Narcisme flair

RELATIE

3 vrouwen hielden van een man

‘IK WAS VERLIEFD OP EEN

N RCIST’ Hij was charmant en lief, zij was de ideale vrouw, zijn prinses. Maar hij bleek een wolf in schaapskleren. Drie vrouwen die verliefd werden op een narcist vertellen hoe het hen bijna kapotmaakte.

TEKST: KAATJE DE CONINCK

MICHELLE (27) WAS 3 JAAR SAMEN MET ALEX. ZE ZIJN SINDS 4 MAANDEN UIT ELKAAR.

‘Ik was 23 toen ik Alex leerde kennen.

Ik zat achter de kassa in een supermarkt, en daar stond hij: stoer, mannelijk, sexy.

Hij was een beetje een macho, maar dat vond ik aantrekkelijk. Ik heb zelf niet zo veel zelfvertrouwen en zijn praatjes raakten gevoelige snaren.

Ik had net een moeilijke relatie achter de rug met een jongen die een zwaar ongeluk had gehad en een jaar had moeten revalideren. Dat had veel van me gevergd,

50 FLAIR.BE

en ik denk dat ik gewoon blij was dat er nu eens iemand voor mij zou zorgen. Of zo leek het toch.’

FOUTE FOCUS ‘Het begin was goed, zoals een relatie moet zijn.

We deden veel samen, gingen weekendjes weg, waren erg verliefd en de seks was goed. Maar natuurlijk waren er toen al signalen. Hij dronk te veel en rookte joints.

Hij ontkende hardnekkig dat hij meer deed, maar ik heb hem v­ erschillende keren verdacht van cocaïnegebruik. Hij werkte toen al heel hard, maar dat begreep ik. Hij ­probeerde iets van zijn leven te maken, maar zijn ­focus lag op den duur alleen nog op werken en geld ­verdienen, volgens hem omdat zijn vader dat er bij hem zo had ingepompt.’

‘JE MOEDER IS GEK’ ‘Praten over gevoelens ging niet. Ik heb een moeilijke jeugd gehad: mijn vader heb ik nooit gekend en ik ben bij mijn grootouders opgegroeid omdat mijn mama mentale problemen had. Als ik het daar eens moeilijk mee had, was zijn standaardreactie: “Je moeder is gek, en je zus zou zich beter ophangen.” Als ik zei dat dat geen normale reactie was, ontplofte hij of negeerde hij me dagenlang. Ook voor zijn eigen moeder was hij erg

die niet van hen kon houden ‘Als hij werkte, mocht ik niet storen. Deed ik dat toch, dan begon hij me uit te schelden: laat me gerust, wijf!’ hard. “Zij moet zo snel mogelijk sterven.” Dat is geen normale reactie, maar je grenzen van wat normaal is, verschuiven.’

ALLEEN IN HET DONKER ‘Soms deed hij wel eens iets liefs. Dan gingen we een weekendje naar de Ardennen omdat hij daar tot rust kwam. Dan was niks hem te veel, kwam hij mij ’s avonds laat na zijn werk nog halen en reden we door. Ik zag dat als iets wat hij voor mij deed, maar eigenlijk draaide ook dat rond hem. Een keer ergens anders heen gaan wilde hij niet. En hij gebruikte het als machtsmiddel. Ooit heeft hij me daar eens een hele nacht alleen gelaten op een verlaten, donkere camping.

Hij was zogezegd naar het vuurwerk met vrienden.

Of hij gooide me uit de auto als we weg zouden gaan.

“Ik heb nu geen zin in je, stap uit.” En dan moest ik maar zien hoe ik thuis raakte. Of hij zei dat we een ­weekendje weg gingen, waarop ik gepakt en gezakt naar mijn werk ging, om dan ’s avonds een sms’je te krijgen waarin hij afzegde. En ja, ik bleef dat pikken.’

WAKKER LIGGEN VAN SCHRIK ‘Hij werkte veel, 16 uur per dag, en dan mocht ik hem niet storen. Ik mocht geen berichten sturen en zeker niet bellen. Als ik dat toch deed, begon hij me uit te schelden. “Laat me gerust, wijf”, zei hij. Hij beloofde me “vanavond nog langs te komen”, en dus sprak ik niet af met vriendinnen, maar zat ik te wachten op hem, vaak tot 1 of 2 uur ’s nachts. Ik sliep niet en was bang dat hem iets was overkomen. Ik werd er letterlijk ziek van. Hij dronk immers altijd en moest dan nog naar huis rijden. Soms zei hij dat hij zou terugbellen en zette hij dan zijn gsm uit, waardoor ik hem niet meer kon bereiken. “Ik verbied je toch niet om met je

vriendinnen af te spreken?” zei hij. Maar hij wist dat ik meer tijd met hem wilde en daar alles voor opzijzette.’

LADE VOL PORTEFEUILLES ‘Ik heb hem in de loop der jaren op zo veel leugens ­betrapt, klein en groot. Op een gegeven moment moest ik alles beginnen te betalen. Hij had zijn kaart toevallig niet mee of was zijn portefeuille kwijt. “Hij is in een gat op het bouwterrein gevallen”, zei hij dan. Toen ik hem een maand later met dezelfde portefeuille zag, hadden twee mannen die gevonden. Of nee, zijn moeder had een hele lade vol met dezelfde portefeuilles. Soms was het te belachelijk voor woorden wat hij zei, maar ik slikte het. Op den duur was het alsof hij nergens nog de waarheid over sprak.’

GEBLOKKEERD ‘Mijn breekpunt? Hartje winter had hij me weer ­gedumpt en uit zijn auto geschopt. Ik was zo de kluts kwijt dat ik te voet op een donkere baan naar zijn huis ben gewandeld, meer dan een uur verderop. Toen ik ­uiteindelijk weer thuis stond, rillend van de kou, kon ik voor het eerst helder zien. Wat had ik hem met mij laten doen? Ik heb zijn nummer gewist en heb hem ­geblokkeerd op mijn telefoon.

We zijn het laatste anderhalf jaar misschien twintig keer uit elkaar gegaan, maar iedere keer paaide hij me met lieve woordjes en keerde ik toch terug. Nu voelt het voor het eerst alsof het definitief is. En ik krabbel ­langzaam weer recht. Ik trek me op aan mijn familie en vrienden – degene die ik overheb, want ik heb er veel verloren – en zweer dat ik het nooit meer zo ver zal laten komen. Ik hoop dat het me lukt.’

‘Toen ik vertelde over mijn mama’s mentale problemen, zei hij dat mijn moeder gek was, en dat mijn zus zich beter zou ophangen’

FLAIR.BE 51

RELATIE

Wolf in schaapskleren TINE (37) WAS SINDS HAAR 18DE SAMEN MET HAAR EX STEVEN. ZE HEBBEN SAMEN 3 KINDEREN EN ZIJN NU 2 JAAR GESCHEIDEN.

‘We waren het perfecte plaatje, naar buiten toe toch. Altijd lachen en ­plezier maken, drie mooie kinderen, een schitterend huis met zwembad.

We hadden het voor elkaar. En ik heb hem veel te lang geholpen om dat plaatje in stand te houden. Ik hielp hem te onthouden dat hij vrienden een gelukkige verjaardag moest wensen en adviseerde hem als het om people management ging, want daarin was hij als baas een nul. Ik werkte aan presentaties voor hem en hielp hem om beslissingen te nemen, want dat kon hij niet. We kwamen vaak te laat op ­feestjes, want hij vond dat belangrijk volk op zich liet wachten. Vaak zat ik dan al een hele tijd thuis op mijn nagels te bijten, wachtend tot hij klaar was en we ­konden vertrekken. Hij liet niets weten, kwam gewoon binnenwaaien wanneer hij er zin in had.

Als we dan aankwamen bij vrienden, zat iedereen op ons te wachten. Maar ik bleef glimlachen en hem verontschuldigen: “Druk, veel werk... Je kent dat wel.”

Ook als we een weekendje planden met vrienden, kwam er altijd last minute wel iets tussen, zoals een belangrijke meeting waarop hij niet kon worden gemist. Ik kon dan alleen vertrekken en hij kwam wanneer het hem paste. En dan was hij weer de grote pief met de belangrijke job. Maar ik zweeg.’

‘ECHT IETS VOOR JOU’ ‘We hadden samen beslist dat hij voor zijn carrière kon gaan en dat ik wat minder zou werken en voor de ­kinderen en het huishouden zou zorgen. Maar hij ­veranderde naarmate zijn carrière bloeide. Hij moest vaak naar de andere kant van de wereld. Zo begon het.

Hij liet me nooit weten wanneer hij weg was of thuis zou komen. Ik moest maar zien wanneer hij kwam.

Een berichtje of een telefoontje als hij daar was, was niet evident. Het leek alsof zijn gezin dan niet bestond.

Maar ook als hij hier was, overlegde hij nooit met mij over zijn agenda. Wij hadden ons maar aan te passen aan meneer. Mijn grote droom was om een interieurwinkel te openen. Jarenlang ging hij daarin mee, ook tegenover vrienden. “Natuurlijk, schat, dat is helemaal iets voor jou.” Na lang zoeken vond ik het pand van mijn dromen. Ik was helemaal opgewonden, we zouden dit gaan doen. Maar toen zei hij doodleuk: “Ik heb daar helemaal geen zin in.” Daar stond ik dan. Op den duur begon hij mij in het 52 FLAIR.BE

‘Op den duur begon hij me in het openbaar af te kraken. Ik was “te perfectionistisch”, “poetsziek” en “een freak”.’ openbaar ook af te kraken. Ik was “te perfectionistisch”, “poetsziek” en “een freak”. Ik “leefde alleen maar voor de kinderen”. Ik ben vaak wenend naar huis gereden, t­ erwijl ik onder de mensen de schijn ophield.’

JARENLANG BEDROGEN ‘Hij kickt echt op aandacht van vrouwen, besef ik nu.

Als wij samen uitgingen, keek hij continu rond op zoek naar een interessante prooi. Ik heb hem ooit nog van een podium moeten plukken omdat hij veel te innig met een andere vrouw aan het dansen was, recht voor mijn neus. Ooit kreeg ik een anonieme mail van ­iemand die ons goed kende. Die had hem in de stad met een andere vrouw zien kussen. Toen ik hem ermee confronteerde, ontkende hij. Jarenlang bleef hij het ontkennen. Tot we uit elkaar gingen en hij lachend zei dat dat inderdaad waar was geweest. Hij was wel superjaloers, maar liet dat tegenover mij niet blijken.

Als je zelf ­dingen uithaalt, denk je natuurlijk dat anderen ook slechte bedoelingen hebben. Ooit vertelde ik hem l­ achend dat een collega een boontje voor me leek te hebben. Ik vond dat schattig. Later bleek dat hij toen naar die ­collega is gegaan en hem heeft afgedreigd. “Het is mijn vrouw, blijf eraf.”’

EIGEN PLEZIER EERST ‘De kinderen en ik waren dikwijls een blok aan zijn been, een belemmering voor zijn schitterende leventje.

We zijn uit elkaar gegaan omdat ik zwart-op-wit bewijzen had van een affaire. Dat was het voor hem. Hij was betrapt en hij kon zich niet meer uit de situatie liegen.

Hij pakte zijn valies en wandelde weg, zonder één blik achterom te werpen, terwijl wij in de keuken achterbleven. In een paar maanden tijd maakte hij al zijn

dromen waar. Hij ging continu op tripjes - waar wij nooit tijd voor hadden - en deed dat telkens met een andere vrouw. En alles werd mooi gedocumenteerd op Facebook, natuurlijk. Een eeuwige zoektocht naar bevestiging.

Waarom ben ik zo lang gebleven? vraag ik me nu af.

Ik worstel daarmee. Omdat ik wel fier was op waar hij geraakt was, denk ik. Omdat ik ook wist dat dat voor een deel mijn verdienste was. Hij liet me ook vrij. Ik kon parttime werken en er zijn voor de kinderen, ik mocht shoppen zo vaak ik wilde en afspreken met vriendinnen. Daar deed hij allemaal niet moeilijk over.

Zo pakte hij me in. Zolang ik gelukkig was zonder hem, zou ik wel zwijgen en thuis de boel draaiende houden.

Ik zag hem ook gewoon graag en wilde ons zo graag als gezin bijeenhouden.’

BANG VOOR DE KINDEREN ‘Ik probeer nu de harmonie te bewaren voor onze kinderen. Tijdens de vakanties gaan ze de helft van de tijd naar hem. Niet altijd met evenveel plezier, aangezien hij alleen aan zijn eigen pleziertjes denkt.

De weekends waarin ze bij hem zijn, gaat hij nog vaak uit, ondanks de weinige tijd die ze samen hebben.

Nu de kinderen ­ouder worden en meer tijd in hun ­studies moeten steken, is het niet evident om altijd mee te gaan op de reisjes die er gepland worden.

Maar daar wil Steven absoluut geen rekening mee houden. “Ik doe in mijn tijd wat ik wil.”

Hij vertelde me vroeger vaak over hoe zijn vader hem behandelde. Hij zei dat hij stom was, niets goeds kon doen. Ik denk dat daar de kiem voor zijn ongelofelijke drang naar goedkeuring ligt. Maar wat als hij hetzelfde doet met onze kinderen? Onze dochter van 13 jaar noemt hij een tuttebel, hij breekt haar vaak af.

Bij onze oudste zoon kreeg ik op school al te horen dat hij arrogant doet tegen zijn leerkrachten en zich boven anderen stelt. Dat maakt me bang, maar ik kan alleen maar hopen dat ik de schaal wat in evenwicht breng.’

‘Hij weigert rekening te houden met de studies van de kinderen.

“Ik doe in mijn tijd met hen wat ik wil”, zegt hij’

ELLEN (32) HAD 4 JAAR EEN RELATIE MET KAREL. NU ZIJN ZE 3 JAAR UIT ELKAAR.

‘Ik heb hem in onze tijd ­samen verschillende keren aangespoord om naar een psycholoog of een dokter te gaan. Hij zei dat hij daar het geld niet voor had.

“We ­hebben niet allemaal een mama zoals jij, die altijd klaarstaat om te helpen”, zei hij dan. Eén keer is Karel naar mijn huisdokter gegaan, met een infectie.

Ik had kort daarna contact met die dokter, die mij al van kleins af kent. Hij zei dat hij zich zorgen maakte.

Hij ­beschreef mijn lief als een meestermanipulator.

Toen ik Karel daar vragen over stelde, zei hij dat die dokter ­gewoon “in mijn broek wilde zitten” en hij hem daarom in een slecht daglicht stelde.

Eén keer belde hij me in tranen op. Hij had me net weer een aantal weken ijskoud genegeerd, maar toen had hij online gezien dat ik een weekje op reis was gegaan. Hij belde me op de dag dat ik geland was.

Hij huilde en snikte dat ik de vrouw van zijn leven was en dat hij ­besloten had zich te laten opnemen, “omdat er toch wel iets aan de hand was”. Weer ging ik door de knieën, maar hij heeft dat natuurlijk nooit effectief gedaan. Ironisch genoeg eindigde de relatie met ikzelf die bij een therapeut zat om uit te zoeken hoe ik het zo ver had laten komen.’

KOUD VANBINNEN ‘Eigenlijk mocht ik niet verbaasd zijn. Hij had over zichzelf gezegd dat hij “koud was vanbinnen”. Nu weet ik dat je niet tegelijk van een narcist en van jezelf kan houden. Hij houdt namelijk ook niet van jou of zichzelf. Toen dacht ik echter - met mijn romantische ziel - dat ik hem wel zou “genezen”.

We zagen elkaar voor het eerst op een festival en onze blikken bleven aan elkaar hangen. Hij kwam naar me toe en we hebben úren gepraat. Hij heeft me toen echt ingepalmd, maar eigenlijk was hij totaal mijn type niet.

Ik was een meisje dat houdt van make-up en mooie nagels, hij was een straatboefje. Niet echt knap, maar met charisma. En hij kon zo goed praten… Je zou je eigen moeder aan hem verkocht hebben.’

DOOR MIJN VADER GESTUURD ‘Ik vergeet nooit dat hij me zei dat aanvoelen waar iemands pijn lag, een gave van hem was. Zonder dat ik het wist, had ik hem die eerste dag natuurlijk al veel munitie gegeven. Ik heb mijn vader op jonge leeftijd verloren en als enig kind zocht ik bescherming, iemand om naar op te kijken. Hij wilde die leegte opvullen.

FLAIR.BE 53

RELATIE

Als liefde je kapotmaakt ‘Hij zei keer op keer opnieuw dat hij geloofde dat hij door mijn overleden vader naar mij gestuurd was.’

Ik kan niet meer tellen hoe vaak hij heeft gezegd dat hij geloofde dat hij “door mijn vader gestuurd was”.

Ze deelden een enorme liefde voor muziek, en een deel van mij wilde dat zien als een teken dat het waar was. Toen ik een keer terloops zei dat mijn vader vaak een tandenstoker in zijn mond had, kopieerde hij dat gedrag.

Maar hij speelde ook in op mijn rechtvaardigheidsgevoel. Hij overstelpte me met dramatische verhalen over zijn kindertijd; dat zijn ouders uit elkaar waren gegaan in een vechtscheiding die wel tien jaar geduurd

heeft en dat hij het grote slachtoffer was. Zijn moeder was een hoer die hem mishandeld had, en voor zijn vader was hij niet belangrijk genoeg. Zijn moeder had een nieuw gezin gesticht, waar hij buiten viel. Zijn halfzusjes hadden nooit iets te kort gehad, terwijl hij altijd alles alleen moest doen. En ik had uiteraard bewondering voor hoe hij het helemaal alleen had gered.’

ALTIJD GEVISEERD ‘In het begin van onze relatie werd hij gestalkt door zijn ex. Zij was degene die hem voor het eerst xtc had aangeboden, zij had hem bedrogen, zij zorgde alleen voor problemen. Wat er allemaal waar van was, weet ik niet, maar het feit dat ze hem obsessief bleef bellen, doet me vermoeden dat hij ook haar zomaar had achtergelaten.

Jaren later deed hij met mij hetzelfde. Ook op zijn jobs werd hij altijd geviseerd; hij kreeg de schuld van dingen die hij niet gedaan had, ze wilden hem wegpesten...

Hij was dan ook vaak werkloos, maar ik had het goed, dus waarom zou ik niet zorgen voor hem? Ik kan niet

Opgepast: narcist!

Seksuologe Rika Ponnet (Duet Relatiebemiddeling): ‘De term “narcist” wordt snel gebruikt, maar alleen een psychiater kan de klinische diagnose van een “narcistische persoonlijkheidsstoornis” stellen. Er zijn gradaties in narcisme: het gaat eerder om trekken die we herkennen in een ex-partner.

Vaak gaat het om charmante mannen die een enorme behoefte hebben aan aandacht en bevestiging, dingen die ze thuis weinig of niet kregen. Ze zullen eerder in hun leven afwijzing gevoeld hebben of kregen geregeld te horen: “Hoe kon je nu zo stom zijn?

Ik schaam me voor jou.” Zo’n kind ontwikkelt de neiging om tot elke prijs te vermijden dat hij de schuld krijgt van iets en dat schaamtegevoel opnieuw aangepraat krijgt, dus alle verantwoordelijkheid voor het intact houden van dat perfecte zelfbeeld zal extern komen te liggen. Zichzelf in vraag stellen kan niet.’

Psychotherapeute Annelies Smolders (Huis Midori): ‘Onderliggend is altijd hetzelfde aan de hand: ze hebben een heel laag zelfbeeld en verbergen dat door zichzelf op

54 FLAIR.BE

te blazen, groter te maken. De m ­ akkelijkste manier om dat te doen, is door andere mensen kleiner te maken en af te breken.’

Wat is hun aantrekkingskracht?

Annelies Smolders: ‘Het zijn mensen met de x-factor. Ze zijn vaak intellectueel en verbaal sterk, charmant en glad. Ze zijn maatschappelijk geslaagd en hebben vaak een hoge positie. Het zijn de mannen die je op een feestje opmerkt. Ze weten ook hoe ze je moeten paaien. En heeft niet elk mens behoefte aan wat aandacht? Op sommige momenten ben je daar kwetsbaarder voor.

Je komt bijvoorbeeld uit een slechte relatie of je rouwt om een van je ouders die gestorven is, en dan is daar die gladde collega, die je aandacht geeft. Dat streelt je ego.’

Waarom is het zo moeilijk om van zo ­iemand los te komen?

Annelies Smolders: ‘Die charmante kerel is ook charmant als hij dreigt verlaten te worden. Hij wil niemand verliezen, dus als

jij opstapt, zal hij je weer binnenhalen met allerlei heftige beloftes. Dat aantrekken is zo intens, dat je bijna niet anders kan dan erop ingaan. We maken onszelf wijs dat het wel ware liefde moet zijn, net omdat het zo intens is. Je zit vast tussen de Efteling en de hel, noem ik het. Wie op een narcist valt, kampt vaak ook met een laag zelfvertrouwen.

Als je dan een Eftelingman tegenkomt die je het sprookje voorspiegelt en je daar ook even van laat proeven, geef je dat niet graag af.

Je denkt dat als je je keurig gedraagt, je wel zal mogen blijven. Maar zodra hij je heeft, mag je alweer vertrekken. Ze lezen je handleiding en wat je nodig hebt, en spelen daarop in. Iedereen trapt er weleens in.’

Is er een manier om hen te herkennen?

Rika Ponnet: ‘Meestal zijn ze heel gevoelig voor fysieke schoonheid, omdat die ook bijdraagt tot hun eigen status. Er is altijd sprake van bewondering, niet van echte liefde. En die bewondering willen ze ook krijgen van de ander. Meestal word je in

meer tellen hoe vaak ik voor hem ­betaalde: rijlessen, een opleiding in avondschool, b ­ enzine, optredens...

Hij kon er toch niet aan doen dat hij niks had?’

DEURWAARDERS ‘Ik kan honderden verhalen vertellen. Hoe hij een keer bij een ruzie zijn eigen arm opensneed met een mes en schreeuwde dat ik hem maar moest achterlaten, zoals iedereen altijd had gedaan. Of hoe hij me in mijn gezicht spuugde als we ruzie hadden. Of hoe hij plots “de grote opoffering” wilde doen om bij mij te komen wonen, meer dan 100 kilometer van zijn thuis. Of zo verpakte hij het toch. Hij zette zijn domicilie bij mij en trok hier in. Tot hier ineens twee deurwaarders stonden. Hij had schulden, achterstallige rekeningen.

Ze hebben mijn hele inboedel opgeschreven. Het waren zes pagina’s waarop alles, van zetels tot pc, genoteerd stond. Toen heeft mijn moeder ingegrepen en hem uit huis laten zetten. Ik was toen boos op haar, maar nu begrijp ik het. Het is mijn redding geweest, want het betekende uiteindelijk het einde van onze relatie.’

‘Niemand kan bij de tweede date weten dat jij de vrouw van zijn leven bent. Wees voorzichtig als hij zulke dingen zegt.’ zo’n relatie getrokken door de enorme bevestiging: ze zetten hun vrouw op een piëdestal. Maar dat is altijd op basis van een eerste indruk. Zodra je je menselijk toont, beginnen ze je af te breken, vaak om de stomste details. “Eigenlijk heb jij toch weinig smaak in schoenen.” En jij wil het beeld dat hij van jou heeft, in stand houden, dus je laat hem in het vervolg kiezen. Maar al die kleintjes stapelen zich zo hard op - want het is nooit goed - dat je je op den duur de meest waardeloze mens op aarde voelt.’

Annelies Smolders: ‘Een narcist kan druk en opvallend zijn en indruk maken met zijn

TATTOO VAN EERSTE ONTMOETING ‘Ik heb mijn hoofd al gebroken over waarom ik dat heb laten gebeuren. Na de dood van mijn vader vluchtte ik in boeken en films, een fantasiewereld. En hij was mijn liefde zoals in de films. Romeo en Juliet, Bonnie en Clyde... We waren het allemaal. We liepen dansend en lachend op straat, hij gooide me in de lucht, zo gelukkig waren we. Hij was speciaal en ook een beetje gevaarlijk, ik vond dat wel spannend. Hij schreef liefdesbrieven van tien pagina’s lang. Hij liet de datum van onze eerste ontmoeting op zijn borst tatoeëren.

Maar wat een prijs heb ik betaald. Ik heb het maar net overleefd, want ik voelde me niks meer waard. Ik was gebroken. Ik heb nu een nieuwe vriend, maar ik laat hem niet volledig binnen. Ik kan het niet. Dat is jammer voor hem, want hij voelt dat natuurlijk, maar ik durf niet. We zijn eerst lange tijd vrienden geweest voor het een relatie werd. Zo was ik nog nooit een relatie begonnen. Ons leven samen kabbelt rustig voort, maar ik zou het niet anders willen.

Na die pieken en dalen kan ik niks anders meer aan.’

charme, maar het omgekeerde bestaat ook: iemand die eerder stil en teruggetrokken is, maar door die afstand net macht creëert.

Dat is ook jagen. Of hij probeert je sympathie te wekken met zielige verhalen. Een narcist kan zijn prooi op verschillende manieren lokken, maar het komt er altijd op neer dat hij op het podium staat.’

Rika Ponnet: ‘Ze gaan ook mensen isoleren. “Als je mij echt graag ziet, ga je niet met je vrienden op stap, ik heb je nodig.”

Ze trekken je los uit alle verbanden die je hebt, waardoor je uiteindelijk alleen en dus zwakker overblijft. Vaak installeert zich bij het slachtoffer ook een vorm van schaamte.

Ik hoor destructieve verhalen: opgesloten worden, alleen nog korte rokken mogen dragen… Op den duur ben je zo beschaamd dat je zo ver bent meegegaan, dat je niet meer aan de alarmbel durft te trekken.’

Wanneer moet je alarm slaan?

Rika Ponnet: ‘Niemand kan bij de tweede date weten dat jij de vrouw van zijn leven

bent. Als hij met dergelijke uitspraken komt, wees dan voorzichtig. Maar weet: wat hij doet en wie hij is, kan je niet veranderen.

Je kan enkel aan jezelf werken. Durf dus naar jezelf te kijken. Als je heel gevoelig bent voor dat soort bevestiging, pas dan op. Vaak zie je dat vooral vrouwen met een fragiel, laag zelfbeeld makkelijk in de aandacht van zo iemand verdrinken. Ze hebben ook niet altijd de nodige bevestiging gehad en gaan steeds opnieuw liefde zoeken waar die niet te vinden is. Liefde is alleen waardevol als ervoor gevochten moet worden.’

Annelies Smolders: ‘Het heeft weinig zin om met een narcist in relatietherapie te gaan. Het maakt hen nog sterker, want ze leren je gevoeligheden nog beter herkennen en leren nog betere technieken om je te manipuleren. Alleen in therapie gaan is wel waardevol om te snappen waarom het zo gelopen is, om bepaalde patronen te herkennen en om jezelf weer op te bouwen.’

Nog meer lezen over narcisme? Meer interessante info vind je op https://het.verdwenenzelf.nl.

FLAIR.BE 55