγμένο από παθολογίες. Συμπέρασμα: Ο οργανισμός μας είναι ένα σύνολο και πρέπει να θεωρείται σαν τέτοιο. ΟΙ παθολογίες (ασθένειες) που εκδηλώνει ο οργανισμός δεν είναι τίποτα άλλο παρά η προσπάθειά του να απαλλαγεί από τις αιτίες που θεωρεί ότι τον απειλούν. Χρόνιες καταπιεσμένες ασθένειες όπως η χρόνια βρογχίτιδα μπορεί όταν «θεραπευτούν» με αντιβίωση να εκδηλωθούν σε κάποιο άλλο σύστημα του οργανισμού όπως η στοματίτιδα του παραπάνω περιστατικού. Η εκδήλωση στοματίτιδας μετά από την καταπίεση της βρογχίτιδας σημαίνει ότι το αμυντικό σύστημα του 8χρονου παιδιού ήταν αρκετά δυνατό ώστε να εκτονώσει μια σοβαρή παθολογία του αναπνευστικού προς τη στοματική κοιλότητα, δηλαδή το εξωτερικό του οργανισμού.

Holistic Life 29

Απελευθερώστε τις δυνάμεις αυτοΐασης Από την επιστημονική ομάδα της metapharm

ι πικρές ουσίες ήταν ανέκαθεν μέρος της διατροφής των ανθρώπων. Αυτό το διατροφικό δεδομένο έχει διαταραχθεί τα τελευταία τουλάχιστον 50 χρόνια. Η συνήθεια πλέον της γλυκιάς γεύσης μάς έχει οδηγήσει στην απομάκρυνση αλλά και στην αποφυγή της φυσικής πικρής ουσίας. Με την παροχή των πικρών ουσιών ως επιπρόσθετο στοιχείο στη δίαιτα, η απώλεια αυτή μπορεί να αντισταθμιστεί. Τα πικρά συστατικά στη διατροφή μας έχουν πολλά και ανεκτίμητα πλεονεκτήματα. Συντελούν στη δημιουργία της αίσθησης του κορεσμού με αποτέλεσμα να καταναλώνουμε μικρότερες μερίδες φαγητού. Συντελούν, επίσης, χάρη στην έντονη γεύση τους, στην επίσπευση της έκκρισης των πεπτικών υγρών, με αποτέλεσμα να δημιουργείται πιο γρήγορα η αίσθηση του κορεσμού. Η πικρή γεύση οδηγεί, εκτός από τα παραπάνω, και από μόνη της στον περιορισμό της όρεξης για φαγητό. Τα γλυκά και τα μη πικρά φαγητά, αντιθέτως, αυξάνουν τη διάθεση για περισσότερη τροφή. Επιπλέον, οι πικρές τροφές έχουν πολύ λιγότερες θερμίδες από τις γλυκές. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος τα γλυκά παχαίνουν, ενώ οι πικρές ουσίες οδηγούν σε χαμηλότερο βάρος. Έχει διαπιστωθεί άλλωστε ότι πολλά πικρά συστατικά στη διατροφή μας συντελούν στο μεταβολισμό του λίπους των τροφών και όχι στην αποθήκευσή του. Η συστηματική λήψη πικρών ουσιών, ενδυναμώνει το ήπαρ, βελτιώνει το μεταβολισμό και με αυτό τον τρόπο, μειώνει και τις τιμές της χοληστερίνης. Η επιταχυμένη μετατροπή της τροφής σε ενέργεια, μέσω των πικρών βοτάνων, επηρεάζει θετικά και τα νεφρά, οδηγώντας στην μείωση των τιμών του σακχάρου. Η Ursel Buhring, διευθύντρια της Σχολής Θεραπευτικών Φυτών του FreiburgBreisgau, σε μία διάλεξή της για τις βασικές δράσεις των πικρών ουσιών ανέφερε: «Οι πικρές ουσίες προωθούν αισθητά την συνολική διαδικασία της πέψης. Η κινητικότητα του στομάχου και του εντέρου εντείνεται και η εκκένωση του στομάχου γίνεται ταχύτερα. Οι πικρές ουσίες διεγείρουν την έκκριση των υγρών της χολής και του παγκρέατος, βελτιώνουν την πέψη των λευκωμάτων, των πρωτεϊνών και λιπών και δρουν ελαφρώς καθαρτικά. Ελαττώνεται συγχρόνως η αίσθηση του φουσκώματος και εμποδίζονται και οι διαδικασίες ζύμωσης και σήψης που αναπτύσσονται στο έντερο. Είναι ιδανικές, χάρη στην τονωτική τους δράση, για ανθρώπους οι οποίοι έχουν χάσει τη ζωτικότητά τους, έχουν γίνει ληθαργικοί και δεν βρίσκουν πλέον κίνητρο, που έχουν χάσει την καλή τους διάθεση ή δεν παίρνουν πλέον καμιά πρωτοβουλία». Βασιζόμενη στα παραπάνω, πρότεινε μάλιστα ότι θα είχαν θέση στην υποστηρικτική αντιμετώπιση των καταθλίψεων. Μέσω της βελτίωσης της απορρόφησης της βιταμίνης Β12 από το πεπτικό σύστημα, οι πικρές ουσίες υποστηρίζουν και τη δημιουργία αίματος. Προάγουν επιπλέον, και την απορρόφηση των λιποδιαλυτών βιταμινών Α, D, Ε και Κ, όπως επίσης και του σιδήρου. Συγκεκριμένα υπάρχει μια σειρά από αποτοξινωτικά βότανα, οι επιμέρους ιδιότητες και δράσεις των οποίων είναι: • Αχιλλέα: Βελτιώνει την πέψη και έχει αιμοστατικές ιδιότητες. Επίσης παρουσιάζει σπασμολυτική, διουρητική και αντιφλεγμονώδη δράση. • Γεντιανή: Οι πικρές ουσίες της Γεντιανής διεγείρουν την έκκριση σίελου, των υγρών του στομάχου και της χολής, ενώ έχει και αντιφλεγμονώδη δράση επί των κλειστών κοιλοτήτων. • Λυκίσκος: Βοηθά σε νευρικούς πόνους, καταπραΰνει την νευρικότητα και τις φλεγμονές του εντερικού βλενογόννου. Έχει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση ενοχλημάτων της περιόδου και της κλιμακτηρίου, σε παθήσεις κύστης και νεφρών. • Φασκόμηλο: Χρησιμοποιείται με καλά αποτελέσματα σε διαταραχές της γαστρεντερικής οδού (αέρια, ανορεξία, διάρροια, εντερίτιδα), στην έντονη εφίδρωση (π.χ. κλιμακτήριος), όπως και φλεγμονές. • Κενταύρια: Ενεργοποιεί την έκκριση στομαχικών οξέων και πεπτικών ενζύμων, προάγει τη λειτουργία του πεπτικού συστήματος, βοηθά στην ανορεξία, στη δυσπεψία και έχει αντιφλεγμονώδη δράση. • Αρτεμισία: Χρησιμεύει στην αντιμετώπιση της μολυσματικής διάρροιας και έχει δράση ενάντια σε εντερικά παράσιτα και βακτήρια. Παραδοσιακά χρησιμοποιήθηκε κατά της ελονοσίας και εμπύρετων νοσημάτων. • Πράσινο τσάι: Έχει αντιοξειδωτική δράση, εμποδίζει την αθηροσκλήρωση, ενώ βελτιώνει τον δείκτη της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων. Διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα, προσφέρει προστασία από κακοήθειες, δυσπλασίες, μολύνσεις. Ο συνδυασμός των παραπάνω ουσιών έχει πολλαπλάσια συνεργική δράση από ό,τι μεμονωμένα το κάθε βότανο. Έτσι επιτυγχάνει αποτελεσματικά την αποτοξίνωση, τόσο σε λειτουργικό/οργανικό όσο και σε κυτταρικό επίπεδο. Βελτιώνει την ποιότητα του αίματος (pH, καλύτερη οξυγόνωση) και έχει άμεσα αντιληπτή δράση σε γαστρικά, εντερικά και ηπατικά προβλήματα. Αποτοξινώνει το ήπαρ, βελτιώνει τη λειτουργία της χολής και του παγκρέατος και ομαλοποιεί τις λειτουργικές και οργανικές διαταραχές του γαστρεντερικού συστήματος. Επίσης έχει θετική δράση στην απώλεια βάρους καθώς ενεργοποιεί τον μεταβολισμό. 30 Holistic Life

Holistic Life 31

Η Αγιουρβέδα αποτελεί το παραδοσιακό σύστημα υγείας της Ινδίας. Χρησιμοποιεί φυσικές θεραπευτικές συνταγές (βότανα, θεραπευτικά σκευάσματα), θεραπευτικές τεχνικές (μασάζ, γιόγκα), συμβουλές διατροφής και προτάσεις διαβίωσης για την επίτευξη της βέλτιστης υγείας.

Health & Healingεαλτηεαλτη

Υγεία το χειμώνα με τη βοήθεια της Αγιουρβέδα Από τον Sebastian Pole Lic OHM, Ayur HC- Γενικό Ιατρό και διευθυντή της Pukka Herbs

ύμφωνα με την Αγιουρβέδα, η επιβάρυνση της υγείας την περίοδο του χειμώνα οφείλεται στην υγρασία και το κρύο, που εισβάλει στο ανθρώπινο σώμα και προκαλεί συμπτώματα αδυναμίας, κόπωσης, ρίγους και βλεννώδους συμφόρησης. Επίσης η κατανάλωση λιπαρών τροφών κατά την διάρκεια του χειμώνα προκαλεί ανισορροπία στο πεπτικό σύστημα και συσσώρευση επιβλαβών τοξινών. Το κρύωμα λοιπόν, η γρίπη και ο πυρετός αποτελούν τα μέσα που χρησιμοποιεί ο οργανισμός για την αποβολή των εν λόγω τοξινών.

Συμπτώματα:

Τα συμπτώματα επιβαρυμένης υγείας το χειμώνα είναι: περιοδικό και επαναλαμβανόμενο κρύωμα, συνεχής βήχας, καταρροή/συνάχι, ρίγος, πονόλαιμος, έλλειψη όρεξης.

Θεραπεία:

Υπάρχουν μερικά πολύ αποτελεσματικά φυσικά θεραπευτικά σκευάσματα για την ενίσχυση και την αποκατάσταση της υγείας κατά τους χειμερινούς μήνες. • Για το κρύωμα: Περιλαμβάνει την αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος με σκοπό την καύση των τοξινών και της υπερβολικής βλέννας. Χρησιμοποιείστε το βάμμα Organic Trikatu για την ρύθμιση του πεπτικού συστήματος και την

αποβολή των τοξινών και της βλέννας. • Για τον βήχα και την αναπνοή: Η συμφόρηση στο ιγμόρειο και στο στήθος αργεί να απομακρυνθεί αυτήν την περίοδο του έτους. Το Organic Licorice & Ginger Formula (Συνταγή με οργανική Γλυκόριζα και Πιπερόριζα) αποτελεί ένα εξαιρετικό ενισχυτικό των πνευμόνων, που συντελεί στην αποβολή της συμφόρησης και την διευκόλυνση της αναπνοής. • Για την γρίπη και τις ιώσεις: Organic Andrographis. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό θεραπευτικό σκεύασμα με οργανική Ανδρογραφίδα για την καταπολέμηση των ιώσεων και την ενίσχυση του ανοσοποιητικού βραχυπρόθεσμα. Σύμφωνα με την Αγιουρβέδα, ενδείκνυται για την αντιμετώπιση του πυρετού. Χορηγήστε

το Organic Andrographis αμέσως μόλις αισθανθείτε τα πρώτα συμπτώματα. • Η Αγιουρβέδα συνιστά τον απόλυτο καθαρισμό του συστήματος μετά τον πυρετό. Με τη συστηματική λήψη Organic Triphala Plus για μερικά βράδια, οι τοξίνες θα απομακρυνθούν αποτελεσματικά από το πεπτικό σύστημα. Για τον βήχα, το κρύωμα και την ενίσχυση του ανοσοποιητικού μακροπρόθεσμα, χορηγήστε Organic All-in-One Ashwagandha & Shatavari Formula καθ’όλη τη διάρκεια του χειμώνα. Λαμβάνοντας καθημερινά το Organic Chywanaprash τονώνετε και ενδυναμώνετε τους πνεύμονες και το ανοσοποιητικό σύστημα. Είναι και εξαιρετικά γευστικό! • Το Nasya Nasal Oil (έλαιο για την μύτη Nasya), εισπνεόμενο από τη μύτη, ανακουφίζει από το “μπούκωμα”, προστατεύει τη βλεννογόνο μεμβράνη και διευκολύνει την αναπνοή. • Πίνετε πικάντικα και καθαριστικά/εξαγνιστικά οργανικά ροφήματα, όπως το Revitalize tea με κανέλα,κάρδαμο και πιπερόριζα.

Προτάσεις διατροφής της Αγιουρβέδα:

Σύμφωνα με την Αγιουρβέδα, όλες οι ασθένειες ξεκινούν από ένα αδύναμο πεπτικό σύστημα. Επομένως, η καλύτερη πρόταση για έναν υγιή οργανισμό αποτελεί η εξυγίανση του πεπτικού συστήματος και η διατήρησή του κατά την διάρκεια το χειμώνα μέσω υγιεινών διατροφικών συνηθειών: • Τρώτε φρέσκα, εποχιακά λαχανικά οργανικής καλλιέργειας. • Καταναλώνετε ελαφριά, φρέσκια και εύπεπτη τροφή. • Προτιμάτε τα ζεστά φαγητά και τις σούπες. Αποφύγετε την ωμή, κρύα ή παγωμένη τροφή. • Αποφύγετε τις υπερβολές. Μην τρώτε ποτέ υπερβολικά πολύ ή σχεδόν καθόλου. Και στις δύο περιπτώσεις αποδυναμώνεται το πεπτικό σύστημα. • Ελαχιστοποιήστε την κατανάλωση κονσερβοποιημένων, κατεψυγμένων και με συντηρητικά τροφών. • Μην καταναλώνετε ταυτόχρονα μαγειρεμένα και ωμά φαγητά. • Τρώτε μόνο όταν πεινάτε και πίνετε όταν διψάτε. • Όταν ταξιδεύετε, προσαρμόστε σταδιακά τη δίαιτά σας, καθώς η αλλαγή του νερού, της τροφής και των κλιματολογικών συνθηκών είναι πιθανό να επηρεάσουν το πεπτικό σύστημα. • Αντισταθμίστε τα πολύ λιπαρά φαγητά με πικάντικά-εύπεπτα μπαχαρικά. Προσθέστε μπαχαρικά για να εξισορροπήσετε ένα βαρύ γεύμα. • Στο κρύωμα ή τον πυρετό μειώστε την πρόσληψη τροφής και καταναλώνετε μόνο ελαφριές σούπες με ζωμό κρέατος. • Σε περίπτωση που υποφέρετε από προβλήματα συσσώρευσης βλέννας, αποφύγετε τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τη ζάχαρη, το λευκό αλεύρι και τα κρύα ή παγωμένα φαγητά. Επίσης, όλες τις επεξεργασμένες τροφές, οι οποίες αυξάνουν το κρύο και την υγρασία στο σώμα (κρύες σαλάτες, παγωμένοι χυμοί, παγωτά, κρέμες). • Αυξήστε την πρόσληψη θρεπτικών και ζεστών φαγητών, όπως οι σούπες. Δοκιμάστε αυτήν την τονωτική σούπα με 50γρ κριθάρι, 2 καρότα, 2 ρίζες παντζαριού, φύκια (kombu,arame) 10 μανιτάρια shitake, 1ίντσα φρέσκια πιπερόριζα, 1 σκελίδα σκόρδο. Προσθέστε 1 κουτάλι της σούπας βότανο Ashwagandha (ή 2 κάψουλες). Σιγοβράστε για 2 ώρες. Απολαύστε το ελεύθερα. Είναι νόστιμο και υγιεινό.

Προτάσεις Διαβίωσης:

Ακολουθήστε ένα έντονο και τονωτικό πρόγραμμα γυμναστικής για να δυναμώσετε το σώμα σας και να αποβάλλετε τις τοξίνες. Η άσκηση αποτελεί έναν εξαιρετικό τρόπο για την ενεργοποίηση του πεπτικού, τη ρύθμιση του μεταβολισμού και την αποτοξίνωση. Αν κάνετε γιόγκα, επικεντρωθείτε στην στάση «χαιρετισμός στον ήλιο». Προσπαθήστε να κάνετε μέχρι 12 γύρους κάθε ημέρα καθόλη τη διάρκεια του χειμώνα και θα εκπλαγείτε από τα αποτελέσματα. 32 Holistic Life

Holistic Life 33

Δεν είναι πολύ αργά, ακόμη και αν τα παιδιά σας είναι ήδη στην εφηβεία τους, να τους δώσετε ό,τι χρειάζονται για να αναπτύξουν τις νοητικές τους ικανότητες. Η έρευνα του εγκεφάλου δείχνει ότι η νευρική δομή του συνεχίζει να είναι εύπλαστη και μπορεί να τροποποιηθεί, ανάλογα με τη διατροφή και άλλους παράγοντες όπως το ποια μέρη του εγκεφάλου χρησιμοποιούνται. Οι έφηβοι βρίσκονται ιδιαίτερα εν μέσω εγκεφαλικής αναταραχής, καθώς ο εγκέφαλός τους αλλάζει στα πλαίσια της προετοιμασίας για την ενηλικίωση και την αναπαραγωγική ηλικία. Συμπέρασμα: Μπορούμε να βοηθήσουμε τις διανοητικές ικανότητες των παιδιών σε οποιαδήποτε ηλικία.

Special Reportεαλτηεαλτη

7 απλά βήματα για να μεγαλώσετε έξυπνα παιδιά Πώς μπορείτε να ενισχύσετε τη νοητική ικανότητα του παιδιού σας

ο σχολείο αποτελεί μια πρόκληση για τα παιδιά κάθε ηλικίας και απαιτεί το μέγιστο των νοητικών ικανοτήτων τους. Υπάρχουν πολλά που μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε τα παιδιά σας (ή τα εγγόνια σας) να πληρούν αυτές τις προδιαγραφές, συμπεριλαμβανομένης της μεγιστοποίησης της ικανότητάς τους να μαθαίνουν και να συγκρατούν πληροφορίες. Έχουμε συγκεντρώσει επτά από τα πιο σημαντικά βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε για να διασφαλίσετε ότι το παιδί σας μπορεί να συμβαδίσει με τις απαιτήσεις για την ικανότητα του εγκεφάλου του, και πέντε πράγματα που είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσουν σε μείωση του επιπέδου δυσκολίας των διανοητικών λειτουργιών. Παρά το γεγονός ότι πολλές από τις συμβουλές έχουν να κάνουν με τα θρεπτικά συστατικά και τη διατροφή, και άλλες πρακτικές και περιβαλλοντικές επιδράσεις έχουν επίσης μετρήσιμες επιπτώσεις στο IQ (δείκτη νοημοσύνης) του παιδιού σας. Μπορείτε να βοηθήσετε τις διανοητικές ικανότητες των παιδιών σε οποιαδήποτε ηλικία. Εδώ αναφέρουμε τι μπορείτε να κάνετε για να το πετύχετε:

1. Δώστε τους ένα καλό πρωϊνό που να είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι μια διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες μπορεί να τροφοδοτήσει εκείνα τα μικρά γκρι κύτταρα. Ακόμα και τα μωρά που ακολουθούν μια διατροφή πλούσια σε πρω-

τεΐνες στις τέσσερις πρώτες εβδομάδες της ζωής τους, έχουν υψηλότερο δείκτη νοημοσύνης από τη στιγμή που φτάνουν στην εφηβεία. Ερευνητές από το πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού στο Λονδίνο, έχουν ανακαλύψει ότι μια διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνη αυξάνει το μέγεθος του κερκοφόρου πυρήνα του εγκεφάλου, ένα χαρακτηριστικό που συνδέεται με υψηλότερη νοημοσύνη. Ο κερκοφόρος πυρήνας παρουσιάζει την κύρια ανάπτυξή του κατά τη διάρκεια των πρώτων τεσσάρων εβδομάδων μετά τη γέννηση. Από δύο ομάδες παιδιών που εξετάστηκαν και πάλι ως έφηβοι, εκείνα στα οποία είχε δοθεί μια διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες όταν ήταν μωρά είχαν υψηλότερη λεκτική βαθμολογα IQ, και τα εγκεφαλογραφήματα αποκάλυψαν ότι οι κερκοφόροι πυρήνες τους ήταν μεγαλύτεροι.1 Ένα πρωινό υψηλής πρωτεΐνης κάνει τα παιδιά να βρίσκονται σε εγρήγορση, διότι μειώνει τα επίπεδα της σεροτονίνης, της χημικής ουσίας του εγκεφάλου. Έχουμε την τάση να φορτώνουμε τα παιδιά με επεξεργασμένους υδατάνθρακες για πρωινό, όπως

τα δημητριακά (κορν φλέικς) ή άλλους υδατάνθρακες, που προωθούν την παραγωγή της σεροτονίνης, και προκαλούν υπνηλία. Αντί για αυτά μπορούμε να επιλέξουμε υγιεινά δημητριακά όπως μούσλι, και να προσθέσουμε καρύδια για να αυξήσουμε την περιεκτικότητά τους σε πρωτεΐνες. Και φυσικά, τα παιδιά πρέπει να τρώνε πρωινό αδιαπραγμάτευτα. Εάν το παιδί σας αρνείται να φάει πολύ, φτιάξτε του ένα smoothie υψηλό σε πρωτεΐνη με γιαούρτι ή τόφου.

2. Βεβαιωθείτε ότι τρώνε λαχανικά

Δεν υπάρχει αμφιβολία γι ‘αυτό πια. Νέα στοιχεία δείχνουν ότι τα παιδιά που ακολουθούν μια διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά έχουν υψηλότερο δείκτη νοημοσύνης από εκείνα που επιλέγουν επεξεργασμένα τρόφιμα με ζάχαρη. Με βάση τα δεδομένα από την μελέτη Avon Longitudinal Study of Parents and Children, η οποία συμπεριέλαβε περίπου 14.000 παιδιά που γεννήθηκαν το 1992, μια πρόσφατη πενταετής ανάλυση έδειξε άμεση συσχέτιση των διατροφικών συνηθειών με το δείκτη νοημοσύνης IQ. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η αύξηση ή αντίστοιχα η πτώση του δείκτη IQ, ήταν ανάλογες της πρόσληψης λαχανικών ή αντίστοιχα επεξεργασμένων τροφίμων στη διατροφή των παιδιών. Αν τα παιδιά σας είναι προσχολικής ηλικίας, είναι η καλύτερη στιγμή για να αποκτήσουν υγιεινές συνήθειες διατροφής, αν θέλετε τα μέγιστα οφέλη, αν και ποτέ δεν είναι αργά για να αλλάξετε μια κακή διατροφή.2

3. Απαλλαγείτε από το φθόριο

Έρευνες δείχνουν ότι το φθόριο είναι μια νευροτοξίνη που συσσωρεύεται στον ιστό του εγκεφάλου και επηρεάζει την ανάπτυξή του και υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες εσείς και τα παιδιά σας να λαμβάνετε ισχυρές ποσότητες από αυτή την ουσία. Κατά μέσο όρο, καταπίνουμε έως και 1000 φορές περισσότερο φθόριο από οποιαδήποτε άλλα βαρέα μέταλλα μέσα από το φθοριωμένο νερό, τις τροφές και τα οδοντιατρικά προϊόντα στα οποία έχει προστεθεί φθόριο (π.χ. οδοντόκρεμες). Τα τελευταία στοιχεία από το πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ επιβεβαιώνουν ότι τα υψηλά επίπεδα φθορίου στο πόσιμο νερό μειώνουν δραματικά το δείκτη νοημοσύνης των παιδιών, και μπορεί ακόμη και να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν τις μαθησιακές δυσκολίες σε παιδιά που γεννιούνται με χαμηλότερο δείκτη νοημοσύνης. Οι ερευνητές, που ανέλυσαν 27 προηγούμενες δημοσιευμένες μελέτες, διαπίστωσαν άμεση σχέση μεταξύ του δείκτη IQ και των επιπέδων φθορίου στη δημόσια παροχή νερού. Τα παιδιά σε περιοχές με συνθήκες χαμηλού φθορίου είχαν IQ κατά 0,45 μονάδες υψηλότερα από ό, τι τα παιδιά σε περιοχές σε συνθήκες υψηλού φθορίου - μία διαφορά που μπορεί επίσης να έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις για τα παιδιά που έχουν ήδη χαμηλό δείκτη IQ, προκαλώντας μεγαλύτερες δυσκολίες μάθησης.3 Επιλέξτε οδοντόκρεμα χωρίς φθόριο. Αν ανησυχείτε για τα δόντια του παιδιού σας, πάρετε μια ηλεκτρική οδοντόβουρτσα, και διδάξτε τους πώς να τη χρησιμοποιούν. 34 Holistic Life

Holistic Life 35

4. Ταΐστε τα με καλά λίπη

Στην κορυφή της λίστας αυτής είναι, φυσικά, τα ωμέγα- 3 λιπαρά οξέα (EFAs) που βρίσκονται στα ιχθυέλαια. Τα έλαια των ψαριών περιέχουν EPA (εικοσιπεντανοϊκό οξύ) και DHA (δοκοσαεξανοϊκό οξύ) που είναι και τα δύο ωμέγα-3 λιπαρά. Τα EPA και DHA έχουν πολλές ιδιότητες που τα καθιστούν ανώτερα από το λιναρόσπορο και άλλες φυτικές πηγές ωμέγα -3 λιπαρών οξέων. Τα έλαια λιναρόσπορου περιέχουν α-λινολενικό οξύ (LNA) που χρησιμοποιείται από το σώμα για να φτιάξει EPA και DHA, αλλά η ποσότητα του LNA που μετατρέπεται σε EPA μπορεί να είναι χαμηλή.4 Αν και πιστεύεται ότι το 14% του LNA μετατρέπεται σε EPA, σε μία μελέτη μόνο το 0,2% του LNA σε συμπλήρωμα λινέλαιου ήταν διαθέσιμο για τη μετατροπή σε EPA σε σύγκριση με το 23% του EPA στο έλαιο ψαριών που διατίθεται για τη μετατροπή σε DHA.5 Ωστόσο, σε μια μελέτη, μετά από μόλις τρεις μήνες από την καθημερινή λήψη συμπληρωμάτων ΕPA από φυτικές πηγές, το οποίο περιείχε ωμέγα- 3 και ωμέγα- 6 λιπαρά οξέα, τα παιδιά ήταν πολύ πιο μπροστά από τους συνομηλίκους τους στην ικανότητα ανάγνωσης, και είχαν πολύ πιο καθαρό και ακριβή γραφικό χαρακτήρα. Τομογραφίες του εγκεφάλου έδειξαν επίσης πολύ υψηλότερα επίπεδα ΝΑΑ (Ν – acetylaspartate - ένας βιοχημικός δείκτης ανάπτυξης του εγκεφάλου), μία βελτίωση που συνήθως εκδηλώνεται μόνο μετά από τρία χρόνια ανάπτυξης. Τα παιδιά της μελέτης ενθαρρύνονταν επίσης να κόψουν τα fast foods και τα ανθρακούχα ποτά, καθώς και να ασκούνται περισσότερο.6 Τα έλαια των ψαριών μπορούν επίσης να προστατεύσουν τους εγκεφάλους των παιδιών σας από τις άσχημες επιπτώσεις του πρόχειρου φαγητού. Νέα στοιχεία από το Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ δείχνουν ότι τα συμπληρώματα φαίνεται να προστατεύουν τον εγκέφαλο από τη φλεγμονή που προκλήθηκε από μια υψηλή σε λιπαρά διατροφή junk-food, και μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της φυσιολογικής λειτουργίας του εγκεφάλου. Μια διατροφή πλούσια σε επεξεργασμένα τρόφιμα αποτρέπει τον εγκέφαλο από τη δημιουργία νέων νευρικών κυττάρων, καταστέλλοντας τις ορμόνες που προστατεύουν τους νευρώνες και την τόνωση της ανάπτυξής τους, αυξάνοντας παράλληλα την παραγωγή φλεγμονωδών μορίων και τριγλυκεριδίων. Αλλά όταν καταναλώνονται ωμέγα- 3 λιπαρά οξέα, παρεμβαίνουν στη διαδικασία των τριγλυκεριδίων και αποκαθιστούν την υγιή ανάπτυξη των νεύρων.7 Παρά το γεγονός ότι έχουν διατυπωθεί ανησυχίες για τα επίπεδα υδραργύρου και άλλων ρύπων στα ψάρια, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Σχολής Δημόσιας Υγείας της Βοστώνης πιστεύουν ότι τα πλεονεκτήματα από την κατανάλωση ψαριών αντισταθμίζουν τυχόν κινδύνους από τον υδράργυρο που απορροφούν από τα μολυσμένα νερά. Επίσης, αναφέρουν ότι δύο μερίδες λιπαρών ψαριών την εβδομάδα μπορεί να προστατεύσουν ένα παιδί από τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής-υπερκινητικότητας.8 Βάλτε στόχο να προσθέσετε ψάρια δύο ή τρεις φορές την εβδομάδα στο διαιτολόγιο των παιδιών σας, ή να ενσωματώσετε πολύ λιναρόσπορο και αντράκλα (φυτική πηγή ωμέγα - 3 λιπαρών οξέων) αν και τα παιδιά σας είναι χορτοφάγα. Για τα συμπληρώματα διατροφής, ο Dr Leo Galland, ειδικός διατροφής και συγγραφέας του βιβλίου Superimmunity for Kids (Υπερανοσία για παιδιά), συνιστά 15mL λινέλαιου ή 5 mL μουρουνέλαιο την ημέρα, ή 2 κουταλιές της σούπας λάδι από καρύδια, καθημερινά. Μια προειδοποίηση: τα ιχθυέλαια μπορεί να μειώσουν τα επίπεδα της βιταμίνης Ε στο αίμα (και άλλων λιποδιαλυτών βιταμινών, όπως η βιταμίνη Α), οπότε αν έχετε δώσει στα παιδιά σας συμπληρώματα ιχθυελαίου, φροντίστε να τους δώσετε τουλάχιστον 100IU βιταμίνης Ε για την εξουδετέρωση αυτής της δράσης.9 Ή απλά προσθέστε ψάρια στη διατροφή τους. Μην παραβλέπετε τα κορεσμένα λίπη Παρά το γεγονός ότι τα κορεσμένα λίπη θεωρούνται βλαβερά για τα παιδιά και συμβάλλουν στο σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής - υπερκινητικότητας, στην πραγματικότητα βοηθούν στην μετατροπή των ΕΡΑ στις μορφές μακράς αλυσίδας που χρειάζεται το σώμα. Τα κορεσμένα λιπαρά οξέα είναι κυρίως παρόντα σε ζωικά λίπη, τα οποία μεταφέρουν και άφθονες ποσότητες βιταμινών D και Α, επίσης ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη του εγκεφάλου. Οι γονείς που περιορίζουν τα κορεσμένα λίπη, όπως το βούτυρο και το κρέας με την πεποίθηση ότι συμβάλλουν στην διαταραχή ελλειμματικής προσοχής μπορεί απλώς να κάνουν το πρόβλημα χειρότερο. Πάντα να επιλέγετε βούτυρο παρά μαργαρίνη και πλήρες γάλα αντί για αποβουτυρωμένο (κατά προτίμηση βιολογικό γάλα που δεν έχει ομογενοποιηθεί και, ει δυνατόν, παστεριωθεί).

5. Βγάλτε τα έξω

Σύμφωνα με νέα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν από την Έρευνα του Εθνικού Συστήματος Υγείας και Διατροφής (NHANES) στις ΗΠΑ, τα παιδιά σήμερα μένουν τόσο πολύ σε εσωτερικούς χώρους, μπροστά στην τηλεόραση ή τον υπολογιστή που σχεδόν τα τρία τέταρτα των παιδιών στις ΗΠΑ έχουν έλλειψη βιταμίνης D, της βιταμίνης που προέρχεται κυρίως από τον ήλιο. Αυτό μεταφράζεται σε περίπου 58 εκατομμύρια παιδιά στις ΗΠΑ με έλλειψη ή πλήρη ανεπάρκεια της βιταμίνης, που οδηγεί σε υψηλή αρτηριακή πίεση, ραχίτιδα και ασθενή οστά. Όμως, η βιταμίνη αυτή είναι επίσης ζωτικής σημασίας για την υγεία και την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου. Καθώς η Βρετανία έχει ακόμα λιγότερη ηλιοφάνεια από ό, τι στις ΗΠΑ, είναι πιθανό ότι το πρόβλημα είναι εξίσου σοβαρό σε αυτή τη χώρα. Οι ερευνητές κατηγορούν για αυτό την καθιστική ζωή σε εσωτερικούς χώρους βλέποντας 36 Holistic Life

τηλεόραση ή παίζοντας παιχνίδια στον υπολογιστή, μαζί με την υπερβολική χρήση ισχυρών αντηλιακών. Οπότε, βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά σας είναι έξω στον ήλιο για τουλάχιστον 15 έως 20 λεπτά την ημέρα, λέει ο ερευνητής Michal Melamed από την ιατρική σχολή Albert Einstein, του πανεπιστημίου Yeshiva. Και αν δεν καίγονται εύκολα, μην τους βάζετε αντηλιακό πριν μείνουν στον ήλιο για τουλάχιστον 10 λεπτά.10

6. Αποφύγετε τα βαρέα μέταλλα

Απαλλαγείτε από τον υδράργυρο στο δικό σας στόμα (αν είστε έγκυος) και μην επιτρέπετε ποτέ στα παιδιά σας να έχουν «μαύρα» σφραγίσματα. Έρευνες έχουν βρει άμεση σχέση μεταξύ των επιπέδων του υδραργύρου στα μαλλιά της μητέρας κατά τη στιγμή της γέννησης και την πιθανότητα του παιδιού να αναπτύξει διαταραχή ελλειμματικής προσοχής ή υπερκινητικότητα. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι για κάθε 1mcg/g (μικρογραμμάρια ανά γραμμάριο) υδραργύρου σε δείγμα τρίχας της μητέρας, το παιδί ήταν 1,4 φορές πιο πιθανό να έχει προβλήματα συγκέντρωσης και 1,8 φορές περισσότερες πιθανότητες να είναι υπερκινητικό από την ηλικία των οκτώ.11 Όπως και το φθόριο, το θειικό αργίλιο (aluminium sulphate) που υπάρχει στην παροχή του νερού έχει βρεθεί επίσης ότι προκαλεί βλάβη στον εγκέφαλο. Μελέτες έχουν δείξει ότι η έκθεση σε αλουμίνιο προκαλεί αλλαγές στον εγκέφαλο παρόμοιες με αυτές των της νόσου του Αλτχάιμερ.12 Εκτός από αλουμίνιο, τα παιδιά με προβλήματα ανάπτυξης και συμπεριφοράς μπορεί να έχουν υψηλές συγκεντρώσεις μολύβδου στο αίμα τους. Ερευνητές από τις Αρχές Υγείας του Νότιου και Δυτικού Devon εξέτασαν δείγματα από 69 «προβληματικά» παιδιά και βρέθηκαν σημαντικά υψηλότερες συγκεντρώσεις μολύβδου στο αίμα τους, σε σχέση με 136 φυσιολογικά παιδιά της ομάδας ελέγχου˙ Το 12 τοις εκατό είχε ακόμη και τοξικές συγκεντρώσεις (πάνω από 100mg/ L) του νευροτοξικού μετάλλου.13

Ποτέ μη μαγειρεύετε με σκεύη αλουμινίου και να επιλέγετε ένα σύστημα φιλτραρίσματος του νερού που αφαιρεί όλα τα βαρέα μέταλλα, όπως ο μόλυβδος από την παροχή νερού. Εάν το σπίτι σας είναι παλιό, ελέγξτε επίσης από τι υλικό είναι φτιαγμένες οι σωληνώσεις σας.

7. Ενθαρρύνετε τα παιδιά να διαλογίζονται

Ο διαλογισμός φαίνεται να ενισχύει μόνιμα τη δεκτικότητα του εγκεφάλου. Αρκετές μελέτες έχουν εξετάσει την επίδραση του διαλογισμού στην ικανότητά μας να αντιδρούμε σε επαναλαμβανόμενα ερεθίσματα όπως για παράδειγμα σε επαναλαμβανόμενες φωτεινές λάμψεις ή κλικ. Συνήθως ένα άτομο συνηθίζει τα κλικ και έτσι, κατά μία έννοια, ο εγκέφαλος σβήνει και σταματά να αντιδρά. Αλλά οι μελέτες δείχνουν ότι οι εγκέφαλοι όσων διαλογίζονται εξακολουθούν να αντιδρούν στα ερεθίσματα - μια ένδειξη της αυξημένης αντίληψής τους κάθε στιγμή.14 Ο διαλογισμός γνώσης και συναίσθησης (μη επικριτική εστίαση στις καθημερινές δραστηριότητες με τις πέντε αισθήσεις) βοηθά όσους τον ασκούν να παραμένουν εξαιρετικά ευαίσθητοι σε εξωτερικά ερεθίσματα. Ερευνητές στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης, χρησιμοποιώντας λειτουργική μαγνητική τομογραφία (fMRI) για τη μέτρηση μικροσκοπικών αλλαγών στον εγκέφαλο, ανακάλυψαν ότι όσοι είχαν εμπειρία στο διαλογισμό, είχαν μια σημαντική αύξηση της σηματοδότησης στις νευρικές δομές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την προσοχή. Αυτή η νευρωνική δραστηριότητα εξελίσσεται με την πάροδο του χρόνου και αυξάνεται με το διαλογισμό.15 Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι τα τμήματα του εγκεφάλου που σχετίζονται με την προσοχή, την επίγνωση της αίσθησης, τα αισθητήρια ερεθίσματα και την αισθητική επεξεργασία, ήταν πραγματικά παχύτερα από το κανονικό, και ότι οι αυξήσεις στο πάχος του φλοιού ήταν ανάλογες με το συνολικό ποσό του

χρόνου που δαπανάται στο διαλογισμό. Εκτός από την αύξηση της νοητικής ικανότητας, ο διαλογισμός φαίνεται επίσης να ενσωματώνει συναισθηματικές και γνωστικές διαδικασίες, βοηθώντας έτσι την διαισθητική μάθηση. Στην ανωτέρω μελέτη, οι ερευνητές βρήκαν στοιχεία ενεργοποίησης του μεταιχμιακού συστήματος του εγκεφάλου - το πρωτόγονο, το λεγόμενο «ενστικτώδες» τμήμα του εγκεφάλου που εμπλέκεται με τα πρωτόγονα συναισθήματα. Οι δυνάμεις του εγκεφάλου που αφορούν την παρατήρηση αυξάνουν, επιτρέποντας περισσότερες πληροφορίες, όπως το είδος που λαμβάνονται διαισθητικά. Αναφορές

1. PediatrRes,2008q 63:308-14. 2. JEpidemiolComminityHealth,2012;66. 3. EnvironHealthPerspect,2012;120:1362-8 4. ProstaglandinsLeukot Esse ntFattyAcids,2000;63:287-92;A,JClinNutr,2006;83:S1467-76 5. JLipidRes, 2001;42:1257-65 6. http://news.bbc.co.ul/2/hi/health/6440979.stm 7. BrJNutr,2013;109:1573-89 8. ArchPediatrAdolescMed,2012;166: 1123-31 9. AmJClinNutr,1993;58:98-102;BrJNutr,1992;68:163-7 10. Pediatrics,2009;124:e362-70 11. ArchPediatrAdolescMEd2012;166:118 2-4 12. BMJ,1999;319:807-11;J OrthomolMed;2000;15:21-51 13. Arch DisChild,2001;85:286-8 14. ElectroencephClinNeurophysiol,1975;39:51 9-22;1957;Suppl7:132-49 15. Neuroreport,2000;11:1581-5

Ω3 λιπαρά οξέα για τη νοητική και σωματική ανάπτυξη των παιδιών Με υψηλή περιεκτικότητα σε DHA

Υψηλής ποιότητας, αγνό, ψυχρής πίεσης και μοριακά αποσταγμένο ιχθυέλαιο σε μασώμενες κάψουλες εμπλουτισμένο με βιταμίνη D. Οι μασώμενες κάψουλες έχουν σχεδιαστεί ειδικά για να τα λατρεύουν τα παιδιά με υπέροχη , φυσική, γλυκιά γεύση Tutti –Frutti. LP Health Imports, τηλ. 2104928725 www.lp-healthimports.gr

Holistic Life 37

Η επίδραση των μυκήτων μούχλας στον ανθρώπινο οργανισμό Γράφει η Κασσάνδρα Μουγιάκου, Ιατρός - Παθολόγος

το προηγούμενο τεύχος έγινε αναφορά στην παρουσία των μυκήτων μούχλας στο περιβάλλον μας (πάνω από 25.000 είδη) καθώς και στις τροφές αλλά και σε προϊόντα που έρχονται σε άμεση επαφή με το δέρμα μας (π.χ. υφάσματα, απορρυπαντικά, καλλυντικά). Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη την υψηλή περιεκτικότητα των μυκήτων υγρασίας στον αέρα, τις τροφές και τα φάρμακα, δεν δημιουργεί έκπληξη το γεγονός, ότι στο 70% περίπου των ασθενών υπάρχει επιμόλυνση με αυτούς τους μύκητες, ενώ στο 35% υπάρχει επιμόλυνση με αφλατοξίνη. Στον παρακάτω πίνακα φαίνεται η κατανομή των κλινικών συμπτωμάτων σε 248 ασθενείς, στους 154 από τους οποίους (62,1%) υπήρχε μυκητίαση με aspergillus niger, και στους 127 (51,2%) επιμόλυνση με αφλατοξίνη. Οι μύκητες μούχλας βρίσκονται παντού στη φύση, και τα σπόρια τους είναι ένα κοινό συστατικό της σκόνης στα σπίτια και στους χώρους εργασίας. Ωστόσο, όταν οι ποσότητες των σπόρων μούχλας είναι μεγάλες, μπορούν να αποτελέσουν κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία, προκαλώντας κυρίως αλλεργικές αντιδράσεις και αναπνευστικά προβλήματα. Περισσότερο ευάλωτα είναι άτομα με ευαίσθητο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως παιδιά, έγκυες, ηλικιωμένοι και ασθενείς με αναπνευστικά προβλήματα. Η βραχυπρόθεσμη έκθεση στους μύκητες μούχλας μπορεί να θέσει σε κίνδυνο το ανοσοποιητικό σύστημα ενός ατόμου, οδηγώντας σε κόπωση, πονοκεφάλους, πόνο στις αρθρώσεις, αίσθημα καύσου στο λαιμό και τις ρινικές οδούς, πυρετό, κρυολόγημα ή/και συμπτώματα παρόμοια με γρίπη, αναφυλακτικό σοκ. Μερικοί μύκητες παράγουν μυκοτοξίνες που μπορούν να δημιουργήσουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των ανθρώπων και των ζώων. Η παρατεταμένη έκθεση, π.χ. καθημερινή έκθεση στο σπίτι, μπορεί να είναι ιδιαίτερα επιβλαβής. Ορισμένες μελέτες υποστηρίζουν ότι η έκθεση σε υψηλά επίπεδα μυκοτοξινών μπορεί να οδηγήσει σε νευρολογικά προβλήματα (ζάλη, αλλαγές στη διάθεση, κατάθλιψη, κακή συγκέντρωση, απώλεια μνήμης) και σε ορισμένες περιπτώσεις το θάνατο. Ωστόσο, δεν παράγουν μυκοτοξίνες όλα τα είδη μυκήτων μούχλας. Η τοξική μούχλα, η οποία συχνά μοιάζει με μαύρο χρώμα ή πίσσα, αναπτύσσεται σε επιφάνειες που εκτίθενται επανειλημμένα σε βαριά υγρασία, συνήθως από νερά. Μια μορφή επιβάρυνσης από νευροτοξίνες είναι το λεγόμενο Σύνδρομο Άρρωστου Κτιρίου (Sick Building Syndrome - SBS). Οι άνθρωποι που βρίσκονται μέσα σε ένα τέτοιο κτίριο παραπονιούνται για συμπτώματα όπως ερεθισμός των ματιών, της μύτης, του λαιμού, ερεθισμός του δέρματος, μη ειδικές αντιδράσεις υπερευαισθησίας όπως διαταραχές των αισθήσεων της οσμής και της γεύσης, γενικά προβλήματα υγείας. Κάποιοι μπορούν να αναφέρουν μεμονωμένα συμπτώματα, τα οποία

δεν φαίνεται να συνδέονται. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα συμπτώματα του Συνδρόμου Άρρωστου Κτιρίου βελτιώνονται μετά την έξοδο από συγκεκριμένο δωμάτιο ή χώρο. Εντούτοις, μπορεί να υπάρχουν παρατεταμένες επιδράσεις διαφόρων νευροτοξινών, οι οποίες δεν εξαφανίζονται μετά την απομάκρυνση από το κτίριο. Το σύνδρομο αυτό οφείλεται σε επιβάρυνση του χώρου από βιολογικές τοξίνες από μύκητες μούχλας, ιούς, βακτηρίδια ή και σε χημικές τοξίνες. Φυσική αντιμετώπιση των μυκήτων μούχλας 1. Ρίξτε αδιάλυτο λευκό ξύδι ή ξύδι μηλίτη σε ένα μπουκάλι ψεκασμού. Ψεκάστε τη μουχλιασμένη επιφάνεια και καθαρίστε σχολαστικά την περιοχή με μια βούρτσα. Στεγνώστε την περιοχή εντελώς. Χρησιμοποιείτε το διάλυμα ξυδιού μόνο σε μη πορώδεις επιφάνειες όπως πλακάκια - όχι σε ξύλο. Σε αντίθεση με τη χλωρίνη, το ξύδι είναι μη τοξικό και δεν έχει επιβλαβείς αναθυμιάσεις. Έχει 80% αποτελεσματικότητα στην εξουδετέρωση της μούχλας. 2. Η μαγειρική σόδα είναι ένα ήπιο (ασφαλές σε ανθρώπους και ζώα) και αποτελεσματικό καθαριστικό οικιακής χρήσης. Βοηθά και στην απομάκρυνση οσμών. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί με δύο βασικούς τρόπους: Εφαρμόστε μαγειρική σόδα απευθείας στις μουχλιασμένες επιφάνειες, ακόμα και στις πορώδεις, όπως ξύλινα έπιπλα ή γυψοσανίδες. Αφήστε να διεισδύσει στην υγρή επιφάνεια και στη συνέχεια σκουπίστε. Αναμείξτε με νερό και ξύδι. Βάλτε δύο κουταλιές της σούπας μαγειρική σόδα σε ένα ποτήρι νερό και ανακατέψτε καλά. Βάλτε το μείγμα σε μπουκάλι σπρέι και ψεκάστε τη μουχλιασμένη επιφάνεια. Πάρτε ένα άλλο μπουκάλι ψεκασμού που έχει ξύδι και ψεκάστε πάνω στην ίδια επιφάνεια. (Η χημική αντίδραση δημιουργεί διοξείδιο του άνθρακα). Το ξύδι χρησιμοποιείται συχνά μαζί με τη μαγειρική σόδα γιατί σκοτώνει διαφορετικά είδη μούχλας. Βιοφυσική αντιμετώπιση της επιμόλυνσης με μύκητες υγρασίας Η ενεργειακή μέθοδος διάγνωσης επιτρέπει την αξιολόγηση της επιμόλυνσης με μύκητες υγρασίας ή με τις τοξίνες τους. Με τη βοήθεια της συσκευής βιοσυντονισμού Bicom μπορεί να γίνει διάγνωση αλλά και ριζική απομάκρυνση των τοξινών και των παθογόνων οργανισμών από τον οργανισμό. Καταρχήν, ενεργοποιούνται τα όργανα απέκκρισης (συκώτι, νεφρά, παχύ έντερο, πνεύμονες, δέρμα) και στη συνέχεια γίνεται ειδική αγωγή κατά της πιθανής αλλεργικής αντίδρασης ή/και της επιμόλυνσης από τους μύκητες υγρασίας ή τις μυκοτοξίνες. Συνιστάται ο ασθενής να αποφεύγει για μικρό χρονικό διάστημα τους ξηρούς καρπούς, το μπλε τυρί, τον καφέ και το κρασί. Παράλληλα ελέγχονται και τα φάρμακα που τυχόν παίρνει (για παρουσία μυκήτων) κι αν χρειαστεί αντικαθιστώνται. Το σημαντικό είναι σε κάθε αλλεργικό ασθενή να ερευνάται το ενδεχόμενο μυκητίασης.

Πίνακας 1. Κλινική εικόνα ασθενών με μυκητίαση υγρασίας 1. Αλλεργικές παθήσεις 2. Νευρολογικές παθήσεις 3. Χρόνιες επαναλαμβανόμενες φλεγμονές 4. Ψυχοσωματικές / ψυχιατρικές παθήσεις 5. Ορθοπεδικές παθήσεις 6. Καρδιαγγειακές παθήσεις

38 Holistic Life

Ατοπική δερματίτιδα, άσθμα, εποχιακή και χρόνια ρινοεπιπεφυκίτιδα, εξανθήματα (136 ασθενείς ≈ 54,9%) Ημικρανίες, εμβοές, νευραλγία τριδύμου, αστάθεια (32 ασθενείς ≈ 12,9%) Ιγμορίτιδα, βρογχίτιδα, χολαγγειίτιδα, κυστίτιδα, προστατίτιδα, σαλπιγγίτιδα (30 ασθενείς ≈ 12,1%) Διαταραχές ύπνου, κατάθλιψη, καταστάσεις φόβου, ψυχοσωματικής κόπωσης (30 ασθενείς ≈ 12,1 %) Πολλαπλές εκφυλιστικές παθήσεις των αρθρώσεων, σύνδρομα αυχενικών και οσφυϊκών σπονδύλων (11 ασθενείς ≈4,4 %) Υπερτονία, υποτονία, λεμφικό οίδημα (9 ασθενείς ≈ 3,6 %)

Holistic Life 39

Μικροκυκλοφορία & φυσική αγγειακή θεραπεία με το ρυθμιστή ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας Γράφει η Δρ. Ανδρούλλα Σπίριτου Κοντίδου M.D. Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος- Δερματοχειρουργός - Aισθητική ιατρική Επιστημονικός σύμβουλος και αντιπρόσωπος της Bemer Group Int. Eλλάδας και Κύπρου

μικροκυκλοφορία είναι το μεγαλύτερο και το σημαντικότερο λειτουργικό εξάρτημα του κυκλοφορικού συστήματος στον ανθρώπινο οργανισμό και αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την υγεία. Τα μικροαγγεία καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος του ανθρώπινου κυκλοφορικού συστήματος. Στον άνθρωπο η κυκλοφορία των μικρότερων αγγείων, η μικροκυκλοφορία, πληροί βασικές προϋποθέσεις ζωτικής μεταφοράς: η κυκλοφορία τροφοδοτεί με οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά τους ιστούς και τα όργανα, διαθέτει μεταβολικά υποπροϊόντα και υποστηρίζει το ανοσοποιητικό σύστημα. Η περιορισμένη ή ελαττωματική κυκλοφορία οδηγεί σε ταχύτερη γήρανση των κυττάρων και είναι το αίτιο για την πρόκληση των ασθενειών και τη μη διατήρηση της υγείας. Η μικροκυκλοφορία με την ηλικία εξασθενεί, αποδυναμώνεται και οδηγεί στην ταχύτερη γήρανση. Η ατμοσφαιρική ρύπανση, οι περιβαλλοντικές τοξίνες, ο θόρυβος, το άγχος, η επιθετικότητα, η κατάθλιψη, οι αϋπνίες, η ακινησία, η ανθυγιεινή ή μονόπλευρη διατροφή, η νικοτίνη, το αλκοόλ, τα ναρκωτικά έχουν αρνητική επίδραση στη μικροκυκλοφορία! Η διαταραγμένη μικροκυκλοφορία απειλεί την υγεία μας και αποτελεί αίτιο πάρα πολλών ασθενειών! Μειωμένη μικροκυκλοφορία έχει ως αποτέλεσμα να εξασθενεί το ανοσοποιητικό σύστημα, να μειώνεται η ΑΤΡ (ενέργεια του κυττάρου), να αυξάνεται η ευαισθησία έναντι στις λοιμώξεις, να ελαττώνεται η αντίσταση έναντι στις ελεύθερες ρίζες, να μειώνεται η απόδοση, να μειώνεται η διαδικασία επούλωσης, να εμφανίζονται διαταραχές στην διάθεση και σε τελική ανάλυση να εμφανίζονται οι ασθένειες ή/και εξαντλημένη ανάκαμψη τους. Η διαδικασία δημιουργίας ασθενειών είναι επακόλουθο της χρόνιας προβληματικής κυκλοφορίας με συνέπεια την έλλειψη Ο2 και ΑΤΡ. Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία κυτταρικών διαταραχών και συμπτωμάτων/ασθενειών! Αυτό περιγράφει και η θεωρία του παγόβουνου ή αλλιώς η θεωρία της πυραμίδας: στην κορυφή, δηλαδή, βρίσκονται τα συμπτώματα και είναι αυτά που μας κάνουν να αναζητήτουμε λύσεις, αλλά στη βάση βρίσκονται τα πραγματικά προβλήματα τα

40 Holistic Life

οποία πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά για να ελλείψουν και τα συμπτώματα. Η θεραπευτική μέθοδος του ρυθμιστή ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας ανακατατάσσει και θεραπεύει όχι μόνο τα συμπτώματα, αλλά και τις λειτουργικές κυτταρικές βλάβες. Αποτελεί ολιστική θεραπεία, που κατεδαφίζει οριστικά τη δημιουργία του παγόβουνου. Η επίδραση του ρυθμιστή ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας στον ανθρώπινο οργανισμό Η φυσική αγγειακή εφαρμογή του ρυθμιστή ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας εξασφαλίζει στο αίμα και στα συστατικά του καλύτερη κατανομή. Στο ανθρώπινο σώμα διεκπεραιώνονται 21.000.000.000.000.000.000. 000 (εικοσιένα εξάκις εκατομμύρια) μεταβολικές αντιδράσεις το δευτερόλεπτο και 500.000.000.000.000.000 = 500 τετράκις εκατομμύρια υποβαθμίσεις και αναγεννήσεις πρωτεϊνών ανά δευτερόλεπτο. Η τεχνολογία του ρυθμιστή ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην υποστήριξη της ροής των ζωτικής σημασίας βιολογικών διεργασιών. Χρησιμοποιώντας την επιλεκτική πολυδιάστατη δομή σήματος με φυσικά ερεθίσματα, δεν στηρίζεται μόνο άμεσα η μικροκυκλοφορία και ολόκληρο το κυκλοφορικό μας σύστημα σε δύο μόνο λεπτά, αλλά τονώνεται και ανανεώνεται ολόκληρος ο οργανισμός! Δρα επίσης αποφασιστικά στην αγγειοκίνηση: σε φυσιολογικές περιπτώσεις έχουμε διαστολή και αγγειοκίνηση των αιμοφόρων αγγείων όπου υπάρχει ενδοθηλιακή απελευθέρωση NO και ενδοκυτταρική μείωση του επιπέδου ασβεστίου. Σε περιπτώσεις όμως ασθένειας, όπως ο διαβήτης ή η αρτηριοσκλήρυνση, υπάρχει συστολή αλλά όχι αγγειοκίνηση, ενδοθηλιακή δυσλειτουργία με ανεπαρκή απελευθέρωση NO, και απουσία ενδοκυτταρικής μείωσης του επιπέδου ασβεστίου. Η χρήση της αγγειακής θεραπείας με ρυθμιστή ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας δημιουργεί αυξημένη αγγειοκίνηση και διαστολή των αιμοφόρων αγγείων, και έτσι θεραπεύει ή ακόμη προλαμβάνει τις επιπλοκές διαφόρων ασθενειών. Επιπρόσθετα δρα στο ανοσοποιητικό σύστημα, το ενεργοποιεί και το ρυθμίζει, αυξάνει την αντίστασή μας έναντι των λοιμώξεων, υποστηρίζει την επούλω-

ση των πληγών και των αθλητικών κακώσεων, βελτιώνει την προμήθεια και διάθεση των αποβλήτων στα όργανα και στους ιστούς, υποστηρίζει την επούλωση των οστών από κατάγματα και άλλες κακώσεις, βελτιώνει την αντίσταση στις ελεύθερες ρίζες. Μειώνει τις συνέπειες του στρες, βοηθά στο μεταβολισμό των κυττάρων, αυξάνει την ικανότητα απόδοσης, μειώνει το χρόνο αναγέννησης στην κατάρτιση του αθλητισμού, βελτιώνει την αποτελεσματικότητα της κατάρτισης και μειώνει τον κίνδυνο τραυματισμών κατά τη διάρκεια αθλητικών σπορ. Η εφαρμογή της τεχνολογίας του ρυθμιστή ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας βοηθά με την ανακούφιση, την πρόληψη και τη θεραπεία πολλών ασθενειών. Κλινικές μελέτες αποδεικνύουν εντυπωσιακά τη μοναδική αποτελεσματικότητα της εφαρμογής του, χωρίς περιορισμούς και παρενέργειες. Βιβλιογραφία

Banzer, W. (2001) Good quality management of BEMER 3000 application – referring to a multi – centric study. In: Wolf A Kafka (editor), 2nd Int. World Congress Bio-Electro-Magnetic-Energy-Regulation, Emphyspace 2:24-6 Michaelis, H. (2001) The (placebo-controlled) effect of pulsed (BEMER 3000 typed) electromagnetic fields on human peripheral blood flow characteristics. In: Wolf A Kafka (editor), 2nd Int. World Congress Bio-Electro-MagneticEnergy- Regulation, Emphyspace 2:29-31 The effectiveness of Physical vascular therapy BEMER® in supporting wound healing by increased tissue oxygenation in the wound area Prof. Dr. med. Bruno Schmied, PD Dr. med. Sascha A. Mόller Department of Surgery Kantonsspital St. Gallen/Swizerland The effectiveness of Physical vascular therapy BEMER® in supporting wound healing by increased tissue oxygenation in the wound area Klopp, R. and Niemer, W. (2007); The effect of a pulsed electromagnetic field with special vasomotoric stimulation on a functional disorder in microcirculation. komplement.integr.med. 08, 47-53 summary: By treatment with BEMER plus system characteristics of microcirculation become decisively positive changed. Το BEMER και η σύνθεση πρωτεϊνών Kafka WA, Schόtze N, Walther M(2005) Klopp r (2008); The effect of different application time and different intensity levels within the flux density range of the used BEMER 3000 system on the amount of change in characteristics in microcirculation and the decay behavior. isbn 978-3-033-01464-0; p425-431 summary: Prolonged application time increases the amount of change in characteristics in microcirculation and prolongs the decay, changes of intensity cause different results. Klopp r (2008); Comparison between immediate effect of an electromagnetic BEMER-field and an electromagnetic BEMER plus-field on change of characteristics within the superficial microvessels network in the subcutis of elderly male volunteers.; isbn 978-3-033-01464-0; p454-455

Holistic Life 41

Ένας καλός συνδυασμός τροφών, που περιλαμβάνει το ελαιόλαδο, τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια, ξηρούς καρπούς όπως τα καρύδια και τα αμύγδαλα και κόκκινα φρούτα όπως το ρόδι και τα μούρα, θεωρείται πλέον θεραπεία και μπορεί να εφαρμοστεί αποκλειστικά, χωρίς επιπλέον φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση καρδειαγγειακών και άλλων εκφυλιστικών παθήσεων, όπως τα καρδιομεταβολικά νοσήματα, η παχυσαρκία, η υπέρταση, η υπεριλιπιδαιμία κ.α

Nutritionεαλτηεαλτη

Η υγεία της καρδιάς γεννιέται στο τραπέζι Γράφει η Ελένη Μπόρση, Ιατρός - Ειδικευμένη στην επιστήμη της διατροφής Καρδιά, ο σπουδαιότερος μυς. Η καρδιά είναι ένα όργανο τοποθετημένο στο θώρακα, πίσω από το στέρνο και τα πλευρά, τα οποία την προστατεύουν σαν ασπίδα, και μπροστά από την σπονδυλική στήλη. Αποτελείται σχεδόν αμιγώς από γραμμωτό μυϊκό ιστό. Είναι ο σπουδαιότερος μυς του ανθρώπινου οργανισμού. Η λειτουργία της μοιάζει με εκείνη μίας μηχανικής αντλίας η οποία τροφοδοτεί μέσω των αρτηριών, των φλεβών και τριχοειδών αγγείων όλο τον οργανισμό. Τα Ωμέγα 3 προστατεύουν την καρδιά. Τα απαραίτητα αυτά λιπαρά οξέα είναι χρήσιμο συμπλήρωμα και μία ισχυρή προστασία ενάντια στους κινδύνους που προέρχονται από μία διατροφή φτωχή σε τέτοια στοιχεία και πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά οξέα και χοληστερόλη. Καρδιά και διατροφή Η κατανάλωση ψαριού δύο φορές την εβδομάδα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας νόσου. Επίσης, η μαύρη σοκολάτα, τα καρύδια και τα αμύγδαλα, τα φρούτα και τα λαχανικά, το κόκκινο κρασί - με μέτρο - ελαττώνουν τον κίνδυνο παρουσίασης καρδιοαγγειακών νοσημάτων περισσότερο από 75% και αυξάνουν το προσδόκιμο ζωής κατά 6,6 χρόνια στους άνδρες και κατά 4,8 χρόνια στις γυναίκες. Η καλή υγεία της καρδιάς είναι ζήτημα λιπαρών. Πρέπει να έχουμε υπό έλεγχο κυρίως τα κορεσμένα λιπαρά οξέα, καθώς μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα της LDL (“κακής”) χοληστερόλης

42 Holistic Life

στο αίμα. Τα κορεσμένα λιπαρά οξέα βρίσκονται στα γαλακτοκομικά προϊόντα, στα λιπαρά κρέατα και σε ορισμένα έλαια (φοινικέλαιο και λάδι καρύδας), ενώ τα τρανς λιπαρά μπορούν να σχηματισθούν κατά την βιομηχανική επεξεργασία των φυτικών ελαίων και επομένως, τα συναντάμε στα αντίστοιχα προϊόντα, ιδιαιτέρως στις μαργαρίνες και τα προϊόντα του φούρνου. Η χοληστερόλη, η οποία βρίσκεται μόνο στα προϊόντα ζωικής προέλευσης, μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα, αλλά σε μικρότερο βαθμό από όσο τα κορεσμένα και τρανς λιπαρά οξέα και με διαφορετικό τρόπο από οργανισμό σε οργανισμό. Επομένως, στη διατροφή ενός ενήλικα η χοληστερόλη δεν πρέπει να ξεπερνά τα 300mg/ημέρα (200mg/ημέρα για όποιον παρουσιάζει ήδη καρδιοαγγειακή νόσο). Τα κορεσμένα λιπαρά οξέα δεν πρέπει να αποτελούν περισσότερο από το 7-10% των ολικών θερμίδων, ενώ τα τρανς λιπαρά δεν θα πρέπει να προσλαμβάνονται. Η διατροφή που προστατεύει την καρδιά Η καθημερινή μας διατροφή πρέπει να είναι ισορροπημένη. Είναι σημαντικό να αποφεύγουμε τις υπερβολικές θερμίδες (το υπερβάρος αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την καρδιά) και να καταναλώνουμε ποικιλία τροφών. Ιδανικό θα ήταν να μην λαμβάνουμε το ίδιο γεύμα συχνότερα από μία φορά στις τρεις μέρες. Επιπλέον, είναι απαραίτητη η καθημερινή πρόσληψη διαιτητικών ινών δια μέσου των δημητριακών ολικής άλεσης, των λαχανικών και των φρέσκων φρούτων. Όσον αφορά στις πρωτεΐνες, το ψάρι, το λευκό κρέας και τα όσπρια είναι οι καλύτερες επιλογές. Καρδιά και φιλικές τροφές Ψάρια: Προτιμούμε ανοιχτής θαλάσσης, τα οποία προμηθεύουν τον οργανισμό με πρωτεΐνες υψηλής διατροφικής αξίας και απαραίτητα λιπαρά οξέα. Προστατεύουν το καρδιοαγγειακό σύστημα, αλλά και τον εγκέφαλο και το δέρμα. Επίσης, είναι ιδανικά για κατανάλωση καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, καθώς είναι πλουσιότερα σε απαραίτητα λιπαρά οξέα. Τα καταναλώνουμε 2-4 φορές την εβδομάδα, 120-200g κάθε μερίδα. Πρέπει να μαγειρεύονται στον ατμό ή στο φούρνο. Καρύδια: Αποτελούν πηγή απαραίτητων λιπαρών οξέων φυτικής προέλευσης. Χρησιμεύουν στην πρόληψη εμφάνισης των φλεγμονών, εμποδίζουν τη δράση των ελεύθερων ριζών και εγγυώνται την καλή υγεία της καρδιάς. Πρόκειται για λιπαρούς καρπούς, χαρακτηριστικούς του φθινοπώρου και του χειμώνα. Καταναλώνονται ανάλατα με το πρωινό και σαν σνακ. Ραδίκια: Ανήκουν στα πλουσιότερα σε αντιοξειδωτικά λαχανικά. Τα κόκκινα, ιδιαιτέρως, περιέχουν ανθοκυάνες, οι οποίες προστατεύουν τα αγγεία και την καρδιά. Κόκκινο κρασί: Λέγεται ότι ένα ποτήρι κρασί κατά τη διάρκεια του γεύματος κάνει καλό. Κανείς, ωστόσο, δεν μπορούσε να εξηγήσει το λόγο. Σύμφωνα με Γάλλους ερευνητές, οι πολυφενόλες που περιέχονται στο κόκκινο κρασί επιτρέπουν στα κύτταρα που επενδύουν τον αυλό των αρτηριών να παράγουν έναν αγγειοδιαστολέα, το μονοξείδιο του αζώτου. Βεβαίως, δεν πρέπει να ξεχνάμε την περιεκτικότητά του σε ρεσβερατρόλη, η οποία εμποδίζει την οξείδωση των λιποπρωτεϊνών και αυξάνει τη λεγόμενη “καλή” χοληστερόλη. Παρουσιάζει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Ποιος κινδυνεύει περισσότερο Οι άνδρες άνω των 40 ετών, οι γυναίκες στην εμμηνόπαυση, διαβητικοί, άτομα που παρουσιάζουν παθολογίες νεφρών, αλλά και οι καπνιστές είναι μερικές από τις κατηγορίες ανθρώπων με υψηλό κίνδυνο εμφάνισης καρδιοαγγειακών νοσημάτων. Αυτά τα άτομα είναι απαραίτητο να ακολουθούν αυστηρά ένα σωστό πρόγραμμα διατροφής. Η αρτηριοσκλήρυνση είναι αποτέλεσμα ενός αλλοιωμένου και συνεκδοχικά, λανθασμένου μεταβολισμού των λιπών. Συγκεκριμένα, υπάρχει μία σειρά παραγόντων κινδύνου για την εμφάνιση καρδιοαγγειακών νόσων, άρρηκτα συνδεδεμένων με τη διατροφή. Παραδείγματος χάριν, υπερχολεστερολαιμία, υπέρταση, υπερβάρος/ παχυσαρκία/ διαβήτης, υπερομοκυστεϊναιμία (υψηλή συγκέντρωση στο αίμα ενός αμινοξέος που ονομάζεται ομοκυστεϊνη), υπερλειτουργία των αιμοπεταλίων και επομένως χρόνιες φλεγμονές.

Νέα διατροφής Το σκόρδο βελτιώνει το μεταβολισμό του σιδήρου

ο σκόρδο διακρίνεται για τη χαρακτηριστική γεύση και άρωμα που μπορεί να προσδίδει στο φαγητό και για αυτό άλλωστε αποτελεί αγαπημένο καρύκευμα πολλών μαγείρων και ατόμων που ασχολούνται με τη μαγειρική. Παράλληλα, από διατροφική άποψη ο μοναδικός συνδυασμός φλαβονοειδών και θειούχων θρεπτικών συστατικών το καθιστούν ιδιαίτερα ωφέλιμο για την ανθρώπινη υγεία. Αξιοσημείωτο είναι το εύρημα πρόσφατων μελετών που υποστηρίζουν ότι το σκόρδο μπορεί να βελτιώνει το μεταβολισμό του σιδήρου. Ο σίδηρος αποθηκεύεται εντός του κυττάρου και για να μετακινηθεί έξω από το κύτταρο και να επιστρέψει και πάλι πίσω στην κυκλοφορία, περνά μέσα από μια πρωτεΐνη που ονομάζεται φερροπορτίνη. Ουσιαστικά, η φερροπορτίνη λειτουργεί ως μια δίοδος για την έξοδο του σιδήρου από το κύτταρο. Το σκόρδο λοιπόν φαίνεται ότι μπορεί να αυξάνει τα επίπεδα φερροπορτίνης στην κυτταρική μεμβράνη με αποτέλεσμα να μπορεί να διατηρεί σταθερά τα επίπεδα του σιδήρου στην κυκλοφορία. Επίσης, το σκόρδο φαίνεται να διαθέτει αντι-φλεγμονώδεις, αντιβακτηριδιακές, αντικαρκινικές και καρδιοπροστατευτικές ιδιότητες. Επομένως, ας προσθέσουμε λίγο φρέσκο ψιλοκομμένο σκόρδο ή πάστα αυτού στα πιάτα μας και πιθανά να έχουμε και ένα πρόσθετο όφελος πέρα από το χα-

ρακτηριστικό άρωμα και γεύση του. Πηγή: Επιστημονική Ομάδα neadiatrofis.gr

Το πράσινο τσάι προστατεύει από την αύξηση των τριγλυκεριδίων

φή λίπος και κατά συνέπεια η αύξηση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων στο αίμα μεταγευματικά να επιβραδύνεται. Η απότομη και μεγάλη αύξηση των επιπέδων τριγλυκεριδίων στο αίμα μεταγευματικά είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για στεφανιαία νόσο. Πίνοντας ένα φλιτζάνι πράσινο τσάι μαζί με τα γεύματα σας πιθανά να έχει οφέλη στα επίπεδα των τριγλυκεριδίων. Πηγή: neadiatrofis.gr

Το κάρυ σκοτώνει τα μικρόβια

Τ Τ

ο πράσινο τσάι είναι πιθανό να παρέχει καρδιοπροστατευτικά οφέλη στα άτομα εκείνα που έχουν υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων, σύμφωνα με τα ευρήματα μιας μελέτης που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Nutrition. Μια σειρά από πειράματα αποκάλυψαν ότι το σύνολο των κατεχίνων που φυσιολογικά απαντώνται στο πράσινο τσάι επάγουν μια δοσοεξαρτώμενη αναστολή της δραστικότητας της παγκρεατικής λιπάσης, το ένζυμο που εκκρίνεται από το πάγκρεας και είναι υπεύθυνο για την πέψη του λίπους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μειώνεται ο ρυθμός με τον οποίο το σώμα διασπά το περιεχόμενο στην τρο-

ο κάρυ αποτελεί ένα συστατικό που χρησιμοποιείται ευρύτερα σε εθνικές κουζίνες, όπως αυτή της Ινδίας. Νέα στοιχεία έρχονται να αναδείξουν τα οφέλη του στην καλή υγεία και λειτουργία του γαστρεντερικού μας συστήματος. Πιο συγκεκριμένα, επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Όρεγκον βρήκαν ότι η κουρκουμίνη, μία ουσία που βρίσκεται στο κάρυ και έχει στο παρελθόν συσχετιστεί με αντιφλεγμονώδεις δράσεις, είναι ικανή να ενεργοποιήσει μία αμυντική πρωτεΐνη, που λέγεται CAMP.Η συγκεκριμένη πρωτεΐνη – πεπτίδιο, αποτελεί σήμερα ένα από τα πιο γνωστά αντιμικροβιακά πεπτίδια, γνωστό για την ικανότητά του να σκοτώνει μια σειρά από παθογόνα για το στομάχι και το έντερο βακτήρια. Σύμφωνα πάντα με τους ερευνητές χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση του μηχανισμού δράσης της κουρκουμίνης, ωστόσο ενδεχομένως να ανοίγει ο δρόμος για νέες ιατρικές θεραπείες. Πηγή: Επιστημονική Ομάδα neadiatrofis.gr

Holistic Life 43

Αυτή η ζάχαρη καρύδας παράγεται από τα λουλούδια του δένδρου της καρύδας. Έχει χρησιμοποιηθεί ως παραδοσιακό γλυκαντικό για χιλιάδες χρόνια στη Νότια και Νοτιοανατολική Ασία. Οι μεγαλύτερες χώρες παραγωγής της είναι η Φιλιππίνες και η Ινδονησία. Είναι γλυκιά σαν την μαύρη ζάχαρη.

Nutritionεαλτηεαλτη

Ζάχαρη καρύδας: το πιο υγιεινό υποκατάστατο της εμπορικής ζάχαρης Γράφει ο Μάριος Δημόπουλος, Διατροφολόγος, Μέλος του American Council of Applied Clinical Nutrition

ι περισσότεροι άνθρωποι αγαπούν τη ζάχαρη και γενικά ό, τι παρασκευάζεται με ζάχαρη. Είναι όμως γνωστό ότι η κατανάλωση ζάχαρης από ζαχαροκάλαμο είναι βλαπτική για την υγεία, προκαλώντας μεταξύ άλλων παχυσαρκία, διαβήτη ή και καρκίνο. Πολλοί άνθρωποι στρέφονται σε τεχνητές γλυκαντικές ουσίες, αλλά αυτές είναι ακόμα πιο επικίνδυνες για την υγεία από ό, τι η ζάχαρη από ζαχαροκάλαμο. Και όμως υπάρχει μια φυσική ζάχαρη, η οποία όχι μόνο δεν είναι βλαπτική, αλλά και ευεργετεί τον οργανισμό και η κατανάλωσή της δεν προκαλεί αύξηση βάρους. Η ζάχαρη αυτή είναι η ζάχαρη από καρύδα (coconut sugar). Η ζάχαρη της καρύδας δεν προκαλεί υπεργλυκαιμία ή υψηλό σάκχαρο του αίματος. Ο γλυκαιμικός δείκτης της είναι 35 και κατατάσσεται στις τροφές με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη. Ως σύγκριση αναφέρουμε ότι ο γλυκαιμικός δείκτης της ζάχαρης από ζαχαροκάλαμο κυμαίνεται από 65-100, του σιροπιού σφενδάμου είναι 69 και του μελιού είναι 70. Ο γλυκαιμικός δείκτης δείχνει πόσο γρήγορα μια τροφή μετατρέπεται σε ζάχαρη. Τροφές χαμηλές σε γλυκαιμικό δείκτη μπορούν να βοηθήσουν στον έλεγχο ασθενειών, όπως διαβήτης και παχυσαρκία. Η κατανάλωση τροφών χαμηλών σε γλυκαιμικό δείκτη προστατεύει από ασθένειες όπως η καρδιοπάθεια και η υπογλυκαιμία. Όταν καταναλώνουμε μια τροφή πλούσια σε γλυκαιμικό δείκτη, εκκρίνεται υπερβολική ινσουλίνη και τα επίπεδα γλυκόζης του αίματος πέφτουν χαμηλότερα τις επόμενες ώρες από ό, τι όταν καταναλώνουμε μια τροφή χαμηλή σε γλυκαιμικό δείκτη. Αυτό εξηγεί γιατί η κατανάλωση τροφών υψηλών σε γλυκαιμικό δείκτη συμβάλλει σε απόκτηση βάρους και παχυσαρκία, διότι η πείνα επιστρέφει συντομότερα και κάποιος τρώει περισσότερο και με λιγότερο κορεσμό. Μια δίαιτα υψηλή σε γλυκαιμικό δείκτη συνδέεται με αυξημένα επίπεδα της CRP (C αντιδρώσα πρωτεΐνη), έναν δείκτη φλεγμονής που σχετίζεται με την καρδιοπάθεια. Διάφορες μελέτες έχουν δείξει ότι μια δίαιτα υψηλού γλυκαιμικού δείκτη αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού και καρκίνο του ορθού εντέρου. Δεδομένου ότι η κανονική ζάχαρη είναι μια τροφή πλούσια σε υψηλό γλυκαιμικό δείκτη που είναι γνωστό ότι η κατανάλωσή της οδηγεί σε ένα πολλά προβλήματα υγείας, η αντικατάσταση της ζάχαρης του εμπορίου με ζάχαρη καρύδας θα έχει πολλά οφέλη για την υγεία μας. Είναι κατάλληλη για τους διαβητικούς. Η ζάχαρη από καρύδα θεωρείται πιο υγιεινή ακόμα και από τη μαύρη ζάχαρη. Είναι υψηλή σε μέταλλα. Αποτελεί πλούσια πηγή καλίου,

44 Holistic Life

ασβεστίου, μαγνησίου, ψευδαργύρου, σιδήρου, χαλκού, μαγγανίου, φωσφόρου και βόριου. Περιέχει επίσης 12 από τις βιταμίνες του συμπλέγματος Β, όπως θειαμίνη, ριβοφλαβίνη, πυριδοξίνη, νικοτινικό οξύ, βιοτίνη και ινσιτόλη. Σε σύγκριση με τη μαύρη ζάχαρη, η ζάχαρη καρύδας περιέχει 36 φορές περισσότερο σίδηρο, 4 φορές περισσότερο μαγνήσιο και 10 φορές περισσότερο ψευδάργυρο. Περιέχει ινοσιτόλη σε ποσότητα μεγαλύτερη από ό, τι από άλλες βιταμίνες. Η ινοσιτόλη είναι μια βιταμίνη του συμπλέγματος Β που το σώμα χρειάζεται σε μικρές ποσότητες, για να λειτουργήσει και να παραμείνει υγιές. Η ινοσιτόλη είναι ένα συστατικό των φωσφολιπιδίων στον εγκέφαλο, του σκελετού, της καρδιάς και των ανδρικών αναπαραγωγικών ιστών. Περιέχει 16 από τα 20 αμινοξέα. Είναι ιδιαίτερα υψηλή στο αμινοξύ γλουταμικό οξύ, το οποίο παράγει γλουταμίνη, θρεονίνη, ασπαρτικό οξύ και σερίνη. Η γλουταμίνη εμπλέκεται σε περισσότερες μεταβολικές διαδικασίες από ό, τι άλλα αμινοξέα. Βοηθά στη διατήρηση της ισορροπίας αλκαλικών και οξέων στο σώμα και αποτελεί τη βάση για τη σύνθεση του RNA και του DNA. Η γλουταμίνη μειώνει επίσης την επιθυμία για γλυκά και ζάχαρη. Το γλουταμικό οξύ είναι ένα συστατικό του φολικού οξέος και πρόδρομος της γλουταθειόνης, που είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό. Είναι επίσης ένας σημαντικός νευροδιαβιβαστής που ανακατεύεται στην μεταφορά του καλίου διά μέσου του αιματικού φραγμού του εγκεφάλου. Δεδομένου ότι η γλουταμίνη περνά διά μέσου του αιματικού εγκεφαλικού φραγμού, θεωρείται ένα εξαιρετικό καύσιμο του εγκεφάλου. Η ζάχαρη αυτή μπορεί να βοηθήσει ανθρώπους που υποφέρουν από ασθένειες όπως διαβήτης, χολόλιθοι, καρκίνο, καρδιοπάθεια και παχυσαρκία. Η ζάχαρη από καρύδα είναι ένα τέλειο και υγιές υποκατάστατο των τεχνητών γλυκαντικών τα οποία είναι τοξικά και είναι ένα καλύτερο εναλλακτικό των άλλων φυσικών γλυκαντικών που βασίζονται στο ζαχαροκάλαμο. Θεωρείται ακόμα καλύτερη από γλυκαντικά όπως το σιρόπι σφενδάμου ή το μέλι, διότι αυτά αν και περιέχουν βιταμίνες και μέταλλα, έχουν υψηλό γλυκαιμικό δείκτη. Μπορεί να θεωρηθεί ισάξια της στέβιας ή της ξυλιτόλης αλλά ως προς τη γεύση είναι καλύτερη από τη στέβια, διότι η τελευταία πικρίζει λίγο και έτσι μερικοί παρασκευαστές προσθέτουν μαλτοδεξτρίνη, η οποία δεν είναι και υγιεινή. Η ζάχαρη από καρύδα δεν είναι προϊόν χημικών εργαστηρίων σαν τα τεχνητά γλυκαντικά, με άλλα λόγια δεν είναι ένα τεχνητό γλυκαντικό. Είναι μια φυσική, πλήρης τροφή. Δεν

περιέχει φυτοφάρμακα, χημικά, πρόσθετα, συντηρητικά και τεχνητά αρώματα και χρώματα. Σύμφωνα με τον φυσικοπαθητικό Bruce Fife, διευθυντή του Coconut Research Center, «ένας γεωργός μπορεί να φυτέψει ένα δένδρο καρύδας, όταν είναι παιδί, και να το έχει για παραγωγή σε όλη του τη ζωή. Χημικά λιπάσματα σπάνια χρησιμοποιούνται. Οι μικροί παραγωγοί, που είναι οι κύριοι παραγωγοί, δεν χορηγούν χημικά και προτιμούν να αφήσουν τη φύση να κάνει τη δουλειά της. Σάπιοι φλοιοί και φύλλα καρύδας χρησιμοποιούνται ως φυσικά λιπάσματα. Γι’ αυτούς τους λόγους, το νέκταρ και το φρούτο της καρύδας είναι φιλικά στο περιβάλλον». Η ζάχαρη από καρύδα είναι το καλύτερο γλυκαντικό που μπορούμε να καταναλώνουμε τόσο από άποψη γεύσης όσο και από άποψη υγείας. Βιβλιογραφία

1. sugarcoconut.com FAQS – Is it safe to use as a sugar substitute? 2. www.coconutsugar.org 3. Ludwig DS. Dietary glycemic index and the regulation of body weight. Lipids. 2003;38(2):117-121. 4. Tsai CJ, Leitzmann MF, Willett WC, Giovannucci EL. Dietary carbohydrates and glycaemic load and the incidence of symptomatic gall stone disease in men. Gut. 2005;54(6):823-828 5. Tsai CJ, Leitzmann MF, Willett WC, Giovannucci EL. Glycemic load, glycemic index, and carbohydrate intake in relation to risk of cholecystectomy in women. Gastroenterology. 2005;129(1):105-112 6. Comparison of the Elemental Content of 3 Sources of Edible Sugar-Analyzed by PCA-TAL, Sept. 11, 2000., (MI Secretaria et al 2003) in parts per million (ppm or mg/li).

ROYAL GREEN COCONUT BLOSSOM SUGAR 100% οργανική ζάχαρη από άνθος καρύδας Η ζάχαρη από άνθος καρύδας της Royal Green είναι 100% πιστοποιημένη βιολογική. Η Royal Green δεν χρησιμοποιεί καμιά απολύτως χημική ουσία, συντηρητικά, συνθετικές γλυκαντικές ουσίες ή ενισχυτικά γεύσης και τα προϊόντα είναι 100% κατάλληλα για χορτοφάγους. AM HEALTH: τηλ. 210 5136008 www.smilevit.com

[ Glucoreductase ]

Το ένζυμο που ρυθμίζει το σάκχαρο Από το επιστημονικό τμήμα της AM Health

ύμφωνα με την Αμερικάνικη Διαβητολογική Εταιρεία, πριν την ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2, σχεδόν πάντα οι ασθενείς εμφανίζουν προ-διαβητική κατάσταση, με αυξημένες τιμές σακχάρου που όμως δεν ξεπερνούν τα όρια, ώστε να τους κατατάξουμε στους διαβητικούς. Από τα 57 εκατομμύρια προ-διαβητικών που υπάρχουν στις ΗΠΑ μόνο λίγοι γνωρίζουν την ύπαρξη φυσικών προϊόντων που μπορούν να τους βοηθήσουν στον έλεγχο του σακχάρου. Στην προ-διαβητική κατάσταση υπάρχει αυξημένη ανάγκη για ινσουλίνη καθώς υπάρχουν αυξημένες τιμές σακχάρου. Η μείωση του σακχάρου θα οδηγούσε αντίστοιχα και στη μείωση της παραγωγής της ινσουλίνης. Η αύξηση του σακχάρου οφείλεται σε κατανάλωση τροφών όπως ψωμί, πατάτες, ρύζι, γλυκά, μακαρόνια, δηλαδή τρόφιμα πλούσια σε υδατάνθρακες. Υπάρχουν αρκετά φυσικά προϊόντα γνωστά από χρόνια που βοηθούν στη μείωση του σακχάρου όπως π.χ. η κανέλλα και το χρώμιο. Πρόσφατα όμως ένα καινούργιο ασφαλές φυσικό προϊόν έκανε την εμφάνισή του. Λέγεται Glucoreductase και ανήκει στην κατηγορία των ενζύμων. Τo ένζυμο Glucoreductase μειώνει το ποσό του σακχάρου που απορροφάται, έτσι μειώνει με ασφάλεια τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Αυτό με τη σειρά του οδηγεί σε μείωση της ινσουλίνης, καθώς η έκκρισή της δεν είναι πλέον απαραίτητη. Η Glucoreductase, συνδυάζει τα απλά σάκχαρα από τους υδατάνθρακες του γεύματος, και δημιουργεί έτσι μια διαλυτή ίνα. Η ίνα αυτή χρησιμεύει σαν τροφή για τα φιλικά βακτήρια του εντέρου και δεν συνεισφέρει στην αύξηση της γλυκόζης. Αυτή η σημαντική ανακάλυψη, μειώνει δραματικά την μετατροπή των υδατανθράκων σε γλυκόζη και ταυτόχρονα μειώνει την ανάγκη παραγωγής ινσουλίνης. Μαζί με τη Glucoreductase καλό είναι να λαμβάνουμε και άλλα συστατικά με γνωστή δράση στην εξισορρόπηση της γλυκόζης όπως: το εκχύλισμα κανέλλας, το απαραίτητο ιχνοστοιχείο χρώμιο και τον ψευδάργυρο, καθώς δρουν συνεργικά για καλύτερο αποτέλεσμα. Η Glucoreductase μελετήθηκε για την αποτελεσματικότητά της σχετικά με την επίτευξη υγιών επιπέδων γλυκόζης μετά από νηστεία, μείωση των επιπέδων γλυκόζης μετά από το γεύμα, καθώς και καλύτερη ποιότητα ζωής με αυξημένη ενέργεια. Η διπλή τυφλή μελέτη έγινε σε 34 άτομα. Μετρήθηκε το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα ανά 15 λεπτά μέχρι τα 75 λεπτά. Αυτοί που έλαβαν τη Glucoreductase εμφάνισαν στατιστικά χαμηλότερα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, συγκριτικά με αυτούς που λάμβαναν το ψευδοφάρμακο (placebo). Η μελέτη έδειξε ότι η Glucoreductase μπορεί να προσφέρει σημαντικό όφελος μειώνοντας τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα μετά από ένα γεύμα που περιλαμβάνει υδατάνθρακες από αμυλώδη τροφή και απλά σάκχαρα. Holistic Life 45

Ο Ρόλος του Κολλαγόνου στον Ανθρώπινο Οργανισμό

Γράφει ο Κωνσταντίνος Πάντος, Γυναικολόγος Διδάκτωρ Παν/μίου Αθηνών

ο κολλαγόνο, όπως όλοι γνωρίζουμε, είναι η μεγαλύτερη σε ποσότητα πρωτεΐνη στον ανθρώπινο οργανισμό (περίπου το 75% του συνόλου των πρωτεϊνών). Βρίσκεται σχεδόν σε όλους τους ιστούς, αποτελώντας τον ενδιάμεσο χώρο, με ισχυρό συνεκτικό ρόλο. Το κολλαγόνο παράγεται στον οργανισμό με τη βοήθεια της βιταμίνης C και των πρωτεϊνών που προσλαμβάνονται από τις ζωικές τροφές. Μετά την ηλικία των 25 ετών η παραγωγή του κολλαγόνου μειώνεται (με πιο γρήγορο ρυθμό στις γυναίκες), με αποτέλεσμα την εμφάνιση πολλών προβλημάτων. Το υγρό υδρολυμένο κολλαγόνο αποτελεί πρωτεΐνη διασπασμένη από ένζυμα. Αυτή η μορφή συμβάλει στην εύκολη πρόσληψη και απορρόφηση του από τον ανθρώπινο οργανισμό. Το υγρό κολλαγόνο που προσλαμβάνεται ως συμπλήρωμα διατροφής, διεγείρει την παραγωγή κολλαγόνου και πρωτεϊνογλυκανών από τα χονδροκύτταρα. Το ευεργετικό αποτέλεσμα αυτής της δράσης είναι η σημαντική μείωση του ρυθμού φθοράς του αρθρικού χόνδρου και κατ΄ επέκταση των αρθρώσεων. Ταυτόχρονα το υγρό υδρολυμένο κολλαγόνο Τύπου ΙΙ διεγείρει την δράση των οστεοβλαστών, με θετική επίδραση στην οστική πυκνότητα. Φυσικά δε θα μπορούσαμε να παραβλέψουμε και την επίδρασή του επί των ινοβλαστών, εξασφαλίζοντας δυνατούς συνδέσμους. Συνεπώς δρα θετικά στη δημιουργία ισχυρών οστών και υγιών αρθρώσεων. Εκτός όμως από το μυοσκελετικό σύστημα το υγρό υδρολυμένο κολλαγόνο έχει πολλές ευεργετικές επιδράσεις σε όλο τον ανθρώπινο οργανισμό, όπως στο δέρμα, στα αγγεία, στα δόντια και στα ούλα, στα μάτια και πολλά άλλα. Είναι τέλος ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι η συγκεκριμένη μορφή του κολλαγόνου δεν παρουσιάζει καμία καταγεγραμμένη ανεπιθύμητη ενέργεια, καθιστώντας το ένα ασφαλές και ιδιαίτερα αποδοτικό προϊόν. Ορμόνες και κολλαγόνο: Στην εμμηνόπαυση, η έλλειψη οιστρογόνων επιφέρει άμεση μείωση της σύνθεσης κολλαγόνου που είναι ιδιαιτέρως εμφανής στο δέρμα. Το ίδιο, σε μικρότερο βαθμό συμβαίνει και στους άνδρες με τη σταδιακή μείωση της τεστοστερόνης. Η έλλειψη αυξητικής ορμόνης (GH) τόσο σε παθολογικές καταστάσεις (υποφυσιακή ανεπάρκεια) όσο και στην προχωρημένη ηλικία, καθώς και σε χρόνιους κατακεκλιμένους ασθενείς επιφέρει μείωση της σύνθεσης κολλαγόνου με σοβαρές επιπτώσεις. Γιατί υγρό πόσιμο κολλαγόνο: Τα “δομικά στοιχεία” των πρωτεϊνών είναι 20 αμινοξέα. Από αυτά, ο οργανισμός μπορεί να κατασκευάσει 11 αμινοξέα, επομένως τα υπόλοιπα 9 ‘απαραίτητα αμινοξέα’ πρέπει να τα παίρνει από τη διατροφή. Είναι γεγονός ότι η σύγχρονη διατροφή αλλά και οι δίαιτες σήμερα δεν παρέχουν στον οργανισμό μας τα θρεπτικά συστατικά που χρειαζόμαστε, όπως παλιά, λόγω των φυτοφαρμάκων, της ρύπανσης, των κακών συνθηκών καλλιέργειας και της κατώτερης ποιότητας του εδάφους. Επιπλέον καθώς γερνάμε η ικανότητα του σώματός μας να παράγει κολλαγόνο επιβραδύνεται σημαντικά. Έρευνες έχουν δείξει ότι η υγρή, πόσιμη μορφή του κολλαγόνου απορροφάται από τον ανθρώπινο οργανισμό σε ποσοστό πάνω από 90%, κάτι που αδυνατούν να πετύχουν οι ταμπλέτες και οι κάψουλες που περιέχουν κολλαγόνο. Όλοι γνωρίζουμε πως η υπέροχη εμπειρία της γέννας αλλά και του θηλασμού προκαλεί πολύ μεγάλη εξάντληση και εξασθένιση στον γυναικείο οργανισμό. Ένας πολύ καλός τρόπος γρήγορης επιστροφής του οργανισμού στη πρωθύστερη κατάσταση και γιατί όχι, σε ακόμη καλύτερη, είναι το υδρολυμένο πόσιμο κολλαγόνο πάντοτε σε μορφή πεπτιδίων και φυσικά εάν περιέχει μαγνήσιο, πυρίτιο και βιταμίνες Β τότε ακόμα καλύτερα. Ολοκληρώνοντας, θα μπορούσαμε να πούμε πως το υδρολυμένο κολλαγόνο είναι ένα πολύ καλό συμπλήρωμα διατροφής για όλους, πάντοτε και με τη σύμφωνη γνώμη του φαρμακοποιού και του γιατρού μας. 46 Holistic Life

Holistic Life 47

Σήμερα υπάρχουν περί τις 30 αναγνωρισμένες Σχολές Χειροπρακτικής στις Η.Π.Α., Καναδά, Αυστραλία, Αγγλία, Γαλλία, Δανία, Ιαπωνία κ.α., όλες πανεπιστημιακού επιπέδου, τετραετούς ή πενταετούς πλήρους προπτυχιακής φοίτησης, με πολλές δυνατότητες και για μεταπτυχιακές σπουδές.

Chiropractic

Πόνος στο γλουτό - Ισχιαλγία Γράφουν η Ελένη Σκαρπαθάκη, Δρ Χειροπρακτικής & ο Σταύρος Σκαρπαθάκης, Δρ Χειροπρακτικής

πάρχουν πολλές αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν πρόβλημα στο γλουτό. Θα ασχοληθούμε με έναν από τους σημαντικότερους μύες στη συγκεκριμένη περιοχή του γλουτού, τον απιοειδή μυ, που είναι μία από τις αιτίες που ευθύνονται για το άλγος στο γλουτό.

Ανατομία

Ο μυς αυτός είναι μικρός και βρίσκεται κάτω από τον μείζονα γλουτιαίο μυ. Είναι ένας από τους έξι μύες, υπεύθυνους για την πλάγια έξω στροφή και απαγωγή του ισχύου και για την έκταση του μηρού. Εκφύεται οδοντωτά από την πρόσθια επιφάνεια του ιερού οστού και συγκεκριμένα από τον δεύτερο, τρίτο και τέταρτο τμήμα του ιερού οστού που βρίσκεται χαμηλά στη σπονδυλική μας στήλης. Ο μυς αυτός καλύπτει την εμπρόσθια επιφάνεια της ιερολαγονίου αρθρώσεως και εξέρχεται από την πύελο μέσω του ισχιακού τρήματος (οπής), μαζί με άλλες νεύρο-αγγειακές δομές, καταφύεται δε στην άνω επιφάνεια του μείζονος τροχαντήρα. Έχει παρατηρηθεί σε πολλές περιπτώσεις ότι έχει κοινό καταφυτικό τένοντα με τον έσω θυροειδή μυ. Ο απιοειδής μυς νευρώνεται από το άνω γλουτιαίο νεύρο που σχηματίζεται από τις νευρικές ρίζες που εκφύονται από τα τρήματα μεταξύ του τετάρτου και πέμπτου οσφυικού σπονδύλου και του πρώτου τμήματος του ιερού οστού. Χαρακτηριστικό του μυός αυτού είναι επίσης η μη ελαστικότητα του. Οι έξι μύες που είναι υπεύθυνοι για την πλάγια έξω στροφή και απαγωγή του ισχύου είναι οι: έσω και έξω θυροειδής, άνω και κάτω δίδυμος, τετράγωνος μηριαίος και ο απιοειδής που αποκαλείται και πυραμοειδής και ο οποίος πήρε το όνομα του από το σχήμα του που μοιάζει με απίδι (αχλάδι). Όταν υπάρχει πρόβλημα, οι συγκεκριμένοι μύες μπορεί να επηρεαστούν ή να επηρεάσουν με αποτέλεσμα να γίνουν αιτία πόνου ομοίου με της ισχιαλγίας.

Ανάλυση του προβλήματος

Έχουν παρατηρηθεί διάφορες ανατομικές παραλλαγές στο ανθρώπινο σώμα όσον αφορά τη δίοδο του ισχιακού νεύρου από τον απιοειδή μυ. Κάθε σώμα έχει την δική του ανατομική κατασκευή για αυτό βλέπουμε τις παραλλαγές αυτές. Έτσι, το ισχιακό νεύρο μπορεί να διέρχεται πάνω, κάτω ή μέσα από τον απιοειδή μυ. Όταν υπάρχει ένας έντονος μυϊκός σπασμός του απιοειδούς μυός, που χαρακτηρίζεται ως μία νευρομυϊκή διαταραχή, μπορεί να παγιδεύσει το ισχιακό νεύρο το οποίο διέρχεται από τον συγκεκριμένο μυ. Όταν το ισχιακό νεύρο παγιδευτεί μπορεί να ερεθιστεί και να προκαλέσει ισχιαλγία, με τα ακόλουθά της, όπως πόνος στο γλουτό, το ισχίο, στην πίσω επιφάνεια του μηρού, που συνοδεύεται πολλές φορές και με μούδιασμα και μυρμήγκιασμα. Μπορεί επίσης να επεκταθεί και κάτω από το γόνατο, στο γαστροκνήμιο μυ μέχρι τον άκρο πόδα. Υπάρχουν περιπτώσεις που αναφέρεται πόνος στην οσφυϊκή μοίρα και στο περίνεο. Η ισχιαλγία αυτή είναι περιφερικής αιτιολογίας. Μπορεί να επιδεινωθεί με την άσκηση, τη βάδιση, το ανεβοκατέβασμα της σκάλας, το παρατεταμένο κάθισμα ιδίως σε σκληρή επιφάνεια. 48 Holistic Life

Η κλινική διαφορική διάγνωση είναι δύσκολη γιατί όμοια συμπτώματα μπορεί να παρουσιαστούν όταν υπάρχει δισκοπάθεια της οσφυϊκής μοίρας, που οφείλεται σε φλεγμονή των ανάλογων νευρικών νωτιαίων ριζών που δημιουργούν επίσης ισχιαλγία. Άσχετα αν το πρόβλημα προέρχεται από μηχανικά ή παθολογικά αίτια, όπως αρθρίτιδα, αγγειοπάθεια, όγκοι, νοσήματα του εγκεφάλου - νωτιαίου μυελού με αντανακλώμενο πόνο στο ισχιακό νεύρο ή νευρο-εκφυλιστικά νοσήματα, νευροπάθεια από έλλειψη βιταμινών όπως οι Β1, Β6 και Β12 και διάφορα άλλα προβλήματα, είναι μία δύσκολη και αβέβαιη διάγνωση, χρειάζεται η λήψη ενός καλού ιστορικού και λεπτομερή κλινικό έλεγχο με εξετάσεις όπως pace test, beatty, fadir, Freiberg κλπ. που αφορούν το συγκεκριμένο μυ.

Καθώς εξελίσσονται τα ιατρικά μέσα με διάφορες εξετάσεις όπως της νευρογραφίας (MRI) του ισχιακού νεύρου, γίνεται ευκολότερη η εντόπιση του προβλήματος. Επίσης το ηλεκτρομυογράφημα και νευρογράφημα είναι απαραίτητα γιατί καθορίζουν το ύψος της βλάβης του νεύρου, αν είναι στη σπονδυλική στήλη ή περιφερικά. Αναφέρονται περιπτώσεις που το άτομο υποβλήθηκε σε χειρουργείο και προς μεγάλη έκπληξη όλων όταν συνήλθε από την νάρκωση δεν υπήρχε καμία βελτίωση, απλούστατα γιατί το πρόβλημα βρισκόταν αλλού.

Αιτίες που ίσως προκαλούν το πρόβλημα:

1) Mυοπεριτονιακό σύνδρομο: Τραυματισμοί που συνήθως προέρχονται από διάφορες αθλητικές δραστηριότητες μπορούν να εξελιχθούν, αν δεν μεριμνήσουμε εγκαίρως, σε μυοπεριτονιακό σύνδρομο, που σημαίνει έντονος μυϊκός σπασμός. Η κλινική ανατομία του συνδρόμου του απιοειδούς μυός είναι αρκετά περίπλοκη και συνήθως παρουσιάζεται περισσότερο στις γυναίκες. 2) Υπερβολική άσκηση, κακή προθέρμανση, πέρα από το όριο αντοχής του σώματος και που ορισμένοι άνθρωποι συνεχίζουν σε ρυθμούς που το σώμα τους αναγκαστικά θα αντιδράσει, δυστυχώς τις περισσότερες φορές αρνητικά για την υγεία τους. Οι ποδηλάτες, οι δρομείς και οι κωπηλάτες συνήθως είναι πρώτοι στη λίστα γιατί καταπονούν το σώμα τους, ίσως με λάθος τρόπο άσκησης. Επιβάλλεται να μάθουμε να προστατεύουμε το σώμα μας.

3) Αρθροπλαστική του ισχίου. 4) Η εγκυμοσύνη. 5) Λάθος επαναλαμβανόμενος τρόπος χρήσης των ισχίων στην έσω στροφή. 6) Φλεγμονή στην ιερολαγόνιο άρθρωση. 7) Ίνωση του μυός που δημιούργησαν ενδομυικές ενέσεις και τραυματισμοί. 8) Η πίεση που μπορεί να δεχθεί το ισχιακό νεύρο στη περιοχή του μείζονος ισχιακού τρήματος, που προκαλείται από διάφορες αιτίες, όπως από μια σκολίωση ή μετά από ένα κάταγμα του ποδός που αφού επουλωθεί μπορεί να παρατηρηθεί ανισοσκελία, που μπορεί να προκαλέσει την παγίδευση και συμπίεση του ισχιακού νεύρου, που έχει σαν αποτέλεσμα την οσφυοισχιακή συνδρομή εξωσπονδυλικής αιτιολογίας. 9) Μία από τις πιο συχνές αιτίες είναι όταν υπάρχει υπεξάρθρημα στη περιοχή των ισχίων των οσφυϊκών σπονδύλων και του ιερού οστού. Όλα όσα περιγράψαμε μας βοηθούν να καταλάβουμε τι συμβαίνει όταν υπάρχει πρόβλημα με τον απιοειδή μυ. Κάθε θεράπων προσφέρει στα πλαίσια των γνώσεων του ό, τι νομίζει καλύτερο. Υπάρχουν περιπτώσεις που η Χειροπρακτική αγωγή όπου εφαρμόζεται, να έχει εκπληκτικά αποτελέσματα. Φανταστείτε μία μυϊκή σύσπαση του συγκεκριμένου μυός που προέρχεται από ένα υπεξάρθρημα των ισχίων, της ιερολαγονίου αρθρώσεως που επηρεάζουν άμεσα τον απιοειδή μυ που με τη σειρά του επηρεάζει πάνω, το άνω γλουτιαίο νεύρο και αρτηρία, κάτω από το μυ το κάτω γλουτιαίο νεύρο και αρτηρία, το αιδοιικό νεύρο και την έσω αιδοιική αρτηρία, το ισχιακό και το οπίσθιο μηριαίο δερματικό νεύρο και κλάδους που νευρώνουν τον τετρακέφαλο και μηριαίο μυ, καθώς και το νεύρο για το έσω θυροειδή μυ. Είναι ένας μικρός, αλλά σημαντικός μυς.

Θεραπεία

Όταν ο πόνος είναι ανυπόφορος, συνηθίζεται η έκχυση κορτικοστεροειδών καθώς και τοπικού αναισθητικού, χρήση πάγου και διακοπή ενοχλητικών δραστηριοτήτων. Στη συνέχεια θα του προταθεί ένα πρόγραμμα ασκήσεων για μυϊκή ενδυνάμωση και διατάσεις αφού προηγηθεί μυοπεριτονιακή απελευθέρωση του μυός. Είναι μέτρα που χρησιμοποιούνται και ανακουφίζουν τον πάσχοντα. Η δύναμη της αγωγής με την Χειροπρακτική είναι η ανάταξη. Η ανάταξη, όπου χρειάζεται και επιτρέπεται ανάλογα της φύσης του προβλήματος φυσικά, έχει εκπληκτικά αποτελέσματα. Η ανάταξη επαναφέρει την σωστή λειτουργία στο νευρικό σύστημα, γεγονός που βοηθά τον οργανισμό στην ανάκτηση της έμφυτης δύναμής του για αυτοθεραπεία. Ο Χειροπράκτης πρώτα θα αναλύσει την οσφυοϊερά περιοχή με τις ανάλογες εξετάσεις που αναφέραμε πιο πάνω και τότε μόνο θα επέμβει. Θα ψηλαφήσει τον απιοειδή μυ, γεγονός που είναι πολύ δύσκολο γιατί βρίσκεται βαθιά μέσα στον γλουτό, και αφού ολοκληρώσει την ανάλυσή του, τότε θα προχωρήσει στην ανάλογη αγωγή. Πολλοί άνθρωποι με σύνδρομο του απιοειδούς μυός έχουν βοηθηθεί με την επιστήμη της Χειροπρακτικής.

Holistic Life 49

Οι φαρμακευτικές εταιρίες δεν αρκούνται στο να εξασφαλίζουν ή να κατασκευάζουν θετικές έρευνες για τα προϊόντα τους. Φροντίζουν με κάθε επιμέλεια να εξαφανίζουν ή να υποβαθμίζουν όλες τις αρνητικές έρευνες. Η αντίδραση των εταιριών σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ποικιλόμορφη και έχει να κάνει με την οικονομική δύναμη, τις στρατιές νομικών συμβούλων, την πληθώρα φίλων προσκείμενων επιστημόνων που οι εταιρίες διαθέτουν καθώς και τη διείσδυσή τους σε ελεγκτικούς μηχανισμούς όπως ο αμερικάνικος οργανισμός φαρμάκων (F.D.A.)

Safe εαλτη εαλτη

Hollywood, φαρμακευτικές, HPV και η “καρκινογόνος” σεξομανία του Michael Douglas Γράφει o Πέτρος Αργυρίου (agriazwa.blogspot.com)

το προηγούμενο άρθρο μας αναφερθήκαμε στο πώς η showbiz χρησιμοποιείται και σαν μηχανισμός προπαγάνδας από τα μεγάλα φαρμακευτικά (και όχι μόνο) συμφέροντα. Μιλήσαμε για πολιτικές ελέγχου της σεξουαλικότητας, αναφερθήκαμε στον σεξουαλικό ακρωτηριασμό της Angelina Jolie και στην βάρβαρη ιατρική μόδα που επιχειρήθηκε να δημιουργηθεί στο όνομα της προληπτικής υγείας. Αναφερθήκαμε επίσης στην «αναγέννηση των εμβολίων», μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία της φαρμακοβιομηχανίας και για το πώς στις αρχές της νέας χιλιετίας δρομολογήθηκαν νέες εξελίξεις στην παγκόσμια δημόσια υγεία μέσω των «καινών επιδημιών» προκειμένου να στηθεί μια νέα βιομηχανία εμβολιασμών κατά των ιών, αρχής γενομένης των εμβολίων κατά του HPV.

50 Holistic Life

Τα εμβόλια κατά του HPV έγιναν μεγάλη εμπορική επιτυχία μέσω πολιτικών που ακολούθησαν το επίσης εξαιρετικά εμπορικά επιτυχημένο παράδειγμα του AIDS και της τρομοκρατικής προπαγάνδας κατά της σεξουαλικής ελευθερίας. Τα εμβόλια με τις εμπορικές ονομασίες Gardasil και Cervarix των φαρμακευτικών κολοσσών Merck και Glaxosmithkline διαδοθήκαν πρώτα στην κοινότητα των γυναικολόγων και έπειτα στον ευρύτερο πληθυσμό μέσω και πολιτικών επιβολών όπως συνέβη στην περίπτωση του Κυβερνήτη του Τέξας και υποψήφιου για το ρεπουμπλικανικό χρίσμα των προεδρικών εκλογών του 2008, Rick Perry, ο οποίος επέβαλε τον εμβολιασμό των μαθητριών του Τέξας, μια κίνηση που κόστισε στην ακεραιότητα της υποψηφιότητας του όταν αποκαλύφθηκε ότι η προεκλογική του καμπάνια είχε την οικονομική στήριξη της Merck και πως η εταιρία είχε προσλάβει για λομπίστα της με παχυλές απολαβές των πρώην επιτελάρχη του Perry, Michael Toomey. Τα Gardasil και Cervarix υποτιθέμενα ανοσοποιούν τον οργανισμό απέναντι στα πιο επικίνδυνα «καρκινογόνα» στελέχη του HPV τα 16 και 18 ενώ το Gardasil επιπρόσθετα ανοσοποιεί και κατά των στελεχών 6 και 11 που σχετίζονται με κονδυλώματα. Οι εμβολιασμοί λειτουργούν όμως μόνο προληπτικά και δεν προσφέρουν καμία προστασία σε οργανισμούς που έχουν ήδη προσβληθεί, παρά μόνο ανεπιθύμητες παρενέργειες. Και ο HPV με τα 120 μέχρι σήμερα στελέχη του δεν είναι κάποιος «εξωτικός» ιός. Το αντίθετο. Είναι εξαιρετικά διαδεδομένος. Θα τον λέγαμε σχεδόν κοινότυπο, παραδοσιακό. Από τα 120 στελέχη του HPV τα 12 χαρακτηρίζονται ως στελέχη «υψηλού ρίσκου» για καρκίνους. Τα εμβόλια ανοσοποιούν μόνο για 2 από αυτά. Ακόμη και αν θεωρήσουμε ως δεδομένο ότι αυτά τα 12 είναι (συν)υπεύθυνα για το 70% των καρκίνων του τραχήλου όπως θέλει η σχετική βιβλιογραφία, τα δύο στελέχη των εμβολίων βρίσκονται μόνο στο 3,8% των γυναικών ενώ σε ορισμένο χρονικό στιγμιότυπο, HPV φέρει το 26,8 των γυναικών!1 Και από αυτές, η συντριπτική πλειοψηφία δεν θα αναπτύξει καρκίνο.2 Το 70% των γυναικών θα έρθει σε επαφή σε κάποια στιγμή με στέλεχος/στελέχη του ιού και το 90% των προσβληθέντων θα καθαρίσει τον ιό από μόνο του σε λιγότερο από 2 χρόνια με το μέσο όρο κάθαρσης να είναι 6 μήνες. Παρότι τα νούμερα είναι συντριπτικά κατά των

εμβολιασμών με τα συγκεκριμένα εμβόλια καθώς αυτά αφορούν ένα ιατρικά σημαντικό αλλά ποσοστιαία μικρό τμήμα του γενικού πληθυσμού, οι αρχές προτείνουν τον εμβολιασμό όλων των μικρών κοριτσιών, κάνοντας την εξαίρεση κανόνα. Για να καμφθούν οι όποιες αντιστάσεις, η προπαγάνδα των εμβολίων εστιάστηκε στο να παρουσιάσει τον HPV ως σεξουαλική επιδημία ώστε να προτρέψει τους γονείς να εμβολιάσουν τα κορίτσια τους σε μικρές ηλικίες, πριν αυτά γίνουν σεξουαλικά ενεργά. Παρότι η σεξουαλική επαφή είναι οδός μετάδοσής τους, οι HPV δεν μεταφέρονται από επιθήλιο σε επιθήλιο μόνο με τη σεξουαλική διείσδυση ενώ και η χρήση προφυλακτικού δεν παρέχει πλήρη προστασία. Και αυτό γιατί οι HPV μεταφέρονται και από δέρμα σε δέρμα, ακόμη και από επιφάνειες πετσετών ή ιατρικών εργαλείων σε δέρμα. Μελέτες σε σχέση με τη μετάδοση HPV από έγκυες στα μωρά τους είναι αποκαλυπτικές: Ούτως ή άλλως η κάθετη μετάδοση HPV είναι δύσκολη. Ακόμη και όταν υπήρχαν μάνες με HPV με βρέφη με HPV, τα στελέχη ήταν συνήθως διαφορετικά. Σε μια άλλη μελέτη βρέθηκε ο αριθμός των βρεφών με HPV από μάνες με HPV να είναι συγκρίσιμους με μάνες που δεν είχαν HPV. Τι μας λέει αυτό; Ότι η μετάδοση από μητέρα σε βρέφος είναι δύσκολη. Το γεγονός ότι σε μια μεγάλη μελέτη, βρέθηκε μεγάλη αναντιστοιχία ανάμεσα στα στελέχη HPV που είχαν οι μητέρες και τα στελέχη που βρέθηκαν στα βρέφη3 αποκαλύπτει έναν άλλο ύποπτο για τη μετάδοση HPV στα βρέφη: το περιβάλλον των μαιευτηρίων. Οι ποικίλες οδοί μετάδοσης του HPV αφήνουν ανοιχτό ένα ακόμη πολύ ανησυχητικό ενδεχόμενο: Όχι μόνο ότι εμβολιάζουμε τους πάντες για να προστατέψουμε σχετικά λίγους, για τους οποίους θα έπρεπε να υπάρξουν σοβαρότερες και πιο στοχευμένες μελέτες και προσεγγίσεις αλλά ότι ακόμη και για αυτούς τους λίγους ο εμβολιασμός μπορεί να είναι περιττός, καθώς μπορεί να έχουν κολλήσει HPV πριν τη σεξουαλική τους ενεργοποίηση. Και για όλους ένας τέτοιος μαζικός εμβολιασμός ενέχει τις πιθανές παρενέργειας των εμβολίων καθώς όπως έχουμε τονίσει ξανά και ξανά ο όρος «ασφαλές» εμβόλιο ανήκει στο πεδίο της επιστημονικής φαντασίας καθώς οι μέθοδοι παρασκευής εμβολίων που έχουμε σήμερα δεν επιτρέπουν την απόλυτη ασφάλεια των εμβολίων. Και υπάρχει και ένας ακόμη μεγάλος κίνδυνος, λιγότερο προφανής από τις παρενέργειες των εμβολίων: Αυτός αφορά την διασταυρούμενη ανοσία. Τι σημαίνει αυτό; Ότι ένας οργανισμός που ήρθε σε επαφή με στέλεχος του HPV και τον «καθάρισε», αναπτύσσει αντισώματα που μπορεί να είναι αποτελεσματικά και για άλλα στελέχη του ιού με τα οποία το πιο πιθανό είναι κάποια στιγμή στη ζωή του να έρθει σε επαφή μαζί τους, δημιουργώντας μια φυσική ανοσολογική ασπίδα που είναι απίθανο να δημιουργηθεί από την τεχνητή ανοσία. Απόδειξη της αποτελεσματικότητας της φυσικής ανοσίας είναι ότι σήμερα στον πλανήτη ζούμε 7 δις άνθρωποι, τα περισσότερα από τα οποία ήρθαν σε επαφή με τον HPV. Αλλά αυτά είναι ψηλά γράμματα για τις εταιρίες. Έτσι λοιπόν, με το φόβο και τη δαιμονοποίηση του σεξ και μάλιστα του εφηβικού, της πρώτης επαφής, οι εταιρίες μετέτρεψαν έναν από τους πιο κοινούς και εύκολα αυτοιάσιμους ιούς σε φόβητρο για μαζικούς εμβολιασμούς και μαζικά κέρδη. Και σαν να μην έφτανε ότι εξέθεταν τα περισσότερα κορίτσια σε κινδύνους, αποφάσισαν να αυξήσουν την πελατεία τους και στα αγόρια. Έτσι επέκτειναν τη δαιμονοποίηση του σεξ όχι μόνο στο κολπικό σεξ αλλά και στο στοματικό σεξ επικαλούμενοι τον κίνδυνο στοματοφαρυγγικού καρκίνου λόγω μετάδοσης του HPV. Και προχώρησαν στη δαιμονοποίηση και του γαλλικό φιλιού4 παρουσιάζοντάς το ως πιθανή αιτία στοματοφαρυγγικού καρκίνου. Σε λίγο, ή θα μας εμβολιάσουν όλους με τα μικρού ανοσοποιητικού εύρους εμβόλια τους ή θα μας βάλουν να αγοράζουμε ολόσωμα προφυλακτικά. Επειδή αυτοί οι επιστημονικοφανείς ισχυρισμοί αγγίζουν τα όρια του γελοίου, χρειάζονταν άτομα με λαϊκή απήχηση για να γίνουν πιστευτοί. Μια διασημότητα. Και κατά προτίμηση μια διασημότητα που το όνομά της να είχε σχετιστεί με το σεξ. Ποιος καλύτερος λοιπόν από τον Michael Douglas, ο οποίος το 2006 είχε εισαχθεί σε κλινική απεξάρτησης από το σεξ και ο οποίος από αφέλεια ή σκοπιμότητα το καλοκαίρι του 2013 δήλωσε σε συνέντευξή του στην Guardian ότι ο καρκίνος του λαιμού του οφειλόταν στον HPV και στην αιδοιολειχία… Και ο δικός μας ο μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ έγραψε ένα «επιστημονικό εγχειρίδιο» όχι μόνο για την ηθική αλλά και για τη βιολογική σημασία της απόλυτης αγαμίας! Οι παραλογισμοί φτάσαν σε τέτοιο σημείο ώστε να προταθεί η αντικατάσταση του τεστ ΠΑΠ, ενός από τα πιο σωτήρια και αποτελεσματικά τεστ στην παγκόσμια ιστορία της ιατρικής από τεστ ανίχνευσης HPV… Ο HPV είναι ένα ένας κοινότατος και με ελάχιστες εξαιρέσεις αυτοϊάσιμος ιός. Ακόμη και αν κάνετε τα εμβόλια, όλο και κάποιο στέλεχος του HPV θα συναντήσετε. Πόσα λοιπόν εμβόλια χρειάζεται να κάνουμε; Και αφού διαθέτουμε τόσο αποτελεσματικά εργαλεία στη διάθεση μας, γιατί οι καρκίνοι συνεχίζουν να θερίζουν; Το μόνο που χρειάζεται για τους εφήβους είναι σεξουαλική υγιεινή και σύνεση και για τα κορίτσια να μπουν στην κουλτούρα του τεστ ΠΑΠ. Παραπομπές

1. http://www.cancer.gov/cancertopics/causes/hpv/hpv-prevalence0308 2 http://www.cdc.gov/vaccines/pubs/surv-manual/chpt05-hpv.html 3 http://www.hindawi.com/journals/idog/2010/326369/ 4 http://www.reuters.com/article/2009/05/12/us-hpv-infection-idUSTRE54B61920090512

Γεωπολιτικές αναλύσεις και ενίοτε λογοτεχνία του συγγραφέα μπορείτε να βρείτε στο agriazwa.blogspot.com Holistic Life 51

Οι ακτινοβολίες της κινητής τηλεφωνίας και τα όρια ασφαλείας Γράφει ο Γιάννης Μαρούδας (maroudas@mobilepro.gr)

ο κινητό μάς συνδέει απόλυτα με τη δουλειά μας αλλά και με αυτό συνδέεται η ζωή μας ολόκληρη. Χρειάζεται όμως ιδιαίτερη προσοχή στη χρήση του για να μην διακινδυνεύουμε βλάβες στην υγεία μας. Παρότι ζούμε σε ένα περιβάλλον γεμάτο επιβαρυντικούς παράγοντες, (π.χ. μολυσμένος αέρας, τροφές, κλπ) δεν πρέπει να ξεχνάμε το πλέγμα των τεχνητών ακτινοβολιών που μας περιβάλλει. Οι ακτινοβολίες αυτές προέρχονται, μεταξύ άλλων πηγών, κυρίως από σταθμούς εκπομπής (κεραίες βάσης) κινητής τηλεφωνίας. Αυτοί αποτελούν ιδιαίτερο κίνδυνο για την υγεία μας γιατί εκπέμπουν πολύ έντονα, σύμφωνα με τα πρότυπα βιολογίας κτιρίων - τα οποία πρότυπα σέβονται σε μεγάλο μέρος του δυτικού κόσμου - και επίσης βρίσκονται δίπλα μας - στις γειτονιές μας. Άλλες πηγές όπως οι σταθμοί τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σημάτων, βρίσκονται -συγκριτικά- πολύ μακρύτερα από εμάς. Οι ακτινοβολίες αυτού του τύπου υπάρχουν και στη φύση αλλά σε απείρως χαμηλότερα επίπεδα (π.χ. φθάνουν στη γη με ένταση που είναι ένα εκατομμύριο ή ένα δισεκατομμύριο φορές χαμηλότερης έντασης). Για να λειτουργούν οι επικοινωνίες κινητής τηλεφωνίας, δεν απαιτούνται περισσότερες ισχυρές κεραίες σε αστικές και άλλες περιοχές αλλά ίσως χιλιάδες ακόμα που θα εκπέμπουν όμως η κάθε μια από 3.000 ώς ακόμα και 100.000 φορές λιγότερο (ανάλογα με το πρότυπο* ορίου).

52 Holistic Life

Οι κεραίες στην Ελλάδα ίσως εκπέμπουν μεν μέσα στα όρια που ορίζει το κράτος μας αλλά τα όρια αυτά είναι τρομακτικά υψηλά και έχουμε έναν “ανεκτικό” τρόπο μέτρησης που δεν ισχύει σχεδόν πουθενά αλλού. Τα όρια ασφαλείας (δηλαδή επιτρεπτής έντασης ακτινοβόλησης) της Ελλάδας είναι από τα μεγαλύτερα στον κόσμο. *όρια - Ενδεικτικά αναφέρουμε ορισμένα όρια άλλων χωρών και πόλεων: Χώρα Κίνα Αίγυπτος Ρωσία Κίνα Γαλλία Αυστρία Αυστρία Σάλτσμπουργκ Ελλάδα

Φάσμα GSM όριο του 1999 ισχύον όριο όριο του 1970 ισχύον όριο ισχύον όριο όριο 2006 όριο 2008 όριο 2001 όρια του 2006

μW/m ² 100.000 42.000 20.000 10.000 10.000 10.000 1.000 100 2.700.000-7.000.000

Βλέπουμε ότι σε ορισμένες χώρες, τα όρια βελτιώνονται προς τα κάτω, καθώς όλο και περισσότερες μελέτες αποδεικνύουν τις βλάβες στον ανθρώπινο οργανισμό. Από το 2012, στο Σάλτσμπουργκ το όριο κατέβηκε στο 1μW/m ² ενώ διεθνείς επιστημονικές επιτροπές προσπαθούν να πείσουν τη βιομηχανία να παράγει οικιακές και λοιπές ασύρματες συσκευές που θα εκπέμπουν στο 1/100 και στο 1/1.000 των αντίστοιχων σημερινών μοντέλων. Εδώ, πρέπει να αναφέρουμε πως

Εικόνα 1: Κύτταρα χωρίς ακτινοβόληση Εικόνα 2: Κύτταρα μετά από ολιγόλεπτη ακτινοβόληση. Τα βέλη δείχνουν κύτταρα με Κηλίδες που αντιπροσωπεύουν σπασμένο γενετικό υλικό (DNA). (Oι εικόνες είναι από μικροσκόπιο φθορισμού IAsEr, Τομέας Βιολογίας Κυττάρου & Βιοφυσικής, ΕΚΠΑ)

οι επιστημονικές επιτροπές, θεωρούν τα παραπάνω όρια ως “αποδεκτό κίνδυνο” και όχι ως “όρια ασφαλείας”. Πρέπει επίσης να λάβουμε υπ’ όψιν μας ότι ορισμένα υψηλά όρια, δεν αφορούν τα σημεία πάνω από τα οποία επέρχονται βλάβες σε κυτταρικό επίπεδο, αλλά τα σημεία όπου πάνω από τα οποία συναντάμε θερμικές επιδράσεις στη σάρκα (π.χ. αυξάνεται η θερμοκρασία του δέρματος κατά 0,1 βαθμούς Κελσίου μετά από λίγη ώρα ακτινοβόλησης...) Το θέμα βέβαια παραμένει ότι η ζημιά που προκαλείται στα κύτταρα είναι μη-αναστρέψιμη και συσσωρευτική. Περισσότερες πληροφορίες: www.mobilepro.gr -> Όρια Ακτινοβολίας Ελλάδας + Διεθνή

Holistic Life 53

Υπερ-ιατρικοποίηση της πρώιμης παιδικής ηλικίας και η εναλλακτική της Ομοιοπαθητικής Γράφει η Άννα Φιλίππου, Ομοιοπαθητικός Απόφοιτη του τμήματος Ψυχολογίας Α.Π.Θ. Μέλος του Συλλόγου Ομοιοπαθητικών Ελλάδας

ίναι πραγματικά εντυπωσιακό το γεγονός ότι παρόλη την “πρόοδο” που έχει σημειωθεί στην ιατρική, τα παιδιά μας γίνονται μάλλον πιο άρρωστα, όχι μόνο στο σωματικό επίπεδο, με τη μορφή αλλεργιών, άσθματος, κάθε είδους δερματίτιδες και εκζέματα, αυτοάνοσα νοσήματα κλπ, αλλά και στο διανοητικό και συναισθηματικό επίπεδο, όπου βλέπουμε αυξανόμενες περιπτώσεις επιληψίας, δυσκολία στη συγκέντρωση και τη μάθηση, ανία και έλλειψη διάθεσης για εργασία, εκρήξεις θυμού και καθημερινής βίας. Και τελικά έχουμε να αντιμετωπίσουμε διαταραχές στο ψυχικό επίπεδο, όπως υπερευαισθησία, έντονη διστακτικότητα και αναποφασιστικότητα, συγκράτηση αλλά και τεράστια και συχνά ανεκπλήρωτη ανάγκη για επαφή, ανταπόκριση και συμμετοχή. Είναι πραγματικότητα ότι μεγάλο μέρος των προβλημάτων οφείλεται στους ιατρικούς χειρισμούς. Η εγκυμοσύνη έχει μετατραπεί σε ασθένεια, ο τοκετός είναι ένα ρίσκο. Το νεογέννητο και το μικρό μωρό ταΐζεται συνήθως με “ξένο” γάλα, εμβολιάζεται πλήρως από τους πρώτους μήνες της ζωής του και σχεδόν κάθε σύμπτωμα αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά, αντισταμινικά, κορτιζόνη κλπ. Τι συμβαίνει όταν από την αρχή της ζωής ενός παιδιού το βομβαρδίζουμε με χημικά φάρμακα; Σήμερα γνωρίζουμε πλέον ότι οι ιατρογενείς ασθένειες είναι πολύ πιο δύσκολα ιάσιμες από τις φυσικές ασθένειες. Ποιες είναι οι συνέπειες από τη συνεχή καταπίεση με φάρμακα; Τι επίπτωση στην υγεία έχουν οι υπερβολικά πολλοί υπέρηχοι κατά την εγκυμοσύνη; Υπάρχουν ομοιοπαθητικά φάρμακα που μπορεί να αποδειχθούν εξαιρετικά χρήσιμο στην περίπτωση που εξαιτίας των πολλών υπερήχων στην εγκυμοσύνη, το παιδί αναπτύσσει συμπτώματα όπως υπερκινητικότητα, μάτια που αποκλίνουν και φαίνεται το άσπρο των ματιών, φοβισμένο βλέμμα, σπασμοί, φωνές, τάση να λυγίζει το σώμα προς τα πίσω, θυμό, ακαμψία στο σώμα, εγκεφαλική κραυγή. Μια άλλη συνήθης παρεμβατική προληπτική εξέταση είναι η αμνιοπαρακέντιση. Το αμνιακό υγρό είναι η περιβολή της ύπαρξης που δεν έχει γεννηθεί ακόμη. Συμβολίζει την αρχέγονη εικόνα της ασφάλειας, της απόλυτης εμπιστοσύνης και του ασύλου. Το πλήγωμα της σπηλιάς με επιθετικά εργαλεία βάζει στο παιδί μας το σπόρο της δυσπιστίας και της δειλίας για τον κόσμο των ενηλίκων και τροφοδοτεί το χάσιμο της φυσικής ασφάλειας. Η νάρκωση από την άλλη κατά τη διάρκεια του τοκετού, μας μεταφέρει σε έναν χώρο διαφορετικό από τη συνηθισμένη κατάσταση. Η πραγματικότητα θολώνει, αλλοιώνεται, εξαφανίζεται, όσο εμείς βυθιζόμαστε στα μυθικά βάθη του ασυνείδητου. Στη νάρκωση αφήνομαι να μεταχειριστώ, γίνομαι παθητικός δέκτης όσων συμβαίνουν μέσα μου! Ο εαυτός μου μπαίνει στο περιθώριο και παρακολουθεί τα τεκταινόμενα. Αλλά η μητέρα είναι ακόμη συνδεδεμένη μέσα από το αίμα της με το έμβρυο που πρόκειται να γεννηθεί. Έτσι βιώνει και το ίδιο, στον ίδιο βαθμό με τη μητέρα, την ομίχλη του τοκετού του, ανίκανη να αισθανθεί την εγγύτητα του νεογέννητου, να το χαϊδέψει, να νιώσει την μεταλλαγή του πόνου σε χαρά, να βιώσει τη μετάβαση από το θάνατο στη ζωή. Και οι δυο είναι πάρα πολύ κουρασμένοι. Κοιμούνται εξωτερικά και εσωτερικά χωρισμένοι μεταξύ τους. Έτσι αρχίζει η μοίρα ενός παιδιού... Με την γέννηση η εξέλιξη του ανθρώπου είναι μόλις η αρχή. Πόσο μεγάλο δώρο είναι όταν επιτρέπεται να βιώσουμε φυσικά το θαύμα της δημιουργίας! Να αγγίξουμε το θεϊκό, π.χ. το βλέμμα του νεογέννητου που γεννιέται στο οικείο περιβάλλον του σπιτιού του, στην αγκαλιά των γονέων του. Σήμερα δυστυχώς ο τοκετός έχει μετατραπεί σε μάχη απέναντι στο χρόνο και σε κάθε είδους κίνδυνο: Γίνονται υπέρηχοι, ο καρδιοτοκογράφος σε αναμονή, επισκληρίδιος… Σε ένα τέτοιο τοκετό είναι πιθανό να υπάρξει έλλειψη οξυγόνου στο έμβρυο λόγω της μεγάλης καταπόνησης, ή λόγω περιτύλιξης του λώρου (λόγω πολλών υπερήχων ή άγχους της μητέρας ή λόγω φαρμάκων). Υπάρχουν ομοιοπαθητικά φάρμακα που μπορούν να βοηθήσουν σε αυτή την κατάσταση. Η προσέγγισή μας απέναντι σε ένα μικρό πλάσμα σημαίνει συχνά πρώιμη βία, μιας και γεννιέται σε έναν κόσμο όπου κυριαρχεί η έλλειψη γνώσης. Μια ευαίσθητη, ανασφαλής και φοβισμένη μητέρα βιώνει ένα βαθύ πλήγωμα στην ψυχή της. Και το μωρό υποφέρει κι αυτό. Έτσι όταν αρχίζει η διαδικασία του τοκετού, αυτός είναι δύσκολος, με αποτέλεσμα να επιστρατευτεί κάθε δυνατό μέσο, φάρμακα, πίεση, σπρώξιμο, λαβίδες, κλπ. Κατά συνέπεια το μωρό βγαίνει τραυματισμένο, έχει αιματώματα εσωτερικά ή εξωτερικά κλπ. Εκεί θα βοηθηθούμε από τα ενδεδειγμένα ομοιοπαθητικά για τα τραύματα κατά τον τοκετό. Και σιγά σιγά το μικρό παιδί μεγαλώνει και αρχίζει το στήσιμο του κορμιού. Είναι εντυπωσιακό πόσο πιο ευθυτενή και ευλύγιστα είναι τα σώματα των φυσικών φυλών σε Αφρική και Ν. Αμερική π.χ, σε σχέση με την ακαμψία των δυτικών ανθρώπων. Σ’ αυτή τη φάση της ζωής παίζουν μεγάλη σημασία τα ορυκτά, που μεταβιβάζουν στα παιδιά το στοιχείο της στατικής: Τη σταθερότητα, την αντοχή και γενικότερα τη στάση. Η σωματική κίνηση εξαρτάται από την πνευματική κινητικότητα. Ομοιοπα54 Holistic Life

θητικά που είναι πάρα πολύ σημαντικά σε αυτή τη φάση είναι μεταξύ άλλων τα Calcarea carbonica, Calcarea phosphorica, Silicea, Calcarea fluorica κλπ. Κατόπιν αρχίζει το δυναμικό στοιχείο στη διαμόρφωση του εαυτού, η αντίληψη. Κι εδώ θα χρειαστούμε περισσότερο οξέα, φυτά και δηλητήρια ζώων. Η αντίληψη δεν είναι μόνο μια νοητική διαδικασία αλλά μια ολιστική μαθησιακή διαδικασία, που συμπεριλαμβάνει αισθήματα, αισθήσεις, εκπλήρωση και την επιδεξιότητα του σώματος. Για να αντιληφθούμε ένα αντικείμενο, πρέπει αρχικά να το πιάσουμε με τα δάχτυλα, να το νιώσουμε, να ελέγξουμε τις ιδιαιτερότητες και τις ομοιότητες με πράγματα που ήδη γνωρίζουμε. Για να αντιληφθούμε έναν κανόνα παιχνιδιού, μια τάξη πραγμάτων, ένα νόμο, θα πρέπει να μάθουμε να κατανοούμε την κανονικότητα και τη γενικότερη ισχύ του. Η αντίληψη δεν είναι νοητή χωρίς την αναζήτηση ενός φυσικού περιβάλλοντος: Αυτή θέτει τις προσδοκίες στις οποίες μπορούμε ή όχι να ανταποκριθούμε. Κατόπιν έρχεται η ομιλία. Το μυστικό της γλωσσικής ικανότητας ενός παιδιού βρίσκεται στο πόσο και πώς οι γονείς μιλούν με το παιδί. Ένα παιδί χωρίς γονική φροντίδα, είναι ένας άνθρωπος χωρίς εστία. Και καθώς το παιδί μεγαλώνει και έρχεται η στιγμή να πάει στο νηπιαγωγείο ή στον παιδικό σταθμό, αρρωσταίνει: Τότε αρχίζουν οι πυρετοί, ο βήχας, οι ωτίτιδες κλπ. Τι σημαίνει ο πυρετός; Ο οργανισμός πρέπει να αναπτύξει τις δυνάμεις του. Να δει ότι το ανοσοποιητικό του λειτουργεί και μπορεί να επεξεργαστεί ξένες επιρροές. Όταν έρχεται ο πυρετός π.χ. έρχεται η περίοδος του σιδήρου. Τα παιδιά πρέπει να πολεμήσουν αλλά δεν έχουν το κουράγιο. Τους λείπει το σπαθί και χρειάζονται ομοιοπαθητικό. Έτσι, το παιδί μεγαλώνει, πηγαίνει σχολείο και αρχίζει παράλληλα και μια καθημερινότητα σκλαβωμένη στα ηλεκτρονικά μέσα. Αυτή είναι η κοινή καθημερινότητα για τα παιδιά και τους νέους: Μια τηλεόραση ανοιχτή που παίζει συχνά πάνω από 4 ώρες την ημέρα. Εκτός αυτού, το παιδί θα παίξει με το smartphone ή θα σερφάρει στο internet, θα μπει στο facebook, θα παίξει ηλεκτρονικά παιχνίδια ίσως στον προσωπικό του υπολογιστή.... Αυξανόμενες προσφορές σε εικόνες, ήχους, συχνά χωρίς καμία αισθητική, που διεγείρουν το νευρικό σύστημα και αφήνουν το παιδί κενό και ανικανοποίητο με την προσδοκία για ακόμα περισσότερη διέγερση σε περισσότερα «παιχνίδια». Λόγω έλλειψης πραγματικής επαφής ψάχνουν οι μικροί μας συνοδοιπόροι την περιπέτεια στην εικονική πραγματικότητα για να καταλήξουν στην αφόρητη ανία... Τι είναι αυτό που χάνεται μαζί με την παιδική ηλικία; Είναι η ικανότητα να συνδέεται κανείς με την αλήθεια. Όσο μεγαλώνουμε μαθαίνουμε από τους μεγαλύτερούς μας, ώσπου μια μέρα, χωρίς να το συνειδητοποιούμε, βρισκόμαστε μπλεγμένοι σε έναν απατηλό τρόπο ζωής. Χάνουμε τη φυσικότητα με την οποία εκφράζουμε τα συναισθήματα και τις απόψεις μας, είναι γνωστή άλλωστε η σαρωτική ειλικρίνεια των παιδιών. Τα παιδιά βλέπουν τον κόσμο με ευθύτητα, χωρίς προκαταλήψεις που συγκαλύπτουν την πραγματικότητα, χωρίς μεροληψία. Ας προσπαθήσουμε να μεγαλώσουμε τα παιδιά μας χωρίς να τα υποχρεώσουμε να απαρνηθούν αυτό το ευθύ βλέμμα προς πρόσωπα και πράγματα. Ο ενήλικας δεν μπορεί να απολαύσει το παρόν γιατί είτε είναι συνεχώς απασχολημένος με το παρελθόν του είτε επειδή τον πιέζει το μέλλον, γεμίζοντάς τον με επιθυμίες και ανησυχίες… Τα παιδιά έχουν ένα συνεχές ενδιαφέρον για το νέο. Δεν σταματούν να αφουγκράζονται και να ακολουθούν το παρόν, την περιέργεια, την επιθυμία για γνώση και τελειότητα. Τα παιδιά χρειάζονται πραγματική αγάπη, όχι την αγάπη που είναι συνδεδεμένη με όρους και προϋποθέσεις. Τα παιδιά πρέπει να γνωρίζουν ότι είμαστε εκεί γι αυτά και ότι μπορούν πάντα να βασιστούν σε μας. Χρειάζονται τη συνείδηση ότι βρίσκονται στην καρδιά μας. Δίνουμε στα παιδιά πάντα το αίσθημα ότι είναι χρήσιμα, ότι είναι αποδεκτά, όπως ακριβώς είναι, χωρίς να χρειάζεται να κάνουν κάτι για να κερδίσουν την αγάπη μας. Τα παιδιά χρειάζονται να βρουν τη φωνή τους αλλά και ένα ανοιχτό αυτί δίπλα τους. Όταν δεν τα ακούει πια κανείς κλείνουν το στόμα και τα αυτιά τους. Όταν τα ενθαρρύνουμε να μιλούν ανοιχτά γι’ αυτά που σκέφτονται και νιώθουν, ανοίγουμε το δρόμο σ’ ένα μεγάλο κανάλι επικοινωνίας, που απελευθερώνει. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι στην επικοινωνία και την ανταλλαγή με τα παιδιά μας μετρά κάθε δευτερόλεπτο. Μια ανοιχτή συζήτηση και μια στάση από την πλευρά των ενηλίκων που δεν κρίνει, επιτρέπει στα παιδιά την ελευθερία να εκφραστούν χωρίς να πρέπει να φοβούνται τις συνέπειες. Πόσο απελευθερωτικό είναι στα αλήθεια να μπορεί κανείς να πει την αλήθεια χωρίς φόβο! Κάθε ένας από μας είναι υπεύθυνος για την υγεία ή την ασθένειά του και αυτή την υπευθυνότητα δεν μπορεί να την αναθέσει κάπου αλλού. Αλλά ως θεραπευτές έχουμε την ελευθερία να συνεισφέρουμε σε αυτή την πορεία. Γι’ αυτό πρέπει να ενεργοποιηθούμε, να σηκωθούμε από τους καναπέδες και να ενημερωθούμε, να θέσουμε ερωτήματα, να μάθουμε να διαφοροποιούμε ανάμεσα σε διαφορετικές απόψεις και μετά να παίρνουμε αποφάσεις. Η εποχή που κάθε ενημέρωση έρχονταν μέσα από το “χαζοκούτι” της τηλεόρασης έχει περάσει και αν θέλουμε να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις της εποχής και των παιδιών μας, πρέπει να ανασκουμπωθούμε να αναλάβουμε την υπευθυνότητα της ζωής μας και αυτή των παιδιών μας. Όσο αφηνόμαστε να χειραγωγηθούμε με πολύ γρήγορες διαγνώσεις, απαντήσεις και χειρισμούς επιτρέπουμε και στα παιδιά μας να μην περιμένουν τίποτα άλλο παρά να γίνουν θύματα χειραγώγησης. Όσο όμως στεκόμαστε συνειδητά, με γνώση και ετοιμότητα απέναντι στη ζωή κάνουμε και στα παιδιά μας το ίδιο δώρο. Ενδεικτική βιβλιογραφία:

- Robert M. Mendelsohn, M.D. “How to raise a healthy child… in spite of your doctor”, Contemporary Books, Inc. Chicago - Hans-Juergen Achtzehn, “Die Potenziale unserer Kinder“, Medizinisches Forum, Berlin, 2006 - Desmond Morris, “Babywatching”, Jonathan Cape, London, 1991 - Alice Miller, «Οι φυλακές της παιδικής μας ηλικίας», Ροές, 2010 - Jirina Prekop – Christel Scheizer («Τα παιδιά είναι επισκέπτες που ρωτούν για το δρόμο» - Michel Odent «Η γέννα στο δρόμο της φύσης» - Dr. Med. Norbert Enders “Bedrohte Kindheit”, 2011

Holistic Life 55

O Ολιβιέ Μανιταρά γεννήθηκε στη Γαλλία το 1964. Μην έχοντας λάβει καμιά θρησκευτική εκπαίδευση και διαβάζοντας σε πολύ νεαρή ηλικία τα ιερά κείμενα της ανθρωπότητας, ανακάλυψε μόνος του την ύπαρξη μιας πρωταρχικής Παράδοσης, κοινής σε όλες τις παραδόσεις των λαών. Μέσα από μια πολύχρονη πορεία εργασίας στον εαυτό του, έλαβε την αποκάλυψη του πεπρωμένου του και μυήθηκε στην πηγή της οικουμενικής Διδασκαλίας του Φωτός

Spirit matters

Είσοδος στα μυστήρια του ύπνου και της νύχτας του Ολιβιέ Μανιταρά

ια τους Εσσαίους, η προετοιμασία για τον ύπνο είναι πολύ σημαντική, διότι, τη νύχτα, ο άνθρωπος μπαίνει σε έναν άλλο κόσμο και αυτή η εμπειρία μπορεί να γίνει πάρα πολύ ευεργετική χάρη σε μια καλή προετοιμασία. Πριν να εισέλθεις στο βασίλειο της νύχτας, είναι σημαντικό να κάνεις τον απολογισμό της ημέρας, για να τοποθετήσεις στη ζυγαριά της συνείδησής σου τις πράξεις σου και τους λόγους των τελευταίων ωρών. Μέσα από αυτήν τη βραδινή εξέταση, θα μπορέσεις να γνωρίσεις όλο και περισσότερο τον εαυτό σου και να δεις πού βρίσκεσαι ως προς την πρόοδό σου στο μονοπάτι της αφύπνισης. Οι Εσσαίοι προτείνουν, επίσης, μια ισχυρή μέθοδο που θα σου επιτρέψει να αναπτύξεις την όρασή σου στην πλευρά της νύχτας και να απελευθερώσεις τα αόρατα όντα, τα πνεύματα των στοιχείων που ζουν μέσα σου και γύρω σου. Κάθε βράδυ, πηγαίνοντας να ξαπλώσεις, εξαφανίζεσαι: ένα μέρος του εαυτού σου μπαίνει στη γη κι ένα άλλο στον ουρανό. Είναι γι’ αυτό το λόγο που, το επόμενο πρωινό, είσαι εκ νέου ανανεωμένος και θεραπευμένος, διότι η γη είναι μια στοργική Μητέρα, γεμάτη ευεργετήματα. Αφήνοντας το κατασκευασμένο από τον κόσμο προσωπείο σου να τοποθετηθεί στο έδαφος, κατά τον ίδιο τρόπο που αφήνεις τα ρούχα σου για να κοιμηθείς, μπορείς να αισθανθείς μέσα σου την ηρεμία να μεγαλώνει και μια θαυμαστή αποστασιοποίηση να σε κυριεύει. Οι Εσσαίοι καλλιεργούν αυτήν την κατάσταση του είναι μέσα από βραδινές διαλογιστικές ασκήσεις, πριν τον ύπνο.

Ο απολογισμός της ημέρας

Το βράδυ, πριν ξαπλώσεις, κάτσε στο κρεβάτι σου και αφέσου να τυλιχτείς από τη μεγάλη ηρεμία της νύχτας. Έχοντας αυτήν την κατάσταση ως βάση, άφησε την ταινία της ημέρας σου να ξεδιπλωθεί μπροστά σου και ζύγισε μέσα στη συνείδησή σου όλα όσα έχεις πραγματώσει ως σκέψεις, φαντασίες και πράξεις. Έπειτα, προσπάθησε να κοιτάξεις αυτές τις ίδιες πράξεις με τα μάτια μιας Αρετής,(π.χ Αλήθεια, Σοφία, Διαύγεια), ή ενός μεγάλου Δασκάλου της εσσαϊκής Παράδοσης, (π.χ Ιησού, Βούδα κ.α). Τέλος, κάνε το ίδιο πράγμα με τα μάτια του περίγυρού σου και προσπάθησε να αισθανθείς το συλλογισμό που γεννά αυτή η εξέταση της ημέρας σου. Κατά τη διάρκεια αυτής της εξέτασης της προετοιμασίας του ύπνου, να χαρείς για οτιδήποτε καλό και να πάρεις τις σωστές αποφάσεις για το λιγότερο καλό, αυτό που χρειάζεται ακόμη να βελτιωθεί. «Βελτιώνω» σημαίνει: με ποιον τρόπο ενδυναμώνω τη θετική πλευρά, χωρίς να καθυστερώ πολύ με τις δυνάμεις που αντιστέκονται ακόμη μέσα μου, που είναι περισσότερο ή λιγότερο προβληματικές κι ασυνείδητες. Αυτές τις δυνάμεις, τις θετικές όπως και τις προβληματικές, πρόσφερέ τις στο Θεϊκό, ώστε να κάνει με αυτές κάτι παραγωγικό. Κάπως έτσι, η ανάλυσή σου μπορεί να τελειώσει με μια φωτεινή σκέψη και πρέπει πάντοτε να είναι έτσι. Πρόσεξε να μην αποκοιμιέσαι ποτέ με αρνητικές σκέψεις, διότι αυτές θα εμποδίσουν την πρόσβασή σου σε ανώτερα επίπεδα. Αυτός που δεν μένει σε σύνδεση με έναν ανώτερο κόσμο φωτεινών σκέψεων καταλήγει να απορροφάται από τη δίνη των συνηθειών της κατώτερης προσωπι56 Holistic Life

κότητας και της αποκοιμισμένης συνείδησής του.

Μέθοδος προετοιμασίας για τον ύπνο

Η μέθοδος για να εισέλθεις στην πλευρά της νύχτας έχει δοθεί από την Ανώτατη Διάνοια του Νερού, τον Αρχάγγελο Γαβριήλ. Ο Γαβριήλ έχει εκπροσωπηθεί από το φεγγάρι μέσα σε πολλές παραδόσεις και ιδιαίτερα στην Καββαλά. Το φεγγάρι κυβερνά τα ύδατα και την νυχτερινή πλευρά· κατά κάποιον τρόπο είναι το νερό. Το νυχτερινό ταξίδι είναι το ταξίδι με το φεγγάρι. Εάν είσαι συνειδητός αυτού του νερού, αντιλαμβάνεσαι ότι οι αισθήσεις σου είναι μια βαφή του νερού: βάφεις το νερό που βρίσκεται γύρω σου. Όσο περισσότερο στρέφεις το νερό σου προς πράγματα θαμπά, τόσο λιγότερο βρίσκεσαι μέσα στη λεπτοφυή αντίληψη και την αφύπνιση. Όσο περισσότερο καθαρίζεις το νερό σου μέσα στη διαύγεια, τόσο περισσότερο ξεκινάς να βλέπεις ξεκάθαρα. Όσο περισσότερο το νερό σου είναι μολυσμένο, τόση λιγότερη διαύγεια έχεις και τόσο λιγότερο βλέπεις. Αυτό το κάνεις μέσα από τη μαγεία, δηλαδή μέσα από τη μόνιμη δημιουργική σου δύναμη. Εάν θέλεις να αναπτύξεις τη νυχτερινή όραση, ορίστε πώς μπορείς να το κάνεις: Πριν απ’ όλα, οφείλεις να είσαι συνειδητός ότι, όταν

ξαπλώνεις, αφήνεις το σώμα σου να μπει σιγά-σιγά σε έναν κόσμο όπου το σώμα δεν είναι πλέον παρόν, αρχίζεις να μην είσαι πλέον στον κόσμο του ήλιου. Τη στιγμή που ξαπλώνεις, τα όντα (οι σκέψεις, οι έγνοιες..) παρουσιάζονται πάντοτε μπροστά σου. Είναι τα όντα που ζουν μαζί σου, όλη τη μέρα. Έρχονται για να σου μιλήσουν μέσα από ονειρικές εικόνες, για να σου δείξουν αυτό που ζει μέσα στο νερό ολόγυρά σου. Πριν κοιμηθείς, μπορείς να επιλέξεις ένα μονάχα ον-σκέψη, να το κοιτάξεις, να προσευχηθείς, έπειτα να του πεις ότι, κατά τη διάρκεια του ύπνου σου, θα το οδηγήσεις προς τους ανώτερους κόσμους, για να βρεις την απάντηση στο ερώτημά του, για να το απελευθερώσεις, για να το θεραπεύσεις. Στην πραγματικότητα, αυτό το ον που έρχεται προς τα σένα είναι ένα πνεύμα των στοιχείων που θέλει να ζήσει μαζί σου, διότι το έχεις καλέσει μέσα από τη συμπεριφορά, τις σκέψεις, τον λόγο σου. Θέλει τώρα να απελευθερωθεί. Αυτό το ον αρπάχτηκε από έναν κόσμο. Εάν δεν το απελευθερώσεις, παραμένει εκεί, σε αναμονή. Αυτό έχει ως συνέπεια να μην μπορείς πια να δεις την νυχτερινή πλευρά, διότι αυτό το ον τοποθετείται μπροστά στο μάτι σου. Έτσι, όσο δεν το απελευθερώνεις, δεν μπορείς να αναπτύξεις μια ανώτερη όραση. Αυτά τα όντα-σκέψεις δημιουργούν αντιθέσεις, σου κλέβουν την ενέργεια, σε τραβούν προς τα κάτω και τα πράγματα ρέουν όλο και λιγότερο στη ζωή σου. Οφείλεις να ξεπληρώσεις τα χρέη σου προς αυτά. Το πρωί, όταν θα ξυπνήσεις, εάν θα έχεις την απάντηση στην ερώτηση αυτού του όντος, γνωρίζεις ακριβώς πώς πρέπει να ζήσεις. Έτσι, έχεις απελευθερώσεις αυτό το ον, που σου λέει τώρα: «Ξέρεις ποιο είμαι, με γνωρίζεις, με έχεις εξισορροπήσει. Σε αφήνω να περάσεις.» Όντας μέσα στη μεγάλη πειθαρχία, είσαι αφυπνισμένος όταν κοιμάσαι, ζεις τη νύχτα και τη μέρα. Εάν έχεις τις απαντήσεις, απελευθερώνεις τα όντα που βρίσκονται γύρω σου και τα οδηγείς προς το Φως. Γίνεσαι ο απελευθερωτής τους. Είσαι τότε μέσα στην ψυχή σου, εκείνη που βρίσκεται μέσα σε όλες τις ψυχές, και όλα τα όντα σε προστατεύουν, σου μιλούν με την οικουμενική γλώσσα, με τον πρωταρχικό Λόγο. Κάθε νύχτα, μπορείς να παίρνεις ένα ον και να το απελευθερώνεις· αυτό θα απελευθερώσει την ψυχή σου. Εάν δε το κάνεις, αυτά τα όντα θολώνουν το μονοπάτι προς το νερό της ψυχής σου, προς τον Γαβριήλ και δεν μπορείς να ανακτάς τις δυνάμεις σου. Είναι έτσι που αφυπνίζεσαι μέσα στην νυχτερινή πλευρά. Εάν αρχίζεις να γίνεσαι αριστοτέχνης αυτής της τεχνικής, θα είσαι αφυπνισμένος, κατά τη διάρκεια της νύχτας, και θα αφυπνιστείς επίσης μέσα στην ημέρα. Θα αντιληφθείς ότι στην πραγματικότητα, όταν είσαι αφυπνισμένος μέσα στον κόσμο του ήλιου, κοιμάσαι. Εξάλλου, το να είσαι πλήρως αφυπνισμένος σημαίνει να γνωρίζεις ότι κοιμάσαι… Οφείλεις να είσαι συνειδητός αυτού που ζεις· είναι μέσα από τη συνείδηση που θα αφυπνίσεις αυτήν την όραση μέσα και στους δύο κόσμους. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις επιρροές μέσα στο σώμα Νερού και μεθόδους θεραπείας-απελευθέρωσής τους επικοινωνήστε με τον Οίκο Εσσαϊκής Σοφίας - Vertu Essenia (www.essenia.gr)

Holistic Life 57

Holistic Life Ρεπορτάζ Αγοράς ΓΙΑ ΑΜΕΣΗ ΤΟΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΣΥΓΚΡΙΤΗ, ΔΙΑΡΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Πρωτοποριακό φυσικό προϊόν για ενέργεια και πνευματική - σωματική ευεξία για πάνω από 8 ώρες! Το All Day Energy: • Προσφέρει αυξημένη ετοιμότητα και απόδοση για τους ανθρώπους της εργασίας • Ιδανικό για ένα δυναμικό ξεκίνημα της ημέρας • Εξαιρετική πηγή ενέργειας για αθλούμενους και αθλητές επιδόσεων • Αυξάνει τη δύναμη συγκέντρωσης των σπουδαστών • Αναζωογονητικό για τις νοικοκυρές με φόρτο εργασίας • Βοηθά όσους κάνουν απαιτητικές ή βαριές εργασίες να παραμένουν συνεχώς δυνατοί • Πηγή ζωτικότητας για τους ταξιδιώτες Το All Day Energy περιέχει μόνο φυσικά συστατικά όπως ειδικά βότανα, CoQ10, αμινοξέα, βιταμίνες κ.ά. Πρωτοποριακή τεχνολογία Pure AssureTM, για τέλεια προστασία των συστατικών από τις οξειδώσεις. Προϊόν Nature’s Plus, USA. Εισαγωγή APOLLONIAN NUTRITION (πρώην Natural Plus ) τηλ. 210 6134604, www.apolloniannutrition.gr

ΤΟΝΩΣΗ ΤΟΥ ΑΝΔΡΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ Το T-MALE της Nature’s Plus αυξάνει με φυσικό τρόπο και με διατροφική υποστήριξη την παραγωγή τεστοστερόνης από τον ίδιο τον οργανισμό, ενισχύοντας έτσι την ερωτική ικανότητα και χαρίζοντας δύναμη και ενέργεια στον οργανισμό. Αποτελεί ένα μοναδικό συνδυασμό συστατικών (βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία, αμινοξέα) και βοτάνων (Fenugreek, Tribulus terrestris κ.ά.) που βελτιώνουν τα χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης, συμβάλλοντας στην εύρυθμη ανοσοποιητική και εγκεφαλική λειτουργία, την τόνωση του καρδιαγγειακού συστήματος, την αύξηση της μυϊκής δύναμης και τη βελτίωση των σεξουαλικών και αθλητικών επιδόσεων. Ένα 100% φυσικό προϊόν, χωρίς τις παρενέργειες των συνθετικών αναβολικών. Προϊόν Nature’s Plus, USA. Εισαγωγή APOLLONIAN NUTRITION (πρώην Natural Plus ) τηλ. 210 6134604, www.apolloniannutrition.gr

ΠΟΛΥΤΙΜΑ ΦΡΟΥΤΑ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΑ ΣΤΟ ΠΟΤΗΡΙ ΣΑΣ Τα προϊόντα Fruitein της Nature’s Plus αποτελούν τον πιο απολαυστικό και εύκολο τρόπο για να δώσετε στον οργανισμό σας τα πολύτιμα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται και να καλύψετε τυχόν διατροφικές ελλείψεις και να έχετε άριστη υγεία. Σε τρεις γεύσεις – χρώματα, είναι ένα θαυμάσιο shake με λίγες θερμίδες, που χαρίζει ενέργεια και ευεξία, χάρη στην πλήρη σειρά βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων, την υψηλής ποιότητας πρωτεΐνη (30%), τα φυσικά ένζυμα (παπαΐνη, βρομελίνη, αμυλάση, λιπάση, κυτταρινάση) και πάνω απ’όλα, τα εκρηκτικής ισχύος αντιοξειδωτικά - 2000 ORAC ανά μερίδα! Προϊόν Nature’s Plus, USA. Εισαγωγή APOLLONIAN NUTRITION (πρώην Natural Plus ) τηλ. 210 6134604, www.apolloniannutrition.gr 58 Holistic Life

ΦΥΣΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΟΝΩΝ

Οι φόρμουλες της Nature’s Plus σε ταμπλέτες 24ωρης δράσης κατά του πόνου με Γλυκοζαμίνη/Χονδροϊτίνη ή Γλυκοζαμίνη/ Χονδροϊτίνη/MSM δίνουν μεγάλη ανακούφιση, ενώ βοηθούν στην ανάπλαση των φθαρμένων αρθρώσεων, χωρίς τις σοβαρές παρενέργειες των χημικών προϊόντων. Για άμεση ανακούφιση από τον πόνο, δοκιμάστε την κρέμα βαθειάς διείσδυσης με Γλυκοζαμίνη/Χονδροϊτίνη/MSM. Tο MSM είναι οργανικό θείο και δρα με τρόπο παρόμοιο με το θείο των ιαματικών πηγών. Ιδανική λύση, η ταυτόχρονη χρήση των ταμπλετών και της κρέμας, για ταυτόχρονη δράση κατά της αρθρίτιδας από μέσα και από έξω. Προϊόν Nature’s Plus, USA. Εισαγωγή APOLLONIAN NUTRITION (πρώην Natural Plus ) τηλ. 210 6134604, www.apolloniannutrition.gr

ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ & ΤΗΣ ΕΠΙΔΕΡΜΙΔΑΣ Το Collagen Pro-Αctive της Collagen Power περιέχει Μαγνήσιο, βιταμίνες Β1, Β2, Β5, Β6 και πυρίτιο. Ο μοναδικός συνδυασμός τους καταπολεμά την τριχόπτωση σε 2-3 εβδομάδες και δυναμώνει τα νύχια για να μη σπάνε και λυγίζουν. Βελτιώνει το δέρμα δίνοντάς του λάμψη. Χάρη στην πόσιμη μορφή του είναι άμεσα απορροφήσιμο, δρα εσωτερικά για την καταπολέμηση της κυτταρίτιδας και του λίπους, δίνοντάς του ακόμα μεγαλύτερη ελαστικότητα και χαρίζοντας ακαταμάχητη όψη. Βοηθά στις πονεμένες αρθρώσεις, τα κόκαλα, στις ενοχλητικές κράμπες και το μεταβολισμό. COLLAGEN POWER, τηλ.: 213 0081 013 www.collagenpower.gr

ΚΑΘΑΡΟ, ΦΙΛΤΡΑΡΙΣΜΕΝΟ ΝΕΡΟ, ΕΥΚΟΛΑ ΚΑΙ ΓΡΗΓΟΡΑ

Το εμπλουτισμένο φίλτρο της κανάτας Dafi, αποτελείται από ένα μείγμα Ενεργού Άνθρακα & Ριτίνης Ανταλλαγής Iόντων. Αφαιρεί από το πόσιμο νερό: Το χλώριο (το οποίο επηρεάζει τη γεύση & τη μυρωδιά), ορισμένα βαριά μέταλλα (όπως είναι ο χαλκός & ο μόλυβδος), οργανικές ουσίες, επιπλέον, βοηθά στη μείωση των αλάτων, βελτιώνοντας την ποιότητα & τη σκληρότητα του νερού. LIFEGREEN, τηλ.: 210 7788885, 6977436491 www.lifegreen.gr

DELIGIOS MILKSHAKE

Ρόφημα πρωτεΐνης με ρόδι και stevia Απολαυστικό ρόφημα πλούσιο σε πρωτεΐνη whey, με ρόδι, βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία, που σε χορταίνει και σε στηρίζει. Χωρίς ζάχαρη και χωρίς τεχνητά γλυκαντικά, με φυσική γλυκύτητα από το φυτό stevia. Μόνο με 105 θερμίδες το ποτήρι. Ιδανική επιλογή για τον έλεγχο του βάρους, περιορίζοντας θερμίδες και ζάχαρη, χωρίς συμβιβασμούς στη γεύση. DELIGIOS, τηλ: 210-8073139 - www.deligios.com

ΒETA CAROTENE Το συμπλήρωμα διατροφής Beta Carotene είναι ιδανικό για όσους θέλουν προστασία των κύτταρων από οξειδωτικές βλάβες που προκαλούνται από τοξίνες και από το περιβάλλον. Επιπλέον, η βήτα καροτίνη είναι πηγή βιταμίνης A, απαραίτητη για τη φυσιολογική δραστηριότητα των κυττάρων, την όραση, υγιές δέρμα και υγιές ανοσοποιητικό. Υδατοδιαλυόμενο, για εκείνους που έχουν δυσκολίες στην απορρόφηση των λιπών. Βήτα καροτένιο προερχόμενο από καρότο. Ασφαλές για χρήση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Δεν περιέχει: Υδρογονωμένα λίπη, συνθετικά συντηρητικά, χρώματα και αρωματικές ουσίες, προστιθέμενο άμυλο, σουκρόζη, λακτόζη ή αλάτι, μαγιά, σίτο ή γλουτένη.

DΟUNI Health Products: τηλ. 210 9941451, www.douni.gr

ΣΕΙΡΑ ΑΠΟΣΜΗΤΙΚΩΝ ΑΠΟ ΤΗ SANTE

Τα προιόντα της SANTE δρουν φυσικά, καταπολεμώντας τα βακτηρίδια του ιδρώτα χωρίς να επεμβαίνουν στη φυσική λειτουργία των ιδρωτοποιών αδένων και πόρων. Παρέχουν μεγάλη διάρκεια και είναι κατάλληλα για πολύ ευαίσθητα δέρματα. 100% φυσικό προϊόν, χωρίς αλουμίνιο, οινόπνευμα, συνθετικό άρωμα και χρώμα, συντηρητικά. Για ευαίσθητα δέρματα, υποαλλεργικό. Δεν λεκιάζει, παρέχοντας 24ωρη φροντίδα. Διατίθεται σε Spray, Roll-on και Stick. bioLEON: τηλ. 210 2321395, www.bioleon.gr

SMILE GREEN BARLEY Η χλόη κριθαριού λέγεται ότι έχει 30 φορές περισσότερη βιταμίνη Β1 και 11 φορές την ποσότητα ασβεστίου που υπάρχει στο αγελαδινό γάλα, 6,5 φορές το καροτένιο και σχεδόν 5 φορές την περιεκτικότητα σιδήρου από αυτή στο σπανάκι, περίπου επτά φορές τη βιταμίνη C από τα πορτοκάλια, τέσσερις φορές τη βιταμίνη B1 από το αλεύρι ολικής αλέσεως και 80 μικρογραμμάρια βιταμίνης Β12 ανά 100 γραμμάρια φυτικού χυμού αποξηραμένου κριθαριού. AM HEALTH: τηλ. 210 5136008 www.smilevit.com

UDO’S CHOICE O-KRILL 3TM Καθαρά Ωμέγα-3 από Έλαιο Krill με υψηλή περιεκτικότητα σε EPA και DHA, πλούσιο σε Φωσφολιπίδια, Ασταξανθίνη και Χολίνη. Εξαιρετικό για τη διατήρηση χαμηλών επιπέδων χοληστερίνης και πίεσης, την υγεία της καρδιάς, του εγκέφαλου, των αρθρώσεων και της όρασης. Προϊόν οικολογικής αλιείας σε συνεργασία με το WWF Νορβηγίας, πιστοποιημένο από το MSC και το CCAMLR, από διατηρήσιμη και ανανεώσιμη πηγή – ΤΟ ΜΟΝΟ- με αναγραφόμενο γεωγραφικό πλάτος και μήκος της περιοχής αλίευσης, επί της συσκευασίας. Ταχεία απορρόφηση χωρίς «ψαρίλα». MED MELON: τηλ. 2310 449 441, www.medmelon.gr

ΣΠΑΓΕΙΡΙΚΟ ΠΙΛΙΝΓΚ ΠΡΟΣΩΠΟΥ- ΣΩΜΑΤΟΣ

HYALURONIC ACID BLUEBERRY LIQUID της NeoCell

Το πίλινγκ της Lunasol, με τους λεπτά αλεσμένους πυρήνες βερίκοκου, απομακρύνει τις ακαθαρσίες και τα νεκρά κύτταρα της επιδερμίδας. Οι πόροι του δέρματος καθαρίζονται βαθιά. Η σπαγειρική ουσία “Formula Sun” καταπραϋνει και ενδυναμώνει το δέρμα. Μετά τη χρήση, το δέρμα είναι αισθητά πιο λείο, απαλό, ελαστικό και δίνει ένα αίσθημα νεανικής φρεσκάδας και ευεξίας. Το διακριτικό, φρουτώδες άρωμα επιδρά θετικά και χαρίζει μια ανάλαφρη αίσθηση. AURA VITAE: τηλ.: 210 3629669, www.auravitae.eu

Πόσιμο υαλουρονικό οξύ με μύρτιλο σε φυσικό συμπλήρωμα δίαιτας, για νεανική λάμψη της επιδερμίδας και θωράκιση των αρθώσεων με υαλουρονικό οξύ 50mg, βιταμίνη C 50mg, νάτριο 50 mg & αντιοξειδωτικά σε γεύση μύρτιλο με βατόμουρο, κράνμπερι και σαμπούκο. Η υψηλότερη ποιότητα αποτελεσματικού πόσιμου φυτικού υαλουρονικού οξέως, πλήρως βιοδιασπώμενου, υψηλού μοριακού βάρους, διασφαλίζοντας τη μεγαλύτερη ακεραιότητα, καθαρότητα και την αποτελεσματικότητα του. BIOIN : τηλ.: 210 9961300 www.bioin.gr

ΦΥΣΙΚΟΣ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ ΕΛΟΒΑΡΗ Πλούσιος σε μέταλλα, ιχνοστοιχεία και απαραίτητες για τον οργανισμό βιταμίνες, επιδρά θετικά στο μεταβολισμό και τη μακροζωία, αυξάνει τις σωματικές και πνευματικές δυνάμεις και ενισχύει αποτελεσματικά τη μνήμη και την άμυνα του οργανισμού. Χάρη στο σύμπλεγμα βιταμινών Β που περιέχει δρα ευεργετικά στο νευρικό σύστημα αντιμετωπίζοντας αποτελεσματικά τις αρνητικές επιδράσεις που προκαλεί το άγχος στον οργανισμό μας . ΕΛΟΒΑΡΗ ΑΓΓΕΛΙΚΑ Α.Ε., τηλ.: 2310856233 elovari@elovari.gr

ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΜΑΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ: DIAPHYTOL

Το Diaphytol δημιουργήθηκε για τις ιδιαίτερες ανάγκες ομαλοποίησης του μεταβολισμού με σκοπό την αντιμετώπιση του μεταβολικού συνδρόμου και την υποστήριξη της διαχείρισης των σακχάρων του αίματος. Επηρεάζει θετικά τα επίπεδα σακχάρου του αίματος και μπορεί να προλάβει το διαβήτη ή να μειώσει τις βλαβερές επιπτώσεις του. Παράγεται από καθαρές φυσικές ουσίες, εκχυλίσματα φυτών, βιταμίνες, βιταμινοειδή και ιχνοστοιχεία, σε μια κλινικά ελεγμένη σύνθεση και συνδυάζεται χωρίς πρόβλημα με διαβητικά φάρμακα. META-PHARM: τηλ. 2310 234768 www.metapharm.gr

ΜΥΡΩΔΙΚΑ ΜΑΡΑΘΩΝΟΣ MARATHON HERBS Φρέσκα συσκευασμένα βιολογικά μυρωδικά για μαγειρική χρήση: βασιλικός, δεντρολίβανο, δυόσμος, εστραγκόν, chives, θυμάρι, κάρδαμο, κόλιανδρο, μαντζουράνα, λεμονοθύμαρο, μέντα, μυρώνι, ρίγανη, μελισσόχορτο, φασκόμηλο, άγρια ρόκα, σπανάκι baby Αποξηραμένα βιολογικά βότανα: αχιλλαία, αψιθιά, αλθαία, αρχαγγελική, βασιλικός, γαϊδουράγκαθο, δενδρολίβανο, δυόσμος, εστραγκόν, ευκλαύπτος, θυμάρι, κόλιανδρο, κιαλέντουλα, μέντα μελισσόχορυο, μαντζουράνα, μολόχα, παπαρούνα, ρίγανη, ταραξάκο, φασκόμηλο, χαμομήλι. MARATHON HERBS: τηλ.: 6971540064, 22940 64049 (marathonherbs@yahoo.gr)

100% ΑΓΝΟΣ ΧΥΜΟΣ ΙΠΠΟΦΑΕΣ ΒΙΟΔΥΝΑΜΙΚΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ WELEDA

Χαρίζει δύναμη, υγεία και ευεξία σε όλη την οικογένεια, κάθε εποχή του χρόνου! Ο αγνός χυμός ιπποφάες από την WELEDA είναι ένα εκχύλισμα από ώριμους καρπούς του θάμνου ιπποφαούς, βιοδυναμικής καλλιέργειας. Θεωρείται εξαιρετικά πλούσια πηγή φυσικής βιταμίνης C καθώς και αντιοξειδωτικών (Βκαροτίνη, φλαβονοειδή και βιταμίνης Ε). Δρα κατά των ελεύθερων ριζών, ενισχύει την φυσική άμυνα του οργανισμού και αποτελεί ιδανικός σύμμαχος του οργανισμού σε δύσκολες συνθήκες (κόπωση, κρυολόγημα, αδυναμία, άγχος, ανορεξία). Ιδανικό τονωτικό ρόφημα για αθλητές, μαθητές, εγκύους, διαβητικούς και για όσους αντιμετωπίζουν μια απαιτητική καθημερινότητα. Δεν περιέχει συνθετικά συντηρητικά, τεχνητά αρώματα και χρωστικές ουσίες. ΕΛΟΒΑΡΗ ΑΓΓΕΛΙΚΑ Α.Ε., τηλ.: 2310856233 elovari@elovari.gr

ΜΑΥΡΑ ΜΑΛΛΙΑ Ένα από τα γνωστά παλιά μυστικά της κινεζικής ιατρικής. Το όνομα He Shou wu, μεταφράζεται στα κινέζικα ως «μαύρα μαλλιά του κ. He». Στην κινεζική ιατρική, είναι ένα τονωτικό για την αύξηση της ζωτικότητας και της μακροζωίας που χρησιμοποιείται για τα μαλλιά, την πρόωρη γήρανση, για αδυναμία, κολπικό έκκριμα και στυτική δυσλειτουργία. Επισης χρησιμοποιείται ως τονωτικό για το συκώτι, τα νεφρά, για την αναπλήρωση του αίματος, τη φυματίωση που έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες, τον καρκίνο, την προστατίτιδα, για την υψηλή χοληστερόλη, την γονιμότητα ανδρών – γυναικών κ.α. Σε μελέτες σε ζώα, υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι μπορεί να ενισχύσει την εκμάθηση, τη μνήμη και την πρόληψη της εκφύλισης των μελαινοραβδωτών ντοπαμινεργικών νευρώνων στον εγκέφαλο. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗ: τηλ.: 2109213440

ΕΛΑΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΡΙΝΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ Organic Nasya Nasal Oil Το έλαιο Nasya χρησιμοποιείται συγκεκριμένα για τον καθαρισμό των τοξινών και της υπεραιμίας από το κεφάλι. Ενδείκνυται για περιπτώσεις βλεννογόνου συμφόρησης, επαναλαμβανόμενων κρυολογημάτων, πονοκεφάλων, αλλεργικής ρινίτιδας, ρινικού πολύποδα, ωτίτιδας, ιγμορίτιδας, ρινικής συμφόρησης και ερεθισμών. BOTANICA: τηλ.: 2310238880 www.botanica.gr

ΑΝΘΟΪΑΜΑΤΑ ΤΟΥ DR EDWARD BACH Τα ανθοϊάματα της Healing Herbs παρασκευάζονται με τα υψηλότερα πρότυπα και σύμφωνα με τις αρχικές κατευθύνσεις του Dr. Edward Bach. Με ιδιαίτερη προσοχή σε κάθε μέρος της παραγωγικής διαδικασίας, η συλλογή και οργάνωση της παραγωγής των ανθοϊαμάτων γίνεται στην επαρχία Herefordshire, σε κατάλληλο φυσικό ηλιόλουστο περιβάλλον για την παρασκευή ανθοϊαμάτων σύμφωνα με τις οδηγίες και το πνεύμα του Dr. Edward Bach. Η εταιρία Botanica συνεργάζεται με την Healing Herbs από το 1997 και διαθέτει τα προϊόντα της στην Ελλάδα και την Κύπρο.

BOTANICA: τηλ.: 2310238880 www.botanica.gr

A.Vogel Atrosan (Rheuma - Tabletten)

Φυτικό παυσίπονο – αντιφλεγμονώδες από το φυτό αρπαγόφυτο (harpagophytum procumbens). To Atrosan αποτελεί ιδανική επιλογή για αθλητές και όλους όσους θέλουν να αποφύγουν ή να μειώσουν τη λήψη χημικών αντιφλεγμονωδών. Δεν παρουσιάζεται κατά τη χρήση του καμία παρενέργεια και δεν υπάρχει περιορισμός για μακροχρόνια χρήση. Μπορεί να συνδυαστεί εξαιρετικά και να λαμβάνεται ταυτόχρονα με σκευάσματα γλυκοσαμίνης. Διάθεση: ICP, τηλ.: 210 9408880, www.avogel.gr

ΕΙΣΠΝΟΕΑΣ ΜΕ ΑΛΑΤΙ ΙΜΑΛΑΪΩΝ Αναπνεύστε ελεύθερα με το βραβευμένο εισπνοέα από υψηλής ποιότητας κεραμικό. Όταν εισπνέετε, η διερχόμενη υγρασία απορροφά μικροσκοπικά σωματίδια από το απίστευτα βιοενεργητικό και πλήρες από ορυκτά Αλάτι Ιμαλαϊων. Ενδείκνυται για λοιμώξεις/φλεγμονές ανώτερου & κατώτερου αναπνευστικού, για θεραπεία ρινίτιδας, αλλεργικού άσθματος, γρίπης, ιγμορίτιδας, κ.ά. Κατάλληλο για παιδιά. SALTIC PRODUCTS: τηλ.:210-9619081, 210-9619085, www.salticproducts.com Holistic Life 59

ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ. ΤΗΝ HOLISTIC LIFE ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΤΗ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΙΤΕ ΔΩΡΕΑΝ ΑΠΟ

924 ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ:

Νέος Κόσμος: Ιπποκράτειο Κέντρο Κλασσικής Ομοιοπαθητικής, Λ. Βουλιαγμένης

Σαλαμίνος 88 Κηφισιά: Ηλιοσταλα, Βασιλ. Όθωνος 41 ● Υγείας Χάριν, Γ. Δροσίνη

159 ● Sitaram, Μίλωνος 14 Παγκράτι: Παγκράτιον. Υμμητού 271 Ν. Φιλαδέλφεια:

7 ● Πράσινο Μήλο, Μακεδονίας 26● Βήμα, Χ.Τρικούπη 174 Κουκάκι: Αρτεμισία,

Αττική: Αθήνα: Εσσαίων Εκδόσεις -Βεΐκου 59, Κουκάκι ● Εκδόσεις Κέδρος, Έσο-

Οδοντιατρείο Σ. Τσιτσοπούλου, Θεσσαλονίκης 63 Πατήσια: ●Δ. Σταυρακάκης,

Παρθενώνος 3 Κυψέλη: Βιολογική Κυψέλη, Aγ. Ζώνης 40 ● Μελισσάνθη, Καυκά-

πτρο, Γενναδίου 3 ● Εκδόσεις Πύρινος Κόσμος, Ιπποκράτους 16 ● Βιβλιοπωλείο

Ιωκωβίδου 12 Πειραιάς: Ομακοείο Πειραιώς, Καραΐσκου 122 ● Πεντέλη: Γεώργιος

σου 142 ● Σπ. Βάγιας, Σποράδων 38 ● Λαγονήσι: Ι.Μωραϊτόπουλος, Λεωφ. Καλυ-

Πολιτεία, Ασκληπιού 1-3 ● Living Green, Χαριλάου Τρικούπη 33 & Ναυαρίνου ● Βι-

Λουκάς, Παπαφλέσσα 14 Περιστέρι: Ρένα Σιώζου, Χρ. Σμύρνης 16 Πετρούπολη:

βίων 178 ● Βιοεστία, Πιπίνου & Παπαφλέσσα 34 Λαμία:Βιοζήν, Ροζάκη Αγγελή 51

βλιοπωλείο Αιώνιος Ηνίοχος, Σόλωνος 97 ● Βιβλιοπωλείο Ιανός, Σταδίου 24 ● Εκδό-

Ιαθείην, Θράκης 138 ● Sharmila, Δωδεκανήσου 84 Πεύκη: Κέντρο Ολιστ. Ιατρ.,

Μαρούσι: «Βιο -Υγεία», Πλ. Ευτέρπης 3 Νέα Ερυθραία: Green Post, Τατοΐου 122

σεις Κρύων, Ιόφωτος 29 Ζωγράφου : Κύπρος, Μαικήνα 84 Κηφισιά: Τα σκαλάκια,

Λεωφ. Ειρήνης 20 Πλατεία Βικτωρίας: Γ. Ζωιτάς, Χέυδεν 21 ● Κώστας Βάσιας,

● Prasino biomarket, Τατοΐου 122 Ν. Ηράκλειο: Μορφέας, Αλεξάνδρου Διάκου 11

Αργυροπούλου 9 Μαρούσι: Ιανός (Golden hall) Υπόλοιπη Ελλάδα: Θεσσαλονίκη:

Αριστοτέλους 130 Π. Φάληρο: Κέντρο Ρεφλεξολογίας & Έρευνας, Αμφιτρίτης 28 ●

Ν.Ιωνία: Βιόπολις, Λ. Ηρακλείου 295 & Αγ. Σοφίας ● Ηλιορροή, Αγ. Φωτεινής 6 ●

Ιανός, Πλ. Αριστοτέλους 7, Μεταμορφώσεως 24 (Καλαμαρ.), 25ης Μαρτίου 45 (Ντε-

Natural Health Science, Πανδρόσου 31 ● Natural Health Science, Λεωφ. Αμφιθέας

Άρκευθος, Αγ. Φωτεινής 8 Ν. Κόσμος: Ciao Italia, Λ. Συγγρού 133 Ν. Σμύρνη: Εδέ-

πώ), Εμπορικο Cosmos ● Μπαρμπουνάκης, Αριστοτέλους 4 Έδεσσα: Βιβλιοπωλείο

78 & Ανδρομάχης 8 ● Studio Pilates Κύκλος, Τερψιχώρης 15● Ανθρώπινη Αρμονία,

σματα, Ατταλείας 2 ● Βιολογικός Θησαυρος, Ομήρου 71 ● Ναραγιένα, Ιωνίας 49 &

Δ. Τουφεξής, Εγνατίας 17

Αλκυόνης 32 Σαλαμίνα: Κέντρο Υγείας & Ευεξίας, Λεωφ. Σαλαμίνας 13 Υμηττός:

Σαρδεών ● Nature et Bio, Ελ .Βενιζέλου 51 Νέα Φιλαδέλφεια: Υγεία & Μακροζωία,

Ηλίου Χώρος, Λ. Ηλιουπόλεως 18 Χαϊδάρι: Έλενα Ζαβού, Σουκαντζίδη 11(Δάσος)

Λ. Δεκελίας 99 ● Μελισσοβότανο, Εθνικής Αντιστάσεως 109 ● Βιο-Αγαθόν, Πίνδου

● Πρότυπο Ιατρικό κέντρο, Αγων. Στρατοπέδου39 Χαλάνδρι: Π. Χρυσικού, 25ης

16 Ν. Ψυχικό: Λωτός, Γλαύκου 14 ● The wellness spa, Λ. Κηφισίας 164 Π. Ψυχικό:

Μαρτίου 33● Κέντρο Θεραπείας «Υγείας Ύδωρ», Μεσσηνίας 2●Ν. Ρωτσιάμης,

Νέα Αγορά, 28ης Οκτωβρίου 3Πατήσια: Ακρίταμο, Μ. Νομικού 9 ● Δωροθέα, Πα-

Β Ι Β Λ ΙΟΠΩ ΛΕΙΑ (17)

Γ ΥΜ ΝΑΣΤΗΡΙΑ (33) Αιγάλεω: Entasis, Θηβών 357 Αθήνα: Gene Kelly, Λ. Συγγρού 5 ● Holmes Place,

Αριστοφάνους 33● Αρμονική Ζωή, Γρίβα 23 Χολαργός: Κέντρο ολιστικής,

τησίων 203 ● Η φωνή της φύσης, Πατησίων 322 Πατήσια (Άνω): Το αλέτρι, Λεωφ.

Βουκουρεστίου & Σταδίου 4 (City Link) Βύρωνας: Kouros Fitness Club, Αναλήψε-

Μεσογείων 208 Ψυχικό: Μ. Κολυβάκη, Τζαβέλα 42Α

Ηρακλείου 31 Παγκράτι: Ciao Italia, Σπύρου Μερκούρη 4 ● Ε. Εξηνταβελώνη, Ευ-

ως 48 ● Byron Gym, Χειμάρας 19 Γλυφάδα: Iron Gym, Ανθέων 22 ● Gym Tonic,

Υπόλοιπη Ελλάδα : Αγρίνιο: Α. Σωτηροπούλου, Μακρή 1 Άργος:Ε. Γεωργίου,

φρονίου 69 Π. Φάληρο: Βιολογικός Κύκλος, Τρίτωνος 35-37 ● Βιολογικός Κύκλος,

Λεωφ. Βουλιαγμένης 96 Ελληνικό:Aκαδημία Aikido, Θράκης 30 Ηλιούπολη: Latin

Διον. Σολωμού 2 Αρτα: Αντώνης Παππάς, Σκουφά 148 Αρτέμιδα: Vitality Αγ. Γερα-

Αγ. Βαρβάρας 45 ● Βιόκηπος, Αχιλλέως 72 & Λεωφ. Αμφιθέας Πειραιάς: Ozone

Show dance studio, Μ. Αντύπα 20 ● Άθλος, Ηρούς Κωνσταντοπούλου 27 ● Sports

σίμου 11 Βόλος: Γ. Αργυροπούλου, 28ης Οκτωβρίου 41 Γιαννιτσά: Ε. Μπουγούδη,

Market, Ραιδεστού 225 &Σπάρτης ● Μανδραγόρας, Δ. Γούναρη 14Α ● Βιοπαράδοση,

club, Ποσειδώνος 20 ● City Ladies, Ρήγα Φεραίου 7 Καλλιθέα: Φιλοσοφική ένωση

ρεφλεξολόγος, Καράιτση 4 Γύθειο: Ευεξία, Πλ. Μαυρομιχάλη Δράμα: Studio yoga,

Μ. Χατζηκυριάκου 112Περιστέρι: Ηλίανθος, Παρασκευοπούλου & 25ης Μαρτίου

Δράκος – Αετός, Σοφοκλέους 37 Καρέας: Καισάρειον, Βρυούλων & Κλαζομενών

Προφ. Ηλία 4 Ελευσίνα: Δημήτρης Καλιαντάς, Κελεού 32 Ζάκυνθος: Α.Μπράτης,

Πόρτο Ράφτη: Verde Natural, 37χλμ Λεωφ. Π. Ράφτη Σπάτα: Bioplus, Δημ.Χρ.

Κρυονέρι:Αίαντας, Λεωφ. Κρυονερίου 53 Ν. Σμύρνη: Corpus Gym 1, Αγ. Σοφίας

Αρχιεπισκ. Δημητρίου 1 Ηγουμενίτσα :Κυλικείο/Β’Ενιαίο Λύκειο(Λαδοχώρι) Θεσ-

Μπέκα 98 Φιλαδέλφεια: (Άνω) Βιο-οξυγόνο, Αγ. Τριάδος 7 Χαλάνδρι: Παν Άγα-

13 ● Aloe Fitness, Αιγαίου 77 ● Shape, Ελ Βενιζέλου 5Α ● Studio,Ιωνίας 1 ●Reflex

σαλονίκη: Κ. Οικονομίδης, Ανδριανουπόλεως 57 ● Foot Analysis, Πλούτωνος 27

θον, Γρ. Γυφτοπουλου 14 ● Αμάραντο, Αριστοφάνους 33 & Θέτιδος 1 ● Αμάραντο,

Gym, Διγ. Ακρίτα 37 ● Εν Σώματι, Αρτάκης 135 ● Σύλλογος Ται Τσι, Θράκης 30

● Enter Pilates, Εξαδακτύλου 4 ● Δ. Κατσουπάκης, Γαμβέττα 128 ● Anahata Yoga

Αριστείδου 1 & Πεντέλης 34 ● Mondo biomarket, Αποστολοπούλου 59Β ● Κήπος

Πατήσια: Corpus Gym, Ιαλεμού 48 Περιστέρι: Health & Fitness, Αγ. Ιερόθεου 46Β

studio, Βησσαρίωνος 2 ● Βήμα Υγείας, Εγνατία 119 ● Ίσις, Αγ. Σοφίας 39 ● Bico

Αγγέλων, Χίου 18 ● Prasino Biomarket, Λεωφ. Πεντέλης 97 Χολαργός: Βιολογικός

Π. Φάληρο: Υγεία & Διάπλαση, Μ. Μπότσαρη 26 ● Reaction Fitness club, Αγ. Βαρ-

Life, Γρ. Λαμπράκη 16 ● Σ. Καπανίδης, Πασαλίδη 53 (Καλαμαριά) ● Π. Yates, Ανοί-

Κύκλος, Περικλέους 20 ● Mystic Pizza, Σαρανταπόρου 1 ● Αικ. Λουκοπούλου, Με-

βάρας 102 ● Physical Gym, Ζησιμοπούλου 64 ● Peak Fitness, ζησιμοπούλου 68 ●

ξεως 3 ● Κέντρο βιοσυντονισμού Θ. Χασιώτη, Βας. Όλγας 164 ● Σ. Καπανίδης,

σογείων 242 Ψυχικό: Α. Γρυλλάκη, 28ης Οκτωβρίου 4

Sportesse, Αγγελίδου 19 Χαλάνδρι: Health studio, Εθν. Αντιστάσεως 84 Κέρκυρα:

Ασαλίδη 53, Καλαμαριά ● Όμιλος Γουσού Αινείας (Ν. Μηχανιώνα) ● R. Smith, Κο-

Υπόλοιπη Ελλάδα: Αγρίνιο: Με το Νι & με το Σίγμα, Μπαϊμπά 2 Αίγινα: Το Αρ-

Fitness & Fun, Εθν Οδός Παλιοκαστρίτσας (Αλυκές) Λάρισα: Escape Gym, Ραιδε-

ρυτσάς 20, Καλαμαριά ● Πηγή Ζωής, Μ. Μερκούρη & Αλλατίνη● Ιατρικό Διαβαλ-

χονταρίκη, Σπ. Ρόδη 16 Αλεξανδρούπολη: Βιογαία, 14ης Μαΐου & Παλαιολόγου

στού 1 Χαλκίδα: Body Soul Health club, Αργυροκαστρίτου 4

κανικό (Inn Roubino), Ασκληπιου 10 (Πυλαία) ● Τακίδης Ν., Ανθαίων 18Α (Περαία)

● Δερμενούδη Αυγή, Ίωνος Δραγούμη 7 ● Η Παράδοση, Αίνου & Μαζαράκη ● Β.

● Α, Φιλίππου, Χαλκέων 29 ● Life Therapy Academy, Αιγαίου 54 & Θερμαϊκού ●

Κεπεσίδης, Ρόδου 13 Άνδρος: Ανδριακόν, Γαύριο Καραβοστάσι Βέροια: Άρωμα

Ελλ. Ινστ. Κρανοϊερής Θεραπείας, Β. Αδαμίδου 16β ● Ομοιοπαθητική Εστία, Γ. Λα-

ζωής, Εμ. Ζάχου 18● Βιοmamas, Μαυρομιχάλη 8 Βόλος: Βιοτροφή Πηλίου, 28ης

μπράκη 201 ● Iasis, Κύμης 19, Βυζάντιο, Καλαμαριά ● Ο.Ακτσουρίνα, Πολυτεχνι-

Οκτωβρίου 38 ● Θ. Καραγιάννη, Αλεξάνδρας 159 ● Υγεία, 28ης Οκτωβρίου 159 ●

Αττική: Αθήνα: ΔΗΩ, Αριστοτέλους 38 ● Σύλλογος Ομοιοπαθητικών Ελλάδος, Λ.

είου 3 (Θέρμη) ● Ν. Καρατσουϊράκης, Κρίτωνος 13 ● Μούμου Ε., Ορέστου 33 ●

Πράσινη Αγορά, Γ. Κάρταλη 97 Δράμα: Βιογεύσεις, Ηφαιστίωνος 12 ● Η Φύση, Εμμ.

Βουλιαγμένης 159 Ίλιον: ΚΕΑΝ, Πατρόκλου 57 Πολύγωνο: Σύλλογος Ελλήνων

Armonia Yoga , Κέρκυρας 8, Καλαμαριά Κατερίνη: Κ. Φυτόπουλος, Νικομηδείας

Παππά 2Α ● Η Φύση, Προύσσης 15 ● Ορεκτικό, Γ. Παπανδρέου 30 Ηράκλειο Κρή-

Ρεφλεξολόγων, Σπαθάρη 2 Εύβοια: Σύλλογος Ενεργειακής Συντονιστικής, Εθν.

74 ● Αικατερίνη Τσουκλή, Αγ. Λαύρας 37 Κέρκυρα: Γ. Μουζακίτης, Βελισσαρίου

της: Το πράσινο καλάθι, Εθν. Αντιστάσεως 13 ● Biosante, Ανδρ. Παπανδρέου 5 Θεσ-

Αντιστάσεως 30 (Νέα Αρτάκη)Υπόλοιπη Ελλάδα:Θεσσαλονίκη: Σύλλ. Υποστηρι-

40 ● Χρήστος Κόντης, Δελβινιώτη 6-8 Κοζάνη: Η πρόοδος, Μακρυγιάννη 7 Κρήτη:

σαλονίκη: Vita4you, Γ, Γεννηματά 54Α, Καλαμαριά ● Green House, Μ. Καλίδου 108

κτών Προληπτικής Ιατρικής, Βενιζέλου 45 Λαρίσα: Κ.Ε.Π, Πλατύκαμπος Λάρισας

Χ. Υφαντής, Σφακίων 32Α(Χανιά) ● Εμμ. Πατεράκης, Σμύρνης 33 (Ηράκλειο) ●

(Καλαμαριά)●Π. Παναγιωτίδης, Σουμελά 35 ● Βοτανοπωλείο ο Νίκος, Κομνηνών 32

Λεβίδι: Σύλλ. Ομοιο/ικών Ελλάδος

Εμμ. Πατεράκης, Λ. Κνωσσού 270, (Ηράκλειο) ● Μ. Καραβαλάκη, Νικ. Πλαστήρα

● Lady Green, I. Ντεκά 7● Το Ελληνικόν, Βατικιώτου 28 ● Το Ελληνικόν, Σοφούλη

46 (Αγ. Νικόλαος) Λάρισα: Κέντρο Εναλλακ. Αγωγών, Ανθίμου Γαζή 1 ● Βασιλική

34, Καλαμαριά ● Μαλλιάρης παιδεία, Δ. Γούναρη 39 ● Το Βάλσαμο, Χαλκέων 16 ●

Μακρίδη, Ρούβελτ 24 ● Εκπαιδευτήρια Μακρίδη, Ηπείρου 98 ● Δημ. Παπαστεργίου,

Ζωή & Υγεία, Τσιμισκή 120 ● Ζωή & Υγεία, Καρδίτσας 8 ● Botanica, Αλ. Σβώλου

Παπαναστασίου 98 ● Π. Κράχτης, Ηλιοδώρου 8 Λακώνία: Ι. Γκιουλέκα, 5ης Μαΐου

46 ● Βιβλιοπωλείο Ψάρας, Φιλικής Εταιρείας 39 ● Tre Marie: Π.Π. Γερμανού 13 ●

Αττική: Αγ. Ανάργυροι: Π. Μυλωνάς, Ευβοίας 4 Αγ. Βαρβάρα: Τρόπος του λέγειν,

109 Λευκάδα: Νέκταρ & Αμβροσία, Δ. Καλυβιώτη 6 ● Α. Λεουτσέα, Βαλαωρίτου

Greenday organic beauty salon, Π. Ιωακείμ 10 ● Το Κρίταμο, Κλεισούρας 8 ● Επι-

Προβελέγγιου 20 Αγ. Δημήτριος: Σχολή Αυτογνωσίας – Αλ. Ασημακοπούλου 9● Γ.

Αριστοτέλους 18 ● Ε. Τσερέ, Μελά Ιωάννη 22 Μεσολόγγι: Σαγήνη, ΠλώσταιναΝε-

στροφή στη φύση, Μεγ. Αλεξάνδρου 31, Εύοσμος ● Βιο Θυσαυρός, Αν. Θράκης 44,

Παντούλας, Αγ. Διονυσίου 4 ● Κέντρο Ιόχρουν Δικτύου, Εθνομαρτύρων 61 Αιγάλεω:

ράιδα:Σταυράκη Μ., σκοπάδων 7 Ορεστιάδα: Simillimum, Κωνσταντινουπόλεως

Τούμπα ● Εν Ζωή, Σόλωνος 36 ● Global Bionatura, Ελ. Βενιζέλου 104, Νεάπολη ●

Ανάπτυξη, Αγ. Μαρίνης 3● Β.Μωυσίδης, Ταϋγέτου 12 Ανάβυσσος: Holistic fertility

202 Πάτρα: Hatha yoga & pilates studio, Κερύνειας 16●Λαδικός Ν., Κωστή Παλαμά

Περί φύσεως, Επιδαύρου 9, Τούμπα ● Οι θυσαυροί της φύσης, Ναυπλίου 27, Κ. Τού-

Άνω Πατήσια: Αιών, Αγίας Λαύρας 21 Άνω Πετράλωνα: Studio Yoga, Δρυόπων

72β (έξω Αγυιά) ● Βιοανίχνευση, Σακελαρίου 4 ● Πτολεμαΐδα: Κέντρο ρεφλεξολο-

μπα ● Ωμέγα 3, Αλ. Παραφεντίδου 13, Πυλαία● Καφές Ερκέκογλου, 28ης Οκτωβρί-

20 Άνοιξη: Aqua Life, Αγ. Αθανασίου & Σουλίου 17 Αθήνα: Διαγνωστική έρευνα,

γίας, Αδαμοπούλου 3Ρόδος: Κέντρο αποκατάστασης, Αλ. Παναγούλη 16 Τρίκαλα:

ου 60, Καλοχώρι ● Ψίθυρος, Καρακάση 27 ● Ζωτικότις, Αγ. Δημητρίου 160 ● Ισις,

Γ Σεπτεμβρίου 167 ● Tai chi Chuan, Πολυκλείτου 1 & Βύσσης ● Β. Αννίνου,

Άκρων Ίαμα, Βύρωνος 12 ● Ομακοείο Τρικάλων, Κεφαλληνίας 21 ● Αρετή Γρηγο-

Αγ. Σοφίας 39 ● Flora mama, Αλ. Παπαδιαμάντη 14 ● Βιο-πορεία, Αναλήψεως 17 ●

Ευρυδάμαντος 18 ● Ι. Ζωιτάς, Χέυδεν 21●Κ. Πίσσιος, Ευνειδών 11 (Γκάζι)● Δ.

ρίου, Κρινιτσα 18 Χαλκίδα: Ι. Παύλου, Ελ. Βενιζέλου 43●Α. Βοκορόκου, Φαβιέρου

Σουσάμι άνοιξε, Ιουστινιανού 33 ● Λεβέντης, Κασσάνδρου 151 ● Μάνα Γη, Κίμωνος

Μαγκλάρα, Καυκάσου 142-144●Γ. Αργυρέας, Κορδιγκτώνος 33●Διώνειο θεραπευτικό

43 Χανιά: Χ. Μπιτζανάκη, Στρ. Τζανακάκη 21Χίος: Κ. Λυμνούδη, Αγ. Σπετσών 1

Βόγα 52 ● Εντελβάις, Λασσάνη 4 ● Βιολογικόν, Μιαούλη 27 ● Γαία, Π. Ιωακείμ 13

κέντρο, Παρορίτη 2-4 ● Κ. Λιάτσικος, Καισαρείας 7-9●Bhavana, Αιόλου 43●Life up,

● Ίριδα, Κουντουριώτη 36

● Ευζωϊα, Αλ. Σβώλου 6 ● Μάνα εξ ουρανού, Φιλιππουπόλεως 44, Αμπελόκηποι ●

Ε Ν Ω ΣΕΙΣ / ΣΥΛΛΟΓΟ Ι (8)

Ι ΑΤ Ρ Ε Ι Α / ΣΧΟΛΕΣ / ΘΕΡ. ΚΕΝΤΡΑ (190)

Ιδρομενέως 112 ● Κ. Βάσσιας, Αριστοτέλους 130 ● Vitality, Παπαδιαμαντοπούλου 52 ● Ομακοείο Αθηνών, Αινίανος 6 ● Κέντρο Έρευνας και Εφαρμογής Βελονισμού, Αλκμάνος 2 & Παπαδιαμαντοπούλου ● Theano, Καλλιδρομιου 45 ● Μαργαρίτα

Κ ΑΤΑ ΣΤ Η Μ ΑΤΑ ( 3 2 9 )

Βιοπωλείον, Φιλίππου 37, Περαία ● Οικολογία, Ζωή γεμάτη υγεία, Μερκουρίου 10, Ντεπώ ● Μ. Σαβίδου, Μαυρομιχάλη 59, Πολίχνη ● Aqua Vero, Μακρυγιάννη 15, Ηλιούπολη ● Βιο Ζωή, Καραολή & Δημητρίου 175Β, Εύοσμος ● Το χοντρό μπιζέλι,

Παπαδημητρίου Boulenger, Ηροδότου 19 ● European Institute of Oriental Medicine,

Αττική: Αγία Παρασκευή: Ναραγιενα, Αιγαίου Πελάγους 85 Άγιοι Ανάργυροι: Πα-

Κ. Παλαμά 12Α, Φύλιρο● Βιοιδέα, Επ. οδός Ωραιοκάστρου Θεσσ/κης 115Α ● Το

Ερμού 86, Πλ. Μοναστηρακίου ● Zen me, Σκουφά 73 ● Ε. Μουντάκη, Σκουφά 41,

ράδοση, Σοφ. Βενιζέλου 68 Αιγάλεω: Ζέα, Δημοκρατίας 10 ● Life Shop, Ιερά οδός

μαγαζάκι της Σοφίας, Εθν. Αντιστάσεως 88, Εύοσμος ● Βοτανολόγιον, Εθν. Αντιστά-

Κολωνάκι Αλσούπολη: Athens massage & Yoga Academy, Μητσαίων 19, Ακρόπολη

242 ● Ελιξήριο, Ιερά οδός 273 Αθήνα:Lacandona, Ηπίτου 4 ● Athinarom, Ραβινέ

σεως 27, Αμπελόκηποι ● Ελλήνων γεύσεις, Γ. Αγγέλου 5, Χαριλάου ● Εστιατόριο

Αλσούπολη: Pure joy, Κασταμονής 148 Αμπελόκηποι: Μιχαλάκη, Κηφισίας 38●

5 ● Ζάχαρη & Αλάτι, Βαλτετσίου 47 ● I Love bio, Υψηλάντου 24 ● Δ. Μαγκλάρα,

Inn Roubino, Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης, Ασκληπιού 10, Πυλαία Θήβα:

Guru ram das ashram, Δημ. Σούτσου 48 ● Antimosking Health center, Κηφισίας 71

Δημοκρίτου 13 ● Ιπποκράτιος Διατροφή, Λ. Συγγρού 3 ● Γαίας Δώρα, Βαλαωρίτου 4,

Ηλιακτίδα, Δημοκρίτου 6 Ιωάννινα: Φύση & Ζωή, Φ. Τζαβέλλα 2 ● Φύση & Ζωή,

● Be yourself, Κορινθίας 2 ● B. Γενίτσαρης, Βελεστίνου 19 Αργυρούπολη: Surya

Κολωνάκι ● Το μήλο, Αιόλου 102 ● Κ. Φράγκου, Χατζηχρήστου 8 (Ακρόπολη) ● Βι-

Αρχ.Μακαρίου & Μπακογιάννη Καβάλα: Πηγή Ζωής, Αμυντα 26 ● Bio bio, Βενιζέ-

Bali Yoga, Εθν. Μακαρίου 113α ● Μ. Κοντογιώργη, Ζαλόγγου 5●Ε. Καραμάνη

οφώς, Πανεπιστημίου 58 ● Τέσσερις Εποχές, Νίκης 30 ● Health Food Store, Γέλωνος

λου 45 Καλαμάτα: Το άνθος της Ζωής, Ψαρρών 148 ●Βοτανοπωλείο, Αριστομένους

Σκαρπαθάκη, Κολοκοτρώνη 79 ● Ιωάννης Πολυακταρίδης, Θήρας 14 ● Κυριακίδης

1 & Δεινοκράτους, Κολωνάκι ● Οικοζήν, Εμμανουήλ Μπενάκη 26 ● Διατροφολο-

109 ● Βοτανοπωλείο, Αμφειας 7 Κατερίνη: Bio Cafe Fresco, 25ης Μαρτίου 5 ●

Studies, Ιτέας 14 ● Anahat yoga center, Ολυμπίας 16 Αχαρνές: Ε. Μπόρση, Πάρνηθος

γική Θεραπευτική, Πατησίων 24 ● Οικολόγοι Ελλάδας, Πανεπιστημίου 57 ● ITME,

In Vivo, Εθν. Αντίστασης 15 Καρδίτσα: Πράσινη γωνιά, Διάκου 15●Το Βάλσαμο,

108 Βούλα: Ο. Κυριακού, Γ. Παπανδρέου 5 Βουλιαγμένη: Ε. Αγγελοπούλου,

Μιχαλακοπούλου 145 ● Ακρίταμα, Μιχαήλ Νομικού 9 ● Εστρέλα, Δημητρίου Σού-

Δημοτική αγορά Ι (7) Καστοριά: Σπιτικό, Ορεστίων 25 Κέρκυρα: Φυσικές επιλογές,

Θησεώς 30 Βύρωνας:Kouros, Αναλήψεως 48 ● Γαλάτσι: Zen me, Σκουφά 73 ● Β.

τσου 18 ● Kannabishop, Χαριλάου Τρικούπη 24 ● Βιολογικός Κύκλος, Ακαδημίας

Λεωφ. Αλεξάνδρας 40Γ ● Οικοζωή, Ι. Θεοτόκη 104 ● Καφέ Κοχλίας, Ελευθερίας

Μαυρομάτης, Ανταίου 44 Γλυφάδα: Ναύς, Αλκιβιάδου 8 ● LXP Medical Clinics, Α.

84 ● Άντα, Ζήνωνος 18 ● Βίου Αγαθά, Β. Αλεξάνδρου 5 ● Άρκευθος, Γ Σεπτεμβρίου

16, Λιστόν Κεφαλονιά: Σταμούλης Κυριάκος, Αντώνη Τρίτση 3 ● Ιοnian Eco, Χ.

Μεταξά 34 ● My Pilates, Γούναρη 39 & Κωνσταντίνου Αθανάτου 1, (Άνω Γλυφάδα)

83, Πλ. Βικτωρίας ● Το περιβόλι της Οικολογίας, Μεταξά 13-15, Εξάρχεια Αιγάλεω:

Ιγγλέτση 1 Κόρινθος: Ρίζα, Κολοκοτρώνη 45α (Λουτράκι) ●Αμάλθεια, Αδειμάντου

● Planet world, Αθ. Διάκου 24 ● The pilates room, Μετσόβου & Πατρών 55 ●

Life Shop, Σμύρνης 12 & Θηβών 382 ● Άρκευθος, Μάρκου Μπότσαρη 25 ● Άλιμος:

38 Κομοτηνή: Βιοπαράδοση, Κούλογλου 2-4 Κρήτη: Οικολογικόν, Δημοκρατίας 9

Μηνάς Ρηγάτος, Σωκράτους 2 & Αγ. Νικολάου Ελευσίνα: Φωτοανέλιξις, Ερμού 88

Kitchen Bar, Μαρίνα Αλίμου ● Τα δώρα της Φύσης, Πινδάρου 5 ● Αμπελόκηποι:

(Ιεράπετρα) ● Λαμία: Φροντίδα plus Bio, Παλαμά 5 Λάρισα: Γκουντοβάς, Νικοτσα-

Ελληνικό: Λ.Σκλαβενίτη, Ριζούντος 67 Ηλιούπολη: Δ. Παπαβασιλείου, Ιασωνίδου

Βανίλια-Κανέλα, Λ. Ριανκούρ 71-73 Άνοιξη: Λωτός, Λεωφ. Μαραθωνος 49 Άνω Πε-

ρά 6 ● Φύτρο, Μανδηλαρά 13 ● Πρόπολις, Παναγούλη 19 ● Βιόκηπος, Κουμουνδού-

46 (Ελληνικό) ● Πολυχώρος Ομοιοπαθητικής Αθηνών, Περικλεόυς 2 Ηράκλειο:

τράλωνα: Βιοδιατροφή, Δρυόπων 21 Αργυρούπολη: Παραδοσιακή Ολύμπου, Κύ-

ρου 18 ● Το μέλι, Παπασταύρου 1 ● Το Ρόδι, Ηρώων Πολυτεχνείου 69 ● By Nature,

Αργώ, Λ. Ηρακλείου 508 ● Π. Παπαδοκωτσόλη, Τζουμάγιας 6 Θησείο: Ακαδημία

πρου 56●Δ. Κλείτσα, Δ. Ακρίτα 9 ● Μανουτα, Χρ. Σμύρνης 23 Αχαρναί: Εύα Αθα-

Νικοτσάρα 7 Μεσσηνία: Ξενώνας Εποχές, Αμπελιώνα, Πέτρα Μεσολλόγι: Κοχλίας,

Αρχαίας Ελληνικής & Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής, Αμφικτύονος 12 Ιλίσια:

νασιάδη, Θερμοπηλών 4 Βάρη: Σπάσε το Ρόδι, Νάσσου 1Α Βούλα: Βιολογικό χωριό,

Λόρδου Βύρωνος Μυτιλήνη: Ροδιά, Ερμού 35 ● Μυρτιά, Αγ.Θεράποντος 22 ● Μο-

Ελληνική Ομοιοπαθητική Ιατρική, Παπαδιαμαντοπούλου 4 Καλλιθέα: Π. Φωτάκη,

Αγ. Ιωάννου 28 Βριλήσσια: Αγνή Γη, Λεωφ. Πεντέλης 104 Βύρωνας: Γεύσεις Ζωής,

ναστιρλή Δωροθέα, Πιττάκου 9 Ναύπλιο: Χύμα & Τσουβαλάτα, Άργους 2●Βιοζην,

Ελ. Βενιζέλου 142 Κ. Χαλάνδρι: Shantom, Τριπόλεως 35Α & Ευβοίας Κηφισιά:

Χρ. Σμύρνης 57 Γέρακας: Bio Μελισσάνθη, Λ. Μαραθώνος 176●Therapy shop, Λ.

Ροζάκη Αγγελή 51●Βιο...λογικό, Αρια Ναυπλίου Ξάνθη: Ν.Γκοροπας, Δαγκλή &

Anima Mera, Δροσίνη 10 ● Ακαδημία Αρχαίας Ελληνικής & Παραδοσιακής

Μαραθώνος 139 Γαλάτσι: Θησαυρός Υγείας, Παπαφλέσσα 26 & Τραλλεών ● Αιντα

Καραολή● Σ. Βαρσάμη, Πλάτωνος 10● Γαία, Δαγκλή 5 & Τσιμισκή Ορεστιάδα: Α.

Κινέζικης Ιατρικής, Σωκράτους 24 ● Mind & Body, Δροσίνη 5 ● Κέντρο Λωτός,

Καρρά, Σκιάθου 136 Γλυφάδα: Levanda shop, Σμύρνης 17 ● Βιολογική Αγορά, Δημ.

Γραμματή, Αναγεννήσεως 137 Πάτρα:Ecoshop, Θερμοπυλών 68 ● Olympico Cafe,

Μακεδονίας 14 Κυψέλη: Φύσης Μέθοδοι, Ύδρας 24 Μαρούσι: Δ. Τσουκαλά, Βασ.

Γούναρη 144 (Άνω Γκυφάδα) ● Kampos Biomarket, Αρτέμιδος 9 & Λαοδίκης, Πλ.

Γοργοποτάμου & Ελευθερίας ●Μαλλιώρης, Βότση 26● Botanica, Ρήγα Φεραίου 37

Αλεξάνδρου 16Α ● Γ. Λεκάκης, Πετρούτσου 25 & Αρτέμιδος ● Aesthetica, Αρμοδίου

Εσπερίδων Δραπετσώνα: Στάση Ζωής Αγ. Παντελεήμονος 59 Δροσιά: Ταξιάρχης,

● Αγρίλι, Γούναρη 142 Πάρος: Bioshop, Παροικιά ● Λάμπρου Ιουλία, Παροικία,

8 & Π. Κυριακού Μέγαρα: Θανάσης Μπεκιάρης, 2οχλμ Λεωφ. Αλεποχωρίου

Λεωφ. Δροσιάς Σταμάτας 60Ελληνικό: Λέων, Λ. Βουλιαγμένης 43-47 Ζωγράφου:

Πήλιο: Ηλιαχτίδα, Ζαγορά, Ρήγα φερραίου 10 Πύργος: Ίαμα, 28ης Οκτωβρίου 50

Μεταμόρφωση: Νίκος Γεραμάνης, Δεληγιάννη 17 & Γ. Παπανδρέου Νέος

Βιολογική αγορά, Ξενάρχου 1 ● Το μικρό πευκοδάσος, Αλ. Παναγούλη 25 ● Ηλιού-

● Βιόκυκλος, Κοκκίνου 15 Ραφήνα: Βιολογικά Μάντζιος, Αντωνιάδη 6 Ρέθυμνο:

Κόσμος: Β. Αννίνου, Ευρυδάμαντος 18 Νέο Φάληρο: Bodynamic, Ελ. Βενιζέλου

πολη: Το φασολάκι, Σοφ.Βενιζέλου 32●Νέα Ζωή, Πρωτοπαπά 38 ● Μυρσίνη, Σοφ.

Αμάλθεια, Οικ. Αγ. Δημήτριος ● Β. Πλεύρη, Ηγ. Γαβριήλ 26 ● Bio-rythm, Κ. Γι-

6 Νέο Ψυχικό: Κέντρο Υγείας & Εναρμόνισης – Γρ. Ξενοπούλου 3Α ● Το φως,

Βενιζέλου 145Α Ηράκλειο: Bioart, Λ. Ηρακλείου 408●Biomarket, Λεωφ. Πλαπούτα

αμπουδάκη 32 Ρόδος: Ηλιόκηπος, Κορδιγκτώνος 49 ● Το πανέρι, Π. Μελά 17 ●

Αδριανείου 13 ● Ευζην, Λεωφ. Μεσογείων 259 ● The wellness spa, Λεωφ. Κηφισίας

94 Θησείο: Παιώνια, Πουλοπούλου & Αμφικτίονος 12 Ίλιον: Βιότευμα, Μενελα-

Βιο-υγεία - Βιο οικολογία, 28ης Οκτωβρίου 18 Σάμος: Βιο-Σάμος, Καρλόβασι Σέρ-

164 Νίκαια: Πόπη Ρεμούνδου, Καραϊσκάκη 67 Νέα Ερυθρέα: HelpCure, Αναξαγόρα

ου 132 Ιλίσια: Αλόη, Παπαδιαμαντοπούλου 50 ● Βιολογική Αγορά, Ξενάρχου 1

ρες: Bioshop, Υψηλάντου 1 ● Βιοτροπο, Κωνσταντινουπόλεως 13 Σητεία: Βιοκύ-

13 Νέα Ιωνία: Ε. Λουσή, Αλαμάνας 7 Ν. Σμύρνη: Ι. Καραΐσκος, 25ης Μαρτίου 4

Καισαριανή: Δρυάς, Ευφρονίου 69 ● MobilePro, Λυδίας 32 Καλλιθέα: Άρκευθος,

κλος, Αν. Παπανδρέου 5 ● Κρητών γη, Φουνταλίδου 29 Σύρος: Ευεξία, Σταματίου

● MRF Μάγνης Ξενοφών, Ελ. Βενιζέλου 112 ● Σπύρος Δημητράκουλας, Ιωνίας 6

Γρυπάρη 138 ● Πιπερόριζα, Δημητρακοπούλου, 87 Κερατσίνι: Βιοπαντοπωλείο, Λ.

Πρωΐου 51 Τρίκαλα: Βιόκοσμος, Γλαδστώνος 13 ● ΜουσειοΓεύσεις , Στρ. Σαράφη

60 Holistic Life

43 Χαλκίδα: Βάλσαμο, Ωρίωνος 31 ● Τσιριώτη Βασιλική, Νοταρά & Τομπάζη

Μ. Αντύπα 4 Ν. Μάκρη: Δημητροπούλου - Ζαχαράκη, Ν. Πλαστήρα & Σαράφη

Α.Ζιώγα, Σαρανταπόρου 1 ● Ν. Τριανταφύλλου, Αγ. Λαύρας 2 Κέρκυρα: Χ. Πανδή, Σολω-

Χανιά: Κοιλάδα των Ρόδων, Σφακίων 32 ● Eco Forum, Δευκαλίωνα 5 ● Κτήμα

19 Ν. Σμύρνη: Δ. Μώρου, 2ας Μαϊου 26 ● Γ. Ψάλτης, Ελ. Βενιζέλου 43 ● Μ.

μού 2 ● Η. Μπουζούκη, Στ. Δεσύλλα 16 ● Ν. Μπουζούκης, Σαμάρα 7-9 ● Πολέντα Σταύ-

Δασκαλάκη, Κυδωνίας 144 ● Γαία, Δημητρακάκη 2 ●Γαία, Πάροδος Λεωφ.Κ.

Σκιαδαρέση, Ομήρου 5 Νίκαια: Ε. Αδάμον, Κουταΐση 23 ● Κατσίβελας, Παύλου

ρου, Δονάτου Δημουλίτσα 20 ● Σ.Κοσκινάς, Ι. Ανδρεάδη 28 ● Σ. Καβαδά, Ευγ. Βουλγάρεως

Καραμανλή 86

Μελά 4 ● Χρ.Βουγιουκλάκη, Λαοδικείας 33 ● Αν. Ιωνά, Ν. Μπελογιάννη 81 Ν.

66 ● Μ. Αργυρού Βαλμά, Λ. Αλεξάνδρας 32Β ● Β. Βασιλείου, ρ. Φιλλύρα 2 ●Χ. Βρεττού,

Ιωνία: Β. Μαυρίδης, Λ. Ηρακλείου 212 ● Σταύρου Αντ. Πάστρα, Χρυσ. Σμύρνης

Πλ. Γ. Θεοτόκη 9, ● Ν.Τριβιζάς, Ευγ. Βουλγάρεως 73 ● Μ.Γρίμμα, Πλατεία Θεοτόκη 29 ●

ΦΑ Ρ ΜΑΚΕΙΑ (347)

3 ● Αικ. Ισοπούλου, 28ης Οκτωβρίου ● A. Brosio, Παλαιολόγου 2 & Τενέδου

Αλεξάκη, Κοντόκαλι Κεφαλλονιά:Β. Κωσταντάτος, Σιτεμπόρων 56 Κιάτο:Φ. Σκαρμούτσου,

● Πάστρας Σ., Χρυσ. Σμύρνης 3 ● Γ. Περγαντά, Μεσολογγίου 46 ● Μοσχοβης

Εθν. Οδός Αθηνών-Πατρών 20 (Κ. Διμηνιό) ● Π.Δεληγιάννης, Εθν. Αντίστασης 20 Κιλκίς:

Αττική Αγ. Ανάργυροι: Δ. Πανταζής, Ν. Πλαστήρα 102 ● Μαντζάκου Καρα-

Χ., Ελ. Βενιζέλου 22 ● Κ. Μυλωνά, Λυκούργου 35 Ν. Κόσμος: Ν. Βασιλειάδη,

Δ.Αγαθόπουλου, Αγ. Γεωργίου 5 Κοζάνη:Ε.Λαμπρέτσα, Δημοκρατίας 1 ● Μουσαφειροπού-

στατήρη Αναστασία, Κεφαλληνίας 98 Αγ. Αντώνιος: Τσέρτου Γιούλα,Βασ. Αλε-

Λυσιμαχίας 24-26 ● Ηλ. Κουτσογιάννης, Αμβρ. Φραντζή 31 ● Π. Κασαρτζιάν,

λου, Μεθώνης 1●Ε.Σφηκα, Πλ. Λεσσάνης 16 Κομοτηνή: Σ. Μωΐδου, Φ. Εταιρείας 57 ● Θ.

ξάνδρου 46 Αγ. Βαρβάρα: Γ. Σπανόπουλος, Ελ. Βενιζέλου 140 ● Δ. Διμε Σια

Ευρυδάμαντος 9 Ν. Ψυχικό: Ε.Παπαδοπούλου, Αγ. Γεωργίου 66 ● Σώρη Ελ.,

Ιγγλεζοπούλου, Λεωφ. Ηρώων 5 ● Κ. Καλούδη, Ορφέως 28 Κόρινθος: Γ. Μαμαλουκάς, Σωτ.

Ο.Ε.,Μεσογείων 5 Αγ. Δημήτριος: Μήτσου Ευσ., Παπάγου 43 Αγ. Ελευθέριος:

25ης Μαρτίου & Ξάνθου 1 ● Τζ. Ταλαρούγκα – Κατσώλα, Γεωργίου Βλάχου 37

Πυλαρινού 72 ● Α. Κριεμπαρδη, Εθ. Αντιστ 93 Λειβαδιά: Σ. Πολυτάρχου, Μποφίδου 4 ● Ε.

Στέφανος Κάγιος, Τσούντα 43 Αγ. Παρασκευή: Γ. Κούτση, Αγ. Ιωάννου 36●Π.

Πατήσια: Α.Ροκανά, Πατησίων 284 ● A. Παπαδοπούλου, Ζυμπρακάκη 66-68 ●

Μελέτη, Γεωργαντά 26 Λάρισα: Γ. Κουτσούκης, 31ης Αυγούστου 10 ● Ν. Παπαγεωργίου,

Ρομπολά, Λεωφ. Μεσογείων 318 ● Ν. Χούντας, Μεσογείων 535 ● Μουζά Αικ.,

Χ.Παπαδοπούλου, Πατησίων 300 ● Π. Γιαννίτση, Πατησίων 294β ● Ρ. Παπαδο-

28ης Οκτωβρίου ● Π. Σταυράκης, Σκοπάδων 7 ● Η. Καμπέλης – Ρ. Κοέν, Αθ. Γαζή 1 ● Κ.

Αγίας Τριάδας 21 Αθήνα: Γ. Παλιογιάννης, Δροσοπούλου 187 ● Ό. Ταυροπού-

πούλου, Ιππολύτου 18 Παγκράτι: Χρ. Ευσταθίου, Πρατίνου 32 & Στράβωνος ●

Γαλάνη – Β. Σιαμπουρδάνης, Ασκληπιού 38 ● Δ. Βιβοπούλου – Ι. Γατούδης, Αλ. Παναγούλη

λου, Ιπποκράτους 143 ● Μ. Γραμμουστιάνου, Φραγκοπούλου 33 ● Δ. Γιατράς

Ν. Ζαννάκης, Ερατοσθένους 22 Π. Φάληρο: Φ.& Α. Τοπάλογλου, Αλκυόνης 85

21 Λέρος: Εμ. Σιδέρης, Λακκί Λαμία: Χάδος Λουκάς, Ροζάκη Αγγελή 73 Μεσσηνία: Κ. Θε-

– Κερκύρας 31 (Κυψέλη) ●Κ.Νικολακόπουλος, Ιθάκης 32●Κ.Γιαννίου, Ηπείρου

● Μαρίνα Ζωγραφάκη, Αγ. Αλεξάνδρου 49 ● Αθηνά Σκούντζου, Αχιλλέως 31 ●

οδωροπούλου, Καρδαμύλη Μύκονος:Ι. Θεοχάρης, Ανδρόνικου 31 Μυτιλήνη:Μ.Ουζουνέλη,

25 (Μουσείο)●Ι.Λιγνός, Κηφισίας 46 ● Χ.Καρκαζής, Κηφισίας 101 ● Ν. Πλύ-

Ρούλα Καπετανάκη, Αγ. Βαρβάρας 44 ● Μ. Φλυτζάνη, Αγ. Βαρβάρας 98 Παλλή-

Ερμού 45 ● Φ. Μαυραγάνης, Καβέτσου 5 Νάουσα:Α.Τσιόγκα,Πλ.Καρατάσου 18 Ναύπλιο:

τας, Κηφισίας 125 ● Μ.Λεκατσά, Πατησίων 366 ● Μ.Κώστα, Κορδιγκτώνος

νη: Σ. Πάικα, Έντισον & Ιθάκης 1 Πεντέλη: (Νέα), Νταβαρίνου Ο., Π.Πατρών

Ουρ. Μέλλου, 25ης Μαρτίου 26 Νεράϊδα: Π. Σταυράκης, Σκοάδων 7 Ξάνθη: Ε. Σουργκούνη

2(Πεδίον Άρεως) ● Ε. Παπαδοπούλου, Αριστοτέλους 91 ● Ζ. Ελευθεριάδη, Γ.

Γερμανού 1Πειραιάς: Αικ. Παραβαλου, Μ. Χατζηκυριακού 156 ● Άννα Θεο-

– Ιωαννίδου, 28ης Οκτωβρίου 110 Πάτρα: Γ.Μπαλαφούτη, Ζακύνθου 27-29● Ν. Αθανασο-

Σεπτεμβρίου 4 ● Πετρογιάννης, Πανεπιστημίου 10 ● Μαρήβη Ζήση, Σόλωνος

δωράκη, Βασ.Παύλου & Γερμανού 1, Καστέλλα ● Στ. Βραδής, Ηρώων Πολυτε-

πούλου, Γούναρη 74●Β. Τζουραμάνη, Γεροκωστόπουλου 26● Α. Καλλιβωκάς, Κορίνθου 204

22 ● Ά.Χατζοπούλου-Σ.Νικολάου, Σόλωνος 54 ● Καλύβα Βασ., Ηρακλείτου 4,

χνείου 28 ● Σταυρούλα Μπαρμπαγιάννη, Μητρώου 66 Περισσός: Σ.Βανδώρος,

● Χ.Μητροπούλου, Γερμανού 96 ● Κ. Καραγεωργόπουλος, Μαίζωνος 57 ● Μ. Αγγελοπού-

Κολωνάκι ● Μ. Σισμανόγλου, Διον. Αρεοπαγίτου 10, Ακρόπολη ● Ν. Κουτέλης,

Μηδείας 45 Περιστέρι: Π. Τσέρτου, Β. Αλεξάνδρου 46 ● Μ.Παραμιθέλη,

λου, Πανεπιστημίου 148 ● Σάκης Αντ. Μεντές, Κανακάρη 263 Πρέβεζα: Γ. Σολδάτος, Εθν.

Λένορμαν 249 ● Κ. Σπανίδου, Αχαρνών 189 ● Δρίβας Ιωάννης, 3ης Σεπτεμβρί-

Αγ.Ελευθερίου 4 ● Ν. Λύγδας, Παν. Τσαλδάρη 37 ● Τίγκου Χ., Πελοπίδα 212

Αντίστασης 63 Ρέθυμνο: Ν. Καρτάλης, Εθν. Αντιστάεως 63 ● Δ. Φραγκιαδάκης, Ν. Ασκούτση

ου 72 ● Αγγελική Φιλίππου, Πατησίων 271 ● Γ. Κοντογιώργος, Μαρασλής 7

Σεπόλια: Κώστας Μιχαηλίδης, Κρέοντος 159 & Ρόδου Σπάτα: Βίδος Κ.,Λ. Σπά-

2 ● Κ. Κολελης, Εμ. Πορταλιού 25 ● Κ. Βαρδιάμπασης, Αγ. Ανδρέας ● Ε. Καλοειδά, Δημο-

& Υψηλάντου, Ευαγγελισμός ● Ζάγκος –Βαΐδάκη Κλεισθένους 11, Ομόνοια ●

των Χαλάνδρι:Κ. Μπούρα, Λεωφ. Πεντέλης 77 ● Β. Καφίρης, Ολύμπου 92 ● Ν.

κρατίας 9 ● Ι. Κούνουπας, Μανιουδάκη 19 ● Μ. Μανωλεσάκη, Κουντουριώτη 17 Ρόδος:

Πάλογλου Ευγ., Πανεπιστημίου 16, & Αμερικής (Στοά) ● Σακελάρης Νικ., Νί-

Χριστάκος, Κολοκοτρώνη 18 ● Ψαθάς Ν., Παπανικολή 40 ● Τζίφα Αντωνία, Αγ.

Χ. Ευθυμιάδης, Μ. Πετρίδη 65 ● Ε. Γιαννούλη, Δαμασκηνού 48 Σαλαμίνα: Ειρ. Μπινιάρη,

κης 3 ● Στελλάκη Π., Πλ. Μητροπόλεως 16 ● Καραμανώλης Ι., Σωκράτους 46

Παρασκευής 77 Χαϊδάρι:Α.Παπαθεοδώρου, Αγ. Στρ. Χαϊδαρίου 46●Θ. Σακό-

Λεωφ. Φανερωμένης 19 Σάμος: Ν. Τζάρας, Πινδάρου 4 Σαντορίνη: Θ. Αργυρού, Θήρα Σέρ-

● Κ. Μακρή, Φιλλελήνων 20& Κυδαθηναίων 15 ● Χ. Ερωτόκριτου, Ευαλκίδου

πουλος, Γ. Παπανδρέου 4 ●Μ. Χαλεπη, Ηρωων. Πολυτεχνείου 27

ρες: Β. Κορδα, Πλ. Ελευθερίας Σύρος: Μ. Ρούσσος, Πρωτοπαπαδάκη 23 (Ερμούπολη) ●

4 (Πλ. Αττικής) Αιγάλεω: Βακαλοπούλου-Γιαγιάκου, Ιερά Οδός & Θηβών 374

Υπόλοιπη Ελλάδα: Αγρίνιο:Γκούντας Χ., Χ. Τρικούπη 18 ● Φιλιππιάδης Χ.,

Ελ. Πέτρου. Πρωτοπαπαδάκη 44 ● Ε. Αρμακόλα, Σταματίου Πρωϊου 132 ● Α.Καραμπουλε,

Άλιμος: Παπά, Θουκιδίδου 29 ● Αγλ. Σιακάρα, Δ. Σούτσου 18, Πλ. Μαβίλη ●

Πλατεία Ειρήνης ● Σαντζουκ Σαμίρ, Πλατεία Χατζοπούλου 12 ● Α. Νταλλιάνη,

Πλ. Ηρώων 11 Τρίκαλα: Κοσμάς Μακρής, Β. Τσιτσάνη 11 ● Λ. Μπέκα, Ασκληπιου 34 ● Στ.

Α. Καζαντζιάν, Θεμιστοκλέους 62 Αμπελόκηποι: Ραφτόπουλος Β., Πάγκα 22

Ι. Σταϊκου & Γρίβα 2 ● Σ. Κακαβουλας, Πλατεία 28ης Οκτωβρίου Αλεξανδρού-

Τσίγκα, Γ. Κονδύλη 24 Τρίπολη: Ε. Ρελλία, Τ. Σεχιώτη 25 ● Γ. Καμπυλαύκας, Βλαχοκερασιά

● Καλογερογιάννης,Πανόρμου 71-73 ● Σ.Αποστολοπούλου Μεσογείων 29 ●

πολη: Ευανθία Αθανασιάδου, 14ης Μαΐου 53 ● Γ. Καΐσας, 14ης Μαΐου 88 Αμα-

(Στάδιο) Αρκαδίας●Η.Πλατανίτης, Πλατεία Νεστάνης ● Μ. Βέμμου, Γρηγορίου Ε’ 9 ● Όλγα

Αγαμέμνονας Σακελλαρίου, Πουλίου 18& Λαμίας ● Κ.Αγγελής, Πανόρμου 46 &

λιάδα:Χ. Σταυλιώτη, Καλαβρύτων 36 Άργος:Ε. Σταύρου, Λάλουκας Αριδαία:

Παπαβασιλείου – Ζούζουλα, Καλαβρύτων 11Β Φάρσαλα: Ν. Θεοχαρόπουλος, Ιεζεκιήλ 7

Αργολίδος 51 ● Μιχαλάκου Κ. Δημητσάνας 16 ● Ε.Ανανιάδης, Λαμψα 19 Ανά-

Μ.Μάρκου,Σωσανδρα Άστρος: Κ. Καραγιάννης ● Άρτα: Γ.Χήτα, Σκουφά 151

● Χαλκίδα: Α. Παπανικολάου, Κριεζώτου 79●Π. Δημητρίου, Ελευθερίου Βενιζέλου 77 ●

βυδσσος: Κ. Τσίτουρα, Αριστοτέλους 26-28 ● Σ. Κοριτσιάδης, Λ. Αναβύσσου

Βέροια:Β. Παπαδοπούλου, Βερμίου 16 Βόλος: Σ. Μετσοβίτου, Ιωλκού 17 ●

Α. Αρτσίτας, Φύλλα Χαλκίδας Χαλκιδική: Αικ. Δεληγεωργίου, Κασσανδρεία Χανιά:Ε. Πα-

5 Άνοιξη: Περρωτή Καντούνα, Πλατεία Ανοίξεως Α. Πετράλωνα : Σελαμτζή

Κύρκου, Ιάσωνος 93 ● Κ.Δρυκάκη, Γκλαβάνη & Αλεξάνδρας 122 ● Α. Καλια-

παδάκη, Τζανακάκη 44 ● Ε. Σακκά, Δασκαλογιάννη 14Αικ. Πετριτάκη, Πλ. Σ. Βενιζέλου

Ουρ., Κοίλης 15 Αργυρούπολη: Τανδρίδης Στυλ., Λ. Κύπρου 77 ● Α. Λυμπε-

κάτση, Ιωλκού 289Α Γιαννιτσά: Ι.Παπαδοπούλου, Ταγμ. Γεωργούλη 7 Δράμα: Ι

11Χίος: Γ. Μαρης, Αλ. Πάχνου 11 ●Γ.Αρχοντάκης, Πλ.Δημ. Αγοράς

ρόπουλος, 25ης Μαρτίου 18 ● Α.Ναούμ, Μ. Γερουλάνου 51 Βούλα: Ε. Τασι-

Κολλάς, Ιουστινιανού 52 ● Δ.Κάζης, Ερυθρου Σταυρού 4 Έδεσσα:Δ. Πετρίδης,

δήμου, Λεωφ. Βάρης 8 Βριλήσσια: Γ. Τσούτσιας, Ομήρου 2 ● Ζήσου Δάφνη,

Γ. Πέτσου 2 Ευβοια: Ρουσοδήμος, Αβάντων 34, Ψαχνά Ηγουμενίτσα: Π. Χαρί-

Λεωφ. Πεντέλης 7Α Βύρωνας: Ε. Κανελλοπούλου, Εμπεδοκλέους 94 ● Σ. Κα-

ση, Αγ. Αποστόλων 45 Ηράκλειο Κρήτης: Κ. Κοκόκιος, Λ.Καλοκαιρινού 211 ●

τσικάκη, 28ης Οκτωβρίου Γαλάτσι: Χ.Ιακωβίδου, Αγ. Γλυκερίας 35 Γέρακας:

Χ.Χαραλαμπάκης, Ελ. Βενιζέλου 99 ● Μ.Ρούσου, Χατζημιχάλη Γιάνναρη 7 ●

Ε.Ξανθάκου, Λ. Σπάτων 46 ● Ε. Μελισσάς, Κλεισθένους 243 ● Χονδρογιάννη

Χαρ. Ορφανουδάκης, Αντ. Καστρινάκη 30Α Θεσσαλονίκη: Α. Σκορδέλη, Μεγ.

Ειρήνη, Ηγουμενίτσας 2 Γλυφάδα: Α. Σκρέκα, Αττικής 9 ● Μ. Πανουτσοπού-

Αλεξάνδρου 21 ● Χ. Παντζάκη, Κομνηνών 17 ● Μ. Τσιόκα, Λ. Θεσσαλονίκης

λου, Λαζαράκη 35 ● Μ. Κωστούλα, Γούναρη 88 ● Α. Μπαρμπάτση, Γούναρη

68 (Ωραιόκαστρο) ● Α. Ιορδάνου, Παπάφη 142(Κ. Τούμπα) ● Μ. Σταματάκου,

1688 (Άνω Γλυφάδα) ● Ν. Μακρή, Γούναρη 112 ● Ε.Σάκκου, Α. Παπανδρέου

Βασιλικής Ταβάκη 24 ● Π. Τσακαλίδης, Ολυμπιάδος 43 (Εύοσμος) ● Α. Κα-

138 ● Σ. Αδαμοπούλου, Μεταξά & Γρ.Λαμπράκη 17 ● Μ. Μιχαλά – Σ. Κοκκά-

ραγιάννη, 17ης Νοέμβρη 23 (Πηλέα) ● Μ.Φελέκη, Αλ. Παπαναστασίου 86 ●

λας Λαζαράκη 3 ● Χρ. Πουλίδου, Ζαμάνου 47 ● Κατλής Ηλ., Γούναρη 227&

Α.Τσαγγάρη, Κορυτσάς 21 & Καραμανλή 16 ● Μάνου Κ., Βαϊντηρίου 1 ● Πάχτα

Ηφαίστου ● Ε.Μορφοπούλου Λ. Βουλιαγμένης 85 Γουδί: Γ. Ντελούσια, 34ου

Θ., Αδριανουπόλεως 10 ● Ε.Αργυρίου, Τριανταφυλλίδη 2 (Καλαμαριά)● Σαρ-

Συντάγματος 38 ●Μ. Τριανταφύλλου, Γράμμου & Ζωγκου 24-26 ● Σπύρος Μό-

δέλης, Φιλίππου 38 (Περαία) ● Κ. Αγγελάκη, Γρ. Λαμπράκη 77 (Α.Τούμπα)Ι.

σχος, Ηφαιστίωνος 8 Δάφνη: Αναστασάκου - Παπαδοπούλου Βασιλική, Kανάρη

Βασκέδη, Γαμβέτα 135 ●Π. Γάγαλη, Εθν. Αντιστα 7Β (Καλαμαρ.) ●Σ. Δαγτζί-

23 ● Παπαδοπούλου- Θεοφιλοπούλου & ΣΙΑ, Ηπείρου 16 Δάσος Χαϊδαρίου:

δης, Αγ. Σπυρίδωνος (Τριανδρία) ● Ε. Ανδρέου, Διαλέττη 6 ●Δ. Βλαχοπούλου,

Ελ. Μπαρμπούνη, Ηρώων Πολυτεχνίου 59 ● Θ. Σακόπουλος, Γεωργίου Πα-

Ευζώνων 9 ●Σ. Γεωργιάδης, Καπ. Γκόνη 24 (Καλαμαρ.) ●Δ. Γραμματικόπου-

πανδρέου 4 Ελληνικό: Δουζένη, Ιασωνίδου 47 Ηλιούπολη Α.: Κακαγιάννης

λος, 25ης Μαρτίου 100 (Χαριλάου) ●Η. Γωγάκος, Γαμβέτα 120 ●Ν. Δανιλού-

Στ., Αρχιμήδους 64 ● Αντωνόπουλος Κ., Μ. Αντύπα 51 ● Ι.Κατσαρός, Σκρα 14

λης, Τσιμισκή 7 ●Β. Γκιουλέκα, Χριστοβασίλη 8 ● Ε. Καχπάνη, Αλεξάνδρίας

Ηλιούπολη Κ.: Παπαπέτρου Γ., Πλατεία 25ης Μαρτίου ● Φ. Καλογεροπούλου,

79 ● Σιλλιγνάκης - Σταυρακάκης, Εγνατίας 142 ● Μ. Σιταρίδου, Καραβαγγέλη

Σοφ. Βενιζέλου 34 Ηράκλειο: (Νέο) Μπάρμπας Η., Λεωφ. Ηρακλείου 425 ●

11 (Ηλιούπολη) ● Θ. Μεγαλίδου, Δημ. Γούναρη 56 ● Αντωνία Ραπτούλη, Βας.

Θεοδοσιοπούλου Αγγ., Πολυτεχνείου 33 & Πράσινου λόφου 12 Ίλιον: Pharma

Γεωργίου 9 ● Ζ. Τσάκα, (Εμπορικό κέντρο Mediteranean Cosmos) 11ο χλμ Εθν.

center, Ηλιου 33 Ιλίσια: Χρονοπούλου Ε., Γρηγορίου Αυξεντίου 71 ● Παπασι-

Οδού Θεσ/νίκης – Ν. Μουδιανών ● Λ. Μαλαθονιάδου, Φιλιππουπόλεως (Αμπε-

δέρης – Ρούσσου, Παπαδιαμαντοπούλου 15 ● Παρασκευοπούλου – Κρέκας, Η.

λόκηποι) ● Σπ. Νικολαΐδης, 25ης Μαρτίου 66 ● Δ. Χριστοδούλου, Μ. Αλεξάν-

Ποταμιάνου 2 Καλλιθέα: Ν. Στεφανίδη, Γρυπάρη 114 Καματερό: Στ. Ψυχικός,

δρου 41 (Αμπελόκηποι) ● Κ. Σουβατζίδης, Εγνατίας 114 ● Χ. Παντελίδης, Πλα-

Κ. Παλαμά 50, Γεροβουνό Καρέας: Σ.Κατσικάκη, 28ης Οκτωβρίου 15 ● Φρ.

τεία Δημοκρατίας (Σίνδος) ● Δ.Ταχταλίδου, Γρηγορίου Ε’ 26 ● Α.Γκατζούλη,

Σταματάκη, Λ. Καρέα 74 Κερατσίνι: Χρ. Κωνσταντιανού, Σολομωνίδου 5 Κη-

Τσιμισκή 102 ● Α.Καραπατάκη, Κομνηνών 22 ● Κ.Σένη, Βενιζέλου 2 (Θέρ-

φισιά: Α. Αγγελινά, Τατοΐου 113 Κορυδαλλός: Ρ.Μουσλιάδου, Τσακάλωφ 32 ●

μη) Θήβα: Βεΐζης Σεραφείμ, Μουρίκι Ιωάννινα: Χ. Παπαγεωργίου, Πασχίδη

Ντάβος Π., Δ. Διαμαντίδη 34 Κουκάκι: Αικ.Κυρίτση Δημητρακοπούλου 111 ●

Θωμά 2 ● Β. Θεοδωρακοπούλου, Βλαχλίδη 7 ● Βέρμπη Αγγ., Ζωσιμάδων 18

Δ. Νικολαΐδης, Δημητρακοπούλου 50 Κυψέλη: Μ.Κώστα, Κορδιγκτώνος 2 Μα-

● Κ. Δογορίτης, Κ. Πλατεία ● Παντελίδης Χ., Πλατεία Δημοκρατίας 2, Σίνδος

ρούσι: Μαρία Προβατά, Περικλέους 1 ● Πονίττη Τζινέβρα, Αγ. Κωνσταντίνου

Καβάλα:Θ.Γεωργιάδης, Βενιζέλου 28 Καλαμάτα:Β.Χαντζός, Κανάρη 21 ● Π.

6 Μέγαρα:Κ. Χατζηδημητρίου, 28ης Οκτωβρίου 129 Μελίσσια: Τ. Μπίθωση,

Δημητρόπουλος, Μακεδονίας 18 ● Λ. Μαύρου, Νέδοντος 79 Κάλυμνος: Ν. Πα-

Π. Τσαλδάρη 36 ● Σ. Παναγιωτίδης, 17ης Νοεμβρίου 2 Μοσχάτο: Ζαζάνη Αγγ.,

τέλλη, Π. Μαξίμου 15 Καρδίτσα: Κυπαρίσση – Αρκομανη, Ιεζεκιήλ 12 & Άζα

Στρ. Μακρυγιάννη 56 Ν. Ηράκλειο: Αυγίδου Μάρθα, Ανατολής 57 ● Κ.Λιάσκα,

● Χ.Κανταρτζή, Κουμουνδούρου 9 ● Κεφαλά, Ιεζεκιήλ & Χαρίτου Κατερίνη:

Holistic Life 61

Holistic Life Ρεπορτάζ Αγοράς Βιολογική πρωτεΐνη Αρακά Η πρωτεΐνη αρακά είναι μια φυσική φυτικής προέλευσης πληρη πρωτεΐνη που προέρχεται από κίτρινα μπιζέλια επίσης γνωστά ως “ Φάβα”. Αυτό το προϊόν είναι εξαιρετικά διαλυτό, και εύπεπτο. Παρασκευάζετε με την μέθοδο της ψυχρής επεξεργασίας και περιέχει 82% πρωτεΐνη, δεν περιέχει ζάχαρη ή καρκινογόνες γλυκαντικές ουσίες όπως η Ασπαρτάμη, η σουκραλοζη και το ακεσουλφαμικο κάλιο και είναι από τις καλύτερες επιλογές για χορτοφάγους, VEGAN, αθλητές, ηλικιωμένους, για την κάλυψη των αναγκών τους σε πρωτεΐνες. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗ: 210 9213440 www. ippokrateiosdiatrofi.gr

Hemp Protein Βιολογική φυτική πρωτεΐνη από κάνναβη χωρίς γλουτένη, υψηλής απόδοσης πρωτεΐνη σε σκόνη σε κλειστή συσκευασία (454gr) για να μη χάνονται τα ωφέλιμα συστατικά. Ευκολοχώνευτη, μπορεί να αντικαταστήσει όλες τις άλλες πηγές πρωτεϊνών. Δεν είναι απλά μόνο ένα συμπύκνωμα πρωτεΐνης, αλλά πλούσια σε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά όπως χλωροφύλλη, φυτοστερόλες, φυτικές ίνες, βιταμίνη Ε (80%)*, ασβέστιο (16%)*, σίδηρο (114%)*, φώσφορο (125%)*, μαγνήσιο (250%)*, ψευδάργυρο (110%)*, χαλκό (50%)*, μαγγάνιο (800%)* κ.α. Περιέχει Ωμέγα 3 και Ωμέγα-6, βιταμίνες, μέταλλα και ανά 100γρ. σκόνης 9,6γρ. Ω3-Ω6 λιπαρά οξέα. Είναι η καλύτερη επιλογή για όλους, ιδιαίτερα για χορτοφάγους και vegan. Δεν περιέχει ζάχαρη ή καρκινογόνες γλυκαντικές ουσίες. Προέλευση: Καναδάς. * % συνιστώμενη ημερησία πρόσληψη. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗ: 210-9213440 www.ippokrateiosdiatrofi.gr

Φίλτρο ενεργού άνθρακα Tο Sanuno Classic της εταιρίας Carbonit είναι ένα φίλτρο ενεργού άνθρακα γερμανικής προέλευσης που εξαφανίζει χλώριο, χλωρίνη, χλωροφόρμιο, βακτήρια, μικροοργανισμούς, βαρέα μέταλλα, μόλυβδο, χαλκό, φαρμακευτικά κατάλοιπα, υπολείμματα φυτοφαρμάκων κλπ. Στο εσωτερικό το περιέχει το φίλτρο CARBONIT Monoblock NFP Premium. Είναι απόλυτα φυσικό προϊόν, χωρίς χρήση οιονδήποτε χημικών και πιστοποιημένο για την απόδοση του από ανεξάρτητους οργανισμούς, όπως : ΤUV Βερολίνου, Πολυτεχνείο Βερολίνου, Πανεπιστήμιο του Μπιλεφελντ, Ανώτατη Σχολή Μαγδεβούργου, KIWA, VITO, LGA Βαυαρίας. Η απόδοσή του είναι περίπου 120 λίτρα την ώρα σε πίεση νερού 4 bar και θερμοκρασία νερού 10°C. Διαπερατότητα φίλτρου : περίπου 0,45 μm ECOFUTURE: Τηλ.: 2104224992, 6973380565 www.ecofuture.gr

ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΗ Λ. Ρον Χαμπαρντ Best seller Αυτοβοήθειας Ένα βιβλίο αυτοβελτίωσης, με περισσότερα από 22 εκατομύρια αντίτυπα,σε 150 έθνη. Αποκαλύπτει τη μοναδική πηγή άγχους, προβλημάτων και δυστυχίας. Μάθε για το κρυμμένο τμήμα της διάνοιας που αποθηκεύει όλες τις επώδυνες εμπειρίες. Η Διανοητική σε απαλλάσει απο όλα τα παραπάνω. Οι ανακαλύψεις αυτές έχουν βοηθήσει εκατομμύρια ανθρώπους να γνωρίσουν τον πραγματικό τους εαυτό και να βρουν την δικιά τους ευτυχία. ΝΕΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ: ΤΗΛ. 210 8648460 www.neospolitismos.gr

Διαλέξεις:

Ενημερωθείτε για τις Δωρεάν Διαλέξεις που γίνονται κάθε Τρίτη στις 19.30: - Δυσκολίες στη Μάθηση και τη Μελέτη,για Εσάς και το Παιδί. - Ατυχήματα και Αναποδιές; Γιατί συμβαίνουν; - Πώς η Επικοινωνία επηρεάζει τα Οικονομικά; - Η Κακία των Άλλων σας ενοχλεί; Αναγνωρίστε ποιον έχετε απέναντι σας! Κάθε Τετάρτη στις 19.30 Δωρεάν Προβολή του Φιλμ: Γιατί Χρησιμοποιούμε Μόνο το 10% των Διανοητικών μας Ικανοτήτων; Κάντε κράτηση θέσης στο: 2108640080. 62 Holistic Life

Holistic Life 63