Lig niet wakker van je slaapprobleem Slapen kan je leren! Als je moe bent ga je slapen, om de volgende morgen fris en monter op te staan. Het lijkt evident, toch ligt 1 op de 3 Vlamingen regelmatig wakker. Psychologe en slaapexperte Annelies Smolders wil Vlaanderen leren slapen. “Het zou een vak op school moeten zijn”, zegt ze. Want slapen kan je wel degelijk leren.
Hoeveel slaap je nodig hebt, hangt af van persoon tot persoon. “De 8-uur regel is niet meer van toepassing”, weet Annelies Smolders. “De meeste mensen gaan er nog steeds van uit dat ze 8 uur moeten slapen en gaan ook 8 uur in hun bed liggen, ongeacht of ze slapen of niet. Ze weten niet dat je op die manier zelf een slaapprobleem ontwikkelt. Weet dat de duur niet primeert, het is de kwaliteit die telt. Voor veel mensen zou het beter zijn om wat minder in bed te liggen en hierdoor efficiënter te slapen.” Je hoort bedrijfsleiders of politici wel eens zeggen dat ze amper 5 uur per nacht slapen. Anderen zweren bij 9 uur. “Compleet normaal”, zegt Annelies. “Het slaappatroon van de mens verschilt net zoveel als de schoenmaat. Al zijn 5 en 9 uur wel de uitersten. Een goed gemiddelde is 6 à 7 uur slaap per nacht. Het slaappatroon is ook afhankelijk van je leeftijd en je cultuur. Mensen in de Noordelijke landen slapen beduidend minder dan in de Zuidelijke. Dat heeft vooral met het licht te maken, maar ook met de economie. Hoe beter de economie draait, hoe meer slaapproblemen en depressies voorkomen.” Hoeveel slaap je nodig hebt, kan je enkel zelf weten. Kost het moeite om de slaap te vatten, word je ’s nachts of ’s ochtends verschillende keren wakker of slaap je heel licht? Dan zal je je de volgende ochtend niet uitgeslapen voelen. Herhaalt dit patroon zich een paar keer per week of per maand, dan voel je zelf dat je een slaapprobleem hebt en is het tijd om hulp te zoeken.
04 Moment
Blijf niet in je bed liggen Spanning, stress, in shiften werken, kinderen die je wakker maken, … Het zijn slechts enkele voorbeelden die ervoor kunnen zorgen dat je nachtrust niet optimaal is. “Kan je de slaap niet vatten of word je midden in de nacht wakker? Blijven liggen is het ergste wat je kan doen.”, aldus Annelies. “Sta op en doe dingen die je doet als je wakker bent. Kijk wat televisie of lees een boek. Wat je absoluut moet vermijden zijn prikkels. Die mag je ’s avonds trouwens ook niet opzoeken. Je lichaam heeft tijd nodig om te ontprikkelen. Als je bijvoorbeeld nog een cursus volgt ’s avonds, ga dan niet meteen slapen als je thuiskomt. Neem je tijd voor een rustmoment. Opnieuw, lezen of televisie kijken is het beste. Ook al betekent dit dat je nóg later gaat slapen. Wat je niet mag doen vlak voor je gaat slapen is je computer of iPad aanzetten. Je bedient die dingen met je brein, op een heel intense manier. Én het geeft licht. Licht is de grootste vijand van ons slaaphormoon melatonine. Televisie kan wel, omdat het toestel een stuk verder van je verwijderd staat en omdat het minder inspanning vergt. Toch moet je opletten naar wat je kijkt. Ik heb ooit een groep begeleid waarvan een aantal personen een bepaalde nacht in de week slecht sliepen. Na een tijdje kwam ik erachter dat die avond de reeks ‘24’ uitgezonden werd. Voor veel mensen brengt zo’n serie te veel spanning met zich mee.