Holistic Life τεύχος 51

Page 1

Τεύχος 51, Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2012

ΕΝΘΕΤΗ Ε Ν ΟΤ Η ΤΑ SAFE

Holistic Life Press: Εκδόσεις ETRA - Ευεργετών 7, Π. Φάληρο, 17563 - τηλ./fax: 210 9811753 - www.holisticlife.gr - e-shop: etra.gr - email: holisticlifenews@yahoo.com

ηγ ί α ς δ ο ο ι δ έ χ Τ ο πρ ο σ ι α τα το υ F DA γ ροφής τ α ι δ α τ α ώμ σ υ μ πλ η ρ

[Οστεοπαθητική] Δια χειρός Θεραπευτική στην Αρχαία Ελλάδα και Οστεοπαθητική Ιατρική

Η

φιλοσοφία της οστεοπαθητικής, οι αρχές της, η αυτοθεραπευτική ικανότητα του σώματος, η λειτουργική αμοιβαιότητα των συστημάτων κ.α και το κυριότερο η δια χειρός πρακτική εφαρμογή όλων αυτών, συνεχώς με ταξιδεύουν στην αρχαία Ελλάδα. Πώς μπορούμε να αναζητήσουμε τα στοιχεία εκείνα στο μακρινό παρελθόν και να είμαστε αντικειμενικοί στους συσχετισμούς; Δύσκολο και υπάρχει ο κίνδυνος να καταλήξουμε γραφικοί, αλλά προσωπικά ως Έλλην οστεοπαθητικός, χάριν της ενασχόλησής μου με το θέμα τα τελευταία 6 χρόνια, εξοικειώθηκα με την ιδέα «πως τα είχαν πει όλα» και τελικά όσο ασχολούμαι τόσο περισσότερο αναγνωρίζω τα κοινά σημεία. Προτείνω λοιπόν να μελετήσουμε το θέμα όχι ως μια απλή ιστορία της ιατρικής, αλλά κτίζοντας μια ατμόσφαιρα μέσα από την ετυμολογία των λέξεων και τις διάφορες φράσεις των ιατρών αλλά και των φιλοσόφων.... (σελίδα 10)

[Ομοιοπαθητική Οδοντιατρική] Η θεραπεία του τραυλισμού

Τ

ον Οκτώβριο του 2010 με επισκέφτηκε στο ιατρείο μου ένας ιατρός-παθολόγος, 32 ετών, που έπασχε απο μυικές κράμπες στους μύες της γνάθου, της κεφαλής και του αυχένα. Δεν μπορούσε να καταπιεί με ευκολία το σάλιο του και τις τροφές. Είχε πολύ σάλιο στο στόμα που τον δυσκόλευε στην ομιλία. Μετά τον βραδινό ύπνο, το στόμα του ήταν ξηρό αλλα το μαξιλάρι του βρεγμένο με σάλιο γιατι κοιμόταν πάντα με το στόμα ανοιχτό. Είχε και ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα. Τραύλιζε σε έντονο βαθμό κυρίως σε καταστάσεις στρες. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να δυσκολεύεται να επικοινωνήσει με τους ασθενείς του κατα τη λήψη του ιστορικού. Το πρόβλημα άρχισε σε ηλικία 10 ετων χωρίς εμφανή λογο και χειροτέρευε με την πάροδο του χρόνου. Τα τελευταία 8 χρόνια η κατασταση του ήταν απελπιστική. Ο ίδιος αναφέρει οτι το πρόβλημα επιδεινώθηκε μετά την αντικατάσταση των 12 μαύρων σφραγισμάτων υδραργύρου με άσπρα σφραγίσματα. Απο τη λήψη του ιστορικού του ασθενή διαπιστώθηκε ότι τα μαύρα σφραγίσματα είχαν αφαιρεθεί χωρίς καμία προστασία... (σελίδα 26)

[ΒΟΤΑΝΑ / ΠΑΡΑΔΟΣΗ & ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ]

[ΦΥΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑ]

Το Σερνικοβότανο, η Ορχιδέα, το Σαλέπι και η Τσιτσιμπύρα

Κάτι τρέχει με τον προστάτη

Η λαϊκή θεραπευτική και η βοτανοθεραπευτική χρησιμοποίησε το αφέψημα του Σερνικοβότανου σε δυσεντερία, σε κάθε είδος εντερικών παθήσεων, σε διάρροιες, .... (σελίδα 38)

Μετά τα 40 ή 45 έτη, κάθε άνδρας είναι υποψήφιος για παθήσεις του προστάτη και ιδίως για τη λεγόμενη καλοήθη διόγκωση ή υπερπλασία του. Δεν είναι βέβαια κανόνας αλλά σοβαρή πιθανότητα με αποτέλεσμα το ερώτημα «μήπως έχω προστάτη» να ακούγεται συχνά. ... (σελίδα 30)


Holistic Life


Holistic Life Editorial/ Γεράσιμος Κατραμάδος

Πέντε τρόποι για να αποφεύγουμε τους Γενετικά Τροποποιημένους Οργανισμούς (ΓΤΟ) στα τρόφιμα!

Μ

έχρι και το 2008, οι δημοσκοπήσεις που έγιναν σε παγκόσμιο επίπεδο, έδειξαν ότι το 90% των ανθρώπων εάν είχαν τον τρόπο να γνωρίζουν, θα απέφευγαν τους (ΓΤΟ) στα τρόφιμα τους. Οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες σε όλο τον κόσμο, έχουν συντάξει ειδικά (εκτεταμένα) μέτρα, προκειμένου να διασφαλίσουν ότι οι καταναλωτές στις περισσότερες χώρες δεν θα έχουν τρόπο να γνωρίζουν, εάν τα τρόφιμα που τρώνε οι ίδιοι και τα παιδιά τους περιέχουν προσμίξεις (ΓΤΟ). Μέχρι και το 2008, η επισήμανση των (ΓΤΟ) στη συσκευασία των τροφίμων στην Αμερική ήταν παράνομη. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα καθώς εδώ και χρόνια η δημοκρατική διαδικασία πολλών εθνών, έχει αντικατασταθεί κρυφά, από την εταιριοκρατία των επιχειρήσεων πώλησης σπόρων. Η Αμερική έχει ένα από τα υψηλότερα επίπεδα (ΓΤΟ) στην τροφική αλυσίδα του δυτικού κόσμου, με τα ποσοστά να ξεπερνούν το 85% των προ-συσκευασμένων και επεξεργασμένων τροφών, οι οποίες είναι αποτέλεσμα γενετικής τροποποίησης. Ως εκ τούτου, είναι φανερό ότι η ελευθερία και η ευημερία μας βρίσκεται κάτω από τα συμφέροντα των πολυεθνικών εταιρειών που επιδιώκουν να αυξήσουν τα κέρδη τους εις βάρος της υγείας μας. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι απλά να προσπαθήσουμε να αποφεύγουμε τους (ΓΤΟ) συνολικά και να είμαστε προσεκτικοί στο τρόπο που ξοδεύουμε τα χρήματά μας και ποιές εταιρείες επιλέγουμε να υποστηρίζουμε. Κάποιοι τρόποι για να μειώσουμε τις πιθανότητες κατανάλωσης ΓΤΟ είναι οι εξής: 1. Προτιμάμε προϊόντα από ντόπιους παραγωγούς. Προς το παρόν, οι ΓΤΟ χρησιμοποιούνται μόνο από μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, οι οποίες αγοράζουν κατευθείαν από μεγάλες φάρμες. Η παραγωγή από ντόπιες και οικογενειακές

φάρμες, δεν έχει ακόμη πλήρως επηρεαστεί από τους ΓΤΟ. Με αυτό τον τρόπο υποστηρίζουμε τους τοπικούς αγρότες και την υγεία μας. 2. Προτιμάμε προϊόντα βιολογικής καλλιέργειας. Μέχρι πριν λίγα χρόνια η διαδικασία πιστοποίησης ήταν ένας τρόπος που μπορούσαμε να εξασφαλίσουμε ότι η τροφή μας δεν περιείχε ΓΤΟ. Ωστόσο με την εφαρμογή του Codex Alimentarius και την ακτινοβόληση των τροφών, τώρα πια η πιστοποίηση

έχει μικρή σημασία. Αυτό που πρέπει να προσέχουμε είναι να αποφεύγουμε προϊόντα βιολογικής καλλιέργειας που φέρουν την ένδειξη «σύμφωνα με τον Codex Alimentarius». Επίσης θα πρέπει να διακρίνουμε τα τοπικά προϊόντα βιολογικής καλλιέργειας τα οποία μπορεί να μην έχουν περάσει τη διαδικασία πιστοποίησης, αλλά να είναι εξίσου κατάλληλα. Ρωτήστε των αγρότη που τα καλλιεργεί, τι σπόρο χρησιμοποιεί… Ψάξτε το, μαζέψτε πληροφορίες για την τροφή σας… μην ντρέπεστε! Ότι βρίσκετε, μοιραστείτε το με φίλους. 3. Αποφεύγουμε τις τέσσερεις top καλλιέργειες (ΓΤΟ): Σόγια, Canola (Ελαιοκράμβη), Καλαμπόκι και Βαμβακόσπορος. Εδώ θα πρέπει να τονίσω ότι η χρήση της Canola στην Ελλάδα δεν έχει αυξημένα ποσοστά. Ωστόσο με το πέρασμα του καιρού οι ξενόφερτες, χαμηλές σε κόστος πρώτες ύλες, δεν θα μας αφήσουν αδιάφορους. Σε γενικές γραμμές αυτό το βήμα είναι δύσκολο στην εφαρμογή καθώς κάθε φορά που τρώμε κάτι τηγανιτό απ’

έξω ή μαγειρεύουμε με τα λάδια των καλλιεργειών που αναφέρουμε στο τίτλο, οι πιθανότητες να καταναλώνουμε ΓΤΟ είναι πολύ μεγάλες. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να χρησιμοποιούμε έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, αλλά να έχουμε εξασφαλίσει ότι δεν έχει αναμειχτεί με κάποιο από τα παρακάτω γενετικά τροποποιημένα λάδια (Σογιέλαιο, Ελαιοκράμβη, Καλαμποκέλαιο, Βαμβακέλαιο). Το ίδιο συμβαίνει όταν καταναλώνουμε: πατατάκια, γάλα σόγιας, τσιπς καλαμποκιού, τάκος, κ.λ.π. Θα πρέπει να προτιμάμε τα προϊόντα αυτά μόνο εάν έχουν την ένδειξη «Μη γενετικά τροποποιημένο» ή “Non – GMO” ή “Organic”. 4. Αποφεύγουμε τα συνθετικά πρόσθετα και τις γλυκαντικές ουσίες. Οι περισσότεροι από εμάς ίσως γνωρίζουμε για τους κινδύνους της χρήσης ασπαρτάμης (γνωστή και ως Ε951) αλλά δεν γνωρίζουμε ότι έχει κατασκευαστεί με τη χρήση γενετικής τροποποίησης. Επίσης πρέπει να δείχνουμε προσοχή στην βιταμίνη C (ασκορβικό οξύ) και πολλές βιταμίνες Β που έχουν δημιουργηθεί μέσω γενετικής τροποποίησης,… Ερευνήστε το ! 5. Αναζητάμε την ταμπέλα με την ένδειξη «Μη γενετικά τροποποιημένο». Αυτό αφορά κυρίως το κρέας που καταναλώνουμε διότι τα περισσότερα ζώα σήμερα τρέφονται με γενετικά τροποποιημένες τροφές. Εάν δεν υπάρχει ταμπέλα με αυτή την ένδειξη στο κρέας που αγοράζουμε, τολμάμε να επικοινωνωνήσουμε με τον παραγωγό και τον ρωτάμε εάν χρησιμοποιεί ΓΤ ζωοτροφές. Έχουμε το θεμελιώδες δικαίωμα να γνωρίζουμε εάν τα τρόφιμα που καταναλώνουμε έχουν μολυνθεί με ΓΤΟ και εάν χρειαστεί θα πρέπει να έχουμε θράσος προκειμένου να μεριμνήσουμε για τον εαυτό μας και την υγεία μας αφού το ίδιο το κράτος και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου έχει αντίθετη άποψη.

Holistic Life® Ανεξάρτητη διμηνιαία έκδοση για τις Συμπληρωματικές και Εναλλακτικές θεραπείες ΙSSN 1790-1510 Κωδικός ΕΛΤΑ: 7295 Έδρα: Ευεργετών 7, Π. Φάληρο, 17563 τηλ./fax: 210 9811753 Εκδότης - Ιδιοκτήτης: Γεράσιμος Κατραμάδος Το περιοδικό είναι μέλος των ΕΔΙΠΤ, ΕΜΜΑ, FIPP www.holisticlife.gr e-mail: holisticlifenews@yahoo.com Υπεύθυνη ύλης - Επιμέλεια Βάλλυ Καλοζούμη Μετάφραση Πόπη Τσίκη Δημοσιογραφική ομάδα: Γεράσιμος Κατραμάδος Πέτρος Αργυρίου Νίκη Τσέκου Ανταπόκριση (Λονδίνο) Μαργαρίτα Λυγίζου Διαφήμιση Γεράσιμος Κατραμάδος Νομικός σύμβουλος Στέλιος Μόμιτσας Διανομή: Bioleon, MedMelon, Γενική Ταχυδρομική

Επιστημονικοί συνεργάτες: Μ. Δημόπουλος (Διατροφολογία) Κ. Κωνσταντόπουλος (Ομοιοπαθητική) Κ. Λιάτσικος (Naturopathy) Κ. Μουγιάκου (Βιοσυντονισμός) Λ. Μυγιάκης (Ομοιοπαθητική) Μ. Παπαδημητρίου - Βοulenger (Οστεοπαθητική) Θ. Ρέντζη (Ομοιοπαθητική) Μ. Ρηγάτος (Ομοιοπαθητική) Ν. Ρωτσιάμης (Ομοιοπαθητική) Ε. Καραμάνη - Σκαρπαθάκη (Χειροπρακτική) Στ. Σκαρπαθάκης (Χειροπρακτική) Γ. Στουραΐτης (Ομοιοπαθητική) Αλ. Τηλικίδης (Π.Κ.Ι.) Π. Φωτάκη (Π.Κ.Ι.) Στο τεύχος έγραψαν οι: Μ. Ζώρζου Μ. Κολυβάκη Α. Σπίριτου - Κοντίδου Κ. Μαυροειδή Γ. Παντούλας Σ. Παπαδοπούλου Κ. Πίσιος Λ. Ταπάκης Ά. Φιλίππου Ά. Χατζηνάσιος N. Lotze

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική ή περιληπτική, η κατά παράφραση ή διασκευή απόδοση του περιεχομένου του περιοδικού με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. (Ν.2121/1993 και κανόνες διεθνούς δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα) Οι απόψεις των αρθρογράφων δεν αποτελούν κατ΄ανάγκη και θέσεις του περιοδικού. Οι πληροφορίες που παρέχονται δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη γνωμάτευση ιατρού ή άλλου ειδικού της υγείας.

Συνδρομή εσωτερικού: 20 ευρώ

Holistic Life


Holistic Life Σεμινάρια - Ομιλίες - Εκδηλώσεις

ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ & ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΚΙΝΕΖΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

8/10: Εκπαίδευση στην κρυσταλλοθεραπεία: με την Ι. Shakila Μπράτη 9/11: 3ετής εκπαίδευση στη Θιβετανική Ιατρική, με την Dr. Tsering Tsamchoe, Θιβετανή απόφοιτο του Men Tsee Khang. Ενημερωτικές συναντήσεις (ελεύθερη είσοδος) 18/9: Γνωρίζοντας τα Φυτά και τις Φυσικές Μεθόδους Καλλιέργειας τους 19/9: Ελληνικά Βότανα 20/9: Ρεφλεξολογία 20/9: Rejuvance: 20/9: Ομοιοπαθητική 21/9: Ιατρικά (Ανατομία – Φυσιολογία) 21/9: Αρωματοθεραπεία, Ενεργειακή Αρωματοθεραπεία, Ανθόνερα 24/9: Εκπαίδευση στην Αστρολογία 25/9: Κρυσταλλοθεραπεία 25/9: Su Jok 26/9: Ayurvedic Massage 27/9: Creative Healing 28/9: Tuina (κινέζικη μάλαξη) 28/9: Shiatsu 29/9: Θεραπευτικές δράσεις των προϊόντων της μέλισσας – Μελισσοβελονισμός 2/10: Thai Massage, Thai Foot Massage, Hot Stone Massage, Spa Therapist 3/10:Θεραπευτική μάλαξη με έλαια, Λεμφική μάλαξη, Σεμινάριο για Βεντούζες/Moxa/Guasha 10/10: Απόδοση – Ανάλυση κειμένων του Ιπποκράτη 14/11:Κινέζικη Γλώσσα Πληροφορίες: τηλ. 210 8010111 & 210 3421088 - www.akadimia.gr

ALTERNATIVE HEALING CENTER (ΑHC)

6/9: Ομαδική Θεραπεία για Ανοσία και Ευημερία A Επίπεδο 12/9: Αntismoking Protocoles for Scio/ Indigo users - Πιστοποίηση σαν ειδικός αντικαπνιστικής θεραπείας 19/9: Ρεφλεξολογία για όλους 6/10: Ολιστική Διατροφή και Υγεία 8/10: Κβαντική Βιοανάδραση και θεραπευτικές δυνατότητες Scio/Indigo 15/10: Oμαδική Θεραπεία για Ανοσία και Ευημερία Β Επίπεδο 22/10: Διάγνωση και Θεραπεία Ηλεκτρομαγνητικής Ακτινοβολίας Πληροφορίες: τηλ. 2130229303, 6944417773 www.alternativehealing.gr

ΕΘΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΕΕΟΙΣ) Δωρεάν Ομοιοπαθητική Εκπαίδευση.

Η ΕΕΟΙΣ παρέχει δωρεάν πλήρη Εκπαίδευση στην Ομοιοπαθητική Πιστοποιημένη με Δίπλωμα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ομοιοπαθητικής (European Committee for Homeopathy, E.C.H), για γιατρούς, οδοντιάτρους, κτηνιάτρους, φαρμακοποιούς και φοιτητές των αντί Holistic Life

στοιχων Σχολών. Για βιολόγους, ψυχολόγους και παραϊατρικά επαγγέλματα παρέχεται επίσης δωρεάν πλήρης σειρά εισαγωγικών-ενημερωτικών σεμιναρίων και Πιστοποιητικό Παρακολούθησης. Συντονιστής Εκπαίδευσης: Βαγγέλης Ζαφειρίου, Ψυχίατρος, Μέλος Δ.Σ. Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, Μέλος της Εκπαιδευτικής Επιτροπής της European Committee for Homeopathy, E.C.H. Πληροφορίες: 210-7222284, 6975425842, 6932981719.

ΝATURAL HEALTH SCIENCE

Ενημερωτικές συναντήσεις (ελεύθερη είσοδος) 10/9: SPA Consulting - SPA Manager – SPA Practitioner 10/9: Rejuvance 12/9: Νευρομυϊκή μάλαξη 12/9: Trigger points & Sports Massage 12/9/: Triger Psycophysical Integration 12/9:Οn site Massage 12/9: Lomi-Lomi (Χαβανέζικη μάλαξη) 15/9: Ολιστική βοτανοθεραπεία 15/9: Ιριδολογία 15/9: Ηλεκτροβελ/μός χωρίς βελόνες 15/9: Ιατρικά μαθήματα 15/9: Αποτοξίνωση 15/9: Ολιστική - ενεργειακή διατροφολογία 15/9: Ομοιοπαθητική – Βιοχημικά άλατα Schuessler 16/9: Συμβουλευτική γονέων 16/9: Σύμβουλος αυτοβελτίωσης 16/9: Γνωσιακή συμπεριφοριστική ψυχολογία 16/9:Συνθετική συμβουλευτική 16/9: Ψυχολογία 17/9: Ανθοϊάματα Bach- Australian Californian 17/9: Μελισσοθεραπεία 19/9: Ρεφλεξολογία 22/9: Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική Βελονισμός 22/9: Tuina Κινέζικη μαλαξοθεραπεία 22/9: Παραδ. Κινέζικη διατροφολογία 22/9: Παραδ. Κινέζικη φυτοθεραπεία 22/9: Shiatsu 23/9: Ιπποκρατική μάλαξη- Ορθοπεδική ρεφλεξολογία 23/9: Θεραπευτική μάλαξη 23/9: Κινησιολογία 23/9: Ηλεκτροθεραπεία 23/9: Σουηδική μάλαξη 23/9: Λεμφικό drainage 24/9: Ayurvedic massage 24/9: Ayurveda 26: Αρωματοθεραπεία 26/9: Κρυσταλλοαρωματοθεραπεία 26/9:Χρωμοαρωματοθεραπεία – ενεργειακή αρωματοθεραπεία 26/9: Ενεργειακή ιατρική 29/9: Φυσικοπαθητική 29/9: Αντιγήρανση 29/9: Αισθητική προσώπου - σώματος 29/9: Επαγγελματικό μακιγιάζ 29/9: Τέχνη αφής, η μάλλαξη του μέλλοντος 29/9: Personal training Πληροφορίες: τηλ. 210 9837344 www.nhs.gr


Holistic Life


Holistic Life Σεμινάρια - Ομιλίες - Εκδηλώσεις

ΟΜ- ORIENTAL MEDICINE & SHIATSU TRAINING CENTER

Hμερίδες Γνωριμίας με τις Eναλλακτικές Θεραπείες (Είσοδος Ελεύθερη) 16/9:• Shiatsu, Oλιστική Mάλαξη, Thai Massage, Φυσική Aισθητική, Rejuvance, Rebirthing 23/9:Shiatsu, TCM, Tuina, Bελονισμός, Sotai, Mοξαθεραπεία & Bεντούζες 26/9: Ανοικτό μάθημα – παρουσίαση Pilates 29 & 30/9: Eντατικό σεμινάριο Rebirthing: Eπανασύνδεση με τον Βαθύτερο Σκοπο της Ζωής 1/10: Ανοικτό μάθημα - παρουσίαση Vinyasa Flow yoga 2/10: Ανοικτό μάθημα - παρουσίαση, είσοδος ελεύθερη: Taichi & Qigong 3/10: Ανοικτό μάθημα - παρουσίαση, είσοδος ελεύθερη: Pregnancy, Postnatal & Baby Yoga 3/10: Έναρξη εντατικού απογευματινού Εισαγωγικού Σεμιναρίου Σιάτσου 18μηνη Εντατική Eκπαίδευση Σιάτσου Εντατικό Εισαγωγικό Σεμινάριο Thai Massage Μονοετές Eπαγγελματική Eκπαίδευση Thai Massage 4/10: Ανοικτό μάθημα - παρουσίαση, είσοδος ελεύθερη: Dynamic Hatha Yoga 6/10: Ανοικτό μάθημα - παρουσίαση, είσοδος ελεύθερη: Pregnancy, Postnatal & Baby Yoga 8/10: Εντατικό Εισαγωγικό Σεμινάριο Μάλαξης Aromassage Eπαγγελματική Eκπαίδευση Ολιστικής Μάλαξης 13 & 14 /10: Eντατικό Εισαγωγικό Σεμινάριο Thai Massage Μονοετής Eπαγγελματική Eκπαίδευση Thai Massage Eντατικό Εισαγωγικό Σεμινάριο Kινέζικης Xειρομάλαξης Tuina Eπαγγελματική Eκπαίδευση Tuina 20 & 21/10: Eντατικό Σεμινάριο TCM Syndrome Shiatsu 27 & 28/10: Eντατικό Εισαγωγικό Σεμινάριο Σιάτσου 18μηνη Εντατική Eπαγγελματική Eκπαίδευση Σιάτσου Eντατικό Εισαγωγικό Σεμινάριο Μάλαξης Aromassage Μονοετής Eπαγγελματική Eκπαίδευση Ολιστικής Μάλαξης Πληροφορίες: τηλ. 210 6440023 www.shiatsu.gr

ΟΜΑΚΟΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

10/10: Τσάκρας: Οι εφτά τροχοί 24/10: Πλατωνικό συμπόσιο 07/11: Ράτζα γιόγκα: Οι τέσσερις ανεξερεύνητοι εγκέφαλοι του ανθρώπου 08/10: Εισαγωγή στη Βασιλική Γιόγκα. Εσωτερική και εξωτερική Πραναγιάμα 22/10: Εφαρμογή Πραντιακάρα & Νταράνα 05/11: Διαλογισμός – Στοχασμός με ερώτημα 19/11: Διαλογισμός – Ντυάνα με σκοπό την κάθαρση του νου Ανωτέρα Σχολή Εναλλακτικής Θεραπευτικής 2ετούς φοιτήσεως. • Ασκληπειακή Μαγνητοθεραπεία Holistic Life

• Αρχαία Ελληνική μάλαξη • Δακτυλοκτύπηση • Κινέζικη Ιατρική, Shiatsu-Σιάτσου - Διάγνωση-Μεσημβρινοί - Διατροφή - Αποτοξίνωση - Κινησιοθεραπεία • Ayurveda Πληροφορίες: τηλ. 210 8210 051 www.omakoeio.gr

ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ

Από το φθινόπωρο ο Πολυχώρος Ομοιοπαθητικής Αθηνών επεκτείνει τα εκπαιδευτικά του προγράμματα με διδασκαλία μέσω Skype σε ιατρούς ειδικοτήτων που επιθυμούν να διδαχθούν τις δυνατότητες της Ομοιοπαθητικής στην ειδικότητά τους. Οι καλύτερες συνταγογραφήσεις της Ομοιοπαθητικής διεθνώς ταξινομημένες ανά ειδικότητα. Πακέτα διδασκαλίας των 5 ή 10 ωρών Skype με τον ιδρυτή του Πολυχώρου και γνωστό ομοιοπαθητικό Λύσανδρο Μυγιάκη. Επίσης τριετές πρόγραμμα εκπαίδευσης για θεραπευτές και ιατρούς με τις καλύτερες παροχές σε βιβλία και διδακτικό υλικό, Θεραπευτικό τμήμα για ασθενείς, πωλήσεις βιβλίων Ομοιοπαθητικής,Ελληνικό Repertory Ομοιοπαθητικής 1300 σελίδων κλπ. Πληροφορίες: www.altersimilia.gr τηλ. 210 7643963, 6978 875925

SUNSHINE HOUSE

15–22/9: Πλέουμε για την Ειρήνη... μια Κυκλαδίτικη Οδύσσεια... Ένα 8-ήμερο οικολογικό ιστιοπλοικό ταξίδι στα κρυστάλλινα νερά του Αιγαίου. Ενας συνδυασμός της αγαπημένης μας πνευματικής πρακτικής, του εναλλακτικού τρόπου ζωής μας και της χαράς του να είμαστε μαζί με την ηρεμία και την ομορφιά της ιστιοπλοίας ανάμεσα σε αρχαία, πανίσχυρα τοπία και ακτογραμμές μιας χώρας με βαθιά πνευματικό και μυθολογικό παρελθόν. 25-30/9: Σεμινάριο Τάι Μασάζ για προχωρημένους με τον Κρισνατάκι... “Κουνήστε το Σώμα, Ελευθερώστε το Νου” Sunshine House, Χαλκίδα Στο σεμινάριο αυτό θα μάθουμε πώς να ακολουθούμε τη ροή. Έχοντας ήδη αφομοιώσει τις βασικές τεχνικές και αρχές του Τάι μασαζ θα εμβαθύνουμε την κατανόηση μας για τη ροή. Πως μπορούμε να προσαρμοζόμαστε, να κινούμαστε και να χορεύουμε με ένα άλλο σώμα χωρίς να “κολλάμε” στις θέσεις, διατηρώντας την ακρίβεια τόσο στη δουλειά με τις ενεργειακές γραμμές όσο και με τα σημεία πίεσης. Θα ανακαλύψουμε κι άλλα σημεία πίεσης και θα μάθουμε πως να χρησιμοποιούμε περισσότερο τους αγκώνες, τα γόνατα και τα πέλματα. Θα μάθουμε να προσφέρουμε μια συνεδρία τάι μασάζ για όλο το σώμα χρησιμοποιώντας μόνο τα πέλματα και θα ενσωματώσουμε στοιχεία του δυναμικού τάι μασάζ στην πρακτική μας... Πληροφορίες: sunshinehouse.gr τηλ. 2221055109, 6972710516.


Holistic Life


Holistic Life Σεμινάρια - Ομιλίες - Εκδηλώσεις

ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΛΑΣΣΙΚΗΣ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ Εδώ και 20 χρόνια, αλλάζει τα δεδομένα της Ομοιοπαθητικής στην Ελλάδα

Τ

ο 2013 έφθασε. Το Ιπποκράτειο Κέντρο Κλασσικής Ομοιοπαθητικής (ΙΚΚΟ) μετρά πλέον 20 χρόνια συνεχούς πορείας. Με το όραμα, αλλά κυρίως την επιμονή του ιδρυτή του Γεράσιμου Στουραΐτη και των συνεργατών του, πέτυχε το επάγγελμα του Ομοιοπαθητικού να γίνει από όνειρο… πραγματικότητα για πολλούς. Οι απόφοιτοί του πλέον σε όλα τα σημεία της Ελλάδας ασκούν την Ομοιοπαθητική. Το πρόγραμμα σπουδών του ΙΚΚΟ είναι το μόνο που ακολουθεί πιστά τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα εκπαίδευσης στην Ομοιοπαθητική. Ο τρόπος που εφαρμόζεται εξασφαλίζει την προσωπική παρακολούθηση του κάθε σπουδαστή σε όποιο σημείο της Ελλάδας ή του εξωτερικού κι αν διαμένει. Ο απολογισμός αυτής της 20ετίας δικαιώνει την εμπιστοσύνη εκείνων που επέλεξαν να σπουδάσουν την θεραπευτική τέχνη της Ομοιοπαθητικής κοντά του. Δικαιώνει, επίσης, και την επιλογή του ΙΚΚΟ να εστιασθεί αποκλειστικά στην εκπαίδευση της Κλασσικής Ομοιοπαθητικής. Εξασφαλίζει έτσι για τους σπουδαστές του την δυνατότητα, εκτός από τις εξειδικευμένες γνώσεις που τους παρέχει, να ασκηθούν στην μεθοδολογία της εφαρμογής τους, αλλά κυρίως να αναπτύξουν την

κρίση που θα χρειασθούν στην άσκηση του επαγγέλματος του Ομοιοπαθητικού. Για την επέτειο αυτή, τον Απρίλιο του 2013 θα επισκεφθεί την Αθήνα ένας από τους βασικούς συνεργάτες του ΙΚΚΟ από τον πρώτο χρόνο της λειτουργίας του. Ο Μisha Norland, ιδρυτής τής βρετανικής σχολής Ομοιοπαθητικής “School of Homeopathy”, παγκόσμια γνωστός ομοιοπαθητικός και στενός φίλος τού Γεράσιμου Στουραΐτη. Ο Μisha Norland, συγγραφέας του βιβλίου «Mappa Mundi και οι δυναμικές της αλλαγής» (εκδ. Βιβλιοθήκη του Ρόδου) μας προσφέρει μια μέθοδο ανάλυσης της ολότητας στα επί μέρους, με την οποία κατανοούμε μια κατάσταση δυναμικής ισορροπίας στα πλαίσια δράσης και αντίδρασης. Με την Mappa Mundi αποκτάμε βαθύτερη γνώση των βασικών διαδικασιών που ορίζουν την ζωή. Έτσι μαθαίνουμε να βλέπουμε τα συμπτώματα ενός ατόμου ως αλληλοεξαρτώμενα σύμβολα ενός συνόλου που βρίσκεται σε κίνδυνο και όχι ως μεμονωμένα συμπτώματα, όπως ταιριάζει στην Ομοιοπαθητική. Σύντομα θα ανακοινωθούν περισσότερες λεπτομέρειες.

Εκπαιδευση στη συλλογη βοτανων στην Eλαφονησο 1ο Συνέδριο-Σεμινάριο “Ο Κήπος Μου”

Συνδυάζουμε το χόμπι, με την γνώση 26-29 Οκτωβρίου Εκθεσιακό Κέντρο ΕΚΕΠ Μεταμόρφωσης-Αθήνα Το συνέδριο-σεμινάριο καλύπτει το κενό της ενημέρωσης από εμπείρους επαγγελματίες κατευθείαν στο καταναλωτικό κοινό. Θα παρουσιαστούν προτάσεις πώς να μετατρέψετε ένα άδειο μπαλκόνι σε ολάνθιστο κήπο, να γεμίσετε τον ακάλυπτο χώρο με δέντρα, να δημιουργήστε λαχανόκηπο στον μικρό ή μεγάλο κήπο σας, να μάθετε ποια είναι τα κατάλληλα φυτά που θα φυτέψετε ανάλογα με τις ανάγκες και τον γούστο σας, να μάθετε για ανθοδετική και ανθοσυνθέσεις. Ειδικό κομμάτι αποτελεί η βοτανολογία, μαζί με εναλλακτικούς τρόπους ίασης με ανθοιάματα. Κατά τις μέρες λειτουργίας του συνεδρίου, καθηγητές γεωπονικού πανεπιστημίου, γεωπόνοι, έμπειροι επιχειρηματίες και καλλιεργητές από τον κλάδο των ανθοκομίας, της αρχιτεκτονικής τοπίου, της ανθοδετικής θα μεταδώσουν τις γνώσεις τους, τις εμπειρίες τους σε όλους τους συνέδρους. Ιδιώτες, υποψήφιοι επιχειρηματίες, άνεργοι που αναζητούν λύσεις για αυτοαπασχόληση θα είναι οι σύνεδροι που θα σπεύσουν για την ενημέρωση τους και ίσως την επένδυσή τους στον κλάδο της ανθοκομίας. Διπλό το ενδιαφέρον των επισκεπτών της έκθεσης αφού συνδιοργανώνονται εργαστήρια (workshops) για επιτόπια πρακτική επίδειξη. Πληροφορίες: 210 7568888 www.Agrorama.com Holistic Life

Από τον Οκτώβριο του 2012 μέχρι και το Μάϊο του 2013, ο Φεργαδάκης Γιώργος θα βρίσκεται στην Ελαφόνησο και θα μυεί όσους το επιθυμούν στην συλλογή των άγριων βοτάνων του νησιού. Περισσότερες πληροφορίες στο: 6942514757 Για πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής: Ακαδημία Αρχαίας Ελληνικής & Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής Σωκράτους 24, Κηφισιά, πλησίον σταθμού ΗΣΑΠ (τηλ. 210 8010111)

Εισαγωγικό εργαστήρι φυσικής δόμησης Στον Νέσσωνα Λάρισας θα πραγματοποιηθεί στα τέλη Σεπτεμβρίου το επόμενο εργαστήρι με θέμα τη φυσική δόμηση και το cob. Θα γνωρίσουμε το χώμα και το άχυρο σαν δομικά υλικά, θα μυηθούμε στις κατασκευές με τη χρήση φυσικών υλικών και θα επιχειρήσουμε μια μεγάλη γκάμα από μικρο-κατασκευές με στόχο να υπάρξει μια αρκετά ολοκληρωμένη εικόνα των δυνατοτήτων του ταπεινού χώματος. Ημερομηνίες και ώρες Διεξαγωγής: Πέμπτη 27 έως Κυριακή 30 Σεπτεμβρίου 2012. Η συγκέντρωση και η ενημέρωση των συμμετεχόντων, θα γίνει το απόγευμα της Πέμπτης. Για πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής: Τηλ. 6932-568126 Mail: kostas@cob.gr, (να αναγράφεται όνομα, τόπος κατοικίας και τηλέφωνο επικοινωνίας).


Holistic Life


Holistic Life Οστεοπαθητική - Γράφει ο Γεώργιος Χ. Παντούλας DO, Διπλωματούχος Oστεοπαθητικός, Μέλος Π.Σ.Οστεοπαθητικής

Δια χειρός Θεραπευτική στην Αρχαία Ελλάδα και Οστεοπαθητική Ιατρική*

Α

πό τις απαρχές της ιστορίας, τους προϊστορικούς χρόνους που χάνονται στο βάθος των αιώνων, μέχρι τους μύθους, τις πρώτες γραπτές μαρτυρίες, την παρατήρηση και τα πρώτα πειράματα, η δια χειρός θεραπευτική συνόδευσε την ιατρική θεραπευτική τέχνη. Βοήθησε τον άνθρωπο να βρει την υγεία του, τού ήταν κάτι οικείο και φυσικό αλλά και απαραίτητο στην πορεία της επιβίωσης και εξέλιξής του. Η πολύτιμη χρησιμότητα του χεριού είχε επισημανθεί στην αρχαιότητα. Αυτή η αντίληψη ήταν βαθιά ριζωμένη στο πνεύμα των αρχαίων Ελλήνων. Όπως σε όλες τις τέχνες το χέρι είναι το μέσο έκφρασης έτσι και στην ιατρική, το χέρι έπαιξε σημαντικό ρόλο. “Δια χειρός ο άνθρωπος πολεμάει, σκοτώνει, θερίζει, προστατεύει, χαϊδεύει, κυριαρχεί. Αλλά ακόμη, προσεύχεται, θεραπεύει, γράφει, ζωγραφίζει, παίζει μουσική και τέλος σημειογραφεί την ύπαρξή του και τη διανόησή του στο σύμπαν. Το χέρι είναι το όργανο του ανθρωπίνου σώματος, το οποίο συνέβαλλε αποφασιστικά στην εξέλιξη του πολιτισμού. Χωρίς αυτό και χωρίς την ικανότητα της χειροτεχνίας ο άνθρωπος δε θα διέφερε από τα ζώα, παρ’ όλη τη λογική του και την ευφυΐα του. Το δελφίνι είναι εξίσου λογικό και ευφυές, αλλά δε μπορεί να παράγει πολιτισμό, καθώς στερείται του χεριού” (Carl Sagan I.S. Sclofsci “L’univers”). Ως οστεοπαθητικός είμαι εξοικειωμένος με αυτήν την 10 Holistic Life

πεποίθηση. Η οστεοπαθητική είναι μια δια χειρός θεραπευτική. Ποια η σχέση της με την αρχαία Ελλάδα; Η οστεοπαθητική ιατρική (απλά οστεοπαθητική στο εξής) γεννήθηκε στην Αμερική στα τέλη του 19ου αιώνα και εξαπλώθηκε στην Ευρώπη στο πρώτο μισό του 20ου (Βρετανία), έχοντας μια συνεχόμενη άνθιση στην υπόλοιπη Ευρώπη και γενικότερα στην υφήλιο. Καλώς θα αναρωτηθεί κάποιος, τι σχέση έχει πάλι η αρχαία Ελλάδα. Η ενόρμησή μου όμως στα τόσα χρόνια της ενασχόλησής μου με την οστεοπαθητική, με ωθούσε στην πεποίθηση ότι υπάρχει κάτι αρχαιοελληνικό. Η φιλοσοφία της οστεοπαθητικής (σύστημα ολιστικής αξιολόγησης και θεραπείας), οι αρχές της, η αυτοθεραπευτική ικανότητα του σώματος, η λειτουργική αμοιβαιότητα των συστημάτων κ.α1 και το κυριότερο η δια χειρός πρακτική εφαρμογή όλων αυτών, συνεχώς με ταξιδεύουν στην αρχαία Ελλάδα. Πώς μπορούμε να αναζητήσουμε τα στοιχεία εκείνα στο μακρινό παρελθόν και να είμαστε αντικειμενικοί στους συσχετισμούς; Δύσκολο και υπάρχει ο κίνδυνος να καταλήξουμε γραφικοί, αλλά προσωπικά ως Έλλην οστεοπαθητικός, χάριν της ενασχόλησής μου με το θέμα τα τελευταία 6 χρόνια, εξοικειώθηκα με την ιδέα «πως τα είχαν πει όλα» και τελικά όσο ασχολούμαι τόσο περισσότερο αναγνωρίζω τα κοινά σημεία. Προτείνω λοιπόν να μελετήσουμε το θέμα όχι ως μια απλή ιστορία της ιατρικής, ως ένα παραμυθάκι δηλα-

δή, αλλά κτίζοντας ένα σκηνικό, μια ατμόσφαιρα μέσα από την ετυμολογία των λέξεων και τις διάφορες φράσεις των ιατρών αλλά και των φιλοσόφων. Ο Ιπποκράτης αναφέρει πως “η ιατρική ολιγόκαιρος εστί”,2 δηλαδή είναι ρευστή και ευμετάβλητη, αλλάζει, η ισχύουσα γνώση μπορεί να μην ισχύει αργότερα. Πόσο αληθινά αυτά τα λόγια και ήδη το γνωρίζει από τότε. Συνεπώς κάποιος ο οποίος συγγράφει, το κάνει γιατί κάτι έχει να πει στους σύγχρονούς του. Κανείς δεν γράφει τα αυτονόητα. Ποια να ήταν τα αυτονόητα τότε; Ποια να ήταν η δια χειρός θεραπευτική στην αρχαία Ελλάδα; Τι σημαίνει η λέξη χειρουργία; Έχουμε το χειρ (χέρι) και το έργο. Σήμερα καταλαβαίνουμε ως χειρουργία την αυστηρή ιατρική επεμβατική πράξη. Τότε όμως οι λέξεις είχαν ένα συγκεκριμένο νόημα (το οποίο προερχόταν από την ετυμολογία). Και ποτέ δεν εννοούσαν κάτι άλλο. Γι’ αυτό ο Γαληνός (2ος αιώνας μ.Χ.) ορίζει την χειρουργία: “Χειρουργία εστί χειρών ατρόμων οξεία κίνησις μετ’ εμπειρίας ή έντεχνος πράξις εν ιατρική δια χειρών ή οργάνων”3. Πραγματικά αντικειμενικός ορισμός. Η λέξη ιατρός προκύπτει από το ιαίνω: θερμαίνω, μαλακώνω από τη ζέστη, ιάομαι: θεραπεύω. Με ποια αίσθηση καταλαβαίνουμε τη θερμότητα; Ρίζα όλων αυτών είναι τα ία: βέλη-ακτίνες του ηλίου. Θεός του ήλιου ο Απόλλωνας, αλλά και ιατρός των θεών και πατέρας του Ασκληπιού, του θεού της ιατρικής. Επίσης μια από τις πολυάριθμες επικλήσεις προς τον Απόλλωνα είναι και Ήπιος και Ηπιόχειρας.4 Υπάρχουν διάφορες ετυμολογίες για τον Ασκληπιό αλλά ενδιαφέρον έχει: “Ασκληπιός: παρά το τα σκέλη ήπια ποιείν, από μέρους δ’ όλον το σώμα, ή ο τα άγαν σκληρά ήπια ποιών”.5 Δηλαδή αυτός που από τα άκρα πράττει μαλακά, από το επιμέρους (επηρεάζει) σε όλο το σώμα ή αυτός ο οποίος τα πολύ σκληρά τα κάνει μαλακά. Ορισμός της ολιστικής αντίληψης και της αφής στην εναλλαγή σκληρού μαλακού μέσα στο όνομα του ίδιου του Ασκληπιού. Ποιος ήταν ο δάσκαλος του Ασκληπιού; Μια μεγάλη φυσιογνωμία διδασκάλου στη μυθολογία, ο οποίος γαλούχησε πολλούς μεγάλους ήρωες, διότι είχε την ικανότητα εκτός από να τους μάθει αυτά που έπρεπε, να αναδεικνύει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του καθενός. Ο Κένταυρος Χείρων. Το όνομα του από μόνο του προδίδει την ιδιότητά του. Το μέγα ετυμολογικό αναφέρει: “Ο Κένταυρος από της δια των χειρών θεραπείας της εν ταις χειρουργίαις και ριζοτομίαις”. Σε ένα ποίημα του Πινδάρου συναντάμε: “Ο Χείρων με τη βαθιά του γνώση τον Ιάσονα δίδαξε στη λίθινη κατοικία του και τον Ασκληπιό μετά από αυτόν και του δίδαξε την τέχνη τη θεραπευτική με χέρια ευγενικά”.6 Επίσης, η λέξη υγεία. Στη μυθολογία η Υγιεία ήταν κόρη του Ασκληπιού. Κοινό θέμα το υγ. Η υγεία είναι σχετική με το ομόρριζο υγρός. Η υγεία είναι η υγρή κατάσταση. Μέχρι στιγμής φαίνεται η έμφαση στο χέρι σε σχέση με την ιατρική, την αφή ως μέσον αίσθησης φυσικά του θερμού, του σκληρού ή του μαλακού αλλά και την έννοια του υγρού. Ο οστεοπαθητικός είναι εξοικειωμένος με την έννοια του υγρού-ρευστού. Ο πατέραςιδρυτής της οστεοπαθητικής Dr. Still χρησιμοποιεί στα γραπτά του αυτή τη λέξη 539 φορές, σχεδόν μια φορά σε κάθε 2 σελίδες. Επίσης σε ένα από τα διάσημα αποφθέγματά του, μιλώντας για το υγρό του εγκεφάλου, το εγκεφαλονωτιαίο υγρό, λέει: “Αυτός ο οποίος έχει τη δυνατότητα της λογικής θα καταλάβει πως πρέπει να εκμεταλλευτεί αυτόν το μεγάλο ποταμός της ζωής και τα μαραμένα χωράφια να αρδευτούν αμέσως, ειδάλλως η συγκομιδή της υγείας θα χαθεί για πάντα”.7 Ας εξετάσουμε την έννοια της ιατρικής τέχνης στην αρχαία Ελλάδα. Η ιατρική ήταν τέχνη και έτσι αναφέρεται σε όλα τα αρχαία κείμενα. Ποια η διαφορά με το


Holistic Life 11


Holistic Life Οστεοπαθητική σήμερα έχοντας καθιερωθεί πλέον ως επιστήμη; Βλέποντας τις ετυμολογίες, η Επιστήμη είναι: η επιστασία σε κάτι καλώς, γνώση, εμπειρία, δεξιότητα, σύνεση. Ετυμολογικά επ-ίσταμαι σημαίνει: γνωρίζω πώς να κάνω κάτι, είμαι ικανός να κάνω. Ενώ η Τέχνη σημαίνει δεξιότητα, επιτηδειότητα, η ορθή μέθοδος της κατασκευής ενός πράγματος. Ετυμολογικά προκύπτει είτε από το τίκτω: φέρνω εις ζωή, φέρνω εις τον κόσμο (τοκετός), είτε από το τεύχω: ποιώ, κατασκευάζω, δημιουργώ, διαπλάττω κλπ. Η διαφορά είναι στο ότι στην τέχνη, ο τεχνίτης έχει την ικανότητα να αναδείξει αυτό που υπάρχει ήδη μέσα. Προφανώς αυτό ίσχυε και από την πλευρά του σώματος και της υγείας σε σχέση με την ιατρική και τον ιατρό. Σήμερα έχουμε δυσκολία να το κατανοήσουμε γιατί η τέχνη έχει συνδυαστεί με τα καλλιτεχνικά, ενώ για αυτούς ήταν κάτι διαφορετικό. Εδώ όσον αφορά τη δική μας επιστήμη-τέχνη, την οστεοπαθητική, ο Dr. Sutherland, πατέρας της κρανιακής οστεοπαθητικής, απευθυνόμενος στους θεραπευτές λέει ένα πολύ σημαντικό και διάσημο ρητό του: “Επιτρέψτε την εκ των έσω φυσιολογική λειτουργία να εκδηλώσει την αλάνθαστη δυναμική της, παρά να εφαρμόσετε μια τυφλή δύναμη από τα έξω προς τα μέσα”. Το μέσον έκφρασης της τέχνης ήταν, είναι και θα είναι το χέρι. Η τέχνη στον Όμηρο και στον Ηρόδοτο είχε συνδεθεί με τη γνώση αλλά και τη χειρονακτική εργασία. Σε ένα σημείο, ο Σοφοκλής αναφέρεται στον ιατρό. Μέσα από το στόμα του Ηρακλή, αναφέρει: «ποιος χειροτέχνης ιατορίας».8 Το ίδιο και ο Ιπποκράτης, όταν μιλάει περί αρχαίας ιατρικής: «ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στο σκοπό του αποκαλούμενου γιατρού, που είναι ομολογουμένως χειροτέχνης».9 Είναι ξεκάθαρες οι λέξεις. Στο συμπόσιο, ο Πλάτωνας τον πολύ καλό ιατρό, που κάνει πετυχημένη διάγνωση τον αποκαλεί «ιατρικότατον»,10 ενώ στον Χαρμίδη, όταν αυτός ο ιατρός καταφέρει να εφαρμόσει θεραπεία τον αποκαλεί «δημιουργό»,11 δηλαδή δημόσιο τεχνίτη. Στην Οδύσσεια, ο Όμηρος, αναφέρει τους ιατρούς μαζί με κάποιες άλλες ειδικότητες, ως δημιουργούς, ως χειρωνάκτες.12 Πώς γινόταν η εκπαίδευση αυτών των τεχνιτών, χειροτεχνών, ιατρών; Ο Πλάτων στην Πολιτεία αναφέρει: “για να γίνει κάποιος πολύ καλός ιατρός πρέπει να αρχίσει τη μάθηση της τέχνης από την παιδική του ηλικία. Να αποκτήσει πείρα με όσον το δυνατόν περισσότερα σώματα, γερά και ασθενικά, σε μεγάλο βαθμό”.13 Ο Ιπποκράτης σε επιστολή προς στο γιό του, αναφέρει τι άλλο χρειάζεται να μελετάει: “Να μελετάς, γιέ μου, τη γεωμετρία και την αριθμητική. Τούτο δεν θα κάνει μόνο τη ζωή σου δοξασμένη και χρήσιμη στους ανθρώπους, αλλά θα σου δώσει και μεγαλύτερη οξύνοια και διορατικότητα για να ωφεληθείς από την ιατρική όλα όσα είναι χρήσιμα”.14 Αιτιολογώντας γιατί χρειάζονται αυτά, μεταξύ άλλων λέει πως η γεωμετρία για παράδειγμα, είναι αυτή που θα τον βοηθήσει να ξεχωρίσει τη φυσιολογική θέση των οστών και των αρθρώσεων και η αριθμητική είναι αυτή που θα τον βοηθήσει να καταλάβει την περιοδικότητα των πυρετών. Επίσης, αναγνωρίζει και την έννοια της επιστήμης. Στον Νόμο αναφέρει: “τα ιερά πράγματα αποκαλύπτονται μόνο σε ιερούς ανθρώπους, οι αμύητοι δεν έχουν το δικαίωμα να τα γνωρίζουν, παρά μόνο αφού μυηθούν στα μυστήρια της επιστήμης”.15 Σήμερα αυτές οι γνώσεις συμπεριλαμβάνονται στο μάθημα biomechanics-εμβιομηχανική, ένα μάθημα σύνθετο, απαιτούμενο στις σπουδές της οστεοπαθητικής, το οποίο όλοι οι θεραπευτές που ασχολούνται κατά κύριο λόγο με το μυοσκελετικό, οφείλουν να γνωρίζουν άριστα. Σύμφωνα και με τις υποδείξεις του Ιπποκράτη, να γνωρίζει κανείς καλά το αντικείμενό του πριν περάσει στην ιερότητα της τέχνης, είναι χρέος των οστεοπαθητικών να διαφυλάξουν την ακεραιότητα της τέχνης τους. Οι αμφιβόλου ποιότητας σπουδές και η διαρροή δια χειρός τεχνικών σε ξένα και άσχετα χέρια, είναι κάτι αν όχι επικίνδυνο, τουλάχιστον ανεύθυνο. Συνεχίζοντας, στον Ιπποκρατικό Όρκο φαίνεται η έννοια του κλειστού επαγγέλματος, όπως ήταν όλα τα χειρονακτικά επαγγέλματα στην αρχαία Ελλάδα: “Να θεωρώ τον διδάσκαλό μου της ιατρικής τέχνης ίσο με τους γονείς μου και να μοιρασθώ μαζί του τα προς το ζειν. Και όταν χρειάζεται χρήματα να μοιράζομαι μαζί του τα δικά μου. Να θεωρώ την οικογένειά του αδέλφια μου και να τους διδάσκω αυτήν την τέχνη αν θέλουν να την μάθουν, χωρίς δίδακτρα ή άλλη συμφωνία. Να μεταδίδω τους κανόνες ηθικής, την προφορική διδασκαλία και όλες τις άλλες ιατρικές γνώσεις στους γιούς μου, στους γιούς του δασκάλου μου και στους εγγεγραμμένους μαθητές που πήραν τον ιατρικό όρκο, αλλά σε κανέναν άλλο”. Θα λέγαμε χαριτολογώντας ότι μοιάζει με όρκο σε κάποια μυστική οργάνωση. Ξεκάθαρα διαφαίνεται το κλειστό επάγγελμα και η μετάδοση κυρίως από πατέρα σε γιο. Αν και ο Ιπποκράτης μιλώντας για εγγεγραμμένους μαθητές δείχνει να έχει ήδη «ανοίξει» το επάγγελμα. Ενδιαφέρον όμως είναι το σημείο που λέει να «μεταδώσω την προφορική διδασκαλία». Τι εννοεί και ποια να ήταν αυτή η διδασκαλία; Και γιατί πάλι ο Γαληνός όταν μιλάει για τους τρεις κλάδους της ιατρικής, τη διαιτητική, τη χειρουργία και τη φαρμακευτική, και αναφερόμενος στη χειρουργία λέει το εξής: “Είναι οι συνήθεις τομές και καύσεις και των άλλων, όσα δια των χειρών ενεργούνται, ονομάζονται χειρουργία”.16 Οι λέξεις τομές και καύσεις είναι οι σωστές λέξεις που χρησιμοποιούσαν όταν επρόκειτο να κάνουν μια παρέμβαση με την έννοια της χειρουργικής σήμερα. Τέμνειν και καίειν. Αλλά στο σημείο όπου αναφέρεται «και των άλλων, όσα δια των χειρών ενερ12 Holistic Life


Holistic Life 13


Holistic Life Οστεοπαθητική γούνται», ποια είναι τα άλλα; Τι εννοεί και ποια είναι η προφορική διδασκαλία του Ιπποκράτη; Υπήρχε δηλαδή κάποια αυτονόητη γνώση για την οποία δεν χρειάζεται να γράψει κάποιος; Η υπόθεσή μου είναι ότι προφανώς πρέπει να υπήρχε μια δια χειρός θεραπεία στην έννοια της τέχνης και του τεχνίτη, όχι με την υποδεέστερη έννοια που την έχουμε στο μυαλό μας, γιατί τα χειρονακτικά επαγγέλματα είναι δευτερεύοντα επαγγέλματα σήμερα, αλλά σαν κάτι το οποίο χρειαζόταν χρόνος εκμάθησης (για αυτό ξεκινούσαν από παιδιά με την εποπτεία του πατέρα), μεγάλη εμπειρία, γνώση και ίσως κάποια μορφή μύησης. Συσχετίζοντας τις οστεοπαθητικές αρχές με διάφορες φράσεις των αρχαίων μας, είτε ιατρών είτε φιλοσόφων, διαπιστώνουμε τα εξής: • Η έννοια του όλου. Το σώμα είναι ένα ενιαίο σύνολο. O Dr. Still αναφέρει: “Εξετάζουμε την τέλεια υγεία, το οποίο σημαίνει τελειότητα και αρμονία, όχι μόνο στο επιμέρους, αλλά στο σύνολο του σώματος”.17 Και λέει ο Πλάτων στον Χαρμίδη: “Δεν πρέπει ένας γιατρός να θεραπεύει το μάτι, χωρίς να θεραπεύει το κεφάλι. Ούτε το κεφάλι, χωρίς να θεραπεύει το σώμα, ούτε να θεραπεύει το σώμα χωρίς να θεραπεύει την ψυχή. Όταν το μέρος είναι ασθενές, ασθενεί και το όλον”.18 O Ιπποκράτης αναφέρει: “Πιστεύω πως στο σώμα δεν υπάρχει καμία αρχή. Όλα είναι και αρχή και τέλος. Γιατί αφού σχεδιαστεί ένας κύκλος, δεν είναι δυνατόν να βρεθεί η αρχή. Έτσι και οι αρρώστιες πηγάζουν εξίσου από κάθε σημείο του σώματος”.19 • Δομή και λειτουργία είναι αμοιβαία εξαρτώμενες. Συμφωνα με τον Dr. Still: “Και οι λειτουργίες του είναι αμοιβαία εξαρτώμενες”. O Ιπποκράτης, στο ίδιο κείμενο: “Ανεξάρτητα από το ποιο σημείο θα προσβάλλει η ασθένεια, τα μέρη του σώματος τη μεταδίδουν αμέσως το ένα στο άλλο. Η κοιλιά στο κεφάλι, το κεφάλι στη σάρκα και στην κοιλιά”. • «Βρες το, φτιάξτο και άφησέ το». Αποτελεί διάσημο ρητό του Dr.Still και εννοεί ότι ίσως στόχος μας είναι να βρούμε μια πρωταρχική δυσλειτουργία, να την θεραπεύσουμε και να την αφήσουμε στο χρόνο, κατά τον οποίο, ο φυσιολογικός μηχανισμός θα κάνει τη δουλειά του. Συνεχίζει ο Ιπποκράτης: “Ο καλύτερος τρόπος να θεραπεύσεις τα άρρωστα μέρη είναι να γιατρευτούν εκείνα που προκάλεσαν την αρρώστια. Έτσι θεραπεύεται με τον καλύτερο τρόπο η αρχή της βλάβης”. • “Το να βρει την υγεία θα πρέπει να είναι το αντικείμενο του γιατρού. Ο οποιοσδήποτε μπορεί να βρει την ασθένεια”.20 Επίσης μεγάλο απόφθεγμα του Dr. Still, αλλά και σε αυτό έχει έρθει δεύτερος. O Γαληνός αναφέρει: “Της ιατρικής τέχνης σκοπός μεν η υγεία, τέλος δε η κτήσις αυτής”21. Το τραγελαφικό σημείο είναι πως ο Dr.Still δεν αναφέρεται πουθενά σε αρχαίους πολιτισμούς. Πολύ απλά λέει πως και εκείνοι οι πολιτισμοί είχαν τα επιτεύγματα τους, αλλά εμείς σήμερα (τέλη 19ου και αρχές 20ου αιώνα) τους έχουμε ξεπεράσει… θα το αφήσω ασχολίαστο. Συνέχεια στο επόμενο… * Το άρθρο είναι τμήμα της διπλωματικής εργασίας του συγγραφέa για την απόκτηση του τίτλου Οστεοπαθητικού DO, με θέμα: “Η δια χειρός θεραπευτική στην αρχαία Ελλάδα. Βιβλιογραφική έρευνα των αρχαίων πηγών”, 2009. Η ίδια εργασία αποτέλεσε έμπνευση για την ομιλία με θέμα “Δια χειρός θεραπευτική στην αρχαία Ελλάδα και Οστεοπαθητική Ιατρική”, η οποία πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2012, στο Δήμο Παλαιού Φαλήρου, υπό την αιγίδα του ομίλου για την UNESCO Τεχνών, Λόγου και Επιστημών Ελλάδος. Παραπομπές

1 Περισσότερες λεπτομέρειες στην ηλεκτρονική διεύθυνση: www.osteopathy.gr - Ορισμός της οστεοπαθητικής 2 Κατά τόπους ανθρώπων, section 44 line 1 TLG 3 Definitiones medicae, Volume 19 page 358, ligne 1, TLG 4 Athologia graeca, book 9, epigram, 525 line 8, TLG 5 Etymologicum Gudianum Alphabetic, entry alpha page 213, line 7, TLG 6 Πίνδαρος Nemea, ode 3 line 53 TLG 7 Philosophy of Osteopathy, σελ. 39 8 Σοφοκλής Τραχινίαι, 1000 9 Ιπποκράτης περί Αρχαίας Ιατρικής, (De Prisca medicine) section 7 line 2 TLG 10, 11 Συμπόσιο 286c-d (Symposium) και Χαρμίδης 163 α (Charmides) 12 Οδύσσεια, (ρ 384) 13 Πλάτων Πολιτεία, 408 D-E 14 Ιπποκρατική συλλογή, Epistulae: epistle 22, line 1, TLG 15 Ιπποκρατική συλλογή, Νόμοι 5 16 Γαληνός In Hippocratis de victu acutorum commentaria iv Kuhn, vol. 15 page 425 line 4 17 Philosophy of Osteopathy, pag 38 18 Πλάτων Χαρμίδης, 156 Β – 157 C (Charmides) 19 Περί τόπων των κατά ανθρώπων De locis in homine, Section 1, line 1, TLG 20 Philosophy of Osteopathy p.28 The Osteopath should find health The Philosophy and Mechanical Principles of Osteopathy, Page 72 Mission of the Doctor 21 «Περί αιρέσεων τοις εισαγομένοις» (De sectis ad eos qui introducuntur), Kuhn volume 1 p. 64, line 1, TLG 14 Holistic Life


Holistic Life 15


Holistic Life Κλινική Αρωματοθεραπεία Ας δούμε τι πιθανότητες μας παρέχουν τα αιθέρια έλαια για να αντιμετωπίσουμε κοινά παιδικά παράπονα, σε κάθε περίοδο της ζωής τους.

Κλινική Αρωματοθεραπεία σε μωρά και παιδιά Γράφει η Μαρία Ζώρζου, Κλινική Αρωματοθεραπεύτρια

Η

κλινική αρωματοθεραπεία είναι ο κλάδος εκείνος της βοτανικής ιατρικής που σαν σκοπό της έχει τη θεραπεία νου, ψυχής και σώματος με τη χρήση αρωμάτων, τα οποία προέρχονται από αγνά, αποσταγμένα έλαια φυτών, γνωστών για τις εξαιρετικά θεραπευτικές τους ιδιότητες, τα αιθέρια έλαια. Οι τρόποι με τους οποίους θα μπορούσαμε να εφαρμόσουμε την κλινική αρωματοθεραπεία στα παιδιά μας είναι πολλοί: - Όσφρηση: Τα αιθέρια έλαια και το άρωμά τους αποτελούν κάτι φυσικό για ένα παιδί, του οποίου η πρόωρη ζωή περιστρέφεται γύρω από τις μυρωδιές. Τα μωρά είναι εκείνα που προσδιορίζουν και αναγνωρίζουν τις μητέρες τους μέσα από τη μυρωδιά τους από την 1η κιόλας στιγμή που έρχονται στον κόσμο. Κάτι απόλυτα λογικό, εφόσον συνειδητοποιήσουμε πως τα μωρά γεννιούνται με δομικά ώριμο οσφρητικό σύστημα. Για αυτό και είναι εξαιρετικά ευαίσθητα στις μυρωδιές, και η εισπνοή των αιθέριων ελαίων είναι μια εξαιρετική μέθοδος επιλογής για την παιδιατρική. - Μπάνιο: Γνώστες και φίλοι με το νερό, αφού εκεί αναπτύσσονται, το μπάνιο είναι άλλη μια εξαιρετική επιλογή χρήσης των αιθέριων ελαίων, και απόλυτα χαλαρωτική. Για αυτό, εάν θελήσουμε να χρησιμοποιήσουμε τα αιθέρια έλαια στο μπάνιο τους, διαλύουμε οπωσδήποτε το αιθέριο έλαιο σε μια κουταλιά λάδι ή πλήρες γάλα ή μέλι και το προσθέτουμε στο νερό του μπάνιου. - Μάλαξη: Υπάρχουν πολλά συναισθηματικά και φυσικά οφέλη του μασάζ και των αιθέριων ελαίων για τα μωρά και τα παιδιά. Οι μητέρες αγγίζουν τα μωρά τους με αγκαλιές, φιλιά και παιχνίδι, όπως το μέτρημα όλων των δακτύλων. Αυτό είναι μια μορφή μασάζ και αγάπης που, εκτός του ότι είναι θετική, αποτελεί εξαιρετική μεταβίβαση αγάπης, καθώς η αφή χτίζει 16 Holistic Life

δεσμούς και σχέσεις μεταξύ των γονιών και των μωρών. Τα μωρά και τα παιδιά ανταποκρίνονται εκπληκτικά γρήγορα στη φυσική ιατρική των αιθέριων ελαίων. Ο λόγος ενδεχομένως για αυτό είναι ότι οι οργανισμοί τους είναι αθώοι και αγνοί, καθώς στο σύντομο χρονικό διάστημα της ζωής τους μέχρι σήμερα, συνήθως δεν έχουν την ευκαιρία να δημιουργήσουν τοξικά κατάλοιπα από συνθετικά προϊόντα, τη ρύπανση του περιβάλλοντος, κτλ. Το σώμα τους λοιπόν, αποτελεί ένα πολύ λεπτό χειριστικό όργανο και θα εκτελέσει θαυμάσια οποιαδήποτε «εντολή» - εφόσον διατηρείται η σωστή ισορροπία, η οποία έγκειται στο ότι το ποσοστό του αιθέριου ελαίου σε φορέα δεν υπερβαίνει τη συνιστώμενη δόση.

Δοσολογίες αιθέριων ελαίων για θεραπεία σε μωρά & παιδιά Μωρό μέχρι 12 μηνών

1 σταγόνα ανά 15ml μεταφορέα 1-2 σταγόνες στο μπάνιο

Νήπια μέχρι 5 χρονών

2 σταγόνες σε 15ml μεταφορέα 2-3 σταγόνες στο μπάνιο

Παιδιά 6-12 χρονών

3 σταγόνες σε 15ml μεταφορέα 3-4 σταγόνες στο μπάνιο

Παιδιά από 12 χρονών και πάνω

όπως στους ενήλικες, π.χ 4-8 σταγόνες σε 15ml μεταφορέα 4-8 σταγόνες στο μπάνιο

Η φύση λοιπόν, μας δίνει όμορφες λύσεις για ότι πιο ευαίσθητο και τρυφερό υπάρχει στη ζωή μας, το παιδί μας.

Αϋπνία: Τα παιδάκια συνήθως κοιμούνται πολύ και εύκολα. Μερικές φορές όμως, υπάρχει υπερδιέγερση μετά το παιχνίδι. Επίσης το πολύ κρύο ή ζέστη, μπορούν να τα ανησυχήσουν. Το τίλιο (φλαμουριά) ως ανθόνερο βοηθάει πολύ για να χαλαρώσουν, καθώς και ένα μπάνιο με αιθέριο έλαιο λεβάντας. Εναλλακτικά μπορούμε να βάλουμε 1 σταγόνα λεβάντα ή μανταρίνι στο μαξιλάρι τους. Κολικοί: Παρουσιάζονται συνήθως στους πρώτους 3 μήνες. Βοηθάει ένα μίγμα από ανθόνερα τίλιο (φλαμουριά) και μάραθο. Επίσης, μπορείτε να προσφέρετε ένα ελαφρύ μασάζ στην κοιλιά με έλαιο χαμομήλι, ενισχυμένο με αιθέριο έλαιο ρωμαϊκό χαμομήλι. Σε μεγαλύτερα παιδιά βοηθά το αιθέριο έλαιο μέντας. Δυσκοιλιότητα: Χαμομήλι ανθόνερο, και σε μεγαλύτερα παιδιά νερό στο οποίο έχουμε μουλιάσει από το βράδυ σπόρους λιναρόσπορου. Μασάζ με αιθέριο έλαιο ρωμαϊκό χαμομήλι μέσα σε έλαιο βάσης (αριστερόστροφες κινήσεις στην κοιλίτσα). Διάρροια: Αιθέρια έλαια: Χαμομήλι, λεβάντα, tea tree & γεράνι σε κάποιο έλαιο βάσης και δεξιόστροφο μασάζ στην κοιλιά. Νινίδα: Επάλειψη με έλαιο καλέντουλα 1-2 φορές την ημέρα. Θα μπορούσαμε να το ενισχύσουμε με αιθέρια έλαια δενδρολίβανο, λεβάντα και ροδόξυλο. Σύγκαμα: Έλαιο καλέντουλα με αιθέριο έλαιο λεβάντα. Πόνος στο αυτί: Απαραίτητη η γνώμη του γιατρού, αλλά ανακουφίζει το λάδι με μία σταγόνα tea tree και χαμομήλι. Ζεσταίνουμε λίγο το λάδι, προσθέτουμε τα αιθέρια έλαια και αλείφουμε το αυτί. Άλλος τρόπος είναι να εμποτίσουμε στο μείγμα μία γαζούλα και να την ακουμπήσουμε χλιαρή στο αυτί. Επίσης, κάνουμε απαλό μασάζ εξωτερικά γύρω από τον διογκωμένο αδένα. Πυρετός: Μάλαξη ή μπάνιο με τα ακόλουθα «ζευγάρια»: Ευκάλυπτο με λεβάντα, ή tea tree με λεβάντα, ή ευκάλυπτο και ρωμαϊκό χαμομήλι. Επίσης, το ανθόνερο πεύκο βοηθάει στην σταθεροποίηση / καταπολέμηση του πυρετού. Βρογχίτιδα: Βοηθάει το μασάζ στο στήθος και στην πλάτη με αιθέρια έλαια ευκαλύπτου και μαντζουράνας. Κοψίματα, χτυπήματα: Εξαιρετικό αντισηπτικό είναι το tea tree, αλλά και μια σταγόνα λεβάντας βοηθάει στη γρήγορη επούλωση, ενώ παράλληλα είναι αιμοστατική και αντιμικροβιακή. Καψίματα: Αιθέριο έλαιο λεβάντας. Ψείρες: Πρόληψη: Ανθόνερο εμπλουτισμένο με αιθέρια έλαια Tea Tree, Κανέλλα, Ευκάλυπτος, Σιτρονέλλα & Παλμαρόσα. Θεραπεία: τα ίδια αιθέρια έλαια σε λάδι βάσης Ιώσεις: Καίμε στο λύχνο για απολύμανση του χώρου & αποφυγή εξάπλωσης των μικροβίων: λεβάντα, tea tree & ευκάλυπτο αιθέρια έλαια. Άσθμα: Αιθέριο έλαιο ύσσωπος. Κοκκύτης: Μασάζ και μία σταγόνα στο μαξιλάρι από: λεβάντα ή tea tree, ή δενδρολίβανο, ή κυπαρίσσι. Καταρροή: Αιθέριο έλαιο έλατο. Αμυγδαλές, πόνος στο λαιμό: Μασάζ στο λαιμό με λάδι που θα περιέχει είτε λεβάντα και λεμόνι ή tea tree και ρωμαϊκό χαμομήλι. Όπως μπορείτε να δείτε, υπάρχουν πολλές μέθοδοι εφαρμογής σε διαφορετικούς φορείς για τα αιθέρια έλαια στον κόσμο των παιδιών. Εμπιστευτείτε λοιπόν αυτή την απόλυτα ασφαλή, φυσική μέθοδος για να βοηθήσετε τη Μητέρα Φύση να κάνει τη δουλειά της και να προσφέρει στους αγαπημένους μας ήρωες & ηρωίδες τα καλύτερα.


Holistic Life 17


Holistic Life Χειροπρακτική

Τα προβλήματα της Σπονδυλικής Στήλης και η αντιμετώπισή τους με την επιστήμη της Χειροπρακτικής Γράφουν η Ελένη Σκαρπαθάκη, Δρ Χειροπρακτικής και ο Σταύρος Σκαρπαθάκης, Δρ Χειροπρακτικής

Υ

πάρχουν αρκετοί τρόποι στην επιστήμη της Χειροπρακτικής για τον εντοπισμό προβλημάτων της σπονδυλικής στήλης. Τρόποι που συνδυάζουν την τεχνολογία με την σύγχρονη Χειροπρακτική φροντίδα. Όπως υπάρχει το E.K.G. ηλεκτροκαρδιογράφημα που μετράει την μυοκη δραστηριότητα της καρδιάς, υπάρχει κάτι ανάλογο στον τομέα της Χειροπρακτικής γνωστό ως s. E.M.G. διαδερμικό ηλεκτρομυογράφημα, (surface electromyography) και είναι ένα όργανο που μετράει την ηλεκτρική δραστηριότητα που έχουν οι μύες όταν βρίσκονται σε μυϊκή σύσπαση, γνωστή ως μυϊκή ένταση. Υπάρχει επίσης το neuro-scope, ένα όργανο που τοποθετείται παράλληλα στην σπονδυλική στήλη και σκοπός του είναι να ανιχνεύει τη νευρική διαταραχή, από τη διαφορά θερμοκρασίας που μπορεί να προκληθεί από ένα υπεξάρθρημα. Η σπονδυλική ανάλυση χρησιμοποιεί s.E.M.G. και άλλες μεθόδους, για να εκτιμήσει τα επίπεδα της ηλεκτρικής δραστηριότητας που προκαλούνται. Τα όργανα αυτά είναι ακίνδυνα, δεν προκαλούν ερεθισμό και μπορούν να εφαρμοστούν και σε μικρά παιδιά. Τι προκαλεί η μυϊκή σύσπαση Η μυϊκή δραστηριότητα είναι σημαντική στην ανάλυση ενός προβλήματος της σπονδυλικής στήλης. Γιατί όταν οι μύες βρίσκονται σε σύσπαση, έχουν την τάση να εγκλωβίζουν τα νωτιαία νεύρα. Όπου υπάρχει μια δυσλειτουργία των σπονδύλων, γνωστή ως υπεξάρθρημα (subluxation) οι μύες επηρεάζονται και κατ’ επέκταση επηρεάζεται και το νευρικό σύστημα. Είναι γνωστό ότι η νευρική ενέργεια διοχετεύεται από τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό προς το σώμα μέσω της σπονδυλικής στήλης. Μεταξύ δυο σπονδύλων υπάρχει ο μεσοσπονδύλιος δίσκος και τα τρήματα (ανοίγματα) απ’ όπου εκβάλλουν τα νεύρα. Όταν υπάρχουν υπεξαρθρήματα επηρεάζονται αρνητικά τα σπονδυλικά νεύρα, προκαλώντας διάφορα προβλήματα, όπως αύξηση ή μείωση της μυϊκής δραστηριότητας, της ροής των αγγείων του αίματος, καθώς επίσης επηρεάζονται και οι σπλαχνικές λειτουργίες κ.ά. με αποτέλεσμα να μην είμαστε υγιείς. Υπεξάρθρημα – Νευρικό σύστημα Όταν υπάρχει υπεξάρθρημα δημιουργείται πρόβλημα στην επικοινωνία μεταξύ του εγκεφάλου και του υπόλοιπου σώματος, δηλαδή οι ηλεκτρικές διεγέρσεις που μεταφέρονται μέσω του νευρικού συστήματος, δεν είναι κανονικές και σαν συνέπεια δεν στέλνονται προς τον εγκέφαλο, ούτε από τον εγκέφαλο στο υπόλοιπο σώμα και έτσι έχουμε κακή υγεία. Μέθοδοι που βοηθούν τον Χειροπράκτη Υπάρχουν οι διάφορες μέθοδοι που βοηθούν τον χειροπράκτη ποιοτικά και ποσοτικά, ώστε να εντοπίσει τα σημεία που έχουν επηρεαστεί από το σπονδυλικό υπεξάρθρημα, δηλαδή ποια νεύρα έχουν παγιδευτεί από αυτό, και στη συνέχεια τα προβλήματα που δημιουργούνται στον οργανισμό μας. Με την βοήθεια λοιπών των διαφόρων επιστημονικών 18 Holistic Life

οργάνων αλλά φυσικά και με τα χέρια του χειροπράκτη που κατευθύνονται από το εκπαιδευμένο μυαλό του, εντοπίζονται τα υπεξαρθρήματα. Για να λειτουργεί σωστά, και να είναι υγιές, κάθε σύστημα στον οργανισμό μας είναι απαραίτητη προϋπόθεση οι πληροφορίες που μεταφέρονται μέσω των νεύρων από τον εγκέφαλο στο περιφερικό νευρικό σύστημα και από το περιφερικό νευρικό σύστημα στον εγκέφαλο να ρέουν ελεύθερα.

Όταν υπάρχει υπεξάρθρημα ή κάποιο άλλο πρόβλημα η σπονδυλική στήλη προσπαθεί να αντιρροπήσει και έτσι δημιουργούνται προβλήματα και σε άλλα σημεία της. Για παράδειγμα, ένας μυϊκός σπασμός μπορεί να προκαλέσει ανισοσκελία ή σπαστικό ραιβόκρανο ή τον ένα ώμο πιο ψηλά από τον άλλο, να αλλάξει τις καμπύλες της σπονδυλικής στήλης κ.ά. Εκτός από το αν έχει γεννηθεί το άτομο με συγκεκριμένο πρόβλημα ή αν έχει υποστεί κάποιο κάταγμα που άφησε πρόβλημα, φυσικά ελέγχονται όλοι οι παράγοντες για να διαπιστώσουμε πού βρίσκεται η ρίζα του προβλήματος. Ο χειροπράκτης βοηθείται στο έργο του και με όλη τη σειρά εξετάσεων που διαθέτει η σημερινή τεχνολογία, όπως κλινική εξέταση, ακτινογραφίες, αξονική ή μαγνητική τομογραφία όπου αυτές χρειάζονται, για να εντοπίσουμε την αιτία. Στη συνέχεια, όταν εντοπισθούν τα υπεξαρθρήματα στη σπονδυλική στήλη με τις διάφορες μεθόδους, μέσω της s.E.M.G. ή N.C.M. ή τις πιο πάνω μεθόδους που αναφέραμε και φυσικά σε συνδυασμό με ψηλάφηση, τότε η δουλειά του χειροπράκτη είναι να εντοπίσει και να διορθώσει τα σπονδυλικά υπεξαρθρήματα, με τρόπο που έχει εκπαιδευθεί με τη μέθοδο που λέγεται ανάταξη. Η ανάταξη έχει αρκετά οφέλη στη σπονδυλική στήλη και στο νευρικό σύστημα. Πολλές φορές ίσως χρειαστεί

μια παράλληλη ιατρική φροντίδα. Αφού εντοπίσουμε και αναλύσουμε με τη χειροπρακτική μέθοδο προχωρούμε στη συγκεκριμένη ανάταξη με αποτέλεσμα ο σπασμός να υποχωρεί, επαναφέροντας έτσι τη σπονδυλική στήλη στη σωστή της λειτουργία. Με τον τρόπο αυτό πετυχαίνουμε μείωση ή εξαφάνιση του μυϊκού σπασμού, μείωση του οιδήματος αν υπάρχει και φυσικά ανακούφιση της πίεσης της νευρικής ρίζας. Το βλέπουμε σε οσφυαλγία, αυχεναλγία, σε δισκοπάθεια, σε εκφυλιστική σπονδυλο-αρθροπάθεια, σε facet syndrome, αρθρικό πόνο, κ.ά. Τα Ασκληπιεία και η Χειροπρακτική Είναι γενικά αναγνωρισμένο ότι η μέθοδος αυτή είναι μια θεραπευτική μέθοδος που έχει Ελληνική προέλευση. Τη γνώριζαν και τη χρησιμοποιούσαν οι ιατροί-ιερείς των Ασκληπιείων της Αρχαίας Ελλάδας. Στα αρχαία κείμενα του Ηρόδικου (πατέρα της γυμναστικής), του Ιπποκράτη (πατέρα της Ιατρικής), του Σωρανού (γυναικολόγου-μαιευτήρα), του Γαληνού και άλλων βρίσκουμε συγκεκριμένες εντολές για τη ραχιοθεραπευτική, όπως την αποκαλούσαν. Στα κείμενα του Ιπποκράτη βρίσκουμε: «Χρη δε πρώτον μεν γιγνώσκειν την φύσιν της ράχεος οία τις έστιν. Ες πολλά νοσήματα προσδέει αν αυτής». Δηλαδή, είναι σημαντικό να κατέχετε την ακριβή γνώση της σπονδυλικής στήλης γιατί πολλές ενοχλήσεις συνδέονται με αυτή ή προέρχονται από αυτή. Στα σωζώμενα κείμενα του Σωρανού βρίσκουμε ότι «εκτός των τριών γνωστών παθήσεων της σπονδυλικής στήλης, που είναι η σκολίωση, η κύφωση και η λόρδωση, υπάρχει και τέταρτο πάθος –όπως το αποκαλεί- η «Σείσις καλουμένη». Δίνεται δε η εξήγηση ότι Σείσις υπάρχει όταν οι σπόνδυλοι είναι μεν στη θέση τους αλλά ελαφρά ημιεκτοπισμένοι όπως και ο ορισμός που δίνει η Χειροπρακτική, υπεξάρθρημα. Ας αναλύσουμε για να γίνει πιο κατανοητό πώς λειτουργεί το σύστημα Εγκέφαλος – Νωτιαίος Μυελός – Σπονδυλικά Νεύρα. Το κέντρο ελέγχου όλου του σώματος είναι ο εγκέφαλος ο οποίος συνεχίζεται ως Νωτιαίος Μυελός μέσα στη σπονδυλική στήλη, από όπου εκβάλουν μεταξύ των σπονδύλων και των μεσοσπονδύλιων δίσκων τα νωτιαία νεύρα που νευρώνουν όλους τους ιστούς του σώματος. Όταν υπάρχουν υπεξαρθρήματα, η λεγόμενη αλλιώς Σείσις, αλλάζει το μέγεθος και η μορφή του μεσοσπονδυλικού διαστήματος με αποτέλεσμα να επηρεασθεί η φυσιολογική λειτουργία των νεύρων και καταλήγουμε στις διάφορες παθήσεις. Ο νωτιαίος μυελός είναι δέσμη από νευρικούς άξονες που οδηγεί νοητικές δυνάμεις από και εις τον εγκέφαλο, είναι ο κύριος αγωγός από τον εγκέφαλο στο περιφερικό νευρικό σύστημα. Υπάρχουν 31 ζεύγη νωτιαίων νεύρων που μεταφέρουν ερεθίσματα στους κυτταρικούς ιστούς του σώματος. Όταν ένα νεύρο παγιδευτεί, παρεμβάλλεται η νευρική ενέργεια, όχι απαραιτήτως όλο το νεύρο αλλά μερικοί άξονες αυτού. Η Χειροπρακτική βρίσκει την ενόχληση, τη διορθώνει με συγκεκριμένη Χειροπρακτική ανάταξη, επαναφέροντας το κύκλωμα στη φυσιολογική του κατάσταση για να έχουμε υγεία και ευεξία.


Holistic Life 19


Holistic Life Ομοιοπαθητική

Βρίσκοντας το σωστό φάρμακο

Η επανάσταση του VithoulkasCompass.com Γράφει o Λευτέρης Ταπάκης, Ιατρός - Ομοιοπαθητικός Η ιδέα ενός online συστήματος Όσοι ασκούμε την ομοιοπαθητική αντιλαμβανόμαστε καθημερινά τις μεγάλες δυνατότητες αυτής της θεραπευτικής μεθόδου. Από την άλλη πλευρά, ερχόμαστε συχνά αντιμέτωποι με περιπτώσεις που δεν είχαν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ένας από τους κύριους λόγους είναι όχι η ανεπάρκεια της ίδιας της ομοιοπαθητικής αλλά κυρίως η δική μας ανεπάρκεια στο να ασκήσουμε σωστά αυτή την ομολογουμένως δύσκολη θεραπευτική μέθοδο. Αυτός ίσως είναι ο κυριότερος παράγοντας που εμποδίζει την ευρεία άσκηση και διάδοση της κλασσικής ομοιοπαθητικής, αφού για να κατακτήσει ο ομοιοπαθητικός την αναγκαία γνώση χρειάζονται πολλά χρόνια επισταμένης μελέτης και αφοσίωσης που λίγοι είναι διατεθειμένοι να αφιερώσουν. Η δυσκολία της σωστής άσκησης της ομοιοπαθητικής οδήγησε στη συνειδητοποίηση της μεγάλης ανάγκης για ουσιαστική υποστήριξη αυτών που την ασκούν και την ιδέα για ένα καινοτόμο έμπειρο σύστημα. Μετά από 3 χρόνια επίπονης ανά-

πτυξης, αυτή η ιδέα υλοποιήθηκε στο VithoulkasCompass.com, ένα διαδικτυακό λογισμικό τελευταίας τεχνολογίας το οποίο βοηθά τους ομοιοπαθητικούς στην καθημερινή τους πράξη ανεβάζοντας σημαντικά το ποσοστό των επιτυχημένων συνταγογραφήσεών τους. Η λύση VithoulkasCompass.com Αξιόπιστο καθημερινό συμβουλευτικό εργαλείο. Με το VithoulkasCompass.com η κλασσική ομοιοπαθητική αποκτά ένα δυναμικό διαδικτυακό εργαλείο που βοηθά δραστικά τον κλασσικό ομοιοπαθητικό στη βελτιστοποίηση της αποτελεσματικότητάς του. Το εν λόγω έμπειρο σύστημα φέρει την υπογραφή του ανθρώπου που κατ’ εξοχήν έχει αφιερώσει τη ζωή του στην προάσπιση και τη διάδοση της κλασσικής ομοιοπαθητικής, του καθ. Γιώργου Βυθούλκα. Ονομάστηκε Vithoulkas Compass (πυξίδα) συμβολίζοντας το εργαλείο που μας βοηθά να προσανατολιζόμαστε και να πορευόμαστε στο σωστό δρόμο. Πρόκειται για ένα νέο, πρωτότυπο και καινοτόμο έμπειρο σύστημα, το οποίο όχι μόνο προτείνει με εξαιρετική ακρίβεια το πιθανό φάρμακο μετά την εισαγωγή συμπτωμάτων, αλλά και εμφανίζει συγκεκριμένες ερωτήσεις προκειμένου ο ομοιοπαθητικός να τις απευθύνει στον ασθενή κατά τη διάρκεια της συνέντευξης ώστε «να ξεκαθαριστεί η εικόνα», όπως είθισται να λέγεται με ομοιοπαθητικούς όρους (στα Αγγλικά ορίζεται ως differential diagnosis questioning). Το λογισμικό μιμείται έτσι τον τρόπο με τον οποίο ο ίδιος ο καθ. Βυθούλκας εξετάζει μια κλινική περίπτωση: όταν ο ασθενής του αποκαλύψει τα πρώτα συμπτώματα, κάποια φάρμακα αναδεικνύονται στο μυαλό του ως υποψήφια και κατόπιν κάνει ερωτήσεις για την επιβεβαίωση ή την απόρριψή τους. Πρόκειται για ερωτήσεις οι οποίες είναι οι πλέον χαρακτηριστικές των φαρμάκων αυτών με στόχο να επιβεβαιωθούν ή να απορριφθούν. Με τις ερωτήσεις αυτές η εικόνα ξεκαθαρίζει και ανοίγει ο δρόμος προς το ενδεικνυόμενο φάρμακο το οποίο θα διεγείρει θετικά τον αμυντικό μηχανισμό του ασθενούς. Το VithoulkasComapass.com διατίθεται ήδη δωρεάν για λόγους ποιοτικού ελέγχου και βελτιστοποίησης της χρηστικότητάς του. Με την ολοκλήρωσή τους θα ξεκινήσει η εμπορική διάθεση. Σήμερα, κάθε ενδιαφερόμενος ομοιοπαθητικός μπορεί να εγγραφεί ως υποψήφιος χρήστης στo: www.vithoulkascompass.com. Μέχρι τώρα η συντριπτική πλειοψηφία των χρηστών θεωρεί το VithoulkasCompass.com εύκολο, φιλικό στη χρήση και το κυριότερο πολύ ακριβές και βοηθητικό στην καθημερινή τους πρακτική. Συμπεράσματα Η διαδικτυακή υπηρεσία VithoulkasCompass.com αποτελεί μια εντελώς νέα προσπάθεια, η οποία δεν σχετίζεται με άλλα ήδη υπάρχοντα έμπειρα συστήματα. Αυτό που την κάνει ξεχωριστή είναι κυρίως η εκπληκτική ακρίβεια με την οποία αξιολογεί ως καινοτόμο έμπειρο σύστημα τα δεδομένα που εισάγει ο ομοιοπαθητικός, προτείνοντάς του τα προσήκοντα φάρμακα κατά σειρά προτεραιότητας. Παράλληλα, η βοήθεια που παρέχει στον χρήστη κατά τη διάρκεια της λήψης του ιστορικού με το να προτείνει ερωτήσεις σε συσχετισμό με τα πιο πιθανά φάρμακα, συνδράμει στην επίτευξη μιας πιο αποτελεσματικής συνταγογράφησης. Το VithoulkasCompass. com σχεδιάστηκε με όραμα να δοθεί σημαντική ώθηση στην κλασσική ομοιοπαθητική ώστε αυτή η αποτελεσματική θεραπευτική μέθοδος να πάρει τη θέση που της αξίζει τόσο στην αντίληψη του ευρέως κοινού γι’ αυτήν, όσο και στην υιοθέτησή της από τα εθνικά και ασφαλιστικά συστήματα υγείας ανά τον κόσμο. Σύντομα το νέο αυτό έμπειρο σύστημα θα διατίθεται στην παγκόσμια αγορά ως διαδικτυακή υπηρεσία με την ελπίδα ανάδειξής του ως του πιο αξιόπιστου συμβουλευτικού εργαλείου που θα συνδράμει ουσιαστικά όχι μόνον κάθε ομοιοπαθητικό ιατρό στο να επιλέξει το σωστό φάρμακο, αλλά και στην ανάδειξη της αποτελεσματικότητας της κλασσικής ομοιοπαθητικής.

20 Holistic Life


Holistic Life 21


Holistic Life Ομοιοπαθητική

Ομοιοπαθητική Συνοδός στο δρόμο της παιδικής ψυχής Γράφει η Άννα Φιλίππου, Ομοιοπαθητικός, Απόφοιτη του τμήματος Ψυχολογίας Α.Π.Θ. Μέλος του Συλλόγου Ομοιοπαθητικών Ελλάδας «Τα παιδιά σας δεν είναι παιδιά σας. Είναι οι γιοι και οι κόρες της λαχτάρας της Ζωής για τη ζωή. Έρχονται στη ζωή με τη βοήθειά σας, αλλά όχι από σας, και μ’ όλο που είναι μαζί σας, δεν ανήκουν σε σας…» (Χαλίλ Γκιμπράν, “Ο Προφήτης” )

Ε

ίναι απαραίτητο να κοιτάξουμε ολιστικά το οικογενειακό και συστημικό πεδίο του παιδιού και των γονέων. Τα παιδιά, για να μπορέσουν να αναπτυχθούν, χρειάζονται το σεβασμό και την προστασία των ενηλίκων. Οι ενήλικες θα πρέπει να αντιμετωπίζουν τα παιδιά σοβαρά, να τα αγαπούν και να τα βοηθούν με εντιμότητα, ώστε να μπορέσουν να προσαρμοστούν στον κόσμο. Στη διαδικασία της θεραπείας ο/η Ομοιοπαθητικός, όταν έχει μπροστά του ένα παιδί, θέτει ερωτήματα όπως: Τι σημαίνει ένα παιδί γενικά και τι αυτό το συγκεκριμένο παιδί; Ποιος είναι ο εξελικτικός του δρόμος; Σε ποιο εξελικτικό στάδιο βρίσκεται αυτή τη στιγμή; Ποια εμπόδια υπάρχουν; Πώς είναι δομημένο το φυσικό σώμα, αλλά και ποιο πνεύμα κατοικεί αυτό το σώμα; Τι άνθρωπος είναι αυτός; Σε τι περιβάλλον έχει έρθει; Είναι ένα επιθυμητό παιδί στην οικογένεια ή η σύλληψη ήταν τυχαία; Πώς ήταν η εγκυμοσύνη, η γέννα; Πώς είναι το σώμα του; Πώς είναι η συμπεριφορά του; Τι συμβαίνει στα πρώτα 3 χρόνια; Πού υπάρχει στασιμότητα; Πού σταματά η εξέλιξη; Πώς είναι το κεφάλι; Κοιμάται πολύ ή λίγο; Κινητική ικανότητα, λόγος. Υπάρχουν πολλές θεωρίες για αργή ή γρήγορη εξέλιξη κλπ. Ποια είναι η φυσική εξέλιξη, πού υπάρ22 Holistic Life

χουν μπλοκαρίσματα; Και τελικά: Τι είναι αυτό που χρειάζεται να θεραπευτεί – πέρα από κάθε αμφιβολία; Στην πράξη δεν υπάρχει ασθένεια και υγεία, υπάρχει μόνο ένας δρόμος προς την υγεία. Εμείς οι θεραπευτές χρειάζεται να κατανοούμε αρχικά πού βρίσκεται ο ασθενής και προς τα πού θέλει να πάει. Το ίδιο συμβαίνει και με τα παιδιά. Σήμερα, δύο στα δέκα ζευγάρια στο δυτικό κόσμο δυσκολεύονται να συλλάβουν παιδί. Πού οφείλεται αυτό; Και όταν πια λαμβάνει χώρα η σύλληψη, πότε είναι επιθυμητή και από τους δυο γονείς και πότε έρχεται σε «ακατάλληλη» στιγμή; Μετά έρχεται η εγκυμοσύνη, και τότε ασχολούμαστε πάρα πολύ με αντικειμενικά κριτήρια, υπέρηχους (είμαι σε αυτή ή αυτή την εβδομάδα, να πάρω ασβέστιο, σίδηρο, μαγνήσιο ή όχι κλπ.) αλλά στην πραγματικότητα, η εγκυμοσύνη είναι κάτι διαφορετικό. Η εγκυμοσύνη και η γέννα δεν είναι ένα ιατρικό πρόβλημα αλλά αναπόσπαστο κομμάτι της σεξουαλικής και συναισθηματικής ζωής του ανθρώπου. Η γέννα είναι ο δρόμος προς το φως. Είναι το μυστήριο της ζωής. Το πρόσωπο της γυναίκας που γεννά είναι γεμάτο ενέργεια, πόνο αλλά και δυναμική. Το βλέμμα του νεογέννητου είναι το θαύμα αυτοπροσώπως. Με την γέννηση, η εξέλιξη του ανθρώπου είναι μόλις στην αρχή. Ο Michel Odent («Η γέννα στο δρόμο της φύσης») ορίζει τις πρώιμες φάσεις τις ζωής ως τη στιγμή της σύλληψης, την εγκυμοσύνη, την γέννα και τον 1ο χρόνο. Μιλά για την ωκιτοκίνη, την ορμόνη της αγάπης και γι αυτό που συμβαίνει ή θα έπρεπε να συμβαίνει στον τοκετό. Αν μια γυναίκα θέλει να δώσει στο παιδί της όσα θα

του χρειαστούν στη ζωή του, είναι απολύτως ουσιώδες να μην αποχωριστεί το νεογέννητο, γιατί οι ορμόνες που αναπτύσσουν και τρέφουν το μητρικό ένστικτο απελευθερώνονται αμέσως μετά τη γέννα και συνεχίζουν να απελευθερώνονται τις επόμενες μέρες και εβδομάδες, καθώς η μητέρα νιώθει ολοένα και μεγαλύτερη οικειότητα με το παιδί της. Όταν ένα παιδί χωρίζεται από τη μητέρα του – κάτι που είναι ο κανόνας στα ελληνικά μαιευτήρια – τότε χάνεται μια μεγάλη ευκαιρία τόσο για τη μητέρα όσο και για το παιδί. Για παράδειγμα, ένας πρώιμος τοκετός μπορεί να επιφέρει, εκτός των άλλων, και προβλήματα που σχετίζονται με την πρώιμη εγκατάλειψη της μήτρας – της σπηλιάς. Αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία αργότερα για το πώς στέκεται ο άνθρωπος και το πώς κρατά το κεφάλι του. Ένας πρώιμος τοκετός σημαίνει πρώιμο χάσιμο του αμνιακού υγρού, της σπηλιάς, που είναι το σώμα της μαμάς, της προστασίας. Τα νεογέννητα χρειάζονται τη σπηλιά, θέλουν να πιάνονται σφιχτά, να τα μεταφέρουν σε μάρσιπο, πάντα σε στενή σχέση με τη μαμά. Σε πρώιμους τοκετούς έχουμε επίσης συχνά προβλήματα με το δέρμα σε μικρά παιδιά (νευροδερματίτιδα). Ή σε περίπτωση περιπλοκής, όπως η περιτύλιξη, τι μπορεί να σημαίνει κάτι τέτοιο για το συγκεκριμένο παιδί; Πώς το έχει εισπράξει και ποιο πρότυπο επαναλαμβάνεται στη ζωή του ξανά και ξανά, μέχρι να βρει λύση; Στην περίπτωση της γέννας με καισαρική τομή, οι μητέρες λένε συχνά πως βίωσαν την κατάσταση πολύ γρήγορα, σαν να έκαναν ένα ταξίδι με αεροπλάνο και να έφτασαν στον προορισμό χωρίς να απολαύσουν την διαδρομή. Πώς μπορεί να βίωσε αυτήν την κατάσταση το μωρό; Ο Ρούντολφ Στάινερ, ιδρυτής της Ανθρωποσοφίας, έλεγε ότι παιδιά που γεννιούνται με καισαρικές δεν έχουν βιώσει τις ωδίνες του τοκετού και γι αυτό τείνουν αργότερα να αναπτύσσουν οξείες ασθένειες, οι οποίες θα τους βοηθήσουν ως αναπτυξιακές κρίσεις. Ο άνθρωπος χρειάζεται κρίσεις για να αναπτυχθεί. Πρέπει να μπορεί να πολεμήσει, να αμυνθεί, να δυναμώσει. Έχουμε συχνά περιπτώσεις παιδιών που αρρωσταίνουν πολύ συχνά με το που πάνε στο νηπιαγωγείο ή στον παιδικό σταθμό: τότε αρχίζουν οι πυρετοί, βήχας, ωτίτιδες κλπ. Τι σημαίνει ένας πυρετός; Ο οργανισμός πρέπει να αναπτύξει τις δυνάμεις του. Να δει ότι το ανοσοποιητικό του λειτουργεί και μπορεί να επεξεργαστεί ξένες επιρροές. Όταν ζητάει βοήθεια από την Ομοιοπαθητική ένα παιδί π.χ. 5 ετών που δεν είχε προβλήματα μέχρι τώρα, φαίνεται σαν να έχει «μόνο» ένα μεμονωμένο πρόβλημα, π.χ. άσθμα, όμως συχνά η πηγή του προβλήματος χρειάζεται ν’ αναζητηθεί παλιότερα, στην εγκυμοσύνη ή στη γέννα. Άσχετα πόσο χρονών είναι κανείς, συχνά βρίσκουμε προβλήματα που άρχισαν τότε. Τραύματα στην εγκυμοσύνη ή τον τοκετό μπορούν να αντιμετωπιστούν ευκολότερα και ταχύτατα με την Ομοιοπαθητική στα μικρά παιδιά και έτσι να μην χρειάζεται να τα κουβαλούν μια ζωή και να περιπλέκουν τη ζωή τους. Γι αυτό και η συνεργασία με μαίες, συνοδούς τοκετού ή γυναικολόγους σ’ αυτό το επίπεδο είναι πολύτιμη. Σήμερα η τάση είναι να αποστειρώνουμε τα πάντα. Να απομονώνουμε τις ξένες επιρροές με την ψευδαίσθηση ότι δεν πρέπει να βιώνουμε «ενοχλητικές παρεμβάσεις». Έτσι παίρνουμε φάρμακα ενάντια στον πόνο, αντιπυρετικά για τον πυρετό, αντιβιώσεις με την παραμικρή ασθένεια. Πολλοί γυναικολόγοι συνταγογραφούν το χάπι από την πρώτη περίοδο ενός μικρού κοριτσιού. Εμβολιαζόμαστε προληπτικά για πιθανές ασθένειες, παίρνουμε αντικαταθλιπτικά, ασφαλιζόμαστε ενάντια στους κλέφτες, στα ατυχήματα κλπ, παίρνουμε ορμόνες για να αποφύγουμε τα γεράματα και προσπαθούμε με κάθε τρόπο να απο-


Holistic Life Ομοιοπαθητική φύγουμε την πολικότητα της ζωής. Αυτό όμως έχει μια άμεση επίπτωση στο επίπεδο της υγείας μας. Τι συμβαίνει όταν από την αρχή της ζωής ενός παιδιού το βομβαρδίζουμε με χημικά φάρμακα; Σήμερα γνωρίζουμε πλέον ότι οι ιατρογενείς ασθένειες είναι πολύ πιο δύσκολα ιάσιμες από τις φυσικές ασθένειες. Ποιες είναι οι συνέπειες από τη συνεχή καταπίεση με φάρμακα; Γνωρίζουμε ότι το 95% των συνεπειών που θα υποστούν τα παιδιά θα τις θεραπεύσουν μόνα τους, χωρίς ιατρική βοήθεια. Πολύ συχνά το ρίσκο της υπερβολικής φροντίδας και των υπερβολικών ιατρικών παρεμβολών είναι μεγαλύτερο για την υγεία του παιδιού, από την ίδια την ασθένεια. Το 90% των φαρμάκων που συνταγογραφούνται από τους παιδιάτρους είναι ένα μη αναγκαίο και κοστοβόρο ρίσκο για το παιδί. Όλα τα φάρμακα είναι τοξικά και κατά συνέπεια επικίνδυνα. Από την άλλη, με αυτό τον τρόπο εκπαιδεύονται τα παιδιά να θεωρούν ότι υπάρχει πάντα ένα φάρμακο για «κάθε ασθένεια», με αποτέλεσμα να αυξάνεται η πιθανότητα να αναζητήσουν αργότερα στη ζωή τους χημική ανακούφιση στα προβλήματά τους. (Robert M. Mendelsohn, M.D., How to raise a healthy child… in spite of your doctor). Το παιδικό βίωμα και η λογική αναπτύσσονται αργά και σε συγκεκριμένα στάδια και κάθε εποχή φέρνει νέες ανακαλύψεις στην ψυχή. Αρχικά το παιδί αντιλαμβάνεται μόνο μερικές όψεις της πραγματικότητας, μέσω των αισθητηρίων, όπως το ρυθμό στην κοιλιά της μητέρας, τον χτύπο της καρδιάς της, τη φωνή του πατέρα, αργότερα την οσμή της μητέρας. Μετά γεννιέται και κοιτά, γεύεται, γλύφει και παρατηρεί. Έχει αιώνιο χρόνο για παρατήρηση! Βρίσκεται στο κέντρο που μαγικού αυτού κόσμου. Τα πρώτα 7 χρόνια του παιδιού κυριαρχεί το νευρικό σύστημα και τα αισθητήρια. Παράλληλα, υπάρχει η απόλυτη εξάρτηση, στη διατροφή, στη ζεστασιά, στην ανάγκη για αγάπη. Αυτή είναι και η μεγάλη διαφορά με τα ζώα. Τα ζώα στέκονται και ανεξαρτοποιούνται πολύ νωρίτερα. Σύντομα αρχίζει το μωρό να κοιτά τη μητέρα, να μαθαίνει το λόγο, να μαθαίνει να κοιτά προς τα πάνω («άνθρωπος = άνω θρώσκω»), να προσανατολίζεται. Στο τέλος του πρώτου χρόνου μπορεί να κρατά το κεφάλι του, να ελευθερώνει τα χέρια και τα πόδια του. Μετά τα επτά χρόνια το παιδί είναι ώριμο να «σκεφτεί», δηλαδή να αναλύσει καταστάσεις. Τώρα μόλις αρχίζει να καταλαβαίνει έννοιες του χρόνου όπως το παρόν και το παρελθόν. Οι Jirina Prekop – Christel Scheizer γράφουν: «Ανάμεσα στην στοιχειώδη αντίληψη και την αναλυτική σκέψη χρειάζεται να περάσουν πολλές εμπειρίες και να αποκτήσουν γνώσεις που ταλαντεύονται ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα. Το (μικρό) παιδί τείνει να βάζει ψυχή σε άψυχα πράγματα και να τα θεωρεί ζωντανά. Έτσι, για παράδειγμα, νομίζει ότι το καρότσι για τα ψώνια είναι «κακό» γιατί κυλά μακριά. Θεωρεί τον εαυτό του το κέντρο του κόσμου, γιατί και το ίδιο είναι ουσιαστικά δεμένο με τον κόσμο και γι αυτό συνδέει όλα όσα συμβαίνουν με τον ίδιο». Από τον έβδομο χρόνο και μετά αρχίζει το παιδί να αντιλαμβάνεται τον κόσμο των ενηλίκων ως την πραγματικότητα και προσπαθεί να βρει πώς θα ενσωματωθεί σ’ αυτήν. Ο Ρούντολφ Στάινερ λέει ότι τα παιδιά είναι έτοιμα να πάνε σχολείο όταν βγάζουν τα δεύτερα δόντια – γιατί θα πρέπει να έχει δομηθεί πρώτα το εγώ, η ταυτότητα. 12-13 ετών ο άνθρωπος μπαίνει στον κόσμο που αρχίζει η σύγκρουση. Ψάχνει κανείς γκουρού, προσανατολισμό, πρότυπα, ταυτίσεις, σπορ. Αρχικά το παιδί ταυτίζεται με την μαμά και τον μπαμπά, μετά έρχεται η φάση των δασκάλων και μετά βγαίνει στον κόσμο και – δεν μπορεί να εμπιστευτεί πια τη μαμά και τον μπαμπά γιατί έχει δει πώς μαλώνουν, τι δεν κάνουν οι ίδιοι, τους έχει απομυθοποιήσει όπως και τους δασκάλους και αρχίζει να ψάχνει ένα υψηλότερο ιδανικό, σταρ, σπορ, ρομαντισμός, ντύσιμο ή Χάρυ Πότερ. Για τους θεραπευτές και ειδικότερα για μας τους Ομοιοπαθητικούς προέχει η κατανόηση των εξελικτικών βημάτων που οδηγούν στην ασθένεια ή στη θεραπεία. Ο Χάνεμαν έλεγε ότι το υψηλότερο ιδανικό είναι η θεραπεία. Και η θεραπεία αφορά όλο τον οργανισμό ως σύστημα και όχι μόνο την εξαφάνιση των επιμέρους συμπτωμάτων. Για παράδειγμα, σε παιδί 3 ετών με δερματίτιδα, ανησυχία στον ύπνο και καθυστερημένη ανάπτυξη (δεν περπατά ακόμη μόνο του), αυτό που θα πρέπει να θεραπευτεί δεν είναι μόνο η δερματίτιδα (ο λόγος που απευθύνθηκαν οι γονείς σε Ομοιοπαθητικό), αλλά θα πρέπει πρωτίστως να «ωριμάσει» αναπτυξιακά, να περπατήσει, να βελτιωθεί ο ύπνος και φυσικά να θεραπευτεί και η δερματίτιδα. Ενδεικτική βιβλιογραφία: − Robert M. Mendelsohn, M.D. “How to raise a healthy child… in spite of your doctor”, Contemporary Books, Inc. Chicago − Hans-Juergen Achtzehn, “Die Potenziale unserer Kinder“, Medizinisches Forum, Berlin, 2006 − Desmond Morris, “Babywatching”, Jonathan Cape, London, 1991 − Alice Miller, «Οι φυλακές της παιδικής μας ηλικίας», Ροές, 2010 − Jirina Prekop – Christel Scheizer, «Τα παιδιά είναι επισκέπτες που ρωτούν για το δρόμο» − Michel Odent, «Η γέννα στο δρόμο της φύσης» Holistic Life 23


Holistic Life Ομοιοπαθητική

Η κλινική εικόνα των «ασθενειών-ασθενών» κατά την Ομοιοπαθητική Γράφει ο Νικόλαος Ι. Ρωτσιάμης, Iατρός, M.Sc. στην Κλασσική Ομοιοπαθητική, Κέντρο Κλασσικής Ομοιοπαθητικής OMIASIS www.omiasis.gr, e-mail: nikosrotsiamis@omiasis.gr

Σ

ύμφωνα με τη θεωρία της Ομοιοπαθητικής, το σύνολο των συμπτωμάτων του ασθενούς στο πληρέστερο δυνατό φάσμα της πολυπλοκότητάς τους συνθέτουν τη λεγόμενη «εικόνα του ασθενούς». Σκοπός του ομοιοπαθητικού γιατρού είναι μέσα από το ιστορικό να αντλήσει τα στοιχεία αυτά που είναι τα πιο σημαντικά και να ταιριάξει την εικόνα του ασθενούς με την εικόνα του φαρμάκου από τη Materia Medica (φαρμακολογία). Έτσι, σε αντίθεση με την κλασσική ιατρική, ο οργανισμός αναλύεται σε αρκετά επίπεδα, τα οποία η συμβατική έρευνα δεν έχει βρει τρόπο να τα αξιολογήσει και να τα χρησιμοποιήσει προς όφελός της. Παραδείγματος χάρη σε έναν ασθενή με δερματίτιδα, η έντονη επιθυμία για γλυκά είναι μια άχρηστη πληροφορία για τον κλασσικό γιατρό, για τον ομοιοπαθητικό όμως δυνητικά μπορεί να καθορίσει τη θεραπευτική προσέγγιση. Για την Ομοιοπαθητική, το σύνολο των συμπτωμάτων και άλλων χαρακτηριστικών ενός οργανισμού (π.χ. διατροφικές προτιμήσεις ή διάφορες ευαισθησίες) λαμβάνονται υπόψη προκειμένου να ανευρεθεί η εικόνα του φαρμάκου. Τόσο στο Repertory όσο και στο VithoulkasCompass (ομοιοπαθητικά εργαλεία) ανευρίσκονται χιλιάδες συμπτώματα τα οποία μπορούν να συνδυαστούν με άπειρους τρόπους. Η Ομοιοπαθητική, δηλαδή, λαμβάνει υπόψη της όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ποικιλία του οργανισμού και η θεραπεία της είναι εξατομικευμένη. Βέβαια, θα πρέπει να τονιστεί ότι όσες πληροφορίες και να συλλέξει ο ομοιοπαθητικός ιατρός από το ιστορικό ποτέ δεν θα καταφέρει να πλησιάσει το σύνολο της ποικιλίας του προς θεραπεία οργανισμού. Και αυτό γιατί σε κάθε περίπτωση η πολυπλοκότητα ενός οργανισμού είναι πάντα μεγαλύτερη από αυτήν που μπορεί να αντλήσει, να ταξινομήσει και να χρησιμοποιήσει ο ομοιοπαθητικός ιατρός. Παρακάτω θα δούμε ενδεικτικά και περιληπτικά κάποιες εικόνες φαρμάκων που χρησιμοποιούνται πιο συχνά σε ασθενείς με δερματολογικά νοσήματα. Βέβαια ένας ασθενής μπορεί να εμφανίσει κάλλιστα μια εικόνα φαρμάκου τελείως διαφορετική από αυτά που θα αναφερθούν. Ειδικά τα λεγόμενα μεγάλα φάρμακα όπως: Phosphorus, Lycopodium, Nux Vomica, Calcarea Carbonica κ.α. είναι αναμενόμενο να συναντώνται συχνά στους δερματολογικούς «ασθενείς», όπως και στο γενικό πληθυσμό. Σκοπός της παρουσίασης των φαρμάκων είναι να δείξουμε με πιο τρόπο γίνεται το ταίριασμα της συμπτωματολογίας του ασθενούς με την εικόνα του φαρμάκου από τη Materia Medica (Clarke, 2003). 24 Holistic Life

Graphites: Παράγεται από τον γραφίτη (λιθάναθρακας). Δίνεται συχνά σε ωτίτιδες, στομαχικές διαταραχές, δερματοπάθειες, διάφορες παθήσεις νυχιών καθώς και σε σεξουαλική ανικανότητα. Χαρακτηριστικό του είναι ότι αν κόψει το δέρμα αρκετά βαθιά (όπως π.χ. σε εγχείρηση) τότε η τάση είναι να κάνει χειλοειδή. Άλλο χαρακτηριστικό είναι ότι ενώ δεν ακούει καλά, αν βρεθεί σε χώρο που έχει θόρυβο τότε ακούει καλύτερα. Είναι τύπος βαρύς (όχι σπιρτόζος) και συχνά παχύσαρκος. Μπορεί να επιθυμεί κοτόπουλο ακόμα και κάθε μέρα. Petroleum: Παράγεται από ακατέργαστο πετρέλαιο. Δίνεται κυρίως σε δερματολογικά προβλήματα (π.χ. εκζέματα, ψωρίαση). Τρία είναι τα βασικά συμπτώματά του: α) πολύ μεγάλη ξηρότητα του δέρματος που οδηγεί σε σκασίματα, β) τα συμπτώματα εμφανίζονται κυρίως το χειμώνα, ενώ το καλοκαίρι εξαφανίζονται και γ) ναυτία. Επιπλέον, το άτομο αυτό μπορεί να παρουσιάζει έντονες υδαρείς διάρροιες. Είναι άτομο που κρυώνει. Μεταξύ ύπνου και ξύπνιου νομίζει ότι κάποιος άλλος είναι δίπλα. Αν η καλυτέρευση στην ψωρίαση είναι εντυπωσιακή με τη βαζελίνη τότε το φάρμακο είναι Petroleum. Psorinum: Παράγεται από ψωριασικά δερματικά κύτταρα. Δίνεται σε άτομα που έχουν δερματολογικά προβλήματα με έντονο κνησμό. Τα άτομα αυτά χαρακτηρίζονται από μεγάλη ανασφάλεια και άγχος σχετικά με το μέλλον και κυρίως με τα οικονομικά. Επιπλέον, έχουν μεγάλη ευαισθησία στο κρύο. Χαρακτηριστικό γνώρισμα αποτελεί η εμφάνιση του αισθήματος πείνας κατά τη διάρκεια του πονοκεφάλου καθώς και οι εξαιρετικά δύσοσμες εκκρίσεις (ιδίως ο ιδρώτας). Sulphur: Παράγεται από το θειάφι. Η συμπτωματολογία του καλύπτει πλήθος δερματικών νοσημάτων. Αφορά άτομα με φιλοσοφικές τάσεις (πολλές θεωρίες και ερωτήματα), επικριτικά (που όμως προσβάλλονται εύκολα αν ασκηθεί κριτική στους ίδιους) και ακατάστατα. Ζεσταίνονται (ιδίως οι πατούσες, τις οποίες και βγάζουν από τα σκεπάσματα) και επιθυμούν γλυκά και λίπος. Επιπλέον, χαρακτηρίζονται από αϋπνίες. Δεν τους αρέσει το νερό γενικά καθώς και το να πλένονται. Το νερό επιδεινώνει τα δερματικά τους εξανθήματα. Επίσης, δεν τους αρέσει ο ήλιος και παρουσιάζουν ίλιγγο από ύψος. Άλλο χαρακτηριστικό αποτελεί ότι στο τέλος του ύπνου (5 – 5:30 το πρωί) σηκώνονται και πάνε στην τουαλέτα τρέχοντας. Αίσθηση ότι το στομάχι είναι άδειο γύρω στις 11 – 12 το πρωί και ζεστά πόδια είναι συνδυασμός που χαρακτηρίζει μόνο το Sulphur (Clarke, 2003).


Holistic Life Ομοιοπαθητική

Η Ομοιοπαθητική στα προβλήματα περιόδου Γράφει ο Λύσανδρος Μυγιάκης Ομοιοπαθητικός (Diploma British Institute of Homeopathy), διευθύνων στον Πολυχώρο Ομοιοπαθητικής Αθηνών - www.altersimilia.gr

Π

ολλά από τα προβλήματα της περιόδου που προβληματίζουν αρκετές κοπέλες ή κυρίες βρίσκουν τη λύση τους με την Ομοιοπαθητική. Αυτό δεν είναι μια απλή δήλωση αλλά μια πραγματικότητα που την έχουν βιώσει χιλιάδες γυναίκες και στην χώρα μας, όπως και στον υπόλοιπο πλανήτη. Και αυτό σε πολλές περιπτώσεις γίνεται σχετικά γρήγορα και χωρίς παρενέργειες. Τι άλλο θα μπορούσε να ζητήσει κανείς; Ας δούμε όμως το ζήτημα λίγο πιο λεπτομερειακά. Τα προβλήματα της περιόδου, δηλαδή του καταμήνιου κύκλου της γυναίκας είναι καταγραμμένα στο ομοιοπαθητικό Repertory στο κεφάλαιο Female Genitalia, στο λήμμα Menses/Έμμηνα. Εκεί λοιπόν θα δούμε καταγραμμένα όλα τα ζητήματα αλφαβητικά: Αμμηνόροια (έλλειψη περιόδου), πρόωρη εμμηναρχή (δηλαδή η πρώτη περίοδος), καθυστερημένη εμμηναρχή, πρόωρη εμμηνόρροια, συχνή εμμηνόρροια, ακανόνιστη, διαλείπουσα, επώδυνη, παρατεταμένη (δηλαδή διαρκεί πολλές ημέρες), βραχεία (διαρκεί λίγες ημέρες), επαναλαμβάνεται μετά που έχει σταματήσει ο κανονικός κύκλος, καταπίεση της εμμηνόρροιας κλπ. Το είδος του αίματος της περιόδου έχει κι αυτό την ιδιάζουσα σημασία του. Έτσι, στην Ομοιοπαθητική θα βρούμε να καταγράφεται: αίμα μαύρο, αίμα σαν μελάνι, λαμπερό κόκκινο, πράσινο, πήγματα αίματος, αίμα δύσοσμο, καφετί, άφθονο, ελάχιστο, σκουρόχρωμο, σαν γάλα, σαν μελάσα, αφρώδες, σαν κορδόνι, βλεννώδες, παχύρευστο, λεπτόρρευστο, δύσκολα ξεπλένεται, προκαλεί κνησμό (φαγούρα) κλπ. Στον Πολυχώρο Ομοιοπαθητικής Αθηνών σε τέτοια περιστατικά συχνά λαμβάνουμε το πλήρες ιστορικό της ασθενούς - δηλαδή όχι μόνο για τα ζητήματα της περιόδου της - με σκοπό να χορηγήσουμε το ιδιοσυγκρασιακό φάρμακο. Αυτό είναι εκείνο το ομοιοπαθητικό φάρμακο που θα εξισορροπήσει τον οργανισμό της σε πολλά επίπεδα και επίσης και στο ορμονολογικό. Για το σκοπό αυτό γίνεται και ανάλυση των συμπτωμάτων της ασθενούς με ειδικό ομοιοπαθητικό software. Στο θέμα της αμηνόρροιας είχαμε ορισμένα περιστατικά που αντιμετωπίστηκαν με την Ομοιοπαθητική εντυπωσιακά γρήγορα σε ένα ή δύο περίπου μήνες. Περιστατικό: Νεαρή κοπέλα ηλικίας 25 ετών με αμηνόρροια που ξεκίνησε πριν από 6-7 μήνες. Στο παρελθόν σε ηλικία 16 ετών είχε αναπτύξει και πολυκυστικές ωοθήκες. Λάμβανε αντισυλληπτικά επί 4-5 έτη πριν προσέλθει σε εμάς. Όταν τα σταμάτησε ανέπτυξε ακμή στο πρόσωπο. Την είχε και όταν την είδαμε για πρώτη φορά. Κατά την λήψη του ιστορικού επίσης ανέφερε συχνό πόνο στο στομάχι, χειρότερα με το άγχος. Βασανιστικές καούρες. Επιθυμία για γλυκά και αλμυρά. Απεχθάνεται το ψάρι, το λίπος, τα αυγά και τις γάτες. Ύπνος μπρούμυτα, διακεκομμένος, δεν ξεκουράζει. Πίνει αρκετό νερό. Ερωτική επιθυμία δεν είχε εκείνη την εποχή. Αιμωδία (μούδιασμα) σε αντιβράχιο, άκρα χείρα και κάτω άκρα. Αναστενάζει. Τρομάζει εύκολα. Ευαίσθητη στις εντυπώσεις από το περιβάλλον. Γενικά ζεσταίνεται. Φοβάται το σκοτάδι, τον σωματικό πόνο, το πλήθος. Κλειστοφοβία. Δεν αντέχει τα σφιχτά ρούχα. Πρόβλημα με τη μνήμη. Ανήσυχη. Πολύ ανοιχτό άτομο, πολύ κοινωνική, εύπιστη, ευαίσθητη. Εναλλαγή στις διαθέσεις. Κουρασμένη. Νευριάζει εύκολα αλλά ο θυμός ξεθυμαίνει επίσης εύκολα. Ζηλιάρα. Υποχωρητική. Συμπάσχει πάρα πολύ. Νύχια που σπάνε, τριχόπτωση. Έλαβε το ενδεικνυόμενο όμοιο φάρ που συνολικά ταίριαζε σε 33 από τα συμπτώματα και τα ιδιοσυγκρασιακά χαρακτηριστικά της. Επίσης χορηγήθηκαν και άλατα Σούσλερ για καθημερινή χορήγηση. Ένα μήνα μετά ανέφερε: Η ακμή ελαττώθηκε. Ψυχολογικά ήταν καλά. Τώρα δεν είχε σκαμπανεβάσματα. Πλέον δεν πονούσε στο στομάχι. Χορηγείται ξανά το ενδεικνυόμενο όμοιο φάρμακο στην κατάλληλη δυναμοποίηση. Τον επόμενο μήνα: Η περίοδος ήλθε κανονικά. Ο ύπνος ξεκουράζει. Στομάχι καλά. Τα μαλλιά τώρα δεν πέφτουν. Η θεραπεία της συνεχίστηκε για ορισμένους μήνες προκειμένου να σταθεροποιηθεί σε βάθος το αποτέλεσμα. Πήγε καλά.

Λ. ΜΥΓΙΑΚΗ: «ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ REPERTORY ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ»

Ομοιοπαθητικό αλφαβητικό λεξικό συμπτωμάτων και ομοιοπαθητικών φαρμάκων

Πρώτη έκδοση στην ελληνική γλώσσα. (Σελίδες: 1300) Το απαραίτητο βιβλίο που περιστατικού με τη βοήθεια του Repertory. Ένα έλειπε εδώ και 35 χρόνια. βιβλίο με το οποίο εργάζονται καθημερινά εκατοΔέκα χρόνια έρευνα και υπεύντάδες ομοιοπαθητικοί, σπουδαστές και μελετητές θυνη συγγραφή. Χιλιάδες της Ομοιοπαθητικής. Περιέχει και CD-ROM με ένα λήμματα (rubrics) συμπτωμάσεμινάριο Ομοιοπαθητικής του Λύσανδρου Μυτων παρουσιασμένα πλήρως γιάκη. Αναζητήστε το στον «Πoλυχώρο Ομοιοπαστην ελληνική γλώσσα (και με θητικής Αθηνών» μαζί με ακόμη 50 βιβλία και CDτην αγγλική τους ονομασία). ROMs Ομοιοπαθητικής στην ελληνική γλώσσα. Αλφαβητική κατάταξη για εύ(Προσοχή: Το Ελληνικό Repertory Ομοιοπαθητικής κολη ανεύρεση του συμπτώκυκλοφορεί μόνο σε βιβλίο!) ματος και των φαρμάκων. Εκδόσεις ALTER-SIMILIA, Περιέχει επίσης κατάλογο με συμπληρωματικά ο Εκδοτικός Οίκος της Ομοιοπαθητικής. φάρμακα, αντίδοτα, ασύμβατα και δύο εργασίες Πληροφορίες: τηλ. 210 7643963, 6978875928 των Kent και Roberts για ζητήματα ανάλυσης του www.altersimilia.gr Holistic Life 25


Holistic Life Ολιστική Οδοντιατρική - Ομοιοπαθητική

Η θεραπεία του τραυλισμού

Παρουσίαση ενός περιστατικού που θεραπεύτηκε με τη βοήθεια της Ομοιοπαθητικής και της Oλιστικής Οδοντιατρικής Γράφει ο Μηνάς Ρηγάτος Χειρ. οδοντίατρος, ειδ.ομοιοπαθητικός, εμφυτευματολόγος, περιοδοντολόγος - Ομοιοπαθητικό Ινστιτούτο Γλυφάδας - www.homeodentist.gr

Τ

ον Οκτώβριο του 2010 με επισκέφτηκε στο ιατρείο μου ένας ιατρός-παθολόγος, 32 ετών, που έπασχε απο μυικές κράμπες στους μύες της γνάθου, της κεφαλής και του αυχένα. Δεν μπορούσε να καταπιεί με ευκολία το σάλιο του και τις τροφές. Είχε πολύ σάλιο στο στόμα που τον δυσκόλευε στην ομιλία. Μετά τον βραδινό ύπνο, το στόμα του ήταν ξηρό αλλα το μαξιλάρι του βρεγμένο με σάλιο γιατι κοιμόταν πάντα με το στόμα ανοιχτό. Είχε και ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα. Τραύλιζε σε έντονο βαθμό κυρίως σε καταστάσεις στρες. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να δυσκολεύεται να επικοινωνήσει με τους ασθενείς του κατα τη λήψη του ιστορικού. Το πρόβλημα άρχισε σε ηλικία 10 ετων χωρίς εμφανή λογο και χειροτέρευε με την πάροδο του χρόνου. Τα τελευταία 8 χρόνια η κατασταση του ήταν απελπιστική. Ο ίδιος αναφέρει οτι το πρόβλημα επιδεινώθηκε μετά την αντικατάσταση των 12 μαύρων σφραγισμάτων υδραργύρου με άσπρα σφραγίσματα. Απο τη λήψη του ιστορικού του ασθενή μου διαπίστωσα οτι τα μαύρα σφραγίσματα είχαν αφαιρεθεί χωρις καμία προστασία. Ο συνάδελφος οδοντίατρος που αφαίρεσε τα σφραγίσματα, αγνοούσε εντελώς το ασφαλές πρωτόκολλο για την αφαίρεση τους (βλ. www.homeodentist.gr). Η κλινική εικόνα του ασθενή θύμιζε οτι έπασχε απο δηλητηρίαση απο τον υδράργυρο των σφραγισμάτων. Με τις κατάλληλες εξετάσεις, βρέθηκε ότι στον οργανισμό του υπήρχε 4 φορές περισσότερος υδράργυρος απο τα συνήθη όρια. Εφαρμόστηκε αποτοξίνωση του οργανισμού του με τη χρήση Chlorela, Lipoid acid, Q10, Mercurius 7CH και Dental Amalgam 7CH για 4 μήνες. Η ψηλάφιση των μυών της γνάθου, του αυχένα και του λαιμού, κατέδειξαν ότι τα οδοντιατρικά σφραγίσματα δεν είχαν γίνει σωστά και δημιουργούσαν εμπόδιο

26 Holistic Life

στις κινήσεις της γνάθου. Ο ασθενής είχε αναπτύξει σύνδρομο δυσλειτουργίας της κροταφογναθικής άρθρωσης. Με απλά λόγια τα άσπρα σφραγισματα είχαν αναγκάσει τη γνάθο να κλείνει σε λάθος θέση - το τελευταίο δικαιολογούσε τους έντονους μυικούς σπασμούς. Απάλλαξα τον ασθενή απο τους σπασμούς αυτούς επαναφέροντας τη γνάθο στη σωστή θέση με ειδικές ασκήσεις, τροχισμό και ανακατασκευή των λευκών σφραγισμάτων.

Με τις παραπάνω ολιστικές - οδοντιατρικές θεραπείες εξαφανίστηκαν εντελώς οι κράμπες των μυών και η δυσκαταποσία σε 30 μέρες. Χρειάστηκαν 3 μήνες για να επανέλθει η έκκριση σίελου στο φυσιολογικό. Ο τραυλισμός κατά τα λεγόμενα του ασθενή είχε μόνο 20% βελτίωση μέσα σε 4 μήνες. Αφού εξαντλήσαμε τις θεραπευτικές δυνατότητες της ολιστικής οδοντιατρικής, αποφασίσαμε να ανατρέξουμε στην εφαρμογή κλασικής Ομοιοπαθητικής. Τα στοιχεία που προέκυψαν απο την Ομοιοπαθητική συνέντευξη ήταν τα παρακάτω: 1. Εξαιρετικά νευρικό άτομο που είχε διάθεση να χτυπήσει όποιον του φέρνει αντίρρηση ή τον αδικεί - κάτι που δεν πραγματοποιεί γιατι δεν θέλει να κά-

νει κακό σε κανένα. 2. Συχνοί εκρηκτικοί καυγάδες με τον πατέρα του και τη μητέρα του που αμφισβητούσαν μόνιμα τις πνευματικές του ικανότητες. 3. Νομίζει οτι όλοι συνομωτούν πίσω απο την πλάτη του - πολύ καχύποπτος, δεν εμπιστεύεται εύκολα. 4. Δεν αντέχει την κοινωνική αδικία. Έχει ανάγκη να παλέψει για να την εξαλείψει. 5. Φιλάνθρωπος - κάνει δωρεάν κοινωνικό ιατρείο 2 φορές το μήνα σε άπορους. Πολύ καλός επιστήμονας - διαβάζει, ψάχνει, ενημερώνεται συνεχώς για τη δουλειά του. Με βάση το ιστορικό συνταγογράφησα το Ομοιοπαθητικό φάρμακο Dysprosium carbonicum 10ΜΚ που ανήκει στη σειρά των Lanthanides των Ομοιοπαθητικών φαρμάκων που ανακαλυφθηκαν το 2005. Είδα με χαρά τον τραυλισμό του ασθενή μου να θεραπευεται εντελώς. Τον ασθενή αυτόν τον παρακολουθώ ακόμη. Σε καταστάσεις έντονου στρες, ο τραυλισμός εμφανίζεται σε μικρό βαθμό και μια δόση του φάρμάκου είναι αρκετή να τον απαλλάξει σε λίγη ώρα απο το πρόβλημα. Στη διάρκεια της θεραπείας των 16 τελευταίων μηνών, ο ασθενής έκανε 18 φορές τη χρήση του φαρμάκου. Συμπέρασμα Πολλά έχουν γραφτεί για τις αιτίες του τραυλισμού αλλα παρόλα αυτά παραμένουν σκοτεινές. Η προσωπική μου γνωμή είναι ότι τοσο η δηλητηρίαση του οργανισμού απο τα βαρέα μέταλλα, όσο και η απορύθμιση του αμυντικού συστήματος των παιδιών απο τους συχνούς εμβολιασμούς, παίζουν βασικό ρόλο στην εμφάνιση του τραυλισμού. Κακοφτιαγμένα σφραγίσματα, γέφυρες και οδοντοστοιχίες μπορούν να συμβάλουν στη διαταραχή την ομιλίας. Η Ομοιοπαθητική μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να βοηθήσει στη θεραπεία του τραυλισμού.


Holistic Life 27


Holistic Life Διατροφή

Τι είναι η Candida και πώς να την αντιμετωπίσετε

Η

καντιντίαση είναι μια ιατρική κατάσταση του 21ου αιώνα που επηρεάζει το 1/3 του πληθυσμού όλων των δυτικών χωρών. Περίπου το 30% όλων των ατόμων σε όλο τον κόσμο επάνω απο την ηλικία των 12 – κυρίως γυναίκεςυποφέρουν απο ασθένειες που σχετίζονται με τις μυκητιάσεις απο Candida. Η Candida, ένας μύκητας που ζει στο στόμα, το πεπτικό και το δέρμα μας, διατηρείται υπο έλεγχο χάρη στην υγιή βακτηριακή χλωρίδα του σώματός μας. Αν η ανάπτυξή του ξεπεράσει την ικανότητα του σώματος να τον ελέγχει, εμφανίζεται μυκητίαση. Αυτό συμβαίνει μόνο αν κάποιος οργανισμός έχει διαταραχθεί από κάποια νόσο, από λήψη φαρμάκων (κορτιζόνη, αντιβίωση, αντισύλληπτικά) ή είναι αναστατωμένος από συνεχές στρες και δίαιτες αδυνατίσματος. Συχνά τα σύγχρονα αντιβιοτικά, σκοτώνουν τα χρήσιμα βακτήρια που εμποδίζουν την ανάπτυξη μυκήτων και έτσι ευνοούν τις λοιμώξεις από κάντιντα, η οποία αναπτύσσεται χωρίς ανταγωνισμό. Καντιντίαση (ζυμομυκητίαση, μονιλίαση) ονομάζεται η λοίμωξη από το ζυμομύκητα Candida. Η Candida συνήθως προσβάλλει το δέρμα και τους βλεννογόνους, όπως αυτοί που επενδύουν τη στοματική κοιλότητα και τον κόλπο, προκαλώντας στοματικές άφτρες, τροφική δυσανεξία, κατάθλιψη, κούραση, λήθαργο, επαναλαμβανόμενες κυστίτιδες και μολύνσεις στις γυναίκες, καντιντιακή στοματίτιδα, γωνιακή χειλίτιδα, παρατριμματικές λοιμώξεις όπως επίσης κεφαλαλγίες, διάρροια, δυσκοιλιότητα, εκζέματα, κνησμό στα γεννητικά όργανα και τον πρωκτό, δυσπεψία, αέρια, φούσκωμα, απώλεια συγκέντρωσης (σύνδρομο «ομιχλώδους» εγκεφάλου), λευκό επίχρισμα στη γλώσσα, εντονη επιθυμία για γλυκά, παγωτά, μπύρα, ψωμί και «είδη φούρνου», ζυμαρικά, λιπαρά κρέατα. Μερικές φορές εισβάλλει σε βαθύτερους ιστούς και στο αίμα προκαλώντας επικίνδυνη για τη ζωή συστηματική καντιντίαση.

Διατροφικές συμβουλές και αντιμετώπιση

Η Candida τρέφεται κυρίως με ζάχαρη και υδατάνθρακες. Τα τρόφιμα που θα έπρεπε να αποφεύγονται κατα την διάρκεια της προσπάθειας καταπολέμησης του μύκητα είναι κυρίως τα φρούτα σε κονσέρβα, τα παλαιωμένα τυριά, το αλκοόλ, ο καφές, το τσάι, το άσπρο ψωμί, τα άσπρα ζυμαρικά, τα φυστίκια, τα μανιτάρια, το κέτσαπ, η μαγιονέζα, η μουστάρδα, η σόγια, η ζάχαρη, η σοκολάτα, το μέλι, το ξύδι, οι μαργαρίνες, το φυστικέλαιο, το καλαμποκέλαιο, το βαμβακέλαιο. Για την αντιμετώπιση και προστασία από την υπερανάπτυξη της κάντιντα διατίθεται το προϊόν Bio-kult Candéa το οποίο περιέχει ένα μοναδικό συνδυασμό από επτά είδη προβιοτικών φιλικών βακτηρίων και εκχυλίσματα σκόρδου και σπόρων γκρέιπφρουτ για την ενίσχυση της εντερικής χλωρίδας. Περισσότερες πληροφορίες: ICP – 2109408880, info@icp-sa.gr 28 Holistic Life


Holistic Life Αγιουρβέδα

To στρες (άγχος) και η αντιμετώπισή του με τη γνώση της Αγιουρβέδα Από τον Sebastian PoleLic OHM, AyurHC, Γενικό ιατρό και διευθυντή της Pukka Herbs

Ό

λοι έχουμε άγχος στη ζωή μας. Πολλές φορές αυτό μπορεί να είναι και ευεργετικό, όπως το άγχος που μας κρατάει σε εγρήγορση. Μερικές φορές όμως, οι πιέσεις που αισθανόμαστε στη ζωή προκαλούν αρνητικό, επιβλαβές άγχος που καταπονεί τον οργανισμό μας και εξασθενεί την υγεία μας. Αν μάλιστα δεν αντιμετωπιστεί άμεσα και αποτελεσματικά, προκαλεί την υπολειτουργία του οργανισμού με αποτέλεσμα φαινόμενα εξάντλησης και κατάθλιψης. Τα συμπτώματα που εμφανίζονται είναι: Άγχος, ένταση στους μύες, κράμπες, ταχυκαρδία, εφίδρωση, σφίξιμο στο στήθος, ανωμαλία στην αναπνοή, άσθμα, δυσπεψία, σπαστική κολίτιδα, εκνευρισμός.

Η άποψη της Αγιουρβέδα

Η Αγιουρβέδα αποτελεί το παραδοσιακό σύστημα υγείας της Ινδίας. Χρησιμοποιεί φυσικές θεραπευτικές συνταγές, διατροφή και συγκεκριμένες προτάσεις τρόπου ζωής για την επίτευξη της βέλτιστης υγείας. Σύμφωνα με την Αγιουρβέδα, το άγχος διαταράσσει το ευαίσθητο νευρικό σύστημα, το οποίο ρυθμίζεται από μία αρχή γνωστή ως vata. Καθώς η vata είναι ιδιαιτέρως λεπτή, ντελικάτη, ασταθής και ευαίσθητη, εύκολα διαταράσσεται από κάθε μορφή υπερδιέγερσης, υπερφαγίας, πίεσης, ακόμα και πολύωρων τηλεφωνικών συνδιαλέξεων! Αυτό προκαλεί τα συμπτώματα του άγχους, όπως αϋπνία και κόπωση. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής είναι εξαιρετικά στρεσογόνος, υπάρχουν ωστόσο κάποιοι αποτελεσματικοί τρόποι αντιμετώπισής του.

Θεραπεία

Υπάρχουν μερικά πολύ αποτελεσματικά φυσικά θεραπευτικά σκευάσματα για την αντιμετώπιση του άγχους. Η Αγιουρβέδα συστήνει: • Organic Ashwagandha. Πρόκειται για ένα «μαγικό» βότανο που ηρεμεί το νευρικό σύστημα και εφοδιάζει τον οργανισμό με διαρκή ενέργεια. Εξαιρετικά κατευναστικό. • Organic Ashwagandha & Gotu Kola Formula. Μια ενισχυμένη συνταγή με ashwagandha για τις περιόδους έντονου στρες και μεγάλης ανάγκης για ηρεμία. • Organic Brahmi Plus Formula. Συνδυάζει βότανα που ενισχύουν τη συγκέντρωση, την πνευματική διαύγεια και την προσοχή. Χρησιμοποιείστε το σε περιόδους εξετάσεων, παρουσιάσεων ή γενικότερα για μεγαλύτερη ικανότητα συγκέντρωσης. • Organic Valerian & Ashwagandha Formula. Για την αντιμετώπιση του άγχους με συμπτώματα διαταραχών του ύπνου. Εξασφαλίζει ένα βαθύ και ξεκούραστο ύπνο. • Brahmi Oil. Ένα έλαιο για τα μαλλιά που διατηρεί χαλαρό και υγιές το πνεύμα. • Organic Rose Water. Ένα εξαιρετικό αρωματικό σπρέι που σας διατηρεί ήρεμους στην έξαψη της στιγμής. • Organic Hemp Seed Oil (έλαιο με οργανική κάνναβη). Συμπεριλάβετέ το στη διατροφή σας για τη θρέψη του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος. • Πιείτε Soothing Tea (χαλαρωτικό τσάι) και γαληνεύστε.

Προτάσεις της Αγιουρβέδα.

- Ακολουθείτε μια υγιεινή διατροφή. Καταναλώνετε τρόφιμα οργανικής καλλιέργειας, μαγειρεμένα σωστά και χλιαρά. - Μην προτιμάτε επεξεργασμένα τρόφιμα, έτοιμα φαγητά, ζάχαρη, καφέ, αναψυκτικά τύπου κόλα, αλκοόλ, τσιγάρα. - Αυξήστε την πρόσληψη τροφών που περιέχουν γερμάνιο και οξυγονώνουν τα κύτταρα, όπως το κριθάρι και η χλωρέλα. - Συμπεριλάβετε στη διατροφή σας τρόφιμα πλούσια σε χλωροφύλλη, όπως τα μπρόκολα και το σπανάκι, που ενισχύουν την ανάπλαση των κυττάρων. - Μερικές τροφές είναι γνωστό ότι ενισχύουν το πνεύμα: καρύδια, έλαιο σπόρων κάνναβης, βρώμη, πλατιά φασόλια (γίγαντες). Πίνετε συχνά γάλα αμυγδάλου. - Κοιμηθείτε αρκετά. Ο μέσος ενήλικας χρειάζεται 7-9 ώρες ξεκούραστου ύπνου για την αναζωογόνηση του πνεύματος και του σώματος. - Τεντωθείτε και αναπνεύστε βαθιά. Θα αισθανθείτε αναζωογονημένοι, ισορροπημένοι και γεμάτοι ενέργεια. Ακόμα καλύτερα, κάντε γιόγκα. Θα γνωρίσετε καινούργιους ανθρώπους και θα δυναμώσετε το σώμα, το πνεύμα και την ψυχή σας. - Κάντε κάθε πρωί ένα ντους, ένα μασάζ με ζεστό έλαιο σησαμιού για ένα ισορροπημένο ξεκίνημα. Το παρόν άρθρο αφορά αποκλειστικά και μόνο στην ενημέρωσή σας. Για συμβουλές που αφορούν στις φυσικές ανάγκες της υγείας σας απευθυνθείτε στο θεραπευτή σας. Σε περίπτωση που ακολουθείτε φαρμακευτική αγωγή, συμβουλευτείτε το γιατρό σας. Holistic Life 29


Holistic Life Φυτοθεραπεία

Κάτι «τρέχει» με τον προστάτη… Από την επιστημονική ομάδα της metapharm

Μ

ετά τα 40 ή 45 έτη, κάθε άνδρας είναι υποψήφιος για παθήσεις του προστάτη και ιδίως για τη λεγόμενη καλοήθη διόγκωση ή υπερπλασία του. Δεν είναι βέβαια κανόνας αλλά σοβαρή πιθανότητα με αποτέλεσμα το ερώτημα «μήπως έχω προστάτη» να ακούγεται συχνά. Από την άλλη και σε νεότερες ηλικίες ιδιαίτερα συχνές είναι οι «προστατίτιδες». Η Διεθνής Ουρολογική Εταιρία καθόρισε κανόνες ταξινόμησης και συγκριτικής αξιολόγησης των διαφόρων τάσεων που υπάρχουν διεθνώς. Βάσει μιας λογικής συνέχειας, εντοπίστηκαν και διαχωρίστηκαν τα διάφορα συμπτώματα ανάλογα με το τι ενδεχομένως μπορεί να συμβαίνει: • κατά τη διάρκεια της ούρησης, • πριν από αυτήν ή και • μετά το τέλος της. Πριν από την ούρηση • Συχνουρία κατά τη διάρκεια της ημέρας. • Νυκτουρία. • Επιτακτική ούρηση. • Ακράτεια ούρων. Κατά την ούρηση • Καθυστέρηση στην έναρξη της ούρησης. • Διακοπτόμενη ούρηση. • Δυσουρία. Μετά την ούρηση • Αίσθηση ατελούς κένωσης. • Στάγδην ακράτεια. Σε κάθε περίπτωση η διάγνωση και ο έλεγχος του προστάτη πρέπει πάντα να γίνεται από ειδικό ιατρό ουρολόγο. Εάν αποκλεισθεί κάθε αιτία για πιθανότητα χειρουργικής επέμβασης λόγω κακοήθειας, μπορεί να ακολουθηθεί θεραπεία με φυτικά σκευάσματα, βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία. Το μείγμα ενεργών συστατικών όπως εκχύλισμα Saw Palmeto και κολοκυθόσπορου, Ψευδάργυρος, Vit E και εκχύλισμα από το φυτό Epilobium parviflorum μπορεί να χορηγηθεί σε τυπικά συμπτώματα της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη όπως συχνουρία ή επιτακτική ούρηση, καθυστέρηση στην έναρξη της ούρησης, εξασθενημένη ή διακεκομμένη ούρηση και αίσθημα υπολείμματος ούρων στην ουροδόχο κύστη. Επιπλέον θετικά αποτελέσματα αναφέρονται και για τις φλεγμονώδεις παθήσεις του προστάτη. Ο συνδυασμός αυτός μπορεί κάλλιστα να προσφέρει προστασία και ενδυνάμωση σε όλο το ουροποιητικό σύστημα και βοηθά αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση διαταραχών των νεφρών και της ουροδόχου κύστης. Η προέλευση του είδους φοίνικα Serenoa repens (Saw Palmeto) είναι από τις νοτιοανατολικές ΗΠΑ. Από τον καρπό του φυτού Serenoa repens εξάγεται το εκχύλισμα, το οποίο χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες στην φυσική ιατρική ως βασική δραστική ουσία σε σκευάσματα ενάντια σε φλεγμονώδεις παθήσεις του ουροποιητικού συστήματος. Σήμερα η κύρια χρήση του εκχυλίσματος Serenoa repens εντοπίζεται στην θεραπεία καλοηθών υπερτροφιών του προστάτη (ΒΡΗ). Ο καρπός του φυτού Serenoa repens μπλοκάρει στο περίβλημα του κυττάρου τους υποδοχείς της τεστοστερόνης, εμποδίζοντας έτσι την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη του προστάτη. Οι δραστικές ουσίες του περιλαμβάνουν λιπαρά οξέα & στερόλες, οι οποίες αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά την διόγκωση του προστάτη και συγκεκριμένα: • Αναστέλλεται η 5-άλφα-ρεδουκτάση, ένα ένζυμο το οποίο μετατρέπει την τεστοστερόνη σε διυδροτεστοστερόνη (DHT). • Αναστέλλεται η προσκόλληση της DHT στους υποδοχείς των κυττάρων. Το εκχύλισμα του Saw Palmetto μπορεί να αναστείλει την παραγωγή ανδρογόνων (ανδρικές ορμόνες). Τα υψηλά επίπεδα β-σιτοστερόλης που περιέχονται στο Saw Palmetto του προσδίδουν ιδιότητες οιστρογόνων (γυναικείες ορμόνες). Το εκχύλισμά του είναι χρήσιμο για άτομα με υπερβολική έκκριση ανδρικών ορμονών, καθώς βοηθά αποτελεσματικά μέσω εξισορρόπησης. Το εκχύλισμα του Serenoa repens δεν βελτιώνει μόνο θετικά την ανάπτυξη του προστάτη, αλλά μειώνει επίσης τα ενοχλητικά συμπτώματα όπως συχνουρία, σταγόνες, νυκτουρία, καθώς και το αίσθημα υπολείμματος ούρων στην ουροδόχο κύστη. Το εκχύλισμα από Κολοκυθόσπορο συνιστάται ιδιαίτερα σε παθήσεις της ουροδόχου κύστης και των ουροφόρων οδών, στην αντιμετώπιση παρασιτικών σκουληκιών στο έντερο και ως καθαρτικό σε δυσκοιλιότητα. Χρησιμοποιείται ευρύτατα δεκαετίες με πολύ καλά αποτελέσματα στις φυτοθεραπείες. Μειώνει γρήγορα και αποτελεσματικά τα συμπτώματα στις παθήσεις του προστάτη και δεν προκαλεί παρενέργειες, ακόμα και σε χρόνια λήψη. Τα ακόρεστα λιπαρά οξέα που υπάρχουν στον κολοκυθόσπορο μειώνουν τα επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα. Ο Κολοκυθόσπορος περιέχει βιταμίνη Ε και Σελήνιο, τα οποία δρουν ως αντιοξειδωτικά, Μαγνήσιο το οποίο βελτιώνει τη λειτουργία των μυών και Λινολενικό οξύ το οποίο ομαλοποιεί την αλληλεπίδραση των μυών της ουροδόχου κύστης. (Συνέχεια στη σελίδα 31) 30 Holistic Life


Holistic Life Φυτοθεραπεία (Συνέχεια από τη σελίδα 30) Το Epilobium parviflorum είναι ένα πολυετές βότανο που συναντάται στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική. Η οικογένεια Epilobium αριθμεί περισσότερα από 200 είδη, εκ των οποίων μόνο το συγκεκριμένο έχει αντιβακτηριακή και αντιφλεγμονώδη δράση κατά των παθήσεων του προστάτη, της ουροδόχου κύστης (κυστίτιδες) και των νεφρών. Έχει αποδειχθεί ότι οι β-σιτοστερόλες που προέρχονται από το Epilobium parviflorum, μειώνουν τα επίπεδα της κακής χοληστερίνης στο αίμα, δρουν προστατευτικά στην υπερπλασία του προστάτη, ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι προστατεύουν από τον καρκίνο γι’ αυτό και χρησιμοποιούνται στη θεραπεία του καρκινώματος του προστάτη. Ο Ψευδάργυρος, ένα πολύ σημαντικό ιχνοστοιχείο, το οποίο τονώνει την παραγωγή της ινσουλίνης και των λεμφοκυττάρων, συμμετέχει στην ισορροπία των οξέων και των βάσεων στο αίμα, και συμμετέχει στην σύνθεση πολλών πρωτεϊνών και περίπου 100 ενζύμων. Αυτό το ιδιαίτερα πολύπλευρο ιχνοστοιχείο βοηθάει επίσης στην πρόληψη ή στην θεραπεία του διαβήτη, τονώνει την εγκεφαλική λειτουργία και μειώνει την αποθήκευση της χοληστερόλης. Η σύνθεση αυτή είναι μια εξελιγμένης μορφής φυτοθεραπεία, η οποία προέρχεται από τη Γερμανία όπου χρησιμοποιούνται πολύ αποτελεσματικά όλες οι παραπάνω ουσίες με ιδιαίτερη έμφαση στο Epilobium parviflorum. Τα δραστικά αυτά συστατικά μπορούν να χορηγηθούν και να βοηθήσουν αποτελεσματικά σε τυπικές περιπτώσεις καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη καθώς και σε φλεγμονώδεις παθήσεις του, ενώ δρουν υποστηρικτικά και σε θεραπείες κατά όγκων του προστάτη.

Βότανα κατά του καρκίνου Το τσάι Γιέρμπα Μάτε εξοντώνει τα καρκινικό κύτταρα στο κόλον και εμποδίζει τη φλεγμονή

Σ

ύμφωνα με ερευνητές, το τσάι Γιέρμπα Μάτε – ένα δημοφιλές αφέψημα στη Νότια Αμερική – ίσως μπορεί να προλαμβάνει τον καρκίνο στο κόλον. Σε εργαστηριακά πειράματα που πραγματοποιήθηκαν ανθρώπινα καρκινικά κύτταρα στο κόλον, η καφεΐνη από το τσάι κατάφερε να τα σκοτώσει, και επιπλέον μείωσε τη φλεγμονή που βοηθά στην ανάπτυξη του καρκίνου. Οι ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Ιλλινόις είδαν τα καρκινικά κύτταρα να αυτοκαταστρέφονται όταν έρχονταν σε επαφή με το caffeoylquinic acid (CQA) που προέρχεται από το τσάι. Θεωρούν ότι ο κυτταρικός θάνατος, ή απόπτωση, ίσως είναι ένδειξη ότι το CQA από το τσάι αυτό θα μπορούσε να είναι αποτελεσματικό και για άλλους καρκίνους. Επίσης, όχι μόνο εξόντωσε τα καρκινικά κύτταρα, αλλά επίσης απέτρεψε τα υγιή κύτταρα να μετατραπούν σε καρκινικά. Η άλλη ικανότητα του CQA ως φυσικό αντιφλεγμονώδες δίνει ελπίδες ότι ίσως μπορεί να βοηθήσει και σε ασθένειες όπως τα καρδιακά προβλήματα και η αρθρίτιδα. Πηγή: Mol Nutr Food Res, 2011; 55: 1509-22.

Η ρίγανη μπορεί να σκοτώσει τα καρκινικά κύτταρα του προστάτη

Η

κοινή ρίγανη – το βότανο που χρησιμοποιούμε στη μαγειρική – εξοντώνει τα καρκινικά κύτταρα του προστάτη. Τα αποτελέσματα είναι τόσο εντυπωσιακά που ερευνητές ελπίζουν ότι αυτό το βότανο θα αποτελέσει μια κανονική θεραπεία για τον προστάτη, η μόνη που δεν θα έχει παρενέργειες. Σε εργαστηριακά τεστ που πραγματοποιήθηκαν από ερευνητές στο πανεπιστήμιο του Λονγκ Άιλαντ στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, η ουσία carvacrol, μία φαινόλη της ρίγανης, έχει αποδειχτεί ότι πυροδοτεί την απόπτωση – ή κυτταρική «αυτοκτονία» - των καρκινικών κυττάρων του προστάτη. Αυτά τα αποτελέσματα αντικατοπτρίζουν παλαιότερες μελέτες που είχαν ανακαλύψει ότι η πίτσα φαίνεται να ελαττώνει τον κίνδυνο για καρκίνο, και τώρα νέα έρευνα εξηγεί γιατί έχει τέτοια αντικαρκινική δράση. Αρχικά, θεωρούσαν ότι ο αντικαρκινικός παράγοντας ήταν το λυκοπένιο που βρίσκεται στη σάλτσα ντομάτας που περιέχει η πίτσα. Οι ερευνητές όμως από το πανεπιστήμιο του Λονγκ Άιλαντ πιστεύουν τώρα ότι το λυκοπένιο και η ρίγανη δρουν μαζί συνεργιστικά για να εξοντώσουν τα καρκινικά κύτταρα. Πηγή: Παρουσίαση στο Experimental Biology 2012 poster session, 24/4/2012, San Diego.

Holistic Life 31


Holistic Life Αγιουρβέδα

Η ολιστική προσέγγιση στη φροντίδα των μαλλιών Επιμέλεια: Σοφία Παπαδοπούλου, Χημικός / Ερευνήτρια Ayurveda / Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Εφαρμογής Επιστήμης Αγιουρβέδα σε συνεργασία με το R&D της Himalaya Herbal Healthcare.

Σ

ύμφωνα με τα αγιουρβεδικά κείμενα, τα φρέσκα λαχανικά και τα φρούτα, τα δημητριακά, οι ξηροί καρποί, το μέλι και η κρέμα είναι εξαιρετικές πηγές θρεπτικών συστατικών για το δέρμα και τα μαλλιά μας. Τα εκχυλίσματα, οι σκόνες και οι κρέμες που παρασκευάζονται από αυτά τα φυσικά υλικά, όταν εφαρμόζονται τοπικά, μεταφέρουν τα θεραπευτικά οφέλη τους από έξω προς όλες τις στοιβάδες του δέρματος. Προσθέτοντας θεραπευτικά βότανα, αρωματικά λουλούδια και φιλικά για το δέρμα βότανα όπως σαφράν και Turmeric, λαμβάνουμε όλα τα απαραίτητα συστατικά για να χαιρόμαστε ένα υγιές, λαμπερό δέρμα και δυνατά, γυαλιστερά μαλλιά. Σύμφωνα με την Αγιουρβέδα, το τέλειο δέρμα και τα τέλεια μαλλιά είναι αποτέλεσμα σωστής πέψης, η οποία συνεπάγεται καλή απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών από το σώμα καθώς και σωστή αποβολή των άχρηστων ουσιών. Κάποια κλασικά αγιουρβεδικά βότανα και φρούτα όπως τα Amla και Triphala είναι rasayanas-βότανα ειδικά για το δέρμα, με συνολική θετική επίδραση στην υγεία και εμφάνιση του δέρματος και των μαλλιών. Amla ή Amalaki: Έχει ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες, προωθεί την καλή πέψη, και υποστηρίζει όλες τις στοιβάδες του δέρματος. Triphala: Παραδοσιακό εσωτερικό καθαριστικό που βοηθά στον καθαρισμό και την αποτοξίνωση. Είναι ευεργετικό για άτομα με λιπαρό δέρμα, καθώς το λιπαρό δέρμα χρειάζεται στυπτικό καθαρισμό για να παραμένει καθαρό και υγιές. Tulasi (Βασιλικός): Ακόμα ένα γνωστό αγιουρβεδικό rasayana για το δέρμα. Η ιδιαίτερη ιδιότητα του tulsi είναι ότι ενισχύει την ικανότητα του σώματος να αντιστέκεται στις δυσμενείς επιδράσεις της μόλυνσης του περιβάλλοντος. Αρχίστε με μία θρεπτική δίαιτα: Η ισορροπημένη κατανάλωση θρεπτικών ουσιών είναι απαραίτητη για την πρόληψη της απώλειας και του πρώιμου ασπρίσματος των μαλλιών. Καλό είναι να μαγειρεύουμε τις τροφές μας με αρωματικά και πεπτικά μπαχαρικά που προωθούν την καλή πέψη και καθαρίζουν τους ιστούς του σώματος. Το Amalaki Rasayana βοηθά την πέψη όλων των doshas. Θα πρέπει να αποφεύγουμε τα κακά λιπαρά, το αλκοόλ, την καφεΐνη και τη νικοτίνη. Διατηρείτε τα μαλλιά και το δέρμα του κεφαλιού σας ελεύθερα από ama: Εάν στο σώμα μας συσσωρευτούν τοξίνες λόγω της κακής πέψης, αυτές εμποδίζουν τα θρεπτικά συστατικά να φτάσουν στα κύτταρα και στους ιστούς του οργανισμού. Το Triphala Rasayana είναι ένα πεπτικό σύστημα που προωθεί την ομαλότητα. Χαρείτε άφθονο ύπνο: Πηγαίνουμε στο κρεβάτι πριν τις 10 μ.μ., κατά τη διάρκεια της νυχτερινής περιόδου Kapha, για να μπορέσουμε να κοιμηθούμε πιο εύκολα και να απολαύσουμε καλύτερης ποιότητας ύπνο. Η έλλειψη ύπνου μπορεί να οδηγήσει στην κακή υγεία και όψη των μαλλιών. Διαχειριστείτε το στρες: Συνεχή υψηλά επίπεδα νοητικού και συναισθηματικού στρες μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια, πρώιμο άσπρισμα και θολή όψη των μαλλιών. Τα Brahmi και Ashwagandha υποστηρίζουν την έμφυτη ικανότητα μας να διαχειριζόμαστε το στρες. Κάντε το μασάζ των μαλλιών και του κρανίου: Το μασάζ στα μαλλιά και στο δέρμα του κρανίου με χλιαρό λάδι, ιδιαίτερα όταν γίνεται με λάδι το οποίο έχουμε εμπλουτίσει με αγιουρβεδικά βότανα, θρέφει τα μαλλιά και το κρανίο, καταπραΰνει την ξηροδερμία του δέρματος της κεφαλής, ενισχύει την κυκλοφορία και βοηθά να ισορροπήσει το Vata dosha. Το έλαιο καρύδας ή το σησαμέλαιο, εμπλουτισμένα με βότανα όπως Amalaki, Brahmi, Bhringaraj ή Hibiscus, βοηθούν στη διατήρηση του χρώματος και της λάμψης των μαλλιών. Τα αγιουρβεδικά τριντοσικά βοτανικά έλαια μαλλιών, κατάλληλα για όλα τα Dosha, περιέχουν γενικά ένα μίγμα από φιλικά για τα μαλλιά βότανα. Για εντατική θρέψη κάνουμε μασάζ στο δέρμα της κεφαλής δύο ή τρεις φορές την εβδομάδα. Προσφέρετε συμπληρωματική υποστήριξη στον οργανισμό σας από μέσα προς τα έξω: Το Amalaki είναι εξαιρετικό για το καλμάρισμα του Pitta dosha. Το διαταραγμένο Pitta dosha συνδέεται με την πρώιμη απώλεια και άσπρισμα των μαλλιών. Το Brahmi αποτελεί εξαιρετικό θρεπτική υποστηρικτικό μέσο για την ισορροπία του Vata dosha. Ακολουθείτε μια ήπια αλλά τακτική αγωγή καθαρισμού: Φροντίζουμε να διατηρούμε πάντα τα μαλλιά και το δέρμα της κεφαλής καθαρό ώστε να αποτρέπουμε τον κνησμό και το φράξιμο των θυλάκων της τρίχας. Καθαρίζουμε κάθε δύο ημέρες το τριχωτό της κεφαλής μας με ένα ήπιο βοτανικό σαμπουάν. Υπερβολικά συχνό λούσιμο, ιδιαίτερα με τη χρήση σκληρών προϊόντων, μπορεί να ξηράνει το δέρμα της κεφαλής και να καταστρέψει τα μαλλιά μας. Τελικό ξέπλυμα του κεφαλιού με νερό και neem θα χαρίσει απαλότητα και λάμψη στα μαλλιά μας. 32 Holistic Life


Holistic Life 33


Holistic Life Ολιστική Οδοντιατρική

Μία ολιστική προσέγγιση στην Οδοντιατρική Μ Γράφει η Μαρία Κολυβάκη, Ολιστικός Οδοντίατρος - Βελονίστρια - Βιορυθμιστική ιατρική ΕΑV - Σφαιρική αντιληπτικότητα

ετά από πολλά χρόνια εμπειρίας στη κλινική Οδοντιατρική έχω συνειδητοποιήσει ότι είναι πολύ σημαντικό στη θεραπευτική διαδικασία να δουλεύω συγχρόνως και στα τρία επίπεδα της ανθρώπινης ύπαρξης, δηλαδή στο φυσικό, συναισθηματικό και διανοητικό επίπεδο. Δουλεύοντας σε φυσικό επίπεδο ως ολιστική οδοντίατρος αναλαμβάνω περιστατικά για αποτοξίνωση από βαριά μέταλλα στη στοματική κοιλότητα, διαδικασία που συνήθως λέγεται ‘dental clean up’. Ζούμε σε ένα τοξικό περιβάλλον αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το σώμα μας πρέπει να είναι τοξικό. Κάθε μέρα είμαστε εκτεθειμένοι σε μικρές αλλά σημαντικές ποσότητες από βαριά μέταλλα όπως ο υδράργυρος, ο μόλυβδος, το αλουμίνιο, το κάδμιο, το νικέλιο και πολλά άλλα. Αυτά τα μέταλλα κατά τη διάρκεια του χρόνου συσσωρεύονται στους ιστούς μας και μας δηλητηριάζουν. Η τοξικότητα διαρκώς αυξάνεται διότι συνεχώς προστίθενται χημικά και τοξίνες από τα προϊόντα πού χρησιμοποιούμε καθημερινά στη ζωή μας όπως διατροφικά προϊόντα, προιόντα καθαρισμού και άλλα. Από τις πιο τοξικές ουσίες στον πλανήτη θεωρείται ο υδράργυρος, ο οποίος υπάρχει στα σφραγίσματα αμαλγάματος, στα εμβόλια, σε υγρά για φακούς επαφής, σε ψάρια και αλλού. Μερικά από τα ελάχιστα συμπτώματα που προκαλεί η τοξίνωση από υδράργυρο είναι το σύνδρομο χρόνιας

34 Holistic Life

κόπωσης, δυνατοί πονοκέφαλοι, κρίσεις άγχους και πανικού, κατάθλιψη, ίλιγγοι, αλλεργίες, δερματολογικά προβλήματα, δυσκοιλιότητα, πόνοι στους μυς και στις αρθρώσεις, προβλήματα μνήμης, άσθμα, ουρολογικά προβλήματα, ενώ είναι από τα κύρια ευρήματα σε πολλές παθολογικές καταστάσεις. Για να μπορέσει να επιτύχει κάποιος καλύτερο επίπεδο υγείας και να αναζωογονηθεί πρέπει να αντικαταστήσει τα παλιά σφραγίσματα αμαλγάματος. Αυτή ή διαδικασία τής αλλαγής είναι πολύ επικίνδυνη χωρίς τα κατάλληλα μέτρα προστασίας γιατί κατά τη διάρκεια του τροχίσματος παράγονται ατμοί και σκόνη που περιέχουν υδράργυρο όπως επίσης και μικρά κομμάτια αμαλγάματος που ο ασθενής κινδυνεύει να καταπιεί. Ως μέλος της IAOMT, της διεθνούς επιστημονικής εταιρείας στοματικής υγείας και τοξικολογίας, ακολουθώ το παρακάτω πρωτόκολλο προστασίας για την ασφαλή αντικατάσταση των αμαλγαμάτων. 1. Χρήση ελαστικού απομονωτήρα και χρήση clean up ανάλογα με τη θέση του δοντιού για να προστατευτεί ο ασθενής από τη κατάποση κομματιών και σκόνης αμαλγάματος που παράγεται κατά το τροχισμό. 2. Κάλυψη του προσώπου του ασθενή και προστασία των ματιών. 3. Διατήρηση καθαρής της ατμόσφαιρας του οδοντιατρείου με την εγκατάσταση ειδικού συστήματος φιλτραρίσματος του αέρα.

4. Εισπνοή καθαρού αέρα με τη χρήση συσκευής παροχής οξυγόνου. 5. Χρήση ειδικής μάσκας ολικής κάλυψης του προσώπου για προστασία του οδοντιάτρου και του οδοντιατρικού προσωπικού. 6. Σύστημα διαχωρισμού και συλλογής υδραργύρου με εγκατάσταση ειδικής συσκευής για αποφυγή περιβαλλοντικής μόλυνσης. Ένα τυπικό πλάνo για την αφαίρεση των αμαλγαμάτων περιλαμβάνει: α. Ο ασθενής λαμβάνει μισή ώρα πριν τη διαδικασία ειδικά σκευάσματα για προστασία του γαστρεντερικού σωλήνα β. Μόνο ένα αμάλγαμα αφαιρείται κάθε ένα ή δύο μήνες, ανάλογα με την κατάσταση υγείας του ατόμου. γ. Τοποθέτηση θεραπευτικού σφραγίσματος για 3 έως 6 μήνες, το οποίο δημιουργεί αλκαλικό περιβάλλον στο δόντι και υποστηρίζει το νευρικό και το αγγειακό σύστημα του δοντιού. δ. Αντιοξειδωτικά, βιταμίνες ιχνοστοιχεία και οδηγίες διατροφής είναι απαραίτητα για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος του ασθενή. Η αποτοξίνωση των ιστών του σώματος από τα βαριά μέταλλα είναι χρονοβόρα διαδικασία και μπορεί να διαρκέσει από 6 μήνες έως μερικά χρόνια για να ολοκληρωθεί. Απαραίτητη είναι η συνεργασία ολιστικού γιατρού και ολιστικού οδοντιάτρου για τη καλύτερη αντιμετώπιση κάθε περιστατικού.


Holistic Life Ολιστική Οδοντιατρική

Τα όργανα και τα συστήματα που χρησιμοποιεί το σώμα για να αποτοξινωθεί, δηλαδή το λεμφικό σύστημα, το συκώτι, το έντερο, τα νεφρά, οι πνεύμονες πρέπει να ενισχυθούν για να αντέξουν αυτή την διαδικασία. Έχω παρατηρήσει ότι ο βελονισμός βοηθά τον ασθενή να χαλαρώσει, έχει ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση και τονώνει τα εσωτερικά όργανα. Ο βελονισμός λειτουργεί στο ενεργειακό επίπεδο του σώματος, το οποίο δημιουργείται από το σύνολο της ηλεκτρικής και μαγνητικής δραστηριότητας του νευρικού συστήματος και έχει οργανωτική δράση στο συναισθηματικό επίπεδο του ασθενή. Το διανοητικό επίπεδο αποτελείται από τις πεποιθήσεις και τις σκέψεις του ατόμου. Δουλεύοντας σε αυτό το επίπεδο χρησιμοποιώ τη μέθοδο της σφαιρικής αντιληπτικότητας, η οποία είναι μία μοναδική μέθοδος διεύρυνσης της αντίληψης που μπορεί να συνδυαστεί με πολλές εξισορροπητικές τεχνικές. Η κατανόηση ότι η αντίληψη δημιουργεί τη βιολογία του σώματος δηλαδή την ύλη είναι επίσης το αντικείμενο έρευνας ενός πρωτοποριακού κλάδου της βιολογίας, την Επιγενετική. Νέες επιστημονικές ανακαλύψεις που αφορούν τις βιοχημικές διεργασίες του εγκεφάλου μας αποδεικνύουν πως τα κύτταρα του σώματός μας επηρεάζονται από τις σκέψεις μας και με αυτό το τρόπο επηρεάζεται η προσωπική ζωή μας. Εάν αυτό το κατανοήσουμε θα γίνουμε κύριοι της ζωής μας και όχι θύματα των γονιδίων μας. Αντίληψη είναι η ικανότητα που έχει ο καθένας μας να αντιλαμβάνεται το περιβάλλον. Αντιληπτικότητα όμως είναι μια ικανότητα την οποία πρέπει να καλλιεργήσουμε με συστηματική εκπαίδευση για να διευρύνουμε τη φυσική ικανότητα της αντίληψής μας. Η μέθοδος της σφαιρικής αντιληπτικότητας είναι αποτέλεσμα πολλών χρόνων έρευνας. Οι εμπνευστές της μεθόδου χρησιμοποίησαν πηγές από την Ιατρική, την Αρχαία Ελληνική γραμματεία, την Ιστορία της τέχνης, την συγκριτική Θρησκειολογία και την Πυθαγόρεια γεωμετρία και τα μαθηματικά. Η μέθοδος αυτή εμπνεύστηκε τρία βασικά κλειδιά για διεύρυνση της αντίληψης τα οποία είναι οι 8 διαστάσεις εαυτού, η εικονοποίηση και τα γεωμετρικά σχήματα. Οι 8 διαστάσεις αντίληψης εαυτού είναι το πρώτο εργαλείο, με τη βοήθεια του οποίου ο άνθρωπος μπορεί να αντιλαμβάνεται καλύτερα τις πληροφορίες που δέχεται και να τις ταξινομεί χρησιμοποιώντας τις 5 αισθήσεις του αλλά και το εξωαισθητηριακό σύστημα αντίληψης που όλοι οι άνθρωποι έχουμε. Αυτές είναι: Πρόσθια-Εξωτερικότητα, Οπίσθια-Φόβοι, Δεξιά-Χειρισμοί, Αριστερή-Ελιγμοί προστασίες, Άνω-Εξέλιξη, Κάτω-Εδραίωση, Έσω-Νοιώσιμο Έξω-Πώς μας βλέπουν οι άλλοι. Η εικονοποίηση είναι το δεύτερο εργαλείο διεύρυνσης της αντίληψης. Ο εγκέφαλός μας όταν δέχεται μια πληροφορία αυτόματα και αυτόνομα την εικονοποιεί. Οι εικόνες δηλαδή που φτιάχνουμε όταν σκεφτόμαστε δημιουργούνται από μόνες τους και είναι αποτέλεσμα της σύνθεσης πληροφοριών από τρεις αποθήκες που χρησιμοποιεί ο εγκέφαλός μας: Των προσωπικών μας εμπειριών, των εμπειριών άλλων που έχουν μεταφερθεί και εγγραφεί στο άτομο από ιστορίες, τέχνη, βιβλία κτλ, των αρχετυπικών μας μνημών, δηλαδή πληροφοριών που είναι καταγεγραμμένες στο DNA μας. Η σφαιρική αντιληπτικότητα δίνει μια άλλη διάσταση στη εικονοποίηση. Με τη εκγύμναση του νου μετατρέπει σταδιακά αυτή τη λειτουργία από αυτόματη και αυτόνομη σε συνειδητή. Με αυτή τη διαδικασία μπορούμε να αποδεσμευτούμε από περιοριστικές πεποιθήσεις και τραυματικές εμπειρίες που μας μπλοκάρουν. Η εμπνευσμένη γεωμετρία ως τρίτο εργαλείο της σφαιρικής Αντιληπτικότητας συνεργαζόμενη με τη διαδικασία της εικονοποίησης μάς βοηθάει να εξουδετερώσουμε το πρόβλημα που έχουμε εντοπίσει. Ο Πλατωνας ελεγε «να μην εισέλθει κανείς που δεν ξέρει γεωμετρία». Τα γεωμετρικά σχήματα έχουν μια μορφή νοημοσύνης. Είναι καθαρά και ουδέτερα καθώς δεν έχουν καμία ιδεολογική, κοινωνική, ή θρησκευτική φόρτιση. Χρησιμοποιώντας λοιπόν τα γεωμετρικά σχήματα σαν καμβά στο οποίο φτιάχνουμε την εικόνα μας, με ειδικές ασκήσεις εντοπίζουμε αυτό που μας μπλοκάρει και μπορούμε να το «καθαρίσουμε». Με τη μέθοδο αυτή βλέποντας σφαιρικά τον εαυτό μου και τους ασθενείς μου αποκτώ τη ικανότητα βαθύτερης κατανόησης των προβλημάτων και έχω καλύτερα αποτελέσματα στις θεραπευτικές τεχνικές που ακολουθώ. Επίσης, μπορώ να εκπαιδεύσω τους ασθενείς μου να διαχειρίζονται καλύτερα στεσσογόνες καταστάσεις και να αναπτύξουν ένα θετικό τρόπο ζωής. Πιστεύω λοιπόν ότι ολοκληρωμένη θεραπευτική δράση προϋποθέτει δράση και στα τρία επίπεδα της ανθρώπινης ύπαρξης, δηλαδή στο υλικό, το συναισθηματικό και το διανοητικό για να μπορέσει να επιτύχει το καλύτερο δυνατό επίπεδο υγείας και εξισορρόπησης του ατόμου όπως επίσης να προσφέρει νέες προοπτικές στην εξέλιξη τόσο του ασθενή όσο και του θεραπευτή. Το άρθρο αποτελεί μέρος από την παρουσίασης της Μ. Κολυβάκη στο διεθνές συνέδριο βελονισμού στην Αθήνα το 2012, με θέμα: “Μία ολιστική προσέγγιση στην Οδοντιατρική”. Holistic Life 35


Holistic Life Βιοσυντονισμός

Οι τοξικές επιβαρύνσεις και η αντιμετώπισή τους Γράφει η Κασσάνδρα Μουγιάκου, Ιατρός - Παθολόγος

Σ

ήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, ο ανθρώπινος οργανισμός καλείται να αντιμετωπίσει ένα τεράστιο όγκο περιβαλλοντικών και μολυσματικών τοξινών. Σαφέστατα, και στο παρελθόν υπήρχαν περιπτώσεις επαγγελματικών ασθενειών όταν οι εργαζόμενοι έρχονταν σε επαφή με βαρέα μέταλλα όπως ο υδράργυρος, ο χαλκός, ο μόλυβδος κτλ. Γνωστή είναι και η ασβέστωση από αμίαντο στους μεταλλωρύχους. Στις τελευταίες δεκαετίες όμως τα χημικά εργαστήρια παρήγαγαν και εισήγαγαν στο περιβάλλον πολύ περισσότερα τεχνητά προϊόντα, όπως φυτοφάρμακα, πλαστικά, βαφές, συντηρητικά. Τα αποτελέσματα δεν γίνονται εμφανή αμέσως και γι’ αυτό δεν λαμβάνονται σοβαρά υπόψη. Πολλές περιπτώσεις χρόνιας τοξικής μόλυνσης δεν έχουν τυπικά συμπτώματα. Οι συνηθέστερες διαταραχές είναι κόπωση, πονοκέφαλος, νευρασθένεια. Εύκολα θεωρείται υπαίτιο το στρες της καθημερινότητας για την επιδείνωση της υγείας. Ευτυχώς για μας, το σώμα μας μπορεί να αντισταθμίζει την επιβάρυνση από τις τοξικές ουσίες για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μπορεί να τις αναγνωρίζει, να τις ξεχωρίζει και να τις απομακρύνει με βιοχημικές διεργασίες. Αν αυτή η διαδικασία δεν είναι επαρκής, τότε το σώμα θα αποθηκεύσει αυτές τις ουσίες στο λιπαρό και συνδετικό ιστό για να προστατέψει τα κύτταρα των ζωτικών οργάνων. Η αποτοξίνωση γίνεται από το αίμα και τα λεμφικά αγγεία και μέσω των απεκριττικών οργάνων (συκώτι, χοληδόχος κύστη, νεφρά, έντερο, πνεύμονες και δέρμα). Αν αυτά τα όργανα είναι υπερφορτωμένα τότε θα εμφανιστούν συμπτώματα. Ένας από τους βασικούς στόχους των περισσότερων φυσικών μεθόδων θεραπείας είναι η αποτοξίνωση κι ο καθαρισμός του οργανισμού. Προφανώς, αυτή η διαδικασία απαιτεί επαρκείς ποσότητες υγρών, κατά προτίμηση νερού, κι όχι καφέ, τσαγιού ή αναψυκτικών. Στην Αγιουρβέδα, συστήνεται η κατάποση ζεστού νερού έτσι ώστε το σώμα να μην καταναλώσει ενέργεια για τη θέρμανση του κρύου στη θερμοκρασία του σώματος και να γίνει η αποτοξίνωση πιο γρήγορα. Η φυτοθεραπευτική χρησιμοποιεί τσάγια και φάρμακα που περιέχουν εκχυλίσματα από φυτά, τα οποία διεγείρουν την αποτοξίνωση του ήπατος, των νεφρών και της λέμφου. Το ίδιο μπορεί να επιτευχθεί και με ομοιοπαθητικά ή ομοιοτοξικολογικά σκευάσματα. Η ορθομοριακή ιατρική χρησιμοποιεί για αυτό τον σκοπό υψηλές δόσεις βιταμινών, ιχνοστοιχείων και αμινοξέων, εκχυλίσματα από φύκια και χυλικούς παράγοντες. Τα ίδια αποτελέσματα μπορούν να επιτευχθούν και με τη μέθοδο του βιοσυντονισμού. Εκτός από την μη-ειδική τόνωση της λειτουργίας των απεκκριτικών οργάνων καταφέρνει να κινητοποιήσει συγκεκριμένες τοξίνες από το σώμα, οι οποίες το επηρεάζουν αρνητικά. Με τη βοήθεια του βιοσυντονισμού γίνεται ταυτοποίηση των παραγόντων που προκαλούν τοξίκωση στον οργανισμό και ακολουθείται στη συνέχεια ειδική αγωγή απέκκρισης της συγκεκριμένης ουσίας. Η μέθοδος είναι απόλυτα φυσική και στηρίζεται στις αρχές της κβαντικής φυσικής. Κάθε ουσία έχει το δικό της διάγραμμα ηλεκτρομαγνητικών συχνοτήτων. Εφόσον βρεθεί ότι το συγκεκριμένο διάγραμμα συχνοτήτων βρίσκεται 36 Holistic Life

στον οργανισμό και τον επιβαρύνει, θα σταλεί στο σώμα το σήμα αυτό αντικατοπρισμένο. Αυτό θα προκαλέσει την ακύρωση του αρχικού σήματος, δηλαδή την εξουδετέρωσή του. Η επιβαρυντική ουσία θα απεκκριθεί από το σώμα μέσα των ούρων ή/και των κοπράνων, ανάλογα με τα όργανα που την είχαν αποθηκεύσει. Κλινικά παραδείγματα Οξεία επιβάρυνση με αλουμίνιο. Μωρό 3 εβδομάδων εμφάνισε ατοπική δερματίτιδα. Η μητέρα υποπτεύθηκε αλλεργία στο γάλα και ήρθε για θεραπεία. Κατά την αρχική διάγνωση, το μωρό βρέθηκε επιβαρυμένο με γεωπαθητικό στρες (επιβάρυνση από αρνητικές ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες προερχόμενες από το υπέδαφος στο σημείο όπου βρισκόταν η κούνια του), αλλεργία στην πρωτεΐνη του αγελαδινού γάλακτος και επιβάρυνση από αλουμίνιο. Η μητέρα επιβεβαίωσε ότι μετά την επιστροφή της από το μαιευτήριο ζέσταινε φαγητό πάνω σε αλουμινόχαρτο. Οι εφαρμογές του βιοσυντονισμού έγιναν στο μωρό, αλλά και στη μητέρα, που είχε επίσης επιβάρυνση με αλουμίνιο, το οποίο μέσω του θηλασμού περνούσε στο βρέφος! Μετά από τρεις θεραπείες το δέρμα του μωρού ήταν και πάλι φυσιολογικό, ενώ η βελτίωση ήταν εμφανής από την πρώτη κιόλας εφαρμογή. Παράλληλα, η μητέρα άλλαξε το μέρος της κούνιας και έγινε και απευαισθητοποίηση στο αγελαδινό γάλα. Οξεία επιβάρυνση με χλώριο. Ένα τετράχρονο αγόρι μετά τις διακοπές σε πολυτελές ξενοδοχείο εμφάνισε συχνές ρινορραγίες, έλλειψη όρεξης και απώλεια βάρους. Εξετάστηκε σε νοσοκομείο χωρίς να βρεθεί η αιτία των συμπτωμάτων. Το παιδί ήταν αδύναμο και η μητέρα αποφάσισε να δοκιμάσει μια άλλη προσέγγιση. Είπε ότι όλα ξεκίνησαν μετά την επιστροφή τους από τις διακοπές, όπου τα παιδιά περνούσαν όλη μέρα στην πισίνα. Μέχρι που το μαγιό της μεγαλύτερης κόρης είχε ξεθωριάσει στο τέλος των διακοπών. Αυτό έδωσε και το έναυσμα για να εξεταστεί η πιθανή επιβάρυνση του αγοριού από το χλώριο. Η εξέταση ήταν θετική και στη συνέχεια έγινε θεραπεία χρησιμοποιώντας το αντεστραμμένο ηλεκτρομαγνητικό σήμα του χλωρίου. Μέσα σε δύο μόλις λεπτά το αγόρι είπε: «μαμά, πεινάω»! Η υγεία του επανήρθε πλήρως και παρέμεινε καλά. Εκτός από τις οξείες επιβαρύνσεις συνηθέστερα έχουμε να κάνουμε με χρόνιες καταστάσεις, όπου ο βιοσυντονισμός έχει εξίσου καλά αποτελέσματα στην αναγνώριση και εξουδετέρωση των τοξινών. Οι ουσίες που συχνά προκαλούν χρόνια επιβάρυνση είναι βαριά μέταλλα, όπως ο μόλυβδος στους παλιούς σωλήνες νερού, το αλουμίνιο από τις κατσαρόλες αλουμινίου, ο υδράργυρος από τα σκούρα σφραγίσματα αμαλγάματος αλλά και χημικά όπως η φορμαλδεΰδη, συντηρητικά ξύλου (παρκέ, έπιπλα), φυτοφάρμακα. Το μέταλλο που συνηθέστερα βρίσκεται θετικό είναι ο υδράργυρος. Είναι το κύριο συστατικό του αμαλγάματος, ενός κράματος μετάλλων που χρησιμοποιείται στην οδοντιατρική. Στην Γερμανία η χρήση του έχει απαγορευτεί στις έγκυες και στα παιδιά. Σημαίνει άραγε αυτό ότι για τους υπόλοιπους είναι ακίνδυνο; Χρόνια επιβάρυνση από υδράργυρο. Μια 32-χρονη έχασε 4 κιλά μετά την αφαίρεση των αμαλγαμάτων από τα δόντια της. (συνέχεια στη σελ. 37)


Holistic Life Διατροφή

Φλαβονοειδή: πολύτιμα για την υγεία! Από την επιστημονική ομάδα της Med Melon

Μ

ια πολύτιμη και σημαντική ομάδα φυσικών ουσιών, τα φλαβονοειδή, βρίσκεται στα κουκούτσια των σταφυλιών, τα μύρτιλλα (μούρα) και τα cranberries. Είναι γνωστά σαν ανθοκυανίνες και ολιγομερείς προανθοκυανιδίνες και αποτελούν πολύ ισχυρούς θεραπευτικούς παράγοντες. Έχουν αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα στην πρόληψη καρδιοπαθειών, μεγαλύτερη και από την ασπιρίνη, χωρίς να έχουν τις παρενέργειές της. Είναι φυσικά «φάρμακα» για τη βελτίωση του κυκλοφορικού, την ενδυνάμωση των τοιχωμάτων των αγγείων, των φλεβών και της καρδιάς, ακόμα και για διαβητικούς. Μειώνουν την ευθραυστότητα και τη διαπερατότητα των τριχοειδών αγγείων, εμποδίζουν την αιμορραγία των αγγείων (ευρυαγγείες), την κατακράτηση υγρών αλλά και την εναπόθεση αθηρωματικής πλάκας κατά μήκος των αρτηριών/αγγείων. Πολυάριθμες μελέτες δείχνουν ότι οι σπόροι σταφυλιού είναι εξαιρετικοί για τη φλεβική ανεπάρκεια, που προκαλεί οίδημα, πόνο, πρήξιμο, κόπωση, κνησμό και κράμπες. Τα φλαβονοειδή αποδεικνύονται πολύ πιο αποτελεσματικά ενάντια σε μεγαλύτερο φάσμα ελεύθερων ριζών, απ’ ότι οι γνωστές αντιοξειδωτικές βιταμίνες C και E. Οι προανθοκυανιδίνες στο εκχύλισμα των σπόρων σταφυλιού έχουν διπλά ευεργετική δράση, καθώς προστατεύουν τόσο από τις λιποδιαλυτές όσο και τις υδατοδιαλυτές ελεύθερες ρίζες, ενώ η βιταμίνη C δρα μόνο στις υδατοδιαλυτές και η βιταμίνη Ε μόνο στις λιποδιαλυτές. Τα φλαβονοειδή δεν είναι μόνον ισχυρά αντιοξειδωτικά: είναι επίσης αντιικά και αντικαρκινογενετικά - χωρίς να βλάπτουν υγιή κύτταρα. Καθώς το εκχύλισμα σπόρων σταφυλιού είναι ένα από τα ισχυρότερα φλαβονοειδή, αποτελεί πολύτιμο στήριγμα για το ανοσοποιητικό σύστημα. Μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη ιώσεων και νεοπλασμάτων, διατηρώντας δυνατό το ανοσοποιητικό. Εκτός από ισχυρό αντιοξειδωτικό, το εκχύλισμα των σπόρων σταφυλιού είναι επίσης αντιφλεγμονώδες. Επιπρόσθετα, η εξαιρετική ιδιότητα των προανθοκυανιδινών να ενισχύουν το κολλαγόνο και να προλαμβάνουν την αποδόμησή του, τις καθιστούν πολύτιμο βοήθημα για την οστεοαρθρίτιδα και τη ρευματοειδή αρθρίτιδα. Επίσης, οι αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές τους είναι σημαντικές για αλλεργικές και άλλες φλεγμονώδεις καταστάσεις. Η δυνατότητα του εκχυλίσματος σπόρων σταφυλιού να καταπολεμά τις ελεύθερες ρίζες και να σταματά τη καταστροφή του κολλαγόνου είναι ανεκτίμητη σε πολλές καταστάσεις υγείας. Άλλωστε, το κολλαγόνο διατηρεί την ακεραιότητα του δέρματος, των αιμοφόρων αγγείων, των τενόντων, των συνδέσμων, των χόνδρων και των συνδετικών ιστών. Και οι ελεύθερες ρίζες σχετίζονται πια με όλες τις παθήσεις: από καρκίνο και καρδιακή νόσο μέχρι το AIDS, την αρθρίτιδα, τη νόσο Alzheimer και τη γήρανση. Το εκχύλισμα των σπόρων σταφυλιού και των μύρτιλλων χρησιμοποιείται για όλες αυτές τις καταστάσεις σαν πολύτιμο βοήθημα. Αλλά εάν μπορούμε να εντοπίσουμε κάποια ξεχωριστά πεδία ιδιαίτερης δράσης του, αυτά είναι τα αγγεία και τα μάτια. Έχει αποδειχτεί ότι το εκχύλισμα σπόρων σταφυλιού και των μύρτιλλων βοηθά στη μυωπία, ελαττώνει την ευαισθησία στο έντονο φως, βελτιώνει τη νυχτερινή όραση και μειώνει το οπτικό στρες και την οπτική κόπωση στους ανθρώπους που περνούν πολύ χρόνο κοιτώντας οθόνες υπολογιστών, τηλεοράσεων κλπ. Στα σοβαρότερα προβλήματα όρασης, βοηθά στην αντιμετώπιση του εκφυλισμού της ωχρής κηλίδας και της διαβητικής ρετινοπάθειας. Όσον αφορά τις ανθοκυανίδες ιδιαίτερα των cranberries αλλά και των μύρτιλλων είναι φυσικά αντιβιοτικά απέναντι στο Ε.coli, καθώς το εμποδίζουν να αποικίσει στα τοιχώματα της ουροδόχου κύστης και των οργάνων του ουροποιητικού γενικότερα. Παρέχουν φυσική προστασία από τη φθορά που προκαλεί η υπεριώδης ακτινοβολία (UV). Επίσης μπορεί να προστεθεί στην καθημερινή αγωγή της θεραπείας αθλητικών και χειρουργικών τραυμάτων. Είναι εξαιρετικά ασφαλή. Δεν υπάρχουν παρενέργειες ή αντενδείξεις. Δεν υπάρχουν αλληλεπιδράσεις με φάρμακα, αν και μια θετική ένδειξη (σύμφωνα με σχετικές έρευνες) είναι ότι φαίνεται να προστατεύουν το ήπαρ και τους νεφρούς από τη βλάβη που προκαλεί η ακεταμινοφένη. (συνέχεια από σελ. 36) Στη συνέχεια έγιναν τρεις εφαρμογές βιοσυντονισμού για την εξουδετέρωση των παρενεργειών από τον υδράργυρο και στο τέλος της θεραπείας ανέφερε ότι είδε ανακούφιση και σε άλλα συμπτώματα: κόπωση, έλλειψη συγκέντρωσης, νευρασθένεια, εκνευρισμός, πονοκέφαλοι, πόνος στον αυχένα, πρήξιμο στα βλέφαρα, εξανθήματα, επικάλυψη της γλώσσας και ξηροστομία! Με το βιοσυντονισμό οι χρόνιες και οξείες δηλητηριάσεις από βαριά μέταλλα και χημικά μπορούν να εξουδετερωθούν με διέγερση των οργάνων απέκκρισης και με ειδική στοχευμένη θεραπεία αποτοξίνωσης. Τα συμπτώματα βελτιώνονται τάχιστα. Holistic Life 37


Holistic Life Βότανα & Παράδοση / Γράφει η Νίκη Τσέκου

Το Σερνικοβότανο, η Ορχιδέα, το Σαλέπι και η Τσιτσιμπύρα

Η

μάνα μου γέννησε τρεις κόρες. Θυμάμαι, όταν ήμουν μικρή ,οι γειτόνισσες της λέγανε: «Βρε, Ρηνιώ, γέννησες τρία ‘γραμμάτια’! Πού θα βρεις προίκα να τα ξεχρεώσεις; Δεν έπαιρνες το Σερνικοβότανο να κάνεις τρεις γιους και να πάρεις τρεις προίκες;». Καταλαβαίνετε γιατί εγώ το μισούσα τότε το Σερνικοβότανο, αφού αν είχε φάει η μάνα μου από αυτό, δεν θα είχα γεννηθεί εγώ. Ρωτούσα τις γειτόνισσες να μάθω ποιο είναι το Σερνικοβότανο, αλλά δεν ήξεραν να μου πουν αν φυτρώνει στη Σαντορίνη. Φιλολογική ήταν περισσότερο η αναφορά των φιλενάδων της μάνας μου στο φυτό αυτό. Αργότερα, όταν στα Γυμνασιακά μου χρόνια άρχισα να ταξιδεύω στα νερά της ελληνικής Λαογραφίας και της Μυθολογίας, έπεσε στην πλώρη μου το Σερνικοβότανο, ως δοξασία λαϊκή, που είχε τις ρίζες της στην αρχαία Ελλάδα. Το Σερνικοβότανο είναι ένα είδος Ορχιδέας. Το φυτό αυτό στην αρχαία Ελλάδα ονομαζόταν Όρχις, όπως είναι και σήμερα η επιστημονική του ονομασία. Ο Διοσκουρίδης ο οποίος έζησε το 40-90μ.Χ., γράφει ότι το φυτό λεγόταν και Όρχις του Κυνός, δηλαδή ο όρχις του σκύλου και είναι φυτό που όπως είχαν παραδώσει οι πιο παλιοί από αυτόν, ήταν Σερνικοβότανο ή Θηλυκοβότανο, αναλόγως με τη χρήση του. Αν ο πατέρας έτρωγε φρέσκο τον μεγάλο κόνδυλο της Ορχιδέας αυτής το παιδί που θα γεννιόταν θα ήταν αρσενικό, ενώ αν η μητέρα έτρωγε τον μικρό κόνδυλο, θα γεννούσε θηλυκό παιδί. Πιθανόν ο Διοσκουρίδης το λέει αυτό, γιατί κάποια είδη Σερνικοβότανου έχουν στη ρίζα τους κονδύλους που ο ένας είναι μικρότερος και ο άλλος μεγαλύτερος. Ο Γαληνός, διευκρινίζει ότι όταν προστίθεται ο μεγαλύτερος από τους δύο βολβούς στα ποτά, η ερωτική διάθεση αυξάνεται, ενώ αντίθετα ο μικρός βολβός έχει αντίθετα αποτελέσματα. 38 Holistic Life

Αιώνες πριν, ο Θεόφραστος, βάφτισε το φυτό Όρχι, ίσως γιατί οι κόνδυλοι του φυτού μοιάζουν με όρχεις. Όμως πολύ πριν από το Θεόφραστο οι αρχαίοι Έλληνες είχαν πλάσει Μύθο στον οποίο είχαν τοποθετήσει το μυστικό των ιδιοτήτων του φυτού αυτού. Ο Μύθος λέει, ότι μια νύμφη και ένας Σάτυρος γέννησαν ένα παιδί, τον Όρχι. Οι Σάτυροι ήταν γνωστοί για τον ερωτισμό τους. Θεά του Έρωτα ήταν η Αφροδίτη και το Σερνικοβότανο το θεωρούσαν αφροδισιακό. Υπέρ το δέον ερωτικός βγήκε ο Όρχις, ο γιος του Σάτυρου, από τον οποίον πήρε το όνομά του το φυτό που λέμε σήμερα Σερνικοβότανο. Ο Όρχις, σε μια Βακχική γιορτή, επιτέθηκε ερωτικά σε μια ιέρεια του Διονύσου και γι αυτό κατασπαράχθηκε από άγρια θηρία, ως τιμωρία και να καταλήξει τελικά να γίνει φυτό, το φυτό Όρχις. Με τέτοιο Μύθο γύρω του το φυτό αυτό, θα ήταν παράξενο να μην καταχωρηθεί στα γιατροσόφια που έχουν σχέση με στειρότητα ή με την προσπάθεια προκαθορισμού του φύλου του παιδιού, αλλά και με ερωτικά μαγικά φίλτρα. Στα ρωμαϊκά χρόνια, το ρόφημα που έφτιαχναν από ψητή ρίζα του Σερνικοβότανου, ονομαζόταν Σατύριον ή Πριαπίσκος, για ευνόητους λόγους. Οι μάγισσες το χρησιμοποιούσαν ως ερωτικό φίλτρο και ίσως να έχει σχέση με αυτό ένα ακόμα λαϊκό του όνομα: «νεραϊδοβότανο». Τα ονόματα που έχει προσδώσει ο λαός μας στο φυτό αυτό, δεν είναι άσχετα με τις λαϊκές χρήσεις του. Το λένε και “μητροβότανο” αφού κάποτε έφτιαχναν χάπια από αυτό και τα τοποθετούσαν στη μήτρα για να βοηθήσει να γεννηθεί σερνικό. Οι ανθισμένοι βλαστοί του φυτού στην Κρήτη ονομάζονται Μάνες ή Μανόσταχα. Σε κάποιες περιοχές τους έτρωγαν τηγανιτούς. Η λαϊκή θεραπευτική και η βοτανοθεραπευτική χρησιμοποίησε το αφέψημα του Σερνικοβότανου σε δυσεντερία, σε κάθε είδος εντερικών παθήσεων, σε διάρροιες, σε κρυολόγημα, σε ερεθισμένο λαιμό, σε

ξερόβηχα, κατά των φλογώσεων. Είναι επίσης μαλακτικό, διευκολύνει την πέψη και χρησιμοποιείται ως φάρμακο για όσους βρίσκονται σε ανάρρωση και γενικά σε όσους χρειάζονται τόνωση. Έχει και ένα άλλο όνομα όμως αυτό το φυτό. Αυτό το όνομα δεν προέρχεται από την αρχαία Ελλάδα, αλλά από τις χώρες της Ανατολής. Το λένε και Σαλέπι που στα αραβικά και τα τούρκικα σημαίνει: «όρχεις της αλεπούς». Σαλέπι όμως κατ΄ επέκταση ονομάζεται και το παχύρευστο ζεστό μυρωδάτο ποτό που παρασκευάζεται από το φυτό. Ήταν τόσο δημοφιλές ποτό, που οι Ορχιδέες από τις οποίες παρασκευαζόταν κινδύνευαν από εξαφάνιση. Κατά τον 17ο και 18ο αιώνα διέλυαν τους κονιορτοποιημένους κονδύλους της ορχιδέας σε νερό και αρωμάτιζαν το ρόφημα με ροδόνερο ή ανθόνερο. Και σήμερα, σπάνια, μπορεί να συναντήσουμε κάποιον Σαλεπιτζή εκεί στην Ερμού, αλλά λίγοι από όσους τον προσπερνούν ξέρουν τι ακριβώς προσπερνούν. Το σαλέπι παρασκευάζεται από τη σκόνη των αποξηραμένων κονδύλων του Σερνικοβότανου, την οποία διαλύουν σε νερό και γάλα με ζάχαρη ή μέλι, και με το βρασμό γίνεται παχύρρευστο, αφού το σαλέπι περιέχει πολύ άμυλο. Περιέχει επίσης φώσφορο, ασβέστιο και πολλά άλλα. Όταν έπηζε το σαλέπι, έριχναν στο τέλος κανέλλα και ζιγγίβερη. Τι είναι η ζιγγίβερη; Θα το δούμε πιο κάτω. Το σαλέπι είναι θερμαντικό για το χειμώνα, αλλά έχει και φαρμακευτική δράση. Εκτός από γενικό τονωτικό, θρεπτικό και εύπεπτο ρόφημα για εξασθενημένους ή μη οργανισμούς, θεωρείται και αφροδισιακό. Κάποιοι όμως αποδίδουν την αφροδισιακή ικανότητα του σαλεπιού, στην κανέλλα και την ζιγγίβερη που προσθέτουν. Η ζιγγίβερη είναι το συστατικό της Τσιτσιμπύρας που ανέφερε σε ταινίες του παλιού ελληνικού κινηματογράφου η αείμνηστη Ρένα Βλαχοπούλου. Η Τζιτζιμπύρα είναι Κερκυραϊκό αναψυκτικό ποτό που εισήγαγαν οι Άγγλοι το 1860 στο νησί. Το όνομα Τζιτζιμπύρα προέρχεται από τις λέξεις ginger - beer. Δεν είναι μπύρα, αν και αφρίζει. Παρασκευάζεται από φρέσκο λεμόνι, νερό, ζάχαρη και ζιγγίβερη, η οποία στους νεοέλληνες είναι περισσότερο γνωστή με το ξενικό της όνομα: «τζίντζερ», παρά με το ελληνικό της: «πιπερόρριζα». Το τζίντζερ (Zingiber officinale Roscoe) προέρχεται από την Ανατολή. Αν διαβάσει κανείς τις θεραπευτικές του ιδιότητες και τις προσθέσει στις ιδιότητες του Σερνικοβότανου, θα καταλάβει γιατί το σαλέπι ήταν και θεραπευτικό. Η πιπερόρριζα λοιπόν που περιέχει το σαλέπι, έχει χρησιμοποιηθεί κατά του κρυώματος, της γρίπης και του πονόλαιμου. Είναι αντιπυρετικό, αντισηπτικό, έχει χρησιμοποιηθεί ως αντιεμετικό, σε ναυτίες, γαστρικά προβλήματα και στομαχικές διαταραχές, δρα κατά της διάρροιας, για νευραλγίες, ρευματοπάθειες , για πόνους περιόδου, ημικρανίες. Βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος, είναι διεγερτικό και προσδίδει αφροδισιακές ιδιότητες στο σαλέπι. Το σαλέπι όμως παρασκευάζεται κυρίως από Σερνικοβότανο, που όπως είπαμε, είναι είδος ορχιδέας. Η ορχιδέες είναι λουλούδια που συχνά στολίζουν τις εκκλησίες σε γάμους ή τις κρατάει νύφη στο χέρι. Από μια νύμφη και ένα Σάτυρο γεννήθηκε ο Όρχις που έγινε φυτό Ορχιδέα. Είναι άραγε άσχετος ο ερωτισμός του μυθολογικού Όρχι που διέπραξε ιεροσυλία καθώς προσπάθησε να βιάσει μια ιέρεια, με τις αφροδισιακές ιδιότητες του φυτού Όρχις; Αν η λαϊκή θεραπευτική και η Λαογραφία κάνει λάθος όταν μιλάει για τη σχέση του φυτού με τον ερωτισμό, κάνει λάθος, άραγε, και η Ομοιοπαθητική; Το Σερνικοβότανο είναι Ορχιδέα. Από όσα μπορεί να διαβάσει κανείς για τις ορχιδέες που έχουν χρησιμοποιηθεί στην Ομοιοπαθητική, καταλαβαίνει πόση σχέση με τον ερωτισμό έχουν τα φυτά αυτά. Η ορχιδέα Phalaenopsis gigantea, ως ομοιοπαθητικό φάρμακο, ρυθμίζει την έλλειψη της λίμπιντο. Η ορχιδέα Καλυψώ ή Calypso orchid -Calypso bulbosa προκάλεσε


Holistic Life Βότανα & Παράδοση συμπτώματα που έχουν σχέση με τον ερωτισμό σε πειραματανθρώπους που τη δοκίμασαν, σύμφωνα με τον Ομοιοπαθητικό Roland Guenther. Τα συμπτώματα αυτά, μου θύμισαν τον Μύθο της Καλυψούς που ήταν πολύ όμορφη, γοητευτική, ερωτική γυναίκα και κράτησε τον Οδυσσέα επτά χρόνια μακριά από την πατρίδα του, τη γυναίκα του και τον γιο του. Ας δούμε μερικά από τα συμπτώματα που ανέφεραν οι πειραματάνθρωποι μετά τη χορήγηση της συγκεκριμένης ορχιδέας: Ένας άνδρας αισθάνθηκε κάτι μαγικό να τον καλεί. Είχε την ψευδαίσθηση ότι μια γυναίκα του αποκάλυψε το στήθος της. Ένοιωσε μαγεμένος. Η επιθυμία του για τη γυναίκα αυτή του πήρε το μυαλό. Ήθελε να αφήσει τη γυναίκα και τα παιδιά του για χάρη αυτής της γυναίκας που του εξέπεμπε ένα σύννεφο αισθησιασμού και ένα πολύχρωμο άρωμα, σαν μαγικό φίλτρο και τον προκάλεσε να παραδοθεί σε ανείπωτη ευδαιμονία, όχι για το σεξ, αλλά ευδαιμονία σωματική και πνευματική. Η ορχιδέα Καλυψώ προκάλεσε λοιπόν στον άνδρα αυτόν, όσα περιγράφει ο Όμηρος ότι προκάλεσε η συνονόματή της νύμφη Καλυψώ στον Οδυσσέα! Δεν θεωρώ σκόπιμο να αναφέρω περισσότερα συμπτώματα εδώ. Θα επισημάνω μόνο ότι αυτή την ορχιδέα, την Καλυψώ, χρησιμοποιούσαν οι κοπέλες σε κάποιους ιθαγενείς πληθυσμούς για να αυξήσουν την ελκυστικότητά τους. Ο Roland Guenther, συνοψίζοντας, αναφέρει ότι η ορχιδέα Καλυψώ, ως ομοιοπαθητικό φάρμακο (Calypso orchid) ταιριάζει σε άτομα που έχουν υποστεί την εμπειρία να τους έχουν εξαπατήσει ή τους έχουν καταχραστεί, και έχουν υποφέρει από αυτό. Ταιριάζει επίσης σε γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε άμβλωση. Ταιριάζει επίσης σε άτομα που έχουν υποστεί σεξουαλική κακοποίηση, αιμομιξία, ή βιασμό, ακόμα και σε παιδιά. Είναι επίσης φάρμακο για άτυχες σεξουαλικές σχέσεις, ή σχέσεις που ακολουθούνται από διάφορα αφροδίσια νοσήματα. Λέτε να είναι τυχαίο, μετά από όσα είπαμε, το ότι η Μυθολογία λέει ότι ο Όρχις, γιος ενός Σάτυρου και μιας νύμφης, προσπάθησε να βιάσει μια ιέρεια; Μιας που μιλήσαμε για τις ορχιδέες ως ομοιοπαθητικά φάρμακα, σε σχέση με τον ερωτισμό, θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρω στοιχεία από την άρτια εργασία του Frans Vermeulen, τη σχετική με ομοιοπαθητικά φάρμακα παρασκευασμένα από ορχιδέες. Μας λέει, ο γνωστός αυτός Ομοιοπαθητικός ότι, όπως η ορχιδέα είναι όμορφο και σαγηνευτικό φυτό που μαγεύει με την όψη και το άρωμά του, έτσι και τα άτομα που χρειάζονται φάρμακα παρασκευασμένα από ορχιδέες, έχουν θέμα με τη σαγήνη, το δέλεαρ που ασκείται πάνω τους από το αντικείμενο του πόθου τους και τους προκαλεί εξάρτηση ή τη σαγήνη που ασκούν πάνω σε άλλα άτομα. Η σαγήνη μπορεί να προέρχεται από μια μοιραία γυναίκα διαβολική και αισθησιακή, ή από διάφορα πράγματα που προκαλούν εθισμό. Μας δίνει το παράδειγμα της ορχιδέας Βανίλιας, από την οποία βγαίνει η γνωστή μας βανίλια που βάζουμε στα γλυκά. Ασφαλώς όλοι γνωρίζουμε το σαγηνευτικό άρωμα της Βανίλιας. Ως ομοιοπαθητικό φάρμακο, η ορχιδέα Βανίλια (Vanilla Planifolia), λεέι ο Vermeulen, έχει αποδειχτεί χρήσιμο σε διάφορα είδη εθισμών. Αλλά και άλλες ορχιδέες, ως ομοιοπαθητικά φάρμακα έχουν θεραπεύσει άτομα που εμφανίζουν πονηριά, εγωισμό, άψογη εξαπάτηση, παρασιτική συμπεριφορά, δίνουν ψεύτικες υποσχέσεις χρησιμοποιώντας π.χ. τη σεξουαλικότητά τους ή άτομα που έχουν υποστεί όλα αυτά, επίσης και άτομα που έχουν σαγηνευτεί και έχουν περιπέσει σε αρρωστημένη τυφλή αγάπη. Η ουσία των φαρμάκων αυτών, σύμφωνα με τον Frans Vermeulen, είναι πως τα άτομα που τα χρειάζονται έχουν στρεβλωμένη άποψη της πραγματικότητας και γίνονται υποχείρια εξαρτήσεων ή αρρωστημένης αγάπης. Μήπως, αν μελετούσαμε περισσότερο το Σερνικοβότανο ως ομοιοπαθητικό φάρμακο, θα δοκιμάζαμε ευχάριστες εκπλήξεις και οι Ομοιοπαθητικοί θα αντιλαμβάνονταν το εύρος των θεραπευτικών του δυνατοτήτων προς όφελος των ασθενών; Η σχέση του με την ερωτική σαγήνη και γενικά τον ερωτισμό, με τη στειρότητα ή με την προσπάθεια προκαθορισμού του φύλου του παιδιού, η επιτυχία ή όχι αυτής της προσπάθειας, μέσω αυτού του φυτού, είναι μερικά στοιχεία που το καθιστούν τουλάχιστον ενδιαφέρον ως ομοιοπαθητικό φάρμακο. Μεγαλύτερο ενδιαφέρον θα είχε επίσης να ερευνήσουμε αν ο μικρός κόνδυλος του Σερνικοβότανου μειώνει τη σεξουαλική επιθυμία, ενώ ο μεγάλος κόνδυλος την αυξάνει! Για να κλείσω όμως με αυτό που άρχισα, θα πω ότι σύμφωνα με τους Βιολόγους, ο πατέρας μου έπρεπε να φάει το Σερνικοβότανο, αν ήθελε να αποκτήσει αγόρια, αφού το φύλο του παιδιού το καθορίζει ο πατέρας. Ο πατέρας μου, όπως μου είπε η μάνα μου, δεν γνώριζε το Σερνικοβότανο. Γνώριζε όμως μια ορχιδέα χρώματος ροζ με μωβ πινελιές και όταν πήγαινε στο Μέσα Βουνό, στο Καμάρι της Σαντορίνης και την έβρισκε ανθισμένη εκεί, έκοβε ένα λουλουδάκι και το χάριζε στη μάνα μου όταν γύριζε από το βουνό στο σπίτι. Αυτή η ορχιδέα που χάριζε ο πατέρας μου στη μάνα μου λέγεται επιστημονικά «Όρχις ο εύοσμος». Στη Σαντορίνη, το φυτό αυτό το λένε Μυροσκέλλα. Θα πω ξανά, ευτυχώς που ο πατέρας μου δεν γνώριζε ότι η Μυροσκέλλα, είναι μεν μια από τις 23 άγριες ορχιδέες που φυτρώνουν στην Ελλάδα, αλλά είναι και μία από τις έξι ορχιδέες της ελληνικής φύσης, που ο λαός μας ονομάζει και Σερνικοβότανα! Holistic Life 39


Holistic Life Διατροφή / ΑΠΕ

Η βιταμίνη Β3 «σκοτώνει» θανατηφόρα βακτήρια

Θ

Το λάδι της καρύδας προστατεύει τα δόντια από τα μικρόβια

Η

χρησιμοποίηση λαδιού καρύδας από κοκοφοίνικα μπορεί να καταπολεμήσει τα βακτήρια, τα οποία σαπίζουν τα δόντια. Το εν λόγω λάδι αποτελεί αποτελεσματικό φυσικό αντιβιοτικό που θα μπορούσε να ενσωματωθεί σε εμπορικά προϊόντα οδοντικής προστασίας, σύμφωνα με Ιρλανδούς επιστήμονες, οι οποίοι παρουσίασαν τα ευρήματά τους σε συνέδριο της Εταιρίας Γενικής Μικροβιολογίας στη Βρετανία. Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Τεχνολογίας Athlone, με επικεφαλής τον δρα Ντάμιεν Μπρέιντι, έλεγξαν τις αντιμικροβιακές ιδιότητες του λαδιού καρύδας τόσο στη φυσική ανεπεξέργαστη κατάστασή του, όσο και μετά από την επεξεργασία του με ένζυμα (όπως κατά την πέψη). Το λάδι δοκιμάστηκε εναντίον στελεχών του στρεπτόκοκκου, ενός βακτηρίου πολύ συνηθισμένου μέσα στο στόμα. Όπως διαπιστώθηκε, ιδίως η επεξεργασμένη μέσω ενζύμων μορφή του λαδιού της καρύδας εμποδίζει σε σημαντικό βαθμό την ανάπτυξη των περισσότερων στελεχών του στρεπτόκοκκου, μεταξύ των οποίων ενός (Streptococcus mutans) που παράγει οξύ και συνιστά μείζονα απειλή για φθορά των δοντιών.

40 Holistic Life

α μπορούσε να είναι το νέο όπλο για την καταπολέμηση πανίσχυρων μικροβίων της κατηγορίας των σταφυλοκόκκων. Σύμφωνα με νεότερες μελέτες στις ΗΠΑ, η βιταμίνη Β3, γνωστή και ως νικοτιναμίδη, βελτιώνει την ικανότητα των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος στην προσπάθεια εξόντωσης των βακτηρίων του σταφυλόκοκκου. Όπως εξηγούν, η Β3 αυξάνει τον αριθμό και την αποτελεσματικότητα των ουδετερόφιλων, δηλαδή των λευκοκυττάρων του αίματος που μπορούν να εξολοθρεύσουν επιβλαβείς μικροοργανισμούς. Η μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο Journal of Clinical Investigation, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι είμαστε μπροστά σε μια «σημαντική αλλαγή στη θεραπεία δύσκολων λοιμώξεων», όπως αυτές που κατά καιρούς εμφανίζονται σε νοσοκομεία, γηροκομεία, φυλακές, αλλά και στο στρατό και σε αθλητικές εγκαταστάσεις. Και δεν ήταν τυχαίο ότι η βιταμίνη Β3 δοκιμάστηκε- με επιτυχία όπως αποδείχτηκε- για την αντιμετώπιση λοιμώξεων, όπως τη δυνητικά θανατηφόρα MRSA, που είναι από τις πλέον ανθεκτικές στα αντιβιοτικά σταφυλοκοκκικές λοιμώξεις. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν, στις δοκιμές τους, εξαιρετικά υψηλές δόσεις της Β3, πολύ μεγαλύτερη από εκείνη που λαμβάνεται μέσω της διατροφής. Διευκρινίζουν, μάλιστα, ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που

να αποδεικνύουν ότι αρκεί η τροποποίηση της διατροφής ή η λήψη συμπληρωμάτων Β3 για την πρόληψη ή τη θεραπεία βακτηριακών λοιμώξεων. Ωστόσο, επισημαίνουν ότι σημαντικές ποσότητες Β3 φαίνεται να ενεργοποιούν ορισμένα γονίδια με αντιμικροβιακή δράση, ενισχύοντας την αμυντική διαδικασία του ανοσοποιητικού συστήματος. Σύμφωνα με τον καθηγητή Adrian Gombart, από το Oregon State University Institute, που εργάστηκε για την έρευνα, «αυτό είναι δυνητικά πολύ σημαντικό, αν και χρειάζεται να επεκταθούν οι μελέτες σε ανθρώπους». Και συμπλήρωσε: «Τα αντιβιοτικά είναι θαυμάσια φάρμακα, αλλά αντιμετωπίζουν όλο και περισσότερα προβλήματα, λόγω της αντίστασης που επιδεικνύουν σ’ αυτά διάφοροι τύποι βακτηρίων, ιδιαίτερα του σταφυλόκοκκου. Η μελέτη αυτή, λοιπόν, θα μπορούσε να μας οδηγήσει σε έναν νέο τρόπο για τη θεραπεία λοιμώξεων από σταφυλόκοκκο -ιδίως των θανατηφόρων- συνδυάζοντας τη χορήγηση βιταμίνης Β3 και αντιβιοτικών. Ο καθηγητής Mark Enright, από το Πανεπιστήμιο του Bath, δήλωσε: «Τα ουδετερόφιλα είναι πραγματικά η πρώτη γραμμή άμυνας του οργανισμού ενάντια στις μολύνσεις στο αίμα και η χρήση της Β3, για την ενίσχυση των ουδετερόφιλων, φαίνεται να είναι ασφαλής σε συγκεκριμένες δόσεις».


Holistic Life 41


Holistic Life Βιο-Ηλεκτρομαγνητική Ενέργεια

Πρόληψη-Ανανέωση-Αποτοξίνωση με τον Ρυθμιστή Ηλεκτρομαγνητικής Ενέργειας Γράφει η Δρ. Ανδρούλλα Σπίριτου Κοντίδου M.D. Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος- Δερματοχειρουργός - Aισθητική ιατρική Επιστημονικός σύμβουλος και αντιπρόσωπος της Bemer Group Int. Eλλάδας και Κύπρου

Ο

Ρυθμιστής Ηλεκτρομαγνητικής Ενέργειας είναι μία βιοφυσική εφαρμογή που ενεργοποιεί τους μηχανισμούς αυτοΐασης του σώματος. Το σήμα με την πολυδιάστατη δομή που εκπέμπει είναι το αποτέλεσμα μακρόχρονης έρευνας, και είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο και εγκεκριμένο με όλα τα απαραίτητα πιστοποιητικά για τη χρήση του στον ιατρικό κόσμο. Ο Ρυθμιστής Ηλεκτρομαγνητικής Ενέργειας συμβάλλει αποφασιστικά στην πρόληψη, τη συντήρηση και τη στήριξη της υγείας μας. Η μικροκυκλοφορία αποτελεί το κλειδί της υγείας μας: είναι εκεί όπου τα κύτταρα τρέφονται και ελευθερώνουν απόβλητα. Η ανταλλαγή των ουσιών μεταξύ του αίματος και των κυττάρων του σώματος γίνεται στην περιοχή των τριχοειδών αγγείων. Η φυσική αγγειακή θεραπεία του Ρυθμιστή Ηλεκτρομαγνητικής Ενέργειας δρα άμεσα σε όλο το κυκλοφορικό μας σύστημα και ιδιαίτερα στην μικροκυκλοφορία.Μπορεί να βοηθήσει με συγκεκριμένη διέγερση στην ενεργοποίηση της ρύθμισης της παροχής του αίματος. Ακόμα, αποκαθιστά τη μειωμένη ή διαταραγμένη αιμάτωση και κυκλοφορία του οργανισμού μας βοηθώντας στην αιμάτωση των ιστών και των κυττάρων, και δημιουργώντας μία γενική ανανέωση και αποτοξίνωση. Επίσης αυξάνει την ΑΤΡ, την ενέργεια δηλαδή του κυττάρου. Το σύστημα του Ρυθμιστή Ηλεκτρομαγνητικής Ενέργειας αποτελείται από ποικίλες εφαρμογές/προγράμματα ανάλογα με το στόχο του χρήστη. Μία τέτοια εφαρμογή παρέχεται στο Ενεργό στάδιο κατά τη διάρκεια της μέρας και στο Αναγεννητικό στάδιο κατά την διάρκεια της νύχτας, τις ώρες του ύπνου με ένα ηρεμιστικό, ανανεωτικό, και αποτοξινωτικό πρόγραμμα. Επίσης, μειώνει την ευαισθησία στις μολύνσεις, διεγείροντας περισσότερο την αναγέννηση και ανανέωση των ιστών. Επιπλέον βελτιώνει δυσλειτουργίες νεφρών. χωρίς περιορισμούς και παρενέργειες.

42 Holistic Life

Κάνει πλήρη αποτοξίνωση και ανανέωση του ήπατος και του γαστρεντερικού συστήματος. Η ολική χοληστερόλη, η HDL, αυξάνεται, ενώ η LDL ελλατώνεται, και τα ένζυμα του ήπατος επανέρχονται στα φυσιολογικά επίπεδα. Το σάκχαρο ελαττώνεται. Η αγγειοκίνηση αυξάνεται και επαναφέρεται στα φυσιολογικά επίπεδα. Ένα υγιές άτομο έχει 30-50 αγγειοκινήσεις, δηλαδή ρυθμικές κινήσεις των αιμοφόρων αγγείων, στα 10 λεπτά ενώ ένας διαβητικός έχει μόνο 1 αγγειοκίνηση στα 10 λεπτά. Έτσι προστατεύει τους διαβητικούς από τις παρενέργειες του σακχάρεως, όπως προβλήματα στα νεφρά και την καρδιά, γάγγραινα και εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Ακόμα δρα στο νευρικό σύστημα και βοηθά ακόμη και τα άτομα που υποφέρουν με αϋπνίες. Ανανεώνει το δέρμα. Είναι χρήσιμο για όλες τις ηλικίες για πρόληψη, υγεία, ενέργεια και ευεξία. Η σημαντική βελτίωση των επιδόσεων και η βελτίωση της ποιότητας ζωής, δεν βοηθά μόνο τα άτομα που βρίσκονται σε ανάρρωση ή αποκατάσταση αλλά και ηλικιωμένα άτομα και ιδίως αυτά που είναι εκτεθειμένα στο στρες . Ο Ρυθμιστής Ηλεκτρομαγνητικής Ενέργειας είναι η επανάσταση στην ιατρική του σήμερα! Έχει εύκολη χρήση τόσο για ιδιώτες όσο και για επαγγελματίεςΕίναι δραστικότερο από άλλες μεθόδους, με παρατεταμένη επίδραση και αντίσταση στις λοιμώξεις. Μία πραγματική επανάσταση στην ανανέωση και αποτοξίνωση! Τι προσφέρει; 1.Για πρόληψη / ζωτικότητα • Καλύτερη απόδοση • Καλύτερη συγκέντρωση • Καλύτερη αντοχή • Καλύτερη αντίσταση 2. Σε ασθένειες • Ταχύτερη ανάκαμψη • Μικρότερο χρόνο νοσηλείας • Καλύτερο αποτέλεσμα της φαρμακευτικής αγωγής • Καλύτερο αποτέλεσμα των φυσικών θεραπειών • Ανάκαμψη από άγνωστες ασθένειες

3. Σε αποθεραπεία • Ταχύτερη επούλωση πληγών • Ταχύτερη οστική επούλωση • Βελτίωση της δράσης των φυσικών θεραπειών • Υψηλή ικανότητα αντίδρασης στο στρες • Μικρότερο χρόνο αποθεραπείας 4. Στον αθλητισμό • Ταχύτερη ανάκαμψη • Δυνατότητα για περισσότερες προπονήσεις • Πιο παραγωγική προπόνηση • Βελτιωμένη απόδοση Συνοψίζοντας, προσφέρει: • Καλύτερη προσαρμογή του μεταβολισμού των κυττάρων • Μείωση του άγχους και των παρενεργειών του • Βελτίωση της παροχής οξυγόνου και θρεπτικών ουσιών στους κυτταρικούς ιστούς • Βελτίωση της απομάκρυνσης των άχρηστων ουσιών και του CO2 από τους ιστούς • Βελτίωση των αμυντικών λειτουργιών • Βελτίωση της αντίστασης του οργανισμού εναντίων των μολύνσεων • Επιτάχυνση και βελτίωση της επούλωσης των κατεστραμμένων ιστών • Επιτάχυνση της επούλωση τραυμάτων • Βελτίωση της αντίδρασης των κυττάρων εναντίων των ελεύθερων ριζων • Επαναφορά χοληστερίνης σε φυσιολογικά επίπεδα • Βοήθεια στην αγγειοκίνηση Κάνω θεραπεία, ακόμα και όταν κοιμάμαι και ονειρεύομαι. • Βελτίωση των επιδόσεων μας • Ποιοτικότερη ζωή • Το στρες είναι παρελθόν • Βαθύτερος και ποιοτικότερος ύπνος Ο Ρυθμιστής Ηλεκτρομαγνητικής Ενέργειας μας εξασφαλίζει υγεία και ευεξία! Μπορείτε να το χρησιμοποιείται καθημερινά χωρίς περιορισμούς και παρενέργειες όπως την βούρτσα του σώματός σας.


Holistic Life 43


Holistic Life Νέο-Κρανιοϊερή Θεραπεία

Νέο-Κρανιοϊερή Θεραπεία Επέτρεψε στην Καρδιά σου να σε Θεραπεύσει! Γράφουν οι Natascha Lotze και Άρις Χατζηνάσιος www.neocranio.com - e-mail: neocraniosacral@gmail.com

Τ

ι να σημαίνει άραγε είμαι υγιής; Οι περισσότεροι άνθρωποι θα απαντούσαν ότι αφού δεν πονάω, δεν είμαι άρρωστος δεν με ενοχλεί κάτι, τότε είμαι υγιής. Είναι όμως πραγματικά έτσι; Για μας, Υγιής είναι εκείνος που έχει όλα τα παραπάνω σαν φυσιολογική απόρροια του ότι είναι ζωντανός. Και ζωντανός είναι αυτός που συγκινείται, που εκφράζει τη χαρά και τη λύπη του όταν τις νοιώθει και προ πάντων δεν είναι βολεμένος στην καθημερινή μιζέρια του. Η κλασική ιατρική αλλά και οι περισσότερες συμπληρωματικές θεραπείες προσεγγίζουν τον άνθρωπο σαν κάτι που αποτελείται από μεμονωμένα κομμάτια και τα οποία θεραπεύονται το καθένα ξεχωριστά. Οι άνθρωποι έμαθαν με τον καιρό και οι ίδιοι να το βλέπουν έτσι. Δεν πάει κάτι καλά με το σώμα ή την ψυχολογία μου θα πληρώσω τον ειδικό και θα μου το κάνει καλά. Αλλά και αν ακόμη διαφημίζεται κάποια θεραπευτική προσέγγιση σαν ολιστική στην πραγματικότητα δεν είναι. Δεν είναι, διότι λείπει η άμεση κατανόηση από την πλευρά του θεραπευόμενου της σωματικής του δυσλειτουργίας σαν συνέπεια της ιστορίας της ζωής του μέχρι σήμερα. Στην Νέο-Κρανιοϊερή Θεραπεία δεν υπάρχει θεραπευτής και θεραπευόμενος αλλά Συνοδοιπόρος και Ταξιδιώτης αντίστοιχα. Ο Ταξιδιώτης κάνει ταξίδι στο σώμα του και ο Συνοδοιπόρος του είναι σύνοδός του και όχι αυτός που οδηγεί και γνωρίζει που θα πάει το ταξίδι. Στη Νέο-Κρανιοϊερή Θεραπεία μαθαίνουν ο ‘’Συνοδοιπόρος’’ και ο “Ταξιδιώτης“ να αντικρίζουν οποιαδήποτε δυσλειτουργία προκύψει, συνδυάζοντας, πάντα κατά τη διάρκεια της συνεδρίας, την σωματική εμπειρία με την συναισθηματική κατάσταση του Ταξιδιώτη.

Όσο πιο πολύ θέλεις να θεραπεύσεις τόσο λιγότερο θεραπεύεις

Θα προσπαθήσουμε λοιπόν να σας πούμε μερικά πράγματα μέσα από την πολυετή εμπειρία μας, δουλεύοντας με ανθρώπους και δουλεύοντας με εμάς τους ίδιους, στην προσπάθειά μας να εξελιχθούμε και να γίνουμε πιο αληθινοί και πιο απλοί άνθρωποι. Αυτό το τελευταίο σημείο είναι εκείνο που εμάς μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα, διότι όσο καλός ας πούμε ‘’θεραπευτής’’ και να γίνει κάποιος αν δεν δουλεύει συνεχώς με τον εαυτό του και δεν εξελίσσεται, τότε αργά η γρήγορα θα συναντήσει προβλήματα προσωπικότητας ή προβλήματα υγείας μπροστά του. Για παράδειγμα θα πούμε ότι υπάρχουν πάρα πολλοί φυσιοθεραπευτές και εναλλακτικοί θεραπευτές οι οποίοι έχουν προβλήματα με τη μέση τους, τα χέρια τους ή τον αυχένα τους, και το τραγικό είναι ότι πρόκειται για νέους ανθρώπους. Στη πορεία των χρόνων συλλέγοντας πληροφορίες από τον τομέα της θεραπευτικής μάθαμε ότι αυτοί που δεν πονάνε είναι η μεγάλη εξαίρεση. Ξέρετε γιατί αυτοί οι οποίοι διαλαλούν την πραμάτεια τους δηλαδή –το θεραπεύειν- υποφέρουν σωματικά; Αν δεν κάναμε την εμπειρία οι ίδιοι μας στο δικό μας σώμα δεν θα μπορούσαμε να απαντήσουμε τόσο ξεκάθαρα όπως τώρα. Λοιπόν όλοι όσοι ασχολούνται στον θε44 Holistic Life

ραπευτικό τομέα υποφέρουν και μπορεί να αρρωστήσουν και βαριά ακόμη, διότι θέλουν να βοηθήσουν! Θέλουν τον ασθενή ή αυτόν που από κάτι υποφέρει να τον κάνουν να αισθανθεί καλά μετά από μία ή και περισσότερες συνεδρίες. Θέλουν να θεραπεύσουν! Μα γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί είναι στη φύση του ανθρώπου, πρώτον, να θέλει να είναι κάτι το ιδιαίτερο, να ξεχωρίζει δηλαδή από τη μάζα. Δεύτερον, επειδή ο άνθρωπος είναι γεμάτος από την ανασφάλεια και την αγωνία της επιβίωσης, ειδικά στις μέρες μας. Δηλαδή αν δεν γίνει ο πελάτης μου καλά όχι μόνο θα τον χάσω αλλά θα χάσω και όλους εκείνους που θα έρχονταν σε μένα αν ο κάθε ευχαριστημένος πελάτης μου με συνιστούσε στους φίλους και γνωστούς του. Και τρίτον μόνο αν έχω την αίσθηση ότι με χρειάζονται οι άλλοι, μόνο τότε έχω την επιβεβαίωση ότι αξίζω. Έχει γεμίσει ο κόσμος από αβοήθητους βοηθούς από καλούς Σαμαρείτες, με το αζημίωτο φυσικά. Φανταστείτε να υποφέρεται από τη μέση σας και να πάτε σε κάποιον να σας θεραπεύσει και αυτός να υποφέρει φανερά ή κρυφά από το ίδιο πρόβλημα. Πόσο εμπιστοσύνη θα σας ενέπνεε ένας τέτοιος θεραπευτής; Θα μένατε ή θα φεύγατε; Αν είμαι συνειδητός θα έφευγα! Φυσικά είναι και εκείνοι που θα έμεναν διότι θα έβλεπαν στο πρόσωπο του θεραπευτή τους έναν που πάσχει από την ίδια πάθηση. Δηλαδή θα το πω λίγο τραβηγμένα, ένας με πατερίτσα προσπαθεί να μάθει σε έναν άλλο να περπατάει. Αυτό το σύστημα δεν λειτουργεί διότι δεν είναι υγιές. Είναι από την αρχή του σε μη ισορροπία, σε πολύ σαθρά θεμέλια χτισμένο.

Τι προσφέρουμε εμείς στην διδασκαλία της Νέο-ΚρανιοΙερής Θεραπείας;

Εμείς προσπαθούμε να διαμορφώσουμε πρωτίστως ‘’ανθρώπους’’ που σέβονται τον εαυτό τους, έχουν μάθει να είναι «Ταπεινοί» και να ασπάζονται την αλήθεια του κάθε ανθρώπου. Μέσα στην εκπαίδευσή τους γίνεται βίωμα ότι «δεν γνωρίζουν τίποτα», όσα και αν έχουν μάθει από εμάς και όσες εμπειρίες και αν έχουν συλλέξει στην πορεία της σταδιοδρομίας τους. Για εμάς, το κάθε σώμα που θα αγγίξουμε και ο κάθε άνθρωπος με την εντελώς δική του ιστορία, είναι ένας δάσκαλος που μας οδηγεί και μας διδάσκει – καθ’ όλη τη διάρκεια της συνεδρίας - πού χρειάζεται το άγγιγμα μας, των 5 γραμμαρίων, για να μπορέσει να ξετυλίξει τις τραυματικές εμπειρίες του


Holistic Life Νέο-Κρανιοϊερή Θεραπεία

παρελθόντος, να απελευθερωθεί και να θεραπευτεί. Αποφεύγουμε να μπούμε στην διαδικασία του «εγώ ξέρω τι χρειάζεται να κάνω ή τι χρειάζεται το σώμα για να γίνει καλά». Αυτό είναι το πιο δύσκολο κομμάτι να το κατανοήσουν οι άνθρωποι. Γιατί αν δεν πουλήσω γνώση με ποιο δικαίωμα θα απαιτήσω αμοιβή για την Θεραπεία που έκανα. Το σώμα όμως ούτε που του νοιάζει η δανεισμένη γνώση του οποιουδήποτε «Θεραπευτή». Όση γνώση και αν έχω, όταν αγγίξω το σώμα και κλείσω τα μάτια αν δεν είμαι 100% εκεί με τη μη γνώση μου, αν δεν πάρει το σώμα το μήνυμα από τα χέρια μου που το αγγίζουν πως έχω πάρα πολύ χρόνο στην διάθεσή μου, πως δεν βιάζομαι, πως σέβομαι την αλήθεια του, τότε όσες τεχνικές και αν εφαρμόσω όσο πιο τέλεια τις εφαρμόσω θα κάνω μια τρύπα στο νερό. Ακούμε να προσφέρουν κάποιοι συνεδρίες Κρανιοϊερής Θεραπείας που διαρκούν 30 – 50 λεπτά και με αδρές αμοιβές και αναρωτιόμαστε σ’ αυτές τις συνεδρίες πόσος χρόνος δίδεται στο σώμα να αφεθεί, να εμβαθύνει στις τραυματικές του εμπειρίες που είναι απομνημονευμένες στα κύτταρα του, να εμφανισθεί η συναισθηματική φόρτιση που κλειδώθηκε μαζί με το σωματικό τραύμα, ώστε μέσα από την συνειδητοποίηση του ‘’Ταξιδιώτη’’ να υπάρξει κάθαρση και εξαγνισμός, κατανόηση και αποδοχή με αποτέλεσμα την οριστική λύτρωση από τον πόνο, την ασθένεια, τις φοβίες, τις ανασφάλειες, τα ψυχολογικά προβλήματα, κτλ. Στην Νέο-ΚρανιοΙερή Θεραπεία δεν μας ενδιαφέρουν τα πρόσκαιρα «αποτελέσματα», δηλαδή να φύγει για κάποιο χρονικό διάστημα μια σωματική ή ψυχολογική δυσλειτουργία, αλλά μας ενδιαφέρει να δει ο «Ταξιδιώτης» τη ρίζα, δηλαδή πότε και υπό ποιες συνθήκες μπήκε ο σπόρος μιας ασθένειας μέσα του και σήμερα εμφανίζεται με τη συγκεκριμένη μορφή, σωματικά ή ψυχολογικά. Χωρίς τον «Θεραπευτικό Διάλογο» και την Σωματο-Συναισθηματική Απελευθέρωση η δυσλειτουργία θα επανέλθει και τις περισσότερες φορές θα είναι πιο επώδυνη.

Τι συμβαίνει και το σώμα μας αρρωσταίνει και πονάει;

Μόνο τυχαίο δεν είναι όταν το σώμα μας εμφανίζει μια δυσλειτουργία. Ο πόνος ή η ασθένεια ή η όποια δυσλειτουργία έχει ο άνθρωπος, δηλώνουν πως κάτι δεν πάει καλά ή μάλλον κάτι κάνει αυτός στην καθημερινότητά του, το οποίο είναι ενάντια στην πραγματικά δικιά του αλήθεια. Με άλλα λόγια, έχει υπερβεί τα όρια της αντοχής του. Το σώμα τού δίνει να κατανοήσει, ότι πρέπει να ξυπνήσει από το λήθαργο της καθημερινότητάς του. Εάν τώρα αρχίσει να «πολεμάει» τη σωματική δυσλειτουργία του με φάρμακα, με φυσιοθεραπείες, με μασάζ και με Κρανιοϊερή Θεραπεία των 30-50 λεπτών και πείσει έτσι το σώμα του να το βουλώσει και να συνεχίσει να λειτουργεί χωρίς να διαμαρτύρεται, τότε αργά ή γρήγορα το σώμα του θα εμφανίσει μια πιο επώδυνη μορφή δυσλειτουργίας. Τότε ίσως είναι η ευκαιρία για τον καθένας μας να ακούσουμε το σώμα μας και να ζήσουμε τη δική μας πραγματικά ζωή, αυτό δηλαδή που μας κάνει εμάς καλό. Να επιτρέψουμε και το συναίσθημά μας να έχει χώρο στην ζωή μας. Για να μπορεί να συμβεί όμως αυτό θα πρέπει να βρούμε ποιές συμπεριφορές απέναντι στον εαυτό μας είναι αυτές που μας αρρωσταίνουν. Είναι αναγκαίο να βρούμε κατανόηση και αποδοχή για μας και ίσως και για αυτούς που μας πλήγωσαν.

Η καρδιά μας δείχνει τον δρόμο της θεραπείας

Αυτό μπορεί να συμβεί μόνο όταν έρθουμε σε επαφή με την Καρδιά μας και τις επιτρέψουμε να μας δείξει πόσο υποφέρει. Μαζί της υποφέρουμε και εμείς όταν δεν της επιτρέπουμε να μας δείξει πόσο ανάγκη έχουμε την αγάπη, την εμπιστοσύνη, την αποδοχή, την συγχώρεση, την κατανόηση, την ειρήνη και γαλήνη. Από αυτήν την Καρδιά μας μπορούμε να μάθουμε επίσης την συγκίνηση και πώς να εκδηλώνουμε τα συναισθήματά μας, χωρίς να μας νοιάζει το κόστος. Η καρδιά μας ρισκάρει πάντα και είναι πάντα εκεί για να μας δείξει πως είναι η ζωή. Εμείς οι ίδιοι είμαστε οι μόνοι που μπορούμε να την πληγώσουμε με το να μην της επιτρέπουμε να μας δείξει το σκίρτημά της, την ζωντάνια της, με το να κτίζουμε τοίχους γύρω της, δήθεν για να την προστατέψουμε. Στην Νέο-Κρανιοϊερή Θεραπεία η καρδιά είναι ο μέγιστος θεραπευτής. Για να υπάρχει όμως απόλυτη επίγνωση από την πλευρά του Συνοδοιπόρου κατά την συνεδρία ότι ο «θεραπευόμενος» είναι τώρα σε επικοινωνία με την καρδιά του και όχι με το νου, είναι αναγκαίο να μείνει σε επαφή με το Κρανιοϊερό Κύμα ή κατ’ άλλους με τον Κρανιοϊερό Ρυθμό του «Ταξιδιώτη». Όταν ο Ρυθμός είναι σε παύση, τότε το σώμα είναι εκείνο που θέτει σε λειτουργία τους αυτοθεραπευτικούς του μηχανισμούς για να λυτρωθεί. Όταν η καρδιά του Συνοδοιπόρου είναι παρούσα με όλη την Κατανόηση που πλημμυρίζει από μέσα της για την αλήθεια μας και την Αλήθεια του «Ταξιδιώτη», τότε ενθαρρύνεται και η καρδιά του Ταξιδιώτη να έρθει στο προσκήνιο και να τον οδηγήσει στην Λύτρωση και την Υγεία του. Ακούγεται απλό αλλά χρειάζεται πολύς χρόνος, πολύ άσκηση, υπομονή και επιμονή για να βρούμε την επαφή μαζί της και να τη διατηρήσουμε. Γι’ αυτό και είναι αναγκαίος ο μακρύς δρόμος (δύο χρόνια), που ακολουθούν όλοι οι εκπαιδευόμενοί μας στην πορεία της εκπαίδευσής τους για να μαθαίνουν να μην βοηθούν, να μην θεραπεύουν και να είναι με την Καρδιά τους στην πορεία μιας συνεδρίας. Holistic Life 45


Holistic Life Ομοιοπαθητική

Κατάθλιψη Αντιμετωπίζεται εν μέσω οικονομικής κρίσης; Γράφει ο Κωνσταντίνος Πίσιος, Ειδικός Παθολόγος – Ομοιοπαθητικός (www.homeoathens.com)

Η

κατάθλιψη είναι η πιο διαδεδομένη ψυχική πάθηση και σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας αγγίζει το 20% του πληθυσμού. Στην Ελλάδα, λόγω κρίσης τα ποσοστά είναι πολύ παραπάνω. Οι αυτοκτονίες κατακλύζουν κάθε μέρα τα ΜΜΕ, αλλά κανείς δεν ασχολείται σοβαρά με τους περισσότερους που πάσχουν από κατάθλιψη και η εύκολη λύση είναι τα χημικά φάρμακα και η δημοσίευση ποσοστών, συνήθως δυσάρεστων.

Αίτια της επιδείνωσης

Τα οικονομικά προβλήματα, η ανεργία και η αδικία είναι τα βασικότερα αίτια για την απότομη αύξηση των ψυχικών διαταραχών όπως η κατάθλιψη, η κατάχρηση ουσιών, οι τάσεις αυτοκτονίας. Ο επίσημος ορισμός της κλινικής κατάθλιψης βασίζεται στα εξής οκτώ βασικά κριτήρια: - Μειωμένη όρεξη με απώλεια βάρους, ή αυξημένη όρεξη με αύξηση του σωματικού βάρους - Αϋπνία ή υπνηλία - Υπερκινητικότητα ή αδράνεια - Απώλεια ενδιαφέροντος ή ευχαρίστησης σε συνηθισμέ-

νες δραστηριότητες ή μείωση της σεξουαλικής ορμής - Έλλειψη ενέργειας και αίσθημα κόπωσης - Αισθήματα αναξιότητας ή ενοχή - Μειωμένη ικανότητα σκέψης ή συγκέντρωσης - Επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονίας Συνήθως, η παρουσία των πέντε από τα οκτώ σημεία δείχνει κατάθλιψη. Ένα άτομο που πάσχει από τέσσερα από αυτά τα συμπτώματα είναι επίσης πιθανό να είναι καταθλιπτικό. Υπάρχουν τρεις τύποι κατάθλιψης: Η μείζων κατάθλιψη χαρακτηρίζεται και από τα οκτώ σημεία που έχουμε ήδη πει παραπάνω. Η δυσθυμία, σε αντίθεση με τη μείζονα κατάθλιψη, δεν έχει τόσο έντονα συμπτώματα αλλά δεν παύει να είναι χρόνια. Στη διπολική διαταραχή βιώνονται περίοδοι ακραίας ευθυμίας που εναλλάσσονται με περιόδους βαθύτερης κατάθλιψης. Όταν οι ασθενείς είναι σε κατάσταση κατάθλιψης, παρουσιάζουν συμπτώματα της μείζονος κατάθλιψης. Όταν είναι σε κατάσταση μανίας, θα έχουν αυξημένες ποσότητες ενέργειας και θα εμφανίζουν κρίση και διαύγεια των σκέψεων. Μπορεί όμως κάποιος με σωματικά συμπτώματα, όπως για παράδειγμα συνεχή αδικαιολόγητη κόπωση ή σωματικές ενοχλήσεις από διάφορα όργανα (π.χ. έντερο), μετά από ιατρικές εξετάσεις να μην έχει κάποια οργανική πάθηση και να τεθεί διάγνωση σύνδρομο ευερέθιστου έντερου. Αν κάποιος πάρει ένα πιο εκτεταμένο ιστορικό, μπορεί εκεί να βρει ρίζες της κατάθλιψης. Και φυσικά η συμβατική θεραπεία του ευερέθιστου εντέρου γίνεται και με αντικαταθλιπτικά.

Συμβατικές θεραπείες

Αντικαταθλιπτικά Φάρμακα: Υπάρχουν πολλά είδη αντικαταθλιπτικών φαρμάκων. Ο μηχανισμός με τον οποίο λειτουργούν διαφέρει από φάρμακο σε φάρμακο, αλλά σε γενικές γραμμές τα αντικαταθλιπτικά επηρεάζουν την ισορροπία των νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο. Τα περισσότερα φάρμακα ενεργούν είτε στην νοραδρεναλίνη, είτε στην σεροτονίνη είτε και στα δύο αυτά συστήματα νευροδιαβιβαστών. Όλα τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα χρειάζονται περίπου 3-4 εβδομάδες για να λειτουργήσουν. Αυτό σημαίνει ότι για να έχει κανείς αποτέλεσμα πρέπει να τα πάρει τουλάχιστον για ένα μήνα. Οι πιο συνηθισμένες παρενέργειες είναι: ναυτία, διάρροια, δυσκοιλιότητα, αίσθημα ζάλης, νευρικότητα, θόλωση όρασης, ξηροστομία, προβλήματα κατά την ούρηση, κ.α. Μερικά αντικαταθλιπτικά μπορεί να προκαλέσουν υπνηλία, αλλά, απεναντίας μπορεί να προκαλούν αυξημένη κινητοποίηση. Η αύξηση βάρους είναι μια άλλη βασική παρενέργεια που μπορεί σε βάθος χρόνου να μειώσει ακόμα περισσότερο την αυτοπεποίθηση του καταθλιπτικού ασθενή. Το ίδιο και η μείωση της ερωτικής επιθυμίας και η δυσκολία 46 Holistic Life

οργασμού που είναι αρκετά συχνή παρενέργεια. Το φαινόμενο εξάρτησης από τα αντικαταθλιπτικά είναι και αυτό ένας λόγος που κάνει πολλούς να μην τα προτιμούν. Δεν συμβαίνει με όλα τα φάρμακα αυτό, αλλά τις περισσότερες φορές αν διακοπεί ένα αντικαταθλιπτικό, ο ασθενής θα επανεμφανίσει την κατάθλιψη του. Οι γιατροί δεν μπορούν να προβλέψουν ποιες παρενέργειες θα παρουσιάσει ή όχι ένα άτομο και ποιο αντικαταθλιπτικό θα έχει αποτέλεσμα σε κάθε άτομο. Αρκετές φορές κάποιο φάρμακο δεν έχει αποτέλεσμα και χρειάζεται να γίνει αλλαγή με κάποιο άλλο. Πρόσφατες μελέτες που δημοσιεύθηκαν σε έγκριτα ιατρικά περιοδικά, έχουν αμφισβητήσει σοβαρά την αποτελεσματικότητα της συμβατικής φαρμακευτικής θεραπείας των ατόμων με ήπια ή μέτρια κατάθλιψη. Ψυχοθεραπεία: Η ψυχοθεραπεία είναι η σχέση ανάμεσα σε ένα άτομο και έναν ειδικό, ο οποίος είναι εκπαιδευμένος να βοηθά τους ανθρώπους να καταλαβαίνουν τα αισθήματά τους και να αλλάζουν τη συμπεριφορά τους. Υπάρχουν διάφοροι τύποι ψυχοθεραπείας όπως η υποστηρικτική ψυχοθεραπεία, ψυχανάλυση και γνωσιακή ψυχοθεραπεία. Πολλές φορές δεν είναι αρκετό να κάνετε ψυχοθεραπεία για να ανακουφιστείτε από τα συμπτώματά σας, οπότε σας χορηγείται και αντικαταθλιπτική φαρμακευτική αγωγή.

Θα ξαναπάθω κατάθλιψη;

Η πιθανότητα επανεμφάνισης της κατάθλιψης εξαρτάται από τον αριθμό των προηγούμενων επεισοδίων της. Για τα άτομα που βιώνουν το πρώτο τους επεισόδιο, και χρησιμοποίησαν θεραπεία με αντικαταθλιπτικά, οι πιθανότητες να ξανανοσήσουν είναι 50%. Για κάποιον που είχε δυο επεισόδια στο παρελθόν, οι πιθανότητες να εμφανιστεί και τρίτο είναι 70%. Μετά το τρίτο επεισόδιο ο κίνδυνος να επανεμφανιστεί η νόσος φτάνει το 90%. Ο κίνδυνος επανεμφάνισης αυξάνει ακόμα περισσότερο όταν υπάρχει στην οικογένεια μέλος που πάσχει από κατάθλιψη, όταν συνυπάρχουν χρόνια ιατρικά προβλήματα, πρώιμες τραυματικές εμπειρίες ή ιστορικό κακοποίησης, δυσκολία στις διαπροσωπικές σχέσεις, χαμηλή αυτοεκτίμηση ή εμφάνιση της νόσου είτε σε μικρή ηλικία (πριν τα 15) είτε σε μεγάλη (μετά τα 60). Όταν οι πιθανότητες επανεμφάνισης είναι μεγάλες (ή μετά το δεύτερο επεισόδιο), η αγωγή θα πρέπει να συνεχιστεί για χρόνια η στις περισσότερες περιπτώσεις δια βίου.

Εναλλακτικές Θεραπείες

Βότανα: Υπάρχει μια ποικιλία φυτικών θεραπειών που φαίνεται ότι βοηθούν στην κατάθλιψη. Το βαλσαμόχορτο (hypericum perforatum) είναι γνωστό στη θεραπεία της κατάθλιψης εδώ και χιλιάδες χρόνια, παρά το γεγονός ότι δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά για τη θεραπεία της μέτριας ή σοβαρής μορφής κατάθλιψης.


Holistic Life Ομοιοπαθητική

Το Ginkgo biloba πιστεύεται ότι βελτιώνει τη μνήμη και άλλες διανοητικές λειτουργίες, παρόλο που τα στοιχεία είναι αντικρουόμενα από έρευνες. Το μελισσόχορτο ,η γλυκόριζα, το περγαμόντο, η βαλεριάνα, το γιασεμί, το φασκόμηλο, το ροδέλαιο, το δενδρολίβανο και η αχίλλεια είναι βότανα που έχουν δείξει και αυτά ευεργετικές δράσεις στην κατάθλιψη. Αν είστε λάτρεις των φυσικών θεραπειών όμως, μην απογοητευτείτε αν δεν σας βοηθήσουν. Δεν ταιριάζουν σε όλους και δεν μπορούν να βοηθήσουν σε σοβαρή κατάθλιψη. Ρεφλεξολογία: Αυτή είναι μια τεχνική κατά την οποία ο θεραπευτής ασκεί πίεση σε συγκεκριμένα σημεία, τα χέρια και τα πόδια. Οι ρεφλεξολόγοι και γενικά οι ολιστικοί γιατροί πιστεύουν ότι το σώμα έχει την ικανότητα να αυτοθεραπεύεται. Υπάρχουν νεύρα στα χέρια και τα πόδια που σχετίζονται με διάφορα μέρη του σώματος, και με το χειρισμό αυτών των σημείων μέσω της πίεσης, διεγείρεται η διαδικασία αυτοθεραπείας. Διαλογισμός: Ο διαλογισμός είναι μία μορφή πνευματικής συγκέντρωσης που επιτυγχάνεται με τη βαθιά χαλάρωση, την απομάκρυνση κάθε σκέψης και εξωτερικών ερεθισμάτων από τη συνειδητότητα. Πρέπει να γίνεται τακτικά - για τουλάχιστον 30 λεπτά κάθε μέρα για να έχετε αύξηση της ενέργειας και της ευεξίας, με αποτέλεσμα την βελτίωση της κατάθλιψης. Με το ίδιο σκεπτικό δρα και η καθοδηγούμενη νοερή απεικόνιση, η χαλάρωση και το μασάζ.

Ομοιοπαθητική

Με αυτή τη μέθοδο θεραπείας αρκετοί ασθενείς έχουν δει όχι μόνο βελτίωση συμπτωμάτων αλλά πραγματική ίαση. Δηλαδή απαλλάχτηκαν για πάντα από την κατάθλιψη. Η θεραπεία είναι εξατομικευμένη. Το σκεπτικό είναι ότι ο κάθε οργανισμός αντιδρά διαφορετικά σε κάθε εξωτερικό ερέθισμα -είδηση θανάτου, απόλυσης κτλ.π.χ. κάποιος μπορεί να θέλει να κλαίει όλη την ώρα, άλλος να μην έχει διάθεση να κάνει καθημερινά πράγματα, άλλος να γίνει ευερέθιστος, άλλος να το ρίχνει στο αλκοόλ κ.τ.λ. Η Ομοιοπαθητική και γενικά όλες οι ολιστικές θεραπείες αντιλαμβάνονται ότι τα συμπτώματα της ασθένειας αντικατοπτρίζουν την άμυνα του οργανισμού που προσπαθεί να προσαρμοστεί και να ανταποκριθεί σε ό,τι αρνητικό επηρεάζει την ενέργεια και τον ψυχισμό του (π.χ. στεναχώρια). Έτσι, κάποιος που στενοχωριέται επειδή έχασε τη δουλειά του, ή δεν έχει λεφτά να ζήσει την οικογένειά του, θα έχει ως αποτέλεσμα μια απότομη πτώση ενέργειας (σοκ για τον οργανισμό). Δεν θα έχει την δύναμη να αντιδράσει και θα αρρωστήσει. Το πώς και τι ασθένεια θα εμφανίσει κάποιος, εξαρτάται από τη προδιάθεσή του και το επίπεδο υγείας που βρίσκεται. Άλλος μπορεί να πάθει σωματικά προβλήματα- πονοκέφαλους, αλλεργίες, ψωρίαση, κολικούς κτλ χωρίς εμφανή κατάθλιψη και άλλος θα επηρεαστεί περισσότερο ψυχολογικά και θα πάθει κατάθλιψη (ήπια, μέτρια, σοβαρή). Η ομοιοπαθητική θεραπεία έχει στόχο την ενδυνάμωση του οργανισμού με φυσικό τρόπο και ανάκτηση της ενέργειας με στόχο την αυτοθεραπεία. Για να γίνει όμως αυτό, χρειάζονται τα κατάλληλα ομοιοπαθητικά φάρμακα. Τα ομοιοπαθητικά φάρμακα είναι φυσικές ουσίες, χωρίς παρενέργειες και με μικρό οικονομικό κόστος, που δρουν εξατομικευμένα στο συγκεκριμένο ασθενή που έχει κατάθλιψη. Δεν σημαίνει ότι κάποιος που έχει δει βελτίωση ή ίαση από ένα ομοιοπαθητικό φάρμακο, μπορεί να συστήσει το ίδιο σε κάποιον άλλο που πάσχει από κατάθλιψη. Η ομοιοπαθητική θεραπεία τις περισσότερες φορές είναι άμεση, σε αντίθεση με την συμβατική θεραπεία που θέλει 3 - 4 εβδομάδες για να αρχίσει να βελτιώνει την κατάθλιψη. Ο ασθενής βλέπει αμέσως βελτίωση και στον ύπνο και τη διάθεσή του. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι περισσότεροι ασθενείς που κάνουν ομοιοπαθητική θεραπεία, δηλώνουν από την αρχή τον ενθουσιασμό τους και αναφέρουν ότι «ψυχικά νοιώθουν πολύ καλύτερα», «είναι πιο ήρεμοι», κοιμούνται ξανά καλά, έχουν μεγαλύτερη αισιοδοξία, αντέχουν καλύτερα τις καθημερινές αντιξοότητες, ελέγχουν περισσότερο τα νεύρα τους, έχουν λιγότερο άγχος και πολλά άλλα.Το ίδιο νιώθουν και αυτοί που κάνουν ομοιοπαθητική θεραπεία με πρωτεύοντα στόχο κάποιο σωματικό πρόβλημα. Δηλαδή την ίδια ψυχική βελτίωση εμφανίζουν και όσοι κάνουν ομοιοπαθητική θεραπεία για άσθμα, αλλεργίες, ρευματικά, δερματολογικά, κολίτιδα, γαστρίτιδα και άλλα σωματικά προβλήματα. Αυτό οφείλεται στο ότι η ομοιοπαθητική θεραπεία είναι ολιστική, δηλαδή δρα και θεραπεύει ολόκληρο τον οργανισμό. Όπως έχει διαπιστωθεί τα τελευταία χρόνια η κατάθλιψη προκαλεί πτώση της άμυνας του οργανισμού, με αποτέλεσμα σωματικά προβλήματα. Επίσης διαπιστώθηκε και το αντίστροφο, ότι οι μακροχρόνιες ασθένειες προκαλούν κατάθλιψη. Η Ομοιοπαθητική αντιμετωπίζει και τις δύο περιπτώσεις. Συνδυάζει θεραπεία για το νου και το σώμα, αφού γνωρίζει ότι αυτά τα δυο είναι αλληλοεπηρεαζόμενα και αλληλοεξαρτώμενα. Σαν συμπέρασμα, η Ομοιοπαθητική είναι μια πιο υγιής αντιμετώπιση της κατάθλιψης, με φάρμακα φυσικά, χωρίς παρενέργειες. Holistic Life 47


Holistic Life Ψυχολογία

Ο Ρόλος της Συμβουλευτικής στην αποκατάσταση της Ψυχικής Υγείας Γράφει η Κατερίνα Μαυροειδή, Συμβουλευτική ψυχολόγος, Συνθετική ψυχοθεραπεύτρια

Η

Επιστήμη της Συμβουλευτικής ασχολείται με την αποκατάσταση της ψυχικής υγείας του ανθρώπου καθώς και με την προώθηση της αυτογνωσίας του. Έχει ως στόχο να βοηθήσει τον άνθρωπο να συνειδητοποιήσει και να αναπτύξει τις εσωτερικές του δυνάμεις και δυνατότητες στον μέγιστο δυνατό βαθμό. Η Συμβουλευτική ξεκίνησε ‘’άτυπα’’ από τότε που ξεκίνησαν και οι ανθρώπινες σχέσεις. Εξελίχθηκε σε Επιστήμη και μέσα από επιστημονικές θεωρίες της ανθρώπινης προσωπικότητας και συμπεριφοράς πέτυχε να γίνει πιο αποτελεσματική και ευεργετική για τον άνθρωπο. Μολονότι το ρήμα ‘’Συμβουλεύομαι’’ σημαίνει ζητώ από κάποιον να μου δώσει μια συμβουλή για να λύσω ένα συγκεκριμένο πρόβλημα, π.χ. συναισθηματικό ή οικονομικό, η Συμβουλευτική δεν κάνει αυτό, αλλά διευκολύνει τον άνθρωπο να κατανοήσει καλύτερα τί του συμβαίνει, τον ενθαρρύνει να θέσει τους προσωπικούς του νέους στόχους και να βρει διέξοδο από τις προσωπικές του δυσκολίες, όσο ακατόρθωτο κι αν φαντάζει αρχικώς αυτό. Δεν δημιουργεί λοιπόν εξαρτημένα άτομα που ακολουθούν νόρμες, αλλά βοηθά δείχνοντας τους πώς να ανεξαρτητοποιηθούν, να αυτονομηθούν και πώς να αποκτήσουν ή να αναπτύξουν δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων για να ζήσουν μια γεμάτη, ποιοτική, πραγματική ζωή. Η Συμβουλευτική είναι μια εμπιστευτική διαδικασία με κύριο χαρακτηριστικό της την συζήτηση και απαιτεί ένα ιδιαίτερο προφίλ από την πλευρά του ψυχικού συμβούλου με εκπαίδευση, ιδιαίτερη ευαισθητοποίηση, εμπειρία και κυρίως μεγάλη αγάπη. Υπάρχουν διάφορες σχολές σκέψης που υποστηρίζουν την Συμβουλευτική πρακτική, όπως η Γνωσιακή- Συμπεριφορική, η Ψυχοδυναμική, η Προσωπική, η Υπαρξιακή, η Συστημική, η Συνθετική και άλλες κύριες προσεγγίσεις. Οι πλέον συνηθισμένοι λόγοι για τους οποίους απευθύνεται κάποιος στην Συμβουλευτική είναι οι εξής: Συναισθηματικός Πόνος: Όλοι ζούμε εμπειρίες που μας προκαλούν δυσάρεστα συναισθήματα και πόνο. Κάποια στιγμή η πίεση ή ο πόνος που βιώνουμε είναι ιδιαίτερα έντονος και μας εμποδίζει να λειτουργήσουμε όπως θα θέλαμε στην καθημερινότητά μας. Στόχος είναι οι αιτίες που προκαλούν τις δυσκολίες να κατασταλάξουν, τα συμπτώματα να ανακουφιστούν και να αποκατασταθεί η συναισθηματική ισορροπία του ατόμου. Θέματα Σχέσεων: Πίεση και άγχος που προέρχεται από δυσκολίες με την/τον σύντροφο, τους γονείς, τα παιδιά, τους συνεργάτες ή γενικότερα κάποιους σημαντικούς για εμάς ανθρώπους. Οι ανθρώπινες σχέσεις ανέκαθεν αποτέλεσαν τον πλέον ρυθμιστικό παράγοντα για την διάθεση, την έκφραση και την ανάπτυξη του ατόμου, καθώς μέσα από την συναναστροφή αλλά κυρίως μέσα από τα αναπτυσσόμενα μεταξύ των ανθρώπων συναισθήματα, το άτομο γνωρίζει καλύτερα τον εαυτό του. Πένθος: Το γεγονός ενός βίαιου αποχωρισμού από αγαπημένο πρόσωπο ή κατάσταση μέσω χωρισμού, θανάτου ή άλλης μορφής μη αναστρέψιμη παύση. Η συναισθηματική αυτή κατάσταση συνοδεύεται από έντονο πόνο, θλίψη, φόβο, απόγνωση, ενοχή και συχνά εκφράζεται με θυμό, αποχή από κάθε κοινωνική εκδήλωση, απώλεια ενδιαφέροντος για κάθε είδους δραστηριότητα που προηγουμένως προκαλούσε ευχαρίστηση, απότομες αυξομειώσεις βάρους, έντονες δυσκολίες στον ύπνο αλλά και με άλλου είδους εκφράσεις που διαφέρουν αναλόγως με την αδυναμία ή δυσκολία προσαρμογής του ατόμου στις νέες συνθήκες. Τραυματικές Εμπειρίες: Ψυχική και Σωματική κακοποίηση, βία. Η επιθετική συμπεριφορά βρίσκει χώρο έκφρασης σε πολλές, διαφορετικές μορφές και καταστάσεις βίας. Η Ψυχολογική, συναισθηματική, σωματική, λεκτική ή ακόμα και οικονομική βία είναι μόνο κάποιες από τις μορφές βίας που συναντάμε γύρω και μέσα μας καθημερινά. Η αδυναμία αντίδρασης στην βία παρόλα αυτά αποτελεί πολυπαραγοντικό φαινόμενο καθώς δεν είναι μόνο αποτέλεσμα ψυχικής αδυναμίας του ατόμου να αντιδράσει στην ασκούμενη βία αλλά αποτελεί και μορφή συμβιβασμού σε ένα προβαλλόμενο και συνεχώς διογκούμενο σύστημα βίας στο οποίο οι κοινωνίες δείχνουν να προσαρμόζονται και τελικώς να αποδέχονται μέσω της απραξίας. Σεξουαλικά Προβλήματα: Η δυσκολία να ικανοποιηθεί κανείς σεξουαλικά καθώς και οι σεξουαλικές δυσλειτουργίες είναι καταστάσεις που παρουσιάζονται συχνά στην ζωή μας. Προσωπική Ανάπτυξη- Αυτογνωσία: Η ανάγκη και η απόφαση του ατόμου να γίνει αυτό που θα ήθελε να είναι γνωρίζοντας τον πραγματικό του εαυτό, αναγνωρίζοντας την προσωπικότητα και βελτιώνοντας τις φθοροποιούς τάσεις και δεσμεύσεις. Ας αγαπήσουμε τον εαυτό μας κι ας προσπαθήσουμε να βάλουμε ποιότητα στην ζωή μας. Όπως είπε και ο Φρίτζ Πέρλς, ‘’Εγώ είμαι Εγώ κι Εσύ είσαι Εσύ! Δεν βρίσκομαι σε αυτόν τον κόσμο για να ζήσω σύμφωνα με τις δικές σου προσδοκίες και δεν βρίσκεσαι σε αυτόν τον κόσμο για να ζήσεις σύμφωνα με τις δικές μου. Αν συναντηθούμε εμείς οι δυο θα είναι πολύ ωραία, αλλιώς δεν υπάρχει τίποτα που μπορούμε να κάνουμε μαζί. Εγώ είμαι εγώ κι εσύ είσαι εσύ!’’. 48 Holistic Life


SAFE

ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΠΟΣΙΩΠΗΜΕΝΑ ΝΕΑ ΥΓΕΙΑΣ & ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Νέα του τελευταίου διμήνου που μας έκαναν εντύπωση (Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)

Γενετικός έλεγχος για...’’ηθικά καλύτερα’’ παιδιά Κ Κατά πόσο είναι γενετικά ηθικό οι γονείς να ελέγχουν τα αρνητικά χαρακτηριστικά των απογόνων τους; Οι δηλώσεις του καθηγητή που διχάζουν!

Η χορήγηση αντιβιοτικών σε βρέφη μπορεί να οδηγήσει σε παιδική παχυσαρκία

Η

χορήγηση αντιβιοτικών σε βρέφη ηλικίας κάτω των έξι μηνών θα μπορούσε αργότερα να οδηγήσει σε παιδική παχυσαρκία, αποκαλύπτει μια έρευνα που δόθηκε στη δημοσιότητα. «Πιστεύουμε συνήθως ότι η παχυσαρκία είναι μια επιδημία που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην έλλειψη άσκησης και την ανθυγιεινή διατροφή, όμως ολοένα και περισσότερες μελέτες υποδεικνύουν ότι τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα», υπογραμμίζει ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης, ο Λεονάρντο Τρασάντε, του τμήματος ιατρικής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης. «Τα μικρόβια που υπάρχουν στο έντερό μας μπορεί να διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο καταναλώνουμε θερμίδες. Η έκθεση σε αντιβιοτικά, ιδίως σε πολύ μικρή ηλικία, μπορεί να σκοτώσει κάποια από τα βακτήρια αυτά τα οποία επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα μας αφομοιώνει την τροφή και τα οποία, σε διαφορετική περίπτωση, θα μας επέτρεπαν να παραμείνουμε λεπτοί», πρόσθεσε. Οι ερευνητές μελέτησαν τη χρήση αντιβιοτικών σε 11.532 παιδιά που γεννήθηκαν στο Έιβον της Βρετανίας το 1991 και το 1992. Διαπίστωσαν ότι τα παιδιά που είχαν λάβει αντιβιοτικά κατά τους πρώτους πέντε μήνες της ζωής τους ζύγιζαν περισσότερο από τα υπόλοιπα. Η διαφορά βάρους ήταν ελάχιστη στα νήπια από 10 έως 20 μηνών, όμως αυξανόταν στη συνέχεια και σε ηλικία 3 ετών και 2 μηνών τα παιδιά που είχαν πάρει

αντιβιοτικά είχαν αυξημένες πιθανότητες (κατά 22%) να είναι υπέρβαρα. Αντιθέτως, στα βρέφη που έλαβαν αντιβιοτικά μετά τον 5ο μήνα δεν διαπιστώθηκε αξιοσημείωτη διαφορά βάρους. «Εδώ και χρόνια οι εκτροφείς ξέρουν ότι τα αντιβιοτικά είναι χρήσιμα για να παράγουν πιο παχιές αγελάδες. Μολονότι πρέπει να κάνουμε και άλλες έρευνες για να επιβεβαιώσουμε την ανακάλυψή μας, η μελέτη αυτή υποδεικνύει ότι τα αντιβιοτικά επηρεάζουν το βάρος των ανθρώπων και ιδίως των παιδιών», δήλωσε η Τζέιν Μπουστάιν, επίσης από το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Η μελέτη αυτή δημοσιεύτηκε στην ιατρική επιθεώρηση International Journal of Obesity.

αθηγητής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης προκαλεί με τις δηλώσεις του περί ηθικότητας αλλά και υποχρέωσης του γενετικού ελέγχου ώστε να ‘’επιτυγχάνονται καλύτερα’’ παιδιά. Ο Julian Savulescu, καθηγητής Ιατρικής Ηθικής ισχυρίζεται πως οι προγενετικές εξετάσεις δεν είναι μόνο επιθυμητές αλλά αποτελούν μία ‘’ηθική υποχρέωση’’ των γονέων ώστε να εντοπίζονται τα αρνητικά χαρακτηριστικά των εμβρύων. Στο επόμενο τεύχος του Reader’s Digest, ο καθηγητής θα παρουσιάσει την υπόθεσή του αναφορικά με το πως οι γονείς είναι υπεύθυνοι για την πορεία της ζωής των παιδιών τους και πως αυτή μπορεί να γίνει γνωστή, μέσω των γενετικών ελέγχων. Μπορούν έτσι να προσδιοριστούν όλα τα ελαττώματα της προσωπικότητάς τους, όπως ο αλκοολισμός, η ψυχοπάθεια και οι τάσεις για βία. Οι γονείς πρέπει και έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν μία καλύτερη ζωή στους απογόνους τους, σύμφωνα με τις δηλώσεις του Savulescu. ‘’Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί πως οι άνθρωποι έχουν την ηθική υποχρέωση να επιλέξουν, ηθικά καλύτερα παιδιά. Έτσι, θα είναι λιγότερο πιθανό να βλάψουν τον εαυτό τους ή τους άλλους’’, σημειώνει. ‘’Εάν έχουμε την εξουσία να παρέμβουμε στη φύση των απογόνων μας, τότε θα πρέπει να το πράττουμε, αντί να τα αφήνουμε στη μοίρα τους’’, δηλώνει ο ίδιος στην Telegraph. Όπως είναι αναμενόμενο οι δηλώσεις του καθηγητή χαρακτηρίζονται ως αμφιλεγόμενες, παρά το γεγονός πως παρόμοιες απόψεις είχε εκφράσει και στο παρελθόν, καθώς είναι υποστηρικτής της γενετικής μηχανικής για τη βελτίωση της ανθρώπινης φυλής.

Το κάρυ “σύμμαχος” στην πρόληψη του διαβήτη Τ

α συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν μια ουσία η οποία υπάρχει στο μπαχαρικό κάρυ μπορεί να βοηθούν στην πρόληψη του διαβήτη σε άτομα υψηλού κινδύνου, σύμφωνα με μελέτη από την Ταϊλάνδη. Οι ερευνητές, τα ευρήματα των οποίων δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Diabetes Care, διαπίστωσαν ότι σε εννέα μήνες, μια καθημερινή δόση από την ουσία κουρκουμίνη φαίνεται να πρόλαβε νέα κρούσματα διαβήτη ανάμεσα σε άτομα με “προδιαβήτη”-- μια κλινική κατάσταση κατά την οποία οι ασθενείς έχουν ψηλότερο από το κανονικό επίπεδο γλυκόζης αίματος όχι όμως αρκετά ψηλό για να θεωρηθούν ότι παρουσιάζουν την πλήρη εικόνα του σακχαρώδη διαβήτη, που μπορεί όμως να εξελιχθεί σε διαβήτη τύπου 2. Η κουρκουμίνη είναι μια ουσία που συναντάται στο ινδικό μπαχαρικό κουρκούμη (γνωστό και ως κιτρινόριζα ή τουρμερικ). Προηγούμενες εργαστηριακές έρευνες έδειξαν ότι μπορεί να καταπολεμήσει την φλεγμονή και την αποκαλούμενη οξειδωτική φθορά στα κύτταρα του οργανισμού-δύο παράγοντες πρόκλησης μιας σειράς ασθενειών, μεταξύ των οποίων και διαβήτης τύπου 2. Holistic Life 49


Holistic Life / Safe Στα ψιλά γράμματα...

Το νερό της βρύσης μπορεί να προκαλέσει Αλτσχάιμερ και αποβολές

Σ

ύμφωνα με επιστήμονες, τα απολυμαντικά στο νερό του δικτύου υδροδότησης θα μπορούσαν να προκαλέσουν νευρολογικές διαταραχές όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ. Επίσης υποπτεύονται ότι το νερό της βρύσης ίσως συνδέεται με αποβολές και κάποιες μορφές καρκίνου. Οι επιστήμονες από το πανεπιστήμιο του Ιλινόις κατέγραψαν 600 υποπροϊόντα απολύμανσης σε δείγματα του νερού από το δημόσιο δίκτυο υδροδότησης και ακόμα, δεν είναι σχεδόν τίποτα γνωστό για την πλειοψηφία αυτών των χημικών ουσιών και των αντιδράσεών τους. Ωστόσο, γνωρίζουν ότι κάποιες από αυτές είναι τοξικές και η Αμερικανική Υπηρεσία Περιβαλλοντικής Προστασίας συμπεριλαμβάνει 11 από αυτές, μέσα στις οποίες είναι και τα αλογονοπαράγωγα του οξικού οξέος (ΗΑΑs). Οι ερευνητές από το Ιλινόις υποπτεύονται ότι τα HAAs ευθύνονται για κάποιες περιπτώσεις Αλτσχάιμερ, αποβολών και καρκίνου, καθώς αυτές οι ουσίες μπορούν να σκοτώνουν κύτταρα και να καταστρέφουν το DNA. Πηγή: Environ Sci Technol, 2011; 45:5791-7

Τα μήλα αποτελούν την πιο μολυσμένη παραγωγή, ενώ αντίθετα τα κρεμμύδια είναι τα πιο απαλλαγμένα από φυτοφάρμακα

Τ

α μήλα είναι τα πιο επιβαρυμένα με φυτοφάρμακα από όλα τα φρούτα και τα λαχανικά που αγοράζουμε, ενώ σχεδόν το ίδιο ισχύει για το σέλινο και την πιπεριά. Στα «καθαρότερα» συγκαταλέγονται τα κρεμμύδια, το καλαμπόκι και ο ανανάς, σύμφωνα με το Environmental Working Group (EWG), που μόλις δημοσίευσε την τελευταία του έρευνα σχετικά με τα φυτοφάρμακα σε μη βιολογικά τρόφιμα. Οι ερευνητές του EWG αναφέρουν ότι ανακάλυψαν ανιχνεύσιμα υπολείμματα φυτοφαρμάκων σε 68 τοις εκατό των τροφίμων της δειγματοληψίας, συμπεριλαμβανομένων των χημικών ουσιών που είναι απαγορευμένα για γεωργική χρήση. Επίσης, σε παιδικές τροφές ανακαλύφθηκαν υπολείμματα φυτοφαρμάκων, 50 Holistic Life

συμπεριλαμβανομένων των οργανοφωσφορικών που μπορούν να προκαλέσουν νευροαναπτυξιακά προβλήματα. Ο Οδηγός Αγοραστή του EWG για τα φυτοφάρμακα παραθέτει και πάλι τη λίστα του με τα πιο επιβαρυμένα με φυτοφάρμακα, αλλά περιλαμβάνει επίσης έναν κατάλογο των λιγότερο μολυσμένων τροφίμων και λαχανικών. Στην κορυφή του καταλόγου των πιο μολυσμένων είναι τα μήλα, ενώ ακολουθεί το σέλινο και οι πιπεριές, τα ροδάκινα, οι φράουλες, τα νεκταρίνια, τα σταφύλια, το σπανάκι, το μαρούλι και το αγγούρι, ενώ «καθαρά» ήταν τα κρεμμύδια, το καλαμπόκι, ο ανανάς, το αβοκάντο, το λάχανο, τα μπιζέλια, τα σπαράγγια, τα μάνγκο, οι μελιτζάνες και τα ακτινίδια. Τα φασολάκια, τα λάχανα και οι λαχανίδες είχαν μικρά υπολείμματα φυτοφαρμάκων, αλλά βρέθηκαν σε αυτά οργανοφωσφορικά εντομοκτόνα. Ομάδες όπως η Alliance for Food and Farming (Συμμαχία για τα τρόφιμα και τη γεωργία) λένε ότι η EWG έχει διαστρεβλώσει τα στοιχεία, καθώς και τα φρούτα και τα λαχανικά μπορούν να πλυθούν για να απομακρυνθούν τυχόν υπολείμματα φυτοφαρμάκων - αν και περιβαλλοντικές ομάδες λένε ότι το πλύσιμο δεν είναι πάντα αρκετό. Πηγή: Environmental Working Group. http://www.ewg. org/foodnews/summary

Tερματίζονται υγιείς εγκυμοσύνες εξαιτίας λάθος διαγνώσεων σε υπερηχογραφήματα

Έ

ως και μία στις 23 γυναίκες αναγκάζεται να τερματίζει μία υγιή εγκυμοσύνη εξαιτίας εσφαλμένης διάγνωσης με υπερηχογράφημα. Μία νέα μελέτη, σύμφωνα με τους ερευνητές του Imperial College του Λονδίνου, ανακάλυψε ότι το υπερηχογράφημα «βλέπει» αποβολή όταν η εγκυμοσύνη είναι ακόμα βιώσιμη, και αυτό οφείλεται στις κατευθυντήριες οδηγίες για την ανάγνωση των σαρώσεων. Σύμφωνα με την έρευνά τους – η οποία συμπεριλάμβανε πάνω από χίλιες γυναίκες που είχαν αιμορραγία

και πόνους στην κοιλιά γύρω στην έκτη εβδομάδα της εγκυμοσύνης – γύρω στο 4 τοις εκατό αυτών των «αποβολών» που διαγνώστηκαν από το υπερηχογράφημα, είναι στην πραγματικότητα βιώσιμα έμβρυα. Ακόμα, σε όλες οι γυναίκες στις οποίες διαγνώστηκε λάθος θα μπορούσε να δοθεί φαρμακευτική αγωγή ή να γίνει χειρουργική επέμβαση, κάτι που σημαίνει ότι πολλές φυσιολογικές εγκυμοσύνες ίσως τελείωσαν αδικαιολόγητα. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι, μόνο στη Βρετανία, γίνεται λάθος διάγνωση σε 400 υγιείς εγκυμοσύνες κάθε χρόνο. Πηγή: Ultrasound Obstet Gynecol, 2011

H φαρμακευτική εταιρεία αποκρύπτει ότι το Tamiflu είναι αναποτελεσματικό και επικίνδυνο

Η

τεράστια φαρμακευτική εταιρεία Roche βγάζει 22,7 δις ευρώ το χρόνο από τις πωλήσεις του Tamiflu, του μεγαλύτερου αντίδοτου κατά των επιδημιών γρίπης παγκοσμίως, όμως αποκρύπτει έρευνες που δείχνουν ότι το φάρμακο δεν είναι αποτελεσματικό και μάλιστα μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο ανοσοποιητικό σύστημα. Το Tamiflu (oseltamivir) μπλοκάρει τις φυσικές άμυνες του σώματος – το ανοσοποιητικό σύστημα – ενάντια στον ιό της γρίπης, και αυξάνει τον κίνδυνο εμετών στα παιδιά. Επίσης είναι ελάχιστα καλύτερο από ένα εικονικό φάρμακο (placebo) στην αποφυγή γρίπης ή στην μείωση της διάρκειας της ασθένειας από τη στιγμή που θα εκδηλωθεί. Ωστόσο, αυτά τα «νέα» στοιχεία ήρθαν στο φως μόνο όταν ερευνητές από την Cochrane Collaboration (του σημαντικότερου ίσως επιστημονικού οργανισμού παγκόσμια, σχετικά με ιατρικές κατευθυντήριες οδηγίες) χρησιμοποίησαν τη νομοθεσία περί ελευθερίας στην πληροφόρηση για να αναγκάσουν τη Roche να ανακοινώσει στοιχεία που δεν είχαν δημοσιευτεί ποτέ ξανά. Το χειρότερο είναι ότι τα κρυμμένα στοιχεία στην πραγματικότητα διαψεύδουν τις ανακοινώσεις για το κοινό που είχε κάνει η Roche σχετικά με το Tamiflu, που περιλαμβάνουν ισχυρισμούς ότι το φάρμακο δεν έχει παρενέργειες και δεν επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα. Οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο έχουν εφοδιαστεί με αποθέματα χαπιών Tamiflu για πιθανές επιδημίες γρίπης. Για παράδειγμα, η βρετανική κυβέρνηση έχει αγοράσει αρκετό Tamiflu και Relenza, ένα άλλο αντίστοιχο αντιικό, που καλύπτει τις ανάγκες του μισού πληθυσμού της χώρας. Η Roche κέρδισε το 2009, 22,7 δις ευρώ από τις παγκόσμιες πωλήσεις του φαρμάκου (The Cochrane Collaboration, January 18, 2012). Ο Κινέζικος συνδυασμός βοτάνων maxingshiganyinqiaosan είναι το ίδιο αποτελεσματικός με το Tamiflu στην αντιμετώπιση του ιού Η1Ν1, ενός από τους κύριους ιούς γρίπης που κάνουν την εμφάνισή τους τώρα. Η βοτανική θεραπεία – που αποτελείται από 12 βότανα – έριξε τον πυρετό το ίδιο αποτελεσματικά με το Tamiflu όταν δόθηκε σε 410 ασθενείς με γρίπη. Μάλιστα, αποδείχθηκε καλύτερο από το φάρμακο. Το βοτανικό σκεύασμα μείωσε τον υψηλό πυρετό μέσα στις πρώτες 16 ώρες, τέσσερις ώρες γρηγορότερα από τον Tamiflu. Επίσης, μόνο το 9% όσων πήραν το βοτανικό μίγμα χρειάστηκε αντιβιοτικά, σε σύγκριση με το 16% όσων πήραν Tamiflu. Πηγή: Ann Intern Med, 2011; 155: 217-25.


Holistic Life 51


Holistic Life / Safe Νέα Διατροφικά Συστατικά - Γράφει ο Πέτρος Αργυρίου

NDIs [ Νέα Διατροφικά Συστατικά ]

Το προσχέδιο οδηγίας του FDA για τα συμπληρώματα διατροφής

Σ

ε προηγούμενο άρθρο είδαμε για το αμερικάνικο νομοσχέδιο S501 το οποίο οδηγεί σε μία κατεύθυνση απαγόρευσης της αποθήκευσης μεγάλης ποσότητας τροφίμων από ιδιώτες καλλιεργητές-παραγωγούς για μη εμπορική χρήση και την «ποινικοποίηση» του ανταλλακτικού εμπορίου τροφίμων. Το S501 παραδίδει επίσης το θέμα της ασφάλειας τροφίμων στον ενίοτε αμαρτωλό FDA (Food and Drugs Association). Είδαμε τη σκανδαλώδη εύνοια του CODEX και της αντίστοιχης Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας υπέρ των βιομηχανικών «τυποποιημένων» τροφίμων έναντι των φυσικών, τροφίμων, συμπληρωμάτων, βοτάνων κλπ. Παράλληλα με αυτές τις κατευθύνσεις έρχεται ένα ακόμη χτύπημα κάτω από τη ζώνη. To προσχέδιο οδηγίας του FDA για τα διατροφικά συμπληρώματα, το οποίο εκπρόσωποι της βιομηχανίας χαρακτήρισαν ως τερατώδους ασάφειας, αντι-καινοτόμο έως και καταστροφικό. Πριν μπούμε στην ουσία του προσχεδίου της οδηγίας του FDA, σκόπιμο είναι να εστιάσουμε σε μια συνέπειά του που σε συνδυασμό με τις προαναφερόμενες εξελίξεις δρομολογεί μια πολύ ανησυχητική τάση: Το προσχέδιο όπως θα δούμε στη συνέχεια οδηγεί αναπόφευκτα σε μια αλματώδη αύξηση της γραφειοκρατίας γύρω από τα συμπληρώματα διατροφής, γραφειοκρατία για την οποία υπάρχουν ισχυρισμοί ότι οι υπάρχουσες δομές του FDA δε θα μπορούν να ικανοποιήσουν. Συνδυαστικά λοιπόν, πιθανώς βρισκόμαστε μπροστά σε μια μετεξέλιξη του FDA που επιβάλλεται από τις αυξημένες αρμοδιότητες και ευθύνες που του έχουν αποδοθεί, σε έναν υπεροργανισμό που θα εποπτεύει και θα ελέγχει φάρμακα, τρόφιμα και συμπληρώματα, σε έναν τσάρο της δημόσιας υγείας. Ας επιστρέψουμε όμως στο ίδιο το προσχέδιο της οδηγίας. To ακρωνύμιο κλειδί σε αυτό είναι το NDI, τα Νέα Διατροφικά Συστατικά (New Dietary Ingredients). 52 Holistic Life

Τι είναι αυτά όμως; Η απάντηση είναι πως ούτε το FDA φαίνεται να ξέρει και για αυτό το λόγο τα ορίζει όχι μόνο σε σχέση με το τι πιθανώς είναι αλλά και το τι δεν είναι σε μια επίδειξη αποφατικής διατροφολογίας. Για να γίνουμε περισσότερο κατανοητοί, θα τολμήσουμε να δώσουμε εμείς τον ορισμό εκ μέρους του FDA: Αυθαίρετα λοιπόν θα ορίσουμε τα NDI ως θρεπτικά συστατικά που λαμβάνονται μέσω συμπληρωμάτων και των οποίων η χρήση σε τρόφιμα και συμπληρώματα δεν ήταν διαδεδομένη. Αντί αυτού του ορισμού, μέσα στην αδυναμία του διατύπωσης

“Αν το FDA επέμενε στην σχολαστική τήρηση των αντιστοίχων κριτηρίων σε προσθετικά τροφίμων αλλά και ευρύτερα στην ανωφελή έως επικίνδυνη βιομηχανία των αναψυκτικών και των «πλαστικών» τροφίμων (κατεψυγμένα, κονσέρβες, ταχυφαγητά και άλλου τύπου βιομηχανικά τρόφιμα), η βιομηχανία στο σύνολο της και με λίγες λαμπρές εξαιρέσεις θα είχε κλείσει μέσα σε μια μέρα!“ ορισμών, το προσχέδιο καταφεύγει χρησιμοποιεί ένα νομικίστικο τέχνασμα και καταφεύγει σε μια ημερομηνία την οποία αναβαθμίζει σε ορόσημο και σημείο αναφοράς, ένα εφεύρημα παρόμοιο με αυτό που η ΕΕ χρησιμοποιεί για την έγκριση για ιατρική χρήση βοτάνων: Για το προσχέδιο η ημερομηνία αυτή είναι το 1994, η ημερομηνία που εφαρμόστηκε η μέχρι σήμερα ισχύουσα νομοθεσία, το DSHEA (Dietary Supplements Health and Education Act). Για οποιαδήποτε ουσία μπορεί να αποδειχτεί ότι χρησιμοποιούνταν ως ασφαλές συστατικό συμπληρωμά-

των διατροφής ή σε κάποιες περιπτώσεις τροφίμων πριν το 1994 δεν χρειάζεται κάποια μέριμνα για την εναρμόνιση με την οδηγία. Ακόμη και αυτό το κομμάτι του προσχεδίου, παρότι είναι μάλλον από τα πιο σαφή κομμάτια της οδηγίας προκαλεί προβλήματα: γιατί οι εταιρίες μπορεί να κληθούν να καβαλήσουν τη χρονομηχανή τους και να βρουν έγγραφες αποδείξεις ότι η εν λόγω ουσία βρισκόταν στο εμπόριο των συμπληρωμάτων πριν το 1994 και μάλιστα στις ΗΠΑ… Για τα συστατικά που δεν πληρούν αυτή την προδιαγραφή, αυτά υπάγονται στις απαιτήσεις για την τεκμηρίωση ότι αποτελούν NDIs: Σε αυτοί την περίπτωση οι παραγωγοί τους καλούνται να αντιμετωπίσουν το ίδιο το χάος: Οι προδιαγραφές που ορίζει το FDA κάνουν τον έλεγχο για τον ασφάλεια των συμπληρωμάτων τόσο δρακόντειο όσο είναι οι αντίστοιχες απαιτήσεις για την έγκριση προσθετικών τροφής όπως χρωστικές, συντηρητικά και ενισχυτικά γεύσεις. Πολλαπλές δοκιμές ασφαλείας, σαφείς δοσολογίες όταν δεν υπάρχει το αντίστοιχο πλαίσιο, ανυπόφορα κόστη και όγκος γραφειοκρατίας που δυσχεραίνει σε μεγάλο βαθμό τις εταιρίες, πόσο μάλλον τον αρμόδιο ελεγκτικό φορέα το FDA. Κάποιος μπορεί εύλογα να αναρωτηθεί: Μα δεν είναι η ασφάλεια των καταναλωτών το πρώτο μέλημα μιας τέτοιας οδηγίας; Δεν είναι λογικό το FDA να είναι εξόχως σχολαστικό σε αυτό το θέμα ακόμη και αν κάνει τη ζωή και την επιχειρηματικότητα των εταιριών συμπληρωμάτων δύσκολη. Η απάντηση είναι σαφέστατα: Το πρόβλημα είναι ότι η οδηγία δεν κάνει τη ζωή των εταιριών δύσκολη: τους κάνει το βίο αβίωτο και παραλύει την αγορά συμπληρωμάτων και επομένως και την πρόσβαση των καταναλωτών σε αυτά… Ακόμη και έτσι, ίσως να ήμασταν πιο δεκτικοί στην επιβολή τέτοιων δραματικών μέτρων αν δεν υπήρχε το θέμα των διπλών κριτηρίων: Αν το FDA επέμενε στην σχολαστική τήρηση των αντιστοίχων κριτηρί-


Holistic Life 53


Holistic Life / Safe Νέα Διατροφικά Συστατικά ων σε προσθετικά τροφίμων αλλά και ευρύτερα στην ανωφελή έως επικίνδυνη βιομηχανία των αναψυκτικών και των «πλαστικών» τροφίμων (κατεψυγμένα, κονσέρβες, ταχυφαγητά και άλλου τύπου βιομηχανικά τρόφιμα), η βιομηχανία στο σύνολο της και με λίγες λαμπρές εξαιρέσεις θα είχε κλείσει μέσα σε μια μέρα. Παράλληλα, όταν στη βιομηχανία συμπληρωμάτων έχει παρατηρηθεί ένα και μόνο επικίνδυνο σκεύασμα και στη χημική βιομηχανία φαρμάκων μετράμε εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους από δεκάδες φάρμακα που είχαν αρχικά τις «ευλογίες» του FDA και αποσύρθηκαν αφότου και παρά τους ελέγχους είχαν φτάσει στο αποκορύφωμα της δολοφονικής τους καριέρας (περισσότερα για το θέμα στο βιβλίο μου Τι δεν σας λένε οι Γιατροί, εκδ. ETRA) η τάση είναι να επισπεύδονται και να διευκολύνονται οι διαδικασίες για την έγκριση φαρμάκων και εμβολίων υπό το καθεστώς της έκτακτης ανάγκης, fast tracking δηλαδή, για τα συμπληρώματα η τάση είναι ακριβώς αντίστροφη: χρονοτριβές και τρομακτικά κόστη. Ας ανατρέξουμε στα στοιχεία για να δούμε το τι μπορεί να σηματοδοτεί το προσχέδιο της οδηγίας για τους παραγωγούς και καταναλωτές των συμπληρωμάτων: Μέχρι το 1994, είχαμε 700 αιτήσεις για ειδοποιήσεις για Νέα Διατροφικά Συστατικά (NDI). Έκτοτε εμφανίζονται γύρω στα 1000 NDI’s κάθε χρόνο. Γίνεται σαφές λοιπόν ότι το προσχέδιο της οδηγίας αφορά στις πολλές χιλιάδες συστατικά συμπληρωμάτων, πολλά από τα οποία θα οδηγηθούν σε απόσυρση, καταστρέφοντας κάποιους από τους παραγωγούς και ελαττώνοντας και δυσχεραίνοντας τις επιλογές των καταναλωτών. Ας επιμείνουμε λίγο στα στοιχεία και σε μια εκτίμηση του τι μπορεί να σημαίνει η νέα οδηγία αν εφαρμοστεί: To FDA αναμένει ότι η οδηγία θα έχει ως αποτέλεσμα την κατάθεση 55 νέων αιτήσεων και η κάθε αίτηση θα απαιτεί 20 ώρες για την ολοκλήρωσή της, νούμερα απολύτως αποδεκτά. Σύμφωνα όμως με την Joanna Shepherd Bailey, καθηγήτρια Νομικών και Οικονομικών, τα νούμερα του FDA είναι εξόχως υποτιμημένα: Οι εκτιμήσεις της αφορούν νούμερα καταστροφικά για την βιομηχανία συμπληρωμάτων: Σύμφωνα με τη Bailey, ο αριθμός των αιτήσεων για NDI, αν εφαρμοστεί η οδηγία, θα κυμαίνεται από 22,240 μέχρι 125,000. Η συμπλήρωσή τους θα απαιτεί από 100 έως 350 ώρες για την κάθε μία. Το κόστος αυτού του χρόνου υπολογίζεται σε 845 εκατομμύρια έως 6,1 δις δολάρια. Από 22,240 ως 41,700 συμπληρώματα θα αποσυρθούν από την αγορά και η ζημία από την απόσυρση θα ανέρχεται από 5.6 ως 10.5 δισεκατομμύρια δολάρια. Το κόστος για μελέτες για την ασφάλεια σε ζώα και ανθρώπους υπολογίζεται συνολικά από 2 μέχρι 165 δις δολάρια. Η οικονομική επίπτωση θα είναι η συρρίκνωση της αγοράς συμπληρωμάτων κατά 28 έως 52,5 % και το ετήσιο κόστος για τη βιομηχανία θα κυμαίνεται από 7,84 ως 14,7 δις δολάρια ενώ οι απώλειες θέσεων εργασίας στη βιομηχανία θα είναι από 55,720 έως 104,475. Συνολικά για την αμερικάνικη οικονομία, η εφαρμογή της οδηγίας μπορεί να σημαίνει οικονομικές απώλειες από 21,2 έως 39,8 δις ετησίως και απώλειες από 127.598 έως 239.347 θέσεων εργασίας. (βλ. http://www.emord.com/FDA-2011-N-0410%20-%20

Comments%20of%20Alliance%20for%20Natural%20HealthUSA%20(Aug%202,%202011).pdf )

Αν και φυσικά τα νούμερα αυτά δεν αποτελούν τίποτε παραπάνω από μία εκτίμηση με την περιορισμένη ισχύ μιας εκτίμησης που βασίζεται πάνω στην ασάφεια μιας οδηγίας, δίνει παρά ταύτα μια εικόνα για το πόσο δραματικά μπορούν να γίνουν τα πράγματα εξαιτίας ακριβώς αυτής της ασάφειας μιας οδηγίας 54 Holistic Life

που δημιουργεί πολλά περισσότερα ζητήματα από όσα λύνει. Οι ασάφειες της οδηγίας και οι συνέπειές τους δεν τελειώνουν εδώ. Ζητείται π.χ. από τους παραγωγούς συμπληρωμάτων να υποβάλουν ξεχωριστές αιτήσεις ακόμη και αν οι αιτήσεις υποβάλλονται για το ίδιο συστατικό. Ακόμη και αν π.χ. ένα νέο συμπλήρωμα ενός κατασκευαστή θεωρηθεί ασφαλές, για παρόμοια συμπληρώματα άλλων κατασκευαστών πρέπει να υποβληθούν νέες αιτήσεις, εκτός και αν στοιχειοθετηθεί από τους άλλους κατασκευαστές ότι κάτι τέτοιο κρίνεται περιττό από το προφίλ των συμπληρωμάτων όταν αυτά κρίνονται εφάμιλλα… Από τη γραφειοκρατία περνάμε πλέον στο σαδισμό.

“...ενώ μια από τις σημαντικότερες αιτίες δημιουργίας ανθεκτικών στελεχών είναι τα αντιβιοτικά, ζητείται από τα προβιοτικά να αποδείξουν ότι δε θα συμβάλουν στο φαινόμενο της μικροβιακής αντίστασης το οποίο προκαλείται στα ίδια από τα αντιβιοτικά...” Καταστροφική φαίνεται να είναι η οδηγία για τα προβιοτικά και τα πρεβιοτικά (όπως αυτά που βρίσκονται στο γιαούρτι και άλλα προϊόντα ζύμωσης) μια κατηγορία που συνδέεται παραδοσιακά με την υγεία και που στο μέλλον μπορεί να ανοίξει νέα κεφάλαια μακροζωίας και ευζωίας. Πέρα από τις σχολαστικές απαιτήσεις για την «μη παθογένεια» και ασφάλειά τους, η οδηγία αναφέρεται και σε ενδεχόμενα δημιουργίας ανθεκτικών στελεχών και τη δυνατότητα μεταφοράς ανθεκτικών σε αντιβιοτικά γονιδίων από τα προβιοτικά στελέχη σε παθογόνους μικροοργανισμούς. Και εδώ μπαίνουμε στη σφαίρα του παραλόγου: Γιατί μια τέτοια τεχνολογία ελέγχου ανήκει στο… μέλλον. Επίσης αυτή τη φορά τα διπλά κριτήρια είναι και άδικα και παράλογα. Γιατί με την ίδια (παρα)λογική θα έπρεπε να απαιτείται από τους κατασκευαστές φαρμάκων να διασφαλίσουν για παράδειγμα ότι τα αντιβιοτικά τους δε θα οδηγήσουν στη δημιουργία ανθεκτικών μικροοργανισμών που αποτελούν σήμερα ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα δημόσιας υγείας και των απειλών που αυτή αντιμετωπίζει. Αντ’ αυτού και ενώ μια από τις σημαντικότερες αιτίες δημιουργίας ανθεκτικών στελεχών είναι τα αντιβιοτικά, ζητείται από τα προβιοτικά να αποδείξουν ότι δε θα συμβάλουν στο φαινόμενο της μικροβιακής αντίστασης το οποίο προκαλείται στα ίδια από τα αντιβιοτικά. Με άλλα λόγια ζητείται από ένα υποψήφιο θύμα (των αντιβιοτικών) να αποδείξει ότι δε θα υποχρεωθεί ποτέ από το θύτη να γίνει συνεργός στα εγκλήματα του θύτη (τη μικροβιακή αντίσταση) ενώ ο θύτης παραμείνει στο απυρόβλητο… Τα διπλά κριτήρια και η μεροληψία υπέρ των φαρμάκων φαίνονται και σε ένα άλλο σημείο της οδηγίας. Παρότι (όπως συμβαίνει άλλωστε και στον Codex και στη σχετική νομοθεσία της ΕΕ) τα συμπληρώματα δεν

μπορούν να έχουν ισχυρισμούς για την αντιμετώπιση ή θεραπεία μιας νόσου παρά μόνο γενικούς ισχυρισμούς υγείας, η οδηγία προβλέπει ότι σε περίπτωση που μια ουσία βρίσκεται υπό διερεύνηση από τη φαρμακευτική βιομηχανία, αυτή η ουσία δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τη βιομηχανία συμπληρωμάτων, ακόμη και αν απορριφθεί η φαρμακευτική της χρήση από τον FDA, παρά μόνο αν αυτή η ουσία έχει πρότερα και ασφαλώς κυκλοφορήσει στο εμπόριο τροφίμων ή συμπληρωμάτων. Για να το κάνουμε σαφέστερο. Η τάδε φαρμακευτική μελετά την δείνα ουσία. Κάνει κλινικές και άλλες μελέτες για αυτή. Αν αυτή η ουσία δεν έχει χρησιμοποιηθεί παλαιότερα σε τρόφιμα ή συμπληρώματα, ακόμη και αν η χρήση της δεν εγκριθεί από τον FDA ως φάρμακο, αυτή η ουσία δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από ως συστατικό συμπληρώματος, γίνεται αυτόματα απαγορευμένη. Τι σημαίνει αυτό; Ότι με την εφαρμογή της οδηγίας οι φαρμακευτικές εταιρίες μπορούν άμεσα να επιδοθούν σε ένα πόλεμο φθοράς, ξοδεύοντας λεφτά για να κάνουν μελέτες σε δεκάδες, εκατοντάδες, χιλιάδες μη διαδεδομένες στο εμπόριο φυσικές ουσίες απλά και μόνο για να μπλοκάρουν δια παντός τη χρήση τους ή έστω τη διερεύνησή τους από τη βιομηχανία των συμπληρωμάτων. Δεν ισχυριζόμαστε ότι κάτι τέτοιο οπωσδήποτε θα γίνει. Απλά ότι ένα ακόμη όπλο αθέμιτου ανταγωνισμού κατά της φυσικής διατροφής δίνεται γεμάτο στη χημική φαρμακευτική βιομηχανία. Οι παραλογισμοί δε σταματούν εδώ: Η οδηγία ζητά νέες αιτήσεις NDI σε περίπτωση που «αλλάξει» ο πληθυσμός στον οποίο απευθύνονται τα παλιά συμπληρώματα. Αυτή η διατύπωση είναι τόσο γελοιωδώς ασαφή που δε χρίζει καν ανάλυσης. Η οδηγία επίσης ζητά εκ νέου αιτήσεις NDI ακόμη και αν αλλάξει ο τρόπος παρασκευής ή λήψης μιας ουσίας, έχοντας κατά νου ότι η αλλαγή στον τρόπο παρασκευής μπορεί να επιφέρει τέτοιες αλλαγές στη βιοχημεία ενός μορίου ώστε η νέα μέθοδος παρασκευής να οδηγεί σε μια παρόμοια μεν αλλά «νέα» ουσία, αναγκάζοντας τους κατασκευαστές της να αποδείξουν ότι η ουσία είναι εφάμιλλη και εξίσου ασφαλής με την προκάτοχό της… Με αυτό τον τρόπο τοποθετείτε ένα σοβαρό εμπόδιο στην εφαρμογή νέων τεχνολογιών τροφίμων στη βιομηχανία συμπληρωμάτων ενώ παράλληλα τα αυξημένα κόστη ευνοούν τη δημιουργία ολιγοπωλίων παρομοίων με αυτά που συναντάμε στη χημική φαρμακευτική βιομηχανία, εξέλιξη εξαιρετικά δυσοίωνη για την υγεία της βιομηχανίας υγείας. Παρόμοια εμπόδια θέτει και ο αφορισμός της οδηγίας περί του ότι τα συνθετικά συμπληρώματα δεν πληρούν εξ ορισμού τα κριτήρια ενός Νέου Διατροφικού Συστατικού κάτι που προκαλεί την λογική αντίδραση των κατασκευαστών που αναρωτιούνται πως είναι δυνατόν μια χημική ουσία που έχει ακριβώς την ίδια χημική σύσταση με μια φυσική και συνήθως πολύ πιο χαμηλό κόστος παραγωγής (το οποίο φυσικά περνάει και σε χαμηλότερη τιμή προϊόντος για τον καταναλωτή) να αποκλείεται από τα συμπληρώματα. Κάπου εδώ είμαστε υποχρεωμένοι να γίνουμε δυσάρεστοι σε ανθρώπους που μας είναι ευχάριστοι και να αναγνωρίσουμε ότι πέρα από την εμφανή ανεπάρκεια και ασάφεια της οδηγίας σε κάποια σημεία της, υπάρχει σοφία. Γιατί όταν μιλάμε για συμπληρώματα διατροφής μιλάμε για μηχανισμούς συμπλόκων όπου ρόλο δεν παίζει μόνο μια «δραστική» ουσία αλλά και ένα ολόκληρο σύστημα ενζύμων, συμπαραγόντων κλπ, το οποίο στην πλήρη του μορφή μπορούμε να το βρούμε μόνο σε πλήρη τρόφιμα ή παράγωγά τους χωρίς δραματική χημική επεξεργασία. Έτσι μια επεξεργασία μιας ουσίας που μπορεί να αλλάξει λίγο, έστω και σε μια ένωση της τη βιοχημική της δράση, είναι ικανή να αλλάξει την επίδραση της σε βιολογικά συστήματα, κύτταρα, όργανα και οργανισμούς. Ο


Holistic Life / Safe Νέα Διατροφικά Συστατικά

“...με την εφαρμογή της οδηγίας οι φαρμακευτικές εταιρίες μπορούν άμεσα να επιδοθούν σε ένα πόλεμο φθοράς, ξοδεύοντας λεφτά για να κάνουν μελέτες σε δεκάδες, εκατοντάδες, χιλιάδες μη διαδεδομένες στο εμπόριο φυσικές ουσίες απλά και μόνο για να μπλοκάρουν δια παντός τη χρήση τους ή έστω τη διερεύνησή τους από τη βιομηχανία των συμπληρωμάτων. Δεν ισχυριζόμαστε ότι κάτι τέτοιο οπωσδήποτε θα γίνει. Απλά ότι ένα ακόμη όπλο αθέμιτου ανταγωνισμού κατά της φυσικής διατροφής δίνεται γεμάτο στη χημική φαρμακευτική βιομηχανία.....” ισχυρισμός, “έλα μωρέ μια χημική αλυσιδούλα έσπασε και τι έγινε” χαρακτηρίζει τον αμοραλισμό της (πετρο)χημικής βιομηχανίας φαρμάκων. Όσο για τα συνθετικά συμπληρώματα, υπάρχουν μεγάλα και άλυτα ζητήματα. Όπως π.χ. το ότι μια χημική ουσία μπορεί να έχει ίδια σύσταση όχι όμως την ίδια στερεοχημεία. Ενώ, για παράδειγμα, η βιταμίνη Ε στη φυσική και χρήσιμη μορφή της είναι D-μορφής, η χημική είναι μείγμα D και L μορφών όπου οι L μορφές αποβάλλονται από τον οργανισμό. Ιδιαίτερα για τις βιταμίνες, οι συνθετικές, σε αντίθεση με αυτές που προέρχονται από βιολογικές πηγές είναι γυμνές, δεν συνοδεύονται από συνεργιστικές τους ουσίες, πράγμα που εγείρει ερωτηματικά τουλάχιστον για την ωφελιμότητά τους. Σε αυτήν την περίπτωση η οδηγία έχει δίκιο. Οι κατασκευαστές συνθετικών και βαριά επεξεργασμένων συστατικών συμπληρωμάτων, σε κάποιες τουλάχιστον περιπτώσεις, οφείλουν να τεκμηριώσουν ότι τα προϊόντα τους είναι εφάμιλλα των βιολογικών αντιστοίχων τους. Η αγορά συμπληρωμάτων έχει γεμίσει χημικά και πετροχημικά προϊόντα. Οι καταναλωτές συμπληρωμάτων όμως αναγνωρίζουν ότι τα συμπληρώματα διατροφής είναι και είδος πολυτελείας και είδος πρώτης ανάγκης. Είναι ένα πολυτελές είδος πρώτης ανάγκης σε ένα πλαστικό κόσμο γεμάτο ανωφελή και ενίοτε επικίνδυνα χημικά και οι καταναλωτές του, συνήθως υψηλού μορφωτικού επιπέδου, έχουν αναπτύξει με τη βιομηχανία συμπληρωμάτων μια σχέση εμπιστοσύνης και όχι μια σχέση εξάρτησης όπως αυτή που έχει αναπτυχθεί ανάμεσα στη χημική βιομηχανία φαρμάκων και τους καταναλωτές της. Η βιομηχανία συμπληρωμάτων απειλείται από έναν εσωτερικό και έναν εξωτερικό κίνδυνο. Ο εξωτερικός κίνδυνος είναι να αποκεφαλιστεί από τη φαρμακευτική βιομηχανία και τους υπηρέτες των συμφερόντων της ή στην περίπτωση που αυτό δεν είναι εφικτό και δεδομένου των μεγάλων εσόδων της πρώτης, αυτή να αφομοιωθεί από τη φαρμακευτική με εξαγορές και άλλες αρπακτικές πρακτικές των μεγάλων εταιριών. Ο άλλος κίνδυνος είναι να αλλοιωθεί από την κουλτούρα, τη θρησκεία του κέρδους που διέπει τις μεγαλοφαρμακευτικές και να θυσιάσει στο βωμό της την υγεία και την ποιότητα ζωής των καταναλωτών της, να γίνει δηλαδή θυγατρική ή κλώνος της φαρμακοβιομηχανίας κάτι που καθίσταται πιο εύκολα από την ευκολία και την ανευθυνότητα της εκτεταμένης χρήσης χημικών και στη βιομηχανία συμπληρωμάτων. Και στις δύο περιπτώσεις εκτροπής φαίνεται πως οι καταναλωτές συμπληρωμάτων, αφοσιωμένοι στην ποιότητα ζωής και προϊόντων, δε θα την ακολουθήσουν στο δρόμο της απωλείας. Ας μην ξεχνάμε πως η βιομηχανία συμπληρωμάτων υπάρχει ως ακόλουθο μιας πολιτισμικής αντεπανάστασης που δεν αποδέχεται τη μουμιοποίηση της ζωής -σε όλα τα επίπεδα. Ως εκ τούτου, οι μόνες εκπτώσεις που γίνονται αποδεκτές από την κοινότητα των συμπληρωμάτων είναι στην τιμή… όχι στην ποιότητα και όχι φυσικά και στην κουλτούρα της βιομηχανίας συμπληρωμάτων. Ο Πέτρος Αργυρίου είναι συγγραφέας-αναλυτής με ευρύ έργο και μεγάλο αριθμών πετυχημένων αναλύσεων και προβλέψεων. Βιβλία του για τα παρασκήνια της δημόσιας υγείας μπορείτε να βρείτε από τις εκδ. ETRA ενώ για πολιτικά και λογοτεχνικά θέματα μπορείτε να ρίξετε μια ματιά στο προσωπικό του blog, agriazwa.blogspot.com Holistic Life 55


56 Holistic Life


Holistic Life 57


ΑΓΓΕΛΙΚΑ ΕΛΟΒΑΡΗ ΑΕ: τηλ. 2310 856233

Diabecinn Cholesterol

Για αυξημένα επίπεδα σακχάρου και χοληστερίνης Φυσικό, θρεπτικό συμπλήρωμα διατροφής, το οποίο βασίζεται στη δράση του ζυμωμένου κόκκινου ρυζιού και του αποστάγματος κανέλας που αποδεδειγμένα έχουν θετική επίδραση στα επίπεδα της Συνολικής Χοληστερόλης, στην LDL-Χοληστερόλη, στο επίπεδο των τριγλυκεριδίων (λιπίδια) και στο επίπεδο σακχάρου στο αίμα.. Περιέχει 9 διαφορετικά είδη μονακολινών , φυτοστερόλες, ισοφλαβόνες, μη κεκορεσμένα λιπαρά οξέα , καθώς και πρόσθετες αντιοξειδωτικές ουσίες. Αποτελεσματική δράση από τις πρώτες 30-40 ημέρες! Διατίθεται σε φαρμακεία.

Αντιφθειρικό Σαμπουάν με ειδικό εκχύλισμα MelAza Η φυσική θεραπεία κατά των ψειρών Το σαμπουάν κατά των ψειρών Picksan έχει σχεδιαστεί από τον καθηγητή Melhorn, διεθνώς αναγνωρισμένο Γερμανό ζωολόγοςκαι παρασιτολόγο, και την ομάδα του στο πανεπιστήμιο του Ντίσσελντορφ. Η ερευνητική του ομάδα έχει δοκιμάσει πλήθος φυσικών συστατικών ενάντια στις ψείρες του κεφαλιού. Το αντιφθειρικό σαμπουάν Picksan, περιέχει συνδυασμό των πιο ενεργών φυσικών συστατικών, τα οποία έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματικά στους πρότυπους ελέγχους. •Αποτελεσματικό, γρήγορο και εύκολο στη χρήση • Φροντίζει τα μαλλιά και είναι ήπιο με το δέρμα •Διευκολύνει το χτένισμα •Επιστημονικά αποδεδειγμένο/ Δερματολογικά ελεγμένο • Περιέχει ένα ειδικό εκχύλισμα MelAza από τους σπόρους του δένδρου Neem • Κλονίζει τη σύνθεση chitin (βασικό συστατικό του σκελετού της ψείρας).

BOTANICA: τηλ. 2310238224, 2610220427

Organic Echinacea caps

Η εχινάκεια είναι ένα πολυετές βότανο που φύεται στη Βόρεια Αμερική. Όμως ευδοκιμεί και στο κλίμα της Βρετανία και της Β. Ευρώπης. Από τις εννέα ποικιλίες της, η Εchinacea Angustifolia, η Echinacea Purpurea και η Echinacea Pallida είναι αυτές που συνήθως χρησιμοποιούνται κλινικά. Στην ιατρική και στην παρασκευή φαρμάκων χρησιμοποιούνται όλα τα μέρη του φυτού (εναέρια και ρίζες). Οι Ινδιάνοι της Αμερικής θεωρούσαν την Εχινάκεια φάρμακο για τις περισσότερες ασθένειες. Ενδείξεις: Μολυσματικές ασθένειες, γρίπη, κοινό κρυολόγημα, λοιμώξεις του άνω αναπνευστικού, ουρολοιμώξεις, επούλωση πληγών, απόστημα, έκζεμα, έγκαυμα, φλεβίτιδα, αρθριτικά. Στα φαρμακεία και στα καταστήματα βιολογικών προϊόντων.

Οδοντόπαστες για όλη την οικογένεια Η Green People σας προσφέρει οδοντόπαστες για όλη την οικογένεια με 100% φυτικά και βιολογικά συστατικά για ούλα και δόντια, κανονικά ή με προβλήματα. Χωρίς Sodium lauryl/laureth sulphate και άλλους παράγοντες αφρού, φθόριο, τεχνητές γλυκαντικές ουσίες ή γεύσεις και όλα τα άλλα περιττά συνθετικά συστατικά. Σε επιλεγμένα φαρμακεία & καταστήματα βιολογικών προϊόντων

ASTRA MEDICAL HELLAS SUPERFOODS: τηλ. 2102527584

Ιπποφαές EUBIASTM Το Ιπποφαές EUBIASTM είναι συμπλήρωμα υψηλής διατροφικής αξίας με έλαιο φρούτων ιπποφαές. Περιέχει 15 και πλέον αντιοξειδωτικές ουσίες, λιπαρά οξέα Ω3, Ω6, Ω9 και Ω7, στερόλες και φλαβονοειδή, τις περισσότερες βιταμίνες, όλα τα αμινοξέα, πλήθος μετάλλων και ιχνοστοιχείων, καροτένιο, λυκοπένιο, ζεαξανθίνη, ασταξανθίνη και πολλά άλλα συστατικά που το καθιστούν την κορυφαία τροφή στον κόσμο, με σημαντική συμβολή στην υγεία του οργανισμού. Κάθε μαλακή κάψουλα περιέχει 350mg έλαιο φρούτων ιπποφαές.

NATURAL PLUS: τηλ. 210 6134604, 2310 430035-www.naturesplus.com

OMEGA KRILL OIL

Διατροφική υποστήριξη για καρδιαγγειακό, ανοσοποιητικό, εγκέφαλο, έλεγχο φλεγμονών, αντιγήρανση, γενική υγεία Το κριλ είναι ένα μικρό κόκκινο οστρακοειδές, που μοιάζει με γαρίδα και ζει στα παγωμένα νερά της Ανταρκτικής. Η επιβίωσή του σε ένα τόσο ψυχρό περιβάλλον οφείλεται στην υψηλή περιεκτικότητά του σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα μακράς αλυσίδας (περιλαμβανομένων των EPA και DHA). Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα από λάδι κριλ έχουν όλες τις ευεργετικές ιδιότητες των ωμέγα-3 από ιχθυέλαια, αλλά σε πολύ αυξημένο βαθμό, κυρίως λόγω υψηλής βιοδιαθεσιμότητας και της παρουσίας ασταξανθίνης, ένα εξαιρετικό αντιοξειδωτικό, ευεργετικότατο για τα μάτια, το δέρμα και τους μυς. Το OMEGA KRILL OIL της Nature’s Plus, προερχόμενο από τα πλέον παρθένα νερά της Ανταρκτικής και παραγόμενο ευθύς μετά τη συλλογή του κριλ, είναι αξεπέραστης ποιότητας, όπως αποδεικνύει η τεχνολογία αποτροπής οξείδωσης Pure AssureΤΜ και τα επίπεδα ενεργών συστατικών ανά κάψουλα: λάδι κριλ 600mg, φωσφολιπίδια 250mg, EPA 94mg, DHA 56mg, ασταξανθίνη 3mg (3000mcg).

Natural Passion: Ζωντανεψτε τη φλογα της ερωτικής σας ζωης Το Natural Passion είναι μια 100% φυσική φόρμουλα ειδικά σχεδιασμένη να ανεβάζει τη λίμπιντο της γυναίκας στα ύψη και να την κάνει πιο αισθησιακή. Τα βασικά συστατικά της φόρμουλας είναι βότανα με αφροδισιακές ιδιότητες (Dong Quai, Muira Puama, Wild Yang, Gingko biloba κ.α) που αυξάνουν την ερωτική επιθυμία και βελτιώνουν τις σεξουαλικές επιδόσεις, καθώς και ειδικά αμινοξέα (L αργινίνη, L ιστιδίνη), για την τόνωση του νευρικού συστήματος και την αύξηση της διέγερσης. Ένα ευεργετικό φυτικό συμπλήρωμα διατροφής χωρίς παρενέργειες για μεγαλύτερη απόλαυση.

ICP: τηλ. 210 9408880

A.Vogel Aesculaforce Φλεβοτονωτικό – σε 3 μορφές - ταμπλέτες, βάμμα και ζελέ από φρέσκια ιπποκαστανιά (Aesculus hippocastanum) για την αντιμετώπιση κιρσών, φλεβίτιδας, αιμορροΐδων και γενικά διαταραχές των φλεβών. Η χρήση της ιπποκαστανιάς για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στα αγγεία του κυκλοφορικού συστήματος ήταν γνωστή από τον 19ο αιώνα. Η λήψη του βοτάνου αυτού δείχνει να αυξάνει ιδιαίτερα τη δύναμη και τον τόνο των φλεβών. Οι στυπτικές ταννίνες, φυτικές χρωστικές και σαπωνίνες του φυτού συνδυάζονται για να τονώσουν και να δυναμώσουν τα τοιχώματα των φλεβών, μειώνοντας τη διαπερατότητά τους. Καθώς τα προβλήματα των αγγείων επιδεινώνονται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, προτείνεται συνήθως η προληπτική χρήση του λίγο πριν την έναρξη των ζεστών μηνών, με συνολική διάρκεια αγωγής 3-4 μήνες. 58 Holistic Life

DΟUNI Health Products: τηλ. 210 9941451

Beta Carotene - 15mg plus Carrot Powder Το συμπλήρωμα διατροφής Beta Carotene είναι ιδανικό για όσους θέλουν προστασία των κύτταρων από οξειδωτικές βλάβες που προκαλούνται από τοξίνες και από το περιβάλλον. Επιπλέον, η βήτα καροτίνη είναι πηγή βιταμίνης A, απαραίτητη για τη φυσιολογική δραστηριότητα των κυττάρων, την όραση, υγιές δέρμα και υγιές ανοσοποιητικό. - Υδατοδιαλυόμενο για εκείνους που έχουν δυσκολίες στην απορρόφηση των λιπών - Βήτα καροτένιο προερχόμενο από καρότο - Ασφαλές για χρήση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης Δεν περιέχει: Υδρογονωμένα λίπη, συνθετικά συντηρητικά, χρώματα και αρωματικές ουσίες, προστιθέμενο άμυλο, σουκρόζη, λακτόζη ή αλάτι, μαγιά, σίτο ή γλουτένη.

bioLEON: τηλ. 210 2321395

Σειρά αποσμητικών από τη SANTE Τα προιόντα της SANTE δρουν φυσικά, καταπολεμώντας τα βακτηρίδια του ιδρώτα χωρίς να επεμβαίνουν στη φυσική λειτουργία των ιδρωτοποιών αδένων και πόρων. Παρέχουν μεγάλη διάρκεια και είναι κατάλληλα για πολύ ευαίσθητα δέρματα. • 100% φυσικό προϊόν, χωρίς αλουμίνιο, οινόπνευμα, συνθετικό άρωμα και χρώμα, συντηρητικά. • Για ευαίσθητα δέρματα, υποαλλεργικό • Δεν λεκιάζει • 24ωρη φροντίδα. Διατίθεται σε Spray, Roll-on και Stick.

AYURVEDA HELLAS : τηλ: 210 3632350, 2310 887679

EpiCor® Το EpiCor® είναι ένα επαναστατικό διατροφικό συστατικό το οποίο συνθέτει μια ολόκληρη νέα κατηγορία προϊόντων σχετικών με την ανοσοποιητική υγεία. Πρόκειται για ένα 100% φυσικό ανοσογόνο με υψηλή μεταβολική δράση που θρέφει το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος. Στην αγορά δεν κυκλοφορεί άλλο προϊόν παρόμοιο με το Epicor®. Το Epicor® δεν βότανο, βιταμίνη ή μανιτάρι, αλλά προέρχεται από 100% φυσική μαγιά η οποία παρασκευάζεται μέσα από μια αποκλειστική, πολλαπλών σταδίων διαδικασία ζύμωσης και ξήρανσης. Όπως προκύπτει από τις κλινικές δοκιμές, το EpiCor® προάγει τους μηχανισμούς φυσικής άμυνας και εξισορροπεί την απόκριση του οργανισμού στις φλεγμονές.


AURA VITAE: τηλ. 210 3629669

NOWFOODS τηλ. 210 8027880

Χυμός Aloe Vera Premium

Better Stevia από τη Nowfoods Η Stevia rebaudiana είναι ένα φυσικό βότανο που φυτρώνει στην Ασία και τη Νότια Αμερική. Σήμερα, η Stevia θεωρείται βοτανική ευλογία και έχει πολλούς υποστηρικτές. Η έρευνα έχει δείξει ότι είναι πολύ ασφαλής και ελεύθερη από δυνητικά επιβλαβείς χημικές ουσίες. Στην πραγματικότητα, η Stevia στην ακατέργαστη, στη φυσική της δηλαδή κατάσταση, περιέχει πάνω από 100 φυτοθρεπτικά συστατικά. Ακόμη και σε τεράστιες ποσότητες, είναι μη τοξική, δεν έχει θερμίδες και δεν προκαλεί φθορά των δοντιών. Η NOW® Stevia είναι εκχύλισμα που παράγεται χρησιμοποιώντας μια πατενταρισμένη διαδικασία, που περιλαμβάνει την απόσταξη από stevia με τη χρήση μόνο νερού και αλκοόλης. Το προκύπτον εκχύλισμα μεταχειρίζεται με ένα φυτικά προερχόμενο ένζυμο (glucosyl τρανσφεράσης) για τη μείωση της επίγευσης γλυκόριζας, που συνήθως έχουν τα

META-PHARM: τηλ. 2310 234768

Greentea - Selen 100 plus Το Greentea - Selen 100 plus βοηθά στην παροχή υψηλής αντιοξειδωτικής, αντιφλεγμονώδους και αντικαρκινικής προστασίας. Η σύνθεσή του περιέχει ανόργανο Σελήνιο (για καλύτερη πρόσληψη από τον οργανισμό), εκχύλισμα Πράσινου Τσαγιού, εκχύλισμα σκόνης Κόκκινου Κρασιού και Ψευδάργυρο. Τα φλαβονοειδή και κυρίως οι κατεχίνες που περιέχει, σταθεροποιούν τα αγγεία, εμποδίζουν την καρκινογένεση και προστατεύουν από τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου. Η ορθοκυτταρική σύνθεση του Greentea - Selen 100 plus εξασφαλίζει ασφαλή και αποτελεσματική δράση των ουσιών σε κυτταρικό επίπεδο, προσφέροντας υψηλή προστασία.

εκχυλίσματα της stevia. Τα ακόλουθα δεν χρησιμοποιούνται και δεν επιτρέπονται στην καλλιέργεια της stevia : φυτοφάρμακα, απεντομωτικά, ακτινοβολία, άλλοι διαλύτες, διοξείδιο του θείου. Δεν υπάρχουν φορείς ή παράγοντες ροής που να προστίθενται στο εκχύλισμα, εκτός από αυτό που ισχυρίζεται η ετικέτα. Το προκύπτον απόσταγμα δεν περιέχει λιγότερο από 80% Glucosylsteviosides, όπως μετράται με τις δοκιμές HPLC. Η NOW® Stevia Extract έχει μία ευχάριστη, μη πικρή γεύση. Διατίθεται σε καταστήματα υγιεινής διατροφής.

VITA MEDICAL: τηλ: 210 94 16 962

Προγραμματιζόμενη ψηφιακή συσκευή παραγωγής ιόντων - όζοντος Ο3 για οικιακή και επαγγελματική χρήση

Η συσκευή IASIS PS DP 200 είναι και ιονιστής και οζονιστής, η διπλη αυτή ιδιότητα είναι που την κάνει μοναδική στο είδος της.Τα αρνητικά ιόντα που παράγει (σαν ιονιστής) και το όζον (σαν οζονιστής) δεν σκεπάζουν αλλά εξαφανίζουν τις μυρωδιές, τους μύκητες, τα βακτήρια, τα μικρόβια και δημιουργούν στο χώρο φρέσκο αέρα βουνού. Είναι μια μικρή και ασφαλής συσκευή που μεταφέρεται οπουδήποτε, καταναλώνει ελάχιστο ελάχιστο ρεύμα, ρυθμίζεται πολύ εύκολα και δεν χρειάζεται συντήρηση και φίλτρα. Εξαφανίζει τη μυρωδιά του καπνού (τσιγάρο), της κουζίνας (τηγάνι). Εξουδετερώνει τα μικρόβια, τα βακτήρια και τους μύκητες που είναι αιτίες λοιμώξεων και αλλεργιών.

EY ZHN: τηλ. 210 7520106-7

Έλαιον υπερικού Από τo πολύτιμο εκχύλισμα από τα κίτρινα λουλούδια άγριου υπερικού συλλέγεται και δημιουργείται το έλαιο υπερικού ευ ζην. Ιδανικό για εντριβές και επαλείψεις σε μυοσκελετικά προβλήματα, όπως αυχενικό, πιάσιμο μέσης, πόνοι ισχιακού νεύρου. Αναλγητικό, αντιφλεγμονώδες και επουλωτικό, εξαιρετικά αποτελεσματικό για την ισχιαλγία και την οσφυαλγία, για κάθε ρευματικό πόνο και για τους πόνους των αρθρώσεων. Η απαράμιλλη ποιότητα του άγριου υπερικού και τα θεραπευτικά του αποτελέσματα το καθιστούν μοναδικής αποτελεσματικότητας.

O χυμός Aloe Vera premium είναι απο την ισχυρότερη ποικιλία Aloe Barbadensis Miller. Διατίθεται σε σκούρο γυάλινο μπουκαλάκι και είναι 99,9% περιεκτικότητα σε Aloe ( οργανικής καλλιέργειας ) και 0,01% κιτρικό οξύ (φυσικό αντιοξειδωτικό απο εσπεριδοειδή). Δεν περιέχει βενζοϊκό νάτριο. Δοκιμάστε τον και απολαύστε τα ευεργετικά αποτελέσματα των πολύτιμων συστατικών στον οργανισμό σας. Σύσταση : 99,9% περιεκτικότητα σε Aloe οργανικής καλλιέργειας και 0,01% κιτρικό οξύ (φυσικό αντιοξειδωτικό).

MEDMELON: τηλ. 2310 449441

Πετάξτε επιτέλους τα «βάρη» από πάνω σας! Για περισσότερη ενέργεια, καλύτερο ύπνο και βελτιωμένη πέψη. Οι υπερβολικές και συσσωρευμένες τοξίνες εξαντλούν τη φυσιολογική δυνατότητα αποτοξίνωσης του οργανισμού. Το Flor • Essence ® βοηθά στη δραστική μείωση των επιπέδων τοξικότητας, καθώς διασφαλίζει την ήπια απομάκρυνση των τοξινών μέσω όλων των δυνατών διόδων στο σώμα μας. Λειτουργεί σε κυτταρικό επίπεδο και βοηθά τον οργανισμό να αυτοθεραπευτεί και να ενδυναμώσει όλα τα οργανικά συστήματα. Μειώνει τη βλαπτική επίδραση των ελευθέρων ριζών και υποστηρίζει το ανοσοποιητικό σύστημα. Το Flor • Essence ® είναι ένα μείγμα από 8 εξαιρετικής ποιότητας φαρμακευτικά βότανα, ενοποιημένα σε μια νέα ουσία με συνεργικό αποτέλεσμα. Ως η πλέον αναγνωρισμένη και καταξιωμένη αποτοξινωτική και κυτταροαναπλαστική φόρμουλα στον κόσμο, αποτελεί μια ανεκτίμητη βοήθεια για την αύξηση και τη διατήρηση της ενέργειας, της ζωντάνιας και της νεανικότητας για όλη μας τη ζωή.

ΜΟΡΦΕΑΣ ΕΛΛΑΣ: τηλ. 210 2846948

Αλοιφή Καλέντουλας Η ιδανική αλοιφή για δερματικά προβλήματα Μια παλαιά συνταγή θεραπευτικών βοτάνων για ξηροδερμίες, σκληρύνσεις, σκασίματα, μυκητιάσεις, εγκαύματα, πόδι αθλητή κτλ. Η εξαιρετική αναπλαστική της δράση βοηθά στην παραγωγή νέων κυττάρων και διατηρεί την επιδερμίδα ζωντανή και υγιή. Ιδανική για την πρόληψη και αντιμετώπιση των ερεθισμών και συγκαμάτων από τα βρέφη έως και τους υπερήλικες. Χρησιμοποιήστε την ως μάσκα, τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα.

“Ο καρκίνος μπορεί να θεραπευτεί” Το γνωστό, πολυδιαβασμένο βιβλίο του πάτερ Ρομάνο Ζάγκο «Ο καρκίνος μπορεί να θεραπευτεί!», κυκλοφορεί από την ΜΟΡΦΕΑΣ ΕΛΛΑΣ. Σ’ αυτό ο ιερέας παραθέτει τη συνταγή του κατά του καρκίνου, με βάση τις ευεργετικές ιδιότητες της Αλόης Arborescens. Εκτός από τις μαρτυρίες ασθενών που θεραπεύτηκαν, το βιβλίο περιλαμβάνει μια ενδιαφέρουσα έρευνα που έγινε από το ογκολογικό τμήμα του νοσοκομείου Gerardo της Ιταλίας σχετικά με τις αντικαρκινικές ιδιότητες της Aloe Arborescens. Από τη μελέτη προκύπτει ότι η Aloe Arborescens περιέχει μια υδροξυανθρακινόνη (Aloe-emodin) που υπάρχει στα φύλλα της και εκδηλώνει μια ειδική αντινευρο-εξωδερμική, ογκολογική δραστηριότητα, χωρίς τοξικά αποτελέσματα.

ECO FUTURE: τηλ. 210 4224992

Σειρά Ενεργοποιημένων Καλλυντικών Plocher Σειρά οικολογικών καλλυντικών ενεργοποιημένων με το σύστημα Plocher για μοναδική περιποίηση. Spezial crème: Η «θαυματουργή», πολυχρηστική κρέμα με βάση βιολογικό λάδι ψυχρής σύνθλιψης και βιοδυναμικά βότανα (καλέντουλα, άρνικα, εχινάκεα, σπαθόχορτο κλπ.) για καθημερινή περιποίηση προσώπου και σώματος, μασάζ, δερματικά προβλήματα, εκζέματα, μυϊκούς πόνους, τσιμπήματα εντόμων, περιποίηση των θηλών κατά τον θηλασμό, πρόληψη και αντιμετώπιση του συγκάματος των βρεφών κλπ. Hautcreme: Καθημερινή περιποίηση υψηλού επιπέδου για κάθε τύπο δέρματος. Ένα μίγμα από φυσικά συστατικά

βιολογικής καλλιέργειας, εκχυλίσματα βοτάνων και νερό πηγής εμπλουτίζει, φροντίζει και ενυδατώνει την επιδερμίδα. Ενεργοποιημένη με επιλεγμένες πληροφορίες. Σε συνδυασμό με το πυρίτιο Plocher “Silica Special A” έχει εξαιρετική αντιγηραντική δράση. Spezial crème Sport: Ειδική κρέμα πολλαπλών χρήσεων για γυμναστική και αθλητισμό. Εφαρμόζεται προληπτικά πριν την έναρξη της δραστηριότητας για προφύλαξη των μυών, όπως και μετά το τέλος για σύντομη αποκατάσταση. Επίσης δρα κατασταλτικά σε μυϊκές θλάσεις, κράμπες, τενοντίτιδες, τραβήγματα και μπλοκαρίσματα.

Ξύλινες Βάσεις Ενεργοποίησης Τροφών-Ποτών Plocher Ξύλινες Βάσεις ενεργοποιημένες με το σύστημα Plocher για την Ενεργοποίηση Τροφών και Ποτών. Με την τοποθέτηση τους στις βάσεις αυτές, τροφές και ποτά βελτιώνονται γευστικά, αποκτούν υψηλότερη ενεργειακή αξία, γίνονται πιο εύπεπτες και περισσότερο διατηρήσιμες, αποβάλλοντας την πλεονάζουσα οξύτητα. Ιδανικές και σαν ξεχωριστά, μοναδικά δώρα! Holistic Life 59


ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ.

ΤΗΝ HOLISTIC LIFE ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΤΗ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΙΤΕ ΔΩΡΕΑΝ ΑΠΟ 877 ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ:

Β Ι Β Λ ΙΟΠΩ ΛΕΙΑ (16) Αττική: Αθήνα: Εκδόσεις Κέδρος, Στοά Βιβλίου ● Εκδόσεις Πύρινος Κόσμος, Ιπποκράτους 16 ● Βιβλιοπωλείο Πολιτεία, Ασκληπιού 1-3 ● Living Green, Πεσματζόγλου 5, Στοά βιβλίου ● Living Green, Χαριλάου Τρικούπη 33 & Ναυαρίνου ● Βιβλιοπωλείο Αιώνιος Ηνίοχος, Σόλωνος 97 ● Βιβλιοπωλείο Ιανός, Σταδίου 24 ● Εκδόσεις Κρύων, Ιόφωτος 29 Κηφισιά: Τα σκαλάκια, Αργυροπούλου 9 Μαρούσι: Ιανός (Golden hall) Υπόλοιπη Ελλάδα: Θεσσαλονίκη: Ιανός, Πλ. Αριστοτέλους 7, Μεταμορφώσεως 24 (Καλαμαρ.), 25ης Μαρτίου 45 (Ντεπώ), Εμπορικο Cosmos ● Μπαρμπουνάκης, Αριστοτέλους 4 Έδεσσα: Βιβλιοπωλείο Δ. Τουφεξής, Εγνατίας 17

Γ ΥΜ ΝΑΣΤΗΡΙΑ (32) Αγ. Παρασκευή:Power gym, Ελ. Βενιζέλου 107 Αιγάλεω: Entasis, Θηβών 357 Αθήνα: Holmes Place, Βουκουρεστίου & Σταδίου 4 (City Link) Βύρωνας: Kouros Fitness Club, Αναλήψεως 48 ● Byron Gym, Χειμάρας 19 Γλυφάδα: Iron Gym, Ανθέων 22 ● Gym Tonic, Λεωφ. Βουλιαγμένης 96 Ελληνικό:Aκαδημία Aikido, Θράκης 30 Ηλιούπολη: Champions Gym, Νυμφών 39 ● Άθλος, Ηρούς Κωνσταντοπούλου 27 ● Sports club, Ποσειδώνος 20 ● City Ladies, Ρήγα Φεραίου 7 Καλλιθέα: Φιλοσοφική ένωση Δράκος – Αετός, Σοφοκλέους 37 Καρέας: Καισάρειον, Βρυούλων & Κλαζομενών Κρυονέρι:Αίαντας, Λεωφ. Κρυονερίου 53 Ν. Σμύρνη: Corpus Gym 1, Αγ. Σοφίας 13 ● Aloe Fitness, Αιγαίου 77 ● Shape, Ελ Βενιζέλου 5Α ● Studio,Ιωνίας 1 ●Reflex Gym, Διγ. Ακρίτα 37 ● Εν Σώματι, Αρτάκης 135 ● Σύλλογος Ται Τσι, Θράκης 30 Πατήσια: Corpus Gym, Ιαλεμού 48 Περιστέρι: Health & Fitness, Αγ. Ιερόθεου 46Β Π. Φάληρο: Υγεία & Διάπλαση, Μ. Μπότσαρη 26 ● Life Line, Αγ. Βαρβάρας 102 ● Physical Gym, Ζησιμοπούλου 64 ● Peak Fitness, ζησιμοπούλου 68 ● Sportesse, Αγγελίδου 19 Χαλάνδρι: Health studio, Εθν. Αντιστάσεως 84 Κέρκυρα: Fitness & Fun, Εθν Οδός Παλιοκαστρίτσας (Αλυκές) Χαλκίδα: Body Soul Health club, Αργυροκαστρίτου 4

Ε Ν Ω ΣΕΙΣ / ΣΥΛΛΟΓΟΙ (7) Αττική: Αθήνα: ΔΗΩ, Αριστοτέλους 38 ● Σύλλογος Ομοιοπαθητικών Ελλάδος, Λ. Βουλιαγμένης 159 Πολύγωνο: Σύλλογος Ελλήνων Ρεφλεξολόγων, Σπαθάρη 2 Εύβοια: Σύλλογος Ενεργειακής Συντονιστικής, Εθν. Αντιστάσεως 30 (Νέα Αρτάκη)Υπόλοιπη Ελλάδα:Θεσσαλονίκη: Σύλλ. Υποστηρικτών Προληπτικής Ιατρικής, Βενιζέλου 45 Λαρίσα: Κ.Ε.Π, Πλατύκαμπος Λάρισας Λεβίδι: Σύλλ. Ομοιο/ικών Ελλάδος

Ι ΑΤ Ρ Ε ΙΑ / ΣΧΟΛΕΣ / ΘΕΡ. ΚΕΝΤΡΑ (171) Αττική: Αγ. Ανάργυροι: Π. Μυλωνάς, Ευβοίας 4 Αγ. Δημήτριος: Σχολή Αυτογνωσίας – Αλ. Ασημακοπούλου 9● Γ. Παντούλας, Αγ. Διονυσίου 4 ● Κέντρο Ιόχρουν Δικτύου, Εθνομαρτύρων 61 Αγ.Στέφανος: Macrobiotic Living, Γαζεας 9Β Άλιμος: Ελένη Κεραμάρη, Κονδύλη 11 Ανάβυσσος: Holistic fertility Άνω Πατήσια: Αιών, Αγίας Λαύρας 21 Άνω Πετράλωνα: Studio Yoga, Δρυόπων 20 Αιγάλεω: Ανάπτυξη, Αγ. Μαρίνης 3● Β.Μωυσίδης, Ταϋγέτου 12 Άνοιξη: Aqua Life, Αγ. Αθανασίου & Σουλίου 17 Αθήνα: Γ. Αργυρέας, Κορδιγκτώνος 33●Aurum, Μεσογείων 30 ●Διώνειο θεραπευτικό κέντρο, Παρορίτη 2-4 ●Κ. Λιάτσικος, Καισαρείας 7-9●Bhavana, Αιόλου 43●Life up, Ιδρομενέως 112 ● Κ. Βάσσιας, Αριστοτέλους 130 ● Zen Shiatsu, Μπαϊρακτάρη 28, Ελληνορώσων ● Vitality, Παπαδιαμαντοπούλου 52 ● Ομακοείο Αθηνών, Αινίανος 6 ● Κέντρο Έρευνας και Εφαρμογής Βελονισμού, Αλκμάνος 2 & Παπαδιαμαντοπούλου ● Theano, Καλλιδρομιου 45 ● Δίοδος, Νικηφόρου Ουρανού 2, Λυκαβηττός ● Μαργαρίτα Παπαδημητρίου Boulenger, Ηροδότου 19 ● European Institute of Oriental Medicine, Ερμού 86, Πλ. Μοναστηρακίου ● Zen me, Σκουφά 73 ● Ε. Μουντάκη, Σκουφά 41, Κολωνάκι Αλσούπολη: Athens massage & Yoga Academy, Μητσαίων 19, Ακρόπολη Αλσούπολη: Pure joy, Κασταμονής 148 Αμπελόκηποι: Guru ram das ashram, Δημ. Σούτσου 48 ● Antimosking Health center, Κηφισίας 71 ● Be yourself, Κορινθίας 2 ● Όλον, Κηφισίας 102 ● B. Γενίτσαρης, Βελεστίνου 19 Αργυρούπολη: Surya Bali Yoga, Εθν. Μακαρίου 113α ● Μ. Κοντογιώργη, Ζαλόγγου 5●Ε. Καραμάνη Σκαρπαθάκη, Κολοκοτρώνη 79 ● Ιωάννης Πολυακταρίδης, Θήρας 14 ● Κυριακίδης Studies, Ιτέας 14 ● Anahat yoga center, Ολυμπίας 16 Βουλιαγμένη: Ε. Αγγελοπούλου, Θησεώς 30 Βύρωνας:Kouros, Αναλήψεως 48 ● Γαλάτσι: Zen me, Σκουφά 73 ● Β. Μαυρομάτης, Ανταίου 44 ● Γέρακας: Βιόδραση, Νέγρη 9 Γλυφάδα: K.L.D., Λασιθίου 77 ● LXP Medical Clinics, Α. Μεταξά 34 ● My Pilates, Γούναρη 39 & Κωνσταντίνου Αθανάτου 1, (Άνω Γλυφάδα) ● Planet world, Αθ. Διάκου 24 ● The pilates room, Μετσόβου & Πατρών 55 ● Μηνάς Ρηγάτος, Σωκράτους 2 & Αγ. Νικολάου ● Ελληνικό: Λ.Σκλαβενίτη, Ριζούντος 67 Ηλιούπολη:

60 Holistic Life

Π. Κούτρας, Παναγούλη 101 ● Πολυχώρος Ομοιοπαθητικής Αθηνών, Περικλεόυς 2 Ηράκλειο: Π. Παπαδοκωτσόλη, Τζουμάγιας 6 Θησείο: Ακαδημία Αρχαίας Ελληνικής & Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής, Αμφικτύονος 12 Ιλίσια: Ελληνική Ομοιοπαθητική Ιατρική, Παπαδιαμαντοπούλου 4 Καλαμάκι: ● Angel House University, Παύλου Μελά 9 Καλλιθέα: Φιλοσοφική ένωση Δράκος – Αετός, Σοφοκλέους 37 Κ. Χαλάνδρι: Shantom, Τριπόλεως 35Α & Ευβοίας Κηφισιά: Anima Mera, Δροσίνη 10 ● Ακαδημία Αρχαίας Ελληνικής & Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής, Σωκράτους 24 ● Mind & Body, Δροσίνη 5 ● Κέντρο Λωτός, Μακεδονίας 14 ● Κέντρο Θεραπείας «Υγείας Ύδωρ», Αλωνίων και Ομήρου 2 Κυψέλη: Φύσης Μέθοδοι, Ύδρας 24 Μαρούσι: Γ. Λεκάκης, Πετρούτσου 25 & Αρτέμιδος ● Γ. Ροδαφηνός, Ανθέων 19 ● Aesthetica, Αρμοδίου 8 & Π. Κυριακού Μέγαρα: Θανάσης Μπεκιάρης, 2οχλμ Λεωφ. Αλεποχωρίου Μεταμόρφωση: Νίκος Γεραμάνης, Δεληγιάννη 17 & Γ. Παπανδρέου Μεταξουργείο: Σαμπάλα, Ιερόθεου 7 & Νικιφόρου Νέο Ψυχικό: Κέντρο Υγείας & Εναρμόνισης – Γρ. Ξενοπούλου 3Α ● Το φως, Αδριανείου 13 ● Ευζην, Λεωφ. Μεσογείων 259 ● The wellness spa, Λεωφ. Κηφισίας 164 Νίκαια: Πόπη Ρεμούνδου, Καραϊσκάκη 67 Νέα Ιωνία: Ε. Λουσή, Αλαμάνας 7 Ν. Σμύρνη:MRF Μάγνης Ξενοφών, Ελ. Βενιζέλου 112 ● Σπύρος Δημητράκουλας, Ιωνίας 6 Νέος Κόσμος: Ιπποκράτειο Κέντρο Κλασσικής Ομοιοπαθητικής, Λ. Βουλιαγμένης 159 ● Sitaram, Μίλωνος 14 Παγκράτι: Παγκράτιον. Υμμητού 271 Ν. Φιλαδέλφεια: Οδοντιατρείο Σ. Τσιτσοπούλου, Θεσσαλονίκης 63 Πατήσια: ●Δ. Σταυρακάκης, Ιωκωβίδου 12 Πειραιάς: Ομακοείο Πειραιώς, Καραΐσκου 122 ● Satya, Γρηγ. Λαμπράκη 91 Πεντέλη: Γεώργιος Λουκάς, Παπαφλέσσα 14 Περιστέρι: Ρένα Σιώζου, Χρ. Σμύρνης 16 ● Ιαθείην, Bας. Αλεξάνδρου & Κρέσνας Πετρούπολη: Sharmila, Δωδεκανήσου 84 ● Πνευμ. Κέντρο Πετρούπολης, Μπουμπουλίνας 59 Πλατεία Βικτωρίας: Κώστας Βάσιας, Αριστοτέλους 130 Π. Φάληρο: Κέντρο Ρεφλεξολογίας & Έρευνας, Αμφιτρίτης 28 ● Natural Health Science, Πανδρόσου 31 ● Natural Health Science, Λεωφ. Αμφιθέας 78 & Ανδρομάχης 8 ● Studio Pilates Κύκλος, Τερψιχώρης 15● Ανθρώπινη Αρμονία, Αλκυόνης 32 Σαλαμίνα: Κέντρο Υγείας & Ευεξίας, Λεωφ. Σαλαμίνας 13 Υμηττός: Ηλίου Χώρος, Λ. Ηλιουπόλεως 18 Χαϊδάρι: Έλενα Ζαβού, Σουκαντζίδη 11(Δάσος) ● Πρότυπο Ιατρικό κέντρο, Αγων. Στρατοπέδου39 Χαλάνδρι: Αρμονική Ζωή, Γρίβα 23 ● Yoga for Life, Καζαντζάκη 4 Χολαργός: Κέντρο ολιστικής, Μεσογείων 208 Υπόλοιπη Ελλάδα :Άργος:Ε. Γεωργίου, Διον. Σολωμού 2 Αρτα: Αντώνης Παππάς, Σκουφά 148 Αρτέμιδα: Vitality Αγ. Γερασίμου 11 Βόλος: Γ. Αργυροπούλου, 28ης Οκτωβρίου 41 Γιαννιτσά: Ε. Μπουγούδη, ρεφλεξολόγος, Καράιτση 4 Γύθειο: Ευεξία, Πλ. Μαυρομιχάλη Δράμα: Studio yoga, Προφ. Ηλία 4 Ελευσίνα: Ευεξία, Χαριλάου 49●Δημήτρης Καλιαντάς, Κελεού 32 Ηγουμενίτσα :Κυλικείο/Β’Ενιαίο Λύκειο(Λαδοχώρι) Θεσσαλονίκη: Βήμα Υγείας, Εγνατία 119 ● Ίσις, Αγ. Σοφίας 39 ● Vita Med, Λαγκαδά & Βάκχου 1 ● Bico Life, Γρ. Λαμπράκη 16 ● Σ. Καπανίδης, Πασαλίδη 53 (Καλαμαριά) ● Π. Yates, Ανοίξεως 3 ● Κέντρο βιοσυντονισμού Θ. Χασιώτη, Βας. Όλγας 164 ● Σ. Καπανίδης, Ασαλίδη 53, Καλαμαριά ● Όμιλος Γουσού Αινείας (Ν. Μηχανιώνα) ● R. Smith, Κορυτσάς 20, Καλαμαριά ● Γ.Μπογατίνη, Αχειροποιήτου 4 ● Π. Κουμαντσιώτη, Παρασκευοπούλου 46 ● Ιατρικό Διαβαλκανικό (Inn Roubino), Ασκληπιου 10 (Πυλαία) ● Τακίδης Ν., Ανθαίων 18Α (Περαία) ● Bodymind Balance, Ιουστινιανού 6 ● Π. Παναγιωτίδης, Βενιζέλου 59 ● Γ. Οικονομίδου, Κωνστ. Καραμανλή 125 ● Α, Φιλίππου, Χαλκέων 29 ● Life Therapy Academy, Αιγαίου 54 & Θερμαϊκού ● Ελλ. Ινστ. Κρανοϊερής Θεραπείας, Β. Αδαμίδου 16β ● Ομοιοπαθητική Εστία, Γ. Λαμπράκη 201 ● Iasis, Μ. Αλεξάνδρου 27, Βότση, Καλαμαριά ● Ο.Ακτσουρίνα, Πολυτεχνιείου 3 (Θέρμη) ● Ν. Καρατσουϊράκης, Κρίτωνος 13 ● Μούμου Ε., Ορέστου 33 ● Armonia Yoga , Κέρκυρας 8, Καλαμαριά Κατερίνη: Αικατερίνη Τσουκλή, Αγ. Λαύρας 37 Κέρκυρα: Χρήστος Κόντης, Δελβινιώτη 6-8 Κοζάνη: Η πρόοδος, Μακρυγιάννη 7 Κρήτη: Μ. Καραβαλάκη, Νικ. Πλαστήρα 46 (Αγ. Νικόλαος) Λάρισα: Ζεύς, Παπακυριαζή 66 ● Βασιλική Μακρίδη, Ρούβελτ 24 ● Εκπαιδευτήρια Μακρίδη, Ηπείρου 98 ● Δημ. Παπαστεργίου, Παπαναστασίου 98 ● Π. Κράχτης, Ηλιοδώρου 8 Λέσβος:Κέντρο Υγείας, Πλωμάρι Μεσολόγγι: Σαγήνη, ΠλώσταιναΝεράιδα:Σταυράκη Μ., σκοπάδων 7 Ορεστιάδα: Simillimum, Κωνσταντινουπόλεως 202 Πάτρα: Λαδικός Ν., Κωστή Παλαμά 72β (έξω Αγυιά) ● Βιοανίχνευση, Σακελαρίου 4 ● Πτολεμαΐδα: Κέντρο ρεφλεξολογίας, Αδαμοπούλου 3Ρόδος: Κέντρο αποκατάστασης, Αλ. Παναγούλη 16 Τρίκαλα: Άκρων Ίαμα, Βύρωνος 12 ● Ομακοείο Τρικάλων, Κεφαλληνίας 21 ● Αρετή Γρηγορίου, Κρινιτσα 18 Χαλκίδα: Ι. Παύλου, Ελ. Βενιζέλου 43●Α. Βοκορόκου, Φαβιέρου 43 Χανιά: Α. Χριστοφοράκη, Γεωργιούπολη●Χ. Μπιτζανάκη, Στρ. Τζανακάκη 21Χίος: Ίριδα, Κουντουριώτη 36

Κ ΑΤΑ ΣΤ Η Μ ΑΤΑ ( 3 2 3 ) Αττική: Αγία Παρασκευή: Ναραγιενα, Αιγαίου Πελάγους 85 Άγιοι Ανάργυροι: Παράδοση, Σοφ. Βενιζέλου 68 Αθήνα: Γαίας Δώρα, Βαλα-

ωρίτου 4, Κολωνάκι ● Το μήλο, Αιόλου 102 ● Κ. Φράγκου, Χατζηχρήστου 8 (Ακρόπολη) ● Βιοφώς, Πανεπιστημίου 58 ● Τέσσερις Εποχές, Νίκης 30 ● Health Food Store, Γέλωνος 1 & Δεινοκράτους, Κολωνάκι ● Ayurveda Hellas, Σόλωνος 51 ● Οικοζήν, Εμμανουήλ Μπενάκη 26 ● Διατροφολογική Θεραπευτική, Πατησίων 24 ● Οικολόγοι Ελλάδας, Πανεπιστημίου 57 ● ITME, Μιχαλακοπούλου 145 ● Ακρίταμα, Μιχαήλ Νομικού 9 ● Εστρέλα, Δημητρίου Σούτσου 18 ● Έλληνες οικολόγοι χωρίς σύνορα, Σανταρόζα 3 ● Kannabishop, Χαριλάου Τρικούπη 24 ● Βιολογικός Κύκλος, Ακαδημίας 84 ● Άντα, Ζήνωνος 18 ● Βίου Αγαθά, Β. Αλεξάνδρου 5 ● Άρκευθος, Γ Σεπτεμβρίου 83, Πλ. Βικτωρίας ● Το περιβόλι της Οικολογίας, Μεταξά 13-15, Εξάρχεια Αιγάλεω: Life Shop, Σμύρνης 12 & Θηβών 382 ● Άρκευθος, Μάρκου Μπότσαρη 25 ● Άλιμος: Κυριακίδης, Αλίμου 15 ● Τα δώρα της Φύσης, Πινδάρου 5 ● Ρίζες, Γρηγ. Αυξεντίου & Μαλτέζου 35 Αμπελόκηποι: Βανίλια-Κανέλα, Λ. Ριανκούρ 71-73 Άνοιξη: Λωτός, Λεωφ. Μαραθωνος 49 Άνω Πετράλωνα: Βιοδιατροφή, Δρυόπων 21 Αργυρούπολη: Παραδοσιακή Ολύμπου, Κύπρου 56●Δ. Κλείτσα, Δ. Ακρίτα 9 ● Μανουτα, Χρ. Σμύρνης 23 Αχαρναί: Εύα Αθανασιάδη, Θερμοπηλών 4 Βούλα: Βιολογικό χωριό, Αγ. Ιωάννου 28 Βριλήσσια: Αγνή Γη, Λεωφ. Πεντέλης 104 Βύρωνας: Γεύσεις Ζωής, Παναγή Τσαλδάρη 15 & Κύπρου Γέρακας: Bio Μελισσάνθη, Λ. Μαραθώνος 176●Therapy shop, Λ. Μαραθώνος 139 Γαλάτσι: Θησαυρός Υγείας, Παπαφλέσσα 26 & Τραλλεών ● Αιντα Καρρά, Σκιάθου 136 Γλυφάδα: Βιολογική Αγορά, Δημ. Γούναρη 144 (Άνω Γκυφάδα) ● Kampos Biomarket, Αρτέμιδος 9 & Λαοδίκης, Πλ. Εσπερίδων Δραπετσώνα: Στάση Ζωής Αγ. Παντελεήμονος 59 Δροσιά: Ταξιάρχης, Λεωφ. Δροσιάς Σταμάτας 60Ελληνικό: Λέων, Λ. Βουλιαγμένης 43-47 Ζωγράφου: Βιολογική αγορά, Ξενάρχου 1 ● Το μικρό πευκοδάσος, Αλ. Παναγούλη 25 ● Ηλιούπολη: Το φασολάκι, Σοφ. Βενιζέλου 32●Νέα Ζωή, Πρωτοπαπά 38 ● Αμβροσία, Α. Παπανδρέου 14● Μυρσίνη, Σοφ. Βενιζέλου 145Α Ηράκλειο: Bioart, Λ. Ηρακλείου 408●Biomarket, Λεωφ. Πλαπούτα 94 Θησείο: Παιώνια, Πουλοπούλου & Αμφικτίονος 12 Ίλιον: Βιότευμα, Μενελαου 132 Ιλίσια: Βιολογική Αγορά, Ξενάρχου 1 Καισαριανή: Δρυάς, Ευφρονίου 69 ● MobilePro, Λυδίας 32 Καλλιθέα: Avalon, Χαροκόπου 6 ● Healthy Habbits, Λεωφ. Συγγρού 192 ● Iso Plus, Λεωφ. Συγγρού 236 ● Βιολογικός Θησαυρός, Μαντζαγριωτάκη 50 ● Λεβάντα, Πλ. Αγ. Ελεούσης 6 ● Άρκευθος, Γρυπάρη 138 ● Πιπερόριζα, Δημητρακοπούλου, 87 Κερατσίνι: Βιοπαντοπωλείο, Λ. Σαλαμίνος 88 Κηφισιά: Ηλιοσταλα, Βασιλ. Όθωνος 41 ● Υγείας Χάριν, Γ. Δροσίνη 7 ● Πράσινο Μήλο, Μακεδονίας 26● Βήμα, Χ.Τρικούπη 174 Κορυδαλλός: Αμάραντο, Καυκάσου 64 Κορωπί: Φύση- Υγεία, Κύπρου 2 Κουκάκι: Αρτεμισία, Παρθενώνος 3 Κυψέλη: Βιολογική Κυψέλη, Aγ. Ζώνης 40 ● Bιοεποχή, Κυψέλης 82 ● Μελισσάνθη, Καυκάσου 142 ● Σπ. Βάγιας, Σποράδων 38 ● Λαγονήσι: Βιοεστία, Πιπίνου & Παπαφλέσσα Λαμία:Βιοζήν, Ροζάκη Αγγελή 51 Μαρούσι: «Βιο -Υγεία», Πλ. Ευτέρπης 3 Νέα Ερυθραία: Green Post, Τατοΐου 122 ● Prasino biomarket, Τατοΐου 122 Ν. Ηράκλειο: Μορφέας, Αλεξάνδρου Διάκου 11 Ν.Ιωνία: Βιόπολις, Λ. Ηρακλείου 295 & Αγ. Σοφίας ● Ηλιορροή, Αγ. Φωτεινής 6 ● Άρκευθος, Αγ. Φωτεινής 8 Νίκαια: Το περιβολάκι, Πλατεία Δαβάκη 2 Ν.Ηράκλειο: Βιόραμα, Στ. Καραγιώργη 7 & Παλλάδος Ν. Σμύρνη: Εδέσματα, Ατταλείας 2 ● Βιολογικός Θησαυρος, Ομήρου 71 ● Ναραγιένα, Ιωνίας 49 & Σαρδεών ● Nature et Bio, Ελ .Βενιζέλου 51 Νέα Φιλαδέλφεια: Μελισσοβότανο, Εθνικής Αντιστάσεως 109 ● Βιο-Αγαθόν, Πίνδου 16 Ν. Ψυχικό: Λωτός, Γλαύκου 14 ● The wellness spa, Λ. Κηφισίας 164 Π. Ψυχικό: Άννα Γρυλλάκη, 28ης Οκτωβρίου 3Πατήσια: Ακρίταμο, Μ. Νομικού 9 ● Δωροθέα, Πατησίων 203 ● Η φωνή της φύσης, Πατησίων 322 Πατήσια (Άνω): Το αλέτρι, Λεωφ. Ηρακλείου 31 Παγκράτι: Ε. Εξηνταβελώνη, Ευφρονίου 69 ● Ευ Ζην, Μελισσού 6 Π. Φάληρο: Βιολογικός Κύκλος, Τρίτωνος 35-37 ● Βιολογικός Κύκλος, Αγ. Βαρβάρας 45 ● Βιόκηπος, Αχιλλέως 72 & Λεωφ. Αμφιθέας Πειραιάς: Ozone Market, Ραιδεστού 225 &Σπάρτης ● Μανδραγόρας, Δ. Γούναρη 14Α ● Βιοπαράδοση, Μ. Χατζηκυριάκου 112Περιστέρι: Bahar, Μεσολογγίου 31● Ηλίανθος, Παρασκευοπούλου & 25ης Μαρτίου Πόρτο Ράφτη: Verde Natural, 37χλμ Λεωφ. Π. Ράφτη Σπάτα: Bioplus, Δημ.Χρ. Μπέκα 98 Φιλαδέλφεια: (Άνω) Βιο-οξυγόνο, Αγ. Τριάδος 7 Χαλάνδρι: Παν Άγαθον, Γρ. Γυφτοπουλου 14 ● Αμάραντο, Αριστοφάνους 33 & Θέτιδος 1 ● Αμάραντο, Αριστείδου 1 & Πεντέλης 34 ● Mondo biomarket, Αποστολοπούλου 59Β ● Κήπος Αγγέλων, Χίου 18 ● Prasino Biomarket, Λεωφ. Πεντέλης 97 Χολαργός: Βιολογικός Κύκλος, Περικλέους 20 ● Mystic Pizza, Σαρανταπόρου 1 ● Αικ. Λουκοπούλου, Μεσογείων 242 Υπόλοιπη Ελλάδα: Αλεξανδρούπολη: Βιογαία, 14ης Μαΐου & Παλαιολόγου ● Δερμενούδη Αυγή, Ίωνος Δραγούμη 7 ● Η Παράδοση, Αίνου & Μαζαράκη ● Β. Κεπεσίδης, Ρόδου 13 Άνδρος: Ανδριακόν, Γαύριο Καραβοστάσι Άρτα: Αμάρανθος, Αμβρακίας 18Α Βέροια: Άρωμα ζωής, Εμ. Ζάχου 18● Βιοmamas, Μαυρομιχάλη 8 Βόλος: Κυραννος Ρούσσος, Ρήγα Φαιρέου 10, Ζαγορά● Βιοτροφή Πηλίου, 28ης Οκτωβρίου 38 ● Θ. Καραγιάννη, Αλεξάνδρας 159 ● Υγεία, 28ης Οκτωβρίου 159 ● Πράσινη Αγορά, Γ. Κάρταλη 97 Δράμα: Βιογεύσεις, Ηφαιστίωνος 12●Η Φύση, Προύσσης 15 ● Η Φύση, Εμμ. Παπά 2Α ● Ορεκτικό,


Γ. Παπανδρέου 30 Ηράκλειο Κρήτης: Biosante, Ανδρ. Παπανδρέου 5 Θεσσαλονίκη: Π. Παναγιωτίδης, Σουμελά 35 ● Βοτανοπωλείο ο Νίκος, Κομνηνών 32 ● Αyurveda Hellas, Όλγας 159● Lady Green, I. Ντεκά 7● Το Ελληνικόν, Βατικιώτου 28 ● Το Ελληνικόν, Σοφούλη 34, Καλαμαριά ● Μαλλιάρης παιδεία, Δ. Γούναρη 39 ● Το Βάλσαμο, Χαλκέων 16 ● Ζωή & Υγεία, Τσιμισκή 120 ● Ζωή & Υγεία, Καρδίτσας 8 ● Botanica, Αλ. Σβώλου 46 ● Βιβλιοπωλείο Ψάρας, Φιλικής Εταιρείας 39 ● Βιοδώρα, Αμπελοκήπων 21 Tre Marie: Π.Π. Γερμανού 13 ● Greenday organic beauty salon, Π. Ιωακείμ 10 ● Το Κρίταμο, Κλεισούρας 8 ● Επιστροφή στη φύση, Μεγ. Αλεξάνδρου 31, Εύοσμος ● Βιο Θυσαυρός, Αν. Θράκης 44, Τούμπα ● Εν Ζωή, Σόλωνος 36 ● Φρουτογέννεση, Π.Π. Γερμανού 30 ● Ανάσα Ζωής, Ν. Πλαστήρα 17, Αμπελόκηποι ● Global Bionatura, Ελ. Βενιζέλου 104, Νεάπολη ● Περί φύσεως, Επιδαύρου 9, Τούμπα ● Οι θυσαυροί της φύσης, Ναυπλίου 27, Κ. Τούμπα ● Ωμέγα 3, Αλ. Παραφεντίδου 13, Πυλαία● Καφές Ερκέκογλου, 28ης Οκτωβρίου 60, Καλοχώρι ● Ψίθυρος, Καρακάση 27 ● Ζωτικότις, Αγ. Δημητρίου 160 ● Ισις, Αγ. Σοφίας 39 ● Flora mama, Αλ. Παπαδιαμάντη 14 ● Βιο-πορεία, Αναλήψεως 17 ● Σουσάμι άνοιξε, Ιουστινιανού 33 ● Λεβέντης, Κασσάνδρου 151 ● Μάνα Γη, Κίμωνος Βόγα 52 ● Εντελβάις, Λασσάνη 4 ● Βιολογικόν, Μιαούλη 27 ● Γαία, Π. Ιωακείμ 13 ● Ευζωϊα, Αλ. Σβώλου 6 ● Μάνα εξ ουρανού, Φιλιππουπόλεως 44, Αμπελόκηποι ● Βιοπωλείον, Φιλίππου 37, Περαία ● Οικολογία, Ζωή γεμάτη υγεία, Μερκουρίου 10, Ντεπώ ● Μ. Σαβίδου, Μαυρομιχάλη 59, Πολίχνη ● Aqua Vero, Μακρυγιάννη 15, Ηλιούπολη ● Βιο Ζωή, Καραολή & Δημητρίου 175Β, Εύοσμος ● Το χοντρό μπιζέλι, Κ. Παλαμά 12Α, Φύλιρο● Βιοιδέα, Επ. οδός Ωραιοκάστρου Θεσσ/κης 115Α ● Το μαγαζάκι της Σοφίας, Εθν. Αντιστάσεως 88, Εύοσμος ● Βοτανολόγιον, Εθν. Αντιστάσεως 27, Αμπελόκηποι ● Ελλήνων γεύσεις, Γ. Αγγέλου 5, Χαριλάου ● Εστιατόριο Inn Roubino, Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης, Ασκληπιού 10, Πυλαία Θήβα: Ηλιακτίδα, Δημοκρίτου 6 Ιωάννινα: Ιωάννινα, Ναπολέωντα Ζέρβα 53 ● Φύση & Ζωή, Φ. Τζαβέλλα 2 ● Φύση & Ζωή, Αρχ.Μακαρίου & Μπακογιάννη Καβάλα: Πηγή Ζωής, Αμυντα 26 ● Bio bio, Βενιζέλου 45 Καλαμάτα: Το άνθος της Ζωής, Ψαρρών 148 ●Βοτανοπωλείο, Αριστομένους 109 ● Βοτανοπωλείο, Αμφειας 7 Κατερίνη: Bio Cafe Fresco, 25ης Μαρτίου 5 ● In Vivo, Εθν. Αντίστασης 15 Καρδίτσα: Πράσινη γωνιά, Διάκου 15●Το Βάλσαμο, Δημοτική αγορά Ι (7) Καστοριά: Σπιτικό, Ορεστίων 25 Κέρκυρα: Coffee & books, Καποδιστρίου 6 ● Φυσικές επιλογές, Σωτήρος 15 ● Οικοζωή, Ι. Θεοτόκη 104 ● Καφέ Κοχλίας, Ελευθερίας 16, Λιστόν ● Alobar, Γκύλφορδ 58 Κεφαλονιά: Σταμούλης Κυριάκος, Αντώνη Τρίτση 3 ● Ιοnian Eco, Χ. Ιγγλέτση 1 Κόρινθος: Αμάλθεια, Αδειμάντου 38 Κομοτηνή: Βιοπαράδοση, Κούλογλου 2-4 Λαμία: Φροντίδα plus Bio, Παλαμά 5 Λάρισα: Γκουντοβάς, Νικοτσαρά 6 ● Φύτρο, Μανδηλαρά 13 ● Πρόπολις, Παναγούλη 19 ● Βιόκηπος, Κουμουνδούρου 18 ● Το μέλι, Παπασταύρου 1 ● Το Ρόδι, Ηρώων Πολυτεχνείου 69 ● By Nature, Νικοτσάρα 7 Μυτιλήνη: Μυρτιά, Αγ.Θεράποντος 22 ● Μοναστιρλή Δωροθέα, Πιττάκου 9 Ναύπλιο: Χύμα & Τσουβαλάτα, Άργους 2●Βιοζην, Ροζάκη Αγγελή 51●Βιο...λογικό, Αρια Ναυπλίου Ξάνθη: Ν.Γκοροπας, Δαγκλή & Καραολή● Σ. Βαρσάμη, Πλάτωνος 10● Γαία, Δαγκλή 5 & Τσιμισκή Ορεστιάδα: Α. Γραμματή, Αναγεννήσεως 137 Πάτρα:Olympico Cafe, Γοργοποτάμου & Ελευθερίας ●Μαλλιώρης, Βότση 26● Botanica, Ρήγα Φεραίου 37 ● Αγρίλι, Γούναρη 142 Πάρος: Λάμπρου Ιουλία, Παροικία, Πύλος: Bio & Pharma store (Costa Navarino Hotel) Πύργος: Ίαμα, 28ης Οκτωβρίου 50 ● Βιόκυκλος, Κοκκίνου 15 Ρέθυμνο: Αμάλθεια, Οικ. Αγ. Δημήτριος ● Β. Πλεύρη, Ηγ. Γαβριήλ 26 ● Bio-rythm, Κ. Γιαμπουδάκη 32 Ρόδος: Ηλιόκηπος, Κορδιγκτώνος 49 ● Το πανέρι, Π. Μελά 17 ● Βιο-υγεία - Βιο οικολογία, 28ης Οκτωβρίου 18 Σάμος: ΒιοΣάμος, Καρλόβασι Σέρρες: Bioshop, Υψηλάντου 1 ● Βιοτροπο, Κωνσταντινουπόλεως 13 Σητεία: Βιοκύκλος, Αν. Παπανδρέου 5 ● Κρητών γη, Φουνταλίδου 29 Σύρος: Ευεξία, Σταματίου Πρωΐου 51 Τρίκαλα: Βιόκοσμος, Γλαδστώνος 13 ● ΜουσειοΓεύσεις , Στρ. Σαράφη 43 Χαλκίδα: Βάλσαμο, Ωρίωνος 31 ● Τσιριώτη Βασιλική, Νοταρά & Τομπάζη Χανιά: Κοιλάδα των Ρόδων, Σφακίων 32 ● Eco Forum, Δευκαλίωνα 5 ● Κτήμα Δασκαλάκη, Κυδωνίας 144 ● Γαία, Δημητρακάκη 2 ●Γαία, Πάροδος Λεωφ.Κ. Καραμανλή 86

ΦΑ Ρ ΜΑΚΕΙΑ (322) Αττική Αγ. Ανάργυροι: Δ. Πανταζής, Ν. Πλαστήρα 102 ● Μαντζάκου Καραστατήρη Αναστασία, Κεφαλληνίας 98 Αγ. Αντώνιος: Τσέρτου Γιούλα,Βασ. Αλεξάνδρου 46 Αγ. Βαρβάρα: Γ. Σπανόπουλος, Ελ. Βενιζέλου 140 ● Δ. Διμε Σια Ο.Ε.,Μεσογείων 5 Αγ. Δημήτριος: Μήτσου Ευσ., Παπάγου 43 Αγ. Ελευθέριος: Στέφανος Κάγιος, Τσούντα 43 Αγ. Παρασκευή: Π. Ρομπολά, Λεωφ. Μεσογείων 318 ● Ν. Χούντας, Μεσογείων 535 ● Μουζά Αικ., Αγίας Τριάδας 21 Αθήνα: Ι.Λιγνός, Κηφισίας 46 ● Χ.Καρκαζής, Κηφισίας 101 ● Ν. Πλύτας, Κηφισίας 125 ● Μ.Λεκατσά, Πατησίων 366 ● Μ.Κώστα, Κορδιγκτώνος 2(Πεδίον Άρεως) ● Ε. Παπαδοπούλου, Αριστοτέλους 91 ● Ζ. Ελευθεριάδη, Γ. Σεπτεμβρίου 4 ● Πετρογιάννης, Πανεπιστημίου 10 ● Μαρήβη Ζήση, Σόλωνος 20 ● Ά.Χατζοπούλου-Σ.Νικολάου, Σόλωνος 54 ● Καλύβα Βασ., Ηρακλείτου 4, Κολωνάκι ● Μ. Σισμανόγλου, Διον. Αρεοπαγίτου 10, Ακρόπολη ● Ν. Κουτέλης, Λένορμαν 249 ● Κ. Σπανίδου, Αχαρνών 189 ● Δρίβας Ιωάννης, 3ης Σεπτεμβρίου 72 ● Αγγελική Φιλίππου, Πατησίων 271 ● Γ. Κοντογιώργος, Μαρασλής 7 & Υψηλάντου, Ευαγγελισμός ● Ζάγκος –Βαΐδάκη Κλεισθένους 11, Ομόνοια ● Πάλογλου Ευγ., Πανεπιστημίου 16, & Αμερικής (Στοά) ● Σακελάρης Νικ., Νίκης 3 ●

Στελλάκη Π., Πλ. Μητροπόλεως 16 ● Καραμανώλης Ι., Σωκράτους 46 ● Κ. Μακρή, Φιλλελήνων 20& Κυδαθηναίων 15 ● Χ. Ερωτόκριτου, Ευαλκίδου 4 (Πλ. Αττικής) Αιγάλεω: Βακαλοπούλου-Γιαγιάκου, Ιερά Οδός & Θηβών 374 Άλιμος: Παπά, Θουκιδίδου 29 ● Αγλ. Σιακάρα, Δ. Σούτσου 18, Πλ. Μαβίλη ● Α. Καζαντζιάν, Θεμιστοκλέους 62 Αμπελόκηποι: Ραφτόπουλος Β., Πάγκα 22 ● Καλογερογιάννης,Πανόρμου 7173 ● Σ.Αποστολοπούλου Μεσογείων 29 ● Αγαμέμνονας Σακελλαρίου, Πουλίου 18& Λαμίας ● Κ.Αγγελής, Πανόρμου 46 & Αργολίδος 51 ● Μιχαλάκου Κ. Δημητσάνας 16 ● Ε.Ανανιάδης, Λαμψα 19 Ανάβυδσσος: Κ. Τσίτουρα, Αριστοτέλους 26-28 ● Σ. Κοριτσιάδης, Λ. Αναβύσσου 5 Άνοιξη: Περρωτή Καντούνα, Πλατεία Ανοίξεως Α. Πετράλωνα : Σελαμτζή Ουρ., Κοίλης 15 Αργυρούπολη: Τανδρίδης Στυλ., Λ. Κύπρου 77 ● Α. Λυμπερόπουλος, 25ης Μαρτίου 18 ● Α.Ναούμ, Μ. Γερουλάνου 51 Βριλήσσια: Γ. Τσούτσιας, Ομήρου 2 ● Ζήσου Δάφνη, Λεωφ. Πεντέλης 7Α Βύρωνας: Ε. Κανελλοπούλου, Εμπεδοκλέους 94 ● Σ. Κατσικάκη, 28ης Οκτωβρίου Γαλάτσι: Χ.Ιακωβίδου, Αγ. Γλυκερίας 35 Γέρακας: Ε.Ξανθάκου, Λ. Σπάτων 46 ● Ε. Μελισσάς, Κλεισθένους 243 ● Χονδρογιάννη Ειρήνη, Ηγουμενίτσας 2 Γλυφάδα: Μ. Πανουτσοπούλου, Λαζαράκη 33 ● Μ. Κωστούλα, Γούναρη 88 ● Α. Μπαρμπάτση, Γούναρη 1688 (Άνω Γλυφάδα) ● Ν. Μακρή, Γούναρη 112 ● Ε.Σάκκου, Α. Παπανδρέου 138 ● Σ. Αδαμοπούλου, Μεταξά & Γρ.Λαμπράκη 17 ● Μ. Μιχαλά – Σ. Κοκκάλας Λαζαράκη 3 ● Χρ. Πουλίδου, Ζαμάνου 47 ● Κατλής Ηλ., Γούναρη 227& Ηφαίστου ● Ε.Μορφοπούλου Λ. Βουλιαγμένης 85 Γουδί: Γ. Ντελούσια, 34ου Συντάγματος 38 ●Μ. Τριανταφύλλου, Γράμμου & Ζωγκου 24-26 ● Σπύρος Μόσχος, Ηφαιστίωνος 8 Δάφνη: Αναστασάκου - Παπαδοπούλου Βασιλική, Kανάρη 23 ● Παπαδοπούλου- Θεοφιλοπούλου & ΣΙΑ, Ηπείρου 16 Δάσος Χαϊδαρίου: Ελ. Μπαρμπούνη, Ηρώων Πολυτεχνίου 59 ● Θ. Σακόπουλος, Γεωργίου Παπανδρέου 4 Ελληνικό: Δουζένη, Ιασωνίδου 47 Ηλιούπολη Α.: Κακαγιάννης Στ., Αρχιμήδους 64 ● Αντωνόπουλος Κ., Μ. Αντύπα 51 ● Ι.Κατσαρός, Σκρα 14 Ηλιούπολη Κ.: Παπαπέτρου Γ., Πλατεία 25ης Μαρτίου ● Φ. Καλογεροπούλου, Σοφ. Βενιζέλου 34 Ηράκλειο: (Νέο) Μπάρμπας Η., Λεωφ. Ηρακλείου 425 ● Θεοδοσιοπούλου Αγγ., Πολυτεχνείου 33 & Πράσινου λόφου 12 Ίλιον: Pharma center, Ηλιου 33 Ιλίσια: Χρονοπούλου Ε., Γρηγορίου Αυξεντίου 71 ● Παπασιδέρης – Ρούσσου, Παπαδιαμαντοπούλου 15 ● Παρασκευοπούλου – Κρέκας, Η. Ποταμιάνου 2 Καματερό: Στ. Ψυχικός, Κ. Παλαμά 50, Γεροβουνό Καρέας: Σ.Κατσικάκη, 28ης Οκτωβρίου 15 ● Φρ. Σταματάκη, Λ. Καρέα 74 Κερατσίνι: Χρ. Κωνσταντιανού, Σολομωνίδου 5 Κηφισιά: Λ. Τριανταφύλλη Μπακάκου, Κηφισίας 281 Κορυδαλλός: Ρ.Μουσλιάδου, Τσακάλωφ 32 ● Ντάβος Π., Δ. Διαμαντίδη 34 Κουκάκι: Αικ.Κυρίτση Δημητρακοπούλου 111 ● Δ. Νικολαΐδης, Δημητρακοπούλου 50 Κυψέλη: Μ.Κώστα, Κορδιγκτώνος 2 Μαρούσι: Μαρία Προβατά, Περικλέους 1 ● Πονίττη Τζινέβρα, Αγ. Κωνσταντίνου 6 Μέγαρα:Κ. Χατζηδημητρίου, 28ης Οκτωβρίου 129 Μελίσσια: Σ. Παναγιωτίδης, 17ης Νοεμβρίου 2 Μοσχάτο: Ζαζάνη Αγγ., Στρ. Μακρυγιάννη 56 Ν. Ηράκλειο: Αυγίδου Μάρθα, Ανατολής 57 ● Κ.Λιάσκα, Μ. Αντύπα 4 Ν. Μάκρη: Δημητροπούλου - Ζαχαράκη, Ν. Πλαστήρα & Σαράφη 19 Ν. Σμύρνη: Δ. Μώρου, 2ας Μαϊου 26 ● Α. Μαύρου, σοφούλη 60 ● Γ. Ψάλτης, Ελ. Βενιζέλου 43 ● Μ. Σκιαδαρέση, Ομήρου 5 Νίκαια: Κατσίβελας, Παύλου Μελά 4 ● Χρ.Βουγιουκλάκη, Λαοδικείας 33 ● Αν. Ιωνά, Ν. Μπελογιάννη 81 Ν. Ιωνία: Αικ. Ισοπούλου, 28ης Οκτωβρίου ● A. Brosio, Παλαιολόγου 2 & Τενέδου ● Πάστρας Σ., Χρυσ. Σμύρνης 3 ● Γ. Περγαντά, Μεσολογγίου 46 ● Μοσχοβης Χ., Ελ. Βενιζέλου 22 ● Κ. Μυλωνά, Λυκούργου 35 Ν. Κόσμος: Ν. Βασιλειάδη, Λυσιμαχίας 24-26 ● Ηλ. Κουτσογιάννης, Αμβρ. Φραντζή 31 ● Π. Κασαρτζιάν, Ευρυδάμαντος 9 Ν. Ψυχικό: Ε.Παπαδοπούλου, Αγ. Γεωργίου 66 ● Σώρη Ελ., 25ης Μαρτίου & Ξάνθου 1 ● Τζ. Ταλαρούγκα – Κατσώλα, Γεωργίου Βλάχου 37 Πατήσια: A. Παπαδοπούλου, Ζυμπρακάκη 66-68 ● Χ.Παπαδοπούλου, Πατησίων 300 ● Π. Γιαννίτση, Πατησίων 294β ● Ρ. Παπαδοπούλου, Ιππολύτου 18 Παγκράτι: Χρ. Ευσταθίου, Πρατίνου 32 & Στράβωνος ● Ν. Ζαννάκης, Ερατοσθένους 22 Π. Φάληρο: Φ.& Α. Τοπάλογλου, Αλκυόνης 85 ● Μαρίνα Ζωγραφάκη, Αγ. Αλεξάνδρου 49 ● Αθηνά Σκούντζου, Αχιλλέως 31 ● Ρούλα Καπετανάκη, Αγ. Βαρβάρας 44 ● Μ. Φλυτζάνη, Αγ. Βαρβάρας 98 Παλλήνη: Σ. Πάικα, Έντισον & Ιθάκης 1 Πεντέλη: (Νέα), Νταβαρίνου Ο., Π.Πατρών Γερμανού 1Πειραιάς: Αικ. Παραβαλου, Μ. Χατζηκυριακού 156 ● Άννα Θεοδωράκη, Βασ.Παύλου & Γερμανού 1, Καστέλλα ● Στ. Βραδής, Ηρώων Πολυτεχνείου 28 ● Σταυρούλα Μπαρμπαγιάννη, Μητρώου 66 Περισσός: Σ.Βανδώρος, Μηδείας 45 Περιστέρι: Μ.Παραμιθέλη, Αγ.Ελευθερίου 4 ● Ν. Λύγδας, Παν. Τσαλδάρη 37 ● Τίγκου Χ., Πελοπίδα 212 Σεπόλια: Κώστας Μιχαηλίδης, Κρέοντος 159 & Ρόδου Σπάτα: Βίδος Κ.,Λ. Σπάτων ● Βασιλειάδης Π., Αεροδρόμιο Χαλάνδρι:Κ. Μπούρα, Λεωφ. Πεντέλης 77 ● Β. Καφίρης, Ολύμπου 92 ● Ν. Χριστάκος, Ζαλόκωστα 2 ● Ψαθάς Ν., Παπανικολή 40 ● Τζίφα Αντωνία, Αγ. Παρασκευής 77 Χαϊδάρι:Α.Παπαθεοδώρου, Αγ. Στρ. Χαϊδαρίου 46●Θ. Σακόπουλος, Γ. Παπανδρέου 4 ●Μ. Χαλεπη, Ηρωων. Πολυτεχνείου 27 Υπόλοιπη Ελλάδα: Αγρίνιο:Γκούντας Χ., Χ. Τρικούπη 18 ● Φιλιππιάδης Χ., Πλατεία Ειρήνης ● Σαντζουκ Σαμίρ, Πλατεία Χατζοπούλου 12 ● Α. Νταλλιάνη, Ι. Σταϊκου & Γρίβα 2 ● Σ. Κακαβουλας, Πλατεία 28ης Οκτωβρίου Αλεξανδρούπολη: Ευανθία Αθανασιάδου, 14ης Μαΐου 53 ● Γ. Καΐσας, 14ης Μαΐου 88 Αμαλιάδα:Χ. Σταυλιώτη, Καλαβρύτων 36 Άργος:Ε. Σταύρου, Λάλουκας ● Α. Θεοχάρη, Μ. Αλεξάνδρου 5 Αριδαία: Μ.Μάρκου,Σωσανδρα Άρτα: Γ.Χήτα, Σκουφά 151 Άστρος Κυνουρείας: Κ. Καραγγιάνης, Θ. Κολοκοτρώνη 2 Βέροια:Β. Παπαδοπούλου, Βερμίου 16 Βοιωτία: Θ. Καούσιας, Θεσπιές Βόλος: Σ. Μετσοβίτου,

Ιωλκού 17 ● Κύρκου, Ιάσωνος 93 ● Κ.Δρυκάκη, Γκλαβάνη & Αλεξάνδρας 122 ● Α. Καλιακάτση, Ιωλκού 289Α Γιαννιτσά: Ι.Παπαδοπούλου, Ταγμ. Γεωργούλη 7 Δράμα:Δ.Κάζης, Ερυθρου Σταυρού 4 Έδεσσα: Δ. Πετρίδης, Γ. Πέτσου 2 Ευβοια: Ρουσοδήμος, Αβάντων 34, Ψαχνά Ηγουμενίτσα: Π. Χαρίση, Αγ. Αποστόλων 45 Ηράκλειο Κρήτης: Κ. Κοκόκιος, Λ.Καλοκαιρινού 211 ● Χ.Χαραλαμπάκης, Ελ. Βενιζέλου 99 ● Μ.Ρούσου, Χατζημιχάλη Γιάνναρη 7 ● Χαρ. Ορφανουδάκης, Αντ. Καστρινάκη 30Α Θεσσαλονίκη: Μ.Φελέκη, Αλ. Παπαναστασίου 86 ● Α.Τσαγγάρη, Κορυτσάς 21 & Καραμανλή 16 ● Α. Πασχαλίδου, 25ης Μαρτίου 86 ● Μάνου Κ., Βαϊντηρίου 1 ● Πάχτα Θ., Αδριανουπόλεως 10 ● Ε.Αργυρίου, Τριανταφυλλίδη 2 (Καλαμαριά)● Σαρδέλης, Φιλίππου 38 (Περαία) ● Κ. Αγγελάκη, Γρ. Λαμπράκη 77 (Α.Τούμπα)Ι. Βασκέδη, Γαμβέτα 135 ●Π. Γάγαλη, Εθν. Αντιστα 7Β (Καλαμαρ.) ●Σ. Δαγτζίδης, Αγ. Σπυρίδωνος (Τριανδρία) ● Ε. Ανδρέου, Διαλέττη 6 ●Δ. Βλαχοπούλου, Ευζώνων 9 ●Σ. Γεωργιάδης, Καπ. Γκόνη 24 (Καλαμαρ.) ●Δ. Γραμματικόπουλος, 25ης Μαρτίου 100 (Χαριλάου) ●Η. Γωγάκος, Γαμβέτα 120 ●Ν. Δανιλούλης, Τσιμισκή 7 ●Β. Γκιουλέκα, Χριστοβασίλη 8 ● Ε. Καχπάνη, Αλεξάνδρίας 79 ● Σιλλιγνάκης - Σταυρακάκης, Εγνατίας 142 ● Μ. Σιταρίδου, Καραβαγγέλη 11 (Ηλιούπολη) ● Θ. Μεγαλίδου, Δημ. Γούναρη 56 ● Αντωνία Ραπτούλη, Βας. Γεωργίου 9 ● Ζ. Τσάκα, (Εμπορικό κέντρο Mediteranean Cosmos) 11ο χλμ Εθν. Οδού Θεσ/νίκης – Ν. Μουδιανών ● Λ. Μαλαθονιάδου, Φιλιππουπόλεως (Αμπελόκηποι) ● Σπ. Νικολαΐδης, 25ης Μαρτίου 66 ● Δ. Χριστοδούλου, Μ. Αλεξάνδρου 41 (Αμπελόκηποι) ● Κ. Σουβατζίδης, Εγνατίας 114 ● Χ. Παντελίδης, Πλατεία Δημοκρατίας (Σίνδος) ● Δ.Ταχταλίδου, Γρηγορίου Ε’ 26 ● Α.Γκατζούλη, Τσιμισκή 102 ● Α.Καραπατάκη, Κομνηνών 22 ● Κ.Σένη, Βενιζέλου 2 (Θέρμη) Θήβα: Βεΐζης Σεραφείμ, Μουρίκι Ιωάννινα: Χ. Παπαγεωργίου, Νικοπόλεως 15 ● Β. Θεοδωρακοπούλου, Βλαχλίδη 7 ● Βέρμπη Αγγ., Ζωσιμάδων 18 ● Κ. Δογορίτης, Κ. Πλατεία ● Παντελίδης Χ., Πλατεία Δημοκρατίας 2, Σίνδος Καβάλα:Θ.Γεωργιάδης, Βενιζέλου 28 Καλαμάτα:Β.Χαντζός, Κανάρη 21 ● Π. Δημητρόπουλος, Μακεδονίας 18 ● Λ. Μαύρου, Νέδοντος 79 Κάλυμνος: Ν. Πατέλλη, Π. Μαξίμου 15 Καρδίτσα: Κυπαρίσση – Αρκομανη, Ιεζεκιήλ 12 & Άζα ● Χ.Κανταρτζή, Κουμουνδούρου 9 ● Κεφαλά, Κεντρ. Πεζόδρομος Κατερίνη: Α.Ζιώγα, Σαρανταπόρου 1 ● Ν. Τριανταφύλλου, Αγ. Λαύρας 2 Κέρκυρα: Χ. Πανδή, Σολωμού 2 ● Η. Μπουζούκη, Στ. Δεσύλλα 16 ● Ν. Μπουζούκης, Σαμάρα 7-9 ● Πολέντα Σταύρου, Δονάτου Δημουλίτσα 20 ● Σ.Κοσκινάς, Ι. Ανδρεάδη 28 ● Σ. Καβαδά, Ευγ. Βουλγάρεως 66 ● Μ. Αργυρού Βαλμά, Λ. Αλεξάνδρας 32Β ● Β. Βασιλείου, ρ. Φιλλύρα 2 ●Χ. Βρεττού, Πλ. Γ. Θεοτόκη 9, ● Ν.Τριβιζάς, Ευγ. Βουλγάρεως 73 ● Μ.Γρίμμα, Πλατεία Θεοτόκη 29 ● Αλεξάκη, Κοντόκαλι Κεφαλλονιά:Β. Κωσταντάτος, Σιτεμπόρων 56 Κιάτο:Φ. Σκαρμούτσου, Εθν. Οδός Αθηνών-Πατρών 20 (Κ. Διμηνιό) ● Π.Δεληγιάννης, Εθν. Αντίστασης 20 Κιλκίς: Δ.Αγαθόπουλου, Αγ. Γεωργίου 5 Κοζάνη:Δ. Ζαφειροπούλου, Μεθώνης 1●Ε.Σφηκα - Ε. Λαμπρέτσα, Πλ. Λεσσάνης 16 Κομοτηνή: Σ. Μωΐδου, Φ. Εταιρείας 57 ● Θ. Ιγγλεζοπούλου, Λεωφ. Ηρώων 5 ● Κ. Καλούδη, Ορφέως 28 Κόρινθος: Γ. Μαμαλουκάς, Σωτ. Πυλαρινού 72 ● Α. Κριεμπαρδη, Εθ. Αντιστ 93 Λειβαδιά: Ε. Μελέτη, Γεωργαντά 26 Λάρισα: Ν. Παπαγεωργίου, 28ης Οκτωβρίου ● Π. Σταυράκης, Σκοπάδων 7 ● Η. Καμπέλης – Ρ. Κοέν, Αθ. Γαζή 7 ● Κ. Γαλάνη – Β. Σιαμπουρδάνης, Ασκληπιού 38 ● Δ. Βιβοπούλου – Ι. Γατούδης, Αλ. Παναγούλη 21 Λέρος: Εμ. Σιδέρης, Λακκί Λαμία: Χάδος Λουκάς, Ροζάκη Αγγελή 73 Μεσσηνία: Κ. Θεοδωροπούλου, Καρδαμύλη Μύκονος:Ι. Θεοχάρης, Ανδρόνικου 31 Μυτιλήνη:Μ.Ουζουνέλη, Ερμού 45 ● Φ. Μαυραγάνης, Καβέτσου 5 Νάουσα:Α.Τσιόγκα,Πλ.Καρατάσου 18 Ναύπλιο:Ουρ. Μέλλου, 25ης Μαρτίου 26 Νεράϊδα: Π. Σταυράκης, Σκοάδων 7 Ξάνθη: Ε. Σουργκούνη – Ιωαννίδου, 28ης Οκτωβρίου 110 Πάτρα: Β. Τζουραμάνη, Γεροκωστόπουλου 26● Α. Καλλιβωκάς, Κορίνθου 204 ● Χ.Μητροπούλου, Γερμανού 96 ● Κ. Καραγεωργόπουλος, Μαίζωνος 57 ● Μ. Αγγελοπούλου, Πανεπιστημίου 148 ● Σάκης Αντ. Μεντές, Κανακάρη 263 Πήλιο:Α.Σαμαράς, Ζαγορά Πρέβεζα: Γ. Σολδάτος, Εθν. Αντίστασης 63 Ρέθυμνο: Ν. Καρτάλης, Εθν. Αντιστάεως 63 ● Δ. Φραγκιαδάκης, Ν. Ασκούτση 2 ● Κ. Κολελης, Εμ. Πορταλιού 25 ● Κ. Βαρδιάμπασης, Αγ. Ανδρέας ● Ε. Καλοειδά, Δημοκρατίας 9 ● Ι. Κούνουπας, Μανιουδάκη 19 ● Μ. Μανωλεσάκη, Κουντουριώτη 17 Ρόδος: Χ. Ευθυμιάδης, Μ. Πετρίδη 65 ● Ε. Γιαννούλη, Δαμασκηνού 48 Σαλαμίνα: Ειρ. Μπινιάρη, Λεωφ. Φανερωμένης 19 Σάμος: Ν. Τζάρας, Πινδάρου 4 Σαντορίνη: Θ. Αργυρού, Θήρα Σέρρες: Β. Κορδα, Πλ. Ελευθερίας Σύρος: Μ. Ρούσσος, Πρωτοπαπαδάκη 23 (Ερμούπολη) ● Ελ. Πέτρου. Πρωτοπαπαδάκη 44 ● Ε. Αρμακόλα, Σταματίου Πρωϊου 132 ● Α.Καραμπουλε, Πλ. Ηρώων 11 Τρίκαλα: Κοσμάς Μακρής, Β. Τσιτσάνη 11 ● Λ. Μπέκα, Ασκληπιου 34 ● Στ. Τσίγκα, Γ. Κονδύλη 24 Τρίπολη: Γ. Καμπυλαύκας, Βλαχοκερασιά (Στάδιο) Αρκαδίας●Η. Πλατανίτης, Πλατεία Νεστάνης ● Μ. Βέμμου, Γρηγορίου Ε’ 9 ● Όλγα Παπαβασιλείου – Ζούζουλα, Καλαβρύτων 11Β Χαλκίδα: Α. Παπανικολάου, Κριεζώτου 79●Π. Δημητρίου, Ελευθερίου Βενιζέλου 77 ● Α. Αρτσίτας, Φύλλα Χαλκίδας Χαλκιδική: Αικ. Δεληγεωργίου, Κασσανδρεία Χανιά:Ε. Παπαδάκη, Τζανακάκη 44 ● Ε. Σακκά, Δασκαλογιάννη 14Αικ. Πετριτάκη, Πλ. Σ. Βενιζέλου 11Χίος: Γ. Μαρης, Αλ. Πάχνου 11 ●Γ.Αρχοντάκης, Πλ.Δημ. Αγοράς

Χ Ε Ι Ρ Ο Δ Ι Α ΝΟ Μ Η ( 6 ) ΗΣΑΠ: Κηφισιά, Μαρούσι, Πειραιάς (χειροδιανομή), ΜΕΤΡΟ: Αγ. Αντώνιος, Κατεχάκη (Χειροδιανομή) ΚΤΕΛ:Τρεις Γέφυρες

Holistic Life 61


62 Holistic Life


Holistic Life 63



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.