NUMMER 9
HOUT VASTHOUDEN MAG! IS HET MAGAZINE VOOR JONGEREN MET EEN HART VAN HOUT
SEPTEMBER 2016
t r a h N E E e g n o j r o vo leeuwen -> pagina 19
WIN een klasbezoek bij Wycor! 3 -> pagina 2
VIVE LE VÉLO! MAAK KENNIS MET DE HOUTEN FIETS -> pagina 6
# BOOMING BOMEN WANT ZE ZIJN ZÓ GOED VOOR ONS MILIEU -> pagina 15
2
10
13
bedrijf in de kijker
HOU(T) HET VEILIG
24
25
04
06
HO(u)T NEWS
SCHOOL@WORK
De laatste nieuwtjes uit de houtsector
Van as tot wiel, een fiets helemaal van hout!
15
19
Schaven aan je kennis
van de schoolbank Worldskills naar de werkvloer Robbe mag naar het
UIT HET JUISTE HOUT GESNEDEN
Wat bomen doen voor onze planeet
Bij Wycor in Wetteren weten ze van wanten
Palettenmaker en industrieel verpakker
Deboscat Recycling heeft een hart voor bomen
EK Meubelmaken!
Discipline, dedication and friendship, maar... Safety First!
NOTEER ALVAST IN JE AGENDA!
Ho[u]t Spots 29 en 30 oktober 2016
Hout en groen wonen ➼ http://houtengroenwonen.be/ 9 tot 16 oktober 2016
Week van het bos ➼ www.natuurenbos.be
Hout Vasthouden mag! is een uitgave van
28 materiaal met een verhaal
OCH OpleidingsCentrum Hout vzw Hof ter Vleest dreef 3, 1070 Brussel Tel.: 02 558 15 51 Fax: 02 558 15 89 info@och-cfb.be www.och-cfb.be
Ja, ook dít is hout!
30
31
Aan de slag
HO(u)T SHOT
Een snelcursus paritaire comités
Populieren
Verantwoordelijke uitgever: Jeroen Doom Concept en realisatie: Link Inc, www.linkinc.be Redactie: Link Inc, www.linkinc.be Vormgeving: Zeppo, www.zeppo.be Fotografie: Jens Mollenvanger en Joke Van Mieghem
3
NEWS
HO(U)T
Kinderspel De leerlingen van het 4de jaar houtbewerking BUSO van Sint-Niklaas mochten voor één keer tijdens de lessen de speelvogel uithangen. Ze maakten 5 verkleedpalen en 3 verkleedkoffers voor de tentoonstelling ‘Speelvogels’. Deze expo wil via spelletjes jong én oud uitdagen om zijn fantasie te gebruiken. En dat moesten de leerlingen werkplaatsschrijnwerker óók doen om dit klusje te klaren.
➽➽Kijk maar eens
naar hun filmpje op YouTube!
O la la!
Applaus voor Robbe De Groof, die zijn laatste jaar aan het VTI in Kontich in stijl afsloot. Als eindwerk maakte hij dit eiken tuinhuis in cottagestijl, helemaal volgens de regels van de kunst.
➽➽in een L-vorm, met een echte lounge onder een afdak ➽➽van eik en grenen, bevestigd op een betonnen vloer met een muurtje van 24 cm
➽➽de wanden zijn afgewerkt met eiken planken op een grenen geraamte tussen de steunbalken
➽➽de nokbalken steunen op 4 A-gebinten, geconstrueerd in een T-dak Knap gedaan, Robbe!
Paradepaardje
dere voor een bijzon rpelt stonden ve O er um H n ne va he j de Abdi van GO! At k maken voor De leerlingen er er tw w ns ou ku dh n el e be moesten ee de Amerikaans uitdaging. Ze n het werk van op t resultaat va rd he ee ’, ir rt sp ha rd met een kenrode, geïn ar aa ja ‘P t e di 6d d en er t 4de lder. Het w lingen van he Alexander Ca tussen de leer ng paardje galopki er et w H en s. m ne uigmachi kt een goeie sa er W ar ja e ode. en het 6d j van Herkenr Houtbewerking in van de Abdi tu de in rt ko peert sinds
4
Even bijtanken Hou je van avontuurlijk reizen? Dan heb je misschien al wel gehoord van een trekkershut, waar je als wandelaar op doorreis kunt overnachten. Zo’n trekkershut vind je nu ook op domein de Steenovens van St-Amands. Leerlingen van het 5de leerjaar Houtbewerking TA Den Biezerd bouwden er een hut van Thermowood. De dakshingels zijn van cederhout, omwille van z’n uitstraling en hoge duurzaamheid. Hier willen wij weleens een nachtje komen uitrusten!
Wie duwt? De allereerste rolstoelschommel van het land staat in de speeltuin aan het Gemeenteplein van Bertem. Hij werd gemaakt door de leerlingen houtbewerking van het VTI Leuven op vraag van vzw El Soplo del Viento uit Heverlee. Dankzij Music for Life van Studio Brussel werd geld ingezameld voor dit mooie project.
Daverend applaus voor... ➽➽De leerlingen van VITO Hoogstraten, want zij maakten 20 steenuilkasten van Thermowood op vraag van Natuurpunt.
➽➽De leerlingen van het deeltijds secundair onderwijs
van het Don Bosco Instituut in Sint Pieters Woluwe. Zij startten vorig schooljaar met het project ‘pimp je tuintje’. De eerste modellen - 2 banken en 1 tuintafel - staan klaar. Hopelijk volgen de bestellingen snel!
Hocus pocus hout Wist je dat hout ook doorschijnend kan zijn? Zweedse wetenschappers deden deze knappe ontdekking. Doorschijnend hout kan o.a. gebruikt worden om ramen mee te maken met ‘glas’ van hout. Benieuwd? Kijk maar eens hier!
➽➽https://www.facebook.com/HoutVasthoudenMag/
Nog mee nieuws?r
Lees o p blz 2 4 het van Ro bbe, die verhaal naar h EK Me et ubelm a ken in Götebo rg mag !
5
SCHOOL@WORK
o l é v e l e Viv WAT EEN GEWELDIGE UITDAGING ZOU HET ZIJN OM MET ONZE LEERLINGEN EEN HOUTEN FIETS TE MAKEN, DACHTEN ZE IN HET KTA DENDERMONDE. VIER JAAR LATER IS DE FIETS EEN FEIT, NA EEN UNIEKE SAMENWERKING MET DE HOGESCHOOL GENT.
! s y o b e h t t e e M
ng van het KTA n houtbewerki se as kl nten le Al WIE? enten en doce men met stud sa , de n on va rm ie Dende outtechnolog oropleiding H t KTA he n va van de bachel e ri se gen carros lin er le e D t. HOGen de afwerking. zorgden voor usief houten uten fiets, incl ho g di lle vo n WAT? Ee rimeur! . Een wereldp kettingsysteem
6
Een unieke samenwerking
Het idee: de Splinterbike op YouTube
“Soms komen leerlingen en leerkrachten in ons labo iets uittesten omdat ze op school niet de juiste machines hebben”, zegt Paul Delcour, praktijklector in de bacheloropleiding Houttechnologie van HOGent*. “Maar echt samenwerken met een secundaire school hadden we nog nooit gedaan. Nu hebben twee van onze studenten door de samenwerking met KTA een bachelorproef afgelegd met een uniek eindproduct waar we allemaal heel trots op zijn.”
“Het idee is al bijna vier jaar oud”, vertelt Tom Rydant, technisch coördinator van het KTA in Dendermonde. “Wij zagen op YouTube een filmpje van de ‘Splinterbike’ en broedden meteen op een plan. Maar we misten de technische expertise om er een fiets van te maken die op een échte fiets zou lijken. Daarom zijn we bij HOGent gaan aankloppen.”
* Bachelor in de houttechnologie is een opleiding van drie jaar die uniek is in Vlaanderen. De kern van de opleiding is een reeks vakoverschrijdende projecten waarbij je als student de hele cyclus doorloopt die je ook bij bedrijven ziet: productontwikkeling, design, productie, logistiek en kwaliteitsbeheer.
Een houten fiets in 1,2,3 1
Het prototype
3
De eerste stap was natuurlijk een gedetailleerd ontwerp. Anders dan de Splinterbike mocht de fiets geen tandraderen hebben, maar een echte ketting van hout. Het eindresultaat was een prototype dat slechts 11 kg woog en zwakke punten had, zoals de spaken, de ketting en de verbinding tussen voorvork en stuur.
2
Even testen... Alle klassen houtbewerking, van het 3de tot het 7de jaar, werkten mee aan het project. Om de wielen en spaken te tekenen en te frezen en om héél veel kettingschakels te maken in verschillende maten en houtsoorten. Daarmee gingen de leerlingen naar Gent om de trekkracht te meten. Om een voorbeeld te geven: de ketting van het prototype haalde een trekkracht van 400 Newton, de huidige 1300. De eiken schakels braken het snelst. De combinatie van padoek en beuk gaf dan weer het beste resultaat.
En tadááá: het resultaat Op basis van de tests werd de eerste fiets geoptimaliseerd. Of beter gezegd: de fietsen. Want er zijn twee exemplaren gemaakt. Uiteindelijk kwamen de leerlingen uit bij een gewicht van 10,3 kg, nog één kg minder dan het prototype. Het tandwiel vooraan heeft 47 tanden, het tandwiel achteraan 18. Haal je 90 omwentelingen per minuut, dan kom je aan een snelheid van 29,5 km per uur.
En nu? Met deze fiets gaat sportjournalist en wielerfanaat Ruben Van Gucht op 29 september in Gent het werelduurrecord op een houten fiets aanvallen. Dat record staat vandaag nog op naam van Eddy Planckaert. Wij duimen voor een snellere tijd, Ruben!
ALLES WERD UITGETEKEND IN 3D VIA AUTOCAD2016 EN VAN DAARUIT OMGEZET MET ALPHACAM NAAR DE CNC.
7
SC H OOL@ WORK
Stuur, ketting, kamwielen ■■
■■
■■
■■
■■
■■
■■
Van beuk omwille van de grote afschuifsterkte. Triplex (1 mm dik) kruiselings op elkaar gelijmd met witte PVAC-lijm. De asjes voor de ketting zijn van padoek (diameter 6 mm), dwars door de schakels gelijmd met witte PVAC-lijm, volledig op de cnc-machine gefreesd uit een blok kopshout. Kamwielen (8 mm dik; 8 lagen kruiselings verlijmde beuk) werden op de cnc-machine net niet doorgefreesd en nadien met een vrijloopfreesje volledig vrij gefreesd (net zoals schakels en spacers). Daarna alles op dikte geschuurd met de Vandikteschuurmachine. Het stuur is gemaakt van volledig op elkaar gelijmde beuk triplexen van 1 mm dik. Stuurstang werd in één geheel met een tand en groefverbinding geassembleerd met de twee handvatten, die met de lintzaag gevormd zijn. Alles werd manueel geschuurd en met de handbovenfreesmachine opgerond.
Schuine en horizontale achtervork ■■ ■■
Lagering
Pedaalstang
■■
■■
■■
8
Van langshoutfineer. Amerikaanse es in mal gelijmd met witte PVAC-lijm en volledig met de 5-assige cncmachine gefreesd.
Van padoek 25 jaar oud (volledig op natuurlijke manier gedroogd omwille van de te verwaarlozen krimpwaarde). Volledig met de 5-assige cnc-machine gefreesd.
■■
Van Amerikaanse es. Volledig met de 5-assige cnc-machine gefreesd.
Kader
Draaiassen (wielassen, stuuras)
■■
■■
■■
■■
Van Amerikaanse es omwille van de buigkracht en sterkte. Werd in 2 helften gemaakt. Elke helft werd verbonden met een vingerlas en PU-lijm. Door twee helften te maken, kon het kader hol gemaakt worden en het 1/2de stuurstanggat gemakkelijker gemaakt worden. Alles werd met de 5-assige cnc-machine gefreesd.
■■
Van padoek 25 jaar oud (volledig op natuurlijke manier gedroogd omwille van de te verwaarlozen krimpwaarde). Gedraaid in het KTA op metaaldraaibanken.
Voorvork ■■
■■
■■
Amerikaanse es, gelamelleerd langs kopshout (zoals een dikke multiplex). Elke lamel werd volledig met de 5-assige cnc-machine gefreesd met een drevelpositionering om later de assemblage te vergemakkelijken. Gelijmd met witte PVAC-lijm, verdere afwerking met lintzaag en verticale schuurmachine.
Wielen en spaken ■■ ■■
■■
Van multiplex berk (12 mm dikte). Volledig met een 2,5D cnc-machine gefreesd door de leerlingen van het KTA Dendermonde. Spaken werden net niet doorgefreesd en nadien met een vrijloopfreesje volledig vrij gefreesd.
Pedalen ■■
■■
■■ ■■
Van padoek, gelamelleerd langs kopshout (zoals een dikke multiplex). Elke lamel werd volledig met de 5-assige cnc-machine gefreesd met een drevelpositionering om later de assemblage te vergemakkelijken. Gelijmd met witte PVAC-lijm. Verdere afwerking met lintzaag en verticale schuurmachine.
9
B ED RI JF I N DE KIJKER
n e m o b r o o v Een hart HOUT KOMT VAAK UIT VERRE, TROPISCHE WOUDEN, MAAR OOK IN BELGIË WORDEN REGELMATIG BOMEN GEROOID. STEVEN EN PATRICIA VAN DEBOSCAT RECYCLING IN GERAARDSBERGEN DOEN DAT OP EEN HEEL EIGEN, DUURZAME MANIER. De toekomst: een kleine biomassacentrale In Duitsland en Scandinavië bestaan al projecten waarbij het lokale bosbouwafval verbrand wordt in installaties die warmte leveren voor de verwarming van huizen. Ook hier in Geraardsbergen wordt nagedacht, niet alleen over zon- en windenergie, maar ook over een kleine biomassacentrale. Dat is de toekomst, weg van het aanslepen van energiebronnen van de andere kant van de wereld. Als je het indrukwekkende machinepark van Deboscat ziet (inclusief harvester, een rupsdumper, een bomenklem, een hakselaar op rupsen en chipper), weet je meteen: bomen vellen is niet zomaar een simpel klusje. Deboscat Recycling, waar intussen 9 mensen werken, rooit bomen in heel België in opdracht van bedrijven, overheden en particulieren. Soms om een bos uit te dunnen, soms om een terrein bouwrijp te maken. Soms ook snoeiwerken of het ontstronken van een gebied. Maar daar houdt het zeker niet op. Patricia: “De voorbije jaren hebben we vooral gezocht naar toepassingen om al het materiaal uit onze werken optimaal te recycleren. Wat we vroeger al snel als afval zouden bestempeld hebben, is vandaag – op voorwaarde dat je het goed selecteert – een nuttige grondstof. Zo leveren we klein brandhout aan een pizzeria in de buurt en van resthout maken we houtchips, ideaal voor kleine verwarmingsinstallaties in kippenkwekerijen of serres.”
10
Duurzaam omspringen met bomen “Het is niet de makkelijkste weg die we gekozen hebben,” weet Patricia, “maar het is onze overtuiging dat we zo duurzaam mogelijk moeten omgaan met onze bomen en bossen. Net daarom heeft Deboscat een nieuwe bedrijfsactiviteit toegevoegd: boseigenaars adviseren en helpen bij het opstellen van beheersplannen. Zodat rooien kan gevolgd worden door heraanplanten. Deze stap vraagt flink wat studeerwerk, maar het past helemaal in onze visie: we moeten niet langer op korte termijn denken (bomen vellen), maar op lange termijn (herstellen en beheren van onze bossen).”
WIE IS STEVEN?
➽➽Bracht zijn jeugd door op een boerderij en raakt gepassioneerd door machines en tractoren.
➽➽Volgde een opleiding als meu-
belmaker en plaatste vijf jaar keukens, kocht toen een kleine bobcat om in bijberoep opritten aan te leggen.
➽➽Dat bracht hem uiteindelijk tot
Deboscat, afkorting van ‘De Bolle Steven in het bos met een Caterpillar’.
WIE IS PATRICIA?
➽➽Werkte jarenlang in een bank
maar besloot na de bankencrisis om in de zaak van haar man te stappen. Daarvoor volgde ze onder andere een opleiding boswachter.
“Wanneer ik een afspraak heb met een boseigenaar om bomen op te meten is het altijd grappig om zijn gezicht te zien. Een vrouw is wel het laatste wat hij verwacht…”
Unieke bloembakken
Ons motto: “Niet weggooien, wel recycleren”
Steven heeft in het magazijn een zaagmachine geïnstalleerd om bomen te recycleren als zitblokjes, banken, tafels of bloembakken. “Seriewerk zal dat nooit worden, want ik doe het gewoon met de bomen die binnenkomen. Maar mensen vinden steeds vaker de weg, wanneer ze op zoek zijn naar iets unieks. Zoals een geboorteboom, een boomachtige structuur met vers hout die in de kinderkamer tegen de muur staat.”
➽➽Snoeiafval leveren we aan
composteringsinstallaties.
➽➽Struiken en takjes gaan naar
kleine biomassacentrales met warmtekrachtkoppeling (WKK). Papier- of pelletfabrieken bijvoorbeeld kunnen zo de warmte en de elektriciteit opwekken die ze nodig hebben in hun productieproces. ➽➽Van resthout maken we houtchips, ideaal voor kleine verwarmingsinstallaties in kippenkwekerijen of serres. ➽➽Klein brandhout leveren we aan een pizzeria in de buurt voor de pizza-oven. ➽➽Grof verhakselde stronken worden gebruikt in biofilters om te ontgeuren. ➽➽Stammen van hoge kwaliteit gaan naar zagerijen, stammen van lagere kwaliteit naar papierfabrieken of naar de spaanderplatenindustrie.
“We moeten niet alleen bomen vellen, maar ook het bos herstellen.”
11
B ED RI JF I N DE KIJKER
Wie durft? Bomen rooien doe je niet altijd in 1,2,3. Steven rijdt met zijn machines waar anderen niet durven. Op de flank van een mijnterril bijvoorbeeld. Een mijnterril is een afvalberg van stenen die samen met de steenkool uit de mijn naar boven gehaald zijn. Op zo’n terril staan tientallen jaren later meestal flinke bomen. In Marcinelle wilde men een wandelpad aanleggen naar de top en daarvoor moesten een aantal bomen verdwijnen. Maar met zware machines op de flank van zo’n terril manoeuvreren is allesbehalve een ongevaarlijke klus. Voor je het weet begin je te schuiven…
➽➽ Meer lezen over bomen en hoe je hout kunt recycleren? Blader snel door naar ‘Schaven aan je kennis’ op blz. 15!
12
“Al het materiaal recycleren we. Wat vroeger afval was, wordt nu nog gebruikt.”
H OU( T) H ET VEIL IG
n o i t a c i d e d , e Disciplin ship, maar... and friend
Safety first! DE MEESTE WERKONGEVALLEN GEBEUREN BIJ JONGEREN MET MINDER DAN 10 JAAR WERKERVARING. HOE DAT KOMT, ZOCHT MICHIEL DEWEER UIT VOOR ZIJN BACHELORPROEF.
Michiel sprak voor zijn bachelorproef met leerkrachten en preventie-adviseurs. Wat blijkt? Praktijkleerkrachten hout zijn vaak zelf te weinig op de hoogte van de wettelijke veiligheidsvoorschriften en kunnen hun leerlingen niet altijd even goed informeren. Wanneer leerlingen op stage vertrekken, zijn ze dus onvoldoende gewapend, zeker als ze in een klein bedrijf terechtkomen dat niet altijd vertrouwd is met alle veiligheidsvoorschriften. Grote firma’s hebben meestal een eigen preventie-adviseur die stagiairs opvangt en het veiligheidsaspect van de job met hen bespreekt.
WIE IS MICHIEL?
➽➽ Studeerde houttechnieken in het VTI van Waregem.
➽➽ Werkte daarna vier jaar bij
L S MICHIEG O O K M O DAAR DE OPLEIDIN VOOR EERKRACHT - en HOUTL e, werf
ag ieve st Intens ijfsbezoeken r d be kenen, isch te hapsleer n h c e t n sc Mix va gereed leer en ie t c u e job in r const oeiend b n e e p zicht o nderwijs Vooruit het o
Pouleyn, fabrikant van houten ramen, deuren en poorten. ➽➽ Is afgestudeerd als bachelorstudent lerarenopleiding aan de Artesis Plantijn Hogeschool, met keuzevakken hout en techniek. ➽➽ Maakte zijn bachelorproef over veiligheid op school en tijdens stages.
13
H OU( T) H ET VEIL IG
Gouden tips van Michiel 1
2 3
Wees tijdens je stage alert. Krijg je voldoende uitleg over de veiligheidsvoorschriften? Is er iemand om je te begeleiden? Zijn alle beschermingsmiddelen voorhanden?
Stop je oordopjes in, altijd! Op festivals of fuiven zie je tegenwoordig steeds vaker oordopjes. Wel, in praktijkateliers is dat even belangrijk.
Let op jezelf én anderen. Zie je een gevaarlijke handeling gebeuren, reageer dan en meld het. Bijna-ongevallen komen vaak voor, maar worden zelden gemeld.
De top 6 van meest gevaarlijke situaties op de werkvloer
1. Bewerkingen aan gevaarlijke machines ➼ risico op weefselletsels en/of amputaties 2. Het verkeerd inspannen van frees- en zaaggereedschappen ➼ kans op rondvliegende projectielen 3. Het inademen van houtstof ➼ risico op long- en sinusaandoeningen 4. Het onderschatten van het gevaar van watergedragen veredelingsproducten ➼ in vergelijking met solventgedragen producten werken die minder storend voor de reukzin en het zenuwstelsel, maar de deeltjes ervan zijn minstens even schadelijk 5. Het heffen en tillen van zware onderdelen ➼ risico op rug- en nekklachten 6. De combinatie van brandbare materialen en gevaarlijke (chemische) producten ➼ risico op brand
14
SC H AVEN A AN JE KEN N IS
Wat bomen doen voor onze planeet JE HEBT VAST AL GEHOORD VAN HET BROEIKASEFFECT, DAT ERVOOR ZORGT DAT ONZE AARDE OPWARMT. MAAR WIST JE DAT BOMEN EEN HEEL BELANGRIJKE ROL SPELEN IN DE STRIJD TEGEN DE OPWARMING VAN DE PLANEET?
Het probleem: onze aarde warmt op
Waarom zijn bomen zo goed?
Eén van de belangrijke boosdoeners van de opwarming van onze planeet is de CO2uitstoot. Die wordt veroorzaakt door auto’s en fabrieken, maar ook jij en ik ademen CO2 uit. Waarom dat zo’n probleem is? De laatste 250 jaar zijn er veel meer broeikasgassen, waaronder CO2, in de atmosfeer gekomen. Die houden extra warmte vast, waardoor de temperatuur stijgt en ons klimaat verandert. Dat heeft allerlei gevolgen: de zeespiegel stijgt bijvoorbeeld, het weer wordt extremer (denk hevige regenbuien, meer hittegolven) en sommige delen van de aarde worden droger.
Bomen hebben de fantastische eigenschap CO2 om te zetten in zuurstof. Fotosynthese heet dit proces, waarbij bomen met behulp van zonlicht de koolstof (C) uit de CO2 in de lucht halen en gebruiken om te groeien. Helemaal geweldig is dat bomen de opgenomen CO2 vasthouden zolang ze leven én zolang hun hout wordt gebruikt. Er zit dus niet alleen CO2 in bomen, maar ook in huizen, stoelen, tafels, ramen en deuren, verpakkingen... en alles wat van hout wordt gemaakt. Bomen zijn als het ware een tonnetje vol CO2.
➽➽Wat is CO
ook alweer? CO2 is de che2 mische formule voor koolstofdioxide. Het is een gas dat bestaat uit koolstof (C) en zuurstof (O2). Het eerste is een levensnoodzakelijke bouwsteen voor planten en bomen. En van dat laatste - zuurstof - kan natuurlijk niemand zonder.
O C
“Bomen zijn als het ware een tonnetje vol CO2. Hoe meer CO2 zij vasthouden, hoe minder er in de lucht komt.”
Mogen we dan wel bomen kappen? Ja, maar we moeten er slim mee omspringen. Want als we bomen laten sterven, komt de opgeslagen CO2 weer vrij. En als we bomen te vroeg vellen, hebben ze nog onvoldoende CO2 kunnen opslaan. We kunnen onze planeet dus een handje helpen door bossen duurzaam te beheren.
O
15
S C HAVEN A AN JE KEN N IS
Kiezen voor hout? Goed idee!
Want het verwerken van hout is op-en-top milieuvriendelijk. Dingen die van hout gemaakt zijn, worden sowieso nadien hergebruikt, dan gerecycleerd en tot slot ook nog eens gebruikt als groene energiebron. Kwestie van de CO2 zo lang mogelijk in het hout te bewaren. En dat moet in deze volgorde: produceren, hergebruiken, recycleren en als energiebron gebruiken. Dit noemt men het principe van de “ladder van Lansink” of, in het Engels: “Cascading use of wood”.
➽➽EERST PRODUCEREN De houtsector produceert weinig afval omdat bijna alle bij- en restproducten gebruikt worden als nieuwe grondstof of als energiebron. Bij het verwerken van hout ontstaat bv. houtstof en zaagsel dat gebruikt wordt voor de productie van plaatmaterialen, voor de papierindustrie, bodembedekkers voor in de tuin…
EVEN SAMENVATTEN: DAAROM IS HOUT ZO GOED VOOR ONS MILIEU ➽➽Hout is een hernieuwbare grondstof
➽➽Hout en houtproducten hebben een lange levensduur
➽➽DAN HERGEBRUIKEN EN RECYCLEREN Het gebruik van gerecycleerd hout in de productie van spaanplaten neemt jaar na jaar toe en sommige bedrijven in Europa gebruiken zelfs tot 100% zagerijafval en gerecycleerd hout voor de productie van platen!
➽➽Houtproducten kunnen hergebruikt worden
➽➽Houtproducten kunnen gerecycleerd worden
➽➽Houtresten kunnen worden gebruikt als CO2 neutrale energiebron.
➽➽ALS GROENE ENERGIEBRON GEBRUIKEN In laatste instantie kan houtafval (of resthout dat niet langer bruikbaar is) door het te verbranden, als energiebron gebruikt worden. Er wordt dan CO2 uitgestoten, maar die is koolstofarm. En zo draagt houtverbranding dus niet bij tot de opwarming van de aarde en het broeikaseffect. Bovendien is de houtsector zelf een grote verbruiker van deze groene energie.
16
. . . t a d e j t s i W
1m
2
1 kubieke meter hout kan ongeveer 1 ton CO2 vasthouden.
3x
Alle Europese bossen samen houden meer dan 13.000 kg CO2 per seconde vast.
13.000 kg
1.500 m
2
1 boom met een bladoppervlakte van 1500m² kan in de jaarlijkse zuurstofbehoefte van 10 mensen voorzien.
Jaarlijks verdwijnt ongeveer 3 keer de oppervlakte van BelgiĂŤ aan tropisch bos door illegale houtkap.
90% 75%
Bijna 90% van al het in Europa gebruikte hout is ook afkomstig uit Europa.
1 ton
Voor de productie van 1 ton hout is 10 tot 50 keer minder energie nodig dan voor de productie van 1 ton staal of aluminium.
De houtindustrie haalt 75% van zijn energie uit houtafvalproducten.
15.000.000 ton Jaarlijks wordt in Europa 15 miljoen ton hout gerecycleerd.
17
S C HAVEN A AN JE KEN N IS
En nu jij!
Wil je graag berekenen hoeveel CO2 jouw eindwerk vasthoudt? Surf naar http://co2opslag.houtgeeftzuurstof.be, geef in welke houtsoorten je hebt gebruikt en hoeveel en deze rekentool doet de rest.
Meer weten? Kijk op www.houtgeeftzuurstof.be/ontdek/
t r o k t e h n i s u l c y c t u o h De ... die opnieuw
ordt door bomen w . opgenomen
Bomen halen
t. CO2 uit de luch m Duurzaa rgt bosbeheer zo in CO r de 2 voor min t. de luch
ls je hout
mt er verbrandt, ko CO2 e) (koolstofarm vrij...
Hout wordt
verwerkt tot en, planken, balk n, ... le plaatmateria
eriaal en worden hout maakt, producten ge fels tot ta van keuken piano’s.
Van dit bronmat Door gebruik,
hergebruik en t de CO2 recyclage blijf komt die n in het hout (e t). niet in de luch
18
schoolbanrk werkvloe
van de naar de
“Gedrevenheid en goesting, daarmee heb je een streepje voor!”
ALS JE STRAKS DE SCHOOLBANKEN VERLAAT, WACHT JE EEN BOEIENDE JOB IN DE HOUTSECTOR. MAAR WAT HEB JE DAAR - BUITEN JE DIPLOMA - NOG NODIG? WIJ VROEGEN HET AAN WYCOR IN WETTEREN, WAAR 220 MENSEN WERKEN ONDER WIE HEEL WAT JONGE LEEUWEN.
19
VA N D E SCH O O L BANK NAAR DE WE R K V L O E R
BIJ WYCOR IN WETTEREN WETEN ZE VAN WANTEN. HET BEDRIJF LEVERT EEN TOTAALAANPAK IN BUITEN- EN BINNENSCHRIJNWERK, MAATMEUBILAIR EN BRANDCOMPARTIMENTERING, STEEDS OP MAAT VAN HUN KLANTEN. PRODUCTIEDIRECTEUR JOHAN (45) GUNT ONS EEN KIJKJE ACHTER DE SCHERMEN VAN DE INDRUKWEKKENDE GEBOUWEN. HIJ HEEFT ZELF EEN ACHTERGROND IN HOUTTECHNOLOGIE. “IK DOE ZELF OOK ALLE AANWERVINGEN MEE,” ZEGT HIJ, “ZO HOU IK DE VINGER AAN DE POLS”. DIT BEDRIJF HEEFT EEN HART VOOR Z’N PERSONEEL (EN ANDERSOM), DAT WORDT ONS SNEL DUIDELIJK TIJDENS ONS ‘RONDJE WYCOR’.
WYCOR Wat?
Het fabriceren, leveren en plaatsen van binnen- en buitenschrijnwerk, zoals maatmeubilair, deuren, ramen en hun brandwerende ComTec®-lijn.
Van A tot Z
meubilair, deuren, ramen en hun brandwerende ComTec®-lijn.
TIM (21)
Alles wordt intern geproduceerd en voorbereid voor de eigen werven. Een boeiend proces!
Grote grutten!
Van strak meubilair voor een architectenbureau tot de totaalrenovatie van een ziekenhuisafdeling, Wycor draait er z’n hand niet voor om!
Meer info: www.wycor.eu
NICO (48) montage ramen & ploegbaas montage ramen Na jaren op de werf staat Nico nu in de productie. Tim werkt er al een drietal jaar. Nico: “Mijn mannen mogen bij mij altijd een klapke komen doen. Ik help iedereen. Vroeger regeerde een ploegbaas vaak met de ijzeren hand, maar ik geloof daar niet zo in. Trouwens, bij de jonge generatie zou dat toch niet meer werken!” (lacht) Tim: “Ik werk hier al drie jaar en voel me hier echt op mijn plek. Ik leer van alles bij en pas mijn kennis dan in mijn vrije tijd thuis toe, waar ik ook machines heb staan.”
20
Johans starterstips Gedrevenheid dat is veel belangrijker dan je vaardigheden. Die kan je namelijk altijd nog aanleren en verbeteren. Gedreven, dat ben je of dat ben je niet. Goesting hebben
om hard te werken en bij te leren. Wij zetten hier fel in op competenties, en dan helpt die goesting zeker en vast.
Flexibiliteit
wees bereid om soms je focus ‘ns te verleggen. Als het in de afdeling wat rustiger is, kan het zijn dat we je vragen om tijdelijk ergens anders in te springen en andersom.
Wycor de jonge leeuwen… ... en doet er alles aan om hen naar hier te krijgen!
SCHOLENMARATHON Johan: “Ik zit in de jury van de GIP-proeven op het Scheppersinstituut in Wetteren. Dat is een service van ons naar de studenten en de school toe. Bovendien blijven we zo in nauw contact. We staan ook heel erg open voor stages en vakantiejobs, en dan blijft er al wel ‘ns iemand ‘plakken’ (lacht). Ook onze schoolbezoeken zijn populair: zo’n kijkje achter de schermen spreekt dan ook tot de verbeelding!”
GENERALE REPETITIE “Ook nemen we met Wycor jaarlijks deel aan 2 jobexpo’s (Don Bosco Sint-Denijs-Westrem en Scheppersinstituut Wetteren), georganiseerd door Auxilios. Daar kunnen leerlingen hun sollicitatievaardigheden al ’ns oefenen bij echte bedrijven. Zo krijgen ze bv. op school vooraf eerst 2 uur sollicitatietraining, handig toch? De feedback die ze op de expo krijgen is vaak heel waardevol én hun evaluatiescore ter plekke wordt achteraf meegenomen in hun punten.”
DOE MIJ MAAR EEN GROOT BEDRIJF! DE VOORDELEN OP EEN RIJTJE: ➽➽Goede begeleiding van de ‘nieuwelingen’ ➽➽Stabiele werkomgeving ➽➽Opleidingsmogelijkheden ➽➽Gestructureerde productie ➽➽Interessante uren
Meer info: www.jobexpo.be
21
VA N D E SCH O O L BANK NAAR DE WE R K V L O E R
RIEN (57)
productie verantwoordelijke
JELLIS (21)
GUNTHER (30)
metaalafdeling
Met vastberaden hand stuurt Rien zijn team van 30 aan. Hij houdt van duidelijke en open communicatie en van personeel dat gretig is om te werken. Rien: “Om de 4 à 6 weken houden we een evaluatiemoment, gebaseerd op het Toolbox-principe waarbij je vanop je gereedschapskist de zaken even overloopt (ook al gebeurt dat hier eigenlijk gewoon in de refter).”
NICO (21)
CNC-machine
Jellis staat tijdelijk hier, werkte hiervoor bij z’n vader in afbraak én is vandaag net jarig. Happy birthday!
Gunther werkt hier al 10 jaar en is intussen een echte CNC-specialist geworden.
Jellis: “Knippen, ponsen, lassen, het is eens iets anders. Ik hou ervan om het metaal in mijn handen te zien veranderen.”
Gunther: “Ik mocht onlangs mee naar de machineleverancier in Duitsland, om er een opleiding te volgen over onze nieuwe CNC-machine die driedimensionaal kan frezen met een 5-assige motor! Het werk is hier heel gevarieerd en ik kan echt doorgroeien.”
)
4 HANS (4
montage meubel & ploegbaas montage meubels Nico en Hans zijn de getalenteerde meubelmakers van dienst. Ze zijn net bezig aan zo’n groot baliemeubel dat we ze bijna niet zien staan. Nico: “Ik hou van ingewikkelde dingen, van het precieze paswerk. Een meubel in onze handen zien groeien, dat geeft me veel voldoening. Het graafste project? Een ronde balie die conisch naar onderen toe liep. Niet simpel, wel knap!” Hans: “Ik begeleid daar waar nodig, maar laat Nico ook graag zijn ding doen, want hij doet dat goed. Naar mekaar luisteren is belangrijk, ook al is er soms een generatieverschil. Iedereen vindt hier op termijn zijn eigen weg.”
22
HOT STUFF: ComTec®
Stap-voor-stap: Wycors inlooptraject
Pionier
Bij Wycor worden de nieuwelingen niet aan hun lot overgelaten, integendeel! “Een intensieve begeleiding en tussentijdse opvolgmomenten, dat zorgt voor tevreden werknemers”, zegt Johan.
Wycor was een van de eerste bedrijven die zo’n 18 jaar geleden brandwerende producten op de markt bracht.
ComWat?
Wycors eigen label ComTec® staat in voor het fabriceren, leveren en plaatsen van brandwerende (sectionaal) poorten, deuren en volbeglaasde ramen. Door hun opbouw hebben ze een brandweerstand van een halfuur tot een uur!
1
Het begint al vanaf dag 1, waarbij ze verwelkomd worden en een halve dag informatie krijgen over wat ze mogen verwachten. Na een korte introductie over veiligheid, kwaliteit en milieu kunnen ze dan aan de slag.
2
Elke nieuweling krijgt een peter toegewezen, iemand uit hetzelfde team met meer ervaring en kilometers op de teller, handig! Dat gaat van de dingen stap-voor-stap uitleggen in het begin tot zelfstandig kunnen werken en alles daartussen. Op die manier voelen ze zich toch voldoende gesteund.
3
Vanaf dan zijn er op regelmatige basis opvolgingsgesprekken: na 1 week, na 2 weken, na 1 maand enz. “We merken echt dat dit systeem goed werkt en onze mannen motiveert om de dingen bespreekbaar te maken.”
WIN
een kijkje acht schermen bij Wyer de cor! Altijd al ‘ns w illen weten ho toe e
gaat in een gro het eraan ot bedrijf als dan nu je kan W ycor? Waa s en misschie n win jij wel e g bedrijfsbezoe en k voor de hele klas! VRAAG: “Hoe heet de jo bbeurs waar W ycor jaarlijks staat? ” Stuur je antw oord voor 1 no vember 2016 naar info@hout vasthouden.b e.
Succes! 23
H O( U) T NEWS
“Schitterend dat ik dit op mijn cv kan zetten!” pees o r u E t e h r a a ag n m ) 8 (1 s i v org y b e e M t e ö G n i Robb n e k a ubelm e m p a h c s n e o i kamp ROBBY MEYVIS, WINNAAR VAN WORLDSKILLS BELGIUM 2016 IN DE CATEGORIE MEUBELMAKEN, VERDEDIGT BINNENKORT DE KLEUREN VAN ONS LAND OP EUROSKILLS IN HET ZWEEDSE GÖTEBORG. ZIJN WEDSTRIJDSTRATEGIE STAAT ALVAST OP PUNT. “IK MOET VOORAL KALM BLIJVEN.”
Het succesparcours van Robbe begon in het vierde jaar van het Vito Hoogstraten, toen hij met de afdeling Houtbewerking deelnam aan de Vlaamse Houtproef. Dat ging zo goed, dat praktijkleerkracht Marc Veltmans hem een jaar later inschreef voor Worldskills Belgium, de jaarlijkse competitie voor technische beroepen. “We moesten een plan uitwerken. Een vijfhoekig kastje op een kruisvormig onderstel. Geen echt meubel, eerder een technische uitdaging om te laten zien wat je kan.”
Oog voor detail Tijdens het finaleweekend kreeg Robbe twee werkdagen om het plan te realiseren. “We moesten individueel werken en het was strikt verboden om te communiceren. Bovendien mochten we alleen handgereedschap en klein elektrisch materiaal gebruiken.” Robbe won uiteindelijk met een nipte voorsprong. Zijn geheim? “Ik heb een nauwkeurig oog voor detail en heb geprobeerd om kalm te blijven en niet overhaast te werken. Dat was nodig, want de andere kandidaten waren erg sterk.”
24
Gemengde job Robbe is de zoon van een schrijnwerker en heeft een passie voor hout. “Ik begin dit jaar aan de opleiding Houttechnologie aan Hogeschool Gent. Misschien word ik wel tekenaar of werfleider. Het liefst zou ik een gemengde job doen, waarbij ik bureauwerk kan combineren met de praktijk.”
Praktijkervaring Hoe schat hij zijn kansen in op Euroskills? “Ik heb al een aantal ontwerpen gezien, maar heb nog geen idee hoe moeilijk ze zijn. Ik ben in elk geval blij met wat ik al bereikt heb. Samen met de andere finalisten van Worldskills heb ik als voorbereiding op Göteborg een opleiding gekregen die overeenkomt met vijf jaar praktijkervaring. Maar het is vooral schitterend dat ik dit op mijn cv kan zetten! Ook al was het zwaar, want er kruipt enorm veel tijd in zo’n wedstrijd.”
m.be elgiu b s l l i dsk .worl com www 2016. s l l i k s .euro www
UIT HET JUIS TE HOU T G ES N EDEN
krachtpatsers met technisch inzicht DROOM JIJ VAN EEN JOB VOL AFWISSELING? MET VEEL VERANTWOORDELIJKHEID ÉN DE VRIJHEID OM TE WERKEN ZOALS JIJ HET WIL? DAN BEN JIJ DE PERFECTE INDUSTRIEEL VERPAKKER. FRANK BELIËN VAN BKSI PACKING VERTELT WAAROM DEZE JOB ZO BIJZONDER IS. BKSI Packing ligt pal in de Antwerpse haven. Het bedrijf verpakt kostbare en kwetsbare goederen, zoals machines voor de industrie en medische toestellen, voor export naar het buitenland. “De machines die wij verpakken zijn gemiddeld drie tot zes maanden onderweg, en blijven soms wel twee jaar in de verpakking zitten”, zegt zaakvoerder Frank Beliën. “Wij garanderen onze klanten dat hun goederen al die tijd beschermd blijven. Niet alleen tegen schokken, maar ook tegen roestvorming.”
Niet voor doetjes Voor de bouw van de kisten wordt gebruikgemaakt van ruw hout. Dat is behoorlijk zwaar, zeker als je kisten moet bouwen voor grote machines. “Bovendien verpakken we ook machines ter plaatste bij onze klanten. Dan ben je soms lang onderweg. Maar vaak is er geen andere optie, en kunnen kostbare toestellen pas vervoerd worden nadat ze door ons veilig zijn ingepakt.”
“DE WERKZEKERHEID IS GROOT IN DEZE SECTOR. WIE ZIJN OPLEIDING VOLTOOIT, KRIJGT BIJNA 100 PROCENT ZEKER EEN VAST CONTRACT.”
Kist op maat De industrieel verpakkers van BKSI leveren maatwerk. “We bouwen voor elk product een kist op maat met houten balken of multiplex platen. We kiezen voor hout omdat het een sterk en ruim voorradig materiaal is, dat we makkelijk zelf kunnen verwerken.” Vervolgens wordt de machine in de kist vastgemaakt. “Ook dat doen we telkens anders, in functie van de eigenschappen van de machine”, weet Frank Beliën ons te vertellen. “Schokgevoelige toestellen plaatsen we bijvoorbeeld op een laag foam of op rubberen schokdempers. Om roestvorming tegen te gaan kunnen we de machine oliën of gebruikmaken van een folieverpakking die we vacuüm trekken. Dit is heel belangrijk, want als achteraf blijkt dat er toch roestvorming is, zijn wij verantwoordelijk.”
25
U I T H ET J U I S TE HO UT GES NEDEN
Vrijheid blijheid Als industrieel verpakker heb je enorm veel vrijheid, vertelt Frank, meteen één van de grootste troeven van de job. “Uiteraard bepalen we in samenspraak met de klant al in grote lijnen hoe bepaalde machines ingepakt moeten worden. Maar in de praktijk heb je nog een grote eigen inbreng. Je kiest zelf bijvoorbeeld hoeveel hout je gebruikt voor het vastzetten van een machine, welke nagels het meest geschikt zijn... Bovendien kan je heel zelfstandig werken. Zeker op verplaatsing. Je moet zelf initiatief nemen en keuzes maken. Er staat niemand op je vingers te kijken. Het enige wat telt, is dat de klant tevreden is.”
IETS VOOR JOU? Bij BKSI Packing gaan binnenkort heel wat mensen met pensioen. Daarom zoekt het bedrijf vers bloed. “We zoeken leergierige mensen die graag met hout werken en zich op een correcte manier kunnen presenteren aan onze klanten. En vooral niet bang zijn om hun handen vuil te maken.”
Duaal leren Er bestaat in België geen opleiding voor industrieel verpakkers. Daarom is BKSI een groot voorstander van het concept van ‘duaal leren’, waarbij jongeren hun opleiding combineren met werken. “Ze gaan twee dagen naar school en draaien drie dagen per week mee bij ons. Dat is de ideale basis voor 16- of 17-jarigen. Want als je er niet van jongs af aan begint, hou je het niet vol.”
Altijd werk Bijna overtuigd? Frank Beliën heeft nog meer goed nieuws:
“De werkzekerheid is groot in deze sector. Wie hier zijn opleiding voltooit, krijgt bijna 100 procent zeker een vast contract. En ook de toekomst ziet er goed uit: want er zullen altijd producten verpakt moeten worden!”
Eerst kisten leren bouwen Het inpakwerk bij BKSI Packing verloopt in vier fases. Eerst wordt de machine opgemeten. Vervolgens bouwen de kistenmakers een kist op maat. Daarna wordt de machine met de rolbrug in de kist geplaatst en ten slotte grondig vastgezet met hout. “De kistenmakerij is de basis van alles”, weet zaakvoerder Frank Beliën. “Als je hier begint, moet je eerst kisten leren bouwen. Als je dat onder de knie hebt, mag je naar de verpakkingsafdeling. Gemiddeld duurt het zo’n anderhalf jaar voordat je jezelf industrieel verpakker mag noemen.”
26
DE PALETTENMAKER EN INDUSTRIEEL VERPAKKER ✔ Portret in een notendop paletten. ttenmaker vervaardigt en herstelt
De pale ar. t en nagelt of schroeft ze aan elka Hij zaagt planken en balken op maa elektronische onderdelen in en s hine mac t pak le verpakker. Die t. Hij maakt houten kisten op Hij kan doorgroeien naar industrië spor beschermen tijdens het tran te ze om len eria mat ere and en met hout van het voorwerp. Hij maakt de de ondersteuning en het stutten akker voert het werk in het maat en houdt hierbij rekening met verp keringen aan. De industriële mar gt bren en ht tdic luch en tkist voch uit. atelier of ter plaatse bij de klant
■■
■■ ■■
✔ Aan de slag dracht de grondstoffen voor op de werkop
Bereidt Verduurzaamt oppervlakken n schuur)gereedschappen ert, monteert en vervangt (snij- e ■■ Selecteert, controle op de (houtbewerkings)machines ngs)machines in en om ■■ Stelt (houtbewerki met (houtbewerkings)machines ■■ Bewerkt onderdelen zoals paletten, kratten, kisten, … ■■ Vergaart onderdelen beslag, hang- en sluitwerk, ... af ■■ Monteert en regelt ■■ Herstelt paletten transport in ■■ Pakt onderdelen voor erialen ffen, constructieonderdelen en mat dsto gron t teer ■■ Transpor sport ■■ Maakt klaar voor tran
■■
■■
✔ Niet vergeten lijk eert zijn werkplek veilig en orde ■■
■■ ■■ ■■ ■■ ■■
Organis mheden voor Plant en bereidt de eigen werkzaa en producten ffen dsto gron len, Controleert onderde ngen van de Controleert de veiligheidsvoorzieni (houtbewerkings)machines eigen werk Controleert de kwaliteit van zijn uit van de oud derh son Voert preventief basi es chin )ma ngs erki (houtbew
✔ Extra kwaliteiten liteit met oog voor veiligheid, milieu, kwa ■■
■■ ■■
Werkt en welzijn Werkt in teamverband erkt Gebruikt stromen duurzaam en bep geluidshinder
27
modern hout! DE HOUTSECTOR STAAT NIET STIL. OOK DEZE MAAND LATEN WE JE KENNISMAKEN MET DRIE NIEUWE TOEPASSINGEN.
Duralmond Paneel een mengsel van gemalen amandelen
Wat? Synthetisch hars en gemalen amandelschalen. Is dit hout? Amandelschalen bevatten lignine en cellulose en daardoor heeft het mengsel eigenschappen die zowel aanleunen bij kunststoffen als hout. Bijzonder, want... dit materiaal maakt gebruik van hernieuwbare grondstoffen die tot nu toe niet gebruikt werden. Met andere woorden: dit afvalproduct krijgt een nieuwe bestemming. Toepassingen? Het materiaal wordt bewerkt als een Thermoplast, met tal van mogelijkheden in kleur en afwerking. Het wordt onder andere toegepast in badkamermeubels en wanden plafondbekleding.
Z
■■ ■■ ■■ ■■
■■ ■■
28
Ondoordringbaar voor water Hoge weerstand tegen UV Bestand tegen insecten Goede akoestische en thermische eigenschappen Brandwerend Variable (regelbare) dichtheid: 175-700 g / l
Fasal
Wood and plastic Wat? Hout met de verwerkingsmogelijkheden van kunststof. Dit materiaal is zowel hout als een polymeer. Bestaat uit... een mix van hernieuwbare en biologisch afbreekbare grondstoffen, namelijk hout uit duurzaam beheerde bossen (PEFC) of afvalhout en een minimale hoeveelheid bindmiddel, zoals maĂŻs of kunsthars. Toepassingen? Gebruikt voor de productie van speelgoed, instrumenten, onderdelen van meubels...
Kebony hout
naaldhout wordt hardhout Wat? Zachte houtsoorten krijgen de eigenschappen en looks van de beste tropisch hardhoutsoorten. Hoe? Door impregnatie met een bio-afvalvloeistof, een behandeling die de celstructuur van hout wijzigt. Het materiaal bestaat in een donkerbruine kleur (zoals teak), dat een zilvergrijze patina krijgt na blootstelling aan de zon en regen, zonder dat het zijn goede eigenschappen verliest. EĂŠn van de opmerkelijke voordelen van deze behandeling is de weerstand tegen weersinvloeden en slijtage. Duurzaam? Jazeker! Het is een prima alternatief voor hardhout uit tropische gebieden. Bestaat in... 2 houtsoorten: Scots Pine and Radiata Pine. Toepassingen? Gebruikt in vloeren, gevelbekleding, dakbedekking, meubels...
29
A A N D E SLAG!
S U S R U C L E EEN SN PARITAIRE COMITÉS klinkt saai, maar dat valt best mee!
GA JE BINNENKORT AAN DE SLAG IN DE HOUTSECTOR? ER ZIJN VEEL BEDRIJVEN DIE JE MET OPEN ARMEN VERWELKOMEN. GOED OM TE WETEN: AFHANKELIJK VAN DE ACTIVITEIT VAN HET BEDRIJF, KOM JE IN EEN ANDER PARITAIR COMITÉ TERECHT.
PC 125: paritair comité voor de houtnijverheid. Bosontginningsbedrijven (zoals Deboscat, zie blz. 10), zagerijen en houthandels vallen hieronder.
Hout en bouw worden vaak in 1 adem genoemd, maar toch zijn het 2 aparte sectoren. In tegenstelling tot de sector stoffering en houtbewerking, waar het zwaartepunt van de activiteiten in het atelier ligt, is dat voor de bouwsector op de werf of op de bouwplaats hoewel het voorbereidend atelierwerk heel wat van de tijd in beslag kan nemen.
Pari-watte? Ieder Belgisch bedrijf uit de privésector behoort tot een paritair comité, afhankelijk van de activiteit van het bedrijf. Die paritaire comités zijn opgericht om alle gelijkaardige bedrijven te groeperen, wat handig is om bijvoorbeeld arbeidsvoorwaarden (loon, ontslagregeling, arbeidsduur...) en andere regels uit te werken.
In de houtkolom heb je deze paritaire comités (PC): De houtkolom telt duizenden kleine en grote bedrijven, elk met hun eigen specialiteit: houtproducten, parket, ramen en deuren, meubelen, restauratie… En de beroepen zijn al even gevarieerd: van meubelmaker en oppervlaktebehandelaar tot meubelstoffeerder en standenbouwer, van schrijnwerker tot interieurbouwer of operator in de houtzagerij, ... Dankzij dat uitgebreide aanbod vind ook jij zeker een job die bij je past.
PC 126: paritair comité voor de stoffering en de houtbewerking.
PC 124: paritair comité voor het bouwbedrijf.
Onder andere meubel en interieur (zoals Wycor, zie blz. 19), halffabrikaten en plaatmateriaal, bouwelementen, houten verpakkingen maar ook kaders en lijsten, borstels en penselen en diverse andere houtproducten vallen hieronder.
Onder andere buitenschrijnwerk (ramen, deuren,...), binnenschrijnwerk, daktimmer, houtbouw,... vallen hieronder.
ENKELE CIJFERS: PC
Aantal werknemers
Bedrijven
124
16.824
4.177
125
3.635
540
126
15.164
1.943
WAT IS JOUW PARITAIR COMITÉ? Dat lees je boven aan op je loonfiche. WIST JE DAT... binnen een bedrijf arbeiders en bedienden vaak onder een ander paritair comité vallen?
30
HO(U)T SHOT HET IS
HET KOMT UIT Europa ■■ West-Amerika rd ■■ Noo
htig
: wit tot grijsac
Het kernhout
wit en meestal Het spinthout: rscheiden de moeilijk te on ut van het kernho HET HEEFT
HET IS
Popul
ieren
rf. aad en fijne ne kg/m³ een rechte dr assa van 400 m ke ie m lu vo e ld de 0 N/mm² id 30 m ■■ een ge n 6500 tot 11 va us ul od m asticiteits ■■ een el r stam tot 250% chtgehalte pe 37N/mm² vo n ■■ ee tussen 29 en l) aa xi (a 6 N/mm² e kt ukster ifsterkte van hu sc ■■ een dr le na di itu /cm² middelde long 3,8 en 4,9 Nm ■■ een ge sterkte tussen ig bu e ch is m na ■■ een dy
■■
I : >25 jaar II : 15-25 jaar r
III : 10-15 jaa
Populus a
lba
urzaam ■ hout is niet du V) rn ke en tin lasse Het sp urzaamheidsk (natuurlijke du
IV : 5-10 jaar V : < 5 jaar
HET WORDT OR GEBRUIKT VO
HET IS
ZIE
www.w OOK: oodfor um.be
e merwerk; lichtn ■■ daktim te an sp e en industriël len en hun on , ■ ■ meube et el sk . derdelen (bijv gplanbedbakken, leten) ken, doodskis verpakkingen n) ■■ lichte , kratte (kaasdoosjes
kingen zware verpak en) en tt le pa (kisten, al voor opvulmateria en ng ki ak rp ve ten lex, fineerpla ■■ multip er ne aminated Ve ■■ LVL (L Lumber)* ■■ papier
■■
lucifers tekenplanken oed ■■ speelg udartikelen ■■ huisho n pe ■■ klom
■■
■■
uts tot wollige ho hout leidt som ek . tr n en va og id dr ezighe kelijk te ■■ gemak ken. De aanw sorptievermokelijk te bewer ak m ge al st men op het ab em st ■■ mee af m lij . van de oppervlakken de viscositeit g soms. verToch moet je bemoeilijken de verlijmin . en en. Verven en ijm rl ve es sj aa stal aangewez altijd gelijkmatig, bl ■■ goed te ee er m at k W oo . n ut da ho et t is nd cten ni gen van he uren met de ha erkingsprodu huren. Nasch et hout absorbeert de afw sc te jk ili oe m ■■ makkelijk. H nissen gaat ge rschakeringen oplevert. eu kl s m wat so en nagelen. en, schroeven et ni te k lij ke ■■ gemak orden n bekomen w de afmetinge en ill ch rs ve veel bestelling op ■■ Kan op HET WORDT AANGEVOERD
VATEN ■■ verspreidporig gerangschikt ■■ alleenstaand en in radiale groepjes van 2 - 4 ■■ vatdiameter 50 – 100 µm ■■ 25 – 80 mm² ■■ Sporadisch thyllen
Bron coupe: Royal museum for central Africa, Belgium
STRALEN ■■ breedte: 5 - 20 µm ■■ 8 – 10 /mm ■■ hoogte 110 – 130 µm PARENCHYM ■■ marginaal parenchym
* Een LVL-balk is opgebouwd uit meerdere lagen meestal 3 à 6 mm dikke fineer, onderling verlijmd met organische watervaste bindmiddelen. De fineerlagen liggen meestal parallel, soms ook gekruist.
31
Doe mee en win dit boek! t d u o h O C g k 2 l e e Hoev N 1 kubieke meter EIKE vast volgens ? e .b f o t s r u u z t f e e g t hou e/ontdek/ utgeeftzuurstof.b zamelijk gewicht l bedraagt het ge ee ev Ho : ag ra sv Schifting eken? van 5 van deze bo
ho Meer info: www.
voorbehouden Deze wedstrijd is het houtonderwijs. uit n ge rlin lee r voo
‘Like’ onze Facebookpagina en stuur ons voor 1 oktober 2016 een privébericht met jouw antwoorden. De winnaars ontvangen dit boek. Het antwoord en de winnaars vind je in het volgende nummer.
32
www.facebook.com/ HoutVasthoudenMag