Met je diploma BSO naar de job van
INTERIEURVORMGEVER 5 pagina 30
A R T X E KE DIKITIE ED
BEROEP MET TOEKOMST gerij
Operator houtza a 23
5 pagin
Hot in here! ALLES OVER HITTEBEHANDELD HOUT
Aan de slag ALLES WAT JE MOET WETEN OVER IBO
5 PAGINA 19
5 PAGINA 38
NUMMER 12 SEPTEMBER 2018
INHOUTSTAFEL
05
07
Jullie mooiste houtprojecten in de kijker
De winnaars van de OSB CHALLENGE
16
19
wall of fame
UIT HET JUISTE HOUT GESNEDEN Werken als interieurbouwer
school @work
09
Van de schoolbank naar de werkvloer
12
bedrijf in de kijker
15
Gelijmde houtconstructies
De vijf geboden van de heftruckchauffeur
28
30
Zoek de fouten
Interieurvormgever
Tijdens werkplekleren maak je kennis met het échte werk
Schaven aan je kennis Alles over hittebehandeld hout
23
UIT HET JUISTE HOUT GESNEDEN Operator in de houtzagerij
2
Hou(t) het veilig
Opleiding in de kijker
Zoek de 6 fouten Deze heftruckchauffeur doet het niet zoals het hoort. Lees eerst de vijf geboden van de heftruckchauffeur op blz. 11. Duid vervolgens de 6 fouten aan en blader door naar blz. 24. Daar zie je hoe het wél moet.
32
Inspirerend project BuSo-leerlingen aan het werk
36
materiaal met een verhaal
Hout Vasthouden mag! is een uitgave van
34
SCHOOL @WORK
Hof ter Vleest dreef 3, 1070 Brussel Tel.: 02 558 15 51 Fax: 02 558 15 89 info@woodwize.be www.woodwize.be
Een koninklijke caravan
38
39
3 vragen over IBO
Grenen
AAN DE SLAG!
ho(u)t shot
Een voor hout.
3
Verantwoordelijke uitgever: Jeroen Doom Concept en realisatie: Link Inc, www.linkinc.be Redactie: Link Inc, www.linkinc.be Vormgeving: Zeppo, www.zeppo.be Fotografie: Jens Mollenvanger Studio Dann Tim De Backer
Welkom Kebony! AL GEHOORD VAN KEBONY? VAST WEL, WANT DIT HOUT IS RAZEND POPULAIR EN WORDT DOOR ARCHITECTEN WERELDWIJD GEBRUIKT ALS WAARDIGE VERVANGER VAN TROPISCH HARDHOUT.
De Kebony® technologie komt uit Noorwegen. Het is een milieuvriendelijk proces dat de eigenschappen van duurzaam naaldhout verbetert met een biologische vloeistof. Het geeft Kebony de kenmerken van premium hardhout en een rijke bruine kleur.
En dat hout wordt binnenkort ook bij ons gemaakt. In Antwerpen komt een gloednieuwe Kebonyfabriek die 20.000 m3 hout zal produceren. Het gezaagde en gedroogde hout komt per schip uit Nieuw-Zeeland en zal behandeld worden met een biologische vloeistof uit Geel. Daarna zal een lokale schaverij in Zwijndrecht het ruwe hout profileren en frezen. Op-en-top Belgisch, zo hebben wij het graag!
HOUT
... TO ANTWERP
Surftip
Van 21 tot 25 oktober kun je in Flanders Expo naar de Belgische rs Technologische vakbeu . voor de Houtbewerking Benieuwd wat je er allemaal kunt doen? Je leest het op de vernieuwde website www.prowood-fair.be
4
FROM NORWAY...
Van abachi tot zebrano Het beroemde 'Houtvademecum' zit in een nieuw jasje. Sinds zijn eerste druk in 1955 is dit boek uitgegroeid tot hét Nederlandstalige vakboek over houtsoorten, hun eigenschappen en toepassingen. Deze nieuwe editie belicht meer dan 250 soorten. Van elke soort is een nieuwe set foto’s gemaakt, zodat ze goed herkenbaar zijn. Een must voor iedereen die van hout houdt!
WALL OF Applaus voor...
De handige jongens van het Gito Overijse. Deze houtskeletbouw staat te blinken bij hen op school.
De snelle jongens van het VTI Veurne.
Met deze zelfgemaakte woodstep bolden ze van Veurne naar De Haan. Het geld dat ze daarmee inzamelden, ging naar een goed doel.
De vrome jongens van het VTST Turnhout.
Zij maakten een pop-upkapel die overal gezet kan worden: hun eigen speelplaats, maar ook de parking van een ziekenhuis, een scoutskamp of jaarmarkt.
5
WALL OF Applaus voor... We moesten er even voor gaan zitten, voor deze MULTIFUNCTIONELE ZITBANK van Bert Timmerman van het OLV Ter Duinen in Zeebrugge. En ook de jury was vol lof over deze indrukwekkende GIP.
De leerlingen van het vierde jaar van de Vrije Technische Scholen Sint-Niklaas maakten elk een FLIPPERKAST die voor 95% uit ecologische hout bestond. Opvallend: als enige meisje van de klas stak Jessica ook een exemplaar in elkaar. Haar flipperkast heeft een extra vrouwelijke touch en blinkt uit door z'n fijne afwerking.

 Vuurtje stook.
PTS Boom en Belgisch leger slaan handen in elkaar.
Het was een hete zomer voor de leerlingen van het 7de jaar PTI Eeklo. Zij maakten immers een houten barbecue, die ze tentoonstelden tijdens hun open dag afgelopen april. Braden en grillen kon uiteraard niet, maar de barbecue bleek perfect om groenten, brood en sausjes uit te stallen. Aan taaaafel!
De houtafdeling van PTS Boom werd een tijdje geleden gecontacteerd door de conservator van het fort van Breendonk met de vraag of de school wilde meewerken aan de restauratie van de laatste noodwoning. Noodwoningen werden op het einde van de Eerste Wereldoorlog opgetrokken: ze waren amper 6 meter op 6 groot en bestonden uit houten prefab elementen die op een snelle manier in elkaar gezet konden worden. Voor de restauratie ervan kreeg de houtafdeling de hulp van het 11de Bataljon Genie van het Belgische leger. Zij stonden in voor het demonteren van de woning. In de houtafdeling is intussen ijverig gewerkt aan de restauratie, die het hele schooljaar in beslag nam. Daarna wordt de woning opnieuw opgebouwd door de leerlingen van het PTS en het 11de Bataljon Genie. Benieuwd? Het huisje is binnenkort te bewonderen op het fort van Breendonk.
6
K R O W @ L O O SCH
AND THE WINNER IS... DOBBIT DAAGDE ALLE SCHOLEN UIT MET HUN
DE MISSIE: EEN ONTWERP CONSTRUEREN UIT 1 OF MEERDERE OSB-PLATEN MET ZO WEINIG MOGELIJK VERLIES. DEZE PROJECTEN KWAMEN ALS WINNAARS UIT DE BUS.
LOUNGE ZETEL ONTWERP: SCHOOL: WAT?
OPVALLEND? UITDAGING?
ROBIN NOËZ
VTI VEURNE, HOUTBEWERKING
6E JAAR
Er werden twee OSB Een comfortabele, moderne zetel. i tegenover elkaar. moo en past es curv de platen gebruikt, oeven, afwerking met Montage gebeurde met lijm en schr vernis. zetel een dubbel gebruik De opening achteraan. Zo heeft de als kattenhuis. Het vinden van de juiste curve.
Check www.dobbit.be
7
S C H O OL@WORK
POKETAFEL ONTWERP:
LOÏC CATHERINE, TOM CHRISTOPHE, THIBAUT DE BUSSCHÈRE, AXEL DEVLÉSAVER, NORGE JAVAUX, LAURENT LIBERT, DORIAN MUSETTE, CLÉMENT STRALE, THÉO THIRIFAY
SCHOOL:
CENTRE ASTY-MOULIN (INSTITUT TECHNIQUE DE NAMUR), 4ÈME TECHNIQUE DE QUALIFICATION EN INDUSTRIE DU BOIS
WAT?
Een salontafel die je kunt verlengen. Door het zaagschema herhaaldelijk aan te passen, lukte het om de tafel te maken met anderhalve OSB-plaat. Voor de poten werden twee diktes OSB tegen elkaar gezet voor de stevigheid. Deuvels en schroeven zorgen voor de verbinding, afwerking met drie lagen vernis.
OPVALLEND?
De ronde vorm van het uitschuifbare gedeelte is gebaseerd op de Pokébal.
UITDAGING?
Een goede plaats om het verlengstuk op te bergen.
"DÉ UITDAGING? HET PLAATMATERIAAL ZO OPTIMAAL MOGELIJK BENUTTEN EN EEN ZO KLEIN MOGELIJK VERLIES BIJ DE UITWERKING NASTREVEN"
PUBLIEKSPR
IJS
MULTIFUNCTIONELE ZITBANK OMAS BROUCKE ONTWERP:
SCHOOL:
ENZO DE WITTE, TH
PETRUS EN PAULUS WE
ST OOSTENDE (VTI).
unctioneel atsbare zitbank die multif Een eenvoudige verpla en een er eken, een telefoonhoud is, met een lade voor bo nden bo ver ig, vijf OSB platen nod drankhouder. Er waren . met deuvels en schroeven efoonhouder en het gat zen van de lade en de tel kropen UITDAGING? Het uitfre je. Er is ook veel tijd ge voor het drankenhoudert een t me sen n en het vernis in het afwerken, opschure ernis. watergedragen trappenv WAT?
8
VA N D E S CH OOL BANK NA AR DE W ERKVLO E R
ARNE, DIE DE IBO-OPLEIDING VOLGDE:
"JE LEERT VEEL MEER DAN TIJDENS DE STAGE OMDAT JE NAUWER BETROKKEN BENT EN MEER UREN OP DE WERKVLOER DOORBRENGT"
Ervaring krijG je op de werkvloer
9
VA N D E S CH OOL BANK NA AR DE W ERKVLO E R
GOEIE VAKLUI ZIJN ZEER WANTED IN DE HOUTSECTOR. VEEL PRAKTIJKERVARING KAN HELPEN OM JE KLAAR TE STOMEN VOOR HET ECHTE WERK. DIE DOE JE OP TIJDENS EEN STAGE ÓF EEN IBO, WAARBIJ JE EEN TIJD LANG MEEDRAAIT IN EEN BEDRIJF. Bij interieurbouwer Dirk Cousaert in Kluisbergen zijn ze een grote voorstander van jongeren ervaring te laten opdoen op de werkvloer. Zij stomen hen graag klaar via werkplekleren en bieden zowel stages als IBO aan. Er wordt gewerkt met eik, blauwe hardsteen en metaal. Een combinatie die je niet vaak ziet binnen één bedrijf. Met oog voor de omgeving gebruiken ze veel recuperatiematerialen zoals oude eik of wagonplanken. Elk project krijgt zo een unieke look en wordt op maat van de klant vervaardigd. Onder het toeziend oog van meestergast Ignace Vandeputte sleutelen Arne Devos (18), die via IBO aan de slag ging, en Alessio Basil (21), die er een stage deed, aan keukens in het 5000m2 grote atelier.
STAGE VERSU S IB
O
Voor een klassie ke stage trek je gemiddeld één dag per w eek naar de w erkvloer. Leuk, maar da armee leer je no g niet hoe je zelfstandig ee n project van A tot Z tot een goed einde br engt. IBO - de individuele beroepsopleidi ng van de VDA B - kan daarom een oplossing zijn: gedurend e een langere periode draai je dan mee in een bedrijf. Op manier wil de die VDAB (jonge) werkzoekenden sneller aan een job helpen en bedrijven assisteren met hun zoektocht naar geschikte arbeidskrachte n.
En dit zegt meestergast Ignace Vandeputte:
DE IBO-ER: “EEN KEUKEN MAKEN LEER JE NIET OP SCHOOL”
“Arne doet het heel goed. Het voordeel van IBO is dat het een opleiding is die werkzoekenden krijgen in een bedrijf. Een betere plaats om te leren kunnen ze niet hebben. Ik ben zelf na mijn A1 aan de Hogeschool Gent hier begonnen als tekenaar en vrij snel doorgegroeid tot chef. Ik begeleid veel jongeren en kan na één dag al zeggen of het iets wordt of niet. Het voordeel voor ons is dat we ze specifiek kunnen opleiden om hier aan de slag te gaan. Nagenoeg iedereen die ik al via dit traject heb begeleid, is uiteindelijk bij ons beginnen werken. IBO is bij ons dus een succesverhaal.”
Arne Devos: “Tijdens mijn stage voor de opleiding houtbewerking aan het Sint-Bernardus Technicum in Oudenaarde hebben de mensen mij hier verteld over de mogelijkheid om via de VDAB het IBO-traject van zes maanden te volgen. Op die manier kon ik onder de vleugels van het bedrijf intensiever begeleid worden met het oog op een vaste indiensttreding. In die zes maanden zijn er vanuit de VDAB drie evaluatiegesprekken geweest. Je leert veel meer dan tijdens de stage omdat je meer uren op de werkvloer doorbrengt en nauwer betrokken kan worden bij een project. Een volledige keuken maken leer je niet op school.”
10
DE STAGE-LEERLING: “HET WAS AANPASSEN, MAAR WE WORDEN GOED BEGELEID” Alessio komt uit het buitengewoon secundair onderwijs en is hier al enkele jaren aan de slag. Momenteel werkt hij aan de stand van Dirk Cousaert voor Batibouw. Hij combineert zijn werk hier met werken in het restaurant van zijn ouders en is via een stagetraject aan de slag gegaan.
STAGE OF IBO? DIT DENKEN WIJ ERVAN Het is duidelijk dat een beperkte stage niet volstaat om een job te leren. Dat doe je best nog altijd al doende. Een intensieve stage zoals Alessio (drie dagen per week) of IBO hebben dus meer kans op slagen!
Alessio Basil: “Ik zat op school in Gentbrugge, in het BuSO Sint-Gregorius. Mijn leerkracht was een vriendin van de baas van dit bedrijf en zo ben ik hier terecht gekomen. De stages in onze school zijn intensief met drie dagen in de week. Aanvankelijk was het aanpassen, maar we worden goed begeleid. Intussen werk ik hier ruim twee jaar en heb ik mijn draai gevonden. Mijn voornaamste taak is de voorbereiding van het hout voor het naar het atelier gaat, zoals het drogen en schaven. Maar ik mocht ook meewerken aan de nieuwe toonzaal toen ik hier begon en bijdragen aan de stand voor Batibouw is ook heel leuk.”
MEESTERGAST IGNACE:
“IEDEREEN DIE IK AL VIA IBO HEB BEGELEID, IS UITEINDELIJK BIJ ONS BEGINNEN WERKEN”
11
B E D RIJF IN D E KIJKER
Welkom in de spannende wereld van
gelijmde houtconstructies VOOR DAKCONSTRUCTIES EMBADEN EN SPORTHALLEN, ZW N SPANTEN KANTOREN: HOUTE ZE ZORGEN ZIJN ESSENTIEEL. R STEVIGHEID, NIET ALLEEN VOO K EEN WARM MAAR VOEGEN OO INATED TIMBER ACCENT TOE. LAM ORSLEDE SOLUTIONS IN MO NTIG JAAR, MÉT MAAKT ZE AL ZEVE SUCCES.
"HOUTEN SPANTEN WORDEN GEMAAKT MET HOUT DAT OP ELKAAR WORDT GELIJMD. LAMINATED TIMBER SOLUTIONS WERKT VOOR 90% MET VURENHOUT."
Meet... Lamina te Timber Solutiod ns bestaat 60 jaar actief in Benelux, Fran en Groot-Brittann krijk ië door de stijgende houtbouw in de se vraag naar ct toekomst er rooskl or, ziet de eurig uit
12
JULLIE DOEN ONTWERP, PRODUCTIE EN MONTAGE VAN GELAMELLEERDE HOUTCONSTRUCTIES EN ‘CLT’ (CROSS LAMINATED TIMBER). WAT IS DAT PRECIES? Dieter Penninck, Directeur: “CLT is een bouwmethode bestaande uit massieve houten panelen gemaakt uit kruislings gelamelleerd hout waarbij de verschillende lagen haaks ten opzichte van elkaar worden verlijmd. Zo krijg je sterkte en stabiliteit in alle richtingen.” ELK NIEUW PROJECT WORDT DOOR DE EIGEN STUDIEDIENST BESTUDEERD, JULLIE WERKEN ALTIJD OP MAAT. WAAR ZIJN JULLIE BIJZONDER TROTS OP? Dieter Penninck: “We zijn gespecialiseerd in omvangrijke projecten, zowel in hoogte als in lengte. Wij kunnen houten spanten maken die maximaal 42 meter lang zijn en 2.2 meter hoog. Denk maar aan alles waar er een dakconstructie op moet die een grote overspanning vereist en meestal in combinatie met een lichte dakbedekking. Sportinfrastructuur is daar een mooi voorbeeld van en voor ons een belangrijke sector. Zo hebben we net het zwembad van Roeselare gedaan en ook het sportcomplex Rozebroeken in Gent is een realisatie van ons. Wij doen tennisvelden en zelfs schaatspistes.
Andere voorbeelden zijn Decathlon Roeselare, de zoutloods van Grobbendonk die een vrij spectaculaire dakconstructie heeft en het Dolfinarium in Brugge. Een ingenieur die nu voor ons werkt, vond de dakconstructie daar zo fenomenaal dat hij besloot om bij ons te solliciteren.” WELK SOORT HOUT GEBRUIKEN JULLIE VOOR DE SPANTEN? Dieter Penninck: “Houten spanten worden gemaakt met hout dat op elkaar wordt gelijmd. We werken voor 90% met vurenhout. Dat is dennenhout dat voornamelijk uit Scandinavië en Duitsland afkomstig is. Het komt toe in planken van 3,5 à 4 meter die vervolgens aan elkaar worden gezet tot een lamel. Met die lamellen wordt een pakket samengesteld dat geschaafd, gelijmd en geperst wordt. Dat vormt de spant die nadien afgewerkt wordt met de CNC-machine en hier en daar wat handenarbeid.”
"INTERESSE EN MOTIVATIE VOLSTAAN IN VELE GEVALLEN. INDIEN NODIG GEVEN WIJ INTERNE OPLEIDINGEN."
13
MOETEN WERKNEMERS DIE BIJ JULLIE AAN DE SLAG WILLEN, EEN SPECIFIEKE ERVARING HEBBEN? Dieter Penninck: “Interesse en motivatie volstaan in vele gevallen. En als het nodig is, voorzien wij interne opleidingen. Al is een vooropleiding hout natuurlijk een voordeel. Wij hebben heel diverse jobs: 55Mensen die verantwoordelijk zijn voor voorraadbeheer van het hout. 55Operatoren voor het vingerlassen die recent de opleiding houtkeurder hebben afgerond. 55Arbeiders die instaan voor het arbeidsintensieve verlijmen van de lamellen. Door het maatwerk is dit proces moeilijk te automatiseren. 55In de afwerkafdeling hebben we CNC-operatoren voor onze twee machines. 55Schrijnwerkers voor manuele handelingen die de CNC niet kan realiseren 55Tenslotte hebben wij verschillende montageteams. Momenteel zoeken wij nog operatoren en monteurs!”
Een spant in 10 stappen
“WIJ KUNNEN HOUTEN SPANTEN MAKEN DIE MAXIMAAL 42 METER LANG ZIJN EN 2.2 METER HOOG. IDEAAL VOOR LICHTE DAKCONSTRUCTIES DIE EEN GROTE OVERSPANNING VEREISEN, ZOALS SPORTHALLEN.”
Aankoop hout volgens sterkteklasse
1
Vingerlassen planken 2 3
Stockage bufferzone Schaven en verlijmen 4 gevingerlaste planken Persen en uitharden tot ligger
5
Bij Laminated Timber Solutions merken ze een stijgende vraag naar houtbouw in de sector, dus het lijstje van indrukwekkende projecten zal enkel nog uitgebreid worden. Daarmee oogt de toekomst rooskleurig. Nu nog voldoende arbeidskrachten vinden…
Schaven ligger 6
7
CNC bewerking Eventueel manuele afwerking
Interesse?
8
9 Vernissen
Laden en transport 10 naar de klant
www.laminatedtimbersolutions.be
14
HOU( T ) H ET VEIL IG
Heftrucken, niet zomaar een jobke MET DE HEFTRUCK RIJDEN LIJKT LEUK, EN DAT IS HET OOK! MAAR HET IS OOK BEST GEVAARLIJK. HOE BESTUUR EN BEDIEN JE NU VEILIG ZO'N 'MOBIEL ARBEIDSMIDDEL'? DE VIJF GEBODEN.
TEST JE KENNIS OP BLZ .3
1. Gij zult beseffen dat gij een veiligheidsfunctie hebt Een veiligheidsfunctie omvat specifieke taken waarbij je de eigen veiligheid en die van andere collega-werknemers in gevaar kan brengen. Een jaarlijks gezondheidstoezicht bepaalt of je als heftruckbestuurder aan de medische vereisten voldoet om zo'n functie te kunnen uitoefenen.
2. Gij zult uw bekwaamheid kunnen bewijzen Net zoals een autobestuurder zijn rijbewijs moet kunnen voorleggen, geldt dit ook voor een heftruckbestuurder. Het is de werkgever die hiervoor verantwoordelijk is. Hij moet zijn (kandidaat) heftruckchauffeur opleiding of bijscholing laten volgen of zelf geven. Dit kan bij gespecialiseerde opleidingscentra, of intern in het bedrijf. Tijdens een heftruckopleiding wordt het accent gelegd op het veilig en bekwaam rijden. Hoeveel gewicht mag je maximaal omhoog tillen? Hoe voorkom je schade aan de goederen? Met welke snelheid mag je rijden? Wat is de stand van de vorken als je onbelast rijdt? Welke zijn de veiligheidsvoorzieningen op een heftruck? Hoe wordt er veilig gestapeld?
3. Gij zult veel oefenen Mocht het zo eenvoudig zijn, dan zouden er toch niet regelmatig krantenartikelen verschijnen van (dodelijke) werkongevallen met een heftruck? Niets lijkt makkelijker dan met een heftruck rijden, maar de kennis en de finesse komen pas na veel oefenen!
4. Gij zult de regels niet overtreden Net zoals er verkeersregels bestaan voor de openbare weg, moet er een intern verkeersreglement opgesteld worden voor een bedrijf. Daarin worden duidelijke voorschriften en afspraken vastgelegd m.b.t. snelheid, voorrangsregels, standplaatsen, plaatsen voor voetgangers...
!
"Als jobstudent mag je nooit een heftr uck besturen, ook al heb je he t misschien ooit al gedaan of ze lfs al ben je al 18 jaar. Anders is het als stagiair: heftruc krijden is onder zeer st rikte en strenge opvolgingsvoorw aarden toegela ten."
5. Gij zult de andere heftruckpiraten terechtwijzen Als er werkmakkers of buitenstaanders zijn met slechte bedoelingen, dan moet je resoluut nee durven zeggen: 1. Neen, tegen ongeoorloofde manoeuvres met de heftruck. 2. Neen, tegen het meenemen van personen op de heftruck. 3. Neen, tegen personen die rijden zonder heftruckbekwaamheid. 4. Neen, tegen het niet respecteren van gemaakte afspraken.
15
"EEN HEFTRUCK BEDIENEN IS VEEL MEER DAN ALLEEN MAAR HET GASPEDAAL INDUWEN EN DE HENDEL OP- EN NEER DRUKKEN!"
U I T H ET JUISTE HOUT G ES NEDEN
DAT IS HET WERK VAN DE INTERIEURBOUWER
Van plaat tot ingerichte woonkamer
16
VAN EEN STAPEL PLATEN EEN UNIEK INTERIEUR MAKEN: INTERIEURBOUWER IS BIJ UITSTEK EEN CREATIEF BEROEP. WIJ TROKKEN NAAR JACOBS INTERIEUR IN BREE, WAAR JONGE INTERIEURBOUWERS DE KNEEPJES VAN HET VAK LEREN OP DE WERKVLOER. Jacobs Interieur uit het Limburgse Bree legt zich toe op de interieurinrichting van woningen, apotheken en opticiens en heeft een eigen designlijn onder de noemer 'Younic'. Nieuwkomers op de werkvloer worden bij hen opgeleid op een eigenzinnige manier. De CNC wordt er verbannen en elke interieurbouwer is van A tot Z verantwoordelijk voor zijn eigen projecten. Zaakvoerder Frederik Jacobs: “De interieurbouwer krijgt een briefing van de interieurarchitect, gaat het project opmeten en start vervolgens hier in het atelier met de productie van de interieurelementen. Wanneer die klaar zijn, gaat hij alles plaatsen samen met een collega. We merken dat die aanpak een grotere voldoening geeft.” O ja, de meubelstukken worden trouwens nog op ambachtelijke manier gemaakt. “We staan voor vakmanschap en handenarbeid”, aldus Frederik.
WACHTLIJST VOOR STAGES Om dat vakmanschap en de kwaliteit te verzekeren, leidt Jacobs alle nieuwkomers volledig zelf op. “Iedereen doorloopt hier eenzelfde traject. Jongeren beginnen met een stage. Wanneer die voldoening geeft, krijgen ze de kans om hier vakantiewerk te doen. En als die ons gevoel bevestigt, krijgt hij of zij een aanbod om onze interne opleiding te volgen. Wie dat traject succesvol doorloopt, mag vast in dienst komen. Met die aanpak leiden we zelfstandige interieurbouwers op die werken volgens onze kwaliteitsnormen”, verduidelijkt Frederik. De aanpak is succesvol. Jacobs Interieur heeft vandaag een wachtlijst met jongeren die bij het bedrijf stage willen komen lopen. En wie het traject doorlopen heeft, is er enthousiast over, zo merkten we in het atelier waar we enkele jonge leeuwen konden strikken voor een gesprek.
"JE LEERT NERGENS ZO GOED ALS OP DE WERKVLOER. WE GEBRUIKEN HIER BIJVOORBEELD GEEN CNC, MAAR GEWOON DE ZAAGMACHINE. DAT IS VEEL FIJNER WERK." JEFFREY
"IEDER BEDRIJF HEEFT ZIJN EIGEN AANPAK OM DE KWALITEIT OP EEN HOOG PEIL TE HOUDEN. DIE INZICHTEN KRIJG JE OP SCHOOL NIET MEE." CARSTEN
DE BASISKENNIS VAN OP SCHOOL BREIDEN WE UIT MET 60% Patrick Slegers, de papa van Carsten, neemt al 10 jaar de opleiding van de jonge nieuwkomers voor z’n rekening. “Ik maak ze vooral wegwijs in hoe we hier bij Jacobs Interieur werken. Het gaat dan om het inzicht geven in onze interne kwaliteitsnorm en de regels die we hanteren om die project na project te behalen. Een keuken bouwen we bijvoorbeeld rond de toestellen, want die bepalen veel. Al die kneepjes probeer ik over te brengen op de jongens. Ik vertrek bij de basis die ze van school meekregen en voeg daar de cultuur en normen van ons bedrijf aan toe. Zo breiden we hun basiskennis al snel met 60% uit.” Patrick stelt zich absoluut niet als meester op voor zijn pupillen. “Ik daag de jongens uit om vragen te stellen. Zo kweken ze zelfstandigheid. Als die er eenmaal is, dan laat ik ze los om hun projecten volledig alleen op te pikken.”
"IEDEREEN DOORLOOPT HIER EENZELFDE TRAJECT, TE BEGINNEN BIJ EEN STAGE. ALS JE HET TRAJECT SUCCESVOL DOORLOOPT, KRIJG JE EEN VAST CONTRACT." ZAAKVOERDER FREDERIK JACOBS
17
U I T H ET JUISTE HOUT G ES NEDEN
Portret in een notendop
Jeffrey (19) ■■ ■■
Carsten (21) ■■ ■■
Werkt twee jaar bij Jacobs Interieur Haalt voldoening uit... de reactie van tevreden klanten
“We doen nooit hetzelfde. De ene opdracht is een keuken, de andere een apotheekinrichting. Bovendien is geen enkele kast hetzelfde. Dat houdt het boeiend.” De jonge interieurbouwer heeft er absoluut geen problemen mee dat hij de stiel hier pas écht leert. “Wat we op school meekrijgen is een mooie basis. Maar hier krijg je toch andere inzichten bij het maken van interieurs. Ieder bedrijf heeft zijn eigen aanpak om de kwaliteit op een hoog peil te houden. Die geheimen en inzichten krijg je op school niet mee.” De afgelopen 2 jaar mocht Carsten al aan heel wat projecten werken. “Een apotheek in Tienen bleef me het meest bij omdat we accenten in bamboe mochten verwerken, een weinig gebruikt materiaal.”
Werkt 1 jaar bij Jacobs Interieur Haalt voldoening uit... het bewerken van hout met z’n handen
De goede naam en faam van Jacobs Interieur overtuigden Jeffrey – samen met Carsten de jongsten van het team - om een stageplaats bij de interieurbouwer te vragen. Hij kreeg die en mocht via vakantiewerk doorgroeien naar het intern opleidingstraject. “Ik had heel wat goede dingen gehoord over Jacobs Interieur. Ze staan hier voor kwaliteit en ze bieden de medewerkers heel wat kansen. Dat sprak me aan. Toen ik hier eenmaal aan de slag ging had ik het gevoel dat ik op school niets geleerd had. Het tempo ligt hier hoger, je realiseert veel meer op korte tijd. School biedt wel een goede basis, maar hier op de werkvloer leer je toch andere technieken. We werken hier bijvoorbeeld zonder CNC, nog gewoon op de zaagmachine. En dat is veel fijner. Je moet nog meer zelf doen, bent meer bezig met het interieurelement”, aldus Jeffrey. Hij heeft vooral goede herinneringen aan zijn eerste project. “Dat was meteen een totaalinrichting van een woning met keuken, badkamer, dressing en wasplaats. Daar heb ik heel veel uitgeleerd, ook dankzij de goede begeleiding van Patrick.”
18
Als INTERIEURBOUWER bereid je de werkzaamheden voor. Aan de hand van een werkopdracht vervaardig je interieur- of projectmeubilair voor keukens, badkamers, winkels, horecazaken en kantoorruimten. Je stelt (houtbewerkings)machines in- en om, om onderdelen voor interieurelementen te bewerken, om daarna te monteren. Tijdens het plaatsen bevestig je interieurelementen zowel onderling aan elkaar als aan de ruwbouw en integreer je sanitaire en elektrische toestellen. AAN DE SLAG ■■ Bereidt het werk voor tijdens een gesprek met de interieurarchitect. ■■ Doet de nodige opmetingen op locatie. ■■ Zet de afmetingen van het meubel uit in het atelier. ■■ Selecteert, controleert, monteert en vervangt (snij)gereedschappen. ■■ Bedient en stelt de houtbewerkingsmachines in. ■■ Behandelt oppervlakken (schuren, beschermen, afwerken). ■■ Monteert het meubelstuk volledig in het atelier en regelt beslag af. ■■ Installeert het meubelstuk op de werf. ■■ Integreert sanitair en elektrische toestellen.
Alles over hittebehandeld hout
HOT IN HERE... ZACHTHOUT DAT ZO DUURZAAM WORDT ALS TROPISCH HARDHOUT ZONDER DAT JE ER VERGIF OF ANDERE ROMMEL IN MOET SPUITEN? HET KLINKT ALS HOCUS POCUS, MAAR HET IS EEN INGENIEUS, DUURZAAM PROCES. KIJK MAAR!
“HOUT BEHANDELD BIJ HOGE TEMPERATUUR BIEDT EEN BELANGRIJK VOORDEEL: HET HOUT GAAT MINDER SNEL ROTTEN DOOR SCHIMMELS EN DE VORM BLIJFT STABIEL.”
In ‘t kort Thermisch gemodificeerd hout is hout dat wordt veranderd. Door een gecontroleerd proces krijgt zachthout de eigenschappen van tropisch hardhout.
Het proces gaat als volgt: 55Het hout wordt verhit (>180 °C) in een zuurstofarme omgeving. 55Op die manier verhoogt de weerstand tegen rotten. 55Het vochtgehalte wordt teruggebracht; zo herkennen bacteriën en schimmels het hout niet meer als eetbaar. 55Slim bekeken: de zuurstofarme omgeving voorkomt dat het hout verbrandt bij deze hoge temperaturen
19
S C H AVEN A A N JE KENNIS
Hout bakken: een lesje geschiedenis
HET BEGON ALLEMAAL MET EEN MISLUKT EXPERIMENT... De geschiedenis gaat terug naar de l oliecrisis in 1972. Het oliebedrijf Shel voor ven natie alter naar ek erzo ond t doe n olie. de intussen onbetaalbaar geworde vorm een hout uit ze of Ze onderzoeken voor Hier n. hale en kunn stof van biobrand , ezet opg nten rime expe van tal en word , faalt nt rime zoals hout koken. Het expe en hout okte geko de de ‘overschot’ van blokjes worden buiten op een hoop gegooid.
T! ... DAT TOCH VRUCHTEN AFWERP merkt Shell-onderzoeker Herman Ruyter en op jes blok el stap die later tijdje een en. uitzi d goe ziet dat deze er nog zeer es Hij vermoedt dat hout door het proc aakt gem en word kan rotbestendig t en in 1989 beschrijft hij voor het eers een in oces het huidige veredelingspr wetenschappelijke publicatie. Hout behandeld bij hoge temperatuur t biedt een belangrijk voordeel: het krijg . heid zaam een hogere ‘natuurlijke’ duur Het hout gaat na zo’n behandeling Het minder snel rotten door schimmels. zal en op t voch er mind ook t neem hout zo En pen. dus minder zwellen of krim blijft de vorm stabiel.
EN TOEN WERD HET BUSINESS Ruyter verwerft samen met twee n andere Shell-managers de octrooie od owo Plat rijf bed Het es. voor dit proc heel er zijn ssen ertu Ond . oren geb is wat andere gekende merknamen op van de markt. Je hebt zeker al gehoord ,… LDC ius, Lign d, woo Reti , ood Thermow
HITTEBEHANDELD HOUT IS DE TOEKOMST! Hout rot eigenlijk niet, tenzij het nat wordt en niet op tijd kan opdrogen. Daarom ‘verduurzamen’ we hout.
➽➽ We zorgen ervoor dat het hout wordt behandeld
met een gifstof zodat schimmels (die opduiken als het hout te nat wordt) geen kans maken. Europa ziet echter streng toe op het gebruik van gifstoffen en is geen fan van deze methode.
➽➽ Een tweede manier om te verduurzamen is het
gebruik van houtsoorten die sowieso al duurzaam zijn, zoals Padoek en Afzelia. Maar dit tropisch hardhout wordt steeds schaarser en duurder.
KORTOM: ER WACHT HITTEBEHANDELD HOUT DUS EEN GLORIEUZE TOEKOMST!
20
“AANGEZIEN HARDHOUT STEEDS SCHAARSER EN DUURDER WORDT, IS HITTEBEHANDELING DÉ TOEKOMST.”
Voor knappe koppen: het proces uitgelegd GEVOLGEN VAN VERHITTING OP HET HOUT ➽➽ Het hout wordt donkerder van Chemosorptie
Adsorptie Capillaire condensatie OM HET PROCES TE BEGR IJPEN, MOET JE WETEN HOE HOUT IS OPGEBOUWD. H2O molecule
Elementaire fibrillen van de celwand
WE MAKEN EVEN EEN VERGELIJKING MET GEWAPEND BETON Je kent wel het beeld van een gevlochten stalen stelling waarrond met behulp van een bekisting beton wordt gegoten Tussenruim te . Hout kun je zien als een vloeibaar water soortgelijk tussen materiaa de l, maar dan microsc opisch fibrillen klein.
55De stelling is bij hout opgebouwd uit
suikerkristallen die lange sterke kettingen maken (=cellulose). Houtcel 55Op die ketting zitten fijne weerhaakjes die ook opgebouwd zijn uit andere soorten suiker (=hemicellulose). 55Het beton dat erin wordt gestort, heet bij hout lignine. Die vormt een verbinding via de weerhaakjes met de kettingen van suiker. Hierdoor worden de suikermoleculen ook beschermd.
cellulose lignine hemicellulose
kleur. Logisch toch? Door de suiker te verhitten maken we karamel. De witte kleur verdwijnt en de lignine zelf is bruin van nature.
➽➽ Het ruikt naar karamel of azijn.
De karamel hebben we hiervoor uitgelegd. De stukjes suiker die we afbreken, vormen een afvalproduct. Dit is een complexe mix van zuren waaronder azijnzuur.
➽➽ Hout wordt brosser en heeft een
lagere sterkte. Kijk maar eens terug naar ons model van het gewapende beton. Als we in de stelling van suiker knippen dan is het logisch dan het makkelijker en in korte stukjes breekt. Dit verklaart ook dat je bij de verwerking (zagen, schaven, profileren) scherp snijgereedschap nodig hebt en vaak de meshoek en snelheid van bewerking moet afstemmen op dit materiaal. Anders heb je grote kans op uitbrokkelende kantjes.
EN LAAT NU NET DE SUIKER HET PROBLEEM ZIJN!
➽➽ Gebakken hout breekt en splijt vrij
DE OPLOSSING: VERHITTEN
➽➽ Het hout wordt stabieler. Omdat
Je kent zeker het fenomeen van het klontje suiker dat je in de tas koffie houdt. Onmiddellijk wordt de koffie opgezogen in het klontje en het smelt. Suiker trekt dus vocht aan (we noemen het hygroscopisch). Gelukkig beschermt de lignine veel van de suikers, waardoor de vochtopname en dus ook het zwellen en krimpen beperkt blijft.
Het zijn bepaalde chemische structuren op de suikers, de zogenaamde hydroxylgroepen, die water aantrekken uit de lucht. Deze groepen worden afgebroken door de hittebehandeling waardoor er minder plaatsen zijn die water aantrekken. Dus de vochtopname daalt en het hout wordt duurzam er!
21
snel; het kan daarom moeilijker constructies dragen. Sterker hout kan bekomen worden door het bakken te laten voorafgaan door koken of stomen van het hout.
er door het proces minder vocht kan worden opgenomen zal in vergelijking met natuurlijke materialen er ook minder zwel of krimp optreden. Gemiddeld ligt de vochtopname 50% lager dan het oorspronkelijke materiaal.
S C H AVEN A A N JE KENNIS
“ALS JE HOUT VERHIT, WORDT HET DONKERDER EN GAAT HET RUIKEN NAAR... KARAMEL. NIET ONLOGISCH, WANT OOK HOUT BEVAT SUIKER!”
Turn the heat up: de behandelmethodes
We onderscheiden twee grote groepen van behandelingen:
Het hout wordt in een autoclaaf verhit onder vochtige omstandigheden en verhoogde druk.
55OVENMETHODE: een
omgebouwde drooginstallatie waarin temperatuuroverdracht gebeurt met bijvoorbeeld stoom. Dit laat toe grotere volumes te behandelen. 55CONTACTMETHODE: hierbij wordt de behandeling in vacuüm uitgevoerd. De warmteoverdracht kan enkel gebeuren door contactwarmte. Dit gebeurt door metalen platen waartussen de balken zijn opgestapeld. De platen op hun beurt worden verwarmd of gekoeld (tijdens exotherme fase) met thermische olie. Deze installaties zijn eerder klein.
GEVOLG: hemicellulose en lignine vallen uiteen in kleinere verbindingen, de cellulose behoudt zijn sterkte.
Het hout wordt op relatief lage temperatuur verhit onder atmosferische druk. GEVOLG: hemicellulose en lignine gaan nieuwe stabiele verbindingen aan (de celstructuur verandert).
NIET VERGETEN...! ➽➽ Je moet de temperatuur kunnen overbrengen ➽➽ ➽➽
De duurzaamheid en vormstabiliteit van het hout zijn verbeterd!
➽➽
22
(= nood aan medium). Je moet de zuurstof controleren, anders ontstaat er brand in de behandelingsinstallatie! Je moet de temperatuur tijdens het proces kunnen controleren en sturen. Belangrijk om te weten is dat op een bepaald moment het proces zelf warmte gaat produceren (in de chemie met een moeilijk woord ‘exotherm’ genoemd). Op dat moment moet je dus kunnen bijsturen en de temperatuur zoveel mogelijk constant proberen te houden. De hoogte van de temperatuur en de duur ervan zijn de sturende factoren binnen het proces.
U I T H ET JUISTE HOU T G ES NEDEN
OPERATOR IN DE HOUTZAGERIJ
“Kennis van de machine is essentieel, ” d l u d e g is s o d n e e s l a t e n 23
U I T H ET JUIST E HOU T G ES NEDEN
DE HOUTSECTOR EVOLUEERT. BEDRIJVEN INVESTEREN IN EEN MODERN MACHINEPARK, MAAR OOK IN HUN MENSEN. WIJ GINGEN EEN KIJKJE NEMEN BIJ LEFIBO IN ZULTE, EEN TOONAANGEVENDE HOUTZAGERIJ GESPECIALISEERD IN HET VERZAGEN VAN NAALDHOUT.
Bediener zagerij Thomas Roobroeck (26) NN werkt sinds drie jaar bij Lefibo NN daarvoor volgde hij de richting
elektromechanica aan het VTI in Waregem
NN woont in Zulte en zag een bordje uithangen
dat er mensen werden gezocht. Zo kwam hij bij Lefibo terecht zonder enige voorkennis.
WAT ZIJN EIGENLIJK JE BELANGRIJKSTE TAKEN, THOMAS? Thomas: “Ik bedien eigenlijk de hele lijn. Op basis van de bestelling van de klant krijg ik een programma doorgestuurd. Ik moet ervoor zorgen dat de machine juist ingesteld is voor die specifieke bestelling zodat de klant de gewenste afgewerkte planken krijgt. Gemiddeld wisselen we 6 keer per dag van programma.’ Zaakvoerder Steven Ide: “Wij werken alleen op bestelling en zijn mee geëvolueerd met onze klanten en de sector. Wij bestaan 35 jaar en hebben onze Duitse cirkelzaagmachine steeds geïnnoveerd. Zo is ze vandaag CNC hydraulisch gestuurd waardoor de lijn opstarten nog amper een minuut in beslag neemt. Wij verwerken boomstammen tot afgewerkte planken op maat. De klant kan bij ons de dikte en de lengte bepalen. Vandaag kunnen we bomen zagen van diameter 13 tot 45 centimeter en op vijf lengtes, allemaal op dezelfde lijn. We zagen een gemiddelde van 650 m3 per dag.”
Thomas: "Ik volg alles op in mijn bedieningsruimte aan de hand van camera’s en een computersysteem met het programma ‘Win CC’. Samen met een assistent zorgen we ervoor dat elk programma zo optimaal mogelijk verloopt. We controleren ook de kwaliteit van het hout. Problemen zo snel mogelijk detecteren, is heel belangrijk. Zo kan het ook vlug hersteld worden zoals bijvoorbeeld een oververhitte motor. Dat kan ik zelf niet, daarvoor hebben we andere specialisten in huis."
“IK HOU ERVAN OM ZELFSTANDIG TE WERKEN. IN MIJN BEDIENINGSRUIMTE VOEL IK ME GOED. DAT IK ER HELEMAAL ALLEEN BEN, STOORT MIJ NIET.”
24
WELKE VAARDIGHEDEN ZIJN BELANGRIJK VOOR DEZE JOB? HR verantwoordelijke Ilse Tack: "Het is een taak met best wat verantwoordelijkheid. Thomas heeft zelf anderhalf jaar als assistent gewerkt en was er uitzonderlijk snel mee weg. Het is heel belangrijk om inzicht in de zaagmachine te hebben en probleemoplossend te kunnen denken. Dat kan hij. Voor zijn functie zou een opleiding Machine Operator ideaal zijn." Thomas: “Kennis van de machine en geduld zijn heel belangrijk. Ik heb alles geleerd tijdens een interne opleiding, niet op school. Verder moet je vooral interesse hebben en gemotiveerd zijn. Door mijn ervaring kon ik al iets bijsturen in het programma. Bijvoorbeeld het bedienen van de walsen van hieruit waardoor we wat tijd wonnen in het proces. Een paar seconden, maar op het einde van de dag levert dat misschien een winst van tien kubiek op. Dat geeft wel voldoening. Die vrijheid om bij te sturen, krijgen we hier ook.”
Ide Steven
25
ack en Ilse T
Stapelaar Bjorn Declerck (27) NN studeerde houtbewerking NN kwam op dezelfde manier als Thomas bij Lefibo terecht
NN is er nu drie jaar aan de slag
WAT DOE JE PRECIES, BJORN? Bjorn: “Ik ben verantwoordelijk voor het schaven van de planken en het stapelen achteraf. Nadat de boomstammen verwerkt zijn tot planken, dient de boven- en onderkant geschaafd te worden. Daarvoor stel ik de schaafmachine in. En ik controleer ook op slechte planken. Die haal ik eruit. Hoewel alles machinaal verloopt, is het best intensief. Maar als je goed doorwerkt, is er zelden een probleem. Ik ervaar geen druk.”
“IK VIND HET GEWELDIG OM MET HOUT BEZIG TE ZIJN. DE TIJD VLIEGT VOORBIJ.”
HOE NUTTIG IS EEN DIPLOMA HOUT? Bjorn: “Het klopt dat je vooral gemotiveerd moet zijn en interesse moet hebben. Maar dankzij de opleiding heb je een basis natuurlijk. In het begin kon ik toch geregeld terugvallen op mijn opleiding houtbewerking. Bijvoorbeeld om te zien dat het hout goed geschaafd is of om een machine in te stellen.”
26
BE RO EP SF ICH E
Operator ij r e g a z t u o h e d in TENDOP PORTRET IN EEN deNO eigen werkzaamheden voor,
idt De operator in de houtzagerij bere in voor het instellen, omstellen, ontvangt het gekapte hout en staat (straat) in de zagerij. Afkorten, bedienen en opvolgen van de machine elen en het verduurzamen en drogen ontschorsen, verzagen, sorteren, stap om zo stamhout op te waarderen.’ ket van hout behoort tot het takenpak
AAN DE SLAG De operator in de houtzagerij: 55Ontvangt het gekapte hout pen op teert en vervangt (snij)gereedschap 55Selecteert, controleert, mon de machine(straat) in en om 55Stelt de machine(straat) g gen uit voor de eerste houtverwerkin erkin bew nde pane 55Voert vers 55Droogt hout pelen, impregneren…) 55Verduurzaamt hout (dom rt indien nodig bij 55Bewaakt het proces en stuu 55Verzorgt de afvoer constructieonderdelen en 55Transporteert grondstoffen, materialen
NIET VERGETEN
lijk organiseren
55De werkplek veilig en orde n voorbereiden en plannen 55De eigen werkzaamhede n controleren en voorbereiden 55Grondstoffen en materiale van de machine(straat) controleren 55Veiligheidsvoorzieningen uit 55Voert kwaliteitscontroles en rapporteren ren stre regi 55Werkzaamheden de machine(straat) uitvoeren. van ud erho 55Preventief basisond
EXTRA KWALITEITEliteitNen welzijn werken d, milieu, kwa
55Heeft oog voor veilighei 55Werkt in teamverband ruiken en geluidshinder beperken 55Kan stromen duurzaam geb
27
H O U( T ) H ET VE IL IG
6 x fout, want... 5 3
6 4
1 2
DE 6 FOUTEN OP BLZ 3 GEVONDEN? DEZE HEFTRUCK-CHAUFFEUR DOET HET NAMELIJK NIET ZOALS HET HOORT.
1
28
DE GORDEL WORDT NIET GEDRAGEN Dit is één van de meest voorkomende inbreuken. En vaak komt dan de opmerking: “We moeten veel te veel af- en opstappen en verliezen daardoor kostbare tijd”. Wel, dan is er ook een alternatief: een veiligheidsdeur die ervoor zorgt dat je eveneens niet uit de heftruck kan geslingerd worden en zo onder het voertuig of de lading terechtkomt. Wist je dat als een heftruck kantelt, en de chauffeur heeft zijn gordel niet aan, hij 80% kans heeft op zeer zware (blijvende) letsels of zelfs overlijden? Hoe kostbaar is dit dan?
2
5
DE VOET NEIGT BUITEN DE HEFTRUCK De bestuurderszetel is zo opgesteld dat, bij een normale zithouding en het in acht nemen van alle veiligheidsregels, het lichaam zich volledig binnen de bestuurderskooi bevindt. In deze specifieke situatie zijn 3 bijzondere risico’s te vermelden:
Hoe vaak horen we niet dat een vrachtwagen zijn lading verliest? ... “Lading niet voldoende gezekerd.”, “Niet voldoende of verkeerd verpakt”, “Door een onverwacht manoeuvre”, “Onstabiel gestapeld”, ... Zo ook gebeurt dit heel veel tijdens het intern verkeer: onvoldoende, verkeerde of geen ladingzekering tijdens het rijden.
1. Voet kan tussen het chassis en het wiel komen te zitten. Al eens aan de gevolgen gedacht? 2. Stel dat bijvoorbeeld een deel van de lading naar beneden valt, dan loopt de bestuurder het risico zijn been, voet, ... te kwetsen. Een kleine plank zal misschien nog niet zo erg zijn, maar wat als er een pak hout van 3 ton naar beneden komt? 3. Als de vorken naar beneden bewegen, dan kan de voet klem komen te zitten tussen de vorkbrug/lading en de mast.
3
4
DE LADING IS NIET STABIEL EN NIET GEZEKERD
Ook hier worden we met de typische opmerkingen om de oren gesmeten: “Toch niet nodig voor zo’n kleine verplaatsing!”, “Puur tijdverlies.”, ... En wat als de lading een collega of een klant raakt wegens het verlies van (een deel van) de lading? Wees steeds alert en voorbereid, neem de nodige tijd en maatregelen om stabiel te stapelen en te verpakken. Overleg bij twijfel altijd vooraf met je verantwoordelijke.
EEN COLLEGA AAN BOORD! De zeer belangrijke regel “Geen personen meenemen op de heftruck” wordt nog veel te veel overtreden. Veel werknemers menen dat het hen nooit zal gebeuren, en toch komen regelmatig mensen klem te zitten, vallen ze van de heftruck, verliezen ze vingers of handen, ... als gevolg van het meerijden op de heftruck. De verantwoordelijkheid is gedeeld! Zowel de chauffeur als de passagier gaan in de fout.
6
DE LADING WORDT VERKEERD OP DE VORKEN GEPLAATST Deze inbreuk heeft veel gemeenschappelijke raakpunten met beschrijving 5. Als een lading verkeerd of onstabiel op de vorken genomen wordt, dan is er weerom het risico dat tijdens het rijden of manoeuvreren de lading zich voorwaarts of zijdelings gaat verplaatsen, de heftruck uit evenwicht komt, de lading verloren gaat of... erger nog, de heftruck kantelt.
LOSSE BLOKKEN ACHTERAAN DE HEFTRUCK
Neem steeds de tijd om de lading correct in te schatten alvorens het manoeuvreren en heffen te starten. Volg ook steeds de instructies op van je verantwoordelijke.
Het lijkt allemaal heel onschuldig: wat losse stapelblokken, een beetje verpakking, een metaalschaar, ... meenemen op de heftruck achteraan. Maar wat als een voorwerp valt en je tijdens een manoeuvre in het achteruitrijden over het gevallen voorwerp rijdt? De heftruck komt misschien uit evenwicht en kantelt, of (een deel van) de lading valt, of het voorwerp wordt weg gekatapulteerd richting een collega, ... Houd het netjes op de heftruck en als je iets wenst mee te vervoeren wat je praktisch veel nodig hebt, laat dan een afsluitbaar koffertje installeren. Zorg er wel steeds voor dat het zicht behouden blijft voor, zij en achter op de heftruck.
29
OPLEID ING IN DE KIJKER
LORENZO MAAKTE ZIJN DROOM WAAR EN WERD
r e v e g m r o v r u e i inter ID
LORENZO RESSELER
• 23 jaar • volgde BSO houtbewerking in het VITO Hoogstraten • en daarna een opleiding interieurvormgeving, een professionele bachelor op hogeschoolniveau.
MET EEN BSO-DIPLOMA OP ZAK NAAR DE HOGESCHOOL GAAN? LORENZO DEED HET. DRIE JAAR LATER HEEFT HIJ ZIJN EIGEN ZAAK ALS INTERIEURVORMGEVER. “VOOR MIJ WAREN DE VOOROORDELEN BIJNA EEN STIMULANS: WACHT MAAR, IK ZAL HET TEGENDEEL BEWIJZEN!”
30
DO’S
DON’TS
1. WEET WAT JE WIL
1. ERAAN BEGINNEN OP EIGEN HOUTJE
“Al in het middelbaar volgde ik tijdens de middagpauze extra lessen over tekenprogramma’s. Er waren leerkrachten die me wilden bijscholen, en die kansen heb ik altijd gegrepen.”
“Als je je kans niet waagt, zal je je misschien je hele leven afvragen hoe het zou geweest zijn als je wél die opleiding gevolgd had waar je van droomde.”
“Ik zat in de het zevende jaar houtbewerking en haalde best goede punten. Maar toch zag ik mezelf dat niet mijn hele leven doen, met mijn handen werken. Ik deed veel liever het voorbereidende werk: meten, uittekenen, werkbonnen opmaken, enzovoort. Ik heb geluisterd naar dat gevoel.”
2. VIND DE OPLEIDING DIE BIJ JE PAST “Ik ben zelf op zoek gegaan: wat kon ik in avondschool volgen? Of waar kon ik meer tekenervaring opdoen zodat ik met mijn diploma houtbewerking toch ergens zou kunnen tekenen? Maar dan ontdekte ik de richting Interieurvormgeving bij Thomas More in Mechelen, een professionele bachelor. De slaagkans voor mensen uit het BSO was er op papier maar 25%! Maar er was een creatief aspect en je kon er werken met tekenprogramma’s. Dat was het!”
3. SCHOOL JE BIJ “Al in het middelbaar volgde ik tijdens de middagpauze extra lessen over tekenprogramma’s. Er waren leerkrachten die me wilden bijscholen, en die kansen heb ik altijd gegrepen. Dat helpt.”
4. MOTIVATIE IS ALLES “Motivatie is doorslaggevend. Je moet er echt voor gaan. Ik wilde dit heel erg graag, maar ik wist ook dat het hard werken zou worden. Ik had nooit examens gehad in het VITO, dus dat was al een grote drempel. Je motivatie heb je nodig omdat je heel veel uren in die opleiding zal steken. Je offert een groot deel van je vrije tijd op. Maar als je iets echt wil, dan kan het ook, mits de nodige inspanning. Je krijgt het zeker niet cadeau.”
5. KEN JE STERKE PUNTEN “Ik heb ook mijn moeilijke momenten gehad natuurlijk. Zo waren er examens waar ik 3/20 had, een echte domper. Maar daar moet je je overheen zetten. Sommige mensen, uit ASO bijvoorbeeld, kunnen veel beter studeren maar zijn technisch minder sterk. Hoe een bouw in elkaar zit, of materiaalkennis, daar ben je dan beter in. Of tekenprogramma’s, dat komt terug in de leerstof en dat was dan weer in mijn voordeel. Daar trek je je aan op: er zijn zaken die je beter kan wanneer je uit BSO komt. En heb je toch eens slechte punten, niet opgeven!”
6. ZOEK EEN GOED TEAM “Zoek hulp. Ik zat in een goede vriendenkring, we deelden samenvattingen. Dat heeft me heel erg geholpen, zeker met de theorie. Ik hielp hen dan weer met meer technische zaken: samenstelling van constructies, gepaste materiaalkeuze, ...”
31
“Mijn ouders stonden niet meteen achter mijn keuze: ze dachten dat het op een teleurstelling zou uitdraaien. Bovendien kost die opleiding heel wat geld, je moet maquettes en zo maken en daar kruipt duur materiaal in. Ik had zelf ook mijn twijfels en onzekerheden, maar mijn leraar uit het middelbaar onderwijs stond achter me en motiveerde mij. Hij is met mijn ouders gaan praten. En nu zijn mijn ouders heel erg trots op mij.” (lacht)
2. TE AMBITIEUS ZIJN “Wees soms tevreden met weinig punten. Voor de moeilijke vakken kan het zijn dat je net 10/20 haalt. Maar dat is geslaagd en dat is dus goed. Je hoeft er geen 15/20 voor te halen, geef jezelf wat ademruimte. Ik moest leren leren, en kan dat vandaag nog niet zo goed. Maar geslaagd is voldoende.”
3. JE LATEN ONTMOEDIGEN DOOR VOOROORDELEN “Ook BSO-leerlingen hebben vaak meer in zich dan ze zelf beseffen of dan men denkt. Ik heb nu mijn eigen zaak. Ik werk voor een Italiaanse firma in België en dan heb ik nog wat losse opdrachten. Ik teken veel keukens, maar ook volledige inrichtingen op maat. Het is heel leuk, ik doe mijn werk heel graag. Ik ben eerlijk gezegd best wel trots op mezelf en droom ervan in de toekomst mijn zaak uit te breiden. Voor mij waren de vooroordelen bijna een stimulans: wacht maar, ik zal het tegendeel bewijzen!”
4. TOEGEVEN AAN ONZEKERHEDEN “Geef niet toe aan je onzekerheden. Er steken sowieso soms twijfels de kop op, zowel van tevoren als tijdens de opleiding. Als je je kans niet waagt, zal je je misschien je hele leven afvragen hoe het zou geweest zijn als je wél die opleiding gevolgd had waar je van droomde. Gewoon proberen!”
“BSO-LEERLINGEN HEBBEN MEER IN ZICH DAN ZE ZELF BESEFFEN”
I NSPIREREND PR OJECT
"ALS JE VOOR EEN ANDER WERKT, DOE JE ÉXTRA JE BEST" BuSo-leerlingen houtbewerking van VIBSO Waregem aan het werk bij houthandel Cras
"DIT IS WIN-WIN: DE JONGENS LEREN BIJ ÉN HET BEDRIJF KRIJGT GESCHOOLDE WERKKRACHTEN OP DE VLOER." LERAAR JAN
SINDS SEPTEMBER ZIJN IN WEST-VLAANDEREN ENKELE BUSOLEERLINGEN VAN HET VIBSO WAREGEM AAN DE SLAG BIJ HOUTHANDEL CRAS. WAT DAAR ZO BIJZONDER AAN IS? AARON, SENNE, JONI EN CO ZIJN GEEN DOORSNEE JONGENS EN TOCH DRAAIEN ZE VLOTJES MEE OP DE WERKVLOER. Drie puberjongens ijverig aan het werk? Dát is fijn om te zien. De muziek van de radio wordt in de grote werkhal van de houthandel net niet overstemd door het knallende geluid van het nietjespistool. Nietjes na nietjes worden in de houten latjes geschoten. Aaron, Senne en Joni maken vandaag plantenschermen voor Collstrop, de tuinafdeling van Cras, onder het toeziende oog van leraar Jan Vroman. Bedoeling is dat deze schermen ook écht verkocht worden. De jongens nemen hun werk dus heel ernstig. Do not disturb! WIN-WIN Elke woensdag rijden enkele 16-jarige leerlingen houtbewerking van het VIBSO samen met leraar Jan met de fiets naar Cras. Handig, zo'n houtbedrijf dat op amper een paar kilometer van de school ligt! Praktijk op Verplaatsing, noemen ze deze vorm van opleiding. Het grote verschil met een gewone stage? Dat er een leraar van de school meekomt om hen te begeleiden. "Een stage
32
zoals de meeste jongeren die doen, is voor deze leerlingen niet haalbaar", legt leraar Jan uit. "Het zou het bedrijf te veel tijd kosten. Daarom ga ik mee. Win-win: de jongens leren bij én het bedrijf krijgt geschoolde werkkrachten op de vloer." HOOFD ERBIJ HOUDEN "Als je voor iemand anders werkt, doe je toch extra je best", zegt Senne, wanneer de drie leerlingen even mogen pauzeren voor een korte babbel. "We krijgen hier elke week een nieuw project, heel anders dan op school dus. En om onze taken tot een goed einde te brengen, moeten we samenwerken." Een belangrijk punt, die samenwerking. "Dat we het samen doen, is heel tof, zeker omdat we vrienden zijn", vertelt Aaron. "Af en toe mogen we weleens praten en lachen onder elkaar. Maar we moeten er wél ons hoofd bij houden. We werken hier met machines. Je te veel laten afleiden zou gevaarlijk zijn."
"OP SCHOOL LEREN WE VEEL, MAAR HIER TOCH NOG MEER. HET IS DE EERSTE KEER DAT WE IN EEN BEDRIJF WERKEN EN ERVARING KUNNEN OPDOEN." JONI
Of ze hier veel bijleren? Natúúrlijk, klinkt het eensgezind. "Op school leren we veel, maar hier toch nog meer. Het is de eerste keer dat we in een bedrijf werken en dus ervaring kunnen opdoen", vertelt Joni. "Het gaat om méér dan enkel de technieken en handelingen", bevestigt leraar Jan. "We merken dat ze het hier vaak beter doen dan op school. De juiste werkhouding ontwikkelen is heel belangrijk, zeker met het oog op hun toekomst. Ze mogen niet te laat komen, moeten flink doorwerken en gaan voor het beste resultaat. Ze maken deel uit van een groter geheel en moeten dus hun steentje bijdragen. Voor het eerst ervaren deze jongens hoe het er in een bedrijf écht aan toegaat. Een unieke kans." TAKEN OP MAAT Dat ze fier zijn, Aaron, Senne en Joni, dat voel je. Ze dragen hun overall met trots en tonen glunderend de twintig tuinschermen die ze vandaag al hebben afgewerkt. De voorbije weken maakten ze ook al klimplantroosters, infoborden voor een natuurdomein én de grote reclametotem die aan de ingang van het bedrijventerrein van Cras staat. "Misschien is dat nog een van de mooiste resultaten van deze praktijkoefeningen", vindt leraar Jan. "Je ziet ze gewoon groeien. Hun motivatie en hun zelfbeeld gaan er enorm op vooruit. Ze krijgen taken op maat, zodat ze die zeker kunnen volbrengen. Dat hun werk gewaardeerd wordt door het bedrijf, doet hen goed. Hier kunnen ze iets betekenen, dat maakt hen sterker."
""AF EN TOE MOGEN WE WELEENS PRATEN EN LACHEN ONDER ELKAAR. MAAR WE MOETEN WÉL ONS HOOFD BIJ ONS WERK HOUDEN NATUURLIJK." AARON
140 JAAR ERVARING Bij Cras zijn ze al even enthousiast over dit bijzondere project. "We krijgen vaker leerlingen over de vloer voor stages, maar het is de eerste keer dat er ook een leerkracht meekomt", vertelt Johan Demeyere. "Het is fijn dat we jongeren die elders moeilijk aan het werk geraken hier zo ook een kans kunnen bieden. Als familiebedrijf met meer dan honderdveertig jaar ervaring vinden we dat we een voorbeeldfunctie hebben. Cras staat niet voor niets voor creatief, respect, alert en samen! Plus: het zijn vaak plekken die moeilijk ingevuld raken door reguliere arbeiders. En ja, ze leveren goed werk. Met Collstrop gaan we voor de hoogste kwaliteit van tuinproducten, het is dus belangrijk dat ze hun best doen. Dat ze zo gemotiveerd zijn, vinden we erg fijn om te zien." Vandaag staan de leerlingen hier met z'n drieën, maar de bezetting wisselt van week tot week. Bedoeling is ook om het project verder uit te breiden. "Het liefst zouden we volgend schooljaar het aantal dagen én het aantal leerlingen uitbreiden", vertelt leraar Jan. "In principe zouden de leerlingen hier later zelfs écht aan het werk kunnen gaan. Misschien kan dit project als voorbeeld dienen voor andere BuSo-scholen en bedrijven." Oh, en als het aan Aaron, Senne en Joni ligt, komen ze ook nog terug!
JONI ■■
■■
■■
■■
16 jaar, vierde jaar houtbewerking Is blij met de ervaring die hij kan opdoen. Op school helpt hij graag de anderen met het klaarmaken van het hout. Bij Cras vindt hij het fijn om heel veel bij te leren.
"WE KRIJGEN HIER ELKE WEEK EEN NIEUW PROJECT. OM ONZE TAKEN TOT EEN GOED EINDE TE BRENGEN, IS SAMENWERKEN HEEL BELANGRIJK." SENNE
SENNE ■■
■■
■■
■■
16 jaar, vierde jaar houtbewerking Werkt het liefst met zijn handen. Op school heeft hij al een vogelhuisje, hondenmand en denkpuzzel gemaakt. Bij Cras vindt hij het fijn om elke week een nieuw project te doen.
AARON ■■
■■
■■
■■
16 jaar, vierde jaar houtbewerking Later wil hij graag dakwerker worden. Op school maakt hij een houten bloembak als eigen project. Bij Cras vindt hij het fijn om samen te werken met de anderen.
Nice to meet you! 33
S CH OOL@ WOR K
EEN KONINKLIJKE CARAVAN EN HELEMAAL VAN HOUT! EEN OUDE STACARAVAN VANAF HET CHASSIS HELEMAAL OPBOUWEN IN HOUTSKELETBOUW: WAT DE NEGEN LEERLINGEN VAN HET ZEVENDE JAAR INDUSTRIËLE HOUTBEWERKING VAN HET VTI ZANDHOVEN KLAARSPEELDEN, IS RONDUIT FANTASTISCH. ZO INDRUKWEKKEND ZELFS DAT HET DE AANDACHT TROK VAN ONZE KONINGIN.
34
De vraag kwam van vzw De Kanteling, een groepspraktijk voor rouw, verlies en veerkracht die muziek-, spel- en creatherapie geeft. Dat deden ze in een oude stacaravan die stilaan versleten was. Klastitularis van het zevende specialisatiejaar industriële houtbewerking, Johan Verheyen, zag meteen muziek in het maken van een nieuwe pipowagen en stelde zijn leerlingen voor om hun GIP dit jaar in dit klasproject te integreren. Zo kreeg elke leerling de verantwoordelijkheid over een specifiek deel van de opdracht. Johan: "De Kanteling kocht het chassis op wielen in Nederland. Oorspronkelijk was voorzien om de wagen 3 op 7 meter te maken. Het was voor ons even schrikken toen het chassis hier werd geleverd en het uiteindelijk om 3 op 12 meter bleek te gaan. Maar we zijn er even enthousiast aan begonnen, ook al wilde De Kanteling graag de authentieke bouwwijze. Inclusief gebogen dak dus met smalle raampjes bovenaan voor extra lichtinval. Niet evident, maar daar leren de leerlingen het meest uit." LAAG PER LAAG IN 3D De klastitularis coördineerde het geheel, maar liet zo veel mogelijk door de leerlingen zelf doen. Van het uitdokteren hoe ze alle wensen van de klant konden realiseren, het verzamelen van de nodige informatie en het maken van de eerste schetsen tot uiteindelijk tot een gezamenlijk ontwerp komen. Brian Smeulders (19) maakte daarvan een 3D-voorstelling: "Alle leerlingen moeten een powerpointvoorstelling maken van hun deelproject en bij mij waren dat vloeren en muren. Ik heb zelf aangeboden om een 3D-tekening te maken van het project omdat mij dat interesseert. Zo heb ik laag per laag opgebouwd en gefotografeerd. Via Youtube heb ik mij het 3D-tekenen eigen gemaakt, maar in de sector zijn er studies architectuur die op dat vlak veel verder staan. Na dit jaar wil ik bij een schrijnwerkerij aan de slag gaan om verder ervaring op te doen. Nadien schaf ik mij misschien een tekenprogramma aan en kan ik op mezelf beginnen. Kasten op maat en alle binnenschrijnwerk interesseert mij. Dit project heeft ons heel veel geleerd, niet in het minst om zelfstandig te leren werken. "IK BEN WEL TROTS OP HET EINDRESULTAAT. HOE JE VAN AFVALHOUT TOCH IETS MOOIS KAN MAKEN!" YOURAN
We kregen dan ook veel verantwoordelijkheid toegewezen van onze leerkracht en dat vind ik positief." BLIND BESLAG, RONDE BOGEN Leerlingen lassen-constructie maakten enkele verbindingsstukken, hun collega’s van elektriciteit zorgden voor de bedrading en een externe firma was verantwoordelijk voor de dakbedekking in EPDM-rubber, maar het overgrote deel bestaat uiteraard uit hout. In het atelier werden de CLS-houtskeletwanden voorbereid, als gevelbekleding kozen de leerlingen voor thermowood en ramen en deuren werden gemaakt van padoek. Lode Ooms (19) was verantwoordelijk voor de ramen. "Het uittekenen van die gebogen ramen vond ik wel interessant. De uitdaging "HET UITTEKENEN VAN DIE GEBOGEN RAMEN VOND IK WEL INTERESSANT. DE UITDAGING WAS DAT WE VOOR HET EERST MET BLIND BESLAG HEBBEN GEWERKT." LODE
was dat we voor het eerst met blind beslag hebben gewerkt. Constructief en logisch nadenken was heel belangrijk." Zijn klasgenoot Jari Truyen (19) was dan weer verantwoordelijke voor de deuren. "Deuren maken, isolatie plaatsen of een dampscherm aanbrengen hadden we nog nooit gedaan, dus we hebben veel opgestoken van dit project. Dat het hier ging om een deur met ronde bogen maakte het helemaal speciaal. Dat heb ik toch even moeten uitzoeken hoe we die gingen construeren. Ook onderling communiceren met elkaar is heel belangrijk in dergelijk klasproject." KOPZORGEN Het resultaat is verbluffend en daar zit de versiering aan de voorzijde zeker ook voor iets tussen. Die werd gerealiseerd door Yoeran Van Der Steen (19): "Ik ben nieuw in de school sinds vorig jaar en heb mij moeten bewijzen. Het is specifiek voor dit project dat ik mijn 7de jaar in deze school wou doen. De versiering van de wagen heb ik uit verschillende stukken recuperatiehout gemaakt. Meerdere stukken waren nodig door de richting van de nerven. Zeker het kleinere schuine stuk bezorgde me kopzorgen. Het is ongelooflijk hoeveel werk erbij komt kijken: uitsorteren, schaven, een vingerlas aanfrezen, verlijmen om te versterken, stukken uitfrezen met de CNC om goed te kunnen spannen…het was een hele
35
"DE WAGEN MOEST GEBOUWD WORDEN VOLGENS DE AUTHENTIEKE BOUWWIJZE. INCLUSIEF GEBOGEN DAK DUS MET SMALLE RAAMPJES BOVENAAN VOOR EXTRA LICHTINVAL. NIET EVIDENT..." KLASTITULARIS JOHAN VERHEYEN
puzzel om het gedaan te krijgen. Eén foutje in het proces en je mag helemaal opnieuw beginnen. Ik ben wel trots op het eindresultaat. Hoe je van afvalhout toch iets moois kan maken. Toch gaat mijn voorkeur uit naar aluminium ramen en deuren omdat je sneller resultaat kan boeken. Daarin wil ik verder doen." KONINKLIJK BEZOEK De pipowagen moet eind september helemaal af zijn, want dan starten ze hier met een volgend project: een eiken schuilhuis van 4,5 op 9 meter voor een natuurpark in de buurt. Het hoogtepunt van de pipowagen was ongetwijfeld het moment waarop Brian zijn 3D-voorstelling van het project persoonlijk aan koningin Mathilde mocht toelichten. "Zij kende het project een Award toe ter waarde van 20.000 euro op basis van mijn voorstelling. Ze was heel geïnteresseerd en de school vaardigde mij af om extra uitleg te geven. Een heel lieve dame. Mijn audiëntie bij haar zal ik nooit vergeten."
"VIA YOUTUBE HEB IK MIJ HET 3D-TEKENEN EIGEN GEMAAKT EN ZO EEN 3D-TEKENING GEMAAKT VAN HET PROJECT." BRIAN
BENIEUWD NAAR DE PIPOWAGEN? Een knappe timelapse kan je hier bekijken: youtu.be/tbNWJLMmp3A
M AT ERIA A L M ET EEN VER HA AL
Een
voor hout DE HOUTSECTOR STAAT NOOIT STIL. DRIE NIEUWE TOEPASSINGEN DIE DE MOEITE ZIJN OM TE ONTDEKKEN!
Ligneah
EEN MIX TUSSEN HOUT & LEDER Wat? Een houtfineer zo flexibel als stof, waarvan de bewegingen doen denken aan die van leer. Zo gemaakt! Dun houtfineer wordt gelijmd op een textiel en vervolgens met laser gesneden in een rasterpatroon. Ligneah oogt mooi en het combineert de eigenschappen van twee verschillende materialen.
Bijzonder, want... Het oppervlak lijkt wel op vissenschubben geïnspireerd! Toepassingen? Deze gepatenteerde techniek kan op verschillende fineer houtsoorten worden toegepast en de variatie in patronen is eindeloos.
36
NewspaperWood
EEN MATERIAAL GEMAAKT VAN KRANTENPAPIER Wat? Dit materiaal lijkt op echt hout, maar is gemaakt van oude kranten. Dagelijks worden stapels kranten weggegooid en gerecycled tot nieuw papier. Maar NewspaperWood maakt er hout van! Zo gemaakt! Wanneer NewspaperWood wordt versneden, creĂŤren de lagen papier een tekening die lijkt op houtnerven of groeiringen. Na de samenwerking met Vij5 onderging het materiaal een lang ontwikkelingsproces, resulterend in een verbeterd materiaal van constante kwaliteit. Dit materiaal kan op dezelfde manier worden bewerkt als elk ander type hout. Bijzonder, want... NewspaperWood streeft er niet naar om een grootschalig alternatief voor hout te worden of om al het papierafval in dit materiaal te recupereren. Maar het laat zien hoe een overtollig materiaal kan worden omgezet in iets waardevoller.
Marbelous Wood
UITZONDERLIJK GEKLEURDE HOUTEN VLOEREN Wat? Unieke en mooie vloer- en paneelproducten. Zo gemaakt! Er werd een oude marmeringstechniek gebruikt. Elk van de dennenplanken zijn voorzien van organische, kleurrijke en levendige patronen, met de hand aangebracht, die boomringen insinueren. Bijzonder, want... Met deze techniek kan men afgekeurde planken (bijvoorbeeld omwille van knopen) opnieuw opwaarderen.
37
A A N D E SL AG!
“VERDIENT DAT EIGENLIJK IETS?” EN 2 ANDERE VRAGEN OVER
IBO
OP BLZ. 8 KON JE AL LEZEN DAT DE INDIVIDUELE BEROEPSOPLEIDING EEN MANIER KAN ZIJN OM DE JOB AL DOENDE TE LEREN. BENIEUWD? LEES DAN ZEKER VERDER!
OKÉ, MAAR WAT 1. T DAT? VERDIEN
dat Tijdens je IBO ontvang je een inkomen géén wel hebt Je . dert bena loon aal een norm of emie rspr ejaa recht op vakantiegeld, een eind te. ziek gewaarborgd loon bij
INKOMEN UITKERING: Tijdens je IBO loopt je gewoon door. werkloosheidsuitkering of leefloon NNHeb je geen recht op een Dan krijg werkloosheidsuitkering of leefloon? ering suitk iding ople je tijdens je opleiding een g. edin of compensatievergo rker van VDAB) N N Je IBO-consulent (medewe e uitkering je welk op helpt je om na te gaan . recht hebt n op je PRODUCTIVITEITSPREMIE: Bove iteitspremie. uctiv uitkering, krijg je ook een prod is afhankelijk van NNDe hoogte van de premie ienen je uitkering en het loon dat je zal verd je IBO. na t neem st dien als je werkgever je in premie en ring uitke je dat neer Het komt erop dat aan samen ongeveer gelijk moeten zijn loon. het begin van je NNJe IBO-consulent zal je bij ie is. opleiding uitleggen hoe hoog je prem de op n kene bere e onlin Je kan dit ook zelf B. VDA van website
2. MAG IEDEREEN
ZO’N IBO DOEN?
Je kan een IBO volgen als je aan deze drie voorwaarden voldoet:
IBO-WATTE? Als je een IBO-contract afsluit, volg je gedurende 1 à 6 maanden een opleiding op de werkvloer. Dit is voordelig, want: 55Je kan aan de slag in een bedrijf, ook al heb je geen ervaring. 55Je krijgt tijdens je IBO een inkomen dat een normaal loon benadert. 55Je leert de kneepjes van het vak en doet de nodige ervaring op. 55Je krijgt een contract van bepaalde of onbepaalde duur in het bedrijf als je je IBO succesvol afrondt.
3. IK WIL EEN IBO
AANVRAGEN, HOE BEGIN IK DAARAAN?
NNJe
bent ingeschreven als we rkzoekende bij VDAB. NNJe hebt je vorige job niet opgezegd om met een IBO te starten. NNJe hebt nog niet eer der voor het bedrijf gewerkt waar je een IBO gaat doen. Let wel: NNJe
mag wel een korte period e in het bedrijf gewerkt hebben als uitzendkracht. NNJe mag wel als job student in het bedrijf gewerkt hebben . Voorwaarde is wel dat je tijd ens je IBO nog bepaalde compet enties moet aanleren of bijschaven .
NNWil
je graag met een IBO aan de slag? Geef dit duidelijk aan in je cv. Voeg bijvoorbeeld deze rubriek toe: BIJKOMENDE INFO Ik kom in aanmerking voor een individuele beroepsopleiding (IBO). Dit is een voordelige formule: u leert mij de kneepjes van het vak en betaalt tijdens mijn opleiding geen loon of RSZ. Meer info vindt u op http:// www.vdab.be/ibo/.
NNSommige
werkgevers vermelden in hun vacature expliciet dat ze op zoek zijn naar kandidaten die in aanmerking komen voor IBO. Wil je een overzicht van deze vacatures? Je vindt ze in onze jobdatabank als je bij treftwoord ‹IBO› ingeeft.
VERGOEDINGEN met opleidingsperiode wordt gelijkgesteld je heb r doo Hier . een werkloosheidsperiode eld, tieg akan op v HT REC N tijdens je IBO GEE loon orgd aarb gew en emie rspr ejaa een eind bij ziekte. NNJe hebt WEL RECHT op een verplaatsingsvergoeding, bedrijf. zoals de gewone werknemers in het
NNJe
Nog vragen?
Nog vragen? Neem zeker een kijkje op de website van VDAB: www.vdab.be/ibo
Bron: https://www.vdab.be/ibo/defaultwz.shtml
38
Grenen PINUS SYLVESTRIS Fysische eigenschappen HET KOMT UIT Europa, Noord Azië Grenen uit Scandinavië wordt vaak omschreven als rood noorse den (RND)
Zo ziet het eruit 55Kleur: Spint: geelachtig wit Kern: Roze tot roodachtig bruin 55Groeiringen: zeer zichtbaar 55Nerf: fijn tot matig grof 55Draad: recht 55Tekening: gevlamd op dosse 55Harsgangen: groot aantal
Het wordt gebruikt voor 55binnen- en buitenschrijnwerk 55lijstwerk 55meubilair 55parket, 55daktimmerwerk en skeletbouw 55gevelbekleding 55elektriciteitspalen
BESCHIKBAARHEID: overvloedig PRIJS: gemiddeld
55Gemiddelde volumieke massa bij 12%
vochtgehalte: 530 kg/m 55Hardheid (Brinell met de vezels): 40 N/mm 55Hardheid (Brinell op de vezels): 18 N/mm 55Relatieve luchtvochtigheid 90 tot 60%: radiaal 0,5%, tangentieel 1,3% 55Relatieve luchtvochtigheid 60 tot 30%: radiaal 0,5%, tangentieel 1,1%
Mechanische eigenschappen 55Elasticiteitsmodulus: 11000 MPa 55Gemiddelde buigsterkte: 90 MPa 55Gemiddelde druksterkte: 50 MPa 55Gemiddelde treksterkte: 102 MPa 55Gemiddelde schuifsterkte: 9 MPA
Duurzaamheid 55Natuurlijke duurzaamheid spint: klasse V (impregneerbaar)
55Natuurlijke duurzaamheid kern: klasse III - IV (weinig of niet impregneerbaar)
55C1 behandeling (schimmelwerend,
antiverblauwing, insectwerend) noodzakelijk
55Thermische verduurzaming mogelijk
Bron coupe: Royal museum for central Africa, Belgium • www.houtinfobois.be
Groeiringen
Tracheïden
55Duidelijk zichtbaar
55hofstippels aanwezig 55wanddikte o vroeghout 5,7 – 7,4 µm o laathout 10,9-16,7 µm
Stralen
55onregelmatig 55breedte: 15 - 35 µm 554 – 7/mm 55hoogte 70 – 500 µm
Harskanalen
55zowel verticaal als horizontaal 55axiale en radiale harskanalen 100 – 150 µm
Transversale coupe Grenen Bron coupe: Royal museum for central Africa, Belgium • www.houtinfobois.be
39
ontdek aming verduurz en van gren je alles Op blz 4 lees NY O B E over K
e e m e Do in en w
iaal r e t a m k uit wel elbekleding v is de ge powagen i van de p ? t nderwijs gemaaek het houto it u n e ken? ss veel kla od bezoe rowo raag: Ho oktober P ijs. Schiftingsv utonderw ren en in e tr is g re uit het ho h n c e g zi in n rl e e zull r le uden voo rbeho
o strijd is vo Deze wed
‘Like’ onze Facebookpagina en stuur ons voor 1 januari 2019 een privébericht met jouw antwoorden. De winnaars ontvangen een elektrische houtbewerkingstool. Het antwoord en de winnaars vind je in het volgende nummer.
www.facebook.com/ HoutVasthoudenMag
HOUT VASTHOUDEN MAG! NR 11
En de winnaars zijn ... Ferre Van Eccelpool: SIBA Aarschot Dylan Vander Plancken: MFC Heynsdaele Jasper Nouwen: VDAB Bram Hofman: Lokeren Johannes Ringoot: PTI Zottegem Het juiste antwoord op de vraag was: ‘MDF, framiré en beuk’. SCHIFTINGSVRAAG: ‘vandaag zijn voor het schooljaar 2016- 2017, 260.487 uren on the job geregistreerd bij Woodwize’