Hout Vasthouden mag! nummer 13

Zin om verder te studeren?

Hout constructie- & planningstechnieken 5 pagina 28

Meedraaien in een bedrijf en op school leren

Duaal leren is de toekomst 5 pagina 9

Ben jij hout?

EEN LES IN HOUT HERKENNEN

Eco-logisch HANDGEMAAKTE HOUTEN SURFBOARDS

5 PAGINA 15

5 PAGINA 26

NUMMER 13 MEI 2019

INHOUTSTAFEL

04

04

06

09

Nieuwtjes uit de houtsector

Jullie mooiste houtprojecten in de kijker

Het VTI TIELT sleutelde aan een zetel met extra comfort

Duaal leren

12

15

19

Carpentier koos voor innovatie en duurzame houtsoorten

Een lesje in loofhout (her)kennen

hout news

bedrijf in de kijker

wall of fame

Schaven aan je kennis

school @work

UIT HET JUISTE HOUT GESNEDEN Decor- en standenbouwer

2

Van de schoolbank naar de werkvloer

24

Hou(t) het veilig Stof tot nadenken

26

ECO-LOGISCH Surfboardbouwer

28

Hout Vasthouden mag! is een uitgave van

OPLEIDING IN DE KIJKER

Hof ter Vleest dreef 3, 1070 Brussel Tel.: 02 558 15 51 Fax: 02 558 15 89 info@woodwize.be www.woodwize.be

Se-n-Se Hout constructie- en planningstechnieken

30

31

Slimme sollicitatietips

Europees Eiken Quercus

AAN DE SLAG!

Verantwoordelijke uitgever: Jeroen Doom Concept en realisatie: Link Inc, www.linkinc.be Redactie: Link Inc, www.linkinc.be Vormgeving: Zeppo, www.zeppo.be Fotografie: Jo De Rommelaere Studio Dann Tim De Backer

ho(u)t shot

3

HOUT

 Een hemelse uitdaging

 Feestje gepland?

WALL OF

Gooi dan de kurken stoppen van bier, wijn of champagne nadien niet in de vuilnisbak. Want kurk is een hoogwaardig, natuurlijk materiaal dat prima hergebruikt kan worden.

Van 1600 kurken stoppen kan bijvoorbeeld één kurkboomplaat gemaakt worden. Die houdt stadsbomen mooi, want Laat de stoppen dus de plaat laat water en doorslaan/doorgaan en lever lucht door, maar geen ze in bij een kurkinzamelpunt onkruid. waar ze gerecycleerd worden.

Je vindt er altijd wel eentje in je buurt op www.recycork.be/nl/ kurkinzameling

 Zo hard als hout Onderzoekers van de Universiteit van Maryland in de VS hebben een manier ontdekt om hout supersterk te maken.

Het geheim? Het hout moet eerst behandeld worden met een zoutoplossing. Die verwijdert lignine, een verbinding die planten hun stevigheid geeft. Het hout wordt daarna samengeperst bij een temperatuur van 65°C. Het hout wordt zo vijf keer dunner, maar supersterk. Uit testen bleek dat de treksterkte tien keer groter is dan die van gewoon hout. De onderzoekers hopen het superhout snel te kunnen aanbieden aan de bouwsector als alternatief voor staal.

En dat zou betekenen dat er in de toekomst ook auto's en vliegtuigen van hout kunnen gemaakt worden…

Da’s straf!

4

Elk jaar steken de leerlingen van het VITO Hoogstraten de handen uit de mouwen bij kleuter- en basisschool CKSA in Antwerpen. Die moest een tijdje geleden verhuizen naar het vroegere Franciscanessenklooster, maar dat gebouw ombouwen van een klooster naar een school is niet evident en niet alles is in prima staat.

De indrukwekkende oude torenspits van het klooster werd omwille van veiligheidsredenen verwijderd. Maar omdat een klooster mooier is mét een toren erop, kreeg het VITO de vraag om deze opnieuw te maken, volgens de oude methode en niet van tropisch hout.

Konden zij dat maken? Nou en of!

Al riep de opdracht ook veel vragen op: in welke houtsoort dan wel?

En waar konden ze die vinden? En hoe moesten ze die verlijmen? Dat de leerlingen de klus, die twee jaar duurde, tot een goed einde hebben gebracht, kun je zien op deze foto.

En hun enthousiasme? Dat was torenhoog!

 Boeken & bordjes

 Boompje opzetten

Iedereen ligt wakker van het klimaat. Ook de leerlingen van de afdeling houtbewerking van het Atheneum van Liedekerke. Onder het motto “GO!AL Hout van Jou” maakten ze een houten boom en plantten ze 200 nieuwe boompjes in het Cathemlindebos. Een actie die niet onopgemerkt voorbijging: ze kregen van de Vrienden van het Gemeenschapsonderwijs een oorkonde én een cheque van 200 euro.

Ze hebben niet stilgezeten bij Petrus & Paulus West in Oostende.

55Op vraag van de stad Oostende maakte het vierde jaar

BSO een reeks kleurrijke boekenruilhuisjes, die te zien zijn in de straten van de stad. De ruilhuisjes werken als volgt: iedereen mag er een boek (of meerdere) uithalen, zolang je er maar evenveel terugplaatst. Je kunt ook een persoonlijke boodschap in het boek achterlaten voor de volgende lezer.

15.734

zoveel bezoekers lokte de zesde editie van Prowood. Voor het eerst zorgde Woodwize voor een stand van, voor en door het onderwijs, gevuld met projecten van leerlingen.

Maar ook jullie waren op post, enkele cijfers:

2675 leerlingen

55Leerlingen uit het vijfde jaar houttechnieken werkten mee aan het kunstwerk ‘Sprekende Borden’ van kunstenares Mieke Drossaert. Op deze bordjes staan korte teksten over hoop en verdraagzaamheid van 180 wijkbewoners. De leerlingen bouwden met recuphout twee profielen die samen met de borden een ‘sprekende muur’ vormen aan het schoolgebouw.

315

leerkrachten

107 260

scholen

klassen

De datum van de volgende editie ligt al vast: iedereen welkom in Flanders Expo van 17 tot 21 oktober 2021.

55En ook het zevende jaar industriële houtbewerking wist

wat doen. Zij kregen de vraag van de kerkraad van de Sint–Jan–Baptistkerk om een exacte kopie te maken van een kuipvormige priesterstoel. Eén van de drie kerkstoelen was immers gestolen en ze vonden dezelfde stoel niet meer.

Vooral de kuipvormige voor– en achterzijde, die niet met de CNC-bovenfreesmachine kon gemaakt worden, was een breinbreker. De oplossing? Eerst werd een model met de CNC gefreesd, nadien werd met de handbovenfrees langs deze mal gegaan voor de juiste vorm.

Het resultaat is een staaltje van puur vakmanschap, aldus de leerlingen. Amen to that!

fotos: Jo De Rommelaere en Prowood

 Klein & fijn

Tiny houses zijn helemaal in! En dus zijn ze in de Steinerschool Gent volop bezig er eentje in elkaar te steken… Hoever ze daarmee staan, kun je volgen op de Facebookpagina Steinerschool Gent.

5

K R O W @ L O O H SC

“ Hopelijk komt ons ontwerp ooit op de markt” HET 7DE JAAR VAN HET VTI TIELT WERD DOOR ZETELFABRIKANT DEMUYNCK UITGEDAAGD: KONDEN ZIJ EEN INNOVATIEF ONTWERP BEDENKEN DAT DE HUIDIGE ZETELS NÓG COMFORTABELER ZOUDEN MAKEN? DE OPLOSSING VONDEN ZE BIJ EEN ZADELPEN UIT DE KOERSWERELD.

6

HET VTI TIELT SLEUTELDE AAN EEN ZETEL MET EXTRA (VERBORGEN!) COMFORT Leerkracht Guy Boxoen hielp zijn leerlingen Se-n-Se Hout constructie- en planningstechnieken out of the box te denken. “Zo’n projecten zijn ons ding. De leerlingen uit het 7de Se-n-Se zijn heel gedreven. Ze kiezen bewust voor deze richting omdat ze nadien echt een verschil willen maken binnen een bedrijf. Daarop proberen wij ze voor te bereiden door ze heel dicht bij de praktijk te laten werken. Dat wil zeggen dat ze gedurende dat jaar nagenoeg het leven leiden van een kleine zelfstandige. In zo’n scholenproject komt alles terug wat ze na afloop moeten kunnen: contact nemen met een klant, vergaderen, beslagsystemen onderzoeken, opmeten, digitale tekeningen maken, een ontwerpdossier maken en presenteren, eventuele aanpassingen doorvoeren, er CNC-programma’s uithalen en al dan niet ook gaan produceren.”

LEERLING JARI: "JE KUNT OP VEEL MANIER COMFORT TOEVOEGEN, MAAR DE OPDRACHT WAS OM VERBORGEN COMFORT TE CREËREN. DAARIN LAG VOOR ONS DE UITDAGING” BRAINSTORMEN De leerlingen kregen een rondleiding in het bedrijf alvorens aan de slag te gaan. Nuttig, vond Birgen: “We kregen het hele productieproces van een zetel te zien en dat was interessant. Zo konden we de zetelopbouw beter analyseren en wisten we waarop we allemaal moesten letten bij het ontwerp.

Nadien hoorden we de probleemstelling van de klant en volgde er een eerste brainstormsessie. Elke leerling maakte daarna een eigen ontwerp dat hij klassikaal moest verdedigen.

Uit alle ontwerpen selecteerden we dan twee systemen waarmee we gezamenlijk verder zijn gegaan: het uitrekbare mechanisme om een groter zitvlak te creëren en de in de rug geïntegreerde hoofdsteun die kan openvouwen voor meer comfort.”

DE VERENDE ZADELPEN Maar om echt innovatief te zijn, ontbrak er nog iets. Naast de ideeën die vanuit de leerlingen zelf kwamen, was het de leerkracht die hen op het spoor zette van de verende zadelpen of bodyfloat. Dit synchroonmechanisme bevindt zich in fietsen en ergonomische bureaustoelen en zorgt voor meer zitcomfort en voor minder rugklachten.

Jari: “Om de zadelpen beter te kunnen doorgronden, hebben we een bureaustoel gekregen van Buro International die we volledig hebben gedemonteerd. De bodyfloat hebben we dan geïntegreerd in ons model en zo is ons prototype ontstaan. We hebben al doende veel geleerd. Vooral het uittekenen van de zetel in CAD vond ik leuk, dat is wat ik later wil gaan doen.”

"Zo'n creatieve oplossing bedenken was niet simpel. De klant wil graag innoveren door extra comfort toe te voegen. Daar bestaan uiteraard meerdere systemen voor, maar Demuynck wou graag verborgen comfort creëren. Daarin lag voor ons de uitdaging."

AL DOENDE LEREN Dankzij de integratie van de diverse systemen in het bestaande karkas, leerden de leerlingen het mechanisme van de verende zadelpen beter kennen.

Kiandro: “Bij fietsen heeft het vooral de bedoeling om de schokken op te vangen voor de onderrug en zo comfortabeler te kunnen fietsen. Bijkomend voordeel is dat het de drukpunten van het zitvlak gelijkmatig gaat verdelen over het hele zitvlak.

7

ALS SCHOLEN EN BEDRIJVEN ELKAAR VINDEN Het VTI in Tielt en zetelfabrikant Demuynck werden aan elkaar voorgesteld door Els Callemein van RTC West-Vlaanderen, een organisatie die leerlingen en werkgevers dichter bij elkaar wil brengen via tal van toffe initiatieven.

K R O W @ L O O H SC

Zo ontstaat een 3D-zitvlak. Bij zetels is de synchroonmechaniek ervan dan weer interessant. Deze zorgt ervoor dat de verhouding van 2 op 1 steeds behouden blijft. Als de rugleuning van de zetel 20° naar achteren gaat, verstelt het zitvlak automatisch 10° mee. Zo heb je altijd een optimaal ergonomisch zitcomfort.”

WAT MOET DAT KOSTEN? Leren vanuit de praktijk gaat altijd net iets makkelijker. En het voordeel van een scholenproject als dit, is dat veel leerstof toegepast kan worden.

Tibo: “Na het opmeten van de zetel, werd alles in het tekenprogramma omgezet naar een 2D-versie.

Dat hielp om onze houtlijst te maken, waardoor het mogelijk was om de kostprijs van de zetel te berekenen. De afmetingen van de zetel werden nadien nog aangepast en de programma’s daarvoor schreven we uit in het lesonderdeel CNC en uitvoering. We onderzochten ook tal van zetelbeslag. Wat ik vooral onthoud, is het out of the box leren denken. Hoe je naar verschillende oplossingen moet zoeken voor je probleem en daar nadien de goede uitfilteren.

Want na het recupereren van de mechaniek uit de bureaustoel hebben we nog kleine aanpassingen moeten aanbrengen om het te kunnen integreren in het karkas van de zetel. Allemaal zaken die een zelfstandige van pas komen en dat is toch mijn ambitie voor later: eerst instappen in de zaak van mijn vader en die later overnemen.”

LEERLING TIBO:

En wat vindt de zaakvoerder er nu zelf van?

“Het idee van de bodyfloat was nog niet bij ons opgekomen. Of er iets in zit, moeten we verder onderzoeken” THIERRY DEMUYNCK: “Het ging er mij in de eerste plaats om dat

leerlingen zouden leren nadenken en creatief zijn. Alles wat er mogelijk uit kan volgen, zie ik als bonus. Als bedrijf zijn wij natuurlijk wel geïnteresseerd in het denkproces. Het idee van de bodyfloat bijvoorbeeld is nieuw en was nog niet bij ons opgekomen. Of daar iets in zit, moeten we nog verder onderzoeken. Het is het eerste project dat we op die manier met een school aangaa n.

Waar het bij de leerlingen aanvankelijk eerder vaag bleef, wordt het nu wel concreet en blijkt dat ze toch de nodige ondernemerszin hebben. In die zin is het voor mij al geslaagd.”

Benieuwd naar de opleiding Se-n-Se Hout constructie- en planningstechnieken?

Op blz 28 lees je er alles over!

LEERKRACHT GUY: “VAN CONTACT OPNEMEN MET DE KLANT TOT EEN ONTWERP PRESENTEREN EN AANPASSEN: TIJDENS ZO’N PROJECT LEVEN DE LEERLINGEN ALS EEN KLEINE ZELFSTANDIGE” 8

“WAT IK VOORAL ONTHOUD, IS HET OUT OF THE BOX LEREN DENKEN: HOE JE NAAR VERSCHILLENDE OPLOSSINGEN MOET ZOEKEN VOOR JE PROBLEEM EN NADIEN HET BESTE ERUIT MOET HALEN”

VAN D E S CH OOL BANK NA AR DE W ERKVLO E R

DUAAL LEREN

“Dit is het echte leven dat ons te wachten staat” MATHIAS MAG BIJ OBUMEX MEEDRAAIEN OP DE WERKVLOER, EN DAT TERWIJL HIJ EIGENLIJK NOG OP SCHOOL ZIT. DUAAL LEREN HEET DAT, EN HIJ ZOU HET IEDEREEN AANRADEN.

9

“Ik heb hier nu al immens veel meer geleerd dan op school.

Op de werkvloer krijg je tijd om dingen te herhalen en zo leer je beter”

VA N D E S CH OOL BANK NA AR DE W ERKVLO E R

EVEN KENNISMAKEN

= Obumex in Staden, een familiebe

drijf

MATHIAS DE RUYCK (GO ROESELARE) IS AL VIJF MAAND AAN DE SLAG BIJ OBUMEX VIA HET TRAJECT VAN DUAAL LEREN. “TOEN MIJN LEERKRACHT DIT BEDRIJF VOORSTELDE, HOEFDE IK NIET LANG NA TE DENKEN. IK KON HET ZEVENDE JAAR OOK INTEGRAAL OP SCHOOL VOLGEN, MAAR DUAAL LEREN SPRAK ME MEER AAN. DRIE DAGEN PER WEEK BRENG JE IN HET BEDRIJF DOOR EN DOE JE ERVARING OP ALS WERKNEMER. BOVENDIEN KRIJG JE ER EEN LOON BIJ EN HET STAAT MOOI OP JE CV. IK WEET ZEKER DAT IK HIERDOOR SNELLER AAN GOED WERK ZAL GERAKEN.”

= Vroeger… een zaak met schoolme

ubilair

= Vandaag… totaalinrichting en proj ecten op maat in binnen- en buitenla nd. Denk: topinterieurs voor de beau monde in Knokke, Parijs of Londen. O la la! = Vindt duaal leren interessant,

want…

“Leerlingen leren meer op de werkvlo er dan op school. Alleen al door een up-to-d ate machinepark maakt een bedrijf het verschil.

Zo hebben wij onder meer een mod erne lakstraat en drie CNC-machines ter bes chikking.

Het voordeel van duaal leren voor ons als werkgever is dat je goed de arbeids houding van een leerling kan inschatten. Je kan zien of iemand op tijd komt, vaak of wei nig ziek is, initiatief neemt…”, aldus Planning and Coördin ation manager Kaat Vandenbulcke.

Allemaal maatwerk

De voorbije weken heeft Mathias geschuurd, kasten afgeplakt, opgestopt en panelen door de lakstraat gestuurd. Vanaf volgende week wordt hij bij een andere afdeling geplaatst om ook ervaring op te doen in het fineren en platen opdelen. En daarna volgt weer iets anders. Mathias: “Die variatie vind ik belangrijk. Ik wil zoveel mogelijk leren want zo weet je nadien beter waar je voorkeur naar uitgaat.

Dat is meteen ook het grootste verschil met een schoolomgeving. Ik zou elke leerling duaal leren aanraden, want ik heb hier nu al immens veel meer geleerd dan op school. Dit is het echte leven dat ons te wachten staat. Op de werkvloer krijg je tijd om dingen te herhalen en zo leer je beter.”

Bij duaal leren wordt de leerling zowel door zijn schoolbegeleider als door een gekwalificeerde mentor op de werkvloer ondersteund.

Die opvolging is belangrijk om te zien dat Mathias alle nodige facetten aangeleerd krijgt die door de school voorgeschreven zijn. In dit geval gaat het om ongeveer vijftien verschillende activiteiten. Sam Deturck, al jaren actief bij Obumex, volgde een tweedaagse opleiding bij Woodwize als mentor en begeleidt Mathias nu op de werkvloer. “Ik onderhoud nauw contact met zijn schoolbegeleider Jeffrey Stroobant. Beiden zijn we van mening dat Mathias, als hij zo verder doet, een mooie toekomst wacht. Hij kan de vruchten plukken van een duaal leren-traject. Dat is vooral veel interessanter dan stages omdat je de leerling langer bij je hebt en daardoor veel meer competenties kan aanleren. De student krijgt ook meer inzicht in projecten omdat hij die van start tot de finish kan meemaken terwijl hij vroeger slechts een fractie kon zien tijdens een korte stage. Op die manier is hij beter voorbereid op een echte job. Zeker bij ons, waar het dan nog eens allemaal maatwerk is.”

10

“Je doet ervaring op, krijgt een loon en het staat mooi op je cv.

Ik weet zeker dat ik hierdoor sneller aan goed werk zal raken” MATHIAS

Een schoolvoorbeeld Ook trajectbegeleider Jeffry Stroobant is enthousiast. “Mathias is een schoolvoorbeeld van het duaal leren-effect. Hij heeft al een goede attitude en kweekte ook in korte tijd een positieve werkmentaliteit. Het is bovendien iemand die snel leert. Obumex is een dankbare partner voor duaal leren en ik heb de indruk dat er wel meer bedrijven zijn in de omgeving die de meerwaarde ervan inzien en er werk van willen maken. Soms merk ik wel een verschil met éénmanszaken waar het begeleidende onderdeel en overleg vaak als last wordt gezien. Ze hebben er minder tijd voor. Maar stilaan komt duaal leren erdoor en ik ben er 100% zeker van dat het de toekomst is én de enige manier om leerlingen in onze sector te houden.”

En wat houdt die toekomst in voor Mathias?

“Ik zou hier graag blijven en misschien pistoolschilder worden bij Obumex.

Momenteel zoeken ze zo iemand. Ik heb al even van die ervaring mogen proeven en het beviel me wel. Al kan ik het nog niet met 100% zekerheid zeggen omdat ik nog niet alles gedaan heb en nog heel veel ervaringen moet opdoen. Maar werken bij Obumex zie ik zeker zitten!”

“Ik zou hier graag blijven en misschien pistoolschilder worden.

Ik heb al even van die ervaring mogen proeven en het beviel me wel” MATHIAS

“Duaal leren is de toekomst én de enige manier om leerlingen in onze sector te houden” BEGELEIDER JEFFRY

11

B E D RIJF IN D E KIJKER

Innoveren, da’s leren en dat is kei-interessant!

CARPENTIER IN MEULEBEKE EVOLUEERDE DOOR DE CRISIS VAN TRADITIONELE HOUTHANDEL NAAR EEN GESPECIALISEERD HOUTBEDRIJF. HET WAS VERANDEREN OF VERDWIJNEN. HET FAMILIEBEDRIJF KOOS VOOR INNOVATIE EN DUURZAME HOUTSOORTEN, EN DAAR ZIJN DE WERKNEMERS MAAR WÁT BLIJ MEE.

Het verschil tussen wat Carpentier vandaag doet en vroeger kan niet groter zijn, vertelt Heidi Carpentier. “We bestaan 60 jaar en zonder die crisis waren we misschien nog steeds een traditionele houthandel die zich bezighield met de aan- en verkoop van hout en hier en daar wat drogen en zagen. We hadden hier nauwelijks machines staan.

Met de noodzakelijke omschakeling kozen we ervoor om te stoppen met tropisch hardhout en ons te concentreren op ecologische alternatieven.”

In totaal werken er 30 mensen bij Carpentier.

De omschakeling had ook zijn gevolgen voor het personeel, dat plots een andere werkinvulling kreeg. Daarnaast kwamen er nieuwe profielen bij zoals technisch tekenaars en extra verkopers. En ook het contact met architecten groeide om samen vernieuwende oplossingen te bedenken. Want naast de bijgebouwen ontwerpen ze ook poorten, omheiningen en shutters.

Handwerk

Essen en naaldhout “Eik hielden we uiteraard in ons gamma, maar met veel meer toegevoegde waarde. We breidden ons gamma verder uit met thermisch behandeld hout zoals HOTwood essen en naaldhout. De focus lag weliswaar op innovatie. En daarbij kwam een grote investering, zowel in machinepark als in nieuwe concepten, zoals QuickClip, een onzichtbaar bevestigingssysteem voor terrassen, gevel-, wand- en plafondbekleding. We gebruikten het ook in kant-en-klare kits voor bijgebouwen met een bijbehorende app om die gebouwen in realtime met de klant uit te tekenen. Die app laten ontwikkelen kostte ons handenvol geld, maar vernieuwen zonder te investeren gaat nu eenmaal niet. En het resultaat mag er zijn. We zijn heel fier op hoe ons bedrijf is geëvolueerd. Het werk is nu veel boeiender. Achteraf gezien is de crisis voor ons dus een goede zaak geweest.” Heidi leidt het bedrijf samen met haar man Stefan en haar broer Kristof.

12

Werken in deze innoverende omgeving is een plezier, vertelt Charles Rammant, sinds vorig jaar aan de slag bij Carpentier. Na zijn opleiding in het VTI in Izegem volgde hij een bachelor in de houttechnologie in Gent. Tijdens die algemene opleiding leerde hij werken met verschillende tekenprogramma’s zoals Autocad. Na zijn studies kwam hij hier terecht. “Ik zat eerst in het plaatsingsteam om daar ervaring op te doen. Voor mij geen probleem, want ik werk graag met mijn handen en het concept sprak mij aan, meer dan pakweg interieur. Ik leerde er veel bij over waar je welke verbindingen moet voorzien en daardoor betere tekeningen kunt maken. Ik raad het iedereen aan om eerst in de praktijk te leren. Vandaag combineer ik mijn werk als tekenaar in drukke periodes nog steeds met het plaatsen van bijgebouwen. Die zijn echt wel mijn ding.”

CHARLES: “IK ZAT EERST IN HET PLAATSINGSTEAM OM DAAR ERVARING OP TE DOEN. IK RAAD HET IEDEREEN AAN OM EERST IN DE PRAKTIJK TE LEREN”

QuickClip®, het onzichtbaar bevestigingssysteem voor terrassen, gevel-, wand- en plafondbekleding van Carpentier

13

B E D RIJF IN D E KIJKER

IEDEREEN (H)APPY: ZO WERKT LIVINGLODGE

“Livinlodge is een ongelooflijke tool. In realtime maken we samen met de klant hun gedroomde bijgebouw”

Op mijn plaats Om hun nieuwe concepten te realiseren moest Carpentier investeren in het machinepark. Zo hebben ze nu onder meer twee CNC-bewerkingscentra, een boomzaag, een borstelmachine en machines om hout te vergrijzen, hout te branden, metaal te bewerken en balken te schaven. Want kennis van deze machines is een pluspunt voor wie hier wil komen werken. Anton Kiekens, sinds zes jaar aan de slag, had die kennis opgedaan bij vorige werkgevers. “Ik moest op mijn vorige job de CNC-machine bedienen. In het begin heb ik bij Carpentier dan ook als CNC-operator gewerkt.

Als technisch tekenaar is het zeker handig dat ik die kennis heb. En om de CNC te kunnen aansturen, is kennis van computer en informatica belangrijk. In een iets verder verleden heb ik ook ervaring opgedaan bij mijn broer die actief is in de houtafwerking met kleuren en oliën van parket.

Na mijn studies voor technisch tekenaar heb ik een jaar in een architectenbureau gewerkt, maar ik miste de voeling met het veld. CNC vind ik interessant, net als innoverende concepten voor de woningbouw zoals CLT. En ik vind het boeiend om nog slimmere systemen te ontwikkelen voor poorten en dergelijke. Ik zit hier dus op mijn plaats.”

Heidi Carpentier vult aan: “Eens je de weg van de innovatie bent ingeslagen, kun je niet meer terug.

En dat willen we ook niet. Ons QuickClip-systeem dat we destijds hebben ontwikkeld, hebben we intussen nog performanter en duurzamer gemaakt door de volledige onderconstructie in aluminium te voorzien. En met Livinlodge onderscheiden we ons helemaal van de rest. Nieuwe dingen bedenken en ontwikkelen, is inderdaad heel boeiend en uitdagend. Dat is het nieuwe DNA van Carpentier.”

Voor de bijgebouwen lanceerde Carpentier naast de klassieke lijn van eiken bijgebouwen, ook de pure lijn, de moderne versie zeg maar. Met de Livinlodge app kun je ze heel eenvoudig ontwerpen en meteen aan de klant een gedetailleerde offerte presenteren. Dat geldt ook voor de professionele klanten van Carpentier zoals schrijnwerkers en tuinaanleggers. Hannes, sinds drie jaar bij Carpentier, zit al lang in de sector, maar dit heeft hij nog nergens gezien. “Livinlodge is een ongelooflijke tool voor ons. Het laat ons toe om sneller te kunnen schakelen en voor de klant is het ook beter, want die hoeft nu geen weken meer te wachten op een ontwerp en offerte. In realtime maken we samen hun gedroomde bijgebouw.

Op plan en per stap ook in 3D te visualiseren, quasi fotorealistisch. We maken het bijgebouw volledig op maat, zowel interieur als exterieur, en de klant krijgt meteen ook een richtprijs. We kunnen samen ook eenvoudig aanpassingen doen om bijvoorbeeld kosten NN Via een login kunnen hun te besparen. Door deze app professionele klant de app gebruiken en terwijl ze samenzitt volstaat één afspraak nu en en met hun klant. Na afloop stu ren die gewoon he wint iedereen tijd. Vandaar t ontwerp door. dat het zo goed onthaald NN Het enige wat ze bij Carp wordt door professionals. entier nog moeten doen, is dat ontwer p omzetten naar ee n technische tekenin g vooraleer het na ar de CNCbewerkingscentru m te sturen. Maar momenteel bekijken ze de mo gelijkheid om ook die stap uit te schakelen zoda t het proces in de toekomst volledig automatis ch verloopt.

NN Na afloop krijgt de klant va Kijk op https://carpentier.be/ n Carpentier een ka nl/innovaties/teken-reken-app nt-en-klaar pakket dat ze, ind ien gewenst, zelf kunn en plaatsen.

Aan de slag!

Benieuwd naar deze app?

ANTON: “CNC VIND IK INTERESSANT, NET ALS INNOVERENDE CONCEPTEN VOOR DE WONINGBOUW ZOALS CLT. EN IK VIND HET BOEIEND OM NOG SLIMMERE SYSTEMEN TE ONTWIKKELEN VOOR POORTEN. IK ZIT HIER DUS ECHT OP MIJN PLAATS”

14

Hé, ben jij Hout?

EEN LESJE IN LOOFHOUT (HER)KENNEN ELKE BOOMSOORT LEVERT EEN UNIEKE HOUTSOORT. EN OMDAT DEZE EIGENSCHAPPEN BELANGRIJK ZIJN VOOR HUN TOEPASSINGEN, KUN JE MAAR BETER HOUT JUIST HERKENNEN.

Is hout herkennen eigenlijk moeilijk?

Hangt ervan af. De moeilijkheidsgraad is afhankelijk van het aantal houtsoorten dat je wilt herkennen. Hoe meer houtsoorten, hoe moeilijker het wordt natuurlijk. Er zijn meer dan 60.000 verschillende houtsoorten. Dus als je ze allemaal wilt herkennen, dan moet je ze eerst allemaal leren kennen.

In de houthandel zijn er maar een 250 soorten te vinden. Dat is al veel overzichtelijker en die 250 houtsoorten zijn veel gemakkelijker van elkaar te onderscheiden.

“ ER ZIJN MEER DAN 60.000 VERSCHILLENDE dwarse doorsnede HOUTSOORTEN. GELUKKIG radiale doorsnede LIGGEN ER MAAR EEN STUK tangentiale doorsnede OF 250 IN DE HOUTHANDEL” dwarse (kopse) doorsnede

dwarse doorsnede

radiale (kwartierse) doorsnede

radiale doorsnede

tangentiale (dosse) doorsnede

tangentiale doorsnede

15

S C H AVEN A A N JE KENNIS

Waar kijk je dan naar?

En welke naam gebruiken we: de handelsnaam of de wetenschappelijke?

Loofhout herken je aan de hand van verschillende kenmerken.

De eenvoudigste kenmerken kun je zonder hulpmiddel waarnemen, zoals de kleur van het hout. Die kan een zeer duidelijk herkenningskenmerk zijn, zoals bij Afrikaans padoek (Pterocarpus soyauxii): fel oranjerood. Maar let op: de kleur kan je ook misleiden. Hout is niet altijd kleurvast en het verkleurt onder invloed van het daglicht. Ook de draad, de nerf, de tekening, geur, glans, hardheid, volumieke massa en herkomst zijn belangrijke kenmerken om houtsoorten te herkennen. .

Als je een houtsoort wilt beschrijven moet je er natuurlijk zeker van zijn dat iedereen over dezelfde houtsoort spreekt. Met namen uit de handel is dit zeer moeilijk. Denk maar aan namen met ‘eiken’ erin zoals Tasmaans eiken, Braziliaans eiken, …: namen van houtsoorten die helemaal geen eiken zijn. Om deze naamsverwarring te vermijden worden de wetenschappelijke namen gebruikt. De zomereik bijvoorbeeld is de Quercus robur. Deze naam is uniek. Zo kan iedereen, in de hele wereld, communiceren zonder spraakverwarring.

En zijn er ook hulpmiddelen?

Zeker! Om de kenmerken van hout beter te kunnen zien heb je een 10x vergrotende loep nodig. Hiermee kun je zien waaruit het hout is opgebouwd. Om te meten maak je eerst een kopse, een radiale (kwartierse) en een tangentiale (dosse) snede met een zeer scherp mes. Daarna kun je met een loepmicrometer de weefsels opmeten waaruit het hout is opgebouwd.

Het kleurverschil van Afrikaans padoek (Pterocarpus soyauxii) na 1 dag zonlicht

(hout)straal

bast

(hout)vat jaarringgrens (hout)vezel

de

orsne

se do dwar

10x vergrotende loep

stippels

loepmicrometer

parenchymcel

“ OM NAAMSVERWARRING TE VERMIJDEN, WORDEN DE WETENSCHAPPELIJKE NAMEN GEBRUIKT. DE ZOMEREIK BIJVOORBEELD IS DE QUERCUS ROBUR”

tan

gen tial e

(hout)straal

doo

rsn e

de

e

d orsne

le do radia

laddervormige perforatieplaat 16

Aan de slag!

Kijken naar & meten van…

De vaten

De stralen

= WAT? In de volksmond gekend onder de naam ‘poriën’. Ze zorgen voor het watertransport tijdens de groei van de boom

= WAT? Stralen zijn de lichtere streepjes op het kopse vlak die van de buitenkant van de boom naar het midden (het hart) toelopen. Ze zijn vergelijkbaar met de spaken van een fietswiel. Stralen zijn eigenlijk voedingsstoffen die de boom opslaat voor zijn groei.

= WAAROM? De vaten zijn belangrijke herkenningspunten.

Sommige houtsoorten hebben veel vaten, andere zeer weinig. Sommige houtsoorten hebben twee soorten vaten (grote en kleine), andere houtsoorten hebben dan weer maar één soort vaten. Hierdoor kun je de houtsoorten al snel indelen in grote groepen zoals ringporig-, semiringporig- of verspreidporig hout. = ZO DOE JE DAT! Wanneer je een houtsoort beter wilt leren kennen is het dus belangrijk om deze vaten op te meten en te tellen.

Hiervoor gebruik je de loepmicrometer.

= WAAROM? De stralen komen in stralen verschillende maten en afmetingen voor. Sommige houtsoorten hebben grote- en kleine stralen, twee soorten dus. Op het tangentiale (dosse) vlak zien we soms stralen die als flensjes mooi naast elkaar geordend liggen. We noemen dit ‘etagebouw’. = ZO DOE JE DAT! Met de loepmicrometer kun je deze stralen opmeten en tellen. etagebouw

vatdoorboringen

dwarse doorsnede

Axiaal parenchym weefsel = WAT? Axiaal parenchym weefsel zijn voedingsstoffen die in de lengte richting van de boom worden opgeslagen voor zijn groei. Dit weefsel kun je duidelijk zien op het kopse vlak, als lichtere vlekjes of als banden. Soms staan ze in verbinding met de vaten of soms los van de vaten of soms zijn ze er helemaal niet. = WAAROM? Dit is het moeilijkste weefsel om te beschrijven, omdat het in heel veel verschillende vormen kan voorkomen.

Toch kun je hierdoor zeer duidelijk de loofhoutsoorten van elkaar onderscheiden. = ZO DOE JE DAT! Sommige houtsoorten bevatten zeer veel parenchym weefsel. Meestal is dat duidelijk waar te nemen op de langsvlakken, waardoor er een typerende tekening ontstaat. Deze tekening zorgt dan voor een gemakkelijke herkenning. Zoals bij Wengé (Millettia laurentii) waarbij de combinatie van het donkergekleurde houtweefsel en het lichter gekleurd parenchym-weefsel op het dosse (tangentiale) vlak een duidelijk herkenbare axiaal tekening vormt. parenchym

“ DE EENVOUDIGSTE KENMERKEN KUN JE ZONDER HULPMIDDEL WAARNEMEN, ZOALS DE KLEUR. MAAR LET OP: HOUT VERKLEURT ONDER INVLOED VAN HET DAGLICHT”

radiale doorsnede tangentiale doorsnede 17

S C H AVEN A A N JE KENNIS

Naaldhout

Loofhout

Loofhout versus naaldhout Loofhout is vaak vrij eenvoudig met een 10x vergrotende loep te herkennen. Het is opgebouwd uit duidelijk van elkaar te onderscheiden weefselsoorten, zoals vaten, stralen, axiaal parenchym en steunweefsel. Bij naaldhout is dit meestal moeilijker, want dat is opgebouwd uit veel kleinere weefselsoorten zoals tracheïden, stralen en soms ook axiaal parenchymweefsel. Naaldhout heeft geen vaten en weinig of geen axiaal parenchymweefsel. Er is ook weinig of geen verschil tussen de stralen. Dus om naaldhout te herkennen zal je sneller een beroep moeten doen op een microscoop.

Wil je houtsoorten (beter) leren kennen?

Bij het HCTO vind je deze hulpmiddelen: 55Met de ‘Houtstudiebox’ kun je op een eenvou-

dige manier houtsoorten leren (her)kennen. De box bevat 21 loofhoutsoorten en één naaldhoutsoort. Eerst worden de kenmerken voor de loofhoutherkenning uitvoerig behandeld. Aan de hand van een determinatietabel kan je de houtsoorten nadien identificeren.

55Referentiehoutstalen. Dit zijn houtstalen

waarvan we zeker zijn dat ze juist zijn geïdentificeerd. Deze worden afzonderlijk verkocht.

55Het boek ‘Loofhout herkennen’ van Ludo Van

Bladel, een praktische handleiding voor de houtherkenner en beginner. In dit boek worden 374 houtsoorten beschreven.

meer info: www.hcto.be

18

U I T H ET JUISTE HOU T G ES NEDEN

DE DECOR- EN

STANDENBOUWER IS

VAN ALLE MARKTEN THUIS

19

U I T H ET JUIST E HOU T G ES NEDEN

OP TWEE DAGEN TIJD MET EEN BEURSSTAND EEN WERELD CREËREN VOOR EEN MERK, EN AL DAT MOOIS DRIE DAGEN LATER RAZENDSNEL MAAR ZONDER BROKKEN WEER AFBREKEN: WIJ VOLGDEN DE STANDENBOUWER IN ACTIE.

Plaats van afspraak met de decor- en standenbouwers van ‘t Kartel: de Horeca-expo in Bredene, twee dagen voor de beursopening. We banen ons een weg richting de expotenten, over het nog modderige terrein, tussen heftrucks en vrachtwagens. Het is bijna onvoorstelbaar dat hier overmorgen piekfijn uitgedoste VIPS arriveren om exclusieve biertjes te komen proeven op de beursstanden.

De ploeg van ‘t Kartel is ongeveer halfweg met de opbouw van de strakke Duvelstand als we aankomen. De houten wand met het ingebrande logo van Duvel staat al recht, de tweede wand is volop in opbouw.

Standenbouwer Maarten De Lille en zijn collega Patrick Hertmans lijken perfect op elkaar ingespeeld: zonder veel woorden reiken ze elkaar op het juiste moment gereedschap aan of werken ze samen als een goed geolied team om een zware lichtbak te plaatsen.

Zaakvoerders Sven Cappuyns en Valerie D’haese vertellen: “Standenbouw wordt nooit routine of bandwerk. Altijd kan er onverwacht iets misgaan. Een goeie standenbouwer bedenkt voor elk probleem twee oplossingen.

Breekt er een schroef af tijdens de opbouw, dan moet je snel kunnen nadenken over een oplossing waarmee je zo weinig mogelijk tijd verliest.”

SVEN CAPPUYNS EN VALERIE D’HAESE:

“HET IS VOORAL DE WIL OM TE LEREN EN DE GOESTING DIE VAN IEMAND EEN GOEDE STANDENBOUWER MAKEN. BIJ IEDER PROJECT BEGIN JE EIGENLIJK OPNIEUW, JE BLIJFT LEREN”

20

Standenbouwer: iets voor jou?

“Om hier te beginnen heb je liefst een achtergrond in schrijnwerkerij of interieur.

En natuurlijk moet je handig zijn en van alle markten thuis: je moet vloeren en tapijt kunnen leggen, iets afweten van elektriciteit en verlichting… Medewerkers starten bij ons in het atelier. Daar krijgen ze een goede basis, leren ze verbindingen maken, werken met machines zoals een paneelzaag en kunnen ze productietechnisch groeien. Zo leren ze hoe een stand in elkaar zit en dat is een goede voorbereiding op het plaatsen.

Maar het is vooral de wil om te leren en de goesting die van iemand een goede standenbouwer maken.

Bij ieder project begin je eigenlijk opnieuw, je blijft leren. Onlangs hebben we een medewerker aangeworven die na een loopbaan van 30 jaar als financieel directeur wou omschakelen naar de houtsector. Hij heeft een korte opleiding hout gevolgd, en leert nu al doende op de werkvloer. Het voordeel is dat hij heel goed kan organiseren en het overzicht houden. Zo kunnen we elk talent gebruiken. En ook kunnen samenwerken is ongelooflijk belangrijk. Dat zie je maar op de werkvloer natuurlijk, dat kan je niet peilen in een sollicitatiegesprek.”

SVEN CAPPUYNS EN VALERIE D’HAESE:

“EEN GOEIE STANDENBOUWER BEDENKT VOOR ELK PROBLEEM TWEE OPLOSSINGEN. BREEKT ER EEN SCHROEF AF TIJDENS DE OPBOUW, DAN MOET JE SNEL KUNNEN NADENKEN OVER EEN OPLOSSING WAARMEE JE ZO WEINIG MOGELIJK TIJD VERLIEST”

Het pronkstuk: de Duvel-stand met Engelenwand “De betonlook hebben we zelf gecreëerd. We hebben het idee gehaald vanuit de filmdecorwereld. We zijn vertrokken van de traditionele kaders met grenen latten en multiplexplaten. Met cement en Compaktuna hebben we daarna een laag aangebracht, daaroverheen nog een basiskleurlaag met verf, en tot slot een vernis voor het patina. Het strafste onderdeel?

De Engelenwand met het Duvel-logo dat volledig met de hand in de wand is ingebrand én gebeiteld en ingekleurd met beits, goed voor meer dan 300 uren werk. Onze collega’s komen er nog altijd naar kijken en eraan voelen.”

21

Stilaan duurzaam

“Een stand gaat meestal drie à vier jaar mee. Wij kiezen zov eel mogelijk voor duurzame materiale n, zoals een vloer in parket. Het is een heel werkje om die te leggen, maar je kan ze wel hergebruike n. Vasttapijt daarentegen moet je elk e keer weggooien. Stilaan groeit ook in deze sector het bewustz ijn om meer materialen te hergebru iken.” s werk ik in het atelier, som "Elke dag is anders. Soms ilt sch ver en. En elk project ga ik mee om op te bouw rd ook niet in één vakje wo Ik . ige weer van het vor en, alles doen." gestopt: ik mag alles ler MAARTEN DE LILLE

Een stand opbouwen in 7 stappen STAP 1: Bij aankomst wordt eerst de locatie gecheckt: is het vloeroppervlak klaar om op te bouwen, zijn de nutsvoorzieningen aangesloten...?

ent Het mooiste mom STAP 2: Het team laadt de trailer af en transporteert het materiaal naar binnen.

STAP 3: De vloer van de stand wordt geplaatst.

STAP 5: Tijd voor de afwerking: plaatsing van lichtbakken, logo’s en decoratieve elementen, afregelen van de verlichting...

STAP 7: Tot slot is er de eindschoonmaak, nadat alle stands zijn opgebouwd en er geen stof meer in het rond vliegt: stofzuigen, folie verwijderen, afwassen...

STAP 4: De structurele wanden van de stand worden opgericht.

STAP 6: Het losse meubilair wordt geplaatst: tafels, stoelen, toog…

22

oment bij een Het allermooiste m blik dat de stand project? Het ogen t atelier en we helemaal af is in he teken. Met het de verlichting aans dan vaak echt vijf hele team zijn we , dat hebben wij minuten stil: ‘wow gemaakt’.”

BE RO EP SF ICH E

decor-en standenbouwer 

 AAN DE SLAG

PORTRET IN EEN NOTENDOP

ig je standen en Als decor-en standenbouwer vervaard voor beurzen, je doe decors en bouwt ze op en af. Dat televisie … en film ical, mus ter, tentoonstellingen, thea zaamheden voor op de 55Je plant en bereidt je werk opdelen, aftekenen, paren, …) werkopdracht (uitsmetten, en verwerkt de grondstoffen. azijn en controleert de voor55Je beheert ook het mag t transporten en verplaatst laad raden en materialen, n en materialen de grondstoffen, constructieonderdele intern of op locatie achines in en om, je 55Je stelt (houtbewerkings)m orzieningen en voert controleert de veiligheidsvo basisonderhoud uit waar nodig. hermen, afwerken…) en 55Je bewerkt (schuren, besc decors en standen. Je plaatst voor vergaart onderdelen ze. Je monteert en regelt beslag af. locatie in functie van je eigen 55Je stelt de situatie op debereidt de plaatsing voor. werkzaamheden vast en oudige aansluitingen van 55Je verzorgt ook de eenv tellen en (audiovisuele) sanitaire en elektrische toes en waar nodig of randapparatuur, integreert rekwisiet ng. zorgt voor beletteri

bereid in het atelier De standen en decors worden voor ats opgebouwd. De spla of rechtstreeks op de inplanting werktekening een angt ontv er decor- en standenbouw van een idee tief crea of tiek artis een of vertrekt van ontwerper. elementen die worden Hierbij start je vaak van bestaande . Als decor- en stanbijgewerkt, omgebouwd of hersteld s kunnen instellen en denbouwer moet je heel wat machine gereedschap. hand van ruik bedienen. Je maakt ook geb

INES GEBRUIK  DEZE MACHAL JE ALLEMA

Schaven hine 55vlak- en vandikteschaafmacleermachine vierzijdige schaaf- en profi

55

Zagen 55afkortzaag 55paneelzaagmachine 55opdeelzaagmachine Boren 55meerspillige boormachine 55boor- en drevelmachine 55CNC (boven)freesmachine Afkanten 55kantenlijmmachine Profileren 55verticale freesmachine 55CNC (boven)freesmachine Schuren 55langebandschuurmachine 55breedbandschuurmachine ne 55kanten(profiel)schuurmachi Oppervlakken behandelen 55(fijn)schuren/polieren ndelen 5manueel oppervlakken beha

5

 EXTRA KWALITEITEN 55Je werkt in teamverband gheid, milieu, kwaliteit en 55Je werkt met oog voor veili

welzijn veilig en ordelijk 55Je organiseert je werkplek te 55Je werkt op hoog zaam en beperkt geluidshinder 55Je gebruikt stromen duur

23

H O U( T ) H ET VE IL IG

Stof tot nadenken

VIND JIJ DAT EEN LAAGJE STOF ERBIJ HOORT ALS JE HOUT BEWERKT? DAT IS ZO, MAAR ONDERSCHAT HET GEVAAR VAN STOF NIET, VOOR JE EIGEN GEZONDHEID, DIE VAN DE COLLEGA’S ÉN DE VEILIGHEID VAN DE WERKPLAATS.

24

Tijdens het bewerken van hout en plaatmaterialen produceer je heel wat stof, van grof tot heel fijn. Ook bij schoonmaak- en opruimwerk komt veel houtstof vrij in de lucht, vaak in grote concentraties. Waarom is dat eigenlijk gevaarlijk?

DE 3 GEVAREN VAN STOF

1.

2.

3.

Gevaar voor je gezondheid

Gevaar voor explosie

Gevaar voor brand

Al dat rondvliegend stof

Als je fijn houtstof wegblaast of droog veegt, wordt het opgewerveld in de lucht tot een stofwolk. Als deze mengeling van stof en lucht, in de juiste verhouding, met een ontstekingsbron in aanraking komt, krijg je een explosie.

Die kan zo heftig zijn dat volledige muren weggeblazen worden. Ontstekingsbronnen kunnen bijvoorbeeld zijn: vonken door metaal op metaal, een elektrisch contact, een kortsluiting, een gloeiend voorwerp...

Houtstof ontbrandt niet alleen gemakkelijk, het is ook een zeer sterke vuurgeleider. Als er overal in de werkplaats, tot in de dakspanten toe, (hout)stof aanwezig is, kan een brand zich razendsnel voortplanten.

adem je in

slik je in

komt in contact met je huid

Soms heb je meteen last van het stof, maar soms krijg je pas op langere termijn problemen.

Wat riskeer je zoal?

Op korte termijn 55ga je hoesten, krijg je een verstopte of lopende neus, jeukende ogen... Dat komt doordat de slijmvliezen in je luchtwegen, neus en ogen allergisch reageren en gaan ontsteken.

55krijg je jeuk of eczeem, omdat je huid allergisch reageert.

Op lange termijn

55kan stof leiden tot sinuskanker. Stof van

hardhout (loofhout) is door de overheid geclassificeerd als kankerverwekkend.

Voor zachthout (naaldhout) is daarvoor geen sluitend bewijs, maar volg je toch best dezelfde preventiemaatregelen als bij hardhout.

55kan het ook leiden tot stoflongen. Door de langdurige ontstekingsreacties in je longen ontstaat er op den duur littekenweefsel, waardoor je longen minder zuurstof kunnen opnemen. Soms krijg je deze problemen pas na 10 of 20 jaar blootstelling.

“SOMS HEB JE METEEN LAST VAN HET STOF – NIEZEN, JEUK… - MAAR SOMS KRIJG JE PAS OP LANGERE TERMIJN PROBLEMEN, ZOALS STOFLONGEN OF SINUSKANKER”

Een gevaarlijke stofwolk herken je aan een zicht van minder dan 1 meter of een stoflaagdikte van 0,1 mm waarin je je voetstappen kan zien.

Gebruik dus een stofzuiger of bevochtig het stof vooraleer je veegt.

“ALS EEN MENGELING VAN STOF EN LUCHT, IN DE JUISTE VERHOUDING, MET EEN ONTSTEKINGSBRON IN AANRAKING KOMT, KRIJG JE EEN HEFTIGE EXPLOSIE”

Reinig dus regelmatig je werkpost en de hele werkplaats, ook op moeilijker bereikbare plaatsen!

ZO VOORKOM JE (DE GEVAREN VAN) STOF NN Pak het stofrisico aan bij de bron: bij

vaste machines hoort een degelijke stofafzuiginstallatie, bij handgereedschap koppel je zoveel mogelijk mobiele afzuigtoepassingen.

NN Komt er toch nog stof vrij in de lucht?

Gebruik de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals een stofmasker of een halfgelaats-masker. Draag niet het eerste het beste, maar kies zorgvuldig, in overleg met de preventieadviseur of een gespecialiseerde leverancier.

NN Maak regelmatig en op de juiste manier Wil dat nu zeggen dat je niet meer in contact ma g komen met houtstof Natuurlijk niet. Hout is en blijft een veilige en duurz ame grondstof, die gemakke lijk verwerkbaar is. Wees alle en alert en neem de nodig e preventiemaatregelen.

25

schoon: aan het einde van elke werkdag maak je je werkpost stof- en afvalvrij, en regelmatig verwijder je in de hele werkplaats het stof met een stofzuiger.

TIP: Blaas jezelf nooit af met perslucht, want dan komt er weer houtstof vrij dat je opnieuw gaat inademen.

NN Onderhoud regelmatig de volledige

stofafzuiginstallatie, inclusief flexibele leidingen, aansluitingen...

De werkgever hoort de werknemers in te lichten over het gebruik van houtsoorten met specifieke gezondheidsrisico’s, en voorziet opleidingen over het juist gebruik van beschermingsmiddelen en het correct schoonmaken en verwijderen van houtstof.

ECO -LOGIS CH

DE WIND IN DE HAREN EN DE ULTIEME VRIJHEID OP ZEE: SURFEN IS WAT HOUTBEWERKER TOM HET ALLERLIEFSTE DOET. DAAROM SPRONG DEZE 32-JARIGE WEST-VLAMING IN HET DIEPE EN MAAKTE ZIJN DROOM WAAR: EEN EIGEN SURFZAAK OPSTARTEN MÉT HANDGEMAAKTE HOUTEN BOARDS.

"Van een simpel stuk hout iets moois maken geeft me veel voldoening"

WAAROM HEB JIJ EEN PASSIE VOOR HOUT? Tom: “De geur van hout doet iets met mij. Ik word er instant gelukkig van. Wanneer je van een simpel stuk hout iets moois kunt maken, geeft me dat grote voldoening. Bovendien kun je met hout zoveel richtingen uit, de mogelijkheden zijn bijna eindeloos.”

ZIJN HOUTEN SURFBOARDS DAN ZOVEEL LIEVER VOOR DE NATUUR? “De surfboards die ik maak zijn dat zeker. Omdat milieu zo’n belangrijke rol speelt, werkte ik samen met een team een volledig zero-wastesurfboard project uit. Dat wil zeggen dat ons productieproces geen nutteloos afval creeërt en we enkel met duurzaam en gerecycleerd materiaal werken.”

VAN AL DIE MOGELIJKHEDEN, KOOS JIJ ERVOOR OM HOUTEN SURFPLANKEN TE MAKEN. WAAROM? “Ik ben een surfer in hart en nieren en zoals de meeste surfers ben ik ook begaan met het milieu. Wij zien vanop de eerste rij hoe erg onze stranden en zeeën worden vervuild.

Daarom kwam ik op het idee mijn twee grote passies te combineren: houtbewerking en surfen. Want veel surfmateriaal bestaat vandaag helaas uit plastic en andere niet-afbreekbare vervuilende stoffen.”

WAT BETEKENT DAT DAN CONCREET? “We zaaien onze bomen zelf, we gebruiken al het zaagafval om compost te maken, de stammen die we niet kunnen gebruiken, worden gerecycleerd tot bodemverrijkers die we gebruiken wanneer we nieuwe bossen aanplanten.

De overschotten van het kunsthars worden gebruikt om lamphouders van te maken.

Een deel van de winsten van het bedrijf worden gebruikt om nieuwe koraalriffen te bouwen en bossen te herplanten. We ijveren dus zeer erg voor een circulaire economie: we willen met ons verhaal starten in de natuur en eindigen in de natuur. Zowel de boards als de winst eindigen met een mooi verhaal in de natuur. Dat is ons idee van rijkdom.”

26

Nice to meet you!

Wie? Surfboardbouwer en eco-warrior Tom Nuytens is 32 jaar en woont in het West-Vlaamse Moorsele samen met zijn vrouw en twee kinderen.

Heeft een passie voor surfen en paragliden.

Studeerde bos- en tuinbouw, wilde eigenlijk houtbewerking doen, maar dat mocht niet van thuis.

“Binnenkort openen we onze eerste surfshop in Kortrijk. Maar ons uiteindelijke doel is om winkels te openen over de hele Europese kustlijn”

Maakte zes jaar geleden zijn allereerste surfplank volledig uit duurzaam hout. Zijn surfboards worden sindsdien over de hele wereld verkocht en hij opent binnenkort zijn eerste surfshop in Kortrijk.

WAUW, DAT KLINKT VEELBELOVEND! HOE BEGIN JE AAN ZO’N HOUTEN SURFBOARD? “We starten van ruwe stammen uit balsabomen. Na het verzagen en schaven tot planken, bouwen we het houten frame van de boards die een groot deel van de vorm van het surfboard bepaalt.

Wanneer het frame volledig klaar is, verlijmen we de boven- en onderkant met de dunne plaat gemaakt uit balsahout. De randen worden in vorm gezet met de schaaf, daarna wordt alles met schuurpapier glad gezet.

Eenmaal alle houtbewerking achter de rug is, plaatsen we de vinboxen. De afwerking doen we met glasvezel en epoxy resin.”

“We willen met ons surfbordenverhaal starten in de natuur en eindigen in de natuur. Dat is ons idee van rijkdom”

“Iedereen kan houten surfboards maken, je hebt enkel de zin nodig om het te doen, het geduld en wat doorzettingsvermogen om na mislukkingen opnieuw te beginnen"

WAAROM DOEN JULLIE DAT BIJNA UITSLUITEND MET DE HAND? “Heel veel van de productie is handenwerk.

Mensen werk geven en een echte ambacht laten uitoefenen in plaats van machines te laten draaien, heeft een positievere impact om de wereld, en daar draait het bij ons om. Met ingestelde machines heb je trouwens ook veel meer houtafval.”

WAT MAAKT IEMAND EEN GOEDE SURFPLANKBOUWER? “Iedereen kan houten surfboards maken, je hebt enkel de zin nodig om het te doen, het geduld en wat doorzettingsvermogen om na mislukkingen opnieuw te beginnen. Het succes van je board hangt af van de vorm, maar eigenlijk is het tegenovergestelde ook waar: ieder surfboard surft op zijn manier!”

WAT ZIJN JE PLANNEN VOOR DE TOEKOMST? “Binnenkort opent onze eerste surfshop in Kortrijk. We gaan daar niet alleen onze surfboards verkopen maar ook de focus leggen op milieuvriendelijke kledij en surfzakken.

Elk merk dat we zullen verkopen in de shop geeft een deel van de winst terug aan de heropbouw van de natuur. We willen met onze shop een positief verhaal vertellen. We willen tonen dat er ook bedrijven zijn die écht begaan zijn met het milieu en daar ook heel hard in geloven dat wie produceert ook moet teruggeven.

Voor de rest worden de surfboards momenteel al in andere surfshops verkocht. Al de andere producten die we maken zoals kledij en surfzakken zijn momenteel exclusief bij ons te koop. Maar ons uiteindelijke doel is om winkels te openen over de hele Europese kustlijn.”

VEEL SUCCES, TOM!

•

27

Foto: Ryan Loughlin Unsplash

OPLEID ING IN DE KIJKER

SE-N-SE HOUT CONSTRUCTIE- & PLANNINGSTECHNIEKEN ZIN OM JE NA JE TSO-STUDIE VERDER TE VERDIEPEN IN DE TOTAALPRODUCTIE BINNEN DE HOUTSECTOR? DAN ZIT JE GOED MET DE ÉÉNJARIGE SECUNDAIR-NA-SECUNDAIR OPLEIDING (SE-N-SE) HOUT CONSTRUCTIE- EN PLANNINGSTECHNIEKEN.

Wat leer je?

ctanalyse rkorganisatie, proje en lay-outstu s, facturen erekening, offerte NN Kostprijsb opstellen t, promotie rschap, rendemen NN Onderneme D-CAM en CA programmeren, NN Tekenen en CNC lijkheid nemen, ven, verantwoorde ge ng idi Le NN contacten leggen t stages, lessen op school me Je combineert de op n plekleren (2 dage al dan niet via werk scholen ige mm stage). In so school, 2 dagen op voor en ijv dr be t me ewerkt wordt ook sameng projecten.

we NN Planning, die, projectopvolging

TIP

Je wordt onder meer voorbereid op een functie in het middenkader (meestergast, organisator van werkposten, technisch-commercieel bediende, schakel tussen aankoop, productie en verkoop…) van een houtverwerkend bedrijf.

Ook als je als zelfstandige aan de slag wil, zit je hier goed.

GOED OM WETEN

De aanpak van dit jaar verschilt van school tot school, dus steek zeker je licht op in de scholen in jouw buurt om te kiezen wat er best bij jou past.

Waar?

Wat word je?

Je kan deze opleiding ook volgen na een 7de jaar BSO in het domein hout.

DON BOSCO SINT-DENIJS-WESTREM

VTI TIELT VTI ROESELARE GITO OVERIJSE DON BOSCO HALLE

28

KSO MOSA-RT

BIJNA JE TSO OF 7DE BSO- DIPLOMA OP ZAK?

KIES DE JUISTE WEG!

Aan de slag!

Prima keuze! 9 op de 10 afgestudeerden met een TSO-diploma uit het domein hout hebben in no time een job te pakken. Kies je beroep, check de sollicitatietips in dit nummer, en go, op weg naar een boeiende carrière in de houtsector.

1.

320 SCHOOLVERLATERS SLECHTS 9,4 % WERKZOEKENDEN NA 1 JAAR

2.

Se-n-Se Houtconstructie en -planningstechieken

3.

Professionele bachelor houttechnologie Verdiep je 3 jaar lang in de houtsector, grotendeels aan de hand van studieprojecten.

Kanikda?

Als TSO’er is dit voor jou waarschijnlijk een haalbare kaart!

Specta cu liefst a lair: maar lle deerde afgestun hebb en een jo b!

In deze éénjarige specialisatieopleiding krijg je een kijk op projectontwikkeling en op de totaalproductie.

En je geeft er je jobkansen een serieuze boost door.

41 SCHOOLVERLATERS SLECHTS 4,9 % WERKZOEKENDEN NA 1 JAAR

Er zijn ook nog heel wat andere opties mogelijk, van een bijscholing of specialisatie- tot een masteropleiding.

97 SCHOOLVERLATERS SLECHTS 0 % WERKZOEKENDEN NA 1 JAAR

Meer info op woodwize.be of onderwijskiezer.be Bron: Schoolverlatersrapport VDAB 2018

29

A A N D E SL AG!

ZO SLA JIJ STRAKS DE NAGEL OP DE KOP DIPLOMA BIJNA OP ZAK? GEFELICITEERD! MET DEZE SLIMME SOLLICIATIETIPS TIMMER JE AAN JE EERSTE JOB.

DON’TS

NN Je

gsm tijdens het ge sprek laten aanstaan of, nog er ger, opnemen.

NN Jezelf de he mel in prijzen. Natu urlijk mag je je kwaliteiten in de verf zetten, maar ho u het realistisch.

NN Je negatie f uitlaten over een vorige werkgever of colle ga’s. De logische conclusie is dan da t je dit over je nieuw e werkgever ook zal doen.

DO’S BEREID JE VOOR! citeert: check informatie over het bedrijf waar je solli ia. de website en eventuele social med SCHRIJF EEN BRIEF EN CV l een korte brief bij je sollicitatie. Haa NNOok vandaag hoort er nog rden woo n eige je in zeg r geen voorbeeld van het internet, maa bedrijf. Lees hem na. waarom je precies díe job wil, bij dát zen nale Of beter nog laat hem elijk en verzorgd cv. Naast je studies NNZorg voor een helder, duid re vaardigheden in de verf zetten ande ook en opleidingen kan je is, leiding geven (vanuit de zoals computerkennis, machinekenn jeugdbeweging), sport …

HET SOLLICITATIEGESPREK gestelde vragen (zie FAQ). Het oog NNDenk vooraf na over vaak je uiterlijk. wil ook wat: sta stil bij je kleding en neem ruimschoots marge.

NNBekijk vooraf de route en Idealiter ben je rustig, eerlijk, NNEn dan, het gesprek zelf. rd. Stel zelf ook vragen, ssee tere geïn enthousiast en rgroeimogelijkheden. bijvoorbeeld rond opleidings- of doo anken voor de kans om op gesprek NNVergeet achteraf niet te bed te komen. ?

HEB JE DE JOB OF HEB JE ZE NIET niet goed waarom? Door je rijp beg en egen gekr NNSlecht nieuws ren, dus bellen maar! bijle feedback te vragen kan je heel wat

NNVerzamel

ALVAST EVEN OEFENEN… Dit vragen werkgevers vaak bij een sollicitatiegesprek: NNVertel

eens iets over jezelf? moeten we jou precies aannemen?

NNWat zijn je loonsverwachtingen?

NNWat spreekt je aan in deze job?

NNWaarom wil je hier werken?

NNBen je bereid om overuren te doen?

NNWat zijn je sterke/zwakke punten?

NNWaarom

GA ONLINE OP ZOEK NAAR JEZELF

www.vdab.be/solliciteren helpt je op weg: NNLaat

er gratis je brief nalezen door een sollicitatiecoach

Google jezelf vooraf. Het is immers het eerste wat je potentiële werkgever ook zal doen. Pas je privacy-instellingen aan waar nodig, zorg voor een neutrale profielfoto en verwijder berichten of foto’s waar jij wat minder professioneel uit de verf komt…

NNJe

vindt er een heleboel tips, onder meer hoe je solliciteert via video 30

Europees Eiken QUERCUS

De benaming 'Europees eiken' bevat verschillende soorten; in België zijn de voornaamste ervan de zomereik (Quercus robur) en de wintereik (Quercus petraea).

Fysische eigenschappen HET KOMT UIT Europa en Klein-Azië

-

55Gemiddelde volumieke massa bij 12% vochtgehalte: 710 kg/m3 55Hardheid (Brinell met de vezels): 57 N/mm2 55Hardheid (Brinell op de vezels): 32 N/mm2 55Relatieve luchtvochtigheid 90 tot 60%: radiaal 1,2%, tangentieel 2,1% 55Relatieve luchtvochtigheid 60 tot 30%: radiaal 0,8%, tangentieel 1,2%

Zo ziet het eruit 55Kleur: Spint: geelachtig wit tot licht beige Kern: beige tot goudbruin 55Groeiringen: zeer zichtbaar 55Nerf: grof met poreuze zones 55Draad: recht

Mechanische eigenschappen 55Elasticiteitsmodulus: 12500 MPa 55Gemiddelde buigsterkte: 970 MPa 55Gemiddelde druksterkte: 50 MPa 55Gemiddelde treksterkte: 100 MPa 55Gemiddelde schuifsterkte: 10 MPA

Het wordt gebruikt voor 55Binnen- en buitenschrijnwerk 55Parket, trappen 55Daktimmerwerk, dwarsliggers 55Fineer Gevelbekleding 55 55Scheepsbouw 55Vaten

Duurzaamheid 55Natuurlijke duurzaamheid spint: klasse V (impregneerbaar)

55Natuurlijke duurzaamheid kern: klasse II - III (niet impregneerbaar)

BESCHIKBAARHEID: voldoende PRIJS: gemiddeld

55C1 behandeling bij aanwezigheid van spinthout

(schimmelwerend, antiverblauwing, insectenwerend) eventueel gevolgd door een afwerking

Bron coupe: Royal museum for central Africa, Belgium • www.houtinfobois.be

Vaten

Groeiringen

55Duidelijk zichtbaar

Stralen

55Twee soorten 55grote: + 50mm hoog, breedte: 1400 µm

55ringporig gerangschikt 55nagenoeg alleenstaand 55vatclusters aanwezig 55enkelvoudige vatdoorboring 55kleinste vatdiameter: minder dan 25 µm 55grootste vatdiameter: tot 400 µm 55overgang van grote naar kleine vatdiameter is abrupt

55kleine: tot 500 µm hoog, 55thyllen aanwezig breedte: 25 µm

Parenchym

Transversale coupe Europees Eiken

Om de grote vaten 55paratracheaal 55vasicentrisch 55confluent

Bron coupe: Royal museum for central Africa, Belgium • www.houtinfobois.be

31

Om de kleine vaten 55marginaal

HOUT VASTHOUDEN MAG! NR 12

En de winnaars zijn ...

Nathan Van Heghe: Edugo Glorieux Thibo Focke: PTI Eeklo Bram Verheyden: THHI Tessenderlo Andy Van Obbergem: THHI Tessenderlo Cédérique Vdm: THHI Tessenderlo Het juiste antwoord op de vraag was: THERMOWOOD SCHIFTINGSVRAAG: 260 klassen bezochten Prowood

www.facebook.com/ HoutVasthoudenMag