NUMMER 5
HOUTVASTHOUDEN MAG! IS HET MAGAZINE VOOR JONGEREN MET EEN HART VAN HOUT
BESTAND TEGEN DE ZWOARSTE EXPLOSITION -> pagina 11
TIL JE KENNIS EEN TRAPJE HOGER -> pagina 15
1
04
06
08
HO(u)T NEWS
SCHOOL@WORK
Houtsprokkels uit de houtsector
KA De Wingerd mist de boot niet
Van de schoolbank Schaven aan naar de werkvloer je kennis
Til je kennis een trapje hoger
16
20
21
24
UIT HET JUISTE HOUT GESNEDEN
Opleiding in de kijker
Bedrijf in de kijker
materiaal met een verhaal
‘Trappen bouwen? Het moeilijkste wat er is!’
2
De werkvloer als springplank voor de toekomst
11
Bachelor in de houttechnologie
Bestand tegen de zwaorste Explosition
De ondraaglijke lichtheid van hout
RUBRIEK Âť QUIAM
WIN!
Hout Vasthouden mag! is een uitgave van
26
Aan de slag
OCH OpleidingsCentrum Hout vzw Hof ter Vleest dreef 3, 1070 Brussel Tel.: 02 558 15 51 Fax: 02 558 15 89 info@och-cfb.be www.och-cfb.be
27
Verantwoordelijke uitgever: Jeroen Doom Concept en realisatie: Link Inc, www.linkinc.be Redactie: Link Inc, www.linkinc.be Vormgeving: Zeppo, www.zeppo.be Fotografie: Denis Decaluwe, Joke Van Mieghem
Je bent jong en je wilt wat, vakantie bijvoorbeeld
HO(u)T SHOT Merbau
3
NEWS
HO(U)T
One World: bruggen slaan tussen de mensen Veel muziek tijdens het muziekfestival Tomorrowland in Boom. Maar naast de eindeloze reeks dj’s die tijdens de twee weekends in juli optraden was er dit jaar nog een andere blikvanger. Op vraag van de broers Manu en Michael Beers, de organisatoren van Tomorrowland, ontwierp en realiseerde kunstenaar Arne Quinze een houten brug van 500 meter lang die over het hele festivalterrein loopt en er ook zal blijven staan. Het is een prachtig kunstwerk geworden. De brug bevat 200.000 plankjes (okan) waarin persoonlijke boodschappen van festivalgangers gegraveerd zijn. Er waren 170 ton hout en 500 ton staal nodig voor de constructie.
Een monnikenwerk en een huzarenstuk, maar het resultaat is dan ook verbluffend mooi. One World, zo heet het kunstwerk. Er schuilt een duidelijke filosofie achter. Arne Quinze: ‘Kunst is een hoeksteen van de maatschappij waarmee je bruggen kan slaan tussen mensen. Met deze brug heb ik dat letterlijk gedaan. Ik wilde iets laten ontstaan vanuit de mensen.’ Meer dan 200.000 mensen hebben dus hun steentje, euh … plankje, bijgedragen aan het project. Zoals muziek mensen samenbrengt, zo slaat dit project, euh … bruggen, tussen mensen.
12 tot 19 oktober 2014
8 en 9 november 2014
20 tot 23 maart 2015
Week van het Bos
Hout en groen wonen
Bois & Habitat
Een week lang bosactiviteiten in het teken van de Groote Oorlog. Het thema is: ‘Onze oud-strijders zijn springlevend’.
De beurs waar je alles vindt over ecologisch bouwen, houtbouw, lage-energiewoningen, passiefbouw en gezond wonen (Antwerpen)
Infobeurs over het gebruik van hout in de bouw (Namur Expo)
➼ www.weekvanhetbos.be
➼ www.houtengroenwonen.be
4 tot 7 november 2014
20 tot 23 november 2014
Hout Pro+
Hout en Habitat
Gloednieuwe Nederlandse vakbeurs over houtbewerking (’s-Hertogenbosch)
De beurs die al de gezichten van hout toont (Antwerp Expo)
➼ www.houtproplus.nl
➼ www.houtenhabitat.be
Foto’s Dave Bruel © Arne Quinze studio
➼ http://arnequinze.com/
Ho[u]t Spots
4
➼ www.bois-habitat.com
VTI Deinze bouwt vleermuizenhotel Goedkoop én comfortabel logeren: ook voor de doorsnee vleermuis is het een uitdaging. Gelukkig zitten er in het VTI van Deinze creatieve geesten met oog voor het welzijn van deze fluwelen nachtdieren. De leerlingen van het 3e jaar houtbewerking hebben een echt vleermuizenhotel gebouwd. De houten constructie bevat een tiental tussenschotten met kleine latjes waar de beestjes kunnen aanhangen. Het hotel doet dienst als kraamkamer en als zomer- en winterverblijfplaats, en het wordt opgesteld op 3 meter hoge palen in het stadsbos van Deinze. In het VTI hebben ze dus goed begrepen dat vleermuizen zeer nuttige dieren zijn, die met de beste zorgen omringd moeten worden. Op veel plaatsen in Vlaanderen zijn ze immers met uitsterven bedreigd. En neen, het is niet waar dat vleermuizen graag in je haar vliegen en in gevaarlijke vampieren veranderen.
Hout geeft zuurstof Jij weet het ongetwijfeld als geen ander: hout is een topproduct met een onuitputtelijke schat aan mogelijkheden. Op hout geraak je nooit uitgekeken … Er bestaat een heel aantrekkelijke website waarop je alles (en nog veel meer!) te weten komt over hout. Ontdek er de levenscyclus van hout, waarom hout zuurstof geeft aan meer dan het milieu alleen, en waarom hout gebruiken zo voordelig is. Neem dus snel een kijkje op
➼ www.houtgeeftzuurstof.be.
Wist je dat...
toename van het • een jaarlijkse t ropa met 4 procen houtgebruik in Eu CO de en 2 n bijkom zou leiden tot ee miljoen ton 0 15 t fs lie r aa m opslag van per jaar? t minder energie • hout 30 procen re grondstoffen vereist dan ande voor bouw en bij de verwerking gen? interieurtoepassin
Wanted! Oproep!
Loopt er op jouw school een leuk houtproject? Heb je plan nen voor een gewe ldige GIP? Steek je sam en met je medelee rlingen je houthand en uit de mouwe n bij een hartverwarm end project in je buurt? Laat het ons dan zeker weten! Miss chien komen we wel la ngs voor een repo rtage … Alle tips welkom op info@houtvasthou den.be
VIP-behandeling voor winnaars Wood Award 2014 Het Jaar van de Gitaar Tim de Kok uit het 6e houttechnieken van het TI Sint-Paulus te Mol maakte voor zijn GIP een gitaar uit esdoorn met een toets in palissander. Tim is door de GIP-jury als laureaat gekozen wegens zijn inzet en zijn gedrevenheid om dit prachtige werkstuk te realiseren. Is Triggerfinger al op de hoogte?
Op 26 mei 2014 trok het OpleidingsCentrum Hout (OCH) in de voormiddag met het 7de specialisatiejaar van WICO Campus TIO uit Overpelt naar Kamp C in het Provinciaal Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen te Westerlo. In de namiddag werd in Genk een bezoek gebracht aan de firma Hotec (productie & plaatsing van trappen en binnendeuren, zie ook de rubriek ‘Van de schoolbank naar de werkvloer’ op p. 8). Het werd een leerrijke VIP-dag voor de laureaten BSO die in de prijzen vielen met hun spiltrap.
5
SCHOOL@WORK Sander Deckers
Stef Gielen
Leslie Kelders
‘SCHITTEREND WAT DIE JONGE MENSEN HEBBEN GEBOUWD. DAT ZIJN STIELMANNEN IN WORDING. EEN BOOT MAKEN IS EEN PRIMEUR EN IS RECLAME VOOR JONGEREN DIE KIEZEN VOOR HOUT.’ PAUL THIJS, JURYLID VAN DE WOOD AWARD
6
KA De Wingerd mist de boot niet MISSCHIEN WEL DE MEEST OPVALLENDE DEELNEMER AAN DE WOOD AWARD 20132014 (VORIG SCHOOLJAAR VOND DE 10E EDITIE PLAATS) WAS HET KA DE WINGERD UIT OVERPELT. WAAROM WAS HUN DEELNAME DAN ZO UITZONDERLIJK? DOOR DE KEUZE VAN HET PROJECT, WANT VOOR HET EERST IN HET TIENJARIGE BESTAAN VAN DE WEDSTRIJD WERD EEN … BOOT GEMAAKT. Een hoogst origineel idee van de leerlingen van 6 Houtbewerking, maar niet de meest voor de hand liggende keuze. En toch hebben ze het project tot een heel goed einde gebracht: op 2 april vond in de Zilvermeerhaven van Mol – Applaus! – de officiële tewaterlating plaats van ‘The Rhythm’.
Drie straffe mannen mét straffe plannen
Wood Award
De Wood Awar d is een prestigieuze pr ijs die Bouwun ie Limburg orga niseert voor de Limburgse sc holen. Bouwun ie Limburg wil m et de award alle jongeren die kiezen voor hout een hart onder de riem steken. Want de nood aan go ede houtbewerke rs blijft hoog.
Straf plan Het idee om een boot te bouwen ontsproot aan het brein van drie houtmannen uit het laatste jaar: Sander Deckers, Stef Gielen en Leslie Kelders. Drie straffe mannen mét straffe plannen. Hun eerste opdracht was om hun leerkracht te overtuigen. Sander Deckers: ‘In het begin stond onze leraar een beetje sceptisch tegenover ons idee. Een boot bouwen. We hebben hem kunnen overtuigen en er is een heel schooljaar aan gewerkt. We hebben eerst via internet in Nederland naar botenbouwers en bouwplannen gezocht. Om de boot waterdicht te maken zijn we te rade gegaan bij een zwembadbouwer. Dat gebeurde met epoxyhars. Ik vind onze “Rhythm” subliem. Dat wij de eerste zijn die zoiets maken, maakt ons nog fierder.’
Doen is leren
Leerkracht Tony Bols
Al doende leert men, zegt het spreekwoord. Dat geldt ook voor dit project. Het was voor Sander, Stef en Leslie een ideale gelegenheid om in teamverband te leren samenwerken, om probleemoplossend te denken, en om hun kennis van technisch tekenen en CNC-ontwerpen te verbeteren. Ook de materialenkennis van het succesvolle trio is er in de loop van het project veel op verbeterd. Bron: Het Belang van Limburg, 11 april 2014 Kijk ook naar de reportage van TV-Limburg:
➼ www.de-wingerd.info ➼ www.woodaward.be
Koudwatervrees Leerkracht Tony Bols moest eerst nog wat wennen aan het idee. Voor de leerlingen werd de uitdaging er zo alleen maar groter op. Tony Bols: ‘Toen de leerlingen het voorstel deden om een boot te maken, stond ik er echt niet voor te springen. Maar ze hielden halsstarrig vol. Ze hebben mijn vertrouwen gekregen en na veel opzoekwerk op het internet en bij botenbouwers zijn we dan toch aan ons project begonnen. Het was geen alledaags werk om met leerlingen zulk project te starten. Maar nu ik het resultaat zie, ben ik wel blij dat we het gedaan hebben. We gaan zeker niet elk schooljaar een boot bouwen, maar als ik merk dat ik weer zo’n schitterende klas heb, wil ik dit avontuur nog wel eens overdoen.’
7
k n a b l o o h c van de s er naar de werkvlo
De werkvloer als springplank voor de toekomst Hoe vindt een bedrijf bekwame medewerkers? HOTEC IN GENK BOUWT JAARLIJKS ZO’N 1.000 TRAPPEN EN 6.000 BINNENDEUREN. OPRICHTER EN ZAAKVOERDER ERIK HOEBERS IS DAN OOK VOORTDUREND OP ZOEK NAAR AMBITIEUZE, BEKWAME MEDEWERKERS. HOE HIJ DIE VINDT? DANKZIJ EEN SUCCESVOLLE MIX VAN STAGES, WERKPLEKLEREN, LEERCONTRACTEN ÉN INDIVIDUELE BEROEPSOPLEIDINGEN. BENIEUWD WELK TRAJECT VOOR JOU HET MEEST GESCHIKT IS?
BEGONNEN NA STAGE: ALESSIO CANDELMA (22)
‘Een heel jaar nodig om alles te kennen’ Alessio Candelma draait ondanks zijn jeugdige leeftijd al jaren mee bij Hotec. ‘Ik volgde een beroepsopleiding in houtbewerking en liep gedurende drie jaar één dag per week stage. Daarna mocht ik hier onmiddellijk aan de slag!’ Sindsdien heeft hij al diverse afdelingen leren kennen. ‘Ik ben begonnen als trappenbouwer, maar na een jaar kreeg ik de kans om de plaatsers te vervoegen. Een leerrijke periode. Alleen was het werken op hoogtes niet echt mijn ding, daarom ben ik terug overgestapt naar het atelier.’ Niet veel later maakte Alessio een nieuwe overstap. ‘Er viel iemand weg op de afdeling deurenbouw en het leek me interessant om ook dat te leren. Een serieuze omschakeling. Om alles te kennen heb je minstens een heel jaar nodig.’
8
OP LEERCONTRACT: LORENZO USAI (19)
‘Samenwerken met collega’s’ Lorenzo Usai is sinds een jaar op leercontract bij Hotec. Hij zorgt ervoor dat alle onderdelen van de trappen perfect in elkaar passen en maakt de trappen klaar voor de collega’s van de montage. Een grote verantwoordelijkheid, want het kleinste foutje is nefast. ‘Ik maak geregeld een foutje’, vertelt Lorenzo. ‘Soms zelfs een grote fout met ernstige gevolgen. Eén keer heb ik een trapboom te kort afgezaagd, waardoor hij totaal onbruikbaar werd. Maar als je nooit iets verkeerd doet, kan je ook niks bijleren.’ De grootste uitdaging is volgens Lorenzo niet het werk zelf, maar het samenwerken met collega’s. ‘Dit is heel anders dan op school, waar ieder voor zich werkt. Hier in het atelier moet je zeer nauw samenwerken met collega’s en rekening houden met elkaars tempo.’
Meer weten over de leertijd:
➼
www.leertijd.be
Eigenlijk wilde Erik Hoebers autotechnicus worden. ‘Mijn broer volgde metaaltechnieken en ik zou ook die richting uitgaan. Maar toen ik mij ging inschrijven op school, werd ik door een bepaald gevoel overmand, dat mij voor hout deed kiezen.’ Een goede keuze, zo bleek. Na zijn studies richtte Erik zijn eigen schrijnwerkbedrijf op, gespecialiseerd in deuren en trappen. De familiale onderneming realiseert vandaag een omzet van vier miljoen euro en levert trappen en deuren in heel België. Erik benadrukt hoe belangrijk het is dat je de juiste keuzes maakt voor je toekomst. ‘Dikwijls weten
jongeren niet wat ze willen, en dat is jammer. Ook voor ons, want het aanbod aan opgeleide schrijnwerkers daalt elk jaar. Daarom hanteren we diverse rekruteringskanalen.’
Stages Bij Hotec zijn altijd stagiairs aan de slag. Het is dé manier om door te stromen naar een vast contract. ‘Velen voelen zich geroepen, maar het is niet evident. Van de veertien stagiairs per jaar stroomt er uiteindelijk slechts één iemand door. Wie van school komt, moet sowieso nog veel leren. Maar vaak ontbreekt de juiste mentaliteit of ligt het werktempo te hoog. Soms is het nodig om overuren te maken. Wie dan toch per se wil gaan voetballen of tennissen, is hier niet op de juiste plaats. Maar wie écht goed is, kan onmiddellijk beginnen!’’
Leercontracten Ook met leercontracten, waarbij je vier dagen per week werkt en één dag naar school gaat, heeft Hotec goede ervaringen. ‘Het voordeel is dat we die jongeren specifiek kunnen opleiden voor het werk dat wij doen. Niet iedereen is gemaakt voor school, dat is ook geen probleem. Via leercontracten maken wij even goede en soms zelfs betere schrijnwerkers dan degenen die een houtopleiding volgen. Maar technisch inzicht is uiteraard onontbeerlijk.’
9
VA N D E SCH O O L BANK NAAR DE WE R K V L O E R
VAST WERK NA LEERCONTRACT: MICHAEL JOOS (22)
‘Met de juiste uitleg is alles makkelijker’ Michael Joos was het op zijn zestiende grondig beu op school. Daarom koos hij voor een leercontract bij Hotec. Ondertussen beschikt hij over een vast contract. ‘Hier heb ik het vak van schrijnwerker echt leren kennen en gezien wat er allemaal mogelijk is met hout. Ik had weinig basiskennis, maar kreeg veel uitleg van de baas en van mijn collega’s. Dan wordt alles een pak makkelijker.’ Michael kan ondertussen werken met nagenoeg alle machines in het bedrijf, van de langszaag en de vlakschaaf tot en met de bandschuur- en de CNCmachine. ‘Het kostte me zeker een tweetal jaren om dat allemaal te leren, en ik leer vandaag nog altijd bij. Je kan enorm veel met hout!’
Individuele beroepsopleiding
Werkplekleren Hotec investeerde in het verleden ook in werkplekleren, waarbij een volledige klas uit het TSO of BSO gedurende zes weken één dag per week in het bedrijf komt werken. ‘Zo ontdekken de leerlingen wat het werk inhoudt, terwijl wij beloftevolle jongeren nadien eventueel een job kunnen aanbieden. Werkplekleren gebeurt altijd in nauw overleg met de vakleraar houtbewerking. Maar het vergt veel tijd, zowel van de leerkracht als van onze mensen.’
DE IBO’ER: GEERT SCHURMANS (19)
‘Problemen leren oplossen’ Na zijn opleiding houttechnieken zat Geert Schurmans een achttal maanden thuis zonder werk. Maar toen kreeg hij de kans om in een IBO-traject te stappen bij Hotec. ‘Ik ben hier nu vier maanden en het valt heel goed mee. Maar ik heb wel verrassend veel moeten leren, ondanks mijn houtopleiding. Als je een project realiseert met een groepje leerlingen, neemt ieder een stukje voor zijn rekening. Maar hier bij Hotec moet ik alles kunnen, van a tot z.’ De grootste moeilijkheid, volgens Geert? ‘Problemen leren oplossen en foutjes rechtzetten. Soms kan je een onderdeel bijwerken, maar soms moet je een volledig nieuw stuk maken.’
10
Ook voor een individuele beroepsleiding (IBO) kan je bij Hotec terecht. Als je werkloos bent, kan je via een IBO-contract gedurende één tot zes maanden een opleiding volgen op de werkvloer. Je ontvangt een inkomen dat een normaal loon benadert. ‘Dankzij de IBO kunnen we de grote opleidingskost van nieuwe medewerkers beperken. Het systeem werkt heel goed. Bijna iedereen die hier zijn IBO afmaakt, blijft ook nadien bij ons werken.’ Welk opleidingstraject nu het beste is, laat Erik Hoebers in het midden. ‘Voor ons gaat het om de mix van mogelijkheden, afhankelijk van de persoon, want iedereen is anders.’
SC H AVEN A AN JE KEN N IS
Til je kennis een trapje hoger EEN WERELD ZONDER TRAPPEN BEELD JE EENS EEN WERELD IN ZONDER TRAPPEN … ONMOGELIJK, ZO LIJKT HET. DANKZIJ DE TRAPPEN IN ONZE GEBOUWEN ZIJN WE IN STAAT OM ONS GEMAKKELIJK TE VERPLAATSEN TUSSEN VERSCHILLENDE VERDIEPINGEN. DAT LIJKT EEN OPEN DEUR, EUH … INTRAPPEN, MAAR TOCH IS DE TRAP ER NIET ALTIJD GEWEEST EN HET HEEFT VELE EEUWEN GEDUURD OM HEM TE PERFECTIONEREN. NAARGELANG DE VORM EN DE SCHIKKING VAN DE TREDEN ZIJN ER DAN OOK HEEL WAT TRAPVORMEN ONTSTAAN.
Trapvormen ➽➽ Rechte steektrap ➽➽ Bordestrap ➽➽ Kwartdraaitrap ➽➽ Spil-/draaitrap ➽➽ Gecombineerde trap ➽➽ ... Rubberwood Handgreep diam 45 (gebogen) 2 lagen PU-vernis
1704
2350
147
147
147
147
147
149
163
179
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
147
147
147
147
147
147
147
147
147
147
147
232
147
219 13 14
147
261
147 147 147
10
147
133
283
12
147
147
147
147
147
147
147
143
119
20 10 16 19 2 91 4 3
810
147
15
16
17
232
65
147
820
800
10
1672 147
157 30
820
10
Plaatsing voorzien week 18
StairCon by Consultec System AB - Printed by: Smekens - 2014-04-08 15:28 - \ .. \ .. \Stijlemans.sc
11
S C HAVEN A AN JE KEN N IS
De keuze van de trapvorm is niet willekeurig maar hangt af van verschillende factoren. ➼ ➼ ➼
de beschikbare ruimte de indeling van het gebouw de vorm van de traphal
Verdreven trappen Om een veilige en gemakkelijk begaanbare trap te verkrijgen worden de treden soms verdreven. Dat is het geleidelijk versmallen van de treden naar de linker- of rechterzijde. Hierna worden twee verdrijvingmethodes bij (kwart)draaitrappen besproken. De fuikmethode (traditionele methode) en harmonische verdrijving (methode van Leroy). Daarnaast bestaan nog andere methodes, zoals de verdrijving met de rechte binnenboom en de verdrijving in kwartslag.
HET VERDRIJVEN VAN EEN KWARTDRAAITRAP De voordelen: ➼
Doordat de aantrede op de looplijn voor alle treden dezelfde blijft, is er altijd voldoende plaats om de voeten te plaatsen en is hij vlot begaanbaar.
➼
Met hetzelfde aantal treden en dezelfde stapmodulus* neemt een kwartdraaitrap minder plaats in dan bijvoorbeeld de bordestrap.
Het is de ve vorm van rdrijving die de u iteindelij de kwart ke draaitrap ➼ verdrijving f bepaalt: uik en ha een spil scheluwe rmonisch geeft steektrap ➼ verdrijving k , w a rtslag ge spilsteek eft een trap, ➼ verdrijving m et rechte geeft als binnenbo resultaat om een spil scheluwe trap.
*DE STAPMODULUS Deze ideale afmetingen van de aantrede en optrede zijn niet willekeurig bepaald maar gebaseerd op de gemiddelde paslengte van een volwassen persoon. Om na te kijken of een trap van een woning ergonomisch correct is, wordt volgende formule gebruikt: 2 x optrede + 1 x aantrede = 57 à 63 cm
12
HOE GAAN WE TEWERK? Vooraleer met de uitvoering kan gestart worden, moet er toch wat reken- en tekenwerk gebeuren. Het uittekenen gebeurt manueel of met behulp van een trappensoftware.
4
8
35
De fuik- en harmonische methodes worden in de sofwareprogramma’s de ‘verdrijvingen met toename’ genoemd. Die met de rechte binnenboom heten ‘de verdrijving met gelijke delen’.
5
6
7
8
10
9
11
12
13
14
15
16
17
3 2 1
1. Bereken het aantal treden en de optrede.
5. Bepaal de looplijn.
Nu kan de aantrede worden berekend.
➼ Formule aantal treden
➼ Formule aantrede:
verdiepingshoogte : 18 (afronden naar een geheel getal)
➼ Formule optrede: verdiepingshoogte:
aantal treden
2. Teken het bovenaanzicht van de trapbomen.
3. Teken het bovenaanzicht van de trappaal zodat de afstand tot de langste en kortste buitenboom dezelfde is.
4. Teken de voorkant van de eerste trede en de voorkant van het welstuk of de voorkant van de eerste en het laatste stootbord.
O PG E LE T !! H ET S T OOT B ORD VAN D E EER S T E T R E D E MOET VOL L ED I G B IN N E N D E T R A PPAAL VAL L EN .
De looplijn is een denkbeeldige lijn waarop de gebruiker loopt wanneer hij op de meest ergonomische manier de trap gebruikt. De looplijn bij een kwartdraaitrap bevindt zich meestal tussen 1/2 en 2/3 van de trapbreedte, gemeten vanuit de binnenboom, en minimum 35 cm van de muur. De kwartcirkel vertrekt vanuit het midden van de trappaal. De pijl geeft de looprichting aan. Bereken de looplijn en bepaal de aantrede. Eerst wordt de lengte van de looplijn berekend.
➼ Formule: lengte recht of scheluw deel van de trap + kwart van de cirkel
(lengte van de looplijn – breedte welstuk) : (aantal treden – 1)
Zorg ervoor dat de aantrede voldoet aan de *stapmodulus.
6. Zet de aantrede uit op de looplijn; afhankelijk van de methode of werkwijze kan dat de voorkant van de trede of het stootbord zijn.
➼ Kleine verschillen kunnen opgevangen worden in het welstuk.
➼ Nummer de treden, het nummer
wordt best naast de looplijn geplaatst en achter het merkteken dat de afstand van de aantrede aangeeft.
(diameter x π):4)
13
SC H AVEN A AN JE KEN N IS
TWEE METHODES OM DE TREDEN TE VERDRIJVEN EEN VEEL GEBRUIKTE METHODE VOOR HET VERDRIJVEN VAN TREDEN IS DE FUIKMETHODE. NAARGELANG DE OPBOUW VAN DE TRAP (MET OF ZONDER STOOTBORDEN) KUNNEN WE VERDRIJVEN OP ZOWEL DE VOORKANTEN VAN DE STOOTBORDEN ALS DE TREDEN. DE DERDE TREDE IS MEESTAL DE HOEKTREDE EN WORDT, INDIEN MOGELIJK, ZO GEPLAATST DAT HET MIDDEN ERVAN ONGEVEER SAMENVALT MET DE HOEK DIE GEVORMD WORDT DOOR BEIDE TRAPBOMEN.
FUIKMETHODE Als voorbeeld wordt een kwartdraaitrap met een vierkante trappaal en een verdrijving (8 treden) op de voorkant van het stootbord gebruikt. De werkwijze van verdrijving op basis van de voorkant van de trede is gelijkaardig.
4
7
6
5
De verdrijving van de voorkanten van de stootborden gebeurt gewoonlijk op de hartlijn van de binnenboom. De stootborden van de 1ste en 2de trede worden naar het hart van trappaal (A) gericht. Het stootbord van de 10de trede staat haaks op de trapbomen (B)
8
11
10
9
12
13
14
15
net als alle andere treden die niet verdreven worden. Op de rechte A-B moeten de treden 2 tot en met 9, dus acht treden, verdeeld worden. De verdeling geschiedt door middel van de fuik.
Grondplan trap (zonder de verdreven treden)
17
16
3 2 1 A-B
UITZETTEN VAN DE FUIK A-B 8
A-B 8 x
aantrede
x’
S 2
3
4
5
6
7
8
S
10
9
2
3
4
5
6
7
8
9
2
3. Zet op loodlijn 10 de aan-
gelijke afstanden evenveel loodlijnen uit als er treden zijn die moeten verdreven worden (in ons voorbeeld 8, treden 2 t.e.m. 9). Trek ook een loodlijn door het snijpunt. 2. Nummer de loodlijnen volgens de te verdrijven treden (2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 en 10).
trede uit (x). 4. Verdeel de afstand tussen de nummers 2 en 9 in twee gelijke delen en trek een nieuwe loodlijn.
5
6
7
2 1 A-B
14
4
3
8
9
10
11
5
6
7
8
9
S 2
10
5. Zet op deze loodlijn een
3
4
5
6
7
8
9
10
6. Trek een lijn door de snijpun-
afstand uit die gelijk is aan 1/8 van de lengte A-B (x’).
ten x en x’. Deze lijn snijdt door alle loodlijnen.
OPMERKING:
Grondplan trap met verdeling op basis van de fuikmethode
4
aantrede
x’
S
10
1. Zet op een horizontale lijn op
3
x
x
aantrede
als de lijn de eerste loodlijn niet snijdt, dan wil dat zeggen dat er te weinig treden verdreven worden en moet het aantal te verdrijven treden verhoogd worden.
A-B 8 x aantrede
x’
S 2
12
13
14
15
3
16
4
5
17
6
7
8
9
10
7. Zet de bekomen afstanden op de loodlijnen (2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9) uit op de rechte A-B. 8. Trek een lijn vanuit de deelpunten op de rechte A-B door de deelpunten op de looplijn. Deze lijn is de voorkant van het stootbord (stippellijn). 9. Teken de voorkanten van de treden, op welbreedte, evenwijdig aan de stootborden.
HARMONISCHE METHODE Als voorbeeld wordt een kwartdraaitrap met vierkante trappaal en een verdrijving (8 treden) op de voorkant van de stootborden gebruikt.
Net als bij de fuikmethode gebeurt de verdrijving van de stootborden op de hartlijn van de binnenboom. De stootborden van de 1ste en 2de trede worden naar het hart
van trappaal (A) gericht. De 10de trede is de eerste niet verdreven trede en staat haaks op de trapbomen.
UITZETTEN VAN HARMONISCHE METHODE 1. Verleng de stootborden 10 (B) en 11 (C) tot op 7
6
5
4
8
11
10
9
12
13
15
14
de hartlijn van de binnenboom. Op de rechte A-C worden de acht te verdrijven treden verdeeld.
17
16
3
2. Trek vanuit C een willekeurige rechte lijn in
2
de richting van de trappaal (C-D).
1
B A
D
2
6
5
4
3
(willekeurige maat) één punt meer uit dan er treden zijn. In het voorbeeld zijn dat er 9.
10
9
8
7
3. Zet op deze lijn op gelijke afstanden
C
4. Nummer de punten volgens de te verdrijven treden (2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 en 10).
5. Trek een lijn door nummer 10 en B. 6. Trek een lijn door nummer 2 en A (middelpunt van de trappaal).
7. Verbind het bekomen snijpunt met de
6
5
4
7
8
9
10
11
B
C
12
13
14
15
16
17
3
genummerde verdeling op de willekeurige lijn C-D. Hierdoor ontstaan er snijpunten op de rechte A-C.
2 1 A
D
3
2
4
5
6
8
7
9
10
8. Trek een lijn vanuit de snijpunten op de 6
5
4
7
8
10
9
11
3
12
13
14
15
16
rechte A-C door de deelpunten op de looplijn. Deze lijn is de voorkant van het stootbord (stippellijn).
17
9. Teken de voorkanten van de treden, op
2
welbreedte, evenwijdig aan de stootborden.
1
B A
D
2
3
4
5
6
7
8
9
C 10
TOEPASSING N A V N E T N U P S T H AANDAC RIJFMETHODES. n te n de trappale VOOR ALLE VERD ter hoogte va
de den dien je blijft staan om verdrijfmetho en achterhout or vo ➼ Bij alle n. e aa nd g oe in rdrijv er vold g pas je de ve controleren of n. Indien nodi ke er w te ede voorbij in n n de eerste tr stootborde va nt ka or vo komt de iepingsvloeren ➼ Bij verd m). m 75 in. de trappaal (m
detailtekening achter- en voorhout
15
SC H AVEN A AN JE KEN N IS
E WEEp TteJr wereld ligt-
e ste tra iesen g De lang itserse berg, N legd als aange een Zw
op p werd tandrad e . De tra d d r m o a o a n pv 63 oudstra top van de 23 onderh e 674 d telt 11. e naar i n d e n t a p a o b g lo oge ber h r e t e m treden.
DE ONEINDIG
E TRAP!
16
Gezocht: binnenschrijnwerkers
met veel geduld en twee goede handen
‘Trappen bouwen? Het moeilijkste wat er is!’ STEVENS HOUTTECHNIEK IN SINT-TRUIDEN PRODUCEERT JAARLIJKS RUIM 3500 BINNENDEUREN EN 700 TRAPPEN. INDRUKWEKKENDE CIJFERS ALS JE WEET DAT ELKE OPDRACHT MAATWERK IS. GEEN ENKEL TRAPGAT IS IMMERS HETZELFDE. ‘DAAROM ZOEKEN WIJ MENSEN MET LIEFDE VOOR HET VAK.’ Zaakvoerder Luc Stevens richtte het bedrijf op in 1994 in Borgloon. Op dat moment had hij al de nodige ervaring als arbeider, verkoper, werkvoorbereider én zelfstandig schrijnwerker. Een rijke bagage, die hij snel wist te verzilveren. ‘In 1994 waren we met z’n drieën. Sindsdien zijn we elk jaar gegroeid’, vertelt Luc. Geen wonder dat de oorspronkelijke bedrijfshal te klein werd. ‘We barstten uit onze voegen. Daarom zijn we in 2008 naar het nieuwe bedrijfsterrein in Brustem verhuisd, bij Sint-Truiden. Een jaar later hebben we hier ook onze toonzaal geopend.’ De kernactiviteit van Stevens Houttechniek is tot op vandaag ongewijzigd: de productie en montage van houten trappen en deuren. En dat op basis van ruwe boomstammen, vooral eik en beuk. ‘Dat heeft met fierheid te maken, want bij gevierschaald hout zouden we stukken aan elkaar moeten lijmen en dat willen we vermijden. Zeker de buitenboom van een trap moet altijd uit één stuk bestaan. Dat geeft het mooiste resultaat.’ Stevens Houttechniek beschikt over een uitgebreid en modern machinepark. ‘Een
bewuste strategie, ik wil geen tijd verliezen aan pannes. Dat zou ook niet kunnen, want we hebben onze tijd nodig om jonge mensen op te leiden.’
Tekeningen lezen De eerste stap in het productieproces is het zagen, schaven en sorteren van binnenkomend hout. ‘Dat is fysiek zwaar, maar zeer belangrijk werk. Als je niet goed sorteert, krijg je geen mooie trappen.’ Vervolgens gaat het naar de CNC-afdeling waar alle onderdelen – treden, trapbomen, trappalen … – op maat gemaakt worden. Daarna is het de beurt aan de montageafdeling, waar elke trap gemonteerd wordt. Complexe stukken, zoals spijlen en handgrepen die niet met de CNC-machines vervaardigd kunnen worden, maken de monteurs zelf met een manuele frees- of draaibank. ‘Dat wil elke schrijnwerker doen’, weet Luc. ‘Maar het is niet voor iedereen weggelegd. Je moet zeer handig zijn, veel technisch inzicht hebben en heel goed tekeningen kunnen lezen. Iemand die hier begint te werken, heeft minstens een half jaar nodig om zijn draai te vinden.’
Probleemoplossers Een trap mag nog zo goed in elkaar zitten, als de vernis, lak of kleurenbeits er niet vlekkeloos op zit, is de klant ontevreden. Daarom beschikt Stevens over een hypermoderne spuitinstallatie voor zowel solventen als watergedragen producten. Pas als de afwerkingslaag aangebracht is, kunnen de plaatsers aan de slag. ‘Hiervoor hebben we zeer bekwame mensen nodig, wat ook een lange opleiding met zich meebrengt. Bovendien moet je bereid zijn om vroeg te beginnen en onregelmatige uren te werken. Het is ook zwaar werk door het gewicht van de trappen. En je moet enorm handig zijn, een echte probleemoplosser. Want bij mensen thuis heb je niet altijd alle gereedschappen bij de hand. De meeste van onze plaatsers zijn dan ook doorgegroeid vanuit de montageafdeling.’
Passie voor levend hout Bij Stevens Houttechnieken werken veel jonge mensen. ‘Ik heb nog een regentaatsopleiding gevolgd en werk graag met jongeren. Ik praat veel met hen, dat is de reden waarom ze hier graag werken.’ Maar dat niet alleen. ‘Trappen bouwen is het moeilijkste wat je in de schrijnwerkerij kan doen. Daarom zoeken wij mensen met liefde voor het vak en een passie voor massief, levend hout. Dit soort werk kan je totaal niet vergelijken met keukenbouw. Je moet veel geduld hebben, twee goede handen en het verstand op de juiste plaats’, benadrukt Luc.
17
U I T HET J U I STE HO UT GES N EDEN
Jochem Pluymers, werkvoorbereider
‘Aandacht voor klanten, machines én plaatsers’ Jochem Pluymers (22) behaalde een bachelor in houttechnologie aan de Hogeschool Gent. Als werkvoorbereider krijgt hij ondanks zijn jonge leeftijd al een pak verantwoordelijkheid. ‘Ik ga trappen opmeten bij mensen thuis en luister naar hun wensen. Daarna maak ik een ontwerp, dat ik met de klant bespreek en in detail uitwerk. Daarbij hou ik niet alleen rekening met de verwachtingen van de klant, maar ook met de mogelijkheden van onze machines en het praktische gemak voor de plaatsers. Want het moet uiteraard rendabel blijven.’’ Voor de job van Jochem is verantwoordelijkheidszin onontbeerlijk. ‘Als werkvoorbereider sta ik aan het begin van het proces. Als ik een fout maak, heeft dat onvermijdelijk gevolgen. Verder is het belangrijk om mensen juist aan te sturen, zodat iedereen weet wat van hem verwacht wordt. Mijn opleiding was op dat vlak een ideale voorbereiding.’
Lees ook de rubriek ‘Opleiding in de kijker’ op p. 14.
Dieter Stevens, werkvoorbereider en productieplanner
‘Ik ben begonnen op de werkvloer’
David Pietercil, monteur
‘Jezelf vooral niet opjagen’ De grootste houtspecialisten bij Stevens Houttechniek staan op de montageafdeling. Zij monteren de geproduceerde trappen in het atelier en controleren of alles haarfijn past. Complexe stukken, zoals spijlen en handgrepen die niet met de CNC-machines vervaardigd kunnen worden, maken ze zelf op maat met zaag- en freesmachines. David Pietercil (26) is zo’n schrijnwerker pur sang. Na zijn houtopleiding volgde hij een zevende jaar in houttechnieken. ‘Maar hier leer je al doende, ik heb al veel moeten doen wat ik op school niet gezien heb. Gelukkig waren er oudere collega’s om mij te begeleiden.’ David was amper acht toen hij zijn eerste houtwerkjes maakte. ‘Mijn nonkel zat in het vak en ik wist al vroeg dat ik dit ook wilde doen. Wat mij aantrekt, is de warme uitstraling van hout en dat je het kan bewerken op alle mogelijke manieren.’ Voor de job van David moet je handig en creatief zijn. ‘En vooral rustig kunnen blijven. Soms is de tijdsdruk groot en moet het snel vooruitgaan. Dan komt het erop aan om jezelf vooral niet op te jagen.’
18
Dieter Stevens (26) is de zoon van zaakvoerder Luc. Het stond in de sterren geschreven dat hij in het bedrijf zou starten. Dieter studeerde voor industrieel ingenieur elektromechanica. Geen houtopleiding? ‘Ik heb gekozen voor een complementaire studie om kennis op te doen over machines. Over hout kon ik toch alles leren van mijn vader.’ Het takkenpakket van Dieter is enorm divers. ‘Ik meet trappen op, teken plannen uit, stel de planning op voor de productie en de plaatsing. Daarnaast stuur ik ook de technisch tekenaar aan. Ik wil alles zo vlot mogelijk laten verlopen, zonder fouten. Daarom ben ik begonnen op de werkvloer. Ik weet hoeveel tijd alles in beslag neemt. Elke trap is anders en dat is voor ons altijd een nieuwe uitdaging. Maar het geeft enorm veel voldoening als je een project netjes en op tijd afrondt.’ Dus moet je bovenal stipt zijn. ‘En technisch sterk’, zegt Dieter. ‘Ik was altijd heel goed in technisch tekenen. Dat is een grote troef in deze job.’
FIC HE BIN NE NS CH RIJ NW ER KE R
BINNENSTEBUITEN GEKEERD:
R E K R E W N IJ R H C S N E N IN DE B ✔ Portret in een notendop bij die van de verwonderlijk, maar de job van een binnenschrijnwerker leunt dicht aanhina le bewerkingen en in de
Niet in de mac belangrijke verschillen, namelijk buitenschrijnwerker. Toch zijn er len. eria mat en n enten, verbindinge opbouw van de schrijnwerkelem al, altijd op basis van een al met massief hout en plaatmateria voor kt wer rker ook als binnenschrijnwerker kan De binnenschrijnwe r maa p scha ruikt daarvoor handgereed geb Hij . plan een of g enin ktek wer en, profileren, boren, monteren en rgestuurde machines (zagen, frez je anno 2014 niet zonder compute schaven). en daarna op de plaats van eerst in de werkplaats gemaakt Binnenschrijnwerk wordt meestal bestemming opgebouwd.
■■
■■
■■
✔ Aan de slag dracht (uitsmetten, opdelen, toffen voorbereiden op de werkop
Gronds aftekenen, paren, …) chines in- en omstellen ■■ Houtbewerkings)ma tbewerkings)machines uitvoeren (hou met ■■ Bewerkingen elen, nieten, schroeven, n, samenvoegen, opspannen, nag ■■ Onderdelen verlijme demontabel assembleren, … en, afwerken, …) behandelen (schuren, bescherm ■■ Binnenschrijnwerk arnieren, handvaten, …) (sch n gele twerk monteren en afre ■■ Beslag, hang- en slui transporteren (intern, op tructieonderdelen en materialen ■■ Grondstoffen, cons de werf, …) ing plaatsen ■■ Houten vloerbedekk plinten, radiatorkasten, n, lambriseringen, gordijnkasten, eure ■■ Trappen, binnend wanden en plafonds, … plaatsen
■■
✔ Niet vergeten en ordelijke werkplek ■■
■■ ■■ ■■ ■■
Veilige iden Eigen werkzaamheden voorbere len controleren eria mat en ffen dsto gron d Voorraa controleren en (Snij)gereedschappen selecteren, monteren de eigen Situatie op de werf in functie van tsing werkzaamheden inschatten en plaa voorbereiden
✔ Extra kwaliteiten in teamverband ■■
■■
Werkt eu, kwaliteit Werkt met oog voor veiligheid, mili en welzijn
19
O PL EIDING I N DE K I JK E R
IE G O L O N H C E T T U O H E D IN R O BACHEL
NOOIT GENOEG VAN HOUT www.o ZIE OOK: nd.vla onderw anderen.be / ijsaanb od
Zit je in het laatste jaar van het middelbaar en begin je stilaan te denken: wat nu? Wat doe ik volgend jaar? Meteen gaan werken of toch liever voortstuderen? Misschien ben je van het leergierige soort en krijg je nooit genoeg van hout? Dan is het een goed idee om verder te studeren. Aan de Hogeschool Gent (HoGent voor de vrienden) kun je de bachelor in de houttechnologie volgen, een opleiding van drie jaar die uniek is in Vlaanderen.
Zonder een stevige basis vakkennis sta je nergens. In deze opleiding dus veel aandacht voor meubeltechnologie, verspaningstechnologie, binnen- en buitenschrijnwerk, afwerkingstechnologie, houtbouwtechnologie, …
Meer dan hout Het is niet al hout wat de klok staat. In je opleiding is er ook aandacht voor CAD, diverse communicatievaardigheden, toegepaste wiskunde, burotica en vreemde talen.
20
Semester 1 Semester 2
Procesontwikkeling en productieengineering
Productiebeheer
Bedrijf
Ondersteunend
Vakspecifiek
Ondersteunend onderdeel 1 - Toegepaste wiskunde - Burotica - Communicatievaardigheden - CAD
Bedrijf
Buitenschrijnwerk Houttechnologie
Arbeidsstudie
Ondersteunend Ondersteunend onderdeel 2 - Toeg. statistiek - Uitbr. burotica - Uitbr. CAD
- chemie - houtleer
CNC
Project
Jobs Waar vind je een job als houttechnoloog? Houttechnologie is breder dan je op het eerste gezicht zou denken. Aan de HoGent word je opgeleid tot ‘young professional’ die een sleutelrol vervult in het plannen, toepassen, opvolgen, bijsturen en optimaliseren van processen in de hout-, bouw en decoratiesector. Een job binnen de sector is na onze opleiding zo goed als gegarandeerd, aangezien je terechtkomt in een knelpuntberoep.
Vakspecifiek
Meubeltechnologie BedrijfsVerspaningstechnologie organisatie
Project
Semester 3
Wees gerust, je wordt niet opgesloten in een klaslokaal. Tijdens binnenlandse en buitenlandse studiereizen worden de kennis en ervaring die je opdoet tijdens de lessen getoetst aan de werkelijkheid op de werkvloer.
Semester 4
Vakkennis
Zonder grenzen
Semester 5
De ruggengraat van de opleiding is een reeks vakoverschrijdende studieprojecten. De opbouw daarvan is rechtstreeks gelinkt aan de realiteit van het bedrijfsleven. Je begint met productontwikkeling en design, dan werk je rond productie en logistiek, en ten slotte leer je meer over kwaliteitsbeheer.
Semester 6
Opbouw
Project Productontwikkeling en design
Vakspecifiek
Bedrijf
Binnenschrijnwerk Afwerkingstechnologie
Productieplanning
- Toegepaste chemie - Afwerkingsleer - Afwerkingstechnieken
Onderst.
Frans
CAM
- CAM - Optimaliseringssoftware
Project Logistiek beheer
Vakspecifiek
Bedrijf
Materiaaltechnologie Procesautomatisering
Onderst.
Voorraadbeheer Keuze
- Procestechnieken - Procesinformatisering - Basisautomatisering
Houtbouwtechnologie - Stabiliteit en bouwfysica - Bouwtechnologie
Project Kwaliteitsbeheer
Vakspecifiek
Bedrijf
Bedrijfsautomatisering
- Bedrijfsinformatisering - Uitbr. CNC & CAM - Automatisering
Bedrijfsbeheer
- Financieel beheer - Juridisch beheer
Veiligheid, kwaliteit en milieu - Veiligheidszorg - Milieuzorg - Kwaliteitszorg
Project
Stage en bachelorproef
MEER WETEN? ➼ http://fnt.hogent.be/opleidingen/houttechnologie/
Onderst.
Duits
B ED RI JF I N DE KIJKER
N E G E T D BESTAN DE ZWAORSTE EXPLOSITION DE FLIGHTCASE OVERLEEFT MEESTAL HET MATERIAAL DAT ERIN ZIT! OP DE RECLAMEFOLDER VAN HET BEDRIJF ICARUS IN LIER ZIJN HET NIEMAND MINDER DAN CLEMENT PEERENS EN ZIJN KOMPAAN SYLVAIN AERTBELIËN (REMEMBER DE LOEIHARDE ROCK VAN CPEX, OF DE CLEMENT PEERENS EXPLOSITION) DIE DE HOUTEN FLIGHTCASES VAN HET BEDRIJF AANPRIJZEN. HET ULTIEME BEWIJS DAT ZE STEVIG GENOEG ZIJN VOOR EEN FLINKE PORTIE ROCK-‘N-ROLL! REDEN GENOEG VOOR HOUT VASTHOUDEN MAG! OM EVEN ACHTER DE SCHERMEN TE GAAN KIJKEN.
21
B ED RI JF I N DE KIJKER
Hout wint het dus van kunststof? Hout kan gerust de concurrentie aan. Als het gewicht belangrijk is, bijvoorbeeld omdat het materiaal vaak het vliegtuig op moet, zal men misschien voor kunststof kiezen. Maar de vraag naar onze flightcases blijft groot, ook al stijgt de prijs van het hout.
Maar jullie werken niet alleen voor de muziek- of theatersector? Het is Hans Schueremans die ons bij Icarus ontvangt. Drie jaar geleden trok zijn vader aan zijn mouw om in het familiebedrijf te stappen. Sindsdien geeft hij leiding aan acht vaste medewerkers.
Laat ons beginnen bij het begin, Hans. Wat is een flightcase eigenlijk? Liefhebbers van concerten en festivals kennen ze ongetwijfeld. Flightcases zijn die stevige zwarte boxen waarin rockgroepen of theatertechnici hun geluids- en lichtmateriaal transporteren. Ze moeten dus tegen een stootje kunnen. Wij maken ze van multiplex-plaatmateriaal van Finse berk, meestal 10 mm dik. Daar gaat dan een zwarte coating over. De hoeken en zijkanten verstevigen we met aluminium profielen. We hebben nog nooit een box zien stukgaan, tenzij een afgebroken wiel. De flightcase overleeft meestal het materiaal dat erin zit!
22
Zeker niet. Als de klant vraagt, dan draaien wij. Met onze CNC-machine kunnen wij allerlei vormen frezen en het binnenwerk van onze koffers aanpassen. Kabels, computers, printers of andere hardware bouwen we in. Op evenementen kunnen standhouders zo meteen prints meegeven aan hun potentiële klanten. Voor medisch materiaal wordt ook vaak dit soort koffers gebruikt. En laatst werden we door InBev gevraagd om een makkelijk transporteerbare koffiecorner te maken.
‘FLIGHTCASES ZIJN DIE STEVIGE ZWARTE BOXEN WAARIN ROCKGROEPEN OF THEATERTECHNICI HUN GELUIDS- EN LICHTMATERIAAL TRANSPORTEREN.’
Jullie doen ook decorbouw? Ook hier leveren we maatwerk. Onze klanten zitten vooral in de tv- of de entertainmentsector. Zij komen met een idee, wij werken het creatief en technisch uit. Vanuit onze professionele teken- en designsoftware kunnen we rechtstreeks onze CNC-machine aansturen. Wij frezen zowel hout, aluminium als plexi. Van Eurosong tot de kerstshow van Samson & Gert of de musical Ben X, de decors kwamen allemaal uit dit atelier!
JOPPE VERMEYEN DE BENJAMIN VAN DE PLOEG (21)
HIER DRAAI JE NOOIT ACHT UUR LANG AAN DEZELFDE MOEREN ‘Als kind hielp ik mijn vader altijd bij klusjes, mijn keuze voor de richting houtbewerking in het VTI van Lier was dus niet onlogisch. Mijn werkervaring startte ik als interim, onder andere bij Icarus. Hans was blijkbaar tevreden, want ik mocht kort daarna beginnen.’ ‘Ik werk hier nu twee jaar. Wat me vooral aanspreekt is de afwisseling. Hier draai je nooit acht uur lang aan dezelfde moeren. Als jongste van het team doe ik voorlopig vooral de afwerking van de flightcases: heel veel vijzen, de mousse binnenbescherming snijden en plakken en de bestellingen klaarzetten en opstapelen. Maar in de toekomst krijg ik zeker meer en meer verantwoordelijkheden.’ ‘We zijn een klein team, dus we kennen mekaar door en door. Dat is onze kracht. Stress is er regelmatig, zeker wanneer er veel lastminutebestellingen zijn. Maar dat lossen we wel op. De feedback van Hans is ook altijd positief, dat heb ik tijdens mijn studentenjobs ooit wel anders meegemaakt.’
PASCAL MONSART DE TWEEDE JONGSTE (30)
Op de baan met een vrachtwagen vol latten en platen ‘Na mijn opleiding hout in het VTI volgde ik nog een specialisatiejaar meubelmaker. Jarenlang heb ik ramen en deuren geplaatst en in de woningbouw gewerkt. Toen kwam de kans om dichter bij huis te werken, hier bij Icarus. Een uitstekende keuze.’ ‘Op “normale” dagen draai ik mee in de productie van de flightcases. Aluminium zagen, de koffers in elkaar schieten, afmonteren … Gelukkig zit er ook veel variatie in de koffers die we maken. Dat houdt het boeiend. En als Joel er niet is, neem ik de bediening van de CNC over. Variatie troef dus!’ ‘Soms werk ik mee aan de decors of gaan we ze ter plaatse opbouwen. Dan zijn we de baan op met een vrachtwagen vol houten latten en plaatmateriaal, bestickerd met InBev, Samson & Gert of Ben X.’
23
materiaal met een verhaal
DE ONDRAAGLIJKE LICHTHEID VAN HOUT DE MOGELIJKHEDEN OM HOUT TE BEWERKEN ZIJN NAGENOEG ONBEPERKT. HOUT IS EEN LEVEND PRODUCT MET 1001 MOGELIJKHEDEN. MAAR WAT JE IN DEZE RUBRIEK LEEST TART WERKELIJK ALLE VERBEELDING. EEN BLIK OP NIEUWE EN OUDE TECHNOLOGIE EN OP DE TOEKOMST VAN DE HOUTBEWERKING.
Corelam doet
meer met minder … Corelam is een reeks triplex producten waarbij het golfprofiel sterkte toevoegt aan het materiaal en tegelijk de natuurlijke, visuele aantrekkingskracht van het hout versterkt. Dit paneel is dunner, gebruikt minder materiaal en weegt veel minder dan een gewone vlakke multiplex plaat van dezelfde grootte en sterkte. Deze 3-laagse, VOC-vrije panelen zijn slechts 2,3 mm dik, licht van gewicht en verkrijgbaar in flexibele of strakke vorm, brandwerende, hoge kwaliteit en zeer effectief in geluidsreductie. ■■ ■■
FSC gecertificeerd 3 productcategorieën: • • •
panelen met akoestische eigenschappen, panelen voor wanden of plafonds, panelen voor deuren, meubels, …
➼ www.corelam.com
© materio
Airwood, licht als lucht
Airwood is een productieproces dat een echte revolutie kan teweegbrengen in de design- en interieurarchitectuurwereld. Deze gepatenteerde technologie maakt het mogelijk om hout, en alle andere harde materialen, op te blazen. Alle mogelijke tekeningen, letters en cijfers, licht of vormen kunnen verschijnen. In decoratieve, vlakke wandpanelen kunnen zo plots 3D-figuren tevoorschijn getoverd worden. Hoe werkt het? Het materiaal wordt eerst fijn gesneden, vervolgens gelijmd op een rubberen membraan en uiteindelijk bevestigd aan een kunststof basis.
24
© Talma Dining for Moroso, by Benjamin Hubert
➼ www.arca-home.com
© materio
BarkTex / BarkCloth:
flinterdun bomentextiel
DEZE RUBRIEK KWAM TOT STAND IN SAMENWERKING MET MATÉRIO. MATERIO BELGIUM IS DE EERSTE MATERIALENBIBLIOTHEEK IN BELGIË. HET KENNISCENTRUM BIEDT EEN GROTE, INTERNATIONALE SELECTIE VAN HEDENDAAGSE, INNOVATIEVE MATERIALEN EN HALFFABRICATEN DIE INSPIREREND ZIJN BIJ DE ONTWIKKELING VAN PRODUCTEN EN DE INRICHTING VAN RUIMTES. MATÉRIO IS EEN INTERNATIONAAL PLATFORM MET OOK VESTIGINGEN IN PARIJS, PRAAG EN BRATISLAVA.
Dit textiel wordt aanzien als het oudste textiel van de mensheid en brengt een bijna vergeten Afrikaans ambacht opnieuw onder de aandacht. Afrikaanse boeren verzamelen de zeer vezelige schors van de Ficus Natalensis, ze verpulveren het, bewerken het en maken het opnieuw vlak om uiteindelijk een niet-geweven textiel te verkrijgen. Het kan nadien nog worden gekleurd, brandwerend behandeld, met teflon bedekt of gelamineerd. Het textiel wordt gebruikt om meubels te stofferen, in interieurtoepassingen, in de mode en zelfs in de automobielindustrie. De fabrikant werkt respectvol ten opzichte van de Afrikaanse boeren en het milieu.
➼ www.barkcloth.de
WWW.
ZIE OOK:
MATER
IO.BE
25
A A N D E SLAG
JE BENT JONG EN JE WILT WAT,
VAKANTIE
BIJVOORBEELD 1
HEB JE ALS SCHOOLVERLATER RECHT OP VAKANTIE?
2
DE JEUGDVAKANTIE
Mogen we Vincent even voorstellen? Vincent is eind juni 2014 afgestudeerd. Na een maandje vakantie is hij in augustus beginnen werken. Met veel enthousiasme, maar één zaak zit hem wel dwars: heeft hij volgend jaar recht op vakantiedagen? Het simpele antwoord is: neen. De basisregel gaat zo. Als werknemer heb je weliswaar recht op een aantal vakantiedagen en op vakantiegeld. Maar: normaal worden die berekend op basis van je tewerkstelling in het jaar voordien (het aantal gewerkte maanden). Vincent is in 2014 pas in augustus beginnen werken. Volgend jaar zou hij dus maar recht hebben op een beperkt aantal vakantiedagen en een minimale uitkering. Maar zo simpel is het niet, en gelukkig maar. Er bestaat namelijk een oplossing voor dit probleem: de jeugdvakantie.
Dankzij het principe van de jeugdvakantie krijgt Vincent in 2015 dus een aantal extra vakantiedagen. Er zijn wel enkele voorwaarden: ■■ hij is nog geen 25 jaar op 31 december van het jaar waarin hij is beginnen werken (2014 dus); ■■ hij moet een job hebben in de privésector; en hij was in totaal ten minste één maand onder contract en hij heeft minstens 13 arbeidsdagen gewerkt. ■■ hij kan deze jeugdvakantiedagen opnemen in het jaar nadat hij is afgestudeerd (maar alleen als hij al de gewone vakantiedagen opgenomen heeft).
3
FORMALITEITEN
4
HET EUROPEES VERLOF
Om alles in orde te brengen moet je wel de nodige formulieren invullen en indienen bij de openbare Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen of bij de vakbond. Het gaat meer bepaald om formulier C103 (met een gedeelte voor de werknemer en een gedeelte voor de werkgever).
En wat in het allereerste jaar dat je aan de slag bent? Met andere woorden: kan Vincent ook in 2014 nog een paar dagen vakantie nemen? Sinds 1 april 2014 bestaat er inderdaad de mogelijkheid om ook in je eerste werkjaar verlof te nemen: per gewerkte periode van 3 maanden krijg je 1 week verlof. Ook in dit systeem krijg je een vergoeding maar let op: dat bedrag wordt het jaar daarop afgehouden van je dubbele vakantiegeld.
5
NUTTIGE ADRESSEN ■■
■■ ■■
26
Het werkloosheidsbureau van de Rijksdienst voor Arbeidsbemiddeling (RVA) in je gemeente (www.rva.be). De Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen (www.hvw.fgov.be). De vakbond: ACV, ABVV of ACLVB.
HO(U)T SHOT HET IS - of oranje-, rood ■■ geel-, t). ou nh er (k n ui grijsbr lucht de n aa d Blootgestel t. verdonkert he hout) nt pi (s l ee ■■ bleekg
HET HEEFT
HET IS
HET KOMT UIT st-Azië ■■ Zuidoo
³ 700-900 kg/m ke massa van ie m s lu an vo gl e ld ie fraa midde ■■ een ge ariatie en een ut veel kleurv ho rn ke t lstof van de he in ■■ akt door de vu oppervlak za nd or le ro oe ve nv k, aa la ttig opperv ■■ een ve epjes aan het avelgele stre ■■ fijne, zw imp tangentiële kr houtvaten de radiale en en vervormingen ss en tu il en ch ur rs he ve sc n ei op kl co n si ee ■■ , met weinig ri age droogtijd ■■ een tr 115 N/mm² ka) igsterkte van n 6590 N (Jan ■■ een bu n hardheid va ee g tin ch ri ng ■■ in de la voor het kern zeer duurzaam idsklasse I-II) t to am za ur he ■■ du I : >25 jaar ijke duurzaam hout (natuurl : 15-25 jaar
Merb
II
r III : 10-15 jaa IV : 5-10 jaar
5 tot 300 mm n breedte: 12 ee et m m m tot 150 mm 22 tot 50 ■■ dikte: n breedte: 75 ee et m m m T 0 D r 30 cm) 63 tot 10 HET WOR ■■ dikte: (oplopend pe D cm 0 ER 61 VO t to GE 5 N A 24 A : van ■■ lengte riële vloeren ■■ indust s al urzo k, er chrijnw en, dorpels, de ■■ schrot ■■ buitens en ur de en en ur T en D de nt R O HET W compone ramen en s n R al O ge zo ug VO k, elen van br GEBRUIKT schrijnwer ■■ onderd ■■ binnen ap tr n) pe lo en sluizen (intensief be plankenpen, parket en vloeren . er met de hand maar moeilijk ecisiewerk mos ne hi ac m erne at pr ken met mod illimee structuur, w ■■ bewer nde van een m ogene en vast m tie n ho n ee ee HET LAAT op t t ef to he en et ez H fr t he Zo kun je ZICH GOED jkheden op. gelijk maakt. rt geen moeili ve le en st lij ter! Po er. Als het lossen in wat op e di en ff to vrij en eurs inhoudstoffen erbau bevat kl Opmerking: M afgewerkt wordt, komen de arom in Maleisië ook wel d) da hout niet (goe Merbau wordt ut ‘bloeden’. doen ze het ho emd. no ‘duivelhout’ ge V : < 5 jaar
BRON: RICHTER, H.G., AND DALLWITZ, M.J. 2000 ONWARDS
VATEN ■■ verspreidporig gerangschikt ■■ alleenstaand en in radiale groepjes van 2-3, soms in korte, scheve of tangentiale rijtjes ■■ vatdiameter 80-340 µm, 1-5/mm² ■■ gekleurde inhoudstoffen
STRALEN ■■ 80-800 µm hoog ■■ 16-80 µm breed ■■ 5-6/mm ■■ geen etagebouw
au ZIE
www.w OOK: oodfor um.be
PARENCHYM ■■ paratracheaal ■■ vasicentrisch ■■ aliform en confluent ■■ marginaal parenchym
27
e e m e o D en win
e d t d r o w Waarvoohrode gebruikt? fuikmet e e voltallig icht van d w e g e jk li e het gezam )? ag: Wat is a r personen v s (5 g n e ti ti c a d Schif re ! g rwijs. houtonde ouden ma n uit het Hout Vasth leerlinge behouden
jd is voor
stri Deze wed
voor
‘Like’ onze Facebookpagina en stuur ons voor 1 januari 2015 een privébericht met jouw antwoorden. De winnaars ontvangen een elektrische houtbewerkingstool. Het antwoord en de winnaars vind je hier in het volgende nummer.
Wie waren de
winnaars van
Brent Bonte Melissa Vermeir en Kaj Zwerver Michiel Ingelb een Gert-Jan Clae ys
www.facebook.com/ HoutVasthoudenMag
de vorige weds trijd?
VTI Ieper VITO Hoogstrat en VTI Brugge VTI Ieper VTI Brugge
Proficiat aan de winnaars. Julli correcte antw e vonden het oord volgden er in 20 op de vraag: hoeveel meis jes 12-2013 een ho utopleiding? Het juiste antw oord (144!) wa s terug te vinde blz. 12 van Ho ut Vasthouden n op mag! nr. 4.
28