Holistic Life τεύχος 50

Page 1

Τεύχος 50, Ιούλιος - Αύγουστος 2012

Holistic Life Press: Εκδόσεις ETRA - Ευεργετών 7, Π. Φάληρο, 1756 - τηλ./fax: 10 981175 - www.holisticlife.gr - e-shop: etra.gr - email: holisticlifenews@yahoo.com

ΕΝΘΕΤΗ Ε Ν ΟΤ Η ΤΑ SAFE

us i r a t n e m i l A Codex ός κ ι φ ο ρ τ α ι δ και o μός σ ι τ ω ρ η λ κ ο ολ

[Ιστικά άλατα / Άλατα Schuessler] Φυσική Θεραπεία με τα Ιστικά άλατα

Η

Βιοχημεία ή η βιοχημική θεραπεία ασθενειών ανοίγει μια νέα φάση της ιατρικής επιστήμης. Οι αρχικές πληροφορίες από τον Schuessler σε Γερμανική εφημερίδα μεταφράστηκαν στα Αγγλικά από τον Dr. H. C. G. Luyties και αμέσως μετά, εμφανίστηκαν σε μια μικρή έκδοση από τον Dr. C. Hering, για τα δώδεκα βιοχημικά φάρμακα. Ο Schuessler θεωρείται ο πατέρας των βιοχημικών αλάτων, αφού πρώτος τα ξεχώρισε και τα οργάνωσε σαν θεραπευτικό σύστημα, γι’ αυτό τα ιστικά άλατα αναφέρονται και σαν άλατα Schuessler. Αργότερα, οι γιατροί Boerick και Dewey εξέδωσαν ένα βιβλίο, τα Δώδεκα Ιστικά Άλατα. Ο Schuessler διαπίστωσε ότι οι ουσίες που απομένουν μετά την αποτέφρωση ή την καύση των ιστών – οι στάχτες – είναι τόσο σημαντικές και απαραίτητες για την εσωτερική σύνθεση και συνεπώς για τη βάση - που δίνει μορφή και καθορίζεi το είδος -των ιστών, όσο εκείνες οι ουσίες που μεταβάλλονται κατά τη διάρκεια της καύσης. (σελίδα 36)

Διαβάστε ακόμη: [ΒΙΤΑΜΙΝΗ D]: Οι κίνδυνοι από την έλλειψή της [ΕΝΤΟΜΟΑΠΩΘΗΤΙΚΑ]: Καταπολεμήστε τα τσιμπήματα των εντόμων με ασφάλεια [ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΡΩΜΑΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑ]

[Ομοιοπαθητική Οδοντιατρική] Σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής και επιθετικότητας

Μ

ία νέα μητέρα, ασθενής μου εδώ και δύο χρόνια, μου ζήτησε τη βοήθειά μου για να αντιμετωπίσει ένα μεγάλο προσωπικό της πρόβλημα. Ο γιος της, ηλικίας 9 ετών, είχε αναπτύξει τα τελευταία 6 χρόνια ένα είδος αντικοι8νωνικής συμπεριφοράς, που όσο μεγάλωνε χειροτέρευε και έκανε τη συμβίωση με τους γονείς και τους συμμαθητές του προβληματική. Η μητέρα περιγράφει την κατάσταση αυτή με τα παρακάτω λόγια: “Το παιδί μου όσο μεγάλωνε παρουσίαζε κακό και δύστροπο χαρακτήρα. Δεν ήταν ικανοποιημένο με τίποτα, συνεχώς γκρίνιαζε και καυγάδιζε με τους φίλους του και τους γονείς του. Από μικρό έδειχνε ότι δεν είχε ενδιαφέρον για τίποτα – ήταν σαν το μυαλό του να ήταν μουδιασμένο – ξεχνούσε, ήταν τεμπέλης και πολλές φορές αν τον ρωτούσες κάτι απαντούσε αργά,... (σελίδα 27)

[AMATSU TATARA]: Ιαπωνική Ολιστική Θεραπεία [ΕΜΒΟΛΙΑ]: Να εμβολιάσω ή όχι το παιδί μου; [ΚΙΝΕΖΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ & ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ] [ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ]: Η ψωρίαση μέσα από τη θεώρηση της συστημικής σκέψης


Holistic Life


Στη φάκα του microchip

Holistic Life®

Ε

δώ και πολλά τεύχη ενημερώνουμε για τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις την επιστήμης σε ό,τι αφορά τα ιατρικά επιτεύγματα και τις λύσεις που δίνονται σε αδιέξοδα υγείας, μέσω της εφαρμογής των microchip. Πολλοί μας έλεγαν συνομωσιολόγους ή «κασσάνδρες» της νέας εποχής. Εμείς ευχόμασταν να μην βγούμε αληθινοί αλλά εδώ και χρόνια πιστεύαμε ότι η εφαρμογή του chip θα ερχόταν από το κομμάτι της υγειονομικής περίθαλψης… Δυστυχώς επαληθευτήκαμε. Τελικά ο νόμος για την υγειονομική ασφάλιση όλων των Αμερικανών πέρασε από το ανώτατο δικαστήριο των ΗΠΑ και ισχύει από 1-1-2013 ο νόμος OBAMA CARE. Ο νέος υγειονομικός νόμος του Ομπάμα, απαιτεί από όποιον θέλει να έχει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη να πρέπει από 1-12013 μέχρι και 31-12-2014 να έχει ενταχθεί στο νέο σύστημα, που απαιτεί την εμφύτευση microchip. O νόμος του Ομπάμα, δεν απαιτεί απλά να βάλει κάποιος το μικροτσίπ. Αυτό θα ήταν πολύ εύκολο. Όποιος αρνηθεί να το βάλει θα θεωρείται αυτόματα παράνομος (για να μην πούμε ότι σε δεύτερη φάση ίσως θεωρείται και ύποπτος γενικότερα) και θα του επιβάλλεται σε πρώτη φάση πρόστιμο. Θα έχετε αντιληφθεί ότι αυτό το μέτρο σύντομα θα

Ανεξάρτητη διμηνιαία έκδοση για τις Συμπληρωματικές και Εναλλακτικές θεραπείες ΙSSN 1790-1510 Κωδικός ΕΛΤΑ: 7295 Έδρα: Ευεργετών 7, Π. Φάληρο, 17563 τηλ./fax: 210 9811753 Εκδότης - Ιδιοκτήτης: Γεράσιμος Κατραμάδος Το περιοδικό είναι μέλος των ΕΔΙΠΤ, ΕΜΜΑ, FIPP www.holisticlife.gr e-mail: holisticlifenews@yahoo.com

έρθει και στην Ευρώπη πάλι μέσα από την υγειονομική κάλυψη αλλά και μέσα από το παραμύθι για την πάταξη της φοροδιαφυγής. Εκείνο που επίσης προβλέπει είναι η υιοθέτηση της “υγιεινής διατροφής”. Τι είναι αυτό; Οι κρεατόμαζες, τα άλευρα, τα μεταλλαγμένα λαχανικά, φρούτα κ.λ.π και όλα τα προϊόντα και οι νομικές συνθήκες που εδώ και χρόνια ετοιμάζει το σύμπλεγμα κοινοτικών οδηγιών του Codex Alimentarius. Όχι δεν είναι συνομωσία… είναι κάτι που το ζούμε στη καθημερινότητά μας. Γεράσιμος Κατραμάδος

Υπεύθυνη ύλης - Επιμέλεια Βάλλυ Καλοζούμη Μετάφραση Πόπη Τσίκη Δημοσιογραφική ομάδα: Γεράσιμος Κατραμάδος Πέτρος Αργυρίου Νίκη Τσέκου Ανταπόκριση (Λονδίνο) Μαργαρίτα Λυγίζου Διαφήμιση Γεράσιμος Κατραμάδος Νομικός σύμβουλος Στέλιος Μόμιτσας Διανομή: Bioleon, MedMelon, Γενική Ταχυδρομική

ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ – ΟΜΙΛΙΕΣ – ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ & ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΚΙΝΕΖΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Έναρξη: 8/10/2012, λήξη: 3/6/2012. Διδάσκει η Ιωάννα Shakila Μπράτη ΤΡΙΕΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΘΙΒΕΤΑΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ Από φέτος, προσφέρεται μέσω της Ακαδημίας Αρχαίας Ελληνικής & Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής, ένας ολοκληρωμένος τριετής κύκλος σπουδών πάνω στην Θιβετάνικη Ιατρική. Το όλο πρόγραμμα αναλαμβάνει να διεκπεραιώσει εκπαιδευτικά η Dr. Tsering Tsamchoe, Θιβετανή απόφοιτος του Men Tsee Khang. Έναρξη πρώτου έτους: 9/11/2012. Πληροφορίες: τηλ. 210 8010111 & 210 3421088 www.akadimia.gr

ΕΘΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΕΕΟΙΣ)

ΔΩΡΕΑΝ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Η Εθνική Εταιρία Ομοιοπαθητικής Ιατρικής Συνεργασίας παρέχει δωρεάν πλήρη Εκπαίδευση στην Ομοιοπαθητική Πιστοποιημένη με Δίπλωμα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ομοιοπαθητικής (European Committee for Homeopathy, E.C.H), για γιατρούς, οδοντιάτρους, κτηνιάτρους, φαρμακοποιούς και φοιτητές των αντίστοιχων Σχολών.

Για βιολόγους, ψυχολόγους και παραϊατρικά επαγγέλματα παρέχεται επίσης δωρεάν πλήρης σειρά εισαγωγικών-ενημερωτικών σεμιναρίων και Πιστοποιητικό Παρακολούθησης Συντονιστής Εκπαίδευσης: Βαγγέλης Ζαφειρίου, Ψυχίατρος, Μέλος Δ.Σ. Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, Μέλος της Εκπαιδευτικής Επιτροπής της European Committee for Homeopathy, E.C.H. Πληροφορίες: 210-7222284, 6975-425842, Παπαδιαμαντοπούλου 4 και Βασ. Σοφίας, Περιοχή Χίλτον.

ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ

Από το φθινόπωρο ο Πολυχώρος Ομοιοπαθητικής Αθηνών επεκτείνει τα εκπαιδευτικά του προγράμματα με διδασκαλία μέσω Skype σε ιατρούς ειδικοτήτων που επιθυμούν να διδαχθούν τις δυνατότητες της Ομοιοπαθητικής στην ειδικότητά τους. Οι καλύτερες συνταγογραφήσεις της Ομοιοπαθητικής διεθνώς ταξινομημένες ανά ειδικότητα. Πακέτα διδασκαλίας των 5 ή 10 ωρών Skype με τον ιδρυτή του Πολυχώρου και γνωστό ομοιοπαθητικό Λύσανδρο Μυγιάκη. Επίσης τριετές πρόγραμμα εκπαίδευσης, θεραπείες, δεκάδες βιβλία ομοιοπαθητικής στην ελληνική γλώσσα και Ελληνικό Repertory Ομοιοπαθητικής. Πληροφορίες: τηλ. 210 7643963- www.altersimilia.gr

Επιστημονικοί συνεργάτες: Μ. Δημόπουλος (Διατροφολογία) Κ. Κωνσταντόπουλος (Ομοιοπαθητική) Κ. Λιάτσικος (Naturopathy) Κ. Μουγιάκου (Βιοσυντονισμός) Λ. Μυγιάκης (Ομοιοπαθητική) Μ. Παπαδημητρίου - Βοulenger (Οστεοπαθητική) Θ. Ρέντζη (Ομοιοπαθητική) Μ. Ρηγάτος (Ομοιοπαθητική) Ν. Ρωτσιάμης (Ομοιοπαθητική) Ε. Καραμάνη - Σκαρπαθάκη (Χειροπρακτική) Στ. Σκαρπαθάκης (Χειροπρακτική) Γ. Στουραΐτης (Ομοιοπαθητική) Αλ. Τηλικίδης (Π.Κ.Ι.) Π. Φωτάκη (Π.Κ.Ι.) Στο τεύχος έγραψαν οι: Γ. Γεωργίου Γ. Δημητρίου Γ. Ζακυνθινός Μ. Ζώρζου Ξ. Ιωαννίδου Α. Σπίριτου - Κοντίδου Κ. Μαυροειδή Μ. Μυλωνάκης Σ. Παπαδοπούλου Κ. Πίσιος Μ. Πρωτόπαπας Ά. Φιλίππου Ά. Χατζηνάσιος & N. Lotze Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική ή περιληπτική, η κατά παράφραση ή διασκευή απόδοση του περιεχομένου του περιοδικού με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. (Ν.2121/1993 και κανόνες διεθνούς δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα) Οι απόψεις των αρθρογράφων δεν αποτελούν κατ΄ανάγκη και θέσεις του περιοδικού. Οι πληροφορίες που παρέχονται δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη γνωμάτευση ιατρού ή άλλου ειδικού της υγείας.

Συνδρομή εσωτερικού: 20 ευρώ

Holistic Life


ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ – ΟΜΙΛΙΕΣ – ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ & ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΚΙΝΕΖΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Ενημερωτικές συναντήσεις (ελεύθερη είσοδος) 18/9: Γνωρίζοντας τα Φυτά και τις Φυσικές Μεθόδους Καλλιέργειας τους 19/9: Ελληνικά Βότανα 20/9: Ρεφλεξολογία 20/9: Rejuvance: 20/9: Ομοιοπαθητική 21/9: Ιατρικά (Ανατομία – Φυσιολογία) 21/9: Αρωματοθεραπεία, Ενεργειακή Αρωματοθεραπεία, Ανθόνερα 24/9: Εκπαίδευση στην Αστρολογία 25/9: Κρυσταλλοθεραπεία 25/9: Su Jok 26/9: Ayurvedic Massage 27/9: Creative Healing 28/9: Tuina (κινέζικη μάλαξη) 28/9: Shiatsu 29/9: Θεραπευτικές δράσεις των προϊόντων της μέλισσας – Μελισσοβελονισμός 2/10: Thai Massage, Thai Foot Massage, Hot Stone Massage, Spa Therapist 3/10:Θεραπευτική μάλαξη με έλαια, Λεμφική μάλαξη, Σεμινάριο για Βεντούζες/Moxa/Guasha 10/10: Απόδοση – Ανάλυση κειμένων του Ιπποκράτη 14/11:Κινέζικη Γλώσσα Πληροφορίες: τηλ. 210 8010111 & 210 3421088 www.akadimia.gr

ΝATURAL HEALTH SCIENCE (NHS)

Ενημερωτικές συναντήσεις (ελεύθερη είσοδος) 10/9: SPA Consulting - SPA Manager – SPA Practitioner 10/9: Rejuvance 12/9: Νευρομυϊκή μάλαξη 12/9: Trigger points και Sports Massage 12/9/: Trager Psycophysical Integration 12/9:Οn site Massage (καθιστή μάλαξη) 12/9: Lomi-Lomi (Χαβανέζικη μάλαξη) 15/9: Ολιστική βοτανοθεραπεία 15/9: Ιριδολογία 15/9: Ηλεκτροβελονισμός χωρίς βελόνες 15/9: Αποτοξίνωση 15/9: Ολιστική –ενεργειακή διατροφολογία 15/9: Ιατρικά μαθήματα 15/9: Ομοιοπαθητική – Βιοχημικά άλατα Schuessler 16/9: Συμβουλευτική γονέων 16/9: Σύμβουλος αυτοβελτίωσης 16/9: Γνωσιακή συμπεριφοριστική ψυχολογία 16/9: Συνθετική συμβουλευτική Counseling 16/9: Ψυχολογία 17/9: Ανθοϊάματα Bach- Australian - Californian 17/9: Μελισσοθεραπεία 19/9: Ρεφλεξολογία 22/9: Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική - Βελονισμός 22/9: Tuina Κινέζικη μαλαξοθεραπεία 22/9: Παραδοσιακή Κινέζικη διατροφολογία 22/9: Παραδοσιακή Κινέζικη φυτοθεραπεία 22/9: Shiatsu 23/9: Ιπποκρατική μάλαξη- Ορθοπεδική ρεφλεξολογία 23/9: Θεραπευτική μάλαξη 23/9: Κινησιολογία 23/9: Ηλεκτροθεραπεία 23/9: Σουηδική μάλαξη 23/9: Λεμφικό drainage 24/9: Ayurvedic massage 24/9: Ayurveda 26: Αρωματοθεραπεία 26/9: Κρυσταλλοαρωματοθεραπεία Holistic Life

26/9: Χρωμοαρωματοθεραπεία – ενεργειακή αρωματοθεραπεία 26/9: Ενεργειακή ιατρική 29/9: Φυσικοπαθητική 29/9: Αντιγήρανση 29/9: Αισθητική προσώπου - σώματος 29/9: Επαγγελματικό μακιγιάζ 29/9: Τέχνη αφής, η μάλαξη του μέλλοντος 29/9: Personal training Πληροφορίες: τηλ. 210 9837344 - www.nhs.gr

SRT

Τελευταία Τετάρτη κάθε μήνα: Μηνιαίες Συναντήσεις SRT 13-15/7: Βασικό SRT - Πασαλιμάνι 20-22/7: Ανώτερο SRT - Πασαλιμάνι 25-31/7: Σεμινάριο Πνευματικής Αναδόμησης (SpR) - Πασαλιμάνι Πληροφορίες: Xenia Ioannidou τηλ. 6932 30 39 29, 210 42 97 105

ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΕΛΛΗΝΩΝ ΡΕΦΛΕΞΟΛΟΓΩΝ

Το Σ.Ε.Ρ σε συνεργασία με την κ. Ηagar Basis διοργανώνουν διήμερο σεμινάριο (workshop) στις 1516 Σεπτεμβρίου 2012 με θέμα: 2 days ART –1 (Advanced reflexology Training) και στις 17 Σεπτεμβρίου 2012 work shop με θέμα: Introduction to OIM techniques (original Ingham method)- Εισαγωγή στην τεχνική της Eunice Ingham. ART – 1 (Advanced reflexology Training) Η ART™ είναι η εξέλιξη της παραδοσιακής μεθόδου πιέσεων μέσω της παλάμης και των δακτύλων η οποία αποτελεί την πηγή όλων των παραδοσιακών πρακτικών εφαρμογής ρεφλεξολογίας. Αποτελεί την συνέχεια της εκπαίδευσης των ρεφλεξολόγων, διδάσκοντας αποτελεσματική κλινική ρεφλεξολογία. Η τεχνική περιλαμβάνει μια εξελιγμένη και επιπρόσθετη προσέγγιση που χρησιμοποιείται αποτελεσματικά μαζί με όλες τις πρακτικές-μορφές ρεφλεξολογίας συμπεριλαμβανομένης της παραδοσιακής και γνήσιας μεθόδου Ιngham. Οι μαθητές θα μάθουν πως να ανιχνεύουν τα διαταραγμένα αντανακλαστικά των ποδιών, τι σημαίνουν τα αντανακλαστικά διαφορετικών υφών και να τα αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά. Αυτό το 2- ήμερο σεμινάριο παρέχει στους μαθητές μια περιεκτική εισαγωγή στις τεχνικές που καινοτόμησε και εξέλιξε ο Anthony Porter τα τελευταία 30 χρόνια. Το σεμινάριο μπορούν να το παρακολουθήσουν τα τακτικά και δόκιμα μέλη του ΣΕΡ, σπουδαστές οι οποίοι έχουν ολοκληρώσει το 1ο μπορούν να εγγραφούν ως δόκιμα μέλη, όσοι επιθυμούν να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους, όπως φυσιοθεραπευτές, μασέρ, ενεργειακοί θεραπευτές κ.α. A 1 Day introduction to OIM techniques (original Ingham method) – Εισαγωγή στην τεχνική της Eunice Ingham. Είναι η συνδυασμένη εργασία της κορυφαία στο τομέα της ρεφλεξολογίας των ποδιών. Θα διδαχθούμε τα διαγράμματα ρεφλεξολογίας ποδιών και χεριών Eunice Ingham και του ανιψιού της Dwight Byers. Οι τεχνικές της αποτελούν τη βάση της Ρεφλεξολογίας και παρέχουν στους σπουδαστές τα πολύτιμα εργαλεία και την αυτοπεποίθηση που απαιτούνται για να εξελιχθούν σε πετυχημένους ρεφλεξολόγους. Τα σεμινάρια είναι δομημένα ώστε να παρέχουν εκπαίδευση επαγγελματικού επιπέδου. Τα σεμινάρια θα δοθούν στα Αγγλικά και θα μεταφράζεται στα Ελληνικά. Πληροφορίες: κ. Άννα Νάγια 210- 6424818, κ. Δούλβαρη Ευγενία 6937975470.


Holistic Life


Holistic Life Χορηγίες σε εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν

RAJAN SANKARAN

Ο

πλέον διάσημος παγκόσμια Ομοιοπαθητικός γιατρός και δάσκαλος Ομοιοπαθητικής Rajan Sankaran δίδαξε για δεύτερη φορά τη μέθοδό του στην Αθήνα, προσκεκλημένος από τους σπουδαστές της Εθνικής Εταιρίας Ομοιοπαθητικής Ιατρικής Συνεργασίας. Το συντονισμό, την παρουσίαση και το σχολιασμό του διήμερου εκπαιδευτικού σεμιναρίου έκανε ο Πρόεδρος της Εταιρίας ψυχίατρος Βαγγέλης Ζαφειρίου. Τη διδασκαλία του Rajan Sankaran παρακολούθησαν περισσότεροι από 150 ομοιοπαθητικοί που γέμισαν το αμφιθέατρο του Ινστιτούτου Παστέρ, στις 23 και 24 Ιουνίου του 2012. Αντί άλλων σχολίων για τη διδασκαλία του R. Sankaran και τη μέθοδό του, τη Μέθοδο Sankaran, παραθέτουμε αποσπάσματα γραπτών και ενυπόγραφων σχολίων όσων είχαν την ευκαιρία να τον παρακολουθήσουν από κοντά: ‘Ήταν μια μοναδική ευκαιρία για όλους. Κάθε συνάντηση με τον Dr. Sankaran είναι μια μοναδική εμπειρία’ (Σ. Π.) ‘Αυτό που έψαχνα, τίποτα λιγότερο απ’ αυτό’ (Μ. Α.) ‘Ένιωσα ότι περπάτησα σε καινούριους δρόμους με έναν ξεχωριστό άνθρωπο για οδηγό’ (Α. Π.) ‘Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα η προσέγγιση αυτού του θαυμάσιου δασκάλου. Θέλω να πάω στη Βομβάη να μάθω περισσότερα μαζί του’ (Ε. Π.)

2ο Συνέδριο Κινέζικης Ιατρικής

Π

ραγματοποιήθηκε με επιτυχία το 2ο Διεθνές Συνέδριο Κινέζικης Ιατρικής στην Αθήνα 2012. Το Συνέδριο συνδιοργανώθηκε από την Ελληνική Εταιρία Κινέζικης Ιατρικής, το ινστιτούτο Κομφούκιου στην Αθήνα και την ιστοσελίδα YinYang.gr Στο Συνέδριο βραβεύτηκαν οι Μιλτιάδης Καράβης, Αλέξανδρος Τηλικίδης και Μάγια Ταμπακάκη για την συμβολή τους στην εξάπλωση και την βελτίωση του επιπέδου της Κινέζικης Ιατρικής στην Ελλάδα. Όλες οι ομιλίες για την κατάθλιψη και την υπογονιμότητα ήταν πολύ ενδιαφέρουσες, ενώ μοναδικά ήταν τα μαθήματα τσι κονγκ από τον υπέργηρο αλλά γεμάτο ζωντάνια Μάστερ Ντουάν. Το Συνέδριο στηρίχτηκε από όλες τις σχολές Κινέζικης Ιατρικής στην Ελλάδα, τα συνέδρια Κινέζικης Ιατρικής της Γερμανίας, του Ισραήλ, της Αγγλίας της Ελβετίας καθώς και άλλων σχολών Κινέζικης Ιατρικής της Γερμανίας, της Σερβίας και της Χιλής. Σημαντική επίσης και η παρουσία του διευθύνον σύμβουλου του Ευρωπαϊκού Συλλόγου Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής και η στήριξη του στον Ελληνικό Σύλλογο Κινέζικης Ιατρικής. Holistic Life

Συναρπαστική διδασκαλία Ομοιοπαθητικής

‘It was a very essential and worthy seminar. It helped me a lot to extend my knowledge and triggered my willingness to go further’ (K. L.) ‘Υπέροχη εμπειρία! Το επόμενο βήμα στην ομοιοπαθητική είναι η ένωση του παλιού με το καινούριο’ (Ε. Δ.) ‘Πολύ ιδιαίτερος τρόπος προσέγγισης! Είναι μαγικό το πώς όλα δένουν μεταξύ τους σαν παζλ. Συναρπαστική αναζήτηση’ (Μ. Κ.) ‘Ο τρόπος διδασκαλίας του Ρ. Σάνκαραν είναι μοναδικός, συνδυάζει την ευρύτητα πνεύματος, τη γνώση, τη συστημική οργάνωση και την τεκμηρίωση’ (Ο. Δ.) ‘Με βοήθησε να αξιοποιήσω αυτά που ήδη ξέρω και να προχωρήσω περισσότερο’ (Ξ. Φ.) ‘Φέρνει νέες ιδέες που μπορώ να χρησιμοποιήσω στην πράξη και που διευρύνουν την ικανότητά μου να χρησιμοποιώ την κλασική ομοιοπαθητική’ (Α. Φ.) ‘Είναι η δεύτερη φορά που τον παρακολουθώ και είναι το ίδιο εντυπωσιακός’ (Α.Γ.) ‘Ο Dr Sankaran μάς απογείωσε!’ (Ν. Α.) ‘Αισθάνομαι μεγάλη χαρά που κατάφερα να συμμετάσχω. Πρόκειται για μια σημαντική εμβάθυνση και επέκταση της Ομοιοπαθητικής και μια εμβάθυνση στον εαυτό μας’ (Γ. Κ.) ‘Θα ταξιδεύσω μέχρι την Ινδία για να διδαχθώ από αυτόν τον πολύ αξιόλογο δάσκαλο’

‘Το σεμινάριο ήταν πέρα από τις προσδοκίες μου’ (Α. Χ.) ‘Η διδασκαλία του ανοίγει το νου στα ατέλειωτα μονοπάτια της Ομοιοπαθητικής, τον μαγεύει’ ‘Ευχαριστώ που ήρθε, ευχαριστώ που υπάρχει’ (Ν. Α.) Τα ενδεικτικά αποσπάσματα των σχολίων που παραθέσαμε είναι χαρακτηριστικά του κλίματος που ο Rajan Sankaran δημιούργησε, ενώ είναι σπάνιο τέτοια σχόλια να αφορούν και να χαρακτηρίζουν δάσκαλο και διδασκαλία Ιατρικής επιστήμης. Το φαινόμενο αυτό είναι από μόνο του εντυπωσιακό. Η πρόσκλησή του για νέα συνάντηση διατυπώθηκε ήδη και είναι ανοιχτή στις δικές του δυνατότητες.

Περισσότεροι από 200 Βοτανικοί Επιστήμονες κατέκλυσαν τη Χίο

Π

ερισσότεροι από 200 βοτανικοί επιστήμονες επισκέφτηκαν τη Χίο στο πλαίσιο του 6ου Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Βοτανικών Κήπων (Sixth European Botanic Gardens Congress) που υλοποίησε η ARTION Conferences & Events και πραγματοποιήθηκε στο Ομήρειο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Χίου υπό τη διοργάνωση του Διεθνούς Οργανισμού για τη Διατήρηση των Βοτανικών Κήπων, του Βαλκανικού Βοτανικού Κήπου Κρουσσίων (Β.Β.Κ.Κ.) και την Αιγίδα του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού - ΔΗΜΗΤΡΑ, του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, της Ελληνικής Εταιρίας Εθνοφαρμακολογίας και σειράς Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων. Στην εκδήλωση συνέβαλαν καθοριστικά ως συνδιοργανωτές, η Περιφερειακή Ενότητα Χίου, ο Δήμος Χίου, το Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου Δήμου Χίου, η Ελληνική Βοτανική Εταιρία και το Πράσινο Ταμείο. Στις 26 Μαΐου 2012 η Χίος υποδέχτηκε στους χώρους του Ιδρύματος Μαρία Τσάκου, τους Εθνικούς Εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Κοινοπραξίας Βοτανικών Κήπων (European Botanic Gardens Consortium), ενώ δύο μέρες αργότερα, στις 28 Μαΐου 2012, το Ομήρειο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Χίου άνοιξε τις πόρτες του στο 6ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Βοτανικών Κήπων (European Botanic Gardens Congress). Καθοριστικό ρόλο στην πραγματοποίηση του Ευρωπαϊκού Συνεδρίου φέτος στη Χίο διαδραμάτισε, μεταξύ άλλων, η μεσογειακή χλωρίδα του νησιού και η ανασύσταση του Βοτανικού Κήπου Αιγαίου. Με πλούσιο επιστημονικό και κοινωνικό πρόγραμμα, περισσότεροι από 200 Βοτανικοί Επιστήμονες από 30 και πλέον χώρες εργάστηκαν για την προώθηση αποτελεσματικών δράσεων για τη δι-

ατήρηση της χλωρίδας και για τη δικτύωση των βοτανικών κήπων με ερευνητικά και ακαδημαϊκά ιδρύματα, περιβαλλοντικά δίκτυα και κάθε άλλο ενδιαφερόμενο, αλλά και για την ενίσχυση των βοτανικών κήπων ως κέντρων αειφόρου ανάπτυξης, ευημερίας, περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης. Την επιμέλεια της διοργάνωσης είχε η ARTION Conferences & Events που φρόντισε να υποδεχτεί τους συμμετέχοντες στο νησί της Χίου και να τους ξεναγήσει στις ομορφιές του.


Holistic Life


Holistic Life Ομοιοπαθητική

Είναι πράγματι αποτελεσματική η Ομοιοπαθητική; Νέα έκθεση που συνοψίζει ανασκοπήσεις από την επιστημονική βιβλιογραφία, παρουσιάζει θετικά αποτελέσματα και αποδεικτικά στοιχεία για την Ομοιοπαθητική θεραπεία. Γράφει ο Κωνσταντίνος Πίσιος, Ειδικός Παθολόγος – Ομοιοπαθητικός www.homeoathens.com

Π

ριν από λίγο καιρό δόθηκε στη δημοσιότητα μία έκθεση των ελβετικών ομοσπονδιακών αρχών που εξετάζει την αποτελεσματικότητα της Ομοιοπαθητικής. Η πλήρης μετάφραση της έκθεσης δημοσιεύτηκε στη Βρετανία στις 30 Νοεμβρίου 2011, και σας προσφέρω μια πρόγευση από το πολύ ενδιαφέρον περιεχόμενό της. Η αξιολόγηση των τεχνολογιών υγείας στην Ελβετία – ΗΤΑ (Health Technology Assessment), είναι η επιστημονική αξιολόγηση των ιατρικών τεχνολογιών, όσον αφορά την αποτελεσματικότητα και την καταλληλότητά τους, καθώς επίσης και τα κοινωνικά και δεοντολογικά ζητήματα που εγείρουν οι επιπτώσεις τους. Η έκθεση του HTA για την Ομοιοπαθητική ανατέθηκε στο Ομοσπονδιακό Γραφείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων (FSIO) στο πλαίσιο μιας συνολικής αξιολόγησης των συμπληρωματικών και εναλλακτικών θεραπειών (CAMs). Συντάχθηκε από μια ομάδα γερμανόφωνων ακαδημαϊκών και υπέστη περαιτέρω επεξεργασία από το Πανεπιστήμιο G & F Matthiessen Bornhöft του Witten / Herdecke στη Γερμανία. Είναι ενδιαφέρον ότι η ελβετική μεθοδολογία αξιολόγησης, σε αντίθεση με τις συστηματικές μετα-αναλύσεις και εκθέσεις, όπως η συνεργασία Cochrane, δεν εξετάζει την αποτελεσματικότητα μιας θεραπευτικής μεθόδου μόνο σε συγκεκριμένες καταστάσεις, αλλά εστιάζει και στην καθημερινή χρήση (στην ουσιαστική δηλαδή αποτελεσματικότητα): πώς χρησιμοποιείται, αν είναι ασφαλής και ποια η σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας. Η συγκεκριμένη έκθεση, που περιλαμβάνει 300 και πλέον σελίδες, αξιολογεί εξαντλητικά την επιστημονική βιβλιογραφία της Ομοιοπαθητικής. Στο πλαίσιο αυτό συνοψίζει 22 reviews (ανασκοπήσεις ιατρικών θεμάτων), 20 εκ των οποίων παρουσιάζουν θετικά αποτελέσματα για την Ομοιοπαθητική. Τέσσερις μάλιστα από αυτές παρέχουν ισχυρές ενδείξεις για την αποτελεσματικότητα της Ομοιοπαθητικής ως σύστημα της ιατρικής επιστήμης. Διαπιστώνει επίσης ότι υπάρχουν ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία, ειδικότερα για την ομοιοπαθητική θεραπεία των αλλεργιών και των λοιμώξεων του ανωτέρου αναπνευστικού. Δείτε ολόκληρη την έκθεση (επί πληρωμή ) στο: http://www.springer.com/medicine/complementary+%26+alternative+medic ine/book/978-3-642-20637-5 Περισσότερες πληροφορίες και ανάλυση της έρευνας θα ακολουθήσουν σε επόμενο άρθρο. Πηγή είδησης: Homeopathy Research Institute Holistic Life


Holistic Life


Holistic Life Ασφαλέστερες εναλλακτικές λύσεις / από την Joanna Evans - WDDTY

Εντομοαπωθητικά Καταπολεμήστε τα τσιμπήματα των εντόμων με ασφάλεια Τα τσιμπήματα των εντόμων μπορούν να μετατρέψουν τις διακοπές των ονείρων σας σε εφιάλτη. Αλλά η συνηθισμένη μέθοδος προστασίας –τα εντομοκτόνα - έχουν συνδεθεί με σοβαρές παρενέργειες, που συμπεριλαμβάνουν δερματικές αντιδράσεις, εγκεφαλικές βλάβες, ακόμα και καρκίνο.

Ε

ίτε επιλέξετε να κάνετε διακοπές στο σπίτι σας, είτε κάπου αλλού αυτό το καλοκαίρι, πιθανότατα θα εφοδιαστείτε με άφθονο εντομοαπωθητικό για να προστατευτείτε από τα τσιμπήματα. Το δραστικό συστατικό στα περισσότερα εντομοαπωθητικά είναι το DEET (N,N-diethyl-meta-toluamide), μία ουσία που προστατεύει από κουνούπια και έντομα για περισσότερο από μισό αιώνα. Όμως, αν και το DEET είναι αποτελεσματικό, υπάρχουν ανησυχίες για τη χρήση του, ιδιαίτερα στα παιδιά. Οι μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να προκαλέσει μια σειρά ανεπιθύμητων αντιδράσεων στην υγεία, από αλλεργικές αντιδράσεις μέχρι και μόνιμες νευρολογικές βλάβες.

Τα μειονεκτήματα του DEET

Το DEET είναι ένα εντομοαπωθητικό που προορίζεται για εφαρμογή κατευθείαν στο δέρμα για να απωθείκαι όχι να σκοτώνει - έντομα. Βρίσκεται σε διαφορετικές συγκεντρώσεις σε πολλά προϊόντα, που περιλαμβάνουν αεροζόλ, σπρέι αντλίας, λοσιόν, μαντήλια μιας χρήσης, roll-ons και άλλα. Χρησιμοποιείται από περίπου 200 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, παρά την μακρά και εκτεταμένη χρήση του, το πώς ακριβώς λειτουργεί το DEET δεν είναι ακόμη σαφές. Μια από τις πιο απλές θεωρίες είναι ότι στα έντομα δεν αρέσει η μυρωδιά, έτσι το αποφεύγουν (Proc Natl Acad Sci U S A, 2008; 105: 13598–603). Ωστόσο, αυτό που είναι δυσάρεστο για τα έντομα μπορεί να είναι επικίνδυνο για τον άνθρωπο. Είναι προφανές ότι το DEET απορροφάται από το δέρμα και περνά στο αίμα. Σύμφωνα με μια αναφορά, μετά από έξι ώρες, 9-56 τοις εκατό της δόσης θα περάσει στο κυκλοφορικό σύστημα του σώματος (CMAJ, 2003; 169: 209–12). Για το λόγο αυτό, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η τοπική εφαρμογή του DEET έχει συνδεθεί με μια σειρά από αντιδράσεις και παρενέργειες, και μάλιστα τα παιδιά φαίνεται να είναι ιδιαίτερα ευάλωτα. Το 2001, σε μια αναφορά από ερευνητές του Νοσοκομείου Παίδων Αγία Σοφία στην Αθήνα, εντοπίστηκαν 17 εκθέσεις του DEET που αφορούν εγκεφαλοπάθεια (δυσλειτουργία εγκέφαλου) σε παιδιά. Το πιο κοινό σύμπτωμα ήταν επιληπτικές κρίσεις, που παρατηρήθηκαν στο 72 τοις εκατό των περιπτώσεων, και αυτό ήταν πιο πιθανό να συμβεί όταν το DEET εφαρμοζόταν απευθείας στο δέρμα. Πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι ακόμα και μικρή έκθεση σε χαμηλά επίπεδα DEET μπορεί να προκαλέ10 Holistic Life

σει σοβαρές παρενέργειες. Σε ένα αγόρι 18 μηνών, για παράδειγμα, εμφανίστηκαν αναπνευστικά προβλήματα και κρίσεις μετά από μια σύντομη μόνο έκθεση σε ένα προϊόν που περιείχε μόλις 17,6 τοις εκατό DEET. Η έκθεση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «τα απωθητικά που περιέχουν DEET δεν είναι ασφαλή όταν εφαρμόζονται στο παιδικό δέρμα» (Hum Exp Toxicol, 2001; 20: 8–14). Στους ενήλικες, εκτός από αλλεργικές δερματικές αντιδράσεις όπως ερυθρότητα, κνησμό, κάψιμο, φουσκάλες και, μερικές φορές, σημάδια (Arch Dermatol, 1982; 118: 582–3; CMAJ, 2003; 169: 209–12), η τοπική εφαρμογή του DEET έχει επίσης σχετιστεί με μανιακή ψύχωση, καρδιαγγειακή τοξικότητα, επιπτώσεις στην αναπαραγωγή ακόμη και θάνατο (J Am Mosq Control Assoc, 1998; 14: 12–27; Int J Toxicol, 2002; 21: 341–52). Έχει μάλιστα εμπλακεί, μαζί με άλλες χημικές ουσίες, σύνδρομο δυσλειτουργίας του νευρικού συστήματος που παρουσιάστηκε σε βετεράνους από τον Πόλεμο του Κόλπου (JAMA, 1997; 277: 231–7). Η τοξικότητα του χημικού αυτού προκύπτει από τις εκθέσεις για περιπτώσεις κατάποσης DEET. Μία έκθεση περιγράφει πέντε περιπτώσεις κατά τις οποίες εμφανίστηκε υπόταση (υπερβολικά χαμηλή αρτηριακή πίεση), κρίσεις και κώμα μέσα σε μια ώρα από την κατάποση μεγάλων ποσοτήτων DEET. Παρά το γεγονός ότι τρεις από τους ασθενείς ανάρρωσαν, δύο από αυτούς έχασαν τη ζωή τους (JAMA, 1987; 258: 1509–11).

Το μειoνέκτημα της Περμεθρίνης

Ένα δραστικό συστατικό που πρέπει να προσέχετε είναι η περμεθρίνη (permethrin), η οποία χρησιμοποιείται σε ρούχα, παπούτσια, κουνουπιέρες και είδη κάμπινγκ για να σκοτώνει και να απομακρύνει τα έντομα. Η περμεθρίνη ανήκει σε μια ομάδα χημικών ουσιών που ονομάζονται «πυρεθροειδή», τα οποία είναι γνωστό ότι έχουν νευροτοξικές επιδράσεις (Toxicology, 2002; 171: 3–59). Με την κατάποση, η περμεθρίνη μπορεί να προκαλέσει ζάλη, κεφαλαλγία, θόλωση της όρασης, κώμα, σπασμούς και θάνατο (Toxicol Rev, 2005; 24: 93 - 106). Με την έκθεση μέσω του δέρματος, ωστόσο, εκτιμάται ότι είναι υπεύθυνη -τουλάχιστον εν μέρει- για ασθένειες που εμφανίστηκαν σε βετεράνους του πολέμου του Κόλπου (Toxicol Lett, 2002; 135: 61 - 71). Επίσης, υπάρχει η ανησυχία ότι η περμεθρίνη ίσως είναι καρκινογόνος. Σε μελέτες σε ζώα, η περμεθρίνη έχει βρεθεί ότι προκαλεί όγκους στους πνεύμονες και

στο ήπαρ σε ποντίκια, εξωθώντας έτσι την Αμερικανική οργάνωση Προστασίας Περιβάλλοντος στην κατάταξη της περμεθρίνης στις «πιθανώς καρκινογόνες ουσίες για τον άνθρωπο», σε περιπτώση στοματικής χρήσης (www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/factsheets/permethrin_fs.htm#health). Επιπλέον, μια πρόσφατη μελέτη που εξέτασε σχεδόν 50.000 άτομα που χρησιμοποιούσαν εντομοαπωθητικά στην Αϊόβα και τη Βόρεια Καρολίνα βρήκε ότι υπάρχει αυξημένος και στατιστικά σημαντικός κίνδυνος εμφάνισης πολλαπλού μυελώματος (καρκίνος του μυελού των οστών) στα άτομα με την μεγαλύτερη έκθεση στην περμεθρίνη (Environ Health Perspect, 2009; 117: 581-6). Αυτό δείχνει ότι δεν είναι απαραίτητο να προσληφθεί από το στόμα για να προκαλέσει καρκίνο.

Στοιχεία από μελέτες σε ζώα

Όπως ήταν αναμενόμενο, μεγάλο μέρος των αποδεικτικών στοιχείων εναντίον του DEET προέρχεται από μεμονωμένες αναφορές περιστατικών και όχι μελέτες μεγάλης κλίμακας. Παρόλα αυτά, υπάρχουν αδιαμφισβήτητα στοιχεία από μελέτες σε ζώα που ενισχύουν το γεγονός ότι το DEET μπορεί να προκαλέσει σοβαρές παρενέργειες. Μοχάμεντ Αμπού-Ντόνια και οι συνάδελφοί του στο Ιατρικό κέντρο του Πανεπιστημίου του Ντιούκ, στο Ντέρχαμ της βόρειας Καρολίνα, έχει κάνει πολλές μελέτες σε ποντίκια και διαπίστωσε ότι η συχνή και παρατεταμένη εφαρμογή DEET προκαλεί καταστροφή των νευρώνων στα τμήματα του εγκεφάλου που ελέγχουν την κίνηση των μυών, τη μάθηση, τη μνήμη και τη συγκέντρωση (Exp Neurol, 2001; 172: 153–71). Επιπλέον, τα ποντίκια που έλαβαν το ισοδύναμο του μέσου όρου της ανθρώπινης δόσης DEET (40mg / kg βάρους σώματος) αντέδρασαν πολύ χειρότερα από ό,τι τα ποντίκια ελέγχου όταν βρέθηκαν αντιμέτωπα με συνθήκες που απαιτούν έλεγχο των μυών, δύναμη και συντονισμό (J Toxicol Environ Health A, 2001; 62: 523–41). Αν και τα ευρήματα μπορεί να μην ισχύουν και για τους ανθρώπους, οι συγκεκριμένες αντιδράσεις είναι ανάλογες αυτών που αναφέρθηκαν και στους στρατιώτες μετά τη χρήση DEET στον Περσικό Πόλεμο του Κόλπου. Όπως δήλωσε ο Αμπού –Ντόνια, “Εάν χρησιμοποιηθεί με φειδώ, όχι συχνά και από μόνο του, το DEET μπορεί να μην έχει αρνητικές επιπτώσεις... Αλλά συχνή και βαριά χρήση... ιδιαίτερα σε συνδυασμό με άλλες χημικές ουσίες ή φάρμακα, θα μπορούσε να προκαλέσει προβλήματα στον εγκέφαλο σε ευπαθείς ομάδες του


Holistic Life 11


πληθυσμού” (www.dukehealth.org/HealthLibrary/ News/5500). Πράγματι, ορισμένες χημικές ουσίες - συμπεριλαμβανομένων και των άλλων γεωργικών φαρμάκων, π.χ. μαλάθειον και η περμεθρίνη, έχουν βρεθεί να επιδρούν σε συνδυασμό με το DEET, προκαλώντας ακόμα μεγαλύτερες παρενέργειες από ότι το DEET μόνο του (J Toxicol Environ Health A, 2004; 67: 331–56). Ιδιαίτερες ανησυχίες δημιουργεί και η οξυβενζόνη, μια χημική ουσία που λειτουργεί ως προστατευτική ασπίδα από τον ήλιο και συχνά χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με το DEET σε ένα προϊόν που προσφέρει ταυτόχρονα και προστασία από τον ήλιο αλλά και από τα έντομα. Η έρευνα δείχνει ότι η οξυβενζόνη είναι ενισχυτής διαπερατότητας, με άλλα λόγια, βοηθά άλλες χημικές ουσίες να διαπεράσουν το δέρμα. Η έρευνα δείχνει ότι η οξυβενζόνη αυξάνει τη διείσδυση— με άλλα λόγια, βοηθά άλλες χημικές ουσίες να εισχωρήσουν στο δέρμα. Όταν αναμιγνύεται με DEET, αυξάνει δραματικά την ποσότητα που απορροφάται από το δέρμα και περνάει στο αίμα και έτσι αυξάνει και τον κίνδυνο για παρενέργειες (Toxicol Appl Pharmacol, 2007; 223: 187–94).

Ασφαλέστερες εναλλακτικές λύσεις

Παρά αυτές τις ανησυχίες σχετικά με το DEET, κάποιοι ερευνητές εξακολουθούν να επιμένουν ότι οι παρενέργειες είναι σπάνιες και ότι, όταν χρησιμοποιείται σωστά, το DEET είναι απολύτως ασφαλές. Παρ ‘όλα αυτά, το DEET δεν είναι ο μόνος τρόπος για να κρατήσετε τα έντομα μακριά. Υπάρχει ένας πλήθος από πολύ λιγότερο επικίνδυνες ουσίες που χρησιμοποιούνται σήμερα για να απομακρύνουν τα κουνούπια και άλλα έντομα. Ένα από αυτά είναι το picaridin, γνωστό και ως «icaridin», το οποίο χρησιμοποιείται στο εντομοαπωθητικό Autan και σε άλλα προϊόντα. Αυτή η σχετικά νέα ουσία φαίνεται να έχει παρόμοια ισχύ, αλλά είναι λιγότερο ερεθιστική από το DEET (J Drugs Dermatol, 2004; 3: 59–60). Φαίνεται, επίσης, να είναι σχετικά ασφαλής (βλ. www.epa.gov/opprd001/factsheets/picaridin.pdf). Ωστόσο, όπως το DEET, το picaridin είναι μια εντελώς συνθετική οργανική ένωση. Ένα πιο φυσικό προϊόν είναι τα αιθέρια έλαια. Η σιτρονέλλα, που προέρχεται από το λεμονόχορτο (lemongrass - Cymbopogon nardus), είναι ένα κοινό συστατικό σε φυσικά ή φυτικά εντομοαπωθητικά. Οι μελέτες δείχνουν ότι είναι εκπληκτικά αποτελεσματικό, ιδίως για τα κουνούπια (Entomol Res, 2005; 35: 117-20). Ωστόσο, η σιτρονέλλα φαίνεται να έχει μικρότερη διάρκεια προστασίας από το DEET. Η δραστικότητά της είναι πιθανώς μεγαλύτερη στα πρώτα 40 λεπτά μετά την εφαρμογή, αν και απαιτούνται συχνές επαναλήψεις για να αντισταθμίσουν το μικρής διάρκειας αποτέλεσμα (Ann Intern Med, 1998; 128: 931-40). Το έλαιο Ευκαλύπτου (από τον Eucalyptus citriodora και Eucalyptus globulus) είναι ένα άλλο φυσικό εντομοαπωθητικό που λειτουργεί για σχεδόν οκτώ ώρες. Έρευνα δείχνει ότι ορισμένα συστατικά του έλαιου ευκαλύπτου είναι τόσο αποτελεσματικά όσο το DEET (J Am mosq Control Αssoc., 1996; 12: 243 - 6). Μια μελέτη διαπίστωσε ότι ένα εντομοαπωθητικό βασισμένο στο έλαιο ευκαλύπτου ήταν κατά 99,5% αποτελεσματικό στην προστασία κατά της σκνίπας Culicoides impunctatus, ακόμη και 8 με 10 ώρες μετά την εφαρμογή, ενώ το DEET ήταν 97% αποτελεσματικό (J Am mosq Control Αssoc., 1996; 12: 329-30). Άλλα εντομοαπωθητικά αιθέρια έλαια περιλαμβάνουν τα Νeem (Azadirachta indica), Τurmeric (curcuma longa, κουρκουμάς), Βασιλικός (Ocimum americanum) και Kaffir lime (Citrus hystrix) (Indian J Malariol, 1995; 32: 47–53; J Vector Ecol, 2001; 26: 76–82). Ωστόσο, τα αιθέρια έλαια μπορούν να προκαλέσουν αλλεργικές αντιδράσεις σε κάποιους ανθρώπους, έτσι πάντα πρέπει να κάνετε μια δοκιμή πριν χρησιμοποιήσετε εντομοαπωθητικά με αιθέρια έλαια, και να αποφεύγετε τη μακροχρόνια χρήση τους. Το αιθέριο έλαιο Ευκαλύπτου, ειδικότερα, θα πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή, καθώς η υπερδοσολογία είναι γνωστό ότι μπορεί να προκαλέσει επιληπτικές κρίσεις (J Neurol, 1999; 246: 667–70). Για τα ευαίσθητα δέρματα, τα απωθητικά που βασίζονται στο έλαιο σόγιας μπορεί να είναι μια καλή λύση. Ένα διάλυμα έλαιου σόγιας 2 τοις εκατό ήταν σε θέση να παρέχει θέση να προστατέψει από τα τσιμπήματα των κουνουπιών για επτά ώρες κατά μέσο όρο (J Med Entomol, 2004; 41: 726-30). Εκτός από τη χρήση εντομοαπωθητικών, υπάρχουν πολλά άλλα πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τις πιθανότητές σας να σας τσιμπήσουν. Σε συνθήκες που τα κουνούπια αποτελούν μεγάλο πρόβλημα, καλό είναι να φοράτε μακρυμάνικο πουκάμισο και παντελόνι και να έχετε καλυμμένους τους αγκώνες και τα πέλματά σας. Επίσης βοηθάει πολύ να αποφεύγετε τα σκουρόχρωμα ρούχα καθώς και αποσμητικά, σαπούνια, λοσιόν και προϊόντα για μαλλιά με άρωμα λουλουδιών, καθώς μπορεί να προσελκύσουν τα έντομα (Ann Intern Med 1998; 128: 931-40). Τέλος, οι κουνουπιέρες είναι χρήσιμες, αν και τα διάκενα πρέπει να είναι μικρά και σε καλή κατάσταση, αλλιώς τα έντομα, θα μπορούν να περνούν από μέσα. Όταν τη χρησιμοποιείτε πάνω από το κρεβάτι, πρέπει να καταλήγει στο πάτωμα ή να στερεώνεται κάτω από το στρώμα για να είναι αποτελεσματική. Βέβαια, μπορεί να σας τσιμπήσουν ακόμα και μέσα από τα διάκενα αν κοιμάστε σε επαφή με την κουνουπιέρα. Φέτος το Καλοκαίρι προτιμήστε τέτοιου είδους μέτρα προστασίας, τα οποία σε συνδυασμό με τη χρήση προϊόντων χωρίς DEET αποτελούν μια ασφαλέστερη μέθοδο για να αποφύγετε τα έντομα. 12 Holistic Life


Holistic Life 13


Holistic Life Φυσικές θεραπείες

Ανακαλύπτοντας την ιπποκαστανιά (aesculus – horse chestnut)

Η

ιπποκαστανιά δεν είναι απλά ένα ιδιαίτερα όμορφο δέντρο με άσπρα άνθη, αλλά οι λαμπεροί καφέ καρποί της έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά χρήσιμοι από τότε που το δέντρο εισήχθη από την Ασία τον δέκατο έκτο αιώνα. Οι καρποί της ιπποκαστανιάς χρησιμοποιήθηκαν αρχικά ως τροφή για τα άλογα και τα βοοειδή (ενδεχομένως από αυτή τη χρήση προέκυψε η κοινή ονομασία του δέντρου) ενώ οι προληπτικοί της τότε εποχής τους μετέφεραν στην τσέπη τους για προστασία κατά των ρευματισμών! Ωστόσο, οι βοτανολόγοι δεν άργησαν να ανακαλύψουν την αποτελεσματικότητα της ιπποκαστανιάς για τις αιμορροΐδες. Η αμαμελίδα και η βελανιδιά χρησιμοποιούνταν για παρόμοιους σκοπούς, αλλά η ιπποκαστανιά φαίνεται ότι είχε ισχυρότερο αποτέλεσμα στην κυκλοφορία του αίματος. Για τον λόγο αυτό χρησιμοποιήθηκε για τη φλεβίτιδα και τα φλεβικά έλκη. Παρακάμπτοντας αρκετούς αιώνες και επιστρέφοντας στο σήμερα, μια επισκόπηση, από τον μη κερδοσκοπικό ερευνητικό οργανισμό Cochrane, των διαθέσιμων στοιχείων από αυστηρές κλινικές μελέτες αξιολόγησε την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια του εκχυλίσματος της ιπποκαστανιάς, όταν αυτό λαμβάνεται

14 Holistic Life

της Alison Cullen

εσωτερικά, έναντι placebo, για περιπτώσεις «χρόνιας φλεβικής ανεπάρκειας» (πόνος στα κάτω άκρα, κιρσοί, κακή κυκλοφορία στα κάτω άκρα). Το συμπέρασμα της επισκόπησης αυτής ήταν ότι η ιπποκαστανιά συμβάλλει σημαντικά στην αντιμετώπιση αυτών των συμπτωμάτων. Ειδικότερα, το επίπεδο του πόνου στα πόδια μειώθηκε και το πρήξιμο υποχώρησε. Η ιπποκαστανιά επιτυγχάνει αυτά τα αποτελέσματα τονώνοντας τις φλέβες στα πόδια ώστε το αίμα να κυκλοφορεί ομαλότερα πίσω στην καρδιά, αντί να παραμένει στα κάτω άκρα προκαλώντας πρήξιμο. Επιπλέον, σε βάθος χρόνου η ιπποκαστανιά δυναμώνει τις φλέβες, μειώνοντας την πιθανότητα για φλεβίτιδα. Λόγω της ιδιότητάς της να τονώνει τις φλέβες η ιπποκαστανιά είναι πολύ χρήσιμη σε περιπτώσεις φλεβικής θρόμβωσης (DVT) κατά τη διάρκεια πτήσεων. Δυνατές και σφικτές φλέβες παράγουν λιγότερους θρόμβους οι οποίοι αποτελούν απειλή σε πτήσεις μεγάλων αποστάσεων. Αν χρησιμοποιείτε την ιπποκαστανιά για τον σκοπό αυτό, είναι καλύτερο να κάνετε χρήση της για τουλάχιστον 2 εβδομάδες πριν την πτήση και να συνεχίσετε τη λήψη της μέχρι και την επιστροφή σας.


Holistic Life 15


Holistic Life Αρωματοθεραπεία

Κλινική αρωματοθεραπεία «Αναζητώντας την ασφάλεια στη διάγνωση, αναζητώντας μια ιδιαίτερη θεραπεία, αναζητώντας ένα κλειδί για την κατανόηση της Φύσης και τις εκδηλώσεις της στον άνθρωπο, βρίσκουμε συνεχώς νέα ερεθίσματα, παλιές αλήθειες, νέες αμφιβολίες και ,μερικές φορές ένα νέο δρόμο» Γράφει η Μαρία Ζώρζου, Κλινική Αρωματοθεραπεύτρια

Η

κλινική αρωματοθεραπεία βασίζεται στην ιατροθεραπευτική εφαρμογή των αιθέριων ελαίων. Όλοι οι αρχαίοι πολιτισμοί χρησιμοποιούσαν τα αιθέρια έλαια για θεραπευτικούς σκοπούς. Η κληρονομιά που έχουμε από τους προγόνους μας σε πληροφοριακό υλικό αποδεικνύει ότι η εφαρμογή των αιθέριων ελαίων έχει άριστα αποτελέσματα σε όλους τους τομείς εφαρμογής τους. Αξίζει να αναφερθούμε στο σεβασμό που έδειχναν οι προγονοί μας στα φυτά, καθώς τα θεωρούσαν ολοκληρωμένα όντα και την εφαρμογή των αιθέριων ελαίων με στόχο την αναζήτηση της αιτίας της ασθένειας και όχι την αντιμετώπιση του συμπτώματος. Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, ο Γάλλος Χημικός Rene Maurice Gattefosse έγραψε το πρώτο βιβλίο Αρωματοθεραπείας, καθιερώνοντας έτσι τον όρο και στην Ευρώπη. Ακολουθεί ο Γάλλος γιατρός Dr. Jean Valnet, ο οποίος χρησιμοποιούσε τα αιθέρια έλαια, όχι μόνο σαν αντιβακτηριδιακά, αλλά και για να θεραπεύει, όπως ο ίδιος υποστήριζε, και το συγγραφικό του έργο το αποδεικνύει. Ακολούθησαν πολλοί επιστήμονες, οι οποίοι εφάρμοσαν και διέδωσαν την κλινική αρωματοθεραπεία με επιτυχία και επίσης, υπάρχει πλούσιο συγγραφικό έργο σαν οδηγός για την ολιστική εφαρμογή των αιθέριων ελαίων. Όλοι οι πρωτοπόροι ερευνητές και χρήστες των αιθέριων ελαίων συνέβαλαν αποτελεσματικά στην διάδοση της αρωματοθεραπείας και στην αναγνώρισή της από την επιστημονική κοινότητα. Σήμερα, η αρωματοθεραπεία θεωρείται κλάδος της φυσικής και εναλλακτικής ιατρικής. Επαγγελματικές αναγνωρισμένες σχολές κλινικής αρωματοθεραπείας διδάσκουν την επαγγελματική χρήση των αιθέριων ελαίων. Η εφαρμογή της γίνεται μέσω της όσφρησης ή μέσω της διαδερμικής οδού. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορούν να ληφθούν και εσωτερικά με σκευάσματα όπως υπόθετα ή κάψουλες. Στην κλινική αρωματοθεραπεία πρέπει να χρησιμοποιούνται 100% καθαρά και φυσικά αιθέρια έλαια. Η δράση των αιθέριων ελαίων και η επιτυχία της εφαρμογής τους εξαρτάται, κατά βάση, από την ποιότητά τους. Η σωστή επιλογή και χρήση τους δεν είναι εύκολη υπόθεση και πρέπει να γίνεται από εκπαιδευμένο και έμπειρο αρωματοθεραπευτή. Είναι πολλά αυτά που πρέπει να γνωρίζει κάποιος προκειμένου να επιλέξει τα κατάλληλα αιθέρια έλαια για την κάθε περίπτωση, καθώς το ίδιο φυτό μπορεί να αναπτύξει διαφορετικές ιδιότητες ανάλογα με την περιοχή, τις κλιματολογικές συνθήκες, το υψόμετρο κλπ. που αναπτύσσεται. Η πολυπλοκότητα των αιθέριων ελαίων είναι μοναδική και η πολύπλευρη δράση τους αποδεδειγμένη. Επιτυγχάνουν τα ίδια αποτελέσματα με τα χημικά φάρμακα, χωρίς όμως τις παρενέργειες και τους εθισμούς των τελευταίων. Η φύση μάς χάρισε με τα αιθέρια έλαια έναν φίλο που θα υποστηρίξει τις διαπροσωπικές μας σχέσεις, την υγεία μας και την συνολική ευεξία μας. Ανάλογα με την επιλογή που θα κάνουμε, η δράση τους μπορεί να είναι αναζωογονητική, ηρεμιστική, διεγερτική. Υπάρχουν αιθέρια έλαια που ενισχύουν την διαίσθηση και τη δημιουργικότητα. Οι ασθένειες προέρχονται πολλές φορές από διαταραχές των συναισθημάτων, από το άγχος, από την τοξίνωση του οργανισμού, από θλίψεις και καταπιεσμένο θυμό. Στην κλινική αρωματοθεραπεία κάθε ασθένεια είναι διαφορετική περίπτωση, αφού κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός, και έχει διαπιστωθεί ότι η ίδια ασθένεια σε κάθε άνθρωπο προέρχεται από διαφορετική αιτία. Στην κλινική αρωματοθεραπεία αντιμετωπίζονται και φροντίζονται οι άνθρωποι σε ψυχικό, πνευματικό και υλικό επίπεδο και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την υγεία και την ευεξία σε όλα τα επίπεδα. Απλή και πανάρχαια θεραπευτική, καθώς τα αιθέρια έλαια προσφέρουν κραδασμικό και ενεργειακό άγγιγμα, μεταφέροντας τον κραδασμό και την δόνηση του φυτού απ΄όπου προέρχονται. Η χρήση των αιθέριων ελαίων στα αυτοάνοσα νοσήματα έχει άριστα αποτελέσματα. Επίσης, επιτυχώς αντιμετωπίζονται λοιμώξεις, μυκητιάσεις, φλεγμονές, γυναικολογικά προβλήματα, ψυχικές διαταραχές και πλήθος άλλων ασθενειών. Προχειρουργικά και μεταχειρουργικά τα αιθέρια έλαια μπορούν να υποστηρίξουν τον ασθενή, ενισχύοντας και ενδυναμώνοντας τόσο το υλικό όσο και το αιθερικό σώμα. Τα αιθέρια έλαια είναι ιδιαίτερα ασφαλή, όταν η χρήση γίνεται με γνώση και σύνεση, για τα παιδιά και τους ηλικιωμένους καθώς δεν έχουν παρενέργειες. Αναρωτιόνται πολλοί τα αιθέρια έλαια θεραπεύουν ή φροντίζουν; Η Florence Nightingale είπε κάποτε « η θεραπεία είναι στην φροντίδα»! 16 Holistic Life


Holistic Life 17


Holistic Life Χειροπρακτική

Άγχος και νευρικό σύστημα Γράφουν η Ελένη Σκαρπαθάκη, Δρ Χειροπρακτικής και ο Σταύρος Σκαρπαθάκης, Δρ Χειροπρακτικής

Α

ς ανακεφαλαιώσουμε από το προηγούμενο τεύχος: Υπάρχει ένα Ερέθισμα που ενεργοποιεί το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, γίνεται ένας συναγερμός, το σώμα μας θα αντιδράσει, θα κινητοποιηθεί, στη συνέχεια το Συμπαθητικό Νευρικό Σύστημα στέλνει το σήμα του στα επινεφρίδια που εκκρίνουν ορμόνες (κατεχολαμίνες) και οι ορμόνες συνεχίζουν το έργο τους.

Μερικές συμβουλές

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στη ζωή έχουμε υποχρέωση στον εαυτό μας να τα λύσουμε όσο καλύτερα μπορούμε˙ αν δεν τα αντιμετωπίσουμε είναι γνωστό ότι θα επανεμφανισθούν. Φοβόμαστε την αλλαγή, και όμως βαθειά μέσα μας ξέρουμε ότι υπάρχει η δύναμη που μας δημιούργησε: Η δύναμη της επιλογής να αντιμετωπίσουμε ό,τι πρόβλημα έχουμε, με το ένα δέκατο του εγκεφάλου που χρησιμοποιούμε. Όπως μας λένε οι επιστήμονες καταφέραμε να πάμε τόσο σε ύψος στους αιθέρες όσο και σε βάθος στις θάλασσες, γιατί βάζουμε περιορισμούς, γιατί κλεινόμαστε σε φυλακές και φθείρουμε ότι καλύτερο μας χάρισε η Φύση: την υγεία μας, πνευματική και σωματική. Ας διώξουμε όλες τις αρνητικές σκέψεις, γιατί οι σκέψεις είναι σαν σύννεφα που περνούν. Ας αποφύγουμε τις σχέσεις με άτομα που χαρακτηρίζονται σαν ενεργοβόρα βαμπίρ που υποσκάπτουν την αυτοεκτίμηση μας, και ας εκμεταλλευθούμε τις ευκαιρίες να κάνουμε πράγματα απλά, για εμάς, μια βόλτα στην εξοχή, να θαυμάσουμε τη φύση, να ασκήσουμε το σώμα μας, που είναι το όχημα μας - και ένα καλό όχημα μάς καλλιεργεί την εμπιστοσύνη στη ζωή μας. Να βάλουμε άσκηση στο πρόγραμμά μας γιατί αυξάνει τον μυϊκό τόνο και απελευθερώνει ενδορφίνες – οι αποκαλούμενες και οι ορμόνες της ευτυχίας, που βοηθούν τον άνθρωπο να πάρει τον δικό του προσωπικό δρόμο για την προσωπική του εξέλιξη και ευημερία. Όταν το άτομο μείνει μόνο του και αδειάσει από όλους και όλα, τότε μπορεί να έλθει σε επαφή με άλλες πτυχές του εαυτού του, να γνωρίσει αυτό που έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες «Γνώθι Σαυτόν», να προσπαθήσει να μιλά με τον τρόπο του με τον δημιουργό του, και να πάρει τα ινία της ζωής του στα δικά του χέρια. Επίσης η χοροθεραπεία, σε οποιαδήποτε μορφή, έχει πολυάριθμες θεραπευτικές εφαρμογές. Όταν κάποιος το πετύχει αυτό, το στρες απενεργοποιείται και όλα επανέρχονται στο φυσιολογικό τους ρυθμό. Το αμυντικό σύστημα ισχυροποιείται, η πίεση επανέρχεται σε φυσιολογικά πλαίσια, η ψυχική κατάσταση βρίσκεται σε γαλήνη, το μυϊκό σύστημα ηρεμεί και πολλές άλλες λειτουργίες επανέρχονται στο κανονικό.

Πώς βοηθά η επιστήμη της χειροπρακτικής

Ο εγκέφαλος παίρνει διάφορα ερεθίσματα. Για να επιτευχθεί η καλή λειτουργία του πρέπει ο διακόπτης του νευρικού συστήματος να θέσει σε λειτουργία τα ερεθίσματα αυτά, και ο διακόπτης αυτός βρίσκεται στη βάση του κρανίου μας, στην ατλαντο-ινιακή άρθρωση, εκεί ακριβώς που ο εγκέφαλος συνεχίζεται ως 18 Holistic Life

(B’ μέρος)

νωτιαίος μυελός. Είναι η πιο σημαντική άρθρωση της σπονδυλικής μας στήλης, και ίσως η μόνη επιστήμη που μπορεί να το χειριστεί αναίμακτα και άνευ φαρμάκων είναι η χειροπρακτική, όπου ελευθερώνει την πίεση που ασκείται στο νευρικό σύστημα μέσω των ανατάξεων και επανέρχεται η φυσιολογική λειτουργία των νεύρων. Κατά συνέπεια, διώχνει όλα τα συμπτώματα που προκλήθηκαν από τις πιέσεις των νεύρων που αποκαλούμε στην επιστήμη της χειροπρακτικής υπεξάρθημα (sublaxation). Χρειάζεται επίσης να διώξουμε και τις διανοητικές, όσο και τις ψυχικές δυσλειτουργίες. Για τον λόγο αυτό, είναι απαραίτητη η πορεία προς το «γνώθι σαυτόν».

Η πορεία προς το «Γνώθι Σαυτόν»

Ο πόνος μπορεί να γίνει αιτία γνώσης. Για παράδειγμα, ένα άτομο μπορεί να αναπολεί στιγμές και να χαίρεται, όταν όμως γίνεται συνήθεια χάνει την πραγματικότητα και η μελαγχολία εδρεύει στο μυαλό του γιατί τον κόβει από το μέλλον. Κρατάει έτσι ανοικτές πληγές, τις εμποδίζει να επουλωθούν και δεν ζει το τώρα, μένει μετέωρος στις αναμνήσεις, που ο χρόνος έχει παραμορφώσει. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε, να καταλάβουμε ότι το παρελθόν και το μέλλον συναντιούνται στο παρόν, και είναι απαραίτητο να ασχοληθούμε με την παρούσα στιγμή. Ο άνθρωπος που μπορεί να συγκρατηθεί δεν βάζει ποτέ τον εαυτό του σε κίνδυνο, και αν είναι ολιγαρκής δεν αφήνει τον εαυτό του σε δύσβατους δρόμους. Η ανθρώπινη ψυχή πρέπει να είναι ελεύθερη για να χα-

ρεί τη ζωή και να μην δεσμεύεται από άτομα και καταστάσεις που τον κρατούν δεμένο στα συναισθήματά τους. Ο αγώνας του είναι να τα ξεπεράσει και να φθάσει στην Αγάπη που θα του δώσει την ελευθερία του να βγει από τη φυλακή του και να πετάξει σε ουρανούς χωρίς σύννεφα, όπου η υγεία και η γαλήνη θα είναι οι σύντροφοί του. Οι αξίες και τα χαρίσματα άλλων ανθρώπων μπορούν να μετατραπούν σε προκλήσεις, για να μάθουμε και να φθάσουμε στον πραγματικό μας προορισμό, με κατανόηση και αποδοχή, χωρίς αισθήματα ανωτερότητας και αλαζονείας. Όταν κάνουμε το ταξίδι στον εσώτερο μας εαυτό και γνωρίσουμε τον εαυτό μας τότε σεβόμαστε την ατομικότητά μας, φεύγει το άγχος και αγαπάμε τη ζωή, τους ανθρώπους, αλλάζει η ζωή μας και δημιουργούμε καινούργιες συνθήκες, μπαίνουμε σε μια ροή που μαθαίνουμε να δίνουμε και να παίρνουμε – είναι η ροή της αγάπης. Ακόμη και σε στιγμές δύσκολες βρίσκουμε μια ισορροπία και τα ξεπερνάμε γιατί μαθαίνουμε και αφήνουμε να μας φωτίσει η δύναμη της ζωής που ενυπάρχει μέσα μας και με αυτή τη δύναμη πρέπει να βρισκόμαστε πάντα συνδεδεμένοι. Πολλοί υποστηρίζουν ότι η ψυχολογία, η ψυχανάλυση και τα φάρμακα δεν αρκούν για να θεραπεύσει κάποιος τις νευρώσεις του. Θα ήταν μεγάλη ανακούφιση να μιλούσαμε για τους φόβους μας, τα άγχη μας ή ότι άλλο μάς απασχολεί με τα μεγάλα πνεύματα της ιστορίας όπως τον Πλάτωνα, τον Καρτέσιο, τον Αριστοτέλη κ.α. και να βρίσκαμε άγνωστες πτυχές του εαυτού μας. Θα μας έδιναν φτερά, και οι άνθρωποι δεν θα οδηγούντο στη κατάθλιψη. Κανένα φάρμακο δεν μπορεί να μας κάνει να μάθουμε τον εαυτό μας, ή να πετύχουμε τους στόχους μας ή να κατανοήσουμε το περιβάλλον μας. Όταν αναγνωρίσουμε το πρόβλημα και κατανοήσουμε τα συναισθήματα που μας προκάλεσε, βλέπουμε τις επιλογές που έχουμε και τότε μόνο παίρνουμε τις κατάλληλες αποφάσεις, και φυσικά δεν υπάρχει χώρος για το άγχος. Πολλές φορές είναι καλό για λίγο να αποσυνδεθούμε από τον εξωτερικό κόσμο, και να συνδεθούμε με την εσωτερική μας δύναμη που μας προσφέρει θετική ενέργεια. Είναι ευεργετικό να το κάνουμε, είναι το εσωτερικό μας ταξίδι, ένα ταξίδι στον οίκο της ψυχής μας από όπου θα αντλήσουμε χαρά, και η χαρά φέρνει το γέλιο που θα γίνει σύντροφος στη ζωή μας. Δρα σαν αναισθητικό κατά του πόνου, βοηθά ώστε τα προβλήματα να απαλύνονται, εν αντιθέσει με τον θυμό που ανεβάζει την αρτηριακή πίεση, πυροδοτεί την ανδρεναλίνη, και προκαλεί στομαχικές ξινίλες. Δεν χρειάζεται να θυμώνουμε με ανθρώπους που έχουν αποφασίσει να μην μας αγαπήσουν. Και να θυμόμαστε, ότι η αυτολύπηση είναι από τις πιο τοξικές ουσίες. Ο Μαρσέλ Προυστ μας έχει δηλώσει: «Το αληθινό ταξίδι ανακάλυψης δεν είναι να αναζητήσεις καινούργια τοπία, αλλά να έχεις καινούργια μάτια.». Αυτό θα το πετύχουμε μόνο αν έχουμε ελεύθερο νευρικό σύστημα. Η χειροπρακτική μπορεί να το προσφέρει αυτό. Είναι ένας τρόπος σκέψης και τρόπος ζωής που θα σας βοηθήσει να δείτε την ζωή με καινούργια μάτια.


Holistic Life Παραδοσιακή Iαπωνική Ολιστική Θεραπεία

Amatsu Tatara Hichibuku Goshinjutsu Η Ιαπωνική Ολιστική Θεραπευτική Γράφει ο Γιώργος Γεωργίου Okuden Menkyo, εκπρόσωπος της Amatsu στην Ελλαδα (www.amatsutatara.gr)

H

Amatsu Tatara Hichibuku Goshinjutsu είναι μια φυσική ολιστική Ιαπωνική θεραπεία. Η Αρχαία γνώση της έχει τις ρίζες της βαθειά μέσα στον χρόνο, 4.500 χρόνια πριν στον ναό της Amatsu Tatara στην Ιαπωνία. “Amatsu” σήμαινε Φύση και “Tatara” η υψηλότερη μυστική διδαχή. Η μυσταγωγική γνώση της Amatsu αναδύθηκε στον ιερό ναό της που ήταν αφιερωμένος στην θρησκεία, τη φιλοσοφία, την ιατρική και τις πολεμικές τέχνες. Εκεί, οι ιερείς κρατούσαν για χιλιάδες χρόνια τις μυστικές διδαχές του ναού, σφραγισμένες. Οι γνώσεις αυτές δόθηκαν σε έναν μικρό αριθμό επιλεγμένων ανθρώπων κάθε γενεάς και η γνώση μεταφέρθηκε σε μια αδιάσπαστη γραμμή μέσα στον χρόνο. Οι διδασκαλία της Amatsu χωριζόταν σε δυο μεγαλες κατηγοριες: Bumon (Martial gate), Shumon (Spiriyual gate). To 1980, o τελευταίος φορέας της αρχαίας αυτής παράδοσης και Soke του Ninjutsu Dr. Hatsumi Masaaki, δίδαξε την Hichibuku σε κάποιους δυτικους. Η θεραπεία αυτή, αποτελούσε γνώση των πολεμιστών της εποχής, όπου ήταν αναγκαίο να θεραπεύουν και να θεραπεύονται μόνοι τους εν καιρό μάχης. Μεταξύ άλλων, ενσωματώνει μυοσκελετικούς χειρισμούς, ιαπωνικό μασάζ (Anma), σημεία πίεσης και κατάλληλη διατροφή, με σκοπό να ισορροπήσει το σώμα και το πνεύμα μέσω φυσικής θεραπείας. Η Amatsu στηρίζει τη διδασκαλία και την γνωση της στην Godai, στη θεωρία των πέντε στοιχείων. Στην θεωρία αυτή αναδεικνύεται η σχέση της φυσιολογίας και της παθολογίας του ανθρώπινου όντος με το φυσικο του περιβαλλον και το σύμπαν, και σύμφωνα με την θεωρια αυτή, τα στοιχεία αυτά βρίσκονται διαρκώς σε κίνηση και αλλαγή. Επεμβαίνει με έναν τρόπο πρωτόγνωρο στους μυικούς ιστούς, τις περιτονίες, τους νευρώνες και τα οστά, με κατάλληλους χειρισμούς, διεγείροντας την φυσική εσωτερική ροή. Είναι μια κατά “φύσην θεραπεία”, δηλαδή χρησιμοποιεί την Δύναμη του σύμπαντος που υπάρχει στον μικρόκοσμο και στον μακρόκοσμο, την εσωτερική κίνηση του σώματος, την ενέργεια και τον ρυθμό. Η θεραπεία της Amatsu Tatara Hichibuku Goshinjutsu εμπεριεχει: • Anma - μάλαξη και πίεση • Kuatsu ho - πρώτες βοήθειες • Seitai ho - διόρθωση και αποκατάσταση μυοσκελετικού συστήματος • Ampuku - κοιλιακή/σπλαχνική θεραπεία • Kiko - βιοενεργιακή θεραπεία • Hary - βελονισμός και μόξα • Kampo - βοτανοθεραπεια • Taihenjutsu - κινησιολογία και αποκατάσταση βλαβών μέσω αυτής • Junan Taiso - παραδοσιακή Ιαπωνική μέθοδος διατάσεων • Kokyo ho - ειδικές ασκήσεις αναπνοών • Eiyo - υγιεινή. Holistic Life 19


Holistic Life Ομοιοπαθητική

Να εμβολιάσω ή όχι το παιδί μου; Γράφει η Άννα Φιλίππου, Ομοιοπαθητικός, Απόφοιτη του τμήματος Ψυχολογίας Α.Π.Θ. Μέλος του Συλλόγου Ομοιοπαθητικών Ελλάδας

Ω

ς ομοιοπαθητικοί ερχόμαστε πολύ συχνά αντιμέτωποι με το καυτό ερώτημα των γονέων: «Να εμβολιάσω ή όχι το παιδί μου;». Οι εμβολιασμοί εφαρμόζονται εδώ και πάνω από ένα αιώνα με το επιχείρημα ότι ευθύνονται για την εξάλειψη μολυσματικών ασθενειών, όπως η διφθερίτιδα. Ωστόσο, χάρη στη βελτίωση των συνθηκών υγιεινής και διατροφής, οι περισσότερες ασθένειες όπως η διφθερίτιδα, η χολέρα και ο τύφος, βρίσκονταν ήδη σε γρήγορη και συνεχή μείωση, πολύ πριν την έναρξη των μαζικών εμβολιασμών. Εμβολιασμός σημαίνει χορήγηση μιας ξένης ουσίας αδιάκριτα, στον καθένα, αδιαφορώντας για την κατάσταση της υγείας και την ατομική ευαισθησία. Τα εμβόλια εφαρμόζονται στον γενικό πληθυσμό, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η ατομικότητα. Όμως, κάθε άτομο έχει το δικό του βαθμό και επίπεδο ευαισθησίας σε κάθε εμβόλιο. Παρόλα αυτά, το εμβόλιο χορηγείται χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η μοναδικότητα και ιδιαιτερότητα του κάθε ατόμου. Γι’ αυτό, η ιδέα του εμβολιασμού είναι εντελώς αντίθετη με τις αρχές της Ομοιοπαθητικής. Στην Ομοιοπαθητική κάθε χρόνια κατάσταση που μπορεί να αποδοθεί σ’ έναν εμβολιασμό, λέγεται vaccinosis. Στο βιβλίο του J. C. Burnett, «Vaccinosis» φαίνεται καθαρά ότι οι εμβολιασμοί μπορεί να διαταράξουν βαθιά και για μεγάλο χρονικό διάστημα, την υγεία των ευαίσθητων ατόμων. Στις παρενέργειες λόγων εμβολιασμών ανήκουν – από τη σκοπιά της Ομοιοπαθητικής – οι εξής: - Λοιμώξεις και ευαισθησίες που επανέρχονται ξανά και ξανά. - Αμυγδαλίτιδες, ωτίτιδες, φλεγμονές του λεμφικού συστήματος. - Λοιμώξεις των νεφρών, της ουροδόχου κύστης, 20 Holistic Life

έρπης ζωστήρας, συμπτώματα του νευρικού συστήματος ή παραλύσεις, όταν σχετίζονται με τους εμβολιασμούς. - Δερματικά εξανθήματα και γενικότερα δερματικά συμπτώματα. - Αλλεργίες. - Ψυχικά προβλήματα όπως, αϋπνίες και διαταραχές ύπνου, αλλαγές στη συμπεριφορά, π.χ. ένα ήσυχο παιδί ξαφνικά γίνεται επιθετικό ή το αντίθετο, φόβοι κλπ. Σε γενικές γραμμές, ένα σύμπτωμα μπορεί να οριστεί ως συνέπεια κάποιου εμβολιασμού όταν βρίσκεται πολύ κοντά χρονικά, εκδηλώνεται δηλαδή στις επόμενες μέρες ή εβδομάδες, ανεξάρτητα από το αν το σύμπτωμα είναι σωματικό, συναισθηματικό ή νοητικό. Στη συμβατική ιατρική, για να θεωρηθεί ένα σύμπτωμα ως συνέπεια εμβολιασμού θα πρέπει να βρίσκεται σε άμεση, χρονική και αιτιακή σχέση με τον εμβολιασμό. Επειδή όμως, δεν υπάρχουν μακροχρόνιες έρευνες για το θέμα, δε γίνονται αποδεκτά συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν πολλά χρόνια μετά. Στην Ομοιοπαθητική όμως, υπάρχουν κι άλλα κριτήρια αξιολόγησης των παρενεργειών από εμβολιασμούς. Βλέπουμε για παράδειγμα, την ευαισθησία ενός παιδιού σε λοιμώξεις ή δυσκολίες συγκέντρωσης ή επιθετικότητα, που εμφανίζονται συχνά μετά από εμβολιασμούς. Έχουμε λοιπόν τους εξής τύπους βλαβών από εμβολιασμούς: - Βλάβες που βρίσκονται σε άμεση σχέση με τη δραστική ουσία, π.χ. εκτεταμένο δερματικό εξάνθημα ή συμπτώματα εγκεφαλίτιδας μετά από εμβόλιο ιλαράς. - Βλάβες που βρίσκονται σε χρόνια διαδικασία, π.χ.

εξασθένηση και χρόνιες νόσοι του λεμφικού συστήματος. - Βλάβες που δημιουργούνται από τα πρόσθετα στη δραστική ουσία. Τα εμβόλια περιέχουν πρωτεΐνη, βακτηριακά και προερχόμενα από ιό μόρια καθώς και συντηρητικά, αναπροσαρμοσμένα γονίδια, ουσίες που προκαλούν τη νέκρωση του ιού και μεταφορείς της ουσίας. Για παράδειγμα, μπορεί να περιέχουν τοξικές ουσίες όπως παράγωγα αλουμινίου (που μπορεί να προκαλέσει εγκεφαλική βλάβη), φορμαλδεΐνη (που είναι καρκινογόνος ουσία), τη νευροτοξίνη Monosodium Glutamate (MSG) και πολυσορβικό 80 που έχει συνδεθεί με σοβαρές αντιδράσεις αναφυλαξίας. Εκτός αυτών, στο φυλλάδιο που εσωκλείεται και συνοδεύει κάθε συσκευασία εμβολίου προειδοποιεί για μια σειρά από ανεπιθύμητες παρενέργειες, όπως υψηλός πυρετός, ερυθρότητα και οίδημα τοπικά, σπασμοί και αναφυλακτικό σοκ. - Επίσης, υπάρχουν μελέτες που συνδέουν τα εμβόλια μεταξύ άλλων με τον αυτισμό, τα αυτοάνοσα νοσήματα, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η νόσος του Crohn, ο σακχαρώδης διαβήτης και το σύνδρομο Guillain-Barre (μια παραλυτική νευρολογική διαταραχή). Οι περισσότερες από τις έρευνες για τα εμβόλια χρηματοδοτούνται από τις φαρμακευτικές εταιρίες. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας σε ενημερωτικό Δελτίο που δημοσίευσε τον Δεκέμβριο του 2009 (αρ. 335) αναφέρει: «Η διαφθορά στο φαρμακευτικό τομέα παρατηρείται σε όλα τα στάδια της αλυσίδας παραγωγής φαρμάκων, από την έρευνα και την ανάπτυξη, ως τη διανομή και την προώθηση». Όποιος δε θέλει να εμβολιάσει το παιδί του ή θέλει να κάνει μόνο 1-2 επιλεγμένους εμβολιασμούς, θα πρέπει να αντισταθεί σε πολλές επιθέσεις, είτε από σχολικούς παράγοντες είτε από παιδίατρους. Στην Ελλάδα οι εμβολιασμοί είναι υποχρεωτικοί. Κατά συνέπεια, όλα τα παιδιά προσχολικής ηλικίας υποχρεούνται ν’ αποδείξουν ότι έχουν εμβολιαστεί σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, ώστε να εγγραφούν στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Μόνη εξαίρεση αποτελούν οι περιπτώσεις όπου συντρέχει ιατρικός λόγος. Σύμφωνα με τις τελευταίες οδηγίες του Εθνικού Προγράμματος (2011), οι υποχρεωτικοί εμβολιασμοί είναι συνολικά 14. Παρόλα αυτά, υπάρχουν όλο και περισσότεροι γονείς που διεκδικούν το δικαίωμα της απόφασης για την υγεία των ιδίων και των παιδιών τους, ανησυχώντας για την ασφάλεια των εμβολίων και αμφιβάλλοντας σοβαρά για την αποτελεσματικότητά τους. Οι μαζικοί εμβολιασμοί Ακόμη κι αν δεχθούμε ότι υπάρχουν λόγοι για ατομικούς εμβολιασμούς, δεν μπορούμε παρά να αμφισβητήσουμε τους μαζικούς εμβολιασμούς. Από τη μια υπάρχουν οι παρενέργειες που αναφέρθηκαν παραπάνω κι από την άλλη, φαίνεται ότι πολλοί δεν αντιλαμβάνονται τους κινδύνους που φέρνουν οι μαζικοί εμβολιασμοί, όπως: - Δεν υπάρχει ισόβια ανοσία! Ανοσία έχουμε μόνο όταν περάσουμε μια ασθένεια, π.χ. ιλαρά, ευλογιά κλπ. Ο εμβολιαζόμενος πρέπει να συνεχίσει να εμβολιάζεται κατά καιρούς για να έχει ένα σημαντικό αριθμό αντισωμάτων. - Οι διεγέρτες των μολυσματικών ασθενειών, ακόμα και των παιδικών ασθενειών, συνεχίζουν να βρίσκονται, λίγο ως πολύ, γύρω μας. Υπάρχει δηλαδή, η πιθανότητα για τον καθένα να «κολλήσει» και να ανοσοποιηθεί. Όμως, όπως πολύ καλά ξέρουμε από την Ομοιοπαθητική, δεν «κολλάμε» όλοι πάντα και παντού. Ο οργανισμός «αποφασίζει» αν και πότε θα κολλήσει. Όσο πιο πολλά παιδιά όμως εμβολιάζονται, τόσο μικρότερη είναι η πιθανότητα να «κολλήσει» μια παιδική ασθένεια π.χ. ιλαρά, οστρακιά, ανεμοβλογιά κλπ, σε ηλικία που είναι σχετικά ανώδυνη, δηλαδή στην παιδική ηλικία. Τότε λοιπόν, υπάρχει ο κίνδυνος να «κολλήσει» κάποιος μια μολυσματική ασθένεια όντας ενήλικας, όπου αυξάνεται και ο κίν-


δυνος να νοσήσει σοβαρά. - Ακόμη κι αυτοί που έχουν εμβολιαστεί μια φορά αλλά δεν έχουν κάνει επαναληπτικούς εμβολιασμούς, δεν καλύπτονται για μια ζωή και μπορεί ως ενήλικες να «κολλήσουν» μια μολυσματική ασθένεια. - Μακροπρόθεσμα προβλήματα, ως αποτέλεσμα βλαβών που προκαλούνται στο ανοσοποιητικό σύστημα, ειδικά όταν ο εμβολιασμός γίνεται στο ακόμη αναπτυσσόμενο ανοσοποιητικό σύστημα ενός παιδιού. Συμπερασματικά: − Οι μολυσματικές ασθένειες που οφείλονται σε ιούς είναι θεραπεύσιμες με την Ομοιοπαθητική. − Ακόμη και σήμερα υπάρχουν βλάβες λόγω εμβολιασμών, οι οποίες αντιμετωπίζονται δύσκολα, ακόμα και με την Ομοιοπαθητική. − Όποιος δεν εμβολιάζεται έχει τον κίνδυνο να νοσήσει κάποια στιγμή από κάποια παιδική ασθένεια και τότε μπορεί η διαδικασία της νόσου να είναι βαρύτερη και με περισσότερες περιπλοκές. − Όποιος εμβολιάζεται πρέπει κάτω από προϋποθέσεις, να συνεχίσει να εμβολιάζεται και ως ενήλικας. Μπορεί κανείς να σταματήσει να εμβολιάζεται στην ιδανική περίπτωση όπου όλοι έχουν αποκτήσει ανοσία. Παρόλα αυτά υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να «ξυπνήσει» ο διεγέρτης από κάποιο εργαστήριο, όπως π.χ. σήμερα ο διεγέρτης της ευλογιάς «ξυπνά» σε εργαστήρια φανατικών. − Σε σχέση με μεμονωμένους εμβολιασμούς, χρειάζεται ο καθένας να ενημερωθεί για τους εν δυνάμει κινδύνους των παραγόντων των εμβολίων, των πρόσθετων συστατικών και του διεγέρτη. − Εκτός αυτών υπάρχουν περιορισμοί που δεν γίνεται να παραβλέψουμε, όπως π.χ. παιδιά που έχουν την τάση να κάνουν πυρετικούς σπασμούς ή ατοπική δερματίτιδα, σε αλλεργική προδιάθεση, σε οξείες ασθένειες (συνάχι, βήχας κλπ), όταν το παιδί βρίσκεται κάτω από μια στρεσογόνα κατάσταση (σχολείο, μετακόμιση, χωρισμός γονέων) ή όταν υπάρχει αντίδραση στους εμβολιασμούς από εμπειρία με προηγούμενο εμβολιασμό. − Οι πρώτοι εμβολιασμοί, σύμφωνα με παγκόσμιους οργανισμούς και συλλόγους γονέων για την ενημέρωση σχετικά με τους εμβολιασμούς, είναι καλά να μη γίνονται πριν από τον πρώτο χρόνο της ζωής του παιδιού. Προτείνουν μάλιστα, τα 2,5 χρόνια, όταν θα έχει ήδη αναπτυχθεί το ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού και κατά συνέπεια θα μπορεί να αντιδράσει στην εισβολή.

Υπάρχουν γιατροί που απειλούν με θεούς και δαίμονες, αν κάποιο παιδί δεν εμβολιάζεται και παρομοίως, υπάρχουν ομοιοπαθητικοί που απειλούν εξίσου, για τις απίστευτες παρενέργειες, αν οι γονείς αποφασίσουν να εμβολιάσουν τα παιδιά τους. Αλλά δεν υπάρχει κανείς, ούτε γιατρός ούτε ομοιοπαθητικός, που θα αναλάβει την ευθύνη, οικονομική, κοινωνική κλπ, σε περίπτωση που ένα παιδί νοσήσει αποδεδειγμένα εξαιτίας του εμβολιασμού ή του μη εμβολιασμού του. Η τελική απόφαση μένει πάντα στους γονείς. Κανείς, εκτός από την οικογένεια, όποιος κι αν είναι αυτός που δίνει συμβουλές, ομοιοπαθητικός ή παιδίατρος, δε θα υποφέρει από τις συνέπειες της απόφασης, αν κάτι δεν πάει καλά. Κανείς δεν μπορεί να αναλάβει τη φροντίδα, τους φόβους, τον πόνο των γονέων και γι αυτό το λόγο η τελική απόφαση παραμένει πάντα στους ίδιους τους γονείς. Εμείς μπορούμε να είμαστε όσο πιο ειλικρινείς γίνεται, να τονίζουμε τα υπέρ και τα κατά σε κάθε περίπτωση και να αποδεχόμαστε την απόφαση. Υπάρχουν πολλά βιβλία και ιστοσελίδες όπου μπορεί κανείς να απευθυνθεί και να βρει τις πληροφορίες που χρειάζεται. Σήμερα, μπορεί ο καθένας αν θέλει να ενημερωθεί για τους εμβολιασμούς να το κάνει έτσι ώστε να μπορέσει να πάρει μια υπεύθυνη απόφαση. Πρέπει όμως να έχουμε ένα κριτικό βλέμμα απέναντι σε όλες τις πληροφορίες, ανεξάρτητα από το αν πηγάζουν από επίσημες ή ανεπίσημες πηγές. Η υπευθυνότητα και η κριτική σκέψη είναι βασική προϋπόθεση για κάθε συνειδητή επιλογή. Ενδεικτική βιβλιογραφία: - Dr. med. Gerhard Buchwald, Εμβολιασμοί, μια επιχείρηση βασισμένη στο φόβο, Βιβλιοθήκη του Ρόδου, 2003 - J. C. Burnett, Vaccinosis - Γ. Βυθούλκας, Η Επιστήμη της Ομοιοπαθητικής, Αθήνα, 1990 - Susan Curtis RSHom, Η Ομοιοπαθητική ως εναλλακτική λύση αντί εμβολιασμών, ETRA - Δρ. Κων. Μουρούτης, Όλη η αλήθεια για τα εμβόλια, ETRA. Holistic Life 21


Holistic Life Διατροφή

Ζεόλιθος: Ο χρυσός της Υγείας! Γράφει ο Δρ Γεώργιος Ζακυνθινός, Αναπλ. Καθηγητής Ανώτατου Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Καλαμάτας, Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων.

Ο

ζεόλιθος είναι ένα φυσικό ένυδρο αργιλοπυριτικό υλικό που έχει ευεργετικές ιδιότητες για τον ανθρώπινο οργανισμό. Έχει την ικανότητα να δεσμεύει άλλα στοιχεία και ακόμη ολόκληρες ενώσεις έως και το τριάντα τις εκατό του βάρους του. Είναι ένα από τα λίγα αρνητικά φορτισμένα ορυκτά στη φύση και αρκετά σταθερό θερμικά έως τους 600o C. Η ιδιότητα της δέσμευσης άλλων μορίων αλλά και η χημική του σύνθεση μπορούν να αιτιολογήσουν γιατί οι ερευνητές που έχουν ασχοληθεί μαζί του έχουν βρει μια σειρά από ευεργετικές συμπεριφορές. Στις ΗΠΑ περιλαμβάνεται από τον FDA τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων στην λίστα των Γενικώς Αναγνωρισμένων ως Ασφαλών (GRAS) και θεωρείται ότι είναι «γενικώς ασφαλές». Σύμφωνα με τα βιβλιογραφικά δεδομένα, πλούσια πηγή εξαιρετικού ζεόλιθου είναι όλη η περιοχή της Θράκης, η καθαρότητα του οποίου αγγίζει το 95%, που τον κατατάσσει στην κορυφαία ποιότητα παγκοσμίως. Σύμφωνα με έρευνες, ο ζεόλιθος μπορεί να βρει αρκετές εφαρμογέςκαι κυρίως, έπειτα από κατάλληλη επεξεργασία, σαν φυσικό συμπλήρωμα διατροφής. Η συνήθης περιεκτικότητα του είναι: πυρίτιο έως 68%, αργίλιο έως 11%. κάλιο έως 4%, ασβέστιο έως 1% και σε μικρότερα ποσοστά μαγνήσιο, σίδηρο και μαγγάνιο, σε μορφή οξειδίων. Ένα φυσικό προϊόν με πολλές υποσχέσεις χάρη στη μοναδική του κρυσταλλική δομή, όπου αντιγράφει την δομή ενός «τυπικού κυττάρου με τεράστια χυμοτόπια» που παγιδεύουν μέταλλα και οργανικές ενώσεις τις οποίες αποσύρει με ασφάλεια από το σώμα. Μπορεί να λειτουργήσει ως ένας φυσικός αποτοξινωτής του οργανισμού μας. Οι επιστήμονες συνεχίζουν τις έρευνές τους σχετικά με τον ζεόλιθο και μέχρι στιγμής τα αποτελέσματά τους που αναφέρονται σε περισσότερα από 00 άρθρα είναι εντυπωσιακά. Συγκεκριμένα φαίνεται ότι ο Ζεόλιθος: 1. Εγκλωβίζει τις ελεύθερες ρίζες, λειτουργώντας ως ισχυρό αντιοξειδωτικό και

μπορεί να βοηθήσει προβληματικά κύτταρα. (LifeLink Pharmaceuticals, 2005). . Βοηθά στην εξάλειψη των βαρέων μετάλλων, ιδίως μόλυβδου, υδράργυρου, καδμίου, αρσενικού, αλουμινίου, κασσίτερου και σιδήρου, χωρίς να αφαιρεί τα υγιή ιόντα και μέταλλα. Επίσης, βοηθά στο να αποβάλλονται από τον οργανισμό τα ραδιενεργά μέταλλα όπως το καίσιο και το στρόντιο-90, τα φυτοφάρμακα, τα ζιζανιοκτόνα, καθώς και άλλες τοξίνες από το σώμα, ουσίες που ενοχοποιούνται για την εμφάνιση πολλών προβλημάτων υγείας. . Παγιδεύει τα αλλεργιογόνα από την κυκλοφορία του αίματος και την πεπτική οδό προτού να μπορέσει το σώμα να αντιδράσει, μειώνοντας κατά συνέπεια τα συμπτώματα από τα διάφορα τρόφιμα και τις περιβαλλοντικές αλλεργίες. 4. Βελτιώνει πιθανόν την ηπατική λειτουργία αφού αποτοξινώνει το σώμα. 5. Αποτελεί ένα ισχυρό αντι-ιικό φυσικό προϊόν. Όπως αναφέρεται στην βιβλιογραφία, σε 40 ανέκδοτες μελέτες δείχνει ευεργετικός σε περιπτώσεις έρπητα ζωστήρα. Επίσης μπορεί να ανακουφίσει τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, την σκλήρυνση κατά πλάκας, την ηπατίτιδα C και το κοινό κρυολόγημα ή την γρίπη. 6. Δημιουργεί μια φυσική ασπίδα στον οργανισμό με τη δημιουργία ενός άριστου επιπέδου pH (7, 5-7,45), η οποία με τη σειρά της ενεργοποιεί την υγιή λειτουργία του εγκεφάλου και ταυτόχρονα ένα ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα ενώ παράλληλα δρα σαν άριστο φυσικό ισοτονικό. 7. Ο ζεόλιθος δημιουργεί μια αίσθηση ευεξίας και ευφορίας κυρίως λόγω της εξάλειψης των τοξινών ενώ σύμφωνα με προκαταρκτική έρευνα φαίνεται να συμβάλλει στην αύξηση της παραγωγής σεροτονίνης από τον οργανισμό. 8. Φαίνεται να έχει θετική συνδρομή στην οισοφαγική παλινδρόμηση. Σύμφωνα με την αρθρογραφία, είναι εξαιρετικά ασφαλής και μη τοξικός σε οποιοδήποτε επίπεδο: τα ίχνη του ζεόλιθου εξαλείφονται εντελώς από το σώμα μέσα σε 6 με 8 ώρες χωρίς να αφήνει κανένα κατάλοιπο. Δεν έχει καμία γεύση ή οσμή και μπορεί να λαμβάνεται με άδειο στομάχι. Όσον αφορά τις παρενέργειες, κυρίως λόγω αποβολής των τοξινών, ένα ελάχιστο ποσοστό χρηστών περίπου 1% έχει αναφέρει πόνο μυών, κεφαλαλγία, εξάνθημα η αίσθηση κακουχίας στα πρώτα στάδια της αποτοξίνωσης. Τα συμπτώματα αυτά οφείλονται στην έντονη αποτοξίνωση που προκαλεί και αντιμετωπίζονται με διακοπή της χρήσης για μερικές ημέρες ή με μείωση της ποσότητας. Πάντως καλό είναι να ξεκινά κάποιος με χαμηλή δοσολογία ώστε να φτάσει το ένα γραμμάριο την ημέρα. Άλλη παρενέργεια είναι η αφυδάτωση που δημιουργείται με την αποβολή των τοξινών, αλλά αυτό δεν θα συμβεί εάν πίνουμε τουλάχιστον 10-1 ποτήρια νερό την ημέρα. Πολύτιμος σύμμαχος στις δίαιτες αδυνατίσματος Οι δίαιτες που οδηγούν σε γρήγορο αδυνάτισμα προκαλούν τοξίνωση, και αυτό γιατί οι λιπόφιλες τοξίνες, όπως οι διοξίνες που είναι αποθηκευμένες στο λίπος του οργανισμού απελευθερώνονται και αποβάλλονται αργά, αλλά σταθερά. Αν κάποιος χάσει μεγάλη ποσότητα λίπους απότομα, τότε τεράστιες ποσότητες λιπόφιλων τοξινών απελευθερώνονται στον οργανισμό με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία. Επομένως πριν ξεκινήσει κάποιος την προσπάθειά του για απώλεια βάρους ας φροντίσει να προμηθευτεί ζεόλιθο ώστε να αποβάλλονται οι βλαβερές ουσίες από τον οργανισμό, και να αδυνατίσει με ασφάλεια. Σκεφτείτε το και σαν αποτοξινωτικό μετά από την πλούσια σε πρωτεΐνες και λιπαρά γεύματα των γιορτών. Αποποίηση Αυτό το κείμενο δεν προορίζεται για διάγνωση, θεραπεία ή πρόληψη Οι δηλώσεις αυτές είναι μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς και δεν έχουν σκοπό να αντικαταστήσουν τις υπηρεσίες ή τις συστάσεις του γιατρού ή του αναγνωρισμένου επαγγελματία στον τομέα της υγείας.

Ζεόλιθος Θράκη™ Ο Ζεόλιθος Θράκη™ προέρχεται από την περιοχή της Θράκης με 95% καθαρότητα, που τον εντάσσει στην κορυφαία ποιότητα παγκοσμίως. Φυσική και άμεση αποτοξίνωση του οργανισμού σας. Απαραίτητο για όσους κάνουν δίαιτα. Προϊόν γνωστοποιημένο στον ΕΟΦ 74350/2-11-2010 Πληροφορίες: ASTRA MEDICAL HELLAS SUPERFOODS, τηλ. 10 5 7584 - superfoods.gr Holistic Life


Holistic Life 23


Holistic Life Ομοιοπαθητική

Αυτογνωσία, αγαπημένα φάρμακα και βελτίωση συνταγογράφησης Γράφει ο Κωνσταντίνος Πίσιος, Ειδικός Παθολόγος – Ομοιοπαθητικός www.homeoathens.com

Ό

λοι οι ομοιοπαθητικοί έχουν φάρμακα που συνταγογραφούν εύκολα, τα αγαπημένα, καθώς και φάρμακα που δεν συνταγογραφούν και αγνοούν. Όταν ένας ομοιοπαθητικός θεραπευτής έχει επιτυχία με ένα φάρμακο, υπάρχει μια πολύ ανθρώπινη τάση να δίνει το φάρμακο πιο συχνά. Ομοίως, όταν ένα φάρμακο δεν έχει βρει καλή ανταπόκριση, τείνει να το αγνοεί και να το χρησιμοποιεί λιγότερο συχνά. Ο Hahnemann προειδοποιεί ενάντια σε αυτές τις τάσεις στους Αφορισμούς 257 και 258 του Organon. Δηλώνει: «Η πραγματική ιατρική-τέχνη είναι όταν ο γιατρός θα γνωρίζει πώς να αποφύγει κάνοντας αγαπημένα του ορισμένα φάρμακα». Με την ίδια λογική, ο σωστός θεραπευτής της ιατρικής-τέχνης δεν θα αποφύγει κάποιο φάρμακο που έχει ήδη χρησιμοποιήσει χωρίς ιδιαίτερο αποτέλεσμα. Θα έχει κατά νου ότι το μόνο φάρμακο που αξίζει την προσοχή και την προτίμησή του είναι πάντα αυτό, που σε κάθε περίπτωση της νόσου, πιο εύστοχα αντιστοιχεί στην ομοιότητα με το σύνολο των χαρακτηριστικών συμπτωμάτων, και δεν θα επιτρέψει σε μικροπρεπή πάθη του να παρεμβαίνουν σε αυτή τη σοβαρή επιλογή. Με άλλα λόγια, είναι σημαντικό να μην είναι ούτε θετικά ούτε αρνητικά προκατειλημμένος όταν πραγματοποιεί μια ομοιοπαθητική διάγνωση και συστήνει θεραπεία. Αν το διευρύνουμε στην καθημερινή ιατρική πράξη, θα έπρεπε να μας κάνει πιο επιφυλακτικούς στο να κλείνουμε προς ένα φάρμακο “πολύχρηστο”, όταν τα συμπτώματα δεν είναι πεντακάθαρα για την επιλογή. Συχνά μια προκατάληψη επηρεάζει τον θεραπευτή τόσο διακριτικά ώστε να μην μπορεί καν να το αντιληφθεί. Για παράδειγμα, έχει επανειλημμένα διαπιστωθεί ότι όταν ένας ομοιοπαθητικός εξετάζει μια ρουμπρίκα, δεν βλέπει τα φάρμακα που δεν γνωρίζει ιδιαίτερα. Αντ ‘αυτού, υπάρχει μια τάση να βλέπει τα φάρμακα που συνταγογραφεί και γνωρίζει. Από παρατηρήσεις και συζητήσεις έμπειρων ομοιοπαθητικών λέγεται ότι, μερικοί θεραπευτές συνταγογραφούν πολύ συχνά ένα φάρμακο (για περισσότερο από το 50% των περιπτώσεών τους), ενώ άλλοι επαγγελματίες, που ασκούν στην ίδια περιοχή και βλέπουν παρόμοιους ασθενείς, μπορεί σπάνια ή ακόμα και ποτέ να μη δώσουν το ίδιο φάρμακο. Τι συμβαίνει εδώ; Ο ψυχαναλυτής Carl Jung περιγράφει τις υποσυνείδητες πτυχές του κάθε ατόμου (ή αρχέτυπα) που ο ίδιος αποκαλεί «σκιά». Η «σκιά» είναι οι πτυχές μας που απεχθανόμαστε και δεν βλέπουμε. Έχουμε την τάση να αποφεύγουμε οτιδήποτε συνδέεται με τη σκιά του εαυτού μας, αλλά βλέπουμε αυτές τις ιδιότητες που δεν μας αρέσουν σε άλλους (προβολή). Η λαϊκή σοφία το είχε πει πολύ πιο πριν φυσικά με το περίφημο: «η καμήλα τη δική της καμπούρα δεν τη βλέπει». Βέβαια σ’ έναν ασθενή, μπορεί να μην είναι εμφανή στην συμπεριφορά του και να είναι καταπιεσμένα 24 Holistic Life

ή καμουφλαρισμένα. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν. Και έγκειται στον ομοιοπαθητικό να δει πέρα από αυτά που του λέει ο ασθενής και να ψάξει περισσότερο σε σημεία όπως τα όνειρα, τα χόμπι, τα πράγματα που απεχθάνεται ή που αρέσουν στον ασθενή κτλ. Παίρνοντας ένα ιστορικό, αμέσως βλέπουμε κάτι στον ασθενή όταν αυτό είναι κάτι που δεν μας αρέσει. Νιώθουμε εντάξει με τον εαυτό μας γιατί δεν το έχουμε, ή έστω νομίζουμε ότι δεν το έχουμε. Πράγματα όμως που δεν βλέπουμε στον ασθενή, που δεν είναι τόσο φανερά τα «χάνουμε» αν δεν έχουμε αυτογνωσία. Αυτό έχει τονιστεί από τον Βυθούλκα και από πολλούς άλλους διάσημους δασκάλους ομοιοπαθητικής. Τι είναι η αυτογνωσία; Είναι η προθυμία να εξετάσει κάποιος τις κρυφές πτυχές του εαυτού του και να κατανοήσει τα βαθύτερα αίτια που τον οδηγούν. Να κατανοήσει τα ελλατώματα και τα προτερήματά του και πώς αλληλεπιδρούν με τη συμπεριφορά του. Όσο καλύτερη αυτογνωσία έχει κάποιος, τόσο καλύτερα θα μπορεί να καταλάβει και τον ασθενή απέναντί του. Η αποτελεσματικότητα των ομοιοπαθητικών αντικατοπτρίζεται όχι μόνο στη γενική ομοιοπαθητική γνώση, στη γνώση των φαρμάκων και των ασθενών, αλλά και στη γνώση του εαυτού τους. Μέσα από προσεκτική αυτοπαρατήρηση, είναι δυνατόν να μειωθούν τα λάθη της κρίσης και της προκατάληψης. Όταν το φάρμακο δεν είναι εμφανές μετά το πέρας του ιστορικού, καλό είναι να μην δίνουμε φάρμακο στον ασθενή, αλλά να μελετήσουμε το ιστορικό. Να σκεφτούμε την συμπεριφορά του, άσχετα με αυτά που έλεγε. Και μετά να συνδυάσουμε τον τρόπο που τα έλεγε και γιατί τα έλεγε. Στην πράξη καλό είναι να κρατάμε τα δεδομένα σχετικά με τις συνταγογραφήσεις μας. Αν συλλέγουμε τα δεδομένα και τα συγκρίνουμε με παρόμοια δεδομένα των άλλων ομοιοπαθητικών, θα προσδιορίσουμε τα συχνά συνταγογραφούμενα φάρμακα και τα σπάνια. Κοιτάξτε ξανά τα περιστατικά που είχατε επιτυχία και να δείτε τι είχαν κοινό, αλλά και τι διαφορές. Στα περιστατικά που αποτύχατε, τι μπορούσατε να δώσετε με αυτά που γνωρίζετε τώρα. Μην πάει χαμένο κανένα περιστατικό. Απ’ όλα μαθαίνουμε. Γιατί, τελικά οι καλύτεροι επαγγελματίες είναι εκείνοι που εκτιμούν όλα τα φάρμακα εξίσου και δεν επηρεάζονται αν είναι πολύχρυστο η όχι. Και με την επέκταση της επιλογής στη θεραπεία μας ωριμάζουμε τόσο ως ομοιοπαθητικοί όσο και ως άτομα. Υ.Γ. Μια σκέψη.. Έχουμε έλλειψη proving στην Ελλάδα. Όλοι φοβούνται για το τι θα πάθουν άμα πάρουν το φάρμακο, που τις περισσότερες φορές είναι αγνοία για τις εξελίξεις στην Ομοιοπαθητική, και έτσι δεν προχωράει η επιστήμη...


Η Ομοιοπαθητική στο Έκζεμα Θεραπεία ασθενούς με έκζεμα 15 ετών μέσα σε ενάμισι μήνα! Γράφει ο Λύσανδρος Μυγιάκης Ομοιοπαθητικός (Diploma British Institute of Homeopathy), διευθύνων στον Πολυχώρο Ομοιοπαθητικής Αθηνών - www.altersimilia.gr

Οι παρακάτω πληροφορίες αποτελούν μέρος των πακέτων σεμιναρίων Skype που γίνονται από τον Λύσανδρο Μυγιάκη, στα οποία τα ζητήματα αναλύονται πολύ περισσότερο.

Σ

ήμερα θα ήθελα να περιγράψω ένα πολύ ενδιαφέρον περιστατικό εκζέματος που είχαμε πριν από μερικούς μήνες. Επρόκειτο για έναν νησιώτη ναυτικό που το κύριο πρόβλημά του ήταν το από 15ετίας έκζεμα που είχε στις παλάμες και στα δάκτυλα των χεριών του. Τα σημεία αυτά έσκαζαν κι έβγαζαν αίμα. Ο ίδιος ήταν μηχανικός στα καράβια και σίγουρα έπιανε με τα χέρια του πετρέλαια και άλλες χημικές ουσίες που τον επιδείνωναν. Ήταν αγχώδης, ζεσταινόταν, ίδρωνε πολύ, έπινε πολύ νερό. Είχε δυσκοιλιότητα, κιρσούς, διακεκομμένο ύπνο, λίγο αυξημένο ουρικό οξύ. Του άρεσαν τα καυτερά και η μπύρα. Ήταν κλειστός χαρακτήρας, λίγο ζηλιάρης και λίγο καχύποπτος. Από το Skype που τον είδαμε έδειχνε μάλλον ντροπαλός ή και κάπως φοβισμένος. Όπως μάθαμε ήταν αρκετά ισχυρογνώμων αλλά ταυτόχρονα ευαίσθητος και ήπιος χαρακτήρας χαμηλών τόνων. Αρκετά βασανισμένος θα έλεγε κανείς από την δύσκολη ζωή μέσα στα ποντοπόρα καράβια μεγάλων διαδρομών που μπορεί να έκαναν και μήνα για να πιάσουν λιμάνι. Από τη γυναίκα του μάθαμε ότι υπήρχαν και δυσκολίες στη σεξουαλική ζωή τους. Μόλις σκεπτόταν τη διείσδυση έχανε τη στύση του. Η ίδια μας είπε ότι πριν από 19 χρόνια ο άντρας της είχε τρομάξει όταν μετά από τη γέννα του παιδιού τους την περιποιούνταν στο τραύμα της επισιοτομής χαμηλά. Από ότι φαίνεται αυτό ψυχολογικά αποτέλεσε για τον ίδιο μια πολύ τραυματική εμπειρία που σημάδεψε έκτοτε την ερωτική τους ζωή. Ήταν φανερό ότι υπήρχαν ψυχολογικά ζητήματα προς επίλυση πράγμα που επιδιώξαμε να κάνουμε. Για το σκοπό αυτό του χορηγήσαμε ορισμένα ανθοϊάματα του Findhorn της Σκωτίας που ενδεικνύονταν για το ψυχολογικό του προφίλ και τα προβλήματά του. Πρώτιστα όμως στοχεύσαμε στην σε βάθος θεραπεία του ψυχολογικού του τραύματος με το κατάλληλο ομοιοπαθητικό φάρμακο. Επίσης χορηγήθηκαν και άλατα Schuessler. Η όλη προσέγγιση ήταν πλήρως ολιστική και η εξέλιξη του περιστατικού υπήρξε μια μεγάλη έκπληξη αφού μέσα σε 1-1,5 μήνα το έκζεμα εξαφανίστηκε σε ποσοστό 90%. Είναι αλήθεια ότι τόσο μεγάλη και γρήγορη θετική θεραπευτική εξέλιξη σε περιστατικό που

υπέφερε επί 15 χρόνια δεν το περίμενε κανείς. Επίσης η σεξουαλική ζωή του ζευγαριού βελτιώθηκε πολύ γρήγορα και ο ασθενής δεν είχε πλέον πρόβλημα με τη στύση του. Η συνέπεια από αυτό, αλλά και κάποια άλλα περιστατικά εκζέματος, είναι ότι πλέον θεωρούμε πως ένας σημαντικός αιτιολογικός παράγοντας στα εκζέματα έχει να κάνει με ψυχολογικά προβλήματα η θεραπεία των οποίων με Ομοιοπαθητική και ανθοϊάματα επιφέρει εντυπωσιακά αποτελέσματα. Κατά τα λοιπά, σε περιστατικά εκζέματος μπορούμε να ανακουφίσουμε με την Ομοιοπαθητική αποτελεσματικά τον κνησμό του εκζέματος, π.χ. κατά την νύκτα ή όταν συνοδεύεται από έντονη ερυθρότητα. Επίσης έχουμε ομοιοπαθητικά φάρμακα για ξηρό ή υγρό έκζεμα, για έκζεμα σε νεογνά ή παιδιά, για έκζεμα κιρσών, για έκζεμα φλυκταινώδες, ή χρόνιο. Αυτό που χρειάζεται είναι η καλή λήψη του ιστορικού του ασθενούς από έναν ομοιοπαθητικό επιπέδου που κατέχει καλά την Ομοιοπαθητική και έχει εμπειρία ετών. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ: Όλα τα παρακάτω βιβλία υπάρχουν στη βιβλιοθήκη του Πολυχώρου Ομοιοπαθητικής Αθηνών. Allen, Henry: Diseases and Therapeutics of the Skin. B. Jain Publishers, New Delhi, India. Dearborn, F.: Diseases of the Skin. Douglass, M, E.: Skin Diseases. B. Jain Publishers, New Delhi, India. Foubister, Donald: Tutorials on Homeopathy. Beaconsfield Publishers, UK. Gupta, Ramji & Manchanda R. K.: Textbook of Dermatology for Homeopaths. B. Jain Publishers, New Delhi, India. Kent, James Tyler: Repertory of the Homeopathic Materia Medica, B. Jain Publishers, New Delhi, India. Lilienthal’s: A Treatise of Diseases of the Skin. B. Jain Publishers, New Delhi, India. Master, Farokh: Skin: Homeopathic Approach to Dermatology. B. Jain Publishers, New Delhi, India. Murphy, Robin (2005): Homeopathic Clinical Repertory. Lotus Health Institute. Μυγιάκη, Λύσανδρου: ΕΛΛΗΝΙΚΟ REPERTORY ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ. Εκδόσεις Alter-Similia, Αθήνα 2005. Puiggrοs, Ernesto: Repertorio de Sintomas Psiquicos en Homeopatia. Miraguano Ediciones, Madrid, 1989. Shroyens, Frederik (editor) 2004: SYNTHESIS. Repertorium Homeopathicum Syntheticum. Edition 9.1. Homeopathic Books Publishers. London. Sivaraman P.: Skin Troubles Cured by Homeopathy. B. Jain Publishers, New Delhi, India.

Λ. ΜΥΓΙΑΚΗ: «ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ REPERTORY ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ»

Ομοιοπαθητικό αλφαβητικό λεξικό συμπτωμάτων και ομοιοπαθητικών φαρμάκων

Πρώτη έκδοση στην ελληνική γλώσσα. (Σελίδες: 1300) Το απαραίτητο βιβλίο που περιστατικού με τη βοήθεια του Repertory. Ένα έλειπε εδώ και 35 χρόνια. βιβλίο με το οποίο εργάζονται καθημερινά εκατοΔέκα χρόνια έρευνα και υπεύντάδες ομοιοπαθητικοί, σπουδαστές και μελετητές θυνη συγγραφή. Χιλιάδες της Ομοιοπαθητικής. Περιέχει και CD-ROM με ένα λήμματα (rubrics) συμπτωμάσεμινάριο Ομοιοπαθητικής του Λύσανδρου Μυτων παρουσιασμένα πλήρως γιάκη. Αναζητήστε το στον «Πoλυχώρο Ομοιοπαστην ελληνική γλώσσα (και με θητικής Αθηνών» μαζί με ακόμη 50 βιβλία και CDτην αγγλική τους ονομασία). ROMs Ομοιοπαθητικής στην ελληνική γλώσσα. Αλφαβητική κατάταξη για εύ(Προσοχή: Το Ελληνικό Repertory Ομοιοπαθητικής κολη ανεύρεση του συμπτώκυκλοφορεί μόνο σε βιβλίο!) ματος και των φαρμάκων. Εκδόσεις ALTER-SIMILIA, ο Εκδοτικός Οίκος της Περιέχει επίσης κατάλογο με συμπληρωματικά Ομοιοπαθητικής. φάρμακα, αντίδοτα, ασύμβατα και δύο εργασίες Πληροφορίες: τηλ. 2107643 963, 69788759 28 των Kent και Roberts για ζητήματα ανάλυσης του www.altersimilia.gr

Έκπτωση 20% στους 5 πρώτους αναγνώστες του Holistic Life! Holistic Life 25


Holistic Life Ολιστικές θεραπείες

Συνδυασμός Κινέζικης Ιατρικής και Ομοιοπαθητικής Γράφει ο Γιάννης Δημητρίου Ιατρός, φυσιοθεραπευτής, Msc. Acupuncture and Tuina Καθηγητής της Ακαδημίας Αρχαίας Ελληνικής και Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής Υπεύθυνος Κινέζικης Ιατρικής των κέντρων Vitality

Η

Κινέζικη Ιατρική (ΚΙ) και η Ομοιοπαθητική (Ο) έχουν ως κοινό στόχο την αποκατάσταση και τη διατήρηση της υγείας. Μεταξύ τους παρουσιάζουν θεωρητικές, διαγνωστικές και θεραπευτικές ομοιότητες. Όσον αφορά τη θεωρία, βλέπουμε πως η ΚΙ και η Ο εξελίσσουν θεωρίες οι οποίες βασίζονται στην παρατήρηση και στην κλινική πράξη. Η θεωρία των ιατρικών αυτών συστημάτων, πάντα έπεται της παρατήρησης των φυσικών φαινομένων. Ειδικά η ΚΙ αλλά και η Ο οφείλουν την ύπαρξη τους στην πορεία του χρόνου, όχι τόσο στη θεωρία τους, όσο στα σημαντικά αποτελέσματα που προσφέρουν στην αντιμετώπιση πολλών προβλημάτων υγείας. Η πρώτη θεωρία που παρουσιάζει πολλά όμοια σημεία, είναι η θεωρία της αιτίας των παθήσεων και η θεωρία της ισορροπίας. Η ΚΙ και η Ο αναφέρουν πως η αιτία των παθήσεων είναι η δυσαρμονία. Στόχος και στα δύο θεραπευτικά συστήματα είναι η αποκατάσταση και η διατήρηση της ισορροπίας και της αρμονίας. Άλλη θεωρία που παρουσιάζει μεγάλη ομοιότητα είναι η θεωρία του τσι και της ζωτικής δύναμης. Η ΚΙ και η Ο πιστεύουν πως αν κάποιος έχει επαρκές τσι ή ζωτική δύναμη δεν θα αρρωστήσει, τουλάχιστον όχι εύκολα. Επίσης αναφέρεται πως η ενδυνάμωση του τσι και της ζωτικής δύναμης θα βοηθήσει στην αποκατάσταση των παθήσεων και την διατήρηση της υγείας. Άλλη θεωρία που έχει κοινά σημεία, είναι η θεωρία του ολισμού. Η ΚΙ και η Ο υπογραμμίζουν την ολότητα του ανθρώπου και τη σύνδεση του σώματος και του πνεύματος. Επίσης η θεραπεία της ΚΙ και της Ο εστιάζει στον άνθρωπο συνολικά και δεν αντιμετωπίζει απλά τα μεμονωμένα συμπτώματά του. Άλλη θεωρία που φαίνεται να είναι παρόμοια στην ΚΙ και την Ο είναι η θεωρία της ιδιοσυγκρασίας-ιδιοσυστασίας. Η θεωρία αυτή αναφέρει πως ο άνθρωπος φέρει κλη-

26 Holistic Life

ρονομικές και άλλες πληροφορίες που τον καθιστούν ευαίσθητο και αδύναμο ως προς συγκεκριμένες καταστάσεις, μια θεωρία παρόμοια σε αυτό που η σύγχρονη επιστήμη ονομάζει γενετικές προδιαθέσεις. Όσον αφορά τη διάγνωση, μπορούμε να πούμε πως οι διαγνωστικοί μέθοδοι είναι παρόμοιοι αλλά η επεξεργασία των πληροφοριών και η διατύπωση διαφέρει. Η ΚΙ και η Ο βασίζονται στην παρατήρηση των φαινομένων, δηλαδή στις πληροφορίες που προέρχονται από τη λήψη του ιστορικού και την κλινική εξέταση και όχι σε άλλου τύπου εξετάσεις όπως η αξονική τομογραφία, η εξέταση αίματος κλπ. Οι θεραπευτές της ΚΙ ή της Ο θα χρησιμοποιήσουν κοινές μεθόδους όπως η λήψη ιστορικού του ασθενούς, η επισκόπηση, η όσφρηση, η ψηλάφηση και η ακρόαση. Παρότι η επεξεργασία των πληροφοριών και η διατύπωση της διάγνωσης διαφέρει, συχνά υπάρχουν κοινά σημεία στην ουσίας της διάγνωσης. Για παράδειγμα, ο ασθενής που από την Ο χαρακτηρίζεται ως τύπος "Ignatia”, παρουσιάζει χαρακτηριστικά όπως θυμό, ευερεθιστότητα, εριστικότητα, αναστεναγμούς και άλλα συμπτώματα, που είναι ίδια με τον ασθενή που η ΚΙ χαρακτηρίζει ως τύπο "στάσης τσι και ανοδικής φωτιάς ήπατος". Οι θεραπευτικές ομοιότητες μεταξύ της ΚΙ και της Ο είναι αρκετές, αν και υπάρχει η γενική εντύπωση, ειδικά από τους ασκούντες κυρίως την ομοιοπαθητική, πως υπάρχουν σημαντικές διαφορές στη βάση των ιατρικών αυτών συστημάτων. Η ΚΙ μέσα στο μεγάλο θεραπευτικό της εύρος, έχει αναφέρει τη θεωρία και χρησιμοποιεί τη θεραπεία των ομοίων ή με ακριβή μετάφραση "θεραπεία δηλητήριου με δηλητήριο", μια θεωρία που είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της Ο. Επίσης, η Ο μπορεί να χρησιμοποιήσει το ίδιο ομοιοπαθητικό φάρμακο για τη θεραπεία διαφορετικών πα-

θήσεων και διαφορετικά ομοιοπαθητικά φάρμακα για τη θεραπεία της ίδια πάθησης. Παρόμοια η ΚΙ μπορεί να χρησιμοποιήσει το ίδιο σημείο βελονισμού για τη θεραπεία διαφορετικών παθήσεων και διαφορετικά σημεία βελονισμού για την ίδια πάθηση. Ο θεραπευτικός στόχος της ΚΙ και της Ο, είναι η αποκατάσταση της ισορροπίας στην ολότητα του ανθρώπου και η αρμονία. Ο συνδυασμός της ΚΙ με την Ο έχει ιστορία πάνω από 100 χρόνια. Ο μαθητής του Hahnemann (δημιουργός της Ο) Dr. August Weihe ανακάλυψε 197 σημεία στο σώμα, τα οποία και σύνδεσε με συγκεκριμένα ομοιοπαθητικά φάρμακα. Τα σημεία αυτά είναι ίδια με τα σημεία βελονισμού της ΚΙ. Ο Roger de la Fuye θεωρείται ο πατέρας του ομοιοβελονισμού. Ο ομοιοβελονισμός είναι η ταυτόχρονη εφαρμογή ομοιοπαθητικής και βελονισμού. \ Πρακτικά αυτό γίνεται βυθίζοντας τη βελόνα του βελονισμού σε ομοιοπαθητικό διάλυμα πριν την τοποθέτηση της στο σώμα. Άλλοι συνδυαστικοί τρόποι θεραπείας είναι η ένεση ομοιοπαθητικών σκευασμάτων σε βελονιστικά σημεία, η ένεση κοκτέιλ ομοιοπαθητικών φαρμάκων μαζί με νευροπεπτίδια, ορμόνες, ιντερλευκίνες κλπ. σε βελονιστικά σημεία και η λήψη σκευασμάτων που αποτελούνται από πατενταρισμένες συνταγές βοτάνων σε συνδυασμό με ομοιοπαθητικά φάρμακα. Ο συνδυασμός της ΚΙ με την Ο έχει σημαντικά θετικά αποτελέσματα σύμφωνα με ερευνητές, αλλά σίγουρα χρειάζεται να γίνουν πολλές κλινικές μελέτες για να απαντηθούν πολλά σχετικά ερωτήματα. Ο στόχος ενός τέτοιου συνδυασμού, είναι ίδιος με το στόχο κάθε θεραπευτή: Η επίτευξη της ισορροπίας του ανθρώπου συνολικά, με ταχύτητα, ασφάλεια και όσο το δυνατόν μακροχρόνια.


Σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής και επιθετικότητας Θεραπεία σε ένα αγόρι ηλικίας 9 ετών με τη βοήθεια της ομοιοπαθητικής και της φυτοθεραπείας Γράφει ο Μηνάς Ρηγάτος Χειρ. οδοντίατρος, ειδ.ομοιοπαθητικός, εμφυτευματολόγος, περιοδοντολόγος - Ομοιοπαθητικό Ινστιτούτο Γλυφάδας - www.homeodentist.gr

Μ

ία νέα μητέρα, ασθενής μου εδώ και δύο χρόνια, μου ζήτησε τη βοήθειά μου για να αντιμετωπίσει ένα μεγάλο προσωπικό της πρόβλημα. Ο γιος της, ηλικίας 9 ετών, είχε αναπτύξει τα τελευταία 6 χρόνια ένα είδος αντικοι8νωνικής συμπεριφοράς, που όσο μεγάλωνε χειροτέρευε και έκανε τη συμβίωση με τους γονείς και τους συμμαθητές του προβληματική. Η μητέρα περιγράφει την κατάσταση αυτή με τα παρακάτω λόγια: “Το παιδί μου όσο μεγάλωνε παρουσίαζε κακό και δύστροπο χαρακτήρα. Δεν ήταν ικανοποιημένο με τίποτα, συνεχώς γκρίνιαζε και καυγάδιζε με τους φίλους του και τους γονείς του. Από μικρό έδειχνε ότι δεν είχε ενδιαφέρον για τίποτα – ήταν σαν το μυαλό του να ήταν μουδιασμένο – ξεχνούσε, ήταν τεμπέλης και πολλές φορές αν τον ρωτούσες κάτι απαντούσε αργά, χωρίς να φαίνεται να ενδιαφέρεται για την ερώτηση που του κάναμε. Είχε αναπτύξει φοβίες κάθε είδους, χωρίς συγκεκριμένο αντικείμενο. Φοβίες που άλλαζαν θέμα και αντικείμενο. Φαινόταν απομονωμένο σε ένα δικό του κόσμο, φοβόταν να μένει μόνο. Δεν μπορούσε να κοιμηθεί εύκολα τα βράδια. Το πρωί στο κρεβάτι ήταν πολλές φορές μούσκεμα από τον ιδρώτα. Το παιδί είχε τρομακτικούς εφιάλτες που το ξυπνούσαν συχνά τη νύχτα. Από μικρό είχε συχνές κρίσεις αμυγδαλίτιδας με πύον και δύσοσμη αναπνοή. Όταν άρχισε να πηγαίνει στο δημοτικό σχολείο, το πρόβλημα του χαρακτήρα του μεγάλωνε. Ήταν μόνιμα αφηρημένο και νευρικό στην τάξη. Καυγάδιζε με τους συμμαθητές του και του ήταν δύσκολο να ανταποκριθεί στις καθημερινές του μαθησιακές υποχρεώσεις.

Ο ψυχολόγος του σχολείου είχε χαρακτηρίσει την κατάστασή του ως «σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής»”. Όταν η μητέρα έφερε το παιδί στο ιατρείο μου, είχα μπροστά μου ένα απαθές, αδιάφορο αγόρι. Στη στοματική εξέταση διαπίστωσα: α) αναπνοή δύσοσμη, β) ούλα αιμορραγικά και πρησμένα, γ) τεράστιες κρυπτικές αμυγδαλές, κυρίως στην αριστερή πλευρά και δ) υπερσιελόρροια. Το παιδί απαντούσε πολύ αργά στις ερωτήσεις μου και τριγυρνούσε συνεχώς στην αίθουσα του ιατρείου αγγίζοντας τα πάντα – παρά τις παρακλήσεις μου να κάτσεις ήσυχα στην καρέκλα του. Τόσο τα στοματικά – σωματικά όσο και τα ψυχικά προβλήματα του νεαρού αγοριού θύμιζαν συμπτώματα χρόνιας δηλητηρίασης από υδράργυρο (Mercurius). Ρώτησα τη μητέρα του αν πριν ή κατά τη γέννηση είχε μαύρα σφραγίσματα στο στόμα της. Μου απάντησε ότι το στόμα της ήταν γεμάτο μαύρα σφραγίσματα όταν γέννησε το παιδί της, Κατά τη διάρκεια του θηλασμού, αντικατέστησε όλα τα μαύρα σφραγίσματα με άσπρα. Ο οδοντίατρος που της έβγαλε τα σφραγίσματα δεν ακολούθησε το σύνηθες πρωτόκολλο για την ασφαλή αφαίρεσή τους και η μητέρα δεν έλαβε καμία φαρμακευτική αγωγή ώστε να απομακρύνει από το σώμα της τον υδράργυρο. Ο υδράργυρος που υπήρχε στο σώμα της μητέρας διαπέρασε τον πλακούντα και μόλυνε το έμβρυο (κάθε μαύρο σφράγισμα απελευθερώνει καθημερινά 1 μικρογραμμάριο υδραργύρου στο στόμα). Όταν η μητέρα αφαίρεσε τα μαύρα σφραγίσματα χωρίς προφύλαξη, ένας τεράστιος αριθμός μορίων υδραρ-

γύρου ήρθε σε επαφή με το σώμα της μητέρας. Ο υδράργυρος αυτός διαπέρασε στο μητρικό γάλα και απορροφήθηκε από το σώμα του νεογέννητου παιδιού που θήλαζε. Το πρώτο πράγμα που κάναμε σε αυτή την περίπτωση ήταν να χορηγήσουμε σκευάσματα με βάση τη Chlorella και το A-lipoid acid για έξι μήνες. Παράλληλα, συστήσαμε και μία διατροφή πλούσια σε ακατέργαστες φυτικές ίνες και προβιοτικά (βιολογικό κεφίρ). Ο σκοπός μας ήταν να απομακρύνουμε από το σώμα όση ποσότητα υδραργύρου μπορούσαμε. Τα ομοιοπαθητικά φάρμακα Dental amalgam και Μercurius vivus συμπλήρωσαν το αποτέλεσμα των φυτοθεραπευτικών φαρμάκων. Τους πρώτους δύο μήνες της θεραπείας είχαν μειωθεί: α) η υπερσιελόρροια, β) ε οι υπερτροφικές αμυγδαλές και γ) οι νυχτερινοί ιδρώτες. Μέσα στους επόμενους τέσσερις μήνες η κατάσταση καλυτέρευσε ακόμα περισσότερο, τα περισσότερα σωματικά συμπτώματα εξαφανίστηκαν και το νεαρό αγόρι ήταν λιγότερο επιθετικό και πιο συγκεντρωμένο. Χρειάστηκαν 12 μήνες για να μπορέσουμε να αναστρέψουμε πλήρως τα αποτελέσματα της δηλητηρίασης από τον υδράργυρο στο διανοητικό και ψυχικό επίπεδο. Συνταγογραφήσαμε Zincum Iodatum για την υπερκινητικότητα, Mercurius phosphoricus και Baryta carbonica για την επιθετικότητα και την έλλειψη συγκέντρωσης στο σχολείο. Έτσι, το νεαρό αγόρι μεγαλώνει απαλλαγμένο από τις καταστροφικές συνέπειες του μετάλλου και συνεχίζει να εξελίσσεται φυσιολογικά.

Holistic Life 27


Holistic Life Ομοιοπαθητική

Η ψωρίαση μέσα από τη θεώρηση της συστημικής σκέψης Γράφει ο Νικόλαος Ι. Ρωτσιάμης, Iατρός, M.Sc. στην Κλασσική Ομοιοπαθητική, Κέντρο Κλασσικής Ομοιοπαθητικής OMIASIS www.omiasis.gr, e-mail: nikosrotsiamis@omiasis.gr

Η

ψωρίαση είναι μία κοινή, υποτροπιάζουσα, πολυπαραγοντική (μπορεί να οφείλεται σε γενετικούς, ανοσολογικούς, περιβαλλοντικούς και ψυχολογικούς παράγοντες) νόσος του δέρματος. Υπάρχει σε όλο τον κόσμο, άλλα η συχνότητά της ποικίλει στα διάφορα έθνη. Υπάρχουν αρκετές διαφορετικές κλινικές εικόνες της ψωρίασης, αλλά πιο συχνά η νόσος παρουσιάζεται με τη μορφή των χρόνιων, συμμετρικών, ερυθηματικών, με έντονη απολέπιση βλατίδων και πλακών. Η ψωρίαση προκαλεί σημαντική αρνητική επίδραση στη σωματική, την ψυχική και την κοινωνική ζωή των ασθενών. Με την εισβολή τα τελευταία χρόνια των ελπιδοφόρων, αλλά και πανάκριβων βιολογικών θεραπειών, οι οποίες κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος σχετικά με τις παλαιότερες κλασικές θεραπείες (μεθοτρεξάτη, κυκλοσπορίνη, κ.α.), δημιουργήθηκε έντονος προβληματισμός σχετικά με την ποιότητα ζωής που προσφέρουν οι νέες αυτές αγωγές στους ψωριασικούς ασθενείς, αφού οι μισοί και παραπάνω από αυτούς δηλώνουν όχι ευχαριστημένοι από το αποτέλεσμά τους. Αυτό συμβαίνει, διότι η συμβατική ιατρική καθορίζει υπό μορφή «διαταγμάτων» την πορεία τόσο της διάγνωσης όσο και της θεραπείας, ενώ συγχρόνως αρνείται την ιδιομορφία της προσωπικότητας του ασθενούς και την επιρροή της από τον κοινωνικό περίγυρο. Έτσι, ακολουθούνται τυποποιημένες φαρμακολογικές θεραπείες (οι οποίες όχι μόνο δεν λύνουν το πρόβλημα αλλά δημιουργούν μεγαλύτερα, χωρίς βέβαια να γίνεται αυτό αντιληπτό άμεσα) και αγνοούνται σημαντικές ατομικές πληροφορίες που πιθανότατα να ήταν χρήσιμες. Αντίθετα, οι εναλλακτικές και ήπιες μέθοδοι ιατρικής όπως είναι η Κλασσική Ομοιοπαθητική, αντιμετωπίζουν τα προβλήματα υγείας με ολιστικό τρόπο, λαμβάνοντας υπόψη τις βαθύτερες αιτίες του συνόλου των ψυχοσωματικών συμπτωμάτων του ανθρώπου που καταγράφονται λεπτομερέστατα στο ατομικό ιστορικό μέσω της ανταλλαγής πληροφοριών.

υψηλό κόστος των υπαρχουσών θεραπειών (National Psoriasis Foundation 2000). Άλλη μελέτη που διενεργήθηκε στις Η.Π.Α. και στην οποία συμμετείχαν 1197 ασθενείς έδειξε ότι λιγότερο από το 40% των ασθενών ήταν ικανοποιημένοι από τη συστηματική αγωγή και γενικότερα ο ένας στους τρείς ήταν απογοητευμένος από τη θεραπεία που είχε λάβει (Nijsten T., Margolis DJ., Feldman SR. et al., 2005). Ο θεράπων ιατρός είναι απαραίτητο να γνωρίζει τους λόγους για τους οποίους τα φάρμακα δεν ικανοποιούν τις ανάγκες των ασθενών είτε πρόκειται για ανθεκτικότητα της νόσου στο φάρμακο, είτε για αυξημένη τοξικότητα, είτε για δυσκολία στη χρήση του, είτε λόγω μεγάλου κόστους, είτε τέλος λόγω υπερβολικών απαιτήσεων των ασθενών (Ersser SJ., Surridge H., Willes A., 2002). Επιτρέπεται όμως κάποιος να μιλήσει για υπερβολικές απαιτήσεις, όταν μόνον το 15% των ασθενών είναι χωρίς βλάβες στο τέλος της τριετούς ή πενταετούς θεραπείας (Χαϊδεμένος Γ., Παπακωνσταντίνου Μ., Λεφάκη Ι. και συν., 1998); Πρόσφατη μελέτη κατέδειξε πως οι ασθενείς αξιολογούν τα φάρμακα δίνοντας προτεραιότητα στη δραστικότητά τους κατά πρώτο λόγο και μετά στις ανεπιθύμητες ενέργειες και την ευκολία στη χρήση (Atkinson MJ., Sinha A., Hass SL et al., 2004). Όταν ζητήθηκε όμως από τους Έλληνες Δερματολόγους να απαντήσουν με πιο κριτήριο αξιολογούν τα φάρμακα που θα προτείνουν στους ασθενείς τους, το 51% θεώρησε πρωτεύουσας σημασίας τις ανεπιθύμητες ενέργειες και μόλις το 30% την ταχύτητα ενέργειας του φαρμάκου (Παπαδάκης Π., συμμόρφωση ασθενών). Μήπως τελικά οι ιατροί δεν κατανοούν τις ανάγκες των ασθενών για την αντιμετώπιση μιας πάθησης που κατατάσσεται ως ίσης βαρύτητας για τον άρρωστο όπως σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση ή η καρδιοπάθεια (Rapp SR., Feldman SR., Exum ML. et al., 1999);

Βαθμός εκπλήρωσης των προσδοκιών των ασθενών με ψωρίαση από τη συμβατική ιατρική Έρευνα του Εθνικού Οργανισμού Ψωρίασης των Η.Π.Α. το 1995, διαπίστωσε πως το 78% των ασθενών με σοβαρή ψωρίαση ήταν απογοητευμένοι από την απουσία δραστικότητας, ευχρηστότητας και το

Τέλος, έρευνα που διενεργήθηκε από τους Sander και Morris το 1993 έδειξε ότι κατά την άποψη των ασθενών οι θεράποντες ιατροί συχνά δεν εκτιμούν πλήρως τη σοβαρότητα και τις συνέπειες της νόσου. Οι κλίμακες βαρύτητας της νόσου λειτουργούν ως σημείο αναφοράς για τους θεράποντες ιατρούς. Όμως αυτό που θεωρείται σαν βαριά μορφή από έναν ασθενή μπορεί να μην αντιστοιχεί στην κλίμακα του γιατρού, γι’ αυτό το λόγο η άποψη για τη βαρύτητα της νόσου του ασθενή θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη από το γιατρό. Επίσης η έρευνα αυτή έδειξε τη δυσαρέσκεια 28 Holistic Life

του ασθενούς με το χειρισμό της νόσου. Η αγανάκτηση του ασθενούς φαίνεται σε μεγάλο βαθμό από την αναζήτηση εναλλακτικών μεθόδων θεραπείας και την επιθυμία των ασθενών για πιο αποδοτικές θεραπείες. Η κατανόηση της κάθε επιθυμίας του ασθενούς και η επιθυμία του για πιο αποδοτικές ιατρικές παρεμβάσεις είναι κάτι σημαντικό που πρέπει να σκέφτεται ο γιατρός, όταν ερευνά τις ωφέλειες από τις διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές (Sander HM., Morris LF. et al., 1993). Μετά από όλα αυτά δεν είναι παράλογη η στροφή που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερων ασθενών με ψωρίαση σε εναλλακτικές μορφές θεραπείας και ιδίως στην Ομοιοπαθητική. Συστημική σκέψη και ψωρίαση Μεγάλο ποσοστό των ψωριασικών ασθενών (περίπου 70%) αναφέρουν ότι βίωσαν κάποιο στρεσσογόνο γεγονός στο μήνα που προηγήθηκε από την παρόξυνση της νόσου. Η βαρύτητα της ψωρίασης συσχετίστηκε με στρεσσογόνα γεγονότα στη ζωή τους, αλλά όχι με τη βαρύτητα του στρες. Γενικά, η βαρύτητα της ψωρίασης επιδεινώνεται σε μεγάλο βαθμό μετά από στρεσσογόνα συμβάντα και έχει μεγάλη αλληλοεπικάλυψη με κατάθλιψη (Pacan P., Szepietowski J.C., Kiejna A., 2003). Επίσης, ένα σημαντικό ποσοστό ασθενών αναπτύσσει αυτοκτονικό ιδεασμό (2,5% στους εξωτερικούς ασθενείς και 7,2% στους ενδονοσοκομειακούς). Τα ευρήματα αυτά τονίζουν τη σημασία που έχει η αναγνώριση της ψυχιατρικής συννοσηρότητας (ειδικά της κατάθλιψης) ανάμεσα στους δερματολογικούς ασθενείς και δείχνει ότι ακόμα και περιπτώσεις ήπιας ή μέτριας βαρύτητας ψωριασικής νόσου μπορούν να σχετίζονται με κατάθλιψη και αυτοκτονικό ιδεασμό (Gupta and Gupta, 1998). Επίσης, σε ασθενείς μέτριας έως βαριάς ψωρίασης βρέθηκε ότι η βαρύτητα της κατάθλιψης είναι ανάλογη της βαρύτητας του κνησμού. Νεότερη μελέτη αποκάλυψε ότι η καταθλιπτική κατάσταση του ασθενούς μειώνει την εμφάνιση κνησμού στην ψωρίαση (Gupta MA., Gupta AK, Schork NJ., Ellis CN., 1994). Παρακάτω θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε την ψωρίαση μέσα από τη θεώρηση της συστημικής σκέψης. Σύμφωνα με αυτήν λοιπόν, η εμφάνιση της ψωρίασης θα πρέπει να θεωρείται ως μέρος μιας συνολικής διαταραχής και όχι ως μια μεμονωμένη διαταραχή που συμβαίνει τυχαία. Δηλαδή, η εμφάνιση της ψωρίασης αποτελεί μέρος της αλλόστασης της συνολικής διαταραχής του οργανισμού. Τα δε συμπτώματα, τα οποία τη συνοδεύουν αποτελούν μέρος του αλλοστατικού φορτίου το οποίο φέρει η συνολική διαταραχή και το οποίο αφορά στο τίμημα το οποίο πρέπει να πληρώσει ο οργανισμός για να ισορροπήσει. Επίσης, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι ο ανθρώπινος οργανισμός χαρακτηρίζεται από δομική ιεράρχηση, η διαταραχή στο επίπεδο του δέρματος αποτελεί ένα από τα χαμηλότερα σωματικά επίπεδα (το χαμηλότερο σύμφωνα με την Ομοιοπαθητική) και επομένως είναι ιεραρχικά λιγότερο σημαντική από τη διαταραχή του συναισθηματικού επιπέδου.


Συμπερασματικά, η εμφάνιση της ψωρίασης μετά από μια συναισθηματική διαταραχή αποτελεί ένα είδος αυτορρυθμιστικής δράσης ενός οργανισμού που προσπαθεί μέσω παραγωγής συμπτωμάτων να ισορροπήσει. Είναι δηλαδή, η καλύτερη αυτορρυθμιστική δράση την οποία έχει διαθέσιμη εκείνη τη χρονική στιγμή ο οργανισμός και είναι μια δράση που παράγει νόημα σε ανώτερο ιεραρχικό επίπεδο π.χ. διατήρηση της αυτονομίας του οργανισμού. Βέβαια, το να προσδιορίσουμε με ακρίβεια τον ακριβή μηχανισμό με τον οποίο γίνεται αυτό είναι πάρα πολύ δύσκολο, λόγω της τεράστιας πολυπλοκότητας του οργανισμού και των πολλών παραμέτρων που εμπλέκονται. Μία προσπάθεια κατανόησης του μηχανισμού δράσης που λαμβάνει χώρα δίνεται στο παρακάτω σχήμα.

Σχηματική αναπαράσταση του μηχανισμού εμφάνισης της ψωρίασης Ως αφετηρία εκκίνησης θεωρούμε τη δράση ενός ψυχοπιεστικού γεγονότος (βήμα 1ο). Βήμα 2ο αποτελεί η εμφάνιση διαταραχής στο σωματικό επίπεδο, η οποία οδηγεί το ανοσοποιητικό σύστημα σε μια σειρά ρυθμιστικών δράσεων. Στη συνέχεια, έχουμε το 3o βήμα που αποτελεί την εμφάνιση των συμπτωμάτων της ψωρίασης και που είναι το άμεσο αποτέλεσμα του δεύτερου βήματος. Η εμφάνιση της ψωρίασης επηρεάζει σε μεγάλο ποσοστό την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας τόσο εμείς οι ίδιοι όσο και ο κοινωνικός περίγυρος. Γι’ αυτό το ποσοστό εμφάνισης κατάθλιψης είναι συχνότερο τόσο στις μικρές ηλικίες ψωριασικών ασθενών όσο και στις περιπτώσεις εκτεταμένης νόσου. Ως βήμα 4ο θεωρούμε την επίδραση αυτή στο διανοητικό επίπεδο. Οι αλλαγές που συντελούνται στο διανοητικό επίπεδο προκαλούν μέσω μιας κατερχόμενης σχέσης αιτίου – αιτιατού την παραγωγή αρνητικών συναισθημάτων (βήμα 5ο) όπως: άγχος, θλίψη, μελαγχολία κ.α., τα οποία με τη σειρά τους επηρεάζουν το γνωσιακό επίπεδο οδηγώντας στον αυτοκτονικό ιδεασμό (βήμα 6ο). Με βάση τα παραπάνω μπορούμε να κάνουμε κάποιες υποθέσεις σχετικά με την πορεία της νόσου (θεραπευτική και μη). Έτσι, για παράδειγμα, αν επέμβουμε στο επίπεδο του βήματος (3) με κάποιο αντιφλεγμονώδες φάρμακο είναι δυνατόν να μπλοκαριστεί η εμφάνιση της ψωρίασης στο σωματικό επίπεδο και πιθανόν να σταματήσουν να υφίστανται και τα βήματα (4), (5) και (6). Αυτό όμως δεν είναι απόλυτο και αυτό γιατί: 1. Το γεγονός ότι παραμένουν ανεμπόδιστα τα βήματα (1) και (2) σημαίνει ότι είναι πολύ πιθανόν με το πέρας της δράσης του φαρμάκου τα συμπτώματα από το δέρμα να ξαναεμφανιστούν. 2. Με δεδομένο ότι η εμφάνιση της ψωρίασης είναι η καλύτερη επιλεκτική κατάσταση για τον οργανισμό, η παρέμβασή μας είναι πιθανό να οδηγήσει τον οργανισμό σε μια νέα επιλεκτική κατάσταση ισορροπίας, η οποία δεν θα είναι η καλύτερη δυνατή και ενδεχομένως να φέρει μεγαλύτερο αλλοστατικό φορτίο (δηλ. μεταφορά της παθολογίας σε ανώτερα/βαθύτερα ιεραρχικά επίπεδα). Δηλαδή, δεν υπάρχει ένας και μοναδικός μηχανισμός ο οποίος οδηγεί στην ψωρίαση, επομένως οποιαδήποτε τέτοια προσέγγιση καταλήγει σε αδιέξοδο. Γι’ αυτό δεν θα πρέπει να ενθουσιαζόμαστε από την ανακάλυψη διαφόρων αναγωγιστικών παθοφυσιολογικών μηχανισμών, μιας και αυτοί δεν αποτελούν την αιτία της νόσου, αλλά απλώς τις συχνές διαδρομές που ο οργανισμός ακολουθεί για να καταλήξει στο νέο σημείο ισορροπίας, δια μέσου αλλαγής του τρόπου λειτουργίας του. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι όσον αφορά την ψωρίαση, ο στόχος των ιατρικών υπηρεσιών δεν θα πρέπει να είναι μόνον η ανακούφιση από τα συμπτώματα, αλλά η βελτίωση του συνόλου της υγείας (σωματικής, συναισθηματικής και πνευματικής). Δηλαδή απαιτείται ολιστική προσέγγιση στην αντιμετώπιση της νόσου. Holistic Life 29


Holistic Life Ορθοκυτταρική διατροφή

Αντιμετώπιση χρόνιας δυσκοιλιότητας Από την επιστημονική ομάδα της metapharm

Σ

ύγχρονες μελέτες δείχνουν πως η δυσκοιλιότητα ταλαιπωρεί το 15%, κατά μέσο όρο του πληθυσμού στον δυτικό κόσμο, ενώ εμφανίζεται πιο συχνά στις γυναίκες και στους ηλικιωμένους. Στην Ελλάδα, 16% του πληθυσμού αναφέρει δυσκοιλιότητα μέσα στον τελευταίο χρόνο, ποσοστό που αυξάνεται στο 20% σε αναφορά του συμπτώματος, τουλάχιστον μια φορά στο παρελθόν, σύμφωνα με μελέτη του Ελληνικού Ιδρύματος Γαστρεντερολογίας και Διατροφής. Το ανησυχητικό είναι ότι σύμφωνα με τη μελέτη μόνο το 47% των πασχόντων στον ελληνικό πληθυσμό έχει συμβουλευθεί γιατρό, ενώ το 29% των υπολοίπων δεν έχει συμβουλευθεί κανέναν ειδικό. Η δυσκοιλιότητα είναι σύμπτωμα, δεν είναι ασθένεια. Δεν υπάρχει ορισμένος αριθμός κενώσεων που να θεωρείται φυσιολογικός. Γενικά όμως θεωρούμε ότι ένα άτομο πάσχει από δυσκοιλιότητα όταν έχει λιγότερες από τρεις κενώσεις την εβδομάδα. Δεν ξέρουμε πάντοτε το αίτιο της δυσκοιλιότητας. Οι συχνότερες αιτίες για τη δυσλειτουργία αυτή του εντέρου μπορεί να είναι η φτωχή δίαιτα σε φυτικές ίνες, η μη πρόσληψη ικανής ποσότητας υγρών, η κατάχρηση υπακτικών (φαρμάκων που βοηθούν στην αφόδευση) ή και άλλων φαρμάκων, όπως αντιυπερτασικά, αντιόξινα, αντισταμινικά και διουρητικά. Άλλες αιτίες δυσκοιλιότητας είναι η έλλειψη άσκησης, όπως συμβαίνει με τους μακροχρόνια κατακεκλιμένους ασθενείς, η παραμέληση του αισθήματος για αφόδευση (πολλά άτομα προτιμούν να έχουν κένωση μόνο στο σπίτι τους), καθώς και οργανικές παθήσεις του εντέρου, όπως κολίτιδα, καρκίνος, πρόπτωση του ορθού. Στις περισσότερες περιπτώσεις η λειτουργική δυσκοιλιότητα αντιμετωπίζεται με επιτυχία, με την προσθήκη στην καθημερινή διατροφή τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες, όπως είναι τα δημητριακά, τα φρούτα, τα χόρτα και τα λαχανικά. Το αποτέλεσμα της κατανάλωσης τέτοιων τροφών μπορεί να φανεί ύστερα από εβδομάδες, μερικές φορές έπειτα από μήνες. Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων υγρών (νερού ή χυμών) αυξάνει τον όγκο των κοπράνων και βοηθά στην κανονικότητα των κενώσεων. Ο προγραμματισμός συγκεκριμένες ώρας αφόδευσης στη διάρκεια της ημέρας βοηθά επίσης στην καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας. Το ίδιο αποτέλεσμα μπορεί να έχει και η άθληση. Συνήθως οι ασθενείς πάσχουν χρόνια από δυσκοιλιότητα και έχουν δοκιμάσει πολλές φαρμακευτικές και μη θεραπείες. Η χρόνια και επίμονη δυσκοιλιότητα συνήθως συνοδεύεται και από άλλα συνοδά προβλήματα υγείας όπως υπερχοληστεριναιμία, διαβήτη, ευερέθιστο έντερο, εντερικές ενοχλήσεις, δυσπεψία κ.ά. Για αυτό πολύ χρήσιμη και αποτελεσματική βοήθεια χωρίς επιπλοκές και παρενέργειες, προσφέρει η χρήση διαφόρων βιολογικών σκευασμάτων που περιέχουν ευεργετικές φυτικές ίνες και εκχυλίσματα. Συγκεκριμένα φυτικές ουσίες όπως αυτές που αναφέρονται στη συνέχεια έχουν αποδεδειγμένα με σειρά μακροχρόνιων μελετών πολύ καλά και ασφαλή αποτελέσματα στην καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας. Σκόνη από το φυτό Psyllium Το Psyllium είναι μια διαλυτή φυτική ίνα που προέρχεται από έναν θάμνο, αποκαλούμενο Plantago Psyllium.Οι διαλυτές φυτικές ίνες που βρίσκονται στο φλοιό μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση της χοληστερόλης. Το Psyllium μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση τόσο της δυσκοιλιότητας όσο και της διάρροιας και επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου, για αιμορροΐδες και άλλα εντερικά προβλήματα. Έχει χρησιμοποιηθεί επίσης για να βοηθήσει στη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα σε άτομα με διαβήτη. Όταν το psyllium έρχεται σε επαφή με το νερό, διογκώνεται και σχηματίζει μια ζελατινοειδή μάζα που βοηθά τη μεταφορά των αποβλήτων μέσω του εντερικού σωλήνα. Ύστερα από τις αρχικές ελπιδοφόρες μελέτες, τα τελευταία αποτελέσματα που εξετάζουν το κατά πόσο μια δίαιτα πλούσια σε ίνες προστατεύει από τον καρκίνο του παχέος εντέρου είναι ανάμικτα. Οι μεγαλύτερες και οι πιο καλοσχεδιασμένες μελέτες έχουν δείξει μόνο μία ελάχιστη σύνδεση μεταξύ της πρόσληψης φυτικών ινών και του κινδύνου ορθοκολικού καρκίνου. Επιπλέον, οι ίνες δεν φαίνεται να προστατεύουν από την επανεμφάνιση του καρκίνου του παχέος εντέρου. Εκχύλισμα από λιναρόσπορο Το εκχύλισμα από λιναρόσπορο είναι ένα υψηλής δραστικότητας καθαρτικό, ανεκτό χωρίς παρενέργειες, κατάλληλο για χρήση στη δυσκοιλιότητα. Τόσο η Γερμανική Επιτροπή Ε όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση Φυτοθεραπείας (ESCOP) συνιστούν τη λήψη λιναρόσπορου σε περίπτωση δυσκοιλιότητας. (συνέχεια στη σελίδα 31) 30 Holistic Life


Γνωρίζετε ότι... Η λαχανάλμη (σαουερκράουτ) είναι τόσο πλούσια σε βιταμίνες και προβιοτικά, που οι ναυτικοί της αρχαιότητας επέλεγαν να την τρώνε στα μακρινά τους ταξίδια για να παραμένουν υγιείς!

Οι ωμές, μεστωμένες τροφές είναι γεμάτες προβιοτικά που προάγουν την ανθρώπινη υγεία, γι αυτό και ανήκουν στα βασικά είδη διατροφής του ανθρώπου εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Μία από αυτές τις αρχαίες τροφές είναι και η σαουερκράουτ ή πιο ελληνικά, η λαχανάλμη, που φτιάχνεται απλά βυθίζοντας ένα λάχανο σε νερό ώστε να σκεπαστεί και αφήνοντάς το έτσι για αρκετές εβδομάδες. Τα φυσικά βακτήρια που υπάρχουν στην επιφάνεια των λαχανόφυλλων αναπτύσσονται κάτω από τις συγκεκριμένες συνθήκες, μεταβάλλοντας χημικά το λάχανο και αυξάνοντας το περιεχόμενό του σε βιταμίνη Β. Ίσως γι αυτό και το μεστωμένο λάχανο να χρειάζεται περισσότερο καιρό για να χαλάσει από το φρέσκο. Οι ναυτικοί της αρχαιότητας εκμεταλλεύονταν αυτή την υπερτροφή, παίρνοντας στα μακρινά τους ταξίδια μεγάλα βαρέλια με σαουερκράουτ για να μην πάθουν σκορβούτο, την πολύ σοβαρή ασθένεια που παρουσιάζεται λόγω έλλειψης βιταμίνης C και τότε αποτελούσε έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους του επαγγέλματος. Σύμφωνα με τα ναυτικά ημερολόγια, η πάθηση αυτή δεν παρουσιαζόταν σε κανένα πλοίο που μετέφερε σαουερκράουτ.

Εκτός και αν είναι οργανικά, σχεδόν όλα τα προϊόντα καλαμποκιού και σόγιας ή υποπροϊόντα της αμερικανικής αγοράς είναι γενετικά τροποποιημένα και πιθανώς να βάζουν την υγεία μας κίνδυνο. Περισσότερο από το 90% των σπόρων σόγιας που καλλιεργούνται στις ΗΠΑ είναι γενετικά τροποποιημένοι ώστε να αντέχουν στα φυτοκτόνα με τα οποία ψεκάζονται διαρκώς και σε μεγάλες ποσότητες. Το 85% πάλι της συνολικής ποσότητας καλαμποκιού που καλλιεργείται στη χώρα, είναι επίσης γενετικά τροποποιημένο, είτε για επιπλέον αντοχή σε φυτοκτόνα, είτε για να παράγει μέσα στους ίδιους τους ιστούς του φυτοφάρμακα. Από τη στιγμή που οι αγρότες πουλούν το καλαμπόκι και τη σόγια τους σε μεγάλους διανομείς, οι οποίοι αναμειγνύουν τη συνολική ποσότητα του προϊόντος προκειμένου να το επεξεργαστούν, το αποτέλεσμα είναι ότι το 100% των μη οργανικών προϊόντων σόγιας και καλαμποκιού να είναι γενετικά τροποποιημένα. Και από τη στιγμή που τα παράγωγα καλαμποκιού και σόγιας είναι τόσο συνηθισμένα σε συσκευασμένα τρόφιμα, η Ένωση Βιομηχάνων Τροφίμων της Αμερικής εκτιμά ότι το 80% των επεξεργασμένων τροφίμων που πωλούνται στα ράφια των σουπερμάρκετ στις ΗΠΑ, περιέχουν γενετικά τροποποιημένα συστατικά. Οι τροποποιημένοι καρποί είναι με μια λέξη ανασφαλείς. Εκθέτουν τον κόσμο σε νέα και πιθανώς επικίνδυνα αλλεργιογόνα, καθώς και σε αυξημένα επίπεδα φυτοφαρμάκων. Ζώα που χρησιμοποίησαν ως τροφή γενετικά τροποποιημένους καρπούς πέθαναν, εξαιτίας ρήξης των εσωτερικών τους οργάνων. Παρόλα αυτά, συνεχίζουν να εντοπίζονται στο 80% των συσκευασμένων τροφίμων μέχρι σήμερα και ο μόνος τρόπος να τα αποφύγουμε είναι να επιλέγουμε οργανικές τροφές ή να δημιουργήσουμε τον δικό μας λαχανόκηπο. Πηγές: http://www.naturalnews.com/029213_sauerkraut_probiotics.html http://www.wildfermentation.com/resources.php?page=sauerkraut http://www.gmocompass.org/eng/agri_biotechnology/gmo_planting/341.genetically_modified_ maize_global_area_under_cultivation.html http://www.organicconsumers.org/articles/article_18445.cfm http://www.calgefree.org/facts_on_ge.html http://www.ResponsibleTechnology.org

(συνέχεια από τη σελίδα 31) Οι σπόροι λιναρόσπορου δρουν διογκωτικά μέσα σε υγρές ουσίες και έτσι ο όγκος τους πολλαπλασιάζεται. Επομένως είναι σημαντικό να δοθεί προσοχή στην επαρκή λήψη υγρών. Ο λιναρόσπορος είναι κατάλληλος για χρήση στα παιδιά που πάσχουν από παροδική δυσκοιλιότητα. Εκχύλισμα αγκινάρας Το εκχύλισμα από συγκεκριμένα μέρη του φυτού αγκινάρα λειτουργεί ως ήπιο τονωτικό του ήπατος, με ευεργετική επίδραση στη λειτουργία του ήπατος και της χοληδόχου κύστης. Βοηθά εξαιρετικά στην πέψη και ανακουφίζει από δυσκοιλιότητα και δυσπεψία, ιδιαίτερα όταν υπάρχουν ενοχλήσεις από κακή καύση του λίπους (φούσκωμα, αίσθημα κορεσμού). Έχει διουρητική δράση με πολύ καλά αποτελέσματα σε νεφρικές παθήσεις και στο διαβήτη. Επίσης έχει αποδειχθεί ότι ελαττώνει τα επίπεδα χοληστερίνης και τριγλυκεριδίων του αίματος. Εξισορροπεί την πεπτική λειτουργία ενεργοποιώντας την παραγωγή γαστρικών υγρών. Η αγκινάρα περιέχει μεγάλες ποσότητες ινωδών ουσιών και παρόλο που οι ουσίες αυτές δεν περιέχουν θρεπτικά στοιχεία, αποτελούν ωστόσο ένα αποτελεσματικό μέσο για τον καθαρισμό του οργανισμού από τοξίνες. Holistic Life 31


Holistic Life Συνέντευξη με τη Σοφία Παπαδοπούλου, Χημικό, Πρόεδρο Ayurveda Hellas Α.Ε. Πρόεδρο ΕΛ.Ε.Μ.Ε.Ε.Α. (Ελληνική Εταιρεία Μελέτης και Εφαρμογής Επιστήμης Αγιουρβέδα - www.ayurvedaingreece.gr)

Ayurveda

Η Επιστήμη της Ζωής και η εφαρμογή της στη σημερινή εποχή Για την επιστήμη της Αγιουρβέδα έχουμε αναλωθεί και μέσω αρθρογραφίας στην εφημερίδα. Άλλωστε μπορεί κανείς να πάρει όσες πληροφορίες θέλει από την Ε.Λ.Ε.Μ.Ε.Ε.Α. Θα ήθελα να συζητήσουμε για το πώς πρακτικά μπορεί να εφαρμοσθεί στην σημερινή εποχή. Στη βιβλιογραφία αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι “Η Αγιουρβέδα μπορεί να εφαρμοσθεί σε κάθε τόπο σε κάθε εποχή, σε κάθε άνθρωπο που θέλει να γνωρίσει την Αληθινή του Φύση”. Αυτή η ρήση νομίζω τα λέει όλα. Μέσα από τη γνώση της Αληθινής Φύσης, του Ανώτερου Εαυτού μας (που βέβαια αυτό είναι ένα “διά ταύτα” από πολλές τεχνικές, μεθόδους και γενικότερα “στάση ζωής”), η αποκωδικοποίηση, αξιολόγηση των διαφόρων ερεθισμάτων είναι τέτοια, που μας επιτρέπει να ενεργούμε και γενικότερα να προβαίνουμε σε τέτοιες επιλογές, που σίγουρα είναι για το δικό μας καλό άλλα και κυρίως των γύρων μας. Ο μεγάλος αγιουρβεδικός γιατρός Sushrutu αναφέρει: “Αυτός που θεωρεί ως υπέρτατη θρησκεία του την εργασία προς την Ανθρωπότητα, αυτός πετυχαίνει τους σκοπούς της ζωής και απολαμβάνει τη μέγιστη ευτυχία…” Αλλά για να δώσεις, πρέπει να έχεις. Έτσι λοιπόν η Αγιουρβέδα μπορεί να θεωρηθεί ο “φορτιστής” μας, το εγχειρίδιο χρήση μας, που μας δίνει “γνώθι σ’ αυτόν”. Μας βοηθά να αξιοποιήσουμε όσο είναι δυνατό τα θετικά μας στοιχεία και να κατανοήσουμε, να “δουλέψουμε” της αδυναμίες μας, ώστε στο πέρασμά μας από αυτή τη ζωή, να γίνουμε έστω και λίγο καλύτεροι. Δεν έχει σημασία πόσο, άλλα η προσπάθεια είναι που μετράει, το ταξίδι στην Ιθάκη… Φαίνεται ότι το ζείτε πραγματικά αυτό που κάνετε. Δεν γίνεται αλλιώς. Έχουμε πολλές φορές τονίσει ότι η Αγιουρβέδα ως η “επιστήμη της ζωής” πρέπει κατά βάση να προσεγγίζεται βιωματικά. Ξέρεις, η γνώση έχει να κάνει με τη λήψη πληροφοριών ενώ η σοφία με την εφαρμογή τους και η Αγιουρβέδα, όπως άλλα αρχαία θεραπευτικά συστήματα, μεταφέρουν όλη τη σοφία των οραματιστών από γενιά σε γενιά. Γι’ αυτό άλλωστε, μπόρεσε η γνώση αυτή να φθάσει στις μέρες μας. Και κάτι πιο συγκεκριμένο και επίκαιρο, πώς σκέφτεστε να αντιμετωπίσετε την “κρίση”; Κάνοντας το “μεράκι” μου δουλειά μου, ό,τι πέτυχα έγινε μέσα από τη συνειδητή μου προσπάθεια, χωρίς να βασίζομαι ιδιαίτερα σε “εξωγενείς” παράγοντες, οπότε η “κρίση” με βρήκε πιο έτοιμη και δυνατή, όχι μόνο σε υλικό αλλά κυρίως σε ηθικό επίπεδο. Πιστεύω στο αρχαιοελληνικό “Δούναι και λαβείν” και όχι στο νεοελληνικό “Πάρε - δώσε”. Είναι συμπαντικός νόμος το να λάβεις εφόσον έχεις δώσει… Πριν από λίγες μέρες ήλθαν στην Ελλάδα οι υπεύθυνοι της Himalaya για να σχεδιάσουμε τη νέα στρατηγική μας, ενόψει της κρίσης. Υπό την επήρεια “αγιουρβεδικού πνεύματος” συμφωνήσαμε πως έτσι και αλλιώς η ζωή συνεχίζεται και πως αντί να περιμένουμε τις εξελίξεις να μας καθορίσουν, θα πρέπει να ενεργήσουμε έγκαιρα & δυναμικά, ώστε να βρεθούμε μπροστά τους. Χαρακτηριστικά αναφέρω κάποια σημεία της νέας στρατηγικής: μείωση τιμών στα προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, νέα προϊόντα σε πολύ χαμηλές τιμές, νέα ανοίγματα και προοπτικές στις αγορές της Ελλάδας & Κύπρου, στη βάση μιας νέας πολιτικής που θα είμαστε έτοιμοι να επικοινωνήσουμε από τα μέσα του Σεπτέμβρη. Κατά μια αρχαία ρήση “Έλκουμε το αντικείμενο των φόβων των ονείρων, των σκέψεών μας…” Μάθαμε πως πρόσφατα εκδόσατε και ένα εξαιρετικό βιβλίο, με τίτλο: “Αγιουρβέδα & Αρωματοθεραπεία”. Έχουμε πολλές φορές τονίσει πως η όλη μας δραστηριότητα δεν είναι απλά επιχειρηματική αλλά εμπεριέχεται σε μια “στάση ζωής”. Βασίζεται σε ένα επιστημονικό- φιλοσοφικό υπόβαθρο που κάνει τη δουλειά μεράκι και χόμπι ή αντίστροφα. Στα πλαίσια αυτά, ανάμεσα σ’ άλλα εκδίδουμε βιβλία και περιοδικά σχετικά με την επιστήμη της Αγιουρβέδα, θεωρώντας πως η γνώση και η ενημέρωση συντελούν στο να γίνονται καλύτερες και συνειδητότερες επιλογές. Ειδικά η τελευταία μας έκδοση “Αγιουρβέδα & Αρωματοθεραπεία”, γραμμένη ώστε να απευθύνεται σε δυτικούς, αποτελεί ένα απάνθισμα θεραπευτικών μεθόδων, βασισμένων στις επιστήμες της Αγιουρβέδα και της αρωματοθεραπείας που αποτελούν ένα ισχυρό συνδυασμό για όσους θέλουν να κάνουν ένα “κβαντικό άλμα”, κατά τον Chopra, προς την επίτευξη της άριστης υγείας. 32 Holistic Life


Holistic Life 33


Holistic Life Βιοσυντονισμός

Ο ρόλος των ερπητοϊών στην εμφάνιση χρόνιων παθήσεων Γράφει η Κασσάνδρα Μουγιάκου, Ιατρός - Παθολόγος

Ε

ίτε πρόκειται για απλό επιχείλιο έρπη είτε για σοβαρότερες καταστάσεις όπως η χρόνια κόπωση, η ινομυαλγία ή η νευραλγία τριδύμου, το σίγουρο είναι ότι δύσκολα αντιμετωπίζονται. Το κοινό στοιχείο σε αυτές της παθήσεις είναι ότι οφείλονται σε λοίμωξη από ιό της οικογένειας του έρπητα. Σε αυτό το άρθρο θα γίνει αναφορά στις χρόνιου τύπου διαταραχές που τυχόν μπορεί να οφείλονται σε ερπητοϊό. Οι ερπητο-ιοί Σ’ αυτήν την κατηγορία ανήκουν: - ο ιός του απλού έρπητα τύπου Ι, ο οποίος τυπικά εμφανίζεται στο πρόσωπο (επιχείλιος έρπης), γενικότερα στο άνω ήμισυ του σώματος, - ο ιός του απλού έρπητα τύπου ΙΙ, που εμφανίζεται κυρίως στην περιοχή των γεννητικών οργάνων, στο κάτω ήμισυ του σώματος, - ο ιός της ανεμοβλογιάς, (Varicella Zoster), ο οποίος παραμένει στο σώμα και μετά από χρόνια μπορεί να ενεργοποιηθεί ως έρπης ζωστήρας, - ο ιός της λοιμώδους μονοπυρήνωσης, (Epstein Barr), που επιτίθεται κυρίως στα λεμφοκύτταρα και τα νευρικά κύτταρα και βρίσκεται στο συκώτι, στο πάγκρεας, στο θυρεοειδή αδένα και στον εγκέφαλο, - ο κυτταρομεγαλοϊός, ο οποίος επιτίθεται σε όλο το νευρικό σύστημα και τον εγκέφαλο, - ο ανθρώπινος ερπητοϊός 6, ο οποίος κατηγορείται για την εμφάνιση της σκλήρυνσης κατά πλάκας, - ο ανθρώπινος ερπητοϊός 7, που μαζί με τον ερπητοϊό 6 θεωρούνται ως οι αιτιολογικοί παράγοντες του πυρετού κατά την παιδική ηλικία, με εκδήλωση αιφνιδίου εξανθήματος στο πρόσωπο και στο σώμα, που αναφέρεται και ως “παιδική ερυθρά” ή βρεφική ροδάνθη (roseola infantum), - ο ανθρώπινος ερπητοϊός 8, που προκαλεί το σάρκωμα Kaposi, πάθηση κυρίως των ηλικιωμένων και των ασθενών με AIDS, αλλά και άλλες νεοπλασματικές ασθένειες. Δεδομένα Πρακτικά, κάθε άνθρωπος έχει έναν ή περισσότερους τύπους ιού της οικογένειας του έρπητα. Ο ιός της λοιμώδους μονοπυρήνωσης βρίσκεται στο 90-95% των ενηλίκων. Οι ιοί αυτής της οικογένειας δεν πεθαίνουν. Επιζούν σε λανθάνουσα κατάσταση μέσα στον οργανισμό παρά την παραγωγή αντισωμάτων. Τα αντισώματα αυτά δεν μπορούν να αποτρέψουν επόμενες εκδηλώσεις συμπτωμάτων. Κι αυτό επειδή οι ιοί του έρπητα μπορούν να προσαρμόζονται μέσα στον ανθρώπινο οργανισμό και να αποβάλλουν το αντιγόνο τους, έτσι ώστε να μη μπορούν να εντοπιστούν και να καταστραφούν από το ανοσοποιητικό σύστημα. Κρύβονται μέσα στα λεμφοκύτταρα και τους νευρώνες. Είναι γνωστές και οι λοιμώξεις χωρίς την ύπαρξη των αντισωμάτων. Οι ερπητοϊοί μεταδίδονται και ενδομητρικά. Εάν το έμβρυο προσβληθεί από τον ιό την περίοδο που αναπτύσσεται ο εγκέφαλος του, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε βλάβες και ελλιπή ανάπτυξη του εγκεφάλου. Χρόνιες ασθένειες που προκαλούνται από τους ιούς της οικογένειας του έρπητα Στις παθήσεις που μπορεί να οφείλονται σε λοίμω34 Holistic Life

ξη από ερπητοϊό συμπεριλαμβάνονται: η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής ή το σύνδρομο υπερκινητικότητας στα παιδιά, η δυσλεξία, ο αυτισμός, ο λήθαργος, η κατάθλιψη, η διπολική διαταραχή, οι διαταραχές όπως η σχιζοφρένεια και η ψύχωση, η σκλήρυνση κατά πλάκας, το χρόνιο άλγος (ινομυαλγία, νευραλγία τριδύμου) και το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης. Αιτιολογικός παράγοντας για την σκλήρυνση κατά πλάκας θεωρείται ο ερπητοϊός 6, ενώ στην ινομυαλγία και χρόνια κόπωση ο ιός Epstein-Barr και ο κυτταρομεγαλοϊός. Σε κάθε άτομο με συχνή διόγκωση λεμφαδένων ή με υποτροπιάζουσες ή νεοεμφανιζόμενες μορφές αλλεργιών πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η πιθανή επιβάρυνση με τον ιό Epstein-Barr. Αναλυτικότερα, στα συμπτώματα της χρόνιας λοιμώδους μονοπυρήνωσης ανήκουν το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, οι συχνές λοιμώξεις και η μειωμένη ανοσία, οι αλλεργίες (κυρίως σε τροφές) και οι δυσανεξίες και η επαναλαμβανόμενη διόγκωση λεμφαδένων. Λιγότερο συχνά συμπτώματα είναι οι επαναλαμβανόμενες κρίσεις πυρετού, οι επαναλαμβανόμενες γαστρίτιδες, η διόγκωση των βλεννογόνων (μύτη, βρόγχοι), η διόγκωση των λεμφαδένων, η ταλάντωση στα επίπεδα των ορμονών, τα αυτοάνοσα νοσήματα (επιδείνωση ή νέα κρίση) και ο ίλιγγος. Διάγνωση και αντιμετώπιση Όπως προαναφέρθηκε, πολλές φορές ο εντοπισμός των ερπητοϊών βάσει αντισωμάτων στο αίμα δίνει ψευδή αποτελέσματα. Με τα μέσα της κλασσικής ιατρικής δεν μπορεί να γίνει ανίχνευση των ιών μέσα στα κύτταρα. Ο μοναδικός τρόπος εντοπισμού τους είναι με ενεργειακές μεθόδους, όπου ταυτοποιείται το ηλεκτρομαγνητικό σήμα του κάθε ιού και μπορεί να προσδιοριστεί και σε ποιο/ποια όργανα βρίσκεται. Επίσης, δεν υπάρχουν φάρμακα που να μπορούν να καταστρέψουν τους ιούς. Ο μόνος τρόπος για την εξουδετέρωσή τους είναι με τη χρήση του αντεστραμμένου ηλεκτρομαγνητικού σήματος τους, δηλαδή με τη μέθοδο του βιοσυντονισμού. Η ενεργειακή αυτή μέθοδος χρησιμοποιεί τα ηλεκτρομαγνητικά σήματα που εκπέμπονται από το σώμα με τη μορφή ταλαντώσεων. Η ειδική συσκευή βιοσυντονισμού Bicom διαχωρίζει με ειδικό φίλτρο τα αρμονικά σήματα (φυσιολογικά ή σήματα ελέγχου) από τα μη-αρμονικά (παθολογικά ή σήματα διαταραχής) και μπορεί να ανιχνεύσει την ύπαρξη παθογόνων μικροοργανισμών ή άλλων επιβαρυντικών ουσιών μέσα στον οργανισμό. Στη συνέχεια, επιστρέφει στο σώμα τα φυσιολογικά σήματα ενισχυμένα, με σκοπό την τόνωση της υγείας και τα σήματα διαταραχής αντεστραμμένα – αντικατοπρισμένο είδωλο - με σκοπό να προκαλέσει την εξουδετέρωσή τους. Το τελευταίο συντελείται χρησιμοποιώντας το φαινόμενο του συντονισμού. Η διαδικασία είναι απλή, γρήγορη, ανώδυνη, χωρίς παρενέργειες και πάνω από όλα αποτελεσματική. Στις περισσότερες περιπτώσεις αρκούν 3-5 εφαρμογές για την εξάλειψη της επιβάρυνσης από οποιονδήποτε παθογόνο μικροοργανισμό.


Holistic Life Διατροφή

Βάλτε στη διατροφή σας τα κατάλληλα στοιχεία ώστε να εξασφαλίσετε μια καλύτερη υγεία Από την επιστημονική ομάδα της Med Melon

Η

διατροφή μας δεν είναι ισορροπημένη, όταν δεν περιέχει φρέσκες, ολικές, φυσικές τροφές, αλλά αποτελείται από «βολικά», επεξεργασμένα τρόφιμα, που έχουν μικρή διατροφική αξία όπως ζάχαρη, λευκό αλεύρι, επεξεργασμένα έλαια και συμπυκνωμένα λίπη. Η αποκατάσταση της υγιούς ισορροπίας μπορεί να ξεκινήσει άμεσα, αν αρχίσετε να τρέφεστε σωστά, καταναλώνοντας τροφές που τα συστατικά τους δρομολογούν τη διαδικασία της ορθής απορρόφησης θρεπτικών ουσιών, βελτιώνουν την πέψη, αυξάνουν την κινητικότητα του εντέρου, αυξάνουν την ενεργητικότητα, την αντοχή, την εγκεφαλική δραστηριότητα και την ανοσία. Καταναλώστε Πράσινα - Αυξήστε την ενέργειά σας Εξαιρετικής ποιότητας βιολογικά καλλιεργημένα κριθάρι, αλφάλφα, φύτρα βρώμης και σίκαλης, chlorella, σπιρουλίνα, λάχανο kale, μπρόκολο, μαϊντανός κ.α. παρέχουν μια φυσική ισορροπία από βιταμίνες, μέταλλα και πρωτεΐνες και βοηθούν να διατηρείται σε άριστη κατάσταση η σωματική και πνευματική υγεία. Για παράδειγμα, το φύτρο κριθαριού περιέχει ασβέστιο, μαγνήσιο, ψευδάργυρο, χαλκό, σελήνιο, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, καροτένη και βιταμίνες C και E, και το τζίντζερ αυξάνει την ενέργεια, καταπολεμώντας την κόπωση που επιφέρουν οι έντονοι ρυθμοί της καθημερινότητας μας. Τα Ω-λιπαρά που θεραπεύουν Ω-λιπαρά από σπόρους λιναριού, ηλιόσπορου και σουσαμιού είναι απαραίτητα σε κάθε κύτταρο του σώματος για υγιή ανάπτυξη, σωστή λειτουργία και δομική αναγέννηση. Έρευνες δείχνουν ότι είναι ευεργετικά για την άμυνα του οργανισμού ενάντια στις φλεγμονές, στις αυτοάνοσες ασθένειες, στις παθήσεις του δέρματος, στην υψηλή πίεση, στα επίπεδα της χοληστερίνης, στο νευρικό σύστημα, και επίσης στη λειτουργία του εγκεφάλου, στην ορμονική λειτουργία, στην παιδική ανάπτυξη, στην ενδυνάμωση των οστών και στην έκκριση ινσουλίνης. Επιπρόσθετα, τα ω-λιπαρά αυξάνουν το μεταβολισμό, ελαττώνουν την αποθήκευση λίπους και είναι πηγή διαρκούς ενέργειας, δύναμης και αντοχής. Ίνες για βαθύ καθαρισμό Οι διαλυτές ίνες απομακρύνουν τη χοληστερόλη από τον οργανισμό μας και «τρέφουν» τα φιλικά εντερικά βακτήρια και οι αδιάλυτες ίνες προσθέτουν την απαιτούμενη μάζα και βοηθούν στη συχνή εκκένωση του εντέρου. Αυτές οι ίνες μειώνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης ασθενειών, σταθεροποιούν τα επίπεδα σακχάρου και ελαττώνουν την πείνα και τη λαιμαργία. Χωρίς επαρκείς ίνες στην διατροφή μας, οι τροφές λιμνάζουν στο έντερο και δημιουργούν έναν γλοιώδες κατακάθι που κολλάει πάνω στις εντερικές λάχνες. Οι ίνες διαλύουν το κατακάθι, καθαρίζουν τις λάχνες και συμβάλλουν στην απορρόφηση περισσότερων θρεπτικών ουσιών και βιταμινών. Αντιοξειδωτική προστασία Ολικές τροφές πλούσιες σε αντιοξειδωτικά συστατικά, θρεπτικές ουσίες και βιταμίνες, όπως καρότα, φύτρες σόγιας, λιναρόσπορο, ντομάτα, λάχανο, ζαχαροκάλαμο, λεμονόχορτο, φύλλα αγκινάρας, ρίζα πικραλίδας, άνθος κόκκινου τριφυλλιού, πιστοποιημένο εκχύλισμα από κουκούτσια σταφυλιών (Grape Seed Extract) κ.α. είναι από τα πιο ισχυρά φυσικά όπλα, καθώς μάχονται ενάντια στις ελεύθερες ρίζες που αποτελούν τη βάση πολλών εκφυλιστικών ασθενειών και της γήρανσης. Για παράδειγμα, οι λιγνάνες, οι οποίες είναι κάποια ιδιαίτερα αντιοξειδωτικά που βρίσκονται στις φυσικές ίνες (λιναρόσπορος) έχουν εκπληκτική αντιβακτηριακή, αντιιική και αντικαρκινική δράση, και αποδεδειγμένα αποτελέσματα στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης και των ορμονοεξαρτόμενων ασθενειών, όπως των καρκίνων του στήθους, της μήτρας και του προστάτη. Πεπτικά ένζυμα Τα πεπτικά ένζυμα είναι σαν ψαλίδια, που «κόβουν» τις τροφές που τρώμε σε βασικές δομικές μονάδες, τις οποίες το σώμα μας μπορεί μετά να απορροφήσει και να τις χρησιμοποιήσει για να χτίσει κύτταρα, ιστούς, όργανα, αδένες και ολόκληρα οργανικά συστήματα. Τα φυτικά ένζυμα εξασφαλίζουν τη σωστή διάσπαση και επομένως την ορθή απορρόφηση όλου του φάσματος των απαραίτητων και επανορθωτικών συστατικών των τροφών. Ο συνδυασμός όλων των παραπάνω καθιστά μια αποτελεσματική φόρμουλα για βαθύ καθαρισμό και ολοκληρωμένη θρέψη, η οποία ανανεώνει το γαστρεντερικό σύστημα, παρέχει καθημερινή υποστήριξη στην πέψη και αναβαθμίζει την ποιότητα της διατροφής μας. Είναι ιδανικός για ανθρώπους που χρειάζονται άμεση τόνωση και ενέργεια, για μεγαλύτερης ηλικίας ανθρώπους, για όσους αντιμετωπίζουν διάφορα προβλήματα υγείας και για όσους κάνουν δίαιτα. Holistic Life 35


Holistic Life Άλατα Schuessler / Ιστικά άλατα

ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ΤΑ ΙΣΤΙΚΑ ΑΛΑΤΑ (ΑΛΑΤΑ SCHUESSLER) Γράφει ο Μανώλης Μυλωνάκης, Φαρμακοποιός, Apitherapist, CPS Hom

Η

Βιοχημεία ή η βιοχημική θεραπεία ασθενειών ανοίγει μια νέα φάση της ιατρικής επιστήμης. Οι αρχικές πληροφορίες από τον Schuessler σε Γερμανική εφημερίδα μεταφράστηκαν στα Αγγλικά από τον Dr. H. C. G. Luyties και αμέσως μετά, εμφανίστηκαν σε μια μικρή έκδοση από τον Dr. C. Hering, για τα δώδεκα βιοχημικά φάρμακα. Ο Schuessler θεωρείται ο πατέρας των βιοχημικών αλάτων, αφού πρώτος τα ξεχώρισε και τα οργάνωσε σαν θεραπευτικό σύστημα, γι’ αυτό τα ιστικά άλατα αναφέρονται και σαν άλατα Schuessler. Αργότερα, οι γιατροί Boerick και Dewey εξέδωσαν ένα βιβλίο, τα Δώδεκα Ιστικά Άλατα. Ο Schuessler διαπίστωσε ότι οι ουσίες που απομένουν μετά την αποτέφρωση ή την καύση των ιστών – οι στάχτες – είναι τόσο σημαντικές και απαραίτητες για την εσωτερική σύνθεση και συνεπώς για τη βάση - που δίνει μορφή και καθορίζεi το είδος -των ιστών, όσο εκείνες οι ουσίες που μεταβάλλονται κατά τη διάρκεια της καύσης. Η συνδετική βάση είναι απαραίτητο συστατικό των οστών. Χωρίς αυτά δεν μπορεί να υπάρξει πραγματικό οστό. Έτσι, επίσης, δεν μπορεί να υπάρξουν χόνδροι χωρίς το άλας χόνδρου, ούτε αίμα χωρίς σίδηρο κλπ. Βιοχημεία είναι εκείνος ο κλάδος της επιστήμης που ασχολείται με τη σύνθεση των σωμάτων των ζώων και των φυτών, τις διαδικασίες με τις οποίες τα διάφορα υγρά και οι ιστοί σχηματίζονται, τη φύση και τις αιτί36 Holistic Life

ες της μη φυσιολογικής κατάστασης που ονομάζεται ασθένεια και την αποκατάσταση της υγείας παρέχοντας στο σώμα τα ιστικά άλατα που λείπουν.

«Τα κλινικά στοιχεία για την αλήθεια των υποδείξεων του Schuessler είναι συντριπτικά και ήδη από τα χρόνια του έχουν επιβεβαιωθεί, σε μεγάλο βαθμό, από ομοιοπαθητικούς και εκλεκτικούς θεραπευτές». WILLIAM BOERICKE, M.D., & W.A. DEWEY, M.D. Η χημική σύνθεση σχεδόν κάθε υγρού και ιστού στο ανθρώπινο σώμα είναι γνωστή από παλιά, αλλά μέχρι να παρουσιαστεί η βιοχημεία, δεν είχε γίνει καμιά πρακτική χρήση αυτής της γνώσης για τη θεραπεία του ασθενούς. Η Βιοχημεία είναι το μόνο σύστημα

της ιατρικής που απαντάει ικανοποιητικά και πλήρως στην ερώτηση: «Τι είναι ασθένεια;». Και δεν κάνει μόνο αυτό, αλλά δίνει μια λογική αιτία για κάθε δόση ιστικού άλατος που χορηγούμε και περιγράφει τη δράση του στον οργανισμό. Η Βιοχημεία είναι επιστήμη, όχι πειραματισμός. Μια ανάλυση του αίματος δείχνει ότι περιέχει οργανικές και ανόργανες ουσίες. Τα οργανικά συστατικά είναι οι υδατάνθρακες (σάκχαρα), τα λίπη και οι πρωτεΐνες. Τα ανόργανα συστατικά είναι το νερό και ορισμένα ορυκτά, που λέγονται ιστικά άλατα. Σε ένα ζωντανό ανθρώπινο οργανισμό, το νερό αποτελεί πάνω από τα επτά δέκατα, τα ιστικά άλατα περίπου το ένα εικοστό και οι οργανικές ουσίες το υπόλοιπο. Τα ανόργανα ιστικά άλατα δεν είχαν γίνει κατανοητά και δεν είχαν εκτιμηθεί μέχρι πρόσφατα. Επειδή υπήρχαν σε μικρές ποσότητες, θεωρούνταν ότι δεν ήταν πολύ σημαντικά. Όμως, τώρα, έχει γίνει γνωστό ότι τα ιστικά άλατα είναι το ζωτικό τμήμα του σώματος, οι «εργάτες», οι «οικοδόμοι» και ότι το νερό και οι οργανικές ουσίες είναι απλά αδρανή υλικά που χρησιμοποιούνται από αυτά τα άλατα για την οικοδόμηση των κυττάρων του σώματος. Αν υπάρχει έλλειψη ενός ή περισσοτέρων από αυτούς τους «εργάτες», οι οποίοι είναι δώδεκα, εμφανίζονται κάποιες μη φυσιολογικές καταστάσεις. Αυτές είναι γνωστές με τον γενικό όρο «ασθένεια» και επειδή εκδηλώνονται με διαφορετικούς τρόπους και σε διαφορετικά μέρη του σώματος, χαρακτηρίστηκαν με


διάφορα ονόματα. Όμως, αυτά τα ονόματα αποτυγχάνουν πλήρως να εκφράσουν το πραγματικό πρόβλημα. Κάθε ασθένεια που ταλαιπωρεί τον άνθρωπο οφείλεται στην έλλειψη ενός ή περισσοτέρων ανόργανων «εργατών». Κάθε πόνος ή δυσάρεστη αίσθηση υποδηλώνει την έλλειψη κάποιου ανόργανου συστατικού του αίματος. Η υγεία και η δύναμη μπορούν να διατηρηθούν μόνο όσο ο οργανισμός εφοδιάζεται κατάλληλα με αυτά τα ιστικά άλατα. Ο άνθρωπος, προέρχεται από το χώμα. Όλα τα βασικά στοιχεία εισχωρούν στη σύνθεσή του. Αν το έδαφος στερούταν τα συστατικά υλικά του, οι φυτικοί οργανισμοί θα ήταν άγνωστοι και ο άνθρωπος θα σταματούσε να υπάρχει. Η ισορροπία των ανόργανων συστατικών στοιχείων είναι τόσο απαραίτητη στο γόνιμο έδαφος και το φυτικό βασίλειο όσο και στον ανθρώπινο οργανισμό. Είναι ένας αμετάβλητος νόμος και υπάρχει από τότε που δημιουργήθηκε ο κόσμος. Έχοντας μάθει ότι η ασθένεια είναι μια κατάσταση που οφείλεται στην έλλειψη κάποιου ανόργανου συστα«Το σώμα είναι ένας μητικού στοιχείου του οργανισμού, χανισμός αυτό-ίασης και γίνεται κατανοητό ότι η κατάλληλη μπορεί να διατηρήσει την μέθοδος θεραπείας είναι να προμηθεύσουμε τον οργανισμό με ότι του αποτελεσματικότητά του λείπει. Αν και κατά τη θεραπεία μιας υπό την προϋπόθεση ότι ασθένειας, η χρήση προϊόντων-φαρμάκων, που δεν είναι συστατικά στοιεφοδιάζεται κανονικά με χεία του οργανισμού, μπορεί να είναι όλα εκείνα τα στοιχεία πολύ απαραίτητη και χρήσιμη, η πλήρης αποκατάσταση της υγείας, όμως, που είναι απαραίτητα για δεν μπορεί να αναμένεται μέχρι να τη δική του υπόσταση» παρέχουμε στον οργανισμό τα ιστικά άλατα που λείπουν. ERIC POWELL, Ph.D, N.D. Η βιοχημεία θα αναζητούσε να εξακριβώσει τι λείπει και να το παρέχει ακριβώς στην απαιτούμενη μορφή. Οποιαδήποτε διαταραχή στη μοριακή κίνηση αυτών των ιστικών αλάτων στους ζωντανούς ιστούς που συνθέτουν την ασθένεια μπορεί να διορθωθεί και η απαραίτητη ισορροπία να αποκατασταθεί, παρέχοντας τα ίδια μεταλλικά άλατα σε μικρές ποσότητες. Αυτό είναι αποτέλεσμα της λειτουργίας, της χημικής συγγένειας στον τομέα της ιστολογίας και γι’αυτό, αυτή η θεραπευτική διαδικασία ονομάστηκε από τον Schuessler «η Βιοχημική Μέθοδος» και δόθηκε έμφαση στο γεγονός ότι είναι σε αρμονία με πολύ γνωστά γεγονότα και νόμους στη φυσιολογική χημεία και τις συναφείς επιστήμες. Είναι το αίμα που περιέχει το υλικό για κάθε ιστό του σώματος, που παρέχει τροφή σε κάθε όργανο, βοηθώντας το να εκτελέσει την δική του λειτουργία. Είναι, πραγματικά, ένας μικρόκοσμος, ικανός να καλύπτει κάθε ανάγκη που έχει το σώμα. Δύο είδη ουσιών απαιτούνται στη διαδικασία οικοδόμησης των ιστών και βρίσκονται και οι δύο στο αίμα, όπως τα οργανικά και ανόργανα συστατικά στοιχεία. Η ασθένεια είναι ένα σήμα συναγερμού, ένας φίλος που μας τηλεφωνεί για να μας ενημερώσει για κάποιο κίνδυνο. Η ασθένεια είναι η προσπάθεια να εμποδίσουμε τον θάνατο. Έτσι, ο πόνος και η ονομαζόμενη «ασθένεια» είναι κάτι περισσότερο από μια προειδοποίηση. Είναι μια προσπάθεια αντίστασης στο θάνατο. Τα συμπτώματα που υποδεικνύουν την ασθένεια είναι κραυγές ή μηνύματα, που ζητούν το υλικό με το οποίο μπορεί να γίνει η αποκατάσταση των ιστών του σώματος. Εάν τα οξέα προκαλούν πόνο, ο πόνος είναι ανάγκη για μια επαρκή ποσότητα αλκαλικών αλάτων, έτσι ώστε να ισορροπήσουμε μία αλκαλική παρενέργεια και να αλλάξουμε τα υγρά σε μια ισορροπημένη και φυσική κατάσταση. Το υγιές υγρό της μεμβράνης των αρθρώσεων (υγρό των αρθρώσεων – «ο λιπαντής») δεν είναι ούτε όξινο ούτε αλκαλικό, αλλά, παρόλα αυτά, περιέχει και τα δύο σε συνδυασμό. Αν τα αλκαλικά άλατα ελαττωθούν σε ποσότητα, για οποιοδήποτε λόγο, τότε το οξύ διαταράσσει και βλάπτει τα νεύρα που διαπερνούν τις μεμβράνες του περιοστέου (κάλυμμα οστών) της εσωτερικής δομής των γονάτων, των αγκώνων ή των άλλων αρθρώσεων της ανθρώπινης ανατομίας. Αυτός ο πόνος δεν μπορεί να θεωρηθεί κακός ή ολέθριος σε καμιά περίπτωση. Έτσι, δεν έχει σημασία τι όνομα θα δοθεί στην απαίτηση της φύσης για ενισχύσεις, μέσω του πόνου ή άλλου συμπτώματος που υποδεικνύει παρέκκλιση από το επίπεδο της υγείας. Μόνο ένα πράγμα χρειάζεται, δηλαδή να εφοδιάσουμε το αίμα με τα δυναμικά μόρια, τα δώδεκα ιστικά άλατα, που προκαλούν δονήσεις και παρέχουν ενέργεια στον ανθρώπινο οργανισμό. Η κατάλληλη χρήση των ορυκτών ή των ιστικών αλάτων του αίματος, στη δραστικότητα και αναλογία που υπάρχει στις στάχτες ενός αποτεφρωμένου σώματος, θα κάνει αυτό που μπορεί να γίνει ιατρικά για να αναπληρωθούν ελλείψεις και να αποκατασταθούν φυσιολογικές καταστάσεις. Τα ιστικά άλατα αποτελούν τη χημική βάση του αίματος και το αίμα οικοδομεί όλους τους ιστούς και τα υγρά του σώματος. Προτεινόμενο βιβλίο: Φυσική Θεραπεία με τα Ιστικά Άλατα (Άλατα Schuessler) Συγγραφέας: Μανώλης Μυλωνάκης Ο οδηγός ιστικών αλάτων που έρχεται να καλύψει το κενό που υπάρχει στο χώρο των φυσικών θεραπειών, εκτός από την οικογενειακή χρήση είναι κατάλληλος και για θεραπευτές. Πληροφορίες: AM Health, τηλ. 210-5136008 Holistic Life 37


Holistic Life Άλατα Schuessler / Ιστικά άλατα

ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΕ ΤΑ ΑΛΑΤΑ SCHUESSLER Γράφει ο Μάριος Πρωτόπαπας Σύμβουλος Φυσικών Μεθόδων Αυτοθεραπείας και Ολιστικής Διατροφολογίας (e-mail: mdiatrofi@yahoo.gr)

Ιδιότητες των 12 αλάτων

Θα εξετάσουμε τις ιδιότητες των 12 αλάτων ένα προς ένα, δίνοντας επιπλέον και κάποιες από τις θεραπευτικές εφαρμογές τους. Η παρουσίαση γίνεται για λόγους πληροφορίας και καλό θα είναι η απόφαση για το ποιο ή ποια άλατα θα ληφθούν να γίνει σε συνεργασία με τον ομοιοπαθητικό ή θεραπευτή που γνωρίζει το πλήρες ιστορικό σας. CALCAREA FLUORICA Φθoριούχο Ασβέστιο. Ελαστικότητα-σταθερότητα Δρα κυρίως στους ελαστικούς ιστούς (τένοντες, σύνδεσμοι, δέρμα, τοιχώματα αγγείων) αλλά και στην επιφάνεια των οστών και των δοντιών. Συνεπώς μπορεί να φανεί χρήσιμο σε ανθρώπους με: • Κιρσούς, Φλεβίτιδα, χαλαρό αγγειακό σύστημα • Ανεπαρκές σμάλτο δοντιών • Χαλάρωση αρθρώσεων – π.χ. σε χορευτές ή αθλητές ενόργανης γυμναστικής • Προβλήματα συνδέσμων • Χρόνιο λουμπάγκο • Χαλάρωση δέρματος μετά από αδυνάτισμα, ή δέρμα με ανεπάρκεια κολλαγόνου • Ανεύρυσμα • Αιμορροΐδες CALCAREA PHOSPHORICA Φωσφορικό Ασβέστιο Θρέψη-Τόνωση 38 Holistic Life

Δρα κυρίως θρέφοντας τον οστίτη ιστό, τα δόντια αλλά και κάθε καινούριο υγιή ιστό που δημιουργεί το σώμα, γι’ αυτό είναι χρήσιμο στην παιδική ηλικία αλλά και στην εγκυμοσύνη. Μπορεί επιπλέον να βοηθήσει στην δημιουργία ερυθρών αιμοσφαιρίων. Γενικότερα είναι χρήσιμο σε ανθρώπους με: • Ανεπάρκεια απορρόφησης ασβεστίου • Αναιμία • Καινούρια δόντια σε παιδάκια ή καθυστερημένη οδοντοφυΐα • Οστεοχονδρίτιδα • Κατάγματα οστων • Ακράτεια λόγω αδυναμίας σφιγκτήρων μυών • Οστεοπόρωση • Ραχιτισμός CALCAREA SULFURICA Θειϊκό Ασβέστιο Καθαριστικό Παρ’ όλο που ο ίδιος ο Schuessler αφαίρεσε αυτό το άλας από την τελική έκδοση του ‘therapeutics’ αφήνοντας στην ουσία μόνο 11 άλατα, συνεχίζει να συμπεριλαμβάνεται ακόμα μέσα στα δώδεκα άλατα όπως χρησιμοποιούνται σήμερα. Η δράση του εντοπίζεται κυρίως στους συνδετικούς ιστούς και στην χολή και έχει εφαρμογές όπως : • Υποστήριξη έναντι αλλεργικών φαινομένων • Αποστήματα, πληγές με πύον • Καθαρισμός σώματος από τοξίνες • Ακμή

• Δερματικά προβλήματα που οφείλονται σε τοξίνωση σώματος • Υποστήριξη – αποτοξίνωση ήπατος. FERUM PHOSPHORICUM Φωσφορικό άλας Σιδήρου Πρώτες βοήθειες σε οξέα περιστατικά Θεωρείται χρήσιμο άλας σε πολλές οξείες καταστάσεις που περιλαμβάνουν φλεγμονή, δηλαδή: αύξηση θερμότητας ή πυρετός, ερυθρότητα, πόνος, ιδρώτας ή πύον. Θα είναι το πρώτο σκεύασμα που θα σκεφτούμε σε μια οξεία λοίμωξη όπως π.χ. η γρίπη. Επιπλέον εφαρμογές μπορεί να είναι: • Πυρετός σε οξεία φάση • Αμυγδαλίτιδα, Ωτίτιδα • Κρυολόγημα, συνάχι ή διάρροια λόγω ίωσης σε οξεία φάση • Αναιμία, ανεπάρκεια απορρόφησης σιδήρου από τροφές • Νυχτερινή ενούρηση σε παιδάκια • Σε απώλεια αίματος • Φλεγμονές σε οξεία φάση • Ιώσεις • Ιλαρά, Μαγουλάδες σε οξεία φάση KALI MURIATICUM Χλωριούχο Κάλιο Υποστηρικτικό των αδένων και Καθαριστικό βλέννας Υπάρχει στα εγκεφαλικά κύτταρα αλλά και στους μύες, νευρικούς ιστούς και στους βλενογόννους. Μπορεί να βοηθήσει στην απέκκριση βλέννας κατά την 2η φάση


TI EINAI TA ΑΛΑΤΑ SCHUESSLER

Τ

α άλατα Σούσλερ είναι 12 ενώσεις που χημικά ανήκουν στην κατηγορία των ‘βάσεων’ και προτάθηκαν τον 19ο αιώνα από τον Γερμανό γιατρό και βιοχημικό Wilhelm Schuessler ως ευεργετικά βοηθήματα για την σταδιακή επανάκτηση της υγείας σε πληθώρα περιπτώσεων. Σύμφωνα με τον Dr Schuessler, όταν τα άλατα αυτά βρίσκονται σε κατάσταση ισορροπίας μέσα στον οργανισμό μας τότε οι κυτταρικές λειτουργίες είναι υγιείς. Όμως τα διάφορα σωματικά ή/και ψυχονοητικά στρες που περνάμε μπορεί να προκαλέσουν ανισορροπία σε κάποιο ή κάποια από αυτά τα άλατα, με αποτέλεσμα την σταδιακή αποδιοργάνωση όλου του οργανισμού. Για την επανάκτηση της υγείας λοιπόν, ο Dr Schuessler πρότεινε να χορηγούνται τα άλατα που φαίνεται πως βρίσκονται σε έλλειψη στον οργανισμό. Την έλλειψη αυτή καταλαβαίνουμε κυρίως από τα παθολογικά συμπτώματα ή από ενδείξεις στο πρόσωπο και στο σώμα του ασθενούς. Tα άλατα δίνονται σε πολύ μικρές δόσεις και «δυναμοποιημένα», δηλαδή χρησιμοποιείται αραίωση της ουσίας και κρούση του διαλύματος, όπως στην παρασκευή ομοιοπαθητικών σκευασμάτων. Η συνήθης δυναμοποίηση είναι η 6η δεκατιαία – λεγόμενη 6Χ. Τα άλατα Σουσλερ κρίνονται ασφαλή για όλους, με μοναδική επιφύλαξη κάποιες ιδιαίτερες περιπτώσεις που παραθέτω στο τέλος του άρθρου και αφορούν στο άλας του Πυριτίου. Σε αυτές τις συγκεκριμένες περιπτώσεις θα πρότεινα να είχατε και την σύμφωνη γνώμη του ιατρού σας πριν την λήψη του συγκεκριμένου άλατος.

μίας λοίμωξης και έτσι θεωρείται χρήσιμο για τις λοιμωξεις στο 2ο στάδιο, ενισχύοντας και ολοκληρώνοντας την δράση άλλων αλάτων που δόθηκαν αρχικά. Χρήσιμο για χρόνια προβλήματα αυτιών. Μπορεί να χρησιμέψει επίσης σε περιπτώσεις: • Αδενοπάθειας • Χρόνιας ρινικής καταρροής άσπρης βλέννας • Βρογχίτιδας, ανάρρωσης από πνευμονική λοίμωξη • Λευκόρροιας • Αλλεργικής ρινίτιδας • Πιτυρίδας • Αμυγδαλίτιδας με πύον, κατά την φάση ανάρρωσης του οργανισμού • Ωτίτιδας και υγρού στο αυτί KALI PHOSPHORICUM Φωσφορικό Κάλιο Ενδυναμώνει το νευρικό σύστημα Βρίσκεται κυρίως στον νευρικό ιστό, στον εγκέφαλο και τους μύες. Θεωρείται σημαντικό σκεύασμα για την τόνωση του νευρικού συστήματος σε περιπτώσεις νευρικής εξάντλησης. Μπορεί να ενδυναμώσει σταδιακά άτομα που έχουν εξαντλήσει την ενέργειά τους λόγω μακροχρόνιων ψυχικών στρες. Μπορεί να έχει και τις εξής εφαρμογές: • Νοητική υπερκόπωση, γενικευμένη υπερκόπωση • Νόσος του Αλτζχάημερ • Νευρολογικές παθήσεις όπως pολλαπλή σκλήρυνση, ALS, Πάρκινσον • Ίλιγγος • Νευρασθένεια • Αθηρωμάτωση, Αρτηριοσκλήρυνση • Πτώση νοητικών ικανοτήτων ή μνήμης • Κνίδωση ψυχοσωματικής αιτιολογίας KALI SULFURICUM Θειικό Κάλιο Για το δέρμα και υποστηριξη απέκρισης βλέννας Βοηθά στην ολοκλήρωση της θεραπείας απο λοιμώξεις με φλεγμονή, πυρετό και κίτρινες απεκρίσεις. Επίσης διεγείρει τις αποτοξινωτικές διεργασίες του ήπατος και μέσω αυτης της οδού βοηθά στην καλυτερη υγεία του δέρματος μειώνοντας τις φλεγμονές του. Πιο συγκεκριμένα μπορεί να είναι χρήσιμο σε: • Χρόνιες Ωτίτιδες • Λευκόρροια • Υποστηριξη σε θεραπεία ψωρίασης • Ερεθισμοί δέρματος • Ιώσεις • Φλεγμονές στο δέρμα • Ιλαρά • Κρυοπαγήματα • Έκζεμα

MAGNESIA PHOSPHORICA Φωσφορικό Μαγνήσιο Υποστήριξη σε περιπτώσεις σπασμών και πόνων Δρα στο μυϊκό σύστημα ως φυσικό ‘αντισπασμωδικό’ το οποίο μπορεί και να βοηθήσει στην θρέψη των νεύρων. Ταυτόχρονα θα βοηθήσει στην καλύτερη απορροφηση του μαγνησίου από τις τροφές. Χρήσιμο σε περιπτώσεις όπως : • Μυϊκοί σπασμοί • Κράμπες • Προεμμηνοριακό σύνδρομο • Νευρομυϊκές παθήσεις • Ινομυαλγία • Κολικοί • Ασβεστοποιήσεις ιστών • Λουμπάγκο • Νευραλγίες NATRIUM MURIATICUM Χλωριούχο Νάτριο Ρυθμιστής των κυτταρικών υγρών Έχει την δυνατότητα να επηρεάζει το ενδοκυτταρικό υγρό και να ρυθμίζει τις βιοχημικες δράσεις άλλων αλάτων διότι χωρίς την ισορροπία του νερού στο σώμα δεν μπορεί να υπάρξει θρέψη των κυττάρων. Σε καταστάσεις που έχουμε έλλειψη ή υπερβολή νερού στο σώμα μπορεί να παίξει ρυθμιστικό ρόλο. Επιπλέον μπορεί να φανεί χρήσιμο σε περιπτώσεις όπως: • Αφυδάτωση • Κατακράτηση υγρών • Ξηροδερμία • Καταράκτης • Αλεργικη ρινίτιδα • Θλίψη • Επιπεφυκίτιδα • Διάρροια • Έρπης Ζωστήρ • Μείωση αίσθησης γεύσης, οσμής NATRIUM SULFURICUM Θειϊκό Νάτριο Υποστηριξη και καθαρισμός του Ήπατος Δρα στα κύτταρα του ουροποιητικού και πεπτικού συστήματος. Ταυτόχρονα κινητοποιεί την σωστή έκκριση και τις λειτουργίες της χολής και βοηθά το συκώτι στην αποτοξίνωση του σώματος. Επίσης θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση συμπτωμάτων που επιδεινώνονται με την υγρασία. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις: • Δυσπεψίας • Ίκτερου • Ανορεξίας • Ρευματισμών • Αναπνευστικών προβλημάτων που χειροτερεύουν με υγρασία

• Ναυτίας εγκυμοσύνης • Υπερβολικής τοξίνωσης σώματος NATRIUM PHOSPHORICUM Φωσφορικό Νάτριο Αλκαλοποίηση Το φωσφορικό Νάτριο είναι σημαντικό άλας για την διατήρηση των οξέων και αλκαλίων των ιστών. Μέσα από αυτήν του την ιδιότητα μπορεί να βοηθήσει στην μείωση των στομαχικών οξέων καθώς και στην μείωση του ουρικού οξέος και προληπτικά εναντίων της λιθίασης. Μπορεί επίσης να βοηθήσει όταν αντιμετωπίζουμε: • Ποδάγρα • Αρθριτικούς πόνους • Καούρες στομάχου • Πέτρες Νεφρών • Προβλήματα ήπατος όπως Χολολιθίαση • Δυσοσμία σώματος • Ρευματισμούς • Ναυτίες λόγω χημειοθεραπείας – με την σύμφωνη γνώμη του ιατρου σας SILICA Πυρίτιο. Διάνοιξη, καθαρισμός και απέκριση. Το πυρίτιο έχει ονομαστεί και το «ομοιοπαθητικό νυστέρι», καθώς έχει την δυνατότητα να βοηθά στην διάνοιξη αποστημάτων, δοθιήνων και γενικότερα στην διαπύηση. Επίσης αποτελεί σημαντικό συστατικό των κυττάρων του δέρματος, των μαλλιών και τον νυχιών. Επιπλέον μπορεί να μας υποστηρίξει όταν έχουμε: • Θυλακίτιδα • Τριχόπτωση • Ευθραυστα νύχια • Νυχτερινές εφιδρώσεις • Ραχίτιδα • Οστεοχονδρίτιδα • Πόνο στην μέση • Χαλάζιο • Πυώδεις φλεγμονές • Τοξίνωση βαρέων μετάλλων. Σημείωση: Ειδικά και μόνο για το άλας του Πυριτίου θα ήθελα να σημειώσω πως επειδή έχει την ιδιότητα να απομακρύνει από τον οργανισμό «ξένα σώματα» και για προληπτικούς λόγους το άλας αυτό καλό είναι να αποφεύγεται στις εξής περιπτώσεις : - Μετά από μεταμοσχεύσεις οργάνων - Μετά από εγχείρηση για τουλάχιστον 2 εβδομάδες - Σε περιπτώσεις μεγάλων λιθων στους νεφρούς ή στην χοληδόχο κύστη - Σε περιπτώσεις πρόσφατης χειρουργικής επέμβασης στα δόντια. Holistic Life 39


Holistic Life Βιo-Ηλεκτρομαγνητική Ενέργεια

Αντιμετώπιση του Σακχαρώδη Διαβήτη με Ρυθμιστή Ηλεκτρομαγνητικής Ενέργειας Γράφει η Δρ. Ανδρούλλα Σπίριτου Κοντίδου M.D. Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος- Δερματοχειρουργός - Aισθητική ιατρική Επιστημονικός σύμβουλος και αντιπρόσωπος της Bemer Group Int. Eλλάδας και Κύπρου

Α

πό σακχαρώδη διαβήτη υποφέρει το 8,3 % του πληθυσμού της γης. Χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη υψηλής ποσότητας γλυκόζης στο αίμα και είναι ιδιαίτερα ύπουλη ασθένεια, γιατί πολύ μεγάλη μερίδα των πασχόντων, ίσως μέχρι και 50%, δεν γνωρίζει για την ύπαρξη της. Ο διαβήτης είναι σύνδρομο κατά το οποίο υπάρχει πλήρης ή μερική έλλειψη ινσουλίνης στον οργανισμό, συχνά επειδή το πάγκρεας δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη. Η ινσουλίνη είναι απαραίτητη ορμόνη για την απορρόφηση της γλυκόζης από το αίμα στα κύτταρα. Τα κύτταρα χρησιμοποιούν τη γλυκόζη ως ενέργεια που είναι απαραίτητη για τη λειτουργία του οργανισμού. Η έλλειψη ινσουλίνης έχει ως αποτέλεσμα να αυξάνεται το ζάχαρο στο αίμα, ενώ τα υψηλά επίπεδα ζαχάρεως είναι αιτία πρόκλησης σοβαρών προβλημάτων υγείας. Τα συχνότερα προβλήματα υγείας που προκαλεί ο σακχαρώδης διαβήτης είναι: 1. Νεφρικές ασθένειες 2. Έλκη κιρίως στα κάτω άκρα που δεν επουλώνονται με αποτέλεσμα τον ακρωτηριασμό 3. Καρδιακές ασθένειες 4. Προβλήματα στα μάτια, θαμπή όραση, τύφλωση/ Εκφύλιση της ωχράς κηλίδας 5. Αγγειακά προβλήματα, κακή κυκλοφορία του αίματος, ιδιαίτερα στα πόδια 6. Στυτική δυσλειτουργία 7. Μολύνσεις 8. Αρτηριακή πίεση 9. Εγκεφαλικά επεισόδια Είναι πολύ σημαντικό να διατηρούνται τα επίπεδα γλυκόζης του αίματος όσο το δυνατό πιο κοντά στα φυσιολογικά επίπεδα για να απομακρύνεται ο κίνδυ-

40 Holistic Life

νος των επιπλοκών του διαβήτη. Τα προβλήματα που προκαλεί ο διαβήτης μπορούν να προληφθούν με την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή, τη χρήση ρυθμιστή ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας, τη σωστή διατροφή και τη σωματική άσκηση. Η θεραπευτική μέθοδος του ρυθμιστή ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας (ή αλλιώς Φυσικής Αγγειακής θεραπείας), χωρίς περιορισμούς ή παρενέργειες, και επιστημονικά τεκμηριωμένη, μπορεί να ελαττώσει τα επίπεδα ζαχάρεως στο αίμα και να εξαλείψει τις παρενέργειες που δημιουργεί ο διαβήτης. Η μέθοδος αυτή βοηθά τη μικροκυκλοφορία διανοίγοντας τα τριχοειδή αγγεία και δημιουργώντας καλύτερη αιμάτωση και οξυγόνωση στον οργανισμό. Δρα άμεσα στην μικροκυκλοφορία που κατέχει το 74% του κυκλοφορικού μας και αποτελεί βασικά τον αυτοκινητόδρομο της υγείας μας. Δρα στην αγγειοκίνηση. Ένα υγιές άτομο έχει 30-50 αγγειοκινήσεις κάθε 10 λεπτά, ενώ ένας διαβητικός έχει μόνο 1 αγγειοκίνηση. Με την χρήση του Βemer αυτά τα ποσά αυξάνονται και επέρχονται οι φυσιολογικές λειτουργίες με αποτέλεσμα να εξαλείφονται οι προαναφερθείσες παρενέργειες του σακχάρεως. Η βελτιωμένη οξυγόνωση, αιμάτωση και η αγγειοκίνηση προστατεύουν και απαλλάσσουν τα άκρα των διαβητικών από τη γάγγραινα και τον ακρωτηριασμό. Αυξάνει την παραγωγή των πρωτεϊνών επισκευής και θεραπεύει τα σοβαρά και δύσκολα έλκη σε συντομότερο χρονικό διάστημα. Η μέθοδος του ρυθμιστή ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας εξισορροπεί επίσης την αρτηριακή πίεση, ενώ είναι η μοναδική θεραπεία που σύμφωνα με πανεπιστημιακές κλινικές μελέτες βελτιώνει την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, αλλά και την όραση γενικότερα.

Προστατεύει την καρδιά και τα νεφρά και εξισορροπεί γενικότερα τις λειτουργίες του οργανισμού μας. Έχει άμεση δράση στις μολύνσεις και φλεγμονές. Κάνει πλήρη ανανέωση και αποτοξίνωση του οργανισμού ιδίως με την εφαρμογή της βραδινής χρήσης. Η ανταπόκριση της θεραπείας με το ρυθμιστή ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας στον καθένα μας είναι διαφορετική καθώς παίζει σημαντικό ρόλο και η αρχική κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο κάθε οργανισμός πριν από την έναρξη της θεραπείας. Οι ινσουλοεξαρτώμενοι διαβητικοί αναμένεται να παίρνουν χαμηλότερα ποσοστά ινσουλίνης και οι πάσχοντες τύπου ΙΙ με συνετή διατροφή ενδέχεται να μην χρειάζονται φάρμακα. Σύμφωνα με κλινικές μελέτες, η εφαρμογή της θεραπείας αυτής με οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή έχει άμεσα αποτελέσματα και συντομεύει το χρόνο χρήσης των φαρμάκων, εξαλείφοντας ταυτόχρονα τις παρενέργειές τους. Τα αποτελέσματα από τη χρήση του Βemer είναι κάτι περισσότερο από ελπιδοφόρα για συγκεκριμένες παθήσεις και ασθένειες, αλλά και για τη γενική ευεξία και υγεία του οργανισμού. Βιβλιογραφικές αναφορές:

Banzer W (2001) Good quality management of BEMER 3000 application – referring to a multi – centric study. In: Wolf A Kafka (editor) 2nd Int. World Congress Bio-Electro-Magnetic-Energy-Regulation, Emphyspace 2001;2:24-6 Michaelis H (2001) The (placebo-controlled) effect of pulsed (BEMER 3000 typed) electromagnetic fields on human peripheral blood fl ow characteristics. In: Wolf A Kafka (editor) 2nd Int. World Congress BioElectro-Magnetic-Energy- Regulation, Emphyspace (2001) 2:29-31 The effectiveness of Physical vascular therapy BEMER® in supporting wound healing by increased tissue oxygenation in the wound area Prof. Dr. med. Bruno Schmied, PD Dr. med. Sascha A. Mόller Department of Surgery Kantonsspital St. Gallen/Swizerland The effectiveness of Physical vascular therapy BEMER® in supporting wound healing by increased tissue oxygenation in the wound area.


Holistic Life 41


Holistic Life Νέο - Κρανιοϊερή Θεραπεία

[Νέο-Κρανιοϊερή Θεραπεία]

Ο δρόμος της καρδιάς… Γράφει ο Νίκος Σ. με την παρότρυνση των Natascha Lotze και Άρι Χατζηνάσιου www.neocranio.com neocraniosacral@gmail.com

“Δ

εν θα επιτρέψω στον εαυτό μου να αγαπήσει και να εμπιστευτεί ποτέ κανέναν…” Όταν το πεις αυτό το πράγμα εντελώς συνειδητά και είσαι πεπεισμένος και το εννοείς, τότε έχεις υπογράψει και υποσημειώσει την αυτοκαταστροφή και τον μαρασμό σου! Σήμερα νιώθω την ανάγκη να μοιραστώ τον προσωπικό μου Γολγοθά και την προσωπική μου εμπειρία γιατί δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που κουβαλάνε τέτοιες ή παρόμοιες πεποιθήσεις μέσα τους, όπως και εγώ. Πολλές φορές δεν το ξέρουν καν και άλλες φορές ζουν εντελώς συνειδητά με αυτές και μετά απορούν γιατί αρρωσταίνουν χωρίς να μπορούν να συνδέσουν πόσο μεγάλη επιρροή έχουν τα «πιστεύω» και οι «αρχές» τους στην υγεία τους. Ο Φόβος να πληγωθούμε μας κρατά μακριά από το συναίσθημά μας Στα 45 μου χρόνια άρχισα να απορώ γιατί δεν μπορώ να εμπιστευτώ και να αγαπήσω, όπως μου το περιγράφανε κατά καιρούς πολύ κοντινοί μου άνθρωποι και φίλοι. Το πώς ένιωθαν, δηλαδή, όταν υπήρχε αγάπη μέσα τους ή η αίσθηση του αφήνομαι χωρίς να φοβάμαι μην τυχόν και πληγωθώ. Για μένα, οι περιγραφές τους και η λάμψη που έβλεπα στο βλέμμα τους, όταν μου μιλούσαν κυριευμένοι από αυτό τους το συναίσθημα, ήταν κάτι άγνωστο και ακατανόητο. Άρχισα να υποψιάζομαι την αιτία που μερικές σχέσεις μου τελείωναν με αυτήν ακριβώς την κριτική προς εμένα, ότι δηλαδή η σύντροφός μου δεν ένιωθε την αγάπη και την τρυφερότητα που διέπει τον οποιονδήποτε άνθρωπο που είναι γεμάτος με συναισθήματα, αγάπη και φροντίδα για τον άλλον. Ήμουν λειτουργικός αλλά κλειστός, ποτέ εκδηλωτικός, σήμερα θα έλεγα cool. Ως πότε αντέχεται ένας σύντροφος που είναι επτασφράγιστος φάκελος, μη προσβάσιμος, που δεν μπορεί να μοιραστεί τι τον απασχολεί, τι θέλει, τι χρειάζεται, τι δεν του αρέσει; Αργά ή γρήγορα έρχεται ο χωρισμός. Για μένα το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι δεν ήταν και τόσο οδυνηρός ο κάθε χωρισμός, γιατί δεν είχα πρόσβαση στο συναίσθημά μου και μερικές φορές αισθανόμουν και να ξελαφρώνω γιατί 42 Holistic Life

τελείωσε αυτό το βάσανο, ότι «πρέπει να εκφράσω κάτι στο οποίο δεν είχα καθόλου πρόσβαση» – δηλαδή να εκφράσω το πώς νιώθω. Με τον καιρό όμως, κατάλαβα και άρχισα πραγματικά να νιώθω σαν ανάπηρος ή καλύτερα θα έλεγα Συναισθηματικά Ανάπηρος, επειδή έβλεπα ότι υπήρχε ένα κενό ανάμεσα σε μένα και στους ανθρώπους που είχαν πραγματικό ενδιαφέρον για μένα και δεν μπορούσαμε να επικοινωνήσουμε συναισθηματικά. Τη καρδιά δεν μπορείς να την ξεγελάσεις! Άρχισα να ψάχνω να βρω τρόπο να βοηθηθώ να βγω από αυτόν τον λαβύρινθο, όπου δεν ένιωθα βαθιά μέσα μου κάποιο συναίσθημα αγάπης και εμπιστοσύνης. Ακόμη και στην μητέρα μου, προσπαθώντας να της δείξω αγάπη, αυτό που της έδειχνα το προσποιούμουν. Το καταλάβαινα. Ώσπου πριν τρία χρόνια άρχισα να έχω προβλήματα με την καρδιά μου. Στην αρχή είχα αρρυθμίες και ξαφνικές ταχυπαλμίες που έμοιαζαν με κολπική μαρμαρυγή, δεν υπήρχε όμως διάγνωση παρ’ όλες τις εξετάσεις που έκανα κατά καιρούς. Η συμβουλές που άκουγα ήταν να αποφεύγω όσο γίνεται το στρες στην καθημερινότητά μου. Πώς όμως να αποφεύγω το στρες όταν είχα την αίσθηση ότι εμένα δεν με ταρακουνάει τίποτα! Αυτό εξέπεμπα και στους φίλους μου, αλλά βαθιά μέσα μου, κάποιος ανησυχούσε. Τα συμπτώματα της καρδιάς μου έγιναν πιο συχνά και αυτή η κατάσταση με ανησυχούσε. Από την άλλη πλευρά διαισθητικά δεν ήθελα για κανένα λόγο να πάρω φαρμακευτική αγωγή. Κάποτε βρέθηκα σε μια συζήτηση με φίλους, όπου ήταν και ο Άρις Χατζηνάσιος με τη Natascha Lotze. Η κουβέντα πήρε στροφή με θέμα το συναίσθημα και την εκδήλωσή του μέσα στην καθημερινότητα και οι συνέπειες που έχει στην υγεία μας, αν δεν εκδηλωνόμαστε συναισθηματικά. Αφουγκράστηκα με όλες τις αισθήσεις μου τα λεγόμενά τους. Τους άκουσα να λένε ότι πολλές φορές όταν ο άνθρωπος δυσκολεύεται να εκφράσει τα συναισθήματά του, αντιδρά συνήθως η καρδιά με αρρυθμίες, σκιρτήματα, ταχυπαλμίες κτλ. για να μας αφυπνίσει, να μας κάνει να προσγειωθούμε στο συναίσθημά μας

να νιώσουμε και να το εκφράσουμε, να δείξουμε με λίγα λόγια ότι είμαστε άνθρωποι. Η άποψη αυτή με έκανε να νιώσω κάτι μέσα μου, σαν κάποιος μέσα μου να μου έλεγε: “Άκου, αυτό προσπαθώ και εγώ να σου πω τόσον καιρό!” Η καρδιά, κάνοντας αυτά που κάνει, δεν θέλει να μας εκδικηθεί αλλά τουναντίον με τις αρρυθμίες της ή την ταχυπαλμία της προσπαθεί να μας χτυπήσει την πόρτα σαν να λέει “Δεν μπορώ άλλο να είμαι μέσα στο κελί που με έχεις βάλει, θα σκάσω”. Και όταν η καρδιά μας αρχίζει να «διαμαρτύρεται» επειδή δεν εκφραζόμαστε συναισθηματικά, έχουμε δυο επιλογές: ή να φοβηθούμε και να ζούμε γεμάτοι αγωνία ή να ψάξουμε να βρούμε τι έχει να μας πει η καρδιά μας. Συνήθως μπαίνουμε στον Φόβο. Αρχίζουμε να φοβόμαστε, τρέχουμε να κάνουμε εξετάσεις, οι οποίες τις περισσότερες φορές δεν βρίσκουν κάποιο οργανικό πρόβλημα. Με τις ιατρικές συμβουλές αρχίζουμε να αποφεύγουμε πολλά από τα πράγματα που μας αρέσουν είτε διατροφικά είτε αφαιρώντας δραστηριότητες για να μην «ερεθιστεί» η καρδιά μας. Ως αποτέλεσμα, με τον φόβο μας κάνουμε ακριβώς το αντίθετο από εκείνο που η καρδιά με τον δικό της τρόπο προσπαθεί να μας διαμηνύσει: “Ζήσε!” Και η ζωή έχει χαρές έχει λύπη, πόνο, αγάπη, ευγνωμοσύνη και εμπιστοσύνη. Όπου υπάρχει φόβος, εκεί δεν έχουμε εμπιστοσύνη. Μέσα στην συζήτηση αυτή που με συνέπαιρνε όσο περνούσε η ώρα, ανακάλυψα ότι ο φόβος με συντρόφευε σε όλη την πορεία της ζωής μου, τουλάχιστον όσο μπορώ να θυμηθώ συνειδητά. Μάλλον από φόβο να μην πληγωθώ δεν ήθελα να αφήσω την καρδιά μου να με οδηγήσει στην Αγάπη, δηλαδή να αγαπήσω και να αγαπηθώ, να χαρώ ή και να πονέσω. Μέχρι αυτό το σημείο συμφωνούσα και ρώτησα: Και μετά τι γίνεται; Ο Άρις μου απάντησε ότι πριν πάμε στο μετά είναι πολύ θεμελιώδες να δούμε πού εμφυτεύτηκε αυτός ο φόβος προς την αγάπη και την εμπιστοσύνη, να δούμε τι έχει συμβεί. Να κατανοήσουμε δηλαδή την κατάσταση και τον εαυτό μας. Πού και πότε έχουμε πάρει, για παράδειγμα, μια απόφαση εξαιτίας ενός συμβάντος που μας ακολουθεί ίσως σαν κατάρα μέχρι και σήμερα…


Και πώς μπορώ να το δω και να βρω επιτέλους τι μου έχει συμβεί και είμαι έτσι όπως είμαι; Ο Άρις μου πρότεινε μερικές συνεδρίες Νέο-ΚρανιοΙερής Θεραπείας και ακόμη καλύτερα αν μπορούσα να κάνω και ένα δεκαήμερο βιωματικό σεμινάριο για να βρω σιγάσιγά την αλήθεια μου και να δω τι πραγματικά θέλει να μου πει η καρδιά μου. Οι συνεδρίες της Νέο-Κρανιοϊερής μου άνοιξαν το δρόμο της καρδιάς Έτσι έκλεισα την πρώτη από τις πέντε συνεδρίες που έκανα συνολικά. Στην πρώτη μου συνεδρία που ρώτησα πόσες συνεδρίες θα χρειαζόμουν με το θέμα που έχω, μου απάντησε ότι αυτό εξαρτάται από την επίγνωση και την επαφή που έχω με το σώμα μου και προ πάντων δεν θα έπρεπε να απογοητευτώ αν η πρώτη συνεδρία δεν θα μου έδινε αμέσως πληροφορίες για μένα και για το θέμα της υγείας μου. “Αν δεν έχεις επαφή με το σώμα σου, πώς θα μπορέσεις να ακούσεις τι έχει να σου πει;”, ήταν η απάντηση του Άρι. Ένιωθα ότι δεν πάει άλλο με μένα και επίσης διαισθανόμουν ότι τώρα και με την συγκεκριμένη προσέγγιση της Νέο-Κρανιοϊερής Θεραπείας, θα έβρισκα διέξοδο από τον λαβύρινθό μου. Στην πρώτη και δεύτερη συνεδρία, παρά την προτροπή του Άρι να έχω την προσοχή στραμμένη στο σώμα μου, είχα την αίσθηση ότι μου μιλούσε κινέζικα. Ένιωθα το σώμα μου όμως για μέρες μετά και την αναπνοή μου πολύ «εδώ», παρόντα και αυτό με γέμιζε με κρυφή χαρά, ότι έστω και αυτό το κάτι το νιώθω και το νιώθω αυτή τη φορά συνειδητά σαν κάτι δικό μου.

Στην τρίτη συνεδρία, εκεί που όλα κυλούσαν όπως και στις προηγούμενες δύο, με εμένα να νιώθω λίγο και να περιγράφω λίγο την κατάσταση του σώματός μου όταν ο Άρις με ρωτούσε για να μπορεί να έχει και αυτός σαν ο Συνοδοιπόρος μου, την εικόνα του πού βρίσκομαι εγώ, ένιωσα από το πουθενά ένα απίστευτα δυνατό σφίξιμο στην περιοχή του στήθους, έναν πόνο που είχα την αίσθηση “πάει τώρα, τετέλεσθαι”. Πόσο ενθαρρυντική και παρηγορητική όμως ένιωθα την παρουσία του Άρι να με προτρέπει με πραγματικά 5 γραμμάρια της παρουσίας του να μείνω εκεί σε επαφή με τον πόνο, να νιώθω ότι αυτός είναι μαζί μου σε αυτήν την επικοινωνία με τον πολύ έντονο πόνο μου. Με το που έκανα ένα βήμα πίσω από το ’’φρικάρισμα’’ στο οποίο με οδήγησε η αίσθηση του πόνου και μπήκα με την παρότρυνσή του να δω τι υπάρχει εκεί που ήταν ο πόνος, εμφανίστηκε σαν από το πουθενά ένα σκηνικό όπως περιγράφω: Είμαι 8 ετών στο σαλόνι του σπιτιού μας και παίζω στο πάτωμα με ένα αυτοκινητάκι. Δεν είμαι μόνος εκεί αλλά στο βάθος του σαλονιού είναι η μητέρα μου με τον μεγάλο μου αδερφό καθισμένοι στον καναπέ και η μητέρα μου κλαίει απαρηγόρητα. Ο μεγάλος μου αδερφός προσπαθεί να την καθησυχάσει και να την παρακαλεί να του πει τι τρέχει. Περνά αρκετή ώρα ώσπου να ησυχάσει λίγο ο λυγμός της και σαν να μην μπορούσε πλέον να το κρατήσει για τον εαυτό της το μυστικό που κουβάλαγε μέσα της και την πλήγωνε και την έκανε να κλαίει λεει: “Ο πατέρας σας έχει άλλη γυναίκα και δεν σας αγαπάει πια.” Ο πόνος που νιώθω εγώ ο οχτάχρονος εκείνη την στιγμή στο στήθος μου, εκεί στο σαλόνι, που η μητέρα μου και

ο αδερφός μου νομίζουν ότι παίζω και δεν παίρνω είδηση του τι συμβαίνει, είναι ακριβώς ο ίδιος ανυπόφορος πόνος που ένιωσα στο στήθος μου στο ξεκίνημα της συνεδρίας. Πόνος που δεν μπορώ να διαχειριστώ εγώ, ένα οχτάχρονο αγόρι. Πόνος ότι ο πατέρας μου, τον οποίο εμπιστεύομαι τυφλά και αγαπώ όσο τίποτα άλλο στον κόσμο, με πρόδωσε. Και εκεί, ακριβώς εκείνη τη στιγμή παίρνω την απόφαση ότι “Εγώ δεν θα επιτρέψω στον εαυτό μου να εμπιστευτεί και να αγαπήσει κανέναν.”

Ένιωθα να σφίγγει το σώμα μου, να γίνεται βαρύ και ασήκωτο σαν να σέρνομαι και αυτό το βάρος το ένιωθα σε όλη μου την ζωή. Σαν να ήμουν ένας βράχος δυσκίνητος. Άρχισα να κλαίω, βιώνοντας τον πόνο της εγκατάλειψης εκεί στο σκηνικό ως οχτάχρονος, επιτέλους να δείξω ότι τα άκουσα όλα, ότι πονάω με αυτήν την αλήθεια. Δεν ξέρω για πόση ώρα έκλαιγα. Δεν θυμάμαι πότε έκλαψα τελευταία φορά, πότε ένιωσα τα δάκρυά μου να κυλάνε στα μάγουλά μου και να τα δροσίζουν. Βρήκα το θάρρος να δείξω στη μητέρα μου και στον θυμωμένο μεγάλο μου αδερφό, τον πόνο μου, την απόγνωσή μου και ότι τους χρειαζόμουν τώρα που πονούσα. Με πήραν στην αγκαλιά τους και ένιωσα ότι δεν είμαι μόνος, ένιωσα ότι μπορούσα να δείξω ότι είμαι ευάλωτος και αδύναμος. Ο πόνος στο στήθος μου (στο στήθος του οχτάχρονου) έφευγε, αφήνοντας μια ευχάριστη ζεστασιά. Ξαφνικά υπήρχε χώρος στο στήθος μου και η αίσθηση σαν να ξεφορτώθηκα ένα βάρος. Το σώμα μου ήταν ανάλαφρο. Το ένιωθα πολύ ζωντανό. Με ένιωθα πάρα πολύ ζωντανό. Ένιωθα την καρδιά μου παρούσα σαν να μου λέει: “Καλώς επέστρεψες στο σπίτι σου”. Ένιωσα λυτρωμένος μετά από αυτή τη συνεδρία. Ο πόνος στο στήθος μου που ήταν η απαρχή της ιστορίας μου που ξετυλίχτηκε, έφυγε και την θέση του πήρε μια γλυκιά αίσθηση ότι είμαι γεμάτος, εκπληρωμένος. Επιτέλους βρήκα την καρδιά μου, αυτή που τόσο καιρό προσπαθεί να επικοινωνήσει μαζί μου. Ήμουν συγκινημένος, πράγμα πρωτόγνωρο για μένα. Μπορούσα να κατανοήσω εμένα, ότι με αυτή μου την απόφαση ήταν αδύνατο να μπορέσω να επιτρέψω την Αγάπη να μπει μέσα μου και να την νιώσω. Στις επόμενες δύο συνεδρίες που ακολούθησαν, έμαθα να προσφέρω εγώ, ο ενήλικας, την αγάπη μου στον οχτάχρονο, να του δείξω ότι μπορούμε να πορευτούμε οι δυο μας μαζί και εγώ, ο ενήλικας, να τον εμπιστεύομαι στον αυθορμητισμό του, στην ζωντάνια του, την δίψα για ζωή, την ελευθερία και την Αγάπη που είναι η πληρέστερη μορφή Ελευθερίας. Αυτός δε ο μικρός μπορεί να έρχεται όποτε θέλει στην αγκαλιά μου και να παίρνει αυτό που χρειάζεται: Αγάπη και Αποδοχή. Μετά από πέντε συνεδρίες σε ένα διάστημα τριών μηνών, βρήκα ένα μονοπάτι που οδηγεί στον θησαυρό μέσα μου και διαισθάνομαι ότι αξίζω να βρω και τον θησαυρό μου για να γίνω πιο ανθρώπινος, χαρούμενος, λυπημένος, γεμάτος ευγνωμοσύνη για την ύπαρξή μου και την μοναδικότητά μου. Περιττό να πω ότι η καρδιά μου δεν με ενόχλησε όλο αυτό το διάστημα. Είμαι γεμάτος αγωνία να δω τι μου επιφυλάσσει ο εαυτός μου, το σώμα μου και η καρδιά μου στο δεκαήμερο βιωματικό σεμινάριο του LEVEL 1 που αποφάσισα να κάνω αυτό το καλοκαίρι. Holistic Life 43


Holistic Life Spiritual Response Therapy

Αυτοκυριαρχία Γράφει η Ξένια Ιωαννίδου, Διαπιστευμένη Δασκάλα θεραπειών SRT & SpR Μέλος της Παγκόσμιας Επιτροπής Ηθικής & Προτύπων Μέλος της Παγκόσμιας Επιτροπής Επικοινωνίας Πρόεδρος SRA Ελλάδος

Σ

υχνά-πυκνά βλέπουμε ανθρώπους που φαίνονται ότι τα έχουν όλα τακτοποιημένα και πιάσει πάρει τη ζωή απ’ τα κέρατα. Όμως υπάρχουν στιγμές που οι δυσκολίες της ζωής, τους αναγκάζουν να χάσουν τον “σύνηθες” αυτοέλεγχό τους και να αποκαλύψουν την πραγματική τους φύση. Τότε αντικρίζουμε ανθρώπους επιφανειακούς ή κενούς γεμάτους κόμπλεξ, τυφλά σημεία, άλυτα τραύματα και εμμονές σε νοσηρές αξίες ή επιθυμίες, πλαστά προσωπεία που μας απογοητεύουν. Γιατί συμβαίνουν όλα αυτά; Η αυτοκυριαρχία παραμένει το μεγάλο ζητούμενο της εποχής, αν κρίνουμε από τις τόσο γλαφυρές παρουσιάσεις των “σταρ” στα ΜΜΕ. Φαντάζουν ως άρχοντες της αυτοκυριαρχίας που ζουν το όνειρο που όλοι επιθυμούμε, ένα όνειρο τόσο επιθυμητό, που συχνά αναγκάζεται να κρύβεται πίσω από μεγάλες αμυντικές μάσκες του εγώ, που κάποιοι γίνονται ειδήμονες στο να παρουσιάζουν (οι σταρ), ενώ άλλοι γίνονται ειδήμονες στο να τις τρέφουν (το ευρύ κοινό). Γιατί όσο πιο πολύ ασχολούμαστε με το τι κάνουν οι άλλοι, τόσο λίγος χρόνος μένει για να δούμε τι κάνουμε εμείς πραγματικά. Οι μάσκες αυτές αλλάζουν κατά καιρούς λανσάροντας πάντα μια νέα όψη του εγώ που μας κάνει να νομίζουμε ότι τα πράγματα άλλαξαν ριζικά. Η απάθεια και η ανημποριά είναι η νέες μάσκες του εγώ που λανσάρονται τώρα τελευταία. Στην ουσία είναι δύο βασικοί παράγοντες για την έλλειψη αυτοκυριαρχίας και οι κυρίαρχοι λόγοι που ανακοινώθηκαν για την αποχή στις εκλογές (για να το θέσουμε όλο αυτό σε πρακτικό επίπεδο). Υπάρχει μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων που αρνούνται να συμμετέχουν ενεργά στην ζωή με το να πάρουν μια υπεύθυνη θέση στα διάφορα θέματα της ζωής (με την ψήφο τους στην προκειμένη περίπτωση) γιατί είναι πολύ απορροφημένοι με το τι νιώθουν για να ασχοληθούν και με τα άλλα δύσκολα θέματα που ενδεχομένως απαιτεί η ζωή, όπως το να αξιολογήσουν ανθρώπους και καταστάσεις με σύνεση χωρίς να αφεθούν στο απέραντο των συναισθημάτων τους. Στην ουσία είναι υπερβολικά φορτισμένοι συναισθηματικά λόγω θυμού και απογοήτευσης (άλλωστε όλοι και όλα είναι ίδιοι, τίποτα δεν αλλάζει, όλοι είναι κλέφτες, άλλοι αποφασίζουν για μας, κλπ). Η άλλη ομάδα ανθρώπων δικαιολογούν την ανημποριά τους να ασκήσουν το δικαίωμά τους γιατί δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να ψηφίσουν στην περιφέρεια τους. Ο συνδυασμός των δύο αυτών αρνητικών καταστάσεων αποτελούν την έννοια της έλλειψης αυτοκυριαρχίας που επικρατεί τελευταία. Μπορεί και να ακούγομαι υπερβολικά καυστική. Ας το αναλύσουμε λοιπόν. Πρώτα θα ήθελα να πω ότι τα καταλαβαίνω όλα αυτά γιατί τα βίωσα και τα δύο σε μεγάλο βαθμό και για αρκετό χρονικό διάστημα. Το ένα πρόβλημα το έλυσα με το να μεταφέρω τα εκλογικά μου δικαιώματα στην γειτονιά μου. Τώρα σε 10 λεπτά ψηφίζω, άρα υπάρχουν πάντα λύσεις για κάποιον που θέλει να αλλάξει κάτι στον τρόπου που λειτουργούσε και να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα. Το δεύτερο θέμα, το να αισθάνεται κάποιος απάθεια για το τι συμβαίνει γύρω του, πέρα από κλινικές καταστάσεις που απαιτούν βοήθεια, είναι μια κατάσταση υπερβολικής ενασχόλησης του εγώ, όπου το δικό μας πρόβλημα φαντάζει μοναδικό, λες και κανείς άλλος στη γη δεν έχει προβλήματα όπως εμείς. Κάθε άλλο. Η ζωή δεν χαρίζει σε κανέναν. Μπορεί μερικοί άνθρωποι να φαντάζουν σε εμάς αποστασιοποιημένοι από τις δυσκολίες της ζωής αλλά αυτό είναι μια μεγάλη δική μας αυταπάτη. Αν έμαθα κάτι μέσα από την ενασχόληση μου με τον εαυτό μου και τους άλλους είναι ότι όλοι κουβαλάνε το δικό τους αβάσταχτο βάρος. Μηδενός εξαιρουμένου. Άρα τι συμβαίνει; Κάπου μέσα μας, υπάρχει πάντα διαθέσιμη η λύση στο πρόβλημα, αν πραγματικά θέλουμε να την βρούμε. Έχετε δει ποτέ ανθρώπους που λειτουργούν ως ήρεμη δύναμη και όντως φαίνεται να έχουν πλήρη έλεγχο των καταστάσεων; Σε τι πιστεύετε ότι οφείλεται αυτό; Στο γεγονός ότι ελέγχουν τα συναισθήματά τους, ότι ξέρουν τις προτεραιότητές τους, στο ότι είναι οργανωτικοί και υπερδραστήριοι ή ότι η ζωή τους τα έφερε βολικά; Η αυτοκυριαρχία δεν είναι τίποτε παραπάνω από την ανάληψη ευθυνών για την επιρροή που προκαλούμε σε ατομικό και συνολικό πλαίσιο. Και αυτό σημαίνει ότι άσχετα με τις όποιες δυσκολίες μου, εγώ ΔΕΝ θα παραμείνω απαθής και ανήμπορος στην διαδικασία επιρροής που ασκώ. Γιατί πάντα ασκώ επιρροή στον εαυτό μου και στους άλλους με αυτά που λέω, σκέφτομαι και κάνω, άσχετα από το πόσο συνειδητοποιημένος είμαι για το γεγονός. Αν αναλογιστώ όλα αυτά που λέω, σκέφτομαι και κάνω και ξέροντας την αλήθεια μου, θα αναλάβω τις ευθύνες που μου αναλογούν. Αυτό είναι αυτοέλεγχος. 44 Holistic Life


Holistic Life Aρχέτυπα

Εκλέπτυνση Συνειδητότητας Γράφει η Ξένια Ιωαννίδου

Π

ριν αρκετό καιρό είχα γράψει ένα άρθρο με θέμα τα “μαθήματα της ζωής” και συγκεκριμένα τους τρόπους με τους οποίους μαθαίνουμε (www.srt.gr/38. pdf ). Η ροή της ζωής φέρνει στο πέρασμά της όλους και όλα όσα χρειαζόμαστε για να μάθουμε και να εξελιχθούμε παραπέρα. Όλα όσα βιώνουμε συμβάλουν στην εξέλιξή μας άρα στην εκλέπτυνση της συνειδητότητάς μας, που στην ουσία είναι και ο τελικός προορισμός του ανθρώπου. Οι τρόποι ποικίλουν όσο και οι άνθρωποι, ο προορισμός ποτέ. Στο επίπεδο που αφομοιώνουμε τα μαθήματα και δρούμε μέσα από την γνώση που αποκομίσαμε, μπορούμε να αξιολογήσουμε και την εκλέπτυνση της συνειδητότητάς μας. Όσο πιο συνειδητοποιημένος είναι ο άνθρωπος, τόσο μικρότερο το μέγεθος (ή η σκληρότητα) του μαθήματος που απαιτείται για να περάσει στο επόμενο στάδιο. Θα το θέσω αυτό σε πιο πρακτικό και κατανοητό επίπεδο: Ας πούμε ότι ένας φίλος μας οδηγεί με ταχύτητα πολύ παραπάνω από ότι πρέπει. Κάποια στιγμή, θα λάβει μια κλήση. Είναι το πρώτο μικρό ερέθισμα που τον παρακινεί να αλλάξει τους τρόπους του. Αυτό ενδεχομένως να τον τσατίσει αλλά πολύ πιθανό να μην τον κάνει να σταματήσει να οδηγεί πέρα από το όριο ταχύτητας. Θα λάβει και άλλες κλίσεις και θα αυξηθεί και η ασφαλιστική του κάλυψη. Το δεύτερο ερέθισμα, θα είναι σαφέστατα πιο μεγάλο. Αυτός ή ίσως κάποιος δικός του θα έχει κάποιο ατύχημα στο οποίο θα υπάρχει υλική ζημιά σε κάποιο όχημα. Το τρίτο και ακόμα μεγαλύτερο ερέθισμα. Φυσικά αλλάζει συμπεριφορά. Στο τέταρτο ερέθισμα θα έχει κάποιο ατύχημα στο οποίο θα υποστεί και κάποια σωματική βλάβη που μπορεί να κρατήσει κάποιο χρονικό διάστημα... και ούτω καθ’ εξής. Κάποια στιγμή θα γίνει κάτι καταστροφικό ή ακόμα μοιραίο και τότε θα είναι αργά για να αλλάξει συμπεριφορά. Η ζωή θα τον αναγκάσει να μάθει δια ροπάλου. Ελπίζουμε πως ζει για να μπορεί να εξελιχθεί. Η ζωή μας παραδίδει μαθήματα κάπως έτσι. Βιώνουμε σταδιακές αποτυχίες που μας καταστέλλουν με τρόπους απρόβλεπτους και μη. Μπορεί να συνεχίσουμε την καταστρεπτική μας συμπεριφορά χωρίς να δίνουμε σημασία στην ευθύνη που μας αναλογεί, ρίχνοντας το φταίξιμο στην κακοτυχία μας, στους άλλους, στον καιρό, στην αστυνομία, στην κυβέρνηση, στους ανάδρομους πλανήτες, στο Θεό, στην εμμηνόπαυση, στα νεύρα μας (λες και αυτά ζούνε κάπου αλλού). Ποτέ όμως δεν κοιτάμε να βρούμε τα αίτια προς το σύνολο των επιλογών και των πεποιθήσεών μας. Κάποια στιγμή, μπορεί να αποφασίσουμε ότι θέλουμε να αντιμετωπίσουμε την αλήθεια μας, όποια και αν είναι αυτή. Αν επιτρέψουμε στον εαυτό μας να αποδεχθεί την γνώση ότι έχουμε την απόλυτη ελευθερία και τη δημιουργική ικανότητα να δημιουργήσουμε όπως θέλουμε τη ζωή μας, τότε θα αφεθούμε πραγματικά στην Θεία ροή της ζωής. Αναλογιζόμενοι το παρελθόν μας, θα δούμε ότι κάθε μέρα κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε για εμάς και όσους νοιαζόμαστε, σύμφωνα με τα όσα ξέρουμε και μπορούμε να κάνουμε. Εδώ μερικοί θα πουν ότι δεν κάνουμε πάντα το καλύτερο που μπορούμε, γιατί μερικές φορές, ενώ ξέρουμε καλύτερα, κάνουμε τα χειρότερα. Προσωπικά διαφωνώ. Το να γνωρίζει κανείς και να μην κάνει, είναι τελικά σαν να μην ξέρει. Ο αρχετυπικός χάρτης, μας επιτρέπει να αντιμετωπίσουμε την αλήθεια μας σε όλους τους τομείς της ζωής μας και αυτό είναι η απόδοση της ελευθερίας μας σε όλα τα επίπεδα. Έχοντας κατά νου αυτό, μπορούμε να πορευτούμε πάνω στους σωστούς δρόμους της ζωής για εμάς και να απολαύσουμε τη διαδρομή σαν το παιχνίδι που μπορεί να γίνει. Αρκεί να αφεθούμε στην καθοδήγηση της πορείας μας, μέσα από την σύνδεση με τον ανώτερο εαυτό μας, που στην ουσία είναι και η σύνδεσή μας με την Θεία υπόσταση. Επιτρέποντας στον εαυτό μας την ελευθερία της γνώσης, μπορούμε να βιώσουμε και τη σοφία του να επιτρέψουμε και στους άλλους να ζήσουν την δική τους εξελικτική πορεία με αγάπη, ανιδιοτέλεια και χαρά. Και αυτό είναι ο Θείος προορισμός όλων μας. Είμαστε εδώ για να μάθουμε, να εξελιχθούμε και να φτάσουμε σε ένα ανώτερο επίπεδο συνειδητότητας, έτσι ώστε η ζωή μας να γίνει ένα βήμα εξέλιξης για όλους. Αυτό είναι το Θείο δώρο της ζωής προς εμάς. Και την στιγμή που μας δίνεται η ελευθερία επιλογής στην δημιουργία της ζωής μας, δεν έχουμε δικαίωμα να επιβάλλουμε κάτι διαφορετικό σε άλλους. Αν εστιαστούμε στο να γίνουμε πρώτα εμείς καλύτεροι άνθρωποι, θα αποδώσουμε την ελευθερία και σε άλλους να εξελιχθούνε στο μέγιστο δυνατό τους και σύμφωνα με το δικό τους πλάνο δράσης. Holistic Life 45


Holistic Life Κρυσταλλοθεραπεία

Σπάνια Ελληνικά Ορυκτά

Η

Ελλάδα είναι μια χώρα σπάνιας ομορφιάς. Μέσα από τις πολλές ομορφιές της ξεχωρίζει διεθνώς και για τον ορυκτό της πλούτο. Φυσικά δεν αναφερόμαστε για το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο που έχει, αλλά για τους σπάνιας ομορφιάς, κρυστάλλωσης, και χρωματικής ποικιλίας ορυκτών της. Είναι πολλές οι περιοχές στην χώρα μας που έχουν «δώσει» εξαιρετικά ορυκτά και έχουν γίνει διεθνώς γνωστές. Μερικές από της περιοχές είναι το Λαύριο, η Σέριφος, η Χαλκιδική, η Ξάνθη, η Δράμα, η Νάξος, η Μήλος κ.α Το Λαύριο όμως κατέχει μια εξέχουσα θέση μεταξύ των συλλεκτών, κυρίως λόγω της ιστορίας του αλλά και για τα παγκοσμίως μοναδικά ορυκτά του. Δεν είναι τυχαίο ότι έχει χαρακτηριστεί ως μια απ της περιοχές με τεράστιο επιστημονικό ενδιαφέρον παγκοσμίως, και όχι άδικα, καθώς στη Λαυρεωτική περιοχή έχουν εντοπισθεί περισσότερα από 4 1 διαφορετικά ορυκτά (από τα περίπου 4100 ήδη γνωστά). Μερικά από τα σπάνια ορυκτά της Ελλάδας είναι τα εξής: Σερπιερίτης, Λαυριονίτης, Αγαρδίτης, Θορικοζίτης, Καμαριζαΐτης, Γεωργιαδεσίτης, Πράσιο, Χαλαζίας, Ιλμενίτης, Σμυρίδα, Επίδοτο, Ροδοχρωσίτης, κ.α. Ένα από τα ποιο διαδεδομένα ορυκτά του Λαυρίου είναι ο Γαλάζιος Αραγονίτης και ο Αζουρομαλαχίτης. Ο γαλάζιος Αραγονίτης είναι ένας εξαιρετικός αιθερικός καθαριστής της αύρας! Προστατεύει από ψυχικές επιθέσεις. Ιδανικός μαθησιακός κρύσταλλος, προάγει τη δημιουργική και την από καρδιάς επικοινωνία. Βοηθά καλλιτέχνες να εκφράζονται δημόσια με άνεση. Εξισορροπεί την λειτουργία του θυρεοειδή αδένα. Βοηθά σε περιόδους διατροφικών αλλαγών και δίαιτας καθώς και στην αποτοξίνωση. Ο Αζουρομαλαχίτης είναι ο συνδυασμός δυο ορυκτών, του Αζουρίτη και του Μαλαχίτη. Ο Αζουρίτης καθοδηγεί την ψυχική ανάπτυξη και τη διαίσθηση. Απελευθερώνει παλαιά μπλοκαρίσματα στην επικοινωνία και ενεργοποιεί τη μνήμη. Ο Μαλαχίτης είναι μια σημαντική πέτρα προστασίας και ειδικότερα προστασίας για τα παιδιά. Απορροφά εύκολα τις αρνητικές ενέργειες .Ο Μαλαχίτης τραβά τα βαθιά συναισθήματα και διδάσκει πώς να αναλάβετε την ευθύνη για τις πράξεις, τις σκέψεις και τα συναισθήματά σας.

46 Holistic Life


Holistic Life Ψυχοθεραπεία

«H συ πίστης» Γράφει η Κατερίνα Μαυροειδή, Συμβουλευτική ψυχολόγος, Συνθετική ψυχοθεραπεύτρια

Η

πίστη και η γνώση είναι δύο παράλληλοι δρόμοι που οδηγούν στην αντίληψη της πραγματικότητας. Η αποδοχή μη έλλογων δρόμων προς την αντικειμενικότητα συντελεί μια εκρηκτική διάνοιξη της ανθρώπινης σκέψης προς την πιθανότητα… Μια πιθανότητα που πάντα υπάρχει, πάντα σώζει, πάντα αγαπά και που πάντα ανοίγεται μπροστά σε αυτόν που πιστεύει παρά τα όσα επιβάλλουν οι επί μέρους εξωτερικές αντικειμενικότητες. Η επάνδρωση της προσωπικότητας του καθενός μας δεν συντελείται αυτόματα και αυτοδύναμα, αλλά περνά από πολλά στάδια αλλαγής, ενώ καθοριστικό παράγοντα σ’ αυτό παίζουν οι εξωτερικές επιρροές στις πρώτες ηλικιακές φάσεις της πνευματικής μας ανάπτυξης. Το κοινωνικό φάσμα ακτινώνεται στις σκέψεις και τις προτιμήσεις μας, διαμορφώνει και σχηματοποιεί την αντίληψή μας για την ζωή. Έτσι διαρθρώνονται και διαβαθμίζονται οι αξίες μας και παίρνει σάρκα η «ταυτότητά» μας. Ο Φρόυντ αναφέρει πως ο Έρωτας γεννήθηκε από την Ανάγκη και ότι αυτές οι δυο ορμητικές στροφορμές της ψυχής αλλά και του κόσμου που μας περιβάλλει συγκράτησαν, έθρεψαν και διαμόρφωσαν τον κόσμο όπως τον γνωρίζουμε. Η τροφή της ένωσής τους αποτελεί το φάρμακο των ασθενούντων, το αποκούμπι των ταλαιπωρημένων και την προστασία των σοφών, το δε όνομα αυτής είναι πίστη. Η συμπεριφορική αλλά και εσωτερική διαμόρφωση της ανθρώπινης προσωπικότητας περιλαμβάνει την ανάγκη της πίστης αλλά και την έμφυτη στροφή του ατόμου σε καταστάσεις που δεν δύναται να αντιμετωπίσει μόνο του. Προσεγγίζοντας την έννοια, μπορούμε να πούμε ότι είναι η απόλυτη εμπιστοσύνη σε μια αλήθεια ή σε κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο, χωρίς η βεβαιότητα αυτή να προκύπτει αναγκαστικά από λογικά δεδομένα. Μια μαθηματική ή επιστημονική αλήθεια μάς προσφέρεται με απόλυτη βεβαιότητα χωρίς να αμφιβάλλουμε. Ο άνθρωπος όμως, έχοντας και πνευματική υπόσταση, ξεπερνά τη λογική βεβαιότητα, δεν μπορεί να ζήσει μόνο με την αυτάρκεια των βέβαιων αληθειών. Γι’ αυτό η πίστη αποτελεί αναπόσπαστη αλήθεια της ζωής και σύμφωνα με τον Τολστόι είναι η δύναμη της. Η πίστη στη φιλία, στην πατρίδα, στην επιστήμη, η συζυγική πίστη, η θρησκευτική, η ηθική, η πίστη στον εαυτό μας – αυτοπεποίθηση- και η πίστη στο θετικό νόημα της ζωής είναι αλήθειες που στηρίζουν την ανθρώπινη πορεία και αποτέλεσαν πηγή δύναμης και δημιουργίας αλλά και εναντίωσης σε παντός είδους δεσμά. Παρά τη συχνή αμφισβήτηση της έννοιας και την αποδοκιμασία του όρου, η δύναμη της πίστης παραμένει ακατανίκητη, γιατί στηρίζεται σε αξίες που μας υπερβαίνουν και περικαλύπτουν την πνευματική μας υπόσταση. Οι επιμέρους πίστεις συγκλίνουν στην αναγκαιότητα μιας ενιαίας ενδυναμωμένης αντιμετώπισης των προβλημάτων της ζωής. Η απόλυτη εμπιστοσύνη στο φίλο αποτελεί το καταφύγιο που καθησυχάζει ανησυχίες, δημιουργεί τη βεβαιότητα της παρουσίας, καλλιεργεί ακμαίες δυνάμεις όπως η βοήθεια, η συγγνώμη, η συμπαράσταση… Στον κόσμο της συζυγικής πίστης γαλουχούνται τα ιερότερα βιώματα της ανθρώπινης ψυχής που βρίσκει το πλήρωμά της μέσα από το σύντροφο και ιδανικά οδηγούνται στη δημιουργία μιας μικρογραφίας της υγιούς κοινωνίας, ή αλλιώς μιας κοινωνίας όπως την ονειρευόμαστε. Η πίστη στο θετικό νόημα της ζωής αποτελεί επιτακτική ανάγκη και προϋπόθεση, γιατί αλλιώς θα καταποντιζόμασταν στο πέλαγος της αδράνειας και της απελπισίας. Υπάρχει όμως και η αντίθετη πλευρά, όταν η απιστία ριζώνει στις καρδιές μας, ταλανίζει τον εσωτερικό μας κόσμο, κλυδωνίζει σταθερά σημεία αναφοράς και αποπροσανατολιζόμαστε πελαγοδρομώντας. Όμως και εδώ η ύπαρξη της απιστίας αποδεικνύει αρνητικά το μεγαλείο της πίστης και ενισχύει την αναγκαιότητα της. Αυτό συμβαίνει όταν υπάρχει υπεροπλισμός της ψυχής, συνειδητοποιημένη πίστη, αληθινή και βαθειά γνώση σ’ αυτό που πιστεύουμε και αγαπάμε. Όπως αναγνωρίζεται και στην Υπερβατική Ψυχολογία (Transpersonal Psychology) η μεθοδευμένη αισιοδοξία οδηγεί στην πίστη και αυτή με την σειρά της στην επιτυχία που όλοι αναζητούμε. Η πίστη, αποτελώντας υπέρτατη μορφή ελέγχου της νόησης καθώς επιβάλλει στην νόηση να ακολουθήσει την διαδρομή που της ορίζει, κάνει τους ανθρώπους να σκέπτονται αυτό που επιθυμούν, να στοχεύουν, να μεθοδεύουν και τελικά να επιτυγχάνουν. Ο άνθρωπος, καλούμενος να αντιμετωπίσει μια βίαιη πραγματικότητα με πολλές δυσκολίες και προβλήματα αλλά κι έναν καθημερινό εκβιασμό της ψυχικής και πνευματικής του ακεραιότητας τείνει να εγκαταλείψει, να απογοητευτεί, να χάσει την πίστη του στον εαυτό του. Τότε καλείται να σκεφτεί, να πεί, να φωνάξει με όση δύναμη διαθέτει: “Πίστεψε στον εαυτό σου, στους ανθρώπους που αγαπάς, στα στοιχεία του κόσμου σου, σε ένα σύμπαν που σε δημιούργησε μέσα από αγάπη και μόνο αγάπη θα σε αγκαλιάσει”. Holistic Life 47


48 Holistic Life


SAFE

ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΠΟΣΙΩΠΗΜΕΝΑ ΝΕΑ ΥΓΕΙΑΣ & ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Νέα του τελευταίου διμήνου που μας έκαναν εντύπωση (Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)

Φορολόγηση και απαγόρευση της επαναχρησιμοποίησης σπόρων για τους Γάλλους αγρότες

Γ

Ένα νέο αυστηρό νομοσχέδιο επιβάλλει την καταβολή δικαιωμάτων χρήσης των σπόρων και περιορίζει την ελεύθερη ιδιοπαραγωγή. Η νέα νομοθεσία επιβεβαιώνει την γενικότερη τάση στην Ε.Ε. περιορισμού των δικαιωμάτων των αγροτών επί της χρήσης των σπόρων καθώς εντείνει και τις ανησυχίες για τις δυνητικές επιπτώσεις στην αγροτική βιοποικιλότητα. (Πηγή: Le Monde)

Επικίνδυνες για τα παιδιά οι αξονικές τομογραφίες

Ο

ι αξονικές τομογραφίες στα παιδιά αυξάνουν τον κίνδυνο για καρκίνο του εγκεφάλου ή λευχαιμία. Τα παιδιά που κάνουν αξονικές τομογραφίες στο κεφάλι, αντιμετωπίζουν αυξημένο, έως και τριπλάσιο, κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του εγκεφάλου ή λευχαιμίας αργότερα στη ζωή τους, σύμφωνα με μία νέα διεθνή επιστημονική έρευνα, την πρώτη ουσιαστικά μακρόχρονη μελέτη του είδους της. Οι επιστήμονες τονίζουν πάντως ότι εφόσον οι τομογραφίες γίνονται όταν είναι απολύτως δικαιολογημένες, τότε σχεδόν σίγουρα τα οφέλη τους είναι μεγαλύτερα από τους κινδύνους. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον επιδημιολόγο Μαρκ Πιρς του πανεπιστημίου του Νιούκαστλ της Βρετανίας και την ‘Αμι Μπέρινγκτον ντε Γκονζάλεζ του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου των ΗΠΑ, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο ιατρικό περιοδικό «The Lancet», σύμφωνα με το BBC, επεσήμαναν ότι αν και ο κίνδυνος αυξάνεται λόγω της έκθεσης στην ακτινοβολία, τελικά παραμένει μικρός: μόλις μία περίπτωση καρκίνου ανά 10.000 τομογραφίες του εγκεφάλου. Αν τα παιδιά έχουν κάνει δύο ή τρεις τομογραφίες, ο κίνδυνος καρκίνου του εγκεφάλου τριπλασιάζεται, ενώ για να υπάρξει τριπλασιασμός του κινδύνου λευχαιμίας, πρέπει να έχουν γίνει πέντε έως δέκα αξονικές στο ίδιο παιδί. Με δεδομένο ότι ο κίνδυνος λευχαιμίας σε ένα παιδί είναι περίπου 1 στα 2.000, ο αυξημένος κίνδυνος είναι 1 στα 600 περίπου, δηλαδή και πάλι παραμένει σχετικά μικρός, αν και όχι αμελητέος.

ια τους Γάλλους αγρότες, η ελεύθερη χρήση σπόρων δείχνει πολύ σύντομα να γίνεται ανάμνηση. Οι ιδιοπαραγώμενοι σπόροι, γνωστοί ως “σπόροι αγροκτήματος,” επιλέγονται από τους αγρότες από τη δική τους σοδειά και διατηρούνται για φύτευση την επόμενη χρονιά. Εδώ και μερικές δεκαετίες, αυτό είχε πρακτικά περιοριστεί κατά πολύ, ιδιαίτερα από τότε που οι σπόροι προστατεύονται από το Πιστοποιητικό Φυτικών Ποικιλιών (PVC), ή αλλιώς του δικαιώματος ιδιοκτησίας που ανήκει αποκλειστικά στους “ιδιοκτήτες” των σπόρων. Η επαναχρησιμοποίηση αυτών των σπόρων προς φύτευση ήταν θεωρητικά απαγορευμένη, αν και στη πραγματικότητα, η πρακτική της επαναχρησιμοποίησης των σπόρων ήταν ευρέως ανεκτή στη Γαλλία. Ωστόσο, από τώρα και στο εξής η νομοθεσία θα γίνει πολύ πιο αυστηρή σύμφωνα με ένα νομοσχέδιο του κεντροδεξιού Γαλλικού κόμματος UMP, το οποίο εγκρίθηκε στις 28 Νοεμβρίου από το Γαλλικό κοινοβούλιο. “Από τις 5.000 φυτικές ποικιλίες που καλλιεργούνται για εμπορικούς σκοπούς στη Γαλλία, οι 1.600 προστατεύονται με πιστοποιητικό PVC αντιστοιχώντας στο 99% των καλλιεργούμενων ποικιλιών”, εξηγεί ο Delphine Guey, της Εθνικής Διεπαγγελματικής Ομάδας Σπόρων (NISG). Αυτό το σύστημα τώρα θα επεκταθεί σε μια ανοικτή λίστα 21 ειδών, λέει ο Xavier Beulin, πρόεδρος της Εθνικής Ομοσπονδίας Ενώσεων Παραγωγών Αγροτικών Προϊόντων (NFAPU). Με λίγα λόγια, σύμφωνα με τον Guy Kastler, Διευθύνοντα Σύμβουλο του Δικτύου Σπόρων και μέλος της συνομοσπονδίας Αγροτών, “για τα μισά από τα καλλιεργούμενα είδη – όπως σόγια, φρούτα, λαχανικά – η επαναχρησιμοποίηση των σπόρων μας θα είναι απαγορευμένη, και για τα άλλα μισά - σιτηρά και κτηνοτροφικά είδη – θα πρέπει να πληρώνουμε για να τα επαναχρησιμοποιήσουμε”.

Οι ακτινογραφίες δοντιών μπορεί να προκαλούν όγκους στον εγκέφαλο Τα άτομα που υποβάλλονται τακτικά σε ακτινογραφίες δοντιών διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν όγκους του εγκεφάλου, επισημαίνει μελέτη Αμερικανών ερευνητών που συνιστούν να αποφεύγονται τέτοιου είδους εξετάσεις σε ετήσια βάση.

Η

μελέτη δημοσιεύεται σήμερα στην επιθεώρηση Cancer της Αμερικανικής Εταιρείας για τον Καρκίνο. Η έρευνα διεξήχθη υπό την Ελίζαμπεθ Κλάους, του πανεπιστημίου του Γέιλ και βασίζεται σε στοιχεία που συλλέχθηκαν από 1.453 αμερικανούς ασθενείς, ηλικίας 20 έως 79 ετών, που πάσχουν από μηνιγγίωμα, έναν γενικά καλοήθη όγκο του εγκεφάλου. Οι ασθενείς που υποβάλλονταν κάθε χρόνο σε ακτινογραφία δοντιών και εκτίθεντο συνεπώς σε ακτίνες Χ, διέτρεχαν από 1,4 φορές έως τριπλάσιο κίνδυνο να αναπτύξουν μηνιγγίωμα, σε σχέση με μια ομάδα μάρτυρα ασθενών σε καλή υγεία, επισημαίνει η μελέτη. Το ποσοστό της συχνότητας των κρουσμάτων εξαρτάται από τον τύπο της οδοντικής εξέτασης που γίνεται, καθώς οι ακτίνες Χ μπορούν συνεπώς να χρησιμοποιούνται με διαφόρους τρόπους, και από την ηλικία του ασθενή. Το μηνιγγίωμα είναι ένας όγκος που σχηματίζεται μέσα στη μεμβράνη που αναπτύσσει ο εγκέφαλος και ο νωτιαίος μυελός. Τις περισσότερες φορές οι όγκοι αυτοί είναι καλοήθεις, δεν αναπτύσσονται πολύ γρήγορα, αλλά μπορούν να προκαλέσουν ανεπάρκειες και να επιφέρουν θανατηφόρους κινδύνους σε ορισμένες περιπτώσεις. Όσοι πηγαίνουν στον οδοντίατρο σήμερα εκτίθενται σε ακτινοβολία λιγότερο ισχυρή σε σχέση με παλαιότερα. Η μελέτη αυτή θα πρέπει τουλάχιστον να ωθή-

σει οδοντιάτρους και ασθενείς να επανεξετάσουν τους λόγους που τους οδηγούν σε αυτό το είδος της ακτινογραφίας, τονίζει η Ελίζαμπεθ Κλάους. «Η μελέτη μας προσφέρει μια υπέροχη ευκαιρία για να υπογραμμίσουμε ότι πρέπει με προσοχή να γίνεται η χρήση των ακτίνων Χ για τα δόντια, η οποία όπως πολλοί ακόμη παράγοντες κινδύνου, μπορεί να μειωθεί», δήλωσε. Οι οδηγίες της Αμερικανικής Οδοντιατρικής Εταιρίας συνιστούν μια οδοντική εξέταση στα παιδιά κάθε χρόνο ή μια φορά κάθε δύο χρόνια, στους εφήβους κάθε 18 μήνες ή ανά τριετία και στους ενήλικες κάθε δύο με τρία χρόνια. Holistic Life 49


Το μπρόκολο είναι καλύτερο από τα στεροειδή για την αντιμετώπιση ασθενειών των πνευμόνων

Τα προβιοτικά αναστρέφουν τη βλάβη στο έντερο που έχει προκληθεί από αντιβιοτικά

Τ

Τ

ο μπρόκολο ίσως είναι πιο αποτελεσματικό από τα ισχυρά στεροειδή για την αντιμετώπιση ασθενειών των πνευμόνων. Η σουλφοραφάνη, το ενεργό συστατικό στο μπρόκολο και σε άλλα συγγενή λαχανικά, ίσως είναι πιο αποτελεσματική από τα κορτικοστεροειδή, την κοινή αγωγή που χρησιμοποιείται για τη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, την τρίτη αιτία θανάτου που προσβάλλει 210 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Αμερικανοί ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα φάρμακα δεν αυξάνουν την επιβίωση ούτε αλλάζουν την εξέλιξη της ασθένειας και βελτιώνουν τα συμπτώματα μόνο στο 20 τοις εκατό στην καλύτερη περίπτωση. Ωστόσο η σουλφοραφάνη ίσως βοηθά στο να κάνει το φάρμακο πιο αποτελεσματικό. Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια που προκαλείται συχνά από το κάπνισμα ή την έκθεση σε ρυπογόνα του αέρα, συχνά εκδηλώνεται ως βρογχίτιδα ή εμφύσημα. Πηγή: J Clin Invest, 2011; 121: 4289-302

50 Holistic Life

α προβιοτικά – τα «καλά βακτήρια» που διατηρούν την ισορροπία της μικροχλωρίδας στην πεπτική οδό – μπορούν να αντιστρέψουν τη βλάβη που προκλήθηκε από τα αντιβιοτικά, και να δράσουν ως φυσικό αντιφλεγμονώδες σε άτομα που πάσχουν από ελκώδη κολίτιδα, ψωρίαση και σύνδρομο χρόνιας κόπωσης. Σε μία σειρά από 4 επιστημονικές εργασίες, επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τα προβιοτικά ίσως αποτελούν το κλειδί σε ένα πλήθος παθήσεων που σχετίζονται με το έντερο. Σε μία μελέτη σε 3096 ασθενείς που έπαιρναν τακτικά αντιβιοτικά, η προβιοτική μη παθογόνος ουσία Saccharomyces boulardii μείωσε τον κίνδυνο διάρροιας εξαιτίας φαρμάκων κατά 60 τοις εκατό. Παρόμοια, το προβιοτικό Bifidobacterium infantis 35624 αποδείχτηκε αποτελεσματικό αντιφλεγμονώδες σε ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα.

Τα αναψυκτικά διαίτης αυξάνουν τον κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο και καρδιακή προσβολή

Ό

σοι πίνουν αναψυκτικά διαίτης σε καθημερινή βάση έχουν περισσότερες πιθανότητες να υποστούν εγκεφαλικό ή καρδιακή προσβολή. Τα αναψυκτικά αυτά, τα οποία περιέχουν συνήθως τεχνητά γλυκαντικά όπως η ασπαρτάμη, αυξάνουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού ή καρδιακής προσβολής κατά 43% σε εκείνους που τα καταναλώνουν καθημερινά σε σύγκριση με εκείνους που δεν τα πίνουν ποτέ.

Οι ερευνητές εικάζουν ότι η μετατόπιση της ισορροπίας στο έντερο μπορεί να αποκαθιστά τις φυσικές αντιφλεγμονώδεις διαδικασίες. Ωστόσο, σε μία άλλη μελέτη – αυτή τη φορά σε 35624 ασθενείς με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου - η προβιοτική ουσία B.infantis κατάφερε να μειώσει την κοιλιακή δυσφορία και το φούσκωμα στις περισσότερες περιπτώσεις, αλλά μόνο όσο φαίνεται με το εικονικό φάρμακο Πηγή: American College of Gastroenterology 76th Annual Scientific Meeting, Washington, DC, November 1, 2011

Ο κίνδυνος εξαρτάται από τη συχνότητα κατανάλωσης, λένε οι ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Μαϊάμι. Όσοι καταναλώνουν αναψυκτικά διαίτης περιστασιακά, όπως μία-δύο φορές το μήνα, είναι απίθανο να αυξήσουν τον κίνδυνο. Μόνο όσοι κατανάλωναν τουλάχιστον έξι αναψυκτικά διαίτης την εβδομάδα βρίσκονταν σε μεγαλύτερο κίνδυνο. Τα αποτελέσματα βασίστηκαν σε μία ανάλυση 2564 συμμετεχόντων σε μία μελέτη που πραγματοποιήθηκε από το πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης, η οποία μελέτησε τους κινδύνους εγκεφαλικό για μία περίοδο δέκα ετών. Πηγή: J Gen Intern Med, 2012.


Holistic Life 51


SAFE Γράφει ο Πέτρος Αργυρίου

Codex Alimentarious και o διατροφικός ολοκληρωτισμός Τ ο τέλος του B’ Παγκοσμίου πολέμου οδήγησε στην ίδρυση διεθνών οργανισμών με ενισχυμένους σε σχέση με το παρελθόν ρόλους: Το 1944 δημιουργείται το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (IMFΔΝΤ), το 1945 ο Οργανισμός Ηνωμενών Εθνών (ΟΗΕUN) και το 1948 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ-WHO). Οι εν λόγω οργανισμοί παρά τις όποιες διακηρυγμένες προθέσεις τους, χρησιμοποιήθηκαν άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο ως όργανα επιρροής και επικύρωσης των πολιτικών, των προθέσεων, των επιδιώξεων και των πρακτικών των ισχυρών της εποχής, κυρίως των ΗΠΑ. Σε αυτό το πλαίσιο και ειδικότερα στα πλαίσια του ΟΗΕ και του Οργανισμού για τα Τρόφιμα και τη Γεωργία (FAO) διαμορφώθηκε το 1968 ο Codex Alimentarious, ο «διατροφικός κώδικας» ή αλλιώς το Βιβλίο της τροφής. Διακηρυγμένη του μέριμνα και στόχος ήταν η ασφάλεια των τροφίμων και για να επιτευχθεί αυτό διαμόρφωσε και συνεχίζει να αναπτύσσει κριτήρια σε σχέση με την παραγωγή, τη συσκευασία, τη διακίνηση και την κατανάλωση τροφίμων, ενώ αποτελεί κριτήριο στο οποίο καταφεύγει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου για την επίλυση διαφωνιών σε σχέση με τα τρόφιμα. Ως εκ τούτου, είναι προφανές ότι ο Κώδικας προτυποποιεί την τροφή και προωθεί την τυποποίησή της και για αυτόν ακριβώς το λόγο αποτέλεσε εξαρχής εξαγωγικό όπλο για τις χώρες που είχαν αναπτυγμένη βιομηχανία τροφίμων σε αντίθεση με άλλες χώρες όπου 52 Holistic Life

η παραγωγή και η διανομή τροφίμων δεν ήταν τυποποιημένη, ευνοώντας με αυτό τον τρόπο την εξαγωγή τυποποιημένων τροφίμων από τις αναπτυγμένες βιομηχανικά χώρες προς τις λιγότερο αναπτυγμένες. Η αντίληψη του τροφίμου ως βιομηχανικού προϊόντος σε συνδυασμό με την υπερφιλόδοξη προτυποποίηση των τροφίμων και την ανέφικτη πλήρη παραμετροποίηση της τροφής έχει ως αποτέλεσμα μια τρομακτική σύγχυση και αναστάτωση που επιφέρει ο Κώδικας στην διατροφική συμπεριφορά των διαφόρων πληθυσμών και στην αντίληψή τους για αυτή. Στην επιδίωξη του για σαφήνεια και παραμετροποίηση της τροφής και των θεμάτων γύρω από αυτή, ο κώδικας, ως απόπειρα ολοκληρωμένου ορισμού για την καταλληλότητα της τροφής, δημιουργεί πολλές φορές περισσότερα προβλήματα από όσο επιδιώκει να επιλύσει: Έτσι σήμερα στον δυτικό κόσμο, ο Κώδικας σφυρίζει αδιάφορα στον κατακλυσμό της αγοράς τροφίμου από τυποποιημένα δε αλλά χαμηλής διατροφικής αξίας «βιομηχανικά» τρόφιμα όπως χάμπουργκερς, αναψυκτικά, κατεψυγμένα, κονσέρβες, σνακς κλπ κλπ ενώ λειτουργεί εξόχως περιοριστικά στην παραγωγή, διακίνηση και κατανάλωση υψηλής διατροφικής αξίας τροφίμων που δεν έχουν τυποποιηθεί. Με αυτή την έννοια και με πρόφαση την ασφάλεια των τροφίμων, ο Κώδικας αποτελεί άτυπα τον φρουρό των βιομηχανικών συμφερόντων και τον τιμωρό της τροφικής ελευθερίας.

Οφείλουμε να τονίσουμε ότι το αντίθετο άκρο, η διακίνηση τροφών χωρίς κριτήρια, αποτελεί μεγαλύτερο ίσως κίνδυνο από την αστυνόμευση των τροφίμων. Όπως συνήθως, η ελευθερία βρίσκεται στη μέση. Ούτε διατροφική αναρχία, τουλάχιστον σε θέματα εμπορίας τροφών, αλλά ούτε διατροφικός ολοκληρωτισμό. Και δυστυχώς είναι η κατεύθυνση του διατροφικού ολοκληρωτισμού στην οποία ο Codex κινείται. Αν συνδυάσουμε αυτή την ολοκληρωτική τάση που ενυπάρχει στη φύση του Κώδικα με τα λόμπυ και τις ομάδες κρούσεις των βιομηχανικών συμφερόντων που πιέζουν πάντα προς συγκεκριμένη κατεύθυνση, ο Κώδικας από ανεπαρκής και επομένως περιοριστικός μπορεί να αποκτήσει το χαρακτήρα του καταναγκαστικού, του διατροφικού δικτάτορα. Αυτή η τάση είναι πρόδηλη στα συμπληρώματα διατροφής, τις βιταμίνες, τα ανόργανα στοιχεία και τα βότανα σε σχέση με τα οποία ο Codex, αδυνατώντας να δώσει πλήρεις ορισμούς και να διαμορφώσει ολοκληρωμένα κριτήρια, άλλοτε τα αφήνει σε μια νομοθετική νιρβάνα και άλλοτε τα περιορίζει. Ενώ για παράδειγμα η φαρμακευτική λίστα (δεν αναφέρομαι στον Codex καθώς τα φάρμακα δεν είναι καθόλου αρμοδιότητα του) περιλαμβάνει χιλιάδες ονομασίες προϊόντων, η λίστα με τα περιγραφόμενα και επομένως επιτρεπτά συμπληρώματα και βότανα δεν ξεπερνά τις μερικές εκατοντάδες ονομασίες. Και αυτό είναι προφανώς οξύμωρο. H αμηχανία και η ανεπάρκεια του Codex σε σχέση με


Holistic Life 53


τα συμπληρώματα είναι χαρακτηριστική: Ο Codex δεν έχει ακόμη αποφασίσει τι από τα δύο είναι τα συμπληρώματα: τρόφιμα ή φάρμακα. Γιατί σαν μαθητευόμενος δικηγορίσκος χρειάζεται τον μπούσουλα σαφών ορισμών και σαφείς ορισμούς δεν βρίσκει καθώς είναι αυτός (ο Codex) που είναι επιφορτισμένος με τη διατύπωση των ορισμών. Διεπόμενος από μια στενή «τεχνοκρατική» και μονοσήμαντη αντίληψη, ο Codex αδυνατεί να καταλάβει την Ιπποκρατική αντίληψη του «η τροφή να είναι το φάρμακο σου και το φάρμακο σου η τροφή σου». Για αυτό το λόγο στον Codex οι δύο αυτές τάσεις (συμπλήρωμα φάρμακο- συμπλήρωμα τρόφιμο) συγκρούονται. Χαρακτηριστική ήταν η απόπειρα της γερμανικής αντιπροσωπείας το 1996 να οριστούν τα συμπληρώματα ως φάρμακα και ως τούτο να αποκλειστούν από τον Codex και να υπαχθούν σε όλες τις διαδικασίες ελέγχου ασφάλειας και αποτελεσματικότητας των φαρμάκων, μια πρόταση η οποία πέρασε αλλά η ενσωμάτωσή της στον Codex αποτράπηκε από διαδηλώσεις και αντιδράσεις του κόσμου. Μετά από αυτό το «πραξικόπημα» που επιχειρήθηκε κατά των συμπληρωμάτων, ο Codex δίνει για αυτά μέγιστες και ελάχιστες, όχι επιτρεπόμενες αλλά επιβαλλόμενες ποσολογίες. Και κάπου εκεί χάνει πάλι την αξιοπιστία του και την ευστοχία του: Γιατί στην προσπάθειά του να «παγκοσμιοποίησει» τα μέγιστα και τα ελάχιστα επιτρεπτά όρια, παραγνωρίζει ότι διαφορετικοί πληθυσμοί κάτω από διαφορετικές συνθήκες και διατροφικές συνήθειες μπορεί να έχουν εντελώς διαφορετικές ανάγκες σε συμπληρώματα: Οι Βορειοευρωπαίοι, για παράδειγμα, έχουν εντελώς διαφορετικές ανάγκες σε βιταμίνη D από τους Μεσόγειους που για μερικούς μήνες λούζονται στον Ήλιο. Με αυτή την έννοια των εξατομικευμένων αναγκών ο Codex είναι καταδικασμένος να αποτύχει και την αποτυχία του καλείται να πληρώσει ο καταναλωτής και ο παραγωγός συμπληρωμάτων… Καθώς ο Codex διαμορφώνεται από τους ισχυρούς, θα δούμε ποιες είναι οι τάσεις που αναπτύσσονται στα πλαίσια των νομοθεσιών των ΗΠΑ και της ΕΕ (για όσο ακόμη υπάρχει ΕΕ). Αλλά πριν φτάσουμε στις τάσεις ας δούμε λίγο τις αντιφάσεις που ήδη υπάρχουν στον Codex σε σχέση με τα συμπληρώματα.

γκαίες τροφές να μην υπάρχουν στα τρόφιμα ενός σούπερ μάρκετ ή το είδος της επεξεργασίας της να της έχει στερήσει κάποια από τη θρεπτική της αξία. Και ο Codex συντελεί σε διπλό διατροφικό αποκλεισμό: από τη μία δεν αποτρέπει τον θρεπτικό εκφυλισμό των τροφίμων και από την άλλη δυσκολεύει την προσβασιμότητα σε θρεπτικά στοιχεία μέσω των συμπληρωμάτων. Ο Codex παραλείπει επίσης να αναφέρει ότι η συμπλήρωση μπορεί να είναι όχι μόνο χρήσιμη αλλά και απαραίτητη σε ορισμένες περιπτώσεις ασθένειας. Αφενός γιατί η ίδια η ασθένεια μπορεί να συνεπάγεται μειωμένη ικανότητα πρόσληψης θρεπτικών συστατικών και αφετέρου γιατί η λήψη φαρμάκων μπορεί να «αδειάζει» αποθήκες θρεπτικών συστατικών στον οργανισμό. Αποτυχαίνει επίσης να συνδυάσει την συμπλήρωση σε περιπτώσεις καταχρηστικών συνηθειών όπως ο αλκοολισμός, το κάπνισμα και η «ναρκομανία» όπου επίσης μπορούμε να έχουμε εξάντληση αποθηκών θρεπτικών στοιχείων.

Ο Κώδικας για τα συμπληρώματα σήμερα

Το 2005 εκδίδονται οι κατευθυντήριες γραμμές του Κώδικα για συμπληρώματα διατροφής: βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία. Ευθείς αμέσως θα δούμε πως στην εμμονή του για σαφείς ορισμούς, ο βασιλιάς Codex καταλήγει στο ακριβώς αντίθετο: σε ασάφειες, αυθαίρετους ορισμούς και εν τέλει σε σύγχυση και πολυερμηνεία: Ο Κώδικας προτρέπει σε λήψη συμπληρωμάτων μόνο όταν η διατροφή δεν είναι ισορροπημένη και υπάρχει ανεπαρκής πρόσληψη θρεπτικών συστατικών: Ανεπαρκής πρόσληψη μπορεί να υπάρχει ως αποτέλεσμα μειωμένης προσβασιμότητας στο πλήρες διατροφικό φάσμα που συνιστά μια ισορροπημένη διατροφή. Αυτό μπορεί με τη σειρά του να οφείλεται σε: 1) μειωμένη προσβασιμότητα στην τροφή γενικώς (γνωστό και ως πείνα). Άνθρωποι που συνήθως έχουν μειωμένη προσβασιμότητα στην τροφή είναι μάλλον απίθανο να έχουν αυξημένη προσβασιμότητα σε συμπληρώματα διατροφής (είναι εκείνη η γνωστή κατηγορία ανθρώπων που χαρακτηρίζουμε φτωχούς ή/και λιμοκτονούντες). 2) Κακή διατροφική παιδεία και συνεπάγεται και την ανάπτυξη κακών διατροφικών συνηθειών: Τα παιδιά των hot-dogs και των burgers που λιμοκτονούν τρώγοντας του σκασμού χρειάζονται συμπλήρωση και ο Codex δεν κάνει καμία νύξη σε αυτό. 3) Κακή διατροφική ενημέρωση και άρα άγνοια για το αν μια διατροφή, ακόμη και αν είναι φιλότιμη μπορεί τελικά να είναι όχι μόνο ισορροπημένη αλλά και ολοκληρωμένη. 4) Μειωμένη προσβασιμότητα λόγω εμπορικών πρακτικών όπως ολιγοπωλίων και αποκλεισμών από την εμπορική αλυσίδα ειδών τροφίμων. Μπορεί π.χ. ανα54 Holistic Life

Με αυτή τη διατύπωση περί συμπλήρωσης σε περίπτωση μόνο διατροφικού ελλείμματος ο Codex κάνει σαφές ότι θεωρεί τα συμπληρώματα αναγκαία μόνο σε περίπτωση ελλείμματος. Αναγκαία αλλά όχι ωφέλιμα; Στη συνέχεια ο Codex υποπίπτει στην παγίδα του ορισμού των ελάχιστων και μέγιστων ποσολογιών τις οποίες επιχειρεί να τις παρουσιάσει ως «παγκόσμιες σταθερές» κάτι που βλάπτει την αντίληψη για εξατομικευμένες ανάγκες και χρήση συμπληρωμάτων. Η αναφορά του Codex στη συνέχεια για τη μέγιστη λήψη βιταμινών και ανόργανων μέσω συμπληρωμάτων με κριτήριο την ημερήσια πρόσληψη τους μέσω άλλων διατροφικών πηγών (CAC/GL 55 – 2005, 3.2 b), είναι μια αοριστολογία με καμία πρακτική αξία καθώς η πρόσληψη βιταμινών και ανοργάνων στοιχείων μέσω της τροφής στην συντριπτική πλειονότητα κάθε πληθυσμού δεν καταμετράται. Αν δεν ξέρεις πόση βιταμίνη C έχεις πάρει μέσω τροφών σήμερα, πως μπορείς να ξέρεις πόση παραπάνω μπορεί να χρειάζεσαι μέσω συμπληρωμάτων; Η ίδια περιοριστική λογική του Codex μπορεί να εφαρμοστεί και στα ίδια τα τρόφιμα. Επιτρέπεται π.χ. να φας μόνο ας πούμε 5 πορτοκάλια την ημέρα ενώ αν πιεις και χυμό φραγκοστάφυλου ή μια άλλη διατροφική πηγή βιταμίνης C μπορεί να υπερβείς τα μέγιστα επιτρεπτά καθημερινά όρια; Ο Codex σε αυτό το πεδίο είναι ένα εξόχως περιοριστικό «βασιλικό διάταγμα» περιορισμένου εύρους αντίληψης της πραγματικότητας που μπορεί να έχει

απεριόριστες καταστροφικές επεκτάσεις. Στη συνέχεια ο Codex αναφέρεται στις αγαπημένες του πρακτικές ετικετοποίησης και συσκευασίας που είναι απαγορευτικές για όποιες χώρες δεν έχουν αναπτυγμένη βιομηχανία τροφίμων και για όσο άτομα δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε βιομηχανοποιημένα τρόφιμα. Σε σχέση με την ετικετοποίηση ο Codex «διατάζει» ότι τα συμπληρώματα πρέπει να φέρουν ταμπέλα ότι πρέπει να αποθηκεύονται σε μέρος μακριά από παιδιά. Με αυτόν τον τρόπο ο Codex υποδηλώνει ότι τα συμπληρώματα όχι μόνο δεν είναι ωφέλιμα αλλά και επικίνδυνα ωσάν χημικά φάρμακα. Περίεργο που ο Codex δεν απαιτεί από τους κατασκευαστές σνακς να βάζουν μια τέτοια ταμπέλα στα προϊόντα τους αλλά τους επιτρέπει ελεύθερα να στοχεύουν στην αγορά παιδικών τροφίμων.

Οι τάσεις στην ΕΕ

Οι ασάφειες και οι σαφώς υπαινικτικές αντιφάσεις υπάρχουν φυσικά και στην αντίστοιχη νομοθεσία της ΕΕ. Ας δούμε το πώς και το γιατί: Η οδηγία 2002/46/ΕΚ αναφέρεται σε «θετική λίστα» συμπληρωμάτων. Όσα συμπληρώματα δεν περιέχονται για όποιο λόγο στη λίστα ουσιαστικά «απαγορεύονται» εκτός και αν το κράτος μέλος αποφασίσει αυτόνομα. Ακόμη και έτσι, δημιουργείται θέμα στην διακρατική εμπορία τους. Η ίδια η οδηγία αναγνωρίζει πως υπάρχει μεγάλος αριθμός συμπληρωμάτων που δεν έχουν αξιολογηθεί από την αρμόδια επιτροπή της ΕΕ και για αυτά επιβάλλεται η ενίοτε χρονοβόρα κα επίπονη διαδικασία της υποβολής πλήρους φακέλου. Στο άρθρο 1 τις οδηγίας συναντάμε ξανά το παράδοξο «συμπληρώματα: φάρμακα ή τρόφιμα». Στα πλαίσια αυτού του παραδόξου μπορεί να απαιτηθεί διαφορετική διαδικασία και προδιαγραφές για το ίδιο συμπλήρωμα όταν αυτό προορίζεται για θεραπευτική χρήση και άλλη όταν πρόκειται για συμπλήρωση διατροφής… Και όλο αυτό το αξεδιάλυτο κουβάρι εμπεριέχεται σπερματικά στον ορισμό του φαρμάκου όπως αυτός δύναται από την Ε.Ε: φάρμακο είναι «κάθε ουσία ή σύνθεση ουσιών που χαρακτηρίζεται ως έχουσα θεραπευτικές ή προληπτικές ιδιότητες έναντι ασθενειών ανθρώπων», ορισμός τα κριτήρια του οποίου πληρούν συνήθως τα συμπληρώματα διατροφής. Αντί λοιπόν η ΕΕ να κάνει τον πολυπόθητο και εύχρηστο διαχωρισμό ανάμεσα σε θεραπευτικές ουσίες φυσικής προέλευσης και χημικά φαρμακευτικά, η ΕΕ σπεύδει αντιθέτως να υπερτονίσει πως τα συμπληρώματα μπορεί να είναι αναγκαία σε περίπτωση έλλειψης αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να παρουσιάζονται ως ωφέλιμα και δημιουργεί συνειρμούς για πιθανή επικινδυνότητα τους με τους εξής τρόπους: Άρθρο 6 2. Η επισήμανση, παρουσίαση και διαφήμιση των συμπληρωμάτων διατροφής δεν αποδίδουν στα προϊόντα αυτά ιδιότητες πρόληψης, αγωγής ή θεραπείας ανθρώπινης νόσου, ούτε αναφέρουν τέτοιες ιδιότητες. Παρά το μεγάλο όγκο σχετικά συγκαλυμμένων ερευνητικών δεδομένων για θεραπευτική δράση των συμπληρωμάτων, η ΕΕ θέλει τους παραγωγούς τους «δηλωσίες»: Η επισήμανση, παρουσίαση και διαφήμιση των συμπληρωμάτων διατροφής δεν αποδίδουν στα προϊόντα αυτά ιδιότητες πρόληψης, αγωγής ή θεραπείας ανθρώπινης νόσου, ούτε αναφέρουν τέτοιες ιδιότητες. Εντούτοις, η ΕΕ δεν κρατά ούτε τη μισή της αυστηρότητα όταν πρόκειται για διαφημίσεις βιομηχανικών τροφίμων όπου καθημερινά προβαίνουν άμεσα ή έμμεσα σε εξωφρενικούς ισχυρισμούς υγείας και σεξουαλικότητας, όπως συμβαίνει με μαργαρίνες κατά της χοληστερίνης ή και αναψυκτικά που σε κάνουν σέξι και άλλα τέτοια καθημερινά ευτράπελα. Στο χώρο τώρα των συμπληρωμάτων, πέραν των βιταμινών και των ανοργάνων όπως τα βότανα, φύκη, μύκητες, άλγες και εκχυλίσματα ή παράγωγά τους, τα πράγματα είναι ακόμη περισσότερο ομιχλώδη και δυ-


στυχώς ακόμη περισσότερο περιοριστικά. Γιατί σε αυτό το χώρο, ό,τι ο Codex και η ΕΕ ορίζει, το περιορίζει. Ό,τι δεν ορίζει, σχεδόν το απαγορεύει. Στο χώρο των βοτάνων για φαρμακευτική χρήση, τα πράγματα είναι ακόμη πιο άσχημα και οι περιορισμοί ασφυκτικοί. Στην τροπολογία οδηγίας 2004/24/EC για παράδειγμα, η ΕΕ αφήνει ένα παραθυράκι για τη χρήση παραδοσιακών βοτάνων αλλά στενεύει τρομακτικά το παραθυράκι μέσω ανελαστικών κριτηρίων: Ανάμεσα σε άλλα κριτήρια, θεσπίζει αυθαίρετα πως για να κατοχυρωθεί και να καταχωρηθεί ένα βότανο ως προς την ιατρική του χρήση, το βότανο αυτό θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως τέτοιο για τουλάχιστον 30 χρόνια στη χώρα μέλος της ΕΕ και για 15 χρόνια μέσα στην ΕΕ πριν την κατάθεση της αίτησης. Με τη θέσπιση αυτών των εξαιρετικά κοντόφθαλμων και αυτάρεσκων κριτηρίων δημιουργούνται τρομακτικές δυσχέρειες στην κατοχύρωση ιατρικής χρησιμότητας σε βότανα π.χ. εκτός ΕΕ. Η μακραίωνη, για παράδειγμα, χρήση βοτάνων στην Ασία για ιατρικούς σκοπούς συναντά νομοθετικούς σκοπέλους στην ΕΕ, ενώ τα ντόπια βότανα κάθε νέας ή υπό ένταξη χώρας αποκλείονται από τον ορισμό της χρήσης για ιατρικούς σκοπούς καθώς είναι αδύνατο τα ίδια βότανα μιας χώρας να χρησιμοποιούνται εδώ και 15 χρόνια στην ΕΕ. Μάθαμε λοιπόν ότι η μακραίωνη βοτανική παράδοση ξεκινά με την Ευρωπαϊκή Ένωση! Οτιδήποτε εκτός αυτής, αποκλείεται. Για να ξαναγυρίσουμε στα βότανα και τη θετική λίστα: Σε μια έκθεση του 2008 για την προοπτική και τα χαρακτηριστικά της αγοράς τροφίμων όσον αφορά συμπληρώματα εκτός βιταμινών και ανοργάνων, στην κατηγορία των πιο συχνά χρησιμοποιούμενων «βοτάνων» δεν περιέχονται κάποια ελληνικά όπως το ιπποφαές ή ο κρόκος. Παρότι δεν ξέρω ποιο είναι σήμερα το νομοθετικό καθεστώς για τα ελληνικής καταγωγής συμπληρώματα, καλό θα είναι οι Έλληνες παραγωγοί να υποβάλλουν τους φακέλους τους, αν δεν το έχουν κάνει ακόμη. Η Ευρωπαϊκή νομοθεσία είναι ένα χτύπημα κάτω από τη ζώνη για την παραδοσιακή βοτανική ιατρική. Παρότι οι λαοί της Ευρώπης έχουν πολύ διαφορετικές συνήθειες λήψης και χρήσης συμπληρωμάτων, στο όνομα της «εναρμόνισης» η ΕΕ παράγει ένα νομοθετικό χυλό που κάποιος υπερβολικός θα μπορούσε να χαρακτηρίσει ως διατροφική δικτατορία. Στην άλλη άκρη του Ατλαντικού τα πράγματα γίνονται εν δυνάμει πολύ χειρότερα. Όπως έχω περιγράψει σε παλαιότερο άρθρο μου τον Ιανουάριο του 2011 ψηφίστηκε από τον πρόεδρο Ομπάμα το S501, το νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό της ασφάλειας των τροφίμων που επιβάλει την επί πληρωμής εγγραφή για «οποιονδήποτε (με την εξαίρεση αγροκτημάτων και εστιατορίων) που παράγει, επεξεργάζεται, πακετάρει, διανέμει, κρατεί ή εισάγει ένα «τεμάχιο» τροφής». Για μια ακόμη φορά ο ορισμός είναι τόσο πλατύς και ασαφής που παρέχει τη δυνατότητα ο νόμος να μπορεί να εφαρμοστεί κατά την κρίση της όποιας αρχής μέχρις ακόμη και του σαφώς υπερβολικού σημείου η καλλιέργεια και η κατοχή φαγητού να ακολουθεί την λογική της κατοχής ναρκωτικών: αν καλλιεργείς ή κρατείς μικρές ποσότητες φαγητού ο νόμος δεν σε πιάνει: για ποιο λόγο όμως να καλλιεργείς μεγάλες ποσότητες ντομάτας ή πατάτας και να τις κρατάς όταν αυτές υπερκαλύπτουν τις άμεσες ανάγκες σου; Τότε ίσως να θεωρηθείς λαθρέμπορας τροφής. Και τι σου συμβαίνει τότε; «Ιδιώτες που συμμετέχουν σε χειρισμό τροφής χωρίς επίσημη εγγραφή είναι υποκείμενοι σε ένα μέγιστο 10 ετών ποινής φυλάκισης!» Δεν ισχυριζόμαστε ότι αυτή είναι η κατεύθυνση που υποχρεωτικά θα πάρουν τα πράματα, αλλά συνήθως όταν δημιουργείται το πλαίσιο και αυτό είναι ασαφές, οι εφαρμογές παίρνουν συχνά την πιο αλλόκοτη τροπή και απομακρύνονται από την έννοια του δημοσίου συμφέροντας, πλευρίζοντας ή καθοδηγούμενες από τα μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα. Οι εταιρίες και οι υπεραγορές μπορούν να αποθηκεύουν και να διακινούν τρόφιμα. Εμείς όχι. Η ανταλλαγή τροφίμων σαφώς απαγορεύεται από το νόμο και αν η λογική της αμερικανικής νομοθεσίας διαχυθεί και σε άλλες χώρες όπως συχνά συμβαίνει στην περίπτωση της Ελλάδας, μπορεί να δούμε στον τόπο μας ένα ειδικό σώμα τροφόμπατσων που θα κυνηγούν την ανταλλακτική οικονομία τροφίμων, η οποία είναι μια από τις λίγες απαντήσεις που έχουμε απέναντι στην κρίση. Μια άλλη πρωτοτυπία του νομοσχεδίου είναι ότι η εποπτεία στο τρόφιμα περνάει κεντρικά στο αμερικάνικο αμαρτωλό FDA (Food and Drugs administration), διάτρητο από βιομηχανικά συμφέροντα. Και εδώ για μια ακόμη φορά συναντάμε το δίλλημα: φάρμακο ή τρόφιμο, εταιρικά κέρδη ή δημόσιο καλό. Είναι σαφές ότι στις μέρες μας υπάρχει μια σαφής στροφή προς τη συγκέντρωση εξουσιών και τον απολυταρχισμό, μια στροφή που σαφώς αποτυπώνεται στη νομοθεσία και πως η κατάργηση των ελευθεριών και των δικαιωμάτων μας γίνονται συχνά στο όνομα της ασφάλειας. Όπως τόνισε και ο Benjamin Franklin τον μακρινό 18ο αιώνα, «αυτός που παραδίδει την ελευθερία για την ασφάλεια δεν αξίζει τίποτε από τα δύο». Και όμως, αν είμαστε φιλαλήθεις και φιλοπερίεργοι, μπορούμε να έχουμε και τα δύο. (Ο Πέτρος Αργυρίου είναι συγγραφέας-αναλυτής με ένα μεγάλο αριθμό επιτυχημένων εκτιμήσεων και προβλέψεων στον ελληνικό αλλά και διεθνή εναλλακτικό τύπο. Βιβλία του μπορείτε να βρείτε από τις εκδόσεις ETRA και κείμενά του μπορείτε να διαβάσετε στο agriazwa.blogspot.com). Holistic Life 55


SAFE

Από τη Joanna Evans - WDDTY

[Βιταμίνη D]

Οι κίνδυνοι από την έλλειψή της Νέα στοιχεία αποκαλύπτουν ότι τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D ίσως σχετίζονται με τον αιφνίδιο βρεφικό θάνατο.

Η

έλλειψη σε βιταμίνη D που είναι γνωστή και ως «βιταμίνη του ήλιου» θα μπορούσε να είναι βασικός παράγοντας στο σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου, την κύρια αιτία θανάτου σε παιδιά ηλικίας μεταξύ ενός μηνός και ενός έτους. Δύο παιδίατροι-παθολόγοι ανακάλυψαν ανεπάρκεια βιταμίνης D σε ένα σημαντικό αριθμό περιπτώσεων του συνδρόμου, συμπεριλαμβανομένων των θανάτων που θεωρήθηκαν ύποπτοι. Αυτό οδήγησε στο συμπέρασμα ότι σε περιπτώσεις που κάποιοι γονείς κατηγορήθηκαν άδικα ότι έβλαψαν ή ακόμα και δολοφόνησαν τα παιδιά τους, η εξήγηση ήταν απλά η έλλειψη επαρκούς ποσότητας βιταμίνης D. Τα εκπληκτικά αυτά ευρήματα αποκάλυψαν οι Dr Irene Scheimberg και Dr Marta Cohen, από το Βασιλικό Νοσοκομείο του Λονδίνου και το Νοσοκομείο Παίδων του Σέφιλντ αντίστοιχα, μετά την ανακάλυψη της Dr Scheimberg το 2009 για την εκ γενετής ραχίτιδα (μία ασθένεια των οστών που οφείλεται σε ανεπάρκεια βιταμίνης D) σε τεσσάρων μηνών μωρό του οποίου οι γονείς είχαν κατηγορηθεί ότι το σκότωσαν καθώς το κουνούσαν έντονα. Οι Chana Al-Alas, 19 ετών, και Rohan Wray, 22 ετών, αθωώθηκαν από την κατηγορία ότι δολοφόνησαν το γιο τους Jayden, όταν το δικαστήριο έμαθε ότι τα κατάγματά του, τα υποτιθέμενα σημάδια της κακοποίη56 Holistic Life

σης, θα μπορούσαν να έχουν προκληθεί από σοβαρή περίπτωση ραχίτιδας, από την οποία υπέφερε επίσης και η μητέρα του. Σοβαρή έλλειψη βιταμίνης D μπορεί να κάνει τα οστά των μικρών μωρών εξαιρετικά εύθραυστα και μπορεί να σπάσουν με ελάχιστη ή καθόλου δύναμη, ανέφερε η Dr Scheimberg. Η περίπτωση Jayden ώθησε την έρευνα και σε άλλες περιπτώσεις αιφνίδιων θανάτων βρεφών, με αποτέλεσμα τα πορίσματα της Dr Scheimberg για έλλειψη βιταμίνης D σε 30 επιπλέον περιπτώσεις, στο Λονδίνο. Στην πραγματικότητα, σε τρία από τα μωρά, η ανεπάρκεια βιταμίνης D ήταν η πραγματική αιτία θανάτου. Εν τω μεταξύ, στο Γιορκσάιρ, η Dr Cohen ανακάλυψε μέτρια έως σοβαρά επίπεδα έλλειψης βιταμίνης D σε 45 παιδιά, κυρίως βρέφη ηλικίας μικρότερης των 12 μηνών, που προφανώς είχαν πεθάνει από φυσικά αίτια. Από τις 24 περιπτώσεις που εξετάστηκαν μεταξύ αυτής της ομάδας, 18 -ή 75 τοις εκατό- αποδείχθηκαν ανεπαρκείς σε βιταμίνη D. Έλλειψη βιταμίνης D και θάνατοι Αυτές οι ανακαλύψεις είναι ενδιαφέρουσες, ιδιαίτερα καθώς η έλλειψη βιταμίνης D αποτελεί ένα αυξανόμενο πρόβλημα στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά επισημαίνουν επίσης την ανάγκη για περαιτέρω έρευνα. Αυτό αναφέρθηκε και σε δήλωση που έκανε το Ίδρυμα για

τη Μελέτη των Βρεφικών Θανάτων’, μία φιλανθρωπική οργάνωση στο Ηνωμένο Βασίλειο που χρηματοδοτεί τέτοιες επιστημονικές έρευνες και υποστηρίζει τις πενθούσες οικογένειες. Ο επιστημονικός σύμβουλος της οργάνωσης, ο καθηγητής George Haycock, είπε για τα νέα ευρήματα, “Γνωρίζουμε ότι εμπλέκονται πολλαπλοί παράγοντες κινδύνου στον αιφνίδιο βρεφικό θάνατο και, αν και η έλλειψη βιταμίνης D αποτελεί έναν ενδιαφέροντα νέο τομέα έρευνας, οι περιπτώσεις αυτές δεν μας παρέχουν αποδείξεις μιας μοναδικής αιτίας αιφνίδιου βρεφικού θανάτου”. Πρόσθεσε ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα πριν να μπορεί να επιβεβαιωθεί ότι η έλλειψη βιταμίνης D αποτελεί έναν άλλο πιθανό παράγοντα κινδύνου. Πράγματι, αυτή τη στιγμή, υπάρχει έλλειψη δημοσιευμένων μελετών για το θέμα αυτό, αν και υπάρχει μία από το 1980, που δείχνει ότι η συσχέτιση βιταμίνης D και συνδρόμου αιφνίδιου βρεφικού θανάτου δεν είναι κάτι καινούργιο. Όταν οι ερευνητές στο St Louis εξέτασαν τα επίπεδα βιταμίνης D σε 31 περιπτώσεις συνδρόμου αιφνίδιου βρεφικού θανάτου και 24 μεταθανάτιους ελέγχους σε βρέφη, δεν διαπίστωσε σημαντικές διαφορές μεταξύ των δύο ομάδων, και έτσι κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα αποτελέσματα “εξαλείφουν μια απλή ανεπάρκεια βιταμίνης D... ως σημαντική συμβολή στην παθο-


φυσιολογία του συνδρόμου” (Pediatrics, 1980; 65: 1137 - 9). Παρ ‘όλα αυτά, οι νέες αποδείξεις που ανακαλύφθηκαν από τις Dr Scheimberg και Dr Cohen δείχνουν μια πιθανή σχέση που πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω. Αυτό δείχνει, κυρίως, ότι κάποιοι αιφνίδιοι θάνατοι βρεφών θα μπορούσαν να προληφθούν. Και άλλα προβλήματα υγείας Τα νέα ευρήματα υποστηρίζουν τις πρόσφατες εκκλήσεις για ευρεία λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης D σε όλη τη Βρετανία, ιδιαίτερα για τις ομάδες υψηλού κινδύνου όπως είναι η ομάδα παιδιών κάτω των 5 ετών. Παρά το γεγονός ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης D συνιστώνται ήδη για αυτά τα παιδιά, καθώς και για τους ηλικιωμένους και τις έγκυες ή θηλάζουσες γυναίκες, σχεδόν τρεις στους τέσσερις γονείς στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν γνωρίζουν τίποτα για αυτό. Ακόμη χειρότερα, δεν γνωρίζουν για αυτό ένα μεγάλο ποσοστό του συνόλου των επαγγελματιών της υγείας, σύμφωνα με τις εκθέσεις. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι το ένα τέταρτο του συνόλου των νηπίων του Ηνωμένου Βασιλείου έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη D, και οι περιπτώσεις ραχίτιδας φαίνεται να αυξάνονται. Όμως τα χαμηλά επίπεδα της βιταμίνης δεν βρίσκονται μόνο στα κατάγματα των οστών και τους αιφνίδιους βρεφικούς θανάτους. Έρευνα δείχνει ότι η έλλειψη βιταμίνης D μπορεί να φέρει τα παιδιά αντιμέτωπα για μια ολόκληρη σειρά από προβλήματα υγείας. Σε μια μελέτη από την Αυστραλία, χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D συνδέονται με τις τροφικές αλλεργίες και το έκζεμα στα παιδιά. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα παιδιά που ζουν σε γεωγραφικά πλάτη με χαμηλότερα επίπεδα ηλιακού φωτός και, ως εκ τούτου, χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D, βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για την ανάπτυξη αλλεργιών στα αυγά και τα φιστίκια, καθώς και έκζεμα, σε σύγκριση με παιδιά που ζουν σε περιοχές με υψηλότερα επίπεδα ηλιοφάνειας (J Allergy Clin Immunol, 2012 Feb 1). Ο επικεφαλής της έρευνας Dr Nick Osborne εξήγησε ότι “η συχνότητα εμφάνισης αλλεργιών άλλαζε στα βόρεια κράτη που είναι πιο κοντά στον ισημερινό, όπου υπήρχε ένα χαμηλό ποσοστό εμφάνισης, και καθώς μετακινούμασταν στις κεντρικές και στη συνέχεια στις νότιες πολιτείες, βρίσκαμε ότι το ποσοστό ήταν υψηλότερο”. “Τα ευρήματα αυτά ενισχύουν τα υπάρχοντα στοιχεία που δείχνουν ότι τα χαμηλά επίπεδα της βιταμίνης D θα μπορούσαν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην αύξηση των ποσοστών της τροφικής αλλεργίας και του εκζέματος”, αναφέρει ο Dr Osborne. Είναι ανησυχητικό ότι χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D έχουν συνδεθεί επίσης με προβλήματα ψυχικής υγείας σε παιδιά. Μια μελέτη που παρουσιάστηκε το 2011 στην 164η Ετήσια Συνάντηση της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας στη Χονολουλού, στη Χαβάη, διαπίστωσε ότι τα παιδιά με σοβαρές ψυχικές διαταραχές, συμπεριλαμβανομένης της ψύχωσης, είχαν διπλάσιες πιθανότητες να έχουν έλλειψη βιταμίνης D σε σύγκριση με ψυχικά υγιή παιδιά. Οι ερευνητές, από το ιατρικό πανεπιστήμιο του Όρεγκον στο Πόρτλαντ, έδειξαν ότι το 21 τοις εκατό των παιδιών με συμπτώματα σοβαρών ψυχιατρικών προβλημάτων, είχαν επίπεδα βιταμίνης D κάτω από τα όρια που συστήνει η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής. Το ποσοστό αυτό μπορεί να συγκριθεί με το 14 τοις εκατό στα παιδιά που συμμετείχαν στο αμερικανική έρευνα NHANES ΙΙΙ (National Health and Nutrition Examination Survey), μια μελέτη βασισμένη στον πληθυσμό που καλύπτει τα έτη 1988 - 1994, η οποία αξιολόγησε τη διατροφή και την κατάσταση της υγείας τόσο των παιδιών όσο και των ενηλίκων στις ΗΠΑ. Η ισχυρότερη σύνδεση ήταν μεταξύ της έλλειψης βιταμίνης D και των ψυχωτικών διαταραχών. “Ο έλλειψη βιταμίνης D (43 τοις εκατό) ήταν πιο συχνή σε παιδιά

D2 vs D3 Είναι διαθέσιμοι δύο τύποι συμπληρωμάτων βιταμίνης D: η βιταμίνη D2, ή «ergo-calciferol» και η βιταμίνη D3, ή «cholecalciferol». Οι περισσότεροι ειδικοί πιστεύουν τώρα ότι η βιταμίνη D3 είναι προτιμότερη. Σε μια πρόσφατη ανασκόπηση, ο Dr Marc Moyad, από το ιατρικό κέντρο του πανεπιστήμιου του Michigan στο Ann Arbor, εξήγησε γιατί (Dermatol Nurs, 2009; 21: 25-30, 55). • Οι ακτίνες UVB από τον ήλιο φτάνουν στο δέρμα, επιτρέποντας στους ανθρώπους να συνθέσουν βιταμίνη D3. Αυτή είναι η πιο «φυσική» μορφή της βιταμίνης D. Οι άνθρωποι δεν δημιουργούν ποτέ βιταμίνη D2, ενώ τα περισσότερα υγιή ψάρια περιέχουν βιταμίνη D3. • Η βιταμίνη D3 μπορεί να είναι λιγότερο τοξική από τη D2 γιατί υψηλότερες συγκεντρώσεις D2 κυκλοφορούν στο αίμα όταν λαμβάνεται (σε σύγκριση με τη βιταμίνη D3). Επίσης, δεν δεσμεύεται το ίδιο στους υποδοχείς στους ανθρώπινους ιστούς σε σχέση με τη βιταμίνη D3. • Η βιταμίνη D3 είναι η πιο ισχυρή μορφή της βιταμίνης D, το οποίο είναι πιθανό όφελος. Για παράδειγμα, η παχυσαρκία τείνει να μειώσει τα επίπεδα βιταμίνης D στο αίμα, έτσι είναι απαραίτητη η πιο ισχυρή μορφή για τη διατήρηση της υγείας. • Η βιταμίνη D3 είναι πιο σταθερή σε σχέση με το D2 και, ως εκ τούτου, είναι πιο πιθανό να παραμένει ενεργή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και όταν εκτίθεται σε διαφορετικές συνθήκες (θερμοκρασία, υγρασία, αποθήκευση). • Η βιταμίνη D3 είναι η πιο χρησιμοποιούμενη μορφή της βιταμίνης D σε κλινικές δοκιμές. • Η βιταμίνη D3 είναι καλύτερη για την αύξηση και διατήρηση των επιπέδων της βιταμίνης D στην κυκλοφορία.

με ψυχωτικές διαταραχές σε σύγκριση με άλλες διαταραχές της ψυχικής υγείας”, δήλωσε η Mini Zang, μία από τους συγγραφείς της μελέτης του Όρεγκον. Άλλα προβλήματα ψυχικής υγείας που εξετάστηκαν από τη μελέτη περιλαμβάνουν αγχώδεις διαταραχές, αυτισμό, νευρικές διαταραχές και διαταραχές της διάθεσης. Ο συν-συγγραφέας της μελέτης Keith Cheng, έδειξε ότι, αν και ο μηχανισμός πίσω από την σύνδεση βιταμίνης D και ψυχικής υγείας εξακολουθεί να είναι άγνωστος, είναι ρεαλιστικός. “Δεν είμαστε ακόμα απόλυτα βέβαιοι για το ρόλο που παίζει η βιταμίνη D στη λειτουργία του εγκεφάλου και την ανάπτυξη,” δήλωσε ο Cheng, “αλλά ξέρουμε ότι υπάρχουν περιοχές του υποδοχέα της βιταμίνης D σε διάφορα κύτταρα του εγκεφάλου. Δεν γνωρίζουμε ακριβώς τι συμβαίνει όταν οι υποδοχείς δεν είναι ενεργοί, αλλά ξέρουμε ότι υπάρχουν και ότι είναι εκεί για έναν λόγο.” Βιταμίνη Δ και διαβήτης Άλλες έρευνες δείχνουν ότι η έλλειψη βιταμίνης D θα μπορούσε αυξήσει και τον κίνδυνο διαβήτη στα παιδιά. Σε μια Φινλανδική μελέτη περισσότερων από 12.000 βρεφών που παρακολουθήθηκαν για περισσότερο από 30 χρόνια, τα παιδιά που λάμβαναν τακτικά συμπληρώματα βιταμίνης D είχαν χαμηλότερο ποσοστό διαβήτη τύπου 1 από εκείνα που δεν λάμβαναν βιταμίνη D, ενώ εκείνα στα οποία υπήρχε υποψία για ραχίτιδα, μια πάθηση που συνδέεται με την έλλειψη βιταμίνης D, είχαν τριπλάσια αυξημένο κίνδυνο διαβήτη. Τα στοιχεία έδειξαν επίσης ότι τα παιδιά στα οποία δινόταν η συνιστώμενη δόση βιταμίνης D (εκείνη την εποχή, 2000IU/ημέρα) είχαν 80 τοις εκατό χαμηλότερο κίνδυνο διαβήτη τύπου 1 σε σύγκριση με εκείνους που λάμβαναν λιγότερη από τη συνιστώμενη ποσότητα (Lancet, 2001; 358: 1500-3). Πιο πρόσφατα, οι ερευνητές στο Stockport NHS Foundation Trust στο Ηνωμένο Βασίλειο, ανέλυσαν τα αποτελέσματα πέντε διαφορετικών μελετών αξιολόγησης των επιπτώσεων των συμπληρωμάτων βιταμίνης D στη βρεφική ηλικία με τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 1. Διαπίστωσαν ότι τα παιδιά που έλαβαν πρόσθετη βιταμίνη D είχαν περίπου 30 τοις εκατό λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν τη νόσο αργότερα στη ζωή τους σε σύγκριση με εκείνα στα οποία δεν είχε δοθεί το συμπλήρωμα.

Παρά το γεγονός ότι όλες οι συγκεντρωτικές μελέτες ήταν παρατήρησης και, ως εκ τούτου, δεν μπορούν να αποδείξουν μια σχέση αιτίου-αιτιατού, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι “τα συμπληρώματα βιταμίνης D στην πρώιμη παιδική ηλικία μπορούν να προσφέρουν προστασία από την ανάπτυξη διαβήτη τύπου 1”. Ωστόσο, σημειώνεται επίσης ότι “απαιτούνται τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές με μακρές περιόδους παρακολούθησης για τη δημιουργία αιτιότητας και την καλύτερη διαμόρφωση της δόσης, της διάρκειας και της περιόδου χορήγησης των συμπληρωμάτων” (Arch Dis Child, 2008; 93: 512 - 7). Ημερήσιες δόσεις βιταμίνης D Αυτές οι μελέτες προστίθενται στον αυξανόμενο σωρό των αποδεικτικών στοιχείων από ενήλικες που δείχνουν ότι η βιταμίνη D μπορεί να προστατεύσει από μια σειρά ασθενειών - από καρδιακές παθήσεις μέχρι και καρκίνο - πέραν εκείνων που σχετίζονται με τα οστά. Αλλά πόση είναι αρκετή; Ακούμε συχνά ότι η λήψη μιας κανονικής δόσης ηλιοφάνειας αποτελεί όλα όσα χρειαζόμαστε για να κρατήσουμε ψηλά τα επίπεδα βιταμίνης D, αλλά οι σύγχρονες συνήθειες ντυσίματος και τρόπου ζωής και οι συστάσεις για την αποφυγή του ήλιου για να μειωθούν οι κίνδυνοι του καρκίνου του δέρματος δείχνουν ότι πολλοί από εμάς δεν είναι σε θέση να δημιουργήσουν αρκετή ποσότητα αυτής της βιταμίνης. Επιπλέον, κατά τους χειμερινούς μήνες, τα επίπεδα ηλιοφάνειας στις βόρειες χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο είναι τόσο χαμηλά που οι οργανισμοί μας μόλις και μετά βίας μπορούν να κάνουν οποιαδήποτε λήψη βιταμίνης D. Τα μικρά παιδιά βρίσκονται ιδιαίτερα σε κίνδυνο από την έλλειψη βιταμίνης D, και τα καθημερινά συμπληρώματα συνιστώνται επί του παρόντος για την ομάδα αυτή του πληθυσμού στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, κάποιοι ειδικοί λένε ότι οι σημερινές συστάσεις δοσολογίας (280-340IU/ημέρα για τα παιδιά ηλικίας έξι μηνών έως πέντε έτη) είναι πολύ χαμηλές. Στις ΗΠΑ, η συνιστώμενη ποσότητα είναι ελαφρώς υψηλότερη στα 400IU/ημέρα, ωστόσο ο ερευνητής Adrian Gombart, από το πανεπιστήμιο του Όρεγκον, εξακολουθεί να πιστεύει ότι αυτό πιθανότατα δεν αρκεί. Υπολογίζει ότι η ποσότητα μεταξύ 800 και 1000IU κάθε μέρα θα είναι πιο αποτελεσματική για να βοηθήσει την καταπολέμηση της νόσου. Holistic Life 57


ΑΓΓΕΛΙΚΑ ΕΛΟΒΑΡΗ ΑΕ: τηλ. 10 856

BOTANICA: τηλ. 10 8 4, 610 04 7

00% Αγνός χυμός Ιπποφαές Βιοδυναμικής Καλλιέργειας Weleda

Balanced Iron Complex Σύμπλεγμα σιδήρου

Ανθοϊάματα του Dr Edward Bach

Για την Weleda η εξωτερική ομορφιά και ακτινοβολία του ανθρώπου οφείλεται σε έναν πολύ σημαντικό βαθμό στην καλή υγεία του οργανισμού του! Ο αγνός χυμός ιπποφάες από την Weleda είναι ένα εκχύλισμα από ώριμους καρπούς του θάμνου ιπποφαούς, βιοδυναμικής καλλιέργειας. Θεωρείται εξαιρετικά πλούσια πηγή φυσικής βιταμίνης C καθώς και αντιοξειδωτικών (Β-καροτίνη, φλαβονοειδή και βιταμίνης Ε). Δρα κατά των ελεύθερων ριζών, ενισχύει την φυσική άμυνα του οργανισμού και αποτελεί ιδανικός σύμμαχος του οργανισμού σε δύσκολες συνθήκες (κόπωση, κρυολόγημα, αδυναμία, άγχος, ανορεξία). Ιδανικό τονωτικό ρόφημα για αθλητές, μαθητές, εγκύους, διαβητικούς και για όσους αντιμετωπίζουν μια απαιτητική καθημερινότητα. Χαρίζει ενέργεια και δύναμη, αναζωογονώντας τον οργανισμό με τον πιο φυσικό τρόπο! Δεν περιέχει συνθετικά συντηρητικά, τεχνητά αρώματα και χρωστικές ουσίες. Πιστοποίηση ECOCERT

Ο σίδηρος παίζει πρωταρχικό ρόλο στην παραγωγή αιμογλοβίνης στο εσωτερικό των ερυθρών αιμοσφαιρίων, για τη μεταφορά του οξυγόνου στους πνεύμονες. Επίσης συμβάλλει στη σύνθεση σημαντικών ενζύμων γαι την παραγωγή ενέργειας και το μεταβολισμό, συμπεριλαμβανομένης της σύνθεσης του DNA. Συστατικά: Σίδηρος, Bisglycinate, Φυλιλικό οξύ, Βιταμίνη Β1 , Βιταμίνη C.

H εταιρία Healing Herbs κατασκευάζει ανθοϊάματα με τα υψηλότερα πρότυπα και σύμφωνα με τις αρχικές κατευθύνσεις του Dr E. Bach. Η συλλογή της παραγωγής των ανθοϊαμάτων γίνεται στην επαρχία Herefordshire, που πληροί όλες τις προϋποθέσεις φυσικού περιβάλλοντος και κλίματος για την παρασκευή ανθοϊαμάτων σύμφωνα με τις οδηγίες και το πνεύμα του Dr E. Bach.

SwissCare HairGrow κατά της τριχόπτωσης

ASTRA MEDICAL HELLAS SUPERFOODS: τηλ. 10 5 7584

Ιπποφαές EUBIASTM

Η αποτελεσματική λύση κατά της τριχόπτωσης, για πλούσια, πυκνά μαλλιά με υπέροχη, φυσική λάμψη! Μοναδικά προϊόντα νέας γενιάς (δυναμωτικό σαμπουάν, τονωτική λοσιόν και κάψουλες), με επιστημονικά αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα, δίνουν επιτέλους λύση στο πρόβλημα της τριχόπτωσης τόσο στον άνδρα όσο και στην γυναίκα! Αναζωογονούν και θρέφουν τα μαλλιά σε κυτταρικό επίπεδο ενώ παράλληλα τονώνουν την ανάπτυξη των τριχών και την κυκλοφορία του αίματος στο δέρμα του κεφαλιού. Αποτελείται από:1. Δυναμωτικό Σαμπουάν HAIRGROW, . Τονωτική λοσιόν HAIRGROW, . Κάψουλες για αναζωογόνηση και θρέψη HAIRGROW.

NATURAL PLUS: τηλ. 10 61 4604, 10 4 00 5-www.naturesplus.com

Αποτοξίνωση - Αδυνάτισμα Από αρχαιοτάτων χρόνων έιναι γνωστό πόσο ευεργετική για την υγεία είναι η νηστεία. Έτσι όλες οι θρησκείες την υιοθέτησαν σαν μέσο καθαρισμού σώματος και πνεύματος. Λαμβάνοντας υπόψη τα σύγχρονα δεδομένα, η Dream Quest, σε συνεργασία με ερευνητές της Nature’s Plus, δημιούργησε το χυμό Malibu με αντιοξειδωτικά υπερ-φρούτα. Πίνοντας για μόλις 48 ώρες Malibu (μαζί με νερό, αλλά χωρίς τροφή) θα χάσετε τόσο βάρος, όσο με καμμία άλλη μέθοδο, ενώ θα κάνετε βαθειά αποτοξίνωση! Για να διατηρήσετε τα κιλά που χάθηκαν με το χυμό Malibu θα πρέπει να κάνετε προσεγμένη διατροφή και άσκηση ή έντονη κίνηση ενώ προς τον σκοπό αυτόν βοηθούν πολύ και η κάψουλες Malibu Maintenance.

Αντηλιακή προστασία: Μια σοβαρή υπόθεση Ένα καλό αντηλιακό, με σωστή χρήση, μπορεί να προσφέρει πολύ ικανοποιητική προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία (UV-A, UV-B). Όμως, οι υπεριώδεις ακτίνες αποτελούν μέρος μόνο της επιβλαβούς ηλιακής ακτινοβολίας. Οι ορατές μπλε ακτίνες, παράγουν και αυτές ελεύθερες ρίζες εντός του δέρματος, αλλά διεισδύουν βαθύτερα, δημιουργώντας κινδύνους και για τις βαθύτερες στιβάδες του δέρματος. Ευρισκόμενη συνεχώς στην πρωτοπορεία της έρευνας η Nature’s Plus παρασκεύασε πρόσφατα το SunScape, ένα μοναδικό προϊόν σε ταμπλέτες, που αυξάνει από μέσα το φυσικό δείκτη προστασίας δέρματος και ματιών και προσφέρει αυξημένη προστασία έναντι της υπεριώδους και της ορατής μπλε ακτινοβολίας. Περιέχει μόνο φυσικά συστατικά, όπως λουτεΐνη, ζεαξανθίνη, gliSODin, βρομελίνη, βήτα καροτίνη, ψευδάργυρο, βιτ. Ε, βιοτίνη κ.ά. Το SunScape δεν αντικαθιστά αλλά συμπληρώνει το αντηλιακό.

ICP: τηλ. 10 9408880

A.Vogel Aesculaforce Φλεβοτονωτικό – σε μορφές - ταμπλέτες, βάμμα και ζελέ από φρέσκια ιπποκαστανιά (Aesculus hippocastanum) για την αντιμετώπιση κιρσών, φλεβίτιδας, αιμορροΐδων και γενικά διαταραχές των φλεβών. Η χρήση της ιπποκαστανιάς για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στα αγγεία του κυκλοφορικού συστήματος ήταν γνωστή από τον 19ο αιώνα. Η λήψη του βοτάνου αυτού δείχνει να αυξάνει ιδιαίτερα τη δύναμη και τον τόνο των φλεβών. Οι στυπτικές ταννίνες, φυτικές χρωστικές και σαπωνίνες του φυτού συνδυάζονται για να τονώσουν και να δυναμώσουν τα τοιχώματα των φλεβών, μειώνοντας τη διαπερατότητά τους. Καθώς τα προβλήματα των αγγείων επιδεινώνονται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, προτείνεται συνήθως η προληπτική χρήση του λίγο πριν την έναρξη των ζεστών μηνών, με συνολική διάρκεια αγωγής -4 μήνες. 58 Holistic Life

Το Ιπποφαές EUBIASTM είναι συμπλήρωμα υψηλής διατροφικής αξίας με έλαιο φρούτων ιπποφαές. Περιέχει 15 και πλέον αντιοξειδωτικές ουσίες, λιπαρά οξέα Ω , Ω6, Ω9 και Ω7, στερόλες και φλαβονοειδή, τις περισσότερες βιταμίνες, όλα τα αμινοξέα, πλήθος μετάλλων και ιχνοστοιχείων, καροτένιο, λυκοπένιο, ζεαξανθίνη, ασταξανθίνη και πολλά άλλα συστατικά που το καθιστούν την κορυφαία τροφή στον κόσμο, με σημαντική συμβολή στην υγεία του οργανισμού. Κάθε μαλακή κάψουλα περιέχει 50mg έλαιο φρούτων ιπποφαές.

DΟUNI Health Products: τηλ. 10 9941451

Beta Carotene - 15mg plus Carrot Powder Το συμπλήρωμα διατροφής Beta Carotene είναι ιδανικό για όσους θέλουν προστασία των κύτταρων από οξειδωτικές βλάβες που προκαλούνται από τοξίνες και από το περιβάλλον. Επιπλέον, η βήτα καροτίνη είναι πηγή βιταμίνης A, απαραίτητη για τη φυσιολογική δραστηριότητα των κυττάρων, την όραση, υγιές δέρμα και υγιές ανοσοποιητικό. - Υδατοδιαλυόμενο για εκείνους που έχουν δυσκολίες στην απορρόφηση των λιπών - Βήτα καροτένιο προερχόμενο από καρότο - Ασφαλές για χρήση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης Δεν περιέχει: Υδρογονωμένα λίπη, συνθετικά συντηρητικά, χρώματα και αρωματικές ουσίες, προστιθέμενο άμυλο, σουκρόζη, λακτόζη ή αλάτι, μαγιά, σίτο ή γλουτένη.

AVALON GOLDEN STORE: τηλ. 10 9588870

Το Αστέρι αγάπης της Ατλαντίδος ή Χαλαζίας Κερί. Πρόκειται για έναν απ τους αρχαιότερους κρυστάλλους. Βοηθά στο να καταπραΰνει και να ανοίξει το τσάκρα της καρδιάς. Είναι η πέτρα όλων των θεραπευτών του φωτός και φέρνει ελπίδα και αρμονία εκεί που υπάρχει απελπισία και πόνος. Μας φέρνει την αρχαία γνώση της Ατλαντίδος. Λέγεται ότι προσφέρονταν σαν δώρο καρδιάς και πίστης στα νέα ζευγάρια. Είναι κρύσταλλος υψηλής δόνησης, φέρνει την αίσθηση της αφθονίας, βοηθά στην κατάθλιψη, στην απορρόφηση των υδατανθράκων , ρυθμίζει την ινσουλίνη, και καταπραΰνει τους πονοκεφάλους παντός τύπου.

bioLEON: τηλ. 10 1 95

Σειρά αποσμητικών από τη SANTE Τα προιόντα της SANTE δρουν φυσικά, καταπολεμώντας τα βακτηρίδια του ιδρώτα χωρίς να επεμβαίνουν στη φυσική λειτουργία των ιδρωτοποιών αδένων και πόρων. Παρέχουν μεγάλη διάρκεια και είναι κατάλληλα για πολύ ευαίσθητα δέρματα. • 100% φυσικό προϊόν, χωρίς αλουμίνιο, οινόπνευμα, συνθετικό άρωμα και χρώμα, συντηρητικά. • Για ευαίσθητα δέρματα, υποαλλεργικό • Δεν λεκιάζει • 4ωρη φροντίδα. Διατίθεται σε Spray, Roll-on και Stick.


AURA VITAE: τηλ. 10 6 9669

NOWFOODS τηλ. 10 80 7880

Better Stevia από τη Nowfoods Η Stevia rebaudiana είναι ένα φυσικό βότανο που φυτρώνει στην Ασία και τη Νότια Αμερική. Σήμερα, η Stevia θεωρείται βοτανική ευλογία και έχει πολλούς υποστηρικτές. Η έρευνα έχει δείξει ότι είναι πολύ ασφαλής και ελεύθερη από δυνητικά επιβλαβείς χημικές ουσίες. Στην πραγματικότητα, η Stevia στην ακατέργαστη, στη φυσική της δηλαδή κατάσταση, περιέχει πάνω από 100 φυτοθρεπτικά συστατικά. Ακόμη και σε τεράστιες ποσότητες, είναι μη τοξική, δεν έχει θερμίδες και δεν προκαλεί φθορά των δοντιών. Η NOW® Stevia είναι εκχύλισμα που παράγεται χρησιμοποιώντας μια πατενταρισμένη διαδικασία, που περιλαμβάνει την απόσταξη από stevia με τη χρήση μόνο νερού και αλκοόλης. Το προκύπτον εκχύλισμα μεταχειρίζεται με ένα φυτικά προερχόμενο ένζυμο (glucosyl τρανσφεράσης) για τη μείωση της επίγευσης γλυκόριζας, που συνήθως έχουν τα

EY ZHN: τηλ. 10 75 0106

Αφροντούς από Σουηδικά Βότανα Συμπυκνομένο προϊόν (Οικονομία πλέον του 70%) Απαλό, ενυδατικό, εμπλουτισμένο με τα θρεπτικά Σουηδικά βότανα, απαλύνει, ηρεμεί και προστατεύει το δέρμα σας, ιδανικό για καθημερινή χρήση και φροντίδα του σώματος σας. Συνιστάται καθημερινή χρηση, σε συνδυασμό με την ενυδατική λοσιόν σώματος από Σουδικά βότανα. Χωρίς parabens. Παρασκευάζεται στην Αυστρία από τον οίκο της Maria Treben Naturprodukte.

Ενυδατική Λοσιόν Σουηδικών Βοτάνων Συμπυκνομένο προϊόν (Οικονομία πλέον του 70%) Ιδανική για την καθημερινή ενυδάτωση του σώματος σας με τις ευεργετικές ιδιότητες των Σουηδικών βοτάνων και πολύτιμα για την επιδερμίδα σας αιθέρια έλαια. Συνίσταται καθημερινή χρήση σε συνδυασμό με το αφροντούς από Σουηδικά βότανα. Χωρίς parabens. Παρασκευάζεται στην Αυστρία από τον οίκο της Maria Treben Naturprodukte.

META-PHARM: τηλ. 10 4768

Natural Sun SPF30+ Sport Stick

εκχυλίσματα της stevia. Τα ακόλουθα δεν χρησιμοποιούνται και δεν επιτρέπονται στην καλλιέργεια της stevia : φυτοφάρμακα, απεντομωτικά, ακτινοβολία, άλλοι διαλύτες, διοξείδιο του θείου. Δεν υπάρχουν φορείς ή παράγοντες ροής που να προστίθενται στο εκχύλισμα, εκτός από αυτό που ισχυρίζεται η ετικέτα. Το προκύπτον απόσταγμα δεν περιέχει λιγότερο από 80% Glucosylsteviosides, όπως μετράται με τις δοκιμές HPLC. Η NOW® Stevia Extract έχει μία ευχάριστη, μη πικρή γεύση. Διατίθεται σε καταστήματα υγιεινής διατροφής.

VITA MEDICAL: τηλ: 10 94 16 96

Προγραμματιζόμενη ψηφιακή συσκευή παραγωγής ιόντων όζοντος Ο3

για οικιακή και επαγγελματική χρήση Η συσκευή IASIS PS DP 00 είναι και ιονιστής και οζονιστής, η διπλη αυτή ιδιότητα είναι που την κάνει μοναδική στο είδος της.Τα αρνητικά ιόντα που παράγει (σαν ιονιστής) και το όζον (σαν οζονιστής) δεν σκεπάζουν αλλά εξαφανίζουν τις μυρωδιές, τους μύκητες, τα βακτήρια, τα μικρόβια και δημιουργούν στο χώρο φρέσκο αέρα βουνού. Είναι μια μικρή και ασφαλής συσκευή που μεταφέρεται οπουδήποτε, καταναλώνει ελάχιστο ελάχιστο ρεύμα, ρυθμίζεται πολύ εύκολα και δεν χρειάζεται συντήρηση και φίλτρα. Εξαφανίζει τη μυρωδιά του καπνού (τσιγάρο), της κουζίνας (τηγάνι). Εξουδετερώνει τα μικρόβια, τα βακτήρια και τους μύκητες που είναι αιτίες λοιμώξεων και αλλεργιών.

AYURVEDA HELLAS : τηλ: 10 6 50, 10 887679

Greentea - Selen 100 plus

EpiCor®

Το Greentea - Selen 100 plus βοηθά στην παροχή υψηλής αντιοξειδωτικής, αντιφλεγμονώδους και αντικαρκινικής προστασίας. Η σύνθεσή του περιέχει ανόργανο Σελήνιο (για καλύτερη πρόσληψη από τον οργανισμό), εκχύλισμα Πράσινου Τσαγιού, εκχύλισμα σκόνης Κόκκινου Κρασιού και Ψευδάργυρο. Τα φλαβονοειδή και κυρίως οι κατεχίνες που περιέχει, σταθεροποιούν τα αγγεία, εμποδίζουν την καρκινογένεση και προστατεύουν από τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου. Η ορθοκυτταρική σύνθεση του Greentea - Selen 100 plus εξασφαλίζει ασφαλή και αποτελεσματική δράση των ουσιών σε κυτταρικό επίπεδο, προσφέροντας υψηλή προστασία.

Το EpiCor® είναι ένα επαναστατικό διατροφικό συστατικό το οποίο συνθέτει μια ολόκληρη νέα κατηγορία προϊόντων σχετικών με την ανοσοποιητική υγεία. Πρόκειται για ένα 100% φυσικό ανοσογόνο με υψηλή μεταβολική δράση που θρέφει το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος. Στην αγορά δεν κυκλοφορεί άλλο προϊόν παρόμοιο με το Epicor®. Το Epicor® δεν βότανο, βιταμίνη ή μανιτάρι, αλλά προέρχεται από 100% φυσική μαγιά η οποία παρασκευάζεται μέσα από μια αποκλειστική, πολλαπλών σταδίων διαδικασία ζύμωσης και ξήρανσης. Όπως προκύπτει από τις κλινικές δοκιμές, το EpiCor® προάγει τους μηχανισμούς φυσικής άμυνας και εξισορροπεί την απόκριση του οργανισμού στις φλεγμονές.

Φυσική αντηλιακή προστασία σε μορφή stick, για εύκολη και γρήγορη εφαρμογή στη θάλασσα, στο βουνό και στην πόλη. Ιδανικό για επαναληπτική χρήση σε πρόσωπο και λαιμό. Προστασία από τις ακτίνες UVA / UVB. Διαφανής, μη-λιπαρή, άοσμη φόρμουλα. Με κύρια συστατικά οργανικό έλαιο Rosa Mosqueta, οργανικό έλαιο jojoba & βούτυρο κακάο για να αποφευχθεί η ξηρασία του δέρματος από τον ήλιο Κατάλληλο για αθλητές, κολυμβητές, παιδιά & γενικά ανθρώπους με έντονο lifestyle.

MEDMELON: τηλ. 10 449441

Beyond Grape Seed® Στοπ στη γήρανση! Το Beyond Grape Seed ® περιέχει τα αυθεντικά Masquelier’s ™ OPCs από σπόρους σταφυλιών που είναι το αποτελεσματικότερο αντιοξειδωτικό στη φύση! Επιπλέον περιλαμβάνει μύρτιλλα και cranberries, για πρόσθετα βιοφλαβονοειδή και μέγιστη βιοδιαθεσιμότητα. Είναι ευεργετικό για αγγεία, ευρυαγγείες, καρδιαγγειακό και όραση. Εξουδετερώνει και τις λιποδιαλυτές και τις υδατοδιαλυτές ελεύθερες ρίζες, προστατεύει την υγεία του κολλαγόνου και αποτελεί ασπίδα προστασίας για το ουροποιητικό.

ΜΟΡΦΕΑΣ ΕΛΛΑΣ: τηλ. 10 846948

Χυμός Αλόη Αρμπορέσενς (Aloe Arborescens) Η Αλόη Αρμπορέσενς όπως και η Αλόη Βέρα, είναι ένα από τα 00 είδη της οικογένειας των «Aloeacee» και η πιο πλούσια σε ενεργά συστατικά. Ξεπερνά σε τριπλάσιο βαθμό αυτά της Αλόης Βέρα. Τον χυμό Αλόης Αρμπορέσενς μπορείτε να τον βρείτε σε επιλεγμένα φαρμακεία και σε βιολογικά καταστήματα. Επίσης στο Νέο Ηράκλειο, Αλεξάνδρου Διάκου 11. «Μορφέας Ελλάς».

ECO FUTURE: τηλ. 10 4 499

Σειρά Ενεργοποιημένων Καλλυντικών Plocher Σειρά οικολογικών καλλυντικών ενεργοποιημένων με το σύστημα Plocher για μοναδική περιποίηση. Spezial crème: Η «θαυματουργή», πολυχρηστική κρέμα με βάση βιολογικό λάδι ψυχρής σύνθλιψης και βιοδυναμικά βότανα (καλέντουλα, άρνικα, εχινάκεα, σπαθόχορτο κλπ.) για καθημερινή περιποίηση προσώπου και σώματος, μασάζ, δερματικά προβλήματα, εκζέματα, μυϊκούς πόνους, τσιμπήματα εντόμων, περιποίηση των θηλών κατά τον θηλασμό, πρόληψη και αντιμετώπιση του συγκάματος των βρεφών κλπ. Hautcreme: Καθημερινή περιποίηση υψηλού επιπέδου για κάθε τύπο δέρματος. Ένα μίγμα από φυσικά συστατικά

βιολογικής καλλιέργειας, εκχυλίσματα βοτάνων και νερό πηγής εμπλουτίζει, φροντίζει και ενυδατώνει την επιδερμίδα. Ενεργοποιημένη με επιλεγμένες πληροφορίες. Σε συνδυασμό με το πυρίτιο Plocher “Silica Special A” έχει εξαιρετική αντιγηραντική δράση. Spezial crème Sport: Ειδική κρέμα πολλαπλών χρήσεων για γυμναστική και αθλητισμό. Εφαρμόζεται προληπτικά πριν την έναρξη της δραστηριότητας για προφύλαξη των μυών, όπως και μετά το τέλος για σύντομη αποκατάσταση. Επίσης δρα κατασταλτικά σε μυϊκές θλάσεις, κράμπες, τενοντίτιδες, τραβήγματα και μπλοκαρίσματα.

Ξύλινες Βάσεις Ενεργοποίησης Τροφών-Ποτών Plocher Ξύλινες Βάσεις ενεργοποιημένες με το σύστημα Plocher για την Ενεργοποίηση Τροφών και Ποτών. Με την τοποθέτηση τους στις βάσεις αυτές, τροφές και ποτά βελτιώνονται γευστικά, αποκτούν υψηλότερη ενεργειακή αξία, γίνονται πιο εύπεπτες και περισσότερο διατηρήσιμες, αποβάλλοντας την πλεονάζουσα οξύτητα. Ιδανικές και σαν ξεχωριστά, μοναδικά δώρα! Holistic Life 59


ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ.

ΤΗΝ HOLISTIC LIFE ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΤΗ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΙΤΕ ΔΩΡΕΑΝ ΑΠΟ 878 ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ: ΒΙΒΛΙΟ Π Ω Λ Ε Ι Α ( 1 6 )

Αττική: Αθήνα: Εκδόσεις Κέδρος, Στοά Βιβλίου ● Εκδόσεις Πύρινος Κόσμος, Ιπποκράτους 16 ● Βιβλιοπωλείο Πολιτεία, Ασκληπιού 1-3 ● Living Green, Πεσματζόγλου 5, Στοά βιβλίου ● Living Green, Χαριλάου Τρικούπη 33 & Ναυαρίνου ● Βιβλιοπωλείο Αιώνιος Ηνίοχος, Σόλωνος 97 ● Βιβλιοπωλείο Ιανός, Σταδίου 24 ● Εκδόσεις Κρύων, Ιόφωτος 29 Κηφισιά: Τα σκαλάκια, Αργυροπούλου 9 Μαρούσι: Ιανός (Golden hall) Υπόλοιπη Ελλάδα: Θεσσαλονίκη: Ιανός, Πλ. Αριστοτέλους 7, Μεταμορφώσεως 24 (Καλαμαρ.), 25ης Μαρτίου 45 (Ντεπώ), Εμπορικο Cosmos ● Μπαρμπουνάκης, Αριστοτέλους 4 Έδεσσα: Βιβλιοπωλείο Δ. Τουφεξής, Εγνατίας 17

Γ ΥΜΝΑΣΤ Η Ρ Ι Α ( 3 2 ) Αγ. Παρασκευή:Power gym, Ελ. Βενιζέλου 107 Αιγάλεω: Entasis, Θηβών 357 Αθήνα: Holmes Place, Βουκουρεστίου & Σταδίου 4 (City Link) Βύρωνας: Kouros Fitness Club, Αναλήψεως 48 ● Byron Gym, Χειμάρας 19 Γλυφάδα: Iron Gym, Ανθέων 22 ● Gym Tonic, Λεωφ. Βουλιαγμένης 96 Ελληνικό:Aκαδημία Aikido, Θράκης 30 Ηλιούπολη:Champions Gym, Νυμφών 39 ● Άθλος, Ηρούς Κωνσταντοπούλου 27 ● Sports club, Ποσειδώνος 20 Καλλιθέα: Φιλοσοφική ένωση Δράκος – Αετός, Σοφοκλέους 37 Καρέας: Καισάρειον, Βρυούλων & Κλαζομενών Κρυονέρι:Αίαντας, Λεωφ. Κρυονερίου 53 Ν. Σμύρνη: Corpus Gym 1, Αγ. Σοφίας 13 ● Universal Ladies, Ρήγα Φεραίου 7 ● Aloe Fitness, Αιγαίου 77 ● Shape, Ελ Βενιζέλου 5Α ● Studio,Ιωνίας 1 ●Reflex Gym, Διγ. Ακρίτα 37 ● Εν Σώματι, Αρτάκης 135 ● Σύλλογος Ται Τσι, Θράκης 30 Πατήσια: Corpus Gym, Ιαλεμού 48 Περιστέρι: Health & Fitness, Αγ. Ιερόθεου 46Β Π. Φάληρο: Υγεία & Διάπλαση, Μ. Μπότσαρη 26 ● Life Line, Αγ. Βαρβάρας 102 ● Physical Gym, Ζησιμοπούλου 64 ● Peak Fitness, ζησιμοπούλου 68 ● Sportesse, Αγγελίδου 19 Χαλάνδρι: Health studio, Εθν. Αντιστάσεως 84 Κέρκυρα: Fitness & Fun, Εθν Οδός Παλιοκαστρίτσας (Αλυκές) Χαλκίδα: Body Soul Health club, Αργυροκαστρίτου 4

ΕΝΩΣΕΙ Σ / ΣΥΛ ΛΟ ΓΟ Ι ( 7 ) Αττική: Αθήνα: ΔΗΩ, Αριστοτέλους 38 ● Σύλλογος Ομοιοπαθητικών Ελλάδος, Λ. Βουλιαγμένης 159 Πολύγωνο: Σύλλογος Ελλήνων Ρεφλεξολόγων, Σπαθάρη 2 Εύβοια: Σύλλογος Ενεργειακής Συντονιστικής, Εθν. Αντιστάσεως 30 (Νέα Αρτάκη)Υπόλοιπη Ελλάδα:Θεσσαλονίκη: Σύλλ. Υποστηρικτών Προληπτικής Ιατρικής, Βενιζέλου 45 Λαρίσα: Κ.Ε.Π, Πλατύκαμπος Λάρισας Λεβίδι: Σύλλ. Ομοιο/ικών Ελλάδος

Ι ΑΤ Ρ Ε ΙΑ / ΣΧΟΛΕΣ / ΘΕΡ. ΚΕΝΤΡΑ (171) Αττική: Αγ. Ανάργυροι: Π. Μυλωνάς, Ευβοίας 4 Αγ. Δημήτριος: Σχολή Αυτογνωσίας – Αλ. Ασημακοπούλου 9● Γ. Παντούλας, Αγ. Διονυσίου 4 ● Κέντρο Ιόχρουν Δικτύου, Εθνομαρτύρων 61 Αγ.Στέφανος: Macrobiotic Living, Γαζεας 9Β Άλιμος: Ελένη Κεραμάρη, Κονδύλη 11 Ανάβυσσος: Holistic fertility Άνω Πατήσια: Αιών, Αγίας Λαύρας 21 Άνω Πετράλωνα: Studio Yoga, Δρυόπων 20 Αιγάλεω: Ανάπτυξη, Αγ. Μαρίνης 3● Β.Μωυσίδης, Ταϋγέτου 12 Άνοιξη: Aqua Life, Αγ. Αθανασίου & Σουλίου 17 Αθήνα: Aurum, Μεσογείων 30 ●Διώνειο θεραπευτικό κέντρο, Παρορίτη 2-4 ●Κ. Λιάτσικος, Καισαρείας 79●Bhavana, Αιόλου 43●Life up, Ιδρομενέως 112 ● Κ. Βάσσιας, Αριστοτέλους 130 ● Zen Shiatsu, Μπαϊρακτάρη 28, Ελληνορώσων ● Vitality, Παπαδιαμαντοπούλου 52 ● Ομακοείο Αθηνών, Αινίανος 6 ● Κέντρο Έρευνας και Εφαρμογής Βελονισμού, Αλκμάνος 2 & Παπαδιαμαντοπούλου ● Theano, Καλλιδρομιου 45 ● Δίοδος, Νικηφόρου Ουρανού 2, Λυκαβηττός ● Μαργαρίτα Παπαδημητρίου Boulenger, Ηροδότου 19 ● European Institute of Oriental Medicine, Ερμού 86, Πλ. Μοναστηρακίου ● Zen me, Σκουφά 73 ● Ε. Μουντάκη, Σκουφά 41, Κολωνάκι Αλσούπολη: Athens massage & Yoga Academy, Μητσαίων 19, Ακρόπολη Αλσούπολη: Pure joy, Κασταμονής 148 Αμπελόκηποι: Guru ram das ashram, Δημ. Σούτσου 48 ● Antimosking Health center, Κηφισίας 71 ● Be yourself, Κορινθίας 2 ● Όλον, Κηφισίας 102 ● B. Γενίτσαρης, Βελεστίνου 19 Αργυρούπολη: Surya Bali Yoga, Εθν. Μακαρίου 113α ● Μ. Κοντογιώργη, Ζαλόγγου 5●Ε. Καραμάνη Σκαρπαθάκη, Κολοκοτρώνη 79 ● Ιωάννης Πολυακταρίδης, Θήρας 14 ● Κυριακίδης Studies, Ιτέας 14 ● Anahat yoga center, Ολυμπίας 16 Βουλιαγμένη: Ε. Αγγελοπούλου, Θησεώς 30 Βύρωνας: Kouros, Αναλήψεως 48 ● Γαλάτσι: Zen me, Σκουφά 73 ● Β. Μαυρομάτης, Ανταίου 44 ● Γέρακας: Βιόδραση, Νέγρη 9 Γλυφάδα: K.L.D., Λασιθίου 77 ● LXP Medical Clinics, Α. Μεταξά 34 ● My Pilates, Γούναρη 39 & Κωνσταντίνου Αθανάτου 1, (Άνω Γλυφάδα) ● Planet world, Αθ. Διάκου 24 ● The pilates room, Μετσόβου & Πατρών 55 ● Μηνάς Ρηγάτος, Σωκράτους 2 & Αγ. Νικολάου ● Ελληνικό: Λ.Σκλαβενίτη, Ριζούντος 67 Ηλιούπολη: Π. Κούτρας, Παναγούλη 101 ● Πολυχώρος Ομοιοπαθητικής Αθηνών, Περικλεόυς

60 Holistic Life

2 Θησείο: Ακαδημία Αρχαίας Ελληνικής & Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής, Αμφικτύονος 12 Ιλίσια: Ελληνική Ομοιοπαθητική Ιατρική, Παπαδιαμαντοπούλου 4 Καλαμάκι: ● Angel House University, Παύλου Μελά 9 Καλλιθέα: Φιλοσοφική ένωση Δράκος – Αετός, Σοφοκλέους 37 Κ. Χαλάνδρι: Shantom, Τριπόλεως 35Α & Ευβοίας Κηφισιά: Anima Mera, Δροσίνη 10 ● Ακαδημία Αρχαίας Ελληνικής & Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής, Σωκράτους 24 ● Mind & Body, Δροσίνη 5 ● Κέντρο Λωτός, Μακεδονίας 14 ● Κέντρο Θεραπείας «Υγείας Ύδωρ», Αλωνίων και Ομήρου 2 Κυψέλη: Φύσης Μέθοδοι, Ύδρας 24 Μαρούσι: Γ. Λεκάκης, Πετρούτσου 25 & Αρτέμιδος ● Γ. Ροδαφηνός, Ανθέων 19 ● Aesthetica, Αρμοδίου 8 & Π. Κυριακού Μέγαρα: Θανάσης Μπεκιάρης, 2οχλμ Λεωφ. Αλεποχωρίου Μεταμόρφωση: Νίκος Γεραμάνης, Δεληγιάννη 17 & Γ. Παπανδρέου Μεταξουργείο: Σαμπάλα, Ιερόθεου 7 & Νικιφόρου Νέο Ψυχικό: Κέντρο Υγείας & Εναρμόνισης – Γρ. Ξενοπούλου 3Α ● Το φως, Αδριανείου 13 ● Ευζην, Λεωφ. Μεσογείων 259 ● The wellness spa, Λεωφ. Κηφισίας 164 Νίκαια: Πόπη Ρεμούνδου, Καραϊσκάκη 67 Νέα Ιωνία: Ε. Λουσή, Αλαμάνας 7 Ν. Σμύρνη:MRF Μάγνης Ξενοφών, Ελ. Βενιζέλου 112 ● Σπύρος Δημητράκουλας, Ιωνίας 6 Νέος Κόσμος: Ιπποκράτειο Κέντρο Κλασσικής Ομοιοπαθητικής, Λ. Βουλιαγμένης 159 ● Sitaram, Μίλωνος 14 Παγκράτι: Παγκράτιον. Υμμητού 271 Ν. Φιλαδέλφεια: Οδοντιατρείο Σ. Τσιτσοπούλου, Θεσσαλονίκης 63 Παπάγου: Κέντρο Ορθομοριακής Διατροφής, Αναστάσεως 126 Πατήσια: ●Δ. Σταυρακάκης, Ιωκωβίδου 12 Πειραιάς: Ομακοείο Πειραιώς, Καραΐσκου 122 ● Satya, Γρηγ. Λαμπράκη 91 Πεντέλη: Γεώργιος Λουκάς, Παπαφλέσσα 14 Περιστέρι: Ρένα Σιώζου, Χρ. Σμύρνης 16 ● Ιαθείην, Bας. Αλεξάνδρου & Κρέσνας Πετρούπολη: Sharmila, Δωδεκανήσου 84 ● Πνευμ. Κέντρο Πετρούπολης, Μπουμπουλίνας 59 Πλατεία Βικτωρίας: Κώστας Βάσιας, Αριστοτέλους 130 Π. Φάληρο: Κέντρο Ρεφλεξολογίας & Έρευνας, Αμφιτρίτης 28 ● Natural Health Science, Πανδρόσου 31 ● Natural Health Science, Λεωφ. Αμφιθέας 78 & Ανδρομάχης 8 ● Studio Pilates Κύκλος, Τερψιχώρης 15● Ανθρώπινη Αρμονία, Αλκυόνης 32 Σαλαμίνα: Κέντρο Υγείας & Ευεξίας, Λεωφ. Σαλαμίνας 13 Υμηττός: Ηλίου Χώρος, Λ. Ηλιουπόλεως 18 Χαϊδάρι: Έλενα Ζαβού, Σουκαντζίδη 11(Δάσος) ● Πρότυπο Ιατρικό κέντρο, Αγων. Στρατοπέδου39 Χαλάνδρι: Αρμονική Ζωή, Γρίβα 23 ● Yoga for Life, Καζαντζάκη 4 Χολαργός: Κέντρο ολιστικής, Μεσογείων 208 Υπόλοιπη Ελλάδα :Άργος:Ε. Γεωργίου, Διον. Σολωμού 2 Αρτα: Αντώνης Παππάς, Σκουφά 148 Αρτέμιδα: Vitality Αγ. Γερασίμου 11 Βόλος: Γ. Αργυροπούλου, 28ης Οκτωβρίου 41 Γιαννιτσά: Ε. Μπουγούδη, ρεφλεξολόγος, Καράιτση 4 Γύθειο: Ευεξία, Πλ. Μαυρομιχάλη Δράμα: Studio yoga, Προφ. Ηλία 4 Ελευσίνα: Ευεξία, Χαριλάου 49●Δημήτρης Καλιαντάς, Κελεού 32 Ηγουμενίτσα :Κυλικείο/Β’Ενιαίο Λύκειο(Λαδοχώρι) Θεσσαλονίκη: Βήμα Υγείας, Εγνατία 119 ● Ίσις, Αγ. Σοφίας 39 ● Vita Med, Λαγκαδά & Βάκχου 1 ● Bico Life, Γρ. Λαμπράκη 16 ● Σ. Καπανίδης, Πασαλίδη 53 (Καλαμαριά) ● Π. Yates, Ανοίξεως 3 ● Κέντρο βιοσυντονισμού Θ. Χασιώτη, Βας. Όλγας 164 ● Σ. Καπανίδης, Ασαλίδη 53, Καλαμαριά ● Όμιλος Γουσού Αινείας (Ν. Μηχανιώνα) ● R. Smith, Κορυτσάς 20, Καλαμαριά ● Γ.Μπογατίνη, Αχειροποιήτου 4 ● Π. Κουμαντσιώτη, Παρασκευοπούλου 46 ● Ιατρικό Διαβαλκανικό (Inn Roubino), Ασκληπιου 10 (Πυλαία) ● Ιωαννίδης Λουκάς, Καπετάν Βαγγέλη 5● Τακίδης Ν., Ανθαίων 18Α (Περαία) ● Bodymind Balance, Ιουστινιανού 6 ● Π. Παναγιωτίδης, Βενιζέλου 59 ● Γ. Οικονομίδου, Κωνστ. Καραμανλή 125 ● Α, Φιλίππου, Χαλκέων 29 ● Life Therapy Academy, Αιγαίου 54 & Θερμαϊκού ● Ελλ. Ινστ. Κρανοϊερής Θεραπείας, Β. Αδαμίδου 16β ● Ομοιοπαθητική Εστία, Γ. Λαμπράκη 201 ● Iasis, Μ. Αλεξάνδρου 27, Βότση, Καλαμαριά ● Ayur prem, Αιγαίου 92, Καλαμαριά ● Ο.Ακτσουρίνα, Πολυτεχνιείου 3 (Θέρμη) ● Ν. Καρατσουϊράκης, Κρίτωνος 13 ● Μούμου Ε., Ορέστου 33 ● Armonia Yoga , Κέρκυρας 8, Καλαμαριά Κατερίνη: Αικατερίνη Τσουκλή, Αγ. Λαύρας 37 Κέρκυρα: Χρήστος Κόντης, Δελβινιώτη 6-8 Κοζάνη: Η πρόοδος, Μακρυγιάννη 7 Λάρισα: Ζεύς, Παπακυριαζή 66 ● Βασιλική Μακρίδη, Ρούβελτ 24 ● Εκπαιδευτήρια Μακρίδη, Ηπείρου 98 ● Δημ. Παπαστεργίου, Παπαναστασίου 98 ● Π. Κράχτης, Ηλιοδώρου 8 Λέσβος:Κέντρο Υγείας, Πλωμάρι Μεσολόγγι: Σαγήνη, ΠλώσταιναΝεράιδα:Σταυράκη Μ., σκοπάδων 7 Ορεστιάδα: Simillimum, Κωνσταντινουπόλεως 202 Πάτρα: Λαδικός Ν., Κωστή Παλαμά 72β (έξω Αγυιά) ● Βιοανίχνευση, Σακελαρίου 4 ● Πτολεμαΐδα: Κέντρο ρεφλεξολογίας, Αδαμοπούλου 3Ρόδος: Κέντρο αποκατάστασης, Αλ. Παναγούλη 16 Τρίκαλα: Άκρων Ίαμα, Βύρωνος 12 ● Ομακοείο Τρικάλων, Κεφαλληνίας 21 ● Αρετή Γρηγορίου, Κρινιτσα 18 Χαλκίδα: Ι. Παύλου, Ελ. Βενιζέλου 43●Α. Βοκορόκου, Φαβιέρου 43 Χανιά: Α. Χριστοφοράκη, Γεωργιούπολη●Χ. Μπιτζανάκη, Στρ. Τζανακάκη 21Χίος: Ίριδα, Κουντουριώτη 36

Κ ΑΤΑ ΣΤ Η Μ ΑΤΑ ( 3 2 5 ) Αττική: Αγία Παρασκευή: Ναραγιενα, Αιγαίου Πελάγους 85 Άγιοι Ανάργυροι: Παράδοση, Σοφ. Βενιζέλου 68 Αθήνα: Γαίας Δώρα, Βαλα-

ωρίτου 4, Κολωνάκι ● Το μήλο, Αιόλου 102 ● Κ. Φράγκου, Χατζηχρήστου 8 (Ακρόπολη) ● Βιοφώς, Πανεπιστημίου 58 ● Τέσσερις Εποχές, Νίκης 30 ● Health Food Store, Γέλωνος 1 & Δεινοκράτους, Κολωνάκι ● Ayurveda Hellas, Σόλωνος 51 ● Οικοζήν, Εμμανουήλ Μπενάκη 26 ● Διατροφολογική Θεραπευτική, Πατησίων 24 ● Οικολόγοι Ελλάδας, Πανεπιστημίου 57 ● ITME, Μιχαλακοπούλου 145 ● Ακρίταμα, Μιχαήλ Νομικού 9 ● Εστρέλα, Δημητρίου Σούτσου 18 ● Therapy shop, Πανόρμου 60 ● Έλληνες οικολόγοι χωρίς σύνορα, Σανταρόζα 3 ● Kannabishop, Χαριλάου Τρικούπη 24 ● Βιολογικός Κύκλος, Ακαδημίας 84 ● Άντα, Ζήνωνος 18 ● Βίου Αγαθά, Β. Αλεξάνδρου 5 ● Άρκευθος, Γ Σεπτεμβρίου 83, Πλ. Βικτωρίας ● Το περιβόλι της Οικολογίας, Μεταξά 13-15, Εξάρχεια Αιγάλεω: Life Shop, Σμύρνης 12 & Θηβών 382 ● Άρκευθος, Μάρκου Μπότσαρη 25 ● Άλιμος: Κυριακίδης, Αλίμου 15 ● Τα δώρα της Φύσης, Πινδάρου 5 ● Ρίζες, Γρηγ. Αυξεντίου & Μαλτέζου 35 Αμπελόκηποι: Βανίλια-Κανέλα, Λ. Ριανκούρ 71-73 Άνοιξη: Λωτός, Λεωφ. Μαραθωνος 49 Άνω Πετράλωνα: Βιοδιατροφή, Δρυόπων 21 Αργυρούπολη: Παραδοσιακή Ολύμπου, Κύπρου 56●Δ. Κλείτσα, Δ. Ακρίτα 9 ● Μανουτα, Χρ. Σμύρνης 23 Αχαρναί: Εύα Αθανασιάδη, Θερμοπηλών 4 Βούλα: Βιολογικό χωριό, Αγ. Ιωάννου 28 Βριλήσσια: Αγνή Γη, Λεωφ. Πεντέλης 104 Βύρωνας: Γεύσεις Ζωής, Παναγή Τσαλδάρη 15 & Κύπρου Γέρακας: Bio Μελισσάνθη, Λ. Μαραθώνος 176●Therapy shop, Λ. Μαραθώνος 139 Γαλάτσι: Θησαυρός Υγείας, Παπαφλέσσα 26 & Τραλλεών ● Αιντα Καρρά, Σκιάθου 136 Γλυφάδα: Βιολογική Αγορά, Δημ. Γούναρη 144 (Άνω Γκυφάδα) ● Kampos Biomarket, Αρτέμιδος 9 & Λαοδίκης, Πλ. Εσπερίδων Δραπετσώνα: Στάση Ζωής Αγ. Παντελεήμονος 59 Δροσιά: Ταξιάρχης, Λεωφ. Δροσιάς Σταμάτας 60Ελληνικό: Λέων, Λ. Βουλιαγμένης 43-47 Ζωγράφου: Βιολογική αγορά, Ξενάρχου 1 ● Το μικρό πευκοδάσος, Αλ. Παναγούλη 25 ● Ηλιούπολη: Βιολογικός Κύκλος, Βύρωνος 19 & Θέτιδος 2 ● Νέα Ζωή, Πρωτοπαπά 38 ● Αμβροσία, Α. Παπανδρέου 14● Μυρσίνη, Σοφ. Βενιζέλου 145Α Ηράκλειο: Biomarket, Λεωφ. Πλαπούτα 94 Θησείο: Παιώνια, Πουλοπούλου & Αμφικτίονος 12 Ίλιον: Βιότευμα, Μενελαου 132 Ιλίσια: Βιολογική Αγορά, Ξενάρχου 1 Καισαριανή: Δρυάς, Ευφρονίου 69 ● MobilePro, Λυδίας 32 Καλλιθέα: Avalon, Χαροκόπου 6 ● Healthy Habbits, Λεωφ. Συγγρού 192 ● Iso Plus, Λεωφ. Συγγρού 236 ● Βιολογικός Θησαυρός, Μαντζαγριωτάκη 50 ● Λεβάντα, Πλ. Αγ. Ελεούσης 6 ● Άρκευθος, Γρυπάρη 138 ● Πιπερόριζα, Δημητρακοπούλου, 87 Κερατσίνι: Βιοπαντοπωλείο, Λ. Σαλαμίνος 88 Κηφισιά: Ηλιοσταλα, Βασιλ. Όθωνος 41 ● Υγείας Χάριν, Γ. Δροσίνη 7 ● Πράσινο Μήλο, Μακεδονίας 26● Βήμα, Χ.Τρικούπη 174 Κορυδαλλός: Αμάραντο, Καυκάσου 64 Κορωπί: Φύση- Υγεία, Κύπρου 2 Κουκάκι: Αρτεμισία, Παρθενώνος 3 Κυψέλη: Βιολογική Κυψέλη, Aγ. Ζώνης 40 ● Bιοεποχή, Κυψέλης 82 ● Μελισσάνθη, Καυκάσου 142 ● Σπ. Βάγιας, Σποράδων 38 ● Λαγονήσι: Βιοεστία, Πιπίνου & Παπαφλέσσα Λαμία: Βιοζήν, Ροζάκη Αγγελή 51 Μαρούσι: «Βιο -Υγεία», Πλ. Ευτέρπης 3 Νέα Ερυθραία: Green Post, Τατοΐου 122 ● Prasino biomarket, Τατοΐου 122 Ν. Ηράκλειο: Μορφέας, Αλεξάνδρου Διάκου 11 Ν.Ιωνία: Βιόπολις, Λ. Ηρακλείου 295 & Αγ. Σοφίας ● Ηλιορροή, Αγ. Φωτεινής 6 ● Άρκευθος, Αγ. Φωτεινής 8 Νίκαια: Το περιβολάκι, Πλατεία Δαβάκη 2 Ν.Ηράκλειο: Βιόραμα, Στ. Καραγιώργη 7 & Παλλάδος Ν. Σμύρνη: Εδέσματα, Ατταλείας 2 ● Βιολογικός Θησαυρος, Ομήρου 71 ● Ναραγιένα, Ιωνίας 49 & Σαρδεών ● Nature et Bio, Ελ .Βενιζέλου 51 Νέα Φιλαδέλφεια: Μελισσοβότανο, Εθνικής Αντιστάσεως 109 ● Βιο-Αγαθόν, Πίνδου 16 Ν. Ψυχικό: Λωτός, Γλαύκου 14 ● The wellness spa, Λ. Κηφισίας 164 Π. Ψυχικό: Άννα Γρυλλάκη, 28ης Οκτωβρίου 3Πατήσια: Ακρίταμο, Μ. Νομικού 9 ● Δωροθέα, Πατησίων 203 ● Η φωνή της φύσης, Πατησίων 280 Πατήσια (Άνω): Το αλέτρι, Λεωφ. Ηρακλείου 31 Παγκράτι: Ε. Εξηνταβελώνη, Ευφρονίου 69 ● Ευ Ζην, Μελισσού 6 Π. Φάληρο: Βιολογικός Κύκλος, Τρίτωνος 35-37 ● Βιολογικός Κύκλος, Αγ. Βαρβάρας 45 ● Βιόκηπος, Αχιλλέως 72 & Λεωφ. Αμφιθέας ● Therapy shop, Αχιλλέως 82 Πειραιάς: Ozone Market, Ραιδεστού 225 &Σπάρτης ● Μανδραγόρας, Δ. Γούναρη 14Α ● Βιοπαράδοση, Μ. Χατζηκυριάκου 112Περιστέρι: Bahar, Μεσολογγίου 31● Ηλίανθος, Παρασκευοπούλου & 25ης Μαρτίου Πόρτο Ράφτη: Verde Natural, 37χλμ Λεωφ. Π. Ράφτη Σπάτα: Bioplus, Δημ.Χρ. Μπέκα 98 Φιλαδέλφεια: (Άνω) Βιο-οξυγόνο, Αγ. Τριάδος 7 Χαλάνδρι: Παν Άγαθον, Γρ. Γυφτοπουλου 14 ● Αμάραντο, Αριστοφάνους 33 & Θέτιδος 1 ● Αμάραντο, Αριστείδου 1 & Πεντέλης 34 ● Mondo biomarket, Αποστολοπούλου 59Β ● Κήπος Αγγέλων, Χίου 18 ● Prasino Biomarket, Λεωφ. Πεντέλης 97 Χολαργός: Βιολογικός Κύκλος, Περικλέους 20 ● Mystic Pizza, Σαρανταπόρου 1 ● Αικ. Λουκοπούλου, Μεσογείων 242 Υπόλοιπη Ελλάδα: Αλεξανδρούπολη: Βιογαία, 14ης Μαΐου & Παλαιολόγου ● Δερμενούδη Αυγή, Ίωνος Δραγούμη 7 ● Η Παράδοση, Αίνου & Μαζαράκη ● Β. Κεπεσίδης, Ρόδου 13 Άνδρος: Ανδριακόν, Γαύριο Καραβοστάσι Άρτα: Αμάρανθος, Αμβρακίας 18Α Βέροια: Άρωμα ζωής, Εμ. Ζάχου 18● Βιοmamas, Μαυρομιχάλη 8 Βόλος: Κυραννος Ρούσσος, Ρήγα Φαιρέου 10, Ζαγορά● Βιοτροφή Πηλίου, 28ης Οκτωβρίου 38 ● Θ. Καραγιάννη, Αλεξάνδρας 159 ● Υγεία, 28ης Οκτωβρίου 159 ● Πράσινη Αγορά, Γ. Κάρταλη 97 Δράμα: Βιογεύσεις, Ηφαιστίω-


νος 12●Η Φύση, Προύσσης 15 ● Η Φύση, Εμμ. Παπά 2Α ● Ορεκτικό, Γ. Παπανδρέου 30 Έδεσσα: Βiomak, Ριζάρι Ηράκλειο Κρήτης: Biosante, Ανδρ. Παπανδρέου 5 Θεσσαλονίκη: Π. Παναγιωτίδης, Σουμελά 35 ● Βοτανοπωλείο ο Νίκος, Κομνηνών 32 ● Αyurveda Hellas, Όλγας 159● Lady Green, I. Ντεκά 7● Το Ελληνικόν, Βατικιώτου 28 ● Το Ελληνικόν, Σοφούλη 34, Καλαμαριά ● Μαλλιάρης παιδεία, Δ. Γούναρη 39 ● Το Βάλσαμο, Χαλκέων 16 ● Ζωή & Υγεία, Τσιμισκή 120 ● Ζωή & Υγεία, Καρδίτσας 8 ● Botanica, Αλ. Σβώλου 46 ● Βιβλιοπωλείο Ψάρας, Φιλικής Εταιρείας 39 ● Βιοδώρα, Αμπελοκήπων 21 Tre Marie: Π.Π. Γερμανού 13 ● Greenday organic beauty salon, Π. Ιωακείμ 10 ● Το Κρίταμο, Κλεισούρας 8 ● Επιστροφή στη φύση, Μεγ. Αλεξάνδρου 31, Εύοσμος ● Βιο Θυσαυρός, Αν. Θράκης 44, Τούμπα ● Εν Ζωή, Σόλωνος 36 ● Φρουτογέννεση, Π.Π. Γερμανού 30 ● Ανάσα Ζωής, Ν. Πλαστήρα 17, Αμπελόκηποι ● Global Bionatura, Ελ. Βενιζέλου 104, Νεάπολη ● Αγορά βιοκαλλιεργητών, Δαβάκη 37, Καλαμαριά ● Περί φύσεως, Επιδαύρου 9, Τούμπα ● Οι θυσαυροί της φύσης, Ναυπλίου 27, Κ. Τούμπα ● Ωμέγα 3, Αλ. Παραφεντίδου 13, Πυλαία● Καφές Ερκέκογλου, 28ης Οκτωβρίου 60, Καλοχώρι ● Ψίθυρος, Καρακάση 27 ● Ζωτικότις, Αγ. Δημητρίου 160 ● Ισις, Αγ. Σοφίας 39 ● Flora mama, Αλ. Παπαδιαμάντη 14 ● Βιο-πορεία, Αναλήψεως 17 ● Από τον τόπο μας, Θ. Σοφούλη 34 ● Σουσάμι άνοιξε, Ιουστινιανού 33 ● Λεβέντης, Κασσάνδρου 151 ● Μάνα Γη, Κίμωνος Βόγα 52 ● Εντελβάις, Λασσάνη 4 ● Βιολογικόν, Μιαούλη 27 ● Γαία, Π. Ιωακείμ 13 ● Ευζωϊα, Αλ. Σβώλου 6 ● Μάνα εξ ουρανού, Φιλιππουπόλεως 44, Αμπελόκηποι ● Βιοπωλείον, Φιλίππου 37, Περαία ● Οικολογία, Ζωή γεμάτη υγεία, Μερκουρίου 10, Ντεπώ ● Μ. Σαβίδου, Μαυρομιχάλη 59, Πολίχνη ● Aqua Vero, Μακρυγιάννη 15, Ηλιούπολη ● Βιο Ζωή, Καραολή & Δημητρίου 175Β, Εύοσμος ● Το χοντρό μπιζέλι, Κ. Παλαμά 12Α, Φύλιρο● Βιοιδέα, Επ. οδός Ωραιοκάστρου Θεσσ/κης 115Α ● Το μαγαζάκι της Σοφίας, Εθν. Αντιστάσεως 88, Εύοσμος ● Βοτανολόγιον, Εθν. Αντιστάσεως 27, Αμπελόκηποι ● Ελλήνων γεύσεις, Γ. Αγγέλου 5, Χαριλάου ● Εστιατόριο Inn Roubino, Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης, Ασκληπιού 10, Πυλαία Θήβα: Ηλιακτίδα, Δημοκρίτου 6 Ιωάννινα: Ιωάννινα, Ναπολέωντα Ζέρβα 53 ● Φύση & Ζωή, Φ. Τζαβέλλα 2 ● Φύση & Ζωή, Αρχ.Μακαρίου & Μπακογιάννη Καβάλα: Πηγή Ζωής, Αμυντα 26 ● Bio bio, Βενιζέλου 45 Καλαμάτα: Το άνθος της Ζωής, Ψαρρών 148 ●Βοτανοπωλείο, Αριστομένους 109 ● Βοτανοπωλείο, Αμφειας 7 Κατερίνη: Bio Cafe Fresco, 25ης Μαρτίου 5 ● In Vivo, Εθν. Αντίστασης 15 Καρδίτσα: Πράσινη γωνιά, Διάκου 15●Το Βάλσαμο, Δημοτική αγορά Ι (7) Καστοριά: Σπιτικό, Ορεστίων 25 Κέρκυρα: Coffee & books, Καποδιστρίου 6 ● Φυσικές επιλογές, Σωτήρος 15 ● Οικοζωή, Ι. Θεοτόκη 104 ● Καφέ Κοχλίας, Ελευθερίας 16, Λιστόν ● Alobar, Γκύλφορδ 58 Κεφαλονιά: Σταμούλης Κυριάκος, Αντώνη Τρίτση 3 ● Ιοnian Eco, Χ. Ιγγλέτση 1 Κόρινθος: Αμάλθεια, Αδειμάντου 38 Κομοτηνή: Βιοπαράδοση, Κούλογλου 2-4 Λαμία: Φροντίδα plus Bio, Παλαμά 5 Λάρισα: Γκουντοβάς, Νικοτσαρά 6 ● Φύτρο, Μανδηλαρά 13 ● Πρόπολις, Παναγούλη 19 ● Βιόκηπος, Κουμουνδούρου 18 ● Το μέλι, Παπασταύρου 1 ● Το Ρόδι, Ηρώων Πολυτεχνείου 69 ● By Nature, Νικοτσάρα 7 Μυτιλήνη: Μυρτιά, Αγ.Θεράποντος 22 ● Μοναστιρλή Δωροθέα, Πιττάκου 9 Ναύπλιο: Βιο...λογικό, Αρια Ναυπλίου Ξάνθη: Ν.Γκοροπας, Δαγκλή & Καραολή● Σ. Βαρσάμη, Πλάτωνος 10● Γαία, Δαγκλή 5 & Τσιμισκή Ορεστιάδα: Α. Γραμματή, Αναγεννήσεως 137 Πάτρα:Olympico Cafe, Γοργοποτάμου & Ελευθερίας ●Μαλλιώρης, Βότση 26● Botanica, Ρήγα Φεραίου 37 ● Αγρίλι, Γούναρη 142 Πάρος: Λάμπρου Ιουλία, Παροικία, Πύλος: Bio & Pharma store (Costa Navarino Hotel) Πύργος: Ίαμα, 28ης Οκτωβρίου 50 ● Βιόκυκλος, Κοκκίνου 15 Ρέθυμνο: Αμάλθεια, Οικ. Αγ. Δημήτριος ● Β. Πλεύρη, Ηγ. Γαβριήλ 26 ● Bio-rythm, Κ. Γιαμπουδάκη 32 Ρόδος: Ηλιόκηπος, Κορδιγκτώνος 49 ● Το πανέρι, Π. Μελά 17 ● Βιο-υγεία - Βιο οικολογία, 28ης Οκτωβρίου 18 Σάμος: ΒιοΣάμος, Καρλόβασι Σέρρες: Bioshop, Υψηλάντου 1 ● Βιοτροπο, Κωνσταντινουπόλεως 13 Σητεία: Βιοκύκλος, Αν. Παπανδρέου 5 ● Κρητών γη, Φουνταλίδου 29 Σύρος: Ευεξία, Σταματίου Πρωΐου 51 Τρίκαλα: Βιόκοσμος, Γλαδστώνος 13 ● ΜουσειοΓεύσεις , Στρ. Σαράφη 43 Χαλκίδα: Βάλσαμο, Ωρίωνος 31 ● Τσιριώτη Βασιλική, Νοταρά & Τομπάζη Χανιά: Κοιλάδα των Ρόδων, Σφακίων 32 ● Eco Forum, Δευκαλίωνα 5 ● Κτήμα Δασκαλάκη, Κυδωνίας 144 ● Γαία, Δημητρακάκη 2 ●Γαία, Πάροδος Λεωφ.Κ. Καραμανλή 86

ΦΑ Ρ ΜΑΚΕΙΑ (321) Αττική Αγ. Ανάργυροι: Δ. Πανταζής, Ν. Πλαστήρα 102 ● Μαντζάκου Καραστατήρη Αναστασία, Κεφαλληνίας 98 Αγ. Αντώνιος: Τσέρτου Γιούλα,Βασ. Αλεξάνδρου 46 Αγ. Βαρβάρα: Γ. Σπανόπουλος, Ελ. Βενιζέλου 140 ● Δ. Διμε Σια Ο.Ε.,Μεσογείων 5 Αγ. Δημήτριος: Μήτσου Ευσ., Παπάγου 43 Αγ. Ελευθέριος: Στέφανος Κάγιος, Τσούντα 43 Αγ. Παρασκευή: Π. Ρομπολά, Λεωφ. Μεσογείων 318 ● Ν. Χούντας, Μεσογείων 535 ● Μουζά Αικ., Αγίας Τριάδας 21 Αθήνα: Ι.Λιγνός, Κηφισίας 46 ● Χ.Καρκαζής, Κηφισίας 101 ● Ν. Πλύτας, Κηφισίας 125 ● Μ.Λεκατσά, Πατησίων 366 ● Μ.Κώστα, Κορδιγκτώνος 2(Πεδίον Άρεως) ● Ε. Παπαδοπούλου, Αριστοτέλους 91 ● Α. Μαστορογιαννάκη, Γ. Σεπτεμβρίου 97 ● Ζ. Ελευθεριάδη, Γ. Σεπτεμβρίου 4 ● Πετρογιάννης, Πανεπιστημίου 10 ● Μαρήβη Ζήση, Σόλωνος 20 ● Ά.Χατζοπούλου-Σ.Νικολάου, Σόλωνος 54 ● Καλύβα Βασ., Ηρακλείτου 4, Κολωνάκι ● Μ. Σισμανόγλου, Διον. Αρεοπαγίτου 10, Ακρόπολη ● Ν. Κουτέλης, Λένορμαν 249 ● Κ. Σπανίδου, Αχαρνών 189 ● Δρίβας Ιωάννης, 3ης Σεπτεμβρίου 72 ● Αγγελική Φιλίππου, Πατησίων 271 ●

Γ. Κοντογιώργος, Μαρασλής 7 & Υψηλάντου, Ευαγγελισμός ● Ζάγκος –Βαΐδάκη Κλεισθένους 11, Ομόνοια ● Πάλογλου Ευγ., Πανεπιστημίου 16, & Αμερικής (Στοά) ● Σακελάρης Νικ., Νίκης 3 ● Στελλάκη Π., Πλ. Μητροπόλεως 16 ● Καραμανώλης Ι., Σωκράτους 46 ● Κ. Μακρή, Φιλλελήνων 20& Κυδαθηναίων 15 ● Χ. Ερωτόκριτου, Ευαλκίδου 4 (Πλ. Αττικής) Αιγάλεω: Βακαλοπούλου-Γιαγιάκου, Ιερά Οδός & Θηβών 374 Άλιμος: Παπά, Θουκιδίδου 29 ● Αγλ. Σιακάρα, Δ. Σούτσου 18, Πλ. Μαβίλη ● Α. Καζαντζιάν, Θεμιστοκλέους 62 Αμπελόκηποι: Ραφτόπουλος Β., Πάγκα 22 ● Καλογερογιάννης,Πανόρμου 71-73 ● Σ.Αποστολοπούλου Μεσογείων 29 ● Αγαμέμνονας Σακελλαρίου, Πουλίου 18& Λαμίας ● Κ.Αγγελής, Πανόρμου 46 & Αργολίδος 51 ● Μιχαλάκου Κ. Δημητσάνας 16 ● Ε.Ανανιάδης, Λαμψα 19 Ανάβυδσσος: Κ. Τσίτουρα, Αριστοτέλους 26-28 ● Σ. Κοριτσιάδης, Λ. Αναβύσσου 5 Άνοιξη: Περρωτή Καντούνα, Πλατεία Ανοίξεως Α. Πετράλωνα : Σελαμτζή Ουρ., Κοίλης 15 Αργυρούπολη: Τανδρίδης Στυλ., Λ. Κύπρου 77 ● Α. Λυμπερόπουλος, 25ης Μαρτίου 18 ● Α.Ναούμ, Μ. Γερουλάνου 51 Βριλήσσια: Γ. Τσούτσιας, Ομήρου 2 ● Ζήσου Δάφνη, Λεωφ. Πεντέλης 7Α Βύρωνας: Ε. Κανελλοπούλου, Εμπεδοκλέους 94 ● Σ. Κατσικάκη, 28ης Οκτωβρίου Γαλάτσι: Χ.Ιακωβίδου, Αγ. Γλυκερίας 35 Γέρακας: Ε.Ξανθάκου, Λ. Σπάτων 46 ● Ε. Μελισσάς, Κλεισθένους 243 ● Χονδρογιάννη Ειρήνη, Ηγουμενίτσας 2 Γλυφάδα: Μ. Πανουτσοπούλου, Λαζαράκη 33 ● Μ. Κωστούλα, Γούναρη 88 ● Α. Μπαρμπάτση, Γούναρη 1688 (Άνω Γλυφάδα) ● Ν. Μακρή, Γούναρη 112 ● Ε.Σάκκου, Α. Παπανδρέου 138 ● Σ. Αδαμοπούλου, Μεταξά & Γρ.Λαμπράκη 17 ● Μ. Μιχαλά – Σ. Κοκκάλας Λαζαράκη 3 ● Χρ. Πουλίδου, Ζαμάνου 47 ● Κατλής Ηλ., Γούναρη 227& Ηφαίστου ● Ε.Μορφοπούλου Λ. Βουλιαγμένης 85 Γουδί: Γ. Ντελούσια, 34ου Συντάγματος 38 ●Μ. Τριανταφύλλου, Γράμμου & Ζωγκου 24-26 ● Σπύρος Μόσχος, Ηφαιστίωνος 8 Δάφνη: Αναστασάκου - Παπαδοπούλου Βασιλική, Kανάρη 23 ● Παπαδοπούλου- Θεοφιλοπούλου & ΣΙΑ, Ηπείρου 16 Δάσος Χαϊδαρίου: Ελ. Μπαρμπούνη, Ηρώων Πολυτεχνίου 59 ● Θ. Σακόπουλος, Γεωργίου Παπανδρέου 4 Ελληνικό: Δουζένη, Ιασωνίδου 47 Ηλιούπολη Α.: Κακαγιάννης Στ., Αρχιμήδους 64 ● Αντωνόπουλος Κ., Μ. Αντύπα 51 ● Ι.Κατσαρός, Σκρα 14 Ηλιούπολη Κ.: Παπαπέτρου Γ., Πλατεία 25ης Μαρτίου ● Φ. Καλογεροπούλου, Σοφ. Βενιζέλου 34 Ηράκλειο: (Νέο) Μπάρμπας Η., Λεωφ. Ηρακλείου 425 ● Θεοδοσιοπούλου Αγγ., Πολυτεχνείου 33 & Πράσινου λόφου 12 Ίλιον: Pharma center, Ηλιου 33 Ιλίσια: Χρονοπούλου Ε., Γρηγορίου Αυξεντίου 71 ● Παπασιδέρης – Ρούσσου, Παπαδιαμαντοπούλου 15 ● Παρασκευοπούλου – Κρέκας, Η. Ποταμιάνου 2 Καματερό: Στ. Ψυχικός, Κ. Παλαμά 50, Γεροβουνό Καρέας: Σ.Κατσικάκη, 28ης Οκτωβρίου 15 ● Φρ. Σταματάκη, Λ. Καρέα 74 Κερατσίνι: Χρ. Κωνσταντιανού, Σολομωνίδου 5 Κηφισιά: Λ. Τριανταφύλλη Μπακάκου, Κηφισίας 281 Κορυδαλλός: Ρ.Μουσλιάδου, Τσακάλωφ 32 ● Ντάβος Π., Δ. Διαμαντίδη 34 Κουκάκι: Αικ.Κυρίτση Δημητρακοπούλου 111 ● Δ. Νικολαΐδης, Δημητρακοπούλου 50 Κυψέλη: Μ.Κώστα, Κορδιγκτώνος 2 Μαρούσι: Μαρία Προβατά, Περικλέους 1 ● Πονίττη Τζινέβρα, Αγ. Κωνσταντίνου 6 Μέγαρα:Κ. Χατζηδημητρίου, 28ης Οκτωβρίου 129 Μελίσσια: Σ. Παναγιωτίδης, 17ης Νοεμβρίου 2 Μοσχάτο: Ζαζάνη Αγγ., Στρ. Μακρυγιάννη 56 Ν. Ηράκλειο: Αυγίδου Μάρθα, Ανατολής 57 ● Κ.Λιάσκα, Μ. Αντύπα 4 Ν. Μάκρη: Δημητροπούλου - Ζαχαράκη, Ν. Πλαστήρα & Σαράφη 19 Ν. Σμύρνη: Δ. Μώρου, 2ας Μαϊου 26 ● Α. Μαύρου, σοφούλη 60 ● Γ. Ψάλτης, Ελ. Βενιζέλου 43 ● Μ. Σκιαδαρέση, Ομήρου 5 Νίκαια: Κατσίβελας, Παύλου Μελά 4 ● Χρ.Βουγιουκλάκη, Λαοδικείας 33 ● Αν. Ιωνά, Ν. Μπελογιάννη 81 Ν. Ιωνία: Αικ. Ισοπούλου, 28ης Οκτωβρίου ● A. Brosio, Παλαιολόγου 2 & Τενέδου ● Πάστρας Σ., Χρυσ. Σμύρνης 3 ● Γ. Περγαντά, Μεσολογγίου 46 ● Μοσχοβης Χ., Ελ. Βενιζέλου 22 ● Κ. Μυλωνά, Λυκούργου 35 Ν. Κόσμος: Ν. Βασιλειάδη, Λυσιμαχίας 24-26 ● Ηλ. Κουτσογιάννης, Αμβρ. Φραντζή 31 ● Π. Κασαρτζιάν, Ευρυδάμαντος 9 Ν. Ψυχικό: Ε.Παπαδοπούλου, Αγ. Γεωργίου 66 ● Σώρη Ελ., 25ης Μαρτίου & Ξάνθου 1 ● Τζ. Ταλαρούγκα – Κατσώλα, Γεωργίου Βλάχου 37 Πατήσια: A. Παπαδοπούλου, Ζυμπρακάκη 66-68 ● Χ.Παπαδοπούλου, Πατησίων 300 ● Π. Γιαννίτση, Πατησίων 294β ● Ρ. Παπαδοπούλου, Ιππολύτου 18 Παγκράτι: Χρ. Ευσταθίου, Πρατίνου 32 & Στράβωνος ● Ν. Ζαννάκης, Ερατοσθένους 22 Π. Φάληρο: Φ.& Α. Τοπάλογλου, Αλκυόνης 85 ● Μαρίνα Ζωγραφάκη, Αγ. Αλεξάνδρου 49 ● Αθηνά Σκούντζου, Αχιλλέως 31 ● Ρούλα Καπετανάκη, Αγ. Βαρβάρας 44 ● Μ. Φλυτζάνη, Αγ. Βαρβάρας 98 Παλλήνη: Σ. Πάικα, Έντισον & Ιθάκης 1 Πεντέλη: (Νέα), Νταβαρίνου Ο., Π.Πατρών Γερμανού 1Πειραιάς: Αικ. Παραβαλου, Μ. Χατζηκυριακού 156 ● Άννα Θεοδωράκη, Βασ.Παύλου & Γερμανού 1, Καστέλλα ● Στ. Βραδής, Ηρώων Πολυτεχνείου 28 ● Σταυρούλα Μπαρμπαγιάννη, Μητρώου 66 Περισσός: Σ.Βανδώρος, Μηδείας 45 Περιστέρι: Μ.Παραμιθέλη, Αγ.Ελευθερίου 4 ● Ν. Λύγδας, Παν. Τσαλδάρη 37 ● Τίγκου Χ., Πελοπίδα 212 Σεπόλια: Κώστας Μιχαηλίδης, Κρέοντος 159 & Ρόδου Σπάτα: Βίδος Κ.,Λ. Σπάτων ● Βασιλειάδης Π., Αεροδρόμιο Χαλάνδρι:Κ. Μπούρα, Λεωφ. Πεντέλης 77 ● Β. Καφίρης, Ολύμπου 92 ● Ν. Χριστάκος, Ζαλόκωστα 2 ● Ψαθάς Ν., Παπανικολή 40 ● Τζίφα Αντωνία, Αγ. Παρασκευής 77 Χαϊδάρι:Α.Παπαθεοδώρου, Αγ. Στρ. Χαϊδαρίου 46●Θ. Σακόπουλος, Γ. Παπανδρέου 4 ●Μ. Χαλεπη, Ηρωων. Πολυτεχνείου 27 Υπόλοιπη Ελλάδα: Αγρίνιο:Γκούντας Χ., Χ. Τρικούπη 18 ● Φιλιππιάδης Χ., Πλατεία Ειρήνης ● Σαντζουκ Σαμίρ, Πλατεία Χατζοπούλου 12 ● Α. Νταλλιάνη, Ι. Σταϊκου & Γρίβα 2 ● Σ. Κακαβουλας, Πλατεία 28ης Οκτωβρίου Αλεξανδρούπολη: Ευανθία Αθανασιάδου, 14ης Μαΐου 53 ● Γ. Καΐσας, 14ης Μαΐου 88 Αμαλιάδα:Χ. Σταυλιώτη, Καλαβρύτων 36 Άργος:Ε. Σταύρου, Λάλουκας ● Α. Θεοχάρη, Μ. Αλεξάνδρου 5

Αριδαία:Μ.Μάρκου,Σωσανδρα Άρτα: Γ.Χήτα, Σκουφά 151 Άστρος Κυνουρείας: Κ. Καραγγιάνης, Θ. Κολοκοτρώνη 2 Βέροια:Β. Παπαδοπούλου, Βερμίου 16 Βοιωτία: Θ. Καούσιας, Θεσπιές Βόλος: Σ. Μετσοβίτου, Ιωλκού 17 ● Κύρκου, Ιάσωνος 93 ● Κ.Δρυκάκη, Γκλαβάνη & Αλεξάνδρας 122 ● Α. Καλιακάτση, Ιωλκού 289Α Γιαννιτσά: Ι.Παπαδοπούλου, Ταγμ. Γεωργούλη 7 Δράμα:Δ.Κάζης, Ερυθρου Σταυρού 4 Έδεσσα:Δ. Πετρίδης, Γ. Πέτσου 2 Ευβοια: Ρουσοδήμος, Αβάντων 34, Ψαχνά Ηγουμενίτσα: Π. Χαρίση, Αγ. Αποστόλων 45 Ηράκλειο Κρήτης: Κ. Κοκόκιος, Λ.Καλοκαιρινού 211 ● Χ.Χαραλαμπάκης, Ελ. Βενιζέλου 99 ● Μ.Ρούσου, Χατζημιχάλη Γιάνναρη 7 ● Χαρ. Ορφανουδάκης, Αντ. Καστρινάκη 30Α Θεσσαλονίκη: Μ.Φελέκη, Αλ. Παπαναστασίου 86 ● Α.Τσαγγάρη, Κορυτσάς 21 & Καραμανλή 16 ● Α. Πασχαλίδου, 25ης Μαρτίου 86 ● Μάνου Κ., Βαϊντηρίου 1 ● Πάχτα Θ., Αδριανουπόλεως 10 ● Ε.Αργυρίου, Τριανταφυλλίδη 2 (Καλαμαριά)● Σαρδέλης, Φιλίππου 38 (Περαία) ● Κ. Αγγελάκη, Γρ. Λαμπράκη 77 (Α.Τούμπα)Ι. Βασκέδη, Γαμβέτα 135 ●Π. Γάγαλη, Εθν. Αντιστα 7Β (Καλαμαρ.) ●Σ. Δαγτζίδης, Αγ. Σπυρίδωνος (Τριανδρία) ● Ε. Ανδρέου, Διαλέττη 6 ●Δ. Βλαχοπούλου, Ευζώνων 9 ●Σ. Γεωργιάδης, Καπ. Γκόνη 24 (Καλαμαρ.) ●Δ. Γραμματικόπουλος, 25ης Μαρτίου 100 (Χαριλάου) ●Η. Γωγάκος, Γαμβέτα 120 ●Ν. Δανιλούλης, Τσιμισκή 7 ●Β. Γκιουλέκα, Χριστοβασίλη 8 ● Ε. Καχπάνη, Αλεξάνδρίας 79 ● Σιλλιγνάκης - Σταυρακάκης, Εγνατίας 142 ● Μ. Σιταρίδου, Καραβαγγέλη 11 (Ηλιούπολη) ● Θ. Μεγαλίδου, Δημ. Γούναρη 56 ● Αντωνία Ραπτούλη, Βας. Γεωργίου 9 ● Ζ. Τσάκα, (Εμπορικό κέντρο Mediteranean Cosmos) 11ο χλμ Εθν. Οδού Θεσ/νίκης – Ν. Μουδιανών ● Λ. Μαλαθονιάδου, Φιλιππουπόλεως (Αμπελόκηποι) ● Σπ. Νικολαΐδης, 25ης Μαρτίου 66 ● Δ. Χριστοδούλου, Μ. Αλεξάνδρου 41 (Αμπελόκηποι) ● Κ. Σουβατζίδης, Εγνατίας 114 ● Χ. Παντελίδης, Πλατεία Δημοκρατίας (Σίνδος) ● Δ.Ταχταλίδου, Γρηγορίου Ε’ 26 ● Α.Γκατζούλη, Τσιμισκή 102 ● Α.Καραπατάκη, Κομνηνών 22 ● Κ.Σένη, Βενιζέλου 2 (Θέρμη) Θήβα: Βεΐζης Σεραφείμ, Μουρίκι Ιωάννινα: Χ. Παπαγεωργίου, Νικοπόλεως 15 ● Β. Θεοδωρακοπούλου, Βλαχλίδη 7 ● Βέρμπη Αγγ., Ζωσιμάδων 18 ● Κ. Δογορίτης, Κ. Πλατεία ● Παντελίδης Χ., Πλατεία Δημοκρατίας 2, Σίνδος Καβάλα:Θ.Γεωργιάδης, Βενιζέλου 28 Καλαμάτα:Β.Χαντζός, Κανάρη 21 ● Π. Δημητρόπουλος, Μακεδονίας 18 ● Λ. Μαύρου, Νέδοντος 79 Κάλυμνος: Ν. Πατέλλη, Π. Μαξίμου 15 Καρδίτσα: Κυπαρίσση – Αρκομανη, Ιεζεκιήλ 12 & Άζα ● Χ.Κανταρτζή, Κουμουνδούρου 9 ● Κεφαλά, Κεντρ. Πεζόδρομος Κατερίνη: Α.Ζιώγα, Σαρανταπόρου 1 ● Ν. Τριανταφύλλου, Αγ. Λαύρας 2 Κέρκυρα: Χ. Πανδή, Σολωμού 2 ● Η. Μπουζούκη, Στ. Δεσύλλα 16 ● Ν. Μπουζούκης, Σαμάρα 7-9 ● Πολέντα Σταύρου, Δονάτου Δημουλίτσα 20 ● Σ.Κοσκινάς, Ι. Ανδρεάδη 28 ● Σ. Καβαδά, Ευγ. Βουλγάρεως 66 ● Μ. Αργυρού Βαλμά, Λ. Αλεξάνδρας 32Β ● Β. Βασιλείου, ρ. Φιλλύρα 2 ●Χ. Βρεττού, Πλ. Γ. Θεοτόκη 9, ● Ν.Τριβιζάς, Ευγ. Βουλγάρεως 73 ● Μ.Γρίμμα, Πλατεία Θεοτόκη 29 ● Αλεξάκη, Κοντόκαλι Κεφαλλονιά:Β. Κωσταντάτος, Σιτεμπόρων 56 Κιάτο:Φ. Σκαρμούτσου, Εθν. Οδός Αθηνών-Πατρών 20 (Κ. Διμηνιό) ● Π.Δεληγιάννης, Εθν. Αντίστασης 20 Κιλκίς: Δ.Αγαθόπουλου, Αγ. Γεωργίου 5 Κοζάνη:Ε.Σφηκα - Ε. Λαμπρέτσα, Πλ. Λεσσάνης 16 Κομοτηνή: Σ. Μωΐδου, Φ. Εταιρείας 57 ● Θ. Ιγγλεζοπούλου, Λεωφ. Ηρώων 5 ● Κ. Καλούδη, Ορφέως 28 Κόρινθος: Γ. Μαμαλουκάς, Σωτ. Πυλαρινού 72 ● Α. Κριεμπαρδη, Εθ. Αντιστ 93 Λειβαδιά: Ε. Μελέτη, Γεωργαντά 26 Λάρισα: Ν. Παπαγεωργίου, 28ης Οκτωβρίου ● Π. Σταυράκης, Σκοπάδων 7 ● Η. Καμπέλης – Ρ. Κοέν, Αθ. Γαζή 7 ● Κ. Γαλάνη – Β. Σιαμπουρδάνης, Ασκληπιού 38 ● Δ. Βιβοπούλου – Ι. Γατούδης, Αλ. Παναγούλη 21 Λέρος: Εμ. Σιδέρης, Λακκί Λαμία: Χάδος Λουκάς, Ροζάκη Αγγελή 73 Μεσσηνία: Κ. Θεοδωροπούλου, Καρδαμύλη Μύκονος:Ι. Θεοχάρης, Ανδρόνικου 31 Μυτιλήνη:Μ.Ουζουνέλη, Ερμού 45 ● Φ. Μαυραγάνης, Καβέτσου 5 Νάουσα:Α.Τσιόγκα,Πλ.Καρατάσου 18 Ναύπλιο:Ουρ. Μέλλου, 25ης Μαρτίου 26 Νεράϊδα: Π. Σταυράκης, Σκοάδων 7 Ξάνθη: Ε. Σουργκούνη – Ιωαννίδου, 28ης Οκτωβρίου 110 Πάτρα: Β. Τζουραμάνη, Γεροκωστόπουλου 26● Α. Καλλιβωκάς, Κορίνθου 204 ● Χ.Μητροπούλου, Γερμανού 96 ● Κ. Καραγεωργόπουλος, Μαίζωνος 57 ● Μ. Αγγελοπούλου, Πανεπιστημίου 148 ● Σάκης Αντ. Μεντές, Κανακάρη 263 Πήλιο:Α.Σαμαράς, Ζαγορά Πρέβεζα: Γ. Σολδάτος, Εθν. Αντίστασης 63 Ρέθυμνο: Ν. Καρτάλης, Εθν. Αντιστάεως 63 ● Δ. Φραγκιαδάκης, Ν. Ασκούτση 2 ● Κ. Κολελης, Εμ. Πορταλιού 25 ● Κ. Βαρδιάμπασης, Αγ. Ανδρέας ● Ε. Καλοειδά, Δημοκρατίας 9 ● Ι. Κούνουπας, Μανιουδάκη 19 ● Μ. Μανωλεσάκη, Κουντουριώτη 17 Ρόδος: Χ. Ευθυμιάδης, Μ. Πετρίδη 65 ● Ε. Γιαννούλη, Δαμασκηνού 48 Σαλαμίνα: Ειρ. Μπινιάρη, Λεωφ. Φανερωμένης 19 Σάμος: Ν. Τζάρας, Πινδάρου 4 Σαντορίνη: Θ. Αργυρού, Θήρα Σέρρες: Β. Κορδα, Πλ. Ελευθερίας Σύρος: Μ. Ρούσσος, Πρωτοπαπαδάκη 23 (Ερμούπολη) ● Ελ. Πέτρου. Πρωτοπαπαδάκη 44 ● Ε. Αρμακόλα, Σταματίου Πρωϊου 132 ● Α.Καραμπουλε, Πλ. Ηρώων 11 Τρίκαλα: Κοσμάς Μακρής, Β. Τσιτσάνη 11 ● Λ. Μπέκα, Ασκληπιου 34 ● Στ. Τσίγκα, Γ. Κονδύλη 24 Τρίπολη: Η.Πλατανίτης, Πλατεία Νεστάνης ● Μ. Βέμμου, Γρηγορίου Ε’ 9 ● Όλγα Παπαβασιλείου – Ζούζουλα, Καλαβρύτων 11Β Χαλκίδα: Α. Παπανικολάου, Κριεζώτου 79●Π. Δημητρίου, Ελευθερίου Βενιζέλου 77 ● Α. Αρτσίτας, Φύλλα Χαλκίδας Χαλκιδική: Αικ. Δεληγεωργίου, Κασσανδρεία Χανιά:Ε. Παπαδάκη, Τζανακάκη 44 ● Ε. Σακκά, Δασκαλογιάννη 14Αικ. Πετριτάκη, Πλ. Σ. Βενιζέλου 11Χίος: Γ. Μαρης, Αλ. Πάχνου 11 ●Γ.Αρχοντάκης, Πλ.Δημ. Αγοράς

Χ Ε Ι Ρ Ο Δ Ι Α ΝΟ Μ Η ( 6 ) ΗΣΑΠ: Κηφισιά, Μαρούσι, Πειραιάς (χειροδιανομή), ΜΕΤΡΟ: Αγ. Αντώνιος, Κατεχάκη (Χειροδιανομή) ΚΤΕΛ:Τρεις Γέφυρες

Holistic Life 61


62 Holistic Life


Holistic Life 63



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.